Улаанбаатар хотын Агаарын Бохирдол

Өнөөгийн нөхцөл байдал болон Бууруулах Үйл

ажиллагааны үр дүнд хийсэн урьдчилсан үнэлгээ Хэлэлцүүлгийн баримт бичиг (2009оны 12-р сар)

2010 оны 3-р сарын 2

Галиус Ж. Драугелис, Эрчим хүчний ахлах мэргэжилтэн, Дэлхийн банк

2

2

Улаанбаатар хот дэлхийд хамгийн хүйтэн нийслэл ч гэлээ …….хамгийн их бохирдолтой байх албагүй юм

УЛААНБААТАР Цэвэр Агаар Хөтөлбөр

3

3

Хятад болон Монгол улсын агаарын бохирдолын (PM10) агууламжыг бусад хотуудтай харьцуулбал /2005-2008/

(2000-2005).

УБ2008-09

UB

4

4

УБ хотын агаарын бохирдол ба ОУ-ын стандарт

PM2.5 PM10 PM10 PM2.5 PM10

Annual Average

24 Hour Daily Average

Annual Average

24 Hour Daily Average

Hourly average

Hourly average

Max. hourly

Measured PM concentrations in UB (all numbers in µg/m3)

2006 1412007 157 600 1700

2008 279

November 17-22, 2008 max. 350 max. 600 2300 1300 2500

Guidelines, Standards, Limit values (all numbers in µg/m3)

Mongolian AQS

WHO Guidelines (2005)

25

10

50

25

50

20

100

50 Notes

WHO Interim Targets 1/ 7 days above 35 per year is allowed.

IT-1 35 75 70 150 2/ 35 days above 50 per

IT-2 25 50 50 100 year is allowed.IT-3 15 37.5 30 75 3/ To be met by 2010

USEPA Air Quality Standards (2006)

15 351/ - 150 4/ To be met by 2020

EU Limit Values 253/ - 40 502/

204/

5

5

Хэлэлцүүлгийн баримт бичгийн Үр дүн

Өвлийн улиралд бохирдол хамгийн их @ тоосонцорын

агууламж 50%

Шалтгаан нь хүйтэн нөхцөлд гал асаах болон түлшийг нэмэх

үед

АХБ/ДБ –ны техникийн туслалцаагаар асаах үеийн хүндрэлийг

судлан үзэх болно

Бохирдлын бууруулах хөтөлбөр ямар байвал үр дүнтэй болох вэ ?

6

6

0

40

80

120

160

200

240

2007 Ger stoves HOBs Power Plants Suspended dust

all 4 sectors

Highest annual average km2 cell concentration PM10

-30 %

-50 %

-80 %

WHO, Guideline

WHO, IT1

Mongolian AQ standard

µg/

m3

2007 situation at the given emission reductions

0

20

40

60

80

100

120

2007 Ger stoves HOBs Power Plants Suspended dust

all 4 sectors

Highest annual average km2 cell concentration PM2.5

-30 %

-50 %

-80 %

WHO, Guideline

WHO, IT1

Mongolian AQ standard

µg/

m3

2007 situation at the given emission reductions

Урьдчилсан тооцоо

Гэр хороололоос ялгарах

бохирдлыг 50%

бууруулахад л:

жилийн дундаж

тоосонцорын/PM10

/агууламж 33%

Жилд $19 - $38 сая

ам.доллар өртөг бүхий

эрүүл мэндийн хохирлоос

сэргийлнэ

7

Хяналт ба Эрүүл Мэндэд Үзүүлэх Нөлөөллийн Суурь Судалгаа

Судалгааны явц- Агаарын чанар хэсэг

(i) Тоосонцорын хяналтын тогтолцоог ашиглаж байгаа төхөөрөмжийг (янз

бүрийн байгууллага : УЦОХГазар, МУИС, БОТөв Лаб/УБ АЧанарын алба)

ашиглан байгуулсан

(ii) УБ хотыг тойруулан хяналтын багаж байрлуулах (тухайлбал., гэр

хороололын орчимд урьд хяналт тавьж байгаагүй).

