บทที่ 4 ผลการดำเนินงานdcd.hss.moph.go.th/web/attachments/article/359/021018_030516.pdf · บทที่ 4 ผลการด าเนินงาน

บทท 4 ผลการด าเนนงาน

4 - 1

บทท 4 ผลการด าเนนงาน (ปงบประมาณ 2561) 1. งบประมาณ ใชงบประมาณประจ าป พ.ศ.2561 รวมทงสนเปนเงน 494,099 บาท (สแสนเกาหมนสพน

เกาสบเกาบาท) โดยใชในการด าเนนงานดงน 1.1. ประชมคณะท างานและผแทนมหาวทยาลยเกษตรศาสตร จ านวน 15,715 บาท 1.2. วสด/อปกรณ จ านวน 478,384 บาท

2. แบบรางตนแบบอาคารสถานบรการสขภาพสมรรถนะสง

การออกแบบ Responsive Design การออกแบบตอบสนองแผนงานความตองการ Adaptive Design การออกแบบใหสามารถปรบตวไดตามสภาพแวดลอมทเปลยนไป Progressive design การออกแบบไปสความกาวหนาในอนาคต

แบบรางตนแบบอาคารสถานบรการสขภาพสมรรถนะสง ตามเกณฑมาตรฐานอาคารสถานบรการสขภาพ Healthcare Standard กองแบบแผน แผนภาพท 1 ถง 14


4 - 2

แผนภาพท 1 แสดงแปลนพนชน B

1

2

3

4


4 - 3

แผนภาพท 2 แสดงแปลนพนชนท 1

1

2

3

4


4 - 4



4 - 5



4 - 6



4 - 7



4 - 8



4 - 9



4 - 10



4 - 11



4 - 12

แผนภาพท 10 แสดงรปดานท 1

1


4 - 13


2


4 - 14


3


4 - 15


4


4 - 16

แผนภาพท 14 แสดงรปตด


4 - 17

ระบบ Autodesk Revit ใชงานรวมกบ โปรแกรมระบบสรางสถานการณจ าลองสมรรถนะอาคาร (Building Performance Simulation: BPS) Autodesk Insight 360 เพอวเคราะหคาพลงงานทงหมดของอาคาร (Whole-building Energy Analysis) ท าการสรางแบบจ าลองดานพลงงานของอาคาร (Energy Model) ทมคณสมบตของไฟลอาคารเปน gbXML (Green Building XML) ดงทแสดงในรปท 11 ถง รปท 13

รปท 11 Energy Model ของตนแบบอาคารสมรรถนะสงในบรบท Thailand 4.0 (HPHP)


4 - 18



4 - 19


จากรปท 14 และ15 พบวาแบบราง HPHP นนม ความเขมขนการใชพลงงานตอตารางเมตร (Energy Usage Intensity: EUI) เทากบ 280 kWh/ตร.ม./ป ซงเปนคาการใชพลงงานทนอยกวา (หรอหมายถง ดกวา) อาคารเกณฑมาตรฐาน (Benchmark) ตามเกณฑ ASHRAE 90.1 ทมคา 376 kWh/ตร.ม./ป


4 - 20

รปท 14 ผลลพธของการ BPS ทแสดงผลใน Autodesk Insight 360 Web Site

รปท 15 ผลลพธคาความเขมขนการใชพลงงานตอตารางเมตร (EUI) ของอาคาร HPHP จากระบบ BPS


4 - 21

นอกจากนนเมอใชงานระบบ BIM คอ Autodesk Revit รวมกบระบบ BPS คอ Autodesk Insight 360 นนมสวนขยายในการใชงานดานการสรางสถานการณจ าลองสมรรถนะระบบปรบอากาศดวยโปรแกรม EnergyPlus รวมถงสามารถใชงานสรางสถานการณจ าลองสมรรถนะดานการประเมนรงสอาทตย (Solar Analysis) ดวยการใช Optimized Perez Sky Model และ Overshadowing Calculation เพอการจ าลองสถานการณ ปรมาณการรบความเขมรงสอาทตยในหนงหนวยเวลารวมตอป (Annual Cumulative Insolation) ของระบบเซลลแสงอาทตย (Photovoltaic Systems) ทตดตงบรเวณดาดฟาของอาคาร HPHP

เนองจากคณะท างานพบวาพนทบรเวณดาดฟาชนบนสดของอาคาร HPHP นนมพนทกวางใหญมาก โดยมพนทมากถง 1,908 ตารางเมตร ถาปลอยใหพนทจ านวนมหาศาลดงกลาวนนใหรบรงสอาทตยโดยตรง จะท าใหอาคารรบพลงงานความรอนเขาสตวอาคารมากถง 2,522,715 kWh ตอป (รปท 16) อนจะสงผลใหเกดการถายเทความรอนใหเปนภาระแกระบบปรบอากาศภายในอาคารเปนจ านวนมาก เมอน าพนทบรเวณดงกลาว มาออกแบบและตดตงระบบเซลลแสงอาทตย / แผงโซลารเซลล (Solar Cells / Photovoltaic Systems) นนจะสามารถตดตงแผงโซลารเซลลไดมากถง 1,217 ตารางเมตร

รปท 16 ปรมาณการรบรงสรงสอาทตยทงหมดในชวงเวลาหนงปของดาดฟาอาคาร HPHP


4 - 22

เม อกระบวนการ Automated BPS แตละคร ง เสรจส น ระบบ BPS ท เปนโปรแกรมท ฝ ง (Embedded) อยในระบบ BIM จะแสดงผลลพธการประมวลผลทประกอบดวย

▪ Annual Cumulative Insolation มหนวยเปน kWh ▪ ปรมาณการรบรงสรงสอาทตยในหนงหนวยเวลาตอปตอพนทหนงตารางเมตร (Cumulative

Insolation per Square Meter) มหนวยเปน kWh/m2 ▪ ขนาดพนททถกก าหนดใหจ าลองสมรรถนะอาคาร คอ พนท PV Surfaces จ านวน 1,217

ตารางเมตร บนพนทหลงคาของอาคาร HPHP ▪ ชวงเวลาทถกก าหนดใหจ าลองสมรรถนะอาคารคอ เปนชวงเวลาตลอด 365 วนตลอดทงป โดย

ชวงเวลาระหวางวนคอตงแตพระอาทตยขนจนพระอาทตยตกนนจะแตกตางกนในทกวน ชวงเวลาตงแตพระอาทตยขนจนพระอาทตยตกของแตละวนจะเชอมโยงกบ Weather Data ทเชอมตอกบขอมลจากสถานอากาศ (Weather Station) โดยอตโนมตซงเปนบรการทอยใน Cloud Service

ผลลพธดงกลาวจะถกแสดงเปนภาพในหนาตางแบบผดขน (Pop-up Window) ภายในระบบ BIM และคา Annual Cumulative Insolation จะถกแสดงผลบนพนท PV Surfaces บนตนแบบอาคารสมรรถนะสง ในลกษณะของแถบไลส (Gradient Colors) ซงไลสจากสมวงเขมอนเปนตวแทนของบรเวณทมคา Annual Cumulative Insolation ต าสด จนถงสเขยวออนและสเหลองอนเปนตวแทนของคาสงสด มหนวยเปน kWh ดงทแสดงในรปท 17

รปท 17 ปรมาณการรบรงสรงสอาทตยในหนงหนวยเวลาตอปตอพนทหนงตารางเมตร (Cumulative Insolation per Square Meter) ของพนท PV Surfaces จ านวน 1,217 ตารางเมตร บนพนทหลงคาของอาคาร HPHP


