SMART NURSE 4.0

ผชวยศาสตราจารย จรพรรณ พรวฒ คณบดคณะพยาบาลศาสตร มหาวทยาลยทกษณ

นายกสมาคมพยาบาลแหงประเทศไทยฯ สาขาภาคใต

ถอดรหส THAILAND 4.0 • มนคง

* สงคมทเดนไปพรอมกน

* พฒนาศกยภาพของประชาชน

* สรางความสมานฉนทของคนในสงคม

• มงคง

* เนนความคดสรางสรรค

* สงเสรมการสราง และการใชนวตกรรม

* ใชเทคโนโลยในการท างาน

• ยงยน

* การเชอมโยงกบสงแวดลอม เพอการพฒนาทสมดล

สงทคนไทยคาดวาจะไดรบจากประเทศไทย 4.0

• สงคมไทย 4.0 มความหวง เปยมสข สมานฉนท พอเพยง เทาเทยม สงแวดลอมด และสขภาพทด

• คนไทย 4.0 คณภาพการศกษา สวสดการทางสงคมตลอดทกชวงชวต ทนโลก เทคโนโลย อยอยางภาคภมใจ และมสวนรวมกบนานาชาต

• เกษตรกร ๔.๐ เปนผประกอบการทางการเกษตรสมยใหม (Smart Farmers)

• SME ๔.๐ สามารถสรางหรอใชนวตกรรมในการสรางมลคาสนคาและบรการ

• อตสาหกรรม 4.0 เทคโนโลยและความคดสรางสรรค และมขด ความสามารถในการแขงขนในเวทโลก

• กลมจงหวด 4.0 มการกระจายความเจรญทวประเทศ เศรษฐกจขยายตว

แผนยทธศาสตรชาตดานสาธารณสข 20 ป (Thailand 4.0)

เปาหมาย • ประชาชนสขภาพด * อายคาดเฉลย แรกเกด ไมนอยกวา 87 ป * อายคาดเฉลย ของการมสขภาพดแรกเกด ไมนอยกวา 75 ป • เจาหนาทมความสข * พฒนาความกาวหนาในวชาชพ * มความสขในการท างาน • ระบบสขภาพยงยน “ สงคมอยรวมกนอยางมความสข สรางความมนคง มงคง ยงยน “

นโยบาย 4E ทตองขบเคลอน

•PP & P Excellence •Service Excellence •People Excellence •Governance Excellence

PP&P Excellence

• จดระบบการดแลผสงอาย และเดก • ลดการบาดเจบจากการจราจร • ลดกลมเสยงโรคเรอรง มะเรง • โครงการ 3 ลาน 3 ปเลกบหรทวไทย เทดไทองคราชน

Service Excellence

•แพทยเวชศาสตรครอบครว •จดการระบบ Long Term care •จดระบบการแพทยฉกเฉน • เปนศนยกลางสขภาพนานาชาต

People Excellence

• การแกปญหาพยาบาลขาดแคลน • การวางแผนอตราก าลงคน • รวมมอกบสถาบนการศกษาในการผลต และพฒนาบคลากร • ปรบระบบคาตอบแทนบคลากร

Governance Excellence

•สรางตนแบบองคกรคณธรรม •สรางความมนคงดานยาและเวชภณฑ (พฒนาสมนไพร) •จดระบบการเงนการคลงสาธารณสข •จดระบบขอมลและเทคโนโลยสารสนเทศ

PP&P Excellence • Health Literacy

• Care Manager

• Rational Drug Use

• Disease Control

ศ.นพ. ปยะสกล สกลสตยาทร รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข

Service Excellence • R 2 R

• PCC (คลนกหมอครอบครว : ใหบรการทกคน ทกท ทกอยาง ทกเวลา ดวยเทคโนโลยการสอสารททนสมย )

• Intermediate care + Palliative Care + End of Life Care

ศ.นพ. ปยะสกล สกลสตยาทร รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข

People Excellence M = Mastery

O = Original

P = People Center

H = Humility

ศ.นพ. ปยะสกล สกลสตยาทร รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข

Governance Excellence Value Base Society

Productivity = skill , academic nurse

Technology

การดแลสขภาพสขภาพโดยเนนคณภาพ = Value Base Health Care

Value = Health Outcomes

Cost of Delivering the Outcomes

ศ.นพ. ปยะสกล สกลสตยาทร รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข

เสยงจากองคกรวชาชพ ICN : International Nurses Day Kit 2015

“Nurses : A force for change, care effective, cost effective” “พยาบาล: พลงการเปลยนแปลงเพอประสทธผลและความคมคาในการดแล”

