48
1 PHẦN 1 CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG TÀI CHÍNH QUỐC TẾ

CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

  • Upload
    others

  • View
    10

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

1

PHẦN 1

CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN

THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG

TÀI CHÍNH QUỐC TẾ

Page 2: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

2

CÁN CÂN VÃNG LAI CỦA VIỆT NAM 2010 - 2015

VÀ MỘT SỐ KHUYẾN NGHỊ CHÍNH SÁCH GIAI ĐOẠN 2016 - 2020

PGS.TS. Đặng Ngọc Đức1

NCS. ThS. Đỗ Thị Thu Thủy2

ThS. Vũ Duy Thành3

Tóm tắt

Thâm hụt cán cân vãng lai và cán cân thanh toán quốc tế (BOP) luôn có những

ảnh hưởng tiêu cực đến sự ổn định kinh tế vĩ mô và các hoạt động kinh tế - tài chính

đối ngoại của các nước, do vậy luôn được cố gắng thực hiện cân bằng. Có 3 trường

phái tiếp cận sự cân bằng BOP, gồm:(1) Trường phái tiếp cận từ Hệ số co giãn (The

Elasticsity Approach); (2) Trường phái tiếp cận từ Chi tiêu (The Absorption

Approach); (3) Trường phái tiếp cận Tiền tệ (The Monetary Approach). Thực chất,

đây là những nghiên cứu từ những giác độ khác nhau về tác động của việc phá giá nội

tệ đến trạng thái của cán cân vãng lai hay cán cân thương mại nhằm đưa ra những

khuyến cáo để thiết lập sự cân bằng của BOP, đặc biệt trong trạng thái thâm hụt.

Đối với Việt Nam, kết thúc giai đoạn thâm hụt nghiêm trọng 2002 - 2011, bắt

đầu từ 2012 thặng dư vãng lai đã bắt đầu xuất hiện và được duy trì đến năm 2015, góp

phần cải thiện tích cực BOP của Việt Nam. Bài học kinh nghiệm về cơ sở khoa học và

thực tế của những sự điều chỉnh đã được áp dụng trong giai đoạn này để ngăn chặn

thâm hụt thương mại và vãng lai, hướng tới sự cân bằng tích cực và bền vững BOP

của Việt Nam trong thời gian tới là rất quan trọng. Dựa trên khung lý thuyết về các

phương pháp tiếp cận cân bằng BOP, bài viết sẽ tập trung nhận diện, phân tích và

đánh giá các biện pháp cân bằng được áp dụng trong giai đoạn 2011 - 2015. Trên cơ

sở đó, trình bày một số khuyến nghị chính sách nhằm củng cố và duy trì sự cân bằng

bền vững của cán cân thương mại (Trade Balance) và BOP của Việt Nam trong giai

đoạn 2016 - 2020.

Từ khóa: cán cân vãng lai, cán cân thương mại, phá giá tiền tệ, điều kiện Marshall - Lerner

1. Đặt vấn đề

1, 2, 3 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email: [email protected]

Page 3: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

3

CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA THỊ TRƯỜNG

NGOẠI HỐI VÀ DIỄN TIẾN TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI CỦA VIỆT NAM

TRONG THỜI GIAN GẦN ĐÂY

TS. Lương Thái Bảo1

Nguyễn Thị Linh Chi2

Nguyễn Thu Huệ3

Phạm Thị Mơ4

Tóm tắt

Nghiên cứu đánh giá tác động của thông tin vĩ mô thay đổi cơ chế tỷ giá hối đoái

lên cấu trúc vi mô của thị trường ngoại hối của Việt Nam. Lý thuyết về xác định chênh

lệch tỷ giá mua và bán được thừa nhận từ các nghiên cứu đi trước tại các thị trường

ngoại hối những năm 1980 và 1990 được kiểm định theo một mô hình hồi quy đơn

giản. Kết quả cho thấy cần phải có mô hình hồi quy tốt hơn để phân tích cấu trúc vi

mô của thị trường ngoại hối Việt Nam. Bên cạnh đó nếu xem xét sâu vào các cơ chế

truyền dẫn từ khối lượng giao dịch và biến động hàng ngày của tỷ giá lên chênh lệch

tỷ giá mua và bán thì thấy đã xuất hiện các yếu tố tích cực để phát triển thị trường

phái sinh trên thị trường ngoại hối Việt Nam.

Từ khóa: cơ chế tỷ giá hối đoái, lý thuyết cấu trúc vi mô, chênh lệch giá mua và

giá bán, chi phí giao dịch.

1, 2, 3, 4

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân

Page 4: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

4

THỰC HIỆN CAM KẾT QUỐC TẾ TRÊN THỊ TRƯỜNG

CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM HƯỚNG ĐẾN PHÁT TRIỂN VÀ HỘI NHẬP

TS. Đào Lê Minh1

TS. Nguyễn Thanh Huyền2

Tóm tắt

Thị trường chứng khoán Việt Nam hơn 15 năm qua không ngừng nỗ lực và phát

triển, khai sinh với 02 doanh nghiệp niêm yết và 06 công ty chứng khoán, đến nay đã

có 676 doanh nghiệp niêm yết và khoảng 81 công ty chứng khoán với hơn 1,5 triệu tài

khoản của nhà đầu tư, quy mô vốn hóa đạt gần 1.360 ngàn tỷ đồng, tổng giá trị huy

động vốn qua thị trường ước đạt 1,4 triệu tỷ đồng. Với những thành tích đạt được, thị

trường chứng khoán Việt Nam đã thực sự trở thành kênh dẫn vốn trung và dài hạn cho

đầu tư phát triển Việt Nam. Thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ tiếp tục chuyển mình

từ phát triển theo chiều rộng sang phát triển theo chiều sâu, từng bước khẳng định vai

trò quan trọng trong thu hút hiệu quả vốn trung và dài hạn, tận dụng và khai thác tối

đa lợi ích của quá trình hội nhập kinh tế quốc tế. Thu hút nguồn tài trợ, tư vấn từ các

thị trường tài chính hiện đại, mang tính quốc tế hoá cao sẽ hỗ trợ thị trường chứng

khoán Việt Nam ngày càng hoàn thiện, từng bước tiếp cận với các chuẩn mực chung

và thông lệ quốc tế thông qua các chương trình kết nối, hợp tác, nỗ lực áp dụng chuẩn

mực quốc tế…

Đánh giá mặt tích cực trong quá trình thực hiện các cam kết quốc tế kỳ vọng sẽ

tạo ra một bức tranh tổng thể về thị trường chứng khoán Việt Nam đang nỗ lực hội

nhập và phát triển, đồng thời cũng nhìn nhận những bất cập, đề xuất các khuyến nghị

hạn chế hiệu ứng tiêu cực hướng đến một thị trường chứng khoán “minh bạch, công

bằng và bền vững”.

Từ khóa: Hội nhập TTCK

1 Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Email của tác giả chính: [email protected]

2 Ủy ban Chứng khoán Nhà nước

Page 5: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

5

NGUYÊN TẮC TỰ DO HÓA GIAO DỊCH VỐN

TRONG THỜI KỲ HỘI NHẬP

ThS. Nguyễn Ngọc Cảnh1

Tóm tắt

Sau hơn 20 năm thực hiện chính sách đổi mới và mở cửa nền kinh tế hội nhập

với thế giới, các dòng vốn nước ngoài đã trở thành một nguồn vốn quan trọng, góp

phần tích cực vào sự phát triển và thành công của công cuộc đổi mới đất nước. Đặc

biệt, từ sau khi Việt Nam gia nhập Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), tiếp

đó là Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và tham gia các cam kết song phương, đa

phương về hợp tác kinh tế mà gần đây nhất là Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình

Dương (TPP), vấn đề về tự do hóa giao dịch vốn ngày càng được quan tâm, xem xét

trên nhiều khía cạnh nhằm khai thác tối đa lợi ích từ quá trình luân chuyển vốn xuyên

quốc gia, song vẫn đảm bảo an ninh tài chính tiền tệ của đất nước.

Trong phạm vi bài viết này, bên cạnh việc xem xét một số vấn đề cơ bản về tự do

hóa giao dịch vốn, bài viết sẽ tổng quát một số chính sách về quản lý giao dịch vốn

của Việt Nam hiện nay, đồng thời rà soát các cam kết quốc tế về tự do hóa tài chính

mà Việt Nam đã tham gia để có cơ sở đề xuất một số gợi ý chính sách phù hợp về tự do

hóa giao dịch vốn trong thời gian tới.

Từ khóa: tự do hóa giao dịch vốn, giao dịch vốn, thời kỳ hội nhập

1 Vụ trưởng Vụ Quản lý Ngoại hối, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Email: [email protected]

Page 6: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

6

PHÁT HÀNH TRÁI PHIẾU QUỐC TẾ:

CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC ĐỐI VỚI CÁC DOANH NGHIỆP

VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP MỚI

PGS.TS. Lê Hoàng Nga1

Nguyễn Huy Quang2

Tóm tắt

Bài viết giới thiệu khái quát về cơ chế hoạt động, đối tượng phát hành, loại hình

phát hành và một số loại trái phiếu quốc tế tiêu biểu, phân tích mối quan hệ giữa

phát hành trái phiếu quốc tế với phát hành trái phiếu trong nội bộ quốc gia, đề cập

tới các yếu tố điều kiện quan trọng quyết định sự thành công của thị trường trái

phiếu quốc tế và đưa ra những bài học kinh nghiệm quan trọng cho Việt Nam. Qua

nghiên cứu một số trường hợp phát hành trái phiếu quốc tế thành công của doanh

nghiệp Việt Nam, bài viết xây dựng ma trận Điểm mạnh - Điểm yếu - Cơ hội - Thách

thức, từ đó đưa ra các gợi ý chính sách và một số khuyến nghị nhằm đẩy mạnh hoạt

động huy động vốn bằng phát hành trái phiếu quốc tế của các doanh nghiệp Việt

Nam một cách có hiệu quả.

Từ khóa: trái phiếu không đảm bảo, trái phiếu chuyển đổi, xếp hạng tín dụng

1, 2

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước. Email: [email protected]

Page 7: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

7

ĐIỀU CHỈNH DANH MỤC CỦA QUỸ ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI VÀ GIÁ

CỔ PHIẾU TRÊN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM

TS. Đặng Anh Tuấn1

Tóm tắt

Nghiên cứu đánh giá ảnh hưởng của quỹ đầu tư nước ngoài tới thị trường chứng

khoán Việt Nam thông qua phân tích thực chứng hoạt động rà soát và điều chỉnh danh

mục đầu tư của quỹ tới biến động thị giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Bài

viết sử dụng phương pháp nghiên cứu với 5 sự kiện rà soát và điều chỉnh của Quỹ đầu

tư FTSE trong khoảng thời gian từ đầu năm 2015 tới quý I của năm 2016. Kết quả

nghiên cứu cho thấy thời điểm công bố thông tin rà soát và điều chỉnh cũng như thời

kỳ hiệu lực để thực hiện giao dịch điều chỉnh quỹ có tác động có nghĩa tới sự vận động

của thị trường chứng khoán Việt Nam. Đồng thời, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, thị giá

của những cổ phiếu thuộc nhóm bổ sung vào danh mục của quỹ đầu tư nước ngoài có

xu hướng tăng giá, trong khi các cổ phiếu thuộc nhóm loại khỏi danh mục có xu hướng

giảm giá. Kết quả nghiên cứu này nhất quán với các nghiên cứu khác trên thị trường

chứng khoán của các nước đang phát triển.

Từ khóa: quỹ đầu tư nước ngoài, điều chỉnh danh mục, nghiên cứu sự kiện,

thị trường chứng khoán Việt Nam

1 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email: [email protected]

Page 8: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

8

PHÂN TÍCH CÁC ĐIỀU KIỆN ĐỂ TỰ DO HÓA TÀI KHOẢN VỐN

THÚC ĐẨY TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ Ở VIỆT NAM

NCS.ThS. Lương Thị Thu Hằng1

Tóm tắt

Tự do hóa tài khoản vốn là một xu thế tất yếu của các quốc gia trong quá trình

hội nhập. Lý thuyết kinh tế chỉ ra rằng tự do hóa tài khoản vốn tạo điều kiện phân bổ

vốn trên phạm vi quốc tế một cách hiệu quả hơn, chi phí vốn giảm xuống từ đó thúc

đẩy đầu tư và tăng trưởng kinh tế (Fisher,1998). Ngoài ra, tự do hóa tài khoản vốn

còn tác động tích cực tới tăng trưởng kinh tế thông qua tăng cường sự phát triển của

thị trường tài chính trong nước và hiệu ứng tràn của đầu tư trực tiếp nước ngoài. Tuy

nhiên điều này không phải luôn đúng với tất cả các quốc gia mà còn phụ thuộc vào

việc các quốc gia có đáp ứng được các điều kiện để phát huy tác động tích cực của tự

do hóa tài khoản vốn tới tăng trưởng kinh tế hay không? Các điều kiện này bao gồm:

sự phát triển khu vực tài chính, chất lượng thể chế, sự phù hợp của các chính sách

kinh tế vĩ mô và mức độ tự do hóa thương mại. Bài viết thực hiện phân tích thực trạng

các điều kiện này ở Việt Nam từ đó đưa ra một số khuyến nghị đối với quá trình tự do

hóa tài khoản vốn ở Việt Nam nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Từ khóa: tự do hóa tài khoản vốn, tăng trưởng kinh tế, phát triển tài chính, chất lượng

thể chế, tự do hóa thương mại, chính sách kinh tế vĩ mô

1 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, Email: [email protected]

Page 9: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

9

CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ TẠI VIỆT NAM: DIỄN BIẾN ĐIỀU CHỈNH

CHÍNH SÁCH VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP TRONG THỜI GIAN TỚI

TS. Hoàng Văn Cương1

Phạm Phú Minh2

Văn Thiên Hào3

Tóm tắt

Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) được hình thành và Hiệp định Đối tác xuyên

Thái Bình Dương (TPP) đã chính thức được ký kết có thể coi là hai cột mốc đánh dấu

quan trọng cho quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam trong thời gian tới

đây. Với làn sóng hội nhập lần thứ hai này, Việt Nam kỳ vọng sẽ tiếp cận thị trường

nước ngoài và các nguồn lực quan trọng cần thiết để phục vụ phát triển kinh tế - xã

hội của đất nước. Tuy nhiên, những khó khăn, thách thức mà Việt Nam phải đối mặt

khi tham gia “sân chơi kinh tế toàn cầu này” cũng tăng lên. Một trong những thách

thức có thể kể tới là sự gia tăng áp lực lên biến động tỷ giá do các luồng thương mại

và đầu tư vào Việt Nam. Điều này sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới hoạt động xuất, nhập

khẩu và sự cân bằng trong cán cân thanh toán của Việt Nam. Trong bối cảnh Việt

Nam đang hội nhập sâu vào nền kinh tế, yêu cầu đặt ra hiện nay đối với Ngân hàng

Nhà nước (NHNN) Việt Nam là cần thay đổi cách thức điều hành tỷ giá hướng tới sự

linh hoạt để tỷ giá có vai trò lớn hơn trong việc xác lập cân bằng thị trường ngoại hối

và cán cân thanh toán, tạo ra sự chủ động trong việc ứng phó kịp thời với những biến

động bất lợi của thị trường có thể ảnh hưởng tới tỷ giá. Bài viết này tập trung làm rõ

tình hình thực hiện chính sách tỷ giá của Việt Nam giai đoạn 2011 - 2015, áp lực từ

bối cảnh mới tác động đến việc thực hiện điều chỉnh chính sách tỷ giá hiện nay và một

số giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả của chính sách điều chỉnh tỷ giá trong thời

gian tới.

Từ khóa: Chính sách tỷ giá, biên độ dao động, cố định, linh hoạt.

1 Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM), Bộ Kế hoạch và Đầu tư. Email:

[email protected] 2 Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM), Bộ Kế hoạch và Đầu tư.

3 Nghiên cứu sinh Khoa Kinh tế, Đại học Tổng hợp Hữu nghị các Dân tộc Nga, Liên bang Nga.

Page 10: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

10

TÁC ĐỘNG CỦA DẪN TRUYỀN TỶ GIÁ TRỰC TIẾP

GIỮA USD VÀ VND TỚI LẠM PHÁT Ở VIỆT NAM:

MỘT NGHIÊN CỨU DỰA VÀO MÔ HÌNH VAR

TS. Nguyễn Phúc Hiền1

Tóm tắt

Bài viết này nghiên cứu tác động của truyền dẫn tỷ giá trực tiếp USD/VND lên

chỉ số giá nhập khẩu, chỉ số giá sản xuất và chỉ số giá tiêu dùng ở Việt Nam trong một

thập kỷ qua (2005 - 2015) bằng việc sử dụng mô hình vecto tự hồi quy - VAR với số

liệu theo quý. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng tỷ giá USD/VND tác động đến cả ba chỉ

số giá nêu trên và theo cấp độ giảm dần.

Từ khóa: tỷ giá, lạm phát, mô hình VAR, truyền dẫn tỷ giá

1 Trường Đại học Ngoại thương. Email: [email protected]

Page 11: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

11

THÂM HỤT VÃNG LAI TRONG MỐI TƯƠNG QUAN

VỚI NGÂN SÁCH VÀ CÁC YẾU TỐ VĨ MÔ -

NGHIÊN CỨU VIỆT NAM VÀ CÁC NƯỚC CHÂU Á

TS. Hoàng Thị Lan Hương1

Tóm tắt

Với phạm vi nghiên cứu gồm Việt Nam cùng 9 quốc gia châu Á, tác giả tiến hành

kiểm định mối tương quan giữa cán cân vãng lai với ngân sách nhà nước và các biến

số vĩ mô quan trọng. Kết quả hồi quy dữ liệu bảng với tác động ngẫu nhiên (Random

Effect) cho thấy giữa ngân sách và cán cân vãng lai tồn tại mối quan hệ thuận chiều.

