Embed Size (px)
Citation preview
LUGAR KUNG SAAN MAS NAIS NA MAGTRABAHO NG MGA
MAGSISIPAGTAPOS SA KOLEHIYO NG PANGANGALAKAL
AT PALATUUSAN (CBAA) NG PAMANTASANG BALIWAG
AKADEMIKONG TAON 2011-2012 AT ANG
MGA KADAHILANAN NITO
Isang Pamanahong Papel na
Iniharap sa mga Guro
ng mga Mag-aaral
Bilang Bahagi ng Katuparan ng mga Pangangailangan
sa Pagbasa at Pagsulat Tungo sa Pananaliksik
Filipino 200
nina
Jerome Dela Cruz
Raymond Abalos
Marvin Villangca
Edgardo Dela Cruz
Mark Anthony Lazaro
Pebrero 2012
DEDIKASYON
Bukal sa aming loob, kaming mga mananaliksik ay nagkaroon ng dedikasyon
upang mapagtagumpayan ang pag-aaral na ito para sa mga sumusunod na tao:
Para sa aming mga magulang, na naging inspirasyon upang matapos ang aming
isinasagawang pag-aaral.
Para sa aming kapwa mag-aaral na nagbigay suporta sa amin.
Para kay Bb. Leeh Manahan na aming guro na nagbigay ng mga ideya at
mainspirasyong gabay upang kami ay maliwanagan ng husto at magkaroon ng isang
makabuluhang pananaliksik.
PAGKILALA
Nagbibigay ng pasasamalat at papuri ang mga mananaliksik sa mga taong
nakapag-ambag ng hindi matatawarang kontribusyon upang makumpleto at
maisakatuparan ang pag-aaral na ito.
Isang taos-pusong pasasalamat at papuri ang inihahandog ng mga mananaliksik
kay Bb. Leeh Manahan, guro sa Filipino 200, na nagbigay ng mga suhestiyong
kapakipakinabang na nagsilbing gabay ng mga mananaliksik upang bigyang pansin at
maging handa sa pananaliksik na ito.
Para sa mga mag-aaral na nasa ika-apat at ika-limang antas ng kursong
Bastilyer ng Agham sa Palatuusan (BSA) at Pangangalakal (BSBA) na nagsilbing
mga taga-tugon sa aming sinaliksik, para sa bukal sa loob nilang pagtanggap at
matapat na pagsagot sa iba’t-ibang tanong sa ipinamahagi naming talatanungan
kaugnay ng aming isinasagawang pag-aaral.
Para sa minamahal naming magulang, na nagbigay sa amin ng suportang
pinansyal at pagmumulat sa amin sa pagkakaroon ng pananalig sa Diyos upang
maisagawa at matapos namin ng matagumpay ang aming pananaliksik.
At para sa ating dakilang Panginoon, sa Kanyang walang sawang paggabay
upang matapos ang makabuluhang pag-aaral na ito.
TALAAN NG NILALAMAN
KABANATA ISULIRANIN AT SANDIGAN NITO………………………………………………...
Panimula………………………………………………………………………………...
Kahalagahan ng Pag-aaral………………………………………………………………
Paradigm………………………………………………………………………………...
Paglalahad ng Suliranin…………………………………………………………………
Batayang Konseptwal at Teoretikal…………………………………………………….
Sakop at Limitasyon ng Pag-aaral………………………………………………………
Katuturan ng mga Talakay……………………………………………………………...
KABANATA IIMGA KAUGNAY NA LITERATURA………………………………………………
KABANATA IIIPAMAMARAAN AT PINAGKUNAN NG DATOS………………………………...
Pinanggalingan ng mga Datos…………………………………………………………..
Pamamaraang Ginamit………………………………………………………………….
Istatistikal na Tritment ng mga Datos…………………………………………………..
KABANATA IVPRESENTASYON AT INTERPRETASYON NG MGA DATOS…………………
KABANATA VLAGOM, KONGKLUSYON, AT TAGUBILIN…………………………………….
Lagom…………………………………………………………………………………...
Kongklusyon…………………………………………………………………………....
Tagubilin ……………………………………………………………………………….
TALASANGGUNIAN…………………………………………………………………
MGA DAHONG DAGDAG…………………………………………………………..
KURIKULUM BAYTA……………………………………………………………….
KABANATA I
Suliranin at Sandigan Nito
Panimula
Isa sa mga pangunahing dahilan kung bakit nagsisikap na makatapos ng pag-
aaral ang isang estudyante ay para makahanap at magkaroon siya ng magandang
hanap-buhay na makapag-bibigay sa kanya ng magandang kita na magagamit niya
upang masuportahan at matustusan ang mga pangangailangan ng kanyang pamilya, at
mapaganda ang kanilang kalagayan sa buhay. Subalit sa panahon ngayon kung saan
patuloy ang pag-tindi ng kompetisyon pag-dating sa pag-hahanap at pag-aaplay ng
trabaho bunsod na din marahil ng hindi sapat na bilang ng trabaho na mayroon sa
ating bansa epekto marahil ng patuloy na pag-lobo ng populasyon kung kaya bago pa
man siya mag-tapos ng pag-aaral ay pinag-iisipan na niya kung mananatili ba siya sa
ating bansa o makikipag-sapalaran sa ibang bayan.
Sa pinaka-huling sarbey na isinagawa ng Pulse Asia noong 2005 ipinakikita na
mas lalong lumaki porsiyento ng mga tagatugon — 26 na porsiyento noong Hulyo at
33 porsiyento noong Oktubre — na sang-ayon sa pahayag na "Kung may posibilidad,
mangingibang bansa ako para doon manirahan." ang interes sa pangingibang bansa ay
hindi limitado lang sa mga matatanda. Sa pangkalahatang sarbey na isinagawa sa
buong bansa noong 2003, 47 porsiyetnto ng mga kabataan ang nagpahayag na nais
nilang magtrabaho sa ibang bansa balang-araw. 60 porsiyento sa kanila ay mga anak
1
2
ng OFW o 'di naman kaya ay may kamag-anak sa ibang bansa.1
Sa pag-dedisisyon maraming mga bagay na isinasaalang-alang ang bawat isa.
