52
БИЗНИС ИНФО 1 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80 СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА Број 80 од 12.01.2012 контакт call центар (02) 15015 www.mchamber.mk БЕСПОШТЕДНА БОРБА НА ПАЗАРИТЕ - КОНКУРЕНТНОСТА НАЈМОЌНО ОРУЖЈЕ Подготвен пакет од 50 економски мерки Нов бран на либерализација на трговијата во 2012 година за македонското стопанство ЕВРОПСКАТА КРИЗА ГО ЗАСИЛУВА ТЕМПОТО НА РЕФОРМИТЕ ОЛЕСНУВАЊЕ И ПОТТИКНУВАЊЕ НА ПРЕКУГРАНИЧНАТА СОРАБОТКА Европски економски интересни заедници

Бизнис ИНФО број 80 од 12.01.2012 година

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Неделен електронски информатор на комората

Citation preview

БИЗНИС ИНФО 1четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА

Број 80 од 12.01.2012 контакт call центар (02) 15015 www.mchamber.mk

БЕСПОШТЕДНА БОРБА НА ПАЗАРИТЕ - КОНКУРЕНТНОСТА НАЈМОЌНО ОРУЖЈЕ

Подготвен пакет од 50 економски мерки

Нов бран на либерализација на трговијата во 2012 година за македонското стопанство

ЕВРОПСКАТА КРИЗА ГО ЗАСИЛУВА

ТЕМПОТО НА РЕФОРМИТЕ

ОЛЕСНУВАЊЕ И ПОТТИКНУВАЊЕ НА ПРЕКУГРАНИЧНАТА СОРАБОТКА

Европски економски интересни заедници

БИЗНИС ИНФО2 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

СЕ ПОДГОТВУВАМЕ ЗА НОВА КРИЗА

Ги спремаме сите планови за 2012. Светските текови, посебно оние на европскиот пазар, случувањата во ЕУ посебно поврзани со „земјотресот“ во Грција, сигналите кои покажуваат забележливо намалување на производството и растот на бруто-општествениот производ во ЕУ, не предупредуваат дека 2012 година е година на нова криза. Ние, стопанствениците бараме и се надеваат дека Владата како и многу пати досега ќе ги оствари нашите барања. Најважното прашање е обезбедувањето на „крвоток“ за живот на стопанството во Републикава, на овој југо-западен регион на Македонија. А, тоа е патот Велес-Прилеп во должина од околу 65 километри преку Дервен, за побрзо доставување до п о т р о ш у в а ч и т е , заштеди на енергија и намалување на дефекти. Од големо значење е отворањето на индустриските зони и реализација на инвестицијата Чебрен-Галиште.

(Симон Наумоски, претседател на Регионалната комора со седиште во Прилеп)

УШТЕ НЕ ГО ПРАКТИКУВАМЕ КАПИТАЛИЗМОТ

Проблемот со неликвидноста е помалку мистериозен: сите за него зборуваат во четири очи, се жалат на приеми и неформални состаноци, но кога ќе имаат официјална средба или изјава никој не сака да каже точна бројка. Сè додека тие фирми молчат, јас ќе останам на своето убедување дека неликвидноста пред сè е проблем, односно последица на деловните одлуки кои ги носат менаџерите. Ако сакате да си играте со оган, би требало да знаете дека можете да се изгорите. Претпоставувам дека тие што донеле деловна

одлука да имаат бизнис со државата претходно добро процениле дека можат да издржат во тој деловен однос, кој сите знаеме како функционира. Со исклучок на неколку гранки кои се природно врзани да работат со државните институции, никој со сила не е принуден да работи со нив. На пример, Дајнерс има многу малку деловни односи со одредени државни институции и тие се коректни. Но, секој треба да ја знае границата до каде може да оди во тој деловен однос, треба реално да ја процените можноста на компанијата дали е во согласност со договорот што го потпишувате. Нашиот главен проблем кој сега се манифестира и преку зголемена неликвидност е што не сакаме да го сфатиме и да го практикуваме капитализмот, иако пред 15 години одлучивме да градиме пазарна економија. Наместо решенија и одлуки за тековните околности, многу деловни луѓе и политичари повеќе сакаат да зборуваат за теми, личности и за проблеми од пред повеќе од 20 години, како, на пример, за приватизацијата... На што ги учиме овие млади генерации? Многу од тие млади луѓе кои сега или за некоја година ќе завршат факултет воопшто не знаат за што зборуваме. Ниту знаат, ниту ги интересира приватизацијата, ниту транзицијата, ниту ликовите од минатото... Тие едноставно сакаат модерна држава која има пазарно стопанство со шанса за сите.

Сите постојано бараат и сакаат помош од државата, а кога државата ќе почне повеќе да се меша, е тогаш не чини и многу се меша. Пазарната економија подразбира и ризик да се донесат погрешни одлуки и да се поднесат и последиците од нив. Не може последиците од лошите одлуки на менаџерите да ги сноси државата. Државата треба само да постави правила на игра, кои ќе важат за сите и ќе бидат извесни, а нема да се менуваат кога некој ќе посака без за тоа, на пример, да ги информира бизнисите кои се најзасегнати од тие измени. Е тука треба да бидеме гласни и да бараме

многу повеќе од државата.(Божидар Јанковски, извршен директор на Дајнерс Македонија)

СТАНДАРДОТ ЗА ДОБИВАЊЕ КРЕДИТ СЕ ЗГОЛЕМУВА

Во последните неколку години, финансиската индустрија во Европа, а најмногу во “западниот свет” ги заостри критериумите за стандардно кредитирање, само од две основни причини: од една страна поради економското опкружување и очекувањата за раст кои значително се влошија; додека од друга страна поради меѓународните институции, кои како надлежни за финансискиот систем, бараат зголемување на конзервативноста од страна на банките во однос на своите кредитни активности. Гореспоменатото, се гледа и е изразено преку зголемување на адекватноста на капиталот кој, најголемите банки во една економија, мораат да го постигнат. Што се однесува до Македонија, верувам дека достапноста и расположливоста на кредитите и натаму ќе биде присутна. Меѓутоа, стандардот ќе се зголеми во однос на бараниот квалитет на проектите и инвеститорите (зголемено учество во проектите со сопствени средства). Сметам дека ќе дојде и до зголемување на каматните стапки, бидејќи цената на средства од меѓународните пазари на капитал, значително се зголеми во последните неколку месеци. Но, сепак, во оваа состојба на пазарот, сигурен сум дека ќе најдеме добри финансиски проекти за добри и издржани проекти.

(Сава Далбоков, претседател на Надзорниот одбор на Шпаркасе Банка Македонија и член на Управниот одбор на Штаермеркише Шпаркасе)

Покровители

ПРЕМИУМ Покровители

Златен партнерза 2012 година

на

ЗЛАТЕН ПАРТНЕР

ПОДВЛЕЧЕНО

БИЗНИС ИНФО 3четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Разгледан пакет од 50 нови економски мерки ЕВРОПСКАТА КРИЗА ГО ЗАСИЛУВА ТЕМПОТО НА

РЕФОРМИТЕ

Економскиот совет на првата седница во новата 2012 година разгледа пакет од педесетина нови мерки со кои треба да продолжат реформите во економската сфера, со цел унапредување на условите за водење бизнис, согласно индикаторите за „Дуинг бизнис“ на Светската банка. Како што изјави вицепремиерот и министер за финансии Зоран Сатврески станува збор за мерки и активности кои ќе треба да се имплементираат во текот на оваа година во делот на водење бизнис во 10 индикатори кои ги следи СБ, кои се уште повеќе значајни за домашните компании. На тој начин, според него, ќе им се помогне на компаниите во вакви комплексни и сложени услови какви што ги наметнува состојбата во европската економија. - Во тој дел ги разгледавме индикаторите во 10 области почнувајќи од условите за добивање кредити, условите за регистрација на бизнисите, добивање на градежни дозволи, извршувањето на договорите, солвентноста и несолветноста, односно аспектите на солвентноста на компаниите, информира Ставрески, а пренесува МИА. Тоа, додаде вицепремиерот, е направено во соработка и преку контакти со стопанските комори, односно со компаниите во Македонија, со државните институции, како што е Централниот регистар, Катастарот... и со следење на искуствата на најдобрите земји во светот, како што се Сингапур, Хонк Конг, Ирска и други, кои имаат најдобри резултати во овие реформи. Врз основа на разговорите на Економскиот совет, Министерството за финансии и Владата ќе ги допрецизираат овие мерки и ќе бидат предложени на седница на Владата, по што ќе започне нивната имплементација. - Очекуваме во првата половина од 2012 година сите овие педесетина нови мерки да заживеат во пракса со што ќе се влијае и во насока на намалување на бројот на процедури за добивање на разни лиценци, дозволи, одобренија за градба и слично, како и во насока за скратување на времетраењето што е потребно за фирмите да го направат тоа, и граѓаните, се разбира. И во еден дел за намалување на трошоците, при што ќе ги вклучиме и општините онаму каде што локалната власт е надлежна за одредени мерки и активности. Значи, 2012 ќе биде година на силни реформи во Република Македонија. Владата

продолжува со темпото на засилени реформи бидејќи само на тој начин можеме да ги подобриме состојбите во стопанството и на тој начин ќе се бориме против европската криза којашто очигледно во 2012 година ќе биде најголем предизвик за нас, - посочи Ставрески. Тој информира дека заедно со овие мерки, донесени се и мерките што се однесуваат на поддршка на градежништвото и индустријата преку засилени капитални инвестиции и позасилено влечење на средства од Европската инвестициска банка за мали и средни претпријатија. До крајот на јануари ќе биде доставено барање до Банката за повлекување на нови 100 милиони евра, имајќи ја предвид динамиката на искористеност на претходните 50 милиони. Тоа како што посочува вицепремиерот Ставрески, ќе претставува значителна инфузија во ликвидноста и подобрување на состојбите и пристапот до кредити за македонските претпријатија.

Под лупа технолошко-индустриските развојни зони и планот за нивна реализација за годинава

ЗАБРЗАНО ДО 11 ЗОНИ

Степенот на реализација на активностите за изградба на технолошко-индустриските развојни зони и планот за нивна реализација, се меѓу најзначајните заклучоци на седницата на Економскиот совет со кој претседавал премиерот м-р Никола Груевски (26.12.2011 година). Директорот на Дирекцијата за технолошки индустриски развојни зони Виктор Мизо изјавил дека на седницата станало збор за завршување на сите инфраструктурни активности во зоната Скопје 1, а зоните Скопје 2 и Штип, како што рекол, ќе бидат функционални во 2012 година. Тој посочил дека за зоната Тетово постои тендер за изнаоѓање партнер кој заедно со државата би пристапил кон изработка и оперирање на инфраструктурата и потоа менаџирање со зоната, а истовремено ќе почнат и сите други активности кои вклучуваат планирање, проектирање и почеток на градба на сите останати технолошки индустриски развојни зони за да се стигне со тој број 11 зони планирани во Програмата на Владата и во буџетот на Дирекцијата за технолошки индустриски развојни зони. - Беше разговарано и за почетокот на активностите на АД ТЕТО кое на 28 декември 2011 година ќе почне со прототипно и пробно производство,

што значи во јануари ќе заврши целиот процес за да може потоа активно да биде вклучен во енергетскиот систем на Македонија, рекол Мизо, а го цитира МИА. На седницата станало збор и за динамиката која треба да се преземе од гледна точка на изнаоѓање стратешки партнер за компаниите кои се` уште се во државна сопственост - ЕМО, Охис и Тутунски комбинат. Одговарајќи на новинарско прашање за тоа дали има најава за конкретни инвестиции, Мизо рече дека во моментот разговараат и преговараат за неколку компании и кога тие ќе ја донесат конечната одлука ќе ги информираат медиумите. - Се надеваме дека дел од овие компании треба до крајот на првиот и во средината на вториот квартал да донесат одлуки, но мора да се земе во контекст и она што се случува во Европа и какви ќе се економските предвидувања, што може на некој начин дури и да влијае врз основа на динамиката, бидејќи криза не значи само застанување или одложување на инвестиции, туку и забрзување поради зголемени трошоци на други места, - посочил Мизо. Областите на компаниите со кои се преговара, потенцирал тој, се од автомобилската, хемиската индустрија, електрониката, производството на индустриски текстил. - Дел од нив ги сретнавме на „роуд шоуата“ есента. Значи, без разлика дали тоа беше Европа, Азија или Америка. Имаме од сите три континенти

заинтересирани компании. Се надеваме дека ќе продолжи оној бран инвестиции кој беше за време на летото и почетокот на есента и дека ќе имаме продолжување на тој тренд во првата половина на идната година, - додал Мизо.

ЕКОНОМСКИ СОВЕТ

ПОРАКИ ОЧЕКУВАЊА ДА БИДАТ ИМПЛЕМЕНТИРАНИ

БАРАЊАТА НА СТОПАНСКАТА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА

Пакетот од педесетина нови мерки, којшто Економскиот совет на Владата на Република Македонија го разгледал на правата седница во новата 2012 година, според изјавата на вицепремиерот и министер за финансии м-р Зоран Ставрески, е направен во соработка и преку контакти, покрај другите, и со стопанските комори. Затоа, Стопанската комора на Македонија очекува поголем дел од нејзините барања да бидат имплементирани во овој пакет на мерки. Иако се` уште Комората не е запозната со поединечните конкретни мерки кои ќе треба да се имплементираат во текот на оваа година, според изјавата на м-р Ставрески, тие се однесуваат на условите за добивање кредити, добивањето на градежни дозволи, извршувањето на договорите, солвентноста и несолвентноста, односно аспектите на солвентноста на компaниите... Имено, врз основа на тековните состојби во македонската економија, пред се` во делот на ликвидноста, недоволната побарувачка, односно потрошувачка како предуслов за поттикнување на економските активности, Стопанската комора на Македонија во текот на минатиот месец ја запозна Владата на РМ со императивот од системска поддршка, која одделно по сегменти, главно е насочена на следното:

I Во делот на поттикнување на производството:- одржување на макроекономската стабилност, односно

стабилноста на цените, што е од клучно значење, посебно во очекуваните турбулентни движења на регионален и на глобален план;

- целосна реализација на капиталните инвестиции - во функција на динамизирање на инвестиционите активности и домашната потрошувачка, како и поради приоритетното надминување на состојбите со недоволната развиеност и незаокруженост на инфраструктурата;

- интензивирање на активностите во врска со изработката на детални урбанистички планови за непречено одвивање на приватизацијата на градежното земјиште во сопственост на државата, како и во делот на урбанистичкото планирање за вклопување на бесправно изградените стопански објекти, а се во функција за реализација на започнатите или планираните инвестиции.

II. Во делот на поттикнувањето на домашната потрошувачка и извозот:- интензивирање на активностите за потпишување Договор

за слободна трговија меѓу Република Македонија и Руската Федерација, имајќи го предвид потенцијалот на рускиот пазар, како и традиционалната соработка со партнери од оваа земја;

- целосна реализација на финансиската поддршка на

извозно ориентираните претпријатија, односно целосна реализација на мерките од Програмата на Владата на РМ, на стартот на 2012 година во делот на новите производи на MБПР (посебно на извозниот факторинг - како сега воведен нов производ на МБПР и осигурувањето на кредитите за подготовка на извоз).

III. Кај мерките за подобрување на ликвидноста на компаниите Комората побара:- пребивање меѓу даночните обврски и даночните

побарувања - со што ќе се даде значаен придонес во премостувањето на финансиските проблеми во тековното работење, а посебно во кризни услови на стопанисување;

- формирање на Гарантен фонд за недостиг на колатерал, врз основа на Законот за контрола на државна помош;

- со Проектот „Задолжница“ да се постигне финансиската дисциплина пред се` во функција на подобрување на ликвидноста кај стопанските субјекти.

IV. Во делот на фискалната политика, се побара доследно опстојување на определбата дека ќе нема нови даночни оптоварувања и - потпишување на меѓународни договори за одбегнување

на двојното оданочување со Босна и Херцеговина, иако е членка на ЦЕФТА, како и со Израел и со Норвешка, бидејќи бизнис-заедницата укажува дека се приоритетни за следните активности на тој план.

БИЗНИС ИНФО4 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

За македонското стопанство продолжува либерализацијата на трговијата во 2012

годинаБЕСПОШТЕДНА БОРБА НА ПАЗАРИТЕ,

КОНКУРЕНТНОСТА НАЈМОЌНОТО „ОРУЖЈЕ“

Во Република Македонија просечно намалување на царините за 2,4% - (Закон за Царинската тарифа за 2012, Сл. Весник на РМ 183/2011). Царините кај повеќе стоки од 1 јануари 2012 година паѓаат од 8,9% на 6,5% Намалувањето е согласно преземените обврски од Протоколот за пристапување на Република Македонија кон Светската трговска организација и воедно е последно намалување по овој основ. Намалување има кај течните сапуни, површинско активни препарати, детергенти и некои производи од пластични маси, како цевки, фолии, покривки за подови од пластични маси и др. Намалаени се царините и на стотици производи за поддршка на индустријата, како укинување на царинските стапки на поголема група на стоки пред се` на саден и семенски материјал за земјоделството и репроматеријали за прехранбената индустрија. Меѓу нив е намалување на царината на белиот шеќер од 30% на 5%. Зона на слободна трговија со ЕУ – Договорот за стабилизација и асоцијација меѓу Република Македонија и ЕУ („Службен весник на РМ„ бр.39/2001 и „Службен весник на ЕЗ„ Л124/2001) подразбира целосна, симетрична либерализација во однос на трговијата индустриски производи и на земјоделско-прехранбени производи, со исклучок на најчувствителните прехранбени производи кои и натаму се заштитени преку системот на квантитативно ограничување - квоти, или намалување на актуелната царинска стапка при увоз од Заедницата. Протоколот кон Спогодбата за стабилизација и асоцијација меѓу ЕЗ и Република Македонија („Службен весник на РМ„ бр.122/2007 или „Службен весник на ЕУ„ Л 99/2008) ги регулира стапките на заштита.

Во рамките на процесот на стабилизација и асоциjациа Европската комисија, во октомври одобри прдолжување на Посебните трговски мерки за земјите од Западен Балкан кои

се во тој процесот што значи безцарински пристап кон пазарите на ЕУ речиси за сите стоки ( преференцијална листа ОЈ Л 122/2008) , вклучувајќи и ослободување од другите давачки со карактер на царинското оптоварување. Оваа одлука е објавена во Службениот весник на ЕУ Л 324 , со важење до 31 декември 2016. Истата ќе има и ретроактивна примена за период од 1 јанури 2010 до 30 ноември 2011 година. И понатаму Европската комисија може да ги суспендира посебните трговски мерки за увоз на земјоделски производи и риба и нејзините преработки доколку истиот сериозно го наруши ЕУ пазарот. ЦЕФТА - зона на слободна трговија и можност за дијагоналната кумулација со Турција, ЕУ и ЕФТА - Централноевропскиот договор за слободна трговија (ЦЕФТА 2006), наречен ЦЕФТА 2006 е на сила од 22.11.2007 година („Службен весник на РМ„ бр. 69/2007) и воспоставува зона на слободна трговија со индустриски производи, и во рамките на земјоделските концесии меѓу земјите-потписнички: Македонија, Албанија, Босна и Херцеговина, Хрватска,

Молдавија, Црна Гора и УНМИК за територијата на Косово. Минатата година Македонија ја заврши долиберализација на земјоделски производи со Албанија и со Хрватска и на индустријските производи со Молдавија. Во рамките на ЦЕФТА во примена е и зоната на слободна трговија меѓу Македонија, Србија, Црна Гора, Албанија, Турција и ЕУ преку дијагоналната акумулација на потеклото. ЦЕФТА овозможува дијагонална кумулација на потекло меѓу земјите-потписнички на ЦЕФТА и ЕУ во рамките на обемот на либерализацијата на трговијата со ЕУ на секоја одделна земја но во рамките на интрарегионалната размена. ЦЕФТА-договор покрај либерализацијата на трговијата со стоки, за прв пат отвора простор за зголемена соработка меѓу нејзините членки и во следниве области: трговија со услуги,

јавни набавки, инвестиции и заштита на интелектуалната сопственост. Во рамките на ЦЕФТА, од 1 јанури 2012 се овозможува дијагоналната акумулација на потеклото помеѓу ЕФТА (Исланд, Норвешла, Швајцарија и Лихтенштајн) Македонија, Србија, Хрватска и Албанија (Сл. Весник на РМ 184/2011) Зона на слободна трговија со Република Турција - Договорот за слободна трговија меѓу Република Македонија и Република Турција се применува од 1 септември 2000 година („Службен весник на РМ„ бр. 83/99) и со оваа земја во примена е слободна трговија, освен за земјоделски производи, а за некои од нив се применуваат реципрочни земјоделски концесии. Се` уште е во сила забраната на увоз на пилешко месо од Република Турција. Со Република Турција, заедно со Албанија, Србија и Црна Гора во Македонижја е во примена дијагонална кумулација на потеклото со ЕУ, освен за јаглен, челик и челични производи и земјоделски производи. Зона на слободна трговија со

Украина - Договорот за слободна трговија меѓу Република Македонија и Украина претставува правна рамка со која се регулира билатералната трговска соработка меѓу двете земји, а се применува од 10 септември 2001 година („Службен весник на РМ„ бр. 53/2001). Од 2007 година во примена е целосна либерализација на индустриските производи, а за одделни земјоделски производи во примена се земјоделски концесии. Зона на слободна трговија со ЕФТА од 2012 година – Мултилатералниот договор склучен меѓу Република Македонија и Швајцарската Конфедерација, Кралството Норвешка, Република Исланд и Кнежевството Лихтенштајн („Службен весник на РМ„ број 89/2001), од 1 јануари 2012 воспоставува симетрична либерализација на трговијата со индустриските и земјоделско-прехранбените производи - размената

АКТУЕЛНО

БИЗНИС ИНФО 5четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

АКТУЕЛНО

во двете насоки ќе се одвива без царина. ЦЕФТА овозможува од 1 јануари 2012 дијагонална кумулација на потеклото помеѓу Македонија, Србија, Хрватска, Албанија и ЕФТА. Исланд, е со статус на земја-кандидат за членка на ЕУ и е во преговори со ЕУ од јуни 2010 година. Пристапување на Руската Федерација кон Светската трговска организација – постапно намалување на царинските стапки почнувајќи од 2012 до 2020 година. Руската федерација е во обврска да го ратификува документ за пристапување кон СТО до јуни 2012 година. Со тоа ќе започне процес на постапно намалување на цариските стапки. За повеќе од една третина на производи намалување ќе настапи веднаш по ратификацијата а една четвртина производи во рок од 3 години. Обврската е просечната царинска стапка за земјоделските производи да биде 10,8% наместо сегашните 13,2%, а за индустријските производи 7,3% наместо сегашните 9,5%. По целосна имплементација на обврските, просечна царинска стапки за одделни групи на производи ќе биде:

• 14.9% за млечните производи (сегашната просечна царинска стапка е 19.8%)

• 10.0% за житарки (сегашната просечна царинска стапка е 15.1%)

• 7.1% за маслојадни семиња, маснотии и масла за јадење (сегашната просечна царинска стапка е 9.0%)

• 0,018 евро до 2018 година по литар пиво (сегашната царинска стапка е 0,6 евра по литар)

• 12,5% за вино до 2016 година (сегашната царинска стапка 20%)

• Жестоки пијалаци 1,4 евра на еден литар до 2015 година (сегашната царинска стапка е 2 евра на еден литар)

• 30% за цигарите, но не помалку од 2 евра за 1000 парчиња до 2015 (сега 3 евра за 1000 парчиња)

• 5% за други тутунски производи. • 5.2% за хемиски производи

(сегашната просечна царинска стапка е 6.5%)

• 12.0% за автомобилите (сегашната просечна царинска стапка е 15.5%)

• 6.2% за производи од електро и металопреработувачка (сегашната просечна царинска стапка е 8.4%)

• 8.0% за дрво и хартија (сегашната просечна царинска стапка е 13.4%)

• 0% за памук• 0% за ИТ-производи (сегашната

просечна царинска стапка е 5,4%)

Најдолг период за намалување на царинските стапки ќе биде за свинското месо, 8 години и 7 години за возилата, хеликоптери и авиони. Дел од производите ќе имаат пониска царина во рамките на царинските квоти, но и во однос на одредени земји:

• За говедско 15% (вон квотата 55%)

• За свинско 0% (вон квотата 65%). Квотата ќе биде укината на 1 јануари 2020 со рамната стапка од 25%

• За некој селектирани производи од живинско месо 25% (вон квотата 80%)

• За производи од сурутка 10% (вон квотата 15%)

Руската Федерација и во 2012 година, во однос на РМ ќе продолжи да применува намалена царинска стапка за 25% за производи од Преференцијалната листа на производи, а во рамките на Генерален систем на преференцијали (GSP).

Љубица Нури

Царинска управа на Република Македонија

ОД ВТОРАТА ПОЛОВИНА НА ЈАНУАРИ

ИЗВОЗНО ЦАРИНЕЊЕ НА ТАБАНОВЦЕ

На граничниот премин Табановце - автопат во втората половина на јануари ќе почне да се врши стоковно царинење, соопшти Царинската управа на Македонија. За почеток е предвидено извозно царинење на лесно расиплива стока и стока која е едноставна за физички преглед. Царинењето ќе се врши 24 часа секој ден во неделата, вклучително и празници. Од Царинската управа на Македонија истакнуваат дека се спроведени сите институционални подготовки со цел овозможување на овој процес и натамошно олеснување и забрзување на извозот. Во тек се интензивни подготовки во организациска, техничка, просторна и кадровска смисла.

- Со оглед на фактот дека извозното царинење на граничниот премин Табановце - автопат ќе се одвива 24/7 и без наплата на надомест за престој во терминал, односно царинењето ќе се врши на лентата за излез од Република Македонија, се очекува извозно ориентираните економски оператори интензивно да ја користат оваа можност, - соопштува Царинската управа на Македонија.

ИЗВОЗ во САД$

СТРУКТУРА УВОЗ во САД$ СТРУКТУРА ВКУПНО во САД$

СТРУКТУРА

ВКУПНО РМ 3 705 780 100 5 763 655 100 9 469 435 100ЗЕМЈАЕУ 27 2. 257 578 60,9 3 .165 956 54,9 5.423 534 56,7ЕФТА 27 781 0,7 144 070 2,5 171 851 1,8ЦЕФТА 1 028 845 27,8 656 138 11,4 1684983 17,8ТУРЦИЈА 60 .212 1,6 280.572 4,9 340,.784 3,6УКРАЈИНА 87.620 2,4 146 .312 2,5 233,.933 2,5ВКУПНО 3.462 036 93,4 4.393 048 76,2 7.855 084 82,9

БИЗНИС ИНФО6 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

ФОКУСИРАНО

Клуб на фирми за соработка со земјите од Блискиот Исток, Магреб и од Заливот

БЕЗ СТРАТЕГИЈА - СКРОМНА РАЗМЕНА

Трговската размена на Македонија со земјите од Блискиот Исток е исклчително скромна, со тренд на раст. Како едни од причините се посочуваат отсуството на стопанска стратегија кон регионот, недефинирана правна регулатива, неразвиените деловни врски и непостоење дипломатски претставништва.

Поради инцидентниот пристап, трговската соработка со земјите од Блискиот Исток и од Магреб се сведува исклучиво на претприемничката иницијатива на мал број компании, мал број на производи (во првите 10 месеци од оваа година извезени се само 14 производи) со мали вредности. Обидите на компаниите да ја зголемат соработката и натаму се опструирани од се` уште невоспоставената преференцијална трговија, од недоволната банкарска поддршка, од недостигот на конвенции за меѓусебно признавање и сложената, скапа процедура за заверка на документите, од визните режими, како и од немањето конзуларно-дипломатски претставништва, беше оценето на седницата на Клубот на фирмите за соработка со земјите од Блискиот Исток

и Магреб во Стопанската комора на Македонија (26.12.2011 година). Во работата на седницата учествуваа македонскиот амбасадор во Каиро, претставници на министерствата за надворешни работи и на економија, Царинската управа на Република Македонија, Дирекција за развојно технолошки зони и ИВЗ. Вкупната размена на Македонија со Алжир, Обединетите Арапски Емирати, Бахреин, Египет, Ирак, Иран, Израел, Мароко, Кувајт, Либан, Катар, Саудиска Арабија, Сирија, Јордан, Тунис и Либија во периодот јануари-октомври 2011 година достигна 50,7 милиони американски долари, при што се остварени 15,6 милиони САД долари извоз и 34,9 милиони САД долари увоз. Трговскиот дефицит е 19,3 милиони САД долари, додека покриеноста на увозот со извоз изнесува 44,4 отсто, - истакна Љубица Нури, директор на Дирекцијата за меѓународна соработка при Стопанската комора на Македонија. - Сепак, треба да загрижува затоа што е под еден отсто од вкупната надворешна размена на земјава. Увозот е генерално задржан на исто ниво, а извозот со некои земји е намален, - истакна Љубица Нури. Македонија во земјите од Блискиот Исток и Магреб главно извезува земјоделски и прехранбени производи - 33,3 отсто и производи од железо и челик - 39,1 процент. Во увозното салдо, пак, најмногу се застапени готови производи за домаќинство, електронски уреди и опрема, 26,6 отсто, градежни материјали, 19,8 проценти, нафтени масла и масла од битуменозни минерали, 12,9 отсто и земјоделски и прехранбени производи, 7,7 проценти. Се` уште се сложени и ригидни процедурите на издавање визи за влез во Република Македонија на деловните луѓе

од земјите од Блискиот Исток, Заливот и Југоисточниот медитеран. Деловните луѓе забележуваат дека тоа делува дестимулативно на воспоставување деловни врски со Република Македонија. За многу земји од тој регион, визите се издаваат во Каиро, Софија, Истанбул, Букурешт или Париз, во трети земји, што дополнително ја отежнува и поскапува деловната комуникација. Ова прашање

треба да се преиспита во надлежното министерство и решенијата треба да бидат во функција на поддршка на имплементацијата на Регионалната конвенција за пан-евро-медитерански преференциални правила за потекло, – истакна Љубица Нури. Со финализација на Регионалната конвенција за пан-евро-медитерански преференцијални правила за потекло, ќе се олеснат законските регулативи за трговска размена и во значајна мерка ќе се редуцираат постојните нетарифни бариери во трговијата во овој регион, а кои произлегуваат од неусогласените протоколи за потекло, но и ќе олесни склучување на нови билатерални договори за преференцијална трговија. -Република Македонија ја има потпишано оваа Конвенција која чека на ратификација за нејзина потполна имплементација, за која најнапред е неопходно да се потпишат договори за

ЗаклучоциБИЛАТЕРАЛНИ ПРАВНИ РАМКИ ЗАРАДИ СИГУРНОСТ ВО

РАБОТЕЊЕТО

По расправата на седницата беа усвоени следните Заклучоци:• Процесот на трговска интеграција на земјите од Барцелонскиот процес, кои не се членки на ЕУ, да се разбере како дел од процесот на стабилизација и асоцијација, во координација со Секретаријатот за ЕУ интеграции, Министерството за економија, Министерството за надворешни работи и Царинската управа, а со поддршка на бизнис- заедницата.• Следејќи ја Одлуката на ЕК, да се отпочне со процес на вклучување во единствениот ЕУ-пазар на Египет, Јордан, Тунис и Мароко, од 14 декември 2011 година (приоритет за отпочнување на преговорите е даден на Египет), да се следат преговорите, што може да послужи како база за формирање на преференцијалната листа на производи кои би биле од наш интерес за либерализација. Покрај отстранување на тарифните бариери, ЕУ ќе работи и на билатерални спогодби за заштита на инвестиции и одбегнување на двојното оданочување.

• Да се продолжи со воспоставување на билатералната рамка со овие земји како гарант за сигурност на работењето. Доколку има потреба, согласно Уставниот Закон да се прифатат во транзициониот период конвенциите од поранешна СФРЈ, се` додека не се договорат билатерални спогодби.• Има потреба од билатерално регулирање на проблематика која се однесува на областа давање здравствена заштита со кофинансирање на националното здравство.• Да се помогне банкарскиот систем во воспоставувањето мрежа на кореспондентски банки од тој регион и систем на осигурување.• Да се преиспита можноста Македонската банка за поддршка на развојот да се докапитализира од страна инвестициони фондови од тој регион.• И понатаму да се работи на либерализација на визните процедури за бизнисмените од Медитеранскиот регион.• Да се продолжи со промоција на овие пазари, поддршка на компаниите за да влезат на истите преку запознавање со правната регулатива, сертификација (ХАЛАЛ) и промотивни настани.

БИЗНИС ИНФО 7четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

ФОКУСИРАНО

слободна трговија со оние земји со кој немаме воспоставено либерализиран трговски режим, - истакна Горан Георгиев, од Царинската управа на РМ. Со Конвенцијата ќе се надминат тешкотиите во менаџирањето на мрежата од 60 билатерални протоколи за правилата за потекло меѓу земјите и териториите на евро-медитеранската зона. Таа ќе го замени важечкиот систем на пан-евро-медитеранската кумулација на потекло базирана на билатералните протоколи потпишани меѓу државите-партнери, сега со единствен правен инструмент во форма на регионална конвенција за преференцијални правила за потекло (меѓу земјите од Европската унија, ЦЕФТА, ЕФТА и земјите-потписнички на Барцелонскиот процес). -Во насока на зајакнување на деловните врски и зголемување на трговската размена, приоритет на македонската Амбасада во Каиро во наредниот период ќе биде дефинирање на правната рамка меѓу Македонија и Египет, истакна Миле Манолев, амбасадор на Република Македонија во Египет.

Тоа, пред се`, се однесува на потпишување на договор за слободна трговија, договор за заемна заштита на инвестициите и договор за одбегнување на двојното оданочување и даночната евазија. Амбасадорот изрази задоволство дека сликата за Македонија кај египетските бизнисмени полека се менува и нашата земја станува се` поинтересна за водење бизнис и инвестирање, пред се`, кај големите египетски корпорации. Со стивнувањето на немирите и стабилизација на состојбите во Египет ќе се продолжи со планираните активности на економски план, пред се` поради фактот што Египет е пазар од 80 милиони потрошувачи, Каиро од 20 милиони, на којшто може да се најде пласман за речиси сите производи од македонскиот извоз. Сепак, тој посочи дека кај македонските стопанственици отсуствува чувството за заеднички настап, посебно на вакви пазари со изразени барања како што се стандардизиран квалитет во големи количини, на кој македонските

компании поеднично не се во можност да одговорат. Крум Ефремов од Министерството за надворешни работи ги информираше присутните стопанственици за последователните активности по посетата на Емирот од Катар на Република Македонија. Тој истакна дека економските ресори од двете страни работат на ратификација на неколкуте потпишани спогодни коишто ќе ја олеснат економската соработка меѓу двете земји. Радува фактот што веќе се видливи резултати по двете последователни средби на највисокиот државен врв во Скопје и Доха. Веќе е испратен првиот контингент на жив добиток во Катар, а се` повеќе конкретни понуди за соработка и инвестирање на катарските фирми пристигаат на адресата на македонската Амбасада во Доха. Процесот на интегрирање на двете бизнис-заедници којшто веќе е започнат продолжува преку достава на бизнис-планови од страна на македонските компании заинтереирани за преземање, joint venture или кој и да било облик на соработка со катарските компании. - Конкурентноста на нашите компании на пазарите на Блискиот Исток може да се зголеми со ХАЛАЛ-сертифицирањето, не само на производите, туку и на услугите, како што е туризмот. Јакуп Селимовски, директор на Секторот за верско образование и воспитување при ИВЗ, истакна дека македонските извозниоци можат да се пробијат на овие пазари само доколку го поседуваат Халал-сертификатот. Станува збор за стандард којшто гарантира „се` што е дозволено“ во исламот според шеријатското (верско) право. ХАЛАЛ има повеќе специфики, начин на колење, изземање на алкохолот или адитивите кои содржат свинско месо, сите производи што муслиманското население не ги користи во исхраната..., а освен на индустријата, се однесува и на суровините, туризмот, финансиите, транспортот, пакувањето, амбалажата. Светскиот ХАЛАЛ-пазар ги задоволува потребите на 1,8 милијарди купувачи од муслиманска вероисповед и е најбрзорастечки, но овие производи се конзумираат и од другите религиозни групи.

ДОСИЕ

ТРГОВСКА РАЗМЕНА НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА СО ЗЕМЈИТЕ ОД ЕВРО - МЕД ЗОНАТА, БЛИСКИОТ ИСТОК И

ЗАЛИВОТ ВО ПРВИТЕ ДЕСЕТ МЕСЕЦИ ОД 2011 ГОДИНА

Вкупната трговска размена на Република Македонија со светот во периодот јануари-октомври 2011 година изнесува 9,470 милијарди САД долари, вредноста на извозот е 3,706 милијарди САД долари, а на увозот 5,764 милијарди САД долари. Покриеноста на увозот со извоз е 64,3%. Трговскиот дефицит во периодот јануари- октомври 2011 година изнесува 2,058 милијарди САД долари. Република Македонија во првите десет месеци од 2011 година има остварено трговска размена со Алжир, Обединетите Арапски Емирати, Бахреин, Египет, Ирак, Иран, Израел, Мароко, Кувајт, Либан, Катар, Саудиска Арабија, Сирија, Јордан, Тунис и Либија.