4 - 23

เมอคณะท างานฯ ด าเนนการจ าลองสถานการณศกยภาพการสรางพลงงานไฟฟาจาก PV System พบวาเมอตดตงแผงโซลารเซลลใหเอยงจากระดบพน 15 องศา หนหนาแผงไปยงทศใต PV System นมศกยภาพในการสรางพลงงานไฟฟาใหใชในอาคาร HPHP ไดสงถง 295,323 kWh ตอป โดยปรมาณไฟฟาด งกล าวค านวณบนพนฐานของการใช งานเซลลแสงอาทตยประ เภท Crystallized Silicon ชนด Polycrystalline Silicon มประสทธภาพในการสรางพลงงานประมาณ 15% ดงทไดแสดงในรปท 18

รปท 18 ศกยภาพในการสรางพลงงานไฟฟาของ PV System ทตดตงบนดาดฟาอาคาร HPHP

จะเหนไดวา แนวคดการออกแบบอยางมหลกฐาน (Evidence-based Design) นนถกสนบสนนใหเกดขนไดจรงในกระบวนการท างานออกแบบตนแบบอาคารสมรรถนะสงในบรบท Thailand 4.0 (HPHP) ดวยการสรางระเบยบวธและผสมผสานการใชเครองมอ ระบบแบบจ าลองสารสนเทศอาคาร (BIM) รวมกบระบบจ าลองสถานการณสมรรถนะอาคาร (BPS) ใหผออกแบบอาคารและผเกยวของไดสามารถรบทราบถงสมรรถนะอาคาร ไดแก ความเขมขนการใชพลงงานตอตารางเมตร (Energy Usage Intensity: EUI) และศกยภาพในการผลตพลงงานไฟฟาจากระบบโซลารเซลล ตงแตอาคารยงเปนเพยงแบบราง สนบสนนใหผออกแบบอาคารสามารถปรบปรงแบบอาคารและสรางทางเลอกในการออกแบบใหอาคารมสมรรถนะอาคารทดยงขน สามารถสรางพลงงานจากรงสอาทตยไดมากยงขน โดยไมมตนทนดานการออกแบบ-กอสรางเพมขนแตอยางใด กระบวนการนจงนบเปนนวตกรรมการออกแบบอาคารภาครฐอยางแทจรง


4 - 24

3. รางเกณฑการออกแบบ (ทบทวนวรรณกรรม) อาคารสถานบรการสขภาพ ตามกฎหมาย เปนอาคารสาธารณะ ทตองไดรบการออกแบบอาคารโดยผ

ประกอบวชาชพวศวกรรมควบคม ทไดรบใบอนญาตระดบ สามญขนไป ตามขอก าหนดขอบเขตการประกอบวชาชพวศวกรรม ทก าหนดโดยสภาวศวกรรม ของแตละสาขา และระดบใบอนญาต (ตารางขอบเขตการประกอบวชาชพ ของแตละสาขา และระดบใบอนญาต ในภาคผนวก) โดยมขอพจารณาและมาตรฐานทเกยวของกบการออกแบบอาคารส าหรบโรงพยาบาล ดงน

วศวกรรมโยธา Civil Engineering

ขอพจารณาและมาตรฐานทเกยวของในการออกแบบอาคารส าหรบโรงพยาบาล

หวขอ ขอพจารณา - น าหนกจรส าหรบพน และน าหนกเครองมอและอปกรณทางการแพทย

- การพจารณาน าหนกจรกระท าตอองคอาคาร - พจารณาการรวมน าหนกบรรทกตางๆ (Load combination)

เชนน าหนกจร น าหนกคงท แรงลม แรงแผนดนไหว เปนตน - การออกแบบ

- การออกแบบโครงสราง จะตองออกแบบตามมาตรฐานทออกโดยวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย หรออนๆ ตามทกฎหมายก าหนด

- การวเคราะหโครงสรางเพอรองรบแรงลมและแผนดนไหว

- พจารณาผลของแรงลมตามมาตรฐานของกรมโยธาธการและผงเมอง มยผ 1311-50

- พจารณาผลของแผนดนไหว ตามมาตรฐานของกรมโยธาธการและผงเมอง มยผ 1302-52 และ มยผ 1301-54

- ขอก าหนดทางการภาพของอาคารและสงอ านวยความสะดวกตางๆ

- พจารณาตามทกฎหมายก าหนดไดแกพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 และฉบบปรบปรงแกไข พ.ศ.2535 พ.ศ. 2543 พ.ศ. 2550 และ พ.ศ. 2558 และกฎกระทรวงทเกยวของทออกตามพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 เชน กฎกระทรวงฉบบท 55 พ.ศ. 2543

- ขอก าหนดพเศษของพนและผนงส าหรบหองตางๆ

- หากมขอก าหนดพเศษในการใชงานของหองตางๆ โดยเฉพาะ จะตองมการแจงใหผออกแบบทราบลวงหนากอน

- การเวนระยะ น าหนกกระท าจาก งานระบบทอตางๆ

- น าหนกทอตางๆ จะตองมการค านงถงโดยเฉพาะกรณทจะตองมการตดตงเครองมอพเศษ

- หากมชองเปดในพนหรอในคานจะตองมการพจารณาออกแบบและเสรมก าลงโดยเฉพาะ

- ปจจยดานอาคารเขยว - เกณฑ LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) ของ United State Green Building Council


4 - 25

(USGBC) ประเทศสหรฐอเมรกา ส าหรบโรงพยาบาลใชเกณฑ LEED for Healthcare แบงพจารณาเปน 6 หมวดหลก 1 สภาพทตงเพอความยงยน (Sustainable sites) 2 การใชน าอยางมประสทธภาพ (Water Efficiency) 3 พลงงานและบรรยากาศ (Energy and Atmosphere) 4 วสดและการกอสราง (Materials and resources) 5 คณภาพสภาพแวดลอมในอาคาร (Indoor Environmental Quality) 6 นวตกรรมในการออกแบบ (Innovation in Design)

- เกณฑประเมนแบงเปน 4 ระดบคอ ระดบไดรบการรบรอง (Certified) ระดบเงน (Silver) ระดบทอง (Gold) ระดบแพลตตนม (Platinum)


4 - 26

ขอพจารณาและมาตรฐานทเกยวของในการออกแบบอาคารส าหรบโรงพยาบาล

การออกแบบโรงพยาบาลตองค านงถงหลายปจจยทเกยวของกบการออกแบบโดยสรปเปนปจจยตางๆ ไดดงน

- น าหนกจรส าหรบพน และน าหนกเครองมอและอปกรณทางการแพทย

การพจารณาน าหนกจรกระท าตอองคอาคารจะตองเปนไปตามทระบในกฎหมายทเกยวของ และพจารณาการรวมน าหนกบรรทกตางๆ (Load combination) เชนน าหนกจร น าหนกคงท แรงลม แรงแผนดนไหว เปนตน ตามทก าหนดในกฎหมายทเกยวของ เชนกฎกระทรวงฉบบท 6 ออกตามความในพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 ซงก าหนดหนวยแรงทยอมใหของวสดตางๆ เชนเหลกเสนกลม เหลกขอออย ก าลงของคอนกรต ก าลงของไม การรวมน าหนกบรรทกตามทฤษฎน าหนกบรรทกประลยของการออกแบบอาคารคอนกรตเสรมเหลกตามทฤษฎก าลงประลย รวมถงการก าหนดน าหนกจรส าหรบอาคารประเภทตางๆ โดยก าหนดใหหองคนไขพเศษของโรงพยาบาลใชน าหนกจรเปน 200 กโลกรมตอตารางเมตร น าหนกจรของโรงพยาบาลเทากบ 250 กโลกรมตอตารางเมตร เปนตน

ส าหรบน าหนกจรส าหรบพน เนองจากอปกรณทางการแพทย จะตองมการวางแผนลวงหนาถงการใชสอยพนทอาคารวาสวนใดจะจดไวส าหรบกจกรรมใด สวนใดทตองมเครองมอทางการแพทยทมน าหนกสง จะตองมการออกแบบลวงหนาทรวมผลของน าหนกดงกลาว และไมควรปรบเปลยนรปแบบการใชสอยทไดก าหนดไวลวงหนาแลว โดยเฉพาะการใชหองหรอพนททไมไดออกแบบส าหรบรองรบเครองมอทางการแพทยลวงหนามาใชเปนทตดตงเครองมอทางการแพทยทมน าหนกสง

- การออกแบบ

การออกแบบโครงสราง จะตองออกแบบตามมาตรฐานทก าหนดโดยการออกแบบตามมาตรฐานทออกโดยวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย หรออนๆ ตามทกฎหมายก าหนด เชน มาตรฐานการออกแบบอาคารคอนกรตเสรมเหลกโดยวธก าลง ของวศวกรรมสถานแหงประเทศไทย

- การวเคราะหโครงสรางเพอรองรบแรงลมและแผนดนไหว

การออกแบบอาคารตองมการค านงถงผลเนองจากแรงลมและผลของแผนดนไหว โดยจะตองพจารณาตามมาตรฐานของกรมโยธาธการและผงเมอง ส าหรบผลของแรงลมใหพจารณาตามมาตรฐานการค านวณแรงลมและการตอบสนองของอาคาร (มยผ 1311-50) โดยจะตองพจารณาประเภทความส าคญ โดย มยผ 1311-50 ก าหนดใหสถานรกษาพยาบาลทมความจคนไขมากกวา 50 คนแตไมสามารถท าการรกษากรณฉกเฉนได เปนอาคารประเภทความส าคญมาก และโรงพยาบาลทสามารถท าการรกษากรณฉกเฉนได อยในกลมอาคารและสวนโครงสรางทมความจ าเปนตอความเปนอยของสาธารณชนเปนอยางมาก หรอ อาคารทจ าเปนตอกา


4 - 27

รบรรเทาภยหลงเกดเหตเปนอยางมาก โดยจดเปนอาคารประเภทความส าคญสงมาก ซงมคาตวประกอบความส าคญของแรงลมทพจารณาสภาวะจ ากดดานก าลงเทากบ 1.15 และ 0.75 ส าหรบสภาวะจ ากดดานการใชงาน

ส าหรบการพจารณาดานแผนดนไหว จะตองพจารณาตามมาตรฐานการออกแบบอาคารตานทานการสนสะเทอนของแผนดนไหว (มยผ 1302-52) และมาตรฐานประกอบการออกแบบอาคารเพอตานทานการสนสะเทอนของแผนดนไหว (มยผ 1301-54) โดยจะตองพจารณาถงทตงของอาคารทมผลตอสเปกตรมผลตอบสนองส าหรบการออกแบบ และพจารณาประเภทความส าคญและตวประกอบความส าคญของอาคาร โดยก าหนดใหสถานรกษาพยาบาลทมความจคนไขมากกวา 50 คนแตไมสามารถท าการรกษากรณฉกเฉนได เปนอาคารประเภทความส าคญ III (มาก) มตวประกอบความส าคญ 1.25 และ โรงพยาบาลทสามารถท าการรกษากรณฉกเฉนได เปนอาคารประเภทความส าคญ IV (สงมาก) มตวประกอบความส าคญ 1.5 และตองค านงถงระบบโครงสรางโดยรวมของอาคาร ทมผลตอคาตวประกอบ R 0 และ Cd ดวย และใชวธการออกแบบทยอมใหส าหรบลกษณะโครงสรางตางๆ ทอนญาตใหใชได

- ขอก าหนดทางการภาพของอาคารและสงอ านวยความสะดวกตางๆ

ขอก าหนดทางการภาพของอาคารและสงอ านวยความสะดวกตางๆ ส าหรบโรงพยาบาลจะตองพจารณาตามทกฎหมายก าหนดไดแกพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 และฉบบปรบปรงแกไข พ.ศ.2535 พ.ศ. 2543 พ.ศ. 2550 และ พ.ศ. 2558 และกฎกระทรวงทเกยวของทออกตามพระราชบญญตควบคมอาคาร พ.ศ. 2522 เชน กฎกระทรวงฉบบท 55 พ.ศ. 2543 ซงไดจดใหโรงพยาบาลเปนกลมอาคารสาธารณะเนองจากเปนอาคารทใชเพอประโยชนในการชมนมคน โดยมขอก าหนดหลกสรปไดดงน

ก าหนดใหเสา คาน พน บนไดและผนงจะตองสรางจากวสดถาวรทเปนวสดทนไฟ

ชองทางเดนในอาคารมความกวางไมนอยกวา 1.5 เมตร

มความสงระยะดงจากพนถงพนชนถดไปไมนอยกวา 2.6 เมตรส าหรบหองคนไขพเศษ ไมนอยกวา 3.5 เมตร ส าหรบหองคนไขรวม และ ไมนอยกวา 2 เมตรส าหรบหองน า หองสวม

ความกวางของบนไดไมนอยกวา 1.20 เมตร โดยตองพจารณาขนาดพนทประกอบดวย รวมถงการพจารณาการมชานพกของบนไดดวย ก าหนดขนบนไดมลกตงสงไมเกน 18 ซ.ม. ลกนอน (หกระยะเหลอม) ไมนอยกวา 25 ซ.ม. และมราวกนตก จมกบนไดมวสดกนลน และระยะจากจดไกลสดของพนชนนนมาบนไดไมเกน 40 เมตร และตองพจารณาเรองบนไดหนไฟดวย

พจารณาแนวอาคารและระยะรนตางๆ ตามทระบ


4 - 28

รวมถงพจารณาขอก าหนดอนๆ ทเกยวของกบสถานพยาบาลเพมเตมดวย

- ขอก าหนดพเศษของพนและผนงส าหรบหองตางๆ ส าหรบการใชงานโดยเฉพาะ และขอก าหนดวสดส าหรบงานเฉพาะ

หากมขอก าหนดพเศษในการใชงานของหองตางๆ โดยเฉพาะ จะตองมการแจงใหผออกแบบทราบลวงหนากอนทจะท าการออกแบบ เชนประเภทของพน ผนง การเดนทอตางๆ งานระบบตางๆ

- การเวนระยะ น าหนกกระท าจาก งานระบบทอตางๆ เชนระบายอากาศ ระบบดบเพลง ระบบน าประปา ระบบน าทง รวมถงระบบบ าบดน าเสย

น าหนกทอตางๆ จะตองมการค านงถงโดยเฉพาะกรณทจะตองมการตดตงเครองมอพเศษทจะตองมการเดนทอเพมเตม และหากมชองเปดในพนหรอชองเปดในคาน เพอรอยทอส าหรบงานระบบตางๆ จะตองมการพจารณาออกแบบและเสรมก าลงโดยเฉพาะส าหรบชองเปดตางๆ โดยจะตองพจารณาในขนตอนการออกแบบ

- ปจจยดานอาคารเขยว

อาคารเขยวเนนปจจยทเกยวของกบการพฒนาทยงยน ค านงถงผลกระทบทางดานสงแวดลอม และใชทรพยากรตางๆ อยางคมคา เนนการประหยดพลงงาน เกณฑก าหนดของอาคารเขยวมหลายเกณฑเชนเกณฑ LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) ของ United State Green Building Council (USGBC) ประเทศสหรฐอเมรกา โดยก าหนดเกณฑการประเมนอาคารหลายประเภท ส าหรบโรงพยาบาลใชเกณฑ LEED for Healthcare โดยแบงพจารณาเปน 6 หมวดหลกและคะแนนการประเมนในแตละหมวด (คะแนนอาจเปลยนแปลงไดตามเกณฑทออกมาใหม) ดงน 1 สภาพทตงเพอความยงยน (Sustainable sites) คะแนนรวม 26 คะแนน 2 การใชน าอยางมประสทธภาพ (Water Efficiency) คะแนนรวม 10 คะแนน 3 พลงงานและบรรยากาศ (Energy and Atmosphere) คะแนนรวม 35 คะแนน 4 วสดและการกอสราง (Materials and resources) คะแนนรวม 14 คะแนน 5 คณภาพสภาพแวดลอมในอาคาร (Indoor Environmental Quality) คะแนนรวม 15 คะแนน 6 นวตกรรมในการออกแบบ (Innovation in Design) คะแนนรวม 6 คะแนน โดยก าหนดเกณฑประเมนเปน 4 ระดบคอ

