پزشکی مبتنی بر شواهد )مدارک( و

سواد اطالعاتی: سیستمهای بازیابی اطالعات

Evidence Based Medicine (EBM) and

Information literacy: Information Retrieval systems

Dr. Ali M. HadianfardFaculty member of AJUMS

http://www.alihadianfard.info/download.html

Further reading

– Biomedical informatics computer applications in health care and

biomedicine (3rd edition), Edward H. Shortliffe, 2006 (chapter 19).

– Medical Informatics Knowledge Management and Data Mining in

Biomedicine, Hsinchun Chen, Sherrilynne S. Fuller, Carol Friedman, William

Hersh, 2005 (chapter 9)

تعریف& پزشکی مبتنی بر شواهددر پزشکی تأکید دارد.استانداردهای سواد اطالعاتی به کاربرد

عرصه پزشکی اس$ت. درتفكر انتقادی مصداق

در روش$های علمی )مدارک( حاص$ل$ از شواه$داس$تفاده منتقدان$ه از اس$ت پزشک$ی گیریهای سیست$ماتیک .تص$میم بررس$ی (Systematic

Review)

The growing quantity of clinical information available in Information Retrieval

(IR) systems and digital libraries requires new approaches to select that which

is best to use for clinical decisions.در فرآین$د تشخی$ص و درمان اس$تفاده از نتای$ج حاصل از تحقیقات

شود. تجربیات شخصی علمی با کیفیت، جایگزین

Published studies are useful for several reasons

• A published report about an uncommon disease usually reflects a much larger experience with the disease than most clinicians see in a lifetime in practice.

• Statistical analyses in published studies may organize the findings in a form that is useful for decision making.

• Published studies often report prevalence, which is the frequency of an event in a population of patients at a specified instant in time.

تعریف سواد اطالعاتیگفته& می شد.آشنایی با کتابخانه در گذشته به آن

از اط&العات از انواع گوناگون استفاده و ارزیاب&ی، دس&تیابی توانای&یمنابع است.

مجموع&ه مهارت های&ی اس&ت ک&ه فر&د را قادر می س&ازد نیاز اطالعاتی خود را تشخی&ص ده&د، ب&ا شناس&ایی مناب&ع اط&العات&ی موجود ب&ه& تدوین روش جس&تجو در ای&ن مناب&ع پرداخت&ه و پ&س از انجام جستجو اط&العات تولی&د اطالعات جدید ب&ه& منظور ارزیاب&ی کرده و را آمده ب&ه& دس&ت

پیوند الزم بین اطالعات جدید را با دانش قبلی خود برقرار سازد.

استانداردهای سواد اطالعاتینیاز 1( مورد اطالعات نوع و میزان تعیی&ن اطالعات، ب&ه )تعیین نیاز

موضوع، بیان مسأله، اهداف و سئواالت(

)روشهای پژوه&ش و اس&تراتژی جستجوی کس&ب اطالعات مورد نیاز 2(اطالعات(

اطالعات 3( تلفیق و اطالعات&ی مناب&ع و اطالعات ارزیاب&ی توانای&ی خود ارزش&ی نظام و دانش&ی شالوده در و برگزیده )بررسی

استفاده از متون، تجزیه و تحلیل، بحث و بررسی و نتیجه گیری(

اطالعات 4( تهیه س&ازماندهی مث&ل اطالعات منطق&ی توال&ی و )ترتی&ب فهرست مطالب، تولید اثر جدید(

)بکار بستن نتایج ، برنامه ریزی(توانایی استفاده از اطالعات 5(

درک مس&ائل اخالق&ی، حقوق&ی و اجتماع&ی دس&ترسی و استفاده از 6(اطالعات

روشهای رایج برای تصمیم گیریهای پزشکی

تصمیم گیری از طریق ذکر مثال چاپ مقاالت آخرین اس&اس بر گیری تص&میم

شده )جدید ترین روشها( کارشناسان نظریات مبنای بر گیری تص&میم

)نظریات مروری متخصصین(تصمیم گیری به منظور کاهش هزینه

EBM- General steps

The process of EBM involves three general steps:

• Phrasing a clinical question that is pertinent and

answerable.

• Identifying evidence (studies in articles) that address

the question.

• Critically appraising the evidence to determine whether

it applies to the patient.

The types of clinical questions

There are two general types of clinical question: background

questions and foreground questions

– Background questions ask for general knowledge about

a disorder. They are generally best answered with

textbooks and classical review articles

– Foreground questions ask for knowledge about

managing patients with a disorder. This questions are

answered using EBM techniques.

