ییاتسور یرادیاپ رب اه هنارای یزاسدنمفده تارثا لیلحت (لباز ناتسرهش یزکرم شخب :یدروم هعلاطم)

4یناجمفل یرغصا قداص ناریا ،لباز ،لباز هاگشناد ،ییاتسور یزیرهمانرب و ایفارغج رایداتسا

یلكوت یضترم ناریا ،لباز ،لباز هاگشناد ،ییاتسور یزیرهمانرب و ایفارغج رایشناد

این لضاف بیرغ ناریا ،لباز ،لباز هاگشناد ،ییاتسور یزیرهمانرب و ایفارغج رایشناد

ییازلگرس هتشرف ناریا ،لباز ،لباز هاگشناد ،ییاتسور یزیرهمانرب و ایفارغج دشرا یسانشراک یوجشناد

40/36/1304 :هلاقم شریذپ خیرات 03/53/1304 :هلاقم تفایرد خیرات

هدیكچ .دباي يم ققحت اهاتسور يرادياپ مدع اي يرادياپ ،يياضف -يدبلاك و يعامتجا ،يداصتقا ،يكيژولوكا لماوع زا ياهعومجم لباقت اي لماعت رد تيمها زا يياتسور يحاون نينكاس هافر حطس هژيو هب و هعسوت دنور ،تالكشم ،راتخاس ،يياتسور عماوج دوجوم عضو نييبت ،دركيور نيا رد تيعضو زا يهاگآ و يلم و ياهقطنم ،يلحم ياهماظن رب مكاح طيارش و دوجوم عضو يياسانش و کرد بيترت نيدب .تسا رادروخرب ياهژيو راذگريثات اهاتسور يرادـياپ رد يلماوع هچ هك عوضوم نيا ،ور نيا زا .تساراد اهيريگميمصت رد ار ياهژيو رابتعا ،يياتـسور عماوـج يرادياپ ناتسرهش يزـكرم شخب ياهاتـسور يرادياپ رب اه هناراي يزاسدنمفده تارثا يسررب روظنم هب رضاح قيقحت .تسا هدوب حرطم هراومه ،دنشاب يم ، هنومن ياهاتسور .دشابيم يليلحت – يفـيصوت و ينادــيم ياه شور زا يـبيكرت ،قيقحت نيا رد هتفر راك هب شور .تسا هتفرگ تروص لباز ،ناركوك لومرف زا هدافتسا و اهاتسور نيا رد نكاس ياهراوناخ دادعت هب هجوت اب هك دشابيم لباز ناتسرهش يزكرم شخب ياتسور 22 لماش ،اه همانشسرپ ليمكت يارب اتسور ره مهس .ديدرگ نييعت اه همانشسرپ ليمكت يارب اهاتسور نيا رد نكاس يراوناخ ناتسرپرس زا رفن 122 دادعت 77 ،راوناخ ياههمانشسرپ رد .تسا هدش هتفرگ رظن رد ،دوش يم زيراو ناش باسح هب ًااميقتسم هناراي غلبم اتسور نآ رد هك يدارفا يناوارف ساسارب

رد (AHP)يبتارم هلسلس ليلحت لدم زا هدافتسا اب ،شهوژپ نيا رد .تسا هدوب هجوت دروم يياتسور رادياپ هعسوت دعب راهچ هب طوبرم صخاش يرادياپ رب اه هناراي يزاسدنمفده تارثا ،(SPSSرازفا مرن رد) يرامآ ياه ليلحت زا هدافتسا و ArcGIS و Expert Choice ياهرازفا مرن

72 يرادياپ نازيم ،اههناراي يزاسدنمفده حرط يارجا اب هك تسا نآ ديؤم يسررب نيا جياتن .تسا هديدرگ يسررب هعلاطم دروم ياهاتسور يارجا اب هعلاطم دروم ياهاتسور حطس رد زين يمدرم ياهتكراشم و تسا هدش فيعضت (هعلاطم دروم ياهاتسور زا دصرد 98 لداعم) اتسور هب تيانع اب و يياتسور ياهراوناخ يگدنز تيعضو رب اه هناراي يزاسدنمفده حرط يفنم تارثا هب هجوت اب ،ور نيا زا .تسا هتفاي شهاك حرط نيا يدقن ياه تخادرپ رد اه نآ مهس شيازفا اذل ،دنشابيم هعماج نيياپ يدمآرد ياه کهد ءزج ًااتدمع ،اهاتسور حطس رد نكاس ياهراوناخ هكنيا

.دريگ رارق هجوت دروم يتسياب اه هناراي يزاسدنمفده حرط

.لباز ناتسرهش ،اتسور ،یرادیاپ ،اههنارای یزاسدنمفده :یدیلک ناگژاو

Asghari2750@yahoo. com (لوئسم هدنسيون) يناجمفل يرغصا قداص .4

1394 زییاپ ،مراهچ هرامش ،متفه لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 26

همدقم

زین ییاتسور هعسوت .دوش یم بوسحم ییاتسور هعسوت و یزیرهمانرب رد نیون یدرکیور هباثم هب رادیاپ هعسوت هزورما تسا یماظن و رگنلک یدرکیور رب ینتبم ،(ییاتسور رادیاپ هعسوت) بولطم تفایهر بوچراچ رد ،هتشذگ فالخرب تساه نآ نایم نوزوم یدنویپ مه و ییاتسور هعسوت ماظن هدنهد لکش یداینب یاه هفلؤم و داعبا هدنراد رب رد هک لباق ،هتشاد ار دوخ صاخ تیمها ،دعب ره هک ور نآ زا نوزوم و (یداهن و یداصتقا ،یعامتجا ،یتخانش موب داعبا) زا یئزج هباثم هب ناسنا یقلت نینچمه .(1 :3304 ،ناراکمه و موصعم یریدق) تسین یرگید عفن هب لیلقت ای فذح فادها ققحت یلصا طرش ،نزاوت هدننک رارقرب یلصا رصنع هباثم هب ناسنا تیروحم ،لاح نیع رد و موب تسیز و یلیمکت و یلیدبت عیانص یزیر همانرب هتیمک) تسا ییاتسور یرادیاپ ماظن هدننک نییعت داعبا زا مادک ره رد هعسوت .(13 :1304 ،ییاتسور هعسوت

یارب هک یعیبط و یناسنا طیحم یاه همانرب رد جیاتن نیرتهب هب یبایتسد یارب تسا یشالت عقاو رد یرادیاپ موهفم یانعم اب هک تسا ریخا ههد دنچ یط رد اهنت هژاو نیا .دریذپ یم تروص هدنیآ یارب دودحمان تروص هب و لاح .تسا هدش هدرب راک هب (341 :3304 ،ناراکمه و تخبزوریف)«دبای موادت هدنیآ رد دناوت یم هک هچنآ» ینعی ،نآ ینونک هتفای لکش یموهفم ،رادیاپ هعسوت .تسا هدوب هدرتسگ رایسب ،رادیاپ هعسوت حالطصا هب ندیسر ات اههژاو رد لوحت دنک یم نایب ار نآ لحارم و یعیبط و یداصتقا ،یعامتجا یاهمتسیس هطبار ینوگرگد دنیارف رتشیب هکلب ،تسین و یداصتقا ،یعامتجا لئاسم هرابرد هک تسا یاهدرتسگ درکیور ،رادیاپ هعسوت .(11 :4304 ،ناراکمه و راصح یرای) تنارب نویسیمک شرازگ زا ثحابم نیا هشیر .تسا هدش حرطم ناسنا فلتخم یاهتیلاعف زا یشان یطیحم تسیز هئارا شرازگ نیمه رد زین رادیاپ هعسوت هرابرد فیرعت نیرتهتخانش هک دریگیم تأشن «ام كرتشم هدنیآ » ناونع اب دنل

