28
СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА ECONOMIC CHAMBER OF MACEDONIA Osnovana 1922 Founded 1922 „КРИЗА - 2013 - ПРЕДИЗВИЦИ - РЕШЕНИЈА“ СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА Број 113 од 01.11.2012 контакт call центар (02) 15015 www.mchamber.mk БИЗНИС ИНФО Ваш деловен соработник во светот на бизнисот НАЦИОНАЛЕН ПРИОРИТЕТ Е ЗАЖИВУВАЊЕ НА ЕКОНОМИЈАТА

Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Електронски Бизнис ИНФО, неделен весник

Citation preview

Page 1: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО 1четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА

ECONOMIC CHAMBER OF MACEDONIA

ISO 9001:2008FS 549642

TMBSI

СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈАECONOMIC CHAMBER OF MACEDONIA

Osnovana 1922

Founded 1922

„КРИЗА - 2013 - ПРЕДИЗВИЦИ - РЕШЕНИЈА“

СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА

Број 113 од 01.11.2012 контакт call центар (02) 15015 www.mchamber.mk

БИЗНИС ИНФОВаш деловен соработник во светот на бизнисот

НАЦИОНАЛЕН ПРИОРИТЕТ ЕЗАЖИВУВАЊЕ НА ЕКОНОМИЈАТА

Page 2: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО2 четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

Доделени наградите за за општествена одговорност на претпријатијата

БРОЈОТ НА БИЗНИСИ ШТО ДЕЛУВААТ НА ОПШТЕСТВЕНО ОДГОВОРЕН НАЧИН

ПОСТОЈАНО СЕ ЗГОЛЕМУВА Цементарница „Усје“, „Македонија лек“, „Фени индустри“, „Дониа“ - Прилеп, АД ЕЛЕМ, „Макпрогрес“ - Виница, „Принцес груп“ - Гевгелија, „ЕВН Македонија“, Пивара „Скопје“, „Ренова“ од Џепчиште и Американ колеџ се годинашните добитници на наградите за општествена одговорност на претпријатијата. Наградите што годинава се доделуваат по јубилеен петти пат, се во вкупно пет категории: односи со вработените, етичко управување, животна средина, односи на пазарот и вложување во заедницата. - Општествената одговорност предизвикува се поголем интерес кај македонските претпријатија. Тоа потврдува дека ваквиот концепт станува дел од нивната деловна политика, по примерот на европските компании со што се подобруваат конкурентноста, угледот и имиџот, односите со добавувачите, потрошувачите и потенцијалните инвеститори, како и лојалноста на вработените што е сигурен пат до долгорочен успех во бизнисот, вели министерот за економија Ваљон Сарачини . - Општествената одговорност не претставува трошок, туку предност за фирмите зашто поблиските релации со клиентите, државните институции, инвеститорите и медиумите се придобивка. Според евроамбасадорот Аиво Орав, во Европската унија бројот на бизниси што делуваат на општествено одговорен начин постојано се зголемува и тоа не е правна обврска, туку единствено нивна волја. Конкурсот за годинашните награди за општествена одговорност на претпријатијата траеше од август до септември. На него аплицираа 36 претпријатија од кои 13 мали и средни и 23 големи компании со вкупно 59 проекти. Првпат годинава признанија за посебен придонес, пристап и поддршка добија и неколку медиуми, „Капитал“, Алсат, Алфа, Македонско радио, Сител и „Дневник“.

ПРИЗНАНИЈА

ПОКРОВИТЕЛИФондацијата „Трајче Мукаетов“

ЧЕТИРИЕСЕТ НОВИ СТИПЕНДИИ ЗА СТУДЕНТИТЕ НА ФАРМАЦЕВТСКИОТ

И МЕДИЦИНСКИОТ ФАКУЛТЕТ Фондацијата „Трајче Мукаетов“ и годинава традиционално доделува 40 нови стипендии: 20 за студенти на Фармацевтскиот и 20 за студенти на Медицинскиот факултет при Универзитетот „Св.Кирил и Методиј“-Скопје за учебната 2012/2013 година. Стипендијата изнесува 6.500 денари во текот на 12 месеци, а имињата на стипендистите ќе бидат објавени во печатените медиуми. Ова на прес-конференција го истакна претседателот на Фондацијата и генерален директор на Алкалоид АД Скопје, Живко Мукаетов, кој рече дека согласно објавениот јавен конкурс, изборот на стипендистите за учебната 2012/2013 година е усвоен од Управниот одбор на Фондацијата, по предложената прелиминарна листа од комисиите, за распределба на стипендии. Во составот на Управниот одбор, посочи тој, влегуваат претставници од Фондацијата, од двата факултета и од редовите на студентите. Деканот на Фармацевтскиот факултет, проф.д-р Александар Димовски изрази задоволство што Фондацијата и компанијата Алкалоид продолжуваат со оваа иницијатива за стипендирање на студентите од двата факултети. Тој рече дека стипендијата е од големо значење за студентите на Фармацевтскиот факултет, не само како верификација на постигнувањата на најдобрите студенти, туку и како помош за оние студенти кои поради специфичните социјални услови имаат потреба од вакво стипендирање. Деканот на Медицинскиот факултет, проф.д-р Никола Јанкуловски истакна дека кадарот едуциран на овој Факултет претставува столб на македонското здравство. - Медицинската област е област која бара надградување на стекнатите вештини. Алкалоид претставува водечка фармацевтска компанија во земјата. Дванаесет студенти од трета и осум од четврта година на Факултетот ќе добијат стипендија од Фондацијата „Трајче Мукаетов“, рече Јанкуловски. Фондацијата „Трајче Мукаетов“ почнувајќи од учебната 2009/2010 година доделува еднократна парична награда на првенците на генерациите на Медицинскиот и Фармацевтскиот факултет.

- Годинава паричната награда во висина од 1.000 евра во денарска противвредност ја делат: Наташа Ѓеоргиевска и Стефан Петровски од Фармацевтскиот факултет, двајцата со просек 9,74 кои ќе добијат по 500 евра во денарска противвредност, а Михајло Ѓеорѓиевски од Медицинскиот факултет со просек 9,85 ќе добие парична награда во висина од 1.000 евра во денарска противвредност, потенцира Мукаетов. Почнувајќи од учебната 2007/2008 година, Фондацијата стипендираше и стипендира вкупно 222 студенти по фармација и медицина, вклучувајќи ги и новите 40 студенти во учебната 2012/2013 година. Од нив, 71 студенти по фармација и 29 по медицина се веќе дипломирани. - Од 2009 година до денес, својата кариера во Алкалоид АД Скопје, во одделите на сегментот фармација, ја започнале 12 од стипендираните студенти на Фондацијата, рече Мукаетов. Тој додаде дека од хуманитарниот пикник кој се одржа на 29 септември годинава за вработените на компанијата под покровителство на Фондацијата, се собрани 572.300 денари кои ќе бидат наменети за реновирање и опремување на Одделот за имунологија на Клиниката за детски болести. Фондацијата „Трајче Мукаетов“ е основана со одлука на УО на Алкалоид АД Скопје. Фондацијата чиј основач е компанијата, има за цел стипендирање, донирање и финансирање на талентирани доктори и фамрацевти, како и финансиска поддршка на проекти од овие две области.

ПОКРОВИТЕЛИ НА СТОПАНСКАТА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА

Покровители

СИЛВЕР Покровители

ЗЛАТЕН ПАРТНЕР

ПРЕМИУМ покровители

INDUSTRIES

Page 3: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО 3четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

ФОКУСИРАНО

ЗдружениетонабанкарствоприСтопанскатакоморанаМакедонија,членканаЕвропскатабанкарскафедерација(ЕБФ)поповодСветскиотден на штедењето - 31 октомври, го организираше првиот „Банкекспо“ вохотел„АлександарПалас”воСкопје.Манифестацијата,којасеочекувадастанетрадиционална, ја отвори м-р Зоран Ставрески, заменик-претседателот наВладатанаРМиминистерзафинансии,априсуствувашеим-рДимитарБогов,гувернернаНароднатабанканаРепубликаМакедонија.Свеченостанаедноместогисобрабанките,осигурителнитекомпании,деловнитеасоцијации,компаниите,монетарнатаифискалнатавласт,науката,односноситечинителикоијакреираатекономскатаполитикаводржавата.Присутнитегостисовниманиегопроследијаисценскиотнастапсокојсесимболизирашештедењето. - Годинашниот Светски ден на штедењето Република Македонија годочекува на најдобарможен начин, со историски највисоко ниво наштедење.Според податоците на Народната банка, накрајотнаминатиотмесецвкупнитедепозитивобанкарскиот сектор изнесуваат 238 милијардиденари. Зборуваме за капитал кој моментноциркулира во стопанството и постојано сеоплодува, истакна м-р Зоран Ставрески. -Македонскитеграѓаниимаатдовербавобанкитеи во домашната валута. Трета година по редучеството на денарското штедење расте, од 35отсто во 2009 на 48 проценти во 2012 година.Вкупните влогови изнесуваат 171 милијардаденари. Благодарение на стабилноста нанационалната валута интересот за штедење воденари е засилен. Истовремено, зајакнат е иинтересотзаподолгорочноштедење. -Денарскитедепозитинанаселениетосе зголемени за нешто повеќе за 17 милијардиденариилиза26,3отсто.Склоностаконштедењево домашна валута доведе до промени вовалутната структура во корист на денарскитедепозити.Првпатпо2007 година, во септември

„Банкекспо“ и дебата на тема „Криза – 2013 – Предизвици – Решенија“ по повод Светскиот ден на штедењето - 31 октомври во организација на Здружението на банкарството

НАЦИОНАЛЕН ПРИОРИТЕТ ВО ЗЕМЈАВА ТРЕБА ДА БИДЕ ЗАЖИВУВАЊЕ НА ЕКОНОМИЈАТА

Page 4: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО4 четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

2012 денарските депозити гинадминаа девизните за 19милијарди денари. Ороченитедепозити, пак, остварија годишенраст од над девет милијардиденари и го зголемија учествотово вкупните депозити од 17 на 20проценти,нагласиминистерот. Овие факти покажуваатдека и во услови на глобалнипредизвици како финансиската иекономската криза проследенисо должничка криза и криза наеврото,довербатанамакедонскитеграѓаниводенаротиводомашниотфинансискисистемсезадржа,ноизајакна.Ова,потенцираСтаврески,е резултат на воспоставенатамакроекономска стабилност,стабилноста на денарот, добродизајнираната регулатива ипрудентното однесување набанките.

-СопоследнитеизменинаЗаконотзаосигурувањедепозитиодкрајотна2010година,суматанаосигуренидепозитисезголемина30.000евравопоединечнабанка.Одтогашдоденесдепозититенанаселениетосезголемијазаречиси27милијардиденари.Шематанаосигурувањепокриваповеќеод 80отсто од вкупнитедепозитинанаселението, - речеСтаврески.- Владатаи натаму со особено внимание ќе ги следи случувањатанамеѓународниотидомашниотфинансискипазари,доколкуепотребно,ворамкинасвоитенадлежностиќепреземамеркизаодржувањестабиленбанкарскисектор. Им-рДимитар Боговпотврдидекамакедонските граѓаниимаатдовербавобанките.Штедењетонанаселениетопродолжувадарасте.Годинавабележизголемувањеод9,2отстовоодносналани. -Нашиотбанкарскисистеместабилен,немапоголемипроблеми,адекватностанакапиталотенаисклучителновисоконивоод17отсто,аликвидностаседржинаисторисконивоодоколу30отстоодвкупнатаактива.Тоагарантирастабиленбанкарскисистемиможностбанкитедајаподдржуваатдомашнатаекономија, - речеБогов, - Одржувањетостабиленбанкарскисектори зголемувањенаденарскотоштедењеостануваатимператив. Ѓорѓи Јанчевски, претседател наЗдружението на банкарството при Стопанскатакомора на Македонија кое е воедно исто такаподвлечедекаипокрајкризата,којагодинаваимапоголемзамав,депозититеодпочетокотна2012сезголемениза5отстоилиза140милиониевра. - Тоа укажува дека политиката наодржување стабилен курс на денарот, стабилницени, ниска инфлација и фискална дисциплина, гидаваатпотребнитерезултати,подвлечеЈанчевски. Свечениотделнаманифестацијата бешезаокружен со поделба на плакети на триесетинашалтерскиработници одбанкитеиштедилницитезапостигнатиособенирезултати воработењето сонаселениетоза2012година. Во рамките на годинешното првоиздание на „Банкекспо“ се одржи и дебата натема „Криза – 2013 – Предизвици – Решенија“.М-р Зоран Ставревски, најави дека за нареднатагодина се очекува умерен раст на економијата, номеѓунајвисокитеилинајвисокворегионот,ноподпотенцијалнатастапкаштоМакедонијајаимаилијаостварипредкризата. -Какоидасеодвиваатсостојбитевоодноснаевропскатакриза,неможедасеочекувадрастично,наглоподобрувањеиливраќањенастапкитенарасткакоониепредкризата.Најверојатносценариоепостепенотовраќањенарастот,носоризициоддветестранивоследнитедвегодини,-истакнам-рЗоранСтаврескинатрибината. -Немаедно сценарио заштопостојатповеќеваријанти како ќе серазрешуваевропската кризаи со којадинамика.Во сите сценарија езаедничкодекаМакедонијанемадаоствариполошрезултатодонаштосеслучувавоЕвропа,ќеоствариподобаррезултат.Воделотнабуџетотијавнитефинансии,состојбитеќебидатистотакаподобривоодноснадругитеземји,напоменаСтаврески,додавајќидекаследатпредизвици,времињавокоиќетребадапродолжатполитикитекоиидосегаовозможијаизбегнувањеналошитесценарија.Покрајтоа,тојнајавиинештопоголемонивонабуџетскапотрошувачкасоштоќемупомаганастопанствотозаодржувањенанивотоналиквидностдостепенкојеможен.