Bên cạnh đó, trong khi chi tiêu của quốc gia có tác động ngược chiều tới cán cân vãng

lai, mối quan hệ giữa nợ nước ngoài với cán cân vãng lai là cùng chiều. Trên cơ sở kết

hợp hai phương pháp thống kê mô tả và thống kê suy diễn, một số khuyến nghị đã

được đề xuất cho Việt Nam, trong đó nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kiểm soát tốt

cơ cấu chi tiêu quốc gia, ưu tiên tập trung phát triển những ngành, lĩnh vực sản xuất

các mặt hàng thay thế hàng nhập khẩu, đồng thời kiểm soát chặt chẽ mức thâm hụt

ngân sách vốn đã kéo dài trong nhiều năm.

Từ khóa: cán cân vãng lai, chi tiêu quốc gia, nợ nước ngoài, thâm hụt kép, thâm

hụt ngân sách, tăng trưởng, tỷ giá.

1 Viện Ngân hàng - Tài chính, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email: [email protected]

Page 12: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

12

TÁC ĐỘNG CÁC YẾU TỐ KINH TẾ VĨ MÔ TỚI TỶ GIÁ TRỰC TIẾP

GIỮA USD VÀ VND - BẰNG CHỨNG THỰC NGHIỆM TẠI VIỆT NAM

ThS. Trương Thị Hoà

1

TS. Ngô Đức Tiến2

Tóm tắt

Bài nghiên cứu tập trung vào việc xác định và đo lường ảnh hưởng của các yếu

tố kinh tế vĩ mô gồm thu nhập, lãi suất, kiều hối và dự trữ ngoại hối tới tỷ giá tại Việt

Nam. Bài nghiên cứu được thực hiện với ba bước chính: Ước lượng mô hình VAR,

kiểm định nhân quả Granger, và phân tích hàm phản ứng xung. Kết quả nghiên cứu

cho thấy các yếu tố kinh tế vĩ mô thuộc về chính sách tiền tệ gồm: lãi suất, dự trữ

ngoại hối có tác động tới tỷ giá USD tại Việt Nam.

Từ khoá: Tỷ giá, lãi suất, dự trữ ngoại hối, thu nhập, kiều hối

1 Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM. Email: [email protected]

2 Học viện Tài chính. Email: [email protected]

Page 13: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

13

CÁC CHIẾN LƯỢC ĐẦU TƯ TRÁI PHIẾU

TRÊN THỊ TRƯỜNG QUỐC TẾ:

KINH NGHIỆM VÀ BÀI HỌC CHO VIỆT NAM

TS. Đỗ Hoài Linh1

ThS. Nguyễn Thành Trung2

ThS. Hoàng Thị Mai Anh3

Tóm tắt

Bài viết nghiên cứu các chiến lược đầu tư trái phiếu được hình thành dựa trên

các dạng đường cong lãi suất thường được sử dụng bởi các nhà đầu tư trên thị trường

quốc tế, là bài học kinh nghiệm cho không chỉ các nhà đầu tư mà còn các nhà quản lý

và lập pháp tại Việt Nam. Phương pháp nghiên cứu được sử dụng là phương pháp

phân tích và tổng hợp lý thuyết, ngoài ra các tác giả còn áp dụng phương pháp thực

nghiệm toán học lên một số danh mục đầu tư cụ thể nhằm minh họa cho lý thuyết.

Từ khóa: chiến lược đầu tư, thị trường trái phiếu, đường cong lãi suất.

1 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email của tác giả chính: [email protected]

2 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân

3 Trường Đại học Thủy lợi

Page 14: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

14

XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN

PHÁI SINH TRONG THỜI KỲ HỘI NHẬP

TS. Trần Thị Tố Linh1

Tóm tắt

Sau gần 30 năm đổi mới, Việt Nam đã hội nhập ngày càng sâu rộng vào nền kinh

tế quốc tế với việc tham gia một loạt các hiệp định thương mại tự do song phương và

đa phương. Các cam kết về lĩnh vực tài chính trong các hiệp định thương mại tự do đặt

ra những thách thức đối với thị trường tài chính còn non trẻ của Việt Nam, đòi hỏi cần

có những công cụ giúp thị trường hoạt động hiệu quả hơn. Lịch sử hình thành và phát

triển các thị trường tài chính ở nhiều nước trên thế giới cho thấy các công cụ tài chính

phái sinh là các công cụ hữu hiệu giúp phòng ngừa rủi ro, bảo vệ hoặc đem lại lợi

nhuận cho các nhà đầu tư trên thị trường tài chính. Ở Việt Nam, các công cụ tài chính

phái sinh gồm công cụ phái sinh tiền tệ và phái sinh chứng khoán. Với vai trò quan

trọng là kênh huy động vốn dài hạn của doanh nghiệp, thị trường chứng khoán với các

công cụ phái sinh chứng khoán hiện đang được ưu tiên xây dựng và phát triển. Trong

thời kỳ hội nhập, xu hướng phát triển thị trường chứng khoán phái sinh được định

hướng theo mô hình tập trung, lựa chọn mô hình thành viên và sản phẩm phù hợp với

điều kiện Việt Nam và hướng tới phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế.

1 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email: [email protected]

Page 15: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

15

ĐIỀU TIẾT TỶ GIÁ TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP MỚI

THỰC TRẠNG VÀ KHUYẾN NGHỊ CHÍNH SÁCH

TS. Phùng Thanh Quang1

Nguyễn Thanh Tùng

Tóm tắt

Sau nhiều nỗ lực của Ngân hàng Nhà nước, tỷ giá vẫn là vấn đề nóng trong nửa đầu

năm 2016. Ngân hàng Nhà nước thời gian qua ban hành nhiều chính sách nhằm tăng

cường kiểm soát tỷ giá: hạ lãi suất huy động USD xuống 0% đối với tổ chức và 0.25% đối

với cá nhân (Quyết định số 1938/2015/QĐ-NHNN), thực hiện cơ chế tỷ giá trung tâm

(Quyết định số 2730/2015/QĐ-NHNN) và hạn chế việc cho vay bằng ngoại tệ từ

31/3/2016 (Thông tư số 24/2015/TT-NHNN). Các biện pháp này đã từng bước nâng cao vị

thế của đồng Việt Nam, giúp đồng nội tệ ổn định và lên giá nhẹ trong nửa đầu năm 2016.

Tuy nhiên, việc hạ lãi suất USD xuống 0% cũng khiến cho số dư tiền gửi ngoại tệ tại các

ngân hàng sụt giảm nghiêm trọng (khoảng 40 - 60% so với cùng kỳ 2015), dẫn đến mất

cân đối cung cầu về tín dụng ngoại tệ. Hàng loạt ngân hàng xuất hiện tình trạng “thỏa

thuận” ngầm, huy động ngoại tệ kèm với nội tệ để nhận lãi suất ngoại tệ thực dương. Bài

viết này sẽ đánh giá thực trạng biến động tỷ giá trong giai đoạn 2015- nửa đầu năm 2016

và đề xuất một số khuyến nghị chính sách.

Từ khóa: tỷ giá trung tâm, tín dụng ngoại tệ, thanh khoản ngoại tệ, đô la hóa.

1 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email của tác giả chính: [email protected]

Page 16: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

16

MỐI QUAN HỆ GIỮA ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI VÀ TĂNG

TRƯỞNG KINH TẾ TẠI VIỆT NAM NGHIÊN CỨU THEO MÔ HÌNH ARDL

ThS. Trịnh Công Sơn1

ThS. Đỗ Phương Thảo2

ThS. Ngô Thị Ngọc3

Tóm tắt

Mối quan hệ giữa đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và tăng trưởng kinh tế luôn

là một trong những vấn đề kinh tế được bàn luận nhiều nhất tại các nước đang phát

triển trong việc giải quyết các nhu cầu về vốn, công nghệ và việc làm, từ đó thúc đẩy

tăng trưởng kinh tế của đất nước. Bài viết nghiên cứu mối quan hệ giữa đầu tư trực

tiếp nước ngoài và tăng trưởng kinh tế của Việt Nam với số liệu chuỗi thời gian trong

giai đoạn 1986 - 2014 dựa trên một số mô hình định lượng như đồng liên kết ARDL và

mô hình ARDL hiệu chỉnh sai số (ECM). Trái với mong đợi vào tác động tích cực của

FDI đến tăng trưởng kinh tế, bài nghiên cứu không tìm ra được mối quan hệ này. Tuy

nhiên, kết quả nghiên cứu lại đưa ra sự tồn tại mối quan hệ dài hạn và ngắn hạn giữa

FDI và tăng trưởng kinh tế khi FDI đóng vai trò là biến phụ thuộc. Kết quả này cũng

gợi mở các hướng chính sách trong thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt

Nam trong những năm tới.

