CHÖÔNG IVCHÖÔNG IV COÂNG THÖÙC & HAØM SOÁ

NOÄI DUNG

§4.1. COÂNG THÖÙC (BIEÅU THÖÙC - FORMULA) §4.2. MOÄT SOÁ HAØM (FUNCTION) THOÂNG DUÏNG§4.3. HÖÔÙNG DAÃN GIAÛI CAÙC BAØI TAÄP EXCEL

1. Bieåu thöùc (Expression)

Chöông II ñaõ trình baøy caùch nhaäp döõ lieäu cho moät oâ. Döõ lieäu ñoù coù theå laø moät coâng thöùc (hay bieåu thöùc) baét ñaàu bôûi 1 trong 3 daáu laø: daáu coäng (+), daáu tröø (-) hoaëc daáu baèng (=), thöôøng laø daáu baèng, theo sau laø moät daõy caùc toaùn haïng noái vôùi nhau bôûi caùc pheùp toaùn. Trong ñoù, toaùn haïng coù theå laø moät trong caùc loaïi sau:

Giaù trò haèng (soá, vaên baûn, ngaøy thaùng) Haøm toaùn hoïc (Function call). Kyù hieäu oâ, Ñòa chæ vuøng (khoái), Teân khoái. Bieåu thöùc trong daáu ngoaëc troøn.

Caùc pheùp toaùn (saép theo thöù töï öu tieân) goàm pheùp ñoåi daáu (hay pheùp tröø 1 ngoâi), laáy phaàn traêm(%), luõy thöøa(^), nhaân vaø chia(* / ), coäng vaø tröø (+ -), pheùp noái hai chuoãi (&), vaø caùc pheùp so saùnh ( >, >=, <, <=, =, <> ). Ví duï, taïi oâ D6 ta coù theå vieát coâng thöùc: =B9+B3+B2.

Trong chöông naøy chuùng ta seõ xem xeùt tôùi caùc haøm cuûa EXCEL vaø caùch söû duïng chuùng trong coâng thöùc:

Haøm laø moät chöông trình con, coù theå thöïc hieän moät coâng vieäc naøo ñoù vaø cho laïi moät keát quaû cuï theå, tuøy theo giaù trò ban ñaàu ñöôïc cung caáp cho haøm. Caùc giaù trò ban ñaàu ñoù ñöôïc goïi laø tham soá (Parameter) cuûa haøm. Vieäc cung caáp cho haøm moät soá giaù trò ban ñaàu ñeå thu laïi 1 keát quaû naøo ñoù (thì) ñöôïc goïi laø lôøi goïi haøm (Function Call). Haøm coù daïng:

TEÂN HAØM (caùc tham soá). Ví duï: Sin (30).

2. Moät soá haøm thoâng duïng.(a)Tính toång giaù trò: SUM(giaùtrò1,

giaùtrò2, ...)(b)Ñeám soá oâ coù giaù trò COUNT(…).(c)Tính trung bình coäng cuûa caùc soá

AVERAGE(…).(d)Tìm giaù trò nhoû nhaát/lôùn nhaát MIN(),

MAX().(e)Haøm ñieàu kieän: IF (ñieàu kieän,

giaùtrò1, giaù trò2)(f)Haøm tìm trong mieàn theo chieàu doïc

VLOOKUP()(g)Haøm tìm trong mieàn theo chieàu ngang

HLOOKUP()(h)Haøm xöû lyù chuoãi: LEFT(), RIGHT(),

MID().(i) Haøm ngaøy giôø: DAY(), MONTH(), YEAR().(j) Caùc haøm xöû lyù coù ñieàu kieän:

SUMIF(), COUNTIF()…(k)Saép xeáp maûng…

a. Haøm tính toång: SUM (gt1, gt2, …)Caùc gt1, gt2, … coù theå laø caùc giaù

trò soá (Literal), ñòa chæ cuûa oâ coù giaù trò soá hoaëc ñòa chæ moät khoái (vuøng) coù chöùa caùc giaù trò soá; hoaëc cuõng coù theå laø moät lôøi goïi haøm.

