64
Energetyka słoneczna systemy fotowoltaiczne Wykład 3 Warunki pracy systemów PV dr inż. Janusz Teneta C-3 pok. 8 (parter), e-mail: [email protected] Wydział EAIiIB Katedra Automatyki i Robotyki AGH Kraków 2018 J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 1

systemy fotowoltaicznehome.agh.edu.pl/~romus/OZE/Wyklady/Energetyka%20S%b3oneczna/ESSF... · CIEŃ BARDZO SILNY WPŁYW ZACIENIENIA ZACIENIONE SĄ WSZYSTKIE TRZY SEGMENTY CONERGY POWER

Embed Size (px)

Citation preview

Energetyka słoneczna

systemy fotowoltaiczne

Wykład 3

Warunki pracy systemów PV

dr inż. Janusz Teneta

C-3 pok. 8 (parter), e-mail: [email protected]

Wydział EAIiIBKatedra Automatyki i Robotyki

AGH Kraków 2018

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 1

Sposoby montażu paneli słonecznych

Układy stacjonarne (zafiksowane) – baterie słoneczne pozostają w niezmiennej pozycji przez cały rok. W niektórych przypadkach spotyka się możliwość sezonowej (lato – zima) zmiany kąta elewacji baterii.

Układy orientowane – baterie codziennie „podążają” za Słońcem. Ruch odbywa się w jednej lub dwóch osiach. Napęd stanowią najczęściej silniki elektryczne ale spotyka się również napędy wykorzystujące zjawiska fizyczne związane z „ciepłem” promieniowania słonecznego. W układach elektrycznych występują dwa sposoby sterowania:

- zegarowy – zmieniający położenie baterii niezależnie od chwilowych warunków oświetleniowych

- czujnikowy – reagujący na odchylenie strumienia promieniowania słonecznego od aktualnego położenia baterii

- hybrydowy – inteligentne algorytmy zegarowo-czujnikowe

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 2

Wpływ montażu paneli PV na dostępność energii słonecznej

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 3

Stacjonarny montaż paneli PV na otwartej przestrzeni

h

d

b

d1

Reguła dla naszej szerokości geograficznej:

d = 3*b

W sezonie zimowym, w godzinach okołopołudniowych poprzednie rzędy nie powinny zacieniać rzędów następnych.

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 4

Systemy stacjonarne na budynkach

above sloped roof

(stand-off)

on flat roof,

tilted

in front of

facade

in facade

on flat roof,

layed

awning

Na dachu

typu

„szedy”

(h)

Nad

nachylonym

dachem (a)

Na

nach.

dachu

(b)

Nad płaskim

dachem (c)

Na płaskim

dachu (d)

Przed fasadą (e)

Na fasadzie (f)

W formie markizy (h)

Images: Fraunhofer ISE, Freiburg, Germany

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 5

Temperatura pracy modułów PV

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 6

Temperatura pracy modułów PV

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 7

Temperatura pracy modułów PV

Nagrzewanie się modułów

wystawionych na

promieniowanie słoneczne.

Jeśli tylna powierzchnia modułu

jest izolowana termicznie

temperatura ogniwa może

wzrosnąć nawet o 60°C powyżej

temperatury otoczenia.

Zaprezentowane wyniki

pokazują temperaturę modułów

zamontowanych bezpośrednio

na termoizolacyjnej fasadzie

(czerwone punkty) oraz na

wysięgnikach ze szczeliną

wentylacyjną.

60

20

40

-20

0

4002000 800600 1000

Oświetlenie W/m2]

Wzro

st

tem

pera

tury

[0

C]

Z chłodzeniem

linear Regression: ÜT = 0,04 * l – 0,6

Bez chłodzenia

linear regression: ÜT = 0,06 * l + 2,7

Image: Fraunhofer ISE, Freiburg, Germany; Solarpraxis AG, Berlin, Germany

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 8

Wpływ montażu na wzrost temperatury

Różnice temperatury pomiędzy modułami słonecznymi a otoczeniem dla różnych sposobów montażu oraz spowodowane nimi straty produkowanej energii elektrycznej.

Zintegrowana fasada (bez wentylacji).

Zintegrowany dach (bez wentylacji).

Zintegrowana fasada (słaba wentylacja).

Zintegrowana fasada (dobra wentylacja)

Montaż dachowy,(słaba wentylacja).

Montaż dachowy (dobra wentylacja).

Stelaż dachowy (b. dobra wentylacja).

