Upload
sach-tinh-ha
View
230
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
8/20/2019 Thực Trạng Phát Triển Cơ Sở Hạ Tầng ở Tam Giác Phát Triển Việt Nam - Lào -Campuchia
1/11
THUC TRANG PHAT TRIEN C O SO HA TANG
• • •
6 TAM GIAC PHAT TRIEN
VIET NAM LAO CAMPUCHIA
L E PHUdNG HOA*
T
am giac phat tr ien Viet Nam - Lao
- Campuchia bao gdm 10 tinh
thuoc vflng bien gidi chung
ciia
3 nfldc la
Kon Tum, Gia lai, Dac Ndng, Dac Lac
( thude Viet Nam), Sekong, AttapU,
Sanavan ( thuoc Lao) , S tung Treng ,
Ra t tanak i r i , Monduk i r i ( thuoc
campuchia). Day la khu vUc cd vj trf trong
ye'u cua mdi nUde va cho ca ba qudc gia vdi
dien tfch
tii
nhien
11 1 11.021
km2, dan so'
4,267 trieu ngUdi' . Vdi
t im
quan trong ve
dja chien lUdc ciia minh , nam 1999 tai cudc
gap d Vien Chan cua 3 thu tUdng Viet
Nam, Lae, Campuchia, y tUdng ve viec
hinh thanh tam giac phat tr ien Viet Nam
- Lad - Campuchia da dUdc dUa ra
va
thdng qua. Tai nhflng lan gap gd sau dd,
cac nha lanh dad tie'p tuc khang djnh tim
quan trong cua viec phat tr ien khu vUc
tam giac nay vi Idi fch chung
(;iia
3 nfldc.
Tuy nhien, viec thflc
diy
sfl phat tr ien
ciia khu vUc nay lai dd'i mat vdi rat nhieu
khd k ha n be n ca nh ye'u td' th u a n ldi la sU
ddng thuan va
iing
ho ve mat chfnh trj
ciia
3 nha nUdc. Nhflng khd khan dd de'n tfl ca
nhflng yeu
to
chu quan va khac quan cua
khu vUc. Trong dd yeu to'
ve cd sd ha tang
ludn dUdc xem la mot trong nhflng nhan
to
then chd' t cho sfl phat tr ien.
Do vay, de cd the thuc day qua tr inh
phat tr ien ciia khu vflc nay, dieu trUdc
bet can phai chu y la phat tr ien ddng bo
mot he thdng cd sd ha tang de lam nen
tang cho cac sU phat tr ien t iep theo. Day
la yeu cau tat yeu de dan den viec can
thiet phai cd mot nghien cflu danh gia
chung ve t inh hinh phat tr ien cd sd ha
tang ta i khu vUc nay.
Nhin chung, cd sd ha tang cflng tam
giac pha t t r ien Vie t Nam - Lao -
Campuchia dUdc xep d mflc do kem phat
tr ien va phat tr ien khdng ddng deu. Day
la mot khd khan cd ban nhat cho sU phat
trien chung ciia khu vflc. Vdi dac diem ciia
mot he thd'ng cd sd ha tang nhfl vay thi se
ban che sfl phat tr ien ciia cac nganh kinh
te va ddi sd'ng dan cfl. Trong khu vflc tam
giac thi vflng bien gidi Tay Nguyen
ciia
Viet Nam cd mat bang cd sd ha tang tUdng
ddi phat tr ien hdn vdi chinh sach dau tU
Ths Le Phu'cing Hoa, Vien Nghien cflu Dong Nam A
8/20/2019 Thực Trạng Phát Triển Cơ Sở Hạ Tầng ở Tam Giác Phát Triển Việt Nam - Lào -Campuchia
2/11
Le Phuang Hda - Tliifc trang phd f tiii ii la sd ha rdng a tam giac...
v a t h u h u t d i u tU cd md hd n, t ro ng k hi cac
tinh D d n g B a c C a m p u c h i a va N a m L a o
t h i r a t b a n
che ve
n g u d n
d i u
tU cho cd sd
h a t a n g . T r Ud c k h i h i n h t h a n h t a m g i ac
p h a t t r i e n V i e t N a m - L a e - C a m p u c h i a
th i ta i 2 khu vUc nay cd sd ha tang gin
n h u kh dn g dUdc chf l t r on g flu t ie n
d i u
tU
va neu cd th i
phin Idn
ngan sach la t f l
nh f lng hd t rd cua ch fnh ph i i va cac tap
d o a n k i n h te c i i a V i e t N a m . Chi tfl khi
h i n h t h a n h n e n t a m g i ac p h a t t r i e n , k h u
vflc N am Lao , Dd ng Bac C am pu ch ia nd i
r i e n g v a T a y N g u y e n V i e t N a m d e u n h a n
dUdc nh ieu sU qu an t a m d i u tU hd n cu a
chfnh phii mdi nUdc va Uu t ien d iu tU
c h u n g c u a 3 c h f n h p h u . C a c t r o n g t a m
d a u t u t r o n g g i a i d o a n
d i u
b i n h t h a n h
t a m g i ac d e u t a p t r u n g c h u n g v a o v a n d e
p h a t tr ien cd sd ha tang c i ia khu vUc nay.
Tuy vay, de 'n nay khu vUc nay van la khu
vUc ke m p h a t t r i en ve cd sd ha ta n g.
1
G i a o t h o n g v a n t a i
Mang ludi g iad thdng van ta i d vf lng
tam g iac chUa pha t t r i en ddng bd , d day
chUa cd tuyen dUdng sat . Giao thdng
dUdng thuy t r en cac .sdng Me Kdng, sdng
Kdng, Se San va Se Re Pdk ban che vi
long ,sdng nh ie u t ha c gh en h. mf la khd th i
kiet nfldc, mfla mUa th i nfldc lfl chay xiet.
