1

เลมท 1

2

ค ำน ำ

กระทรวงศกษาธการไดประกาศใชหลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 ในระดบ

โรงเรยนและศนยพฒนาเดกระดบกอนประถมศกษาทวประเทศ ตงแตวนท 2 เมษายน 2546 ในหลกสตร

ไดก าหนดปรชญา หลกการ จดมงหมาย สาระการเรยนร การจดประสบการณ และการประเมน

พฒนาการเดกไวอยางกวาง ๆ เพอใหสถานศกษาและสถานพฒนาเดกปฐมวยทกแหง ไดใชเปนแนวทาง

ในการจดการศกษาใหมประสทธภาพ และมาตรฐานเดยวกน

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรปราการ เขต 2 ไดด าเนนการพฒนาการจด

การศกษาปฐมวย โดยการพฒนาโรงเรยนทจดการศกษาปฐมวยใหเปนโรงเรยนปฐมวยตนแบบ

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรปราการ เขต 2 รปแบบ นาอย อนใจ ปลอดภย สรางนสย

และรากฐานการเรยนร โดยการศกษา วเคราะห หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 มาบรณา

การเขากบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 และสอดคลองกบสภาพทองถน

เพอใชเปนแนวทางในการจดประสบการณใหกบนกเรยน และบรรลผลตามจดหมายทก าหนดไว อยางม

ประสทธภาพ จ านวน 4 เลม คอ 1) แนวด าเนนการการจดการศกษาปฐมวยโรงเรยนปฐมวยตนแบบ

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรปราการ เขต 2 2) กรอบมาตรฐานการเรยนรภาษาไทย

ปฐมวย กรอบมาตรฐานการเรยนรคณตศาสตรปฐมวย และกรอบมาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตร

ปฐมวย 3) กรอบมาตรฐานการเรยนรสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรมปฐมวย กรอบมาตรฐาน

การเรยนรศลปะปฐมวย กรอบมาตรฐานการเรยนรการงานอาชพปฐมวย กรอบมาตรฐานการเรยนร

สขศกษาและพละศกษาปฐมวย กรอบมาตรฐานการเรยนรภาษาองกฤษปฐมวย และกจกรรมพฒนา

ผเรยน

ขอขอบคณ นางอรฤด พลศร ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

สมทรปราการ เขต 2 ทใหการสนบสนนอยางดยง ผบรหารโรงเรยนและครปฐมวยในโครงการโรงเรยน

ปฐมวยตนแบบเฉลมพระเกยรต ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรปราการ เขต 2

ทไดรวมพฒนาการจดการศกษาปฐมวยโรงเรยนปฐมวยตนแบบ และผมสวนเกยวของในการพฒนา

การจดการศกษาปฐมวยโรงเรยนปฐมวยตนแบบ ทกคน ทไดใหความรวมมอจนส าเรจลลวงดวยด

ณ โอกาสน

นางสาวพฒนชญา ทองแซม

3

สำรบญ หนำ

ความน า..................................................................................................................... 1

วสยทศน………………………………………………………………… 3

ภารกจ…………………………………………………………………… 3

เปาหมาย………………………………………………………………… 3

จดหมาย (มาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค)…………………………. 4

โครงสรางหลกสตร…………………………………………………………….. 5

สาระการเรยนร........................................................................................ 5

เวลาเรยน………………………………………………………………. 9

การจดประสบการณ.............................................................................................. 10

ตวอยางตารางกจกรรมประจ าวน……………………………………….. 14

กจกรรมหลก 6 กจกรรม………………………………………………... 16

การจดสภาพแวดลอม............................................................................................ 18

การจดสภาพแวดลอมภายในหองเรยน…………………………………. 18

การจดสภาพแวดลอมภายนอกหองเรยน……………………………….. 19

สอสงเสรมพฒนาการ............................................................................................ 20

สอประกอบการจดกจกรรม……………………………………………. 20

การประเมนพฒนาการ.......................................................................................... 22

หลกการประเมนพฒนาการของเดก……………………………………. 22

ขนตอนการประเมนพฒนาการ…………………………………………. 22

วธการและเครองมอทใชในการประเมนพฒนาการเดก………………… 23

4

สำรบญ (ตอ) หนำ

การบรหารจดการหลกสตร…………………………………………………… 25

เอกสารอางอง................................................................................................... 30

ภาคผนวก…………………………………………………………………….. 31

ก. เกณฑมาตรฐานโรงเรยนปฐมวยตนแบบ ส านกงานเขตพนทการศกษา

ประถมศกษาสมทรปราการ เขต 2 รปแบบนาอย อนใจ ปลอดภย

สรางนสย และรากฐานการเรยนร………………………………….. 32

ข. มาตรฐานการศกษาปฐมวย……………………………………… 36

ค. โครงสรางหลกสตรการจดการศกษาปฐมวยโรงเรยนปฐมวยตนแบบ

ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรปราการ เขต 2 …... 42

ง. ค าสงคณะกรรมการพฒนาการจดการศกษาปฐมวย

โรงเรยนปฐมวยตนแบบ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

สมทรปราการ เขต 2……………………………………………....…. 45

5

ควำมน ำ

หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546 เปนหลกสตรแกนกลางของประเทศทมมาตรฐาน

การเรยนรเปนขอก าหนดคณภาพของผเรยน ทงดานความร ทกษะ กระบวนการ คณธรรม จรยธรรม

คานยม และสาระการเรยนร เปนการก าหนดองคความรทเปนเนอหาสาระ เพอใหสถานศกษา ครผสอน

และผเกยวของ สามารถจดท าหลกสตรไดตามความสามารถของผเรยน สงเสรมพฒนาการทง 4 ดาน คอ

ดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรปราการ

เขต 2 จงจดท าสาระการเรยนร มาตรฐานการเรยนรระดบปฐมวย พรอมทงก าหนดสาระการเรยนร และ

บรณาการเขากบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ทง 8 กลมสาระการเรยนร

และกจกรรมพฒนาผเรยน ไวอยางชดเจน โดยก าหนดสาระการเรยนร เปน 3 สวน ดงน

1. ประสบการณส าคญ เปนสงจ าเปนยงทเกดขนในตวเดก และตองมการจดประสบการณ

ทส าคญ เปนสงจ าเปนอยางยงทจะตองเกดขนในตวเดก และตองมการจดประสบการณส าคญ

แบบองครวม ทยดเดกเปนศนยกลาง ดงตอไปน

1.1 ประสบการณส าคญทสงเสรมพฒนาการทางดานรางกาย

1.2 ประสบการณส าคญทสงเสรมพฒนาการทางดานอารมณ จตใจ

1.3 ประสบการณส าคญทสงเสรมพฒนาการทางดานสงคม

1.4 ประสบการณส าคญทสงเสรมพฒนาการทางดานสตปญญา

2. สาระทควรเรยนร มดงน

2.1 เรองราวเกยวกบตวเดก

2.2 เรองราวเกยวกบบคคล และสถานทแวดลอมเดก

2.3 ธรรมชาตรอบตวเดก

2.4 สงตาง ๆ รอบตวเดก

3. สรางนสย และรากฐานการเรยนร

3.1 มาตรฐานการเรยนรภาษาไทยปฐมวย

6

3.2 มาตรฐานการเรยนรคณตศาสตรปฐมวย

3.3 มาตรฐานการเรยนรวทยาศาสตรปฐมวย

3.4 มาตรฐานการเรยนรสงคมศกษาศาสนาและวฒนธรรมปฐมวย

3.5 มาตรฐานการเรยนรสขศกษาและพละศกษาปฐมวย

3.6 มาตรฐานการเรยนรศลปะปฐมวย

3.7 มาตรฐานการเรยนรการงานอาชพและเทคโนโลยปฐมวย

3.8 มาตรฐานการเรยนรภาษาองกฤษปฐมวย

3.9 กจกรรมพฒนาผเรยนปฐมวย

7

วสยทศน

เดกมความพรอมทางดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา โรงเรยน

มสภาพแวดลอมในหองเรยนและนอกหองเรยนนาอย ผปกครองอนใจ นกเรยนปลอดภย

สรางนสยและรากฐานการเรยนร 8 กลมสาระการเรยนรและกจกรรมพฒนาผเรยน เพอใหม

ความพรอมทจะศกษาตอในระดบทสงขน ภายในป 2555

ภำรกจ

1. พฒนาสภาพแวดลอมทงในหองเรยนและนอกหองเรยนใหสะอาด เปนระเบยบ นาอย

อนใจ ปลอดภย

2. พฒนาครผสอน ผดแลเดกใหมความรเรองการจดประสบการณการเรยนรทสอดคลอง

กบสมอง

3. สรางนสยเดกใหเปนคนด มคณธรรม จรยธรรม

4. สรางรากฐานการเรยนร บรณาการ 8 กลมสาระการเรยนรและกจกรรมพฒนาผเรยน

เปำหมำย

เดกทกคนมพฒนาการเตมตามศกยภาพ มความพรอมทจะศกษาตอในระดบทสงขน

8

จดหมำย (มำตรฐำนคณลกษณะทพงประสงค)

