10

EMG FaktorsStadspodium voor iedereenChris Garrit in gesprek met Mark Sekuur

11

Toen in 2012 een voormalige graansilo op zo’n anderhalve kilometer van het centrum van Groningen leeg kwam te staan, handelde Chris Garrit snel. Hij pakte de mogelijkheid om zijn droom uit te laten komen: een publiek stadspodium waar iedere inwoner van Groningen terecht kan.

plek verbeteren vrijplaats nieuw ondernemerschap

12

Sindsdien biedt het monumentale industriële pand ruimte voor allerlei soorten initiatieven: van muziekfestivals tot een permanent spookhuis en van talkshows tot het eerste bitcoincafé ter wereld. Een culturele instelling nieuwe stijl, waar de invulling door middel van crowdsourcing wordt bepaald.

Het eerste publieke stadspodium van Groningen“Een publiek en drempelloos stadspodium waar mensen met initiatieven terecht kunnen om deze in de praktijk te brengen”, zo vat Chris het concept van EMG Faktors samen. Dit kunnen initiatieven van studenten om de hoek zijn, maar ook regionale en landelijke initiatieven. Het concept van een toegankelijk en experimenteel publiek stadspodium is volgens Chris dé vernieuwde ‘2.0-versie’ van de traditionele culturele instelling. EMG Faktors staat voor een experimenteel en kwalitatief hoogwaardig programma. Tegelijkertijd probeert het de drempel voor initiatieven laag te houden. Het experimentele karakter is één van de belangrijkste eigenschappen van het initiatief. Dit betekent echter wel dat er ook dingen mislukken. “Van de tien evenementen mislukken er twee, maar dat is ook niet erg”, vertelt Chris. Het concept ontwikkelt zich door en er wordt geleerd van de fouten. In anderhalf jaar tijd zijn er in EMG Faktors tientallen grote en vele kleine evenementen geweest: talkshows, een permanent spookhuis, tijdens het WK-voetbal Voetbal Samba met Happy end, een curiosa- en rariteitenmarkt met oude muziek, de maandelijkse praatfabriek en meer. “De afwisseling van verschillende evenementen

maakt het zo leuk wat er hier gebeurt. De ene dag staat het vol met mensen van zestig die lekker staan te dansen en de dag erna komen er jongeren die weer hele andere dingen doen.” De komende jaren moet EMG Faktors verder uitgroeien tot een publiek podium met een grote meerwaarde voor de inwoners van de stad Groningen.

Team dat dromen waarmaaktEMG Faktors daagt mensen uit om hun initiatief werkelijkheid te maken. Dit doen ze met fysieke ruimte, maar ook met ervaring en een tomeloze inzet. Chris vertelt: “Als ik een goede kunstenaar tegenkom, dan vind ik het leuk om te kijken hoe we kunnen samenwerken en of we er iets mee kunnen doen.” Dit leidt vaak tot unieke resultaten. EMG Faktors zoekt hierbij naar crossovers tussen verschillende disciplines. Alleen een dancefeest is niet voldoende. Er wordt altijd de vraag aan de initiatiefnemer gesteld wat hij extra doet. Zo probeert EMG Faktors verschillende disciplines bij elkaar te brengen en vernieuwende combinaties te realiseren. Het team van EMG Faktors bestaat uit circa dertig vrijwilligers. Dit zijn mensen met verschillende achtergronden zoals tekstschrijvers, klussers en tuiniers, die zich elk met hun eigen expertise inzetten voor de ontwikkeling van gebouw en programma. Daarnaast komt er regelmatig hulp van lokale bedrijven en zoeken ze samenwerking met de buren, waar een verslaafdenproject is gehuisvest. Naast de crowdsourcing, onderscheidt EMG Faktors zich ten opzichte van andere Groningse culturele instellingen doordat ze nauwelijks tot geen subsidie krijgen. Hierdoor worden ze gedwongen om veel samen te werken.

13

Hoe meer subsidie, hoe minder samenwerking. Wij hebben geen subsidie en werken dus heel graag samen.”

“

14

Chris verwoordt dat op een mooie manier: “Hoe meer subsidie, hoe minder samenwerking. Wij hebben geen subsidie en werken dus heel graag samen.”

Gewoon aan de slag gaanChris heeft een naam als evenementen-organisator en is daarnaast Nachtburge-meester waardoor hij veel relevante kennis, organisatiekracht en een gigantisch netwerk heeft. Dit heeft geholpen bij de ontwikkeling van EMG Faktors. Door contacten te leggen, gesprekken te voeren en simpelweg aan de slag te gaan, kwam het initiatief van de grond. “Van werk, komt werk”, is het motto van Chris. “Je pakt een schep en gaat in het weiland een gat graven. Dan komen er vanzelf mensen naar je toe om te vragen wat je doet. Als ze het leuk vinden, gaan ze je helpen.” Het afgelopen jaar heeft EMG Faktors zich stormachtig ontwikkeld. In de opstartfase sleutelden ze eerst een jaar aan het gebouw voordat het open kon. De tentoonstelling Broei van het Centrum voor Beeldende Kunst Groningen was het eerste evenement. “Nog een beetje houtje-touwtje, een beetje krakkemikkig, want er was nog niet veel geregeld.” Maar sindsdien heeft zowel het interieur als exterieur een metamorfose ondergaan, waarbij het industriële karakter van het monumentale pand bewaard is gebleven.

Industrieel monument met rauw randje In het pand zijn nog veel verwijzingen naar het vroegere gebruik als graansilo.