Foreground question categorie

o Therapy (or intervention)—benefit of treatment or

prevention.

o Diagnosis—test diagnosing disease.

o Harm—detrimental health effects of a disease,

environmental exposure (natural or man-made), or

medical intervention.

o Prognosis—outcome of disease course.

حوزه های پزشکی مبتنی بر شواهد.Iکه بهترین دانش موجود هستند. عبارتند از تحقیقات شواهد

بالینی رایج كه جهت تعیین درستی و دقت تست های تشخیصی، اندازه گیری میزان تاثیر رژیم های درمانی، و مانند

آن انجام می شود..II شواهد جدید حاصل از تحقیقات بالینی، تست های تشخیصی

و درمان های قبلی را باطل کرده و آنها را با شواهد جدید دقیق تر و قابل اعتمادتر جایگزین می کنند.

.IIIتخصص و قدرت تشخیص سریع عالئم مهارت بالینی پزشک ،بیماری، خطرات و فواید تداخل های احتمالی، ارزش های فردی و انتظارات بیمار که مستقیما مربوط به پزشک و

تجربیات بالینی او می شود..IVکه شامل ترجیح ها، نگرانی ها و توقع های ارزش های بیمار ،

ویژه هر بیمار می شود كه از نظر بالینی مهم هستند و الزم است پزشک هنگام تصمیم گیری بالینی آنها را در نظر

بگیرد.

رتبه بندی شواهد پزشکی

شواه&د حاص&ل از ی&ک کارآزمای&ی کنترل شده تصادفی 1.)مطالعه ت&جربی(

غیر 2. شده کنترل کارآزمای&ی ی&ک از حاص&ل شواه&د تصادفی )مطالعه شبه تجربی(

شواه&د حاصل از ی&ک مطالع&ه تحلیل&ی شاه&د- موردی یا 3.کوهورت

شواهد حاصل از یک مطالعه سری با یا بدون مداخله4.

تحقیقات 5. یا موردی گزارش ی&ک از ح&اص&ل نتای&ج توصیفی

The Cochrane Database of Systematic Reviews

روی سیستماتیک های بررس&ی از شده منتشره نتای&ج شده کنترل های کارآزمایی از حاص&&ل شواه&&د

پایگاه Randomized Controlled Trial (RCT)تصادفی در ،داده های بررس&ی س&یستماتیک کوکرای&ن ک&ه ی&ک منب&ع قابل

اطمینان است ، گرد آوری شده است. بررسی بوده 5737 میالدی شام&ل 2013 ت&ا اکت&بر س&ال

است.

http://www.cochrane.org/

اهداف کاربردی سواد اطالعاتیافراد قادر باشند:

میزان نیاز اطالعاتی خود را تعیین کنند.اطالعات مورد نیاز را به صورت مؤثر و کارآمد به دست آورند.

اطالعات و منابع کسب آن را ارزیابی کنند.اطالعات گزیده شده را در مجموعه دانش خود ادغام کند.

از اطالعات به طور مؤثر برای انجام یک کار مشخص استفاده کند.مسائل اقتصادی، حقوقی و اجتماعی مرتبط با کاربرد اطالعات را درک کند.

در دس&ترسی و اس&تفاده از اطالعات ب&ه مس&ائل اخالق&ی و حقوق&ی آ&ن توجه نماید.

گروه هدف برای آموزش سواد اطالعاتی

همه افراد جامعه نیازمند فراگیری سواد اطالعاتی هستند.

اهداف آموزش سواد اطالعاتی

ایجاد توانایی در:تمام طول در مستمر یادگیری

حیاتروز آمد بودن اطالعات

چگونه ( مس&&تقل یادگیری بیاموزند(

مهارتهای پیش نیاز برای فراگیری سواد اطالعاتی

آوری فن و کامپیوت&ر ب&ا آشنای&ی اطالعات

مهارت تفکر تحلیلی و انتقادی و پیدای&ش س&ئوال و فرضی&ه می شود ب&ه انتقادی منج&ر تفک&ر تفک&ر تحلیل&ی پاس&خ و ی&ا راه ح&ل ه&ا را تجزی&ه و تحلی&ل و مقایسه م&ی کن&د و منج&ر ب&ه دان&ش ی&ا دانس&ته جدی&د از طری&ق مقایسه

رابطه بین اطالعات جدید و پیش دانسته ها، می شود.