ระดบไดรบการรบรอง (Certified) ไดคะแนนในชวง 40 - 49 คะแนน ระดบเงน (Silver) ไดคะแนนในชวง 50 - 59 คะแนน ระดบเทอง (Gold) ไดคะแนนในชวง 60 - 79 คะแนน ระดบแพลตตนม (Platinum) ไดคะแนนตงแต 80 คะแนนขนไป


4 - 29

ส าหรบประเทศไทย ไดมการก าหนดเกณฑอาคารเขยว TREE ของสถาบนอาคารเขยว รวมถงคมอเกณฑการประเมนอาคารเขยวภาครฐ (กรณทจะมการกอสรางอาคารใหม) ภายใตโครงการจดท าระบบการจดการสงแวดลอมของภาครฐ (อาคารเขยว) ของกรมควบคมคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม โดยแบงออกเปน 8 หมวดไดแก

หมวดท 1 การบรหารจดการใหเปนอาคารส านกงานเขยว คะแนนรวม 5 คะแนน หมวดท 2 สถานทตง ผงบรเวณ และงานภมสถาปตยกรรม คะแนนรวม 13 คะแนน หมวดท 3 การใชน า คะแนนรวม 10 คะแนน หมวดท 4 พลงงาน คะแนนรวม 25 คะแนน หมวดท 5 สภาวะแวดลอมภายในอาคาร คะแนนรวม 5 คะแนน หมวดท 6 การปองกนผลกระทบตอสงแวดลอมภายนอกอาคาร คะแนนรวม 13 คะแนน หมวดท 7 วสดและการกอสราง คะแนนรวม 9 คะแนน หมวดท 8 นวตกรรม คะแนนรวม 3 คะแนน โดยก าหนดเกณฑประเมนเปน 4 ระดบคอ

ระดบผาน ไดคะแนนในชวง 60 - 69 คะแนน ระดบเหรยญทองแดง (ด) ไดคะแนนในชวง 70 - 79 คะแนน ระดบเหรยญเงน (ดมาก) ไดคะแนนในชวง 80 - 89 คะแนน ระดบเหรยญทอง (ดเดน) ไดคะแนนตงแต 90 คะแนนขนไป

วศวกรรมสงแวดลอม (Environmental Engineering)

ขอบเขตและคณลกษณะเฉพาะงาน

งานระบบสขาภบาล

a. ขอบเขตงานวศวกรรมระบบสขาภบาล ประกอบดวย i. ระบบจายน าประปา (Cold Water System) ii. ระบบบ าบดน าเสย (Waste Water Treatment Plant) iii. ระบบระบายน าเสย (Soil, Waste, Vent System) iv. ระบบระบายน าฝน (Storm Drainage System) v. ระบบการจดการขยะ

b. กฎหมายและมาตรฐานการออกแบบ ระบบสขาภบาล (SANITARY SYSTEM) ออกแบบ และตดตงตามขอก าหนดดงน

• กฎหมาย กฎกระทรวง และพระราชบญญต


4 - 30

• มาตรฐานการเดนทอในอาคาร ว.ส.ท. 1004-16 • มาตรฐานทอในอาคาร ว.ส.ท. 3004-16 • มาตรฐานการตดตงทอประปา มยผ.3501-51 • มาตรฐานทอระบบสขาภบาล มยผ.3101-51 • ANSI - American National Standard Institute • ASME - American Society of Mechanical Engineers • ASPE - American Society of Plumbing Engineers • ASTM - American Society of Testing Materials • AWS - American Welding Society • AWWA - American Water Works Association • FM - Factory Mutual • PDI - Plumbing Drainage Institute • PWA - Provincial Water Authority • NSF - National sanitation foundation • NSPC - National Standard Plumbing Code • UL - Underwriter’s Laboratories, Inc.

c. ขอก าหนดและเกณฑในการออกแบบ การออกแบบงานระบบสขาภบาล ใหเปนไปตามขอก าหนดและขอบเขตงาน ตรงตามลกษณะพนทใชงาน นอกจากนนจะยดถอหลกการออกแบบตามล าดบความส าคญ ดงน

• ความปลอดภยในชวตและทรพยสน • ระบบมความมนคงและเชอถอได • สะดวกในการซอมบ ารง • ประหยดพลงงาน • ไมมผลกระทบกบสงแวดลอม

1. ระบบจายน าประปา (Cold Water System)

1.1 น าประปาทงหมด จะรบมาจาก การประปาสวนภมภาค 1.2 น าประปาซงผานมเตอร โดยมาเกบท Storage Tanks ชนดใตดนซงมปรมาณเกบกกอยางนอย

24 ชวโมง (อางอง มาตรฐานการเดนทอภายในอาคาร ว.ส.ท. 1004-16) การน าน าไปใชโดยผาน Booster Pumps และ Diaphragm Tanks เพอควบคมความดนน าใหไดตามเกณฑการออกแบบ

1.3 Pressure drop ของระบบทอน า 3-5 m/100m, ความเรวน าไมเกน 3 เมตร/วนาท. (อางอง มาตรฐานการเดนทอภายในอาคาร ว.ส.ท. 1004-16)


4 - 31

1.4 ระบบจายน าประปาภายในอาคารใหจายดวยเครองสบน าเสรมแรงดน (Package Booster Pump Set) ซง

สามารถควบคมแรงดนน าใหคงทดวยวาลวปรบแรงดน (Pressure Reducing Valve, PRV) และถงอดแรงดน โดยตองมแรงดนใหเพยงพอตอการใชงานในทกๆ จดของการใชงานไมนอยกวา 1.0 บาร แตตองไมเกน 3.0 บาร

1.5 ปรมาณน าเสยส าหรบสขภณฑ ใหค านวณเปนหนวยสขภณฑดงน

สขภณฑ ประเภท Occupancy Load value, in water-supply fixture units

Water closet Flush valve Public 10.0

Urinal Flush valve Public 10.0

Urinal Flush valve Public 5.0

Lavatory Faucet Public 2.0

1.6 อตราการใชน าส าหรบค านวณขนาดทอน าประปาใหค านวณดงตาราง ดงน

Supply system predominantly for flush valves Supply system predominantly for flush valves

Load (water-supply fixture units) Demand gpm Load (water-supply fixture units)

Demand gpm

10 27 225 97

12 28.6 250 101

14 30.2 275 105.5

16 31.8 300 110

18 33.4 400 126


4 - 32

20 35 500 142

25 38 750 178

30 41 1,000 208

35 43.8 1,250 240

40 46.5 1,500 267

45 49 1,750 294

50 51.5 2,000 321

60 55 2,250 348

70 58.5 2,500 375

80 62 2,750 402

90 64.8 3,000 432

100 67.5 4,000 525

120 72.5 5,000 593

140 77.5 6,000 643

160 82.5 7,000 685

180 87 8,000 718

200 91.5 9,000 745

10,000 769

1.7 ปรมาณน าส าหรบสขภณฑใหคดวาเปนฟลชวาลว ตดตงหมอลม (Air chamber) ไวทปลายสดของทอแยกทตอกบสขภณฑ


4 - 33

1.8 ถงเกบน าประปาตองประกอบดวยขอบฝาถง, ฝาถงวสดสเตนเลส และตองมฝาถง 2 ชดในแตละสวนของถงเกบน า, วาลวลกลอย

1.9 Float Switch ใหจดเตรยมส าหรบการปองกนเครองสบน าท างานขณะน าแหง, Fault Alarm ควบคมการท างาน

ของเครองสบน า, High level and Low level 1.10 เครองสบน าตองออกแบบใหม Standby จดใหมแทนรองรบเครองสบน า และแทนอนๆ จะตอง

