สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรฯ

วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

วเคราะหรายไตรมาส ครงท 2

เมษายน—มถนายน 2558 โดย ผชวยศาสตราจารย ดร.วรารก เฉลมพนธศกด

อาจารยประจ าสาขาวชารฐศาสตร มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรฯ วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

1

EAST ASIA MONITOR QUARTERLY REVIEW

เอเชยตะวนออกในชวงไตรมาสทสอง แมจะยงปรากฏการย าอยบนเสนทางและเรองราวเกยวกบความมนคง แตดจะเปนภาพปรากฏทเผยแสดงใหเหนมากขนวา ความมนคงในทนสอนยถงความมนคงมนษย (Human Security) ทสมพนธกบความผนแปรและแรงกดดนทหลากหลาย ทงทปรากฏในรปของภยธรรมชาตและโรคภยอนยากจะควบคมไดดวยน ามอมนษย และแรงกดดนจากความมงมนตงใจของมนษยทพยายามจะเปลยนแปลงสภาพแวดลอมโดยเฉพาะทางสงคม (social environment) ทด ารงอย ไมวาจะเปนขอบเขตภายในรฐใดรฐหนง และ/หรอขอบเขตระหวางประเทศ ราวกบจะเปนการเตอนภยใหระวง ดวยการร าลกวาในชวงเวลาครบรองสองศตวรรษแหงการปดฉากสงครามนโปเลยนทวอเตอรลเชนนนน กอนทการจดระเบยบโลกตามทศนะตะวนตกจะกอรปอยางชดเจนบนพนฐานความสงบสข(ในรปของการปลอดสงครามใหญ แตใชวาจะไรซงความขดแยงจนถงขนมการใชก าลงในหลายพนท)จะบงเกด ตนทนแหงความสงบสขนนเหยยบย าไปบนเศษซากแหงหายนะ

ทางดานภยธรรมชาตและโรคภยน น ญปนดจะประสบเหตนอยทสด แมจะเผชญกบแผนดนไหวขนาด 8.5 รกเตอรทางตะวนออกนอกชายฝ งโตเกยว ทความลก 590 กโลเมตร ทไมไดกอความเสยหายมากนก นอกจากท าใหการคมนาคมคนสงในเขตโตเกยว-โอซากาหยดชะงกหลายชวโมง แตไดกอความกงวลถงการเสยงภยในอนาคต เพราะนคอเขตพนทใกลเคยงกบทภเขาไฟออนตาเกะเกดระเบดขนในเดอนกนยายน ค.ศ. 20141 ขณะทจนดจะประสบความเสยหายคอนขางมากจากเหตอทกภยและวาตภยตงแตชวงปลายเดอนพฤษภาคมถงตนเดอนมถนายน ตามแนวแมน าแยงซเกยงโดยเฉพาะทกยหยาง หหนาน กวางซ และหเปย ทคลนลมแรงไดกอโศกนาฏกรรมกบเรอทองเทยว The Eastern Star (เสนทางนานกง-ฉงชง) ทตะแคงและพลกคว าในเวลาแค 2 นาทกลางแมน าแยงซเกยงเปนเหตใหผโดยสารสงวย (50-80 ป) เสยชวตและสญหาย (สนนฐานวาเสยชวต) เกอบ 500 ราย

สวนผรอดชวตเพยง 14 รายนนกลบมกปตนเรอและหวหนาวศวกร2รวมอยดวย ทงทควรตองดแลความปลอดภยของทกชวตบนเรอเปนอนดบแรก จงออกจะไมใชเรองแปลกทค าถามถงความ

1

Kiyoshi Takenaka (30/5/2015) ‘Magnitude 8.5 quake strikes off eastern Japan, no tsunami danger on damage

reports’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/05/30/us-quake-japan-idUSKBN0OF0GB20150530 (3/6/2015) 2

‘Dozens dead in China flooding, including two children on school bus’ (24/5/2015) The Guardian Retrieved

from http://www.theguardian.com/world/2015/may/24/dozens-dead-in-china-flooding-including-two-shool-children-on-school-bus (26/5/2015), Tom Philipps (2/6/2015) ‘Anger and resignation at scene of Chinese cruise

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรฯ วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

2

รบผดชอบอาจจะไมไดมาจากครอบครวผสญเสยเพยงอยางเดยว แตไดขยายขอบขายไปยงกระบวนการใหคณคาของสงคมวาไดสงผานส านกตอความรบผดชอบอยางไรตอธรกจและอาชพทเกยวของโดยตรงตอความปลอดภยสาธารณะ ซงเปนค าถามทรฐบาลเกาหลใตอาจจะยงใหค าตอบสงคมตนเองไดไมดนกในโอกาสครบรอบเหตการณเรอเซโว (Sewol) ลมนอกชายฝ ง เปนเหตใหนกเรยนมธยมปลายเกอบ 300 ชวตตองดบสญ ขณะทกปตนและเจาหนาทประจ าเรอจ านวนหนงรอดชวต3

ค าถามเชนเดยวกนนอาจจะเกดกบกรณการกระจายตวของโรคอาการทางเดนหายใจตะวนออกกลาง (Middle East Respiratory Syndrome: MERS) ทเกาหลใตไดเชนกน แตกลบไมปรากฏค าถามดงกลาวขนอยางชดเจนนก เมอมการจดงานแถลงขาวกลาวแสดงความเสยใจและขอโทษตอสาธารณชนของ ล เจ-ยอง (Lee Jae-yong) ทายาทคนส าคญของกลมซมซง ซงเปนผบรหารมลนธทดแลกจการโรงพยาบาล Samsung Medical Centre ทมสวนส าคญตอการกระจายตวของ MERS ซงสงผลกระทบในวงกวางเพราะไดมการระงบเทยวบน และยกเลกแผนเดนทางทองเทยวเขาเกาหลใต จนธนาคารกลางเกาหลใตตองใชการลดอตราดอกเบยมากระตนเศรษฐกจ4

ทางดานแรงกดดนเพอหวงเปลยนสภาพแวดลอมทางสงคมจากน ามอมนษยนน ปรากฏไมชดนกบนขอบเขตภายในคาบสมทรเกาหล ทพยายามผลกดนความรวมมอระหวางกน (เปยงยางและโซล) ผานมตทางดานสงคม-วฒนธรรม ในกรณการขดส ารวจแหลงโบราณสถานมานโวแด (Manwodae) ซงเปนทตงพระราชวงสมยราชวงศโครยอ (Koryo Dynasty) ในเมองแกซอง (Kaesong) ทางฝ งเกาหลเหนอ ทไดรบการขนทะเบยนเปนมรดกโลกเมอ ค.ศ. 2013 สวนเปยงยางยงพยายามสรางแรงกดดนตอความเปลยนแปลงระหวางประเทศในลกษณะปองปรามการแทรกแซงจากตางชาตอยตอไป โดยเมอชวงปลายเดอนพฤษภาคมไดท าการทดลองยงขปนาวธจากเรอด าน าสอากาศ แตกยงไมอาจสงผลใดในเชง

ship sinking’ The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/jun/02/anger-and-resignation-at-scence-of-chinese-cruise-ship-sinking (3/6/2015) 3

