NỘI NỘI DUDUNGNG MÔMÔN N HỌHỌCC · PDF fileCách tính tỷ giá hối phiếu trả ngay: giống tỷ giá séc ( thời gian tính lãi ... XÁC ĐỊNH TỶ GIÁ THEO

1

THANH TOÁN QUỐC TẾ

INTERNATIONAL TRADE FINANCE

Giảng viên: ThS. Nguyễn Thị Thanh Phương

Khoa Tài chính – Ngân hàng

FBF - September 2010

NỘI DUNG MÔN HỌCNỘI DUNG MÔN HỌC

Tỷ giá hối đoái

Exchange rate

Các công cụ thanh toán quốc tế

International payment instruments

Phương thức thanh toán quốc tế

Methods of international payment

2

TÀI LIỆU HỌC TẬPTÀI LIỆU HỌC TẬP

Tài liệu bắt buộc:

Giáo trình Thanh toán quốc tế, GS Đinh Xuân Trình

Bộ tập quán quốc tế về L/C theo UCP 600

TÀI LIỆU HỌC TẬPTÀI LIỆU HỌC TẬP

Tài liệu tham khảo:

Cẩm nang giải quyết tranh chấp trong thanh toán

quốc tế bằng L/C, PGS.TS Nguyễn Thị Quy

Thị trường thương phiếu Việt nam, GS Đinh Xuân

Trình và TS Đặng Thị Nhàn

Các phán quyết trọng tài, Trung tâm trọng tài quốc tế

3

PHẦN I

TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI

Exchange rate

NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

Tỷ giá hối đoái và các vấn đề có liên quan

• Các khái niệm cơ bản

• Các loại tỷ giá

• Phương pháp yết giá

• Xác định tỷ giá theo pp chéo

• Các nhân tố ảnh hưởng đến TGHĐ

• Phương pháp điều chỉnh TGHĐ

Thị trường ngoại hối - Forex

9/29/2010ThS Nguyễn T. Thanh Phương

4

CÁC KHÁI NIỆMCÁC KHÁI NIỆM

Ngoại hối

- Định nghĩa

- Các loại ngoại hối

(pháp lệnh quản lý ngoại hối -2006: khoản 1, điều 4)

Tỷ giá hối đoái

- Định nghĩa

- Cơ sở hình thành tỷ giá

- Học thuyết ngang giá sức mua

Purchasing power parity

PHÂN LOẠI TỶ GIÁPHÂN LOẠI TỶ GIÁ

Căn cứ phương tiện TTQT

- Tỷ giá điện hối

- Tỷ giá thư hối

- Tỷ giá séc

- Tỷ giá hối phiếu trả ngay

- Tỷ giá hối phiếu trả chậm

5

Chuyển tiền bằng điệnChuyển tiền bằng điện

City bank VCBP/O by cable

XX X0 0 0 00

NKVCB City BXK

American Vietnam

Tỷ giá sécTỷ giá séc

NHNK

NK

NHXK

XK

2

1 3 4

Tỷ giá séc = tỷ giá T/T – lãi phát sinh của một đv ngoại tệ trong

thời gian chuyển séc

1. Mua séc ngoại tệ

2. Phát hành séc

3, 4: Xuất trình và thanh toán séc

6

Tỷ giá hối phiếuTỷ giá hối phiếu

Cách tính tỷ giá hối phiếu trả ngay: giống tỷ giá séc ( thời gian tính lãi

là thời gian chuyển hối phiếu)

Tỷ giá HP trả chậm = Tỷ giá T/T – số tiền lãi phát sinh từ lúc ký phát

HP đến lúc HP đó được trả tiền

Thời gian tính lãi = thời gian chuyển HP + thời gian trả chậm HP

NHNK

NK

NHXK

XK

4. Đòi tiền1.Bán HP (at sight)

ngoại tệ 2 trả nội tệ

3. Đòi tiền

Contract

5. Trả tiền


Căn cứ vào nghiệp vụ kinh doanh ngân hàng

- Bid/Ask (ex: USD/VND = 19480/19500

- Opening/Closing exchange rate

- Spot/forward

- Transfer exchange rate.......

7


Căn cứ vào cơ chế quản lý ngoại hối

a. Fixed rate/floating rate

b. Official rate/market rate

c. Prime rate/commercial bank’s rate

d. Common rate/preference rate

e. Single rate/multimodal exchange rate

PHƯƠNG PHÁP YẾT TỶ GIÁ( Exchange rate quotation)

PHƯƠNG PHÁP YẾT TỶ GIÁ( Exchange rate quotation)

USD/ VND = 19 460/19500

GBP/ USD = 1.5501/1.5505

USD/JPY = 96.48/96.52

Base currency(equal 1)

Counter currency Bid Ask/offer

Spread = Ask - Bid

Pips (point)

8

PHƯƠNG PHÁP YẾT GIÁPHƯƠNG PHÁP YẾT GIÁ

-Phương pháp yết giá trực tiếp (direct quote)

1đv ngoại tệ = x đơn vị nội tệ

Tại Singapore:

USD/SGP = 7.8965/ 7.8975

-Phương pháp yết giá gián tiếp (indirect quote)

1 đv nội tệ = x đơn vị ngoại tệ

Tại Lodon: GBP/CAD = 2.2398/92

XÁC ĐỊNH TỶ GIÁ THEO PHƯƠNG PHÁP TÍNH CHÉO


Xác định tỷ giá của hai tiền tệ đứng ở vị trí địnhgiá của hai cặp tỷ giá khác nhau

Xác định tỷ giá của hai tiền tệ đứng ở vị trí yếtgiá của hai cặp tỷ giá khác nhau.

