Байгууллага дахь харилцаа (Коммуникаци)

Менежментийн үндэс хичээл А.Гэлэгжамц

2009 он

Удирдлагын үйл ажиллагаанд хамгийнчухал холбогч үйл явц нь харилцаабайдаг. Байгууллагын зорилгод хүрэхудирдлагын үйл ажиллагааг холбогч үйлявц нь харилцаа байдаг. Ер ньудирдлагад гүйцэтгэх харилцаахолбооны ач холбогдол асар их юм. Учирнь байгууллагад ажиллаж байгаа хүнбүр хоорондоо тодорхой мэдээлэлдамжуулан харилцаж байж ажил үүргээявуулладаг.

Үргэлжлэл...

Менежер хүн ажлынхаа дийлэнх хувийг (50-90%)харилцаанд зарцуулдаг гэсэн судалгаа бий. Мөнсудалагаагаар Америк менежерүүдийн 73%, Англименежерүүдийн 63%, Япон менежерүүдийн 85%нь байгууллагын ажлын амжилтанд харилцаа холбообэрхшээл учруулдаг гэж үзсэн байна. Эндээсбайгууллага доторх мэдээлэл солилцоо буюухарилцааг хамгийн үр ашигтайгаар зохионбайгуулах нь менежерийн үүрэг нөгөө талаас томхариуцлага гэж ойлгож болно. Үүний тулдбайгууллагын чухам хаана нь үр ашигтайхарилцааны үйл явц шаарлагатай байна вэ? гэдгийголж илрүүлэх нь чухал юм.

Үргэлжлэл...

Харилцаа гэдгийг хамгийн ерөнхийутгаар нь хоёр буюу түүнээс дээш тооныхүмүүсийн хооронд мэдээлэл солилцохүйл явц гэж үздэг. Харилцааны үйл явцнь ярих, бичих, сонсох , дохио тэмдэгтгэх мэт хэлбэрээр дамжин илэрнэ.Коммуникаци гэдэг нь хүмүүс тодорхойнэг тэмдэгтийн тусламжтагаар ямар нэгутга санааг солилцох үйл явц (процесс)юм .

Үргэлжлэл...

Менежер байгууллагын талаарх гадныбайгууллага, хүмүүсийн сэтгэгдэл, тэднийюу яриж, бичиж, уншиж байгааданхаарлаа хандуулж байх хэрэгтэй. Учирнь байгууллагын тухай үндэслэлгүй сөрөгмуу мэдээлэл олны дунд тархвал түүнийгзайлшгүй засаж залруулах, олон нийтийнмэдээллийн хэрэгслээр зарлах шаардлагагарч болно. Ер нь байгууллага гадаадорчинтой харилцаа холбоо тогтоохдоо янзбүрийн арга хэрэгсэлийг ашигладаг.

Коммуникацийн үүрэг

Коммуникаци нь байгууллагад дараах үүргүүдийг гүйцэтгэнэ.

1. Хүмүүс хоорондын харилцааны

2. Мэдээллийн

3. Удирдлагын шийдвэр боловсруулахКоммуникацийг судлаачид янз бүрээр тодорхойлсон байдаг. ТухайлбалАмерикийн удирдах ажилтаи бэлтгэх нийгэмлэг коммуникацийгхүмүүс харилцан ойлголцохын тулд санаа бодол, мэдээлэл солилцохявдал, эрдэмтэн Ньюмен, Саммер нар: баримт үзэл бодол, санаа, сэтгэлхөдлөлөө солилцох үйл явц хэмээн тайлбарласан байдаг.

Ч.Бернард коммуникацид нилээн ач холбогдол өгч судласан бөгөөдтэрээр коммуникацийг хүмүүсийг байгууллагын нэгэн зорилго,тэмүүлэлд нэгтгэдэг хэрэгсэл гэж үзсэн.

Коммуникацийн үйл явц нь хүмүүсээс хариуцлага хүлээхийг шаарддаг...

Коммуникацийн зарчмууд

Коммуникацийн үйл явцад дараах зарчмууд байна.

Тодорхой байх

Бүхэл бүтэн байх

Албан ёсны бус байгууллагыг ашиглах

Үргэлжлэл...

Тодорхой байх зарчим:

Энэ нь мэдээ хүлээн авч байгаа хүнд ойлгомжтойбайхаар томъёологдож дамжуулагдсан байх зарчимюм. Өөрөөр хэлбэл мэдээлэл хүлээн авч байгаа хүнддутуу эсвэл буруу ойлгогдохгүй байх ёстой. Үүнийтулд мэдээг дамжуулж буй этгээд явуулах мэдээллээаль болох ойлгомжтой томъёолж бичгийн болон аманхэлбэрээр илэрхийлэх хэрэгтэй. Гэвч энд ажиглагдажболох нэг сөрөг зүйл бол мэдээлэл сайн томъёологдож,хариуцлагатай дамжуулагдсан ч хүлээн авч байгаа хүнтүүнийг ойлгохгүй, эсвэл анхааралгүй хандаж болно.Иймээс хүмүүсийг мэдээллийг хүлээн авчхариуцлагатай хандахад сургаж, бэлтгэх хэрэгтэй.

Үргэлжлэл...

Бүхэл бүтэн байх зарчим:

Энэ нь байгууллагын бүтцийн шат дамжлага, албантушаал бүрийг мэдээлэл дамжуулах процесст зөвашиглах хэрэгтэй гэсэн зарчим.Байгууллагын мэдээлэл нь зорилго зорилтыгбиелүүлэхэд чиглэгдсэн хамтын ажиллагааны явцадхүмүүсийн хооронд харилцан ойлголцлыг бий болгоходчиглэгдэх учиртай. Иймээс удирдлагын түвшин бүртмэдээлэл дамжих гүйцэтгэгчид хүрч байвал зохих баэнэ нь цаанаа мэдээлэл шаардлагатай xүн бүрт хүрчбайх ёстой гэсэн зарчмыг агуулж байна.

Үргэлжлэл...

Албан бус сувгийг ашиглах зарчим:

Мэдээллийг албан ёснь сувгийн зэрэгцээ албан буссувгийг ашиглан дамжуулвал илүү үр дүнтэй болногэж үздэг. Ялангуяа зөвхөн албан ёсны сувгаармэдээлэл дамжих нь учир дутагдалтай, үр нөлөөгүйбайж болох талтай. Албан ёсны бус сувгийн сонгодогжишээ нь цуу яриа юм. Цуу яриа нь албан ёснымэдээллээс илүү хурдан тархдаг бөгөөд хүмүүс хэсэгбүлгээрээ цугларсан газруудад олон тохиолддог.

Харилцааны үйл явцын үндсэн загвар

Илгээгч (шүүлт хийх)

Код тайлах Кодлох (томъёолох)

Илгээгч (шүүлт хийх)

Хүлээн авагч (шүүлт хийх)

Чимээ(саад)

Буцах холбоо

Харилцааны үйл явцад илгээгч, хүлээн авагч гэсэн хоёрсубьект оролцох бөгөөд дараах энгийн загвараар мэдээлэлсолилцоо явагддаг.

Үргэлжлэл...

Илгээгч гэдэг нь мэдээллийг дамжуулж буй субъект.Хулээн авагч гэдэг нь мэдээллийн утгыг тайлж ойлгож буй субъектКодлох гэдэг нь тодорхой үзэл санааг ямар нэг тэмдэг буюу үг, аялгуу, дүрс,дохио зангааг ашиглан мэдээний хэлбэрт оруулах үйл явц юм.Суваг гэдэг нь кодлогдсон мэдээллийг илгээгч аман болон бичгийн, видеобичлэг, комьютерийн сүлжээний аль оновчтой гэсэн сувгаар нь дамжуулдаг.Код тайлах: Илгээгчийн дамжуулсан мэдээллийг хүлээн авагч өөрийн санаандхувиргах үйл явц юм. Кодыг тайлах үед дараах :хэд хэдэн тохиолдлуудаар мэдээөөрчлөгдөж байж болохыг анхаарах хэрэгтэй.