Mayroong iba na mas pinipili ang manatili sa sariling bansa dahil na rin sa mga
pansariling dahilan habang ang iba naman ay mas pinipili na mag-trabaho sa ibang
bansa sa pag-asang mas marami at mas magagandang oportunidad ang kanilang
makakatamtan doon na hindi nila makikita dito sa sarili nating bansa.
Sa pag-aaral na ito sisikapin ng mga mananaliksik na malaman kung ano nga
ba ang mas matimbang para sa mas nakararami.
31 http://www.migrationinformation.org
Kahalagahan ng pag-aaral
Ang pag-aaral na ito ay kapaki-pakinabang sapagka’t sa tulong nito mababatid
natin kung saan nga ba mas ninanais ng mga nagsisipagtapos ng kolehiyo na
magtrabaho. Sa pamamagitan din ng pag-aaral na ito ay magkakaroon tayo ng
kaalaman kung anu-ano nga ba ang mga bagay na nakakaimpluwensya sa desisyon ng
mga magsisipagtapos ng kolehiyo ukol sa lugar na kanilang napiling pagtrabahohan.
Sa tulong din ng pag-aaral na ito, maikukumpara natin kung ang ating mga sariling
desisyon ay tugma o taliwas sa desisyon ng mga mag-aaral na sumagot sa
talatanungan na ipinamahagi ng mga mananaliksik.
4
Paradigm
5
Lugar kung saan mas nais na magtrabaho ng mga magsisipagtapos sa Pamantasang Baliug – CBAA
sa taong-panuruan 2011-2012
Pilipinas Ibang Bansa
Mga Dahilan Mga Dahilan
- Pagiging-makabayan.
- Kontento na sa simpleng pamumuhay.
- Mahalaga ang relasyon sa pamilya.
- Hindi magaling mag-Ingles.
- Takot sumakay sa barko o eroplano.
- Mas madaming mga opurtunidad.
- Mas matas ang kita.
- May mga kamag-anak na doon din nagtatrabaho.
- Para sa “Foreign Citizenship”.
- Ito ang napagkasunduan ng mga kabarkada.
Paglalahad ng Suliranin
Ang pag-aaral na ito ay isinagawa upang mag-bigay kasagutan sa mga
sumusunod na suliranin:
- Saan mas nais magtrabaho ng mga magsisipagtapos ng kolehiya sa
Pamantasang Baliwag partikular sa CBAA?
- Anu-anu ang mga posibleng dahilan na nakaka-apekto sa kanilang
desisyon?
- Sang-ayon ba sila sa posibilidad na maging “under-employed” sila kung
sakali na sila ay mangibang-bansa?
6
Batayang Konseptwal at Teoretikal
Ang pag-aaral na ito ay isinagawa batay sa ilang mga konsepto at teoryang
may kaugnayan dito. Naniniwala ang mga mananaliksik na ang mga sumusunod na
batayang konseptwal at teoretikal ay nagsilbing matibay na pundasyon at sandigan ng
pananaliksik na ito:
Teorya ng Pandarayuhan. Ayon sa isang Amerikanong iskolar na si H. Otley Beyer
(1883-1966), na namalagi sa Pilipinas at nagsaliksik ukol sa mga katutubong Pilipino
at pinagmulan nito, iba’t-ibang pangkat ang dumating sa Pilipinas sa pamamagitan ng
tulay na lupa o sakay ng mga inukit na bangka. Ang mga sinaunang manlalakbay na
ito ang sinasabing nakapagbigay-ambag sa kultura ng mga sinaunang Pilipino.2
Pinag-basehan ng mga mananaliksik ang teoryang ito sapagkat tungkol ito sa
pandarayuhan na siya namang sentro ng pag-aaral na isinagawa ng mga
mananaliksik. Ang pag-kakaiba lamang ay ang teorya ng pandarayuhan ay
tumatalakay sa pag-pasok ng mga dayuhang manlalakbay sa Pilipinas, habang ang
pag-aaral naman na ito ay tumatalakay sa pangingibang-bansa ng mga Pilipino.
“Colonial Mentality” Ang konseptong ito ay patungkol sa mentalidad na ang
banyagang kultura ay mas maganda at mas nakaka-angat kay sa kultura ng sariling
7
2 Michael DC. Rama et.al., PILIPINAS: Isang Sulyap at Pagyakap,(Makati City: EdCrisch International, Inc.), 46
bansa. Ito ay pinaniniwalaang bunga ng pagkaka-sakop sa Pilipinas ng mga
banyagang bansa sa loob ng mahabang panahon.3
Ang konseptong ito ay may kinalaman sa pag-aaral na isinagawa ng mga
mananaliksik, sapagkat, isa ito sa mga dahilan kung bakit nais mangibang-bansa ng
mga magsisipagtapos ng kolehiyo, ginamit ito bilang basehan ng mga mananaliksik sa
pag-babalangkas ng ilan sa mga katanungan sa sarbey na isinagawa.
“Culture Migration” Magmula pa noong dekada 70, ang pilipinas — isang bansang
may humigit kumulang 7,000 isla na may iba-ibang mga etno-lingwistikong grupo —
ay nagpapadala na ng lahat ng uri ng trabahador sa iba't-ibang mauunlad na rehiyon sa
daigdig —“skilled” at “low-skilled”. Noong Disyembre 2004, tinatayang 8.1 milyong
mga Filipino - halos 10 porsiyento ng 85 milyong populasyon ng bansa -- ang nagta-
trabaho o naninirahan sa hindi bababa sa 200 bansa o teritoryo sa labas ng Pilipinas.
Sa isang pelikulang ipinalabas noong 2005 na pinamagatang "La Visa Loca",
ipinakita dito ang masidhing pagsisikap ng isang ordinaryong Filipino para sa
pagkakaroon ng US visa, ang pinaniniwalaang tiket para sa mas magandang buhay. Sa
tunay na buhay, ang pagsisikap na makakuha ng pasaporte ay hindi lamang limitado
sa Estados Unidos. mayroon pang ibang maituturing na lupang pangako sa ibang
rehiyon — ang Middle East, Asia, Europe, Africa, and Oceania — ay kasama na rin
8
3 Florencia C. Domingo, Araling Panlipunan: Batayang Aklat(Pasig City: EdCrisch International, Inc.), 95
sa mga pinapangarap ng ibang mga Filipino.
Sa nakalipas na 30 taon, umusbong ang tinatawag na "culture of migration",
kung saan hindi lamang libo kung hindi milyong mga Filipino ang may masidhing
pagnanais na makapagtrabaho sa ibang bansa, sa kabila ng mga panganib o peligro na
maaari nilang harapin. Sa isang sarbey na ginawa sa 1,200 mga adult respondents
noong 2002, lumalabas na isa sa bawat limang Filipino ang nagpahayag ng pagnanais
na magtrabaho sa ibang bansa.4
Ang konseptong ito ang naging batayan ng mga mananaliksik upang isagawa
ang pag-aaral na ito, ginamit ito upang ikumpara ng mga mananaliksik kung ang mga
magsisipagtapos ng kolehiyo sa napiling pamantasan ay may kaparehong pananaw sa
iba pang mna mamamayang Filipino na nagging pokus ng mga naunang pag-aaral at
upang patunayan kung mayroon nga talagang “culture migration”.
“Brain Drain” Ang “human capital flight”, o mas mdalas tawagin bilang "brain drain",
ay ang malawakang pag-alis ng malaking bilang o grupo ng mga indibidwal na may
teknikal na kakayahan o kaalaman. Ang dahilan nito ay kadalasang may dalawang
aspeto, ito ay maaaring dahil sa bansa at sa mismong indibidwal. Sa isang bansa, ang
mga dahilan ay maaaring ang sosyal na kapaligiran (social environment) halimbawa
nito ay: kakulangan ng mga oportunidad, hindi matatag na gobyerno, depresyon sa
ekonomiya, mga panganib sa kalusugan, atbp. Samantala, ang ilan naman sa mga
9
4 http://www.google.com/poeareportonmigration
indibidwal na kadahilanan ay: pamilya, sariling kagustuhan, para makapag-lakbay sa
ibang lugar, para sa ambisyong mapabuti ang kalagayan sa buhay, atbp.
Bagama’t ang terminolohiyang ito ay orihinal na tumutukoy sa pag-alis ng mga
teknolohikal na manggagawa ng isang bansa, mas lumawig ang kahulugan nito
bilang: “ang pag-alis ng mga edukado o mga propesyunal na tao mula sa isang bansa,
sector ng ekonomiya, o larangan para sa ibang oportunidad, na ang kadalasang
dahilan ay para sa mas mataas na kita at mas magandang buhay”. Tinawag itong
“human capital flight” sapagkat kasabay ng pag-alis ng mga indibidwal ay ang
pagkawala din ng halagang katumbas ng mga pagsasanay na naidulot sa kanila ng
bansang kanilang pinag-mulan.5
Naging batayan din ang teoryang ito sa pananaliksik. Sapagkat, ang mga
tagatugon ng mga mananaliksik ay mga magsisipagtapos na siyang magiging mga
bagong propesyunal ng ating bansa. Ito din ang naging batayan sa pag-pili ng mga
tanong sa ipinamigay na mga sarbey kwestyoneyr sa mga tagatugon.
10
Sakop at Limitasyon ng pag-aaral
5 http://www.google.com/braindrainanditseffects
Ang pag-aaral na ito ay isinagawa sa Kolehiyo ng Pangangalakal at Palatuusan
(CBAA) na kinapalooban ng mga magsisipagtapos sa taong panuruan 2011-2012.
Binubuo ito ng 20 mag-aaral ng Bastilyer ng Agham sa Palatuusan (BSA) at 80 piling
mag-aaral mula naman sa Bastilyer ng Agham sa Pangangalakal (BSBA). Sa
kabuuan, ang pag-aaral na ito ay kinapalooban ng 100 mga magsisipagtapos sa
nasabing Kolehiyo ng Pamantasang Baliuag.
Sumasaklaw ang pag-aaral na ito sa mga bagay na nakaka-apekto sa
pagpapasya ng mga magsisipagtapos ng kolehiyo ukol sa lugar na mas nais nilang
pagtrabahuhan. Isinaalang-alang din ng mga mananaliksik ang ilang mga bagay sa
pangangalap ng mga datos, tulad ng kasarian ng mga tagatugon. Nag-pokus lamang
ang mga mananaliksik sa mga magsisipagtapos ng kolehiyo sapagkat ang napiling
paksa ng mga mananaliksik ay may kinalaman sa pagpili ng lugar ng hanap-buhay na
isa sa mga bagay na pinag-dedesisyunan ng mga magsisipagtapos bago pa man
dumating ang araw ng kanilang pagtatapos. Kung kaya naniniwala ang mga
mananaliksik na sila ang pinaka-angkop na maging tagatugon ng pag-aaral na ito.
11
Katuturan ng mga Talakay
Brain drain – Ito ang pag-alis ng mga propesyonal sa isang bansa upang
magtrabaho sa ibang bansa.
Colonial Mentality – Ito ay ang mentalidad na ang kultura ng ibang bansa ay
mas maganda at mas nakaka-angat kay sa kultura ng sariling bansa
Foreign Citizenship – Tumutukoy ito sa pagkakaroon ng pagkakataon na
maging isang legal na mamamayan ng isang dayuhang bansa. Maari itong makuha ng
isang tao sa pamamagitan ng matagal na paninirahan sa isang dayuhang bansa, pag-
aasawa ng banyaga, o kapag isinilang sa dayuhang bansa.
Migration – ito ang pag-lipat ng tirahan ng isang tao mula sa isang lugar
patungo sa isa pang lugar.
OFW – Overseas Filipino Worker o mga Pilipino na nagtatrabaho sa ibang
bansa.
POEA – Philippine Overseas Employment Agency, isang ahensyang
responsable sa pag-tanggap ng mga trabahador sa ibang bansa.
Pasaporte - Ito ay isang dokumento na inisyu ng gobyerno na nagpapatunay sa
nasyonalidad at pakay ng pag-alis ng may hawak nito. Ilan sa mga impormasyong
makikita ditto ay ang pangalan, kapanganakan, edad, kasarian, at tirahan ng may-ari
nito.