‘Grief and anger on first anniversary of South Korea’s Sewol ferry disaster’ (16/4/2015) The Guardian

Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/apr/16/grief-anger-first-anniversay-south-koreas-sewol-ferry-disaster (16/4/2015) 4

Ju-Min Park and Christine Kim (10/6/2015) ‘South Korea cut rates as MERS clouds outlook; 14 new cases’

Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/06/11/us-health-mers-southkorea-idUSKBN0OQ2U820150611 (11/6/2015), ‘Samsung heir apologises for spread of Mers by hospital his foundation runs’ (23/6/2015) The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/jun/23/samsung-heir-apologises-for-spread-of-mers-by-hospital-his-foundation-runs (23/6/2015)

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรฯ วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

3

ปฏบต อยางมากเพยงแคอาจกระตนใหการเจรจา 6 ฝายทหยดชะงกไปตงแต ค.ศ. 2005 กลบมาเรมใหมไดอกครง5

พลงแรงกดดนขางตนในจนปรากฏในหลากหลายระดบ พลงอ านาจจากรฐบาลกลางยงคงเดนหนาตอเนองในเรองของการปราบปรามคอรรปชน ทเร มตนไตรมาสนดวยกรณครงประวตศาสตรกบอดตผด ารงต าแหนงสมาชกคณะกรรมการกลางบรหารพรรคฯ (Political Bureau Standing Committee: PBSC) ทเคยควบคมความมนคงภายในประเทศอยาง โจว หยงกาง (Zhou Yongkang) ซงครอบครองทรพยสนไมต ากวาพนลานดอลลารสหรฐ คดนอาจจดไดวาสบเนองมาจากกรณของ โป ซไหล (Bo Xilai) ทกระตนใหเกดการปรบโครงสรางอ านาจระดบน ามาแลวในชวงรอยตอแหงการเขาสอ านาจของ ส จนผง (Xi Jinping) รวมถงการด าเนนคดกบ จ เจยนย (Ji Jianye) อดตผบรหารเมองนานจง (Nanjing) ดวยขอหารบสนบน6

การไรปฏกรยาของปกกงตอการตอบรบแสดงผลงานศลปะกบ Royal Academy Art ทลอนดอน ของ Ai Weiwei จากชนสวนโลหะซากโรงเรยนประถมหลายแหงทถลมและคราชวตนกเรยนจ านวนมากจากเหตแผนดนไหวครงใหญทเสฉวนเมอ ค.ศ. 20087 อาจชวยสะทอนภาพไดวา ปกกงยคนใสใจตอเรองคอรรปชนอยางจรงจง ทามกลางการตงค าถามทหวงสรางแรงกดดนตอภาครฐถงการยอมรบความหลากหลายและความรบผดชอบจากนโยบายการพฒนาเศรษฐกจและสงคม ทงเรองของการพฒนาอตสาหกรรมหนกบนตนทนความเสยงตอทงชวตมนษยและสงแวดลอม เชน กรณโรงงานเคมผลตเมดพลาสตกยกษใหญระเบดอยางรนแรงทจางโจว (Zhangzhou) มณฑลฟเจยน (Fujian) การปองกนการลวงละเมดทางเพศ และการรบรองสทธผปวย HIV8

5

Ha-young Choi (3/6/2015) ‘North and South Korea collaborate in excavating ancient palace’ The Guardian

Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/jun/30/north-and-south-korea-excavate-ancient-palace-kaesong (3/6/2015), ‘U.S, South Korea, Japan seek to raise pressure on North’s nuclear program’ (27/5/2015) Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/05/27/us-northkorea-nuclear-talks-idUSKBN0OC0OZ20150527 (28/5/2015) 6

Tania Branigan (3/4/2015) ‘Chinese former security tsar Zhou Yongkang charged with corruption case’ The

Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/apr/03/china-security-tsar-zhou-yongkang-charged-with-bribery (7/4/2015), ‘China corruption: Nanjing mayor jailed for 15 years’ (7/4/2015) BBC Retrieved from http://www.bbc.com/news/world-asia-china-32200175 (7/4/2015) 7

Mark Brown (15/6/2015) ‘Ai Weiwei’s RA show to house weighty remnants from Sichuan earthquake’ The

Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/artanddesign/2015/jun/15/ai-weiwei-ra-show-sichuan-earthquake-chinese-artist-steel-roods (17/6/2015) 8

‘China paraxylene chemical plant hit by explosion’ (7/4/2015) BBC Retrieved from

http://www.bbc.com/news/world-asia-china-32196103 (7/4/2015), Tom Philipps (15/6/2015) ‘Fears of new crackdown as China holds two former members of right group ’ The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/jun/15/china-detains-two-former-members-of-human-rights-group-guo-bin-yang-zhangqing (17/6/2015)

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรฯ วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

4

จนยงคงเดนหนาสรางแรงกดดนตอการเปลยนแปลงความเปนไประหวางประเทศทงทางเศรษฐกจและความมนคงใหเหนเชนกน ในทางเศรษฐกจนนมทงเรองการผลกดนการจดตงระเบยงเศรษฐกจจน-ปากสถาน (China Pakistan Economic Corridor: CPEC) มลคากวา 46 พนลานดอลลารสหรฐ เพอพฒนาโครงขายพลงงานและโครงสรางพนฐานเชอมเสนทางการคากวา 3,000 กโลเมตรจากเมองทากวาดาร (Gwadar) ไปยงเมองคาชการ (Kashgar) ในซนเกยง (Xinjiang)9 ไปจนถงการลงนามจดตงธนาคารการลงทนโครงสรางพนฐานเอเชย (Asian Infrastructure Investment Bank: AIIB) อยางเปนทางการโดยมผรวมลงนามจาก 57 ประเทศ ในชวงเวลาทธนาคารสญชาตจนไดรบการจดอนดบใหครองต าแหนงธนาคารทท าก าไรสงสด 4 อนดบแรกในโลก คอ ธนาคารพาณชยและอตสาหกรรมจน (Industrial and Commercial Bank of China: ICBC) ธนาคารกอสรางจน (China Construction Bank) ธนาคารกสกรรมจน (Agricultural Bank of China: Agbank) และธนาคารจน (Bank of China)10

ทางดานความมนคงนน แมการกอสรางถมทะเลขยายพนท เกาะเทยมบนแนวปะการง Fiery Cross Reef ในเขตหมเกาะสแปรตลย (Spratly Island) ทเปนประเดนความตงเครยดมาตงแตไตรมาสแรกจะสนสดลงในชวงเดอนมถนายน หลงจากขยายพนทไปไดมาก พรอมสรางสถานอ านวยความสะดวกเพอประโยชนทางโลจสตก และความปลอดภยทางทะเล (แนนอนวายอมรวมประโยชนทางการทหารดวยเชนกน แมจะไมมการประกาศออกมา) ซงจะเสรมความสามารถในการปองกนทะเลเปด นอกเหนอจากพนทชายฝ ง จนตะวนตกโดยเฉพาะสหรฐอเมรกาเกรงวา จนอาจประกาศใหทะเลจนใตเปนเขต ADIZ (Air Defence Identification Zone) เพมจากยานทะเลตะวนออก และกอความกงวลวาจนก าลงใชความแขงแกรงของตนบบบงคบเพอนบานขนาดเลก11

