Upload
others
View
0
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
i
mqrjeis wOHdmkh
.=re ud¾f.damfoaYh6 jk fY%aKsh
^2015 j¾Ifha isg l%shd;aul fõ&
iudc úoHd fomd¾;fïka;=jNdId" udkj Ydia;% yd iudc úoHd mSGh
cd;sl wOHdmk wdh;kh
Y%S ,xldjfjí wvúh : www.nie.lkúoHq;a ;emE,: [email protected]
ii
mqrjeis wOHdmkh
6 jk fY%aKsh
.=re ud¾f.damfoaYh
m%:u uqøKh 2014
© cd;sl wOHdmk wdh;kh
ISBN ..............
iudc úoHd fomd¾;fïka;=j
NdId udkj Ydia;% yd iudc úoHd mSGh
cd;sl wOHdmk wdh;kh
uyr.u
fjí wvúh ( www.nie.lk
úoHq;a ;emE, ( [email protected]
uqøKh ( uqøKd,h
cd;sl wOHdmk wdh;kh
uyr.u
Y%S ,xldj
iii
wOHlaI ckrd,a;=udf.a mKsúvh
cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj u.ska ks¾foaY lrk ,o cd;sl uÜgfï ksmqK;d ixj¾Okh lsÍfï
uQ,sl wruqK iys;j tjlg mej;s wka;¾.;h mokï jq wOHdmkh fjkqjg j¾I wglska hq;=
pl%hlska iukaú; kj ksmqK;d mdol úIhud,dfjys m<uq wÈhr" j¾I 2007 § YS% ,xldfõ oaú;SSshsl
wOHdmk fCIa;%hg y÷kajd fok ,os'
kj úIhud,d pl%fha fojk wÈhr 2015 j¾Ifha § yhjk iy oyjk fYa%Ks i|yd y÷kajd§u l<
hq;=j ;sfí' fï i|yd m¾fhaIKj,ska wkdjrKh jq lreKq o wOHdmkh ms<sn|j wjOdkh fhduq
lrk úúO md¾Yjhkaf.a fhdackdjka o mokï fldg f.k úIh ks¾foaY ;d¾lSlrKh lsÍfï
ls%hdj,shla cd;sl wOHdmk wdh;kh úiska y÷kajd fokq ,eîh'
fuu ;d¾lSlrK ls%hdj,sfha § ish¨u úIhhkaf.a ksmqK;d uÜgï" mokï uÜgfï isg Wiia
uÜgu olajd l%udkql+,j f.dv ke.Su i|yd my< isg by<g .uka lrk isria ixl,kh Ndú;
lrk ,os' úúO úIhhkays § tlu úIh lreKq kej; kej; bÈßm;aùu yels;dla wju lsÍu" jeä
nr megùï j,ska hqla; úIh wka;¾.;hka wvq lsÍu" iy ls%hd;aul l< yels YsIH ñ;=re úIhud,djla
ieliSu i|yd ;sria ixl,kh Ndú; lr we;'
.=re Nj;=ka i|yd mdvï ie,iqï lsÍu" b.ekaùu" ls%hdldrlï lrf.k hEu" uekSï yd we.hSï hkd
§ wxYhka i|yd wjYHjkakd jq ud¾f.damfoaYhka ,nd§fï wruqKska fuu kj .=re ud¾f.damfoaYh
y÷kajd § we;' mx;s ldurh ;=< § jvd;a M,odhS .=rejrfhl= f,i lghq;= lsÍug fuu ud¾f.damfoaYhka
WmldÍ jkq we;' isiqkaf.a ksmqK;djhka j¾Okh lsÍu i|yd .=Kd;aul fhojqï yd ls%hdldrlï
f;dard .ekSug .=rejrekag wjYH ksoyi fuu.ska ,nd § ;sfí' tfukau ks¾foaYs; mdG .%ka:j,
we;=<;a jk úIh lreKq ms<sn|j jeä nr ;eîula fuu .=re ud¾f.damfoaYj, wka;¾.; fkdfõ'
tuksid fuu .=re ud¾f.damfoaYh jvd;a M,odhSùug kï wOHdmk m%ldYk fomd¾;fïka;=j úiska
ilid we;s wod< mdG .%ka: iuÕ iu.dój Ndú; lsÍu w;HjYH fõ'
;d¾lSlrKh lrk ,o úIh ks¾foaY" kj .=re ud¾f.damfoaY yd w¨;ska ixj¾Okh lr we;s mdG
.%ka:j, uQ,sl wruqKq jkafka .=re flakaøSh wOHdmk rgdfjka isiq flakaøSh wOHdmk rgdjla yd
jvd;a ls%hdldrlï u; mokï jq wOHdmk rgdjlg fjkiaùu ;=<ska jev f,dalhg wjYH jkakd
jq ksmqK;d yd l=i,;djkaf.ka hqla; udkj iïm;la njg YsIH m%cdj ixj¾Okh lsÍuh'
fuu .=re ud¾f.damfoaYh iïmdokh lsÍfï § cd;sl wOHdmk wdh;kfha Ydia;S%h lghq;= uKav,h
o wdh;kfha iNdj o kka whqßka odhl;ajh ,nd ÿka ish¨u iïm;aodhlhska yd wksl=;a md¾Yjhkaf.a
buy;a lemùu we.ehSug o fuh wjia:djla lr .kq leue;af;ñ'
wOHlaI ckrd,acd;sl wOHdmk wdh;kh
iv
ksfhdacH wOHlaI ckrd,a ysñf.a mKsúvhksfhdacH wOHlaI ckrd,a ysñf.a mKsúvhksfhdacH wOHlaI ckrd,a ysñf.a mKsúvhksfhdacH wOHlaI ckrd,a ysñf.a mKsúvhksfhdacH wOHlaI ckrd,a ysñf.a mKsúvh
bf.kqu" mq`M,a lafIa;%hl úyso hkakls' th Ôú; w;suy;a njg o" b;d u ir, njg o m;alrhs'
ukqIHhd bf.kqï l=i,;djfhka W;alDIag h' udkj iudc ixj¾Okh flakaø fldg .;a rgla"
iudchla nqoaêh úiska y÷kd.;a wiïu;hka neyer lsÍug o iqNdú;hka ;=<ska kj f,djla ks¾udKh
lr .ekSug o fuj,u lr.kq ,nkafka bf.kquhs'
bf.kqu i|yd jákd hula o" bf.kqï l%u fõohka yd myiqlï o wOHdmkh jgd ks¾udKh úh hq;=
h' úIhud,dj" úIh ks¾foaYh" ud¾f.damfoaY" iqidOHlrejka bf.kqï lafIa;%hg tlajkqfha fï
wdldrfhks'
kQ;k Y%S ,xldj f.da,Sh m%jK;djka fuka u mqrd;k Wreuhka o iïñY%Kh lr .ksñka iaùh
wOHdmk rgdjla ysñ lrf.k we;' ld,Sk wjYH;d u; m%;sixialrKhka ;=<ska jir wglg jrla
hdj;ald,Sk jk úIhud,dfõ bf.kqï iïm;la f,i fuu .=re ud¾f.damfoaY ks¾udKh fõ'
úIfhys wruqKqj, ix.;;dj cd;sl uÜgñka mj;ajd.; hq;= h' tfy;a .=re ud¾f.damfoaYfhys
bf.kqï l%ufõohka" wl=rlaj;a fjkia fkdfldg ms<smeÈh hq;a;la kï fkdfõ' úIh ks¾foaYfh
ys ksmqK;d" ksmqK;d uÜgï" idOkh ùu i|yd úIh wka;¾.;h ;=<ska bf.kqï m, iïm%dma;sh
msKsi bf.kqï l%ufõo ks¾udKYS,S j fjkialr .ekSug iqidOHlrejkag meyeÈ,sj u bvla we;s
nj i|yka lrñ' YsIH idOk m%;sY;h by< uÜgulg .ekSu i|yd Woõ jk" myiqlï i,ik .=re
N+ñldjg lsishï m%fõYhla i|yd ks¾udKh jk .=re ud¾f.damfoaYh YslaIlhdg o fo.=rekg o
Ndú; l< yelsh' wod< fm< fmd;g iylrejl= jk .=re ud¾f.damfoaYh ;j;a fm< fmd;la
fkdjk nj oek .=reNj;=ka fm< fmd; yd .=re ud¾f.damfoaYh hk iïm;a øjH fol u Ndú; l<
hq;= h'
ta ta úIhhkays idOkh ms<sn| we.hSï isÿlrk cd;sl uÜgfï mÍlaIljrfhl= jQj o wfmalaId lrk
idOkhka" úIh b.ekaùug u. fmkajk iqidOHlrejka úiska mdvu wjidkfhys mka;s ldurfha
§ orejka iu. m%;HlaIlrKhg m;aúh hq;= h' tu tald;añl ùu i|yd jQ m%fndaOd;aul ixialD;shla
f.dvk.d .ekSug .=re ud¾f.damfoaYh myqrla" hd;%djla lr.kq we;ehs wdhdpkd mQ¾jl j wfmalaId
lrñ'
mSGdêm;s" ksfhdacH wOHCI ckrd,a
NdId udkj Ydia;% yd iudc úoHd mSGh
cd;sl wOHdmk wdh;kh
v
WmfoaYl;ajh yd wkque;sh
Ydia;S%sh lghq;= uKav,h" cd;sl wOHdmk wdh;kh
iïnkaëlrKh
ta't,a'tia' wfíúl%u fcHIaG lÓldpd¾h
iudc úoHd fomd¾;fïka;=j
f,aLl uKav,h ^ndysr&
iS'tia chisxy .=re uOHia:dk l<ukdlre ^úY%dñl&" fydrK
fla'ta'tka' mqIaml=udr .=re fiajh
fmdf,af.dv u'ú" uy.u
mS'ã' fidaudj;S .=re WmfoaYsld ^úY%dñl&
nq,;aisxy,
mS'mS' ud,sld .=re WmfoaYsld
yïnkaf;dg
tï'fla lsxia,s ms%hka; lÓldpd¾h
reyqKq cd;sl wOHdmk úoHd mSGh" j,ykaÿj" .d,a,
tï'ta'ta'mS' u,a,jwdrÉÑ .=re WmfoaYl
ksljeráh
fÊ'tï'tï chiqkaor .=re WmfoaYl
ksljeráh
tï'tÉ'tï' hdl=;a m%Odk jHdmD;s ks,Odß ^úY%dñl&
cd;sl wOHdmk wdh;kh
f,aLl uKav,h ^wNHka;r&
ta't,a'tia' wfíúl%u fcHIaG lÓldpd¾h
iudc úoHd fomd¾;fïka;=j
tia'hQ'whs'fla o is,ajd lÓldpd¾h
iudc úoHd fomd¾;fïka;=j
tia' lreKdlrka lÓldpd¾h
iudc úoHd fomd¾;fïka;=j
úIh úfYaI{ iyh
wdpd¾h Ydñkao jkisxy lÓldpd¾h
wOHdmk mSGh
Y%s ,xld újD; úYajúoHd,h" kdj," kqf.af.dv
kS;s{ jika;d fifkúr;ak fÊHIaG lÓldpd¾h
fmdoq yd wka;¾cd;sl kS;s wOHhk wxYh
kS;s mSGh" fld<U úYajúoHd,h
kS;s{ fu,ks m,sylaldr fÊHIaG jHdmD;s ks,Odß
udkj ysñlï wOHhk flakaøh
kS;s mSGh" fld<U úYajúoHd,h
NdId ixialrKh
tÉ'mS' iqis,a isßfiak lÓldpd¾h
ydmsá.ï cd;sl wOHdmk úoHd mSGh" óß.u
vi
.=re ud¾f.damfoaYh mßYs,kh lsÍu i`oyd Wmfoia.=re ud¾f.damfoaYh mßYs,kh lsÍu i`oyd Wmfoia.=re ud¾f.damfoaYh mßYs,kh lsÍu i`oyd Wmfoia.=re ud¾f.damfoaYh mßYs,kh lsÍu i`oyd Wmfoia.=re ud¾f.damfoaYh mßYs,kh lsÍu i`oyd Wmfoia
2007 j¾Ifha isg 6 - 9 fY%aKs i|yd l%shd;aul jQ Ôjk ksmqK;d yd mqrjeis wOHdmkh úIh
fldgia follska iukaú; úh' ta wkqj I fldgi Ôjk ksmqK;d kñka o II fldgi mqrjeis
wOHdmkh kñka o ye¢kaúh'
fuu úIh mdi,a uÜgfuka l%shd;aul ùfï § fufia úIh fldgia folla f,i mej;Su
bf.kqï " b.ekaùï we.hSï l%shdj,sfha a§ m%dfhda.sl jYfhka .eg¨ we;s ùug fya;= úh' fï
iïnkaOfhka úIh m%ùKhka' .=re WmfoaYljreka" .=rejreka fuka u isiqka úiska bÈßm;a lrk ,o
woyia yd m¾fhaIK wkdjrKhka ys m%;sM, ie,ls,a,g f.k mqrjeis wOHdmkh kñka ;ks úIhla
f,i 2015 isg l%shd;aul lsÍug ie,iqï lr we;'
fuys § 6 - 9 fY%aKsj, we;=<;a j ;snQ Ôjk ksmqK;d úIhfha yd mqrjeis wOHdmkh úIhfha
we;=<;a úIh wka;¾.;hka ys iudklï ie,ls,a,g f.k fhda.H mßÈ tla úIhla f,i kj
úIhfha wka;¾.;h ilia lr we;' ta wkqj bf.kqï" b.ekaùï" we.hSï l%shdj,sh jvd;a myiqjk
wdldrhg;a" úIh wruqKq bgqjk wdldrhg;a bÈßm;a lr we;'
fï wkqj 2015 isg l%shd;aul jk mqrjeis wOHdmkh úIhh 6 - 11 olajd u ;ks úIhla f,i
l%shd;aul fõ' tys § 6 - 9 fY%aKs i|yd i;shg ld, mßÉfþo folla o" 10 -11 fY%aKs i|yd ld,
mßÉfþo ;=kla o fjka lr we;'
6 jk fYa%Kshg wod< fuu mqrjeis wOHdmkh .=re w;afmd; mrsYS,kh lsrSfï oS tla tla
ksmqK;djg" ksmqK;d uÜgug wod< j bosrsm;a lr we;s bf.kqï m, idlaId;a lr.; yels mßÈ
bf.kqï ls%hdj,sh isÿ l< hq;= fõ' ta i|yd wjYH mdvï ie,iqï ilia lsÍfï § wdjrKh l< hq;=
úIh lreKq wjYH WodyrK iys; j olajd we;' .=re w;afmd; Ndú;hg .ekSfï § tla tla
u;Dldjg iu.dó j fm< fmdf;ys we;=<;a lr we;s lreKq yd ls%hdlrlï o ie<ls,a,g f.k
lghq;= lsÍu w;HjYH fõ' fuys we;=<;a lr we;s .=Kd;aul fhojqï WodyrK jk w;r wjYH mßÈ
tajd fjkia lr .ekSfï ksoyi ;sfí'
fuu úIhfhka wfmaCIs; wruqKq bgqlr .ekSfï § fuys we;=<;a úIh wka;¾.;h w¾:dkaú;
j wOHhkh lsÍug bv i,id §u .=re ld¾hNdrh iïnkaOfhka b;d jeo.;a fõ' fuys § 2007
j¾Ifha ksl=;a lrk ,o 6 jk fY%aKsfha Ôjk ksmqK;d yd mqrjeis wOHdmkh .=re ud¾f.damfoaY
ix.%yh o Ndú;d l< yels h'
