ՔԱՂԱՔԱԿԱՆՀԱՄԱԳՈՐԾԱԿՑՈՒԹԵԱՆՀԱՄԱՁԱՅՆԱԳԻՐ

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏԱԿԱՆԵՒ Հ.Յ.ԴԱՇՆԱԿՑՈՒԹԵԱՆ ՄԻՋԵՒ

Փետրուար 24, 2016-ին Հայաստանի նախագահականապարանքին մէջ, իշխող Հանրապետական Կուսակցու-թ ե ա ն ե ւ Հ ա յ Յ ե ղ ա փ ո խ ա կ ա ն Դ ա շ ն ա կ ց ո ւ թ ե ա ն մ ի ջ ե ւս տ ո ր ա գ ր ո ւ ե ց ա ւ Ք ա ղ ա ք ա կ ա ն Հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ ե ա նԾրագիրը: Վեց էջերէ բաղկացած համաձայնագիրը ստո-րագրեցին, Հանրապետական Կուսակցութեան փոխ նա-խագահ՝ Արմէն Աշոտեան եւ ՀՅԴ-ի Գերագոյն Մարմնի Վա-րիչ՝ Աղուան Վարդանեան: Ներկայ էին ՀՀ Նախագահ ՍերժՍարգսեան եւ ՀՅԴ Պիւրոյի անդամ Հրանդ Մարգարեան:

Ստորագրութենէն ետք, պատասխանելով «Արմէնփրէս»իթղթակիցին, Արմէն Աշոտեան ըսաւ թէ Հայաստանի քա-ղաքական դաշտէն ներս նոր մշակոյթի մը սկիզբը դրուե-ցաւ, որ նախընտրական կամ յետընտրական համախոհու-թիւն չէ, այլ սկիզբն է քաղաքական երկարատեւ գործակ-ցութեան:

Նախագահ Սարգսեանի հրամանագրով պաշտօնէ ազատարձակուած էին Կրթական ու գիտութեան, Տնտեսութեան,ու Տարածքային Զարգացման նախարարներ՝ Արմէն Աշոտ-եան, Կարէն Ճշմարիտեան եւ Արմէն Երիցեան, ու անոնցփ ո խ ա ր է ն ն շ ա ն ա կ ո ւ ա ծ է ի ն Հ Յ Դ - ի ա ն դ ա մ ն ե ր ՝ Լ ե ւ ո նՄկրտիչեան, Արծուիկ Մինասեան եւ Դաւիթ Լոգեան: Նոյն-պէս, Շիրակի մարզպետ կը նշանակուէր Յովսէփ Սիմոն-եան, իսկ Արագածոտնի մարզպետ՝ Գագիկ Կօզալեան:

A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

LX& TARI JIU 2025 :RKOU<ABJI% 7 MART 2016

• VOL. XXXVI, NO 2025 • LUNDI, 7 MARS 2016 • MONDAY, MARCH 7, 2016

Թուրքիոյ մէջ շուրջ 300 տարուան պատմու-թիւն ունեցող հայկական եկեղեցի մը վաճառքիհանուած է:

Ա ռ ո ւ ծ ա խ ի « Ս ա հ ի պ ի ն տ ե ն » կ ա յ ք ի ն վ ր ա յտեղադրուած է յայտարարութիւն մը, որուն մէջկը նշուի, թէ Թուրքիոյ հիւսիսարեւելեան Պուր-սա քաղաքին մէջ կը վաճառուի «եռայարկ շի-նութիւն» մը:

Վ ա ճ ա ռ ո ղ ն ե ր ը հ ա յ կ ա կ ա ն ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ հ ա -մար կը պահանջեն 1,5 միլիոն ամերիկեան տո-լար:

Ա ռ ո ւ ծ ա խ ո վ զ բ ա ղ ո ղ գ ո ր ծ ա կ ա լ Թ ա յ ֆ ո ւ նԷօզենկիլեր յայտնած է, որ շինութիւնը 1986-ինարձանագրուած է իբրեւ պատմական կառոյց:

Գերմանիոյ խորհրդարանին մէջ ՀայոցՑեղասպանութեան բանաձեւի ընդունմանշ ո ւ ր ջ 2 5 Փ ե տ ր ո ւ ա ր ի ն ծ ա ւ ա լ ա ծ բ ո ւ ռ նք ն ն ա ր կ ո ւ մ ն ե ր ը ք ո ւ է ա ր կ ո ւ թ ե ա ն հ ա ն -գըրուան չհասան: «Արմէնփրէս»–ը ` Հան-րային ձայնասփիւռի կայանէն` «Ռատիո-լուր»-էն յղում կատարելով կը տեղեկացնէ,թ է ի շ խ ո ղ հ ա մ ա խ մ բ ա կ ա ն կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ -թ ե ա ն ե ւ բ ա ն ա ձ ե ւ ի ը ն դ ո ւ ն ո ւ մ ը ն ա խ ա -ձեռնած «Դաշինք 90/Կանաչներ» կուսակ-ցութեան ներկայացուցիչներու իրերամերժդիրքորոշման ու գնահատականներու  ար-դիւնքով որոշուեցաւ բանաձեւը յետս կոչել`լրացուցիչ մշակման համար: Նախատես-ւած 45 վայրկեանէ աւելի տեւած քննար-կումներու աւարտին յառաջ եկաւ բանա-ձեւի քուէարկութեան նպատակայարմա-րութեան մասին հարցը, որովհետեւ իշխողՔրիստոնեայ – դեմոկրատական միութիւն/Քրիստոնեայ – ընկերային միութիւն դա-շինքի ներկայացուցիչները յայտարարեցին,ո ր ա յ ժ մ ա յ ս պ ա յ մ ա ն ն ե ր ո ւ ն մ է ջ ո ւ ա յ ստեսքով բանաձեւի քննարկումը աննպա-տակայարմար է: Ցեղասպանութեան հար-ցով հայամէտ դիրքորոշում ունեցող ձախե-րը եւս ձեռնպահ մնացին` յայտարարելով,որ բանաձեւը այս տեսքով իրենց չի բա-ւարարեր եւ Ցեղասպանութեան վերաբեր-եալ սեփական բանաձեւով հանդէս կու գան2 4 Ա պ ր ի լ ի ն ը ն դ ա ռ ա ջ : Ա յ ս բ ո լ ո ր ի ն ա ր -

դ ի ւ ն ք ո վ կ ա ն ա չ ն ե ր ո ւ կ ո ւ ս ա կ ց ո ւ թ ե ա նհ ա մ ա ն ա խ ա գ ա հ Ճ ե մ Է օ զ տ ե մ ի ր ի շ խ ո ղհամախմբական կառավարութեան առջեւյ ա ռ ա ջ ք ա շ ե ց բ ա ն ա ձ ե ւ ը յ ե տ ս կ ո չ ե լ ո ւն ա խ ա պ ա յ մ ա ն ն ե ր ` բ ա ն ա ձ ե ւ ը պ է տ ք էներկայացուի մինչեւ 24 Ապրիլ եւ ներառէե ր ե ք դ ր ո յ թ ` յ ս տ ա կ բ ո վ ա ն դ ա կ ո ւ թ ե ա մ բյ ա յ տ ա ր ա ր ո ւ ի , ո ր 1 9 1 5 - ի դ է պ ք ե ր ը Ց ե -ղասպանութիւն են, ընդունուի Գերմանիոյմեղսակցութիւնը եւ Գերմանիան պատաս-խ ա ն ա տ ո ւ ո ւ թ ի ւ ն ս տ ա ն ձ ն է ` ն պ ա ս տ ե լ ո ւհայ -թրքական յարաբերութիւններու բա-րելաւման հոլովոյթին:

Պունտեսթակի մէջ ՀայոցՑեղասպանութիւնը դատապարտողբանաձեւի ընդունումը յետաձգուած է

Մարիա Զախարովա. «Երեւանի հետ մերռազմական համագործակցութիւնը թափանցիկ է»

Մոսկուայի ռազմատեխ-ն ի կ ա կ ա ն հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ -ցութիւնը Երեւանի հետ թա-փանցիկ է` միջազգային բո-լոր պարտաւորութիւններուպահպանումով. այս մասինյ ա յ տ ա ր ա ր ա ծ է Ռ Դ Ա Գ Նխ օ ս ն ա կ Մ ա ր ի ա Զ ա խ ա -րովա, կը գրէ «Սիվիլնեթ»-ը:

«Մենք ատրպէյճանականկ ո ղ մ ի ն դ ի ւ ա ն ա գ ի տ ա կ ա նխողովակներով արդէն հաս-ցուցած ենք համապատաս-խան տեղեկատուութիւնը :Ռուսիան Հայաստանի հետկապուած է դաշնակցայինյարաբերութիւններով, անորհ ե տ կ ը զ ա ր գ ա ն ա յ ն ա ե ւռ ա զ մ ա տ ե խ ն ի կ ա կ ա ն հ ա -մագործակցութիւն: Կը կար-ծ ե ն ք , ո ր ա տ ի կ ա հ ա ն ր ա -յ ա յ տ փ ա ս տ է : Բ ա ց ի ա յ դ ,մենք այդ համագործակցու-թիւնը կը վարենք թափան-ց ի կ ` զ ա յ ն չ թ ա ք ց ն ե լ ո վ : Իդ է պ ` ո ր ե ւ է ս պ ա ռ ա զ ի ն ո ւ -թեան մատակարարում ինչ-պէս Հայաստանին, այնպէսալ բարեկամ Ատրպէյճանինմեր կողմէ կ’իրականացուի`

մանրակրկիտ կերպով հաշ-ւի առնելով տարածաշրջա-նին մէջ ուժերու հաւասա-ր ա կ շ ռ ո ւ թ ե ա ն ա ն հ ր ա ժ ե շ -տ ո ւ թ ի ւ ն ը » , - « Ռ ի ա ն ո վ ո ս -թի» գործակալութեան փո-խանցմամբ` Փետրուար 25-ինճեպազրոյցի ժամանակ յայ-տարարած է Զախարովա:

ՌԴ ԱԳՆ խօսնակի խօս-ք ո վ ` զ է ն ք ի մ ա տ ա կ ա ր ա ր -մ ա ն հ ա ր ց ե ր ո վ Ռ ո ւ ս ի ա նանվերապահօրէն կը պահ-պանէ ստանձնած պարտա-ւորութիւններն ու կը գործէարտահանման վերահսկո-ղ ո ւ թ ե ա ն ա զ գ ա յ ի ն հ ա մ ա -կարգի ծիրէն ներս:

Յ ի շ ե ց ն ե ն ք , ո ր Փ ե տ ը ր -ւար 24-ին  Ատրպէճանի ար-տ ա ք ի ն գ ո ր ծ ո ց ն ա խ ա ր ա -ր ո ւ թ ի ւ ն ը   բ ո ղ ո ք յ ղ ա ծ է րՌուսիոյ արտաքին գործոցնախարարութեան` Ռուսիա-յ է ն Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ն 2 0 0 մ ի -լիոն տոլարի պետական ար-տահանման վարկ տրամադ-րելու մասին համաձայնագ-րի առնչութեամբ: Ատրպէյ-ճ ա ն յ ա յ տ ա ր ա ր ա ծ է ր , ո ր

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի ն ս պ ա ռ ա զ ի -նութիւններու եւ ռազմականտ ե խ ն ի կ ա յ ի մ ա տ ա կ ա ր ա -րումը «չի նպաստեր հակա-մարտութեան կարգաւորու-մին»:

Պ ա շ տ օ ն ա կ ա ն Պ ա ք ո ւ նՌ ո ւ ս ի ո յ կ ո ղ մ է Հ ա յ ա ս տ ա -նին զէնքի վաճառքը որա-կ ա ծ է ր   « ե ր կ ա կ ի չ ա փ ա -ն ի շ ն ե ր ո ւ դ ր ս ե ւ ո ր ո ւ մ »   ե ւյայտարարած, որ որոշ պա-ր ա գ ա ն ե ր ո ւ Ռ ո ւ ս ի ա ն   Հ ա -յաստանին զէնք-զինամթերքկ ը վ ա ճ ա ռ է   « չ ա փ ա զ ա ն ցցած գիներով»:

Իրանի խորհրդարանի անդամընտրուած է 2 հայ պատգամաւոր

Ուրբաթ՝ 26 Փետրուար 2016-ին, Իրանի ԻսլամականՀ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ն մ է ջ կ ա յ ա ց ա ծ 1 0 - ր դ գ ո ւ մ ա ր մ ա նՄէճլիսի ընտրութիւններուն մասնակցող իրանահայ 4 թեկ-նածուներէն ընտրուած են երկուքը` Կարէն Խանլարեանն ուԺորժ Աբրահամեանը:

Այս մասին  NEWS.am-ի թղթակիցին ըսած է ընտրուածԿարէն Խանլարեանը:

Պատգամաւորին խօսքով` հայ համայնքը աշխոյժ մաս-նակցութիւն ունեցած է կատարուած ընտրութիւններուն:

«Ես շատ գոհ եմ խորհրդարանական ընտրութիւններից,արդիւնքն իմ կարծիքով շատ լաւն է»,- ըսած է Կարէն Խան-լարեանը:

Աւարտին յիշենք, որ Իրանի մէջ Փետրուար 26-ին կա-յացած խորհրդարանի (Մէճլիս) եւ Փորձագէտներու խոր-հուրդի ընտրութիւններուն մասնակցած է ընտրողներուն 58տոկոսէն աւելին, կամ մօտ 33 միլիոն մարդ:

TØQJ& |& ARXOUMAN:AN

Կաշառակերութիւնը, կամ փտախ-տը (corruption) համատարած ախտմը կը թուի ը լ լա լ աշխարհի բո լորերկիրներու մէջ, առաւել կամ նուազչափով: Միայն վերջին տարիներունէ որ այս հարցը կ’ուսումնասիրուիգիտական եւ առարկայական մօտե-ցումով ու անոր նոյնիսկ մասնակիդարմանումով կը յուսացուի որ ժո-ղովուրդներու, եւ յատկապէս թերաճե ր կ ի ր ն ե ր ո ւ մ է ջ , ա պ ր ո ւ ս տ ի մ ա -կարդակը պիտի բարձրանայ:

Ա ն ց ե ա լ շ ա բ ա թ , Ե ր ե ւ ա ն ի մ է ջհամաձայնութիւն մը ստորագրուե-ցաւ Միացեալ Նահանգներու Մի-ջազգային Զարգացման Գործակ-ցութեան (USAID) Երեւանի Գրա-սենեակի տնօրէնին եւ ՀայաստանիՊետական Պաշտօնէութեան տնօ-րէնին միջեւ, իրագործելու համար2015-2018 տարիներուն ընթացքինփ տ ա խ տ ի դ է մ պ ա յ ք ա ր ի ծ ր ա գ ի րմը, որուն համար պիտի կազմուինմասնագէտներու յանձնախումբերկ ր թ ա կ ա ն , հ ա ն ր ա յ ի ն ծ ա ռ ա յ ո ւ -թեան, եկամուտներու, առողջապա-հական եւ ոստիկանական ծառա-յութեան վերաբերեալ, որոնք պիտիապահովեն անոնց գործունէութեանթափանցիկութիւնը: Այս ծրագրինհ ա մ ա ր U S A I D - ը կ ը յ ա տ կ ա ց ն է750,000 տոլար: Վարչապետ ՅովիկԱբրահամեան յայտնած է թէ կա’ յհակա-փտախտի յստակ ծրագրի մըիրագործման քաղաքական կամքը,նպատակ ունենալով իրագործելութափանցիկութեան, հաշուետուու-

թ ե ա ն ե ւ գ ո ր ծ ն ա կ ա ն փ ո փ ո խ ո ւ -թիւններ, որոնք պիտի յառաջաց-ն ե ն Հ ա յ ա ս տ ա ն ի մ է ջ ա պ ր ո ւ ս տ իմակարդակի բարձրացումը:

Հարց կրնայ ծագիլ թէ կաշառա-կերութեան արգելք ըլլալու նման ճի-գերու համար երբ խոշոր գումար-ներ կը տրամադրուին, արդեօ՞ք չիքաջալերուիր իւրացումի փորձու-թինը, երբ «ոչխարներու պահապաննշանակուի գայլը»: Տեղին է պատ-մական տուեալները վերանայիլ եւյստակացնել:

« Մ ի ջ ա զ գ ա յ ի ն Թ ա փ ա ն ց ի կ ո ւ -թիւն» (Transparency International -T I ) կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ թ ի ւ ն ը 1 9 9 3 - ի նկազմուեցաւ Գերմանիոյ մէջ որպէսո չ - պ ե տ ա կ ա ն ե ւ ո չ - շ ա հ ո ւ թ ա բ ե րկազմակերպութիւն, որու առաքե-լութիւնը եղաւ՝ բացայայտել հեղի-նակութեան մը վստահուածին չա-րաշահումը (abuse) ՝ սեփական շա-հի համար, որ պիտի վնասէ անոնցորոնք կախեալ են հեղինակութեանդիրքի վրայ եղողին անեղծութենէն(integrity): Նախ որոշուեցաւ չզբա-ղիլ անհատական փտախտի պարա-գաներով, այ լ համայնքային ընկե-րակցութիւններու, կազմակերպու-թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ե ւ կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ թ ի ւ ն -ն ե ր ո ւ հ ե տ , թ ա փ ա ն ց ի կ ո ւ թ ե ա նհասկացողութեամբ (percept ion) :Ապա հաստատուեցաւ CorruptionPerception Index ցուցանիշը, անովհետապնդելու եւ տարուէ տարի հե-տեւելու աշխարհի 167 երկիրներուայդ ցուցանիշով ցոլացող թափան-ցիկութեան աստիճանը: Օրինակ՝2 0 1 6 - ի բ ա ր ձ ր ա գ ո յ ն ց ո ւ ց ա ն ի շունեցող երկիրը Տանիմարքան է :

Հ ա յ ա ս տ ա ն ը 9 5 - ր դ ն է , Մ ի ա ց ե ա լՆահանգները՝ 16-րդը, Թուրքիան՝66-րդը, Ռուսիան՝ 119-րդը, Իրանը՝130-րդը, եւլն.:

TI-ը իր մասնաճիւղերը ունի մօտ100 երկիրներու մէջ ուր ան կը հե-տապնդէ (monitor) եւ կը հրատա-րակէ խոշոր ընկերակցութիւններու,հ ա ն ր ա յ ի ն պ ա շ տ օ ն ա տ ա ր ն ե ր ո ւ ,քաղաքական կազմակերպութիւն-ն ե ր ո ւ , մ ի ջ ա զ գ ա յ ի ն զ ա ր գ ա ց մ ա նկազմակերպութիւններու տուեալ-ն ե ր ը ո ւ ձ ա յ ն կ ո ւ տ ա յ փ տ ա խ տ իզոհերուն: Ուրեմն, կաշառակերու-թ ե ա ն կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ ա ծ գ ո ր ծ ո ւ -նէութիւններն են որոնց բացայայ-տումին միջոցաւ պայքար կը տար-ւի փտախտի դէմ:

Մօտ շաբաթ մը առաջ ամերիկ-եան CNN լրատու գործակալութիւնըյ ա յ տ ա ր ա ր ե ց Ի ս ր ա յ է լ ի ն ա խ կ ի նվարչապետ Էհուտ Օլմէրթի 8 ամիսբանտարկութեան դատապարտուե-լու լուրը, հետեւանք՝ ամերիկացիգ ո ր ծ ա ր ա ր է մ ը 2 5 , 0 0 0 տ ո լ ա րհնչիւն գումար մը ստացած ըլլալունհամար: Նոյն անձը 6 տարուայ բան-տ ա ր կ ո ւ թ ե ա ն ե ն թ ա ր կ ո ւ ա ծ է ր ,որպէս Երուսաղէմի քաղաքապետխ ն դ ր ա յ ա ր ո յ ց շ ի ն ա ր ա ր ո ւ թ ե ա նծրագրի մը իր դերին կապակցու-թեամբ:

Եթէ նոյն օրինակով Հայաստանիկառավարութեան պաշտօնատար-ներու բացայայտումը կարելի ըլլայկատարել, քանի՞ պաշտօնակատարպիտի մնայ երկիրը կառավարելուհամար:

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: abaka@bellnet.cawww.tekeyanmontreal.ca

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 7 MARS 2016 - MONDAY MARCH 7, 2016

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $90

U.S.A. 1st class (US)$90

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

ԿԱՇԱՌԱԿԵՐՈՒԹԵԱՆ ԴէՄ ՊԱՅՔԱՐՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՄԷՋ

AXGA|IN FARZ:R :U T:SAKHTN:R Հռոմի Պապըյորդորեց ամբողջաշխարհի մէջ ջնջելմահապատիժը

Հռոմի Ֆրանսիսքօ Ա. Պապըա շ - խ ա ր հ ի բ ո լ ո ր ե ր կ ի ր ն ե ր ո ւղ ե կ ա վ ա ր ն ե ր ո ւ ն կ ո չ ո ւ ղ ղ ե լ ո վ ,յ ո ր դ ո ր ե ց ո ր ա մ բ ո ղ ջ ա շ խ ա ր հբարեացակամութիւն ցուցաբերէո ւ ա յ ս տ ա ր ի ի կ ա տ ա ր չ ա ծ էմահապատիժի դատավճիռները:Հռոմի Ս. Պետրոս հրապարակիվ ր ա յ ի ր պ ա տ գ ա մ ը ո ւ ղ ղ ե լ ո վուխտաւորներուն ու հազարա-ւոր հաւատացեալներուն, Ֆրան-սիսքօ Ա. Քահանայապետը ըսաւոր աւետարանական «մի’ սպան-նէ» պատուիրանը կը վերաբերիբոլորին՝ թէ’ անմեղներուն եւ թէմեղաւորներուն:

Ն ո յ ն ի ս կ յ ա ն ց ա գ ո ր ծ ն ե ր ըկեանքի իրաւունք ունին, որով-հ ե տ ե ւ Ա ս տ ո ւ ա ծ ն է ո ր կ ե ա ն քտուած է անոնց, ըսաւ Քահանա-յապետը: Հռոմի Պապը յորդորեցո ’ չ մ ի ա յ ն չ ե ղ ե ա լ յ ա յ տ ա ր ա ր ե լմահապատիժը, այլ նաեւ բարե-լ ա ւ ե լ բ ա ն տ ե ր ո ւ մ է ջ կ ա լ ա ն ա -ւ ո ր ն ե ր ը պ ա հ ե լ ո ւ պ ա յ մ ա ն ն ե -րը:

:ROUAND AXAT:AN

Ռոպէր Հատտէճեան ԱդլանդեանՈվկիանոսի Արեւմտեան ափերունկ ր ն ա յ հ ա ն ր ա ծ ա ն օ թ ա ն ո ւ ն մ ըչ ը լ լ ա լ , բ ա յ ց ի ր գ ր ա կ ա ն ե ւ լ ր ա գ -րական աւանդը զինք կը դասէ ՀայՄ շ ա կ ո յ թ ի պ ա տ մ ո ւ թ ե ա ն խ ո շ ո րսրբապատկերներու (icon) կարգին:

Յունուար 2016-ը կը նշէ իր կեան-քի ջրաթափը (watershed), մինչ անկ ը թ ե ւ ա կ ո խ է ի ր 9 - ր դ տ ա ս ն ա մ -ե ա կ ը , տ ա կ ա ւ ի ն ո ւ ժ ե ղ կ ո ր ո վ ո վ ,տակաւին արտադրելով եւ ստեղծա-գ ո ր ծ ե լ ո վ ա ռ ա ն ց դ ա դ ա ր ի ե ւ ա ն -կասելի եռանդով:

Ի ս թ ա ն պ ո ւ լ ի հ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ը ն շ ե ց ա յ ս ն շ ա ն ա ւ ո րմարդուն 90-ամեակը: Հայաստանի եւ Սփիւռքի հայերըեւս կը ձայնակցէին այդ տօնակատարութեան: Թէեւ իրգ ր ա կ ա ն գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ թ ի ւ ն ը ս ա հ մ ա ն ա փ ա կ ո ւ ա ծ էհայերէնի, իր ստեղծագործ կեանքը սակայն ազդած էոչ միայն իսթանպուլի հայ համայնքին այլ նաեւ ամբողջՍփիւռքին:

Հատտէճեանի զարմանահրաշ արտադրութիւնը կըդասաւորուի գրական եւ հրապարակագրական դասա-կարգերուն: Իր գրական եւ լրագրական տաղանդներըզինք վերածած են ազգային իմաստուն ղեկավարի մը,որ առաջնորդած է Հայ համայնքը բազմաթիւ փոր-ձանաւոր հանգրուաններէ այդ պատմական եւ խռո-վայոյզ շրջանի տարածքին: Նախ եւ առաջ, ան երեւելիգրող մըն է, որ արտադրած է ճամբայ հարթող արձակգրականութիւն մը: Իր կեանքէն 70 տարիներ նուիր-ւած են հայ լրագրութեան, 50-ը որպէս «Մարմարա»օրաթերթի խմբագրապետ:

Ա թ ա թ ո ւ ր ք ի կ ո ղ մ է Թ ո ւ ր ք ի ո յՀանրապետութեան ստեղծումէն իվ ե ր , ե ր կ ի ր ը ա ն ց ա ծ է բ ա զ մ ա թ ի ւք ա ղ ա ք ա կ ա ն վ ե ր ի վ ա յ ր ո ւ մ ն ե ր է ,ի ւ ր ա ք ա ն չ ի ւ ր փ ո փ ո խ ո ւ թ ի ւ ն ի րա զ դ ե ց ո ւ թ ի ւ ն ը գ ո ր ծ ե լ ո վ Հ ա յ հ ա -մայնքի կեանքին վրայ: Հատտէճեանհ ա ս տ ա տ ե ց թ է ի ն ք ե ղ ա ւ ա ւ ե լ իխոհեմ առաջնորդներէն մին, ապա-հ ո վ ե լ ո վ հ ա մ ա յ ն ք ի ն ֆ ի զ ի ք ա կ ա նն ե ր կ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ը , ն ո յ ն ժ ա մ ա ն ա կպահպանելով անոր մշակութայինի ն ք ն ո ւ թ ի ւ ն ը : Հ ա կ ա ռ ա կ Լ օ զ ա ն ի1923-ի դաշնագրին պայմաններուն,ո ր ո ն ք կ ’ ե ր ա շ խ ա ւ ո ր ե ն Թ ո ւ ր ք ի ո յՔ ր ի ս տ ո ն ե ա յ փ ո ք ր ա մ ա ս ն ո ւ թ ի ւ ն -ներու լեզուի, մշակոյթի եւ կրօնքի

ազատութիւնները, նոր հանրապետութեան սկզբնա-կան օրերուն հայ համայնքային կեանքը վերածուած էրշ ն չ ա հ ե ղ ձ վ ի ճ ա կ ի մ ը : Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ն է ն ե տ ք ,փոքրաթիւ հայ համայնք մը վերապրած էր Իսթան-պուլի մէջ, վրէժխնդիր նայուածքներուն տակ ոխակալթրքական իշխանութիւններուն , որոնք կը պարտադ-րէին ծանր սահմանափակումներ, ներառեալ գրականեւ լրագրական խիստ գրաքննութիւն մը:

Հայերուն պարտադրուած էր չքմեղանքի զգացումմը, թէ իրենք գրեթէ յանցաւոր էին որ իրենց քոյրերունեւ եղբայրներուն ճակատագրին չէին ենթարկուած եւչէին անհետացած երկրի վրայէն:

Այս մթնոլորտին մէջ եւ այս պայմաններու ներքեւ էրոր Հայ Համայնքը պէտք էր ձեւաւորէր իր կեանքը եւզարգացնէր իր գրականութիւնը: Այս վիճակն էր որա ռ ա ջ ն ո ր դ ե ց վ ե ր ա ց ա կ ա ն գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն մ ը ե ւտեղափոխուած օտարացումի մը:

Շար. էջ 6

Ռոպէր ՀատտէճեանՀայ Լրագրութեան 90-ամեայ Ուսուցչապետը

LUNDI 7 MARS 2016 - MONDAY MARCH 7, 2016 • ABAKA • 3

Նախարար Նալպանտեան մասնակցեցաւ ՄԱԿ-ի զարգացմանծրագիրի 50-ամեակին նուիրուած հանդիպման

Հայաստանի Հանրապետութեան արտաքինգ ո ր ծ ո ց ն ա խ ա ր ա ր Է դ ո ւ ա ր դ Ն ա լ պ ա ն տ ե ա նՓետրուար 24-ին Նիւ Եորքի մէջ մասնակցած էՄ Ա Կ - ի Զ ա ր գ ա ց մ ա ն ծ ր ա գ ի ր ի 5 0 - ա մ ե ա կ ի ննուիրուած նախարարական հանդիպման: Այսմասին կը յայտնեն ՀՀ ԱԳՆ մամուլի ծառայու-թենէն:

Ելոյթ ունենալով քննարկումներուն ժամանակ`Էդուարդ Նալպանտեան նշած է.

« Շ ա տ բ ա ն ա ն հ ն ա ր ի ն կ ը թ ո ւ ի , ք ա ն ի դ ե ռանիկա չէ իրականացած». ասոնք Նելսոն Ման-տելայի խօսքերն են , մարդու , որ անհնարինըիրականութիւն դարձուց: Անկախ այն հանգա-մանքէն, թէ որքան յաւակնոտ եւ մարտահրա-ւէրներով լի խնդիր դրուած է մեր առջեւ` մեր հա-մ ա դ ր ո ւ ա ծ ջ ա ն ք ե ր ը պ է տ ք է ա ռ ա ջ ն ո ր դ ո ւ ի նմիասնական հաստատակամութեամբ առ այն, որյիսուն տարի առաջ հիմք ծառայեց ՄԱԿ-ի Զար-գացման ծրագիրի հիմնադրման համար` ապա-հովել առաւել բարեկեցիկ կեանք բոլորի համար`առանց բացառութեան:

Հայաստանի մէջ ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագի-րի աւելի քան 20-ամեայ գործունէութեան ըն-թացքին իրականացուած են շարք մը համատեղծրագիրներ այնպիսի առանցքային ոլորտներումէջ, ինչպէս ժողովրդավարական կառավարումը,ա ղ ք ա տ ո ւ թ ե ա ն կ ր ճ ա տ ո ւ մ ը , ս ա հ մ ա ն ն ե ր ո ւհամալիր կառավարումը, շրջակայ միջավայրիպ ա շ տ պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը ե ւ ա ղ է տ ն ե ր ո ւ վ տ ա ն գ ինուազեցումը: Անցեալ տարի ՀՀ կառավարու-թիւնը եւ Միաւորուած ազգերու կազմակերպու-թիւնը ստորագրեցին ՄԱԿ-ի զարգացման աջակ-ցութեան երրորդ ծրագիրը` ռազմավարական

փաստաթուղթ, որ պիտի ուղղորդէ մեր համա-գործակցութիւնը 2016-2020 ժամանակահատ-ւածին` արտացոլելով Հայաստանի տեսլականըեւ յանձնառութիւնը` բարելաւելու իր բնակչու-թեան կենսական պայմանները:

Կարեւոր է, որ նիւթական դժուարութիւններուհետ մէկտեղ մենք առաւել ուշադրութեան ար-ժանացնենք կայուն զարգացման ուղղուած խո-չընդոտները` փակ սահմաններ, շրջափակում-ներ, անտեղի խտրական առեւտրային վարչա-ձեւեր: Ասոր վառ օրինակներէն է այն, որ Հայաս-տ ա ն ի ն կ ա տ մ ա մ բ կ ի ր ա ռ ո ւ ո ղ ա ն օ ր ի ն ա կ ա նշրջափակման պատճառով չի գործեր Հայաս-տանի եւ Թուրքիոյ միջեւ երկաթուղին (Գիւմրի-Կ ա ր ս ) ` խ ո չ ը ն դ ո տ հ ա ն դ ի ս ա ն ա լ ո վ տ ա ր ա -ծաշրջանային կայուն զարգացման:

2016 թուականը Կայուն զարգացման 2030-իօ ր ա կ ա ր գ ի ի ր ա կ ա ն ա ց մ ա ն ա ն դ ր ա դ ա ռ ն ա լ ո ւառաջին տարին է: Նախագահելով ՄԱԿ-ի Զար-

գացման ծրագիրի գործադիր խորհուրդին մէջ`Հայաստանը տրամադրուած է շարունակել հա-մագործակցութիւնը այս կազմակերպութեանշրջանակներու մէջ` կայուն զարգացման նպա-տակներու իրականացման եւ անոնց հետ կապ-ւած խնդիրներու լուծման ուղղութեամբ»:

Խօսելով կայուն զարգացումը վտանգող հա-կամարտութիւններու կանխարգելման մասին`Էդուարդ Նալպանտեանը շեշտած է.

«Կասկածէ վեր է, որ ՄԱԿ-ի կանոնադրութեանմէջ ամրագրուած միջազգային յանձնառութիւն-ներու լիակատար իրականացումը, յատկապէսինչ կը վերաբերի պետութիւններու միջեւ բա-րեկամական յարաբերութիւններու զարգացման`հիմնուած նաեւ ժողովուրդներու իրաւահաւա-սարութեան եւ ինքնորոշման սկզբունքին վրայ,կրնայ էականօրէն նպաստել կանխարգիլմանջանքերուն: Պատմութիւնը մեզ կը սորվեցնէ, որգոյութիւն ունի ուղիղ կապ մարդու իրաւունք-ներու իրացման կոպտագոյն խախտումներու եւբռնութիւններով ուղեկցուող հակամարտութիւն-ներու միջեւ: Սովորաբար, այն պետութիւնները,որոնք չեն յարգեր ժողովուրդներու ինքնորոշմանհիմնարար իրաւունքը, կոպտօրէն կ՝ոտնահարենընդհանրապէս մարդու իրաւունքները:

Ա կ ն ե ր ե ւ է հ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յ ի ն ա ն վ տ ա ն գ ո ւ -թեան եւ զարգացման միջեւ կապը: Հակամար-տութիւնները կրնան խոչընդոտել կայուն զար-գացման: Ա յս է իրականութիւնը : Բայց գո յու -թիւն ունի նաեւ այ լ իրականութիւն: Շարք մըձ գ ձ գ ո ւ ա ծ կ ա մ ս ա ռ ե ց ո ւ ա ծ հ ա կ ա մ ա ր տ ո ւ -թիւններ կրնան տասնամեակներ տեւել: Մինչդեռ

Շար. էջ 14

Սէյրան Օհանեան. «Զինծառայողներուեւ ազատամարտիկներուհասարակական խնդիրներըկառավարութեան ուշադրութեանկեդրոնին են»

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի մ է ջ զ ի ն ծ ա ռ ա յ ո ղ -ներու եւ անոնց հաւասարեցուածա ն ձ ե ր ո ւ հ ա ս ա ր ա կ ա կ ա ն խ ն դ ի ր -ները կը լուծուին զինծառայողներուհ ա ս ա ր ա կ ա կ ա ն ա պ ա հ ո վ ո ւ թ ե ա նմասին համապատասխան օրէնքիծիրին մէջ:

Ա յ դ ա ռ ո ւ մ ո վ Հ Հ կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ -թիւնը, հնարաւորութեան սահման-ներուն մէջ, կ’իրականացնէ համա-պ ա տ ա ս խ ա ն ծ ր ա գ ի ր ն ե ր ՝ ա ն ո ն ցխնդիրներուն լուծում տալու համար:Ազգային ժողովին, ըստ Armenpress.am-ի, կառավարութեան հետ հար-ց ո ւ պ ա տ ա ս խ ա ն ի ը ն թ ա ց ք ի ն ա յ ս մ ա ս ի ն ը ս ա ծ է Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Հ ա ն -րապետութեան պաշտպանութեան նախարար Սէյրան Օհանեանը` պա-տասխանելով ՕԵԿ խմբակցութեան պատգամաւոր Իշխան Խաչատրեանիհարցին: «Այդ խնդիրներն, ի հարկէ, առաջին հերթին վերաբերւում ենզինծառայողներին, ովքեր ծառայութեան մէջ են եւ ազատամարտիկներին:Այսօր բաւականին լուրջ ծրագիր է իրականացւում նրանց բնակարանայինխ ն դ ի ր ն ե ր ը լ ո ւ ծ ե լ ո ւ , փ ո խ հ ա տ ո ւ ց ո ւ մ ն ե ր ի ի ր ա կ ա ն ա ց մ ա ն   ո ւ ղ ղ ո ւ -թեամբ»,- նշած է նախարարը:

Ան աւելցուցած է, որ այդ աշխատանքներուն ծիրին մէջ կայ զոհուածազատամարտիկներու, առաջին, երկրորդ, երրորդ կարգի հաշմանդամ-ներու մեծ հերթացուցակ մը, եւ կառավարութեան կողմէն տրուած համա-պ ա տ ա ս խ ա ն գ ո ւ մ ա ր ն ե ր ո վ փ ո խ հ ա տ ո ւ ց ո ւ մ ն ե ր կ ’ ի ր ա կ ա ն ա ց ն ի ա յ նմարդոց, որոնք բնակարանային պայմաններու բարելաւման խնդիր ունինեւ անոնց, որոնք անօթեւան են: «Այդ հերթացուցակում այսօր շուրջ 2080մարդ կայ, եւ իւրաքանչիւր տարի կառավարութեան կողմից յատկացուածմիջոցների շրջանակներում թէ Երեւանում, թէ մարզերում իրականացւումեն տարբեր ծրագրեր»,- աւելցուցած է նախարարը:

Սէյրան Օհանեանը նշած է, որ կառավարութիւնը չի կրնար միանգամայնլուծում տալ ազատամարտիկներու բոլոր խնդիրներուն, որովհետեւ այդաշխատանքները կ’իրականացուին հնարաւորութեան ծիրին մէջ: «Հա-մապատասխան միջոցառումներ են իրականացւում նաեւ ազատամար-տիկների բուժման համար: Այսօր կան շուրջ 9500 զոհուած ազատամար-տիկների ընտանիքներ, կան նաեւ 10 հազար 530 ազատամարտիկներ, ով-քեր հաշմանդամութեան տարբեր կարգեր ունեն: Նրանք օգտւում են այնբ ո լ ո ր օ ր է ն ք ն ե ր ի ց , ո ր ո ն ք կ ա ն մ ե ր զ ի ն ծ ա ռ ա յ ո ղ ն ե ր ի հ ա մ ա ր : Մ ե րհնարաւորութեան շրջանակներում մենք փորձում ենք լուծում տալ այդխնդիրներին»,- եզրափակած է նախարարը:

Տինքի սպանութեան միացեալ դատինառաջին նիստը` 19 Ապրիլին

«Ակօս» թերթի կայքը կը տեղե-կ ա ց ն է , թ է Պ ո լ ս ո յ 1 4 - ր դ ե ղ ե ռ -ն ա դ ա տ ա տ ե ա ն ը Հ ր ա ն դ Տ ի ն ք իսպանութեան առնչուած միացեալդատավարութեան առաջին նիստիթուական ճշդած է 19 Ապրիլը:

Վճռաբեկ ատեանի քրէական 5-րդ բաժինի անցեալ ամսուան որո-շումով, ոճրագործութիւնը եւ այդո ճ ի ր ի ն մ է ջ 2 6 ա մ բ ա ս տ ա ն ե ա լ -ն ե ր ո վ պ ե տ ա կ ա ն պ ա շ տ օ ն ե ա ն ե -րու ունեցած դերակատարութիւնըքննող երկու թղթածրարները միաց-ւած էին, իսկ անոնց վերաբերեալդ ա տ ա ր ձ ա կ ե լ ո ւ պ ա շ տ օ ն ը յ ա ն ձ -նըուած էր 14-րդ եղեռնադատ ատ-եանին:

Ա տ ե ա ն ը ո ր ո շ ա ծ է դ ա տ ա կ ա ննիստ գումարել 19-21 Ապրիլ, Չաղ-լայեանի արդարութեան պալատիմեծ սրահին մէջ:

Միւս կողմէ, ներքին գործոց նա-խ ա ր ա ր Է ֆ ք ա ն Ա լ ա խ ո ր հ ր դ ա -ր ա ն ի ն մ է ջ պ ա տ ա ս խ ա ն ա ծ էքրտամէտ Ժողովուրդներու ժողո-վըրդավարութիւն կուսակցութեանհայազգի պատգամաւոր Կարօ Փայ-լ ա ն ի կ ո ղ մ է Տ ի ն ք ի ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն

գ ծ ո վ ո ւ ղ ղ ո ւ ա ծ մ է կ հ ա ր ց ո ւ մ ի ն :Փայլան հարցուցած էր, թէ ինչո՞ւ չէպ ա շ տ օ ն ա զ ր կ ո ւ ա ծ ա պ ա հ ո վ ո ւ -թեան ընդհանուր տնօրէնութեանտ ե ղ ե կ ա հ ա ւ ա ք ի բ ա ժ ա ն մ ո ւ ն ք իպ ե տ Է ն կ ի ն Տ ի ն չ ը , ո ր կ ’ ա մ բ ա ս -տանուի այդ ոճիրին մասին ստա-ցած տեղեկութիւնները իր պետե-ր ո ւ ն չ փ ո խ ա ն ց ե լ ո ւ յ ա ն ց ա ն ք ո վ :Նախարարը պատասխանած է, թէՏինչ ոճիրէն առաջ արդէն իսկ հե-ռ ա ց ա ծ է ր ա յ դ պ ա շ տ օ ն է ն : « Մ ե րգնահատումով, թերացում մը չենքտեսած. եթէ տեսնէինք, արդէն այդպաշտօնին վրայ չէր մնար», պնդածէ նախարարը:

ԼՂՀ ՊՆ. «Ղարաբաղա-Ատրպէյճանականսահմանագծին լարուածութեան աճնկատուած է»

Ղարաբաղա-ատրպէյճանական հակամարտ զօրքերու սահմանա-գծինՓետրուար 24-ին եւ լոյս 25-ին նկատուած է լարուածութեան աճ:

ԼՂՀ պաշտպանութեան նախարա-րութեան մամու լի ծառայութեանտեղեկութիւններով՝ նշուած ժամա-նակահատուածին հակառակորդըտ ա ր բ ե ր տ ր ա մ ա չ ա փ ի հ ր ա ձ գ ա - յ ի ն   զ ի ն ա տ ե ս ա կ ն ե ր է հ ա յ դ ի ր ք ա -պահներու ուղղութեամբ արձակած է շուրջ 1700 կրակոց:

ՊԲ  առաջապահ  զօրամասերը  համարժէք պատասխան տուած են հա-կառակորդի սադրիչ գործողութիւններուն եւ անհրաժեշտ քայլեր ձեռնար-կած սահմանագծի ողջ երկարութեամբ մարտական դիրքերու պահպա-նութիւնը յուսալիօրէն կազմակերպելու համար:

4 • ABAKA • LUNDI 7 MARS 2016 - MONDAY MARCH 7, 2016

Հ.Բ.Ը.ՄԻՈՒԹԻՒՆԸՆՈՐ ԺԱՄԱՆԱԿՆԵՐՈՒ ԻՐ ԱՌԱՔԵԼՈՒԹԵԱՆ ՄԷՋ|AKOB WARDIWAÂ:AN

ՄԻՆՉԵՒ 20-ՐԴ ԴԱՐԱնկասկած Հայկական Բարեգործական Ընդ-

հանուր Միութիւնը անցնող 110 տարիներուննախախնամութեան պարգեւը եղաւ հայութեան:Ան տարիներու դաւալքին հետ դարձաւ նախա-մեծար: Եւ որպէս բարեգործական կազմակեր-պութիւն՝ հասաւ մեր ժողովուրդին անխտիր՝ բա-րեսիրական, կրթական, մշակութային ու երի-տասարդական բիւր կարիքներուն: Հետեւողա-կանօրէն Միութեան ազգանուէր բարերարները,վարիչներն ու նախագահները գուրգուրացինՄիութեան անունին ու վարկին վրայ, պահելովզայն ամբողջովին թափանցիկ, ժողովրդային եւյարգելի կազմակերպութիւն մը:

Ժամանակներու ընթացքին հետ Բարեգործա-կ ա ն ը ք ա յ լ պ ա հ ե ց մ ե ր ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ի ն ո ւ հ ա յ -ր ե ն ի ք ի ն կ ե ա ն ք ի ա ռ օ ր ե ա յ ի ն հ ե տ : Ծ ն ո ւ ն դառած լոկ որպէս բարեսիրական կազմակերպու-թիւն մը Սփիւռքի մէջ, ան արագօրէն իր առա-քե լութեան դաշտը ընդարձակեց, մանաւա՛նդՀայոց Ցեղասպանութենէն ետք, հասնելու գաղ-թական հայութեան անսահման կարիքներուն՝բանալով որբանոց, մայրանոց, դպրոց, անկելա-նոց, դարմանատուն, եւ այս գրեթէ մեր բո լորնորաստեղծ գաղութներէ ներս: Եղաւ բարիք մըբովանդակ հայութեան:

Նոր սերունդին հայեցի եւ տոհմային դաստիա-ր ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը , ա յ ն ո ւ հ ե տ ե ւ , մ ն ա ց ի ր գ լ խ ա ւ ո րմտահոգութիւնը: Բացաւ Մելգոնեան ԿրթականՀաստատութիւնը, ուրկէ խմորուեցաւ հայ կեան-քին առաջնորդութիւն տուող մեր գործիչները:Եւ անոր օրինակով, գրեթէ ամէն համայնքէ ներսԲարեգործականը բացաւ իր վարժարանները,ո ր ո ն ք ո չ մ ի ա յ ն ե ղ ա ն հ ա յ մ շ ա կ ո յ թ ի վ ա ռ ա -ր ա ն ն ե ր ա յ լ ե ւ ՝ բ ե ր ի ն բ ա ր ի ք հ ա յ ա զ գ ի ն : Ա յ դվարժարաններու կրթական ու ազգային մակար-դակը դարձաւ հոմանիշ ամէն վարկի ու յաջո-ղութեան:

Զուգահեռաբար, այդ վարժարաններէն ընթա-ցաւարտ թէ այ լապէս գործի ասպարէզներունմ է ջ ե ղ ո ղ ե ր ի տ ա ս ա ր դ ն ե ր ո ւ ն հ ա մ ա ր բ ա ց ա ւհաւաքատեղի, ակումբ, ուր հայատրոփ մթնո-լորտի մէջ հասակ առին մեր առողջ ու գաղափա-րապաշտ երիտասարդները:

Ու դեռ աւե լին , Հայաստանի խորհրդայնա-ցումով Բարեգործականը 70 տարիներ վառ պա-հեց մաքուր հայրենասիրութիւնը այդ նոր սե-րունդին մօտ, թէ զանգուածներուն, սիրելու հայ-րենիքը ու հպարտանալու անոր գիտական, մշա-կութային, կրթական ու նաեւ Բ. Աշխարհամար-տի օրերուն ռազմական նուաճումներով: Քաջա-լերեց ազգահաւաքը Խորհրդային Հայաստանիմ է ջ : Ի ր ն ի ւ թ ա կ ա ն մ ի ջ ո ց ն ե ր ը տ ր ա մ ա դ ր ե ց ,սկզբնական շրջանին, շինարարական նպատակ-ներու եւ աւելի ուշ՝ հայրենադարձութեան վսեմգործին: Ու արդէն խաղաղած ու սահմաններովապահով մեր հայրենիքին մշակութային վերել-քը ծանօթացուց արտասահմանի հայութեան:Հպա՛րտ էր հայութիւնը իր Հայաստանով ու հայ-րենի ժողովուրդով:

Մնաց մի՛շտ հաւատացողը Մայր Աթոռ ՍուրբԷջմիածնի անսասանութեան, գերագահութեանու ընդհանրականութեան: Հաւատաց Հայաս-տանեայց Եկեղեցւոյ միասնականութեան վսեմգաղափարին հետ: Ջատագովեց, Ցուրտ Պատե-րազմի բովանդակ տարիներուն, որպէսզի սփիւռ-քահայը աւե լի յարի իր հայրենիքին ու ՍուրբԷջմիածինին, որոնք պիտի մնան յոյսի մնայունգրաւականները կապուելու հայութեան հետ:

ՄՈՒՏՔ ԴԷՊԻ 21-ՐԴ ԴԱՐԸԱնցեալ դարու աւարտին ՀԲԸՄ-ը նոր մարտա-

հրաւէրներու դէմ յանդիման գտնուեցաւ: ՆախՄեծ Երկրաշարժը: Միութիւնը նիւթական, մարդ-կային եւ ունեցած օտար բարեսիրական յարաբե-րութիւններու ամբողջական մասնակցութեամբհասաւ Աղէտի Գօտիէն տուժած մեր ժողովուր-դին: Ան դարձաւ ջահակիրը այդ ազնիւ գործին՝

օրինակ հանդիսանալով Միութեան նոյն գաղա-փարաբանութիւնը ունեցող լծակից կազմակեր-պութիւններուն, որոնք մեծագումար օգնութիւննե-րով ձեռք-ձեռքի տուած հասան աղէտեալներուն:

Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Ե ր ր ո ր դ Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա նծնունդին, Բարեգործականը ողջունեց այդ աւե-տիսը եւ ընձեռեց իր բոլոր կարելիութիւններըհայրենիքի բարօրութեան: Որքան Խ. Հայաս-տանի, նո յն ջերմեռանդութեամբ երկարեց իրբարերար ձեռքը պետականութեան վերականգ-նումի աշխատանքին: Հայաստանի նոր սերուն-դին համար բանալու նոր կարելիութիւններ հա-մաշխարհային տնտեսական, կրթական, ընկե-րային ու մշակութային բնագաւառներէն ներս:Կարեւոր էր որ հայ երիտասարդը ճանչնար Ռու-սաստանէն անդին միւս մեծ պետութիւններունուաճումները, քաղաքական ու ֆինանսականառօրեան, յարաբերութիւնները, մշակոյթն ու լե-զ ո ւ ն : Բ ա ց ա ւ ա մ ե ր ի կ ե ա ն հ ա մ ա լ ս ա ր ա ն ո ւօգնութեան հասաւ ֆրանսական համալսարա-նին: Տարբեր որակ ու չափանիշ սկսան արձա-նագրել մեր նոր սերունդը: Թելադրուած համա-կարգչային դրութիւնը շուտով մուտք գործեց հայերիտասարդին ամէնօրեայ կեանքէն ներս:

Շարունակեց իր անվերապահ սէրը ցուցա-բերե լ Մայր Աթոռին, ապահովելով Էջմիածնիպ ա յ ծ ա ռ ո ւ թ ե ա ն հ ա մ ա ր ն ո ր բ ա ր ե ր ա ր ն ե ր ո ւբարեկամներ, վերածելով մեր Մայր Աթոռը հա-յութեան Վատիկանին: Ուսման բարձր մակար-դակին համար ան գուրգուրաց, որպէսզի արժա-նաւոր եկեղեցականներ այսուհետեւ գան ծա-ռ ա յ ո ւ թ ե ա ն ո ւ ա ռ ա ջ ն ո ր դ ե ն ս փ ի ւ ռ ք ա հ ա յ թ էհայրենի մեր թեմերը: Նոր հրատարակութիւն-ներ, թանգարաններ, գրադարաններ մայրավան-քը վերածեցին լոյսի դարբնոցի մը:

Այս բոլորով միատեղ պահեց իր սկսած առա-քելութիւնը հայ սփիւռքէն ներս, այս անգամ քա-ջալերելով արհեստավարժ մեր երիտասարդու-թիւնը միանալու Բարեգործականին ու անով՝հայ կեանքին: Դժբախտաբար աւանդական մերգաղութները կորսնցուցած ըլլալով իրենց անց-եալի հմայքը եւ տարողութիւնը, տարտղնուեցանդէպի նոր հորիզոններ: Մինչ այդ ծնունդ առիննոր համայնքներ նախկին Խորհրդային հանրա-պ ե տ ո ւ թ ե ա ն զ ա ն ա զ ա ն ո ս տ ա ն ն ե ր ո ւ ն մ է ջ :

Դ ժ բ ա խ տ ա բ ա ր , Հ ա յ ա ս տ ա ն է ն հ ե ռ ա ց ա ն մ ե ծթիւով հայեր, իրենց բախտը որոնելու տարբերերկիրներու մէջ եւ ծնունդ տուին, մանաւա՛նդԵւրոպայի մէջ, նորաստեղծ գաղութներու: Ու այսբոլորին հասնելու էր Բարեգործականը, որովհե-տեւ նոր մարտահրաւէրներ կը պարզուէին անորդիմաց:

ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԵԱՆ ԴԱՐԱԴԱՐՁԷՆ ԵՏՔՀԲԸՄ-Ը ԿԸ ՄՇԱԿԷ ՆՈՐ ԾՐԱԳԻՐՆԵՐ

Ա յ ս տ ա ր ո ւ ա ն Փ ե տ ր ո ւ ա ր ի ն ա ր դ է ն Բ ա ր ե -գործականի Կեդրոնական Վարչական Ժողովըհ ա յ ո ւ թ ե ա ն կ ո ւ գ ա յ ն ե ր կ ա յ ա ց ն ե լ ա զ գ ա յ ի նա ռ ա ք ե լ ո ւ թ ե ա ն վ ե ր ա մ շ ա կ մ ա ն ի ր յ ա ն դ ո ւ գ նծրագիրները՝ «Յառաջընթաց ու Բարգաւաճում»:Անշուշտ ամբողջական մշակումը ժամանակի կըկարօտի, սակայն եւ այնպէս յայտնի է թէ անց-եալի իր աւանդական ծրագիրներուն վրայ պիտիաւելցնէ նորերը՝ մանաւանդ Հայաստանէն ներս:

Ռուսահայ ծանօթ բարերար Ռուբէն Վարդան-եանի մասնակցութիւնը իր յատկանշական դերըպ ի տ ի ո ւ ն ե ն ա յ ե ր բ ա ռ ա ջ ի ն ա ն գ ա մ ը լ լ ա լ ո վԲարեգործականի պատմութեան մէջ հայրենա-բնակ ազգային մը մաս կը կազմէ տառացիօրէնամբողջութեամբ եւ գերազանցապէս արեւմտա-հայ մեր կազմակերպութենէն ներս:

Վարդանեան արդէն Հոգեւոր Գերագոյն Խոր-հուրդի անդամ իր մնայուն գուրգուրանքին ար-ժանի ըրած է Մայր Աթոռը ու միանալով ՀԲԸՄ-ինպ ի տ ի բ ե ր է ի ր մ ա ս ն ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը մ ե ր մ ե ծՄիութեան աշխատանքներուն: Անոր բարերարձ ե ռ ք ը ա ր դ է ն ը ն դ հ ա ն ր ա պ է ս կ ը հ ա ս ն ի հ ա յդպրութեան ու կրթութեան:

Բ ա ր ե գ ո ր ծ ա կ ա ն ի ա յ ս օ ր ո ւ ա ն ղ ե կ ա վ ա ր ո ւ -թիւնը կը ծրագրէ դէմ յանդիման եղող նոր մար-տահրաւէրներուն համար գտնելու լուծումներվերաշխուժացնելով հայ սփիւռքի աւանդականկառոյցները եւ ընդարձակելով իր առաքելու-թիւնը արհեստավարժ շրջանակներու մօտ եւապահովելու նիւթական նոր միջոցներ:

Կեդրոնական Վարչական Ժողովին մէջ, բացինախագահէն՝ Տիար Պերճ Սեդրակեանէն կաննաեւ տեսլապաշտ կարեւոր ուժեր, ինչպէս ՍէմՍիմոնեան, Վազգէն Եագուպեան, Սարգիս Ճէ-պէճեան, Նազարէթ Ֆստըգճեան, Տոքթ. Լեւոն Նա-զարեան, Անի Մանուկեան, Նուպար Աֆէյեան...որոնք պահելով հանդերձ Միութեան փառաւորաւանդութիւնները պիտի փորձեն նոր ծրագիրնե-րով հանդէս գալ մեր նոր սերունդին: Վստահ ենքոր աւելի քան մեր 1600-ամեայ հայերէն լեզունդարձեալ իր առաջնահերթութիւնը պիտի ունե-նայ այդ ծրագիրներուն մէջ: Ի վերջոյ մեր հետպատմութեան ընթացքը քալող հին ժողովուրդ-ներ եւս, ի վերջոյ, իրենց 2000-ամեայ սփիւռքեանփորձառութենէ ետք, յանգեցան այն եզրակացու-թեան թէ ժողովուրդի մը ինքնուրոյնութիւնը կըպահուի լեզուի գործածութեամբ, որ կը հան-դիսանայ ազգապահպանման գլխաւոր գրաւա-կանը:

Ուրախ ենք տեսնելու յաջողած նոր սերունդիմը ներկայութիւնը Միութեան գերագոյն մարմի-նէն ներս, որ երաշխիքն է Միութեան նոր առա-քելութեան յաջողութեան:

Արման Թաթոյեան ընտրուեցաւ Հայաստանիմարդու իրաւունքներու պաշտպան

Ազգային ժողովը աւարտեց Մարդու իրաւունքներու պաշտպանի ընտրութեան փակ, գաղտնիքուէարկութիւնը: Քուէարկութեան մասնակցեցաւ 107 պատգամաւոր, անվաւեր ճանչցուեցաւ 4քուէաթերթիկ:

96 պատգամաւոր «կողմ» քուէարկեց Թաթոյեանի թեկնածութեան, 7-ը` «դէմ»:Քուէարկութեան արդիւնքներու ամփոփումէն ետք  Արման  Թաթոյեան, մօտենալով ԱԺ

ամպիոնին, նախ շնորհակալութիւն յայտնեց «բարձր վստահութեան համար», այնուհետեւերդում տուաւ. «Երդւում եմ հաւատարիմ լինելով ՀՀ Սահմանադրութեանն ու օրէնքներին,պաշտպանել մարդու եւ քաղաքացու իրաւունքներն ու ազատութիւնները»:

Lրագրողներուն հետ զրոյցի ընթացքին եւս մէկ անգամ հաստատեց, որ որեւէ կերպովկաշկանդուած պիտի չըլլայ, որ իր թեկնածութիւնը ներկայացուցած էր իշխող Հանրապետականկուսակցութիւնը:

LUNDI 7 MARS 2016 - MONDAY MARCH 7, 2016 • ABAKA • 5

Վարդանանց Հերոսամարտի Տօնակատարութիւն Կազմակերպութեամբ Թորոնթոյի Միջ-Յարանուանական Մարմնի

Փետրուար 4, 2016-ին Ս. Աստ-ւածածին Հայց . Առաք. եկեղեցւո յմէջ, երեկոյեան ժամը 8:00-ին տեղիունեցաւ Վարդանանց Զօրավարացե ւ Ղ ե ւ ո ն դ ե ա ն ց հ ե ր ո ս ա մ ա ր տ ի1 5 6 5 - ա մ ե ա կ ի տ օ ն ա կ ա տ ա ր ո ւ -թ ի ւ ն ը , հ ա ւ ա ք ա կ ա ն ա ղ օ թ ք ը ե ւհ ա ն դ ի ս ո ւ թ ի ւ ն ը , կ ա զ մ ա կ ե ր պ ո ւ -թեամբ Թորոնթոյի միջ-յարանուա-նական մարմնի, մասնակցութեամբ՝Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ Հայ Կաթո-ղիկէ, Ս. Երրորդութիւն, Ս. Աստուա-ծածին Հայց. Առաքելական եւ ՀայԱւետարանական եկեղեցիներու:

Ն ե ր կ ա յ է ի ն մ ե ծ թ ի ւ ո վ հ ա ւ ա -տացեալներ, որոնք եկած էին հա-ղորդուելու Վարդանանցի խորհուր-դով:

Տօնակատարութեան ներկայ էինԳերյ . Տ. Եղիա Ծ. Վրդ. Գիրէջեան,հովիւ Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ ՀայԿաթողիկէ եկեղեցւոյ, Արժ. Տ. Զա-րեհ Աւագ Քհնյ . Զարգարեան, հո-վիւ՝ Ս. Երրորդութիւն Հայց. Առա-քելական եկեղեցւոյ, Արժ. Տ. Կոմի-տաս Աւագ Քհնյ. Փանոսեան, հովիւ՝Ս. Աստուածածին Հայց. Առաքելա-կ ա ն ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ , ե ւ Վ ե ր . Ս ե ր ո բՄկրտիչեան հովիւ՝ Հայ Աւետարա-նական եկեղեցւոյ:

Բացման խօսքով հանդէս եկաւԳերյ. Տ. Եղիա Ծ. Վրդ. Գիրէջեան ,եւ ըսաւ « -Ա յս երեկո յ հայութեանհսկումի եւ ուխտի սրբազան պահմըն է, ուր Մայր Հայրենիք, Արցախե ւ Ս փ ի ւ ռ ք կ ա մ ր ջ ո ւ ե լ ո վ , գ օ տ ե -պընդուե լով կ ’ոգեկոչեն միասնա-բ ա ր Վ ա ր դ ա ն ա ն ք ը , ա ն ո ն ք ն ա -խ ը ն տ ր ե ց ի ն փ ո խ ա ն ա կ ա պ ր ե լ ո վմեռնելու... մեռնելով ապրիլ եւ ապ-րիլ անմահօրէն յաւերժօրէն...» խօս-ք ե ր ը ա ւ ա ր տ ե ց ը ս ե լ ո վ . « Մ ի ջ - յ ա -րանուանական մարմինը սրտբացե ւ ա ղ օ թ ա ր ա ր բ ա ր ի գ ա լ ո ւ ս տ կ ըմաղթէ գաղութէս ներս նորահաս-տատ եւ նուիրեալ հոգեւոր հովիւ-ներուն, յանձին Հոգ. Գեղարդ Վրդ.Քիւսպէքեան որպէս հոգեւոր հովիւԹորոնթոյի Ս. Աստուածածին Հայց.Ա ռ ա ք ե լ ա կ ա ն ե կ ե ղ ե ց ւ ո յ ե ւ Վ ե ր .Սերոբ Մկրտիչեանի որպէս հոգեւորհովիւ Թորոնթոյի Հայ Աւետարա-նական եկեղեցւոյ, զիրենք ապահո-վ ե լ ո վ ե ղ բ ա յ ր ա կ ա ն ս ի ր ո յ մ ի ո ւ -թեան, անվերապահ աջակցութեան,ո ւ ն ե ր դ ա շ ն ա կ գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ ե ա ն ,յօգուտ Հայ Ազգի»:

Հաւաքական Տէրունական աղօթ-քով սկսաւ յայտագիրը, որուն յա-ջորդեց Ս. Գրային ընթերցումներ:

Հայ Աւետարանական եկեղեցւոյվ ա ր չ ո ւ թ ե ա ն ա տ ե ն ա պ ե տ Տ ի ա րՄ ի հ ր ա ն Ճ ի զ մ է ճ ե ա ն ը ն թ ե ր ց ե ց ,«Աղօթք յաղթանակի համար, Սաղ-մոսներու գիրքէն (20/1-9)»: Ս. Եր-ր ո ր դ ո ւ թ ի ւ ն Հ ա յ ց . Ա ռ ա ք ե լ ա կ ա նե կ ե ղ ե ց ւ ո յ հ ո վ ի ւ ՝ Ա ր ժ . Տ . Զ ա ր ե հԱւագ Քհնյ. Զարգարեան. ընթերցեցՍաղմոսներու Գիրքէն «Փառաբա-ն ո ւ թ ե ա ն Ա ղ օ թ ք , ( 2 7 / 1 - 9 ) , Գ ե ր յ .Հայր Եղիա Գիրէջեան. ընթերցեցՊօղոս Առաքեալի կողմէ Տիմոթէո-ս ի ն գ ր ո ւ ա ծ ե ր կ ր ո ր դ ն ա մ ա կ ի ն« Ք ր ի ս տ ո ս Յ ի ս ո ւ ս ի հ ա ւ ա տ ա ր ի մԶինուորը , (2/1-13), Ս. Աստուա-ծածին Հայց . Առաքելական հովիւԱրժ. Տ. Կոմիտաս Աւագ Քհնյ. Փա-նոսեան ընթերցեց. Պօղոս Առաք-եալի կողմէ Եփիսացիներու գրուածնամակէն «Աստուծոյ Սպառազինու-թիւնը (6/10-20):

Թ ո ր ո ն թ ո յ ի « Ն ա յ ի ր ի » ե ր գ չ ա -խ ո ւ մ բ ը ղ ե կ ա վ ա ր ո ւ թ ե ա մ բ Պ ր ն .Սարգիս Համպոյեանի երգեց «Նո-

ր ա հ ր ա շ Պ ս ա կ ա ւ ո ր » շ ա ր ա կ ա ն ըժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ի ն մ ա ս ն ա կ ց ո ւ թ ե ա մ բ ,«Կարմիր Վարդան» եւ «Լռեց ամ-պերը եկան», դաշնակի ընկերակ-ցութեամբ Լիլիթ Յովսէփեանի: Բրշ.Կարօ Աւագ Սարկաւագ Սարգիս-եան, ասմունքեց «Յաւերժութիւն»քերթուածը, Յասմիկ Պէրթիզեանմեներգեց, «Երկիր Հայրենի» խօսքե ւ ե ր ա ժ շ տ ո ւ թ ի ւ ն ՝ Ռ . Ա մ ի ր խ ա ն -եանի, Քանոնի վրայ ելոյթ ունեցաւՄատիանա Թորոսեան, որ նուագեց«Զարթիր Լաօ»ն եւ «Մարտիկի Եր-գը» միջ յարանուանական յանձնա-խումբի ատենապետ Պրն. ՅակոբՃանպազեան ներկայացուց օրուայբանախօսը Հայ Աւետարանականե կ ե ղ ե ց ւ ո յ հ ո գ ե ւ ո ր հ ո վ ի ւ ՝ Վ ե ր .Սերոբ Մկրտիչեանը եւ տուաւ կեն-ս ա գ ր ա կ ա ն գ ի ծ ե ր ը : Վ ե ր . Ս ե ր ո բՄ կ ր տ ի չ ե ա ն ծ ն ա ծ է Ք է ս ա պ Ս ո ւ -րիա, Մարտ 19, 1964-ին Ճորճ եւՎարսենիկ Մկրտիչեաններու յար-կ ի ն տ ա կ , ի ր ն ա խ ա կ ր թ ո ւ թ ի ւ ն ըստացած է Քէսապի Հայ Աւետարա-նական Նահատակաց վարժարանիմէջ, միջնակարգ ուսումը Քէսապիպ ե տ ա կ ա ն վ ա ր ժ ա ր ա ն ի մ է ջ ի ս կերկրորդական ուսումը Լաթաքիոյ«Զաքի էլ Արսուզի» (Zaki Al Arsouzi)վարժարանին մէջ: Անգլերէն գրա-կանութեան Պսակաւոր Արուեստիցվկայականը ստացած է Լաթաքիոյ« Դ ը շ ր ի ն » հ ա մ ա լ ս ա ր ա ն է ն : Վ ե ր .Սերոբ Մկրտիչեան 1997-էն մինչեւԴեկտեմբեր 31, 2015 թուականը,նուիրումով եւ երբեմն պատերազ-մ ա կ ա ն դ ժ ո ւ ա ր ի ն պ ա յ մ ա ն ն ե ր ո ւ

տակ իբրեւ հոգեւոր հովիւ ծառա-յած է Հալէպի Իմմանուէլ եկեղեցւոյծուխին, 1999 թուականին կը ձեռ-ն ա դ ր ո ւ ի ո ր պ է ս լ ի ի ր ա ւ Հ ա յ Ա ւ ե -տարանական եկեղեցւոյ արժանա-ւոր հոգեւոր հովիւ ստանալով վե-րապատուելիի բարձր հանգաման-քը: Վեր. Մկրտիչեան ամուսնացածէ Տօքթ Ալինա Մինասեանի հետ, եւբախտաւորուած երկու զաւակնե-ր ո վ Ճ ո ր ճ - Ժ ո զ է ֆ ե ւ Վ ա ր ս - Վ ա ր դ ,ապա հրաւիրեց Հայ Աւետարանա-կան եկեղեցւոյ նորընտիր հոգեւորհ ո վ ի ւ Վ ե ր . Ս ե ր ո բ Մ կ ր տ ի չ ե ա ն ը ,փոխանցելու համար Վարդանանցդիւցազուններու յիշատակութեաննուիրուած իր խորհրդածութիւննե-

ր ը : Ա ն ն ի ւ թ ը ն տ ր ա ծ է ր « Վ ա ր -դանանց դիւցազնամարտի, հազարերեսուն եւ վեց սրբացած վկաներուպ ա տ գ ա մ ը ե ր է կ ե ւ ա յ ս օ ր » Վ ե ր .Սերոբ Մկրտիչեանը ակնարկ մը նե-տեց Վարդանանց Հերոսամարտին,եւ ըսաւ «մարդիկ անհատապէս եւժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր հ ա ւ ա ք ա բ ա ր , կ ըճանչցուին պատմութեան ընթաց-ք ի ն պ ա տ ա հ ա ծ ճ գ ն ա ժ ա մ ա յ ի նդէպքերու առջեւ իրենց յայտնաբե-րած դիրքէն ու կեցուածքէն: Մերպատմութեան մէջ ոչ մէկ դէպք եւկ ա մ թ ո ւ ա կ ա ն կ ր ց ա ծ է ա յ ն ք ա նհարազատօրէն դրսեւորել մեր ժո-ղ ո վ ո ւ ր դ ի ն ն կ ա ր ա գ ի ր ը , ո ր ք ա նՎարդանանց պատերազմը:

Վ ա ր դ ա ն ա ն ց պ ա տ ե ր ա զ մ ը կ ըշարունակուի նաեւ մեր օրերուն եւյ ա տ կ ա պ է ս ս փ ի ւ ռ ք ի մ է ջ : Ա յ ս օ րսուրի, զէնքի եւ հալածանքի պատե-րազմ չունինք: Սակայն այսօրուայմ ե ր թ շ ն ա մ ի ն ա ն տ ե ս ա ն ե լ ի է ե ւառանց ձայնի աւեր կը գործէ մերմէջ, անտարբերութիւն համազգա-յ ի ն ա ր ժ է ք ն ե ր ո ւ հ ա ն դ է պ , ա ն տ ե -սում ընտանեկան սրբութեանց եւբարոյականութեանց, սնանկութիւն,ցուցամոլութիւն եւ շարքը կրնանքերկարել, որոնք կը խուժեն մեր ազ-գի կեանքին մէջ, մեր դարերէ ունե-ց ա ծ ո ս կ ի ն ս կ ս ա ծ ե ն ք պ ղ ի ն ձ ո վփ ո խ ե լ , ը ն տ ա ն ի ք ն է ա զ գ ի ն ո ւմարդկային ընկերութեան առաջինու հիմնական միաւորը: Հայ ընտա-ն ի ք ը հ ա յ ա զ գ ի մ ա ն ր ա ն կ ա ր ն է :Ծնողք պարտաւոր են դաստիարա-կե լու իրենց զաւակները հայօրէնապրելու ու Քրիստոնէական բարձրհ ա ւ ա տ ք ո վ զ ի ն ո ւ ե լ ո ւ , ծ ն ո ղ ն ե րպ ա ր տ ա ւ ո ր ե ն ի ր ե ն ց տ ո ւ ն ե ր է ններս քաջալերելու ու դաստիարա-կելու իրենց զաւակները հայ գիր եւգրականութիւն կարդալու, որպէսզիա ն ո ն ք կ ա ր դ ա ն ո ւ գ ի տ ն ա ն մ ե րպատմութիւնը ու սերտեն ազգինապագան...»:

Վեր. Սերոբ Մկրտիչեան իր խօս-քերը վերջացուց ըսելով «Աղօթքս ումաղթանքս է որ Աւարայրի ոգին ուտեսիլքը, հաւատքն ու ազգասիրու-թիւնը եւ ազգային պատկանելիու-թեան գիտակցութիւնը վառ մնայմեր մէջ իբրեւ յաւիտենական ներ-շ ը ն չ ո ւ մ ն ո ւ յ ա ր ա ց ո յ ց ը մ ե ր ա զ -

գային կեանքին, որովհետեւ միաս-նական ջանքով եւ աշխատանքովկրնանք պայքարիլ մինչեւ յաղթա-նակ «Վասն հաւատքի եւ վասն հայ-րենեաց» Ամէն»:

Ն ե ր կ ա ն ե ր ը ծ ա փ ա հ ա ր ո ւ թ ի ւ ն -ն ե ր ո վ գ ն ա հ ա տ ե ց ի ն Վ ե ր . Ս ե ր ո բՄկրտիչեանի բանախօսութիւնը:

Մ ի ջ - յ ա ր ա ն ո ւ ա ն ա կ ա ն մ ա ր մ ն իԱտենապետ՝ Պրն. Յակոբ Ճանպազ-եան, իր փակման խօսքին մէջ ըսաւ.«Վասն հաւատոյ եւ վասն հայրեն-եաց» կարգախօսով լիցքաւորուածՄայր Հայրենիքի, ինչպէս նաեւ աշ-խ ա ր հ ա ց ր ի ւ հ ա յ ո ւ թ ի ւ ն ը , ա յ ս օ րդարձեալ եկեղեցական եւ դպրոցա-կ ա ն հ ա ն դ ի ս ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո վ տ օ ն ա -խմբեց Քրիստոնէական հաւատքինսրբազան պայքար մղած ու նահա-տ ա կ ո ւ ա ծ ս ր բ ա զ ա ն հ ե ր ո ս ն ե ր ո ւանմոռաց յիշատակը, այսօր սպա-ռ ա զ ի ն ո ւ ա ծ Վ ա ր դ ա ն ա ն ց Ն ա հ ա -տ ա կ ն ե ր ո ւ ս ր բ ա զ ա ն օ ր ի ն ա կ է նեկէք մեր հոգիներուն մէջ վերանո-րոգենք Քրիստոսի սրբաշունչ հա-ւատքը, վերածելով զանոնք Վար-դանանց Գոյամարտի եւ Հայոց Ցե-ղասպանութեան նորոգ սրբացածն ա հ ա տ ա կ ն ե ր ո ւ ն ա ր ժ ա ն ա վ ա յ ե լժառանգորդները հիմա եւ միշտ, իրխօսքերու աւարտին կազմակերպիչմարմնի անունով շնորհակալութիւնյայտնեց հիւրընկալ Ս. Աստուածա-ծին Հայց. Առաքելական եկեղեցւոյհ ո գ ե ւ ո ր հ ո վ ի ւ ն ո ւ հ ո գ ա բ ա ր ձ ո ւ -թեան եւ եկեղեցւոյ կանանց օժան-դակ յանձնախումբին, շնորհաւորեցսոյն ձեռնարկը կազմակերպող միջ-յարանուանական մարմնի համա-գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւօ ր ո ւ ա յ բ ա ն ա խ օ ս ՝ Վ ե ր . Ս ե ր ո բՄկրտիչեանի խորիմաստ խօսքերը,գեղարուեստական յայտագրի մասկազմողները: «Աղօթք ի տօն մար-տիրոսաց» Աղօթքը ընթերցեց Արժ.Տ . Զ ա ր ե հ Ա ւ ա գ Ք հ ն յ . Զ ա ր գ ա ր -եան:

Գերյ. Հայր Եղիա Ծ. Վրդ. Գիրէջ-եանի պահպանիչով եւ ՏէրունականԱղօթքի երգեցողութեամբ ձեռնար-կը իր աւարտին հասաւ, որմէ ետքեկեղեցւոյ «Յովնանեան» ներքնա-սրահին մէջ տեղի ունեցաւ հիւրա-սիրութիւն:

6 • ABAKA • LUNDI 7 MARS 2016 - MONDAY MARCH 7, 2016

Ռոպէր Հատտէճեան...Շար. էջ 2-էն

Մ ի ն չ ե ւ Հ ա մ ա շ խ ա ր հ ա յ ի ն Ա ռ ա ջ ի ն Պ ա տ ե -ր ա զ մ , Ի ս թ ա ն պ ո ւ լ ը հ ա յ գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն ե ւմշակոյթի կեդրոն էր , ուր Հայկական ոգին կըճախրէր Վարուժանի, Սիամանթոյի, Թէքէեանի,Զոհրապի եւ ուրիշներու տաղանդին ընդմէջէն:Բայց նոր ժամանակաշրջանին, սեղմումներունպ ա տ ճ ա ռ ո վ , մ ի ա յ ն խ ո ր հ ր դ ա պ ա շ տ ա կ ա ն ե ւգ ե ր ի ր ա պ ա շ տ ա կ ա ն մ թ ն ո լ ո ր տ մ ը կ ր ն ա ր վ ե -րապրիլ առանց աւերումի:

Հայ գրողներու մարդկային եւ ընկերային կաշ-կանդումները պէտք էր անցընել տիեզերականբնաբաններու ընդմէջէն:

Եւրոպական գրականութիւնը որ կը «զտուէր»Թուրք գրողներու, ինչպէս՝ Նազիմ Հիքմէթի, Օր-հան Վալիի գործերուն ընդմէջէն, եկաւ տիրա-պ ե տ ե լ ո ւ ն ո ր ա բ ո ղ բ ո ջ հ ա յ գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն –Հէնրի Պէրկսըն, Ալպեր Քամիւ, Ճան-Փօլ Սարդրեւ Թ.Ս. Էլեօթ, եղան տիպար օրինակներ երի-տասարդ գրողներուն: Ռոպէր Հատտէճեան այդե ր ի տ ա ս ա ր դ տ ա ղ ա ն դ ն ե ր է ն մ ի ն է ր : Ո ւ ր ի շխ ո ս տ մ ն ա լ ի ց տ ա ղ ա ն դ ն ե ր , ի ն չ պ է ս ՝ Հ ա յ ա զ նԳալուստեան, կարպիս Ճանճիկեան, Զաւէն Պի-պէռեան եւ Անթան Օզէր երկար չապրեցան՝ հի-ւանդութիւններու կամ տառապանքներու պատ-ճառաւ զորս կրեցին մասնակցելով ձախակողմ-եան քաղաքական շարժումներու: Հատտէճեան,Զ ա ր ե հ Խ ր ա խ ո ւ ն ի ե ւ Զ ա հ ր ա տ բ ա խ տ ա ւ ո րեղան եւ վերապրեցան ու շարունակեցին իրենցշօշափելի մասնակցութիւնը բերել ԻսթանպուլիՀայկական գրականութեան, որ ի վերջոյ իր ազ-դեցութիւնը ունեցաւ Սփիւռքի եւ Հայաստանի

գրականութեան վրայ, Վարդերէս Գարակէօզ--եանի եւ կարիկ Պասմաճեանի կամուրջի դերովըայս երկու կեդրոններու միջեւ:

Հակառակ խմբագրի մը առօրեայ պատաս-խանատուութիւններուն, Հատտէճեան հաստա-տ ե ց թ է ե ղ ա ւ ի ր ս ե ր ո ւ ն դ ի ն ա մ ե ն է ն բ ե ղ ո ւ նգրողը: Աւելին՝ ան օրաթերթ մը կարողացաւ վե-րածել գրական ֆորումի մը, ուր աչքառու գրող-ներ հաւաքուեցան եւ երիտասարդ տաղանդներսնուցանուեցան:

Հատտէճեան իր առաջին թատրերգութիւնըհրատարակեց 1960-ին, «կեանքի մը Երեք կի-րակիները» խորագրով եւ արժանացաւ ԱնահիտԳ ր ա կ ա ն Մ ր ց ա ն ա կ ի ն : « Յ ա կ ո բ Պ ա ր ո ն ե ա ն իՄտերմութեան մէջ» կը յայտնաբերէ համբաւա-ւոր երգիծագրին կեանքը, տաղանդը եւ տրտմու-թիւնը: Այս գործը կը թուի թէ ներշնչուած ըլլարՀէնրի Թրոյաթի նշանաւոր կենսագրականներէն,ուր հանրածանօթ անձի մը (Թիւրկէնէվ, Թոլսթոյ,ե ւ լ ն . ) կ ’ ա ն դ ր ա դ ա ռ ն ա յ ն ա ե ւ ժ ա մ ա ն ա կ ա կ ի ցկեանքի ցաւոտ պարագաներու: «Բառասխալ-ներ» մանրավէպերու հաւաքածոյ մըն է հրա-տարակուած 1972-ին: «կիրակիի Փակումը» եւ«Վաստակ» երկու թատրերգութիւններ են, առա-ջինը՝ սիրոյ ամուսնութեան վերաբերեալ , իսկեկրորդը՝ ծերութեան: «Օրագրութեանս Տասն-հինգ Օրերը», հրատարակուած 1977-ին, ճամ-բորդական նօթեր են գրուած լրագրական ջղուտո ճ ո վ ո ւ կ ը պ ա ր ո ւ ն ա կ ե ն ա ն ժ խ տ ե լ ի գ ե ղ ե ց -կութիւն եւ գրական հրապոյր: Իր մրցանակակիրպատմուածքներու հաւաքածոն՝ «Մարդոց Մե-ծութեան եւ Խեղճութեան մասին» հրատարակ-ւած 1977-ին, կը վերլուծէ մարդկային պարագանարդիական ոճով եւ թարմ մօտեցումով: «Առաս-տ ա ղ ը » վ է պ ը հ ր ա տ ա ր ա կ ո ւ ա ծ 1 9 8 3 - ի ն , կ ը

նկատուի իր գլուխ-գործոցը, որուն հերոսը ան-կողնու ծառայող հաշմանդամ մըն է , կը դիտէա ռ ա ս տ ա ղ ը ո ւ ր կ ը տ ե ս ն է ի ր զ ա ւ ա կ ն ե ր ո ւ նկ ե ա ն ք ը հ ե ռ ա ւ ո ր Գ ա ն ա տ ա յ ի մ է ջ , ե ն թ ա կ ա յօտար մշակոյթի մը եւ ձու լումի: Հոս կը ցոլայհայկական թախիծը ընդմէջ մարդկայնութեանմը:

Վերոյիշեալ գրական հունձքը Հատտէճեանիստեղծագործութիւններուն միայն մէկ մասն է:Հատտէճեան սքանչելի գրող մըն է. բնական է: Իրգրիչը սահուն կերպով կը հոսի: Իր ոճը պարզ է,բայց իր պարզութեան մէջ կ’ընդգրկէ մարդկայինբնութիւնը, այսպէսով նուաճելով մեծութիւն մը:

«Մարմարա»ն, յարգուած եւ գնահատուածօրաթերթի կողքին ունի Հատտէճեանի յատուկ( t r a d e m a r k ) « Յ ո ւ շ ա տ ե տ ր » ը , ո ւ ր ա ն կ ը կ ե դ -րոնանայ աշխարհի առօրեայ պարապմունքնե-րու, որոնց միջոցաւ յաճախ կ’ընդելուզուի փի-լիսոփայական մտորումներու: Օրինակ՝ թռչունիմը պարզ նկարագրականը կը հոսի բնութեանառեղծուածին մէջ զգայուն գեղեցկութեամբ մը:Ընթերցողները բախտաւոր են «Յուշատետրի»օրական նօթերը կը վերածուին հատորներու :Վերջին հաշուով այդ հատորներու թիւը հասածէր 70-ի: Եւ իր գրիչը տակաւին կը գրէ ...:

Մինչ կը խորհրդածենք այս մարդուն կեանքինեւ գործերուն մասին, կը յայտնաբերենք որ անաւելի քան անհատ մըն է : Ան կեանքէն աւե լիխոշոր է. ան հաստատութիւն մըն է ինքնին:

Հատտէճեան գրե լը ըրած է իր կեանքի կի-զակէտը եւ չէ վատնած երկվայրկեան մը իսկ այդնկրտումին մէջ: Այսպէսով ան ինքզինք վերա-դարձուցած է իր համայնքին եւ մարդկութեան ուեղած է օրինակելի ստեղծագործ կեանքը:

թարգմ. յ.Ա.

Պէյրութ

յայտարարութիւն. «Պայմաններուհարկադրանքով ամէն գաղթականպէտք է ունենայ մէկ ու միակուղղութիւն, որ Հայրենիքն է»

Հայ քաղաքական երեք կուսակցութիւններու միջկուսակցականհերթական ժողովը տեղի ունեցաւ Չորեքշաբթի, 24 Փետրուար 2016-իերեկոյեան, Թէքէեան կեդրոնին մէջ, Ժըմմէյզի, Պէյրութ:

Հանդիպումը առիթ մըն էր քննարկելու Լիբանանն ու լիբանանա-հայութիւնը յուզող քաղաքական եւ ազգային հարցեր:

Ժողովականները լիբանանահայութեան անվտանգութիւնը ամէնքաղաքական կամ կուսակցական շահերէ վեր դասեցին եւ ինչպէսպատմականօրէն եղած է` ծրագրեցին միասնաբար դիմագրաւել Լիբա-նանի եւ շրջանի քաղաքական ու ապահովական այն բոլոր խնդիր-ները, որոնք կրնան ժխտական ազդեցութիւն ունենալ լիբանանա-հայութեան վրայ:

Սուրիահայութեան հարցով ժողովականները իրենց անվերապահնեցուկն ու զօրակցութիւնը յայտնեցին սուրիահայ հայրենակիցներունեւ որոշեցին աւելի եւս համակարգուած ու ծրագրուած կերպով հասնիլանոնց պէտքերուն:

Ժողովականները մաղթելով հանդերձ, որ սուրիահայութիւնը չլքէ իրծննդավայրը, շեշտեցին, որ պայմաններու հարկադրանքով ամէն գաղ-թական պէտք է ունենայ մէկ ու միակ ուղղութիւն, որն է հայրենիքը`Հայաստան ու Արցախ:

Ինչ կը վերաբերի Հայոց ցեղասպանութեան 101-ամեակին, ժողովա-կանները կազմեցին Հայոց ցեղասպանութեան ոգեկոչման միջկու-սակցական մարմինը, որ շուտով պիտի անցնի իր աշխատանքներուն:

ՀյԴ ԼԻԲԱՆԱՆԻ ԿԵԴրոՆԱԿԱՆ ԿոՄԻՏէՍԴՀԿ ԼԻԲԱՆԱՆԻ ՇրՋԱՆԻ ՎԱրԻՉ ՄԱրՄԻՆ

ՌԱԿ ԼԻԲԱՆԱՆԻ ՇրՋԱՆԱյԻՆ ՎԱրՉութԻւՆ

Պելճիքայի մէջ` «ՀայոցՊատմութիւնը Եւ Հայերու Ծագումը»խորագիրով համաժողով

Պելճիքայի Լիեժ քաղաքի «Մես-րոպ Մաշտոց» միութիւնը Փետրուար19-ին կ ա զ մ ա կ ե ր պ ա ծ է « Հ ա յ ո ցպատմութիւնը եւ հայերու ծագումը»խ ո ր ա գ ի ր ո վ հ ա մ ա ժ ո ղ ո վ մ ը : Ա յ սմ ա ս ի ն   կ ը յ ա յ տ ն է « Մ ե ս ր ո պ Մ ա շ -տոց» միութեան նախագահ ԼուսինէՆերսիսեանը։

Համաժողովը վարած է Լիւվենիկաթոլիկ համալսարանի տնօրէն ,Արեւե լքի պատմութեան դոկտոր-փրոֆէսըր Պեռնար Գուլին:

Ձ ե ռ ն ա ր կ ի ն   ն ե ր կ ա յ ե ղ ա ծ ե նօ տ ա ր հ ի ւ ր ե ր , հ ա յ ե ր ի տ ա ս ա ր դո ւ ս ա ն ո ղ ն ե ր , ո ր ո ն ք բ ա զ մ ա թ ի ւհ ա ր ց ե ր ո ւ ղ ղ ա ծ ե ն բ ա ն ա խ օ ս ի ն :Փրոֆէսըր Գուլին լիարժէք պատաս-խանած է բոլորի հարցերուն` ներ-կայացնելով փաստեր քարտէզնե-

րով ու նկարներով:« Մ ե ս ր ո պ Մ ա շ տ ո ց » մ ի ո ւ թ ի ւ ն ը

իր   շնորհակալութիւնը յայտնած էՊ ե ռ ն ա ր Գ ո ւ լ ի ն ե ւ հ ա մ ա ժ ո ղ ո վ իմասնակիցներուն:

Հայ գործարար մը սպաննուեցաւ Ռուսաստանի մէջ

Հայաստանի երկու քաղաքացիներ 25 Փետրուարին գնդակահար-ւեցան Մոսկուայի երկրամասի Շէլքովօ շրջանի Օպրազցովօ բնա-կավայրի մէջ:

Դէպքը պատահեցաւ սրճարանի մը մօտ: Ինքնաշարժի մը մէջ յայտ-նաբերուեցաւ 34-ամեայ Սէրկէյ Մկրտչեանի անշունչ մարմինը: Իրկուրծքի վրայ կային հրազէնային վէրքեր: Սէրկէյ Մկրտչեան «Մէտ-քոմ» ընկերութեան տնօրէնն էր: Իրեն հետ միասին նոյն ինքնաշարժիմէջ կը գտնուէր նաեւ 34-ամեայ Ս. Պաղտասարեան անունով անձ մըեւս, որ ոտքի վնասուածքով տեղափոխուեցաւ հիւանդանոց:

Ոստիկանները դէպքի վայրի մէջ յայտնաբերեցին ԹԹ վաճառա-նիշով ատրճանակ մը:

«Մէտքոմ» ընկերութիւնը կը զբաղի բժշկական գործունէութեամբ,ա յ դ կ ա ր գ ի ն ՝ վ ա ր ո ր դ ա կ ա ն վ կ ա յ ա կ ա ն ս տ ա ն ա լ ո ւ հ ա մ ա ր տ ե ղ ե -կանքներ տրամադրելու գործով:

Սէրկէյ Մկրտչեան իր ինքնաշարժով կը գտնուէր այդ վայրին մէջ,երբ իրեն մօտեցած է բարձրահասակ անձ մը ու կրակ բացած է երկուհայերու վրայ:

Չորս գնդակներ դպած են Սէրկէյ Մկրտչեանին, իսկ գնդակ մըն ալ՝իր ընկերոջ ոտքին:

Editorial écrit en anglais parEdmond Y. Azadian et publié dansThe Armenian Mirror-Spectatoren date du 17 février 2016

La crise syrienne a dégénéré en unecatastrophe mondiale qui attise lesflammes d’une nouvelle guerre froide.Les Arméniens sont touchés par cettecrise, où qu’ils vivent, en tant quecitoyens du monde. Mais par ailleurs,la guerre a un impact sur lesArméniens en tant que collectivité;Premièrement, il a déraciné l’une desplus fortes communautés arméniennesdu Moyen-Orient, fermement attachéeà sa langue et à sa culture.

Deuxièmement, les retombées de laguerre ont touché des vies armé-niennes et des familles qui se démè-nent pour trouver refuge en Arménie,au Liban, au Canada et ailleurs, et leurréinstallation est une préoccupationde la communauté.

Mais le résultat le plus dangereuxde la guerre est qu’elle augmente lestensions entre la Russie et la Turquie,sur une ligne de confrontation qui tra-verse la frontière entre l’Arménie et laTurquie. Bien que le commandementde l’Organisation Traité de sécuritécollective (OTSC), contrepartie orien-tale de l’Organisation du Traité del’Atlantique Nord (OTAN), rassure toutle monde spécifiant qu’aucune de sesdivisions ne participera à un conflitpotentiel sur les deux fronts, laconcentration récente de forces russesen Arménie ne semble pas très récon-fortante.

Comprendre toutes les facettes dela guerre syrienne, et le rôle de sesnombreux acteurs au sein et hors deses frontières avec leurs conflitsd’intérêts spécifiques, est une tâcheardue pour tout analyste ou journalis-te. Il existe plusieurs participants auconflit supervisaient par leurs alliésailleurs; La Turquie, le Qatar, l’Arabiesaoudite et les États-Unis représententune coalition, éloigné ou dans la guer-re, alors qu’il existe des conflitsinternes au sein de leurs objectifs etleurs intérêts politiques.

Le conflit le plus remarquable sesitue entre les Etats-Unis et la Turquie,deux alliés de l’OTAN, mais le premierprend en charge les combattantskurdes syriens du groupe militant YPGkurde, tandis que les autres bombar-dent leur position dans le nord de laSyrie pour empêcher la formationd’une enclave autonome kurde au sudde sa frontière, ce qui pourrait encou-rager le PKK, qui mène une guerre delibération en Turquie. Une fourmilièreayant de nombreux tenants et aboutis-sants.

La Turquie soutient ouvertementl’EI et le Front al-Nosra, alors qu’elleappuie du bout des lèvres ses parte-naires de la coalition qui combattentces mêmes terroristes. Le comporte-ment de la Turquie va à l’encontre desobjectifs des Etats-Unis, maisWashington détourne le regard. Le pré-sident Obama a osé la déclaration laplus malhonnête alors qu’il a dit que laTurquie avait le droit de se défendre,après que cette dernière, dans un geste

de grande bravoure et de provocation,a abattu en novembre dernier, unavion de guerre russe ayant franchi lafrontière turque, ce qui a effrayé beau-coup d’alliés de l’OTAN.

Aujourd’hui, cette coalition frag-mentée est confrontée au gouverne-ment syrien de Bachar el-Assad, soute-nu par la Russie, l’Iran et les forces duHezbollah libanais.

Plus de 250 000 personnes ont ététuées en Syrie et 7 millions de per-sonnes ont été déplacées, inondant lescôtes européennes et créant des ten-sions au sein même de l’Union euro-péenne.

La participation directe de la Russieau conflit et sa campagne aérienne ontchangé le cours de la guerre et le sortdu gouvernement assiégé de Bachar elAssad.

La campagne aérienne de Russie apermis de détruire les plans de laTurquie de créer une zone d’exclusionaérienne habitée par des citoyens turk-mènes de Syrie armés et formés par laTurquie, de créer un petit état sépara-tiste au sol comme dans le Nord deChypre. À ce jour, les rêves des tribusturkmènes se sont dissipés et la repri-se complète d’Alep est à portée demain du gouvernement.

Lors de la Conférence annuelle surla sécurité, à Munich, le 13 février der-nier, le secrétaire d’Etat américainJohn Kerry a annoncé un accord pourenvoyer des secours humanitaires auxvilles syriennes assiégées et qu’une« cessation des hostilités » avait étéatteinte alors que le ministre russe desAffaires étrangères Sergey Lavrovdéclarait ironiquement qu’il y avaitune chance de succès de 49%.

Au cours d’un autre échange acer-be, le Premier ministre russe DmitriMedvedev a déclaré que « le mondeavait glissé vers une nouvelle ère de laguerre froide. »

Tous les belligérants n’ont pasencore signé l’accord, la Russie et lacoalition américaine sont autorisées àcontinuer de bombarder les positionsterroristes. Depuis l’Arabie saoudite etla Turquie ont soutenu les forces del’EI, l’accord semble, au mieux, êtretrès ténu. Cependant, encouragé parl’accord, le médiateur des NationsUnies pour la Syrie Steffan de Misturatravaille avec diligence pour reprendreles pourparlers de Genève, fin février.

Ce sera un autre forum au coursduquel les forces opposées se heurte-ront en particulier sur la participationdes partis; La Turquie est tout à faitcontre la participation des Kurdes deSyrie, que la Russie soutient.

Un autre problème qui mine lesnégociations de Genève est la réalitésur le champ de bataille. Les Etats-Unis et les membres de la coalitions’opposent à la puissance générée parles récents progrès de la Russie auprofit du gouvernement Assad.

Mais le plus inquiétant, compte tenudes succès sur le champ de bataille dugouvernement syrien, la Turquie etl’Arabie saoudite ont menacé d’envahirla Syrie avec leurs forces terrestres etl’Arabie saoudite a déjà déplacéSuite à la page 8

LUNDI 7 MARS 2016 - MONDAY MARCH 7, 2016 • ABAKA • 7

S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 7 MARS 2016

La Syrie, objet deconflits globaux

Prêts russes de 200 millions $pour l’achat d’armes

Les gouvernements de Russie et d’Arménie ont signé un accord qui octroie àl’Arménie un prêt pouvant aller jusqu’à 200 millions de dollars sur dix ans enpaiements différés.

Le prêt alloué servira au financement par la Russie de fourniture de produitsmilitaires à l’Arménie. Selon le document, l’Arménie a acheté des lance-roquettes« Smerch » et des munitions, des missiles anti-aériens « Igla-S, » des systèmes debrouillage électronique « Avtobaza-M, » des systèmes lance-roquettes TOS-1A,des missiles téléguidés 9 113 , des grenades propulsées par fusée RPG-26, desfusils de précision Dragunov, des véhicules blindés « Tiger, » des outils d’ingé-nierie et de moyens de communication.Selon le rapport, la liste pourrait être modifiée par accord mutuel écrit entre leservice fédéral russe pour la coopération technico-militaire et le ministère armé-nien de la Défense.

Le prêt est utilisé par l’Arménie afin de financer jusqu’à 90% de la valeur dechaque contrat pour la fourniture du matériel militaire en roubles russes.

Le 18 février dernier, conformémentà l’accord conclu entre les autorités duHaut-Karabagh et l’OSCE, la mission amené une surveillance prévue de laligne de contact entre les forcesarmées du Haut-Karabagh et de l’Azer-baïdjan dans le nord de Martakert.

À partir des positions de l’armée dedéfense du Karabagh, la surveillance aété menée par des assistants sur le ter-rain du Président en exercice del’OSCE, Yevgeny Sharov (Ukraine) etKhristo Christov (Bulgarie), ainsi quepar le membre du Bureau des res-sources humaines Peter Svedberg(Suède).

De l’autre côté de la ligne decontact, la surveillance a été menéepar le Représentant personnel duPrésident en exercice de l’OSCE,l’Ambassadeur Andrzej Kasprzyk etson assistant Jiri Aberle (Républiquetchèque).

La surveillance a eu lieu conformé-ment au calendrier convenu. Aucuneviolation du cessez-le-feu n’a été enre-gistrée.

Du côté du Karabagh, la missiond’observation était accompagnée pardes représentants du ministère desAffaires étrangères et du ministère dela Défense du Karabagh.

L’OSCE a effectué un contrôledans le nord de Martakert

La Syrie, objet...Suite de la page 7

certains de ses actifs vers la based’Incirlik en Turquie.

Alors que le ministre de la Défenseturc Ismet Yilmaz a annoncé àl’Agence d’Etat Andalou qu’Ankaran’envisageait pas d’envoyer destroupes en Syrie, son homologue saou-dien, Mohammad bin Salman Al Saud,a clarifié la position de son gouverne-ment, notant que leur plan est de luttercontre l’EI mais également de renver-ser le président Assad. Deux objectifscontradictoires et incohérents qui nepeuvent être prononcés que par unpotentat médiéval.

Si ce dernier plan était mis àl’épreuve, les gouvernements turc etsaoudien affronteraient la Russie enSyrie.

Commentant ce plan dans son édi-tion du 13 février, Svi Barel a écritdans Ha’aretz d’Israël : « Une interven-tion saoudienne sans aucune garantiede gains militaires ou diplomatiquespour le royaume - sans une stratégiede repli claire - peut être un pari ris-qué. »

La Turquie, alliée de l’Arabie, est

impatiente d’affronter la Russie, bienque jusqu’à présent, elle ait bombardédes positions syriennes à partir du ter-ritoire turc et ait placé ses combat-tants dans les rangs des terroristes quicontinuent d’infiltrer la Syrie à partirla frontière turque.

Abattre un avion de combat russen’est que la pointe de l’iceberg desplans stratégiques de la Turquie, quisont plus profonds. En ce qui concer-ne les ambitions ottomanes de laTurquie, Ankara fait correspondre sesmots à ses actions sur le terrain. rap-porte Wayne Madsen sur un journal enligne, Strategic Culture Foundation :« Les plans d’Adolf Hitler demandantau président turc Recep TayyipErdogan de construire des bases mili-taires au Qatar, en Somalie, en Géorgieet en Azerbaïdjan sont conformes auxpolitiques étrangères et militaires néo-Ottomanes les plus agressives de laTurquie. La Turquie construit égale-ment son premier porte-avions qui per-mettra de prolonger la présence nava-le du pays en mer Rouge et dansl’océan Indien. »

Mais le plan turc le plus dangereuxest celui de saper l’influence de laRussie dans le Caucase, avec desretombées néfaste sur l’Arménie. Il est

bien connu, maintenant, que laTurquie a stimulé les Tatars de Criméecontre Moscou. Le Premier ministreturc, Ahmet Davutoglu, a annoncé que« nous allons soutenir nos frèresTatars de Crimée. »

Les initiatives de la Turquie dans leCaucase auront un impact surl’Arménie plus immédiatement. Ainsi,Madsen poursuit sur Strategic CultureFoundation : « Les plans pour unebase militaire turque en Géorgie et unebase potentielle en Azerbaïdjan, peut-être dans l’enclave du Nakhitchevan,entre l’Arménie et la Turquie, a incitéla population essentiellement armé-nienne des régions géorgiennes duDjavakhk et Tsiolka à envisager laséparation de la Géorgie et leur inté-gration à l’Arménie. Les Arméniens dela région n’ont pas oublié le génocideturc perpétré sur le peuple arménienau début du 20e siècle. »

Les plans turcs pour déstabiliser laRussie ont alarmé les législateursrusses qui ont récemment proposé à laDouma d’abroger le traité de Kars de1921, dont les signataires compren-nent également la Russie et l’Arménie.Le traité a non seulement fixé la fron-tière entre l’Arménie et la Turquie,encore en litige, mais a également défi-

ni le statut du Nakhitchevan. Si l’abro-gation se réalise, la légalité juridiquede la Turquie, en tant que défenseur dustatut de Nakhitchevan, se verra pourainsi dire amputée.

L’autre répercussion du plan turc aété la récente visite du ministre de laDéfense de Géorgie Tinatin Khidashelien Arménie. Chaque fois que lesArméniens de Djavakhk s’agitent, legouvernement fait appel à Erévanpour calmer la situation. Et en raisondes relations fragiles entre l’Arménieet la Géorgie (seule voie terrestre versle reste du monde) le gouvernementarménien n’a d’autre choix que de tem-poriser avec les aspirations desArméniens du Djavakhk.

Comme nous pouvons le constater,dans ce réseau interconnecté de lapolitique mondiale, de nombreusesquestions apparemment sans relationont des liens stratégiques.

Le conflit en Syrie et ses répercus-sions mondiales ont un impact surl’Arménie à plusieurs niveaux et dediverses manières. Nous pourrions nepas être en mesure de faire face à cer-tains de ces impacts, mais en étantconscient de ces dangers, nous pou-vons être, pour le moins, mieux armés.

Traduction N.P.

8 • ABAKA • LUNDI 7 MARS 2016 - MONDAY MARCH 7, 2016

Kamo Hovhannissian, et TemurSuloyan, nés en 1997, ont subi desblessures mortelles dans un incidentsurvenu, le 19 février, à environ 7h00du matin, dans le domaine de la défen-se d’une unité de l’armée.Le ministère de la Défense duKarabagh a informé qu’une enquête esten cours pour connaître les détails decet évènement.

Deux soldats arméniens tués dans le Haut-Karabagh

« Le gouvernement arménien est intéressé à renforcer ses liens économiquesavec l’Italie, notamment par le développement de la coopération dans le domainede la santé. »

Le premier ministre arménien, Hovik Abrahamian, a fait cette déclaration lorsde la réunion avec le recteur du la faculté de médecine de l’Université italienneCattolica del Sacro Cuore, Rocco Bellantone, ainsi que le président de laFondation de la Polyclinique, Agostino Gemelli.

Abrahamian a souligné que, depuis les premières années de son indépendan-ce, l’Arménie avait coopéré activement avec l’Italie dans le domaine de la santé.Le ministre s’est également déclaré prêt à soutenir toute initiative contribuant àl’expansion et l’approfondissement des liens économiques arméno-italiens.

Pour sa part, Rocco Bellantone a présenté au Premier ministre les activités dela Fondation qu’il dirige, ainsi que les projets et programmes de coopérationavec ses collègues arméniens.

L’Arménie coopère activementavec l’Italie en matière de santé

Arménie : des petites et moyennesentreprises de qualité plutôt qu’en quantité

Le Vice-Premier ministre VatchéGabrielian, également ministre del’Intégration économique internationa-le et des Réformes d’Arménie, a décla-ré au cours d’une conférence vouloirprivilégier un climat favorable auxentreprises durables du pays, avanta-ger des petites et moyennes entre-prises de qualité plutôt que la quantité.Il a rappelé que le gouvernement armé-nien a adopté la stratégie 2016-2018pour le développement des petites etmoyennes entreprises.

Ce développement sera axé surl’aide à l’ouverture des entreprises enArménie et sur l’accessibilité des res-sources, maintenant la qualité du tra-vail de ces entreprises et l’accessibilitéà la connaissance et la technologie.

« En outre, il est très important decontribuer au climat concurrentiel et àl’accessibilité des moyens financiers, »a ajouté Gabrielian. « Dans cette affai-re, nous [Arménie] avons encore à col-laborer avec nos bailleurs de fondsinternationaux. »

George et Amal Clooney en Arméniedu 22 au 24 avril prochain

L’acteur GeorgeClooney et son épouse lacélèbre avocate AmalClooney séjourneront enArménie du 22 au 24 avrilprochain. Le couple stardes médias, participera àl’opération « 100 Lives »(100 vies) lancée par leriche homme d’affairearménien de Moscou,Roupen Vardanian. « 100Lives » récompensera pardes prix les personnes qui,au risque de leur vie sau-vent la vie des autres. Ledirecteur de ce fonds« 100 Lives », NoubarAfeyan a affirmé qu’en plus du couple Clooney d’autres personnalités sont prêtesà collaborer avec sa fondation qui vise à dénoncer les génocides et à lutter poursa prévention.

Canadian Armenian CouncilCongratulates Liberal M.P.,Mrs. Eva Nassif

BY EDMOND Y. AZADIAN

This is not the first time Georgia isliving up to its title of “friendly foe”with Armenia. Although the cross isprominently featured on the Georgiannational flag, Christian brotherhooddoes not mean much to the Georgiangovernment. Otherwise, some consid-eration and solidarity would have beenwarranted between the only twoChristian nations amidst an ocean ofIslamic countries.

During the Soviet period, all ethnictensions were subdued by the centralgovernment although there was nolove lost between Armenia andGeorgia, since the two had fought awar before being integrated into theSoviet empire. As a result of that war,the historic Armenian region ofJavakhk was integrated into Georgia.

After the collapse of the Sovietempire, the two emerging republicspolitically developed in opposingdirections, pushing their simmeringmutual antagonism into politicaldimensions.

By historic necessity, Armeniaaligned itself with Russia, becoming astrategic ally of its northern neighborand hosting Moscow’s military base onits territory. Georgia, meanwhile,veered towards the West, entertainingits dream of becoming a NATO mem-ber. Although the Tbilisi governmentsuffered for its Western orientation asa result of President MikhailSaakashvili’s reckless politics, the suc-ceeding government of the GeorgianDream Party did not alter the nation’sforeign policy.

During a speech delivered onFebruary 12, President SergeSargisian, commenting on the imple-mentation of recent constitutionalchanges, also delved into the politicalbackground of the region stating,“with our two neighbors, Georgia andIran, our relations are developing ingood neighborly spirits.”

However, that was a politically-cor-rect statement rather than an accurateone, made in order not to exacerbatetense relations with Tbilisi.

In fact, relations with Iran andGeorgia are on totally different foot-ings. At times, Iran may ignore someArmenian interests out of politicalexpediency, but on principle, it doesnot go out of its way to antagonizeArmenia.

Both internally and externally,Georgian policies hurt Armenians.Since Georgia’s independence, all suc-ceeding administrations have exer-cised an extremely xenophobicdomestic policy, trying to assimilate oralienate minorities. The brunt of thatpolicy has been mostly directed

towards the Armenians in Javakhk.Although the policy cost Georgia terri-torial losses —Abkhazia and SouthOssetia — little has changed in thebehavior of the central government.

Georgia’s foreign policy treatsArmenia as a virtual enemy. At the UNand other world bodies, the Tbilisigovernment has brazenly sided withAzerbaijan and Turkey, to Armenia’sdetriment, trampling the “neighborlyspirit” which Armenia tries to observejealously and hopelessly.

Armenia is a member of theCollective Security TreatyOrganization (CSTO) and relies heavi-ly on that organization for its security.But escalating tensions withAzerbaijan have raised legitimate con-cerns, especially after Azeri encroach-ment on Armenia proper’s sovereignterritory, in the face of Russia’s enig-matic silence. Adding to Armenia’sworries is the alarming rate of transferof Russia’s modern weaponry to theBaku government.

Those concerns were raised byArmenian journalists at a press confer-ence with CSTO Secretary Gen.Nikolay Bordyuzha, who gave an indi-rect and terse answer: “Read the finaldocuments of the annual CSTO minis-ters’ statements, which necessarilyrefer to the situation in Caucasus.”

The same press conference substan-tiated the fears of the Armenian jour-nalists when he stated, “We are greatlyconcerned about the situation in theCaucasus, especially in connectionwith Nagorno Karabagh conflict,where heavy weaponry and tanks areused and there are casualties. Furtherescalation of the conflict is unaccept-able; the entire Caucasus willexplode.”

Against this political background,the Tbilisi government further devel-ops its political and economic rela-tions with Turkey and Azerbaijan,tightening the noose around Armenia.

On February 19, Georgia hosted theforeign ministers of Turkey andAzerbaijan, who visited the railway

Cont’d on page 10

LUNDI 7 MARS 2016 - MONDAY MARCH 7, 2016 • ABAKA • 9

E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY MARCH 7, 2016

Beware of the Georgian ‘Friend’

Armenia ambassador and Canada immigration minister confer on cooperation

The Ambassador of Armenia toCanada, Armen Yeganian, on Mondaymet with the Minister of Immigration,Refugees, and Citizenship of Canada,John McCallum.

The Ministry of Foreign Affairs ofArmenia informed Armenian News-NEWS.am that Ambassador Yeganianstressed the need to establish aCanadian embassy in Armenia, andinformed the minister that severalthousand Canadian citizens visit

Armenia each year, and they sense theneed for consular and immigration ser-vices of an embassy.

Also, the interlocutors reflected onthe refugees who have recently arrivedCanada. In this connection, MinisterMcCallum noted that he is well awareof the challenges facing the SyrianArmenians who are arriving in Canada,and that the Canadian government isconducting numerous respective aid

Cont’d on page 10

On February 20th, 2016, the official opening of the Vimy, Laval riding officefor the Liberal M.P. representative, Mrs. Eva Nassif took center stage. The eventdrew a large number of supporters composed of community and organizationalrepresentatives, political officials and well-wishers. The opening speech wasdelivered by her political attaché, Mr. Vicken Darakdjian, who has been steepedin both Federal and Provincial political arenas.

Ms. Nassif began by extending a warm welcome, thanking everyone for theirunconditional support and assuring her audience of her commitment towardhumanitarian efforts.

As a confirmation of Ms. Nassif’s humanitarian efforts, it was communicatedthat within the first 100 days of holding office, she had acted on 2,000 Syrianrefugee files one by one, in addition to meeting them individually in order tosecure their transition into Quebec. Her active involvement and insatiable desireto extend a helping hand through her political endeavors, has gained her recogni-tion as a referential point in Quebec, regarding the matter of Syrian Refugees.

On behalf of the strong delegation present from the Armenian CanadianCouncil, Ms. Aida Karibian, a long-time political activist in Federal politics andprominent Armenian community member, addressed the audience commendingMs. Nassif for her courage, perseverance and her good will towards others. “It isthis type of humanitarian service that yields to hopes of creating a better tomor-row for all”, said Ms. Karibian. The Armenian Canadian Council is thankful toMs. Nassif for her enormous involvement during the Syrian refugee crisis andher commitment for future cooperation regarding national issues of concern.

S. Mareshlian

Beware of the...Cont’d from page 9

station in Kartzakhi, near the Turkishborder. The foreign ministers ofAzerbaijan, Georgia and Turkey, ElmarMammadyarov, Mikheil Janelidze andMevlut Çavusoglu, respectively,praised the Baku-Tbilisi-Kars (BTK)railway project as a “historic” one andthey noted its importance within thecontext of the new Silk Road connect-ing Asia to Europe. The railway isscheduled to be completed by 2017and one segment of it will run throughthe Armenian-populated Akhalkalaki,after bypassing Armenia itself.

The Azeri Foreign Minister said, “Ibelieve that we are on the right track.It is a joint understanding that wemust continue this cooperationbecause it’s a win-win-win for all threecountries and the region.”

He stopped short of saying “it’s alose-lose-lose project for Armenia.”

But what is more worrisome is that

in addition to making statements oneconomic cooperation, the trio havesigned a political declaration wherethey state they place “the utmostimportance on the earliest peacefulsettlement of the conflict in andaround the Nagorno Karabagh regionof the Republic of Azerbaijan and theconflict in the Georgian regions ofAbkhazia and Tskhinvali region/SouthOssetia on the basis of principles andnorms of international law, particular-ly, sovereignty, territorial integrity andinviolability of the internationally-re-cognized borders.” The last eightwords are euphemistically intended toexpress the territorial ambitions of theAliyev dynasty. By contrast, theOrganization for Security and Coope-ration in Europe (OSCE) co-chairshave been working on the principles ofthe final part of the Helsinki declara-tion, which intends to reconcile terri-torial integrity with the right to self-determination of the local population.

Georgia recklessly endorsesAzerbaijan’s position on the settlement

of Karabagh conflict while Armeniahas cautiously refrained from recog-nizing Abkhazia’s independence toavoid a confrontation with Tbilisi.

With the lifting of sanctions on Iran,the gas market became a hot battle-ground in the Caucasus, where Russia,Azerbaijan and Iran are competing. Atone point, there was talk that Armeniamay become a transit route for Iraniangas to Georgia. It seems that theGeorgian government has been havingsecond thoughts for fear of angeringthe government of Baku. Azerbaijan’sterritory is being considered as a con-duit for Iranian gas and Georgia’sMinister of Energy Kakha Kaladze hassaid that “Tbilisi could consider thisoption, too.” The Turkish-Georgiancooperation has opened the floodgatesfor the invasion of Turkish capital inGeorgia. Vahakn Chakhalian, theArmenian political activist in Javakhkwho was jailed by PresidentSaakashvili, has issued an appeal to allArmenians, saying, “no to theTurkification of Georgia.” He added:

“The seeds that Saakashvili had sownare blossoming in Georgia and theTurkification of the country is devel-oping at an alarming rate and it hasalmost reached the point of no return.”

The statement specially informsthat the Turkish investors discriminateeven against Christian Georgians bydenying them employment and prefer-ring Azeris and Turks instead.

Adding insult to injury, theGeorgian government has agreed tohost a Turkish military base on its ter-ritory, to complete the Turkification ofthe country.

It is understandable that the US andNATO have welcomed the move “as acontribution to stability.” That basewould substitute a NATO base, whichwould irritate Russia to no end. Inlight of the current escalating tensionbetween Russia and Turkey, stabilitymay become the first casualty.

With a friend like Georgia in theregion, Armenia does not need anyenemies.

10 • ABAKA • LUNDI 7 MARS 2016 - MONDAY MARCH 7, 2016

Karabakh defense army holdstactical military exercises

The staff of the Nagorno-Karabakh Republic (NKR/Artsakh)Defense Army Headquarters’Department conducted tactical mili-tary exercises on Monday andTuesday.

The Defense Army informedArmenian News-NEWS.am that theNKR Minister of Defense andDefense Army Commander, LevonMnatsakanyan, led the respectivetrainings at the advanced commandpost of the Defense Army. As a re-sult of these exercises, it was determined that the NKR Defense Army detach-ments, units, and command system are capable of responding to situationalchanges in timely fashion and adequately, and ensuring the security of the NKR.

AGBU Central Office Hosts BookTalk with Author Chris BohjalianThe Guest Room explores the trafficking of two

Armenian women in the United States

On January 15, the AGBU CentralOffice welcomed New York Timesbestselling author Chris Bohjalian fora discussion of his new novel TheGuest Room. The event was co-spon-sored by the AGBU New York SpecialEvents Committee (NYSEC), the Ar-menian Network—Greater New YorkRegion, Hamazkayin Armenian Edu-cational and Cultural Society of NewYork, the New York Armenian Stu-dents’ Association, St. Leon’s Arme-nian Church and the Tekeyan CulturalAssociation of Greater New York.

Bohjalian began the talk by explain-ing the impetus for the novel, a literarythriller that explores the trafficking oftwo Armenian women in the UnitedStates. The idea came to him while hewas in Armenia with his wife anddaughter: “I was waiting to take mydaughter’s friend to the airport at 3:30am and saw a young woman—maybe17 years old—who was clearly anescort and clearly paying off the bell-man to go upstairs at the hotel. Thiswas heartbreaking for me as a father,because she was so young and it wasin Armenia. I began to wonder: is therea story in a young woman such as this?My books always begin with charac-ters. Never a social issue.”

This encounter led Bohjalian toresearch prostitution and human traf-ficking in the Caucasus and the MiddleEast. He came to understand the eco-nomics of human trafficking and sexu-

al slavery and the billion dollar indus-try it composes. In the Caucasus, therise of human trafficking coincidedwith the fall of the Soviet Union whenthe economies of the republics were indisrepair.

Chris Bohjalian is the author ofeighteen books, including Close YourEyes, Hold Hands; The SandcastleGirls; Skeletons at the Feast, TheDouble Bind and Midwives. His novelMidwives was a number one NewYork Times bestseller and a selectionof Oprah’s Book Club. His work hasbeen translated into more than thirtylanguages, and three of his novels havebecome films—Secrets of Eden,Midwives and Past the Bleachers.

Turkish-Armenian Deputy ofTurkey’s oppositional RepublicanPeople’s Party (CHP) Selina Dogan hassubmitted to the Parliament an inter-pellation addressed to the Minister ofInternal Affairs.

According to Ermenihaber, Doganhas asked Turkey’s Minister of InternalAffairs Efkan Ala about the number ofArmenian, Greek, Jewish and Assyrianminorities in Turkey. Dogan has alsoaddressed the General Department forthe Population and Citizens’ Affairs ofthe Ministry of Internal Affairs ofTurkey to obtain information aboutthe topic within the scope of the law“On receiving information”.

In her interpellation addressed tothe Minister of Internal Affairs, Doganhas reminded that during a discussionin the Mejlis on the appropriateness ofapplying a “nationality code” for ethnicminorities, Minister Ala had mentionedthat codification (use of special pass-words) had nothing to do with nation-al minorities. According to the minis-ter, the purpose of that is to count thenumber of ethnic minorities.

“Knowing the number of the popu-lation and its demographic image isvery important from the perspective of

planning and carrying out public ser-vices. Minorities mainly receive publicservices (education, religious cere-monies, healthcare) through theirfunds and foundations. That’s why thefunds and foundations of minoritiesare simply obliged to know the num-ber of members of their respectivecommunities in order to regulate thepublic services within the given com-munity. In addition, Christian commu-nities, which can’t find out the precisenumber of their populations, evenhave a hard time choosing their reli-gious leaders.

In this context, how manyArmenians, Jews, Greeks andAssyrians are citizens of the Republicof Turkey?” the interpellation reads.

Turkish-Armenian MP Asks: How ManyEthnic Minorities are there in Turkey?

Armenia ambassador...Cont’d from page 9

programs. Ambassador Yeganian, inturn, expressed his gratitude to theCanadian government for its assis-tance.

In the ensuing talk, they exchangedviews on the present-day visa policybetween Armenia and Canada.

Separately, Yeganian summed up

the Armenian Genocide Centennialcommemorations that were heldthroughout 2015 in Armenia andabroad, including in Canada.

In addition, Armen Yeganian andJohn McCallum discussed the resultsof the 31st Session of the MinisterialConference of the InternationalOrganisation of La Francophonie(OIF), which the Armenian capital cityof Yerevan hosted in October of theyear past.

LUNDI 7 MARS 2016 - MONDAY MARCH 7, 2016 • ABAKA • 11

ԹՈՒՄՕ-ն՝ սահմանամերձ շրջաններու երեխաներուն հետԹՈՒՄՕ ստեղծարար արհեստա-

գիտութեան կեդրոնին կողմէ հրա-պարակուած հաղորդագրութեամբմը կը տեղեկացուի, որ Դիլիջանէնե ր ե ք ժ ա մ հ ե ռ ա ւ ո ր ո ւ թ ե ա ն վ ր ա յգտնուող Տաւուշի սահմանամերձՎազաշէն, Ներքին Կարմիրաղբիւր,Այգեպար, Սարիգիւղ , Բերքաբեր,Բաղանիս, Պառաւաքար, Մովսէս,Չինարի, Ոսկեւան, Կոթի, Բարեկա-մ ա ւ ա ն ո ւ Ծ ա ղ կ ա ւ ա ն գ ի ւ ղ ե ր ո ւբնակիչներէն շուրջ եօթանասունպ ա տ ա ն ի ն ե ր ա ր դ է ն վ ե ց ա մ ի ս է« Թ Ո Ւ Մ Օ Դ ի լ ի ջ ա ն » ի ո ւ ս ա ն ո ղ ն ե րեն: Անոնք ԹՈՒՄՕ-ի, «Հայրենիքիդարպասներ» կազմակերպութեանու «Beel ine Armenia»-ի միացեալ«Սահմանամերձ գիւղերի երեխա-ները՝ ԹՈՒՄՕ-ում» ծրագիրի մաս-նակիցներն են: Այս մասին կը գրէHetq.am-ը։

Ե ր բ ա մ ի ս ն ե ր ա ռ ա ջ ծ ր ա գ ի ր ըսկսաւ, նոր թումոցիները երեսունհոգի էին, իսկ դասերուն տեւողու-թ ի ւ ն ը ՝ ե ր ե ք ա մ ի ս : Ծ ր ա գ ի ր ն ե ր ըփոխուեցան, ուսանողներուն թիւըա ւ ե լ ց ա ւ , ո ր ո վ հ ե տ ե ւ կ ա զ մ ա կ ե ր -պիչներուն համար յստակ երեւցաւայդ երեսուն պատանիներուն կրածփոփոխութիւնը: «Նրանք ոչ միայնարդիական հմտութիւններ են ձեռքբերել, այլեւ աւելի բաց են դարձել,անկաշկանդ: Ազատօրէն են ապա-գայի պլաններ կազմում, որովհետեւգիտեն՝ որտեղ ակտուալ գիտելիք-ներ ստանալ», ըսած է «Հայրենիքիդարպասներ» կազմակերպութեանհ ի մ ն ա դ ի ր ե ւ ն ա խ ա գ ա հ Ա ր մ ա ն

Հայրապետեանը:Ա մ է ն Շ ա բ ա թ օ ր Դ ի լ ի ջ ա ն ի

ԹՈՒՄՕ կեդրոն այցելելով՝ ծրագիրիմ ա ս ն ա կ ի ց ն ե ր ը ծ ա ն օ թ ա ց ա ծ ե նկ ե դ ր ո ն ի հ ի մ ն ա կ ա ն կ ր թ ա կ ա նոլորտներուն, ամբողջացուցած ենինքնուսուցման սկզբնական հան-գրուանը եւ ներկայիս կ’որոշեն, թէի ՞ ն չ է ի ր ե ն ց հ ե տ ա ք ր ք ր ո ւ թ ե ա նուղղութիւնը։

«ԹՈՒՄՕ Դիլիջան»-ի համակար-գող Տաթեւ Մանտոյեան՝ անդրա-դ ա ռ ն ա լ ո վ ո ւ ս ա ն ո ղ ն ե ր ո ւ ն հ ե տունեցած զրոյցներուն եւ կազմածտպաւորութեան, ըսած է. «Թէ, բոլորքաղաքների, տարիքի ու սեռի թու-մ ո ց ի ն ե ր ի ա մ ե ն ա ս ի ր ե լ ի ո ւ ղ ղ ո ւ -թ ի ւ ն ն ե ր ի ց մ է կ ը ռ ո բ ո տ ա շ ի ն ո ւ -թ ի ւ ն ն է , ո ւ ա յ ս ն ա խ ա գ ծ ի ո ւ ս ա -նողներն էլ, ի հարկէ, այդ թւում են:Բայց բացի, դրանից մի հետաքրքիրփ ա ս տ ի հ ա ն դ ի պ ե ց ի ՝ ս ա հ մ ա ն ա -մերձցիները յատկապէս հետաքըր-ք ր ո ւ ա ծ ե ն ֆ ի լ մ ե ր ի ս տ ե ղ ծ մ ա մ բ ,լուսանկարչութեամբ, ու ընդհան-րապէս՝ մեդիայի ոլորտով: Նրանցիցմ է կ ը ա ն գ ա մ վ ա ր ո ւ մ է ի ր գ ի ւ ղ իֆեյսբուքեան էջը: Կարծում եմ՝ սրապատճառը իրենց ցանկութիւնն էաշխարհին պատմել իրենց գիւղերիմասին ու բարելաւել այնտեղի վի-ճակը: Սա շատ ոգեշնչող է , որով-հ ե տ ե ւ ց ո յ ց է տ ա լ ի ս , ո ր հ ե տ ա -քըրքրուող, պրպտող լինելուց բացի,այս երիտասարդները նաեւ գիտա-կից քաղաքացիներ են»:

Վերջերս խումբին միացաւ հա-մացանցին վրայ «Ծաղկաւանի Էյնշ-

տ ե յ ն » մ ա կ ա ն ո ւ ն ը ձ ե ռ ք բ ե ր ա ծԲագրատ Պետրոսեանը: Իր մասինպ ա տ ր ա ս տ ո ւ ա ծ տ ե ս ա գ ր ո ւ թ ե ա նմ է ջ Բ ա գ ր ա տ պ ա տ մ ա ծ է ր , ո րկ՛երազէր ԹՈՒՄՕ գալ, եւ ատիկա,բնականաբար, անտարբեր չձգեց«Սահմանամերձ գիւղերի երեխա-ները ԹՈՒՄՕ-ում» ծրագիրի հեղի-նակները: Այս ամիս ծրագիրի մաս-նակիցները արդէն թումոցի Բագ-րատի հետ միասին սկսան ռոպո-թաշինութեան առաջին մակարդա-կի դասընթացքին:

«Սա ԹՈՒՄՕ-ի առաջին նախա-գ ի ծ ը չ է , ո ր կ ա պ ո ւ ա ծ է Հ ա յ ա ս -տանի սահմանամերձ գիւղերի պա-տանիների համար նորագոյն տեխ-

ն ո լ ո գ ի ա ն ե ր ի ո լ ո ր տ ը բ ա ց ա յ ա յ -տելուն: ԹՈՒՄՕ-ի ամառային ճամ-բարն ամէն տարի հիւրընկալում էտ ա ս ն ե ա կ պ ա տ ա ն ի ն ե ր ի , ո վ ք ե րմէկ շաբաթ ապրում են Երեւանում,անցնում են ԹՈՒՄՕ-ի հիմնականո ւ ս ո ւ մ ն ա կ ա ն ծ ր ա գ ի ր ը կ ե ն տ ր ո -նացուած տարբերակով ու ընկերա-նում տարբեր երկրներից ԹՈՒՄՕ-ո ւ մ հ ա ւ ա ք ո ւ ա ծ ի ր ե ն ց հ ա ս ա կ ա -կիցների հետ: Այս տարի ամառայինճամբարին սպասում ենք ամբողջաշխարհից, ամբողջ Հայաստանից,սահմանամերձ գիւղերից բազմաթիւպատանիների, ի դէպ, Բագրատիննոյնպէս», նշուած է հաղորդագրու-թեան մէջ:

Երեւանը տարածաշրջանին մէջառաջատար է աշխարհիամենայարմարաւէտ քաղաքներու ցանկին մէջ

Միջազգային խորհրդատուական Mercer ընկերութիւնը Երեւանը ներա-ռած է կեանքի որակով աշխարհի ամենայարմարաւէտ քաղաքներու ցան-կին մէջ: Ինչպէս կը հաղորդէ «Արմէնփրէս»- ը, 230 քաղաքներու շարքինԵրեւանը գրաւած է 182 -րդ տեղը:

Աղիւսակի առաջատարները են Վիեննան (Աւստրիա), Զիւրիխը (Զուի-ցերիա), Օքլենտը (Նոր Զելանտա), Միւնիխը (Գերմանիա), Վանքուվըրը(Գանատա), Տիւսելտորֆը (Գերմանիա), Ֆրանկֆուրթը (Գերմանիա), Ժնեւը(Զուիցերիա), Քոփենհակընը (Դանիա) եւ Սիտէնէյը (Աւստրալիա): Հա-րեւան Վրաստանի մայրաքաղաք Թիֆլիսը 188- րդն է, Պաքուն` 197- րդ,Թեհրանը` 203- րդ: Թուրքիոյ մայրաքաղաք Անգարան ցուցակի մէջ չէ նե-րառուած, իսկ Իսթանպուլը 122- րդն է:

Ռուսիոյ մայրաքաղաք Մոսկուան 167- րդն է, իսկ ԱՄՆ մայրաքաղաքՈւաշինկթընը` 51- րդը: 230- րդը Իրաքի մայրաքաղաք Պաղտատն է:

Արդէն 18 տարի Mercer- ը նման վարկանիշային աղիւսակներ կը կազմէ`իբրեւ չափանիշ ընտրելով առողջապահութիւնը, կրթութիւնը, յանցագոր-ծութեան մակարդակը, քաղաքական կայունութիւնը, փոխադրամիջոց-ները, բնութիւնը եւ այլն:

Հայկական Կրկէսը 60 Տարեկան է

Այս տարի կը լրանայ հայկական կրկէսային ազգային հաւաքականի 60-ամեակը: Այդ առիթով Երեւանի պետական կրկէսի գեղարուեստականղեկավար եւ տնօրէն Սօս Պետրոսեան գրած է «Հայկական կրկէս» գիրքը:

«Ժամանակն է, որ մենք ունենանք հայկական կրկէսային արուեստի,կրկէսի դերասանների մասին գիրք` ներկայացնելով մեր կրկէսային ար-ւեստի փառահեղ էջերը եւ դերասաններին»,- ըսած է Սօս Պետրոսեան՝ Pa-norama.am-ի հետ զրոյցի ընթացքին:

Հայկական կրկէսային ազգային հաւաքականը ստեղծուած է 1956թուականին ժողովրդական արտիստ Վաղարշակ Արզումանեանի կողմէն:

Ս.Պետրոսեան ներկայացուցած է ստեղծման պատմութիւնը. «1956թուականին Մոսկուայում պէտք է տեղի ունենար հայկական տասնօրեակ:Հարց էր ծագել, որ պէտք է անպայման ներկայացուի նաեւ հայկականկրկէսային արուեստը: Այդ տասնօրեակից կէս տարի առաջ Վաղարշակ Ար-զումանեանին յանձնարարւում է ստեղծել ազգային կոլեկտիւ: Կրկէսը հա-մամիութենական կազմակերպութիւն էր, դերասանները հանդէս էին գալիստարբեր երկրների կրկէսներում: Վաղարշակ Արզումանեանը հաւաքեցբոլորին եւ ստեղծեց ազգային կրկէսային կոլեկտիւ»:

1963 թուականին, երբ արդէն հաւաքականի մէջ էին Լէոնիտ Ենգի-բարեանը, Ստեփան Իսահակեանը, անիկա կը ստանայ «Վաստակաւորկոլեկտիւ» կոչումը:

Ս. Պետրոսեանի խօսքով, գիրքը արդէն պատրաստ է, այժմ կ՝ընտրուինլուսանկարները: Այս տարուան Մայիս-Յունիսին, ամենայն հաւանականու-թեամբ, պիտի հրապարակուի:

«Ֆինանսաւորման հետ կապուած դիմել եմ տարբեր կառոյցների` պե-տական, մասնաւոր: Դեռեւս պատասխան չեմ ստացել: Եթէ չօգնեն,  ես իմհաշուին կ’անեմ: Պարտաւոր եմ դա անել»,- ըսած է Ս.Պետրոսեանը:

12 • ABAKA • LUNDI 7 MARS 2016 - MONDAY MARCH 7, 2016

Հրատարակուեցան Նափոլէոնի ղարաբաղցիթիկնապահ Ռուստամի յուշերը

Ռուստամ իր յուշերուն մէջ յստակօրէն կը նշէ,թէ ղարաբաղցի հայ է:

Mirrorspectator.com կը հաղորդէ, որ ՔաթրինՔ ա ր փ ե ն թ ր ի կ ո ղ մ է ա ռ ա ջ ի ն ա ն գ ա մ ը լ լ ա լ ո վանգլերէնի թարգմանուած եւ Արա Ղազարեանիխմբագրութեամբ ու ներածականով «Ռուստամիյուշերը. Նափոլէոնի մեմլուք կայսերական թիկ-նապահը» գիրքը (The memoirs of Roustam: Na-poleons Mamlik Imperial Bodyguard) որոշ գա-ղափար կու տայ Օնորէ տը Պալզաքի Լէվ Թոլս-թոյի եւ Ֆիոտոր Տոսթոյեւսքիի կողմէ իբրեւ տի-պար օգտագործուած եւ բազմաթիւ գեղանկա-րիչներու կողմէ նկարուած Ռուստամի հետաքըր-քըրական եւ բարդ կեանքին մասին: Ռուստամ(1781-1845) փոքր տարիքին Կովկասի շրջանէնառեւանգուած եւ բազմաթիւ անգամ իբրեւ գերիծ ա խ ո ւ ա ծ է : Ա ն ի բ ր ե ւ մ ե մ լ ո ւ ք մ ա ր զ ո ւ ա ծ էԵգիպտոսի մէջ ապա շուրջ15 տարի դարձածՆափոլէոնի թիկնապահը ու վստահելի անձը:

Ղազարեան վերջերս կատարուած հարցա-զրոյցի մը մէջ յայտարարեց. «Մեր պատմութեանպատճառով հայերը ամբողջ աշխարհի վրայ տա-րածուած են: Ունէինք մարդիկ որոնք տարբերհ ա մ ա յ ն ք ն ե ր ո ւ ե ւ ե ր կ ի ր ն ե ր ո ւ կ ը ծ ա ռ ա յ է ի նբարձրագոյն մակարդակի վրայ՝ ինչպէս կայսրեր,զօրավարներ եւ նախարարներ: Այդ իրողութիւնըի մտի ունենալով՝ Ռուստամը մեր հանդիպածամէնէն արտասովոր տիպարներէն մէկն է: Հիմ-նականին մէջ ան սկզբնական շրջանին պարզա-պէս ստրուկ երեխայ մըն էր : Սակայն առանցկ ր թ ո ւ թ ի ւ ն ե ւ ը ն կ ե ր ա յ ի ն կ ա ր գ ա վ ի ճ ա կ կ ա մդիրք ունենալուն՝ դարձաւ Ֆրանսայի կայսեր՝Նափոլէոնի վստահելի անձը: Ձեւով մը ան ունե-ցաւ դիրք մը ուր շատեր զինք լուրջի առին»: Ղա-զարեան աւելցուց որ գոյութիւն ունին կարգ մըփաստեր թէ ան օգնած է Մոսկուայի եւ Վենե-տիկի մէջ գտնուող իր հայ հայրենակիցներուն՝դրական կերպով ազդելով Նափոլէոնի որոշում-ներուն որոնք կը վերաբերէին Սուրբ ՂազարիՍուրբ Խաչ եկեղեցւոյ եւ Մխիթարեան վանքին:

Վերջերս Ղազարեան ընկերային ցանցի վրայ

հանդիպած է Ռուստամի մասին բազմաթիւ սխալտեղեկութեանց ըստ որոնց ան վրացի էր եւ մին-չեւ իսկ ատրպէյճանցի՝ հակառակ անոր որ Ռուս-տամ իր յուշերուն մէջ յստակօրէն կը նշէ, թէ ղա-րաբաղցի հայ է : 1814-ին երբ Նափոլէոն հրա-ժարեցաւ գահէն՝ Ռուստամ մերժեց անոր հետմեկնիլ Ալպա՝ աքսորի՝ զգուշանալով դաւերումեղսակից նկատուելէ եւ իր ընտանիքէն չբաժ-նըուելու համար:

Կարճ ժամանակ բանտը մնալէ ետք Ռուստամտասնամեակ մը ապրեցաւ Փարիզի մէջ ապափոխադրուեցաւ Տուրտան ուր Լուի Ֆիլիփ թա-գաւորին կողմէ նշանակուեցաւ թղթատարականտեսուչի պաշտօնին եւ յաջորդ երկու տասնամ-եակներու ընթացքին ապրեցաւ խաղաղ կեանքմը:

Ֆրանսացիները Ռուստամի մասին տարբեր

կարծիքներ ունին: Անոր ժամանակակիցները կըզմայլէին անոր վրայ: Այլ իրողութեանց կողքինա ն Ֆ ր ա ն ս ա յ ի մ է ջ մ ի ա կ մ ե մ լ ո ւ ք ն է ր ո ր ո ւ նարտօնուած էր իր աւանդական տարազը կրել եւայդ պատճառով ալ աչքի կը զառնէր:

Ֆրանսացի ակադեմական Ֆրետերիք ՄասոնՌուստամի յուշերուն ֆրանսերէն գիրքին նախա-բանին մէջ գրեց որ Ռուստամ կոպիտ տգէտ մընէր... ամբողջովին անկարող երախտագիտութիւնկամ նուիրում ցուցաբերելու եւ կարգ մը պարա-գաներու սուտի կը դիմէ: Սակայն կ’եզրակացնէոր անոր յուշերը արժէքաւոր են անոնց պարու-նակած տեղեկութեանց ու հետաքրքրութեանպատճառով: «Նշմարած եմ որ Ռուստամ հազ-ւադէպօրէն կը հեռանայ ճշմարտութենէն» կըգրէր ան:

Ղազարեան իր ներածականին մէջ կը նշէ որՌուստամի յուշերը Նափոլէոնի կեանքին մասինկ ա ր գ մ ը ե ր ե ւ ո յ թ ն ե ր կ ը ն ե ր կ ա յ ա ց ն ե ն : Ա նբազմաթիւ տարիներ Ֆրանսայի կայսրին ֆիզի-քապէս ամէնէն մօտը եղած է եւ ծանօթ վերջինիսանձնական ու հասարակական կեանքին ներառ-եալ գլխաւոր ճակատամարտերուն եւ արշաւնե-րուն:

Ռուստամի յուշերը առաջին անգամ հրատա-րակուած են ֆրանսերէնով 1888-ին անոր մահէնետք: 1935-ին լոյս տեսած է յուշերուն իտալերէնթ ա ր գ մ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը ի ս կ ռ ո ւ ս ե ր է ն , հ ա յ ե ր է ն ե ւվրացերէն տարբերակները լոյս տեսած են վեր-ջին երկու տասնամեակներու ընթացքին:

Վերջերս ֆրանսահայ զինուորական վեթերան-ներ Ռուստամի գերեզմանին մօտ արարողու -թիւններ կատարած են ընդհանրապէս Դեկտեմ-բերին անոր մահուան տարելիցին մօտ թուակա-նի մը՝ մասնակցութեամբ Ֆրանսայի մէջ Հայաս-տանի դեսպանին Տուրտանի քաղաքապետին եւայլ երեւելիներու ինչ որ այս առեղծուածային տի-պարին նկատմամբ վերանորոգ հետաքրքրու-թեան ցուցանիշ է: 2007-ին անոր գերեզմանին ուտան վրայ նոր ցուցանակ մը զետեղուեցաւ:

Սուրիահայ Գէորգը զարդեղէն պատրաստած է Քիմ Քարդաշեանիեւ թեւնոցներ System of a Down-ի տղոց համար

Սուրիահայ Գէորգ Տոշօղլանեանըկը վիրաւորուի, երբ արծաթագոր-ծ ո ւ թ ի ւ ն ը կ ՛ ա ն ո ւ ա ն ե ն ա ր հ ե ս տ …կ՛ըսէ, անիկա արուեստ է, արուես-տի իւրայատուկ ճիւղ: «Ո՞ւր տեսածէք, որ նախշերը, իւրայատուկ ձեւ-ւածքները, մտքի թռիչքն ու կատա-ր ե լ ո ւ թ ե ա ն ձ գ տ ո ւ մ ը հ ա մ ա ր ո ւ իա ր հ ե ս տ : Ս ա գ ե ղ ա գ ի տ ո ւ թ ի ւ ն է ,ի ւ ր ա յ ա տ ո ւ կ մ օ տ ե ց ո ւ մ : Ս ա ա ր -ւեստ է »,- կ՛ըսէ Գէորգը ու կ՛աւելց-նէ, որ մետաղին շունչ ու հոգի տալըայդքան ալ դիւրին գործ չէ: «Նախպ է տ ք է ս ի ր ե լ , չ ա փ ա զ ա ն ց շ ա տսիրել , ապրիլ քու գործովդ ու հա-ճ ո յ ք ս տ ա ն ա լ ա շ խ ա տ ա ն ք է դ » , -« Ա ր մ է ն փ ր է ս » - ի հ ե տ զ ր ո յ ց ի ը ն -թացքին ըսած է Գէորգը:

Ան կը պատմէ, որ Հալէպէն Երե-ւ ա ն տ ե ղ ա փ ո խ ո ւ ե լ ո ւ ը ն թ ա ց ք ի նշատ դժուարութիւններ տեսած է ,մարդկային չարութիւն, տեխնիկա-կան խնդիրներ, հիասթափութիւն,սակայն միշտ հաւատացած է , որկամքի ուժը ամենահզօր զէնքն է ուկ ա ր ե ւ ո ր ը չ կ ո տ ր ո ւ ի լ ն է : « Ա շ խ ա -տ ա ս է ր մ ա ր դ ը ա մ է ն տ ե ղ ա լ ի րգլխուն ճարը կը տեսնէ, կ՛ուզէ Երե-ւան ըլ լայ , կ ՛ուզէ Հալէպ կամ աշ-խարհի որեւէ այլ անկիւն, թէկուզ եւանապատ »,- կ՛ըսէ Գէորգը` աւելց-նելով, որ երեք տարուայ ընթացքինմէկ ժամ ազատ ժամանակ չէ ունե-ցած, ունեցած է հարիւրաւոր պատ-ւէրներ եւ ձգտած է իւրաքանչիւր

զ ա ր դ ի մ ի ջ ո ց ո վ ա ր տ ա յ ա յ տ ե լ ի րներաշխարհը:

Երեւանի մէջ Գէորգին գլխաւորնպատակն ու ցանկութիւնը իր ոլոր-տ ի ն մ է ջ մ ե ծ յ ա ջ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւհասնելն է. Հալէպի մէջ ան յայտնիարծաթագործ Ճորճն է, կը ցանկայ,որ այստեղ ալ վաստակի նոյն յար-գանքը: Նոյն այդ պատճառով եղածեն դէպքեր, երբ օրերով չէ քնացած,որպէսզի ստեղծէ իւրայատուկ զար-դեր, որոնք որեւէ տեղ չեն կրկնը-ւիլ:

«Ես կը սիրեմ յատուկ ը լ լալ , կընախընտրեմ չարչարուիլ, բայց միւսվ ա ր պ ե տ ն ե ր ը չ կ ր կ ն ե լ : Թ ո ղ զ ի սկրկնօրինակեն, բայց ես միշտ առա-ջինը ստեղծեմ, իւրայատուկ գործերընեմ »,- կ՛ըսէ Գէորգը:

Ա ն կ ը պ ա տ մ է , ո ր ա յ ս տ ա ր ի -ներու ընթացքին բազմաթիւ յայտնիյ ա ճ ա խ ո ր դ ն ե ր ո ւ ն ե ց ա ծ է : Կ ՛ ը ս է `ունի նաեւ մշտական յաճախորդներ,որոնք միայն իրմէ զարդեր կը գնեն:Գէորգին նաեւ կը հրաւիրեն մաս-նակցելու ցուցահանդէսներու, տա-րատեսակ ձեռնարկներու:

Քարդաշեանի համար ստեղծածկախազարդն ու System of a downխումբի տղաներուն համար պատ-ր ա ս տ ա ծ թ ե ւ ն ո ց ն ե ր ը : Ե ր կ ո ւ ա շ -խատանքն ալ «Պռեգոմէշ»- ի հետհամագործակցութեան արդիւնքն է:Ք ի մ ի վ զ ն ո ց ը ս տ ե ղ ծ ա ծ է « Պ ռ ե -գ ո մ է շ » - ը , կ ա խ ա զ ա ր դ ը ` Գ է ո ր գ ը :

Կ’ախազարդի վրայ Գէորգը հայե-րէնով փորագրած Քիմին անուանառաջին տառը: «Իհարկէ, մեծ պա-տիւ էր նման աշխարհահռչակ մար-դու մը համար կախազարդ պատ-րաստելը: Չեմ գիտեր, Քարդաշեանըհաւնած է, թէ ոչ, քանի որ ես անորչեմ հանդիպած, սակայն յոյս ունիմ`իմ չարչարանքս ապարդիւն չէ ան-ցած»,- կ՛ըսէ Գէորգը:

Ի ն չ կ ը վ ե ր ա բ ե ր ի S y s t e m o f adown խումբի տղաներուն, Գէորգըա ն ո ն ց հ ա մ ա ր պ ա տ ր ա ս տ ա ծ է

«1915» մակագրութեամբ թեւնոց-ն ե ր , ի յ ի շ ա տ ա կ Հ ա յ ո ց ց ե ղ ա ս -պանութեան 100- րդ տարելիցի եւ իերախտիք այն մեծ աշխատանքին,ո ր ե ր ա ժ ի շ տ ն ե ր ը կ ը կ ա տ ա ր ե նՀայոց ցեղասպանութեան միջազ-գային ճանաչման գործին:

Երեւանեան կեանքէն Գէորգը չիդժգոհիր: Չի թաքցներ` Հալէպը կըկարօտնայ, բայց վերադառնալ ալ չիցանկար: Կ՛ըսէ` կամաց -կամաց կըս ո ր վ ի Ե ր ե ւ ա ն ե ա ն կ ե ա ն ք ի ն ո ւհ ա յ կ ա կ ա ն մ տ ա ծ ե լ ա կ ե ր պ ի ն : Իթիւս բազմաթիւ այ լ դրական բա-ներու , Գէորգը Երեւանի մէջ սոր-ված է նաեւ գումար խնայե լ : ԵթէՀալէպի մէջ մէկ ամսուայ վաստա-կածը կրնար մէկ ժամի մէջ վատնել,Ե ր ե ւ ա ն հ ա ս ն ե լ ո վ հ ա ս կ ց ա ծ էդժուարութեան եւ ապրուստի գինըո ւ ա յ ժ մ ա ւ ե լ ի շ ա տ կ ՛ ա ր ժ ե ւ ո ր էվաստակած գումարը:

« Բ ա ր ե ւ Հ ա յ ա ս տ ա ն » ն ա խ ա -գ ի ծ ի ն ն պ ա տ ա կ ն է ն ե ր կ ա յ ա ց ն ե լՀայաստանի մէջ հաստատուած եւիրենց տաղանդին ու կամքի ուժինշնորհիւ յաջողութեան հասած սու-ր ի ա հ ա յ ե ր ը : Վ ս տ ա հ ա բ ա ր , ն մ ա նսուրիահայերը շատ են եւ դրուա-տանքի արժանի անոնց կատարածա շ խ ա տ ա ն ք ը : Հ ա մ ա գ ո ր ծ ա կ ց ո ւ -թեան համար շնորհակալութիւն կըյայտնենք Հայկական Կարմիր Խաչընկերութեան:

ՅԱՍՄԻԿ ՅԱՐՈՒԹԻՒՆԵԱՆ

Ghorg To,ø[lan;an

LUNDI 7 MARS 2016 - MONDAY MARCH 7, 2016 • ABAKA • 13

ABAKA News, onlineՀամացանցային եռալեզու ամէնօրեայլրատուական ճոխ հրատարակութիւնը

www.abakanews.org

Թեսա Հոֆման. «Գերմանիան ՀայոցՑեղասպանութեան հարցով կը գործէ ինչպէս 1915–ին»

Գ ե ր մ ա ն ի ո յ ի շ խ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ըՀայոց Ցեղասպանութեան հարցովկ ը գ ո ր ծ ե ն ի ն չ պ է ս 1 9 1 5 թ ո ւ ա -կանին:

Նման դիտարկում , ըստ Armen-p r e s s . a m - ի , կ ա տ ա ր ա ծ է գ ե ր մ ա -նացի յայտնի ցեղասպանագէտ Թե-սա Հոֆմանը:

Թ է ե ւ Գ ե ր մ ա ն ի ո յ Պ ո ւ ն տ ը ս թ ա -գը Փետրուար 25-ի իր օրակարգինմէջ ներառած է Հայոց Ցեղասպա-նութեան 100-րդ տարելիցին առըն-չըուող հարցը, սակայն քննարկման յաջողութիւնը կասկածելի է:

Հ ո ֆ մ ա ն ը պ ա տ ճ ա ռ ը կ ը կ ա պ է Թ ո ւ ր ք ի ո յ ե ւ Գ ե ր մ ա ն ի ո յ յ ա ր ա բ ե -րութիւններուն հետ, որոնց առանցքին վերջին ամիսներուն առանցքայինտեղ կը զբաղեցնէ փախստականներուն հարցը:

«Ասիկա կարելի է համեմատել 1915 թուականի իրավիճակին հետ, երբպաշտօնական Գերմանիան մոռցած էր բո լոր մարդկային ու մարդա-սիրական արժէքները յանուն գերմանա-օսմանական ռազմական համա-գործակցութեան: Թէեւ հարցը արդէն խորհրդարանի օրակարգին վրայ է,սակայն ես խիստ կը կասկածիմ, որ խնդիրը պիտի քննարկուի»,– ըսած էան:

Ըստ Հոֆմանի՝ համաձայն գերմանական ԶԼՄ-ներուն մէջ տարածուածտեղեկատւութեան` Անգարայի մէջ Գերմանիոյ դեսպանատունը արդէնխառնուած է գործին` կապուած փախստականներու ճգնաժամի առնչու-թեամբ ընթացող թուրք-գերմանական եւ Թուրքիա-ԵՄ քննարկումներուհետ: «Այս իրադրութեան պայմաններուն մէջ Գերմանիոյ արտաքին քա-ղաքական գերատեսչութիւնը հնարաւոր ամէն բան պիտի ընէ` չլարելու Ան-գարայի հետ յարաբերութիւնները»,- աւելցուցած է ան:

Հոֆման ցաւով նշած է, որ ո՛չ Օսմանեան կայսրութեան մէջ իրակա-նացուած Ցեղասպանութիւնը, ո՛չ ալ Թուրքիոյ մէջ քիւրտերու դէմ իրակա-նացուող պայքարը` քրտական քաղաքացիական բնակչութեան հասցուածվնասով հանդերձ չի կրնար փոխել իրադրութիւնը: «Այս երկրին մէջ նմանքաղաքականութեան քննադատները շատ եւ ազդեցիկ չեն կանգնեցնելուհամար այս ամենը»,- նշած է ցեղասպանագէտը:

Թեսա Հոֆման փաստած է, որ նոյնիսկ եթէ Փետրուար 25-ին խորհրդա-ր ա ն ա կ ա ն ք ն ն ա ր կ ո ւ մ ն ե ր ի ր ա կ ա ն ա ց ո ւ ի ն Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա նթեմայով, անոնց յաջողութիւնը խիստ կասկածի տակ է:

«Շատ փոքր է հաւանականութիւնը, որ ընդդիմադիր «Կանաչներու կու-սակցութիւնը» պիտի ստանայ անհրաժեշտ աջակցութիւն իշխող միախառնկառավարութեան` պահպանողականներու եւ սոցիալ-դեմոկրատներուկողմէն»,- ըսած է ան:

Հայոց Ցեղասպանութեան մասին պատ-մող «Հայաստան, իմ սէր» ֆիլմի անդրանիկցուցադրութիւնը տեղի պիտի ունենայ 2016-ի Ապրիլին ` Լոս Անճե լըսի մէջ : Ամերիկա-ռ ո ւ մ ի ն ա ց ի դ ե ր ա ս ա ն ո ւ հ ի , գ ր ո ղ ե ւ բ ե -մադրիչ Տայանա Էնճըլսըն ( D iana Angel -son)  ֆիլմը պիտի ներկայացնէ նաեւ կինո-թատրոններու մէջ:

«Հայաստան, իմ սէր» ֆիլմը յոյսի, սիրոյ եւհաւատքի մասին է: Անիկա ոչ թէ ֆիլմ է հայընտանիքի մը մասին, այլ  պատմութիւն հայժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ի մ ա ս ի ն , ո ր ո ն ք ս պ ա ն ն ո ւ ա ծ ,թալանուած, ոչնչացուած են սեփական երկ-ր ի ն մ է ջ , կ ը գ ր է « a r m r a d i o . a m - ն ՝ վ կ ա յ ա -կոչելով SBWIRE- ը:

Ամերիկա-ռումինացի դերասանուհի, գրողե ւ բ ե մ ա դ ր ի չ Տ ա յ ա ն ա Է ն ճ ը լ ս ը ն ը 2 0 1 6 - իԱպրիլին ֆիլմը պիտի ներկայացնէ նաեւ թատրոններու մէջ:

Էնճըլսըն ֆիլմի բեմադրիչ ընտրուած է Ռուբէն Վարդանեանի «100կ ե ա ն ք ե ր » հ ի մ ն ա դ ր ա մ ի կ ո ղ մ է , ո ր ո ւ ն հ ա մ ա ն ա խ ա գ ա հ ն է յ ա յ տ ն իդերասան Ճորճ Քլունին:

SBWIRE-ը յատուկ կը յիշէ նաեւ Քլունիի կնոջը` Ամալ Քլունիի մասին, որվերջերս Մարդու իրաւունքներու եւրոպական դատարանին մէջ ՀայոցՑեղասպանութեան հարցին վերաբերող քննութեան ներկայացուցած էՀայաստանը:

Հայաստան, Իմ Սէր». ՀայոցՑեղասպանութեան մասին նոր ֆիլմը պիտի ցուցադրուի Ապրիլ 15-ին

Արա Սարաֆեան կը ներկայացնէ Հենրի Մորկընթաուի եւ Լուիս Այնշթայնիծանրակշիռ դերերը՝ Հայոց Ցեղասպանութեան ճանաչման մէջ

Երեքշաբթի, Փետրուար 16-ին,պ ա տ մ ա բ ա ն Ա ր ա Ս ա ր ա ֆ ե ա նայցելեց «Ապրիլ» գրատունը, ներ-կ ա յ ա ց ն ե լ ո ւ հ ա մ ա ր ա մ ե ր ի կ ա ց իպ ա շ տ օ ն ե ա ն ե ր Հ ե ն ր ի Մ ո ր կ ը ն -թաուի եւ Լուիս Այնշթայնի ծանրա-կշիռ դերերը՝ Հայոց Ցեղասպանու-թեան ճանաչման գործին մէջ: Այսմասին կը գրէ Լենա Վասիլեան։

Իբրեւ ներածական, ներկաներըտ ե ղ ե կ ա ց ա ն , թ է Հ ե ն ր ի Մ ո ր կ ը ն -թաու 1913-1916 գործած է իբրեւՄիացեալ Նահանգներու դեսպանՊոլսո յ մօտ, իսկ Լուիս Այնշթայն ՝ի բ ր ե ւ ա մ ե ր ի կ ա ց ի դ ի ւ ա ն ա գ է տ :Ի բ ր ե ւ հ ե տ ե ւ ա ն ք , ե ր կ ո ւ ք ն ա լ ո չմիայն ականատես եղած են հայոցհ ա ն դ է պ կ ա տ ա ր ո ւ ծ վ ա յ ր ա գ ո ւ -թիւններուն, այլ բոլոր պատահար-ները խորապէս նկարագրած, վեր-լուծած եւ վաւերագրած են իրենց

ա մ է ն օ ր ե ա յ օ ր ա գ ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ նմէջ:

Ապա ներկաները տեղեկացան,թէ 1917-ին, Լուիս Այնշթայն դիտ-մամբ հրատարակած է յիշատակա-գիր մը, որ ամբողջովին հիմնուածէր իր ամէնօրեայ օրագիրին վրայ,ա յ ն մ ի տ ո ւ մ ո վ , ո ր ա շ խ ա ր հ ը տ ե -ղեկանայ Հայոց Ցեղասպանութեանմասին: Նմանապէս 1918-ին, ՀենրիՄորկընթաու հրատարակած է յի -շ ա տ ա կ ա գ ի ր մ ը , ո ր ո ւ ն մ է ջ ա նծ ա ն ր ա պ է ս ն կ ա ր ա գ ր ա ծ է հ ա յ ո ցջ ա ր դ ի ն ե ւ ա ք ս ո ր ի ն պ ա տ ա հ ա ր -ները:

Արա Սարաֆեան բացատրեց, թէՀենրի Մորկընթաուի յիշատակա-գիրը գրուած է ժողովրդական ոճով,« W o r l d ՛ s W o r k » օ ր ա թ ե ր թ ի ն մ է ջ :1 9 1 8 - ի ն Մ ի ա ց ե ա լ Ն ա հ ա ն գ ն ե ր ըպատերազմի մէջ ըլ լալով Թուրքոյ

հ ե տ , Հ ե ն ր ի Մ ո ր կ ը ն թ ա ո ւ ի ր յ ի -շ ա տ ա կ ա գ ի ր ը կ ը հ ր ա տ ա ր ա կ է«World՛s Work» օրաթերթի տպագ-ր ա կ ա ն խ ո ւ մ բ ի ն օ գ ն ո ւ թ ե ա մ բ .այնուհետեւ, մեծ թիւով թուրք մտա-ւ ո ր ա կ ա ն ն ե ր վ ա ր կ ա բ ե կ ա ծ ե նյիշատակագիրը՝ պնդելով, որ այդգործը քարոզչութիւն մըն է եւ ոչ թէս ո ս կ վ ս տ ա հ ե լ ի պ ա տ մ ա գ ր ա կ ա նապացոյց:

Բ ա ց ա տ ր ե լ ո վ , թ է Հ ե ն ր ի Մ ո ր -կընթաուի յիշատակագիրը գրեթէամբողջովին հիմնուած էր իր առօր-ե ա յ օ ր ա գ ր ո ւ թ ե ա ն վ ր ա յ ե ւ թ էգործին ամբողջ պարունակութիւնըկ ա ր ե լ ի է կ ա պ ե լ ն ա խ ն ա կ ա ն ա ղ -բիւրներու, Սարաֆեան փակեց իրն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ մ ը բ ա ց ա տ ր ե լ ո վ , ո րթ ո ւ ր ք մ տ ա ւ ո ր ա կ ա ն ն ե ր ը խ ա ւ ա -րած են Հենրի Մորկընթաուի յիշա-տակագիրին կարեւորութիւնը՝ զայն

ս խ ա լ օ ր է ն ք ա ր ո զ չ ո ւ թ ի ւ ն հ ա մ ա -րելով: Սարաֆեան ապա քաջալե-րեց հայերը, որ ուսումնասիրեն այդնիւթը, որպէսզի կարենան արժեւո-րել գործը:

86-Ամեայ Հայուհին Շալեր Կը հիւսէՀայոց Բանակի Զինուորներու Համար

Սաղիմահայ 86-ամեայ հայուհի մը՝ Արփինէ Նագգաշեան շալեր հիւ-սած է հայկական բանակի զինուորներու համար: Ան վերջին ամիս-ներուն կը զբաղի այս գործով ու ամէնօրեայ դրութեամբ կը հետեւիՀայաստանի ու Արցախի սահմաններու ընդհանուր վիճակին:

Նուիրեալ տիկինը 60 տարիներ հայոց լեզուի ուսուցչութեան պաշ-տօն վարած է նախ Յորդանանի Հեթումեան եւ ապա ԵրուսաղէմիՍրբոց Թարգմանչաց ամէնօրեայ վարժարաններուն մէջ:

14 • ABAKA • LUNDI 7 MARS 2016 - MONDAY MARCH 7, 2016

Ո ւ է յ ն Մ ե տ ս ը ն « Ս թ ր ա թ ի ճ ի քՔ ա լ չ ը ր Ֆ ա ո ւ ն տ է յ շ ը ն » ի կ ա յ ք ի նվրայ կը գրէ, որ արտասահմանի մէջե ր ե ք ն ո ր ռ ա զ մ ա կ ա յ ա ն ն ե ր կ ա -ռուցելու Թուրքիոյ ծրագիրը ահա-զ ա ն գ ո վ դ ի մ ա ւ ո ր ե լ ո ւ փ ո խ ա ր է ն ՝Ն Ա Թ Օ ն ո ղ ջ ո ւ ն ա ծ է Ա ն գ ա ր ա յ իք ա յ լ ը ՝ զ ա յ ն ն կ ա տ ե լ ո վ կ ա յ ո ւ ն ո ւ -թեան նպաստող արարք մը: Մետ-սըն կ՛ըսէ.