Từ khóa: tăng trưởng kinh tế, FDI, đồng liên kết, ARDL, ECM

1, 2,

3 Trường Đại học Thương mại. Email của tác giả chính: [email protected]

Page 17: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

17

PHẦN 2

HỘI NHẬP TÀI CHÍNH QUỐC TẾ VÀ

TÁI CẤU TRÚC HỆ THỐNG NGÂN HÀNG

TÀI CHÍNH VIỆT NAM

Page 18: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

18

TIẾP TỤC ĐẨY NHANH QUÁ TRÌNH TÁI CẤU TRÚC HỆ THỐNG

NGÂN HÀNG VIỆT NAM TRONG TIẾN TRÌNH HỘI NHẬP

GS.TS. Phạm Quang Trung1

TS. Nguyễn Thị Diệu Chi2

Tóm tắt

Tái cấu trúc hệ thống ngân hàng Việt Nam đã trải qua một chặng đường dài và

đầy khó khăn. Sau 4 năm, công cuộc tái cấu trúc đã đem lại cho hệ thống ngân hàng

Việt Nam một diện mạo mới, ổn định và bền vững hơn. Đến nay, về cơ bản, Đề án tái

cấu trúc và xử lý nợ xấu theo Quyết định 254 của Thủ tướng Chính phủ giai đoạn 2011

- 2015 đã được triển khai theo đúng mục tiêu, định hướng và lộ trình, đồng thời đã đạt

được những kết quả đáng khích lệ. Tuy nhiên, bên cạnh những thành tựu đạt được,

thách thức phía trước còn rất nhiều. Bài viết đề cập tới thực trạng hệ thống ngân hàng

Việt Nam, nêu bật những thành tựu đạt được từ công cuộc tái cấu trúc, chỉ ra những

khó khăn còn phải giải quyết. Trên cơ sở đó, bài viết đưa ra một số đề xuất, khuyến

nghị nhằm đẩy nhanh tiến trình tái cấu trúc hệ thống ngân hàng Việt Nam, đặc biệt

trong bối cảnh Việt Nam hội nhập sâu rộng hơn vào nền kinh tế thế giới.

Từ khóa: Hệ thống ngân hàng, hội nhập, tái cấu trúc

1, 2 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email của tác giả chính: [email protected]

Page 19: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

19

CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC ĐỐI VỚI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

VIỆT NAM TRONG GIAI ĐOẠN HỘI NHẬP SÂU VÀO AEC VÀ TPP

PGS.TS. Lê Thị Kim Nhung1

Tóm tắt

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng như hiện nay, việc mở cửa hơn

nữa đối với lĩnh vực tài chính ngân hàng là xu hướng phát triển tất yếu nhằm giúp

cho thương mại và luân chuyển vốn quốc tế tự do hơn. Chắc chắn điều này sẽ tạo

ra những thách thức mới, nhưng cũng mở ra nhiều cơ hội cho hệ thống ngân hàng

vững mạnh, hiệu quả và lành mạnh hơn, hỗ trợ tối ưu cho phát triển và tăng trưởng

kinh tế. Trong những năm gần đây, Việt Nam đã và đang ngày càng hội nhập sâu

rộng vào nền kinh tế khu vực và thế giới, đã ký kết các hiệp định FTA, AEC, TPP…

Việc thực hiện các cam kết hội nhập trong lĩnh vực tài chính ngân hàng đã mở ra

viễn cảnh đầy cơ hội và thách thức mới cho các ngân hàng thương mại Việt Nam

(NHTM). Bài viết tóm lược những nội dung cơ bản của các cam kết liên quan đến

lĩnh vực tài chính ngân hàng trong AEC và TPP, phân tích thực trạng hội nhập của

các NHTM Việt Nam, nhận diện những cơ hội mà các NHTM Việt Nam cần phải

đón đầu, cũng như những áp lực thách thức của hội nhập phải đối mặt, trên cơ sở

đó, đề xuất một số khuyến nghị nhằm phát triển bền vững.

Từ khóa: Hội nhập quốc tế, Tài chính ngân hàng, AEC, TPP

1 Trường Đại học Thương mại. Email: [email protected]

Page 20: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

20

CẠNH TRANH QUỐC TẾ:

CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC CỦA HỆ THỐNG NGÂN HÀNG

TS. Nguyễn Thị Kim Thanh1

Tóm tắt

Bài viết nay tập trung làm rõ những vấn đề năng lực cạnh tranh trong lĩnh vực

ngân hàng, xác định những cơ hội và thách thức mà hệ thống ngân hàng phải đối mặt

để nâng cao năng lực cạnh tranh khi Việt Nam đã chính thức tham gia Hiệp định Đối

tác xuyên Thái Bình Dương2 cùng FTA với EU hay nói cách khác Việt Nam hội nhập

ngày càng sâu, rộng. Trước cơ hội và thách thức đòi hệ thống ngân hàng cần tập trung

giải quyết vấn đề tạo lập một môi trường kinh doanh tốt, nâng cao nội lực của từng

định chế tài chính mới có thể đứng vững và phát triển trong môi trường cạnh tranh

quốc tế ngày càng gay gắt.

Từ khóa: năng lực cạnh tranh, hệ thống ngân hàng,

1 Nguyên Viện trưởng Viện Chiến lược Ngân hàng. Email: [email protected]

2 Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã được Việt Nam ký kết ngày 04/2/2016, với sự

tham gia ký kết giữa 12 nước có quy mô kinh tế tương đối lớn với GDP chiếm 40% và 30% thương mại

toàn cầu, gồm các nước: Úc, Chile, Mỹ, Brunei, Cannada, Malaysia, Nhật Bản, New Zealand, Mexico,

Pezu, Sigapore và Việt Nam.

Page 21: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

21

DỰ BÁO TÁC ĐỘNG CỦA HIỆP ĐỊNH ĐỐI TÁC KINH TẾ

CHIẾN LƯỢC XUYÊN THÁI BÌNH DƯƠNG TỚI THU HÚT

ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM

TS. Vũ Xuân Dũng1

Tóm tắt

TPP là một hiệp định tự do thương mại đa phương được đánh giá là khá toàn

diện, có phạm vi ảnh hưởng rộng rãi, tạo thành một khu vực thương mại tự do có dân

số trên 800 triệu người, chiếm 40% GDP và trên 30% thương mại toàn cầu. TPP

mang lại những cơ hội lớn về hợp tác và phát triển cho Việt Nam cũng như các nước

thành viên khác, song cũng đặt ra những thách thức rất lớn. Bài viết tập trung phân

tích, đánh giá tác động của TPP, nhận định những cơ hội và thách thức mới đối với

Việt Nam trong quá trình thu hút FDI sau khi gia nhập TPP. Trên cơ sở đó, đề xuất

một số giải pháp và chính sách nhằm vượt qua các thách thức để khai thác tốt nhất các

cơ hội trong thu hút FDI vào Việt Nam.

Từ khóa: TPP, FDI, tác động, cơ hội, thách thức

1 Trường Đại học Thương mại. Email: [email protected]

Page 22: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

22

ĐỔI MỚI CHÍNH SÁCH TÍN DỤNG XUẤT KHẨU CỦA NHÀ NƯỚC

TRONG GIAI ĐOẠN TÁI CƠ CẤU KINH TẾ HIỆN NAY

TS. Nguyễn Cảnh Hiệp1

Tóm tắt

Chính sách tín dụng xuất khẩu (TDXK) của Nhà nước là một bộ phận trong tổng

thể các chính sách kinh tế vĩ mô, được áp dụng nhằm hỗ trợ hoạt động xuất khẩu các

mặt hàng chiến lược mà Nhà nước khuyến khích. Ở nước ta, chính sách này đã được

đưa vào áp dụng hơn 15 năm và có tác dụng tích cực trong việc thúc đẩy hoạt động

xuất khẩu của nền kinh tế trong thời kỳ đầu. Tuy nhiên, thời gian gần đây, hoạt động

cho vay vốn TDXK của Nhà nước đang có xu hướng chững lại, quy mô tài trợ nguồn

vốn này đối với nền kinh tế bị giảm sút đáng kể.

Bài viết dưới đây nhìn lại quá trình triển khai chính sách TDXK ở Việt Nam từ

khi được ban hành đến nay và đề xuất giải pháp đổi mới chính sách này nhằm thúc

đẩy xuất khẩu các mặt hàng cần khuyến khích phù hợp với yêu cầu của quá trình tái

cơ cấu kinh tế hiện nay.

Từ khoá: Nhà nước, chính sách TDXK, khuyến khích xuất khẩu, tái cơ cấu kinh tế

1 Ngân hàng Phát triển Việt Nam. Email: [email protected]

Page 23: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

23

SỰ PHÁT TRIỂN CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM

TRONG CỘNG ĐỒNG KINH TẾ ASEAN: CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC

TS. Phan Thế Công1

ThS. Thiều im Cư ng2

ThS. Vũ Thị B ch Ngọc3

Tóm tắt

Việc hình thành Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC) sẽ mang lại rất nhiều các cơ

hội phát triển nhưng cũng đặt ra những thách thức không nhỏ cho các doanh nghiệp

Việt Nam nói chung và ngành ngân hàng nói riêng. Một số ngân hàng trong nước đã

mở rộng hoạt động sang các nước trong khu vực, đánh dấu cơ hội phát triển của

ngành ngân hàng. Ngược lại, ngày càng có nhiều ngân hàng từ các nước “đổ bộ” vào

thị trường nước ta. Sự cạnh tranh tăng lên sẽ tạo sức ép để hệ thống ngân hàng Việt

Nam tái cấu trúc mạnh mẽ, nhằm thích nghi với môi trường mới. Thách thức đối với

các NHTM sẽ không hề nhỏ khi phải cạnh tranh với các ngân hàng có nền tảng tốt hơn

trong khu vực. Bài viết tập trung phân tích đưa ra những nhận định về cơ hội và thách

thức mà các NHTM Việt Nam sẽ đối mặt khi AEC ra đời. Qua đó, bài viết đưa ra một

số đề xuất và khuyến nghị nhằm tận dụng tối đa các cơ hội và giảm thiểu các thách

thức giúp các NHTM Việt Nam tồn tại và đứng vững trong bối cảnh hội nhập quốc tế.