wju jYfhka 50% la j;a m%dfhda.sl l%shdldrlï u.ska úIh lreKq wdjrKh lsÍu flfrys
.=reNj;df.a wjOdkh fhduq lrk fuka ldreKsl j b,a,d isáuq' fuu .=re ud¾f.damfoaYh iïnkaO
ixj¾Okd;aul fhdackd fjf;d;a wm fj; fhduq lrk fuka o ldreKsl j b,a,d isáuq'
jHdmD;s lñgqj
vii
mgqkmgqkmgqkmgqkmgqk
msgqjmsgqjmsgqjmsgqjmsgqj
wOHlaI ckrd,a;=udf.a mKsúvh iii
ksfhdacH wOHlaI ckrd,aysñf.a mKsúvh iv
úIhud,d lñgqj v
.=re ud¾f.damfoaYh mßYS,kh lsÍu i`oyd Wmfoia vii
úIh ks¾foaYh wka;¾.;h viii-xxxv
bf.kqï b.ekaùï ls%hdj,sh i|yd Wmfoia 01-34
6'1 wfma mdi, 01-16
6'2 wm Ôj;ajk m%foaYh 17-24
6'3 hym;a mqrjeisfhl= jYfhka m%.=K l< hqq;= .=Kdx. 25-34
úúO iydh 35
viii
mqrjeis wOHdmkh
úIh ks¾foaYh
6 fY%AKsh^2015 isg l%shd;aul fõ&
ix
ye`Èkaùuye`Èkaùuye`Èkaùuye`Èkaùuye`Èkaùu
1999 wOHdmk m%;sixialrK fhdackd wkqj 2000 j¾IfhA isg 7"8"9 fY%aKs i`oyd Ôjk ksmqK;d úIhh m%:u jrg úIhud,djg y`ÿkajd fok ,§'
cd;sl wOHdmk fldñIka iNd jd¾;dfõ fhdackd wkqj 2005 j¾Ifha isg b;sydih yd iudc wOHhkh úIhh fjkqjg 6-11 fY%aKs i`oyd mqrjeis wOHdmkh"N=f.da, úoHdj yd b;sydih hk úIhhka y`ÿkajd fokq ,eîh' ta jk úg Ôjk ksmqK;d úIhh o 7-9 fY%aKsj, l%shd;aul úh'
2007 wOHdmk m%;sixialrK hgf;a Ôjk ksmqK;d yd mqrjeis wOHdmkh úIhh fldgia taldnoaO lr 6-9 fY%aKs i`oyd l%shd;aul úh' 10-11 fY%aKs i`oydmqrjeis wOHdmkh yd m%cd md,kh kñka úIhfha ku fjkia lrk ,§'
fï wkqj 6-9 fY%AKsj, oS I fldgi f,i Ôjk ksmqK;d úIhh o II fldgi f,i mqrjeis wOHdmkh úIhh o l%shd;aul úh'
fufia l%shd;aul ùfï § we;s jQ m%dfhda.sl .eg¨ yd ta jk úg lr ;snq m¾fhaIK wkdjrK" .=rejreka" .=re WmfoaYljrekaf.a woyia wdÈh o i,ld úIhfldgia folla fjkqjg ;ks úIhhla f,i l%shd;aul lsÍu jvd;a M,odhs nj yef`.kakg úh'
6-9 fY%aKs i`oyd fuu úIhh fldgia folla f,i l%shd;aul ùu fjkqjg úIhh fldgia fofla wka;¾.;fha iudklï ie,ls,a,g f.k tla úIhhlaf,i taldnoaO lr l%shd;aul lsÍu jvd;a fhda.H neúka úIh ks¾foaY kùlrKh lsÍfï § tla úIhhla f,i l%shd;aul lsÍug yelsjk mßÈ úIh ks¾foaYhkej; ilia lrk ,§'
fï wkqj Ôjk ksmqK;d fldgfia ;snQ úIh fldgia" wjYH;dj i,ld jvd;a fhda.H mßÈ mqrjeis wOHdmkh úIh fldgi iu. taldnoaO lrk ,oS
x
cd;sl wruqKqcd;sl wruqKqcd;sl wruqKqcd;sl wruqKqcd;sl wruqKq
mqoa.,hdg yd iudchg wod< jk m%Odk cd;sl wruqKq lrd <`.d ùu i`oyd mqoa.,hskag iy lKavdhïj,g cd;sl wOHdmk moaO;shg iyh úh hq;= h'
jir .Kkdjla uq¿,af,a Y%S ,xldfõ m%Odk wOHdmk jd¾;d iy f,aLk u.ska mqoa., yd cd;sl wjYH;d imqrd,Su i`oyd wruqKq kshu lrkq ,eî h'iuld,Sk wOHdmk jHqyhka yd l%shdj,ska ;=< oelsh yels ÿ¾j,;d ksid OrKSh udkj ixj¾Ok ixl,am rduqj we;=<; wOHdmkh ;=<ska <``.dlr .; hq;=
my; oelafjk wruqKq imqrd .ekSu wOHdmk moaO;sh i`oyd jQ ;u bÈß oelau f,ig cd;sl wOHdmk fldñIka iNdj úiska m%;HlaI fldg f.k we;'
I udkj wNsudkhg .re lsrSfï ixl,amhla u; msysgd Y%S ,dxlsl nyqúO iudcfha ixialD;sl úúO;ajh wjfndaO lr .ksñka cd;sltaldnoaO;dj" cd;sl Rcq .=Kh" cd;sl iu.sh" tluq;=lu iy iduh m%j¾Okh lsÍu ;+<ska cd;sh f.dv ke.Su iy Y%S ,dxlSh wkkH;dj;yjqre lsÍu
II fjkia jk f,dalhl wNsfhda.hkag m%;spdr olajk w;r cd;sl Wreufha udye`.s odhdohka y`ÿkd .ekSu iy ixrlaIKh lsÍu
III udkj whs;sjdislïj,g .re lsÍu" hq;=lï yd j.lSï ms<sn`o oekqj;a ùu" yDohdx.u ne`§ulska hq;=j tlsfkld flfrys ie,ls,su;a ùu hk.=Kdx. m%j¾Okh lsÍug bjy,a jk iudc idOdrK;aj iïu;hka iy m%cd;ka;%sl Ôjk rgdjla .eí jQ mßirhla ks¾udK lsÍu iymj;ajd f.k hdug iydh ùu
IV mqoa.,hskaf.a udkisl yd YdÍßl iqj iïm;a iy udkj w.hkag .re lsÍu u; mokï jQ ;srir Ôjk l%uhla m%j¾Okh lsÍu
V iqiudys; jQ iunr fm!reIhla i`oyd ks¾udmK yelshdj" wdrïNl Yla;sh" úpdrYS,S Ñka;kh" j.lSu yd j.ùu we;=`M fjk;a Okd;aulwx. ,laIK ixj¾Okh lsÍu
VI mqoa.,hdf.a iy cd;sfha Ôj.=Kh jeäÈhqKq flfrk iy Y%S ,xldfõ wd¾Ól ixj¾Okh i`oyd odhl jk M,odhs ld¾hhka i`oyd wOHdmk;=<ska udkj iïm;a ixj¾Okh lsÍu
VII YS>%fhka fjkia jk f,dalhla ;=< isÿ jk fjkialï wkqj yev.eiaùug yd tajd md,kh lr .ekSug mqoa.,hska iqodkï lsÍu iy ixlS¾Kyd wkfmalaIs; wjia:djkag id¾:l j uqyqK §fï yelshdj j¾Okh lsÍu
xi
uq,sl ksmqK;dwOHdmkh ;=<ska j¾Okh flfrk my; oelafjk uQ,sl ksmqK;d by; i`oyka cd;sl wruqKq uqÿkam;a lr .ekSug odhl jkq we;
(I) ikaksfõok ksmqK;d
idlaIr;dj" ixLHd ms<sn`o oekqu" rEml Ndú;h iy f;dr;=re ;dlaIK m%ùK;dj hk wkqldKav 4la u; ikaksfõok ksmqK;d mokïfõ'
idlaIr;dj : idjOdkj weyqïlka §u" meyeÈ,s l:d lsÍu" f;areï .ekSu i`oyd lsshùu" ksjer§ j iy ksrjq,a j ,sùu" M,odhs whqßka woyia yqjudre lr .ekSu
ixLHd ms<sn`o oekqu : NdKav wjldYh yd ld,h .Kka lsÍu" .Kkh iy ñkqï i`oyd l%udkql+, b,lalï Ndú;h
rEml Ndú;h : f¾Ld iy wdlD;s Ndú;fhka woyia ms<sìUq lsÍu iy f¾Ld" wdlD;s iy j¾K .<mñka úia;r" Wmfoia yd woyia m%ldYkh yd jd¾;d lsÍu
f;dr;=re ;dlaIK m%ùK;ajh : mß.Kl oekqu iy bf.kSfï § o fiajd mßY%hla ;=< § o fm!oa.,sl Ôú;fha § o f;dr;=re iy ikaksfõok
;dlaIKh Wmfhda.s lr .ekSu
(II) fm!reI;aj j¾Okhg wod< ksmqK;d
- ksßudKYS,Snj" wmidÍ Ñka;kh" wdrïNl Yla;Sh" ;SrK .ekSu" .eg¨ ksrdlrKh lsÍu" úpdrYS,S yd ú.%yd;aul Ñka;kh"lKavdhï ye`.Sfuka lghq;= lsÍu" mqoa.,dka;r in`o;d" kj fidhd.ekSï iy .fõIKh jeks j¾.Sh l=i,;d
- Rcq .=Kh" bjid ord isáfï Yla;sh iy udkj wNsudkhg .re lsÍu" jeks w.hhka- Ñ;a;fõ.S nqoaêh
(III) mßirhg wod< ksmqK;dfuu ksmqK;d idudðl ffcj iy fN!;sl mßirhg wod< fõ'
xii
ffcj mßirh : iÔú f,dalhl" ck;dj iy ffcj moaO;sh" .iaje,a" jkdka;r" uqyqo" c,h" jd;h iy cSjh - Ydl" i;a;ajyd ñksia Ôú;hg iïnkaO jQ wjfndaOh" ixfõoSnj yd l=i,;d
fN!;sl mßirh: wjldYh" Yla;sh" bkaOk" øjH" NdKav iy ñksia ðú;hg tajdfha we;s iïnkaO;dj" wdydr" we`ÿï" ksjdi"fi!LH" iqj myiqj" Yajikh" kskao" ksial,xlh" úfõlh" wmÿjH iy u<my lsÍu hkdÈh yd iïnkaO jQwjfndaOh" ixfõÈ;dj yd l=i,;dj
bf.kSu" jev lsÍu iy Ôj;a ùu i`oyd fuj,ï iy ;dlaIKh m%fhdackhg .ekSfï l=i,;d fuys wvx.= fõ'
(IV) jev f,dalhg iqodkï ùfï ksmqK;d
wd¾Ól ixj¾Okhg odhl ùu;u jD;a;Sh ,eÈhd iy wNsfhda.;d y`ÿkd .ekSuyelshdjkg iß,k whqßka ?lshdjla f;dard .ekSu iyjdisodhl yd ;sridr Ôjfkdamdhl ksr; ùuhk yelshdjka Wmßu lsÍug yd Odß;dj jeä lsÍug wod< fiajd kshqla;sh yd iïnkaO l=i,;d
(V) wd.u iy wdpdr O¾uhkag wod< ksmqK;d
mqoa.,hkag ;u ffoksl Ôú;fha § wdpdr O¾u" iodpdrd;aul yd wd.udkql+, yeisßï rgdj,g wkq.; fjñka jvd;a WÑ; foa f;dard thgiß,k fia lghq;= lsÍu i`oyd w.hhka Wlyd .ekSu yd iaùhlrKh
(VI) l%Svdj iy úfõlh m%fhdackhg .ekSfï ksmqK;d
fi!kao¾hh" idys;H" fi,a,ï lsÍu" l%Svd yd u,, l%Svd" úfkdaodxY yd fjk;a ks¾udKd;aul Ôjk rgdjka ;=<ska m%ldY jk úfkdaoh"i;=g" wdfõ. iy tjka udkqIsl w;aoelSï
(VII) "bf.kSug bf.kqu" ms<sn`o ksmqK;d
YS>%fhka fjkia jk ixls¾K yd tlsfkld u; hefmk f,dalhl mßj¾;k l%shdj,shla yryd fjkiaùï yiqrejd .ekSfï § yd Bg
ixfõ§ j yd id¾:l j m%;spdr oelaùu;a iajdëk j bf.k .ekSu;a i`oyd mqoa.,hskayg Yla;sh ,nd §u'
xiii
mqrjeis wOHdmkh 6-11 fY%aKs úIh wruqKqmqrjeis wOHdmkh 6-11 fY%aKs úIh wruqKqmqrjeis wOHdmkh 6-11 fY%aKs úIh wruqKqmqrjeis wOHdmkh 6-11 fY%aKs úIh wruqKqmqrjeis wOHdmkh 6-11 fY%aKs úIh wruqKq
01' ;u yelshd olaI;d úNjH;d y`ÿkd .ksñka wkd.; Ôjk b,lal f.dvk.d .ekSug wjYH Yla;Ska j¾Okh lsrSu
02' ukd fm!reIhlska hq;= j iudcfha Ôj;a ùug wjYH ksmqK;d j¾Okh lsÍu
03' iudcfha hymeje;aug odhl jk iudc ixúOdk yd ixia:d iu. tluq;= j lghq;= lsÍug wjYH Yla;Ska j¾Okh lsÍu
04' ksr;=re j fjkiajk f,dalfha wkfmalaIs; yd jHdl=, wjia:djkag id¾:l j uqyqqK§ug wjYH Yla;Ska j¾Okh lsÍu
05' nyqúO iudchla ;=< tlai;anúka hqla; j Ôj;a ùug wjYH udkj .=Kdx. yd iudc idrO¾uj,ska hqla; mqrjeishka ìys lsÍu
06' m%cd;ka;%jd§ uq,O¾uj,g yd udkj whs;sjdislï ms<sn`o m%{ma;Skag wkq.; j lghq;= lrk iudchla f.dvke.Su
07' wmod l<ukdlrKhg il%Shj odhl fjñka wdmod wjia:dj,ska je<lSu yd isÿjk ydks wju lr .ekSu
08' foaYmd,k ixl,am" tajdfha m%dfhda.sl Ndú; iy Y%S ,xldfõ yd f,dalfha md,k rgd ms<sn`o wjfndaOh ,nd §u
09' úúO wd¾Ól kHdhka yd úúO wd¾Ól uQ,O¾u úu¾Ykh lsÍu yd tajd iudc Ôú;hg fhda.H mßÈ wod< lr .ekSu
10' wfkHdakH jYfhka j.lSï yd hq;=lï w.hk iudchla f.dvke.Su
11' Y%S ,xldjg ;srir iduhla <`.d lr .ekSu
12' oeßh yels Ôjk rgdjla f.dvk.d .ekSu ;=<ska Y%S ,xldfõ ;srir ixj¾Okhla we;s lsÍu
xiv
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
wfma mdi,wfma mdi,wfma mdi,wfma mdi,wfma mdi,
6'1
l%shdYS,S idudðlfhl=
jYfhka mdi,a
iudcfha
ixj¾Okhg odhl
fjhs'
6'1'1
mdif,a wdrïNh yd
úldYkh
úu¾Ykh lrhs
• wdrïNl miqìu
* wdrïN lsÍug uq,a jQ fya;=
* wdrïN jQ wdldrh
* wdrïN lsÍug ueÈy;a jQ
mqoa.,hska
* m%:ufhka wdrïN l<
ia:dkh
* mdi, wdrïN lrk ld,fha
.fï$k.rfha miqìu
• iudc wd¾Ól lghq;=
• Ôjfkdamdh ud¾.
* mdif,ka ìys jQ §ma;su;a wdÈ
isiqka
02• mdif,a wdrïNh ms<sn|
uQ,sl f;dr;=re meyeÈ,s
lrhs
• mdi, wdrïN lsÍug
uq,a jQ mqoa.,hskaf.a
fiajh w.h lrñka
woyia olajhs
• mdi, wdrïN jQ wjêfha
.fï$ k.rfha iudc
wd¾Ól miqìu ms<sn|
f;dr;=re bÈßm;a lrhs
• mdif,ka isÿjk fiajh
w.h lrñka woyia
olajhs
xv
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
6'1'2
mdif,a ixúOdk jHqyh
úu¾Ykh lrhs
• mdif,a ixúOdk jHQyh
• mdif,a ixúOdk jHQyfha úúO
N=ñld yd ks,;,j,g
wh;a j.lSï yd hq;=lï
• úúO ks,;, ork mqoa.,hka
;u j.lSï yd hq;=lï bgq
lsrSfuka mdif,a id¾:l;ajhg
we;s lrk n,meu
• iEu idudðlfhl= u mdi,a
ixúOdk jHQyfha fldgia
lrefjl= jk nj
02• mdif,a ixúOdk jHqyh
o< ie<eiaula u.ska
ksrEmKh lrhs'
• mdif,a úúO N+ñld
ksrEmKh lrk wh ;u
hq;=lï bgq lsÍu mdif,a
M,odhS;dj flfrys
n,mdk wdldrh meyeÈ,s
lrhs'
• mdif,a ld¾h
idOkfhys,d iEu
idudcslfhl=f.a u il%Sh
odhl;ajh ;sìh hq;=
nj ms<s.ksñka woyia
olajhs'
xvi
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
• ;u wkkH;dj
* ;ukaf.a ku yd jhi
* ,smskh
* mdi,g we;=<;a jQ Èkh yd
we;=<;a ùfï wxlh
• ;uka i;= fyd`o .;s ,CIK
• ;ukaf.a oCI;d
* tajd jeä ÈhqKq lr .ekSu i`oyd
.; hq;= l%shdud¾.
• ;u ÿ¾j,;d
* tajd wju lr .ekSu i`oyd
wkq.ukh l< hq;= l%shd ud¾.
• ;ukag we;s ndOd
* tu ndOd ch .ekSu i`oyd
wkq.ukh l< yels l%shd ud¾.
• ;udf.a ixj¾Okh i`oyd mdif,ka
,efnk wjia:d
6'1'3
mdi,a iudcfha idudðlfhl=
f,i ;ud ms<sn`o j
f;dr;=rej, wjYH;dj úuid
n,hs
02
• mdi, ;=< ;u
wkkH;dj f.dvk.d
.ekSug wdOdrjk
f;dr;=re imhhs'
• ;ud i;= fyd| ,CIK
y÷kdf.k tajd
j¾Okh lr .ekSug
lghq;= lrhs'
• ;u ÿ¾j,;d
y÷kdf.k tajd wju
lr .ekSug lghq;=
lrhs'
• ;ukag we;s ndOd
y÷kdf.k tajd ch
.ekSug Wkkaÿfjka
hq;=j l%shd lrhs'
• ;udf.a ixj¾Okh
i|yd mdif,ka
iemfhk wjia:d
Wmßu f,i
m%fhdackhg .kshs'
xvii
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
6'1'4
mdi,a iudcfha idudðlfhl=
f,i" wod< ld¾hhka ukd
ie,iqula iys; j yd
ixúOdkd;aul j bgq lrhs
• ffoksl lghq;= ie,iqï iy.; j
bgq lsÍu
* WoEik wjÈ ùfï isg rd;%s
kskaog hdu olajd lghq;=
* kshñ; fõ,djg fmr" mdi,g
hdu
* ld, igykg wod< j fmd;am;a
yd wjYH øjH /f.k hdu
* mdi,a ld, igykg wkqj
lghq;= lsÍu
* ld,h M,odhs f,i m%fhdackhg
.ekSu
* mka;s ldurfha yd mdif,a
mú;%;d lghq;= ie,iqï lsÍu yd
l%shd;aul lsßug iydh ùu
* mßir w,xlrK lghq;= mj;ajd
f.k hdu
* mka;s ldurfha iy mdif,aúfYaI wjia:dj, § ie,iqï
iy.; j lghq;= lsßu
03• ;u ffoksl lghq;=
ie,iqï iy.;j bgq
lrhs'
• ;u ld¾hhka ukd
ie,eiaula iys;j yd
ixúOdkd;aulj bgq
lsÍfï jeo.;alu
w.h lrñka woyia
olajhs'
• úúO wjia:dj, §
ie,iqï iys; j yd
ixúOdkd;aulj
lghq;= lsÍfï
yelshdj m%o¾Ykh
lrhs'
xviii
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
6'1'5
mdi,a ixialD;sh ;=< mj;akd
kS;sÍ;s yd iïm%odhkag
wkq.; fjhs
• mdif,a mj;akd kS;sÍ;s
* mdi,g kS;s moaO;shla wjYH
ùug fya;=" kS;sß;s ms<sno
oekqj;a ùu" kS;sß;sj,g wjk;
ùu
• mdif,a mj;akd kS;sÍ;s
* kshñ; fõ,djg mdi,g meñKSu
* kshñ; m%ñ;Ska wkqj ieliQ ks,
we`ÿñka ieris mdi,a meñKSu
* mdi,a ld,h ;=< mdif,a /`§
isàu
* mdi,a ld, igykg wkqj
wOHhk lghq;=j, ksr; ùu
* úÿy,am;sg yd .=re uKav,hg
.re lsÍu
* YsIHkdhl kdhsldjkag" mka;s
kdhl kdhsldjkag .re lsßu yd
ifydaor isiqkag .re lsÍu
* mdif,a mj;sk ks;s .re lsÍu
04• mdif,a hymeje;au
i|yd kS;s moaO;shla
wjYH nj meyeÈ,s
lrhs'
• mdif,a mj;akd
iïm%odhka y÷kdf.k
tajdg wkq.; fjhs'
• kS;s Í;sj,g .re
lsÍfuka wka whf.a
whs;sjdislï iqrCIs;
jk nj ms<sf.k ta
wkqj lghq;= lrhs'
• ;u hq;=lï yd j.lSï
bgq lsÍu ;=<ska mdif,a
lS¾;skduh yd f.!rjh
/l.ekSug odhl
fjhs'
• mdif,a wkkH;dj
ms<sìUq lrk
ixfla;j,g .re lrhs'
xix
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
• iïm%odhka
* iïm%odhka y`ÿkd .ekSu yd .re
lsÍu
* iïm%odhkag wkq.; ùu yd
iïm%odh /l.ekSfï jeo.;alu
• mdif,a wkkH;dj ms<sìUq lrk
ixfla;
* mdi,a .S;h
* mdi,a .S;hl wjYH;dj
* mdi, ud;D;ajfhka i,ld
fndfyda mdi,a .S
ks¾udKh ù ;sîu
* mdi,a .S;fha w¾:h
* .dhkd lrk wjia:d
* .dhkd lrk wjia:dfõ oS ksis
f.!rj ±laùu
* mdi,a fldäh
* j¾K$ixfla;j,ska m%ldY jk
foa
* fldäh Tijk wjia:d$wdldrh
* f.!rj l< hq;= wdldrh
* f.!rj lsÍfï jeo.;alu
xx
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
* mdif,a ks, we`ÿu
* ks, w`ÿfï m%ñ;s
* pdï nj
* l%udkql+, nj
* iudk nj
* mdi,a ks, ,dxPkh
* j¾K yd ixfla;j,ska m%ldY
jk foa
* Ndú; lrk wjia:d
* wdo¾Y mdGh
* bka lshfjk woyi
* th Ôú;hg wdo¾Yhla úh hq;=
nj
* mdif,a ±lau yd fufyjr m%ldYh
* mdif,ka iudchg jk
fufyh
* mdi, ms<sn`o j bÈßm;a j we;s
úoaj;a woyia
xxi
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
6'1'6
mdi,a iudcfha idudðlfhl=
f,i" ;u whs;sjdislï N=la;s
ú`Èñka ta yd ne`ÿKq j.lSï yd
hq;=lï bgq lrhs
• mdi,a YsIHfhl= jYfhka ;ukag we;s
whs;sjdislï
• tu whs;sjdislï ;yjqre lsÍu i`oyd
f.k we;s mshjr
• tu whs;sjdislï yd ne`ÿKq hq;=lï
* mdif,a lS¾;shg yd f.!rjhg
ydks fkdjk fia yeisÍu
* úkh.rel ùu yd kS;s.rel ùu
* wkkH;dj wdrCId lsÍu
* iudkd;au;dfjka yd
iyÔjkfhka lghq;= lsÍu
* mdif,a fN!;sl mßirh wdrCId
lr .ekSug lghq;= lsÍu
02• mdi, ;=< iEu
YsIHfhl=g u iudk
whs;sjdislï ysñjk
nj ms<sf.k woyia
olajhs'
• mdi,a YsIHfhl=
jYfhka ;u
whs;sjdislï N=la;s
ú¢ñka ta yd ne÷Kq
hq;=lï bgq lsÍfï
jeo.;alu meyeÈ,s
lrhs'
• mdi,a iudcfha
idudðlfhl= f,i
iyÔjkfhka yd
iudk;au;djfhka
hq;=j lghq;= lrhs'
• mdif,a fN!;sl
mßirh wdrCIdlr
.ekSug lemùfuka
hq;=j odhl fjhs'
xxii
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
6'1'7
.=re isiq hq;=lï ms<sn`o
wjfndaOfhka lghq;= lrhs
• .=rejreka yd YsIHhska w;r
wfkHdakH hq;=lï bgqlsÍu
• isiqka isiqka w;r hq;=lï yd j.lSï
bgq lsÍu
• YsIHhka úiska .=rejre
fjkqfjka bgql< hq;=
hq;=lï y÷kdf.k
tajdg wkq.; j
lghq;= lrhs'
• .=rejre úiska YsIHhka
fjkqfjka hq;=lï
bgq lsÍfï jeo.;alu
meyeÈ,s lrhs'
• isiqka" isiqka w;r
hq;=lï bgq lsÍfï
w.h úia;r lrhs'
01
xxiii
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
6'1'8mdi, yd iudch w;r in`o;dúuid n,hs
• mdi, yd iudch w;r wfkHdakH
in`o;djla mej;Su
• mdif,ka iudchg;a iudcfhka
mdi,g;a ie,fik fiajh
• mdi, yd m%cdj w;r mj;sk úúO
in`o;d
Wod (- foudmshka$wdÈ YsIHhka$
iqnm;kakka$rdcH
wdh;k$rdcH fkdjk
ixúOdk$uyck
ksfhdað;hska
• tu in`o;d mdif,a yd iudcfha
ÈhqKqjg fhdod .kakd wdldrh
• mdif,a meje;aug iudch wjYH ùu
yd iudcfha meje;aug mdi, wjYH
ùu
• mdi, wdrCId lr .ekSu iduQysl
j.lSula nj
• <ud ñ;=re mdi,a iudchla f.dv
ke`.Su i`oyd .=re" isiq" m%cd ld¾h
Ndrh
04• mdi, yd iudch w;r
mj;akd wfkHdakH
in|;dj, iajrEmh
úia;r lrhs'
• mdi, yd iudch w;r
iïnkaO;dj iudc
ixj¾Okhg WmldÍ
jk whqre úia;r
lrhs'
• mdi, wdrCId lr
.ekSu iudc j.lSula
fuka u hq;=lula nj
meyeÈ,s lrhs
• <ud ñ;=re mdi,a
iudchla f.dvke.Su
i|yd .=re isiq m%cd
ldrhNdrh meyeÈ,s
lrhs
xxiv
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
wm Ôj;a jkwm Ôj;a jkwm Ôj;a jkwm Ôj;a jkwm Ôj;a jk
m%foaYhm%foaYhm%foaYhm%foaYhm%foaYh
6'2
m%foaYfha udkj yd
fN!;sl iïm;a
iudcfha hymeje;aug
odhl lr .kshs
6'2'1
;ud Ôj;a jk m%foaYfha
iïm;a w.h lrñka tajd
ixrCIKh lsÍug lghq;= lrhs
• ;u m%foaYfha msysàu
* m<d;
* Èia;%slalh
* m%dfoaYSh f,alï fldÜGdih
* .%du ks,Odrs fldÜGdih
• fN!;sl iïm;a y`ÿkd .ekSu
Wod jd;h$c,h$mi$Lksc$l`ÿ$
Èhwe,s$.x.d$jkdka;r$
iajdNdúl jDlaI,;d$jk i;=ka
• kQ;k mqoa., yd iudc" wd¾Ól
wjYH;d wkqj tajd M,odhs f,i
m%fhdackhg .ekSu
• m%foaYfha fN!;sl iïm;a iSñ;
neúka tajd wrmsßueiafuka Ndú;
lsßu yd ixrCIKh lsßu
• udkj iïm;a y`ÿkd .ekSu
* ñksidf.a nqoaêuh yelshd iy
ldhsl yelshd mokï lrf.k
• ;u m%foaYfha msysàu
mßmd,k tall
weiqßka meyeÈ,s lrhs'
• ;u m%foaYfha fN!;sl
iïm;a y÷kdf.k kï
lrhs'
• m%foaYfha fN!;sl
iïm;a wrmsßueiafuka
Ndú; lsÍfï yd
ixrCIKh lsÍfï
jeo.;alu meyeÈ,s
lrhs'
• udkj iïm;a
ixj¾Okh i|yd .;
yels l%shdud¾.
fhdackd lrhs'
07
xxv
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
udkj iïm;a ilia ùu
Wod (- nqoaêuh yelshd wdY%s; udkj
iïm;a
• udkj iïm;a .=Kd;aulNdjfhka
jeä ÈhqKq lsÍu
• m%foaYjdiSka w;r iduQysl;ajh lemS
fmfkk wjia:d
* ;u mjqf,a fukau ;u m%foaYfha ÈhqKqjg tys idudðlhkaf.a tluq;= nj yd l%shdYS,S iyfhda.h wjYH ùu
Wod (- jeõ ks¾udKh od.eí$fldaú,a m,a,s ks¾udKh
ux.,H$wjux.,H wjia:d$ wd.ñl wjia:d$f.dú;eka lghq;= okai,a$lÀk msxlï$fmryer wjia:d$ Y%uodk
6'2'2
m%foaYjdiSka iu`.
iduQysl;ajfhka hq;= j Ôj;a
ùug we;s iQodku m%o¾Ykh
lrhs
06• m%foaYjdiSka w;r
iduQysl;ajh lemS
fmfkk wjia:d kï
lrhs'
• iduQysl j lghq;=
lsÍfï jeo.;alu
w.h lrñka woyia
m%ldY lrhs'
xxvi
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
• iduQysl j lghq;= lsÍfuka w;ajk
m%fhdack
* jev lghq;= myiqfjka yd
blaukska lr .; yels ùu
* mqoa.,hska w;r iqyo;ajh we;s lr
.; yels ùu
* iu.sh yd ifydaor;ajh jeä ÈhqKq
ùu
* mdrïmßl isß;aúß;a mj;ajd f.k
hd yels ùu
* uqo,ska lr .; fkdyels foa
iduQysl m%h;akhkaf.ka bgq lr
.; yels ùu
* iduQysl j jev lsÍfuka i;=g yd
úkaokh ,eîu
xxvii
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
6'2'3
úúO mqoa.,hska yd wdh;k"
;u ffoksl Èú meje;aug
wjYH nj f;areï f.k
lghq;= lrhs
• mqoa.,fhl= iudch ;=< Ôj;a ùfï §
;u wjYH;d ;ks j
imqrd .ekSfï wmyiq;dj
• úúO mqoa.,hskaf.a iy ixúOdkj,
iydh ta i`oyd wjYH ùu
• úúO ld¾h bgq lsÍug mqoa.,hska yd
ixúOdk iudch ;=< ìys ù ;sîu
• wmg Woõ lrkakka yd bgqjk
fiajd
Wod (- .%du ks,Odß
iuDoaê ks,Odß
mjq,a fi!LH ks,Odßksh
uyck fi!LH mÍCIl
;eme,alre
fmd,sia ks,Odß wdÈ
• wmg Woõ lrk wdh;k yd
tajdfhka bgq jk fiajd
Wod (- m%dfoaYSh f,alï ld¾hd,h"
m<d;a md,k wdh;k
^uy k.r iNd" k.r iNd"
m%dfoaYSh iNd&" mdi," frday,"
fmd,Sish
07
• iudc wjYH;d bgq
lsÍu i|yd iydh jk
úúO mqoa.,hska yd
ixúOdk kï lrhs'
• wmg Wojq lrk
wdh;kj,ska yd
mqoa.,hskaf.ka
bgqjk fiajd fjka
fjkaj ,ehsia;=
.; lrhs'
• m%foaYjdiSka ;u
wjYH;d bgqlr
.ekSu i|yd
msysgqjdf.k we;s
iñ;s iud.ïj,ska
isÿjk fiajd w.h
lrñka woyia olajhs'
• fiajd imhkakkaf.a
iy fiajd,dNSka f.a
hq;=lï yd j.lSï
úia;r lrhs'
xxviii
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
• m%foaYfha isoaOia:dk" iñ;s iud.ï"
wdh;k u.ska bgq jk fiajd
fn!oaOd.ñl - mkai,
yskaÿ wd.ñl - fldaú,a
isoaOia:dk bia,dï wd.ñl - uiaðo
l%sia;shdks$lf;da,sl
wd.ñl-m,a,s"
* fuys§ ;u m%foaYh ;=< we;s
mkai,a" fldaú,a" m,a,s y`ÿkd
.ekSu
• isoaOia:dkj,ska bgqjk fiajd
* ñksidf.a wdOHd;añl .=K
j.djka j¾Okh lsÍu
* yslaóu" úkh.relnj yd iodpdr
iïmkak nj j¾Okh lsÍu
* lreKdj" ohdj" ffu;%sh"
bjiSu jeks .=Kdx. j¾Okh
lsÍu
* oyï oekqu ,nd §u
* iudcfha wd.ñl wjYH;d bgq
lsÍu
Wod (- odkuh msxlïj, §
xxix
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
wjux.,H lghq;=j, §
ux.,H lghq;=j, §
* wjjdo wkqYdikd ,nd §u
Wod (- .egqï wjia:dj, § mjq,a"
wdrjq,aj, §" iñ;siud.ïmj;ajd f.khdfï §
• wd.ñl wdh;k yd iudch w;r
hym;a ne`§ula we;s lrñka iudc
iqrCIs;;dj ;yjqre lsÍu
• m%foaYfha iñ;s iud.ï
* m%foaYjdiSkaf.a iudc"wd¾Ól"
ixialD;sl" mdßißl wdos úúO
fmdÿ wjYH;d bgq lr .ekSu
i`oyd iñ;s iud.ï msysgqjd f.k
we;s nj
Wod(- iuqmldr iñ;s" f.dú iñ;s"
ëjr iñ;s" .%du ixj¾Ok iñ;s" fn!oaO iñ;s" wjux.,HOdr iñ;s" l%Svd iñ;s
• m%foaYfha we;s iñ;s iud.ïj,ska isÿjk fiajd• fiajd imhkakkaf.a iy fiajd ,nkakkaf.a hq;=lï
xxx
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
hym;a mqrjeisfhl=hym;a mqrjeisfhl=hym;a mqrjeisfhl=hym;a mqrjeisfhl=hym;a mqrjeisfhl=
jYfhka m%.=K l<jYfhka m%.=K l<jYfhka m%.=K l<jYfhka m%.=K l<jYfhka m%.=K l<
hq;= .=Kdx.hq;= .=Kdx.hq;= .=Kdx.hq;= .=Kdx.hq;= .=Kdx.
6'3
hym;a .=Kdx. j,ska
fyì idudðlfhl=
f,i lghq;= lsÍug
iQodku m%o¾Ykh lrhss
• ixjrYS,S j m%shukdm j yd ksjerÈ j
wkHhkag f.!rjhla we;s jk mßÈ
NdIdj Ndú; lsÍu
• wdpdrYS,S j NdIdj Ndú; lsrSu
Wod (- mQcH mlaIh iu`." .=rejreka
iu`." jeäysáhka iu`."
iujhia lKavdhï iu`.
• ia:dkhg yd wjia:djg wkqj NdIdj
yeisrùu
• m%.=K l< hq;= ikaksfõok l=i,;d
* il%sh ijka §u
* iudch iu`. lghq;= lsÍfï §
wkH u; bjiSu
* ksjerÈ woyiaj,g .re lsÍu
* wkHhkag woyia bÈßm;a lsÍug
wjia:dj ,nd §u
* fkd.e<fmk woyia .egqulska
f;drj iukh lsÍu
* wkHu; bjiSfï jeo.;alu
01
02
• wdpdrYS,S j NdIdj
Ndú; lsÍfï
jeo.;alu meyeÈ,s
lrhs'
• wdpdrYS,S j NdIdj
Ndú;fha § ie,ls,su;a
úh hq;= .=Kdx.
m%o¾Ykh lrhs'
• wjia:dfjdaÑ; j
NdIdj Ndú; lrhs'
• ikaksfõok ld¾hfha
§ il%Sh j ijka §fï
fhfohs'
• wkHu; bjiSfï jdis
úia;r lrhs'
• tÈfkod lghq;=j, §
idlÉPd u.ska
iïuq;sj,g t<fUhs'
• M,odhS ikaksfõokh
u`.ska hym;a wka;¾
mqoa.,in|;d
f.dvk.d .kshs'
6'3'1
wdpdrYS,S j NdIdj Ndú;
lrhs'
6'3'2
wkau; .re lrñka idlÉPd
u.ska iïuq;sj,g t<fUhs
xxxi
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
6'3'3
ukd úkhlska yd
YslaIKhlska hq;= j lghq;=
lrhs
6'3'4
iudcfha mj;sk ire foa
ire foa f,i y`ÿkdf.k
ms<s.kakd w;r ksire foa
ksire foa f,i y`ÿkd f.k
m%;slafIam lrhs
• 'úkh' yd 'YslaIKh' ye`Èkaùu
• YslaIKh we;s lsÍu i`oyd bf.kSu"
b.ekaùu yd mqyqKqj hk wxY ;=k u
m%.=K l< hq;= ùu
• mqoa.,fhla ;u ðú; ld,h ;=< ukd
úkhla yd YslaIKhla mj;ajd .;
hq;= ùu
• ukd úkhla yd YslaIKhla mj;ajd
f.k hdfï jeo.;alu
• iudcfha l%shd;aul jk ire foa
y`ÿkd .ekSu
• iudcfha hy meje;aug wod< foaj,a
ire f,i ms<s.ekSu
• iudcfha l%shd;aul jk ksire foa
y`ÿkd f.k msgq ±lSu
• iudcfha msßySug fya;= jk foa ksire
foa f,i i,lñka m%;slafIam lsÍug
yqre ùu
02
02
• úkh yd YsCIKh we;s
lrjk fmdÿ .=Kdx.
úia;r lrhs'
• úkh yd YsCIKh
mqoa.,fhl=g ;u
Ôú; ld,h mqrd u
mj;ajd .ekSfï
jeo.;alu meyeÈ,s
lrhs'
• tÈfkod Ôú;fha §
ukd úkhlska yd
YsCIKhlska hq;=j
lghq;= lrhs'
• iudch ;=< we;s ire"
ksire foa fjka lr
olajhs'
• iudcfha ire fohg
wkq.;j lghq;= lsÍug
iqÿiq l%u fhdackd lrhs'
• iudcfha ksire foa msgq
olsk wdldrh meyeÈ,s
lrhs'
xxxii
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
6'3'5iudc iïm%odh yd kS;sÍ;s .relrhs
6'3'6iïm;a wrmsßueiafukamßyrKh lrhs
• iïm%odh ye`Èkaùu
• kS;s ye`Èkaùu
• iEu kS;shla yd ne`ÿKq o`vqjula
mej;Su
• kS;sÍ;s" iïm%odhka .re lsÍfï
jeo.;alu
• iïm;a ye`Èkaùu
• iïm;a wrmsßueiafuka Ndú; lsÍfï
jeo.;alu
• mdi,a YsIHhl= jYfhka iïm;a
kdia;sh je<elaúh yels wjia:d
• iïm;a kdia;sh je<elaùfï
jeo.;alu
02
02
• kS;sÍ;s" iïm%odhka .re
lsÍfï jeo.;alu meyeÈ,s
lrhs'
• iudc iïm%odhka yd
kS;sÍ;s wkq.ukh lsÍug
yqrejla ,nhs'
• iïm;a wrmsßueiafuka
Ndú; l< hq;= nj
meyeÈ,s lrhs'
• mdi,a YsIHfhl= f,i
iïm;a kdia;sh
je<elaùfï l%fudamd
wkq.ukh lrhs'
• iïm;a kdia;sh j<lajd
.ekSfuka we;sjk jdis
fm<.iajhs'
• wdikak mßirfha
iïm;a kdia;sh wju
lsÍug odhl úh yels
s wjia:d meyeÈ,s lrhs'
xxxiii
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
6'3'7
fmdÿ foam< j.lSfuka
hq;=j iqrlshs'
• fmdÿ foam< ye`Èkaùu
• fmdÿ foam<j, ,laIK
• fmdÿ foam< iq/lSu yd tys
jeo.;alu
• fmdÿ foam< wdrlaId lr .ekSu
ioyd wkq.ukh l< yels l%shdud¾.
02
• fmdÿ foam< ksmoùu yd
kv;a;=j i|yd rch
úYd, úhoula ork nj
ms<s.ksñka lreKq
meyeÈ,s lrhs'
• fmdÿ foam< iq/lSug
.; yels l%shdud¾.
meyeÈ,s lrhs'
• fmdÿ foam< wdrCId
lsÍfï jeo.;alu
ms<sn| m%cdj oekqj;a
lrhs'
• fmdÿ foam< ;u
wjYH;d i|yd
m%fhdackhg .ksñka
tajd iqrlshs'
xxxiv
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
6'3'8
mßir ixrCIKh u.sska ;srir
ixj¾Okhg il%sh j odhl
fjhs
• 'mßirh' ye`Èkaùu
• mßirh wmf.a meje;aug w;HjYH
nj
• ñksid o mßirfha fldgila nj
• ñksia l%shdldrlï fya;=fjka
mßirhg isÿ jk ydks
• mßir ixrlaIKfha jeo.;alu yd
wkd.; mrmqrg wdrCId lr Èh hq;=
nj
• ;ud wjg mßirh
ixrCIKhg odhl úh
yels wdldr m%ldY lrhs'
• mßir ixrCIKfha
jeo.;alu yd thska
we;sjk jdis úia;r
lrhs'
• ;udo mßirfha
fldgila fia i,ld
l%shdl< hq;= njg woyia
olajhs'
• mßir iïm;a wkd.;
mrmqrg wdrCId lr
;eîfï jeo.;alu
meyeÈ,s lrhss'
03
xxxv
ksmqK;dj ksmqK;d uÜgu úIh wka;¾.;h bf.kqï m, ld,Éfþo .Kk
6'3'9foaYSh;ajh wNsudkfhkaw.h lrhs
• foaYSh foa ye`Èkaù
* foaYSh ixialD;sh
* foaYSh iïm;a
* foaYSh ksIamdok
• foaYSh foa w.h lsÍfï jeo.;alu
• foaYSh foa iq/lSu
• foaYSh ixialD;sl
Wreuhka ms<sn|
úia;r wNsudkfhka
hq;= j bÈßm;a lrhs'
• foaYSh ksIamdok"
foaYSh j jefjk foa
ms<sn| f;dr;=re /ia
lrhs'
• foaYSh foa w.h lrñka
wNsudkfhka ta ms<sn|
úia;r bÈßm;a lrhs'
• foaYSh Wreuhka wdrCId
lsÍug odhl úh yels
wdldr meyeÈ,s lrhs'
03
1
bf.kqï b.ekaùï l%shdj,sh i`oyd Wmfoia
2
6'1 wfma mdi,
w;S; Y%S ,xldfõ wOHdmkh flaJø.; j ;snqfKa mkai,a yd msßfjka wdY%s; j fõ' Bg wu;r
j .=re f.or o tl, m%Odk wOHdmk uOHia:dkhla úh' Ydia;%Sh wOHdmkh fuka u úúO jD;a;Ska
mokï lr.;a Ys,amSh wOHdmkh o tl, úIhud,djg we;=<;a j ;snqKs'
tfy;a iudc úldYk l%shdj,sh ;=< ck.ykh wêl ùu yd Tjqkaf.a wjYH;d ixlS¾K ùfï
m%;sM,hla jYfhka iudc wjYH;djla f,i i,ld rch fuka u m%N+ka úiska o mdi,a msysgq ùug
l%shd l<y' tys m%;sM,hla f,i j¾;udkfha rcfha yd fm!oa.,sl mdi,a ìys j ;sfí'
mqoa.,hd iudchg wjYH mßÈ yev.iajd fhduq lrkq ,nk m%Odk iudcdkqfhdack ldrl
w;=ßka tlla jkafka mdi, hs' tuksid iudcfha tlS me;slvla f,i mdi, ye¢kaúh yels h' iudc
meje;au ;yjqre lrkq ,nk m%Odk idOlh jkafka o mdi, hs'
iudch ;=< mqoa.,hska iyÔjkfhka hq;= j tla j Ôj;a jk wdldrh ;yjqre lsÍu fuka u"
tlsfkldg .re lsÍu;a" hq;=lï bgq lrñka whs;sjdislï N=la;s ú£ug yqre lsrSu;a mdif,ka bgqjk
m%Odk fufyhkaf.ka lsysmhls' ta yereKq úg mjq,a tallfhka neyer j Ⱦ> ld,hla idudðl;ajh
ork wdh;kh f,i o mdi, yeÈkaúh yels h' tu.ska o orejl= úYd, w;aoelSï iïNdrhla ,nd
.kshs' tu ksid mdi,a iudcfha idudðlfhl= njg m;a ùfuka miq orefjl= tys wdrïNh yd
úldYkh" th f.dvk.d we;s ixúOdk jHqyh" ;u wkkH;dj ;yjqre lr .ekSfï jeo.;alu" ;u
ld¾hhka ukd ie,iqulska hq;= j bgq lsÍfï jákdlu" mdi,a ixialD;shg .re lsÍu" iudch yd
mdi, w;r we;s iïnkaO;dj h jeks oE ms<sn| lreKq wOHhkh lsÍu w;HjYH fõ' tu.ska mdi,
ms<sn| hym;a wdl,am cks; lsÍug bf.kqï - b.ekaùï l%shdj,sh ;=< wjia:dj Wod lsÍu fuu
tallh ;=<ska wfmaCId flf¾'
3
6'1 wfma mdi,
ksmqK;dj
• l%shdYS,S idudðlfhl= jYfhka mdi,a iudcfha ixj¾Okhg odhl fjhs'
ksmqK;d uÜgu
6'1'1 mdif,a wdrïNh yd úldYkh úu¾Ykh lrhs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 02
bf.kqï m,
• mdif,a wdrïNh ms<sn| uQ,sl f;dr;=re meyeÈ,s lrhs'
• mdi, wdrïN lsÍug uq,a jQ mqoa.,hskaf.a fiajh w.h lrñka woyia olajhs'
• mdi, wdrïN jQ wjêfha .fï$ k.rfha iudc wd¾Ól miqìu ms<sn| f;dr;=re
bÈßm;a lrhs'
• mdif,ka isÿjk fiajh w.h lrñka woyia olajhs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqï
ilia lr .kak&
• wdrïNl miqìu
- wdrïN lsÍug uq,a jQ fya;=
WodyrK - ck.yk j¾Okh
- wdikakfha mdi,la fkd;sîu
- rdcH m%;sm;a;s
- iudc wjYH;dj
• wdrïN jQ wdldrh
WodyrK(- rcfha mdi,la f,i$ fm!oa.,sl mß;Hd.hla f,i$ m%N+jrfhl= f.a$
odkm;shl=f.a mß;Hd.hla f,i$ wd.ñl ia:dkhla f,i$ wd.ñl
ia:dkhla uq,a lr f.k '''' wdos jYfhka
• wdrïN lsÍug uq,a jQ mqoa.,hka
WodyrK(- .fï m%N+jrfhl=$ odkm;sfhl= wdos jYfhka
• m%:ufhka wdrïN l< ia:dkh yd j¾Ih
• mdif,a j¾Okfha jeo.;a wjia:d
WodyrK - mdi, uyd úoHd,hla njg m;aùu
- uOH úoHd,hla njg m;aùu
• mdi, wdrïN lrk ld,fha .fï$ k.rfha miqìu
WodyrK - iudc wd¾Ól lghq;=
- Ôjfkdamdh ud¾.
