ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНЫ МЕНЕЖМЕНТЭД

НӨЛӨӨЛӨХ ОРЧИН ҮЕИЙН АСУУДЛУУД

БАНК-3 Ю.Янжинлхам О.Жавхаа

АГУУЛГА

• Үйлдвэрлэлийн үйл ажиллагааны менежмент

• Үйлдвэрлэлийн үйл ажиллагаанд нөлөөлөх хүчин зүйлс

• Жишээ

•Үйлдвэрлэл үйл ажиллагааны менежмент нь зөвхөн үйлдвэрлэлийн явцыг удирдах гэсэн үг биш бөгөөд үйлдвэрлэл болон үйлчилгээг урьдчилан таамаглах, төлөвлөх, гадаад болон дотоод орчны өөрчлөлтөнд үйл ажиллагаагаа зохицуулах, үйл ажиллагааг тасралтгүй явуулах боломжыг бүрдүүлэх гэх мэт өргөн далаацтай үйл ажиллагааг удирдах гэсэн үг юм.

ҮЙЛДВЭРЛЭЛИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГААНД НӨЛӨӨЛӨХ ХҮЧИН ЗҮЙЛС

• Зах зээлийн орчин

• Хэрэглээний соёл

• Төлбөрийн чадвар

• Техник технологийн дэвшил

• Экологийн асуудал

• Мэдээллийн технологийн дэвшил

• Өрсөлдөөн

• Нано технологи

• Инноваци

• Даяаршил

ЗАХ ЗЭЭЛИЙН ОРЧИН

• Инфляци:

Бүтээгдэхүүний үнэ өснө

Бүтээгдэхүүний өртөг өснө

Үйлдвэрлэлээ өргөжүүлэх чадвар буурна

• Ажилдгүйдлийн төвшин өсч хэрэглэгчдийн худалдан авах чадвар буурах нь:

борлуулалт буурна

• Зээлийн хүү өсөх:

Үйлдвэрлэлийн хүчин чадлыг нэмэгдүүлэх боломж буурна

Эх сурвалж: online-convert.com

ХЭРЭГЛЭЭНИЙ СОЁЛ

Эх сурвалж: https://www.google.mn/search?q=mcdonalds&rlz

ТӨЛБӨРИЙН ЧАДВАР

• Төлбөрийн чадвар гэдэг нь хүлээгдэж байгаа санхүүгийн үүрэг хариуцлага буюу өр төлбөрүүдийг хугацаанд нь төлж барагдуулахад шаардлагатай санхүүгийн нөөц нь хэр зэрэг хүрэлцээтэй байгааг тодорхойлдог үзүүлэлтүүдийг хэлдэг.

Эх сурвалж:

http://world.eagle.mn/content/read/12123.htm

ТЕХНИК ТЕХНОЛОГИЙН ДЭВШИЛ

• Технологийг нэвтрүүлснээр зардлыг хэмнэн ашигийг нэмэгдүүлнэ.

• Шинэ техник технологи худалдаж авах болон үйл ажиллагаанд нэвтрүүлэхтэй холбоотой зардлыг нэмэгдүүлнэ.

• Бага зардлаар илүү үр ашигтай үйлдвэрлэлээ явуулах боломжийг бүрдүүлнэ.

• Өндөр мэдлэг ур чадвартай боловсон хүчинтэй болоход хүргэнэ.

• Цалингийн зардлыг нэмэгдүүлнэ

• Чадварлаг ажилчид корпорацийн үйл ажиллагаанд сайнаар нөлөөлнө

Эх сурвалж: Үйлдвэрлэл үйл ажиллагааны

менежмент

• Дайсоны цэвэрлэгч хувин нь орчин үеийн тоос сорогчныэхлэлийг тавьсан байна.

• Анхны гар утас болон орчин үеийн ухаалаг гар утас болохiPhone.

• Apple–ийн анхны ноутбук болон орчин үеийн MacBook.

Энэхүү гайхамшигтайтехнологи нь өнөөдрийндэлхий дахины шинэ,шинэ ололт амжилтынүндэс болж буй юм.Жишээ нь, бичилпроцессор болонкомпьютерийн бусаджижиг эд ангиуд нь уламжижиг болохын хэрээртүүний хүчин чадал,хурд, санах ой уламсайжирч байгаагийнхамгийн тод жишээ ньApple компанийн “iPod”мөн билээ.

ЭКОЛОГИЙН АСУУДАЛ

• Бүтээмжийг дээшлүүлэх

• Хийц загварыг сайжруулах

• Байгаль орчинд ээлтэй, хурдан устдаг материалаар үйлдвэрлэх

• Нөөцийг оновчтой зарцуулах

Үйлдвэрлэлийн бүтээмжийг дээшлүүлэх хийц загварыгболовсронгуй болгох, сав баглаа боодолыг сайжруулах асуудлыгшийдвэрлэхдээ аль болох бага нөөц зарцуулан байгаль эхэд ээлтэйүйлдвэрлэл явуулахад анхаарал хандуулдаг байх

• Экологийн асуудал дээр:

Эх сурвалж: http://www.caak.mn/view/8257962/

• Apple-ийн Notebook нь дэлгэцийн эд анги хэсэг бүр нь байгальд ээлтэй түүхий эд материалаар бүтдэг. Apple-ийн дэлгэцийн бүрэлдэхүүн бүхэлдээ байгальд ээлтэй хэсгээс бүрддэг.

МЭДЭЭЛЭЛ ТЕХНОЛОГИЙН ДЭВШИЛ

• Мэдээллийн технологи хурдацтай хөгжсөнөөр мэдээллийг яг тухайн мөчид хүргэх болон зардалыг маш их багасгах боломжтой болсон

• Интернэт худалдааны хэлбэрийг ашигласнаар:

Хэрэглэгчидийн цаг хугацаа, зардалыг хэмнэн хэрэглэгчдийг тоог нэмэгдүүлсэн.

Эх сурвалж :

http://www.wikimon.mn/content/17009.shtml

Байгуулагдсан он: 1994

Үйлдвэрлэгч орон: АНУ

Нийт хөрөнгө: 160 тэрбум ам.доллар

Үүсгэн байгуулагч: Жефф Безост

ӨРСӨЛДӨӨН

• Байгууллагын өрсөлдөх чадварыг дараах үзүүлэлтүүдээр тодорхойлдог.

Үнэ

Чанар

Бүтээгдэхүүний ялгаварт байдал

Уян хатан байдал

Бүтээгдэхүүнийг хэрэглэгчдийн хүссэн хугацаанд хүргэж борлуулах

Чанар, хийц загвар, үйлчилгээний соёлоо сайжруулах, сугалаа урамшуулал зарлахад хүргэнэ

Хөгжих боломжийг олгоно

Цаашид тогтвортой оршин тогтнох чадварыг нэмэгдүүлнэ

Хэрэглэгчдийн тоог бууруулна

• Өрсөлдөөн-Competition

НАНО ТЕХНОЛОГИ

• Нано технологи гэж юу болохыг ойлгохын тулд эхэлжнанотехнологийн хэмжигдэхүүнийг ойлгох хэрэгтэй. Нано гэдэг ньтэрбум хуваасны нэг гэсэн үг бөгөөд 1 нанометр бол 1 метрийгтэрбум хуваасны нэгтэй тэнцэх хэмжээ юм. Нанотехнологи гэдэгбол аливааг нано хэмжээст түвшинд угсрах, бүтээх, өөрчлөхтехнологи. Метрийг тэрбум хуваахад нанометр үүснэ. Нанохэсгүүдийг нэмж өгсөнөөр материалын чанар ихээхэн өөрчлөгддөгтул нанотехнологийг аливаа материалыг сайжруулахад өргөн

ашигладаг.

Нано технологи нэхмэлийн салбарт

Нано технологи нь нэхмэлийн үйлдвэрлэлийнсалбар тодорхой байр суурийг эзэлж байна.Нэхмэл сүлжмэл материалыг зөөлрүүлэхтехнологи үйлдвэрлэлд нэвтэрч, хөгжингүйорнуудын нэхмэл, сүлжмэлийн үйлдвэрлэлд ус,чийг, тос нэвтрүүлдэггүй, бохирдлоо өөрөөарилгадаг, үрчийдэггүй зэрэг шинэ шинжчанар бүхий сүлжмэл материалын дэвшилтэттехнологийг бий болгон нэвтрүүлж байна. Энэтехнологийг манай эрдэмтэд ч гэсэн туршиж,үйлдвэрлэлд нэвтрүүлэхэд бэлэн болгожээ.Тухайлбал, даавуу, сүлжмэл эдлэлийг 100 нм-ийн хөндлөн огтлолтой (SiO2 ба SiO2/Al2O3)нанопартикелээр боловсруулахад тэдгээр нь ус,тос, хог шороо нэвтрүүлэхгүй шинэ шинжчанартай болдог ажээ.