Вкупната надворешно-трговска размена на Република Македонија во посочениот период со земјите од Блискиот Исток и од Магреб достигна вредност од 50,7 милиони САД $, при што е остварен извоз во вредност од 15,6 милиони САД $ и увоз во вредност од 34,9 милиони САД $. (Прилог 1) Трговскиот дефицит изнесува 19,3 милиони САД $, додека покриеноста на увозот со извоз изнесува 44,4 %. Трговската размена со наведените земји учествува во вкупната трговска размена на Република Македонија со

БИЗНИС ИНФО8 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

ФОКУСИРАНО

0,53%, извозот со 0,42%, додека учеството во вкупниот увоз на земјата изнесува 0,61%. Трговски суфицит е остварен со: Ирак, Либан, Обединетите Арапски Емирати, Бахреин, Јемен и со Тунис. Трговски дефицит е остварен со: Мароко, Египет, Јордан, Алжир, Израел, Кувајт, Либија, Катар, Саудиска Арабија и Иран. Најголем трговски дефицит е остварен со Израел, преку 12,2 мил. САД $, а најголем трговски суфицит со Обединетите Арапски Емирати од 5,3 мил. САД $.

Земјите со кои е остварена трговската размена во вредност од над 1 мил. САД $ за десет месеци од 2011 година се: Израел (17,9 мил. САД $); Мароко (1,3 мил. САД $) Иран (5,1 мил. САД $), Египет (5 мил. САД $), Ирак (5,1 мил. САД $), Обединетите Арапски Емирати (7.2 мил. САД $), Алжир (1,2 мил. САД $) , Кувајт (1,5 мил. САД $), Саудиска Арабија (2,3 мил. САД $) и Тунис (2,5 мил. САД $). Земјите во кои е извезено над 1 мил. САД $ се: Ирак (5 мил. САД $), Тунис (1,5 мил. САД $) и Обединетите Арапски Емирати (6,3 мил. САД $). Земјите во кои е увезено над 1 мил. САД $ се: Израел (17 мил. САД $), Алжир (1,3 мил. САД $) и Египет (4,5 мил. САД $), Иран (4,4 мил. САД $), Кувајт (1,5 мил. САД $), Мароко (1,2 мил. САД $), Саудиска Арабија (2,3 мил. САД $) и Тунис (1,1 мил. САД $). (Прилог 2).

Во поглед на застапеноста на производите во размената, во првите десет месеци од 2011 година најмногу во извозот се застапени во вредност на 1мил. САД долари: свежи јаболки, гранулирана згура од производство на железо и челик,

плоснато-валани производи од железо или нелегиран челик и друго со занемарлива вредност. Во увозот, во вредност над 1 мил. САД долари статистиката бележи: плоснато-валани производи од железо или нелегиран челик, чист натриум хлорид и сол (сол за јадење и денатурирана), нафтени масла и масла добиени од битуменозни минерали, други возила за специјална намена, други делови на авиони и хеликоптери, полиетилен, со спечифична густина 0,94 или поголема и др. Споредбено за првите десет месеци од 2011 година, трговската размена со овие земји е зголемена за 19,8 во однос на истиот период од претходната година. Извозот е зголемен за 38,4%, додека увозот бележи раст од 12,9%. (Прилог 3) Во поглед на учеството на производите во вкупната размена, на страната на извозот најголемо учество имаат:

- земјоделски и прехранбени производи (учество од 33,3%);

- производи од железо и челик (учество од 39,1%).

Во увозното салдо најмногу се застапени:

- готови производи за домаќинство, електронски уреди и опема (учество од 26,6%). Тоа пред се` се должи на увозот на ваков вид производи од Израел во вредност од 8,4 милиони САД долари;

- градежни материјали (учество од 19,8%);

- нафтени масла и масла добиени од битуменозни минерали (учество од 12,9%);

- земјоделски и прехранбени производи (учество од 7,7%).

Генерално, “Арапската пролет“ битно не влијаела на трговската рзамена на Република Македонија со регионот. Во првите 10 месеци на 2011 зголемена е трговската размена со Алжир и со Тунис, незначително е намалена со Египет (драстично намален извоз но значително зголемен увоз), Јордан, Мароко, Сирија и Либан и битно е намалена со Либија, при што извозот не се измени битно но нема реализација во увозот. Тоа потврдува дека настаните, освен во однос на Либија, немале екстремното негативно влијание врз деловните иницијативи во однос на овие земји. Потребно е внимателно да се следи развој на економските и полтичките односи во Регионот во идната година и адекватно, во рамките на можното, да се овозможува и да се поттикнува учеството на овие пазари.

И понатаму преовладуваат земјоделски и прехранбени производи и производи на црната и обоената металургија. Регионалната конвенција за пан-евро-мед преференцијални правила за потекло, која е на сила од 1 јануари 2012 година, е реална основа земјата да пристапи кон процесот на билатералните договори. Надворешно-трговската размена со овој регион и понатаму се одвива инцидентно, без генерална стратегија, како резултат и на скромната билатерална регулитава, иако таа од година во година се унапредува по бројот (24 договори со 6 земји), но не и во однос на новите земји. Обидите на компаниите да ја зголемаат размената, особено извозот, и понатаму се опструирани од се` уште невоспоставената преференцијална трговија, недостиг на конвенции за меѓусебно признавање на јавните и други документи, сложената и скапа процедура за заверка на документите кои ги следат надворешно-трговските процедури, комплицираните визни процедури и режими, немањето дипломатско-конзуларни претставништва до тие земји и обратно, визните процедури и немањето локалната поддршка. Земјите од Агадирската спогодба (Јордан, Египет, Тунис и Мароко), како и земјите од Заливот, главно ја имаат апроксимирано националната регулатива со регулативата на ЕУ во однос на трговијата со земјоделски, но и со други производи. Тоа значи дека во нашиот процес на апроксимација (особено во однос на стандардите на квалитет, технички, ветеринарни и фитосанитарни) е потребно да се утврдат приоритетите кои одговараат на експортниот потенцијал. Во практиката постојат примери кои ја потврдуваат оваа состојба (во текот на пролетта 2011 година извоз на јаболко во Тунис беше невозможно поради нашата се` уште неприспособеност за издавање сертификат во однос на одредени заболувања на јаболкото). Конкурентноста на нашите компании може да се зголеми со ХАЛАЛ-сертифицирање, не само на производи, туку и на услуги, како што е туризмот. Во некои земји ХАЛАЛ е услов за влегување на пазарите. Инаку, ХАЛАЛ-сертификацијата на глобално ниво ја зголемува конкурентноста на компаниите. Во Република Македонија компаниите „Макпрогрес“ - Виница, „Виго – 48“ - Битола и „Пик Ко “ - Скопје засега се ХАЛАЛ-сертифицирани. Во процес е сертификација на една кланица во Љуботен и ресертификација на „Ука Комерц“ - Скопје. Следењето на ЕУ-политиките на поддршката на трансформацијата на Медитеранскиот регионот може да послужи како навигатор на деловните активности, како и тендерите во тие

БИЗНИС ИНФО 9четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

ФОКУСИРАНО

земји чиј инвеститор е ЕУ, а се насочени кон трансформацијата на економијата, унапредување на инфраструктурата, прекуграничната соработка и унапредување на демократијата. За периодот 2007-2013 година ЕУ-програмата за соседство има наменето 13 милијарди евра за земјите во кои се случи “Арапската пролет“. Во услови кога се прогнозира продлабочување на економската криза, ЕУ инсистира на успешноста на финансираните реформи со цел целосно и хармонизирано отворање на овие пазари. Освен поддршка на трговското обединување на регионот, зоната на слободна трговија, ЕУ ги финансира реформите и обединувањето на финансискиот, осигурителниот, транспортниот и енергетскиот сектор. Неуспехот на планираните реформи би имале подрастични последици за ЕУ, отколку за самите медитерански земји.

Прилог 1. Трговска размена со земјите од Блискиот Исток и од Магреб во периодот од 01-10.2011 година

Име на земјаИзвоз Увоз Вкупно

количина во кг сума во УСА$ количина во кг сума во УСА$ количина во кг сума во УСА$ЕУРОМЕД ЗЕМЈИ

Јордан 60.890,00 35.496,00 103.560,00 77.721,00 164.450,00 113.217,00Мароко 94.090,00 132.017,00 256.240,00 1.190.086,00 350.330,00 1.322.103,00Сирија 31.342,00 115.051,00 39.598,00 136.778,00 70.940,00 251.829,00Тунис 2.767.745,00 1.497.716,00 205.323,00 1.039.469,00 2.973.068,00 2.537.185,00Бахреин 1.617,00 10.945,00 1,00 128,00 1.618,00 11.073,00Алжир 142.452,00 334.321,00 1.846.490,00 1.218.020,00 1.988.942,00 1.552.341,00Египет 516.047,00 347.798,00 21.445.776,00 4.550.081,00 21.961.823,00 4.897.879,00Израел 366.456,00 840.800,00 4.881.450,00 17.035.781,00 5.247.906,00 17.876.581,00Либан 47.593,00 95.757,00 95,00 1.321,00 47.688,00 97.078,00Либија 88,00 6.152,00 62.972,00 139.043,00 63.060,00 145.195,00Вкупно Еуромед 4.028.320,00 3.416.053,00 28.841.505,00 25.388.428,00 32.869.825,00 28.804.481,00

ЗЕМЈИ ОД ЗАЛИВОТКувајт 122,00 10.051,00 945.001,00 1.549.471,00 945.123,00 1.559.522,00Иран 143.382,00 731.424,00 3.293.479,00 4.392.320,00 3.436.861,00 5.123.744,00Ирак 14.262.769,00 5.077.162,00 67,00 5.320,00 14.262.836,00 5.082.482,00Обединети Арапски Емирати

142.506.976,00 6.264.192,00 283.528,00 935.422,00 142.790.504,00 7.199.614,00

Катар 2.100,00 9.084,00 273.763,00 455.282,00 275.863,00 464.366,00Саудиска Арабија 182.162,00 115.080,00 6.060.526,00 2.258.090,00 6.242.688,00 2.373.170,00

Вкупно Залив 157.097.511,00 12.206.993,00 10.856.364,00 9.595.905,00 167.953.875,00 21.802.898,00ТОТАЛ 161.125.831,00 15.623.046,00 39.697.869,00 34.984.333,00 200.823.700,00 50.607.379,00

Прилог 2: ИЗВОЗ 01-10.2011 (НАД 1 МИЛИОН САД ДОЛАРИ)

ЗЕМЈА СМТК ОПИС НА ПРОИЗВОД КОЛИЧИНА ВО КГ. ВРЕДНОСТ ВО САД ДОЛАРИ

Обединети Арапски Емирати

27861 Гранулирана згура од производство на железо и челик 142.210.810,00 4.469.139,00

Ирак 5740 Јаболки, свежи 12.506.509,00 3.803.561,00

Тунис 67324Плоснато-валани производи од железо или нелегиран челик, неплатинирани или необложени, не повеќе обработувани од топло-валаните со ширина од 600мм или повеќе, не намотани

2.747.323,00 1.460.740,00

БИЗНИС ИНФО10 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

УВОЗ 01-10.2011 (НАД 1 МИЛИОН САД ДОЛАРИ)

ЗЕМЈА СМТК ОПИС НА ПРОИЗВОД КОЛИЧИНА ВО КГ. ВРЕДНОСТ ВО САД ДОЛАРИ

Алжир 67321Плоснато-валани производи од железо или нелегиран челик, неплатинирани или необложени, не повеќе обработувани од топло-валаните со ширина од 600мм или повеќе, намотани

1.826.650,00 1.196.989,00

Египет 27830 Чист натриум хлорид и сол (сол за јадење и денатурирана) во воден раствор или не, морска вода 17.747.970,00 1.222.209,00

Израел 33460

Нафтени масла и масла добиени од битуменозни минерали (освен сурови) и преработки н.н, со содржина > од 70% на Нафтени масла и масла добиени од битуменозни минерали, ако овие масла се основните состој

3.655.640,00 3.824.759,00

Израел 78229 Други возила за специјална намена 14.440,00 1.780.383,00Израел 79295 Други делови на авиони и хеликоптери 505 1.037.062,00Иран 57112 Полиетилен, со спечифична густина 0,94 или поголема 1.670.625,00 2.779.002,00Саудиска Арабија 57112 Полиетилен, со спечифична густина 0,94 или поголема 627.950,00 1.092.212,00

Прилог 3: СПОРЕДБЕН ПРИКАЗ НА ТРГОВСКАТА РАЗМЕНА СО ЗЕМЈИТЕ ОД БЛИСКИОТ ИСТОК И МАГРЕБ ВО ПЕРИОДОТЈАНУАРИ-ОКТОМВРИ 2011 ГОДИНА

Име на земја

Вкупна размена Извоз Увоз2010 2011 Индекс 2010 2011 Индекс 2010 2011 Индекс

Алжир 224.018,00 1.552.341,00 692,8 224.018,00 334.321,00 149 0 1.218.020,00 100

Бахреин 75.340,00 11.073,00 14,6 74.143,00 10.945,00 14,8 1.197,00 128 10,7

Египет 4.334.849,00 4.897.879,00 113 1.104.822,00 347.798,00 31,5 3.230.027,00 4.550.081,00 140,8

Израел 16.133.190,00 17.876.581,00 110,8 610.177,00 840.800,00 138 15.523.013,00 17.035.781,00 109,7

Ирак 3.818.553,00 5.082.482,00 125 3.815.985,00 5.077.162,00 133 2.568,00 5.320,00 207,2

Иран 5.800.936,00 5.123.744,00 88,3 1.364.505,00 731.424,00 53,6 4.436.431,00 4.392.320,00 99,0

Јордан 115.655,00 113.217,00 97,9 89.451,00 35.496,00 39,3 26.204,00 77.721,00 296,6

Катар 537.465,00 464.366,00 86,4 62.594,00 9.084,00 14,5 474.871,00 455.282,00 95,8

Кувајт 1.005.608,00 1.559.522,00 155 17.048,00 10.051,00 58,8 988.560,00 1.549.471,00 156,8

Либан 248.207,00 97.078,00 39,1 224.612,00 95.757,00 42,6 23.595,00 1.321,00 5,6

Либија 3.000.967,00 16.541,00 0,53 269.627,00 16.022,00 5,9 2.731.340,00 519 0,01

Мароко 1.487.849,00 1.322.103,00 88.8 297.612,00 132.017,00 44,2 1.190.237,00 1.190.086,00 100

Обединети Арапски Емирати

3.559.840,00 7.199.614,00 202,2 2.680.852,00 6.264.192,00 233,6 878.988,00 935.422,00 106,3

Саудиска Арабија 789.463,00 2.373.170,00 300,7 203.280,00 115.080,00 56,6 586.183,00 2.258.090,00 385,3

Сирија 346.597,00 251.829,00 72,6 228.767,00 115.051,00 50,2 117.830,00 136.778,00 116,1

Тунис 663.998,00 2.537.185,00 382 27.072,00 1.497.716,00 5548 636.926,00 1.039.469,00 163,1

ВКУПНО 42.142.535,00 50.478.725,00 119,8 11.294.565,00 15.632.916,00 138,4 30.847.970,00 34.845.809,00 112,9

ФОКУСИРАНО

БИЗНИС ИНФО 11четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

ФОКУСИРАНО

ПРИЛОГ 4Билатерална правна рамка на

Република Македонија со Египет, Израел, Ирак, Иран, Катар, Кувајт,

Мароко(ИНГ Регистер 28 февруари 2011

година)

Е Г И П Е Т

ЗАКОН за ратификација на Спогодбата меѓу македонската Влада и египетската Влада за научна и технолошка соработка ( 2000)

ЗАКОН за ратификација на трговската спогодба меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Арапската Република Египет ( 2000)

ЗАКОН за ратификација на Договорот меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Арапската Република Египет за поттикнување и заемна заштита на инвестициите ( 2000)

ЗАКОН за ратификација на Договорот меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Арапската Република Египет за одбегнување на двојното оданочување и за заштита од фискална евазија по однос на данокот од доход и данокот на капитал ( 2000)

ЗАКОН за ратификација на Спогодбата меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Арапската Република Египет за соработка на полето на борбата против криминалот ( 2000)

ЗАКОН за ратификација на Спогодбата за културна соработка меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Арапската Република Египет ( 2000)

Договор за соработка и заемно признавање на сертификатите за потекло на стоките, меѓу Стопанска комора на Македонија и Федерацијата на трговско-индустриски комори на Египет (мај 2003);

ИЗРАЕЛ

ЗАКОН за ратификација на Спогодбата за редовен воздушен сообраќај меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Државата на Израел (1999)

ЗАКОН за ратификација на Спогодбата меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Државата на Израел за соработка во областа на културата, образованието и науката (2005)

ЗАКОН за ратификација на Спогодбата меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Државата на Израел за соработка во областа на здравството и медицината ( 2010)ИРАН

ЗАКОН за ратификација на Спогодбата меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Исламската Република Иран за превоз на патници и стоки во меѓународниот патен сообраќај (1998)

ЗАКОН за ратификација на Спогодбата за културна, научна и образовна соработка меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Исламската република Иран (2001)

ЗАКОН за ратификација на Спогодбата меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Исламската Република Иран за заемно унапредување и заштита на инвестиции (2002)

ЗАКОН за ратификација на Договор меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Исламската Република Иран за одбегнување на двојното оданочување по однос на данокот од доход и данокот на капитал (2002)

ЗАКОН за ратификација на Договор за трговска економска соработка меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Исламската Република Иран (2002)

К А Т А Р

ЗАКОН за ратификација на Договорот за економска, комерцијална и

техничка соработка меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Државата Катар (2005, во сила на 26 септември 2008)

ЗАКОН за ратификација на Договорот меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Државата Катар за одбегнување на двојното оданочување и за заштита од фискална евазија по однос на даноците на доход (2008 )

ЗАКОН за ратификација на Меморандумот за соработка во областа на земјоделството меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Државата Катар (2009)

Потпишани договори :1. Договор за размена на информации меѓу МИА и катарска новинска агенција2. Договор за пружање на авионски услуги 3. Договор за соработка во областа на образованието 4. Договор за соработка во областа на културата5. Договор за регулирање на вработување на работна сила во Катар6. Заемно поттикнување и заштита на инвестициите

К У В А Ј Т

ЗАКОН за ратификација на Договорот меѓу Владата на Државата Кувајт и Владата на РМ за консолидација и репрограмирање на одредени долгови на РМ спрема Државата Кувајт (1997)

ЗАКОН за ратификација на Спогодбата меѓу Владата на Република Македонија и Владата на Државата Кувајт за економска и техничка соработка (2003)

Закон за ратификација на Договорот за статусот на на силите на Република Македонија во Кувајт (2003)

ЗАКОН за ратификација на договорот меѓу Република Македонија и државата Кувајт за заемно поттикнување и заштита на инвестиции („Сл. весник на РМ„ 57/2010)

БИЗНИС ИНФО12 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

ФОКУСИРАНО

М А Р О К О

ЗАКОН за ратификација на Договорот меѓу Владата на Република Македонија и Кралството Мароко за одбегнување на двојното оданочување и за заштита од фискална евазија по однос на даноците на доход (2010 )

ЗАКОН за ратификација на договорот меѓу Република Македонија и Кралството Мароко за заемно поттикнување и заштита на инвестиции („Сл. весник на РМ„ 57/2010)

- Унија за Евро-медитеран, акт на министрите за трговија, ноември 2010 година

Приоритети за зајакнување на Евро-медитеранските трговски

односи во 2011 годинаЗАДАЧИ ЗА БРЗО ИСПОЛНУВАЊЕ

А. Механизми за олеснување на трговијата и инвестициите

- Обезбедување на транспарентност, достапност на пазарните, инвестициони и други релевантни информации за трговија и инвестиции преку основање на фокални информативни точки и по пат на ИТЦ - креирање на Порталот по урнекот на EU Export Help Desk.

- Формирање на министерска експертска работна група за трговија, која ќе има мониторинг врз фокалните точки, ќе дава поддршка, ќе работи на отстранување на тесните грла во протокот на стоки, ќе предлага и други мерки кои ќе ја поддржат Евро-медитеранската интеграција, ќе поттикнува и ќе дава експертска помош во регулаторната хармонизација.

- Функционалноста на механизмите ќе биде финансиски поддржана со ЕУ-фондови наменети за тие цели.

Б. Зајакнување на соработката со бизнис-заедницата за развивање на Евро-медитеранските трговски и инвестициони односи

- Министрите се согласија дека е неопходно вклучување на Евро-медитеранската бизнис-заедница во дефинирањето и имплементацијата на Евро-медитеранската трговска агенда. На овој начин ќе се подигне свеста на бизнис-заедницата за можностите што ги нудат Евро-медитеранските договори за слободна трговија и ПанЕвроМед системот за дијагонална кумулација на потеклото. Утврдените приоритети треба да се достават до бизнис-заедницата, за консултации, а потоа да се

организира Евро-медитерански бизнис-Форум.

В. Обновување на соработката во борбата против пиратеријата и фалсификувани производи во Евро-медитеранскиот регион

- Евро-медитеранските царини и експерти за трговија, во 2009 и 2010 година се договорија како да се организираат и да соработуваат во борбата против пиратеријата и фалсификуваните производи. Министрите се согласија да се испитаат можностите на идните Евро-медитерански механизми за олеснување на трговијата и инвестициите, со цел да се воспостави електронска експертска мрежа за размена на информации и експертизи во оваа област. Министрите го поддржуваат организирањето состанок на оваа тема и во 2011 година, со учество на носители на овие процеси, но и на бизнис-заедницата, а со цел зајакнување на јавното мислење, размена на искуства, промоција на најдобрата практика и зајакнување на координацијата меѓу службите и нивната ефикасност во таа борба. Особено е нагласена потребата од

соработка на царинските управи во целиот Евро-медитерански регион.

Г. Зајакнување на секторската соработка

- Министрите се повикуваат на секторската листа, договорена на Трговската министерска конференција, што се одржа во Марсеј, во 2008 година, којашто ги вклучува традиционалните социоекономски сектории кои се од важност за Евро-медитеранскиот регион: текстил, кожа и обувки, земјоделски и прехранбени производи, но и други сектори, како што се: енергијата, високите технологии, автомобилскиот сектор, хемиската индустрија, кои можат да придонесат за економски раст, отворање на нови работни места и регионална интеграција. Министрите се договорија да се даде предност на оние сектори кои нудат можности во смисла на Евро-медитеранска индустриска и технолошка соработка, дијагонална кумулација на потеклото и зголемување на инвестициите. Министрите дадоа инструкција, во 2011 година да се организираат средби на експерти за трговски и индуистриски политики за да се разговара за хоризонталните прашања во однос на индустриските сектори, а со цел да се утврдат приоритетните индустриски сектори, со вклучување на релевантни индустриски федерации и специфични компании.

БИЗНИС ИНФО 13четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

МОЖНОСТИ Во Стопанската комора на Македонија

доделени сертификати за производство на храна според исламските прописи

„МАКПРОГРЕС“, „ВИГО-48“ И „ПИК КО“ ПРВИТЕ ТРИ КОМПАНИИ СО ХАЛАЛ-

СТАНДАРДОТ

„Макпрогрес“, „Виго-48“ и „Пик Ко“ се првите три македонски компании на кои Јакуп Селимовски, директор на секторот за верско образование и воспитување при ИВЗ им врачи ХАЛАЛ-сертификати во Стопанската комора на Македонија. Врачувањето беше направено заедно со Амир Сакиќ, директор на Агенцијата за сертификација на ХАЛАЛ-квалитет од Тузла, засега овласен за регионот и Александра Марковска, директорка на „Фуд Консалтинг„ – Скопје, која го имплементираше стандардот во овие компании. Станува збор за стандард којшто гарантира „се` што е дозволено“ во исламот според шеријатското (верско) право. ХАЛАЛ има повеќе специфики, начин на колење, изземање на алкохолот или адитивите кои содржат свинско месо, сите производи што муслиманското население не ги користи во исхраната..., а освен на индустрии, се однесува и на суровини, туризам, финансии, транспорт, пакување, амбалажа... Светскиот ХАЛАЛ-пазар ги задоволува потребите на 1,8 милијарди купувачи од муслиманска вероисповед и е најбрзорастечки. Годишно прави промет од 850 милијарди американски долари во областа на прехранбената индустрија. Досегашната стапка на раст е 40 отсто, а се предвидува да достигне 50 проценти. Само економиите на Саудиска Арабија, Бахреин, Обединетите Арапски

Емирати, Катар, Оман и Кувајт тежат 715 милијарди САД долари. ХАЛАЛ-пазарот годинава достигна 456,4 милијарди евра. Во 2010 година вкупниот бизнис со ХАЛАЛ-стандардод има достигнато вредност од 2,1 трилиони САД долари. Во регионот постои пазар од 5 милиони потенцијални потрошувачи на стандардод ХАЛАЛ, а во Европа 50 милиони, од што во ЕУ 20 милиони. Според статистиката, бројот на консументите на ХАЛАЛ-производите во ЕУ е три пати поголем од бројот на муслиманско население. ЕУ работи на инкорпорирање на ХАЛАЛ-стандарди во својата регулатива, а Германија има на национално ниво воведен задолжителен процент на ХАЛАЛ-производи на рафтовите на големите маркети. - ХАЛАЛ-серитификатот не е само потврда за квалитетот и безбедноста на нашите производи, туку и поттик за проширување на извозот во земји каде што преовладува муслиманско население, рече Глигор Цветанов од „Макпрогрес“ пред доделувањето на сертификатите во Стопанската комора на Македонија. „Пик Ко“ од Скопје има добиено ХАЛАЛ-сертификат за суровини за кондикторската и пекарската индустрија, а „Виго-48“ за пласман на ХАЛАЛ-производи во трговијата. Во регионот до сега се сертифицирани вкупно 73 компании (Краш“, „Виндија“ и „Подравка“ и др.), најмногу босански и хрватски. Компаниите од регионот мора да соработуваат со цел да ја зголемат својата ХАЛАЛ-понуда во однос на разновидноста на производите и количеството, но и во однос на набавката на суровини.

БИЗНИС ИНФО14 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Првиот Балкански инвестициски форум ќе се одржи на 18 и 19 април

2012 година

СОБИР НА ЕВРОПСКИ И СВЕТСКИ ИНВЕСТИТОРИ ВО СКОПЈЕ

* Покровител на настанот е д-р Ѓорѓи Иванов, претседател на Република Македонија

На 26 декември 2011 година, во Стопанската комора на Македонија, по иницијатива на Balcan Unlimited, се формираше Советодавен одбор на првиот Балкански инвестициски форум, кој е направен по теркот на инвестициските форуми од Западна Европа. Тие во изминатите 10 години редовно се организираат секоја година од страна на фирмата партнер Europe Unlimited, меѓу кои се вбројуваат: Скандинавскиот инвестициски форум, Бенелукс инвестициски Форум, Ибериски Инвестициски форум, Француски инвестициски форум итн.

Извршниот директор на Balcan Unlimited (невладина и непрофитна организација), Александар Тасев, нагласи дека Балканскиот инвестициски форум се планира да се одржи на 18 и 19 април 2012 година во Скопје. На настанот се очекува да присуствуваат неколку десетици активни инвеститори од Западна Европа, Балканот, Израел и Турција, како и голем број претставници на мултинационални компании, експерти и консултанти за инвестирање и развој на бизниси, со цел да се запознаат и информираат со најдобрите иновативни компании од регионот. Во рамките на настанот според предвидената и презентирана Агенда, планирано е да се одржи натпревар - презентација на одбраните најдобри

30-40 компании од сите држави на Балканот, со акцент најмногу на македонските компании. Во програмата е предвиден и Иноваторски саем, на кој ќе можат да се претстават компании, комори, инкубатори, факултети, државни агенции од областа на иновациите и општините. Планирано е да се организира и бизнис-средби меѓу учесниците. Според Александар Тасев настанот ќе оствари повеќе цели и тоа: • конкретни инвестиции во иновации од целиот Балкан, особено во Македонија; • интегриран регионален пристап и надминување на пазарните проблеми од фрагментацијата; • регионална размена на идеи и искуства, вмрежување; • учење и имплементација на најдобрите светски искуства во областа на инвестирање во иновации; • создавање на мисловна

и политичка рамка за заеднички прекугранични проекти во областа на инвестициите;

• етаблирање на Македонија како регионален лидер во иницијативите за иновации на Балканот.

Во рамките на настанот ќе се направи седница за регионална политика, на која ќе учествуваат надлежните јавни службеници од околните држави, претставници на Европската комисија и врвни инвеститори. Главни организатори на настанот ќе бидат: Фондацијата за развој на иновации и претприемништво на Балканот - Balcan Unlimited, Компанијата за организирање инвеститорски настани Europe Unlimited, од Брисел - Белгија, и Претседателот на РМ д-р Иванов, како покровител на настанот. Д-р Братислав Станковиќ, советник во Кабинетот на Претседателот на РМ беше избран за претседател на Балканскиот инвестициски форум. Стопанската комора на Македонија ја поддржува иницијативата за соработка преку промоција на настанот, на Балканскиот инвестициски форум и поддршка во процесот на идентификација на соодветни компании и нивно обучување за „Подготвеност за инвестиции“. Типови на учесници кои би можеле да учествуваат во Балканскиот инвестициски форум се: претприемачи, инвеститори, иноватори, корпорации, државни институции, НВО, експерти, консултанти, спонзори и партнери, академски сектор и адвокатски канцеларии, кои можат своето учество да го пријават до 14-ти февруари на е-маил контактот: [email protected].

Ирена Мојосовска

ПРОЕКТИ

БИЗНИС ИНФО 15четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Фабриката за акумулатори „ВЕСНА-САП“ од Пробиштип со прослава на значајни јубилеиТРИ ИПОЛ ДЕЦЕНИИ АКУМУЛАТОРСКА ИНДУСТРИЈА ВО МАКЕДОНИЈА И ДЕЦЕНИЈА „ВЕСНА-САП“

Фабриката за акумулатори „ВЕСНА-САП“ од Пробиштип го прослави јубилејот - 35 години акумулаторска индустрија во Република Македонија и 10 години „ВЕСНА-САП“ (23.12.2011 година).

На прославата присуствуваа претседателот на Стопанската комора на Македонија, Бранко Азески и претседателот на Здружението на металната и електроиндустрија, Аце Антевски со своите соработници. На свечената академија претседателот на Собирот на содружници Чедо Петров истакна дека традицијата за производство на акумулатори во „ВЕСНА-САП“ започнува од 1976 година, според современта технологија и лиценца на „ВАРТА“, со што се овозможи како компанија, производот -акумулатор да биде познат на меѓународниот пазар. Со својот перманентен развој, „ВЕСНА-САП“ стана еден од позначајните чинители во македонската економија и значаен учесник во извозните активности на Република Македонија. Најголем дел од својата продукција, над 85 отсто компанијата ја реализира на странските пазари, и тоа во земјите од Европската унија и во регионот. Посебно за одбележување е фактот дека во последните десет година се инвестирани технологиии за рециклирање на отпадни - стари акумулатори со што во целост е заокружен процесот за рециклирање на стари акумулатори, на модерен и современ начин во согласност со европските директиви, со што се дава голем придонес во заштитата на животната средина во земјата и

пошироко. Значајно влијание врз ефикасноста на работењето е воведувањето на систем за обезбедување на квалитетот на производната програма преку имплементирањето на Сертификатот за Систем на квалитетно менаџирање ISO9001:2008 и добивањето на највисоката еколошка дозвола пропишана со законската регулатива во Република Македонија, А – интегрирана еколошка дозвола.

Постојаното подобрување на перформансите и квалитетот на производите, активноста на менаџментот и заложбата на вработените, дава за право да се успее во визијата компанијата да биде главен актер во областа на развојот, производството и продажбата на пазарот на акумулатори во Југоисточна Европа и пошироко. Овие достигнувања се резултат на перманентното усовршување на производните процеси, развој на нови

производи, следење на современи техолногии и модернизација на производството, примена на техничките стандарди за квалитет и што е особено важно, посветеност на работата на вработените на чело со раководниот тим. За успехот на компанијата и за нејзината европска визија најголем придонес има менаџментот, кој покрај дугото, особено внамание посветува на создвањето квалитетен и стручен кадар и вложува во усовршување на вработените.

Денес фабриката располага со 45.000 метри квадратни индустриски простор, со годишен капацитет од 500.000 парчиња акомулатори наменети за автомобили, камиони, автобуси, воени возила, земјодеска и градежна механизација од светските брендови „ВЕСНА“, „САП“ и „СТАРТЕР“. Моментално во фабриката се вработени 280 работници со тенденција на нивно зголемување. Низ сите изминати години фабриката за акомулатори „ВЕСНА-САП“ покажа однос на општествено одговорен стопански субјект во кој платите се исплаќаат редовно и навремено, заштитата при работа е на потребното ниво, како и заштитата на животната средина. Фабриката, исто така, е и индустриски капацитет кој својот живот го има споено со животот на Пробиштип и која вложува во развојот на образованието, спортот и културата во градот. По повод јубилејот, извршниот директор Тошо Тошевски на повеќе партнери им додели благодарници за успешната соработка во изминатиот период. Војкан Николовски

Ученици од ДСЕПУ „Васил Антевски Дрен“ во Стопанската комора на Македонија ПРОМОЦИЈА НА НАЈСТАРАТА И НАЈБРОЈНАТА ДЕЛОВНА АСОЦИЈАЦИЈА ПРЕД ИДНИТЕ БИЗНИСМЕНИ

Во рамките на реализацијата на наставната програма, на 23.12.2011 година Стопанската комора на Македонија ја посети група ученици, предводени од нивните професорки од ДСЕПУ „Васил Антевски Дрен“ од Скопје. Целта на нивната посета беше да се запознаат со местото и улогата на Стопанската комора на Македонија во стопанскиот систем на нашата држава, надлежностите што ги има и услугите што ги врши за компаниите. Гостите ги прими и изврши презентација, м-р Ацо Спасовски.

ПОСЕТИ

БИЗНИС ИНФО16 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

НОВИ ЗАКОНИ И ПРОПИСИ ЗАКОН ЗА ЕВРОПСКИ ЕКОНОМСКИ

ИНТЕРЕСНИ ЗАЕДНИЦИ

(Сл. Весник на Р. Македонија, бр.158 од 15.11.2011 година)

Член 1

(1) Со овој закон се уредуваат начинот и условите на спроведување наРегулативата на Советот на европските заедници број 2137/1985 за Европскитеекономски интересни заедници.(2) На Европските економски интересни заедници (во натамошниот текст:ЕЕИЗ)запишани во трговскиот регистар при Централниот регистар на РепубликаМакедонија и на членовите на ЕЕИЗ се применуваат одредбите од Законот затрговските друштва кои се однесуваат на стопанските интересни заедници ипрописите за едношалтерскиот систем, доколку со Регулативата на Советот наевропските заедници за Европските економски интересни заедници број2137/1985 и одредбите од овој закон поинаку не е уредено.

Член 2(1) ЕЕИЗ со седиште во Република Македонија се стекнува со својство на правно лице од денот на уписот во трговскиот регистар при Централниот регистар на Република Македонија.(2) ЕЕИЗ со седиште во Република Македонија се запишува во трговскиотрегистар при Централниот регистар на Република Македонија согласно соодредбите на Регулативата на Советот на европските заедници број 2137/1985 за Европските економски интересни заедници, одредбите од Законот за трговски друштва кои се однесуваат на упис во трговскиот регистар при Централниот регистар на Република Македонија на стопанските интересни заедници и прописите за едношалтерскиот систем.(3) Во називот на ЕЕИЗ задолжително се впишува ознаката „ЕЕИЗ“.

Член 3

Овој закон влегува во сила осмиот ден од денот на објавувањето во „Службенвесник на Република Македонија”, а ќе се применува по пристапувањето наРепублика Македонија во Европската унија.

Групација за европски економски интереси (ГЕЕИ) ОЛЕСНУВАЊЕ И ПОТИКНУВАЊЕ НА ПРЕКУГРАНИЧНАТА СОРАБОТКА

Целта на оваа Регулатива е да создаде нов правен субјект врз основа на европските закони за да се олесни и поттикне прекуграничната соработка. АКТ Регулатива на Советот (ЕЕЗ) бр. 2137/85 од 25 јули 1985 година за Групацијата за европски економски интереси (ГЕЕИ). ПРЕГЛЕД Групацијата за европски економски интереси мора да биде формирана во согласност со правилата опишани подолу. Целта на групацијата е да ги олесни или развие економските активности на своите членови преку здружување на ресурси, активности или вештини. Таа ќе постигне подобри резултати отколку членовите да дејствуваат сами. Намената не е групацијата да прави профит за себе. Ако прави било каков профит, тој ќе биде распределен меѓу членовите и соодветно оданочен. Нејзините активности мора да бидат поврзани со економските активности на нејзините членови, но не може да ги замени истите. Една ГЕЕИ не може вработува повеќе од 500 лица. Една ГЕЕИ може да се формира од страна на компании, фирми и други правни лица регулирани со јавно или приватно право што се формирани во согласност со законот на земјата-членка и кои имаат регистрирано своја канцеларија во Европската унија (ЕУ) . Таа, исто така може да се формира од страна на поединци кои вршат индустриска, комерцијална, занаетчиска или земјоделска дејност или обезбедување на професионални или други услуги во ЕУ. Една ГЕЕИ мора да има најмалку два члена од различни земји-членки. Договорот за формирање на ГЕЕИ мора да го содржи името, официјалната адреса и објекти, името, регистарскиот број и местото на регистрација, доколку ги има, на секој член на групацијата и времетраењето на групацијата, освен кога тоа е неопределено. Договорот мора да се впише во регистарот назначен од секоја земја-членка. Регистрацијата на овој начин

дава потполен правен капацитет на ГЕЕИ во рамките на ЕУ. Кога групацијата е формирана или расформирана, известување мора да биде објавено во Службениот весник на ЕУ ( серии C и S ). Официјалната адреса на групацијата мора да биде во рамките на ЕУ. Таа може да се пренесе од една земја-членка на друга, под одредени услови. Секо член на ГЕЕИ има еден глас, иако според договорот за нејзиното формирање може на одредени членови да им се даде повеќе од едн глас, под услов ниеден член да го нема мнозинството од гласовите. Регулативата ги регистрира овие одлуки за што се бара едногласност. ГЕЕИ мора да има најмалку два органи: членовите делуваат колективно и менаџерот или менаџерите. Менаџерите ја претставуваат и поврзуваат ГЕЕИ во односите со трети лица дури и кога нивните дел не спаѓаат во рамките на целите на групацијата. Една ГЕЕИ не мора нужно да биде формирана со капитал. Членовите се слободни за користење алтернативни начини на финансирање. Профитите на една ГЕЕИ ќе се сметаат за профити на нејзините членови и ќе бидат распределени или во согласност со релевантната клаузула во договорот или, ако нема таква клаузула, во еднакви делови. Профитите или загубите на една ГЕЕИ ќе се оданочуваат само под надзор на своите членови. Како противтежа на договорната слобода која е во основата на ГЕЕИ и фактот дека од членовите не се бара да обезбедат минимален износ на капитал, секој член на ГЕЕИ има неограничени заеднички и неколку други одговорности за своите долгови. Позадина Оваа Регулатива ја задоволува потребата за хармоничен развој на економските активности во рамките на ЕУ и воспоставување на заеднички пазар кој нуди услови аналогни на оние на домашниот пазар. За да се постигне ова, и да се олеснат правните, фискалните и психолошките тешкотии од страна на физичките лица, компаниите, фирмите и другите тела за соработка преку границите, ЕУ одлучи да создаде соодветни правни инструменти на ниво на Заедницата во форма на групација за европски економски интереси.