เสยงจากองคกรวชาชพ ICN : International Nurses Day Kit 2016

“Nurses : A Force for Change: Improving Health Systems’ Resilience ”

“ พยาบาล : พลงการเปลยนแปลงเพอพลกฟนความเขมแขงของระบบสขภาพ”

พยาบาล:พลงแหงการเปลยนแปลง:เพอพลกฟนความเขมแขงของระบบสขภาพ” พยาบาล:พลงแหงการเปลยนแปลง:เพอพลกฟนความเขมแขงของระบบสขภาพ”

เสยงจากองคกรวชาชพ ICN : International Nurses Day Kit 2017

“ Nurses: A Voice to Lead Achieving the Sustainable Development Goals”

“ พยาบาล : เสยงแหงพลงน าความส าเรจสเปาหมายการพฒนาทยงยน ”

เสยงจากองคกรวชาชพ ICN : International Nurses Day Kit 2018

“ Nurses: A Voice to Lead Health is Human Right”

“ พยาบาล : เสยงแหงพลง สขภาพเปนสทธมนษยชน”

เสยงจากองคกรวชาชพ สมาคมพยาบาลแหงประเทศไทยฯ สาขาภาคใต

สขภาพเปนสทธมนษยชน ซงหมายถง ทกคนยอมมสทธเขาถงและไดรบการบรการสขภาพทมคณภาพตามความจ าเปนทตองไดรบอยางเทาเทยมและเปนธรรม สทธของการมสขภาพทดเปนสทธทพยาบาลพงจะไดรบ โดยเฉพาะอยางยงในระหวางการปฏบตงาน ไมวาจะเปนเรองสภาพแวดลอมการปฏบตงานทด ความเพยงพอของพยาบาล และอนๆ ทม

ผลกระทบตอสขภาพของพยาบาล ซงจะสอดคลองกบค ากลาวทวา

“ พยาบาลสขภาพด ประชาชนยอมมสขภาพดดวย ”

ผชวยศาสตราจารยจรพรรณ พรวฒ นายกสมาคมพยาบาลแหงประเทศไทยฯ สาขาภาคใต

Smart Nurse & Smart life สภาพแวดลอมการปฏบตงานทดของพยาบาล

Positive Practice Environment (PPE = 3S) Staffing

Safety

Satisfaction

Positive Practice Environment PPE = 8 COMPONENT

workplace safety

payment

equipment

supplies

resources

education

support

respect

งานวจยทเกยวของกบ PPE ปจจยทมความสมพนธตอคณภาพชวตการท างานของบคลากรดานสาธารณสข

โรงพยาบาลกงหรา จงหวดพทลง สมเกยรตยศ, ปญญพฒน, เรองฤทธ , และ ดวงพร, 2558 วารสารวชาการสาธารณสข

ผลการวจย

1) ความพงพอใจในการท างานของบคคลากรสาธารณสขอยในระดบปานกลาง 2) ระดบความสขโดยรวมและคณภาพชวตการท างานในระดบปานกลาง

3) รายได และความพงพอใจในการท างานสามารถท านายคณภาพชวตการท างาน รอยละ 42.3

งานวจยทเกยวของกบ PPE

อนตรายจากการปฏบตงานภายใตสถานการณความไมสงบ และการจดการอนตรายของหวหนาหอผปวย ตามการรบรของพยาบาลงานอบตเหต-ฉกเฉน รพ.ชมชน 3 จงหวดชายแดน ภาคใต

สน, ปราโมทย และ จรพรรณ 2555 ( สารนพนธ สาขาการบรหารการพยาบาล)

ผลการวจย

1) อนตรายจากการปฏบตงานภายใตสถานการณความไมสงบ ดานจตใจ จตวญญาณ และดานสงคม อยในระดบปานกลาง ดานรางกาย ระดบนอย 2)การจดการอนตรายของหวหนาหอผปวย ดาน การก าหนดมาตรการระเบยบปฏบต อยในระดบมาก

3) การจดการมาตรการดานสภาพแวดลอม โครงสราง และการเยยวยา อยในระดบปานกลาง

งานวจยทเกยวของกบ PPE

การปองกนความรนแรงในสถานทท างานตามการรบรของพยาบาลวชาชพ งานอบตเหต-ฉกเฉน

โรงพยาบาลชมชน 5 จงหวดชายแดนใต

ชล, ปราโมทย และ ปรชญานนท, 25529 ( สารนพนธ สาขาการบรหารการพยาบาล)

