7-Toleo la Saba.pdf

i

Kwa jina la Allah Mwingi wa Rehma Mwenye Kurehemu.

Raudhwah Time ni Jarida maalum, linalotolewa kila mwisho wa mwezi wa muandamo na

Raudhwah Islamic Group, kwa lengo la kumjenga Muislamu kumfahamu vilivyo Muumba wake

na kumpelekea kutimiza majukumu yake ya kiibada na kidini kwa ujumla, ili kuweza kupata

Radhi za Allah na kuepukana na adhabu zake.

Katika toleo la mwezi huu, tumekuandalia mada mbali mbali katika upande wa:

Afya. Ambayo itazungumzia maradhi ya Kipindupindu; ishara za mwenye maradhi haya,

tiba yake, kinga yake na mengine mengi kwa kifupi.

Jamii. Ambayo itazungumzia juu ya ujirani katika Uislamu.

Historia ya wema waliotangulia. Hapa tutamtaja kwa uchache Tabiin maarufu

anayejulikanwa kama Said bin Jubayr (rehma za Allah ziwe juu yake) na yaliyomfika

kutokana na kuukataa utawala wa Hajjaj bin Yuusuf.

Na mengine mengi yatakayokunufaisha wewe msomaji na Waislamu wote kwa ujumla.

Ni matumaini yetu kuwa Allah atatukubalia amali yetu hii na kuleta tija katika Ummah wa

Kiislamu, na kuwaongoza waliopotea na kuwaengezea istiqama walioongoka.

1

Kila sifa njema zinamstahikia Allah Mola

wa viumbe vyote. Swala na salamu

zimuendee Mtume wetu Muhammad (swalla

Allahu alaihi wa sallam) na ahli zake na

maswahaba wake.

Leo kwa Tawfiq ya Allah nimependa

kugusia suala la ujirani katika Uislamu

ambalo wengi wetu hulipuuzia na kuliona ni

la kawaida, ima kwa kutambua au

kutotambua ukubwa wa fadhila zake.

Kama tunavyofahamu jirani ni mtu

anayeishi karibu na wewe, ima iwe

nyumbani kwako au kazini au popote pale

ulipo. Na kwa vile Uislamu ni Dini

iliyokamilika kama alivyotuambia

mwenyewe Allah (subhanahu wa taala): ...

Leo nimekukamiliishieni Dini yenu, na

nimekutimizieni neema yangu, na

nimekupendeleeni UISLAMU uwe ndiyo

Dini ... [al-Maida (5): 3].

Uislamu haukuacha jambo lolote ila

limebainishwa na Allah (subhanah wa taala)

pamoja na Mtume wake (Swalla Allahu

Alayhi Wasallam). Katika kusisitiza hili

Allah (subhanahu wa taala) hakuacha

kulizungumzia suala la ujirani katika Qur'an

kama alivyosema: Muabuduni Mwenyezi

Mungu wala msimshirikishe na chochote.

Na wafanyieni wema wazazi wawili na

jamaa na mayatima na masikini na jirani wa

karibu na jirani wa mbali, na rafiki wa

ubavuni na mpita njia, na walio milikiwa na

mikono yenu ya kulia. Hakika Mwenyezi

Mungu hawapendi wenye kiburi wanao

jifakhiri. [an-Nisai (4): 36].

Aya hii imebainisha kabisa uwajibu wa

kuwafanyia wema majirani walio karibu na

hata walio mbali kwa kadri tuwezavyo.

Sasa tumuangalie Mtume (swalla Allahu

Alayhi Wa sallam) nae anatuambia nini

kuhusu ujirani: Hakuacha Jibril ananiusia

kuhusu jirani mpaka nikadhania atamfanya

kuwa ni mmoja wa warithi wangu.

Bukhari.

Hadithi hii inatosha kabisa kutuonyesha

uwajibu wa kuishi kwa uzuri na jirani zetu

kwa sababu ni jambo ambalo alikuwa

akilitilia msisitizo Jibril (Alayhi ssalaam)

kila anapokuja kwa Mtume (swalla Allahu

Alayhi wa sallam).

Aina Za Jirani na Haki walizokuwa nazo:

1. Jirani ambaye ni ndugu yako. Huyu

ana haki tatu juu yako:

i. Ya Uislamu.

ii. Ya udugu.

iii. Ya ujirani.

2. Jirani ambaye ni Muislamu lakini sio

ndugu yako. Huyu ana haki mbili:

i. Ya Uislamu.

ii. Ya ujirani.

3. Jirani ambae si Muislamu. Huyu ana

haki moja kwako:

i. Ya ujirani.

2

Hivyo ndugu zangu, lazima kila mmoja

tumpe haki anazostahiki bila ya kupunguza

chochote katika haki hizo.

Ewe Ndugu yangu, jilazimishe na mambo

matatu kuhusu jirani yako, utakua miongoni

mwa waliofaulu.

1. JIEPUSHE NA KUMUUDHI

Tukizungumzia maudhi, tunajumuisha kila

aina ya maudhi, imma ya kimaneno au

kivitendo, kwa kudhihirisha au kujificha.

Kwani hakika kuna makemeo makali kuhusu

hilo, na katika ubaya wa kumuudhi jirani

kuna khasara nyingi anazozipata mwenye

kumuudhi jirani yake ila leo nitataja mawili

makubwa kwa tawfiq ya Allah (Subhanahu

Wa taala).

a) Hawi na Imani

Hili ni kutokana na maneno ya Mtume

(Swalla Allahu Alayhi Wa sallam): Naapa

kwa jina la Allah hatoamini. Naapa kwa jina

la Allah hatoamini. Naapa kwa jina la Allah

hatoamini. pakasemwa Ni nani huyo ewe

Mtume wa Allah; akasema: Yule ambae

jirani yake hapati amani (hasalimiki)

kutokana na vitimbi vyake. Muslim.

Kina mama wengi tumekua hatujali uwepo

wa majirani na umuhimu wao kwetu.

Tumekua tukiwaudhi kwa udhia mbali

mbali. Tambua ewe ndugu yangu ya kuwa

ukamilifu wa imani yako unachangiwa na

kukaa kwa wema na jirani yako. Kama

anavyotueleza Mtume (Swalla Allahu

Alayhi Wa sallam) katika hadithi hii:

Mwenye kumuamini Allah na siku ya

mwisho basi na asimuudhi jirani yake.

Bukhari.

Hili ni himizo kwako ewe dada wa

Kiislamu, kama tunataka tuipate pepo ya

Allah, basi tujitahid kuishi vyema na

majirani zetu, kama huwezi kumfanyia

wema basi epukana na kumuudhi. Kwani

kupitia wao ndio tutaikamilisha imani yetu

na tutaipata pepo ya Allah (Subhanahu Wa

taala). Kama alivyotuambia Mtume (Swalla

Allahu Alayhi Wa sallam): Hamtoingia

peponi mpaka muamini . Abu daud.

b) Matendo yake hubatilika

Jambo la kumuudhi jirani humsababishia

mtu kuharibika matendo yake na mwishoni

kuingizwa katika moto. Hadithi ifuatayo

inatubainishia hilo.

Siku moja maswahaba wa Mtume (Swalla

Allahu Alayhi Wa sallam) walimuuliza:

Hakika fulani anafunga mchana na

anasimama usiku kuswali na anamuudhi

jirani yake kwa ulimi wake. Mtume

akawajibu: Hamna kheri kwake nae ni

katika walio motoni wakamuuliza tena:

Hakika fulani anaswali swala za wajibu na

anafunga Ramadhani na anatoa sadaka

kidogo na wala hamuudhi jirani yake.

Mtume (Swalla Llahu Alayhi Wa sallam)

akasema: Yeye ni katika walio peponi.

Ahmad.

Hii inatupa fundisho kuwa hata kama utakua

unafanya ibada kwa wingi kiasi gani, kama

3

huishi na jirani yako kwa wema basi maishio

yako yatakua mabaya. (Allah Atuhifadhi).

2. MVUMILIE MAUDHI YAKE

Hakika katika sifa za waumini wa kweli ni

wale ambao huwa na subra katika mitihani

aliyowapa Allah na wanatarajia malipo

kutokana na mitihani hiyo. Allah

(subhanahu wa taala) akikupa jirani muovu,

basi jua amekupa mtihani ndugu yangu ni

juu yako kufanya yafuatayo:

a) Kuwa na Subra

Kwani Allah (Subhanahu Wa taala)

amesema: Na ambao husubiri kwa kutaka

radhi ya Mola wao Mlezi, na wakashika

Sala, na wakatoa, kwa siri na kwa uwazi,

katika tulivyo wapa; na wakayaondoa

maovu kwa wema. Hao ndio watakao pata

malipo ya Nyumba ya Akhera. [ar-Raad

(13): 22].

b) Zuia Hasira zako na Usamehe

Atakapokuudhi jirani yako zizuie hasira

zako na jaribu kumsamehe. Kwani Allah

(subhanahu wa taala) amewasifu wenye

kufanya hivyo na amewaahidi malipo

mazuri. Allah amesema: ... Ambao hutoa

wanapo kuwa na wasaa na wanapo kuwa na

dhiki, na wanajizuia ghadhabu, na

wasamehevu kwa watu; na Mwenyezi

Mungu huwapenda wafanyao wema [al-

Imraan (3): 134].

c) Mrekebishe na umlinganie kwa

hekima

Kwani majirani wengine hufanya makosa

kwa kutojua. Hivyo inawezekana akaongoka

kupitia wewe. Allah (Subhanahu Wa taala)

ametuambia: Waite waelekee kwenye Njia

ya Mola wako Mlezi kwa hikima na

mawaidha mema, na ujadiliane nao kwa

namna iliyo bora. Hakika Mola wako Mlezi

ndiye anaye mjua zaidi aliye ipotea Njia

yake, na Yeye ndiye anaye wajua zaidi

walio ongoka. [an-Nahli (16): 125].

d) Usimlipize bali mfanyie wema kwa

ubaya wake

Kwani hakika katika hili kuna taathira

kubwa kama alivyoeleza Allah (Subhanahu

Wa taala): Mema na maovu hayalingani.

Pinga uovu kwa lilio jema zaidi. Hapo yule

ambaye baina yako naye pana uadui

atakuwa kama rafiki jamaa wa kukuonea

uchungu. [Fusswilat (41): 34].