РЕФЕРЕНЦИ Акт: Регулатива (ЕЕЗ) бр. 2137/1985 Стапи на сила: 3.8.1985Краен рок за транспонирање во земјите-членки -Службен весник OJ L 199, 31.7.1985

БИЗНИС ИНФО 17четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Фармацевтска компанија „Алкалоид“ од Скопје со амбициозни планови за 2012

годинаПРОДАЖБАТА И ДОБИВКАТА ЗА ДЕСЕТИНА

ПОГОЛЕМИ!

Фармацевтската компанија „Алкалоид“ очекува пораст на продажбата и добивката во 2012 година во однос на очекуваната од лани од најмалку 10 отсто. Компанијата планира 8,5 отсто од вкупната продажба да ги намени за инвестиции.

Годинава 38,9 отсто од вкупната продажба се очекува да дојде од домашниот пазар, а 61,1отсто од извоз. Профитниот центар “Фармација” се очекува да донесе 83,4 отсто од продажбата, а 16,6 отсто профитните центри “Хемија”, “Козметика”, “Билкарство”. Компанијата објави дека ваквите проекции се донесени врз основа на реалните очекувања, проекции и можности на тековните и новите пазари и производи,, политиките за управување со ризик” и зголемувањето на ефикасноста на сопствените ресурси”.

„Макстил“ ја сумираше 2011 годинава

ПРОИЗВОДСТВОТО БЛИСКУ ДО РЕКОРДНОТО, ФИНАНСИСКИТЕ

РЕЗУЛТАТИ ТЕНКИ

„Макстил“ 2011 година ја заврши со производство слично со рекордно оствареното во 2007 година и покрај влошувањата на пазарните прилики.

- „Макстил“ го оствари производството како од историски најдоброто во 2007 година. Има постојан раст на оствареното производство како на полуфабрикатите, така и на готовите производи со една фундаментална разлика што тогаш „Макстил“ покажуваше и добри

економски резултати, а последните две години главно сме малку над водата за да можеме да дишеме, рече претседателот на Управниот одбор Минчо Јорданов на традиционална новогодишна средба со новинарите, а пренесува МИА. Според него, скапите енергенси и недоволно развиената инфраструктура се она што ги прави неконкурентни на европскиот пазар и побара радикална промена на економските политики кои би требало да се насочат кон намалување на трговскиот дефицит и на невработеноста. - Време е да се постават вистински економски политики во чиј фокус ќе бидат интересите на компаниите и стопанството односно како тие да почнат повеќе да извезуваат и да вработуваат повеќе луѓе, истакна Јорданов. Во првиот квартал од 2011 година од „Макстил“ не очекуваат драстично да се намали ситуацијата во поглед на нарачките и цените, но најавуваат намалување на производството за 30 проценти. Засега не е планирано отпуштање на работници.

Со инвестицијата од 11 милиони евра„БУЧИМ“ ГО ПРОИЗВЕДЕ ПРВИОТ

МАКЕДОНСКИ КАТОДЕН БАКАР

Во Фабриката за лужење и производство на катоден бакар во рудникот Бучим - Радовиш беше произведен првиот македонски катоден бакар. Инвестицијата од 11 милиони евра е на руската компанија „Солвеј“, која стопанисува со рудникот. На почетокот на производството присуствуваше вицепремиерот и министер за финансии Зоран Ставрески. - Оваа нова фабрика за производство на катоден бакар ќе придонесе за подобрување на м а к е д о н с к о т о производство, потоа за индустријата, но и за извозот. Околу 17 милиони долари ќе биде вкупниот годишен ефект од производството на овој погон. Отворени се 65 нови работни места, а сето тоа зборува за квалитетот и развојот на рудникот Бучим, рекол Ставрески, а пренесува МИА. Според него нема друг начин да се намали невработеноста освен преку инвестиции и очекува и други домашни компании да продолжат со инвестициите. Намалувањето на стапката на невработеноста за 0,5 отсто, што го објави Државниот завод за статистика, смета министерот е умерено, но сепак значајно бидејќи се случува во време кога во светот има сериозна економска криза. Тој забележал дека рудникот Бучим е водечки во инвестирањето во

секторот рударство, а позитивно ја оцени и веста за новата инвестиција на рудникот Бучим во општина Пехчево, каде што ќе се отвори нов рудник за Бакар. Инвестицијата во новиот рудник ќе изнесува околу 100 милиони евра. Заменик менаџерот на рудникот Николајчо Николов истакнал дека годишниот капацитет за производство на новата фабрика, во која по пат на електролиза ќе се произведува катодниот бакар, е над 2.500 тони. Во фабриката ќе се обработува јеловината, но и сортискиот отпад од сиромашната бакарна руда. - Новата фабрика за производство на катоден бакар е еколошки проект, еколошка инвестиција, а токму со оваа инвестиција веќе ја нема сино зелената боја по Меденеска Река, истакнал Николов. Фабриката за лужење и производство на катоден бакар во моментов работи со една третина од сопствениот капацитет со што раководството најави дека наредната година ќе се реализира производство на 2.500 тони катоден бакар кое е наменет исклучиво за извоз.

Брендот „Жи-Ва“ избран за Супербренд во 2011/12 година

КВАЛИТЕТОТ ДОНЕСЕ ПРИЗНАНИЕ

Брендот „Жи-Ва“ за 2011/12 година доби признание за квалитет од организација за доделување сертификати „Супербрендс Македонија“. За изборот на најдобрите македонски брендови по меѓународни стандарди одлучуваше 50-членото жири на Стручниот совет и 8.000 гласачи кои преку Интернет-страницата на Супербрандс Македонија имаа можност цела година да ги поддржат своите фаворити. - Овој сертификат е од големо значење за компанијата зашто претставува признание за квалитетот на сите производи кои се во состав на брендот (месо, јајца, брашно, леб, с у в о м е с н а т о и слатки) и доказ дека повеќегодишното вложување во производството и технологијата секогаш резултира со успех, - истакнуваат од „Жи-Ва“. „Супербрендс“ е меѓународна организација специјализирана за брендинг и е активна во повеќе од 80 земји во светот. Според истражувањата врз испитаниците спроведени на Адриатик регионот, се потврдува дека повеќе од 60 отсто се запознати со сертификатот „Супербрендс“ и дека е вистински синоним за квалитет.

ПОКРОВИТЕЛИ И ЧЛЕНКИ НА КОМОРАТА

БИЗНИС ИНФО18 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Советот на Народната банка на МакедонијаБАНКАРСКИОТ СИСТЕМ СТАБИЛЕН И СИГУРЕН И ОТПОРЕН НА НАДВОРЕШНИТЕ ШОКОВИ

Во третиот квартал од годинава бруто домашниот производ остварил реален годишен раст од 2,3 проценти. Физичкиот обем на индустриското производство веќе трет месец по ред бележи пад на годишна основа, кој во ноември достигна 5,3 проценти. Годишната стапка на инфлацијата во ноември изнесув 3,5 проценти, а просечната базична инфлација се задржа на нивото од 1,2 проценти. С о в е т о т на Народната банка на Македонија (НБРМ), оценил дека банкарскиот систем ја задржал својата стабилност и сигурност и е отпорен на надворешните шокови. Забележан е постојан раст на бруто девизните резерви, забавен годишен раст на штедењето и умерено засилување на растот на кредитите на приватниот сектор и раст на нефункционалните кредити, – се вели во соопштението на НБРМ (29.12.2011 година). - Според најновите податоци за платниот биланс, во третиот квартал на ланската година е остварен повисок суфицит на тековната сметка од очекуваниот (0,6 проценти од бруто домашниот производ), што главно се должи на подобрите остварувања кај приватните трансфери и услугите. Притоа, кај капиталната и финансиска сметка се забележани нето-одливи од 1,3 проценти од бруто домашниот производ. Бруто девизните резерви бележат постојан раст во однос на крајот на 2010 година и заклучно со 23 декември достигнаа 2 милијарди и 18 милиони евра, одржувајќи се на соодветното ниво, се вели во соопштението. Според НБРМ, во ноември лани е забележан забавен годишен раст на штедењето и умерено засилување на растот на кредитите на приватниот сектор. Ова е во согласност со очекуваните движења на овие агрегати, а се очекува дека нивната динамика на раст ќе продолжи до крајот на минатата година, оценува Централната банка. Советот на Народната банка го разгледал Извештајот за македонскиот банкарски систем во третиот квартал од годинава и заклучил дека банкарскиот систем ја задржа својата стабилност и сигурност, при натамошно зајакнување на ликвидноста и солвентноста и благо засилување на кредитниот ризик. Активностите на банките се зголемија, но со побавно темпо во однос на претходниот квартал. Вкупната актива оствари квартален раст од 1,3 проценти и на 30 септември годинава изнесуваше 321.168 милиони денари (годишната стапка на раст изнесуваше 11,6 проценти). Зголемувањето на активностите било главно овозможено од растот на депозитите, што на квартална основа пораснале за 2,6 проценти (годишната стапка на раст на депозитите изнесуваше 11,7 проценти). Банките го искористија најголемиот дел од растот на изворите на средствата за кредитирање на нефинансиските субјекти.

Кварталната и годишната стапка на раст на кредитите забавија и изнесуваа 1,4 проценти и 8,3 проценти соодветно. - Дел од растот на изворите на средствата банките го искористија за краткорочни пласмани кај странските банки, што придонесе за натамошно зајакнување на нивната ликвидност, па таа се задржа на стабилно и релативно високо ниво. Близу една третина од вкупната актива на банкарскиот систем е ликвидна актива. Ликвидната актива на банкарскиот систем обезбедува висока покриеност од близу 60 проценти на депозитите на населението, се вели во соопштението. Изложеноста на кредитниот ризик благо се зголемил што се согледало преку забрзување на растот на нефункционалните кредити. На 30 септември лани учеството на нефункционалните кредити во вкупните кредити на нефинансиските лица изнесува 9,8 процент. Сепак, укажува НБРМ, ризиците од влошувањето на квалитетот на кредитното портфолио се ублажуваат имајќи ја предвид целосната покриеност на нефункционалните кредити со исправката на вредноста и посебната резерва. Според НБРМ, стапката на адекватност на капиталот на банкарскиот систем е повеќе од двојно над пропишаното минимално ниво 16,7 проценти на 30 септември годинава и обезбедува доволен капацитет за апсорбирање на евентуалните негативни шокови од натамошно зголемување на ризиците. Тоа го потврдуваат и резултатите од стрес-тест симулациите, преку кои Народната банка ја анализира отпорноста на банкарскиот систем на различни негативни шокови (вклучително и можните ризични сценарија поврзани со тековната состојба во евро-зоната). Резултатите покажуваат дека капитализираноста на банките е задоволителна и дека банкарскиот систем е отпорен на надворешните шокови. Советот на НБРМ на седницата ја усвоил Одлуката за изменување на Одлуката за методологијата за утврдување нето-должник на банка. Со тие измени изложеноста на банката кон физички лица врз основа на кредитни картички и тековни сметки во висина до 500 илјади денари, нема да се зема предвид при утврдувањето нето-должник на банка, – соопштуваат од НБРМ.

Во 2011 година остварен рекордДЕВИЗНИТЕ РЕЗЕРВИ НАД 2 МИЛИЈАРДИ САД ДОЛАРИ

Девизните резерви на државата на крајот на минатата година ја преминаа границата од две милијарди евра. Народната банка на Република Македонија објави дека во декември 2011 година во пари, монетарно злато и хартии од вредност државата имала резерва вредна точно 2.068.900.000 евра. Од јануари до декември лани девизните резерви се зголемиле за цели 362,1 милион евра. Растот на салдото на девизните резерви до досега највисоките повеќе од два милиона евра во најголем дел се должи на средствата од кредитната линија за претпазливост на ММФ повлечени од страна на државата, како и на позитивните валутни промени и промените на цената на златото.

Структурата на девизните резерви на крајот на минатата година покажува дека тие најмногу се потпираат на хартиите од вредност. Изразени во евра тие вределе близу 1,4 милијарди. Во валути и депозити се чувале 407 милиони евра, а во монетарно злато 267,5 милиони евра. Нагорните промени на цената на златото во текот на минатата година придонеле вредноста на монетарното злато што се чува во резервите на државата во дванаесетте месеци на 2011 година да се зголеми за 55 милиони евра. Во тој период вредноста на валутите и девизите пораснала за 144 милиони евра, а на хартиите од вредност за 163 милиони.

Почна реализацијата на проектот „Купи куќа, купи стан“АПЛИКАЦИЈА ДО БАНКИТЕ ОД 25 ЈАНУАРИ, ПРВИТЕ КРЕДИТИ ДО КРАЈОТ НА МАРТ 2012 ГОДИНА

Проектот „Купи куќа, купи стан“ почнува со практична реализација. По потпишување на договорите меѓу Министерството за финансии и осумте банки што се вклучени во проектот може да почне поднесувањето на документите од страна на граѓаните. Се очекува во април да бидат одобрени првите кредити. Договорите ги потпишаа вицепремиерот и министер за финансии Зоран Ставрески со директорите на банките-учеснички во проектот: НЛБ Тутунска, Стопанска банка - Скопје, Охридска банка, Шпаркасе, Прокредит банка, Алфа банка, ТТК банка и Стопанска банка - Битола. - Денеска е голем ден за мене како министер кој ставил потпис на еден суштински проект. Но уште поубаво се чувствувам како човек, знаејќи дека со него директно ќе придонесеме за подобар живот на илјадници граѓани на Република Македонија, изјавил министерот м-р Зоран Ставрески по потпишувањето на договорот, на кој гледа како можност за 2.000 до 2.500 граѓани, односно семејства да ја почувствувaат топлината на сопствениот дом. - Оваа можност ќе придонесе за обезбедување работа за градежниците, поттикнување на градежништвото, а со тоа и на економијата во целост. Потенцирајќи дека немањето сопствен дом е еден од најголемите проблеми за илјадници македонски граѓани, особено за младите брачни двојки, истакна дека овој проект е токму можност за нив, но и за сите други граѓани во Македонија со ниски и средни примања кои немаат свој стан. - Проектот е наменет и за градежниците. Со него се очекува да се зголеми интересот на инвеститорите за изградба на нови станбени објекти. Со зголемување на

ФИНАНСИИ И БАНКАРСТВО

БИЗНИС ИНФО 19четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

ФИНАНСИИ И БАНКАРСТВО

понудата на станови ќе се создадат услови за намалување на цената на становите. Со поттикнувањето на градежништвото воедно ќе дојде до зголемување на вработеноста во овој сектор, рекол министерот, а пренесува МИА. Директорот на НЛБ Тутунска банка Ѓорѓи Јанчовски, говорејќи од името на банкарите, рeкол дека банките го прифатиле овој проект од аспект на општествена одговорност и покрај тоа што не дава профитабилност како другите нивни продукти. - Доколку се остварат планираните бројки од 2.500, би се помогнало во надминувањето на негативните ефекти од

очекуваната рецесија во 2012 година, а воедно ќе се поддржи и градежништвото, - истакнал Јанчовски. Според генералниот директор на Стопанска банка – АД Скопје, д-р Глигор Бишев, банката влегла во овој проект исклучиво од банкарски аспект и оти не очекува да има голем процент на нефункционални кредити од овие. - Нефункционалните кредити во Стопанска банка се 1,6 отсто, а кај овие очекуваме да биде под 0,5 отсто, - рекол Бишев. Преку проектот може да се земе кредит за нов стан или изградба на куќа. Има две варијанти. Со едната „пола-пола рата“ Владата неповратно ќе обезбеди средства за половина од месечната рата од станбениот кредит во првите пет години. Со вториот модел „пола учество“ државата ќе плати 50 отсто од учеството за кредитот. Кај првиот модел каматата во првите пет години е 4,99 отсто за првите три и 5,5 отсто за следните две години. Условите кои треба да се исполнат од граѓаните кои сакаат да го користат првиот или вториот модел се исти, односно кредитот да не биде поголем од 50.000 евра со рок на отплата од 20 години, да немаат приходи над 900 евра, а вредноста на станот или куќата да не биде поголема од 900 евра за метар квадратен. Доставувањето на апликациите во осумте банки ќе може граѓаните да ги поднесуваат од 25 јануари 2012 година. Првите кредити од страна на деловните банки се очекува да бидат одобрени до крајот на март годинава.

Скусен за 0,5 проценти надоместот од придонесите во задолжителното капитално финансирано пензиско осигурување ПРОДОЛЖУВА ТРЕНДОТ НА НАМАЛУВАЊЕ НА ТРОШОЦИТЕ Двете пензиски друштва кои управуваат со задолжителни пензиски фондови го намалија од 4,5 проценти на 4 проценти надоместот од придонесите во задолжителното капитално финансирано пензиско осигурување.

- Тоа е во согласност со максималниот лимит определен со Законот за задолжително капитално финансирано пензиско осигурување, каде е предвидено постепено намалување на висината на овој вид надоместок. Со тоа продолжува трендот на намалување на трошоците за овој вид осигурување, кој постоеше и во минатите години, соопшти Агенцијата за супервизија на капитално финансирано пензиско осигурување - МАПАС. Имајќи предвид дека надоместот се наплаќа од уплатените придонеси на секој член, намалувањето има директно позитивно влијание врз висината на средствата на индивидуалните сметки на членовите, а со тоа и на нивните идни пензии. МАПАС информира дека од 31.12.2008 година до крајот на минатата година, отворениот задолжителен пензиски фонд - НЛБ пензиски фонд – Скопје остварил принос во висина од 8,80 проценти, додека КБ Прв отворен задолжителен пензиски фонд – Скопје од 6,86 проценти. Треба да се има предвид, истакнува МАПАС, оти приносот на индивидуалната сметка е променлив и зависи од приносот на задолжителниот пензиски фонд и од надоместоците наплатени од друштвото. - Остварениот принос на доброволните пензиски фондови во периодот од 31.12.2009 до крајот на минатата година, сведен на годишно ниво кај НЛБ Пензија плус - Скопје изнесува 4,18 проценти, а кај КБ Прв отворен доброволен пензиски фонд - Скопје 6,02 проценти. Приносот на доброволната индивидуална сметка и/или професионалната сметка е променлив и зависи од приносот на доброволниот пензиски фонд и од надоместоците наплатени од друштвото, соопштуваат од МАПАС.

Комерцијална банка воведе издавање банкарска гаранција во електронска формаМОДЕРНИЗАЦИЈА И ОЛЕСНУВАЊЕ НА ПОСТАПКАТА

Комерцијална банка АД Скопје почна со одобрување и издавање гаранции за лицитација во електронска форма. Целокупниот процес се одвива електронски по пат на е-пошта, во која како прилог се доставуваат гаранциите, барањата за активирање, како и известувањата за ослободување дигитално потпишани.

- Клучна придобивка од овој сервис е модернизацијата и поедноставувањето на постапките за издавање на гаранциите за учество на тендер од страна на Банката и воедно заштеда на трошоците и времето за издавање, а за компаниите - клиенти на банката им се нуди едноставна можност и погодност да добијат

уште една услуга во електронска форма, со зголемена сигурност за набавувачите во поглед на доверливоста, а од друга страна на клиентите кои се понудувачи на одреден тендер им се олеснува начинот на поднесување на понудата, - соопштуваат од банката. Проектот „Издавање банкарска гаранција во електронска форма“ е новина која се воведува во работењето на деловните банки во Република Македонија, поддржан од страна на УСАИД, Е-влада при Министерството за информатичко општество и администрација и Бирото за јавни набавки при Министерството за финансии на Република Македонија. Единствен исклучок од ваквиот начин на поднесување на понудата претставува банкарската гаранција, која до овој момент исклучиво се поднесуваше на хартија.

Еуростандард банкаПОТРОШУВАЧКИ КРЕДИТИ БЕЗ ЖИРАНТИ

Еуростандард банка за своите клиенти понуди нов, поволен и лесно достапен потрошувачки кредит. Максималниот рок на отплата на кредитот е до 5 години со 6 месеци грејс-период. Во текот на грејс-периодот клиентот има обврска да ја плаќа само каматата од кредитот, додека отплатата на кредитот почнува по завршувањето на понудениот грејс-период.

- Релакс потрошувачкиот кредит во вредност до 600.000 денари може да се добие со номинална каматна стапка од 10,5 отсто на годишно ниво и соодветно обезбедување за вредност на кредитот над 300.000 денари. Кредитот е достапен за сите нови и постојни клиенти на банката. А оние клиенти кои примаат плата преку Банката на лесен и поволен начин може да дојдат до финансиски средства во износ од 600.000 денари. Она што сметаме дека ќе биде најинтересно за клиентите е можноста да се добие кредит до 300.000 денари без жиранти, - објаснува Горан Јосифовски, од Центарот за маркетинг и развој на нови производи во Еуростандард банка.

БИЗНИС ИНФО20 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

ИНФО ПУЛ Македонската економија во 2012 годинаРАСТ ВО ЗАВИСНОСТ ОД ВЛИЈАНИЈАТАНА КРИЗАТА ВО ЕВРОЗОНАТА

Македонската економија годинава според мометалните проекции и на Владата, на Централната банка и на Меѓународниот монетарен фонд, ќе има раст, иако се очекува да се соочи со влијание од кризата во еврозоната. Економијата во 2012 година според Владата ќе порасне за 4,5 отсто, НБРМ прогнозира раст од три, а ММФ од два отсто. Опасноста од кризата во Европа да се прелее во сите земји е реална, што, според претставници на Владата, бара максимална внимателност при водењето на економските политики. Македонија е подготвена за сите сценарија, состојбата ќе се следи и доколку е потребно ќе се излезе со дополнителни мерки. Буџетот е скроен флексибилно за да може да се приспособи на состојбите и ризиците доколку е тоа потребно. Главниот фактор на доверба и фискалната политика за следната година е одржувањето на буџетскиот дефицит под три проценти, односно проектираниот од 2,5 проценти. Строгата фискална политика ќе продолжи наредната година, а ќе има повеќе пари за капитални расходи со цел поддршка на економијата и обезбедување работа за македонските компании во вакви услови.

И монетарната политика во 2012 година ќе биде поставена соодветно на предизвиците што постојат. Случувањата се следат и зависно од тоа дали ќе има потреба, НБРМ најави дека ќе ги корегира своите инструменти со цел да ја задржи стабилноста, односно ниската инфлација, стабилниот курс на денарот и да не го загрози банкарскиот сектор. Сепак, сметаат дека ќе нема потреба за силни мерки. – објавува МИА. Засега, според Владата, економијата е стабилна, финансискиот сектор безбеден, девизните резерви се на задоволително ниво, а задолжувањето и буџетскиот дефицит се на ниско ниво.

Владата го прифати барањето на моторџиитеОД 1 ЈАНУАРИ ОСЛОБОДЕН УВОЗОТ НА МОТОРЦИКЛИ ПРОИЗВЕДЕНИ ВО САД

Моторџиите во Македонија од 2012 година ќе можат да увезуваат моторцикли произведени во Соединетите Американски Држави и по американски стандарди. Тоа го овозможува Правилникот за единечно одобрување на моторцикли произведени за и од пазарот на САД што Владата го одбори на барање на Министерството за економија.

До Министерството за економија беа пристигнати 1.010 барања од моторџиите за овозможување на увоз на моторцикли од САД. Ги погледнавме нивните барања и одлучивме да одиме со информација до Влада. Владата го одобри Правилникот така што веќе од 2012 година ќе можат да се увезуваат поквалитетни, побезбедни и подобри мотори од САД, изјавил министерот за економија Ваљон Сарачини по средбата со мото фановите во Министерството за економија, а пренесува МИА. Од економски аспект, нагласи, тоа ќе значи да увезуваме поевтини моторцикли, а од безбдносен аспект ќе се возат понови и побезбедни моторцикли, произведени 2002, 2003, ... - Иницирањето на мото-возење наместо авто-возење ќе значи и подобрување на животната средина, а воедно ќе се развие и мото-туризмот во Македонија, рекол Сарачини. Тој посочил дека во регионот веќе постојат правилници за увоз на вакви моторцикли. - Со дозволата за увоз на моторцикли од САД е задоволено едно од нашите три барања. Преостанува да се решат нашите барања за намалување на цената на зелениот картон за моторцикли и да се овозможи регистрација на моторциклите за период помал од една година. Се надеваме дека институциите позитивно ќе одговорат и на другите две наши барања, рекол Благоја Мартиновски, уредник на порталот mtori.com.mk, иницијаторот на барањето за дозволување увоз на моторцикли од САД. Тој забележа дека е нелогично

цената на зелениот картон да изнесува 90 евра годишно за моторцикл од било какво производство и зафатнина на моторот. - Регистрацијата во овој момент е ограничена на 12 месеци. Знаеме дека моторциклите се сезонски возила и многу од сопствениците ги возат само во одреден период од годината. Затоа бараме можност секој индивидуално да одлучи дали ќе сака да го регистрира својот моторцикл на три, шест, девет или 12 месеци, истакнал Мартиновски. Министерот Сарачини рече дека ќе ги разгледаат и другите две барања и оти ќе одговорат согласно можностите. - Оваа Влада е позната по тоа што многу често одговара на барањата на деловната заедница и на другите заинтересирани, нагласил министерот Сарачини.

Од 1 февруари стартуваат намалените цени на лековитеПОЕВТИНО ВО ПРОСЕК ЗА 32,54 ОТСТО

Од 1 февруари ќе бидат објавени и ќе почнат да се применуваат намалените цени на лековите. Со намалување на големопродажната цена на лековите ќе се намали и нивната малопродажна цена. Просечното намалување на цените изнесува 32,54 отсто, а кај мал број лекови и до 70 проценти. Квалитетот на лековите не е доведен во прашање.

Ова на прес-конференција го истакнал министерот за здравство Никола Тодоров, кој рече дека најголеми намалувања на цените има кај лековите за онколошки заболувања, бронхијална астма, за цистична фиброза, антибиотиците и многу други медикаменти. Тој посочи дека согласно последните измени на Законот за лекови и медицински помагала и донесената нова методологија за утврдување на цените, компаниите кои се занимаваат со производство и трговија со лекови имаа обврска заклучно со 5 јануари да достават барање за утврдување цени. - Ниту една компанија не се повлече од пазарот во Македонија. Сите компании поднесоа барање за утврдување на цените на лековите. Тоа покажува дека оваа реформа која ја спроведуваме во делот на лековите успешно е имплементирана

БИЗНИС ИНФО 21четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

и таа ќе овозможи сериозна заштеда во здраствениот систем што ќе се почувствува од јавните здравствени установи и од граѓаните кои ги набавуваат лековите во аптеките, рекол Тодоров, а го цитира МИА. Намалување на цените, како што истакна, има и кај лекови кои ги користат здруженијата на пациенти како што се: „пулмозин“ чија првична цена била 49.722 денари, а моменталната намалена цена ќе изнесува 39.504 денари. - Ако се земе предвид дека за една година во Македонија се увезуваат 294 вакви лекови, заштедата на системот на овие болни ќе биде три милиони денари годишно. Кај лекот „мабтера“ за ревматски артрит првичната цена била 37.000 денари, а сега е 32.500 денари. Количината на увезени лекови за 2010 година е 744, а заштедата на системот ќе биде 3,5 милиони денари годишно. Вкупната заштеда кај ревматскиот артрит на годишно ниво ќе биде 18 милиони денари, - потенцирал Тодоров. Тој рекол дека намалување на цените има и кај хормоните за раст, лековите за мултиплекс склероза, остеопороза итн. - Кај онколошките препарати како што е „гливекот“ чија цена била 158.603 денари, новата намалена цена е 148.000 денари. Количината на увезени лекови во 2010 година е 672, а заштедата ќе биде околу седум милиони денари. Вкупната заштеда е 45 милиони денари кај овие препарати. Кај антибиотиците најмалото намалувањето на цените е 34,27 проценти, - истакнал Тодоров.

Почеток на годината со утврдена минимална платаНИТУ ЕДЕН ВРАБОТЕН ПОД 12.235 ДЕНАРИ БРУТО

Во 2012 година стапи во сила законот за минимална плата со кој е предвидено износот на најниско исплатена плата во државата да не биде помал од 8.050 денари во нето, односно 12.235 денари во бруто износ. Со законот што се носи првпат од осамостојувањето на Република Македонија се очекува да се подобри состојбата на 65 илјади работници чија плата моментно е под предложеното ниво. Минималниот износ не е фиксен и ќе се корегира секоја година врз основа на податоците од Државниот завод за статистика, со пресметување на 39,59 проценти од просечната плата во државата. Во износот не се вклучени додатоците на плата кои дополнително ќе треба да му се исплатат на работникот, а доколку вработениот не ги оствари очекуваните резултати тогаш минималната плата ќе му се намали соодветно на сработеното.

Во текстилната, кожарската и чевларската индустрија законот ќе има одложена примена до 2015 година, односно платите во овие сектори постепено ќе се зголемуваат во следните три години со цел да не се предизвикаат потешкотии во работењето на овие дејности. Ова беше и главната забелешка на опозицијата која побара законот да се применува без одлагање бидејќи најзасегнати се овие три сектори. Ставот на синдикатите е дека до ваквото решение е дојдено како резултат на опсежни аналитички согледувања кои покажале дека претпријатијата од овие сектори може да наидат на потешкотии во работењето и отпуштање работници доколку законот почне да се применува веднаш. - Во преговорите бевме многу внимателни во делот на утврдувањето на висината на минималната плата. Притоа ги имавме земено предвид сите аналитички податоци за сите гранки вклучително и за гранките каде што е предвидено имплементирање на минималната плата со грејс период. Податоците покажаа дека одреден број претпријатија ќе имаат тешкотии во делот на имплементирање на законот веднаш и од тие причини во договор со социјалните партнери одлучивме таквиот период да биде определен на три години со определени проценти на усогласувања. Тоа беше направено бидејќи имаше сериозни опасности во делот на отпуштања на поголем дел од вработените, вели претседателот на Сојузот на синдикатите на Македонија Живко Митрески во изјава за МИА. И од Конфедерацијата на синдикати кои беа вклучени во преговорите посочуваат дека морало да се најде компромисно решение кое нема да им наштети ниту на работниците, ниту на работодавачите. - Ова беше компромисно решение. За нас е добро што по 20 години се договоривме и најдовме начин како да се дојде до договор за минимална плата. Овие гранки се најзагрозени и мораше на некој начин да се најде отстапка доколку сакавме заедно со работодавачите да седнеме и да се договориме, истакнува претседателот на ККС, Раско Мишкоски, додавајќи дека не може како синдикат да бараат драстично

зголемување на платата, а за сметка на тоа да се затворат компании. Од синдикатите бараат стриктно почитување на законот и водење сериозна казнена политика за сите оние кои нема да го почитуваат. Согласно предложеното законско решение, предвидени се високи казни за одговорното лице и работодавачот кои нема да ги почитуваат одредбите од законот. Договорот за минимална плата беше постигнат на 1 октомври лани. Во моментот законот е во собраниска процедура, а „зелено светло“ доби во прво читање и беше даден во натамошна постапка. Скоро две третини од земјите во Европската унија имаат утврдено минимална плата, а тоа го имаат сторено и соседните држави. Во Словенија минималната плата е 599 евра, во Хрватска 380 евра, во Србија 160 евра, Бугарија 123 евра...

Од домашни извори ќе се обезбеди само половина од потребната енергијаЗА УВОЗ 650 МИЛИОНИ ЕВРА

Македонија во 2012 година од домашни извори ќе обезбеди 54 отсто од вкупните потреби за енергија, а 46 проценти од увоз за што ќе потроши околу 650 милиони евра. Вкупната потрошувачка на енергија во 2012 година во однос на 2011 ќе биде поголема за 4 отсто. За 2,2 процентa ќе се троши повеќе струја, за 10,1 отсто повеќе природен гас и за 4,8 проценти повеќе нафтени деривати. Според енергетскиот биланс, струјата ќе биде доминантен енергент со учество од над 40 отсто.

Производството на електрична енергија од домашните извори се предвидува да изнесува околу 6.000 гигават часови, а остатокот од потребите да се набави од увоз. Потрошувачката на нафта и нафтени дериват во 2012 година ќе порасне за 6,6 отсто, односно на 743.000 тони.

ИНФО ПУЛ

БИЗНИС ИНФО22 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Заводот за интелектуална сопственост ПАТЕНТ НА ГОДИНАТА Е ПРОНАЈДОКОТ „ТЕКОН“

Пронајдокот „Механизам за автоматско сечење и поставување на влакна импрeгнирани со смола“ на Благоја Самаковски, Златко Соколовски, Гари Манески и Самоил Самак е прогласен за Патент на годината. Покрај ова, на Меѓународната изложба на идеи-пронајдоци - нови производи IENA 2011, што се одржа во Германија, овој пронајдок доби златна плакета од романското Министерство за образование, истражување, млади и спорт, златен медал од здружението Руска асоцијација за научна и технолошка меѓународна соработка и бронзен медал од стручното жири. Заменик-директорот на Државниот завод за индустриска сопственост Мите Костов на прогласување на Патент на годината истакнал дека Владата им дава посебно место на иновациите и интелектуалната сопственост како клучен сегмент кон економија заснована на знаења. Ваквата сеопфатна активност на Владата е гаранција за препознавање на значењето на интелектуалната сопственост во Република Македонија. Без неа, присуството на домашната индустрија на глобалните пазари кон кои стремиме, е невозможно и сосема неизвесно, нагласил Костов, а го цитира МИА.

Покрај Патент на годината, кон крајот на минатата година, Заводот за интелектуална сопственост им додели и признанија на пронаоѓачите кои исто така освоија награди на Саемот во Германија. Наградени беа Иван Поповиќ И Вангел Димановски за пронајдокот „АЦ ДЦ Протектор – концепт на осумстепен интегриран систем на пренапонска заштита“, Исмаил Асани И Џелал Алиу за пронајдокот „Електричен котел за воздушно греење“, Дончо Анчовски за пронајдокот „Пиротехничка смеса за регулација на врнежи“ и Владимир Јакимовски за пронајдокот „Уред за оптимално искористување на материјалите и енергијата“. По повод 20-годишнината

од осамостојувањето на државата, годинава беа доделени и две награди за особени достигнувања во областа на иноваторството.

Последниот ИПАРД повик покажува зголемен интерес за инвестирање во селскиот туризамСЕ ОЧЕКУВА СКЛУЧУВАЊЕ ДОГОВОРИЗА КОФИНАНСИРАЊЕ ЗА 1,9 МИЛИОНИ ЕВРА

Зголемен е интересот за инвестирање во преработувачки капацитети во руралните средини, како и во градење угостителски објекти, сместување на отворено (кампови) и капацитети за рекреација со цел развој на селскиот туризам. Ова го покажа последниот, петти јавен повик за искористување средства од ИПАРД-Програмата 2007-2013 година. Рокот за аплицирање заврши на 9,12,2011 година и моментно, како што соопшти Агенцијата за финансиска поддршка во земјоделството и руралниот развој, во тек е обработката на пристигнатите 90 барања. На претходниот, четврти оглас, пак, беа доставени 60 барања за трите мерки, инвестиции во земјоделските стопанства со цел нивно преструктуирање и надградба за достигнување на стандардите на Европската унија, инвестиции за преработка и маркетинг на земјоделските производи со нивно преструктуирање и надградба за достигнување на стандардите на ЕУ и диверзификација и развој на руралните економски активности. Вредноста на инвестициите за кои се очекува да се склучат договорите за кофинансирање од овој јавен повик изнесува околу 1,9 милиони евра или кофинансирање во висина од околу еден милион евра. Најмногу проекти се одобрени во потсекторот овоштарство, за модернизација на постојните овошни насади, набавка на системи за наводнување капка по капка, опрема (мулчери, атомизери, прскалки за заштита и друга приклучна механизација), како и за модернизација на преработувачките капацитети, набавка на современа опрема (вклучително и софтвер) за преработка на земјоделски производи со што инвеститорите преку достигнување на стандардите на ЕУ воедно ќе ја зголемат конкурентноста на сопственото производство. По претходно објавените три јавни повици, Агенцијата склучи вкупно 103 договори за инвестиции со вкупна вредност од над 12 милиони евра, односно кофинансирање од околу 6 милиони евра. Со потпишување на договорите од

четвртиот јавен повик, вкупната вредност на прифатливи инвестиции ќе изнесува над 14 милиони евра, односно очекуван вкупен износ за кофинансирање од околу 7 милиони евра. Врз основа на заклучоците на Комитетот за следење на ИПАРД-Програмата, Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство покрена иницијатива за измени на ИПАРД-Програмата во функција на поголем опфат на корисници и трошоци кои би биле кофинансирани со програмата.

Печатница „Софија“ од БогданциИСПЕЧАТЕНИ СТО ТОНИ ХАРТИЈА ЗА ПРАЗНИЦИТЕ

Печатницата „Софија“ од Богданци во текот на последните два месеца од годината што измина, успеа да преработи и испечати 100 тони хартија наменети за новогодишни честитки, календари, рекламни материјали, нотеси, потсетници и друг вид пропаганден материјал за деловните компании од Македонија и соседството. Со годишното производство од 500 тони преработена хартија со техниките на печатарската, графичката и издавачката дејност, печатницата „Софија“ важи за печатарски лидер во поширокиот балкански регион. Работи за издавачки куќи од соседна Грција, за компании од Хрватска, а позната е и соработката со фирми од Србија и Бугарија.

- Квалитетот на нашата работа што го гарантираат постојните стандарди ИСО 9001:2000 се отворена врата за соработка со секоја сериозна фирма која држи до својот деловен имиџ во однос на подготовката на репрезентативен или пропаганден материјал, амбалажа, нотеси, кеси и сите видови на хартиени производи што ги наметнува новото темпо на деловно комуницирање, транспорт и промет на производи и услуги, вели сопственикот и менаџер на фирмата Драги Семенпеев-Цапе, а го цитира МИА. Тој нагласува дека веќе пет години се носители на сертификат за квалитет според стандардите на Европската унија, од IQNET-генерацијата за квалитетот, а годинава добивме и сертификат за

ИНФО ПУЛ

БИЗНИС ИНФО 23четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

членство во Европската бизнис асоцијација. Својата деловна истрајност и во годините на економска исцрпеност на регионот ја поткрепува со старите и долготрајни деловни коминтенти кои ги стекнал во текот на 21-годишниот растеж на компанијата. Покрај производниот погон во Богданци со корисна површина од 2.000 метри квадратни, отвори и нов погон за печатарската дејност со капацитет од нови 1.000 метри квадратни. Веќе две децении има свое претставништво во Скопје, а од пред две години и во Струмица. - Производните желби на нашите нарачатели не се недостижни за стучниот тим на „Софија“, бидејќи располагаме со најсовремено одделение за дизајн и компјутерска обработка, опремено со професионални графички станици. Но, проблем кој го димензионира нашето работење е постојната неликвидност на компаниите, задоцнетото плаќање на обврските и воопшто платежната ефикаснот на македонските фирми, вели сопственикот на печатницата „Софија“. Тој изрази надеж дека новата 2012 година и мерките кои ги најавува Владата во таа област ќе донесат подобрување во оваа сфера.

Нова инвестиција на „Златен клас“ од ГевгелијаЕДИНСТВЕНО ПРОИЗВОДСТВО НА БОЛИС-ХАРТИЈА ВО ЗЕМЈАВА

Фирмата „Златен клас“ од Гевгелија по петгодишно опстојување како прва европска програмска инвестиција во Гевгелија, деновиве со отварањето на новиот погон за производство на болис-хартија се профилира како единствен производител во Македонија на овој тип производ.

Станува збор за инвестиција вредна 25.000 евра која опфаќа набавка на нов тип машини од странско производство, неколку месечна стручна едукација за начинот на производството, отворањето на производната линија во склоп на постојниот објект во село Моин и нови вработувања. - Нашите истражувања на пазарот и развојните перспективи на општина Гевгелија со растечкиот број на отворени големи хотелско-казински комплекси, спа-центри, ресторани и воведувањето

на НАССР-системот не` наведоа да се подготвиме за потребите на овие големи потрошувачи, со намера однапред да го прилагодиме производството на нивните потреби. Новата хартија болис претставува враќање на трендот на цик-цак парчињата хартија за еднократна употреба, кои го преземаат приматот над ролната како поекономично пакување. Ова во бившите југословенски простори беше единствена програма на „Палома“, а сега за прв пат се произведува и кај нас во Македонија, ги објаснува развојните перспективи директорот на “Златен клас“ Борис Давалиев, а го цитира МИА. Со новата производна програма се задоволуваат комплетните потреби на регионот. Годишното производство е зголемено за 25 отсто, односно досегашните 160 тони годишна обработка на конфекционирана хартија се зголемија на 200 тони на годишно ниво. - За почеток капацитетите за производство на болис-хартија се искористени 60-70 проценти, со што ги задоволуваме комплено потребите на угостителските капацитети во регионот. Интенцијата ни е преку нашите 12 дистрибутивни центри отворени ширум Македонија, да ја прошириме употребата на овој производ и кај угостителите од државата. За таа цел, набавивме и специјални држачи од странско производство кои со потпишувањето на договор за соработка и достава на наши хартиени производи ги вградуваме кај нашите нови потрошувачи, - изјавува Давалиев. По шестгодишно опстојување на погонот во Моин и растечките самостојни инвестициони вложувања, се оправдува во целост европскиот грант од 15.000 евра доделен од УНДП во 2005 година за отворање на стопански производен комплекс во рурална средина, заради заживување на местото и вработувања на тамошните жители, како проектен погодок на фирмата апликатор „Златен клас“ од Гевгелија.

Трговска компанија „Жито“ од ВелесОТВОРЕН НАЈМОДЕРЕН СУПЕРМАРКЕТ

Велешкиот трговска компанија „Жито“ свечено во населбата Тунел во Велес пред новата година го отвори својот 9. супермаркет во Велес и 25. во земјава. За разлика од досегашните маркети во кои се продава храна и хигиенски средства, новиот на купувачите им нуди и бела техника, компјутерска опема, текстил, електроматеријали, книги,... Супермаркетот е на два ката, од кои вториот е со површина од 400 метри квадратни, а првиот со 850 метри квадрати. Располага и со 800 метри

квадратни магацински простор и уште 1.000 метри квадратни дополнителен магацински простор и сопствен паркинг. - На потрошувачите им нудиме добра и квалитетна услуга, имаме квалитетна стока, продаваме по евтини цени што е многу важно за купувачите во овие времиња, а и хигиената во сите маркети ни е на висиоко ниво, изјави за МИА Ване Ѓошевски, сопственикот на трговскиот ланец „Жито“ маркети, а го цитира МИА. „Жито“ има 25 маркети во Македонија, од кои 9 се во Велес, 6 во Скопје, а маркети има и во Кочани, Виница, Делчево, Росоман, Градско и Неготино. За еден месец ќе отворат свои маркети и во Демир Капија и Гевгелија и во скопско Драчево.

„ТАВ Македонија“ стана дел од „Фабриката на знаење“ на ФОНСОЗДАДЕНА „ПИСТА“ ЗА ДОКАЖУВАЊЕ НА СТУДЕНТИТЕ

Концесионерот на македонските аеродроми „ТАВ Македонија“ и Универзитетот ФОН потпишаа договор за соработка во рамки на академската кампања „Фабрика на знаење“. - Авиобизнисот е високопрофитабилна гранка и многу зависи од човечкиот фактор. Во „ТАВ Македонија” имаме посебен оддел за човечки ресурси преку кој вршиме постојано преиспитување на функциите што треба да ги извршуваме и притоа постојано го користиме знаењето и умеењето на универзитетите. Една од важните препораки што им ги даваме на студентите е да се концентрираат на тој т.н. лидершип модел во којшто постојано ќе учат и за време на студиите и додека имаат пракса, за што и ние како „ТАВ Македонија” стоиме на располагање, изјави Зоран Крстевски, директор на „ТАВ Македонија”. Според Сефер Цаноски, генерален мернџер на „ФОН”, целта на Проектот „Фабрика на знаење“ е на студените да им се обезбеди простор тоа што го учат во теорија, да го применат и во практика. Најбитно од се` во целата соработка меѓу ФОН и „ТАВ Македонија” е што студентите ќе имаат терен каде да се докажат, - истакна Цаноски. Со потпишување на Договорот меѓу „ТАВ Македонија“ и ФОН се затвора кругот на компании кои ќе учествуваат во „Фабрика на знаење 2”. Во изминатиот месец ФОН потпиша договори за соработка и со Комерцијална банка АД – Скопје, „Еуроимпекс – Пежо“, „Грозд“ АД - Струмица, дневниот весник „Дневник“, „Ренова“ – с. Џепчиште, Тетово и Винарницата „Тиквеш“ - Кавадарци.

ИНФО ПУЛ

БИЗНИС ИНФО24 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Собранието пред крајот на минатата година го изгласа Буџетот на Република Македонија за 2012 годинаКАПИТАЛНИТЕ ИНВЕСТИЦИИ ПОВИСОКИ ЗА 29 ОТСТО

Собранието на Република Македонија со 63 гласа „за“ и 36 против го изгласа пред новогодишните празници Буџетот за 2012 година, кој според проекциите изнесува 169 милијади денари. Приходите се предвидени на 156,75 милијарди денари, а буџетскиот дефицит е 2,5 проценти од БДП. Растот на БДП е проектиран на 4,5 проценти, а инфлацијата на 2,5 отсто. Предвидено е зголемување на

капиталните расходи за 29 отсто. Клучни цели на проектираниот буџет се задржување позитивни стапки на економски раст, подобрување на економската инфраструктура и одржување висок степен на социјална стабилност. Според вицепремиерот и министер за финансии м-р Зоран Ставрески, како што пренесува МИА, буџетот за наредната година е подготвен во услови на влошени состојби во европската и македонската економија и оти во такви околности основната фунција на буџетот ќе биде да се задржат позитивни стапки на економски раст, да се одржи висок степен на социјална стабилност и да се подобри согласно можностите на економската инфраструктура на земјата. Министерот смета дека Буџетот содржи елементи на флексибилност и адаптибилност и оти главниот фактор на доверба кон фискалната политика за следната година е одржување на буџетскиот дефицит под критериумот од три проценти согласно препораките од Пактот за стабилност и растот на ЕУ. Буџетот за 2012 година е подготвен врз основа на проектиран раст на економијата од 4,5 отсто, кој ќе биде силно поддржан од инвестициите, вклучувајќи ги и капиталните вложувања чие зголемување е 29 отсто. Се предвидува дека потрошувачката ќе биде стабилна, но на повисоко ниво во однос на 2009 и 2010 година. Ова ќе биде поддржано со владините политики за стабилност, пред се` преку продолжување со навремената исплата на платите, пензиите и социјалните надоместоци. Предлогот кај вкупните расходи има подобрена структура и квалитет на расходите со значително поголемо учество на капиталните расходи за 29 отсто, на сметка на тековните расходи чие учество се намалува. Предвидени се значителни инвестициски вложувања во патната и

железничкатa инфраструктура, енергетски и комунални инфраструктурни проекти, како и инвестиции за подобрување на условите во образованието, социјалниот и здравствениост систем и во земјоделството, заштитата на животната средина и правосудството. Во текот на 2012 година во патната и железничката инфраструктура се предвидени инвестиции од 7,5 милијарди денари кои се за 42 проценти повеќе од оние за 2011 година, а во енергетиката и комуналната сфера околу 2 милијарди денари. За уредување на ТИРЗ се предвидени 518 милиони денари, за здравството 2,5 милијарди денари, за образованието, детската заштита и спортот околу 2,4 милијарди денари, за субвенции во земјоделството 130 милиони денари и уште 1,3 милијарда денари за хидросистеми и инвестиции за подобрување на земјоделските стопанства. Постојните даноци се задржани на непроменето ниво. Македонија ќе биде со најниска стапка на персонален данок од 10 проценти и данок на профит од нула проценти доколку профитот се реинвестира или се задржи за подоцнежни инвестиции.

Врачени првите решенија на студенти со намалени трошоци за електронска регистрацијаДО ФИРМА ЗА 20 ЕВРА

Основачите на фирмите „Наша винарија“ и „Млечно царство“, Ристе Стефанов и Синиша Станоевиќ, се првите кои ја искористија владината мерка со која за 50 проценти се намалуваат трошоците за регистрирање фирма на студенти по електронски пат во Централниот регистер. Решенијата на младите претприемачи во Централниот регистар им ги додели вицепремиерот и министер за финансии, м-р Зоран Ставрески, порачувајќи им во нивните бизниси да имаат многу инвестиции и работни места. - Идејата е за отворање свој бизнис, да почнеме како млади бизнисмени, да направиме нешто свое, изјави Стефанов, а го цитира МИА. Визијата на Станковиќ пак била создавање нов бренд на македонскиот пазар и на Балканот. Тоа ми дојде само како идеја за нова фирма за млеко, наведе Станковиќ, кој верува дека има услови за развој на бизнисот. Директорот на Централниот регистар Ванчо Костадиновски посочи дека со основање трговско друштво по електронски пат, како дел од втората фаза на проектот едношалтерски систем, се олеснуваат условите за почнување сопствен бизнис на идните претприемачи. - Како дел од спроведените реформи на Централниот регистар е воведувањето нови системи за регистрација на трговските друштва и донесувањето нови тарифни ставки. Сите студенти имаат можност за електронска регистрација на фирма за само 20 евра, а за останатите кои ќе аплицираат електронски вкупниот надомест е намален за десет проценти. Со овие олеснети услови кои ги овозможи Владата, студентите и останатите кои ќе аплицираат електронски конечно ќе можат да преземат предизвик и да почнат сопствен

бизнис, - информира Костадиновски.

Апел на Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанствоПРИЈАВУВАЊЕ НА ДРЖАВНОТО ЗЕМЈИШТЕ СО ДОЛГОГОДИШНИ НАСАДИ

Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство ги повикува сите домашни физички и правни лица и странски правни лица кои имаат подигнато долгогодишни насади на земјоделско земјиште во државна сопственост, а со кое стопанисуваат без склучен договор, да се пријават во подрачните единици заради евидентирање на насадите. Овие податоци ќе бидат основ за објавување јавни повици за давање државно земјоделско земјиште под закуп со што ќе се даде можност за склучување договори и за регулирање на правото на користење на земјиштето. Лицата кои имаат долгогодишни насади на државно земјоделско земјиште треба самостојно, со геодетски елаборат да ги определат катастарските податоци и да достават понуда до Министерството по објавувањето на јавениот повик. Со оваа постапка ќе се реши и долгогодишниот проблем на земјоделците кои поради нерегулираното право на користење на државното земјоделско земјиште не можеа да користат субвенции. Во тек се и јавните повици за давање под закуп државно земјоделско земјиште до 10 хектари. Во општините Неготино, Кавадарци, Валандово и Делчево се нуди под закуп до 30 години државно земјоделско земјиште за подигање долгогодишни насади (лозја, овоштарници и хмељ). За овој оглас заинтересираните ќе можат да аплицираат до 24-ти овој месец. На 17 -ти јануари, пак, Министерството за земјоделство ќе ги отвори понудите од повикот објавен на 24-ти декември 2011 година со кој беа опфатени општините Гази Баба, Валандово, Кавадарци, Радовиш,

Неготино, Кратово, Крушево, Демир Хисар и Македонски Брод. Времетраењето на закупот зависи од намената за која се издава земјиштето, до 50 години за подигање маслинарници, до 30 години за долгогодишни насади (лозја, овоштарници и хмељ), оранжерии, спортско-рекреативни активности и рурален туризам, до 20 години за рибници и до 15 години за одгледување ливади и други земјоделски култури.

ПАРТНЕРСКИ ИНСТИТУЦИИ И МИНИСТЕРСТВА

БИЗНИС ИНФО 25четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Порастот на потрошувачката на енергија во Република Македонија во текот на последната деценија е два пати поголемЕНЕРГЕТСКАТА ЕФИКАСНОСТ ГО БРКА МРАКОТ

Македонија со воведување мерки за енергетска ефикасност може да заштеди значително количество енергија. Со зголемувањето на енергетската ефикасност заштедите се движат од 20 до 40 проценти во потрошувачката на енергија. За многу домаќинства во Македонија, месечните трошоци за енергија претставуваат највисока ставка во семејниот буџет по храната. Индустријата во Македонија троши повеќе енергија по единица производ отколку повеќето други индустрии во Европа и затоа е неконкурентна на надворешните пазари. – пишува МИА. Доколку сите улични светилки во Македонија се заменат со енергетски поефикасни натриумови светилки под висок притисок можно е да се остварат заштеди во износ од повеќе од 38 отсто од потрошувачката на енергија за улично осветлување што е еднакво на 28 гигават часови електрична енергија, велат експертите. Доколку, пак, сите домаќинства користат енергетски ефикасно осветлување, поефикасно затоплување и подобрена изолација би оствариле повеќе од 20 отсто заштеди во електрична енергија со што државата би заштедила 500 гигават часови електрична енергија годишно. Според Агенцијата за енергетика, порастот на потрошувачката на енергија во Република Македонија во текот на последната деценија е два пати поголем. Причина за тоа е зголемувањето на индустриската активност, застарени технолошки средства и стара инфраструктура што драстично го забрзува неефикасното користење на енергијата. - Енергетската ефикасност претставува користење на помалку енергија, без да се намали квалитетот на живеење. Спроведувањето на мерките за енергетска ефикасност ќе резултира со намалување на сметките за електрична енергија, посочуваат од Агенцијата. Константин Димитров, претседателот на Македонскиот центар за енергетска ефикасност (МАЦЕФ), вели дека постојат повеќе мерки за намалување на трошоците за енергија. - Значителни заштеди можат да се постигнат со изолирање на становите со надворешна термо фасада и поставување изолација на покривите и на подот. За заштеда на енергија придонесува и користењето енергетски ефикасни светилки, како и купувањето производи за домаќинство кои трошат помалку енергија, нагласи Димитров. Тој додаде дека во Македонија веќе има и некои банки кои нудат посебни кредити за енергетска ефикасност. Важноста од енергетската ефикасност веќе ја препозна граѓанскиот сектор, но и јавните институции во земјава.

Со проектот на УСАИД и Хабитат Македонија „Енергетска ефикасност за секторот домување“ во наредните три години ќе се подобрува енергетската ефикасност на 26 колективни станбени згради во седум македонски општини -

Куманово, Тетово, Велес, Карпош, Струга, Прилеп и Струмица. Проектот предвидува поставување изолација на фасадата и на покривот на зградите и замена на прозорците и вратите со енергетски поефикасни. Во рамки на проектот, кој ќе се реализира по пат на јавно-приватно партнерство во договор со општините, ќе бидат спроведени активности за подигање на јавната свест за енергетската ефикасност во колективните станбени објекти и за подобрување на нивното управување. Се предвидува и поттикнување на инвестиции, претприемништво и создавање работни места во секторот за енергетска ефикасност. Генералниот директор на Хабитат Македонија, Зоран Костов посочува дека во Македонија релативно мал процент од зградите имаат добра енергетска ефикасност и оти за најголемиот дел од нив може да се каже дека се енергетски неефикасни. - Во периодот на 60-тите, 70-тите и 80-тите години од минатиот век кога

е најголем интензитетот на станбената изградба во Македонија цената на енергијата била многу ниска поради што немало потреба од грижа за енергетската ефикасност. Сега кога цената на енергијата се приближува до пазарната, вклучително и на електричната енергија, луѓето се почесто го поставуваат прашањето дали можат да заштедат и да ги намалат трошоците за енергија, појасни Костов. Хабитат Македонија веќе реализира пилот проект во неколку македонски општини за подобрување на енергетската ефикасност на колективни

станбени објекти за домување со бесплатна замена на прозорците со енергетски поефикасни и вградување изолација на фасадата и на покривот. Главен критериум за нивен избор беа просечните месечни примања на станарите во зградите. Министерството за здравство, пак, ќе ја подобрува енергетската ефикасност на болниците со инсталирање сончеви колектори и замена на прозорците со нови енергетски поефикасни. Во рамките на двегодишниот договор со Светската здравствена организација веќе се спроведени конкретни активности за проценка на енергетската ефикасност и примена на обновливи извори на енергија во двете пилот здравствени установи, Општата болница во Гостивар и Клиничката болница во Штип. - Не само што имаме енергетски неефикасни објекти, туку имаме и голем процент на загуба на енергија во системот што претставува дополнителен трошок, но и дополнително загадување на животната средина. Со зголемувањето на енергетската ефикасност во објектите директно ќе придонесеме за намалувањето на емисиите на стакленичките гасови во атмосферата, рече министерот за здравство Никола Тодоров на неодамнешната работилница насловена „Енергетска ефикасност во здравствениот сектор“. На работилницата наменета за подигнување на свеста на здравствените менаџери за значењето на енергетската ефикасност и обновливите извори на енергија беше промовирана и публикацијата „Енергетска ефикасност и обновливи извори на енергија во здравствениот сектор - Прирачник за менаџери и здравствени работници“. - Болниците се едни од најголемите потрошувачи на енергија во државата. Клиничката болница во Штип дневно троши од 1.500 до 2.000 евра само за гориво. Очекувам во текот на наредната година да ги завршиме сите подготовки од аспект на проектирање и имотно-правните односи и да отпочнеме со постапките за тендерирање за поврзување на Клиничката болница во Штип со изворот на термална вода во Кежовица и негово искористување за затоплување на болницата, рече Тодоров. Шефот на канцеларијата на Светската здравствена организација во Македонија, Марија Кишман посочи дека во моментов се работи на пресметките колку секоја болница треба да инвестира во енергетската ефикасност и колкави ќе бидат заштедите од нејзиното воведување. - Економската анализа ќе биде објавена на крајот на идниот месец или на почетокот на февруари, рече Кишман. Во Гостиварската болница, појасни, се поставуваат сончеви колектори за топла вода за греење, но и за користење во салите и во бањите, а се менуваат и вентилите на системот за греење кои се неефикасни. Планираме во сите болници да се ориентираме и кон ладењето со обновливи извори на енергија.

ФОКУСИРАНО

БИЗНИС ИНФО26 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

ФОКУСИРАНО Во март годинава Град Скопје отвори Канцеларија за управување со енергија и Инфо центар за енергетска ефикасност и обновливи извори. Во Инфо центарот граѓаните можат да добијат информации за користењето на обновливите извори на енергија.

Градоначалникот Трајановски информира дека Град Скопје ќе спроведе повеќе активности со кои ќе се воспостави систем за управување со енергијата во сите објекти кои се во сопственост на Градот. - Град Скопје има за цел намалување на трошоците за енергија во износ од најмалку пет отсто секоја година во текот на следните пет години. Се однесува на намалување на емисијата на стакленички гасови, управување со трошоците за енергија за подобрување на економската ефикасност во објектите, подобрување на продуктивноста и работните услови на вработените, континуирано работење на зачувување на животната средина, рече Трајановски. Градот Скопје стана дел од иницијативата наречена „Повелба на градоначалниците на Европската унија“ со која влезе во клубот на градови кои имаат за цел да ги намалат емисиите на стакленички гасови за над 20 отсто до 2020 година. Македонија има ограничени енергетски ресурси и во иднина се повеќе ќе биде зависна од увоз на енергија. Преземањето мерки за енергетска ефикасност може да ја ублажи оваа зависност. - Најдобриот неисцрпен извор на енергија во светот е Сонцето, кое е на 8 минути од Земјата. За 15 минути Сонцето ни испраќа толку енергија колку што му треба на човештвото за една година. Ако научиме разумно да ја користиме оваа енергија, тогаш ќе можеме да ги решиме енергетските проблеми во иднина, вели професор Димитров. Енергијата која ја испушта Сонцето на земјата е 15.000 пати поголема од енергијата која ја употребува човекот. Некои студии покажуваат дека сонцето во рок од три часа на Земјата испраќа толку енергија колку што целото човештво користи во текот на една година. - Македонија и регионот Далмација во Хрватска се подрачја кои имаат најголем сончев потенцијал од поранешната Југославија – околу 1.400 сончеви часови годишно, изјави Андреј Мласко, сопственик на компанијата „М-ЛАН СОЛАР,“ на трибината „Соларната енергија – перспектива во Македонија,

реалност во Словенија“. Токму големиот број на сончеви часови, нагласи, е една од причините неговата компанија да инвестира во Македонија. Тој додаде дека е несвојствено Германија и Словенија кои имаат многу помалку сончеви денови да имаат голем број фотоволтаични електрани. „М-ЛАН СОЛАР“ веќе постави фотоволтаична електрана од 5 киловати на покривот на Скопски саем вредна околиу 15.000 евра. Неодамна, во Скопје, на Факултетот за бизнис економија беше отворена Школата за обновливи енергии. Формирана е преку јавно-приватно партнерство со Германското друштво за соларна енергија, германската фирма за производство на сончеви колектори „Феникс“ и ГТЗ - Германското друштво за техничка соработка. Наставата во Школата опфаќа различни видови обуки меѓу кои за соларна термија - загревање на вода со користење сончева енергија, фотоволтаици - за добивање струја од сончевата енергија и курс за енергетската ефикасност во градежните објекти. Школата е опремена со најсовремени наставни помагала, како симулациски уред за следење на работата на соларните колектори, лиценцирани софтвери за симулација, мерни инструменти, термовизиска камера, примерок на целосен систем за соларно греење на вода,... Обуката ја изведуваат предавачи од Германија согласно наставните програми на германските Соларни школи и литература преведена на македонски јазик. Уве Хартман, директорот на Германското друштво за сончева енергија вели дека во Македонија многу малку се користат обновливите извори на енергија со исклучок на хидроенергијата. - Во Македонија има смисла користењето на фотоволтаични ќелии за производство на струја. Следно што би можело да се направи е да се намали потрошувачката на струја за топла вода, со користење соларна енергија за термички потреби што технички е сосема едноставно, евтино и не бара некои посебни услови, вели Хартман. Стратегијата за развој на обновливите извори на енергија во Македонија предвидува до 2020 година изградба на 10 до 30 мегавати фотоволтаични системи со производство од 14 до 42 гигават часови електрична енергија годишно. Според Наташа Вељановска, стручен советник во Регулаторна комисија за енергетика, моментално во Македонија само осум компании кои изградиле фотоволтаични системи се повластени производители и ја продаваат произведената електрична енергија по повластени тарифи, а уште 10 се во фаза на изградба на своите фотоволтаични системи. Во Европската унија до 2020 година 20 отсто од енергијата треба да се добива од обновливи извори на енергија.

До 2050 година овој процент треба да изнесува 80 отсто.

Струјата нема да поевтини, граѓаните да ја штедат, е пораката на Министерството за економијаСЕКОЕ ЕВРО ВЛОЖЕНО ВО ЕНЕРГЕТСКА ЕФИКАСНОСТ СЕ ВРАЌА ТРОКРАТНО

Граѓаните да ги сменат досегашните навики, рационално да ја трошат струјата и повеќе да штедат, порачал министерот за економија Ваљон Сарачини, напоменувајќи дека производството на електрична енергија е се поскапо, а цената на струјата ќе се зголемување. - Намалување на цената на електричната енергија сигурно дека нема да има. Напротив, ќе има поголеми покачувања на цената на струјата и затоа време е да се насочиме кон поголема енергетска ефикасност, истакнал министерот Сарачини на прес-конференција, а го цитира МИА. Замена на старите светилки со нови енергетски поефикасни, изолирање на прозорците и таваните во домовите, купување на апарати за домаќинство со поголема енергетска ефикасност се само дел од мерките за поголема заштеда на струја што ги предлага Министерството за економија, а се содржани во новата брошура „Штеди, вклучи го мозокот, исклучи ја струјата“.

- Со поефикасно затоплување, поефикасна изолација и поефикасно осветлување може да заштедиме од 20 до 40 проценти од трошоците за енергија, а државата може да заштеди околу 700 гигавати-часови, посочил Сарачини. Министерството за економија за годинава има одвоено шест милиони денари за субвенции за сончеви колектори. Оваа активност ќе почне да се реализира од февруари и за разлика од лани изборот ќе биде потранспарентен. Според професорот Константин Димитров, секој дом мора да води сметка за својот буџет и да ги промени своите навики. - Енергетската ефикасност за Македонија не е само задача, туку потреба. Вложено евро во енергетска ефикасност се враќа како три евра, рекол Димитров, додавајќи дека граѓаните се свесни за енергетската ефикасност, но оти немаат доволно познавање за тоа.

БИЗНИС ИНФО 27четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

ОПШТИНСКИ БИЗНИС Во Штип отворен Бизнис-центарот за прекугранични иницијативиПОДОБРУВАЊЕ НА БИЗНИС-КЛИМАТА ВО ПРЕКУГРАНИЧНИОТ РЕГИОН МЕЃУ МАКЕДОНИЈА И БУГАРИЈА

Во Штип е отворен и работи Бизнис-центарот за прекугранични иницијативи, како дел од Проектот „Прекугранично бизнис вмрежување за оддржлив раст“, финансиран од ИПА-Програмата за прекугранична соработка меѓу Република Бугарија и Република Македонија. Работењето на Бизнис-центарот, кој функционира во рамките на Центарот за развој на Источниот плански регион, е во насока на развој и унапредување на економијата и бизнис-соработката меѓу компаниите со единствена цел подобрување на бизнис-климатата во прекуграничниот регион меѓу Бугарија и Македонија. Центарот нуди услуги од областа на информирање на целните групи, мапирање на економските субјекти во прекуграничниот регион и информирање за локалните бизнис-настани, благовремено информирање за измените во правните, финансиските и царинските области, обезбедување информации за тековните демографски и географски податоци и поврзување на правните субјекти од прекуграничниот регион со цел воспоставување на заедничка соработка. Како што соопшти Центарот за развој на Источниот плански регион, центарот нуди услуги преку експертски совети и информации за мали и средни претпријатија од областите на менаџирање на бизнис, информации за пазарот и пазарна анализа, правни информации од областа на законодавството и правната процедура, финансиски информации поврзани со даноците, даночното и сметководственото законодавство, социјално и задравствено осигурување, финансиски и кредитни информации за МСП, царински информации, можност за бизнис-соработка и интернационализација на МСП услуги. Драгица Здравева, раководител на Центарот за развој на Источниот плански регион изразила уверување дека отворањето на Бизнис-центарот и можностите што тој ги нуди, ќе донесе развој на компаниите во прекуграничниот регион и ќе доведе до привлекување нови инвестиции.

- Веруваме дека новоотворениот Бизнис-центар е од голема корист за локалните компании и ќе биде сигурен партнер за соработка меѓу институциите кои нудат поддршка на бизнис-секторот, рекла Здравева, а ја цитира МИА. Бизнис-центарот за прекугранични иницијативи ќе дејствува на територијата на Источниот плански регион, во Македонија и во областа Благоевград, Бугарија.

Прилеп формираше Локален економски совет ВО ФУНКЦИЈА НА КВАЛИТЕТНИ И ЕФЕКТИВНИ ОДЛУКИ ЗА ЛОКАЛНИОТ РАЗВОЈ

Прилеп го формираше Локалниот економски совет кој има функција на советодавно тело. Во него има 20 претставници од сите гранки на прилепското стопанство. - Се формира по препораките на Владата и Прилеп е меѓу првите општини што го формира, изјавил прилепскиот градоначалник Марјан Ристески, кој е претседател на ова тело, а го цитира МИА. Тој истакна дека Економскиот совет се формира во насока на развој на градот и за подобрување на условите за живот на граѓаните. - Советот ќе придонесе во носењето на квалитетни и ефективни одлуки на локалната самоуправа, а ќе се разгледуваат активности од сите области, пред се` донесувањето на деталните урбанистички планови кои треба да донесат и инвестиции. Ќе се развиваат индустриските зони, патната инфраструктура, земјоделството, културата, алтернативниот туризам, образованието и едукацијата, - информирал Ристески.

За потпретседатели се избрани директорите на „Прилепската пиварница”, Сашо Самарџиоски и на „Витаминка”, Сашо Наумоски. Советот ќе има седница најмалку еднаш месечно, а по потреба и повеќепати. По Нова година ќе се изготват деловникот за работа и приоритетните цели. Локалниот економски совет ќе има и непостојани членови: министри кои

потекнуваат од Прилеп, директори на јавни претпријатија и носители на јавни фукции, како и претставници од невладиниот сектор.

Општина Прилеп го презеде управувањето со државното градежно земјиштеПОДГОТОВКА НА АТРАКТИВНИ ПАРЦЕЛИ ЗА ПРИВЛЕКУВАЊЕ СТРАНСКИ ИНВЕСТИТОРИ

Локалната самоуправа на Прилеп од почетокот на годинава ги презеде ингеренциите за управување со државното градежно земјиште. Веднаш почнува подготовката на деталните урбанистички планови за да може на тендер да се понудат атрактивните локации кои се очекува да донесат значителен прилив во општинската каса и ќе придонесат за заживување на локалната економија. Според Драге Звездакоски, раководител на Одделението за финансирање и буџет, годинава буџетот ќе се зголеми за 21 отсто, а најголемиот дел од приливот на средствата се очекува да биде токму од комуналиите и од продажбата на земјиштето.

- Токму затоа, во првите два месеца од годинава интензивно ќе се подготвува техничката документација за деталните урбанистички планови за да се понудат атрактивните локации кои ќе го привлечат вниманието на инвеститорите, вели Звездакоски, а го цитира МИА. Според раководителот на Одделението за урбанизам, Илија Карески во првата фаза ќе бидат понудени парцели кои се во Деталниот план и за кои ќе има изработено елаборати. За почеток се предвидени 11 парцели, но за цело време ќе тече процесот со обезбедување на државното земјиште, проверката на деталните планови, изготвувањето на елаборатите и отворањето тендери. Според законските одредби најголемиот дел, 80 отсто од прибраните средства од продадените парцели по спроведените електронски аукции, ќе се слеат на сметката на Општината, што предизвикува задоволство во прилепската локална самоуправа од очекуваните економски ефекти од преземањето на ингеренциите за градежното земјиште.

БИЗНИС ИНФО28 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

СТАТИСТИКА

Обем на стоковната размена со странствo на земјава до крајот на ноемвриИЗВОЗОТ 4, УВОЗОТ 6,4 МИЛИЈАРДИ ДОЛАРИ

Според претходните податоци на Државниот завод за статистика, вкупната вредност на извозот на стоки од Република Македонија во периодот јануари-ноември 2011 година изнесува 4 073 620 илјади САД долари, а на увозот 6 390 062 илјади САД долари. Покриеноста на увозот со извоз е 63.7%. Трговскиот дефицит, во периодот јануари-ноември 2011 година, изнесува 2 316 442 илјади САД долари.

Трговската размена по производи покажува дека во извозот најголемо е учеството на катализаторите на носачи со благородни метали или нивни соединенија, фероникелот, производите од железо и челик (валани производи), облеката и преработките од нафта. Во увозот најмногу се застапени платината и легурите на платина, необработени или во прав, суровата нафта, моторните возила за превоз на лица и електричната енергија. Во периодот јануари-ноември 2011 година, најголемо учество во извозот на стоки имаат земјите- членки на ЕУ 27 (60.7%) и земјите од Западен Балкан (27.8%), а во увозот на стоки најголемо учество имаат земјите-членки на ЕУ 27 (54.5%) и земјите во развој(26.6%). Според вкупниот обем на надворешно-трговската размена, Република Македонија најмногу тргува со Германија, Србија, Грција, Бугарија и Италија (44.1% од вкупната надворешно-трговска размена се врши со овие пет земји).

Индекси на цените во угостителството КАФЕАНИТЕ И РЕСТОРАНИТЕ ЛАНИ ЗА 0,9 ОТСТО ПОЕФТИНИ ОД ПРЕТХОДНАТА ГОДИНА

Според податоците на Државниот завод за статистика, индексот на цените на угостителските услуги во декември 2011 година, во споредба со ноември 2011 година, остана на исто ниво. Споредено по групи на услуги, зголемување е забележано само во групата Алкохолни пијалаци за 0,1%.

Индексот на цените на угостителските услуги во декември 2011 година, во однос на истиот месец од претходната година, е намален за 1.5%. Кумулативниот индекс на цените на угостителските услуги за периодот јануари- декември 2011 година, во однос на истиот период од претходната година, е намален за 0.9%, додека во однос на декември 2010 година е намален за 1.2%

Индекси на работниците во индустријатаДО КРАЈОТ НА НОЕМВРИ ПОРАСТ ОД 1,7 ОТСТО

Според податоците на Државниот завод за статистика, индексот на бројот на работниците во индустријата во ноември 2011 година, во однос на ноември 2010 година, изнесува 98.4. Бројот на работниците во секторот Рударство и вадење на камен во ноември 2011 година, во однос на ноември 2010 година, бележи опаѓање од 0.6%, во секторот Преработувачка индустрија бележи опаѓање од 1,7%, а во секторот Снабдување со електрична енергија, гас, пареа и климатизација опаѓање од 1.2%.

Според главните индустриски групи, бројот на работниците во индустријата во ноември 2011 година, во однос на ноември 2010 година, бележи пораст кај Капитални производи за 1,5%, додека опаѓање бележи кај Енергија за 2.7%, Интермедијарни производи, освен енергија за 1.5%, Трајни производи за широка потрошувачка за 3.3% и Нетрајни производи за широка потрошувачка за 1.6%. Индексот на бројот на работниците во периодот јануари- ноември 2011 година, во однос на периодот јануари-ноември 2010 година, изнесува 101.7%.