ผลการวจย

1) คาคะแนนเฉลยโดยรวมอยในระดบปานกลาง

2) องคประกอบการปองกน: ความมงมนของผบรหาร การมสวนรวมของบคลากร การวเคราะห

สถานทท างาน การปองกนและควบคมอนตราย การบนทกและการประเมนผล ตลอดจนการฝกอบรมเกยวกบสขภาพและความปลอดภย (คะแนนเฉลยต าสด)

งานวจยทเกยวของกบ PPE Workplace stressors and coping strategies among public hospital nurses

in Medan, Indonesia Achmad Fathi, Tasanee Nasae & Pratyanan Thiangchanya

Nurse Media Journal of Nursing, 2, 1, 2012, 315-324 ผลการวจย

Significant correlations were found between subscales of workplace stressors and coping strategies. Most of subjects used emotion-focused and dysfunctional coping strategies rather than problem-focused coping strategies

งานวจยทเกยวของกบ PPE การจดการความปลอดภยในการท างานของหวหนาหองผาตด และพฤตกรรมการท างานทปลอดภย

ของพยาบาลหองผาตด โรงพยาบาลทวไปภาคใต สทธมาภรณ, ปรชญานนท และ ปราโมทย วารสารพยาบาลสงขลานครนทร, 2554, 31(2), 1-14

ผลการวจย 1 .คะแนนเฉลยการจดการความปลอดภยในการท างานของหวหนาหองผาตดตามการรบรของพยาบาลประจ าการอยในระดบปานกลาง 2. พฤตกรรมการท างานทปลอดภย ระดบสง 3. อนตรายจากการท างาน ระดบต า 4. การจดการความปลอดภยในการท างานของหวหนาหองผาตดมความสมพนธในระดบปานกลางกบพฤตกรรมการท างานทปลอดภยของพยาบาล

งานวจยทเกยวของกบ PPE ความสขในการท างานของพยาบาลวชาชพ กลมพนกงานมหาวทยาลย

โรงพยาบาลมหาวทยาลยภายใตก ากบของรฐ ธชมน และวาสน Rama Nurs J• January - April 2012, 18(1), 9-23

ผลการวจย

1) ความสขในการท างานพยาบาลม 3 ลกษณะคอความรสกอมเอมใจจากการไดท างานทรก ความรสกภาคภมใจจากการไดท างานททาทาย และความสขใจจากการไดท างานทมคณคา

2) ประสบการณความสขในการท างาน 6 ประเดน คอ 1) ความสขจากการดแลดวยหวใจ 2)มความสขเมอปรบตวได 3)ไดท างานใสภาพแวดลอมทด อบอน และปลอดภย 4)มอสระในงานทท า 5)ไดรบการยอมรบจากผรวมงานและผปวย 6)สขทไดพฒนาตน พฒนางานดวยการไดรบการสงเสรมใหมความรความสามารถ

ความสขของพยาบาลไทย

1) การชวยเหลอและดแลผปวย (96%)

2) การชวยเหลอญาตและครอบครวผปวย (92%)

3) การชวยเหลอใหผปวยปลอดภยในภาวะฉกเฉน (88%)

4) การชวยลดความวตกกงวลใหผปวยและผเกยวของ (84%)

5) การมสวนรวมชวยเหลอดแลผปวย /ผบาดเจบจากเหตการณไมปกตแมเปนเวลานอกเวลาราชการ (64%)

สปาณ เสนาดสย , 2559

ความสขของพยาบาลไทยในภาคเอกชน

1) การไดรบการยอมรบในคณคา(80%)

2) การไดรบคาตอบแทนทสง(75%)

3) การไดยมหวเราะกบผปวย (75%)

4) การมโอกาสแตงกายสวยงามเสมอ(67%)

5) การมเครองมอเครองใชทพรอม (64%)

สปาณ เสนาดสย , 2559

ประเดนส าคญทเกยวกบ สถานการณวชาชพพยาบาลในปจจบน

สมาคมพยาบาลแหงประเทศไทย ในพระราชปถมภสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน , 2561