ФОКУСИРАНО

Page 5: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО 5четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

Ценевмедекавотекотнаовааиследнатагодинаепокориснопривременодаодимесопроширувањенабуџетскиотдефицитштоќеовозможипоголема реализација на капиталниинвестиции и целосно заокружувањена исплатата на обврската кон фирмите.Среднорочно, Македонија ќе оди напостепено намалување на буџетскиотдефицит,додадеСтаврески. И гувернерот Богов смета декаидната година ќе биде тешка бидејќипретстојат многу предизвици, главно одслучувањатавоЕУ,посебновоеврозоната. -Предвидуваме стагнација наекономскиотраст,околунула,каково2012година. Сепак, очекуваме заживување, ноне од Европската унија. Ќе имаме повеќестрански инвестиции кои веќе почнуваат

со производство кое ќе има ефекти. Државата почна и дваголемиинфраструктурнипроектакоипозитивноќесеодразатврз економскиот раст, - оцени гувернерот. - Ценовнатастабилностќебидезачувана,немадасенарушииакопостојатодреденифактори,ценитенасветскитеберзи,нахраната,нанафтата,коисенадвородконтролатанаНароднатабанканаРМ.Можебиинфлацијатаќебиденештоповисока,нооколутридо3,5отсто,недраматичноповисоко.Немапотенцијалдаизлезеодконтрола. Идната година се очекува и пораст на извозотпоради зголемениот број извозно-ориентирани компаниикако резултат на странските директни инвестиции. Во 2013предпредизвициќебидеисправенибанкарскиотсектор,нонемаопасностоднеговозагрозување. -Банкитевоизминатиотпериодгизајакнаакапиталотиликвидносташтоукажуванафактотдекасестабилни,речегувернерот.Тојособеноукажа на потребатаод консолидацијаи окрупнување вобанкарскиот секторзаштовоМакедонијаимапремногубанки,дури17. Н а ј г о л е мпроблем нас т о п а н с т в е н и ц и т е ,како што истакнаа вотекот на дискусијата, еликвидноста. Тие сепожалија и на се уштебавните бирократскипроцедури, побараарелаксирање намонетарната политика,поврат на ДДВ, како ипосредство од страна набанкитевобизниситемеѓуВладатаи компаниите соцелодложеноплаќањенакредитите. -Националенприоритет во земјава треба да биде заживувањето на економијата. – посебно апелираше Бранко Азески, претседател на Стопанската комора наМакедонија.–Одтиепричини,УправниотодборнаСтопанскатакоморанаМакедонијаќепредложидаседонесаттриновизакоништоќејарегулираатсфератанаизвозотнаподобарначинодпостојниот,бидејќиизвозотенајголематабранаодкризата.

ФОКУСИРАНО

Page 6: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО6 четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

НА САМОТО МЕСТО

Стопанската комора на Македонија продолжува со својатадецентрализација со отворањето на канцеларија на Регионалнатакомора со седиште во Кичево (26.10.2012 година). На свеченотоотварање на канцаларијата присуствуваше речиси целата бизнис- заедницата од регионот, претставници од општините, како и од

Управатаза јавниприходи,ЦаринскатауправанаРМ, Македонскатабанказаподршканаразвојот,министерствотозаекономијаигостиодсоседнитерегионалникомори.Наприсутнитеим сеобратијаБранкоАзески, претседател на Стопанската комора на Македонија, БлагојаДеспотоски,градоначелникнаКичевоиИгорСоколески,претседателнаРегионалнатакоморасоседиштевоКичево. -Отворањето на оваа канцаларија е во фукција назајакнување на регионалните комори. Општината ни излезе вопресрет со обезбедување на простор и сега бизнисот во овој делна земјата ќе биде во можност на дофат на раката да ги има ситеуслугитенаСтопанскатакоморанаМакедонијаиместокадештоќеможедасесреќава,договараидаразменуваинформации.–истакнаИгорСоколески.–Инаку,нашаприоритетназадачаќебидеактивноствоправецнаиздејствувањенаизградбанаавтопатотодГостивардоОхрид,инфраструктурензафаткојеодогромнозначењезабизнисотворегионот. Градоначалникот Благоја Деспотоски изрази надеждека наскоро просториите во кои е отворена канцаларијата наРегионалната коммора со седиштевоКичевоќебидатмалиидекаќемусевратисјајотнарегионалнотостопанствоод80и90годиниодминатиотвеккогаовааопштинабешемеѓунајразвиенитевоземјатаисонајмалбројнаневработени. -Наскоро ќе ги повториме концесиите за „Тајмиште“ и„Стогово“,дварудникакоиимаатклучнозначењетокмузаоживувањенакичевскотостопанство.Свеснисмедекастопанствотоетоаврзшто

лежицелотоопштество,тоаотвараработниместаиобезбедуваразвојизатоенашатацелоснаподршканаотворањетонаовааканцеларија.–додадеДеспотоски. Бранко Азески пред присутните претставници на бизнисответицелосналогистичкаподршкаодстрананаСтопанскатакоморана

Македонија во успешнофункционирање наканцеларијата. -Ние ќе издржимена нашите барањаизвозните компаниида бидат подржани сореални зафати. Добро еи што Владата е на таалинија и се надевамедекавотекотнаноемвриќе уследат некои зафатина тој план. Затоа,свртете се кон извозот,барајте да се подобриинфраструктуратаинатојначин да дојдат повеќестрански инвеститори. –импорачанаприсутнитестопанственици Бранко

Азески.–Одпочетокотнаиднатагодинаќеследизаедничкакампањасо Владата на РМ за отварање на нови пазари на Блискиот Исток иво државите што настанаа од бившиот СССР. Направените анализизборуваат дека тие ќе можат да спсорбираат дел од домашнотопроизводство.

Во рамките на својота посета на Кичевскиот регион,претседателотнаСтопанскатакоморанаМакедонијасосоработницитепрестојуваше во неколку компании и разговараше со нивниот

Отворена канцеларија на Регионалната комора со седиште во Кичево

РЕГИОНАЛНИОТ БИЗНИСОТ ДОБИ СИЛНА ЛОГИСТИЧКА ПОДРШКА

Page 7: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО 7четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

менаџмент.ВоРЕК„Осломеј“бешеистакнатодекарезервитенаблискиотјагленокопсеуштезадвегодини,авеќесеподготвуваатзаистражувањенановинаоѓалиштаиподготовканапроектзанивнаексплоатацијакоја

ќегопродолживекотнакористењенатермоелектраната. -Произведуваме десетина од домашното производствонаелектричнаенергија,штозборувазаважностанаовојкапацитет.Вредностана струјаташтоизлегуваодовдена пазарот е околу 30милиони евра, а доколку се купува во странство државата требада одвои двојно поголема сума. Во услови на енергетска криза,таа бројка се зголемува до три-четри патти.Затоа е неопходновложување во овој објект. – истакна Миле Крагуески, извршендиректорвоРЕК„Осломеј“.–ПозавршувањетонаинвестициониотциклусвоРЕК„Битола“,сенадевамедекаакцентотнаинвестирањетовоенергетикатавоземјаваќесесвртиконовојобјект.

Бизнисмените од регионот силно се залагаат за целоснадецентрализација во државата.Според нивното мислење, тоа ќеим помогне во нивниот развој кој го гледаат во експанзија вон одопштинскитеграници.

-Во голем дел нашиот ангажман во моментов се одвиваво одржувањето на улиците во општината, но градиме и стамбениобјективоКичевоивоГостивар.Отпочнувамедасеширимесоградба

во Скопје и наскоро воГевгелија. Развојот гобазираме на млади истручни кадри кои можеда ни донесат квалитети успешно справувањесо конкуренцијата напазарот. – истакна КасумРеџепи, сопственик наградежната компанија„Перперими“. Компанијата„Дра-го“еединственаворегионотштосезанимавасооткуппреработкана костен. ВоМакедонија просечносе оркупуваат од 2.000до 3.000 тони костени,а годинава зарадивременските прилики таа

бројкаќесесведена1.500.Соогледдекакапацитетотнакомпанијатае преработка до 10.000 тони, таа наскоро почнува со вложување восопственинасади.Напочетокотќесеинвестираво200хектари. -Можно е поголемо вработување, но проблемите главнидоаѓаатодспоратаадминистрацијаимонополскитекомпаниивоземјава.Државататребадаовозможистимулирањенаширењетонакостеновитенасади,заштовоземава,посебноворегионов,имаодличниуслови.–нагласуваГоцеМиладиновски,сопственикна„Дра-го“. При посетата на Кичево, Бранко Азески ја разгледа и дветеиндустриски зони. Во „Иванидол 2“, која е предвидена за леснаиндустрија, веќе се продадени 22 плаца и отпочната е градбатана различни објекти кои треба на општината да и донесат и новивработувања. Делегацијата на Комората го разгледа и современиотсупермаркет„Атва“. СавоПејчиновски

НА САМОТО МЕСТО

Page 8: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО8 четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

Бранко Азески, претседателот на Стопанската комора на Македонија во посета на „Технички гасови - Скопје“, „Вабтек МЗТ“ и „Орбитек“ од Скопје

СО СИТЕ МЕРКИ ВО ПОТТИК НА ИЗВОЗОТ, ТОЈ Е СПАС ЗА

МАКЕДОНСКАТА ЕКОНОМИЈА -Светскатаекономскакризаќепродолжиивонареднатагодина.Единствениотначиндаисеспротивставимеeсамосозголемувањенаизвозотза што постои консензус меѓу сите економскичинителии креаторина економската политика. Затаа цел, потребни се нови законски решенија заподдршка на македонските производни извозноориентирани компании,- истакна Бранко Азески,претседателнаСтопанскатакоморанаМакедонијаво изјавата при посетата на компанијата „ВабтекМЗТ“воСкопје. Управниот одбор на најстарата инајбројната деловна асоцијација во земјаваденовивеќерасправаидоВладатаќеиспорачасетнапредлозивоправецнаподобрувањенабизнисклиматазаизвоз.Бизнисзаедницатаочекувадекавотекотнавладинатапроцедураќебидатприфатенипоголемиотделодпредлозите соогледнафактотдека и во извршните структури се на становиштедекаенеопходнопотикнувањенапроизводствотозаизвоз. -Ќе предложиме да се донесат тринови закони што ќе ја регулираат сферата наизвозотнаподобарначинодпостојниот.Сметаме

дека е неопходен нов закон за поттикнувањена инвестициски активности во производнитеи извозно ориентирани компании со што ќе сепомогнетиеданаправатсвртувањевоструктуратанаБДП,вокојапроизводнитедејностиимаатмалоучество.ПотребноедасеформираиГарантенфонд

на Република Македонијаза подршка на извознитекомпании со оснивачкикапитал од 60 милиониевра со кој ќе се помогнатизвознитекомпанииводвасегмента:вообезбедувањена нивните кредити преддомашнитебанки,какоиводелот на обезбедувањетона 50 процентно учествово користењето насредствата од европскитефондови,проблемсокојсесоочуваат поголемиот делод компаниите. – додадеБранкоАзески. С т о п а н с к а т акомора на Македонија ќепредложииреорганизацијана Македонската банказа подршка на развојотпо угледот на банкитена опкружувањето кои

постигнале подобри резултати на тој план. Сосите овие решенија се очекува да се заокружицелокупниот бизнис амбиент за поддршка намакедонските компании, да се поттикне извозоти производството за што, со нивна примена насреденрокмакедонскитекомпаниибитребалода

бидатпоконкурентни,асотоаидасеспротивставатна кризата. Со тоа би се зголемило учеството напроизводствотоиизвозотвоБДПибипочналдасенамалуварастечкиоттрговскидефицитназемјава. -Убеденсумдекаовиенашииницијативиќе наидат на разбирање и ќе го помогнат тојпроцес.Наваковначинќеможедапокажемедекамакедонскиотпроизводможедабидеконкурентен.Нашатаекономијаинашиотпазаремал,аизлезотза нас е надвор од границите на РепубликаМакедонија,посебнопорачаБранкоАзески. ИзјаватанапрвиотчовекнаСтопанскатакомора на Македонија следеше по посетата вотри исклучително успешни извозни компании -„Техничкигасови-Скопје“,„ВабтекМЗТ“и„Орбитек“одСкопје,коиседелодголемимултинационалникомпании и кои својот развој и успех го темелатнафактотдекасеисилнирегионални„играчи“вобизнисот. „Технички гасови – Скопје“ е членкана„Солгрупата“, италијанскакомпанијасоседиштевоИталија,којаостварувавкупенгодишенприходод700милиониевраиизвезуваво22земјиивоИндија. -Формулатанауспехотевопостојанотоинвестирање во развој на производството.„Сол групата“, на пример, годишно на ниво нагрупацијата инвестира по 150 милиони евра. Иниеовдесмепостојановоинвестиционенциклус,аденовивејаотпочнавмеиизградбатаначетрималихидроцентрали со вкупна јачина од 10 мегавати,три во Теарце и една во Липково, со оглед декаенергијатаемногузначајназанашетопроизводство.

ПОСЕТИ

Page 9: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО 9четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

ПОСЕТИ –истакнуваТрајчеНиколовски,генералендиректорна ТГС. - Таквиот развој ни овозможида станемекомпанија која со своето производство, покрај

домашниот пазар, го снабдува и регионот сотехничкигасови,авоедноеирегионалнацентралазаостанатитечленкина„Солгрупата“вооколнитеземји. Одоваакомпанијаспоменуваатдекаенеоходноштопоголемоинвестирањенадржаватаво инфраструктурата,што во големамерка би гоолеснилаводењетонабизнисотибисепривлеклестранските инвеститори. Трајче Николовскиспоменува дека би можеле значително да гозголемат производството доколку во земјаваимашебрзивозови! „ВабтекМЗТ“ќеиспорачувасопирачкаопремазаЊујоршкотометро.Зделакатаизнесуваоколу 1 милион евра, но најзначајното е штомакедонската компанија има квалитет за кој езаинтересиранаеднаоднајбрзитеинајсигурнитеподземнижелезницивосветот! -Ние сме дел од американскатакомпанија „Вабтек“ и извезуваме во повеќе од50 земјииимамепреку 100 купувачинанашитепроизводи. Годинава ја завршуваме со обрт

од11милиониевра, од што99отсто еодизвоз.Следната година,ивоусловинакриза,очекувамезголемувањена15милиониевра.–истакнаВладо

Атанасовски,генералендиректорна„ВабтекМЗТ“.–Ваковпорастќеобезбедимесопомошнанашата

иновација и нов производ, интегриран системединствен во Европа. Склучивме договор и 4.000гарнитури сопирачка опрема ќе биде вградена вовагонивоСРГерманија.Вредностанаоваазделкае18милионидоларииќесереализиравоследнитетри–четригодини.Натоасмепосебногорди! Владо Атанасовски истакнува декаформулата на успех е во постојаното вложувањево подобрување на процесот на работењето, соперманентна обука на вработените, во што сеобидуваатисепоуспешнојаприменуваатбизнисфилозофијата на американскиот пороизводителчии се дел. Нивната цел е во производството давклучатштопоголембројналокалнидобавувачи,заштоедоговоренодадобијатлогистичкапомошиодСтопанскатакоморанаМакедонија. „Орбико“одСкопјееделодхрватскатагрупацијата „Орбико“, која а водечки лидер водистрибуција на светски познати брендови зајугоисточнаЕвропасовкупенгодишенпрометодповеќеод700милиониЕУР,над2.300вработени,со свои претставништва во 10 земји. Матичната

компанија за следната година годинаима зацртано план за реализација од 1милијардаевра! -ВоМакедонија „Орбико“еформиранаво 2004 година, а еве веќе стигнавме даимаме 3.200 клиенти и да снабдуваме4.800дуќанисо48нашивозила.Годинаваочекуваме да оствариме обрт од 6,5милиони евра. – нагласи Татјана Насеска– Николовска, генерален менаџер наскопската компанија. – Развојот гопланираме во областа на што поголемпласман на производите од познатитисветски производители во областа натехниката,играчкитеифармацијата.

СавоПејчиновски

Page 10: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО10 четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

Извештајот на ЕУ за Прогрес на Република Македонија за 2012 година

НАПРЕДОКОТ СЕ ЕВИДЕНТИРА, ЖИВОТОТ НЕ ГО „БЕЛЕЖИ“

Пишува: Љубица Нури

Годинешниот Извештај за напредок наРепублика Македонија на нејзиниот пак кон ЕУ,несомнено го потврдува напредокот, но тој сепаке ограничен, пред се`, имајќи предвид дека вопроцесот на апроксимација со ЕУ сме веќе 11-тагодина. Сумирано, кога ќе се погледнат завршнитеконстатациипосите33поглавја,во6-тееконстатиранпостигнатнапредок,во23еконстатиранодреденилиумереннапредокиво4-тенесеконстатиранапредок.Сепак, во многуте поглавја, во однос на различнитеобластисеконстатираиразличенстепеннанапредок,иаконанивотонапоглавјетоседобиваохрабрувачкаконстатација - одреден или умерен напредок.Понатаму, на нивото на 15 поглавја се констатиранужност за натамошно усогласување со acquis, а ворамкитенаповеќепоглавја,поодредениобластисеконстатирадекаваквовоусогласувањееворанатафаза.Во20поглавјасеконстатирапотребаодзајакнувањенаадминистративниотиинституционалниот-капацитет. Низ целиот Извештај се укажува декасамото транспонирање на ЕУ-регулативата не езавршенпроцес,тукудекаепотребнотрансформацијана одредена област, сектор, да се усогласи со ac-quis - Acquis communautaire - збор со францускаетиологија - еднакво, а би значело се`што е вкупностекнатоодправенаспектнаЕУ-атоазначизаконска,подзаконска регулатива, политики, но исто така ицврста определеност за имплементација, постоењеинституции,следењенаимплементацијатаинејзинотодокументирање. Не ретко, деловната заедница трпитокму поради недовршениот процес на целосноприфаќање на Acquis communautaire. Овие денови,Советот на странските инвеститори при Стопанскатакомора на Македонија укажа на проблемот нанеконзистентност помеѓу законите, помеѓу законитеи подзаконската регулатива, толкувањето иимплементацијата од страна на администрација. Неретко,оваковасостојба креираматеријалнитештетинастопанство,закоинемаможностдасенадоместат.Советотнастранскитеинвеститори,истотака,укажувадекабизнис заедницатаморадабидепоинтензивновклученаворегулаторниотпроцес. Анализата на состојбите по поглавјатаукажува дека уште треба да се работи на владеење

на правото и демократско владеење. Впрочем,Европската комисија во своето соопштение доЕвропскиотпарламентидоСоветотнасловенокако„Стратегијазапроширувањеиглавнитепредизвициво 2012 – 2013“, токму „владеење на правото идемократско владеење“ го става во центарот наполитиката на проширувањето. Како актуелнаилустрација е прашањето на задоцнета наплата напобарувањатамеѓусебноворамкитенаприватниотсекторимеѓуприватниоти јавниот сектор - тоанее економско прашање, а уште помалку политичко- тоаеправнопрашање на владеењенаправото.Стопанската комора наМакедонија подолго времеинсистира на усогласеност на оваа проблематикасоДирективата 2011/7заборбапротивзадоцнетатанаплата на комерцијални трансакции, со што би сенадминалеарбитрарнитесостојбииливоведувањетона парафискални инструменти. Затоа од најстаратаи најбројната деловна асоцијација се поздравувапрепораката во Извештајот тоа да се стори штопобргу. Извештајот го поставува прашањето заадминистративниот капацитет на земјата. Притоа,или се констатира дека го нема, или е недоволенили таму каде што го има бројно тој не покажуваефикасност. Ваквата администрација е кочница запобрзо ЕУ-интегрирање, користење на ЕУ-фондовитеи програмите и е со директно негативно влијаниеврз ефикасноста на бизнисот. Таа неефикасноствлијае врз јавните трошоци, но и трошоците накомерцијалните активности. И за ова тема Советотна странскиинвеститориимапрепораката којавелидека административни службеници имаат потребаод инструктивни тренинзи за имплементација нарегулативата, особено во царината, катастарот иадминистрацијатананивоналокалнатасамоуправа. Извештајот укажува дека постои уштепростор за унапредување на транспарентности инклузија на општеството во процесот на ЕУ-интеграцијата. Иако Извештајот на две местазборува за воспоставениот дијалог меѓу приватниоти јавниот сектор, сепак, оценката е дека тој постои,но е потребно поголемониво намеѓусебнадовербаили поголем капацитет за меѓусебно разбирањена двете страни. Конечно и едните и другите имаатиста цел - општ напредок, но секогаш не го делатистиот пат за реализација на таа цел. Особено вопроцесот на ЕУ-трансформацијата постои огроменпростор за вклучување на приватниот сектор, какоекспертскиот сектор, како капацитет да ги евалуираапроксимативните решенија. Впрочем, РепубликаХрватска,воовојпроцес,воразниработнигрупи,имаангажиранопреку2000стручњациодстопанството. Очигледно е дека комплексноста исложеноста на процесот на доближување на земјатакон ЕУ и постигнатите резултати во периодот од 11години, бара преиспитување на досегашниот приод,односно бара определување на приоритетите воуредувањетонацелиобласти,какоивоспоставување

на координација заради компатибилност иконзистентностнаразличнитепоглавја.Оваесе`зарадипостигнување директен ефект врз конкурентностана економијата и нејзината подготвеност со поголемкапацитетдасеинтегрирасоединствениот,внатрешенпазарнаЕУ.Ваквиотпристапимаисвојарегионалнадимензија. Оценуваме дека на ниво на регионот,земјите-кандидати, па и Црна Гора којашто имаотпочнато преговори, треба да направат заедничкискринингнаониесекторикоиовозможуваатцелоснослободно движење на стоките, услугите и капиталоти да се демонстрира спремност на регионот заинтеграцијавоЕУ-пазаротивоглобалниотпазар.Тоабипридонелоконсоздавањенарегионалнисинџиринадобавувачи,регионаленпроизводибипривлеклостранскиинвеститори, абивлијаелоиврзтехничко-технолошкиотнапредокиотворањенановиработниместа.Впрочем,тоаеиосновназадачанаЦЕФТА2006-мултилатерален,регионалендоговор,безпотписнамеѓународната заедница, а кој е во имплементацијаод2007година.Коисевлијанијатанаединственпазарбез нетарифните бариери покажуваат и најновитесогледувањата во ЕУ. Процесот на трансформацијатанаЕУ–“Eвропавоцело”подразбирапродабочувањена либерализација на единствениот ЕУ пазар и сеподготвува нов документ – такараачен АКТ II заединствен пазар. До 2020 година, со понаатмошналиберализација ќе се зголеми приход на ЕУ (27)за 14% , а само во Белгиија за 25,3% во Франција,Германија, Италија, Поласка, Шпанија, Шведска иВеликаБританијаод7,1до13,6%.Воостанатитеземји,членкинаЕУ,приходќесезголемиза27,9%.Воистиотконтекст,когаво2020ќесеинтегрираЕУенергетскиотланец,ќесеовозможизаштеданапотрошувачитевовредностодневеројатните110милијардиевра. Во заклучоците и препораките воСоопштението до Европскиот Парламент и доСоветот - Стратегијата за проширување и главнитепредизвици во 2012-2013 година, недвосмислено еконстатиранодека„билатералнитепроблеминетребада го задржуваат процесот на пристапување“. Во тојконтекст, бизнис-заедницата очекува продолжувањесо засилени активности на земјата во процесот наприспособувањесогласноконстатациитеипрепоракитеодИзвештајотзанапредокотза2012година,предсе`,во сферите - поглавјата кои ќеовозможатбрз развојна економијата, координирани на ниво на регионот,заради зголемување на капацитетот на апсорпцијана националната економија преку регионалнатаекономија.Доколкуцелосногипоставимепринципитена економското делување согласно принципите навнатрешниот пазар на ЕУ, тогаш ќе се создадат иподобри услови за решавање и на други прашања.Доколку сме искрени и истрајни во оваа битка заЕУ, односно сопствена глобална трансформација,членството не станува дискутабилно. Процесот напроширувањееситуацијаwin–win,адобитницисеиЕУиземјите-кандидати.

ОД МОЈ АГОЛ

Page 11: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО 11четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

Идниот амбасадор на Република Македонија во Кралството Шпанија во посета на Стопанската комора на Македонија

ИНТЕНЗИВИРАЊЕ НА БИЗНИС-КОНТАКТИТЕ СО ШПАНСКИТЕ КОМПАНИИ

Соработка меѓу Стопанската комора на Македонија и Бугарската комора на трговија и индустрија

ИСКУСТВА ВО ОБЛАСТА НА ТРГОВСКАТА АРБИТРАЖА

Посетата на Слободан Чашуле,новоименуваниот амбасадор на РепубликаМакедонијавоКралствотоШпанија,наСтопанскатакомора наМакедонија (30.10.2012 година), бешеискористена да се пренесат иницијативите наКомората за унапредување на билатералнататрговскасоработка.Таавомоментовнесодејствувасо потенцијали од двете страни и има реалниможностизанејзиноинтензивирање. Љубица Нури, виш советник воСтопанската комора на Македонија, наведе декае потребно да се интензивираат и развиваатодличните односи, како на економски, така ина институционалeн план, динамизирање иконкретизирање на можностите за соработкамеѓу Македонија и Шпанија, акцентирајќи декаСтопанската комора на Македонија секогаш сејавува како партнер на македонските амбасадоривонивнитемисиивостранство,предсе`,воделотнаекономскатадипломатија. На средбата беше договорено,амбасадорот Чашуле пред преземањето нановата должност да оствари директни средби сомакедонски стопанственици заинтересирани засоработка и воспоставување долoвни контакти со

шпанскикомпании. Инаку, вкупната трговска размена наРепублика Македонија со Кралството Шпанија во2011 годинаизнесува129,3милиониСАДдолари.Извозот e 66,3 милиони САД долари, а увозот62,9 милиони САД долари. Остварен е позитивентрговски биланс од3,5 милиони САДдолари. Во поглед назастапеноста напроизводите воразмената, во 2011година, најголемапокриеност наизвозот отпаѓа нафероникелвоизнос50,9милиониСАД$,како и плоснато-валани производиод железо илинелегиранчеликвовредност од 13,3милиониСАД$.

Во структурата на увозот застапени сепроизводи од различни стопански дејности и тоа:моторни возила - 7,7 милиони САД $, градежниматеријали – 5,1 милиони САД$, прехранбенипроизводи - 19,7 милиони САД $, текстилниткаенини-2,5милиониСАД$.

Во периодот од 22-26 октомври 2012година претставник на Постојаниот избран суд –АрбитражаприСтопанскатакоморанаМакедонија,м-р Татјана Штерјова, учествуваше на обуката„Методи за решавање на трговски спорови –арбитража и медијација“, кој беше организиранод страна на Бугарската комора на трговија ииндустрија,какоделодпрограматанапартнерскиотпроектCEFTA-DIHK„ImplementationofCEFTAinorderto improvethe Internationalizationof theSEEecono-my“. Основната цел на посетата бешеподетално запознавање со работењето наАрбитражниот суд при на Бугарската коморана трговија и индустрија, вклучувајќи гиорганизационите аспекти на работата наАрбитражниотсуд,регистрирањетоиархивирањетонапредметите,проблемитеповрзанисоучествотона вешти лица во арбитражната постапка, како ифинасискитеаспектинаарбитражнатапостапка. Во рамките на посетата беа остваренисредби со претседателот на Бугарската коморана трговија и индустриј, Цветин Симеонов ипретседателотнаАрбитражниотсудприБугарскатакоморанатрговијаииндустрија,СилвиЧерневкоиги истакнаа позитивните искуства од работењетона Арбитражниот суд при Бугарската комора натрговијаииндустрија.

КОНТАКТИ

Page 12: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО12 четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

Италијанското готварство пред македонските угостители

УСПЕШНА ОБУКА ЗА СОВРЕМЕНИТЕ ТЕХНИКИ НА ГОТВЕЊЕ И НАССР ЛЕГИСЛАТИВАТА

“ИталијаиМакедонијасеуштепоблиски,благодарениенаПроектот“RI.QUA.-Угостителствосоквалитет”-проектзасоработкавоХо.Ре.Касекторот(хотели,ресторани,кетеринг),безбедностнахранатаиугостителството.ВрскитемеѓуМакедонија и Италија биле отсекогаш силни - денес тие уште повеќе сезацврстуваатблагодарениенапроцесотнаевропскатаинтеграцијаиразменатаназнаењаидобрипрактики,-изјавиАлесандроКоколоодСтопанскатакоморанаВенето,Италија,насеминаротодржанворесторанот„Воденица”,воСкопје,од24-25октомври2012година. Настанот беше организиран од страна на Стопанската комора наМакедонијаиСтопанскатакоморанарегионотВенето,Р.Италија,восоработкасоздружениетоХОТАМимакедонскатакомпанија“Фриготехника2000”,ворамкитенаПроектотRI.QUA.,заунапредувањенастандардитевоугостителството. Првиот дел од практичната обука беше фокусиран на европскатанорматива за безбедност на храната со посебен осврт на методологијатаНАССР и користењето на модерна опрема и технологија во угостителството(мултифункционални рерни, сензори за температура, термички регенератори,машинизавакумирањеитн). Посебно внимание италијанските експерти посветија на аспектитеповрзанисомикробиологијатакајхраната,техникитезаприготвување,чувањеиконзервирањенахранатавосогласностсостандардитезаквалитет,сопосебеносвртназаконскатарегулативавоЕвропскатаунија. ОдредбитепропишанивомакедонскотозаконодавствозабезбедностнахранатаиопштитеусловинаНАССР-системоткоиштотребадагиприменуваатмакедонскитекомпаниигипрезентираприм.д-рЛидијаДамевска,одАгенцијатазахранаиветеринарствонаРМ. Најголеминтерескајучесницитенанастанот(готвачи,шефовинакујнии сопственицинаресторани, хотелиикафетерии, угостителскифирмиидругисубјекти од ХО.РЕ.КА. секторот) пробуди практичната обука на италијанскиотготвачнасовременитетехникинаготвење(cook&chill),какоидемонстрацијатаи дегустацијата како со помош на модерните апарати може да се се добиепроизводкојштоехигиенскибезбеденисовисокквалитет. Истакнувањето на важноста на техниките за иновативно готвење ибезбедночувањенахранаможедапоставинајвисокистандардизаквалитетнатуристичкатапонудавоМакедонијаиподдршканаекономскиотраст.Техникитеза иновативно готвење може да ги подобрат перформансите, да ги намалаттрошоцитеигубењетонавремеихрана.Сетотоазаеднозначидодаденавредностиуспех. ПроектотRI.QUA.ефинансиранодРепубликаИталија,акаколидернапроектотсејавуваиталијанскатакомора–УнионКамере,којаштоимазацелдајапромовирапонудатанаквалитетниугостителскиуслугивоцелиотбалканскирегион.

ВлаткоСтојановскиГрупација на инспекциските тела-работилници за тахографи и таксиметри

ДИРЕКТИВИТЕ БАРААТ ЦЕЛОСНО КОМПЈУТЕРИЗИРАЊЕИ ВОВЕДУВАЊЕ НОВА ОПРЕМА

НаседницанаГрупацијанаинспекцискитетела-работилнициза тахографии таксиметриодржанана31.10.2012 година.воСтопанската коморанаМакедонијасерасправашезаактуелнитесостојбиипроблемисогласнопостојнатазаконскарегулативаиприменатанановатазаконскарегулативанаЕвропскатаунија1266/2009. Водискусијатабешеистакнатодекасоновитерегулативипотребноемодернизацијанаакредитиранитеинспекцискитела-работилницизатахографии таксиметри со кои полесно би се следеле процедурите воведени со новите директиви. Опремувањето на работилниците, пред се, се состои во целоснокомпјутеризирањеивоведувањенановаопремазасервисирање. Наседницатабешенагласенодекаодредениинспекцискителакоидобилеакредитацијанеседоволностручнизаобавувањенаоваадејностсоштосеправинелојалнаконкуренцијанапазароткојасеманифестиравовисинатанаизносотодносноценатанасервисирањетоикалибрирањетонатахографите. Посебенпроблемпреставуваидолготрајнатапроцедуразавршењенаконтролаодовластениконтролоризапотпишувањенацертификатизавршењенабаждарењенатаксиметри.ОдтиепричинибешепобаранодасеорганизирасредбасоМинистерствотозаекономијазанадминувањенаовојпроблем.

ВојканНиколовски

СЕДУМ ДЕНА ВО КОМОРАТА

Page 13: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО 13четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

Групација за лифтови

НЕЛОЈАЛНАТА КОНКУРЕНЦИЈА ЈА ЗАГРОЗУВА БЕЗБЕДНОСТА НА ЛУЃЕТО Областапуштањевопромет,монтирање,сервисирањеиодржувањетоналифтовитеерегулиранасоповеќезаконииправилницикакоштосе:Законотза градба,Законот за техничкаинспекција, Законот забезбедностнапроизводиидруги.Иакоовааматеријаерегулиранасоповеќезакони,неерегулираноиздавањетоналиценцизамонтажериисервисеризаодржувањетоналифтови,имаприсуствонанелојалнаинестручнатаконкуренцијакојасејавувасоработењетона „дивите“ монтажери на лифтови. Тоа беа клучни проблеми истакнати насостанокот на членките на Групацијата за лифтови одржан на 26.10.2012годинавоСтопанскатакоморанаМакедонија. Вакватасостојбаовозможуванапазаротдасепласираатпроизводи-лифтови со небезбедни карактеристики кои не ги исполнуваат условите забезбедностнапроизводите. ЗанадминувањенавакватасостојбасепобарапоголемаактивностнатереннаДржавнататехничкаинспекција,соштобисезголемилаконтролатана лифтовите, а неисправните лифтовидабидат ставени вон употреба какобиседобилапоголемасигурностнакорисницитенаистите,какоипоголемаактивностнаовластенитетелазаоценканасообразноста. Во расправата се истакна дека во изминатиот период имастагнирањенастанбенатаизградба,асотоаистагнирањенамонтирањеналифтови. Исто така, членките побараа да се подготви договор - кодекс заминимални еснафски односи на членките на Групацијата, одржување насредбисопретставницинастанбенитесервисизарегулирањенамеѓусебнитеодноси во одржувањето на лифтовите, како и покренување на постапка заизмениидополнувањанаПравилникотзапуштањевопрометналифтовиитранспортери. Посебно се нагласи потребата за поголема информираност најавностапрекукампањиипрес-конференциизаваквитепојавизадабидеобјективноинформираназаваквитепојави.

ВојканНиколовски

Регионална комора со седиште во Прилеп

ГОЛЕМ ИНТЕРЕС НА МАЛИТЕ И СРЕДНИ БИЗНИСИ ЗА КРЕДИТНИТЕ ЛИНИИ НА МБПР

Регионалната комора со седиште во Прилеп во соработка соМакедонскатабанказаподршканаразвојоторганизирашезасвоитечленкипрезентација на новите кредитни линии за мали и средни претпријатија(25.10.2012година). На презентацијата учествуваа поголем број на мали и средникомпании од Прилепско-крушевскиот регион, како и градоначалникот наопштинаПрилеп,МарјанРистески. Претставниците на Македонска банка за подршка на развојот,Александар Станојковски и Дарко Стефановски, подетално ги преставијаможноститекоиимстојатнарасполагањенамалитеисреднипретпријатија.Во текот на презентацијата беа образложени различните кредитни линиикои ги нуди банката, како и другите финансиски инструменти кои можатда им помогнат во секојдневното работење на компаниите.Присутнитепретставницинамалитеи среднипретпријатија големинтереспокажаја закредитнаталинијаод100милиониеврасогодишнафикснакаматаод5.5%совклученибанкарскиуслуги.

РистоНајдоски

СЕДУМ ДЕНА ВО КОМОРАТА

Page 14: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО14 четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

Денот на осигурувањето – 1 ноември во земјава се одбележува со раст на осигурителниот пзар

ЕДЕН ОД НАЈДИНАМИЧНИТЕ ПАЗАРИ ВО РЕГИОНОТОЧЕКУВА РАСТОТ ДА СЕ ЗАСИЛИ

Осигурителниот пазар последните три години го карактеризирапостојанраст.Вовториоткварталодоваагодинасклученисе455.925договоришто е за пет проценти повеќе од овој период претходната година, бројот надоговоризаосигурувањеживотбележатрастод33проценти,авкупнатабрутопласиранапремијаимарастод2,5проценти. ОвабешеистакнатонаодбележувањенаДенотнаосигурување-1ноемвриорганизираноодАгенцијатазасупервизијанаосигурувањето.Притоа,беше евидентирано дека на осигурителниот пазар во Македонија работат 15осигурителникомпании,21осигурителноброкерскодруштво,осумдруштвазазастапување во осигурување, 694 лиценцирани застапици, 239 лиценцираниброкери.Осигурителнатаиндустријарепродуцирагодишнапремијаодоколу6,5милијардиденариивработува1500вработени. - Здравиот финансиски систем е услов за ефикасна алокација наресурситеитрајнадовербавофинансискитеинституции.ТокмузатоавоРепубликаМакедонија континуирано се вложуваат напори за јакнење на финансискиотсистем преку обезбедување подобра регулатива, прудентна супервизија иефикасназаштитанапотрошувачите,речезаменик-претседателотнаВладатанаРМиминистерзафинансии,м-рЗоранСтаврескинаодбележувањетонаДенотнаосигурувањето. Минататагодина,покрајпроблемитесодолжничкатакриза,намакедонскиотпазарпочнаасоработадвеосигурителнидруштва,чиимајкикомпанииимаатседиштевоеврозоната. -Вопретстојниотпериодреалноедаочекувамерастотнаосигурителниотсектордасезасили.Овапредсекакорезултатнановитезаконскирешенијаводелотнапензискотоиздравственотоосигурување.Имено,соновиотЗаконзаисплатанапензииипензискинадоместоциодкапиталнофинансиранопензискоосигурувње,даденаеможностдруштватазаосигурувањедавршатисплатанаантуитетинакорисницитенапензии,истакнам-рЗоранСтаврески. ПретседателотнаСоветотнаекспертинаАгенцијатазасупервизијанаосигурување,КлимеПопоски,истакнадекавоусловинаактуелнатадолжничкакризаМакедонијајасврстувакакоеденоднајдинамичнитепазариворегионот,наспротитоаштонајголемделодполовинаодземјитеодЈИЕостваруваатнегативнистапкинарастнапазаротнаосигурување. -ОсигурителниотпазарвоМакедонијаестабиленсоумеренаконцентрацијакојаовозможувадејствувањенапазарнитемеханизмиивисокстепеннаисполнувањенаминималнитебарања,речеПопоски.-воперидотштоследикаконајголемпредизвикнаагенцијатаќепретставувановатаагендазазаштитанапотрошувачите. ПретседателотнаЗдружениетонаосигурувањеприСтопанскатакоморанаМакедонијаи главенизвршендиректорнаТриглавОсигурувањеТрајчеЛатиновскиистакнадекаосигурителнатафелаочекувасоодреденимеркииактивностииновасоодветналегислативаодвладинитеинституциикоикакоидосегаивонаредниотпериоддапреземаатсоцелпобрзразвојнасеуштенедоволноразвиениотпазаризаземањепозначајнапозицијавофинансискиотпазарнаМакедонија.

ТТК Банка

НОВА ЕКСПОЗИТУРА ВО КИСЕЛА ВОДА Согласносвојатастратегијазапроширувањенаделовнатамрежаидоближувањедокорисниците,ТТКБанкаАДСкопјеотвориноваекспозитуравоСкопје,КиселаВода.Експозитуратагоопслужувасегментотнаселениеиправнисубјекти. Новата експозитура се наоѓа на атрактивна локација во општинаКисела Вода, со седиште на ул. Сава Ковачевич бр.43, локал бр.12. Како исите експозитури на ТТК Банка, корисниците во новата експозитура ќе бидатопслужениод страна на високостручен тим кој ќе овозможиефикасна и брзауслуга,какоипонуданапроизводииуслугиодпостоечкатапонуданабанката.Ворамкитенановатаекспозитурасенаоѓаибанкоматнабанката. СоотворањетонановатаекспозитуравоСкопје,ТТКБанкасоопштувадека ја прошири својата деловна мрежа и моментално ги опслужува своитеклиентиво7филијалии23експозитуринатериторијатанаР.Македонија.

ФИНАНСИИ

Page 15: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО 15четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

Семинар од 9 октомври до 27 декември 2012 година

“СЕОПФАТНА ОБУКА ЗА ФИНАНСИСКИ МЕНАЏМЕНТ ВО 3

МОДУЛИ” Финансискиотменаџмент е од виталнозначење за секоја компанија, особено за ониекои имаат цел подобрување на профитабилноста,ликвидноста и солвентноста. Целта на обуката есеопфатнаедукацијанаменаџеритезафинансискиотменаџмент,неговиотјазик,алаткиитехники,соцелстекнување знаења, вештини и компетенции занивноефективнокористењевоработењето. Обуката е организирана во тримодули(нивоа),приштовопрвиотмодулседаваатосновитенафинансискиотменаџментиистатаенаменетаизафинансискиине-финансискименаџери.Вториотмодул е продолжение на првиот модул и нудисреднонивоназнаењаодобластанафинансискиотменаџмент преку обработка на поголем број наобласти и теми, на ниво на додипломски студиина економските факултети. Третиот модул нудинапредни теми од областа на финансискиотменаџмент и обработка на специјални случаевиианализананајдобритепрактикиодовааобласт,на ниво на напредни курсеви од областа накорпоративнитефинансии. Обуката се реализира со користењена алатките на Microsoft Excel и препорачливо есекојслушателдаимасвојnotebookкомпјутер.Засекојатемасепредвиденивкупнопотричаса(двачаса предавања и еден час практични вежби). Накрајотнасекојмодул,ситеучеснициќесестекнатсо Сертификат за успешно завршена обука заФинансискименаџмент.

МОДУЛ1:Наобуката заФинансискименаџмент–модул1:“Финансиски извештаи, финансиска анализа,финансиско планирање, контрола и левериџ“ ќебидатопфатениследнитетеми:1.Основинафинансискиотменаџмент-Целиифункциинафинансискиотменаџмент- Претпријатието, капиталот и финансискиотменаџмент-Претпријатиетоикапиталот-Вложување,трошењеициркулацијанасредства2.Финансискиизвештаи-Елементинафинансискитеизвештаи-Биланснасостојба-Биланснауспех-Извештајзаакумулиранадобивка-ИзвештајзаготовинскитетековиoГотовинскитековиодоперативниактивностиoГотовинскитековиодинвестициониактивностиoГотовинскитековиодфинансискиактивности-Данокотиценатанатуѓиоткапитал3.Финансискаанализа-АнализанафинансискипоказателиoПоказателиналиквидностаoПоказателинаактивноста

o Показатели на задолженоста или показатели налевериџотoПоказателинапокритиетоoПоказателинапрофитабилностаoПоказателинапазарнатавредностoАнализанатрендотoДипон(DuPont)анализаoКомпаративнипоказателиoКорисностиограничувањанарацио-анализата4.Финансископланирање-Предвидување(планирање)напродажбата- Планирани (ПроФорма) финансиски извештаи –Методпроцентнапродажба-Анализанапланирањето-Планирањенакапацитет-Процеснафинансископланирање-Видовииструктуранапоединечнитепланови5.Временскавредностнапарите-Концептнаиднавредност-Периоднавкаматување-Иднавредностнаануитет-Концептнасегашнавредност- Сегашна вредност на серија различни и еднаквииднивредности- Пресметка на сегашна вредност на непрекинатипаричнитекови-Пресметканадепозити-Амортизацијаназаеми-Пресметкана стапкатанарастежина каматнатастапка6.Финансискаконтрола-буџетирањеилевериџ-АнализанаоперативнапреломнаточкаoГрафиконнапреломотoПресметканапреломнататочкаoГотовинскаоперативнапреломнаточкаoУпотребанаанализатанаоперативнатапреломнаточка-Оперативенлевериџ-Финансискапреломнаанализа-Графиконнапреломот-Пресметканапреломот-Финансискилевериџ-Комбинираноперативенифинансикилевериџ- Употреба на левериџот и планирањето воконтролата7.Ризикипринос- Ризици и стапки на принос - Дефинирање имерењенаризикотoДистрибуцијанаверојатностаoМерењенаризикотoОчекуванастапканаприносo Континуирани и дискретни дистрибуции наверојатностаoСтандарднадевијацијаo Информации содржани во стандарднатадевијацијаoПросекнаваријансаoКоефициентнаваријација-Поимнодефинирањенапортфолио-Ризикнапортфолио-Коваријансанаприносите-Очекуванприноснапортфолиото-МоделнакарактеристиченправецoСистемскиризикмеренсобета- Модел за одредување на цената на вложениот

капитал–CAPM-Пазарналинијанахартијаодвредност-Импликацииврзвреднувањетонапретпријатијата

МОДУЛ2:Наобуката заФинансискименаџмент–модул2: “Финансиски пазари и инвестиции“ ќе бидатопфатениследнитетеми:

1.Вреднувањенахартииодвредност-ВреднувањенаобврзнициoСтапканаприносдодостасувањето(YTM)-ВреднувањенаакцииoВреднувањенаприоритетниакцииoВреднувањенаобичниакции2.Планирањенадолгорочнивложувања(капиталнобуџетирање)-Карактеристикинаинвестиционотоодлучување- Постапка за планирање на долгорочнитевложувања-KлучникомпонентинапроцесотнаинвестиционоодлучувањеoДолжинанапериодотнаексплоатацијаoЦенанакапиталотнаменетзавложувањеoСодржинанафинансискитеефектиo Kомпоненти на готовинските текови наинвестицијата3. Kритериуми за оценка на финансискатаефикасностнаинвестиционитевложувања-Инвестиционикритериумикоинесебазираниврз-концептотнавременскавредностнапаритеoПериоднавраќањенаинвестицијатаoПросечнастапканаприноснаинвестициите-ИнвестиционикритериумикоисебазираниврзконцептотнавременскавредностнапаритеoМетодананетосегашнавредностoМетодотнаиндекснапрофитабилноста.-Методнаинтернастапканарентабилност-Ризикотименаџерскитеопциизаоценкана-исплатливостанаинвестицијатаoВкупенризикнапроектотoМетоднакомпјутерскасимулацијаoМенаџерскиопции4.Долгорочнофинансирање-ПазарнакапиталoФункциинапазаротнакапиталoУчесницинапазаротнакапиталoОрганизацијанапазаротнакапиталидолгорочни-хартииодвредност-Пазарнадолгорочнихартииодвредност

САЕМИ,СЕМИНАРИ,ФОРУМИ,ПРЕЗЕНТАЦИИ

Page 16: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО16 четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

САЕМИ,СЕМИНАРИ,ФОРУМИ,ПРЕЗЕНТАЦИИoУлогатанаинвестиционитебанкинапримарниотпазарнакапиталoПривилегирануписoВредностнаправотонаакцијаoПочетнофинансирање-ДолгорочниобврскиoТерминскизаемиoЛизингoДолгорочниобврзнициoПреференцијалниакции(приоритетни)oОбичниакции-Конвертибилнихартииодвредност-ОпцииoОпциизаакции-Варанти5.Менаџментсообртенкапиталикраткорочнофинансирање-Трансформацијанаобртниоткапиталициклусинаконверзија-Менаџментнаготовипариипазарнихартииодвредност-Кредитенменаџментиуправувањесопобарувањата-Стандардизакредитирањеиполитикананаплатанапобарувањата-Менаџментназалихи-ИзворинакраткорочнофинансирањеoСпонтанофинансирањеoОбврскипремадобавувачите(Трговскикредит)oДоговорнофинансирањеoФакторинг

МОДУЛ3:НаобукатазаФинансискименаџмент–модул3:“Трошокнакапиталинапреднитехникинавреднувањеиструктуранакапитал“ќебидатопфатениследнитетеми:

1.Трошокнакапиталот-Одредувањенабезризичнастапка-Трошокнадолгот-Трошокнаприоритетниакции-Трошокнасопственичкикапитал(главница)-Пристапсомоделотнаодредувањенаценатанавложениоткапитал(CAPM)-WACCмодел2.Вреднувањенахартииодвредност-ВреднувањесомоделнадисконтираниготовиснкитековиoДисконтиранислкободниготовинскитековиСтапканаприносдодостасувањето(YTM)-Релативновреднување3.Структуранакапитал-Теоретскиразгледувањазаважностанаструктуратанакапиталот-Трошоцинабанкротството-Менаџментнаструктуратанакапиталот4.Политиканадивиденди-ПасивнавоодноснаактивнаполитиканадивидендиoНеважностнадивидендитеoАргументизаважностанадивидендите-Политиканадивиденда-Дивидендивоакциииподелбанаакциите-Откупнаакции-Исплатанадивиденди5.Спојувањаидругиначининареструктуирањанапретпријатија-Изворинавредноста-Стратешкокупување-Преземања,лицитацискипонудииодбрани-Дивестирање-Реструктуирањенасопственоста6.Меѓународенфинансискименаџмент-Оценканаисплативостанавложувањатаифакторинаризик-МенаџментсокурснитеризициoФакторикоивлијаатнадвижењетонакурсевите7.Специјалнитемиодобластанафинансискиотменаџмент

8.Проверканазнаењето

Обукитесенаменетиза:•Повисокиотисредниотменаџментнакомпаниите• Финансиските директори и вработени во секторот финансии во бизниссекторот,јавнатаадминистрацијаијавнитепретпријатија• Вработени во секторот сметководство во бизнис секторот, јавнатаадминистрацијаијавнитепретпријатија•Претприемачите•Финансискитеаналитичари•Бизнисстратези•Финансискиконсулатнти•Специјалистивосектортзаинтернаконтролаиревизија•Проектменаџери•Контролниисметководственианалитичари• Дипломирани на факултети за економија, бизнис администрација,информатика•Студентина последипломски студии за економија, бизнис администрација,

информатикаПредавач:

Проф.д-р Зоран Ивановски,

редовен професор наУниверзитетот за туризам именаџмент во Скопје и наУниверзитетот на ЈугоисточнаЕвропа од Тетово, реномиранрегионаленстручњакодобластана финансискиот менаџмент ипредавач со долгогодишноискуствовоземјатаистранство.

Со оглед на фактот дека секојмодул претставува заокруженацелина, сите заинтересираниучесници можат да се пријават

за учество на целиот пакет или ќе одберат пооделни модули зависно одпотребите.

Динамиканамодулите:Октомври, Ноември, Декември 2012 година (два пати неделно од 15-18.00часот)СтопанскакоморанаМакедонија,сала53на4-тикат

Контакт лице : Елизабета Андриевска-Ефтимова Тел: ++ 389 2 3244074, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Контакт лице : Анита МитревскаТел: ++ 389 2 3244057, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Page 17: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО 17четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

САЕМИ,СЕМИНАРИ,ФОРУМИ,ПРЕЗЕНТАЦИИСеминар

“КАКОДАОДГОВОРИМЕНАНОВАТАЕВРОПСКАДИРЕКТИВАЗАЕНЕРГЕТСКАЕФИКАСНОСТНАКОМПАНИИТЕ”(СИСТЕМСКОУПРАВУВАЊЕСОЕНЕРГИЈА:МЕЃУНАРОДНИДОБРИПРАКСИИСТАНДАРДИ)

8 ноември 2012 година, 8:00-16:00 часот, Стопанска комора на Македонија, сала 1, на 5-ти кат

Семинарот“Како да одговориме на новата европска директива за енргетска ефикасност на компаниите” ќеВевоведевотековномодернитеСистемизауправувањесоенергија(ситевидови).Значењетонатематаипроцесотзаостварувањенаенергетскитецелиибарањакоисемеѓународноприфатениналагаатзаедничкиглобаленпристаписоодветениндивидуален(нанивонаорганизацијаифирма)акцискиплан.ГлобалниотпристапедефинирансоновообјавениотмеѓународенстандардИСО50001:Системзауправувањесоенергија.ВоМакедонијастандардотеприфатенвопочетокотна2012подиметоМКИСО50001:2012. Семинаротпрекуконкретнипримеринасистемитезауправувањесоенергијаќегопрезентирапроцесот,предусловитеипостигнатитеефекти.

Цели на семинарот: Запознавањенаменаџерите/раководителитевокомпаниитесопроцесотнауправувањесочовечкитересурси,управувањесоефектотиразвојотнавработените,какоиефикасноводењенатимовииразвојотнапроактивнаорганизацискакултура.

Целни групи: Семинаротеодинтересзаорганизациитеифирмикоипланираатдагоунапредаттековниотсистемзауправувањесопотрошувачканаенергијаспоредглобалнитепрепоракиибарања.Обукатаенаменетазадиректори,раководителиипрофесионалцисоинтересзаУправувањесоенергија.

Содржина:

Модул 1 • Штоќеизгубимеаконемамесистемзауправувањесоенергијавосопственитеорганизации? • ПрегледнаинтернационалниконвенцииипрепоракизаУправувањесоенергија; • ЕлементинаНОВАТАЕУдирективазаенергетскаефикасност(2012); • Прегледнапридобивките(екстернииинтерни)одпостоењеиприменанаСистемзауправувањесоенергијавоорганизацијаилифирма; • ПрегледнатековнитепраксиистандардирелевантнизавоспоставувањенаСистемзауправувањесоенергија.

Модул 2 • ПрегледиразбирањенаосновнитеелементинастандардотИСО50001:2011Системзауправувањесоенергија • Колкусме“подготвени“зарационалноуправувањесоенергија(ситевидови) • Групнавежбасопрезентацијанарезултатите

Модул 3 • Основниидеизаможнововедувањеи/илиунапредувањенаСистемотзауправувањесоенергијавоВашатафирмаилиорганизација • Првчекор!–штонинедостасувазадагонаправимеПРВИОТчекор?

Предавачи:

ЉубомирТрајковскиеменаџментконсултантсо20годишноискуствовоподрачјетонаорганизацискоуправувањеимеѓународнирамкизадоброуправување.Специфичниподрачја:ИСО9001СистемзаКвалитет,ИСО20000Управувањесоуслуги,ИСО27001Управувањесо информациска безбедност, ИСО 31000 Управување со ризици, ИСО 50001 Управување со енергија.Тој е поседува релевантнимеѓународнипрофесионалнисертицификати:СМСсертифициранменаџментконсултант,ISACACGEITGovernance,ISACACRISCRisk,ISO9001ImplementationandAuditng,ISO27001ImplementationandAuditor.

ВикторијаСаздоваеменаџментконсулантсо10годишноискуствовоподрачјетонапланирање,воведувањеиоценканамеѓународниуправувачкирамки.Специјалност:ИСО9001Квалитет,ИСО20000Услуги,ИСО27001БезбедностиИСО50001Енергија.Таа има меѓународни професионални сертификати од областите кои ги владее: ИСО 140000 Водечки аудитор, ИСО 27001 Водечкиаудиторкакоиврвниотсветскисертификатзаменаџментконсултанти.

За сите учесници на семинарот ќе биде обезбедено работен материјал; ручек и одвежување; како и сертификат за учество на семинарот. Пријавување најдоцна до 6 ноември 2012 година.

Контакт лице : Елизабета Андриевска-Ефтимова Тел: ++ 389 2 3244074, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Контакт лице : Анита МитревскаТел: ++ 389 2 3244057, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Page 18: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО18 четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

Дводневенсеминар

“КОНТРОЛАНАТРОШОЦИТЕ”(9-10ноември2012година,9:00-16:30часот,СтопанскакоморанаМакедонија,сала1,на5-тикат)

Предавач Јасмина Очко, магистар по банкарски и финансиски менаџмент од Р. Хрватска Стопанската Комора на Македонија во соработка со Консултанската куќа “Когноско” од Република Хрватска, на 9 и 10 ноември 2012 година,организирадводневенсеминарнатема:“Контроланатрошоците”. Цел на семинарот: Трошоцитеморадасеуправуваат,анесамодасенамалуваат(посекојацена).Врзоснованацврстиекономскизнаењаконтролирањетопроценувакои деловни потези треба да се преземат за да се поправат неправилностите и да се постигнат саканите резултати. Врз основа на практични знаења,контролоритеполесноможатдагиразбератметодитесокоисеуправувасотрошоците.Овааработилницамногупрактичногоопишуваначиннаразмислувањенаконтролоритепридонесувањетоодлукикоиимаатвлијаниеврзтрошоците. Целна група: Сопственици на мали, средни и големи компании, интерни ревизори, врвни менаџери, менаџери за продажба и маркетинг, менаџери напроизводство,менаџеризалогистикаилинабавка,сметководители,особенозаониекоисезаинтересиранизасметководственменаџмент. Начин на реализација: Интерактивнипредавањасопрезентација,дискусија,работилница-решавањеназадачивогрупи;анализанапрезентиранимодели;примериодпраксанаконтролори;презентацијанастудиинаслучаи.

Содржина:Прв ден

Модул1-Прегледнаконтролоротнатрошоците,методикоисеприменуваатзаразбирањенатрошоците;Модул2-Управувањесотрошоците(АБЦанализанатрошоците,ФТнаспротиВT,симулацијанамодели);Модул3-Различниусловинапродажба(одредувањепопустиироковинаплаќање,симулацијанапрогнозанадобивка);Модул4-Контролирањенапрофитницентри;Модул5-Каталошкаителефонскапродажба,теренска,продажбапрекузастапник,продажбанамало(штотребада

сепредвидипредвоведувањенановканалзапродажба);Модул6-Какодасепланираатактивностикоисеизбранипоситенајважниделовнисегментиикоијаследат

бизнис-стратегијатанафирмите;Модул7-Деловнаполитика(штонавистинасакамеикоинисеконкурентскипредности-предноствоцената

наспроти диференцијација, растот наспроти профитабилноста, маржата наспроти коефициентотна обртот, диференцијација на асортиманот - тесен наспроти широк, диференцијација надистрибутивнитеканали.

Втор денМодул1-Контроланапроизводството(презентацијанаслучај);Модул2-Управувањесотрошоцитенапроизводството;Модул3-Аспектинаконтролатазаследењеназалихите-погрупипроизводи,постарост,порентабилност

/коефициентнаобртот;Модул4-АБЦанализа,оптимизацијаназалихите;Модул5-Потребнииоптималнизалихи,рентабилниинерентабилнипроизводиназалиха,моделинауправувањесозалихите(симулацијана

модели);Модул6-КоефициентнаобртпогрупипроизводиинеговотовлијаниеврзРентабилноста;Модул7-БГЦматрицанапроизводите-инструментзауправувањесозалихите;Модул8-Залихииделовнастратегијанакомпанијата;Модул9-Какодасеприменаттехникитенафинансискаанализавообластаназалихитеикакодасеуправувасозалихите?

Предавач:ЈасминаОчкоемагистарпобанкарскиифинансискименаџмент. Петнаесет години била раководител на контрола во компанијата „Mozaik knjiga“ d.o.o – „GrupaMladinska Knjiga Zalozba”.Работеланаимплементацијаиразвојнаконтроланафункциитевофилијалитена„Младинскакнига“воБиХ,СрбијаивоМакедонија. Од2002годинасезанимавасоедукацијаодобластанаконтролаи доденесодржалапреку200тренинзи,работилници,предавањаиедукацијазаменаџментиконтроланаразниколеџиишколи(RRF,HrvatskaGospodarskaKomora,PUMA-Hrvatskaudrgaposlodovaca,WIFI,IMC,VerlagDashofer,Altiussovjetovanje,Experta,PoslovnaIzvrsnost,Poslovnaakademija,Mirakul,SWOt,InOptium,TEB,Hrvatskomjeriteljskodrushtvo). Во2008годиназапочнувасосопственапретприемничкаактивносткакоконсултантодобластанаконтрола,сметководственменаџмент,управувањесотрошоците,планирањеибуџетирање.Сопственикенакомпанијата„Когноско”,којаеспецијализираназадавањеуслугиодобластанаконтролата. Од2007-2008годинапридружникенаводечкатасветскаАкадемијазаконтрола“ControllerAkademie”Munchen(CAprivatesInstitutfurUnternehmensplanungundRechnungswesenAG).

