Download pptx - Endocrine system

ต่�อมไร้�ท่�อ (endocrine gland) ต่�อมท่� หลั่��งสาร้แลั่ะไปมผลั่ต่�อเซลั่ลั่�เป�าหมาย โดยผ�าน extracellular fluid เช่�นกร้ะแส เลั่ อดต่�อมมท่�อ(exocrine gland) ต่�อมท่�หลั่��ง สาร้แลั่ะไปมผลั่ต่�อเซลั่ลั่�เป�าหมายโดย ผ�านท่�อ

CHEMICAL SIGNAL IN ANIMALS

(ENDOCRINE SYSTEM)

ฮอร้�โมน หมายถึ#งสาร้เคมท่�สร้�างมาจากเซลั่ลั่�ของต่�อมไร้�ท่�อ(endocrine cell) แลั่ะไปมผลั่ควบค)มการ้ท่*างานของเซลั่ลั่�เป�าหมายท่�อย+�ห�างออกไป โดยขนส�งไปต่ามกร้ะเสเลั่ อดการ้ท่*างานของร้�างกายท่�ควบค)มโดยฮอร้�โมนหร้ อสาร้เคม เร้ยก chemical control แลั่ะเร้ยกกลั่)�มสาร้เคมด�งกลั่�าวว�า chemical messenger หร้ อ molecular messenger

Chemical messengerหร้ อmolecular messenger แบ�งเป,น 5 ช่น-ดด�งน.1. Paracrine (local regulator) 2. Neurotransmitter 3. Neurohormone4. Hormone 5. Pheromone

ฮอร้�โมนแบ�งต่ามโคร้งสร้�างท่างเคมได�เป,น 4 ช่น-ด ค อ1. ฮอร้�โมนเปปไท่ด�หร้ อโปร้ต่น (Polypeptide hormone)2. ฮอร้�โมนสเต่ยร้อยด� (Steroid hormone)3. ฮอร้�โมนเอมน (Amine hormone)4.ฮอร้�โมนกร้ดไขม�น (Fatty acid hormone)

กลั่ไกการ้ออกฤท่ธิ์-1ของchemical messenger แลั่ะฮอร้�โมน-ออกฤท่ธิ์-1ได�โดยการ้จ�บก�บต่�วร้�บส�ญญาณ(receptor)

สาร้เคมต่�วเดยวก�นสามาร้ถึมผลั่ต่�อเซลั่ลั่�ช่น-ดต่�างๆ ได�ต่�างก�นโดยข#.นก�บ1.ต่�วร้�บต่�างก�น (a ก�บb&c)2.ต่�วถึ�ายท่อดส�ญญาณในเซลั่ลั่� ต่�างก�น (bก�บc)

การ้ออกฤท่ธิ์-1ของฮอร้�โมน แบ�งต่ามโคร้งสร้�างได�เป,น 2 แบบ1.พวกท่�มต่�วร้�บอย+�ท่�ผน�งเซลั่ลั่�(cell membrane receptor)ได�แก�ฮอร้�โมนท่�มขนาดใหญ� ผ�านเข�าเซลั่ลั่�ไม�ได� ไม�ลั่ะลั่ายในไขม�น เช่�น ฮอร้�โมนโปร้ต่น ซ#�งแบ�งต่ามการ้ถึ�ายท่อด ส�ญญาณ (signal pathway) หร้ อ second messenger ได�เป,น 2 แบบ

1.1cyclic AMP

1.2 Ca2+แลั่ะinositol triphosphate (IP3)enzyme=phospholipase CPIP2=phosphatidylinositol biphosphateIP3=inositol triphosphateDAG=diacylglycerol

2.พวกท่�มต่�วร้�บอย+�ภายในเซลั่ลั่� ได�แก�ฮอร้�โมนท่�มขนาดเลั่8กแลั่ะลั่ะลั่ายในไขม�นได� เช่�น ฮอร้�โมนสเต่ยร้อยด�, ฮอร้�โมนไท่ร้อยด�, Vitamin D3, NO

-ต่�วร้�บเม �อจ�บก�บฮอร้�โมน (hormone-receptor complex) จะท่*าหน�าท่�เป,น transcription factor

-ต่�วร้�บอาจอย+�ในไซโต่พลั่าสม หร้ อน-วเคลั่ยส

กลั่ไกการ้ควบค)มการ้หลั่��งฮอร้�โมน

การ้ควบค)มการ้หลั่��งฮอร้�โมน ส�วนใหญ�เป,นกลั่ไกการ้ควบค)มย�อนกลั่�บแบบ negative feedback

การ้ควบค)ม homeostasis ของแคลั่เซยมโดย PTH แลั่ะ Calcitonin

การ้ท่*างานแบบต่ร้งข�ามก�น(antagonistic) ของฮอร้�โมน 2 ช่น-ด

ร้ะบบต่�อมไร้�ท่�อในส�ต่ว�ไม�มกร้ะด+กส�นหลั่�ง1.Brain hormone(BH) หลั่��งจาก neurosecretory cells มาเก�บไว้�ที่��corpus cardiacum2.BHกระตุ้��นprothoracic gl. ให�หลั่��งฮอร�โมน ecdysone