• mdif,ka ìys jQ §ma;su;a wdÈ isiqka
WodyrK - iudc fiajlhka
- úúO jD;a;Skag wh;a ks,OdÍka
(• iudchg buy;a fiajhla lrk wdh;khla f,i mdi, ms<sn| j wNsudkfhka
hq;= j we.hSug isiqka fhduq lrkak&
4
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqïfuu ksmqK;d uÜgu wdjrKh lsÍu i|yd mdvï ie,iqï lsÍfï § .=Kd;aul fhojqï f,imdif,a f,d.a igyka fmd;" mdi, u.ska úúO wjia:dj, m<lr we;s ,sms f,aLk" i`.rdwdÈh iy mdi, ms<sn| f;dr;=re okakd iïm;a mqoa.,hska fõ kï fhdod .kak'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiafuu ksmqK;d uÜgu wdjrKh lsÍu i`oyd ie,iqï l< mdvug wod< j mdif,a b;sydihms<sn| j ì;a;s mqj;am;lg iqÿiq ,smshla ilia lsÍug fhduq lr ta Tiafia we.hSu yd;lafiarelrKh isÿ lrkak'
5
ksmqK;d uÜgu
6'1'2 mdif,a ixúOdk jHqyh úu¾Ykh lrhs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 02
bf.kqï m,
• mdif,a ixúOdk jHqyh o< ie<eiaula u.ska ksrEmKh lrhs'
• mdif,a úúO N+ñld ksrEmKh lrk wh ;u hq;=lï bgq lsÍu mdif,a M,odhS;dj
flfrys n,mdk wdldrh meyeÈ,s lrhs'
• mdif,a ld¾h idOkfhys,d iEu idudcslfhl=f.a u il%sh odhl;ajh ;sìh hq;=
nj ms<s.ksñka woyia olajhs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï
ie,iqï ilia lr .kak&
• mdif,a ixúOdk jHqyh
- mdi,l YsIH ixLHdj" .=rejre ixLHdj" wkqj fuu ixúOdk jHqyh
fjkia úh yels h' Tfí mdi,g wod< ixúOdk jHqyh bÈßm;a lrkak'
• mdif,a ixúOdk jHqyfha úúO N+ñld yd ks,;,j,g wh;a j.lSï yd hq;=lï'
- úÿy,am;s
- .=rejre
- wkOHhk ld¾h uKav,h
^ tla tla N+ñldjg wod< j lreKq idlÉPd lrkak&
• úúO ks,;, ork mqoa.,hska ;u j.lSï yd hq;=lï bgq lsÍfuka mdif,a
id¾:l;ajhg we;s lrk n,mEu'
• iEu idudðlfhl= u mdi,a ixúOdk jHqyfha fldgialrejl= jk nj'
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï
mdif,a ixúOdk jHqyfha o< ie,eiaula fhdod .kak' ^fm< fmdf;ys wdo¾Y o<
ie,eiaula olajd we;&
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
bf.kqï m, idlaId;a lr .ekSu i|yd mdif,a ixúOdk jHqyhg wh;a ks,;," ta ta
ks,hkag wh;a hq;=lï yd j.lsï iy ixúOdk jHqyh ms<sn| j isiqka bÈßm;a lrk
lreKq wkqidrfhka we.hSu yd ;lafiarelrKh isÿ lrkak'
6
ksmqK;d uÜgu
6'1'3 mdi,a iudcfha idudðlfhl= f,i ;ud ms<sn| f;dr;=rej, wjYH;dj úuid
n,hs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 02
bf.kqï m,
• mdi, ;=< ;u wkkH;dj f.dvk.d .ekSug wdOdr jk f;dr;=re imhhs'
• ;ud i;= fyd| ,CIK y÷kd f.k tajd j¾Okh lr .ekSug lghq;= lrhs'
• ;u ÿ¾j,;d y÷kd f.k tajd wju lr .ekSug lghq;= lrhs'
• ;ukag we;s ndOd y÷kd f.k tajd ch .ekSug Wkkaÿfjka hq;= j l%shd lrhs'
• ;udf.a ixj¾Okh i|yd mdif,ka iemfhk wjia:d Wmßu f,i m%fhdackhg
.kshs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqï
ilia lr .kak&
^mdi,a YsIHfhl= f,i ;u wkkH;dj f.dvk.d .ekSug iy ;u olaI;d j¾Okh
lr .ekSug wdOdr jk f;dr;=re fm< fmdf;a olajd we;s mßÈ idlÉPd lrkak'&
• ;u wkkH;dj f.dvk.d .ekSug wod< jk f;dr;=re
• ;uka i;= fyd| .;s ,CIK
• ;ukaf.a oCI;d
WodyrK(- bf.kSfï lghq;= $ l%Svd lghq;=$ úIh iu.dó l%shdldrlï$ hym;a
iudc iïnkaO;d f.dvk`.d .ekSu$ fi!kao¾hd;aul l%shdldrlï$
ld,h M,odhs f,i m%fhdackhg .ekSu
• ;u ÿ¾j,;d y÷kd .ekSu
- tla tla YsIHhdg ;ud ;=< mj;sk ÿ¾j,;d y÷kd .ekSug u. fmkaùu
- tajd wju lr .ekSu i|yd .;hq;= l%shdud¾. meyeÈ,s lsÍu
• ;ukag we;s ndOd$ wNsfhda.
- ;uka wfmaCIs; b,lal lrd .uka lsÍfï § u;= jk ndOd y÷kd .ekSug
wjia:dj i,id §u'
- tu ndOd ch .ekSu i|yd .; hq;= l%shdud¾. y÷kajd §u
• ;ukaf.a ixj¾Okh i|yd mdif,ka ,efnk wjia:d
WodyrK - ukd wOHdmkhla ,nd §u
- l%Svd yd kdhl;aj mqyqKqj
- hym;a wdl,am ixj¾Okh lsÍu
- iudc l=i,;d ixj¾Okh lsÍu
• hym;a iudc Ôú;hla .; lsÍu i|yd Ôjk b,lal f.dvk.d .ekSug u.
fmkaùu'
• tu b,laal ch .ekSu i|yd fuka u ixj¾Okh lr .ekSug wjia:d iïmdokh
lsÍu'
7
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï
• ;u wkkH;dj oelafjk mßÈ úia;r ,nd .ekSug iqÿiq Ôj o;a; f;dr;==re m;s%ldjla
ilia lr .kak' wdo¾Y wdlD;shla weuqKqï 6'1'3'1 ys olajd we;'
• ;uka i;= fyd| .;s ,laIK" ÿ¾j,;d wdÈh igyka lsÍu i`oyd iajhx we.hSï m;s%ldjla
fhdod .kak'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
• Ôj o;a; f;dr;=re m;s%ldj yd iajhx we.hSï m;s%ldj iïmq¾K lsÍu we.hSug ,lalr
;lafiare ks¾Kdhl wkqj we.hSu yd ;lafiarelrKh isÿ lrkak'
;u wkkH;dj oelafjk mßÈ my; i|yka m;%sldj ^weuqKqu 6'1'3'1& iïmQ¾K lrkak'
weuqKqu 6'1'3'1
Ôj o;a; m;%sldj
1' uq,l=re iu. ku (- ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
2' Wmka Èkh (- ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
3' fuu j¾Ifha ckjdß 01 Èkg jhi (-
wjq' udi Èk
4' fm!oa.,sl ,smskh (- ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
5' ÿrl:k wxlh ^ ;sfí kï muKla& (- ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
6' yÈis wjia:djl § oekqï Èh hq;= whf.a ku iy ,smskh(-
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
Tyqf.a$ wehf.a ÿrl:k wxlh (- '''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
^;sfí kï muKla&
7' Tfí mdif,a ku (- ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
8' ,smskh (- ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
9' mdif,a ÿrl:k wxlh(-''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
10' mdi,g we;=<;a jQ Èkh (-'''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
11' mdif,a isg Tn mÈxÑ ia:dkhg we;s ÿr(- ''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''''
''''''''''''''''''''''''''''''''''''
w;aik
8
ksmqK;d uÜgu
6'1'4 mdi,a iudcfha idudðlfhl= f,i wod< ld¾hhka ukd ie,eiaula iys;j yd
ixúOdkd;aul j bgq lrhs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 03
bf.kqï m,
• ;u ffoksl lghq;= ie,iqï iy.; j bgq lrhs'
• ;u ld¾hhka ukd ie,eiaula iys; j yd ixúOdkd;aul j bgq lsÍfï jeo.;alu
w.h lrñka woyia olajhs'
• úúO wjia:dj, § ie,iqï iys; j yd ixúOdkd;aul j lghq;= lsÍfï yelshdj
m%o¾Ykh lrhs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqï
ilia lr .kak&
• ffoksl lghq;= ie,iqï iy.; j bgq lsÍu
- WoEik wjÈ ùfï isg rd;%S kskaog hdu olajd lghq;= ukd ie,iqulska yd
ixúOdkd;aul j bgq lsÍfï jeo.;alu
WodyrK - kshñ; fõ,djg fmr" mdi,g hdu
- ld,igykg wod< fmd;a m;a yd wjYH øjH /f.k hdu
- mdi,a ld,igykg wkqj lghq;= lsÍu
- ld,h M,odhs f,i m%fhdackhg .ekSu
- mdif,a yd mka;s ldurfha yd mdif,a mú;%;d lghq;= ie,iqï lsÍu yd
l%shd;aul lsÍug iydh ùu
- mßir w,xlrK lghq;= mj;ajd f.k hdu
- mka;s ldurfha yd mdif,a úfYaI wjia:dj, § ie,iqï iy.; j lghq;=
lsÍu
WodyrK (- l%Svd W;aij$ úúO m%ix.$ ;Hd. m%odfkda;aij$ .=re Wmydr
Wf<,$ <ud Èk ieureï W;aij''' 'wdÈh ^ fujeks wjia:djla
ie,iqï lsÍug isiqka fhduq lrkak&
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï
Wfoa msì§fï isg rd;S% kskaog hdu olajd lrk ld¾hhka l%uj;a j bgq lsÍu i|yd ffoksl
ld, igykla ms<sfh, lsÍu" mka;sh msßisÿ lsÍu" mdi,a j;a; w,xlrKh i|yd iqÿiq
ie,iqï ilia lsÍu i|yd wjYH øjH imhd .kak'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
mjrk ,o ld¾hhka bgq lsÍu ie,ls,a,g f.k we.hSu yd ;lafiarelrKh isÿ lrkak'
9
ksmqK;d uÜgu
6'1'5 mdi,a ixialD;sh ;=< mj;akd kS;sÍ;s yd iïm%odhkag wkq.; fjhs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 04
bf.kqï m,
• mdif,a hymeje;au i|yd kS;s moaO;shla wjYH nj meyeÈ,s lrhs'
• mdif,a mj;akd iïm%odhka y÷kd f.k tajdg wkq.; fjhs'
• kS;s Í;sj,g .re lsÍfuka wka whf.a whs;sjdislï iqrCIs; jk nj ms<sf.k ta
wkqj lghq;= lrhs'
• ;u hq;=lï yd j.lSï bgq lsÍu ;=<ska mdif,a lS¾;skduh yd f.!rjh /l
.ekSug odhl fjhs'
• mdif,a wkkH;dj ms<sìUq lrk ixfla;j,g .re lrhs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqï
ilia lr .kak&
• mdi,g kS;s moaO;shla wjYH ùug fya;=(-
- mdif,a hymeje;au i|yd
- mdif,ka wfmaCIs; wruqKq bgq lr .ekSu i|yd
- mdi,a idudðlhkaf.a whs;sjdislï wdrCId lsÍu i|yd
• kS;sÍ;s ms<sn| oekqj;a ùfï jeo.;alu
- kS;s uekúka ms<sme§ug
- wka whf.a whs;sjdislï iqrCIs; lsÍug
- ;u whs;sjdislï N=la;s ú£u i|yd
- ;ukaf.a hq;=lï yd j.lSï uekúka bgq lsÍu msKsi
• kS;sÍ;sj,g wjk; ùu
- kS;sÍ;sj,g wjk; ùu mdif,a hym;g fya;= jk nj
- kS;sÍ;s lv lsÍu mdif,a hymeje;aug ydks lr nj
• mdif,a mj;akd kS;sÍ;s
- kshñ; fõ,djg fmr mdi,g meñKSu
- kshñ; m%ñ;Ska wkqj ieliQ ks, we÷fuka ieriS mdi,g meñKSu
- mdi,a ld,h ;=< mdif,a /£ isàu
- mdi,a ld,igykg wkqj wOHhk lghq;=j, ksr; ùu
- úÿy,am;s;=udg" .=re uKav,hg .re lsÍu
- YsIHkdhl kdhsldjkag" mka;s kdhl kdhsldjkag .re lsÍu yd ifydaor
isiqkag .re lsÍu
10
• iïm%odhka
- iïm%odhka y÷kd .ekSu yd .re lsÍu
- iïm%odhka /l.; hq;= nj
WodyrK (- ;u mdif,a WoEik /iaùu iïnkaO iïm%odhka
- l%Svd W;aij$ ;Hd. m%odfkda;aij wdÈh iïnkaO iïm%odhka
^ ;u mdi,g iqúfYaIS iïm%odhka y÷kdf.k tajdg wkq.; ùfï
jeo.;alu meyeÈ,s lrkak&
• iïm%odhka /l .ekSfï jeo.;alu
- mdif,a wkkH;dj wdrCId ùu
- wkd.; isiq orejkag tajd mjrd §u
- mdif,a wNsudkh f.dvke.Su
- isiqka ;=< YsCIKh f.dvke.Su
- wd;audNsudkfhka hq;= msßila ìys ùu
• mdif,a wkkH;dj ms<sìUq lrk ixfla;
- mdi,a .S;hmdi,a .S;hmdi,a .S;hmdi,a .S;hmdi,a .S;h
mdi,a .S;hl wjYH;dj
mdi, ud;D;ajfhka i,ld fndfyda mdi,a .S ks¾udKh ù ;sîu
mdi,a .S;fha w¾:h meyeÈ,s lsÍu
.dhkd lrk wjia:d
.hkd lrk wjia:dj, § ksis f.!rj oelaùu
^mdi,a .S;h .dhkd lsÍug isiqkag m%dfhda.sl mqyqKqjla ,nd fokak&
- mdi,a fldähmdi,a fldähmdi,a fldähmdi,a fldähmdi,a fldäh
j¾K" ixfla;j,ska m%ldYjk foa
fldäh Tijk wjia:d
ksjerÈ j fldäh Tijk wdldrh
f.!rj l< hq;= wdldrh
f.!rj lsÍfï jeo.;alu
^ mdi,a fldäh ksis mßÈ tiùug isiqkag m%dfhda.sl mqyqKjla ,nd fokak&
- mdi,a ks, weÿumdi,a ks, weÿumdi,a ks, weÿumdi,a ks, weÿumdi,a ks, weÿu
pdï nj
l%udkql+, nj
iudk nj
mdif,a wkkH;dj ks, weÿfuka ye`.fjk nj
ks, weÿfï f.!rjh /l.; hq;= nj
- mdi,a ,dxckhmdi,a ,dxckhmdi,a ,dxckhmdi,a ,dxckhmdi,a ,dxckh
j¾K" ixfla;j,ska m%ldYjk foa
Ndú; lrk wjia:d
11
WodyrK - mdi,a ks, weÿu iu`.