Во2010годинадобивазвањепредавачкаодобластанаопштественитенауки,односностанувапредавачканаRRIF-Високаташколазафинансискименаџмент. Во2011годинастручносеусовршувавоАмерика(NewYorkCity).Посетувалабројниедукацииодобластанаменаџментот,менаџерскосметководствоиконтролананајпознатитеамериканскиделовниинститутиворамкитенаAMA–AmericanManagementAssociation. Вотекотнасвојатакариерапосетувамногубројникраткиедукацииодобластанаконтролата,внатрешнатаревизијаисметководствотовоземјатаи

САЕМИ,СЕМИНАРИ,ФОРУМИ,ПРЕЗЕНТАЦИИ

Page 19: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО 19четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

востранство.Завршилаедукацијаодобластанапсихологија,педагогија,методикаидидактикаприУчителскатаАкадемијавоЗагреб. Коавторенакнигата„Контрола–управувањезадсцената”,издаденавоЗагреб2009годинаинаПрограматазаедногодишношколувањезастекнувањеназвањатаменаџерзаконтролаифинансиско-сметководственменаџер. Предавачкаенабројниконгресииконференциинаменетизаконтролоритенависокиотисреденменаџмент,какоинаделовнотоучилиште„Експерта”итренеренаWIFI-Хрватска,ИнститутзаунапредувањенастопанствотовосопственостнаАвстрискатастопанскакомора.

Работен јазик на семинарот е хрватскиот јазик. За сите учесници на семинарот ќе биде обезбедено: работен материјал; ручeк и освежување; како и сертификат за присуство на семинарот. Напомена: Минимален број за реализирање на овој семинар е 15 учесника. Рок за пријавување: 6 ноември 2012 година

Контакт лице : Елизабета Андриевска-Ефтимова Тел: ++ 389 2 3244074, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Контакт лице : Анита МитревскаТел: ++ 389 2 3244057, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Дводневенсеминар

„FIDIC-ДОГОВОРИЗАПРИМЕНАНАПРОЕКТИ”13-14 ноември 2012 година, 09:00-16:00 часот, Стопанска комора на Македонија, сала 1, на 5-ти кат

Со цел зголeмување на конкурентноста на градежните фирми од Македонија на меѓународните и на домашниот пазар, Стопанската комора наМакедонијаиМАЦЕДООодБелград,организираатсеминарнакојштоќесепрезентираатстандардитештогипропишуваFIDIC,коисекористатскоровоситеградежниинвестициивосветот.Најголемиотбројмеѓународнифинансискиинституции(EIB,EBRD,WorldBank,AsianBank),водечкитемеѓународникомерцијалнибанки,инвестицискифондови,какоидругиинвеститори,бараатинвестицискитепроектидасереализираатпоовиестандарди,коидаваатнасокизаправењенаразнивидовимеѓународнидоговори,коигикористатинженерите,правницитеименаџеритенафирмитеприизведувањенаработите.Дводневниотсеминарќереализирана13и14ноември2012година,вопросториитенаКомората,восала1на5-тикат. „МACE“ДОО,ееднаоднајуспешнитесветскикомпаниивообластанаградежништвотоипроектантскиотменаџмент.Сопостојанатамодернизацијаипрогресивност,компанијата„МACE“брзосеразвивашеиво1997годинасвојатадејностјапрошириодВеликаБританија,ширумЕвропа,Азија,АфрикаиСевернаАмерика. „МACEInternattional“во2004годинаотворисвоиканцеларииивонашиотрегион,соштовработиекспертиодрегионотизапочнададавауслугиворазниобластиодградежнатаиндустрија. Делодреферентнаталистана„МACE“ворегионoтсе:„ФИАТАвтомобили“одКрагуевац;Туристичкиоткомплекс„ЈабучкоРавниште”одСтараПланина;BancaIntesa–Белград;ИТ-ПаркодИнџија;РТББор;„NITEX-Benetton“–Ниш;„Interx“–Белград;АмбасадатанаНорвешкавоР.Србија;Raiffeisenbank-Белград;„Deltacity“воБелград;ТутунскиоткомбинатодНиш;„PortoMontenegro“воТиват;„AtlasCapitalCentar“–Подгорица;„Marina&SpaKompleks“–Шолта;„NokiaSimensNetwor“имногухотели,трговскицентри,комплексинастанбенииделовнипростори.Додекапозначајнисветскипроектина„МACE“се:„SharedLondonBridge“воЛондон;„MalloftheEmirates“воДубаи;„MarinaBaySand“воСингапуридр. Целта на семинарот е учесниците да се запознаат со FIDIC, формите на договорите и процедурите за реализација на проектите, како и со:

• меѓународнитеусловизадоговориусловитезанивнатапримена;• основнитеодредбинанајчестокористенитеформинадоговори;• предностиипроблемикоиможедасејаватвотекотнакористењенатиеформинадоговоривоМакедонијаи• FIDIC-процедуринаинвестицискипроекти.

Теми на семинарот:• FIDIC-организацијаиFIDIC-условизадоговор;• Учесницивопроектот;• Ризицинапроектот;• Процедуранапроектот;• Изменинапроектот;• Уводвопрoект-менаџмент.

Обучувачинасеминаротќебидатделодстручниоттимна„МACEInternational“.НиколаЦвијановиќ,градеженинженер,со14-годишноработноискуствововодечисрпскиистранскикомпанииодградежниотсектор.Имаголемопознавањеиучествовореализацијанамеѓународнипроективоградежништвото.Сеприклучувана„МACE“воавгуст2007годинакакопомошник-раководителнапроектии во тоа времееодговорен заизградбаинадзорна станбенитеобјектиодпроектот„ProjectBlock67–Universiade2009”.ПодоцнагидемонстрираFidiccasestudies,организираниодстранана„МACE“иКоморатанаинженеринаРепубликаСрбија.ТоједелиодтимотнатренеринаFIDIC-курсевитекоисеизведуваатодстранана„МACE“-ЦрнаГора.

ТањаЈауковиќ,магистерпоградежништво,преддасеприклучивотимотна„МACE“,работивоИнститутотзаиспитувањенаматеријали,ИСП-воЦентаротзадизајнирањеицентарзасистемотзаквалитет.Послетоаработиво„MulticonEngineering“какопроект-менаџер.Од2008годинаработиво„МACE“какофинасискименаџер.ТааподоцнастануваиделодтимотзаFIDIC-тренинзитеорганизираниод„МACE“-Србија,аод2011годинаекоординаторзаFIDIC-интернационалнитетренинзивоСрбијаивоЦрнаГора,организираниодFIDIC,ACES,ACEMиMACE.

САЕМИ,СЕМИНАРИ,ФОРУМИ,ПРЕЗЕНТАЦИИ

Page 20: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО20 четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

Работен јазик на семинарот е српскиот јазик. За сите учесници на семинарот ќе биде обезбедено: работен материјал; ручек и одвежување; сертификат за учество на семинарот. Пријавување најдоцна до 5 ноември 2012 година.

Контакт лице : Елизабета Андриевска-Ефтимова Тел: ++ 389 2 3244074, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Контакт лице : Марија ПетроскаТел: ++ 389 2 3244017, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Семинар

“ПРВИЧНИЗНАЦИНАПРЕДУПРЕДУВАЊЕВОПРЕВЕНЦИЈАТАОДСОЗДАВАЊЕНАЛОШИПЛАСМАНИ”

16ноември2012година,9:00-17:00часот,СтопанскакоморанаМакедонија,сала1,на5-тикат

СтопанскатаКоморанаМакедонијавосоработкасоАкадемијатазабанкарствоифинансии од Република Србија, на 16 ноември 2012 година, организира еднодневенсеминарнатема“Првичнизнацинапредупредувањевопревенцијатаодсоздавањеналошипласмани”. Целинасеминарот: Завременасеминарот,учесницитеќеимаатможностдаосознаатиданаучат: •Сеопфатностнамоделотнанаплатанапобарувањатазаправнителица • Важноста од соодветна проценка на бонитетот на клиентите (кредитенрејтинг) •Критериумитезаутврдувањенапотенцијалнопроблематичнитеклиенти •Начининарешавањенапотенцијалнопроблематичнитеклиенти • Влијанието на потенцијално проблематичните клиенти во финансискитеизвештаинадоверителите.

Целнигрупи: Вработени во банките кои работат во секторот- работа со правни лица (ac-countиrelationshipменаџери),директоринафилијалиивработеникоисезанимаваатсоуправувањесоризикинаплатанапроблематичникредити.

Содржина: •Важностананаплататанапобарувањатавоусловинакриза •Целосенпристапзанаплатанапобарувањанаклиентите •Анализанарејтинготинејзинотозначењезапотенцијалнитепроблемивосервисирањенаобврскитенаклиентитепремабанката •Важностнамониторинготнафазадетектирањенапотенцијалнитепроблеми •Квалитативнииквантитативнизнацинапредупредување •Третманнаклиентотпооткривањенапотенцијалнипроблеми •Влијаниеналошитепласманиврсфинансискитеизвештаинабанкатакакодоверител.

Предавач:АлександарВасилскидипломиралнаФакултетотзабизнисстудии,Гренобл,Франција(GrenobleEcoledeManagement,France).ТојјазапочнасвојатакариерасоРајфајзенбанкаАДБелград,восекторотуправувањесоризици.Во2007годинапоминувавоЕрстебанкаАДНовиСад,кадештово2008годинастанадиректорна

Дирекцијатазауправувањесоризицизаправнилица.Неговитеглавниобластинаработаиусовршувањесеповрзанисопрашањетозауправувањесокредитниотризик,финансискаанализа, управување со наплатата, управување со стратегиски ризик. За време на неговиот професионални ангажмани, тојработелнамногупроективоземјатаивостранство.

Работенјазиксесеминаротесрпскиотјазик.Заситеучесницинасеминаротќебидеобезбедено: •работенматеријал; •ручeкиосвежување; •сертификатзаприсуствонасеминарот. Рокзапријавување:9ноември2012година

Контакт лице : Елизабета Андриевска-Ефтимова Тел: ++ 389 2 3244074, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Контакт лице : Анита МитревскаТел: ++ 389 2 3244057, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

САЕМИ,СЕМИНАРИ,ФОРУМИ,ПРЕЗЕНТАЦИИ

Page 21: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО 21четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

Еднодневен семинар на тема:

„КАКО ДА ОТПОЧНЕТЕ СО ИЗВОЗ!” -ПОДГОТВИТЕЛНИ ЧЕКОРИ ЗА ИЗВОЗ-(СеминарнаменетзапотенцијалнитеизвозникомпанииодРепубликаМакедонија)12 ноември 2012 година, 9:30-16.00 часот, Стопанска комора на Македонија, сала 1 на 5-ти кат

Соцелнаизвознитекомпаниидаимседоближатсовременитетрендовинаглобалниотпазаридагинасочиконквалитетнопланирањенаизвознитеоперации,СтопанскатакоморанаМакедонијана12ноември2012годинаорганизираеднодневенсеминарнатема„КакодаотпочнетесоИЗВОЗ!”-Подготвителничекоризаизвоз-.Обукатаќесереализиравопериодотод9.30до16.00часот,восала1,на5кат. Семинарот е наменет за компании од Република Македонија кои размислуваат за отпочнување извозни активности. Цел на семинарот е, прекупрезентацијананасокикоиобезбедуваатдолгороченуспехнаизвознитепазари,даимпомогненакомпаниитевофазатанаподготовказаизвоз.Семинаротедизајнираннаначинкојовозможува:

• Совладувањенатехникитезаоценканаизвозниотпотенцијалиподготвеностазаизвознакомпаниите; • Запознавањесосуштинатанамеѓународнитетрговскидоговориирегулативатазалиберализацијанамеѓународнататрговскаразмена; • Разбирањеикористењенаметодитезаизбор,сегментацијаиистражувањенаизвознитепазари; • Совладувањенаметодологијатазаизготвувањенаефективниплановизаизвоз.

ПРИСТАП Програматанасеминароткомбинирапредавања,практичнивежбииразменанаискуства.Тојќеимовозможинаслушателитедаизградатструктуриранарамканазнаењавопроблематикатанаподготовкатазаизвозвоконтекстнаглобалнитестратегиизаконкурентност.НасеминаротсвојатауспешнаприказнаќејапретстватКалинБабушкуиПетарЛазаров,одкомпанијатаМакедонија-експорт.

ПРОГРАМА

Модул 1: Глобалниот пазар, трговски регулативи и договори Слободнатамеѓународнатрговијаподразбираелиминирањенацарините,квотитеиостанатитебариериштонационалнитевладигивоведувааткакомеханизмизазаштитанаразличнинивоа.Меѓународнитетрговскидоговорипретставуваатначинзаотворањенастранскитепазаризаизвозницитеодцелиотсвет.Намалувањетонатрговскитебариериисоздавањетопостабилно,потранспарентноипоизвеснотрговскоопкружувањејаолеснувамеѓународнататрговскаразменаигинамалуватрошоцитенатрансакциите.Квалитетнитедоговоризаслободнатрговијатребадаимаатклучнаулогавоглобалнаталиберализацијанатрговскатаразмена. Бројотнадоговоризаслободнатрговијавосветотсе’повеќесезголемува.Овојмодулгипрезентирамеѓународнитетрговскидоговориоднајголемозначењезамакедонскитеизвозникомпании.Ќебидатдискутиранидоговоритештоопфаќаатцелирегиони,апосебенакцентќебидеставеннацелитенаСветскататрговскаорганизација,ипрашањатаодобластанаправатаодобластанаинтелектуалнатасопственостиполитикитенаконкуренција.

Модул 2: Оценка на компанијата Одлуката за влегување на компанијата во извозен бизнис зависи од повеќе значајнифактори. Пресудни за успехот на извозниот предизвик се: а)основнитекарактеристикинакомпанијатаодаспектнанејзинитеможности,капацитети,компетенции,имиџ,перформанси,итн.заизвоз,б)карактеристикитенараководствотонакомпанијатаодаспектнаставовитевоврскасоизвезувањето,генерално,ноинеговитеаспирации,ориентација,решителност,мисија,визија,итн., и в) карактеристикитенапроизводот/услугата, од аспектна уникатноста, побарувачката, итн. Запроцесотнаоценкана компанијата којаиманамерадавлезевоизвозниоперации,особеносеважниоценкитезатоадаликомпанијатарасполагасотнр.извозенпотенцијал;далитааеподготвеназаизвоз,идалинејзиниотпроизводилиуслугаеподготвензаизвоз.Секојакомпанијакојаразмислувазаизвозтребадагипоминечекоритезаоценканаизвозниотпотенцијалиподготвеност.Овојделодсеминаротимазацелдагидефинирааспектитенаизвозниотпотенцијалиподготвеностазаизвоз,идапрезентираалаткизапроценканапотенцијалотнакомпанијатазаизвоз,нејзинатаподготвеностзаизвоз,какоиподготвеностананејзиниотпроизвод/услугазаизвоз.