Nyoyo zikifanyiwa mema hujenga mapenzi,

fata maneno haya ya Allah utaona maajabu

yake.

3. MFANYIE IHSANI

Ihsani ni kila jema ambalo akifanyiwa mtu

roho yake hufurahi sawa sawa kimaneno au

kivitendo. Ewe Ndugu yangu jilazimishe na

kumfanyia ihsani jirani yako, kwani hakika

kumfanyia yeye ihsan ni miongoni mwa

sababu zitakazokufanya uipate pepo ya

Allah (subhanahu wa taala), pamoja na

kukuepusha na moto wa Allah. Na miongoni

mwa ihsan ambazo zimetajwa na Mtume

(Swalla Allahu Alayhi Wa sallam) ni:

4

a) Kumpa chakula katika mlo

unaoupika

Amesema Mtume (Swalla Allaahu Alayhi

Wa sallam): Hajaniamini mimi mwenye

kulala hali ya kuwa ameshiba wakati jirani

yake ana njaa pembeni yake na hali yeye

anajua jambo jilo. Bukhari.

Pia katika hadithi nyingine amesema Mtume

(Swalla Allahu Alayhi wa sallam)

kumwambia Aba Dhar: Ewe Aba Dhar!

Ukipika mchuzi kithirisha maji yake na

umpe jirani yako. Muslim.

b) Pendelea kumpa zawadi

Katika hadithi Mtume (Swalla Allahu

Alayhi Wa sallam) aliwahimiza wanawake

wa Kiislamu kuwapa zawadi jirani zao.

Enyi Waislamu wa kike, asidharau jirani

kumpa jirani yake chochote hata kama ni

kipande kidogo cha nyama. Bukhari.

Na Mama Aisha (radhia Allahu anha)

alimuliza Mtume (Swalla Allahu Alayhi Wa

sallam): Hakika yangu mimi nina jirani

wawili jee ni yupi nimpe zawadi. Mtume

(Swalla Allahu Alayhi Wa sallam) akasema:

Ambae mlango wake upo karibu nawe.

Bukhari.

Mwisho napenda kumalizia nukta hii kwa

hadithi ya Mtume (Swalla Llahu Alayhi wa

sallam) aliyosema: Mwenye kumuamini

Allah na siku ya mwisho basi na amkirimu

jirani yake. Bukhari na Muslim.

c) Kumtembelea mara kwa mara

Hakika Allah huwapenda wenye

kutembeleana kwa ajili yake na ndio maana

akasema katika hadithi Qudsiy:

Yamewalazimikia mapenzi yangu wenye

kutembeleana kwa ajili yangu. Ahmad.

Kwani hakika Mtume (Swalla Allahu Alayhi

Wa sallam) alikuwa akipenda kuwatembelea

majirani zake walio Waislamu na hata

wasiokuwa Waislamu, waliokuwa

wakimtendea wema na hata waliokuwa

wakimuudhi.

d) Akiumwa nenda ukamtizame

(ukamjuulie hali)

Kwani kufanya hivyo utapata malipo

makubwa kama alivyotuambia Mtume

(Swalla Allahu Alayhi Wa sallam):

Mwenye kumtembelea Mgonjwa Hatoacha

kuwa miongoni mwa waliomo katika

Mabustani ya peponi. Muslim.

HITIMISHO

Huu ndio ufupisho wa mada ya ujirani

katika Uislamu kama ulivyoelezewa kwenye

Qur'an na Sunna za Mtume (Swalla Allahu

Alayhi Wa sallam). Namuomba Allah

atuonyeshe haki ilipo na atuwafikishe

kuifata na atubainishie batil na atuwafikishe

kuiacha. Amin.

5

Kipindupindu ni ugonjwa wa maambukizi

unaosababisha kuharisha sana kinyesi

kilicho katika mfumo wa maji maji kama

rangi ya mchele. Maradhi haya yanaweza

kusababisha upungufu wa maji mwilini na

hata kifo ikiwa mgonjwa hakutibiwa

mapema. Kipindupindu husababishwa kwa

kula chakula au kutumia maji

yaliyoathiriwa na vimelea vya bakteria

ajulikanae kwa jina la kitaalamu kama

Vibrio cholerae.

Ugonjwa huu unatokea kwa kawaida na kwa

kiasi kikubwa katika maeneo yaliyo katika

hali duni ya usafi, msongamano wa watu,

vita, na njaa. Maeneo ya kawaida ni pamoja

na maeneo ya Afrika, Asia kusini, na

Amerika ya kati na kusini (Latin America).

6

Sababu za kipindupindu

Bakteria anaesababisha kipindupindu,

kawaida hupatikana katika chakula au maji

yaliyochafuliwa na kinyesi kutoka mtu aliye

na maambukizi. Vyanzo vya kawaida vya

maradhi haya ni pamoja na maji ya miji,

barafu iliyofanywa kutokana maji ya miji,

vyakula na vinywaji viuzwavyo na wachuuzi

wa mitaani, mboga mboga zilizomwagiliwa

kwa maji yaliyochafuliwa na kinyesi na

takataka za wanaadamu, samaki wabichi na

mazao mengine ya bahari yaliyokuwa

hayajapikwa vizuri.

Endapo mtu atatumia chakula au maji

yaliyoathirika, bakteria hutoa sumu katika

utumbo ambayo hupelekea kuharisha sana.

Dalili za maradhi

Dalili za ugonjwa wa kipindupindu

zinaweza kuanza haraka sana kama saa

chache au kwa muda mrefu kama siku tano

baada ya kuambukizwa. Mara nyingi dalili

huwa sio kali sana, lakini wakati mwengine

huwa ni mbaya sana. Takriban mmoja kati

ya watu ishirini katika watu

walioambukizwa huonyesha dalili za

kuharisha sana zikifuatana na kutapika,

ambako kunaweza kusababisha upungufu

mkubwa wa maji mwilini. Ingawa watu

wengi walioambukizwa wanaweza kuwa na

dalili chache au kutokuwa na dalili kabisa,

lakini bado wanaweza kuchangia kuenea

kwa maambukizi. Dalili na alama za

upungufu wa maji mwilini ni pamoja na:

i. Kuongezeka kwa kiwango cha

mapigo ya moyo,

ii. Kupungua kwa mkunjuko

(elasticity),

iii. Kukauka kwa kiwamboute (mucous

membrane) (ikiwa ni pamoja na

ndani ya mdomo, koo, pua, na kope),

iv. Kupungua kwa shindikizo la damu,

v. Kiu kali na maumivu ya misuli.

Kama mgonjwa hakutibiwa mapema,

upungufu wa maji mwilini unaweza

kusababisha mshtuko (shock) na kifo ndani

ya masaa machache.

Kinga na tiba ya maambukizi ya

kipindupindu

Ingawa kuna chanjo dhidi ya kipindupindu,

CDC na Shirika la Afya Duniani kawaida

hawaipendekezi kutumiwa, kwa sababu

inaweza kutowalinda nusu ya watu wenye

kupata chanjo hiyo na huchukua muda wa

miezi michache tu kabla kupoteza uwezo

wake wa kufanya kazi. Hata hivyo, unaweza

kujikinga na familia yako kwa kutumia maji

yaliyochemshwa vizuri au maji yaliyotiwa

dawa (chemicals) za kuua vimelea vya

ugonjwa huo, kutumia maji ya chupa

yaliyoandaliwa katika viwanda vyenye

mazingira safi. Maji hayo huweza

kutumiwa kwa madhumuni yafuatayo:

i. Kunywa,

ii. Maandalizi ya chakula au vinywaji,

7

iii. Kugandishia barafu,

iv. Kusugua meno yako,

v. Kuosha uso wako na mikono,

vi. Kuosha sahani na vyombo ,

vii. Matumizi ya kula au kuandaa

chakula na kuoshea matunda na

mboga.

Ili kuandaa maji yako mwenyewe, chemsha

kwa dakika zisizopungua kumi au kuyachuja

na kuongeza matone mawili ya bleach

(chlorine) au weka nusu kidonge cha madini

joto aina ya IODINE kwa kila lita moja ya

maji. Pia lazima kuepuka vyakula vibichi,

ikiwa ni pamoja na yafuatayo:

i. Matunda na mboga zilizokua

hazijamenywa na kuandaliwa vizuri,

ii. Maziwa na bidhaaa za maziwa

ambazo hazijachemshwa au

kuhakikishwa kuwa vimelea

vimefariki,

iii. Nyama iliyokua haijapikwa n.k.

Endapo utahisi dalili za kuharisha kinyesi

chenye rangi kama maji ya mchele mara

kwa mara, na kutapika sana - hasa baada ya

kula samakigamba (shellfish) wabichi au

kusafiri kuelekea nchi ambayo kipindupindu

ni janga tafuta msaada wa matibabu mara

moja. Kipindupindu ni maradhi yenye

kutibika kwa urahisi, lakini kwa sababu ya

upungufu wa maji mwilini unaoweza

kutokea haraka, ni muhimu kupata matibabu

ya kipindupindu haraka sana mara tu

unapoona dalili za maradhi hayo.

Matibabu makuu ya ugonjwa huu ni

kumsaidia mgonjwa kurejesha kiwango

kikubwa cha maji ambacho amekipoteza

kwa kuharisha sana, maji yaliyopotea

yanaweza kuwekwa kwa njia ya drip katika

mishipa ya damu (intravenous). Dawa za

antibiotiki ambazo huua vimelea vya

maradhi haya zinaweza pia kutumika katika

kupunguza kasi na nguvu ya maradhi haya.

Hitimisho

Ugonjwa wa kipindupindu ni maradhi hatari

sana kwa sababu athari zake zinajitokeza

katika kipindi cha muda mfupi sana baada

ya maambukizi, na vile vile huweza

kusababisha kifo ikiwa hayajatibiwa haraka

baada ya kuambukizwa, lakini maradhi haya

ni yenye kutibika na kuepukika pia. Ni

muhimu sana kutumia maji na vyakula

vilivyo katika hali ya usafi, na wagonjwa

wanashauriwa kuwahi kupata huduma za

afya endapo wataona dalili za ugonjwa huu

kwa haraka sana.

KUMBUKA KUWA, KINGA NI BORA KULIKO TIBA!