- mdif,ka ksl=;a lrk ,sms f,aLk wdÈh iu`.
- mdi,a ,dxckfhka mdif,a whs;sh ye`.fjk nj
- wdo¾Y mdGhwdo¾Y mdGhwdo¾Y mdGhwdo¾Y mdGhwdo¾Y mdGh
thska lshefjk woyi
th Ôú;hg wdo¾Yhla úh hq;= nj
- mdif,a oelaumdif,a oelaumdif,a oelaumdif,a oelaumdif,a oelau
mdif,a oelau ;=<ska lshefjk foa
- mdif,a fufyjrmdif,a fufyjrmdif,a fufyjrmdif,a fufyjrmdif,a fufyjr
oelafuka w¾: .ekafjk foa bgq lr .ekSug mdif,ka isÿ jk fufyh
- fmdÿfõ mdi, ms<sn| bÈßm;a lr we;s m%isoaO úoaj;a woyia
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï
mdi,a .S;h msgm;a lrk ,o m;s%ld" mdi,a ,dxckh" mdi,a fldäh yd wjYH wfkl=;a foa
iqÿiq mßÈ imhd .kak' yelskï mdif,a ix.S; .=rejrfhl= isá kï Tyqf.a$wehf.a iyfhda.h
,nd .kak'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
tla tla mdvug wod< j isiqka iduqysl j yd flaj, jYfhka bgq lrkq ,nk ls%hdldrlï
ie,ls,a,g f.k we.hSu yd ;lafiarelrKh isÿ lrkak'
12
ksmqK;d uÜgu
6'1'6 mdi,a iudcfha idudðlfhl= f,i ;u whs;sjdislï N=la;s ú¢ñka ta yd ne÷Kq
j.lSï yd hq;=lï bgq lrhs'
ld,Éfþo ixLHdj( 02
bf.kqï m,
• mdi, ;=< iEu YsIHfhl=g u iudk whs;sjdislï ysñ jk nj ms<sf.k woyia
olajhs'
• mdi,a YsIHfhl= jYfhka ;u whs;sjdislï N=la;s ú¢ñka ta yd ne÷Kq hq;=lï bgq
lsÍfï jeo.;alu meyeÈ,s lrhs'
• mdi,a iudcfha idudðlfhl= f,i iyÔjkfhka yd iudk;au;djfhka hq;= j
lghq;= lrhs'
• mdif,a fN!;sl mßirh wdrCId lr .ekSug lemùfuka hq;= j odhl fjhs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqï
ilia lr .kak&
• mdi,a YsIHfhl= jYfhka ;ukag ysñjk whs;sjdislï
WodyrK - bf.kSug we;s whs;sh
- l%Svd iy úfkdao lghq;= i|yd iyNd.s ùug we;s whs;sh
- mqia;ld,h mßyrKh lsÍug we;s whs;sh
- wdrCIdjg we;s whs;sh
- ;u oCI;d j¾Okh lr .ekSug we;s whs;sh
• tu whs;sjdislï ;yjqre lsÍu i|yd f.k we;s mshjr
WodyrK - fkdñ,fha wOHdmkh ,nd §u
- fkdñ,fha mdi,a fmd;a$ ks, weÿï iemhSu
- mqia;ld, yd úoHd.dr myiqlï iemhSu
• tu whs;sjdislï yd ne÷Kq hq;=lï
WodyrK - úkS; j yeisÍu
- fyd¢ka bf.kSu
- ;u oCI;d j¾Okh lr .ekSu
- mdi,a WmlrK wdrCId lsÍu
- mdif,a kS;sÍ;s yd iïm%odhka .re lsÍu
- mdif,a fiiq idudðlhkag .re lsÍu
- mdif,a lS¾;skduhg yd f.!rjhg ydks fkdjk fia yeisÍu
- ;u wkkH;dj wdrCId lr .ekSu
- iudkd;au;djfhka yd iyÔjkfhka lghq;= lsÍu
- mdif,a fN!;sl mßirh wdrCId lr .ekSug lghq;= lsÍu
13
• mdi,a iudch úúO;ajfhka hqla; nj
WodyrK (- ia;%S$ mqreI" ckj¾." wd.ï" jhia wkqj
• mdi,a iudch ;=< iEu isiqfjl=g u iudk whs;sjdislï ysñjk nj
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqïls%hdldrlï i|yd isiqkag ,nd §ug m%udKj;a mßÈ iqÿiq ld¾h m;s%ld ilia lr .kak'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiwe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiwe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiwe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiwe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiaisiqka whs;sjdislï yd hq;=lï iïnkaOfhka olajk woyia" wdrlaIdjg" meje;aug" iyNd.s;ajhgyd ixj¾Okhg we;s whs;sh ms<sn| ls%hdlrlïj, § olajk m%;spdr ie,ls,a,g f.k we.hSuyd ;lafiarelrKh isÿ lrkak'
14
ksmqK;d uÜgu
6'1'7 .=re isiq hq;=lï ms<sn| wjfndaOfhka lghq;= lrhs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 01
bf.kqï m,
• YsIHhska úiska .=rejre fjkqfjka bgq l< hq;= hq;=lï y÷kd f.k tajdg wkq.; j
lghq;= lrhs'
• .=rejre úiska YsIHhska fjkqfjka hq;=lï bgq lsÍfï jeo.;alu meyeÈ,s lrhs'
• isiqka" isiqka w;r hq;=lï bgq lsÍfï w.h úia;r lrhs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï
ie,iqï ilia lr .kak&
• .=rejreka yd YsIHhska w;r wfkHdakH jYfhka hq;=lï yd j.lSï uekúka bgq ùu
wOHdmk l%shdj,sfha id¾:l;ajhg fnfyúka n,mdk nj fuys § wjOdrKh lsÍu
b;d jeo.;a fõ'
• YsIHhska .=rejreka fjkqfjka bgq l< hq;= hq;=lï
- .=rejrhd ÿgq úg yqkiafkka ke.S isàu
- wjYH wjia:dj, Woõ lsÍu
- wjjdo wkqYdikd ms<sf.k lghq;= lsÍu
- .=rejrhd iu`. ukd iïnkaO;djfhka hq;= j b;d fyd¢ka bf.kSfï
lghq;=j, fh§u
- .=rejrhdg wjk; ùu yd uekúka weyqïlka §u
• .=rejrhd YsIHhska fjkqfjka bgq l< hq;= hq;=lï
- úkS; orejka f,i YsCIKh we;s lsÍu
- ukdj OdrKh lr .; yels mßÈ f;areï .ekSug myiq f,i b.ekaùfï
lghq;= ixúOdkh lsÍu yd l%shd;aul lsÍu
- WmfoaYkh yd ud¾f.damfoaYkh ;=<ska ksis u. fmkaùu
- hym;a iudc Ôú;hla .; lsÍug wjYH Ys,amSh yd Ydia;%Sh oekqu ,nd §u
- isiqka iudchg y÷kajd §u
- isiqkag wjYH /ljrKh yd wdrCIdj iemhSu
• isiqka" isiqka fjkqfjka bgq l< hq;= hq;=lï yd j.lSï
- iyfhda.fhka lghq;= lsÍu
- fiiq whf.a whs;sjdislï .re lsÍu
- iudkd;au;djfhka hq;= j lghq;= lsÍu
- ksjerÈ Wmfoia yd u. fmkaùï ,nd §u
- hym;a l%shdldrlïj,g fhduq ùu
- wjYH wjia:dj, § ifydaor isiqkag Woõ lsÍu
- úfYaI wjYH;d we;s isiqka fõ kï ta whg Woõ lsÍu
15
fuu mdvu ls%hd;aul lsÍu i|yd .=re $ isiq hq;=lï ms<sn| j meyeÈ,s lsÍug iqÿiq iïm;amqoa.,hl= fhdod .kak'
we.hSu yd ;lafiarelrKhwe.hSu yd ;lafiarelrKhwe.hSu yd ;lafiarelrKhwe.hSu yd ;lafiarelrKhwe.hSu yd ;lafiarelrKh.=re $ isiq hq;=lï ms<sn| j isiqkaf.a oekqj;aNdjh yd m%;spdr ie,ls,a,g f.k we.hSuyd ;lafiarelrKh isÿ lrkak'
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï
16
ksmqK;d uÜgu
6'1'8 mdi, yd iudch w;r in|;d úuid n,hs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 04
bf.kqï m,
• mdi, yd iudch w;r mj;akd wfkHdakH in|;dj, iajrEmh úia;r lrhs'
• mdi, yd iudch w;r iïnkaO;dj iudc ixj¾Okhg WmldÍ jk whqre úia;r
lrhs'
• mdi, wdrCId lr .ekSu iudc j.lSula fuka u hq;=lula nj meyeÈ,s lrhs
• <ud ñ;=re mdi,a iudchla f.dvke.Su i|yd .=re isiq m%cd ld¾hNdrh meyeÈ,s lrhs
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqï
ilia lr .kak&
• mdi, yd iudch w;r wfkHdakH in|;djla mej;Su
WodyrK - iudcfha hymeje;aug wjYH u. fmkaùu yd mqyqKqj mdi, ;=<ska
,efnk nj
- ixialD;sh mjrd §ug úYd, fufyjrla mdif,ka isÿjk nj
• mdif,ka iudchg iemfhk fiajd
• iudcfhka mdi,g ie,fik fiajd
WodyrK (- - mdif,a ixj¾Ok lghq;=j,g iydh ùu
- mdi, i;= foam< wdrCId lsÍu
• mdi, yd m%cdj w;r mj;sk úúO in`o;d
- mdi,a ixj¾Ok iñ;sh u.ska m%cdj mdi,g iïnkaO ùu
- mdi, k.d isgqùfï lñgq u.ska mdif,a ixj¾Okhg m%cdj odhl ùu
- wdÈ YsIH iñ;s yd iqNm;kakka f,i mdif,a wNsjDoaêhg odhl ùu
- uyck ksfhdað;hska$ rdcH wdh;k$ rdcH fkdjk ixúOdk mdi,g
Woõ Wmldr lsÍu
• tu in`o;d mdif,a yd iudcfha ÈhqKqjg fhdod .kakd wdldrh'
• mdif,a meje;aug iudch wjYH ùu yd iudcfha meje;aug mdi, wjYH ùu
• mdi, wdrCId lr .ekSu iduQysl j.lSula nj
• <ud ñ;=re mdi,a iudchla f.dv ke.Su i|yd .=re" isiq" m%cd ld¾hNdrh
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqïmdi, yd iudch w;r iïnkaO;d oelafjk úúO wdldrfha ld¾h m;s%ld" <ud ñ;=remdi,a ms<sn| úia;r iy iïm;a mqoa.,hska .=Kd;aul fhojqï f,i fhdod .kak'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiamdi," mdi, yd iudch w;r ino;d" mdi, wdrlaId lr .ekSu " <ud ñ;=re mdi,ams<sn| j isiqkaf.a m%;spdr" idlÉPd i|yd iyNd.S ùï yd ls%hdlrlïj, § olajk
m%.;sh we.hSug ,lalr we.hSu yd ;lafiarelrKh isÿ lrkak'
17
6'2 wm Ôj;ajk m%foaYh
iEu mqoa.,fhl= u iudc i;a;ajfhl= jk neúka iudcfhka fjka j Ôj;a ùu myiq
fkdfõ' tu ksid mqoa.,hd iudch ;=< Ôj;aùfï § thg wkq.; ùu jeo.;ajk w;r u iudc
úúO;ajhg .re lsÍu o w;HjYH fõ'
tfuka u iEu mqoa.,fhl= u ;uka Wmka m%foaYhg ixfõ§ j lghq;= lsÍu fuka u tys
udkj yd fN!;sl iïm;a ms<sn| j ne£ulska hq;= j lghq;= lsÍu jeo.;a fõ' ;ud Ôj;a jk
m%foaYfha msysàu fuka u iïm;a w.h lrñka tajd ixrCIKh lr .ekSu i|yd wjYH fm,Uùu
we;s lsÍu o w.fka h' ;u m%foaYjdiSka iu`. fuka u iuia; mqrjeishka iu`. iduQysl j iy
iyÔjkfhka hq;= j lghq;= lsÍfï ksmqK;dj iEu mqoa.,fhl= ;=< u j¾Okh l< hq;= h'
tneúka ;ud Ôj;ajk m%foaYfha udkj yd fN!;sl iïm;a y÷kd .ekSu" tajd mßyrKh"
ixrCIKh" iduQysl j Ôj;a ùfï jeo.;alu" ;u lghq;= myiq lr .ekSu i|yd Wojqjk mqoa.,hka
yd wdh;k ms<sn| j wOHhkh lsÍug wjia:dj ie,iSu fuu tallfhka wfmaCId flf¾'
18
ksmqK;dj
• m%foaYfha udkj yd fN!;sl iïm;a iudcfha hymeje;aug odhl lr .kshs
ksmqK;d uÜgu
6'2'1 ;ud Ôj;a jk m%foaYfha iïm;a w.h lrñka tajd ixrCIKh lsÍug lghq;= lrhs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 07
bf.kqï m,
• ;u m%foaYfha msysàu mßmd,k tall weiqßka meyeÈ,s lrhs'
• ;u m%foaYfha fN!;sl iïm;a y÷kd f.k kï lrhs'
• m%foaYfha fN!;sl iïm;a wrmsßueiafuka Ndú; lsÍfï yd ixrCIKh lsÍfï
jeo.;alu meyeÈ,s lrhs'
• udkj iïm;a ixj¾Okh i|yd .; yels l%shdud¾. fhdackd lrhs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqï
ilia lr .kak&
• ;u m%foaYfha msysàu
- m<d; - ;uka Ôj;ajk m%foaYfha msysàu mßmd,k tall weiqßka wOHhkh
lsÍug isiqka fhduq lrkak'
- Èia;%slalh
- m%dfoaYSh f,alï fldÜGdih
- .%du ks,Odrs fldÜGdih - ku $ wxlh
- m<d;a md,k wdh;kh
- .fï ku yd tu ku ,eîug úfYaI fya;=jla we;akï th ^ ckm%jdo wdÈh$
fjk;a fya;= weiqßka&
- m%foaYh wh;a Èia;%slalhg hdno Èia;%slal y÷kd .ekSu
- m%foaYfha msysgd we;s ft;sydisl ia:dk ^kdñl jYfhka y÷kd .ekSu m%udKj;a
fõ&
- m%foaYfha msysgd we;s wd.ñl ia:dk
• wm m%foaYfha iïm;a
udkj iïm;a
fN!;sl iïm;a
WodyrK (- iajdNdúl iïm;a - jd;h$c,h$mi$Lkscj¾.$l`ÿ$Èhwe,s$.x.d$jkdka;r$
iajdNdúl jDlaI,;d $jk i;=ka
- iajdNdúl fkdjk iïm;a - f.dvke.s,s" ,S nvq WmlrK wdÈh'
• kQ;k iudc" wd¾Ól wjYH;d wkqj tajd M,odhs f,i m%fhdackhg .ekSfï
jeo.;alu
WodyrK (- Èhwe,s" c, úÿ,s n,h ksIamdokh i|yd fhdod .ekSu
19
^ mßirhg ydks fkdjk whqßka fhdod .ekSu" ;u m%foaYhg wod< j ksoiqka bÈßm;a
lrkak'&
• m%foaYfha fN!;sl iïm;a iSñ; neúka tajd wrmsßueiafuka Ndú; lsÍu yd
ixrCIKh lsÍu
WodyrK (- c,h wrmsßueiafuka Ndú;h
• udkj iïm;a y`ÿkd .ekSu
- ñksidf.a nqoaêuh yelshd iy ldhsl yelshd mokï lr f.k udkj iïm;a
ìys fõ'
WodyrK (-
^ ie' hq' idfmaCI jYfhka jeämqr fjfyi jkafka nqoaêuh yelshd o" ldhsl yelshd
o hkak i,ld n,d fuu j¾.SlrKh isÿ lr we;&
- tfia jQj;a fuu nqoaêuh iy ldhsl yelshd iys; Y%ñlhska fofldgi u wm
Ôj;ajk m%foaYfha ixj¾Okhg odhlùu yd
- m%foaYfha iïm;a Wmfhda.Slr f.k rfÜ ixj¾Okhg odhl ùu mqrjeisfhl=
jYfhka wfmka bgq úh hq;= hq;=lula nj meyeÈ,s lrkak'
• udkj iïm;a .=Kd;aulNdjfhka jeä ÈhqKq lsÍu'
- ta i|yd .; hq;= l%shdud¾.
WodyrK(- - mqyqKq mdGud,d weröu
- úúO oCI;d j¾Okh i|yd YsIH;aj ,nd §u'
- mqoa., wdl,am ixj¾Okh
• m%foaYfha wd¾Ól lghq;=
;u Ôú;h mj;ajd .ekSu yd wjYH;d imqrd .ekSu i|yd m%foaYfha ck;dj
úúO lghq;=j, ksr; fõ' tu lghq;= wd¾Ól lghq;= f,i yeÈkaúh yels h' tajd lDIsld¾ñl"
ld¾ñl yd fiajd jYfhka j¾. l< yels h' fuu wd¾Ól lghq;= fndfyda úg m%foaYfha udkj
yd fN!;sl iïm;a mokï lr f.k f.dv ke.S we;'
nqoaêuh yelshd
úoHd{hska
od¾Ykslhska
ffjoHjreka
bxðfkarejreka
.=rejreka
ldhsl yelshd
f.dúhka
jvqjka
fmof¾rejka
lïu,alrejka
lïlrejka
20
WodyrK(- lDIsld¾ñl
- ù j.dj" t<j`M j.dj" ëjr l¾udka;h" i;a;aj md,kh" jk j.dj
ld¾ñl
- W`M" .fvd,a" iSks" we.`,qï
fiajd
- wOHdmkh" fi!LH" m%jdykh" ikaksfõokh
(• ;ud Ôj;aa jk m%foaYfha we;s wd¾Ól lghq;= ms<sn| wOHhkh lsÍug wjia:dj
i,id fokak'&
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï
Ñ;%" rEm igyka" wdo¾Yk" wjYH mßÈ .=Kd;aul fhojqï f,i Ndú; lrkak'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
tla tla mdvï tallh i|yd ilia lr.;a ls%hdldrlï wkqidrfhka isiqkaf.a m%;spdr yd
m%.;sh ie,ls,a,g f.k we.hSu yd ;lafiarelrKh isÿ lrkak'
21
ksmqK;d uÜgu
6'2'2 m%foaYjdiSka iu`. iduQysl;ajfhka hq;= j Ôj;a ùug we;s iQodku m%o¾Ykh lrhs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 06
bf.kqï m,
• m%foaYjdiSka w;r iduQysl;ajh lemS fmfkk wjia:d kï lrhs'
• iduQysl j lghq;= lsÍfï jeo.;alu w.h lrñka woyia m%ldY lrhs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqï
ilia lr .kak&
• m%foaYjdiSka w;r iduQysl;ajh lemS fmfkk wjia:d
• ;u mjqf,a fuka u ;u m%foaYfha ÈhqKqjg tys idudðlhkaf.a tluq;= nj yd
l%shdYS,S iyfhda.h wjYH fõ' wE; w;S;fha isg u wm rfÜ ck;dj fkdfhl=;a
wjia:dj, tluq;= ù lghq;= l< wdldrh isiqka iu`. idlÉPd lrkak'
WodyrK - jeõ ks¾udKh
- od.eí" fldú,a" m,a,s ks¾udKh
- ux.,H$wjux.,H wjia:d$wd.ñl wjia:d$f.dú;eka lghq;=$ okai,a$
lÀk msxlï$fmryer wjia:d$Y%uodk
• iduQysl j lghq;= lsÍfuka w;ajk m%fhdack
- jev lghq;= myiqfjka yd blaukska lr .; yels ùu
- mqoa.,hska w;r iqyo;ajh we;s lr .; yels ùu
- iu.sh yd ifydaor;ajh jeä ÈhqKq ùu
- mdrïmßl isß;aúß;a mj;ajd f.k hd yels ùu
- uqo,ska lr .; fkdyels foa iduQysl m%h;akhkaf.ka bgq lr .; yels
ùu
- iduQysl j jev lsÍfuka i;=g yd úkaokh ,eîu
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï
tla tla mdvu i|yd iqÿiq Ñ;%" rEm igyka" mska;+r" ùäfhda mg wdÈh imhd .; yels kï tajd
iqÿiq mßÈ fhdod .kak' tfuka u uÿre Wjÿre uev,Su" mßir w,xlrKh jeks lghq;= i|yd
iduqysl j iyNd.S jk wjia:djkag isiqka fhduq lsÍug lghq;= lrkak'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
tla tla mdvfï § isiqka ls%hdldß j iyNd.S ùu" iduqysl ls%hdldrlï we.hSu" fmdÿ lghq;=
i|yd olajk Wkkaÿj wdosh ie,ls,a,g f.k we.hSu yd ;lafiarelrKh isÿ lrkak'
22
ksmqK;d uÜgu
6'2'3 úúO mqoa.,hska yd wdh;k" ;u ffoksl Èú meje;aug wjYH nj f;areï f.k lghq;=
lrhs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 07
bf.kqï m,
• iudc wjYH;d bgq lsÍu i|yd iydh jk úúO mqoa.,hska yd ixúOdk kï lrhs'
• wmg Wojq lrk wdh;kj,ska yd mqoa.,hskaf.ka bgq jk fiajdjka fjka fjka j
,ehsia;= .; lrhs'
• m%foaYjdiSka ;u wjYH;d bgqlr .ekSu i|yd msysgqjd f.k we;s iñ;s iud.ï
j,ska isÿjk fiajd w.h lrñka woyia olajhs'
• fiajd imhkakkaf.a iy fiajd,dNSkaf.a hq;=lï yd j.lSï úia;r lrhs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï
ie,iqï ilia lr .kak&
• mqoa.,fhl=g iudcfha Ôj;a ùfï § ;u wjYH;d fndfydaúg ;ks j imqrd .ekSu
wmyiq jk nj
tfia fkdyels ùug fya;=
WodyrK (-wjYH;d ixlS¾K ùu
- úúO mqoa.,hskaf.a iy ixúOdkj, iydh ta i`oyd wjYH ùu
- úúO ld¾h bgq lsÍug mqoa.,hska yd ixúOdk iudch ;=< ìys ù ;sîu
WodyrK (- wfkHdakHdOdr iñ;sh
• wmg Woõ lrkakka yd bgq jk fiajd
WodyrK (-.%du ks,Odß - mÈxÑ iy;sl ksl=;a lsÍu
iuDoaê ks,Odß - iuDoaê iykdOdr ,nd §u
mjq,a fi!LH ks,Odßksh - .¾NkS uõjreka i|yd wjYH Wmfoia
,nd §u
uyck fi!LH mÍCIl - fndajk yd fndafkdjk frda. je<elaùu
i|yd Wmfoia ,nd §u
;eme,alre - ,sms yd md¾i,a fnod §u
fmd,sia ks,Odß - uyck iduh wdrCId lsÍu yd
mj;ajdf.k hdug iydh ùu
• wmg Woõ lrk wdh;k yd tajdfhka bgq jk fiajd
WodyrK(- m%dfoaYSh f,alï ld¾hd,h - m%foaYfha mßmd,k lghq;=
Èia;%sla f,alï ld¾hd,h - Èia;%sla mßmd,k lghq;=
m<d;a iNdj - m<d;a uÜgñka wdKavqfõ md,k lghq;=
myiq lsÍu
m<d;a md,k wdh;k ^uy k.r iNd" k.r iNd" m%dfoaYSh iNd& - fmdÿ
myiqlï ,nd §u
mdi, - hym;a mqrjeisfhl= ìys lsÍu
frday, - fi!LH myiqlï ,nd §u
fmd,Sish - kS;Sh yd iduh wdrlaId lsÍu
23
^by; wdh;kj,ska isÿ jk úúO fiajd ms<sn| j o wOHhkh lsÍug i,iajkak&
• m%foaYfha isoaOia:dk" iñ;s iud.ï" wdh;k u.ska bgq jk fiajd
- fuys § ;u m%foaYh ;=< we;s mkai,a" fldaú,a" m,a,s y`ÿkd .ekSu
• isoaOia:dkj,ska bgqjk fiajd
- ñksidf.a wdOHd;añl .=K j.dj j¾Okh lsÍu
WodyrK - yslaóu" úkh .rel nj yd idodpdr iïmkak lsÍu
- lreKdj" ohdj" ffu;%sh" bjiSu jeks .=Kdx. j¾Okh lsÍu
- ifydaor;ajh j¾Okh lsÍu
- wi,ajeishkag Woõ lsÍu
- oyï oekqu ,nd §u
• iudcfha wd.ñl wjYH;d bgq lsÍu
WodyrK - odkuh msxlïj, §
- wjux.,H lghq;=j, §
- ux.,H lghq;=j, §
• wjjdo wkqYdikd ,nd §u
WodyrK - .egqï wjia:dj, §$ mjq,a wdrjq,aj, §$ iñ;s iud.ï mj;ajdf.k
hdfï §
• wd.ñl wdh;k yd iudch w;r hym;a ne£ula we;s lr .ksñka iudc iqrCIs;;dj
;yjqre lsÍu
• m%foaYfha iñ;s iud.ï
- m%foaYjdiSkaf.a iudc" wd¾Ól" ixialD;sl" mdßißl wd§ úúO fmdÿ
wjYH;d bgq lr .ekSu i|yd iñ;s iud.ï msysgqjd f.k we;s nj'
WodyrK - iuQmldr iñ;s" f.dú iñ;s" ëjr iñ;s" .%du ixj¾Ok iñ;s" fn!oaO
iñ;s" wjx.,HdOdr iñ;s" l%Svd iñ;s" Kh fok iñ;s" iqNidOl iñ;s'
^;u m%foaYhg wod< j by; i|yka wdh;kj,ska bgq jk fiajd
wOHhkh lsÍug isiqka fhduq lrkak&
• m%foaYfha we;s iñ;s iud.ïj,ska isÿ jk fiajd
- m%foaYfha ck;dj w;r tluq;= nj we;s lsÍu
- iu.sh f.dv kexùu
- ld,h w¾:j;a j .; lsÍug yels ùu
isoaOia:dk
fn!oaOd.ñl - mkai,
yskaÿ wd.ñl - fldaú,a
bia,dï wd.ñl - uiaðo
l%sia;shdks$lf;da,sl wd.ñl - m,a,s foajia:dk
- fmdÿ .eg¨ iduQysl j úi`od .; yels ùu
24
• fiajd imhkakkaf.a yd fiajd ,nkakkaf.a hq;=lï
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï
m%foaYfha wmg Woõ lrk úúO mqoa.,hska yd wdh;k iïnkaOfhka idlÉPd lsÍu i|yd
iqÿiq iïm;a mqoa.,hska" mdvï ie,iqï ls%hd;aul lsÍu i|yd iqÿiq ld¾h m;s%ld fhdod .kak'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
isiq ls%hdldrlï ie,ls,a,g f.k we.hSu yd ;lafiarelrKh isÿ lrkak'
fiajd imhkakkaf.a hq;=lï fiajd ,nkakkaf.a hq;=lï
1' l,g fõ,djg fiajd iemhSu
2' ld¾hCIu j lghq;= lsÍu
3' fiajdjla f,i i,ld lghq;= lsÍu
4' w,a,ia yd ¥IKfhka f;dr ùu
5' fiajh meyer fkdyeÍu
6' wmCImd;S ùu
7' iqyoYS,S j lghq;= lsÍu
1' Wmßu m%fhdack ,nd .ekSu
2' imhkakkag iydh oelaùu
3' fiajh w.h lsÍu
4' l,g fõ,djg f;dr;=re ,nd §u
5' iqyoYS,S j lghq;= lsÍu
25
6'3 hym;a mqrjeisfhl= jYfhka m%.=K l< hq;= .=Kdx.