การประกาศสนสดการด าเนนการขางตน อาจจะชวยผอนคลายความกงวลของวอชงตนไดบาง เมอปกกงยงคงใหความส าคญกบการเจรจาทวภาคระดบรฐมนตรภายใตกรอบการเจรจาทางเศรษฐกจและยทธศาสตร (Strategic and Economic Dialogue: S&ED) ทมมลคาการคาระหวางกนขนาด 590 ลานลานดอลลารสหรฐ (สถตเมอปทผานมา) เปนแรงดงดดทาทเชงบวกระหวางกน แมวาจะยงคงตองใช

9

Katharine Houreld (20/4/2015) ‘China and Pakistan launch economic corridor plan worth $46 billion’ Reuters

Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/04/20/us-pakistan-china-idUSKBN0NA12T20150420 (21/4/2015) 10

‘China’s banks dominate rankings for profits, strength’ Reuters Retrieved from

http://www.reuters.com/article/2015/06/28/us-banks-strength-survey-idUSKCN0P815N20150628 (29/6/2015) 11

‘Chinese navy to focus on ‘open seas’, paper says’ (26/5/2015) BBC Retrieved from

http://www.bbc.com/news/world-asia-china-32880477 (27/5/2015), Sui-lee Wee and David Brunnstrom (16/6/2015) ‘China says about to finish some land reclamation in South China Sea’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/06/16/us-china-southchinasea-idUSKBN0OW07L20150616 (18/62015)

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรฯ วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

5

ความระมดระวงในประเดนเรองความมนคงดาน cyberspace12 แมกระนนกตาม ทาทดงกลาวไมไดชวยคลายความกงวลใหญปนมากนก เมอจนประกาศสรางฐานทพทางทะเลขนาดใหญขนทเมองเหวนโจว (Wenzhou) มณฑลเจอเจยง (Zhejiang) ในพนทขนาด 500,000 ตรม. ดวยงบประมาณในราว 3.34 พนลานหยวน เพราะฐานทพใหมแหงนอยไมไกลนกจากเกาะเซนคาค (Senkaku) 13 สญญาณความผอนคลายดจะสงเบาบางลงในชวงปลายไตรมาสน เมอจนเรมกระตนใหชาตตะวนตกหนมาทบทวนบทบาทของจนในชวงสงครามโลกครงท 2 เพราะอาจจะหลงลมไปวา จนมบทบาทอยางไรในการชวยปองกนการขยายตวของลทธฟาสซสต และยงกลาวดวยวา ชาวจนไมอาจผดตอบรรพชนดวยการปรบสถานภาพของตนในเขตพนททะเลจนใต14

ทางดานแรงกดดนเพอหวงเปลยนสภาพแวดลอมทางสงคมจากน ามอมนษยในญป นนน แสดงออกอยางชดเจนในระดบระหวางประเทศผานการด าเนนการของภาครฐทงในมตดานเศรษฐกจ และโดยเฉพาะมตดานการเมอง-ความมนคงในลกษณะทคอนขางเปนการแสดงออกถงปฏกรยาจากการด าเนนการของจนเปนหลก ทางดานเศรษฐกจนน ญปนซงไมไดรวมเปนสวนหนงของการกอตง AIIB ไดประกาศเพมงบประมาณความชวยเหลอในการพฒนาโครงสรางพนฐานของเอเชยขนรอยละ 30 คดเปนมลคา 110 พนลานดอลลารสหรฐโดยจะเนนโครงการ “คณภาพสง” ทใชนวตกรรมและความช านาญเฉพาะ และท างานรวมกบ ADB เปนหลก (รวมถงประสานความรวมมอกบ IBRD และ AIIB) โดยเกาหลใตทแมจะเปนสมาชกกอตง AIIB ตกลงเขารวมประเมนความตองการลงทนดานโครงสรางพนฐาน ทชวยสนบสนน “ความเปนหนสวนเพอโครงสรางพนฐานทมคณภาพ” (Partnership for Quality Infrastructure) ของญปน15

12

David Bunnstrom (23/6/2015) ‘U.S. and China open annual dialogue with ‘candid, to-the-point’ talks’

Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/06/23/us-usa-china-idUSKBN0P2256N20150623 (23/6/2015) 13

Takahiro Suzuki (14/6/2015) ‘China plans to build new base for keeping an eye on Senkaku Islands’ The

Japan Times Retrieved from http://the-japan-news.com/news/article/0002218542 (18/6/2015) 14

Ben Blanchard (23/6/2015) ‘China slams Western misconceptions of role in World War Two’ Reuters

Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/06/23/us-china-japan-idUSKBN0P30C920150623 (23/6/2015), ‘China’s banks dominate rankings for profits, strength’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/06/28/us-banks-strength-survey-idUSKCN0P815N20150628 (29/6/2015), Brenda Goh and Koh Gui Qing (28/6/2015) ‘China-backed multilateral bank to take concrete shape this week’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/06/28/us-asia-aiib-idUSKBN0P801520150628 (29/6/2015), Ben Blanchard (27/6/2015) ‘China says changing position on sea dispute would shame ancestors’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/06/27/us-southchinasea-china-idUSKBN0P708U20150627 (29/6/2015) 15

Leika Kihara and Linda Sieg (21/5/2015) ‘Japan unveils $110 billion to fund Asia infrastructure, eye on AIIB’

Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/05/21/us-japan-asia-investment-idUSKBN0O617G20150521 (26/5/2015), ‘South Korea seeks deeper cooperation with Japan on China-led AIIB’

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรฯ วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

6

มตดานเศรษฐกจยงปรากฏในเรองของการพยายามผลกดนรวมกบวอชงตน เพอใหความตกลงความเปนหนสวนขามแปซฟก (Trans-Pacific Partnership: TPP) ซงม 12 ชาตตอบรบเขารวม มความชดเจนเปนรปธรรมมากยงขน แตตลอดชวงไตรมาสทสองนทงโตเกยวและวอชงตนกยงไมอาจตกลงกนไดในเรองของการเปดตลาดรถยนต (ญปนเหนวาอเมรกายงไมเปดกวางพอในเรองของรถปกอพ วอชงตนตองการขยายจ านวนรถยนตอเมรกนในญปน) และตลาดสนคาเกษตรโดยเฉพาะขาว (วอชงตนตองการใหโตเกยวเปดกวางตอผลตภณฑของตนมากขน) ซงเปนสองตลาดหลกทมหาอ านาจ(เศรษฐกจ)ขามมหาสมทรแปซฟกแทบจะไมเคยมความคดเหนไปในทศทางเดยวกน

แมกระนนกตาม ทาทขางตนแทบจะไมสงผลใดตอความรวมมอดานความมนคง โดยเฉพาะในชวงเวลาทปกกงดจะมความโดดเดนทยากจะลอมกรอบปดกนจากความรวมมอขามมหาสมทรแปซฟก ชวงตนไตรมาสเราจงไดเหนการเยอนสหรฐอเมรกาอยางเปนทางการของผน าญปน ทไดรบการตอนรบอยางอบอนโดยเฉพาะเมอผน าอเมรกาย าถงจดเรมของสนธสญญาความมนคงท โนบซเก คช (Nobusuke Kishi) ซงเปนตาของชนโซ อาเบะ (Shizo Abe) ไดลงนามรวมกบ ดไวท ด ไอเซนฮาวเออร (Dwight D. Eisenhower) เมอ ค.ศ. 1960 ทท าใหสหรฐอเมรกาและญปนเปนหนสวนทไมอาจท าลายลงได (indestructible partnership)16