Từ khóa: Cộng đồng Kinh tế ASEAN, Ngân hàng thương mại, Ngân hàng

Thương mại Việt Nam, Cơ hội và thách thức của N TM.

1 Trường Đại học Thương mại: Email: [email protected]

2 Trường Đại học Thủy lợi

3 Trường ọc viện ành chính Quốc gia

Page 24: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

24

TPP VỚI SỰ PHÁT TRIỂN CỦA NGÀNH NGÂN HÀNG VIỆT NAM

TS. Nguyễn Thị Diệu Chi1

Tóm tắt

Tham gia TPP là một trong những cơ hội quan trọng góp phần phát triển ngành

ngân hàng của nhiều quốc gia thành viên. Đối với Việt Nam, TPP được coi là đòn bẩy

kinh tế quan trọng, góp phần tạo những bước đột phá trong thời kỳ hội nhập mới.

Ngành ngân hàng cần nắm bắt những cơ hội này một cách nhanh chóng, kịp thời để

biến cơ hội TPP thành hiệu quả thiết thực. Bài viết đề cập tới thực trạng ngành ngân

hàng Việt Nam, những cơ hội và thách thức đối với sự phát triển của ngành ngân hàng

Việt Nam trong bối cảnh gia nhập TPP. Từ đó, bài viết đề xuất một số khuyến nghị

nhằm đẩy nhanh quá trình hội nhập của ngành ngân hàng Việt Nam khi gia nhập TPP

và hội nhập kinh tế quốc tế.

Từ khóa: Hiệp định TPP, ngành ngân hàng

1 Trường Đại học Kinh Tế Quốc dân. Email: [email protected]

Page 25: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

25

TỰ DO HÓA ĐẦU TƯ TRONG AEC -

TRIỂN VỌNG VÀ THÁCH THỨC THU HÚT FDI CỦA VIỆT NAM

NCS.ThS. Đỗ Thị Thu Thủy1

NCS.ThS. Nguyễn Hương Giang2

Nguyễn Thanh Tùng

Tóm tắt

Tự do hóa đầu tư đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng một thị trường và

cơ sở sản xuất thống nhất trong Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC). Bài viết nghiên cứu

sự tham gia của Việt Nam vào AEC trong lĩnh vực tự do hóa đầu tư thông qua phân

tích:(i) Khuôn khổ hợp tác đầu tư trong AEC;(ii) Thực trạng quan hệ đầu tư trực tiếp

nước ngoài của ASEAN và của Việt Nam;(iii)đưa ra một số triển vọng và thách thức

mà AEC mang lại cho Việt Nam từ góc độ tự do hóa đầu tư.

Từ khóa: FDI, IGA, AIA, ACIA, ASEAN và AEC

1, 2

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email của tác giả chính: [email protected]

Page 26: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

26

NGUỒN VỐN ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI VÀO LĨNH VỰC

BẤT ĐỘNG SẢN VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP MỚI

NCS.ThS. Nguyễn Thanh Lân1

Tóm tắt

Thị trường bất động sản (BĐS) là một trong những yếu tố cấu thành quan trọng

trong hệ thống thị trường đồng bộ ở Việt Nam. Trong những năm gần đây (2011 - 2013),

tình hình thị trường BĐS có nhiều diễn biến phức tạp do chịu tác động của suy thoái kinh

tế toàn cầu và suy giảm kinh tế trong nước. Tuy nhiên, từ năm 2014 đến nay, tình hình thị

trường đã được cải thiện, phục hồi và có những bước phát triển rõ rệt.

Mục tiêu bài viết nhằm đánh giá nguồn vốn nước ngoài đầu tư vào BĐS tại Việt

Nam nhìn trên các khía cạnh về chính sách thu hút và thực trạng nguồn vốn đầu tư

trong bối cảnh hiện nay - khi thị trường BĐS nước ta bước vào giai đoạn phát triển

mới, nền kinh tế Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng trong khu vực và quốc tế. Qua

đó, bài viết đưa ra một số khuyến nghị về mặt chính sách trong việc thu hút, quản lý

nguồn vốn nước ngoài trong đầu tư BĐS, góp phần phát triển bền vững thị trường.

Từ khóa: Bất động sản, hội nhập quốc tế, nguồn vốn nước ngoài, thị trường

bất động sản.

1 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân, Email: [email protected]

Page 27: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

27

HOẠT ĐỘNG M&A TRONG GIAI ĐOẠN 2005 - 2015

VÀ TRIỂN VỌNG TRONG GIAI ĐOẠN HỘI NHẬP MỚI

ThS. Nguyễn Thị Vũ huyên1

Tóm tắt

Trong thập kỷ vừa qua, hoạt động M&A tại Việt Nam đã mở rộng cả về mặt số

lượng và giá trị giao dịch, đặc biệt từ năm 2007 đánh dấu sự phát triển của thị trường

chứng khoán. Tháng 2/2016, Việt Nam đã chính thức ký kết Hiệp định Đối Tác Xuyên

Thái Bình Dương (TPP) mở ra cơ hội lớn khi tham gia vào sân chơi chung của khu

vực có tổng giá trị chiếm tới 40% kinh tế toàn cầu và đóng góp cho GDP thế giới gần

300 tỷ USD mỗi năm. Tuy nhiên cũng sẽ có nhiều thách thức khi nền kinh tế của Việt

Nam còn yếu kém so với các nước cùng khu vực, trong đó vấn đề về quy mô là một

trong những trở ngại cần được quan tâm hàng đầu.Các doanh nghiệp nhỏ và vừa ngày

càng yếu thế trong việc cạnh tranh do không có lợi thế về quy mô, về thương hiệu và

khả năng nghiên cứu và phát triển còn nhiều yếu kém. Trong khi đó các doanh nghiệp

lớn muốn phát triển bền vững, mở rộng thêm mảng thị trường mới. Họ buộc phải hợp

tác cùng nhau bằng tất cả các phương thức để tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị

trường, hoặc sẽ bị mất thị phần vào tay các công ty nước ngoài. Hoạt động mua bán

và sáp nhập (M&A)giữa các doanh nghiệp được tiến hành thành công, sẽ giúp các

doanh nghiệp nâng cao sức mạnh toàn diện, lợi thế cạnh tranh, đồng thời thúc đẩy quá

trình tái cơ cấu nền kinh tế.

Từ khóa: M&A, thâu tóm toàn bộ, thâu tóm một phần

1 Trường Đại học Bách khoa à Nội. Email: [email protected]

Page 28: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

28

NGÀNH BẢO HIỂM VIỆT NAM:

NHỮNG THÁCH THỨC TRONG THỜI KỲ HỘI NHẬP

ThS. Nguyễn Thị Minh Thảo1

ThS. Ngô Thùy Dung2

ThS. Đặng Thu Trang3

Tóm tắt

Bảo hiểm luôn là lĩnh vực được các quốc gia đặc biệt quan tâm vì đây là ngành

cung cấp dịch vụ phòng vệ rủi ro cho các cá nhân và tổ chức trước những bất ổn của

cuộc sống và kinh doanh. Mặc dù thị trường bảo hiểm Việt Nam mới được hoạt động

trở lại từ cuối năm 1993, song thời gian qua đã có được sự tăng trưởng mạnh mẽ và

dự báo sẽ là thị trường nhiều tiềm năng trong tương lai. Theo báo cáo của Công ty

Milliman (một công ty đa quốc gia có trụ sở tại Mỹ chuyên cung cấp các dịch vụ tư

vấn trong đó có lĩnh vực bảo hiểm), tỷ lệ tham gia bảo hiểm nhân thọ của thị trường

ASEAN vẫn còn thấp so với các quốc gia đang phát triển. Cụ thể, Singapore là quốc

gia phát triển nhất về bảo hiểm trong khối ASEAN cũng chỉ đạt tỷ lệ doanh thu phí bảo

hiểm nhân thọ là 4,8% GDP, thấp hơn rất nhiều so với tỷ lệ 12,1% của Hồng Kông và

8% của Nhật Bản. Đa số các quốc gia còn lại của ASEAN đều có tỷ lệ dưới 2%. Bối

cảnh đó mở ra một cơ hội lớn cho thị trường bảo hiểm nhân thọ mở rộng thị phần. Tại