Pulse Asia – Isa itong organisasyon na itinatag upang masuri kung ano ang
reaksyon ng publiko ukol sa mga isyung politikal, pang-ekonomiya, at kultural.
Skilled laborers – Ito ang tawag sa mga taong may natatanging kakayahan sa
pisikal at teknolohikal na gawain, (hal. welder).
Tubong lugaw – Ito ang tawag kapag ang isang negosyo ay kumikita lamang
ng maliit na halaga.
Under-employed – Ito ang tawag sa mga taong may trabaho na mas mababa sa
lebel kumpara sa kurso niyang pinagtapusan.
Visa – ito ang tawag sa dokumento na nagbibigay pahintulot sa isang tao na
pumasok sa isang teritoryo. Ang pahintulot na ito ay maaaring kinakatawan ng isang
dokumento o ng tatak sa pasaporte ng taong binigyan nito.6
6 http://www.google.com/wikipediafreeencyclopedia
KABANATA II
KAUGNAY NA PAG-AARAL AT LITERATURA
Ang kabanatang ito ay naglalaman ng mga kaugnay na pag-aaral at literatura.
Ang mga simulaing ito ay nagsilbing patnubay ng mga mananaliksik sa pagsusuri at
pangangalap ng mga datos na siyang naging daan upang maisagawa at
mapagtagumpayan ang pananaliksik na ito.
Kaugnay na Pag-aaral
Ayon kay Helen Ramos, sa kanyang pag-aaral na pinamagatang “NSAT
Performance of the Fourth Year Students of Western Tarlac”, ang pangunahin sa
mga kailangang bigyan ng pansin ay ang paglinang ng mga mahuhusay na
mamamayan sa isang bansa. Para sa kanya, ang mga kabataan na may malaking
posibilidad na abutin ang pangarap ng isang bansa ay ang mga nasa kolehiyo.
Gumawa siya ng isang pag-aaral upang: (1.) Matulungan ang mga kabataan na
maging handa para harapin ang mga pagsubok sa mundo ng paghahanapbuhay as
pamamagitan ng “career development program”. (2.) Maging basihan ng mga mag-
aaral para sa kanilang pipiliing hanap-buhay upang mapaunlad ang kanilang saloobin
sa paghahanapbuhay na kinakailangan ng isang kontribyutor sa pagpapaunlad ng
kaniyang buhay at komunidad. (3.) Magkaroon ng pag-intindi at saloobin sa kanilang
14
15
magiging hanap-buhay at mga kapwa trabahador. (4.) Tulungang malinawan ang mga
estudyante sa iba’t ibang halaga at saloobin ng isang indibidwal at malaman ang
posibleng epekto nito sa kanyang mga desisyon at pagpipilian. (5.) Makapag-bigay ng
mga paraan kung saan maaaring matulungan ng mga guro ang kanilang mga
estudyante sa paghahanda ng epektibong gabay sa pag-unlad ng kanilang saloobin sa
paghahanapbuhay. (6.) Malaman ng mga otoridad at tauhan ng mga kolehiyo at
unibersidad ang kanilang responsibilidad sa paghahanda ng kanilang mga estudyante
para sa kanilang pipiliing propesyon.7
Ayon kay Zenaida M. Martinez, mahalagang malaman kung gaano kalaki ang
pakikipagkumpitensiya ng isang tao sa kanilang hanapbuhay. Kaya sa pamamagitan
ng kaniyang pag-aaral na pinamagatang “Competency of the Graduates of
Katipunan-Based Nonformal Education Program”. Isa sa mga inalam niya ay ang
kaugnayan sa pagitan ng hanap-buhay ng mga nagsipagtapos at sa kanilang naging
pagsasanay. Dapat na pagtuunan ng pansin ng mga tagapagsanay kung paano pa nila
pag-iibayuhin ang kanilang pagtuturo upang mas maging handa ang kanilang mga
estudyante sa mga pagsubok na kanilang kakaharapin sa mundo ng paghahanapbuhay.
At kung hindi naging maganda ang kinahinatnan ng kanilang pagsasanay sa mga
16
7 Helen Ramos, “NSAT Performance of the Fourth Year Students of Western Tarlac” (di-nalimbag na tisis: Baliuag University, Baliwag, Bulacan)
estudyante, kailangan gumawa ang mga tagapagsanay ng mga polisiya na mas
makakatulong sa kanilang mga estudyante.8
Sa mga may balak na magtrabaho sa ibang bansa, anu-ano ang mga programa
ng ating gobyerno para kanila at sa kanilang pamilya? Iyan ang inalam ni Jones A.
Gas-Ib sa kaniyang ginawang pag-aaral na may pamagat na “Government
Programs for Overseas Contract Workers and Their Dependents in the
Cordillera Administrative Region”. Ayon sa kanya, may pagkakaiba sa pagitan ng
pananaw ang mga tagapagpatupad, mga manggagawa sa ibang bansa, at sa mga
pamilya nito. Ang mga ahensiya ng gobyerno na nagpapatupad ng mga programang
ito ay ganap ang pakikisangkot sa pagpapatupad ng mga ito. Ang mga programa na
ipinapatupad sa ating bansa ay bahagya lamang na nakakatulong sa komunidad.
Lahat ng programa na kinakailangang madama ang pakikisangkot ng gobyerno ay
mas kailangan ng mga manggagawa sa ibang bansa. At meron ding mga malalaking
problema na nakakaapekto sa pagpapatupad ng mga programang ito.9
17
Kaugnay na Literatura8 Zenaida M. Martinez, “Competency of the Graduates of Katipunan-Based Non-formal
Education Program” (di-nalimbag na tisis: Baliuag University, Baliwag, Bulacan)
9 Jones A. Gas-Ib, “Government Programs for Overseas Contract Workers and Their Dependents in the Cordillera Administrative Region” (di-nalimbag na tisis: Baliuag University, Baliwag, Bulacan)
Ang hanap-buhay ay mahalaga at kadalasang ginugustong parte ng ating
buhay. Higit pa pagpunan ng pangangailangan sa pagkain, masisilungan at iba pang
mahalaga sa ating buhay ang naging tungkulin nito. Pinupunan din nito ang
kahulugan ng layunin, pagsubok, katuparan sa sarili at pagkalinang, kasama din ang
kailangang kita para makapagpartisipa ang isang tao sa ikot ng buhay. Marami sa
mga kalalabasan ng paghahanapbuhay at karera na kakaharapin ng isang tao ay
nakadepende sa kung paano nila gagawin ang kailangan nilang gawin sa kanilang
trabaho; hindi ito tungkol sa kung ano ang bokasyon, propesyon, trabaho o karera na
kanilang pipiliin. Ito ay kung gaano kahalaga ang hanapbuhay para sa kanila, bilang
bahagi ng kanilang buhay.10
Sa isang blog spot sa internet na Answers.com-tagalog, tinalakay ang
katanungan na: “Bakit dapat magtrabaho ang mga Pilipino sa ibang bansa?”
Ayon sa nasabing blog spot, Maraming Pilipino ang nakakapag-isip na
mangibangbayan o maghangad na makapagtrabaho sa ibang bansa dahil sa maraming
bagay. Una dito ang pagkakaroon ng mas mataas na sahod. Marami silang maibibigay
na tulong sa kanilang pamilya. Kaya mas titiisin nalang na malayo sa kanilang mga
mahal sa buhay. Importante mabigyan sila ng maginhawa at magandang kinabukasan.
Pero hindi ko sinasabi na pabor ako na dapat magtrabaho ang mga Pilipino sa ibang
18
10Yehuda Baruch, “Manging Career: Theory and Practice”,_____________, 2004
bansa kung may pagkakataon din lang sana na makahanap ng magandang trabaho dito
sa ating bansa. Mataas na pasahod na kayang bigyan ng magandang buhay ang
pamilya.11
Lahat tayo ay gustong umasenso, pero ang kahulugan ng asenso ay iba’t iba
para sa iba’t ibang tao at nagkakaiba ang mga ito ayon sa sirkumtansiya. At palaging
nauugnay sa layuning personal, propesyonal, at organisasyonal ang kahulugan nito.
Upang suriin ang tagumpay ng karera mula sa personal na kuru-kuro, maaaring
maging batayan ang “objective measures” o “subjective measures”.
11 http://tl.answers.com/Q/Bakit_dapat_magtrabaho_ang_mga_Pilipino_sa_ibang_bansa
KABANATA III
Pamamaraan at Pinagkunan ng Datos
Ang kabanatang ito’y inilalahad ang pinanggalingan ng mga datos, ang
pamamaraang ginamit sa pangangalap nito ang disenyo ng pananaliksik at ang
pagtutuos na pang-istatistika o tritment na ginamit sa mga datos na nalikom.
Pinanggalingan ng mga Datos
Ang mga datos na ginamit sa pananaliksik na ito ay nagmula sa mga mag-aaral
na magsisipagtapos sa kursong Bastilyer na Agham sa Palatuusan (BSA) at
Pangangalakal (BSBA) sa Pamantasang Baliwag sa kasalukuyang taong panuruan
2011-2012.
Binubuo ito ng 182 na mag-aaral: 27 na BSA at 155 na BSBA. Mula dito ay
kumuha ang mga mananaliksik ng 20 BSA at 80 BSBA sa pamamagitan ng random
sampling. Sa kabuuan, mayroong 100 na tagatugon ang pag-aaral na ito.
Kumunsulta din ang mga mananaliksik ng mga aklat sa Araling Panlipunan,
mga di-nalimbag na tisis sa silid aklatan ng Pamantasaang Baliwag at sa Internet
upang mas maging makabuluhan ang pananaliksik na ito.
Pamamaraang Ginamit
Ang sarbey-kuwestyoneyr ang napiling gamitin ng mga mananaliksik
sapagka’t ito ang pinaka-epektibo, pinakamadali at pinakakumbinyenteng paraan ng
pagkuha ng impormasyon.
Ang pamanahong papel na ito ay ayon sa disenyo ng pamamaraang deskriptib
analisis. Ang metodololohiyang ito ay isang paraan upang makahanap o makakalap
ng mga impormasyon at makapagbigay ng maayos na interpretasyon ng mga resulta.
Dahil pagpili ng lugar ng hanap-buhay ang napiling paksa ng mga mananaliksik, na
tumatalakay sa kung anu-ano ang gusto at batayan ng mga magsisipagtapos ng
kolehiyo sa pagpili ng lugar kung saan sila magtatrabaho, ang pamamaraang ito ang
pinakaangkop ng gamitin. Ito ay dahil makapagbibigay ito ng maayos na
paglalarawan sa mga nalikom na impormasyon.
Istatistikal na Tritment ng mga Datos.
Ang pag-aaral na ito ay ginamitan lamang ng simpleng istatistikal na
pamamaraan. Nagkaroon ng masusi at maingat na pagta-tally ng mga impormasyong
mula sa mg sagot ng mga tagatugon.
Upang mas maging mabisa, gumamit ang mga mananaliksik ng pie-chart at bar
graph bilang representasyon kung saan ang bawat tugon ay may katumbas na
porsiyento.
Sa pagkuha ng porsiyento ng mga tugon ginamit ng mga mananaliksik ang
pormulang ito:
% = n/D 12
Kung saan: % = porsiyento12 http://www.google.com/basicmathformulas
n = bilang ng tugon
D = kabuuang populasyon
KABANATA IV
Presentasyon at Interpretasyon ng mga Datos
Ang mga mananaliksik ay nagsagawa ng pagsisiyasat ukol sa impormasyon sa
mga pangunahing dahilan na nakaka-apekto sa pagpapasya ng mga magsisipagtapos
kung saan nila mas nais magtrabaho. Sentro ng pag-aaral na ito ang mga mag-aaral na
nasa ika-apat at ika-limang antas ng Bastilyer ng Agham sa Palatuusan (BSA) at
Pangangalakal (BSBA) sa Pamantasang Baliwag.
Nagpakalat ng 100 kopya ng palatanungan ang mga mananaliksik sa Kolehiyo
ng Pangangalakal at Palatuusan (CBAA). Partikular sa mga nasa ika-apat at ika-
limang taon. Gamit ang mga datos na nakalap mula sa mga tagatugon, matagumpay
na nasagot ang mga katanungan ng mga mananaliksik tulad ng mga sumusunod:
1. Saan mo mas gustong magtrabaho pagkatapos ng iyong pag-aaral?
Ayon sa sarbey na isinagawa ng mga mananaliksik, lumalabas na mas
malaking porsiyento ng mga tagatugon ang nagsabi na mas nais nilang manatili sa
Pilipinas upang ditto na lamang maghanap-buhay kay sa mangibang-bansa. Sa 100 na
tagatugon, 65 ang nagsabi na mas nais nilang manatili sa Pilipinas. Hindi hamak na
mas malaki ang bilang na ito kumpara sa 35 na nagsabi na mas nais nilang sa ibang
bansa maghanap-buhay. Sinuring mabuti ng mga mananaliksik ang mga nakuhang
sagot at napag-alaman na 36 sa 65 na pumili sa Pilipinas ay pawing mga babae,
habang 29 naman sa mga ito ay mga lalaki. Samantala, sa 35 naman na mas piniling
sa ibang bansa na lamang magtrabaho, 24 sa kanila ay mga babae at 11 lamang ang
mga lalaki.
Sa unang tingin, masasabi na mas marami ang mga kababaihan na pumili sa
Pilipinas bilang lugar kung saan mas nais nilang magtrabaho kay sa mga kalalakihan.
Subalit, natural lamang ito sapagkat hindi hamak na mas madami din ang bilang ng
mga kababaihan kay sa mga kalalakihang tagatugon. At kung susuriin lamang ng
mabuti, ay masasabi na mas madami talaga ang bilang ng mga kalalakihan na nag-
nanais na manatili sa ating bansa kaysa mga kababaihan at ito ay masasalamin sa tsart
sa itaas. Kung mapapansin, ang 29 na bilang ng mga lalaki na pumili sa Pilipinas ay
mahigit doble kumpara sa 11 lalaki lamang na pumili sa ibang bansa, habang ang
isang beses lang ang lamang ng mga kababaihan na pumili sa Pilipinas kay sa ibang
bansa.
2. Sa mga pumili ng Pilipinas, narito ang mga bagay na naka-apekto sa desisyon
ng mga tagatugon.
GRAP 2
Ayon sa pagsisiyasat ng mga mananaliksik, lumagay sa unang pwesto ang
PAGIGING-MAKABAYAN na may 83% na tugon, nangangahulugan lamang ito na
marami pa rin sa mga magsisipagtapos ang makabayan at naniniwala na mas dapat
bigyang prayoridad ang pagsisilbi sa bayan kay sa dayuhang bansa. Pumangalawang
pwesto naman ang PAGIGING-KONTENTO SA SIMPLENG PAMUMUHAY, nag-
tala ito ng 65% na tugon, nangangahulugan lamang ito na kahit paano ay mayroon pa
ring mga kontento na sa mga oportunidad na kayang ipag-kaloob ng ating bansa o
hindi naman kaya ay makapag-tayo ng negosyo kahit tubong-lugaw lamang basta ang
mahalaga ay nakakaraos sa araw-araw. Pumangatlong pwesto naman ang
KAKULANGAN SA KAKAYAHANG MAKIPAGTALASTASAN GAMIT ANG
BANYAGANG WIKA. Nag-tala ito ng 60% na tugon. Base sa resulta,
ipinagpapalagay ng mga mananaliksik na dahil sa kakulangang ito sa kasanayan sa
pag-gamit ng wikang banyaga tulad ng Ingles ay nakaka-bawas sa kompiyansa sa
sarili ng isang estudyante na siyang nagiging dahilan upang maisip nila na wala din
silang pagkakataon na magkaroon ng magandang hanap-buhay sa ibang bansa kahit
tapos siya ng pag-aaral at kahit pa hindi maikakailang mas madaming mga
oportunidad sa ibang bansa kumpara sa ating bansa, kung kaya naman mas pinipili na
lamang nila na manatili sa Pilipinas.
3. Sa mga pumili ng Ibang Bansa, narito ang mga bagay na naka-apekto sa
desisyon ng mga tagatugon.
GRAP 3
KABANATA V
Lagom, Kongklusyon at Tagabilin
Ang kabanatang ito ay inilalahad ang kinalabasan ng pag-aaral na isinagawa ng
mga mananaliksik. Dito makikita ang pag-bubuod ng kabuoang pag-aaral at ang mga
kongklusyon at tagubilin ng mga mananaliksik.
Lagom
Ang pag-aaral na ito ay isinagawa upang malaman kung saan mas nais
magtrabaho ng mga magsisipagtapos sa Pamantasang Baliwag partikular sa Kolehiyo
ng Pangangalakal at Palatuusan (CBAA) ng taong akademiko 2011-2012 at upang
malaman kung anu-ano ang mga bagay na kanilang isinasaalang-alang sa pagde-
desisyon ukol dito.
Gumamit ng disenyong deskriptib-analitik ang mga mananaliksik at nagsagawa
ng sarbey sa mga kapwa mag-aaral. Sa kabuuan, mayroong 100 na tagatugon ang
pananaliksik na ito.
Narito ang mga kasagutang nabuo ng mga mananaliksik base sa mga nakalap
na datos:
Sa pamamagitan ng pag-aaral na ito, napag-alaman ng mga mananaliksik na
mas marami pa rin sa mga magsisipagtapos ang nais na manatili na laman sa sariling
bansa kay sa makipag-sapalaran sa ibang bayan. Pinatutunayan lamang nito na
marami pa rin ang makabayan sa panahon ngayon. Maliban dito napatunayan din ng
mga mananaliksik na may iba pang mga kadahilanang nakaka-apekto sa kanilang
pagde-desisyon. Una, marami pa rin sa mga magsisipagtapos ng kolehiyo ang hindi
sapat ang kakayahan sa pakikipag-talastasan gamit ang ibang lenguahe kung kaya
nakakabawas ito ng kanilang kompiyansa sa sarili na siyang pangunahing kailangan
sa paghahanap ng trabaho. Ikalawa, mahalaga sa kanila ang relasyon sa pamilya na
isa sa mga katangian nating mga Pilipino kung kaya hindi sila sanay na mapalayo sa
mga ito. Ikatlo, hindi sila sang-ayon sa posibilidad na maging “under-employed” sa
ibang bansa o magkaroon ng hanap-buhay na mas mababa sa kanilang pinagtapusan.