Модул 3: Истражување на извозниот пазар, сегментација и избор на извозни пазари Пазарнитеинформациисеклучнизадонесувањенаделовниодлуки,каководомашен,такаивомеѓународенконтекст.Тиегинамалуваатделовниотризикинеизвесноста,помагаатбизниситедагисфататсостојбитеитрендовитенапобарувачката,дагиидентификуваатпазаритенапонудата,дајазапознаатконкуренцијата,итн.Научниотмаркетингразвисеријаодметодиитехникизаприбирањенапазарниинформации,алаткизаскенирањенапазаротипристапизапредвидувањенапазарнитетрендови.Какокајистражувањетонадомашниот,такаикајистражувањатанастранскитепазари,вофокусотнавниманиетосеинформациитезасамиотпазар,потрошувачитеиконкуренцијата.Заразликаодистражувањатанадомашниотпазар,истражувањатанастранскитепазаритрагаатпоподеталниинформациизакултурните,социјалните,јазичните,економскитеиостанатиособеностинатиепазари.Врзоснованатаквитеинформации,извознитекомпаниисевосостојбадаодлучатдалиданастапатнанекојпазаринакојначин.Информациитезаизборнапазаризаизвозинивнатасегментацијасеедниоднајзначајнитеинпутизаквалитетниизвозниделовниодлуки. Овојделодсеминаротимазацелдајапрезентирасуштинатанапримарнитеисекундарнитепазарниистражувања;дагиобјасниметодитеитехникитезаистражувањена странскитепазари;да сеосврнена критериумите заизбор (идентификување)на клучнитеизвознипазари, ида ја прикажепостапката засегментацијаиизборнаизвознипазари.

Модул 4: Маркетинг планирање за извоз Честапричиназанеуспехнаизвознитезафатинакомпаниитееслабоставофазатанапланирањетозаизвоз.Добриотделовенпланзаизвоз,заедносостручноизготвениотмаркетингпланзаизвоз,седватанеопходнидокументиштонакомпанијатаи’помагаатдајаоствариизвознатастратегија.Тиедаваатодговорнаситепрашањавоврскасочекоритезаимплементацијанаизвознатастратегијаипретставуваатводичзапостигнувањенастратешкитецели.Дватадокументисетесноповрзани,анивнотоизготвувањепретпоставувадонесувањеодлукизавлијаниетонаизвозотврзрастотнакомпанијата,какоизаобемотиприродатанаизвознатаактивност.Плановите,истотака,помагааткомпанијатадагозадржифокусотврзпоставенитеизвозницели.

САЕМИ,СЕМИНАРИ,ФОРУМИ,ПРЕЗЕНТАЦИИ

Page 22: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО22 четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

Овојделодсеминаротќеимпомогненакомпаниитедајаразбератважностанапланирањетозаизвоз,идагисовладааттехникитезаизготвувањенаделовенпланзаизвозимаркетингпланзаизвоз.

За предавачите: М-рОлгаМихајловаТикваровскаедолгогодишенменаџментконсултантсоискуствовосоветувањевообластитенамаркетингот,деловното планирање, стратешкиот менаџмент, пазарните информациски системи, човечките ресурси, организацискиот развоји корпоративните комуникации. Работела заприватниклиентиодпроизводственитеиндустриии услугите воМакедонија, какоизанарачателиодјавниотиневладиниотсектор.Вопоследните15годинибилаангажиранакакопостојансоработникнапроектинаСветскатабанка,УСАИД,УНДП,ЕУиИФЦ.БиладелодврвнитераководстванаАгенцијатазаприватизацијаиАгенцијатазасупервизијанакапиталнофинансиранотопензискоосигурување.Обукавообластанаизвознатапромоција завршилавоАвстралија (Austrade);обукавообластанаменаџментот воСАД (USIS); обукавообластанаинвестицискатапромоција воШвајцарија (MIGA);иобукавообластанамеѓународниотмаркетингвоСАД(AtlantaManagementInstitute).Од2010година,тааеносителнамеѓународниотсертификатзапрофесионалцивообластанаменаџментконсалтингот-CMC®.

ЉубицаНуриеВишсоветникнаУправниотодборзамеѓународниодносивоСтопанскакоморанаМакедонијаикоординаторнаСоветотзастранскиинвеститори.ПокрајтоаеиИзвршенсекретарнаMAKPRO/SECI,членнаСекретаријатотнаАсоцијацијатанабалканскикоморииНационаленпроекткоординаторнаPARTNERSIIIиEurochambresРегионаленпроект. СредноучилиштеиПравенфакултетзавршувавоНовиСадкадеигостекнувасвоетопрвоработноискуствокаконовинарворадионамеѓународнитеми,потоаработикакокакосоветниквоСекретаријатотзаекономскиодносисостранствонаР.Македонија,подоцнаикакосоветниккоординаторзаекономскиодносисостранствововрскасоЕвропскаУнија.Од 2001годинакакошефнаЦентаротзаЕУинтеграцииворамкитенаСтопанскакоморанаМакедонија,подоцнаикакоДиректорнадирекцијатазамеѓународнасоработкапромовирањеиинформирањеначленките,СтопанскакоморанаМакедонија.

Сите учесници на семинарот ќе добијат: работен материјал; ручек и одвежување; сертификат за учество на семинарот. Пријавување најдоцна до 8 ноември 2012 година.

Контакт лице : Елизабета Андриевска-Ефтимова Тел: ++ 389 2 3244074, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Контакт лице : Ленче ЗиковаТел: ++ 389 2 3244054, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Eднодневен семинар

“АКТУЕЛНИ НОВИНИ ВО ЗАКОНОТ ЗА ЈАВНИ НАБАВКИ”(Успешно подготвување на понуди, запознавање со новини, успешно користење на ЕСЈН, електронско поднесување на понуди и учество на е-аукции

во 100% објавени огласи и правна заштита во постапките)20 ноември 2012 година, 10.00- 16.00 часот, Стопанска комора на Македонија, сала 1, на Vти кат

Соогледнафактотдекаод01јули2012година,стапијавосилаголембројнаизмениидополнувањанаЗаконотзајавнинабавкикакоштосепорталмалијавнинабавки(објаванаситеогласидо5.000евра),техничкидијалогсопонудувачитезанабавкитенад130.000евра,негативниреференци,квалификацискисистемкакоиобјаванаогласизаЈПП(јавноприватнопартнерство)иконцесии,СтопанскатакоморанаМакедонијаорганизираеднодневенсеминарсонаслов“Успешноподготвувањенапонудите,запознавањесоновините,успешнокористењенаЕСЈН,електронскоподнесувањенапонудииучествонае-аукцииво100%објавениогласииправназаштитавопостапките”.Семинаротќесереализирана30октомври2012година(четврток),вопериодотод10.00-16.00часот,вопросториитенаКомората(сала1наVтикат). Насеминаротќесеразгледуваатактуелнитемивојавнитенабавки,какоштосе:

• применанапоследнитеновинивојавнитенабавки• какодасеподготвиисправнапонуда• каквадокументацијасекористизаподнесувањенапонуда• каконајбрзодадознаетезаново-објавенитетендери• какодаучествуватевопостапкакојасеспроведувапоелектронскипат• штоеелектронскааукцијаикакодаучествуватенанеа• штоеинтегрираниотелектронскисистемзајавнинабавки• какосеподготвуважалба• коисевашитеправавопостапката• негативниреференци

Семинаротенаменетзаситеделовнисубјекти(економскиоператори)коиучествуваатвопостапкитезајавнинабавки,аособеноза: -лицатакоигиподготвуваатпонудитеиподнесуваатпонудитевохартија,поелектронскипатиучествуваатнае-аукции -менаџментоткојодлучувазасодржинатанапонудитеивашитеправавопостапката. Обучувачи : ОбучувачитесеекспертиодБиротозајавнинабавки.

Заситеучесницинасеминаротќебидеобезбедено:книгата„ПрименанаЗаконотзајавнинабавкивопракса“-второиздание;работенматеријал;ручeкиосвежување;сертификатзаприсуствонасеминарот.

САЕМИ,СЕМИНАРИ,ФОРУМИ,ПРЕЗЕНТАЦИИ

Page 23: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО 23четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

САЕМИ,СЕМИНАРИ,ФОРУМИ,ПРЕЗЕНТАЦИИ Книгата„ПрименанаЗаконотзајавнинабавкивопракса“-второизданиеќевидадеодговорнамногупрашањаидилеми:

-какоикадесеобјавувааттендерите?-какополеснодајаподготвитевашатапонуда?-коидокументисепотребнизаучествовопостапката?-штоетехничкидијалогикакосеспроведува?-Негативнареференцаиосновизанејзиноиздавање?-какоправилносеподнесувапонудата?-какодасеучествуванае-аукција?-коисевашитеправавопостапката?-какоикадедагизаштититеовиеправа?-какодасерешатодреденипроблемивопракса?

Пријавувањенајдоцнадо15ноември2012година

Контакт лице : Елизабета Андриевска-Ефтимова Тел: ++ 389 2 3244074, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Контакт лице : Анита МитревскаТел: ++ 389 2 3244057, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Еднодневен семинар

„КАКО ДА ГО ЗГОЛЕМИТЕ ВАШИОТ ИЗВОЗ! -ПРЕДИЗВИЦИ НА ИЗВОЗНИОТ БИЗНИС“(Семинар наменет за извозните компании од Република Македонија)

22 ноември 2012 година, 9:30-16.00 часот, Стопанска комора на Македонија, сала 1 на 5-ти кат

Соцелнаизвознитекомпаниидаимседоближатсовременитетрендовинаглобалниотпазаридагинасочиконквалитетнопланирањенаизвознитеоперации, Стопанската комора на Македонија на 22 ноември 2012 година, организира еднодневен семинар на тема „Како да го зголемите вашиот извоз!-Предизвицинаизвозниотбизнис“.Обукатаќесереализиравопериодотод9.30до16.00часот,восала1,на5кат. Семинаротедизајнираннаначинкојовозможува: • Совладувањенаметодологијатазакреирањенастратегиизаизвоз; • Совладувањенаметодологијатазаизготвувањенаефективнимаркетингплановизаизвоз; • Сознавањеналогикатанаразличнитенецаринскибариеринаглобалниотпазар; • Спецификинапреговориибизнискултуранапоединечниземји.

ПРИСТАП Програматанасеминароткомбинирапредавањаиразменанаискуства.Тојќеимовозможинаслушателитедаизградатзајакнатарамканазнаењавообластанасовремениотизвоз,соакцентнавештинитезавлезнастранскитепазарикоигарантираатредуциранделовенризик.Насеминаротќесевклучатигости-предавачиодреномиранамакедонскаизвознакомпанија.Семинаротќесереализиравочетирипосебнимодули.

ПРОГРАМА Модул 1: Стратегии за извоз Постоењетонастратегијатазаизвозвоеднакомпанијеовозможувапревземањеопределениактивностииакциивонасоканапостигнувањенацелитеодистата. Во овојмодул ќе се образложинеоходноста одизготувањена стратешкипланови за извози видовина стратегии.Исто така во ова поглавје ќе сеанализираатразликитепомеѓустратегиитезаизвознапостоечитеинановитепазари. Овојделодсеминаротќеимпомогненакомпаниитедајаразбератважностанастратешкитеплановизаизвоз,идагисовладааттехникитезаизготвувањенаквалитетнаисеопфатнастратегијазаизвоз.

Модул 2: Маркетинг план за извоз Честапричиназанеуспехнаизвознитезафатинакомпаниитееслабоставофазатанапланирањетозаизвоз.Стручноизготвениотмаркетингпланзаизвозенеопходендокументштонакомпанијатаи’помагадајаоствариизвознатастратегија.Тојдаваодговорнаситепрашањавоврскасочекоритезаимплементацијанаизвозната стратегијаипретставуваводич запостигнувањена стратешкитецели.Неговотоизготвувањепретпоставувадонесувањеодлуки за влијаниетонаизвозотврзрастотнакомпанијата,какоизаобемотиприродатанаизвознатаактивност.Маркетингпланотзаизвоз,истотака,помагакомпанијатадагозадржифокусотврзпоставенитеизвозницели. Овојделодсеминаротќеимпомогненакомпаниитеда јаразбератважностанамаркетингпланирањетозаизвоз,ида гисовладаат техникитезаизготвувањенаквалитетенисеопфатенмаркетингпланзаизвоз.

Модул 3: Нецарински бариери на глобалниот пазар Модулотепосветеннаразличнитекатегориинецаринскибариеривомеѓународнататрговијашточестопатигоотежнуваатслободниотпротокнастокииуслуги.Ќебидатпрезентиранипричинитезадонесувањеполитикизавоведувањенанецаринскимеркиодстрананавладите,какоипоследицитеоднивнатаприменазаглобалнатанадворешно-трговскаразмена.Посебенакцентќебидеставеннанецаринскитемеркивопериодотнаактуелнатафинансискакриза.

Модул 4: Бизнис култура и преговори Секојпазаримасвоиспецифики.Серазликувапоразличнитебарањаижелбинапотрошувачите.Тојпазарспоредкарактеристикитенапотрошувачитесеразликуваодпазаротвокојработиизвознатакомпанија.Задасепостигнатодличниделовнирезултатиидасеосвоиновпазар,компанијататребадаимајасна

Page 24: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО24 четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

САЕМИ,СЕМИНАРИ,ФОРУМИ,ПРЕЗЕНТАЦИИсликазатиеспецификиизабизнискултуратавоистата. Модулотепосветеннакарактеристикитеибизнискултуратанапоединиземјииначинитенаводењепреговори.

Запредавачoт: М-рОлгаМихајловаТикваровскаедолгогодишенменаџментконсултантсоискуствовосоветувањевообластитенамаркетингот,деловното планирање, стратешкиот менаџмент, пазарните информациски системи, човечките ресурси, организацискиот развоји корпоративните комуникации. Работела заприватниклиентиодпроизводственитеиндустриии услугите воМакедонија, какоизанарачателиодјавниотиневладиниотсектор.Вопоследните15годинибилаангажиранакакопостојансоработникнапроектинаСветскатабанка,УСАИД,УНДП,ЕУиИФЦ.БиладелодврвнитераководстванаАгенцијатазаприватизацијаиАгенцијатазасупервизијанакапиталнофинансиранотопензискоосигурување.Обукавообластанаизвознатапромоција завршилавоАвстралија (Austrade);обукавообластанаменаџментот воСАД (USIS); обукавообластанаинвестицискатапромоција воШвајцарија (MIGA);иобукавообластанамеѓународниотмаркетингвоСАД(AtlantaManagementInstitute).Од2010година,тааеносителнамеѓународниотсертификатзапрофесионалцивообластанаменаџментконсалтингот-CMC®.

Сите учесници на семинарот ќе добијат: работен материјал; ручек и одвежување; сертификат за учество на семинарот. Заинтересираните за учество на овој семинар можат да се пријават најдоцна до 19 ноември 2012 година.

