1

หนวยการเรยนรท 5แบบรางและการถอดแบบ

การออกแบบภาพฉายเพอนำาไปสรางชนงาน

ภาพฉาย เปนภาพทแสดงรายละเอยดของชนงานทตองการสรางขนใหมหรอซอมแซม ประกอบดวยภาพ 3 ดาน ไดแก ภาพดานหนา ภาพดานบน และภาพดานขาง ในการออกแบบภาพใชจะใชวธการเขยนแบบดวยมอเปลาหรอการสเกตช เปน ตนแบบ หรอ แบบราง เพอนำาไปใชเขยนดวยเครองมอและอปกรณการเขยนแบบอกครง พรอมทงลงรายละเอยดตาง ๆ นำาไปสรางชนงานไดถกตองตอไป อยางไรกด ในสถานการณทเรามความคดสรางสรรคและจนตนาการออกแบบชนงานขนมา หรอมผตดตอใหสรางชนงานเพอใชประโยชนตามวตถประสงคตาง ๆ การเขยนแบบรางโดยการสเกตชจงสะดวก รวดเรว ชวยใหมองเหนภาพชนงานมความเขาใจรปแบบ สวนใชประโยชน ตลอดจนวธการประกอบและตดตงไดดขน

ตวชวด1. สรางสงของเครองใชหรอวธการตามกระบวนการ

เทคโนโลยอยางปลอดภย ออกแบบโดยถายทอดความคดเปนภาพราง 3 มต หรอภาพฉาย เพอนำาไปสการสรางตนแบบของสงของเครองใช หรอถายทอดความคดของวธการเปนแบบจำาลองความคด และการรายงานผล เพอนำาเสนอวธการ (ง 2.1 ม.2/2)

2

การถอดแบบ เปนการนำาแบบรางมาแสดงสวนตาง ๆ ทประกอบขนเปนชนงาน ในสวนของขนาดโครงสรางทงภายนอกและภายใน การใชวสดอปกรณตาง ๆ

ตวอยางภาพฉายเฟอรนเจอร

ตวอยางภาพฉายการถอดแบบและการประกอบชนงานตลำาโพง

แบบจำาลองความคด (Model)

3

แบบจำาลองความคด แบงออกเปน 2 ลกษณะ ไดแก แบบจำาลองความคดชนงาน และ แบบจำาลองความคดวธการ          1. แบบจำาลองความคดชนงาน เปนวตถสามมตทจำาลองรปแบบและรายละเอยดของสงของเครองใชทจะสราง ซงไดรางเปนภาพ 2 มต ภาพ 3 มต หรอรางภาพฉายไว เพอนำามาใชในการถายทอดแนวความคดของผสราง และใชนำาเสนองาน แบบจำาลองความคดชนงานสวนใหญทำาจากกระดาษแขง แผนไฟเบอรชนดหนาปานกลาง ไมอด ปนปลาสเตอร หรอเศษวสดเหลอใช เชน ไมไอศกรม ขวด กลองนม ลงกระดาษ ฯลฯ

 

แบบจำาลองความคดทำาจากกระดาษแขง   แบบจำาลองความคดทำาจากไม

บลซา    

2. แบบจำาลองความคดวธการ เปนการนำาเสนอวธการทไดมการวเคราะห การสงเคราะห การศกษาวจย เพอการแกปญหาหรอพฒนาองคความรในสาขาวชาการตาง ๆ การนำาเสนอวธการจะอยในรปแบบแผนภาพความคด (graphic organizer) ลกษณะตาง ๆ

ความรเกยวกบการเขาไม

4

การเขาไมเปนพนฐานสำาคญในการประกอบชนงานใหชนงานนนมความคงทน แขงแรง ดสวยงาม และสามารถนำาไปประยกตในการประกอบชนงานลกษณะตาง ๆ ได

การเขาไม แบงออกเปน 2 แบบ คอ

1.   สำาหรบงานโครงสราง การเขาไมทประกอบขนเพอเปนโครงรบนำาหนกหรอการเหนยวของโครงสรางนน ๆ เชน โครงบาน โครงหลงคา เปนตน ซงโครงสรางดงกลาวจะตองสามารถรบแรงแบกทานและแรงอยางอนไดด ชนดของรอยตอทพบบอย ๆ สำาหรบงานโครงสราง เชน การเขาชน การเขาบาก การเขาเดอย และการเขาฝง

