บทท 5เตร�ยมพร�อมเป�นผ�ประกอบการ . . .เพ�อความมงคงและยงยน

อยากเป�นผ�ประกอบการ เร��มต�นอย�างไร

ขายของอย�างไรให�มกำไร

ระยะเวลาทงหมด : 60 นาท

กจกรรมท 5.1 คณพร�อมเป�นผ�ประกอบการแล�วหร�อยง(10 นาท)

กจกรรมท 5.2 ฝ�กเข�ยนแผนธรกจอย�างง�าย(การบ�าน)

กจกรรมท 5.3 คณเข�าใจเร�องต�นทนมากน�อยแค�ไหน(15 นาท)

Slide (15 นาท)

Slide (5 นาท)

Slide (15 นาท)

117

ระยะเวลา : 60 นาท (เนอหาการสอน 35 นาท + กจกรรมและการประเมนผล 25 นาท) วตถประสงคการเรยนร : เพอใหผเรยนไดรจกตนเองและประเมนไดวามบคลกลกษณะหรอคณสมบตทพรอม

เปนผประกอบการหรอไม และตองศกษาขอมลหรอเตรยมพรอมกอนท าธรกจอยางไรเพอใหธรกจเตบโตไดอยางยงยน

หวขอเนอหาส าหรบผสอน

1. อยากเปนผประกอบการ เรมตนอยางไร 2. ขายของอยางไรใหมก าไร

Slide

http://www.1213.or.th/th/Documents/toolkits/PPT_5_BusinessFinance.pptx

ขอมลเพมเตม

เรองนารกอนเปนผประกอบการ https://www.1213.or.th/Documents/booklet/FCCBooklet07.pdf

บทท 5 เตรยมพรอมเปนผประกอบการ... เพอความมงคงและยงยน

118

เนอหาส าหรบผสอน

การวางแผนทาการเงน 1. อยากเปนผประกอบการ เรมตนอยางไร ส าหรบผทมความฝนหรอเปาหมายอยากเปนผประกอบการ หลายคนมกมองเฉพาะ

ภาพแหงความส าเรจ เชน โอกาสทจะร ารวย การไดเปนนายของตนเอง แตรหรอไมวากวาจะประสบความส าเรจไดตามทฝน ผประกอบการจะตองเผชญความทาทายหลายอยาง ไมวา จะเปนรายไดทไมแนนอน ความเสยงทจะขาดทน หรอความรบผดชอบทมากขน

ดงนน กอนตดสนใจเปนผประกอบการจะตองศกษาและวเคราะหขอมลอยางรอบคอบ โดยเรมจาก

1. ส ารวจตนเองวาพรอมทจะท าธรกจหรอไม นอกจากความมานะพยายามและอดทนแลว นกธรกจทประสบความส าเรจมกมความคดรเรมสรางสรรคในการท าสงทแตกตางหรอดกวาทมอยในทองตลาด มความเชอมนในตวเอง มทกษะในการตดตอสอสาร ทงการเจรจาตอรอง การน าเสนอ และการโนมนาวจงใจ อกทงตองมความยดหยน สามารถปรบตวหรอแกปญหาตามสถานการณ แมตองเจอกบอปสรรคหรอความลมเหลวกสามารถลกขนมาสใหม ไดอยางรวดเรว และพรอมทจะเรยนรสงตาง ๆ อยเสมอ

กจกรรมท 5.1 คณพรอมเปนผประกอบการแลวหรอยง

ผเรยนจะไดรจกตนเองและประเมนไดวามบคลกลกษณะหรอคณสมบตทพรอมเปนผประกอบการหรอไม

2. มความรในสงทท า เพอวางแผนธรกจไดชดเจนมากขน และประเมนวาคณตองท าการบานเพมเตมตรงจดไหน สงทคณควรจะรกอนเรมท าธรกจ ไดแก

กลมลกคาเปาหมายคอใคร เชน มอาย หรอระดบรายไดเทาไร ประกอบอาชพอะไร มความตองการหรอรสนยมในสนคาแบบใด

119

เนอหาส าหรบผสอน

การวางแผนทาการเงน สนคาและบรการตอบโจทยลกคาหรอไม ทงในดานการใชงาน เชน ขนาด รปราง ส ตลอดจนคณภาพหรอบรการทเกยวของ เชน การรบประกน การดแลหรอบรการหลงการขาย

รายไดมาจากไหน จะตงราคาเทาไร โดยอาจพจารณาจากตนทนสนคาทขายและบวกก าไรทตองการ อยางไรกตาม คณตองเปรยบเทยบกบราคาของคแขงในธรกจเดยวกน และส ารวจวาราคาสงสดทลกคายอมรบไดเปนเทาไร เพอจะไดตงราคาสกบคแขงไดอยางเหมาะสม หากคณเลอกกลยทธการขายตดราคา คณตองระวงไววามความเสยงทจะขาดทนได

ชองทางการขายเปนอยางไร เมอทราบกลมลกคาเปาหมายแลวกควรเลอกชองทางการขายทเหมาะสมกบกลมลกคานน ๆ โดยค านงถงความสะดวกของลกคาเปนหลก หากมหนารานกควรเลอกท าเลใกลแหลงชมชน เดนทางสะดวก มทจอดรถ หากขายออนไลน กอาจขายผาน Facebook Instagram Line/Line@ หรอผานเวบไซต/แอปพลเคชนขายของออนไลน (e-Commerce platform) ตาง ๆ

สอสารกบลกคาอยางไร โดยพจารณาวาจะท าอยางไรใหสนคาเปนทรจก หรอ ขายไดมากทสด ซงอาจใชการประชาสมพนธผานชองทางทลกคาเขาถง เชน รววสนคาทาง Facebook หรอ Instagram การขายผานตวแทน หรอกลยทธลด แลก แจก แถม สะสมแตม นอกจากนน หากคณขายของออนไลน คณตองมเวลาใหลกคาเสมอ เพราะ “ความอยากได” ของลกคามระยะเวลาจ ากด หากคณไมสามารถโตตอบลกคาไดทนเวลาอาจตองเสยลกคาไป โดยควรระบชองทางทลกคาสามารถตดตอหรอสอบถามไดตลอดเวลา เชน โทรศพท อเมล หรอ Line