Xác định tỷ giá của hai tiền tệ đứng ở hai vị tríkhác nhau (yết giá; định giá) của hai cặp tỷ giákhác nhau

9



USD/VND & USD/HKD HKD/VND

USD/VND & GBP/VND GBP/USD

GBP/USD & USD/JPY GBP/JPY

USD/VND

HKD/VND =USD/HKD

GBP/VND

GBP/USD =USD/VND

GBP/JPY = GBP/USD x USD/JPY

Bid(c) = Ask(b)/Bid (b) Bid(c) = Ask(b)/Bid(b) Bid(c) = Ask(b) x Ask (b)

Ask(c) = Bid(b)/Ask (b) Ask(c) = Bid(b)/Ask (b) Ask(c) = Bid (b) x Bid (b)

NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ BIẾN ĐỘNG TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI

NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ BIẾN ĐỘNG TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI

Mức chênh lệch lạm phát

Quan hệ cung cầu trên thị trường ngoại hối

Mức chênh lệch lãi suất

Một số yếu tố khác: chính sách thuế quan, hạn

ngạch, .....

10

BIỆN PHÁP ĐIỀU CHỈNH TỶ GIÁBIỆN PHÁP ĐIỀU CHỈNH TỶ GIÁ

Chính sách chiết khấu

Chính sách lãi suất

Nghiệp vụ thị trường mở

Phá giá tiền tệ

Nâng giá tiền tệ

Chính sách chiết khấuChính sách chiết khấu

NHTW

NHTM NHPT CTY TC QHTPT

DN DN DN DN DN DN DNDN

CSCK CAO : CSCK THẤP :

CHỐNG LẠM PHÁT - CHỐNG GIẢM PHÁT

CUNG TĂNG , CẦU GIẢM - CUNG GIẢM , CẦU TĂNG

THU HẸP SX - KÍCH THÍCH SX

HIỆU ỨNG NGẮN HẠN - HIỆU ỨNG DÀI HẠN

11

Phá giá tiền tệ - DevaluationPhá giá tiền tệ - Devaluation

a. Khái niệm:

➽ Devaluation là một phạm trù tiền tệ của chế độ tỷ giá cố định

➽ Depreciation là phạm trù tiền tệ của chế độ tỷ giá thả nổi

b. Tác dụng :

* XK ( hh ) ⇧ NK (HH) ⇩ ⇨ favourable trade balance

* NK vốn ⇧ XK vốn ⇩ ⇨ favourable capital balance

* Khuyến khích du lịch vào trong nước bị phá giá

* Tước đoạt một phần giá trị thực tế của người có tiền bị phá giá

c. Hiệu qủa của phá giá phụ thuộc :

- Dự trư hàng hoá cho XK

- Môi trường đầu tư thuận lợi

- Bí mật

Nâng giá tiền tệ - AppreciationNâng giá tiền tệ - Appreciation

a. Khái niệm :

➻ Revaluation là phạm trù tiền tệ của cơ chế tỷ giá cố định

➻ Appreciation là phạm trù tiền tệ của cơ chế tỷ giá thả nổi

VD: 1970: USD/JPY = 360

2004: USD/JPY = 114

b. Tác dụng : Ngược với phá giá tiền tệ

@ XK hàng hoá ⇩ NK hàng hoá ⇧

@ NK vốn ⇩ XK vốn ⇧

@ Khuyến khích du lịch ra nước ngoài

12

9/29/2010 23

Thị trường ngoại hối -FOREXThị trường ngoại hối -FOREX

Thị trường ngoại hối là nơi diễn ra hoạt động muabán các loại ngoại tệ. Thị trường ngoại hối của ViệtNam bao gồm thị trường ngoại hối liên ngân hàng vàthị trường ngoại hối giữa ngân hàng với khách hàng.

Chức năng của TT Ngoại hối

– Cung cấp cơ chế chuyển đổi từ đồng tiền đang cósang đồng tiền đang cần phục vụ nhu cầu ngoại tệcho các chủ thể tham gia thị trường

– Cung cấp công cụ phòng tránh rủi ro tỷ giá

9/29/2010 24

Chủ thể tham gia giao dịchChủ thể tham gia giao dịch

Thương nhân (traders)

Nhà đầu tư (investors)

Ngân hàng thương mại

Cá nhân và hộ gia đình

Ngân hàng trung ương

Nhà kinh doanh (Dealers)

Nhà môi giới (Brokers)

Nhà đầu cơ (Speculators)

Nhà kinh doanh chênh lệch giá (Arbitrageures)

Phân biệt mục tiêu hoạt động của từng thành phần tham gia giao dịch

13

9/29/2010 25

CHỨC NĂNG CỦA FOREXCHỨC NĂNG CỦA FOREX

1. Phục vụ TMQT

2. Phục vụ luân chuyển vốn quốc tế

3. Nơi hình thành tỷ giá

4. Nơi kinh doanh và phòng ngừa rủi ro tỷ giá

(forward, swap, future, option)

5. Nơi NHTW can thiệp vào tỷ giá

9/29/2010 26

ĐẶC ĐIỂM CỦA FOREXĐẶC ĐIỂM CỦA FOREX

- Là thị trường toàn cầu, diễn ra 24/24h

- Trung tâm của Forex là Interbank với các thành viênchủ yếu là các NHTM, các dealer và các NHTW

- Đồng tiền được sử dụng nhiều trong giao dịch là cácđồng tiền mạnh: USD (41.5%), GBP, EUR, JPY…

- Là thị trường nhạy cảm với các sự kiện kinh tế, chínhtrị…

14

9/29/2010 27

Phân loại thị trườngPhân loại thị trường

Phân loại theo hình thức tổ chức– Thị trường có tổ chức

– Thị trường không có tổ chức

Phân theo loại nghiệp vụ giao dịch– Thị trường giao ngay

– Thị trường kỳ hạn

– Thị trường tương lai

– Thị trường quyền chọn

– Thị trường hoán đổi ngoại tệ

9/29/2010 28

Theo phương thức giao dịch– Giao dịch giao ngay (spot transactions)

– Giao dịch có kỳ hạn (forward transactions)

– Giao dịch tương lai (future transactions)

– Giao dịch quyền chọn (options transactions)

– Giao dịch hoán đổi (swap transactions)

Theo mục tiêu giao dịch– Giao dịch buôn bán ngoại hối (arbitrage)

– Giao dịch đầu cơ ngoại hối (speculation)

– Giao dịch tự bảo hiểm rủi ro ngoại hối (hedging)