3.ecdysone กระตุ้��นการลั่อกคราบ

4.Juvenile hormone(JH) หลั่��งจากcorpus allatum ยั�บยั��งการเก ด metamorphosis เม"�อ JH ลั่ดลั่งแมลั่งสามารถพั�ฒนาไปส)*ระยัะตุ้*อไปได�

ร้ะบบต่�อมไร้�ท่�อในส�ต่ว�มกร้ะด+กส�นหลั่�ง(คน)

-ในร้�างกายคนเร้ามต่�อมไร้�ท่�อ ท่�.งหมด 9 ต่�อม-Tropic hormones: ฮอร้�โมนท่�ไปมบท่บาท่ ควบค)มการ้หลั่��งฮอร้�โมน ของต่�อมไร้�ท่�ออ �น ๆ

การ้ท่*างานร้�วมก�นร้ะหว�างร้ะบบปร้ะสาท่แลั่ะร้ะบบต่�อมไร้�ท่�อ(ไฮโปท่าลั่าม�สแลั่ะต่�อมใต่�สมอง)

-ไฮโปท่าลั่าม�สท่*าหน�าท่�เช่ �อมโยง ร้ะหว�างร้ะบบต่�อมไร้�ท่�อแลั่ะ ร้ะบบปร้ะสาท่-เซลั่ลั่�ปร้ะสาท่(neurosecretory cell) จากไฮโปท่าลั่าม�สไปควบค)มการ้ หลั่��งฮอร้�โมนจากต่�อมใต่�สมองส�วน หน�า ท่�.งแบบกร้ะต่)�น(releasing homrone) แลั่ะย�บย�.ง(inhibiting hormone)

ต่�อมใต่�สมองส�วนหน�า(anterior pituitary gland or adenohypophysis)-ควบค)มการ้หลั่��งฮอร้�โมนโดยไฮโปท่าลั่าม�ส โดยหลั่��ง releasing/inhibiting ผ�านท่างเส�นเลั่ อด portal vessel

ต่�อมใต่�สมองส�วนหน�า(anterior pituitary gland or adenohypophysis)

Prolactin : Lactogenic Hormone (LTH)prolactin - RH/ prolactin - IH จาก Hypothalamus

กร้ะต่)�นต่�อมน*.านม(mammary gland)

ท่*างานร้�วมก�บ androgen - กร้ะต่)�นต่�อมลั่+กหมาก- การ้บบต่�วของท่�ออส)จ-- การ้สร้�างน*.าเลั่.ยงอส)จ-- การ้หลั่��งอส)จ-

ต่�อมใต่�สมองส�วนหน�า(anterior pituitary gland or adenohypophysis)

- Thyroid stimulating hormone (TSH)/ Thyrotrophic Hor. Thyroid หลั่��ง Thyroxine(T4), Triiodotryronin(T3), Calcitonin

- Adrenocorticotropic hormone (ACTH) Adrenal cortex (ต่�อมหมวกไต่ส�วนนอก) หลั่��ง Cortisol(Glucocorticotrophic Hor.)Mineralocorticoid(Aldosterone), Adrenal sex hormones

- Melanocyte stimulating hormone (MSH) Melanocyte Melanin - Endorphin

ต่�อมใต่�สมองส�วนหลั่�ง(Posterior pituitary gland or neurohypophysis)

-ฮอร้�โมนท่�หลั่��งจากต่�อมใต่� สมองส�วนหลั่�งสร้�างมาจาก เซลั่ลั่�ปร้ะสาท่ของไฮโปท่า ลั่าม�ส -โดยเซลั่ลั่�ปร้ะสาท่จะย �น ส�วน axon เข�ามาในต่�อม ใต่�สมองส�วนหลั่�ง

ต่�อมไพเนยลั่(Pineal gland / Epiphysis)Melatonin

ต่�อมไพเนยลั่(Pineal gland / Epiphysis)

ควบค)มการ้นอนหลั่�บ, ควบค)มว�ยหน)�มสาว, พฤต่-กร้ร้มท่างเพศMelatonin

ต่�อมไท่ร้อยด�(Thyroid gland)

Follicular cell FollicleThyroglobulin(protein) + I

Tyrosine(amino acid)T3, T4- Thyroxine (T4)

- Triiodothyronine (T3)

T3 มฤท่ธิ์-1 T4 4 เท่�าพบ T4 T3

Parafollicular cell(C-Cell)- Calcitonin

Thyroid HormonesT3, T4- Thyroxine (T4)/Tetraiodothyronine


หน�าท่�- ควบค)มอ�ต่ร้า Metabolism, การ้เผาผลั่าญ- +GH = Growth- Development of the brain