هکنآ نودب ،دزاس فرطرب ار لاح نامز یاهزاین هک دناد یم یاهعسوت ار رادیاپ هعسوت ،نویسیمک نیا .تسا هدش ویر سنارفنک رد .(344 :4304 ،ناراکمه و قاحسب) دنک دیدهت ناشیاهزاین ندروآرب یارب ار هدنیآ یاه لسن ییاناوت هدش هدید اهروشک یعامتجا و یداصتقا طیارش اب یگنتاگنت طابترا رد ،هدمآ دوجوب یطیحم تالکشم ،1334 لاس رد یرومیت) دوش هداد یناسکی تیمها عامتجا و داصتقا ،طیحم دعب هس هب هک تسا مزال رادیاپ هعسوت رد نیاربانب .تسا تایح یاههصرع همه هک تسا نآ یرگنعماج انامه رادیاپ هعسوت هبذاج نیرت مهم اذل .(31 :4304 ،ناراکمه و زین و اهتلم یدازآ ،ناکدوک و نانز قوقح ،تسیز طیحم ،تشادهب و شزومآ ،یرباربان ،رقف نوچمه ناهج یرشب

و راصح یرای) تسا هداد رارق ریثأت تحت ار اهنیا زج و یللملا نیب یاهیراکمه و داصتقا و تسایس و تعنص یساسا یاهزاین عفر قیرط زا ملاس یگدنز زا تسا ترابع یعامتجا یرادیاپ ،اتسار نیا رد .(03 :3304 ،ناراکمه یداصتقا یاهماظن اب طبترم و یطیحم تیفیک ظفح اب ماگمه ،یگدنز تیفیک ندرک ظاحل اب ییاتسور هعماج داحآ ینعم هب زین یداصتقا یرادیاپ .(31 :3304 ،ناراکمه و یرهاطروپ) یگدنز تیاضر حطس نیرتالاب هب یبایتسد یارب ،تابث اب و رمتسم روما رد ،رادیاپ تشیعم هب یسرتسد رظن زا یداصتقا تینما هب یبایتسد و داصتقا ینابم تیوقت یناسنا عبانم زا یرادربهرهب و طیحم اب زاسمه و یضتقم یروانف ،تیاهن رد و اکتا لباق یلام عبانم و دنمدوس لاغتشا

36 ...اه هنارای یزاسدنمفده تارثا لیلحت

و یگدنز تیفیک یاقترا یارب یتیلاعف هنوگ ره هک اجنآ زا نینچمه .(34 :3304 ،ناراکمه و موصعم یریدق)دشاب یم دنیارف رب ،یرادیاپان و یرادیاپ رظن زا نآ عبانم و تسیز طیحم تیعضو ،دبای یم ققحت طیحم رد یناسنا هعسوت اهاتسور یطیحم تسیز یرادیاپ ،ور نیا زا .(314 :3304 ،یناجمفل یرغصا و ینامیرب) دوب دهاوخ راذگریثأت هعسوت .تسا یاهژیو تیمها یاراد زین

،یعامتجا هدمع یاه شلاچ دوجو و یرادیاپ مدع زا یکاح هتشذگ یاه ههد یط ناریا ییاتسور هعماج تالوحت دنور نآ ینیع یاهدومن هک دشاب یم ییاتسور یحاون رد یرادیاپ هب یبای تسد و رادیاپ هعسوت دنور رد یطیحم و یداصتقا رد لوحت و رییغت ،تیعمج مک یاهاتسور زا یرایسب هیلخت و اهرهش هب ناییاتسور عیسو ترجاهم رد ناوت یم ار یریدق) درک هدهاشم یرهش یحاون هب هیامرس و ناوج یورین ،تراهم ییاجهباج ،یداصتقا و یعامتجا راتخاس یعیبط و یداصتقا ،یعامتجا ،یگنهرف طیارش رد رمتسم لوحت و عونت زا تلفغ .(134 :3304 ،یمزع و موصعم

ماجسنا ،تکراشم دننام هعسوت یداصتقا و یعامتجا ،یگنهرف یاه تخاسریز هب یهجوتیب و روشک ییاتسور عماوج .تسا هدوزفا ییاتسور هعسوت یاه شلاچ و لیاسم رب ییاتسور هعماج رد هریغ و یلحم تیریدم ،یعامتجا

اب رازبا نیا .دیامن یرای اهاتسور یرادیاپ رد ار تلود دناوت یم هک تسا ییاهرازبا زا یکی ،هنارای هک تسین یدیدرت و فارسا زا یریگولج و (یدمآرد فلتخم یاه هورگ نیب فاکش شهاک قیرط زا) یعامتجا تلادع یاقترا و ققحت-یژرنا فرصم رد ییوج هفرص لیلد هب) یطیحم تسیز یاهصخاش دوبهب و یداصتقا راتخاس حالصا ،عبانم ریذبت ای و میقتسم تخادرپ زا تسا ترابع هنارای ،دوجوم فیراعت قبط رب .دشاب یم رثؤم اهاتسور یرادیاپ رد ،(یلیسف یاه ای و اهراوناخ ،یصوصخ یاههسسؤم هب یا هژیو یرترب یاطعا ای یداصتقا زایتما ،یـلام کمک یعون میقتسم ریغ و یعامتجا یاه نارحب و رقف شرتسگ زا یریگولج دننام) رظن دروم فادها هب یبای تسد تهج هک یتلود یاهدحاو کمک یعون هنارای ،رگید ترابع هب .(16 :3304 ،ناراکمه و یوسوم) دریذپ یم ماجنا (یداصتقا فاکش زا یریگولج ،یرظن و رگداد) دشابیم تامدـخ و الاک ناگدنشورف و نارادیرـخ هب تلود یداصتقا عبانم لاقتنا یعون ای یـلام یرارقرب یارب شالت و یعامتجا یاهنارحب و رقف شرتسگ زا یریگولج ،هنارای تخادرپ زا فده .(300 :3304 زا یریگولج ای نتشادهگن تباث ،روشک بایمک تاناکما و عبانم یاج هب و حیحص یریگراک هب ،یعامتجا تلادع اهتخادرپ نیا هک (34 :4304 ،ماسح و هداز ناضمر) تسا اهدمآرد هنالداع و بسانم عیزوت و اهتمیق دیدـش ناسون .دریگ یم تروص لیذ یاهشور زا یکی هب

؛ناگدننک فرصم ای ناگدننکدیلوت هب ناگدنهد تایلام زا دمآرد لاقتنا -4 ؛تامدخ و اهالاک زا یخرب تمیق شهاک ای تیبثت -1

؛نیعم تامدخ و اهالاک ناگدننکاضاقت ای ناگدننک هضرع راتفر رب یراذگرثا -0

.(564 :3304 ،ناراکمه و مدقم یحابصم) هعماج دارفا مامت هب یمومع یاهالاک هئارا و دیلوت -1

،دوجو نیا اب .تسا هتفرگ ماجنا هنیمز نیا رد یدایز ًااتبسن تاقیقحت نونکات ،رادیاپ هعسوت تیمها لیلد هب ،لاح ره هب قیقحت نونکات ،حرط نیا یارجا نامز ندوب هاتوک لیلد هب اهاتسور حطس رد اههنارای یزاسدنمفده تارثا دروم رد

1394 زییاپ ،مراهچ هرامش ،متفه لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 46

رد نآ ریثأت یسررب و اه هنارای یزاسدنمفده هنیمز رد تاقیقحت ماجنا ساسا نیا رب .تسا هتفرگن تروص یهجوت لباق یتاریثأت و اه هنارای یزاسدنمفده حرط یارجا هب هجوت اب ،ور نیا زا .دسر یم رظن هب یرورض رایسب اهاتسور یرادیاپ رب حرط نیا ریثأت یسررب ،رضاح قیقحت رد ناگدنراگن ،دراذگ یم اتسور یرادیاپ فلتخم داعبا رب حرط نیا هک یرادیاپ رب حرط نیا تارثا ،اتسار نیا رد ات دناهداد رارق رظندم ار لباز ناتسرهش یزکرم شخب یاهاتسور یرادیاپ .دریگ رارق یبایزرا و شاکنک دروم اهاتسور