8

SUALI

Ninafanya kazi katika kampuni ya Aramco,

ambayo ina program ya kustaafisha watu

ambao wamefikia umri wa miaka khamsini

(50), na hupata matibabu bure mpaka

mwisho wa maisha yao. Jee inafaa

kubadilisha umri wangu kwa kuomba katika

idara ya kumbukumbu bila ya kulipia

chochote au kutaja umri maalum, lakini kwa

lengo la kupata matibabu ya bure, kwa

sababu nikistaafu kabla ya kufikia miaka 50

sitopata matibabu (ya bure)?

JAWABU

Sifa njema ni za Allah.

Haifai mtu kudanganya kuhusu umri wake

ili apate matibabu ya bure yanayotolewa na

kampuni. Hii inakuwa ni kusema uongo na

kuhadaa, na Mtume (swalla Allahu alaihi wa

sallam) amesema: Mwenye kutuhadaa

(kughushi/kudanganya) si katika sisi.

Imepokewa na Muslim, 101.

Pia amesema (swalla Allahu alaihi wa

sallam): Hakika ukweli unamuongoza mtu

katika wema, na wema unampeleka mtu

Peponi. Na hakika mtu huendelea kusema

ukweli mpaka akaitwa mkweli mbele ya

Allaah. Na hakika uongo unampeleka mtu

katika uchafu, na uchafu unampeleka mtu

Motoni. Na mtu huendelea kusema uongo

mpaka akaandikwa kuwa ni muongo mbele

ya Allaah. Imepokewa na al-Bukhary, 6094

na Muslim, 2607.

Anachotakiwa Muumini kufanya ni kuwa

mkweli katika maneno na vitendo. Allah

(subuhanahu wataala) amesema: Enyi mlio

amini! Mcheni Mwenyezi Mungu, na

kuweni pamoja na wakweli (katika kauli zao

na vitendo vyao). [at-Tawbah (9): 119].

Na Allah anajua zaidi.

CHANZO: http://islamqa.info/en/126053

9

Kila sifa njema zinamstahikia Allah

(subhanahu wa taala), Mola wa

walimwengu wote. Swala na salamu

zimfikie Mtume wetu Muhammad (swalla

Allahu alaihi wa sallam).

Pia namshukuru Allah kwa kunipa fursa hii

ya kuizungumzia mada hii muhimu, ambayo

wengi katika kina mama wa Kiislamu

tumeghafilika nalo jambo hili.

Kama tunavyofahamu ya kuwa mara nyingi

mtu mwenye akili timamu na aliefikia umri

wa baleghe lazima huwa hakosi jukumu

lolote lile ambalo humlazimu kulitekeleza.

Lakini kwa leo nimependa khaswa,

nimzungumzie mwanamke ambaye

ameshaolewa na ameruzukiwa nyumba na

watoto, kwa sababu yeye ndiye chanzo cha

maendeleo au maharibiko ya jamii iliyopo

na ijayo.

Mwanamke wa Kiislamu aliyeolewa ana

majukumu manne makubwa ambayo ni

lazima ayatekeleze kwa ufasaha tena kwa

mujibu wa mafundisho ya Qur'an na Sunna.

Majukumu yenyewe ni;

1. Majukumu juu ya Nafsi yake.

2. Majukumu juu ya Mumewe.

3. Majukumu juu ya nyumba yake.

4. Majukumu juu ya jamii yake.

1. MAJUKUMU JUU YA NAFSI

YAKE

Ewe dada wa Kiislamu, tambua ya kwamba

dunia ni mapito na akhera ndio bora na

yenye kudumu, hivyo ni lazima ujichumie

hapa duniani kila kilicho bora kwa ajili ya

safari ndefu uliyonayo. Na aliyebora ni yule

aliyejitambua mapema na akaufanyia kazi

umri wake katika yalio mema.

Kama tunavyofahamu ya kuwa nafsi siku

zote hutuamrisha yalio mabaya isipokua zile

alizozirehem Allah (Subhanahu Wa taala).

Lakini kilicho cha wajibu kwetu ni

kuziendesha sisi katika yaliomema na sio

kuziacha zituepeleke sisi zinavyotaka.

Tufahamu ya kuwa nafsi ni kama mtoto,

ukiipa kila kinachotaka mwisho hutaka hata

chenye madhara nayo. Hivyo ni lazima

tujifundishe kuzikatalia khaswa katika yalio

haramishwa na Allah na Mtume (swalla

Allahu alaihi wa sallam), kwa sababu

Muumba wa nafsi zetu ndiye mwenye

kuzifahamu zaidi kipi kina faida nazo na

kipi hakifai au kipi chenye madhara.

Dunia ni sawa na jela kwa Muumini yaani

huwa na mipaka, nayo ni maamrisho na

makatazo ya Allah (subhanahu wa taala)

aliyoyaeleza kupitia katika Quraan au

Mtume (swalla Allahu alaihi wa sallam).

Ama kwa kafiri ni sawa na Pepo, kwani

huwa hana mipaka hufanya anavyotaka

10

mwenyewe. Hivyo lolote ulifanyalo liwe

jema au baya utalikuta mbele ya Allah

(subhanahu wa taala) kwani ametueleza:

Basi anaye tenda chembe ya wema,

atauona! Na anaye tenda chembe ya uovu

atauona! [az-Zilzalah (99): 7-8].

Hivyo jukumu kubwa la nafsi yako ni

kuifanya imuelekee mola wako katika amri

zake na kuiepusha na makatazo yake ili siku

hio isiwe ni yenye kujilaumu kama ambavyo

Allah ameiapia nafsi hii ambayo itakuja

kujuta kwa kila baya ililolitenda. Allah

anasema: Ninaapa kwa Siku ya Kiyama!

Na ninaapa kwa nafsi inayo jilaumu! [al-

Qiyamah (75): 1-2].

Jee unapenda kuwa miongoni mwa watakao

jilaumu kesho akhera? Bila shaka hapana.

Basi anza leo wala usingoje kesho, ambayo

hujijui kama utafika au hutofika.

Tujiandaeni na siku ya Qiyama ambayo

Allah anatuambia: Siku ambayo kila nafsi

itakuta mema iliyo yafanya

yamehudhurishwa, na pia ubaya ilio ufanya.

Itapenda nafsi lau kungekuwako masafa

marefu baina ya ubaya huo na yeye. Na

Mwenyezi Mungu anakuhadharisheni naye.

Na Mwenyezi Mungu ni Mpole kwa waja

wake. [al-Imraan (3): 30].

Mwisho napenda kumalizia nukta hii kwa

kauli ya ameer wa Waislamu Umar bin

Khattab aliyosema: "Jihisabieni nafsi zenu

kabla hamjahisabiwa na yapimeni matendo

yenu kabla hamjapimiwa."

2. MAJUKUMU JUU YA MUMEWE

Ndoa ni pingu ya maisha na ni ahadi kubwa

ambayo huichukua mume na mke kwa kule

kukubali kuiingia ndoa. Allah (subhanahu

wa taala) ameiita ndani ya Qur'an kuwa ni

"Ahadi madhubuti". Na kwa sababu hii

tunasisitizwa sana kuijua kiundani kabla ya

kujiingiza ndani yake, jambo ambalo wengi

wetu hawalifatilii na ndio sababu tunaona

machafuko makubwa yaliyopo katika ndoa

za wakati huu kutokana na kutoijua ukweli

wa kuijua.

Hivyo nimependa kuyazungumzia

majukumu ya mwanamke katika ndoa yake

ili kuwazindua wanawake wa Kiislam

walioolewa na ambao hawajaolewa, kwani

huenda kwa tawfiq ya Allah ikawa ni sababu

ya kizirekebisha ndoa zao au kuziendesha

vizuri watakapoziingia.

Yafuatayo ni baadhi ya majukumu ya

mwanamke kwa mumewe:

i. Kumtii mumewe katika yalio mema

Kwa vile mwanamme huchukua jukumu la

kuwa ni msimamizi kwa mkewe badala ya

wazazi wake baada tu ya kumuoa, hivyo ni

jukumu la mke kumsikiliza na kumtii katika

kila analomuamrisha miongoni mwa yale

yaliomo katika mipaka ya kisheria ya Dini

yetu. Allah (subhanahu wa taala)

ametuamrisha ndani ya Quraan kuwatii

viongozi wetu pale aliposema: Enyi mlio

amini! Mt'iini Mwenyezi Mungu, na mt'iini

11

Mtume na wenye madaraka katika nyinyi ...

[an-Nisaa (4): 59].

Na laiti mke angelijua umuhimu wa kumtii

mumewe angejitahidi kumtii mumewe kadri

awezavyo kwani Mtume (swalla Allahu

alaihi wa sallam) amesema: Laiti

ningekuwa ninaamrisha mtu kumsujudia

mtu (mwengine) ningemuamrisha mke

kumsujudia mumewe. Tirmidhiy.

Pia katika masharti manne ambayo

humuingiza mwanamke peponi moja wapo

ni twaa ya mke kwa mumewe nayo imo

katika kuonyesha fadhila na ubora wa ibada

hii. Kama alivyotuelezea Mtume (swalla

Allahu alaihi wa sallam): Atakapo swali

mwanamke swala zake tano (za faradhi), na

akamtii mumewe, na akafunga mwezi wake

(wa Ramadhani) na akajihifadhi utupu wake

ataambiwa siku ya Qiyama ingia peponi kwa

mlango unaoupenda. Ahmad.

Jee ni uzuri ulioje wa amali hii? Lakini kwa

masikitiko makubwa wengi miongoni mwa

walioolewa inatushinda, nayo ni kutokana

na njama za iblis na majeshi yake kututaka

tusiwe miongoni mwa watakaofaulu kesho

akhera. Pamoja na kuwa mume amepewa

amri juu ya mkewe ya kuwa ni mwenye

kusikilizwa na kutiiwa, Uislamu umeweka

mipaka katika hilo kwani Allah amesema:

Na ukiwat'ii wengi katika hawa waliomo

duniani watakupoteza na Njia ya Mwenyezi

Mungu. Hawa hawafuati ila dhana tu, na

hawakuwa ila ni wenye kusema uwongo tu.

[al-An-aam (6): 116].

