Бизнис ИНФО број 54 од 19.05.2011 година

БИЗНИС ИНФО 1четврток, 19 мај 2011, Бр. 54

Број 54 од 19.05.2011 контакт call центар (02) 15015 www.mchamber.mk

СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА

ЗГОЛЕМЕНИ ПРИНОСИ ОД СИГУРНИ ВЛОЖУВАЊА

ПРЕДЛОЗИ Проектот „Агро-полис“ шанса за поврзување, нови технологиии, знаења и зголемен извоз

ИНИЦИЈАТИВИ

ЕВРОПСКО ЗЕМЈОДЕЛСТВО НА

БРДОВИТИОТ БАЛКАН

УНГАРСКИ ЧАРДАШ

СО МАКЕДОНСКО

ВИНО

Премиерите Виктор Орбан и м-р Никола Груевски во Стопанската комора на Македонија ги охрабрија бизнисмените од двете земји

Нови опции бараат двата задолжителните пензиски фонда

БИЗНИС ИНФО2 четврток, 19 мај 2011, Бр. 54

ПОЗИТИВНИ ЕФЕКТИ ОД ВКЛУЧУВАЊЕНА БИЗНИСМЕНИТЕ ВО ПОСЕТИТЕ ОД ВИСОК РАНГ

Вклучувањето на бизнис-заедницата, за која средбите на високо ниво честопати се добра можност за отворање нови проекти, на моите посети го сфатив како моја обврска. Секогаш кога сметаме дека ефектот може да биде позитивен вклучуваме македонски бизнисмени во овие посети, на кои се организираат средби со нивни колеги и можни идни бизнис-партнери.

Принципите кои јас сметам дека придонесуваат за економскиот развој се почитувањето на пазарните правила и понатамошното јакнење на владеењето на правото и правната рамка, воопшто. Сметам дека по долги години на првенствено државна иницијатива во економијата и катастрофалните последици на оваа политика, мора да продолжиме да се ориентираме кон личната иницијатива и кон пазарните механизми. Македонија има огромен потенцијал, тоа сите го препознаваат. Наша обврска е да создадеме правни рамки кои ќе бидат поволни за развој, да ги укинеме непотребните ограничувања за трговијата со светот и секако, да обезбедиме политичка стабилност. Вообичаено на средбите доминираат тие оценки, дека многу е сработено и дека фундаментите на економскиот развој се поставени. Ние имавме еден солиден економски подем во годините пред почетокот на светската економска криза, но сведоци сме дека живееме во еден турбулентен период на глобалната економија, во која нема многу добри и успешни приказни.

(Ѓорѓе Иванов, претседател на Република Македонија)

ЌЕ ГИ ДОНЕСЕМЕ НАЈМОДЕРНИТЕИ НАЈСОВРЕМЕНИ БАНКАРСКИ ПРОИЗВОДИ

Точно е дека турските банки имаат особено развиени кредитни производи и ги применуваат најновите технологии и системи. Кога на тоа ќе се додаде одличната култура на услуги, турските клиенти уживаат во најсовремени банкарски понуди. Во Македонија не се застапени повеќето од овие производи. На пример, дури и со постоечките ограничени понуди, степенот на користење картички во Македонија е низок. Но, верувам дека Македонците брзо ќе се прилагодат доколку им бидат понудени попогодни производи, кои компаниите ќе ги прифатат, а граѓаните ќе ги користат. Македонците се многу отворени кон иновативни и модерни производи. Сметам дека проблемот не е во Македонија, туку во банките кои се присутни на пазарот, кои не се обиделе да промовираат ниту еден од овие производи тука, туку продолжуваат да се придржуваат до неколкуте конвенционални производи.Како голема турска банка, Халкбанк има технолошка инфраструктура и соодветно знаење за производите. Ние немаме пристап од типот “ова е доволно за Македонија”, како некои други странски банки овде, туку ќе ги донесеме најмодерните и најсовремени производи. Верувам дека македонските граѓани веќе одамна очекуваат да се случи вакво нешто и време е некоја банка им го понуди најдоброто. Македонците го заслужуваат најдоброто.

(Јуџел Инан, главен извршен директор

на ИК Банка)

КОМПАНИИТЕ СЕ УШТЕ НЕ ГИ ЗНААТ ЗАКОНСКИТЕ ОБВРСКИ ЗА ПАКУВАЊЕТО

И ОТПАДОТ

За жал, освен поголемите компании што имаат сопствени оддели за животна

средина и ги следат законските промени во оваа област, најголем број компании не беа запознаени со своите нови законски обврски. Имено, со Законот за пакувањето и отпадот од пакување кој стапи во сила од јануари годинава, сите компании што произведуваат или увезуваат производи спакувани во некаква амбалажа имаат обврска да организираат систем кој ќе го собира, селектира и р е ц и к л и р а н и в н и о т амбалажен отпад што настанува по к о н с у м и р а њ е на нивните производи од страна на крајните потрошувачи. Ние во изминативе четири месеци откако „Пакомак“ ја доби дозволата за управување со отпад од пакување, имавме контакти со повеќе од стотина компании каде што одделно ги информиравме за нивните законски обврски и потребата да се организира систем кој ќе се грижи за нивниот амбалажен отпад. Досега кон системот за управување со отпад од пакување што го организира „Пакомак“ се вклучени над 30 компании од различни индустрии. Најдоминантни се компаниите од прехранбената индустрија, но наши клиенти се и компании од други индустрии, како на пример цементарницата „Титан“, „Алкалоид“, увозниците на козметички и хемиски средства, увозниците на бела техника, мебел и други гранки кои се засегнати со новиот закон. Компаниите кои до крајот на јуни нема да се усогласат на кој било начин со Законот за пакувањето и отпадот од пакување, се соочуваат со глоба од 6.000 до 9.000 евра како правни лица, а одговорните лица со глоба од 1.500 евра. Ние веруваме дека најголемиот број компании ќе се усогласат со Законот, не само поради избегнување на глобите, туку пред сe поради неговата крајна цел - зачувување ресурси, енергија и животната средина воопшто, што е цел пред сe и на сите општествено одговорни компании.

(Филип Ивановски, директор на „Пакомак“)

Покровители

ПОДВЛЕЧЕНО

ПРЕМИУМ Покровители

Златен партнерза 2011 година

на

ЗЛАТЕН ПАРТНЕР


Премиерите Виктор Орбан и м-р Никола Груевски им се обратија на шеесетина деловни луѓе од двете земји на Македонско-унгарскиот бизнис- форум, што се одржа во Стопанската комора на Македонија (12.5.2011 година). - Нашите влади штотуку потпишаа Спогодба за економска соработка меѓу двете земји, што е уште еден формално правен инструмент во функција на унапредување на билатералната економска соработка. Но, одработувањето на агендата на Спогодбата е поголема задача за нас, приватниот сектор, отколку за а д м и н и с т р а ц и ј а т а . Затоа, и овој деловен форум го разбираме во контекс на поттикнување на трговската соработка и инвестиции. Особено сме загрижени што наназад 10 години, Република Македонија со Република Унгарија постојано бележи милионски трговски дефицит и што извозот на стоки не ја надминува вредноста од 8,5 милини САД $. Трговскиот дефицит, којшто минатата година изнесуваше 39 мил. САД $, а во 2008 година изнесуваше 73 мил. САД $, треба да не` поттикне да преземеме конкретни активности со цел нашата трговска размена да биде балансирана, односно таа да има стратешки, а не импулсивни насоки, – истакна Антони Пешев, претседавач на Собранието на Стопанската комора на Македонија во обраќањето пред бизнис-

заедниците на двете земји. - Унгарија и Македонија не се ривали и треба да си помагаат во економскиот развој. Сметам дека потенцијалот на Македонија е во соработката со земјите од средна Европа кои пред кризата имаа најголем раст во рамките на Европската унија. Доколку нивниот раст беше помал, кризата во Европа ќе настанеше многу порано, - подвлече претседателот на Владата на Република Унгарија, Виктор

Орбан. Тој нагласи дека во иднина просперитет ќе имаат земјите кои ќе се одлучат на билатерална соработка и додаде дека Балканот може да биде успешна приказна. - Унгарија пред една година беше во многу потешка економска состојба од Грција и во секој момент можеше да банкротира, но тоа не се случи. Сега брзо заздравуваме и се надевам дека ќе се вратиме на старите патеки. Имаме потенцијал и искуство, а имаме и знаење како Македонија

може да привлече странски инвестиции, - порача Орбан. У н г а р с к и о т премиер нагласи дека потпишаната Спогодба за економска соработка меѓу двете држави е многу корисна за Унгарија и за Македонија, но и за земјите од Средна Европа. - Република Македонија е отворена за унгарски инвестиции. Верувам дека овој бизнис-

формум ќе вроди со плод и со конкретни договори за соработка меѓу стопанствениците од двете земји, - им порача премиерот Груевски на учесниците на Бизнис-форумот. Тој нагласи дека се надева оти ќе се исполнат очекувањата на бизнисмените од Македонија и од Унгарија и дека тоа ќе придонесе за продлабочување на економската соработка меѓу двете земји. Како можности за

идната соработка ги истакна ИКТ-секторот, автомобилската индустрија, земјоделството, прехранбената индустрија, фармацевтската индустрија, енергетиката и обновливите извори на енергија, градежништвото, туризмот и инфраструктурата. - Во Република Македонија веќе има околу 400 милиони евра унгарски инвестиции, претежно во областа на телекомуникациите. Ги охрабрувам и останатите

ПОСЕТИ

Премиерите Виктор Орбан и м-р Никола Груевски се обратија на Македонско- унгарскиот бизнис-форум

СТРАТЕШКА ТРГОВСКА РАЗМЕНА И ИНВЕСТИЦИИЗА БАЛАНСИРАЊЕ НА РАЗМЕНАТА


Република Македонија постојано бележи трговски дефицит во трговската размена со Република Унгарија, иако се работи за блиски пазари

НЕ СЕ ИЗВЕЗЕНИ НИТУ ЛИТРО ВИНО, ТУТУН,А МИНИМАЛНО СЕ ПЛАСИРА ЗЕЛЕНЧУК И ОВОШЈЕ!

Во изминатата декада Република Македонија постојано бележи трговски дефицит во трговската размена со Република Унгарија. Иако од 2000 година македонскиот извоз е зголемен за осум пати, тој и понатаму е минорен, имајќи ја предвид близината на унгарскиот пазар, релативно взаемното познавање и либерализацијата на трговијата во 2004 година, со зачленувањето на Унгарија во ЕУ и во 2007 година, со имплементацијата на ЦЕФТА 2006, што овозможи дијагонална кумулација на унгарското потекло, внатре со земјите-потписнички на ЦЕФТА-Договорот во меѓусебната трговија, но не и во извозот кон ЕУ. Таа погодност имаше влијание врз зголемувањето на увозот од Унгарија како за македонскиот пазар, така и за регионалниот и ЕУ-пазарот. Фактот дека во Република Унгарија, преку странски инвестиции, се сменија корпоративната структурата, деловната политика и интересите, упатува на потребата македонското стопанство да изгради стратегија кон трговската размена со Унгарија.

СТОКОВНА РАЗМЕНА (2000/2010)Во илјада САД $

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Извоз 1.831 2.557 2.683 2.832 2.189 2.189 6.392 6.684 7.178 3.824 8.605

Увоз 30.892 17.501 28.521 29.136 30.876 30.988 38.056 55.019 80.564 50.896 47.607

Вкупно 32.724 20.058 31.205 31.969 33.065 33.177 44.448 61.703 87.743 54.720 56.213

Трг. салдо -29.061 -14.944 -25.838 -26.304 -28.687 -28.799 -31.664 -48.335 -73.386 -47.802 -39.002

Вкупната трговска размена на Република Македонија со Република Унгарија во 2010 година достигна вредност од 56,2 милиони САД $. При тоа, остварен е извоз во вредност од 8,6 милиони САД $, додека увозното салдо изнесува 47,6 милиони САД $. Евидентиран е негативен биланс во трговската размена од 39 милиони САД $. Во 2010 година, извозот е застапен со 23 производи, од кои само еден производ надминува вредност од 1 милион САД $, а тоа се „други производи за игра што се пушта со пари или жетон“. Од Република Македонија не е извезено ниту едно литро вино, тутун, а зеленчук и овошје се извезени во вредност од 2 мил. САД $, што е навистина малку, имајќи ја предвид близината на двете земји и потенцијалите што ги имаме. Република Македонија во текот на минатата година од Унгарија има увезено стоки во вредност од 47 мил. САД $. Во увозот се застапени 76 производи, од кои над 1 мил. САД $ се пченица во зрно, нафтен кокс, полиетилен, поливинилхлорид, детергенти, топло валани производи од легиран челик, ТВ и телефонски апарти, електрични броила и други производи за транспорт

инвеститори од Унгарија да ги разгледаат можностите за

инвестирање во Македонија, рече Груевски, нагласувајќи дека земјава нуди потенцијал за инвеститорите. Според Антони Пешев, покрај инвестирањето, двете економии треба да соработуваат и во производство наменето за трети пазари, заеднички да настапуваат пред европските фондови, користејќи го богатото унгарско искуство. - Македонија на унгарските компании може да им понуди работна сила која е со пониска цена од опкружувањето, која истовремено е добро образована и која владее со еден до два светски јазици. - Иако не сме многу оддалечени едни од други,

сакаме со Унгарија да бидеме бизнис-соседи. Од владите на двете земји очекуваме полна поддршка во сите наши бизнис-зафати, – нагласи Антони Пешев. Деловните луѓе од Унгарија имаа можност да ја проследат презентацијата на Виктор Мизо, директор на Агенцијата за странски инвестиции и промоција на извозот на Република Македонија на тема: „ Бизнис-климата и можностите за инвестирање во Македонија“.

По завршувањето на Македонско-унгарскиот бизнис-форум се одржаа и бројни билатерални деловни средби меѓу претставниците на компаниите од двете земји.

Саво Пејчиновски

МОЖНОСТИ


и пакување од пластика. Во размената со Унгарија, во 2010 година во секторот земјоделие е остварен дефицит. Извезени се: овошје во вредност од 1,3 милиони САД долари, зеленчук за 0,9 милиони САД долари и кондиторски производи во вредност од 0,11 милиони САД долари, со што овој сектор учествува со приближно 30% во вкупниот извоз со Унгарија. Целосно е неискористен потенцијалот за извоз на вино. Поради недостиг на капацитети за замрзнување, не се искористува нашиот потенцијал за извоз на смрзнати производи, овошје и зеленчук, иако, поради малата оддалеченост, би требало да се зголеми и извозот на овие свежи производи. Во истиот период се увезени млеко и млечни производи за 0,3 милиони САД долари, пченка и пченица во вредност од 2,7 милиони САД долари, кондиторски производи во вредност од 1,5 милиони САД долари, вода

и негазирани пијалаци за 0,23 милиони САД долари, што претставува 11,6 % од вкупниот увоз од Унгарија Трговскиот дефицит којшто минатата година изнесуваше 39 мил. САД $, а во 2008 година 73 мил. САД $, треба да неж поттикне да преземеме конкретни активности со цел нашата трговска размена да биде балансирана, односно таа да има стратешки, а не импулсивни насоки. Мешовито владино тело, со учество и на приватниот сектор за имплементација на Спогодбата за економска соработка, би можело да биде во функција на унапредување на нашите економски односи. Размената со Унгарија во делот кај тутунот и цигари се одвиваше во еден правец, при што е

остварен дефицит во размената кај тутунот и тутунските производи. Реализиран е увоз на тутун во вредност од 0,73 милиони САД долари.

Република Македонија - Република Унгарија компаративна анализа на трговската размена 1-2. 2010/2011 година Во САД долари

Вкупна размена Извоз Увоз

2010 2011 Индекс 2010 2011 Индекс 2010 2011 Индекс

6.281.814,00 7.702.010,00 122,6 509.706,00 695.115,00 136,5 5.772.106,00 7.006.895,00 121

Во првите два месеца од оваа година, споредено со истиот период минатата година, се бележи раст и на извозот и на увозот, но очигледно дека и понатаму трговскиот дефицит ќе биде значаен проблем во билатералните трговски односи. Со оглед дека статистиката ја бележи структурата на извоз-увоз по производи, единствено доколку вредноста на поединечна зделка е над 100.000 САД долари, во споменатиот период е забележан само еден извозен производ, а тоа е “Други заварени цевки што не се со кружен попречен просек“ во вредност од 187.000 САД долари. Во увозот нема статистички податоци за одделни стоки, што значи дека се работи за увоз на стоки во поединечни вредности помали од 100.000 САД долари.

ЗАКРЕПНУВАЊЕ ОД КРИЗАТА СО ПОТТИК НА ИЗВОЗОТ Унгарија ги одржа своите први мултипартиски избори во 1990 година и иницираше слободна пазарна економија. Унгарија се приклучи во НАТО во 1999 година, а во Европската унија во 2004 година. Унгарија направи транзиција од централно планирана кон пазарна економија, со приход по жител од речиси две третини од просекот на ЕУ -25. Приватниот сектор учествува со повеќе од 80% од БДП. Странската сопственост и инвестирањето во унгарските компании се широко распространети со кумулативни странски директни инвестиции во вредност од над 70 милијарди САД долари. Мерките за штедење на Владата наметнати на крајот на 2006 година, го намалија буџетскиот дефицит од над 9% од БДП во 2006 година до 3,2% во 2010 година, со таргет од помалку од 3% во 2011 година. Неможноста на Унгарија да ги сервисира своите краткорочни долгови, предизвикани од глобалната финансиска криза кон крајот на 2008 година, ја доведе Будимпешта до тоа да добие од ММФ, од ЕУ и од Светската банка финансиски пакет за помош во вредност од над 25 милијарди САД долари. Глобалната економска криза, намалениот извоз, како и ниската потрошувачка на домашниот пазар и акумулацијата на основниот капитал, обесхрабрени од страна на владините мерки за штедење, резултираа со економски пад од 6,3% во 2009 година. Во 2010 година новата Влада спроведе голем број промени, вклучувајќи намалување на даноци на бизнис и на личен доход, но наметна „кризни даноци„ на финансиските институции, енергетски и телекомуникациски компании, како и на трговци на мало. Економијата се закрепна во 2010 година со голем поттик на извозот, особено во Германија, а раст од повеќе од 2,5% се очекува во 2011 година. Невработеноста останува висока, со повеќе од 10% во 2010 година.

ПОСЕТИ

Бројки и факти РЕПУБЛИКА УНГАРИЈАПовршина: Вкупно: 93,030 км² (земја: 92,340 км2 ; вода: 690)Главен град: БудимпештаЛокација: Централна Европа, северозападно од РоманијаГраници: Тотал: 2,171 км (земји со кои граничи: Австрија 366 км, Хрватска 329 км, Романија 443 км, Србија и Црна Гора 151 км, Словачка 677 км, Словенија 102 км, Украина 103 км)Население: 9.930.915 (Јули 2008)Религии: Римокатолици 51,9%, калвинисти 15,9%, лутеранци 3%, грчки католици 2,6%, други христијани 1%, други некласифицирани 11,1%, атеисти 14,5% (2001)Природни ресурси: Боксит, јаглен, природен гас, обработлива земјаЈазици: Унгарски 93,6%, други некласифицирани 6,4% (2001)Валута: Унгарски форинтиАеродроми: Вкупно 46 (2007)

Економски показателиБДП куповна моќ: 190 милијарди САД $ (2010)БДП стапка на пораст: 0,8% (2010)БДП по жител: 19.000 САД $ (2010)БДП по сектори: Земјоделие 3,3%; индустрија 30,8%; услуги 65,9% (2010)Стапка на инфлација: 4,9% (2010)Работна сила: 4,3 милиони (2010)Работна сила по сектори: Индустрија 30,9%, земјоделие 4,7%, услуги 64,4% (2010)Невработеност: 10,7% (2010)Население под граница на сиромаштија: 13,9% (2010)Инвестиции: 19,4% 0д БДП (2010)Индустрии: Рударство, металургија, градежна индустрија, прехранбена индустрија (преработка на храна), текстил, хемиска (особено фармацевтска индустрија), автомобилска индустрија.Индустриска стапка на пораст: -11% (2010)Земјоделски производи: Жито, пченица, сончоглед, компир, шеќерна репка, свинско, говедско месо, живина и млечни производи.Извоз: 93,74 милијарди САД $ (2010)Извозни производи: Машини и опрема 61%, останато производство 28,7%, прехранбени производи 6,5%; суровини 2%; гориво и електрична енергија 1,6% (2010).Извозни партнери: Германија 25,5%, Италија 5,5%, Англија 5,4%, Романија 5.3%, Словачка 5,1%, Франција 4,9%, Австрија 4,7% (2010)Увоз: 87,44 милијарди САД $ (2010)Увозни производи: Машини и опрема 50%; гориво и електрична енергија 11%; прехранбени производи, суровини (2010)Увозни партнери: Германија 25,1%, Русија 7,7%, Кина 6.8%, Австрија 5,9%, Холандија 4,4%, Полска 4,3%, Италија 4,2% (2010)

Унгарија има најмногу извори на минерална вода во светот. Ги користи за производство на храна во стакленици, пластеници и за бањски туризам.


Пред бизнис-заедниците од регионалните комори со седиште во Скопје, Прилеп и Битола и од регионот Иматија во Грција промовиран Проектот „Агро-полис“

НОВИ ТЕХНОЛОГИИ, ЗНАЕЊА И ЗГОЛЕМЕН ИЗВОЗ ОД ЗЕМЈОДЕЛСТВОТО

НА ЗАПАДЕН БАЛКАН

Четриесетчлена бизнис-делегација од регионалните комори со седиште во Скопје, Прилеп и Битола, се сретна со деловни луѓе од регионот Иматија во Грција (16.5.2011 година). Бизнис-форумот што се одржа меѓу македонските и грчките компании во Вериа, предизвика исклучителен интерес кај грчкиот бизнис, а во зградата на Регионалната комора на Иматија беше собран реперезентативен дел од бизнис-заедницата на овој регион, која брои преку 10.000 компании. На средбата присуствуваа и генералниот конзул на Република Македонија во Солун, Томислав Димитровски и трговскиот советник на Канцeларијата за врски на Република Грција во Македонија, Мезериду Фаува.

Стотината бизнисмени од двете земји, всушност, ги собра презентацијата на Проектот „Агро-полис“, инцијатива за значително поголема и поинтензивна соработка на компаниите од Западен Балкан во областа на агрокомплексот. Проект-лидери на целата оваа иницијатива се експертот Павлидис Димитрис и Комoрата на Иматиja. Партнери се регионалнаите комори Скопје, Битола, Серес, коморите на Србија и Австрија, од Солун - Факултетот за информатика и математика и Институтот за земјоделското истражување, како и Институтот за надворешна трговија на Израел... Основните цели на Проектот се унапредување и обединување на регионалната аграрна понуда и унапредување на извозните можности, а деталите може да се видат на веб-порталот: www.agro-polis.eu.

-Иницијативата цели кон значително поголема, поквалитетна и на нови основи воспоставена соработка на земјите од Западен Балкан од областа на агрокомплексот, базирана

на примена на нови технологии и знаења, воспоставување на заедничко производство и на тој начин доближување на регионот кон Европската унија, – истакна Продромос Усулџоглу, менаџер во Проектот. – Всушност, оваа иницијатива треба да биде прозорец за регионот и за зголемен пласман на земјоделски производи во земјите од Југоисточна Европа, Северна Африка и Блискиот Исток.

