48
fasi 2 lari arCevnebis Semdeg # 33 / 31 maisi - 6 ivnisi / 2010 gv. 14 winasaarCevno damoukideblobis dRe gv. 7 `didebis monumenti~ da monumenturi sworxazovneba gv. 40 markireba: fsevdokontroli gv. 17 kanonmorCili mmarTveli partia gv. 19 Jurnalisturi gamoZieba: haerSi gasrolili fuli gv. 22 ekonomika: zrdis anatomia gv. 26 simboluri patriotTa banaki gv. 31 gio axvlediani: ahmeTs inglisis ar sjera gv. 42 jein birkini zugdidSi gv. 36

arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

fasi 2 lari

arCevnebis Semdeg

# 33 / 31 maisi - 6 ivnisi / 2010

gv. 14

winasaarCevno damoukideblobis dRe gv. 7

`didebis monumenti~ da monumenturi sworxazovneba gv. 40

markireba: fsevdokontroli gv. 17

kanonmorCili mmarTveli partia gv. 19

Jurnalisturi gamoZieba: haerSi gasrolili fuli gv. 22

ekonomika: zrdis anatomia gv. 26

simboluri patriotTa banaki gv. 31

gio axvlediani: ahmeTs inglisis ar sjera gv. 42

jein birkini zugdidSi gv. 36

Page 2: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg
Page 3: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

nomerSi:

02 redaqtori

04 mokled

06 fotoreportaJi

07 vrclad

10 mediamonitoringi

finiSTan

12 ori azri

midixarT Tu ara

arCevnebze da ratom?

14 Tvalsazrisi

arCevnebis Semdeg

mark maleni

15 interviu

kiTxvaze pasuxi

ar maqvs

levan cucqiriZe

politika

17 fsevdokontroli

19 administraciuli

resursis problema

kanonmorCili mmarTveli

partia

sazogadoeba

31 simboluri banaki

34 municipaluri

biblioTekebi

arCevnebi wignebis nacvlad

kultura

36 dRes Cven yvelani

devnilebi varT

38 binZuri bankebi

da sufTa

metamorfozebi

40 Tvalsazrisi

didebis monumenti~

da monumenturi

sworxazovneba

giorgi maisuraZe

sporti

42 ahmeTs inglisis

ar sjera

qalaqSi moxetiale kacis

Canawerebi

44 viva nostalgia!

Jurnali `liberali~ gamoicema fond `Ria sazogadoeba - saqarTvelos~

mxardaWeriT.

avtoris / avtorebis mier sainformacio masalaSi gamoTqmuli mosazreba

ar gamoxatavs fondis `Ria sazogadoeba-saqarTvelos~

pozicias. Sesabamisad, fondi ar aris pasuxismgebeli masalis Sinaarsze.

The views, opinions and statements expressed by the authors and those providing comments

are theirs only and do not necessarily reflect the position of Open Society Georgia Foundation.

Therefore, the Open Society Georgia Foundation is not responsible for the content of the

information material.

# 33 / 31 maisi - 6 ivnisi / 2010

20 incidenti qarelis centrSi

ratom isrola deputatma

pistoletidan?

Jurnalisturi gamoZieba

22 haerSi gasrolili fuli

mezoblebi

24 islamuri atomi

ekonomika

26 sareitingo optimizmi da

zrdis anatomia

adamianis uflebebi da

samarTali

29 ratom unda viyoT romis

papze metad

kaTolikeebi?

garekanze:

arCevnebis Semdegilustracia: sofo kirTaZewignis saxelosno

fo

to

mai

a wik

lau

ri

anakliis patriotTa banaki, maisi 2010

1liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 4: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

redaqtorebi: mTavari redaqtori Sorena SaverdaSvili /aRmasrulebeli redaqtori nino jafiaSvili / politika da saerTaSoriso ambebi sofo Waava / kavkasia da konfliqtebi sofo bukia / Jurnalisturi gamoZieba beso kurtaniZe / sazogadoeba Tamar babuaZe / adamianis uflebebi da samarTali nino beqiSvili / axali ambebi naTia axalaSvili redaqcia: foto-redaqtori levan xerxeuliZe / grafikuli dizaini Tornike lorTqifaniZe / redaqtor-stilisti nino svaniZe / koreqtori nino saiTiZegamomcemloba: proeqtis menejeri qeTi babunaSvili / proeqtis menejeris asistenti lela SubiTiZe / reklamis da gayidvebis direqtori Salva CubiniZe / marketingi da sazogadoebasTan urTierToba naTia rusaZe / distributori zviad Sengeliagamomcemeli: Sps `liberali~. misamarTi: Tbilisi 0162, faliaSvilis q. 108. tel.: (995 32) 232235, 233731, 912326. el-fosta: [email protected] sxva gamocemebi: `cxeli Sokoladi~, `cxeli Sokoladi _ literatura~, `biznesi: adamianebi, meTodebi, strategiebi~.`liberalis~ saavtoro uflebebi daculia. JurnalSi gamoqveynebuli masalebis nawilobrivi da/an mTliani gamoyeneba redaqciis Tanxmobis gareSe akrZalulia. beWdva: stamba `favoriti~. misamarTi: Tbilisi, CubinaSvilis q. 50. tel.: (995 32) 95 19 52. www.phfavorite.gegamodis kviraSi erTxel, yovel orSabaTs. pirveli nomeri gamocemulia 2009 wlis maisSi. rekomendebuli sacalo fasi 2 lari.

www.liberali.ge

redaqtori

ISSN 1987-7528

versad rom ver gaveqceodi, amas jer kidev Tve-naxe-vris win, 12 aprilis `liberalze~ muSaobisas mivxvdi _ maSin, roca vamuSavebdiT Temas, Tu rogor iyeneben piar teqnologiad politikosebi aRdgomis wminda cecxls.

ramdenime `marginaluri Tema~ Semdeg nomrebSi mainc gavapareT, davwereT saqarTvelodan samudamod gada-xvewili `tvinebisa~ da fataluri narkotikis Sesaxeb, bolos boSebis cxovreba aRvwereT da mgoni, amiT gamovemSvidobeT sakiTxebs sazogadoebis ganyofilebi-dan, Temebs, romlebic Cveulebriv yoveldRiurobaSic miviwyebulia, magram romelTa win wamowevasac mTeli wlis ganmavlobaSi vcdilobdiT.

mas Semdeg mediamonitoringis proeqtSi CarTulma Jurnalistma rusudan ruxaZem 2 aTasi siuJeti ramden-jerme naxa, Tumca winasaarCevno isterias rom Cave-Trie, amisTvis rusudaniviT televizorTan samuSaod jdoma sul ar iyo saWiro. garSemo sazogadoebisTvis yvela mwvave Tema arCevnebma isedac STanTqa.

skolaSi wavediT da, 5 nomriTa da `me miyvars Tbi-lisis~ maisurebiani moswavleebi dagvxvdnen;

quCaSi gavediT da, Senobebsa da Robeebze gaCaRebul saarCevno plakatebis oms wavawydiT;

biblioTekebTan CaviareT da, samkiTxvelo darbazis fanjaraze gamokruli plakatidan `nacionaluri mo-Zraobis~ maJoritari deputatobis kandidatma gagvi-Rima;

axali magistralis `gatestva~-Sefaseba movindomeT da, `formula-3~-is manqaniT prezidentTan siswrafeSi gajibrebuli merobis kandidati SegvrCa;

patriotTa banakis TemasTan dabruneba gadavwyvi-teT da, aRmovaCineT, rom jer kidev dausrulebeli banaki simbolurad gaixsna da bavSvebis pirveli nakadi anaklias arCevnebidan sam dReSi datovebs;

wina kviras Jurnalisti naTia guliaSvili gende-ruli Zaladobis Sesaxeb axali kvlevis prezentacias daeswro, magram nomris miRma darCa.

Temo barZimaSvili tyve-daTvebis Sesaxeb daweras apirebda da apirebs kidec, magram mxolod mas Semdeg, rac `liberali~ meriaSi saCivars Seitans _ sajaro informaciaze xelmisawvdomobis SezRudvis gamo. 15 samuSao dRis ganmavlobaSi amaod vcdilobdiT, me-riisgan maisis TveSi dagegmili sportuli da kul-turuli RonisZiebebisa da maTi dafinansebis Sesaxeb informacia mogvepovebina.

saarCevno xmaurma sazogadoebidan wamosuli yvela sxva xma gadafara. Tumca, am xmaurs ayola da misi Ti-Toeuli bgeris gageba-Sefaseba TviTmizani ki ar iyo, aramed _ sakuTar arCevanSi garkvevis mcdeloba.

Tamar babuaZe

sazogadoebis ganyofilebis redaqtori

[email protected]

2 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 5: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

erToblivi gadawyvetilebebi grZelvadiani gadawyvetilebebia _ saqarTveloSi mcxovrebi devnilebis problemebis gadawyvetisken gadadgmuli nabijebi

proeqti dafinansebulia

evrokavSiris mier

proeqts axorcielebs

ltolvilTa daniis sabWo

JurnalistTa da fotografTa konkursi

iZulebiT gadaadgilebul pirTa (devnilTa) Temaze

evrokavSiris mier dafinansebuli proeqtis _ `erToblivi gadawyvetilebebi grZelvadiani gadawyvetilebebia _ saqar-TveloSi mcxovrebi devnilebis problemebis gadawyvetisken gadadgmuli nabijebi~ _ farglebSi, ltolvilTa daniis sa-bWo acxadebs Ria konkurss Jurnalistebisa da fotografe-bisTvis saqarTveloSi iZulebiT gadaadgilebul pirebTan (devnilebTan) dakavSirebuli sakiTxebis Sesaxeb.

saqarTvelos mTavrobis `iZulebiT gadaadgilebul pir-

Ta (devnilTa) mimarT saxelmwifo strategiis~ samoqmedo

gegma miznad isaxavs devnilTa problemebis grZelvadian

mogvarebas. saxelmwifo strategia gulisxmobs devnilTa

socialur-ekonomikur integraciasa da maTi sacxovre-

beli pirobebis gaumjobesebas. samoqmedo gegmis mTavari

amocanaa iZulebiT gadaadgilebul pirTa sacxovrebeli

moTxovnilebebis dasakmayofileblad problemis grZelva-

diani gadawyveta, raTa isini sul ufro naklebad iyvnen

saxelmwifoze damokidebulni, raTa gamWvirvale SerCevis

kriteriumebze dayrdnobiT moxdes msurvelTa integra-

cia saxelmwifos socialuri daxmarebis programebSi. es

konkursi aris im sainformacio kampaniis nawili, romelic

miznad isaxavs rogorc devnilTa, aseve zogadad sazoga-

doebis informirebas devnilebTan dakavSirebiT mimdinare

samuSaoebis Sesaxeb.

moTxovnebi monawileobis msurveli

JurnalistebisTvis:

Jurnalistebis monawileobis pirobaa statiis dawera da cen-tralur/raionul gazeTSi, Jurnalsa Tu internet presaSi gamoqveyneba 2010 wlis 15 maisidan _ 15 ivnisamde periodSi. publikacia yuradRebas unda amaxvilebdes iZulebiT gada-adgilebul pirTa mimarT samoqmedo gegmis erT an ramdenime aspeqtze, kerZod, Tu ra gavlena iqonia samoqmedo gegmis farglebSi gatarebulma RonisZiebebma iZulebiT gadadgi-lebul pirTa cxovrebaze, ra axal SesaZleblobebs sTavazo-bs samoqmedo gegma maT cxovrebis pirobebis gasaumjobese-blad. statia unda Sedgebodes aranakleb 300 sityvisagan, is SeiZleba iyos warmodgenili reportaJis an istoriis saxiT qarTul, rusul an inglisur enaze. monawileebi unda iyvnen saqarTvelos moqalaqeni. iZulebiT gadaadgilebul pirTa samoqmedo gegma SegiZliaT ixiloT veb gverdze: http://www.mra.gov.ge/

moTxovnebi monawileobis msurveli

fotografebisTvis:

fotografebma erTi an ramdenime foto, an fotoreportaJi unda warmoadginon zemoaRniSnul Tematikaze. ltolvilTa daniis sabWo fotoebs A2 formatiT, 300 DPI rezoluciiT da-beWdavs. warmodgenil fotoebze ltolvilTa daniis sabWo, am proeqtis farglebSi misi donorebi da partniorebi iZenen maTi beWdur Tu eleqtronul publikaciebSi gamoyenebis uflebas. wardgenili namuSevrebi ar unda iyos manamde gamoqveynebuli. daculi unda iqnas pirovnebis Rirsebisa da piradulobis eTi-kuri normebi, monawileebi unda iyvnen saqarTvelos moqala-qeni. iZulebiT gadaadgilebul pirTa mimarT samoqmedo gegma SegiZliaT ixiloT veb gverdze: http://www.mra.gov.ge/

ganacxadis wardgenis wesebi:

statiebi unda gaigzavnos Semdeg eleqtronul misamarTze: [email protected]; amasTan, aucilebeli moTxovnaa nabeWdi presis daskanerebuli variantis an eleqtronuli gamocemis bmulis gagzavna, ara ugvianes 2010 wlis 15 ivnisisa. fotosuraTebi unda gaigzavnos eleqtronul misamarTze: [email protected]; JPEG formatis dacviT, ara ugvianes 2010 wlis 15 ivni-sisa. nabeWd versias aucileblad unda axldes Tan misi ele-qtronuli versia.aplikantebma unda miuTiTon sakuTari vinaoba, sakontaqto informacia, fotos SemTxvevaSi misi mokle aRwera, statiis SemTxvevaSi mokle reziume.

Jiuris Semadgenloba:

Jiuri Sedgeba profesional fotografTa da JurnalistTagan, aseve iZulebiT gadaadgilebul pirTa sakiTxebze momuSave or-ganizaciebis warmomadgenlebisagan, ltolvilTa da gansaxle-bis saministros warmomadgenlebisagan.

jildo JurnalistebisTvis:

pirveli prizis mflobels wilad ergeba kompiuteri `NetBook~;meore adgilze gasuli saCuqrad miiRebs diqtofons.

jildo fotografebisTvis:

pirveli adgilis mflobels wilad ergeba maRazia fotosamya-ros~ 300 evros ekvivalenti sasaCuqre baraTi.

meore adgilze gasuli monawile saCuqrad miiRebs maRazia

`fotosamyaros~ 150 evros ekvivalent sasaCuqre baraTs.

ganacxadis wardgenis vadaa 2010 w. 15 maisi - 15 ivnisi. 2010 wlis 15 ivnisis Semdeg miRebuli ganacxadi ganxilvas ar eqvemdebareba. gamarjvebuli statiebi da fotosuraTebi sazeimo viTarebaSi gamocxaddeba specialur ceremoniaze

da gamoifineba iZulebiT gadaadgilebul pirTa kvireulis ganmavlobaSi 2010 wlis 21-24 ivniss. 3liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 6: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

poloneTis qalaq morongSi, romelic ruseTis

sazRvridan 64 kilometrSi mdebareobs, ameri-

kuli raketebis Patriot sistema da samxedro

danayofebi ganTavsda. 2012 wlamde morongSi

raketebis saswavlo versia iqneba, Semdeg ki

sabrZolo mowyobilobebi daidgmeba. morongSi

amerikeli samxedro instruqtorebi 2012 wlamde

darCebian da polonel jariskacebs Patriot-is sistemaze muSaobas Seaswavlian. es amerikeli

jariskacebis umsxvilesi SenaerTi iqneba, rome-

lic odesme yofila poloneTSi ganTavsebuli.

moskovi raketebis ganTavsebas gaumarTleblad

miiCnevs. ruseTis xelisuflebaSi acxadeben,

rom ar arsebobs arc samxedro da arc poli-

tikuri mizezi, romelic raketebis poloneTSi

ganTavsebas gaamarTlebs da Tu Patriot polo-

neTSi mudmivad ganTavsdeba, es NATO-s mxridan

valdebulebebis darRveva iqneba, romlebic

aliansma ruseTis sazRvrebTan samxedro Zalebis

arganTavsebasTan dakavSirebiT aiRo.

obamas administraciam erovnuli

usafrTxoebis axali strategia

warmoadgina, romelic samxedro

Zalebis saWiroebas aRiarebs mxolod

ukidures SemTxvevaSi, da xazs usvams

saerTaSoriso diplomatiuri TanamS-

romlobis aucileblobas. dokument-

Si aRniSnulia, rom moskovTan Tana-

mSromlobis gzebis ZiebasTan erTad,

aSS gaagrZelebs ruseTis mezoblebis

suverenitetisa da teritoriuli mTlianobis mxardaWeras.

`Cven gavagrZelebT stabilurobisa da demokratiis xelis

Sewyobas balkaneTSi da konfliqtebis mogvarebas kavkasiasa

da kviprosSi~, _ naTqvamia axal strategiaSi. dokumentSi

miTiTebulia, rom SeerTebuli Statebi sxvadasxva zomas mi-

marTavs iranisa da CrdiloeT koreis izolaciaSi mosaqcevad,

Tu maT mier ugulebelyofili iqneba maTs birTvul progra-

mebTan dakavSirebuli saerTaSoriso valdebulebebi.

ukrainam NATO-Si gawevrianebis

sakiTxi dRis wesrigidan moxsna.

es gancxadeba qveynis sagareo sa-

qmeTa ministrma konstantin griS-

Cenkom gaakeTa. miuxedavad imisa,

rom iulia timoSenkos bloki am

gancxadebis uaryofas moiTxovda

qveynis prezidentisgan, ianuko-

viCmac igive daadastura: „Cveni

qveynisTvis aliansSi gawevria-

neba dRes SeuZlebelia, radgan,

NATO-s standartebis Tanaxmad,

gawevrianebas ukrainis mosaxle-

obis umravlesoba unda uWerdes

mxars“. Tumca, ianukoviCi ambobs,

rom NATO ukrainis partnioria,

radgan amis gareSe ukraina ver

iarsebebs. ukrainis poziciam

NATO-Si gakvirveba gamoiwvia da

mas `uprecedento~ uwodes.

mokled

aSS-s raketebi poloneTSi

aSS-s axali strategia

ukrainis uari NATO-s

Amnesty International-is angariSiAmnesty International-ma adamianis uflebebis

dacvasTan dakavSire-

buli yovelwliuri

angariSi gamoaqveyna.

angariSSi saqarTvelos

1,5 gverdi aqvs daTmo-

bili, sadac laparakia

qveynis mdgomareoba-

ze 2009 wels da 2008

wlis omis Sedegebze.

„2008 wlis omis dros

Cadenili arc erTi

danaSauli srulad

ar gamoZiebula“, _

weren avtorebi da

aseve aRniSnaven, rom

dRemde evrokavSiris

meTvalyureebs ar

eZlevaT saSualeba,

samxreTi oseTisa

da afxazeTis teri-

toriaze Sevidnen;

amave dros vrceldeba

informacia, rom am

teritoriebze mSvi-

dobian moqalaqeebs

akaveben.

angariSSi naTqva-

mia, rom 2009 wlis

gazafxulis aqcie-

bis dros Zaladobis

SemTxvevebSi damnaSave

pirTa vinaoba ar aris

gamoZiebuli, aseve ga-

mosaZiebelia am perio-

dSi samarTaldamcavTa

mier Zalis gadametebis

faqtebic.

Amnesty International iZulebiT gadaadgi-

lebul pirebzec wers.

angariSis am nawilSi

aRniSnulia: `marTalia,

devnilTa umravlesoba

sacxovrebliT uzrun-

velyofilia, magram

dRemde SemaSfoTebe-

lia maTi socialuri

da ekonomikuri ufle-

bebis uzrunvelyofis

done~.

4 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 7: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

„Tu sadme, SavizRvispireTSi aseTi [baTumis

msgavsi] silamaze devs, SemiZlia, xelmeored

SevWamo Cemi galstuki~.

mixeil saakaSvili

27 maisi, baTumi

`saqarTvelos da ukrainis evrokavSirSi

gawevrianeba TiTqmis samecniero

fantastikis sferos ganekuTvneba~.

fernando valensuela _ ruseTSi

evrokavSiris warmomadgenlobis

xelmZRvaneli

27 maisi, `nezavisimaia gazeta~

`iranTan uvizo reJimis damyareba Cvens

nacionalur interesebs ar ewinaaRmdegeba,

winaaRmdeg SemTxvevaSi, amas arc

gavakeTebdiT~.

nino kalandaZe, sagareo saqmeTa ministris

moadgile

24 maisi, Tbilisi

mokled

citatebi

ukrainis generalurma prokuraturam sisxlis samarTlis

saqme aRZra im darRvevebis gamo, romelic 2005 wels

ukrainis mier saqarTvelosTvis iaraRis miyidvisas moxda.

amis Sesaxeb informacias avrcelebs ukrainis genprokuro-

ris moadgile renat kuzmini. misi TqmiT, 2005 wels saxel-

mwifo kompania „ukroborenservisma“ 50 sazenito marTvis

raketa SeiZina qveynis saWiroebis gamo rusul-ukrainuli

kerZo kompaniisgan, romelsac Tavis mxriv msgavsi gari-

gebis ufleba ar hqonda. kuzmini ambobs, rom es raketebi

ucnauri saxiT moxvda saqarTvelos xelSi da, savaraudod,

swored es iaraRi iqna gamoyenebuli 2008 wlis konfliqtis

dros. ukrainis opoziciaSi acxadeben, rom es `politiku-

ri saqmis gamoZieba~ prorusulad ganwyobili prezidentis

mosvlis gamo daiwyo.

`liberalma~ 10 maiss gamoTxovi-

li sajaro informacia (werilis

saregistracio nomeri 11/63692-

7), meriis mier maisis TveSi

dagegmili sxvadasxva sportuli

Tu kulturuli RonisZiebisa

da maTi dafinansebis Sesaxeb,

dRemde ver miiRo.

aTeulobiT msgavs moTxovnaze arasdros migviRia pasuxi ka-

noniT gaTvaliswinebuli 10 dRis manZilze. kiTxvebze pasuxi

an gviandeba, an saerTod ver viRebT. 21 maisidan ( kanoniT

gansazRvruli bolo vada) dRemde araerTxel mivmarTeT

qalaqis municipalitets, Tumca _ uSedegod. 27 maiss meriis

warmomadgenlis saboloo pasuxi aseTi iyo: `Segrovebuli

informacia arasrulia, SevavsebT da aucileblad gadmog-

cemT~. `liberalis~ redaqcias sajaro informaciis xelmisa-

wvdomobis SezRudvis gamo saCivari, gansazRvruli proce-

duris Sesabamisad, meriaSi Seaqvs.

"politikuri saqmis" gamoZieba

daxuruli sajaro informacia

CrdiloeTi korea samxreT koreasTan sazRvao Setakebebis

prevenciis Sesaxeb arsebul SeTanxmebas auqmebs. amis mizezad

ki seulis mxridan bolodroindel braldebebs asaxeleben.

or qveyanas Soris urTierTobebi sul ufro iZabeba. fxenianSi

oficialuri gancxadebac gavrcelda, rom Tavs daesxmebian sa-

mxreTi koreis nebismier xomalds, romelic sakamaTo sazRvars

gadascdeba. aSS aqtiuradaa CarTuli am procesis daregulire-

bis saqmeSi. bolo dReebSi hilari klintoni am sakiTxis garSemo

molaparakebebis gasamarTad CineTs, samxreT koreas da iaponias

stumrobda. seulidan klintonma saerTaSoriso sazogadoe-

bas mouwoda, samxreTi koreis samxedro gemis CaZirvis faqts

gamoexmauron. pekinSi ki saxelmwifo mdivani Seecada, CineTis

xelisufleba daerwmunebina, axlo mokavSiresTan ufro mkacri

kursi gaataros, Tumca _ uSedegod. pekini kvlav mxolod rbi-

li komentarebiT Semoifargla.

daZabuloba or koreas Soris

ricxvebi

milion larze metis daxarjvas gegmavs saqarTve-los mTavroba wels aWaraSi.

miliard dolars gamouyofs msoflio banki yazaxeTs, qveynis ekonomikis myari zrdis uzrunvelyofis mizniT.

laria gamoyofili (SarSandelze 1,5 milioniT meti) wels patriotTa banakebis dasafinanseblad.

milioni lari gamoiyofa bagratis taZris aRsadge-nad.

56

1

3,5

2

5liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 8: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

fotoproeqti

26 maisis samxedro aRlumi

fo

to

lev

an x

erxe

ul

iZe

6 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 9: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

vrclad

26 maiss, TbilisSi, agvistos omis Semdeg pirveli samxedro aR-lumi Catarda. Tu SarSan am dRes rusTavelis gamzirze opoziciis `saknebi~ idga, wels damoukide-blobis dRe Tbilissa da saqar-Tvelos ramdenime did qalaqSi pompezurad aRiniSna.

`mTavaria, rom aseTi lamazi dRe mitingebiT ar CagviSales!~ _ ambobs 22 wlis nino, romelic aRlums 15 wlis ZmasTan erTad eswreba. axalgazrdebi rusTave-lis gamzirze RonisZiebis dawye-bamde erTi saaTiT adre mividnen _ jer samxedro aRlumze, Semdeg ki mSvidobis xidTan dagegmili yvavilebis festivalsa da kon-certze dasaswrebad.

TviTmmarTvelobis arCevnebamde oTxi dRiT adre, saqarTvelos damoukideblobis dRe mmarTve-li partiis winasaarCevno kampa-niis erTgvar kulminaciad iqca. 26 maiss prezidentis mimarTvis mTavari mesiji umuSevrobis daZleva da ekonomikuri stabi-lurobis miRweva iyo. maSin, roca wina wlebis samxedro aRlumebze saqarTvelos prezidenti TiTqmis mTel gamosvlas sagareo safr-Txeebze saubars uZRvnida. Tval-Si xSirad mogxvdebodaT maisure-bi gigi ugulavas winasaarCevno sloganiT.

miuxedavad imisa, rom prezi-dents Tavis gamosvlaSi ar uxse-nebia arc moaxloebuli arCevnebi da arc `nacionaluri moZraobis” kandidati, qalaqis moqmedi meri 26 maiss sakmaod TvalsaCino

winasaarCevno damoukideblobis dRedamoukideblobis dRisadmi miZRvnili samxedro aRlumi `nacionaluri moZraobis~ winasaarCevno kampaniis nawili gaxda.

figura iyo. prezidentis si-tyvis dasrulebis Semdeg yvela nacionalurma telearxma kame-ra sapatio stumrebSi mdgomi ugulavasken mimarTa. Tbilisis merobis xelisuflebis kandidati prezidentTan erTad dRis gan-mavlobaSi dagegmili yvela sxva RonisZiebis epicentrSic iyo.