Gayun pa man, may mga nagnanais pa din na mangibang-bansa upang doon
magtrabaho. Sa tulong ng pag-aaral na ito, napag-alaman namin na:
Una, karamihan sa mga tumugon na nais nilang sa ibang bansa magtrabaho ay
may mga kamag-anak na nasa ibang bansa din na maaaring makatulong sa kanila sa
pag-aaplay ng trabaho. Ikalawa, ang paghahangad nila na magkaroon ng mas
malaking kita at magkaroon ng mas maraming opurtunidad na hindi makikita sa
Pilipinas ay isa din sa kanilang isinasaalang-alang. At ikatlo, bagama’t maliit na
porsiyento lamang, mayroon pa rin ang nagsabi na gusto nila na magkaroon ng
“foreign citizenship” na nagpapatunay laman na may “colonial mentality” talaga ang
mga Pilipino.
Sa kabuuan, naging makabuluhan ang pananaliksik na ito. Napatunayan ng
mga mananaliksik ang ilang mga bagay at nabigyang kasagutan din ang mga
katanungan at suliranin.
Kongklusyon
Sa pagtatapos ng makabuluhang pag-aaral na ito ay nasagot ang aming mga
suliranin. Dahil sa mga pagsisiyasat, napag-alaman namin na mas nakararami pa rin
sa mga magsisipagtapos mula sa CBAA ang nag-nanais na manatili sa ating bansa
upang magtrabaho. Pinatunayan lamang nito na kahit paano ay marami pa rin sa atin
ang makabayan. Napatunayan din ng pag-aaral na ito na mahalaga sa ating mga
Pilipino ang relasyon natin sa ating pamilya kung kaya’t kahit limitado lamang ang
mga oportunidad sa ating bansa kumpara sa iba ay kontento pa rin tayo sa pananatili
sa ating bansa kasama ang mga nagpapasaya sa atin. Isinasaalang-alang din ng
marami sa mga magsisipagtapos ang kanilang kasanayan sa pakikipag-talastasan
gamit ang wikang banyaga kung kaya’t iminumungkahi ng mga mananaliksik ang
pagpapalawig sa paraan ng pag-tuturo ng mga asignaturang kaugnay nito.
Sa kabilang dako, mayroon din naming mga nagnanais pa din na mangibang-
bansa upang doon magtrabaho at kapansinpanis na karamihan sa kanila ay may mga
kamag-anak na sa ibang bansa kung kaya ito ang kanilang naging pasya bukod pa sa
kadahilanan na mas naghahangad sila ng mas magagandang opurtunidad at mas
malaking kita. Mayroon din naming nagnanais na makatagpo ng mapapangasawang
banyaga at magkaroon ng “foreign citizenship” bagaman maliit na porsiyento lamang.
Sa kabuuan, mas maraming bilang pa rin ng mga magsisipagtapos sa CBAA
ang ayaw makipag-sapalaran sa ibang bansa sapagka’t batid nila na walang
kasiguraduhan na may magandang bukas nga na naghihintay sa kanila sa dayuhang
lupa. At hindi din sila sang-ayon sa posibilidad na magkakaroon ng mas mababang
uri ng hanap-buhay sa ibang bansa kumpara sa tinapon nilang kurso dito sa ating
bansa. Subalit, mayoon din naming handing sumugal para sa mas malaking kita at
mas magandang opurtunidad na mapaganda ng antas ng kanilang pamumuhay at sa
kanilang pananaw ay sa ibang bansa nila ito matatagpuan.
Mga Tagubilin
Ayon sa kinalabasan ng pag-aaral iminumungkahi ng mga mananaliksik ang
ilang tagubilin:
Sa mga Mag-aaral
Ang pag-aaral na ito ay limitado lamang sa mga mag-aaral ng Kolehiyo ng
Pangangalakal at Palatuusan (CBAA). Iminumungkahi ng mga mananaliksik ang
pagsasagawa ng kaparehong pag-aaral na kapapalooban ng mas malaking populasyon
para sa mas makabuluhang resulta.
Iminumungkahi din ang pagsasagawa ng mga kaugnay na pag-aaral para sa iba
pang departamento at kolehiyo ng Pamantasang Baliwag para maikumpara kung
mayroon mang kapansin-pansin na pagkakaiba o pagkakatulad pagdating sa kanilang
pagpapasya.