(iii) Цаашид шинээр (ГТХАН) байгуулах хяналтын цэгийн мэдээллэлтэй

харьцуулан судлах

(iv) Агаарын чанар болон эрүүл мэндийн салбарын байгууллагын үйл

ажиллагааны уялдааг зохицуулах үүрэг бүхий удирдах зөвлөлийг

байгуулж, БОАЖЯамны Дэд сайд удирдана

8

8

Судалгааны Дизайн болон Агаарын чанарын Үр Дүн: 2008/6- 2009/6.

8 AMHIB Stations

Site

No

Site name PM2.5 PM10

2 NRC 96.7 253.3

3 Zuun ail 296.3 557.5

4 6 Buudal 365.2 -

6 3 khoroolol - 355.4

7 Bayanhoshuu 617.6 -

8 Airport 297.1 -

Average 5-6 stations 334.6 388.7

9

9

Хэлэлцүүлгийн баримт бичгийн урьдчилсан үр дүн

10

10

Хэлэлцүүлгийн баримт бичгийн урьдчилсан үр дүн

Modeled Annual Avg.

PM10 , 2007

Агаарын Чанар ба Эрүүл Мэндийн Нөлөөлөл Суурь Судалгааны Урьдчилсан Үр Дүн

• АЧХЭМҮНСС төсөл – Эрүүл мэндийн нөлөөлөл хэсэг:

• Агаарын чанарын хяналтын цэгтэй хамгийн ойрхон эмнэлэг болон ойролцоо байгаа ЭМ-ийн 1,2-р шатны эмнэлэг олох

• Агаарын замын болон зүрх судасны өвчтэй өвчтний талаарх судалгааг хийсэн. Суурь судалгааны хугацаанд оройлцоогоор 55,000 тэмдэглэл хийгдсэн байна.

• Агаарын замын (АЗ)болон зүрх судасны(ЗС) өвчлөлөөр эмнэлэгт үзүүлсэн тохиолдолыг агаарын бохирдолын агууламжтай харьцуулсан.

11

11

12

12

АЧЭМНСС: Хяналтын станц, өрхийн эмнэлэг, 1-р болон 2-р шатлалын эмнэлэг байрлал

Stationary sites & primary level hospitalsMobile sites & primary level hospitalsTertiary level of hospitalsSecondary level of hospitals

Season Primary level Secondary level Tertiary level Total

Summer 3780

16.9%

4415

17.2%

1488

22.1%

9683

17.7%

Autumn 5903

26.4%

5450

21.3%

1226

18.2%

12579

23.0%

Winter 4416

19.7%

8869

34.6%

1810

26.9%

15095

27.6%

Spring 8267

37.0%

6891

26.9%

2210

32.8%

17368

31.7%

Total 22366 25625 6734 54725

АЧЭМНСС : Эрүүл мэндэд үзүүлж буй нөлөөллийн судалгааны урьдчилсан үр дүн

• Өвлийн саруудад тохиолдох АЗ-ын өвчлөлийн 50 хувь нь агаарын бохирдолоос гаралтай

• Гэр хороолол дахь АЗ-ын өвчлөл болон ЗС-ны өвчлөлийн хувь хотын төвөөс харьцангуй их (агаарын бохирдол ядуу иргэдэд хамгийн ихээр нөлөөлж байна).

• (Тооцоолж байсанчлан), АЗ-ын болон ЗС-ны өвчлөлөд PM2.5

нөлөө PM10 аас илүү байна

• Судалгааны үр дүнг ОУ шинжээч /АНУ, Калифорин мужын БО Хамгаалаах Байгууллага/ хянаж үзэж байна

13

13

АЧЭМНСС : Бусад бүрэлдэхүүн хэсэг

Эдийн засгийн үнэлгээ болон эрүүл мэндийн эрсдэлийг бууруулах зорилгоор Төлөх боломжит түвшин (ТБТ)тодорхойлсон

• Төлөх боломжит түвшин (ТБТ) тодорхойлох зорилгоор нийт 600 өрхийн судалгаа хийсэн. Судалгааг Нийгмийн эрүүл мэндийн хүрээлэн RFF дэмжлэгтэйгээр гүйцэтгэсэн. Дүн шинжилгээг удахгуй дуусгана.