หลกสตรการศกษาปฐมวยโรงเรยนปฐมวยตนแบบ มงใหเดกมพฒนาการทเหมาะสมกบวย

ความสามารถ และความแตกตางระหวางบคคล ทงทางดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และ

สตปญญา เมอเดกจบการศกษาระดบปฐมวย เดกจะบรรลตามมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค

ทก าหนดไว 12 ขอ และครอบคลมพฒนาการดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ดงน

1. รางกายเจรญเตบโตตามวย และมสขนสยทด 2. กลามเนอใหญและกลามเนอเลกแขงแรง ใชไดอยางคลองแคลวและประสานสมพนธกน 3. มสขภาพจตด และมความสข 4. มคณธรรม จรยธรรม และมจตใจทดงาม

5. ชนชมและแสดงออกทางศลปะ ดนตร การเคลอนไหว และรกการออกก าลงกาย 6. ชวยเหลอตนเองไดเหมาะสมกบวย 7. รกธรรมชาต สงแวดลอม วฒนธรรม และความเปนไทย 8. อยรวมกบผอนไดอยางมความสข และปฏบตตนเปนสมาชกทดของสงคมในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข 9. ใชภาษาสอสารไดเหมาะสมกบวย 10. มความสามารถในการคดและการแกปญหาไดเหมาะสมกบวย 11. มจนตนาการและความคดสรางสรรค 12. มเจตคตทดตอการเรยนร และมทกษะในการแสวงหาความร

9

โครงสรำงหลกสตร

สำระกำรเรยนร

สาระการเรยนรใชเปนสอกลางในการจดกจกรรมใหกบเดก เพอสงเสรมพฒนาการทกดาน ทงดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา ซงจ าเปนตอการพฒนาเดกใหเปนมนษยทสมบรณ ทงนสาระการเรยนรประกอบดวย องคความร ทกษะหรอกระบวนการ และคณลกษณะหรอคานยม คณธรรม จรยธรรม ความรส าหรบเดกอาย 3 - 5 ป จะเปนเรองราวทเกยวของกบตวเดก บคคลและสถานททแวดลอมเดก ธรรมชาตรอบตวและสงตางๆ รอบตวเดกทเดกมโอกาสใกลชดหรอมปฏสมพนธในชวตประจ าวนและเปนสงทเดกสนใจ จะไมเนนเนอหา การทองจ าในสวนทเกยวของกบทกษะหรอกระบวนการ จ าเปนตองบรณาการทกษะทส าคญและจ าเปนส าหรบเดก เชน ทกษะการเคลอนไหว ทกษะทางสงคม ทกษะการคด ทกษะการใชภาษา คณตศาสตรและวทยาศาสตร เปนตน ขณะเดยวกนควรปลกฝงใหเดกเกดเจตคตทด มคานยมทพงประสงค เชน ความรสกทดตอตนเองและผอน รกการเรยนร รกธรรมชาต สงแวดลอม และมคณธรรม จรยธรรม ทเหมาะสมกบวย เปนตน ผสอนหรอผจดการศกษา อาจน าสาระการเรยนรมาจดในลกษณะหนวยการสอนแบบบรณาการหรอเลอกใชวธการทสอดคลองกบปรชญาและหลกการจดการศกษาปฐมวย สาระการเรยนรก าหนด เปน 2 สวน ดงน 1. ประสบกำรณส ำคญ ประสบการณส าคญเปนสงจ าเปนอยางยงส าหรบการพฒนาเดกทางดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญาชวยใหเดกเกดทกษะทส าคญส าหรบการสรางองคความร โดยใหเดกไดมปฏสมพนธกบวตถ สงของ บคคลตางๆ ทอยรอบตว รวมทงปลกฝงคณธรรม จรยธรรมไปพรอมกน ประสบการณส าคญมดงน 1.1 ประสบการณส าคญทสงเสรมพฒนาการดานรางกาย ไดแก 1.1.1 การทรงตวและการประสานสมพนธของกลามเนอใหญ

การเคลอนไหวอยกบทและการเคลอนไหวเคลอนท การเคลอนไหวพรอมวสดอปกรณ การเลนเครองเลนสนาม

1.1.2 การประสานสมพนธของกลามเนอเลก การเลนเครองเลนสมผส การเขยนภาพและการเลนกบส

10

การปนและประดษฐสงตางๆดวยดนเหนยว ดนน ามน แทงไม เศษวสด ฯลฯ

การตอของ บรรจ เท และแยกชนสวน 1.1.3 การรกษาสขภาพ

การปฏบตตนตามสขอนามย 1.1.4 การรกษาความปลอดภย

การรกษาความปลอดภยของตนเองและผอนในกจวตรประจ าวน 1.2 ประสบการณส าคญทสงเสรมพฒนาการดานอารมณและจตใจ ไดแก

1.2.1 ดนตร การแสดงปฏกรยาโตตอบเสยงดนตร การเลนเครองดนตรงายๆ เชน เครองดนตรประเภทเคาะ

ประเภทต ฯลฯ การรองเพลง

1.2.2 สนทรยภาพ การชนชมและสรางสรรคสงสวยงาม การแสดงออกอยางสนกสนานกบเรองตลก ข าขน และเรองราว/

เหตการณทสนกสนานตางๆ 1.2.3 การเลน

การเลนอสระ การเลนรายบคคล การเลนเปนกลม การเลนในหองเรยนและนอกหองเรยน

1.2.4 คณธรรม จรยธรรม

การปฏบตตนตามหลกศาสนาทนบถอ 1.3 ประสบการณส าคญทสงเสรมพฒนาการดานสงคม ไดแก

การเรยนรทางสงคม การปฏบตกจวตรประจ าวนของตนเอง การเลนและการท างานรวมกบผอน การวางแผน ตดสนใจเลอก และลงมอปฏบต

11

การมโอกาสไดรบรความรสก ความสนใจ และความตองการ ของตนเองและผอน

การแลกเปลยนความคดเหนและเคารพความคดเหนของผอน การแกปญหาในการเลน การปฏบตตามวฒนธรรมทองถนทอาศยอยและความเปนไทย

1.4 ประสบการณส าคญทสงเสรมพฒนาการดานสตปญญา ไดแก 1.4.1 การคด

การรจกสงตางๆ ดวยการมอง ฟง สมผส ชมรส และดมกลน การเลยนแบบการกระท าและเสยงตางๆ การเชอมโยงภาพ ภาพถาย และรปแบบตางๆ กบสงของหรอ

สถานทจรง การรบร และแสดงความรสกผานสอ วสด ของเลน และผลงาน การแสดงความคดสรางสรรคผานสอ วสด ตางๆ

1.4.2 การใชภาษา การแสดงความรสกดวยค าพด การพดกบผอนเกยวกบประสบการณของตนเอง หรอเลาเรองราว

เกยวกบตนเอง การอธบายเกยวกบสงของ เหตการณ และความสมพนธ

ของสงตางๆ การฟงเรองราวนทาน ค าคลองจอง ค ากลอน การเขยนในหลายรปแบบผานประสบการณทสอความหมายตอเดก