ปจจบน

ประเทศไทยมพยาบาลทไดรบใบอนญาตประกอบวชาชพ

พยาบาลและผดงครรภจ านวนประมาณ 200,000 คน

ท างานในระบบจรงๆ ประมาณ 130,000 คน

มความตองการประมาณ 160,000 คน

ขาดแคลนประมาณ 30,000 คน

สดสวน ปจจบน พยาบาล : ประชากร = 1 : 532

WHO ก าหนด 500 : 100,000 หรอ 1:200

14 พ.ค. 2556 ครม. มมตโครงการผลตพยาบาลเพมอกจ านวน

27,960 คน ในระหวางปพ.ศ. 2557 - 2560

ในระหวางปพ.ศ.2553-2562 ประเทศไทยม ความตองการ

พยาบาลในอตราสวนพยาบาล 1 คน ตอ 400 ประชากร หรอ

ตองม พยาบาลวชาชพประมาณ 163,500-170,000 คน

ประมาณการณ ป 2563 จะขาดแคลนอก 50,000 คน

สมาคมพยาบาลแหงประเทศไทยฯ ,2561

79.46 % ท างานบรการพยาบาล

8.98 % ท างานสนบสนนบรการ

4.51 % ประกอบอาชพอน

4.05 % ท างานดานบรหารการพยาบาล

3.00 % ท างานเปนอาจารยพยาบาล

ภายใน 10 ปนบจาก พ.ศ. 2556

จะมอาจารยพยาบาลเกษยณอายงาน กวา 1,000 คน

จากจ านวนทงสน 4,417 คน

หากการขาดแคลนอาจารยพยาบาลไมไดรบการ

ปองกนและแกไข จะสงผลตอความมนคงในการผลต

พยาบาล

ดงนน จ าเปนตองเรงผลตอาจารยพยาบาลเพมอก

= 2,096 คน

มกราคม 2561 ;

- สถาบนการศกษาพยาบาลของรฐ 65 สถาบน

- สถาบนการศกษาพยาบาลของเอกชน 23 สถาบน

*** รวมกนผลตปละประมาณ 10,000 คน

*** เขาส ระบบ 80 %

*** 5 ปแรกลาออกจ านวนมาก เพราะ

- ผลตอบแทนไมสมดลกบภาระงาน

- งานหนก และปฏบตงานนอกเวลามาก เนองจากภาวะขาดพยาบาล

มเวลาพกผอนนอย รบกวนชวตครอบครว อาจเกดปญหาครอบครว

อายงาน 1-5 ป ลาออกมากทสด

อายงาน 6-10 ป ลาออกรองลงมา

อายงาน 1 ป ลาออก 50 %

เปลยนทท างานใหม / เปลยนอาชพ

ภาระดานครอบครว

ศกษาตอ / ท างานตางประเทศ

สถานการณวชาชพการพยาบาล

งานหนกและงานบางอยางไมใชภาระงานของพยาบาล

คาตอบแทนไมสมดลกบภาระงาน

ขาดความมนคงในชวต

ขาดโอกาสกาวหนาในหนาทการงาน

งานเครยดเนองจากตองรบผดชอบชวตผ ปวย

ลกษณะงานมล าดบชนมาก ท าใหขาดอสระในการคด การกระท า

ความเสยง ทงตอการถกฟองรอง การตดเชอ

งานจ าเจ

ประเดนทาทาย :

การขาดแคลนพยาบาลทงจ านวนและคณภาพ

การเรงผลตพยาบาล / ความขาดแคลนอาจารยพยาบาล

การด าเนนการม งส ASEAN Health

1. Promoting healthy lifestyles

2. Responding to all hazards and emerging threats

3. Strengthening health system and access to care

4. Ensuring food safety

ประเดนปญหาทส าคญ

ทเกยวของกบ ภาวะขาดแคลนพยาบาล

1. ความเหลอมล าและไมเปนธรรม

2. คณภาพชวตการท างาน/ความไมปลอดภยในการท างาน

3. ปจจยทเอออ านวยความสะดวกและความสขในการท างาน

4. การมบทบาท/ต าแหนงในเวทระดบชาต

1. ความเหลอมล าและไมเปนธรรม

1.1 ความเหลอมล าในดานภาระงาน

ชวโมงการท างาน

- >50 % ท างานเฉลย 56 ชม./สป. [ ปกต 40 ชม./สป.]

- 40 % ท างาน >12 ชม./วน เปนเวลา >3 วนใน 1 สป.