มความแขงแรงทนทาน เปนแทนคอนกรตเสรมเหลกหนาอยางนอย 100 มม. และใชยางกนการสนสะเทอนตดตงไวใตแทนเครอง

1.11 ระบบไฟฟาและไฟฟาควบคมส าหรบเครองสบน าและอปกรณตองจดเตรยมเพอใหระบบท างานไดอยางสมบรณ

1.12 ถงเกบน าตองสามารถรบน าจากภายนอกไดโดยสะดวก โดยสามารถตอเขาฝาถงและผานหวรบน าระบบดบเพลง

ทถกตดตงไวทจดทรถจายน าจะใชงานไดโดยสะดวก 1.13 เพอเปนการเตอนระดบน าลนของถงเกบน าทกชด ระบบตองสามารถแจงเตอนเมอระดบน าลน

ถง โดยแสดงการแจงเตอนไปทหองควบคมสวนกลางและภายในหองเครองสบน าในรปของไฟกระพรบ

2. ระบบบ าบดน าเสย (Waste Water Treatment Plant)

2.1 ระบบบ าบดน าเสย ออกแบบใหม ปรมาณ 80% ของน าใช ระบบบ าบดน าเสย ก าหนดใหเปนระบบบ าบดน าเสยแบบตะกอนเรงชนดเตมอากาศ โดยก าหนดคณภาพน าทง pH 5-9 , BOD Effluent ไมเกน 20 มก./ล., ปรมาณสารแขวนลอย ไมเกน 30 มก./ล. และมคณภาพไดมาตรฐานน าทงตามขอก าหนดตามประกาศกรมทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม (กฎกระทรวง ฉบบท 44) ส าหรบน าจากการประกอบอาหารจะผานกระบวนการดกไขมนกอนเขาสถงบ าบดน าเสย

2.2 ระบบบ าบดน าเสยชนดส าเรจรปใหเปนวสด FRP 2.3 ระบบบ าบดน าเสยตองออกแบบใหสามารถรองรบน าเสยจากหองน า, หองครว และหองขยะ

ตางๆ 2.4 หวทตอเขาถงบ าบดตองเชอมตอดวยขอตอออนเสมอ และใหจดเตรยม Clean Out ส าหรบทอ

ทตอเขาถงบ าบดยกเวนทถงบ าบดไดถกจดเตรยมบอพกน า ใหจดเตรยม Clean Out ไวททอทตอเขาบอพกน าแทน

3. ระบบระบายน าเสย (Soil, Waste, Vent System)

3.1 ระบบทอของเสยทงหมด จะประกอบดวย ทอ Soil Drainage ทอ Waste Drainage และ ทอ Ventilating Stack โดยรวมรวมน าเสยจากหองน าหรออางลางมอตางๆ ใหไหลระบายโดย gravity ไปยงถงบ าบดน าเสย (Wastewater Treatment Plant)


4 - 34

3.2 ทอระบายน าเสยจดใหมความลาดเอยง ดงน ทอขนาด 150 และมากกวา ใหมความลาดเอยง 1:150 ทอขนาด 100 และมากกวา ใหมความลาดเอยง 1:80 ทอขนาด 80 และมากกวา ใหมความลาดเอยง 1:50 ทอขนาด 50 และมากกวา ใหมความลาดเอยง 1:50 ทออากาศ ตองถกตอรวมทชนลางและชนบนสดเสมอ รวมถงตองถกตอเขาทถงบ าบดน าเสย

3.3 บอตรวจคณภาพน าเสยตองถกจดเตรยม 3.4 ระบบระบายน าเสย, ชองระบายน าทงตองถกจดเตรยมส าหรบหองขยะทกหอง และเดนทอ

ระบายน าทงขนาดไมนอยกวา 100 มม. พรอมทดกกลนรวมถงกอกน าลางพน 4. ระบบระบายน าฝน (Storm Drainage System)

4.1 ออกแบบเปนทอคอนกรตเสรมเหลกพรอมบอพก หรออาจจะเปนรางระบายคอนกรตใหเหมาะสมโดยรบน ารอบโครงการ โดยบอพกสดทายกอนระบายน าออกสระบบระบายน าสาธารณะจะตองออกแบบใหเปนบอดกขยะหรอบอตรวจคณภาพน า สวนน าฝนจากหลงคาจะมทอระบายผาน roof drain มายงทอหรอรางรบน าฝนรอบอาคาร และระบายตอไปยงทอระบายน าสาธารณะ

4.2 ทางระบายน าเพอระบายน าสแหลงรองรบน าทง ตองมสวนลาดเอยงไมต ากวา 1 ใน 200 ถาเปนทางระบายน าแบบทอปด ตองมเสนผาศนยกลางภายในไมนอย 10 เซนตเมตร โดยตองมบอพกส าหรบตรวจการระบายน าทกมมเลยว และทกระยะไมเกน 12 เมตร ถาทอปดนนมขนาดเสนผาศนยกลางภายในตงแต 60 เซนตเมตรขนไป ตองมบอพกดงกลาวทกมมเลยว และทกระยะไมเกน 24 เมตร ในกรณทเปนทางระบายน าแบบอนตองมความกวางไมนอยกวา 10 เซนตเมตร (ขอบญญตกรงเทพมหานคร เรองควบคมอาคาร)

4.3 จดใหมบอตรวจคณภาพน าทง 4.4 เกณฑการออกแบบ

การออกแบบปรมาณน าไหลนองในพนท ปรมาณฝนทใชในการออกแบบในรอบปการเกดซ า 10 ป หลกการในการประมาณปรมาณน าไหลนอง จะก าหนดใหปรมาณน าไหลนองมความสมพนธกบปรมาณน าฝนโดยตรง โดยใหมสดสวนน าฝนทตกลงมาบนพนท โดยจะ ใชวธ Rational Method ดงสตร Q = 0.278 CIA เมอ Q = อตราการไหลสงสด, ลบ.ม./วนาท C = สมประสทธการไหลนอง เปนคาคงทไมมหนวยขนอยกบลกษณะพนทของบรเวณนน ในทนจะใชคา Cเฉลย 0.6-0.80 I = ความเขมของฝน, มม./ชม. A = พนทรบน าฝนหรอพนทระบายน า, ตร.กม.


4 - 35

4.5 การออกแบบระบบทอระบายน าจะท าการออกแบบใหสามารถระบายน าออกไปใหหมดในกรณทมฝนตกหนกโดยใชรอบปการเกดซ า 10 ป รวมทงสามารถท าใหน าไหลในเสนทอดวยความเรวลางทอดวยตวเองได (Self-Cleaning Velocity) min. 0.60 m/sและไมมสงตกคางอยในทอ มการระบายอากาศทดพอ ซงจะชวยลดปญหาการกดกรอนของทอและวสดอนในระบบระบายได

5. ระบบการจดการขยะ

5.1 เกณฑการประเมนอตรการเกดขยะมลฝอยในแตละวน (แนวทางการจดท ารายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม)

o อาคารอยอาศยรวม จดสรรทดน โรงแรม อตราการเกดขยะมลฝอย ไมนอยกวา 3 ลตร/คน/วน หรอ 1 กโลกรม/คน/วน

o โรงพยาบาล อตราการเกดขยะมลฝอยตดเชอ ไมนอยกวา 0.3 กโลกรม/เตยง/วน และอตราการเกดขยะมลฝอย ไมนอยกวา 1 กโลกรม/เตยง/วน

5.2 ทพกรวมมลฝอย เปนอาคารหรอเปนหองแยกสดสวนเฉพาะทมการปองกนน าฝน สามารถรองรบมลฝอยไดไมนอยกวา 2 วน ภาชนะส าหรบบรรจมลฝอยทเปนกลองหรอถง ตองท าดวยวสดทแขงแรง ทนทานตอกแทงทะล และการกดกรอน (กฎกระทรวง สขลกษณะการจดการมลฝอยทวไป พ.ศ. 2560, กฎกระทรวงวาดวยการก าจดมลฝอยตดเชอ พ.ศ. 2545)