Pia katika hili amesema Mtume (swalla

Allahu alaihi wa sallam): Hakuna kumtii

kiumbe katika kumuasi Muumbaji. Ahmad.

Hivyo ewe dada wa Kiislamu pupia katika

ibada hii kwa nia ya kuidumisha ndoa yako

na kupata pepo, na wala usiwasikilize

mashetani wa kijini au wa kibinaadamu pale

watakapo kuamrisha kwenda kinyume na

maamrisho mema ya mumeo kwani hakika

utakapokufa hali yakuwa mumeo yupo radhi

nawe basi pepo itakua karibu nawe in shaa

Allah.

ii. Kujipamba kwa ajili yake

Hakika dini yetu ni nzuri na imesisitiza uzuri

katika kila nyanja. Kwani hakika Mola wetu

ni mzuri na anapenda vilivyo vizuri. Na

uzuri kulingana na dini yetu hauangaliwi

kwa mujibu wa sura wala maumbile, bali

hupimwa kwa moyo na matendo yetu kwa

ujumla. Binaadamu tumeumbwa katika

umbile la kupenda vilivyo vizuri na ndio

maana hata katika ibada Allah (subhanahu

wa taala) hupenda mja wake akifanya ibada

aifanye kwa uzuri. Katika hili la kujipamba

Muislam amesisitiziwa kujipamba na

kujipendezesha na ndio maana Mtume

(swalla Allahu alaihi wa sallam) nae akiwa

kama mfano uliobora, alikua akipenda kuvaa

vizuri na kunukia. Hili ni msisitizo kwetu

Waislamu wanaume kwa wanawake ya

kuwa Muislam anatakiwa kuwa ni mtu

mtanashati akiwa nje na ndani ya nyumba

yake.

12

Ama tukija kwa wanawake na ndio msingi

wa mada yetu, hutakiwa kujipamba lakini

kwa mipaka. Nikimaanisha anatakiwa

kujipamba mapambo yanayoendana na

sheria na kuyadhihirisha kwa mahrim zake

tu, nao ni wale wasiopasa kumuoa kama

baba, kaka, babu, mjomba n.k. Ifuatayo ni

hadithi inayomuhimiza mwanamke

kujipendezesha kwa ajili ya mumewe.

Amesema Mtume (swalla Allahu alaihi wa

sallam): Mwanamke Bora ni yule ambae

ukimtizama anakufurahisha ... Tabrani.

Ina maana mke mbaya ni yule

asiyejipendezesha kwa ajili ya mumewe,

bali hujipendezesha kwa ajili ya wengine

ambao ni haram kwake hata kuona

mapambo yake, na jambo hili ndio miongoni

mwa sababu zinazoporomosha ndoa nyingi

kwani mume karibu muda wote humuona

mkewe katika hali isiyo mvutia jambo

ambalo huondoa mvuto na mahaba katika

moyo wa mume na hatimae mume huenda

nje kwenye haram kutuliza jicho lake.

iii. Asikatae Wito wa Mumewe

Kama tunavyofahamu kuwa mke anatakiwa

kuwa ni tulizo la macho na moyo wa

mumewe na pia mume. Khaswa katika dunia

iliyojaa machafuko ya kila aina ukiachana

na maradhi yanayozuka kila kukicha. Kwa

kuzingatia hili mke anatakiwa ajitahidi kadri

ya uwezo wake kumtuliza mumewe kwani

asipofanya hivyo madhara huwaangukia

wote.

Uislam umekemea vikali zinaa na vile vile

umeweka makemeo makali khaswa

mwanamke ambaye hujizuilia na mumewe

bila ya sababu yoyote ya msingi ya kisheria.

Amesema Mtume (swalla Allahu alaihi wa

sallam): Atakapomuita mume mkewe

kwenye kitanda chake (kwa ajili ya tendo la

ndoa) halafu asimuendee, mume akalala hali

ya kuwa amemkasirikia malaika humlaani

mpaka kupambazuke. Bukhari na Muslim.

Nadhani hadithi hii inatutosha kuwa ni

sababu ya kutokataa wito wa waume zetu

kama kweli tunamuogopa Allah (subhanahu

wa taala).

iv. Asimuombe talaka

Kwenye ndoa mke na mume lazima kila

mmoja awe na jitihada katika kuilinda ndoa

yake. Kwa sababu ndoa yoyote huwa haikosi

migongano ila muhimu ni subra na hawi na

subra ila mwanandoa alietimia sifa za

uumini, kwani hakika Muumini huitakidi

kuwa mwenye kupatwa na matatizo ndio

hupandishwa darja na hulipwa malipo bila

ya hisabu na kwa uchaMungu ndio Allah

(subhanahu wa taala) huleta faraja.

Kinyume na hivyo mwanandoa hushindwa

na kudai talaka jambo ambalo ni lenye

kuchukiza mbele ya Allah (subhanahu wa

taala) na lenye kufurahisha sana mbele ya

iblisi (laanatu Allahi Alayhi). Amesema

Mtume (swalla Allahu alaihi wa sallam)

katika kumzungumzia mwanamke mwenye

kupenda kudai talaka bila ya sababu

inayokubalika kisheria: Mwanamke yoyote

13

anaemuomba mumewe talaka bila ya tatizo

lolote (la kisheria) basi ni haramu kwake

harufu ya pepo. Ahmad.

Ni khasara ilioje kuikosa hata harufu ya

pepo wakati harufu yake huipata kutoka

Masafa ya mbali kwa watakao iingia. Allah

atujalie miongoni mwao. AMIIN.

v. Kutunza siri za mumewe

Mke na mume wakishaoana wanatakiwa

kuwa kama mwili mmoja, yani kila mmoja

aitunze aibu ya mwenziwe iwe ni kama yake

na sio kuitangaza kwa watu wa nje sawa

sawa ni kwa jamaa wa karibu au marafiki

wa mbali. Dini yetu imekataza mke

kumtolea mumewe siri zake na mume kutoa

siri za mkewe. Amesema Mtume (swalla

Allahu alaihi wa sallam): Hakika katika

watu wenye nafasi mbaya siku ya Qiyama ni

mwanamme anaemuendea mkewe au mke

anaeendewa na mumewe halafu akaeneza

siri za mwenziwe. Bukhary.

Na katika Qur'an Allah (subhanahu wa

taala) amewasifu wanawake wema kuwa ni

wale wenye kuhifadhi siri: ... Basi

wanawake wema ni wale wenye kut'ii na

wanao jilinda hata katika siri kwa kuwa

Mwenyezi Mungu ameamrisha wajilinde ...

[an-Nisaa (4): 34].

Tujitahidini sana kina mama wenzangu

kuliacha hili kwa sababu kumtolea mumeo

aibu ni sawa na kujifedhehesha mwenyewe

na mwisho tutambue ya kuwa mwenye

kumsitiri Muislamu mwenzake hapa duniani

Allah humsitiri yeye duniani na kesho

Akhera na kinyume chake ukimfedhehesha

nduguyo duniani Allah atakufedhehesha

duniani na kesho akhera. Jichunguze

mwenyewe aibu zako kabla ya kuzitoa aibu

za mwenzako kama hutaki aibu zako

zijulikane usijaribu kuzitoa za wenzako

kwani ni lazima na zako zitatoka kama sio

karibu hata baadae kama hauko hai hata

ukifa.

Majukumu ya mke kwa mumewe yapo

mengi hayo ni kidogo niliojaliwa

kuyaelezea.

Kwa taufiq ya Allah tutaendelea na mada hii

katika toleo lijalo la jarida letu. Natarajia

tumefaidika nayo na tutaanza kuyafanyia

kazi in shaa Allah.

14

Alikua ni mwembamba wa mwili, mkubwa

wa akili. Aliyejawa na imani ya kufanya

mema na khofu ya kuingia katika maasi.

Alikua ni katika wachaMungu na wenye

tabia nzuri. Alikua mweusi wa sura,

mweupe wa moyo. Alikua mweusi kutokana

na asili yake ya uhabeshi, weusi wa rangi

yake haukumfanya awe dhalili, kwani

mtukufu mbele ya Allah ni yule ailyekuwa

mchaMungu. Allah anasema: ... Hakika

aliye mbora wenu mbele ya Allah ni yule

anaemcha zaidi Allah miongoni mwenu ...

[al-Hujuraati (49): 13]

NASABA YAKE

Anaitwa Said bin Jubayr bin Haashim Al-

Asady, Al-Kuufy, amenasibishwa na kabila

la bani-Asad ingawa hakuwa muarabu wala

hakuwa katika kabila la bani-Asad, ila

alinasibishwa nalo kwa sababu alikuwa ni

muachwa huru wa kabila hilo, alinunuliwa

kama mtumwa na baadae akaachwa huru.

KUZALIWA KWAKE

Wametofautiana wana tareikh juu ya

kuzaliwa kwake, wako waliosema kuwa

amezaliwa mwaka wa 45 Hijria, wengine 46

Hijria na wengine mwaka wa 38 Hijria,

kutokana na kifo chake kilichotokea mwaka

wa 95 Hijria na kua alikufa akiwa na miaka

57 au 59. Wallahu Alam. Alizaliwa katika

mji wa Kuufah na ikapelekea kupewa laqab

ya Al-Kuufy.

KUSOMA KWAKE

Said bin Jubeyr (Rahimahu Allah) alijua

utukufu wa duniani upo kwenye kusoma, na

utukufu wa Akhera upo kwenye ibada, hivyo

akaamua kushikamana na vitu viwili hivi

mpaka mwisho wa uhai wake, elimu na

ibada. Ikawa haonekani isipokua yuko

katika moja ya hali mbili hizi, ima anasoma

na kusomesha au yuko katika ibada.

Alisoma kwa wengi katika maswahaba

akiwemo Abu-Muusa Al-Ash-ary, Abu-

Hurayra, Abu-Said al-khudry, Abdullah bin

Umar, Bibi Aisha na wengineo katika

maswahaba (radhia Allahu anhum ajmain),

lakini zaidi alishikamana na kujilazimisha na

mwanachuoni wa umma huu na mfasiri wa

Qur-an Abdullah bin Abbaas (Radhia Allahu

anhu), akasoma kwake Qur-an na tafsiri, na

pia hadithi na lugha ya Kiarabu na

mengineyo. Mpaka akawa anamruhusu

kutoa fatwa kwa watu na alipokua akijiwa

na watu kutoka Kufah kutaka fatwa,

anawauliza jee hayupo kwenu Said bin

Jubeyr?

KISA CHAKE NA HAJJAJ BIN YUUSUF

Jina la Hajjaaj si jina geni katika historia ya

Kiislamu baada ya Mtume (swalla Allahu

alayhi wassalam), amefanya aliyoyafanya na

si mada yetu ya leo kumhusu Hajjaaj. Ila

tutatizama miongoni mwa aliyoyafanya

ambayo yanamgusa Said Bin Jubeyr ambae

15

ndiye mlengwa wa mada yetu ya leo. Hajjaj

alikua ni mtawala wa Iraq, uongozi aliopewa

na Bani-Umayyah ambao ndio walikua

wanashikilia hatamu za uongozi kwa wakati

huo. Kutokana na fitna iliyokuweko wakati

huo kwa Waislamu, baadhi ya Waislamu

wakaupinga utawala wa Bani-Umayyah na

Hajjaaj akapigana na kila anayeupinga

utawala wa Bani Umayyah au kumpinga

yeye. Aliuwa wengi na kuwahiarisha baina

ya kujiita makafiri, kutokana na kitendo

chao cha kumpinga khalifa au wauwawe.

Wapo walouwawa na wapo walokubali

kuitwa makafiri hivyo wakasilimu upya, na

kumuunga mkono khalifa ili kujinusuru

maisha yao kutokana na kiongozi huyu

muuwaji. Baada ya kuona hayo Said bin

Jubeyr ambae alikua yuko Kuufah, sehemu

ambayo ndio aliyokuweko Hajjaaj akaamua

kuelekea Makka, kunusuru maisha yake

kwani alikua hana njia zaidi ya kuuwawa au

kuukubali utawala wa dhulma. Said bin

Jubeyr aliishi muda mrefu Makka kwa

kujificha ficha, huku akiendelea na darsa

zake, hadi Makka ilipopata mtawala mpya

wa Bani-Ummayyah ambae alikua dhalimu

akijulikana kwa jina la Khalid bin Abdallah

Al-Qusry. Alipoingia madarakani alimtafuta

Said bin Jubeyr, na alipomuona, aliamrisha

wanajeshi wampeleke kwa Hajjaj bin

Yuusuf. Wakati yuko njiani kupelekwa kwa

Hajjaaj (machinjioni) alisikika akiwaambia

wanafunzi wake, tulikaa usiku mmoja mimi

na marafiki zangu wawili tukamuomba

Allah tuliyomuomba, na tukamuomba

atuandikie shahada, wenzangu tayari

wameshaipata na mimi ndio naelekea.

Alipelekwa kwa Hajjaaj hali ya kua mtulivu

wa nafsi na mwenye shauku ya kukutana na

Mola wake.

KUULIWA KWAKE

Aliingia Said bin Jubeyr kwa Hajjaaj huku

akijua kua damu yake iko ukingoni

kunywiwa na Hajjaj. Alipoingia Hajjaaj

alimuuliza maswali mengi na mazungumzo

yao yalikua kama ifuatavyo:

Hajjaaj: Jina lako nani?

Said : Jina langu ni Said Bin Jubeyr (lenye

maana mwema, alieungwa).

Hajjaaj: Bali wewe ni muovu uliyevunjika

vunjika.

Said: Mama yangu alikua akinijua zaidi

kuliko wewe ndio maana akanipa jina hilo.

Hajjaaj: Unamzungumziaje Muhammad?

Said: Unamkusudia Muhammad bin

Abdillah Mtume wa Allah (rehma na amani

ziwe juu yake)?

Hajjaaj: Ndio.

Said: Ni bwana wa watoto wa Adam, mbora

wa viumbe, mbashiriaji na muonyaji,

amebeba ujumbe na akafikisha amana na

akaunasihi Umma.

Hajjaaj: Unamzungumziaje Abubakar?

Said: Yeye ni Swiddyq, khalifa wa Mtume

(swalla Allahu alayhi wassallam),

16

ameondoka akiwa mwenye kushukuriwa, na

ameishi akiwa mwenye kufurahiwa, amepita

katika muongozo wa Mtume (swalla Allahu

alayhi wasallam), hakubadilisha wala

kugeuza chochote.

Hajjaaj: Unamzungumziaje Umar?

Said: Yeye ni Faaruq, ambae Allah

ametofautisha Haki na Baatil kupitia kwake,

alikuwa ni katika vipenzi vya Allah na

Mtume wake, na amepita katika muongozo

wa waliomtangulia, akaishi akiwa mwenye

kushukuriwa na akafa akiwa mwenye

kuuliwa (shahidi).

Hajjaaj: Unamzungumziaje Uthmaan?

Said: Alikua muandaaji wa vita vilivyokuwa

vigumu (taabuk), aliyechimba kisima cha

Ruumah, aliyejinunulia nyumba peponi.

Mkwe wa Mtume (swalla Allahu alayhi

wasallam). Na ameuliwa kwa dhulma.

Hajjaaj: Unamzungumziaje Aliy?

Said: Ni mtoto wa Ami yake Mtume, wa

mwanzo kusilimu akiwa na umri mdogo,

amemuoa bibi Faatimaah na ni baba wa

Hassan na Hussein, mabwana wa vijana wa

peponi.

Hajjaaj: Ni nani katika makhlifa wa Bani-

Umayyah aliyekupendezesha zaidi?

Said: Aliemridhisha zaidi Mola wake.

Hajjaaj: Ni nani aliyemridhisha zaidi Mola

wake?

Said: Anaeyajua hayo ni yule anaejua siri

zao na minongono yao.

Hajjaaj: Basi unanizungumziaje mimi?

Said: Unajijua zaidi nafsi yako kuliko

ninavyokujua.

Hajjaaj: Nataka unavyonijua wewe?

Said: Mimi ninavyokujua wewe ni kuwa

unaenda kinyume na kitabu cha Allah,

unafanya lile unalolipenda kwa matamanio

yako, na hayo yatakuangamiza na

kukupeleka motoni.

Hajjaj: Nitakuua.

Said: Itakua umenifisidia dunia yangu na

mimi nimekufisidia Akhera yako.

Hajjaaj: Chagua namna gani nikuue.

Said: Chagua wewe kifo cha nafsi yako,

kwani hutoniua kifo chochote isipokua nawe

Allah atakuua kifo hicho hicho Akhera.

Hajjaaj: Hutaki msamaha?

Said : Ikiwa kutoka kwa Allah basi nautaka,

na kama kutoka kwako basi siutaki.

Akakasirika Hajjaaj na akaamrisha kukatwa

kichwa chake, na akamuona Said bin Jubeyr

anacheka, (Hajjaaj) akamuuliza kipi

kinachokuchekesha? Akasema (Said bin

Jubair): Unanishangaza ujeuri wako kwa

Allah na upole wake kwako. Akaelekezwa

kibla ili auwawe, akasoma aya ya Allah

Hakika mimi nimeuelekeza uso wangu

sawa sawa kwa aliye ziumba mbingu na

17

ardhi, wala mimi si miongoni mwa

washirikina. [al-An-aam (6): 79].

Hajjaaj: Mgeuzeni kutoka kiblani.

Said: Akasoma: ... Na popote

mtakapoelekea mtamkuta Allah ... [al-

Baqarah (2): 115].

Hajjaaj: Muekeni kufudifudi.

Said: Kutoka na udongo tumekuumbeni, na

huko tutakurejesheni na humo tutakutoeni

kwa mara ya pili. [Twaha (20): 55].

Hajjaaj : Mchinjeni uyo adui wa Allah

anayejidai kusoma aya za Qur-an.

Said: Ewe Mola usimsalitishe mtu yoyote

baada yangu kwa Hajjaaj. Na akauwawa hali

ya kuwa ulimi wake unamtaja Allaah.

Subhanallah ni wema gani aliouonyesha

Said bin Jubeyr, kiasi ambacho unawaombea

wenzako wasiuliwe tena na Hajjaj na yeye

ndiye awe mtu wa mwisho kuuwawa. Na

Allah aliijibu dua yake kwani haukupita

muda ila Hajjaj alisumbuliwa na maradhi na

alikua hawezi kulala kwani kila anapolala

anaota anajiwa na Said Bin Jubeyr, hadi kifo

kilipomkuta. Walimuota watu Hajjaaj

wakamuuliza, nini alichokulipa Allah

kutokana na nafsi ulizoziua? Akajibu: Kwa

kila nafsi moja ameniua mara moja, lakini

kwa nafsi ya Said bin Jubeyr ameniua mara

70.

Amekufa Said Bin Jubeyr mwezi 11

Ramadhan mwaka wa 95 Hijria sawa na

mwaka 714 Miladiyya na wako waliosema

amekufa Shaaban (Wallahu Alam).

Amekufa akiwa na umri wa miaka 59, na

kama alivyosema Imam Ahmad amekufa na

hakuna mtu katika ardhi isipokua alikua

akiihitaaji elimu yake (Rahimahu Allahu).

Allah atujaalie tuwe ni wenye kujifunza

mazuri kutoka kwa hawa wema

waliotangulia. Aamin.

18


(subhanahu wa taala) Muumba wa kila

kilichomo katika ulimwengu huu. Swala na

salamu zimuendee Mtume wetu Muhammad

(swalla Allahu alaihi wa sallam).

Katika ulimwengu wetu wa sasa, ulimwengu

ambao unaitwa wa Sayansi na Teknolojia,

kwa hakika kuna kila sababu ya kumfanya

Muislamu alisahau lengo la kuumbwa

kwake hapa duniani. Hatuwezi kuzuia

mabadiliko haya yasitokee. Ila lililokuwa la

wajibu kwetu ni kuhimizana na

kukumbushana juu ya sharia za Allah

(subhanahu wa taala) na vipi mja akae

katika njia iliyosalimika. Akiwa katika njia

hiyo kiukweli kabisa, basi Allah (subhanahu

wa taala) atamridhia mja wake duniani na

kesho akhera.

Wanaiita mitandao ya kijamii, ila mimi

nitasema mitandao inayoharibu Jamii

ikiwemo facebook, tweeter, instagram,

whatsapp na mengineyo. Faida imekuwa

kwa wachache wenye kumuogopa Allah na

khasara ni kubwa mno. Jee unajua kuwa

mitandao hii ishasababisha ndoa za watu

kuvunjika? Jee unajua ndoa zinakosa utulivu

kwa sababu ya mambo haya? Jee ni yepi

yanayofanywa kwenye mitandao ya kijamii?

Namuomba Allah anijaalie tawfiq na iwe ni

sababu kwa kila atakayesoma makala hii

aweze kujirekebisha pale alipokosea na

kumuomba msamaha Allah (subhanahu wa

taala).

Kushughulishwa na mitandao hii na

kumdharau mke au mume au kusahau

majukumu ya lazima

Katika jambo muhimu analolihitaji mke au

mume ni kujaliwa na mwenzake. Endapo

ataoona mwenzake hamjali huwa hana

furaha ndani ya ndoa yake na lazima

itasababisha ugomvi mara kwa mara.

Tuchukulie mfano mume ametoka tokea

asubuhi kutafuta rizki. Anarudi usiku hana

jambo la lazima bali anakaa kwenye

mitandao hii na kuanza kuchat. Mwenzake

amemsubiri kwa hamu ila yeye amekuwa na

hamu na marafiki wake wa mitandaoni na

kumdharau mke wake. Jee hivi ni kweli

ndoa hii itakuwa na furaha? Kama kuna la

lazima basi mwambie mwenzako na ufanye

haraka kumaliza ili umpatie fursa mke wako

nae mufurahi wote.

Hebu tumuangalie mke nae. Mumewe

ametoka anaanza kuchat kutwa nzima.

19

Anayozungumza na wenzake anayajua

mwenyewe iwe ya kweli, ya uongo, ya

kuzua au ya fitina. Ushakaribia wakati wa

kuandaa chakula anaingia jikoni na kuripua

kupika. Akimaliza anarudi kwenye simu

yake. Au atasafisha nyumba yake haraka

haraka ili awahi kurudi kwenye simu yake

aendelee kuchat. Ewe dada wa Kiislamu jee

hujui kuwa mume anahitaji aone

anathaminiwa? Kwa nini usitumie muda

wako kumpikia chakula kizuri na kitamu?

Chakula kizuri na kitamu kitamsahaulisha

machofu ya kazi. Kwa nini wakati wa kula

usile nae wewe umeshika simu yako? Jee

huoni aibu nyumba yako kutokuwa safi kwa

sababu ya simu yako?

Enyi wanandoa ikiwa kukesha kwenye

mitandao ya kijamii ndio ibada kwenu hivi

hamuwaonei huruma watoto wenu? Wakati

wa kuzungumza nao na kucheza nao hamna

ila wakati wa kuchat yasiyokuwa na maana

mnao? Tujirekebisheni tabia hizi kwani

zitaharibu ndoa zetu.

Mazungumzo ya kimapenzi na watu

wengine

Tembelea inbox za facebook na whatsapp za

wanandoa jee kweli zitasalimika na ujumbe

wa kimapenzi? Ujumbe ambao mtu

hajatumiwa na mke wake au mume wake.

Tena huwa ni ujumbe wa mapenzi

unaoashiria kuwa mke au mume ni mwenye

kutoka nje ya ndoa yake. Mume au mke

akiwa anazungumza na mtu husema hajaoa

au hajaolewa lengo atimize lile analolitaka.

Jee kweli utulivu ndani ya ndoa utapatikana?

Inapotokea kufumwa na ujumbe huo wa

kimapenzi kwa wanandoa, wako wengine

hujifanya mafundi wa kusema uongo na

wengine huishia kutoa maneno na kukosa

jibu. Au mwanamme kujifanya yeye ndio

bwana hatakiwi kuhojiwa. Na hata wengine

huishia kupiga wake zao kwa sababu tu

atamwambia amemchunguza na kumzulia.

Hivi mke asiwe na wivu na mume wake?

Kwa nini mtu ukose uaminifu kwa

mwanandoa mwenzako? Kwa nini

mutumiane ujumbe wa kimapenzi na mtu

asiyekuwa mume wako au mke wako? Hivi

unadhani hesabu yako hutaikuta kwa Allah?

Tunakwenda wapi enyi umma wa Kiislamu?

Kwa nini tunazifisidi ndoa zetu kwa kufuata

matamanio ya nafsi zetu tu?

Ewe uliyeoa au kuolewa acha tabia za

kutoka nje ya ndoa yako. Acha tabia za

kuchat mambo ya kimapenzi na asiyekuwa

halali kwako. Umeaminiwa basi na wewe

jiaminishe. Kwani hakika ni mnafik yule

anayeaminiwa akavunja uaminifu. Tambua

kuwa Allah (subhanahu wa taala) anakuona

na tambua ya kuwa hakuna la siri kwake na

ipo siku siri hiyo itatoka tena itakuwa ni siku

ya majuto makubwa na fedheha. Na mwisho

20

wake kuingia katika moto. Allah atuhifadhi.

Allah (subhanahu wa taala) anasema: Siku

zitakapo dhihirishwa siri. [at-Twaariq (86):

9].

Pia napenda kutoa nasaha kwa wanandoa

kuwa, unapokuta ujumbe ambao unaashiria

machafu kwa mume wako au mke wako,

basi usikimbilie kutoa maneno au kufanya

yasiyostahiki kwani huweza kuwa ni jambo

lililopangwa na kuzuliwa. Kwanza uliza kwa

hekima na uwe na subra, yawezekana ni

fitna tu imeundwa ili kukuharibieni ndoa

yenu. Na haya yapo tayari yameshavunja

ndoa za watu wengi. Allah (subhanahu wa

taala) anasema Enyi mlio amini! Akikujieni

mpotovu na khabari yoyote, ichunguzeni,

msije mkawasibu watu kwa kuto jua, na

mkawa tena wenye kujuta kwa mliyo

yatenda. [al-Hujuraat (49): 6].

Chunguza kwanza ili baadae usije kujuta

kwa kumuingiza mwenzako kwenye makosa

yasiyokuwa yake.

Kusambaza picha zao wakati wakiwa

chumbani kwenye mitandao hii

Inawezekana ukashangaa na kujiuliza kweli

suala hili lipo? Kwanza nielezee mtindo

uliojitokeza siku hizi wa watu kujirikodi

video wakati wakifanya zinaa. Au kupigana

picha za mmoja akiwa hana nguo iwe kwa

ridhaa au bila ya ridhaa. Na kwa masikitiko

makubwa, wanandoa nao wameingia katika

tabia hizi chafu.

Achiliambali kusambaza, kwa nini ujirikodi

video zako za ndani? Kwa nini uzisambaze

picha zako za ndani? Munapata faida gani?

Kubwa ni kudhalilishana na kuvuana nguo

mbele za watu. Na lililokuwa baya zaidi ni

kumkera Allah (subhanahu wa taala).

Amesema Rasoul (swalla Allahu alayhi wa

sallam) katika hadithi aliyoisimulia Said

Khudry kwamba: Hakika katika watu

wenye nafasi mbaya siku ya Qiyama ni

mwanamme anaemuendea mkewe au mke

anaeendewa na mumewe halafu akazieneza

siri za mwenziwe. Bukhary.

Jua ewe ndugu yagu Muislamu,

unapojirikodi video au picha huwa unatoa

siri zako na kuelezea ni yepi unayoyafanya

ndani. Jua makaazi yako ni mabaya siku ya

Qiyama ikiwa hutotubia kwa Allah

(subhanahu wa taala) tawba ya kweli.

Mke au mume anayesambaza video au picha

za haramu na huku anacheka akiona

anawafurahisha wenzake na kujisifia, jee

amesahau kauli ya Allah (subhanahu wa

taala) isemayo: Kwa hakika wale wanao

penda uenee uchafu kwa walio amini,

watapata adhabu chungu katika dunia na

Akhera. Na Mwenyezi Mungu anajua na

nyinyi hamjui. [an-Nnuur (24): 19].

Jee hajiulizi akifa leo watu wataangalia

video ile au picha ile kwa miaka mingapi na

ni wangapi wataangalia? Jee anajua na yeye

anapata dhambi kwani alichangia

kusambaza uchafu? Allah (subhanahu wa

taala) anasema: "Na hapana shaka wataibeba

21

mizigo yao na mizigo mingine pamoja na

mizigo yao. Na kwa yakini wataulizwa Siku

ya Qiyama juu ya waliyo kuwa wakiyazua."

[al-Ankabut (29): 13].

Usiri wa kuficha password ya kwenye

mitandao na simu

Katika hali ya kustajaabisha mke na mume

kila mmoja simu yake ina password na

mwenzake haijui na hataki aijue.

Inawezekana mtu akasema kuna mambo

mengine ya siri zaidi sitaki ajue. Leo

nakujibu hakuna siri katika mitandao wala

katika simu. Jee unajua kuwa kuna program

tu zinawekwa kwenye simu na kila

unachokipata kwenye simu yako yule

alokuwekea anakipata? Jee mtu akiulizia

kwa watu wa mitandao ataweza kupata

ukweli? Jee hujui mazungumzo ya simu ya

marais na viongozi yanavujishwa? Nakupa

mifano kukwambia tu hakuna siri katika

mitandao.

Ili usimtie shaka mwanandoa mwenzako na

ujiamini katika ndoa yako basi usiogope

kutoa password yako. Hii itamtuliza

mwenzako moyo wake na kuondosha shaka

juu yako. Ila ikiwa simu ina password,

facebook yako password, ukiingia ndani

simu unazima, sio kwa sababu ya kutaka

kupumzika bali kwa kukimbia fedheha. Vipi

utaitunza ndoa yako?

Kuweka picha zao binafsi zisizofaa katika

mitandao

Mwanamme nae anaamua kupiga picha

akiwa amevaa bukta tu au yuko tumbo wazi

anaweka katika mitandao. Jua unaleta fitna

kwa wanawake wengine. Kutamani ni

maumbile ya wanaadamu wote. Jua sehemu

hizo hazidhihirishwi ila kwa mke wako tu na

sio wengine wasiokuwa halali kwako.