• Сайжруулах :(i) тоосонцорын улмаас эрүүл мэндэд үзүүлэх хохирол болон тодорхой арга хэмжээ авснаар тохиолдолын буурсан тоог тооцоолох (ii) эрүүл мэндэд үзүүлэх хохирол болон загварчлалаар бохирдлыг бууруулснаар гарах эрүүл мэндийн зардлын бууралтын тооцоо

14

14

АЧЭМНСС : Эрүүл мэндэд үзүүлж буй нөлөөллийн судалгааны урьдчилсан үр дүн: Эрүүл мэндэд үзүүлэх хохирол болон тохиолдлоос зайлсхийх

15

15

УБ-ын тоосонцорын улмаас гарах эрүүл мэндийн хохирол ба арга хэмжээ авч

хэрэгжүүлсний үр дүнд гарах тохиолдлын бууралтын хэмжээ

(жилийн тохиолдол бүр)Нас

баралтын

бүх тохилдол

(архаг)

Архаг Бронхит Эмнэлэгт хэвтсэн

(АЗ өвчин)

Эмнэлэгт хэвтсэн

(ЗС)

2007 (current health damage) 614 379 735 448

80% in all 504 308 664 406

30% in all 129 107 245 151

50% in all 244 184 411 252

30% Ger stoves / 80% HOB 146 119 271 167

80% Ger stoves / 30% HOB 308 220 487 299

30% Ger stoves 83 71 165 102

50% Ger stoves 149 121 277 170

80% Ger stoves 273 201 446 274

30% HOB 18 16 39 24

50% HOB 31 28 65 40

80% HOB 51 45 104 65

30% Power Plants 1 1 1 1

50% Power Plants 1 1 2 1

80% Power Plants 2 1 3 2

30% Suspended dust 18 16 38 23

50% Suspended dust 30 27 63 39

80% Suspended dust 49 43 101 62

Урьдчилсан дүгнэлт: Эрүүл мэндэд учирах хохирлын зардал ба түүнээс зайлсхийх зардал

16

16

0

20

40

60

80

100

120

140

160

Estimated Health Damage Costs and Avoided Health Costs from Simulated Emissions Reductions in 4 Source Sectors , preliminary 2007 (in million US dollars)

17

17

Үндэсний Хорооны Үйл ажиллагаа

УБ хотын агаарын бохирдолыг бууруулах

сайн хөтөлбөр боловсруулах хөрөнгө

олох болон хандивлагчдын хамтын

ажиллагааг сайжруулах зорилгоор өргөн

хүрээний хөрөнгө, нөөцийг бий болгох

МСС, АХБ, ЖАЙКА, ЕСБХБ, ГТХАН, Франц,

Голланд, Солонгос, НҮБАХХ, ДБ, зэрэг

байгууллагууд шууд болон шууд бус

аргаар хөтөлбөрийг дэмжиж байна

ДБ-ны Цэвэр агаар хөтөлбөр

Дээрх 2 санаачлагыг дэмжих

АЧХЭМҮНСС

ДБ цаашид техникийн туслалцаа болон

зохицуулалтыг удирдах ажлыг

хэрэгжүүлнэ

18

18

ҮЗ хорооны сүүлийн уулзалтын үр дүн ( 2009 он 6-р сар )

Хандивлагч нартай 2 талын уулзалтыг үргэлжлүүлэн хийх

ЕСБХБ: CAI: түлш- зуухны туршилт, түлшийг солих, эрх зүйн орчин

АХБ: Цэвэр Агаар ТA ($500,000)

Гэр хорооллын халаалтыг цэвэр аргаар хангах

ЖАЙКА : Агаарын бохирдолын дүн шинжилгээний чадавхийг

бэхжүүлэх

АНУ MCC: Эрчим хүчний үр ашиг ба Байгаль Орчин төсөл ($30 сая)

Үр дүн: $32 сая орчим хөрөнгө бий болсон

ОУХА-аас Цэвэр Агаар Төсөлд нэмэлт 15 сая ам.доллар зарцуулах эцсийн

шийдийг дараагийн ДБ/ Монгол улсын түншлэлийн стртеги баримт бичигт

нотлох болно