Moduł referencyjny (zamontowany swobodnie)..22K

0.0%

1.8%

2.1%

2.6%

3.6%

4.8%

5.4%

8.9%

28K

29K

32K

35K

39K

43K

55K

Image: Fraunhofer ISE, Freiburg, Germany

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 9

Wrażliwość temperaturowa modułów PV

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 10

Wrażliwość temperaturowa modułów PV

Uoc: -143 mV/oC

Isc: +2.9 mA/oC

Moc:-0.48 %/oC

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 11

Układy koncentratorowe(systemy nadążne)

Sevilla PV PLANT(płaskie lustra)

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 12

Układy koncentratorowe(systemy nadążne)

Hokuto-City Japan(soczewki Fresnela)

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 13

Porównanie pracy systemu stacjonarnego i nadążnego

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 14

Współczynnik kształtu Fill Factor (FF)

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 15

Współczynnik kształtu Fill Factor (FF)

Uoc=21.6V

Isc=3,45A

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 16

Współczynnik kształtu Fill Factor (FF)

Umpp=17,3V Uoc=21.6V

Impp=3,2A

Isc=3,45A

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 17

Współczynnik kształtu Fill Factor (FF)

Umpp=17,3V Uoc=21.6V

Impp=3,2A

Isc=3,45A𝑭𝑭 =

𝑰𝒎 ∗ 𝑼𝒎

𝑰𝒔𝒄 ∗ 𝑼𝒐𝒄

𝑭𝑭 = 𝟎, 𝟕𝟒𝟑

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 18

Współczynnik kształtu Fill Factor (FF)

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 19

Współczynnik kształtu Fill Factor (FF)

Umpp=18,1V Uoc=23,8V

Impp=3,63A

Isc=4,8A

𝑭𝑭 =𝑰𝒎 ∗ 𝑼𝒎

𝑰𝒔𝒄 ∗ 𝑼𝒐𝒄

𝑭𝑭 = 𝟎, 𝟓𝟕𝟓

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 20

Maximum Power Point (MPP)

15,95V

3,12A

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 21

Maximum Power Point (MPP)

15,95V

3,12A

R=U/I= 5,11 ohm

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 22

Maximum Power Point (MPP)

10,3V

2,09A

R=U/I= 5,11 ohm

P=21,5W (-26%)

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 23

Maximum Power Point (MPP)

3,5V

0,7A

R=U/I= 5,11 ohm

P=2,45W (-73%)

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 24

Maximum Power Point Tracking (MPPT)

Źródło: Luque A., Hegedus S.: Handbook of Photovoltaic Science and Engineering

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 25

Maximum Power Point Tracking (MPPT)

Źródło: A. DOLARA, R. FARANDA, S. LEVA: Energy Comparison of Seven MPPT Techniques for PV Systems, J. Electromagnetic Analysis & Applications,

2009, 3: 152-162

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 26

Schemat blokowy elektronicznego układu MPPT

Rodzaje algorytmów MPPT

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 27

Algorytm stałego napięcia (CV)

Algorytm napięcia układu otwartego (OV)

Algorytm prądu zwarciowego (SC)

Algorytm zaburzenia i obserwacji (P&O)

WEWNĘTRZNA BUDOWA MODUŁU PVKRZEM KRYSTALICZNY 60 OGNIW

ELEMENTARNE

FOTOOGNIWO

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 28

WEWNĘTRZNA BUDOWA MODUŁU PVKRZEM KRYSTALICZNY 60 OGNIW

SYMBOL

FOTOOGNIWA

LUB MODUŁU PV

ANODA

KATODA

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 29

WEWNĘTRZNA BUDOWA MODUŁU PVKRZEM KRYSTALICZNY 60 OGNIW

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 30

WEWNĘTRZNA BUDOWA MODUŁU PVKRZEM KRYSTALICZNY 60 OGNIW

POZWALA PRĄDOWI

„OMINĄĆ”