5.3 มพนและผนงของอาคารหรอหองแยกตามตองเรยบ มปองกนน าซมหรอน าเขาท าดวยวสดททนทาน ท าความสะอาดงาย และมระบายอากาศ

5.4 มรางหรอทอระบายน าเสย หรอระบบบ าบดน าเสย เพอรวบรวมน าเสยไปจดการ

วศวกรรมไฟฟา และสอสาร ระบบไฟฟาแสงสวาง

อาคารสถานบรการสขภาพ จะตองมอปกรณทางการแพทย หรอบรภณฑไฟฟาทใชในงานแพทย ซงอปกรณดงกลาวอาจตอง มโอกาสสมผสทางดานกายภาพกบผปวย เพอใหอปกรณท างาน หรอสามารถสมผสกบผปวย หรอจ าเปนตองไดรบการสมผสจากผปวย ดงนนอปกรณทางการแพทยหรอบรภณฑไฟฟาทใชในงานแพทย จงมหลายประเภท ทงนขนอยกบสถานพยาบาลดงกลาว มาตรฐาน IEC จงไดกาหนดสถานพยาบาลขนมา 3 กลมดงน

▪ กลม 0 คอ สถานพยาบาลในบรเวณทไมมการใชบรภณฑไฟฟาใดๆ กบคนไข ตวอยาง เชน หองตรวจทวไป หองนวด วอรดทวไป

▪ กลม 1 คอ สถานพยาบาลทมบรเวณหรอสวนของสถานพยาบาล และมการใชบรภณฑไฟฟากบคนไข อนไดแก ใชภายนอกหรอใชทกสวนของรางกาย ทไมใชกลม 2

▪ กลม 2 คอ สถานพยาบาลทมบรเวณหรอสวนของสถานพยาบาล และมการใชบรภณฑไฟฟากบคนไข อนไดแก หองผาตด เกยวกบหวใจ และการบาบดทางชวต ถาบรภณฑไฟฟาดงกลาวขาดการจายไฟฟาอยางตอเนองจะสงผลอนตรายตอคนไข


4 - 36

มาตรฐานในการออกแบบ ประกอบดวย

(1) มาตรฐานการตดตงทางไฟฟาส าหรบประเทศไทยฉบบลาสด (2) มาตรฐานแจงเหตเพลงไหม (3) มาตรฐานการปองกนฟาผาสาหรบสงปลกสราง (4) มาตรฐานระบบไฟฟาแสงสวางฉกเฉน และโคมไฟฟาปายทางออกฉกเฉน (5) มาตรฐานการตดตงทางไฟฟาในสถานทเฉพาะ : บรเวณสถานพยาบาล (6) มาตรฐานการปองกนแมเหลกไฟฟาจากฟาผา

มาตรฐานและกฎขอบงคบในการตดตง วสดอปกรณตางๆ ทใชงานจะตองเปนของใหมอยในสภาพด ตองไดตามมาตรฐาน ดงน สานกงานมาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรม (มอก.) ANSI. (AMERICAN NATIONAL STANDARDS INSTITUTE) ASTM. (AMERICAN SOCIETY OF TESTING MATERIAL) BS. (BRITISH STANDARD) DIN. (DEUTSHE INDUSTRIENORMEN) IEC. (INTERNATIONAL ELECTROTECHNICAL COMMISSION) JIS. (JAPANESE INDUSTRIAL STANDARD) (NATIONAL ELECTRICAL MANUFACTURERS ASSOCIATION) UL. (UNDERWRITERS LABORATORIES INC.) VDE. (VEBAND DEUTSCHER ELECTROTECHNIKER)

วงจรแสงสวางสถานพยาบาลกลมท 1 และ 2 ตองมแหลงจายไฟอยางนอย 2 แหลงทตางกน

เพอจายใหกบดวงโคม และ 1 ใน 2 วงจรนนจะตองเลอกตอกบแหลงจายระบบนรภย พนททใชส าหรบ การรกษาควรตอกบแหลงจายระบบไฟฟานรภยทงหมด ในกรณทางหนภย ตองมดวงโคมเพอเลอกตอกบ แหลงจายเพอความปลอดภย อปกรณดวงโคมควรเลอกใชเปนแบบประหยดพลงงาน ระบบนรภย หมายถงการจายไฟอตโนมตขณะแหลงจายไฟปกตลมเหลว แบงเปน 5 ประเภท

1. ประเภท 0 (ไมมการขาดตอน) 2. ประเภท 0.15 (ขาดตอนสนมาก) 3. ประเภท 0.5 (ขาดตอนสน) ใชกบโคมไฟ บรภณฑไฟฟาทางการแพทย เพอชวยชวต 4. ประเภท 15 (ขาดตอนปานกลาง) 5. ประเภท >15 (ขาดตอนนาน)

ระบบไฟฟาก าลง

ระบบไฟฟากาลง ในทนเปนการรบกาลงไฟฟาจากระบบจาหนายแรงดนสงของการไฟฟาสวน ทองถน ขนาด 22KV 24KV และ 33KV เปนตน และลดแรงดนลงเปนแรงดนตาขนาด 230/400V สาหรบ


4 - 37

ไฟฟาสวนภมภาค และ 240/416V สาหรบการไฟฟานครหลวง โดยผานทางหมอแปลงไฟฟา แลวสงจาย กาลงไฟฟาใหกบบรภณฑไฟฟาตอไป นอกจากนยงจะตองจดเตรยมแยกกาลงไฟฟาใหกบเครองมอเฉพาะท ใชในทางการแพทย เชน อปกรณเครองมอแพทยทวไป เครองเอกซเรย เปนตน ในการจายกาลงไฟฟา ใหกบบรภณฑไฟฟา ตองตดตงอปกรณปองกนเปนไปตามหลกวศวกรรม และกระแสไฟฟาตองมความ เพยงพอ เหมาะสมกบโหลดทใชงาน สามารถรองรบโหลดทเพมขนในอนาคตได ระบบตองสามารถใชงาน ไดอยางตอเนอง สะดวก ปลอดภย ถกตองตามมาตรฐาน และหลกวศวกรรม ขอก าหนดทวไปส าหรบแหลงจายไฟ เพอความปลอดภยของสถานพยาบาลกลม 1 และกลม 2

▪ ในสถานพยาบาลการจายไฟฟาจาเปนตองมไฟฟาสารอง ในกรณแหลงจายไฟปกตลมเหลว ตองมการจายพลงงานใหกบบรภณฑไดอยางตอเนองเพยงพอในระยะเวลาทกาหนด และ คาบเวลาการสบเปลยนอยภายในเวลาทกาหนด

▪ ถาแรงดนไฟฟาในแผงจายไฟประธาน มแรงดนในเสนใดหรอหลายเสนตกเกนกวา 10 % จาก แรงดนทระบ แหลงจายไฟฟาสารองตองทางานโดยอตโนมต

▪ การถายโอนไฟฟา ควรทางานหลงจากการหนวงเวลา เพอรอการสบเปลยนอตโนมตของ ออโตเมตก ทรานเฟอรสวทตทางดานแหลงจายไฟ (ชวงขาดของการจายไฟในเวลาสน)

▪ เคเบลทตอถงกนระหวางแตละสวนประกอบกน สวนประกอบยอยของแหลงจายระบบไฟฟา นรภย ตองแยกตางหากจากการเดนสายของอปกรณทวไป วงจรทตอแหลงจายระบบไฟฟา นรภย กบแผงบรภณฑประธานใหถอวาเปนวงจรนรภย

▪ เตารบทรบไฟฟาจากแหลงจายระบบไฟฟานรภย ตองสามารถระบได เชน เตารบไฟฟาทตอ จากเครองกาเนดไฟฟาใชสแดง และเตารบไฟฟาทตอจาก UPS ใชสเหลอง เปนตน