MGA DAHONG DAGDAG
TALASANGGUNIAN
TALASANGGUNIAN
AKLAT
Michael DC. Rama et.al., PILIPINAS: Isang Sulyap at Pagyakap,(Makati City: EdCrisch International, Inc.), 46
Florencia C. Domingo, Araling Panlipunan: Batayang Aklat(Pasig City: EdCrisch International, Inc.), 95
TISIS
Helen Ramos, “NSAT Performance of the Fourth Year Students of Western Tarlac” (di-nalimbag na tisis: Baliuag University, Baliwag, Bulacan)
Zenaida M. Martinez, “Competency of the Graduates of Katipunan-Based Non-formal Education Program” (di-nalimbag na tisis: Baliuag University, Baliwag, Bulacan)
Jones A. Gas-Ib, “Government Programs for Overseas Contract Workers and Their Dependents in the Cordillera Administrative Region” (di-nalimbag na tisis: Baliuag University, Baliwag, Bulacan)
MAGASIN
Yehuda Baruch, “Manging Career: Theory and Practice”,_____________, 2004
INTERNET
http://www.migrationinformation.org
http://www.google.com/poeareportonmigration
http://www.google.com/braindrainanditseffects
http://www.google.com/wikipediafreeencyclopedia
http://www.google.com/basicmathformulas
http://tl.answers.com/Q/Bakit_dapat_magtrabaho_ang_mga_Pilipino_sa_ibang_bansa
KURIKULUM BAYTA
Jerome Paguio Dela CruzAddress: Zone 6 Masalipit, San Miguel, BulacanNumero: 09099630670 | Email: [email protected]
PANSARILING TALA
Araw ng Kapanganakan: Hulyo 23, 1993Kasarian: LalakiRelihiyon: Katoliko
IMPORMASYON UKOL SA PAG-AARAL
KOLEHIYOBALIUAG UNIVERSITY 2009 – KasalukuyanBaliwag, Bulacan BS in BUSINESS ADMINISTRATIONMajor in Management Accounting
SEKONDARYAJOHN J. RUSSELL MEMORIAL HIGH SCHOOL 2005 – 2009San Miguel, Bulacan 3rd Honorable Mention
ELEMENTARYASIBUL ELEMENTARY SCHOOL 1999 – 2005San Miguel, Bulacan 4th Honorable Mention
KARANGALAN
3rd Honorable Mention – John J. Russell Memorial High School 20094th Honorable Mention - Sibul Elementary School 2005
AKTIBIDAD
Management Accounting Society (MAS) 2011 - KasalukuyanMiyembro
Baliuag University Supreme Student Council (BUSSC) 2009 - KasalukuyanMiyembro
Business Administration and 2009- KasalukuyanAccountancy Students Association (BAASA) Miyembro
JEROME P. DELA CRUZ Mag-aaral
Raymond Tubangui AbalosTirahan: 155 Purok 2 Barit, Candaba, PampangaNumero: 09351598660 | Email: [email protected]
PANSARILING TALAAraw ng Kapanganakan: Disyembre 12, 1992Kasarian: LalakiRelihiyon: Katoliko
IMPORMASYON UKOL SA PAG-AARAL
KOLEHIYOBALIUAG UNIERSITY 2009 – KasalukuyanBaliwag, BulacanBS in BUSINESS ADMINISTRATIONMajor in Management Accounting
SEKONDARYASAINT JOSEPH SCHOOL OF CANDABA 2005 - 2009Tenejero, Candaba, PampangaSalutatorian
ELEMENTARYABARIT ELEMENTARY SCHOOL 1999 - 2005Barit, Candaba, PampangaValedictorian
KARANGALAN
Salutatorian - Saint Joseph School Of Candaba 2009Valedictorian - Barit Elementary School 2005
AKTIBIDAD
Business Administration And Accountancy 2011-KasalukuyanStudents Association (BAASA)Miyembro
Management Accouting Society 2011-KasalukuyanP.R.O.
Sangguniang Kabataan 2010-KasalukuyanKagawad
RAYMOND T. ABALOS Mag-aaral
Marvin Morella VillangcaTirahan: 206 Dr. Guizano St., Capihan, San Rafael, BulacanNumero: 09231610168 | Email: [email protected]
PANSARILING TALA
Araw ng Kapanganakan: Agosto 26, 1992Kasarian: LalakiRelihiyon: Iglesia Ni Cristo
IMPORMASYON UKOL SA PAG-AARAL
KOLEHIYOBALIUAG UNIVERSITY 2009 – KasalukuyanBaliwag, BulacanBS in BUSINESS ADMINISTRATION
Major in Management Accounting
SEKONDARYAMARIANO PONCE NATIONAL HIGH SCHOOL 2005 – 2009Baliwag, Bulacan
ELEMENTARYASAN ROQUE ELEMENTARY SCHOOL 1999 – 2005San Rafael, Bulacan Salutatoriyan
KARANGALAN
Dean’s Lister (2011 – 2012) - Baliuag University March 17, 2011Salutatoriyan - San Roque Elementary School 2005
AKTIBIDAD
Management Accounting Society (MAS) 2011 - KasalukuyanMiyembro
Students In Free Enterprise (SIFE) 2011 - KasalukuyanMiyembro
Business Administration and 2009-KasalukuyanAccountancy Students Association (BAASA)Miyembro
MARVIN M. VILLANGCA Mag-aaral
Edgardo Abantodela Cruz Jr.Tirahan: 672 Aguilar St.,Caingin, San Rafael, BulacanNumero: 09279483983| Email: [email protected]
PANSARILING TALA
Araw ng Kapanganakan: August 15,1993Kasarian: LalakiRelihiyon: Baptist
IMPORMASYON UKOL SA PAG-AARAL
KOLEHIYOBALIUAG UNIERSITY 2009 – KasalukuyanBaliwag, BulacanBS in BUSINESS ADMINISTRATIONMajor in Management Accounting
SEKONDARYAGRACE CHRISTIAN ACADEMY 2005 - 2009Sabang, Baliwag, Bulacan
ELEMENTARYAGRACE CHRISTIAN ACADEMY 1999 - 2005Sabang, Baliwag, Bulacan
KARANGALAN
Salutatoriyan - Grace Christian Academy 2009
AKTIBIDAD
Management Accounting Society (MAS) 2011-KasalukuyanMiyembro
Business Administration and Accountancy 2009-KasalukuyanStudents Associtaion (BAASA)Miyembro
Baliuag University Supreme Student Council (BUSSC) 2009 - KasalukuyanMiyembro
EDGARDO A. DELA CRUZ JR. Mag-aaral
Mark Anthony Robles LazaroTirahan: 047 Rose St., Sulivan, Baliwag, BulacanNumero: 09261318077| Email: [email protected]
PANSARILING TALA
Araw ng Kapanganakan: Pebrero 8, 1993Kasarian: LalakiRelihiyon: Katoliko
IMPORMASYON UKOL SA PAG-AARAL
KOLEHIYOBALIUAG UNIERSITY 2009 – KasalukuyanBaliwag, BulacanBS in BUSINESS ADMINISTRATIONMajor in Management Accounting
SEKONDARYAMARIANO PONCE NATIONAL HIGH SCHOOL 2005 - 2009Baliwag, Bulacan
ELEMENTARYATILAPAYONG ELEMENTARY SCHOOL 1999 - 2005Baliwag, Bulacan
AKTIBIDAD
Business Administration And Accoutancy 2011-KasalukuyanStudents Association (BAASA)Pangalawangingat-Yaman
Sangguniang Kabataan 2010-KasalukuyanKagawad
Mnistry Of Altar Servers 2006-KasalukuyanMiyembro
MARK ANTHONY R. LAZARO Mag-aaral