15

9/29/2010 29

CÁC NGHIỆP VỤ KINH DOANH NGOẠI HỐICÁC NGHIỆP VỤ KINH DOANH NGOẠI HỐI

FOREX

PRIMARY OPERATION(Nghiệp vụ sơ cấp)

DERIVATIVE OPERATIONS(Nghiệp vụ phái sinh)

SPOT FORWARD SWAP OPTION FUTURE

OTC – OTC – OTC – OTC - OTC EXCHANGE

PHẦN II

CÔNG CỤ THANH TOÁN QUỐC TẾ

International payment instruments

16

CÁC CÔNG CỤ THANH TOÁN QT

HỐI PHIẾU THƯƠNG MẠI (BILL OF EXCHANGE)

KỲ PHIẾU THƯƠNG MẠI (PROMISSORY NOTE)

SÉC (CHECK/CHEQUE)

THẺ THANH TOÁN (CREDIT CARD)

BÀI TẬP – THẢO LUẬN

9/29/2010ThS Nguyễn T. Thanh Phương

CÁCH THỨC TRẢ TIỀNTRONG HỢP ĐỒNG MUA BÁN NGOẠI THƯƠNG

CÁCH THỨC TRẢ TIỀNTRONG HỢP ĐỒNG MUA BÁN NGOẠI THƯƠNG

Exporter Importer

at sight Draft

time draft

MT

Promisory note

Check

T/T

17

HỐI PHIẾU THƯƠNG MẠI (BIIL OF EXCHANGE)


Các nguồn luật điều chỉnh lưu thông hối phiếu

Luật Hối phiếu của Anh 1882

Luật thương mại thống nhất của Mỹ 1962 (UCC –

Uniform commercial code)

Công ước Geneva 1930 – ULB 1930 (Uniform law

for Bill of Exchange)

Luật công cụ chuyển nhượng Việt Nam, 2005

34



Khái niệm

- Luật BEA 1882, Anh:

- Luật CCCN VN, 2005:

“ Hối phiếu đòi nợ là giấy tờ có giá do Người kýphát lập, yêu cầu Người bị ký phát thanh toán khôngđiều kiện một số tiền xác định khi có yêu cầu hoặc vàomột thời điểm nhất định trong tương lai cho người thụhưởng.”

18

9/29/2010 35



Các bên liên quan trong Hối phiếu

- Người ký phát hối phiếu (Drawer)*

- Người bị ký phát (Drawee)

- Người hưởng lợi (Benificiary)

- Người ký hậu HP (endorser)

- Người được chuyển nhượng

- Người bảo lãnh

- Người chấp nhận trả tiền

36



Đặc điểm của Hối phiếu:

Hối phiếu được hình thành từ các giao dịch cơ sở

Hình thức của HP dễ dàng nhận dạng trực tiếp

Hối phiếu là trái vụ một bên

Tính trừu tượng của hối phiếu: trong nội dung của HP khôngcần ghi rõ lý do của việc đòi tiền

Tính lưu thông của hối phiếu:

+ Nếu lưu thông nhằm mục đích đòi tiền lưu thông hốiphiếu đóng vai trò như là phương tiện thanh toán thay cho tiền mặt

+ Nếu lưu thông nhằm mục đích chuyển nhượng quyền hưởnglợi hối phiếu lưu thông hối phiếu đóng vai trò như là chuyểnnhượng tài sản.

19

37

TẠO LẬP HỐI PHIẾU VÀ KIỂM TRA HỐI PHIẾU TDCT

TẠO LẬP HỐI PHIẾU VÀ KIỂM TRA HỐI PHIẾU TDCT

No 134/ex Hanoi 22 September 2010 For usd 100,000.00 Bill of exchange

At……after sight of this first of bill of exchange (second of theSame tenor and date unpaid ) pay to Bank for Foreign trade ofViet nam Or order the sum of one hundred thousand us dollars .

Value received and charge the same to account of Famousbid CoLtd Hongkong aDrawn under the delta bank ltd bL/C No 071a282 LC 06 dated 9 September 2010. c

To: the Delta bank ltd Tocontap companyHongkong 10a Hanoi 10b

9/29/2010 ThS Nguyễn T. Thanh Phương

38

TẠO LẬP HỐI PHIẾU NHỜ THUTẠO LẬP HỐI PHIẾU NHỜ THU

No 134/ex Hanoi 22 September 2010 For USD 100,000.00 Bill of Exchange

At……after sight of this first of bill of exchange (second of theSame tenor and date unpaid ) pay to Bank for Foreign trade ofviet nam Or order the sum of one hundred thousand us dollars .

To: Famousbid co ltd Tocontap companyHongkong 10a Hanoi 10b

9/29/2010 ThS Nguyễn T. Thanh Phương

20

39



NHỮNG NGHIỆP VỤ LIÊN QUAN ĐẾN HỐI PHIẾU

Nghiệp vụ chấp nhận trả tiền Hối phiếu

a. Khái niệm:

b. Hình thức của chấp nhận

c. Nguyên tắc ký chấp nhận

Nghiệp vụ ký hậu Hối phiếu

a. Khái niệm:

b. Hình thức

c. Nguyên tắc

d. Các loại ký hậu

40



Các loại ký hậu1 – blank endorsement:

1.1- Mr a ( signed )

1.2- pay to the order of any bank , Mr a ( signed )

2 – restrictive endorsement ( nominated ):

pay to Bank B , Mr A ( signed )

3 – Endorsement to order :

pay to the order of Bank A , Mr A ( signed )

pay to the order of bank B , Bank A ( signed )

4 – endorsement without recourse .

pay to the order of bank A , WR , Mr A ( signed )

pay to the order of ban b , wr , bank a (signed )

pay to the order of bank C , wr , bank b ( signed )

21

41



Phân loại Hối phiếu

Căn cứ vào thời hạn trả tiền hối phiếu có 2 loại:

- Hối phiếu trả tiền ngay

- Hối phiếu có kỳ hạn

Căn cứ vào hối phiếu có kèm chứng từ hay không:

- Hối phiếu trơn (Clean Bill of Exchange): Là loại hối phiếu mà

việc trả tiền không kèm theo chứng từ hàng hoá.

- Hối phiếu kèm chứng từ (Documentary Bill of Exchange): Là

loại hối phiếu có kèm theo chứng từ hàng hoá. Người trả tiền

phải trả tiền hối phiếu hoặc chấp nhận giả tiền vào hối phiếu rồi

mới được nhận chứng từ hàng hoá.

42



Căn cứ vào tính chất chuyển nhượng của hối phiếu:

Hối phiếu vô danh (nameless draft)

Hối phiếu đính danh (name draft)

Hối phiếu theo lệnh (to order draft).

Căn cứ vào phương thức trả tiền áp dụng trong ngoại thương:

Hối phiếu nhờ thu (for collection).

Hối phiếu tín dụng chứng từ (for L/C)

Căn cứ vào người ký phát là ai:

Hối phiếu thương mại

Hối phiếu ngân hàng

22

PHẦN III

PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN QUỐC TẾ

Methods of international payment

CÁC ĐIỀU KIỆN TTQT TRONG HĐMBNTCÁC ĐIỀU KIỆN TTQT TRONG HĐMBNT

Điều kiện về tiền tệ

Điều kiện về thời gian thanh toán

Điều kiện về phương tiện thanh toán

Điều kiện về phương thức thanh toán

449/29/2010

23

ĐIỀU KIỆN VỀ TIỀN TỆĐIỀU KIỆN VỀ TIỀN TỆ

Phân loại tiền tệ trong TTQT:- Căn cứ vào phạm vi sử dụng:

- WORLD CURRENCY

- INTERNATIONAL CURRENCY : USD, TRANSFERABLE ROUBLE SDR , EURO

- NATIONAL MONEY

- Căn cứ vào khả năng chuyển đổi

- FREE CONVERTIBLE CURRENCY

- TRANSFERABLE CURRENCY

- CLEARING CURRENCY .

– Căn cứ vào mục đích sử dụng

- ACCOUNT CURRENCY

- PAYMENT CURRENCY 459/29/2010

ĐIỀU KIỆN VỀ THỜI GIANĐIỀU KIỆN VỀ THỜI GIAN

THANH TOÁN TRẢ TRƯỚC

(Advance payment)

THANH TOÁN TRẢ TIỀN NGAY

(At sight payment)

THANH TOÁN TRẢ TIỀN SAU

(Defferred payment)

THANH TOÁN HỖN HỢP

(Mix/combined payment) 469/29/2010

24

ĐIỀU KIỆN VỀ THỜI GIAN ĐIỀU KIỆN VỀ THỜI GIAN

THANH TOÁN TRẢ TRƯỚC

(ADVANCE PAYMENT)

- Trả tiền trước với mục đích cấp tín dụng

- Trả tiền trước với mục đích là tiền đặt cọc đảm

bảo thực hiện hợp đồng (Performance Bond)

479/29/2010

CÁC CÔNG THỨC CÁC CÔNG THỨC

489/29/2010

Công thức giảm giá (áp dụngtrường hợp thanh toán trướcnhằm mục đích cấp tín dụngcủa người NK đối với ngườiXK)

Q

RPADP

N11

DP: Chiết khấu giá trị trên một đơnvị hàng hoá

N: Thời gian cấp tín dụng ứng trước(tháng, năm)

PA: Số tiền ứng trước Q: Số lượng hàng hoá của hợp đồng.

R: Lãi suất (tháng, năm)

Ví dụ: PA = 100.000$ (chiếm 20% tổng trị giá hợp đồng); R = 5%/tháng; N = 5 tháng; Q = 1.000 tấn

Ta có: $6,27

000.1

105,01000.1005

x

DP

25

Xác định số tiền ứng trước theo thanh toán PB (Performance Bond)

Xác định số tiền ứng trước theo thanh toán PB (Performance Bond)

Nếu ký HĐ với giá cao hơn giá thị trường:

PA = Q . (HP – MP)

PA: Tiền ứng trước;

HP: Giá ký kết trong hợp đồng ở mức cao

Q: Số lượng hàng hoá;

MP: Giá bình quân trên thị trường.

T/h người XK không tin vào khả năng thanh toán của người NK

PA = TA . {(1 + R)N - 1} + Pe

PA: Tiền ứng trước;

TA: Tổng trị giá hợp đồng TA . {(1 + R)N - 1}: Tiền lãi vay Ngân hàng;

R: Lãi suất vay Ngân hàng ở nước người xuất khẩuN: Thời hạn vay của người xuất khẩu

Pe: tỷ lệ Tiền phạt vi phạm hợp đồng499/29/2010

( Performance Bond )( Performance Bond )

PA = Performance Amount = ?

TA = Total Amount = 10.000.000,00 USD

R = Interest Rate = 5%/ month . N = Maturity = 5 months

Pe = Penalty 6% TA

PeRTAPA N 1)1(

9/29/2010 50

00,000.000.10%61)05,01(00,000.000.10 5 PA

PA = 2.760.000,00 + 600.000,00 = 3.360.000 USD= 33,6%

ThS Nguyễn T. Thanh Phương

26

2. ĐIỀU KIỆN VỀ THỜI GIAN2. ĐIỀU KIỆN VỀ THỜI GIAN

THANH TOÁN TRẢ TIỀN NGAY

(AT SIGHT PAYMENT)

Cash on Delivery (C.O.D)

Cash on board (C.O.B)

At sight/Documents against payment (D/P)

D/P x days

Cash on receipt (C.O.R)519/29/2010

COD COB D/P x daysD/P COR


THANH TOÁN TRẢ TIỀN SAU

(DEFERRED PAYMENT)

- C.O.D + x days

- C.O.B + x days

- x days after sight of documents

(D/A: Documents against acceptance)

- C.O.R + x days

529/29/2010

27


THANH TOÁN HỖN HỢP

(MIX/COMBINED PAYMENT)

a. 15% of contract’s value equal 97,950 USD shall be paid by the buyerby TTR as down payment for the seller’s bank within 20 days aftercontract’s signing and the buyer’s receipt of bank guarantee issued bythe seller’s bank.

b. 75% contract value equal 489,750 USD shall be paid by an irrevocableletter of credit at sight opened by the buyer within 1 month aftercontract’s signing in favor of the seller upon presentation of thefollowing original documents.

c. 10% contract value equal 65,3000 USD shall be withdrawn within 20days after signing the commissioning certificate by HOA LE andmanufacturer

539/29/2010

III. PHƯƠNG THỨC TTQTIII. PHƯƠNG THỨC TTQT

Phương thức thanh toán:

là cách thức tiến hành việc đòi và trả tiền giữa người bán và

người mua được quy định trong hợp đồng mua bán ngoại thương.