`brZola Cveni damoukideblobis SesanarCuneblad dRes efuZneba imasac, Tu ramdenad SevZlebT ekonomikis ganviTarebas; ramde-nad SevqmniT Cveni xalxisTvis axal samuSao adgilebs, xolo qveynisTvis regionuli ekono-mikis axali centris funqcias~, _ ganacxada prezidentma Tavis mimarTvaSi.

sityvis dasrulebis Semdeg mixeil saakaSvilma saxelmwifo jildoebis gadacemis ceremonia daiwyo. brwyinvalebis sapre-zidento ordeniT momRerlebi, mocekvaveebi, mTavrobis yofi-li Cinovnikebi da biznesmenebi dajildovdnen: niaz diasamiZe, romelmac amave dRes qarTuli jarisadmi miZRvnili simRera Seasrula vazianSi gamarTul kon-certze; biznesmeni koba nayofia _ patriotizmisaTvis da axali standartebis danergvisTvis qarTul biznesSi; nani bregvaZe, romelic ukve meore saxelmwifo jildos iRebs mixeil saakaSvi-lisgan. Rirsebis ordenis Semdeg meore saxelmwifo jildo miiRo samegrelo-zemo svaneTis saolqo prokurorma, roland axalaiamac, romelic amave dros Tavdacvis

nino robaqiZe

ministris, baCo axalaias da kons-tituciuri usafrTxoebis de-partamentis Tavmjdomaris, daTa axalaias mamaa.

wlevandel aRlumSi ar mo-nawileobdnen Sinagan saqmeTa saministros danayofebi. wels policiis aRlumi calke, 6 maiss gaimarTa. 26 maisis aRlumi da-moukideblad Caatara Tavdacvis saministrom da am dRes jaris axali samxedro forma da axal ferebSi SeRebili samxedro teq-nika warmoadgina.

radikalurad ganwyobili opoziciis nawili miiCnevda, rom samxedro aRlumi, SarSandelis msgavsad, arc wels unda Catare-buliyo. am politikosebis gancxa-debiT, wagebuli omis Semdeg armias zeimis mizezi ar aqvs. amitomac, rusTavelis gamzirze opoziciuri partiebis warmomad-genlebi ar misulan. levan gaCeCi-laZem `gamarjvebis parkSi~ vete-ranebTan Sexvedrisas ganacxada, rom 26 maiss `mixeil saakaSvilis Sizofrenias Tavisufleba misca~ da daamata, _ `qarTul jars Cven arafers verCiT, Cven verCiT saakaSvils~. rusTavelis gamzirze ar gamoCenilan arc saparlamento opoziciis warmomadgenlebi, Tumca opoziciis boikots dageg-mili RonisZiebis CatarebisTvis xeli ar SeuSlia. nacionaluri telearxebis wyalobiT, damouki-deblobis dRisadmi miZRvnili aRlumi mmarTveli gundis winasa-arCevno kampaniis eqskluziur RonisZiebad iqca.

7liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 10: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

vrclad

gasul xuTSabaTs rusma mesazRvre-ebma rva saaTiT SeaCeres saavtomobi-lo moZraoba maTi saguSagos gavliT, axalgoris raionSi.

es moulodnelad gakeTda. ramde-nime samarSruto manqanam Tbilisidan rusul saguSagoze Semowmeba gaiara da axalgorSi Sevida, ris Semdegac kolega-mZRolebma isini telefonis zarebiT aikles.

aRmoCnda, rom mas Semdeg, rac es ramdenime manqana axalgorSi Sevida, saguSago moulodnelad daiketa. me-sazRvreebma manqanebis ukan gabrune-ba daiwyes yovelgvari mizezis axsnis gareSe. ramdenime xanSi maT mgzavre-bs SesTavazes, manqanebi saguSagoze daetovebinaT da axalgoramde gza fexiT gaegrZelebinaT.

aman Tavidan adgilobrivi mosax-leobis gaoceba gamoiwvia, mogviane-biT ki _ panika. maTi TqmiT, manamde msgavsi araferi momxdara.saguSagos gavliT moZraoba didi-didi ori sa-aTiT SeeCerebinaT, isic im SemTxve-vaSi, Tuki raionSi Suqs gamorTavd-nen da mesazRvreebs raRac drois manZilze gamvlelTa kompiuteriT registraciis saSualeba ar hqondaT.

administraciuli sazRvris mou-lodnelma Caketvam is gamoiwvia, rom ori saaTis Semdeg adgilobrivma mosaxleobam axalgoris datoveba daiwyo. zogi SiSobda, rom gza SeiZ-leboda samudamod CaeketaT, sxvebi fiqrobdnen, rom rusebi raionSi raRacisTvis emzadebodnen.

Ria ca konfliqturi regionis Tavze ucxoeli damkvirveblebis vertmfrenma konfliqtis zonaSi, axalgorSi panikis safuZveli Seqmna.

olesia varTaniani

am yvelafers daemata caSi vertmfreni da satvirTo manqa-na rusi jariskacebiT, romlebic administraciul sazRvarTan gadais-roles.

`aq es Worebi sul dadis, rom sazRvari SeiZleba daketon an saguSagos gadakveTis wesebi Secva-lon. CvenTvis konkretulad aravis araferi uTqvams, magram axla xalxSi aseTi xma gavrcelda, rom SeiZle-ba raioni arCevnebamde daketes~, _ Tqva axalgoris mcxovrebma Tamar mearakiSvilma.

situacia imis gamoc gamwvavda, rom dilidan gamorTuli iyo ru-suli fiWuri kompania `megafoni~, da adgilobrivebi ramdenime saaTis ganmavlobaSi ver ukavSirdebodnen cxinvalis de faqto xelisuflebis warmomadgenlebs.

erT-erT maTgans, alan jusoe-vs, mosaxleobam iqaur restoranSi miagno. is piradad gaeSura rusuli saguSagosken, imis gasarkvevad, Tu ratom aikrZala avtomobiliT gada-adgileba.

`dRes, dilis aT saaTze saqar-Tvelos SeiaraRebuli Zalebis vertmfrenma 40-50 metris simaRleze gadaufrina samxreTi oseTis lenin-goris raionis soflebs _ winagarasa da orWosans. amasTan dakavSire-biT sazRvari Caiketa~, _ ganacxada jusoevma ukve rus mesazRvreebTan Sexvedris Semdeg.

`me araferze vRelav, CvenTan

yvelaferi normaluradaa. saqme isaa, rom vertmfreni ar Camoagdes, gauS-ves. Tumca, mosaxleoba miaxvedres, rom Tuki aseTi aqciebi momavalSic gagrZeldeba, ubralod sazRvars Caketaven da adekvatur zomebs mii-Reben~.

TbilisSi ganacxades, rom qar-Tvelma policielebma axalgoris saguSagos maxloblad xuTSabaTs diliT dainaxes mfrinavi aparati. maT is TviTmfrinav `su-25~-ad miiC-nies da gadawyvites, rom es rusuli TviTmfrinavi iyo.

dRis meore naxevarSi cnobi-li gaxda, rom diliT axalgoris teritoriaze gadaifrina kanadeli, frangi da italieli damkvirveble-bis TviTmfrinavma. isini qarTuli teritoriis sahaero daTvalierebas awarmoebdnen SeTanxmeba `Ria cis~ farglebSi. es saqarTvelos sagareo saqmeTa da Tavdacvis saministroeb-mac daadastures.

am SeTanxmebas xeli moawera euTo-s wevrma 34-ma qveyanam. SeTanxmeba nebas rTavs TiToeul wevrs, moiTxo-vos sxva wevri qveynis teritoriis sahaero daTvaliereba da gadaiRos fotoebi, maT Soris _ samxedro obieqtebisac. saqarTveloSi aseTi daTvaliereba SarSan Semodgomaze Caatares rusma da britanelma da-mkvirveblebma.

SeTanxmebis mixedviT, TviTmfri-navi ar unda Sefrindes iseT teritoriaze, sadac is SeiZleba Camoagdon. aseTi SezRudva sa-mxreT oseTsa da afxazeTzec vrceldeba, radgan iq es TviTmfrinavi, SesaZloa, Camoag-don. damkvirvebelTa usafrTxoe-baze pasuxs qarTuli mxare agebs, da im SemTxvevaSi, Tuki gasul xuTSabaTs axalgorSi TviTmfrina-vs Camoagdebdnen, amaze pasuxis gacema Tbiliss mouwevda.

8 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 11: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

vrclad

`dRes pirveli gamarjveba iyo... win bevri gvelis...~ 25 maiss es sityvebi partia `Tavisuflebis~ maJorita-ri deputatobis kandidatma, lado sadRobelaSvilma socialur qsel `feisbuqze~ gamoaqveyna. am dRes Tbi-lisis saqalaqo sasamarTlom saia-s damkvirveblebis giorgi gociriZisa da Tamar korZaias sarCeli, romelic saarCevno komisiis mier sadRobe-laSvilis kandidatad registrirebis gadawyvetilebis gauqmebas iTxovda, ar daakmayofila.

arCevnebis wina periodSi `feisbu-qze~, sadRobelaSvilis pirad gverdze gamoqveynebuli homofobiuri Sina-arsis gancxadebebis Sesaxeb `libe-rali~ wina nomerSi werda. swored es gancxadebebi gaxda safuZveli saia-s saCivrisTvis, ramdenadac organiza-ciam socialur qselze amgvari sajaro gancxadebebi da dapireba (`yvela gei daisjeba...pirobas viZlevi~) kandi-datis saarCevno programis nawilad miiCnia. Tumca moZraoba `Tavisufle-bis~ deputatobis kandidats ar gau-ziarebia Sotlandiis konservatoruli partiis warmomadgeneli kolegis bedi da erTi Tvis winandeli precedenti, rodesac politikoss, homofobiuri gancxadebis internetsivrceSi ganTa-vsebis gamo, partiis rigebis datoveba mouxda.

sasamarTlo procesze saia-s mier amonabeWdi saxiT motanili faqto-brivi mtkicebuleba _ sadRobelaSvi-lis piradi gverdidan misi saxeliT gamoqveynebuli frazebi _ sasamar-Tlom dadasturebul mtkicebulebad ar CaTvala, im martivi mizezis gamo, rom deputatobis kandidatma uaryo am sityvebis avtoroba, garda zemonax-senebi dapirebisa, romelic mopasuxem imiT gaamarTla, rom geebis dasjaSi RmerTis mier maTi dasjis pirobas iZleoda. sasamarTlo ki aRar CaeZia

gamarTlebuli homofobiasasamarTlo deputatobis kandidatis mxridan homofobiur gancxadebebs misi registraciidan moxsnis saTanado mizezad ar miiCnevs.

naTia guliaSvili

mtkicebulebebis namdvilobas da amde-nad, motanili citatebi arc saarCevno kampaniis nawilad miiCnia.

`me ar vici, qarTul realobaSi rogor SeiZleba sxvanairad waradgino mtkicebuleba, internetidan amo-beWdilis garda, sxva saxiT. ase verc erTi sasamarTlo verasodes daadgens, realuri faqti arsebobda Tu ara, Tu saqme exeba eleqtronul mtkicebule-bebs~, _ acxadebs Tamar korZaia.

procesze dava imasac Seexeboda, aris Tu ara `feisbuqi~ daxuruli sivrce da am sivrceSi gakeTebuli gancxadebebi saarCevno programis nawili. sasamarTlo, garda imisa, rom sadRobelaSvilis uari ikmara, is citatebis avtorad ar mieCnia, avto-robis dadasturebis SemTxvevaSic, am frazebs ar miiCnevda saarCevno programis nawilad. gadawyvetilebis am nawils mosarCele mxare dausabu-Tebels uwodebs. maTi TqmiT, `saarCe-vno programa~ konkretulad arafriT ganimarteba da, Sesabamisad, kandi-datis nebismieri sajaro gancxadeba Tu dapireba SeiZleba am programis nawili iyos. aqedan gamomdinare, maT sadRobelaSvilis homofobiuri gancxadebebi saarCevno kodeqsis 75-e muxlis meore punqtis darRvevad miiCnies, romelic saarCevno progra-maSi garkveul qmedebebs da gancxade-bebs dauSveblad miiCnevs.

Tumca problema, garda citatebis avtoris identifikaciis da saarCev-no programis ganmartebisa, isaa, rom zemoT naxsenebi muxlis CamonaTvalSi teritoriuli mTlianobis darRvevis, erovnuli SuRlis, eTnikuri da re-ligiuri dapirispirebisken mowodebis dauSveblobis gverdiT homofobiuri Sinaarsis gancxadebebze konkretulad araferia naTqvami. amdenad, mopasuxe mxares sabuTad mxolod isic eqnebo-da, rom aseTi Sinaarsis gancxadeba

araa saarCevno kodeqsis darRveva da arc kandidatis registraciidan moxs-nis safuZveli.

sasamarTlos rezoluciiT, saia-m moTxovna araSesabamisi muxliT wamoayena. kandidatis registraciis gauqmeba mxolod saarCevno kodeqsis 77-e muxlis me-9 punqtSi CamoTvli-li pirobebis darRvevis SemTxvevaSia SesaZlebeli, Tumca am pirobebis gaTvaliswinebiT gamodis, rom regis-traciis moxsnis safuZveli viwrod _ amomrCevlis mosyidvamde daiyvaneba, rasac saia-s iuristebi fundamentu-rad araswors uwodeben.

`saarCevno kodeqsi ar aris samar-Tlebriv realobas mowyvetili erTa-derTi kodeqsi, romliTac SeiZleba idavo saarCevno kanonmdeblobis darRvevaze.

erT kodeqsSi ver Caiwereba yvela darRveva da is ver gaiTvaliswine-bs yvelafers, risi daregulirebac gvinda. homofobiuri da Zaladobrivi mowodeba msoflios yvela demokra-tiul qveyanaSi izRudeba da iq amaze Sesabamisi pasuxismgeblobaa~, _ acxa-debs korZaia.

sasamarTlo procesze misma kole-gam, giorgi gociriZem germaniisa da italiis kanonmdeblobis magaliTic moitana, sadac Zaladobrivi Tu faSis-turi gancxadebebi, araTu saarCevno registraciidan moxsnas iTvaliswine-bs, aramed _ zog SemTxvevaSi, sisxlis samarTlis pasuxismgeblobaSi micema-sac.

rezoluciis bolo nawilSi sasamar-Tlom aRiara konstituciis meToTxme-te muxliT daculi adamianTa Tanaswo-roba, miuxedavad mravali niSniT maTi gansxvavebebisa, Tumca es ar aRmoCnda sakmarisi, rom sadRobelaSvilis homofobiuri gancxadebebi, kandida-tad mis registrirebasTan mimarTeba-Si, winaaRmdegobrivad mieCnia.

9liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 12: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

mediamonitoringi

finiSTanwinasaarCevno periodSi telemauwyeblebi met

angariSvaldebulebas politikuri subieqtebis mimarT avlendnen

da ara _ amomrCevlebisadmi.

rusudan ruxaZe

„me ar vicnob saarCevno kampanias be-

vrgan msoflioSi, sadac yvela partias

amdeni saaTi SeuZlia yvela arxze ila-

parakos“, _ mediis „warmoudgenel xel-

misawvdomobas“ gausva xazi prezidentma

umravlesobasTan Sexvedrisas arCevnebam-

de ramdenime dRiT adre.

„ra Rirs siSiSvle holivudsa da sa-

qarTveloSi, ris sanacvlod SiSvldebian

varskvlavebi kinokamerebis win“, „vin aris

23 wlis qeTi farcvania, SiSveli silamaze

„qronikis“ obieqtivSi“, „Cinuri iniciale-

bi, vin da ratom ikeTebs svirings, naxeT

Tbilisuri tatu“, _ saRamos „qronikis“

anonsebSi bolo kviris ganmavlobaSic ver

moxvda saarCevno sakiTxebi, Tumca gamoS-

vebaSi naxavdiT, rogor dauSines kvercxe-

bi koba daviTaSvils, rogor uwoda msme-

nelma zviad ZiZigurs radioSi moRalate,

rogor emzadeba saprezidento arCevne-

bisTvis da ras iwereba sankt-peterbur-

gidan alik bazari (aleqsandre ebraliZe);

rogor uCivis axalgazrda iuristTa aso-

ciacia „Tavisuflebis“ maJoritar kandi-

dats lado sadRobelaSvils Zaladobrivi

mowodebebisTvis da a.S.

26 maisis samzadisi da damoukideblo-

bis dRis aRniSvna bolo winasaarCevno

kviris mTavari movlena iyo. Temas nacio-

nalur mauwyeblebze 40-45 wuTi daeTmo.

es dRe izeima xelisuflebamac da opozi-

ciamac, Tumca cal-calke. „es xma iaraRis

JRaruni ki ar aris, Cemo megobrebo, es

aris saqarTvelos saxelmwifoebriobis

gulis feTqvis xma“, _ mimarTa qveynis

mTavarsardalma aRlumis monawileebsa

da stumrebs rusTavelis gamzirze. „dRe-

vandeli dRe aris politikis miRma, dRes

yvela vzeimobT“, _ ganacxada irakli

alasaniam. „aRvniSnavT damoukideblobis

dRes biWebTan erTad, Cems biWebs saakaS-

vilze naklebad ar uyvarT manqanebiT

seirnoba da exla unda vaseirno“, _ ase

aRniSna dResaswauli zviad ZiZigurma ga-

marjvebis parkSi~.

evropis moedanze yvavilebis saaTis

asamuSaveblad, manamde ki saburTalos

estakadis gaxsnaze gigi ugulava prezi-

dentTan erTad kidev erTxel gamoCnda.

„proeqti gadasarevia da maladec, vinc es

moigona“, _ aRniSnavda kmayofili mZRoli

da axali ambis mTavari arsic swored es

iyo.

„kurierma“ winasaarCevno periodSi

TviTmmarTvel qalaqebze momzadebuli

siuJetebis seria quTaisiT daasrula:

kontrolis palatis da sagzao departa-

mentis axali Senobebis gaxsna, bagratis

taZris monaxuleba da iqve saxeldaxe-

lod prezidentis mxridan xalxis azris

mosmena restavraciis mizanSewonilobaze,

prezidentis mier yumisTavis mRvimesTvis

promeTes saxelis miniWeba. „damkvreluri

tempiT yvelaferi gamovida aq, naCqarevad

da furTxiT araferia gakeTebuli“, _ aR-

niSna prezidentma aRmSeneblobaze aqcen-

tiT momzadebul axal ambavSi. TviTmmar-

Tvel qalaqebze „kurieris“ siuJetebSi

mTavari RerZi mxolod samTavrobo gun-

dis warmateba iyo da ara is problemebi,

rac realurad am qalaqebis da maTi mkvi-

drebis winaSe dgas.

„moambis“ mier momzadebuli siuJetebis

mixedviT ki, TviTmmarTveli qalaqebis

(baTumi, quTaisi, rusTavi, foTi) ZiriTad

problemas naklebi avtonomiuroba war-

moadgenda. „TviTmmarTveli ras niSnavs,

rom TviTon qalaqis mosaxleobam unda

marTos“, „aq foTelebi arafers wyve-

ten, es ar aris TviTmmarTveli qalaqi“,

_ acxadebdnen opoziciuri partiebis

warmomadgenlebi da adgilobrivi TviTm-

marTvelobebis SezRudul uflebebze,

prioritetebis damoukideblad gansazR-

vraze da biujetis gankargvis sakiTxebze

saubrobdnen. Tumca qalaqis mcxovrebTa

xmebi arc am siuJetebSi ismoda.

28 maiss „imedma“ vrceli masala uZRv-

na prezidentis mier quTaisSi stadionis

gaxsnas. „me mogiwodebT 30 maiss, adgilo-

brivi TviTmmarTvelobis arCevnebze mxari

dauWiroT aRmSeneblobis, korufciasTan

brZolis da saqarTvelos gaerTianebis

`nacionaluri moZraobis~ kurss“, _ mi-

marTa Sekrebil quTaiselebs saakaSvilma,

rogorc `nacionaluri moZraobis~ li-

derma da moqalaqem. bolo kviris ganma-

vlobaSi prezidentis gansakuTrebulma

aqtiurobam misca toni saarCevno sakiTxe-

bs da, ra Tqma unda _ mmarTveli gundis

kandidatebis sasargeblod.

ra ujdeba qveyanas adgilobrivi TviTm-

marTvelobis arCevnebi, ra bedi eweva sa-

akaSvils axal sakonstitucio sivrceSi,

iyo Tu ara yofili Tavdacvis ministri

kezeraSvili CarTuli iaraRis SeZenis ko-

rufciul sqemaSi _ amaze ukve ganaxlebu-

li „maestro“ saubrobda. kviris bolos ki

mTavari Tema irakli oqruaSvilis gancxa-

debebi da masze opoziciuri kandidatebis

komentarebi iyo. „Cemi ambiciaa, qveyanaSi

davbrunde da eg reJimi damTavrdes“, _

ganacxada oqruaSvilma parizidan.

erT-erTi mniSvnelovani winasaarCev-

no siuJeti iyo „maestros“ mier momza-

debuli masala gia Wanturias gazis

tarifis Sesaxeb. kandidatis dapireba

Sahdenizis konsorciumTan gaforme-

buli kontraqtis pirobebs efuZneba.

siuJetSi grafikulad TvalsaCinod iyo

warmodgenili rogorc Wanturias, ase-

ve misi oponentebis sqema, romlebic

miuTiTebdnen, rom 10-TeTriani tari-

fi realurad minimum 30 TeTria. es iyo

gamonaklisi winasaarCevno axal ambebSi,

10 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 13: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

statiis gamocema SesaZlebeli gaxda amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentos USAID-is mxardaWeriT. statiaSi gamoTqmuli Sexedulebebi ekuTvnis avtors da SeiZleba ar gamoxatavdes amerikis SeerTebuli Statebis saerTaSoriso ganviTarebis saagentosa da amerikis SeerTebuli Statebis mTavrobis Sexedulebebs.

mediamonitoringi

rodesac Jurnalistma siRrmiseulad

ganixila kandidatis dapireba. Tumca,

radgan es iyo gamonaklisi da ara rubri-

ka, mainc tendenciurobis WrilSi jdeba.

amas emateba isic, rom siuJetSi mxolod

misi oponenti eqspertebis mosazrebebi

iyo warmodgenili.

sazogadoebriv mauwyebelze bolo kvi-

ris rubrikaSi sxvadasxva politikuri

subieqtis programul dapirebebs kidev

erTxel gaesva xazi. ramdenadaa asaxuli

mosaxleobis moTxovnebi programebSi da

ramdenad realisturia isini, _ ase wa-

radgendnen wamyvanebi kandidatebis pro-

gramebis Sesaxeb momzadebul Semajamebel

siuJetebs. Tumca, es iyo programebis

kidev erTxel zedapiruli wardgena, da-

pirebebis yovelgvari Rrmad ganxilvis

gareSe.

rac Seexeba „ekonomikuri politikis

kvlevis centris“ mier organizebul de-

batebs, sadac sxvadasxva politikurma

jgufma („erovnuli sabWo“, „TorTlaZe-

demokratebi“, „aliansi“, „TofaZe-mrewve-

lebi“ da bolos „nacionaluri moZraoba“)

sakuTari winasaarCevno programebi wa-

radgina, mauwyeblebma jerovnad ar gaa-

Suqes da Sexvedrebi ZiriTadad winasaar-

Cevno qronikaSi moaTavses. „kavkasiam“ ki

gansakuTrebulad „aliansis“ programis

wardgena gaaSuqa.

arCevnebamde bolo kviris ganmavloba-

Si sainformacio gamoSvebebSi Semcirda

darRvevebis da zewolis faqtebze momza-

debuli siuJetebi, xolo is axali ambebi,

romlebic kandidatTa programebs exebo-

da, ZiriTadad politikuri subieqtebis-

Tvis drois Tanabrad daTmobis valdebu-

lebas emsaxureboda.

amomrCevlis mxridan ki adgilobrivi

TviTmmarTvelobis winasaarCevno kam-

paniam mediisadmi arcTu didi ndobis

fonze Caiara. erovnul-demokratiuli

institutis (NDI) kvlevis mixedviT, 35

procents „moambis“ axali ambebi mTavro-

bis interesebis gamomxatavi hgonia, mode-

lirebuli `qronikis“ Semdeg ki „imedis“

axali ambebisadmi gamokiTxulTa 48 pro-

centis damokidebuleba uaryofiTad Sei-

cvala. „bevrad meti gvindodes Cven gul-

Si“, _ aRniSna opoziciuri kandidatebis

programebze prezidentma. iqneb igive iyo

amomrCevlis moTxovnac mediisadmi.