Việt Nam, sự chênh lệch giữa bảo hiểm nhân thọ và bảo hiểm phi nhân thọ có thể thấy

rõ qua số lượng doanh nghiệp bảo hiểm đang hoạt động. Thị trường bảo hiểm phi

nhân thọ Việt Nam có 29 doanh nghiệp bảo hiểm tham gia hoạt động (trong đó có 12

doanh nghiệp có 100% vốn nước ngoài hoặc liên doanh với nước ngoài) và một chi

nhánh doanh nghiệp bảo hiểm nước ngoài. Năm công ty bảo hiểm phi nhân thọ đứng

đầu thị trường đều là các công ty của Việt Nam (100% Việt Nam hoặc công ty cổ phần

mà cổ đông trong nước chiếm tỷ lệ sở hữu chi phối). Ngược lại, trong số 17 doanh

nghiệp bảo hiểm nhân thọ đang hoạt động, chỉ có 1 doanh nghiệp Việt Nam, 16 doanh

nghiệp còn lại có 100% vốn đầu tư nước ngoài hoặc liên doanh với nước ngoài. Trong

năm công ty có thị phần dẫn đầu thị trường (chiếm xấp xỉ 90% thị phần) chỉ có 1 công

ty của Việt Nam là Bảo Việt Nhân Thọ. Như vậy có thể thấy lĩnh vực bảo hiểm của Việt

Nam có tiềm năng phát triển nhưng đồng thời cũng đứng trước rất nhiều thách thức vô

cùng lớn sau khi nước ta gia nhập WTO (2006), AEC và TPP (2015).

1, 2,

3 Trường Đại học Thương mại. Email của tác giả chính: [email protected]

Page 29: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

29

Từ khóa: Bảo hiểm, bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm phi nhân thọ

TÁC ĐỘNG CỦA GIA NHẬP TPP ĐỐI VỚI

CÁN CÂN THANH TOÁN QUỐC TẾ VIỆT NAM

ThS. Nguyễn Thị Thanh Dương1

Nguyễn Thị Hồng Ngọc2

Tóm tắt

Mục tiêu của bài viết là đưa ra những phân tích về ảnh hưởng của TPP đối với

cán cân thanh toán quốc tế của Việt Nam (BOP), quốc gia được nhận định là đạt được

lợi ích lớn nhất từ Hiệp định, khi Hiệp định này chính thức được thông qua. Cụ thể,

bài viết tập trung vào phân tích thực trạng BOP hiện nay của Việt Nam với các quốc

gia tham gia TPP và các nhân tố do TPP tạo ra ảnh hưởng đến BOP bao gồm hàng

rào thuế quan,...

Từ khoá: Cán cân thanh toán quốc tế, cán cân thương mại, cán cân vốn, hàng rào

thuế quan, xuất nhập khẩu

1, 2

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email: [email protected]

Page 30: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

30

CAM KẾT PHÁP LÝ VỀ ĐẦU TƯ TRONG HIỆP ĐỊNH THƯƠNG MẠI

TỰ DO VIỆT NAM - HÀN QUỐC CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC

ThS. Phùng Ngọc Tùng1

ThS. Nguyễn Thành Trung2

Tóm tắt

Hội nhập kinh tế quốc tế đóng vai trò quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế

và vị thế chính trị của Việt Nam với thế giới. Với việc ký kết Hiệp định FTA Việt

Nam - Hàn Quốc (VKFTA) vào năm 2015 đã phác ra một bức tranh rõ ràng về khả

năng tiếp cận thị trường cũng như thu hút vốn đầu tư từ Hàn Quốc. Từ đó, bài viết

tập trung nghiên cứu cam kết pháp lý về đầu tư trong Hiệp định VKFTA và đưa ra

một số khuyến nghị đối với cơ quan quản lý nhà nước và doanh nghiệp trong việc

tận dụng cơ hội và khắc phục các thách thức mà Hiệp định tác động lên kinh tế

Việt Nam trong các năm tới đây.

Từ khóa: VKFTA, cam kết đầu tư, cơ hội, thách thức

1 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email: [email protected].

2 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân

Page 31: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

31

NHỮNG CƠ HỘI VÀ THÁCH THỨC

ĐỐI VỚI NGÀNH NGÂN HÀNG VIỆT NAM KHI GIA NHẬP TPP

TS. Nguyễn Thanh Phương1

Tóm tắt

Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) không chỉ tập trung vào tự do

hóa đối với lĩnh vực thương mại hàng hóa mà còn mở rộng đối với lĩnh vực dịch vụ và

đầu tư, trong đó có các ngành dịch vụ tài chính ngân hàng. Các nước TPP cam kết

tuân thủ các nghĩa vụ mở cửa thị trường dịch vụ theo cách tiếp cận chọn bỏ, ngoại trừ

những lĩnh vực được đưa vào danh mục bảo lưu có chọn lọc. Việc thực thi Hiệp định

này mang đến nhiều cơ hội nhưng cũng có nhiều thách thức lớn đối với ngành dịch vụ

tài chính của Việt Nam.

1 Trường Đại học Thương mại. Email: [email protected]

Page 32: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

32

PHẦN 3

CÁC VẤN ĐỀ TÀI CHÍNH,

THUẾ VÀ NGÂN HÀNG QUỐC TẾ

Page 33: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

33

MỞ RỘNG HỢP TÁC QUỐC TẾ LĨNH VỰC NGÂN HÀNG

VÀ KHUYẾN NGHỊ CHÍNH SÁCH

TS. Đào Minh Phúc1

Tóm tắt

Bài viết tóm tắt một số thành tựu trong quá trình hội nhập quốc tế của hệ thống

ngân hàng Việt Nam trong những năm qua, đặc biệt trong giai đoạn 5 năm gần đây

(2011 - 2015). Bên cạnh đó, bài viết cũng phân tích về những khó khăn, thách thức đối

với hệ thống ngân hàng Việt Nam trong quá trình hội nhập để qua đó có sự chuẩn bị

về nguồn lực và chính sách để việc hội nhập sâu rộng của hệ thống ngân hàng có hiệu

quả hơn, cũng như nâng cao vị thế, tiếng nói của Việt Nam trên trường quốc tế.

Từ khóa: hệ thống ngân hàng, hội nhập quốc tế, tỷ lệ an toàn vốn, khả năng sinh lời

1 Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Email: [email protected]

Page 34: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

34

HỘI NHẬP QUỐC TẾ TRONG HOẠT ĐỘNG

BÁO CÁO TÀI CHÍNH VÀ THỰC TIỄN TẠI VIỆT NAM

TS. Vũ Đình Hiển1

Tóm tắt

Luật kế toán được Quốc hội nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam khoá

XIII, kỳ họp thứ 10 thông qua ngày 20 tháng 11 năm 2015, giao “Bộ Tài chính quy

định chuẩn mực kế toán, chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp kế toán trên cơ sở chuẩn

mực quốc tế về kế toán phù hợp với điều kiện cụ thể của Việt Nam” (Quốc hội, 2015),

một lần nữa nhắc lại nhu cầu hội nhập giữa kế toán Việt Nam với chuẩn mực kế toán

quốc tế. Bài viết tập trung vào việc tổng kết cơ sở lý thuyết và lý luận của hội nhập

hoạt động báo cáo tài chính; tổng kết các xu thế cơ bản trong hội nhập báo cáo tài

chính trong hơn nửa thế kỷ qua và thực trạng tình hình hội nhập báo cáo tài chính trên

toàn cầu. Thông qua thực tiễn cũng như các kết quả nghiên cứu trong lĩnh vực, bài viết

phản ánh thực trạng quá trình hội nhập thực hành kế toán và báo cáo tài chính tại Việt

Nam trong giai đoạn hiện nay.

Từ khóa: Báo cáo tài chính, chuẩn mực kế toán, thị trường cổ phiếu, minh bạch

thông tin

1 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email: [email protected]

Page 35: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

35

THIÊN ĐƯỜNG THUẾ VÀ CHUYỂN GIÁ ĐỐI VỚI

CÁC DOANH NGHIỆP TRONG VÀ NGOÀI NƯỚC

TS. Phan Hữu Nghị1

Nguyễn Ngọc huê2

Tóm tắt

Hồ sơ Panama vừa được công bố là vấn đề thời sự, ảnh hưởng đến cá nhân, cơ

quan chức năng và doanh nghiệp các nước có tên trong hồ sơ đó về tính trung thực,

vai trò trách nhiệm trong quản lý. Hành vi chuyển giá được các doanh nghiệp cả trong

nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, các nhà đầu tư ưa dùng phổ biến

hiện nay. Bài viết này cung cấp những thông tin, nguyên lý và cách nhận biết đối với

hành vi chuyển giá hoặc/và giao dịch liên kết của doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Không phải chỉ doanh nghiệp nước ngoài mới thực hiện chuyển giá mà ngay tại Việt

Nam các doanh nghiệp nói chung cũng có thể đang chuyển giá với các giao liên kết

mà chưa có những biện pháp hữu hiệu.

