Т Э Н Х И М И Й Н Э Р Х Л Э Г Ч . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Л . Б А А С А Н Д О Р Ж

НББ-Д ТУСГАГДАХ ЗҮЙЛС

Лекц № 2

НББ-Д ТУСГАГДАХ ЗҮЙЛС

НББ-д дараах зүйлс

тусгагдана.Үүнд:

Хөрөнгө

Өр төлбөр

Эзний өмч

Тухайн байгууллагын үйл

ажиллагааны явц үр дүн

НББ-Д ТУСГАГДАХ ЗҮЙЛС

А. Эргэлтийн хөрөнгө: Эргэлтийн хөрөнгө

гэдэг нь 1 жилийн дотор эргэлтэнд орж тухайн

байгууллагад үр ашгаа өгч байгаа хөрөнгө

Б. Эргэлтийн бус хөрөнгө: Эргэлтийн бус

хөрөнгө гэдэг нь 1 жилээс дээш хугацаанд

ашиглагдаж, үр өгөөжөө өгч байгаа хөрөнгийг

хэлнэ.

НББ-Д ТУСГАГДАХ ЗҮЙЛС

Эргэлтийн хөрөнгийн бүрэлдэхүүн,

агуулга

Мөнгө, түүнтэй адилтгах хөрөнгө

Богино хугацаат хөрөнгө оруулалт

Авлага

Бараа материал

Урьдчилж гарсан зардал

Эргэлтийн мал сүрэг

НББ-Д ТУСГАГДАХ ЗҮЙЛС

Эргэлтийн бус хөрөнгийг дотор

нь:

Биет хөрөнгө

Биет бус хөрөнгө

Бусад хөрөнгө гэж ангилна.

НББ-Д ТУСГАГДАХ ЗҮЙЛС

Биет хөрөнгө

Газар, барилга байгууламж /барилга хуримтлагдсан элэгдэл/

Тоног төхөөрөмж /тон төх-н хуримтлагдсан элэгдэл/

Тээврийн хэрэгсэл /хуримтлагдсан элэгдэл/

Тавилга эд хогшил/хуримтлагдсан элэгдэл/

Багаж хэрэгсэл

Дуусаагүй барилга

Үндсэн сүргийн мал амьтад

Номын фонд

НББ-Д ТУСГАГДАХ ЗҮЙЛС

Биет бус хөрөнгө

Патент

Лиценз

Барааны тэмдэг

Зохиогчийн эрх

Хаяас/нэр төрийн зардал/

Зохион байгуулалтын зардал

Хөгжүүлэлтийн зардал

Программ хангамж

Түрээсийн эрх буюу фрэнчайз

НББ-Д ТУСГАГДАХ ЗҮЙЛС

Бусад хөрөнгөнд урт хугацаат хөрөнгө

оруулалт, урт хугацаат авлага, сан хөмрөг

орно.

Сан хөмрөг гэдэг нь ирээдүйд гарах

зардлыг санхүүжүүлэх зорилгоор

хөрөнгөөсөө тусгаарласан хэмжээ юм.

НББ-Д ТУСГАГДАХ ЗҮЙЛС

Эх үүсвэрийн бүрэлдэхүүн, тэдгээрийн

агуулга

Өр төлбөр: аливаа аж ахуйн нэгж

байгууллагын өмнө хүлээж байгаа санхүүгийн

үүрэг хариуцлагыг өр төлбөр гэнэ. Өр төлбөрийг

хугацаанаас нь хамааруулан богино хугацаат ба

урт хугацаат гэж ангилдаг.

НББ-Д ТУСГАГДАХ ЗҮЙЛС

Богино хугацаат өр төлбөрт

Өрийн бичиг

Дансны өглөг

Татварын өглөг

Нийгмийн даатгалын өглөг

Хүү торгуулийн өглөг

Ноогдол ашгийн өглөгүүд

Банкны богино хугацаат зээл

Урьдчилж орсон орлого

НББ-Д ТУСГАГДАХ ЗҮЙЛС

Эзэмшигчийн өмчийн бүрэлдэхүүн

Эзэмшигчийн өмч гэдэг нь тухайн байгууллагын

хөрөнгөөс өр төлбөрөө барагдуулаад үлдэх цэвэр

хөрөнгө юм.

Эзний өмч нь бизнесийн байгууллагын зохион

байгуулалтын хэлбэрээс хамаарч дараах байдалтай

байна.

НББ-Д ТУСГАГДАХ ЗҮЙЛС

Хувьцаат компани:

Төрийн өмч, хувийн өмч

Энгийн хувьцаа

Давуу эрхтэй хувьцаа

Халаасны хувьцаа

Нэмж төлөгдсөн капитал

Хуримтлагдсан ашиг

Дахин үнэлгээний зөрүү

НББ-Д ТУСГАГДАХ ЗҮЙЛС

Орлого зардлын тухай ойлголт

Аж ахуйн нэгжийн үйл ажиллагааны эцсийн үр дүн нь

тухайн байгууллагад тайлангийн хугацаанд орсон орлого

болон гарсан зардлын зөрүүгээр тодорхойлогдоно.

Үр дүн /ашиг, алдагдал/=Орлого-Зардал

Энэ үр дүнг НББ-н уялдаат болон орлого зардал

зохицох зарчмын дагуу тодорхойлох ёстой .

НББ-Д ТУСГАГДАХ ЗҮЙЛС

Орлогын тухай:

Орлого гэдэг нь бараа бүтээгдэхүүн борлуулах, ажил

үйлчилгээ үзүүлэх болон бусад үйл ажиллагааны бус ажил

гүйлгээний нөлөөллөөр үүссэн хөрөнгө болон эзний өмчийг

өсгөж буй мөнгөн хэмжүүр буюу үнэ юм. Орлогыг бүртгэлд

дараах 3 байдлаар хүлээн зөвшөөрч бүртгэлд тусгадаг.

Мөнгө орж ирэхийн өмнө

Мөнгө орж ирэх үед нь

Мөнгө орж ирсэний дараа.

НББ-Д ТУСГАГДАХ ЗҮЙЛС

Зардал:

Зардал гэдэг нь ирээдүйд орлого олохын төлөө одоо золиослож

буй зүйл бөгөөд хөрөнгийн бууралт, өр төлбөрийн өсөлтөөр

тодорхойлогдоно. Зардлыг бүртгэлд дараах 3-н тохиолдлоор

бүртгэлд тусгана.

Мөнгө гарахаас өмнө

Мөнгө гарах явцад

Мөнгө гарсаны дараа

НББ-Д ТУСГАГДАХ ЗҮЙЛС

НББ-н аргууд

Баримтжуулалт

Тооллого

Дансны арга

Давхар бичилт

Үнэлгээний арга:

Калькуляцийн арга:

Баланс

Бусад санхүүгийн тайлангууд:

Анхаарал тавьсанд баярлаллаа.