Контакт лице : Елизабета Андриевска-Ефтимова Тел: ++ 389 2 3244074, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Контакт лице : Ленче ЗиковаТел: ++ 389 2 3244054, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Меѓународни деловни средби на Саемот за претприемништво во Србија

,,БИЗНИС БАЗА 2012“ ВО БЕЛГРАД EnterpriseEuropeNetworkприСтопанскатакоморанаМакедонијаорганизираучествонаМеѓународнитеделовнисредбина30ноември2012годинавоБелград,Србија.НастанотсеорганизираворамкитенаМеѓународниотсаемзапретприемаштво,,БИЗНИСБАЗА2012“,штоќесеодржиод29ноемвридо01декември2012година,вохала1воБелградскиотсаем.ОрганизаторисепартнеритеодЕвропскатамрежазапретприемаштвонаСрбијаиСтопанскатакоморанаЛуксембург. Какодополнителнапрограмазаподдршканамалитеисреднипретпријатијана29.11.2012годинаќеимаделовнисредбиивоИнџија,соорганизиранапосетанаиндустрискатазона. СекторикоиќебидатзастапенинаМеѓународнитеделовнисредбисе:

• градежнаиндустријаиматеријали;• дрвнаиндустрија;• електроиндустријаиматеријали;• металнаиндустрија;• обновливиизворинаенергија;• рециклирањеи• информатичкатехнологија.

НаМеѓународнитеделовнисредбиВисеовозможувадагизапознаетепотенцијалнитемеѓународниделовнипартнери,даостваритедиректниконтактисопретставницитенастранскитепретпријатија,даразменитеискувства,примеринадобрипраксиидавоспоставитеделовнасоработка. Учеството на Меѓународните деловни средби е бесплатно. Можете да се пријавите наследниот линк: http://www.een-matchmaking.com/bridge2balkan2012 Контакт: Enterprise Europe Network при Стопанската комора на Македонија

Контакт лице : Лазо АнгелевскиТел: ++ 389 2 3244090, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Контакт лице : Софче ЈовановскаТел: ++ 389 2 3244060, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Page 25: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО 25четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

САЕМИ,СЕМИНАРИ,ФОРУМИ,ПРЕЗЕНТАЦИИOд29ноемвридо2декември2012годинавоРепубликаТурција

„PLASTEURASIAISTANBUL2012“*СтопанскатакоморанаМакедонијаи„АдонисГруп“веносатнасаемотсообезбеденобесплатносместување(двеноќевањасопојадоквореномиранхотел),локалентрансфер(одaeрoдpoмдохотел)ивлезницизаСаемот

Mеѓународeнсаемзапластика„PLASTEURASIA ISTANBUL2012“ е еден одпоголемитеспецијализиранимеѓународнисаемскиманифестацииодваковтип,накојаштоќеучествуваатголембројреномиранитурскиистранскикомпании. ПосетителитенаСаемотќеимаатможностдагивидатпроизводитештотурскитеистранскитекомпанииќегипласираатодобластана:

- пластични профили и цевки, гуми, машини за вајарство, пластични филм-машини, машини за термообликување,гранулати,машинизафлексо-печатење,миксер-машини;

- инженеринг- пластика, ПВЦ-адитиви, хемикалии за гуми, инженеринг полимери, ПВЦ-соединенија, термопластичниеластомери,масла,полиетилен,пигменти,растворувачи;

-завртки,редуцири,системизароботика,разладникули,хоперсушилници,магнетиметалнисепаратори;-резистори,сензори,индикатори,електронскискали,статичнаопрема,индустрискигрејниелементи;-пластичникалапи,ПВЦ-калапи,калапизаамбалажа;-хидрауличницилиндри,пумпи,опремаидодатоци,компресори;-технологијазарециклирањенапластика,машинизадробењенапластика,пластичнисистемизафилтрирање.

На Саемот ќе учествуваат ексклузивни, меѓународни трговски брендови и познати реномирани компании од Турција, кои ќе се претстават со своите најдобрипроизводи. Оваа годинаСаемот ќе се одрживо 10 хали, кадешто ќе учествуваат над1000 компанииод 50 земји. КомпаниитенаСаемот ќе ги презентираат нивнитенајновитехнологииимашинизапластика. Саемотможедагопосетатсамодвaјцапосетителиодеднакoмпанија. СтопанскатакоморанаМакедонија,восоработкасоовластениотзастапникнасаемскиоторганизатор„АдонисГруп“,организирапосетанамакедонскикомпаниинасаемскатаманифестацијаод29ноември-1декември2012година,соавтобускипревозиалтернативновосопственарежија. Обезбедени се:

- бесплатно сместување, две ноќевања со појадок (во реномиран хотел); - локален трансфер (трансфер од aeрoдpoм до хотел); - како и бесплатни влезници за Саемот.

Посетителотгипокривапатнитеиадминистративнитетрошоциконсаемскиоторганизатор„Адонис“од125еврасоавтобускипревоз(доколкуесосопственпревоз-45евра),какоиорганизационитетрошоциконКомората(2.950денаризачленки,а5.900денаризанечленкинаКомората). Стопанската комора на Македонија и „Адонис Груп“ ги покануваат сите заинтересирани македонски компании да се пријават за посета на саемската манифестација најдоцна до 9.11.2012 година. Заподеталниинформацииза„PLASTEURASIAISTANBUL2012“контактирајтене`.

Контакт лице : Наташа СтојановскаТел: ++ 389 2 3244064, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Контакт лице : Зорица МешковаТел: ++ 389 2 3244018, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Трисаемскиманифестацииод6до8декемвривоБурса,РепубликаТурција

„BURSA METAL PROCESSING TECHONOLOGIES FAIR“, .„BELEX“ И „BURSA SHEET METAL PROCESSING TECHNOLOGIES FAIR 2012“

*Обезбеденисе:бесплатносместување,двеноќевањасопојадок(вореномиранхотел),локалентрансфер(трансферодaeрoдpoмдохотел),какоибесплатнивлезницизаСаемот. Во периодот од 06 декември до 08 декември 2012 година, во Бурcа, Република Турција, ќе се одржи 11. традиционален меѓународен саем за обработка на метал - BURSA METAL PROCESSING TECHONOLOGIES FAIR,10.cаем за енергетика - BELEX 2012, 4.cаем за цевки, лим и профили - BURSA SHEET METAL PROCESSING TECHNOLOGIES FAIR 2012. Станувазборзаеднаодпоголемитеспецијализиранимеѓународнисаемскиманифестацииодваковтип,накојаштоќеучествуваатголембројреномиранитурскиистранскикомпании. ПосетителитенаСаемотќеимаатможностдагивидатпроизводитештотурскитеистранскикомпанииќегипласираатодобластана: Во делот на метал: -чиппроизводи,преси,рачниалати,електронскистругови,хидрауличнипневматскисистеми,компресори,хемикалии,индустрискироботи,мерењеиконтроланаквалитетидр. Во делот на енергетиката: -системизапроизводствонаелектричнаенергија,генератори,алтернатори,акумулатори,трансформатори,регулатори,електромотори,кабли,дистрибуцијанаелектричнаенергија,громобрансказаштита,броила,осветлување,осцилоскопи,конектори,безбедноснисистемиидр. Насаемотќезематучествоексклузивни,меѓународнитрговскибрендовиипознатиреномираникомпанииодТурција,кадештоќесепреставатсосвоитенајдобрипроизводи. Саемот може да го посетат само двaјца посетители од една кoмпанија. Обезбедени се бесплатно сместување, две ноќевања со појадок (во реномиран хотел), локален трансфер (трансфер од aeрoдpoм до хотел), како и бесплатни влезници за Саемот. Посетителотгипокривапатнитеиадминистративнитетрошоциконсаемскиоторганизатор„Адонис“од125еврасоавтобускипревоз(доколкуесосопственпревоз-45евра),какоиорганизационитетрошоциконКомората(2.950денаризачленки,а5.900,00денаризанечленкинаКомората).СтопанскатакоморанаМакедонијгипокануваситезаинтересиранимакедонскикомпаниидасепријаватзапосетанасаемскатаманифестацијанајдоцнадо16.11.2012година.

Контакт лице : Наташа СтојановскаТел: ++ 389 2 3244064, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Контакт лице : Војкан НиколовскиТел: ++ 389 2 3244068, Факс:++ 389 2 3244088

E-адреса: [email protected]

Page 26: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО26 четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

ПОНУДА-ПОБАРУВАЧКАСТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА

ECONOMIC CHAMBER OF MACEDONIA

ISO 9001:2008FS 549642

TMBSI

КомпанијаодЧешкабарадистрибутервоРепубликаМакедонијазапласманнаелектро

опрема,електричниразводници,разводникутиииорманчиња.

Валидностдо:22.3.2013година

КомпанијаодЧешканудикомплекснирешенијавообластанаавтоматизацијазаенергетикаииндустрискипроцесинаменетизамакедонски

компании.Валидностдо:22.3.2013година

КомпанијаодТурцијабарасоработкасотекстилнифабрикивоРепубликаМакедонијазапласманна

металникопчињаидрикерииметалнитоки.Валидностдо:22.5.2013година

МакедонскакомпанијабарадистрибутеривоЕвропскатаунијазапласманнамедицинскакозметика–липокозметика,производисо

природнилипозоми,етеричнимаслаидругиактивниматериизанегаизаштитаналицето,телотоизаштитанакожатаоднадворешни

радикалиизрачење.Валидностдо:22.10.2013година

МакедонскакомпанијабарадистрибутеривоЕвропскатаунијазапласманнадиететска

програма–диететскипроизводисоматиченмлеч,прополис,антиоксиданси,минерали,витамнини,лековитибилкиилесносварливаибогатахрана–

растителниркулци.Валидностдо:22.10.2013година

КомпанијаодЧешкабарасоработкасотекстилнифабрикивоРепубликаМакедонијазашиењеспортскаоблекаодпамучниматеријаликоигиобезбедуваатсамидостоилјадипарчињаворегионотнаСветиНиколе,ШтипиСтрумица.

Валидностдо:24.6.2013година

КомпанијаодБугаријабарадистрибутеривоРепубликаМакедонијазапласманнаоргански

природничаеви.Валидностдо:24.3.2013година

КомпанијаодБугаријабарадистрибутерзапласманнаролетни,гаражнивратиивнатрешнии

надворешнивративоРепубликаМакедонија.Валидностдо:24.3.2013година

КомпанијаодБугаријабарадистрибутервоРепубликаМакедонијазапласманнаалкохолнипијалоци,виски,џин,рум,вотка,бренди,винои

енергетскипијалаци.Валидностдо:24.3.2013година

КомпанијаодБугаријабарадистрибутервоРепубликаМакедонијазапласманнапуканки

пакуванивокесизамикровалнапечка.Валидностдо:24.3.2013година

КомпанијаодКинабарадистрибутервоРепубликаМакедонијазапласманнаавтоделовиод

пластика.Валидностдо:25.3.2013година

КомпанијаодГрцијабарапартнеризасоработкавоРепубликаМакедонијазадавањенауслугиво

областана:•животнасрединаистудии–бизнис-лиценци;

•хемискаанализа;•консултант-менаџменткомпании-ИСО

сертификати;•струченвеб-дизајн-креирањенакорпоративен

идентитет;•информатичкатехнологија(градежништвоипродажбанасофтверзабизнис-софтвер);•апликациинадигиталнакартографијаигеографскиинформационисистеми(ГИС).

Валидностдо:25.3.2013година

КомпанијаодГрцијабарапартнеризасоработкавомашинскатаиндустријавоРепублика

Македонијазапласманнаделовизамашини.Валидностдо:25.3.2013година

КомпанијаодГерманијабарадистрибутервоРепубликаМакедонијазапласманнамашиниза

мелењенадрвоипечкизадрво.Валидностдо:26.02.2013година

КомпанијаодГерманијабарасоработкасофирмивообластаназемјоделиетовоРепубликаМакедонијазапласманнамашинизажнеењеи

постројкизавештачкидожд.Валидностдо:26.02.2013година

КомпанијаодГерманијабарадистрибутервоРепубликаМакедонијазапласманнамембрански

цевкизавентилацијасооптималендизајнзаиндустрикиотпадниводи.

Валидностдо:26.02.2013година

КомпанијаодЧешкабаразастапниквоРепубликаМакедонијазапласманнасанитарнаопрема.

Валидностдо:26.02.2013година

КомпанијаодКиназаинтересиранаезапласманнауредизамерење,мернисистеми,мернаопрема,медицинскиваги,деловизауредиза

мерењевоРепубликаМакедонија.Валидностдо:29.3.2013година

КомпанијаодРепубликаМакедонија,овластенексклузивендистрибутернареномиранафабрика

заЛЕД-осветливањеодКина(њњњ.схеенлѕ.цом)барадистрибутеринаЛЕД-производиза

територијатанаРепубликаМакедонија,СрбијаиКосово(ЛЕД-панели;ЛЕДdownlihter;ЛЕД-цевки;

ЛЕД-сијалици).Валидностдо:12.10.2013година

РеномиранакомпанијаодР.Македонијапродавакомплетфабрикасоавтоматскалинијазапроизводствоначистприродентеченјаглен

двеоксид,квалитетнаменетизапроизводствонаЦоца-Цола,ПепсиЦола,сокапацитетодцца1.000кг/хготовпроизвод,сомашиназаполнењенатеченјаглендвеоксидвобоциод2,5–50литри,содвестатичницистернииеднанајмодерна

цистерназапревознатечниотгасдокупувачите,содваизвора(бунари)наводаисосопственаконцесијазаземјиштето.Ценаподоговор.

ЛокацијатанаобјектотевооколинатанаБитола,дограницатасоГрција.

Валидностдо:5.10.2013година

КомпанијаодИталијазаинтересиранаедаоткупувалешнициодРепубликаМакедонијакоиќесекористатвопроизводствотоначоколади.

Валидностдо:29.3.2013година

ТурскакомпанијабарадистрибутервоРепубликаМакедонијазапласманнамедицинскизавои.

Валидностдо:29.3.2013година

ХрватскакомпанијабарадистрибутервоРепубликаМакедонијазапласманналекови,диеталниикозметичкиприродни

препарати.Валидностдо:29.3.2013година

ГрчкакомпанијабараексклузивензастапниквоРепубликаМакедонијазапласманнаженски

чевли.Валидностдо:29.3.2013година

Главениодговоренуредник,СавоПејчиновскител::(02)3244036,[email protected]

Ова е само дел од богатата Понуда и Побарувачка на

Стопанската комора на Македонија што може да се превземе од

нејзиниот веб-порталwww.mchamber.mk

Контакт: Мирјана КоцеваЕ-адреса: [email protected]

Тел:3244-035; Факс: 3244-088

Page 27: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО 27четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113

Page 28: Бизнис ИНФО број 113 од 1 ноември 2012 година

БИЗНИС ИНФО28 четврток, 1 ноември 2012, Бр. 113