[ปกต 8 ชม./วน]

- 20 % ท างานขณะทปวย

พยาบาลตองขนท างานกอนและหลงเวลาท างานอยางนอย

1 -1.5 ชวโมงในภาวะปกตเพอสงตอการใหการพยาบาลได

อยางตอเนอง

พยาบาล ; ภาระงานมาก : คาตอบแทนนอย

พยาบาลไทย มการท างานเฉลย 31 คาบ ตอ เดอน

หมายความวา พยาบาลในประเทศไทยท างานโดยแทบจะไมมวนหยด

พยาบาลในประเทศมาเลเซย ประเทศบรไน ท างานเฉลย 22-

25 คาบตอเดอน (คาบละ 8 ชม.เชนกน โดยไดหยดสปดาหละ

2 วน)

พยาบาลวชาชพในประเทศสงคโปร มรายไดมากกวาพยาบาล

ไทย 4 เทา โดยไมตองท างานหนกเทาพยาบาลไทย

1. ความเหลอมล าและไมเปนธรรม (ตอ)

1. ความเหลอมล าและไมเปนธรรม (ตอ)

1.1 ความเหลอมล าในดานภาระงาน (ตอ)

มภาระงานในการดแลผ ปวย มากกวามาตรฐานทสภาการพยาบาลก าหนด

ปฏบตหนาทแทนบคลากรอนทงทมและไมมกฎหมายรองรบ

การตรวจโรค

การท าหตถการตาง

การฉดยา/ผสมยาเคมบ าบด

การเยบแผล

การเจาะระบายหนอง

การใหยาระงบความร สก

การใสทอชวยหายใจ

การบรหารคลงยา

กายภาพบ าบด

หวหนาโภชนาการ

งานพสด/เวชภณฑ

งานเวชระเบยน/การเงน

1. ความเหลอมล าและไมเปนธรรม (ตอ)

1.1 ความเหลอมล าในดานภาระงาน (ตอ)

ปฏบตงานดานหนา (ทงการคดกรอง การแยกประเภทผ ปวย) ทตองเผชญ

ความเสยง ความไมพงพอใจ การฟองรอง จากปจจยทหลากหลาย เชน

- ผ ปวยจ านวนมาก (ในขณะทพยาบาลไมเพยงพอ)

- ผ ปวยทมภาวะซบซอน/ยากตอการประเมน

- ผ ปวยทมอาการรนแรงและเกดภาวะเฉยบพลนทยากจะชวยเหลอได

ทนทวงท และไมสามารถตามแพทยได

- พยาบาลทมประสบการณไมมากพอ แตมความจ าเปนตองอย ดานหนา

1. ความเหลอมล าและไมเปนธรรม (ตอ)

1.1 ความเหลอมล าในดานภาระงาน (ตอ)

ปฏบตงานยามวกาลเพยงล าพง/การถกท ารายรางกาย/มจฉาชพ

ปฏบตงานในสวนทมโอกาสเสยงตออนตราย เชน EMS, ER

*** ขอมลการชดเชยความเสยหายกรณเสยชวต หรอ ทพพลภาพอยางถาวร

ขณะปฏบตงานของ สปสช. ในป 2547-2557 พบวาประมาณ 2 ใน 3

ของผ ทไดรบความเสยหาย จากการใหบรการสาธารณสข เปนพยาบาล ***

1. ความเหลอมล าและไมเปนธรรม (ตอ)

1.2 ความเหลอมล าในดานคาตอบแทน

แพทย ทนตแพทย เภสช พยาบาล

10,000

บาท/เดอน

10,000

บาท/เดอน

5,000

บาท/เดอน

0

บาท/เดอน

*** รองเรยนตงแตป 2544 ถง 2560 เปนเวลา 16 ป ทยงไมไดรบการแกไข

เพอลดความเหลอมล า ***

คาตอบแทนส าหรบแพทย ทนตแพทย และเภสชกร ทไมท าเวชปฏบตสวนตว

นอกเวลาราชการ [และไมออกตรวจทฉกเฉนนอกเวลา ภาระทงหมดตกทพยาบาล]

1. ความเหลอมล าและไมเปนธรรมทสงผลตอวชาชพ (ตอ)