Từ khoá: chuyển giá; thiên đường thuế; giao dịch liên kết; thuế; doanh nghiệp

1, 2 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email của tác giả chính: [email protected]

Page 36: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

36

MỘT SỐ NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH SỬ DỤNG DỊCH VỤ

ĐIỆN TỬ TẠI CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRÊN ĐỊA BÀN HÀ NỘI

PGS.TS. Đàm Văn Huệ1

ThS. Bùi Thị Thùy Dương2

Tóm tắt

Phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử là một trong những chiến lược phát triển

được đặt lên hàng đầu của các ngân hàng thương mại (NHTM) trên thế giới. Các dịch

vụ ngân hàng điện tử ứng dụng công nghệ hiện đại mang lại nhiều thuận tiện cho

người sử dụng, giúp khách hàng tiết kiệm thời gian với giao dịch đơn giản. Cho đến

nay, hầu hết các NHTM tại Việt Nam đều triển khai, phát triển và mở rộng dịch vụ

ngân hàng điện tử.

Trong bài viết này, dựa trên một số nghiên cứu trước đây và kết hợp với thu thập

số liệu tại Hà Nội, tác giả chỉ ra các nhân tố tác động đến ý định sử dụng dịch vụ ngân

hàng điện tử (theo mức độ giảm dần) gồm các yếu tố: tính dễ sử dụng, kênh phân phối,

tính hữu ích, hình ảnh nhà phân phối, yếu tố xã hội, chi phí, tính đổi mới, nhận định về

rủi ro, yếu tố thông tin truyền thông. Qua đó tác giả đề xuất một số giải pháp phát

triển dịch vụ này.

Từ khóa: Ý định sử dụng, dịch vụ ngân hàng điện tử, ngân hàng thương mại.

1, 2

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân

Page 37: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

37

GIAI ĐOẠN HỘI NHẬP MỚI

VÀ ĐIỀU CHỈNH CHÍNH SÁCH THUẾ CỦA VIỆT NAM

PGS.TS. Nguyễn Thị Thanh Hoài1

Tóm tắt

Trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế có nhiều vấn đề đặt ra đối với chính

sách thuế của các quốc gia, như phải giảm thuế nhập khẩu theo cam kết, phải điều

chỉnh các sắc thuế nội địa để tăng thu nhằm bù đắp số thuế nhập khẩu giảm do thực

hiện các cam kết quốc tế. Bên cạnh chính sách thuế cần điều chỉnh để đảm bảo tính

cạnh tranh quốc tế về thuế, phải có các quy định nhằm phòng ngừa, ứng phó với các

rủi ro mà quá trình hội nhập kinh tế quốc tế đem lại. Việt Nam đã có những bước tiến

rất dài trong hội nhập kinh tế quốc tế. Chính sách thuế của Việt Nam thời gian qua đã

có những điều chỉnh thích hợp, vừa đáp ứng yêu cầu của quá trình hội nhập kinh tế,

tuy nhiên cũng còn có những hạn chế nhất định, cần tiếp tục hoàn thiện để đáp ứng với

giai đoạn hội nhập mới trong giai đoạn tới.

1 Học viện Tài chính. Email: [email protected]

Page 38: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

38

CHÍNH SÁCH ƯU ĐÃI THUẾ ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP

CÓ VỐN ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI TẠI VIỆT NAM

- NHỮNG VƯỚNG MẮC VÀ GIẢI PHÁP THÁO GỠ

TS. Nguyễn Thị Thùy Dương1

Tóm tắt

Để thu hút vốn đầu tư nói chung và vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài nói riêng,

Chính phủ đã sử dụng rất nhiều công cụ. Chính sách ưu đãi thuế của nhà nước cũng là

một trong những công cụ như vậy. Dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam

có được sự gia tăng mạnh mẽ như ngày hôm nay là nhờ một phần quan trọng vào

chính sách ưu đãi thuế. Bài báo này sẽ phân tích những hình thức ưu đãi thuế mà Việt

Nam đang áp dụng, từ đó đánh giá những ưu nhược điểm của chính sách ưu đãi thuế

đối với doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và đề xuất kiến nghị.

Từ khóa: ưu đãi thuế, chính sách ưu đãi thuế, doanh nghiệp FDI

1 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email: [email protected]

Page 39: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

39

RỦI RO PHÁT SINH TỪ NỢ NƯỚC NGOÀI CỦA VIỆT NAM

TS. Trương Thị Hoài Linh1

Tóm tắt

Bài viết phân tích tình hình nợ nước ngoài hiện nay của Việt Nam, đặc biệt đi

sâu vào phân tích ba nguy cơ mà tác giả cho là nghiêm trọng đối với Việt Nam bao

gồm rủi ro thanh khoản, rủi ro liên quan đến vay và trả nợ bằng ngoại tệ và gia tăng

các khoản vay thương mại.

Tứ khóa: Nợ nước ngoài

1 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email: [email protected]

Page 40: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

40

PHÒNG, CHỐNG RỬA TIỀN TẠI VIỆT NAM

TRONG BỐI CẢNH TOÀN CẦU HÓA

TS. Lê Thị Việt Nga1

Tóm tắt

Bối cảnh toàn cầu hóa đặt ra những điều kiện thuận lợi cho các hoạt động

thương mại, đầu tư giữa các quốc gia và các khu vực. Tuy nhiên, chính sách thương

mại và đầu tư thông thoáng cùng với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin

cũng là điều kiện thuận lợi cho hoạt động rửa tiền phát triển và trở thành một loại

hình tội phạm có tổ chức, xuyên biên giới. Hoạt động rửa tiền khi có điều kiện phát

triển mạnh mẽ sẽ gây ra những hệ quả nghiêm trọng cho nền kinh tế.Vì vậy, trong bối

cảnh toàn cầu hóa, Việt Nam cũng như nhiều quốc gia khác trên thế giới đã không

ngừng nỗ lực hợp tác trong việc sử dụng các biện pháp nhằm phòng, chống rửa tiền.

Bài viết này đề cập đến những hệ quả của hoạt động rửa tiền đối với nền kinh tế, hợp

tác quốc tế trong việc phòng, chống rửa tiền, thực trạng phòng, chống rửa tiền tại Việt

Nam và những giải pháp để tăng cường phòng, chống rửa tiền ở Việt Nam trong thời

gian tới.

Từ khóa: rửa tiền, phòng chống rửa tiền, toàn cầu hóa

1 Trường Đại học Thương mại. Email: [email protected]

Page 41: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

41

XẾP HẠNG TÍN DỤNG BẰNG MÔ HÌNH LOGISTIC ĐỐI VỚI

KHÁCH HÀNG DOANH NGHIỆP: TRƯỜNG HỢP NGHIÊN CỨU

AGRIBANK BẮC NAM ĐỊNH

húc Thế Anh1

TS. Lê Việt Thủy2

Tóm tắt

Sau khủng khoảng kinh tế thế giới năm 2008, xếp hạng tín dụng đối với khách

hàng doanh nghiệp vay vốn tại Agribank Bắc Nam Định gặp phải nhiều vấn đề như

những khách hàng được đánh giá cao thì thường không trả nợ đúng hạn, còn những

khách hàng trước đây bị xếp hạng thấp hơn thì việc hoàn trả thường đầy đủ. Dựa trên

những dữ liệu quá khứ, mô hình Logistic đã đưa ra kiểm nghiệm và so sánh với kết quả

thực tế cho thấy một số chỉ tiêu cần được thay đổi để phù hợp hơn với tình hình hiện

tại của chi nhánh.

Từ khóa: xếp hạng tín dụng, mô hình Logistic

1, 2

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email của tác giả chính: [email protected]

Page 42: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

42

ẢNH HƯỞNG CỦA NGƯỜI NƯỚC NGOÀI TRONG VAI TRÒ

NGƯỜI QUẢN LÝ CẤP CAO TỚI HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG

CỦA CÁC NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM

ThS. Trần Trọng Phong1

Trần Phúc Hùng2

Phạm Thị Thu Hà3

Tạ Hải Đăng4

Trần Văn Bằng5

Tóm tắt

Đối với tất cả các ngân hàng thương mại (NHTM) thì hiệu quả hoạt động là một

vấn đề quan trọng. Việc đánh giá hiệu quả hoạt động giúp các ngân hàng có cái nhìn

đúng đắn về khả năng, thế mạnh cũng như những hạn chế của người quản lý nước

ngoài trong quá trình hoạt động. Mặt khác, việc nghiên cứu tác động của người nước

ngoài trong bộ máy quản lý đến hiệu quả hoạt động cũng là một vấn đề quan trọng và

cần thiết trong bối cảnh kinh tế, xã hội Việt Nam hiện nay. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng,

sự có mặt của cổ đông người nước ngoài trong hội đồng quản trị (HĐQT) làm cho giá

trị ROA của ngân hàng cao hơn so với các ngân hàng không có cổ đông người nước

ngoài. Bên cạnh đó, gia tăng tỷ lệ cổ đông nước ngoài trong HĐQT có tác động tích

cực tới hệ số ROA của ngân hàng. Nói cách khác, sự xuất hiện của người nước ngoài

trong HĐQT có ảnh hưởng tích cực đến hiệu quả của các NHTM được chứng minh

thông qua hệ số ROA.