 รปท 1.1 แสดงการเขาไมแบบการเขาชนฉาก

รปท 1.2 แสดงการเขาไมแบบการเขาชนเฉ ( 45 องศา )  หรอ การเขาปากกบ

5

รปท 1.3 แสดงการเขาไมแบบการเขาบากตรง

รปท 1.4 แสดงการเขาไมแบบการเขาบากหางเหยยว

รปท 1.5 แสดงการเขาไมแบบการเขาฝงเดอยเดยว

2.  สำาหรบงานประณต สวนมากใชสำาหรบการยดสวนประกอบตาง ๆ เขาดวยกนใหเปนรปรางขน ดงนน สงทสำาคญทสดของงานประเภทน คอ การเขาปากไม

6

 รปท 2.1 แสดงการเขาไมแบบการเขาบา

รปท 2.2 แสดงการเขาไมแบบการเขาลน

รปท 2.3 แสดงการเขาไม แบบการเขาชนเฉ ( 45 องศา ) หรอ การเขาปากกบ

7

รปท 2.4 แสดงการเขาไมแบบการเขาบากหางเหยยว

การเขาไมบางแบบอาจตองใช ตะป นอตสกร หรอการอดกาว ประกอบเพอเพมความแขงแรงทนทาน

กลไกและการควบคมไฟฟา-อเลกทรอนกส

การสรางและการพฒนาสงของเครองใชทมกลไกและการควบคมไฟฟา-อเลกทรอนกส เปนการพฒนาตอยอดมาจากการสรางสงของเครองใชทวไป ใหมลกษณะรปแบบทนาสนใจ มคณคา มประโยชน และมประสทธภาพในการใชงานมากขน โดยไมตองใชแรงงานจากคน หรอใชแรงงานจากคนเพยงสวนหนง เชน แตเดมการซกผาดวยมอทำาไดโดยใชแปรงซกผาเปนตวชวยขจดคราบ เปนการใชแรงงานแทนคน ตอมาพฒนามาเปนเครองซกผาแบบกงอตโนมตม 2 ถง ซงตองใชแรงงานคนในการยกผาเปลยนจากถงซกมายงถงป นแหง แตกชวยผอนแรงในการซกและขยผาได จนกระทงพฒนามาเปนเครองซกผาอตโนมตถงเดยว ซงควบคมการทำางานโดยใชระบบสมผส ทสามารถซกผาและป นแหงได เพยงแคตงโปรแกรม โดยมกลไกและการควบคมไฟฟา-อเลกทรอนกส เปนสวนประกอบภายในตวเครอง ทำาใหผใชงานมความสะดวกสบาย ประหยดเวลา และประหยดแรงงานในการทำางาน

8

  

การสรางและพฒนาสงของเครองใชหรอผลตภณฑตางๆ ในปจจบน จำาเปนตองใชความรเกยวกบกลไกและการควบคมไฟฟา-อเลกทรอนกส ในเรองของอปกรณททำาใหเกดการเคลอนไหวและควบคมการทำางานตาง ๆ เพอใหสามารถเลอกใชไดเหมาะสมกบลกษณะงาน ดงตวอยาง

กลไกการทำางานทไมใชวงจรอเลกทรอนกส ไดแก         รอก  คอ ลอสำาหรบสวมสายพานหรอสายเคเบล ซงใชในระบบขนสง ยกของ และเคลอนท เชน การเคลอนทของมลเพอเปด-ปด การยกของหนกเพอเคลอนยายทวาง การหมนของแกนตลบเมตร         สปรง  คอ ขดลวดทมความยดหยน สามารถหดตวและกลบสสภาพเดมได สปรงใชเปนสวนประกอบของสงของเครองใชตางๆ เชน ตาชง ดนสอกด ปากกา ทสบลมกลองดนตรนาฬกา         คานงด  คอ วสดแขงแรงทสามารถรบนำาหนกไดพอสมควร เชน เหลก พลาสตกชนดแขงไม ซงนำามาใชเพมแรง และทำาใหการเคลอนทของสงของไปยงทศทางตาง ๆสะดวกงายดาย เชน คานงดในการเปด-ปดขวดซอสปรงรส คานงดในเครองป งขนมปงทชวยดนขนมปงขนมาเมอสกกรอบ คานงดบนกลองเครองมอชางทชวยในการเปด-ปดกลอง

9

ลอ โซ และจานโซ คอ อปกรณททำางานรวมกน เพอใหสงของเครองใช เคลอนทไดใกลเคยงกบรอกและสายพาน นอกจากนสงของเครองใช เชน โตะบรการเครองดม กยงมลอเปนสวนประกอบซงชวยใหเคลอนทไดสะดวกและผอนแรงได บานพบ คอ อปกรณทชวยใหสงของเครองใชสามารถพบเกบยอสวน และเปด-ปดได

ไฟฟา-อเลกทรอนกส

  สญลกษณทางไฟฟา   หมายถง เคร องหมายตางๆ ทมนษยเปนผกำาหนดขนใชสำาหรบแทนอปกรณตาง ๆ ทางไฟฟา ซงเปนทเขาใจ มความหมายเปนอนหนงอนเดยว เปนทยอมรบโดยสากล ดงน