Эх сурвалж:

http://www.medee.mn/main.php?eid=52056

Эх сурвалж: http://www.nds.mn/Luminarc.aspx

ИННОВАЦИ

• 1996 оны Ослогийн удирдамжинд “технологийн хувьд цоо шинэ, эсвэл сайжруулсан бүтээгдэхүүн, үйл ажиллагааг зах зээлд нэвтрүүлэхийг инноваци гэнэ”

• Инновацийн сул тал:

Зарим шинэ зүйл эрс хохирлыг авчирах нь бий.

Үлэмж хэмжээний материал, санхүү, хүн хүчний хөрөнгө оруулалт шаардаж байдаг.

Шинэ зүйл нь өмнөхөө шахан гаргаж байдаг

ИННОВАЦЫН ТӨРӨЛ

• Эдийн засгийн хөгжилд үзүүлж буй ач холбогдол, нөлөөллийнтүвшинг харгалзан шинэлэг байдлаар нь инновацийг:

Суурь инноваци

Сайжруулах шинжтэй инноваци

Хуурмаг инноваци

• Инновацийг бүтээх гурван үндсэн шалтгаан байдаг. Үүнд:

Шинэ санаа, шинэ технологийг амьдралд хэрэглэх, хэрэгцээ

• Шинэ санаа, технологийг хэрэгжүүлэх мэдлэг чадвар бүхий хүн,технологи

• Шинэ санааг олон түмэнд хүргэхэд үзүүлэх эдийн засгийн дэмжлэг

Суурь инноваци – бүтээгдэхүүн, технологийн процесс бүхэлдээ

радикал шинжтэй шинэ, эсвэл тэдгээрийн зарим элемент ийн үүрэг,

шинж чанарыг шинэчилж өөрчилсөн байвал.• Сайжруулж боловсронгуй болгосон- Шинжлэх ухааны тэргүүний

шинэлэг ололт, технологийг нэвтрүүлж эхлэх, хэсэгчлэн өөрчлөхүйл явц.

• Өөрчилсөн, нэвтрүүлсэн инноваци- Бусдын тэргүүн туршлага,жишээ, ажлын шинэлэг ололтыг ажилдаа нэвтрүүлэх

• Хуурмаг инноваци- тухайн бүтээгдэхүүн, үйлдвэрлэлийн процесстчанарын шинжтэй өөрчлөлт гараагүй, өнгө, үзэмж төдийөөрчлөлттэй, бүтэц, чанар, орц, найрлага, үнэ, өртөгт өөрчлөлтгараагүй бол.

Эх сурвалж:

http://technology.time.mn/content/48964.shtml

• Giorgio Armani” мэдрэгчтэй утсыг зохион бүтээсэн

• Дэлхийн хамгийн нимгэн бугуйн цагийг ЗЗ-д гаргасан

• Залуу хэрэглэгчдэд зориулан том мэдрэгчтэй “CORBY” утас

• Хамгийн анхны инфраред утас

• Хамгийн том мэдрэгчтэй утас

• Хамгийн анхны уян утсыг гаргахаа мэдэгдсэн

Эх сурвалж: www.Samsung.mn

Даяаршил:

• Гарцыг нэмэгдүүлнэ

• Түүхий эд илүү хямдрана

• ОУ-тай хамтран ажиллана

Үйлдвэрлэлийн үйл явцууд маш нарийн бүтэцтэй, өөрийнонцгой төрөлжилттэй гадаадын үйлдвэрүүдэд явагдаж,харин бүтээгдүүнийг худалдан борлуулах газарт нь ойрхонугсрагдах болов

Хямд түүхий эд материал ашиглан үйлдвэрлэл явуулахболомж нээгдэнэ.

• Тиссен групп: Герман дахь томхон төмөрлөгийн үйлдвэрүүдийн нэгэн бүтээгдэхүүнээ дэлхий дахинаа экспортлодог.

Эх сурвалж: Www.Samsung.mn

• Даяаршилалын улмаас SAMSUNG корпорацид шинэ зах зээлд бүтээгдэхүүн нийлүүлэх боломж нээгдсэнээр гарцыг нэмэгдүүлж илүү олон хэрэглэгчийн хэрэгцээг хангана.

• Хямд түүхий эд ашиглан үйлдвэрлэл явуулах боломж нээгдэнэ

• SAMSUNG корпораци эцсийн бүтээгдэхүүнийг бий болгохдоо бусад улсын үйлдвэрлэгчидтэй хамтран нэгж деталь хэсгийг үйлдвэрлэх боломж нээгдсэн

• http://www.youtube.com/watch?v=zUMyPzs1sik