▪ เตารบไฟฟาในกลม 1 และกลม 2 ทใชสาหรบการรกษาทวไป วงจรของเตารบไฟฟาตองม อปกรณปองกนกระแสไฟรวลงดน(RCD) ยกเวนเตารบไฟฟาทมการใชบรภณฑไฟฟากบคนไข อนไดแก หองผาตด เกยวกบหวใจ และการบาบดทางชวตจะตองใชระบบไฟฟา IT เพอใช ในทางการแพทยเทานน ซงถาบรภณฑไฟฟาดงกลาวขาดการจายไฟฟาอยางตอเนองจะสงผล อนตรายตอคนไข

▪ เตารบไฟฟาหรอวงจรไฟฟาภายนอกอาคาร ตองมอปกรณปองกนกระแสไฟรวลงดน(RCD) เปนไปตามมาตรฐานการตดตงทางไฟฟาสาหรบประเทศไทย

ระบบไฟฟาส ารอง

ระบบไฟฟาส ารองตดตงเพอใชทดแทนการจายก าลงไฟฟา เมอระบบไฟฟาพนฐานของการไฟฟา สวนทองถนขดของ โดยจะตองจายก าลงไฟฟาใหกบพนททใชส าหรบการบรการ และใชในการ รกษาพยาบาลอยางตอเนองเปนอยางนอยในสดสวนทเหมาะสม เพอจายใหกบอปกรณระบบตางๆ ดงน

▪ โคมไฟส ารองฉกเฉน ส าหรบทางหนไฟ ▪ โคมไฟปายทางออกฉกเฉน ▪ อปกรณปองกนและควบคม (switchgear and controlgear) ส าหรบชดเครอง


4 - 38

ก าเนดไฟฟาฉกเฉน และแผงบรภณฑประธานแรงต า (มลลแอมแปร in distribution board) ของระบบการจายไฟฟาหลก และระบบไฟฟานรภย

▪ หองทมความส าคญยง (essential) ตอการใหบรการ ตองมโคมไฟแสงสวางอยางนอย หนงโคมทรบไฟฟาจากระบบไฟฟานรภย

▪ หองส าหรบบรเวณสถานพยาบาล กลม ท 1 ตองมโคมไฟแสงสวางอยางนอยหนงโคม ทรบไฟฟาจากระบบไฟฟานรภย

▪ หองสาหรบบรเวณสถานพยาบาล กลมท 2 ตองมโคมไฟแสงสวางอยางนอยรอยละ 50 ของจานวนโคมไฟทงหมดทรบไฟฟาจากระบบไฟฟานรภย

▪ แสงสวาง,เตารบไฟฟา และเครองปรบอากาศบางสวนในพนทบรเวณทางานและ รกษาพยาบาลอยางตอเนอง

▪ อปกรณไฟฟาสาหรบการรกษาพยาบาลอยางตอเนอง และชวยชวต เชนอปกรณ ไฟฟาทางการแพทยกลม 2 (ระบบ IT) และอปกรณระบบกาซทางการแพทย เปนตน

▪ อปกรณไฟฟาทใชสาหรบความปลอดภยในอาคาร เปนไปตามมาตรฐาน และ พรบ. ควบคมอาคาร เชน ลฟตดบเพลง , ปมดบเพลง , อปกรณระบบระบายควน เปนตน

ระบบแจงเหตเพลงไหม

ระบบแจงเหตเพลงไหม ใชกบอาคารเพอเตอนภยในเรองไฟไหม ปองกนชวต และทรพยสน ขอ ก าหนดการตดตงทวไปใหเปนไปตาม กฎ และมาตรฐานแจงเหตเพลงไหมของ วสท. และอปกรณทใชทก ชนดเปนไปตามขอบงคบและขอก าหนดของ NFPA การจายไฟใหกบแผงควบคม ใหตอเชอมกบระบบไฟฟา ส ารองของอาคารอปกรณหลกประกอบดวย เชน

▪ แผงควบคม ▪ อปกรณตรวจจบสญญาณควน และความรอน ▪ อปกรณแจงเหต เปนตน

อปกรณแจงเหตจะตองมระดบความดงของเสยงทจดใดๆ ตองไมนอยกวา 60 dB และไมเกน 105dB สาหรบในสถานทสาหรบผปวยทมปญหาเกยวกบการไดยน ตองตดตงอปกรณแจงเหตชนดแสงกระพรบสขาวระหวาง 1-2 ครงตอวนาท[5] ระยะหางระหวางอปกรณแจงเหตชนดแสงตองไมเกน 30 เมตร ในสถานพยาบาลบางครงเสยงทใชในการแจงเหตอาจไมเพยงพอ จาเปนตองตดตงระบบเสยงประกาศเพม ซงระบบจะตองใชเฉพาะกบระบบแจงเหตเพลงไหมการตดตงใหเปนไปตามมาตรฐาน วสท.

อปกรณแจงเหตดวยมอจะตองตดตงในตาแหนงทเหนชดเจน และอยในพนททกทางเขาออก และ ทางหนไฟ สามารถเขาถงไดสะดวก โดยระยะหางระหวางอปกรณแจงเหตดวยมอไมเกน 60 เมตร(วดตาม แนวทางเดน) ระบบโทรศพทอตโนมต ระบบโทรศพทอตโนมต เปนอปกรณเพอใชส าหรบตดตอสอสารงานตางๆ ของโรงพยาบาล ทง ภายใน และภายนอกอาคาร ซงรวมถงแบบมสาย และไรสาย ในปจจบนระบบโทรศพทแบบ IP PABX ซง


4 - 39

เปนระบบทถกออกแบบใหใชรวมกบระบบ NET WORK ได และสามารถรองรบเทคโนโลยในอนาคต เปนท นยมใชกนอยางกวางขวางมากขน ระบบโทรศพทมอปกรณหลกประกอบดวย เชน

▪ ตสาขาโทรศพทอตโนมต ▪ แผงกระจายสาย(ต TTB , ต MDF) ▪ เครองโทรศพท ▪ อปกรณรบสงสญญาณ เปนตน

ระบบเรยกพยาบาล

ระบบเรยกพยาบาลใชเพอส าหรบผปวยทพกอยในหองพก ตองการความชวยเหลอจากพยาบาล อยางฉบพลน มจ านวนโซนเพยงพอกบความตองการ ตองตดตงอปกรณใหครบทกเตยง ผปวยสามญระบบ การตดตอควรเปนแบบทางเดยวหรอสองทาง สวนผปวยพเศษ ผปวยแยกโรค ระบบตองสามารถพดตอบโต ไดระหวางผปวย และพยาบาล ในหองน ารวมหองน าแยกของคนไขทกหอง และหองน าผพการ จะตองม อปกรณเรยกฉกเฉน เพอใชส าหรบเรยกพยาบาล หนาหองพกจะตองมหลอดไฟแสดงสถานการณเรยก การจายไฟใหกบแผงควบคม ใหตอเชอมกบระบบไฟฟาส ารองของอาคาร อปกรณระบบเรยกพยาบาล ประกอบดวย เชน

▪ MASTER STATION ตดตงอยในบรเวณททางานของพยาบาล เพอใชรบสญญาณเรยก พยาบาล มหลอดไฟแสดงการเรยกพยาบาลพรอมสญญาณเสยง สญญาณเสยงควรมไมนอย กวา 2 แบบ สามารถเลอกได

▪ WALL UNIT AND HAND SET ตดตงอยทหวเตยงผปวยมปมส าหรบกดเรยกทหวเตยงและ มสาย พรอมปมกดเรยกตอมาทเตยงผปวย มหลอดไฟ Confirmation Lamp เพอแสดงการ กดเรยก และมทสาหรบใหพยาบาล Reset ระบบใหกลบสสภาวะปกต

▪ WALL UNIT AND PEAR PUSH BUTTON ตดตงอยทหวเตยงผปวยและมสายพรอมปมกด เรยกตอมาทเตยงผปวย