آشنای&ی و توانای&ی استفاده از زبان انگلیسی

Biomedical Information categories

o Patient-based information applies to individual patients. Its purpose is to

inform health care providers, administrators, and researchers about the

health and disease of a patient. This information typically comprises the

patient's medical record.

o Knowledge-based information forms the scientific foundation of

biomedicine and is derived and organized from observational and

experimental research. In the clinical setting, this information provides

clinicians, administrators, and researchers with knowledge that can be

applied to individual patients. Knowledge-based information is most

commonly provided in scientific journals and proceedings but can be

published in a wide variety of other forms, including books, clinical

practice guidelines, consumer health literature, Web sites, and so forth.

knowledge-based information

• Primary knowledge-based information (also called primary

literature) is original research that appears in journals, books,

reports, and other sources. This type of information reports

the initial discovery of health knowledge, usually with either

original data or re-analysis of data (e.g., meta-analyses).

• Secondary knowledge-based information consists of the

writing that reviews, condenses, and/or synthesizes the

primary literature.

Information Retrieval systems

• IR systems have usually, although not always, been applied to knowledge-based information.

• IR typically focuses on the initial narrowing of the broad literature, ideally passing off a more focused set of articles for the more intensive processing required for Information Extraction (IE) and text mining.

• The ultimate goal of a user of an IR system is to access• content, which may be in the form of a digital library• The major intellectual processes of IR are indexing and

retrieval

The different types of knowledge-based information

• Bibliographic : consists of citations or pointers to the medical

literature. E.g., MEDLINE, by the National Library of Medicine

(NLM)

• Full-text : E.g., web sites

• Database/Collection: E.g., Image databases, Genomics

databases, EBM databases

• Aggregated: Aggregated content has been developed for all

types of users from consumers to clinicians to scientists. E.g.,

MEDLINEplus

Indexing• Manual indexing: human indexers, usually using

standardized terminology, assign indexing terms and attributes to documents, often following a specific protocol. The Medical Subject Headings (MeSH) vocabulary is used to manually index (http://www.nlm.nih.gov/mesh/).

• Automated indexing: is done by a computer based on a algorithm. Most MEDLINE implementations have always allowed the combination of searching on human indexing terms and on words in the title and abstract of the reference.Some systems go beyond simple identification of words and attempt to assign weights to words that represent their importance in the document

The limitations of manual indexing

1) Inconsistency

2) Takes time

3) It is probably impossible with the growing amount of

content

The limitations of Automated indexing1) Synonymy: different words may have the same meaning, such as

the synonyms hypertension and high blood pressure.2) Polysemy: the same word may have different meanings or senses. 3) Content: words in a document may not reflect its focus. For

example, an article describing hypertension may make mention in passing to other concepts, such as congestive heart failure, that are not the focus of the article.

4) Context: words take on meaning based on other words around them.

5) Morphology: words can have suffixes that do not change the underlying meaning, such as indicators of plurals

6) Granularity: queries and documents may describe concepts at different levels of a hierarchy. For example, a user might query for antibiotics in the treatment of a specific infection, but the documents might describe specific antibiotics themselves, such as penicillin.

Retrieval• Exact-match searching: allows the user precise control over the items

retrieved (exactly match the criteria specified in the search statement). Using Boolean searching (AND, OR, and NOT) or Set-based searching . using the wildcard character (?,*) called Truncation Exact-match searching tends to be associated with retrieval from bibliographic databases

• Partial-match searching: recognizes the inexact nature of both indexing and retrieval, and instead attempts to return the user content ranked by how close it comes to the user's query.partial-match searching allows a user to simply enter a few terms and start retrieving documents. In the partial-match approach, documents are typically ranked by their closeness of fit to the query. That is, documents containing more query terms will likely be ranked higher. The most common use of this type of searching is with a query of a small number of words, also known as a natural language query.

IR systems - Evaluation• There are many ways to evaluate the performance of IR

systems, the most widely used of which are the relevance-based measures of Recall and Precision.The number of relevant documents (Rel) Retrieved documents (Ret)Retrieved documents that are also relevant (Retrel).

• Recall is the proportion of relevant documents retrieved from the database: what fraction of all the relevant documents have been obtained from the database? Recall = Retrel /Rel

• Precision is the proportion of relevant documents retrieved in the search: For a search, what fraction of the retrieved documents are relevant? Precision = Retrel/Ret