ZACIENIONY

FRAGMENT MODUŁU

DIODA

BYPASS

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 31

WEWNĘTRZNA BUDOWA MODUŁU PVKRZEM KRYSTALICZNY 60 OGNIW

TRZY DIODY DZIELĄ

MODUŁ NA TRZY

SEGMENTY CZYLI

SUBSTRINGI

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 32

MODUŁ Z KRZMU KRYSTALICZNEGOMONTAŻ PIONOWY

CIEŃ

BARDZO SILNY

WPŁYW

ZACIENIENIA

ZACIENIONE SĄ

WSZYSTKIE TRZY

SEGMENTY

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 33

MODUŁ Z KRZMU KRYSTALICZNEGOMONTAŻ POZIOMY

CIEŃ

OGRANICZONY WPŁYW ZACIENIENIA

ZACIENIONY JEST TYLKO JEDEN SEGMENT

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 34

WEWNĘTRZNA BUDOWA MODUŁU PVKRZEM KRYSTALICZNY 60 OGNIW

NIETYPOWE POŁĄCZENIE WEWNĘTRZNE

TRZY DIODY DZIELĄ

MODUŁ NA TRZY

SEGMENTY CZYLI

SUBSTRINGI

CONERGY

POWER PLUS 225 P

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 35

MODUŁ Z KRZMU KRYSTALICZNEGO NIETYPOWE POŁĄCZENIE WEWNĘTRZNE

MONTAŻ PIONOWY

CIEŃ

BARDZO SILNY

WPŁYW

ZACIENIENIA

ZACIENIONE SĄ

WSZYSTKIE TRZY

SEGMENTY

CONERGY

POWER PLUS 225 P

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 36

MODUŁ Z KRZMU KRYSTALICZNEGO NIETYPOWE POŁĄCZENIE WEWNĘTRZNE

MONTAŻ POZIOMY

CIEŃ

SILNY WPŁYW ZACIENIENIA

ZACIENIONE SĄ DWA SEGMENTY

CONERGY

POWER PLUS 225 P

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 37

WEWNĘTRZNA BUDOWA MODUŁU PVTECHNOLOGIA CIENKOWARSTWOWA

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 38

WEWNĘTRZNA BUDOWA MODUŁU PVTECHNOLOGIA CIENKOWARSTWOWA

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 39

MODUŁ CIENKOWARSTWOWYMONTAŻ PIONOWY

CIEŃ

OGRANICZONY

WPŁYW ZACIENIENIA

SPADEK MOCY

PROPORCJONALNY

DO ZACIENIONEJ

POWIERZCHNI

MODUŁU

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 40

MODUŁ CIENKOWARSTWOWYMONTAŻ POZIOMY

CIEŃ

OGRANICZONY WPŁYW ZACIENIENIA JEŚLI ZASTOSOWANO

DIODY BYPASS

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 41

EFEKT CZĘŚCIOWEGO ZACIENIENIA

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018

NOCT

42

EFEKT CZĘŚCIOWEGO ZACIENIENIA

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 43

EFEKT CZĘŚCIOWEGO ZACIENIENIA

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 44

EFEKT CZĘŚCIOWEGO ZACIENIENIA

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 45

EFEKT CZĘŚCIOWEGO ZACIENIENIA

Maksimum

globalne

Maksimum

lokalne

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 46

EFEKT CZĘŚCIOWEGO ZACIENIENIA

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 47

EFEKT CZĘŚCIOWEGO ZACIENIENIA

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 48

EFEKT CZĘŚCIOWEGO ZACIENIENIA

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 49

Problemy eksploatacyjne

Cienie

Brud Śnieg

50J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018

Moduły CIS przy częściowym zacienieniu

51J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018

Problemy eksploatacyjne –starzenie się modułów PV

52J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018

Problemy eksploatacyjne –starzenie się akumulatorów

źródło: Karty katalogowe Sonnenschein Dryfit A600

53J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018

Opracowanie własne na podstawie danych z : www.energynet.de, www.photovoltaik.eu, GDV_Solarstromanlagen_richtig_versichern_2012

Bezpieczeństwo funkcjonowania instalacji PV

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 54

Problemy eksploatacyjne –rozwarstwienie się laminatu

w module PV

Zdjęcia : http://www.homepower.com, http://www.schatzlab.org, M.A. Munoz : Early degradation of silicon PV modules and

guaranty conditions

55J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018

Problemy eksploatacyjne –uszkodzenia mechaniczne

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 56

Problemy eksploatacyjne –uszkodzenia spowodowane

wyładowaniami atmosferycznymi

Zdjęcia: http://surge-arrester.com, Fraunhofer ISE

Efekt bezpośredniego trafienia pioruna w panele fotowoltaiczne

57J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018

Problemy eksploatacyjne –uszkodzenia spowodowane

podmuchami wiatru

Zdjęcia: www.australiansolarquotes.com.au, Chris Granda homeenergypros.lbl.gov,

www.homepower.com

58J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018

Pożary wywołane przez systemy PV

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 59

Źródło : GDV_Solarstromanlagen_richtig_versichern_2012, E.Cwalina (ECO Technologies) Fotowoltaika z doświadczenia instalatora

Przyczyny powstawania pożarów

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 60

Źródło : E.Cwalina (ECO Technologies) Fotowoltaika z doświadczenia instalatora

Oddziaływanie wiatru na instalacje PV

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 61

Źródło : STP SachverständigenGmbH,

E.Cwalina (ECO Technologies) Fotowoltaika z doświadczenia instalatora, www.australiansolarquotes.com.au, Chris Granda homeenergypros.lbl.gov,

www.homepower.com

Uszkodzenie PV z powodu zbyt dużego obciążenia

śniegiem

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 62

Źródło : GDV_Solarstromanlagen_richtig_versichern_2012, ENVARIS GmbH

Wytrzymałość obciążeniowa

modułów PV w zależności od sposobu montażu

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 63

Źródło : www.solarworld.pl

Dziękuję za uwagę !!!

J. TENETA "Energetyka słoneczna -systemy fotowoltaiczne" AGH 2018 64