Mwanamke amepiga picha yake akiwa

amejipamba vizuri. Anachukua picha ile na

kuiweka katika facebook au whatsapp ili

awaonyeshe watu wengine. Tena picha

nyengine huonyesha ni jinsi gani

alivyoumbwa na Allah (subhanahu wa taala)

kwa sababu amevaa nguo yenye kubana. Jee

unajua ewe dada wa Kiislamu kuwa uzuri

huo hutakiwi kuudhihirisha isipokuwa kwa

mume wako tu? Halafu unalaumu watu

hawana adabu wanakutongoza na wewe ni

mke wa mtu. Sasa kwa nini umeiweka? Yote

hayo yatakukuta kwa sababu umevunja

sheria Allah (subhanahu wa taala). Allah

anasema: "Ewe Nabii! Waambie wake zako,

na binti zako, na wake za Waumini

wajiteremshie nguo zao. Hivyo ni karibu

zaidi kuweza kutambulikana wasiudhiwe.

Na Mwenyezi Mungu ni Mwenye

kusamehe, Mwenye kurehemu." [al-Ahzaab

(33): 59].

Allah (subhanahu wa taala) ameshasema

lengo la hijaab ni mtu asiudhiwe.

Ukiondosha sheria hii basi jua tayari

unakaribisha madhambi na maudhi kutoka

kwa watu. Ama hukmu ya kuweka picha

hiyo tayari ilishaelezwa katika toleo la

kwanza kabisa la jarida letu hili

22

(https://www.dropbox.com/s/kc7uyruai1wn7

91/TOLEO%20LA%20KWANZA.pdf?dl=0

).

Kwa hakika mada hii ni refu na ina mifano

mingi sana. Naomba niishie hapa na nitoe

nasaha zifuatazo: Matamanio ya nafsi zetu

yasituhadae hadi tukawa tayari kumuasi

Allah (subhanahu wa taala) na kuvunja ndoa

zetu, na tusipochunga matamanio yetu

yatatupeleka pabaya siku ya Qiyama.

Tumuogopeni Allah (subhanahu wa taala).

Hebu kaa na utafakari ni muda gani

unautupa katika mitandao hii kwa kuchat?

Jee muda huo ungeweka maalum kwa ajili

ya mola wako na mume wako au mke wako

na hata watoto wako ungepata faida kiasi

gani? Tambua unatumia neema ya wakati.

Allah (subhanahu wa taala) atakuja

kukuuliza juu ya neema hiyo.

Ewe mwanandoa muogope mola wako na

itunze ndoa yako. Usiwe tayari kuiharibu

kwa sababu ya mitandao hii michafu. Dunia

ni hadaa na hesabu zetu zote tutazikuta

mbele ya Allah (subhanahu wa taala).

Na tuikumbuke aya ya Allah (subhanahu wa

taala) isemayo: Na iogopeni Siku ambayo

mtarudishwa kwa Mwenyezi Mungu, kisha

kila nafsi italipwa ilicho chuma. Nao

hawatadhulumiwa. [al-Baqara (2) : 281].

23


(subhanahu wa taala), Mola wa

walimwengu wote. Swala na salamu

zimfikie Mtume wetu Muhammad (swalla

Allahu alaihi wa sallam).

Ndugu wa Kiislamu, Allah (subhanahu wa

taala) ametuwekea sherehe maalum za Eid

kila baada ya kumalizika kwa ibada ya

mfungo wa Ramadhaan na ibada ya Hijjah.

Watu wa Madina walikuwa wakisherehekea

Eid zao, lakini Mtume (swalla Allahu alaihi

wa sallam) aliwataka waachane nazo na

badala yake washerehekee Eid mbili tu

ambazo ni Eid al-Adhwha na Eid al-Fitri.

Kama kawaida ya sherehe yoyote ile huwa

kuna furaha na watu hujiburudisha kwa vitu

mbali mbali ikiwemo vyakula na vinywaji.

Ni wajibu wa kila Muislamu kujichunga

kwanza juu ya suala zima la kutofanya israfu

katika kusherehekea Eid hizi. Pia ni sunnah

kufanya yafuatayo katika siku ya Eid ili

kuzidi kupata faida ya ibada tulizozifanya

ima katika mfungo wa Ramadhaan au

Hijjah.

Kukoga kabla ya kwenda kuswali swala ya

Eid

Ni mustahab (inapendeza) kukoga kabla ya

kwenda kuswali swala ya Eid na kujitia

manukato mazuri kwa wanaume, kwani hivi

ndivyo walivyokuwa wakifanya watu wema

waliotangulia. Imesimuliwa hadithi sahihi

katika Al-Muwatta na kwengineko kuwa

Abd-Allah ibn Omar alikuwa akikoga

asubuhi ya Fitri kabla ya kwenda sehemu ya

kuswali.

Kula kabla ya kwenda kuswali katika Eid

al-Fitri na baada ya kuswali katika Eid al-

Adhwha

Ni katika sunnah kula tende kwa idadi ya

witri kabla ya kwenda kuswali Eid al-Fitri

au chochote kile cha halali ikiwa

itakosekana tende, kwani huo ndio ulikuwa

utaratibu wa Mtume wetu (swalla Allahu

alaihi wa sallam) kama ilivyoripotiwa na

Imam Bukhari kutoka kwa Anass ibn Malik

ambae amesema kuwa Mtume wa Allah

(swalla Allahu alaihi wa sallam) alikuwa

hatoki asubuhi kwenda kuswali Eid al-Fitri

mpaka ale tende ... ambazo alizila kwa idadi

ya witri.

Ama katika Eid al-Adhwha ni vyema mtu

kutokula mpaka baada ya kuswali, ili aje ale

katika kichinjo alichokichinja kwa ajili ya

24

Allah, lakini kwa asiyechinja hakuna ubaya

kwake kula kabla ya kwenda kuswali.

Kuleta takbira

Hii ni katika sunnah kubwa za siku ya Eid

kwani Allah (subhanahu wa taala) anasema:

... Mwenyezi Mungu anakutakieni yaliyo

mepesi wala hakutakieni yaliyo mazito, na

mtimize hiyo hisabu, na mumtukuze

Mwenyezi Mungu kwa kuwa amekuongoeni

ili mpate kushukuru. [al-Baqara (2): 185].

Takbira huanza kutolewa pale tu mtu

anapotoka nyumbani kwake kuelekea

sehemu ya kuswalia. Na ni sunnah kwa

wanaume kuileta kwa sauti kubwa na kwa

wanawake kwa sauti ndogo isiyosikika.

Imesimuliwa kwamba al-Walid ibn Muslim

alisema: Nilimuuliza al-Awzaai na Malik

ibn Anas kuhusiana na kuleta takbira kwa

sauti kubwa katika Eid mbili. Wakasema;

Ndio, Abd-Allah ibn Omar alikuwa

akiisema kwa sauti kubwa katika Eid al-Fitri

mpaka anapokuja Imam (kuswalisha).

Katika Eid al-Fitri takbira huanza baada ya

kuonekanwa mwezi muandamo na humaliza

baada kumalizika kwa swala ya Eid, ama

katika Eid al-Adhwha takbira huanza mwezi

tisa Dhulhijjah mpaka laasiri ya siku ya

mwisho ya Tashriq.

Na maneno ya takbira ni:

, , ,

.

Kama ilivyosimuliwa katika Musannaf wa

Ibn Abi Shaibah kwa sanadi sahihi kutoka

kwa Ibn Masoud (radhi za Allah ziwe juu

yake) kwamba alikuwa akisoma takbira

katika siku za Tashriq: Allaahu akbar,

Allaahu akbar, laa ilaaha ill-Allaah, wa

Allaahu akbar, Allaah akbar, wa Lillaah il-

hamd (Allaah ni Mkubwa, Allaah ni

Mkubwa, Hapana Mola anayepasa

kuabudiwa kwa Haki Ila Allaah, Allaah ni

Mkubwa, Allaah ni Mkubwa Na Shukrani

Zote ni za Allaah).

Imesimuliwa pia na Abi Shaibah katika

sehemu nyengine kwa sanad sawa ila tamko

la Allaahu akbar limejirejea mara tatu

(badala ya mara mbili).

Ama ile takbira refu tuliyoizoea wengi:

, , , ,

,

, ,

, ,

,

25

Kwa vile haijathibiti namna maalum

aliyoifundisha Mtume (swalla Allahu alaihi

wa sallam), ni rai yetu kuwa hakuna tatizo

kuisoma takbira hii, na Allah Anajua zaidi.

Kupongezana

Pia ni katika sunnah kupongezana katika

siku za Eid kwa kusema Taqabbala Allaah

minna wa minkum (Allah azikubali (amali

nzuri) kutoka kwetu na kwako) au Eid

mubaarak au kwa namna nyenginezo

zinazokubalika.

Imesimuliwa kwamba Jubayr ibn Nufayr

amesema: Wakati maswahaba wa Mtume

(swalla Allahu alaihi wa sallam)

wanapokutana katika siku ya Eid, walikuwa

wakisema kuambiana, Allah azikubali

(amali nzuri) kutoka kwetu na kwako.

Amesema Ibn Hajar sanad yake ni hasan.

Kuvaa mavazi mazuri

Ni sunnah kuvaa mavazi mazuri na

kujipamba kwa wanaume wanapokwenda

kuswali Eid. Ama kwa wanawake

watakaokwenda kuswali Eid hawatakiwi

kujipamba wala kujitia mafuta mazuri kwani

hawatakiwi kuyafanya hayo kwa wasiokuwa

maharimu wao. Imesimuliwa na Jabir (radhi

za Allah ziwe juu yake) kwamba: Mtume

(swalla Allahu alaihi wa sallam) alikuwa na

jubba ambalo alilivaa katika Eid mbili na

siku ya Ijumaa. Sahih Ibn Khuzayma.

Pia Abd-Allaah bin Omar (radhi za Allah

ziwe juu yake) amesema: Omar alichagua

jubbah (nguo refu inayovaliwa juu ya kanzu)

ambayo ilitengenezwa kwa hariri na ilikuwa

ikiuzwa kwa bei ya takhfifu sokoni, aliileta

kwa Mtume (Swalla Allaahu alayhi wa

aalihi wa sallam) na akasema: "Ewe Mtume

nunua hii na uvae kwa ajili ya Eid na

watakapokuja wageni" Mtume (Swalla

Allaahu alayhi wa aalihi wa sallam)

akasema: "Hizi ni nguo za yule ambaye hana

sehemu akhera. Al-Bukhaariy.