Посебно значајно е што оваа иницијатива, како што нагласува Продромос Усулџоглу, треба да финишира со зголемување на извозот на земјоделски производи од регионот на Западен Балкан и со значително поголемо заедничко користење на средства од европските фондови предвидени за развој на земјоделството. За таа цел, како што порача Усулџоглу Николаос, претседател на Стопанската комора на Иматија, добродојдени се сите идеи на деловните луѓе за поголемо меѓусебно бизнис-поврзување и одржлив раст на производството во областа на агрокомплексот, што е компаративна предност на целиот регион и негова шанса во услови на криза и проблеми со производството на храна во светот. - Ние сме економски интересна целина и затоа можеме во толкав голем број да ја наполниме салата во Комората на Иматија. На компаниите од двете страни на границита битен им е само економскиот интерес и само со интензивна деловна соработка регионот може да се придвижи напред и да се извлече од кризата, - порача Благој Стојчев, претседател на Регионалната комора со седиште во Битола, кој ја предводеше Македонската бизнис-делегација. Во Македонската бизнис-делегација беа и претставници од Стопанска банка од Скопје. -Тука сме да им дадеме финансиска поддршка на сите одржливи договори меѓу компаниите од двете земји, - порача Владимир Треневски, од Стопанска банка, една најголемите македонски банки.

Иматија, во кој по својата големина се издвојуваат градовите Вериа, Ноуса и Александриа, е регион во којшто 65 отсто доминираат плодни земјоделски површини, од каде што секоја година се извезуваат 100 милиони тони земјоделки производи.



Надворешно-трговска размена меѓу Република Македонија и Република Грција

ТРАДИЦИОНАЛЕН ПАРТНЕР – СЕКОГАШ МЕЃУ ПРВИТЕ ПЕТ

Надворешно-трговската размена со Република Грција, почнувајќи од 1 јуни 2001 година се одвива под условите предвидени во Спогодбата за стабилизација и асоцијација меѓу Република Македонија и Европските заедници. Поради овој договор, стабилизирањето на односите меѓу Македонија и Грција и значителните директни инвестиции од Грција во Македонија, извозот во Грција бележи силен раст во последните години. Почнувајќи од 2000 година, извозот во Грција, мерен во американски долари, растел во просек за 28,4% годишно. Реалниот пораст во евра е понизок, но се`уште е забележително голем.

Надворешно-трговска размена меѓу Република Македонија и Грција во 2010 година

Вкупната трговска размена на Република Македонија со Република Грција во 2010 година достигна вредност од 693,7 милиони САД$. При тоа, остварен е извоз во вредност од 245 милиони САД$, додека увозното салдо изнесува 448,6 милиони САД$. Евидентиран е негативен биланс во трговската размена од 203,6 милиони САД$. Во 2010 година Грција е наш втор трговски партнер во вкупната размена со светот.

Трговска размена со Грција во 2010 годинаВо САД $

Извоз Увоз Вкупно Биланс

количина во кг сума во УСА$ количина во кг сума во УСА$ сума во УСА$

242.398.349 245.092.866 529.786.296 448.649.892 693.742.758 -203.600.000

Вкупната надворешно-трговска размена меѓу двете земји иако во последните неколку години бележи континуиран раст, сепак во 2009 година евидентирани се негативни тенденции како во извозот, така и во увозното салдо.

Компаративна анализа на трговската размена 2009/2010Во САД долари

Вкупна размена Извоз Увоз

2009 2010 Индекс 2009 2010 Индекс 2009 2010 Индекс

729.180.734,00 693.742.758,00 95,1 290.012.448,00 245.092.866,00 84.5 439.168.286,00 448.649.892,00 102.3

Следејќи ги движењата во трговската размена, може да се констатира дека Република Грција е еден од најзначајните трговски партнери на нашата земја, и во последните неколку години го зазема третото место како најбитна извозна дестинација, следејќи ги во чекор Србија и Германија. Слична е состојбата во увозниот биланс каде што Република Грција има високо учество во вкупниот увоз во Република Македонија. Најголем извоз е забележан во 2008 година со вредност од 535 милиони САД $, а најмал во 2000 година со вредност од 83,3 милиони САД $. Најголем увоз е забележан повторно во 2008 година со вредност од 510,8 милиони САД $, додека најмалата вредност од 184,3 милиони САД $ се однесува на 2001 година.

Обем на трговската соработка (2000/2010)во милиони САД $

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010

Извоз 83.8 101.3 116.0 179.8 228.6 228.7 361.1 420.4 535 290,0 245,0

Увоз 200.1 184.3 236.9 300.2 280.5 282.6 319.8 413.3 510.8 439,2 448,6

Вкупно 283.9 285.7 352.9 480.0 509.2 511.3 680.9 833.7 1.045.8 729,2 693,7

Трг. салдо -116.3 -83.0 -120.9 -120.4 -51.9 -53.9 +40.3 +7.1 +24.2 -149,2 -203,0

Структура на стоковна размена меѓу Македонија и Грција

Стандардно, предмет на трговска размена во 2010 година се следните производи: Извоз: текстилни производи (70 милиони САД$), тутун (24.7 милиони САД$), мермер и травертин (17,8 милиони САД$), овчо месо (5,7 милиони САД$), мекотелци (8,5 милиони САД$), топло и ладно валани производи од железо и челик (34,7 милиони САД$), отпадоци и струганици од железо и челик (11,5 милиони САД$), електрични проточни грејачи за вода (4,4 милиони САД$), свежи домати (4,3 милиони САД$), феросилициум (6,8 милиони САД$) и др. Увоз: нафтени масла и масла од битоменозни минерали (96,8 милиони САД$), примарни форми од железо или челик (34,4 милиони САД$), прехрамбени производи (33,2 милиони САД$), разни видови ткаенини (32.9 милиони САД$), текстилни производи (10,5 милиони САД$), течен бутан (13,6 милиони САД$), топло валани жици (8,6 милиони САД$), битумен од нафта (5,4 милиони САД$), инструменти и апарати за медицина (4,3 милиони САД$), итн...



Ефектите врз македонското стопанство од транспортните блогади во Република Грција -

анкета спроведена во јуни 2010 година

Според анализите на Стопанската комора на Македонија и спроведената анкета на 100 компании, перманентните сообраќајни блокади предизвикани од кунтинуираните штрајкови на јавната администрација на Република Грција, како и на одредени организирани штрајкови од незадоволни грчки стопанственици, генерално негативно се одразуваат врз економски-финансиското работење на македонското стопанство, а интензитетот на штетите е различен по одделни дејности, иако дел од секторите, како металната индустрија забележуваат позитивни тенденции и како резултат на грчката криза. Генерално, штети може да настанат по повеќе основи и тоа: застој на стоките и камионите на граница или во магацин, пенали поради доцнење на одредени испораки, терминални трошоци на граничните премини, оштетување на производите поради претранспортирање, губење на квалитет на осетливите производи, изгубена добивка, неостварен приход, загуби на ден, застој на процесот на производство, зголемени трошоци поради преупатување на испораките преку алтернативни превозни правци и сл. Инаку, низ Пристаништето во Солун во 2009 година транзитирале меѓу 14 и 17 илјади контејнери со македонска стока, која или се извезувала или била увезена од прекуморските земји.

Најголем дел од македонскиот извоз е поврзан со транспорт преку море, односно со бродски превоз. Според старите навики и инерција за таа намена, извозниците и транспортерите главно ги користат услугите на Пристаништето во Солун. Според податоците на транспортерите и шпедитерските компании, повеќе од 90% од македонските стоки кои се извезуваат или увезуваат преку бродски транспорт одат преку Пристаништето во Солун. Со бродски транспорт најмногу патува македонскиот челик, фероникел и контејнери со разна стока. Понатаму, со бродски транспорт во Македонија најмногу пристигнува стока од Кина, Бразил, Индија, Јапонија и од други далечни земји. Нашите стопанственици, по инерција, се ориентирани кон Пристаништето во Солун.

Инвестиции од Грција во Република Македонија

1997-2010 година

Според Канцеларијата за врски на Република Грција во Македонија досега влегле една милијарда евра грчки инвестиции. Најмногу во телекомуникациите, енергетиката, прехранбените производи и во градежништвото, со тенденција оваа бројка да се зголеми во наредните години. Во локалните компании со грчки капитал во земјава, меѓу кои Стопанска банка, „Веро“, „Окта“, Цементарницата „Титан“, се вработени повеќе од 20.000 работници.

Во евра

Година Вкупно директни инвестиции

1997 9.736.183

1998 12.771.254

1999 20.478.571

2000 105.278.291

2001 174.205.844

2002 213.018.388

2003 223.016.632

2004 264.104.655

2005 279.210.632

2006 320.396.743

2007 387.135.161

2008 450.695.353

2009 -75.51 милиони евра

2010 10.2 милиони евраИзвор на податоците: Народна банка на Македонија


Бројки и факти

РЕПУБЛИКА ГРЦИЈА

Локација: Јужна Европа, граничи со Јонско Море, Медитеранско Море и Егејско Море, меѓу Албанија и ТурцијаПовршина: Вкупно: 131,957 км Вода: 1.310 км Земјиште: 130.647 кмГранични премини: Вкупно: 1.228 км Гранични земји: Албанија 282 км, Македонија 246 км, Бугарија 494 км, Турција 206 км.Природни ресурси: Лигнит, бакар, олово, цинк, петролеум, железна руда, никел,магнезиум, јаглен, мермер,сол и обработлива земјаЗемја за наводнување: 14.530 км (2003 година)Популација: 10.737.428 (Јули 2009 година)Стапка на пораст на популацијата: 0,127% (2009 година)Етнички групи: Грци 93 %, други 7 %Име на земјата: Користена долга форма: Hellenic Republic користена кратка форма: ГрцијаУстав: усвоен на 11 јуни 1975 годинаЗаконски систем: Врховен правен суд, Специјален Врховен Трибунал, сите судии се доживотно наименувани од претседателот, врз претходна консултација со Правниот советБДП: Паритет на куповна моќ – 341 милијарди САД долари (2009 година)БДП - реална стапка на пораст: - 2% (2009 година)БДП - по жител: Паритет на куповна моќ - 32.100 САД $ (2009)БДП - по сектор: Земјоделие - 3,4%, Индустрија - 20.7%, Услуги - 76% (2009 година)Стапка на инфлација: 1,2% (2009 година)Работна сила: 4,95 милиони (2009 година)Стапка на невработеност: 9,5% (2009 година)Стапка на пораст на индустриското производство: 3,2% (2009 година)Индустрија: Туризам, прехранбена индустрија и тутун, текстил, хемикалии, метална индустрија, рударство, петролеумЗемјоделство: Пченка, домати, тутун, стока, вино, пченица, сончоглед, маслинки, шеќерна репа, говедско месоИзвоз: 21,34 милијарди САД долари (2009 година)Извозни производи: Храна и пијалаци, текстил, хемиски производи, петролеум, репроматеријалиИзвозни партнери: Германија 10,5 %, Италија 11,5 %, Бугарија 7%, Англија 4,7%, Кипар 6,2%, САД 5 %, Романија 4,4 % (2008 година)Увоз: 64,2 милијарди САД долари (2009 година)Увозни производи: Машини, транспортна опрема, гориво, хемикалииУвозни партнери: Италија 12,8%, Германија 13,3%, Кина 6,2%; Холандија 5,1%, Франција 5,6%, Русија 4,7% (2008)Надворешен долг: 552,8 милијарди САД долари (јуни 2009 година)Валута: евро

ШТО ПОБРЗО ОТСТРАНУВАЊЕ НА АДМИНИСТРАТИВНИТЕ

ПРЕЧКИ Република Грција е традиционален партнер на Република Македонија со релативно високото учество во вкупната надворешно-трговска размена. Република Грција во вкупната размена на Р. Македонија со странство, секогаш е меѓу првите пет места. Република Грција е меѓу првите стратешки инвеститори во Република Македонија. Анализата на грчките инвеститори во Р. Македонија, упатува дека се работи за два вида на фирми: една група се националните водечки фирми и сестринските фирми на мултинационалните компании, со седиште во Р. Грција и другата категорија која се однесува на мали и средни грчки фирми, главно трудоинтензивни со ниска компаративна предност на грчкиот пазар кои наоѓаат интерес да вложуваат во Р. Македонија, водени од евтината работна сила, евтините суровини, инфраструктурата и сл. Овие фирми инвестираат во текстилната и прехранбената индустрија, како и во трговијата. Првата категорија неопходно носи со себе развој на технологијата, маркентингот и менаџментот, што е многу потребно за Р. Македонија, која исто така има потреба од поголем број инвестиции кои претставуваат high-tec. Во изминатиот период не се почувствува соодветна административна поволна клима за поттикнување и прифаќање на инвестирања на македонските фирми во Р. Грција и покрај пројавениот интерес. Би сакале тоа да се одвива без административни пречки, реципрочно. Во тој контекст, безуспешни се десетгодишните настојувања на Стопанската комора на Македонија да отвори своја канцеларија во Солун.


ПРЕДЛОЗИ

Нови опции бараат двата задолжителните пензиски фонда во земјаваПРИНОСИ ОД СИГУРНИ ВЛОЖУВАЊА

Да се емитуваат долгорочни хартии од вредност (корпоративни, локални или пак државни обврзници) и да се емитуваат годишни еврообврзници, порачуваат задолжителните пензиски фонда, со цел да може квалитетно и со поголем принос да се вложат парите собрани од осигурениците од пензискиот придонес. Досега се акумулирани вкупно 224 милиони евра во двата фонда. Дека станува збор за сериозна сума пари со која располагаат пензиските фонда говори и фактот што ова е износ колку што вреди и една средна банка во земјата, - изјави на редовната прес-конференцијата во Стопанската комора на Македонија директорката во НЛБ Нов пензиски фонд Мира Ш е к у т к о в с к а . Темата на прес конфернцијата беше: „ Како до п о к в а л и т е т н о в л о ж у в а њ е од пензиските фондови”. П р в и о т човек на КБ Прво пензиско друштво, Јанко Тренковски, посочи дека според проекциите за 4 години парите на осигурениците треба да се зголемат за 300%, за 25 години да достигнат ниво на годишен бруто домашен производ на земјата. Оттука и значењето на нивното работење и постоење на пазарот на капитал. Директорите на двата пензиски фонда констатираа дека во изминатите 5 години колку што функционираат, средствата на осигурениците се оплодени за 5% во просек. Ваквиот раст го оценија како добар имајќи предвид дека токму во првите пет години од реформата двата фонда се соочија и со големата светска финансиска криза. Според статистиката на МАПАС (агенцијата што врши контрола и супервизија на работењето на приватните пензиски фонда) на крајот на 2010 година во структурата на

портфолиото на задолжителните пензиски фондови (збирно за двата фонда) доминираат обврзниците од домашните издавачи (државата) со учество од над 53% и депозитите во домашни баки со учество од околу 31%. Инвестициите во домашни акционерски друштва изнесуваат околу 3,2% од вкупното портфолио. Во странство на крајот на 2010 година се инвестирани околу 11% и тоа во акции и удели во инвестициски фондови, акции на странски компании и обврзници од странски издавачи. Позначајна промена во структурата на портфолијата на крајот на 2010 година во однос на 2009 година е зголеменото учество на инвестициите во странство. Постепениот раст на инвестициите во странство продолжува и во 2011 година и на крајот на април инвестициите во странство изнесуваат над 13%. Со оглед дека акумулираните средства во задолжителните пензиски фондови континуирано растат, очекувано е постепено зголемување на инвестициите во странство (законски дозволено до 50%), пред се` заради ограничените можности на домашниот пазар и потребата од поголема диверзификација на инвестициите. Според последните официјални податоци објавени од страна на МАПАС (април 2011 година), во задолжителните пензиски фондови членуваат над 276 илјади осигуреници, а нето-вредноста на средствата на двата задолжителни фонда изнесува 13,8 милијарди денари или околу 224 милиони евра. Во двата доброволни пензиски фонда членуваат 8.790 членови, при што поголемиот дел или 70% се членови во пензиска шема со професионална сметка, за кои уплатите ги вршат работодавачите, останатите околу 30% се членови со доброволна индивидуална сметка. Вредноста на акумулираните нето-средства во двата доброволни пензиски фонда изнесува 60,4 милиони денари, односно нешто помалку од 1 милион евра. Бројноста на членството во задолжителните пензиски фондови е релативно мала во однос на вкупниот број на жители во Република Македонија (околу 13%), што во основа се должи на релативно краткиот период на постоење на задолжителното капитално финансирано пензиско осигурување. Просечната старост на членството од околу 31 година, упатува на фактот дека задолжителните пензиски фондови се во раната фаза на акумулација на средства и пред себе имаа долг хоризонт до достигнувањето на фазата на поинтензивни барања за исплата на пензии.

ПОРАКИ

ПОЛЗУВАЈТЕ ГИ БЕНЕФИТИТЕ ШТО ГИ НУДАТНОВИТЕ СИСТЕМИ И ТЕХНОЛОГИИ! Царината мора секогаш да ја најде рамнотежата меѓу спроведувањето на законите и олеснувањето на трговијата и ова воопшто не е лесно. Основните обврски на Царината се да собира приходи од законскиот увоз и да го заштити општеството од нелегален увоз, како што е увозот на дрога и оружје. Најцелисходната рамнотежа се постигнува кога царината и легалните бизниси соработуваат во насока на забрзување и поедноставување на процесите и кога на Царината и се овозможува да ги насочи своите ресурси кон обласите од повисок ризик. Верувам дека Царинската управа во Македонија постигна огромен напредок во изминатите четири години, ја подобри ефикасноста и им го олеснува работењето на трговците. Ова верување не произлегува само од тоа што е направено во Царината во однос на поедноставување на постапките, туку, што е и уште поважно, тоа произлегува од самите трговци. Редовно одржувам средби со деловната заедница и претставништвата и тие сите

известуваат за значителен напредок на ова поле. Во однос на иновациите и новите технологии, веќе многу нешта се направени со кои уште повеќе ќе се забрзаат и поедностават постапките. Сепак, во оваа фаза сите компании не успеваат да ги искористат овие можности. Царината тоа го препознава и напорно работи

на тоа прашање со давање поголема јавност на услугите кои се на располагање и поддршка за компаниите за да ги ползуваат. Мојот совет е ползување на многуте бенефити што ги нудат новите системи и технологии. Сепак, за да се постигне тоа компаниите мора да развијат сопствени ИКТ-системи и да ги подобрат интерните акти. Ова може да вклучи и примена на ИСО стандарди, каде што е потребно и повеќе инвестиции во човечки ресурси и обуки. Доколку Царината се увери дека компаниите имаат и применуваат добри работни практики и ако тоа може јасно да се покаже, ќе се намали и потребата

за царински интервенции во деловните процеси, а оттука ќе се намалат и доцнењето и трошоците на трговците

(Дејвид Смит, главен советник во Crown Agents за царинско и трговско олеснување)


Македонски компании во посета на четири меѓународни саеми од 12 до 14 мај 2011 година во Бурса, ТурцијаБРОЈНИ КОНТАКТИ И ЗАПОЗНАВАЊЕСО НАЈНОВИТЕ ТЕХНОЛОГИИ

Стопанската комора на Македонија, во соработка со овластениот застапник на саемскиот организатор – „Адонис груп“ од Скопје, реализира посета на македонски компании на Саемот на технологии за калапи „MOULD EURASIA“, Саемот за пакување и пластика „PACKAGING PLASTIC“, Саемот за автомобилска индустрија „BURSA AUTO TECHNIC“ и Саемот за безбедносни системи, што се одржаа од 12 до 15 мај 2011 година во Бурса, Република Турција.

На саемските манифестациии беа присутни посетители од македонските компани „Раде Кончар контактори и релеи“ од Скопје, ЛТХ „Леарница“ од Охрид и „Благој Ѓорев“ од Велес.

При посетата на Саемот, стопанствениците остварија бројни контакти со повеќе познати компании и имаа можност да стапат во контакт и да се запознаат со најновите технологии и трендови на реномирани компании, пред се`, од Турција - производители на алати, калапи, автомобилски делови, опрема за

пакување и пластика, како и безбедносни системи за водење процеси и опрема за безбедност при работа.

Изразувајќи го своето задоволство од посетата, стопанствениците истакнаа дека оваа посета отвори големи можности за соработка со турските компании за набавка на опрема и остварување на заедничко производство. Исто така, успешно е воспоставен контакт со компанија од Турција која пласира алати и делови за алати преку посредници, со што ќе се овозможи директна набавка на делови.

Војкан Николовски

ПОКРОВИТЕЛИ НА КОМОРАТА

Избран нов главен извршен директор на „Македонски Телеком“ ДАНИЕЛ САС НА МЕСТОТО НАНИКОЛАЈ БЕЈКЕРС

Даниел Сас е избран за нов за извршен член на Одборот и главен извршен директор на „Македонски Телеком“ АД - Скопје. Истовремено, тој е избран и за претседател на Одборот на директори на „Т-Мобиле Македонија“. Сас, како што соопшти компанијата, доаѓа на местото на Николај Бекерс. Новиот главен извршен директор на „Македонски Телеком“, во рамките на својата богата и успешна кариера, бил на повеќе различни менаџерски и финансиски раководни позиции во компаниии од автомобилската индустрија, како што се „Опел“ и „ГМ Даеву“. Во 2004 година преминува во „Т-Онлине Хунгарс Плц“, како главен директор за финансии, додека пак од 2007 година како претседател на Одборот на директори на „Црногорски Телеком“ ја води оперативната, организациската и деловната транзиција на оваа подружница на „Маѓар Телеком“.

Даниел Сас

Одборот на директори на „Македонски Телеком“ АД - Скопје му се заблагодари на Николај Бејкерс за неговиот ангажман и за постигнатите резултати во изминатите четири години. Како главен извршен директор на „Македонски Телеком“, тој го донесе Т-брендот на македонскиот пазар и ја постави основата за изградба на силна пазарна позиција на компанијата, во

услови на конкурентното опкружување и за остварување на компаниските таргети, стои во соопштението. Под раководство на Бејкерс, како што е наведено во соопштението, „Македонски Телеком“ бележи остварување на одлични финансиски резултати и исклучителна профитабилност, една од највисоките во „Дојче Телеком“Групацијата. Одборот на директори на „Македонски Телеком“ им ги продолжи договорите на Бранка Павошевиќ, главен директор за човечки ресурси, на Матијас Ханел, главен директор за маркетинг и на Торстен Алберс, главен директор за техника на „Македонски Телеком“. Договорите се продолжени заклучно до 31 декември 2013 година. Одборот на директори на „Т-Мобиле Македонија“ го одобри Проектот за модернизација и проширување на постојната 2Г и 3Г мобилна мрежа. Модернизацијата и проширувањето на мрежата е предуслов за задржување на лидерската позиција на „Т-Мобиле“ на пазарот, за воведување нови иновативни технологии, подобрување на квалитетот на услугите и производите кои им се нудат на корисниците, зголемена сигурност и овозможување на побрз и поголем проток на сообраќај. Проектот за модернизација и проширување на постојната 2Г и 3Г мобилна мрежа ќе се реализира од 2011 до 2015 година, а сумата која ќе се инвестира изнесува повеќе од 20 милиони евра.

ЕВН Македонија СТИПЕНДИИ ЗА МЛАДИТЕ И ПЕРСПЕКТИВНИ КАДРИ

ЕВН Македонија додели четири стипендии на студенти запишани во првата студиска година 2010/11 на Факултетот за електротехника и информациски технологии-Скопје. Пријавените стипендисти кои ги исполнија утврдените критериуми на конкурсот и

го поминаа процесот на селекција ги добија договорите за стипендирање од претседателот на управниот одбор на ЕВН Македонија, Вернер Хенгст и деканот на ФЕИТ, Миле Станковски. - ЕВН го поддржува образованието во Македонија. На младите и стручни кадри треба да им се дадат сите можности за усовршување како и можностите за вработувања во стопанството по завршувањето на студиите, посочил Хенгст, а го цитира МИА. Деканот на ФЕИТ истакна дека ЕВН Македонија е компанија за пример за тоа како ги поддржува младите стручни

кадри. Според Станковски, ЕВН ја чувствува општествената потреба за вработувања во земјава. Стипендијата важи за една студиска година и изнесува 6.000 денари месечно, со можност за продолжување доколку студентот ги исполни договорените критериуми. Стипендистите ќе бидат следени од ментори, вработени во ЕВН Македонија, а за време на летниот период во интервал од еден месец ќе извршуваат и практикантска работа во компанијата. ЕВН Македонија е првата енергетска компанија која го реализираше процесот и додели стипендии, следејќи ја иницијативата на ФЕИТ за мотивација на матурантите за запишување на енергетските насоки на факултетот. Покрај доделувањето стипендии, ЕВН Македонија секоја година на студентите, дипломците и постдипломците им дава можност да добијат и работно искуство и знаење и преку практикантската работа во текот на летниот период.

