:تلخیص و تهیه اسالید :استاد

1390پاییز

.............................................................................

....................................................................

........................................ ..........

هو العلیم و هو الحکیم

مدیریتخالصه ای بر کتاب تئوری های سازمان و

از تجددگرایی تا پساتجددگرایی

دوران تجدد گرایی ، مدرنیزم: جلد اول

تالیف دکتر حسین رحمان سرشت

:فهرستمبانی نظریه های سازمان و مدیریت از دیدگاه اسکات1)

ماکس وبر و بوروکراسی2)

هنری فایول و مدیریت عمومی و صنعتی3)

سازماندهی کار از دیدگاه فرانک و لیلیان گیلبرت4)

رفتار اداری و تصمیم:هربرت سایمون5)

ابهام و تصمیم گیری در سازمان:جیمز جی مارچ6)

ویکتور وروم و شیوه های تصمیم گیری هنجاری7)

سی نورث کنت پارکینسون 8)

الوین گلدنر و جلوه های مختلف بوروکراسی9)

نارسایی های بوروکراسی10)

چستر بارنارد و نظام تعاون11)

امیتای اتزیونی و ساختار کنترل سازمان12)

:فهرست

آلفرد دی چندلر و رابطه ساختار با راهبرد(13

الیورایی ویلیامسن و سازمان های اقتصادی(14

ریموند ایی مایلز و چارلز سی اسنو و تطابق،شکست و مشاهیر(15

اکریستوفر بارتلت،سومانترا گوشال و مدیریت در فراسوی مرز ه(16

تام برنز و نظام های ماشینی و زنده(17

پل الرنس و جی لورش و رویکرد اقتضایی(18

جون وودوارد و اثر تکنولوژی بر ساختار سازمانی(19

جمیز دی تامپسون و هماهنگی درونی و بیرونی سازمان(20

ماری پارکر فالت(21

درک پیو ،گروه استن و محاسبه عناصر ساختار سازمانی(22

گیرت هافستید و آثار فرهنگ(23

میشل کروزییر و بازی قدرت در سازمان(24

:فهرست

هندی و خدایان مدیریتچارلز (25

هاری براورمن و بحث فرایند کار(26

دیوید سیلورمن و عمل سازمانی(27

اندرو پتیگروو و دگرگونی راهبردی در سازمان(28

پیتر سنگه و یادگیری سازمانی(29

مبانی نظریه های سازمان و مدیریت

د و توزیع بنگاه های تولی.اگر قرن حاضر را جامعه سازمانی قلمداد کنیم،ادعایی نا بجا نکرده ایم

کاال،موسسهههه ههههای تهههامین خدمات،موسسهههه ههههای پاسهههدار فرهنهههگ ملی،ارتباطهههات،مراکز تهههامین

بهه قهول.سرگرمی و گذراندن اوقات فراغت همگی از ره آوردهای جهان پیچیده امروز ما هستند

شههناس معههروف امریکههایی،در جامعههه چنههدین وجهههی و پیچیههده امههروز ایجههاد -پارسههونز جامعههه

پهذیر سهاختن خواسهته هها و نیهل بهه ههدف ههایی اسهت کهه آدم هها بهه -سازمان ها راه اصلی تحقهق

نهها در واقع بهه وجهود آمهدن سهازمان ههایی کهه فهرسهت اجمهالی آ.تنهایی نمی توانند به آنها برسند

.عرضه شد،شاهدی بر اثبات ادعای پارسونز است

همهه شهئون غلبه سازمان ها بر.در اثر حاضر،تقریبا جایی که فاقد سازمانی باشد نمی توان یافت

خهود نسهبت بهه 1956سهی رایهت میلهز ضهمن نوشهته ههای .زندگی مها یهک دلیهل اهمیهت آنهاسهت

به عقیده او قدرت این گهروه از پسهت ههای.هشدار میدهد«قدرتمندان شاخص»ظهور گروهی از

حساسههی کههه ایشههان در سلسههله مراتههب در هههم تنیههده سههازمان هههای دولتی،نظههامی و شههرکت هههای

در همهان ایهام رالهف دارنهدروف کهه در آلمهان .بزرگ خصوصی در اشغال دارند،ناشی مهی شهود

کیهت مشغول مرور و بهنگام کردن نظریه های مارکسیستی بود،مصرانه مدعی شد کهه دیگهر مال

ت ابزار،ساختار طبقهاتی را نمهی سهازد و قهدرت در عمهل در اختیهار کسهانی کهه جایگهاه هها و پسه

.های حساس سازمانی را دراشغال دارند،است

گهر انتقهاد پی آمد های منفی افزایش سازمان ها تقریبا در کلیه شئون زندگی اجتماعی موضوع دی

.های مطروحه است

مبانی نظریه های سازمان و مدیریتا و مهنظم سازمان ها عمدتا وسیله ای برای عقالیی سهاختن،برنامه دار کردن،پیچیده،قانونمنهد،کار

اه روزاکاز دیدگ.تر کردن و تحت کنترل متخصص قرار دادن کلیه جنبه های زندگی ما هستند

ای با این وجود آدم هه.جامعه غربی تحت تاثیر فن ساالری،علمی ترین جوامع می شود

سراسههر جهههان توسههعه یافتههه چههون انسههانهای مسههر شههده،هر روز سرگشههته تههر از روز

آنان به پیش،زندانیان دژهای دست نیافتنی که در آنها فن آوران اسرارآمیز با سرنوشت

.بازی مشغولند خواهد بود

:او می گوید.گلنان نیز همچون روزاک فن ساالری را مذموم می شمرد

ن و فن ساالری به دوگانگی خویشتن ها و دنیاههای منحصهر سهاختن احساسهات بهه درو

.وسیله و ابزار بودن در بیرون دامن می زند

:فرگوسن انتقادهای خود را صریح تر بیان می کند

ا شکل های سهازمانی و سهرمایه بهاوری بوروکراتیهک بهه بنیهان ههای سهلطه ای کهه احیه

اسهههتحکام مهههی بخشهههد و ایهههن الگوههههای .کننهههده الگهههو ههههای اسهههتثمار همیشهههگی هسهههتند

ردنهد استثمارگری دقیقا همان هایی که طرفداران حقوق زن برای مبارزه بها آنهها قیهام ک

.به شمار می آیند

ر جسهم بدین سان این منتقدین از کسانی که نظر ها را به سوی آثار سوء سهاختارهای سهازمانی به

از خهههود بیگهههانگی،خوش خهههدمتی و .و جهههان اعضهههای سهههازمان جلهههب مهههی کنهههد،حمایت مهههی کننهههد

جلوگیری از رشد

مبانی نظریه های سازمان و مدیریت

نگیجاسرایهابازداشتگاهومعمولیهایزندانپیامدهایازفقطدیگرافرادشخصیتعادی

.آوردحساببههاسازمانانواعهمهآثاروعواقببایدراهاپیامداین.نیست

بهجنوگستراندمیمارویپیشجدیدیهایافقهاسازمانبهواردهانتقادهایعمیقمطالعه

نکهایبرعالوههاسازمان.آموزدمیاجتناببرایرامنفیابعادواستفادهبرایرامثبتهای

مامشکالتاززیادیتعدادمنشاشایدوگوناگونهایهدفبهیابیدستبرایهاییوسیله

عموماوظریفتردیگرآثارازتاثیراین.دارندماجمعیزندگیبرهمافزاچشمهستند،اثری

.باشدداشتهعمیقیهایآمدپیتواندمیاست،اماناشناخته

هدفتحققتوانندمیهاسازمان.هستند«یافتهتوسعهمای»بیانگرهارسانههمانندهاسازمان

ایهخراشآسمانوهابرجایجادمانندهستنددسترسازدورانسانیفردهربرایکهراهایی

بهخاصتوجهبذلاما.کنندپذیرماه،امکانکرهرویانسانکردنها،پیادهسدبزرگ،ساختن

یچگونگوسازمانبودنوسیلهدلیلبهکهعمیقیآثارتواندمیدهدمیانجامسازمانآنچه

.کندمخفیآیندمیوجودبهسازمانیکاریافتنعینیت

بهخدماتوکاالهاشوندمیباعثوسایلیاوسیلهعنوانبههاسازمانگوییممیوقتی

میملموسمحصوالتیجایبهراهاحسابگاهیوشوندتولیدانتظارازدورصورتی

میواهیگخوداعضایتکتکفعالیتبرسازماناساسیوبنیادیتاثیربهواقعنشانند،در

ربسازمانآثارانواعاهمیتبیانگرتواندنمیهمگویاوروشنتوضیحاینحتیاما.دهیم.باشدآندهندهتشکیلاعضای

مبانی نظریه های سازمان و مدیریت

نهیم بهه ببی-چیهنش هها و ترتیبهاتی مهوثر بهر اعمهال افهراد–را فقط مهتن یها زمینهه اگر ما سازمان ها

بههه قههول کههولمن سههازمان ههها را بایههد در جههای خههود .اهمیههت آنههها در زنههدگی خههود پههی نخههواهیم بههرد

سهازمان هها ههم.یا اشخاص شرکتی بهه شهمار آورد(نه جمع اشخاص)بازیگران،یا اشخاص جمعی

مههی تواننههد اقههداماتی انجههام دهنههد،منابعی را بههه مصههرف رسههانند،قراردادهایی را منعقههد سههازند و

.صاحب دارایی هایی باشند

جرج هومان با بیان جمله زیر در واقع ارزش مطالعه سازمان ها را برای علوم اجتماعی خهاطر

:کند-نشان می

واقعیههت ایههن اسههت کههه در جامعههه نههوین امههروز سههازمان ههها و مجموعههه هههای رسههمی بههزرگ

.انسانی،ظهور و توجیه گرایش ها و تمایالت موجود در کلیه گروه های انسانی است

م مهی با گفتن اینکه سازمان ها گرایش ها و تمایالت موجود در کلیهه گهروه ههای انسهانی را مجسه

ی سههازند بههه اینکههه سههازمان ههها زمینههه گسههترده ای بههرای تحقیههق فراینههد هههای گونههاگون و اساسهه

پذیری،ارتباطات،رتبههه بندی،شههکل گیههری هنجارها،اعمههال قدرت،هههدف-اجتمههاعی ماننههد جامعههه

مطالعهه سهازمان هها مهی توانهد دانهش پایهه ای در .گذاری و دستیابی به هدف را فهراهم مهی اورنهد

ه زمینه های جامعه شناسی را از طریق باال بردن شناخت ما از فرایند های اجتمهاعی عمهومی که

مطالعهه با توجه به شناختی که با این.در ساختار های اجتماعی متمایز عمل می کنند افزایش دهد

از محیط اطراف خود به دست می آوریهم و بهر زنهدگی مها اثهری بسهزا دارد،انجهام ایهن مطالعهات

.ارزشی بیش از قیمتی که گذراندن چند واحد درسی دارد،پیدا می کند

مبانی نظریه های سازمان و مدیریت

:سازمان ها زمینه هایی برای تحقیق

طرح سازمان ها عالوه بر اینکه به عنوان یک حوزه تخصصی تحقیق در رشته جامعه شناسی م

اینهده هستند جایگاهشان به عنوان کانون پژوهش ها و آموزش های میان رشته ای به صورتی فز

ه ههایی نمی توان گفت سازمان ها بطهور دقیهق از کهی بعنهوان زمینه.مورد توجه قرار گرفته است

برای مطالعه مطرح شهدند امها بها اطمینهان مهی تهوان گفهت کهه سهازمان هها بهه عنهوان یهک قلمهرو

شاید بتوان ترجمه .مورد توجه نبوده اند1904مشخص تحقیق در قلمرو جامعه شناسی تا قبل از

ا میشهل ر«بوروکراسهی»و تا حدودی ترجمه تجزیه و تحلیل 1947و1946آثار ماکس وبر در

شدن مطالعه سازمان ها به عنوان زمینه های قابهل طهرح در رشهته ههای -مبداء جدی1949در

زمهون جامعه شناسان اولین کسانی بودند کهه بهه تئهوری پهردازی و آ.جامعه شناسی به شمار آورد

نظریههه هههای مربههوط بههه سههاختار و عملکههرد سههازمان هههایی کههه بههه عنههوان سههازمان مطههرح هسههتند

.مبادرت ورزیدند

:همگرایی و واگرایی در پژوهش های سازمانی

ه خود ویژگی مشترک سازمان ها به عنوان یک کانون جاذبه،توجه بسیاری از پژوهشگران را ب

ر از با این حال پایه های متعدد پراکندگی توجهه عهده ای دیگه.جلب و در خود متمرکز کرده است

القهه تفهاوت ههای میهان سهازمان ها،نها همسهانی ع.تحلیل گران سازمان ها نبایهد نادیهده گرفتهه شهود

های پژوهشگران و اخهتالف ههای موجهود میهان سهطوح تجزیهه و تحلیهل منشهاء پراکنهدگی اذههان

.تحلیل گران و بذل توجه آنان به جنبه های متفاوت سازمان ها بوده است

مبانی نظریه های سازمان و مدیریت:گوناگونی سازمان ها

سهازمان ههای .گوناگونی سهازمان هها بهه لحهاظ برخهورداری از انهدازه هها و شهکل ههای متفهاوت چشهم افهزا اسهت

مانی بسیار بزرگ واقعا غول پیکر هستند ولی به هر حال تعداد سهازمان ههای بهزرگ را تعریهف مرزههای سهاز

امعهه تعیین می کند اما در اینکه در بسیاری از کشورها واحهدهای نظهامی بزرگتهرین واحهد ههای سهازمانی در ج

ان مثهل جنهرال موتهورز بهه عنهو.سازمان های نظامی بسیار بزرگ هم وجهود دارنهد.امروز هستند،تردیدی نیست

نفهر را در اسهتخدام داشهت و 775000،در حهدود1990تولید کننهده بها سهابقه انهواع خهودرو در جههان در سهال

ام دار قبهل از کوچهک سهازی سهازمان پاسهخگوی بهیش از سهه میلیهون سهه(اتی و تهی)شرکت معروف ارتباطات

ی شههاید در مقطعههی از دوره عمههر صههنعت،بزرگ.بزرگههی سههازمان ههها را نبایههد بهها موفقیههت متههرادف قههرار داد.بههود

سهههههازمان کهههههه بههههها تعهههههداد کارکنهههههان یههههها ظرفیهههههت تولیهههههد آن سهههههنجیده مهههههی شهههههد مهههههی توانسهههههت متضهههههمن

را امهها ایجههاد ارتبههاط بههین انههدازه و موفقیههت سههازمان در آسههتانه ورود بههه دوران فهه.باشههد(بقا،سههوددهی)موفقیههت

ازمان ههای سه-تجدید ساختار،کوچک سهازی و تقلیهل نیهروی کهار از اولویهت.صنعت،نا معقول به نظر می رسد

،از ور و نهوآوربه گواهی تجربیات مکتسهبه سهازمان ههای بههر ه .های عظیم الجثه در سال های اخیر بوده است

ق تعلهه.انههدازه هههای متفههاوت تنههها وجههه اخههتالف سههازمان ههها نیسههت.نظههر انههدازه غالبهها کوچههک یهها متوسههط بههوده انههد

بهری آنهها و -سهازمان هها بهه بخهش ههای مختلف،برخهورداری آنهها از سهاختارهای ناهمسهان،کاربری یها سهرمایه

.باالخره وابستگی آنها به محیط های نا متجانس از دیگر وجوه افتراق آنها به شمار می آید

و سههاختارهای اختیار،مسههولیت.تفههاوت بههارز سههازمان ههها را در تعههداد سلسههله مراتههب آنههها مههی تههوان متجلههی دیههد

که میان سازمان های رسما(اتحادیه ای)یا ساختار های(شبکه ای)در سالهای اخیر به ساختارهای.کنترل

مبانی نظریه های سازمان و مدیریت

ده از مستقل پیوند هایی مشارکت جویانه ایجهاد مهی کنهد و بهه آنهها اجهازه مهی دهنهد در عهین اسهتفا

دار شهوند برخهور(مثال مقیاس اقتصادی)از فواید بزرگی(مثال واکنش سریع)مزایای کوچک بودن

ی چنان که اشاره شد برخی از سهازمان هها سهرمایه بهر هسهتند ومنهابع زیهاد.توجه زیادی می شود

یگر بهر برخی د.آالت و خودکار کردن فرایند ها تولید به مصرف می رسانند-برای خرید ماشین

حیت آنهها پهس از جهذب افهرادی بها صهال.سرمایه گذاری سنگینی مهی کننهد( سرمایه انسانی)روی

ی و بها تالشه.ههای تخصصهی آنهان را بهه خهوبی فهراهم مهی آورنهد-های بسیار باال زمینه آمهوزش

صص هایی کهه این کارکنان خود را نسبت به انتقال تخبسیار زیاد و بکار بردن تدابیری اصولی

ادی را برخی سازمان ها اکثر افر.دلیل می سازدبا هزینه سازمان های متبوع کسب کرده اند بی

یه فعالیت های که می توانند بدون هیچ گونه آموزش خاص و با تکیه بر تجربیات قبلی از ابتدا کل

حتههی-بعضههی دیگههر انجههام قسههمت اعظههم کههار سههازمان.شههرکت را انجههام دهند،اسههتخدام مههی کننههد

اوت دیگر دلیل تفه.مدیریت رده های باالی آن را طی قراردادی به سازمان های دیگر می سپارند

رده یا از سازمان ها با یکدیگر اینست که آنها با محیط های پیرامون خاص خود ارتباط برقرار ک

.محیط های مربوط استفاده می کنند

یهک بدون بذل توجهه دقیهق بهه نظهام اعتقهادی حهاکم بهر اسهتخدام هها و بهدون درک صهحیح ارتبهاط

ان بهه بنگاه با بنگاه های هم خانواده و رابطه میان بخهش خصوصهی و دولتهی بهه سهادگی نمهی تهو

ات میهان ایهن نهوع تحقیقه.درک قابل قبولی از پیوندهای شرکت های خصوصی و دولتهی نایهل آمهد.فرهنگی به درک تفاوت های فاحش میان سازمان ها کمک شایانی می کند

مبانی نظریه های سازمان و مدیریت:عالقه های گوناگون

ن عالوه بر تفاوت های سازمان ها،تفاوت های میان عالقه ها،سوابق آموزشهی،و محهیط کهار پژوهشهگرا

-ازمانچنانچه قبال هم اشاره شد رشته های محققان با نهوع سه.منشاء تفارق مطالعات سازمانی بوده است

حهزاب محققان علهوم سیاسهی تحقیهق در مهورد ا.هایی که برای مطالعه انتخاب کرده اند مربوط بوده است

سیاسهههی و سهههاختار ههههای اداری دولتهههی را برگزیهههده اند،اقتصهههاد دان هههها بهههر بنگهههاه ههههای تجهههاری تاکیهههد

ای داشتند،جامعه شناسان مطالعه سازمان های غیر انتفاعی و سازمان ههای درگیهر در رفهاه و کنتهرل هه

اجتماعی را به مطالعه دیگر سازمان ها ترجیح داده اند و مردم شناس هها مطالعهه مقایسهه ای نظهام ههای

در واقههع .اداری در جوامههع بدوی،اسههتعمار شههده و جوامههع در حههال توسههعه را وجهههه همههت قههرار داده انههد

پژوهشههگران بنهها بههه رشههته هههای خود،مطالعههه جنبههه ای خههاص از یههک پدیههده را مههورد تاکیههد قههرار مههی

واقهع در.آنچه به این تقسیمات برش عرضی می زند وجه تفهارق کلهی پژوهشهگران سهازمانی اسهت.دهند

برخهی .ننهدگروهی از پژوهشگران به تحقیقات بنیادی و برخهی دیگهر بهه تحقیقهات کهاربردی دسهت مهی ز

ت و ازمطالعات،تشریح ویژگی ها و روابط سازمان ها را صرفا به منظور ایجهاد شهناختی بهتهر از ماهیه

اد بعضهی دیگهر از تحقیقهات،دانش را بهرای حهل مسهایلی خهاص یها ایجه.عملکرد آنها آماج قرار مهی دهنهد

قات بنیادی البته قایل شدن مرزهای دقیق و مشخص میان تحقی.تغییراتی مطلوب در سامانه طلب می کنند

ننهد و تحقیقهات بنیادی،بخصهوص در دراز مهدت کهاربرد ههای عملهی پیهدا مهی ک.و کاربردی مقدور نیست

ایهن .ی آوردتحقیقات کاربردی با ایفای نقش در افزایش دانش عمومی،زمینه تحقیقات بنیهادی را فهراهم مه

عیهین متغیهر تحقیقات بنیادی چه از نظر مساله یابی و چه به لحهاظ ت.نوع تحقیق تفاوت هایی نیز دارنددو .نظری دارندها جنبه

مبانی نظریه های سازمان و مدیریت

تهی شهناخت درک آثار برخی از مفهاهیم و ح.تحقیقات بنیادی عمدتا با متغیر مستقل سروکار دارند

قیقهات برعکس،تح.عمیق و معرفی ابعاد پیچیده یک یا چند متغیهر را مهورد توجهه قهرار نمهی دههد

دن سهطح مانند روحیهه و بههره وری پایین،بهاال بهو-کاربردی با اشتیاق به حل مسایل مشخص شده

سهت انجام می شود و به هر عاملی اعم از اقتصادی،روانشناختی یا فنی کهه ممکهن ا-ترک خدمت

.در ایجاد مسئله موثر باشد می پردازد

اصهوال معموال نتایج تحقیقات کاربردی در نشریات علمی به چاپ نمی رسد و حتهی ممکهن اسهت

دیر عامهل و نتایج این تحقیقات به گهروه سهفارش دهنهده،رئیس هیئهت مهدیره یها مه.منتشر نیز نشود

اه ههها و امهها غالبهها تحقیقههات بنیههادی در بخههش هههای تخصصههی دانشههگ.نظههایر ایشههان تقههدیم مههی شههود

امهها در گذشههته انگیههزه انجههام تحقیقههات.پژوهشههی انجههام مههی گیههرد-موسسههه هههای عههالی و آموزشههی

ر علمهی از نظر تمایل به گریز از جهل،افزایش ذخای(منافع و عالیق عمومی)بنیادی عمدتا تامین

.و اعتقاد به سودمند بودن کشف علم برای همه بوده است

هم تحقیقات بنیادی و کهاربردی ههر دو مهورد نیهاز هسهتند چنهان کهه تهاکنون ههر دو ضهمن ادای سه

ر ادامهه پیشهرفت هه.خود در توسعه علم به شناخت ما از سازمان هها نیهز کمهک شهایانی کهرده انهد

ر گهرو حمایهت گروه از تحقیقات به پیشرفت دیگری وابسته است و از اینرو توسعه علم را باید د.از هر دو و ادامه انجام آنها دانست

مبانی نظریه های سازمان و مدیریت

:سطوح تجزیه و تحلیل

برخههی از پههژو هشههگران مایههل بههه درک و ارائههه توضههیح در مههورد رفتههار افههراد و سههازمان ههها

تجزیهههههه و تحلیهههههل یههههها سهههههطح روانشناسهههههی اجتمهههههاعی ویژگهههههی ههههههای سهههههطح اول در .هسهههههتند

قهی یها سازمانی،متن،زمینه،یا محیط مهم به شمار می آید و محقق تاثیر همهین مهتن را بهر طهرز تل

.رفتار اعضا مطالعه می کند

د تشریح ویژگی های ساختاری و فرایند های اجتماعی خاص سازمان هها و واحهدر دومین سطح،

عهات پژوهشگر سطح سهاختار مطال.های متشکله آنها موضوع اصلی مورد توجه پژوهشگر است

ف گروه های کار،دوایر سازمانی،سطوح مختل)خود را یا متوجه واحد های تشکیل دهنده سازمان

لسهله مراتهب تخصصی سازی،شبکه ارتباطات،س)سازند یا عناصر مختلف قابل تحلیل-می(اقتدار

ار که در سازمان ها ویژگی های ساختار های متفاوتی را ایجاد می کنند،مورد مطالعه قهر(اداری

.می دهند

در از سهطوح تجزیهه و تحلیل،سهازمان بهه عنهوان یهک کنشهگرجمعی یها مرکهبدر سومین سطح

گر ممکن اسهت پژوهشه.حال فعالیت در درون یک سامانه کالن ارتباطات مد نظر قرار می گیرد

عهه در این سطح بوم شناختی رابطه میان یک سازمان یا گروهی از سازمان ها را با محهیط مطال

.بهم استبی تردید تمیز قایل شدن میان این سطح تجزیه و تحلیل تا حدودی سلیقه ای و م.کند

ح روانشناسهی تقریبا کلیه تحقیقاتی که در ابتدا در زمینه مسایل سازمان انجهام مهی گرفهت بهه سهط.باب شد1960تحقیقات مربوط به سطح ساختار از اوایل دهه.اجتماعی محدود می شد

مبانی نظریه های سازمان و مدیریتوم سهطح به.اکنون نیهز جامعهه شناسهان در پهژوهش ههای خهود شهدیدا بهه ایهن سهطح تاکیهد مهی کننهد

در قلمهرو پهژوهش 1960شناسی بهه عنهوان آخهرین سهطح از سهطوح مهورد توجهه از اواخهر دههه

.های سازمانی ظاهر شد و از آن هنگام تاکنون مرتبا طرفدارانی را به خود جلب کرده است

:عناصر متشکله سازمان ها

کهه از ایهن رو اسهتفاده از چهارچوبی سهاده.سازمان ها وجوهی چندگانه دارند و بسهیار پیچیهده انهد

ویژگههی هههای اصههلی سههازمان ههها را بنمایههد در اینکههه مهها از سههازمان ههها بههه شههناختی مقههدماتی

سههههازمان ههههها از چهههههار عنصههههر اصههههلی بههههه هههههم پیوسههههته سههههاختار .برسههههیم،موثر خواهههههد بههههود

اجتماعی،کنشگران و اعضهای سهازمان،هدف هها و فنهاوری کهه در داخهل محیطهی خهاص فعالیهت

.می کنند،تشکیل می شوند

محیطفناوری

ساختار اجتماعی

هدف ها

کنشگران

سازمان

مبانی نظریه های سازمان و مدیریت

:ساختار اجتماعی

ابع منطهق به اندسته از روابط کنشگران سازمانی که از نظام،چارچوب،و شکلی مشخص پیروی کند یها ته

سهاختار اجتمهاعی ههر گهروه انسهانی را مهی تهوان از نظهر.خاصی باشد ساختار اجتماعی اطالق مهی شهود

:به نظر دیویس.تحلیلی به دو جزء تقسیم کرد

ری جامعه بش.جامعه بشری همواره با مقوله ای که می تواند واقعیت دوگانه خوانده شود مواجه است

اسههت و از طرفههی دیگههر نظههامی تحمیلههی (آنچههه بایههد باشههد)از یههک طههرف دارای نظههامی هنجههاری یهها

.این دو نظام نمی توانند دقیقا مانند هم یا کامال از هم جدا باشند.دارد(آنچه هست)یا

ایههن نظههام عناصههری چههون ارزش ها،هنجههار ههها و .نامیههد(نظههام هنجههاری)مههی تههوان نظههام اول دیههویس را

-بطهور خالصهه ارزش هها معیارههایی بهرای انتخهاب ههدف.انتظارات مربوط به نقش را در بر مهی گیهرد

انتخهاب هنجار ها عبارت از قوانین حاکم بر رفتهار و بخصهوص عامهل تعیهین کننهده در.های رفتار هستند

انی کههه نقههش ها،توقعههات یهها معیارهههایی بههرای سههنجش عملکههرد کسهه.وسههیله بههرای دسههتیابی بههه هههدف هسههتند

ط موقعیهت اجتمهاعی صهرفا مکهانی در یهک شهبکه روابه.موقعیت های اجتمهاعی را در اشهغال دارنهد اسهت

.اجتماعی است

می ری خوانده است،ساختار رفتا(نظام واقعی)ما دومین عنصر از عناصر ساختار اجتماعی را که دیویس

ایههن عنصههر بهها دسههتورالعمل هههایی کههه بههه منظههور قههرار گههرفتن در قالههب هههایی خههاص صههادر مههی .نههامیم

.شودسروکاری ندارد و به رفتارهای واقعی می پردازد

مبانی نظریه های سازمان و مدیریت

بها بههره .طبقه بندی معروفی که هومانز از رفتار اجتماعی انجهام داد در اینجها قابهل اسهتفاده اسهت

.یه کردگرفتن از آن طبقه بندی،ساختار رفتاری را می توان به اعمال،تعامل ها و هیجانات تجز

ناهمسهان نوشته های دیویس بیانگر آنند که ساختارهای هنجاری و رفتهاری مسهتقل از یکهدیگر و

ای ساختارهای هنجاری محدودیت ه.با این وجود این ساختار ها تا حدودی به هم مربوطند.هستند

قابههل تههوجهی بههرای سههاختار هههای رفتههاری بههه وجههود مههی آورد و عههالوه بههر شههکل دادن و هههدایت

مهی کردن ساختار رفتاری در مسیری خاص،بخش قابهل تهوجهی از نظهم موجهود در آن را تبیهین

.کند

ر به هر ساختاری جدای از ساختار دیگ.ساختارهای هنجاری و رفتاری دائما در حال تنش هستند

اما در عین حال ههیچ یهک.حیات خود ادامه می دهد و در این ضمن دستخوش تغییراتی می شود

ه ههم از این دو سهاختار نمهی توانهد از تهاثیر سهاختار دیگهر در امهان بمانهد و سهاختار هها متقهابال به

.فشار می آورند

کهه کلیه گروه های اجتماعی یا به عبارت کلی تر،مجموعه های انسانی،از یک ساختار هنجهاری

ه به فرد فهرد اعضها مربهوط مهی شهود و یهک سهاختار رفتهاری کهه اعضها را از طریهق یهک شهبک

ایههن دو.مشههترک تشههکیل شههده از اعمال،تعامههل ههها و احساسههات بههه هههم پیونههد میدهد،برخوردارنههد

اختار تاکید بر اهمیت س.ساختار بهم پیوسته،ساختار اجتماعی یک مجموعه را به وجود وی آورد.اجتماعی سازمان خوب و زیبا شمردن روابط میان اعضای سازمان نیست

مبانی نظریه های سازمان و مدیریتکهان همیشهه ام.منظور ساختار اجتماعی اشاره یا تاکید بر وجود همهاهنگی و وفهاق اجتمهاعی نیسهت

امها بها مطالعهه سهاختار .اختالف میهان اعضهای سهازمان هسهت و همهواره اختالفهاتی ههم وجهود دارد

.اجتماعی باید بتوانیم به ریشه اختالفات پی ببریم

ختاری سهاختار رسمی،سها.ساختار اجتماعی سازمان بر حسب شدت رسمیت سازمان تغییر می کنهد

ت است که در آن جایگاه های اجتماعی و روابط میان آنهها بهه وضهوح تصهریح و فهارش از شخصهی

بههرعکس،در یههک سههاختار .هههای افههرادی کههه آن جایگههاه ههها را در اشههغال دارنههد،تعریف شههده انههد

رسههمی تفکیههک قایههل شههدن میههان جایگههاه هههای اجتمههاعی و شخصههیت هههای افههراد دراجتمههاعی غیههر

.ها غیر ممکن استاشغال دارنده آن جایگاه

:اقدام گران اجتماعی سازمان-کنشگران

-مههی تههوان افههرادی را کههه در ازای انگیههزه هههای مختلههف متکفههل ادای سهههمی در قبههال سههازمان مههی

مان همههه افههراد در بههیش از یههک سههاز.کنشههگران سههازمان نامیههد-یهها بههه عبههارت وسههیعتر-شوند،عضههو

این بنهابر.عضو هستند و شدت و وسعت حضور فعهال آنهان،در سهازمان ههای مختلف،متفهاوت اسهت

ود داوری درمورد اینکه چه کسی عضو کدامیک از سازمان هایی که در آن درگیر است،قلمداد شه

ی بهه در هر حال باید تاکیید شود کهه ایهن کنشهگرانند کهه اقهدام گهران و عوامهل اجتمهاع.دشوار است

و در غیههاب کنشههگران،مفهوم سازمان،سههاختار.شههمار مههی آینههد و بههاالترین جایگههاه را دارا هسههتند.موقعیت اجتماعی همگی رنگ می بازد

مبانی نظریه های سازمان و مدیریت:هدف ها

و موضوع هدف های سازمانی از مباحث بسیار مهم و بحث برانگیز در میان مباحث مطروحه در قلمر

برخههی محققههان معتقدنههد کههه بحههث هههدف هههای سههازمانی جههزء جههدایی ناپههذیر .مطالعههات سههازمانی اسههت

ارههای در مقابل،عده ای نیز معتقدند که هدف های سازمانی فقط برای توجیه ک.مطالعات سازمانی است

ن بهها داده انجام شده در گذ شته مفید هستند و در تحقیقات سازمانی نبایهد بهیش از یهک حهد معمهولی بهه آ

داشهته در این ضمن رفتاریون هم بر ایهن نکتهه تاکیهد مهی کننهد کهه تنهها انسهان هها مهی تواننهد ههدف.شود

نهد باشند و نسهبت دادن هدفهداری بهه سهازمان هها بهه تصهور اینکهه آنهها مسهتقل از اعضهای خهود مهی توان

ازمانی به رغم نکاتی که له یا علیه ضرورت توجه به هدف ههای سه.صاحب هدفی باشند،بی معنی است

-غهاز مهیگفته می شود بسیاری از پژوهشگران،تحقیقات خود را با تمرکز بر روی هدفهای سهازمانی آ

ه کنشگران شرایطی ک.کنند هدف ها را می توان پنداشتی کنونی از شرایط مطلوب در آینده تعریف کرد

.تالش می کنند با انجام وظایف محقق سازند

:فناوری

بذل توجه خاص به فناوری سازمان،سازمان را محلی که کاری در آن انجهام و مکهانی کهه در آن بهرای

ود،به اسهتفاده مهی شه-به عنوان روشی برای تبدیل ورودی ها به خروجی ها-تغییر شکل مواد از انرژی

ان مفهاهیمی نهفتهه در بطهن فنهاوری ظریهف و پیچیهده انهد و ورود بهه آنهها نیهز بهه همه.شمار آوردن اسهت.اندازه وقتگیر و پیچیده است

مبانی نظریه های سازمان و مدیریت

ز با این حال بهدون نفهی آن پیچیهدگی هها،می تهوان گفهت ههر سهازمانی کهاری انجهام مهی دههد و بهرای آن ا

.فناوری ویژه خود استفاده می کند

:محیط

نهها نامیهده کلیه سازمان ها در متن شرایط فیزیکی،تکنولوژیکی،فرهنگی و اجتماعی خاصهی کهه محهیط آ

خهود هیچ سازمانی مستقل ازمحیطی که در آن قهرار دارد،نمهی توانهد بهه حیهات.می شود،فعالیت می کنند

ود اما سختی و آسانی آن حیات و بقا کامال به نوع رابطه سازمان ها با محیطی که در واقهع خه.ادامه دهد

ط بههر توضههیحاتی کههه تههاکنون داده شههده اسههت در تههاثیر محههی.جزئههی از آن بههه شههمار مههی آینههد،مربوط اسههت

امهها بهها همههه ان توضههیحات نبایههد تصههور کههرد کههه رابطههه علههت و .سههازمان تردیههدی بههاقی نمههی گههذارد

کهه بایهد بهه خهاطر داشهت.معلولی،یک جانبه است و این تنها محهیط اسهت کهه بهر سهازمان اثهر مهی گهذارد

مانند مدرسه و موسسه های آموزشی و«مردم پرداز»اثر موسسه های .سازمان ها نیز بر محیط موثرند

.بهداشتی بر محیط معلوم است

ر ههمحهیطو کنشگران،ساختار اجتماعی،تکنولوژی،ههدف هها یعنی عوامل سازمانی چنانچه مالحظه شد

روه از محققان سازمانی بهه چنهد گهروه تقسهیم شهده انهد و ههر گه.یک عنصری بسیار مهم به شمار می آیند

ه آنان آگاهانه یا ناخودآگاه یک یا دو عنصر از آن عناصهر را بهتهر و در درک سهازمان ضهروری دانسهت

در شههناخت سههازمان هههیچ (12نمههودار لههی وت در اسههالید شههماره)انههد امهها چنههان کههه از نمههودار پیههدا بههود

تقل از عنصری را به سادگی نمی توان بر عنصری دیگر ترجیح داد و هیچ یک از آنها را نمی توان مس.دیگران فهمید

مبانی نظریه های سازمان و مدیریتوط بهه های مرب-هر چند که تقریبا هیچ یک از کتاب.در مطالعه سازمان نباید از محیط غافل شد

بهرای شهناخت سهازمان و زمهانتئوری های سهازمان و مهدیریت بهر اهمیهت و ضهرورت مطالعهه

یار مههم بهه اکنون به نظر میرسد که بدون وارد ساختن این عنصر بس.رفتار آن تاکیدی نکرده اند

.مطالعات سازمانی،درک و شناخت این مجموعه های اجتماعی ناقص خواهد بود

:تعریف مفهوم سازمان

ازمان تا اینجا با اهمیت سهازمان،مطابق تحقیهق و ماهیهت تحقیقهات سازمانی،وعناصهر متشهکله سه

گونهه اما اینکه سهازمان را چ.آشنا شده ایم ولی آنچه هنوزنا گفته مانده است،تعریف سازمان است

.می شود تعریف کرد،به نگرش تعریف کننده بستگی دارد

ن سهه ایه.اسکات دیدگاه ههای محققهین سهازمان و مهدیریت را بهه سهه گهروه کلهی تقسهیم کهرده اسهت

.هستندسامانه های باز و سامانه طبیعی ،(خردگرایانه)سامانه عقالیینگرش

ی خهاص نویسندگانی که دارای نگرش خردگرایانه به سهازمان هسهتند بهر سهاختار هنجهاری تاکیهد

.هرچند ساختار رفتاری را از نظر دور نمی دارند.دارند

اگهر در دیدگاه طبیعی سازمان ها موجوداتی زنده تلقی می شوند که مانند دیگهر موجهودات زنهده

ای صاحبان نگرش سامانه ههای بازبهه جه.هم مقصودی داشته باشند،در درجه اول حیات و بقاست

که در تاکید بر ساختارهای هنجاری یا رفتاری،توجه خود را عمدتا بر رابطه سازمان با محیطیآن قرار دارد

مبانی نظریه های سازمان و مدیریت

سهبت بهه آنان به طور مستقیم یا غیر مستقیم دیگر دیدگاه ها را به بی تهوجهی ن.معطوف می سازد

ر محیط سازمان ها متهم و هر برداشتی را از سازمان که فاقد اثهری مشهخص از محهیط باشهد،غی

.واقع بینانه تلقی می کنند

:تعریف سازمان به عنوان سامانه ای قانونمند و خردمدار

دو تعاریفی کهه بارنارد،مهارچ و سهایمون،بالو و اسهکات،اتزیونی از سهازمان عرضهه مهی دارنهد،

دی کهه به نظر اینان مجموعه افهرا.عنصر را اجزایی جدایی ناپذیر مفهوم سازمان قلمداد می کنند

یبها از تشکل و انسهجامی در خهور توجهه برخهوردار باشهند،بعنوان یهک عنصهر و ههدف ههایی تقر

.مشخص و معین بعنوان عنصری دیگر یک سازمان را می سازند

:تعریف سازمان به عنوان سامانه طبیعی

سازمان های طبیعی را می تهوان سهامانه ههای زنهده ای بهه شهمار اورد کهه نسهبت بهه ادامهه بقها و

هنگ و فر(خودمانی)ساختارهای غیر رسمی.حفظ خود به عنوان یک سامانه،گرایشی شدید دارند

ساختارهای ایهن سهازمان.های ویژه این سازمان ها انها را بخوبی از امثال خود متمایز می سازد

ل با توجه به توانایی های طبیعی،عالقه هها و گهرایش ههای اعضهای آنهها شهکها بطور خودجوش

ل ها اجازه می دههد بهه راحتهی از منهابع انسهانی خهود بهه بهتهرین شهکمی گیرد و به این مجموعه .بهره مند شوند

مبانی نظریه های سازمان و مدیریت

ه ادامه بقای بنابراین میتوانیم بگوییم سازمان های طبیعی،مجموعه هایی با اعضایی که مشترکا ب

یهر اعضها از طریهق کهار بها یکهدیگرو سهاختار غ.مجموعه خود عالقه مند هستند،به شمار می آیند

.رسمی که پیدا می کنند،به سوی مقصد خود قدم برمی دارند

: تعریف سازمان به عنوان سامانه ای باز

یهین سازمان ائتالف های متغیر گروه های ذی نفعی هستند که هدف های خود را با چانهه زنهی تع

کل مهی ساختار ائتالف،فعالیت ها و حاصل کار آنها تحت تاثیر شدید عوامهل محیطهی شه.می کنند

.گیرد

ماکس وبر و بوروکراسی

اند،دررسپایانبهحقوقرشتهدرراخودتحصیالتازآنکهپساو.شدمتولدآلماندروبرماکس

تحوالتریرتاپهناوریگسترهبهکهایعالقهخاطربهوبر.یافتاشتغالکاربهبرلیندانشگاه

بکسبهوبرآثار.ماندباقیدانشگاهییککسوتدرراخودعمربقیهداشتبشریهایتمدن

اندشدهترجمهانگلیسیبهکهاوهاینوشتهازگروهآناما.هستندوزینوآلمانی،متعددفالسفه

اییهنظرمهمترین.اندکردهمعرفیشناسیجامعهدربرجستهعلمیشخصیتیعنوانبهراوی

واعالقهازاینظریهچنینارایهبهاوتمایل.بودقدرتهایساختارمورددردادارایهوبرکه

رادافچرا«»کنند؟میتبعیتدستوراتازافرادچرا»قبیلازهایی-سوالجوابیافتنبه

اینجوابیافتنبرایاو.شدمیناشی«دهند؟میانجامشود-میواگذارایشانبهکهراکارهایی

سانباشد،مرئوحاکماقتدارکهنظامیدر.شدقایلتفکیکاختیارواقتداروزورمسله،میان

یچگونگبرحسبراهاسازمانوبر.کنندمیتلقیقانونیراروساطرفازدستوراتصدور

تحتگروهسه.کردبندیتقسیمآنهادراقتداریافتنمشروعیت

وشراینازیکهرداشتاظهارودادقرار«قانونی_عقالیی»و«سنتی»،«کاریزماتیک»عنوان

واعانازآنترکیبیدارایمعموالهاسازمان.یابدمیتجلیسازماننوعیکدراقتداراعمالهای

یمبتنرهبریفردیهایخصلتوخصوصیاتقدرت،براعمالحاالتازحالتاولین.هستند.گرفت(تفضل)کریزمایونانیلغتازرارهبریروشیاحالتاینناموبر.است

ماکس وبر و بوروکراسی

مایزمتکامالعادیازمردمراآندارندهکهاستفردیخصوصیاتآنگویایآنگویایلغتاین

فوقهایویژگیازکهکسیصورتبهاوباتاداردمیواطبیعیبطوررادیگرانسازدو-میمدیرنیوفیلدلرد.کندرفتاراستبرخورداراستثناییهایتواناییاقلحدیاوبشری،فوقطبیعی

ند،بهابودهذاتیرهبریصفاتدارایکهافرادیجملهازفوردهنریوموتورزموریسکمپانی

.آیندمیشمار

انتخابانچهچنوکندمیپیداسنتیشکلیمربوطکند،سازمانپیداموروثیصورتیرهبریاگر

خواهدادایجبوروکراتیک«قانونی_عقالیی»باشد،سازمانیومقرراتقوانینیعهدهبهجانشین

.شد

.دآیمیشماربهاختیارونظممبانیگذشتهعادتوعرفوسنتی،پیشینههایسازماندر

راوااختیاراتقلمروگیردومینشاتبردهارثبهکهمقامیوشانازرهبراقتدارواختیار

جلوهوباشد،دبرخوردارسنتیرهبریازکهسازمانیواقعیشکل.کندمیتعیینرسوموآداب

دومجلوهطبقواسترهبرارثگوییکهایگونهبهاول،سازمانجلوهبهبنا.داشتخواهد

سازمان،مستخدمینافرادومقاماتاولحالتدر.شدخواهدادارهرهبرتیولصورتبهسازمان

نبعمنظرازمقاماتوافراددومحالتدر.کنندمیدریافتحقوقاوازوآیندمیشماربهرهبر

.هستندبیشتریاستقاللدارایدرآمد

ماکس وبر و بوروکراسی

لشکواقتدارگانهسههاینظامازنوعسومینبهرابخردانه،ماوعقالییتوجیهازسخن

نظربه.شودمیشد،رهنمونمطرحوبروسیلهبهابتداکهآنازمنتجسازمانیبوروکراتیک

آنستامنظاینخواندنعقالییدلیل.استکنونیجامعهبرغالبنهادبوروکراتیکسازمانوبر

حققتیاویافتندستبرایآگاهانهوارادیصورتبهدقیقاایوسیلههرچارچوبایندرکه

کهآنستنظاماینخواندنقانونیدلیل.شودمیطراحیمشخصومعینهاییهدفبهبخشیدن

ازایمجموعهازگرفتنبهرهبادهدمیاجازهفقظآنهاصاحبانبهمناصبآنیمحدودهدر

اساسبرکههاییسازمانچنینبهوبر.ورزندمبدرتاقتداراعمالبهکارهاراهومقررات

هنهادنام«بوروکراسی»مقررات،حاکمیتومنضبطهایکارراهتحتوشونداستوارخرد

ازمانیسکفایتیبیوکارایینابا،بوروکراسیعوامنظرازعمدتاوروزانهکاربرددر.است

اما.شودمیانگاشتهبایگانیونوشتندررویزیادهوبازیکاغذبرتاکییدیواستمترادف

میفیمعرسازمانیشکلکاراترینفنینظرازرابوروکراتیکسازمانخودتعریفدروبر

حدتامور،بصیرت،وها،تداومپروندهوضعیتازدقت،سرعت،روشنی،اطالع»وبرنظربه.کند

هایسازمانانسانی،درنیرویبهمربوطهایهزینهواصطکاکدقیق،کاهشرویه،اطالعات

کهاستاینخاطربهحالتاینپیدایش«.رسندمیخودوضعمطلوبترینبهبوروکراتیک

کیهرنقشهاییسازمانچنیندر.استسازمانشدنشخصیغبرمرحلهآخرینبوروکراسی

میتعیینشودمیتهیهاواختیاراتحیطهمورددرکهکتبیشغلشرحرامسوالناز

مسولیتهباالتر،کلیمسولیتهرویابندمیترتیبمراتبساسلهصورتبههامسولیت.کند

.دهدمیقرارپوششتحتراترپایینهای

ماکس وبر و بوروکراسی

رایداوشودمیسازماندهیبرحاکمشدن،روشصنعتیروندسرعتفزونیبابوروکراسی

مانندجامعهدیگرهایبخشناپذیریگریزویژگیالجرمکهاستایهیمنهآنچنان

لیهکبرایالگوییسازمانیبوروکراتیکشکلباالخره.شدخواهدسیاستوآموزش،دولت

مینهزدرگذشتهدههدوطیکهتحقیقاتیومطالعاتازبسیاری.گردیدنوینجامعهموسسات

اهمیت.استشدهوبرآغازماکسآثارمطالعهباآمدهعملبههاسازمانساختاریوشکلیهای

تجزیهایبرهاسازمانمنسجمومنضبطبندیتقسیمبرایراتالشاولیناوکهاینستدروبر.آوردعملبهآنهاتحلیلو

مینمایشبهخودهایفعالیتعواقب«محاسبه»برایسازمانتواناییدررانظام،خودبودنعقالیی

.گذارد

هنری فایول و مدیریت عمومی و صنعتی

درتداابراخودکارفرانسوییکبعنواناو.بودمعدنمهندسیفایولهنریتحصیلیرشته

بهباالردهمدیریتیهایپستدربعدبهسالگیسیازولیکردآغازمعدنمهندسیسمت

بهرعماواخردرشنیدنیافکارعرضهدلیلبهکهاستکسانیزمرهدرفایول.دادادامهخدمت

ششدرکهراهاییفعالیتانجامزمینهصنعتیهایسازماناستمعتقدفایول.رسیدشهرت

:آورندمیفراهمهستندتفکیکقابلزیرگروه

(تولید،تکمیل،تطبیق)فنیهایفعالیت1)

(خرید،فروش،مبادله)تجاریهایفعالیت2)

(بهینهاستفادهومالیمنابعتحصیل)مالیهایفعالیت3)

(اشخاصواموالتامین)ایمنیهایفعالیت4)

حسابداریهایفعالیت5)

(کنترلورهبری،هماهنگیوریزی،سازماندهی،هدایتبرنامه)مدیریتیهایفعالیت6)

نمیتغییرراآنکلیهایفعالیتماهیتسازمانبزرگییاسادگی،کوچکییاپیچیدگی

.استناپذیراجتنابفوقگانهششهایفعالیتدهدوانجام

هنری فایول و مدیریت عمومی و صنعتی

ازمانسانواعهمهدرمدیریتیهایفعالیتبودنناپذیراجتنابوضرورتبرشدتبهفایول

.داردتاکیدها

زاکهمفهومیبعنوان(مدیریت)راآن«چیست؟مدیریت»کهسوالاینبهپاسردرفایول

:ازعبارتندعناصرآن.کندمیمعرفیشودمیتشکیلچهارعنصر

ریزیبرنامهونگریپیش1)

(سازمانیمادیوانسانیساختاربهدادنشکل)سازماندهی2)

رهبریوهدایت3)

(شفاهیدستوراتوکتبیمقرراتباافتدمیاتفاقآنچهتطابقجریانبرنظارت)کنترل4)

هنری فایول و مدیریت عمومی و صنعتی

:داردمیعرضهزیرشرحبهراخودمدیریتیاصلچهاردهفایول

میرایشتربوریبهرهبهنیلنتیجهدروتجربهاندوختناجازهافرادبهتخصص:کارتقسیم1)

دهد

.شودمیاطالقرهنمود،اختیارارایهودستورصدورحقبه:اختیار2)

مدیریتکهصورتیدرتنهاکارکنان.استجانبهدوامری:دستوراتومقرراترعایت3)

.کنندمیپیرویمقرراتبرآید،ازسازمانهدایتورهبریعهدهازخوبیبهبتواند

.باشدفردیکامرتحتمشخصابایدفردهر:فرماندهیوحدت4)

د،بایددارناشتغالمشابههایفعالیتانجامبهمشترکایبرنامهدرکهافرادی:مسیروحدت5)

.کننددنبالرایکسانیهایهدف

سازمانبهنسبتافرادمنافعتابلشدمراقببایدمدیریت:جمعمنافعازفردمنافعتبعیت6)

.نکندپیداارجحیت

بررسیازپسفایولاما.استمهمیبسیارانگیزشیعاملمزایاوحقوق:خدماتجبران7)

جبرانبراینقصوعیببیایسامانهکهگیردمیخدمات،نتیجهجبرانسامانهنوعچندین

.نداردوجودخدمات

هنری فایول و مدیریت عمومی و صنعتی

یاتشدموسسهاعضایکیفیتوکارشرایط.نداردوجودمطلقطوربه:تمرکزعدمیاتمرکز(8

.کندمیتعیینراسازمانیتمرکزعدمیاتمرکزضعف

افقیارتباطاتاست،اماالزممسیروحدتحفظوایجادبرایاداریمراتبسلسله:مراتبسلسله(9

اطالعافقیارتباطاتجریانازبایدباالسطحمدیراناماوداردضرورتبنگاهسالمتبراینیز

.باشندداشته

اتالفازمادینظم.استضروریتواماناجتماعیومادیانتظامونظموجود:انتظامونظم(10

وگزینشطریقازتوانمیرااجتماعینظم.کندمیجلوگیریموردبیجاییجابهووقت

.کردبرقرارافرادصحیحسازماندهی

ولطفبابایدکارکنانباشد،باتجاریموسسهادارهالزمهمساواتاگر:مساواتوبرابری(11

.شودرفتارعدالت

ریتمدیثباتاست،حفظهزینهپروگیروقتتوانمندمدیرنپرورشچون:مدیریتثبات(12

.داردضرورت

.شوددادهابتکاروخالقیتابرازاجازهبایدکارکنانبه:خالقیتوابتکار(13

وهاتالشهماهنگیبمنظور)کندتقویتراخودکارکنانروحیهبایدمدیریت:همکاریروحیه(14

(.همبهنسبتکارکنانحسادتحسازجستندوریوخالفیتابراز

هنری فایول و مدیریت عمومی و صنعتی

دیریتمبرایاوکهاصولیبهچندانمدیریترشتهدرفایولرفیعجایگاهاما

دلیلهببیشتراوموقعیت.نیستاند،مربوطبودهنیزپایداروکردعرضه

فردلیناواو.استشدهحاصلکردهپیشنهادمدیریتبراینامبردهکهتعریفی

حمایتمدیریتهایفعالیتنظریتحلیلوتجزیهازکهاستایشدهشناخته

.ماندربدونقادانههایارزیابیازقرننیمحدودکهتحلیلیوتجزیه.کردمی

دادهقرارمدیراناختیاردررامنظمیمفاهیمفایولمدیریتچهارگانهعناصر

انجامبایدکهکارهاییمورددرخودافکاربهآنهاازاستفادهباتااست

.ببخشنددهند،نظم

(فرانک و لیلیان)سازماندهی کار از دیدگاه گیلبرث ها

مییکارایافزایشبرایجوییچارهبهدانشگاهییکموضعازکهوبرماکسازنظرصرف

رارکتهاشوکارهاسازماندهیآنها.اندبودهمدیراناینجملهازگیلبرتواندیشید،فایول،تیلور

افزایشوههزینعملکرد،کاهشقوانین،بهبودآنبرتاکیدوکشفکهدانستندمیقوانینتابع

اندیشانیقانون_عقالییبهتفکرکهطرزایندارندگانمیاندر.ساختمیپذیرامکانراکارایی

ارهایکبهاستنکردهسعیگیلبرتفرانکاندازهبههیچکساند،شایدیافتهشهرتنیز

هاستدستاوردهایگیلبرتازسنجیخستگیوحرکت،زمان.بپردازدجزییاتهمهباسازمانی

دانشهارایدلیدبهاونامحالاینبا.استداشتهناپذیرانکاراثریکارمحیطوتولیدبرکه

.استماندهیادهادرسنجیحرکت

:مدیریتهایسامانه

واژهآنازگیلبرتآثاروزماندرشود،امامییادمتفاوتیمعنایباسامانهواژهازامروزه

.کارهاانجامبرایجزییاتهمهمقررباومنظمروشی:بودنظرموردمفهومیکفقط

.است«راهبهترینیک»عبارتآنتردیدبیابیم،بیگیلبرتبرایکالمیتکیهبخواهیماگر

عملیکهاستمدیریتهایمسیولیتمورددرتیلورهایدیدگاهقرصپروپاپیروانازگیلبرت.دادقرارخویشهمتوجههراانهاساختن

(فرانک و لیلیان)سازماندهی کار از دیدگاه گیلبرث ها

:سنجیحرکت

نجهادراسرافیهیچ».ندادراهخودبهتردیدیسنجیحرکتموضوعاهمیتمورددرگیلبرت

ریبرابالزمغیرحرکاتغلط،یبهوده،وهایراهنماییازناشیضایعاتباشد،باکهنوعهراز

یدنباآنانبهاولاز.شدمیآموختهکارآموزانبهابتداازبایدجدیدحرکاتمجموع.«کند-نمی

دتعاآنهاازاستفادهبهکهگیرندفراکسانیازراکارآمدنایاغلطروشهایشدمیدادهاجازه

تسخقدیمیهایآدمباکارانجامجدیدهایشیوهآموختنکهشدمعلومحالعیندر.بودندکرده

بهترینبندیوظیفهسنجی،کشفحرکتاولیهمراحلبهتازهکهگویدمیاوبعالوه.استدشوار

.استیافتهدستحرکت

.استپذیرانجامزیرمراحلدرتحلیلوتجزیهاین

دهید،بنویسیدمیانجامحاضرحالدرکهراآنچه1)

بشماریددهیدمیانجامکهراحرکاتی2)

بشماریدراحرکتهربرموثرهایمتغیر3)

کنیدمکتوبرااقدامبهترین4)

کنید،بشماریدمیاقدامآنبرایکهراحرکاتی5)

بشماریدراحرکتهربرموثرهایمتغیر6)

(فرانک و لیلیان)سازماندهی کار از دیدگاه گیلبرث ها

جنبه42درهاابزاروها،تجهیزاتحرکات،کارگر،محیطمربوطهایمتغیربههامتغیر

.اندشدهبندیدستهمختلف

حدتااصلیمتشکلهعناصربهکارتقسیم»:کنندمیتعریفچنینراسنجیحرکتآنان

برایاییروشهتدوینباویکدیگرباارتباطدرنیزومستقلبطورعناصراینممکن،مطالعه

.«شدهمطالعهوتفکیکعناصرانجامزمانازسنجشپسضایعاترساندنحداقلبه

:گیردمیبردرشرحاینبهراعنصرسهسنجیحرکتاکنون

.سنجشموردعناصرتعیین1)

.عناصرسنجشروشهایتعیین2)

.سنجشانجامبرایکارآمدابزارهایتعیین3)

:سنجیخستگی

وزایداتحرکحذف.باشدشدهسنجیخستگیموضوعبهمنجربایدسنجیحرکتطبیعیبطور

کارنفسکهاینستاصلیمشکلاما.دهدمیکاهشراخستگیخود،میزانخودیبهگیر-وقت

شکلورترینهبهربهمنجرکهاستراحتوکارترکیببهترینیافتناینبنابر.آوردمیخستگی.استشود،ضروریکارگربرایهموشرکتبرایهمکار

(فرانک و لیلیان)سازماندهی کار از دیدگاه گیلبرث ها

فکیکثمربخش،تکارازناشیضروریخستگیوبیهودهکارازمنتجضروریغیرخستگیمیان

وبیهودهکاربهندادنتنباضروریغیرخستگیکهاندعقیدهاینبرگیلبرتزوج.شوندمیقایل

.استرفعقابلمناسبفواصلدراستراحتبرایکافیفرصتهایساختنفراهمباضروریخستگی

علمینیمهاهدیدگتواندمیکهنگرشیباوروندمیپیشکمیسنجیخستگیزمینهگیلبرت،درزوج

املشموارداین.پردازندمیخستگیافزایشدرموثرعواملیاکاریغیرهایجنبهبهشودنامیده

ارکاروابزجایکار،کار،صندلیایمنی،محلتدابیرفقدانوآتشازناشیتهویه،خطراتونور،گرما

اینهببخشیدنبهبودامکانهنوزگیرند،زیراقرارمطالعهموردبایدموارداینهمه.شوندمیلباس

.داردوجودموارد

تولیدتدریجیکار،افزایشعمومیسالمتدرازبهبودبودندعبارتخستگیرفعهایشیوه

رفتارونگرشدرکلیحرکت،بهبوددریاایستادهنشسته،حالتهایدربهترهایمحصول،وضعیت

.جمعیوفردینشاطپرلحظاتافزایشوکارگرانبینمهارتهابهترکارگران،انتقال

آسایشباعث_باشندهمراههمبابایدهمیشهکه_سنجیخستگیوسنجیحرکتگیلبرتاعتقادبه

.شودمیکارگرانفکریوجسمی

ویمانزبهوبوداوموقعیتمحصولاندازهچهتاگیلبرتزوجعقایدوکاراینکهدربارهاندیشیدن

هایروشمورددراوبنیادیعقاید.استندارد،جالبیاداردعمومیکاربرداینبنابروداشتتعلق.اندشدهآزمودهزمانگذربوتهکار،درهایروشبهترینیافتنوارزشیابیوسنجش

رفتار اداری و تصمیم:هربرت سایمونعقاید.دآیمیشماربهآمریکااجتماعیوسیاسیعلومبرجستهاستادانازیکیسایمونهربرت

رارقخودثیرتاتحتشدیدارامختلفهایزمینهعملیونظریمبانیاوعمیقهاینوشتهو

یهاهشپژوودولتیمدیریتبرتاکیدباراخودایحرفهزندگیابتداسایمون.اند-داده

دردیگریازپسیکیکهمختلفیهایسمتباهموارهاوعالقهکرد،اماشروععملیاتی

ربدررامدیریتهایزمینههمهتقریباویافتوسعتشدمحولاوبهمختلفهایدانشگاه

.گرفت

اعطایباداشته،اقتصادومدیریتعلومپیشرفتدراندیشمندمحققاینکهسهمیبارزاهمیت

.استشدهاعالمبارزصورتیبهویبهاقتصاد1978نوبلجایزه

اتخاذونگیچگتحلیلوتجزیهبهنسبتاو.داندمیمترادفگیریتصمیمبارامدیریتسایمون

.استدادهنشانخاصایها،عالقهتصمیمبهتریناتخاذنحوهوگیریتصمیمها،فرایندتصمیم

:داردزیرشرحبهمرحلهسهگیریتصمیمکلیفراینددانشمندایندیدگاهاز

.گریجستجو-داردگیریتصمیمبهنیازکههاییموقعیتیافتن1)

.طراحیفعالیت-مختلفهایحلراهتحلیلواکتشاف،پردازش،تجزیه2)

.گزینشفعالیت-احصاقابلحلراهچندازیکیگزینش3)

رفتار اداری و تصمیم:هربرت سایمون

اینوعوقتسلسلگویدمیاو.شوندانجامگزینشازقبلبایدطراحیوطراحیازقبلبایدتجسس

دتوانمیمرحلههر.کندمیخطورذهنبهاولنظردرکهآنستازترپیچیدهبسیارعملدرمراحل

.باشدپیچیدهگیریتصمیمفرایندیکخودبرای

بهاییاجرهایسیاست.آوردشماربهگیریتصمیمفرایندمیتواننیزراهاتصمیمآوردندراجرابه

گیریمیمتصمدیریتعملهراساساسایموننظربه.دارندنیازبیشترجزئیاتباهاییسیاستاتخاذ

بهکندیمپیشنهادرا«اداریانسان»مطالعهبراقتصادی،تمرکزانسانبرتاکیدجایبهسایمون.است

منافعنرساندحداکثربهوساختنبیشینهبرایراخودتالشکه«اقتصادیانسان»خالفبراونظر

فعالکهحلیراهو-کندمیبسندهزمانهردر«کفایتحدبهاداریانسان»دارد،میمصروف

نوعاینیندفرادرگیرندگانتصمیم.گیردمیپیشدراست«خوبکافیاندازه»وبهبودهبخشرضایت

هردرکهرامربوطینسبتامواردمعدودفقطودهندمیرضایتکاملانگاریسادهبهگیریتصمیم

نیسازماوفردیهایتصمیم.دهندمیقرارنظرموردگیریتصمیمبرایگنجدمیذهنشاندرزمان

استثناییموارددرفقطوشودمیمحدودقبولقابلشقوقگزینشیافتنبهگیرندگانتصمیمازبسیاری

توانیممیتجاریدیدگاهازموضوعبهنگرشبا.گیردمیبردررابهینههایحلراهگزینشوکشف

قولبهایمناسبقیمت»وکنندمی«کافیسود»فدایرا«سوداکثرحد»بهدستیابیمدیرانبگوییم

میسادهبسیارراآنهاامور،دنیایبهنگرشاین.دهندمیترجیح«بهینهقیمت»بهرا«منصفانهخودشان

اینهبپاسردرسایمون.بودخواهنداختیاردرگیریتصمیمبرایهاییشیوهچهحساباینبا.سازدبرنامههایتصمیمترتیببهراآنهاکهشودمیتصمیمگروهدووجودبهقایلسوال

رفتار اداری و تصمیم:هربرت سایمون

لجمعامانعهاتصمیماین.نامدمیریزیبرنامهقابلغیریابرنامهبدونوشدهریزیبرنامه

دروشدهریزیبرنامیکامالهایتصمیمآنسوییکدرکهسازندمیراطیفیونیستند

رارتکوعادی،جاریهایتصمیم.گیرندمیقراربرنامهبیکامالهایتصمیمآندیگرسوی

میاتخاذشدهطراحیچیشازومشخصهاییچارچوبدرکههاییتصمیم.پذیرند

ضوعموشدنمطرحبارهربانیستالزم.آیندمیشماربهشدهریزیبرنامههایشوند،تصمیم

درهکهاییموضوعوسابقهبیوجدیدمقوالت.شودگرفتهجدیدیتصمیمهاتصمیماین

کاربهرامعمولهایروشآنهابامقابلهبراینتوانیانگنجندشدهشناختهچارچوبی

ایموضوعبودنسابقهبی.کردخواهدایجابرابرنامهبیهایتصمیماتخاذبرد،ضرورت

.دانستبرنامهبیهایتصمیمبهنیازعلتتوانمیرامسالهخاصدشواری

خودتردفوادارهکهداریبرنامههایتصمیماساسبرآیندهخودکارکارخانه»سایمونعقیدهبه«.کردخواهدکاراستکردهتولیدآنجوارهمکار

ابهام و تصمیم گیری در سازمان:جیمز جی مارچ

مارچارتباطووابستگی.استآمریکادرکالیفرنیااستانفورددانشگاهمدیریتاستادمارچجیمز

از.ایاندنممیرااوگستردهدیدمتبوع،افقدانشگاهشناسیجامعهوسیاسیعلومهایبخشبا

متوجهاوکرده،عالقهآغازملون-کارنگیدانشگاهدرراخودپژوهشیکارمارچکهزمانی

صمیمتبهبوطمرتحقیقاتدراو،کهبرجستههمکاران.استگردیدهسازماندرگیریتصمیم

.بودندسایرتریچاردوسایموناند،هربرتداشتهعمدهسهمیگیری

نظراز.شودمیمحدودسازمانیوسیاسیادراکی،مرزهایبهعقالنیتوخردماجهاندر

وکنندهتوجچیزهمهبهواحدآندرتوانندنمیانسانها.استمنابعکمیابترینبهادراکی،توجه

توجهاهتصمیمبرخیعناصربعضیبهآنانبنابراین.باشندجاهمهزمانیکدرتوانندنمی

ود،همهشتصمیماتخاذبایدجهاتجمیعبهتوجهباشودمیگفتهکهآنخالفبروکنندمی

داردینابهکنند،بستگیمیلحاظراهاییجنبهچهاینکهاما.گیرندنمیقرارنظرمدهاجنبه

بهمیمتصیکبهکردنتوجهدانیمومیشودگرفتهبایددیگریهایتصمیمچهزمانهردرکه

.هاستتصمیمدیگرگرفتننادیدهمنزله

انمحققایننظربه.استخردمندیمحدودیتبهخود،سایمون،قایلهمکاردیگرمانندهممارچ

گیرندهمتصمیهرذهن.استمحدودنیزذهنظرفیتکمیاب،بلکهمنبعیتمرکزوتوجهتنهانه

شپردازرامعینیاطالعاتتواندمیفقطذهناین.داردراازاطالعاتمعینیمقدارگنجایش.بپردازدگزینهچندبهتواند-میفقطوکند

ابهام و تصمیم گیری در سازمان:جیمز جی مارچ

ورتصبهتصمیماگرشوندمیاتخاذگذریطوربهیاواراده،بصیرتوسیلهبههاتصمیم

اینمعموالکهچندکند،هرمیحلرامسالهبدیل،یکشود،انتخابگرفتهآگاهانهوارادی

بهنسبتادفاتصکهایباشد،گزینهبصیرتتصمیمگرفتنوسیلهاگر.استگیروقتفرآیند

بهتصمیماگرباالخره.گیردمیقرارانتخابشود،موردمیدیدهارجحدیگرهایگزینه

قطفخودبهخودونماندهباقیایمسالهکهکردخواهدالقارااینشودمیاتخاذگذریصورت

غالباحتماال.کردنخواهدحلراایمسالهعمالآنانتخابکهاستماندهباقیگزینهیک

رادیاطوربهمعدودیومواردشوندمیاتخاذگذریبطوریابصیرتازاستفادهباهاتصمیم

.یابندمیتحققعمیقهایکردنسنگینوسبکازپسو

ویکتور وروم و شیوه تصمیم گیری هنجاری

سازماندررفتارروانشناختیتحلیلزمینهدرمشاورهوتحقیق،تدریسبهسالهاورومویکتور

هورمشدانشگاهدرراخودعلمیکاراستشدهمتولدکانادادرکهوروم.استداشتهاشتغالها

مینزبرگهنریمثلمدیریتعرصهدرکانادامکتببنیانگذارانپایگاهکشور،کهاینگیلمک

راخودعلمیهایفعالیتوتدریسآمریکادانشگاهچندیندرسپساو.کرداست،آغازبوده

رابطهمطالعهبهراخودآوردرویعلمیهایفعالیتبهکهوقتیازویکتور.دادادامه

یافتهربورومرساله.یافتمندعالقههاگیریتصمیمدرمشارکتبهمیلباهاانسانشخصیت

ارتقایابگیریتصمیمدرمشارکتمیانمثبترابطهوجودازحاکیکهپیشینتحقیقاتهای

درسالهرآن.گذاشتصحهاندبودهگیریتصمیمفراینددرکنندگانشرکتانگیزشروحیه

وهروحیارتقایوگیریتصمیمدرمشارکتمیانرابطهشدتیامیزانکهدادنشانضمن

طهرابهاگیریتصمیمدرکنندگانشرکتشخصیتیهایازویژگیبرخیباانگیزش

وتگیوابسبهنسبتکهکسانیومستبدینروحیهوانگیزهکهدریافتاومثالبرای.دارد

قابلاثرهایگیرتصمیمدرمشارکتامکانازندارندچندانینیازیاتمایلدیگرانبهپیوستگی

باوستگیپیووابستگیبهسختکهافرادیومساواتجویندگانآنکهحالپذیرندونمیتوجهی

-یمتاثیرشدتبهگیریتصمیمفراینددرمشارکتازکنند،مینیازاحساسدیکران

بیانگروداشتاشارههاگیریتصمیمدرمشارکتمتفاوتهایفرایندبهمذکورتحقیق.پذیرند

راخودابمتناسبومتفاوتآثاریهاگیریتصمیمدرمشارکتمتفاوتهایفرایندکهبودآن.آورندمیدنبالبه

ویکتور وروم و شیوه تصمیم گیری هنجاری

نمیزاکلیبندیتقسیمیکتحقیقات،درومطالعاتسرییکازپسهمکارانشووروم

هایفرایند(2آمرانهگیریتصمیمروشهای(1:دستهسهبهراهاگیریتصمیمدرمشارکت

.کردندبندیتقسیمگروهیفرایند(3ایمشاوره

واالتسبرایباالروشهایازاستفادهباتاآمدندبرصدددریتنووروتحقیقاتاینازپس

.بیابندپاسخیزیر

یمفوقهایفرایندازکدامیکشوندمیروبروایمسالهباکارجریاندرمدیرانوقتی1)

دهد؟یاریدرستگیریتصمیمدرراآنانتواند

و!دبرنمیکاربهمسایلمورددرگیریتصمیمبرایراهاییفرایندچهعملدرمدیران2)

ایشاننمرئوسامساعیتشریکشدتوآناناستفادهموردهایفرایندگزینشبرعواملیچه

.گذاردمیاثرهاگیریتصمیمدر

یوهشمقولهازمادرکبسطدرراسهمبارزتریناولپرسشبهپاسرضمنهمکارانشووروم

استهتربفرایندیمحققاننظرازواقعدر.اندداشتهمرئوسانانگیزشومدیرانگیریتصمیم

هامیمتصمجریانتعهددهدوکاهشراهاتصمیماتخاذزمانبردوباالراهاتصمیمکیفیتکه.برانگیزدرا

ویکتور وروم و شیوه تصمیم گیری هنجاری

وشرطبق.گرفتندبهرهروشدودوم،ازسوالبهگوییپاسربرایهمکارانشووروم

واستکردهمیگیریتصمیمازناگزیرراآنانکهرامسایلیشدخواستهمدیرچندازاول،

ازدومروشدر.کنندبازگووآورندخاطربههاموقعیتآنبهنسبتراخودواکنشچگونگی

نظرموردهایپاسروبپردازندشدهطراحیپیشازمسایلیتوصیفبهشودمیخواستهمدیران

.کنندمطرحراخود

متصمیهایفرایندازمواردموارد،ازازدرصدچهلدر«نمونه»مدیرکهشدمعلوممتوسططوربه

فرایندیزاموارددرصدپنجوبیستدرنمونهمدیر.کندمیپیرویگیریتصمیممدلمنطقیگیری

نسبتعهدتوتصمیمکیفیتضابطهدویااستفادهشودمینامیده«ممکنیاپذیرامکان»روشازکه

میکرده،بهرهمیرعایتگیریتصمیمسرعتضابطهنهادنمغفولرغمعلیراآناجرایبه

بهراصمیمتقبولقابلیتوگرفتهپیشدرموارد،فرایندیسومیکدرتنهانمونهمدیر.استگرفته

فرآیندبطضوادیگرازبیشترکیفیتضابطهکهدادنشانتحقیقاینسرانجام.استانداختهخطر

دوازترسهلهاتصمیماجرایبهتعهد،نسبتوقبولقابلیتواستشدهرعایتگیریتصمیم

.اندشدهفداگیریتصمیمهایفراینددیگرضابطه

سی نورث کت پارکینسون و قوانین پارکینسون

کتابنوشتنبه1934ازاو.استبرجستهدانشگاهیکاریسابقهدارایوپارکینسون،انگلیسی

.تاسکردهتدریسماالیا،لیورپول،ایلینویزهایدانشگاهدروداشتهاشتغالپژوهشیهای

تعدادودشوانجامبایدکهکاریمیزانبینهاسازماندرکهمبرهنواقعیتاینباپارکینسون

موجودایرابطهاصوالیاداردوجوداندکرابطهدهندانجامراکارهاآنبایدکهافرادی

شودمانجابایدکهکاریبهاداریمراتبسلسلهافزایشاستممکناصوال.استنیست،مواجه

کینسونپارقانوننامبهکهراپدیده،قانونیاینتوضیحبرایمحققاین.باشدنداشتهربطی

وجودآنانجامبرایکهزمانیاندازهبهقانون،کاراینطبق.استکردهعرضهشدهمعروف.کند-میپیداامتدادیاادامهدارد

ادانست،یانجامقابلدقیقهچندظرفوکوچککاریتوانمیسازماندررااداریکاریک

رایکارروزیککهوسیعتالشیبهکلدرانجامشانکهاجزاازایرشتهبهراآنتوان-می

.کردتقسیمکندمیپر

میزانباودشمیصرفجلسهدستوراقالمازقلمهربرایوقتیکهاینستبیانگرابتذالقانون

وردستاقالمازقلمهربهمربوطمبلغقدرهر).داردمعکوسایاست،رابطهمطرحکهمبلغی.(بالعکسوشودمیصرفکمتریوقتآنتصویببرایباشدبیشترجلسه

سی نورث کت پارکینسون و قوانین پارکینسون

بهمالیاجایاشارهازپساتمیراکتوریکبهمربوطپوندیمیلیوندهقراردادیکسانبدینهکمیتبهتوجیهیطرحیکضمیمهبهکههاییبرنامهوشناسانزمینومهندسانهایگزارش

رد.رسدمیتصویببهآمیزموفقیتهاییزمزمهباوزیادمعطلیبدوناستشدهتسلیم

ازاعضاازنیمیمعموالشود،زیرامیتکمیلفنیعواملوسیلهبهابتذالقانونموارداینگونه

برایستگاهدآندانندنمیباقیماندهنیموچیستراکتورکهدانندنمیکمیته،اصوالرئیسجمله

ردولیبدانندخوبیبهرامواردایناستممکنکهاعضاییمعدوداما.استالزممنظوریچه

دشواریازراخودسکوترعایتبادهندمیباشند،ترجیحداشتههاییتردیدماجرامورد

قفسمورددرگیریتصمیمنوبتوقتیاما.دارندنگهدورقضیهابعادتوضیحوتشریح

همهفهمقلمرودرمطروحهبودجهمیزانهموبحثموضوعهمرسدفرادوچرخهپارکینگ

دربحثهنگامناچارکهراسکوتیودهندنشانخودیتوانندمیهمهحاال.گنجدمیاعضا

وچرخهدپارکینگسقفبودجهمورددرمذاکرات.کنندجبرانبودندکردهرعایتراکتورمورد

رفهصبرایتدابیریرضایتکمالدرباالخرهوانجامدمیطولبهدقیقهپنجوچهلحداقل

.شودمیاندیشیدهپوندیکصداندازهبهجویی

بیکهیآشنایکامالخانگیپدیده.رودمیباالدرآمدسطحتاهزینهپارکینسوندومقانونطبق

دموردرکاستوکمبیافتدمیاتفاقشوهرحقوقافزایشبارهرازپسچراوچونهیچ

کهفیسقسویبهدولتیهایهزینهکهمهمبسیارتفاوتاینبا.استصادقنیزاداریسامانه.کندمیحرکتنداردوجود

الوین گلدنر و جلوه های مختلف بوروکراسی

تئوریادیاستکرسیصاحبواشنگتندانشگاهدراو.بودآمریکاییشناسیجامعهگولدنردبیلوالوین

اوامنبه(آلمانیبرجستهشناسجامعه)وبرماکسنامبزرگداشتبرایکرسیاین.شدشناسیجامعه-نسازماودادقرارتحقیقموردآمریکایهودیانکمیتهبرایرااجتماعیمسایلاو.استشدهموسوم

ازسینیوجردرواقعاستانداردنفتکمپانیبرایمشاورهخدماتانجام.کردمطالهنیزراصنعتیهای

قهعالمرگ،اوازپیشدههدو.یافتصنعتیهایسازمانمطالعاتبرایاوکهاستهاییفرصتجمله

.داشتمبذولخاصتوجهیجامعهدرعلمنقشبهودادنشاناجتماعیتئوریارایهبهزیادی

یبررسموردجدیدصنعتیهایسازماندرراآنکارکردوبوروکراسیمورددروبرنظریهگلدنر

اتمقررباراسازمان،خوداعضایکهبودایناوفرضدادمیارایهراخودنظریهوبروقتی.دادقرار

وسانمرئومخالفترغمبهمشروعیتاستقرارمسئلهبهوبر.کنندمیاطاعتدستوراتازودادهوفق

.بودنکردهاوامرتوجهیکنندگانصادربرابردرتمکینازآنانخودداریبه

د،آثارآورعملبهآمریکادرگچسنگمعدندرحالتیچنانبروزازکهدقیقیمطالعهاساسبرگلدنر

دهکرتشرحآیدمیوجودبههامقاومترغمعلیشودمیسعیکهرابوروکراتیکتشکیالتیک

قراروجهتمورداگرشدندیامیگرفتهنادیدهمقرراتبودیاگیرانهسهلمعدنقبلیمدیریتروش.است

میمشخصاگروگرفتندمیقرارکنترلموردندرتبهافراد.شدندنمیگرفتهجدیخیلیگرفتندمی

یالیخآسوده.کندجبرانراخودتخلفشدمیدادهاجازهمتخلفبهگرفته،همیشهصورتتخلفیشد.بودمساعدشرکتبهکارگراننگرشوبودحکمفرمامعدنبرخاصی

الوین گلدنر و جلوه های مختلف بوروکراسی

دررااجبهمقرراتتادهدترتیبیآمدبرصدددراو.نهادقدممکاناینبرجدیدیمدیراثناایندر

ناییمببرشدناستواربواسطهاوتابعهسازمانکلیبطوروعملخوبیبهقدرتآیند،ساختار

وشدمنجرروحیهافتبهشدتبهروشایناتخاذاما.کندوظیفهانجامتمامکاراییباقانونی-عقالیی

تحلیلدررگلدن.آوردباربهگسیختهلجاماعتصابیودادافزایشراکارگرانومدیریتبینتضاد

راتیکبوروکرفتارسهمیانتوانستکاراییافزایشبرایجدیدمدیراقداماتازناشیوضعیت

بوروکراسیونمایندهبوروکراسی،بوروکراسیترتیب،شبهبهراحالتسهایناو.شودقایلتفکیک

.دادتوضیحرایکهرخاصهایتضادهاارزشنامیدومدارتنبیه

ینچندر.شودمیتحمیلآنبرگروهبیرونازباسازمانخارجازمقرراتبوروکراسی،شبهدر

آنهاراراستقدریابند،ونمیدخیلمقرراتتدویندرراخودکدامهیچمرئوساننهوروسانهحالتی

اجراهبمقرراتروایناز.کنندنمیتلقیمشروعرامقرراتلحاظبدینوجویندنمیشرکتنیز

خودرایبآنهاگرفتننادیدهبایامقرراتنقضبابالفصلروسایهمومرئوسانهموآیندنمیدر

.کنندمیکسبموقعیتی

-میبسطراآنوگیردمیبرراوبرنظریهازاینماینده،جنبهبوروکراسیتوضیحدرگلدنرراشاناقتدارکه«متخصصینی»طرفازمقرراتآندرکهاستمربوطموقعیتیبهجنبهاین.دهد

-یمرامقرراتیمرئوسانوروساحالتایندر.شودمیهستند،مطرحپذیراسازماناعضایکلیه

دهند،قتطبیمقرراتآنباراخودکهکسانیوباشدسازگارخودشانهایارزشباتنهاکهپذیرند.یابندمیاجتماعیشان

الوین گلدنر و جلوه های مختلف بوروکراسی

آیند،نقضمیشماربههمهقبولموردهایحاکم،ارزشهایارزشحالتایندرکهانجاازاطالعی-ازبیناشییاوشدهگذاشتهغرضانهبیاحتیاطیبیحساببهمقرراتاحتمالی

.دانستنخواهدتصورقابلراهاارزشسربرمعارضههیچکسزیراشدخواهددانسته

کهگویدداد،مینامتنبیهبرمبتنیبوروکراسیآنبهکهبوروکراسیسومنوعتشریحدرگلدنر

ووینتدکارگرانهایگردنکشیبهدرواکنشیاومدیریتهایفشاربهپاسردریامقررات

در.شودتمکینبهوادارمقابلطرفکهاستاینمقرراتآناعمالازمنظور.شودمیاعمال

مکینتاگرداردومشروعیتمرئوسانیاروساگروهدوازیکینظرازفقطمقرراتحالتاین

طرفتموقعیسلببهبیاورد،ناگزیرموقعیتیگروهدوازیکیبرایمقرراتاینبرابردر

میتوجیهنمایندهبوروکراسیدرکهایگونهبهمقرراتازتخلف.شدخواهدمنجرمقابل

بردریوضعیتچنینطبعا.شودمیگذاشتهعمدیفرمانیناحساببهگرددونمیشد،تعبیر

میشدهیادبوروکراسینوعسههرازهاییشکل.استزیادیهایتنشوبرخورددارنده

ریکدیگکناردرسازمانیهردرنامحسوسویامحسوسکامالصورتیبهواحدآنهدرواندت

لفمختطرق»عنوانتحتفوقحالتسهازماکهباشدبهترشایدواصوالکنندهمزیستی

.کنیمیاد«بوروکراتیکعملکرد

خواستهانوخواستهعواقبیومنفیومثبتآثاریدارایمقرراتگفتتوانمیترتیباینبه

یمعملمستقیمدستورهایمثلشغل،درستیکازناشیتعهداتبیانبامقررات.هستند.کندبازروحبیوخشکشکلیدرراقدرتاعمالراهمقرراتاستممکنالبته.کنند

الوین گلدنر و جلوه های مختلف بوروکراسی

دردهدمیاجازهکارکنانبهوکندمیتعیینراقبولقابلکارمقررات،حداقلحالعیندراما

.بپردازندکاربهتعهدحدکمترین

راهمفرابوروکراسیعملسوءکنند،موجباتعملمختلفهایگونهبهتوانندمیمقرراتاینکه

.آوردمی

نبیداشتمیلاو.دهدقرارمطالعهموردرانیزمدیرانمختلفهاینگرشبودمندعالقهگلدنر

ازآنهاتلقیطرزبرنگرشهااینکهدهدنشانوشودقایلتفکیکمدیرانهاینگرشانواع

ازمطالعهاینبهاوعالقه.داردتاثیریچههمکارانشانوحرفهآنان،ومتنوعکارشان،سازمان

وکراسیبورذاتدراستمعتقدگلدنر.شودمیناشیدانستمیواردوبربرویکهدیگریانتقاد

ترعایونظمازناشیاختیاروتخصصودانشازمنبعثاختیارسامانهیکبربخواهدکه

اقتداروراختیاتخصص،بهودانشاولحالتدر.استنهفتهباشد،تناقضیمبتنیمراتبسلسله

یمحاصلمقاموپستواسطهبهاقتدارواختیاردومحالتدرآنکهحالوبخشدمیمشروعیت

حرفهادافرازکثیریجمعاستخدامازکهکندمیبروزهاییسازماندرباالخصتناقضاین.شود

مراتبلسلهسلحاظبهکهاستکسانیفنیدانشازبیشترمراتببهآنانفنیدانشکههستندای

انشدنظرازیاکهرامدیرانیازگروهدوگلدنر.دارندقرارآنانازباالتریمراتبدرسازمانی

میجدایکدیگرازهامعیارهمینبهتوجهباهستندباالترسازمانیمرتبهجهتازیاوفنی

محلی»یا«هاوطنخانه»راهاسازمانیگروهو«هاوطنجهان»رامتخصصینگروهسازدو.خواندمی«ها

الوین گلدنر و جلوه های مختلف بوروکراسی

بیشترهکنند،بلکنمیاحساسچندانیوفاداریخویشسازمانبهنسبتکههستندهاوطنجهان

هحرفزاویهازعمدتامسایلواموربهآنان.بینندمیمتعهدخودایحرفهمهارتهایبهراخود

مدیریاکارمندتابینندمیحسابداریامهندسراخوداولدرجهدرآنانمثال.کنندمینگاهای

.سازمان

دانیچنتعهداماوفادارندالعادهفوقخویشسازمانبهنسبتکههستندمدیرانیهاوطنخانه

.انگارندمی«سازمانافراد»راخودآنانندارندخودایحرفههایمهارتقبالدر

نارسایی های بوروکراسی

ایناخرمتمحققاناستدادهقرارتاکیدموردرابوروکراسیمثبتهایجنبهکهوبرخالفبر

ونمرت.انددادهقرارنظرمدپدیدهاینبهراسازماناعضای«مترقبهغیر»هایمقوله،واکنش

ازحالینابا.اندپذیرفتهرابوروکراسیکارآییبردایروبرنظریههمگیگلدنروسلزنیک

.اندکردهتبییننیزراآنابعادونبودهغافلآننارسایی

:مرتندیدازبوروکراسیهاینارسایی

قمحقایننظربه.سازدمیمعطوفسازمانییادگیرینارساییسویبهراخودتوجهمرتن

میبندپایاندگرفتهمشابهشرایطیبهواکنشاثردرکهمطلوبینتایجبهسازماناعضای

دچارارسازمانشانبعدیمشابهتقریباشرایطیبهآنهاواکنشدادننشانادامهچهواگرشوند

میادامهدستآنازهاییمحرکبهواکنشگونههماندادننشانبهکند،کماکانمیمشکل

رلکنتتحتمورددرسازمانراستوقعبرتمرکزباراخودهای-فرضیهمجموعمرتن.دهند

بهشیننصدرافرادتاکیدوتوقعاین.کندمیآغازسازمانداشتننگهکنترلتحتوآمدندر

میلوهجسازمانیااعضارفتارشدنبینیپیشیااطمینانقابلچههربهمداومتاکیدصورت

،چارچوبکنندبینیپیشقابلیااطمینانقابلراسازمانحرکتتوانندمیکهروشهایی.کند

برکیدتااینگونه.آیندمیشماربهنامیممیآدمیرفتار«مکانیکی»ساختارراآنهاماکههایی

بهرارودعواقبیمیکاربههدفآنتحققبرایکهروشهاییوهارفتارساختناطمینانقابل

:آوردمیدنبالبهزیرشرح

نارسایی های بوروکراسیپرراطروابآنجایبوروکراسیبتدریجویابدمیکاهشافرادمیانرسمیغبروطبیعیروابط(1

.کندمی

کهکنند،مقرراتیمیجذبگذشتهروزازبیشهرروزراسازمانیمقرراتوهانامهآییناعضا(2

.دگیرنمیخودبهمثبتارزشیباراندشدهوضعسازمانهایهدفبهدستیابیبرایاصلدر

تقسیمتعدادقعوادر.یابدمیگسترشگیریتصمیمبرایروشیعنوانبههابندیتقسیمازاستفاده(3

خابانتوکارراهمعدودیطرحاجازهفقطگیریتصمیممبنایعنوانبهاستفادهموردهایبندی

-میدگنجمیبندیتقسیمیکدرونمایدمیاجراقابلعملدرمشخصاکهایگزینهاولینشدن

ودمتعدهایگزینهباشد،طرحوسیعآنهایچارچوبولیمعدودهابندیتقسیماگردانیممی.دهد

اعتمادسلبموجببحثموردگانهسهعواملعبارتیبه.شودمیممکنآنهابهترینانتخاب

وجودبهافرادمیانشخصیروابطشدنمحدودحالهمیندر.شوندمیهاآدمطبیعیرفتارهای

.کندمیتسهیلراجانبههمههایهمکاریامکانو«جمعیروحیه»آمدن

:سلزنیکدیدگاهازبوروکراسیهاینارسایی

قرراتماجرایوبرتدوینتاکیدبهمنجرکنترلاعمالبهنیازمرتندیدگاهازشدمالحظهچنانچه

معتقدیکسلزن.شودمیاختیارتفویضبهمنجرکنترل،اعمالبهسلزنیک،نیازنظربهشود،امامی

میشروعکنترلاعمالبرباالمقاماتتاکیدبامشکالتبوروکراتیکهایسازماندرکهاست

اختیارادزیتفویضبرمبتنینظامیشودمیکنترلاعمالبهکهتاکیدیاینبهواکنشدر.شود.یابد-میاستقرار

نارسایی های بوروکراسی

برایارزمینهاختیارتفویضرودمیانتظارکهچنان.داردرسزودآمدپیچنداختیارتفویضاما

بهوآوردمیوجودبهاستشدهتفویضاختیاراتکهقلمروییدرتجربهکسبوآموزشدریافت

بخشبخشباعثاختیارتفویضحالهمیندر.یابدمیها،افزایشتخصصومهارتهاترتیباین

رادوایروهاواحدآنمسوالنویژهتوجهکهرامتفاوتیهایواحدودوایروشودمیسازمانشدن

تپیشرفبهولیمندعالقهخودهایواحدپیشرفتبههاواحداعضای.داردهمراهبهکندمیطلب

نجرمتخصصیهایواحدآمدنوجودبهواقعدر.شوندمیعالقهبیحتییاوتوجهکمسازمانکلی

هاالقهعگانگیچندوتوجهپراکندگی.شودمیهاتوجهپراکندگیوهاعالقهچندگانگیبروزبه

درمتخذههایتصمیممحتوینتیجهدر.کندمیتشدیدراسازمانیدوایروهاواحدمیانتضاد

،بهباشندنکردهجذبخوبیبهراکلیهایهدفسازماناعضایکهصورتیدرسازمان،بخصوص

ایهسیاستکندمیسعیواحدیهر.گیردمیقراربخشیودرونیهایراهبردتاثیرتحتشدت

بهراهاینازوبگنجاندسازمانرسمیهایسیاستبطنبیشتردرچههرزیرکیباراخودخاص

اعضایشودمیباعثهاشگردوهاسیاستاینبهتوسل.ببخشدمشروعیتخودهایخواسته

لحاظبهاختیارتفویض.کنندجذببیشترراخودهایواحدبهمربوطفرعیهایهدفها-واحد

هدفقتحقبهکمکضمناختیارتفویض.داردمنفیومثبتآثاریسازمانیکلیهایهدفتحقق

ماهیتسلزنیکنظربه.سازدمیمنحرفهاهدفبهرسیدنازراهاسازمانی،سازمانهای

وشودبیتتثبیشتربوروکراسیچقدروهرکندمیایجابرااختیارتفویضضرورتبوروکراسی.یافتخواهدتحققخوداصلیهایهدفازهاسازمانشدندوررغمبهامراین

نارسایی های بوروکراسی

:گلدنردیدگاهازبوروکراسینارسایی

پیوستههمبهروابطوهادیگر،متغیرهایچارچوببامقایسهدرگلدنرنظریچارچوب

اتمقررعواقببهمرتنمانندنیزگلدنر.استترسادهآنهاازوگیردمیبردرراکمتری

سلسلهناننشیصدرتاکیدگلدنرنظربه.داردتوجهسازمانیساختاربقایبرایبوروکراتیک

بهتمقررااینشود،متعاقبامیروحبیوکلی،خشکمقرراتیتدوینبهمنجراداریمراتب

مقرراتاینآمدندراجرابه.آیدمیدراجرابهباالردهمدیرانخواستبهپاسخیعنوان

گروهدروندرقدرتروابطشدنمشهودناباعثداردکهدیگریهایپیامدازنظرصرف

میوقوعبهواقعامقرراتاجرایوتدوینمطلوبعواقباینکهاستمعتقدگلدنر.شودهامی

مقرراترتاثیتحتاساسیصورتیبهعملیاتیواحدیکعنوانبهکاریگروهپیوندند،بقای

اما.گیردمیقرارتاکیدموردازپیشبیشمقرراتازاستفادهنتیجهدروشودمیتضمینکلی

استبهروسایسازماننظرمنظورآنچهازغیرهایینرکاری،سرمقرراتحالهمیندر

نایبهوکنندمیتعریفراقبولقابلغیررفتارکاریمقررات.دهدمیسازماناعضای

-میباالقبولقابلکارمیزانوهارفتاراقلحدموردرادرسازماناعضایآگاهیترتیب

بلقاهایعملکردوهارفتاراقلحدباسازماناعضایدقیقآشناییزمینهآمدنفراهم.برند

شودمیباعثاندنکردهجذبوفهمبخوبیراسازمانیهایهدفایشانکهحالیدرقبول

هایهدفکهاستبدیهی.برسانندممکناقلحدبهراخودهایعملکردسازماناعضای

ازازمانسشدندورباعثرفتارنوعاینکنندونمیپیداتحققحداقلهایعملکردباسازمانی.شودمیخودهایهدف

نارسایی های بوروکراسی

ازمانسکلدرتعادلعدمباعثکنندتثبیتراسازمانداخلیاوضاعتوانندمیکهمقرراتی

محسوسسازماندرراقدرتروابطنزدیکتروتردقیقنظارتکهپیداستگفتهنا.شوند-می

اساسبرابتدادرکهراتعادلیوبردمیباالکاریگروهسطحدرراهاتنش.میسازدتر

طرحمراسوالچندگلدنرنظریچارچوب.زندمیهمبهبودشدهنهادهبنیانمقرراتاستقرار

وکنترلشدتافزایشبهمنجرضعیفعملکردچراکهاینستسوالسازد،مهمترینوی

شود؟مینظارت

منطقیهاعملکرددادنجلوهخوببهسرپرستانشخصی،نیازخودنقشازسرپرستانتصور

شیوهاتخاذوباشدترمعتقدآمرانهمدیریتبهپرستیسرقدرهرروایناز.رسدمینظربه

.بودخواهدمصرترنظارتتشدیدمورددربداندخودنقشازجزییراتنبیهیهای

چستر بارنارد و نظام تعاون

دو.داشتالاشتغکاربهآمریکانیوجرسیدربلتلفنشرکترئیسبعنوانهاسالبارناردچستر

بودیدولتتشکیالتیکهنیوجرسیامدادادارهدولتیمدیربعنوانتاآمدعملبهدعوتاوازبار

کهرانیسازماوخودیافتهاستقرارسازمانعملکردتادادفرصتاوبهامراینوکندوظیفهانجام

خودتحلیلبارنارد.کندمقایسههمبابودشدهتشکیلبحرانیشرایطدرکوتاهزمانیبرایاضطرارا

ازرناگزیافرادبارناردعقیدهبه.سازدمیاستوارافرادمیانهمکاریوجودضرورتپایهبررا

گزینهابانتخبرایراالزمتواناییونیروتنهاییبهفردزیرایکدیگرندبامعاضدتوهمکاری

هاییرونیاهافعالیتمنظممجموعه»قالبمندومتشکلبارنارد،سازمانتعبیربربنا.ندارددرست

وانتمیراآنبرمبتنیهایتحلیلوتعریفاین.است«نفردوازبیشیادوآگاهانهوهماهنگ

بهوقتیسازمانیک.بردکاربهکارخانهومانند،دولت،کلیسا،خانوادههاسازمانهمهمورددر

مساعدتبهمایل(2باشند،داشتهوجودهمباارتباطایجادبرایافرادی(1:کهآیدمیوجود

.باشندمشترکهدفیبهیافتندستبرای(3عملی،

بهنیافتدستبرایفردیهایخواستهکردنرهامعنیبهعملیمساعدتبهتمایلمبحثایندر

مطبوعسازمانهایهدفآناعضایاگرامادارندهدفیهاسازمانهمه.استجمعیهماهنگی

ارتعبهدفذهنیجنبه.شودنمیهماهنگهاییفعالیتبهمنتجسازمانهدفدارینپذیرندراخود

زافردیاگراینبنابر.داردکلدرسازمانبرایهدفکندمیتصورفردکهاستمفهومیاز

هدفآنتحققدرخودنقشوسازمانهدفبهراکارآنکهصورتیدربازباشدمتنفرکاری.دادخواهدانجامبداندمربوط

چستر بارنارد و نظام تعاون

وگردرهاسازماناستمرار.استوابستههدفبهرسیدنبرایآنتواناییبهسازمانبقای

دکننرعایتبایدقالبمندهایسازمانکهدیگریامر.استخودبرایجدیدهایهدفگذاردن

همکاریبهمندانعالقهبامشترکهایهدفدادنپیوندبرایایرشتهیاارتباطایجاد

بارتمعاشادامهوتجربه،آموزشکسباثردرکارسازصورتیبهارتباطایجادتوانایی.است

خاصهایموقعیتدرویابنددستتفاهمبهسازماناعضایشودمیباعثوحاصلدیگران

.دهندنشانمشابهواکنشیخوداز

کاربهعمومیخدماتبخشدرهموخصوصیبخشدرهمکهمدیریعنوانبهبارنارد

طمینهدرخویشگستردهمطالعاتباسازمانعملکردمورددرراخودداشته،دانشاشتغال

ومدیرانتفکرمدیران،بروظایفبخصوصاوآثارنتیجهدر.آمیختدرشناسیجامعه

.استگذاشتهجایبهعمیقتاثیریدانشگاهیان

امیتای اتزیونی و ساختار کنترل سازمانی

وتدریسبهورکنیویکلمبیایوکالیفرنیااورشلیم،برکلیوهیبرهایدانشگاهدرمدتیاتزیونی

شغولمواشنگتنجورجدانشگاهدرشناسجامعهعنوانبهاکنوناوداشت،ولیاشتغالتحقیق

یگردها،یاسازمانچراکهسوالاینواجتماعینظمبرتمرکزباراخودآثاراو.استتحقیق

این.کرددهند،آغازادامهخودحیاتبهوداشتهموجودیتتواننداجتماعی،میهایمجموعه

ودخبهرااجتماعیفالسفهاذهانافالطونزمانازکهاستاجتماعیکنترلمسئلههمانسوال

هبهاسازمان.استکردهمطرحخودشکلتریناصیلبهراآنهابستوماسوداشتهمشغول

ازها،اعمسازمانآودنوجودبه.شوندمیطراحیوسایلیاابزارعنوان

بهترعبارتبه.استخاصیدالیلبهآنهانظایروآفریندولتی،بازرگانی،آموزشی،سرگرمی

بهدالیلآنکهحالوگیرند-میشکلخاصیهایآماجیاهاهدفبهحصولبرایهاسازمان

وعمتنبسیاردیگرانسانیهایمجموعهو«خانواده»مثلطبیعیاجتماعیهاینظامآمدنوجود

.هستندیکدیگرازمتمایزو

-میارکبهکارکنانفرمانبریجلببرایکهقدرتینوعسهاساسبرراهاسازماناتزیونی

وطلبیعنفیامالیقهریه،قدرتقدرتترتیببهراقدرتنوعسهایناو.کندمیبرند،تقسیم

.دارندمادیننوفیزیکی،مالیمبنایترتیببهقدرتنوعسهمینامد،اینهویتییاهنجاریقدرت

ازعیتتببهافرادساختنواداربرایبدنیتنبیهاز(احتمالی)استفادهبرعمالقهریهقدرت

زمانساازهایینمونهروانیبیمارانهایبیمارستانوهابازداشتگاه.استمبتنیدستورات

.کنندمیاستفادهبدنیتنبیهازمختلفدرجاتبهکههستندهایی

امیتای اتزیونی و ساختار کنترل سازمانی

یمتشکیلراطلبینفعومالیقدرتاساسدستمزدوحقوقبرمبتنیمالیهایسامانه

.کنندمیاستفادهمالیهایکنترلازنوعابازرگانیهای-بنگاه.دهد

-میناشیهاسمبلونمادهاتخصیصودستکاریدرتواناییازهویتییاهنجاریقدرت

ارکنانکفرمانبریبرایتوانمیکههستندخالصیهاینمادجملهارعشق،محبت،حیثیت.شود

ایهانجمنوهامذهبی،دانشگاههایسازماندرتوانمیبیشترراقدرتنوعاین.بردکاربه

.یافتخیریه

روشازییکمعموالولیکننداستفادهکنترلشیوهسههرازتاکنندمیتالشهاسازماناکثر

.دهندمیترجیحدیگرهایروشبهراها

یانوعسازد،سهمیمطرحکنترلبرایهاییراهعنوانبهراقدرتسهکههمانطوراتزیونی

او.ودشمیقایلسازمانبهفرددلبستگییاوابستگیمیزانبرایدرجهبهترسهعبارتبه

وحسابگرانهگریزنده،بهترتیببهمعمولیوشدید،متوسطبرحسبراسازمانبهفردوابستگی.کندمیبندیتقسیماخالقی

آلفرد دی چندلر و رابطه ساختار با راهبرد

بازرگانیدیریتمتکمیلیتحصیالتبخشدربازرگانیتاریربرجستهاستادبعنوانچندلرآلفرد

استدهششناختهجهانیسطحیدرچندلرآثار.دارداشتغالتحقیقوتدریسبههاروارددانشگاه

بهراافتبنکرجایزهنیزوتاریربرایراپلیتزرجایزه«رویتقابلدست»نامبااوکتابو

هدوردرتجاریهایبنگاهنقشوظهورچگونگیچندلرباعلمیآثارهمه.داداختصاصخود

از.دارندسروکارخواندمیوداندمیداریسرمایهمقدماتیگیریشکلدورهراآناوکهای

میودوجبهانبوهتوزیعوتولیدبینهماهنگیایجادبرایسازمانینوینهایساختاراینرو

میخودبهکهراهبردیازسازمانساختاردهندمینشانخوبیبهویژهبهچندلرمطالعات.آمد

هایراهگرفتنپیشرس،دردیراساسیهایآماجوها-هدفتعیین.کندمیپیرویپذیرد

هباستراتژیویاها،راهبردآماجوهاهدفآنبهنیلبرایمنابهتخصیصویژه،وعملیاتی

میشکلشدهگرفتهپیشدرهای-راهبردامورانجامبرایکهسازمانی.آیندمیشمار

.آیدمیحساببهگیرد،ساختار

دستاوقولبه.داردمحورینقشیسازمانساختارمعماریدرچندلر،مدیریتمطالعاتدر

گرفتهفرارااسمیتیبازارآدامهاینیرومرییناهایدستجایمدیریتمرییهای

از.استواحدیچندنامتمرکزساختاردیگرمولدسوییازومحصولسوییازمدیران.است

تقدریدازاختیاراتویافتندانتظامهاواحدازایمجموعهصورتبههاسازمانکههنگامی

لفمختهایواحدمدیرازچندمیانوخارجبودندخانوادهیکاعضایمعموالنفرکهچندیایک

سویبهگذردورهونهادزوالبهرومدارپولیاخانوادگیباوریسرمایهشد،دورانتوزیع.شدآغازمدیریتبرمبتنیباوریسرمایه

آلفرد دی چندلر و رابطه ساختار با راهبرد

تغییراتبهنسبتواکنشدرراهبردوتبعیتراهبردازناگزیرساختارکهبودمعتقدچندلرچوناما

برنیمبتباوریسرمایهسویبهگذردورانآغازاوگاهدیدازاینبربناکندمیپیداتحولمحیطی

.استانتسابقابلمحیطیتغییراتبهمدیریت

راتدافعیایمثبتراهبرددوازیکیبایدناچارمحیطیتحوالتبهگوییپاسربرایتجاریهایبنگاه

هایبازارفعاالنهوآگاهانهکهکندمیاختیاررامثبتراهبردیکسازمانزمانی.کردندمیاختیار

تنساخمتنوعمثبتراهبرد.دهدجوابهابازارآننیازبهجدیدمحصوالتباکردهکشفراجدیدی

.طلبدمیرامحصوالت

عمولمراه.کردخواهدپیرویتدافعیراهبردکند،ازحفظراخودفعلیموقعیتبخواهدسازمانیاگر

بهمشاهایرشتهدرکهاستهاییبنگاهباشدنادغامتجاریبنگاهبرایموجودوضعحفظبرای

.دارندفعالیت

کلینکتهداد،چندانجامفوقهایسازمانمورددرچندلرکهعمیقیهایبررسیوعمومیمطالعات

وبازارفشارهایآنکهاول.سازدمیآشکارسازمانیهاینوآوریوساختاریتغییراتمورددررا

مبانیاساسبرراخودهایساختارسازدمیوادارراهاشهری،سازمانصنعتیجامعهیکفنی

یدجدساختاربهرسیدنبرایرامسیریکتنهاهاسازمانتمامیلزوماچندهردهندسازمانمشابهی

دریدجدساختاریسویبهسنتیساختاریکازسازمانحرکتفرایندبهنگرشدر.کنندنمیطی

اهمیتزحایخالقنوآوریوتطابقیواکنشمیانتفکیکبهشدنراهبردی،قایلتغییراتبهواکنش.است

آلفرد دی چندلر و رابطه ساختار با راهبرد

تحققیجارعاداتوعرفمحدودهدرکهاستساختاریتغییرنوعیانفعالییاتطابقیواکنش

وجودبههاسازمانوسیلهبهمعموالکهمرکزیسازمانوکارویژههایواحدمثلپذیردمی

وجودبهمثالبرای.نورددمیدرراجاریهایروالوعرفمحدودهخالقنوآوری.آید-می

به.آیدمیشماربهخالقنوآورانههایپاسرنوعازمتمرکزغیرعملیاتیهایواحدآوردن

ازتمسولیخواستنواختیارتفویضکهدهدمینشانستادیوصفیهایواحدآوردنوجود

.استمقدورعملیاتیهایواحد

الیورایی ویلیامسن و سازمان های اقتصادی

هایشگاهدانیعنیکشورآنمشهوروبرجستهدانشگاهدودر.استآمریکاییدانیاقتصادویلیامسن

مرتبهبا1983ساللدرویباالخره.آمدنایلعلمیعالیمدارجاخذبهملونکارنگیواستانفورد

رااونویلیامسکنجکاوذهن.دادادامهخودکاربهییلدانشگاهسازمانوحقوقاقتصاداستادیعلمی

عضایادارند؟یاهاییویژگیچههاسازمان»مانندهاییسوالبهجوابیافتنبرایگریجستجوبه

چراوالاص»کهپرسشاینبهپاسخییافتنصدددراو.دادسوق«کنند؟میرفتارچگونههاسازمان

کاهشرامعامالتهزینههاسازماناونظربه.آمدبر«هستند؟الزمیااندآمدهوجودبههاسازمان

بهیاهاستددادو)معامالتشبکهراجامعهویلیامسن.آیندمیوجودبهدلیلهمینبهودهندمی

هک)ذهنیتاینازمنبعثچارچوبیکگویدمیوداندمی(متقابلهایقراردادترکلیعبارتی

یعنی)سازمانبزرگینه.باشدهاسازمانوجودگرتوجیهتواندمی(استهابستانبدهشبکهجامعه

نهو(استشدهفرضبزرگهایسازمانحیاتادامهبرایدلیلیبعنوانکهاقتصادیهایمقیاس

هزینهکند،اماتوجیهراآنهاوجودتوانندنمیهاسازماندراستفادهموردهایفناوریعظمت

.سازدمیموجهراهاسازمانظهورمعامالتانجامبراینیازمورداطالعات

سازمانیاقتصادشکلدروآمیزدمیدرسازمانیتئوریبارابازاراقتصادعلمویلیامسننظریات

ونیدرساختارهایمعیاربانهایتابازارهایساختارهایمعیارکهداردانتظاراو.سازدمیمتجلی

تانیسبدهومعامالتانجاممتمایزبرایراهیاشقدوهمراتبسلسهوهابازار.شودیکیسازمانی

بستاند،بدهباشننداشتهرامعامالتتسهیلبرایالزمکاراییبازارشرایطگاههراینبنابر.هستندها.شوندمیکشیدههاسازمانکلیبطوریاهاها،موسسهبنگاهمراتبیسلسلههایساختاردرونبهها

الیورایی ویلیامسن و سازمان های اقتصادی

ردگیفشیاتراکم.شودمیمربوطاطالعاتفشردگیبهمعامالتانجامبرایمناسبراهانتخاب

واقعیاطالعاتمعاملهیکهایطرفازطرفچندیایککهبودخواهدوقتیاطالعات

اطالعاتآنفاقددیگرهایطرفیاطرفوداشتهاختیاردررامعاملهآنشرایطبهمربوط

استقابلرفتنیپذیمعاملهطرفینبرایفقطمعین،کهقیمتیبانیازمورداطالعاتکلیهوقتی.باشد

وندربهآسانترمعامالتیاما.بودخواهدمعامالتانجامبرایوادیمهمترینباشد،بازارمبادله

وطمرباطالعاتکهگیرندمیانجامبهترویابندمیراهسازمانیمراتبسلسلهیکمرزهای

اما.ندباشگرفتهقراراخالقیظاهرامسایلبرخیهالهدراحیاناوبودهنامطمئنومبهمآنهابه

مبادلهبرایمشخصچارچوبیدررامعاملهیکطرفسازمانی،دومراتبسلسلهیک

همبابازاربرحاکمقوانینقلمرودرزمانیکهبنگاهیدواگر.دهدمیقرارنظرزیراطالعات

خواهندربهتویافتخواهنددسترسییکدیگراطالعاتبهشوندادغامهماند،درداشتهمعامالتی

اطالعاتشردگیفیاتراکمویلیامسننظربه.کنندبینیپیشآیندهدررایکدیگراقداماتتوانست

بهکهاستیمتغیریاتابعمعلول،یکمشتق،یکوضعیکنیست،بلکهمستقلمتغیریکخود

نطقموخردگرایی:شوندمیجفتمحیطیعواملباانسانیعوامل.داردبستگیعاملجفتدو

درموجودنفعاالباانسانیطلبیفرصتیاجوییفرصتومحیطیپیچیدگیبابشریمحدود

کهآوردمیوجودبهراشرایطییکدیگربهدوگانهعواملگروهدواینساختنمربوط.محیط

سلسلهایمعاملهانجامبهگرایشآندنبالبهواطالعاتفشردگیضعفیاشدتباعثتواندمی.شودسازمانیمراتب

الیورایی ویلیامسن و سازمان های اقتصادی

هیمدقرارهمکناردیگردرسویراازمسایلپیچیدگیوسو،ابهامیکازراخردمحدودیتاگرممکنغیرمختلفشرایطبامتناسبتصمیمهایکلیهاحصایکهشدخواهدمعلومسادگیبه

میوجودبهاطالعاتفشردگییاکند،تراکمتالقییپچیدگیومحدودخردوقتیروایناز.است

یبجووابهامکههنگامیعبارتیبهیاباشدزیاداطالعاتفشردگییاتراکموقتیاما.آید

ابلقغیرحدبهراهاابهامآنرفعهزینهکهشودزیادقدریبهمعامالتجریانبرحاکماعتمادی

یکبازار،عرصهقلمروبجایکردوخواهدپیداتغییرمعامالتانجاممحلرساندایمحاسبه

بازارمزایایبهنسبتمعامالتانجامبرایسازمانمزایایمرحلهایندر.شدخواهدسازمان

بتانسرااطالعاتمراتبی،توزیعسلسلهنظامکهگفتتوانمیمجموعدر.بودخواهدبیشتر

جایمتقابلواخالقیظاهربهحداقلتعهداتشودمیباعثخصوصبهوسازدمیمتعادل

والیسحال.بگیردهابستانبدهیامعامالتجریاندررااقتصادیصرفاهایانگیزهوتعهدات

بهقبالکهمثبتی،آثاردارایتواندمیمراتبسلسلهاگرکهاستاینشودمطرحاستممکنکه

ظامنپوششزیرکاملبطورافزونروزبطورهابستانبدهومعامالتباشد،چراشداشارهآنها

کهانیزمازنظاماینهایمحدودیتکهگفتبایدپاسردر!گیرندنمیقرارمراتبیسلسلههای

شرکتجذببامثالخودعمودیتوسعهبهیاشوندمیبزرگتروبزرگترهابنگاهیاهاموسسه

وعآورند،شرمیرویخودنیازمورداولیهموادفروشندههایبنگاهخریدیاکنندهتوزیعهای.شودمی

الیورایی ویلیامسن و سازمان های اقتصادی

درکهرسدمیسطحیبهمراتبیسلسلهنظامیکدروندرمعاملهانجامهزینهاینصورتدر

-میبازارقلمرودرمعاملهانجامازبیشمراتببهتدریجامعامالتمدیریتاضافیهزینهآن

ولبانهطفرصتهایگرایشحساسمواضعدرداشتنقراربابایدکهمتخصصانیهزینه.شود

اصلهف.شودمیدستکاریوتحریفدچارارتباطاتنظام.رودمیکنند،باالمهارراجویانهسود

هااریهمک.افتدمیاتفاقبوروکراتیکانزوایوشودمیامربیشترتحتافرادومدیرانمیان

.پذیردمیهمکاری،صورتبهعالقهداشتندلیلبهوظیفه،نهانجامبرایصرفا

ریموند ای مایلز و چارلزسی اسنو

مایلز.دهستنآمریکاهایدانشگاهبازرگانیهایدانشکدهاستاداندوهراسنوچارلزومایلزریموند

سازمانیرفتاراستادعنوانبهنیزاسنو.استبرکلیدرکالیفرنیادانشگاهبازرگانیمدیریتاستاد.استبودهمشغولایمشاورهخدماتعرضهوتحقیق،تدریسپنسیلوانیابهایالتیدانشگاهدر

ویاستراتژی،ساختار،تکنولوژوراهبردنظرازهاسازمانمیانتفاوتدالیلیادلیلیافتن

هنگیاهمایجاددربتواندمدیریتاینکهبرای.استاسنوومایلزتوجهمورداصلیزمینهمدیریت

این.باشدداشتهکاردستوردردائمارامشکلسهحلبایدشود،موفقمحیطوسازمانمیان

کلمش.اداریمشکلمهندسی،ووفنیکارآفرینی،مشکلوخالقیتمشکل:ازعبارتندمشکالت

آنچارچوبدربتواندبایدمدیریت.استفعالیتبرایکلیقلمرویکگزینشکارآفرینی،مشکل

کهدکنمشخصطوریرامناسبیعرضهقابلخدماتوهاکاالدقیق،وهدفگسترده،بازارقلمرو

فهوممبامهندسی-مهندسیمسالهحلگرودرمسئلهاینحلاما.شودتضمینسازمانپویاییبقای

امانجبرای.استضروریخدماتعرضهوکاالهاتولیدبرایمناسبهای-راهیافتن.است-آنعام

حلکارهاادارهوسازماندهیاداریمسئلهبایدبنابراین.استالزممناسبفناوریکارهااینبابایداداریوکارآفرینی،مهندسیمسایلآنکهمنظور.باشدتطابقیدورهیکایجادبایدهدف.شود

ادامهبهقادرمجموعدرراسازمانوباشندسازچارهمسایلکلیهبرایکههاییراحلباوهم

کهددریافتنمختلفهایسازمانانواعمورددرتحقیقضمناسنوومایلز.شوندحلکنندحیات

بارتندعتطابقیراهبردچهار.کنندمیتبعیتتطابقیراهبردنوعازچهاریکیازعمدتاهاسازمان.واکنشگرانوگرانپیشگامان،تحلیلیامدافعان،مهاجمان:از

ریموند ای مایلز و چارلزسی اسنو

وثباتباقلمروییگیریهدفباراخودکارآفرینیمساله(مدافعان)اولنوعهایسازمان

مینفوذمحدودبازاریکدرعمیقطوربهگامبهگامومحتاطانهمدافعان.کنندمیحلمحدود

والمعمآنهامدیرانزیرادهندنمینشانجدیدمحصوالتتولیدبهتوجهیغالباآنهااما.کنند

ارآنها.ندارندچندانیتماسخودهایفعالیتقلمروازبیروندنیایباوهستندگرادرون

اصخبازاردرناگهانیتغییروقوعاحتمالازخطرآن.کندمیتهدیداساسیخطریکهمواره

سالهمبرعمدتامدافعان.شودمیناشیدگرگونیآنبهسریعگوییپاسردرآنهاناتوانیو

بردراهازاستفاده.استمهندسیمسالهحلگرودرآنهاموفقیت.کنندمیتاکیدخودمهندسی

می-دخوبهآنهاالحاقیااولیهموادکننده-تامینهایشرکتباادغامراهازمثال-عمودیتوسعه

شرکتیاییکاربودنباال.کندکمکمدافعانتولیدجریانثباتومحوریفناوریحفظبهتوانندبازگشتدورهاستممکن.دارد-نمینگهدوربهدیگرخطریکازراتدافعی،آنراهبردبا

راهبردهای.شودطوالنیحدازبیشاسترسیدهمصرفبهفناوریبرایکهایسرمایه

بهییگوپاسردرکارآمدیبرتاکید.آورندمیبدنبالراخاصیاداریمشکالتعموماتدافعی

میسوقکزرمتمکنترلهایشیوهازاستفادهسویبهرامحدود،سازمانبازارییامشتریان

ویسادگبهنیستاست،بعیدبرخوردارباالیینظمازتدافعیهایسازمانعموماچندهر.دهد

.بگذردسازکارونوهایفرصتکنارازتوجهبی

برایدایمامهاجمان-نیستندجدیدیهایفرصتبدنبالمعمولبطورکهمدافعانخالفبر.کنندمیتالشجدیدهایفرصتازاستفاده

ریموند ای مایلز و چارلزسی اسنو

انجامبرایراخوددهند،تالشانجامخوبیبهراکارهاکنندسعیمدافعانمانندآنکهبجایآنان

رایبشوندقایلارزشسودکسببرایاینکهازبیشآنان.برندمیکاربه«خوبکارهای»

ستانوآوری،بعیدبرزیادتاکیدبدلیلمهاجمان.نهندمیارجنوآورانعنوانبهشهرتکسب

ازیناشهای-درآمددهند،بعالوهانجامکاملکاراییباراخودهایفعالیتازیکهیچبتوانند

حلبرایمهاجمانسازمانیروش.نباشدکنندهتوجیهاستممکنهانوآوریرسیدنثمربه

اینزیتم.کندمیایجابمهندسیمسالهبرایراپذیرانعطافحلیراهیافتنکارآفرینیمساله

میانهماهنگیایجاددشواریواستپذیرانعطافکارنیرویازبرخورداریکارشیوه

کارشیوهاینجوییپیبرایبایدکهاستایهزینهمتناقضگاهیومتفاوتعناصر

فادهاستبرندمیکاربهمهندسیوکارآفرینیمسایلحلبرایمهاجمانکههاییراه.پرداخت

مهاجماناداریمساله.کندمیایجاباداریمسالهبارویاروییبرایرارایجیحلراهاز

ارکروشاینتسهیلبرایهاییراهیاراهبایدنیست،مهاجمانامورکنترلبرایجوییچاره

گروهییاهاپروژهمسوالنهایتیمقالبدرکوچکگروهیهاسازمانایندر.کنندمعرفی

بههمباهاگروهاینمجموعه.شوندمیآوردههمگردنوهایطرحرویکاربرایعملیاتی

قیافبازخوردهایحلقه-سازندمیبرقرارمختلفهایواحدمیانکه-افقیارتباطاتوسیله

دشگرواستکوتاهارتباطیهایراههاسازمانایندرعبارتیبه.آورندمیوجودبهکوتاهی.گیرد-میصورتراحتیبهآنهادراطالعات

ریموند ای مایلز و چارلزسی اسنو

ایهواحداینجامدافعان،درکارروالبرخالفواستنامتمرکزنسبتاهامجموعهاینساختار

رادخوتواندمیساختاراینباسازمانی.دارندمحورینقشیبازاریابیوتوسعهوتحقیق

انعطافمزیتازسازمانبرخورداریاما.سازدهماهنگمحیطیهایدگرگونیباسریعا

مینیتضکهاستبدیهی.سازدنمیپذیرآسیبخاصمشکالتیظهوربرابردرراپذیری،آن

.نداردشوند،وجودروبروموفقیتباسازمان(خدمات)محصوالتآنکهبرای

یهاتواناییمدافعان،بلکهتنهانههایمزیتازبخشیازبرخورداریبرایگرانتحلیل

بهدخومیلمیانتوازنیکنندمیسعیآنان.کنندمیاستفادهخودخاصهایشیوهازمهاجمان

یشگامپایزمینههیجدرنوعاگرانتحلیل.آورندوجودبهسودسازیبیشینهوریسککاهش

بخشیرانگتحلیلکهآنجااز.کنندمیعملگرانتقلیدوهارودنبالهبعنوانبلکهشوند،نمی

یبرابرندمیکاربهخودکارآفرینیمسالهبرایمدافعانومهاجمانکهراهایی-حلراهاز

مهندسیمسالهمورددردهند،قاعدتامیقراراستفادهموردخودشانخاصکارآفرینیمساله

میسودمهاجمانومدافعانسیمهندهایحلراهازبخشیازترتیبهمینبهنیزخود

ریادامسالهبرایرامتناسبیدوگانهحلراهمهندسی،مسالهبرایمختلطحلراهاین.جویند

دقیقیرلیکنتهایشیوهخودمعمولتولیدخطبرایگرتحلیلسازمان.کندمیطلبگرانتحلیل

در.پردازدمیهمنوآوریبرایوسیعریزیبرنامهبهآنهاکناردرامابردمیکاربهرا

ارکندرراجدیدکاالهایاموربهموظفمستقلاتکایخودهایگر،گروهتحلیلهایسازمان

.کردمالحظهتوانمیمرکزیکنترلتخصصیهایشیوه

ریموند ای مایلز و چارلزسی اسنو

درنندتوامیصرفاگرانواکنشنتیجهدر.آنهاستتزلزلگرانواکنشهایراهبردویژگی

نشانوشنرثباتخودنیزازکردنعملانفعالیهمیندراما.کنندعملتغییر،منفعالنهبرابریمسرضعیفعملکردیآنهاازدلیلهمینبه.کنندمیعملنادرستشکلیبهودهندنمی

واشدباستراتژییاراهبردنبودندقیقونداشتنصراحتوضعاینعلتاستممکن.زند

یمجراماباشدنداشتهمبهمیجنبهراهبرداستممکن.نشناسدخوبیبهراآنابعادمدیر

رادراهبرتوانمیمناسبسازمانیساختاروفناوریازاستفادهبافقطکهنداندراهبرد

یکمثالبرای.شوداستفادهموردبیوبیجاساختاروراهبرداستممکن.ساختعملی

هب-ساختمیمحرزراتغییراتیایجادضرورتکه-معتبربازاریدرغذاییموادشرکت

دامهاآنبامالزمساختاروتدافعیراهبردازاستفادهبهدهی،وفادارانهسودشدیدافترغم

.ساختمواجهمشکلباراخودطبعاوداد

اندهنساختمحدوداندکردهتشریحخودکههاییراهبردبهصرفاراخودتوجهاسنوومایلز

ملمحتآیندهدررامحیطباتطابقدیگرراهبردگونهیکعالیم،ظهوروآثاربرخیباو

نای.اندکردهمجسمبازار-آرایهشکلبهسازمانیقالبدرراجدیدراهبردآنان.انددانسته

هاسازمانازتعدادی.کنندمیمختلط،تبعیتهایراهبردازمختلطهایساختارباسازمان

ویفضایهایها،شرکتملیتیای،چندخوشههایشرکت.اند-کردهدنبالراراهبردیچنین.اندبودههاسازماناینجملهازآموزشیهایموسسهازبرخی

درکهییبنگاههاکارکردبرراخودبازرگانی،مطالعاتهایدانشکدهاستادانبعنوانگوشالوبارتلت

رساندهتیجهناینبهراآناناستاددواینتحقیقات.اندساختهمتمرکزکندمیفعالیتالمللیبینسطح

باهاییسازمانداشتنمستلزمجهانیبازرگانیمحیطدرحاضر،موفقیتشرایطدرکهاست

فشارهایهکمعتقدندگوشالوبارتلت.استمتمایزکامالمدیریتیطرزتفکرباهمراهنوساختارهایی

کردهخودجهانیسنتیهایراهبردمورددرنظرتجدیدبهوادارراجهانبزرگهایبنگاهجهانی

.استدادهقراردائمیدگرگونیمعرضدرراآنهاواقعیتاینواست

یرییادگبهنسبتآننگرشوسازمانیراهبردی،ساختارموقعیتوجایگاهعنصرسهازایمجموعه

یتوانایبهمربوطهایویژگی.آوردمیوجودبهراآنناتوانیاحتماالیاسازمانقابلیتنوآوریو

ربرابدردورههردرکهمشکالتیومسایلبهآنپاسخگوییضمنودههچندینطیسازمانهرهای

.گیردمیشکلشودمیظاهرسازمان

کوینتشرفدرجهانیمتغیروپیچیدهشرایطباتطابقبرایسازمانینوینساختاریکاکنون

کلیدیواناییتعنوانبهرایادگیرییاکارایی،پذیری،تطبیقبهحصولفقطسازمانیساختاین.است.کندنمیایجاب

راسوی کریستوفر بارتلت، سوماترا گوشال و مدیریت در فمرزها

اسوی کریستوفر بارتلت، سوماترا گوشال و مدیریت در فرمرزها

دگریاملیتیتراساختارسازمانی،ساختطلبد،اینمیهمزمانبطورراویژگیسههررتحققبلکه

بهیچیدهپمدیریت،مفهومیدیدگاهازراآنملیتیتراساختارطرحباگوشالوبارتلت.استملیتی

یجهانشدیدهایرقابتمیداندراندامعرضبرایقابلیتکسبشوندمیمدعیوآورندمیشمار

داراییملیتتراشرکت.شوندبرخوردارملیتیتراساختاریازملیفراهایشرکتکندمیایجاب

بهزتمرکعدمیاای،تمرکز-شبکههایساختارایندر.استیکپارچهوهنگهماایشبکهساختار

می(مالیامورایتوسعهوتحقیقمثل)هافعالیتبرخینیازحسب.نیستپذیرفتهسازمانیمبنایعنوان

توانندبهمیهافعالیتازدیگربعضیشوند،ومتمرکزاستشرکتاصلیپایگاهکهکشوریدرتوانند

میرامحصولیککاربراجزایتولیدمثالبرای)شوندواگذارهاکشوردیگردرواقعهایشعبه

ومونتاژطبعا(.سپرداستپایینآنهادرهادستمزدسطحکههاییکشوردرهاییواحدبهتوان

بریاتندهسفروشبرایمناسبیمحلکههاییکشورعملیاتیهایواحدعهدهبهتوانندمینیزفروش

درارندداحتیاجپیشرفتهفناوریبهکهاموریمضافا.شودشتهگذادارندتسلطفروشهایبازار

.هستندانجامقابلدارند،آورانهفنهایساختزیرکههاییکشور

دیگرسیلهوبهاستفادهموردهایرویکردبامتفاوتکامالهاییرویکردازبایدملیتیتراهایشرکت

راکندهپهایداراییومنابعباجهانیرقابتقابلیتکسب.شوندمندبهرهالمللیبینهایشرکت.استگانهچندهایتواناییوهادیدگاهمیانتعادلوتوازنایجادمستلزمملیتیتراشرکت

راسوی کریستوفر بارتلت، سوماترا گوشال و مدیریت در فمرزها

تخصصیایهنقشتوجهقابلانعطافیبابتواندکههاییشیوهبهملیتیتراشرکتحالعیندر

یکرباتکاباتنهاتواندنمیشرکتاین.داردنیازکندهماهنگخوبیبهراهاواحدمتمایزو

شرایطبامتناسببایدکنترلهایروشازیکهر.کندکنترلوهماهنگراامورروشترامجموعهیکتابعهشرکتاستممکن.شودگرفتهکاربهتابعهواحدهاازیکهرگرداگرد

راراهبردیپیشرومیزبان،نقشکشوردرمحصولدرعرضهیابازاریکمحدودهدرملیتی

زشارایجادوپذیریجامعهفرایندازعمدتاهاواحداینکنترلبرایمادرشرکت.کندبازی

کهشینقباملیتیترادیگرمجموعهیکتابعههایواحد.گیردمیبهرهفرهنگیمشترکهای

ازشنقاینایفاگرواحد.گیرندمیقرارکنترلموردشودمیمحولآنبهگریاریعنوانبه

برخوردارمحدودیراهبردیاهمیتازآنبازاراماجویدمیسودمحلدرسرشاریمنابع

راگراجعنوانباتوانمیراملیتیتراشرکتیکتابعههایواحدانواعازنوعسومین.است

بهمحدودبازارهایدرراخودتراملیتیشرکتهایبرنامهاجراگرواحدیک.ساختمطرح

.آوردمیدراجرا

استممکنکه-مختلفهایروشباآنهاکنترلوتابعههایواحدبهمتفاوتهاینقشدادن

میدانارملیتیتراشرکتتوانندمی-بیابندنیزتغییرشودمیمطرحکهموضوهاییحسب

.کندذینفعهایگروهواشخاصهاسبرخورد

راسوی کریستوفر بارتلت، سوماترا گوشال و مدیریت در فمرزها

درگییگانملیتی،ایجادتراهایشرکتدرسازمانباالیردهمدیریتکلیدیوظایفازیکی

کهامینظاما.استسازمانآیندهوحالبرایمشترکنگرشیوبینشالقایباشرکتسراسر

بایدکندقاالخوبیبهراآنهادیگرسوییازوباشدمشترکهایآرمانآفرینندهسوییازبتواند

ژگیویآنمهمترینانسانیمنابعمدیریتنظامازبرخورداری.باشدداشتهزیادیهایویژگی

.هاست

فقطیچیدهپملیتیتراساختارکهاینستسازندمیروشنخوبیبهگوشالوبارتلتکهآنچه

راساختاراینآنان.نیستبودشدهتصویرقبالآنچهازترپیچیده(ماتریسی)ایآرایهساختارفقط

.داردنیازمدیریتینوینذهنیتبهتراملیتیساختار.دانندمیایآرایهساختارورای

درراایایهآربایدنیست،بلکهپیچیدهایآرایهساختارایجادماوظیفه:گوشالوبارتلتبقول

.کردخلقمدیراناذهان

هتام برنز و نظام ماشینی زند

(بنیادهای رویکرد اقتضایی)

رگادینبوداشگاهدرتدوینوتحقیقومطالعهدرراخودعمرازسالیکوسیازبیشبرنزتام

درمطالعه.شدبازنشستهشناسی،جامعهرشتهاستادیکسوتدر1981سالدروگذرانداسکاتلند

عالقهمدیرانهایفعالیتوهاارتباطهایالگوبرآنهاازیکهرتاثیروهاسازمانانواعمورد

نوآوریتاثیربابخصوصوشرایطتغییرباراهاسازمانانواعارتباطهمچنینوی.دادنشانخاصی

.کردکشففنیهای

دریرتغیاثردرمستمراکههاییموقعیتباخوددادنتطبیقدرمشکالتمشاهدهاساسبرمحققدو

ویژهوجهدوآنایشان.شدندقایل«ویژهوجهدو»مدیریتهایساختارکرد،برایمیبروزفناوری

هاازمانسجایگاهکهداشتنداظهاروکردندتلقیپیوستاروطیفیکسردورامدیریتهایساختار

نوعامنظ.کردپیوستارتعیینآنسردوبینفاصلهدرتوانمیآنهامدیریتساختارنوعنظرازرا

نظامدر«آیدمیدرجور»عبارتیبهیاوپذیردمیتطبیقایستاوثابتنسبتاشرایطیبامکانیکی

دادنمانجایاکردنحلبراینیازموردهایتخصصمبنایبرمدیریتیمسایلو،وظایفمکانیکی

حیطهووظایفشرحبهتوجهباکارهردادنانجامیاومسالههرکردنحل.شوندمیتقسیمآنها

باطارتبر.استمتمرکزسازمانهاراسدرصرفاهماهنگیایجاد.شودمیارجاعاوبهفردهرفعالیت

میکیدتاشدتبهآنانازتبعیتوروسابهتوجهنیزو(مرئوسانوروسابینرابطه)عمودیتعاملو

.ددارتطبیقوبرماکسبخردانه-قانونیبوروکراسیسامانهبادقیقامدیریتسامانهاین.شود

بهتوجهبامرامستافرادوظایفبنابراین.پذیردمیتطبیقمتغییرشرایطباارگانیکنوعنظام

رتیمشونظراتواطالعاتعمدتایعنی)هاارتباطوهاتماس.شودمیتعدیلوتعریفشرایط

اعضایتعهدکلیبطور.شوندبرقرارسطحیهرمقتضیات،دربربناتوانندمی(دستوراتنهو

-التیتشکیهایطرحهاسامانهایندر.شودمیبیشترمراتببهآنهایهدفبهنسبتسازمان

.ودشنمیسازد،یافتروشن-راافرادتکتکهایمسولیتووظایفچارچوبدقیقبطورکه

هتام برنز و نظام ماشینی زند

(بنیادهای رویکرد اقتضایی)

پل الرنس و جی لورش و رویکرد اقتضایی

سازمانیرفتارتدریسبهمشترکاوهستندهارواردبازرگانیدانشکدهاستادانلورشوالرنس

یمتالشسازمانایجادبرایانسانچرا»کهسوالاینطرحبالورشوالرنس.دارنداشتغال

بهمحیطباموثرمواجهضرورت.کردندآغازراخودسازمانیهایتحلیلوتجزیه«کند؟

بعنوانبایدهاواحدآنازیکهر.سازنددایررامتفاوتهاییواحدکندمیحکمهاسازمان

رارقهمتوجههراسازمانبرگیرندهدرمحیطخاصشرایطبهگوییپاسرخودخطیروظیفه

قایلحالعیندرهماهنگیویکپارچگیحفظاصلبرایشانسازمانیتئوریعبارتیبه.دهد

عالیتفدارایاقتصادیبنگاهکهصورتیدر.استاستوارواحدهامیانتفاوتوتمایزبهشدن

رابیمناسهایروشبایدکندوظیفهانجامشایستهنحویبهخودمحیطدرمتفاوت،بخواهدهای

رابطعنبودمتناسبواقعدر.نمایدپیشهاختالفحلویکپارچگیحفظوآوردنوجودبهبرای

وسازماندرونهایواحدبینموجودتمایزمحیطی،میزانگانگیچندوابهامبینجانبهسه

ازمانسآمیزموفقیتعملکردمتضمنتواندمیاختالفاتحلوهماهنگیبهحصولچگونگی

.باشد

مربوطیمحیطمقتضیاتبهمناسبسازمانیساختاراینکهبرتاکیدبالورشوالرنسنظریه

ساختارلمث)خاصسازمانیساختارفقطکهباوراینوگیردمیخودبهاقتضاییاست،دیدگاهی

مک-واینظریهمثل)خاصانگیزشینگرشتنها،یا(وبرآقایعالقهموردبوروکراتیک

کهاینستمهملورشوالرنسنظربه.کندمیاست،ردمناسبشرایطهمهبرای(گریگور.کندتطبیقمحیطیمقتضیاتباسازمانساختار

وودوارد و اثر تکنولوژی بر ساختار سازمانی

امپلایرتکنولوژیوعلومدانشکدهصنعتیشناسیجامعهاستاد(1916-1971)وودواردخانم

رکتشدرساختاروتکنولوژیمورددرتحقیقخاطربهویشهرتبیشتر.بودلندندانشگاه

هاسازمانهایویژگیمجموعهکندتالشآنکهجایبهاو.آوردعملبهکهاستتولیدیهای

هرخاصهایویژگیکرددهد،سعیارایهمحدودوکلیبندیتقسیمیکوکندخالصهرا

ازدادقرارتوجهمورددررانکاتیترتیببدبناو.دهدقرارمطالعهموردراسازمان

کهافرادیگینمیانیاونظارتسطح،حیطهترینپایینوباالترینبیناداریمراتبسلسله:قبیل

وظایفشرحدرابهامیاوضوحمیزاندارند،اشتغالکاربهسرپرستیکنظرزیر

وودوارد.نومتخصصیکارشناسانوظایفتقسیمها،میزاندستورالعملومکاتباتکارکنان،حجم

.کندمیتعیینراآناستفادهموردسازمان،فناوریهایهدفکهیابددرمی

در.شدباهاسازمانساختاردرموجودهایتفاوتبیانگرتواندمیتولیدمتفاوتهایفناوری

بمراتپذیرد،سلسلهمیانجامماشینوسیلهبهعمدتاکارآندرکهمداومتولیدفناوری

ووهانبتولیدروشازکههاییسازماندر.استترطوالنیفرماندهیخطوطومرتفعسازمانی

هایحدواواداریکارشناسانمراتبسلسلهمعموالکنندمیاستفادهبزرگسفارشاتتولید

تعدادورکوتاهتفرماندهیخطوطهاسازماناینگونهدرحالاینبا.استپیچیدهکیفیتکنترل.استکمترنسبتااداریمشاغلصاحبانومدیران

وودوارد و اثر تکنولوژی بر ساختار سازمانی

وهااهکارگ.استتولیدیفناوریاینبارزهایویژگیازتولیدخطمستقیمکارگرانزیادتعداد

ارشاتسفبهپاسردرمحصولیکازمحدودیتعدادتولیدیاواحدیتکتولیدبهکههاییشرکت

دیریمهیچکهطوریبههستندمراتبسلسلهحداقلباساختاریداراینوعاپردازندمیدریافتی

تنیمبکارکنانتالشبرعمدتاهاشرکتوهاکارگاهاینهایروش.نداردتولیدخطباایفاصله

فناوریهرظاهرا.نداردوجودسازمانیواداریگستردههایکنترلبهچندانینیازواست

مثالکهبودایندادنشاناولیههایارزیابیکهآنچهواستمناسبسازمانیساختارنوعتولید،یک

ادزینسبتاآنهاارتفاعولیمداوم،باریکفناوریدارندهموفقسازمانیساختارهایهرمیقاعده

رتیبتهمینبهواستکوچکوارتفاعسفارشی،کمتولیدموفقسازمانیساختارهایهرمواست

کهتریطوالنیمطالعات.استخودتولیدفناوریبامناسبساختارهایدارایموفقسازمانهر

تغییراددنشاندادندانجامخودابتداییهاییافتهارزشیابیبرایبرایمتعاقباهمکارانشووودوارد

موقعیتواندتمیفناوریدرتغییرواقعدر.کندمیتحمیلسازمانبرایراتولید،تغییراتیفناوری

متناسبلیدتوچرخهکهاستآنتغییراتاینوقوعدلیل.دهدتغییرکلیبهراسازمانیوظیفهچندین

ودتولیواحدمحصول،یکاولیهنمونهتهیهواحدمثالتاکندمیایجابهافناوریازکدامهربا

.گیردقرارخودخاصجایدربازاریابی،هریکواحد

بینرابطیبعنوانکههاییکنترلمختلفهایشکلهمکارانشووودواردکار،خانماواخردر

موردقاعمیراشودمیاعمالمدیرانوسیلهبهسازمانیرفتاریاعملکردوساختاروتولیدفناوری.شد-میشاملرامدیریتوکنترلهایسامانهابعادازبعددوبهآنهامطالعات.دادندقرارمطالعه

وودوارد و اثر تکنولوژی بر ساختار سازمانی

ایسامانهصورتبهکنترلکهمیزانی(2.رسمیغیرکنترلورسمیکنترلبرتاکیدمیزان(1

.شدمیطراحیمستقلسامانهچندیایکپارچه

سردوحثبموردتحقیقاتاولبعدطیفبنامیم،درطیفیدارایراشدهذکرکنترلابعاداربعدهراگر

.ودبخواهداداریمراتبسلسلهرعایتبرمبتنیهایسامانه،طیفاینسوییکدر.داشتخواهیم

ابزارووسایلازاستفادهبرمبتنیوشخصیغیرکنترلیهایطیف،سامانهایندیگرسویدراما

.بودخواهد

-سامانهآنسوییکدرکهکنترلهایسامانهازطیفیبهوودواردمطالعهموردازابعادبعددومین

اعمالبرای.شودمیدارد،مربوطقرارجداجداهایسامانهدیگرسویدرویکپارچهکنترلهای

باوطمربمسیراصالحهایمکانیزموهاعملکردکندسعیبایدیکپارچه،سازمانکنترلهایسامانه

یبینپیشمختلفهایواحدهایفعالیتسنجشبرایهماهنگطوربهکهمعیارهاییباراواحدهر

.دهدتطبیقشده

دردموجوهایتفاوتمنشاکهاستاینشودمیحاصلوودواردتحقیقاتازکهاینتیجهوفرضیه

اهمازکارمحیطدراستفادهموردفناوریازاینرو.کردجستجوکاریموقعیتدربایدراهاسازمان

.گیردقرارتوجهموردبایدامورادارهدرکهاستعناصری

ازمانسمسایلبهنگرشبرایجدیدایزاویهآنکهجهتبههموتجربیلحاظازهموودواردتحقیقات

.بودپیشگامآوردوجودبهمدیریتو

وودوارد و اثر تکنولوژی بر ساختار سازمانی

وربهتجبامدیرانپراکندهغالباامادقیقاظهاراتبهعمدتاوودواردتحقیقاتازقبلافکار

هایسازمانمقایسهومطالعهکهدادنشانوودوارد.بوداستوارسازمانیقضیهچندمطالعه

عیندردادوتعمیمبیشتراطمینانبارامطالعاتاینگونهنتایجتوانمیواستمقددورمتعدد

.داشتنظردرراکاریچنینهایمحدودیتحال

سویبهراآنوساختهدورمدیریتاصولذهنیصرفادادنبرگوشاخازرافکراو

رساختابرآنازمنتجکنترلهایسامانهومتفاوتهایفناوریکههاییمحدودیتمطالعه

.شودمیرهنمونکندمیتحمیلآنمدیریتوسازمان

جیمز دی تامپسون و هماهنگی درون و برون سازمانی

جمعبهمسلحنیروهایترکازپسودومجهانیجنگخاتمهبا(1920-1972)تامپسون

راخودعمیقکتابآنکهازپسسالششفقطیعنی1972سالدراو.پیوستشناسان-جامعه

ازچشمرسزودمرگیبارساندچاپبه1967سالدر«عملدرهاسازمان»عنوانتحت

.بستفروجهان

ربحاکمپیچیدهدالیلبهنظموخردازپیرویبهمیلشانرغمعلیآناعضاییاهاسازمانایهنجارهیاعالقهموردمعیارهایاین.کننداقدامخودخواستهمطابقتوانندنمیشان–محیط

هبلکدروندرهماهنگعناصردارایتنهانههاسازمانکندمیتاکید،ایجابموردخردمندانه

الزمهایهماهنگیایجادمدیریتگانهدووظایفاینرواز.باشندخودبیرونباشایستهتطابقی

مدیریتهوظیفاولینبنابراین.استبیرونیاوضاعبهدرستواکنشیاگوییپاسرودرونی

حوریمفناوریراتامپسونآنچهیا-بنگاهاصلیهایفعالیتقلمرودرپایدارهماهنگیایجاد

کهاستهاییبستانو،بدهروابطتنظیممدیریتمهموظیفهدومین.است-نامدمیسازمان

.داردبیرونیعناصرباسازمان

:جمعیوایستگی

ردمستقالواحدهرکارونباشدمربوطهمبهمستقیماسازمانهایواحدهایفعالیتوقتی

خواهدجمعیایکلیوابستگیهاواحدکند،وابستگیپیداتجلیسازمانکارکلازحاصلنتیجه

.بود

جیمز دی تامپسون و هماهنگی درون و برون سازمانی

:ایزنجیرهوابستگی

کاراندتونمیکنندتمامراکارشانقبلیهایواحدآنکهازقبلواحدهروابستگینوعایندر

یکلمحصویادادبرونباشداییکدیگرزنجیرهبههاواحدوابستگیوقتی.دهدانجامراخود

بودخواهدبعدواحداولیهموادیاداد،مادهواحد،درون

:متقابلوابستگی

تگیوابسدر.دهندصورتکارییکدیگربرایبایداندوابستههمبهمتقابالکههاییواحد

یاولمحصمتقابلوابستگیدردرحالیکهدر.استیکطرفههمبههاواحدپیوندایزنجیره

.استمتقابلواحددروندادمتناوبطوربهواحدهربرونداد

ماری پارکر فالت

رکرپاماریخانمنامامااندبودهسهیمبسیاریزنانومدیریت،مردانعلمدرختشدندرتناور

یافتهدرخشندهاشتهاریخودهایدیدگاهموقعبهطرحباکهآورانینامردیفدرفالت

یمیمفاهسازدمیمطرحاوکهمباحثیمیاندر.استنکردهکسبراخودشایستهاند،جایگاه

صمیمتدرمشارکتواختالفاقتداررهبری،حلوشرایط،قدرتاقتضاییاموقعیتقانونچون

مطبوعاتدرراخودجایتنهانهامروزهمفاهیماینکهدانیممی.خورندمیچشمبهگیری

ماندگاروایمحتبهنگاهیبا.اندشدهمطرحترگستردهصورتیبهبلکهاندنکردهخالیمدیریت

ولقبقابلاوهایرشتهبهنسبیمهریبیحاضرزمانعمومیشرایطدرفالتهاینوشته

.نمایدنمی

مورد1960و1950هایدههساخت،درمطرح1920دههدرفالتخانمکههایینظریه

ظریهنبرهوتدررساصدایتنهااومباحثحالاینگرفت،باقراراجتماعیروانشناسانتوجه

ردسالپنج.شدمتولدآمریکامتحدهایاالتبوستندر1968دراو.بودایامآندرمدیریتهای

.ردکتحصیلانگلیسکمبریجنیومهامدانشکدهدرسالویکبوستنرادکلیفدانشکده

دشمیکهرامحسوسیعالیمتوانستاوکهاستاینمدیریتدانشدرفالتبرجستهسهم

صورتبهراآنهاولمسخوبیبهووضوحدریافت،بهمدیریتبهجدیدرویکرددرمورد

مناسباتزمستمرافرایندیعنوانبهبایدرامدیریتمحققایننظربه.کندمطرحعامایفلسفه

.دادقرارتوجهموردمردممیان

ماری پارکر فالت

:ازبودندعبارتفالتتوجهمورداصلیهایزمینه

سازندهناسازگارییامخالفت1)

دستوراتصدور2)

اختیار/اقتدار/قدرت3)

کنترلروانشناسی4)

عملیونظریرهبری5)

مدیریتشدنایحرفهچگونگی6)

:سازندهناسازگاری

برهمیشهبنابراین.استکردنقلمدادبدپدیدهیکراآنناسازگاریبهطبیعیالعملعکسمعموال

اریناسازگمظهرمواجههاما.شودمیتاکیدآوردمیبدنبالراناسازگاریکهکارهاییازپرهیز

رصتیفبلکهنیستبدیاخوبخودخودیبهاختالف.منافعوعقایددراست،اختالفاختالفو

تناباجکاروزندگیدراختالفکهازآنجا.آیددستبهبدیاخوباینتیجهتاآوردمیوجودبه

.بیاموزندراآنسازندهگیریبکاربایداست،مدیرانناپذیر

ماری پارکر فالت

:داردوجودناسازگاریحلبرایروشسه

.(دیگرطرفبرطرفیکغلبه)تفوق1)

.(کنندنظرصرفخواهندمیآنچهازبخشیازطرفدوهر)مصالحه2)

.(سازدبرآوردهراطرفدوهرواقعینیازهایکهجدیدیحلراهیافتن)همگرایی3)

کارسازتردیگرراهدوازاختالفحلهایراهازراهسومینعنوانبههمگراییفالتنظربه

میجودوبهاختالفریشههمیشگیخشکاندنوتفاهمبرایراجدیدیزمینهوفرصتزیرا.است

اییهمگربهحصول.نیستآسانلزوماآنبهاست،دستیابیروشبهترینهمگراییچندهر.آورد

.ستاماهرانهخالقیتیهمهازبیشوتشخیصعمیق،نیرویهوش،درکازباالییسطحمستلزم

:دستوراتصدور

ازاخراجوعیدوانگیزشیهایطرحوعدهمدیرانهمهتقریباوقتییعنی1925درمقالهاین

عمقتنداشبدلیلمقالهاین.شدشناختند،عرضهمیکارمحیطمحرکنیرویتنهاعنوانبهراکار

بودهروبروآنهابادومجهانیجنگدورهدرمدیراناکثرکهمشکالتیازنویسندهدریافت

گیریمیمتصومطالعهالزمهکهرانگرشی»بایدمدیرانگویدمیفالت.دارداستثناییاند،جایگاهی

حتیایدبمسولیتاونظربه.داردفالتبامغایرنظریتیلوراما.آورندوجودبهاست«مشارکتی

بهافرادمیانمسولیتتوزیعبهقایلفالتاما.شودمنتقلمدیرانبهکارخانهکارگرانازالمقدور.استپایینسطحدرویژه

ماری پارکر فالت

:اقتدار/قدرت

راماوالساین.کنندمیچهآنبارسندمیقدرتبهمردموقتیدیدبایداماقدرتندکسببدنبالمردم

قدرتهاینکازفارش«برقدرت».کندمیهدایت«باقدرت»و«برقدرت»میانشدنقایلتمایزبه

ازیتتبعبهدیگرانکردنوادارمعنیبه«برقدرت».استشدنیمحکومباشدکسیچهدستدر

سانانهرچند.گیردنمیقرارتوجهموردچندان«باقدرت»بحثدراینکهاینواقعیت.شماستاراده

که.استقلمستووابستهغیرقدرتی«برقدرت».باشدبحثاینمحورقدرتنوعاینکهاستمتوقع

ماا.رودمیکاربهدهندمیقراراستفادهموردراآنکهگروهییافردسودکسببرایمنحصرا

درراطرفینرضایتکهحلیراهبهدستیابیبرایراگروه،قدرتشاندویافرددووقتی

-قدرت»میرسدنظربهبنابراینآیدمیوجودبهمشترکقدرتدهند،قرارهمبردارد،روی

.استهمگراییبهدستیابیبراییکدیگرباهمکاری«با

:کنترلروانشناسی

دعیماستسازکاروحدتیایجادطریقازکنترلسازمان،اعمالمهندسیاینکهبهاشارهبافالت.کنیماعمالمناسبیکنترلتوانیمنمینفهمیم،راکلماهیتوقتیتاکهشودمی

ماری پارکر فالت

کنترلتوانیمنمیوحدتبدوندرواقع.استضروریآناست،درککنترلاساسوحدتکهآنجااز

کهستاهدفیاینبازشود،اماناشیهمگراییهایفرایندازبایداجتماعیکنترل.باشیمداشتهموثری

.کندتعقیبنیزآیندهدربایدبلکهکردمیدنبالگذشتهدربایدتنهانهمدیریت

:مشارکتوتعلیمروانشناسی

مقابلدرکارگرانشدنتسلیم.پردازدمیعلمیمدیریتاساسیمفاهیمازبسیاریبهفالتمقالهایندر

راآنهاخودتنظرافقطکنندمیصادرمدیرانکهدستوراتی.نیستدهند،کافیانجامشدهگفتهآنهابهآنچه

ما.دهدنمیمابهباشندداشتهدستوراتمحتویدرکارکنانکهسهمیمورددرمطلبیوگیردمیبردر

ارقراخالصطبقدرشائبهبیمشارکتبرایراخوددانشوفکرآنعناصرهمهکهکاریواحدبه

.داریمنیازدهند

:رهبری

مختلفیهابخشبینهماهنگیکار،ایجادشیوهوهاهدفمسئول،تعیینشخصباالترینیارهبروظیفه

ورافکابایدرهبریمنظوراینتحققبرای.استکارسازایمجموعهدرآنهابینپیوندبرقراریو

ظرنبه.بگنجاندمنسجمساختاریچارچوبدرراهااندرزونظراتآنوبپذیردراکارشناساننظرات

شخصیتیواجدراداشته،رهبریبارزوجهی1930درحتیآنچهورهبریمورددرغالبنظریهاو.استکردهقلمدادتبعیتبهدیگرانکردنوادارفردی،وقدرتاعمالبهگذار،قادراثر

ماری پارکر فالت

بهحتیهبلکهیچگاهفقطنهرهبری.نیسترهبرحقیقیسلطه،خصوصیتاوتصریحبهبنا

رایهایزمینهرهبریواقعدروکندنمیصادرشخصی،دستوریامیالتاثیرتحتهمندرت

گیریشکلدرنیزمرئوسانوکنندچهبکویدهمگانبهکارشرایطتاآوردمیبوجود

،فراهمشخصانسانیهویترهبر،ارتقایواقعیوظیفه.کنندنقشایفایآنهااجرایودستورات

اینهب.استکارکنانعملکردارتقایوآزادیها،اعتالیتواناییابرازبرایالزمزمینهکردن

متقابلصورتیبهانتظامیخودحتیووجودرهبری،فرمانبرداری،ابرازمقولهدرجهت

ریباتقگروهرهبریکرداستنباطاینطورتوانمیفالتخانمبحثایناز.داردموضوعیت

تر،قادرمسلطجدیدشریطبهکهفردیبهفردیکازشرایط،رهبریتغییرباواستچرخشی

.شودمیمنتقلاستشرایطکلیتدرکواوضاعاصلیعناصرسازماندهیودرکبه

:ایحرفهمدیریت

ظیفهوبایدفعالیتانکه،آناول.داردمالکدوفعالیتاینآوردنشماربهحرفهبرایاوعنوان

شخصیمنافعبهدستیابیبرایدستاویزینبایدومحسوبآنبهخدمتییاجامعهقبالدرای

هماکنون.باشدمبتنیشدهاثباتوشدهپذیرفتهاصولیعلومکاربردبربایدآنکه،حرفهدوم.باشد

تضاددرسازمانبهوفاداریآندرکهداریسرمایهجوامعدراقلنیست،حدحرفهمدیریت.استبودنایحرفهمقتضیاتبهوفاداریضرورتباکامل

ماری پارکر فالت

بدون.استممکنغیرکلمهچنددرفالتگستردهومتنوعافکارکردنخالصهعملدر

بینیپیشدادخواهدرخآیندهدرکهرااتفاقاتیدلفیحلقههمچوناوکهکنیوادعاتردید،اگر

نشانهوابگوییمکهباشدبینانهواقعشایداما.ایمکردهلوثرااوآثارارزشفقطاست،کرده

.دریافتخوبیبهدادمیرویپیرامونشکهمهمیتغییراتازهایی

انکارقابلنیزبودمدیریتمباحثازبرخیطراحاولیناوکهسخناینحالاینبا

مطالبیوقت.اندگرفتهقرارتبدیلوتغییروآزمایشبوتهدرزمانگذربااوافکار.نیست

آیدمییادمانبهاختیاربیبارهاوبارهاخوانیممیرا1960دههاجتماعیشناسانجامعه

وطبسدررااصلیبنایسنگاو.بودگفتهپیشسالهاراحرفاینفالتپارکرماریکه

علمی-بیتجرهایرویکرددادنپیوندساززمینهبناسنگآنونهادبنامدیریتتفکرتوسعه

.شدبعدسالهایاجتماعیروانشناسیوپیشینهایدوره

انیدرک پیو،گروه استن و محاسبه عناصر ساختار سازم

اگرکهبودمعتقداو.استانگلیسگشودهدانشگاهدرهاسامانهاستادحاضرحالدرکهپیو

تعهدوتمسئولیاحساسخویشتحقیقاتنتایجبهنسبتتحقیق،مشترکاگروهیکاعضای

گروهمدیریتمهارتهایمرهونراآنهابهحصولومتعلقخودبهرانتایجآنکنند،همگی

ندادانجامراهازراادراکحیطهوتجربیهایپژوهشقلمروبودخواهندبدانند،قادرتحقیق

آنبهوطمربهاینظریهوسازمانبهاستنگروهنگرش.بخشندای،وسعترشتهمیانتحقیقات

.استاستوارفرضپیشسهبر

انسازمبهنگرشاین.هستندپیچیدگیوتغییرحالدرآنواعضایسازمان:اولفرضپیش

موثرراعاملیکتنهاهاسازمانحیاتادامهوتاسیسبرایتواننمیکهازآنستحاکی

حسابهبمختلفعواملهایکارکردازناشیراسازمانبقایویافتنحیاتبایددانست،بلکه

.آورد

ارکآورند،بنابراینمیکنند،دواممیکارآنهادرکهافرادیازبیشهاسازمان:دومفرضپیش

.شودمطالعههاسازماننهادییافردیوشخصیغیرهایجنبهکهاینستدرست

ساختنمجسمبرایلحاظاینبه.هستندفعالهاییمجموعههاسازمان:سومفرضپیش

ازایدبراآنکنیم،بلکهنگاهدیدگاهیکازآنبهنبایدهاسازمانازواقعیوکاملتصویری

.دهیمقرارمالحظهموردمختلفزوایای

انیدرک پیو،گروه استن و محاسبه عناصر ساختار سازم

زمانسایککهوظایفیتعدادمثالکهبودامرایندادناستن،نشانگروهگیریاندازهروشبارزترین

درسازمانهایتخصصجمعحاصلتوانمیواستپذیرشود،جمعمتخصصانهادرتواندمی

اگرترتیباینبه.آوردحساببهتخصصینظرازسازمانخاطر،امتیازطیببامختلفهایزمینه

عناصرگردیازراعنصردواستنبگوییم،گروهباییدکنیمبیانایسادهشکلبهراموضوعبخواهیم

انسازمیکاعضایوظایفوهافعالیتحدچهتادهدمینشانعناصرآنازیکی.کردجدامتشکله

یامانسازراسدرگیریتصمیماختیارحدچهتاکهدهدمینشاندومی.استقالببدونیاقالبمند،و

.استشدهتوزیعپایینهایردهدر

بهآنوابستگییااتکاوسازماناندازهگذارندمیاثروگذاشتهاثرسازمانیساختاربرکهعواملی

یابدفزونیآنهایتخصصشماراینکهشود،احتمالبزرگترسازمانیقدرهر.استدیگرهایسازمان

اهراعمالوتدوینطریقازامورکنترلبهنیازشودبزرگترسازمانقدرهرو.شدخواهدبیشتر

.بودخواهدبیشترمشخصهایچارچوبوهاالعملدستورازاستفادهواستانداردکارهای

بامواجهدردفرتجربیاتگیریشکلوهانقشهایگروه،ویژگیزمینهدرنیزراتحقیقاتیاستنگروه

طالعهمموردجوانبکلیهمذکورتچقیقاتازحاصلنتایج.انددادهانجامسازمانبرحاکمفرهنگوجو

ایتیرهیچهره.شودمیاستنتاجمذکورتحقیقاتازمجموعدرآنچهاما.سازدنمیمشخصکامالرا

هایبرداشتطبق.سازدمیروشنکردهتصویربوروکراسیبرایعمومیهایبرداشتکه

درهکافرادیبرایبوروکراسیکهحالیدر.استکنندهخستهوآورماللبوروکراسیعمومی،ماهیت.نداردراماهیتهمانهستند،لزوماباالتریمراتبیسلسلههایرده

گیرت هافستید و آثار فرهنگبینریتمدیوسازمانیشناسیمردماستادحاضرحالدراو.استاجتماعیروانشناسیهافستیدیرتگ

همکاریرایبتحقیقاتموسسه»مدیریتهافستید.دارداشتغالکاربههلندلیمبرگدانشگاهدرالمللی

واو1970دههاوایل.داردعهدهبهاستدانشگاههمانپوششنظرزیرکهرا«هافرهنگمیانهای

ینازدنددستافرادهایگرایشوهابرداشتزمینهدرمنسجمومنضبطتحقیقیکبههمکارانش

موردعاتاطالتهیه.گرفتانجامپرسشنامهنوعدوبوسیلهشدهگردآوریاطالعاتازاستفادهباتحقیق

وجهانکشورهفتاددرنظرمورداختیارافراددرآنهادادنپرسشنامه،قرار116000تهیهمستلزمنیاز

شدهنجاماسازمانزمینهدرکهپژوهشیبزرگترینبهراتحقیق،آناینگستردگی.بودآنهاآوریجمع

رفت،کارکنانگقراراستفادهموردهافستیدتحقیقایندرهایشانپاسرکهکسانیهمه.استکردهتبدیل

-شورهاستکاکثردرفعالملیتیفراشرکتیککه-ام.بی.آیتابعههایشرکتتعمیرکارانوفروش

شورهایککارکنانکاریهایبرداشتوهاگرایشزمینهدرکههاییتفاووتدادنشانتحقیقات.بودند

مایزتوجوهازبعدچهارخودتحقیقاساسبراو.استفرهنگیهایازتفاوتناشیداردوجودمختلف

.ساختمشخصراهافرهنگ

power)قدرتازفاصله1) distance)

(uncertainty-avoidance)گریزیابهام2)

(individualism)باوریفرد3)

(masculinity)مردگونگی-مردی4)

گیرت هافستید و آثار فرهنگ

:قدرتازفاصلهبعد

هاییفرهنگدر.داردکاردهد،سرومیقدرتاعمالاجازهروسابهکهفرهنگازایجنبهبا

بهمکارهرایکدیگرمرئوسانوروساقدرت،بهنزدیکیعبارتیبهقدرت،یاازکمفاصلهبا

.دارنداعتقاداجتماعیهاینابرابریکردنکمهرچهبهوآورندمیحساب

:گریزیابهام

میدادقلمآنگریزیابهامبعدهاگرایینوپذیرشونوهایپدیدهقبولدرفرهنگتوانایی

ووضوحوجودونظمخواهانباالست،مردمآنهاگریزیابهامبعدکههاییفرهنگدر.شود

یجدایجزءعنوانبهاست،ابهامضعیفآنابهامبعدکهفرهنکیدر.هستنداموردرروشنی

.گیردمیقرارقبولموردبسادگیوتلقیزندگیناپذیر

:باوریفرد

در.د،استدارتاکیدگروهوجمعاهمیتازبیشفرداصالتبرکهاستفرهنگازبعدیبیانگر

ردمودرمردمفردفردحقوقوتاکییدفردیهایدستاوردوابتکاربرباورفردفرهنگ

برعکس،ویژگی.شودمیشمردهمحترمشخصیعقیدهوخصوصیزندگیازبرخورداری

گراجمعفرهنگدر.استپذیرانعطافاجتماعیچارچوبازبرخورداریگرا،جمعفرهنگ

فردنگفرهدرحالیکهدر..آیدمیشمابهبودنخوبیهدف،عضووجمعبهفردتعلقبرتاکید.مطلوبستشدن«خوبرهبری»باور،

گیرت هافستید و آثار فرهنگ

:گونگیمردبعد

.استگویانهمردهایفرهنگگویای

فوقابعادبهتوجهباآنهاوضعتعیینوهافرهنگسنجشبرایابزارهاییازاستفادهباهافستید

نقشهاستتوانستهاوترتیباینبه.استکردهمشخصراکشورچهلساخته،جایگاهالذکر

خاطرهبرانکتهدوبایداوتحقیقنتایجتفسیردر.دهدقرارمارویپیشراجهانفرهنگی

قفودرمشروحابعادازیکهرطیفانتهاییسردرهافرهنگجایگاهتنهاآنکهاول:داشت

دهشمشخصنیزفرهنگیبعدچهارهرطیفطولدرهافرهنگجایگاهنشده،بلکهتعیین

اسرپکههاییجوابمیانگیناساسبرفرهنگیکموقعیتآنکهتوجهقابلدومنکته.است

.استشدهبرآوردانددادهکشورهرگویان

.دهدمیارائهآنانفرهنگیهایشباهتحسببررامللبندیتقسیمزیرجدول

:آنانهایویژگیوکشورها(هاخوشه)مجموعه

گیرت هافستید و آثار فرهنگ

:التینییافتهتوسعهکمتر(2

زیادقدرتازفاصله

باالگریزیابهام

پایینگراییفرد

باالو،پایینمتوسطگراییمرد

پرتغال-پرو-شیلی-ونزوئال-مکزیک-کلمبیا

:آسیایییافتهتوسعهکمتر(4

زیادقدرتازفاصله

متوسطتاپایینگریزیابهام

پایینگراییفرد

متوسطگراییمرد

سنگاپور-ینفیلیپ-هند-هنگکنگ-تایلند-تایوان-پاکستان

:التینیتریافتهتوسعه(1

زیادقدرتازفاصله

باالگریزیابهام

باالیامتوسطگراییفرد

متوسطگراییمرد

ایتالیا-ااسپانی-برزیل-آرژانتین-فرانسه-بلژیک

:آسیاییتریافتهتوسعه(3

متوسطقدرتازفاصله

باالگریزیابهام

متوسطگراییفرد

باالگراییمرد

ژاپن

گیرت هافستید و آثار فرهنگ

:ژرمن(6

کمقدرتازفاصله

وباالمتوسطگریزیابهام

متوسطگراییفرد

باالومتوسطگراییمرد

سوئیس-آلمان-اسرائیل-اتریش

:نوردیک(8

کمقدرتازفاصله

متوسطتاپایینگریزیابهام

باالتامتوسطگراییفرد

پایینگراییمرد

سوئد-نروژ-هلند-فنالند-دانمارک

:نزدیکخاور(5

زیادقدرتازفاصله

باالگریزیابهام

باالگراییفرد

متوسطگراییمرد

سابقیوگسالوی-ترکیه-ایران-یونان

:انگلو(7

متوسطتاکمقدرتازفاصله

متوسطتاپایینگریزیابهام

باالگراییفرد

باالگراییمرد

آفریقای-آمریکا-نیوزلند-ایرلند-بریتانیا-کانادا-استرالیا

جنوبی

گیرت هافستید و آثار فرهنگ

هاازمانسعملنحوهدرفرهنگیهایتفاوتکهگرفتنتیجهتوانمیاینطورهایافتهاینزا

ه،ژاپنفرانسدربیماراندرمانیااتومبیلتولیدمسئولهایسازمانمثالبرایوگذاردمیاثر

.هستندنیازمندمتفاوتیهایفرایندوبریتانیایا

میشل کروزییر و بازی قدرت در سازمان

هانظامیناعکسبهنیستندعقالییویکپارچهدولتی،ساختارهاییهاینظامکروزییرنظربه

عملهبآنهاکنترلبرایکههاییتالشرغمبههاگروهوافرادآنهادرکههستندهاییساختار

شواکنوکنشرشتهیکدائماهانظامایندر.برخوردارندتوجهیقابلعملآزادیآید،ازمی

قدرتبازیمفهومبرمشخصانظریهاین.استجریاندرهانظاموافرادبینمتقابلهای

قولبهیاقدرتهایبازیازایشبکهدیدگاه،سازماناینازنگرشبا.استاستوار

همبابازیبههمگیسازماندرشاغلمتفاوتهای-گروه.«بازیهاستازایمجموعه»محقق

مههدوایروهاادارهوخودامرتحتافرادبامرئوسان،مدیرانباروسامثالپردازند،برایمی

میامانجراخاصیشگردهایدهندمیانجامکهکاریتناسببهبازیکنان.کنندمیبازیهمبا

.برندمیکاربهموقعیتکسببرایخاصیشگردهایدهند

مدلراقدرتهایبازیدرخودخاصروشهایازسازمانیهایگروهاستفادهکروزییر

بعضی-نیستندبرابرهمباوجههیچبهبازییکدرکنندگانشرکت.نامدمیسازمانراهبردی

ال،شگردحاینبا.کنندمیتغییرمختلفهایبازیدرآناننقشهایوقویترنددیگربعضیاز

متندرطلبیمنفعتحداکثرازعبارتستآنواستمشترکیاساسیهدفدارایبازیکنانهای

آزادیبهبخشیدنوسعتیاحفظعیندردیگرانعملآزادیسلببابازیکنندهمحدودقواعد

راکرده،آندفاعخودصالحدیدقلمروازکنندمیسعیبازیکنانازیکهر.شخصیعمل

تیموقعیدررادیگرانحالعیندروبکاهددیگرانبهخویشوابستگیازوبخشدوسعت

.قراردهدمعکوس

میشل کروزییر و بازی قدرت در سازمان

باجامعهآنداند،زیرامیباالهایویژگیباایجامعهکلدررافرانسهجامعهکروزییر

تاودشمیباعثروحبیوخشکمقرراتوساالرانهدیوانتمرکزسویبهشدیدهایگرایش

ییگوپاسربهجویانهتالفیهاییراهبردباهستندها،مقرراتگرایشآنآماجکهکسانی

نگهخفیمآنقدراختالفات.کندمیتشدیدرادیوانساالریخودنوبهبههاراهبرداینوبرخیزند

ظامناینویژگیآمیزانفجارهایبحرانروایناز.برسدانفجارمرحلهبهتاشودمیداشته

جودوخطراینهمیشه.هستنیزالزمآنهاتغییربرایعاملیعنوانبهواقعواستاداریهای

میکهقدرتبازیبرایمیدانیبهراهازمانسااداری،ساالرانهدیوانهایساختارکهدارد

.کنندتبدیلشود،مطلوبتغییرهایازمانعتواند

چارلز هندی و خدایان مدیریتدانشکدهاداستوبازرگانیداشته،اقتصاددانانعهدهبهرانفتیشرکتمدیریتایرلندییکعنوانبهاو

ایهویژگیبهتوانمیواستسازماننوعچهاروجودبهقایلهندیچارلز.استبودهلندنبازرگانی

.بردپیگستردهسایهسازمانهایفعالیتهمهبرکهفرهنگی

:چماقیفرهنگ(1

همینتاسیستازههایسازمانازبسیاریفرهنگ.استفرهنگاینعینیتصویرعنکبوتیتارهای

گفرهنمشکل.شودمیقدرتمنشاسریعگیریتصمیصمتواناییهاسازمانایندر.استفرهنگ

اعضایاگر.ندکمیتعییناواطرافیانومدیرکفایتکاملبکورراهاتصمیمکیفیتکهاستاینچماقی

عملکرد-میرفتاربودآنهاجایبهرئیساگرکهطوریبهبایدکنندپیشرفتبخواهندهاسازماناین

.کنند

:قالبمندفرهنگ(2

میتصورعقالییوخردمدارافرادیسازماناعضایهمانیامتشکلهعناصرسازماناینتجسمدر

کارهاواستشدهتوزیعوتدویندقیقاوظایفشرحسازمانایندرکهاینستبرتصورعالوهبه.شوند

کهاستفرهنگیهماناین.شودمیانجاممشخصومنظمهایرویهومقرراتازایمجموعهطبق

ازاریبسیدروکنندمییادماشینیوبوروکراتیکهایعنوانباآنترتیبازبه(برنزتامووبر)

ابقهسموفقیتدرکههاییبنگاهوبیمههایدولتی،شرکتاداریهایسازمانمانندبزرگهایسازمان

یژگیوازسازمانبیشرفتاربینی-پیشورویهثباتبهکههاییسازمانهمهکالودارندطوالنیای

راآنضعفنقطهمحیطباخودساختنهماهنگدرآنناتوانی.شودمییافتدهندمیاهمیتدیگرهای

.نمایاندمی

چارلز هندی و خدایان مدیریت

:گراییوظیفهفرهنگ(3

ایتور.است-دارندنیازجوییچارهبهالزاماکه-مشکلومسالهایفرهنگ،رشتهایندرمدیریت

-ایهآرشبکهسازماناین.گذاردمینمایشبهرافرهنگاینصاحبسازمانتصویریشبکه،شکل

کهییهاکاری،گروههایگر،گروهاقدامنیروهای.اند،استپیوستهبهمسستهاییپیوندباکههایی

مشخصهایهدفبهنیلبرایدستاینازهاییگروهوگیرندمیشکلخاصهایضرورتحسب

عنوانبهآنازبرنزتامکهاستفرهنگیاین.شوندمیآوردههمگردهاشبکهآنب.چارچدر

.کندمییادزندهفرهنگ

:باوریهستیفرهنگ(4

فرهنگسهدارایهایسازماندرافرادکهاینستدردیگرهایفرهنگبافرهنگاینعمدهتفاوت

واستختابعفرهنگایندارایسازمانآنکهحالوهستندخودمطبوعسازمانهایخواستهتابعدیگر

کسیغالبا.اعضاستشخصیهایهدفتحققبرایسازمانموجودیتواقعدراست،یاخوداعضای

متعددایقیدوبندهباتوانندنمیکههستندآزادگراقدریبههاسازماناین.پذیرندنمیرئیسبعنوان

نیازعیجمتوافقبهآنتحققکهاستشاقیکارهاسازماناینمدیریت.ببندندرامدیرانپایودست.استمذاکراتمستلزمگروهیتوافقبهمورد،دستیابیهردراستبدیهی.دارد

هاری براورمن و بحث فرایند کار

سرمایهننویاقتصاداثرکهبودآمریکاییمارکسیستتئوریسین(1920-1976)براورمنهاری

سرمایهاقتصاددرکهاستایناواصلیتز.کردمیمطالعهراکارسازماندهیبرداری

درودهندمیدستازراخودهایمهارتازناشیقدرتماهرکارگزارانمرورداری،به

بکسامکانبردنبینازوزداییمهارت.شودمیمنتقلمدیرانومالکانبهقدرتاینعمل

وجیهتنیزاین.شودمیبیگانگیخودازبهمنجرکاریاستادمرحلهبهرسیدنبرایتجربه

ریتمدیچونبراورمننظربه.استکارگرطبقهکنترلبهمالکانطبقهنیازبرایدیگری

عدادشانتروزبهروزکه-داریسرمایههایشرکتکنترلدرروشیعنوانبهتیلورپیشنهادی

علم»راآنبایداصلدر.شدنامیده«علمیمدیریت»خوددورهدربودموثر-شدمیافزوده

اصلسه.آوردشماربه«داری-سرمایهحاکمیتشرایطدردیگرانکاربرایمدیریت

:کهاستترتیباینبه«علمیمدیریت»بنیانی

.شوندجمعجایکدربایدکارفرایندبهمربوطاطالعات1)

سترسیدآنهابهنبایدکارگرانوگیردقرارمدیراناختیاردرانحصارابایداختیاراتاین2)

.باشندداشته

.دهدرارقاستفادهموردکارفرایندمختلفمراحلکنترلبرایبایدمدیریترااطالعاتاین3)

اریدسرمایهساختاربرحاکمروشعنوانبه«علمیمدیریت»کهدارداعتقادعمیقابراورمن.داردرواجعمالکارفرایند

هاری براورمن و بحث فرایند کار

رااونظراتبودنقبولقابلمارکسیستشناسانبراورمن،جامعهکتابانتشارازپس

میکاراندداشتهاطهاروندانستهشمولجهانرازداییمهارتمحققان.اند-کردهارزشیابی

هامدیریتاستممکن.بگیردخودبهگوناگونیهایشکلداری-سرمایهسیطرهزیرتواند

.برندکاربهکنترلاعمالبرایرامختلفیهایشیوه

دیوید سیلورمن و عمل سازمانی

مینهزدرمحققاین.استلندندانشگاهدراسمیتگلددانشگدهشناسیجامعهاستادسیلورمن

میقعاهتمامیسازمانتئوریشناختیجامعهنقدبهوکردهتدریسوتحقیقشناسی-جامعه

وکارشناسانروابطواداریکارکنان،اشتغاالتگزینشهایفرایندبررسی.استداشته

ارائهسازمانیهاینظریهبسطدرسیلورمناصلیسهم.استبودهتحقیقاتاینمحورمراجعان

دریافتتوانمیسازمانهاینظریهدرتاملبا.استسازمانیتئوریبه«مدارعمل»نگرش

ازمستقلهاییپدیدهوجمعیهایساختهبهعنوانهاسازمانمربوط،برایپردازاننظریهکه

.اندشدهعملوتفکرزندگی،قدرتبهقایلانهادهندهتشکیلافراد

نظرزا.استانسانانگیختهعملحاصلوبرایندافتدمیاتفاقهاسازماندرآنچهبنابراین

تاکیداصرفونبودهجدیدیدانستن،مطلبانسانانگیختهعملراسازمانیرویدادهایسیلورمن

نوانبعهاسازمانمیانشدنقایلتمیزجهتهمینبه.استاجتماعیزندگیکلیاصلیکبر

یبکاریاصوالهمشایدو-استمشکلاجتماعیساختارهایدیگرازمستقلشخصیتهای

وادیانبعنوبایدهاسازمانبلکه.شودتلقیهدفنبایدهاسازمانمطالعهروایناز.باشدارزش

ستندهمطالعهقابلشناسیجامعهروشندیدزاویهازکلیاجتماعیهایفرایندآنهادرکههایی

ایشاننکهآامکانبنگرندسازمانیتحقیقاتوسازمانبهزاویهاینازمحققاناگر.آیندحساببهرارقسازمانیهایتحلیلوتجزیهویابیمسالهمبنایرامدیرانهای–دیدگاهیاخودنظرات

.آمدخواهدپدیدندهند

اندرو پتیگروو و دگرگونی راهبردی در سازمان

ورویکشگاهدانمدیریتدانشکدهدرسازمانیرفتاردانشکدهدرسازمانیرفتاربرجستهاستادپتیگروو

یدهعقبه.آیدمیشماربهسازمانیراهبردوتغییرمطالعاتمرکزگذاربنیاناو.استانگلستاندر

نشانشکلچهچنان.استمداومموقعیت،وبهپیچیده،مربوطفرایندیراهبردیتغییریادگرگونیپتیگروو

هاهدف)تویمح(بیرونیودرونی)متنبعدیکگرفتننظردربابایدراراهبردیدگرگونیفرایندمیدهد.کرددرک(اجراییهایالگو)فرایند(ذهنیهایفرضو

محتویفرایند

متن و زمینه

مدیران مسئول ایجاد

دگرگونی

چارچوب های ایجاد

دگرگونی

صورتبندی و اجرای

دگرگونی

چارچوب تحقق دگرگونی

نشگزیوکردنسنگینوسبک

مشترکمحصوالت

هافرضوهاهدف

ارزشیابیوهاغایت

محیط)اجتماعیوسیاسی-بازرگانیواقتصادی

(بیرونی(ونیدرمحیط)شناسیسیاست-فرهنگ-هاتوانمندی-منابع

اندرو پتیگروو و دگرگونی راهبردی در سازمان

.دیدمرحلهچهارازمتشکلایزنجیرهتوانمیرادگرگونیکهرسیدنتیجهاینبهو

بهدادنتنضرورتواحساسمشکلیمرحلهایندر:دگرگونیبهعالقهومیلظهور1)

.شودمیپذیرفتهدگرگونینوعی

ضرورتقبولبرایجویایجاد:آنابعاددرکوهستمسایلیاصوالکهاینپذیرفتن2)

.تغییرایجاد

ازسازمانبرایمطلوبوروشنآیندهتصویرترسیممرحلهایندر:اقداموریزیبرنامه3)

رتصویآنبهبخشیدنعینیتبرایبایدهابرنامهزیرااستبرخوردارزیادیاهمیت

.شوندمتعهدهاهدفآنبهنیلبهنسبتبایداندرکاران-دستطراحی،و

ها،گردشپاداشنظامتادهدترتیبیبایدمدیریتمرحلهایندر:دگرگونیتثبیت4)

حمایتجدیدوضعیتازهماهنگبطورهمهاختیاروقدرتساختارواطالعات،ارتباطات

.کنند

هکسازدمیمطرحراهبردیدگرگویراهسربرراایگانهپنجمشکالتپتیگرووالبته

:ازعبارتند

مدهعهایشرکتکهاستضروریدلیلاینبهمحیطتحلیلوتجزیه:محیطتحلیلوتجزیه(1

تفعالیحتیودرککهدارندسروکارایگونهبهخاصیوغیرعینیعواملباصنعتهر.آوردمیوجودبهراآنهاخاصمحیطهایشان

اندرو پتیگروو و دگرگونی راهبردی در سازمان

نیازسازدقبولقابلراتغییرکهجویایجادبهمسئلهاین:راهبردیدگرگونیراهبریوهدایت(2

بخشیدنحققتبرایالزمهایقابلیتبایدنیستکافیسازماندرتغییرپذیرشجوساختنحاکمدارد،اما

.آیدوجودبهنیزتغییربه

ودشوارجهتآنازدگرگونیدومیانپیوندایجاد:عملیاتیوراهبردیدگرگونیمیانپیوندایجاد(3

میمحققزمانطیواستگیروقتلزوماراهبردیمقاصدساختنعملیکهاستانگیزمساله

اما.شودمبذولبایدزیادیتوجهودقتنکندلوثراکلیراهبردعملیاتی،اقداماتآنکهبرای.شود

ودهرتغییرهایفرایندکهاستاینعملیاتیوراهبردیهایهدفمیانهماهنگیایجادعمدهمشکل

ارراهبردیدگرگونیتحققفرایند،مسیردوهمزمانی.دهندرخمشترکزمانیظرفیکطیباید

.انگیزندمیربراهاییمخالفتناگزیروکنندمیتاکییدتغییرفرایند،بردوهرزیراکندمیسیاسی

آوردنشماربهبدهیوداراییتوامانراانسانیمنابع:انسانیمنابعآوردنشماربهبدهیودارایی(4

رازمالمعرفتیزمینهبایدسازماناعضای.داردحیاتینگرش،اهمیتیاینبامتناسباقداماتیوانجام

.آورندبوجودسازمانییادگیریبرای

جامانسحفظعیندرسازمانساختارتجدیدبرایباالتواناییازبرخورداری:سازمانیانسجامحفظ(5

هبردیراتفکرکندمیایجابامراینتحقق.استراهبردیدگرگونیایجاددرمشکلاخرینسازمانی

.باشدزیرعنصرچهاردارای

.قابلیت اجرا -مزیت رقابتی-هماهنگی-انسجام

پیتر سنگه و یادگیری سازمانیدرراازمانیسیادگیریوباورینظامبرنامهمدیریتگرا،نظامتفکرپردازنظریهبعنوانسنگهپیتر

جهانهایسازماننظراوبه.داردعهدهبهماساچوستفناوریموسسهدراسلونمدیریتدانشکده

.ندباشداشتهموفقیتبهنیلبرایرامداومهایدگرگونیباتطابقتواناییامروزبایدپیچیده

:هستندیادگیریمانعکهفاکتورهایی

هاسرنرمهارتوهم1)

اخیراتفاقاتازاستفادهباگریتوجیه2)

شودمیناشیتجربهازفقطیادگیریاینکهمورددرغلطباور3)

متشکلهاعضایبیندرومدیریتباهماهنگیوتوافقوجوداسطوره4)

:(سنگهنظراز)باشندداشتهبایدکههاییمولفهیایادگیرندههایسازمانویژگی

فردیتسلط1)

مکتومفکریهایچارچوب2)

هادربینشیگانگیایجاد3)

گروهییادگیری4)

(مندنظامتفکر)منضبطومنظمتفکر5)

پایان