Sdng ngdi Idn d 2 t in h A t t ap u va
Se*
Kdng
f t , phan
Idn
la cac
sudl
nhd, chi cd sdng
Kdng la sdng
Idn
d a n k e , v a n
t ia
thiiy mfla
can thu ye n chd 2 t a 'n , mf la mf la th uy en
Idn cd th e chd 6 t a n . Ha i t inh S t u n g T r e n g
v a R a t t a n a k i r i cd n h i e u s d n g ng d i n h U n g
chUa kha i t h Ic dUdc. Sdng Me Kdng doan
c h a y q u a t i n h S t u n g T r e n g t h u o c d j a h i n h
rf lng nui , Idng sdn g rdng, mf la kh d nu dc
can, nhieu thac ghenh, mf la mfla nUde
Idn
chay x ie t , van t i i k h d k h a n n e n chUa p h a t
t r i en . Sdng Kdng
ndi
tiep tfl bien gidi gifla
t i n h A t t a i n t d i t inh S tung Treng rd i dd
vao sdng Me Kdng d t inh S t u n g T r e n g ,
d o a n q u a t inh S t rung Teng Idng sdng rdng
1 0 0 - 3 0 0 m , n h i e u t h a c g h e n h n e n k h d c d
kha nang pha t t r i en van t a i th i iy . Sdng Se
San ba t ngudn t f l G ia La i va Kon Tum,
V i e t N a m c h a y q u a t inh R a t t a n a k i r i d en
t inh S tung Treng nhap vao sdng Se Kdng
va dd vao sdng Me Kdng ta i S t rung Treng .
vao mfla khd, nfldc sdng can, Idng sdng de
Id nh ieu d a va gh en h tha c , m ua m Ua nfldc
sdng Idn va ch ly xiet cud'n trdi nhflng cay
rf lng nen van ta i th i iy den nay van chf la
ed du an de khai thac .
C a c t u y e n d U d n g h a n h k h d n g t r o n g
tam g iac da h inh thanh va kha i thac , t ao
d ieu k ien t h u a n ld i cho g iao
thUdng ciia
kh u vUc. Tr on g k hu vUc cd tdn g
sd
4 san
b a y , S a n b a y R a t t a n a k i r i v a S t u n g T r e n g
cd dudng bang bang dat cap phdi , cd sd vat
cha t ky thua t phuc vu s an bay chUa pha t
t r i en . San bay
Pley
Ku cd dudng bang
bang be tdng cho cac loai may bay nhd
(khoang 60 hanh khach) ha va ca t canh ,
m di t u i n 4 -5 ch uy en . Sa n bay Budn Me
Thua t dudng bang da dUdc nang cap cho
cac
loai
m a y b a y
Idn
cd the cat canh. Mac
df l df ldng hang khdng chf la phat t r ien
hien dai nhflng bfldc d Iu da dap flng du'dc
n h u c iu di lai ciia khu vUc.
Mang lud i dudng bo t rong v f lng t am
giac p ha t t r i en da cd ba n h in h th a n h va l a
kenh d i chuyen chfnh c i ia khu vUc song
phin Idn
cac tuye 'n difdng d cac
t inh
cua
Lao va (^ampuchia mdi chi la dUdng da t
tru' cac qud'c
Id
va t inh
Id ciia
4 t in h V iet
8/20/2019 Thực Trạng Phát Triển Cơ Sở Hạ Tầng ở Tam Giác Phát Triển Việt Nam - Lào -Campuchia
3/11
4
Nghien cifu Ddng Nam A 3/2010
N a m
h i u
he t da dUdc ra i
n h u a ,
cdn lai ty
le dudng r a i nhUa c i i a cac t inh Nam Lao
v a D d n g B a c C a m p u c h i a r a t t h a ' p . N h i e u
tuye'n dUdng chi dUde s i i du ng t r on g mf la
khd, mf la mfla d i la i ra t khd khan.
Mang If ldi giao thd 'ng van tai vflng Tay
N g u y e n k h a p h a t t r i e n , b o a nhaj) vao
mang g iao thdng toan qud ' c va qudc te
sa ng Lao va C am pu ch ia . M a n g Ifldi g iao
thdng van t a i v f lng nay chu yeu l a g iao
t h d n g d u d n g b o v a h a n g k h d n g . D e n n a m
2 0 0 4 v u n g T a y N g u y e n d a cd 1 9 7 8 k m
dudng qud 'c
Id,
1520 km dUdng t inh Id,
4 1 2 0 k m d u d n g h u y e n I d
va
5 3 2 6 k m
d u d n g g i a o t h d n g n d n g t h d n . M a t d o
dUdng 0 .4 km / 1 km 2 so vd i t r u n g b in h
ciia
(;a
nUdc cdn thap . (^ac t u y e n d U d ng
giao th dn g hu y et m ac h da dUdc cai tao , 10
tu ye n qud 'c Id deu da dUdc khdi p hu c, n an g
c a p ; cac san bay dUdc cai tao , keo dai
d u d n g b a n g d a m b a o c h o T a y N g u y e n
g iao lUu thuan Id i hdn vd i v f lng Ddng Nam
Bd, Du ye n ha i Na m T ru n g Bd va vd i ca
L a o , C a m p u c h i a . M a n g lu di dudng t inh Id ,
hu ye n Id va g iao th d ng nd ng th dn du'dc cai
th ien dan g ke t ro ng nhf lng na m qu a .
Ve va n t a i h a n g khd ng , kh u vflc Tay
N g u y e n cd 3 s a n b a y d a k h a i t h a c v a n h u
cau 3 sa n ba y na y se dUdc n a n g len do cd
nh ieu cdng t r inh xay d i ing va tdc do pha t
t r i e n k i n h te n h a n h t a i v f l n g n a y . G i a L a i
cd s a n b a y P l e i k u t h u o c loai cap IV va
t r f l c t h u o c c u m c a n g m i e n T r u n g d i e n
t f ch nha ga 350 m2 cd mot dudng bang
dai 1.828 m vdi n a n g lUc h a n g n a m 0 , 5
t r i e u h a n h k h a c b / n a m . H a n g n a m d a v a n
c h u y e n 2 1 . 0 0 0 - 2 3 . 0 0 0
lUdt
k h a c h , b i n h
q u a n 5 8 h a n h k h a c h / n g a y . D a k L a k cd
san bay Budn Ma Thuo t thuoc loa i cap I I I
va trUc thude c u m c a n g h a n g k h d n g p h fa
N a m . D i e n t f c h n h a g a 1.1150 m2, cd mot
du dn g b an g da i 1 .800 m. Tf l s a n ba y n ay
c u n g cd c a c t u y e n b a y d i c a c t h a n h p h d '
t rong nudc nhU d i Ha Ndi cd 3 -5 chuyen
t rong tu in . Tuy mdi du 'dc s i i a ch f la l a i
nh f lng d da y van d a n g sfl d u n g loa i m ay
b a y cd n h d 5 0 - 6 0 k h a c h / c h u y e n . L a m
D d n g cd s a n b a y L i e n K h U d n g t h u o c c a p
I I I , t f l sa n b ay cd cac chu ye 'n b ay d i Tp.