شهوژپ هنیشیپ .دنا هتخادرپ ناریا رد تعارز شخب ریز یاه هنارای شهاک یهافر تارثا یسررب هب (1304) مدقم یربکا و ییاریپ و یرهش یاهراوناخ نایز هب رجنم تعارز شخب ریز ی هنارای شهاک هک دهد یم ناشن اه نآ ی هعلاطم یاه هتفای صخاش رب یساسا یاهالاک ی هنارای فذح راثآ لیلحت هب (3304) نیورپ و ییوناب ،رگید فرط زا .دوش یم ییاتسور همه تارثا هک دهد یم ناشن شهوژپ نیا زا لصاح جیاتن .دنا هتخادرپ ییاتسور و یرهش یاهراوناخ یگدنز ی هنیزه ،ینبل تالوصحم ،یروناج و یهایگ یاهنغور ،مدنگ) روکذم یاهالاک زا کی ره رد هنارای فذح زا یشان یهبناج یگدنز ی هنیزه صخاش شیازفا بجوم ،(یتشوگ تالوصحم و ییوراد تالوصحم ،رکش و دنق ،نان عاونا

و رابکبس یجرف .تسا هدش ییاتسور و یرهش دنمتورث یاهراوناخ هب تبسن (ییاتسور و یرهش) ریقف یاهراوناخ ادرب کینکت زا هدافتسا اب ،هکبش لیلحت لدم یانبم رب ییاتسور یحاون یرادیاپ نازیم شجنس هب زین (3304) ناراکمه یرادیاپ هجرد شجنس هب (3304)ناراکمه و یئوهایس یرماع نینچمه .دنا هتخادرپ اسف ناتسرهش ییاتسور یحاون رد برغ یاهاتسور هک دوب نآ دیؤم شهوژپ نیا جیاتن .دنتخادرپ مشق ناتسرهش باهش شخب رد ییاتسور هعسوت و رادروخرب یداصتقا و یعامتجا ،یتشادهب ،یشزومآ تاناکما نیرتمک زا هریزج یاهتنا رد ندش عقاو لیلد هب هریزج .ددرگ یم اهاتسور نیا رد ترجاهم خرن نتفر الاب هب رجنم رما هک دنشابیم دنمفده هک دنداد ناشن رصم رد یدیسبوس یاه تسایس رثا یسررب رد (3334) شراکمه و 1نیرگفول ،رگید فرط زا فذح یعیزوت تارثا .تسا هدش ییاتسور یاهراوناخ نییاپ کهد 1 ندش عفتنم ثعاب ،ییاذغ یاهدیسبوس ندرک یارب یا هظحالم لباق تبثم یهافر تارییغت لکش هب زین اه تایلام شهاک تسایس اب بیکرت رد اهدیسبوس لماک هب یلاقتنا تخادرپ اب اهدیسبوس فذح هچنانچ .دبای یم دومن دنمزاین یاهراوناخ ررض هب و زاین یب یاهراوناخ راثآ یسررب رد زین (4331) 0وگنیمچ و تیبات .دبای یم شیازفا نآ یهافر تارثا ،دشاب مأوت دنمزاین یاهراوناخ رد تسایس نیا یارجا هک دنداد ناشن اینازنات یزرواشک تالوصحم یراجت یزاسدازآ رب دیکات اب یلیدعت یاه تسایس .تسا هدش ییاتسور یاهراوناخ نایم رد صوصخ هب یرباربان و رقف شهاک و دمآرد و هافر شیازفا هب رجنم لک هجیتن نیا هب ،یناملآ تسایس و ییاتسور هعسوت یاه هیرظن ناونع تحت دوخ قیقحت رد (6331) 1رلیز نینچمه هدمع روحم و دعب هس ساسا رب هک دوب دهاوخ رادیاپ هعسوت رب ینتبم یطیارش رد ییاتسور هعسوت هک تسا هدیسر

2. Lofgren 3. Thabet & Chemingui 4. Zeller

56 ...اه هنارای یزاسدنمفده تارثا لیلحت

باختنا ناونع اب (3331) 5وچ نیچ نیو و نیسه قیقحت هب هرخالاب .دشاب یطیحم یرادیاپ و یداصتقا دشر ،یربارب یدرکیور قیرط زا و دنا هدومن هدافتسا یا هکبش لیلحت زا هک ددرگ یم هراشا رادیاپ هعسوت یارب تیریدم یاه متسیس حرطم رادیاپ هعسوت یورارف یاه شلاچ و عبانم لمحت تیفرظ شجنس یارب ار یفلتخم یاهرایعم ،هچراپکی

.دنا هتخاس

قیقحت شور یتاعالطا عبانم .تسا هدیدرگ هدافتسا یلیلحت -یفیصوت شور زا نآ رد هک دشاب یم یدربراک عون زا رضاح قیقحت ناونع هب ،لباز ناتسرهش یزکرم شخب یاهاتسور .تسا هدمآ تسدهب ینادیم و یاهناخباتک شور اب قیقحت نیا

و هدش GIS دراو اهاتسور یرامآ تاعالطا ،هنومن مجح نییعت تهج .دندرگیم بوسحم قیقحت نیا یرامآ هعماج دشر خرن یاراد یاهاتسور دصرد هب هجوت اب .دیدرگ هبساحم 5304 ات 5304 یاه لاس هلصاف رد تیعمج دشر خرن دادعت ،نارکوک لومرف رد اه نآ زا هدافتسا و (دصرد 30) یفنم دشر خرن یاراد یاهاتسور دصرد و (دصرد 06) تبثم رازبا .تسا هدش باختنا هنومن یاهاتسور کیتامتسیس شور هب سپس .دیدرگ نییعت هنومن مجح ناونع هب اتسور 15 اب نآ ییاوتحم ییاور و دیدرگ یحارط اتسور و راوناخ حطس ود رد هک دشاب یم یاهمانشسرپ شهوژپ نیا یلصا یاضعا ،یلحم ناگربخ) لباز ناتسرهش یزکرم شخب یاهاتسور تیعضو زا علطم دارفا و ناسانشراک تارظن تفایرد رد اه نآ زا ددع 30 ،زین همانشسرپ ییایاپ یسررب یارب .تسا هدیسر ییاهن دییأت هب (نارایهد و یمالسا یاهاروش یافلآ بیرض SPSS رازفا مرن کمک اب و لیمکت هعلاطم دروم هدودحم یاهاتسور رد یتامدقم هعلاطم بوچراچ نکاس یاهراوناخ دادعت و نارکوک لومرف زا هدافتسا اب ،همانشسرپ دادعت ندش صخشم یارب .دیدرگ نییعت خابنورک هنارای هک یدارفا دصرد و tیارب 63/4 مقر ،دصرد 53 نانیمطا حطس نتفرگ رظن رد اب) هعلاطم دروم یاهاتسور رد نیا رد .دیدرگ هبساحم رفن 151 دادعت ،(q یارب دارفا ریاس دصرد و p یارب دوش یم زیراو اه نآ باسح هب ًاامیقتسم رارق یسررب دروم اه صخاش زا یعونتم هعومجم ،اهاتسور یرادیاپ رب اه هنارای یزاسدنمفده تارثا نییعت یارب ،اتسار هجوت لباق و هعلاطم دروم هدودحم طیارش اب بسانتم) فلتخم داعبا رد صخاش 10 دادعت تیاهن رد هک تسا هتفرگ رد صخاش 14 ،یـعامتجا دعب رد صخاش14 ،نایم نیا رد .دیدرگ باختنا (هنارای یزاسدنمفده تارثا یسررب رد .(4لودج)دشابیم یــیاـضف – یدــبلاک دعب رد صخاش 0 و یــطیحم تـسیز دعب رد صخاش 0 ،یداـصتقا دعب (AHP)یبتارم هلسلس لیلحت شور زا هعلاطم دروم یاهاتسور یرادیاپ رد رثؤم لماوع یبسن تیمها نییعت یارب شخب یاهاتسور تیعضو هب انشآ دارفا و ناگبخن لماش زاس میمصت یاه هورگ ،هعلاطم نیا رد .تسا هدش هدافتسا زاس میمصت یاه هورگ طسوت و دش نودم یا همانشسرپ بلاق رد یبتارم هلسلس راتخاس بیترت نیدب .دناهدوب یزکرم لیلحت دنیارف ساسا رب هک Expert Choice رازفا مرن زا اه نآ لیلحت تهج ،اه همانشسرپ لیمکت زا سپ .دش لیمکت

،ناسانشراک تارظن عومجم زا حطس ره رد رایعم ره یارب بیترت نیدب .دش هدافتسا ،دنک یم لمع یبتارم هلسلس

5. Hsien & Wen chin chou

1394 زییاپ ،مراهچ هرامش ،متفه لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 66

نیا هک دمآ تسدهب ییاهن رادومن کی و دش Expert Choice رازفا مرن دراو اه نیگنایم سپس و دش هتفرگ نیگنایم .(4لکش)دهد یم ناشن اه هنارای یزاسدنمفده حرط تارثا یسررب رد ار اهرایعم تیمها هجرد ،رادومن

اتسور یرادیاپ رب اه هنارای یزاسدنمفده تارثا یسررب رد حرطم یاه صخاش و اه هفلؤم ،داعبا .1لودج داعبا اه هفلوم اه صخاش داعبا اه هفلوم اه صخاش

هداوناخ رد رتشیب دنزرف نتشاد یارب هزیگنا - ناگتسب ای

دارفا رد اتسور زا ترجاهم یارب هزیگنا - ناگتسب ای هداوناخ

تیعمج ییایوپ

یعامتجا

راوــناخ هنالاس دـــمآرد نازیم -

راوناخ زادنا سپ نازیم - دمآرد

یداصتقا

راک یورین اب یزرواشک یضارا زا یرادرب هرهب - هداوناخ

یزرواشک یضارا زا هدافتسا نازیم -

ییاراك

شزومآ لیصحت همادا یارب هزیگنا -

ماود یـب و ماوداب یاهالاـک دیرـخ حطس -

یتشیعم یاه تـیلاعف نازیم - اهیراذگ هیامرس نازیم -

یداصتقا هافر

رطاخ شمارآ نازیم -

تقرس نازیم - تینما حطس - دمآرد زا تیاضر -

یعامتجا تینما

یگدنز تیفیک زا تیاضر -

و یتشادهب تامدخ هب یسرتسد نازیم - ینامرد

(قرب) یژرنا فرصم نازیم - تمالس فرصم یوگلا

یژرنا

هیریخ روما رد تکراشم -

و اروش) ییاتسور یاهداهن اب تکراشم - (یرایهد اه لاناک و راهنا یبوریال رد تکراشم -

یعامتجا هیامرس

یمومع لقن و لمح لیاسو زا هدافتسا نازیم -

اه ناتسرهش ریاس ای رهش هب ترفاسم نازیم - لقن و لمح

دجاسم ای سرادم روما رد یدقن تکراشم -

یلام روما رد تکراشم - ینارمع روما رد تکراشم - اتسور روما رد یدقن تکراشم نازیم -

یدقن تكراشم

تامدخ زا تیاضر لزنم رد یفرصم تخوس هنیزه زا تیاضر -

تخوس یارب یتخرد ششوپ زا هدافتسا نازیم - یگنهرف یلیماف یاهدمآ و تفر نازیم -

یتخرد ششوپ زا تظافح و هعسوت رد تکراشم -

ششوپ یرادیاپ

یهایگ

تسیز

یطیحم نیمز یربراك یضارا زا هدافتسا عون رد رییغت نازیم -

-یدبلاك

ییاضف نکسم یزاسون -

یهاگتنوکس یاضف شرتسگ - اتسور تشادهب یگناخ یاهدنامسپ یلوصا عفد رد تکراشم - نکسم

1304 ،قیقحت یاه هتفای :عبنم

زا لصاح مزیه زا هدافتسا و هعلاطم دروم صخاش نیرتمهم 111/3 بیرض اب دیرخ حطس ،ریز رادومن هب هجوت اب رد حرطم یاه صخاش نیب رد صخاش نیرت تیمها مک 433/3 بیرض اب یفرصم تخوس ناونع هب یتخرد ششوپ یارب ییاهن هرمن کی قیقحت نیا رد .تسا هدوب لباز ناتسرهش یزکرم شخب رد اههنارای یزاسدنمفده تارثا یسررب دوخ تیمها هجرد رد لماع ره هدش درادناتسا هرمن ،راک نیا یارب .دیدرگ هبساحم یسررب دروم یاهاتسور زا کی ره دروم هطبار .(Malczewski, 1999:199) دش عمج مه اب لماوع مامت یارب هدمآ تسد هب شزرا و هدش برض :دوب دهاوخ ریز تروص هب شور نیا رد هدافتسا

Zi = ∑j Wj Xij Zi = یاتسور یارب هدش یبایزرا شزرا i (m،...، 0، 1، 4 =i)

Wj= لماع نزو j

Xij = لماع هدش درادناتسا هرمن j یاتسور یارب i

76 ...اه هنارای یزاسدنمفده تارثا لیلحت

1304 ،قیقحت یاه هتفای :عبنم هعلاطم دروم یاهرایعم یجوز هسیاقم زا لصاح تیمها هجرد .1لکش

هعلاطم دروم هدودحم یفرعم اب قرش زا و کهز ناتسرهش اب بونج زا ،بآ تشپ شخب اب برغ و لامش زا لباز ناتسرهش یزکرم شخب

46° 30´ ات 46° 30´ و یلامش ضرع 40° 3´ ات 30° ´55 رد شخب نیا .(1لکش)دشاب یم زرم مه دنمریه ناتسرهش رد اتسور 13 نتسویپ مهب زا هک تسا رتم 335 دازآ یایرد حطس زا نآ عافترا طسوتم .تسا هدش عقاو یقرش لوط .(4 ،3304 ،زاتشیپ نازیر همانرب رواشم ناسدنهم) دوش یم لیکشت عبرم رتمولیک 331 یبیرقت تحاسم

1304 ،قیقحت یاه هتفای :عبنم تیعمج كیکفت هب هعلاطم دروم یاهاتسور شنكارپ .2لکش

قیقحت یاههتفای یسررب رد هجوت دروم یاهصخاش نیب زا ،اههنارای یزاسدنمفده حرط یارجا زا لبق ،قیقحت یاههتفای ساسا رب ،اهلاناک و راهنا یبوریال رد تکراشم نازیم» ،هعلاطم دروم یاهراوناخ رب اههنارای یزاسدنمفده حرط تارثا

1394 زییاپ ،مراهچ هرامش ،متفه لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 86

ار نزو نیرتالاب ،«لزنم رد یفرصم تخوس هنیزه زا تیاضر و هداوناخ راک یورین اب یزرواشک یضارا زا یرادرب هرهب زا سپ ،اه صخاش نیا تیعضو یسررب جیاتن هک یلاح رد .دناهدوب اراد هعلاطم دروم ییاتسور یاهراوناخ حطس رد و نیرتالاب ،«ناگتسب و هداوناخ دارفا رد ترجاهم هزیگنا» هک تسا نآ دیؤم زین اههنارای یزاسدنمفده حرط یارجا یارجا زا لبق نینچمه .تسا هداد صاصتخا دوخ هب ار یتفایرد نزو نیرتنییاپ «هیریخ روما رد تکراشم نازیم» حطس رد اههنارای یزاسدنمفده حرط تارثا یسررب رد هجوت دروم یاه صخاش نیب زا ،اههنارای یزاسدنمفده حرط و هعسوت رد تکراشم نازیم» و نیرتالاب ،«اه لاناک و راهنا یبوریال رد تکراشم نازیم» ،هعلاطم دروم یاهاتسور ،زین اههنارای یزاسدنمفده حرط یارجا زا سپ .دناهدوب اراد ار یتفایرد نزو نیرتنییاپ ،«یتخرد ششوپ زا تطافح .(1لودج)تسا هدومن بسک ار نزو نیرتنییاپ ،«تینما نازیم» و نیرتالاب ،«اتسور حطس رد تقرس نازیم»

اههنارای یزاسدنمفده حرط یارجا تارثا یسررب رد حرطم یاه صخاش تارییغت نازیم و عون .2لودج

یدنمفده زا لبق یدنمفده زا دعب تارییغت نازیم و عون اه صخاش

نیگنایم نیگنایم

راوناخ هنالاس دمآرد نازیم 35/1 01/0 -03/3

راوناخ زادنا سپ نازیم 01/1 33/4 06/3

دیرخ حطس 53/0 31/1 -05/3

(قرب) یژرنا فرصم نازیم 31/0 34/1 -4/4

اتسور روما رد یدقن تکراشم نازیم 33/1 01/1 -31/3

اه یراذگهیامرس نازیم 03/1 16/4 -53/3

اه ناتسرهش ریاس ای رهش هب ترفاسم نازیم 34/0 33/1 -04/3

هداوناخ راک یورین اب یزرواشک یضارا زا یرادرب هرهب 35/0 36/1 -03/3

یتشیعم یاهتیلاعف نازیم 03/0 35/1 -05/3

دجاسم ای سرادم روما رد یدقن تکراشم نازیم 41/0 35/1 -43/3

یزرواشک یضارا زا هدافتسا نازیم 36/1 35/1 -34/3

یلام روما رد تکراشم نازیم 11/1 16/4 -16/3

ینارمع روما رد تکراشم نازیم 33/1 51/1 -13/3

یمومع لقن و لمح لیاسو زا هدافتسا نازیم 43/0 34/1 -43/3

دمآرد زا تیاضر 31/0 01/1 -33/3

(یرایهد و اروش) ییاتسور یاهداهن اب تکراشم 33/1 34/0 +30/3

هیریخ روما رد تکراشم 31/0 63/4 -10/4

یلیماف یاهدمآ و تفر نازیم 30/0 31/1 -34/4

ناگتسب ای هداوناخ دارفا رد اتسور زا ترجاهم یارب هزیگنا 31/1 33/0 +0/4

ناگتسب ای هداوناخ رد دنزرف نتشاد هزیگنا 31/0 33/1 -1/3

ناگتسب ای هداوناخ دارفا رد لیصحت همادا هزیگنا 31/0 13/0 -34/3

یگدنز زا تیاضر 33/1 31/1 -15/3

لزنم رد یفرصم تخوس هنیزه زا تیاضر 35/0 11/1 -63/4

شمارآ نازیم 34/0 11/1 -66/3

ینامرد و یتشادهب تامدخ هب یسرتسد نازیم 11/1 51/0 +03/3

اه لاناک و راهنا یبوریال رد تکراشم نازیم 15/0 51/1 -31/4

تقرس نازیم 33/1 53/1 +63/4

تینما نازیم 11/0 35/4 -13/4

یتخرد ششوپ زا تظافح و هعسوت رد تکراشم نازیم 00/4 35/4 +34/3

یگناخ یاهدنامسپ یلوصا عفد رد تکراشم نازیم 11/1 43/0 +65/3

یفرصم تخوس یارب یتخرد ششوپ زا هدافتسا نازیم 34/0 63/1 -11/3

یضارا زا هدافتسا عون رد رییغت نازیم 33/1 14/1 -36/3

نکسم یزاسون نازیم 31/0 11/1 -63/3

یهاگتنوکس شرتسگ نازیم 30/0 31/1 -43/4

96 ...اه هنارای یزاسدنمفده تارثا لیلحت

هک تسا نآ دیؤم هعلاطم دروم ییاتـسور یاهراوناخ نیب رد اه صخاش نیا تارییغت یگنوگچ یسررب ،رگید فرط زا نازیم ،لیصحت همادا هزیگنا دننام اه صخاش یخرب ،(3304-43 یاه لاس یط رد) حرط یارجا هیلوا لحارم رد یـگدنز رد ار یـبولطم طیارش و هتفای شیازفا اه هـنارای لوـپ نتفرگ رایتخا رد لیلد هب ،شمارآ و تینما ،ترفاسم یزاسدنمـفده حرط یارـجا مود لاس) یدعب لحارم رد اما .تسا هدومن داجیا هعلاطم دروم یاهاتـسور نانکاس هدش نایامن یتوافتم لکش هب اه صخاش نیا تارییغت ،هعماج حطس رد مروـت و یداـصتقا دوـکر اب نامزمه ،(اههنارای هیلوا لحارم رد یسررب دروم یاه صخاش زا یرایسب تیعضو رد تبثم تارییغت مغر یلع ،رگید ترابع هب .تسا ،اتسار نیا رد .تسا هدمآ دوجو هب یدعب لحارم رد اه نآ زا یرایسب تیعضو رد بولطمان تارییغت ،حرط یارـجا دصرد 6/01 رد ،حرط نیا یارجا یدعب هلحرم رد هک دوب نآ دیؤم اه همانشسرپ ددجم لیمکت زا لصاح جیاتن

هدش رتمک ترفاسم نازیم زین اهراوناخ دصرد 6/05 رد و تسا هدمآ نییاپ لیصحت همادا هزیگنا ،ییاتسور یاهراوناخ و مروت» نوچ یلماوع هک تسا هتفای شهاک شمارآ و تینما نازیم زین اهراوناخ دصرد 6/13 رد نینچمه .تسا ،رگید یوس زا .تسا هتشاد یساسا شقن طیارش نیا داجیا رد «ینماان و تقرس نازیم شیازفا و اههنیزه نتفرالاب ار اهاتسور یرادیاپ تیوقت و هتفای شهاک ،حرط یارجا لوا لاس رد ناییاتسور ترجاهم نازیم هک دش صخشم یناوخمه مدع هک تسا هتشاد یدایز یلیخ شیازفا نآ نازیم ،حرط یارجا یدعب لحارم رد اما .تسا هدش بجوم رد هعماج رب مکاح یداصتقا طیارش ریثأت و نآ زا لصاح دمآرد و دیلوت یاه هنیزه اب ییاتسور یاهراوناخ دمآرد .تسا هدوب رثؤم هلئسم نیا دیدشت یزکرم شخب یاهاتسور یرادیاپ فلتخم داعبا رب اه هنارای یزاسدنمفده حرط تارثا تدش هسیاقم روظنم هب

.تسا هدش هدافتسا (One-Way ANOVA)هفرط کی سنایراو لیلحت سنایراو لیلحت نومزآ زا ،لباز ناتسرهش طیارش زا ،هدافتسا دروم یاه هداد لامرن عیزوت و اه سنایراو ینوگمه ،یا هلصاف هتسباو ریغتم دوجو هک تسین یدیدرت

ساسا رب .دشاب یم (رشیف Fنومزآ ای هفرط کی سنایراو لیلحت نومزآ لثم)کیرتماراپ یاه نومزآ زا هدافتسا رد مزال هک ددرگ یم طابنتسا نینچ ،(0لودج)دشاب یم 53/3 زا رتمک یراد ینعم حطس هکنیا هب هجوت اب ،یسررب نیا جیاتن نینچمه .دراد دوجو اهاتسور نیا یرادیاپ فلتخم داعبا رب یزاسدنمفده حرط تارثا تدش نیب یرادانعم فالتخا نآ دیؤم (0لکش)اهاتسور نیا یرادیاپ فلتخم داعبا رب اه هنارای یزاسدنمفده حرط تارثا تدش نیگنایم یسررب رب حرط نیا تارثا هک یلاح رد .دشاب یم هجوت لباق رایسب یداصتقا یاه صخاش رب یزاسدنمفده تارثا هک تسا .تسا هدوب زیچان حرط یارجا یناکم و ینامز هدودحم رد اهاتسور نیا ییاضف – یدبلاک و یطیحم تسیز داعبا

هعلاطم دروم یاهاتسور یرادیاپ فلتخم داعبا رب اه هنارای یزاسدنمفده حرط تارثا تدش هسیاقم یارب هفرطکی سنایراو لیلحت جیاتن .3لودج

.Sig)) یرادانعم حطس F تاروذجم نیگنایم (df) یدازآ هجرد تاروذجم عمج یرادیاپان تدش

333/3 143/36 301/3 0 436/3 اه هورگ نیب

033/3 131 036/3 اه هورگ نورد

331 530/4 لک

1304 ،قیقحت یاه هتفای :عبنم

1394 زییاپ ،مراهچ هرامش ،متفه لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 17

هعلاطم دروم یاهاتسور رد یرادیاپ فلتخم داعبا رب اه هنارای یزاسدنمفده حرط تارثا تدش نیگنایم هسیاقم .3لکش

1304 ،قیقحت یاه هتفای :عبنم

یاه صخاش تارییغت دنیارب رب اه هنارای یزاسدنمفده حرط یارجا تارثا یرامآ لیلحت روظنم هب ،رگید فرط زا ،نومزآ جیاتن هب هجوت اب .تسا هدیدرگ هدافتسا نوسکاکلیو کیرتماراپان نومزآ زا هعلاطم دروم یاهاتسور رد یرادیاپ حطس هکنیا هب تیانع اب و (1لودج) تسا هتفای شهاک یرادیاپ حطس ،هعلاطم دروم یاتسور 15 زا اتسور 35 رد یاهاتسور یرادیاپ حطس هک دومن نایب ناوت یم دصرد 33 نانیمطا حطس اب ،(5لودج)دشاب یم 43/3 زا رتمک یرادانعم فرط زا .تسا یرادانعم فالتخا یاراد اه هنارای یزاسدنمـفده حرط یارجا زا دعب و لبق عطقم ود رد هعلاطم دروم یزاسدنمفده حرط تارثا تدش هک دومن نایب ناوت یم ،(=r 65/3) رـثا رادقم هبساحم و z رادقم ساسا رب ،رگید یارجا هک تفرگ هجیتن ناوت یم و هدوب یهجوت لباق رایسب دح رد هعلاطم دروم یاهاتسور یرادیاپ حطس رب اه هنارای دیدشت و زورب رد .تسا هدش اهاتسور نیا رد یرادیاپان هجوت لباق دیدشت ثعاب اه هنارای یزاسدنمفده حرط یساسا شقن یگدنز نارذگ یارب ناییاتسور دمآرد تیافک مدع و دیدش مروت دننام یلماوع ،اهاتسور نیا یرادیاپان ندمآ نییاپ و اتسور حطس رد تقرس رامآ نتفرالاب ،یناور و یحور دیدش یاهراشف زورب هب رجنم هک تسا هتشاد ار نآ زا یشان یاه یلاسکشخ و دنمریه هناخدور یاه یبآ مک نامزمه ریثأت نینچمه .تسا هدش ینماان داجیا و شمارآ .تفرگ هدیدان ناوت یمن اهاتسور نیا یرادیاپان دیدشت رب لماوع نیا رانک رد زین

نوسكاکلیو نومزآ زا هدافتسا اب هعلاطم دروم یاهاتسور یرادیاپ یاه هبتر تیعضو .4لودج

1304 ،قیقحت یاه هتفای :عبنم

اهاتسور رد اه هنارای یزاسدنمفده حرط یارجا زا یشان یرادیاپ تارییغت یسررب رد نوسكاکلیو نومزآ جیاتن .1لودج

1304 ،قیقحت یاه هتفای :عبنم

دراوم دادعت هبتر نیگنایم هبتر عومجم

تبثم یاه هبتر 1 33/10 33/36

یفنم یاه هبتر 35 31/61 33/3404

تباث یاه هبتر 3

لک 15

دراوم ریداقم

556/5- Z

یرادانعم حطس 333/3

07 ...اه هنارای یزاسدنمفده تارثا لیلحت

15 زا اتسور 1 رد یرادیاپ زیچان شیازفا ،هعلاطم دروم یاهاتسور زا دصرد 54/63 رد یرادیاپان شیازفا رانک رد هب ،(1لکش)اخیش و هلوب یاتسور ود یرادیاپ تیوقت .تساه نآ رب مکاح هژیو طیارش رگنایب ،هعلاطم دروم یاتسور و لقن رد اهاتسور نیا نانکاس اریز .دشاب یم دنمریه هب لباز ناتسرهش دیدج هارگرزب هیشاح رد اه نآ رارقتسا لیلد هویش و تیعقوم عبات اه نآ یگدنز طیارش اتدمع و هدوب لاعف سکعلاب و لباز هب کلیم یزرم هچرازاب زا الاک لاقتنا نیا فارطا یضارا رد یدیلوت یاه یرادغرم و یزپرجآ هروک یدایز دادعت دوجو .دشاب یم اه نآ رد شاعم رارما بلاغ دوجو هب اه نآ یارب اهاتسور رگید هب تبسن ار یرتبولطم یداصتقا تیعضو و هدش نایئاتسور لاغتشا ببس ،اهاتسور بجوم هجوت لباق یهدبآ اب کهاچ ای هاچ یدایز دادعت دوجو و یناسربآ لاناک هب اه نآ یکیدزن نینچمه .تسا هدروآ تالوصحم دیلوت و دبای قنور اه نآ رد یاهناخلگ تالوصحم تشک و دنورب تشک ریز هب یرتشیب یضارا ات هدش تارثا لباقم رد اهاتسور نیا ات هدش بجوم لماوع نیا ریثأت ،هجیتن رد .دنشاب هتشاد یبوخ یغاب و یعارز .دنوش بولطمان تارییغت شوختسد رتمک ،اههنارای یزاسدنمفده

ییاتسور یرادیاپ رد اه هنارای یزاسدنمفده حرط یارجا زا یشان تارییغت نازیم و عون كیکفت هب اهاتسور شنكارپ .4لکش

1304 ،قیقحت یاه هتفای :عبنم

تاداهنشیپ هئارا و یریگ هجیتن نیدب .دشاب هتشاد یلم و یاهقطنم یهعسوت رد یرثؤم شقن دناوتیم فلتخم داعبا رد ییاتسور یاهاضف یرادیاپ یهاگدید اب یزیرهمانرب ناکما ،رادیاپ یهعسوت یاه صخاش و داعبا رظنم زا اههاگتنوکس هاگیاج تخانش اب بیترت

هب هجوت نودب ،اههنارای یزاسدنمفده حرط یارجا هک دش صخشم قیقحت جیاتن ساسارب .دش دهاوخ مهارف رتعماج هب دب زا ار اه نآ طیارش هک یروط هب ،دوش رتشیب ییاتسور فیعض رشق رب راشف ات هدش بجوم یدمآرد یاههورگ یاهلاس یط رد .تسا هدومن یفنم تهج رد لوحت شوختسد ار ناییاتسور هنیزه و دمآرد و تسا هدومن لدبم رتدب تسا هدوب ییاتسور هعماج تینما نازیم رب اههنارای یزاسدنمفده حرط ریثأت نیرتشیب ،قیقحت جیاتن قبط ،هعلاطم دروم دوجو اب ،اه هنارای یزاسدنمفده حرط یارجا زا دعب ییاتسور یاهراوناخ رد زین یگدنز زا تیاضر و شمارآ نازیم و