P.S. audiointerviuebis srulad mosmena

SegiZliaT `liberalis~ vebgverdze.

nino danelia, mediamkv-

levari: „is, rac xvdeba me-

diis pirvel blokSi, gan-

sazRvravs sazogadoebis

dRis wesrigs. SegviZlia

ganvazogadoT, pirvel

blokSi moxvedrili ambe-

bi ufro mniSvnelovania,

ufro metad imsaxurebs

sazogadoebis yuradRe-

bas, iwvevs sja-baass,

kritikas an piriqiT,

daTanxmebas sazogadoebis

mxridan, vidre momdevno

blokebSi moxvedrili

ambebi. is, rac moxvdeba

pirvel blokSi, udavod

iqneba ufro mniSvnelova-

ni sazogadoebisTvis“.

nino jangiraSvili,

telekompania „kavkasiis“

sainformacio samsaxuris

xelmZRvaneli: mTavaria,

Cveni eTeri xelmisawvdo-

mi iyos yvelasaTvis, raTa

politikurma partiebma

TavianTi winasaarCevno

aqtivoba aCvenon da mayu-

reblamde miitanon Tavisi

saTqmeli. romeli ufro

Tanabrad gaakeTebs, es

ukve maT marifaTze, tem-

peramentsa da politikur

poziciazea damokidebu-

li. partiebis magivrad

Semdeg televiziebs mo-

vTxovoT balansi, mTlad

gamarTlebuli ar unda

iyos. balansis meqaniku-

rad daTvla ubralod

arasworia“.

xaTuna berZeniSvili,

„sazogadoebrivi mauwye-

blis“ sainformacio

samsaxuris xelmZRvaneli:

„Cveni mTavari amocanaa,

amomrCevels davexmaroT

swori gadawyvetilebis

miRebaSi imitom, rom sa-

boloo jamSi viRebT iseT

xelisuflebas, ra arCe-

vansac vakeTebT. „moambis“

prioritetuli amocanaa,

CamoiSoros statusi,

rom is xelisuflebis

ruporia. am stereotipis

CamoSorebas yoveldRiu-

ri muSaoba sWirdeba. aq

aqcentirebulad xelisu-

fleba Tavis interess ver

gaatarebs imitom, rom

„moambe“ pirvel rigSi

sazogadoebis interesebis

gamtarebelia“.

Tamar Ciqovani, Jurna-

listi: „saarCevno axali

ambebis gaSuqebaSi ara-

feri Secvlila. mauwye-

blebi mTlianad im dRis

wesrigze arian mibmulebi,

romelic ama Tu im poli-

tikosebma gansazRvres.

amas mihyveba media. ar

mzaddeba siuJetebi imis

Sesaxeb, Tu ra devs siRr-

miseulad programebSi, an

rogor movidnen dRemde

es politikosebi. ratom

unda vendo, an ar unda

vendo maT _ amis Sesaxeb

unda miambon Jurnalis-

tebma“.

ia anTaZe, Jurnalisti: „mo-

qalaqeebma Tavisi yofis

Sesaxeb ician gacilebiT

meti ram, vidre viciT

Cven, Jurnalistebma.

zogierTi ambavi modis

Jurnalistamde, magram

bevri ikargeba moqalaqesa

da Jurnalists Soris.

amitom unda SevqmnaT

moqalaqe Jurnalistebis

instituti. vecdebiT,

arCevnebis periodSi gamo-

viyenoT es axali sistema.

es Tu aewyo, SegviZlia

vTqvaT, rom samoqalaqo

sazogadoeba saqarTvelo-

Si ukve arsebobs“.

nino JiJilaSvili,

Jurnalisti: „Cveni misia

winasaarCevno period-

Si namdvilad ar aris

reklamireba. Cveni misiaa

sazogadoebis mxares yo-

fna, rac imas niSnavs, rom

sazogadoebaSi gaCenili

yvela kiTxva unda davs-

vaT yvela dapirebasTan,

Tu programaSi gaweril

punqtTan dakavSirebiT,

rasac ver vxedav. konte-

qsts aqvs yvelaze didi

mniSvneloba, radgan swo-

red konteqstis SefuTvaa

propagandistuli Cvens

televiziebSi“.

zviad qoriZe, Jurnalisti:

`saerToerovnuli mauwye-

blebis winasaarCevno

eTeri arsebiTad gansxva-

vdeba im televiziebis-

gan, romlebic mxolod

TbilisSi mauwyebloben.

adgilobrivi media ufro

metad aSuqebs ambebs

zewolis faqtebze, magram

isini Semdeg aRar xvdeba

erovnul mauwyebleb-

Si. regionul mediaze

mosaxleobis umetesobas

ar miuwvdeba xeli da

gvrCeba absoluturad

sxva realoba. politiku-

ri reklama rom ar iyos,

verc ki gavigebdiT, vin

arian merobis kandidate-

bi TbilisSi. istoriul

perspeqtivaSi, mxolod

mediis saerTo suraTiT,

gagviWirdeba imis danaxva,

rogori iyo 2010 wlis

arCevnebi“.

Jurnalistebi mediis Sesaxeb

11liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 14: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

ori azri

zurab ezugbaia68 wlis. Tbilisiaucileblad mivdivar, yvela unda mivideT

da imitom. Tumca didad axlis molodini ar maqvs, isev Zveli gaimarjvebs, Cemi azriT. piradad me jer kidev vfiqrob kandidatebs

Soris arCevanze.

janda jabuagazeTis gamyidveli, zugdidimivdivar aba ra, aucileblad mival arCe-

vnebze da mivcem xmas Cems rCeuls. ratom mivdivar? minda ukeTesi cxovreba iyos, uke-Tesobisken wavides saqme.

levan metreveli45 wlis. Tbilisi`mivdivar. ratom da, iqneb es xelisufleba

ramenairad Seicvalos. sxva dros ar wavido-di, magram imedi maqvs, rom amiT vubiZgebT,

male wavidnen.

nino sirbilaZe22 wlis. TbilisiarCevnebze mivdivar imisTvis, rom xma Cems

rCeuls mivce. amave tempis SenarCunebis survili maqvs. sxva kandidatebis programe-bs, rasac vxedav, arc erTi ar momwons. ma-

Tgan araTu progress, TiTqos ukana droSi dabrunebis tendenciebs vxedav.

Tamaz Toloraia36 wlis, umuSevari. zugdidiyvela moqalaqis valdebulebaa arCevnebze

misvla da sakuTari arCevanis dafiqsireba. am arCevnebisgan veli ukeTesobas, pirvel

rigSi _ samuSao adgilebis Seqmnas.

marika buaZediasaxlisi, 55 wlis. zugdidi `30 maiss arCevnebze mivdivar da movixdi

Cems moqalaqeobriv vals. mivdivar imitom, rom ukeTesi momavlis imedi maqvs. imedi ma-qvs, rom saRi Zala gaimarjvebs. TviTmmar-

Tvelobis arCevnebi Zalian mniSvnelovania, radgan Cven Cveni qalaqis, municipalitetis xelmZRvanelebi unda avirCioT.

daTo malaRuraZe 48 wlis. Tbilisirasakvirvelia, mivdivar. cvlilebas rac

Seexeba, subieqturi azria, magram mgonia, rom arCeuls da daniSnuls Soris didi gansxva-vebaa. xalxis mandati met pasuxismgeblobas

Sematebs mers da amitom velodebi cvlilebasac.

midixarT Tu ara arCevnebze da ratom?

darejan begaSvili46 wlis. Tbilisira Tqma unda, mivdivar. mTavrobis Secvla

da axali meri minda. kandidatic myavs da imedi maqvs, Semisrulebs danapirebs, pirvel rigSi _ dasaqmebas. esaa axla yvelaze mniS-

vnelovani.

maia kakabaZe49 wlis. Tbilisimivdivar, cvlilebebs velodebi, Tumca

amaSi darwmunebuli ar var, imedi ki maqvs. ar vici, xmas vis mivcem, gamokveTili kan-

didati ar myavs. magram minda, rom cvlileba moxdes, minda wavide da ar darCes Cemi biuleteni imisTvis, rom vinmem gaayalbos.

12 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 15: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

ori azri

midixarT Tu ara arCevnebze da ratom?

merab giganiumuSevari. zugdidira Tqma unda, mivdivar. aucileblad wa-

val arCevnebze. ar vici, am arCevnebiT ra Seicvleba da ra Zireuli cvlilebebi iqne-ba, magram mainc mivdivar imisTvis, rom Cemi

xma ar gayalbdes.

nino fifiadiasaxlisi. zugdidiaucileblad mivdivar arCevnebze da am

arCevnebisgan velodebi cvlilebas uke-Tesobisken. arCevnebze mivdivar imitom, rom xma mivce im Zalas, romelsac ven-

dobi. TviTmmarTvelobam unda Seuwyos xeli xalxs da-

saqmebaSi, es aris mTavari problema regionebisTvis

da imedi maqvs, rom 30 maiss arCeuli adgilobrivi mTavroba pirvel rigSi am problemas mixedavs.

marika xoferia41 wlis. Tbilisiar mivdivar, imitom rom mgonia, mainc

is gaimarjvebs, visTvisac unda mimeca xma.darwmunebuli var, rom gaimarjvebs. me-robis sxva kandidatebTan aranairi pre-

tenzia ar maqvs, ubralod, Cemi rCeulis warsuli saqmianobidan gamomdinare, vTvli, rom Rirseuli kandidatia.

marina labaZe 50 wlis. TbilisiarCevnebze vfiqrob jer kidev, ar vici,

Tu ar waval, albaT imedgacruebis gamo, rom raimes Secvlis imedi ar maqvs. gzebi ki

keTdeba, magram es adamianis cxovrebas ver aumjobese-bs. ekonomikuri ganviTareba, socialuri pirobebi ar icvleba. verc erT kandidats ver vxedav am cvlilebe-bisTvis.

irakli yifiani50 wlis. Tbilisiar vici, ara mgonia wavide, arafers ve-

lodebi arCevnebisgan. mgonia, rom war-modgenili kandidatebidan yvela erTi yaidis xalxia. anu, sul erTia, romeli iq-

neba, situacia ar gaumjobesdeba. me mgoni, sul sxva xalxi unda movides. dRes vinc Cans, maTi SesaZle-blobebis gaTvaliswinebiT naklebad veli siaxles. inteleqti da ganaTleba ara aqvT sakmarisi, rom rame Secvalon. gvyavs xiluli da maluli mtrebi da amaT imis garCevac ki ar SeuZliaT, vinaa mteri da vin _ moyvare.

qeTi WumburiZe23 wlis. Tbilisiar mividvar. imitom, rom myari pozicia ar

maqvs da ar minda, tyuilad vinmes mivce xma.

Sorena buCukuriasaks ar uTiTebs. Tbilisiar maqvs gadawyvetili, waval Tu ara. ar

myavs sasurveli kandidati. minda, rom uke-TesiT Seicvalos, magram vin SeiZleba iyos ukeTesi, ar vici. amitom, ar var Camoyali-

bebuli.

fo

to

mar

ika

qoCi

aSvi

li

saarCevno ubani, maisi 2010

13liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 16: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

imedgacruebas iwvevs 30%-iani ba-rieris dawesebis Sesaxeb mTavrobis gadawyvetileba. es imas niSnavs, rom romelime kandidats SeuZlia moigos meore turis gareSe ise, rom orjer metma adamianma xma mis winaaRmdeg mis-ces, vidre _ mis sasargeblod.

Tu ase moxda, es katastrofa iq-neba. didi imedi maqvs, rom gamar-jvebuli daagrovebs met xmas Tavis sasargeblod da amomrCevelTa ne-biT gadalaxavs im 50%-ian bariers, romelic mTavrobam qvemoT daswia. arCevnebis Sedegebisa-dmi xalxis ndobas arasdros hqonia amxela mniSvneloba. arCevnebSi damarcxebulebs aqvT ufleba, darwmundnen, rom samarTlianad waages.

unda vaRiaroT, rom saqar-Tvelos adgilobrivi mmar-Tvelobis gaumarTavi siste-ma aqvs. Tbilisis garda, sxva qalaqebSi meroba arCeviTi ar aris da isini centralur mTavrobaze arian damokidebulebi. adgilobriv mTavrobas sagadasaxa-do Zalaufleba ar aqvs. am pirobe-bSi, centralur mTavrobas eZleva transferebis saSualebiT regionebis gakontrolebis ganuzomeli, arafor-maluri saSualeba _ ise, rogorc es SevardnaZis epoqaSi iyo. adgilobriv mTavrobas ukeT funqcionirebisTvis sakmarisi damoukidebloba unda hqon-des, rom gavlena moaxdinos moqalaqe-ebis cxovrebaze. axla aseTi damouki-debloba mas ar aqvs. niWier liderebsa da menejerebs ar eZlevaT samarTlia-ni da konkurentuli garemo, rom daikavon adgilobrivi samTavrobo postebi da adgilobriv doneze awar-moon politika. saqarTvelosTvis es didi problemaa, radgan axlande-

li sistema am dainteresebul pirebs erTi an meore mimarTulebiT ubiZge-bs: 1. mmarTvel partiaSi, sadac maT ganuwyvetliv uwevT sakuTari loia-lurobis damtkiceba, an 2. opoziciur partiebSi, sadac imis demonstrirebas cdiloben, Tu ramdenad xmamaRla Seu-ZliaT yvirili. sinamdvileSi ki isini adgilobriv saqmeebs unda marTavdnen. momavali weli swored imisTvisaa, rom centrsa da regionebs Soris ZalTa gadanawilebis optimaluri varianti

moiZebnos da gamWvirvale adgilobri-vi arCevnebiT SesaZlebeli gaxdes ga-dawyvetilebebis adgilobriv doneze miReba.

saqarTvelos dRes araordinaru-lad Zlieri prezidenti da Zalian susti parlamenti hyavs. samarTlia-nia imaze wuxilic, rom premier-minis-tris gaZlierebaze mxolod mas Sem-deg ifiqreben, rodesac prezidentis vada dasruldeba. ra gadawyvetile-bebic unda miiRon ZalTa gadanawile-bis, parlamentis damoukideblobisa da mTavrobis struqturis gardaqm-nis Sesaxeb, es sakiTxebi aucileblad unda gadawydes momavali wlis ganma-vlobaSi, farTo konsensusis gziT. momdevno saparlamento arCevnebamde am gadawyvetilebebze droulad Se-

jereba imisaTvisaa saWiro, rom isini pirad, viwropartiul interesebs ar daefuZnos. dagvianebis SemTxvevaSi, amas ver avcdebiT.

mmarTveli partia am diskusiebSi gacilebiT ufro Wkviani aRmoCnda, vidre opoziciuri partiebi. sirTu-leebis umravlesoba, rasac opozicia gasuli 7 Tvis ganmavlobaSi awydebo-da, SeiZleba mivaweroT opoziciuri partiebis mxridan diskusiis war-marTvis uunarobas, da maT Soris

urTierTSeTanxmebis miuRwe-vlobas. calke sakiTxia maTi mTavrobasTan urTierToba. qarTuli saxelmwifos mmar-Tvelobis struqturis saki-TxebTan dakavSirebiT opozi-ciam gverdze unda gadados ambicia da Caebas diskusiaSi, Semdeg ki mxari dauWiros ga-mosavals.

mTavroba unda daemorCilos kanonis suliskveTebas da ara mxolod formalur kanons. ma-

galiTad, aTasze metma sajaro mosam-saxurem winasaarCevno periodSi kampa-niebis warmoebisTvis Svebuleba aiRo. es niSnavs, rom isini formalurad kanons ar arRveven, magram pativs ar scemen kanonis arss. Tu adgilobrivi Cinovnikebi arc ise gavleniani TviTm-marTvelobis arCevnebze iqcevian ase, SegviZlia warmovidginoT, ras izamen isini saprezidento an saparlamento arCevnebze.

saarCevno kanonis gadakeTebaze be-vri drois dakargva amao iqneba, Tu didi suraTis danaxvas ver SevZle-bT. yovelTvis problemuri, meore turis ganmsazRvreli barieri ara-relevanturi sakiTxi gaxdeba, Tu preferenciul sistemas davamkvidre-bT, romlis meSveobiT amomrCevle-

arCevnebis Semdeg

Tvalsazrisi

am werils arCevnebis Sedegebis gamocxadebamde vwer, magram roca Tqven mas

waikiTxavT, Sedegebi ukve gecodinebaT. upirveles yovlisa, vimedovneb,

rom Sedegebi iqneba saboloo da vinc gaimarjvebs, gaimarjvebs samarTlianad

da danarCeni kandidatebi pativs scemen mis gamarjvebas.

mark maleni

mTavroba unda daemorCilos

kanonis suliskveTebas da ara mxolod

formalur kanons. aTasze metma

sajaro mosamsaxurem winasaarCevno

periodSi kampaniebis warmoebisTvis

Svebuleba aiRo. es niSnavs, rom isini

formalurad kanons ar arRveven,

magram pativs ar scemen kanonis arss.

14 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 17: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

ra prioritetebi aqvs sazogadoebas da rogor aRiqvams igi sakonstitu-cio reformis mniSvnelobas?

mosaxleobis 22-ma procentma aRniSna, rom saerTod araferi icis dRevandeli konstituciis Sesaxeb. es problemaa, radgan konstitucia adamianis uflebebis garantoria da Cvens yoveldRiurobasac gansazR-vravs. Tumca vfiqrob, igive kvleva sxva qveynebSic msgavs Sedegebs mo-gvcemda da es moulodneli ar iq-neboda. problema isaa, rom naklebi interesia reformisa da samuSao procesis mimarT. respondentTa naxevarma aRniSna, rom ar icis, risTvis Seiqmna sakonstitucio komisia, 48 procents ki arc imaze aqvs warmodgena, saerTod sWirdeba Tu ara saqarTvelos axali konsti-tucia.

kiTxvaze pasuxi ar maqvs

interviu holandiis mravalpartiuli demokratiis institutis

saqarTvelos warmomadgenlobis xelmZRvanelTan,

levan cucqiriZesTan

kavkasiis kvleviTi resursebis centris mier

Catarebuli kvlevis mixedviT, moqalaqeebis nawilma ar

icis, sWirdeba Tu ara mas axali konstitucia.

interviu

`ar vici~ _ es is

maCvenebelia, romelmac

Zalian dagvafiqra, TiTqmis

yvela kiTxvaze es pasuxi

danarCenebs sWarbobs.

bi TavianTi preferenciebis rangi-rebas moaxdenen. didi britaneTi da ganviTarebuli msoflios danarCeni nawili swored am mimarTulebiT mi-dis. rodesac amomrCevels saSualeba eZleva, daafiqsiros Tavisi pirveli, meore da mesame arCevani, misi arCe-vani gacilebiT met wonas da poli-tikur niuanss iZens. amomrCeveli am SemTxvevaSi ar aris valdebuli, air-Cios ori kandidatidan erT-erTi, an taqtikuri xmis micemis gadawyveti-leba miiRos im popularuli kandida-tis winaaRmdeg, romelic kategoriu-lad ar moswons.

saqarTvelos aseve sWirdeba, gada-wyvitos saarCevno olqebis problema _ kerZod is, Tu rogor moxdeba ma-Joritaruli olqebis gansazRvra, e.w. oni-quTaisis problema. quTaisSi gacilebiT ufro meti adamiani cxo-vrobs, vidre onSi, magram parlament-Si TiToeuls hyavs erTi maJoritari deputati. es rTuli problemaa, ro-melic yvela demokratiul reJims axlavs, magram misi gadawyveta au-cilebelia seriozuli da frTxili midgomiT, da imis gamoricxviT, rom saarCevno olqebiT manipulireba ar iqceva iaraRad saxelisuflebo kandi-datebis an partiebis xelSi, rogorc es araerT qveyanaSi momxdara.

dReidan erTi weli, 2011 wlis 31 maisamde, sakmarisad didi droa imisa-Tvis, rom es gadawyvetilebebi miiRon yvela mxaris sasargeblod da ara ro-melime politikuri ZalisTvis xelis Sesawyobad. yvela Jurnalistma da moqalaqem unda moiTxovos, rom gai-marTos diskusia da miiRon gadawyve-tilebebi. Tu ase ar moxda, Cven yve-lam unda davsvaT kiTxvebi: ZalauflebaSi myofma partiebma da adamianebma xeli Seuwyves msgavs diskusiebs, Tu maT ubralod bolo wuTamde miitanes problema, rom igi Tavis sasargeblod gamoeyenebinaT? da meore: yvelaferi gaakeTes Tu ara xelisuflebis gareT myofma Zalebma, rom keTili nebis principiT Cabmu-liyvnen diskusiebSi, Tu is daamtki-ces, rom maTTvis sakuTari ambiciebi da odiozuri kinklaobebi ufro mniSvnelovania, vidre _ saqarTve-los momavali?

ra aris sazogadoebis arainformire-bulobis mizezi?

`ar vici~ _ es is maCvenebelia, romelmac Zalian dagvafiqra, TiTqmis yvela kiTxvaze es pasuxi danarCenebs sWarbobs. erTi mxriv, amis mizezi aris naklebi aqtiuroba politikuri organizaciebis mxri-dan, naklebi saubari iseT Temebze, romlebic sazogadoebas ufro ainteresebs.

fo

to

lev

an x

erxe

ul

iZe

15liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 18: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

interviu

meore mxriv, dabali interesi politikuri sakiTxebis mimarT erTgvari imedgacruebis maCvene-belicaa. politikuri partiebi da samoqalaqo organizaciebi naklebad aqtiurebi arian regionebSi, amitom iq ufro mwiri informacia aqvT po-litikuri procesebis Sesaxeb, vidre dedaqalaqSi. es aris zogadad poli-tikuri partiebis sisustis maCvene-beli, iseve _ rogorc samoqalaqo sazogadoebis.

ra gavlena SeiZleba iqonios mimdina-re reformaze sazogadoebis dabalma CarTulobam?

100-procentian CarTulobas ver uzrunvelvyofT, magram inte-resTa jgufebis Tanamonawileoba mniSvnelovania. amasTanave, konsti-tuciis cvlileba ar aris mxolod teqnikuri procesi, ramdenime iuristi dajdeba da SeimuSavebs dokuments. mTavaria sazogadoe-bis monawileoba. procesi iseTive mniSvnelovania, rogorc Sinaarsi. SeiZleba gvqondes kargi Sinaarsi, magram is ar asaxavdes sazogadoe-baSi farTo konsensuss. bolo-bo-lo mova axali politikuri jgufi da kanonis xelmeored gadakeTebas moiTxovs. es ki politikur siste-mas stabilur ganviTarebaSi xels SeuSlis. roca saTamaSo moedani da TamaSis wesebi xSirad icvle-ba, organizaciebi ver axerxeben adaptacias.

rogoria sazogadoebis damokide-buleba xelisuflebis rolisadmi? riT axsniT, rom, 34 procentis azriT, xelisufleba, `rogorc mSobeli, ise unda eqceodes sakuTar xalxs~?

es aris im gardamavali periodis Zalian kargi maCvenebeli, romelSic vimyofebiT. Cveni warsulis erTi didi nawili aris totalitaruli saxelmwifo, meore _ arSemdgari saxelmwifo. axla vcdilobT Taname-drove saxelmwifos Camoyalibebas. im totalitaruli saxelmwifos nawili kidev aris SemorCenili, amitom moqalaqeebis nawils surs, rom saxelmwifom maTze mSobeliviT izrunos. aseve aris mosaxleobis 29 procenti, romelic xelisuflebas misdami angariSvaldebulad miiCne-vs. 34 procents amaze pozicia ar gaaCnia. qveynis momavali bedisTvis mniSvnelovani swored es ukanaskne-li jgufia, romelmac `ar icis~, ra mimarTulebiT gadaixaros. saiTke-nac gadaixreba igi, swored iqiTken iqneba sazogadoebis moTxovna mimarTuli.

ra kriteriumebiT xelmZRvaneloben moqalaqeebi qveynis mmarTvelobis modelis arCevisas?

saxelmwifos mmarTvelobis for-mebs Soris 25%-s naxevrad sapre-zidento modeli moswons, xolo 16 %-s _ saparlamento respublika. Tumca, xalxis Sexedulebebs mmar-Tvelobis tipze politikosebis

mimarT simpaTiebi gansazRvravs. xelisuflebis mxardamWerebi metad emxrobian Zlieri prezidentis instituts, xelisuflebis mowina-aRmdegeni ki _ Zlieri parlamentis models.

ra molodini aqvs reformisgan sazogadoebis im mcire procents, romelic met-naklebad informirebu-lia? ra unda gaiTvaliswinos samuSao jgufma sakonstitucio cvlilebebze muSaobisas?

kvlevam sami ZiriTadi molodini aCvena. moqalaqeebi sakonstitucio reformisgan elian, rom adamianis uflebebi ukeT iqneba daculi, gaizrdeba sasamarTlos damoukide-blobis xarisxi da arCevnebi ufro gamWvirvale gaxdeba. mosaxleoba aseve Sewuxebulia konstituciis xSiri cvliT. konstitucia aris mniSvnelovani dokumenti da igi ar SeiZleba, xSirad icvlebodes imisda mixedviT, konkretul politikur jgufebs ra interesebi gauCndebaT. erTi mxriv, aris sakonstitucio komisia, meore mxriv _ jgufebi, romlebic mis gareT muSaoben da a.S. Cveni survilia, rom yvelani TanamS-romlobdnen da gadawyvetilebac farTo konsensusiT miiRon.

kvleva Catarda holandiis

mravalpartiuli demokratiis

institutis dakveTiT

risTvis Seiqmna saxelmwifo

sakonstitucio komisia? (%)

romel debulebas eTanxmebiT? (%) xval rom referendumi iyos, saxelmwifo

mowyobis romel sistemas dauWerdiT

mxars? (%)

Seit

anos

dam

ateb

ebi

kons

tit

ucia

Si

mTav

roba

`mS

obe

li~

srul

iad v

eTan

xmeb

i

naxe

vrad

sap

rez

iden

to

res

publ

ika

Seqm

nas

axal

i

kons

tit

ucia

mTav

roba

`mS

obe

li~

veTan

xmeb

i

sapa

rl

amen

to r

espu

blik

a

sust

i pr

ezid

entiT

sapa

rl

amen

to r

espu

blik

a

prez

iden

tis

gar

eSe

gazar

dos

prez

iden

tis

ufl

ebam

osi

leb

a

mTav

roba

`daq

irav

ebul

i~

veTan

xmeb

i

sapa

rl

amen

to

res

publ

ika

gazar

dos

parl

amen

tis

ufl

ebam

osi

leb

a

ar v

ici

ar v

ici

arc e

rTi

uar

i pa

suxz

e

uar

i pa

suxz

e

uar

i pa

suxz

e

ar v

ici

gana

xorcie

los

sasa

marTl

os

ref

orma

mTav

roba

`daq

irav

ebul

i~

srul

iad v

eTan

xmeb

i

sako

nstit

ucio

mona

rqi

a

16 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 19: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

politika

fsevdokontrolimarkirebis siTxis mocileba SesaZlebelia. xmebis gayalbebis sawinaaRmdego

araefeqtur meqanizmSi 2010 wlis arCevnebze milionamde lari daixarja.

nino gogua

saswrafod iSorebs da agdebs. roca ramdenime wuTSi imave pro-ceduras vimeorebT, julis xeli-dan moyviTalo laqebi saerTod qreba, TiTqos markireba arc ki Cagvitarebia.

bamba, romelmac cesko-s Tana-mSromlis TiTebidan markirebis kvali gaaqro, afTiaqSi nayidi acetoniT iyo dasvelebuli. ma-rkirebisTvis gamoyenebuli siTxe ki indoeTSi eqskluziurad saqar-TvelosTvis damzadebuli qimiuri xsnaria.

markirebis siTxe arCevnebis gayalbebis Tavidan asacileblad saqarTveloSi pirvelad 2004 wels gaCnda. centralur saarCevno ko-misias maSin politikur partie-bTan da religiuri konfesiebis warmomadgenlebTan dasWirdaT saubari, raTa siTxis uvneblobaSi daerwmunebinaT sazogadoeba.

`Tavidan siTxe saarCevno admi-nistraciebis saerTaSoriso orga-nizaciis mier organizebul gamo-fenaze SeviZineT. es iyo kanaduri kompania. Semdeg arCevnebze indu-ri momwodebeli gvyavda. ar vici, axla konkretulad romeli siTxe gamoiyeneba, magram es uTuod iq-neba saerTaSoriso standartis da Sesabamisi sertifikatebis mqone xsnari. Tu misi sawinaaRmdego na-erTi vinmem gamoigona, daapaten-tos~, _ acxadebs `liberalTan~ saubarSi centraluri saarCevno komisiis yofili Tavmjdomare le-van TarxniSvili.

TarxniSvilis informaciiT, ma-rkirebis siTxiT da specialuri farnebiT yvela saarCevno ubnis

`CavataroT nebismieri eqsperi-menti!~ _ Tamamad miTxra centra-luri saarCevno komisiis presspi-kerma juli giorgaZem da oTaxSi markirebis siTxe da farani Semoi-tana. `Senze rom CavataroT cda, ubanze markirebis kvals gipovnian da xmas veRar miscem. amitom me davisxam siTxes, arCevnebis dRes Zalian dakavebuli viqnebi da Sei-Zleba xmis micema ver movaxerxo, _ miTxra da TeTri yuTidan aero-zoli amoiRo, _ ar mesmis, ratom igoneben opozicionerebi, TiTqos markirebis siTxis mocileba Sesa-Zlebelia. raSi sWirdebaT, amomr-Cevels imis SiSi gauCinon, rom arCevnebi SeiZleba gayalbdes?!~ melaparakeba da Tan TiTebze ma-rkirebis siTxes isxams. me farnis ultraiisfer Suqs vanaTeb. xeli moyviTalo-momwvanofrad unaTde-

ba. `axla vcadoT!~ _ markirebis adgilas Cem mier miwodebul svel bambas isvams. farnis ultraiis-fer Suqze markirebis kvali ufe-ruldeba. `ra, waiSala?!~ _ bambas

bamba, romelmac cesko-s

TanamSromlis TiTebidan

markirebis kvali gaaqro,

afTiaqSi nayidi acetoniT

iyo dasvelebuli.

markirebisTvis

gamoyenebuli siTxe ki

indoeTSi eqskluziurad

saqarTvelosTvis

damzadebuli qimiuri

xsnaria.

markirebis Semowmebis procedura

17liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 20: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

politika

momarageba wina arCevnebze saxel-mwifo biujets daaxloebiT 2 mi-lioni lari daujda.

cesko-s Tavmjdomaris, zurab xa-ratiSvilis gancxadebiT, 30 maisis arCevnebisTvis markirebis atribu-tikis yidvasa da CamotanaSi daxar-juli Tanxa `wyalSi gadayrili fulia~.

`markirebis procedura moZve-lebulia. erTi mxriv, biometriu-li piradobebi da eleqtronuli xmis micemis sistemebi Semogvaqvs da Tan markirebis moZvelebul da arasaimedo meTods viyenebT. ba-rem jvari davusvaT biuletens, _ ambobs xaratiSvili `liberalTan~ saubrisas. marTalia, cesko-s Ta-vmjdomarem icis, rom markirebis sawinaaRmdego xsnari arsebobs, ambobs, rom Tavad es xsnari aras-dros unaxavs da arc misi saxelwo-deba icis. `rogorc wesi, gayalbe-baSi [e.w. karuselSi] monawileobs 20-25 kacisgan Semdgari kargad organizebuli jgufi, romlisTvi-sac markirebis sawinaaRmdego qi-miuri elementis Sovna araa pro-blema~, _ acxadebs xaratiSvili.

miuxedavad aseTi damokidebu-lebisa, igi markirebis gauqmebis iniciativis wamoyenebas ar gegmavs: `am sakiTxs jer arc politikuri partiebi weven win da arc samTa-vroboebi. amitom, iyos~. cesko-s Tavmjdomare ar gamoricxavs, misi winadadeba markirebis gauqmebis Taobaze politikuri manipulaciis sagnad iqces da biujetis saxs-rebis usargeblo xarjvas amitom egueba.

markirebis siTxis araefeqturo-baze saubari 2006 wlidan daiwyo. zustad 4 wlis win, 30 maiss gamar-Tul Sexvedraze arasamTavrobo organizaciam `axali Taoba _ axa-li iniciativa~ cesko-s maSindeli Tavmjdomaris guram CalagaSvilis Tvalwin sajarod gaauferula ma-rkirebis siTxis kvali. xelze ma-rkirebis kvali maT kaliumis bi-qloratis dasxurebiT gaaqres. es nivTiereba dRemde farTod gamoiyeneba sasoflo-sameurneo produqtebis Sewamvlisas.

Tavmjdomarem markirebis pro-blemis gadasawyvetad iseTi xsna-ris moZiebis gankarguleba gasca, romelic ar iSleba, da kaliumis biqlorati markirebis siTxis erT-erTi momwodebeli kompaniis `Entra-de Global Suplies~-is laboratoriaSi eqspertizisTvis gadaagzavna. maSin laboratoriis eqspertebma daskv-naSi daweres, rom aseTi xsnaris moZebna SeuZlebelia. kaliumis bi-qloratiT SesaZlebelia waiSalos dRes Cven xelT arsebuli markire-bis nebismieri siTxe~, _ vkiTxulo-bT saarCevno komisiis oficialur vebgverdze.

2006 wlis Semdeg ramdenjerme Seicvala momwodebeli organiza-cia da markirebis xsnari. wels, TviTmmarTvelobis arCevnebze ma-rkirebis moSoreba iseTive martivi iyo, rogorc frCxilis laqis. Tum-ca, markirebis proceduris garTu-leba an dacva 30 maisis arCevnebze centraluri saarCevno komisiis yuradRebis sagani arc yofila. `Cveni Zalisxmeva imazea mimarTu-li, rom saqarTveloSi arCevnebis iseTi praqtika Seiqmnas, vgulisx-mob komisiis wevrebis obieqtu-robas da profesionalizms, roca markirebis saWiroeba saerTod ga-qreba~, _ miTxra juli giorgaZem mas Semdeg, rac eqsperimentis Se-degad misi xelidan markirebis kva-li gaqra.

realurad, arCevnebis obieqtu-rad CatarebisTvis arsebiTi mniSv-neloba aqvs damkvirveblebsa da komisiis wevrebs da ara markirebis proceduras. markireba mxolod erT-erTi da ara erTaderTi meqa-nizmia arCevnebis gayalbebisgan dasacavad, vTqvaT _ `karuselis~ gamosaricxad. yvela falsifici-rebuli amomrCeveli gadis regis-tratoris magidas, sadac dubli-rebuli, yalbi piradobis mowmoba unda waradginos. Tu 30 maiss ase-Ti SemTxvevisas registratori miukerZoebeli aRmoCnda, opozi-ciuri partiebis warmomadgenlebi _ aqtiurebi, damkvirveblebi ki _ yuradRebianebi, yalbi xma saarCev-no yuTSi ver moxvdeba.

Jurnalis gamosawerad

dagvikavSirdiT telefonebze:

23 37 31, (899) 48 62 41

an mogvawodeT Tqveni

sakontaqto informacia

el-fostiT: [email protected]

gamoiwereT

Jurnali

liberali

beWduri versia 12 nomeri _ 3 Tve

22 lari

24 nomeri _ 6 Tve45 lari

48 nomeri _ 1 weli90 lari

PDF versia 12 nomeri _ 3 Tve

13 lari

24 nomeri _ 6 Tve25 lari

48 nomeri _ 1 weli 50 lari

18 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 21: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

politika

`gurulebi ufro metad moti-virebulebi varT, gansakuTrebiT axalgazrdebi da amiT SegviZlia, mTel saqarTvelos davanaxoT, rom metis keTeba ZalgviZs. jigrulad geubnebiT, rom es araa mxolod winasaarCevno kampania, arCevne-bis Semdegac ganvagrZobT saini-ciativo jgufebTan grZelvadian urTierTobas mudmivi dialo-gis reJimSi~, _ uTxra kinoTeatr `ozurgeTSi~ Sekrebil axalgazr-debs sagzao departamentis Ta-vmjdomarem ramaz nikolaiSvilma 16 aprils gamarTul daxurul Sexvedraze. Sexvedras guriis gu-bernatori valeri CitaiSvilic da xaragaulis municipalitetis sakrebulos Tavmjdomarec eswre-

administraciuli resursis problema

kanonmorCili mmarTveli partia `nacionaluri moZraoba~ ise iyenebs administraciul resurss,

rom kanons ar arRvevs.

anita Tvauri

bodnen. Tumca, gubernatorma Jurnalistebis gamoCenisTanave datova darbazi.

saarCevno agitaciaSi CarTva po-litikuri Tanamdebobis pirebs, sakrebulos Tavmjdomares, gamge-bels, gubernators, parlamenta-rebs, ministrebs, maT moadgilee-bs da prezidents samsaxurebrivi funqciis Sesrulebis drosac Seu-ZliaT. es cvlileba 2008 wlis sa-parlamento arCevnebis win, iu-ridiuli komisiis mier Seqmnili kanonmdeblobiT Sevida. manamde politikuri Tanamdebobis pirebs ekrZalebodaT agitaciaSi monawi-leoba, Tu kandidatebad Tavad ar iyvnen wardgenilni.

veneciis komisiis 2008 wlis agvistos daskvnis mixedviT, amgva-ri cvlileba ewinaaRmdegeba saer-TaSoriso standartebs da euTo-s kopenhagenis dokuments, romlis mixedviTac, politika da sajaro saqmianoba mkveTrad unda iyos erTmaneTisgan gamijnuli. imisa-Tvis, rom winasaarCevno kampaniaSi sajaro moxeleebi CarTuliyvnen, isini masobrivad gavidnen Svebu-lebebSi, Tumca politikuri da sajaro saqmianobis mkveTri gami-jvna verc am kanonierma qmedebam uzrunvelyo.

oficialuri informaciiT, quTaisis meriaSi 516 adamiania da-saqmebuli, aqedan 77 TanamSrome-li SvebulebaSia, 2 Tanamdeboba ki vakanturia _ quTaisis merisa da meris pirveli moadgilis. miuxe-davad imisa, rom imereTis samxa-reo gubernatori laSa maqacaria SvebulebaSia, is 24 maiss quTaisSi ramdenime obieqtis gasaxsnelad Casul saqarTvelos prezidents maspinZlobda. imereTis samxareo administraciis administraciuli

saarCevno agitaciaSi

CarTva politikuri

Tanamdebobis pirebs,

sakrebulos Tavmjdomares,

gamgebels, gubernators,

parlamentarebs, ministrebs,

maT moadgileebs da

prezidents samsaxurebrivi

funqciis Sesrulebis

drosac SeuZliaT.

ilu

str

acia

TaT

ia n

adar

eiSvi

li

/ wig

nis

saxe

losn

o

19liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 22: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

politika

samsaxuris ufrosma zeinab xaCiZem ganmarta, rom 24 maiss guberna-tori erTi dRiT gamoiZaxes samsa-xurSi Svebulebidan.

`erTiani nacionaluri moZrao-bis~ centraluri saarCevno Sta-bis saqmianobas quTaisSi ganagebs imereTis gubernatoris pirveli moadgile grigol SuSania. mis funqciebSi Sedis mmarTveli par-tiis winasaarCevno kampaniis war-marTva, saarCevno administracie-bis dakompleqteba, mmarTveli partiis koordinatorebisa da mikrokoordinatorebis saqmiano-bis dagegmva-xelmZRvaneloba. amas garda, SuSanias saxels ukavSirde-ba erT-erTi arasamTavrobo orga-nizaciis _ `demokratiisa da Ta-visuflebis centris~ saqmianoba: 30 maiss quTaisis, zogadad, mTeli imereTis regionisa da guriis re-gionis masStabiT, damkvirveblebi yvela saarCevno ubanze mxolod am organizacias eyoleba. aRniSnu-li arasamTavrobo organizaciis iuridiul misamarTad cesko-s vebgverdze swored SuSanias sa-cxovrebeli saxlis misamarTia mi-TiTebuli. amas garda, organiza-ciis Tavmjdomare SuSanias axlo megobari levan WanWaleiSvilia, romelic imavdroulad mmarTveli partiis siis me-11 nomeria.

mmarTveli partia administra-ciul resurss ramdenime formiT iyenebs. SvebulebaSi gasuli aseu-lobiT municipalitetis TanamS-romeli `nacionaluri moZraobis~ saarCevno StabebSia dasaqmebuli. maRali Tanamdebobis mqone saja-ro moxeleebi ki partiis kandida-tebs uweven lobirebas.

ZelqvianSi, amomrCevlebTan Se-saxvedrad misul nacionalebis kandidats, sergo leqvinaZes, qa-laqis keTilmowyobis samsaxuris, qalaq-ganaTebis da wyalkanalis warmomadgenlebi axldnen Tan. maT mosaxleobis moTxovnebi Caiweres da dahpirdnen rom winasaarCevnod yvela maT moTxovnas Seasrulebd-nen. `am ubnis mcxovreblebi, bolo 15 welia, viTxovT daxmarebas. arxi Cadis CvenTan da specialuri man-

qanaa saWiro, rom gaiwmindos. Seh-pirdnen, rom gaakeTeben. me Cems amomrCevels igives ver gavukeTeb~, _ ambobs moqalaqeTa politikuri gaerTianeba `sruliad saqarTve-los saxalxo aliansis~ maJoritari kandidati daviT malania.

administraciuli erTeulebis mier `nacionaluri moZraobis~ kandidatebisTvis daxmarebaze Ci-vian samegreloSic. Samgonas maJo-ritarobis kandidati demna xubua ambobs, rom soflis rwmunebuli, goCa Sengelia, `nacionaluri mo-Zraobis~ kandidats mosaxleobas-Tan Sexvedrebze dahyveba. `xalxs eubnebian, rom skolas soflis ma-Joritari aaSenebs, rom gzas mo-xreSavs da fexburTis stadions aaSenebs nacebis kandidati soso Rurwkaia da amitomac unda mis-ceT xmao~, _ ambobs demna xubua.

`nacionaluri moZraobis~ saar-Cevno Stabis ufrosma laSa da-meniam soflis rwmunebulis agi-taciaSi CarTva misi SvebulebaSi yofniT axsna. `Samgonas soflis rwmunebuli SvebulebaSia da ka-nonmdebloba mas saarCevno kampa-niaSi CarTvas ar ukrZalavs. ase rom, es problemas ar warmoad-gens~, _ Tqva man.

konservatori demna xubua ki miiCnevs, rom masobrivad yvelas SvebulebaSi gaSveba arCevnebis abuCad agdeba da opoziciis ara-Tanabar pirobebSi Cayenebaa. `so-flis rwmunebuli Tu moxsnilia an SvebulebaSia, ra esaqmeba yovel-dRe soflis gamgeobis SenobaSi~, _ ambobs xubua.

sajaro moxeleebis formalur SvebulebaSi gasvlaze kaxeTSic saubroben. siRnaRSi gamvleli giorgi farsadanovi ambobs, rom gamgebeli nodar koWlamazaSvili, Svebulebis miuxedavad, Tavis ka-binetSi xSirad aris. `amas winaT Semxvda quCaSi da miTxra, _ siR-naRs kide ufro gavalamazebTo, amisTvis ki, xom ici arCevnebze xma visac unda misceo. is faqti, rom axla SvebulebaSia, arafers cvlis, is CemTvis mainc gamgebe-lia~, _ ambobs farsadanovi.

incidenti qarelis centrSi

ratom isrola deputatma pistoletidan? saqarTvelos parlamentis

qarelis maJoritarma

deputatma emzar

gelaSvilma 22 maiss,

saRamos qarelis centrSi

TviTmxilvelebis

TandaswrebiT iaraRidan

srola atexa.

goga afciauri, goridan

emzar gelaSvilma saaqcio sazo-gadoeba „qareligazis“ direqto-ris moadgilis spartak CoCiSvi-lis mimarTulebiT samjer isrola da samive tyvia aacila. CoCiSvi-lis garda, srolis faqts qarelis centrSi macxovreblebic adastu-reben, romlebmac im dRes gelaS-vili iaraRiT xelSi dainaxes.

`ase eqvsi saaTi iqneboda, roca gavigone, rom viRacam samjer gais-rola. manamde CoCqolis xma ismoda, aqve yofili univermaRis SenobaSi restorani `xaSxinkalaa~ da iqidan xalxi gareT gamovarda, davinaxe deputati viRacas aginebda da Tan xelSi iaraRi eWira~, _ ambobs erT-erTi TviTmxilveli, romelic vina-obis gamxelisgan Tavs ikavebs.

sakuTari vinaobis gamxelas eridebian qarelis centris sxva macxovreblebic, romelTac kar-gad dainaxes, rom iaraRidan ge-laSvili isroda. maTi TqmiT, mo-gvianebiT gelaSvili iqaurobas Tanmxlebma pirebma gaarides, Se-mTxvevis adgilze ki policia mi-vida da teritoria specialuri lentebiT SemoRoba.

20 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 23: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

gelaSvilisa da CoCiSvilis da-pirispirebis Sesaxeb Tavidan-ve ramdenime versia gavrcelda. erT-erTi versiiT, maTi dapiris-pireba `nacionaluri moZraobis~ partiuli siis dakompleqtebisas gaCenil uTanxmoebas mohyva. in-formirebulma wyarom `liberals~ qarelidan acnoba, rom deputati gelaSvili adgilobrivi TviTm-marTvelobis arCevnebisTvis, `na-cionaluri moZraobis~ partiuli siis SedgenaSi aqtiurad monawi-leobda.

`siaSi misi ramdenime megobari moxvda, maT Soris _ levan aba-SiSvili, romelTanac gelaSvils naTel-mironi akavSirebs. siebi dasamtkiceblad jer samxareo ad-ministraciaSi, Semdeg ki `nacio-naluri moZraobis~ centralur ofisSi gadagzavnes.ukan dabrune-bul dokumentebSi ki abaSiSvilis gvari aRar iyo. samagierod, par-

tiul siaSi man saaqcio sazoga-doeba `qareligazis~ direqtoris moadgilis spartak CoCiSvilis qvislis, xaSuris vagonSemkeTebe-li depos xelmZRvanelis, paata RviniaSvilis gvari aRmoaCina~, _ ambobs parlamentaris garemo-cvasTan daaxloebuli wyaro.

„azrze ar var, ra undoda. ga-guduli mTvrali iyo. marTla ar vici, konfliqti raze moxda, Tvi-Ton ufro kargad ecodineba. xal-xis rCeuli eg aris da, aba, me ra giTxra, magis gulSi xom ar vije-qi. amoiRo da gvesrola“, _ amaze metis Tqma CoCiSvilma ar isurva. mxolod is aRniSna, rom roca sa-marTaldamcavebi gamoiZaxeben, Cvenebas aucileblad miscems.

momxdaris Sesaxeb zusti in-formacia arc aliansis qarelis organizaciis liders soso sazan-

driSvils aqvs. `faqti namdvilad moxda, magram ratom moxda, amis Sesaxeb uamravi versia vrcelde-ba. zogi ambobs, _ politikuri dapirispireba aqvTo; zogi iZaxis, _ qalebis gamo iCxubeso. zogi kide imas ambobs, rom gelaSvilis Zmakacs daartyes da es ver moiT-minao. mokled, simarTlis Tqma arc erT mxares ar awyobs“.

emzar gelaSvili, ramdenime dRea, satelefono zarebs ar pa-suxobs. imis garkvevac SeuZle-belia, amJamad sad imyofeba. mis mSobliur sofelSi _ bebnisSi am-boben, rom TbilisSia, parlament-Si ki imas amboben, rom bolo dros samsaxurSi ar yofila.

`am periodSi Cven parlamentSi iSviaTad varT, me axla TelavSi var, gelaSvili albaT qarTlSia. araferi vici momxdarze, emzars unda hkiTxoT. yvela me mirekavs. samwuxaroa, rom TviTon ar pasu-

xobs. wina paraskevs viyavi parla-mentSi, magram gelaSvili namd-vilad vici, rom ar yofila~, _ ganacxada parlamentis adamianis uflebaTa dacvis komitetis Ta-vmjdomarem giorgi arseniSvilma. gelaSvili swored am komitetis wevria.

emzar gelaSvili parlamentSi fraqcia `erTiani nacionaluri moZraobis~ warmomadgenelia. par-lamentSi arCevamde igi _ jer qa-relis raionis gamgeblis moadgi-le, Semdeg saqarTvelos Sinagan saqmeTa saministros inspeqtor-gamomZiebeli, bolos ki saqarTve-los Tavdacvis saministros sa-mxedro policiis departamentis Sida qarTlis regionuli sammar-Tvelos ufrosi iyo. is Sinagan saqmeTa ministris, vano merabiSvi-lis kadrad iTvleba.

gelaSvilis saxeli kidev erT incidents ukavSirdeba _ 2007 wlis 7 noembris aqciebis dros mas opozicia koba daviTaSvilis gata-cebaSi adanaSaulebs. maSin nacemi daviTaSvili goris samxedro hos-pitalSi miiyvanes.

„7 noembris aqciis Semdeg elia-vas bazrobaze sxvebTan erTad gelaSvilic damxvda. piradad me amovicani. maSin sisxlis samar-Tlis saqme Cems faqtze forma-lurad aRZres goris policiaSi, damkiTxes rogorc dazaralebuli da amiT dasrulda es saqme. ge-laSvili kidev daajildoves da deputatoba uboZes. ori weli ga-vida, erT-erT gadacemaSi sajaro gancxadebac gavakeTe gelaSvilze, Cem Semdeg stumari parlamentis Tavmjdomare daviT baqraZe iyo. sajaro gancxadeba kanoniT saqmis gamoZiebis dawyebis safuZvelia, kacs pirdapir vadeb xels. gamo-

brZanda baqraZe da Tqva es sakma-risi ar ariso. ra unda vqna axla, TavSi Cavartya da mere iqneba sak-marisi?“ _ aRSfoTebulia koba da-viTaSvili.

incidentis adgilas qarelis policiis TanamSromlebi imyofe-bodnen. Tumca policiis ufros-ma giorgi mameswaraSvilma sauba-ri ar isurva. aRZrulia Tu ara sisxlis samarTlis saqme momxdar-ze, mameswaraSvili ar ambobs da gvirCevs, informacia Sinagan saq-meTa saministros prescentridan miviRoT.

adgilobrivi TviTmmarTvelobis arCevnebis win yvelaze metad `na-cionalur moZraobas~ ar aZlevs xels incidentis gaxmaureba. qare-lelebi varaudoben, rom es saqme Caifarcxeba, radgan gelaSvils mfarvelebi blomad hyavs.

politika

incidenti qarelis centrSi

ratom isrola deputatma pistoletidan?

adgilobrivi TviTmmarTvelobis arCevnebis win yvelaze metad `nacionalur

moZraobas~ ar aZlevs xels incidentis gaxmaureba. qarelelebi varaudoben, rom es

saqme Caifarcxeba, radgan gelaSvils mfarvelebi blomad hyavs.

21liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 24: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

haerSi gasrolili fuli

2009 wlis 7 agvistos gorSi gamarTuli sazeimo koncertisTvis gaweuli danaxarjebi

Jurnalisturi gamoZieba

gasul wels, gorSi xelisuflebam 7 agvistos gamarTul sazeimo koncertze _

183 359, xolo axali wlis zeimze 91 045 lari daxarja.

saba wiwikaSvili

2009 wlis 7 agvistos, cxinval-Si saomari moqmedebebis wlisTavze gorSi xelisuflebam pompezuri zeimi moawyo. sazeimo koncerti go-ris cixesTan gaimarTa. afriales droSebi, maSxalebiT lamazi feier-verki moawyves da parkSi podiumze modis Cveneba gamarTes.

RonisZiebis organizatorebma mizanSewonilad CaTvales, rom 7 agvistos RonisZiebis masStaburad gaSuqebisTvis pirdapiri eTeri esaWiroebodaT. pirdapiri eTeriT retranslacias Sps `horizont tv studia~ awarmoebda.

`horizont tv studiam~ gaweuli momsaxurebisTvis 38 550 lari miiRo.

`me maqvs kerZo kompania. damkveTs SevTavaze Cemi winadadeba Tavisi xarjTaRricxviT. Cans, moewonaT Cemi SeTavazeba da damTanxmdnen. Tu ramdenad mizanSewonilia aseTi Tan-xis gaReba, eg ukve damkveTs unda hkiTxoT. me ase miRirda es samuSao. Tu ar moewonebodaT Cemi SeTavaze-ba, SeeZloT sxvasTan wasuliyvnen~, _ ambobs kompaniis xelmZRvaneli da-viT gersamia.

Sps `horizont tv studias~ aseve daevala RonisZiebis saTanado apa-raturiT uzrunvelyofa, rac 46 800 lari dajda. angariS-faqturaSi mi-TiTebulia, rom am TanxaSi Sedioda scenis gamarTvac.

Cven gvaqvs aseve sxva dokumenti, sadac miTiTebulia, rom scenis mo-wyobisTvis kompania Sps `a.n.i~-m jer 27 000 lari miiRo, Semdeg saqarTve-los parlamentidan waRebuli rkinis konstruqciebisTvis banerTan erTad _ 10 000 lari. garda amisa, rkinis konstruqciebisTvis da imave saxis banerisTvis goris municipalitetma

calke gadauricxa aRniSnul kompa-nias 10 000 lari. daviT gersamias vki-TxeT, rom Tuki Sps `a.n.i~ axorcie-lebda scenis mowyobis samuSaoebs, `horizont tv studiam~ ratom aiRo imave samuSaoebisTvis 46 800 lari.

`scena unda ganvasxvavoT rkinis konstruqciebisgan. scenas sWirdeba saerTo ganaTeba, romelic albaT am kompaniam am konstruqciebiT gaake-Ta~, _ ambobs daviT gersamia.

2009 wlis 6 agvistos gaformebu-li miReba-Cabarebis aqtis mixedviT, romelsac xels goris municipali-tetis kulturis samsaxuris ufro-si da kompania `a.n.i~-s direqtori aweren, gorSi 134 kv. metri far-TobisTvis saWiro rkinis konstru-qciebis da amave farTobis baneris miwodebaSi gamgeobam 10 000 lari gadaixada.

Sesabamisad, 1 kv. metr banerSi ga-daxdilia 74 lari da 63 TeTri. aR-saniSnavia, rom 1 kv. metri baneris sabazro fasi ki 9-15 aSS dolaris

farglebSi meryeobs, rac 26 lars ar aRemateba.

Sps `a.n.i~-s direqtoria ia Jvania. am kompaniis misamarTze verc kom-pania vipoveT da verc _ misi dire-qtori. TbilisSi, winamZRvriSvilis quCaze, 34/24-Si Cven macxovreble-bs vesaubreT. am misamarTze sul 5 ojaxi cxovrobs. gviTxres, rom maT saxlSi ia Jvanias arasdros ucxo-vria da arc Sps `a.n.i~-s Taobaze ician rame.

am rkinis konstruqciebTan daka-vSirebiT ori sasaqonlo zednadebi arsebobs. erT zednadebSi myidve-lad moxseniebulia saqarTvelos parlamenti, xolo meore angariS-faqturaSi myidvelad moxseniebu-lia goris municipalitetis gam-geoba. faqtobrivad erTi da igive rkinis konstruqcia da baneri erTsa da imave dRes 10 000 larad SeiZina, rogorc saqarTvelos parlamentma, aseve _ goris municipalitetis ga-mgeobam.

dakveTa Semsrulebeli kompania dakveTis Rirebuleba

pirdapiri eTeriT retranslacia Sps `horizont tv studia~ 38 550 lari

aparaturiT uzrunvelyofa Sps `horizont tv studia~ 46 800 lari

scenis mowyoba Sps `a.n.i~ 27 000 lari

banerebi rkinis konstruqciebisTvis Sps `a.n.i~ 10 000 lari

Tbilisis operisa da baletis sax-elmwifo Teatris gundis da maTi instrumentebis transportireba

fizikuri piri mamuka biWaSvili 25 800 lari

RonisZiebis videorgolis damzadeba Sps `33a~ 16 569 lari

saqarTvelos himnis audio da video- Canaweri

ind. mewarme mamuka maxniaSvili 6 000 lari

feierverki Sps `sayviri~ da Sps `beT grupi~ 11 000 lari

franebis SeZena Sps `jorjian piro arti~ 2 640 lari

sul 184 359 lari

22 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 25: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

2009 wlis 7 agvistos gorSi gamarTuli sazeimo koncertisTvis gaweuli danaxarjebi

gamgebelma daviT xmiadaSvilma gvi-Txra, rom es sxvadasxva konstruqcia da banerebia, rac aradamajerebelia. SesaZloa, sasaqonlo zednadebSi Semsyidvelad erT-erTi uwyeba Se-cdomiT Caweres.

scenaze, romelic calke `hori-zont tv studiam~ da calke Sps `a.n.i~-m gaawyo, Tbilisis operisa da baletis saxelmwifo Teatris gundma imRera. gundis monawileebis da maTi instrumentebis transportirebis-Tvis honorari 25 800 lari fizikur pirs, mamuka biWaSvils gadaericxa.

mamuka biWaSvilma operis momRer-lebis Casvlas da transportirebas gauwia organizeba. arada, dokumen-tebis mixedviT, es Sps `a.n.i~-s unda gaekeTebina. mamuka biWaSvili ambobs, rom 20 640 lariT _ operis momRer-lebma honoraric miiRes da aseve am Tanxis nawili maT transportirebaSi daixarja.

`gorSi daaxloebiT 150 adamiani Caviyvane. es piradad operis xel-mZRvanelis davalebiT gavakeTe. daaxloebiT 5 avtobusiT CavediT gorSi. sxvaTa Soris, dagvWirda sa-tvirTo manqanebic, romliTac ope-ris momRerlebis instrumentebi wa-viReT~, _ ambobs mamuka biWaSvili.

2009 wlis 7 agvistos RonisZiebi-saTvis gakeTebuli videoklipisTvis Sps `33a~-m, dRg-s CaTvliT, 16 569 lari miiRo.

aRniSnul RonisZiebaze damatebiTi Tanxa gamoiyo saqarTvelos himnis klipis audio da videoCanawerisa-Tvis. goris municipalitetis gamge-obam indmewarme mamuka maxniaSvils SeukveTa saqarTvelos himnis klipis Seqmna. sanacvlod, maxniaSvilma 6000 lari miiRo.

`7 agvistos~ RonisZiebas bevri ciuri manaTobeli daaxarjes. maTi SeZenisa da haerSi gaSvebis organize-ba cal-calke daevala or kompanias _ `sayvirs~ da `beT grups~. maT ami-saTvis 11 aTasi lari gadauricxes.

calke gaiwera e.w. `manaToblebis~ SeZena, romelic organizatorebma scenebis gasanaTeblad gamoiyenes. am erTi SexedviT Cveulebrivi manaTo-blebis SeZenaze TbilisSi, kostavas q. #1-Si mdebare kompaniam `jorjian

piro artim~ izruna. aRniSnulma kompaniam 150 frani Camoitana, TiTo franSi 17 lari da 60 TeTri gadai-xada, rac goris municipalitetma aa-nazRaura.

saaxalwlo naZvis xis ambavibolo ori welia, goris centrSi

erTi da igive naZvis xe idgmeba. is naZvis xe, romelsac adgilobrivi xe-lisufleba axali wlis dReebSi iye-nebs, jer kidev 2007 wels yofilma gubernatorma mixeil qarelma ukrai-nidan Camoitana.

samSeneblo kompania `gormSenis~ direqtori jemal iluriZe CvenTan saubarSi ambobs, rom aRniSnuli na-Zvis xe adgilobrivma xelisufle-bam 50 000 larad SeiZina. iluriZis kompania 2007 wlis Semdeg aRniSnul naZvis xes goris centrSi montaJs da demontaJs ukeTebs.

goris municipalitetis gamgeobis mier gacemuli amonaweris mixedviT, romelic dasaTaurebulia saxelwo-debiT `saaxalwlo naZvis xis montaJi da demontaJi~, Sps `ikos~ Sesrule-buli samuSaosTvis 2009 wlis 28 ian-vars daericxa 11 045 lari.

amis Semdeg, 2009 wlis 25 dekem-bers goris municipalitetis gamge-obam kompania `gormSens~ imave naZvis xis montaJisa da demontaJis samuSa-oebis Casatareblad 81 045-lariani xelSekruleba gauforma. naZvis xis montaJisa da demontaJis samuSaoe-bisTvis Sps `gormSens~ Tavdapirve-lad 2009 wlis 25 dekembers _ 68 814 lari, xolo demontaJis dros 2010 wlis 18 ianvars 11 186 lari gadauri-cxa. goris municipalitetis gamgebe-li daviT xmiadaSvili acxadebs, rom es Tanxa, romelic Cven davusaxeleT, gaTvaliswinebuli iyo ara mxolod naZvis xis mosarTavad, aramed mTeli qalaqis mosarTavad.

`me ar mainteresebs, ra weria doku-mentebSi, vadastureb, rom daaxlo-ebiT 80 000 lari daixarja qalaqis saaxalwlod mosarTavad. es SemiZlia

giTxraT~, _ gviTxra municipalite-tis gamgebelma.

Cven aseve movipoveT dokumen-ti imis Sesaxeb, Tu ra konkretuli samuSao gaswia Sps `gormSenma~ sa-axalwlod gorSi. kerZod, `faqto-brivad Sesrulebuli samuSaoebis nusxaSi~ weria, rom xelovnuri na-Zvis xis karkasis montaJi _ 1 450 lari, xolo demontaJi 1 018 lari dajda. naZvis xeze xelovnuri wiwve-bis Sekidva _ 690 lari, xolo moxsna 862 lari dajda. naZvis xeze deko-ratiuli ganaTebis montaJi _ 2 200 lari, xolo Camoxsna 735 lari da-jda. naZvis xis Tovlis papis daye-neba 230 lari dajda; xolo kiTxva-ze, Tu ratom ar weria Tovlis papis `demontaJi~, kompaniis direqtorma gviTxra, rom Tovlis papis demon-taJi moqalaqeebma moaxdines. `axali Tovlis papa unda viyido~, _ ambobs jemal iluriZe.

Sps `gormSenis~ direqtori jemal iluriZe ambobs, rom yvela am samu-SaosTvis sakuTar resursebs iyenebs, maT Soris _ adamianurs da materia-lurs. yvela es nivTi awyvia rogorc gamgeobis ukan, aseve kulturis sa-xlSi. SegviZlia, erToblivad vnaxoT es qoneba. yovel wels gviwevs axali nivTebis SeZena. savaraudod, aseTive situacia gveqneba momaval wels. Cve-nive teqnikas viyenebT im konstruq-ciebis gadazidvisTvis, romelic na-Zvis xis mosarTavad iyo saWiro~.

goris municipalitetis gamgebeli daviT xmiadaSvili acxadebs, rom sa-mSeneblo kompaniis SerCeva xdeba erT pirTan molaparakebiT. `Cven-Tvis cnobilia, Tu romel kompanias ris saSualeba aqvs da, Sesabamisad, maTTan gvixdeba molaparakeba~. rac Seexeba im teqnikur saSualebebs, rac municipalitetis gamgeobis daqvem-debarebaSia (magaliTad, keTilmo-wyobis samsaxuris an sagangebo situ-aciebis samsaxuris), goris gamgeoba saaxalwlo samuSaoebisTvis am re-surss ratomRac ar iyenebs.

Jurnalisturi gamoZieba momzadebulia studia `monitoris~ proeqtis farglebSi.Jurnalisturi gamoZieba ganxorcielda evrokavSiris finansuri mxardaWeriT.

gorSi

23liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 26: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

mezoblebi

islamuri atomi analitikosebis azriT, TurqeTisa da braziliis daxmarebiT, iranma dasavleTTan

birTvul molaparakebebSi progresis iluzia Seqmna.

leqso Cqareuli

riaze gaemdidrebinaT, kategoriuli uari Tqva da ganacxada, rom SeeZlo, es saqmianoba TviTonve damoukide-blad waremarTa. 2010 wlis Teberval-Si ki qveynis xelisuflebam sazeimod amcno msoflios uranis pirveli par-tiis 20%-mde gamdidrebis Taobaze.

amerika da dasavleTis rigi saxel-mwifoebi irans mSvidobiani atomis programis safarvelqveS birTvuli iaraRis Seqmnis mcdelobaSi adanaSau-leben. Tumca Teiranis mTavroba am braldebebs Tanamimdevrulad uaryo-fs da acxadebs, rom misi birTvuli programa mxolod da mxolod qveynis eleqtromomaragebaSi arsebuli pro-blemebis gadawyvetas moemsaxureba.

deklarirebuli samSvidobo mizne-bis miuxedavad, iranis prezidentis mahmud ahmadineJadis mier drodadro am TemasTan dakavSirebiT gakeTebuli mouzomavi gancxadebebi, romelTac mudmivad axlavs saomari ritorika da sakuTari warmatebebiT fuWi Tu samarTliani Tavmomwoneoba, dasav-leTs seriozuli SeSfoTebis safu-Zvels aZlevs. xolo uranis 20%-iT gamdidrebis cnobam TviT iranis Cumi mokavSire _ ruseTic ki aaforiaqa, da ruseTis sagareo saqmeTa saministrom gaavrcela sagangebo gancxadeba, ro-melSic naTqvamia: `iranis moqmedeba aRrmavebs eWvebs Teiranis mTavrobis ganzraxvis misamarTiT _ erToblivi ZalisxmeviT moixsnas iranis birTvul programasTan dakavSirebuli saerTa-Soriso daZabuloba~.

ruseTis am gancxadebis gamoqveyne-bisTanave safrangeTma da amerikis Se-erTebulma Statebma Riad gamoxates TavianTi gadawyvetileba _ daJinebiT mosTxovon gaero-s axali sanqciebis SemoReba iranis islamuri respubli-kis winaaRmdeg.

17 maiss TeiranSi xeli moewera xel-Sekrulebas iranis islamur respubli-kas, braziliasa da TurqeTs Soris. iranis islamuri respublikis saga-reo saqmeTa saministros oficialuri warmomadgenlis ramin mehmandusTis gancxadebiT, am xelSekrulebis sa-fuZvelze, irani TurqeTSi gaagzavnis 1200 kilogram naklebgamdidrebul urans, raTa iq gaamdidron, samecnie-ro miznebisaTvis sasargeblod aqcion da Teirans aseTi saxiT daubrunon.

xelSekrulebamde cota xniT adre TurqeTis sagareo saqmeTa ministr-ma ahmeT davuToRlum ganacxada, rom TurqeTi, irani da brazilia iranis birTvul problemasTan dakavSirebiT SeTanxmdnen. braziliisa da TurqeTis winadadeba gulisxmobs iranis uflebis aRiarebas _ gaamdidros urani atomuri energiis samSvidobo da sayofacxovre-bo miznebiT gamoyenebisTvis. amasTan, saerTaSoriso sazogadoebriobas hqon-des SesaZlebloba, Caataros iranis atomuri obieqtebis inspeqcia, raTa

darwmundes aq warmoebuli eqsperimen-tebis mSvidobian xasiaTSi.

am gancxadebiT TurqeTis sagareo saqmeTa saministrom Seamzada niadagi SesaZlo saerTaSoriso uxerxulobe-bisagan Tavis dasazRvevad, Tumca am xelSekrulebam mainc uamravi Seki-Txva gaaCina; gansakuTrebiT mas Sem-deg, rac 2009 wlis dekemberSi iranma gaerTianebuli erebis organizaciis winadadebaze, samedicino miznebisa-Tvis gamosayeneblad am qveynis urani safrangeTisa da ruseTis terito-

israelis mTavrobis

meTaurma beniamin

naTaniahum 25 maiss

ganacxada, rom iran-

brazilia-TurqeTs Soris

xelmowerili SeTanxmeba

wminda wylis TiTlibazobaa.

braziliis prezidenti lupa da silva, mahmud ahmadineJadi da rejeb taip erdoRani, 17 maisi 2010

24 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 27: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

msoflio masobrivi informaciis sa-SualebaTa cnobiT, amJamad birTvul saxelmwifoTa eqvseulis warmomad-genlebi ganixilaven iranis winaaRm-deg SesaZlo damatebiTi sanqciebis proeqtis teqsts, romelic amerikis mxarem SeimuSava. oRond jerjero-biT eqvseuli ar SeTanxmebula ame-rikis mier miwodebul winadadebebze da diplomatebi varaudoben, rom konkretuli gadawyvetilebis miRebis procesi, SesaZloa, ivnisamdec gaWia-nurdes. amis mizezad asaxeleben im faqts, rom maisSi gaerTianebuli ere-bis organizaciis biuros Tavmjdoma-reobs libani, romelic am qveyanaSi proiranuli moZraobis `hezbolas~ udidesi zegavlenis gamo, iranis wi-naaRmdeg sanqciaTa dawesebis katego-riul mowinaaRmdeged gvevlineba.

amerikisa da evropis qveynebis am mcdelobaTa paralelurad, movlene-bi axlo aRmosavleTSi ase ganviTarda:

17 maiss TeiranSi gaixsna ganviTare-badi qveynebis jguf-15-is~ konferen-cia, romelic 1989 wels belgradSi Camoyalibda. am Sexvedris monawile-Ta Soris iyo braziliis prezidenti luis ignasio lupa da silva, romelic samitamde cota xniT adre TeiranSi ara mxolod SexvedraSi monawileobis misaRebad, aramed saSuamavlo misiis Sesasrulebladac Cavida. saSuamavlo misiis mizani iyo Teiranis kvleviTi reaqtorisaTvis atomuri sawvavis miwodebis problemis daregulireba.

iran-TurqeT-braziliis sammxrivi molaparakebis warmatebaze bevri ram iyo damokidebuli; ufro metic, eqs-pertTa didi nawili am molaparakebas afasebda, rogorc iranis ukanasknel Sanss, gaqceoda saerTaSoriso sanq-ciebs, romlis dawesebis iniciatoric amerikis SeerTebuli Statebi iyo.

molaparakebis gamarTvamde erTi dRiT adre ruseTis federaciis pre-zidentma dmitri medvedevma mxari dauWira braziliis prezidentis ini-ciativas da mouwoda irans, dahyo-loda mis winadadebebs. medvedevma xazgasmiT aRniSna: `imedi maqvs, bra-ziliis prezidentis misia warmatebiT dasruldeba. SesaZloa, es ukanaskneli mcdelobac ki iyos gaero-s uSiSroe-bis sabWos gadawyvetilebis miRebamde

da amitomac mivmarTav iranis xeli-suflebas, yuri ugdos argumentebs, romelTac warudgens braziliis pre-zidenti~.

Teiranis mTavroba da presa, ro-gorc am mTavrobis oficialuri mo-sazrebebis saTanado gamxmovanebeli, viTarebas cota sxvagvarad afasebd-nen da aRniSnavdnen, rom rejeb Taif erdoRanis mxardaWera sxva araferia, Tu ara islamuri atomis gamarjvebis survili~.

imave wyaros informaciiT, regio-nis liderebi mxurvaled iwoneben mi-Rweul SeTanxmebas da amis dasturad iSvelieben siriis prezidentis baSar al-asadis gancxadebas, rom iranis, braziliisa da TurqeTis SeTanxmeba didebuli Sansia saimisod, rom mso-flios qveynebma Tavidan aicilon uTanxmoeba, romelic samyaros daRu-pviT dasruldeba~.

baSar al-asadisagan gansxvavebu-li pozicia aqvs amerikis saxelmwi-fo mdivans hilari klintons. man TurqeT-iran-braziliis SeTanxmebas `gamWvirvale satyuara~ uwoda, rome-lic sxva araferia, Tu ara Teiranis mcdeloba, rogorme Tavi aaridos mis winaaRmdeg saerTaSoriso sanqciebis gamkacrebas.

hilari klintonis gancxadebas mxa-ri auba israelis mTavrobis meTaurma beniamin naTaniahum, romelmac qneseT-Si 25 maisis saRamos ganacxada, rom iran-brazilia-TurqeTs Soris erTi kviris winaT xelmowerili SeTanxme-ba wminda wylis TiTlibazobaa, rad-gan iranma saTavisod daitova imdeni urani, rac Tavisuflad eyofa ato-muri iaraRis Sesaqmnelad. amas garda, Teiranis mTavroba uflebas itovebs, nebismier wams gamoarTvas ukan Tur-qeTs Tavisi anabari _ naklebgamdi-drebuli uranis partia.

israelis premier-ministris azriT, saWiroa iranis winaaRmdeg SemoRebul iqnes umkacresi sanqciebi, raTa isla-mur respublikaSi mixvdnen, rom saer-TaSoriso Tanamegobrobas mkacrad da mtkiced aqvs gadawyvetili, ar dauS-vas aiaTolebis reJimis atomuri ambi-ciebis realizacia.

israelis mTavrobis meore ma-RalCinosanma, romelmac presasTan

Tavisi vinaobis gamxela ar isur-va, aseve aRniSna, rom irans adrec hqonda mcdeloba, saerTaSoriso sazogadoebis yuradReba ZiriTadad aramTavar sakiTxze gadaetana da aseTi xerxiT Tavisi faruli mizne-bisTvis mieRwia.

axlac, TeiranSi 17 maiss xelmowe-rili SeTanxmeba, am qveynis mTavrobas sWirdeba rogorc saburveli, romlis miRmac Tavis danaSaulebriv saqmiano-bas atomuri iaraRis Sesaqmnelad mS-vidad gaagrZelebs. garda amisa, irani am danaSaulSi ukve marto aRar iqneba da TurqeTsa da braziliasac CaiTre-vs. TurqeTi mas regionul `mexamri-dad~ sWirdeba, brazilia ki _ rogorc qveyana, romlis ekonomikac SesaSuri tempiT viTardeba da xvalindel mso-flioSi mis sityvasa da gavlenas anga-riSs gauweven.

israelis SeSfoTeba absoluturad gasagebia, Tu gaviTvaliswinebT, rom ukanaskneli 30 wlis manZilze ira-nis islamuri respublikis saomari ritorikis erT-erT mTavar samiznes swored es qveyana warmoadgens. Tei-ranSi, qalaqis moednebsa da Tvalsa-Cino adgilebSi gakeTebuli warwerebi `sikvdili israels!~ abstraqtul da ganyenebul lozungad sulac ar dar-Ceboda, rom ara _ israelis realuri samxedro upiratesoba iransa da sxva muslimur qveynebTan SedarebiT. es upiratesoba, cxadia, ara samxedroe-bis ricxviT anda SeiaraRebis sxva ti-pebis siuxviT, aramed swored atomu-ri iaraRiT gamoixateba, rac israels regionSi privilegirebuli saxelmwi-fos upiratesobas aniWebs.

amis sapirwoned sruliad gasagebia Teiranis ambicia, hqondes umaRlesi SeiaraReba, rac mahmud ahmadineJads saSualebas miscems, realobad aqcios Tavisi sajaro gamosvlebi regionSi iranis pirvelobis Sesaxeb, rac TviT iranSive fuW laparakad miaCniaT.

oRond Zneli saTqmelia, ra iqneba am realobis Semdeg _ ufro zustad, iqnebian Tu ara is saxelmwifoebi, ro-melTa arsebobasac islamuri irani aRar moindomebs da TeiranSi niadagis Sesamzadeblad didi asoebiT da ga-mokveTili xeliT daweren: `sikvdili ama da am qveyanas!~

25liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 28: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

saerTaSoriso sareitingo saagento Fitch Ratings-ma saqarTvelos agvistos omis

Semdeg pirvelad sakredito reitingi gauzarda _ negatiuri prognozis qveynebidan

moxsna da stabilurSi gadaiyvana.

revaz sayevariSvili

saagentos analitikosebis TqmiT, saqarTvelos ekonomikaSi aRmavlo-bis niSnebi arsebobs. Fitch Ratings-is prognoziT, 2010 wels saqarTvelo-Si mTliani Sida produqtis zrda 2009 wlis 3,9%-ian SemcirebasTan SedarebiT 6% iqneba.

Fitch Ratings-is SefasebiT, saqar-Tvelos ekonomika 2008 wlis agvis-tos Semdeg aRdgenis niSnebs avlens, ucxoeTidan miRebuli mniSvnelo-

vani finansuri daxmarebis fonze. Tumca, riskebi SenarCunebulia ker-Zo seqtorSi kapitalis Sedinebis TvalsazrisiT da qveynis makro- ekonomikuri stabilurobisaTvis aucilebelia sabiujeto discipli-nis gamkacreba. saagentos dakvir-vebiT, negatiuri riskebi sabanko seqtorSi, romelmac globaluri finansuri krizisis negatiuri gav-lena ganicada, Sesustda. seqtors

kargi kapitalizacia da likvidoba aqvs. amave dros sabanko sistemaSi maRalia dolarizaciis maCvenebeli, rac fulad-sakredito da savalu-to politikis efeqtianobas amci-rebs. politikuri riskebi maRalia da es zewolas axdens suverenul reitingze. Fitch Ratings ar elis ru-seTsa da saqarTvelos Soris saoma-ri konfliqtis da Sida politikuri destabilizaciis ganaxlebas, Tumca

sareitingo optimizmi da zrdis anatomia

ekonomika

sastumro `interkontinentalis~ dausrulebeli mSenebloba, Tbilisi, maisi 2010

fo

to

Tem

o b

arZi

maSvi

li

26 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 29: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

mkveTri ryevebis albaTobis game-orebis gamoricxva SeuZlebelia~, _ naTqvamia sareitingo saagentos pres-relizSi.

msoflios erT-erTi umsxvile-si sareitingo saagentos daskvnaSi kritikuli notebic ismis. magali-Tad, saagento afiqsirebs, rom sa-qarTvelos mTliani sagareo vali B kategoriis sakredito reitingis mqone qveynebis normas 3-jer aWar-bebs. qveyanaSi sagareo vali 2009 wlis bolos mTliani Sida produ-qtis 49% iyo, roca B kategoriis-Tvis misaRebi moculoba 15%-is farglebSia. Tumca, saagentosve ganmartebiT, uSualod saxelmwifos vali gasuli wlis bolos mTlia-ni Sida produqtis 35% iyo, rac B kategoriis qveynisTvis misaRebi ma-Cvenebelia.

saqarTvelos mTavroba Fitch Ratin-gs-is mier 2010 wels saqarTvelos mSp-s 6%-iT zrdis Taobaze prog-nozis gakeTebas miesalmeba, Tumca miaCnia, rom amis miRwevas qveyana mxolod saTanado gare da Sida pi-robebis arsebobis SemTxvevaSi SeZ-lebs. manamde mTavrobis prognozi 2010 wels mSp-is zrdis Taobaze, ucvlelad _ 3-5%-is farglebSi rCeba. es albaT bolo wlebis pir-veli SemTxvevaa, rodesac saqarTve-los xelisuflebis prognozi ufro mokrZalebulia, vidre _ saerTaSo-riso safinanso Tu sareitingo saa-gentoebis.

Tumca, maRali zrdis prognozis pozitiurobis miuxedavad, aucile-

belia, movaxdinoT am zrdis `anato-miuri Seswavla~. rodesac saqarTve-los mTavroba acxadebs, rom 2010 wlis statistika ufro omamdeli 2008 wlisas hgavs, vidre postsaoma-ri 2009 wlisas, aq gasaTvaliswinebe-lia erTi mniSvnelovani garemoeba: 2006, 2007 da 2008 wels (omamde) zr-das upiratesad pirdapiri ucxouri investiciebis soliduri moculo-ba da am investiciebiT nasazrdoe-bi kerZo biznesi uzrunvelyofda. dRes ki zrdas saxelmwifos mier gaaqtiurebuli msxvili infrastru-qturuli proeqtebi gansazRvravs, romelTa umetesobac sagareo sa-valo wyaroebidan mobilizebuli saxsrebiT finansdeba. es saxsrebi, mogexsenebaT, briuselis konferen-ciaze Tavmoyrili 4,5 miliardi do-laridan ixarjeba, romelic nel-ne-la iwureba da Tu mas adgilobrivad generirebuli fuli ar Caenacvla, Cavardna gardauvalia.

adgilobrivad Seqmnili saxsrebis zrdis TvalsazrisiT rom proble-mebia, amaze Zalian bevri ram miu-TiTebs. optimisturi prognoze-bis miuxedavad, mTel rig sabazro segmentebze krizisuli tendencia kvlavac grZeldeba. magaliTad, saqarTvelos mTavrobam or inves-tors sainvesticio valdebulebebi gadauvada. „Jokei klubs“ axali ipo-dromis mSenebloba mimdinare wlis bolomde unda daesrulebina, axali pirobebiT ki, mas mSeneblobisTvis damatebiT 7 weli mieca. sainves-ticio valdebulebebi Seucvales

kidev erT kompanias – „ar si ai jorjias“. kompanias kontraqtiT gaTvaliswinebuli zogierTi piro-ba gauuqmda, maT Soris _ yvarelSi Rvinis muzeumis mSenebloba, danar-Cen valdebulebebze sabanko garan-tiis warmodgena moeTxova.

foTis Tavisufali industriu-li zonis prezentaciac erTi TviT gadaido. industriuli zonis ope-ratori „rak jorjia holdingis“ gancxadebiT, dasrulebuli samu-Saoebis prezentacia maisis bolos unda Semdgariyo, Tumca ivnisis bo-lomde gadaido. mizezebs kompaniaSi ar akonkreteben. dReisTvis foTis Tavisufal industriul zonaSi sa-warmo erTaderTma kompaniam, qar-Tulma „Tbilcementma“ gaxsna. sa-qarTvelos mTavrobis informaciiT ki, industriul zonaSi axal sawar-moebs 22 kompania aaSenebs, romle-bTanac xelSekruleba ukve gafor-mebulia. maT Sorisaa msoflioSi sayofacxovrebo teqnikis warmoebis erT-erT lideri kompania „el ji“.

zogadad, farTod reklamire-buli eqvsi industriuli zonidan realurad dRes mxolod erTi _ quTaisis industriuli zona fun-qcionirebs da isic _ SeferxebiT. am dromde gaurkvevelia quTaisis meore industriuli zonis bedi, romelic Cinur „hangli indasTris“ unda aeSenebina. dRemde ar dawye-bula Tbilisis Tavisufali indus-triuli zonis mSenebloba, ro-melsac ebrauli kompania „tera-1“ axorcielebs. kompanias mSenebloba

2010 wlis pirveli kvartlis monacemebi

wina wlis analogiur periodTan SedarebiT

+1,2 % +25% 10 mln. t.

+84%

sagadasaxado

Semosavlebi

uZravi qonebis da

avtomobilebis registracia

satvirTo

gadazidvebi

mSeneblobaze

gacemuli nebarTvebi

samSeneblo seqtoris

gayidvebi

0%

27liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 30: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

ekonomika

SarSan Semodgomaze unda daewyo, Tumca konkretuli jer araferi Cans. analogiuri viTarebaa rus-Tavis industriul zonasTan daka-vSirebiTac. misi mSeneblobisTvis estonurma biznes-jgufma yofili `qimboWkos~ qarxnis teritoria jer kidev 2007 wels SeiZina, Tu-mca am teritoriaze aqtiuri pro-cesebi am dromde ar dawyebula. kidev erTi industriuli zonis mSenebloba xelvaCauris raionSi igegmeba, Tumca aWaris mTavrobam industriuli zonis mSeneblobiT dainteresebuli investori jerac ver ipova.

krizisis SenarCunebuli tenden-cia aseve TvalsaCinoa, Tu Tbilis-Si wlebis win dawyebul da dakon-servebul proeqtebs gadavxedavT. TbilisSi 5-varskvlaviani sastu-mroebis msoflio qselis „inter kontinentalis“ sastumros mSe-neblobac SarSandeli Semodgomi-dan SeCerebulia, mSeneblobisTvis saWiro Tanxis ararsebobis gamo. sastumroebis kidev erTi cnobi-li brendis _ „haiaTis“ sastumros agebac gaiyina da menejmenti gana-xlebis drosac ver akonkretebs. misi dasruleba wels igegmeboda, Tumca finansuri krizisis gamo, mSenebloba SeCerda, proeqtis sa-erTo Rirebuleba ki 150 milioni dolaridan ukve 70 milion dola-ramde Semcirda.

„dezertirebis bazaric“, ukve sami welia, dangreulia, mSenebloba ki dRemde ar dawyebula. am dromde arc isaa cnobili, rodis daiwyeba da konkretulad ra unda aSendes am teritoriaze. Tbilisis centr-Si, univermaR „Tbilisis“ adgilze axali komerciuli, gasarTobi da biznes-centri `uilbruk-platinium Tbilisi plazas“ bedic sabolood gaurkvevelia. ase rom, am sferos krizisis gadalaxva jer naklebad etyoba.

mTavrobis gaTvlebiT, 2010 wlis pirvel kvartalSi sagadasaxado Se-mosavlebi, gasuli wlis analogiur periodTan SedarebiT, 1,2%-iT gai-zarda. 25%-iani zrda fiqsirdeba uZravi qonebisa da avtomobilebis registraciaSi, xolo mSeneblobis gacemuli nebarTvebis raodenoba, wina wlis analogiur periodTan SedarebiT, 84%-iT metia. gazrdi-lia satvirTo gadazidvebis mocu-lobac, rac mimdinare wlis pirvel kvartalSi 10 milion tonaze metia.

Tumca, mTavrobis am optimistur statistikas kerZo seqtori Sesa-bamisi dadasturebiT mTlad ver uWers mxars. magaliTad, umsxvilesi developerebis nawilSi acxadeben, rom samSeneblo seqtorSi gayidve-bi ar gazrdila. 2008 wlis Semdeg gayidvebi TiTqmis SeCerebulia, da metic _ momxmarebeli gasul wlebSi nayidi binebis safasuris dafarva-sac ver axerxebs. kompania `centr pointis~ gancxadebiT, maTTan yo-velTviurad klientebisgan misaRe-bi Tanxis mxolod 1% Sedis. amaves acxadeben „magi stilSic“. da es _ imis miuxedavad, rom mSenebare far-Tebze fasebi Semcirebulia.

da es ar aris mxolod Tbilisis problema. dagegmili da anonsire-buli bevri proeqti realur xorc-Sesxmas ver hpovebs. magaliTad, Te-lavis reabilitaciis proeqti, romelic 2008 wlis bolos unda da-wyebuliyo, ukve mesamed gadaido da, rogorc irkveva, proeqti wel-sac ver daiwyeba, radgan arc adgi-lobriv da arc centralur biujet-Si reabilitaciisTvis saWiro samuSaoebisTvis gaTvaliswinebuli Tanxebi ar zis. aRsaniSnavia, rom Telavis reabilitacia jer kidev 2007 wlidan daigegma, Tumca proe-qti dRemde ar dawyebula. msgavsi problemebi ki, praqtikulad, saqar-Tvelos yvela TviTmmarTvelobaSi uxvad moiZebneba.

statia momzadda evrokavSiris finansuri daxmarebiT, brita-nul-qarTuli profesiuli qselis mier ganxorcielebuli CSE-PFM proeqtis farglebSi. statiis Sinaarsze pasuxismgebelia Jurnali `liberali~. statia ar warmoadgens evrokavSiris an britanul-qarTuli profesiuli qselis pozicias.

Jurnal

liberalis

Sexvedra

studentebTan

3 ivniss, xuTSabaTs 17 sT-ze

gaimarTeba Jurnal

`liberalis~ redaqciis

Sexvedra kavkasiis

universitetis

studentebTan.

Sexvedraze daswreba

nebismier msurvels

SeuZlia.

kavkasiis universiteti ,

me-6 korpusi, saakaZis 1

kostavs quCidan vaxuStis xidze

mimaval gzasa da marjvena

sanapiros Soris

damatebiTi informaciisTvis

dagvikavSirdiT:

91 23 26

899 48 62 41

28 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 31: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

adamianis uflebebi da samarTali

postsabWoTa epoqis pirvel xanebSi Zalian popularuli iyo erTi gamo-Tqma: demokratia ar niSnavs imas, rom visac ra unda, is ilaparakos!~ Ti-Tqmis iseTive popularuli, rogorc `mravalpartiuloba kargia, magram ra ambavia amdeni partia?~. Zalian Zneli iyo, agexsna amis mTqmelisTvis (aseTebi ki bevrni iyvnen, yofili funqcioner-nomenklaturelebiT da-wyebuli da xelovan-inteligentebiT damTavrebuli), rom TviT sityva mravalpartiuloba gulisxmobs ukve partiaTa simravles da sami partia iqneba, xuTi da ormocdaxuTi, es ara-vis sadardebeli ar aris, xolo libe-raluri demokratiis erT-erTi fun-damenturi principi swored isaa, rom visac ra unda, imas laparakobs.

gavida wlebi. gavizardeT. mraval-partiulobas miveCvieT. maincdamainc aRarc enaze momdgar royio sityvis amoTqmaze gveSleba nervebi, magram axal droebas axali problemebic mo-aqvs.

erT-erTi aseTi problema, romel-mac am bolo dros iCina Tavi, aris gamoxatvis Tavisuflebis problema. ufro zustad, ara Tavad gamoxatvis Tavisuflebaa problema, aramed pro-blemadaa warmoCenili, Tu sad gadis is zRvari, sadac gamoxatvis Tavisu-flebis realizacia ukve sxva adamia-nis uflebebis SelaxvaSi gadadis.

am Temis aqtualizeba, erTi Se-xedviT, sruliad uwyinari faqtiT daiwyo. wignis maRazia `ligamusSi~ moewyo axalgazrda avtoris, erekle deisaZis wignis, `saidumlo sirobis~

Tvalsazrisi

ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi?

oriod sityviT gamoxatvis Tavisuflebisa da religiuri

grZnobebis dacvas Soris balansis Ziebis Taobaze.

daviT zurabiSvili

pasaJebSi CaRrmaveba sulac ar iyo aucilebeli. aseTi tipis teqstebi qarTul literaturaSi ukve siaxlec aRar aris, magram ramdenadac `liga-musi~ ilias universitetis SenobaSia,

prezentacia. es patara wigni rom Zi-riTadad epataJsa da skandalze iyo gaTvlili, saTauridanve Canda da amisTvis Tavad teqstSi gabneul seq-so-religiur da sado-mazo-incestur

29liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 32: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

viRac-viRacebs gauCndaT eWvi, rom es yvelaferi gigi TevzaZem da Tavi-suflebis institutma specialurad moawyves garyvnilebis propagandis mizniT. amas mohyva aqcia, mere kon-traqcia momitingeebis cema-tyepiT da bolos dagvirgvinda marTlma-didebel mSobelTa kavSirisa da sa-xalxo-marTlmadidebluri moZraobis mier telekompania `kavkasiis~ Stur-miT.

swored am ambebis mere gaJRerda saqarTvelos kaTalikos-patriarqis iniciativa: miRebul iqnas kanoni, ro-melic daicavs moqalaqeTa religiur grZnobebs Seuracxyofisgan.

patriarqis es iniciativa momenta-lurad aitaces im politikurma jgu-febma, romelTac msgavsi tipis ide-ebi adrec araerTxel gamouTqvamT. piradad CemTvis cota ucnauri iyo yofili ombudsmenis sozar subaris pozicia, romelic man statiis saxiT gamoaqveyna Jurnal „liberalSi“.

ucnauroba imaSi gamoixateba, rom statiaSi Zalian bevri laparakia gamoxatvis Tavisuflebasa da re-ligiuri grZnobebis Seuracxyofas Soris balansze, moyvanilia magali-Tebi evrosasamarTlos praqtikidan, rodesac gamoxatvis Tavisuflebis SezRudva sasamarTlom gamarTlebu-lad cno, radgan CaTvala, rom morw-muneTa religiuri grZnobebi uxeSad Seilaxa da a. S. rac mTavaria, naTqva-mia, rom saqarTveloSi balansi aSka-rad gamoxatvis Tavisuflebis sasar-geblodaa darRveuli.

SeiZleba vinmem ikiTxos, _ ra aris aq ucnaurio. marTlacda, msoflio praqtikaSi (maT Soris, demokratiul qveynebSic) araa ase calsaxad gada-wyvetili, rom gamoxatvis Tavisu-fleba SeuzRudavia da religiuri grZnobebis Seuracxyofa Tavisuflad SeiZleba. irlandiaSi, magaliTad, kanonic kia miRebuli „RvTis gmobis winaaRmdeg“. sozari absoluturad marTalia, roca ambobs, rom evrosa-samarTlo am Temas Zalian diversifi-cirebulad udgeba da Tvlis: es saki-Txi yvela qveyanaSi unda gadaiWras ise, rom gaTvaliswinebuli iyos am qveynis tradiciebi da kulturuli Taviseburebebi.

mec swored manda var da swored sa-qarTvelos specifikidan gamomdinare vfiqrob, rom aq, Cemi azriT, saerTod araferi araa sakamaTo da gasarCevi, yovel SemTxvevaSi _ maTTvis, visac uflebadacviTi saqmianobis cotao-deni praqtika mainc aqvs.

me ar vapireb Teoriul davas imis Sesaxeb, Tu zogadad ra ufro prio-ritetulia: gamoxatvis Tavisufle-ba Tu religiuri grZnobebis mofr-Txileba. mimaCnia, rom gamoxatvis Tavisufleba nebismier SemTxvevaSi prioritetuli unda iyos. ama Tu im qmedebis Sefaseba sazogadoebrivi moralis sfero ufro mgonia, radgan saxelmwifos Careva yovelTvis Seica-vs Zalauflebis borotad gamoyenebis safrTxes. Tumca, meore mxriv, imasac vacnobiereb, rom am Tvalsazrisis legitimuri kontrargumentebic ar-sebobs.

magram amjerad droebiT gverdze gadavdoT sakiTxis sqolastikuri mxare da davbrundeT qarTul rea-lobaSi. Cven vcxovrobT jer kidev postsabWoTa realobaSi, rodesac pluralizmi da gansxvavebul Sexe-dulebaTa Tanaarseboba jer kidev araa sazogadoebis mier fundamen-tur Rirebulebad aRqmuli, rodesac axalgazrda avtoris arcTu maRal-mxatvruli teqsti, aqaoda Sig dedis gineba weriao, aRiqmeba erovnul sa-frTxed da raRac didi SeTqmulebis nawilad, rodesac eklesiis avtori-teti da patriarqis mimarT ndoba aris rekordulad maRali da katas-trofulad dabalia ndoba politi-kuri partiebis, saxelmwifo institu-tebisa Tu masmediis mimarT, rodesac saxelmwifo cdilobs, sakuTari kon-troli faqtobrivad cxovrebis yve-la sferoze ganavrcos formalurad Tu araformalurad... diax, Cven am realobaSi vcxovrobT.

da am realobaSi yvelasTvis, visac saqarTvelos momavali warmoudgenia, rogorc evropuli tipis demokra-tiuli saxelmwifo, prioritetuli unda iyos swored pluralizmisa da tolerantobis kulturis damkvidre-ba, rac principulad SeuZlebelia moxdes gamoxatvis Tavisuflebaze kontrolis meqanizmebis dawesebiT;

ufro _ piriqiT.erTxel, ruseTis yofilma premier-

ministrma, viqtor Cernomirdinma, romelic saerTod cnobilia Tavisi paradoqsuli frTiani frazebiT, ase-Ti ram Tqva: ra sazogadoebrivi or-ganizaciac unda SevqmnaT, mainc skkp (sabWoTa kavSiris komunisturi par-tia) gamodiso. Cvenc postsabWoTa sa-zogadoeba gvaqvs da ra kanonieri me-qanizmebic unda SevqmnaT moqalaqeTa religiuri grZnobebis dasacavad, ra dasavlur praqtikasac unda daveyrd-noT, danamdvilebiT SeiZleba iTqvas, rom, saboloo jamSi, mainc cenzuras miviRebT. saero iqneba es cenzura Tu saeklesio, mniSvneloba ara aqvs, cen-zura cenzuraa.

marTlacda, rogor gvinda ganvsa-zRvroT, ra aris religiuri grZnobis Seuracxyofa? vin unda gadawyvitos es? specialurma komisiam, sapatriar-qom, mTavrobam Tu sasamarTlom? yvelgan xom adamianebi sxedan, post-sabWoTa sazogadoebis moqalaqeebi, romelTa umravlesobas gulwrfelad sjera, rom wignSi ginebis da RvTis gmobis dawera ar SeiZleba da amgvari mcdelobebi SeZlebisdagvarad unda aRikveTos? SeiZleba ki religiuri grZnobebis SeuracxyofisTvis goni-vruli barieri dawesdes qveyanaSi, sadac seriozulad fiqroben, rom `hari poteri“, es sikeTiT gaJRenTi-li, saocrad naTeli da Rrmad qris-tianuli sulis nawarmoebi Savi magiis saxelmZRvaneloa?

aseTi ram ubralod SeuZlebelia. amgvari mcdelobis Sedegi ki, igive Cernomirdinis ar iyos, is iqneba, rom movindomebT, rogorc sjobs da gamo-va, rogorc _ yovelTvis...

kanoni sityvisa da gamoxatvis Tavi-suflebis Sesaxeb, romelic saqarTve-loSi moqmedebs, erT-erTi im iSviaT kanonTagania, romelic kargia da sa-Wiro. igi praqtikulad SeuZlebels xdis kanonier cenzuras. SeiZleba aq balansi marTlac darRveulia, magram es cudi ar aris, radgan roca arse-bobs Zalauflebis borotad gamoye-nebis Zalian maRali albaToba, Cven yvelani, samoqalaqo uflebebis sfe-roSi, romis papze metad kaTolikeebi unda viyoT.

adamianis uflebebi da samarTali

30 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 33: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

sofel anakliasTan zRvis sanapi-roze wiTel, lurj da yviTel fe-rebSi gaformebuli Senoba dgas. ezo imave ferebSi gawyobili koSkebiani kedliT da gisosebiTaa SemoRobili, rogorc _ cixe-simagreebi „mul-tfilmebSi“. es banak „patriotis“ axali bazaa, sadac, sxva „patrio-tuli“ banakebisgan gansxvavebiT, xis kotejebis nacvlad, erTi didi, komfortuli Senoba dgas.

„2008 wels agvistos omis dros ganmuxuris banaki gadagviwves. es Senoba ufro myaria da bevrad Ta-namedrovec“, _ gviTxra banakis ufrosma kaxa benaSvilma. am banakis mSenebloba kulturis saministros 3,5 milioni lari daujda.

gisosebs miRma, ezoSi didi fusfu-sia. banakis gasaxsnelad saqarTvelos prezidents wuTi-wuTze elodebian.

haerSi mtvris buRia. 200-mde muSa, banakis xelmZRvanelebi da 300-mde bavSvi SenobaSi da ezoSi saqmianobs. maT kulturis ministris moadgile axalgazrdul saqmeTa sakiTxebSi _ sulxan sibaSvili da Sida qarTlis gubernatori lado varZelaSvili piradad xelmZRvaneloben.

satvirTo manqanebs ezodan samSe-neblo nagavi gamoaqvT da Senobis ukan yrian. bavSvebi fanjrebs wmen-den da im oTaxebs alageben, romelic prezidentma unda naxos.

banakis mSenebloba 3 Tvis win daiwyo. sofeli anaklia „patrio-

simboluri banakisazogadoeba

prezidentis vizitisTvis gaxsnili anakliis patriotTa banaki dagegmilze oTxi

dRiT adre dasruldeba.

maia wiklauri

tisTvis“ Tavad prezidentma SearCia. miuxedavad imisa, rom samSeneblo samuSaoebi ar damTavrebula, bavSve-bi banakSi mainc Camoiyvanes. gaxsnac adreve daigegma.

„es simboluri TariRia. yovel wels 27 maiss vxsniT banaks da ar gvindoda, es tradicia dagverRvia. SeiZleba, yvelaferi mzad ar gvaqvs, magram amaSi problemas ver vxedav. TandaTan davamTavrebT“, _ ambobs sulxan sibaSvili.

is banakis mTavar Rirsebad, in-frastruqturis garda, ganaxlebul programas miiCnevs. sibaSvili ambo-bs, rom banakebis mimarTuleba mniS-vnelovnad Seicvleba. yuradRebas bavSvebis samoqalaqo ganviTarebaze

fo

to

mai

a wik

lau

ri

anakliis patriotTa banakis centraluri Sesasvleli, maisi 2010

31liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 34: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

gaamaxvileben. Seaswavlian istorias, xelovnebaTmcodneobas, xalxur rewvas, folklors, kulturolo-gias. kiTxvaze, Tu vin Caatarebs am swavlebebs, sulxan sibaSvils igive pasuxi aqvs, rac 2009 wlis dekember-Si „liberalTan“ saubrisas hqonda. maSin sibaSvili sabanako struqtu-ris daxvewaze saubrobda:

„aris ramdenime samizne jgufi, vinc am treningebsa da seminarebze muSaobs. Cven unda SevjerdeT, vin Caatarebs am yvelafers“, _ ambobs sibaSvili da miuxedavad imisa, rom seminarebze jerac muSaoben, mainc darwmunebulia, rom treningebs `uaxloes dReebSi~ daiwyeben da „pa-triotebs“ e.w. Summer Camp-ebs da-amsgavseben.

erT-erT aseT Summer Camp-Si, romelic ucxoelebma qarTveli ba-vSvebisTvis moawyves, anakliis „pa-triotTa“ banakis wevri 17 wlis giorgic monawileobda. „Zalian maga-ri banaki iyo. iqac jgufebad viya-viT dayofili da yvelas Tavisi pre-feqti hyavda. erTmaneTs sxvadasxva saganSi vejibrebodiT, magaliTad _ geografiaSi. iyo saazrovno Cempio-natebi, TamaSebi. vici, rom aq egeTi rame ar iqneba, magram mgonia, mainc kargad gaverTobi zRvaze, megobreb-Tan erTad“, _ ambobs giorgi.

xelmZRvanelebma `liberals~ ba-nakur cxovrebaze dakvirvebis saSu-aleba ar misces. mxolod ramdenime bavSvisgan gavigeT, rom banakis xel-mZRvanelebs konkretuli programa ar aqvT da bavSvebs dRis ganmavlo-baSi dagegmili RonisZiebebis Sesaxeb winaswar arafers eubnebian.

`gaRviZebis Semdeg vvarjiSobT, vWamT, vcekvavT da zRvaze davdi-varT. albaT TandaTan daxvewaven programas~, _ ambobs erT-erTi `pa-trioti~.

xelmZRvanelebis mier dagegmili

cvlilebebis Sesaxeb arc banakis li-derebma ician rame. maT bavSvebs pir-veli Sexvedrisas „patriotis“ Zveli programa gaacnes da dahpirdnen, rom yoveldRiur varjiSebTan da TamaSe-bTan erTad podiums, saqarTvelos dRes, „kaveens“, `breinrings~, Te-atris saRamos da fexburTis Cem-pionats iseve Cautareben, rogorc gasul wlebSi sxva banakebSi akeTe-bdnen.

miuxedavad imisa, rom proeqtis avtorebi cvlilebebs gegmaven, gar-TobasTan erTad banakebis mTavar koncefciad isev patriotizmi rCeba. liderebi bavSvebTan isev saubroben samSoblos siyvarulze da, rogorc Tavad amboben, cdiloben, maT pa-triotizmi gauRvivon.

„rame amaRelvebeli moifiqreT da patriotuli, samSoblosTan axlos, „bzikebi“ ra saxelia?!~ _ razmebis-Tvis saxelis SerCevis drosac li-derebis umetesoba bavSvebs patrio-tuli saxelebis mofiqrebas sTxovs. patriotuli kriteriumebis gaTva-liswinebiT, or razms „erToba“ da „mebrZoli“ daarqves. Semdeg ki de-vizis sworad daZaxebaSic ivarjiSes: „razmi: erToba! devizi: viyoT erTo-biT, sul gaverTobiT! _ imeorebd-nen `patriotebi~ liderTan erTad. mxolod erTma liderma urCia bavS-vebs megobrulad, devizisTvis raime msubuqi daerqmiaT. saxelad bolos „cameti“ SearCies.

„patriotizmi es aris grZnoba, ro-melic CemSic miZinebuli iyo. Tumca, Zalian didi xania, am grZnobam pro-grama „patriotis“ daxmarebiT gaiR-viZa“, _ ambobs lideri dima baca-caSvili. is 30 wlisaa da „patriotis“ proeqtSi 2005 wlidan monawileobs. profesiiT msaxiobia da sabavSvo gasarTob centrSi muSaobs. gamoce-muli aqvs wigni „sasiyvarulo mesi-jebis krebuli“ da amayobs, rom am

wignis daxmarebiT ramdenime ojaxic Seiqmna.

misi azriT, patriotizmis erT-erTi mTavari problema qveynis him-nis arcodnaa. swored amitom himns bavSvebs dReSi ramdenjerme moasme-nineben.

„aq visveneb, bavSvebs vuaxlovdebi da samSoblos siyvaruls vswavlob. adre ganmuxurSi rom viyavi, maSi-nac patriotuli grZnobebi gamiCnda. egeTi grZnobebi ar mqonia arasdros. ar vici, es rogor xdeba, Tumca aqau-roba Zalian momwons“, _ ambobs ba-nakis monawile mariam zarxozaSvili, romelic patriotTa banakSi manam-dec yofila.

dima bacacaSvili hyveba, rom xSi-rad esaubreba bavSvebs saqarTvelos

siyvarulze, tradiciebze, saqar-TvelosTvis Tavdadebul gmirebze. „xSirad veubnebiT bavSvebs, rom aqe-dan wasulebs samSoblo imaze metad unda uyvardeT, vidre aq mosvlamde. amas kargi urTierTobisa da sworad SerCeuli adamianebis saSualebiT va-RwevT, romelTac uyvarT samSoblo, pativs scemen sxva erebs da gemriel garemos qmnian“, _ ambobs bacacaS-vili.

banakis xelmZRvaneloba Zalian amayobs bacacaSviliT da liderTa im gundiT, romelic anakliis pirvel nakadze waiyvanes. „aq yvela drois saukeTeso liderebi arian“, _ ambo-bs banakis ufrosi kaxa benaSvili.

specialurad am banakisTvis bavS-vebic gansakuTrebulad SeirCnen. rogorc sulxan sibaSvilma gvi-Txra, banakSi umetesoba warCinebuli moswavlea, danarCenebi ki socialu-rad daucveli ojaxebidan arian.

TiToeuli regionidan wamomsv-lelTa jgufi adgilobriv axal-gazrdul departamentSi dakom-pleqtda da maTze did imedebs amyareben. „aba, Tqven iciT, oci xarT

sazogadoeba

„patriotizmi es aris grZnoba, romelic CemSic miZinebuli iyo. Tumca, Zalian

didi xania, am grZnobam programa „patriotis“ daxmarebiT gaiRviZa“, _ ambobs

lideri dima bacacaSvili.

32 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 35: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

da 10 medali mainc unda CamoitanoT sxvadasxva Sejibridan, maqsimalurad gamoiCineT Tavi. unda gvasaxeloT! icodeT, sayveduri ar unda miviRoT Tqven gamo!~ _ daabares bavSvebs erT-erTi axalgazrduli departa-mentis xelmZRvanelebma.

„me aq gasarTobad movedi da lapa-rakic ar SeiZleba? jari xom araa?~ _ ekiTxeba banakis erT-erTi walen-jixeli monawile liders, romelmac laparakis gamo SeniSvna misca. „me Tqveni gulisTvis vCerdebi da rva-jer ver gavCerdebi!~ _ mkacrad upasuxa liderma. Semdeg ki bavSvebs imis axsna dauwyo, rom „banaki jari ar aris, Tumca jaris analogia“.

„jarSi mTavaria disciplina da Tu es ar aris, oms ver moigebs daqsaqsu-li jari. CvenTanac esea. iseTive wes-rigi unda gvqondes, rogorc jarSi. amitom bevrjer nu malaparakebT da gaigoneT, rasac getyviT“, _ ase xs-nis banakSi wesebis aucileblobas lideri.

prezidentis mosvlamde banakis ufrosic igives imeorebs: „yvelam

CaicviT forma da rasac getyviT, ga-akeTeT, bevri ar malaparakoT!~

banaki filmis gadasaReb moedans emsgavseba. liderebi prezidentis mosvlamde bavSvebs rolebs unawi-leben. formiani bavSvebi saakaSvils droSasTan xvdebian. ramdenime maT-gans banakis xelmZRvanelebi fexbur-Tis da frenburTis moedanze TamaSs avaleben. frenburTis TamaSSi pre-zidentic erTveba.

Semdeg, scenaris mixedviT, bavSvebi saakaSvilTan erTad sadiloben. zogi maTgani Soridan xumrobiT gvaniSne-bs, rom Zalian SiaT _ prezidentis dasaxvedrad banakis momzadebaSi gar-Tulma xelmZRvanelebma manamde maTi sauzmisTvis ver moicales. sulxan sibaSvili am „mcire xarvezs“ proble-mad ar miiCnevs. ambobs, rom maTTvis mniSvnelovani gaxsnisTvis momzadeba iyo da sauzmes ver aswrebdnen.

anakliaSi naxevarsaaTiani viziti-sas prezidentma saakaSvilma teleka-merebis win gulmodgined moirgo pa-triotis~ yvela roli _ aswia droSa, mousmina himns, iTamaSa frenburTi,

isadila da bavSvebs daemSvidoba, ga-dasaRebi moedani ki amis Semdeg isev banakad gadaiqca.

prezidentis wasvlis Semdeg ba-nakis xelmZRvanelebma `patriotebs~ gamoucxades, rom saxeldaxelod `simboluri dRisTvis~ gaxsnili ba-naki dagegmilze oTxi dRiT adre, 2 ivniss daixureba. `patriotebi~ sax-lebSi, aTis nacvlad, eqvs dReSi da-brundebian.

P.S. banakis warmomadgeneli eswre-boda `liberalis~ yvela oficialur intervius. intervius ganmavlobaSi respondent liders, an banakis mona-wiles TvalebSi uyurebdnen. akon-trolebdnen, rom fotos gadaRebi-sas vinmesTvis rame ar mekiTxa. im SemTxvevaSi, Tu lideri damelapa-rakeboda, xelmZRvanelisgan sayve-durs iRebdnen. aseTi yuradRebis mizezi gaugebaria, miT ufro, rom nacionaluri da adgilobrivi tele-viziebis Jurnalistebi absolutu-rad Tavisuflad muSaobdnen, `libe-rals~ ki kategoriulad sTxovdnen, banakis teritoria daetovebina.

sazogadoeba

fo

to

mai

a wik

lau

ri

mixeil saakaSvili da `patriotebi~ frenburTis TamaSis dros, maisi 2010

33liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 36: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

ilia WavWavaZis gamzirze, akaki wereTlis saxelobis biblioTeka-Si, bolo ori Tvea, studente-bi wignebs qseroqsis aparatTan, fanjris rafaze, an biblioTekis gamgis magidasTan Camomsxdare-bi kiTxuloben da ase emzadebian moaxloebuli gamocdebisTvis. samkiTxvelo darbazSi ki, stu-dentebis nacvlad, `nacionaluri moZraobis~ Stabis wevrebi sxedan, kedlebze plakatebi da partiuli reklamebi gaakres da ase emzade-bian moaxloebuli arCevnebisTvis.

`xma mieciT vaxtang nacvliS-vils~ _ biblioTekis fanjara-ze mikruli plakatidan gviRimis vakis maJoritari deputatobis kandidati, `liberalTan~ saubar-Si ki ambobs, _ `bavSvobidan maxso-vs, rom arCevnebze yovelTvis Sta-bi iyo xolme; jumber patiaSvils, irina sariSvilsac hqoniaT aq

municipaluri biblioTekebi

arCevnebi wignebis nacvlad Tbilisis biblioTekebis nawilSi saarCevno Stabebi da ubnebia ganTavsebuli,

nawilSi ki _ qalaqis municipaluri samsaxurebi.

rusudan fanoziSvili

Stabebi. rom davdeqi kandidatad, gamaxsenda es adgili, movediT da SevTavazeT, kargi adgilia~.

`dasajdoms axla TiTqmis veRar ipovi. rasac aqve vkiTxulobdiT xolme, axla aslebis gadaReba mWirdeba~, _ ambobs pirvelkur-seli naTia kenWiaSvili, romelic qarTuli filologiis gamocde-bisTvis emzadeba da yoveldRe ra-mdenime saaTs biblioTekaSi ata-rebs.

`arc erTi politikuri partiis warmomadgenloba ar unda iyos biblioTekaSi ganTavsebuli, is mkiTxvelebisTvisaa~, _ amboben biblioTekis misaRebSi, katalo-gis magidasTan Camomsxdari lile tvildiani da misi megobrebi.

`es mkiTxvelebTan xelSekrule-bis darRvevaa. gamodis, rom maT uflebebs varRvev~, _ ambobs ele-ne kasraZe, romelic, meoce welia,

biblioTekis gamged muSaobs da acxadebs, rom mis biblioTekaSi zog dReebSi 500-mde mkiTxveli Semodis. misive TqmiT, marTalia, Stabis wevrebi mxolod darbazs ikaveben da cdiloben, TanamSrom-lebs xeli ar SeuSalon, magram misi neba rom yofiliyo, arc erT politikur partias biblioTekaSi Stabis ganTavsebis saSualebas ar miscemda.

arada, vaxtang nacvliSvili da-rwmunebulia, rom keTil saqmes akeTebs. `es farTi ijaris saxiT aviReT, xelSekruleba gavafor-meT da Tanxas vixdiT. SeiZle-ba erTi-ori dRiT, Tundac erTi TviT, biblioTekisTvis Cveni aq yofna diskomforti iyos, magram mere sargebeli Semova da waad-gebaT mkiTxvelebsac da biblio-Tekasac. SeiZleba axali wignebic iyidon. garda amisa, Cven aq darba-

sazogadoebaf

ot

oeb

i l

evan

xer

xeul

iZe

N35 biblioTekis SenobaSi amJamad Tbilisis municipalitetis filiali da `nacionaluri moZraobis~ kandidatis kaxa gurulis saarCevno Stabia ganTavsebuli, maisi 2010Tbilisis N35 biblioTeka, maisi 2010

34 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 37: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

sazogadoeba

zic gavaumjobeseT~.Tumca, ijaraSi gadaxdili Tan-

xis Sesaxeb biblioTekis xelmZRva-nelobam araferi icis, radgan `na-cionalurma moZraobam~ pirdapir meriasTan gaaforma xelSekrule-ba.

`biblioTekaSi saarCevno Stabis gaxsna _ es problemaa da kanon-darRvevac. `sabiblioTeko saqmis warmoebis Sesaxeb~ kanonis mixed-viT, biblioTekebis saqmianoba unda iyos damoukidebeli poli-tikisagan. es aris biblioTekebis erT-erTi mTavari amosavali prin-cipi~, _ acxadebs axalgazrda iu-ristTa asociaciis Tavmjdomare Tamar xidaSeli.

vaxtang nacvliSvilis StabSi acxadeben, rom kanons ar arRveven, _ `am arCevnebs ise vatarebT, ara-nairi darRveva ar fiqsirdeba~, _ amtkicebs nacvliSvili. mas zurgs umagrebs saarCevno kodeqsis erT-erTi muxli, romlis mixedviTac, sxvadasxva politikur partias ufleba aqvs, sakuTar Stabad ga-moiyenos saxelmwifo biujetidan dafinansebuli organizaciebi. qa-laqis biblioTekebs ki swored me-ria afinansebs.

jerjerobiT cnobili ar aris arc erTi faqti, rom Tbilisis

biblioTekebSi romelime opozi-ciuri partiis Stabi ganTavsda. samagierod, jer kidev Semodgomi-dan moyolebuli, Tbilisis 48 bi-blioTekidan aTSi meriam sakuTa-ri filialebi gaxsna. maSin, roca TiToeul raionSi moqmedebs qala-qis municipalitetis gamgeobebi, meriaSi damatebiTi filialebis gaxsnas adamianebis ufro efe-

qturad momsaxurebis surviliT xsnian. `zogs gancxadeba aqvs Se-satani, zogs kompiuteris da in-glisuris kursebze Cawera unda~, _ ambobs varkeTilSi, kaloubnis quCaze municipalitetis filia-lis TanamSromeli lado janeli-Ze, romelic dasZens, rom filia-lebsac TiTqmis igive funqciebi aqvT, rac gamgeobebs.

meriis filiali kaloubnis quCa-ze mdebare biblioTekis SenobaSi 2009 wlis Semodgomaze ganaTav-ses. TviTon biblioTeka ki mezo-blad mdebare biblioTekaSi Seasa-xles. misi yofili Senoba, sadac, TanamSromlebis TqmiT, manamde xvlikebi da Tagvebi darbodnen, gaaremontes da dRes iqaurobas meriis filiali da `nacmoZraobis~ kandidatis, kaxa gurulis saarCe-vno Stabi iyofs. axlad garemon-tebuli Senobis fanjaraze abraa gamokruli: `Tbilisis meri gigi ugulava~.

`movidnen, gviTxres, _ unda ga-davtixroT, samkiTxveloSi dar-bazi unda gavakeToTo, _ meore dResve daiwyes Senobis gadakeTe-ba~, _ ixsenebs faliaSvilis quCaze mdebare me-19 biblioTekis gamge, guliko kvicariZe meriis samsa-xuris gamoCenas. dRes qalbato-

ni guliko da biblioTekis mTe-li personali erT patara oTaxSi arian SeyuJulebi _ mkiTxvelebsac iqve iReben. biblioTekis danarCe-ni nawilisgan ki meriis samsaxuris mier amoSenebuli kedeli hyofT.

`am kedlis gamo, 2 TviT bi-blioTekis daxurvac mogvixda _ mkiTxvelebs saerTod veRar vi-RebdiT~, _ aRniSnavs gamge. axla

ki gaumarTlaT _ erTi TanamS-romeli dekretSi gavida da bi-blioTekis samkiTxvelo darbazSi mosul studentebs mis magidasTan svamen xolme.

me-19 biblioTekaSi cud mdgo-mareobaSia wignebic. imis gamo, rom samkiTxvelosTan erTad, me-riis filials iq wignebis sacavic `aTxoves~, axla wignebis didi na-wili Taroebze mWidrod awyvia, nawili ki Sekres da ise inaxaven.

meriaSi ar miaCniaT, rom bi-blioTekebSi municipaluri sam-saxurebis filialebis ganTavse-biT mkiTxvelebisa da iq momuSave personalis uflebebs zRudaven. `biblioTeka meriis sakuTrebaa da mas sruli ufleba hqonda, Tavi-si Senobebi ise gamoeyenebina, ro-gorc dasWirdeboda~, _ acxade-ben meriis pressamsaxurSi. maTive informaciiT, samkiTxvelo dar-bazebi municipalur samsaxurebs droebiT aqvT dakavebuli, Tumca _ rodemde, zustad ver amboben.

samagierod, am kiTxvaze pasuxi biblioTekebis qselis direqtors, ciala kalmaxeliZes aqvs: `arCev-nebis Semdeg biblioTekebi Zvel reJimSi dabrundebian. saarCevno Stabebica da meriis samsaxurebic biblioTekebidan gavlen~.

dRes qalbatoni guliko da biblioTekis mTeli

personali erT patara oTaxSi arian SeyuJulebi _

mkiTxvelebsac iqve iReben. biblioTekis danarCeni

nawilisgan ki meriis samsaxuris mier amoSenebuli

kedeli hyofT.

35liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 38: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

`Cven aq imisTvis varT, rom gi-TxraT, gvaxsovxarT da gviyvarxarT, movediT, rom giTxraT, Tqven gver-diT vidgebiT! _ mi-kvar-har, mi-kvar-har, mi-kvar-har!~ _ damtvreu-li qarTuliT imeorebda am sityvas jein birkini, vidre scenaze bolo simReras, gardacvlili meuRlis serJ ginsburgis cnobil hits: La Javanaise-s Seasrulebda.

bosnia, palestina, kosovo, ruan-da _ msoflios sxvadasxva konfli-qturi regionebis Semdeg birkini da sxva cnobili musikosebi zug-dids ewvivnen. afxazeTidan 7-8 ki-lometrSi mdebare qalaqi, romelic erTi kviriT adre buba kikabiZes, Tamuna amonaSvils da `jeostaris~ momRerlebs stumrobda, 26 maiss msoflio varskvlavebis TavSeyris adgilad iqca.

Music Breaks Walls (musika angrevs kedlebs) didi oqrosferi warwera scenaze Soridanve iqcevda yura-dRebas. `dRes me devnili var~, _ es RonisZiebis meore slogani iyo, romelic monawileebisa da organi-zatorebis umetesobas maisurebze eweraT.

musikaluri festivalis `alter viziis~ farglebSi Catarebuli kon-certi swored devnilebs mieZRvnaT da misi konceptualuri datvirTvac adamianebs Soris barierebisa da ke-dlebis rRveva iyo.

`Cven namdvilad yvelani devnile-bi varT, rodesac sakuTar qveyanaSi ver Sedixar, devnili xar, ar aqvs mniSvneloba, iq saxli gaqvs Tu ara~,

msoflio varskvlavebis xma afxazeTis sazRvarze _ daangrevs Tu ara musikis

universaluri ena barierebs realur cxovrebaSi?

nino CimakaZe

_ ambobs RonisZiebis erT-erTi or-ganizatori, musikosi aCiko guleda-ni.

koncertis dawyebamde safrange-Tidan Camosulma arasamTavrobo organizaciebis warmomadgenlebma da Jurnalistebma musikosebTan er-Tad devnilebiT dasaxlebuli teri-toria moinaxules da maTTan erTad enguris xidze solidarobis msvle-loba moawyves. Semdeg ki xididan afxazeTis mimarTulebiT buStebze qaRaldiT mimagrebuli survilebic gauSves.

koncertze sxvadasxva regioni-dan Camosulma aTasobiT adamianma uCveulod gamoacocxla qalaqi. ro-gorc amboben, scenasTan 70 aTasam-de adamiani Seikriba. alter viziis~ jgufis mier organizebuli ufaso avtobusebis saSualebiT zugdid-Si uamravi adamiani Cavida rogorc Tbilisidan, ise aWaris, imereTisa da samegrelos regionebidan.

`Zalian mniSvnelovania aseTi do-nis musikosebis Camosvla saqarTve-loSi, me yvelaze kargad Youssou N’ Dour-is Semoqmedebas vicnob. musika marTlac universaluri enaa da vfi-qrob, Cven gavugebT erTmaneTs sa-zRvars aqeTac da sazRvars iqiTac~, _ ganacxada koncertis dawyebamde quTaisidan Camosulma 27 wlis ana faxuriZem.

koncerti 8 saaTze daiwyo da is cnobilma frangma musikosma, warmo-SobiT senegalelma Youssou N’Dour-ma da misma bendma gaxsnes. jer ki-dev 2004 wels mas Jurnalma Rolling

Stones-ma `yvelaze saxelganTqmuli cocxali afrikeli musikosi~ uwo-da. afrikul ritmebze agebulma re-gei musikam maSinve aiyolia publika. miT umetes, rom saqarTveloSi am Semsruleblis erT-erTi simRera: Seven seconds erT dros Zalian po-pularuli iyo.

pozitiuri da energiuli muxti arc sxva musikosebis gamosvlisas dakargula. Tumca yvelaze sain-tereso mainc franguli kinos da scenis ukve legendad qceuli var-skvlavis, warmoSobiT britaneli jein birkinis gamosvla iyo. birkini organizacia Amnesty Intarnational-Tan TanamSromlobs da araerT cxel wertilSi Catarebul RonisZiebaSi miuRia monawileoba.

`araCveulebrivi msmenelia, Za-lian pozitiuri da gadamdebi emo-ciebi aqvT, moxaruli viqnebi, Tuki Cemi aq yofniT SevZeli, maT mimarT Tanadgoma gamomexata~, _ gviTxra momReralma scenidan Camosvlis Se-mdeg.

Tumca, mayureblebis didma na-wilma jein birkinis Sesaxeb manamde bevri araferi icoda. misi moyvaru-lebi arc Tbilisidan zugdidSi mi-maval avtobusSi aRmoCndnen. Seda-rebiT meti informacia aq Sekrebil axalgazrdebs MC Solaar-ze da Yousou N’Dour-ze hqondaT. iyvnen iseTebic, romlebic ubralod drois xali-sianad gasatareblad da devnilebis mxardasaWerad midiodnen:

`musikosebis Sesaxeb TiTqmis ara-feri vici, ubralod megobrebTan

kultura

dRes Cven yvelani devnilebi varT

36 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 39: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

erTad mivdivar, rom gaverToT~, _ gviTxra 22 wlis iraklim mgzavro-bisas. Tumca misTvis am koncerts sxva datvirTvac hqonda: irakli oCamCireSi daibada da 5 wlis asakSi sakuTari saxlis datoveba mouxda: `mgonia, rom aseTi aqciebis saSua-lebiT ufro meti adamiani gaigebs, Tu ra xdeba aq~.

igive ganwyoba hqondaT koncertis monawile musikosebsac. popula-rulma frangma reperma, emsi solar-ma scenaze gasvlamde `liberalTan~ saubrisas ganacxada:

`me rep musikas vwer, es mimdina-

organizaciebma gaiRes. UEJF, SOS Racism, Alter Vision Group, `koalicia samarTlianobisTvis~ _ es is orga-nizaciebia, romelTa xelSewyobiTac zugdidSi uprecedento masStabis RonisZieba moewyo.

frangi stumrebis gancxadebiT, isini sakmaod xSirad atareben sxva-dasxva RonisZiebas rogorc safran-geTSi, ise mTeli msoflios masS-tabiT. `Cven yvelam viciT ruseTis imperialisturi zraxvebis Sesaxeb, Tumca Cveni organizacia swored imas cdilobs, rom problemebi ara politikosebis, aramed pirvel ri-

gSi adamianebis doneze mogvardes. vebrZviT nebismieri saxis diskri-minacias da Cveni mTavari amocana Tanasworobisa da mSvidobis gavr-celebaa~, _ ganacxada franguli arasamTavrobo organizaciis SOS Racism-is warmomadgenelma adrien lenuarma.

frangi Semsruleblebis gamos-vlis Semdeg scenidan arc ise Sors

grandiozuli feierverki moewyo. Semdeg ki koncerti qarTvelma musi-kosebma ganagrZes. `efemera~, `mgza-vrebi~, `rema~, `pornopoezia~ da sa-lome korkotaSvili daaxloebiT 2 saaTis ganmavlobaSi arRvevdnen Ra-mis zugdidis simyudroves. koncer-ti gvian RamiT jgufma `stringma~ daxura. `alter vizia~ ki msmenels agvistomde daemSvidoba.

reoba ki yovelTvis exmianeba da aprotestebs usamarTlobasa da adamianebis Cagvras. vfiqrob, Cveni aq yofniT msoflios sxva qveynebSic gaigeben qarTveli devnilebis Sesa-xeb~.

koncertSi yvela musikosma ho-noraris gareSe miiRo monawileoba. mgzavrobis da sxva xarjebi ki fran-gulma da qarTulma arasamTavrobo

`araCveulebrivi

msmenelia, Zalian

pozitiuri da

gadamdebi emociebi

aqvT, moxaruli

viqnebi, Tuki Cemi aq

yofniT SevZeli, maT

mimarT Tanadgoma

gamomexata~, _ gviTxra

momReralma scenidan

Camosvlis Semdeg.

fo

to

Cip

o p

elik

ano

jein birkini zugdidSi, 26 maisi 2010

37liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 40: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

jerac vermonelebuli sabanko kri-zisi, aSkarad gamoxatuli socialu-ri problemebi, frustrirebuli da gakotrebuli xalxi, 30-iani wlebis ekonomikuri sasowarkveTa germaniaSi, cota fuli, meti seqsi da ubadruki dRevandeli sanaxaobani _ bevrisTvis moulodnelad swored es Temebi mo-eqca berlinis cnobili festivalis, Theatertreffen-is, anu `Teatraluri Sexvedrebis~ yuradRebis centrSi, romelic yoveli wlis maisSi imarTe-ba. magram es logikuria. dro, romel-Sic vcxovrobT, yovelTvis yvelaze kargi suflioricaa da reJisoric.

festivalis gaxsnas safrangeTis yofili kulturis ministri, fran-sua miteranis xelisuflebis mTavari memarcxene ideologi, Jan langi da berlinis meri da kulturuli pro-eqtebis aqtiuri mxardamWeri, klaus voveraitic eswrebodnen. Jak lan-gis emociurma teqstma, `kulturul da ekonomikur krizisSi moqceuli evropis axali, artistuli ideebis Sesaxeb~, publikas bundovani imedebi Causaxa, Tumca presis gasagebi iro-nia gamoiwvia. mokled, marto saqar-TveloSi ar moTqvamen krizisisa da ufulobis Sesaxeb. arada, berlinis festivalis mowuwune direqcias cno-bili saavtomobilo `xalxTmavali~ _ `folksvageni~ da `bundesveris~ kul-turis fondi, or-sam milion evros alalad Cuqnian...

Theatertreffen, romelic 1963 wels, ukve orad gayofili berlinis da-savleT nawilSi daarsda da romlis mTavari mizani germanulenovani (Svei-caria, avstria da germania) Teatris aRorZineba da evropeli reJisorebis waxaliseba iyo, TandaTan erT-erT mniSvnelovan Teatralur platfor-mad iqca. masSi Tavis droze iseTi cnobili evropeli reJisorebi iRe-bdnen monawileobas, rogorebic arian

binZuri bankebi da sufTa metamorfozebiTeatraluri festivali Theatertreffen berlinSi _ gamoRviZebuli socialuri

impulsebi da naxevrad gaxdili proletariati.

daviT buxrikiZe, berlini-Tbilisi

peter Staini, luk bondi, kristof martaleri, iurgen goSi, luk perse-vali, mixail talhaimeri...

Teatris mudmivi mTavari `gmirebi~ _ Seqspiri, brexti da Cexovi wels sa-fuZvlianad Tu sagangebod daiviwyes. maincdamainc arc danarCen klasikose-bs swyalobdnen. safestivalo afiSa-ze ratomRac SedarebiT miviwyebuli Tu Tanamedrove avstrielebi domi-nirebdnen: evropaSi amJamad Zalian moduri odon fon xorvati (swored misi cnobili piesiT `kazimiri da ka-rolina~ gaixsna wlevandeli festi-vali), minimalizmiT saxelganTqmuli peter handke (misi moTxrobis mixed-viT qalaq gracis Teatrma socialu-ri mimodrama videoartis TanxlebiT warmoadgina) da skandalebiT yovel-Tvis `mdidari~ elfride ielineki (gasul wels dawerili piesa `komer-santis kontraqti~ hamburgis `talia-Teatris~ interpretaciiT, mTavari antiburJuaziuli `manifesti~ gaxda festivalze).

yvelaze ucnauri da CemTvis auxsne-lia fenomeni, romelsac wlebis gan-mavlobaSi am festivalze vakvirdebi: publika, romelic ZiriTadad aTasi juris TeatralebiT, cinizmSi gawvrT-nili kritikosebiTa da arcTu ugemo-vno burJuaziiTaa warmodgenili, uc-naur, mazoxistur survils ganicdis, usminos da uyuros, rogor TaTxaven scenidan keTildReobisa da stabilu-robis mosurne sazogadoebas. iqneb es kompensaciis erTgvari formaa? roca mdidrebsa da uzrunvelebs surT, sce-naze swored mwvave SegrZnebebiTa Tu socialuri vnebebiT mogvrili adrena-lini igrZnon, maSin roca Tavad araso-des exebaT es problema.

faqtia, rom `festivalhauzis~ sce-naze swored Tanamedrove sazogado-ebis daundobeli socialuri da po-litikuri kritika ismoda. magaliTad,

rogor anadgurebs germaniaSi `pata-ra adamians~ 30-iani wlebis krizisis dros kars momdgari nacizmi. hans faladas cnobili romani `aw raRasa iq patara kaco?!~ miunxenis `kamerS-piles~ msaxiobebisa da reJisor luk persevelis interpretaciiT, dRevan-del problemebs exeba. oTxsaaTian, minimalisturi da moxdenili sce-nografiiT gadawyvetil speqtaklSi realisturi da hiper-realisturi samyaro erTmaneTs erwymis.

kiolnis `SauSpilhauzSi~ dadgmul speqtaklSi `kazimiri da karolina~, reJisori iohan simonsi adamianTa ide-alebis ganadgurebis temps bavariis ludis festivalis dros asaxavs da cdilobs, qsenofobiis mizezebi dRe-sac agvixsnas. saxelganTqmuli Sveica-rieli reJisori kristof martaleri ki ise akvirdeba sasacilo da sasowa-rkveTil adamianebs, rogorc Zvelma-nebis bazrobaze gamotanil avejs _ rogor gadasaxldebian isini sabanko krizisis Jams gayiduli binebidan pa-tara saavtomobilo farexebSi.

da mainc, `provokatori deida~ _ elfride ielineki yvelas aWarbe-bs. piesaSi `komersantis kontraqti~, romelic nikolas Stemanma hamburgis `talia TeatrSi~ dadga, igi gviyveba Tanamedrove igavs binZur bankebsa da `TeTri xelebiT~ nakeT metamor-fozaze, romelsac adamiani ekono-mikuri keTildReobidan krizisamde gadis... da kidev, Tan dascinis da Tan TanaugrZnobs naxevrad SiSvel eqs-proletariats, romelsac qoneba bankma SeuWama, religiuri grZnobebi ki _ seqsma...

iqneb droa, sastik dros Cvenc meti sifxizle gamoviCinoT da arafris-mTqmel klasikur dadgmebs Taname-drove piesebi, meti provokacia da artos `sisastikis TeatriT~ nakvebi xilvebi vamjobinoT.

kultura

38 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 41: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

elfride ielineki Tan dascinis da

Tan TanaugrZnobs naxevrad SiSvel

eqs-proletariats, romelsac qoneba

bankma SeuWama, religiuri grZnobebi ki

_ seqsma...

kultura

`oqros drakoni~, reJ.: roland Simelpfenigi

`kazimiri da karolina~, reJ.: iohan simonsi`Riesenbutzbach~, reJ.: kristof martaleri

39liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 42: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

saeWvo esTetikuri Rirebulebis Zeglebi da monumentebi Tbilisis-Tvis siaxle araa, gansakuTrebiT _ „vardebis revoluciad“ wodebuli movlenebis Semdeg, rodesac politi-kurma kiCma saqarTvelos kulturul landSaftze wamyvani adgili daika-va da Tavisi simravliT lamis ukve 70-wlian sabWoTa monumentalizms gadauswro.

saakaSvilis epoqis ZiriTadi ten-denciaa sabWouris nacionalisturiT Canacvleba, ris Sedegadac sabWoTa warsulis gadafaseba an daZleva ki ar miiRweva, aramed ZeglTayvanismce-mlobis sabWoTa tradicia ideolo-giur moduss icvlis. es ki, saboloo jamSi, swored sabWourobis kidev ufro metad monumentalizacias, mis ukvdavyofas iwvevs. amgvari Zeglebi religiurTan mimsgavsebuli sakul-to obieqtebia da ara xelovnebis ni-muSebi, romlebic TayvaniscemisTvis iqmneba. Tayvaniscema da sakralizacia ki warsulisa Tu awmyos kritikul ga-azrebas mxolod ewinaaRmdegeba.

saerTodac, aseTi ideologiuri warmonaqmnebis esTeturobaze sauba-ri gadaWarbebulic kia, ramdenadac monumentebi ara esTeturi tkbobi-sa Tu Wvretis obieqtebia, aramed _ wmindad politikuri Sinaarsis sim-boloebi. maTi erTaderTi „mesiji“ aris ideologiuri direqtiva: esa Tu is istoriuli movlena an faqti ara mxolod unda gvaxsovdes, aramed imgvarad da iseTi SinaarsiT unda gvaxsovdes, rogoriTac monumentSia gamosaxuli da rogoradac misi da-mkveTi ideologebi gvkarnaxoben da

"didebis monumenti" da monumenturi sworxazovneba

giorgi maisuraZe

monumentebi wmindad politikuri Sinaarsis simboloebia.

monumentebiTa da maTi TayvaniscemiT adamianebSi istoriuli

mexsierebis xelovnuri Canergva da „modelireba“ xorcieldeba.

Tvalsazrisi

fo

to

Tem

o b

arZi

maSvi

li

`didebis monumenti~ gmirTa moedanze, Tbilisi, maisi 2010

40 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 43: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

gvaswavlian. monumentebiTa da maTi TayvaniscemiT adamianebSi istoriu-li mexsierebis xelovnuri Canergva da „modelireba“ xorcieldeba. mo-numentebi koleqtiuri indoqtrina-ciisa da politikuri propagandis sakmaod nacadi instrumentebicaa, romlis yvelaze xangrZlivi da efe-qturi gamocdileba uaxles istoria-Si swored sabWoTa kavSirma dautova kacobriobas.

postsabWoTa xanis qarTuli po-litikuri kiCisa da koleqtiuri in-

doqtrinaciis axali xorcSesxmaa TbilisSi gmirTa moedanze aRmarTu-li axali „didebis monumenti“, ro-melic saqarTvelos teritoriuli mTlianobisaTvis daRupulTa xsovnas eZRvneba. Sinaarsi, romelic am mo-numentSia Cadebuli, ukve Seicavs in-doqtrinaciul formulas, romelic saqarTvelos teritoriuli mTlia-nobisaTvis an, zogadad, samSoblosa-Tvis brZolas konkretul istoriul movlenebTan aigivebs da amiT saqar-Tvelos uaxlesi istoriis sruliad TviTnebur wakiTxvas cdilobs, saida-nac, magaliTad, 1941-1945 wlebSi na-cistur germaniasTan omSi daRupuli aseulobiT aTasi qarTveli meomari avtomaturad gamoiricxeba, radga-nac isini sabWoTa samxedro formas atarebdnen da, radganac saqarTvelo okupirebuli iyo, maSasadame maT sam-SoblosaTvis ar ubrZoliaT. ar unda iyos SemTxveviTi is faqti, rom sul ramdenime Tvis winaT quTaisSi xeli-suflebis surviliT ganadgurda am omSi daRupulTa memoriali, rac ru-seTTan damatebiTi konfrontaciis sababi gaxda.

„didebis monumentis“ istoriu-li mexsiereba 1921-dan 2008 wlamde periods moicavs, romelSic gaer-Tianebulia 1921 wels me-11 armiis msxverpli iunkerebi, 1924 wlis anti-sabWoTa ajanyebis monawileebi, 1992-

1993 wlebSi afxazeTSi da 2008 wlis agvistos omSi daRupuli qarTveli meomrebi, romelTa saxelebic am mo-numentSia Cawerili. amiT „didebis monumentis“ Sinaarsi mTlianad ime-orebs „okupaciis muzeumis“ koncef-cias _ saqarTvelo, rogorc sabWoTa da postsabWoTa ruseTis mier okupi-rebuli da masTan mebrZoli qveyana. faqtobrivad ki, esaa saqarTvelos TiTqmis erTsaukunovani samxedro marcxis qronika, saidanac erTi lo-gikuri daskvna unda gamomdinareo-

bdes: militarizmze uaris Tqma da sakuTari Secdomebis kritikuli Tva-liT danaxva.

saakaSvilis xelisuflebis mTe-li ideologiuri doqtrina ki 26 maiss „didebis monumentis“ gaxsnaze warmoTqmul prezidentis sityvaSi gamoixata: „TavisuflebisaTvis br-Zola _ esaa Cveni genetikuri kodi!~ monumentze, romelSic 4 aTasamde daRupuli mebrZolis saxelia Cawe-rili, prezidentis TqmiT, carieli adgilebicaa Semonaxuli, romelic, „RmerTma nu dagvaWirvos“, magram sa-Wiroebis SemTxvevaSi, momavali gmi-rebis saxelebiT Seivseba. preziden-tis amgvari ritorika ki, aramxolod sakuTari mmarTvelobis, aramed mTe-li saukunis manZilze vergamotanili daskvnebis kidev erTi dadasturebaa. „samxedro patriotizmi“ kvlavac xe-lisuflebis ZiriTad ideologiur principad rCeba. wlevandeli 26 maisis samxedro aRlumis yurebisas TvalSisacemi iyo prezidentis ukan mdgomi, samxedro formaSi gamowyo-bili bavSvebi, rac samxedro patrio-tizmis idealebisadmi erTgulebis morigi da sakmaod mwvave gamovline-baa. am principis erTaderTi „pozi-tiuri“ Sedegi ki, bolo erTi sauku-nis gamocdilebiT, sxva araferia, garda ruseTTan brZolaSi gmirulad daRupvisa. am heroikuli paTosiT ki

ara mxolod samSoblos ewirebian gmirebi, aramed Tavad samSobloc ewireba gmiruli Tavganwirvis ideo-logebs.

„didebis monumenti“, romelic, oficialuri ganmartebiT, saqarTve-los teritoriuli mTlianobisaTvis daRupul qarTvel meomrebs eZRvneba, yvelaze metad swored saqarTvelos teritoriuli mTlianobis aRdgenisa da „okupirebul teritoriebze“ mcxovreb adamianebTan mSvidobiani da Tanasworuflebiani Tanaarsebobis ideas ewinaaRmdegeba: ramdenad SeiZ-leba iyos gamTlianebul saqarTve-los dedaqalaqis centrSi aRmarTu-li monumenti misi afxazi da osi moqalaqeebis saxelmwifoebrivi er-Tobis simbolo? Tuki amgvari monu-mentis arsebobas raime azri SeiZle-boda hqonoda, erTaderTi saRi azri afxazeTsa Tu samxreT oseTSi momxda-ri konfliqtebis dros daRupuli afxazi da osi mebrZolebis saxelebis qarTvelTa gverdiT dayeneba iqnebo-da. aseTi politikuri Jesti Serige-bisa da istoriis gadafasebis, maT Soris, sakuTari Secdomebis aRiare-bas da yvelafris Tavidan dawyebisa-Tvis mzadyofnas gamoxatavda. miT umetes, rom qarTul monumentTa tradiciaSi amgvari Jestis magali-Tic TbilisSi dgas. esaa „leqsi vef-xisa da moymisa“, romlis yvelaze cnobili striqoni _ „iqneba vefxis dedai Cemze mwareda stirisa, wavide, mec iq mivide, samZimar uTxra Wiri-sa“... _ sazepirod iswavleboda qar-Tul skolebSi. moymis dedis am si-tyvebis Sinaarsi sxva araferia, garda erToblivi glova erTmaneTTan brZo-laSi daRupuli Svilebis gamo, da ur-TierTTanagrZnobis survili. Cemi azriT, dRes yvelaze didi gmiroba saqarTvelos mxridan sakuTar eTno-centristul uaxles warsulTan gami-jvna, sakuTari umZimesi Secdomebis aRiareba da maTi gamosworebis mcde-loba iqneboda da ara _ gmiruli Tav-ganwirvis, daRvrili sisxlisa da ga-Rebuli msxverplis morigi idealizacia, romelic mxolod erTi politikuri ideologiis saazrovno sworxazovnebis, misi ucdomelobisa da „didebis“ simboloa.

postsabWoTa xanis qarTuli politikuri kiCisa da

koleqtiuri indoqtrinaciis axali xorcSesxmaa TbilisSi

gmirTa moedanze aRmarTuli axali „didebis monumenti“.

Tvalsazrisi

41liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 44: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

ahmeTs inglisis ar sjera

sporti

gio axvlediani, londoni

egeb jobia, rom inglisis nakre-bma ar iTamaSos xolme saSinao Ta-maSebi, gansakuTrebiT _ amxanagu-ri da gansakuTrebiT _ msoflio Cempionatis win.

Torem yovelTvis asea xolme:

gamova gundi uemblize da ver Ta-maSobs, ufro sworad, amxanagurSi ra unda iTamaSo: TamaSs ver aCvene-bs da aris erTi sja-baasi, _ SarSan rom kargad vTamaSobdiT, axla ra dagvemarTao. calke kidev axali

uemblis mindori, romelsac yve-la iwunebs. saerTod, ingliselebi oRond balaxis xarisxze alaparake da wagebis mizezebic gamoCndeba.

ara, cudi arc araferi momxda-ra: inglisma meqsikas 3-1 mougo

uein runi

42 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 45: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

arCevnebi

vebgverdze

www.liberali.ge

sporti

da glen jonsonmac Tavisi pirve-li sanakrebo goli brwyinvaled gaitana, Tumca, rogorc erTma komentatorma aRniSna, _ aq ingli-sis sanaxavad movediT, meqsikas ki vuyurebTo.

saerTod inglisis cudad TamaSi is aris xolme, rom fexburTelebi daizlaznebian. ingliselebis yu-reba Cqari TamaSis gareSe saSine-lebaa. sxvanairi TamaSi arc ician da arc miaCniaT sworad.

msoflioSi bevr nakrebs ar eyo-leba iseTi didebuli fexburTe-lebi, rogoric ingliss hyavs da

msoflioSi bevr gunds ar eyole-ba iseTi mwvrTneli, rogoric in-gliss uSovnia.

fabio kapelo. gagrZeleba ki sa-Wiro ar aris. kapelo da morCa.

kapelom brwyinvaled aTamaSa in-glisi or weliwads da axla yvela moelis, rom es kaci umiznebs, ga-marTldeba. aba, ra dasamalia, in-gliss afrikaSi msoflio Cempio-noba unda. oRondac, Cveni ubnis maRaziis patrons, Turq ahmeTs amisa saerTod ar sjera.

kapelo magaria, runi magaria, lampardi magaria, teri magaria, jerardi magaria, oRond inglisi inglisia, _ ambobs ahmeTa, _ ka-pelo ki ara, ginda jini mouyvane mwvrTnelad, verafers izams.

rogorc yvela Turqi, isic fe-xburTis namdvili giJia da mgoni mTel amxela londonSi qorner-Sofis erTaderTi patronia, ma-RaziaSi uSvelebeli televizori rom udgas da gamudmebiT fex-burTs aCvenebs. maRazia damSvene-bulia ahmeTas fotoebiT barse-lonas, Celsis, fenerbahCes da santosis maisurebSi. misi maRazia swored rom Tbilisurad, SuaRame-

mde muSaobs, rac, rasakvirvelia, didi SeRavaTia da RamiT Sexetia-lebuli kaci aucileblad daila-parakebs fexburTze.

mokled, ahmeTam fexburTi icis, da moaxloebuli msoflio Cempionatis favoritebad espaneTs da brazilias miiCnevs. ra Tqma unda, ase daaxloebiT mTeli sa-fexburTo msoflio miiCnevs, maT Soris ki _ kapeloc; oRondac ka-pelo arafers ambobs imis Taoba-ze, sjera Tu ara Tavisi inglisis, ahmeTas ki namdvilad ar sjera.

hoda, vnaxoT, romeli gamarTl-

deba.amasobaSi ki kapelom inglisel

fexburTelebs Cempionatis dRee-bSi tviteriT, feisbukiT da ase-Ti rameebiT sargebloba aukrZa-la. fexburTelebs gazeTebisTvis svetebis werac ar gamouvaT. Tu ramis Tqma undaT, mxolod fex-burTis asociaciis vebgverdze ityvian. aseve uqnia espaneTis nakrebis mwvrTnels, visente del boskesac.

nakrebis wevrebi mobilursac Se-zRudulad moixmaren da saerTod kapelom Tqva, _ ojaxoba, gel-frendebi da aseTi rameebi afri-kaSi ar davinaxoo. Tumca, rogor dauSli, uein runim Riad ganacxa-da, _ Cemi coli da Svili afrikaSi modian, imitom, rom isini fanebi arian, da Tu sxva fanebi modian, Cemianebs verafers avukrZalavo.

mokled, inglisi emzadeba. ka-pelos xelSi, sadilze sportu-lebiT ver Caxval, da saerTod, SortebiT tantali da inglisel-TaTvis tradiciuli banqos TamaSi Tavisufal dros damTavrebulia.

samagierod, msoflio Cempiona-ti iwyeba.

kapelo magaria, runi magaria, lampardi magaria, teri

magaria, jerardi magaria, oRond inglisi inglisia,

_ ambobs ahmeTa, _ kapelo ki ara, ginda jini mouyvane

mwvrTnelad, verafers izams.

43liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 46: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

es albaT erT-erTi yvelaze lamazi ezo iyo barnovis qu-

Caze. sesilia TayaiSvili cxovrobda saxlSi, am ezos rom ga-

dahyurebda. erosi manjgalaZec iq cxovrobda, medea jafari-

Ze, andria balanCivaZe, revaz TabukaSvili, mixeil TumaniSvili

da anzor kavsaZec; kidev bevri sxva Rirseuli Tbiliseli. bar-

novis quCis miTic mxolod aseTi adamianebis gamo arsebobs,

me rom mkiTxos kacma. mec im saxlSi davibade da gavizarde.

es teqsti erTi Tbilisuri ezosadmi nostalgiiT gaJRenTili

qeba-didebaa. amis ufleba maqvs. me xom ukve ormocdaaTis var.

vardebis suni dilaobiT. esaa pirveli, rac maxsendeba

xolme, bavSvobas rom vixseneb. vardebi ezos kargad movlil

nakveTze xarobda. es nakveTi wiTlad SeRebili rkinis jaWve-

biT iyo SemoRobili. mozardebs jaWvebze Camojdoma da gaqa-

neb-gamoqaneba SegveZlo. zafxulobiT, diliT adre da dRis

bolos mezoblebi pirdapir fanjridan rwyavdnen vardebs. am

dros mTel ezoSi civi wyliT danamuli, gaxurebuli asfal-

tis sunSi areuli vardebis surneli dgeboda xolme. es suni

ezoSi moTamaSe bavSvebs kansa da TmebSi gvijdeboda.

ezos centraluri nawili momcro zomis skvers ekava,

romlis jvaredini bilikebi dafSvnili wiTeli aguriT iyo

mokirwyluli. skveris SuagulSi, erTi cicqna moednis garSe-

mo wiTlad SeRebili xis skamebi idga, garSemo ki _ alvis xeebi.

ezos gamwvanebul nawils ori mxridan lazaTianad gakreWili

maRali buCqebis mwkrivi amSvenebda. saRamoobiT samsaxurebi-

dan dabrunebuli mezoblebi sulis mosaTqmelad ezoSi rom

Camodiodnen, vardebis da balaxis suns `krasnaia moskvas~ da

Tambaqos aromati emateboda. arasdros damaviwydeba is saRa-

moebi, arc is adamianebi, arc is ezo, ase Zalian rom miyvarda.

imdroindel TbilisSi bevri iyo ase lamazad movlili ezo.

im ezoebs TviTon macxovreblebi uvlidnen da asufTavebdnen.

2010 wlis aprilia. Cemi yofili ezos SuagulSi vdgavar iq,

sadac adre patara moedani iyo, da garSemo viyurebi. xelSi

fotoaparati miWiravs da vcdilob, iseTi wertili movZebno,

saidanac kargad gamoCndeba misi dRevandeli saxe. araferi

gamomdis. garSemo mxolod manqanebia. uwesrigod, saxelda-

xelod Cayenebuli manqanebi, iq, sadac adre moedani iyo, iq,

sadac adre vardebi xarobda, iqac, sadac lamazad gakreWili

buCqebis mwkrivi iyo. garSemo talaxi, mouvleloba da gul-

grilobaa. am ezos mcxovreblebs dResac gamohyavT bavSvebi am

ezoSi saseirnod. im bavSvebis TvaliT vcdilob, Sevxedo Cems

yofil ezos da aq Semosvlis Semdeg isedac gafuWebuli xasia-

Ti kidev ufro mifuWdeba. mainc jiutad vbrundebi xolme aq

periodulad, albaT imis faruli imediT, rom erT mSvenier

viva nostalgia!

kaxa Tolordava

qalaqSi moxetiale kacis Canawerebi

dRes isev im ezoSi Sevabijeb, ase tkbilad rom damamaxsovrda.

mere ki saxlSi vbrundebi da gzaSi ai, raze vfiqrob:

dRevandeli Tbilisis ezoebs daRlili, mouwesrigebeli,

imedgacruebuli, SeSinebuli Tbiliselebis saxe aqvs; momaval-

ze rom ar fiqroben, iseTi Tbiliselebis; an iseTebis, marto

sakuTar Tavsa da ojaxze rom fiqroben; an iseTebis, sxvebis

mosvlas rom elodebian, vinc maT saqmes gaakeTebs. dRevan-

deli Tbilisis ezoebi cxovelebis gareSe darCenili patara

zooparkebia, galiebSi gamomwyvdeuli manqanebiT da `garaJ-

maRaziebiT~. dRevandeli Tbilisis ezoebs Tbiliselebis uu-

narobis da sibriyvis saxe aqvs _ manqana dabinavebuli, saWmeli

magidaze, televizori mocimcime, gulgriloba _ usazRvro.

mere ki miqelanjelo antonionize vfiqrob da misi filmis,

`zabrisqi foinT~, finalur epizodze, rodesac sayvareli

adamianis daRupvis tkiviliT gulnatkeni axalgazrda qali

warmosaxvaSi afeTqebs Tavisi mdidari sayvarlis, mdidru-

lad mowyobil vilas. afeTqebis talRa haerSi aisvris mTel

Senobas da yvelafers, rac im SenobaSia _ skamebs, magidebs,

televizorebs, macivrebs, gazqurebs, mdidrul samoss, saxu-

ravs, yvelafers. mere ki mec, im axalgazrda qalis msgavsad,

asafeTqebeli nivTierebis yvelaze did `zariads~ vijen war-

mosaxvaSi da haerSi avisvri Tbilisuri ezoebis maxinj, giso-

sian `garaJebs~, Sig gayursul manqanebs, nacrisferi Siferis

naWrebs, manqanis moparvis SiSs, yvelafers, rac Tbiliselebma

im galiebSi gamoamwyvdies.

Tbilisuri ezoebis mowyoba Tavidan unda daiwyos, sul Ta-

vidan da amis survili, upirveles yovlisa, Cvenve, Tbilisele-

bs unda gagviCndes.

dRevandeli Tbilisis ezoebs daRlili, mouwesrigebeli,

imedgacruebuli, SeSinebuli Tbiliselebis saxe aqvs. momavalze rom

ar fiqroben, iseTi Tbiliselebis.

44 liberali . maisi - ivnisi 2010 . № 33

Page 47: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

radio „nacnobi“ gepatiJebaT

klubSi „nacnobi“

tradiciuli qarTuli samzareulo

cocxali musika

misamarTi: abanos q. N 3

Page 48: arCevnebis Semdeg - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/8961/1/Liberali_2010_N33.pdf · samarTali 29 ratom unda viyoT romis papze metad kaTolikeebi? garekanze: arCevnebis Semdeg

mis: aRmaSeneblis 150tel: 910 954, 911 165

bakur sulakauris gamomcemlobisgan

www.sulakauri.ge

fasi 16.90

msoflio klasika

miSel uelbeki daibada

safrangeTSi 1958 wels.

is yvelaze skandaluri

Tanamedrove mweralia.

amboben, rom man

Tanamedrove frangul

literaturas axali xma,

axali tonaloba SesZina.

ramdenime erTmaneTze

skandaluri romanis

avtori 2002 wels

parizis meCeTis winam-

ZRolma da islamurma

sazogadoebebma

islamofobiasa da

rasizmSi daadanaSaules.

marTalia, braldebebi

ar daumtkicda, magram

miSel uelbeki mas Semdeg

espaneTSi cxovrobs.

`platforma~ miSel uelbekis erT-erTi yvelaze

popularuli romania. Tanamedrove evropa _

adamianis martooba, cxovrebis absurduloba,

kulturis komercializacia, seqsi da

terorizmi, romelic yvelafers anadgurebs,

dResdReobiT yvelaze mtkivneuli am Temebis

gamoa `platforma~ udavod saintereso, Rrma da

amave dros skandaluric.

miSel uelbeki

platforma