รบช าระเงนและจดสงสนคาอยางไร เพอเพมความสะดวกรวดเรวแกลกคา คณอาจมวธรบช าระเงนทหลากหลาย หากสนคามราคาไมสงนก อาจใชวธรบเงนสดหรอเกบเงนปลายทาง แตถาสนคามราคาสง การใชวธโอนเงน หรอรบบตรเดบต/เครดต กอาจเหมาะสมกวา นอกจากน หากคณมบรการจดสงสนคาทางไปรษณยหรอบรษทขนสงสนคาแทนการมารบสนคาทหนาราน กจะสรางความประทบใจใหลกคาเพมขน

บรการหลงการขายเปนอยางไร บรการหลงการขายเปนหวใจส าคญของการรกษาลกคาใหอยกบคณ ดงนน คณควรมแนวทางจดการแกไขปญหาและชแจงใหลกคาทราบอยางชดเจน เชน ก าหนดนโยบายการเปลยน/คนสนคา หากสนคาอยในระยะเวลารบประกน หรอลกคาไดรบสนคาไมตรงตามทสงซอ สนคาช ารด หรอสญหายขณะขนสง นอกจากน คณควรค านงถงชองทางการคนสนคาทสะดวกและการจดสงสนคาใหมทดแทนโดยไมคดคาบรการเพมเตม

3. เขยนแผนธรกจ เมอคณศกษาขอมลและมแนวคดเบองตนในการท าธรกจแลว กถงเวลาในการแปลงแนวคดดงกลาวมาเขยนเปนแผนธรกจ แผนธรกจทดเปรยบเสมอนแผนทน าทางใหคณเรมตนธรกจไดอยางราบรน ไมเพยงแตชวยใหคณประเมนความเปนไปไดในการท าธรกจนน ๆ แตยงชวยวางแผนการบรหารจดการใหเปนระบบ และใชเปนเครองมอสอสารกบสถาบนการเงนหรอหนวยงานตาง ๆ ในการใหความชวยเหลอหรอสนบสนนเงนทนแกกจการดวย

Tips

การเลอกสนคาทน ามาขายควรยดหลก “ขายสนคาทชอบ เลอกสนคาทใช” เพราะการขายสนคาทตวคณชอบ จะท าใหคณสามารถใหขอมลสนคา แกลกคาไดอยางชดเจน และมความสขทไดท าในสงทรก หากคณไมไดชอบสนคาใดเปนพเศษ แตส ารวจตลาดดแลววาสนคาใดก าลงเปนทตองการและนาจะท าก าไรไดด กอาจน าสนคานนมาขาย โดยใน ชวงแรกคณควรเรมขายสนคาทมตนทนต ากอน

Tips

การตงชอรานใหจ างาย คนห คนหาเจอ และมความสมพนธกบสนคาทขาย จะชวยใหลกคาสามารถจดจ าและคนหารานของคณผาน Google หรอ Facebook ไดงายยงขน เชน ถาคณขายนาฬกาคณอาจตงชอรานใหมค าวา Time หรอ Watch กได

Tips

ผประกอบการไมจ าเปนตองเปดบญชกบธนาคารหลายแหง หากคณเปดบญชธนาคารไวเพยงบญชเดยวและผก พรอมเพยไว ไมวาลกคาจะโอนเงน (ไมเกน 5,000 บาท) จากธนาคารใดกตามมาท บญชคณ ลกคากไมตองเสยคาธรรมเนยมในการโอนเลย

120

เนอหาส าหรบผสอน

การวางแผนทาการเงน

แผนธรกจทดประกอบไปดวยอะไรบาง

บทสรปผบรหาร เปนขอมลสรปยอเพอใหเขาใจภาพรวมทงหมดของธรกจ และสงทเปนจดเดนหรอแตกตางจากคแขง เชน ใชเทคโนโลยใหมในการผลตสนคา ซงบทสรปผบรหารนมความส าคญมากเพราะเปนสวนทสถาบนการเงนจะอานเปนล าดบแรกและตดสนใจวานาสนใจพอทจะอานรายละเอยดในตวแผนตอหรอไม

ขอมลภาพรวมธรกจ บอกความเปนมา ลกษณะธรกจ แนวทางการด าเนนธรกจ ทมผบรหาร คณวฒ ความสามารถและประสบการณในการประกอบธรกจ

ผลตภณฑ ใหขอมลเกยวกบสนคาหรอบรการ และจดเดนของผลตภณฑหรอบรการนน

กลมลกคาเปาหมาย บอกลกษณะและความตองการของกลมเปาหมาย และ กลยทธในการเขาถงลกคา

สภาวะตลาดและการแขงขน สรปภาพรวมภาวะเศรษฐกจ ภาวะตลาดและสภาพการแขงขนของธรกจประเภทเดยวกนในปจจบน เชน หากคณจะเปดรานกาแฟกควรพจารณาวาในละแวกนนมรานกาแฟทเปดอยแลวหรอไม มากนอยแคไหน หากคณเปดราน ในบรเวณใกลเคยงกนกอาจสงผลใหยอดขายไมเปนไปตามเปาหมายได นอกจากน คณควรคาดการณแนวโนมของตลาดในอนาคตวาจะกระทบตอกจการอยางไร รวมถงมแผนรบมอกบสถานการณดงกลาว