1.2 ความเหลอมล าในดานคาตอบแทน

คาตอบแทนเบยเลยงเหมาจายใหบคลากร ทปฏบตงานในโรงพยาบาลชมชน

*** ความเหลอมล าทชดเจน คอ แพทย ทนตแพทย เภสช และพยาบาล ท างานอย ใน

หนวยเดยวกน ทรกนดารเหมอนกน แตอตราเบยเลยงเหมาจายตางกนเกน 10 เทา ***

ตอมา กระทรวงสาธารณสข ปรบปรงระเบยบคาตอบแทนเบยเลยงเหมาจาย ให

บคลากรทปฏบตงานในโรงพยาบาลชมชนพนททรกนดาร โดยการก าหนดอตราจายตาม

ชวงอายงาน ทมความตางกนหลายเทา รวมถง ในความแตกตางน ไดจายให แพทย

ทนตแพทย เภสชกร ในทกพนท (ไมเฉพาะแตพนททรกนดาร) แต

“พยาบาลจะจายเฉพาะพนททรกนดารเทานน”

คาตอบแทนเบยเลยงเหมาจายใหบคลากร ทปฏบตงานในโรงพยาบาลชมชน

0

10,000

20,000

30,000

40,000

50,000

60,000

1-3 ป 4-10 ป 11-20 ป >20 ป

แพทย

พยาบาล 8:

1

17:

1

22:

1

28:

1

อตราสวนความแตกตางของคาตอบแทนแพทยและพยาบาลในเขตปกต

- คาตอบแทนพยาบาลวสญญทตองท างานแทนแพทย กรณไมมวสญญแพทย

1. ความเหลอมล าและไมเปนธรรม (ตอ)

1.2 ความเหลอมล าในดานคาตอบแทน

คาตอบแทน OT

พยาบาลวสญญได 80 บาท ตอ ชม. [บาง รพ.ให 135-150 บาท ตอ

ชม.]

วสญญแพทย ได 800 บาท ตอผ ปวย 1 ราย [บาง รพ.ให 800 บาท

ตอ เวร]

พยาบาลวสญญ ได 2,000 บาท ตอ เดอน

วสญญแพทย ได 15,000-20,000 บาท ตอ เดอน คา พตส.

1. ความเหลอมล าและไมเปนธรรม (ตอ)

1.2 ความเหลอมล าในดานคาตอบแทน

- คาตอบแทนเพมส าหรบต าแหนงทมเหตพเศษ (พตส.)

*** พยาบาลไดรบคาตอบแทนต ากวาแพทย/ทนตแพทย/

เภสชกร

แพทย ทนตแพทย เภสช พยาบาล

5,000-15,000

บาท/เดอน

5,000-15,000

บาท/เดอน

1,500-3,000

บาท/เดอน

1,000-2,000

บาท/เดอน

1. ความเหลอมล าและไมเปนธรรม (ตอ)

1.3 ความเหลอมล าในดานการจางงานและความกาวหนา

กระทรวงสาธารณสข ไมมอตราขาราชการเพอบรรจพยาบาล

จางพยาบาลในอตราลกจางชวคราว ดวยเงนรายไดสถานพยาบาล

สงผลใหเกด - ขาดความมนคง / สวสดการไดรบนอยมาก (บางทไมม)

- อตราการลาออกรอยละ 48.68 ภายใน 1 ป

[พยาบาลทไดรบการบรรจยงคงอย ในวชาชพนาน >9 เทา]

“จ านวนต าแหนงทจะบรรจพยาบาล ป 2561= 2,900 อตรา”

1. ความเหลอมล าและไมเปนธรรม (ตอ)

1.3 ความเหลอมล าในดานการจางงานและความกาวหนา

การถกกดกนในการเขาส ต าแหนงบรหาร ท าใหพยาบาลไมมโอกาสเปน

ผ บรหารระดบสง เชน

- หวหนาสวนราชการ

- ผ อ านวยการโรงพยาบาล (แพทย)

- ผ อ านวยการวทยาลยพยาบาล ไดเพยง ระดบ 8

- ผ อ านวยการสถาบนพระบรมราชชนก (แพทย) รบผดชอบ 39

วทยาลย ซงมวทยาลยพยาบาล 30 สถาบน

- ผ อ านวยการโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล (นกวชาการ

สาธารณสข /พยาบาล )

1. ความเหลอมล าและไมเปนธรรม (ตอ)

1.3 ความเหลอมล าในดานการจางงานและความกาวหนา

ป 2558 ชมรมพยาบาลโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล ยนเรอง “ขอ

ความเปนธรรม” เนองจากมการก าหนดเกณฑการเขาส ต าแหนง ทไรธรรมาภ

บาล มการสรางเงอนไขเพอ “กดกน” ความกาวหนาของพยาบาล

ช านาญการ

ช านาญการพเศษ

ระดบเชยวชาญ

ของแพทยไมมการ

ยบเลกต าแหนง

แตพยาบาล

ใชต าแหนงวางมา

ยบ

เลกต าแหนง

1. ความเหลอมล าและไมเปนธรรม (ตอ)

1.3 ความเหลอมล าในดานการจางงานและความกาวหนา

ช านาญการ

(ระดบ6-7)

ช านาญการพเศษ

(ระดบ 8)

ระดบเชยวชาญ

(ระดบ 9)

95.73%

(90,356 คน)

3.20%

1.01%

(112 คน)

จ านวนพยาบาล สงกดส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

ป 2557 มจ านวน 93,438 คน

2. คณภาพชวตการท างาน/ความไมปลอดภยในการท างาน

ปญหาสขภาพทเกดจากการท างาน

- โรคของกลามเนอ กระดกและขอ รอยละ 50.75

- ไขมนในเลอดสง รอยละ 34.50

- ความดนโลหตสง รอยละ 11.85

- ไวรสตบอกเสบ รอยละ 4.80

- โรคปอด รอยละ 3.65

- โรคหวใจและหลอดเลอด รอยละ 4.15

- โรคเบาหวาน รอยละ 3.70

2. คณภาพชวตการท างาน/ความไมปลอดภยในการท างาน (ตอ)

ปจจยเสยงตอการเกดโรค

- ความตงเครยดในงาน รอยละ 45.50

- ปญหาการนอนไมหลบ รอยละ 28.80

***รอยละ 8-10 มการใชยาในการแกปญหาในการนอนไมหลบ

นอกจากน พบวา ในรอบ 1 ปทผานมา พยาบาลไทยประมาณ 1 ใน

5 เคยประสบความรนแรงจากการท างาน และตงใจทจะออกจาก

งานภายใน 1-2 ปหรอมากกวา 2 ป

2. คณภาพชวตการท างาน/ความไมปลอดภยในการท างาน (ตอ)

ดชนคณภาพชวตดานสขภาพ พบวา

- พยาบาลประเทศไทยอย ในระดบ 0.75

- พยาบาลประเทศสวเดนอย ในระดบ 0.83

- พยาบาลประเทศองกฤษอย ในระดบ 0.85

- ผ หญงไทยทประกอบอาชพอนๆทมดชนอย ในระดบ 0.95

*** พยาบาลอายนอยจะมคณภาพชวตดานสขภาพต ากวาระดบอาวโส

สมพนธกบความมนคงในการท างาน

สงผลใหมการลาออกหรอเปลยนอาชพ ***

คาเฉลยอายการท างานในวชาชพเพยง 22.5 ป

ขาดแคลนสวสดการบานพก

ขาดแคลนหองพกเวร บางรพ.มแตคบแคบ ไมเออตอการไดพก หรอ

ผอนคลาย

สงอ านวยความสะดวกในการปฏบตงานไมเพยงพอ เชน Computer,

Internet รวมถงเครองมอทางการแพทยขนพนฐาน เชน เครองวดความ

ดนโลหต เครองวดออกซเจน เครองควบคมอตราการไหลของยา เครอง

ใหอาหาร เปนตน

ขาดมาตรการรกษาความปลอดภยทสรางความมนใจใหกบพยาบาลใน

ขณะทปฏบตงาน

3. ปจจยทเอออ านวยความสะดวกและความสขในการท างาน

ความไมพรอมดานโครงสรางพนฐานของสถานพยาบาลในการดแล

สขภาพ เชน สภาพแวดลอมในการท างาน บางสถานทคบแคบ รอนอบอาว

อากาศไมถายเท ไมมการปรบปรงและพฒนา สงผลเสยตอสขภาพ มโอกาส

สงผลตอการตดเชอ บคลากรท างานไมมความสข

ไมมระบบของโรงพยาบาลทสรางความเชอมนใหกบพยาบาลวา เมอถก

รองเรยนอยางไมเปนธรรม การถกกระท ารนแรงทางวาจา (Verbal Abuse)

รวมถงการปฏบตตอพยาบาลทไมเคารพในศกดศร จะมการดแลปกปอง

ชวยเหลอและเยยวยาอยางมประสทธภาพ ซงพบในหลายโรงพยาบาล

3. ปจจยทเอออ านวยความสะดวกและความสขในการท างาน (ตอ)