1394 زییاپ ،مراهچ هرامش ،متفه لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 27

یاهراوناخ دصرد 6/13 هک یروط هب .تسا هتفای یشهاک دنور ًااددجم ،حرط یارجا ییادتبا لحارم رد هیلوا شیازفا تارظن هب هجوت اب و دناهدومن نایب نییاپ یلیخ ،حرط یارجا زا سپ ار شیوخ یاتسور رد تینما حطس ییاتسور روطنامه نیاربانب .تسا هتشاد ینماان نیا داجیا رد یساسا شقن اتسور حطس رد (تقرس) میارج نازیم شیازفا ،اه نآ هدش دیدشت ناشیرادیاپان زین هعلاطم دروم یاهاتسور رتشیب زین یرامآ یاه لیلحت ساسا رب ،دشیم ینیب شیپ هک-هبنج رب اههنارای یزاسدنمفده حرط یارجا بولطمان تارثا ،اهاتسور زا هورگ نیا یرادیاپان دیدشت و زورب رد .تسا یاهتکراشم هک دهدیم ناشن قیقحت یاههتفای نینچمه .تسا دوهشم ًاالماک (لاغتشا لثم) یداصتقا فلتخم یاه تخادرپ یهوحن هچنانچ ،نیاربانب .تسا هتفای شهاک حرط نیا یارجا اب هعلاطم دروم یاهاتسور حطس رد یمدرم نایئاتسور یگدنز تیفیک ءاقترا دنور ،دریگن رارق لرتنک تحت اهتمیق و دباین دوبهب ییاتسور یاهراوناخ هب اههنارای اب هسیاقم رد دوخ عون رد ،نآ جیاتن و رضاح شهوژپ ،لاح ره هب .دشدهاوخ دیدهت هعماج تینما و هدش لتخم هنیمز رد ددعتم یاه شهوژپ دوجو مغر یلع اریز .دشاب یم هجوت لباق ییاتسور یرادیاپ اب طابترا رد رگید تاعلاطم یراذگرثا و شقن ،شهوژپ نیا رد ،(یطیحم تسیز و ییاضف -یدبلاک ،یداصتقا ،یعامتجا) یرادیاپ فلتخم داعبا

نیا جیاتن هب هجوت اب ،لاح ره هب .تسا هتفرگ رارق هجوت دروم اهاتسور یرادیاپ رد اه هنارای یزاسدنمفده یلم حرط یاتسار رد اهاتسور تیعضو دوبهب یارب ،هعلاطم دروم یاهاتسور حطس رد حرط نیا یفنم تارثا رب ینبم قیقحت .دومن هئارا ناوت یم لیذ حرش هب یتاداهنشیپ اههنارای یزاسدنمفده حرط یارجا هکنیا هب تیانع اب و ییاتسور یاهراوناخ یگدنز تیعضو رب اه هنارای یزاسدنمفده حرط یفنم تارثا هب هجوت اب

رد اه نآ مهس شیازفا اذل ،دنشابیم هعماج نییاپ یدمآرد یاه کهد ءزج ًااتدمع ،اهاتسور حطس رد نکاس یاهراوناخ و یرهش هعماج نایم یاه یرباربان ات دریگ رارق هجوت دروم یتسیاب اه هنارای یزاسدنمفده حرط یدقن یاه تخادرپ .دبای شهاک ییاتسور و شهاک یزرواشک یاههداهن شخب رد ییارجا یاه هاگتسد تارابتعا ،اه هنارای یزاسدنمفده حرط یارجا نایرج رد رد اه نآ بولطمان تارثا هب هجوت اب .تسا هتفای شیازفا یزرواشک تالآنیشام و اههداهن هب طوبرم یاههنیزه .دشابیم یرورض اههداهن هنارای ندرکن فذح و اههداهن تمیق لرتنک و حالصا ،ناییاتسور یتشیعم تیعضو حرط یارجا زا لبق) هتشذگ لثم نانچمه هک ددرگ یم داهنشیپ ناییاتسور دیرخ تردق شهاک زا یریگولج روظنم هب یعقاو ِددیرخ تردق ات دوش هداد ییاتسور یاهراوناخ هب جنرب و رکش ،دنق ،درآ ییاتسور یاهنپوک ،(یزاسدنمفده .دباین شهاک مدرم ششوپ تیمها و ناور یاه هسام لیکشت و كاخ شیاسرف رد نآ شقن ،هقطنم رد هزور 314 یاهداب دوجو هب هجوت اب ششوپ تشادرب زا یریگولج یارب ،هقطنم یتخرد ششوپ ظفح تهج رد ،كاخ شیاسرف زا یریگشیپ رد یهایگ هب یتسیاب (تخوس تمیق شیازفا هب هجوت اب)ییاتسور نکاسم ندرک مرگ یارب مزیه ناونع هب نآ زا هدافتسا و یتخرد .دوش لح ناییاتسور تخوس لکشم یبسانم لکش

37 ...اه هنارای یزاسدنمفده تارثا لیلحت

عبانم

ی هنیزه صخاش رب یساسا یاهالاک ی هنارای فذح راثآ یتسایس یاه لیلحت .(3304) .الیهس ،نیورپ و رغصا یلع ،ییوناب یداصتقا یاه یسررب) یرادقم داصتقا همانلصف ،یراتخاس ریسم لیلحت بوچراچ رد ییاتسور و یرهش یاهراوناخ یگدنز .4-00 صص ،1 هرامش ،5 هرود ،(قیاس ناتسیس ییاتسور یاه هاگتنوکس یطیحم تسیز یرادیاپان تدش نییعت .(3304) .قداص ،یناجمفل یرغصا و زرمارف ،ینامیرب .314-614 صص ،34 هرامش .هعسوت و ایفارغج هلجم ،یرایعم دنچ یبایزرا لدم زا هدافتسا اب هعلاطم) یزرواشک ماظن رد یرادیاپ یاه هدننک نییعت یبایزرا .(4304) .ناضمر ،یسوط و دمحا ،یسیدقت ،اضردمحم ،قاحسب-304 صص ،مود هرامش ،ییاتسور یزیر همانرب و شهوژپ هلجم ،(تشدونیم ناتسرهش یزکرم شخب ییاتسور قطانم :یدروم044. رد یعامتجا یرادیاپ یدنب تیولوا و یبایزرا .(3304) .اضرلادبع ،یراختفا نیدلا نكر و رذوبا ،لاز ،یدهم ،یرهاطروپ صص ،0 رامش ،14 لاس ،هعسوت و اتسور همانلصف ،سراف ناتسا دیب مرخ ناتسرهش یاهاتسور یدروم هعلاطم :ییاتسور قطانم31-34. ،راک رب تایلام خرن رد رییغت و (تعارز) یزرواشک شخب هنارای شهاک رثا .(4831) .هللا تیب ،مدقم یربكا و ورسخ ،ییاریپ سیرتام و یتابساحم یمومع لداعت یزاس هیبش شور ساسا رب) ناریا رد ییاتسور و یرهش یاهراوناخ هافر و یشخب دیلوت رب