ПОСЕТИ


ФИНАНСИИ

Порака на м-р Петар Гошев, досегашниот гувернер на НБРМНЕМА ПРИЧИНА ЗА МЕНУВАЊЕ НАНА РЕЖИМОТ НА ДЕВИЗЕН КУРС

- Централната банка и во наредниот период треба да го задржи режимот на девизен курс и да работи на одбрана на независноста како што е законски пропишано, порачал досегашниот гувернер на Народната банка на Република Македонија, м-р Петар Гошев, кој изрази уверување дека новиот гувернер и НБРМ не само што ќе продолжи да работи, туку и уште повеќе ќе ја унапредат нејзината работа.

- Нема причина за менување на режимот на девизен курс. Тоа е моја оценка и оценка на тимот што работевме досега и не верувам дека брзо би се создале услови и причина за некоја промена на тој план. Ништо не е вечно. Тоа е јасно, меѓутоа во овој момент Народната банка не гледа причини дека треба да се менува нешто на тој план, рекол Гошев на прес-конференцијата по повод завршувањето на неговиот седумгодишен мандат на чело на оваа институција, а го цитира МИА. Според него, новиот гувернер, Димитар Богов, знае што треба да работи, зашто е добар економист, добар човек и има добар тим. - Воопшто не се сомневам дека работата на Централната банка не само што ќе продолжи, туку ќе биде уште повеќе унапредена во наредниот период. Клучно прашање е одбрана на независноста на централната банка како што законот попишува и во тоа не се сомневам дека вработените и новиот гувернер ќе вложат се што е потребно. Сепак, важно е дека независноста на централната банка не е доволно само да ја бранат вработените, истакнал Гошев. Резимирајќи за оствареното во неговиот мандат на чело на НБРМ рекол дека периодот мај 2004-мај 2011 година беше значајно поглавје од развојот на македонската економија, во кое Народната банка даде значајна поддршка на економијата преку одржување ценовна стабилност, стабилен девизен курс, раст на девизните резерви, одржување стабилен банкарски систем, функционални платни системи. Сметам, истакна, дека Народната банка успешно се соочи со

бројните предизвици и ги оствари целите на своите политики. Според него, централната банка во овој период остварила значајно подобрување на квалитетот во извршување на активностите во сите домени од работењето, а особено во унапредување на макроекономските проекции и зголемената транспарентност во монетарното одлучување, унапредување на монетарните инструменти и развојот на финансиските пазари, напредок во управување со девизните резерви, постојаното унапредување на регулативната рамка за банкарскиот систем, осовременување на банкарската супервизија, како и развојот на статистиките во надлежност на Народната банка. - Со своето професионално однесување во изминатите седум години, грижливо чувајќи ја законски дефинираната независност, веруваме дека Народната банка успеа да го зголеми својот кредибилитет. Достигнатото ниво на функционирање на Народната банка е пред се обврска за неа и искрено верувам дека во иднина вработените во Народната банка успешно ќе го одржуваат и дека дополнително ќе го зајакнат кредибилитетот на институцијата, рекол Гошев. За времето кое го помина на функцијата вели дека имало повеќе возбудливи периоди, напоменувајќи го почетокот со соочувања барања за девалвација, потоа со искушенијата со акционерите, како и светската криза. Тој потенцира дека во седумгодишниот период НБРМ преку монетарната политика дала значителен придонес во создавањето поволен амбиент за подинамичен раст, пред се преку обезбедувањето стабилен девизен курс и ценовна стабилност. Инфлацијата, како што истакна, во овој период заклучно со април 2011 изнесува 2,2 отсто во просек. Одржувањето на стабилноста на номиналниот девизен курс, посочи, беше клучно за стабилноста на цените и за одржувањето стабилни инфлациски очекувања. - Генерално, постојниот режим на девизен курс се потврди како соодветен, особено поради фактот што Македонија е мала и отворена економија, исклучително евроизирана, со карактеристично брзо пренесување на промените на девизниот курс врз домашните цени. Девизните резерви во седумгодишниот период се зголемени за 2,6 пати од 716,9 милиони евра на крајот на 2004 година на 1 милијарда 872 милиони евра на крајот на април 2011 година. Во банкарскиот сектор во овој период, како што информира Гошев, се направени структурни промени. Во 2004 година работеа 21 банка и 15 штедилници, а во април има 17 банки и осум штедилници. Настанати се битни промени во сопственичката структура, така што на крајот на април годинава бројот на банки со доминантен странски капитал изнесува 13, а во 2004 тој број беше осум. Тој потенцира дека банкарскиот систем значително даде придонес на растот на македонската економија. Мандатот на Петар Гошев завршува на 21 мај. Од тој датум оваа функција во наредните седум години ја презеде Димитар Богов.


Награди за првенците од техничките факултети во земјаваВРАЧЕНИ ПРИЗНАНИЈАТА „ИНЖЕНЕРИСКИ ПРСТЕН“

Претседателот на Република Македонија, Ѓорге Иванов, на свечен начин на платото пред храмот „Св. Пантелејмон“ на Плаошник во Охрид по осми пат на најдобрите дипломци од техничките науки им го врачи признанието „Инженерски прстен“.Годинава признанието „Инженерски прстен“ го добија девет првенци од техничките факултети во Македонија и тоа Александра Каневче од Факултетот за електротехника и информациски технологии,

Бојан Митровски од Техничкиот факултет во Битола, Елена Камчева од Технолошко-металуршкиот факултет, Елеонора Ангеловска од Машинскиот факултет, Марија Милошеска од Архитектонскиот факултет, Марија Смилјаноска од Шумарскиот факултет, Симона Марковска од Градежниот факултет, Соња Бачева од Факултетот за земјоделски науки и храна, Трајче Бошевски од Факултетот за природни и технички науки од Штип. - Оваа манифестација станува наша традиција со која се верификува знаењето што на оваа генерација студенти им го пренеле нивните професори, што оваа генерација, како и претходните се резултат на реформираното, европско високо образование во Македонија како дел од единствениот европски образовен простор, истакнал претседателот Иванов на манифестацијата на доделувањето на призанието, а го цитира МИА. Иванов им порачал на присутните дека во оваа прилика ги наградуваме најдобрите, најуспешните во инженерските струки со прстен, што како симболика поврзува во семејство од кое се очекува во иднината да нуди решенија. - За Македонија е чест е што има такви млади луѓе кои со своето знаење ќе придонесат за менување на државата, во насока на спроведување на европските стандарди, европските критериуми, европски принципи во сите сфери на вашето дејствување, рекол претседателот Иванов. Министерот за образование и наука Никола Тодоров честитајќи им ги наградите на најдобрите студенти, истакнал дека Македонија е привилегирана што има исклучителен инженерски кадар. - Во светот е глобален феномен што се повеќе се намалува инженерството и се помал е бројот на оние кои се одлучуват да студираат во тие научни области. Мислам дека е добро на овој начин да ги стимулираме сите млади повеќе да се определуваат за природните и технички науки,

што е мошне битно за развојот на државата, рекол Тодоров, забележувајќи го како интересен фактот што поголемиот дел од добитниците се од понежниот пол. Претседателот на Инженерската институција на Македонија, Александар Димитров, осврнувајќи се на значењето на инженерската професија, рекол дека тенденцијата на интензивно спроведување реформи во голема мера се потпира токму врз инженерскиот кадар, неговата умешност и знаење, не само заради напредокот во економијата и следењето на високоразвиените и модерни општества, туку и заради побрзо вклучување во големото евроатлантско семејство и уживање на придобивките од членувањето во него. За Симона Марковска, која студиите на Градежниот факултет ги заврши со просек десет, „Инженерскиот прстен“ претставува огромна нематеријална награда и поттик за нови успеси, надоградувања во стручните области. - Беше напорно, но најважно за постигнување успех е трудољубивоста, но секако и желбата и мотивацијата, рече таа, изразувајќи увереност и задоволство што вработувањето во Македонија барем за дипломираните градежници не претставува проблем.

Во Охрид потпишани два меморандума ПРОМОЦИЈА И ИЗВОЗ НА МАКЕДОНСКИ СОФТВЕР И СОЗДАВАЊЕ ВИСОКОРАЗВИЕН ИНФОРМАТИЧКИ КАДАР

Во рамките на Меѓународната регулаторна конференција за електронски комуникации што се одржа во Охрид, беа потпишани два меморандума, и тоа за странски инвестиции и промоција на извозот на софтвер и ИТ-услуги и за соработка меѓу Македонската комора за информатички технологии (МАСИТ) и новоформираниот Факултет за информатички технологии (ФИНКИ). Претседателот на МАСИТ, Игор Бимбилоски, како што го цитира МИА, појаснил дека преку потпишаните меморандуми МАСИТ, како референтна комора од информатичко-телекомуникациската сфера, значајно ќе придонесе во развојот на македонската економија, уште повеќе што секојднено се засилува улогата на ИТ-технологијата во стопанството.

- Првиот договор ги обврзува МАСИТ и Агенцијата за странски инвестиции и промоција на извозот, на меѓусебна соработка во институционализација на извозот на софтвер од РМ. Истовремено сакаме да го поддржиме и развојот на соодветни кадри во РМ, и затоа го потпишуваме вториот

ПАРТНЕРСКИ ИНСТИТУЦИИ И МИНИСТЕРСТВА


ПАРТНЕРСКИ ИНСТИТУЦИИ И МИНИСТЕРСТВА

меморандум, што треба да им даде шанса на македонските кадри да се едуцираат тука, да се стекнат со знаења на ниво на квалитет на реномираните светски образовни институции, а истовремено преку нашата бизнис-заедница да отвориме нови работни места за тие кадри, со цел во најголем дел да останат тука и непосредно да придонесат во развојот на македонската економија, - појаснил Бимбилоски. Министерот за информатичко општество и јавна администрација Иво Ивановски истакнал дека доколку се воспостави добра регулатива и законодавство во која било област, успехот доаѓа сам по себе. Тој изразил уверување дека токму од Конференцијата во Охрид ќе произлезат уште подобри идеи и законски акти, во насока на натамошен развој на информатичките и комуникациските технологии во Македонија, а кои ќе придонесат за изградба на стопанство што ќе се темели врз знаење и високообразован кадар. Директорот на Агенцијата за електронски комуникации (АЕК), Роберт Орданоски, истакнал дека на Конференцијата на регулаторните тела од државите на ЈИЕ е прифатена иницијативата на Агенцијата, Македонија, поточно Охрид да стане центар на регулативата во областа за целиот регион. - Комуникациите со колегите од регионот ги интензивираме, така што сите теми и прашања од интерес ќе бидат покренати, со цел бенефит за крајните корисници во целиот регион, истакнал Орданоски, најавувајќи поедноставување во процедурата на промена на операторите од страна на крајните корисници, како и можност за формирање регионална роаминг-зона по примерот на онаа што постои во рамките на ЕУ.

Официјализирана соработката на платежните агенции од Македонија и ХрватскаЗАЕДНИЧКИ ВО ПОДОБРО КОРИСТЕЊЕНА ПРЕТПРИСТАПНИТЕ СРЕДСТВА ОД ИПАРД

Агенцијата за финансиска поддршка во земјоделството и руралниот развој на Република Македонија склучи Спогодба за соработка со Агенцијата за плаќања во земјоделството, рибарството и руралниот развој на Република Хрватска. Со Спогодбата директорите на двете агенции, Тони Димовски и Аница Лучевиќ, ја формализираа интензивната соработка на двете земји во сферата на финансиската поддршка во земјоделскиот сектор. - Агенциите се договорија да ја унапредат заедничката соработка и да ја зајакнат размената на знаење и искуство во областа на користењето на претпристапните фондови за рурален развој од Европската унија со цел остварување поуспешна ЕУ-интеграција. Ќе соработуваат преку заеднички организирани состаноци, конференции, тркалезни маси и семинари со учество на стручни и вработени лица од двете агенции, обуки, ангажирање стручни лица, развивање заеднички иницијативи и склучување договор за привремена размена на вработени лица, советодавни едукации на стручни лица, - соопштува Агенцијата. Склучената Спогодба овозможува здружување на заедничките напори за подобрено користење на претпристапните средства од ИПАРД и перспективно средствата од фондовите на Европскиот земјоделски фонд за рурален развој (ЕАРДФ) и Европскиот земјоделски гарантен фонд (ЕАГФ).

Потпишувањето договори за соработка меѓу агенции од овој вид е пракса во земјите кои ги користат средствата од претпристапните фондови и се во подготовка и воспоставување систем за користење постпристапни ЕУ-средства наменети за земјоделството и руралниот развој.

Потпишан Меморандум за развојна соработка меѓу Македонија и СловенијаФИНАНСИСКА ПОДДРШКА ВРЕДНА 1,2 МИЛИОНА ЕВРА

Словенечка финансиска поддршка вредна 1,2 милиона евра за реализација на проекти за јакнење на економскиот развој, промоција и поддршка на рамномерниот регионален развој, заштита на животната средина, јакнење на административните капацитети, предвидува Меморандумот за билатерална развојна соработка меѓу Македонија и Словенија, што го потпишаа државниот секретар во Секретаријатот за европски прашања Јован Андоновски и словенечкиот амбасадор Алан Брајан Бергант. - Со денешниот чин го потврдуваме партнерството, одличната билатерална соработка и посветеноста на владите на двете земји за продолжување и натамошно унапредување на меѓусебните односи, истакнал по потпишувањето на Меморандумот Јован Андоновски, а го цитира МИА. Словенечкиот амбасадор во Македонија, потврдувајќи дека двете земји имаат исклучително добра соработка, истакна дека Македонија е приоритет на словенечката развојна соработка и оти Меморандумот за 2011 година е прв од овој вид кој државите го составиле врз основа на развојната соработка. - Словенија активно и силно ја поддржува европската агенда на Македонија, нејзиниот пат кон Европската унија, како и преземањето на европските стандарди и норми. Државите тесно соработуваат со цел да се овозможи побрзо, поефикасно спроведување на сите потребни реформи за членство на Македонија во Унијата, - рекол амбасадорот Бергант. Словенечата Влада издвојува годишен буџет за развојна соработка со Македонија. Во 2008 година за таа цел биле издвоени средства во висина од 2 милиона евра, во 2009 година 950 илјади евра, а во 2010 околу 1 милион евра.


ЕБОР ја финансира изградбата на три мали хидроцентралиЗА „ХИДРО ЕНЕРЏИ ГРУП“ ЗАЕМ ОД 3 МИЛИОНИ ЕВРА

ЕБОР го поддржува учеството на приватниот сектор во проширувањето на македонскиот енергетски сектор со заем од 3 милиони евра за поддршка на развојот на мали хидроцентрали. Средствата се доделени на македонската „Хидро енерџи груп“ ДОО - Скопје (ХЕГ), локална компанија за обновлива енергија, за финансирање на изградбата на три мали хидроцентрали, – соопштуваат од Банката. Лоцирани во западниот дел од

земјата на две реки, хидроцентралите ќе имаат вкупен капацитет од 3.73 мегавати и во просек ќе произведуваат околу 10.0 гигават часови електрична енергија на годишно ниво. Производствените капацитети на ХЕГ ќе бидат вклучени во македонската дистрибутивна мрежа, а компанијата ќе има договори за приоритетен откуп со МЕПСО (Македонскиот електропреносен систем оператор), како и посебна тарифна шема наменета за проекти за обновлива енергија. Ова е трет заем на ЕБОР доделен на приватниот сектор во Македонија за инвестиции во енергетски капацитети, обезбеден преку Директната кредитна линија за инвестиции во одржливи извори на енергија во Западен Балкан. Финансирањето на ЕБОР е поддржано со Договор потпишан со министерот за економија. Заемот на ЕБОР е дополнет со средства од техничка помош обезбедени од Фондот за Западен Балкан, Специјалниот фонд на акционери на ЕБОР и норвешката Влада. По успешното завршување на проектот, ХЕГ ќе се квалификува за добивање стимулација поврзана со намалувањето на емисијата на јаглероден диоксид, која ќе биде обезбедена од Фондот за Западен Балкан, Специјалниот фонд на акционери на ЕБОР и Европската унија. -Ни претставува задоволство да ја продолжиме поддршката на приватниот сектор за инвестиции

во проекти за обновлива енергија со нашиот трет долгорочен заем во овој сектор, - рече Елена Урумовска, претставник на ЕБОР за Македонија. - Оваа инвестиција ја потврдува посветеноста на Банката кон програмата за концесија на мали хидроцентрали, ја потврдува комерцијалната одржливост на малите проекти за обновлива енергија и придонесува за решавање на се` поголемата побарувачка на електрична енергија во Македонија. Од почетокот на работењето во Македонија, ЕБОР има инвестирано околу од 550 милиони евра, во повеќе од 60 проекти во клучните сектори за економијата на земјата, со што привлече дополнителни инвестиции вредни повеќе од 700 милиони евра.

„Микросам“ почнува да градиПРВ ПРИВАТЕН ИНСТИТУТ ЗА СОВРЕМЕНИ КОМПОЗИТИ И РОБОТИКА НА БАЛКАНОТ

Претседателот на Република Македонија Ѓорге Иванов, во кругот на прилепската фабрика „Микросам”, присуствуваше на поставувањето камен-темелник на приватната научна установа Институт за современи композити и роботика. „Микросам” ги има сите карактеристики да биде технолошка врела точка на развојот на Македонија во областа на високата технологија, композитните материјали и роботиката, - рекол сопственикот на „Микросам” Благоја Самакоски, а го цитира МИА. Инситутуот основан во февруари 2009 година, е првиот приватен институт од ваков тип на Балканот со постдипломски и докторски студии врз концептот на Болоњскиот процес и македонските норми. Моментално има двајца редовни и тројца вонредни професори и тројца помлади истражувачи. Зградата на Институтот што почнува да се гради ќе зафаќа 1.000 метри квадратни површина, од кои 400

метри квадратни ќе бидат лабораторија, а 600 метри квадратни се предвидени за изведување настава и за истражувања.

Лабораторијата ќе биде опремена со најсовремени машини. Целта на Институтот е да изгради соодветна истражувачка инфраструктура која ќе ја развие науката во областа на современите композити и роботика. Од основањето Институтот има објавено трудови и има настапувано на меѓународни конференции во Италија, Романија, Англија, Америка, Чешка и во Словачка.

Во близина на КичевоНОВА БЕНЗИСКА СТАНИЦА НА „ЛУКОИЛ“

На излезот од Кичево беше отворена нова бензинска станица на брендот „Лукоил“, изградена во соработка со приватната компанија „Горсај“ од истиот град. Новата бензинска е 14-та на „Лукоил“ во Македонија. Од компанијата информираат дека во изминатите пет години во развој на својата мрежа вложиле над 35 милиони евра, а лани во државниот буџет уплатиле над 40 милиони евра. - Отворањето на оваа бензинска е само доказ дека соработката со приватниот бизнис-сектор во Македонија

дава добри резултати. Ние сме целосно задоволни од нашите партнери од Кичево и со ова докажавме дека за „Лукоил“ не постојат мали и големи градови или мали и големи партнери, ние на сите им посветуваме големо внимание и задоволни сме што на довербата ни се враќа со доверба, како од фирмите, така и од потрошувачите, - изјавил генералниот директор на брендот за Македонија, Андреј Куку, а го цитира МИА. За значењето на „Лукоил“ за македонската економија зборувал амбасадорот на Руската Федерација, Олег Шчербак, кој рекол дека значајна улога во развојот на економската и инвестициска соработка меѓу двете земји и` припаѓа на „Лукоил“, една од водечки енергетски компании во Русија.

МАКЕДОНСКА ЕКОНОМИЈА


Почна реализација на нова швајцарска инвестиција во тетовскоИНВЕСТИЦИЈА ОД 5 МИЛИОНИ ЕВРА ВО ХАЛА ЗА ПРОИЗВОДСТВО НА ВЕТЕРНИЦИ

Почна изградбата на фабриката „Енфло продакшн“, швајцарска инвестиција во Македонија вредна пет милиони евра. Ќе се изгради фабричка хала за производство на ветерници и во почетокот се планира да се отворат 100 нови работни места. Според најавите на швајцарскиот инвеститор, се очекува производството да почне кон крајот на оваа година, а доколку се покаже успешен, целосната инвестиција треба да биде во вредност од над 20 милиони евра и минимум 500 работни места. Според генерланиот директор на „Енфло“, Дирк Сус, тие се решиле да инвестираат на свое земјиште кое го купиле во близина на Желино затоа што иако слободните економски зони нудат поволности, според нивните проценки, евтината работна сила на овој простор, како и пристапноста на регионот биле одлучувачки што се решиле тука да го

отворат својот погон и очекуваат овој проект да биде профитабилен, успешен и долгогодишен. - Се работи за инвестиција што не само што ќе овозможи нови работни места, туку и трансфер на технологија бидејќи компанијата „Енфло“ во својот погон ќе употребува последна генерација на технологија во оваа област што е многу важно за нас бидејќи станува збор и за трансфер на знаење, - рекол м-р Владимир Пешевски, а го цитира МИА. Според вицепремиерот Абдилаќим Адеми, за овој проект свој придонес дала како централната, така и локалната власт односно Општина Желино со цел што побрзо завршување на потребната документација и забрзување на процедурите. - Се надевам дека оваа инвестиција ќе се заокружи според планот и заедно со можностите на слободната економска зона во Тетово ќе придонесе за зголемување на вработеноста, - рекол Адеми. На поставувањето камен-

темелникот зборувал и Виктор Мизо, директор на Агенцијата за привлекување странски инвестиции и промоција на извозот. Тој го истакна своето задоволство од тоа што швајцарскиот инвеститор се решил да инвестира во Македонија, а не некаде во регионот. Производството на „Енфло“ пред се` е наменето за европскиот пазар. Првата хала е од 3.500 метри квадратни, а вкупната површина што е закупена од страна на компанијата е 24.000 метри квадратни (или 2,5 хектари). На ова земјиште се планира да бидат изградени вкупно четири производствени хали.

Германска инвестиција во рудникот за габро во КочанскоДОАЃА МАШИНАТА ЗА ПРЕРАБОТКА НА КАМЕНОТГерманскиот инвеститор „Гинтер Капраун“ ја продолжува инвестицијата во рудникот за габро во близина на селото Пантелеј во кочанскиот регион.Поставен е првиот темел од платформата на која ќе се постави машината за преработка на каменот габро. Во германскиот град Хановер се подготвуваат и утоваруваат постројките од дробилницата за да бидат транспортирани до рудникот.За потребите на рудникот кај село Пантелеј и за реализација на проектот на кој работи фирмата „Бетон“ пробиен и тампониран е патот од село Спанчево до Пантелеј во должина од 8,5 километри за непречен транспорт на рудата.