การตอกย าถงความสมพนธพเศษขางตนดจะสอดรบไปไดดกบการพยายามสรางแรงกดดนตอความเปลยนแปลงในทะเลจนใต ทดอาจจะเปนการเพมแรงกดดนตอทงสงคมญปนและสงคมนานาชาตโดยเฉพาะเพอนบานของญปนมากกวาจะเปนการผอนคลายโดยเฉพาะในชวงตนไตรมาส ซงพรรครฐบาลเรมผลกดนการแกไขกฎหมายรฐธรรมนญซงคาดวาจะแลวเสรจกอนปลาย ค.ศ. 2018 เพอใหสอดรบกบทศทางการขยายบทบาทดานความมนคงของญปนหลงจากทไดมการปรบขยายกรอบแนวทางการปองกน (defense guideline) เพอใหกองก าลงปองกนตนเองของญปน (Japanese Self Defence Force: JSDF) สามารถปฏบตการรวมกบสหรฐอเมรกาในเขตพนททะเลจนใต หลงจากจากทไดมการปรบขอบเขตพนทการด าเนนการออกนอกเกาะญปนครงแรกใน ค.ศ. 199717

(23/5/2015) Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/05/23/us-asia-aiib-southkorea-japan-idUSKBN0O804X20150523 (26/5/2015) 16

Kaori Kaneko (21/4/2015) ‘Japan, U.S say made significant trade progress before summit’ Reuters Retrieved

from http://www.reuters.com/article/2015/04/21/us-japan-economy-tpp-idUSL4N0XH16320150421 (21/4/2015), ‘Obama to strengthen ‘indestructible’ ties with Japan’ Aljazeera Retrieved from http://www.aljazeera.com/news/2015/04/obama-strengthen-indestructible-ties-japan (29/4/2015) 17

Linda Sieg (27/4/2015) ‘PM Abe’s party eyes revision of Japan pacifist constitution by late 2018’ Reuters

Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/04/27/us-usa-japan-constitution-idUSKBN0NI0K20150427 (27/4/2015), Arshad Mohammed (27/4/2015) ‘U.S, Japan to unveil new defense guidelines amid China’s rise’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/04/27/us-usa-japandefense-idUSKBN0NI08O20150427 (27/4/2015)

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรฯ วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

7

ชวงไตรมาสนเรายงไดเหนความเอาจรงเอาจงกบการปรบบทบาทดานความมนคงของญปนดวยการเขารวมซอมรบกบหลายประเทศในภมภาคทงกบฟลปปนสภายใตรหส CUES โดยม Subic Bay เปนฐานและมพนทรอบ Scarborough Shoal เปนพนทซอมรบหลก และการเขารวมกบสหรฐอเมรกากบออสเตรเลยในชอรหส Talisman Sabre ซงถอเปนครงแรกท JSDF ไดเขาพนทตะวนตกเฉยงใตของแปซฟก ความเอาจรงเอาจงนนยงรวมไปถงการท าความตกลงสงตออาวธยทโธปกรณ และเทคโนโลยการทหารกบหลายประเทศอาเซยน (มาเลเซย สงคโปร และฟลปปนส) โดยเนนการเสรมศกยภาพใหกบหนวยนาวกโยธน18

แมเพอนบานทางใตในกลมอาเซยนจะไมไดสงเสยงวพากษการเพมบทบาทดงกลาวของญปน ทงทเพอนบานจ านวนไมนอยอาจผดหวงอยบาง เมอผน าโตเกยวไมไดแสดงทาทขอโทษเพมเตมนอกจากค ากลาวแสดงความเสยใจอยางสดซง เมอเดนทางเขารวมประชมสดยอดผน าแอฟรกา-เอเชย ทเมองบนดง (Bandung) อนโดนเซย ในโอกาสครบรอบ 60 ปของการประชมทท าใหเกด “จตวญญาณแหงบนดง” (Bandung Spirit) หลงจากสงเครองสกการะไปยงศาลเจายาสคน19 กอนเดนทางไปสหรฐอเมรกาดงกลาวขางตน ขณะทผน าฟลปปนสไดกลาวถงความสมพนธระหวางกน เมอเดนทางเยอนญปนอยางเปนทางการในชวงทรฐสภาญปนก าลงพจารณากฎหมายดานความมนคงดงกลาวขางตนวา ฟนคนสดใสราวการคนชพของนกฟนกซ

ทาทางขางตนของผน ามะนลาชางแตกตางจากเพอนบานในภมภาคเดยวกนกบญปนทงทาทของเกาหลใตและจน โดยเกาหลใตยงไดคดคานการขอขนทะเบยน “แหลงปฏวตอตสาหกรรมเมจของญปน” เปนมรดกโลก เพราะโตเกยวดจะใหขอมลกบ UNESCO ไมรอบดานและขาดการยอมรบวา พนทเหลานคอแหลงเกณฑและใชแรงงานชาวเกาหลเยยงทาส โดยเฉพาะทคนกนจมา (Gunkanjima) หรอเกาะเรอรบ20 สวนปกกงใชหลายเวทรวมถงการเขารวมพธฉลองชยชนะในสงครามโลกครงทสองของ

18

Tim Kelly and Manuel Mogato (8/5/2015) ‘Japan, Philippines to hold first naval drill in South China Sea:

sources’ Reuters Retrieved from http://www.in.reuters.com/article/2015/05/08/southchinasea-philippines-japan-idINKBN0NT1E820150508 (9/5/2015), Matt Siegel (26/5/2015) ‘Japan to join U.S., Australia war games amid growing China tensions’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/05/26/us-australia-usa-japan-idUSKBN0OA1GE20150526 (26/5/2015), ‘Govt aims to boost support for ASEAN to thwart China’ (31/5/2015) The Japan News Retrieved from http://the-japan-news.com/news/article/0002188987 (4/6/2015) 19

Elaine Lies and Linda Sieg (20/4/2015) ‘Japanese PM Abe makes ritual offering at Yasukuni shrine’ Reuters

Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/04/21/us-japan-yasukuni-idUSKBN0NB2MO20150421 (21/4/2015), Michitaka Kaiya and Keita Ikeda (22/4/2015) ‘Abe airs ‘deep remorse’ over WWII/Bandung meet hears call for mutual growth’ The Japan Times Retrieved from http://the-japan-news.com/news/article/0002099226 (23/4/2015) 20

Ju-Min Park and Kiyoshi Takenaka (22/6/2015) ‘South Korea, Japan mark 50 years of ties with push to

overcome strains’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/06/22/us-southkorea-japan-

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรฯ วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

8

สหภาพโซเวยตทรสเซยเปนผจดเรยกรองใหโตเกยวยอมรบประวตศาสตรความรนแรงโดยเฉพาะกรณการสงหารหมทนานกง (the Nanking Massacre 1937) ซงทางการจนอางวามผเสยชวตราว 300,000 คน (ศาลพนธมตรใหตวเลขท 142,000 คน)21