Hd CHf Minh va Ha Noi .
G iao thd ng th i iy d k hu v flc Ta y Ng uy en
kh dn g dUdc t h u a n ld i n h u d cac vf lng nu i
phfa B I C . Thf lc te d da y chf la k h a i th ac
g i a d t h d n g d f l d n g t h i i y . S d n g d T a y
Ng uy en dUdc ch ay ve ha i ph ia , ph fa Ddn g
cd cac sdng nhU sdng Cdn, sdng Ba, cac
sdng nhu Se r e pok , Sa Thay deu chay ve
phfa Tay . Nhf lng sdng sudi ngan cd do dd'c
Idn, nUdc chay xiet ve mfla mfla va khd
kie t ve mfla kh d ne n kh d cd th e ph uc vu
giao thdng. Dien t fch hd ta i khu vUc gan
130 km2, cd nh f lng hd Idn nhu hd Da Nhim
(3 .700 ha) , nhung van chu ' a cd nhu
c iu
van
ta i thuy ( rong cac hd nay v i dan thf la ,
hang hda pha t t r i en ch f la nh ieu , nen nhu
cau van ta i th i iy chUa dat ra ca 'p th ie ' t .
B a t inh b ien g id i Ddng B ic C a m p u c h i a
thu oc khu vUc v f lng s a u v un g xa ,
each
xa
thii
d d P h n o n p e n h v d i h e t h d ' n g g i a o
t h d n g c h u a p h a t t r i e n n e n v i e c d i l a i t r o n g
kh u vUc va vd i be n ngo a i ga p r a t nh i eu
khd khan . Cac tuye 'n dUdng g iao thdng
ch in h d i qu a k h u vUc gdm dUdn g 7 dUdng
78 , 7 6 , 7 2 v a 2 t u y e n d u d n g h a n g k h d n g
cflng tludng thuy doc theo sdng Me Kdng .
Tfl thii dd Phnom Penh theo qud ' c Id 7
len Kracherh rd i l en S tung Treng . Tf l nga
b a O r P o n g M o r n t i n h S t u n g T r e n g , d i e m
8/20/2019 Thực Trạng Phát Triển Cơ Sở Hạ Tầng ở Tam Giác Phát Triển Việt Nam - Lào -Campuchia
4/11
Le Phuang Hda - Thifc trang phdt trien ca .sd ha tdng d tam gidi
3 5
xua' t phat ci ia qud'c Id 7 8 q u a B a n L u n g
(tinh Ij ciia Ra t tanak i r i ) de 'n b ien g id i
C a m p u c h i a - V i e t N a m d a i 1 9 8 k m . D o a n
dudng t f l b ien g id i Viet Nam den Ban
Lung da dUdc phfa Viet Nam dau tu xay
dung , cdn dean t f l Ban Lung den nga ba d
P o n g M o r n c o n g l a d U d n g d a t . D d a n
dud ng na y d an g dUdc T ru n g Qud'c hd t rd
dau tu xay dUng.
Ngoai cac tuye 'n dUdng bd, t f l Phnom
P e n h d i S t u n g T r e n g v a R a t t a n a k i r i c d
d u d n g h a n g k h d n g n d i d j a : P h n o m P e n h -
S t u n g T r e n g , P h n o m P e n h - R a t t a n a k i r i
Ve dudng th i iy , cd the d i doc sdng Me
Kdng t fl Ph no m P en h , qu a th i xa Cdng
pdng C ha m , K ra -c he ng fldc l en td i S tu ng
T r e n g . N h u n g h a i t u y e n d U d n g n a y d e u
khd d i la i va khdng an toan , nat la ve mfla
m f la . D o v a y , m u d n n h a n h c h d n g , t h u a n
t ien va an toan , ngf ld i ta thf ldng d i qua
b ien g id i V ie t Nam rd i vdng t rd l a i
C a m p u c h i a q u a c i i a k h a u T a y N i n h h o a c
B i n h P h f l d c .
Nhfl vay cd .sd ha ta n g df ldng g iao
t h d n g ciia ba t inh d d n g b a c
( ampuchia
c d n r a t k e m , d i l a i r a t k h d k h a n , n h a t
la
vao mfla mfla thi khu vflc Ddng Bac gin
nhf l h i cd lap . He thd 'ng g iao thdng ndng
t h d n c u n g c h U a p h a t t r i e n ,
chii
yeu la
d u d n g d a n s i n h d i la i khd khan . Do vay
v iec t r ao dd i hang hda ciia cac t inh nay vdi
cac t inh khac-, nha' t la vdi thii dd P ndm
i enh
ra t khd khan va ve mfla mua th i
hoan toan b j te liet. Trong khi dd v iec g iao
th f ldng va t r ao dd i hang hda vd i V ie t Nam
lai ra ' t thuan ld i qua dUdng qud 'c Id 78.
Tudng tu nhu he thd 'ng g iao thdng t a i
vf lng Ddng
b i c
C a p u c h i a , t a i v f l n g N a m
Lao t inh t r ang g iao thdng d i l a i c f lng r a t
khd khan. Ngoai nhf lng df ldng qud 'c Id
chay qua ba
t inh
va dudng l i en huyen , he
thd'ng g iao thdn g nd ng thd n d day chii yeu
la dud ng m dn . K ho ang 2 0-2 5% so ' ba n
chUa cd dudng g iad thdng t f l tuyen huyen
de'n tuye 'n ba n . D ac b ie t d A t t ap u cd 44 ,6%
dan sd 'chUa cd dudng g iao thdng de 'n ban .
Cac ban cua cac bo tdc f t ngudi t rong
tinh
d sau t rong nui , cac ban cdn la i ra t xa
nh au ne n viec d i l a i r a t khd k ha n
Hien nay cd the d i t f l At tapu td i ta t ca
cac t in h d N am Lao , rdi tfl dd tda di khip
nfldc Lao; da cd dfldng t inh ly cha y thd ng
sudt tf l
t inh
ly tdi bien gidi Viet Nam qua
cfla k h a u Bd Y; cd dUdng 1 J ndi vdi
C a m p u c h i a q u a
t inh
R a t t a n a k i r i d a n g
da n dUdc ho an t h i en (ch ua cd cfla k h au ) .