เขยนภาพ เขยนขดเขย เขยนคลายตวอกษร เขยนเหมอนสญลกษณ เขยนชอตนเอง

การอานในหลายรปแบบ ผานประสบการณทสอความหมายตอเดก อานภาพหรอสญลกษณจากหนงสอนทาน/เรองราวทสนใจ

1.4.3 การสงเกต การจ าแนก และการเปรยบเทยบ การส ารวจและอธบายความเหมอน ความตางของสงตางๆ การจบค การจ าแนก และการจดกลม การเปรยบเทยบ เชน ยาว/สน ขรขระ/เรยบ ฯลฯ

12

การเรยงล าดบสงตางๆ การคาดคะเนสงตางๆ การตงสมมตฐาน การทดลองสงตางๆ การสบคนขอมล การใชหรออธบายสงตางๆ ดวยวธการทหลากหลาย

1.4.4 จ านวน การเปรยบเทยบจ านวน มากกวา นอยกวา เทากน การนบสงตางๆ การจบคหนงตอหนง การเพมขนหรอลดลงของจ านวนหรอปรมาณ

1.4.5 มตสมพนธ (พนท / ระยะ) การตอเขาดวยกน การแยกออก การบรรจและการเทออก การสงเกตสงตางๆ และสถานทจากมมมองทตางๆ กน การอธบายในเรองต าแหนงของสงตางๆ ทสมพนธกน การอธบายในเรองทศทางการเคลอนทของคนและสงตางๆ การสอความหมายของมตสมพนธดวยภาพวาด ภาพถาย และรปภาพ

1.4.6 เวลา การเรมตนและการหยดการกระท าโดยสญญาณ การเปรยบเทยบเวลา เชน ตอนเชา ตอนเยน เมอวานน พรงน ฯลฯ การเรยงล าดบเหตการณตางๆ การสงเกตความเปลยนแปลงของฤด

2. สำระทควรเรยนร สาระทควรเรยนร เปนเรองราวรอบตวเดกทน ามาเปนสอในการจดกจกรรมใหเดก

เกดการเรยนร ไมเนนการทองจ า เนอหาผสอนสามารถก าหนดรายละเอยดขนเองใหสอดคลองกบวย ความตองการ และความสนใจของเดก โดยใหเดกไดเรยนรผานประสบการณส าคญทระบไวขางตน ทงนอาจยดหยนเนอหาได โดยค านงถงประสบการณและสงแวดลอมในชวตจรงของเดก สาระทเดก อาย 3 - 5 ป ควรเรยนร มดงน

13

2.1 เรองราวเกยวกบตวเดก เดกควรรจกชอ นามสกล รปราง หนาตา รจกอวยวะตางๆ วธระวงรกษารางกายใหสะอาด ปลอดภย การรบประทานอาหารทถกสขลกษณะ เรยนรทจะเลน และท าสงตางๆดวยตนเองคนเดยว หรอกบผอน ตลอดจนเรยนรทจะแสดงความคดเหน ความรสก และแสดงมารยาททด 2.2 เรองราวเกยวกบบคคลและสถานทแวดลอมเดก เดกควรไดมโอกาสรจกและรบรเรองราวเกยวกบครอบครว สถานศกษา ชมชน รวมทงบคคลตางๆ ทเดกตองเกยวของ หรอมโอกาสใกลชดและมปฏสมพนธในชวตประจ าวน 2.3 ธรรมชาตรอบตว เดกควรจะไดเรยนรสงมชวต สงไมมชวต รวมทงความเปลยนแปลงของโลกทแวดลอมเดกตามธรรมชาต เชน ฤดกาล กลางวน กลางคน ฯลฯ 2.4 สงตางๆ รอบตวเดก เดกควรจะไดรจกส ขนาด รปราง รปทรง น าหนก ผวสมผสของสงตางๆ รอบตว สงของเครองใช ยานพาหนะ และการสอสารตางๆ ทใชอยในชวตประจ าวน

เวลำเรยน เวลาเรยนส าหรบโรงเรยนปฐมวยตนแบบ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรปราการ เขต 2 จด 2 ภาคเรยน : ปการศกษา หรอ 200 วน