  สญลกษณ ภาพของจรง ชอสญลกษณ ทำาหนาท

1. ตวนำาสารหรอวตถทยอมใหกระแส ไฟฟาไหลผาน

2.ตวนำาขามกน

(ไมตอกน)

กระแสไฟฟาไหลผาน

สายไฟคนละสาย

3. ตวนำาตอกน กระแสไฟฟาไหลผาน

จดทตอกนของ

 

10

สายไฟ

4. สวตชอปกรณสำาหรบเปดและปดวงจร

5. ฟวสอปกรณปองกนกระแสเกน

6. คตเอาต  อปกรณไฟฟาทใชตดกระแสทไหลผาน

7. ไฟฟากระแสสลบหรอไฟ AC

จายพลงงานไฟฟากระแสสลบ

8. ไฟฟากระแสตรงหรอไฟ DC

จายพลงงานไฟฟากระแสไฟตรง

9. เซลไฟฟาจายพลงงานไฟฟากระแสตรง

11

10. แบตเตอร

จายพลงงานไฟฟากระแสตรง

11. หลอดไฟฟา

เปลยนพลงงานไฟฟาเปนพลงงานแสง(ใหแสงสวาง)

12.

หลอดฟลออเรสเซนต

ใหแสงสวาง

12

13. สายอากาศ

ระบบรบ สง–สญญาณ หรอคลนแมเหลกไฟฟา

14.

กราวด (สายตอลงดน)

อปกรณไฟฟาถกตอลงสพนดน

15.

เตาเสยบ (ปลกตวผ)

อปกรณตอใชงานรวมกบเตารบ

16. ตวตานทาน

จำากดการไหลของกระแส

17.

คอลยหรอขดลวด

บนแกนอากาศ

เหนยวนำาแมเหลกไฟฟา

18. บลลาสต

อปกรณทใชจำากดกระแสในหลอดฟลออเรสเซนต

13

19.

หมอแปลง (Transforme

r)

อปกรณเพมหรอลดแรงดนกระแสสลบ

20

หมอแปลงลง (Step down Transforme

r)

อปกรณลดแรงดนกระแสสลบ

21.

หมอแปลงขน (Step up

Transformer)

อปกรณเพมแรงดนกระแสสลบ

22. โอหมมเตอร

ใชวดคาความตานทานไฟฟา

23. โวลตมเตอร

ใชวดแรงดนไฟฟา

24. แอมมเตอร

ใชวดกระแสไฟฟา

14

25. มอเตอร

เปลยนพลงงานไฟฟาเปนพลงงานกล

26.

เครองกำาเนดไฟฟา

เปลยนพลงงานกลเปนพลงงานไฟฟา

27. โหลด

เครองใชไฟฟาเชน พดลม หลอดไฟฟา

สตารตเตอร

เปนอปกรณทชวยบลลาสตผลตแรงดนใหสงขน เพอจดไสหลอดและตดกระแสเมอจดไสหลอดแลว

15

ห น ว ย ท า ง ไ ฟ ฟ า                    หนวยไฟฟาเปนสงทจะบงบอกถงปรมาณการใชไฟฟาของอปกรณไฟฟานน ๆ วามมากนอยเพยงใด มการบอกคาตาง ๆ ดงน

1. กระแสไฟฟามหนวยเปน Ampere เปนหนวยมาตรฐาน ใชตว I แทนกระแสไฟฟา

หนวยกระแสไฟฟา

ตวยอ การเปรยบเทยบหนวย

Mega ampere MA 1

MA = 1000 kA

1 kA= 1000 A

1 A = 1000 mA

1 mA = 1000

A

Kilo ampere kAAmpere amp , A

Mili ampere mAMicro

ampere A

 