P h f a h u y e n S a n a m x a y g i a p v di h u y e n
S e n p a n g t i n h S t u n g T r e n g d a c d eiia k h a u
phu thdng qua dudng g iao thdng th i iy doc
theo sdng Sekong , dang t ao d ieu k ien cho
nhan dan di lai doc bien gidi hai nUdc.
Hien nay he thd 'ng g iao thdng c i ia t inh S e
Kdng dang dUdc hoan th ien
d i n
de dap
flng nhu c lu d i l a i quanh nam, t rong dd
q u a n t r o n g n h a ' t
la
t u y e n d u d n g 1 6 B
ndi
Se Kdng vdi Viet Nam dai 123km
8/20/2019 Thực Trạng Phát Triển Cơ Sở Hạ Tầng ở Tam Giác Phát Triển Việt Nam - Lào -Campuchia
5/11
36
Nghien cifu Dong N am A 3/20/0
kh u vUc Tay Ng uyen ciia Viet Nam thi cac
kh u vUc cdn lai viec di lai va v an ch uy en
hang hda la rat khd khan, tham chf den
mfla mfla thi cd nhieu khu vUc bj cd lap.
Dieu nay khien cho viec khai thac tiem
nang kinh te d day bj ban che. Do vay
trong cac ke hoach phat tr ien vflng thi f lu
t ien hang d iu
hien nay dUdc dat ra la dau
tu nang cap he thd'ng giao thdng ma trudc
mat tap trung la he thd'ng giao thdng
dudng bd de mot mat phat trien ddi sd'ng
kinh te xa hdi tai chd, mat khac phuc vu
sU ph at tr ien chu ng cua ca kh u vUc.
•
2.
He tho ' ng d i en
Xet ve tiem nang, vflng tam giac phat
tr ien Viet Nam - Lao - Campuchia cd Idi
the rat Idn ve khai thac cac ngudn thuy
dien. Tuy nhien cho de'n nay, ldi the nay
mdi chi dUdc khai thac d mflc tha'p, chfla
xflng tiem nang vd'n cd
ciia
vung. Mdt dac
diem nfla trong viec phat trien he thd'ng
dien d day
la
phan Idn viec khai thac dien
do cac cdng ty cua Viet Nam dflng ra dau
tu va khai thac nham dap flng nhu cau
phat tr ien kinh te 'c i ia Viet Nam trong san
xua't. Cac vflng thiiy dien dflde khai thac
tap t rung
chii
ye'u hien nay la d Tay
Nguyen va doc bien gidi Viet. Na m tre n
nUdc ban Lao va Ca m pu ch ia. Viec tiep ca n
ngudn cung ca'p dien d vflng tam giac cung
cd sU chenh lech
Idn
gifla khu vUc Tay
Nguyen
ciia
Viet Nam vdi Ddng
Bic
Campuchia va Nam Lae
Tay Nguyen dUdc cap dien bdi hai
ngudn: ngudn dien tfl Ifldi dien qud'c gia va
ngudn dien tai chd. Ngudn dien qud'c gia:
dUdc lay tfl tram 500 KV/220 KV Pleiku
(450
MVA) va cung cap dien cho cac tinh
trong vflng nhfl sau: Tinh Gia Lai: dUdc
cap bdi tram bien ap ngudn
220KV/110
KV Ple iku (1x125 MVA) va t ram
110KV/35KV/10KV, bien
Hd
(Ix
25 MVA);
Tinh Kon Tum; dUdc cap bdi tram
110KV/35KV/10KV Kon Tu m (Ix 25MVA)
qua dudng day llOKV Pleiku - Ken Tum
(AC - 185) dai 30 km; Tinh Dak Lak va
Dak N dng : dUdc cap bdi tr a m 110
KV/35KV/10KV Budn Ma Thuot qua
dudng day 220KV Pleiku - Krongbuk dai
145 km (hien tai van hanh
110
KV) va 110
KV Krongbuk - Budn Ma Thuot
(AC-185)
dai 40 km.
Tdng cdng sua' t dat ciia cac tram thiiy
dien nhd d Tay N guy en k ho ang 22.000
MW, trong dd phai ke de'n nha may thiiy
dien Draylinh (Dak Lak) cd cdng suat dat
Pd = 12 MW, vdi 3 td may (3x4 MW), san
ludng
dien
dii
tfnh la 91 tr ieu KWh. Tuy
nhien thUc te chi dUdc san
lUdng
la 37,5
trieu KWh do phu thuoc vad mfla mfla,
khd . Mot so' tr a m thii y die n cd nhd van
hanh khdng dn djnh do may mdc thie ' t hi
khdng ddng be.
Tang tr f ldng dien nang trung binh
trong giai doan 1995-2004 Tay Nguyen
dat 28,2% - do dia ban Tay Nguyen da
n ha n d ien ludi qud'c gia. Tieu t h u dien d
Tay Nguyen
chii
ye'u cho anh sang sinh
boa t d cac th a n h phd', th i xa, thi tra n
huyen, chiem tdi 60,4%) tdng dien nang
tieu thu trong vf lng. Binh quan dien
thUdng pham tren dau ngUdi vflng Tay
Nguyen v in ra't tha'p, do he thd'ng ludi
dien phan
phdi
va phu tai cdn ban che.
Tuy nhien xet ve he thd'ng ca'p dien thi
den nay da dUa dUdc dien xud'ng 100% xa
nhim
phuc vu cho san xuat va s inh hoat
8/20/2019 Thực Trạng Phát Triển Cơ Sở Hạ Tầng ở Tam Giác Phát Triển Việt Nam - Lào -Campuchia
6/11
Le Phuang Hda - Thifc trang phdt trien ca sd ha tdng a tam gidc...
7
ci ia ba con ndng thdn.