แมการทวงถามการยอมรบในลกษณะขางตนหาใชเรองใหม แตบรบทความเปนไปทศกยภาพของการใชความรนแรงในยานทะเลจนใตใชวาจะไรโอกาสเกด ท าใหความเปนไปความเปนไปทสบมรดกมาจากสงครามโลกครงทสองไดรบการจบตามองเปนพเศษ แมกระนนกตาม ทศนะของประชาชนทวไปอาจจะมองเรองราวความสมพนธระหวางกนตางไปจากผก าหนดนโยบายอยบาง โดยเฉพาะเมอมองผานมตดานสงคม-วฒนธรรม เชนการท Stand By Me ภาพยนตร animation จากซรย Doraemon ไดรบเสยงตอบรบอยางลนหลามจากชาวจน เมอไดรบอนญาตใหลงโรงฉายในจน (ภาพยนตรเรองแรกของญปนทไดรบสทธดงกลาว หลงเกดกรณตงเครยดระหวางกนตงแต ค.ศ. 2012) ท าใหสามารถกอบโกยทงความนยมและก าไรมหาศาลจากชาวจน จนท าลายสถต(รายไดวนเดยว)ท Kang Fu Panda 2 จากสหรฐอเมรกาเคยท าไว22

ทศทางการเสรมปรบความสมพนธดวยมตทางสงคม-วฒนธรรมเชนนดจะไปกนไดดกบการหนมาใสใจอยางจรงจงมากขนของโตเกยวกบการผลกดนยทธศาสตร “ญปนสดเท” (Cool Japan) เพอเผยแพรทงวฒนธรรมและบรการจากญปนสโลก ทงทปรากฏในรปของแฟชน อาหารโดยเฉพาะเมอ washoku ซงเปนรปแบบอาหารทสะทอนภาพวฒนธรรมญปน ซง UNESCO ยกยองใหเปนมรดกโลก รวมถงการสนบสนนใหตลาดปลาแหงใหมท โตโยส (Toyosu) เปนศนยการสงเสรมวฒนธรรมอาหารญปน ทดจะสอดรบกนดกบการทตลาดปลาซคจ (Tsukiji) เปนทนยมของชาวตางชาต และยทธศาสตรดงกลาวยงสนบสนนการเตบโตของทงตราและตวสนคาทองถน (ซงเปนตนแบบใหกบแนวคด OTOP ของไทย) โดยไดมการแตงตงทตสมพนธไมตรเพอใหเขามามสวนอยางจรงจงในกจกรรมดงกลาว Doraemon กเปนหนงในกลมทตดงกลาวเชนกน23

idUSKBN0P206720150622 (23/6/2015), Takeo Miyazaki (10/6/2015) ‘Japan rejects ROK compromise plan for now’ The Japan Times Retrieved from http://the-japan-news.com/news/article/0002211068 (11/6/2015) 21

‘China paper slams Japan for lack of WW2 contrition’ (10/5/2015) Reuters Retrieved from

http://www.reuters.com/article/2015/05/10us-china-japan-ww2-anniversary-idUSKBN0NV02D201505/10 (11/5/2015), Mai Niimi (3/6/2015) ‘Japan, Philippines ‘defenders of stability’/ Aquino brings Diet message of regional security cooperation’ The Japan Times Retrieved from http://the-japan-news.com/news/article/0002195853 (4/6/2015) 22

Justin McCurry (3/6/2015) ‘Japanese robot cat Doraemon helps ease diplomatic tensions with China’ The

Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/jun/03/japan-robot-cat-doraemon-ease-diplomatic-tensions-with-china (3/6/2015) 23

‘Official ‘Cool Japan’ ambassador to be named/ Govt to include plan in growth strategy’ (17/6/2015) The

Japan Times Retrieved from http://the-japan-news.com/news/article/0002226716 (18/6/2015)

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรฯ วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

9

แนนอนวายทธศาสตรเชนนเปนสวนหนงของการเตรยมความพรอมรบทงโอลมปกและพาราลมปกฤดรอนซงจะจดขนทโตเกยวใน ค.ศ. 2020 ทโตเกยวไดเรมปรบสภาพพนทโดยเฉพาะสถานบนเทงใจกลางเมองอยางยานคาบก เพอใหสามารถรองรบกลมนกทองเทยวไดหลากหลายกลม มใชแคเพยงกลมชายนกดม

ทนยมกจกรรมยามค า24 ทศทางเชนนบอกเราไดเปนอยางดถงพลงวฒนธรรมทเชอมโยงกบเศรษฐกจ หรออาจเรยกไดวาเปนเศรษฐกจเชงสรางสรรค (creative economy) ทจะปรากฏเปนรปธรรมไดมากขนเมอมไอคอนใหจบตอง เชนท เจาแมวทามะ แมวเพศเมยซงด ารงต าแหนงนายสถานชอดงประจ าสายคชกาวะ (Kishigawa liune) ในเขตจงหวดวาคายามา (Wakayama) ประสบความส าเรจมาแลวในการพลกฟนจากภาวะลมละลายของเสนทางรถไฟสายดงกลาว ท าใหมกระแสเงนหนเวยนเขาสธรกจและยานชมชนในราว 1.1 พนลานเยน (8.9 ลานดอลลารสหรฐ) กอนจะลาจากโลกนไปในชวงปลายไตรมาส โดยมผเขารวมพธศพหลายพนคน และยงไดรบความสนใจจากสอตางชาตหลากหลายส านกอกดวย25

SOUTH EAST ASIA QUARTERLY REVIEW

เรองราวความเปนไปของเอเชยตะวนออกเฉยงใตในไตรมาสสอง อดมไปดวยพลงกดดนทงจากภายในภมภาคและภายนอกภมภาคทแสดงถงความตองการจะเปลยนแปลงความเปนไปทด ารงอย โดยมตหลกยงคงอยทเร องของความมนคง ซงมทงประเดนทครอบคลมมตความมนคงมนษย ทงทเชอมโยงกบค าถามเรองขบวนการลกลอบคามนษยขามชาตโดยมกลมชนไรรฐอยางชาวโรฮงญา (Rohingya) ตกเปนเหยอหลก เรองราวความมนคงภายในทเชอมโยงกบการกอความไมสงบจากการขยายตวของ Islamic State (IS) ไปจนถงสถานการณความมนคงตามแนวจารตทมกรอบความคดอยทความมนคง

24

Justin McCurry (5/6/2015) ‘Tokyo cracks down on red-light district hawkers in pre-Olympics clean up’ The

Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/jun/tokyo-kabukicho-red-light-district-hawkers-olympics (9/6/2015) 25

Justin McCurry (29/6/2015) ‘Tama the cat: 3,000 attend elaborate funeral for Japan’s feline stationmaster’

The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/jun/29/tama-the-cat-3000-attend-elaborate-funeral-for-japan-feline-stationmaster (29/6/2015)

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรฯ วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

10

ของบรณภาพทางดนแดนของรฐประชาชาต ซงมสถานการณความเปนไปในทะเลจนใตเปนจดศนยกลางความเคลอนไหว

ความโดดเดนของปญหาความมนคงมนษย ทเชอมโยงกบขบวนการลกลอบคามนษย ทมรากฐานมาจากการนยามความเปนพลเมองภายในขอบเขตรฐประชาชาตเมยนมาร ปรากฏขนอยางชดเจนหลงจากทสงคมโลกตงค าถามตอชะตากรรมของผอพยพทางทะเลนบพนจากตะวนออกกลางและแอฟรกาเหนอ ทพยายามขนฝ งยโรป แตกลบจบชวตกลางทะเลไมนอย ชวงกลางไตรมาสอาเซยนกตองเผชญกบการตงค าถามในลกษณะใกลเคยงกน จากกรณชาวโรฮงญาหลายพนคนทลอยเรอดวยสภาพอดโรย ขาดแคลนทงน าจด อาหาร และยารกษาโรค อยในมหาสมทรอนเดย หลง เดนทางออกจากแผนดนเมยนมาร กอนจะไดรบความชวยเหลอจากหนวยรกษาชายฝ งทอะเจห อนโดนเซย และบางสวนไดรบความชวยเหลอจากหนวยงานของมาเลเซย และไทยโดยเฉพาะแถบหมเกาะนอกชายฝ งพงงา โดยโครงการอรากน (Arakan Project) ประเมนวา ชาวโรฮงญากวา 100,000 คน (1/10 ของประชากรโรฮงญา) ไดอพยพออกนอกเมยนมาร

ทงน โฆษกกระทรวงการตางประเทศสหรฐอเมรกาประเมนวา แคเพยงครง แรกของเดอนพฤษภาคม อนโดนเซย และมาเลเซย เปนแหลงรองรบผล ภยทางทะเลเชนนไปแลวไมนอยกวา 3,000 คน ทไมสามารถขนฝ งไดจนบางกตองใชวธสละเรอเพอวายน าเขาหาฝ ง ขณะทอาเซยนในชวงเวลาทมาเลเซยด ารงต าแหนงประธานทประชม ด าเนนการไดแคเพยงประชมรวม (อนโดนเซย มาเลเซย และไทย) ทเมองโคตา คนาบาล (Kota Kinabalu) บนเกาะบอรเนยว เพอเรยกรองใหรฐบาลเมยนมารแกปญหาภายในอยางเปนระบบ เพอปองกนคลนผอพยพชาวเรอทหลกหนมาตรการตางๆในเมยนมารทมลกษณะของการช าระลางชาตพนธ (ethnic cleansing) แตกลบตองประสบชะตากรรมการเปนเหยอขบวนการลกลอบคามนษย ซงคงมจ านวนไมนอยทเหลอเพยงซากโครงกระดกในหลมฝงศพรวมไมระบนามทคนพบตามแนวเขาชายแดนไทย-มาเลเซย ซงท าใหรฐไทยด าเนนการเขมงวดจรงจงกบเสนทางและพนทดงกลาว จนสงผลใหเรอมนษยชาวโรฮงญาตองเบนเปาหมายการขนฝ งไปทางอนโดนเซย และมาเลเซย มากขน

เพอบรรเทาแรงกดดนและการตงค าถามถงความเกยวของกบการลกลอบคามนษย รวมถงอาจเปนการเสนอภาพดวยวา ชาตอาเซยนขางตนโดยเฉพาะอนโดนเซย อาจไมใชเปาหมายของเสยงวพากษเพยงแหลงเดยว แตชาตตะวนตกชดใกลอยางออสเตรเลยอาจตองเขารวมรบเสยงวพากษเชนกน ต ารวจอนโดนเซยไดใหขอมลภาพถายในชวงปลายไตรมาสทแสดงวา สายลบออสเตรเลยตดสนบนกลมขบวนการลกลอบคามนษย เพอถายโอนผคนจากเรอใหญลงเรอเลกและสงไปยงอนโดนเซย

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรฯ วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

11

โดยลกเรอของเรอเลกดงกลาวไดรบคาตอบแทนคนละ 5,000 ดอลลารสหรฐ26 ขอมลดงกลาวเปดเผยขนหลงการสนสดกรณ “Bali Nine” ทเรมใน ค.ศ. 2005 เมอต ารวจอนโดนเซยจบกมการลกลอบขนยาเสพตด (8.3 กก. มลคา 4 ลานดอลลารสหรฐ) จากซดนยไปยงบาหล กอนจะขยายผลจบกมผเกยวของ 9 รายซงถอสญชาตออสเตรเลย ทถกตดสนประหารชวต แมออสเตรเลยจะพยายามยนอทธรณ โดยขอใหทางอนโดนเซยเหนแกมนษยธรรมและความชวยเหลอทออสเตรเลยมอบใหเมอเกดสนามใหญ ค.ศ. 2004 ทาทเชนนนกระตนใหเกดการประทวงและระดมทนจายคนออสเตรเลยเมอเดอนกมภาพนธ อนโดนเซยเพยงตอบสนองตอค าขอของญาตนกโทษใหสงศพกลบหลงการประหารสนสดเมอชวงปลายเดอนเมษายน27

เสยงวพากษวจารณจากสงคมระหวางประเทศตอกรณปญหาโรฮงญาขางตน ยงคงด าเนนอยตลอดชวงไตรมาสน โดยเฉพาะจากสหรฐอเมรกาท บารค โอบามา (Barak Obama) ทแสดงทศนะวาเมยนมารจ าเปนตองยตการแบงแยกกดกนชาวโรฮงญา หากตองการประสบความส าเรจในการเปลยนผานสงคมไปสความเปนประชาธปไตย หลงจากทฝายการตางประเทศออกมาออกมากระตนใหกลมผน าเมยนมารพดคยเจรจาในเรองปญหาสทธมนษยชน และรบรองสทธพลเมองของโรฮงญา แมสงคมนานาชาตจะคาดหวงบทบาทดงกลาวจาก อองซาน ซจ (Aung San Suu Kyi) ผน าฝายคาน แตกลบไรเสยงวพากษวจารณหรอแมแตความคดเหนใดจากผน าดงกลาว ปฏกรยาและการด าเนนการของรฐบาลเมยนมารเพอบรรเทาแรงกดดนจากสงคมนานาชาตมตงแตเรองของการทเรอตรวจการชายฝ งเมยนมารใหความชวยเหลอน าพาเรอชาวโรฮงญากวา 700 ชวตทลอยเควงควางอยกลางทะเลเขาสชายฝ งเมองดาว (Maung-daw) ชดชายแดนบงคลาเทศ ไปจนการพยายามสอสารกบสงคมนานาชาตวา ปญหามาจากการเพมจ านวนประชากรของบงคลาเทศท าใหเกดผลภยทางเศรษฐกจ) ฉวย มานน (Shwe Mann) ประธานรฐสภาเมยนมารยงไดเขยนจดหมายเปดผนกถงเลขาธการใหญแหงสหประชาชาต เรยกรองให UN หลกเลยงการสรางความเขาใจผด ซงจะซ าเตมความตงเครยดและความขดแยงทมอย28

26

‘Indonesian police show off alleged ‘people smuggler bribes’ from Australia’ The Guardian Retrieved from

http://www.theguardian.com/australia-news/2015/jun/17/indonesia-police-show-off-alleged-smuggler-bribes-from-australia (16/6/2015) 27