15

Zo zweven in één van de ruimtes een tiental opslagtanks boven je hoofd en hangt er over de toegangsweg bij de entree een gigantische transportband. De uitstraling van het gebouw sluit aan bij de experimentele invulling, geeft Chris aan. “Het is een vrij rauw gebouw. What you see, is what you get. Dat is de uitstraling die het programma ook heeft.” Tegelijkertijd zorgt het slecht onderhouden gebouw ook voor de nodige problemen. Het onderhoud is lastig, omdat het een gemeentelijk monument is. “Je kunt daardoor niet zomaar even het dak op klimmen.” Gebouweigenaar gemeente Groningen heeft het pand in bruikleen gegeven, maar zonder budget. Achterstallig onderhoud moest echter wel hoognodig weggewerkt worden. In samenwerking met gebouwbeheerder Carex werden er in de beginfase enkele kleine noodzakelijke werkzaamheden verricht om het gebouw veilig te krijgen. Grote tijdsinvesteringen doen Chris en zijn team vooral.

Niveau kraakpand ontstegenVanwege de tijdelijke gebruiksovereenkomst, de noodzakelijke investeringen voor het onderhoud en de inrichting van het interieur wordt er op dit moment met EMG Faktors nog nauwelijks geld verdiend. Om de nabije toekomst zeker te stellen en sponsoring mogelijk te maken, worden er met de gemeente Groningen constructieve gesprekken gevoerd over een gebruiksovereenkomst voor een langere periode van minimaal vijf jaar. Chris geeft aan dat het hiermee voor bedrijven een stuk interessanter wordt om in EMG Faktors te investeren. Zonder een dergelijke verbintenis kan het initiatief zich niet doorontwikkelen tot het niveau dat ze voor ogen hebben: “We hebben

het niveautje kraakpand inmiddels ontstegen en willen heel graag nóg verder groeien”, vertelt Chris. Ondanks de onzekerheid over het toekomstige gebruik, werkt Chris met zijn team keihard aan de verdere ontwikkeling en profilering van EMG Faktors. In de zomer van 2014 opende de stadstuin Faktor Botanica en is het permanente spookhuis in gebruik genomen. De ambities gaan echter verder: “Over vijf jaar moet het hele terrein gebruikt worden, dan is het één grote tuin. En dan staat het meer op de kaart als evenementenlocatie.” Ze streven daarbij naar een schaalvergroting, zodat EMG zichzelf meer kan bedruipen. Dit betekent onder andere dat het concept niet meer alleen op vrijwilligers draait. Chris hoopt dat hij en z’n team er over vijf jaar dan een leuk baantje aan hebben. De toegang moet echter wel zeer laagdrempelig blijven. “Onze vuistregel is, dat als je tweehonderd mensen meeneemt, dan is de toegang gratis.” Onder de tweehonderd betaal je een kleine bijdrage en de bar zorgt hierbij voor de inkomsten.

Samen doorzettenEMG Faktors is nog volop in ontwikkeling en een leerschool voor Chris en zijn team. Vanuit zijn ervaring wil hij aan andere bottom-up initiatieven meegeven dat het erg belangrijk is om afspraken met de lokale overheid op papier te regelen. Mondelinge toezeggingen zijn moeilijk terug te halen als het erop aankomt. Daarnaast noemt hij dat het belangrijk is om niet teveel eigen geld te investeren, omdat het lastig kan zijn om dat terug te verdienen. Ook moet je met weinig middelen kunnen laten zien wat er mogelijk is, aldus Chris. Tegenwoordig

16

geldt: “Als je niets laat zien, je ook niets kunt vragen.” Dat is veranderd ten opzichte van vroeger, toen het makkelijker was om subsidies te verkrijgen. Je moet hierbij slim handelen en goed gebruik maken van je netwerk.

Het is Chris gelukt om met een gemotiveerd team te bouwen aan een gezamenlijke droom: een publiek stadspodium waarin het programma door crowdsourcing wordt bepaald. Dankzij de energieke aanpak, verschillende evenementen en het actief gebruiken van social media, haken er steeds meer mensen aan. Hierdoor krijgt de crowdsourcing steeds meer vorm en is de stad Groningen een nieuw en uniek stadspodium rijker.

Interview met Chris Garrit - initiatiefnemerwww.emgfaktors.com

Tekst: Mark SekuurFoto’s: Mark Sekuur, Mayke Zandstra, Harry de Lange

17

CLG Groningen beschouwt

ImpactEen cultureel stadspodium waar crowdsourscing centraal staat, is nieuw voor de stad Groningen. Doordat steeds meer mensen EMG Faktors weten te vinden, wordt de invloed op het Groningse culturele landschap steeds groter. Daarnaast zorgt het hergebruik van het monumentale pand voor een verlevendiging van een rauwe stadsrand die langzaam aan het verpauperen was.

SuccesfactorenDe succesfactoren van EMG Faktors zijn de schitterende locatie met het karakteristieke pand, de tomeloze inzet van de initiatiefnemers en het vernieuwende concept, dat een absolute meerwaarde voor de stad Groningen vormt. Maar ook de goede contacten bij de gemeente zijn van groot belang geweest om het initiatief tot bloei te laten komen. Toch geeft Chris ook aan dat het lastig blijft om de gemeente te overtuigen van de meerwaarde en ze volledig meewerkend te krijgen.

UitdagingDe uitdaging is om het initiatief verder door te laten ontwikkelen tot een podium dat een (in aantallen) groter publiek aantrekt en zodoende een brede basis krijgt in het Groningse culturele leven. Een evenzo belangrijke uitdaging is om het verdienmodel winstgevend te maken, zodat noodzakelijke grote investeringen uitgevoerd kunnen worden. Dit in combinatie met goede contractuele overeenstemming met de gebouweigenaar kan de toekomst voor EMG Faktors veiligstellen.