Kh ac vd i T ay N gu ye n , kh u vUc Dd ng
Bic C a m p u c h i a cd t i e n n a n g Idn ve thuy
dien vdi nhflng khu vUc sdng cd cdng sua' t
l i p may td i 4932 MW nhu thuy d ien
S t un g Tr en g , ha S ea n 1, ha Se an 2 ,
Spre pok 1, Sp rep ok 2 , Sp repo k 3 , Se Kdng
1 , Se Kdng 2 song ngudn d ien cung cap
de'n ngudi dan cdn ra ' t ban che. Mac dfl
kh dn g cd con sd' thd 'ng ke chfnh xac nhU ng
ty le ngUdi dan dUdc si i dung d ien d day
rat tha 'p . Dieu nay xuat phat t f l 2 ly do cd
ban l a ngudn
Iflc diu
tf l ve dien phuc vu
nhu c lu t a i cho tha 'p , chu ye 'u l a kha i thac
d ien c i i a V ie t Nam de ban cho V ie t Nam;
thfl hai la cd sd ha t i n g c h u n g d d a y r a t
kem, chfla dii dieu kien de cd mot he
thd 'ng d ien rdng
k h i p
t rong khi ngf ld i dan
la i s in h sd'ng k h a p h a n ta n .
Xe t ve t i e m n a n g th i iy d ien , Sdng
M e k o n g c h a y q u a d i a p h a n S t u n g T r e n g
cd t i em n an g thu y d ien r a t Idn . T hu y d ien
T h a c K h o n ( t h u o c t i n h S t r u n g T r e n g g i a p
v d i C h a m p a s a c ) c d c d n g s u a t l i p m a y la
7 5 0 K W , s a n lUdng t i eu th u d ien nan g l a
6 .220 GWh/ nam, cd the ke ' t hdp tudi nUdc
k h o a n g 2 0 0 . 0 0 0 h a ; T h u y d i e n S t u n g
Tr en g cd cdng su a t l ap m ay l a 3 .400KW ,
.san lUdng t i eu th u d ien na n g l a 24 .554
GWh/ nam, cd the ke ' t hdp tudi nUdc
khoang 700 .000 ha va d ieu t i e t ddng chay
mfla l f l khoang
25.000m-Vs;
Ngoa i th i iy
dien chfnh t ren sdng Me Kdng, khu vUc
nay cdn cd t i e m n a n g th i iy d ien
Idn
ciia
c a c n h a n h s d n g c h f n h
luu
vUc M e K dng
nh u ha Se an 1, ha S ea n 2 , Sp r epo k 1,
Sprepo k 2 , Sp rep ok 3 cd cdng sua t laj)
m ay la 7 8 2 K W , s a n lUdng t i eu th u d ien
nang l a 2360 GWh/ nam, cd the ke ' t hdp
tud i nude khoang 205 .000 ha va th i iy d ien
Se Kdng 1, Se Kdng 2.
Cf lng vdi nhu c lu t ieu thu d ien cua
Vie t Nam phuc vu cho yeu cau t ang
t r f ldng cua nen k inh te dang la cd hdi cho
cac nh a d au tU Viet N am
d iu
tu vao day
de bfl dap sU th ie u b u t ve dien. Hdn nfla
vdi vj tri dja
ly
cua cae dja diem ed t iem
na ng ve th uy d ien deu g i n vdi Viet N am
cun la Id i the cua cac nha
d i u
tU t rong
viee da u tU th u y d ie n .
Tudng tu he thd 'ng cung cap d ien ta i
D d n g B a c C a m p u c h i a , h e t h d n g s d n g n g d i
d Na m Lao t ao cho kh u vuc nay ti em na ng
Idn ve pha t t r i en nang lUdng. Sdng Me
Kdng chay doe dat nUdc Lao va cac chi
luu
eiia nd, cd ngudn nUdc rat ddi dao nen
t i em nang ve thuy d ien d Lao Idn hdn d cac
nudc thude ba iuu sdng Me Kdng. Cae t inh
N a m Lao thu oc t am g iac ph a t t r i en V ie t
N am - Lao - C am pu ch ia cd tdng edng
xua' t lap m a y la 3 .131 MW nhu nha may
t h i i y d i e n S e K o n g 3 , 4 , 5 ; X e k a m a n r
1,2,3,4; Xe Su; N am Ko ng 1 ,2 ,3 ; Xe N am
N o i; D a e E M e u l e ; H . L a m p h a n
Nial T r o n g n h f l n g n a m g i n day vdi sfl
p h a t t r i e n ciia nen k inh t e V ie t Nam, cac
t a p d o a n k i n h te va Tdng cdng ty Idn ciia
Vie t N am nhU Tdn g cdng ty Sdng Da , Ta p
doan d ien
lUc
V i e t N a m d a
d Iu
tU xay
d i ing mot sd 'nha may th i iy d ien Idn d day.
Tuy vay, t rong khu vUc nay chi cd cac
th j t r an , th j xa cd d ien (khoang 10-15%
d a n sd dude sif dung dien). Cdn vflng nong
th dn m ien nu i ha u nhU ch ua cd d ien ''^' .
Tinh
S ar av an cd th i iy d ien Sese t Da n xay
dung nao 1991 vdi cdng sua ' t 45 MW va
s a n lUdng d ien 616 .990 ngh in KW /h da
cu ng cap d ien cho kho an g 20% sd' ba n
8/20/2019 Thực Trạng Phát Triển Cơ Sở Hạ Tầng ở Tam Giác Phát Triển Việt Nam - Lào -Campuchia
7/11
38
Nghien cifu Ddng Nam A 312010
trong tinh vdi khoang hdn 11 nghin bd
dan dUdc sU dung dien
Toan tinh Attapu co 4 tram thiiy djen
vdi edng sua't 1.338 KW, trong dd tram
thiiy dien Hudi Ho la tram quan trong cd
th e c un g ca'p cho 1 sd' cd sd s in xuat cdng
nghiep
che
bien. ngoai ra cdn rat nhieu
dja die'm cd the xay dUng cac tram thuy
dien. Tinh Salavan cflng cd mot nha may
thuy dien'- .
Bflc tranh chung ve be thd'ng cung ca'p
dien d vflng tam giac ph at tr ie n la dien
dflde khai thac d vflng tien nang nhflng
chii yeu d doc bien gidi Viet Nam de phuc
vu nhu clu phat tr ien c i ia Viet Nam hdn
la phat trien he thd'ng dien tai chd. Do vay
de'n nay, neu tfnh binh quan chung cua
toan vflng thi ti le ngfldi dan dflde tiep can
vdi dien sinh boat la ra ' t Idn trong nhu clu
dien cho san xua't khdng
Idn
va du'dc dap
flng thi khi he thd'ng dien cung ca'p cho
dan lai ra't tha'p. Va'n de nay anh hUdng
true tie'p de'n viec cai thien ddi sd'ng ngUdi
dan va do dd cd nhflng tac dong giam tie'p
len sU ph at tr ie n ch un g
ciia
vflng.