1. Илгээгчийн шүүлтүүрээр шүүгдсэн2. Чимээ саадаар гажуудсан3. Хүлээн авагчийн шүүлтүүрээр шүүгдсэн

Илгээгчийн явуулсан тэмдэгт, томьёололын утга нь хүлээн авагчийнхтайтохирч байвал мэдээ амжилтай дамжигдлаа гэж үзэж болно. Мэдээнд хариуөгөх шаардлагагүй бол мэдээлэл солилцох үйл ажиллагаа үүгээр төгсөнө.Янз бүрийн шалтгаанаар хүлээн авагч мэдээг илгээгчийн бодож байснаасөөр агуулгаар ойлгож болзошгүй, харин хүлээн авагч илгээгчийн хүлээсэнхариу үйлдлийг хийж байвал коммуникаци үр дүнтэй болсныг гэрчилнэ.

Үргэлжлэл...

Саад (чимээ): Үүнийг шуугиан гэж бас нэрлэдэг бөгөөд коммуникацийнүед мэдээний утга санааг гажуудуулж байгаа хөндлөнгийн хүчин зүйлсюм. Нэг үгээр хэлвэл мэдээлэл солилцооны замд учрах янз бүрийн саадтотгор юм. Мэдээллийн системд хэл яриа, мэдрэхүй, биеийн xapилцанүйлчлэлийн гэх мэт хүчин зүйлийн нөлөөлөлөөр мэдээллийн утга алдагдахТохиолдол олон байдаг.Буцах холбоо: Мэдээлэл солилцоо нь хоёр талын байх ёстой.Дамжуулсан мэдээг хүлээн авагч тал хэрхэн хүлээн авснаа буцах холбоонытусламжтайгаар илэрхийлдэг. Бизнесийн мэдээлэл солилцоонымэргэжилтэн профессор Филипп Льюис: "Буцах холбоог хүлээн авагч угмэдээг хэрхэн ойлгож, итгэж зөвшөөрч мэдэх эсэхээ илгээгчид мэдэгдэжбуй хэрэг" хэмээн тодорхойлсон байна. Буцах холбоо нь удирдлагынмэдээллийн солилцооны үр ашгийг дээшлүүлэх чухал нөлөөтэй.Шүүлт хийх: Илгээгч, хүлээн авагч хоёрт хоёуланд нь тохиолддог зүйлбол шүүлт хийх юм. Мэдээнд хувь хүн өөрийн үзэл бодол санаа,үнэлэмжээрээ хандаж мэдээг кодлон цааш дамжуулах үйл явц бөгөөдмэдээ гажуудах нэг үндсэн шалтгаан болдог.

Байгууллага дахь коммуникацийн сүлжээ

Байгууллагад коммуникацийн процесс явагдаж байгаасувгуудын иж бүрдлийг коммуникацийн сүлжээ гэдэг.

Босоо (өгсөх, уруудах)

Хэвтээ

ДиагнальСолбицох коммуникаци гэсэн төрлүүдтэй байна.

Байгууллага дахь коммуникацийн сүлжээ нь:

Үргэлжлэл...

Босоо коммуникаци: Удирдлагын өөр өөр түвшингийн хоорондөгсөх уруудах чиглэлээр мэдээлэл дамжих үйл явц юм. Энэ нь өгсөхуруудах гэсэн хоёр чиглэлтэй. Уруудах коммуникаци: удирдлагаасзахирагдагсад руу чиглэсэн шугаман харилцаа, өгсөх коммуникаци: ньзахирагдагсдаас удирдлага руу хандсан харилцаа юм.Хэвтээ коммуникаци: Энэ нь байгууллагын удирдлагын нэгтүвшингийн буюу ижил түвшний нэгж, хувь хүмүүсийн хоорондявагддаг харилцаа юм. Жишээ нь байгууллагын албадуудын дарганарын хоорондын харилцаа байж болно.Диагналь коммуникаци: Энэ нь өөр өөр дарга нарийн болонзахирагдагсадын хоорондын харилцаа юм. Энэ харилцаагаар хоорондооогт харилцдаггүй нэгж, бүлэг, хувь хүмүүсийг холбож өгдөг. Эдгээрхарилцааны хэлбэрүүд нь албан ёсны сувгуудыг ашиглахгүйгээр мэдээгхурдан дамжуулахад өргөн хэрэглэддэг байна.Солбицох коммуникаци: Энэ нь нэг нэгж хэсгийн ажилтан, өөрнэгжийн адил албан тушаалын бусад ажилтнуудын хооронд явагддагкоммуникаци юм. Солбицох коммуникацийг хэрэгжүүлэх боломжнөхцөлийг ажилтнуудад олгож байх нь чухал.

Байгууллага дахь коммуникацийн процессыг гажуудуулагч хүчин зүйлс

Мэдээллийн гажуудал

Сул анхаарал

Яарсан дүгнэлт

Нийтлэг үгсийн сангийн хомсдол

Зөвтгөх

Эсэргүүцэл

Мэдээлэл дамжуулах хадгалах үеийн алдагдал

Мэдээ дамжуулах сувгийн сонголт

Байгууллагын харилцаа холбоог сайжруулах арга зам

Байгууллагын мэдээлэл солилцоог зохицууланудирдах олон арга бий. Тухайлбал:

Мэдээллийн урсгалыг чөлөөтэй байлгах

Буцах холбооны системийг бий болгох

Удирдлагын зүгээс уулзалт хийх

Санал хүсэл цуглуулах

Мэдээллийн хэрэгсэл ашиглах

Эсэргүүцэл

Үргэлжлэл...

Байгууллагын ажил хэргийн болон хувь хүмүүсийн хоорондын харилцаандхувь хүний зан төрх үйлдэл их нөлөөлдөг. Хамгийн энгийн жишээ авахад xүнбүр бусдыг сонсох чадварыг эзэмшээгүйгээс мэдээлэл солилцох явцад олонбэрхшээл учирдаг. Удирдагч хүн сонсох чадварынхаа зөвхөн 25%-ийгашигладаг гэсэн судалгаа бий. Иймээс хүн бусдыг сомсох чадвараа хөгжүүлэххэрэгтэй.

Просрессор Кет Девис үр ашигтай сонсох 10-н дүрмийг санал болгожээ.

1. Ярихаа боль. Ярьснаар та сонсож чадахгүй2. Ярьж байгаа хүндээ чөлөөтэй байх боломжийг болго.3. Сонсоход бэлэн, сонсож байгаагаа ярьж буй хүндээ харуул.4. Эвгүүцэх байдал бүү гарга. Зураг бүү зур. Ширээ тогшихгүй бай.5. Ярилцаж буй хүнийхээ оронд өөрийгөө тавь.6. Тэвчээртэй байж ярьж буй хүнийхээ үгийг бүү тасал, гарахыг бүү яар.7. Өөрийн зан авираа барьж бай. Эргүүцсэн байдлаа шууд илэрхийлж болохгүй.8. Маргалдах хэрэггүй. Шүүмжлэлтэй байдал бүү гарга. 9. Асуулт тавь. Энэ нь ярьж байгаа хүнийг урамшуулдаг.10.Ярихаа боль. Энэ нь зөвөлгөөг энд дахин давтан Хэлье. Хэрэв та ярьвал сонсож чадахгүй.

Заавал судлах ном:•Н.Цэнд ба бус

Менежмент. УБ.: 2005., 497 хууд.•Т.Дорж, Ү.Чимэд

Менежемент. УБ.: 2000., 325 хууд.•Д.Болормаа

Менежмент. УБ.: 2001, 2008., 247 хууд•Б.Мөнхжаргал, Б.Амаржаргал

Менемент. УБ.: 2002., 323 хууд.•Ю.Адъяа

Менежментийн ухаан. УБ.: 2002., 291 хууд.•Н.Отгонбаяр

Менежмент. УБ.: 2006., 123 хууд.•П.Наранцэцэг

Монгол менежмент. уб.: 2003., 98 хууд.•Ч. Пүрэвдорж

Менежментийн удиртгал. УБ.: 2002., 291 хууд.•К.Боуман, М.Жаррет

Менежмент практикт. уб.: 2002., 271 хууд.•Менежментийн шинэ парадигма. уб.: 2005., 262 хууд.•Х.Пүрэвдагва

Менежерийн арга барил. УБ.: 1994., 147 хууд.•П. Мөнх, Б.Норжваанчиг

Менежмент. УБ.: 1997., 239 хууд.•Х.Лутчимэг

Менежмент менежерийн арга барил. УБ.: 2005., 217 хууд.

Менежментийн үндэс хичээл 1-р курсАшигласан ном

ДАРААГИЙН ЛЕКЦ-5 Байгууллага дахь идэвхжүүлэлт ...