Индекси на цените на мало и на трошоците на живототВО ДЕКЕМВРИ БЕЗ ПРОМЕНИ

Според податоците на Државниот завод за статистика, индексот на цените на мало во декември 2011 година, во однос на претходниот месец, изнесува 100.0, а индексот на трошоците на животот 99.9. Индексот на цените на мало во 2011 година, во однос на 2010 година, бележи пораст од 4.0%, додека индексот на трошоците на животот бележи пораст од 3.9%. Движењето на индексот на цените на мало во 2011 година беше различно по одделни групи на производи.

Пораст на индексите е забележан во групите: Индустриско-прехранбени производи за 6.1%, Непрехранбени индустриски производи за 5.4%, Земјоделски производи за 5.0%, Услуги за 1.8% и Пијалаци за 0.7%. Движењето на индексот на трошоците на животот во 2011 година, исто така, беше различно по одделни групи на потрошувачка. Пораст на индексите е забележан во групите: Исхрана за 6.4%, Стан (станарина, вода и услуги) за 5.6%, Огрев и осветление за 4.8%, Сообраќајни средства и услуги за 3.1%, Хигиена и здравје за 2.9%, Ресторани и хотели за 1.6%, Облека и обувки за 1.4%, Тутун и пијалаци за 0.9% и Покуќнина за 0.1%. Намалување на индексот е забележано во групата Култура и разонода за 0,8% и Останати услуги, неспомнати на друго место за 0.1%. Индексот на цените на мало во декември 2011 година, во споредба со декември 2010 година, забележа пораст од 3.1%, а индексот на трошоците на животот забележа пораст од 2.8%. Индексот на цените на мало во декември 2011 година, во однос на претходниот месец, е на исто ниво. Минимален пораст на индексот е забележан во групата Непрехранбени индустриски производи за 0,1%. Намалување на индексот на цените на мало е забележано во групите: Земјоделски производи за 1,4% и Пијалаци за 0,4%. На ниво од претходниот месец останаа индексите на групите Индустриско-прехранбени производи и Услуги. Како резултат на движењето на цените на мало, намалувањето на трошоците на животот од 0.1% во декември 2011 година, во однос на претходниот месец, е резултат на пониските индекси на овошјето за 9,2%, мастите за 2,3%, алкохолните пијалаци за 0,3%, рибата за 0,2%, производите од жито, млечните производи и безалкохолните пијалаци за 0,1%. Исто така, во декември, намалување на индексите на трошоците на животот е забележано и кајуслугите за образование за 1,6%, средствата за хигиена за 1,0% и нафтените деривати за 0,5%. Пораст на индексот на трошоците на животот во декември 2011 година, во споредба со претходниот месец, е забележан кај зеленчукот за 1,9% и кајмесото и јајцата за 0,7%.

Исто така, пораст на индексот на трошоците на животот е забележан и кајтечните горива и гасот за домаќинствата за 1,9%, средствата за образование за 0,4%, обувките и исхраната во ресторани и хотели за 0,2%.

БИЗНИС ИНФО 29четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

СТАТИСТИКА

Индекси на трошоците на животот (според CO-ICOP)ВО ДЕКЕМВРИ МИНИМАЛЕН ПАД ОД 0,1 ОТСТО

Според податоците на Државниот завод за статистика, индексот на трошоците на животот, мерен преку цените на стоките и на услугите за лична потрошувачка, во декември 2011 година, во однос на ноември 2011 година, изнесува 99,9, а во однос на декември 2010 година изнесува 102,8. Анализирано по главни групи, според намената на потрошувачката, во декември 2011 година, во однос на ноември 2011 година, намалување на индексите е забележанo во групите: Рекреација и култура за 1,2%, Мебел, покуќнина и одржување на покуќнината за 0,7%, Храна и безалкохолни пијалаци, Алкохолни пијалаци, тутун, Транспорт и Комуникации за 0,1%.

Пораст на индексите на трошоците на животот е забележан во групите: Домување, вода, електрика, гас и др. горива за 0,4%, Облека и обувки, Здравје и Ресторани и хотели за 0,1%. На ниво од претходниот месец останаа индексите на групите Образование и Останати стоки и услуги.

Индекси на прометот во секторот ТрговијаЗА БЛИЗУ ПЕТИНА НАМАЛЕНА ПРОДАЖБАТА НА МОТОРНИ ВОЗИЛА

Според претходните податоци на Државниот завод за статистика, индексот на прометот во секторот Трговија на големо и на мало и поправка на моторни возила и мотоцикли, во октомври 2011 година, во однос на октомври 2010 година, изнесува 110.2. Гледано по оддели, во октомври 2011, во однос на октомври 2010, прометот бележи опаѓање во одделот Трговија на големо и на мало со моторни возила и мотоцикли, делови и прибор и нивно одржување и поправка за 19.2%, во одделот Трговија на

големо е забележан пораст за 22.4%, а пораст е забележан и во одделот Трговија на мало за 5.0%.

Издадени одобренија за градењеПРЕДВИДЕНА ИЗГРАДБА НА 496 СТАНОВИ

Според податоците на Државниот завод за статистика, во ноември 2011 се издадени 240 одобренија за градење, што е за 0.4% помалку во однос на истиот месец од претходната година.

Според издадените одобренија за градење, предвидената вредност на објектите изнесува 2 977 838 илјади денари, што е за 32.9% помалку во однос на истиот месец од претходната година. Од вкупниот број на издадени одобренија за градење, 173 (72.1%) се наменети за објекти од високоградба, 28 (11.7%) за објекти од нискоградба и 39 (16.2%) за објекти за реконструкција. Од вкупно 240 објекти, на 167 (69.6%) како инвеститори се јавуваат физички лица, а на 73 објекти (30.4%) инвеститори се деловни субјекти. Во извештајниот период е предвидена изградба на 496 станови со вкупна корисна површина од 43 764 м2.

Зголемена фрекфренција на македонските аеродроми за новогодишниот викендПОМИНАЛЕ НАД 6.000 ПАТНИЦИ

Во текот на новогодишниот викенд низ аеродромите во Македонија поминале 6.101 патник што претставува зголемување за осум проценти во однос на истите денови минатата година, соопшти Министерството за транспорт и врски. На 31 декември и на 1 и 2 јануари од аеродромот „Александар Велики“ во Скопје се превезени 5.458 патници, а од „Св. Апостол Павле“ во Охрид 643 патници. Најголема фреквенција на патници имало првиот ден од 2012 година, кога на скопскиот аеродром биле опслужени 2.268, а на аеродромот во Охрид 345 патници.

Во 2011 година беа пуштени во употреба реконструираните и модернизирани аеродроми во Скопје и Охрид. На аеродромот „Александар Велики“ во Скопје е изградена нова терминална зграда, со што се овозможи капацитет за четири милиони патници, а со проширување на полетно-слетните патеки е овозможено полетување и слетување за сите видови воздухоплови, се наведува во соопштението.

Просечна месечна исплатена бруто и нето-плата по вработенВО ПЛИКОВИТЕ БРУТО 500 ЕВРА БРУТО-ПЛАТА

Според податоците на Државниот завод за статистика, индексот на просечната месечна исплатена бруто-плата по вработен, во октомври 2011 година, во однос на октомври 2010 година, изнесува 101,3. Ваквото зголемување се должи, пред сè на зголемувањето на просечната месечна исплатена бруто-плата по вработен во секторите: Други услужни дејности (13,5%), Уметност, забава и рекреација (10,6%) и Дејности во врска со недвижен имот (8,7%).

Зголемување на просечната месечна исплатена бруто-плата по вработен, во однос на претходниот месец, е забележано во секторите: Други услужни дејности (6,0%), Земјоделство, шумарство и рибарство (3,5%) и Дејности на здравствена и социјална заштита (3,2%). Просечната месечна исплатена бруто-плата по вработен во октомври 2011 изнесува 30 680 денари. Во октомври 2011 година, 2,4% од вработените во Република Македонија не примиле плата

НЕТО-ПЛАТА

Според податоците на Државниот завод за статистика, индексот на просечната месечна исплатена нето-плата по вработен, во

БИЗНИС ИНФО30 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

СТАТИСТИКА

октомври 2011 година, во однос на октомври 2010 година, изнесува 101,5. Ваквото зголемување се должи, пред сè, на зголемувањето на просечната месечна исплатена нето-плата по вработен во секторите: Други услужни дејности (14,1%), Уметност, забава и рекреација (10,5%) и Земјоделство, шумарство и рибарство (9,0%). Зголемување на просечната месечна исплатена нето-плата по вработен, во однос на претходниот месец, е забележано во секторите: Други услужни дејности (6,2%), Земјоделство, шумарство и рибарство (4,0%) и Дејности на здравствена и социјална заштита (3,9%). Просечната месечна исплатена нето-плата по вработен, во октомври 2011 година изнесува 20 902 денари. Во октомври 2011 година, 2,4% од вработените во Република Македонија не примиле плата. **************** Државниот завод за статистика, на почетокот на оваа година ја примени новата Национална класификацијана дејностите (НКД Рев.2) за прибирање и обработка на податоците за просечната месечна исплатената бруто и нето - плата. Месечните индекси на просечната исплатена бруто и нето-плата по вработен за 2010 година се преработени според новата Национална класификација на дејностите (НКД Рев.2).

Индустриското производствоЗА ЕДИНАЕСЕТ МЕСЕЦИРАСТ ОД 4,1 ОТСТО

Според податоците на Државниот завод за статистика, индексот на индустриското производство во ноември 2011 година, во однос на ноември 2010 година, изнесува 94.7. Гледано по сектори, индустриското производство во секторот Рударство и вадење на камен во ноември 2011 година, во однос на ноември 2010 година, бележи пораст од 15.5%, во секторот Преработувачка индустрија бележи опаѓање од 7.6%, а во секторот Снабдување со електрична енергија, гас, пареа и климатизација бележи пораст од 5.7%.

Според главните индустриски групи, производството во ноември 2011 година, во однос на ноември 2010 година, бележи пораст кај Капитални производи за 70.3 %, додека опаѓање бележи кај Енергија за 4.2 %, Интермедијарни производи, освен енергија за 12.6 %, Tрајни производи за широка потрошувачка за 0.7 % и Нетрајни производи за

широка потрошувачка за 6.6%. Индексот на индустриското производство во периодот јануари - ноември 2011 година, во однос на периодот јануари-ноември 2010 година, изнесува 104.1

Бруто-домашен производВО ТРЕТОТО ТРИМЕСЕЧЈЕ РАСТ ОД 2,3 ОТСТО

Според проценетите податоци на Државниот завод за статистика, стапката на раст на бруто-домашниот производ (БДП) за третото тримесечје од 2011 година изнесува 2,3%. Финалната потрошувачка на домаќинствата, вклучувајќи ги непрофитните институции кои им служат на домаќинствата, во однос на истиот период од 2010 година, номинално расте за 4,8%, а нејзиното учество во структурата на бруто- домашниот производ изнесува 75,7%.

За истиот период , извозот на стоки и на услуги забележа зголемување во номинален износ од 18,8%, а увозот на стоки и услуги номинално порасна за 19,0%. Во третото тримесечје од 2011 е забележан пораст во повеќето сектори, а најголем пораст е забележан во секторите: Ѓ- Градежништво за 12,3%, Ж- Хотели и ресторани за 7,0% и А+Б Земјоделство, лов, шумарство и Рибарство за 6,0%.

Деловни тенденции во преработувачката индустријаЗАЛИХИТЕ СЕ ЗГОЛЕМУВААТ

Според податоците на Државниот завод за статистика, менаџерите ја оценуваат економската состојба на деловните субјекти во ноември 2011 година како понеповолна во однос на претходниот месец, а поповолна во однос на ноември 2010 година. Оценката за обезбеденоста на производството со порачки е на исто ниво како и претходниот месец. Обемот на производството на деловните субјекти во ноември 2011 година бележи пад во споредба со претходниот месец, очекувањата за обемот

на производството во наредните три месеци се понеповолни, како и очекувањата за бројот на вработените. Во ноември 2011 година, залихите на суровини и репроматеријали, како и сегашните набавки на суровини и репроматеријали се под и околу нормалата. Залихите на готовите производи во ноември 2011 година се зголемени во споредба со претходниот месец. Просечното искористување на капацитетите на деловните субјекти во ноември 2011 година изнесува 60,3% од нормалното искористување. Најголемо влијание на ограничувањето на обемот на производството во ноември 2011 година имаат следните фактори: недоволната странска побарувачка со 23,3%, недоволната домашна побарувачка со 16,2%, финансиските проблеми со 13,7% и неизвесното економско опкружување со 8,1%.

Користење на информатичко-комуникациски технологии ЈАВНИОТ СЕКТОР ЦЕЛОСНО НА ИНТЕРНЕТ

Според податоците на Државниот завод за статистика, 100% од ентитетите во јавниот сектор (од централната и од локалната власт) имале пристап на интернет во 2011 година. Најчесто поврзување на интернет било преку DSL технологиите (ADSL и др.) што е регистрирано кај 80,7% од субјектите во јавниот сектор. Локална компјутерска мрежа LAN, базирана на жично поврзување, имале 94,3%, додека безжичен LAN имале 50,0% од субјектите во јавниот сектор. Интранет, внатрешна компјутерска мрежа базирана на интернет-протокол, имале 51,7%, а екстранет, односно дозволен пристап на надворешни корисници до делови од интранетот, имале 25,0% од субјектите во јавниот сектор.

Во 2011 година, своја веб-страница имале 87,5%, а 92,6% најчесто користеле интернет за интеракции со органите на власта, односно јавната администрација. Во текот на 2010 година, електронските услуги на јавната власт (е-влада) ги користеле 88,1% од субјектите во овој сектор. Во 2011 година, од вкупниот број вработени во централната и локалната власт, околу 83% употребувале компјутер, а 72%

БИЗНИС ИНФО 31четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

СТАТИСТИКА

интернет. Речиси половината од субјектите во јавниот сектор (48,9%) имале политики за намалување на количината на хартија за печатење или копирање, 47,7% имале политики за употреба на телефон, веб, видеоконференција наместо физичко патување.

МЕЃУНАРОДНА СТАТИСТИКА

Невработеноста во еврозоната и натаму на рекордно нивоШПАНИЈА И ГРЦИЈА НА ВРВОТ Стапката на невработеност во 17-члената еврозона во ноември веќе втор месец по ред била на рекордно ниво од 10,3 отсто, покажуваат најновите официјални податоци.

Заводот за статистика на ЕУ, Евростат, соопшти дека во ноември во еврозоната имало 16,3 милиони невработени, што е за 587.000 повеќе во однос на истиот месец во 2010 година. Податоците за целата Унија, која брои 27 членки, покажуваат дека стапката на невработеност во ноември исто така стагнирала во однос на претходниот месец на ниво од 9,8 отсто. Во ЕУ во ноември имало 23,6 милиони невработени, што е за 55.000 повеќе во однос на октомври и 723.000 повеќе отколку во ноември 2010 година, соопшти Евростат. Меѓу членките на еврозоната, највисока стапка на невработеност повторно имала Шпанија, од 22,9 отсто во ноември во споредба со 22,4 отсто истиот месец во 2010 година. Во Грција, која најмногу е погодена од должничката криза во еврозоната, стапката се зголемила на 18,8 проценти во септември, додека податоците за подоцнежните месеци се` уште не се достапни. Од друга страна, најниска стапка на невработеност во ноември забележале Австрија, од четири отсто, потоа следат Луксембург и Холандија со стапка од 4,9 отсто.

Зголемување на имиграцијата во Германија поради кризата во еврозонатаДОСЕЛЕНИ ОКОЛУ 435 ИЛЈАДИ ЛУЃЕ

Имиграцијата во Германија многу се зголемила во првите шест месеци од годинава, главно од европските земји кои се загрозени од должничката криза, соопшти Федералната статистичка служба Дестатис. Околу 435.000 луѓе се преселиле да живеат во Германија во првата половина од годинава, што е за 19 отсто повеќе во споредба со истиот период лани.

Истовремено, бројот на луѓето, кои ја напуштаат Германија, малку е намален, предизвикувајќи голем пораст на миграциското салдо - со 61.000 до вкупно 135.000 лица. Имиграцијата од Европската унија се зголемила за 29 проценти. Бројот на грчките имигранти се зголемил за 84 отсто во првите шест месеци до 4.100 лица, а Шпанците кои се преселиле биле за 41 процент повеќе или 2.400 лица. За 30 отсто се зголемиле и имигрантите од новите земји-членки на ЕУ од Централна Европа. Тоа е последица на укинувањето на ограничувањата за пристап на граѓаните од овие држави до германскиот пазар на труд. Дестатис соопшти дека реалните бруто-плати во Германија многу малку се зголемиле во третото тримесечjе на 2011 година. Во споредба со третото тримесечје лани платите се зголемиле само 0,6 проценти во Германија, што претставува најмало зголемување од четвртото тримесечје во 2009 година. Просечно во третото тримесечје на годината Германците заработувале бруто 3.322 евра месечно. Најголеми плати се регистрирани во енергетскиот сектор (4.376 евра), а најмали во угостителството (1.944 евра).

Рекордна невработеност во ФранцијаЗА ЕДЕН МЕСЕЦ 29.900 ИЗГУБЕНИ РАБОТНИ МЕСТА

Во Франција во ноември се регистрирани 2,85 милиони невработени, што е рекорден број во последните 12 години. Армијата невработени Французи во ноември месец се зголеми за 29.900 лица. Стапката на невработеност достигна 9,3 отсто, што е за 0,2 отсто повеќе отколку во октомври. Растот на стапката на невработеност предизвика забавување на економскиот раст во земјата, како последица на европската должничка криза. Стапката на невработеност во земјите на ЕУ е на повеќегодишен максимум, со тоа што рекордот го држи Шпанија со 22 отсто невработено работноактивно население. Во најтешка положба се младите Европејци, со оглед дека законот за работни односи најмалку ги штити. Во Велика Британија на пример во октомври за првпат во историјата имаше повеќе од милион млади луѓе без работа.

Рекордна невработеност во ШпанијаНА БИРО 4,42 МИЛИОНИ ЛИЦА

Шпанија на крајот на 2011 година имаше 4,42 милиони невработени лица, што е најголема цифра на оваа катргорија граѓани во земјата од 1996 година, покажуваат податоците на шпанското Министерство за труд. Меѓутоа, според податоците на шпанскиот Завод за стситисука, во последниот квартал од минатата година во Шпанија како невработени биле евидентирани 4,978 милиони лица.Во услови на раст на невработеноста,

шпанскиот министер за економија Луис де Гвиндос стравува дека јавниот дефицит на Шпанија за 2011 година може да биде поголем од очекуваниот. Според поледните статистички податоци, буџетскиот дефицит на Шпанија бил на ниво од осум отсто од бруто домашниот производ, но сега Гвиднос оценува дека оваа стапка може да биде и поголема.

Невработеноста во Чешка значително се зголемиВО НАРЕДНИТЕ МЕСЕЦИ НЕ СЕ ОЧЕКУВААТ ПРОМЕНИ

Невработеноста во Чешка, која во ноември 2011 година изнесуваше осум проценти, за еден месец порасна за 0,6 процентни поени, јави дописникот на МИА од Прага. Според податоците на чешкото Министерство за труд и социјални работи, последниот месец од минатата година биле евидентирани 508.451 лица кои бараат работа. Според експертите, ова е највисокиот процент на невработени од април минатата година, кој никој не го очекувал. Наредните месеци не се очекува некое посебно подобрување, иако е можно поради големата побарувачка на работници во соседна Германија да се намали бројот на оние кои се пријавуваат во чешките Заводи за вработување. - Доколку, европските политичари го запрат продлабочувањето на европската должничка криза и ги смират пазарите, можно е порастот на невработените да не биде драматичен. Ако пак, не дојде до решение и кризата ескалира, можно е да дојде до зголемување на бројот на луѓе кои бараат работа, смета аналитичарот Мирослав Новак.

Инфлацијата во Русија достигна најниско ниво во последните 20 години“ЗАКОПАНА“ НА 6,1 ОТСТО

Инфлацијата во Русија минатата година стагнираше на 6,1 отсто, што е најниско ниво во поновата историја на земјата од 1991 година, објави Федералната Статистичка служба, потврдувајќи ја својата првична проценка. Потрошувачките цени минатиот месец се зголемија за 0,4 отсто, додека аналитичарите предвидувале раст на цените од 0,7 проценти. Руската централна банка годишната инфлација во 2011 година ја прогнозираше на 6,2 - 6,3 отсто, додека проценките на економистите беа на ниво од 6,4 проценти. Централната банка очекува значително забавување на годишното темпо на инфлацијата на почетокот од оваа година поради одложеното зголемување на регулираните цени за ова лето, но при усвојувањето на монетарно-кредитната политика ќе се зема в предвид привремениот карактер на тој ефект и ќе се ориентираат на среднорочната прогноза на инфлацијата.

БИЗНИС ИНФО32 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Светската банка предвидува за годинава побавен раст за земјите од Западен Балкан, а Македонија ја советуваКОНТИНУИРАНА ФИСКАЛНА ПРЕТПАЗЛИВОСТИ ТРОШЕЊЕ НАСОЧЕНО КОН МЕРКИ ШТО ГЕНЕРИРААТ РАСТ

Стапката на економски раст во Западен Балкан следната година се очекува да биде пониска од 2011 година, но ќе биде четирипати повисока од онаа на ЕУ, објави Светска банка во најновиот извештај.

СБ предвидува помал раст на балканската економија во 2012 година. [Светска банка] Економиите од Западен Балкан се очекува да растат со побавно темпо следната година, објави Светска банка (СБ) во овомесечниот извештај, кој ги опфаќа Албанија, Босна и Херцеговина (БиХ), Косово, Македонија, Црна Гора и Србија. Со оглед на нивната ранливост во однос на последиците од кризата во еврозоната, шесте земји, наречени ЈИЕ6 во документот објавен на 15 ноември, треба да усвојат политики со кои ќе се поттикне стабилноста и долгорочниот раст. Предвидувањата на банката се дека регионот ќе има раст од просечни 2.5 отсто оваа година, а потоа ќе се забави на 2.1 отсто во 2012 година, што е далеку под стапката од 5.9 отсто регистрирана во 2008 година, но четирипати повисока од растот на ЕУ од 0.5 отсто, што се очекува следната година. “Меѓутоа, дури и овие најскромни предвидувања за растот претпоставуваат дека кризата во еврозоната ќе се реши на добар начин,” предупредува Рон Худ, водечки економист во Банката за регионот на Европа и Централна Азија и главен автор на извештајот. “Ако кризата се влоши, економскиот раст во овие земји може да е многу полош.” Трговијата е една од главните области која ќе ги погоди економиите на ЈИЕ6 во случај на подлабок економски и финансиски потрес во еврозоната, според Банката. Финансиската криза која почна да се шири низ целиот свет кон крајот од 2008 година резултираше со пад од 14.7 отсто на регионалниот извоз за блокот од 27-земји следната година. Зголемената побарувачка и повисоките цени на берзанските стоки, особено за металите, доведоа до силен раст во приливот на стока од земјите на ЈИЕ6 до ЕУ и враќање на нивоата од пред кризата во третиот квартал од 2011 година. Минатата година, 58.2 отсто од вкупниот извоз на регионот беше за членките на Унијата, од кој најголем дел беше за Италија и Германија, објави Банката. Глобалната криза доведе до уште поголем пад на увозот за земјите на ЈИЕ6 во 2009 година. Ова, сепак, доведе

до подобрување од околу 10 отсто од БДП како на нивниот трговски биланс, така и на дефицитот на тековната сметка во 2010 година, во споредба со 2008 година. Косово и Црна Гора имаа најголеми дефицити на тековната сметка, од преку 20 отсто од БДП минатата година, според извештајот. Понатамошното продлабочување на кризата на еврозоната, исто така, може да доведе до пад на странските директни инвестиции (СДИ) за шесте земји од Западен Балкан. ЕУ е најголем вкупен обезбедувач на СДИ за регионот, со нето прилив на СДИ во вредност од над 2 отсто од БДП на регионот, објави Банката. Иако девизните дознаки /надоместоци на работниците од ЈИЕ6 не се сериозно погодени од минатата криза, нивното ниво би можело да се намали, особено во земјите како Албанија, чија дијаспора е концентрирана во Грција и Италија. Странските банки, особено грчките и италијанските, чиј удел во вкупниот капитал на банкарскиот систем во регионот изнесува околу 89 отсто, претставуваат уште еден канал на потенцијално негативните влијанија од превирањата во евро зоната врз земјите од Западен Балкан, истакнува Банката. “Додека целокупниот банкарски систем во земјите на ЈИЕ6 се чини отпорен, со висока ликвидност и значителни капитални амортизации, постојните кредитни и финансиски ризици се зголемени во регионот, што е пред се поттикнато од неповолните настани во во ЕУ, надвиснатото неподмирување на долговите од банките во многу земји ЈИЕ6, и бавниот економски раст, “ предупреди Худ. Затоа, сите земји од Западен Балкан треба да се залагаат за финансиска разумност, повторно да ги градат своите фискални амортизери и да бидат подготвени за понатамошна консолидација на расходите, препорача Банката. Ниту една од шесте земји, освен Косово, нема значителни депозити за повлекување и сите се очекува да имаат ограничен пристап до надворешните финансиски пазари во периодот што следи, и додаде, советувајќи им на сите, исто така, да ги разгледаат начините за подобрување на можностите за вработување. И покрај сите проблеми што кризата ги донесе и зголемената несигурност во блиската иднина, подлабоката интеграција во ЕУ останува најголем модел на растот за земјите во регионот, истакна Банката. Во меѓувреме, владите во регионот “мора да ги решат долготрајните предизвици на структурните реформи “, се цитира изјавата на Џејн Армитаж, директорка и регионален координатор на Светска банка за Југоисточна Европа, по објавувањето на извештајот. “Тоа ќе им овозможи подобро да го искористат пристапот до пазарите, приливите на странските директни инвестиции, банкарските финансии и дознаките што поблиската интеграција со ЕУ го нуди, “ додаде таа. Подобрувањето на бизнис климата е клучна мерка што треба да ја превземе како Србија, така и Македонија, според шефовите на канцелариите на Банката во Белград и Скопје. “Со цел да одговори на предизвиците на долготрајните структурни реформи, Србија има три приоритети: бизнис клима, бизнис

клима и бизнис клима, “ рече Луп Брефорт, шеф на канцеларијата на Светска банка за Србија, во имејл изјавата за SETimes на 25 ноември. “На земјата и треба големо искачување на ранг листата на Doing Business, а не ‘плеткање на маргините ‘.” Лилија Бурунчук, колешка на Брефорт во Скопје, наведе одреден број на мерки кои би можеле да и помогнат на Македонија да го намали влијанието од кризата. “Прво, Македонија треба да се погрижи за тоа да нема зголемување на значителни ризици во економијата. Од макроекономска гледна точка, тоа ќе бара континуирана фискална претпазливост , при што трошењето ќе е насочено кон мерки што генерираат раст ( наместо кон зголемување на платите и пензиите) и тоа, исто така, ќе бара политики на монетарниот и фискалниот сектор што ќе гарантираат задржување на стабилноста и ликвидноста на финансискиот сектор, изјави за SETimes Бурунчук, шеф на канцеларијата на Светска Банка за Македонија,.

“Следно, во рамките на расположивите фискални ресурси, владата треба да се обиде да ја подобри конкурентноста на бизнисите со намалување на нивните трошоци. Тоа може да се постигне преку подобрена инфраструктура, рационализирана и поевтина регулаторна средина, зајакнување на поддршката за малите и средните претпријатија и континуирано инвестирање во образованието,” додаде таа. “Подеднакво важно е владата да се обиде да ги заштити најранливите од последиците на кризата со подобрување на ефикасноста на системот за социјална заштита.”

(Светла Димитрова за Southeast European Times)

Во Македонија лани 879.540 Фејсбук кориснициСАМО 332 СЛУЖБЕНИ ФЕЈСБУК СТРАНИЦИ НА КОМПАНИИ И БРЕНДОВИ

Бројот на Фејсбук корисници во Македонија минатата година изнесувал 879.540, а бројот на службени Фејсбук страници, на компании и брендови бил 332, - објави www.mk.socialnumbers.com. Во ранг листата на „топ 5“ страници, најпопуларен е веб порталот на магазинот „Јуник“ со 234.520 фанови, додека „токинг абаут“ просекот ја рангира „Фемина“ за број 1 фан страница со 9.957 интернет посетители. Socialnumbers информира и кои се најактуелните три страници по бројот на фанови во пет различни категории. Првото место во

РЕГИОН

БИЗНИС ИНФО 33четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

категоријата News and media му припаѓа на порталот www.mo�ka.com.mk, во категоријатаProducts води „Дормео“, а во останатите категории најпосетувани се „БиФруит“ и „ВИВА“. www.mk.socialnumbers.com е глобален проект што се реализира во соработка со локални партнери од различни земји. Целта на www.mk.socialnumbers.comе да понуди статистика и деловна интелигенција во менаџирањето со заедницата и да ги претстави најдобрите агенции кои работат со социјални медиуми низ целиот свет. Локален партнер на www.mk.socialnumbers.com. Македонија е Нова Солушнс.

Србија за патишта во 2012 година ќе одвои 800 милиони евраКОРИДОРОТ 10 ЌЕ БИДЕ ГОТОВ ДО 2015 ГОДИНА Автопатот на трасата од Коридорот 10, што минува низ Србија, целосно ќе биде завршен до крајот на 2015 година, додека следната година за обнова и изградба на патната мрежа во Србија ќе бидат вложени 800 милиони евра, најавија претставници на претпријатијата „Коридори Србија“ и „Патишта Србија“.

Директорот на „Коридори Србија“ Михајло Мишиќ на прес-конференција изјави дека источниот крак од Киридорот 10, од Ниш до Димитровград, ќе биде завршен до крајот на 2014 година, а јужниот крак, од Лесковац до македонската гераница, до крајот на 2015 година, напоменувајќи дека е можно работите да бидат завршени и пред рокот. Мишиќ истакна дека јужниот крак од Коридорот 10 е најтежок во градбата на автопатот и дека заради тоа овој дел ќе биде завршен последен, но дека и овие рокови се во согласност со плановите што биле „ утврдени уште на почеоткот на градбата“.

Албанската економија одбележала раст од 3,9 отсто во 2011 година НАД ПРОГНОЗИТЕ НА ММФ

Албанија забележала економски раст од 3,9 отсто во изминатава година, пишува албанскиот печат. Албанскиот министер за финансии Ридван Боде изразил задоволство од тој раст, истакнувајќи дека тој ги надминал прогнозите на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) и на Владата. Министерот исто така посочил дека државните финансии на Албанија се под

контрола и оти Владата го задржала „таванот на дефицитот“. Ридван Боде го оцени како „задоволителен“ извештајот на рејтинг агенциите „Мудис“ и „Стандард енд пурс“, во кој беше посочено дека албанската економија бележи стабилност и ја оценуваат со Б1 во однос на нивото на ризик.

Албанија дневно увезува по 17 милиони киловат часови струјаСЕКОЈ ДЕН ТРОШОК ОД 1 МИЛИОН ЕВРА

За да ја задоволи домашната побарувачката, Албанија дневно увезува по 17 милиони киловат часови електрична енергија, за сума од повеќе од милион евра. Како што јави дописникот на МИА од Тирана, поради неповолната хидролошка состојба, албанското производство на електрична енетгија во просек изнесува околу 7 милиони киловат часови. Во случај ваквата состојба да продолжи за неколку месеци, фактурата за увоз на струја директно ќе го оптовари државниот буџет, кој и така е во тешка состојба. Од искуството од изминатите години, Албанија во текот на една година увезувала струја во вреднст од 50 до 200 милиони евра. Според оценките на „Албанската Електроенергетсла Корпорација“ (КЕШ), годинава увозот може да ја чини Албанија најмалку 100 милини евра, сума која според економските експерти, може да предизвика сериозно оптоварување за државниот буџет. КЕШ доби гаранција од Владата да побара кредит во некоја од банките, со цел да обезбеди нормално снабдување со електрична енергија.

Турција не планира да учествува во „Јужен поток“, но...ДАДЕНА ДОЗВОЛА ГАСОВОДОТДА ПОМИНУВА НИЗ ТЕРИТОРИЈАЛНИТЕ ВОДИ

Турција не планира да биде партнер во гасоводниот проект „Јужен поток“, но ќе го разгледа предлогот, изјави турскиот министер за енергетика Танер Јилдиз. Турција и` даде дозвола на Русија гасоводот „Јужен поток“, наменет за испораките на руски гас во Европа, да го постави во турските територијални води, потсетуваат агенциите. Руски „Газпром“ во проектот има удел од 50 проценти, на италијански концерн му припаѓаат 20, а на францускиот ЕДФ и германската „Винтершал“ по 15 отсто. Турција учествува во европскиот гасовод „Набуко“, кој за цел има да ја намалува зависноста на Европа од руски гас, и се смета за алтернатива на „Јужен поток“. Јилдиз , исто така, изјави дека Турција годишно ќе увезува 5,6 милијарди кубни метри гас од „Газпром“, донесени преку „западниот гасовод“, а турската државна компанија „Ботас“ нема да го продолжува досегашниот договор за оваа маршрута. Доколку приватните турски компании се договорат со рускиот холдинг, гасот во Турција по овој гасовод може да се испорачува од третиот квартал на 2012 година , - истакнал Јилдиз.

Нема кандидати за изградба на трет мост над БосфоротТУРЦИЈА СЕ ОТКАЖА ОД ТЕНДЕР!

Турција се откажа од објавување тендер за изградба на трет мост над Босфорот во Истанбул, откако ниту една компанија не се пријавила со своја понуда. Осумнаесет компании и конзорциуми од Јапонија, Русија, Австрија, Италија, Шпанија и Турција ги собирале потребните документи за изградба на комбинираниот патен и железнички висечки мост. Мостот, кој се очекува да изнесува околу шест милијарди долари, беше проектиран така што ќе овозможи патниот и железничкиот сообраќај од Европа да минува директно кон внатрешноста на Турција, заобиколувајќи го најголемиот град во земјата - Истанбул. Се претпоставува дека потенцијалните учесници на тендерот се откажале поради проблемите со обезбедување на големи транши од финансисрањето на проектот поради кризата во еврозоната. Двата постоечки моста ги поврзуваат двата дела на Истанбул и автопатите кон главниот град Анкара, кои често се блокираат поради сообраќајниот метеж. Во тек е изградбата на два одделни тунела - патен и железнички, под Босфорот, но и двата се планирани само за секојдневните патувања на жителите од градот.

Црна Гора УКИНАТО ПЛАЌАЊЕТО ЕКОТАКСА

Црна Гора го укина плаќањето екотакса при влегување на странски автомобили на тероторијата на државата. Досега сопствениците на моторни возила кои влегуваа во Црна Гора плаќаа од 10 до 15 евра, екотакса. Приходите од екотакси воведени во 2008 година, се користеа за финансирање проекти во областа на заштитата на животната средина.

„Хрватски Телеком“ најави отпуштање на 450 работнициЗАМИНУВАЊЕ СО ОТПРЕМНИНА ОД 48.000 ЕВРА

Најголемата хрватска телекомуникациска компанија „Хрватски Телеком“ (ХТ), во која мнозински сопственик е германски „Дојче Телеком“, соопшти дека во рамки на програмата за реструктуирање ќе го намали бројот на вработени за околу 450 работници, обвинувајќи ги за овој свој деловен потег моменталните пазарни услови. Отказите ќе бидат врачени заради новите трендови на Телеком пазарот, новите околности на работење, намалувањето на приходите и целокупниот телекомуникациски пазар во земјата, растот на конкуренцијата, измените во прописите и „намалување на куповната моќ во Хрватска“, објавено е на сајтот на „Хрватски Телеком“. Отпуштените работници ќе примат просечна отпремнина од околу 48.000 евра ( 360.000 куни) бруто, што е, како што се наведува, во просек шест пати поголем износ од законски пропишаниот.

РЕГИОН

БИЗНИС ИНФО34 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

ПРОМЕНИ

Данска од почетокот на годинава на чело на ЕУЗА ФИНАНСИСКИ ОДГОВОРНА, ДИНАМИЧНА, ЗЕЛЕНА И БЕЗБЕДНА ЕВРОПА!

Данска од почетокот на годинава и во текот на следните шест месеци ќе го преземе кормилото на ЕУ, трудејќи се во текот на овој период да изгради финансиски поодговорна, подинамична, позелена и побезбедна Европа! Но, бидејќи економската криза во Унијата е далеку од решение, најверојатно поттикнувањето на економскиот раст ќе остане на врвот на листата на Владата во Копенхаген.

- Напорно ќе работиме за исполнување на овие цели и очекуваме конкретни резултати, изјави данскиот министер за надворешни работи Николај Вамен. Официјалното претставување на нејзината програма се очекува да се случи деновиве. Како што се наведува во извештаите од Копенхаген, Данска, која го нема прифатено еврото, го презема претседавањето со ЕУ, во време кога заедничката валута „виси на конец“. Шефот на данската дипломатија најави дека за време на нејзиното претседавање со ЕУ проширувањето останува како приоритет, бидејќи „тоа е корисно за безбедноста и за развојот на Европа, бидејќи води кон проширување на заедничкиот пазар и трговската размена од која полза влечат сите држави“. - Проширувањето останува важен дел за данското претседавање. Ќе продолжиме со преговорите со Турција и Исланд, ќе ги започнеме преговорите со Црна Гора во јуни, а за доделување на статусот на земја кандидат на Србија ќе решаваме во февруари согласно заклучоците на Европскиот совет, рече Вамен. Данска смета дека проширувањето и перспективите за членство ќе придонесат за напредок на земјите-кандидати кон повеќе демократија, мир и стабилност на целиот европски континет, посебно ако се знае дека за овие земји се карактеристични „слабост на демократските институции, проблеми со малцинствата и гранични спорови“. За време на последното данско претседавање во 2002 година, ЕУ ги заврши преговорите со десетте земји-кандидати кои на 1 мај 2004 година станаа членки на Унијата. Во документот за данското претседавање се нагласува дека Македонија доби статус на земја-кандидат во 2005 година, но дека датумот за преговори се уште не е утврден. Кога станува збор за Македонија, на последниот Самит на ЕУ беше решено одлуката за почеток на преговорите да биде разгледана

во март, за време на данското претседавање со ЕУ. Дипломатски извори оценуваат дека ЕУ имаше среќа затоа што на чело на Данска се наоѓа нова Влада предводена од Хеле Торнинг-Шмид, која веднаш воведе промени во политика на Копенхаген кон Унијата. Данска ги укина граничните контроли воведени од петходната влада, поради што таа беше изложена на остри критики од страна на Германија и Европската комисија, бидејќи таквата мерка претставуваше кршење на Шенген договорот за слободно движење во Европа. Во Владата Торинг-Шмид назначи и министер за европски прашања, што не се имаше случено во последните десет години. Во програмата на данското претседавање се гледаат четири големи приоритети преку кои Данска сака да придонесе за „една поодговорна, динамична, зелена и сигурна Европа“. Секој од овие приоритети е продлабочен, бидејќи политиките на ЕУ се многубројни, одејќи од еднаквоста меѓу мажите и жените, па се до надворешната политика. Во секоја од политичките области се предвидени конкретни активности. Данска не е членка на еврозоната, отако на референдумот во 2000 година со 53,2 отсто од гласачите се изјаснија против воведувањето на еврото. Сепак, должничката криза на еврозоната ќе биде често на дневниот ред на нејзиното претседавање. Како што најави Вамен, Данска ќе се обиде да го зачува единството на сите земји-членки на ЕУ. Интересно е дека за време на данското претседавање со ЕУ во 1993 година, тогашниот шеф на данската дипломатија Уфе Елеман-Јенсен, претставувајќи ја програмата на тогашното претседетелство пред европратениците во Стразбур револтирано регаираше на спречувањето Македонија да биде меѓународно призната. - Се срамам во случајот со Македонија и однесувањето на Грција која се чувствува загрозена од една многу мала и слаба земја, која ја има солиданоста на своите партнери од НАТО, рече тој тогаш. На барањето на тогашните грчки европратеници да се извини, Елеман-Јенсен не само што не се извини, туку напротив им одговори на уште поостар начин: „Заедницата не може да се остави да биде заложник на нашите грчки пријатели по ова прашање, тие не покажуваат европска солидарност.“ Скоро дваесет години по тој настан во Стразбур, ситуацијата е слична, но овој пат Македонија на своја страна ја има и пресудата на Меѓународниот суд на правдата од Хаг.

Николај Вамен, дански министер за европски прашања ПРОБЛЕМИТЕ ВО ЕУ ДА ГИ РЕШАВААТ ЗАЕДНИЧКИ СИТЕ 27 ЧЛЕНКИ Проблемите на Европската унија треба да бидат решавани на масата, на која седат претставниците на сите 27 земји-членки, изјави на прес-конференција во Копенхаген данскиот министер за европски прашања

Николај Вамен.

Тој истакна дека неговата земја од 1 јануари по седми пат го презела претседателството на ЕУ од своето приклучување кон Унијата во 1973 година. - Не сакаме клуб на десетте, на 17-те, туку на 27-те, нагласи Вамен и додаде дека ја поздравува подготвеноста на Германија и на Франција да ги предводат процесите во ЕУ, но напомена дека таа е сепак заедница на 27 држави. На прашањето за ставот на данското претседателство во однос на одлуките на Европскиот совет од 9 декември минатата година, кога беше донесена рамка за излез од кризата, Вамен рече дека е рано да се изјасни, со оглед на тоа дека се очекуваат дополнителни допрецизирања на содржината во нацрт-документот следните недели. Тој наведе четири главни приоритети на данското претседателство - одговорна, динамична, зелена и безбедна Европа. Вамен потенцира дека заедно со буџетските ограничувања неопходно е напорите да бидат насочени и кон зголемување на вработеноста и економскиот раст. Тој изрази надеж за постигнување напредок во процесот на проширување на ЕУ, како и за повеќе соработка во Шенген зоната.

Данска мошне штедлив претседавач со ЕУВКУПНИОТ БУЏЕТ ОД 310 МИЛИОНИ ЕВРАЕДЕН ОД НАЈНИСКИТЕ ДОСЕГА

Данска прецизно ја планира секоја пара пред стартот на нејзиното претседавање со ЕУ во текот на оваа недела. Со вкупен буџет од околу 310 милиони круни (приближно 35 милиони евра), како што јави дописникот на МИА, данското претседателство ќе биде меѓу најевтините во последниве неколку години. Така, Шведска за своето шестмесечно претседавање со ЕУ во 2009 година издвои преку 40 милиони евра, по што во последниве години трошоците драстично се зголемуваа: Белгија за претседавањето потроши преку 70 милиони евра, а полското претседателство лани чинеше повеќе од 110 милиони евра. Данската Влада планира нејзиниот полугодишен претседавачки аранжман да биде еден од најевтините досега, пишува данскиот дневен весник „Политикен“.

БИЗНИС ИНФО 35четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

ЕВРОПСКА УНИЈА

Десет години од воведување на евротоВАЛУТА НА 300 МИЛИОНИ ГРАЃАНИ

Еврото, кое како своја валута го делат повеќе од 300 милиони граѓани, на 1 јануари 2012 година, одбелжа 10-годишнина од постоењето. Во земјите членки на еврозоната, за време на деценијата од воведувањето на заедничката валута, биле многу малку оние кои барем во еден момент не дошле во ситуација да се пожалат дека таа предизвика зголемување на цените во секој сегмент на нивниот живот.

Сега, кога долготрајната должничка криза се заканува да ги „турне“ и најбогатите членки на еврозоната во длабока рецесија, значително е поголем бројот на оние кои потајно или отворено заговараат враќање на германската марка, франкот или лирата. Еврото е всушност старо 13 години, имајќи го предвид тоа дека како официјална единица за трансакција на финансиските пазари на 11 членки на ЕУ е воведено во 1999 година. Оваа виртуелна валута, меѓутоа, дури од 1 јануари 2002 година стана физичка реалност за Европјаните, бидејќи тогаш беа пуштени во оптек банкноти и монети во 12 членки на ЕУ. Во еврозоната до средината на 2011 година во оптек беа 14,2 милијарди банкноти и 95,6 милијарди монети во вкупна вредност од 870 милијарди евра, имајќи го предвид тоа дека еврозоната е проширена на 17 членки со 332 милиони жители, покажуваат податоците на Европската централна банка, институција која управува со заедничката валута. Еуфоријата која пред 10 години го следеше раѓањето на втората по значење валута во светот, сега за многумина изгледа малку претерана.

Франција прва ќе почне да го применува Тобиновиот данокПОЧНУВА ОДАНОЧУВАЊЕТО НА ФИНАНСИСКИТЕ ТРАНСАКЦИИ

Франција ќе биде првата земја која оваа година ќе почне да го применува данокот на финансиски трансакции, познат и како Тобинов данок, потврди францускиот министер за финансии, Франсоа Бароен. - Од оваа година ние ќе преземеме иницијатива на европско ниво во однос на примената на овој данок, истакна Бароен во обраќањето пред пратениците во францускиот Парламент. Бароен потсети дека в четврток, кога во Берлин треба да се сретне со германскиот министер за финансии Волфганг Шојбле, ќе

разговара за „практичните модалитети на француско-германската соработка поврзани со примената, целта и роковите, кои овие две земји ќе мораат да ги почитуваат“.

Говорејќи за данокот на финансиски трансакции, кој е познат како Тобинов данок по името на нобеловецот Џејмс Тобин, претседателот Никола Саркози во Милуз потврди дека Франција нема да се задоволи само со приказна за данокот, туку ќе почне со негова примена. Германскиот канцелар Ангела Меркел во текот на француско-германскиот самит во Берлин изјави дека таа лично сака да почне да се применува овој данок во Германија, но додаде дека во германската Влада нема консензус по ова прашање.

Германија ќе избегне рецесијаСОЛИДНО ТЕМПО НА РАЗВОЈ ВО 2013 ГОДИНА

Германија, најголемата европска економија ќе избегне рецесија оваа година и покрај долготрајната должничка криза во еврозоната, а во 2013. ќе оствари солидно темпо на економскиот раст, соопшти Институтот за економско истражување ДИВ (DIW) од Берлин. После можниот кус и благ негативен економски раст на почетокот во 2012 година германската економија ќе оствари раст од 0,6 отсто оваа и 2,2 отсто наредната година, наведе Институтот во својата новогодишна прогноза.

Меѓутоа,шефот на секторот за економски истражувања во ДИВ, Фердинанд Фихтнер предупреди дека до тоа ќе дојде единствено ако политичарите донесат цврсто решение за криза во еврозоната во наредните неколку месеци. - Постојаниот хаос во 17-члената еврозона би можел да доведе до негативни спирали на раст на невработеноста и пад на побарувачката во Германија, укажа Фихтнер. Турбуленциите на пазарите на обврзници во неколку земји корисници на еврото ќе доведат до пад на економијата на еврозоната во 2012 година, но исто така се очекува дека тие ќе се смират до 2013 со прогнозиран економски раст од еден отсто.

- Доколку должничката криза се влоши и доколку биде зафатена и Франција, во тој случај рецесијата би можела да биде значително полоша, заклучи Фихтнер.

Шпанските банки имаат потреба од 50 милијарди евра ДОЛГ И СКАП ПАТОТ ДО „ПЛУС“

Новата шпанска конзервативна Влада проценува дека банките во земјата, погодени од загубите во градежниот сектор, ќе мораат да обезбедат околу 50 милијарди евра со цел да се вратат во „плус“. Шпанскиот министер за економија Луис де Гиндос изјави за „Фајненшл тајмс“ дека тоа мора да се направи без посегнување по парите на даночните обврзници, што укажува на тоа дека Владата нема дополнително да ги помогне финансиски проблематичните банки. Де Гиндос нагласи дека поголемиот дел од банките би можеле да обезбедат средства од сопствени приходи, додека оние во потешка состојба, како што се штедилниците, би можеле да бидат преземени во рамките на новиот бран консолидација. Банката на Шпанија објави податоци дека финансискиот сектор во земјата има побарувачки од околу 176 милијарди евра на име ненаплатени кредити од секторот на недвижнини.

Шпанската Влада ќе издвојува помалку средства за државната телевизијаПОМАЛКУ 200 МИЛИОНИ ЕВРА

Владата на Шпанија во 2012 година ќе го намали финасирањето на државниот телевизиски канал РТВЕ за 200 милиони евра, изјави државниот секретар за телекомуникации Виктор Калво-Сотело. Тој наведе дека намалувањето на државните расходи не ја исклучува можноста за спојување на државната телевизија и новинската агенција ЕФЕ. Во Шпанија приватните телевизии издвојуваат 0,9 отсто од профитот за финасирање на државниот телевизиски канал. Државата во вид на дотации за државната телевизија вкупно издвојува околу 550 милиони евра годишно. Вкупниот буџет на ТВ канал РТВЕ изнесува 1,2 милијарди евра.

Романија под притисок на ММФ ги продава своите енергетски „бисери“ОБЈЕКТИ ВРЕДНИ 7,5 МИЛИЈАРДИ ЕВРА

Романската Влада под притисок на Меѓународниот монетарен фонд ќе ги приватизира оваа година највредните компании, меѓу кои се „Хидроелектрика“, „Ромгаз“, „Нуклеарелектрика“ и енергетските комплекси, пишува весникот „Адеврул“. Обемната приватизациона програма, која почна на почетокот на 2000 година, беше блокирана во 2006 година по продажбата на „Електрика Мунтенија Суд“, која беше купена од „Енел“. Во тие години државата ги продаде големите енергетски компании како „Петром“

БИЗНИС ИНФО36 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

(купена од „О-Ем-Ви“), „Дистригаз Суф“ (купена од „Же Де Еф Суез), „Дистригаз Норд“ (купена од „Е.ОН“) и дистрибутерите на гас во Олтенија (купена од „ЧЕЗ“), во Молдавија (купена од „Е.ОН“), во Банат и Добруџа (купени од „Енел“). Приватизационата програма беше блокирана по скандалот со продажбата на „Електрика Мунтенија Суд“, која заврши со судски процес поради поткопување на националната економија против тогашниот министер за економија Кодруц Шереш, додава весникот. „Адеврул“ нагласува дека спогодбата со заштитни мерки, која Романија ја потпиша со ММФ на почетокот на минатата година им ја отвори на надворешните кредитори можноста да и поставуваат исклучително драстични услови на романската Влада, вклучувајќи го и објавувањето на приватизацијата на највредните компании, кои се уште се во сопственост на државата. Друг пример за притисок во таа насока се изјавите од минатата година на американскиот амбасадор Марк Гитенстин, кој во секое јавно обраќање упатуваше критика кон Владата за недостиг на транспарентност во управувањето со енергетскиот сектор, бидејќи не ги продава компаниите, за да привлече инвестиции и со тоа не го либерализира енергетскиот пазар. Во еден момент тој дури изјави дека романскиот претседател Трајан Басеску му ги ветил „сите тие работи“ на американскиот претседател Барак Обама. Весникот нагласува дека сите компании, кои ќе бидат продадени ова година отсекогаш се мошне посакувани од меѓународните енергетски компании, кои „настојуваат евтино да ги купат активите, кои ветуваат огромна заработувачка во иднина“. Во врска со вредноста на овие државни компании „Адеврул“ пишува дека „Хидроелектрика“ е проценета на 3,4 милијарди евра, според класификацијата на стоте највредни компании во Романија, изработена од весникот „Зиарул финанчиар“ и инвестициската фирма „Кепитал партнерс“. Вредноста на „Ромгаз“ се проценува на 2,7 милијарди евра, а на „Нуклеаелектрика“ на 1,3 милијарди евра.

Економска топ-листа НОРДИСКИОТ РЕГИОН ДОМИНИРА ВО ЕВРОПА

Нордиските земји обично се присутни во врвот на многу статистички листи со кои се рангираат економските параметри во меѓународни рамки. Според актуелните економски прогнози, се чини дека земјите во нордискиот регион ќе можат да го оправдаат својот топ-пласман и во наредната година, јави дописникот на МИА од Гетеборг. Во исто време разликите меѓу овие земји – Шведска, Норвешка, Финска, Данска и Исланд – се мали. Станува збор за мерења на економскиот стандард и животниот квалитет, но и на клучните показатели како економскиот раст и инфлацијата, каматите и нивото на невработеноста. Позитивниот нордиски развој

годинава доби и посебна потврда од страна на „Фајненшнал тајмс“ со чинот на прогласување на шведскиот министер за финансии Андрес Борг за најдобар во класата на ЕУ. Американскиот „Вол стрит џурнал“ на 22 ноември годинава ја публикуваше картата на Нова Европа 2021, која доби голем публицитет. Тоа се случи токму во моментот на најдраматичните бранувања околу кризата на еврото и ризично високите облигациски камати во евро-зоната. Според споменатата карта, која го отсликува американското сфаќање околу ЕУ, би можело да се рече во Европа доминира нордискиот регион, наречен Нордиска Лига, илустриран со викиншки кораб со задоволни веслачи. На Германија и се дава исто толку големо место на картата, но другиот дел на Европа се состои главно од еден број сателитски држави со лабави врски кон Соединетите Европски држави. Во реалноста би можело да се рече дека нордискиот регион се движи во свој такт. Данска има пониска невработеност, ниски 4 проценти. Но, Данците се соочени со “меур“ на недвижности, кој создава проблем на пазарот на стамбени објекти. Шведскиот раст е во светскиот врв годинава, преку 4 проценти, а нискиот државен долг направи долгите шведски облигациски камати да достигнат ѕвезден статус, додека другите беа вовлечени во кризата на еврото, се истакнува во коментарот на Шведското радио. Норевшка е можеби таа што управува со викиншкиот брод, но во оваа земја се наоѓа најскапата престолнина во светот, а присутни се и проблеми со пребрза кредитна експанзија и растечки цени на куќите. Се очекува, сепак, дека Норвешка ќе успее да се справи со должничката криза и да биде најсилна во нордискиот регион во 2012 година, благодарејќи пред се на нафтата. Финска е вовлечена во евро-втрелешката и е повеќе од другите скандинавски соседи зависна од мал број големи компании. Останува да се види што ќе се случи со најголемиот светски производител на мобилни телефони „Нокиа“ во 2012 година? А што се однесува до Исланд, таа земја, и покрај насобраните темни облаци над Европа, сепак сака да стане членка во ЕУ.

Британската Влада го поддржа планот за супербрза железница меѓу Лондон и БирмингемСКУСУВАЊЕ ЗА БЕЗМАЛКУ 50 ОТСТО

Британската Влада го поддржа планот за изградба на железничка линија за супербрзи возови што би сообраќале меѓу Лондон и Бирмингем. Според проектот, како што јави дописникот на МИА од Лондон, одалеченоста од 225 километри меѓу двата града што сега најбрзите возови ја минуваат за 1 час и 25 минути, со супервозовите ќе се минува за само 45 минути. Скратувањето за безмалку 50 отсто ќе може да се постигне благодарејќи на новата генерација супербрзи возови што ќе може да се

движат со брзина и до 400 километри на час, што е повеќе од сега најбрзиот воз во Јапонија. Цената на целиот проект изнесува 32 милијарди фунти, а се очекува изградбата на оваа железница да заврши во 2026 година. Британскиот министер за транспорт Џастин Грининг изјави дека овој проект се разликува од првичниот план, затоа што на трасата ќе има повеќе тунели што резултира и со поскапување на целиот проект, само за да се задоволат барањата на активистите за заштита на животната средина.

Проектит предизвика поделени реакции во британската јавност. Владата и поддржувачите на планот сметаат дека супербрзиот возот е неопходен за Велика Британија и ќе значи темелно подновување на железниците во земјата чија мрежа потекнува уште од времето на кралицата Викторија во 19-от век, како и потикнување на бизнисот по целата нејзина траса, посебно во Бирмингем и зголемување на вработеноста. Противниците пак ја обвинуваат Владата за „расфрлање со парите на даночните обврзници“, тврдејќи дека станува збор за исклучително скап проект. Со толку многу пари би можела да се ревитализира сегашната железница, тврдат противниците, кои се согласуваат дека таа мора да се модернизира. Притивниците на проектот уште сметаат дека ниту со овој план не се елиминирани сите закани за нарушување на животната средима на патот на железничката траса. Проектот предвидува во следната фаза супербрзите возиви да продолжуваат кон Манчестер и Лидс, како и кон северот на Англија и Шкотска.

Секој втор Бугарин сака да работи во странство НАД ЧЕТВРТИНА ОД НАСЕЛЕНИЕТОСОНУВА ЗА ПЛАТА ОД 1.000 ЕВРА

Секој втор Бугарин сака да работи во странство, а околу 20 отсто ја одложуваат одлуката заради несигурноста дали ќе најдат ангажман и од страв дека може да бидат измамени, покажаа резултатите од анкетата на Институтот за истражување на општеството и наука при Бугарската академија на науките (БАН). Истражувањето покажа дека 28 отсто од Бугарите сонуваат за нето-плата меѓу 1.000 и 1.050 лева (500 до 525 евра), а секој петти сака чист месечен приход меѓу 750 и 1.000 евра. Според истражувањето, главна причина што бугарските државјани ги тера да емигрираат се малите плати, стравот од невработеност, сиромаштијата и недостигот од перспектива за подобар живот. Во истражувањето, извршено во периодот од октомври до декември, учествувале 1.273 вработени лица.

ЕВРОПСКА УНИЈА

БИЗНИС ИНФО 37четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

ГРЦИЈА И КРИЗАТА

Грција „крие“ минерални богатства во износ од над сто милијарди евраШАНСА ЗА СПАС ОД КРИЗАТА

Грција во својата земјина внатрешност „крие“ минерални богатства во износ од над сто милијарди евра, пишува весникот „Етнос“, повикувајќи се на истражувања, извршени од геолошкиот институт на земјата. Податоците покажуваат дека минералните наоѓалишта во Грција се со вкупна вредност од 79 милијарди евра, а нафтата, околу 250-300 милиони барели, која претстои да се добива во три области - во заливот кај Патра, во Јанина и Катаколо, Југозападна Грција, ќе чини околу 20 милијарди евра.

- Ако кон сето тоа се додадат и проценките на научниците, дека под островот Крит има гасно наоѓалиште од 300 милијарди евра, за кое се уште нема официјално резултати од истражувањата, тогаш грчкото минерално богатство стигнува до „астрономски размери“, пишува весникот. Изданието ја повикува Владата во Атина да го искористи тоа богатство, за да даде поттик на економијата и да го покаже патот за излез на земјата од рецесијата. Пред неколку дена Грција објави отворен тендер за започнување пробни истражувања и експлоатација на јаглеродводорот во југозападниот дел на земјата. Заинтересираните компании, кои сакаат да учествуваат на тендерот, можат да ги претстават своите понуди во Министерството за животна средина во наредните шест месеци годинава. Енерегетски гиганти од САД, Израел, Русија и Индија се подготвени да започнат сондажи за откривање нафта и гас крај бреговите на Грција и особено во реонот на Јонското Море и јужно од островот Крит. Се претпоставува дека Грција, која преживува длабока криза, би можела да извлече од нафтените наоѓалишта милијарди евра приходи во наредните 15 години.

„Та Неа“: Грција сака да стане европски центар за скалдирање енергенси МОСТ ЗА ПРЕНОС НА ЕНЕРГЕНСИТЕ ОД РУСИЈА И КАСПИСКИОТ РЕГИОН

Грција има амбиции да прерасне во граничен центар на Европа за складирање на енергенси од Русија и Каспискиот регион, како и од новооткриените наоѓалишта на гас во Кипар и Израел, наведува атинскиот весник „Та Неа“. Весникот истакнува дека Грција ја подготвува својата енергетска стратегија

во услови кога работи и на процедурите за истражување на резервите на јаглеводороди на сопствена територија и при финиширање на истражувањата за гас во Кипар. Сетоа тоа во преден план го истакнува прашањето за транспортот на нафта и гас кон Европа преку територијата на Грција, оценува весникот. „Та Неа“ потсетува дека во текот на оваа недела треба да заврши испитувањето на потенцијалните резерви на гас во Кипар, по што американската компанија „Нобел Енерџи“, која ги вршеше сондажите, ќе излезе со извештај за количествата на природен гас на тоа подрачје. Наскоро се очекува и Израел да ги објави резултатите од сопствените истражуања за залихите на гас на негова територија, со што ќе се наметне и прашањето за начинот на транспорт на енергенсот кон Европа. Најверојатно израелскиот природен гас би се пренесувал до терминал во Кипар од каде потоа со танкери би се транспортирал во Грција, а од таму и низ цела Европа. На тој начин Грција би можела да се претвори во мост за пренос на енергенси од Источниот Медитеран кон европските земји, смета „Та Неа“.

Можни се и алтернативни дестинации за пренос на израелскиот гас наместо до Кипар кон Египет, но и оттаму енергенсот најлогично би било да се пренесе до Грција. - Она што сега треба да биде интересно за нас е Грција да се наметне како мост за пренос на енергенси во услови кога енергетската карта на регионот драстично се измени, наведуваат дипломатски извори за „Та Неа“. Весникот потсетува дека Атина се подготвува за издавање лиценци за сеизмички истражувања на резервите на јаглеводороди во Јонското Море и јужно од островот Крит. Амбициите на Грција на ова поле се зголемија по откривањето на резервите на природен гас околу Кипар и во крајбрежјето на Израел. Според „Та Неа“, интерес за сондажи јужно од Крит покажала американска компанија, која покрај испитувањата на резервите на јаглеводород, заинтересирана е и за понатамошен транспорт на евентуално откриените енергенси.

Масовна продажба на недвижен деловен имот во Грција„СЕ ПРОДАВА“ НАМЕСТО „РАБОТНО ВРЕМЕ“

Во Грција се бележи масовна продажба на продавници на брендирани

марки, супермарките на познати трговски синџири и друг недвижен деловен имот, објави атинскиот весник „Етнос“. Весникот посочува дека како последица на кризата се очекува во следнинте три години многу деловни објекти во Грција да ги променат своите сопственици, па можно е трговските центри целосно да го сменат својот сегашен лик. „Етнос“ пренесува изјава на брокер на недвижности кој вели дека многу продавници во центарот на Атина „ставиле катанци на своите врати“, што резултира со пад на цените и наемнините на трговските објекти. На излозите на продавниците на потегот од плоштадите „Синтагма“ до „Омонија“ во центарот на Атина се` почесто се појавуваат натписи „се продава“, посочува весникот, додавајќи дека трговците се принудени да ги затвораат и да ги продаваат своите продавници бидејќи не можат да се справат со кризата и со зголемениот криминал. Како резултат на ова опустошуваат цели трговски улици во Атина, пишува „Етнос“, додавајќи дека веќе се затворени една четвртина од продавниците, а за „спуштање на решетките“ се подготвуваат уште стотици трговски објекти. - Над 60 проценти од продавниците на двете главни трговски улици во Атина, „Стадиу“ и „Академија“ веќе ставија катанци, констатира „Етнос“.

„Катимерини“: Се повеќе Грци емигрираат во ГерманијаМЛАДИТЕ МАСОВНО СЕ ИСЕЛУВААТ

Германија во последниве години е заплисната од бран од грчки емигранти, објави атинскиот весник „Катимерини“, посочувајќи дека само во првите шест месеци од 2011 година бројот на Грци кои емигрирале во најравиената европска држава пораснал за 84 проценти.

Бум на грчки емигранти има во најјужната германска покраина Бавараја, каде само во нејзиниот главен град Минхен живеат околу 23.000 Грци. Според „Катимерини“, најголемиот број од новите грчки иселеници во Германија се млади луѓе кои не можат да најдат работа во Грција. Во првите десет месеци од минатата година вкупно 79.000 Грци поднеле барања за вработување во некоја од европските земји. Во текот на целата 2010 година, бројот на Грци што барале работа во членките на ЕУ изнесувал 46.000, наведува „Катимерини“.

БИЗНИС ИНФО38 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Јордан и Тунис станаа членки на Европската банка за обнова и развој СТАРТУВА ПРОЦЕСОТ НА ИНТЕГРАЦИЈАКОН ПАЗАРОТ НА ЕУ

Јордан и Тунис, покрај Египет и Мароко, станаа членки на Европската банка за обнова и развој (ЕБОР). Тоа значи дека ќе можат да учествуваат во инвестициони програми на Банката. ЕБОР има капацитет да инвестира во јужниот и источниот Мадитеран 2,5 милијарди евра годишно. За да почне инвестирањето во регионот, земјите треба да ја покажат нивната определеност на принципите на повеќепартиски систем, плурализам и пазарната економија, а што е во согласност со статутот на Банката. ЕБОР веќе му овозможи на Египет подршка на малите и средни компании во рамките на ТАМ / БАС програмата. Европската комисија донесе одлука на 14 декември 2011 година да почне преговори со земјите потписнички на Агадирската спогодба за зона на слободна трговија - Египет и Мароко и Јордан и Тунис. Со тоа е означен стартот за нивна длабока трговска интеграција во единствениот пазар на ЕУ. Почетокот е со Египет, но целиот овој процес ќе биде подржан од многобројни донатори преку ЕБОР.

Љ.Н.

Индија го отвора својот пазарПРИВЛЕКУВАЊЕ НА СТРАНСКИТЕ ИНВЕСТИТОРИ Индија најави дека првпат досега ќе го отвори својот финансиски пазар за странски инвеститори, со цел да привлече што повеќе странски инвестиции.

Индиската Влада на 1 јануари најави дека во рамки на економските реформи ќе започне да ја спроведува најновата мерка за отворање на финансиски пазари, која ќе стапи во сила на 15 јануари, за да го зголеми бројот на инвеститори, да привлече што поголем број странски фондови, да го намали самоволието на пазарот и да го зајакне пазарот на капитал. Вложувањето странски капитал во Индија досега беше можно само на индиската берза, со посредство на инвестициски друштва или институциски програми. Индиската економија во последните 15 години бележи силен пораст и многубројни странски инвеститори се се позаинтересирани за вложување на пазарот на оваа земја со 1,2 милијарди жители.

Со стартот на новата година во САДНА СИЛА ОКОЛУ 40.000 НОВИ ЗАКОНИ

Со стартот на новата година во САД во сила стапија околу 40.000 нови федерални и државни закони, од кои најголемиот дел се поврзани со економијата, намалувањето на државните трошоци и борбата против илегалната имиграција. Со еден од законите, кој се применува на целата територија на САД, полицајците имаат право да ги казанат со по 2.700 долари возачите на автобуси и камиони кои зборуваат на мобилен телефон додека возат. Во осум американски сојзуни држави се воведени закони за најниска плата на ниво од 10,24 долари за еден час, што е за три долари повеќе од најниската плата утврдена на ниво на САД во 2009 година.

Во Илиниос пак учениците под 18 години задолжително мора да ставаат појаси во такси возилата со кои одат во училите или се враќаат дома. Во оваа американска сојузна држава со друг закон им се овозможува на раководствата на училиштата да ги санкционираат учениците кои им се закануваат на своите наставници или соочуеници преку интернет. Во Џорџија се дозволува движење низ градските улици на електичните возила што се користат на терените за голф, доколку ја поседуваат неопходната сообраќајна сигнализација. Во Јута на баровите и рестораните им се забранува продажба на алкохолни пијалоци на попуст, што е вообичаена практика во САД. Во Тенеси минималната казна за педофилија се зголемува на 25 години затвор, а осудените педофили можат да бидат казнети со затворска казни и до 60 години. Алабама пак ги обврзува компаниите кои соработуваат со владата или државните институции да достават извештаи дека сите нивни вработени легално престојуваат во САД.

Американската економија ќе се спротивстави на глобалната криза САД НЕМА ДА ВЛЕЗАТ ВО РЕЦЕСИЈА

Американската економија зема замав и би требало идната година да мине со мали проблеми, наспроти речиси сигурната рецесија во Европа и забавувањето на глобалниот економски раст. Јакнењето на пазарот на труд во САД би требало да ја направи економијата доволно силна да се справи со влијанието на кризата од странство, иако заздравувањето на почетокот на идната година ќе биде бавно, по

изненадувачки добрите резултати од четвртиот квартал на 2011 година. Американската економија идната година ќе биде една од посветлите приказни на темната глобална економска сцена, изјави професорот по економија на Калифорнискиот Универзитет Сунг Вон Сон, нагласувајќи дека САД нема да влезат во рецесија. Податоците за вработеноста и индустриското производство покажуваат на тоа дека американскиот економски раст во последниот квартал од оваа година ќе ја надмине годишната стапка од три проценти, со што ќе биде остварен најбрз економски раст во изминатите 18 месеци. Стапката на невработеност во ноември се намали на две иполгодишниот минимум од 8,6 проценти, а бројот на Американци кои минатата недела поднесоа барање за помош на невработени беше најнизок од април 2008 година. Тоа се добри вести за потрошувачите кои се одговорни за две третини од економските активности во САД. Голем број економисти сега сметаат дека американскиот економски раст идната година ќе се движи од 2,3 до три проценти, наспроти лошата економска состојба во странство. Иако, овој раст е далеку од одличен, тој сепак ќе претставува напредок во однос на овогодинешниот очекуван раст од два процента, а ќе предизвика и мало олеснување за американскиот претседател Барак Обама, чие управување со економијата е од клучно значење за успех на изборите.

Најголема закана за американската економија претставува должничката криза во Европа и несогласувањето во однос на буџетската политика во Вашингтон. Во однос на Европа, економистите очекуваат блага рецесија. Доколку рецесијата биде сериозна, би можела да предизвика раст на доларот и значително да го загрози американскиот извоз, на кој веќе влијае забавувањето на глобалниот економски раст. Сепак, извозот претставува само 13 проценти од американскиот бруто домашен производ, а извозот во еврозоната претставува околу 13 проценти од вкупниот извоз. - Доколку се земе предвид најлошото сценарио според кое растот на увозот во еврозоната ќе ослабне за десет проценти, влијанието на растот на БДП во САД ќе биде занемарливо, изјави економистот на Кралската банка на Шкотска од американскиот град Стемфорд, Мишел Жирард. Европа претставува најголема грижа за големите американски компании како што се „Џенерал Eлектрик“ и „Емерсон Eлектрик“, кои веќе го намалуваат своето присуство на европскиот пазар. - Реалност е дека Европа е во рецесија и би можела да биде во рецесија

СВЕТ

БИЗНИС ИНФО 39четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

СВЕТ

поголем дел од 2012 година, нагласи директорот на „Емерсон“ Дејв Фар, истакнувајќи дека побарувачката во САД е стабилна. Загриженоста во однос на состојбата во Европа ги поттикна финансиските аналитичари да ги намалат прогнозите на профитот на компаниите. Профитот на компаниите опфатени со индексот С&П500 ќе биде зголемен за 5,8 проценти во првиот квартал на 2012 година, додека прогнозата од октомври претставува раст од над десет проценти. Во третиот квартал на 2011 година остварен е раст на профитот од 18 проценти, покажува истражувањето на агенцијата „Томсон Ројтерс“. Најголема закана за Европа не претставува намалувањето на америкнаскиот извоз, туку финансискиот сектор. Сепак, поголем дел од економистите сметаат дека должничката криза во еврозоната нема да предизвика проблеми во САД.

Проценка на Институтот за меѓународни финансии (ИИФ)ТЕЖОК ПОЧЕТОК НА 2012 ГОДИНАЗА ЕКОНОМИИТЕ НА ЕВРОПА И АЗИЈА

Европа и Азија на почетокот од 2012 година ќе се соочаат со пад на економскиот раст, предвидуваат експертите од францускиот Институт за меѓународни финансии (ИИФ). - Првиот квартaл од 2012 година ќе биде во знакот на рецесија во Европа, а во САД и во Азија ќе има забавување на економскиот раст. Економскиот раст на светската економија ќе биде зголемен за 2,8 проценти, се наведува во извештајот на ИИФ. Како причина за забавувањето на економскиот раст во 2012 година се наведуваат економската криза и забавениот економски раст на азискиот континент. - Земјите-членки на еврозоната во првата половина од 2012 година ќе мора да се соочат со четирите главни предизвици - рецесија, рефинансирање на долгот, прилагодување на буџетските реформи и реструктуирање на грчкиот долг, посочува ИИФ. Во ИИФ членуваат 450 најголеми светски банки, а Институтот во последните месеци имаше значителна улога во преговорите за грчкиот долг.

Бразил очекува да стане петта економска сила во светот пред 2015 годинаГОДИНАВА ПРЕД ВЕЛИКА БРИТАНИЈА

Бразил ќе ја надмине Франција на местото петта економска сила во светот и пред 2015 година, изјави бразилскиот министер за финансии Гвидо Мантега. Изјавата на Мантега следи по прогнозата на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) дека до 2015 година бразилската економија ќе ја надмине француската. Мантега очекува до крајот на оваа деценија Бразил според својата економска моќ да ја надмине и Германија, имајќи предвид дека годишниот бразислки економски раст е двојно поголем од оној забележан во европските земји.

За оваа година е предвидено Бразил да забележи раст на бруто домашниот производ од три проценти, а во 2012 година од 3,5 отсто. Лондонскиот Центар за економски и деловни истражувања соопшти дека Бразил ја презел шестата позиција од Велика Британија на листата на најголеми светски економии. Центарот во својот извештај посочува дека на списокот се бележат искачувања на државите со забрзан економски развој, пред се` на оние од Азија, на сметка на европските земји кои тонат на листата.

Инвестициите во уметноста поисплатливи од вложувањата во акцииЛАНСКИТЕ ТЕНДЕНЦИИТЕ ПРОДОЛЖУВААТ И ГОДИНАВА

Инвестициите во уметнички дела во текот на минатата година донесоа поголем профит, отколку вложувањата во акции на компаниите, наведува лондонски „Фајненшл Тајмс“, нагласувајќи дека слична тенденција била утвредена и во 2010 година. Лани цените на уметничките предмети растеа благодарејќи на зголемента побраувачка од страна на кинески инвеститори и колекционери, но на зголемениот профит при тргувањето со уметничи дела влијаеше и појавата на пазарот на трудови на популарни автори, како Енди Ворхол. Просечната рентабилност на инвестициите во уметноста лани изнесувала 7,8 отсто, за разлика од рентабилноста при вложувањата во акции, која изнесувала само 2,7 проценти. Најголем раст на цените од 20,6 отсто е регистриран кај делата на традиционалното кинеско сликарство, чии главни купувачи биле богати колекционети од Кина. Во исто врееме, цените на сликите на имперсионистите и модернистите пораснале за 14 отсто, а на сликарските дела од поствоениот и современиот период за 6,4 проценти. Најмало покачувње на цените од 4,8 отсто имало кај делата на мајсторите на Старта школа и на уметниците од 19-от век. Во теокот на 2011 година аукциските куќи од продажба на уметнички дела оствариле рекорден приход од 10,7 милиајрди долари. Претходниот рекорд во оваа сфера беше забележан во 2010 година, кога беше остварен приход од 9,5 милиајрди долари.

„Фич“ ја намали прогнозата за стопанскиот раст за Азија за 2012 годинаПОНИСКО ЗА 0,6 ОТСТО

Агенцијата за оценка на кредитниот рејтинг „Фич“ ја намали прогнозата за стопанскиот раст на Азија на 6,8 проценти од

претходните 7,4 отсто, наведувајќи ја како причина состојбата на глобалната економија. Во соопштението на Агенцијата се нагласува дека во 2011 година се очекува стопански раст од 7,1 процент. Намалувањето на прогнозите го отсликува и воведувањето на рестриктивните мерки во некои економии во регионот, особено во Кина и во Индија, каде стопирањето на растот на инфлацијата беше клучен приоритет на владите. Агенцијата очекува дека кинеското стопанство, кое е второ по големина во светот, следната година ќе напредува за 8,2 проценти, наместо за 8,5 отсто, колку што е прогнозирано во јуни, додека стопанскиот раст на Индија во 12 месеци до март 2013 година ќе изнесува 7,5 наместо првобитните 8,2 отсто. - Намалувањето делумно е резултат на полошите прогнози за растот на развиените економии од јуни. Исто така делумно е предизвикано со влијанието на заострувањето на монетарната политика во бројни азиски земји, вклучувајќи ги и Кина и Индија, како одговор на постојаната висока инфлација, порача „Фич“. Агенцијата смета дека годинава просечната годишна инфлација во Азија ќе изнесува 4,9 проценти, додека во рамки на прогнозата од јуни треба да изнесува 4,7 отсто.

Договор меѓу Турција и Азербејџан за изградба на гасоводОСТАВЕНА МОЖНОСТ ЗА ПОВРЗУВАЊЕ И СО НАБУКО

Турција и Азербејџан потпишаа договор за основање конзорциум за изградба на гасовод за транспорт на азербејџански природен гас во Турција и во Европа. Министрите за енергетика на тие две држави потпишаа меморандум за разбирање за основање конзорциум меѓу азербејџанската државна енергетска компанија „SOCAR“,

турската државна компанија „Ботас“ и турската нафтена компанија „TPAO“. Договорот предвидува можност на конзорциумот да му се приклучат и други нафтени компании. Со проектот Трансанадолски гасовод е предвиден транспорт на гас од азербејџанското наоѓалиште Шах Дениз. Турција соопшти дека Трансанадолски гасовод може на крајот да биде поврзан со гасоводот Набуко. Изградбата може да чини до пет милијарди САД долари и да биде со капацитет од 35 милијарди кубни метри гас годишно со можност од зголемување на 60 милијарди кубици годишно. Пуштањето во работа на тој гасовод е планирано за 2017 година.

БИЗНИС ИНФО40 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Ќе се гради најголемата термоелектрана во АзијаБЕЈХАЈ ПРОТИВ СУШИТЕ

Кинеската групација „Шенхуа“ во следните пет години ќе ја изгради најголемата електрична централа на јаглен во Азија, во време кога земјата се бори да ги задоволи потребите за енергија, јавија кинеските медиуми. Најголемиот кинески производител на јаглен и официјалните претставници на автономната покраина Гуангси Џуан ја потпишаа спогодбата за изградба на термоцентралата со сила од осум гигавати.

Електраната ќе биде изградена во пристанишниот град Бејхај, на југот на Кина, за да се ублажи недостигот од струја предизвикан од сушите, што го отежнаа снабдувањето со електрична енергија. Кина со помош на јагленот подмирува околу 70 отсто од своите енергетски потреби, кои последните години нараснаа, бидејќи кинеската економија напредуваше го забрзано темпо. Годинава во 17 кинески провинции беа воведени рестрикции и рационалзиација на употребата на струја, а недостигот од струја може да биде уште почест доколку не се зголемат резервите од јаглен, како и доколку зимата на северот од земјата биде исклучително остра. Најголемите нафтени компании во Кина ќе градат комплекс од рафинерии ИНВЕСТИЦИЈА ОД 22 МИЛИЈАРДИ ДОЛАРИВО НАЈБРЗОРАСТЕЧКИОТ ПАЗАР

Најголемите нафтени компании во Кина - „Петрочајна“ и „Синопек“ - со владата на покраината Џеѓјанг потпишаа спогодба за изградба на шест проекти за преработка на нафта. За изградба на новите објекти се планирани инвестиции во висина од 139,1 милијарди јуани (22 милијарди долари), со тоа што не е прецизиран уделот на секоја од компаниите во оваа инвестиција, пренесоа светските агенции. Нафтените компании планираат во провинцијата да изградат две рафинерии, со тоа што едната ќе има капацитет од 400.000 барели дневно, а втората 1,2 милиони тони, и изградба на потребната инфраструктура. Освен кинеските нафтени компании во проектот ќе учествуваат и англо-холандската компанија „Ројал Дач Шел“ и катарската „Катар Петролеум“, кои се најголемите добавувачи на суровини во овој регион. „Синопек“, исто така, планира и изградба на рафинерија во провинцијата Цингхај за што ќе потроши 12,6 милијарди долари, но

детали за овој проект не се соопштуваат. Кинескиот пазар на енергетски суровини е еден од најбрзо растечките пазари во светот, а притоа Кина е втора најголема национална економија во светот, високо зависна од увозот на нафта и деривати.

Во 2012 година Кина вложува над 10 милијарди долари во колосален проект за пренасочување рекиСПАС ЗА СЕВЕРНИТЕ СУШНИ РЕГИОНИ

Оваа година Кина ќе инвестира 64 милијарди јуани (10,13 милијарди долари) во проект за пренасочување јужни реки кон сушни северни региони во државата. Вкупната вредност на проектот одобрен во 2002 година е над 77 милијарди долари. До моментот се вложени 21,8 милијарди. Се предвидува изградба на мрежа од канали - Источен, Централен и Западен по кои ќе бидат префрлани во северниот дел води од четири реки. Изградбата се предвидува да трае 50-60 години.

Откако ќе бидат изградени каналите со вкупна должина од 1300 км. сушниот кинески Север ќе добива секоја година речиси 50 милиони кубни метри вода. Во изминатите години од централната зона во која е проектот, се иселени речиси 330 илјади луѓе. Оваа година таа цифра ќе биде 1500.

Се намалува извозот на металите ретка земјаЧЕТВРТИНА ПОМАЛКУ ОД ЛАНИ

Владата на Кина соопшти дека ја намалува извозната квота на металите ретка земја, во обидот да го поттикне растот на цените на тие егзотични метали, кои се користат во производство на мобилните телефони и другите високитехнолошки производи. На кинеските извозници ќе им биде дозволено да продадат 10.546 тони ретка земја во првата половина на 2012 година, што е 27 проценти помалку од однос на првата половина на 2011 година. Кина учествува со 97 проценти во светското производство на ретки земји. Одлуката на Пекинг од 2009 година да го намали извозот предизвика незадоволство меѓу странските произведувачи на високотехнолошки производи на кои тие метали им се неопходни за производство. Цените на ретките земји во Кина се намалени како последица на падот на светската побарувачка. Владата поради тоа му наложи на својот најголем произведувач во октомври на кусо да го стопира производството со цел да се поттикне растот на цените.

Планови на „Форд“ ЗГОЛЕМЕНО ПРИСУСТВО ВО КИНА

Американската компанија „Форд“ планира дополнително да го зголеми присуството на кинескиот пазар и да ја зголеми соработката со локалниот производител на автомобили „Џенглинг моторс“ (ЈМЦГ). „Форд“ неодамна започна со производство на мотори и програма за изработка на менувачи во Чунгчинг, а со компанијата Чунган отвори и втора фабрика за изработка на автомобили во Кина. Според извештајот на „Економик обсервер“, заедничката компанија „Форд-Кина“ работи подобро од задоволително. Претседателот на заедничката американско-кинеска компанија Дејвид Шоч изјави дека „Форд“ има намера да ја зголеми соработката меѓу двете компании, меѓу кои е и ЈМЦГ и градот Нанчанг. Се` уште не е познато дали соработката предвидува развој на патнички автомобили. Засега двете компании се ангажирани за изработка на комерцијални возила и камионети. Според претходните извештаи компанијата ЈМЦГ ќе помогне во понудата на спортско-теренски возила „Форд“ на кинескиот пазар. Минатата година ЈМЦГ го зголеми производството на 300.000 автомобили и 290.000 мотори.

Охрабрување за домашното производствоСЕ ПОВЛЕКУВА ПОДДРШКАТА ЗА СТРАНСКИКАПИТАЛ ВО АВТОИНДУСТРИЈАТА

Властите во Народна Република Кина соопштија дека ќе ја „повлечат поддршката“ за странските инвестиции во секторот за производство на автомобили за да го охрабрат домашното производство на најголемиот светски пазар на автомобили, јавија кинеските државни медиуми. Некои од најголемите производители на автомобили, вклучувајќи ги „Џенерал моторс“, „Хонда“ и „Фолксваген“, долго време работеа во Кина, но кинеските медиуми наведуваат дека официјален Пекинг „ќе ја повлече поддршката на странскиот капитал во автоиндустријата“. Чекорот, што го најавија Националанта агенција за развој и реформи и Министерството за трговија, доаѓа во време кога продажбата на автомобили е намалена, а Пекинг се обидува да ја заштити својата економија од прогнозираното забавување. Новите пречки за странските производители на автомобили, што треба да стапат во сила на 30 јануари, се воведени „заради потребата да се обезбеди здрав развој на домашното производство на автомобили“, соопштија Агенцијата и Министерството. Во извештајот не се наведени детали што точно ќе значи повлекувањето на поддршката.

КИНА - НАЈБРЗОРАСТЕЧКАТА ЕКОНОМИЈА

БИЗНИС ИНФО 41четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Групацијата „Триглав“ со планови годинава да оствари нето-добивка од 60,6 милиони евра ПРОДОЛЖУВА УСПЕШНОТО И СТАБИЛНО ДЕЛОВНО РАБОТЕЊЕ

Осигурително финансиската Групација „Триглав“ годинава планира да оствари нето-добивка од 60,6 милиони евра, бруто полисирана премија во вкупен износ од 984 милиони евра, како и нето побарувања за исплата на штети во износ од 595,2 милиони евра. - Целниот комбиниран количник на Групацијата се планира да достигне 95,3 проценти, додека акционерскиот капитал на 31 декември 2012 година се проценува дека ќе изнесува 554,2 милиони евра, соопшти Групацијата, водечка во областа на осигурувањето во Словенија и во Југоисточна Европа.

Оваа година Групацијата „Триглав“, меѓу другото, планира да ги подобри постојните производи во осигурувањето и да развие нови, да го прошири опсегот на пакетите производи и комбинираните производи во осигурувањето, да го редизајнира процесот на склучувањето осигурителни договори преку интернет, да го подобри процесот на приспособување на штетите преку различни мерки и да го зголеми присуството во регионот. Според соопштението, и покрај тешката состојба минатата година, Групацијата остварила успешно и стабилно деловно работење. Во тој период ја одржала високата финансиска моќ што било потврдено од Агенцијата за кредитен рејтинг „Стандард енд Пурс“ со оценка „А“ за долгорочен кредитен рејтинг и стабилни прогнози на среден рок. - Проценките се дека Групацијата „Триглав“ во 2011 година остварила нето добивка во износ од 54,4 милиони евра, како и дека наплатила 989 милиони евра во бруто полисирана премија, при што настанале нето побарувања за исплата на штети во износ од 572,7 милиони евра. Комбинираниот количник на Групацијата изнесува 91,3 проценти со акционерски капитал од 501,5 милиони евра на крајот на 2011 година, се вели во соопштението.

„Гугл“ откупи 217 патенти од ИБМПОТПИШАН ЧЕК СО НЕПОЗНАТ ИЗНОС

Интернет пребарувачот „Гугл“ потпиша за ИБМ чек со непознат износ, со цел од него да откупи повеќе од 200 различни патенти. На тој начин во рацете на „Гугл“ заминаа 217 патенти од ИБМ поврзани за софтвери, сервери, собрани податоци, алатки за управување со мрежите, моментални пораки или видео-конференции. „Гугл“, чија пристапна страница од неговото појавување досега е речиси непроменета, сега тестира и нова почетна страница. Наместо црниот простор со понудени услуги, преку кој се влегувало во услугите како што се „Гугл плус“, „Актуелности“, „Слики“, „Видео“, „Мапи“ и останато, сега се наоѓа сиво лого преку кое се пристапува кон услугите, кога на него ќе се кликне со глувчето.

„Кодак“ на работ на стечај ПРЕГОВОРИ СО ПОТЕНЦИЈАЛНИТЕ ИНВЕСТИТОРИ

Познатиот американски производител на фотографска опрема „Кодак“ се подготвува за можен стечај, доколку не успее да ги продаде своите дигитални патенти и обезбеди капитал, објави њујоршкиот весник „Волстрит џурнал“.

„Кодак“ е во преговори со потенцијални кредитори со цел да обезбеди финансиски средства од милијарда долари за периодот на стечај, наведува весникот. Поранешната слава на компанијата, која се смета за пионир

на фотографиите, се најде во сенка на технолошкото заостанување и се подготвува да се стави во процес на стечај. Стечајната постапка би можела да почне во јануари или почетокот на февруари. По објавувањето на овие информации, кои не се потврдени од „Кодак“, вредноста на акциите на компанијата се намалија за 28,19 проценти, на 47 центи по акција.

Во Индија претставен конкурентот на најевтиниот автомобил во светот„БАЈА П60“ ЗА 2.200 ДОЛАРИ

Индиската компанија „Бајај Ауто“, најголем светски произведувач на трицикли, го претстави својот прв автомобил на четири тркала, конкурент на моделот „тата нано“, кој во моментов важи за најевтин автомобил во светот. Компакт-возилото за четири лица премиерно е претставено на мотор-шоуто во Њу Делхи.

Новитетот наречен „бајај РЕ60“ има маса од 400 килограми, го покренува бензиски мотор со зафатнина од 200 кубни сантиметри и 20 коњски сили. Според податоците на произведувачите, автомобилот достигнува максимална брзина од 70 километри на час со просечна потрошувачка од околу 2,8 литри на сто километри, додека емисијата на јаглерод диоксид ќе изнесува 60 грама на километар. „Тата нано“ има мотор со зафатина од 624 кубика, сила од 38 коњски сили, а развива максимална брзина од 105 километри на час. „Нано“ во Индија чини во просек 133 илјади рупии, односно околу три илјади долари. Цената на „бајај РЕ60“ не е објавена, но според прелиминарните податоци во најдостапната варијанта ќе чини околу 2.200 долари.

„Сосиете Женерал“ укинува 1.580 работни местаДОБРОВОЛНО ЗАМИНУВАЊЕ И ПЕНЗИОНИРАЊЕ

Француската банка „Сосиете женерал“, која има своја филијала и во Македонија, во текот на годинава

КОРПОРАЦИИ

БИЗНИС ИНФО42 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

предвидува да укине 1.580 работни места во нејзините оддели за финансирање и инвестиции. Како што јави дописникот на МИА од Париз, банката ќе укине 880 работни места во Франција започнувајќи од април. Според постигнатиот договор меѓу синдикатите на вработените и дирекцијата на банката, укинувањето на работните места нема да биде преку отпуштања од работа, туку со доброволно заминување или пензионирање. „Сосиете женерал“, слично како и двете други големи француски банки „БНП Париба“ и „Креди Агрико“, започна да спроведува мерки за прилагодување на нејзината дејност на актуеланата должничка криза во еврозоната, со цел да ја засили својата солвентност.

„Нисан“ и „Мерцедес“ ќе произведуваат мотори во САДНАЈГОЛЕМ ЗАЕДНИЧКИ ПРОЕКТ ВОН ОД ЕВРОПА

Јапонскиот автомобилски гигант „Нисан“ и германскиот производител на автомобили „Мерцедес-Бенц“ соопштија план за соработка на производството на мотори во САД, нагласувајќи дека станува збор за најголемиот заеднички проект надвор од Европа, пренесоа агенциите.

Двете автомобилски компании ќе го произведуваат „Мерцедесовиот“ бензински мотор со четири цилиндри во фабриката во Декард, на југот на Тенеси. Производството треба да почне во 2014 година, со околу 250.000 мотори годишно, кога фабриката ќе работи со полн капацитет. Извршниот директор на компанијата „Рено-Нисан“, Карлос Гон, изјави дека спогодбата со „Мерцедес“ претставува важен чекор на патот на зајакнување на соработката на најзначајниот до сега проект на компанијата надвор од Европа. Групата „Дајмлер“, во чии рамки работи „Мерцедес-Бенц“, повеќе од една деценија соработува со францускиот „Рено“, а во пролетта 2010 година најавија дека заеднички ќе изработат еден компактен автомобил.

Се очекува натамошно зголемување на продажбата на „Епл“ и пад на „Блекбери““ЕПЛ“ ЈА ЗАЦВРСТУВА ДОМИНАЦИЈАТА НА ПАЗАРОТ

Продолжување на зголемувањето на продажбата на „Епл“ и пад на продажбата на уредите „Блекбери“ ќе ја одбележи 2012 година, проценуваат експертите за информатичка технологија.

Со продажбата на 13,5 милиони Ајпеди и приход од 8,26 милијарди долари, „Епл“ направи поголема заработка отколку што е БДП на некои помали држави, наведува денеска „Ју-ес-еј тудеј“. Со најавата за излегување на Ајпед 3, кој би требало да биде најдобра верзија на таблет уреди кои досега се појавија на пазарот, се очекува доминација на „Епл“ на пазарот и во текот на оваа година. Не се исклучува можноста „Епл“ да претстави два модели на новиот „Ајпед“, еден со стандардни димензии од десет инџи, и друг од седум инчи, кој по пониска цена би бил конкурент на поевтиниот „Кинд Фајер“, кој е со цена од 200 долари, кој на крајот на 2011 освои солиден дел од пазарот на таблет уреди. За разлика од „Епл“, „Блекбери“ минатата година забележа голем пад на продажбата на своите уреди и сега држи само 16,6 отсто од пазарот на мобилни телефони, што е пад од три отсто во само неколку последни месеци.

Нето - профитот на „Газпром“ оваа година поголем за една четвртинаЌАР ОД 40 МИЛИЈАРДИ ДОЛАРИ

Светскиот лидер во производство на гас „Газпром“ очекува дека ова година ќе ја заврши со 25 проценти поголем профит од 40 милијарди долари, изјави во денеска директорот на финансиската служба на концернот Андреј Круглов. - Планираме до крајот на годината да одржиме стабилен раст на нето заработувачката, а се очекува дека таа на крајот на 2011 година ќе достигне 40 милијарди долари во споредба со 32 милијарди минатата година, соопшти информативната служба на „Газпром“. Нето профитот на групацијата пресметан по меѓународните

сметководствени стандарди во првата половина на 2011 година достигнал 772 милијарди рубљи (24,68 милијарди долари) во споредба со 495 милијарди (15,82 милијарди) минатата година. Круглов ја потврди прогнозата на годишната неоданочена заработувачка, ЕБИТДА, која ја објави извршниот директор на концернот Алексеј Милер кон средината на годината од 60 милијарди долари. Рускиот холдинг очекува раст на цените на гасот и зголемување на извозот во 2012 година и повеќе не стравува за високиот данок. - Без оглед на зголемувањето на даночното оптоварување за гасниот сектор, финансиската состојба на компанијата и натаму ќе се подобрува, додаде Круглов.

„Статоил“ откри нафтено наоѓалиште во Баренцово МореЛЕЖИШТЕ СО 300 МИЛИОНИ БАРЕЛИ СУРОВА НАФТА

Норвешката нафтена компанија „Статоил“ објави дека открила големо нафтено наоѓалиште во Баренцово Море, кое може да содржи до 300 милиони барели сурова нафта.

Можностите на нафтеното поле Хавис се еднакви со можностите на Скругард, уште едно нафтено поле што „Статоил“ го откри во април 2011 година, потврдувајќи го потенцијалот на се уште неискористеното Баренцово Море. Заедно овие две нафтени полиња може да содржат меѓу 400 и 600 милиони барели нафта, наведува „Статоил“ во своето соопштение. - Скругард и Хавис отвораат нова нафтена покраина во северниот дел, изјави извршниот директор на компанијата Хелге Лунд. Овие две наоѓалишта кои се оддалечени само седум километри, но не се поврзани, би можеле да се развиваат заедно што ќе ги ограничи трошоците. Со заедничка лиценца за производство, овие две нафтени полиња се во сопственост на „Статоил“, кој има удел од 50 проценти, додека италијанската компанија „Ени“ поседува 30 проценти, а норвешката државна компанија „Петоро“ поседува 20 проценти.

КОРПОРАЦИИ

БИЗНИС ИНФО 43четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

„Морган Стенли“ отпушта 580 вработени КРАТЕЊЕ НА РАБОТНИ МЕСТА ОД “ЕКОНОМСКИ ПРИЧИНИ“

Американската инвестициска банка „Морган Стенли“ наскоро ќе отпушти 580 њујоршки работници, откако најави планови за укинување на 1.600 работни места до првиот квартал на 2012-та година. Во документот што го објави aмериканското Mинистерство за труд се наведува дека отпуштањата се поради „економски причини“, без да бидат наведени дополнителни детали. Процесот на отпуштање работници започнa на 15 декември и опфати четири различни сектори, се наведува во документот објавен на Интернет страната на Министерството. Компанијата на 15 декември соопшти дека ќе укине 1.600 работни позиции на сите нивоа. Претседателот на банката „Морган Стенли“ Џон Мек на крајот на оваа година ќе се повлече од својата работна позиција, по успшното раководење со компанијата за време на финансиската криза во 2008 година, кога голем број нејзини конкуренти банкротираа или изгубија голем дел од својата независност.

„Фиат“ подготвува нова „Џулиета“ за ЕвропаКАРАВАН ВЕРЗИЈА ДО СРЕДИНАТА НА 2013 ГОДИНА

„Фиат“ за европскиот пазар подготвува нова „Џулиета“ вагон која би требало да ја пополни празнината во производната линија возила на познатата марка која засега не може да понуди такви модели, најави „Аутомотив њуз“. „Алфа Ромео Џулиета“ сега во Европа се продава само како „хеџбек“ со пет врати, но од средината на 2013 година купувачите ќе може да набават и караван верзија.

Фиат не продавал возила тип караван ниту под еден од неговите главни брендови - Фиат, Ланча и Алфа. Откако во 2008 година прекина со производство на Фиат Стило мултивагон. Возилата тип

караван се популарни во Европа каде речиси 25 отсто од вкупната продажба на автомобили. Фиат има намера да почне со рестилизиран хеџбек Алфа Ромео Џулиета во САД во средината на 2013 година.

„Фолксваген“ во 2011 година продал повеќе од осум милиони возилаБРОЈ ЕДЕН ВО СВЕТОТ ПРЕД „ТОЈОТА“

Германскиот производител на автомобили „Фолксваген АГ“, соопшти дека лани продал повеќе од осум милиони возила што го става пред „Тојота“. Директорот Мартин Винтеркорн во Детроит соопшти дека Фолксваген испорачал 8.156 милиони возила во 2011 година што е за 14 отсто повеќе во однос на претходната година. „Тојота“ објави за продажба на 7,9 милиони возила во 2011 година додека „Џенерал Моторс“ се уште објавил извештај. Фолксфагенови марки се „Ауди“, „Шкода“ и „Сеат“.

ИАГ ја купи авионската компанија БМИ од германската „Луфтханза“ЗДЕЛКА „ТЕШКА“ 172,5 МИЛИОНИ ФУНТИ

Компанијата ИАГ, која е сопственик на најголемиот британски авио-превозник „Бритиш Ервејз“ ја купи компанијата „Бритиш Мидленд“ (БМИ) од германската „Луфтханза“. Претставник на ИАГ кој ја има во посед и шпанската компанија „Иберија“, изјави дека дека зделката со Германците е направена за 172,5 милиони фунти, но предупреди дека купувањето на БМИ ќе предизвика укинување на повеќе работни места во оваа компанија, јави дописникот на МИА од Лондон. БМИ која досега леташе главно во Европа и во регионот на Медитеранот, има 3.600 вработени, но во минатата година има забележано загуба од 153 милиони фунти. Комплетното преземање на „Бритиш Мидленд“ се очекува да заврши во првите три месеци од годинава. Покрај ИАГ, за купувањето на оваа авионска компанија, од која „Луфтханза“ сакаше да се ослободи поради финансиските проблеми што не можеше да ги санира, беше заинтересирана и британската „Вирџин“. „Луфтханза“ имаше направено необврзувачки договор со ИАГ, во ноември, но преговараше и со „Вирџин“, која сега најави поднесување приговор до комисиите кои го контролираат пазарот и го штитата од монополизам. Сопственикот на „Вирџин“ Ричард Брансон изјави дека зделката на ИАГ со германската компанија е монополистичка,

затоа што ИАГ со „Бритиш Ервејз“ веќе имаше монопол врз аерoдрoмот „Хитроу“ и тој со приклучувањето и на БМИ, уште повеќе ќе се зацврсне.

Самсунг“ со нови телефони „Галакси“ под АндроидАДУТОТ ВО ДВОЈНИ SIM - КАРТИЧКИ

Самсунг објави дека наскоро ќе почне со продажба на два нови телефона под ОС Андроид од палетата Галакси - „y duos“ и „y pro duos“.

Се работи за смартфони кои со двоен идентификациски модул SIM како и ОС Андроид 2.3G, фото систем од 3МП, ФМ радио, 384 МБ рам, 512 интерна меморија и пристат на Вај-Фај и GPS. Телефоните со двојни SIM се многу популарни во Азија, но и понатаму се „борат“ за опстанок на повеќе други пазари како во САД и Франција.

„Керфур“ ќе продава, па под наем ќе зема 97 отсто од своите супермаркети ОПЕРАЦИЈА ЗА ПОДОБРО ИСКОРИСТУВАЊЕ НА КАПИТАЛОТ

Францускиот трговски синџир „Керфур“, вториот по големина малопродажен синџир на светот, објави дека има намера да продаде 97 отсто од сопственоста врз објектите во кои се наоѓаат неговите супермаркети, за потоа истите објекти да ги земе под наем, за подобро да го искористи капиталот. Се пресметува дека продажбата на „Керфур“ може да донесе 365 милиони евра. Овие средства ќе бидат инвестирани во развојни проекти во секторот недвижнини, пренесуват француските медиуми. Компанијата соопшти дека за почетокот продадените објекти ќе бидат изнајмени на 12 години, а потоа „на располагање ќе бидат повеќе опции за обновување на наемите“. „Керфур„ последните месеци постојано ја намалува прогнозата на приходите во 2011 година, што се објаснува со неизвесната деловна клима во ЕУ.

КОРПОРАЦИИ

БИЗНИС ИНФО44 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Барак Обама вети економски раст на САДКОМПАНИИТЕ ДА ОТВАРААТ ПОГОНИ ВО ЗЕМЈАТА, А НЕ ВО СТРАНСТВО!

Американскиот претседател Барак Обама вети дека ќе направи се што е во негова моќ за да обезбеди економски раст на САД и ги повика домашните компании наместо да отвораат погони во странство, да ги задржат своите бизниси на американска територија. - Во текот на оваа година ќе направем се што е неопходно за стимулирање на економијата и гарантирам дека на семејствата од средната класа ќе им ја вратам сигурноста што ја загубија во последните десет години, изјави Обама во редовното неделено обраќање до нацијата, нагласувајќи дека тоа е негово новогодишно ветување. Во обраќањето Обама се осврна и на Бизнис форумот што ќе го организира идната недела, чија цел е промовирање на предностите за компаниите при инвесирање во САД. - Ќе го слушнеме искуството на бизнис лидерите кои отвораат работни места во земјата и ќе видиме како можеме да им помогнеме на другите компании да го следат тој пример, рече Обама.

Форумот насловен „Вложувајте во американски работни места“ ќе се одржи во среда и на него е најавено присуство на менаџерите на некои од најголемите американски корпорации, меѓу кои и „Мастер Лок“, „Линколн Фјурничр“, „Галакси Солушн“ и „ДуПонт“. Според извори во Белата куќа, во рамките на напорите за поттикнување на економскиот раст, Обама меѓу останатото ќе предложи и одмрзнување на платите на државните службеници и нивно зголемување за 0,5 процнети во текот на оваа година. Платите на вработените во државната администрација и федералните служби во САД беа замрзнати во 2010 година и тогаш беша најавено дека дека тие ќе останат на тоа ниво до 2013 година.

Предупредување на Ерик Берглоф, главен економист на Европската банка за обнова и равзој (ЕБРД)ЗАВИСНОСТА ОД ЗАПАДНОЕВРОПСКИТЕ БАНКИГОЛЕМ ПРОБЛЕМ ЗА ИСТОЧНОЕВРОПСКИТЕ ЕКОНОМИИ

Зголемувањето на проблемите на западноевропските банки на домашен план се` повеќе ја погодува нивната дејност во државите од Источна Европа, која би можела да биде следното големо кризно жариште, бедејќи земјите како Унгарија, Хрватска, Словачка и Романија се целосно зависни од банките во еврозоната, смета Ерик Берглоф, главен економист на Европската банка за обнова и равзој (ЕБРД).

Берглоф посочува дека во Хрватска и во Босна и Херцеговина речиси 90 проценти од банките се со странски капитал, додека во Македонија делот од банкарскиот сектор кој е во сопственост на земјите во еврозоната е нешто помал од 60 отсто. - Зависноста од западноевропските банки стана проблем. источноевропските економии остваруваа голема полза од банките пред кризата, но сега ситуацијата е сосема поинаква, изјави Берглоф во интреју за шведскиот весник “Свенска дагбладет“. Тој укажува на статистиката на банкарските гиганти „БНП Париба“, „Уникредит“, „Рајфајзен“ и „Сосиете Женерал“. Колоните во дијаграмите кои покажуваат колку долгови овие банки треба да рефинансираат допираат мошне високо. Станува збор за илјадници милијарди евра за секоја од банките. Доколку врз тоа се додадат и новите и повисоки барања за свеж капитал, ситуацијата изгледа уште полошо, оценува економксиот експерт. - Банките одвај можат да внесат капитал на пазарот, тоа денес е прескапо. Значи, мора да кастрат од се` што не е нивната централна дејност, а во тие рамки не припаѓа Источна Европа, објаснува Ерик Берглоф. Тој посочува дека, на пример, е тешко да се мотивира една француска банка да ја унапредува својата дејност во Украина, кога во исто време бележи загуби на домашен план. Како последица на тоа се случува затворање на славините за прилив на кредити во една филијала, која во севкупната дејност на банката е застапена со само неколку проценти, но која во исто време е системски важна во земјата во која дејствува, оценува Ерик Берглоф, изразувајќи голема загриженост околу иднината во цела низа поранешни комунистички земји. Веќе е речиси невозможно за компаниите во многу земји да добијат кредити кај банките, а што ги зголемува ризиците за драстично намалување на економиите и пораст на невработеноста поради стагнирање на инвестициите.

Берглоф, освен тоа, предупредува и на такво сценарио кое се развива така што граѓаните ја губат довербата во банките и почнуваат да ги вадат своите пари и заштеди. Таквиот развој банките ќе се обидат да го спречат поради опасноста тоа да биде почеток на негативна спирала која ќе го поткопа целиот банкарски систем. Најекстремна е ситуацијата меѓу грчките банки. Петнаесетина грчки банки се системски важни во земјите од Југоисточна Европа, како Бугарија, Србија и Македонија, каде што грчките банки се присутни и со преку една четвртина од целиот банкарски сектор. - Имајќи ги предвид проблемите со кои е соочена Грција, можеби не е толку чудно доколку грчките банки сакаат да ги повлечат дома своите средства, но тоа би предизвикало големи проблеми кај соседите на Грција, предупредува Ерик Берглоф во интервјуто за „Свенска дагбладет“.

Оливие Бланшар, главен економист на меѓународниот монетарен фонд, за меѓународната економијаСИТУАЦИЈАТА НЕ Е БЕЗНАДЕЖНА,НО ОБНОВАТА ПОТЕШКА ОД ПРЕТХОДНАТА

Ситуацијата во меѓународната економија не е безнадежна, но процесот на нејзино обновување ќе биде потешко од претходно, изјави главниот економист на меѓународниот монетарен фонд, Оливие Бланшар. Тој наведе неколку причини, поврзани со сегашната економска ситуација. Пред се, според него, имало „многубројни појави на песимизам или оптимизам, кои имале клучно влијание врз макроекономијата“. Освен тоа станува збор за „нецелосна или делумна реализација на мерките“, потребни за излез од кризата. - Забележивме како ситуацијата делумно се влошуваше по средби на високо ниво, на кои се објавуваа решенија, кои потоа се исполнуваа само половично, нагласи Бланшар. Тој смета дека освен тоа „инвеститорите биле двосмислени во однос на финансиската консолидација и растот“. - На почетокот тие позитивно реагираа на информациите за консолидација, но потоа нивното мислење стана негативно кога консолидацијата доведе до забавување на темпото на пораст, што се случува многу често, истакна Бланшар.

Економистот на ММФ објасни дека доколку се земат предвид овие четири фактори, може да се заклучи зошто годината ќе заврши многу полошо отколку што почна. Истовремено Бланшар севкупно не ја смета ситуацијата за толку безнадежна. - Надежта не е загубена, но враќањето кон патот на обновувањето сега ќе биде потешко отколку претходно, истакна тој. Според него потребна е доверба и реални планови, обезбедување ликвидност, како и чекори кои не само што се прокламираат, туку треба и да се реализираат.

Џорџ Сорос: Распадoт на ЕУ би имал катастрофални последици врз глобалните финансииНЕМА РЕШЕНИЕ И ПРАШАЊЕ Е ДАЛИ ЌЕ СЕ НАЈДЕ!

Евентуален крах на еврозоната и распад на ЕУ би имале катастрофални последици врз глобалниот финансиски систем, смета контроверзниот американски инвеститор и милијардер Џорџ Сорос. - Еврото потенцијално го загрозува политичкото единство на Европската унија. Пропаста на еврото би можела да резултира со распад на ЕУ, што би било вистинска катастрофа не само за Европа, туку и за глобалниот финансиски систем, изјави Сорос за економскиот весник „Бизнис Лајн“. Според него, кризата во еврозоната

ПОГЛЕДИ И МИСЛЕЊА

БИЗНИС ИНФО 45четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

„поприма се посериозен карактер“ и носи „поголема опасност од глобалната финансиска криза“ од 2008 година. Сорос смета дека некои од земјите во еврозната кои се најсериозно погодени од

должничката криза во блиска перспектива би можеле да бидат принудени на преземање нови мерки за проширување на буџетите поради дисбалансот меѓу државите-кредитори и државите-должници. - За жал се уште не е најадено решение за излез од тешката финансиска ситуација, што само дополнително ја влошува целата состојба. Засега е нејасно дали и воопшто ќе се појави некакво решение, смета Сорос.

Порака на Марио Монти, италијански премиерНИТУ ЕДНА ЗЕМЈА НЕ МОЖЕ САМА ДА СЕ БОРИПРОТИВ ДОЛЖНИЧКАТА КРИЗА

Ниту една европска држава не е доволно силна за да може сама да се справи со должничката криза што ја зафати Европа, изјави италијанскиот премиер Марио Монти. - На Италија и е потребна Европа за да може да се развива на економски и социјален план, а на Европа и е потребна Италија за да биде

посилна, изјави Монти. Тој оцени дека ниту една европска земја не е толко моќна за да може сама да продолжи против големите глобални економии и ги повика партнерите од ЕУ да работат на заедничка политика за економски раст. - Време е сите да си ја завршиме домашната задачи. Никој не може да мисли дека може да направи помалку од другите, рече Монти.

Дејвид Камерон: Франција ако сака сама нека си воведе данок на финансиските трансакцииСЕКОЈ СО СВОЈ „ДАНОК РОБИН ХУД“

Британскиот премиер Дејвид Камерон изјави дека доколку Франција сака да го воведе данокот на финансиски трансакции тоа може да си го направи дома, нагласувајќи дека е против намерата на Европската Унија овој данок да важи за сите земји-членки. Како што јави дописникот на МИА од Лондон, данокот на финансиските трансакции,

што е идеја на американскиот професор и нобеловец Џејмс Тобин, во Велика Британија се нарекува и „данок Робин Худ“, затоа што се смета дека екстра парите што ќе се соберат од „богатите“ при финансиските трансакции главно во лондонски Сити, ќе бидат дополнување во буџетот за финансирање на социјалните мерки за „сиромашните“. Британската левица и дел од нејзините медиуми, па дури и некои од министрите во коалициската Влада од редовите на либералдемократите, сметаат дека еден ваков закон е добро решение за „ставењето ред и правичност“ во финансикото работење и е против „алчноста“ на банкарите, но ториевците и премиерот Камерон се противат на еден ваков данок. Нивниот аргумент е дека тој може да му наштети на финансискиот центар Сити и да ги протера инвеститорите и финансиските корпорации од Лондон, па штетата од данокот да биде многу поголема, отколку добивката. Прашањето доби сосема поинаква димензија кога Франција и Германија, во обидот да обезбедат средства за покривање на должничката криза и за санирање на еврото, предложија да се воведе данок на финансиските трансакции.

Според проценките на ЕУ, тоа може годишно да му донесе на буџетот на Унијата околу 45 милијарди евра. Официјален Лондон веднаш се спротивстави на таквата идеја, тврдејќи дека тоа е против интересите на Сити и на целата земја и нејзината економија, во која финансискиот центар учествува со десет отсто. „Данокот Тобин“ прв пат е споменат уште во 1972 година, со идеја да се оданочуваат профитите при сите конверзии од една валута во друга. Камерон најави дека доколку данокот се стави на дневен ред на следниот самит на ЕУ, тој одново ќе се спротивстави. Неговата реакција доаѓа по изјавата на францускиот претседател Никола Саркози дека ако треба Франција самата ќе го воведе овој закон, не чекајќи ги другите. Официјален Берлин ја поддржува оваа идеја, но сака околу неа да се обезбеди консезус во ЕУ, а ако не се успее таму, тогаш, барем во еврозоната. Компанијата „Ернст и Јанг“ соопшти денеска дека доколку се примени „данокот Тобин“ во ЕУ ќе се појави дупка во нејзините финансии од 116 милијарди евра.

Нов предлог на претседателот на Европската унија Херман Ван РомпујИТНО ДА СЕ ОСНОВА НОВ ФОНД ЗА СПАС

Претседателот на Европската унија Херман Ван Ромпуј изјави дека европските лидери без одложување треба да го решат спорното прашање за тоа колкав треба да биде обемот на новиот фонд за спасување на еврозоната, кој ова лето треба да почне да функционира.Ван Ромпуј говореше во Данска, актуелен претседавач на и една од двете земји, кои бараа клаузула, која

им дозволува неучествување во еврозоната.- Европските претставници без одложување ќе работат на одредување на соодветниот обем на Европскиот стабилизациски механизам (ЕСМ), рече Ромпуј.

Во мај минатата година, само една недела откако е договорен историскиот пакет за спасување на Грција, кој се покажа како недоволен, ЕУ формираше привремен Европски фонд за финансиска стабилност. Лидерите на ЕУ наведоа дека Фондот ќе има капацитет од 440 милијарди евра и дека од 2013 година ќе биде заменет со траен фонд, ЕСМ, кој ќе има капацитет од 500 милијарди евра. - Договорот со кој се формира ЕСМ ќе стапи во сила во јули 2012 година, порано од предвиденото, порача Ромпуј по состанокот со премиерката на Данска, Хеле Торнинг Шмит. Сегашниот Фонд и ЕСМ заедно би можеле да обезбедат околу 750 милијарди евра, со дополнителни 200 милијарди кои земјите ветија дека ќе му ги позајмат на Меѓународниот монетарен фонд.

Руперт Штадлер, извршен директор на „Ауди“ПОБАРУВАЧКАТА ЌЕ РАСТЕ БЛАГОДАРЕЈЌИ НА КИНА

Автомобилската индустрија во 2012 ќе се соочи со поголеми тешкотии отколку оваа година, но производството на возила ќе продолжи да расте само благодарение на „огромните апетити“ на жителите на земјите со забрзан економски развој, оценува извршниот директор на германската автомобилска компанија „Ауди“, Руперт Штадлер. Тој очекува побараувачката на возила на кинескиот пазар во наредната деценија да расте со годишна стапка од осум до девет проценти, а во делот на луксузни автомобили тој раст би бил „20 или можеби дури и 30 проценти“.

- Поголеми шанси за раст на испораката на луксузни возила може да се очекуваат во земјите со забрзан развој, како што е Кина, поради тоа што тие ќе забележат значителан раст на стандардот на своето население, оценува Штадлер. „Ауди“ е лидер во продажбата на луксузни возила во Кина, далеку пред неговите главни ривали Бе-Ем-Ве и „Мерцедес“, а во следниот период планира да ја заземе лидерската позиција и на пазарот на луксузни возила во САД. За таа цел Штадлер најавува дека „Ауди“ планира да гради свој погон во САД, но не ја прецизира неговата локација и капацитет за производство.

ПОГЛЕДИ И МИСЛЕЊА

БИЗНИС ИНФО46 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Назив на Проектот

Краткорочен и долгорочен консултант за мали плаќања/мобилни финансиски услуги

Референца WB5373-814/11Финансиска референца.Вид на набавка

услуги

Финансиер Светска банкаЗемјаAfghanistan, Albania, Algeria, Angola, An�gua and Barbuda, Argen�na, Ar-menia, Azerbaijan, Bahamas, Bahrain, Bangladesh, Barbados, Belarus, Belize, Benin, Bhutan, Bolivia, Bosnia and Herzegovina, Botswana, Brazil, Bul-garia, Burkina Faso, Burundi, Cambo-dia, Cameroon, Cape Verde, Central African Republic, Chad, Chile, China, Colombia, Comoros, Congo (Braza-ville), Congo, Democra�c Republic ofthe, Cook Islands, Costa Rica, Croa�a,Cyprus, Czech Republic, Djibou�, Domi-nica, Dominican Republic, East Timor, Ecuador, Egypt, El Salvador, Equato-rial Guinea, Eritrea, Estonia, Ethiopia, Fiji, Gabon, Gambia, The, Georgia, Ghana, Grenada, Guatemala, Guinea, Guinea-Bissau, Guyana, Hai�, Hon-duras, Hungary, India, Indonesia, Iran Islamic Republic, Ivory Coast, Jamaica, Jordan, Kazakhstan, Kenya, Kiriba�,Korea, North, Korea, South, Kosovo, Kuwait, Kyrgyz Republic, Laos, Latvia, Lebanon, Lesotho, Liberia, Libya, Lithua-nia, Macedonia, Madagascar, Malawi, Malaysia, Maldives, Marshall Islands, Mauritania, Mauri�us, Mexico, Micro-nesia, Federated States of, Moldova, Mongolia, Morocco, Mozambique, Myanmar, Namibia, Nepal, Nicaragua, Oman, Pakistan, Palau, Panama, Papua New Guinea, Paraguay, Peru, Philip-pines, Poland, Qatar, Romania, Russian Federa�on, Rwanda, Saint Ki�s andNevis, Saint Lucia, Saint Vincent and the Grenadines, Samoa, Sao Tome and Principe, Saudi Arabia, Senegal, Serbia and Montenegro, Seychelles, Sierra Leone, Slovakia, Slovenia, Solomon Islands, Somalia, South Africa, Sri Lanka, Sudan, Suriname, Swaziland, Syria, Tajikistan, Tanzania, Thailand, Togo, Tonga, Trinidad and Tobago, Tunisia, Turkey, Turkmenistan, Uganda, Ukraine, United Arab Emirates, Uruguay, Uz-bekistan, Vanuatu, Venezuela, Vietnam, West Bank and Gaza, Yemen, Republic of , Zambia, ZimbabweОбјавено на 19.12.2011 година

Краен рок за апликација

10.01. 2012 година

Сектори Информатичка технологијаФинансии/банкарствоУправување со програми

Опис на Проектот

Консултантски услугиПодршка на портфолиото за платежни проекти во Азија, Латинска Америка, Африка, Источна Европа и Централна Азија, Среден Исток и Северна Африка

Контакти h�ps://wbgeconsult2.worldbank.org/wbgec/index.html

Назив на Проектот

MK-Скопје:проектантски услугиUpdate

Референца ECZ71637-земји кандидати

Финансиска референца

2011/S 244-394822 (2011/S 224-364016

Вид на набавка

услуги

Финансиер Европска комисијаЗемја МакедонијаОбјавено на 19.12.2011 годинаКраен рок за апликација

12.01. 2012 година

Сектори Градежништво- Опис на Проектот

Се пролонгира рокот за доставување на понудите

КонтактГрад Скопје Бул Илинден бб 1000 Скопје Република МакедонијаЗа Марија Петрова Блажевска и Ирена Стојменова Tel. +389 23297240 +389 23297240 . E-mail: [email protected]. Fax +389 23297292 +389 23297292

Назив на Проектот

Проект Коридор 10

Референца WB5363-814/11Финансиска референца

Project ID No. P108005

Вид на набавка

услуги

Финансиер Светска банкаЗемја СрбијаОбјавено на 19.12.2011 годинаКраен рок за апликација

24 .01. 2012 година

Сектори Градежништво-Опис на Проектот

Кинсултантски услуги-надзор над градежни работи-испитување на примероци-тестирање на мостови и тунели-координација и соработка со финансискиот ревизор

КонтактКоридори Србије дооЗа Михајло Мишиќ. 21 Краља Петра 11000 белград Србија. Tel: +381 11 33 44 174. Fax: +381 11 32 48 682. E-mail: [email protected]. Web site: www.koridorisrbije.rs

Назив на Проектот

ME-Подгорица: ИПА —подршка на институциите за управување со човечки ресурси

Референца EuropeAid/132300/C/SER/ME

Финансиска референцаВид на набавка

услуги

Финансиер Европска комисијаЗемја Црна ГораОбјавено на 19.12.2011 годинаКраен рок за апликација

отворен

Сектори Управување со програмиОдноси со јавностаЈавна администрацијазаконодавство

Опис на Проектот

Градење на институционален механизам за процедури за менаџмент за новиот закон за државни службеници

МЕЃУНАРОДНИ ТЕНДЕРИ

Информации од Фокалната точка при Стопанска комора на Македонија преземени од системот за тендерски алерт поддржан од Меѓународната

организација за Франкофонија

БИЗНИС ИНФО 47четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

КонтактEuropean Union, represented by the European Commission, on behalf of and for the account of the beneficiary coun-try, Podgorica, MONTENEGRO. 6.

Назив на Проектот

Проект за подобрување на безбедноста на регионалните патишта

Референца WB5387-814/11Финансиска референца.

Project Id: P127156

Вид на набавка

Изведбени работи

Финансиер Светска банкаЗемја УкраинаОбјавено на 20.12.2011 годинаКраен рок за апликација

21.02. 2012 година

Сектори Градежништво-инженеринг

Опис на Проектот

Капитална реконструкција на патот M-03 KIEV-KHARKIV-DOVZHANSKIY

КонтактMr. I. B. Halaschuk, Head of PIU (Ukr-dorinvest). Projects Implementa�on Unit.51 Antonovicha (Gor`kogo) Str., office708. Kiev 03150, Ukraine. Tel/fax: + 38 044 2877060. E-mail: [email protected]

Назив на Проектот

Проект за подобрување на безбедноста на регионалните патишта

Референца WB5403-814/11Финансиска референца

Project Id: P127156

Вид на набавка

услуги

Финансиер Светска банкаЗемја УкраинаОбјавено на 23.12.2011 годинаКраен рок за апликација

31.01. 2012 година

Сектори Градежништво-инженеринг

Опис на Проектот

Консултантска фирма за главна обнова на патот M-03 KIEV-KHARKIV-DOVZHANSKIY ON SECTION LUBNY - POLTAVA, LOT 2 - CON-TRACT 2.4 (KM 282+000 - KM 300+550), CON-TRACT 2.5 (KM 300+550 - KM 323+000), CON-TRACT 2.6 (KM 329+050 - KM 333+250) - SUPER-VISION CONSULTANT

КонтактSE “Ukrdorinvest” (PIU). A�n: Mr. I. B. Halaschuk, Director of SE“Ukrdorinvest”. 51 Antonovicha (Gor`kogo) Str., office708. Kiev 03150, Ukraine. Tel: + 38 044 2871215. Tel/fax: +38 044 2877060. E-mail: [email protected]

Назив на Проектот

Проект за подобрување на безбедноста на регионалните патишта

Референца WB5404-814/11Финансиска референца

Project Id: P127156

Вид на набавка

услуги

Финансиер Светска банкаЗемја УкраинаОбјавено на 23.12.2011 годинаКраен рок за апликација

31 .01. 2012 година

Сектори Градежништво-инженеринг

Опис на Проектот

Консултантска фирма за главна обнова на патот M-03 KIEV-KHARKIV-DOVZHANSKIY ON SECTION LUBNY - POLTAVA, LOT 1 - CONTRACT 2.1 (KM 210+000- KM 220+782), CONTRACT 2.2 (KM 228+000 - KM 239+317), CONTRACT 2.3 (KM 258+000 - KM 275+000) - SUPERVISION CON-SULTANT

КонтактSE “Ukrdorinvest” (PIU). A�n: Mr. I. B. Halaschuk, Director of SE“Ukrdorinvest”. 51 Antonovicha (Gor`kogo) Str., office708. Kiev 03150, Ukraine. Tel: + 38 044 2871215. Tel/fax: +38 044 2877060. E-mail: [email protected]

Назив на Проектот

MD-Кишињев:Договор за концесија за проектирање, изградба, функционирање на повеќенаменска гаража за коли

Референца EIBZ72404Финансиска референца

2011/S 246-398435

Вид на набавка

Услуги, изведбени работи

Финансиер ЕИБЗемја МолдавијаОбјавено на 23.12.2011 годинаКраен рок за апликација

23.06. 2012 година

Сектори Градежништво-инженерингтранспорт

Опис на Проектот

Покана за изразување интерес за предквалификација

Контакт(h�p://www.airport.md/announce-ments-en/).

СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА

www.mchamber.mk

Контакт М-р Ацо Спасовски

тел. 3244044факс.3244088

[email protected]

МЕЃУНАРОДНИ ТЕНДЕРИ Информации од Фокалната точка при Стопанска комора на Македонија преземени од системот за тендерски алерт поддржан од Меѓународната

организација за Франкофонија

БИЗНИС ИНФО48 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Од 17 до 19 јануари 2012 година, во Истанбул, Република Турција

САЕМ ЗА ГОТОВА ОБЛЕКА И ЏИНС “IFEXPO 2012”

* Стопанската комора на Македонија организира посета на “IFEXPO 2012” со обезбедено бесплатно хотелско сместување, влезници за саемите и бесплатен трансфер.

Станува збор за една од поголемите специјализирани меѓународни саемски манифестации од ваков тип, на којашто ќе учествуваат голем број реномирани турски и странски компании, синџири на продавници, веледрогерии, како и познати модни дизајнери. Посетителите на Саемот ќе можат да видат: најразновидна готова облека, чорапи, долна облека, џинс, облека за бебиња и деца, спортска облека, костуми за капење и друга конфекција. Стопанската комора на Македонија, во соработка со овластениот застапник на саемскиот организатор „Адонис Груп“, организира посета на македонски компании на саемската манифестација, од 17 до 19 јануари 2012 година. За посетителите на Саемот обезбедени се бесплатно две ноќевања со појадок, влез, трансфер од хотел до Саемот и од аеродром до хотел, доколку учесникот патува со авион. Сместувањето е во реномиран хотел со 4 или 5 ѕвезди.

Посетителот ги покрива патните и административните трошоци кон саемскиот организатор „Адонис“ од 125 евра со автобуски превоз (доколку е со сопствен превоз - 45 евра), како и организациските трошоци кон Комората (2.950 денари за членки, а 4.270 денари за не-членки на Комората). Сите наведени трошоци, пријавените компании треба да ги платат најдоцна до 15 јануари 2012 година, за да може да се направи резервација во хотелите во Турција. За оние компании кои нема да платат навреме, нема да биде направена резервација и ќе се смета дека го откажале своето учество. Заинтересираните компании своето учество треба да го пријават

најдоцна до 11.01.2012 година.

Контакт:Венера Андриевска Тел: 3244037 факс: 3244 088 [email protected]

Влатко СтојановскиТел: 3244004факс [email protected]

На 20.01.2012 година eднодневен семинар:

“УЧЕСТВО НА ЕЛЕКТРОНСКИ ПОСТАПКИ ЗА ЈАВНИ НАБАВКИ И Е-АУКЦИИ”

(Стопанска комора на Македонија, сала 1 на 5-ти кат, од 10:00 – 15:00 часот)

Семинарот е наменет за успешно учество на постапките за доделување на договори кои се водат по електронски пат (пребарување огласи, преземање тендерска документација, поднесување понуди, дигитално потпишување) и учество на електронски аукции. Поттикнати од фактот што на голем број компании - понудувачи не им се познати најновите текови во врска со спроведувањето на јавните набавки по електронски пат и задолжителното користењето на електронските аукции – 100% во 2012 година, Стопанската комора на Македонија организира еднодневен семинар кој ќе придонесе за запознавање и оспособување на учесниците за користење на Електронскиот систем за јавни набавки и учество на е-аукции. Предавачи: Марија Јованоска и Горан Давидовски, вработени во Бирото за јавни набавки.

Програма на семинарот:• Статус на е-набавките во Република Македонија; • Креирање на кориснички профили и претставување на функционалностите на профилот на економскиот оператор;• Пребарување на објавени тендери и договори;

• Електронски систем за јавни набавки и е-аукции;• Дигитално потпишување на понудите;• Поднесување на понудите преку системот;• Учество на е-аукции каде критериум за доделување на договорот е најниска цена и економски најповолна понуда.

Семинарот е наменет за:• сите деловни субјекти (економски оператори), кои учествуваат во постапките за јавни набавки, а особено за:• лицата кои електронски ги поднесуваат понудите и учествуваат на е-аукции и • менаџментот кој одлучува за содржината на понудите.

На семинарот ќе бидат разработени теми поврзани со електронските јавни набавки, како што се:

• како да креирате кориснички профил;• основни функционалности на вашиот кориснички профил на системот;• како да комуницирате со договорниот орган преку ЕСЈН;• како најбрзо да добиете информација за новообјавените тендери;• како да учествувате во постапка која се спроведува по електронски пат;• што е електронска аукција и како да учествувате на неа.

Сите заинтересирани учесници можат да се пријават најдоцна до 18 јануари 2012 година. Учесниците е потребно да донесат свој лаптоп, затоа што обуката ќе биде интерактивна со практични вежби и примери на електронскиот систем за јавни набавки, за тестирање. Групата ќе биде ограничена на 20 учесници. Сите учесници ќе добијат соодветен работен материјал и на крајот од обуката ќе се стекнат со сертификат како потврда за учество на истата. Контакт: Елизабета Андриевска-Ефтимова Тел: ++ 389 2 3244074Факс:++ 389 2 3244088Call Центар : (02) 15015 E-адреса: be�@mchamber.mk

Контакт: Ленче Зикова Тел: ++ 389 2 3244054Факс:++ 389 2 3244088Call Центар : (02) 15015 E-адреса: [email protected]

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ

БИЗНИС ИНФО 49четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Стопанската комора на Македонија Ве води на Меѓународен саем на економија,

занаетчиство и земјоделство во Република Хрватска

„ ВИРОЕКСПО 2012„ ВО ВИРОВИТИЦА

Oд 20 до 22 јануари 2012 година во Вировитица, под покровителство на Владата на Република Хрватска, министерствата за економија и за регионален развој, Стопанската комора на Хрватска и регионалните комори, се одржува најзначајната саемска манифестација во Република Хрватска. Стопанската комора на Македонија организира настап и посета на заинтересирани македонски компании на 17. Меѓународен саем на економија, занаетчиство и земјоделство „ВИРОЕКСПО 2012„ во Вировитица, Република Хрватска.

Македонија заради минатогодишното учество како земја-партнер добива бесплатен изложбен простор за стопанствениците од Македонија, а големината на изложбениот простор ќе зависи од потребата и бројот на излагачите. На Саемот секоја година учествуваат голем број земји од цела Европа и од регионот и е втор по големина во Хрватска, по Загребскиот велесаем. „ВИРОЕКСПО“ е одлична прилика за средба на деловни посетители и придонесува пред се` за развојот на економијата, занаетчиството и земјоделието во Вировитица, Вировитичко-подравската жупанија, како и на поширокиот регион, создавајќи добри услови за поголем развој на економската размена и проток на стоки во регионот и пошироко во Европа. Производите од металната, текстилната, градежништвото и дрвната индустрија, земјоделските и прехранбените производи, како и најновите достигнувања од автомобилската индустрија, како и понудите на услужните дејности од банкарски до туристички, традиционално се присутни на овој саем во количина и асортиман, кои ги задоволуваат глобалните бизнис-потреби на излагачите. Вложете само 3 дена во подобрување на својот деловен имиџ и бидете дел од најзначајната стопанска

манифестација во Хрватска, остварете контакти со целиот пазар, со учество на Меѓународниот саем „ВИРОЕКСПО 2012“. Оваа година земја-партнер е Украина, а за прв пат на Саемот ќе учествува и Шведска. Минатата година на „ВИРОЕХПО 2011“ учествуваа 707 излагачи од 19 земји, а беше посетен од 25 200 посетители. Стопанската комора на Македонија ги повикува сите заинтересирани македонски компании да го пријават своето учество на Саемот „ВИРОЕКСПО 2011“. Пријавниот лист може да се преземе од веб-порталот на Стопанската комора на Македонија: www.mcnamber.mk

Контакт:Венера Андриевска Тел: 3244037 факс: 3244 088 [email protected]

Влатко СтојановскиТел: 3244004факс [email protected]

На 24 и 25.01.2012 година дводневен семинар:

“ДИЗАЈН МЕНАЏМЕНТ”Дали е време за нов дизајн?

(Стопанска комора на Македонија, сала 1 на 5-ти кат, од 10:00-16:00 часот)

Дизајнот е моќна алатка во креирањето и пласирањето на новите производи, брендовите и комуникациските стратегии. Дизајн менаџментот е процес на правилно раководење со креативните ресурси и нивно успешно имплементирање во бизнисот и другите општествени сфери. Во денешни услови на силна глобална конкуренција, ефективната и мудра примена на дизајнот во бизнисот влијае врз зајакнување на имиџот и повеќекратно зголемување на профитот. Целта на семинарот е да им ги

пренесе на учесниците тајните на дизајнот како моќна сила за позитивни промени во бизнисот, но и вештините за негово

успешно имплементирање во процесите на менаџирање на компанијата. - Што е дизајн? Колку знаеме за оваа применета креативна дисциплина?Систем на дизајнот (области, правци, елементи, процеси) и дизајн менаџмент (корпоративно и проектно ниво). - Зошто дизајн? Начини како дизајнот може да ни помогне во подобрување на имиџот на компанијата, во подобрувањето на производите и услугите, во пласирањето на нови производи. - Дали и кога е време за нов дизајн? - Професија дизајнер: како успешно се соработува со дизајнерите? Предавач: Доц. м-р Гордана Вренцоска, професор на Факултетот за арт и дизајн при Европскиот универзитет во Скопје. Доц. Гордана Вренцоска е магистер по интердисциплинарни дизајн студии и професор на Факултетот за арт и дизајн при Европскиот универзитет во Скопје. Студирала на Факултетот за ликовни уметности во Скопје, а потоа и на Central Saint Mar�ns’ College of Art & Designво Лондон, како стипендист на британската Влада. Зад себе има децениско работно искуство во McCann – Erickson – Скопје, како менаџер и креативен стратег во областа на адвертајзингот, работејќи за интернационални брендови како Nestlé, Opel, Siemens, Durex и други. Свои дизајни потпишува за Nescafé, Skopje Jazz Fes�-val, Durex, Skopje Film Fes�val, Twinings,Европскиот универзитет. Победник е на престижниот конкурс за дизајн на Twin-ings шапка во В. Британија во 2005 година, а активно твори и на полето на уметноста. За своите уметнички активности до сега има добиено бројни грантови и неколку афирмативни награди во Македонија. Со последната самостојна изложба „Македонски фолклор“ ја претстави македонската култура во Пекинг, Н.Р. Кина во ноември 2011 година. Веќе шеста година работи како професор и едукатор во областа на дизајнот, воведувајќи ги за првпат во македонското високо образование предметите Методологија на дизајнирање и Визуелни комуникации. Држела обуки и работилници за дизајн на летните школи на Британскиот совет во Република Македонија. Од 2010 година е национален селектор за Регпак – регионалната награда за дизајн на амбалажа со седиште во Хрватска. Гости: Стефан Николовски, дипломиран дизајнер и бренд менаџер на „Рептил маркети“. Автор и имплементатор на

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ

БИЗНИС ИНФО50 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

проектот за редизајн на брендот „Рептил“. Ивица Јовановиќ, дизајнер и креативен директор на студиото за дизајн „Бринер“. Дизајнира амбалажи за „Виталиа“ и „Јаффа“. Заинтересираните за учество на овој семинар можат да се пријават најдоцна до 20 јануари 2011 година. Сите учесници на семинарот ќе добијат соодветен работен материјал и сертификат за учество.

Контакт: Анита Митревска Тел: (02) 3244057Факс:(02) 3244088Call Центар : (02) 15015 [email protected]

Контакт: Ленче Зикова Тел: ++ 389 2 3244054Факс:++ 389 2 3244088Call Центар : (02) 15015 [email protected]

Во рамките на најавенoтo владино road show што ќе се одржи во

Република Турција од 29 до 3.02.2012 година

TУРСКО-МАКЕДОНСКИ БИЗНИС-ФОРУМ ВО БУРСА

НА 30 ЈАНУАРИ 2012 ГОДИНА

Во рамките на најавенoтo владино road show, што ќе се одржи во Република Турција од 29 до 3.02.2012 година, планирано е одржување на еднодневен Турско-македонски бизнис-форум. Форумот ќе се одржи на 30.01.2011 година во Бурса, во организација на TUSKON (Confedera�on of Businessmenand Industrialists of Turkey), на којшто е предвидено да се изврши спојување на македонските и турските компании. Бизнис-форумот претставува можност за продлабочување на економската соработка меѓу Република Македонија и Република Турција, како и развивање на деловните односи меѓу компаниите од двете земји. Економската структура на Бурса ја сочинуваат: текстилна индустрија (предива, конци, платно од памук, свила и волна, како и од синтетички материјали) 23,7%; градежништво 19%; земјоделски производи и прехранбена индустрија 13% и автомобилска индустрија 7,2%. Во Бурса постојат две фабрики за автомобили и една за минибуси и пикапови. За успешна реализација на настанот, првенствено е неопходно македонските компании да го идентификуваат својот интерес за соработка со турските компании, преку пополнување на пријавниот лист што може да го преземете од веб-порталот на

Стопанската комора на Македонија: www.mcnamber.mk. Врз основа на наведениот интерес на македонските компании, TUSKON - Турција ќе ги идентификува посочените сектори и соодветно на тоа ќе обезбеди учество на соодветни турски компании. Трошоците за ноќевање на претставниците на сите македонски компании кои ќе учествуваат на Турско-македонскиот бизнис-форум ќе бидат на товар на TUSKON (Confedera�on of Busi-nessmen and Industrialists of Turkey), додека патните трошоци за чартер-летот Скопје – Бурса – Скопје, што ќе се организира наменски за македонските компании, ќе бидат на товар на компаниите. Ве молиме, Вашиот интерес да го најавите во Стопанската комора на Македонија, најдоцна до 15.01.2011 година.

Контакт:Венера Андриевска Тел: 3244 037 Факс: 3244 088 [email protected]

Влатко Стојановски Тел: 3244 004факс: 3244 088 [email protected]

На 9 март 2012 година на „ГАСТ“ во Сплит, Хрватска

МЕЃУНАРОДНИ СРЕДБИ ЗА ТУРИЗАМ

Стопанската комора на Македонија, со поддршка на Enterprise Eu-rope Network организира 5. Меѓународни бизнис-средби “Tourism@GAST 2012”, што ќе се одржат на 9.3.2012 година (петок), со почеток во 9:30 часот, во рамките на Меѓународниот саем „ГАСТ“, што ќе се одржи од 7 до 11 март 2012 година во Сплит, Република Хрватска. Мултилатералните бизнис-средби „Tourism@GAST 2012“ се продолжение на истоимените бизнис-средби во рамките на Саемот „ГАСТ“, со учество на повеќе од стотина учесници.

Саемот „ГАСТ“ е клучно место за средби и на бројни производители и трговци од секторот за храна, пијалаци, хотелска и угостителска опрема. Ова е единствена прилика за средби со меѓународни компании од регионот и пошироко, на претходно договорени индивидуални состаноци, според Вашиот избор, и тоа во следните сектори:

тур-оператори и туристички агенции;хотели, мотели и кампови;здравствен и wellness-туризам;селски, еко и активен туризам;промет (автобуски, железнички и воздушен);осигурување и финансии;туристички инвестиции;угостителство, храна и пијалаци;гастрономска понуда и побарувачка;интернет-туризам и др.

Учеството на средбите е бесплатно, а контакт-лицата од мрежата на Enterprise Europe Network Ви стојат на располагање во процесот на пријавување и во текот на состаноците. И оваа година се очекуваат партнери од Германија, БиХ, Србија, Црна Гора, Словенија, Македонија, Италија, Унгарија и од други земји. Пријавувањето е до 15 февруари 2012 година на: h�p://hr.sc-een.eu/compa-ny.reg.php?conf_id=24&public=1

Здружение на угостителството и туризмотЛазо Ангелевски Стопанска комора на Македонија Ph: ++ 389 2 3244090 mob. ++ 389 70 387745 Fax: ++ 389 2 3244026 E-mail: [email protected] Web: www.mchamber.mk

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ

БИЗНИС ИНФО 51четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Меѓународен саем за компјутери од 6 до 10 март во Германија

CEBIT FUTURE MATCH 2012 ВО ХАНОВЕР

На саемска површина од околу 450 000 м² и со над 700000 посетители CeBIT е најголем саем за компјутери во светот. Во рамките на саемот што се одржува во Хановер, Германија од 6-10 Март 2012 година, Enterprise Europe Net-work ќе организира 14-ти меѓународни бизнис средби. Од 1999 Future Match е можност за излагачите и посетителите на саемот да најдат партнери за соработка, за развој на производите, истражување, заеднички вложувања, производство, маркетинг и лиценцни договори.

Компаниите, униваерзитетите и истражувачките иститути од ИКТ секторот се исто така поканети за учество на саемот. На www.futurematch.cebit.de можете да се регистрирате и да воспоставите контакти на CeBIT 2012 .

Здружение на информациско комуникациски технологии Лазо АнгелевскиСтопанска комора на МакедонијаPh: ++ 389 2 3244090mob. ++ 389 70 387745Fax: ++ 389 2 3244088E-mail: [email protected]: www.mchamber.mk

Од 28 март до 1 април 2012 година 7. Меѓународeн гастрономски фестивал

во Република Хрватска „БИСЕР НА МОРЕТО 2012“ ВО СУПЕТАР

НА БРАЧ

Меѓународниот гастрономски натпревар „Бисер на морето“ ќе се одржи од 28 март до 1 април 2012 година, во хотелот „Кактус“ во Супетар на островот Брач во Република Хрватска. Организатор на седмата по ред традиционална манифестација и овојпат е Сојузот на готвачи од Медитеранот и европските региони со седиште во Сплит.

„Бисер на морето“ претставува една од најзначајните гастрономски манифестации на Медитеранот. Во пет дена ќе се одржат: меѓународното натпреварување на професионални готвачи и ученици-готвачи од средните угостителски училишта, гастро-изложба на најдобрите хрватски ресторани, изложба на хрватските и странски производители на храна, работилници и предавања за гастрономијата. На оваа манифестација досега имаат учествувано повеќе од 300 готвачи од деветнаесет земји и тоа: Хрватска, БиХ, Србија, Црна Гора, Македонија, Австрија, Италија, Швајцарија, Словенија, Чешка, Полска, Романија, Турција, Украина, Латвија, Молодавија, Албанија, Саудиска Арабија и Русија. Стопанската комора на Македонија и годинава организира учество на оваа манифестација за сите заинтересирани готвачи-натпреварувачи, ученици-готвачи и македонските компании кои би ги презентирале своите производи на заеднички бесплатен штанд. Учеството на македонските претставници е одлична можност за презентирање на македонската кујна, но истовремено и за претставување на производите на познати македонски компании на хрватскиот пазар. За сите натпреварувачи, учениците, менторите, членовите на жири-комисијата како и медиумска екипа е обезбедено бесплатно сместување.

Сите заинтересирани компании кои сакаат да земат учество на оваа гастрономска манифестација, своето учество треба да го пријават во Стопанската комора на Македонија, најдоцна до 1 март 2012 година. Повеќе информации и пријавниот лист се објавени на веб-порталот на Стопанската комора на Македонија: www.mchamber.mk

Контакт:Венера Андриевскател: 3244 037; факс:3244 [email protected]

САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ

БИЗНИС ИНФО52 четврток, 12 јануари 2012, Бр. 80

Компанија од Србија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на акумулатори, батерии за примена во железници, батерии за примена во

телекомуникации и др.Валидност до: 15.7.2012 година

Македонска компанија нуди разни типови на електронски и механички ваги за прехранбената индустрија, производствени процеси, магацини и дистрибутивни-дисконтни центри, ваги за стока, сточна храна, производство на вино за винарски визби со сопствено производство. Исто така е и

овластен сервис и врши услуга поправка, баждарење и продажба на сите видови на ваги со комплетна документација за исправност и проверка, како и

издавање на документ за баждарењето на вагите со важност од 2 год.

Валидност до: 15.11.2012 година

Компанија од Хрватска бара соработка со македонски компании кои се заинтересирани да набавуваат

материјали за амбалажа.Валидност до: 15.6.2012 година

Компанија од Финска заинтересирана е во своите планови за набавка на вина за следната година да ги

вклучи и вината од Република Македонија.Валидност до: 15.12.2012 година

Германска компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на радиоактивни

и нерадиоактивни ин витро реагенси за дијагностицирање на разни болести.

Валидност до: 16.7.2012 година

Германска компанија бара соработка со македонски компании во областа на машинската индустрија,

нудат услуги во процесот на производство, дизајнирање и изработка на разни видови алатки.

Валидност до: 16.9.2012 година

Македонска компанија нуди сигурносна опрема од типот на сефови наменети за банки, депозитни сефови, дневно-ноќен трезор, модуларен трезор,

трезорски врати и др.Валидност до: 16.6.2012 година

Компанија од Србија заинтересирана е да пласира во Република Македонија гумени обувки, техничка гума,

лепила од марката „Тигар“.Валидност до: 16.6.2012 година

Компанија од Србија заинтересирана е да пласира во Република Македонија високонапонски и

нисконапонски линиски изолатори.Валидност до: 16.6.2012 година

Македонската компанија Деловно информативни системи – Архивирај ДОО, претставува прв приватен

архивски центар во Република Македонија чија главна дејност на компанијата е услужно архивирање, дигитализација (скенирање) и

микрофилмување на хартиена документација.ДИС – Архивирај ДОО воведува иновативна форма

на услуга во областа на управувањето со документи, современ начин на услужно архивирање, постојан

квалитет, сигурност и ефикасна комуникација со своите клиенти.

ДИС е одговор на новите предизвици и потреби на современите текови на бизнисот во модерните

општества.

Функционирањето на компанијата ДИС – Архивирај ДОО ги опфаќа сите сфери на системот за

менаџирање со документи, во чиј домен се управувањето и трајното архивирање на хартиена

документација.Валидност до: 17.11.2012 година

Компанија од Србија заинтересирана е да пласира во Република Mакедонија добиточна храна,

фармацевски ветеринарни дезинфекциони средства на опремата за фарми.

Валидност до: 17.5.2012 година

Компанија од Србија заинтересирана е да пласира замрзнато овошје во Република Македонија, капини,

малини, јагоди, сливи, боровница, вишни.Валидност до: 17.5.2012 година

Компанија од Хрватска бара дистрибутер во Република Македонија на опрема за угостителство.

Валидност до: 18.6.2012 година

Компанија од Србија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на чаеви, мешани чаеви

од разни видови на фитопрепарати, билни капки, сирупи, гелови, креми и масти, капсули и козметички

препарати.Валидност до: 18.6.2012 година

Компанија од Србија заинтересирана е да пласира во Република Македонија прашкасти, зрнести

производи, зачини и други прехранбени производи.Валидност до: 21.4.2012 година

Македонска компанија нуди истражување на пазарот, предлог-идеи за реклами и промотивни

кампањи, организирање и обука на хостеси, целосен стајлинг на хостесите и промотерите, организирање промоции на производи, организирање анкети на барање на вашата компанија, свечени отворања,

саемски изложби, медиа-план и медиа-закуп, организација на семинари и брендирње на

производи.Валидност до: 22.11.2012 година

Компанија од Пакистан бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на фротирски крпи

и постелнина.Валидност до: 22.5.2012 година

Компанија од Германија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на заштитни

фолии за заштита при изведба на градежни работи.Валидност до: 22.5.2012 година

Kомпанија од Полска бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на садови под притисок.

Валидност до: 22.5.2012 година

Турска компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на електронски мерни

инструменти кои се употребуваат во медицината и лаборатории,

инкубатори, стерилизатори, дестилатори, миксер,апарати за дестилирање на вода, опрема за

фототерапија.Валидност до: 22.5.2012 година

Македонска фирма бара директно застапништво од странска фирма во Република Македонија за месо,

месни производи и конзерви, месо од живина и

производи од живина.Валидност до: 11.11.2012 година

Грчка компанија бара соработка со македонски текстилни комапнии кои ќе изработуваат платнени

капи по нарачка.Валидност до: 11.5.2012 година

Израелска компанија бара соработка со македонски увозници на овошје за пласман на манго и калинки,

како и алат за вадење на семки од калинки.Валидност до: 11.5.2012 година

Компанија од Србија бара соработка со веледрoгерии во Република Македонија за пласман

на лекови и козметички препарати.Валидност до: 11.5.2012 година

Компанија од Хрватска заинтересирана е за соработка со производители на столбови за

осветлување и трговци со електроматеријали во Република Македонија.

Валидност до: 11.6.2012 година

Компанија од Србија бара соработка со компании во Република Македонија кои имаат потреба од картонска амбалажа во прехранбената и

кондиторската индустрија, фармацевтска, хемиска, тутунска, текстилна и машинска индустрија.

Валидност до: 14.5.2012 година

Компанија од Србија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на мерни трансформатори.

Валидност до: 14.6.2012 година

Компанија од Србија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на ароми и бази за

прехранбена индустрија, безалкохолни и алкохолни пијалaци.

Валидност до: 14.6.2012 година

Компанија од Србија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на брашно, тестенини, кори

и обланди.Валидност до: 14.6.2012 година

Компанија од Србија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на козјо млеко, сирење и

јогурт.Валидност до: 14.6.2012 година

Компанија од Србија нуди современи типови на мешалки за бетон и уреди за рециклажа на бетон и друга опрема за подготвка на бетон и е заинтересирана да ја пласира во Република

Македонија.Валидност до: 15.3.2012 година

Ова е само дел од богатата Понуда и побарувачка на Стопанската комора на

Македонија што може да се превземе од нејзиниот веб порталwww.mchamber.mk

Контакт:Мирјана Коцева

Е-адреса: [email protected]Тел:3244-035; Факс: 3244-088

ПОНУДА - ПОБАРУВАЧКА

тел: : (02) [email protected]Главен и одговорен уредник, Саво Пејчиновски