14

กำรจดประสบกำรณ

การจดประสบการณส าหรบเดกปฐมวยไมจดเปนรายวชา แตจดในรปของกจกรรมบรณาการ

ผานการเลน เพอใหเดกเรยนร ทกษะคณธรรม จรยธรรม รวมทงเกดการพฒนาทงดานรางกาย อารมณ

จตใจ สงคม สตปญญา รวมทงความสนใจ ความสามารถและสภาพแวดลอมของเดกปฐมวยเปนหลก

โดยมหลกการ และแนวทางการจดประสบการณ ดงน

1. หลกกำรจดประสบกำรณ

1.1 จดประสบการณการเลนและการเรยนรเพอพฒนาเดกโดยองครวมอยางตอเนอง

1.2 เนนเดกเปนส าคญ สนองความตองการ ความสนใจ ความแตกตางระหวางบคคล และ

บรบทของสงคมทเดกอาศยอย

1.3 จดใหเดกไดรบการพฒนาโดยใหความส าคญทงกบกระบวนการและผลผลต

1.4 จดการประเมนพฒนาการใหเปนกระบวนการอยางตอเนอง และเปนสวนหนงของการ

จดประสบการณ

1.5 ใหผปกครองและชมชนมสวนรวมในการพฒนาเดก

2. แนวทำงกำรจดประสบกำรณ

2.1 จดประสบการณใหสอดคลองกบจตวทยาพฒนาการ คอ เหมาะกบอาย วฒภาวะและ

ระดบพฒนาการ เพอใหเดกไดพฒนาเตมตามศกยภาพ

2.2 จดประสบการณใหสอดคลองกบลกษณะการเรยนรของเดกวยน คอ เดกไดลงมอกระท า

เรยนรผานประสาทสมผสทง 5 ไดเคลอนไหว ส ารวจ เลน สงเกต สบคน ทดลอง และคดแกปญหา

ดวยตนเอง

2.3 จดประสบการณในรปแบบบรณาการ คอ บรณาการทงทกษะ และสาระเรยนร

2.4 จดประสบการณใหเดกไดรเรม คด วางแผน ตดสนใจ ลงมอกระท า และน าเสนอ

ความคดโดยครผสอนเปนผสนบสนน อ านวยความสะดวก และเรยนรรวมกบเดก

15

2.5 จดประสบการณใหเดกมปฏสมพนธกบเดกอน ผใหญ ภายใตสภาพแวดลอมทเออตอ

การเรยนร ในบรรยากาศทอบอน มความสข และเรยนรการท ากจกรรมแบบรวมมอในลกษณะตางกน

2.6 จดประสบการณใหเดกมปฏสมพนธกบสอ และแหลงเรยนรทหลากหลาย และอยใน

วถชวตของเดก

2.7 จดประสบการณทสงเสรมลกษณะนสยทดและทกษะการใชชวตประจ าวน ตลอดจน

สอดแทรกคณธรรม จรยธรรม ใหเปนสวนหนงของการจดประสบการณการเรยนรอยางตอเนอง

2.8 จดประสบการณ ทงในลกษณะทมการวางแผนไวลวงหนาและแผนทเกดขน

ในสภาพจรง โดยไมไดคาดการณไว

2.9 ใหผปกครองและชมชนมสวนรวมในการจดประสบการณ ทงการวางแผน

การสนบสนนสอการสอน การเขารวมกจกรรม และการประเมนพฒนาการ

2.10 จดท าสารนทศนดวยการรวบรวมขอมลเกยวกบพฒนาการ และการเรยนรของเดก

เปนรายบคคล น ามาไตรตรองและใชใหเปนประโยชนตอการพฒนาเดก และการวจยในชนเรยน

3. กำรจดกจกรรมประจ ำวน

กจกรรมส าหรบเดก 3 – 5 ป สามารถจดเปนกจกรรมประจ าวนไดหลายรปแบบ เปนการ

ชวยใหทงผสอนและเดกทราบวาแตละวนจะท ากจกรรมอะไร เมอใด อยางไร โดยมหลกการจดและ

ขอบขายของกจกรรมประจ าวน ดงน

3.1 การจดกจกรรมประจ าวน

- ก าหนดระยะเวลาในการจดกจกรรมแตละกจกรรมใหเหมาะสมกบวยและยดหยนได

ตามความตองการและความสนใจของเดก

- กจกรรมทตองใชความคด ทงกลมเลกและกลมใหญ ไมควรใชเวลาตอเนอง

นานเกนกวา 20 นาท

- กจกรรมทเดกเลนอสระเสร ใชเวลาประมาณ 40 – 60 นาท

- กจกรรมทงในหองและนอกหอง ควรจดใหครบทกประเภท กจกรรมทตอง

ออกก าลงกายควรจดสลบกบกจกรรมทไมตองออกก าลงกายมากนก เพอเดกจะไดไมเหนอยเกนไป

16

3.2 ขอบขายของกจกรรมประจ าวน กจกรรมทน ามาจดจะตองใหครอบคลมสงตอไปน

- การพฒนากลามเนอใหญ ควรจดกจกรรม โดยใหเดกไดเลนอสระกลางแจง

เลนเครองเลนสนาม เคลอนไหวรางกายตามจงหวะดนตร

- การพฒนากลามเนอเลก ควรจดกจกรรมโดยใหเดกไดเลนเครองเลนสมผส เลนเกม

ตอภาพ ฝกชวยเหลอตนเองในการแตงกาย

- การพฒนาอารมณ จตใจ และปลกฝงคณธรรม จรยธรรม ควรจดกจกรรมตางๆ

ผานการเลนใหเดกไดมโอกาสตดสนใจเลอก ไดรบการตอบสนองตามความตองการ ไดฝกปฏบต

โดยสอดแทรกคณธรรม จรยธรรม ตลอดเวลาทโอกาสเอออ านวย

- การพฒนาสงคมนสย เพอใหเดกมลกษณะนสยทด ควรจดใหเดกไดปฏบตกจวตร

ประจ าวนอยางสม าเสมอ

- การพฒนาการคด ควรจดกจกรรมใหเดกไดสนทนา อภปรายแลกเปลยนความคดเหน

คนควา ทดลอง ฯลฯ หรอจดใหเดกไดเลนเกมการศกษาทเหมาะสมกบวยอยางหลากหลาย ฝกแกปญหา

ในชวตประจ าวนและในการท ากจกรรมทงทเปนรายบคคลและเปนกลม

- การพฒนาภาษา ควรจดกจกรรมทางภาษาใหมความหลากหลายในสภาพแวดลอม

ทเออตอการเรยนร มงปลกฝงใหเดกรกการอาน และบคลากรทแวดลอมตองเปนแบบอยางทด

ในการใชภาษา

- การสงเสรมจนตนาการและความคดสรางสรรค ใชกจกรรมศลปะและดนตรเปนสอ

ใชการเคลอนไหวและจงหวะตามจนตนาการ ใหประดษฐสงตางๆ อยางอสระตามความคดสรางสรรค

ของเดก ฯลฯ

3.3 รปแบบการจดกจกรรมประจ าวน การจดกจกรรมประจ าวนสามารถจดไดหลายรปแบบ

ขนอยกบความเหมาะสมในการน าไปใชของแตละหนวยงานและสภาพชมชน ทส าคญผสอนตอง

ค านงถงการจดกจกรรมใหครอบคลมพฒนาการทกดาน โดยมสดสวนในการพฒนาเดกแตละวน ดงน

17

รำยกำรพฒนำ อำย 3 ป

ชวโมง : วน (ประมำณ)

อำย 4 ป ชวโมง : วน (ประมำณ)

อำย 5 ป ชวโมง : วน (ประมำณ)

1. การพฒนาทกษะพนฐานในชวตประจ าวน (รวมทงการชวยตนเองในการแตงกาย การรบประทานอาหาร สขอนามยและ การพกผอน)

3 2 1/2 2 1/4

2. การเลนเสร 1 1 1 3. การคดและความคดรเรมสรางสรรค 1 1 1 4. กจกรรมดานสงคม (การท างานรวมกบผอน) 1/2 3/4 1 5. กจกรรมพฒนากลามเนอใหญ 3/4 3/4 3/4 6. กจกรรมทมการวางแผนโดยผสอน 3/4 1 1

เวลาโดยประมาณ 7 7 7

หมำยเหต

1. สดสวนของเวลาในแตละวนทเสนอไวสามารถปรบหรอยดหยนได ขนอยกบผสอนและ

สภาพการณ โดยยดหลกการจดกจกรรมประจ าวนประกอบ

2. การพฒนาใหความส าคญกบทกษะพนฐานในชวตประจ าวน ซงเดกอาย 3 ป ตองใชเวลา

ในการท ากจวตรประจ าวนมาก และเมอเดกอายมากขนเวลาทใหจะนอยลง เพราะเดกเกดทกษะ

การชวยเหลอตนเอง กจกรรมดานสงคมเดกทอายนอยยงยดตวเองเปนศนยกลาง การใชเวลาในชวง 3

ป จงใหเวลานอยและจะเพมขนเมอเดกอายมาก

3. การเลนเสรเปนสงทส าคญและจ าเปนส าหรบเดกปฐมวย ชวยฝกเดกใหรจกเลอกตดสนใจ

คดแกปญหา คดสรางสรรคในแตละวน เดกทกวยควรมโอกาสเลนเสร 1 ชวโมง : วน

4. กจกรรมทตองมการวางแผนโดยผสอน จะชวยใหเดกเกดทกษะหรอความคดรวบยอด

ในเรองใดเรองหนงตามทก าหนดไวในหลกสตร เวลาทใชในแตละวนทก าหนดไว 3/4 ชวโมง

(45 นาท) ในเดกอาย 3 ป มไดหมายใหผสอนสอนตอเนอง 45 นาทใน 1 กจกรรม ผสอนตอง

พจารณาวาเดกมชวงความสนใจสนจะตองแบงเวลาหลายชวงใหเหมาะสมกบเดกและเวลาทเหลอ

18

ตวอยำงตำรำงกจกรรมประจ ำวน

แนวทางการจดกจกรรมตางๆ ซงผสอนสามารถน าไปปรบใชไดหรอน านวตกรรมตางๆ มาปรบ

ใชในการจดกจกรรมประจ าวนตามความเหมาะสมของสภาพแวดลอมและสถานศกษา

ตวอยำงแบบท 1

เวลา 08.00 – 08.30 (30 นาท) รบเดก

เวลา 08.30 – 08.45 (15 นาท) เคารพธงชาต สวดมนต

เวลา 08.45 – 09.00 (15 นาท) ตรวจสขภาพ ไปหองน า

เวลา 09.00 – 09.20 (20 นาท) กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ

เวลา 09.20 – 10.20 (1 ชวโมง) กจกรรมสรางสรรคและเลนตามมม

เวลา 10.20 – 10.30 (10 นาท) พก (ของวางเชา)

เวลา 10.30 - 10.45 (15 นาท) กจกรรมในวงกลม

เวลา 10.45 – 10.30 (45 นาท) กจกรรมกลางแจง

เวลา 10.30 – 12.00 (1.30 ชวโมง) พก (รบประทานอาหารกลางวน)

เวลา 12.00 – 14.00 (2 ชวโมง) นอนพกผอน

เวลา 14.00 – 14.20 (20 นาท) เกบทนอน ลางหนา

เวลา 14.20 – 14.30 (10 นาท พก (ของวางบาย)

เวลา 14.30 – 14.50 (20 นาท) เกมการศกษา

เวลา 14.45 – 15.00 (15 นาท) เตรยมตวกลบบาน

19

ตวอยำงแบบท 2

เวลา 08.30 – 09.00 (30 นาท) รบเดก เคารพธงชาต

เวลา 09.00 – 09.30 (30 นาท) กจกรรมดนตรและจงหวะ

เวลา 09.30 – 10.30 (1 ชวโมง) กจกรรมเสร

เวลา 10.30 – 10.40 (10 นาท) พก (รบประทานอาหารวางเชา)