Ví duï: Tính toång caùc giaù trò soá cuûa caùc oâ töø C4 ñeán D13 vaø caùc oâ töø G4 ñeán J13 thì vieát:

= SUM (C4:D13, G4:J13)= SUM (C4:D13, G4:J13)

b. Haøm ñeám soá oâ coù giaù trò: COUNT(gt1, gt2, …)

Caùc gt1, gt2, … coù theå laø caùc giaù trò soá (Literal), ñòa chæ cuûa oâ coù giaù trò soá hoaëc ñòa chæ moät khoái (vuøng) coù chöùa caùc giaù trò soá; hoaëc cuõng coù theå laø moät lôøi goïi haøm.

Ví duï: Ñeám caùc oâ coù giaù trò töø C4 ñeán D13 vaø caùc oâ töø G4 ñeán J13 thì vieát:

= COUNT (C4:D13, G4:J13)= COUNT (C4:D13, G4:J13)

c. Tính giaù trò trung bình: AVERAGE(gt1, gt2, …)

Caùc gt1, gt2, … coù theå laø caùc giaù trò soá (Literal), ñòa chæ cuûa oâ coù giaù trò soá hoaëc ñòa chæ moät khoái (vuøng) coù chöùa caùc giaù trò soá; hoaëc cuõng coù theå laø moät lôøi goïi haøm.

Ví duï: Tính giaù trò trung bình caùc oâ coù ñòa chæ töø C4 ñeán D13 vaø caùc oâ töø G4 ñeán J13 thì vieát:

= AVERAGE (C4:D13, G4:J13)= AVERAGE (C4:D13, G4:J13)

d. Tìm giaù trò nhoû nhaát: MIN(gt1, gt2, …)

Caùc gt1, gt2, … coù theå laø caùc giaù trò soá (Literal), ñòa chæ cuûa oâ coù giaù trò soá hoaëc ñòa chæ moät khoái (vuøng) coù chöùa caùc giaù trò soá; hoaëc cuõng coù theå laø moät lôøi goïi haøm.

Ví duï: Tính giaù trò nhoû nhaát caùc oâ coù ñòa chæ töø C4 ñeán D13 vaø caùc oâ töø G4 ñeán J13 thì vieát:

= MIN (C4:D13, G4:J13)= MIN (C4:D13, G4:J13)

e. Tìm giaù trò lôùn nhaát: MAX(gt1, gt2, …)

Caùc gt1, gt2, … coù theå laø caùc giaù trò soá (Literal), ñòa chæ cuûa oâ coù giaù trò soá hoaëc ñòa chæ moät khoái (vuøng) coù chöùa caùc giaù trò soá; hoaëc cuõng coù theå laø moät lôøi goïi haøm.

Ví duï: Tính giaù trò lôùn nhaát caùc oâ coù ñòa chæ töø C4 ñeán D13 vaø caùc oâ töø G4 ñeán J13 thì vieát:

= MAX (C4:D13, G4:J13)= MAX (C4:D13, G4:J13)

f. Haøm ñieàu kieän: IF (ñkieän, gt1, gt2, …)

Caùc gt1, gt2 coù theå laø caùc tröïc haøng (Literal), ñòa chæ cuûa oâ coù giaù trò hoaëc ñòa chæ moät khoái (vuøng) coù chöùa caùc giaù trò; hoaëc cuõng coù theå laø moät lôøi goïi haøm khaùc.

Ví duï: Neáu B2 laø chöõ A thì giaù trò nhaän ñöïôïc laø “Anh huøng”, ngöôïc laïi thì nhaän ñöôïc daõy “chieán syõ”, thì vieát:

= IF (B2=“A”, “= IF (B2=“A”, “Anh huøng”, “”, “Chieán syõ”)”)

g. Haøm laáy moät soá kyù töï phía traùi: LEFT (chuoãi, soá löôïng kyù töï caàn

laáy)Ví duï: Laáy 3 chöõ ñaàu cuûa oâ B4

chöùa hoï vaø teân hoïc vieân, ta vieát:

= LEFT (B4, 3)= LEFT (B4, 3)

=LEFT=LEFT(“ABCDEFGH”,3) cho keát quaû laø “ABCABC”

h. Haøm laáy moät soá kyù töï phía phaûi:

RIGHT (chuoãi, soá löôïng kyù töï caàn laáy)

Ví duï: Laáy 5 chöõ cuoái cuûa oâ B4 chöùa hoï vaø teân hoïc vieân, ta vieát:

= RIGHT (B4, 5)= RIGHT (B4, 5)