• Thanh toán như thế nào? (How to pay)

• Công cụ chính cần sử dụng trong trình tự nghiệp vụ đó là công cụ gì? (By what to pay)

9/29/2010Slide 4-54

28

MỤC ĐÍCH LỰA CHỌN PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN TRONG TTQT

MỤC ĐÍCH LỰA CHỌN PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN TRONG TTQT

* Đối với người bán:- Đảm bảo thu tiền về an toàn, chính xác, đầy đủ, kịp

thời- Giá trị HĐ thu về không bị mất giá trong trường hợp

tiền tệ biến động- Mở rộng quan hệ buôn bán- Trong những điều kiện thương mại giống nhau, thu

tiền càng nhanh, càng tốt* Đối với người mua:

- Đảm bảo nhận hàng đúng số lượng, chất lượng, thờihạn.

- Mở rộng quan hệ buôn bán- Trong những điều kiện thương mại giống nhau, trả

tiền càng chậm càng tốt9/29/2010 55

9/29/2010 56

NHÓMPHƯƠNG THỨC THANH TOÁN

NHÓM PTTTKHÔNG KÈM CHỨNG TỪ

- Chuyển tiền (Remittance)- Ghi sổ (Open account)- Bảo lãnh (letter of guarantee- L/G)- Nhờ thu trơn (clean collection)- Stand-by L/C

NHÓM PTTTKÈM CHỨNG TỪ

- Nhờ thu kèm chứng từ(Documentary collection)

- Tín dụng chứng từ (Documentary credits)

- Thư ủy thác mua (authority to purchase-A/P)

ĐẶC ĐIỂM- Việc thanh toán chỉ dựa vào thực tế giao hàng- Quyền lợi của Người mua được đảm bảo hơn- Ngân hàng chỉ đóng vai trò trung gian-Chưa sử dụng hết các chức năng của NH

ĐẶC ĐIỂM- Việc thanh toán dựa vào chứng từgắn TTQT với giao nhận vận tải QT-Quyền lợi của Người bán được đảmbảo hơn-Vai trò của NH được phát huy triệt để-Sử dụng các chức năng của NH

29

PHƯƠNG THỨC CHUYỂN TIỀN (REMITTANCE)

PHƯƠNG THỨC CHUYỂN TIỀN (REMITTANCE)

a.Khái niệm:

Là một phương thức thanh toán mà người mua, con nợhay là người muốn chuyển tiền yêu cầu ngân hàng đạidiện cho mình chuyển một số tiền nhất định cho mộtngười nào đó đến một nơi nào đó bằng phương tiện màmình đề ra.

b. Các bên tham gia: Người yêu cầu chuyển tiền

Người hưởng lợi

Ngân hàng chuyển tiền

Ngân hàng trả tiền9/29/2010

Slide 4-57

Quy trình chuyển tiềnQuy trình chuyển tiền

1. Giao hàng và chứng từ

2. Yêu cầu chuyển tiền

3. Ngân hàng chuyển tiền Ghi nợ TK ngoại tệ của người yêu cầu chuyển tiền

4. Ngân hàng chuyển tiền phát lệnh thanh toán cho NH trả tiền (P/O bằng T/T hoặc M/T)

5. Báo nợ TK ngân hàng chuyển tiền

6. Ngân hàng trả tiền báo có cho người hưởng lợi9/29/2010

Slide 4-58

Paying Bank Remitting Bank

Beneficiary Applicant

4

26

1

Contract

3

5

30

RemittanceRemittance

d. Nhận xét về phương thức chuyển tiền:

- Luật áp dụng: Pháp lệnh ngoại hối VN 2006

- Quyền lợi thuộc về người NK

- Vai trò của Ngân hàng thấp

- Trường hợp áp dụng: người XK, NK tin cậy nhau

- Hạn chế:

+ Việc trả tiền phụ thuộc vào thiện chí của người NK

+ Người NK thường trả tiền chậm9/29/2010

Slide 4-59

PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN NHỜ THU

(COLLECTION)

9/29/2010Slide 4-60

31

PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN NHỜ THU(COLLECTION)


3.1. Giới thiệu về URC (Uniform Rules for Collection - Nguyên tác thống nhất về nhờ thu) - Văn bản quốc tế điều chỉnh phương thức thanh toán nhờ thu

Ban hành đầu tiên năm 1956: Nguyên tắc nhờ thu chứng từ thương mại

3 lần sửa đổi năm 1967; 1978 và 1995

Uniform Rules for the Collection – URC 522, ICC, 1995 – Quy tắc thống nhất về nhờ thu URC 522, ICC, 1995 do Phòng thương mại quốc tế soạn thảo năm 1995.

Theo URC: Nhờ thu có nghĩa là các ngân hàng sẽ tiếp nhận các chứng từ để thu hộ tiền cho các khách hàng căn cứ vào các điều kiện nhờ thu mà khách hàng đặt ra

Muốn nhờ ngân hàng thu hộ tiền thì doanh nghiệp phải có chứng từ

9/29/2010 61



3.2. Khái niệm

Là một phương thức mà theo đó các ngân hàng nhận được sự ủythác của khách hàng tiến hành thu tiền từ người có nghĩa vụ trả tiềnhoặc yêu cầu người có nghĩa vụ trả tiền chấp nhận thanh toán theocác nội dung và điều kiện quy định trong chỉ thị nhờ thu

3.3. Đặc điểm của nhờ thu:

- Căn cứ nhờ thu là chứng từ (documents), không phải là hợp đồng

- Vai trò của ngân hàng chỉ là người trung gian

- Nhờ thu trong thương mại chỉ xảy ra sau khi người bán đã hoànthành nghĩa vụ giao hàng (lập chứng từ).