▪ CORRIDOR LAMP เปนหลอดไฟแสดงการกดเรยกพยาบาล ตดตงอยหนาหองผปวย ใน กรณกดเรยกหลอดไฟจะแสดงสถานะตามสภาวะการใชงานไดไมนอยกวา 2 สถานะ

▪ EMERGENCY CALL ตดตงในจดท Wall Unit ไมสามารถตดตงไดอยางเหมาะสม เชน หอง อาบน า หองสขา มสายตอสายหอยลงมา พรอมทจบดง

▪ RESET UNIT ตดตงอยในหองผปวยท าหนาทยกเลกการท างานในกรณทผปวยกดเรยก เฉพาะใน หองน า

▪ อปกรณเสรมอนๆ เชน อปกรณตรวจจบสญญาณจากการเปา หรอสมผสอยางแผวเบา เปน ตน


4 - 40

งานวศวกรรมเครองกล ระบบปรบอากาศและระบายอากาศ

ระบบปรบอากาศ ในอาคารของสถานบรการสขภาพ มความจ าเปนมากขนไมไดมมตเปนเพยงสง เพมความสบายในการท างานของบคลากรและผเขารบการบรการจากบคลากรทางการแพทย แตยงมความ จ าเปนตออปกรณ เครองมอทางการแพทย ยาและเวชภณฑตางๆ ทตองการควบคมอณหภมความชนและ ความสะอาด(Clean room) บรเวณทปฏบตงาน เปนปจจยส าคญในการรกษาผปวยและปองกนการแพร กระจายของเชอโรค จากผปวยสบคคลทวไป เชน กลมบรการผปวยนอกและอบตเหต-ฉกเฉน กลมวนจฉย และรกษา กลมพกผปวยใน กลมบรการสนบสนน กลมบรหารจดการและสวสดการ

ระบบปรบอากาศ คอ กระบวนการรกษาสภาวะอากาศโดยการควบคมอณหภม ความชน ความ สะอาด การกระจายลม และ เสยง ใหเกดความรสกสบาย ตอผบคลากรผปฏบตงานและผเขารบการ บรการจากบคลากรทางการแพทย และ/หรอท าใหเกดสภาวะอากาศตามความตองการของอาคาร สถาน บรการสขภาพ ประเทศไทยอยในเขตรอนชน มการใชระบบปรบอากาศ เพอรกษาอณหภม และความชน ใหเหมาะสม รวมทงการใชเพอ ระบายความรอนใหกบอปกรณทางการแพทย และใชเพอการควบคมปอง กนการแพรเชอโรคจากภายนอกสผปวย / และจากผปวยสบคลากรทางการแพทย

ระบบปรบอากาศ เปนระบบทมความสาคญตอสถานบรการสขภาพและสงแวดลอม ระบบทด จะตองค านงถงการเลอกใชชนดของเครองปรบอากาศและการออกแบบ การตรวจสอบการท างานของ ระบบทถกตองตามหลกสากลโดยค านงถงการประหยดคาใชจายเรองพลงงาน และไมกอใหเกดปญหาตอ สงแวดลอมในภายหลงดวย ดงนนอาคารและสถานบรการสขภาพตางๆ จงจ าเปนทจะตองม ระบบปรบ อากาศทด ขอก าหนดทวไป

2.1. ระบบปรบอากาศและระบายอากาศ ตองไดรบการออกแบบและตดตงตามหลกปฏบตทางวศวกรรมทด (Good Engineering Practice) 2.2. มาตรฐานการออกแบบอยางนอยปฏบตตาม มาตรฐานระบบปรบอากาศและระบายอากาศ ของ วศวกรรมสถานแหงประเทศไทยในพระบรมราชปถมภ 2.3. งานตดตงระบบไฟฟาสาหรบแบบปรบอากาศและระบายอากาศ ตองปฏบตตามมาตรฐานการตดตงทางไฟฟาสาหรบประเทศไทย (มาตรฐาน ว.ส.ท. 2001) 2.4 มาตรฐานผลตภณฑอตสาหกรรมกาหนดขนโดยใชเอกสารตอไปนเปนแนวทาง

▪ วสท. 3001 - 2551 มาตรฐานระบบปรบอากาศและระบายอากาศ ▪ ANSI/ASHRAE 15 - 2004 Safety Standard for Refrigeration Systems ▪ ANSI/ASHRAE 62 - 2004 Ventilation for Acceptable Indoor Air Quality ▪ ANSI/ASHRAE 90.1 - 2004 Energy Standard for Buildings Except Low-Rise

Residential Buildings ▪ NFPA 45 – 2000 Standard on Fire Protection for Laboratories Using Chemicals


4 - 41

▪ NFPA 90A - 2002 Standard for the Installation of Air-Conditioning and Ventilating Systems

▪ NFPA 96 - 2001 Standard for Ventilation Control and Fire Protection of Commercial Cooking Operations

การกรองอากาศ 5.2.1 ตองจดใหมการกรองอากาศทหมนเวยนในระบบปรบอากาศ เพอสขอนามยของผใชอาคาร 5.2.2 เครองสงลมเยนทมอตราการสงลมตงแต1,000 ลตรตอวนาทตองจดใหมแผงกรองอากาศทม

ประสทธภาพอยางนอยMERV 7 ตามมาตรฐาน ASHRAE Standard 52.2 หรอ 25-30 เปอรเซนตตามมาตรฐาน ASHRAE Standard 52.1 Dust Spot หรอมาตรฐานอนทมความนาเชอถอเทยบเทา

5.2.3 ตองจดตฎแหนงของแผงกรองอากาศใหกรองอากาศกอนผานคอยลท าความเยน ในกรณทมแผง กรองอากาศหลายชน ตองจดใหมแผงกรองอากาศอยางนอยหนงชนกรองอากาศกอนผานคอยลท าความเยน

การออกแบบเพอใหไดประสทธภาพดานพลงงาน 8.1 บททวไป

(1) ระบบปรบอากาศและระบายอากาศตองไดรบการออกแบบและตดตงโดยคานงถงประสทธภาพ การใชพลงงาน (2) การอนรกษพลงงานตองไมทาใหสญเสยสภาวะสบายภายในหรอความตองการในการควบคม สภาวะแวดลอมภายในอาคารอนๆ (3) สาหรบลกษณะการใชงานทมความตองการพเศษ เชน โรงพยาบาล หองปฏบตการ (laboratories) หองทมอปกรณซงตองควบคมอณหภมและความชนเปนพเศษ หรอ กระบวนการผลตในอตสาหกรรม

การออกแบบและเกณฑในการออกแบบระบบปรบอากาศและระบายอากาศตองเปนไปตามความตองการของลกษณะงาน โดยใชพลงงานตาทสด 8.2 ประสทธภาพพลงงานของอปกรณ

(1) ประสทธภาพของเครองปรบอากาศขนาดเลกและเครองทานาเยนตองไมตากวาคาทแสดงใน ตารางท 8.1 และ 8.2 โดยทดสอบทสภาวะมาตรฐานตามทระบในตารางท 8.3 (2) วธการทดสอบประสทธภาพใหใชวธการตาม มาตาฐาน มอก. หรอ ARI หรอ มาตรฐานอนทม ความนาเชอถอเทยบเทา

8.3 การค านวณภาระการท าความเยน (1) การค านวณภาระการท าความเยนและการก าหนดขนาดอปกรณในระบบปรบอากาศและระบาย อากาศตองอยบนพนฐานทน าไปสการใชงานทมประสทธภาพและคมคาสงสด (2) สภาวะออกแบบภายใน : ถาไมมความตองการพเศษอนๆ ส าหรบการปรบอากาศโดยทวไป อณหภม ออกแบบภายในอาคารตองไมต ากวา 24 องศาเซลเซยส และความชนสมพทธไมต ากวา 55 เปอรเซนต

Documents

บทที่ 4 ผลการดำเนินงานdcd.hss.moph.go.th/web/attachments/article/359/021018_030516.pdf · บทที่ 4 ผลการด าเนินงาน