แผนการด าเนนงาน ครอบคลมแผนตาง ๆ เชน (1) แผนการตลาด เปน การก าหนดกลยทธในการตงราคา ชองทางการขาย และการสงเสรมการตลาด เชน การโฆษณาและโปรโมชนตาง ๆ (2) แผนการผลต เปนการประมาณการสนคาหรอบรการทตองสงซอ หรอผลต วตถดบทตองใช คคา (Supplier) ทเกยวของ รวมไปถงระยะเวลาในการผลตหรอสงซอสนคา (3) แผนการเงน เปนการคาดการณหรอประมาณการยอดขายและตนทนในการท าธรกจ รวมทงเงนลงทนหรอเงนกทตองการ (4) แผนการบรหารจดการ เชน การหาท าเลทตงและตกแตงราน การวางระบบในการรบช าระเงนและขนสงสนคา รวมไปถงการจดการเรองคน เชน การจางพนกงาน อตราเงนเดอน และ (5) แผนฉกเฉน เปนแนวทางการรบมอหรอวธการแกปญหา ถาหากการด าเนนงานไมเปนไปตามแผนการทก าหนด

แผนธรกจทดเปรยบเสมอนแผนทน าทางใหคณเรมตนธรกจไดอยางราบรน ไมเพยงแตชวยใหคณประเมนความเปนไปไดในการท าธรกจนน ๆ

แตยงชวยวางแผนการบรหารจดการใหเปนระบบ และใชเปนเครองมอสอสาร กบสถาบนการเงนหรอหนวยงานตาง ๆ ในการใหความชวยเหลอ

หรอสนบสนนเงนทนแกกจการดวย

Tips

หากสนใจเปนผประกอบการหรอตองการขยายธรกจ คณสามารถศกษาขอมล การท าธรกจ กจกรรมและสทธประโยชนตาง ๆ รวมทงเผยแพรสนคาหรอตดตอกบ ผซอไดโดยตรงผานแอปพลเคชน “SME CONNEXT” ของส านกงานสงเสรมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม (สสว.) ซงสามารถดาวนโหลดไดทาง App Store หรอ Google Play

121

เนอหาส าหรบผสอน

การวางแผนทาการเงน

กจกรรมท 5.2 ฝกเขยนแผนธรกจอยางงาย

ผเรยนจะไดท าความรจกและฝกเขยนแผนธรกจ เพอใชประเมนความเปนไปไดในการท าธรกจและ วางแผนการบรหารจดการใหเปนระบบ

ผสอนสามารถวดความรความเขาใจ (Awareness) และการฝกปฏบต (Practice) ของผเรยนใน การน าความรทไดรบมาประยกตใชในการเขยนแผนธรกจทตนเองสนใจ

4. เตรยมเงนใหพอ เมอท าแผนธรกจแลว กพอจะประมาณไดวาตองใชเงนทนด าเนนกจการเทาไร ขนตอไป คอ หาเงนทนใหไดตามจ านวนทตองการ โดยตองรวมเงนทนทใชหมนเวยนในกจการดวย เชน การขายของออนไลนไมไดมตนทนแคเพยงสนคาเทานน เงนทคณน ามาลงทนควรครอบคลมทงคาสนคาทคณจะสงมาขาย และคาใชจายอน ๆ เชน คาจดสงสนคา คาโฆษณา และคาจางพนกงาน ทงน ในชวงเรมตนธรกจ การมเงนทนของตวเองเปนสงจ าเปนมาก เพราะหากเรมดวยการกยมและตอมาเกดความลมเหลว นอกจากไมมก าไรแลวยงท าใหมภาระหนตงแตแรกดวย

5. ลงมอท าธรกจ เมอวางแผนและเตรยมพรอมทกดาน กถงเวลาลงมอท าธรกจ ซงจ าเปนอยางยงทจะตองมการเกบขอมลเพอน ามาวเคราะห ตดตาม และควบคมดานการเงนของกจการ รวมทงใชประกอบการตดสนใจ ซงกคอ “การท าบญช” นนเอง บญชทผประกอบการควรจดท า ไดแก

บญชรายรบ-รายจาย เปนการบนทกรายรบหรอรายจายทเกดขนจากการขายสนคาหรอบรการ เพอใหเหนวาในแตละวนกจการตองรบและจายเงนไปกบอะไรบาง รวมทงสรปรายรบ-รายจายอกครงเมอสนเดอน เพอประเมนวามก าไรหรอขาดทนเทาไร

Tips

ในการกอตงกจการ ผประกอบการควรมเงนลงทนของตนเองอยางนอย 1 ใน 3 ของการลงทนทงหมด

122

เนอหาส าหรบผสอน

การวางแผนทาการเงน

บญชควบคมสนคา/ วตถดบ ใชบนทกจ ำนวนสนคำทรบมำและขำยไป เพอใหทรำบวำกจกำรมสนคำหรอวตถดบคงเหลอเทำไร เพยงพอหรอไม ซงจะชวยใหกำรบรหำรสนคำหรอวตถดบท ำไดงำยขน เชน รวำสนคำใดขำยดและควรเพมกำรผลต หรอควรสงซอวตถดบเทำใดและเมอไร เพอไมใหสนคำขำดสตอก

บญชแยกประเภทลกหนและเจาหน ใชบนทกยอดเงนทลกคำคำงช ำระ และรำยกำรทผประกอบกำรตองจำย ซงจะท ำใหกำรบรหำรเงนและสภำพคลองของกจกำรท ำไดงำยขน เชน ชวยใหกจกำรสำมำรถเกบหนจำกลกคำ และจำยเงน Supplier ไดตำมก ำหนด หำกลกหนรำยใดมประวตกำรช ำระหนด กอำจพจำรณำขยำยระยะเวลำช ำระเงนหรอใหสวนลดแกลกคำดงกลำวได

งบการเงน เมอบนทกบญชขำงตนแลว ล ำดบตอไป คอ กำรท ำงบกำรเงน ซงจะชวยใหเหนวำกจกำรมฐำนะกำรเงนเปนอยำงไร มสวนใดทตองเขำไปดแลแกไข หรอ เฝำระวงเปนพเศษ (ตวอยำงงบกำรเงน มรำยละเอยดตำมภำคผนวก 3) งบกำรเงนทผประกอบกำรควรท ำ คอ

งบดล แสดงฐำนะกำรเงนของกจกำร ณ วนใดวนหนง ประกอบไปดวย (1) สนทรพย ไดแก เงนสด อำคำร รถยนต เครองจกร ทเกยวของกบกำรด ำเนนงำน รวมไปถงลกหนทคำงช ำระ (2) หนสน ไดแก เจำหน ซงอำจเปนสถำบนกำรเงน หรอคำใชจำยทกจกำรคำงช ำระ และ (3) ทนหรอสวนของเจาของ ไดแก เงนทนทใชกอตงกจกำร และก ำไรหรอขำดทนสะสมจำกกำรด ำเนนกจกำร

งบก าไรขาดทน สะทอนผลกำรด ำเนนงำนของกจกำรในชวงเวลำหนงวำ มรำยไดและคำใชจำยเปนอยำงไร และสรปวำกจกำรมก ำไรหรอขำดทน โดยหำกบรหำรกจกำร ไดดกจะมก ำไรเขำมำ ซงขอมลจำกงบก ำไรขำดทนชวยใหเหนแนวทำงเพมรำยได (เชน สนคำใดเปนทนยม มยอดขำยสง) และลดตนทนหรอคำใชจำยทไมจ ำเปนได

งบกระแสเงนสด แสดงควำมเคลอนไหวของเงนสดรบและเงนสดจำยทเกดขนในชวงเวลำหนงจำก (1) การด าเนนงาน เชน ขำยสนคำ จำยคำวตถดบ (2) การลงทน เชน ซออปกรณในกำรผลต และ (3) การจดหาเงนทน เชน จำยช ำระหน งบกระแสเงนสดจะชวยใหผประกอบกำรทรำบวำตองใชเงนทนเพมเตมเทำไร เพอใหเพยงพอส ำหรบกำรด ำเนนธรกจหรอเสรมสภำพคลอง

หลงจำกเรมท ำธรกจและจดท ำงบกำรเงนแลว คณควรน ำตวเลขตำง ๆ ทไดมำวเครำะหผำนอตรำสวนทำงกำรเงน เพอประเมนสขภำพทำงกำรเงนของกจกำรวำเปน

Tips

ผประกอบกำรควรจดเกบหลกฐำนทำงกำรเงน เชน บลเงนสด ใบเสรจรบเงน ใหครบถวน เพองำยตอ กำรตรวจสอบยอนหลงกบรำยกำรบญชทท ำไว

Tips

กำรจดท ำบญชและงบกำรเงนทไดมำตรฐำนเปนสงส ำคญทสถำบนกำรเงนใชพจำรณำในกำรอนมตสนเชอ

123

เนอหาส าหรบผสอน

การวางแผนทาการเงน อยางไร มสงใดทตองแกไขเพอใหกจการสามารถอยตอหรอดยงขน โดยมรายละเอยดตามภาคผนวก 4

2. ขายของอยางไรใหมก าไร แมคณจะมแนวคดด ๆ ทจะขายของแลว แตยงไมรวาควรตงราคาเทาไร ตองขายสนคา

มากนอยแคไหนจงจะไมขาดทน การค านวณจดคมทนจะชวยใหคณมเปาหมายในการขายไดชดเจน และสามารถเตรยมสนคาเพอขายไดอยางเหมาะสม

จดคมทน คอ จดทผประกอบการขายสนคาหรอบรการไดเทาทนพอด ถาขายไดสงกวาแสดงวามก าไร ในทางตรงขามถาขายไดต ากวาจดคมทนกคอขาดทนนนเอง แตการค านวณจดคมทนจะตองเขาใจเรอง “ตนทนสนคาทจะขาย” ซงประกอบไปดวย

1. ตนทนคงท เปนคาใชจายทไมเปลยนแปลงตามการผลตหรอการขาย และผประกอบการตองจายเสมอ ไมวาจะขายสนคาไดหรอไมกตาม เชน คาเชาพนท คาจางพนกงาน คาน า และคาไฟ

2. ตนทนผนแปร เปนคาใชจายทเปลยนแปลงไปตามการผลตหรอการขาย เชน คาวตถดบ และคากลองใสสนคา ยงผลตหรอขายของไดมากเทาไร ตนทนผนแปรกจะสงตามไปดวย

กจกรรมท 5.3 คณเขาใจเรองตนทนมากแคไหน

ผเรยนจะไดรจกตนทนในการประกอบธรกจ และจ าแนกไดวาอะไรเปนตนทนคงทหรอตนทนผนแปร รวมทงเรยนรแนวทางในการบรหารตนทนเพอใหธรกจมก าไร

เมอไรจงจะคนทน วธค านวณวาเดอนนตองขายสนคาเทาไรจงจะไมขาดทน สามารถท าไดดงน

จดคมทน (หนวย) = ตนทนคงท ÷ (ราคาขายตอหนวย – ตนทนผนแปรตอหนวย)

ตวอยาง รานขายเบเกอรมตนทนในการท าขนมเฉลยชนละ 20 บาท ตงราคาขาย ชนละ 30 บาท โดยมคาเชาราน คาจางพนกงาน และคาใชจายคงทอน ๆ รวมกนเดอนละ 10,000 บาท ดงนน จดคมทน = 10,000 ÷ (30-20) = 1,000 ชน ซงหมายความวา ตองขาย เบเกอรใหได 1,000 ชนตอเดอน จงจะคมทน

จดคมทนทต าลง จะท าใหผประกอบการสามารถคนทนและสรางก าไรไดเรวขน ซงการลดจดคมทนสามารถท าไดหลายวธ ไมวาจะเปนการลดตนทนทงตนทนคงทหรอตนทนผนแปร หรอการเพมราคาขายตอหนวย

Tips

ธรกจรานคาออนไลน มกมตนทนคงทนอยกวาธรกจทมหนาราน จงมโอกาสคนทน เรวกวา

การค านวณจดคมทนจะชวยใหคณมเปาหมายในการขายไดชดเจน และสามารถเตรยมสนคาเพอขายไดอยางเหมาะสม

124

เนอหาส าหรบผสอน

การวางแผนทาการเงน

จากตวอยางขางตนหากคณเพมราคาขายเปนชนละ 35 บาท ดงนน จดคมทน = 10,000 ÷ (35-20) = 667 ชน หมายความวา คณขายเบเกอรเพยง 667 ชน กจะคนทนแลว ยงขายไดมากกวาจดคมทนกจะมก าไรมากขน ในทางกลบกนถาคณลดตนทนเปนชนละ 18 บาท โดยตงราคาขายชนละ 30 บาทเทาเดม คณจะคมทนเมอขายเบเกอรได = 10,000 ÷ (30-18) = 834 ชน นนแสดงวา หากลดตนทนได กท าใหจดคมทนลดลงไดดวยเชนกน

อยางไรกด ในการปรบเปลยนราคาขาย นอกจากจะตองพจารณาเรองจดคมทนแลว คณตองค านงถงปจจยอน ๆ ประกอบดวย เชน ราคาขายของคแขง และก าลงซอของลกคา

125

กจกรรม

การวางแผนทาการเงน กจกรรมท 5.1 คณพรอมเปนผประกอบการแลวหรอยง (ประมาณ 10 นาท)

วตถประสงค

1. เพอใหผเรยนรจกตนเอง และประเมนไดวามบคลกลกษณะหรอคณสมบตทพรอมเปนผประกอบการหรอไม

2. เพอใหผเรยนมแนวทางในการพฒนาตนเอง เพอเตรยมพรอมเปนผประกอบการตอไป

อปกรณ/ สงทตองเตรยม

แบบทดสอบ “คณพรอมเปนผประกอบการแลวหรอยง”

วธการ 1. ผสอนแจกแบบทดสอบ “คณพรอมเปนผประกอบการแลวหรอยง” ใหผเรยนแตละคนท า 2. ผสอนส ารวจดวา ผเรยนสวนใหญอยในกลมใด และควรพฒนาทกษะเพมเตมอยางไรใหพรอมเปน

ผประกอบการ

กลมเพมความร คอ กลมทมบคลกของมนษยเงนเดอน ยงตองหมนหาความร และเสรมทกษะดานบรหาร ดานการตลาด และเรองการจดการเงน กอนเปนผประกอบการ

กลมหาประสบการณ คอ กลมทมบคลกของผประกอบการแลว เชน แกไขปญหา เฉพาะหนาได แตยงตองฝกทกษะและหาประสบการณมากขน รวมถงหาความรเรองวางแผนทางการเงนเพมเตม

กลมพรอมลย คอ กลมทมบคลกและคณสมบตของผประกอบการ คอ รจกวางแผน และแกไขปญหา สามารถบรหารจดการเงนไดด และมงมนกบงาน

126

แบบทดสอบ “คณพรอมเปนผประกอบการแลวหรอยง” (ส าหรบผเรยน)

127

128

กจกรรม

การวางแผนทาการเงน แนวค ำตอบกจกรรม “คณพรอมเปนผประกอบกำรแลวหรอยง” (ส ำหรบผสอน)

129

กจกรรม

การวางแผนทาการเงน กจกรรมท 5.2 ฝกเขยนแผนธรกจอยางงาย (การบานประจ าสปดาห)

วตถประสงค

1. เพอใหผเรยนเหนความส าคญของการเขยนแผนธรกจส าหรบเปนขอมลประเมนความเปนไปได ในการท าธรกจและวางแผนการบรหารจดการใหเปนระบบ

2. เพอใหผเรยนรจกองคประกอบของแผนธรกจและวธเขยนแผนธรกจอยางงาย

อปกรณ/ สงทตองเตรยม

ตวอยางแผนธรกจขายเครองส าอางออนไลน (แผนฉบบยอ)

วธการ

1. ผสอนอธบายวธการเขยนแผนธรกจวาควรประกอบดวยหวขออะไรบาง แตละหวขอตองแสดงรายละเอยดทส าคญอยางไร โดยยกตวอยางจากแผนธรกจขายเครองส าอางออนไลน

2. ผสอนใหผเรยนฝกเขยนแผนธรกจทตนสนใจลงทน เพอประเมนความเปนไปไดของธรกจดงกลาว (อาจเขยนแผนธรกจเปนรายบคคลหรอรายกลมกได)

3. ผสอนใหตวแทนผเรยนน าเสนอแผนธรกจของตนประมาณ 10 นาท หลงจากนนใหผเรยนคนอนแสดงความคดเหนหรออภปรายรวมกน

ค าแนะน า

ผสอนอาจใหค าแนะน าเพมเตมแกผเรยนวา แม “บทสรปผบรหาร” จะปรากฏเปนสวนแรกของ แผนธรกจ แตผเรยนควรเขยนสวนนเปนล าดบสดทาย เพราะตองใชขอมลทงหมดจากแผนธรกจมาเขยน ขณะทขอมลภาพรวมธรกจ ผลตภณฑ และกลมลกคาเปาหมาย ควรเขยนเปนล าดบแรก

การประเมนผล

วตถประสงค : เพอวดความรความเขาใจ (Awareness) และการฝกปฏบต (Practice) ของผเรยนในการน าความรทไดรบมาประยกตใชในการเขยนแผนธรกจทตนเองสนใจ

วธการประเมนผล : ผสอนสงเกตการคดวเคราะห การคนควาขอมลเพมเตม รวมถงการเชอมโยงสงทผเรยนสนใจ และความรรอบตวอน ๆ มาสการจดท าแผนธรกจ

เกณฑการประเมนผล : ผานการประเมน เมอผเรยนสามารถเขยนแผนธรกจทตนเองสนใจลงทน โดยมเนอหาครอบคลมองคประกอบทส าคญของแผนธรกจ ทงน ผสอนสามารถศกษาแนวค าตอบไดจากตวอยางแผนธรกจขายเครองส าอางออนไลน

130

กจกรรม

การวางแผนทาการเงน แนวค าตอบกจกรรม “ฝกเขยนแผนธรกจอยางงาย” (ส าหรบผสอน)

ตวอยางแผนธรกจขายเครองส าอางออนไลน (แผนฉบบยอ)