เวลา 10.40 – 11.20 (40 นาท) กจกรรมกลางแจง

เวลา 11.20 – 11.30 (10 นาท) พก (ลางมอ ลางเทา)

เวลา 11.30 - 11.50 (20 นาท) กจกรรมเสรมประสบการณ

เวลา 11.50 – 13.00 (10 นาท) พก (รบประทานอาหารกลางวน)

เวลา 13.00 – 15.00 (2 ชวโมง) นอนพกผอน

เวลา 15.00 – 15.10 (10 นาท) เกบทนอน ลางหนา

เวลา 15.10 – 15.30 (20 นาท) พก (รบประทานอาหารวางบาย)

เวลา 15.30 – 15.50 (20 นาท) เลานทาน

เวลา 15.50 – 16.00 (10 นาท) เตรยมตวกลบบาน

20

กจกรรมหลก 6 กจกรรม

กจกรรมทจดใหเดกในแตละวน มดงน

1. กจกรรมเสร/กำรเลนตำมมม เปนกจกรรมทเปดโอกาสใหเดกเลนอสระตามมมเลน หรอ

มมประสบการณหรอศนยการเรยน ทจดไวในหอง เชน มมบลอก มมหนงสอ มมวทยาศาสตรหรอ

มมธรรมชาตศกษา มมบาน มมรานคา เปนตน ซงเดกจะเลอกเลนไดอยางเสรตามความสนใจและ

ความตองการของเดก ทงเปนรายบคคลและเปนกลม นอกจากเดกเลอกเลนตามมมแลว อาจใหเดก

เลอกท ากจกรรมทผสอนจดเสรมขน เชน เกมการศกษา เครองเลนสมผส กจกรรมสรางสรรค

ประเภทตางๆ

2. กจกรรมสรำงสรรค เปนกจกรรมทชวยเดกใหแสดงออกทางอารมณ ความรสก ความคด

สรางสรรคและจนตนาการโดยใชศลปะ เชน การเขยนภาพ การปน การฉก – ปะ การรอย หรอวธการอน

ทเดกไดคดสรางสรรคและเหมาะกบการพฒนา เชน การเลนพลาสตกสรางสรรค การสรางรป

จากกระดาษ ปกหมด ฯลฯ ควรจดใหเดกท าทกวน วนละ 3 – 5 กจกรรม ใหเดกเลอกท าอยางนอย

1 – 2 กจกรรมตามความสนใจ

3. กจกรรมเคลอนไหวและจงหวะ เปนกจกรรมทจดใหเดกไดเคลอนไหวสวนตางๆ ของ

รางกายอยางอสระตามจงหวะ โดยใชเสยงเพลง ค าคลองจอง จงหวะและดนตรทใชประกอบ ไดแก

เสยงตบมอ เสยงเพลง เสยงเคาะไม เคาะเหลก ร ามะนา กลอง ฯลฯ มาประกอบการเคลอนไหว เพอ

สงเสรมใหเดกเกดจนตนาการ ความคดสรางสรรค

21

4. กจกรรมเสรมประสบกำรณ/กจกรรมในวงกลม เปนกจกรรมทมงเนนใหเดกไดพฒนาทกษะ

การเรยนร ฝกการท างานและอยรวมกนทงกลมยอยและกลมใหญ จดกจกรรมทมงฝกใหเดกไดมโอกาส

ฟง พด สงเกต คดแกปญหาใชเหตผลและฝกปฏบตเพอใหเกดความคดรวบยอดเกยวกบเรองทเรยน

โดยจดกจกรรม โดยจดกจกรรมดวยวธตางๆ เชน สนทนา อภปราย สาธต ทดลอง เลานทาน

เลนบทบาทสมมต รองเพลง ทองค าคลองจอง เชญวทยากรมาใหความร ฯลฯ

5. กจกรรมกลำงแจง เปนกจกรรมทจดใหเดกไดมโอกาสออกไปนอกหองเรยน เพอออกก าลง

เคลอนไหวรางกายและแสดงออกอยางอสระ โดยยดความสนใจและความสามารถของเดกแตละคน

เปนหลก เชน การเลนเครองสนาม การเลนทราย การเลนน า การเลนสมมตในบานตกตา หรอ

บานจ าลอง การเลนในมมชางไม การเลนอปกรณดนตร และการเลนเกมการละเลน

6. เกมกำรศกษำ เปนเกมการเลนทชวยพฒนาสตปญญา มกฎเกณฑกตกางายๆ เดกสามารถเลน

คนเดยวหรอเลนเปนกลมได ชวยใหเดกรจกสงเกต คดหาเหตผลและเกดความคดรวบยอด เกยวกบส

รปราง จ านวน ประเภท และความสมพนธเกยวกบพนท/ระยะ เกมการศกษาทเหมาะสมส าหรบเดกวย

3 – 5 ป เชน เกมจบค แยกประเภท จดหมวดหม เรยงล าดบ โดมโน ลอตโต ภาพตดตอ

ตอตามแบบ ฯลฯ

22

กำรจดสภำพแวดลอม

การจดสภาพแวดลอมโรงเรยนปฐมวยตนแบบ ส านกงานเขตพนทการศกษาปฐมศกษา

สมทรปราการ เขต 2 รปแบบ นาอย อนใจ ปลอดภย สรางนสย และรากฐานการเรยนร ไดจดเตรยม

สงแวดลอมอยางเหมาะสมตามความตองการของเดก เดกสามารถเรยนรจากการเลนทเปนประสบการณตรง

ทเกดจากการรบรดวยประสาทสมผสทงหา จงจ าเปนตองจดสงแวดลอมในสถานศกษาใหสอดคลองกบ

สภาพและความตองการของหลกสตร เพอสงผลใหบรรลจดหมายในการพฒนาเดก จงตองค านงถง

สงตอไปน

- ความนาอย อนใจ ปลอดภย

- ความสะอาด

- ความมอสระอยางมขอบเขตในการเลน

- ความสะดวกในการท ากจกรรม

- ความพรอมของอาคารสถานท เชน หองเรยน หองน าหองสวม(ชกโครก) สนามเดกเลน ฯลฯ

- ความเพยงพอ เหมาะสมในเรองขนาด น าหนก จ านวน สของสอและเครองเลน

- บรรยากาศในการเรยนร การจดทเลนและมมประสบการณตางๆ

สภำพแวดลอมภำยในหองเรยน

จดบรรยากาศทเนนความนาอย อนใจ ปลอดภย มความเปนระเบยบ สะอาด สวยงาม

เปาหมายการพฒนา ความเปนระเบยบ ความเปนตวของเดกเอง ใหเดกเกดความรสกอบอน มนใจและ

มความสข ซงจดแบงพนทใหหมาะสมกบการประกอบกจกรรมตามหลกสตร ดงน

1. พนทอ านวยความสะดวกเพอเดกและผสอน ไดแก พนทแสดงผลงานของเดก ทเกบแฟม

ผลงาน เครองใชสวนตวเดก เกบเครองใชของผสอน ปายนเทศตามหนวยการสอนหรอสงทเดกสนใจ

2. พนทปฏบตกจกรรมและการเคลอนไหว มพนททเดกสามารถท างานไดดวยตนเอง และ

ท ากจกรรมดวยกนในกลมเลกหรอกลมใหญ สามารถเคลอนไหวไดอยางอสระจากกจกรรมหนงไปยง

กจกรรมหนง

23

3. พนทจดมมเลนหรอมมประสบการณ จดใหเหมาะสมกบสภาพหองเรยน จดแยกสวนทใช

เสยงดงและเงยบออกจากกน จะตองมของเลน วสดอปกรณในมมอยางเพยงพอตอความตองการของเดก

ควรใหเดกเลนอยางเสร ประมาณวนละ 60 นาท การจดมมผสอนจะตองค านงถงสงตอไปน

1. ควรมมมเลน อยางนอย 3 – 5 มม ขนอยกบพนทของหอง

2. ควรมการผลดเปลยนสอของเลนตามมมบาง ตามความสนใจของเดก

3. ควรจดประสบการณทเดกเรยนรไปแลวปรากฏอยในมมเลน

4. ควรเปดโอกาสใหเดกมสวนรวมในการจดมมเลน

5. ควรเสรมสรางวนยใหกบเดก โดยมขอตกลงรวมกนวาเมอเลนเสรจแลวจะตองเกบอปกรณ

ทกอยางเขาทเรยบรอย

มมเลนหรอมมประสบการณทควรจด ไดแก มมบลอก มมหนงสอ มมบทบาทสมมต

มมวทยาศาสตร มมศลปะ

สภำพแวดลอมภำยนอกหองเรยน

จดสภาพแวดลอมภายนอกหองเรยน โรงเรยนปฐมวยตนแบบ จดสภาพแวดลอมภายนอก

อาณาบรเวณรอบๆ ใหนาอย อนใจ ปลอดภย มการจดสนามเดกเลน จดสวนหยอม ปลกตนไม

ใหความรมรนรอบ ๆ บรเวณสถานศกษา มตนไมการเรยนร ฝาผนงพดได เพอสงผลตอการเรยนร

อยางมความสข และพฒนาการเดกตามวย

24

สอสงเสรมพฒนำกำรเดก

สอและแหลงเรยนร เพอใหเดกปฐมวยไดพฒนาตามจดมงหมายของหลกสตร ผสอน

ควรจดเตรยมสอและแหลงการเรยนรอยางหลากหลายทมอยในทองถน ชมชน และแหลงอนๆ

เนนสอทเหมาะสมกบวย พฒนาการของเดก รวมทงบรบทของสงคมและวฒนธรรมทเดกอาศย

สอ เปนตวกลางในการถายทอดเรองราว เนอหาจากผสงไปยงผรบในการเรยนการสอน

เปนตวกลางน าความรจากผสอนสเดก ท าใหเดกเกดการเรยนรตามจดประสงคทวางไว ชวยใหเดกไดรบ

ประสบการณตรง ท าใหสงทเปนนามธรรมเขาใจยากกลายเปนรปธรรมทเดกเขาใจงาย เรยนรไดงาย

รวดเรว เพลดเพลน เกดการเรยนรและคนพบดวยตนเอง

เนองจากธรรมชาตของนกเรยนวยน สนใจทจะเรยนร คนควา ทดลอง และตองการสมผส

กบสงแวดลอมรอบ ๆ ตว ดงนน การเตรยมแหลงเรยนรอยางเหมาะสม จงมความส าคญทเกยวของ

กบพฤตกรรมและการเรยนรของนกเรยนมาก นกเรยนสามารถเรยนรจากการเลนทเปนประสบการณตรง

ทเกดจากการรบรดวยประสาทสมผสทง 5 จงจ าเปนตองจดแหลงเรยนรใหสอดคลองกบหลกสตร

สถานศกษา เพอสงผลใหบรรลจดประสงคในการพฒนานกเรยน

สอประกอบกำรจดกจกรรม

สอประกอบการจดกจกรรม เพอพฒนาเดกปฐมวยทงทางดานรางกาย อารมณ จตใจ สงคม

และสตปญญา มสอทงทเปนประเภท 2 มต และ/หรอ 3 มต สอของจรง สอธรรมชาต สอทอยใกล

ตวเดก สอสะทอนวฒนธรรม สอทปลอดภยตอตวเดก สอเพอพฒนาเดกในดานตาง ๆ ใหครบทกดาน

สอทเออใหเดกเรยนรผานประสาทสมผสทงหา โดยเรมจากสอของจรง ภาพถาย ภาพโครงราง และ

สญลกษณ การใชสอตองค านงถงความเหมาะสมกบวย วฒภาวะ ความแตกตางระหวางบคคล

ความสนใจและความตองการของเดกทหลากหลาย

25

ดงนน โรงเรยนปฐมวยตนแบบ ส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรปราการ

เขต 2 จดแหลงเรยนรโดยค านงถงสงตอไปน

- นาอย อนใจ ปลอดภย

- ความสะอาด

- ความมอสระอยางมขอบเขตในการเลน

- ความสะอาดในการจดท ากจกรรม

- ความพรอมของอาคารสถานท เชน หองสวม หองเรยน สนามเดกเลน ฯลฯ

- ความเพยงพอ เหมาะสมในเรองขนาด น าหนก จ านวน สของสอ และเครองเลน

- บรรยากาศในการเรยนร การจดทเลนและมมประสบการณตาง ๆ

26

กำรประเมนพฒนำกำร

การประเมนพฒนาการ หมายถง กระบวนการสงเกตพฤตกรรมของเดกในขณะท ากจกรรม

แลวจดบนทกลงในเครองมอทผสอนสรางขนหรอก าหนดอยางตอเนอง เพอเปรยบเทยบพฤตกรรมทเดก

แสดงออกในแตละครง เปนขอมลในการพฒนากจกรรมใหเดกไดรบการพฒนาอยางเตมตามศกยภาพ

การประเมนพฒนาการเดกปฐมวยเปนกระบวนการตอเนองและเปนสวนหนงของกจกรรมปกต

ตามตารางกจกรรมประจ าวนและครอบคลมพฒนาการของเดกทกดาน ไดแก ดานรางกาย อารมณ จตใจ

สงคม และสตปญญา เพอน าผลมาใชในการจดกจกรรมหรอประสบการณ พฒนาเดกใหเตมตาม

ศกยภาพของแตละคน ผสอนจะตองมความรความเขาใจในพฒนาการเดกวย 3-5 ป โครงสราง

การประเมน การเลอกเครองมอ และวธการทจะใชอยางถกตอง ซงตองท าอยางตอเนองและบนทกไว

เปนหลกฐานอยางสม าเสมอ ผสอนหรอผเกยวของจะตองค านงถงเรองตาง ๆ ดงตอไปน

หลกกำรประเมนพฒนำกำรของเดก

1. ประเมนพฒนาการของเดกครบทกดานและน าผลมาพฒนาเดก

2. ประเมนเปนรายบคคลอยางสม าเสมอตอเนองตลอดทงป

3. สภาพการประเมนมลกษณะเชนเดยวกบการปฏบตกจกรรมประจ าวน

4. ประเมนอยางเปนระบบ มการวางแผน เลอกใชเครองมอและจดบนทกไวเปนหลกฐาน

5. ประเมนตามสภาพจรงดวยวธการทหลากหลายเหมาะกบเดก รวมทงใชแหลงขอมล

หลาย ๆ ดาน ไมควรใชการทดสอบ

ขนตอนกำรประเมนพฒนำกำร

การประเมนพฒนาการเดกปฐมวย จะตองผานขนตอนตางๆ ดงตอไปน

1. ศกษาและท าความเขาใจพฒนาการของเดกในแตละชวงอายทกดาน ไดแก ดานรางกาย

อารมณ จตใจ สงคม และสตปญญา

27

2. วางแผนเลอกใชวธการและเครองมอทเหมาะสมส าหรบใชบนทกและประเมนพฒนาการ

เพอจะไดผลการพฒนาการทถกตองตามตองการ

3. ด าเนนการประเมนและบนทกพฒนาการตามขนตอน

4. ประเมนและสรป โดยตองดจากผลการประเมนหลาย ๆ ครง

5. รายงานผล ไปยงผเกยวของ เชน ผบรหารสถานศกษา ผปกครอง เพอจะไดวางแผน

ชวยเหลอเดกไดตรงตามความตองการตอไป และผสอนควรใชภาษาในทางสรางสรรคมากกวา

ในทางลบ

6. การใหผปกครองมสวนรวมในการประเมน เปนเรองส าคญมาก ผสอนควรยกยองผปกครอง

ทพยายามมสวนรวมในการพฒนาเดก ตอนรบผปกครอง ขอบคณผปกครองส าหรบความรวมมอ

เขยนจดหมายถงผปกครองเพอรายงานเรองเดก

การตดตอสมพนธอนดกบผปกครอง เปนการตดตอ 2 ทาง คอ จากสถานศกษาไปสบาน และ

จากบานมายงสถานศกษา อาจท าไดหลายวธ เชน การตดตอดวยวาจา การตดตอดวยวธอน เชน

ปายตดประกาศ วารสาร ขาวสาร ตรบฟงความคดเหน เปนตน นอกจากน อาจใหผปกครอง

อาสาสมครมาชวยงานผสอนในสถานศกษา เชน เลานทาน รองเพลง และอานหนงสอใหเดกฟง

วธกำรและเครองมอทใชในกำรประเมนพฒนำกำรเดก

ในการสรปผลการประเมนพฒนาการเดกปฐมวย ควรใชวธการประเมนอยางหลากหลาย

เพอใหไดขอมลทสมบรณทสด วธการทเหมาะสมและนยมใชในการประเมนเดกปฐมวย มดวยกน

หลายวธ ดงตอไปน

1. การสงเกตและการบนทก มอย 2 แบบ คอ การสงเกตอยางมระบบ และการสงเกต

แบบไมเปนทางการ แบบการสงเกตและการบนทกพฒนาการเดก เชน แบบบนทกพฤตกรรม

แบบบนทกรายวน แบบส ารวจรายการ

2. การสนทนา เปนการสนทนาเปนกลมหรอรายบคคล

3. การสมภาษณ ดวยวธพดคยกบเดกเปนรายบคคลและจดในสภาพแวดลอมทเหมาะสม

ใชค าถามทเหมาะสม เปดโอกาสใหเดกคดและตอบอยางอสระ

28

4. การรวบรวมผลงานทแสดงออกถงความกาวหนาแตละดานของเดกเปนรายบคคล

โดยจดเกบรวบรวมไวในแฟมผลงาน (Portfolio) รวบรวมเอาไวอยางมจดหมายทชดเจน แสดงการ

เปลยนแปลงของพฒนาการแตละดาน และผสอนควรเชญผปกครองมามสวนรวมในการคดสรรชนงาน

ทบรรจในแฟมผลงานของเดก

ขอควรพจารณาในการคดเลอกเกบขอมลไวในแฟมผลงาน มดงน

4.1 ขอมลทแสดงถงระดบพฒนาการและความส าเรจเกยวกบกจกรรมทเดกกระท า ซงไดมา

จากเครองมอการประเมน

4.2 ขอมลทรวบรวมจากผลงานตาง ๆ ของเดก

4.3 ขอมลของเดกทไดจากผปกครอง

5. การประเมนการเจรญเตบโตของเดก ไดแก น าหนก สวนสง เสนรอบศรษะ ฟน และ

การเจรญเตบโตของกระดก โดยมแนวทางการประเมน ดงน

5.1 การประเมนการเจรญเตบโต โดยการชงน าหนกและวดสวนสงแลวน ามาเปรยบเทยบ

กบเกณฑปกต

5.2 การวดเสนรอบศรษะ เพอตดตามการเจรญเตบโตของสมอง

5.3 การตรวจสขภาพปากและฟน ครควรแนะน าใหผปกครองพาเดกไปใหทนตแพทย

ตรวจอยางสม าเสมอ ปละ 1 – 2 ครง

5.4 การไดรบวคซนปองกนโรคขนพนฐาน

29

กำรบรหำรจดกำรหลกสตร

การน าหลกสตรการศกษาปฐมวยสการปฏบตใหเกดประสทธภาพตามจดหมายของหลกสตร

มผเกยวของในการบรหารจดการหลกสตรในระบบสถานศกษา ไดแก ผบรหาร ผสอน พอแมหรอ

ผปกครอง และชมชน ซงมบทบาทส าคญยงตอการพฒนาคณภาพของเดก

1. บทบำทผบรหำรสถำนศกษำปฐมวย ในการจดการศกษาแกเดกปฐมวยในสถานศกษาใหเกด

ประสทธภาพสงสด ผบรหารสถานศกษาควรมบทบาท ดงน

1.1 ศกษาท าความเขาใจหลกสตรการศกษาปฐมวย และมวสยทศนดานการจดการศกษา

ปฐมวย

1.2 คดเลอกบคลากรทท างานกบเดก เชน ผสอน พเลยง อยางเหมาะสม โดยค านงถง

คณสมบตหลกของบคลากร ดงน

1.2.1 มวฒทางการศกษาดานการอนบาลศกษา การศกษาปฐมวย หรอผานการอบรม

เกยวกบการจดการศกษาปฐมวย

1.2.2 มความรกเดก จตใจด มอารมณขนและใจเยน ใหความเปนกนเองกบเดก

อยางเสมอภาค

1.2.3 มบคลกของความเปนผสอน เขาใจและยอมรบธรรมชาตของเดกตามวย

1.2.4 พดจาสภาพเรยบรอย ชดเจนเปนแบบอยางได

1.2.5 มความเปนระเบยบ สะอาด และรจดประหยด

1.2.6 มความอดทน ขยน ซอสตยในการปฏบตงานในหนาทและการปฏบตตอเดก

1.2.7 มอารมณรวมกบเดก รจกรบฟง พจารณาเรองราวปญหาตาง ๆ ของเดก และ

ตดสนปญหาตาง ๆ อยางมเหตผลดวยความเปนธรรม

1.2.8 มสขภาพกายและสขภาพจตสมบรณ

1.3 สงเสรมการจดบรการทางการศกษาใหเดกไดเขาเรยนอยางทวถงและเสมอภาค และ

ปฏบตการรบเดกตามเกณฑทก าหนด

1.4 สงเสรมใหครผสอนและผทปฏบตงานกบเดกพฒนาตนเองมความรกาวหนาอยเสมอ

30

1.5 เปนผน าในการจดท าหลกสตรสถานศกษาโดยรวมใหความเหนชอบ ก าหนดวสยทศน

และคณลกษณะทพงประสงคของเดกทกชวงอาย

1.6 สรางความรวมมอและประสานกบบคคลทกฝายในการจดท าหลกสตรสถานศกษา

1.7 จดใหมขอมลสารสนเทศเกยวกบตวเดก งานวชาการหลกสตรอยางเปนระบบและมการ

ประชาสมพนธหลกสตรสถานศกษา

1.8 สนบสนนการจดสภาพแวดลอมตลอดจนสอ วสด อปกรณทเอออ านวยตอการเรยนร

1.9 นเทศ ก ากบ ตดตามการใชหลกสตร โดยจดใหมการนเทศภายในอยางมระบบ

1.10 ก ากบตดตามใหมการประเมนคณภาพภายในสถานศกษาและน าผลจากการประเมน

ไปใชในการพฒนาคณภาพเดก

1.11 ก ากบ ตดตาม ใหมการประเมนการน าหลกสตรไปใช เพอน าผลจากการประเมน

มาปรบปรงและพฒนาสาระของหลกสตรสถานศกษาใหสอดคลองกบความตองการของเดก บรบท

ของสงคมและใหมความทนสมย

2. บทบำทผสอนระดบปฐมวย การพฒนาคณภาพเดกโดยถอวาเดกมความส าคญทสด

กระบวนการจดการศกษาตองสงเสรมใหเดกพฒนาตนเองตามธรรมชาต สอดคลองกบพฒนาการและ

เตมตามศกยภาพ ผสอนจงควรมบทบาท/หนาท ดงน

2.1 บทบาทในฐานะผเสรมสรางการเรยนร

2.1.1 จดประสบการณการเรยนรส าหรบเดกทเดกก าหนดขนดวยตวเดกเอง และผสอน

กบเดกรวมกนก าหนด โดยเสรมสรางพฒนาการเดกใหครอบคลมทกดาน

2.1.2 สงเสรมใหเดกใชขอมลแวดลอม ศกยภาพของเดก และหลกทางวชาการในการ

ผลต กระท า หรอหาค าตอบในสงทเดกเรยนรอยางมเหตผล

2.1.3 กระตนใหเดกรวมคด แกปญหา คนควาหาค าตอบดวยตนเองดวยวธการศกษา

ทน าไปสการใฝร และพฒนาตนเอง

2.1.4 จดสภาพแวดลอมและสรางบรรยากาศการเรยนทสรางเสรมใหเดกท ากจกรรมได

เตมตามศกยภาพและความแตกตางของเดกแตละบคคล

31

2.1.5 สอดแทรกการอบรมดานจรยธรรมและคานยมทพงประสงคในการ

จดการเรยนร และกจกรรมตาง ๆ อยางสม าเสมอ

2.1.6 ใชกจกรรมการเลนเปนสอการเรยนรส าหรบเดกใหเปนไปอยางมประสทธภาพ

2.1.7 ใชปฏสมพนธทดระหวางผสอนและเดกในการด าเนนกจกรรมการเรยนการสอน

อยางสม าเสมอ

2.1.8 จดการประเมนผลการเรยนทสอดคลองกบสภาพจรงและน าผลการประเมน

มาปรบปรงพฒนาคณภาพเดกตามศกยภาพ

2.2 บทบทฐานะผดแลเดก

2.2.1 สงเกตและสงเสรมพฒนาการเดกทกดานทงทางดานรางกาย อารมณ จตใจ

สงคม และสตปญญา

2.2.2 ฝกใหเดกชวยเหลอตนเองในชวตประจ าวน

2.2.3 ฝกใหเดกมความเชอมนในตนเอง มความภาคภมใจในตนเอง และ

กลาแสดงออก

2.2.4 ฝกการเรยนรหนาท ความมวนย และการมนสยทด

2.2.5 จ าแนกพฤตกรรมเดก และการสรางเสรมลกษณะนสย และแกปญหา

เฉพาะบคคล

2.2.6 ประสานความรวมมอระหวางสถานศกษา บาน และชมชน เพอใหเดก

ไดพฒนาเตมตามศกยภาพและมมาตรฐานคณลกษณะทพงประสงค

2.3 บทบาทในฐานะนกพฒนาเทคโนโลยการสอน