Từ khoá: hiệu quả hoạt động, ngân hàng, người nước ngoài, quản lý cấp cao

1, 2, 3, 4, 5

Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email của tác giả chính: [email protected]

Page 43: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

43

CHẤT LƯỢNG THÔNG TIN BÁO CÁO TÀI CHÍNH

NGHIÊN CỨU VỚI NGÀNH NGUYÊN VẬT LIỆU

TẠI VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH HỘI NHẬP QUỐC TẾ

Nguyễn Ngọc Thanh

ThS. Hoàng hánh1

Tóm tắt

Quá trình hội nhập thị trường tài chính quốc tế luôn kèm theo những yêu cầu rất

khắt khe, đặc biệt về chất lượng thông tin tài chính. Đây là một yêu cầu cấp thiết được

đặt ra, yêu cầu từng doanh nghiệp tham gia vào thị trường phải luôn bảo đảm tính tin

cậy và minh bạch thông tin tài chính được công bố. Áp dụng mô hình M-score được

nghiên cứu bởi Beneish (1999), nhóm nghiên cứu xây dựng mô hình định lượng nhằm

đánh giá chất lượng thông tin tài chính doanh nghiệp ngành nguyên vật liệu tại Việt

Nam. Dữ liệu nghiên cứu được thu thập từ 74 doanh nghiệp niêm yết trên thị trường

chứng khoán Việt Nam trong khoảng thời gian từ năm 2011 tới năm 2015. Kết quả

nghiên cứu cho thấy xác suất tồn tại sai phạm trong việc báo cáo các thông tin tài

chính của doanh nghiệp có tương quan với các chỉ tiêu về lợi nhuận biên, tốc độ tăng

trưởng doanh thu và tổng dồn tích kế toán (accruals).

Từ khóa: báo cáo tài chính, chất lượng thông tin, Beneish, M-score

1 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email: [email protected]

Page 44: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

44

NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ VỐN CỦA CÁC

DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC TRONG BỐI CẢNH GIA NHẬP

HIỆP ĐỊNH ĐỐI TÁC XUYÊN THÁI BÌNH DƯƠNG

ThS. Trần Phi Long1

Lê Ngọc Minh Châu

Tóm tắt

Bài viết nghiên cứu hiệu quả quản lý vốn của các doanh nghiệp nhà nước trong

bối cảnh gia nhập Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương bằng cách chỉ ra kinh

nghiệm thành công của các quốc gia trên thế giới trong việc quản lý vốn nhà nước tại

các doanh nghiệp. Sau đó, bài viết đã chỉ ra những hạn chế trong thực trạng hoạt

động của các doanh nghiệp nhà nước và trong công tác quản lý vốn của các doanh

nghiệp nhà nước trong thời gian qua. Cuối cùng, bài viết đưa ra một vài kiến nghị cho

chính phủ nhằm nâng cao hiệu quả quản lý vốn nhà nước tại các doanh nghiệp nhà

nước trong thời gian tới.

Từ khóa: quản lý vốn, doanh nghiệp nhà nước.

1 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email của tác giả chính: [email protected]

Page 45: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

45

NỢ NƯỚC NGOÀI CỦA VIỆT NAM - THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP

TS. Phùng Việt Hà1

Tóm tắt

Trong bối cảnh mở cửa và hội nhập kinh tế quốc tế, các quốc gia đang phát triển

sử dụng nợ nước ngoài như một công cụ đòn bẩy tăng trưởng kinh tế, thực thi các mục

tiêu kinh tế xã hội. Tuy nhiên, những hạn chế trong giám sát và quản lý nợ nước ngoài

là nguyên nhân dẫn đến khủng hoảng nợ nước ngoài. Bài viết tập trung phân tích,

đánh giá thực trạng nợ nước ngoài của Việt Nam giai đoạn 2005 - 2014 theo hệ thống

chỉ tiêu đánh giá của Ngân hàng Thế giới và Quỹ Tiền tệ Quốc tế; từ đó, đề xuất một

số khuyến nghị nhằm hoàn thiện công tác giám sát nợ nước ngoài của Việt Nam.

Từ khóa: nợ nước ngoài, nợ công

1 Trường Đại học Thương mại. Email: [email protected]

Page 46: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

46

TÁC ĐỘNG CỦA TPP ĐẾN NGUỒN THU TỪ THUẾ

CỦA NGÂN SÁCH NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

TS. Nguyễn Thị Minh Hạnh1

Tóm tắt

Việt Nam khởi động việc tham gia Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương

(TPP) từ tháng 3 năm 2010, cho đến nay đã trải qua 19 phiên chính thức và nhiều

phiên giữa kỳ. TPP được kỳ vọng là mô hình mới về hợp tác kinh tế khu vực, tạo thuận

lợi tối đa cho thương mại, đầu tư giữa các nước thành viên. TPP được nhận định sẽ có

tác động lớn đến kinh tế vĩ mô, tăng trưởng kinh tế, tới từng doanh nghiệp và người

tiêu dùng. Theo đó, áp lực chi tiêu công tăng lên trong khi áp lực giảm thuế theo cam

kết khi gia nhập TPP và giảm thuế trong điều tiết sản xuất kinh doanh và tiêu dùng

càng làm cho sự mất cân đối thu chi ngân sách trở nên căng thẳng. Đã có một số bài

viết đưa ra các giải pháp tăng thu ngân sách nhà nước trong giai đoạn vừa qua, tuy

nhiên với cách tiếp cận ở góc độ phân tích thực trạng nguồn thu ngân sách nhà nước

từ thuế (không bao gồm thu từ dầu thô, thu từ đất đai, thu từ bán tài sản thuộc sở hữu

Nhà nước) và chỉ ra những tác động của TPP đến nguồn thu từ thuế, tác giả đưa ra

một số giải pháp nhằm ổn định nguồn thu từ thuế của Ngân sách Nhà nước (NSNN)

khi Việt Nam gia nhập TPP.

Từ khóa: TPP, thuế, NSNN

1 Trường Đại học Thương mại. Email: [email protected]

Page 47: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

47

KIỂM SOÁT HOẠT ĐỘNG CHUYỂN GIÁ CỦA CÁC

DOANH NGHIỆP CÓ VỐN ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI

TRONG GIAI ĐOẠN HỘI NHẬP MỚI

NCS. Đàm Thanh Tú1

ThS. Đàm Thị Thanh Huyền2

ThS. Nguyễn Thị Liên Hương3

Tóm tắt

Khi TPP có hiệu lực thì làn sóng đầu tư của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước

ngoài (FDI) đổ vào Việt Nam ngày càng nhiều, bên cạnh những đóng góp tích cực của

các doanh nghiệp FDI vào phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, khu vực này cũng

đã bộc lộ một số vấn đề như tình trạng chuyển giá, trốn thuế, gây thất thu ngân sách,

tác động không tốt đến môi trường đầu tư của Việt Nam… Bài viết phản ánh hoạt động

chuyển giá của các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và đề xuất một số giải

pháp để kiểm soát hoạt động chuyển giá của các doanh nghiệp FDI đang hoạt động

trên lãnh thổ Việt Nam trong mối quan hệ với chủ trương đẩy mạnh thu hút nguồn FDI

của Chính phủ cũng như của chính quyền các địa phương trên cả nước.

Từ khoá: Chuyển giá, doanh nghiệp FDI.

1 Học viện Tài chính.

2, 3 Trường Đại học Thương mại. Email: [email protected]

Page 48: CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN THANH TOÁN VÀ THỊ TRƯỜNG thao khoa ho… · CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ, CÁN CÂN ... CƠ CHẾ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI, CẤU TRÚC VI MÔ CỦA

48

TÍN DỤNG XUẤT KHẨU TRONG CÁC DỰ ÁN

NĂNG LƯỢNG TẠI VIỆT NAM

ThS. Hà iều Oanh1

TS. Nguyễn Thị Hoài Phương2

Tóm tắt

Cùng với sự phát triển và hội nhập nền kinh tế, việc thu xếp vốn cho các dự án

lớn đặc biệt ở các ngành năng lượng, chế tạo, xây dựng, khai khoáng... đang dần có

những thay đổi. Vào cuối những năm 80 đã có những bước tiến trong việc áp dụng các

phương thức tài trợ cho dự án như các giao dịch hoán đổi, thỏa thuận trao đổi hàng

hóa, sắp xếp đồng tài trợ phức tạp (trong đó có sử dụng viện trợ song phương và đa

phương), và tín dụng xuất nhập khẩu. Hiện nay, trong bối cảnh nguồn vốn tài trợ cho

các dự án còn hạn chế do các bất ổn về kinh tế chính trị trên thế giới, việc áp dụng

phương thức tài trợ dự án qua tín dụng xuất khẩu cần được cân nhắc thận trọng. Vì

vậy, mục tiêu của bài viết là phân tích ưu điểm và nhược điểm của hình thức tín dụng

xuất khẩu trong các dự án năng lượng tại Việt Nam hiện nay để có một cái nhìn đa

chiều hơn trong việc thu xếp vốn cho các dự án trong thời gian tới.

Từ khóa: tín dụng xuất khẩu, tài trợ dự án, ECAs

1, 2 Trường Đại học Kinh tế Quốc dân. Email của tác giả chính: [email protected]