1. บทสรปผบรหาร

ธรกจขายเครองส าอางออนไลน “Beauty Day” จดตงขนโดยการรวมทนของ 2 พนองทมประสบการณในธรกจเครองส าอาง และมความรดานการตลาด บญชและการเงนเปนอยางด โดยจดจ าหนายผลตภณฑบ ารงผว น าหอม และเครองส าอางทไดมาตรฐานและเปนสนคายอดนยมของทองตลาดโดยเฉพาะกลมผหญงวยท างาน และวยรน ซงใหความส าคญเรองความสวยความงาม และซอเครองส าอางเปนสนคาในชวตประจ าวน ทงน ตลาดเครองส าอางในประเทศไทยเตบโตเพมขนทกป และมแนวโนมขยายตวตอเนอง อยางไรกตาม ธรกจเครองส าอางมการแขงขนคอนขางสง โดยมคแขงทจดจ าหนายสนคาในลกษณะเดยวกนทางออนไลนและออฟไลนจ านวนมาก แตรานคาออนไลนทขายเครองส าอางระดบกลางถงระดบ High end ในลกษณะ Multi-brand ยงมไมมากนก

Beauty Day เหนโอกาสในธรกจดงกลาว จงไดจดจ าหนายสนคาผานชองทางออนไลนหลายชองทาง คอ Facebook Line@ Instagram และเวบไซต e-Commerce (Lazada และ Shopee) เพอใหเขาถงลกคาในวงกวาง โดยขายสนคาในราคาใกลเคยงกบราคาเฉลยของทองตลาด แตเนนการท าโปรโมชนทกเดอน และการใหบรการหลงการขายทด เพอดงดดใหลกคารายใหมและรายเดมซอสนคาทรานอยางตอเนอง ทงน Beauty Day จะใชเงนทนเรมตนกจการ 50,000 บาท ส าหรบสตอกสนคาทคาดวาจะขายไดในชวงแรก โดยประมาณการยอดขายเดอนแรกท 20,000 บาท และเตบโตเดอนละ 30% ซงจะท าใหกจการคนทนไดภายใน 6 เดอน หากยอดขายสงหรอต ากวาเปาหมายทตงไว กจการไดจดท าแผนเพอเตรยมรบมอกบสถานการณดงกลาวแลว

2. ขอมลเกยวกบธรกจ

รานขายเครองส าอางออนไลน “Beauty Day” ตงขนโดยการรวมทนของ 2 พนอง (คณเฌอมาลยและคณเฌอปราง) ซงเคยทดลองใชและรววเครองส าอางมาแลวหลายประเภท โดยคณเฌอมาลยส าเรจการศกษาระดบปรญญาตร ดานการตลาด มประสบการณท างานในรานขายเครองส าอางชอดงอยาง SEPHORA และ EVEANDBOY ท าใหรจกเครองส าอางตาง ๆ เปนอยางด ขณะทคณเฌอปรางก าลงศกษาในระดบ ปวส. 2 ดานบญชและการเงน มประสบการณในการท าบญชทบรษทขนาดเลกแหงหนง จงเหนลทางทจะรวมทนขายเครองส าอางผานชองทางออนไลน

3. ผลตภณฑ

Beauty Day จ าหนายผลตภณฑบ ารงผว (เซรมและโลชน) น าหอม และเครองส าอาง (เวชส าอาง แบรนดเคานเตอร แบรนดเกาหล และแบรนดญปน) ระดบกลางและระดบ High end ทไดรบการรบรองจากหนวยงานทเกยวของและเปนสนคายอดนยมกวา 20 ยหอ ทงทผลตขนในประเทศและน าเขาจากตางประเทศ

4. กลมลกคาเปาหมาย คอ ผหญงวยท างาน วยรน และวยผใหญ โดย

วยท างาน เปนกลมลกคาหลก เนองจากมก าลงซอคอนขางสงและตองการเสรมสรางบคลกภาพทดใหกบตนเอง

วยรน เปนวยทเรมดแลตนเองและสนใจเรองความสวยความงาม วยผใหญ เปนวยทตองการดแลผวพรรณหรอความงามใหคงอยและดดออนกวาวย เพอเพม

ความมนใจใหกบตนเอง

ทงน Beauty Day จะเรมโฆษณารานคาใหเปนทรจกผาน Facebook หลงจากนนจะใชกลยทธ แบบปากตอปากเพอดงดดลกคารายใหม

131

กจกรรม

การวางแผนทาการเงน 5. สภาวะตลาดและการแขงขน

ตลาดเครองส าอางในประเทศไทยเตบโตตอเนองทกปในอตราทสงกวาผลตภณฑมวลรวมของประเทศ (GDP) โดยในป 2560 มมลคารวมกวา 1.68 แสนลานบาท หรอเตบโต 7.8% เมอเทยบกบปกอน เนองจากเครองส าอางกลายมาเปนสนคาในชวตประจ าวนของคนในยคปจจบนทงเพศชาย เพศหญง และทกชวงวยตางใหความสนใจเกยวกบสขภาพ ความงาม และผวพรรณ รวมทงการดแลตวเองมากขน ขณะทผประกอบการ ไดพฒนานวตกรรมและสนคาใหมทตอบโจทยความตองการของลกคาอยางตอเนอง

สวนแบงการตลาดของธรกจเครองส าอางไทยจ าแนกตามประเภทผลตภณฑไดดงน (1) ผลตภณฑดแลผว 47% (2) ผลตภณฑผม 18% (3) เครองส าอาง 14% (4) ผลตภณฑทใชท าความสะอาดรางกาย 16% และ (5) น าหอม 5% (ทมา: Euromonitor) ทงน ธรกจเครองส าอางมการแขงขนคอนขางสงจากผประกอบการไทยและตางประเทศ อยางไรกตาม รานขายเครองส าอางออนไลนทขายสนคาระดบกลางถงระดบ High end ในลกษณะ Multi-brand ยงมไมมากนก ดงนน เพอสรางความแตกตางหรอความไดเปรยบเหนอคแขงรายอน ผประกอบการธรกจเครองส าอางจะตองพฒนาหรอจดจ าหนายสนคาใหสอดรบกบแนวโนมส าคญดงตอไปน

กระแสนยมรกสขภาพ สงผลใหผบรโภคหนมาใสใจวตถดบทมาจากธรรมชาต (เชน สมนไพร และผลตภณฑออแกนก) และบรรจภณฑทไมท าลายสงแวดลอม (เชน บรรจภณฑทเปนขวดแกว หรอกลองสนคา ทยอยสลายได)

นวตกรรมความงาม ทตอบโจทยทกปญหาและความตองการของผบรโภคทมอยางไมจ ากด เชน นวตกรรมลดรวรอย/ปกปองผวจากมลภาวะ หรอการคดคนสตรเครองส าอางทมกลนหอม ซงชวยใหผใชรสกผอนคลายและสดชน

การใช Internet of Thing (IoT) ในการคดคนวจยผลตภณฑและสรางความประทบใจแกผบรโภค เชน การใชเซนเซอรสมผสกบผวหนงเพอตรวจวดคาแสง UV พรอมรายงานใหผใชทราบผานโทรศพทมอถอ แบบ Real time การสรางแอปพลเคชนเพอแจงเตอนผลกระทบจากสภาวะแวดลอมทมผลตอรางกาย หรอการสแกนใบหนาเพอวดคาอนตรายจากการใชเครองส าอาง

6. แผนการด าเนนงาน

(1) แผนการตลาด จดจ าหนาย ประชาสมพนธ และโฆษณาสนคาผานชองทางออนไลน ไดแก Facebook Line@ Instagram และเวบไซต e-Commerce (Lazada และ Shopee) ภายใตชอ “Beauty Day” เนองจากเปนชองทางทสะดวก ตนทนต า สามารถขยายกลมลกคาไดเรวและเขาถงกลมลกคารายตวได ทงน ราน Beauty Day จะตงราคาขายสนคาในระดบเดยวกบราคาเฉลยของทองตลาด (สนคามราคาตงแตหลกรอยบาทไปจนถงหลายพนบาท) โดยจะจดโปรโมชนกระตนยอดขายทกเดอน เชน ใหสวนลด 20% เมอซอสนคาครบ 2,000 บาท หรอใหคปองสวนลด 5% เมอซอสนคาครงถดไป

(2) แผนการผลต ทางรานจะสงซอผลตภณฑบ ารงผว น าหอม และเครองส าอาง 20 ยหอ จาก Supplier หลายราย มาจดจ าหนาย โดยจะสงซอเพมเมอสนคาในคลงมปรมาณคงเหลอเพยงพอทจะขายไดอก 1 เดอน เนองจากตองใชเวลาในการสงซอประมาณ 1 สปดาห และส ารองไวหากมการจดสงสนคาผดพลาดหรอลาชา นอกจากน บรษทจะตรวจสอบคณภาพสนคาทกชนวาผลตไดตามมาตรฐานทก าหนดหรอไม ยกเวนในกรณ ทสงซอปรมาณมากจะสมตรวจลกษณะภายนอก เชน บรรจภณฑ ส และกลน เปนจ านวน 10% ของสนคา ทสงซอทงหมด หากสนคาไมผานเกณฑทก าหนดจะสงคนให Supplier ตอไป

132

กจกรรม

การวางแผนทาการเงน (3) แผนการเงน คณเฌอมาลยและคณเฌอปรางมเงนเกบรวมกน 100,000 บาท โดยจดสรรเงน50,000 บาท เปนทนเรมตนธรกจ (สตอกสนคา) ทเหลอเกบไวเปนทนส ารองเผอฉกเฉนหรอเสรมสภาพคลองของกจการ โดยประมาณการยอดขายเดอนแรก 20,000 บาท หลงจากนนคาดวาจะเตบโตเพมขนเดอนละ 30% ทงน คาดวากจการจะคนทนไดภายใน 6 เดอน และจะแบงผลก าไรในอตราคนละ 50% เทากน

(4) แผนการบรหารจดการ

ระบบรบช าระเงน หากสนคามราคาไมเกน 500 บาท จะรบช าระเปนเงนสดหรอเกบเงนปลายทาง แตถาสนคามราคาสงกวานน ผซอจะตองโอนหรอช าระเงนลวงหนามาทบญชของรานคาซงได ผกพรอมเพยกบธนาคารแหงหนง เมอตรวจสอบวาไดรบช าระเงนแลวจะสงมอบสนคาตอไป

การจดสงสนคา มทงการสงสนคาทางไปรษณย (แบบปกต ลงทะเบยน ดวนพเศษ) และ ผใหบรการรบสงสนคาเอกชน โดยคดคาใชจายในการจดสงตามน าหนกสนคาและระยะทาง หรอฟรคาจดสงหากสงซอสนคาทมมลคาตงแต 2,000 บาท

การบรหารงาน คณเฌอมาลยและคณเฌอปรางแบงหนาทความรบผดชอบดงน

– คณเฌอมาลย รบผดชอบดานการตลาด การโฆษณาประชาสมพนธสนคาและเปนผตอบค าถาม/ ชแจงปญหาแกลกคาผานชองทางออนไลนตาง ๆ รวมทงดแลการจดซอสนคาและสตอกสนคา

– คณเฌอปราง รบผดชอบดานบญชและการเงน การจดสงสนคา และการจดการเรองทวไปของกจการ เชน คาน าคาไฟ

(5) แผนฉกเฉน ราน Beauty day ไดจดท าแผนเพอรบมอและหาแนวทางแกไขในสถานการณตาง ๆ ดงน

กรณทยอดขายสงกวาทคาดการณ 10%

– ดานการตลาด พจารณาจ าหนายผลตภณฑใหม เพอเพมทางเลอกใหผบรโภค และขยาย ชองทางการจ าหนายเพมเตม โดยพจารณาจากการเตบโตของยอดขายแตละชองทาง