2.3.1 น านวตกรรม เทคโนโลยทางการสอนมาประยกตใชใหเหมาะสม

กบสภาพบรบทสงคม ชมชน และทองถน

2.3.2 ใชเทคโนโลยและแหลงเรยนรในชมชนในการเสรมสรางการเรยนรใหแกเดก

2.3.3 จดท าวจยในชนเรยน เพอน าไปปรบปรง พฒนาหลกสตร/กระบวนการเรยนร

และพฒนาสอการเรยนร

2.3.4 พฒนาตนเองใหเปนบคคลแหงการเรยนร มคณลกษณะของผใฝร มวสยทศน

ทนเหตการณในยคของขอมลขาวสาร

32

2.4 บทบาทในฐานะผบรหารหลกสตร

2.4.1 ท าหนาทวางแผนก าหนดหลกสตร หนวยการเรยนร การจดกจกรรมการเรยนร

การประเมนผลการเรยนร

2.4.2 จดท าแผนการจดประสบการณทเนนเดกเปนส าคญ ใหเดกมอสระในการเรยนร

ทงกายและใจ เปดโอกาสใหเดกเลน/ท างานและเรยนรทงรายบคคลและเปนกลม

2.4.3 ประเมนผลการใชหลกสตร เพอน าผลการประเมนมาปรบปรงพฒนาหลกสตร

ใหทนสมย สอดคลองกบความตองการของผเรยน ชมชน และทองถน

3. บทบำทของพอแมหรอผปกครองเดกปฐมวย การศกษาระดบปฐมวยเปนการศกษาทจด

ใหแกเดกทผสอนและพอแมหรอผปกครองตอสอสารกนตลอดเวลา เพอความเขาใจตรงกนและ

พรอมรวมมอกนในการจดการศกษาใหกบเดก ดงนน พอแมหรอผปกครองควรมบทบาทหนาท ดงน

3.1 มสวนรวมในการก าหนดแผนพฒนาสถานศกษาและใหความเหนชอบก าหนด

แผนการเรยนรของเดกรวมกบผสอนและเดก

3.2 สงเสรมสนบสนนกจกรรมของสถานศกษา และกจกรรมการเรยนร เพอพฒนาเดก

ตามศกยภาพ

3.3 เปนเครอขายการเรยนร จดบรรยากาศภายในบานใหเออตอการเรยนร

3.4 สนบสนนทรพยากรเพอการศกษาตามความเหมาะสมและจ าเปน

3.5 อบรมเลยงด เอาใจใสความรก ความอบอน สงเสรมการเรยนรและพฒนาการ

ดานตาง ๆ ของเดก

3.6 ปองกนและแกไขปญหาพฤตกรรมทไมพงประสงคตลอดจนสงเสรมคณลกษณะ

ทพงประสงค โดยประสานความรวมมอกบผสอนและผเกยวของ

3.7 เปนแบบอยางทดทงในดานการปฏบตตนใหเปนบคคลแหงการเรยนรและมคณธรรม

น าไปสการพฒนาใหเปนสถาบนแหงการเรยนร

3.8 มสวนรวมในการประเมนผลการเรยนรของเดกและในการประเมนการจดการศกษา

ของสถานศกษา

33

4. บทบำทของชมชน ตามพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม

(ฉบบท 2) พ.ศ.2545 ไดก าหนดใหชมชนมบทบาทในการมสวนรวมในการจดการศกษา โดยใหม

การประสานความรวมมอกนพฒนาผเรยนตามศกยภาพ ดงน

4.1 มสวนรวมในการบรหารสถานศกษา ในบทบาทของคณะกรรมการสถานศกษา

สมาคม/ชมรมผปกครอง

4.2 มสวนรวมในการจดท าแผนพฒนาสถานศกษาเพอเปนแนวทางในการด าเนนการ

ของสถานศกษา

4.3 เปนศนยการเรยนร เครอขายการเรยนร ใหเดกไดเรยนรและมประสบการณ

จากสถานการณจรง

4.4 ใหการสนบสนนการจดกจกรรมการเรยนรของสถานศกษา

4.5 สงเสรมใหมการระดมทรพยากรเพอการศกษา วทยากรภายนอกและภมปญญาทองถน

เพอเสรมสรางพฒนาการของเดกทกดาน รวมทงสบสานจารตประเพณศลปวฒนธรรมของทองถนและ

ของชาต

4.6 ประสานงานกบองคกรทงภาครฐและเอกชน เพอใหสถานศกษาเปนแหลงวทยาการ

ของชมชนและทองถน

4.7 มสวนรวมในการตรวจสอบ และประเมนผลการจดการศกษาของสถานศกษา ท าหนาท

เสนอแนะในการพฒนาการจดการศกษาของสถานศกษา

34

เอกสำรอำงอง

กระทรวงศกษาธการ. (2546). พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม

(ฉบบท 2) พ.ศ. 2545. กรงเทพฯ : โรงพมพองคการรบสงสนคาและพสดภณฑ (ร.ส.พ.).

กลยา ตนตผลาชวะ. (2551). รปแบบการเรยนการสอนปฐมวยศกษา. กรงเทพฯ : บรษทโรงพมพ

มตรสมพนธกราฟฟค จ ากด.

ส านกวชาการและมาตรฐานการศกษา กระทรวงศกษาธการ.(2547). คมอการศกษาปฐมวย พทธศกราช

2546 (ส าหรบเดกอาย 3 – 5 ป). กรงเทพฯ : โรงพมพครสภาลาดพราว.

________. (2551). หลกสตรการศกษาปฐมวย พทธศกราช 2546. กรงเทพฯ : โรงพมพ สกสค.

ลาดพราว.

________. (2551). แนวทางการน ามาตรฐานการศกษาปฐมวยสการปฏบต. พมพครงท 2.กรงเทพฯ :

โรงพมพชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย จ ากด.

35

ภำคผนวก ก. เกณฑมาตรฐานโรงเรยนปฐมวยตนแบบส านกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา

สมทรปราการ เขต 2 รปแบบ นาอย อนใจ ปลอดภย สรางนสย และรากฐานการเรยนร

ข. มาตรฐานการศกษาปฐมวย

ค. โครงสรางหลกสตรการจดการศกษาปฐมวยโรงเรยนปฐมวยตนแบบส านกงานเขตพนท

การศกษาประถมศกษาสมทรปราการ เขต 2

ง. ค าสงคณะกรรมการพฒนาการจดการศกษาปฐมวยโรงเรยนปฐมวยตนแบบ ส านกงาน

เขตพนทการศกษาประถมศกษาสมทรปราการ เขต 2