.4 -30 صص ،11 هرامش .ناریا یداصتقا یاه شهوژپ .(5304 لاس یعامتجا یرادباسح هدافتسا اب یعامتجا یرادـیاپ یبایزرا .(4304) .یدهم ،ولخرق و یقت دمحم ،یئامنهر ،هللا تمحر ،یدوـهرف ،جریا ،یومیت لاس ،دیدــج هرود .(ناریا یایفارغج نمجنا یشهوژپ -یملع همانلصف) ایفارـغج .(نارهت رهش :یدروم هعلاطم) یزاف قطنم زا .31-30 صص ،50 هرامش ،مهد هافر یشهوژپ -یملع همانلصف ،ناریا داصتقا رد اه هنارای یاه تسایس یهافر لیلحت .(3304) .هللا حور ،یرظن و هللادی ،رگداد .300-330 صص ،11 هرامش ،مهدزای لاس ،یعامتجا و یرهش یزیر همانرب تاعلاطم زکرم ،اه هنارای یزاسدنمفده اب نارایهد ییانشآ .(4304) .یدهم ماسح و یدهم ،هداز ناضمر .ص334 ،نارهت ،یسوط ریصن هجاوخ داینب :روشک یاه یرایهد و اه یرادرهش نامزاس تاراشتنا ،ییاتسور هعسوت و یرادیاپ هجرد شجنس .(3304) .میرم ،هدازدنوناریب و متسر میهاربا ،یناروگ ،اضردیمح ،یئوهایس یرماع هرامش ،موس لاس ،یناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن یشهوژپ -یملع همانلصف ،مشق ناتسرهش باهش شخب رد ییاتسور .364-334 صص ،مراهچ

4) .نسح دیس ،یدورگنل یعیطم و یلع دیس ،یردب ،یلعنیسح ،رابکبس یجرف ییاتسور یحاون یرادیاپ نازیم شجنس .(330 یایفارغج یاه شهوژپ .(اسف ناتسرهش ییاتسور یحاون :یدروم هعلاطم) ادرب کینکت زا هدافتسا اب ،هکبش لیلحت لدم یانبم رب .504-654 صص ،13 هرامش ،یناسنا ی هعسوت درکیور اب رهش یطیحم تسیز راتخاس یاهدربهار .(3304) .هللا یلو ،رف یعیبر و ربكا ،راكزیهرپ ،یلع ،تخبزوریف .141-301 صص ،33 ی هرامش ،یناسنا یایفارغج یاه شهوژپ ،یرهش رادیاپ

1394 زییاپ ،مراهچ هرامش ،متفه لاس – يناسنا یایفارغج رد ون یاه شرگن يشهوژپ - يملع همانلصف 47

زادنا مشچ هلجم ،نآ رب رثوم لماوع یسررب و ییاتسور لاغتشا تالوحت .(3304) .ژیئآ ،یمزع و یبتجم ،موصعم یریدق .134-344 صص ،34 هرامش ،مراهچ لاس .(یشهوژپ و یملع) ییایفارغج

اب نآ هطبار و یداصتقا یرادیاپ .(3304) .نیما دمحم ،یناسارخ و یدهم دمحم ،نیشون ایض ،یبتجم ،موصعم یریدق صص ،1 هرامش ،هعسوت و اتسور همانلصف ،گنهار دوبک ناتسرهش نیهوک ناتسهد یدروم هعلاطم :ییاضف – یناکم یاه یگژیو31-4.

همانرب نیودت ،ییاتسور هعسوت یروحم شرازگ .(1304) .ییاتسور هعسوت و یلیمکت و یلیدبت عیانص یزیر همانرب هتیمك .یزرواشک داهج ترازو :نارهت ،مراهچ

یزاسدنمفده یسانش بیسآ و یسررب .(3304) .یدهم ،یئایاعر و اضردیمح ،یویگ یلیعمسا ،اضر مالغ ،مدقم یحابصم .464-134 صص ،50 هرامش ،مهن لاس ،یمالسا داصتقا یشهوژپ یملع همانلصف ،اه هنارای تخادرپ رب ییایمیش دوک ی هنارای فذح یهافر تارثا یسررب .(3304) .ایركز ،هداز جرف و ناودرا ،ییولاخ ،هللا تمعن دیس ،یوسوم .51-36صص ،1 هرامش ،4 دلج ،یزرواشک داصتقا تاقیقحت هلجم ،سراف ناتسا ترذ ناگدننکدیلوت .یمالسا بالقنا نکسم داینب .راجنب نارمع و هعسوت حرط شرازگ .(8831) .زاتشیپ نازیر همانرب رواشم ناسدنهم

هزوح یبایزرا و شجنس .(3304) .یلعنسح ،رابکبس یجرف و یدهم ،یرهاطروپ ،یلع ،یردب ،وطسرا ،راصح یرای .33-114 صص ،مراهچ هرامش ،مود لاس ،ییاتسور یاه شهوژپ ،نارهت رهش نالک ییاتسور یرادیاپ رد یداصتقا و یعیبط لماوع شقن یبایزرا .(4304) .ماهلا ،یراختفا و نیسحدمحم ،یناچوب ،وطسرا ،راصح یرای .11-65 صص ،مود هرامش ،یرهش تاعلاطم یشهوژپ -یملع همانلصف ،نارهت رهشنالک هزوح یاهاتسور

Chemingui, M. A. & Thabet, C. , 2001, Internal and external reforms in agricultural policy in Tunisia and poverty in rural area, Paper Awarded First prize at the Second Global Development NetWork Awards competition, Rio de Janeiro, Brazil . Hsien, W. & Wen-chin chou, T. , 2009, Selecting management systems for sustainable development in smes, Anovel Hybrid model Based on dematel ANP, ZOGP, Expert systems with Applications, 36, pp. 1444-1458 . Lofgren, H. & EI- said, M. , 1999, A general equilibrium analysis of alternative scenarios for food subsidy reform in Egypt, TMD Discussion paper, NO. 48, IFPRI, Washington . Malczewski, J. , 1999, GIS and multicriteria decision analysis, john wiley and sons INC, Newyork . Zeller, M. , 2006, Rural development theory and policy Germany, university of Hohenhiem .

Quarterly of New Attitudes in Human Geography (Autumn) 2015, Vol 7. No 4

Analysis of the effects of targeting subsidies on rural sustainability in central district of Zabol Township

Sadegh Asghari Lafmejani* Assistant prof. of Geography & Rural Planning, University of Zabol, Zabol, Iran

Morteza Tavakoli Associate prof. of Geography & Rural Planning, University of Zabol, Zabol, Iran

Gharib Fazelniya Associate prof. of Geography & Rural Planning, University of Zabol, Zabol, Iran

Fereshteh Sargolzaee M.A. student in Geography & Rural Planning, University of Zabol, Zabol, Iran

Abstract Sustainability is a collection of ecological, economic, social and spatial-physical dimensions in which the contrast and interaction among these aspects leads to Sustainability or instability. In this approach, clarifying the status of rural communities, structure, problems, the development process and especially the welfare level of inhabitants in rural areas has a significant importance. Therefore, recognition and understanding of the current situation and prevailing conditions in the local, regional and national systems along with getting information about sustainability of the rural communities has a unique significance in decision-making processes. Hence, it is necessary to know which factors affect the sustainability of the villages. The present study was designed to investigate the effects of targeting subsidies on the sustainability of the villages located in the central district of Zabol Township. In this research has been used a combination of field method and descriptive–analytical method. The samples consist of 52 villages in the central district. Due to the number of households living in these villages and Cochran formula, 254 of heads of households in villages were selected to complete the questionnaire. The number of the questionnaire of each village for completing was calculated according to the proportion of people who have directly received the subsidies in their accounts. In these questionnaires, 25 indicators have been emphasized. These indicators are related to the four dimensions of sustainable rural development. In this research, using the AHP approach in Expert Choice and ArcGIS software, it has been attempted to analyze the effects of targeting subsidies on the rural sustainability. The results of this study confirm that after implementing this project, the rate of sustainability in 50 villages has lowered 96% of the studies villages). Moreover, the research findings show that the rate of popular Participation in the studied villages has decreased during this project. Therefore, due to the negative effects of targeting subsidies on the living conditions of rural households and considering that the households in the villages are mostly lower income decides, thus increasing their share in cash payments of subsidies should be considered. Keywords: Targeting subsidies, Sustainability, Village, Zabol Township.

Received Date: 25 July 2015 Accepted Date: 22 September 2015

* (Corresponding author) Asghari2750@yahoo.com