4. การมบทบาท/ต าแหนงในเวทระดบชาต

พยาบาลขาดโอกาสในการเขาไปมบทบาท ในการก าหนด

นโยบายระดบประเทศ

พยาบาลขาดโอกาสในการเปนผ บรหารระดบสงของกระทรวง

สาธารณสข

ขาดเวท “การมสวนรวมทมความเปนธรรมาภบาลทแทจรง

นโยบายระดบชาตขาดความจรงจงและตอเนองในการแกไข

ปญหาของวชาชพพยาบาล [เรอรงมาเกอบ 20 ป]

ขอเสนอแนะแนวทางแกไขประเดนปญหาตางๆ

การลดปญหาความเหลอมล า

- การไดรบสทธในการบรรจเปนขาราชการ (บรรจวชาชพอนกอน

หากพยาบาลจดประกายปญหาการบรรจเปนขาราชการ กพ.

อนมตต าแหนงใหกระทรวงสาธารณสข MOPHกจะเกลยไปให

วชาชพอนดวย)

- การก าหนดบนไดอาชพทเทาเทยม

- ยกเลกการก าหนดโครงสรางทเหลอมล าและกดกนในวชาชพ

- การพจารณาปรบคาตอบแทนทเปนธรรมในทกกรณ

- ปฏรประบบการบรหารจดการใหพยาบาลไดท าหนาทพยาบาล

อยางเตมศกยภาพ เพอคณภาพการดแลประชาชน

ขอเสนอแนะแนวทางแกไขประเดนปญหาตางๆ (ตอ)

คณภาพชวตการท างาน/ความไมปลอดภยในการท างาน

- ควรมนโยบายดานอาชวอนามย และความปลอดภยในสถานทท างาน

อยางจรงจงในทกโรงพยาบาลและสถานพยาบาลทจะสงผลถงความ

ปลอดภยของบคลากร โดยเฉพาะพยาบาลทตองท างานตลอด 24 ชม.

และมโอกาสเผชญกบความเสยงในการท างานสง

- ควรพจารณานโยบายเรองการเบกจายงบประมาณ ทไมเออตอการ

ด าเนนการในงานทางการพยาบาล [การจดเวลาท างานทไมเหมอน

วชาชพอนๆ]

- รฐบาลควรสงเสรมสนบสนนและใหความส าคญกบเรองของระบบ

การ Refer, EMS ใหมากขน [สงผลถงความปลอดภยและชวต]

ขอเสนอแนะแนวทางแกไขประเดนปญหาตางๆ (ตอ)

ปจจยทเอออ านวยความสะดวกและความสขในการท างาน

- ควรพจารณาสวสดการดานทพกอาศย ทงบานพก และทพกเวรยาม

ใหมเพยงพอและมประสทธภาพ

- การจดสรรงบประมาณดานสวสดการส าหรบพยาบาลควรมมากขน

[ สวสดการนอยมาก เมอเปรยบเทยบกบ ภาระงาน/ความรบผดชอบตอ

ชวตคน/ความเสยงในการท างาน]

- ควรสรางแรงจงใจระดบชาตในดาน การใหรางวลของการท าความด

แกพยาบาลวชาชพ โดยรฐบาลใหมากกวาเทาทม

ขอเสนอแนะแนวทางแกไขประเดนปญหาตางๆ (ตอ)

การมบทบาท/ต าแหนงในเวทระดบชาต

- มการก าหนดคณสมบตทส าคญในต าแหนงระดบชาต ทเปดโอกาสให

พยาบาลไดเขาส การแขงขน ใหพยาบาลไดมโอกาสแสดงศกยภาพ เพอ

ประโยชนสงสดตอประชาชน

***องคการอนามยโลกไดยกยองวา พยาบาลและผดงครรภเปนกระดกสนหลงของ

ระบบสขภาพของทกประเทศทวโลก เปนกล มบคลากรทมพลงอ านาจมากทสด ทจะ

กอใหเกดการเปลยนแปลงของระบบสขภาพ เพอตอบสนองความตองการของ

ประชาชน

ในศตวรรษท 21 และเปนผ ทจะท าใหเปาหมายในการพฒนามนษย 10 ป ขางหนา

ประสบความส าเรจ [Chan, 2007]***

Smart Nurse 4.0

เขาใจ เขาถง พงได ศ.นพ. ปยะสกล สกลสตยาทร รฐมนตรวาการกระทรวงสาธารณสข

Smart Nurse 4.0

• HEALTH & WELLNESS

• BODY

• MIND

• SPIRIT

การพยาบาลกาวไกล ดวยน าใจเหลาพยาบาล เสยสละ และบรการ ตามปณธานสมเดจพระราชชนน