9/29/2010 62

32



3.4. Các chứng từ nhờ thu:

- Chứng từ tài chính: bao gồm các chứng từ như Hốiphiếu, séc, Kỳ phiếu, hoặc các chứng từ tương tự khácmà mục đích là để thu tiền

- Chứng từ thương mại: các chứng từ như hoá đơn,chứng từ vận tải, các chứng từ nói về quyền sở hữu đốivới hàng hoá hoặc bất kỳ chứng từ nào khác không phảilà chứng từ tài chính thì được gọi là chứng từ thươngmại

9/29/2010 63



Các bên tham gia trong phương thức nhờ thu:- Principle - Người nhờ thu: người xuất khẩu- Drawee - Người có nghĩa vụ trả tiền: người nhập khẩu- Remitting Bank – Ngân hàng chuyển: là Ngân hàng đại

diện cho người nhờ thu, ngân hàng này có nghĩa vụ tiếpnhận chứng từ từ người uỷ thác nhờ thu theo những điềukiện mà người nhờ thu đặt ra để thu hộ tiền cho họ, khi nhậnchứng từ như thế nào thì sẽ chuyển đi như vậy

- Collecting Bank – Ngân hàng thu hộ: là ngân hàng đạidiện cho người trả tiền, thông thường ở nước người trả tiềnlà ngân hàng thu hộ, ngân hàng này có thể do ngân hàngchuyển chỉ định (nếu người xuất khẩu không nêu rõ) hoặccó thể do người xuất khẩu đề nghị trong thư yêu cầu nhờ thucủa mình

9/29/2010 64

33



3.6. Các loại nhờ thu:

(a) Nhờ thu trơn – Clean Collection:

- Định nghĩa:

Phương thức nhờ thu trơn là một phương thức thanhtoán mà trong đó người có các tài khoản tiền phải thu từcác công cụ thanh toán nhưng không thể tự mình thuđược cho nên phải uỷ thác cho Ngân hàng thu hộ tiềnghi trên công cụ thanh toán đó không kèm với điều kiệnchuyển giao chứng từ.

- Quy trình thanh toán

9/29/2010 65

Clean collectionClean collection

9/29/2010 66

NHXKRemitting bank

NHNKCollecting bank

XKPrincipal

NKDrawee

3

5

2

1

1. Giao hàng và chứng từ

2. Lập hối phiếu và viết chỉ thị nhờ thu

3. Chuyển thư ủy thác nhờ thu, Hối phiếu

4. Xuất trình Hối phiếu đòi tiền (at sight/time Draft)

5 5 4

5. Người NK tiến hành trả tiền (T/T, M/T) hoặc chấp nhận trả tiền

34



- Nhận xét:

+ việc nhận hàng không liên quan tới việc thanh toán.

+ Quyền lợi của người xuất khẩu không được đảm bảo. Ngườinhập khẩu có thể nhận hàng mà không trả tiền

+ Chưa sử dụng hết chức năng của ngân hàng. Vai trò củangân hàng chỉ đơn thuần, không chịu tránh nhiệm đôn đốc,giám sát, kiểm tra

- Trường hợp áp dụng:

+ Để thanh toán các dịch vụ phí mà người bán cấp cho ngườimua

+ Hai bên mua- bán hoàn toàn tin cậy lẫn nhau

9/29/2010 67



3.6. Các loại nhờ thu:

(b) Nhờ kèm chứng từ – Documentary Collection:

- Là loại nhờ thu dựa vào chứng từ tài chính cùng vớichứng từ thương mại hoặc chỉ dựa vào chứng từ thươngmại (trong trường hợp này hóa đơn thương mại thaycho hối phiếu).

- Các điều kiện trao chứng từ:

D/P: Documents Against Payment

D/A: Documents Against Acceptance

D/TC: Documents Against other Terms & Conditions

9/29/2010 68

35

Documentary collectionDocumentary collection

9/29/2010 69

NHXKRemitting bank

NHNKCollecting bank

XKPrincipal

NKDrawee

3

5

2

1

1. Giao hàng

2. Lập chứng từ thanh toán hoặc chứng từ thương mại và viết chỉ thị nhờ thu.

3. Lập thư ủy thác nhờ thu, hối phiếu và chứng từ giao hàng

4. Xuất trình hối phiếu và chứng từ giao hàng để đòi tiền (D/P; D/A; D/TC)

5 5 4

5. Người NK tiến hành kiểm tra chứng từ nếu thấy chứng từ phù hợp thì trả tiền (T/T, M/T) hoặc chấp nhận trả tiền và thu vận tải đơn về.

9/29/2010

Một số tình huống phát sinh trong nhờ thuMột số tình huống phát sinh trong nhờ thu

+ Trường hợp chứng từ đến chậm+ Trường hợp mất chứng từ

+ Trường hợp người NK không muốn nhận hàng, không thanh toán hoặc ký chấp nhận hối phiếu

+ Trường hợp người NK nhận hàng rồi nhưng không thanh toán?