j¾;udkfha iudch ixlS¾K ùu;a iu. úúO .eg¨ iudch ;=< biau;= fjñka mj;S'
mdi, ;=<ska iudchg odhdo lrk wkd.; mqrjeishd" fuu wNsfhda. ch .ekSug;a" tajdg
id¾:l j uqyqK §ug;a" iudcfha fiiq idudðlhka iu. iyfhda.fhka Ôj;a ùug;a yels wdl,am
yd l=i,;dj,ska mßmQ¾K wfhl= úh hq;= h'
fujka hym;a wdl,am yd l=i,;dj,ska msßmqka mqoa.,fhl= ìys lsÍfuys,d mqrjeis wOHdmkh
úIfhka yd tu úIh b.ekaùfï lghq;= Ndr .=rejrhdf.ka bgq úh hq;= fufyh buy;a h' fuu
tallh hgf;a hym;a mqrjeisfhl= jYfhka m%.=K l< hq;= b;d jeo.;a .=Kdx. lsysmhla úIh
wka;¾.;hg we;=<;a lr we;'
j;auka wNsfhda.hkag id¾:l j uqyqK §fï § iajhx iqpß;Ndjh" kS;s.rel nj" wjxl nj"
idOdrK;ajh" mßir ys;ldó nj" cd;sl wNsudkh jeks .=Kdx. isiqka ;=< j¾Okh lsÍu jeo.;a
fõ'
fuu .=Kdx. j¾Okh lr .ekSu mqoa., ixj¾Okhg;a" fmdÿfõ iudc yd cd;sl
ixj¾Okhg;a fya;=jk wdldrh wjOdrKh lrñka .=Kd;aul bf.kqï b.ekaùï wjia:d u`.skaa
fuu .=Kdx. pß;dhkh lsÍug ie,eiaùu;a fuu tallfhka wfmaCId flf¾'
26
ksmqK;dj
• hym;a .=Kdx.j,ska fyì idudðlfhl= f,i lghq;= lsÍug iQodku m%o¾Ykh
lrhs'
ksmqK;d uÜgu
6'3'1 wdpdrYS,S j NdIdj Ndú; lrhs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 02
bf.kqï m,
• wdpdrYS,S j NdIdj Ndú; lsÍfï jeo.;alu meyeÈ,s lrhs'
• wdpdrYS,S j NdIdj Ndú;fha § ie,ls,su;a úh hq;= .=Kdx. m%o¾Ykh lrhs'
• wjia:dfjdaÑ; j NdIdj Ndú; lrhs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqï
ilia lr .kak&
• ixjrYS,S j" m%shukdm j yd ksjerÈ j wkHhkag f.!rjhla we;s jk mßÈ NdIdj
Ndú; lsÍfï jeo.;alu
• wdpdrYS,S j NdIdj Ndú;fha § ie,ls,su;a úh hq;= lreKq
• wdl¾IKSh f,i NdIdj Ndú; lsrSfï jeo.;alu
• whym;a jpk Ndú;h ksid isÿ jk wd§kj y÷kd .ekSu
• ia:dkhg yd wjia:djg wkqj NdIdj yeisrùu
- NdIdj nqoaê f.dapr j Ndú; lsÍfï jeo.;alu
- wd.ñl ia:dk" ksji" mdi," fmdÿ ia:dk" ux., $ wjux., yd fjk;a
W;aij wjia:d" fjk;a úfYaI wjia:d wdÈfha § WÑ; wdldrhg ni
yeisrùu
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï
wpdrYs,S j yd ia:dfkdaÑ; j ni yeisrùu iïnkaOfhka m%dfhda.sl mqyqKqjla ,nd §ug
flaj, yd lKavdhï jYfhka isiqka fhdod .kak'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
úúO wjia:dj,g wkqrEm j isiqkag l;d lsÍug i,iajd ta wkqj we.hSu yd ;lafiarelrKh
isÿ lrkak'
27
ksmqK;d uÜgu
6'3'2 wkau; .re lrñka idlÉPd u.ska iïuq;sj,g t<fUhs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 02
bf.kqï m,
• ikaksfõok ld¾hfha § ils%h j ijka §fï fhfohs'
• wkHu; bjiSfï jdis úia;r lrhs'
• tÈfkod lghq;=j, § idlÉPd u.ska iïuq;sj,g t<fUhs'
• M,odhs ikaksfõokh u.ska hym;a wka;¾ mqoa., in|;d f.dvk.d .kshs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqï
ilia lr .kak&
m%.=K l< hq;= ikaksfõok l=i,;d
• il%Sh j ijka §u
- —il%Sh ijka §u˜ fláfhka y÷kajkak'
• il%Sh ijka §u yd ijka §u w;r fjki meyeÈ,s lsÍu
• il%Sh j ijka §fï jeo.;alu yd tfia fkdjQ úg we;sjk .eg¨ yd wk¾:ldÍ
;;a;aj y÷kd .ekSu
- iudch iu. lghq;= lsÍfï § wkHu; bjiSu
• ksjerÈ woyiaj,g .re lsÍu
- wkHhkag woyia bÈßm;a lsÍug wjia:dj ,nd §u
- fkd.e<fmk woyia .egqulska f;dr j iukh lsÍu
- wkHu; bjiSfï jeo.;alu
- hym;a wka;¾ mqoa., in|;d f.dvk.d .ekSu i|yd M,odhS f,i ikaksfõok
l=i,;d m%.=K lsÍfï jeo.;alu
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï
ilS%h ijka §u" wkau; bjiSu yd idlÉPd u.ska wka;¾ mqoa., in|;d f.dvk`.d
.ekSu ms<sn`o j m%dfhda.sl mqyqKqjla ,efnk mßÈ isiqka fhdod .ksñka ikaksfõok
lghq;= M,odhs j isÿ jk whqre meyeÈ,s lrkak'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
ls%hdldrlug wod< j isiqka wkau; bjiSu" fkd.e<fmk woyia .egqulska f;dr j
iukh lr .ekSu" hym;a wka;¾ mqoa., ino;d f.dvk.d .ekSu" ie,ls,a,g f.k
we.hSu yd ;lafiarelrKh isÿ lrkak'
28
ksmqK;d uÜgu
6'3'3 ukd úkhlska yd YsCIKhlska hq;= j lghq;= lrhs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 02
bf.kqï m,
• úkh yd YsCIKh we;s lrjk fmdÿ .=Kdx. úia;r lrhs'
• úkh yd YsCIKh mqoa.,fhl=g ;u Ôú; ld,h mqrd u mj;ajd .ekSfï jeo.;alu
meyeÈ,s lrhs'
• tÈfkod Ôú;fha § ukd úkhlska yd YsCIKhlska hq;= j lghq;= lrhs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqï
ilia lr .kak&
• úkh yd YsCIKh hkak ye¢kaùu
• YsCIKh we;s lsÍu i|yd bf.kSu" b.ekaùu yd mqyqKqj hk wxY m%.=K
l< hq;= ùu
• mqoa.,fhla ;u Ôú; ld,h ;=< ukd úkhla yd YsCIKhla mj;ajd f.k hdfï
jeo.;alu
- úkh yd YsCIKh mqoa., ixj¾Okhg yd iudc ixj¾Okhg ufydamldÍ ùu
^iduldó iudchla ìys ùu&
- úkh yd YsCIKh mj;ajd .ekSu Ôjk mqreoaola lr.; hq;= ùu
WodyrK (-mjq, ;=<
mdi, ;=<
uyd ud¾.fha §
fmdÿ foam< mßyrKfha §
iudcfha §
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï
úkh .rel lsÍu i|yd mqyqKq lsÍu" Ndjkdj,g fhduq lsÍu" lS%vd lghq;=j,ska
ixhuhla we;s lsÍu" uyd ud¾.fha ksjerÈ j .uka lsÍu" jeks wjia:d we;=<;a rEm rduq
iys; iqÿiq mska;+r" Ñ;% wdÈh fhdod .kak'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
úkh yd YslaIKh we;s lsÍu mqoa., yd iudc ixj¾Okhg fya;= jk wdldrh meyeÈ,s
lsÍu we.hSug ,lalrñka ;lafiarelrKfha fhfokak'
29
ksmqK;d uÜgu
6'3'4 iudcfha mj;sk ire foa" ire foa f,i y÷kd f.k ms<s.kakd w;r ksire foa ksire
foa f,i y÷kd f.k m%;sfCIam lrhs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 02
bf.kqï m,
• iudch ;=< we;s ire" ksire foa fjka lr olajhs'
• iudcfha ire fohg wkq.; j lghq;= lsÍug iqÿiq l%u fhdackd lrhs'
• iudcfha ksire foa msgq olsk wdldrh meyeÈ,s lrhs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqï
ilia lr .kak&
• iudcfha l%shd;aul jk ire foa y÷kd .ekSu
WodyrK (-wOHdmkhg fhduq ùu
l,K ñ;=re weiqr
ksjerÈ fi!LH mqreÿ wkq.ukh lsÍu
• iudcfha hymeje;aug wod< foaj,a ire f,i ms<s.ekSu
• iudcfha l%shd;aul jk ksire foa y÷kd f.k msgq oelSu
- iudcfha mßydkshg fya;= jk foa ksire foa f,i i,lñka m%;sfCIam lsÍug
yqre ùu
WodyrK (- ;ukag fkd.e<fmk mqoa.,hska yd lKavdhï weiqre fkdlsÍu
ÿïjeá yd u;a øjH ;rfha m%;sfCIam lsÍu
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï
isiqkag ire foa" ksire foa b;d meyeÈ,s j fjka lr y÷kd .ekSu i|yd iqÿiq iïm;a
mqoa.,fhl= u.ska foaYkhla $ idlÉPdjla lsÍug i,iajkak'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
iudcfha mj;sk ire foaj,a yd ksire foaj,a ms<sn| j idlÉPd lsÍug i,iajd ksire
foa m%;slafIam lsÍfuka isÿ jk jdis yd ksire foa fhdod .ekSfuka jk whym;a m%;sM,
ms<sn| j isiqka olajk m%;spdr ie,ls,a,g f.k we.hSu yd ;lafiarelrKh isÿ lrkak'
30
ksmqK;d uÜgu
6'3'5 iudc iïm%odhka yd kS;sÍ;s .re lrhs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 02
bf.kqï m,
• kS;sÍ;s" iïm%odhka .re lsÍfï jeo.;alu meyeÈ,s lrhs'
• iudc iïm%odhka yd kS;sÍ;s wkq.ukh lsÍug yqrejla ,nhs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqï
ilia lr .kak&
• iïm%odh yeÈkaùu
• kS;s ye¢kaùu
• iEu kS;shla u yd ne÷Kq o`vqjula mej;Su
• kS;sÍ;s yd iïm%odhka .re lsÍfï jeo.;alu
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï
kS;sÍ;s" iïm%odhka igyka lrk ,o ldâm;a
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
isiqka kS;sß;s" iïm%odhka iy tajdg .re lsÍfï jeo.;alu iïnkaOfhka olajk woyia
yd oekqj;aNdjh ie,ls,a,g f.k iqÿiq ks¾Kdhl fhdod f.k we.hSu yd
;lafiarelrKh isÿ lrkak'
31
ksmqK;d uÜgu
6'3'6 iïm;a wrmsßueiafuka mßyrKh lrhs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 02
bf.kqï m,
• iïm;a wrmsßueiafuka Ndú; l< hq;= nj meyeÈ,s lrhs'
• mdi,a YsIHfhl= f,i iïm;a kdia;sh je<elaùfï l%fudamd wkq.ukh lrhs'
• iïm;a kdia;sh j<lajd .ekSfuka we;sjk jdis fm<.iajhs'
• wdikak mßirfha iïm;a kdia;sh wju lsÍug odhl úh yels wjia:d meyeÈ,s lrhs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqï
ilia lr .kak&
• iïm;a ye¢kaùu
- iajNdj O¾ufhka ,enqKq iïm;a
WodyrK(- ysre t<sh" c,h" jd;h" jkdka;r" N+ñh" Lksc iïm;a
- ñksid úiska ks¾udKh l< iïm;a
WodyrK(- f.dvke.s,s yd bÈlsÍï" jdßud¾." hdkjdyk" fviala" mqgq yd
WmlrK hkdÈh
• we;eï iïm;a m%fhdackhg .ksoa§ CIh jk nj
• iïm;a taldldÍ j jHdma; ù fkd;sîu
• iïm;a iSñ; ksid wrmsßueiafuka Ndú; l< hq;= ùu
• ;u Wjukdjka bgqlr .ekSfï § kdia;sh wju lr iïm;a Ndú; lsÍu
• mdi,a YsIHfhl= f,i iïm;a kdia;sh j<lajd wrmsßueiaug yd iliqrejug
yqreùu
WodyrK (- c,h wrmsßueiafuka Ndú; lsÍu
wkjYH f,i úÿ,sh Ndú;fhka je<lSu
• iïm;a kdia;sh je<elaùfï jeo.;alu
- uqo,a b;sß ùu
- iïm;a b;sß ùu
- mßir ydksh wju ùu
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï
fuu mdvu i|yd ie,iqï lsÍfï § m%dfhda.sl j u isiqkag tajd wjfndaO lr.; yels jk mßÈ
iDcq WodyrK imhkak'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
iïm;a wrmsßueiafuka Ndú;hg .ekSfï jeo.;alu ms<sn| j flá jdlH rpkhla ,sùug
i,iajd ta Tiafia we.hSu yd ;lafiarelrKh isÿ lrkak'
32
ksmqK;d uÜgu
6'3'7 fmdÿ foam< j.lSfuka hq;= j iqrlshs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 02
bf.kqï m,
• fmdÿ foam< ksmoùu yd kv;a;=j i|yd rch úYd, úhoula ork nj ms<s.ksñka
lreKq meyeÈ,s lrhs'
• fmdÿ foam< iq/lSug .; yels l%shd ud¾. meyeÈ,s lrhs'
• fmdÿ foam< wdrCId lsÍfï jeo.;alu ms<sn| m%cdj oekqj;a lrhs'
• fmdÿ foam< ;u wjYH;d i|yd m%fhdackhg .ksñka tajd iqrlshs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqï
ilia lr .kak&
• fmdÿ foam< ye¢kaùu
WodyrK(- mdif,a we;s iïm;a
uyd ud¾." ÿïßh" niar:
• fmdÿ foam<j, ,CIK
• fmdÿ foam< f.dv ke.Su yd ksmoùu i|yd;a ,dN wfmaCIdjlska f;dr j rch
úYd, úhoula ork nj isiqkaf.a wjOdkhg fhuq lrkak'
• fmdÿ foam< iq/lSu yd tys jeo.;alu
- fmdÿ foam< wdrCIdlr .ekSu i|yd wkq.ukh l< yels l%shd ud¾.
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï
mdvu l%shd;aul lsÍug l,ska isiqkag wod< fmdÿ foam< ms<sn| oelafjk mska;+r" Ñ;% wdÈh
/f.k taug i,iajd tajd .=Kd;aul fhojqï f,i Ndú;hg .ksñka mdvu ls%hd;aul
lrkak'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
"fmdÿ foam< iq/lSu i|yd wmg l< yels foa" uefhka flá rpkhla ,sùug fyda l;djla
lsÍug i,iajd ta Tiafia we.hSu yd ;lafiarelrKh isÿ lrkak'
33
ksmqK;d uÜgu
6'3'8 mßir ixrCIKh u.ska ;srir ixj¾Okhg il%sh j odhl fjhs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 03
bf.kqï m,
• ;ud wjg mßirh ixrCIKhg odhl úh yels wdldr m%ldY lrhs'
• mßir ixrCIKfha jeo.;alu yd thska we;sjk jdis úia;r lrhs'
• ;ud o mßirfha fldgila fia i,ld l%shd l< hq;= njg woyia olajhs'
• mßir iïm;a wkd.; mrmqrg wdrCId lr ;eîfï jeo.;alu meyeÈ,s lrhss'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï ie,iqï
ilia lr .kak&
• mßirh ye¢kaùu
• mßirh wmf.a meje;aug w;HjYH nj
• ñksid o mßirfha fldgila nj
• ñksia l%shdldrlï fya;=fjka fN!;sl mßirhg isÿjk ydks
• mßir ixrCIKfha jeo.;alu yd wkd.; mrmqrg wdrCId lr Èh hq;= nj
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï
fuu mdvu isiqkag mßirh w;aú£ug yels jk mßÈ mßirh yd noaO fjñka t<suyfka
isÿ lrñka wod< mßir idOl .=Kd;aul fhojqï f,i Ndú; lrkak'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
'mßir ixrlaIKfha ' jeo.;alu uefhka ì;a;s mqj;am;lg ,smshla ,sùug ie,eiaùfuka
fyda fjk;a WÑ; ls%hdldrlï u.ska isiqka we.hSu yd ;lafiarelrKh isÿ lrkak'
34
ksmqK;d uÜgu
6'3'9 foaYSh;ajh wNsudkfhka w.h lrhs'
ld,ÉfPAo ixLHdj( 03
bf.kqï m,
• foaYSh ixialD;sl Wreuhka ms<sn| úia;r wNsudkfhka hq;= j bÈßm;a lrhs'
• foaYSh ksIamdok" foaYSh j jefjk foa ms<sn| f;dr;=re /ia lrhs'
• foaYSh foa w.h lrñka wNsudkfhka ta ms<sn| úia;r bÈßm;a lrhs'
• foaYSh Wreuhka wdrCId lsÍug odhl úh yels wdldr meyeÈ,s lrhs'
mdvï ie,iqï i`oyd Wmfoia ^my; i`oyka úIh lreKq wdjrKh jk mßÈ mdvï
ie,iqï ilia lr .kak&
• foaYsh foa ye¢kaùu
• foaYSh ixialD;sh
• foaYSh iïm;a
• foaYSh ksIamdok
• foaYShj jefjk foa
• foaYSh ;dCIKh
• foaYSh foa w.h lsÍfï jeo.;alu
• foaYSh foa iq/lSu
.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï.=Kd;aul fhojqï
foaYsh ixialD;sl Wreu" foaYSh ksIamdok" foaYSh j jefjk foa" foaYSh Wreu wdÈh oelafjk
mska;+r" Ñ;% fï i|yd iqÿiq mßÈ fhdod .kak'
we.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoiawe.hSu yd ;lafiarelrKh i|yd Wmfoia
foaYSh;ajh wNsudkfhka w.h lsÍfï jeo.;alu ms<sn| j isiqkaf.a oekqj;aNdjh
ie,ls,a,g f.k we.hSu yd ;lafiarelrKh isÿ lrkak'
35
úúO iyh
ta't,a'tia'mS' w;m;a;= l<ukdlrK iyldr
iudc úoHd fomd¾;fïka;=j
isñiald iqisflda chj¾Ok l<ukdlrK iyldr
iudc úoHd fomd¾;fïka;=j
msgljr ks¾udKhmsgljr ks¾udKhmsgljr ks¾udKhmsgljr ks¾udKhmsgljr ks¾udKh
rùkaø f;akqjr lÓldpd¾h
fi!kao¾h fomd¾;fïka;=j
cd;sl wOHdmk wdh;kh