ЕБОР ја зголемува поддршката за македонската млечна индустријаЗАЕМ ОД 1 МИЛИОН ЕВРА НА „ЗДРАВЈЕ РАДОВО“ Европската банка за обнова и развој (ЕБОР) одобри заем од еден милион евра на „Здравје Радово“. Ова е втората транша одобрена во ист износ како кредитот во 2009 година, што беше искористен за финансирање на капитални вложувања

насочени кон натамошно зголемување на асортиманот преку воведување нови производи со додадена вредност под брендот на компанијата. - Со овој заем ќе се финансира натамошниот развој на компанијата, инвестиција во опрема за производство на трајно млеко и нов магацин, а ќе се обезбеди и обртен капитал, - соопшти

ЕБОР. Банката наведува дека го поддржува „Здравје Радово“ во неговите напори за јакнење на пазарната позиција и проширување на својот извозен пазар. - „Здравје Радово“, една од водечките компании производители на млечни производи во Македонија, се покажа како стабилен и доверлив партнер. Ни претставува големо задоволство што ја продолжуваме поддршката на еден значаен локален учесник во македонската млечна индустрија и помагаме во неговата посветеност за обезбедување на високо-квалитетни и конкурентни производи за потршувачите, - вели Елена Урумовска, претставник на ЕБОР за Македонија. Од почетокот на работењето во Македонија, ЕБОР има инвестирано околу 550 милиони евра во повеќе од 60 проекти, со што се привлекоа дополнителни инвестиции вредни повеќе од 700 милиони евра. Во агробизнис-секторот, Банката директно вложи преку 6,4 милијарди евра во повеќе од 420 проекти во централна и источна Европа и Комонвелтот на независни држави од 1991 година до денес.

ПроКредит Банка и „Порше Македонија“ со заедничка кампања за автомобилски кредитиПОДОБРЕНИ УСЛОВИ ЗА МАЛИТЕ И СРЕДНИ БИЗНИСИ

ПроКредит Банка и „Порше Македонија“ нудат подобрени услови за набавка на нови возила од брендовите Фолксваген, Шкода и Ауди и Фолксваген комерцијални возила, под мотото „Ние го движиме Вашиот бизнис“.

Во рамките на акцијата, која ќе трае до крајот на месец јуни, автомобилските кредити од ПроКредит Банка за набавка на ново возило од брендовите Фолксваген, Шкода и Ауди и Фолксваген комерцијални возила, се нудат со годишна каматна стапка од 7,8%, рок на отплата на 72 рати и минимално учество од 10%. Понудата се однесува на правни лица, имајќи ја предвид стратешката определба на ПроКредит Банка и „Порше Македонија“ за поддршка на малите и средни бизниси во Македонија. Барањата за кредит може да се поднесат во експозитурите на ПроКредит Банка и автосалоните на „Порше Македонија“.

МАКЕДОНСКА ЕКОНОМИЈА


Прометот во индустријатаНА СТРАНСКИТЕ ПАЗАРИ ПОРАСТ ОД 18,1 ОТСТО

Според податоците на Државниот завод за статистика, индексот на прометот во индустријата во март 2011 година, во однос на март 2010 година, изнесува 116,7. Индексот на прометот во индустријата, остварен на домашниот пазар, во март 2011 година, во однос на март 2010 година, бележи пораст од 14,7%, а индексот на прометот, остварен на странски пазари, бележи пораст од 18,1%. Гледано по сектори, прометот во индустријата во секторот Рударство и вадење на камен, во март 2011 година, во однос на март 2010 година, бележи опаѓање од 4,5%, а во секторот Преработувачка индустрија бележи пораст од 18,1%. Според главните индустриски групи, прометот во март 2011 година, во однос на март 2010 година, бележи пораст кај Енергија за 31,8%, Интермедијарни производи, освен енергија за 5,1% и Капитални производи за 128,3%, додека опаѓање бележи кај Трајни производи за широка потрошувачка за 20,9% и Нетрајни производи за широка потрошувачка за 5,4%. Индексот на прометот во индустријата во март 2011 година, во однос на февруари 2011 година, изнесува 110,5, додека во периодот јануари-март 2011, во однос на периодот јануари-март 2010, индексот на прометот во индустријата изнесува 128,7.

Економската состојба во областа на трговијата на мало во првото тримесечјeЗАЛИХИТЕ ЗГОЛЕМЕНИ, АМА СЕ ОЧЕКУВААТ ПОВЕЌЕ ПОРАЧКИ

Е к о н о м с к а т а состојба во областа на трговијата на мало во првото тримесечје од годинава е понеповолна во однос на четвртото тримесечје од 2010, а многу поповолна во споредба со првото тримесечје минатата година, оценуваат менаџерите. Според податоците на Државниот завод за статистика, менаџерите оцениле дека нивната финансиска состојба во првото тримесечје од годинава е понеповолна во однос на четвртото тримесечје од 2010 година, како

и во односс на очекувањата за економската состојба во наредниот период. Количината на залихите е зголемена во однос на четвртото тримесечје лани, а оценките за очекуваните порачки за наредниот период се поповолни, додека очекувањата за бројот на вработените се понеповолни. Движењата на продажните цени, според оценките на раководителите, забележале зголемување во однос на четвртото тримесечје од 2010 година, а очекуваат тие да се зголемуваат во наредните три месеци. Најголемо влијание на ограничувањето на економската состојба на деловните субјекти во текот на првото тримесечје од годинава имале слабата побарувачка на купувачите со 39,3 проценти, зголемената конкуренција со 15,3 и зголемената понуда на пазарот со 11,5 отсто.

Индекси на продажните цени на производителите на индустриски производи на домашниот пазар ЕНЕРГИЈАТА ПОВТОРНО СО НАЈВИСОК ПОРАСТ

Според податоците на Државниот завод за статистика, во април 2011, продажните цени на производителите на индустриски производи на домашниот пазар се повисоки за 1,2% на месечно ниво и за 13.3% на годишно ниво. Во април 2011, во споредба со март 2011, продажните цени на производителите на индустриски производи на домашниот пазар се повисоки во групата Енергија за 3,1%, Трајни производи за широка потрошувачка за 2,5% и Капитални производи за 0,1%. Во април 2011, во споредба со април 2010, продажните цени на производителите на индустриски производи на домашниот пазар се повисоки во групата Енергија за 20,4%, Интермедијарни производи, освен енергија за 9,9%, Нетрајни производи за широка потрошувачка за 8,2%, Трајни производи за широка потрошувачка за 3,6% и Капитални производи за 2,2%.

Индекси на цените во земјоделствотоДВОЦИФРЕН ПОРАСТ Според податоците на Државниот завод за статистика, индексот на цените во земјоделството во април 2011 година, во однос на истиот месец од претходната година, кај инпутот е зголемен за 14.5%, а кај аутпутот е зголемен за 17.3%. Во април 2011 година, во споредба со април 2010 година, индексот на цените на инпут 1 (тековно п о т р о ш е н и

СТАТИСТИКА


средства во земјоделството) изнесува 114.9, а индексот на цените на инпут 2 (средства наменети за инвестиции во земјоделството) изнесува 102.6. Во делот аутпут, во април 2011 година, во споредба со април 2010 година, индексот на цените на растителното производство изнесува 119.7, а индексот на цените на добиточното производство изнесува 107.7.

Туристите почнаа да пристигнуваатВО МАРТ ПЕТТИНА ПОВЕЌЕ ГОСТИ И НОЌЕВАЊА Според податоците на Државниот завод за статистика, бројот на туристите во март 2011 година изнесува 31 971, а бројот на ноќевањата 68 675. Бројот на туристите во март 2011 година, во однос на март 2010 година, е зголемен за 21,2%, а бројот на ноќевањата е зголемен за 19,9%. Бројот на домашните туристи во март 2011 година, во однос на март 2010 година, е зголемен за 7,9%, а бројот на странските туристи е зголемен за 31,6%. Бројот на ноќевањата на домашните туристи во март 2011 година, во однос на март 2010 година, е зголемен за 5,9%, а бројот на ноќевањата на странските туристи е зголемен за 33,5%. Во периодот јануари- март 2011 година, во однос на истиот период од претходната година, бројот на туристите е зголемен за 11,4% и тоа: кај домашните туристи зголемувањето изнесува 1,3%, а кај странските туристи е забележано зголемување за 20,9%. Во периодот јануари-март 2011 година, во однос на истиот период од претходната година, бројот на ноќевањата е зголемен за 7,0% и тоа: кај домашните туристи е забележано намалување за 5,1%, а кај странските туристи е забележано зголемување за 21,7%.

Деловни тенденции во градежништвотоМЕНАЏЕРИТЕ ОЧЕКУВААТ ЗГОЛЕМЕНИ ПОРАЧКИ Според податоците на Државниот завод за статистика, менаџерите од областа на градежништвото ја оценија економската состојба во првото тримесечје од 2011 година како поповолна во однос на претходното тримесечје, како и во однос на првото тримесечје од 2010 година. Оценката за финансиската состојба на нивните деловни субјекти е дека се подобрува во однос на четвртото тримесечје од 2010 година, како и во споредба со истото тримесечје од претходната година. Во првото тримесечје од 2011 година, очекувањата за бројот на вработени во наредниот период се неповолни, оценката за тековната состојба со порачките е поповолна во споредба со претходното тримесечје, а бројната состојба и квалитетот на механизацијата и опремата и понатаму се незадоволителни и под нормалата, но со тенденција за подобрување. Во наредниот период се очекува продажните цени да се зголемат, како и вкупните порачки (договори). Најголемо влијание на ограничувањето за подобрување на тековната градежна активност имаат следниве фактори: немањето доволна побарувачка со 22,6%, зголемените трошоци за материјали со 22,3%, конкуренцијата во сопствениот сектор со 12,5% и недостигот на опрема со 10,5%.

Добиточно производствоПРОИЗВОДСТВОТО НА МЕСО НАМАЛЕНО ЗА 8,2 ОТСТО Според податоците на Државниот завод за статистика, вкупното производство на млеко во 2010 година изнесува 394 334 илјади литри што е за 0,2% помалку во однос на 2009 година. Зголемување на производството од 1,3% во 2010 година е забележано кај производството на кравјо млеко, додека кај производството на овчо и козјо млеко е забележано намалување за 2,4%, односно за 22,2% во однос на претходната година. О д другите добиточни производи, во 2010, во однос на 2009 година, забележано е зголемено производство на јајца за 22,5%, волна за 7,8% и мед за 4,3%, додека вкупното производство на месо е намалено за 8,2%.

Производи во шумарството, сеча на дрва и услугиПРОИЗВОДСТВОТО НА ШУМСКИ ПРОИЗВОДИ ЗГОЛЕМЕНО ЗА 60,9 ОТСТО Според податоците на Државниот завод за статистика, вкупното производство на шумски производи во државните шуми во првото тримесечје од 2011, во однос на првото тримесечје од 2010 година, е зголемено за 60,9%. Зголемување на шумското производство е забележано кај повеќето шумски производи, додека намалување е забележано кај другото долго дрво од листопадни видови и кај огревното дрво од иглолисни видови.

Во 2010 година 691 лице се стекнало со звање магистри на науки и специјалистиПОВЕЌЕ ОД ПОЛОВИНАТА МАГИСТРИ - ЖЕНИ Според податоците на Државниот завод за статистика, во 2010 година, звањето магистер на науки и специјалист го стекнале вкупно 691 лице, од кои 479 или 69,3% се магистри и 212 или 30,7% се специјалисти. Тоа претставува зголемување за 12,7% во споредба со 2009 година. Учеството на жените магистри во вкупниот број на лица кои стекнале научен степен магистер на науки во 2010 година изнесува 58,2%. Во 2010 година, најголем број од магистерските трудови, 265 или 55,3%, се од областа на општествените науки, 17,3% се од областа на техничко-технолошките науки, а останатите се од областа на хуманистичките, природно-математичките, медицинските и биотехничките науки.

СТАТИСТИКА


Албанија и Србија потпишаа ДоговорУКИНИВАЊЕ НА ЦАРИНИТЕ ЗАСИТЕ ПРЕХРАНБЕНИ ПРОИЗВОДИ Албанија и Србија потпишаа Договор за укинување на царините врз сите прехранбени производи. Целта на Договорот е натамошно зголемување на трговската размена меѓу двете земји. Тоа е согласно Спогодбата за слободна трговија во Централна Европа (ЦЕФТА) за обединување на пазарите на земјите од регионот.

Албанија внесува од Србија шеќер, пченка и други прехранбени производи. Албанскиот извоз за Србија е претежно овошје и зеленчук.

Априлската инфлација во Србија 1,1 процент НА ГОДИШНО НИВО ДУРИ 14,7 ОТСТО

Стапката на инфлација во Србија април во однос на март, мерено според индексот на потрошувачките цени, изнесува 1,1 процент, додека во првите четири месеци од годината изнесувала 6,7 проценти, соопшти српскиот Републички завод за статистика. Инфлцијата на годишно ниво во април изнесува 14,7 проценти, се наведува во соопштението.

Белград

Најголем раст на цените во април во однос на март е забележан во секторите домување од 5,7 проценти, транспорт од 1,5 проценти, здравство 1,2 проценти и облека и обувки 0,6 проценти, додека во групата алкохол и цигари е забележан пад на цените од 1,6 проценти.

Цените на производите и услугите во групите храна и безалкохолни пијалоци, комуникации и образование не бележат промени и остануваат на истото ниво од претходните месеци. Индексот на потрошувачките цени се дефинира како мерка на просечните промени на малопородажните цени на стоките и услугите кои се користат за лична потрошувачка.

Словенечки фирми инвестирале 1,6 милијарди евра во СрбијаКАПИТАЛ ВО 1.400 ФИРМИВО КОИ СЕ ВРАБОТЕНИ 27.000 ЛИЦА

Словенечки компании во изминатите неколку години преку различни форми во Србија вложиле капитал во висина од околу 1,6 милијарди евра. Словенечкиот амабасадор во белград Франц Бут нагласува дека капиталот од Словенија е инвестиран во околу 1.400 претпријатија во Србија во кои се вработени речиси 27.000 лица. Бут истакна дека Словенија силно го поддржувше укинувањето на визниот режим за српските граѓани и дека интензивно се залага и лобира Србија во текот на оваа година да добие статус на кандидат за членство во ЕУ.

Невработеноста во Турција е намалена на 11,5 отстоЗА ЕДНА ГОДИНА ОТВОРЕНИ 600.000 РАБОТНИ МЕСТА

Невработеноста во Турција е намалена до 11,5 отсто во периодот јануари-март 2011 година од 14,4 отсто во истиот период лани.

Бројот на невработени е намален за 600 илјади луѓе за една година и сега е 2,9 милиони луѓе, се вели во податоци на Националниот институт за статистика. БДП е зголемен до 8,9 отсто во 2010 што е над анализите на Валдата. Турција има едно од највисоките нивоа на економски раст во светот. Според експерти, реалното ниво на невработеност е околу 20 отсто бидејќи официјалните податоци се без реална состојба во сектори или социјални категории кои се вон официјалните статистики.

РЕГИОН


Во март намален бројот на вработени лица во Бугарија ПРОСЕЧНАТА ПЛАТА 350 ЕВРА

На крајот од март во Бугарија имало околу 2,15 милиони вработени лица, што е за околу 41.000 помалку во однос на истиот месец лани, соопшти бугарскиот Национален статистички институт.

Најголемо намалаување на бројот на вработени има во секторите за производство на електрична и топлинска енергија, во граджништвото и во преработувачката индустрија. Според Институтот, просечната исплатена мартовска плата во Бугарија изнесувала 689 лева (околу 350 евра). Најниска просечна плата од 215 евра имале вработените во угостителството, а по нив следуваат административците со 220 евра и работниците во шумарството и рибарството со просечни 242 евра.

Речиси 200 илјади Бугари сакаат да емигрираат во Западна ЕвропаНАЈПОЖЕЛНИ ДЕСТИНАЦИИ БРИТАНИЈА И ГЕРМАНИЈА

Речиси 200 илјади Бугари сакаат да ја напуштат државата и да емигрираат во Западна Европа, се вели во резултати од истражување на Институтот за економски истражувања при Бугарската

академија за наука. Во 2007 година кога било објавено претходното истражување, луѓето како мотив наведувале поголема заработувачка и повисок животен стандард. Истражувањето покажало дека луѓето загубиле илузија за подобар живот во други држави, а како мотив за емигрирање наведуваат едноставно дека не сакаат да живеат во Бугарија. Најмногу би сакале да емигрираат во Велика Британија и Германија, додека во 2007 година најмногу сакале да живеат во Грција и Шпанија. САД се на петтото место на таа листа. Според резултати од истражувањето, во Бугарија по светската економска криза се вратиле околу 450.000 емигранти, но поголем дел од нив тврдат дека по подобрување на економската ситуација повторно ќе емигрираат.

Се повеќе бугарски доктори ја напуштаат земјатаКАРТА ВО ЕДЕН ПРАВЕЦ

До крајот на годината се очекува повеќе од 1.000 лекари да ја напуштат Бугарија и да заминат да работат во странство. Лани Бугарија ја напуштиле околу 500 доктори, а во претходните години таа бројка се движеше меѓу 300 и 400, соопшти Бугарската медицинска асоцијација. Во сооштението на Асоцијацијата се наведува дека секојдневно околу десет доктори вадат документи со цел да продолжат да работат во странство, од кои се одобруваат од шест до осум барања. Според податоците на Асоцијацијата, 80 проценти од докторите заминуваат во странство без специјализација, што во пракса значи дека никогаш нема да се вратат во земјата, бидејќи ќе се усовршуваат во странство. Напоредно со ова, Бугарија се соочува и со зголемување на староста во оваа професија, бидејќи се повеќе млади доктори ја напуштаат државата, додека голем број стари специјалисти,

кои остануваат се наоѓаат пред заминување во пензија.

Дваесет и двајца Бугари имаат приходи од над пет милиони евраНАЈБОГАТ ЦОЛО ВУТОВ, СОПСТВЕНИКНА „ГЕОТЕХМИН“ СО 220 МИЛИОНИ ЕВРА

Вкупно 22 жители на Бугарија имаат приходи поголеми од 10 милиони лева (пет милиони евра), покажуваат најновите податоци на бугарската Национална агенција за приходи. Според софискиот бизнис весник „Пари“, најбогат Бугарин е сопственикот на компамијата „Геотехмин“, Цоло Вутов, чие богатство е проценето на над 220 милиони евра.

Цоло Вутов

Меѓу 22-та најбогати Бугари 11 се жени, кои богатството го наследиле од своите покојни сопрузи, наведува весникот. Според извршниот директорот на Националната агенција за приходи, Красимир Стефанов во првите три месеци од годинава Бугарија од даноци заработила околу две милијарди евра.

БУГАРИЈА – ВРАБОТЕНИ, СОЦИЈАЛА, БОГАТСТВО


Во ЕУ забранет рекорден број на небезбедни производиНАЈМНОГУ ПРОБЛЕМАТИЧНИ ОД КИНА

Во Европската унија минатата година поради недоволна безбедност или можни здравстевни ризици забранет е рекорден број на непрехранбени производи. Според податоците на Системот за брза размена на информации за небезбедни производи во земјите-членки на ЕУ (РАПЕХ) минатата година биле забранети 2.244 производи, што претставува годишен раст од 13 отсто. Преку РАПЕХ земјите-членки на ЕУ разменуваат информации за опасни производи, со исклучок на храна, лекови и медицински средства, што потоа се повлекуваат од пазарот.

Најголем број проблематични производи, слично како и минатите години, пристигнале од Кина. Минатата година од пазарот се повлечени 58 проценти од кинеските производи, што е за два отсто помалку отколку во 2009 година. Околу 17 проценти од повлечените производи потекнувале од земјите-членки на ЕУ, а за десет отсто од нив не е познато потеклото. Во системот РАПЕХ учествуваат сите земји-членки на Унијата, а најголем број на предупредувања стигнале од Германија (204), од Бугарија (192) и од Унгарија (191). Во 625 случаи проблематични биле облеката и текстилната стока, потоа на второ место играчките (488) и моторните возила (175).

Предупредување на ММФДОЛЖНИЧКАТА КРИЗА СЕ` УШТЕМОЖЕ ДА СЕ ПРОШИРИ НА ЕУ

Опасноста од должничката криза не е минато, и покрај спасувањата на Грција, Португалија и Ирска. Се` уште постои можност за нејзино ширење на водечките членки во еврозоната и економиите во раст во ЈИЕ, - предупреди ММФ.

Тие укажуваат дека е подготвена дополнителна помош за Грција доколку таа држава тоа го побара. Владини извори во Атина во

меѓувреме соопштија дека меѓународните инспектори откриле проблеми и дека вршат притисок врз Владата за поголемо намалување на трошоците. Пазарите се` повеќе стравуваат дека Грција можеби никогаш нема да биде во состојба да отплати 327 милијарди евра долг и ќе мора да го реструктуира и со тоа да ги примора инвеститорите на загуби што би предизвикало тешки последици за еврозоната и држави вон таа заедница. Германскиот министер за финасии Волфганг Шојбле во говор во германскиот парламент изрази голема загриженост за Грција и сомневање во способноста таа држава да се врати на пазарот на капитал. Тој додаде дека каква било нова помош би морала да биде поврзана со јасни услови и разгледана откако инспекторите на ЕУ и ММФ кои се во Атина, ќе известат за тоа како Грција се придржува до програмата за фискално приспособување. Министрите за финансии од 17-те членки од еврозоната деновиве треба да одобрат пакет за спасување на Португалија од 78 милијарди евра.

Индустриското производство во ЕУ во март намалено за 0,3 проценти НАЈГОЛЕМ ПАД ВО ЛИТВАНИЈА, ДАНСКА И ИРСКА, ПОЗИТИВАТА ЈА ПРЕДВОДАТ ЕСТОНИЈА И СЛОВЕНИЈА

Индустриското производство во Европската унија во март е намалено за 0,3 проценти, а во еврозоната падот изнесува 0,2 процента, покажуваат податоците на Евростат.

Во февруари индустриското производство во ЕУ и еврозоната покажа соодветен раст од 0,4 и 0,6 отсто. Во однос на март 2010 година индустриското производство во ЕУ е нараснато за 4,6 проценти, а во еврозоната за 5,3 отсто. Најголем месечен пад е покажан во Литванија од минус 4,6 отсто, Данска од -1,7 отсто, Финска од -1,1 отсто, Ирска и Шпанија од по минус еден отсто. Најголемо зголемување во однос на февруари има во Естонија од плус 2,8 проценти, Словенија од +2,2 проценти, Луксембург од +1,9 проценти и Летонија од +1,4 проценти. На годишна основа, земји кои имаат најголем пад на индустриското производство во март се Грција со -7,5 проценти, Ирска со -5,4 проценти и Португалија со -2,4 проценти, а најголемо зголемување е забележано во Естонија од +32,7 отсто, Литванија од +14,5 отсто, Шведска од +13,7 отсто и Германија од +10,9 отсто.

Бруто домашниот производ во земјите од еврозонатаСЕПАК, ЗАБРЗУВА ЕКОНОМСКИОТ РАСТ

Економскиот раст во еврозоната во првото тримесечје од годинава изнесуваше 0,8 отсто, за разлика од поразувачките резултати од последниот квартал на 2010 година, - објави денеска Евростат. Покрај ова, констатирано е дека се надминати и прогнозите за зголемувањето на бруто домашиот производ во 17-те земји, но постои и различно темпо на развој во некои земји. Во четвртото тримесечје од минатата година зголемувањето на БДП во еврозоната изнесуваше 0,3 проценти. Осовна пречка за побрзо зголемување била слабата активност во градежништвото поради исклучително ниските температури во декември. На годишно ниво економскиот раст во еврозоната изнесува 2,5 отсто. За споредба, според Евростат, порастот на економијата во САД за првите три месеци од годинава изнесува 0,4 проценти. Добрите резултати на Германија која во првите три месеци го зголеми БДП за 1,5 отсто не беа очекувани, - соопшти Евростат. Изненадување е и резултатот на Грција, која во првите три месеци забележа зголемување на БДП за 0,8 отсто, што е прво раст од четвртиот квартал во 2009 година. Сепак овој резултат на Атина не може да се прифати како сигнал за постојан пораст, коментираат аналитичарите.

Банката на Англија предвидува зголемување на инфлацијата до пет отсто ДАЛЕКУ НАД ПРОЕКЦИИТЕ Гуверенерот на Банката на Англија, Мервин Кинг, изјави дека инфлацијата во Велика Британија ќе продолжи да расте и дека многу е веројатно оти ќе се искачи и до пет отсто, што е далеку над зацртаните два отсто за годинава, јави дописникот на МИА од Лондон. При презентирање на извештајот за првиот годинешен квартал, гувернерот Кинг рече дека не можело да се постигне инфлација од два отсто. Тој објасни дека централната британска банка предидува високата инфлација да се задржи се до крајот на 2012 година, признавајќи дека експертите на банката предвидуваат економскиот раст на земјата да оди побавно отколку што беше претходно планирано. Предвидувањата за одржување на високата инфлација и покрај забележаното намалување во март, гувернерот на Банката на Англија го објаснува со тешкотиите на пазарот, како и со очекуваното поскапување на гасот до 15 отсто и на струјата до 10 отсто до крајот на оваа година.

Мервин Кинг

ЕВРОПСКА УНИЈА


Мрачните прогнози на гувернерот Кинг се во спротивност со оптимизмот на Владата на премиерот Дејвид Камерон која ја одбележува првата годишнина од создавањето на коалицијата по минатогодишните парламентарни избори на која најмногу гласови освои Конзервативната партија, но не можеше самата да формира Влада. Владините министри и премиерот истакнуваат дека изминатата година се постигнати забележителни економски постигања. Тие ги оправдуваат острите и непопуларни мерки што беа донесени, со наследената „катастрофална ситуација“ што им ја оставила претходната лабуристичка Влада, пред се поради огромниот буџетски дефицит и преголемата бирократија во јавниот сектор. Повеќе домашни и странски експерти предупредуваат дека кратењето на буџетската потрошувачка е премногу брзо и преостро, како и дека само по себе не може да покрене позабрзан развој на британската економија.

Дури 69 проценти од Романците сметаат дека земјата се движи во погрешна насокаМНОГУ МАЛА ДОВЕРБА ВО ДРЖАВНИТЕ ИНСТИТУЦИИ Приближно 70 проценти (69%) од Романците изјавиле дека земјата се движи во погрешна насока, покажуваат резултатите од последната анкета на Романскиот институт за сошиолошки истражувања. Девет проценти од испитаниците навеле дека Романија се движи во правилна насока, додека 20 отсто изјавиле оти земјата ниту се движи во правилна ниту во погрешна насока. Само 17 отсто од испитаниците биле оптимисти и изјавиле дека за една година ќе се подобрат состојбите во Романија, 36 проценти оти ќе се влошат, а 38 истакнале дека работите ќе останат исти. Висок е процентот и на Романци кои имаат мала или многу мала доверба во државните институции - 83 отсто изјавиле дека немаат доверба во Владата, 90 проценти дека малку или многу малку веруваат во Парламентот, а 82 осто малку или многу налку веруваат во претседателот. Романците многу веруваат во црквата (69 проценти) и (65 отсто) во армијата. Голем број од Романците не веруваат ниту во полицијата (63 отсто), во судовите (70), во синдикатите (69), во градоначалниците (54), во средствата за информирање (60) и во работодавачите (63 проценти).

Во Чешка драстично се зголемува отпорот за воведување на евротоПРОТИВ ЗАЕДНИЧКАТА ВАЛУТАТРИ ЧЕТВРТИНИ ОД ГРАЃАНИТЕ Речиси сите истражувања кои се вршат последнава година во Чешка покажуваат дека драстично се зголемува отпорот против воведувањето на еврото во земјата, јавува дописникот на МИА од Прага. Додека минатата година, против влегување на Чешка во еврозоната се изјасниле повеќе од половина анкетирани, денес против европската валута се изјасниле три четвртини од граѓаните. Според најновото истражување на Чешкиот центар за истражување на јавното мислење, вкупно 75 проценти од луѓето не сакаат

да го прифатат еврото како национална валута. Над половина од испитаниците безрезервно го отфрлаат плаќањето во евра во Чешка. Само пет проценти од Чесите сметаат дека е добро за земјата доколку се воведе еврото. Четири проценти од граѓаните немаат никакво мислење по ова прашање. „Симпатиите“ на Чесите кон еврото започнаа да се намалуваат од 2009 година, со случувањето на финансиската и економска криза. Во 2006 година, последен пат е забележано бројот на заговорниците за примена на еврото во Чешка да е поголем од бројот на скептиците кон европската валута.

Неделата на европската младинаПОВЕЌЕ ОД ПОЛОВИНАТА СО ЖЕЛБАДА РАБОТАТ ВО ДРУГА ЕВРОПСКА ЗЕМЈА – Дури 53 отсто од младите луѓе во Европа имаат желба да најдат работа во некоја друга европска земја, покажуваат резултатите од истражувањато на агенцијата Евробарометар, спроведенo по повод одбележувањето на Неделата на европската младина. Според ова истражување, како што јавува дописникот на МИА од Брисел, недостигот на финансиски средства, многумина млади ги спречува да го направат првиот чекор кон продолжување на своето образвование во некоја друга европска држава. Постои голем јаз меѓу широко расппространетата желба на младите за работа во друга земја и актуелната мобилност на работната сила, бидејќи помалку од три проценти од работоспособното население од Европа живее надвор од своите матични држави, забележува Евробарометар. - Тоа е добра вест за Европа. Свесни сме дека младите се соочуваат со многу препреки и ние мораме да им помогнеме, да им ја олесниме процедурата за продолжување на образованието, за обука и за вработување, вели еврокомесарот за образование и култура Андрула Василиу. Според неа, потребно е да се подигне свеста и на младите да им се овозможи пристап на информации, односно дека финансиската помош можат да ја добијат преку програмите на ЕУ, како што е „Еразмо“. - Двата најголеми предизвици со кои се соочуваме се вработувањето на младите и нискиот економски раст. Дел од решението на тој проблем гледаме во што поголемата мобилност на студентите и работната сила, дополнува Василиу. Според Евробарометар, студентите кои се образуваат во други држави многу полесно наоѓаат работа таму, бидејќи работодавците ги ценат нивните способности како што е адаптацијата, комуникацијата и говорењето на најмалку два јазика.

ЧЕЗ во наредните пет години планира да инвестира 12,5 милијарди евра Најголемата чешка енергетска компанија ЧЕЗ во следните пет години планира инвестиции во висина од вкупно 300 милијарди круни (12,5 милијарди евра), од кои повеќето во Чешка, најави генералниот директор Мартин Роман. Според Роман, како што јави дописникот на МИА од Прага, инвестициите на енергетската компанија во странство изнесуваат една петтина од вкупниот влог,

односно вложени се речиси три милјарди евра, кои донеле акумулирана добивка од околу 1,6 милијарди евра. - Остваруваме подобро од што очекувавме, изјави директорот на ЧЕЗ за чешката државна телевизија. Во вкупните планирани инвестиции влегува изградбата на термоелектраната на јаглен во Германија, која се очекува да се забрза со одлуката на германската Влада да се исклучат нуклеарните централи во земјата. Одлуката беше донесена поради неодамнешната катастрофа во јапонската нуклеарка ,,Фукушима” како последица на земјотресот во земјата. Првиот човек на ЧЕЗ смета дека оваа одлука на Германија ќе придонесе да се зголеми цената на електрична енергија во земјата.

Тој најави дека во Чешка се планирани „стрес тестови на реакции на природни катастрофи” на нуклеарките „Дуковани“ и „Темелин“, кои се непосредно иницирани исто така од неодамнешната јапонска хаварија. ЧЕЗ е една од најголемите чешки компании, а речиси 70 проценти од фирмата се во сопственост на државата. Во првиот квартал од годинава оствари нето добивка од над 700 милиони евра, односно за 1,7 проценти помалку од претходната година. Од друга страна е забележано зголемување на приходот за 5,1 процент.

Белгијците со најголем буџет за летните одмориНАЈПОСАКУВАНА ДЕСТИНАЦИЈА - ФРАНЦИЈА Белгијците располагаат со најголем буџет за претстојните летни одмори во споредба со жителите на останатите европски земји, покажуваат резултатите од анкетата на телевизијата РТЛ. Според овa истражување, просечниот планиран буџет за летен одмор на едно белгиско семејство изнесува 2.605 евра, за разлика од европскиот просек кој изнесува 2.145 евра. Минатата година Белгијците за летен одмор просечно потрошиле 280 евра помалку. Над 60 проценти од 3.500-те анкетирани од Австрија, Белгија, Велика Британија, Германија, Италија и Шпанија, изјавиле дека ова лето планираат да одат на одмор, додека 25 проценти рекле дека ќе одат на неколку одмори оваа летна сезона. Меѓу оние кои планираат да имаат повеќе од еден одмор во ова лето најбројни се жителите на белгискиот регион Фландрија. За Белгијците најпосакувана дестинација за летниот одмор е Франција, а по неа следуваат Шпанија, Италија, Турција и Грција. Во ова истражување под терминот „летен одмор“ се подразбирало „најмалку четири ноќевања надвор од домот, но не од службени причини, во периодот меѓу јуни и септември“.

ЕВРОПСКА УНИЈА


ФАО предупредува дека една третина од светското производство на храна пропаѓа или се фрлаПОДОБРО ДА СЕ НАМАЛАТ ЗАГУБИТЕ, ОТКОЛКУ ДА СЕ ЗГОЛЕМИ ПРОИЗВОДСТВОТО!

Околу една третина од храната што годишно се произведува во светот, приближно 1,3 тони храна пропаѓа или се фрла, предупреди Организацијата на Обединетите нации за храна и земјоделство (ФАО). - Со оглед на ограничените природни ресурси и растечката светска популација, поефикасно би било да се намалат загубите отколку да се зголеми производството на храна, се наведува во најновиот извештај на

ФАО. Додека 925 милиони луѓе ширум светот се гладни, една третина од храната се фрла. З а г у б и т е на храна се најголеми во земјите во развој, пред се` поради слабиот род

или лошата инфраструктура, додека во развиените земји проблемот е во тоа што трговците или потрошувачите фрлаат употреблива храна. Граѓаните на Европа или Северна Америка годишно во просек фрлаат од 95 до 115 килограми храна. ФАО наведува дека за трговците е премногу важен изгледот на храната, а истражувањата покажуваат дека потрошувачите без проблем би купиле производ што не ги задоволува стандардите за изглед под услов да има добар вкус и да не е штетен. Проблемот е и во тоа што потрошувачите во богатите земји се научени да купуваат повеќе храна отколку што им треба, со што придонесуваат да има големи пакувања на готови јадења во продавниците или „шведски маси“ по фиксна цена во рестораните.

Светската туристичка организација предвидува закрепнување на глобалниот туризамТУРИСТИТЕ ОД СЕВЕРНА АФРИКА И ОД БЛИСКИОТ ИСТОК СЕ ВРТАТ КОН ЕВРОПА

Меѓународниот туризам

продолжува да закрепнува од глобалната финансиска криза во 2008 и 2009 година и во првите два месеца од оваа година е забележан раст на бројот на туристите во сите региони во светот, со исклучок на Блискиот Исток и Северна Африка, - соопшти Светската туристичка организација (СТО).

Во јануари и февруари 2011 година бројот на туристите во глобални рамки е зголемен на над 124 милиони, што претставува раст од пет проценти во однос на истиот период лани. Според СТО, глобалниот туризам минатата година остварил вкупен приход од 919 милијарди САД долари, за разлика од 851 милијарда САД долари заработени во текот на 2009 година. Најдобри резултати се забележани во Јужна Америка и во Азија, каде што бројот на туристички посети е зголемен за по 15 проценти, додека во Подсахарска Африка и во Центарлна и Источна Европа е забележан раст од по 12 отсто. СТО во својот извештај наведува дека вкупните туристички резултати во Европа се подобри од очекуваните, пред се` поради тоа што голем број туристи наместо во државите од Северна Африка и од Блискиот Исток, заминуваат на одмор во европските туристички места. Според Организацијата, во земјите од Северна Африка забележано е намалуање на бројот на туристите за девет проценти, а на Блискиот Исток за десет отсто.

Незаконски инсталираните компјутерски програми годишно во светот носат загуби од 44 милијарди евраФРАНЦИЈА СО НАЈМНОГУ ПИРАТСКИ СОФТВЕР, САД СО НАЈВИСОКИ ЗАГУБИ

Во Бугарија и Романија, каде законите се „поеластични“, а пазарот е послабо развиен, 70 проценти од компјутерските програми се инсталираат незаконски, забележува

францускиот весник „Фигаро“, повикувајќи се на најновите податоци на Сојузот на фирми производители на софтверски производи. Во Европа на прво место е Франција, каде една третина од инсталираните програми во 2010 година биле незаконски. Овие програми се во вредност од 1,9 милијарда евра. Пиратското инсталирање на софтверски програми низ светот носи загуби за 44 милијарди евра. Само за Европа загубите изнесуваат 10 милијарди евра годишно. Глобално гледано, САД секоја година губат најмногу или 7,1 милијарди евра.

На чело на незаконски инсталираните софтвери се програмите за испраќање електронска пошта или за обработка на офис документација. Често пати компаниите купуваат програми одобрени за инсталирање на 100 компјутери, што потоа ги „закачуваат“ на 200 компјутери. Жртви на пиратското инсталирање не се само скапите, туку и евтините антивирусни програми, што чинат околу 20 евра.

Украина го зголеми БДП-то во првиот квартал од 2011 годинаПОРАСТ ЗА 5,2 ОТСТО

Бруто домашниот производ на Украина во првиот квартал од годината нарасна за 5,2 отсто во однос на истиот период лани, кога растот беше на нивото од 4,8 отсто, може да се заклучи

СВЕТ


од штотуку објавените прелиминарни податоци на украинската Служба за статистика. БДП-то на Украина минатата година нарасна за 4,2 отсто по падот од рекордните во послендите 15 години 14,8 отсто во кризната 2009 година, потсетуваат агенциите. Украинскиот премиер Николај Азаров претходно минатата недела изјави дека владата проценува дека стопанскиот раст од јануари до април останува на нивото од околу пет отсто.

Секој шести граѓанин на Балканот подмитувал во 2010 годинаНАЈГОЛЕМА КОРУПЦИЈА ВО БиХ, НАЈВИСОКО МИТО ВО МАКЕДОНИЈА

Секој шести граѓанин на Западен Балкан минатата година барем еднаш платил мито, покажува објавеното истражување, што го спроведе Канцеларијата на Обединетите нации за борба против наркотици и криминал (УНДОК) во соработка со Европската комисија.

Според резултатите од истражувањето за искуствата на населението на Западен Балкан со корупцијата, 12,5 проценти од граѓаните на Западен Балкан лани му платиле мито на некој јавен службеник, а тоа во просек изнесувало 257 евра. Најголем процент на корупција е забележан во Босна и Херцеговина, каде што со овој феномен со соочиле 20,7 проценти од граѓаните, потоа Албанија (19,3 отсто), Хрватска (11,2 отсто), Црна Гора (9,7 проценти), Србија (9,3 отсто) и Македонија (6,2 проценти). Од друга страна, највисока сума на мито плаќаат граѓаните на Македонија и таа во просек изнесува 1.212 евра, а потоа следуваат Црна Гора (470 евра), Хрватска (410 евра), Србија (349 евра), БиХ (222 евра), Косово (174 евра) и Албанија (103 евра). Авторите на истражувањето нагласуваат дека овие податоци мора да се земат во многу поширок контекст, напоменувајќи дека мора да се посвети внимание на висината

на заработувачката, бидејќи износот на митото варира меѓу 14 и 144 проценти од просечната плата и на фреквентноста на плаќање мито, која варира од четири до десет пати годишно. За влијанието на корупцијата во секојдневниот живот, говорат податоците дека дури 57 проценти од лицата мито платиле на лекар, 35 отсто на полицаец, додека 33 проценти на медицинска сестра. Говорејќи за извештајот, извршниот дирекот на УНДОК, Јуриј Федотов изјави дека борбата против корупцијата во регионот на Западен Балкан е за пофалба, а дека податоците од извештајот можат да послужат за добивање на реален преглед на ситуацијата на теренот, кој е од голема важност во борбата против овој феномен. Особено загрижувачки факт е тоа што големо мнозинство од граѓаните кои платиле мито оваа пракса не ја пријавуваат на надлежните власти. Имено, 30 проценти од испитаниците изјавиле дека ваков случај не пријавија бидејќи „никому не му е грижа“, 22 проценти сметаат дека митото е „вообичаена пракса“, а 18 отсто дека митото е „знак на благодарност“ и претставува „позитивна пракса“. Случаи на мито пријавиле 1,5 проценти од испитаниците, а истражувањето е извршено на примерок од 28 илјади лица.

„Росњефт“ се повлекува од договорот со БПНЕПРИФАТЛИВИ УСЛОВИ ОД РУСКИТЕ МИЛИЈАРДЕРИ

Руската државна нафтена компанија „Росњефт“ го раскина договорот со британската компанија БП, бидејќи не се договори со нејзиниот главен руски партнер, конзорциумот ААР, за продажбата на неговиот удел на акции. „Договорот на векот“ за размена на акциите меѓу „Росњефт“ и БП за експлоатација на нафта од водите на Арктикот, истече 17.5.2011 година на полноќ. - Росњефт излегува од договорот со БП поради неприфатливите услови од страна на ААР (партнерот на БП во заедничката компанија ТНК-БП). За уделот во ТНК-БП, „Росњефт“ и БП нудеа 32 милијарди долари, од кои 9 милијарди во акции на БП, но ААР ја отфрли таа понуда, соопшти анонимен извор во „Росњефт“.

ААР е конзорциум на четири руски милијардери, кои ја контролираат нивната заедничката компанија со БП во Русија - ТНК-БП. - Добивме впечаток дека тие работеле на тоа да го урнат договорот и дека не сакаат „Росњефт“ да стане најголема јавна нафтена компанија во светот по производство и резерви на нафта, додаде истиот извор. Тој укажа дека „Росњефт“ сега ќе почне да бара нови соработници за експлоатација на нафта во арктичко Карско море, а како можни партнери се разгледуваат „Шеврон“, „ЕксонМобајл“, „Шел“ и неколку кинески компании. - До сега не се водени преговори со други компании, но „Росњефт“ ќе ги разгледа сите пристигнати понуди претходно, додаде тој. Сепак, БП и ААР во заедничко соопштение тврдат дека ќе ги продолжат преговорите за соработка со „Росњефт“, наспроти тоа што рокот за заклучување на договорот за размена на акции истече. БП соопшти дека ќе ги засили напорите за да го надмине противењето на компанијата ААР која настојуваше по судски пат да го б л о к и р а договорот на „Росњефт“, т в р д е ј ќ и дека има право да учествува во сите работи на БП во Русија. „Росњефт“ и БП на почетокот на оваа година се договорија за стратешко партнерство кое се предвидуваше со размена на акции во вредност од околу 18 милијарди долари и заедничко освојување на Арктикот. Меѓутоа, до тој договор не дојде бидејќи ААР успеа по судски пат да извојува привремена забрана, а компанијата ТНК-БП, почна да изнесува свои претензии на местото - британски акционер во истражување на наоѓалиштата во Карско море. „Росњефт“ која планираше размената на акции да ја заврши во февруари, по повеќемесечните спорови кон средината на април се согласи да им пружи на БП и ААР уште еден месец за разјаснување на своите односи, продолжувајќи го рокот за постигнување на договор за размена на акции до 16 мај.

СВЕТ


КОРПОРАЦИСКИ БИЗНИС „Шкода“ минатиот месец продаде рекордни 78.200 возилаНАЈБАРАНИ МОДЕЛИ „ОКТАВИЈА„ И „ФАБИЈА“

Чешката фабрика за автомобили „Шкода Ауто“ минатиот месец продаде најголем број возила во својата историја - 78.200, што е за 23,7 проценти повеќе во споредба со истиот месец минатата година. Зголемена заинтересираност за чешките автомобили особено покажале купувачите во Русија, Холандија и Кина.

Во првите четири месеци од оваа година „Шкода“ продала 295.300 возила, што е годишен раст од 22 проценти, изјави портпаролот на компанијата, Рудолф Драјтхалер. Продажбата на чешките автомобили, според него, се зголемила на сите пазари. Во земјите на средна и источна Европа најголем раст од 81,5 проценти е остварен во Украина. Бројот на продадени автомобили на западноевропскиот пазар во април е зголемен за десет проценти, на 32.100 возила. Најголем раст е забележан во Холандија - 83,3 отсто и во Белгија 26,8 проценти. Постојан раст на продажбата е регистриран на пазарите во Русија, Индија и Кина. „Шкода“ во Русија продала 5.900 возила, што на тој пазар е најдобар месечен резултат во историјата на компанијата. - Втор најдобар месец на сите времиња „шкода“ постигна во Кина. Испораките во април се зголемени за 66,2 проценти, на 20.100 единици, додаде Драјтхалер и напомена дека во таа земја во истиот месец лани се продадени 12.200 автомобили. Во Индија се продадени 2.200 автомобили, што е годишен раст од 71 отсто. На домашниот чешки пазар компанијата успеала во првите четири месеци оваа година да ја зголеми продажбата на повеќе од 19 илјади возила. Само во април се продадени 4.900 автомобили. Меѓу моделите доминирале „октавија“ со вкупно продадени 34.500 возила, а потоа следат „фабија“ со 23.100 возила, „суперб“ со 10.700 возила, „јети“ со 5.800 возила и

„румстер“ со 2.900 продадени возила. Фабриката, која веќе 20 години му припаѓа на концернот „Фолксваген“, не произведува автомобили само во Чешка, туку и во Кина, Русија, Индија и Украина.

„Џенерал моторс“ вложува две милијарди долари во домашната економија ПОД „ЧАДОР“ 4.000 РАБОТНИ МЕСТА

Најголемиот американски произведувач на автомобили „Џенерал моторс“ (ГМ) најави дека ќе вложи уште две милијарди долари во домашниот пазар, со што ќе обезбеди или ќе сочува четири илјади работни места, благодарение на се поголемата побарувачка за нови модели на компанијата од Детроит. - Вложуваме затоа што сме уверени во натамошниот раст на побарувачката за нашите возила и во стабилизацијата на економијата, изјави извршниот директор на ГБ, Даниел Акерсон, нагласувајќи дека парите ќе бидат инвестирани во модернизација и зголемување на производството во 17 погони во осум американски држави.

Дел од инвестициите ќе оди во зголемување на бројот на работни часови на вработените и во развојот на новите модели. Минатата недела ГМ објави дека профитот на компанијата во првото тримесечие е за три пати зголемен во однос на истиот период минататата година, на 3.15 милијарди долари. Управата на ГМ очекува дека компанијата е на пат да закрепне по финансиската поддршка на американската Влада од над 50 милијарди долари, со која е избегнат банкротот и усвоен е планот за реорганизација во 2009 година. Приходот на ГМ се зголеми за 15 проценти на 36,2 милијарди долари во периодот јануари-март со 4,7 милијарди во истиот периодот минатата година. Оперативниот профит на компанијата во работењето во Северна Америка достигна 2,9 милијарди долари, двојно повеќе отколку пред една година. ГМ објави дека ќе вложи

милиони долари во доградба на фабриките во Толедо и Бовлинг грин, а планот на модернизација на останатите погони може да се очекува во наредните неколку месеци. Во стечајната постапка ГМ затвори поголем број погони, отпушти илјада работници и елиминира четири непрофитабилни стокови марки. Благодарејќи на новите модели, ГМ го зголеми уделот во продажбата на американскиот пазар на 19,6 отсто во април во однос на истиот период лани.

„Арселор Митал“ ја зголеми кварталната добивка за 67 отстоРАСТЕ ПРОДАЖБАТА И ПОКРАЈ РАСТОТ НА ЦЕНАТА

Најголемиот светски производител на челик „Арселор Митал“ (ArcelorMi�al) соопшти декаво првиот квартл од годинава го зголемил чистиот профит за 67 отсто, на 1,07 милијарди долари, додека прометот пораснал за 27 отсто, на 22,18 милијарди долари. Добрите деловни резултати се должат на растот на цената на челикот и на зголемената продажба. Просечната цена, по која компанијата го продаваше челикот, поголема е за седум отсто во првите три месеци од годинава во споредба со истиот период од 2010 година. Производството на железна руда, главна суровина за производство на челикот, е намалено за 6,3 проценти. „Арселор Митал“ очекува дека доставата на челик во вториот квартал и понатаму ќе се зголемува, како и дека ќе порасне побарувачката и цената на челикот.

Компанијата настана со спојување на фирмите „Митал стил“ (steel) на Индиецот Лакшми Митал и западноевропската групација за челик „Арселор“. Во светското производство на челик „Арселор Митал“ има удел од осум отсто.


КОРПОРАЦИСКИ БИЗНИС Приватизиран најголемиот украински оператор за фиксна телефонијаEPIC КУПИ 10 МИЛИОНИ ПРЕТПЛАТНИЦИ

Приватизацијата на најголемиот оператор за фиксна телефонија во Украина „Укртелеком“, и официјално е завршена откако Фондот за државна сопственост со фирмата ЕСУ, филијала на австриската компанија EPIC, потпиша акт за примопредавање на 92,79 отсто акции. Австрискиот ЕСУ за државниот пакет акции во „Укртелеком“ на 10 мај во буџетот на Украина трансферира 10,575 милијарди гривни (1,34 милијарди долари), јавија руските медиуми.

Новиот сопственик „ЕСУ“ беше единствената компанија што достави понуда за купување на државниот пакет акции во „Укртелеком“, заради што Фондот за државна сопственост имаше обврска да ја прифати цената која ја одредија независните експерти. Украинската Влада безуспешно се обидуваше да го приватизира „Укртелеком“ уште кон крајот на 90-те година. Претходната Влада на Јулија Тимошенко планираше делумна приватизација на холдингот, што беше прекината од тогашниот претседтел Виктор Јушченко. „Укртелеком“, компанија што дава услуги во фиксната и мобилната телефонија, како и пристап до Интернет, има повеќе од десет милиони претплатници.

„Волво“ бележи двојно зголемување на заработувачкатаКИНЕСКИОТ „ЏИЛИ“ ГО ПРЕПОРОДИ ПЛАСМАНОТ

Шведската компанија „Волво“ соопшти дека повеќе од двојно ја зголемила заработувачката во првото тримесечие од оваа година на 640 милиони круни (103 милиони долари), во однос на 280 милиони круни во истиот период во 2010 година, според првите официјални резултати објавени, откако компанијата ја презеде кинескиот „Џили“. Компанијата „Џеџијанг Џили Холдинг“, еден од најголемите произведувачи на автомобили,

на почетокот на август минатата година ја купи шевдската фирма од американскиот „Форд“ за 1,8 милијарди долари.

„Групата „Џили“ во рамките на која работи и фирмата „Џили автомобили“ има амбициозни планови за ширење на „Волво“, не само во Кина. „Волво“ имаше големи загуби во периодот на глобалната финансиска криза, но успеа повторно да закпрепне во изминатите година дена, во голема мера благодарение на зголемувањето на побарувачката на теренското возило ХЦ60, кое добро се продава на сите пазари. „Фиат“ понуди унапреден модел „Браво Мајлајф“ Италијански Фиат додаде на моделот Браво нова верзија наречена Браво Мајлаф (Bravo MyLife) со унапредено ниво на опрема и неколку мали измени во изгледот на автомобилот. Само 44.800 возила Браво беа продадени лани, во споредба - Фолксваген Голф кој продаде преку 500.000 автомобили. Моделот Браво би требало да биде заменет со мал теренец во 2013 година, а дотогаш ќе се нуди Браво Мајлаф во сива и црвена боја. Бензиската варијанта има 90 КС и мотор од 1.400 кубни сантиметри и во Италија чини 14.900 евра додека дизел варијантата има 1.600 кубни сантиметри и 120 КС и цена од 17.600 евра.

ТРЕНДОВИ, ПРОГНОЗИ, ДВИЖЕЊА

ОПЕК со непроменета прогноза за побарувачката на нафтаВИСОКИ ЦЕНИ ЗАРАДИ ШПЕКУЛАТИВНИТРГУВАЊА НА БЕРЗИТЕ

Организацијата на земјите извознички на нафта (ОПЕК) деновиве објави непроменета прогноза за растот на глобалната побарувачка на енергенсот во текот на 2011 година, според која се предвидува дневно зголемување на потрошувачката за 1,4 милиони барели на 88,08 милиони барели.

Во текот на 2010 година просечно дневната потрошувачка на нафта се зголеми за 2,1 милиони барели. Во членките на ОПЕК, кои задоволуваат 35 проценти од глобалните потреби на нафта, во април се произведувале во просек по 29 милиони барели „црно злато“, што е за 700.000 барели повеќе во споредба со март, со што се надоместуваа недостигот со прекинот на извоз на енергенсот од Либија. Според прогнозата на ОПЕК, во текот на 2011 година членките на картелот дневно ќе извезуваат по 29,9 милиони барели нафта. Поради кризата во Либија цената на нафта веќе подолг период се одржува на ниво од над 100 долари за барел, иако ОПЕК тврди дека на пазарот нема недостиг на енергенсот. Наспроти високата цена на нафтата експертите не очекуваат ОПЕК на своето заседание на 8 јуни во Виена да донесе одлука за зголемување на дневните квоти за производство на енергенсот, кои се непроменети повеќе од две години. Според ОПЕК, високата цена на нафтата не се должи на недостиг на енергенсот, туку на шпекулативните тргувања на берзите.

Еврокомисијата ќе предложи намалување на цените за телефонски разговори во роамингПОЕФТИНУВАЊЕ ЗА 40 ОТСТО

Европската комисија во следните две до три недели ќе претстави нов закон со кој се предвидува доплнително намалување на цените на услугите на мобилната телефонија при разговори во странство. Според најавите од Брисел, со новиот предлог најдоцна до јули 2014 година цените за разговори во роамниг би требало да се намалат на 0,24 евра по минута од сегашните 0,39 евра, што би претставувало поевтинување за околу 40 отсто. Со предлогот на Еврокомосојата се предвидува и од јули 2016 година цените за разговри во внатрешниот сообраќај и во роаминг во рамките на ЕУ да се изедначат. Се предвидува и намалување на цената на СМС пораките во роаминг од сегашните 0,11 на 0,10 евра. Новиот предлог на Еврокомисијата се очекува да биде усвоен во текот на следниот месец.


ИЗБОР ОД СВЕТСКИОТ ПЕЧАТ Нема повеќе бесплатен ручек во „новиот социјализам“ на КубаМОЖНО(ЛИ) Е ПОВТОРНО ДА НИ ТРГНЕ?

Бесконечен број на работнички кафетерии на овој остров секоја недела служат ручек, и служат ориз, грав и понекогаш и малку мевце за 3,5 милиони Кубанци - односно за една третина од вкупната популација. Во државната економија, каде просечната плата изнесува околу 20 долари, бесплатниот ручек може да биде причина да се појавите на работа.

Но додека практиката за обезбедување топол оброк за работниците на Куба може да изгледа како искрена намера, тоа остава горчлив вкус по неколку децениското служење бесплатен и неиспиративен ручек. Како резултат на ова, системот на работнички кафетерии сега е пред укинување - тоа спаѓа под уште една „бесконечна субвенција и гратис“ од кубанскиот социјализам, кој владата на Кастро повеќе не може да си го дозволи, стои во неодамнешниот текст објавен во списанието „Бабичка“, кое го издава Комунистичкта партија на Куба. Почнувајќи од четврток, владата ќе започне со пробна програма во четири општини, каде на секој вработен за топол оброк ќе му се дава стипендија во кеш. Стипендијата, која изнесува 15 кубански пезоси дневно, или околу 60 центи, е доволно за оброк во некој снек-бар или во ефтин ресторан, и практично ќе ја удвои платата на работниците кои од дома ќе си носат ручек наместо да јадат надвор. Работниците мораат да се појават на работа за да ги добијат парите, со што ќе се подобри нивната ефкасност во земјата која се бори со апстиненција на работните места. Програмата со стипендии ќе се тестира со цел подоцна да биде воведена во целата земја, првенствено за елиминација на бесплатните оброци на повеќето работни места, вели владата. Таквата промена може да има симболични импликации за Куба кои ќе се прошират и надвор од кафетериите. По четврт век владеење на Фидел Кастро со островот, пред тој офцијално да си даде оставка минатата година, кубанскиот социјалистички систем стремеше да ја постави идеологијата и егалитерализмот над ефикасноста, создавајќи серија погодности гарантирани за сите кубанци, често и по цена на квалитетот. Затоа сите работници во државните компании или владините институции без разлика на нивната позиција, чин или приходи, добиваа ист бесплатен ручек, и скоро секое работно место си имаше своја кафетерија, иако можеби до неа постоеше и друга. Оваа пракса за владата создаваше дополнители трошоци за превоз и најмногу зависеше од увезена храна која дополнително ги „пресушуваше“ владините џепови. По заземањето на водството на Куба од неговот брат мнатата година, претседателот Раул Кастро предупредуваше дека деновите на „татковата држава“ се завршени. Кубанскиот систем на субвенции од-лулка-до-гроб едноставно повеќе не е одржлив, рече тој. -Никој, ниту индивидуалците ниту пак државите, можат да трошат повеќе отколку што заработуваат. Два плус два секога се четири, а не пет“, потенцираше Кастро во говорот минатиот август. „Во рамките на нашиот несовршен социјализам, и заради намалувањето на приходите, два плус два често ни излегува дека се три, - рече тој.

Земјата мора да престане да дава гратиси за луѓето на кои тоа не им е потребно, додаде Кастро, и треба да им плаќа на работниците според она што се нарекува „социјалистички принцип“: „Секому според неговите можности, секому според неговиот придонес“. За кубанците ова е јасна порака дека претстојат длабоки реформи како дел од тргнувањето на земјата кон „новиот социјализам“. Додека островот се бори со намалени приходи од намалениот извоз, недостигот од странски инвестиции и скоро 50-годишната економска блокада од страна на САД, и другите камен темелници на кубанскиот систем се ставени под знак прашање. Најзначајниот е следувањето на храна со кое секој жител на островот добива скоро бесплатно количина храна за две недели. Овој систем може да биде заменет со друг со кој наместо традиционалниот програм за социјала за жителите со ниски примања - ќе биде јавно признавање за економските нееднаквости во земјата.

Што се однесува до работничките кафетерии, некои ќе продолжат да служат оброци во кои кубанците ќе можа да ги искористат 15-те пезоси од стипендијата. Но оние кој најверојатно ќе профитираат од новата програма ќе бидат малите претприемачи кои продаваат фастфуд, слатки и друга храна на приватните тезги. -Многумина веќе јадат овде бидејќи не им се допаѓа тоа што им се нуди во кафетериите, - вели Валтер, кој на количка продава кафе, милкшејкови и сендвичи со свинско месо, и тоа неколку блока одалечен од една од владините инститиуции каде вработените наскоро ќе имаат по 15 пезоси дневно повеќе за трошење. -Сигурен сум дека бизнисот наскоро ќе ми тргне на подобро,- вели тој. На слична тезга во близина, убаво облечена и згодна сопственичка која се вика Есперанца во топлото попладен служи сладолед од јагоди и го продава по 3 пезоси за корнет. Продажбата на парче пица за 7 песози опаднал откако владата ја преместила фреквентната автобуска станица која била директно пред нејзината тезга, но таа сепак се надева дека бизнисот повторно ќе и процвета. -Можно е повторно да ни тргне.

(Минеаполис пост)

Мајкрософт го купува Скајп за 8,5 милијарди долари. Всушност, зошто?ВРЕДНА ТЕХНОЛОШКА ИЛИ КОРИСНИЧКАПЕРСПЕКТИВА?

Само по неколку дена откако стигна веста дека Гугл и Фејсбук се заинтересирани за партнерство или можеби и за купување на интернет телефонската компанија Скајп, Мајкрософт објави дека ја купува компанијата за 8,56 милијарди долари - во кеш. Минатата година Скајп објави дека направил обрт од 860 милиони долари од кои имал оперативен профит од 264 милиони долари.

Како и да е, севкупно направил мала загуба од 7 милиони долари, но има и долгорочен долг од 686 милиони долари. Ова е втор пат Скајп да биде купен: откако почна во 2003, во 2005 беше купен од Ибеј за 3,1 милијарди долари. Ибеј подоцна во 2009 го продаде својот мнозински пакет акции на приватна инвестициска групација за 1,2 милијарди долари помалку отколку што плати за Скајп. Купувањето на Скајп е досега најголемо за Мајкрософт и го надминува дури и купувањето на рекламната фирма Ејквентив во 2007 за 6 милијарди долари. Ова изненадува бидејќи историјата на големи купувања на Мајкрософт е измешана. Компанијата за мобилна телефонија Денџер, која го произведе Хиптоп, или подобро позната како конкуренција на Т-мобајл, беше купена во 2008 за околу 500 милиони долари. Резултатот на ова беше катастрофалниот телефон Кин и целосниот неуспех да се интегрира во системот на компанијата. И купувањето на Ејквентив донесе мешани приходи, а Редмонд не успеа да му најде улога на одделот Рејзерфиш пред да го продаде во 2009; Мајкрософт продолжува да не успева да прави профит од онлајн рекламирањето. Мајкрософт во изминативе неколку години бегаше од големи купувања и се вртеше кон малите компании, како организации полесни за менаџирање, што доведе до тоа некои да коментираат дека е ова резултат од тешкотиите по големи купувања. Аквизицијата на Скајп за 7 милијарди ќе покаже дека можеби Редмонд верува дека ги решиле овие проблеми. Сопствениот софтвер на Мајкрософт воочливо се поклопува со Скајп. Виндоус лајф месинџер нуди бесплатни инстант пораки и гласовен и видео чет. Засега него го користат 330 милиони активни корисници секој месец и вообичаено во секој момент онлајн се 40 милиони корисници. Мајкрософт има и друг сличен корпорациски ориентиран систем, Линк 2010 (порано познат како Офис комјуникејшн сервер) кои им овозможува на компаниите да прават сопствени мрежи, во кои ги комбинираат можностите на Лајф месинџер со корпорациските потреби. Технологијата која ја користат двете платформи е иста, овозможувајќи интеорперабилност меѓу Лајф месинџер и Линк. Компанијата исто планира да го интегрира Кинект во Линк за да создаде поприродно виртуелно присуство. Наспроти ова, Скајп има третина од активните корисници: 124 милиони секој месец. Има и неколку истовремени онлајн врски: просечно по 20-30 милиони во секој момент. Нивната можности за инстант месиџинг и гласовни и видео повици се слични на оние во Виндоус лајф месинџер, иако мораме да признаеме се и порафинирани. Иако базата на корисници на Скајп е многу помала од онаа на Виндоус лајф месинџер, сепак има една клучна разлика. Околу 8 милиони корисници на Скајп плаќаат за услугите. Скајп ги интегрира телефонската поврзаност и може да изведе внатрешни (во мрежата) и надворешни (преку други телефонии) телефонски повици; и додека нивните онлајн услуги се бесплатни за користење, овие телефонски поврзувања се плаќаат. Скајп исто така има точки на присуство по целата планета, со што се олеснува купувањето на ефтини телефонски броеви на странски пазари за да се воспостави ефтина меѓународна телефонска врска. Секако дека Скајп има некои вредни нешта. Телефонската инфраструктура ќе биде вреден прилог кон платформата Месинџер/Линк. Може исто добро да се врзе и со Ексчејнџ 2010, кој овозможува интеграција со гласовна пошта. Со додавање на телефонијата на Линк, Ексчејнџ и Лајф месинџер, тоа е секако логичен


ИЗБОР ОД СВЕТСКИОТ ПЕЧАТ

начин да се прошират овие производи. Можеби поавантуристички ќе биде да се интегрира функционалнста на Скајп во Виндоус фон, со што ќе се добие некаков гејм-ченџер. Интегрираната мултинационална ВоИП подршка може потенцијално да биде силна конкуренција на мобилната телефонија. Сепак, колку и ова да излезе добро по крајните корисници, тоа најверојатно ќе послужи само да се доуништи Виндоус фон кој е веќе мртов. Телефонската интеграција со ВоИП во комуникациските производи на Мајкрософт има логика, но нема логика во зделката. Цената по која е направена е феноменална сума да се потроши на компанија која долго време се бори со профитабилноста, и тешко е да се поверува дека е ова најефектниот начин да се обединат телефонијата и ВоИП технологијата. Мајкрософт може да создаде еднаква телефонска структура за многу помалку, како што Гугл прави со Гугл воис.

Исто така, иако Скајп е во многу нешта подобар инстант месиџинг и клиент за гласовни и видео повици од Лајф месинџер, тешко е да се поверува дека е за 7 милијарди долари подобар. Скајп клиент е создаден скоро како малвер, со употреба на комплексна конфузност и техники спротивни на инженерската техника, и ќе биде проблематично за Мајкрософт да исфрли на пазарот нешто што е толку заматено; на крај, клиентот најверојатно ќе мора да биде преработен за да се избегнат конфузности и да се избегнат тешкотиите за менаџирање на мрежи, кои сега Скајп ги има. Дури и пристапот до корисници кои плаќаат е тешко да се оствари. Во условите на договорот стои дека за секој корисник на Скајп, Мајкрософт плаќа по околу 1000 долари. А овие корисници просечно носат профит по 30 долари, под претпоставка дека поголемиот дел од приходот на Скајп доаѓа од претплата и наплата по повик. Тоа е огромен диспаритет. Корисниците на Виндоус лајф месинџер не покажаа заинтересираност да плаќаат, за разлика од 8-те милиони корисници на Скајп, и тоа ќе биде голем предвик да се конвертираат од неплаќачи во плаќачи. Сепак, бидејќи во моментов тие всушност и немаат за што да плаќаат, тешко е да се искористи тоа како факт дека не треба да плаќаат ако нема услуги за кои вреди да плаќаат. Посебно што ќе има голем јаз помеѓу базите на корисници: луѓето не му даваат пари на Скајп наместо на Мајкрософт бидејќи тие сакаат да му плаќаат на Скајп, туку затоа што Мајкрософт просто не продава телефонски услуги како Скајп. А корисниците на Линк веќе плаќаат за услугите, па ќе биде многу полесно да се извлечат понатамошни плаќања од нив за дополнителните услуги. На крај, тешко е да се превиди дали продажбата на Скајп е вредна од технолошка или корисничка перпекстива. Технологијата не е доволно добра и корисниците не се доволно лукративни или бројни за да се оправда сето ова. Но тоа не значи дека нема да се случи - а сликата дека компанијата е сега подалеку од рацете на Гугл или Фејсбук, го прави ова купување просто неодоливо. (wired.com)

Речиси една третина Германци сакаат земјата да ја напушти евро зонатаПЕТ ГЕРМАНСКИ ЗАБЛУДИ ВО ВРСКА СО ЕВРОТО

Речиси една третина Германци сакаат земјата да ја напушти евро зоната и сметаат дека заедничката европска валута е штетна, бидејќи земјите како Грција, Ирска и Португалија живеат од трошокот на германските даночни обврзници, покажуваат резултатите на едно од најновите истражувања на јавното мислење во најсилната економија на Европската унија (ЕУ).

Според друга анкета, големо мнозинство Германци се против гаранција за грчкиот долг, па само еден од петмина смета дека тоа би бил прифатлив потег, 47 отсто сметаат дека би бил „лажен“, додека 33 отсто немаат мислење. Првата грешка е верувањето дека Грците убаво живеат на германски трошок, па високо тиражниот весник „Билд“ во петокот објави листа за 14 привилегии на политичарите и државните службеници во Грција – 16 годишни плати, двојно поголеми пензии, доплата за работа кога е студено. Покрај сите оправдани критики дали е праведно да се суди за една земја за корумпираноста на политичарите и елитата, не може да се каже, посебно ако се има предвид дека Грците во 2010 година драстично штедеа и го намалија буџетскиот дефицит за околу 15 отсто на 10,5, програма која во Германија би значела намалување на буџетот за 125 милијарди евра. Освен тоа, платите во Грција се значително помали од платите во Германија и никој од вработените во Германија не би ја менувал својата работа за истата во Грција. Имено, бидејќи општествениот производ во Грција по жител е за една третина помал од Германија, најмалку за толку се помали и платите. Втора грешка е мислењето дека на Грците би им било подобро без еврото, бидејќи наводно, повторно би ја вовеле драхмата, би ја девалвирале, би привлекле туристи и ефтино би извезувале фета и маслиново масло.

Тоа би било можно, но другите последици би биле катастрофални – земјата повеќе нема да може да ги враќа долговите кои и понатаму ќе бидат во евра и веднаш ќе банкротира. Постои и реална опасност од социјални немири и јуриш на банките за да ги префрлат заштедите во странство, би дошло до распад на финансискиот систем, а странските банки, вклучувајќи ги и германските, би можеле само да ги отпишат грчките долгови. Трета грешка е мислењето дека би

страдале само банките кои шпекулирале. Инаку, германските банки и позајмија на Грција 18 милијарди евра, при што не се во прашање само приватни финансиски институции, туку грчки обврзници имаат и т.н. Ландесбанки кои во добар дел се во државна сопственост, што значи дека во тој случај даночните обврзници во Германија би биле повикани на помош. Четврта грешка се вечните поплаки дека Германија мора да плаќа за се, при што се заборава на сите предности кои ги има таа земја, благодарение на заедничката валута, бидејќи најголемиот дел од извозот – 60 проценти, оди во евро зоната. Освен тоа, благодарение на еврото во Германија полесно се преброди финансиската криза и изминатите години инфлацијата беше помала од било кога. Петтата грешка е мислењето дека е дојден крајот на Европската монетарна унија (ЕМУ), бидејќи ако Германија повторно ја воведе марката, би дошло до голем раст на нејзината вредност, извозот би бил многу поскап и би запрел, а тоа би било крај на позитивниот стопански развој во земјата. Крајот на ЕМУ би имал катастрофални последици – покрај тие кои се очекуваат ќе се појават и многу други последици кои во овој момент не можат да се предвидат, предупредуваат економистите од Институтот за светско стопанство во северниот дел на германскиот град Кил. Иако нема никакви сомнежи дека спасувањето на Грција ќе има своја цена за даночните обврзници во Германија, тоа во секој случај е поефтино од паничното напуштање на еврото.

(Шпигел – Келн)

Анадолските тигри создадоа нова генерација на претприемачиРАСТЕЧКА ТРГОВСКА МРЕЖА НА ТУРЦИЈА

Африка обезбеди живот за Турција кога удри светската финансиска криза, рече Ризанур Мерал:

- А сега, Јужна и Југоисточна Азија и Латинска Америка и помагаат на Турција, и тоа без разлика дали превирањата на Блискиот Исток предизвикаа штета. Мерал, кој е стациониран во Истамбул, е основач и претседател на Таскон, турската конфедерација на бизнисмени и индустријалци основана во 2005, која помогна да се остварат овие трговски врски. Сега имаат 29.000 членови, повеќето средни и мали претријатија, иако 100 од 500-те најголеми турски компании се исто членови на Таскон. Асоцијацијата во 2005 го посвети својот прв голем настан за Африка, дочекувајќи во Истамбул 500 претставници од 31 африканска држава. Сега имаат врски со Руската федерација, Источна и Западна Европа, и со САД; најбрзорастечки региони за нив се регионалните соседи на Турција (сеж до неодамнешните немири), плус Јужна и Југоисточна Азија и Јужна Америка. - Таскон е популарен затоа што се


фокусираме на директните генерации на бизниси, вели Мерал. - Во Анадолија имаме силна производствена структура поставена од „хаџи бабалар“ (постарата генерација која била на аџилак), а сега се тука „краватли огулари“ (нивните синови кои носат западни кравати) и кои се настроени да се шират. Обезбедуваме контакти еден-на-еден за нашите бизнисмени со соодветни партнери надвор, ги водиме во разни земји и тука носиме купувачи за отварање на нови пазари за извоз. Извозот претставува 90 проценти од нивните активности (турски бизнис призводствени и конзументски добра, материјали за градба, намештај, текстил,

машини и тн.). Помал дел од активностите на Таскон вклучуваат и обезбедување работа надвор, но и инвестиции како што расте економијата во Турција. Има уште една причина за популарноста на Таскон меѓу анадолските бизнисмени, вели Мерал: „Ние сме аполитични“. Претходните бизнис асоцијации кои ги привлекуваат традиционалните анадолски бизнисмени беа поврзани со политичките партии. - Аскон беше приспоена кон Меџмедин Ербакан (чија исламистичка Рефах или Партија на добродетелството беше кратко на власт во 1997). Подоцна се појави Мусиад како бизнис група на АКП (актуелната владејачка Партија на правдата и прогресот). Иако иж се приклучивме на АКП на многу нивоа од што корист имаат нашите членови, ние остануваме аполитични. Тоа ни помогна да се прошириме надвор од исламските држави на кои Мусиад првенствнео се фокусираше. Таскон е среќен што може да ја користи мрежата на турскиот религиозен лидер Фетулах Ѓулен, кој има голем успех во отварањето на турски приватни школи низ целиот свет, а не само во муслиманските земји. Постои силна синергија помеѓу претприемничкото движење на Ѓулен и Таскон. Како што ни потврди Мерал: „Имаме корист од мрежата на Ѓулен. Тие се извор на подршка и контакти со пазари и владини претставници во земјите каде Турција често нема официјални врски. Во 53-те држави во Африка, Турција има 25 амбасади“. Во март, Таскон во Гана и Габон ќе одведе голема делегација предводена од претседателот Абдула Ѓул. - Во Габон немаме амбасада, но таму во едно училиште има четири учтели на Ѓулен преку кои можеме да се поврземе и да добиеме локални информации и деловни

контакти. Многу од нашите членови финансиски ги подржуваат училиштата на Ѓулен, вклучувајќи ги и оние во Габон. Сметаме дека овие школи се веќе корисни за Турција, со нивните образовни и високи морални стандарди и успеси на личен развој. Што е со обвинувањата за непресметливоста и недостигот на транспарентност на моќното ѓуленово движење во Турција? Мерал го брани движењето. - Но тоа е транспарентно. Фактот што обезбедува корисна мрежа за Таскон беше ненамерна и, за среќа, со корисни последици. Мерал наведува дека успехот на Таскон се должи на голема среќа. - Еден од членовите на нашиот одбор со право на почетокот ни рече дека треба да го скусиме нашиот фокус и да развиеме подобра стратегија. Така се концентриравме на шансите во странство и се специјализиравме за меѓународни односи. Ова среќно коинцидираше со проактивната политика на АКП и направи побрзо да пораснеме. Ние не сме толку мудри. И она за кое вие велите дека е среќа, јас ќе речам дека е помош од Алах.

(Монд Дипломатик – Париз)

Германија финансира развој на електрични возилаЛИДЕРСКИ АМБИЦИИ ВО НОВАТА ТЕХНОЛОГИЈА

Германската Влада има намера да исплати милијарда долари субвенции во следните две години за да помогне на сопствената индустрија за развој на електрични возила, откако канцеларката Ангела Меркел изјави дека Германија треба да стане пазарен лидер во новата технологија, имајќи го предвид залагањето

до 2020 година да се појават милион возила на домашните патишта. Германската Влада минатата недела расправаше за финансиска поддршка во индустријата врз основ на Национална платформа за електро-мобилност, која ја подготви Националната комисија составена од експерти и препорача такви чекори. Владата ќе разгледува давање на даночни повластици на сопствениците на електрични автомобили, заедно со немонетарни мерки, како што се специјални брзи линии и приоритет во паркирање на такви возила. Стопанскиот магазин „Виртшафтвохе“ во почетокот на месецот пишуваше дека комисијата ќе побара „неколку милијарди евра“ владина поддршка за да обезбеди развој на новата технологија, како круцијален чекор за намалување на емисијата на штетни гасови заедно со намалувањето на зависноста на

увозот на нафта од странство. Меѓутоа, основните два проблема во развојот на новата технологија се производството на батерии со продолжено траење и воспоставување на соодветна инфраструктура неопходна за нивно полнење. - За тоа веќе постојат пилот проекти и тие мора брзо да се развијат, додаде Меркел и потенцира дека до 2030 година на домашните патишта треба да има 6 милиони електрични автомобили.

Германската автомобилска федерација (ВДА) најави дека на овогодишниот Меѓународен саем за автомобили во Франкфурт од 15 до 25 септември ќе доминираат електрични автомобили. Водечкиот светски производител на луксузни возила БМВ најави дека ќе лансира прв целосно електричен градски автомобил во 2013 година, две години порано од планираното. „Дајмлер“ за оваа година најави електрична верзија на мини „смарт“ автомобили, како и верзијата „мерцедес А класа“, а „Фолксваген“ најголем европски производител на возила, очекува да лансира електрично возило во 2013 година. Паралелно со напорите да се забрза развојот на електро возилата, критичарите го обвинуваат Берлин дека ја користи загриженоста за екологијата за да влијае на намалувањето на конкурентноста меѓу производителите, наведувајќи дека субвенциите за набавка на такви возила ќе се движат и до 5.000 евра. Иако повеќето автомобилски компании произведуваат некои електрични модели, за сега нема електро возило кое може сериски да се произведува. Сега електричните автомобили се ограничени на далечина од 100 до 200 километри (60-120 милји) со едно полнење на батеријата. Следниот проблем се самите батерии. Нивното полнење трае и до 10 часа, а по секое полнење нивниот капацитет се намалува, така тие мора да се менуваат секои три години. Конечно, во прашање е нивната цена која е превисока од 600 до 800 евра по киловат час капацитет за полнење.

(Велт ам Зонтаг – Хамбург)

ИЗБОР ОД СВЕТСКИОТ ПЕЧАТ


Назив на Проектот Консултантски услуги

Референца UNDPZ65088

Финансиска референца 03/11 – услуги за планирање

Вид на набавка Услуги

Финансиер УНДП

Земја Хрватска

Објавено на 09.5.2011 година

Краен рок за апликација 30.5. 2011 година

Сектори Земјоделство - рурален развој Управување со програми Јавна администрација Општествени служби

Опис на Проектот Испорака на услуги за планирање, преку состаноци со заинтересирани засегнати страни

Контакт Јасмина Стипула, УНДП, Радничка 41, 10000 Загреб, Хрватска

Назив на Проектот Осигурителни услуги

Референца EBRDZ65077

Финансиска референца 33357


Финансиер ЕБРД

Земја Albania, Armenia, Azerbaijan, Belarus, Bosnia and Herzegovina, Bulgaria, Croa�a, Estonia,Georgia, Hungary, Kazakhstan, Kyrgyz Repub-lic, Latvia, Lithuania, Macedonia, Moldova, Montenegro, Poland, Romania, Russian Fed-era�on, Serbia, Slovakia, Slovenia, Tajikistan,Turkey, Turkmenistan, Ukraine, Uzbekistan



Сектори Финансии- банкарство Управување со програми

Опис на Проектот ЕБРД има намера да ангажира консултанти за помош во подготовка на мониторинг на документацијата на поврзани со проектите на банката

КонтактEBRD Contact Person:Maria Haugh Tel: + 44 20 7338 7185 Fax:+ 44 20 7338 7451E-mail: [email protected]

Назив на Проектот Проект за испорака на социјални услуги (SSDP

Референца WB2091-799/11

Финансиска референца Loan No. 7690-AL, Project Id: P055383


Финансиер Светска банка

Земја Албанија



Сектори Информатичка технологија

Опис на Проектот HARDWARE AND SOFTWARE FOR THE DOCUMENT MANAGEMENT AND ARCHIVING INFORMATION SYSTEM

КонтактContact: Project Coordina�on Unit (PCU).Social Services Delivery Project (SSDP). SOCIAL INSURANCE INSTITUTE (SII). Rr: “Durresit”, Nr.83. Tirana, ALBANIA. Tel/Fax: (355-42) 23-23-31. A�n: Aida Guxho.E-mail: [email protected]. A�: Elma Dogani.E-mail: [email protected]

Назив на проектот MK - Скопје: Телевизиска опрема дополнување

Референца ECZ64424-земји кандидати

Финансиска референца 2011/S 90-145804 (2011/S 72-118635

Вид на набавка Испораки

Финансиер Европска комисија

Земја Македонија



Сектори Телекомуникации

Опис на Проектот Опрема за телевизиска проекција Аудиовидуелна опрема Разна компјутерска опрема

КонтактЈП Македонска Радиотелевизија Бул. Гоце Делчев бб За Лазе Новески Република Македонија 1000 Скопје. Tel. +389 25511786 +389 25511786 . E-mail: [email protected]. Fax +389 23221104 +389 23221104

Назив на Проектот MK - Скопје: media storage and reader de-vices дополнување



Вид на набавка испораки





Сектори Информатичка технологија телекомуникации

Опис на Проектот LOT 1. Produc�on system for recording, videoedi�ng, arrangement, export and programbroadcast LOT 2. Permanent archives for data storage audio-visual material

Контакт ЈП Македонска Радиотелевизија Бул. Гоце Делчев бб За Лазе Новески Република Македонија 1000 Скопје. Tel. +389 25511786 +389 25511786 . E-mail: [email protected]. Fax +389 23221104 +389 23221104

Назив на Проектот MK - Скопје: аудиовизуелна опрема дополнување



Вид на набавка Испорака





МЕЃУНАРОДНИ ТЕНДЕРИ Информации од Фокалната точка при Стопанска комора на Македонија

превземени од системот за тендерски алерт поддржан од Меѓународната организација за Франкофонија


МЕЃУНАРОДНИ ТЕНДЕРИ Информации од Фокалната точка при Стопанска комора на Македонија

превземени од системот за тендерски алерт поддржан од Меѓународната организација за Франкофонија

Сектори Телекомуникации

Опис на Проектот Аудиовизуелна опрема Телевизиски камери

КонтактЈП Македонска Радиотелевизија Бул. Гоце Делчев бб За Лазе Новески Република Македонија 1000 Скопје. Tel. +389 25511786 +389 25511786 . E-mail: [email protected]. Fax +389 23221104 +389 23221104

Назив на Проектот BA - Сараево: ИПА — набавка на опрема за пописот во БиХ во 2011 година Update

Референца EuropeAid/129581/C/SUP/BA

Финансиска референца BGUE-B2010-22.020200-C8-ELARGDELBiH

Вид на набавка Испорака


Земја Босна и Херцеговина



Сектори Информатичка технологија:

Опис на Проектот LOT 1. ICT infrastructure LOT 2. data capture pla�orm

КонтактЕвропска унија, претставувана од Европската комисија во име и за сметка на корисникот Сараево Босна и Херцеговина

Назив на Проектот MK - Скопје:фармацевтски производи


Финансиска референца 2011/S 90-147341

Вид на набавка Испораки





Сектори Здравство

Опис на Проектот Набавка на лекови

КонтактЈЗУ Универзитетска клиника за хематологија Водњанска 17СкопјеA�n: Магде Доковска1000 Скопје Република МакедонијаTel. +389 23111749 +389 23111749 E-mail: [email protected] +389 23111749 +389 23111749

Назив на Проектот РС - Белград: изградба на автопат

Референца EIBZ65147

Финансиска референца 2011/S 91-147353

Вид на набавка Изведбени работи

Финансиер ЕИБ

Земја Србија


Краен рок за апликација 12 .7. 2011 година

Сектори Градежништво - инженеринг

Опис на Проектот Изградба на секцијата Орловача – Стражевица од клучката на Белград секторr B5 (phase I), km 585+867.00 – km 588+916.30

КонтактГордана Станојевиќ, ЈП Путеви Србије, Булевар Краља Аклександра 282 – 11000 Белград, Република Србија, e-mail: [email protected]. Tel. +381 11 30 34 744. Fax. +381 11 30 34 832

Назив на Проектот Проект за рехабилитација на патишта


Финансиска референца Procurement ref: 6384-IFT-37543


Финансиер ЕБРД, ЕИБ, Светска банка

Земја Босна и Херцеговина



Сектори Градежништво-инженеринг

Опис на Проектот LOT 1. Пат M-5 Ласва-Какањj km 0+000- km 4+100 и M-17 Дривуса-Ласва l=3,7 km BA/RRFBH/EBRD/W/ICB/70/11 LOT 2. пат M-5 Врточе-Босански Петровец 4 km 58+700 – km 64+000 и пат M-5 Босански Петровац 4 –Горње Бравско 2 km 0+000 – km 19+300 BA/RRFBH/EBRD/W/ICB/71/11 LOT 3. пат M-5 Горње Бравско 2 – Велагичи km 19+300 – km 40+100 BA/RRFBH/EBRD/W/ICB/72/11 LOT 4. Пат M-6.1 Босанско Грахово 2 – Казанци km 40+000 – km 46+200 BA/RRFBH/EBRD/W/ICB/73/11 LOT 5. пат M- 6.1 Приваљ-Посусје km 75+175 – km 88+700 BA/RRFBH/EBRD/W/ICB/74/11 LOT 6. пат M-16 Порице –Купрес km 22+500– km 33+700 BA/RRFBH/EIB/W/ICB/75/11 LOT 7. пат M-5 Бихач 4 - Рипац, km 0+000– km 30+050 BA/RRFBH/EIB/W/ICB/76/11

КонтактЉубо Правдиќ, директорЈП Цесте Федерације БиХ“Теразија 5471000 СараевоБосна и ХерцеговинаTel. +387 33 250 370 Fax.+387 33 250 400E-mail: [email protected]

Назив на Проектот Проект за енергетска ефикасност на Черкаси


Финансиска референца 6380-IFT-37511


Финансиер ЕБРД

Земја Украина


Краен рок за апликација 5 .7. 2011 година

Сектори Градежништво - инженеринг Енергетика

Опис на Проектот Рехабилитација на топлификацијата бр.17”

КонтактMunicipal Enterprise of District Hea�ng Networks “Cherkasyteplokomunen-ergo”Контакт лице: Mr. Mykola Kulish, PIU Procurement ManagerUkraine, 18000, Cherkasy, O. Dashkovycha Str., 62Tel: +380 472 32 52 20 E-mail: [email protected]

СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈАКонтакт М-р Ацо Спасовски

тел. 3244044

факс.3244088е-маил[email protected]

www.mchamber.mk


САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ

На 27 и 28 мај 2011 година ќе се одржи Првата меѓународна конференција на бизнис-жени од регионот во Предејане во Србија„СО ЗДРУЖЕНИ ЖЕНИ ВО РЕГИОНОТПОБРЗО ВО ЕУ“

Регионалната стопанска комора Лесковец,Република Србија, ќе биде домаќин на Првата меѓународна конференција на бизнис-жени од регионот и на Третата конференција на Асоцијацијата на бизнис-жени на Србија, под мотото “Со здружени жени во регионот побрзо во ЕУ“ (Faster with women in EU). Конференција ќе биде посветена на економската соработка на бизнис-жените од Балканот и земјите-членки на ЕУ. Нејзиното одржување е на 27 и 28 мај 2011 година, во големата сала на мотелот “Предејане “ во Предејане во Република Србија, со почеток во 10:30 часот. Актуелни теми на Конференцијата ќе бидат: европската интеграција, меѓународното вмрежување на жените-претприемачи, бизнис-портал за претприемачи, селски туризам, агробизнис - органско земјоделство, услуги, трговија и маркетинг.

Конференцијата ќе биде дводневна размена на искуства, идеи и знаења. На Конференцијата ќе бидат организирани презентации, трибини на дадените теми, на кои ќе се разговара за тековните проблеми во развојот на претприемништвото. Учесниците ќе имаат можност да ги презентираат своите деловни успеси преку организирана изложба (изложување на штандови на производите и нивна продажба). Во рамките на Конференцијата се планира и модна ревија, за што учесниците кои сакаат нивните производи да учествуваат во модната ревија треба навремено да се пријават. Стопанската комора на Македонија организира заеднички автобуски превоз,a сите ќе бидат сместени во мотелот “Предејане„. Цена за ноќевање со појадок по лице изнесува 1515 дин. Превозот и сместувањето се на товар на учесниците на Конференцијата. Пријавување до 23 мај 2011 година. Агендата и Пријавниот лист може да се превземат од веб - порталот на Стопанската комора на Македонија: www.mchamber.mk

Лица за контакт:

Венера Андриевска Тел:3244037Факс:3244088 [email protected]

Станка ДамјановскаТел: 3244018Факс:3244088 [email protected]

Од 20 до 22 мај 2011 година, информатичка манифестација во Спортскиот центар „Борис Трајковски“ во Скопје„LAN FEST CONFERENCE 2011“

Организаторот Learn, Develop and Manage Ideas (LDMI) Ви ја овозможува Информатичката манифестација „LAN Fest Conference 2011“, единствена сеопфатна манифестација од ваков карактер, што за прв

пат се организира во Македонија и се одржува во мултинаменскиот Спортски центар „Борис Трајковски“ ,од 20 до 22 мај 2011 година.

Во рамките на „LAN Fest Conference 2011“ ќе се одржат: 1. Саем за информациони и комуникациски технологии; 2. конференции, предавања и ИТ-обуки и 3. најголем Дигитален фестивал во ЈИЕ и квалификации за светското првенство во електронски спорт - Кореја 2011. Покрај саемското изложување на штандови, учесниците ќе се претставуваат и со презентации, обуки и конференции. На Саемот ќе се презентираат: - WAN-услуги и опрема - провајдери, TeleExchange простории, менаџирање и безбедност; - LAN и WLAN-решенија и опрема, како и брендови присутни на локалниот ИКТ-пазар; - пасивни и структурни кабелски технологии и производи ; - Е-услуги, софтверски решенија и консултантски услуги; - Outsourcing и кадровски услуги за туѓи пазари; - финансиски софтвер; - водечки дистрибутери и брендови на пазарот на локално ниво (Хардвер и Софтвер); - ИКТ-образование, консултантски услуги и литература; - сателитски и GPS уреди; - производи, интерактивни и иновативни технологии развиени од страна на локалните компании и др. Зошто да присуствувате на „LAN Fest Conference 2011“? • Присуство на единствениот ИКТ-саем во регионот од ваков вид; • можност да најдете технички решенија, производи и услуги кои Ви се потребни на Вам и на Вашиот бизнис; • можност за проширување и зголемување на Вашата информатичка едукација, со преку 80 конференции, обуки и предавања што ќе ги реализираат од министерствата, ИКТ-експерти и фирмите-изложувачи; • преглед на најголемото и најкомплицирано техничко решение од јавен карактер во ЈИЕ, во вредност од 200.000,00 САД долари; • преглед на технологии, услуги и производи кои се нудат од локалните и странските ИКТ-субјекти.

Подетални информации можат да се добијат на www.lanfest.mk

Контакт:LDMI – Learn, Develop and Manage Ideas – Sko-pjeМихаил Чаков 7а/1/1тел: 02 2772 568моб: 078 33 03 03

Раководител на манифестацијата – Лазар Поп Трајков[email protected]

Контакт : Софче ЈовановскаТел: (02) 3244060 Факс:(02) 3244088Call Центар : (02) 15015E-адреса: [email protected]Стопанската комора на Македонија

Од 23 до 25.5.2011 година, во Битола, Хотел „Епинал“ и на 26 и 27.5.2011 година, во Охрид, Хотел „Милениум Палас“ЦИП – БЕСПЛАТНА ОБУКА ЗА КОНКУРЕНТНОСТ И ИНОВАЦИИПочеток од 8:30 часот

Центарот за имплементација на развојни идеи (ЦИРИ) при Стопанската комора на Македонија, во соработка со Европската делегација во Македонија и Министерството за економија, организира серија бесплатни обуки за ЕУ-програмата ЦИП, ЕУ-програмата за конкурентност и иновативност, со осврт врз трите потпрограми (Екоиновации, ИКТ-технологии и Интелигентна енергија) во повеќе градови низ Македонија. Учеството на обуката е бесплатно за членките на Комората. Ве молиме, Вашето учество да го пријавите на следниот контакт: Мелита Михајловска, cip@humandynamics, или на телефон 077 555 641.

Лица за контакт:

Ирена МојсовскаТел: 3244009Факс:3244088i r e n a . m o j s o v s k a @mchamber.mk

Јадранка АризанковскаТел: ++ 389 2 3244038Факс :++ 389 2 [email protected]

На 26 мај 2011 година, во Стопанската комора на Македонија, во 14:30 часот,ПРЕЗЕНТАЦИЈА НА БЕЛГРАДСКИОТ МЕЃУНАРОДЕН САЕМ ЗА ХРАНА И ПИЈАЛАЦИ „CULINARIA FINE FOOD“

Со цел поблиско запознавање со овогодинешното издание на Culinaria Fine Food, од страна на менаџментот на саемскиот организатор, ќе се одржи бесплатна презентација на Саемот, на 26 мај 2011 година во Стопанската комора на Македонија, со почеток во 14:30 часот. Меѓународниот саем за храна и пијалоци „Culinaria Fine Food“ ќе се одржи од 28 до 30 септември 2011 година, во конгресниот Белекспо центар во Белград, Република Србија. „Culinara Fine Food“ е организиран исклучиво како деловен професионален саем. Излагачи на Саемот ќе бидат производители на храна и пијалаци од целиот свет. Се очекуваат купувачи и посетители од Европа, од извозно-увозни трговски куќи и агенти, ресторани, големи синџири на супермаркети и специјализирани работилници за деликатесна храна. Саемот е организиран под покровителство на УСАИД Агробизнис, ГТЗ, Министерството за земјоделство на Србија и Стопанската комора на Србија. Одделни компании ќе се претстават



преку национални павилјони (Италија, Грција, Хрватска, Словенија, Турција ...). Саемскиот концепт овозможува непосредна комуникација и остварување средби меѓу излагачите и домашните и странски купувачи (Lidl, Tesco UK, Globus, Su-preme Group, Ax Food, Horeca , малопродажни трговски синџири, увозници итн.). Ќе бидат организирани дегустации и натпревари на различни национални кујни. Стопанската комора на Македонија ги поканува сите заинтересирани македонски компании да се пријават за учество на бесплатната презентација на саемската манифестација, на којашто ќе бидат наведени условите за организирано учество и посета на Саемот, најдоцна до 23 мај 2011 година.


Влатко СтојановскиТел: 3244004Факс:3244088 [email protected]

Семинар на Крф во Република Грција од 26 до 29 мај 2011 година“КОРПОРАТИВНО УПРАВУВАЊЕ И УПРАВУВАЊЕ СО ОПЕРАТИВЕН РИЗИК”Хотел Messonghi Beach 4*

Со цел запознавање на компаниите и нивните вработени со корпоративното управување и управување со оперативниот ризик и неговото значење, Стопанската комора на Македонија, од 26 - 29 мај 2011 година, организира семинар на тема: „Управување со оперативниот ризик и корпоративното управување“. Хотел Messonghi Beach

Агенда:

1. Управување со оперативниот ризик- Дефинирање на оперативниот ризик и неговото значење;- Видови настани кои може да предизвикаат материјализација наоперативниот ризик;- Систем за управување со оперативниот ризик;- Процес на управување со оперативниот ризик;- Пристапи за утврдување на капиталот потребен за покривање наоперативниот ризик.2. Корпоративно управување- Вовед во корпоративното управување;

- Корпоративно управување visa vi корпоративно раководење;- Управување со корпоративните перформанси на друштвото;- Улогата на органите на управување;- Корпоративното управување и последната финансиска криза.

Предавач: В. проф. д-р Евица Делова Јолевска, Универзитет Американ колеџ – Скопје.Семинарот е наменет за компании, aкционерски друштва, јавни претпријатија и други правни лица.Сите учесници на семинарот ќе добијат соодветен работен материјал и сертификат за учество.Заинтересираните за учество на овој семинар можат да се пријават најдоцна до 21 мај 2011 година.

Ленче ЗиковаТел:3244054Факс:3244088 [email protected]

Анита МитревскаТел: 3244057Факс:3244088 a n i t a . m i t r e v s k a @ mchamber.mk

На 27 мај 2011 година еднодневен семинар“АСПЕКТИ НА УПРАВУВАЊЕТО СО АКЦИОНЕРСКО ДРУШТВО, ГОЛЕМИ ЗДЕЛКИ И ЗДЕЛКИ СО ЗАИНТЕРЕСИРАНА СТРАНА, ТАЈНО ДРУШТВО “Стопанска комора на Македонија, сала 1 на 5-ти кат, од 10:00-15:00 часот

Предавачи: Д-р Зоран Михајлоски, судија во Апелациониот суд во Скопје Д-р Марко Андонов, универзитетски професор при Универзитетот Американ Колеџ -Скопје Со оглед на постојаната актуелност на проблематиката поврзана со управувањето со акционерските друштва, правата и обврските на органите на управување, како и одредени недоречености истакнати пред се` во практиката, потребно е да се обрне внимание на одредени аспекти поврзани со оваа проблематика. Едновремено, би се обрнало внимание и на големите зделки и зделките со заинтересирана страна, како и на концептот на тајно друштво, коишто исто така побудуваат интерес во практиката.

За таа цел, Стопанската комора на Македонија на 27 мај 2011 година организира еднодневен семинар.

ПРОГРАМАСистеми на управување со АД:- основни аспекти на доброто корпоративното управување;- едностепен систем;-одбор на директори;-двостепен систем;-управен одбор;-надзорен одбор.

Правниот статус на деловните лица:- овластување и одговорност на менаџерите;- работно-правниот статус на менаџерите;- правата и обврските на менаџерите согласно ЗТД;- права и обврски на менаџерите согласно ЗРО;- менаџерски договори.

Големи зделки и зделки со заинтересирана страна:-големи зделки и-зделки со заинтересирана страна.

Тајно друштво

Семинарот е наменет за: акционери, органи на управување, правен сектор, секторот за финансии и човечки ресурси и сл.Сите заинтересирани за учество на овој семинар можат да се пријават најдоцна до 23 мај 2011 година.

Контакт: Елизабета Андриевска-ЕфтимоваТел: ++ 389 2 3244074Факс:++ 389 2 3244088Call Центар : (02) 15015E-адреса: be�@mchamber.mk

Контакт: Ленче ЗиковаТел: ++ 389 2 3244054Факс:++ 389 2 3244088Call Центар : (02) 15015E-адреса: [email protected]

Работилница на ДЕТРА Центар и Бизнис-академија СмилевскиПРОМОЦИЈА НА ПАРТНЕРСТВОТОЗА ОРГАНИЗАЦИСКО УЧЕЊЕ(27 мај 2011 година, 12:00 часот, во просториите на БАС)

Во текот на 20-годишното работење во Македонија, во областа на консултантството и обуката на човечки ресурси, ДЕТРА Центар се стекна со богато и разновидно професионално искуство и знаење. За таа цел, ќе се одржи работилница за промоција на Партнерството за организациско учење. Тоа е клучниот фактор кој ќе овозможи новостекнатите индивидуални и групни знаења на вработените да станат компаниска придобивка и да се ставаат во служба на целите на компаниите. Искуството покажа дека токму успешноста во трансферот на новото знаење - споделувањето и складирањето на знаењето во организациската меморија - се од суштинско значење за компаниите-клиенти Истовремено, глобалните трендови се’ повеќе зборуваат за организациско учење и организации кои учат, истакнувајќи дека е дојдено ново време на споделување, наспроти криење на знаењето. Истражувањата го посочуваат организациското учење како врска меѓу ефикасноста на работата на секторот за човечки ресурси и подобрувањето на организациската изведба на компаниите. ДЕТРА Центар и Бизнис-академијата Смилевски вe покануваат на настан на кој ќе се промовира и афирмира Организациското учење и улогата на Одделот за човечки ресурси во огранизациите кои учат. Настанот е осмислен како интерактивна работилница за споделување искуства и ставови за формите на организациско учење во македонските компании. Настанот



ќе го води проф. д-р Цветко Смилевски, промотoр на Организациското учење како академска дисциплина и консултантска практика. Исто така, овој настан ќе биде и најава на долгорочната иницијатива за формирање на Партнерство за oрганизациско

учење со заинтересираните македонски компании. Ова партнерство подразбира здружување околу заедничкиот интерес - организациското учење. Ова партнерство ќе овозможи споделување знаење и искуства и заедничко развивање на применливи форми и стратегии на организациско учење во партнерските организации. Учеството на работилницата е бесплатно и е наменето за менаџери или претставниците од одделот за човечки ресурси.

Маја Смилевска Извршен директор ДЕТРА Центар

Од 28 до 31 мај 2011 година Меѓународен саем за текстил, предива, трикотажа и машини во Република Турција“TEXPO EURASIA 2011’’ ВО ИСТАНБУЛ

* Организирана посета за македонски компании на Саемот со обезбедено бесплатно хотелско сместување!

Во периодот од 28 до 31 мај 2011 година, во Истанбул, Република Турција, ќе се одржат три меѓународни саемски манифестации и тоа: 28. Саем за текстил, ткаење, предива, плетење, везење, трикотажа и машини за текстил „TEXPO EURASIA 2011“; 8. Меѓународен саем за предива „INTERNATIONAL ISTANBUL YARN RAIR“ и Саем за ткаенини „FABRIC EXPO 2011“. Станува збор за еден од поголемите меѓународни саемски манифестации на којашто ќе земат учество голем број реномирани турски и странски компании и производители на: текстилни ткаенини, текстилни предива, трикотажа, машини за шиење, везење, боење и печатење, текстил за домаќинство, теписи и др. Стопанската комора на Македонија, во соработка со овластениот застапник на саемскиот организатор АДОНИС ГРУП, организира посета на македонски компании на саемската манифестација од 28-30 мај 2011 година, со автобуски превоз. Обезбедено е бесплатно сместување, две ноќевања со појадок, трансфери од хотел до саем и бесплатни влезници за саемот.

Сместувањето е во реномиран хотел со 4 или 5 ѕвезди. Посетителот ги покрива патните и административните трошоци кон саемскиот организатор „Адонис“ од 95 евра со автобуски превоз (доколку е со сопствен превоз - 35 евра), како и организационите трошоци кон Комората.

Контакт:



Од 16 - 18.6.2011 година, во Истанбул, Република ТурцијаМеѓународен саем за убавина, козметика и уметнички додатоци “BEAUTY EURASIA 2011’’

Во периодот од 16 до 18 јуни 2011 година, во Истанбул, Република Турција, ќе се одржи реномираната Mеѓународната саемска манифестација за убавина, козметика, и уметнички додатоци “BEAUTY EURASIA 2011’’. Станува збор за еден од поголемите меѓународни саемски манифестации од овој тип на специјализирани дејности на којашто ќе земат учество над 400 реномирани компании од преку 40 земји од Средна Азија, од Балканот, Блискиот Исток, од Северна Африка и земјите од Голфот . На овогодинешното издание на

“BEAUTY EURASIA 2011’’ ќе бидат претставени следниве сектори:.парфеми, дезодоранси, мириси;• боја за козметика;• производи за нега на тело и коса;• опрема и производи за салони за коса;• опрема и производи за салони за убавина;• производи за коса;• производи за нега на кожа;• средства за хигиена;• козметика за бебиња;• алатки за убавина;• пакување;• суровини и репроматеријали;• природни производи и др.

Стопанската комора на Македонија организира посета на македонски компании на саемската манифестација од 15-17 јуни 2011 година. Трошоците за хотелско сместување и превоз паѓаат на товар на пријавените посетители. Стопанската комора на Македонија ги поканува сите заинтересирани македонски компании да се пријават за посета на саемската манифестација. Подетални информации може да се видат на www.beautyeurasia.com .

Контакт:



Од 17-18 јуни 2011 година, Постојна, Република СловенијаМЕЃУНАРОДНА КОНФЕРЕНЦИЈА „СОЦИЈАЛНА ЕКОНОМИЈА = ХУМАНА ЕКОНОМИЈА“

Се` започна со професорот и добитник на Нобеловата награда за мир во 2006 година, Мухамед Јунус, кој раздели 27 американски долари меѓу 40 селани од сиромашно село во Бангладеш за да можат да ги отплатат долговите и да започнат со свој бизнис. Парите му беа вратени наскоро, бизнисите почнаа да се развиваат и се подобри животот во селото. Од тогаш до денес професор Јунус помогна на милиони мали бизнисмени. Тој ја оформи социјалната банка Грамеен, која денеска е присутна низ целиот свет. На оваа меѓународна конференција ќе присуствуваат најблиските соработници на професорот Јунус. На Конференцијата ќе учествуваат реномирани професори и харизматични бизнисмени, посебно жени, кои веќе подолго време се активни во таков вид на компании. Конференцијата ќе понуди интересни предавања и работилници, со примери од Словенија, Италија, Германија и од други држави. Конференцијата ја организира непрофитната организација Клуб на европски жени, со поддршка на Општина Логатец, познатата компанија „Постојнска јама“, во соработка со најблиските соработници на професорот Јунус, кои се активни во компаниите Yunus Social Business Centre и Grameen Crea�ve Labs. На Конференцијата ќе настапат реномирани предавачи и бизнисмени. Цената за учество на Конференцијата изнесува 295 евра/лице (+20% ДДВ). Подетални информации можат да се добијат на телефон: +386 31 606 441 или на: [email protected] или на: h�p://www.cew.si/eng/publica�on.html.

Контакт: Ленче ЗиковаТел: ++ 389 2 3244054 Факс:++ 389 2 3244088Call Центар : (02) 15015E-адреса: [email protected]

Од 8 до 10 септември 2011 година во Пекинг, КинаСАЕМ ЗА АВТОДЕЛОВИ CIAPE (China Interna-�onal Auto Parts Expo)

Од страна на Канцеларијата за економски и трговски односи на Амбасадата на НР Кина, Стопанската комора на Македонија е информирана е дека од 8 до 10 септември 2011 година во Пекинг, Кина, ќе се одржи 5. Саем CIAPE (China Interna�onal AutoParts Expo). На Саемот ќе се презентираат најеминентните производители, купувачи и корисници на автоделови, електроника, автогалантерија од Кина и регионот. Минатата година на Саемот учествуваа 1.356 компании од 122 земји, а истиот беше посетен од околу 50.000 посетители. Доколку има заинтересирани компании да го посетат Саемот CIAPE, организаторот ги покрива трошоците за две ноќевања во хотел, како и трошоците за транспорт од хотелот до местото на одржување на Саемот. Исто така, организаторот зема обврска да договори средби со најмалку


10 кинески компании со македонските компании-посетители на CIAPE. Подетални информации за посета на Саемот може да се добијат во Стопанската комора на Македонија или во Канцеларијата на економски и трговски односи на Амбасадата на НР Кина ( e-mail: [email protected], тел.: 02 3069-658 и 02 3069 668). Заинтересираните за посета на Саемот можат да се регистрираат на веб-страницата www.iapechina.com, најдоцна до 10 август 2011 година.

Контакт:Војкан НиколовскиТел.: 02 3244 068Факс: 02 3244 088Call Центар : (02) [email protected]

Од 4 до 13 ноември 2011 година во ШвајцаријаСАЕМ ЗА ХРАНА И ПИЈАЛАЦИ„COMPTOIR BROYARD” ВО ПАЈЕРН * Доколку постои интерес за настап на македонски компании, Управниот комитет на Саемот во Пајерн, ќе ја прифати Р. Македонија како земја-партнер на овогодинешниот саем и на македонските компании ќе им ги понуди специјални повластени услови за настап Во периодот од 4 до 13 ноември 2011 година, Стопанската комора на Македонија, организира учество на македонски компании на 6. Регионална саемска манифестација за храна и пијалаци „COMPTOIR BROYARD” во Пајерн, Швајцарија. Доколку постои интерес за настап на македонски компании, Управниот комитет на Саемот во Пајерн, ќе ја прифати Р. Македонија како земја-партнер на овогодинешниот саем и на македонските компании ќе им ги понуди следните услови: бесплатен неуреден изложбен простор од 80м2, со можност за негово проширување; во еден од рестораните, простор од околу 200 м2, кој ќе биде определен за промоција на македонски специјалитети и пијалаци; за лицата кои ќе бидат ангажирани во ресторанот (двајца готвачи и 2 келнера, облечени во народна носија), бесплатно сместување и храна; за лицата кои ќе бидат присутни на штандот во текот на целата саемска манифестација,ќе има голем попуст за хотелското сместување и храна (истите ќе бидат околу 60 франци дневно). „COMPTOIR BROYARD“ е една од најголемите специјализирани регионални саемски манифестации во Пајерн и клучно место каде се среќаваат многубројни производители и трговци од областа на прехраната и пијалаците и тоа:месо и месни производи, опрема за месна ндустрија и месарници;млеко и млечни производи;риба;какао, бонбони, чоколади, сладолед;брашно и производи од брашно;диетална, макробиотичка храна;производители на здрава, био и органска храна;пакување (хартија, фолија, пластика);конзервирана храна;природна минерална и изворска вода;безалкохолни и енергетски пијалаци;сокови, сирупи и екстрати;пиво, суровини и опрема за индустријата за

пиво;вина од сите винарски земји и региони;вински и овошни ликери, овошни и други ракии;јаки алкохолни пијалаци, опрема и машини за производство;опрема и машини за винарство. Програмата на „COMPTOIR BROYARD” во Пајерн, Швајцарија, покрај промоција на производителите на храна и пијалаци, нивно дегустирање и продавање, нуди и можност за учество и во други програмски содржини. Целта на оваа заедничка соработка е промоција и изнаоѓање деловни можности за македонските компании кои се занимаваат со производство и продажба на производи и услуги од областа на прехранбената индустрија. Саемската регионална манифестација „COMPTOIR BROYARD”, претежно е наменета за производители на храна, пијалаци (алкохолни и безалкохолни), туристички агенции, хотелско-угостителски објекти, производители на здрава, био и органска храна. Стопанската комора на Македонија ги поканува сите заинтересирани македонски компании својот интерес за учество за излагање на Саемската регионална манифестација „COMPTOIR BROYARD” во Пајерн, Швајцарија, да го пријават најдоцна до 1 јуни 2011 година.

Контакт: Венера Андриевскател:3244037; факс:[email protected]

Билјана Пеева-ЃуриќТел: (02) 3244034; Факс:(02) 3244088Call Центар : (02) [email protected]

На 26 мај 2011 година семинар на тема:ПРИМЕНА НА ЗАКОНОТ ЗА УПРАВУВАЊЕ СО ПАКУВАЊЕ И ОТПАД ОД ПАКУВАЊЕСтопанска комора на Македонија10:30 часот, сала I, V кат Поаѓајќи од потребата за успешна практична примена на регулативата за пакување и отпад од пакување, значајна од аспект на квалитетно управување со отпад и заштита на животната средина, Асоцијацијата на секундарни суровини и рециклатори при Стопанската комора на Македонија, во рамките на Проектот Euro-pean Enterprise Network (www.een.mk)- EI-ICM, организира советување за Примената на Законот за управување со пакување и отпад од пакување. На советувањето ќе бидат презентирани законската рамка за управување со пакување и отпад од пакување, подзаконските документи, досегашните и идни активности на субјектите за успешна примена на предметната регулатива. Учесници на советувањето, покрај стопанските субјекти ќе бидат и претставници на Министерството за животна средина и просторно планирање, фирмата за менаџирање на процесот на третирање на амбалажниот отпад и другите инволвирани субјекти. Заинтересираните своето учество можат да го најават до 23 мај 2011 година.

Контакт: Зорица МешковаТел: ++ 389 2 3244019Факс:++ 389 2 3244088Call Центар : (02) 15015E-адреса: [email protected]

Контакт : Сашо ДеспотовскиТел: (02) 3244000Факс:(02) 3244088Call Центар : (02) 15015E-адреса: [email protected]

Од 2 до 4 јуни 2011 година Меѓународен саем за спорт, лов, стрелаштво, риболов и опрема за кампување во Република Трција„BURSA NATURE, HUNTING 2011“* Организирана посета на саемот со обезбедено бесплатно хотелско сместување.

Во периодот од 2 до 6 јуни 2011 година, во Бурса, Република Турција, ќе се одржи 3. Меѓународен саем за спорт, лов, стрелаштво, риболов и опрема за кампување „BURSA NATURE, HUNTING 2011“. На Саемот ќе бидат претставени следниве производи, дисциплини и отворени спортски активности:• јавање, нуркање и костими за нуркање, скијање на вода, планинарење, голф;• лов и опрема за лов (огнено оружје, античко огнено оружје, пушки за лов, пиштоли, патрони и муниција, лак и стрела и др.);• ножеви и алатки (џебни ножеви и ножеви за лов);• кучиња за лов (ветеринарни служби, кафези, храна и куќички за кучиња);• риболов и опрема за риболов (храна и производи за риболов, рибарски алишта);• надзор, помагала и електронски помагала (радари, компаси, опрема за навигација, двогледи, фотографска опрема, ламби, факели);• теренски возила, велосипеди, возила за лов, јахти, чамци, додатоци за лов (витамини, минерали, спортска храна);• спортски часовници, часовници за нуркање, фитнес часовници и др.Стопанската комора на Македонија, во соработка со овластениот застапник на саемскиот организатор „Адонис Груп“, организира посета со автобуски превоз на саемската манифестација од 2-4 јуни 2011 година. Обезбедено е бесплатно сместување, две ноќевања со појадок, трансфери од хотел до саем, трансфери при авионски превоз и бесплатни влезници за Саемот.Сместувањето е во реномиран хотел со 4 или 5 ѕвезди. Посетителот ги покрива патните и административни трошоци за саемскиот организатор „Адонис“ воизнос од 95 евра по лице, со автобус (доколку е со сопствен превоз 35 евра административни трошоци за лице), како и организационите трошоци кон Комората.Стопанската комора на Македонија ги поканува сите заинтересирани македонските компании, спортски здруженија, ловечки друштва и поединци да се пријават за посета на саемската манифестација најдоцна до 26 мај 2011 година.Контакт: Влатко СтојановскиТел: (02) 3244004Факс:(02) 3244088Call Центар : (02) 15015E-адреса: [email protected]

Контакт: Венера АндриевскаТел: ++ 389 2 3244037Факс:++ 389 2 3244088Call Центар : (02) 15015E-адреса: [email protected]



Германска туристичка агенција сака да соработува со туристички агенции од

Република Македонија за организирање патувања во Росток и Варнемунде, како и

организирање туристички групи од Росток во Македонија.

Валидност до: 17.7.2011 година

Македонска компанија бара партнери за соработка во Европската унија за извоз на

работна облека.Валидност до: 18.12.2011 година

Компанија од Србија бара соработка со производители на зеленчук и овошје во

Република Македонија за извоз во Србија.Валидност до: 21.5.2011 година

Чешка компанија нуди приколки за транспорт на дрво и платформи за

автомобили.Валидност до: 24.6.2011 година

Турска компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на акрилни, волнени и други предива.


Турска компанија бара да увезува јагнешка, овча и говедска кожа од Република

Македонија.Валидност до: 16.12.2011 година

Компанија од Грција бара застапник за продажба на машки чевли во Република


Компанија од Хрватска бара партнери за соработка во Република Македонија за пласман на лекови, козметика, чаеви и

средства за општа употреба.Валидност до: 3.9.2011 година

Компанија од Србија бара соработка со фирми од Република Македонија кои имаат

потреба за индустриски производи во областа на преработки на дрво, пластика и

метали.Валидност до: 4.12.2011 година

Компанија од Белгија специјализирана за дизајн, производство, трансформација и маркетинг на високомоделирани гумени и полиуретански технички делови бара

партнери во Република Македонија.Валидност до: 8.8.2011 година

Компанија од Црна Гора е заинтересирана за купување на овошни садници (ziziphus

jujuba), набавка на саксии за цвеќе, компост, пестициди, како и да ангажира сезонски работници од Република Македонија за

работа во пластеници во Подгорица.Валидност до: 18.12.2011 година

Грчка компанија бара соработка со компании од Република Македонија во областа на заштеда на енергија преку соларни

системи, воспоставување на системи за ладење, греење и осветлување во станбени,

комерцијални и индустриски објекти.Валидност до: 28.6.2011 година

Компанија од Англија бара соработка со производители на керамиди од Република


Турска компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на

електронски мерни инструменти кои се употребуваат во медицината и лаборатории,

инкубатори, стерилизатори, дестилатори, миксери, апарати за дестилирање

вода,опрема за фототерапија.Валидност до: 1.7.2011 година

Романска компанија бара да откупува македонско вино за потребите во 2011

година - 5.000.000 литри бело и црвено виносо следните карактеристики: а) бело вино околу 2.000.000 литри ферментирано, но

под контролирана температура свежо, богато по вкус ,арома и мирис минимум 11,5% алкохол; б) црно вино 3.000.000

литри, индекс на бојата најмалку 7-8 поени, минимум 11,5% алкохол. Бараат достава на мостри и по анализа на мострите од нивна

страна, заинтересирани се да ги посетат сите винарии за идна соработка.

Валидност до:2.12.2011 година

Компанија од Србија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на заштитна опрема ХТЗ, ракавици, одела,

заштитни чизми, заштитни одела против хемикалии и др.


Компанија од Турција бара застапник за пласман на кожни гарнитури за дневна соба

во Република Македонија.Валидност до: 10.9.2011 година

Компанија од Унгарија е заинтересирана да соработува со македонски компании од

областа на текстилната индустрија.Валидност до: 10.9.2011 година

Компанија од Грција бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на производи за домаќинство, вклучувајќи

мебел, декоративни материјали, порцелански елементи и слично, како и

надворешни и внатрешни месингани тела за осветлување.


Компанија од Србија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на

комбајн за берење пченка на база на трактор MTZ-1523.


Компанија од Унгарија бара дистрибутер во Република Македонија на пластични

фитинзи за цевки, апарати за заварување, спојки за цевки, резервоари, базени.


Компанија од Унгарија бара соработка со трговци во Република Македонија за

пласман на хартиени производи за лична хигиена.


Компанија од Унгарија бара соработка со винарски визби за пласман на дрвени

буриња во Република Македонија.Валидност до: 11.12.2011 година

Компанија од Унгарија бара соработка во областа на управување со отпад во

Република Македонија.Валидност до: 11.9.2011 година

Компанија од Босна и Херцеговина бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на разводници и разводни кутии.


Компанија од Босна и Херцеговина нуди топлотни котли на палети,ТК и ТКВ-

топловодни котли и комбинирани бојлери.Валидност до: 13.9.2011 година

Компанија од Босна и Херцеговина нуди машини за свиткување челични конструкции, хидраулична машина за мотање лим, специјална машина за

свиткување цевки.Валидност до: 13.9.2011 година

Грчка компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на

пластични црева.Валидност до: 16.9.2011 година

Македонска компанија е заинтересирана да пласира дрвени трупци од орев и од костен

во Италија.Валидност до: 16.9.2011 година

Винарска визба од Србија е заинтересирана за соработка со македонски винарски

визби за заедничко вложување во откуп на рефусно вино и негово пакување во винарницата во Србија, како и откуп на

250.000 килограми грозје во екот на бербата.Валидност до:16.9.2011 година

Компанија од Пакистан бара да откупи користени машини за производство на

текстил.Валидност до: 16.9.2011 година

Ова е само дел од богатата Понуда и побарувачка на Стопанската комора на Македонија што може да се превземе

од нејзиниот веб порталwww.mchamber.mk

Контакт:Мирјана Коцева

Е-адреса: [email protected]Тел:3244-035; Факс: 3244-088

ПОНУДА - ПОБАРУВАЧКА

тел: : (02) 3244036факс: (02) 3244088

[email protected]Главен и одговорен уредник, Саво Пејчиновски

Documents

Бизнис ИНФО број 54 од 19.05.2011 година