Embed Size (px)
Citation preview
SUNRISE
SVTH: LÊ HUY BA DUY NGÔ THỊ THANH NGUYỄN VĂN QUANG NGUYỄN THỊ KIM XUYẾN
KHOA VẬT LÝ – ĐH SƯ PHẠM HCM
GVHD: ThS. TRƯƠNG TRƯỜNG SƠN
ẢNH HƯỞNG CỦA BỨC XẠ ION HÓA LÊN SỨC KHỎE
CON NGƯỜI
SUNRISE
2
MỤC LỤC
11Các Loại Bức Xạ.
22Các Nguồn Chiếu Xạ.
33Tác Hại Của Bức Xạ.
NỘIDUNG
44Add Your TextNhững Vụ Tai Nạn Nghiêm Trọng.
SUNRISE
3
CÁC LOẠI BỨC XẠ ION HÓA.
Bức xạ tia X
Bức xạ Beta
Bức xạ neutron
Bức xạ gamma
Bức xạ Alpha
BỨCBỨCXẠXẠ
SUNRISE
4
CÁC NGUỒN CHIẾU XẠ
CHIẾU XẠ
NHÂN TẠO
CHIẾU XẠ TỰ NHIÊN
NGUỒN
SUNRISE
5
CHIẾU XẠ TỰ NHIÊN
THIÊNHÀ
BỨC XẠ VŨ TRỤ
BỨC XẠ TRONG VỎ TRÁI ĐẤT
MẶTTRỜI
MẶT ĐẤT
VẬT LiỆU
KHÔNGKHÍ
THỨC ĂN
SUNRISE
6
CHIẾU XẠ NHÂN TẠO
Add Your Text
Y TẾ CÔNG NGHIỆP
TRO BỤIPHÓNG XẠ
• CHUẨN ĐOÁN• XẠ TRỊ
• CHUẨN ĐOÁN• XẠ TRỊ
• ĐÁNH DẤU ĐỒNG VỊ PHÓNG XẠ• CHỤP HÌNH X-QUANG
• ĐÁNH DẤU ĐỒNG VỊ PHÓNG XẠ• CHỤP HÌNH X-QUANG
• DO CÁC VỤ NỔ HẠT NHÂN.
• DO CÁC VỤ NỔ HẠT NHÂN.
SUNRISE
7
TÁC HẠI CỦA BỨC XẠ ION
1
CƠ CHẾ
2
TỔN THƯƠNG
*
TRỰCTIẾP
*
GIÁN TIẾP
*
NST
*
TẾ BÀO
*
PHÂNTỬ
SUNRISE
8
CƠ CHẾ TÁC DỤNG
GIÁNGIÁNTIẾPTIẾP
• Kích thích hoặc ion hóa các phân tử nước ở lân cận ADN.
TRỰCTRỰCTIẾPTIẾP
• Kích thích hay ion hóa trực tiếp lên phân tử ADN.
SUNRISE
9
CƠ CHẾ GIÁN TIẾP
2H O HOH e
2e HOH H O
2e H O HOH
e
(Được bao quanh bởi 5 đến 7 phân tử nước)
eqe
(Tương đương electron)
SUNRISE
10
CƠ CHẾ GIÁN TIẾP
*HOH H OH
*HOH OH H
* *2 2OH OH H O
Các ion và không bền vững lắm và có thể bị tách thành các phần tử nhỏ hơn.
HOH HOH
Hydrogen Peroxide
(rất độc đối với tế bào)
SUNRISE
11
TỔN THƯƠNG
* NHIỄM SẮC THỂ
SUNRISE
12
TỔN THƯƠNG
Tế bào bị chết do tổn thương nặng ở nhân và nguyên sinh chất.Tế bào không chết nhưng không phân chia được.Tế bào không phân chia được nhưng nhiễm sắc thể tăng lên gấp đôi và trở thành tế bào khổng lồ.Tế bào vẫn phân chia thành hai tế bào mới nhưng có rối loạn trong cơ chế di truyền.
Tế bào hồng cầu
Tế bào
* TẾ BÀO TẾ BÀO DA BỊ TỔN THƯƠNG DO BỨC XẠ MẶT TRỜI
SUNRISE
13
TỔN THƯƠNG
Khi bị chiếu xạ, năng lượng của chùm tia bức xạ truyền trục tiếp hoặc gián tiếp cho các phân tử sinh học làm phá vỡ các mối liên kết hóa học hoặc phân li các phân tử sinh học.
Phân tử có thể kháng virut HIV
PHÂN TỬ
SUNRISE
14
CÁC HIỆU ỨNG VÀ BIỂU HIỆN
Hiệu Ứng Sớm
Tất Nhiên
Ngẫu Nhiên
Hiệu Ứng Muộn
SUNRISE
15
MÁU VÀ CƠ
QUAN TẠO MÁU
Xuất huyết, phù, thiếu máu.
HỆ TIÊUHÓA
Sút cân, nhiễm độc máu, giảm sức đề kháng của cơ thể.
DA
Xạm da,viêm loét, thoái hóa, hoại tử da.
CƠ QUAN SINH DỤC
Vô Sinh
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA PHÔI THAI
Xẩy thai, thai chết lưu hoặc sinh ra những đứa trẻ bị dị tật bẩm sinh.
HIỆU ỨNG SỚM
SUNRISE
16
Sinh Thể
• Giảm Thọ• Ung Thư Phổi• Ung Thư Xương• Máu Trắng• Đục Nhãn Cầu
Di Truyền
• Làm đứt gãy nhiễm sắc thể • Tạo ra những đặc điểm đột biến về cấu tạo, hình thể
HIỆU ỨNG MUỘN
SUNRISE
17
HIỆU ỨNG NGẪU NHIÊN VÀ TẤT NHIÊN
SUNRISE
18
BIỂU HIỆN SAU KHI CHIẾU XẠ
Liều Hiệu Ứng
0,1 Gy Không có dấu hiệu tổn thương trên lâm sàng. Tăng sai lệch nhiễm sắc thể có thể phát hiện được.