70

36

PHƯƠNG THỨC THANH TOÁN

TÍN DỤNG CHỨNG TỪTÍN DỤNG CHỨNG TỪ(DOCUMENTARY CREDIT)

9/29/2010Slide 4-71

1. NGUỒN LUẬT ĐIỀU CHỈNH1. NGUỒN LUẬT ĐIỀU CHỈNH

A. LUẬT QUỐC TẾ

CHƯA CÓ

B. TẬP QUÁN QUỐC TẾ

* UCP 600 , 2007 (Uniform custom and practice for the ducumentary credit 600)

* ISBP 681 , 2007- International standard banking practice

* eUCP 1.1 , 2007 - Suplement to UCP600 for presentation of electronic documents

* URR 725, ICC, 2008 - Uniform rules for bank to bank reimbursement under documentary credit

9/29/2010 72

37

2. KHÁI NIỆM2. KHÁI NIỆMPhương thức tín dụng chứng từ là một sự thỏa thuận theođó một ngân hàng (ngân hàng mở thư tín dụng) theo yêucầu của một khách hàng (người yêu cầu mở thư tín dụng)hoặc nhân danh chính mình cam kết sẽ trả một số tiềnnhất định cho một người thứ ba (người hưởng lợi) hoặcphải chấp nhận hối phiếu do người hưởng lợi ký phát vàtrả tiền khi đáo hạn với điều kiện là các chứng từ dongười hưởng lợi lập và xuất trình phải phù hợp với cácquy định trong L/C.

SƠ ĐỒ:

9/29/2010 73

NHPH XKNK

Đơn yêu cầuphát hành L/C

Letter of credit

Luật Việt nam Tập quán quốc tế

-Luật dân sự 2005

-Pháp lệnh ngoại hối 2005

3. CÁC BÊN LIÊN QUAN3. CÁC BÊN LIÊN QUAN- Người yêu cầu mở L/C (applicant)

- Ngân hàng phát hành thư tín dụng

(Issuing Bank)

- Người hưởng lợi thư tín dụng (Beneficiary)

- Ngân hàng thông báo thư tín dụng

(Advising bank)9/29/2010 74

38

4. QUY TRÌNH THANH TOÁN DOCUMENTARY CREDITS THEO TẬP QUÁN NHTM VIỆT NAM

4. QUY TRÌNH THANH TOÁN DOCUMENTARY CREDITS THEO TẬP QUÁN NHTM VIỆT NAM

9/29/2010 75

NHTB

Advising Bank

NHPH

Issuing Bank

Chi nhánh

NHPH

XK

Beneficiary

NK

Applicant

Contract

4

5

5

6

6 7

7

8

8

CÁC QUY TRÌNHCÁC QUY TRÌNH

(1) Gửi đơn yêu cầu phát hành thư tín dụng và tiến hành ký quỹ.

(2) Phát hành L/C qua Ngân hàng đại lý cho Người xuất khẩu hưởng lợi.

(3) Ngân hàng thông báo tiến hành thông báo L/C và chuyển bản gốc L/C cho Người hưởng lợi

(4) Giao hàng.

(5) Xuất trình chứng từ đòi tiền Ngân hàng phát hành L/C.

(6) Ngân hàng phát hành thông báo kết quả kiểm tra chứng từ cho Người yêu cầu

(7) Người yêu cầu chấp nhận hay từ chối thanh toán.

(8) Ngân hàng phát hành thông báo chấp nhận hay từ chối nhận chứng từ.

9/29/2010 76

39

QUY TRÌNH 1NGƯỜI YÊU CẦU VIẾT ĐƠN XIN MỞ L/C

QUY TRÌNH 1NGƯỜI YÊU CẦU VIẾT ĐƠN XIN MỞ L/C

Người nhập khẩu viết đơn xin mở thư tín dụng gửi tới ngân hàng phát hành

Căn cứ để viết đơn yêu cầu phát hành L/C:

Hợp đồng mua bán ngoại thương

UCP 600 (nếu dẫn chiếu áp dụng)

Nguồn luật điều chỉnh?

L/C hình thành trên cơ sở hợp đồng thương mại, vì vậy nội dung của hợp đồng là cơ sở để thiết lập đơn yêu cầu phát hành L/C.

Người yêu cầu phải ký quỹ mở L/C tại Ngân hàng phát hành. Mức ký quỹ là bao nhiêu là do Ngân hàng quy định.

9/29/2010 77

QUY TRÌNH 2NGÂN HÀNG PHÁT HÀNH L/C


I. Hình thức phát hành. Ngân hàng có thể phát hành L/C bằng 2 cách:

- Phát hành L/C bằng thư; và

- Phát hành L/C bằng điện: có hai loại điện là điện TELEX, và điệnSWIFT MT700.

II. Tính chất của L/C

Điều 4, UCP 600: Về bản chất tín dụng là một giao dịch riêng biệt vớihợp đồng mua bán hoặc các hợp đồng khác mà các hợp đồng nàycó thể làm cơ sở để lập thư tín dụng, các ngân hàng không bị liênquan đến hoặc bị ràng buộc vào hợp đồng như thế hoặc thậm chíngay cả trong tín dụng có bất kỳ một dẫn chiếu nào tới hợp đồng, vìvậy sự cam kết của một ngân hàng để thanh toán, thương lượngthanh toán hoặc thực hiện bất cứ một nghĩa vụ nào khác của thư tíndụng không phụ thuộc vào các khiếu nại hoặc các biện hộ của ngườiyêu cầu phát sinh từ mối quan hệ của họ với ngân hàng phát hành vàngười thụ hưởng

9/29/2010 78

40



III. Những nội dung chủ yếu của L/C (SWIFT: MT 700). 27: Sequence of total - Số lượng bản gốc phát hành 40A: Form of credit - loại thư tín dụng: Irrevocable20: L/C No - Số L/C. Do các ngân hàng tự thiết kế để theo dõi31C: Date of issue – Ngày phát hành L/C31D. Date and Place of Expiry 51D: Applicant Bank – Name and address – Ngân hàng chi nhánh nơi người nhập khẩu lập hồ sơ thủ tục xin mở L/C tại địa bàn của mình50. Applicant: Name and address – Tên và địa chỉ của người

nhập khẩu.59. Beneficiary. Tên và địa chỉ của Người hưởng lợi L/C (người

xuất khẩu)32B: Current Code, Amount - Loại tiền và số tiền của L/C

9/29/2010 79



III. Những nội dung chủ yếu của L/C (SWIFT: MT 700).

39B: Maximum Credit Amount: Not Exceeding

41D: Available with any bank by negotiation – Hình thức thanh toán của L/C

42C: Draft at sight for 100% of invoice value

42D: Drawee – Name & Address

43P: Partial Shipments: Not Allowed

43T: Transhipment: Not Allowed

9/29/2010 80

41




44A: On Board / Disp / Taking charge at – Nơi nhận hàng để gửi; nơi bốc hàng lên tàu (cảng đi hoặc địa điểm đi)

44B: For transportation to – Hàng được giao tới (cảng đến).