Michael Safi (26/4/2015) ‘Bali Nine: decade of turmoil for Andrew Chan and Myuran Sukumaran nears a

gruesome end’ The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/apr/27/bali-nine-decade-of-turmoil-for-andrew-chan-and-myuran-sukumaran (27/4/2015), ‘Families ask Indonesia for clemency for drug prisoners’ (27/4/2015) Aljazeera Retrieved from http://www.aljazeera.com/news/2015/04/families-indonesia-clemency-drug-prisoners (29/4/2015) 28

Reza Munawir (11/5/2015) ‘Hundreds, mainly Rohingyas, rescued off Indonesian waters’ Reuters Retrieved

from http://www.reuters.com/article/2015/05/11/us-indonesia-idUSKBN0NV0PC20150511 (11/5/2015), ‘About 900 migrants land in Indonesia and Thailand’ (15/5/2015) Aljazeera Retrieved from http://www.aljazeera.com/news/2015/05/700-migrants-rescued-indonesia-150515061549529.html (16/5/2015), ‘South-east Asia migrant crisis: Burma faces blame over influx of boat people’ (17/5/2015) The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/may/south-east-asia-migrant-crisis

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรฯ วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

12

ไตรมาสนเรายงไดเหนประเดนปญหาความมนคงภายในทเชอมโยงไปยงสถานการณความตงเครยดตามแนวชายแดนเมยนมาร-จน ซงสบเนองมาจากสถานการณความขดแยงภายในของเมยนมาร จนตองขยายเวลาใชกฎอยการศกตลอดชวงไตรมาสนในเขตพนทตามตะเขบชายแดน เพราะทหารรฐบาลยงคงสรบกบกองก าลงชนกลมนอยทมกลมโกกาง (Kokang) หรอในชอเตมวา กองก าลงพนธมตรเพอประชาธปไตยแหงชาตเมยนมาร (Myanmar National Democratic Alliance Army: MNDAA) เปนแกนน า ทไดสรางความตงเครยดใหจนตงแตชวงไตรมาสแรกจนตองแบกรบผอพยพกวา 60,000 ราย และมชาวจนในยนนานตองเสยชวตเพราะกระสนปนใหญและระเบดทขามฝ งมาตกในพนทของจน จนจนตองจดสงกองก าลงลาดตระเวนเขาตรวจตราพนทดงกลาว ลกษณะความตงเครยดทกลบมาเรมสะสมตวเชนนเองทอาจชวยกระตนใหการเดนทางออกนอกประเทศครงแรกอยางเปนทางการของอองซาน ซจ (Aung San Suu Kyi) ในฐานะผน าฝายคานมจดหมายอยทปกกง เพอผลกดนใหความสมพนธและมตรภาพระหวางกนขยบกาวตอไปในทางบวก29 ทามกลางเสยงวพากษวาผน าฝายคานดงกลาวละเลยตอปญหาความรนแรงภายในประเทศอยางกรณโรฮงญาดงกลาวขางตน

สวนเรองความมนคงภายในทเชอมโยงกบการขยายตวของ IS ปรากฏอยางชดเจนทมาเลเซยโดยเฉพาะเมอชวงตนไตรมาส เมอมการเรงผานกฎหมาย Internal Security Act (ISA) ทเคยไมผานการพจารณาเมอ ค.ศ. 2012 ทามกลางเสยงวพากษวาไรการทบทวนความเหมาะสมโดยเฉพาะเรองของระยะเวลา 2 ปทต ารวจสามารถควบคมตวโดยไมตองแจงขอกลาวหา และยงขยายเวลาไดอก 2 ป โดยในชวงตนไตรมาสซงเปนชวงเวลาแหงการเรมประชมหลากหลายเวทของอาเซยน ทางการมาเลเซยไดจบกมผตองหาสองกลมเกอบ 30 ราย (อายระหวาง 14-41 ป) ทอางความสมพนธกบ IS โดยสองผตองหาในกลมแรก (17 คน) ทจบกมไดเมอชวงตนเดอนเมษายนเพงเดนทางกลบจากซเรย การจบกมกลมทสองพรอมของกลาง (แอมโมเนยไนเตรท 20 กก. และโปแตสเซยมไนเตรท 20 กก.) ในชวงปลายเดอนเมษายน ไดชวยระงบการวนาศกรรมบรเวณศนยราชการ (Klang Valley) และอกหลายพนทใน

(19/5/2015), Beh Lih (26/5/2015) ‘Malaysia mass graves: villagers tell of migrants emerging from secret jungle camps’ The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/may/26/malaysia-mass-graves-villagers-tell-ofmigrants-emerging-from-secret-jungle-camps (26/5/2015), ‘US urges Myanmar to treat Rohingya as citizens’ (3/6/2015) Aljazeera Retrieved from http://www.aljazeera.com/2015/06/myanmar-treat-rohingya-citizens-150603045946351.html (3/6/2015), ‘Burma denies Rohingya persecution is fuelling south-east Asia’s migrant crisis’ (5/6/2015) The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/jun/05/burma-denies-rohingya-persecution-is-fuelling-south-east-asia-migrant-crisis (9/6/2015) 29

‘Myanmar extends martial law in area near China border’ (15/5/2015) Reuters Retrieved from

http://www.reuters.com/article/2015/05/15/us-myanmar-conflict-idUSKBN0O01KQ20150515 (16/5/2015), ‘Aung San Suu Kyi arrives in China for first visit’ (10/6/2015) BBC Retrieved from http://www.bbc.com/news/world-asia-33064192 (11/6/2015)

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรฯ วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

13

กวลาลมเปอร การกระท าของกลมนดจะตอบรบเสยงเรยกรองของ IS ทใหใชความรนแรงในรฐอสลามทประกาศแยกศาสนาออกจากการเมอง30

ชวงไตรมาสน ประเดนปญหาความมนคงในกรอบนยามตามแนวทางจารตดงกลาวขางตน นบไดวายงคงมความโดดเดนตอเนองมาจากไตรมาสทแลว โดยยงคงมความตงเครยดในทะเลจนใตเปนจดศนยกลาง ไมวาจะเปนเรองของการออกแถลงการณรวมอาเซยน ทามกลางแรงกดดนจากเวยดนามและฟลปปนส ทเกรงวามาเลเซยจะเหนแกความสมพนธทางเศรษฐกจทแนบแนนกบจนจนละเละความกงวลของเพอนบาน ทายทสดแถลงการณดงกลาวไดกลาวถงเรองนโดยไมพาดพงจนวา “เราแบงปนความกงวลอยางลกซงของผน าบางทานถงการสรางเขตพนท ( land reclamation) ในทะเลจนใต ซงไดบอนเซาะความไววางใจและความเชอมมน และอาจท าลายสนตภาพ ความมนคง และเสถยรภาพ”31