– ดานการเงน วางแผนและบรหารเงนใหสอดคลองกบปรมาณการสงซอและยอดขายทเพมขน โดยเพมเงนส ารอง/ ทนหมนเวยนใหรองรบปรมาณการสงซอทเพมขน

– ดานการผลต วางแผนปรมาณการสงซอจากแหลงผลตใหเพยงพอกบการจดจ าหนาย ในแตละชองทาง รวมทงเจรจากบ Supplier เพอขอสวนลดทางการคาเมอสงซอในปรมาณมาก

กรณทยอดขายต ากวาทคาดการณ 10%

– ดานการตลาด วเคราะหสภาวะตลาดและสภาพการแขงขน โดยเปรยบเทยบจดแขง จดออนกบคแขงทางตรงและทางออม เพอหาสาเหตทท าใหยอดขายไมเปนไปตามคาดการณ และปรบกลยทธทางการตลาดใหสอดคลองกบความตองการตลาดและกลมเปาหมาย

– ดานการเงน จดโปรโมชนเพอกระตนยอดขายและเพมเงนสดรบของกจการ เชน ลดราคา 50% หรอ ซอ 1 แถม 1 รวมทงหาแหลงทนฉกเฉนส าหรบจายคาสนคาให Supplier หรอคาใชจายอน ๆ ของกจการ

– ดานการผลต ลดปรมาณการสงซอจากแหลงผลต หรอขอขยาย Credit term ในการช าระเงนกบ Supplier เพอลดตนทนของธรกจ

133

กจกรรม

การวางแผนทาการเงน กจกรรมท 5.3 คณเขาใจเรองตนทนมากแคไหน (ประมาณ 15 นาท)

วตถประสงค

1. เพอใหผเรยนรจกตนทนในการประกอบธรกจ และจ าแนกไดวาอะไรเปนตนทนคงทหรอ ตนทนผนแปร และตนทนของธรกจสวนใหญเปนตนทนประเภทใด

2. เพอใหผเรยนวเคราะหและเสนอแนะแนวทางในการบรหารตนทนเพอใหธรกจมก าไร เชน ลดตนทนทไมจ าเปน

อปกรณ/ สงทตองเตรยม

ใบกจกรรม “คณเขาใจเรองตนทนมากแคไหน”

วธการ 1. ผสอนแบงกลมผเรยนออกเปน 5 กลม (อาจปรบเปลยนไดตามความเหมาะสม) 2. ผสอนแจกใบกจกรรม “คณเขาใจเรองตนทนมากแคไหน” ใหแตละกลม 3. ผเรยนกรอกรายการตนทนสนคาของธรกจทตองการลงทน จากนนแยกประเภทตนทนดงกลาววา

เปนตนทนคงท หรอตนทนผนแปรลงในใบกจกรรม 4. สมาชกในแตละกลมรวมกนวเคราะหวาตนทนของธรกจสวนใหญเปนตนทนคงทหรอตนทน

ผนแปร และจะมแนวทางในการบรหารตนทนอยางไร 5. ผสอนใหตวแทนของกลมทมตนทนรวมสงสด หรอมตนทนผนแปรมากทสดออกมาอภปราย

รายละเอยดของตนทน และแนวทางบรหารตนทนของกลมใหผเรยนคนอนทราบ

ค าแนะน า

ผสอนอธบายเนอหาเพมเตมในเรองการบรหารตนทนเพอท าใหธรกจมก าไรมากขน ในกรณทตนทนของกจการคอนขางสง และรายรบสงกวาตนทนไมมากนก โดยอาจแนะน าใหผเรยนลดตนทนผนแปรลง ตามความเหมาะสม เชน จากตวอยางธรกจรานขายกาแฟ ผขายอาจลดตนทนโดยจดสรรวตถดบทเปนตนทนผนแปรใหพอดกบปรมาณการขายตอวน หรอสตอกวตถดบทไมเสย เชน แกว หลอด และทชช ในปรมาณทเหมาะสม

134

กจกรรม

การวางแผนทาการเงน ตวอยางใบกจกรรม “คณเขาใจเรองตนทนมากแคไหน” (ส าหรบผสอน)

ตวอยาง – รานขายกาแฟ รายการ ตนทนคงท (บาท) ตนทนผนแปร (บาท)

1. เครองชงกาแฟ และเครองบดกาแฟ 50,000 บาท

50,000

2. เมลดกาแฟ 1,500 บาท (กโลกรมละ 500 บาท x 3 กโลกรม)

1,500

3. นมสด 160 บาท (ลตรละ 40 บาท x 4 ลตร)

160

4. น าเชอม 90 บาท (กโลกรมละ 30 บาท x 3 กโลกรม)

90

5. น าตาล 125 บาท (กโลกรมละ 25 บาท x 5 กโลกรม)

125

6. นมขนหวาน 200 บาท (กระปองละ 20 บาท x 10 กระปอง)

200

7. นมขนจด 200 บาท (กระปองละ 20 บาท x 10 กระปอง)

200

8. แกวตวงกาแฟ 280 บาท 280

9. แกวชอตกาแฟ 80 บาท 80

10. ชอนกาแฟ 5 คน 100 บาท 100

11. เครองตฟองนม 80 บาท 80

12. แกวพรอมฝาปด 300 บาท (100 ใบ/แพก แพกละ 300 บาท x 1 แพก)

300

13. หลอดกาแฟ 40 บาท (100 หลอด/แพก แพกละ 20 บาท x 2 แพก)

40

14. คาทชช 100 บาท 100

15. คาเชาราน 5,000 บาท 5,000

16. น าแขงหลอดเลก 60 บาท (กระสอบละ 30 บาท x 2 กระสอบ)

60

17. คาน าและคาไฟ 1,000 บาท 1,000

56,540 2,775

ตนทนทงสน 59,315

135

ใบกจกรรม “คณเขาใจเรองตนทนมากแคไหน” (ส าหรบผเรยน)

ธรกจของคณ................................ รายการ ตนทนคงท (บาท) ตนทนผนแปร (บาท)

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. ตนทนทงสน

136