=RIGHT=RIGHT(“ABCDEFGH”,3) cho keát quaû laø “FGHFGH”

i. Haøm laáy moät soá kyù töï ôû trong chuoãi:

MID (chuoãi, vò trí baét ñaàu, soá löôïng kyù töï caàn laáy)

Ví duï: Laáy chöõ thöù 2 cuûa oâ B5, ta vieát:

= MID (B5, 2, 1)= MID (B5, 2, 1)

=MID=MID(“ABCDEFGH”,3,2) cho keát quaû laø “CDECDE”

j. Haøm ñoåi chuoãi thaønh soá: VALUE (chuoãi)Ví duï: Ñoåi chuoãi “12345” thaønh soá

12.345, ta vieát:

= VALUE (“12345”)= VALUE (“12345”)

=Value(Right(“A0101”,4)) =Value(Right(“A0101”,4)) thaønh soá 101

k. Haøm laáy maõ soá cuûa kyù töï: CODE (chuoãi)Ví duï: laáy maõ soá chöõ caùi ñaàu tieân

trong chuoãi “ABC” (töùc laø maõ ASCII cuûa kyù töï A), ta vieát:

= CODE (“ABC”)= CODE (“ABC”)

l. Haøm tìm giaù trò töø moät baûng theo chieàu doïc

VLOOKUP(<gt>, <mieàn>, <coät laáy>, 0/1)

YÙ nghóa: Tìm giaù trò <gt> treân coät ñaàu tieân cuûa khoái (< mieàn>), neáu tìm ñöôïc thì traû veà giaù trò treân <coät laáy> cuûa khoái. Neáu khoái ñaõ ñöôïc saép theo giaù trò taêng daàn cuûa coät thöù nhaát thì tham soá thöù 4 laø 1.

Ví duï: Baøi toaùn ñi Du lòch

m. Haøm tìm giaù trò töø moät baûng theo chieàu ngang

HLOOKUP(<gt>, <mieàn>, <doøng laáy>, 0/1)

YÙ nghóa: Tìm giaù trò <gt> treân doøng ñaàu tieân cuûa khoái (<mieàn>), neáu tìm ñöôïc thì traû veà giaù trò treân <doøng laáy> cuûa khoái. Neáu khoái ñaõ ñöôïc saép theo giaù trò taêng daàn cuûa coät thöù nhaát thì tham soá thöù 4 laø 1.

Ví duï: Baøi toaùn ñi Du lòch ñöôïc ñoåi laïi

n Haøm xeáp haïng

RANK(<gt>, <mieàn>, 0/1)

YÙ nghóa: Xaùc ñònh giaù trò <gt> ñöùng haïng maáy trong khoái (<mieàn>). Neáu tham soá thöù 4 laø 1, thì vieäc xeáp haïng laø töø nhoû ñeán lôùn (giaù trò nhoû nhaát coù thöù haïng laø 1; giaù trò lôùn nhaát coù thöù haïng cao nhaát). Ngöôïc laïi, neáu tham soá thöù 4 laø 0, thì vieäc xeáp haïng laø töø lôùn ñeán nhoû (giaù trò nhoû nhaát coù thöù haïng cao nhaát; giaù trò lôùn nhaát coù thöù haïng laø 1).

Ví duï: Baøi toaùn tính ñieåm thi

n Caùc haøm tính toaùn coù ñieàu kieän

SUMIF(<Vuøng xeùt>, <Tieâu chuaån>, <Vuøng toång>)

YÙ nghóa: Xeùt trong vuøng ñaõ cho, neáu taïi coät ñaàu tieân thoaû tieâu chuaån tính toaùn thì coäng vaøo toång giaù trò treân vuøng ñöôïc xeùt .

Tieâu chuaån coù daïng:<pheùp so saùnh> <giaù trò> OR/AND <pheùp so saùnh> <giaù trò> OR/AND …Ví duï, ta coù baûng sau (baét ñaàu töø A1 ñeán

B7):

Thailand 10Singapore 20Thailand 10Malaysia 30Thailand 10Malaysia 30Singapore 20

Ñeå tính toång giaù trò cho nöôùc “Thailand” taïi oâ D7 ta vieát:=SumIf(A1:B7, “Thailand”,B1:B7)Ñeå ñeám soá laàn xuaát hieän chöõ “Thailand”, taïi oâ D8 ta vieát:=CountIf(A1:B7, “Thailand”,B1:B7)

Ví duï: