Burimet dhe Kostoja e Financimit

Burimet e financimit të një firmë mvaren nga shumë faktorë por, si më të rëndësishëm janë:

Tipi i biznesit;Koha e veprimit të biznesit;Suksesshmëria e biznesit dhe Situata ekonomike.

1

Financimi

(1)

(2)

(3)

Ndarja e pasurisë

Kthimi mbi kapitalet e investuara

Kapitale te veta

Huara

Aktivitet Ekonomike

Rezultat Ekonomik

Shpenz. Financ

Tatime

Fitim 2

3

Burimet e financimit

Burimet interne Burimet eksterne

Fitimet e mbajtura

Kursimet nga Menaxhmenti

Amortizimi

Instrumentet e borxhit

Instrumentet e kapitalit

Burimet kryesore te financimit

Afatshkurtër Afatgjatë

Kredi tregtare ne mes firmave te ndryshme

Kreditë nga bankat tregtare

Letrat tregtare

Me anë të borxhit afatgjatë

Afatmesëm

Huat e garantuara

Huat me afat shlyerje të zgjatur

Kontratat e qerasë

Aksionet e zakonshme

Hipoteka

Aksionet e preferuara Obligacionet

Faktoringu

Kontratat e shitjes së kushtëzuar

Me anë të kapitalit afatgjatë

Menaxherët financiarë shqetësohen për zgjedhjen e burimit më të mirë të mundshëm të financimit.• Koston dhe riskun e strategjive të ndryshme të

financimit • Kushtet e tregut • Raporti aktual borxh-kapitali i vet • Data e maturimit e instrumenteve aktualë të borxhit • Aftësia për të siguruar fitime dhe pozic. i likuiditetit• Mungesa e iniciativës për të ndryshuar strategjinë

financiare në përputhje me ndryshimet ekonomike • Norma e inflacionit • Norma tatimore

5

6

Kosto e Kapitalit

Kapitali është boshti financiar të çdo ndërmarrje në biznes. Dallohen dy menyra per formimin e kapitalit.

•Formimi fillestar i kapitalit

•Me ndryshimin e madhesise se kapitalit

Qëllimi strategjik i të gjitha operacioneve që kanë lidhje më kapitalin e një firme është maksimizimi i vlerës së tij. Apo thënë ndryshe maksimizimi i vlerës aktuale të ndërmarrjës

7

Pytja shtrohet:

• Sa kushton kapitali i një ndërmarrje?

• Ç’kosto kanë burimet e formimit të kapitalit të ndërmarrje?

• Çfarë duhet të jetë struktura e burimeve, ashtu që ato të kushtojnë sa më lirë që të jetë e mundur?

8

Për të kuptuar këtë mbeshtetemi në teorinë e vlersimit

• Vlera e një firme në likuidim dhe vlera e sajë në funksion

• Vlera kontabile dhe vlera e tregut• Vlera e tregut dhe vlera e brendshme

• Kapitalizimi i të ardhurave. Kosto e kapitalit është ajo pjesë e fitimit që firma

– ndërmarrja do të paguaj si interës për financimin e aktiveve të saj, por vlera e tregut e firmës të ngelet të pakten e pandryshueshme.

9

Kosto e kapitalit është norma e aktualizimit e cila është e barabart me normen e kthimit nga investimet e reja dhe që siguron qëndrueshmërinë

e çmimit të aksioneve(vlerës së shoqërisë në treg).

Kostoja e kapitalit është norma e kthimit që duhet ta realizoj firma

nga investimet për të ruajtur vlerë e saj dhe të mund të siguroj fonde.

Kostoja e kapitalit është norma e kthimit që firma duhet t’u paguajë

investitorëve me qëllim që ti nxisë ata të blejnë aksione, obligacione

dhe letra tjera me vlerë të saj.

Kosto e kapitalit është ajo pjesë e fitimit që ndërmarrja do ta paguajë si

interes për fondet e marra për financimin e aktiveve të saj.

Kosto e Kapitalit është norma që firma duhet të paguaj për borxhin,

aks.preferuara, aks. e zakonshme dhe fitimin e pashpërndarë,për të

financuar investimet e saj në mjete.

10

Burimet e fondeve nuk janë pa pagesë; kreditoret kërkojnë pagesën e interesit dhe investitorët e kapitalit aksionar kërkojnë fitimin me anën e dividenteve dhe differences së çmimeve të aksioneve. Norma e pritur e kthimit nga një investim është kusht për të tërhequr një investitor të huazojë apo të mbaj letra me vlerë por firma duhet te sigurohet se perfitimet e saj do ta financojnë koston e biznesit.

Janë dy arsye qe dallojnë në kuptim normen e kthimit me koston e kapitalit :

• Tatimet dhe• Kostoja e transakcionit

11

Faktorët të cilët ndikojnë në koston e kapitalit: * jasht kontrollit të firmës (niveli i normave të interesit;normat tatimore)* i kontrollon firma (politika financiare; pol.strukturës së kapitalit; politika e dividendit; politika e investimeve)

Ndërmarrja përdorë burime të ndryshme të kapitalit,

me çmime të ndryshme,(burime të veta dhe borxhe).

Forma më e mirë e llogaritjës së kostos së kapitalit

është aplikimi i metodës së kostos së ponderuar

të kapitalit(WACC)-Weighted Average Cost of Capital.

Kombinimi ma i mirë i financimit me anë të borxhit me

financimin me anë të kapitalit financiar quhet strukturë

optimale e kapitalit.

12

Llogaritja e WACC merre parasysh;riskun e biznesit; riskun financiar; politika konstante e dividendit(fitimit).

Vlerësimi i normës së kthimit nga investimi që duhetta siguroj një firmë për të knaqur investitoret, është qëllimi i llogaritjës së kostos së kapitalit.• Kostoja e borxhit pas tatimit Kd =i(1-T)• Kostoja e aksionit të preferuar kp = Dp/Pp-F

• Kostoja e aksionit te zakonshem (modeli i rritjes së dividendit dhe modeli CAPM)

Po = D/Ke divedendi është konstantPo = D1/ke-g divedendi rritet në mënyrë konstante Kn = D1/Pnet+g emetimi i aksioneve të reja

Kc=krf = (km-krf)B modeli CAPM

13

Llogaritja e WACC(kosto mesatare e ponderuar e kapitalit)

WACC=(kosto e borxhit pas tatimit x % e borxhit në financim) +(kosto e aksion.zakonshme x % e tyre në fin.)+ (kosto e aks. pref x % e tyre ne fin.)

MCC - kosto margjinale(shtesë) e kapitalit është e

barabartë me koston mesatare të kapitalit të firmës.

14

Leva operative dhe leva financiare

• Në biznes termi levë përdoret për të

shprehur punësimin e kapaciteteve fikse

dhe pritjet në një nivel ma të lartë tëkthimit.

• Në kushtet kur ndërmarrja orjentohet për angazhimin me të madh të shpenzimeve

fikse në operacionet e firmës, fjala është për levën operacionale. Kur ajo shërbehet me financimin përmes borxhit, fjala është për levën financiare.

Leva(shkalla) operative rezulton nga ekzistenca e kostove fikse në rrjedhen e të ardhurave të ndërmarrjes. Dmth. LO është përdorim potencial i kostove fikse në fitimet para interesave dhe tatimeve(EBIT).Shprehet si- DOL

DOL=ndryshimi në EBIT i shprehur në%

/ Ndryshimet në shitje të shprehura në%

15

Leva(shkalla) financiareNdryshimi në fitim për aksion(EPS) i shkaktuar nga përdorimi i titujve me pagesë fikse për financimin e ndermarrjes quhet levë financiare.Shenohet –DFLdhe shpreh ndryshimin në perqindje të të ardhurave nga aktiviteti në raport me ndryshimin në % të sasise së produkteve apo shërbimeve.

DFL= ndryshimi në EPS i shprehur në % /

ndryshimi në EBIT i shprehur në %

16