44C: Latest date of Shipment - Ngày giao hàng chậm nhất.

45A: Description of Goods & / or Services

9/29/2010 81




46A: Document required

47A: Additional Conditions - Các điều kiện khác. VD: Tất cả các chứng từ đều phải được viết và phát hành bằng tiếng Anh

71B: Charges -Các chi phí có liên quan tính vào tài khoản của ai.

48: Period for Presentation - Thời hạn xuất trình chứng từ. VD: UCP 600: Người bán phải xuất trình chứng từ sau 21 ngày kể từ ngày giao hàng.

78: Instruction to pay/accept/Negotiation Bank - Chỉ dẫn thanh toán của ngân hàng phát hành tới các ngân hàng trả tiền / ngân hàng chấp nhận / ngân hàng chiết khấu

9/29/2010 82

42

Quy trình 3Trách nhiệm của NHTB

Quy trình 3Trách nhiệm của NHTB

(i) Kiểm tra tính chân thật bề ngoài của L/C (Authenticity).

- Có phải là bản gốc không: có chữ ký, có testkey, đúng swiftkey.

- L/C không có những ghi chú về sự chưa hoàn thiện của L/C.

+ Full details will follow making operative L/C

+ Full details to follow.

+ Mail confirmation is to be the operative credit instrument

- Bản thân L/C rõ ràng, không mất thông tin.

(ii) Ngân hàng Advising Bank chuyển L/C tới người thụ hưởng (người xuất khẩu)

Correspondent Bank – Ngân hàng khác: Là Ngân hàng thông báo thứ hai (ngân hàng có quan hệ đại lý với cả hai bên ‘Issuing Bank và Advising Bank’).

9/29/2010 83

Quy trình 4Người bán kiểm tra L/C và giao hàng

Quy trình 4Người bán kiểm tra L/C và giao hàng

- Căn cứ kiểm tra L/C.

+ Hợp đồng mua bán ngoại thương.

+ UCP 600.

+ Các luật lệ tập quán đang được áp dụng giữa 2 nước.

+ Bản thân L/C.

- Mọi tu chỉnh L/C phải được gửi từ Ngân hàng phát hành mới có giá trị thực hiện.

9/29/2010 84

43

Quy trình 5. Người hưởng lợi lập một bộ chứng từ

Quy trình 5. Người hưởng lợi lập một bộ chứng từ

- Lập chứng từ như thế nào để lấy được tiền? phải tuân thủ hoàn toàn các yêu cầu về điều khoản và điều kiện của thư tín dụng:

+ Đúng loại chứng từ mà thư tín dụng yêu cầu

+ Xuất trình đúng số lượng chứng từ mà L/C yêu cầu

+ Lập chứng từ mà trên các chứng từ đó phải thể hiện đầy đủ các nội dung mà L/C yêu cầu

+ Chứng từ phải được phát hành đúng bởi cơ quan lập chứng từ mà L/C yêu cầu

+ Ngày tháng ký phát chứng từ phải hợp lý

- Xuất trình bộ chứng từ tới đúng địa điểm quy định của thư tín dụng và trong thời hạn xuất trình chứng từ mà L/C yêu cầu.

9/29/2010 85

Quy trình 6,7 (theo tập quán NHVN)Quy trình 6,7 (theo tập quán NHVN)

Ngân hàng chuyển kết quả kiểm tra bộ chứng từ đến

người yêu cầu phát hành L/C (người NK)

Nguyên tắc kiểm tra chứng từ @

Người yêu cầu thông báo chấp nhận/ từ chối TT cho

NH

9/29/2010 86

44

Quy trình 8:Quy trình 8:

Sau khi bộ chứng từ được xuất trình tới ngân hàng phát

hành L/C, Ngân hàng phát hành thư tín dụng sẽ có một

điểm hẹn: Ngân hàng phát hành hoặc một ngân hàng

bất kỳ được quy định là ngân hàng trả tiền của L/C, thì

tất cả các ngân hàng đó đều có nhiệm vụ là kiểm tra bộ

chứng từ trước khi quyết định trả tiền cho bộ chứng từ

đó.

9/29/2010 87

KIỂM TRA CHỨNG TỪ THEO UCP 600Nguyên tắc chung

KIỂM TRA CHỨNG TỪ THEO UCP 600Nguyên tắc chung

1- Các yêu cầu kiểm tra chứng từ:1.1- Chứng từ phù hợp với điều kiện và điều khoản quy định trong L/C.1.2- Chứng từ phù hợp với các quy tắc có thể áp dụng của bộ tập quán quốc tếICC điều chỉnh L/C được dẫn chiếu trong L/C.1.3- Nội dung dư liệu giưa các chứng từ không được mâu thuẫn nhau1.4- Chứng từ phù hợp với các luật , tập quán khác và hoặc các quy định củabản thân chứng từ quy định trong L/C.1.5- Lỗi chính tả và đánh máy không ảnh hưởng đến nghĩa của từ và của câukhông coi là sai biệt1.6- Không đòi hỏi tính cứng nhắc của địa chỉ1.7- Tính tương đồng cách viết tắt

2- Kiểm tra trên bề mặt chứng từ theo yêu cầu nói trên3- Xuất trình chứng từ 1 lần, không bổ sung, không thay thế, trừ khi L/C cho

phépĐIỀU 14b UCP 600: “ a nominated bank, confirming bank and the issuing bankshall each have a maximum of five banking days following the day ofpresentation to determine if a presentation is complying”

9/29/2010 88

45

CÁC LOẠI L/CCÁC LOẠI L/C

Irrevocable L/C

Revocable L/C

Reciprocal L/C

Confirm L/C

Back to back L/C

Revolving L/C

Transferable L/C

Red – clause L/C

Deferred L/C

9/29/2010 89

9/29/2010 90