Կրիաների մասին Նարեկ Իսախանյան

5-2 դասարան

: , Կրիաները սողունների կարգի կենդանիներ են Նրանք սերում են ցամաքային հնագույն անհետացած : : սողունների մի ճյուղից՝ կոտիլոզավրերից Որոշ կրիաներ ապրում են բացառապես ցամաքում

Դարավոր զարգացման ընթացքում նրանցից շատերն աստիճանաբար հարմարվել են քաղցրահամ . , ջրերում ու ծովերում ապրելու պայմաններին հիանալի լողում են ջրում արագաշարժ են ու ճարպիկ՝ : ( չնայած ցամաքում ծանրաշարժ են ու դանդաղկոտ Կան շատ փոքրիկ կրիաներ մարմնի երկարությունը՝

7,5 , 50 ), ( 254 , սմ կենդանի զանգվածը՝ գ կան և բավական մեծերը մարմնի երկարությունը՝ սմ 400 ):կենդանի զանգվածը՝ մինչև կգ , : 307 , 3- Կրիաները տարածված են ամենուրեք բացի Անտարկտիդայից Հայտնի է տեսակ որոնցից ը՝

, , :միջերկրածովյանը կասպիականը և ճահճայինը հանդիպում են նաև Հայաստանում

, ( ) Կրիաների մարմինն ամփոփված է ոսկրային զրահում որը կազմված է մեջքային կարապաքս և ( ) , , փորային պլաստրոն վահանիկներից որոնք ձևավորվում են կրծքավանդակի որովայնի ու կոնքի ողերի

: միաձուլումից Զրահն արտաքինից պատված է եղջերային վահանիկներով և առջևից ու հետևից ունի, , : անցքեր որտեղից կենդանին դուրս է հանում գլուխը պոչը և վերջույթները Վերջիններիս շարժումներն

: , , ապահովում են կրիայի շնչառությունը Ցամաքային տեսակների զրահը բարձր է ուռուցիկ : , ծովայիններինը՝ շրջահոսուն Կրիաներն ատամներ չունեն նրանք սնունդը պատառոտում և կտրում են

: , , : ծնոտի եղջրային շապիկով՝ թիթեղիկներով Պարանոցը մկանուտ է երկար գլուխը՝ շարժուն Իրանային , , : մկանները թույլ են զարգացած իսկ պարանոցի վերջույթների և պոչի մկանները հզոր են Լավ է , :զարգացած տեսողությունը իսկ լսողությունը թույլ է

. Կրիաները հիմնականում բուսակեր են ծովային տեսակները սնվում են ջրիմուռներով և մանր: . , կենդանիներով Քաղցրահամ ջրերում ապրողները գիշատիչ են սնվում են մանր փափկամարմիններով

, , : :ձկներով երկկենցաղներով երբեմն՝ բույսերով Կրիաները կարող են նաև մի քանի ամիս ոչինչ չուտել : Կրիաները ջերմասեր են Ցուրտ եղանակներին նրանք ընկնում են թմրության մեջ և կարող են ձմեռային

:ու գարնանային քուն մտնել , . 2–400 : Բոլոր տեսակի անգամ ջրում ապրող կրիաները ձվադրում են ցամաքում դնում են ձու Էգերը : ձվերը թաղում են ավազի կամ հողի մեջ և իրենց սերնդի համար այլևս չեն մտահոգվում Ձվից դուրս : եկած փոքրիկ կրիաներն սկսում են անմիջապես ինքնուրույն կյանք վարել Սկզբնական շրջանում նրանք , : 300 : արագ են աճում հետագայում աճը դանդաղում է Ապրում են մինչև տարի Կրիաներն իրենց զրահը

: չեն փոխում

, Նրանցից շատերը ոչնչանում են վաղ շրջանում երբ ոսկրային զրահը դեռ կարծրացած չի: , . լինում Պատահում է նաև որ զրահը չի փրկում նույնիսկ հասուն կրիային գիշատիչ թռչուններն ու

- : գազանները կարողանում են նրան պոկել հանել զրահի միջից Իսկ մարդիկ կրիայի զրահից , : պատրաստում են զանազան իրեր շատ երկրներում էլ նրա ձուն և միսը համարվում են նրբախորտիկ

: , Կրիաներին հաճախ պահում են տեռարիումներում Նրանց խնամելը դժվար չէ սակայն հարկավոր է :որոշակի ջերմաստիճան և համապատասխան սնունդ

, Որոշ տեսակներ արդյունագործական նշանակություն ունեն որոշները վնաս են հասցնում: ձկնաբուծությանը

, Նրանցից շատերը ոչնչանում են վաղ շրջանում երբ ոսկրային զրահը դեռ կարծրացած չի: , . լինում Պատահում է նաև որ զրահը չի փրկում նույնիսկ հասուն կրիային գիշատիչ թռչուններն ու

- : գազանները կարողանում են նրան պոկել հանել զրահի միջից Իսկ մարդիկ կրիայի զրահից , : պատրաստում են զանազան իրեր շատ երկրներում էլ նրա ձուն և միսը համարվում են նրբախորտիկ

: , Կրիաներին հաճախ պահում են տեռարիումներում Նրանց խնամելը դժվար չէ սակայն հարկավոր է :որոշակի ջերմաստիճան և համապատասխան սնունդ

, Որոշ տեսակներ արդյունագործական նշանակություն ունեն որոշները վնաս են հասցնում: ձկնաբուծությանը