2. แรงดนไฟฟา มหนวยเปน Volt เปนหนวยมาตรฐาน ใชตว E หรอ V แทนแรงดนไฟฟา

หนวยแรงดนไฟฟา

ตวยอ การเปรยบเทยบหนวย

Mega volt MV 1 MV = 1000

kVKilo volt kV

16

1 kV= 1000 V

1 V = 1000

Volt VMili volt mV

Micro volt V

3. ความตานทานไฟฟา มหน วยเป น Ohm เป นหน วยมาตรฐาน ใชตว R แทนความ

ตานทาน

หนวยความตานทาน

ตวยอ การเปรยบเทยบหนวย

Mega ohm M 1 M = 100

0 k1 k = 100

0 Kilo ohm                     

kOhm

4. กำาลงไฟฟามหนวยเปน Watt เปนหนวยมาตรฐาน ใชตว P แทนกำาลงไฟฟา

หนวยกำาลงไฟฟา

ตวยอ การเปรยบเทยบหนวย

Mega watt MW 1 = 1000

17

MW kW1 kW = 1000

W1 W = 1000

mW1 mW = 1000

W

Kilo watt kWWatt W

Mili watt mW

Micro watt W

ก ฎ ข อ ง โ อ ห มกระแสไฟฟาจะเปนสดสวนโดยตรงกบแรงดนไฟฟา แตจะเปน

ปฏภาคสวนกลบกบความตานทาน

I = กระแสไฟฟา มหนวยเปน Ampere (A)V = แรงดนไฟฟา มหนวยเปน Volt (V)R = ความตานทานไฟฟา มหนวยเปน Ohm ()

18

กระแสไฟฟาจะมากหรอนอยยอมขนอยกบความตานทาน ถาความตานทานมากจะมกระแสไหลนอย ถาความตานทานนอยจะมกระแสไหลมาก

กำาลงไฟฟา               คอ   สงทบงบอกถงปรมาณการใชงานของไฟฟาวามากหรอนอยเพยงใด

วงจรไฟฟา               คอทางเดนของกระแสไฟฟาทมกระแสไฟฟาไหลจากแหลงกำาเนดไหลไปสอปกรณไฟฟา (Load) และไหลกลบเขามายงแหลงจายอกครงหนง                ลกษณะวงจรไฟฟา  มดวยกนดงน                     1. วงจรปด คอวงจรทกระแสไฟฟาไหลครบวงจรหรอ

เครองใชไฟฟาทำางานไดปกต 

 

19

2. วงจรเปด คอ วงจรทกระแสไฟฟาไหลไมครบวงจร หรอ เครองใชไฟฟาไมทำางาน

         

ชนดของวงจรไฟฟา           วงจรไฟฟาม 3 ชนด คอ

1. วงจรอนกรม          เปนวงจรทใชกนมากในการตออปกรณไฟฟาตาง ๆ เชน การตอฟวส การตอสวตชไฟฟา ฯลฯ ซงมคณสมบตดงน

1) ความตานทานรวมทงหมดมากขน 2) กระแสไฟฟาเทากนทงวงจร 3) แรงดนไฟฟาทงหมดเทากบแรงดนไฟฟา

ยอยๆ รวมกน

20

รปการตอวงจรอนกรม 2 โหลด ในลกษณะของวงจรเปด  กระแสไฟฟาไหลผานไมครบวงจร เครองใชไฟฟาไมทำางาน

รปการตอวงจรอนกรม 2 โหลด ในลกษณะวงจรปด  กระแสไฟฟาไหลผานครบวงจร

เครองใชไฟฟาทำางาน

หมายเหต ถาอปกรณตวหนงตวใดของวงจรชำารด วงจรจะไมทำางาน

2. วงจรขนาน            เปนวงจรทเราใชกนอยางมากในการตอหลอดไฟหลายๆ หลอดในวงจรเดยวกน เชนการตอหลอดไฟ 2 หลอดสวางพรอมกน หรอการตอหลอดฟลออเรสเซนตหลาย ๆ หลอดในวงจร

21

เดยวกน การตอปลกไฟตาง ๆ ฯลฯ ซงมคณสมบตดงน                   1) ความตานทานรวมทงหมดนอยลง                   2) แรงดนไฟฟาเทากนทงวงจร                   3) กระแสไฟฟาทงหมดเทากบกระแสไฟฟายอยๆ รวมกน

รปการตอโหลด 2 โหลดในลกษณะวงจรไฟฟาเปด กระแสไฟฟาไหลไมครบวงจร เครองไมทำางาน

รปการตอโหลด 2 โหลดในลกษณะวงจรไฟฟาปด กระแสไฟฟาไหลครบวงจร เครองทำางาน

หมายเหต ถาอปกรณตวใดเสย (Load) จะเสยเปนสวน ๆ

22

3. วงจรผสม           เปนการนำาวงจรอนกรมและวงจรขนานมารวมกน ซงวงจรผสมนไมนยมกนในการตอวงจรไฟฟาภายในบาน แตสวนใหญจะไปใชกบอปกรณอเลกทรอนกส

รปการตอโหลด 3 โหลดในลกษณะวงจรไฟฟาปด กระแสไฟฟาไหลครบวงจร เครองทำางาน

เวบไซตแนะนำา

1. https://www.youtube.com/watch?v=prGALwK5lI82. https://www.youtube.com/watch?v=r_8IX-F4ubI3. https://www.youtube.com/watch?v=5hQEELnjbeg&list=PLaNYx0VzZ2sCR06hrnnGI_Et8VbkZI9jn