แมกระนนกตาม ส าหรบฟลปปนสแลว การด าเนนการดงกลาวยงไมอาจสรางความอนใจไดมากนก การซอมรบรวมกบสหรฐอเมรกาประจ าปนในชวงตนไตรมาสจงมขนาดใหญโดยมก าลงรบเขารวมกวา 12,000 นาย และครอบคลมพนทมากทสดเทาทเคยรวมมอกนหลงจากทกลบมามความรวมมอดานการทหารเมอชวงปลายทศวรรษ 1990 ตามดายการขยายจ านวนทหารและการเพมระยะเวลาปฏบตการของกองก าลงจากอเมรกาจากการลงนามของบารค โอบามา เมอ ค.ศ. 2014 แมปฏบตการซอมรบในครงนจะมชอเรยกขานในภาคภาษาองกฤษวา “war games” ทอาจเสนอความหมายไดทงการลดความจรงจงขงขงของสถานการณความตงเครยด และความหมายของเกมการชวงชงอ านาจทอาจยงสงใหความตงเครยดเพมสงขน ฟลปปนสดจะใหน าหนกตามความหมายทสอง เพราะชอเรยกในภาษา

30

‘Malaysia revives detention without trial’ (7/4/2015) Aljazeera Retrieved from

http://www.aljazeera.com/news/2015/04/malaysia-anti-terrorism-bill-150407043418514 (7/4/2015), ‘Malaysia passes controversial anti-terror bill’ (7/4/2015) BBC Retrieved from http://www.bbc.com/news/world-asia-32194636 (7/4/2015), ‘Malaysian authorities arrest 12 people in suburbs of Kuala Lumpur for Isis links’ (26/4/2015) The Guardian Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/apr/26/malaysia-police-arrest-12-people-isis-links (27/4/2015) 31

‘Chinese island-building in South China Sea ‘may undermine peace’, says Asean’ (27/4/2015) The Guardian

Retrieved from http://www.theguardian.com/world/2015/apr/27/chinese-island-building-in-south-china-may-undermjine-peace-says-asean (27/4/2015), Manuel Mogato and Praveen Menon (27/4/2015) ‘ASEAN draft statement says South China Sea land reclamation risks security’ Reuters Retrieved from http://www.uk.reuters.com/article/2015/04/27/uk-asean-summit-southchinasea-idUKKBN0NI0BP20150427 (27/4/2015)

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรฯ วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

14

ตากาลอกวา “Balikatan” (ไหล-ชน-ไหล)32 ทดจะบอกกลาวไดเปนอยางดวา ทงสองฝายพรอมจะสรบเคยงบาเคยงไหลตอภยคกคามทอาจขยบขนเปนการปะทะไมวาจะโดยตงใจหรอไมกตาม

เวยดนามไมไดเลอกใชวธการเดยวกบฟลปปนสในการรบมอกบสถานการณความตงเครยดในทะเลจนใต การเปดเผยขอมลของศนยศกษายทธศาสตรและการระหวางประเทศ (Centre for Strategic and International Studies: CSIS) ทวอชงตน ด.ซ ในชวงกลางไตรมาส ดจะท าใหเกดการตงค าถามไดเชนกนวา แทจรงนน ใชหรอไมวาทาทของเวยดนามตอการกรณปญหาทะเลจนใตมสวนไมนอยตอการเพมระดบของความตงเครยด เมอไดเรมท าการถมแนวปะการงในหมเกาะสแปรตลย ทงท West London Reef (65,000 ตรม.) และท Sandy Cay (21,000 ตรม.) ตงแต ค.ศ. 2009 แมไมอาจเทยบได

กบพนทขนาด 900,000 ตรม. บนแนว Fiery Cross ทจนเรมด าเนนการเมอตน ค.ศ. 2014 จงออกจะไมใชเรองแปลกเมอเวยดนามพยายามสรางความผอนคลายกบฟลปปนสซงตางมขอขดแยงในการอางสทธเหนอดนแดนในทะเลจนใต ดวยการสนบสนนใหหนวยทหารของทงสองฝาย (เวยดนาม 60 นาย ฟลปปนส 100 นาย) แขงกฬากระชบมตรบนเกาะ Northeast Cay ใกลชายฝ งฟลปปนส กอนจะจบทายดวยการรวมเพลงคาราโอเกะ33

ความส าเรจทางการศกษาของยวชนผานผลคะแนนสงจากการทดสอบ PISA สงทงในเรองของการอาน การค านวณ และวทยาศาสตร ทประกาศในชวงปลายไตรมาส ไมเพยงกระตนใหเราสรางจนตภาพถงทศทางการพฒนาทรพยากรมนษยของเวยดนาม ทกระตนอยางจรงจงใหนกเรยนเขาใจลกซงในเรองแนวคดหลก และการประยกตใชความร34 แตยงกระตนใหเกดค าถามทกอความกงวลถงอนาคตระยะกลางและระยะไกลไดไมมากกนอยวา ความเปนไปในทะเลจนใตคงเปนอกหนงบททดสอบวา

32

‘Philippines seeks help from U.S in South China Sea dispute’ (15/4/2015) Reuters Retrieved from

http://www.reuters.com/article/2015/04/15/us-southchinasea-philippines-usaidUSKBN0N616A20150415 (16/4/2015), ‘US and Philippines to launch ‘war games’ amid China row’ (19/4/2015) Aljazeera Retrieved from http://www.aljazeera.com/news/2015/04/philippines-launch-war-games-china-row (21/4/2015) 33

David Brunstrom and Ben Benchard (8/5/2015) ‘Images show Vietnam South China Sea reclamation, China

defends own’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/05/08/us-southchinasea-vietnam-idUSKBN0NT04820150508 (9/5/2015), Manuel Mogato (27/5/2015) ‘Philippine, Vietnamese troops play soccer and sing on disputed island’ Reuters Retrieved from http://www.reuters.com/article/2015/05/27/us-southchinasea-philippine-vietnam-idUSKBN0OC0HT20150527 (28/5/2015) 34

Andreas Schleicher (17/6/2015) ‘Vietnam’s ‘stunning’ rise in school standards’ BBC Retrieved from

http://www.bbc.com/news/business-33047924 (17/6/2015)

โครงการคลงปญญาเพอการอภวตนประเทศไทยในยคบรพาภวตน สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรฯ วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต

15

สถานการณจะเปนไปในทศทางใด หากเวยดนามมพรอมมากขนทงความแขงแกรงของทรพยากรบคคลและพลงทางเศรษฐกจ

****************************************

1

ผอ านวยการสถาบนคลงปญญา ศ.ดร.เอนก เหลาธรรมทศน

บรรณาธการ : น.ส.ยวด คาดการณไกล ผเขยน : ดร.วรารก เฉลมพนธศกด

ผประสานงาน : นายปาณท ทองพวง ปทพมพ : กนยายน 2558

ส านกพมพ : มลนธสรางสรรคปญญาสาธารณะ

ทอยตดตอ วทยาลยรฐกจ มหาวทยาลยรงสต : 52/347 พหลโยธน 87 ต าบลหลกหก อ าเภอเมอง จงหวดปทมธาน 12000

โทรศพท 02-997-2200 ตอ 1283 โทรสาร 02-997-2200 ตอ 1216 สถาบนคลงปญญาดานยทธศาสตรฯ : อาคารพรอมพนธ 1 ชน 4 637/1 ถนนลาดพราว เขตจตจกร กทม. 10900

โทรศพท 02-930-0026 โทรสาร 02-930-0064

เพมเตมไดท www.rsu-brain.com