Hadithi hii inaonyesha kuwa, katika kuvaa

vizuri huko ni lazima pia kuchunga mipaka

ya mavazi, yaani wanaume wasivae mavazi

ya kike na wanawake wasivae mavazi ya

kiume wala kusivaliwe mavazi ambayo

yanayoshabihiana na ya makafiri. Na kwa

vile wanaume wamekatazwa kuvaa hariri

ndio maana Mtume (swalla Allahu alaihi wa

sallam) akalikataa vazi lile aliloletewa.

Kuswali swala ya Eid

Swala ya Eid ni katika sunnah muakkadah

(zilizokokotezwa), hivyo ni wajibu wa kila

Muislamu kuihuwisha sunnah hii na sio

kukimbilia kwenye kula tu asubuhi ya siku

ya Eid.

26

Na ni juu ya kila Muislamu kuhakikisha

kuwa ameshatoa zakatul Fitri kabla ya

kwenda kuswali Eid kwani anayetoa baada

ya swala huwa ametoa sadaka tu na sio

zakatul Fitri tena.

Kubadilisha njia ya sehemu ya kuswalia

Ni sunnah vile vile kuenda kwenye sehemu

ya kuswalia Eid kwa njia moja na kurudi

kwa kutumia njia nyengine. Jaabir bin Abd-

Allaah (radhi za Allah ziwe juu yake)

ameripoti kuwa: Mtume (Swalla Allaahu

alayhi wa aalihi wa sallam) alikuwa

akibadilisha njia siku ya Eid. al-Bukhari.

Ndugu wa Kiislamu hayo ni katika ya

sunnah tunayotakiwa kujihimu kuyafanya

katika siku ya Eid. Lakini kwa vile katika

jamii zetu kuna mambo mengi ambayo

hufanyika katika siku za sherehe hizi, ni

vyema kuwanasihi ndugu zetu khasa wazee

na walezi wa familia kuwa, wazingatie sana

nyenendo za vijana wao, kwani wengi katika

vijana huzigeuza sherehe hizi kuwa ni siku

walizoachiwa huru kufanya kila aina ya

maasi wayatakayo.

Pia ni vyema Waislamu wote tukajichunga

na kutofanya yafuatayo, ili kutoharibu ibada

yetu ya mwezi mzima wa Ramadhaan.

Kuzuru makaburi

Kuzuru makaburi katika siku ya Eid ni

kitendo kinachokwenda kinyume na lengo

zima la kusherehekea Eid, kwani siku ya Eid

ni siku ya furaha, kutembeleana,

kupongezana na kupeana zawadi. Kuzuru

makaburi kutaibadilisha furaha hii na

kuifanya kuwa huzuni na huu si katika

utaratibu wa Mtume wetu Muhammad

(swalla Allahu alaihi wa sallam).

Kuacha swala za jamaa

Wengi wetu katika kutekeleza sunnah ya

kutembeleana hujisahau na kuwacha wajibu,

kwani hufikia baadhi ya watu kukosa nafasi

ya kwenda kuswali jamaa na wengine

hufikia hata kuacha kuswali katika siku ya

Eid. Hili si jambo zuri hata kidogo kwani

swala ni nguzo ya Dini na lengo la funga ni

kutufanya kuwa wachaMungu. Sasa

tutalifikiaje lengo hili ikiwa tutaiacha swala

siku ya kwanza mara tu baada ya kuisha

Ramadhaan? Mtume (swallah Allahu alaihi

wa sallam) amesema: Tofauti iliyopo baina

yetu na wao (makafiri) ni swala, mwenye

kuiacha basi amekufuru. Tirmidhy na An-

Nasai.

Kuchanginyika wanawake na wanaume

sehemu moja

27

Hili tunalishuhudia sana katika viwanja vya

Eid, na watu huliona kama ni jambo la

kawaida, matokeo yake huamsha hisia

mbaya kwa vijana wabaya na kupelekea

kuwabaka wasichana wadogo,

kuwanyanganya vitu vyao vya dhahabu na

hata kuwavunjia heshima wazee wa kike.

Pia michanganyiko hii huzaa fitna nyingi na

huengeza vishawishi vya kufanyika zinaa.

Hivyo ni bora kuliepuka hili na

alhamdulillah baadhi ya misikiti

wameanzisha viwanja vyao vya

kusherehekea Eid katika mazingira ya

Kiislamu, kwa hivyo tunawashauri wazazi

na walezi kuwapeleka watoto wao katika

viwanja vyenye kuendeshwa kwa maadili ya

Dini yetu tukufu.

Kutoka pasi na kutimiza hijab kwa

wanawake

Imekuwa ni kawaida ya wanawake wengi

kuhisi kuwa siku ya Eid ni siku ambayo

wameruhusiwa kutoka bila ya kuchunga

sheria ya hijab. Hili ni kosa na haifai kwa

mwanamke yeyote yule kutoka nje ya

nyumba yake hali ya kudhihirisha mapambo

yake kwa wasiokuwa maharim wake. Allah

anasema: Na waambie Waumini wanawake

wainamishe macho yao, na wazilinde tupu

zao, wala wasionyeshe uzuri wao isipo kuwa

unao dhihirika. Na waangushe shungi zao

juu ya vifua vyao, wala wasionyeshe uzuri

wao ila kwa waume zao, au baba zao ...

[an-Nur (24): 31].

Pia katika kutilia mkazo namna ya uvaaji wa

shungi, ni kama tunavyoona katika aya kuwa

shungi inatakiwa ishuke hadi chini ya kifua

na sio kujizonga kichwa tu na kifua chote

kikawa wazi (style ya kiandazi) kama

wafanyavyo wengi katika dada zetu siku

hizi.

Hivyo ni juu ya waume na wazee kwa

ujumla kuwachunga na kuwasimamia wake

na mabinti zao, kwani hilo ni jukumu lao

kama Allah anavyosema: Wanaume ni

wasimamizi wa wanawake ... [an-Nisaa (4):

34].

Kusikiliza na kupiga miziki pamoja na

kuenda madisko

Ni uwazi usio na shaka yoyote ile kuwa

miziki na madisko ni jambo lilio haramu

katika Dini yetu. Kuiaga Ramadhaan kwa

mambo kama haya itathibitisha kuwa

mfanyaji hakuwa akifunga kwa ajili ya

Allah na kulipata lengo la kufunga ambalo

ni uchaMungu. Pia tunashuhudia kuwa

wengi hudhurika kwa kuenda kwenye

madisko, kwani baadhi yao huibiwa vitu

vyao na wasichana wengine hufikia mpaka

kubakwa kutokana na shari ipatikanayo

humo. Ni vyema kwa ndugu zetu wa

Kiislamu kujiepusha na mambo kama haya

ili kupata radhi za Allah (subhanahu wa

taala).

Kucheza kamari na mambo mengine ya

bahati nasibu

28

Kamari na vyenye kufanana nayo ni haramu

katika Uislamu kwa kauli ya Allah

(subhanahu wa taala) isemayo: Enyi mlio

amini! Bila ya shaka ulevi, na kamari, na

kuabudu masanamu, na kupiga ramli, ni

uchafu katika kazi ya Shet'ani. Basi

jiepusheni navyo, ili mpate kufanikiwa. [al-

Maida (5): 90].

Michezo ya kamari hushamiri sana katika

viwanja vya Eid, ni jukumu la kila

Muislamu kumkataza na kumnasihi

mwenziwe kujiepusha na mambo kama hayo

ili kuepukana na adhabu za Allah

(subhanahu wa taala) kwani hakuna

anayeweza kustahamili adhabu hizo.

Ndugu wa Kiislamu, yafaa kujiuliza jee

tumejifunza nini katika mwezi wa

Ramadhaan? Jee kuisha kwa Ramadhaan

ndio kuachwa wazi kwa mlango wa kufanya

maasi? Jee kuisha kwa Ramadhaan ndio

turudie katika maasi tuliyokuwa

tukiyafanya?

Bila ya shaka jawabu ni hapana, hivyo ni

vyema tukajihimu kuyaendeleza yale yote ya

kheri tuliyokuwa tukiyafanya katika mwezi

wa Ramadhaan kama kusimama usiku kwa

swala na ibada nyengi, kuwa wakarimu kwa

majirani na ndungu zetu, kuwa na huruma

na kuwasaidia mayatima, wajane, wagonjwa

na masikini. Pia kujihimu katika kuendelea

kuswali jamaa misikitini, kwani ni jambo

lenye kusikitisha kuona kuwa Ramadhaan

inapoisha, misikiti hupwaya kutokana na

vijana wengi kutoendeleza kuswali jamaa.

Tunamuomba Allah Mtukufu azikubali

funga zetu na amali zetu nyengine

tulizozifanya katika mwezi mzima wa

Ramadhaan na atuwafiqishe kuziendeleza

katika miezi mingine na atuwezeshe kuingia

katika Pepo yake katika mlango wa Rayaan.

Amin.

29

Twakuomba Mtukufu - Aso kijana na kufu

Mola wetu maarufu - Allahu ulo Karima

Mikono tumeinuwa - Mola wetu watujuwa

Taqabali zetu dua - Utupe lilo na wema

Mola machozi yatoka - Hakika yabugujika

Tumetubu kwa hakika - Waja wako tumekoma

Ya Rabbi tupe elimu - Utupe njema fahamu

Ya kutambua vigumu - Vya Dini yako Karima

Utupe matunda yake - Tuisome tusichoke

Mola elimu iweke - Moyoni mahala pema

Rabbi ijapo hukumu - Isiwe kwetu ni ngumu

Tusiweze kudhulumu - Tukuche wewe Karima

Utupe na kupendana - Sisi na wetu vijana

Mapenzi yaso khiana - Yalo mazuri daima

Tutuze mijini mwetu - Tuqidhie deni zetu

Kabla ya kuja kwetu - Mjumbe wa mauti mwema

Kila ajae na shari - Waijua yake siri

Ivunde yake dhamiri - Asiweze kusimama

Rabbi sala na salamu - Zimfikie Hashimu

Na swahabaze kiramu - Na aali na kila mwema

Amina Rabbi amina - Amina Rabbi amina

Amina Rabbi amina - Ya Rabbi watusikia

Documents

7-Toleo la Saba.pdf