1 Gy Xuất hiện bệnh nhiễm xạ trong số 5-7 % cá thể sau chiếu xạ.
2-3 Gy Rụng lông, tóc, đục thủy tinh thể, giảm bạch cầu, xuất hiện ban đỏ trên da. Bệnh nhiễm xạ gặp ở hầu hết các đối tượng bị chiếu. Tử vong 10-30 % số cá thể sau chiếu xạ.
3-5 Gy Giảm bạch cầu nghiêm trọng, ban, xuất huyết, nhiễm khuẩn, rụng lông, tóc. Tử vong 50% số cá thể sau chiếu xạ.
6 Gy Vô sinh lâu dài ở cả nam và nữ. Tử vong hơn 50% số cá thể bị chiếu cả khi được điều trị tốt nhất.
SUNRISE
19
BIỂU HIỆN SAU KHI CHIẾU XẠ
Do Tia X liều quá caoẢnh hưởng Tia X tới thai nhi (suckhoegiadinh.com)DO XẠ TRỊ
. Michael Heuser, “bệnh nhân số 1” sau khi bị dùng tia xạ quá mức tại Cedars-Sinai
Di dạng, chậm phát triển, ung thư,…
8-40 (giai đoạn thai)
Dị dạng, Chậm Phát Triển, Ung Thư
2-7 (giai đoạn phát triển cơ quan)
Chết phôi0-1 (tiền làm tổ)
Ảnh HưởngTuần TuổiẢnh hưởng tia x đối với thai nhi
TS.BS LÊ THỊ THU HÀ (Bệnh viện Từ Dũ)-TTO
DO XẠ TRỊ (nguồn trang web benh vien K)
•Đau Đớn
•Tâm Lý
• Hoại Tử
• Rụng Tóc
SUNRISE
20
NHẬN BIẾT DẤU HIỆU LÂM SÀNG
Buồn nôn, nôn mửa, đặc biệt là có kèm theo các ban đỏ, mệt mỏi, tiêu chảy và các triệu chứng không giải thích được bằng các nguyên nhân khác
Các thương tổn da (không do các nguyên nhân bỏng nhiệt hoặc hóa chất, hay do côn trùng cắn, hay tiền sử bệnh da hoặc dị ứng thuốc.
Triệu chứng rụng lông, rụng tóc hoặc có vấn đề về máu (đốm máu, chảy máu răng hoặc mũi) với một bệnh sử buồn nôn, nôn mửa 2-4 tuần trước đó.
*
Tổn Thương
Do Bức Xạ
SUNRISE
21
MỨC GIỚI HẠN LIỀU
Đối với nhân viên bức xạ:không nên vượt quá 50 mSv/năm và liều trung bình cho 5 năm không được vượt quá 20 mSv
Đối với công chúng :không nên vượt quá 1 mSv/1 năm.
Đối với bệnh nhân :Không có giới hạn liều rõ ràng tùy thuộc vào từng trường hợp
Theo khuyến cáo của ICRP :Nhóm cơ quan tới
hạnNhân viên
phóng xạ (Sv)
Những cá biệt trong dân chúng(Sv)
Dân cư nói chung
(Sv)
Toàn thân,tủy xương,
các tuyền sinh dục
20 5 1,7
Cơ,mô mỡ, gan, thận, lách…
60 6 2
Xương,tuyến giáp,da
120 12 4
Tay,chân 300 30 10
SUNRISE
22
MỨC ĐỘ AN TOÀN
TEXT TEXT
Mức độ an toàn khi làm việc với NBXIH được xác định bằng những nhân tố sau:
Độ kín của
nguồn
Dạng năng lượng
của bức xạ ion hóa
Hoạt tính và chu kỳ bán rã
SUNRISE
23
Ba Biện Pháp
Giảm thời gian làm việc
Tăng khoảng cách tới nguồn
Tăng bề dày vật che chắn bức xạ
BIỆN PHÁP GIẢM ẢNH HƯỞNG DO CHIẾU NGOÀI
SUNRISE
24
BIỆN PHÁP GIẢM ẢNH HƯỞNG DO CHIẾU XẠ
•Cấm ăn uống, hút thuốc và dùng mỹ phẩm trong các vùng đã phân loại
•Tuân thủ nội quy phòng thí nghiệm
•Sử dụng áo quần bảo hộ, khẩu trang, gang tay
Thường xuyên kiểm tra mức nhiễm xạ bề mặt dụng cụ và phòng làm việc.
Đặt thiết bị đo ở lối vào ra vùng đã phân loại.
Có các quy định khi vào và ra vùng đã phân loại.
Chú Ý
SUNRISE
25
NHỮNG VỤ TAI NẠN
1. NỔ NHÀ MÁY ĐIỆN HẠT NHÂN CHERNOBYL (UCRAINA)
VIDEOVIDEO
SUNRISE
26
NHỮNG VỤ TAI NẠN
2. Vụ Mỹ ném bom nguyên tử xuống Hiroshima và Nagasaki
Fatman
Cột khói bụi khổng lồ bốc lên sau khi thả quả bom Fatman xuống thành phố Nagasaki vào ngày 9/8/1945 Little boy
VIDEOVIDEO
VIDEOVIDEO
VIDEOVIDEO
VIDEOVIDEO
SUNRISE
27