3.
Bifu
c h i n h - v i e n t h o n g
Sfl chenh lech trong he thd'ng cd sd ha
tang gifla 3 khu vUc bien gidi thuoc vflng
tam giac phat tr ien Viet Nam - Lao -
Campuchia dUde the hien dam net nha' t d
he thdng
BUu
chfnh Vien thdng. Tai khu
viic
Tay Nguyen trong nhf lng
nam
qua,
dich vu bUu chfnh - phat hanh bao chf da
dam nhan chuyen dUa thU, bao, bflu
pham, bflu kien den tf lng khach hang.
Nganh da trang hi cho cac ddn vi phfldng
tien van tai, van chuyen bUu chfnh chu
ddng ha n h t r in h d cac tuye'n dUdng th u
ch uy en ng an h . Cac tuye 'n d td dUdc
chu yen ng an h hda 100%) tr en m an g dUdng
th u ca'p 1 (m ang lien tinh). Mang dUdng
th u cap 11 va cap HI (m an g ndi
tinh va
di
cac huyen, huyen di xa) sU dung ca
phUdng t ien van chuyen ciia nganh va
phUdng tien xa hoi (cdng cong).
Mang thdng t in bUu chinh - phat hanh
bao chf d Tay N gu yen
v in
duy tr i cac boat
ddng truyen thd'ng. Viec dfla vao cac dich
vu mdi nhu d ien hoa , chuyen pha t
nh an h phuc vu kh ach ha ng cdn cham
va chUa dUdc dau tU thfch dang de dap
flng nhu clu xa hoi.
Ve
mang bUu
cue:
phat tr ien chUa can
ddi, chUa dd ng bo, m ot so' bUu
cue
dau tU
xay diing mdi nhUng trang thie ' t hi va
phUdng thflc kinh doanh phuc vu chfla
tfldng xflng, nen hieu qua kinh te cdn
tha'p.
Trang thiet bj khai thac bflu chfnh cdn
rat thd sd,
h iu
het lao dong khai thac bfl
chfnh bang thu cdng, nang sua' t tha 'p, dich
vu chUa phong phu,. Gan day, ngoai cac
dich vu truyen thd'ng nhfl thfl, bUu kien,
bUu ph am ghi so', thU dien c hu ye n tie n,
nh an da t bao chi tai cac bUu cu tru ng
tam tinh (bUu
cue
I) va mot
so
bUu
cue
huyen da md them cac djch vu mdi nhu
dien hoa, phat thanh, Facximile , chi t ra
nhanh cac yeu cau nhan t ien. Cac bUu
cue
loai I va 2/3 bUu
cue
loai
II
(bUu
cue
quan
huyen) da dUa may tfnh vao cac phdng
giao dich lam ddi mdi thao tac nghiep vu,
tan dung tdi da viec giao nhan, tao dieu
kien thuan ldi cho khach hang va cdng tac
quan ly d bUu
cue.
8/20/2019 Thực Trạng Phát Triển Cơ Sở Hạ Tầng ở Tam Giác Phát Triển Việt Nam - Lào -Campuchia
8/11
Le Phuang Hda - Thifc trang phdt trien ca sd lia tdng d tam gidi
3 9
Theo bao cao c i i a Bd Buu ch fnh V i ln
t h d n g ( B C V T ) , m a n g B C V T T a y N g u y e n
p h a t t r i e n n h a n h , r d n g , t h d n g s u d t t f l t i n h
den ndng thdn vd i cdng nghe , ky thua t sd '
h ie n dai , cd b a n d ap f lng dflde n h i e m v u
t h d n g t i n p h u c v u p h a t t r i e n k i n h t e - x a
hd i , bao da m a n n i nh qu dc ph dng , n an g
cao dan trf . De'n het
nam
2004 cd 97% so'
xa cd m ay d ien th oa i (G ia La i , D ak Lak ,
L a m D d n g d a t 1 0 0 % , r i e n g K o n T u m , D a k
Ndng da t 80 -82% sd 'xa cd d ien thoa i ) . Den
nam
2004 , sd ' m ay b i nh
quan/100
dan d
vf lng Tay Nguyen cd 4 ,2 may /100 dan ;
t inh Lam Ddng 7 ,1 may /100 dan . Ca 5
tinh T a y N g u y e n d e u lap da t tdng da i
S t a r e x . D e n
nam
2004 t inh Gia Lai cd 40
tdng da i ;
t inh
Ko n T u m cd 10 tdn g dai ;
t inh D ak L ak , Da k N dn g cd 23 tdn g da i ;
tinh Lam Ddng cd 50 tdng da i .
Mang thdng t in v ien thdng v f lng Tay
Ng uye n da dUdc ch uy en ddi t fl cdng ng he
c u s a n g c d n g n g h e t r u y e n
dan .sd
va
chuy en m ac h sd'. M a n g th u e bao da bude
dau phat t r ien , dUa cac d jch vu den gin
ngudi t ieu df lng . M a n g Ifld i d ien th oai cdng
cdng theo h inh thf lc dai ly
va
cac djch vu
bf lu chfnh v ien thdng da chu y phat t r ien .
Tuy vay, mang d ien thoai ndi bat 5
t inh Tay Nguyen mdi ch i pha t t r i en cac ho
ciia t h a n h (ibd , d c a c h u y e n ly va khu vUc
n d n g t h d n p h a t t r i e n r a t c h a m . H e t h d n g
chu yen m ach t dn g da i da dUdc ch uy en ddi
nh u ng th i eu d dng bd, chUa cd d ja d iem td i
Uu de da t tdn g dai , dUa va o dja die m cu la
ch i i ye'u . M an g t ru n g ke cho th u e bao
chu a dUdc quy ho ac h de p h a t t r i en ph fl
h d p .
Cdng nghe dd i mdi , ky thua t h ien da i
nhflng ddi ngfl chfla dao lao kjp. Chat
If ldng mang ludi v i e n t h d n g c a n dflde tieji
tu c d i u tu , md rdng . Mang cap no ha t va
m a n g t h u e b a o
chUa
p h a t t r ie n thfch f lng
vdi tdng dai .
Da cd 122 xa cd bflu cue, binh quan
kh o an g 34 ng hin da n cd 1 bflu cue vdi ban
k inh phuc vu khoang 21 km. Toan c f lng cd
t r en 400 xa cd d ien thoa i td i t rung t am xa
(ch iem 67% tdng sd 'x a ) .
Trong khi he thd 'ng bf lu chfnh dflde tda
d ja khap cac t inh Tay Nguyen tb i he
th dn g bUu chfnh ta i kh u vUe Ddn g Bac
C a m p u c h i a va Nam Lao cdn ra t sd sa i ,
m o t .sd xa cdn chua ed bUu dien, ty le ngUdi
dan ed dien thoai rat tha 'p va chu ye'u tap
t r un g d cac t ru ng t a m th j t r a n , do vay v iec
lien
lac cua d ja phUdn g ra t khd kh an .
4 . T h u y
lori
Vdi dac d iem la vf lng san xuat ndng
ngh iep nen he thdng th i iy ld i l a mot t rong
n h f l n g v a n d e d a n g q u a n t a m t r o n g p h a t
t r ien cd sd ha tang
ciia
vf lng tam giac phat
t r i en . Tuy g i f l va i t rd quan t rong t rong
s a n x u a t ,
.song
vi
d i u
tfl cho xay mdi va
duy tu sUa chfla he thd'ng thiiy ldi ddi hdi
ngudn vdn Idn nen t rong d ieu k ien ban
che cua minh be thd 'ng thiiy ldi ciia vflng
tam g iac jibat tr ien chfla dap f lng dflde
n h u c a u ciia s a n x u a t . T i n h t r a n g c h u n g
ciia h e thd 'ng thiiy ldi d da y la:
Cac cdng t r inh xay dUng th ieu ddng bd,
h o a c c h a t lUdng c h Ua d a m b a o . P h a n Idn
cae edng t r inh deu cd diu mdi h o a n c h i n h
nh i fng p h i n ke nh m Udng cdn dd dan g .
Viec xac djnh khu tudi, dien tfch tudi
chUa chuan dan den v iec xac d inh quy md
cdng t r inh th ieu ch inh xac va mot phin
khac do dac thf l
ciia
dja h inh ddng rdng.
8/20/2019 Thực Trạng Phát Triển Cơ Sở Hạ Tầng ở Tam Giác Phát Triển Việt Nam - Lào -Campuchia
9/11
4
Nghien cifu Dong Nam A
3/2010
dan cU thUa thd t, viec kha i ho ang , xay
dung ddng ruong cdn cham, khdng ddng
bo vdi xay diing cdng tr in h.
Trinh do quan ly va khai thac cdng
tr inh cdn ban che,
ehua
chfl trong den
cdng
t ie
duy tu, sua chfla cdng tr inh theo
djnh ky dan den cdng tr inh xudng cap
theo thdi gian,
Tai Tay Nguyen tf l sau ngay mien Nam
bean toan giai phdng, Nha nfldc da chu y
dau tfl pha t tr ie n thiiy ldi cho Tay Ng uyen .
Cflng vdi sU
diu
tU
ciia
cac dja phUdng, cac
tinh Tay Nguyen da xay diing
dUde
cac he
thd'ng thiiy Idi. Tfnh den
nam
2004 tren
dia ban 5 tin h Tay Ng uyen da cd hdn 937
cdng trinh thiiy ldi
Idn
nhd, dam bao tUdi
cho khoang 40 nghin ha Ifla ddng xuan,
khoang 70 nghin ha
Ifla
mfla va khoang
150 nghin ha ca phe (trong dd 60 nghin ha
tfldi
bing
cdng trinh, cdn lai tfldi bang hdm
khai thac ngudn nUde ngim).
Cac cdng trinh cd ban
dUde
xay dUng
theo quy hoach nhU: cdng tr inh Dak Nuy,
Dak Kam d t inh Kon Tum ; cdng tr inh
Bien Hd,
la
Koem , Ea Soup d tinh Gia
Lai; cdng tr inh Krdng Buk ha, Ea Soup, la
Kao, Budn Trac d t in h Dak Lak. Tuy
vay, dien tfch tudi
chii
dong ciia cac cdng
tr in h thiiy Idi da t tha 'p, dUdi 51 % vdi d ien
tfch thiet
ke
ban dau ,
chii
yeu do
cic
nguyen nhan sau:
Tai vflng Ddng Bic Campuchia , thi iy
ldi da gdp
phin
phat tr ien san xuat ndng
nghiep trong vflng, da tao ra mot
khdi
Ifldng san phong phfl va da dang nhu': lua,
ngd, khoai,san, che , dieu, cao su, ca phe,
dau tam Han g
nam
cho mot
khdi
Ifldng
dang ke, dam bad ddi .sd ng nh an dan t rong
vflng va ddng gdp cho xua't khau.
Ba
tinh
Ddng bac Campuchia t rong
tam giac phat tr ien Viet Nam - Lao -
Campuchia vd i nen k inh
te
ndng nghiep
trdng Ifla va nfldng ray la chfnh. Ndng
nghiep trdng
Ifla
chii ye'u phai dfla vao
thiiy ldi. khu vflc nay cd ldi the ve dieu
kien de xay dflng he thd'ng tfldi tieu do dja
binh tu nhien mang la i , tuy nhien cac
cdng tr in h thiiy ldi d day da dUdc xay dUng
lau nam va khdng dUdc thUdng xuyen tu
siia
nen phan Idn da xuo'ng cap, cac cdng
tr i nh xay mdi khdng n hie u va nhd le. Do
vay nhin chung he thd'ng thiiy ldi d khu
vflc nay khdng dam bao cho cac hoat dong
san xuat ndng nghiep trong vf lng khien
cho dieu kien san xuat ciia ngUdi dan gap
nhieu khd khan va phu thuoc
Idn
vao dieu
kien thdi tiet
tii
nhien .
Toan
tinh
Stung Treng cd khoang 25
cdng tr inh thiiy ldi Idn nhd cd cdng sua't
thiet ke de cung cap cho hdn 5.500ha da't
trdng Ifla trong dd cd khoang 4.500ha la
da't trdng Ifla nfldc va l.OOOha dat nfldng
ray
Tinh R att an ak ir i cd 58 cdng tr inh thiiy
ldi
Idn
nhd cd cd cdng sua't thie't ke decung
ca'p nUdc cho gan T.OOOha. trong dd cd
khoang 6.000ha la da't trdng lua nfldc va
l.OOOha da't nfldng ray
Tinh R at ta na ki r i cd 18 cdng tr i nh thiiy
ldi
Idn
nhd cd cd cdng sua't thie't ke decung
ca'p nUdc cho gan
S.OOOha.
trong dd cd
khoang 3.000ha la da' t trdng
Ifla
nfldc va
l.OOOha da't nUdng
ray '''.
Tr on g kh i dd, cac cdng tri n h thiiy ldi d
3 tinh N am Lao ch u yeu la dap nUdc da
dUdc xay diing lau
nam
khdng dUdc
.siia
8/20/2019 Thực Trạng Phát Triển Cơ Sở Hạ Tầng ở Tam Giác Phát Triển Việt Nam - Lào -Campuchia
10/11
8/20/2019 Thực Trạng Phát Triển Cơ Sở Hạ Tầng ở Tam Giác Phát Triển Việt Nam - Lào -Campuchia
11/11
4
Nghien cifu Dong Nam A 312010
2.
Xem TS. Trifdng Duy Hda, Quan diem va ldi
the cua Lao trong xay dUng tam giac phat
trien Viet Nam - Lao - Campuchia, Hoi thao
khoa hoc Pha t trien vung tam giac ph at
trien Viet Nam - Lao - Campuchia: Nhflng
van de da t ra Ha Noi, T4/2 009.
3.
Theo TS. Vu Cong Quy. ThUc tra ng kinh te
xa hoi 3
tinh
ddng bac Campuchia va 3
tinh nam lao trong tam giac phat tr ien
Viet Nam - Lao - Campuchia, Hoi thao
khoa hoc Ph at tr ien vun g tam giac phat
t r i en V ie t Nam - Lao - Campuch ia :
Nhflng va n de da t ra Ha Noi, T4/2 009 .
4. Xem TS. Trifdng Duy Hda, Quan diem va ldi
the cua Lao trong xay
dUng
tam giac phat
trien Viet Nam - Lao - Campuchia, Hoi thao
kho a hoc Ph at trie n vflng ta m giac ph at
trie'n Viet Nam - Lao - Campuchia: Nhflng
van de da t ra Ha Noi, T4/2009.
5. Theo TS. Vu Cdng Quy, Thuc t ra ng k inh te
xa hoi 3 t inh ddng bac Campuchia va 3
tinh nam lao trong tam giac phat tr ie 'n
Viet Nam - Lao - Campuchia, Hoi thao
khoa hoc Ph at tri en viing tam giac phat
t r ien Viet Nam - Lao -
C a m i u i c h i a :
Nhflng van de da t ra Ha Noi, T4/2 009.
TAI LIEU THAM KHAO
1. Ban
hcJ])
t;ic hao va Campuchia , Song
kien hinh thdnh tam gidc phdt trien Viet
Nam - Ldo - Campuchia,
Ha Ndi, 2007.
2.
Bdo cdo ket qud cupe hpp cdp chuyen vien Uy
ban dieu phdi chung lan thU nhdt khu vUc
tam gidc phdt trien Viet Nam • Ldo -
Campuchia, Pleiku 17-18 tha ng 5 nam 2007.
3.
Bo Ke hoach vd Ddu
tU
De dn ve vice td
chUc Hpi nghi xdc tieh dd u tii khu vUc
Tam gidc phdt trien, Kon Tum, ngdy 12 -
16/3/2007.
4. Bp Ke hoach vd Ddu
tU
Dif thao bdo cdo ue
hdp tdc kinh te(Tai cupc hop SOM lan thU
3 CUOC gap Thu tUdng ba nu'dc ngdy
18.7.2004, Xiem Riep, Campu chia)
5.
Bp ke hoach vd Dau
tU
Vien chie'n lUpc phdt
trien,
Bdo cdo ui Quy hoach td'ng the khu
vifc bien gidi ba nUdc Viet Nam - Ldo -
Campu chia (Tam gidc phdt trien Viet Nam -
Ldo • Camp uchia) , Hd Ndi, 6/ 2004.
6. Bp Ke hoach Ddu
tU
Quy hoach tdng the
phdt trien kinh te - xd hpi Tam gidc phdt
trien Viet Nam - Ldo - Campu chia, Hd
Ndi, thdng 8 ndm 2004
7. Bo Ngoai giao - Vu kinh te da phiidng Viet
Nam hpi nhap kinh te trong xu the todn
cdn hda, vdn de vd gidi phdp, Nhd xudt
bdn Chinh tri Qudc gia, 2002
8. Cue Ddu tu nifdc ngodi (Bp Ke hoach vd
Ddu tu Viet Nam), Tdng quan chinh sach
vd thu tuc thu hut ddu tU cua Viet Nam
Vdo khu vUc Tam gidc phdt trien ba nifdc
Campu chia - Ldo - Viet Nam, Kon Tum,
ngdy 19-21 thdng 4 ndm 2007.
9.
Cue tho'ng ke tinh Ddc Ldc, nien giam
thd'ng ke 2007, thdng 5/2008
10.
Cue thd'ng ke tinh Ddc Ndng, nien giam
thdng ke 2007, thdng 5/2008
11. Cue thdng ke tinh Gia Lai, niC-n giam
thdng ke 2007, thdng 6/ 2008
12.
Cue thdng ke tinh Kon Tu m, nien giam
thdng ke 2007, 2008
13. Le Thdng, Dia ly cdc tinh vd thdnh phd
Viet Nam. tap 4, NXB Gido due, 2005
14.
Nhdm qui hoach tam gidc phdt trien, Bdo
cdo ve tien dp vd ndi dung cO bdn cua dit
thao qui hoach tdng the Tam gidc phdt
trien Viet Nam • Ldo - Camp uchia (Cudc
hpp cdp chuyen vien xdy diing Tam gidc
phdt trien, Xiem Riep 7/2004), Hd Ndi,
ngdy 15 thdng 7 ndm 2004
15. PGS.TS. Pham Hao, Mot .^dgidi phdp gop
phdn dn dinh vd phdt trien d Tay Nguyen
hien nay, NXB Chinh tri Qudc gia, 2007
16. Vien Nghien ciiu Dong Nam A. Di tdi cdp
bp NhU ng khia canh ddn toe, tdn gido, vdn
hoa trongtam giac phdt trien Viet Nam -
Ldo - Camp uchia, Hd Ndi, 2007.