«Սակայն այդ մէկը իրականութե-նէն հեռու է: Բազմաթիւ են Սուրիոյե ւ Ի ր ա ք ի մ է ջ ՝ « Ի ս լ ա մ ա կ ա ն պ ե -տութեան», «Ճապհաթ Նուսրա»ի եւ«Քայիտա»ի նման ահաբեկչականխ մ բ ա ւ ո ր ո ւ մ ն ե ր ո ւ , Լ ի պ ի ո յ մ է ջ ՝«Անսար Շարիաա»ի եւ Եգիպտոսիու Թունուզի մէջ՝ «Իսլամ եղբայր-ն ե ր » ո ւ տ ր ա մ ա դ ր ո ւ ո ղ թ ր ք ա կ ա նաջակցութեան փաստերը: Հիթլերըգ ո վ ա բ ա ն ո ղ ն ա խ ա գ ա հ Ռ ե չ ե փԹայիփ Էրտողանի՝ Քաթարի, Սո-մալիոյ, Վրաստանի եւ Ատրպէյճանիմէջ ռազմակայաններ կառուցելուծ ր ա գ ի ր ը Թ ո ւ ր ք ի ո յ յ ա ր ձ ա կ ո ղ ա -պաշտ, Նոր օսմանական եւ ռազ-մական քաղաքականութեան համա-հ ո ւ ն չ ե ն : Թ ո ւ ր ք ի ա ն ա ե ւ կ ը կ ա -ռուցէ իր առաջին օդանաւակիրը,ի ն չ ո ր Թ ո ւ ր ք ի ո յ ծ ո վ ո ւ ժ ի ն ն ե ր -կայութիւնը պիտի ապահովէ Կար-միր ծովուն եւ Հնդկաց ովկիանոսինվ ր ա յ : Ա ն գ ա ր ա կ ը ծ ր ա գ ր է ն ա ե ւՎրաստանի մէջ կառուցել ռազմա-կայան մը, ինչպէս նաեւ այ լ ռազ-մակայան մը՝ Ատրպէյճանի մէջ, հա-ւանաբար՝ Նախիջեւանի մէջ:

Թրքական ռազմակայաններ կա-ռուցելու այդ ծրագիրները վրացա-կ ա ն Ջ ա ւ ա խ ք ե ւ Ծ ա լ կ ա շ ր ջ ա ն -ներու բնակչութեան մեծամասնու-թ ի ւ ն ը կ ա զ մ ո ղ հ ա յ ե ր ը մ ղ ա ծ ե նՎրաստանէն անջատուելով՝ Հայաս-տանին միանալու մասին մտածելու:Տ ա ր ա ծ ա շ ր ջ ա ն ի ն մ է ջ գ տ ն ո ւ ո ղ

հայերը 20րդ դարու սկիզբը Թուր-քիոյ կողմէ գործուած Հայոց Ցեղաս-պանութեան վերաբերեալ կենդանիյուշեր ունին: Վրացական հողի վրայթրքական ռազմակայանի մը առա-ջարկը քննարկուած էր Թուրքիոյ ,Վրաստանի եւ Ատրպէյճանի պաշտ-պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա ր ա ր ն ե ր ո ւ նմ ի ջ ե ւ Թ ի ֆ լ ի ս կ ա յ ա ց ա ծ հ ա ն դ ի -պումի մը ընթացքին:

Հայաստանի համար մտահոգու-թ ի ւ ն ն ե ր յ ա ռ ա ջ ա ց ն ե լ ո ւ կ ո ղ ք ի ն ,Նախիջեւանի մէջ թրքական ռազ-մակայանի մը գոյութիւնը ահազան-գի պիտի մատնէ Իրանը, որ մտա-հոգ է «Իսլամական պետութեան» եւսիւննի ծայրայեղական այլ խմբաւո-ր ո ւ մ ն ե ր ո ւ հ ե տ Թ ո ւ ր ք ի ո յ կ ա պ ե -րով: Էրտողան անցեալին ատրպէյ-ճ ա ն ա կ ա ն ա զ գ ա յ ն ա կ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ըհ ր ա հ ր ա ծ է ր Հ ա յ ա ս տ ա ն ի դ է մ :Թուրքիան արտասահմանի մէջ իրզինուորական ներկայութիւնը ընդ-լ ա յ ն ե լ ո ւ ի ւ ր ա ք ա ն չ ի ւ ր ք ա յ լ ի մ է ջունի ՆԱԹՕի ամբողջական զօրակ-ցութիւնը: Վրաստանի եւ Ատրպէյ-ճանի մէջ թրքական քայլերը կարելիպ ի տ ի չ ը լ լ ա յ ի ն ՝ ա ռ ա ն ց Ն Ա Թ Օ իք ա ջ ա լ ե ր ա ն ք ի ն : Կ ո վ կ ա ս ի մ է ջՆԱԹՕի գ լխաւոր նպատակը Ռու -սիան մեկուսացնելն է եւ ուղղակիճնշում բանեցնել Աբխազիոյ, Հարա-ւային Օսեթիոյ եւ Լեռնային Ղարա-բաղի նման անկախութեան ձգտողհանրապետութիւններու վրայ:

Թ ո ւ ր ք ի ո յ շ ր ջ ա ն ա յ ի ն գ ե ր ո ւ ժդառնալու ծրագիրները նման ռազ-մակայաններով վերջ պիտի գտնէ՞:Է ր տ ո ղ ա ն ի ե ւ ա ն ո ր ղ ե կ ա վ ա ր ա ծԱ ր դ ա ր ո ւ թ ի ւ ն ե ւ բ ա ր գ ա ւ ա ճ ո ւ մկուսակցութեան փանթուրքականա խ ո ր ժ ա կ ն ե ր ը կ ր ն ա ն ս տ ե ղ ծ ե լյաւե լեալ ռազմակայաններ՝ Եւրո-պայի, Կեդրոնական Ասիոյ եւ Հիւսի-սային Ափրիկէի մէջ: Ալպանիոյ հետ

հ ա մ ա ձ ա յ ն ո ւ թ ե ա ն մ ը շ ն ո ր հ ի ւ ,թրքական ծովուժը իրաւունք ունիօգտագործելու Վլորէ նաւահանգիս-տը: Թրքական գաղտնի սպասար-կութեան կողմէ Պոսնիոյ, Քոսովոյի,Ալպանիոյ եւ Մակեդոնիոյ մէջ իսլամալպանացիներու եւ պոսնիացինե-ր ո ւ ա ջ ա կ ց ի լ ն ո ւ լ ա ր ո ւ ա ծ ո ւ -թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ս տ ե ղ ծ ո ւ մ ը ծ ա ն օ թ էբոլորին:

Թուրքիա իրաքեան Քիւրտիստա-նի մէջ հաստատած է ռազմակայանմը, իսկ Սուրիոյ մէջ կ՛օգտագործէթիւրքմէն եւ սիւննի ցեղախումբերը:Թուրքերը երկար տարիներէ ի վերկը ղեկավարեն ռազմակայաններ՝այսպէս կոչուած Հիւսիսային Կիպ-րոսի թրքական հանրապետութեանմէջ: Թուրքիոյ աջակցիլը Կիպրոսիե ւ Մ ա կ ե դ ո ն ի ո յ մ է ջ ի ս լ ա մ ա կ ա նա ն ջ ա տ ո ղ ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն , ե ւ ն ո յ նատեն պայքարիլը Սուրիոյ եւ Իրա-քի մէջ քրտական խմբաւորումներուդ է մ , Ա փ ր ի կ է ի մ է ջ ՝ ս ո մ ա լ ա կ ա նխմբաւորումներու դէմ, եւ Վրաստա-նի մէջ՝ հայկական խմբաւորումնե-րու դէմ, կրնայ իրե՛ն դէմ դառնալ:

Երաշխիքներ չկան, որ Թուրքիոյ

հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ն է ն պ ի տ ի չ ա ն -ջատուին թրքական Քիւրտիստանը,նախկին ասորական եւ հայկականհողերը, Թուրքիոյ արեւե լքին մէջլազիստանը, Միջերկրականի ափե-րուն եւ Թրակիոյ մէջ նախկին յու-նական հողերը, ներառեալ՝ Պոլիսը։Արտաքին ուժերուն համար, Էրտո-ղ ա ն ի փ ա ն թ ո ւ ր ա ն ա կ ա ն վ ա ր չ ա -կարգին դէմ անջատողականութիւնհ ր ա հ ր ե լ ո ւ բ ա զ մ ա թ ի ւ ա ռ ի թ ն ե րկան: Թուրքիան Էրտողանի նմանուժեղ անձնաւորութեան մը իշխա-նութեան տակ գտնուող միացեալթրքական հանրապետութիւն մը չէ,այլ ՝ ազգային եւ կրօնական հաւա-քականութիւններէ կազմուած տունմ ը : Ա թ է ն ք է ն , Ե ր ե ւ ա ն է ն , Մ ո ս կ ը -ւ ա յ է ն , Պ ե լ կ ր ա տ է ն , Ս ք ո փ ի է է ն ե ւԹեհրանէն ուժեղ հով մը բաւարար էարտասահմանի մէջ տեղակայուածփ ա ն թ ո ւ ր ա ն ա կ ա ն ո ւ ժ ե ր ը վ ե ր ա -դարձնելու տուն՝ դիմակայելու հա-մար երկրին մէջ ազգային եւ կրօ-նական ազգայնականութեան զար-թօնքը, որ աւելի՛ մեծ պիտի ըլ լայ ,քան՝ ներկայ քիւրտերու ազգայնա-կանութիւնը»:

Թուրքիա Վրաստանի Եւ Նախիջեւանի ՄէջՌազմակայաններ Կառուցել Կը Ծրագրէ

Նախարար Նալպանտեան...Շար. էջ 3-էն

ա յ դ տ ա ր ա ծ ք ն ե ր ո ւ ն մ է ջ բ ն ա կ ո ղ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ո ւձգտումները` հասնելու կայուն զարգացման նպատակ-ներուն նոյնքան օրինական են, որքան այլոց համար: Որոշտա-րածքներու վերջնական իրաւական կարգավիճակիհաստատման ձգձգումը, մասնաւորապէս, անոնց, որոնքբանակցութիւններու առարկայ կը հանդիսանան հակա-մարտութեան կարգաւորման համաձայնեցուած ձեւաչա-փերու շրջանակներուն մէջ, պէտք չէ օգտագործուին իբ-րեւ պատրուակ` ոտնահարելու այդ տարածքներուն մէջապրող ժողովուրդներու զարգացման օրինական իրա-ւունքը: Ի վերջոյ, «ոչ մէկը չանտեսելու» յանձնառութիւնըկ ՝ ե ն թ ա դ ր է ո չ թ է բ ա ց ա ռ մ ա ն պ ա տ ճ ա ռ ա բ ա ն ո ւ թ ե ա նարդարացում, այլ ներգրաւման միջոցներու ապահովում:Միջազգային հանրութիւնը պէտք է ճանապարհներ գտնէ`ապահովելու հակամարտութեան գօտիներու մէջ բնակողժողովուրդներու ներգրաւումը միջազգային համագոր-ծակցութեան` ուղղուած կայուն զարգացման նպատակ-ն ե ր ո ւ ի ր ա գ ո ր ծ մ ա ն : Մ Ա Կ - ի Զ ա ր գ ա ց մ ա ն ծ ր ա գ ի ր ի ,ինչպէս նաեւ միջազգային այլ գործակալութիւններու եւկազմակերպութիւններու գործողութիւնները պէտք չէորեւէ կերպ սահմանափակում ունենան հակամարտու-թեան գօտիներու մէջ բնակող ժողովուրդներու համար:

Կ ա ր ե ւ ո ր է հ ա կ ա մ ա ր տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ հ ե տ ե ւ ա ն ք ո վառաջացած խոչընդոտները վերափոխել գործընկերու-թեան դրական օրակարգ ձեւաւորելու հնարաւորութեան,ներառեալ` հակամարտութեան կողմերու միջեւ իրականվստահութիւն կառուցելու միջոցով: Բոլոր ժողովուրդ-ները ունին անվտանգութեան եւ զարգացման համընդհա-նուր ձգտում: Հակամարտութեան կողմերուն միջեւ ընդ-հանուր տնտեսական ծրագիրներու իրագործումը կրնայյանգեցնել վստահութեան ամրապնդման ուղղութեամբառաջին քայլերուն, որ առաւել կարեւոր է խաղաղութեանընդհանուր տեսլականի ձեւաւորման տեսանկիւնէն»:

Թ ո ւ ր ք ի ո յ մ ա մ ո ւ լ ը կ ր ա կ կ ը ժ ա յ թ ք էԱմերիկեան Հաֆինկթըն Փոսթ թերթին դէմո ր յ ա ն դ գ ն ա ծ է լ ե զ ո ւ ե ր կ ա ր ե լ Թ ո ւ ր ք ի ո յհասցէին ու պնդել թէ ժամանակը եկած է որԹուրքիան արտաքսուի ՆԱԹՕ-ի համաձայ-նութենէն: Իսկ ՆԱԹՕ-ի կանոնագրութեանմէջ չկայ յօդուած մը ըստ որու կարելի ըլլայայս համաձայնութենէն վտարել այն երկի-րը որ կը դաւաճանէ ՆԱԹՕ-ի սկզբունքնե-րուն:

Մամուլը կ’ընդգրկէ որ Ամերիկեան թերթըլ ի ր բ ա ր տ ա յ ա յ տ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն ե ց ա ծ էԹուրքիոյ հասցէին, ուստի յայտնի է որ թեր-թը անհանգիստ է Թուրքիոյ կողմէ վերջերսարձանագրուած տնտեսական ու քաղաքա-կ ա ն զ ա ր գ ա ց ո ւ մ ն ե ր է ն : Ը ս տ Ա մ ե ր ի կ ե ա նթերթին, Թուրքիա կէս դարէ ի վեր հաւա-տարիմ դաշնակից մըն էր որ փաստած էր որմեծամասնութեամբ մահմետական բնակ-չ ո ւ թ ի ւ ն ո ւ ն ե ց ո ղ ե ր կ ի ր մ ը կ ր ն ա ր ժ ո ղ ո -վըրդավար երկիր ըլլալ: Միայն թէ Թուրքիաա յ ժ մ Ն Ա Թ Օ - ի ե ր կ ի ր ն ե ր է ն բ ա ւ ա կ ա նհեռացաւ ԸՇԻՏ-ի նկատմամբ իր ցուցաբե-րած զօրակցութեամբ: Այն օրէն ի վեր երբԷ ր տ ո ղ ա ն ի շ խ ա ն ո ւ թ ե ա ն գ լ ո ւ խ ե կ ա ւ ,Թուրքիա դարձաւ բռնատիրական երկիր,գրկեց ահաբեկիչները ու մտաւ անվերջա-նալի պատերազմներու մէջ, կռիւ սարքեց 25միլիոն քիւրտ բնակչութեան դէմ, Ռուսաս-

տ ա ն ի հ ե տ ա լ ռ ա զ մ ա ս ա ւ ա ռ ն ա կ մ ը վ ա րառնելով մտաւ պաղ պատերազմի մէջ: Մինչք ա ղ ա ք ն ե ր ո ւ մ է ջ ռ ո ւ մ բ ե ր կ ը պ ա յ թ ի ն ո ւսահմանները կը պաշարուին թշնամիներուկողմէ, թուրք ղեկավարները ամբողջականզ օ ր ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն կ ը պ ա հ ա ն ջ ե ն Ն Ա Թ Օ - է ն ,գրեց Ամերիկեան թերթը բացայայտ կերպովարտայայտելով Թուրքիոյ պատճառաւ իրզգացած անհանգստութիւնը:

Ամերիկեան թերթ մը ծանրպնդումներ յառաջ կը քշէ Թուրքիոյ հասցէին

LUNDI 7 MARS 2016 - MONDAY MARCH 7, 2016 • ABAKA • 15

ՀոգեՀանգստեան ՊաշտօնՏիար Խաչիկ Գրիգորեան,Տէր եւ Տիկ. Ռաֆֆի եւ Սիրան Շիթիլեան եւ դուստրը՝ Սարին,Տէր եւ Տիկ. Մհեր եւ Շողիկ Թենքերեան եւ զաւակներ,Տէր եւ Տիկ. Յարութ եւ Օլկա Շիթիլեան,Տէր եւ Տիկ. Հրաչ եւ Տօրին Շիթիլեան եւ զաւակներու խնդրան-

քով՝ Հոգեհանգստեան պաշտօն պիտի կատարուի կնոջ՝, մօր՝, մեծ մօր՝,

մեծմեծ մօր՝

աԼԻս գաԼոՒստեան-գՐԻգոՐեանիՄահուան քառասունքին առիթով:

Կիրակի 1Յ Մարտ 2016-ին, Ս . Գրիգոր Լուսաւորիչ առաջնոր-դանիստ Եկեղեցւոյ մէջ:

Հ ա ն գ ո ւ ց ե ա լ ի ն յ ի շ ա տ ա կ ը յ ա ր գ ո ղ ն ե ր է ն կ ը խ ն դ ր ո ւ ի ն ե ր կ ա յգտնուիլ:

Այս տխուր առթիւ սգակիրները «Ապագայ»-ին կը նուիրեն 100 տո-լար:

Ատրպէյճանցի ցուցարարներունՇուէտի հայ համայնքը դիմաւորած էԱրցախի դրօշներով

Շուէտի մէջ, Փետրուար 20-ին, ՀՀ դեսպանութեան առջեւ տեղի ատըր-պ է յ ճ ա ն ց ի ն ե ր ը կ ա զ մ ա կ ե ր պ ա ծ է ի ն ց ո յ ց , ն պ ա տ ա կ ո ւ ն ե ն ա լ ո վ ո չաշխատանքային օրուայ ընթացքին նկարուիլ ՀՀ դիւանագիտական  ներ-կայացուցչութեան առջեւ` յետոյ սեփական մամուլի մէջ մարդաշատ ցոյցիմասին ապատեղեկատուութիւն տարածելու համար:

Ըստ News.a,-ի՝ Շուէտի հայ համայնքի երիտասարդները, նախապէստեղեկանալով ցոյցի կազմակերպման մասին, անակնկալ մատուցած են`ատրպէյճանցիները դիմաւորելով Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետու-թեան դրօշներով: Արդիւնքով ատրպէյճանական սակաւամարդ ցոյցը շատկարճ ժամանակի մէջ ցրուած է:

16 • ABAKA • LUNDI 7 MARS 2016 - MONDAY MARCH 7, 2016

www.tekeyanmontreal.ca

ACHOD J AKALIANIncome Tax Preparation

Tel: 450-687-4215

RÉSIDENTS DE BORDEAUX-CARTIERVILLE :

VENEZ ME RENCONTRER !

Je vous invite à venir échanger avec moi

Harout Chitilian

Conseiller de la Ville

Մարիձա Քիւչիւքի սպանութեան դատավարութիւնըՄուրատ Նազարեան ցկեանս բանտարկութեան դատապարտուեցաւ

Սամաթիոյ մէջ վայրագօրէն սպաննուած Մա-րիձա Քիւչիւքի դատավարութեան կապակցու-թեամբ դատարանը 24 Փետրուարին վճիռ կա-յացուց, դատախազութեան որոշումով այս ոճիրիմէջ առաջին օրէն ի վեր ամբաստանուող Մու-րատ Նազարեան ցկեանս բանտարկութեան դա-տապարտուեցաւ:

Այս վճիռը արձակուեցաւ, հակառակ որ Մու-րատ Նազարեան շարունակ կը պնդէր որ ինքայսպիսի ոճիր մը չէ գործած, ինք ո’չ մէկու հետկռիւ կրնայ ընել: Մուրատ Նազարեան կը ժխտէր,բայց շատեր, մանաւանդ Մարիձա Քիւչիւքի ըն-տանիքը կը սպասէր որ Նազարեան արտասանէմիւս մեղսակիցներուն կամ բուն ոճրագործնե-րուն անունները, բայց Նազարեան այս ուղղու-թեամբ բնաւ չխօսեցաւ, ինչ որ զայրոյթ պատ-ճառեց Քիւչիւքի ընտանիքի անդամներուն: Մա-րիձային աղջիկը , Պայծառ Միտիլլի, երբ իմացաւդ ա տ ա խ ա զ ո ւ թ ե ա ն կ ո ղ մ է ա ր ձ ա կ ո ւ ա ծ ց մ ա հբանտարկութեան վճիռը, բողոքեց ու ՄուրատՆազարեանը ամբաստանեց չխօսելու մեղադ-րանքով:

«Հիմա ամբողջ յանցանքը անոր վրայ մնաց»ըսաւ Մարիձայի դուստրը:

Քիւչիւք ընտանիքի փաստաբան Էրէն Քէսքինիր կարգին ըսաւ որ ամբաստանեալը վախցուցինու ան ալ հրաժարեցաւ խօսելէ , մինչդեռ մաս-նագէտներու տեղեկագիրը ճշդած էր որ ՄարիձաՔիւչիւքի սպանդը մէկ հոգիի գործը չէր: «Ասիկաշատ յստակ էր, բայց ամբաստանեալը չխօսե-ցաւ», ըսաւ փաստաբանը, ան աւելցուց որ ինքմինչեւ վերջ պիտի հետապնդէ այս խնդիրը:

Մ ա ր ի ձ ա յ ի ն դ ո ւ ս տ ր ը , Պ ա յ ծ ա ռ , ո ր ա յ սա ր դ ի ւ ն ք է ն շ ա տ զ ա յ ր ա ց ա ծ է ր , ը ս ա ւ ո ր ա յ սս պ ա ն դ ը հ ա ւ ա ն ա բ ա ր կ ա տ ա ր ո ւ ե ց ա ւ ց ե ղ ա -պ ա շ տ ա կ ա ն զ գ ա ց ո ւ մ ն ե ր ո ւ բ ե ր ո ւ մ ո վ . ի ն չ ո ՞ ւմայրս սպաննեցին, մերկացուցին, մարմինը բզիկբզիկ ըրին, մենք անոնց ի՞նչ ըրած էինք: Նա-զարեանն ալ ճշմարտութեան մասին չխօսեցաւ,Աստուծմէ գտնէ, ես կ’ուզեմ որ յայտնուին բունյանցագործները», ըսաւ Պայծառ Միտիլլի:

Միւս կողմէ «Արեւելք» համացանցային թերթիմ է ջ Ս օ ֆ ի ա Յ ա կ ո բ ե ա ն ա յ ս օ ր կ ը գ ր է թ է ա մ -բաստանեալ Մուրատ Նազարեան Հայաստանցիէ: Մինչդեռ մինչեւ այսօր այդպիսի լուր մը առաջչէր քշուած: Գիտենք որ Մուրատ ՆազարեանԻսթանպուլահայ Սամաթիացի աղքատ բնակիչմըն էր:

Գերմանիոյ մէջ հայկականցուցահանդէսի մը դէմ տգեղ յարձակում

Գերմանիոյ Աախէն քաղաքին մէջ «Հայկական Ճարտարապետութիւն եւՑեղասպանութիւն. 1915-2015» նիւթով ցուցահանդէս մը բացուեցաւ,որուն դէմ տգեղ յարձակում գործուեցաւ: Անծանօթ անձ մը կան անձեր,հատու գործիքներով եւ դանակներով ծակեցին եւ բզիկ բզիկ ըրին ցու-ցադրուած փաստաթուղթերու կրկնօրինակներն ու ցուցադրուած նկար-ները: Ցուցահանդէսի նիւթն էր Օսմանեան սահմաններուն մէջ Հայկականմշակութային կեանքը եւ ճարտարապետական կառոյցները: Կատարուածյարձակումը բուռն քննադատութեան ենթարկուեցաւ եւ պախարակուեցաւտեղւոյն մամուլին կողմէ: