32
Хяналтын удирдлага Менежментийн үндэс хичээл А.Гэлэгжамц 1 http://gelegjamts.blogspot.com/ 2009 он

Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

  • Upload
    -

  • View
    21.650

  • Download
    8

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо ...

Citation preview

Page 1: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

Хяналтын удирдлага

Менежментийн үндэс хичээл А.Гэлэгжамц

1http://gelegjamts.blogspot.com/2009 он

Page 2: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо
Page 3: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо
Page 4: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

Хяналт гэж вэ?

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 4

Page 5: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

Хяналт нь байгууллагын зорилгыг жигд тасралтгүйхэрэгжүүлэхэд тус дөхөм үзүүлдэг үйл явц юм. Хяналтын үйлявцыг зөв зохион байгуулснаар аливаа нэг асуудал үүсэнтоморч, шийдэгдэхгүй явсаар байгууллагын амжилтанд хорхохирол учруулах хэмжээнд хүртэл даамжрахаам сэргийлэхболомжтой.Хяналтыг амжилттай хэрэгжүүлсний үндсэн дээр байгууллагынболон хувь хүн нэг бүрийн үр бүтээлч үйл ажиллагааг дэмжинхөхүүлэх бололцоо бий болно.Хяналтын үүргийг зөвхөн дээд шатны удирдагч юмуу түүнийтүүний томилсон хүмүүс хэрэгжүүлэх албагүй.

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 5

Хяналт гэж вэ?

Page 6: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

Хяналт зайлшгүй байх шалтгаанГадаад орчны байнга өөрчлөгдөн шинэчлэгдэх үйл явцыг цагямагт мэдэрч байхНэгж хэсгийн ажлын уялдаа холбоо, түүний нарийн төвөгтэйбайдал хяналтын тогтолцоо бүрдүүлэх шаардлагыг бийболгодогАливаа шинэ ажил хүмүүсээс өндөр ур чадвар шаардах баүүнтэй зэрэгцэн алдаа эндэгдэл гарсан тохиодолд дахиндавтагдахгүй байхаар засварлагдахад хяналт чиглэгдэнэ.Байгууллагын ажлын эцсийн үр дүнг удирдагч хариуцажбайдаг ба стратегийн шинж чанартай шийдвэр гаргахад

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 6

Page 7: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

1. Тодорхойгүй байдлыг тодорхой болгох2. Алдаа дутагдлыг илрүүлэх3. Нөцөл боломжийг тогтоох4. Хүнд бэрхшээлтэй нөхцөл байдлыг удирдах

5. Эрх мэдлийг бусдад шилжүүлэх

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 7

Хяналтын үндсэн 5 үүрэг

Page 8: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо
Page 9: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 9

Хяналт хэлбэр-/үйл явц/

Урьдчилсан Явцын Төгсгөлийн

Эргэх холбоо

Page 10: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

Үргэлжлэл...

Урьдчилсан хяналт нь гол төлөв бодлого, журам, дэг гэх мэттодорхой хэсгүүдээр дамжин хэрэгжинэ. Ингэхдээхөдөлмөрийн, материал-санхүү, технологи, мэдээллийн нөөцзөв зарцуулагдах эсэхийг урьдчилан тооцоход яиглэгдэнэ.Явцын хяналт ажил ид өрнөж байх үед хийгдэх бөгөөд үндсэнхэлбэр нь ажилтны үйл ажиллагааг түүний шууд захирах даргахянах байдлаар явагдана.Төгсгөлийн хяналт нь ажил дуусах эсвэл төлөвлөсөн цагхугацаа хэтэрсэн үед хийгддэг онцлогтой.Явцын болон төгсгөлийн хяналт буцах холбоогоор дамжин хийгдэнэ.Байгууллагын удирдлагын систем эргэх холбооны битүү хэлхээнээстогтоно. Энэ системийн хувьд удирдагч гадаад элемент байх тул хэрэгтэйцаг үед байгууллагын үйл ажиллагааг ажлын шинж чанар, системийнзорилго зэргээр нь дамжуулан өөрчлөх, залруулах боломжтой юм.

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 10

Page 11: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

Системийн буцах холбоог нөхцөлдүүлэх хүчин зүйлс

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 11

Үргэлжлэл...

№ Системийн тогтвортой байдлыг нөхцөлдүүлэгч хүчин зүйлс

1 Тодорхой зорилгуудтай байх2 Гаднын нөөцийг оновчтой ашигладаг байх3 Хэрэгжүүлж байгаа зорилгоосоо хэт хазайхгүй байхын

тулд байнгын хяналт тавьж, хэрэгтэй зохицуулалт хийдэгбайх

4 Байгууллага зорилгоо хэрэгжүүлэхийн тулд гадаад орчныөөрчлөлтөөс хамаарах алдаа дутагдлуудыг засч, үйлажиллагааныхаа хэвийн хэмжээг хадгалж чаддаг байх.

Page 12: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

Хяналтын үйл явцын ерөнхий дараалал№ Хяналтын үйлдлүүд Хяналтын үр дүн тооцох1

Нарийн тодорхой стандарт бийболгох

Ямар үр дүн, үзүүлэлттэй явц байгааг харьцуулан авч үзэхСтандартуудаас урган гарсан өөр үзүүлэлтүүдийг ашиглах

2

Хүрсэн үр дүн, үзүүлэлтүүдийг стандарттай харьцуулах

Ямар хазайлт, хэр зэрэг алдаа гарсныг тодруулахИлүү зүйлийг хасах зарчмыг хэрэглэхҮр дүнг нарийвчлан хэмжиж тооцохСтандарт ба үр дүнгийн талаар бүх талын мэдээллийг түгээх

3 Байгууллагын зан үйлийнилүү нарийвчилсан чиг хандлагыг сонгох

Ямар нэг нэмэгдэл арга хэмжээ авах шаардлагүй байхАлдаа дутагдлыг арилгахСтандартыг шинэчлэх хэрэгцээ үүсэх

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 12

Page 13: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо
Page 14: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

Хяналтын үе шат

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 14

Хяналтын хэсгийг тогтоох

Гүйцэтгэлийн стандарыг бий

болгох

Гүйцэтгэ-лийг

хэмжих

Гүйцэтгэл-стандарыг харьцуулах

Хэлбэлзсэн эсэхийг тогтоох

Ажлаа үргэлжлүүлэх

Засварлах Буцах холбооҮгүй

Тийм

Page 15: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

Хяналтын тогтолцоо

1. Уламжлалт буюу бюркорат хяналт: Энэ ньажлын гүйцэтгэлийг шалгахдаа дүрэм заавар,бодлого эрх мэдлийн шатлал, шагналын систембуюу механизмуудыг ашигладаг.Дүрэм журамЭрх мэдлийн шатлалЧанарын хяналтын хэсэгБодит

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 15

Page 16: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 16

Үргэлжлэл...

2. Төвлөрсөн бус хяналт: Энэ хяналтын хандлагань нийгмийн үнэт зүйлс, уламжлал, харилцанитгэлцэл дээр тулгуурладаг. Төвлөрсөн бус хяналтнь ажилчдыг ямар нэг дүрэм журам заавраархянахгүй харин тэдэнд ажлаа сайн хийнэ гэсэнитгэл найдвар хүлээлгэдэг. ТБХ-ын хүрээ:Байгууллагын соёлБүлгийн хяналтӨөрийн хяналтАжилчдын сонголт

Page 17: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

Хяналтын төвшин1. Стратегийн: хяналт нь стратегийн төлөвлөгөөг

хэрэгжүүлэх явдлыг баталгаажуулах ба дээд түвшнийменежерүүдийн үйл ажиллагааны талбар болдог

2. Тактикийн: хяналт нь байгууллагын түвшин дэхтактикийн хэрэгжилтийг дүгнэх, шаардлагатай үедзасварлах арга хэмжээг авч байдаг тогтмол үр дүн, холбообүхий хяналтын төрөл юм.

3. Үйл ажиллагааны: хяналт нь байгууллагын нэгжхэсэг бүрийн ажлын явц, өдөр тутмын үр дүнгийн хяналтюм.

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 17

Page 18: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо
Page 19: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

Удирдлагын хяналтын системБайгууллагын менежерүүд удирдлагын шатлалтөвшингөөсөө хамаарч харилцан адилгүй үүрэггүйцэтгэдэг. Тухайлбал:

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 19

Хяналтын түвшин Хяналтын төрөл Хяналт хийгдэх байдал

Дээд шатны удирдлага

Санхүүгийн хяналт

Байгууллагын ерөнхий стратеги төлөвлөгөөндтулгуурлан бизнесийн үйл ажиллагаандсанхүүгийн шинжилгээ хийх дотоод үйлажиллагааг хянах, санхүүгийн хөндлөнгийнхяналтыг хийх зэргээр санхүүгийн мэдээтайланг гол болгодог.

Дунд төвшин Төсвийн хяналт Өөрийн хариуцсан салбар нэгжийн төсвийнгүйцэтгэлийг хянана.

Анхан төвшин Үйл ажиллагааныхяналт

Оногдсон төсвийн хүрээнд нөөцийг ажилчдадхуваарилан, тэдний үйл ажиллагаанд шуудхяналт тавьж ажиллана.

Page 20: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

Хяналтын үр ашигтай системийн хүрээ

Стратегитай холбогдсон байхХяналтын үйл ажиллагааны бүх үе шатуудыг хэрэглэхҮр дүнд чиглэсэн байхҮйл ажиллагааны төрөлтэй нийцэж байхУян хатан байхБүх гишүүдээр хүлээн зөвшөөрөгдсөн байхЦаг үе олсон байх

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 20

Page 21: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

Нийгмийн даатгалын байгууллагын дотоодын хяналт шалгалтын хэлбэр

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 21

Page 22: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

Нийгмийн даатгалын байгууллагын дотоодын хяналт шалгалт нь нийгмийн даатгалын ажил vйлчилгээний

бvх хvрээг хамарч хийгдэнэ.

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 22

Үргэлжлэл...

Page 23: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо
Page 24: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

Нийслэлийн нийгмийн даатгалын байгууллагаас 1998-2006 онд нийгмийн даатгалын хууль тогтоомжийн хэрэгжилтэнд хийсэн дотоодын хяналт

шалгалтын дvн

Эх сурвалж: http://www.ndaatgal.mn/2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 24

Үргэлжлэл...

Page 25: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 25

http://www.mn-nhrc.org/files/butets.jpg&imgrefur

Page 26: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 26

Буруу зохион байгуулагдсанхяналтын систем ньажилтнуудын зан үйлийнбайдалд маш хүчтэйнөлөөлж, хэт барьж идэвхсанаачлагыг нь боогдуулна.

Page 27: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

2009 он http://gelegjamts.blogspot.com/ 27

Page 28: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо
Page 29: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо
Page 30: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо
Page 31: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо
Page 32: Хяналт, хяналтын удирдлага, хяналтын үүрэг, хяналтын тогтолцоо

Заавал судлах ном:•Н.Цэнд ба бус

Менежмент. УБ.: 2005., 497 хууд.•Т.Дорж, Ү.Чимэд

Менежемент. УБ.: 2000., 325 хууд.•Д.Болормаа

Менежмент. УБ.: 2001, 2008., 247 хууд•Б.Мөнхжаргал, Б.Амаржаргал

Менемент. УБ.: 2002., 323 хууд.•Ю.Адъяа

Менежментийн ухаан. УБ.: 2002., 291 хууд.•Н.Отгонбаяр

Менежмент. УБ.: 2006., 123 хууд.•П.Наранцэцэг

Монгол менежмент. уб.: 2003., 98 хууд.•Ч. Пүрэвдорж

Менежментийн удиртгал. УБ.: 2002., 291 хууд.•К.Боуман, М.Жаррет

Менежмент практикт. уб.: 2002., 271 хууд.•Менежментийн шинэ парадигма. уб.: 2005., 262 хууд.•Х.Пүрэвдагва

Менежерийн арга барил. УБ.: 1994., 147 хууд.•П. Мөнх, Б.Норжваанчиг

Менежмент. УБ.: 1997., 239 хууд.•Х.Лутчимэг

Менежмент менежерийн арга барил. УБ.: 2005., 217 хууд.

Менежментийн үндэс хичээл 1-р курсАшигласан ном