- ควบค)ม Metamorphosis (Amphibian)



HypothyroidismCretinism

Myxedema



HyperthyroidismSimple Goiter

Toxic Goiter

Thyroid HormonesCalcitonin Parafollicular cell(C-cell)

หน�าท่�- ควบค)มร้ะด�บแคลั่เซยมในเลั่ อด Ca กร้ะด+ก- เพ-�มการ้ข�บแคลั่เซยมออกท่างป;สสาวะ(ลั่ดการ้

ด+ดซ#มกลั่�บในไต่)- ลั่ดการ้ด+ดซ#มแคลั่เซยมบร้-เวณลั่*าไส�

ParathormoneParathyroid Hormones

หน�าท่�- ควบค)มร้ะด�บแคลั่เซยมในเลั่ อด กร้ะด+กCa ใน

เลั่ อด- ลั่ดการ้ข�บแคลั่เซยมออกท่างป;สสาวะ(เพ-�มการ้

ด+ดซ#มกลั่�บในไต่)- เพ-�มการ้ด+ดซ#มแคลั่เซยมบร้-เวณลั่*าไส�

Parathyroid Hormonesสร้�าง Parathormone

การ้ร้�กษาสมด)ลั่ของแคลั่เซยม(Calcitonin : Parathormone)

ต่�อมหมวกไต่ (adrenal gland)

-ต่�อมหมวกไต่แบ�งเป,น 2 ส�วนค อ adrenal cortex(ด�านนอก)แลั่ะadrenal medulla(ต่ร้งกลั่าง)

Cortisol

Mineralocorticoids

Adrenal sex hormones

ต่�อมหมวกไต่ (adrenal gland)

-ต่�อมหมวกไต่แบ�งเป,น 2 ส�วนค อ adrenal cortex(ด�านนอก)แลั่ะadrenal medulla(ต่ร้งกลั่าง)

-กระตุ้��นการสลั่ายัไกลั่โคเจนได�เป+นกลั่)โคสจากตุ้�บแลั่ะกลั่�ามเน"�อแลั่ะกระตุ้��นการปลั่*อยั fatty acidจากเซลั่ลั่�ไขม�น-กระตุ้��นcardiovascularแลั่ะ respiratory system

-หลั่��งเม"�อร*างกายัอยั)*ในสภาว้ะเคร�ยัด

autonomic nervous system (sympathetic) -

Glucocorticoid กระตุ้��นการส�งเคราะห�กลั่)โคสจาก noncarbohydrate source เช่*นจากโปรตุ้�น

-Mineralocorticoid คว้บค�มสมด�ลั่ของเกลั่"อแลั่ะน0�าเช่*น aldosterone กระตุ้��นให�ม�การด)ดกลั่�บของNa+แลั่ะน0�าที่��ที่*อไตุ้

-Adrenal sex hormonesSecondary sexual characteristic(adrenogenital syndrome)

ต่�บอ�อน (pancreas)

- A- cell : Glucagon

- D – cell : Somatostatin

- B – cell : Insulin

ต่�บอ�อน (pancreas)

-ต่�บอ�อนปร้ะกอบด�วยendocrine gland (islets of Langerhans) แลั่ะ exocrine gland(หลั่��งเอนไซม�)-Islet of Langerhans ปร้ะกอบด�วย alpha cells(หลั่��ง glucagon) แลั่ะ beta cells (หลั่��ง insulin)

-insulin แลั่ะ glucagon จะท่*าหน�าท่�ต่ร้งข�ามก�น(antagonistic):insulin ลั่ดร้ะด�บน*.าต่าลั่ในเลั่ อด โดยไปกร้ะต่)�นให�มการ้น*ากลั่+โคสเข�าส+�เซลั่ลั่� (ยกเว�นเซลั่ลั่�สมอง), ลั่ดการ้สลั่ายไกลั่โคเจนท่�ต่�บ, แลั่ะลั่ดการ้เปลั่�ยนกร้ดอะม-โนแลั่ะกลั่เซอร้อลั่ไปเป,นน*.าต่าลั่

:glucagon เพ-�มร้ะด�บน*.าต่าลั่ในเลั่ อด โดยกร้ะต่)�นเซลั่ลั่�ต่�บให�สลั่ายไกลั่โคเจนมาเป,นกลั่+โคส เปลั่�ยนกร้ดอะม-โนแลั่ะกลั่เซอร้อลั่มาเป,นกลั่+โคส Diabetes mellitus (โร้คเบาหวาน) สภาวะท่�ร้ะด�บน*.าต่าลั่ในเลั่ อดส+งกว�าปกต่- (Hyperglycemia) (คนปกต่- = 90mg/100ml) อาจเก-ดเน �องจากร้�างกายขาด insulin หร้ อเซลั่ลั่�เป�าหมายไม�ต่อบสนองต่�อinsulin

Somatostatin ควบค)ม Insulin, Glucagon

ต่�อมไท่ม�ส (Thymus gland)