1  

REDD+ သငကား ရးနင လလာ ရးဂျာနယ

၄။ မဟာဗျဟာများ (သ) လပ ဆာငမ ပစများ (NS/AP)

မာတကာ စာမျကနာ အ ြခခအချကအလကများ ၂ နဒါနး ၃ NS/AP ဆသညမာ အဘယနညး။ ၄

NS/AP ဒဇငး ရးဆြခငး အခငအ ရး ၇

အချအ ရးကး သာ သငခနးစာများ ၉ NS/AP ဖ ဖးတးတကလာြခငး ၁၂ NS/AP ဒဇငးြဖစစဉ အစအစဉများ ၁၃ ခြခမးစတြဖာမဆငရာ အ ြခခတည ဆာကြခငး ၁၅ မဝါဒနင တငးတာမများက အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကရန ခြခမးစတြဖာ ြခငး ရညရယချကများနင ဦးစား ပးလပ ဆာငချကများ

၃၇

ချမတအ ကာငအထည ဖာြခငး အစအစဉများ ( င ကး၊ တရားဝငြဖစမနင အဖအစညးဆငရာ)

၄၀

ထပ လာငးအဆငဆငသားသည လပငနးစဉ ၄၁ နငင ရးဆငရာနင ပး ပါငးပါဝငသများ အ သးစတ ရးသငးြခငး ၄၂ NS/AP ၏ သတမတထား သာ လပ ဆာငချက ၄၂ NS/AP တးတကမလပငနးစဉ အစတအပငးရ က တရ သာ ြပဿနာများ ၄၄ အမျ းသား ရးဆငရာ အဖအစညးနငဆင သာ ရငးလငးြခငး၊ ဦး ဆာငနငမ နင ပး ပါငး ဆာငရကမ

၄၄

များစာ သာ အပငးက ဆငရာနင ပါဝငသများ၏ တးတကမလမးစဉ ၄၄ ကျား/မ ဆငရာ စဉးစား တး ခ မများ ၄၆ ပး ပါငး ဆာငရကမနင စစညးညညတမက ရရ စြခငး ၄၇ ထပကာထပကာ ဆကလကလပ ဆာင သာ လပငနးစဉ ၄၈ UN-REDD အစအစဉမ ရရနင သာအ ထာကအပများ ၄၉ နမနာ အ ြခအ န ၅၁

 

2  

အ ြခခအချကအလကများ

- NS/AP သည REDD+ အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကရာတင သစ တာြပနးတးမ

လျာချရန နင/သ သစ တာကာဗန ဈးကကတးြမငရနနင ထနးသမးရန နင/သ

စမအပချပနငရန တအတက လမးညန ပးပါသည။

- NS/APသည REDD+ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကရာတင UNFCCC ၏ လအပချက

ဒဇငး(၄)ခမ အချကတစခြဖစ ပး ရလဒ ပ အ ြခခ သာ ပး ချမများ လပ ဆာငနငရန

လညး အချကတစချက ြဖစသည။

- အာကပါအချကများက ဆာငရကရန အခငအ ရးတစခြဖစ သာ ကာင NS/AP ဒဇငး

ြဖစစဉနင NS/AP မကမးများ၏ စမး ဆာငရညများသည မရမြဖစ လအပပါ သည။

• ြပညတငး၊ ြပညပလပကငသများနင ယကညမနင ထာကပမများ တည ဆာက

ရန

• ရလဒ ပ အ ြခခ သာ ပး ချမများ လကခ သာ REDD+ ၏ရလဒများအား

တြပနမ ပးနငရန နငင၏ စမး ဆာငရညများအား ယကညမ ပးနငရန

• NS/APအ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကရာတင ကးမား သာ င ကး ထာကပမ

များ ရရ စရနနင (၄) ကာငးမန သာ ပး ပါငးလပ ဆာငမများနင အသငြဖစ န

သာ ြဖစစဉများ ပမထ ရာကမရ စရန

- REDD+ လပငနးစဉ(၄)ခြဖစ သာ (NS/AP, FREL/FRL, NFMs, SIS) များ မ

တစခချငးက လပ ဆာင သာနညးဗျဟာ ရးချယမများသည အြခား သာအဖအစညး

ဖ စညးမ၊ ဖ ဖ းအတက စမးသပတ ြပနသည ကငးဆကများနင အ ကာငအထည

ဖာ ဆာငရကမ တငခငမာ သာ လပ ဆာငမများြဖစ သာ ၎ငးတ၏ လပ ဆာငမများ

အတငးနင ၎ငးတ၏ ဖ ဖ းမြဖစစဉများအား ပမနလပ ဆာငရနနင ြပနလည တငြပမ

များ ပးရန

- NS/AP ဖ ဖးမသည ထပကာထပကာ ြပနလညလပ ဆာင သာ ြဖစစဉြဖစသည။

 

3  

နဒါနး

Module 3 သည သစ တာြပနးတးြခငးနင သစ တာအတနးအစား ကျဆငးြခငး

တနးအား ပးသများ (DDFDs) နင ၎ငးလပ ဆာငမများက တားဆးဟန တား စသများသည

အဓကအချကများက ခြခမးစတြဖာရနနင နညးလမးများအား နငငတငးမ လကခရရရန

ဖာြပပါသည။ ယခငနငလကရ သစ တာြပနးတးြခငး နင သစ တာအတနးအစား ကျဆငးြခငး

အ ပ သရနားလညမနင ကာငးမန သာလပ ဆာငမ ြပာငးလမများက တားဆးဟန တားမ

များသည REDD+ နင နညးဗျဟာ လပ ဆာငြခငး၏ အ ရးကး သာ အ ြခခြဖစသည။

ြပာငးလမက ရငးလငး ြပာကားရန၊ REDD+ အတက နငင၏ တည ဆာကမများသည

တြဖညးြဖညးနင ၎ငးတ၏ အြမငက မရမြဖစခြခမးစတြဖာမများ၏ အ ြခခကကယစားြပရန

နင ၎ငးမ နညးလမးများက လကခနငရနြဖစပါသည။

UN-REDD ြဖစစဉသည နငငများ၏ အ တအကများ ဖလယြခငးများ နင နငငများ

သည REDD+ NS/AP အတက ၎ငးတ၏ အ တအကများအား မ ဝ ပး သာ နရာြဖစသည

တာငပငး- တာငပငး သငကားြခငး ဖလယမကစစအမျ းမျ းအား ညနငး ပးြခငးတက တးြမင

ပးပါသည။ NS/AP ဒဇငးလပငနးစဉနင အမနတကယ NS/AP စာတမးနစခစလး အတက

အသးဝင သာ လကျငခနးများ သငယြခငးနင အကြပ ထာကခမများက အတတက စစညး

ထားရမည။ ထအရာတင ထသငရး၏ အနစပါဝငသည။

ထသငရးသည REDD+လပ ဆာငချကများက အာငြမငစာ လပ ဆာငရနနငရလဒများ

သချာ စရန အရညအ သးရ သာ REDD+ NS/AP ဒဇငးလပငနးစဉများ နင NS/AP

စာတမးများ၏ အ ရး ကးမနင ရညရယချကက ပါဝင ဆာငရကသများ နားလည စရန ရညရယ

ပါသည။ ထအရာသည အ ရးကးသညကစစများက ညနြပ န ပး ထညနြပချကများက ချဉးကပရန

နငငများသည အသးဝင သာ အချကများက ရာ ဖနငသည။

ထသငရးတင

- NS/AP နင UNFCCC

- NS/AP အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကမများ

- NS/AP အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရက နစဉတင ကားြဖတြပဿနာများအ ကာငး

ရငးလငး ဖာြပချကများ ပါဝငသည။

 

4  

NS/AP ဆသညမာ အဘယနညး။

Module 2: Understanding REDD+ and the UNFCCC တင ဆး နးချကအရ

NS/AP သည REDD+ ဒဇငး (၄)ခအနကတစခြဖစ ပး ထအချကက REDD+ အ ကာငအထည

ဖာ ဆာငရကရနအတက (Decision 12/ CP.17 နင 11/(CP.19)) အရ လအပချကများနင

ရလဒ ပ အ ြခခ သာ င ပး ချမအခငအလမး (RBP) (Decision 1/CP.16 အပဒ 71 (a) 1

ရရရန အြပညြပညဆငရာမ သ ဘာတထားသည။ ပ-၄.၁ သည ထဒဇငး (၄)ခ ပါရသည။

REDD+ NS/AP သည REDD+ (အြမင ၂ နင ၃) အ ကာင ဖာ ဆာငရကရာတင

ကာဗနဓာတ ငထတလတမက မညကသ လျာချမညနညးနင/သ သစ တာကာဗန သ လာင

မက မညသြမငတငမညနညး၊ မညကသ ထနးသမးမညနညးနင/သ စဉဆကမြပတ မညကသ

စမခနခမညနညး ဆသညက ဖာြပထားသည။ NS/AP သည ခြခမးစတြဖာြခငးလပငနး

အားလးမ ရးဆထား သာ အဆငသငလပငနးစဉများနင ထတလပမများ ပါငးစညးထားြခငး

ြဖစ ပး ပါဝငပတသတသများ အြပနအလန ဆး နးမနင မဟာဗျဟာဆးြဖတချကများသည

ကမးကျင ပး ထ ရာကမရ သာ REDD+ (အြမင၂) လပ ဆာငြခငးက ြပငဆငရန ြပလပထား

ပါသည။

NS/AP ၏အမနတကယ ပါဝငမအြဖစ သတမတထား သာ ဆးြဖတချကတင အ သးစတ

ဖာြပထားြခငးမရ ပ။ ထြပင လကနာလပ ဆာငရန စဉးစားချငချနမ မရပါ။ FREL/FRLs ၏

ဆနကျငဘကအရUNFCCCမမညသည ထာကခချကအမျ းအစား (သ) နညးပညာအကြဖတမ

အတက လအပြခငးမရ ပ။ Warsaw ဖ စညးမသညသာ REDD+ အတက NS/AP ၏

နငငအဆငနညးဗျ(သ)

 ေဆာငရကမအစအစဉNFMS including MRV

Safeguard information system (SIS) FREL/FRL

 

5  

လအပချကက ြပနလညြပငဆငနငပါသည။ ထြပင RBPs က လကခရရရနအလငာနငငများသည

၎ငးတ၏ NS/APက UNFCCC REDD+ Web Platform ၏ သတငးအချကအလက

အချကအချာများ ပ တင ၆လင(ခ) (link) တစခက တငရန တာငးဆသည။ (Decision 11/

CP 19)

သ သာလညး Decision 1/CP-16 ၏ အပဒ(၇၂)သည NS/AP က ဖ ဖ းတးတက

အာငလပ ဆာငြခငး(အြမင-၁)နင အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကြခငး(အြမင-၂)များ ဆာင

ရက သာအခါ အဖအစညးများက လမးညနရန တာငးဆမက ညနြပသည။ လမးညနရနထည

သငးစဉးစားချကများတင

- သစ တာြပနးတးြခငးနင သစ တာအတနးအစား ကျဆငးြခငး၏ အဓကအချကများ

- ြမငားရမးမ ြပဿနာများ

- သစ တာစမခနခမ ြပဿနာများ

- ကျား/မ ထညသငးစဉးစားချကများ

- Cancun REDD+ ၏ကာကယမများ

- ဒသခလမျ းများနင ဒသခအစအဖ များကသ သာ သစ တာအသးြပသများ၏ အြပည

အဝ ထထ ရာက ရာက ပး ပါငး ဆာငရကြခငး

ထအတ 1/CP-16၏ နာကဆကတ စာပဒ(၁)တင ယဘယျလမးညနချကများ ထညသငး

ထား ပး REDD+ လပ ဆာငချကများ ဆာငရကရာတင ထလမးညနချကများက လကနာ

သငသည။ ထ ကာင NS/AP ဖ ဖးတးတက အာင လပ ဆာငရာတင ထလမးညနချကများက

ဂရတစက ထနးသမးသငသည။

(၅)ခ ြမာက သာ REDD+ ၏လပ ဆာငချကသည အာကပါအတငးြဖစသငပါသည။

- ဖနလအမ ဓာတ ငပါဝငမ တည ငမ စရန ထာကပ ပးမ

- နငငတငးအလက ကယတငပါဝငလပ ဆာငမ

- သစ တာနင အြခား ဂဟစနစတ၏ များစာ သာ တာဝနများက ခငြပြခငးနင

ပတဝနးကျငဆငရာ ြပညစ သာ ရညရယချကများ အ ြပာငးအလမရ စရန

- နငငဖ ဖ းမ ဦးစား ပးချကများ၊ ရညရယချကများနင အ ြခအ နများနင စမး ဆာငနငမ

များ နငအည ဆာငရကရန။ ထြပင လတလပ သာအချပအြခာအာဏာက လးစားမ

ရသငသည။

- နငင၏ စဉဆကမြပတဖ ဖ းတးတကမက လအပချကများ၊ ရညရယချကများနင ကကည

မ ရရမည။

 

6  

- ရာသဥတ ြပာငးလမက ြဖရငးရန စဉဆကမြပတ ဖ ဖ းမနင ဆငးရနမးပါးမ လျာချ

ြခငးမ ဘာငအတငးတင အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကသငသည။

- နငင၏လအပချကနငအည လက လျာည ထြဖစသငသည။

- စမး ဆာငရညြမငတငြခငးအတက ထာကပမ အပါအဝငလ လာကစာ ခနမနးထား

သာ င ကးနင နညးပညာ ထာကပမများ ထာကပ ပးသငသည။

- ရလဒများအ ပ အ ြခခ ပး လပ ဆာငသငသည။

- သစ တာများ စဉဆကမြပတ စမခနခမအား ြမငတငရန။

NS/AP က ရာကရရန လက လျာည ထ သာ ချဉးကပမများ

UNFCCC ၏ ဆးြဖတချကများသည NS/AP အတက စစမန သာ စာတမးများနင

NS/AP ရးဆြခငး နစခလးတင နငငများက အြပညအဝ လက လျာည ထရ စရန ပးအပ၍

ယခငကအပငးများတင ပးထား ပး သာ ယဘယျအ ြခခသ ဘာတရားက လမးညန ပးပါ

သည။ ထအရာသည နငငတစနငငချငးစအား ၎ငးတ၏ တကျ သာ နငငအ ြခအ နများက

ထညသငးစဉးစားထားသည REDD+ က ရရရန အ ကာငးဆး မဟာဗျဟာနညးလမးက

ရာ ဖရန ခငြပထားသည။ NS/AP စာတမးများတင ပစများစာပါဝငနငသည။ ဆလရငးမာ

ထအရာသည ဥပမာအ နြဖင တကျ သာ “REDD+ မဟာဗျဟာ” တစခအြဖစ အ ကာင

အထည ဖာ ဆာငရကနငမညြဖစ ပး ကျယြပနလာ သာ ရာသဥတနင/သ အစမး ရာင

စးပား ရး ဖ စညးမက စစညး ပါငးထညြခငး (ဥပမာ- အသယးပးယာ၊ မကက ဆက)၊ (သ)

အမျ းမျ း သာ အခနးက နင များစာ သာ အခနးက ဖ ဖ းတးတကမ မဟာဗျဟာများအြဖစ

ပ ပါကလာနငသည။ အချ သည ရရညအြမငြဖင ယဘယျ ဖ စညးမတစခက ရးဆရန

ရးချယထားသညအြပင ပထမနစ အနညးငယ အ ကာငအထည ဆာငရကြခငး ပ တင

ဦးတည န သာ ရငးနးြမပနမ စမကနး (ဥပမာ DRC, Zambia) က အသးြပ၍ ြပနလည

မမးမ နသည။ ထစဉ အြခားအရာများတင စာတမးတစခတညး၌ ထနစချကလး ပါဝငသည။

NS/AP ရးဆြခငးအရ အြခားနငငဆငရာ အခနးက များနင များစာ သာ အခနးက စမြခငး

လပငနးများနင ဆကစပြခငးသည ကျယြပန သာ ြဖစစဉများ ြဖစပါသည။

တ ြပနမအြမင

Cancunသ ဘာတညမသညNS/APအတကအကညးချပ ဖာြပသညထကစညးမျဉးစညးကမးများ

နငအ ထ ထ လမးညနမြဖင ဖာြပ ကာငးအဘယ ကာင တး တာမသနညး။

 

7  

NS/AP ဒဇငး ရးဆြခငး အခငအ ရး

NS/AP သည များစာ သာမတညသည ပစများက လပ ဆာငနင သာလညး နငငများ

သည လယကရငးလငးစာြဖင ၎ငးတ NS/AP က ကယစားြပ သာ အရာများပါရ စရနနင တစစ

တစစညးထရ စရန အသးဝငမများက ရာ ဖနငသည။ NS/AP စာတမးသည UNFCCC ၏

ယဘယျလမးညနချကများနငအတ REDD+ အတက နငင၏ ယဘယျသကဆငမ၊ ကမးကျင

မ၊ ထ ရာကမနင အားရ ကျနပမနင တငြပထား သာ ရလဒများက ရရ စရန ချဉးကပမ၊

လပ ဆာငချကများ၊ လပ ဆာင သာကရယာများနင လပငနးစဉများအား လးစားလကနာရန

သစ တာအသးြပသများအတက အချနအခါ ကာငးတစခြဖစသည။

အရညအ သး ကာငး သာ NS/AP တငးက သး၍ အရညအ သး ကာငး သာ NS/AP

စာတမးက အ ကာငအထည ပးြခငးသည

• REDD+ သည သစ တာအသးြပသအားလးက သစ တာထကပစစညးများ ပမသးစနငမ

ြပလပရန

• အြပညြပညဆငရာ အဖအစညးနငအတ နငငတငး သစတာအသးြပသများ (ဆလရငးမာ

အဆငြမငမား သာ နငင ရး ထာကပမနင များစာ သာ အ ြခခ ထာကပမများ) မ

ယကညချကနင buy-in က တည ဆာကရန

• ရလဒအ ပ တင အ ြခခ သာရလဒ/ င ကး ပ အ ြခခရလဒများ (RBPs/RBP) က

ရာကရရန မာမနးထား သာ REDD+ ရလဒက နငင၏ စမး ဆာငနငမတင

ယကညမက ပးရန

• အ ကာငထည ဖာ ဆာငရကရာတင နငငတကာအဖအစညးများ (biolateral or

multilateral) မ င ကး ထာကပမများ ရရ စရနအတက ြပာငးလမများ တးြမငရန

• သမရးကျ လပငနးစဉများက ပမကမးကျငမရ စရနနင ကာငးစာ ပး ပါငး ဆာငရက

မက ထာကပရန စသညတအတက အခငအ ရးတစခြဖစသည။

REDD+ အတက အြပညြပညဆငရာ င ကး ထာကပမက ြဖရငးရနမာ ယခအချနအထ

အ ရးကးဆြဖစ ပး REDD+ အ ကာငထည ဖာ ဆာငရကြခငးများက လပ ဆာငချင သာ

နငငများသည NS/AP ၏လပ ဆာငမက ထာကပရန REDD+ င ကးကနသတချကရ

ြခငး ကာင ယခအခါတင ယဉ ပင နရဆ ြဖစသည။ အလားအလာရ သာ REDD+ င ကး

က တင ယခင ငပ ငရငး ရနပ ငပမာဏအ ပ အ ြခခ သာ ရလဒများမ (ဥပမာ-ဗယကနမ)

(သ) အစဉအလာ ပမ ကာငးမန သာ တရားဝင ဖ ဖ းတးတကမ အ ထာကအပ (ODA) ပစြဖင

ထာကပြခငးများ ပါဝင ပးထ င ကးက သည REDD+ မဝါဒများနင စမချကများ(PAMs)

 

8  

က အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကရနနင ရလဒများက လညပတနငရန နငငအတငးတငရ သာ

REDD+ လပငနးစဉ၏ အ သးစတက ြမငတငရန စသညတက လပ ဆာငရနအတက နငင

အများအြပားတင လအပနငပါသည။ ထအ ကာငး အရာနင ပတသတ သာ သတငးအချက

အလကများက Module 9: REDD+ Finance တင ရာ ဖ တရနငပါသည။

NS/AP ၏အရညအ သးက အကြဖတရနအတက ြပညစရငးလငးစာ ဖာြပထား သာ

စနနးများမရစဉတင (UNFCCC အာကတင လပ ဆာငရန နညးပညာဆငရာ ြပနလည

လလာြခငး လပငနးစဉများမရြခငး) အာကပါအချကများသည (၁) လပငနးစဉ များတင

ပါဝင ပး သာ အချ နငငများတငကည ပးမနင (၂) REDD+ အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရက

ြခငးအတက နငငများအား င ကး ထာကပရာတင အချ ပးလသများအတက အ ရး ကး

သာအချကများ စသညတက ြပသထား သာ အချကအချ ြဖစသည။

• သက သအ ထာကအထားအ ပ တင အ ြခခြခငး

• သစ တာြပနးတးြခငးနင သစ တာအတနးအစား ကျဆငးြခငး၏ အဓက လပ ဆာင

သများနင ၎ငးတ၏အ ြခခကစစရပများ (သယဝကလပ ဆာငသများ) နင REDD+

၏ ကာငးမန သာ လပ ဆာငမများက တားဆးဟန တားမများအား လမးညနြခငး

(နငအတ ၎ငးတ၏ အလားအလာများ)

• မဝါဒသတမတချကများနင အ ကာင ဖာ ဆာငရက သာ REDD+ အတက

ရညရယချကကးမားသည နညးဗျဟာများြဖင လပ ဆာငစဉယကညမက ဖာ ြပြခငး

• နငင၏ကတကဝတများက ဖာြပြခငး

• အဆငြမင သာ နငင ရး ထာကပ ပးမများြဖင ြပနလည ထာကပ ပးြခငး

• ထ ရာက သာ အက ပး ဆာငရကချကများနငပး ပါငး ဆာငရကမလပငနးများအား

အရနြမငတည ဆာကြခငး

• ပငလငးြမငသာမနင ပး ပါငး ဆာငရကမ ဒဇငး ရးဆြခငးလပငနးအား သချာ

ဆာငရကြခငး

• NS/AP သည ပမနစးပား ရးလပ ဆာငချကများ တးြမငြခငးမ မညကသ ကာြခားလ

ဆသညက ရငးလငးြပသြခငး

နငငတစနငငချငးစ၏ ထးြခားသညမ ဘာငများနင ြပနလညစစ ဆးြခငးမရမ တ ကာင

ကာြခားမ အများအြပား ရလမမည။

 

9  

အချအ ရးကး သာ ပညာ ပးသည ညနကားချကများ

NS/AP ဖ ဖ းတးတကမ လပငနးစဉသည နငငများ၏ အ တအကများ၊ နငင ရး

အ ြခအ န ပ တင ကးကးမားမား မတည နသည။ အာကပါအဓက လမးညနချကများြဖင

ယဘယျ ဖာြပထားပါသည။

- REDD+ NS/AP တစခ ဖ ဖ းတးတကြခငးသည တးတကမလမးစဉနင ထတကန

နစမျ းလးနငသကဆငသည။ အထးသြဖင သင တာသည ပါဝငပတသတသများနငအတ

သ ဘာတညချကများ၊ မတ သာ ဆး နးြခငးနင ပါဝငမလပငနးစဉ ပ အ ရးပါမ

တစခသည နညးဗျဟာအတက ပမြပငးထန ပး ကျယြပန သာ ထာကပမအ ြခအ နက

သချာ စလမမညြဖစသည။ ထ နာက ၎ငး ထာကခမနင နာကထပ အ ကာငအထည

ဖာြခငးက လယက စလမမည။ ဥပမာအားြဖင ၎ငးသည အြခားနငင အ ြခအ နများနင

သင တာနငလမမည မဟတ ပ (သ) သင တာ ပလမမည။ Costa Rica သည ၎ငး၏

NS/AP အစအစဉဆြခငး၏ လမးစဉ ပ တင သတငးအချကအလက ၁၅၀ ကျာ နင

ဆး နးပ တဆမများက စမခ ပးြဖစသည။

- REDD+ အ ထာကအကြပ လပငနးစဉတင NS/AP ဒဇငးတးတကမက စာစးစာ

အစအစဉဆသငသည။ ၎ငးအ ြခအ န၏အဆးတင ထတလပ ပး သာ ထတကနတစခ

မသာစဉးစားနငမညြဖစသည။ အလပမျ းမျ း၏ ဆကစပမသည (ဥပမာ-ခြခမးစတြဖာ

ထား သာ အလပ၊ ဆး နးြခငးများ) စန ခ နငမည ြဖစ သာလညး NS/AP ဒဇငး

တးတကမရ ပ သချာ သာ အကျးရရ ဆာငရကမမရမြဖစ လအပသည။

- REDD+ တင Cancun ဒဇငး(၄)ခ၏ အစတအပငးတစခချငးအ ပ ဆာငရက သာ

နညးဗျဟာဆငရာ ရးချယမများ

(၁) နငငအဆင နညးဗျဟာများ/လပ ဆာငမ အစအစဉများ (NS/AP)

(၂) သစ တာ ရညညနးချက (ထတလငမ) အဆင (FREL/FRL)

(၃) နငငအဆင သစ တာ စာငကည လလာမ တာဝနများ (NFMs)

(၄) သတငးအချကအလကစနစ ထနးချပကာကယမ (SIS)

ြပနလညတ ြပနသည အချက

ြပာငးလလာသည မဝါဒများနင တးတကမများ၏ အဓပပာယဆသညမာ ဘာလ။

 

10  

- အြခားအရာများအတက ခငခသည ပါဝငပတသတြခငး ရနင ကာငး ရ နလမမည။

(ဥပမာအားြဖင ထငြမငချက ရးဆနညးများတင အခငအလမး၊ အတငးအတာနင ဦးစား ပး

ဆာငရကမအပငးက တ ြမငနငသည။) အသငြပငဆင ပး လပငနးစဉအားလး မရမြဖစ

လအပ သာဒဇငးအစတအပငးများက အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကမနင ဖ ဖ းတးတက

မရ ပမနဆကသယြခငးနင ြပနလညတ ြပနမ ကငးဆက သချာြခငးသည အ ရးကးသည။

ထ နာက အသငြပင ပး အ ြခအ နတးတကမက ပ ပးထ ရာကစာ ပါဝငနငပါလမမည။

NS/AP ရ အချကအလကများသည ၎ငး၏REDD+ ဒဇငးအစတအပငးကားရ ဆကနယမ

က ပမခငမာလာရန အခငအ ရးတစခ ြဖစသည။ ၎ငးသည REDD+ နငအတ အကျ းရလဒ

အာငြမငမရရန စမး ဆာငရညအားလးက ြခင ပး ဖာြပနငသည။

- NS/AP ဒဇငး ရးဆြခငးသည ထပတလလအဆငဆငလပ ဆာငထားသညတးတကမ

တစခြဖစသည။ NS/AP သည ပမ ပးြပညစ သာ REDD+ တြပနချကများက နငငများ

တးတကလာမအ နြဖင သသရာလညြခငးြဖငဆင သာ အြပအမတစခတင မတည၍

ဆကလကကျယြပနလာခ ပးတးတကလာခ သာ စနစတကျဖ စညးထားသည အချကအလက

များ ြဖစကသည။ မလနညးဗျဟာများသည ဥပမာအားြဖင အာကပါလက တ ဆန သာ

အဆငဆင ချဉးကပမတစခနငအတ လပရား သာအ ြခအ နများက သင လျာ အာင ြပလပ

ပးြခငး အကျ းဆကတးတကမများအတက အစအစဉ ရးဆ နချနတင သစ တာအတနး

အစားကျဆငးြခငးနင သစ တာြပနးတးြခငး၏ တနးအားများ (သ) သသာထငရားဆး

REDD+ လပ ဆာငမများကသာ ဖာြပနငမညြဖစသည။ ဘရာဇးနငငသည Cerrado

ကာလ ဒသအလက ပ ပါကသည များြပား သာအပင/အ ကာငများ ပါဝင သာ တးပား

လာမနငအတ သစ တာြပနးတးြခငး ပါဝင သာ အသငြပငဆင ပးချနတင အ မဇနအပငးရ

သစ တာြပနးတးြခငးက ဖာြပြခငးကသာ ဆးြဖတခကသည ြဖစသည။

- NS/AP အား လတလပစာ လပကငနငမ အချကအလကများအ နြဖင သတမတသငသည

မဟတပါ။ နငငများသည REDD+ နင ဆကနယ သာ (ဥပမာ- ဇဝမျ းစ/ မျ းကဆငရာ

သ ဘာတညမ အာကရ Aichi Target များ COP)၊ ထာဝစဉ တညတ သာ ဖ ဖးတးတကမ

ရညရယချကများ၊ အြခားနငငအဆငနင နငငတကာဆငရာ အားထတမများနင နယနမတ

အတငးရ နငငတစခ၏ နငငအဆငဖ ဖ းတးတကမ အစအစဉဆြခငး လပငနးစဉ၏ အ ြခ

အ နကားရ သင တာမရ သာ (ဥပမာ- REDD+ အလားအလာရမ၊ နငငအဆင ကတတာဝန

စသညြဖင) ၎ငးတ ဖ ဖ းတးတကခ ပး အ ကာငအထည ဖာခြခငးက သချာရန အသးြပ

ြခငးက တ ကာငး တနင ပလမမည။ လပငနးစဉ၏ နငငပငဆငမနင ထတကနများ၊

အြခားဖ ဖ းမရ သာ အစအစဉများနငအတ စစပ သချာ သာ အစတအပငးများသည

 

11  

အာငြမငမအတက အဓကအစတအပငးများြဖစသည။ ဥပမာအားြဖင မနဂလးယားနငငသည

REDD+ မ ၎ငး၏ အစမး ရာင ဖ ဖ းတးတကမ နညးဗျဟာ၊ ၎ငး၏ ကျယြပန သာ ဖ ဖ းမ

အစညးအ ဝး အစအစဉနငအတ သချာ သာ ညနးဆချကများက ထပထည စြခငးြဖင

ြပညစ စပါသည။

NS/AP အတက တည ထာငမများ ြပလပရာတင မညသည ထာကခချကမျ းမဆ

UNFCCC မ ထာကပမ ပးနင သာလညး နငငအများစသည ၎ငးတ၏ ဘတအဖ များ အ ပ

တင NS/AP နင ပတသတ ပး ဘာ ကာငလ၊ ဘာလ၊ ဘယလလ ဆ ပး ကျ း ကာငး

လျာညစာနင ထတ ဖာ ြပာဆတတကပါသည။

- နငငတစနငင၏ ဆကစပမအားလးသည ဖ ဖးတးတကမ အပါအဝင မညသညတ ြဖစမည

နညး။ REDD+ အား ကာငးကျ းဆကျ းမညကသ သာ အကျ းသက ရာကမများ

ြဖစ စမညနညး။ ၎ငးတ၏ သစ တာပါဝငပစစညးများသည မညသညတြဖစမညနညး။

ဆလရငးမာ ကာဗနပါဝငမ နင ြပာငးလနငမ အ ြခအ န၊ သစ တာြပနးတးမနင

သစ တာအတနးအစား လျာကျြခငး၏ တနးအားများ (DDFD) ၏ မညသညအရာ

များသည REDD+ အား အဟနအတားြဖစ စသနညး။ ြမယာအသးချမများလား။

ကာဗနဆးရးမလား။ ြခငသးသပရမညဆလင REDD+ နင မညသ သာအကြပ

ဆး နးချကများသည အမျ းသား ရးဆငရာ ရညရယချကအားမညသ အကျ းြပနငမည

နညး။ REDD+ သည မမတ နငငအတက မညသညတ လပ ပးနငမညနညး။

- REDD+၏ အြမငနငရလဒများအား လကခရရနငရနအတက မဝါဒနင တငးတာမများ

(PAMs) သည မညကသ တး တာသနညး။ ထ နာက မညကသ ြပာငးလမညနညး။

- REDD+ က ထ ရာကစာ အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကြခငး၊ စမအပချပြခငး နင

စာငကည လလာမများ လအပ သာအရာများြဖစသည ဥပ ဒ၊ အဖအစညး၊ င ကး

က များနင ပစစညးကရယာများက ဘာ တလဆတာက NS/AP အား မညကသ

အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကမညနညး။ ၎ငး၏ရလဒများသည သချာမရသလား။

ခြခမးစတြဖာထား သာ လပငနးများ တည ဆာကမနင REDD+ အတက နညးဗျဟာများ

တည ဆာကြခငးနင ပ ဖာြခငး၊ စာရကစာတမးများမ ငပလ း န သာ မးခနးများသည

NS/AP ဒဇငးြဖစစဉတစခက လပ ဆာငရာတင အ ထာကအကြဖစ စပါသည။ ၎ငးြဖစစဉသည

တကျ သချာ သာ အ ြခအ နများြဖစသည ကယစားကတညရ န သာ အချကအလကများ၊

နညးဗျဟာများနင မဝါဒ (သ) အစစဉ ရးဆထား သာ လပငနးစဉများအ ပ တင မခ န

ပါသည။

 

12  

NS/AP ဖ ဖးတးတကလာြခငး

၎ငးြဖစစဉသည နငင၏ ပတဝနးကျငအ ြခအ နအ ပ တင မခ န သာလညး ၎ငးသည

စတချ သချာမရ သာ ြဖစစဉအြဖစ ြပာငးလနငပါသည။ ၎ငးြဖစစဉများသည အချန နရာ

အတညတကျမရ ချ။ ထြပငအများစသည အမနတကယအားြဖင အပ ငအဆငရ သာ ပမန

ဆကစပမများနင တြပနမများြဖင တးတကလာနငပါသည။

- NS/AP ဒဇငးြဖစစဉ ရးဆြခငး

- ခြခမးစတြဖာ လလာနင သာ ဌာနချပတည ဆာကြခငး

- REDD+ အ ပ တင အြမငတစခ တည ဆာကြခငး

- အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကရန နင PAMs က ဦးစား ပး ရးချယြခငးများအား

အ သးစတ လလာစမးစစြခငး

- အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကြခငး အစအစဉများက သတမတြခငး

- မကမးများ သတမတြခငး

- ဥပ ဒဆငရာနင ရယယာဝငများ၏ ထာကခချက

- ဥပ ဒြဖင လပ ဆာင န သာ လပငနးစဉများတင NS/AP က နညးလမးတကျ

ပါငးစညးမများ ြပလပြခငး

 

13  

သစ တာအသးြပသ

များ နင ကကညမ

ြပညတငး(နငတငးနငြပညနယဆငရာ)မဝါဒအြပနအလန ဆး နး

ကမဘာလးဆငရာ မဝါဒ ဆး နးမ

ထာကခ

ချက

ပ ၄.၂ ပထမဆး NS/AP. အဆငဆင သာ ဒဇငးြဖစစဉ

NS/AP ဒဇငးြဖစစဉ

Source:UN-REDD Programme

NS/AP ဒဇငးြဖစစဉ အစအစဉများ

နငငများသည ပါဝငပတသကသများနင ဆး နးြဖန ဝ သာ NS/AP ဒဇငး၏

အ သးစတ အချကအလကများ ဖာြပမများအား ဖ ဖ းတးတကလာ အာင လပ ဆာငနငပါ

သည။ ထ နာက ၎ငးြဖစစဉကသကဆငရာ ရယယာဝငများနင တဆ ဆး နး ပး မ ဝနင

ပါသည။ ၎ငးသည

ဒဇငးြဖစစဉ ရးဆြခငး

အ ြခခခြခမးစတြဖာမတည ဆာကြခငး

REDD+ အတက အြမငပ ဖာြခငး

PAMs  ဦးစား ပး ဆာငရကြခငး အြမငများ သတမတြခငး

အြမင(၂) အစအစဉများ သတမတြခငး

ြပဿနာနင

အြမငစာတမးမျာNS/APမကမး ၁,၂,၃,……….

လပ ဆာင

မအစအစဉ

1st NS/AP

မကမး

အဆငဆင

PAMs နင လပ ဆာငမ

အစအစဉများ သတမတြခငး

အစအစဉ

ဆြခငး

အကမး

ဆြခငး

အ သးစတ

ရးသငးြခငး အဖအစည

း

ခြခမးစတြဖာ

မ

အ ြခခ သာ

REDD+အ

ြမင PAMs အဆင ၂

စမခနခ

မများ

 

14  

- နညးပညာ ထာကပမများ၊ နညးဗျဟာ ဆးြဖတချကများ၊ ဆး နးညနငးမ၏ တရားဝင

အ ထာကအထားများနင မကမး ရးဆထား သာ အဆငများအား ရငးရငးလငးလငး

ြဖစ အာင လပ ဆာင ပးနငပါသည။

- ပါဝငသည အဖ ဝငနငငများနင အဖအစညးများ၏ တာဝနတတ ရားနင ပတသကဆကနယ

သည အခနးက များသတမတရန ကည ပးပါသည။

- င ကးလအပချကများ သတမတရန ကည ပးပါသည။

- ဒဇငးနငအက ပးလပငနးစဉများ ဖ စညးတည ဆာကြခငးတက ကည ပးနငပါသည။

(ဥပမာ- အနားသတများ၊ အ သးစား နညးပညာ အဖအစညးများ၊ ကးမား သာ အလပရ

ဆး နးပများ၊ လပစာစာရငးများ)

အသငြဖစ န သာြဖစစဉများ၏ လအပချကများက အချနကကတကျစာ လပ ဆာင ပးြခငး နင

၎ငးတ ကားမ တြပနမများအား သချာတကျစာ တတနငသမ လပ ဆာင ပးြခငးသည

၎ငးြဖစစဉအား အချနတတနင အကျ းရ စရနအတက အ ရး ကးပါသည။

ထလမးြပ ြမပသည ကယစားြပသညအရာအြဖငြပညစ စပါသည။

- NS/AP ဒဇငးြဖစစဉ အဆငတငး၏ အ သးစတက ခြခမးစတြဖာြခငး

- ပါဝငပတသကသများနင တဆ ဆး နး သာ နညးဗျဟာနင လမးြပ ြမပ၊ အထးသြဖင

ကျား/မ ခြခားမ နင အမျ းသမးများ လပပငခင အြပညအဝရ စြခငး

- စမး ဆာငရညြမငတငြခငး လပငနးများ စသညတတင အသးြပနငပါသည။

ယငးကသ သာ လပ ဆာငမများသည အခငအလမးအသစများ ရရလာနင သာလညး နငငများ

သည NS/AP ြဖစစဉ၏သတမတထား သာ ဥပ ဒအဆငအတနးများက အ စာပငးအဆင

များတင အကျ းရစာ တး ခ ရာ ဖနငပါသည။ ၎ငးကသ သာလပ ဆာငမများသည နာကထပ

အဆြပလာ သာ အဆငများတင လယကစာနားလည စရနအတက အသးဝငပါသည။ REDD+

ရငးနးြမပနမလပငနးများ ဆာငရက နစဉ NS/AP ဆာငရကမများ ကာငးမနသလား (သ)

ဥပ ဒအစအ ဝးများ၊ မဝါဒများနင အစအစဉ ရးဆသည အခနးက များသ တကရက

ဆကစပမရသလားဆ သာ ဆကစပအက ပးသညအဆငများက ြဖရငးရန အသးဝငနငသည။

အစအစဉ

ဆြခငး

အကမး

ဆြခငး

အ သးစတ

ရးသငးြခငး အဖ

အစည;

ခြခမးစတြဖာ

မ

အ ြခခ သာ

REDD+အ

ြမင PAMs အဆင ၂

စမခနခ

မများ

 

15  

ခြခမးစတြဖာမဆငရာ အ ြခခတည ဆာကြခငး (ပ-၄.၃)

ထအရာသည NS/AP ဖ ဖ းတးတကမ ြဖစစဉနင ၎ငး၏ဆကစပြဖစ ပ မ ြပနလည

လလာြခငးများ တ လာကတင တ ြပနမတစခြဖစ ပး ထတ ြပန လလာများက ြပနလည

ြပငဆငရန နညးပညာဆငရာ အရညအချငးများအြဖစ စမး ဆာငရညြမငတငမများ တည

ဆာကသည။

သတငးအချကအလက ြပညစ သာ ဆးြဖတချကများြပလပြခငး၊ မဝါဒ ဒဇငးများဆြခငးနင

NS/AP ၏တရားဝငမ သချာ စရန သက သအ ထာကအထားများ ပ အ ြခခ သာ အချက

အလကများ၊ က အမျ းမျ းနင သစ တာအသးြပသများမ ထာကပမများစာြဖင တည ဆာက

ထားြခငးများ လအပပါသည။ နငငများသည နညးလမးအတငးဗဟသတ အ ြခခတးြမင အာင

ဆာငရက နစဉတင အ ကာငးဆးအချကအလကများက စာင နရသညထက လကရ

သတငးအချကအလကများြဖင စတင ဆာငရကသငပါသည။ နငငအတငး ဆကစပစဉးစားရမည

အ ကာငးအရာနင ဆးြဖတချကများ ြပလပထားမအ ပ အ ြခခ၍ ဆကစပခြခမးစတြဖာမနင

အသးြပ သာ အရာများသည အမျ းမျ းြဖစနငပါသည။ ခြခမးစတြဖာ၍ လပ ဆာငမ၏

လက တဆန သာ လမးညနမက င ကးက နင နညးပညာဆငရာ အရညအ သးများက

ထညသငးစဉးစားထားသည လအပ သာ သတငးအချကအလကများက အချနနင တ ြပးည

ရရရန အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကရပါမည။

နညးဗျဟာဒဇငးအတက အဓကစမတသည သစ တာြပနးတးမနင သစ တာအတနး

အစား ကျဆငးမများ၏ အဓကလပ ဆာငသများနင ကာငး သာလပ ဆာငမများက

တားဆး နသည အတားအဆးများ (အများအားြဖင သထား ပးြဖစသည၊ သ သာ လကခရန

နင/သ သ ဘာတရနမလအပပါ) စ သာအချကများ လပ ဆာင နသများအကားတင ရ သာ

ြခငထားသည သ ဘာဆနဒများသာြဖစသည။ ထအများသ ဘာဆနဒသည တစထပတညး

ကကညမ ရပါသလား (သ) ထပမညနငးတငပငရန လအပပါသလား၊ နငငများသည NS/AP

ဒဇငးအား အားရ ကျနပ စရန အ ရးကး သာ အ ြခခများအား ထာကပ ပး သာ ပမ

ကျယြပနသည ခြခမးစတြဖာမဆငရာ အ ြခခအစတအပငးအြဖစ အလပတငကျယ စ သာ

နညးက ရာ ဖ တရနငသည။ စမးသပ လလာမများတင အချတအဆကရရန လအပပါသည။

- အြခားတစဖကတင ြမအသးချမနင ြမအသးချမ ကာင ြပာငးလြခငး၊ သစ တာ

ကာဗနထနးသမးမနင သစ တာ ြပာငးလြခငး (သစ တာြပနးတးြခငး၊ အတနးအစား

ကျဆငးြခငး၊ သစ တာြပနလည တည ထာငြခငးနင မျ းဆကြခငး)

 

16  

- အြခားတစဖကတင ထ ြပာငးလမများအား ဖာြပ နသည အတတ၊ လကရနင

နာငအနာဂတတင အလားအလာရ သာ သစ တာြပနးတးြခငးနင သစ တာအတနး

အစား ကျဆငးြခငးများက အဓကလပ ဆာငသများနင “ ကာငးမန သာ” လပ ဆာင

ချကများက တားဆး သာ အတားအဆးများ

ထအချကနစချက၏ခြခမးစတြဖာြခငးကားရ ဆကစပမသည အမနတကယအသးဝငပါ သည။

ထအရာသည အမျ းမျ း သာ REDD+ လပ ဆာငမများ အလားအလာရမ၊ ြမမျကနာ

သငြပငအ နအထား ဦးစား ပးမများ၊ ဦးတညချကများ၊ REDD+ PAMs အတက ဝင ရာက

နငသည အလားအလာရ သာ အချကများ စသညတအတက အ ရးပါ သာ သတငးအချက

အလကများ ထာကပ ပးပါသည။ လပ ဆာငသများနင တားဆးမများ ရ ကာငးရနင

သာလညး ဆကစပမရ သာ ခြခမးစတြဖာမများလညးရနငသည။ (ဥပမာ-ဥပ ဒဆငရာ မဝါဒ

နင အခန တာနငဆင သာ အ ြခခ သ ဘာတရား၊ ထာကပမ ကငးဆကအဖအစညး၊ ရးရာ

အစဉအလာ လပ ဆာငချကများ စသညတြဖစသည။) DFDD ခြခမးစတြဖာြခငးအတက ထပမ

သတငးအချကအလကများက Module: 3 Drivers of Forest Degradation and

Deforestation တင ရာ ဖ တ ရနငပါသည။

ပ (၄.၃) NS/AP အတက ခငမာ သာ ခြခမးစတြဖာမဆငရာ အ ြခခ

ကာငး သာ

လပ ဆာငမအား

အတားအဆးများ

ြမအသးချမနင ြမအသးချမ ြပာငးလမများ၊သစ တာကာဗနထနးသမးမနငသစ

ော ြပာငးလမများ

LULUC, သစ တာကာဗနထနးသမးမများနငအလားအလာ(ဥပမာ-

သစ တာြပနးတးြခငး၊အတနးအစားကျဆငးြခငး၊သစတာြပနလညထနးသမးြခငး၊

မျ းဆကြခငး

DDFDလပ ဆာင

သများ

 

17  

အြခားခြခမးစတြဖာမကစစများက နငးယဉချကများနင နာကပငးအဆငများတင လအပပါ

လမမည။ ထအချကများတင

- ညနငးတငပငမ (အြပညြပညဆငရာ က ၊ များစာ သာ ပါဝငပတသတသများ) နင

မဟာဗျဟာဆးြဖတချက ြပလပြခငးက ထာကပရန ရ သ က တငခနမနးမများက

ခြခမးစတြဖာြခငး (ဆလချကမာ စနမနာ ြပလပြခငး)

- အကာအ ဝးစမကနး (ဥပမာ- REDD+ PAMsအ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကများ

အတကသင တာ သာ ဧရယာများသတမတြခငးက ကညနငသည စ ဆာငးထား သာ

သတငးအချကအလကများ)

- အလားအလာရ သာ REDD+ လပ ဆာငမြပဿနာများ၊ အကျ းအြမတများနင ကနကျမ

များအား လလာြခငး

- င ကးက အြမငနင လအပ သာ မကလးများက လလာြခငး

- အဖအစညးအလက စမး ဆာငနငရညများနင စမး ဆာငရညြမငတငြခငး လအပချက

များ အကြဖတြခငးတ ပါဝငသည။

ပထညသငး ဖာြပြခငး၏ရညရယချကမာ နငငများအချငးချငး အာကပါ မးခနးများ

မး ကာငး မးနင သာ ကာင ြဖစပါသည။

- ဘယအရာသည နငင၏ရပပငးဆငရာ နင လမစးပား ရးြဖစမညနညး။ ၎ငး၏အပချပမပစ၊

အဓကအခနးက နင ကယစားြပ သာ ဖ ဖ းမရညရယချကများ ြဖစမညလား။ မညသည

အရာသည REDD+ အတက ကာငး သာ၊ သမဟတ မ ကာငး သာ ဆကနယမ ြဖစမညနညး။

- တာြပနးတးြခငးနင သစ တာအတနးအစား ကျဆငးြခငး၊ သစ တာြပနလညတည ထာင

ြခငးနင မျးဆကြခငးများကသ သာ သစ တာ ြပာငးလမများသည မညသညအရာများလ။

REDD+ လပ ဆာငချကများနင မညကသ ဆကစပ နသနညး၊ မညသည အရာများသည

သစ တာြပနးတးြခငးနင သစ တာအတနးအစား ကျဆငးြခငးက တကရက ြဖစ စနငသလ၊

ထသြဖစ စရန မညသညအရာများနင ဆကစပ နသနညး၊ ထြပင မညသည အရာများသည

ကာငး သာ လပ ဆာငချကများအတက အတားအဆးများြဖစသနညး၊ မညသည နရာများတင

ြဖစ ပ နသနညး၊ မညသတ ပါဝင နသနညးနင အဘယ ကာင ပါဝင နသနညး။

- REDD+ အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကမသည လကရအ ြခခဥပ ဒမ ဘာင၊ မဝါဒနင

ကတကဝတ ထားရ သာအလပများ နင မညကသဆကစပ နသနညး။

 

18  

တန ြပနမအြမင

သငနငငတင ထညသငးချင သာ အြခားဆကစပ သာ နညးပညာအချကအလကများ တးမ

သလား။

REDD+ အတက အြမငနငနညးဗျဟာ ထညသငးစဉးစားရမည အချကများ (အြမင၊

အတငးအတာ၊ အဓကလပ ဆာငသ သမဟတ အတားအဆးများ၊ င ကး ထာကပြခငး)

တည ဆာကြခငး။

လကရ သတငးအချကအလကများ၊ အြမငများ၊ နညးဗျဟာများ၊ စမကနးများနငအတ

ခြခမးစတြဖာြခငးလပငနး၏ရလဒများ ပ တင အ ြခခ၍ တည ဆာကထားြခငးြဖင နငငများ

သည ၎ငးတ၏ အ စာပငးအဆငများ (ဆလရငးမာ ပထမအကမ NS/AP) အပါအဝင REDD+

အတက ၎ငးတ၏ ရရညအြမငနငထအရာက ချဉးကပရန မဟာဗျဟာနညးလမးက ထညသငး

စဉးစားရမည။ နငငတစနငငတင REDD+ လပ ဆာငချက (၅) ရပနငအတ ကျယြပန သာ

နငင၏ ရညရယများနင ဦးစား ပးချကများက REDD+ လပ ဆာငချကတင ခငမာ သာ

ရညရယချကများအြဖစ ထညသငးစဉးစားပါက ထနငင၏ တးတကမက ထာကပ ပးနင

ပါသည။ ဥပမာ- REDD+ ၏အြမငသည ခြခားသတမတထား သာ အတားအဆးများနင

အခငအလမးများ၊ REDD+ အတက စးပား ရးကစစများ၊ အဆငြမငမား သာ မဝါဒဆငရာ

ထာကပမ အရညအချငးနင အမျ းမျ း သာ သစ တာအသးြပသများနင ကကည သာ

လပ ဆာငချကများ ပ တင မတည၍ တြဖညးြဖညးနင သမရးကျနညးလမးများ ပစအြဖစ ပ ပ

လာပါသည။

အစမး ရာငဖ ဖးတးတကမနညးလမးဆသ

REDD+ ဖ ဖ းမရညရယချကများကချညးကပရန နငငများသည အဖးတနအရငးအနး

(၅)မျ းြဖစသည င ကးက ၊ သဘာဝ၊ ထတလပမ၊ လသား နင လမအရငးအြမစများ ပ တင

မခ နသည။ နငငတစနငငသည ၎ငးတ၏ကယပငစကား နငအတ ယခငမဝါဒများနင လက တ

လပငနးများအရ မတည သာ ထအရငးအနးများက အသးြပသည။ အထးကစစအ နြဖင နငငများ

အစအစဉ

ဆြခငး

အကမး

ဆြခငး

အ သးစတ

ရးသငးြခငး အဖအစည

း

ခြခမးစတြဖာ

မ

အ ြခခ သာ

REDD+အ

ြမင PAMs အဆင ၂

စမခနခမမျ

ား

 

19  

သည အနာဂတက မာ တး သာ လလာမအကြပချကတစခ (Ivory Coast ၂၀၄၀ အနာဂတ

က မာ တး သာ လလာမ ရ ဆကလပ ဆာငြခငး၊ (သ) DRC အနာဂတက မာ တး သာ

လလာမအြမင ၂၀၃၅) အြခားစကားလးများြဖစသည အနာဂတတင သတြဖစချင သာ နရာ

နညးြဖင သတချညးကပချင သာ (ဥပမာ- Papua New Guinea အြမင ၂၀၅၀) စစညးြခငး၊

ြပညစရငးလငးစာ ဖာြပြခငး၊ ရရညဖ ဖ းမအြမငက ဖာြပထားသည။ ထအရာသည

အလယအလတရညလျား သာ မဟာဗျဟာများနင စမကနးများ (ဥပမာ- Ivory Coast

အနာဂတအမျ းသား ဖ ဖ းတးတကမစမကနး ၂၀၁၆-၂၀၂၀က ဆကစပ ပး ပး ထစမကနးများ

ပ မ က အလက စမကနးများက အ ြခခထားသည။ (ဥပမာ- ၅နစ စကပျ း ရးစမကနး)

မဟာဗျဟာ ရးချယမများသည မတည သာ “ဖ ဖ းတးတကမ နညးလမးများ” က

ကယစားြပ သာ ရရညရညရယချကများနင ဖ ဖ းမ မဟာဗျဟာနစခစလးက ြပလပခသည။

ရးချယထား သာ နညးလမးများသည ရတ၊ အလယအလတရညလျား သာ အချနနင ရရည

တင စပား ရး၊ လမ ရး၊ ပတဝနးကျငဆငရာ သက ရာကမများ၏ ကာငးကျ းဆးကျ း

ဆကစပမမတညြခငးများြဖင သင တာ သာအချနတင သင တာ သာ အြမငကချဉးကပရန

အ ကာငးဆး အ ြခအ နြဖစသည။

ပတဝနးကျငဆငရာ ြပဿနာများနင ဂဟ ဗဒဆငရာ ရားပါးမများက သသသာသာ

လျာချနငစဉတင “အည ရာင” စးပား ရးနင ဆနကျငဘကြဖစ သာ “ အစမး ရာင

စးပား ရး” (အစမး ရာင ဖ ဖးတးတကမ)သည လသားများ၊ လမ ရးနင အမျ းသား/

အမျ းသမး ညမမက တးြမငနငသည။ (ပ- ၄.၄) အြခားတစဖက အ နြဖင ဘ ာ ရး၊ သဘာဝ

အ ြခအ န၊ ထတလပမ၊ လသားနင လမ ရးဆငရာ အဖးတန အရညအချငးများသည

အချနပလာ သာလညး လျာကျသားြခငးမရပ မညသည နရာြဖစြဖစ တးလာရနသာ ရပါသည။

အ စာပငးအ နြဖင သဘာဝအရငးအြမစများ (ဥပမာ- သစ တာများနင တငးထကပစစညးများ)

က စဉဆကမြပတမဟတဘ အသးြပပါကအြခား သာ အရငးအနးလပငနးများက တည ဆာက

သငသည။ ထြပင သဘာဝအရငးအြမစများ ပ တငမခမ နညး ပး စဉဆကမြပတ အသးြပနင

သာ ဖ ဖးမနညးလမးက ခငြပသည စးပား ရးက အ ြခခသည နငငတစနငင အြဖစသ

ဦးတညသငပါသည။

 

20  

ပ (၄.၄)။ အမျ းမျ း သာ စးပား ရး၊ လမ ရးနင ပတဝနးကျငဆငရာ သက ရာကမများြဖင

အလားအလာရ သာ ဖ ဖ းမနညးလမးများ

????

အစမး ရာငဖ ဖ းတး

တကမနညးလမး

အည ရာငဖ ဖး တးတကမနညးလမး

အြမင

( ရရညဖ ဖးတးတကမရညရယ

ချကများ) ဥပမာ-

ရ လာမည လလာမ “Vision

Country 2035”

ဖ ဖးတးတကမမဟာဗျဟာ

စကပျး ရးနင

ဆင သာမဝါဒ

ြမအသးြပမ

စမကနးမဝါဒ

 

… 

လကရနငအလားအလာရ သာ

အဖးတနအရငးအြမစများ

သတတ များ ပညာ ရး ပါငးစညးြခငး

ြမဇလာများ ကျနးမာ ရး၊… ယကညမ၊…

သစ တာများ၊…

လမးများ၊ ကျာငး င ကးစနစ၊

များ၊စကရများ၊… ချး င၊…

သဘာဝအ

ရငးအြမစ

လသားအ

ရငးအြမစ

လမအ

ရငးအြမစ

ထတလပမ

အရငးအြမစ

င ကးအ

ရငးအြမစ

ထနးသမးထား သာနင/သ

တးပားလာ သာအဖးတန

အရငးအနးအားလး

ရးချယမများသည မတည သာ ရရည/ အလယအလတ ရညလျား သာအချန/ ရတ စးပား ရး၊ လမ ရးနင ပတဝနးကျငဆငရာ သက ရာကမများ(နင အလားအလာရြခငး)

များက ြပလပပါသည။

 

21  

အစမး ရာငဖ ဖးတးတကမ နညးလမးသကး ြပာငးရန အခငအလမးတစခြဖစသည REDD+

နငငအ တာများများတင REDD+ လပ ဆာငြခငးသည ကာဗန လာချရန ထ ရာက

သာ သယဇာတအသးြပြခငးနင ညမ သာ အစမး ရာငစးပား ရးအြဖစ ကး ြပာငးရာတင

အ ရး ကး သာ အခငအလမးနင အဆငတစခအြဖစ ကယစားြပနငပါသည။ ထကစစနင

ပတသက၍ REDD+က ထနးသမးြခငး (သမဟတ) သစ တာနငဆင သာ ကရယာတစခမသာ

တးြမငြခငးထက ဖ ဖးမ အြမငဆးအထ ရနင သာ အခငအလမးတစခအြဖစ ြမငသငသည။

REDD+ နင နငငဖ ဖ းတးတက သာ အ ြခခဖ စညးမ မညသဆကစပသညနင REDD+၏

နညးလမးများက နားလညြခငးသည နငင၏ အဓကရညရယချကများက ထာကပရန အကအည

တစခြဖစနငပါသည။ REDD+ လပ ဆာငရန အလားအလာများ သာ နငငများြဖစသည

သစ တာဖးလမးမများ သာ၊ သစ တာြပနးတးမများ သာ နငငများတင REDD+ က

လပ ဆာငနငမသာမက အြခားနငငများတင သစ တာက ကသ က တစခ ြပြပင ြပာငးလမ

က ထာကပရန REDD+သည အ ထာကအကတစခလညး ြဖစသည။ သမဟတ Costa Rica မ

ကစစတစခကသ REDD+ မ ပ ပါကစဉက ြပငးထန သာနငင ရးဆနဒတစခသည ကးမား

သာ ြပာငးလမက ထာကပ ပးခသည။ ရ လာမည လလာချကများက ရရညဖ ဖ း

တးတကမ မဟာဗျဟာအတငး အရညအ သး ြမငတငရန ဆာငရက သာအခါ REDD+

သမဟတ အစမး ရာငဖ ဖ းတးတကမ စတကးအနာဂတက အခငအလမးအြဖစ ဖမးဆပသင

သည။

ထအားလးတင REDD+ သည နငင၏ဖ ဖးမဖ စညးပနင မညကသ ဆကနယ နသည

နင ဖ ဖးမနညးလမးက မညကသ ြပြပငမမးမနငမညက ထညသငးစဉးစားရန လအပပါသည။

၎ငးတင REDD+ အတက ရရညအြမငက ပ ဖာြခငး၊ REDD+ အြမငက အချနကာြမငစာ

ဦး ဆာငြခငးနင မဟာဗျဟာ နညးလမးြဖစ သာ စဉဆကမြပတ ရရညဖ ဖးတးတကြခငး

အြမငက သ ဘာ ပါကြခငးတက ထ ရာကစာ အသးချနငမည နညးလမးက ထညသငးစဉးစား

သာအြမငက အချနကာြမငစာ ဦး ဆာငြခငးနင မဟာဗျဟာနညးလမးြဖစ သာ စဉဆကမြပတ

ရရညဖ ဖ းတးတကြခငးအြမငက ထညသငးစဉးစားြခငး။ REDD+ ဆာငရကြခငးအတက

အြမငများြဖစက သာ REDD+ ဆာငရကြခငး နယပယနငအတငးအတာ (အဓပပာယနင ဖငဆ

ချကအား နာကပငးတင ကညရရန) ကငတယ ြဖရငးရန ဦးစား ပး ဆာငရကချကများ၊

င ကးမဟာဗျဟာ (သမဟတ) REDD+ အား ချဉးကပမများပါဝင သာ အမျးမျး သာ

မဟာဗျဟာ ဆးြဖတချကများ ြပလပရမည။

 

22  

ပ(၄.၅)။ REDD+ အတက နငငအြမငြဖင ပ ဖာရာတင ထညသငးစဉးစားရမည အချကများ။

အမျ းမျ း သာမဟာဗျဟာ ထညသငးစဉးစားချကများ

REDD+ အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကမများ၏အြမင(ပ-၄.၆)သည နငငတစနငငက

လပ ဆာငရန ရးချယထား သာ REDD+ လပ ဆာငမ(၅)ခထက တစခ (သမဟတ) ပါငးစပ

ထားြခငးနင ဆကစပပါသည။ REDD+ လပ ဆာငမ၏ အတငးအတာ (ပ-၄.၉)သည RBPs

ရရရန REDD+ အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကရနအတက နငငတစနငငက တာဝနယရမည

ဖ ဖးတးတကမ

ရညရယချကများနင

ဦးစား ပး ချကများ

REDD+

နယပယ

(သ) အြမင

REDD+

အတငးအ

တာ

ဦးစား ပး

လပ ဆာင

သများ

င ကးဆ

ငရာမဟာ

ဗျဟာ လပ ဆာင

ြခငးအားချဉး

ကပြခငး

REDD+ အတကအြမင

မဝါဒနင

စမချကများ

ဆာငရကြခငး

အစအစဉများ

သစ တာအသးြပများ

နငကကညမ

ခြခမးစတြဖာမအစအ

စဉ

 

23  

ြမဧရယာနငဆကစပပါသည။ ဦးစား ပးလပ ဆာငသများသည နငငတစနငငက ဦးစား ပး

လပ ဆာငရာတင လမးညနရနဆးြဖတထားသညက တကရကနင သယဝကစာ လပ ဆာင နသ

များနငဆကစပသည။ ထဦးစား ပးမသည လပ ဆာငသများ၏ အပငးတစပငးသာြဖစသည။

REDD+ အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကြခငးအား ချညးကပမသည (၁) REDD+ က

လက လျာည ထရ သာ မဝါဒနင ပမနဖ စညးမဆ၍ လပ ဆာငမလား နင/သ တတကျကျ

နစြမပထားသည ရငးနးြမပနမကအသးြပမလား၊ (၂)အစးရအဆငအမျ းမျ း လကဖကည သာ

အခနးက (နငင၊ ြပညနယ နင တငး၊ ဒသ)၊ နင (၃) အမနတကယ လပ ဆာငရာတင

ပါဝင သာလပ ဆာငသများ၏ ပစများ(ဥပမာ- အစးရအဖ အစညးများ၊ ပဂဂလကအဖအစညးများ၊

NGOများ) များပါဝင သာ REDD+ အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကရန နငငတစနငငက

ဆးြဖတထား သာနညးလမးက ရညညနးသည။

REDD+ ၏နယပယ (သ) အြမင

REDD+ လပ ဆာငမနယပယပ(၄-၆)သည အဓကအားြဖင နငငတစနငငက အသးြပရန

ရးချယလက သာ REDD+ လပ ဆာငမ(၅)ခမ ရးချယလက သာအရာ (သ) ပါငးစပလက

သာအရာများနင ဆကစပ နသည။ ထအရာသည နငငတစနငငက ထညသငးစဉးစား သာ

ကာဗနထနးသမးထားနင သာ နရာ(၅)ခက လညးရညညနးသညအြပင ဦးစား ပးတကတနး

သများ ညနကား သာအချကများအြဖစလညး ရညညနးနငသည။ တငြပထား သာ FREL/FRL

နယပယသည NS/AP တင ပါဝင သာထနးသမးထားနငသည နရာများနင လပ ဆာငမများ၏

အပငးခတစခ၊ အဆငလကချဉးကပမက အသးြပြခငးြဖင NS/AP အချနပတငပါဝင သာ

ထနးသမးထားနင သာ နရာများနင လပ ဆာငမများ၏နယပယအြပညအစက ကျယြပန စရန

ရညရယြခငးတက ကယစားြပနငပါသည။

REDD+ လပ ဆာငမ(၅)ခ၏ ကျယြပန သာနယပယသည မတည သာနငင အ ြခအ န

နင သစ တာ ြပာငးလမ မျဉး ကးတငရ သာ အ ြခအ နအမျ းမျ းရသည နငငများမ ပး ပါငး

ပါဝငြခငးကခငြပသည။( အာက ဖာြပပါ လး ထာငကကတင ကညပါ။)REDD+ လပ ဆာငမ

များ၏ နယပယအား နငငတစနငင၏ ရးချယြခငးသည (က) REDD+ လပ ဆာငမ အမျ းမျ း

၏ ထငရားချကများြဖစသည ဖနလအမဓာတ င ထတလတြခငးနင (သ) ဖယရားြခငး၊ (ခ)

တကတနးလ ဆာသအမျ းမျ းနင ထ ရာက ပး င ကးကနကျမသကသာ သာ မဝါဒနင

စမချကများြဖင အ ကာငအထည ဆာငရကမများအား ဆာငရကရန အရညအ သးတ၏

ဆကစပမ၊ (ဂ) နငငသစ တာ စာငကည လလာြခငးစနစ (NFMS) နင သစ တာရညညနး

 

24  

ြခငး (ထတလတြခငး) အဆငများ (FREL/FRL)တင နညးပညာထညသငးစဉးစားချကများ၊

(ဃ) မဝါဒဆငရာ ဦးစား ပးချကများ ပ တင မတညပါသည။

နငငများသည ပမလယက သာ REDD+ လပ ဆာငမတစခ (သ) အနညးငယ ပ တင

ပထမအာရထားနငရန အသးဝငမက ရာ ဖနငသည။ ဥပမာ သစ တာြပနးတးမ လျာချြခငး၊

သစ တာြပနးတးမအား လျာချြခငးနင သစ တာကာဗန ထနးသမးမအား တးြမငြခငး) ဥပမာ

ဘရာဇးနငငတင သစ တာြပနးတးမ ကာင ထက ပ လာ သာ ဓာတ ငထတလတမက

လျာချ နစဉအတငးတင သစ တာအတနးအစား ကျဆငးြခငးက ထနးချပနငရနအတက

စမး ဆာငရညြမငမားစာြဖင လပကင ဆာငရကလျကရပါသည။

နငငများသည အစပငး FREL/FRL ၏ နယပယအြပငမ REDD+ လပ ဆာငမများနင

PAMs များက အာရစကလပ ဆာင နစဉ ၎ငးတ၏ NS/AP တင ထနးချပ/ညနကားရန

ဆးြဖတနငသည။ ထအရာသည ကာဗနမမဟတ သာ အကျ းအြမတများ၊ မဝါဒဆငရာ ဦးစား

ပးမများ ပ တင အာရထားမ တစခအြဖစဆကစပနငပါသည။ (သ) အ ရးပါ သာ ပါဝငသများမ

ထာကပမရရရန အာရထားမအြဖစဆကစပနငပါသည။ သ သာလညး ပါဝငသအားလးသည

UNFCC အာကတင ထအရာများအား RBPs က ဦး ဆာငမာ မဟတ ကာငးက သထား

သငသည။ ထအြပငနငငများသည ၎ငးတ၏ NS/AP တင ထငရားရငးလငး သာ အချကက

ထညသငးစဉးစားနငသည။

 

25  

ပ(၄.၆)။ REDD+ နယပယ(သ)အြမင

REDD+ လပ ဆာငမ(၅)ခအနက မညသညအရာြဖစမညနညး။

လး ထာငကက (၄.၇) သစ တာကး ြပာငးြခငး သအရ

သစ တာကး ြပာငးြခငးသအရသည နငငတစနငင(သ) ဒသတစခတင အချနကာြမငစာ

သစ တာဖးလမးြခငး ကာင ြပာငးလမပစက အကြပပါသည။ ပ (၄.၈) အ စာပငးတင

၎ငးသအရမ သစ တာဖးလမးမ ရလာ သာ နငငတစခ၊ ဒသတစခတင အချနကာြမငလာသည

နငအမ ြမအသးချမ ြပာငးလပက ဆး နးထားပါသည။ ပထမပငးအ နြဖင သစ တာ

ဖးလမးမ ရ သာနငငတစခသည ြမသဇာ ကာငးမန ပး အရညအ သးြပညဝ သာ ြမဆလာ

ထက ပငဆငထားရကသည။ သရာတင ဖ ဖ းတးတကမလပငနးများ လပ ဆာငလာကရာမ

သစ တာြပနးတးမ စတငလာနငြခငး၊ နငငအတငးသစ တာအသးြပသများ၏ ထတယသးစမ

များ ြပားလာြခငး ကာင သစ တာသယဇာတများ ြပနးတးလာြခငး၊ နငင၏ င ကးလအပမ

ကာင သစထတလပမများရလာြခငး၊ ထနညးတပင သစ တာ ြမများက စကပျ း ြမများ

ကသ သာ အြခား ြမအသးချမ ပစများ ြပာငးလာြဖစ ပ လာသည။ (ဥပမာ-စကပျ း ြမများသ

ြပာငးလသားြခငး) (က)သားလာရလယက သာ သစ တာနင သစ တာ ြမများက အသး

ြပြခငး၊ (ခ) စကပျ း ြမများသ ြပာငးလြခငးသည အြခားလပ ဆာငမများ (မတည သာ

သစ တာြပနး

တးြခငးမဓာတ

ငထတလပမ

လျာချြခငး

သစ တာအ

တနးအစား

ကျဆငးြခငးမ

ဓာတ ငထတ

လပမ

လျာချြခငး

သစ တာကာ

ဗနသ လာငမ

ထနးသမးြခငး

သစ တာကာ

ဗနသ လာငမ

တးြမငြခငး

စဉဆကမြပတ

သစ တာစမ

အပချပြခငး

  နင/သနင/သနင/သနင/သ

REDD+

 

26  

စးပား ရးများ) နင နငးယဉလင အကျ းအြမတရရမ နညးြခငးနင (ဂ) သစ တာ ရားပါးြခငး

သည သစ တာများ ြပနလညတည ထာငြခငးများ ြပလပရနဆ ဆာငနငြခငးနင လအပြခငး

စသညအချက သးချကမ တစခမဟတတစခြဖစ သာအခါ သစ တာဖးလမးမ လျာကျလာြခငး

သည နာကဆးတင တသမတတညး ြဖစ ပ လာနငပါသည။ လကရတင ကျးရာများ

ြပာငး ရသားြခငးသည သစ တာများ ြပနလညထ ထာငနငရန ြဖစသည။ ဆလရငးမာ

သစ တာများ မရ တာ သာ နရာများတင သစ တာများ ြပနလညထ ထာငြခငး၊ စကပျ း

သစ တာ ရာ နာစနစ၊ မျ းစပြခငး၊ ြပနလညထနသမးြခငးတ ြပလပနငရန ြဖစပါသည။

သ သာလညး ကာဗနပါဝငမ၊ ဂဟစနစ ရရမ၊ ဇဝမျ းစမျ းကများ စသညတ ပမနညးပါး

လာြခငးနင အြခားဆကစပ သာ မ ကာငးသည နာကဆကတများသည စားဝတ န ရးနင

စးပား ရးအလားအလာများ ပ တင ဆးကျ းများ သက ရာကနငပါသည။

ပ ၄.၈ REDD+ နင သစ တာကး ြပာငးမ မျဉး ကး

ထလက တဆန သာ သအရသည ကျယြပနလ သာပစက ဖာြပသည။ ထပစက ြပညတငး၊

ြပညပ သက ရာကမများက လမးမးနငပါသည။ ဥပမာ ြပညတငး အ ြခအ န (ဥပမာ-လဦး ရ

များြပားလာမ၊ ကမဘာ စျးကကနင ဆကသယြခငး၊ ဥပ ဒတနးအား ပးမ အရညအ သး၊ ကမဘာ

စးပား ရးတနးအားများနငအစးရမဝါဒများ)။ REDD+၏လညပတမ သည(၁) ဖ ဖ းဆနငငများ

သည လ လာက သာမဝါဒများနင စမချကများကသး ပး သစ တာကး ြပာငးြခငး၏ ြပညတငး

သက ရာကမများ လပ ဆာငမက ြမငတငြခငး၊ (၂) REDD+ နငငများ တကရကမ ရာကရ

နင သာ ြပညပသက ရာကမများအား လမးမးနငြခငး၊ ဥပမာ- စျးကကတနးအားများနင

ဆကစပြခငး၊ (ဥပမာ- အကးစား လသးကနထတလပသများက သစ တာြပနးတးမ မရရန

ကတကဝတထားရ သာအလပများ၊ ထတကနများ အသးြပ သာ နငငများတင စျးကကရရရန

အတက အ ြခအ နများ)။ ထအချက(၂)ချကြဖင သစ တာကး ြပာငးမ မျဉး ကး၏ ပသ ာန

ဆငရာ အြဖစအပျကများ ြပာငးလ စရန ရာ ဖ တရနငပါသည။ သစ တာကး ြပာငးမ

မျဉး ကး ပ မတညြခငးနငအတ REDD+ အြမငများက ပါငးစပ ပး နငငများသည ၎ငးတ၏

တရားဝင ဖ ဖ းတးတကမ ရညရယချကများက လပ ဆာငရငး ထမျဉး ကးက ရာငြပနဟပ

စရန မကလးများ ပးြခငးနင တနးအား ပးြခငးများက ရာစပြခငးနင အမျ းမျ း သာ PAMs

က အသးြပ ကာငးအသးြပကပါလမမည။

 

27  

တန ြပနမအြမင

REDD+အတက၎ငး၏အြမငကသင၏နငငတငစတငထညသငးစဉးစား န ပးလား။

ထညသငးစဉးစား နလင မညသညလပ ဆာငမက သငသသနညး။ အဘယ ကာငနညး။

REDD+ ၏အတငးအတာ

UNFCCC သည နငငများအတက ၎ငးတ၏ FREL/ FRL ဖ ဖ းမများ စတငရန

သတကယတငကးကပ ဆာငရကရနနင နငငက ဒသအလကတငးတာပငးြခား၍ ယာယဥပ ဒ

အရခငြပသည။ ထအြမငအရ REDD+ သည ၎ငးမ RBPS သ အ ကာငအထည ဖာ န သာ

နငငများက ကယစားြပသည။ မညသပငြဖစ စကာမ SIS လပ ဆာငသကသ နငငတငး

လပ ဆာငချကများက NS/AP မလညး လပ ဆာငသငပါသည၊ နငငတစနငငသည

ဒသအလက ပငးြခား၍ ဆာငရကမများကလညး စဉးစားဆးြဖတနငသကသ REDD+ က

အထး အ ကာငအထည ဖာ န သာ ဒသများသမဟတ REDD+ က လပ ဆာငရန

ဦးတည န သာ ဒသများကလညး စဉးစားဆးြဖတနငပါသည။ ဒသအတငးအတာအလက

ချမတရမည ဆးြဖတချကများသည အာကပါအချကများနင တစနညးအားြဖင ဆကစပ န

ပါသည။

- နငငအဆငရလဒများက စာငကည လလာနငရနနင တငြပအစရငခနငရန၊ သမဟတ

တစနငငလး အတငးအတာအရ မာမနးထား သာ ရလဒများရရနငရန ြဖစ ပ န သာ

အခကအခများက ကျာလားနငရနအတက င ကးပငးဆငရာ ကန သတချကများ (သ)

နညးပညာပငး ဆငကနသတချကများရ နြခငး (ဥပမာအားြဖင မလအပ သာ နရာများ

တင သးစမမြပရန)။

- ဒသတငး ငမဝပပြပားမမရြခငး (ဥပမာ- လကနကကင အဖအစညးများ)

- ြမမျကနာသငြပငအ နအထားအရ အ ရးကး သာ ဖ ဖ းတးတကမ နညးလမးများက

ဦးစား ပးြခငးနင

- နငငအဆငထ ရာက သာ အ ကာငအထည ဆာငရကမ (အဖအစညးများဖ စညး ြခငးနင

သငတနးများဖငြခငး၊ အ ကာငထည ဖာ ဆာငရကသည အချကအလကများ နင

လပငနးစဉ) များက ရာကရရန စမး ဆာငရညြမငတငြခငးများ လပ ဆာင နစဉ

အထးသတမတထား သာ နရာတစခတင စမးသပ သာ အမျ းမျ းချညးကပမများနင

အချကအလကများ(ဥပမာ − အ မဇန တာ)

 

28  

နငငတစနငငနင RBPs အတက လပ ဆာငရာတင အမနတကယြပညမ စရန နညးလမး

ပါငးစြဖင ချဉးကပလပ ဆာငသငပါသည။ ထအရာသည အလနတငးကပပါသည။ ဥပမာ

အ နြဖင စမခနခမယနစတငးသည အလနအ သးစတလနး သာ ကာငြဖစသည။ ကာငးကျ း၊

ဆးကျ းများစာလညး ရပါသည။ ဥပမာအားြဖင စမခနခမ ယနစတငးသည ဆးြဖတချက

ချမတြခငး၊ PAMs သည သဟဇာတြဖစမနင အစးရ အဖအစညးအတငးတင မတည သာ

စမအပချပမများကားတင အမားအယငးမရ စရန လပ ဆာင န သာ ကာငြဖစသည။ တတ

ကျကျ ြပာရမညဆလင နငငတစနငငချငးစ၏ ဖ စညးပအ နအထား၊ တာပျကစး စ သာ

အ ကာငးအရငး အမျ းအစားများက အဓက ဦးစား ပးစဉးစားရန ြဖစသည။

FREL/FRLs စာငကည လလာြခငး နင အစရငခစာတငြခငးများသည တနဖးရ သာ

အရာြဖစပါသည။ REDD+ နင ဆကစပ န သာ ရငးနးြမပနမများသည အဓကအ ရးပါ အရာ

ရာက သာ ဒသများ(သ) အနညးဆးတစခက ဦးတည ကာငးဦးတညပါလမမည။ အထကပါ

ဖာြပချကများအရ ၎ငးအချကသည လကရြဖစ ပ န သာ တာြပနးမများနင သကဆင န

ပါသည။ အြခားတစဖကအ နြဖင နငငများသည UNFCCC ၏ အာကတင ရ သာ RBPs က

သပမလလား သာလညး REDD+ နင ဆကစပ န သာ PAMs အား လလလားလား

ရကပါသည။

အသင တာဆးနညးလမးက ရးချယရာတင အသးဝင သာ နညးလမးများက Module

8: Policys and Measures မာ အ သးစတ တရနငပါသည။ ကားြဖတတငး နင

ြပညနယဆငရာ လပ ဆာငချကများအား ဖာ ဆာင န သာ နငငများအ နြဖင သ ဘာထား

ကလမများနင ကြပားြခားနားချက သာ အြမငများအား သတထား ြဖရငးရပါမည။ REDD+ ၏

ရငးနးြမပနမများအား သချာမရ စရနနင နငငတကာ အသငးအဝငးနင ပး ပါငး ဆာငရက

နငရနအတက အသးဝငနငသလ NS/AP နငလညး သကဆင နပါသည။

NS/AP ထားရရမည နငငများအ နြဖင ထညသငးစဉးစားရမည အချကများမာ

- တငးနငြပညနယဆငရာ လပ ဆာငချကများအတက နရာ ဒသနင လပ ဆာငမည

နညးလမးများ၏ နာကကယမ အ ြခခ အ ကာငးတရားများ

- REDD+ အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကမ အစအစဉနငသကဆင န သာ အကျးဆက

များ

- REDD+ ၏ နငငအဆင ဦးစား ပး ရညရယချက

- နငငအဆင အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကမများတင ထားရ သာ အနာဂတ ရညမနး

ချက

 

29  

REDD+ အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကမများအား ဒသခများတင စတငလပ ဆာင သာ

အချနတင ကကညမရ စရနနင ြပညစမရ စနငရန နငငအဆင ခါငး ဆာငမ အရညအ သးများ

လအပ နပါသည။

- ဒသခ တစခနင တစခ အြပနအလန ဆကသယ ရး ( ဘးတက ဆကသယ ရး)

- ဒသခများနင နငင တာအဆငဆကသယရာတငလညး လအပပါသည။ (အထက အာက

ဆကသယ ရး)

လပငနးခငအတငး အြပနအလနဆကသယမနင လပငနးခင အာငြမငမများသည RBPs

အတက UNFCCC အား အရညအ သးြပညမ သာ မတတမးမတရာများအား သချာတကျ

မနကနမရ စဖရာအတက အ ရးပါအရာ ရာက သာ အဓကအချကများြဖစပါသည။ ၎ငးအယ

အဆသည မတည သာ နညးလမးများအား ရာ နာထား သာ UNFCCC ၏ ြပငပတင

ပမတကျမနကနမ ရပါသည။ ဥပမာအားြဖင ဒသခ (သ) လပငနးအဆငဆင သတမတချက

များသည Voluntary Carbon Market (VCM) နင ဆကနယ နပါသည။ (VCM

၏ကြပားြခားနား သာ စချနစညနးများသည UNFCCC နင ကကညမ မရ ပ။) REDD+

ဖာ ဆာငထား ပး သာ နငငများတင ယခလကြပားြခားနား သာ စချနစညနးများ မလအပ ပ။

သ သာလညး ပး ပါငး ဆာငရကမများ အဆငမ ြပ သာအခါများတင အသးြပနငပါသည။

များစာ သာ အခငအလမးနင အခကအခများသည ယခလ ကြပားြခားနား သာ လပ ဆာငမများ

က သတထား သးစမနင သကဆငပါသည။

အ ရးပါ သာ လပ ဆာငမများ

နငငတစနငငအ နနင မဟာဗျဟာအြဖစ အ ရးပါ သာ အ ကာငးတရာများအား

ထညသငးစဉးစားရာတင အြခားဆကနယ န သာ အ ကာငးတရာများက ချနလပမထားသင

ပါဘး။

- သစ တာြပနးတးြခငးနင သစ တာအတနးအစာကျဆငးြခငးမ ကာဗနထတလတမ

အပါအဝင တကရကလပ ဆာငမများနင ကာငးမန သာြဖင ကာဗနဖယရားမများ

- ထငြမငချကနင အတငးအတာပမာဏ

- ဥပ ဒနငဆင သာ အ ကာငးတရားများ

- လပငနးလပ ဆာငရန လအပ သာ စမးရည (နညးပညာစမးအား၊ ဥပ ဒပငးဆငရာ ကည

ထာကပ ပးနငမ၊ ြခငစဉးစား သာအခါ သယဝကလပ ဆာငမများ)

- မာမနကနကျ ငနင အကျးအြမတ(ကာဗနမပါ သာ အကျ းအြမတများ)

 

30  

- ကတငသးသပ ခနမနးထား သာ သဘာဝပတဝနးကျငနင လမ ြပဿနာများ

ထအ ကာငးတရားများနင ပတသတ သာ အ သးစတ အချကအလကများအား Module 3:

Drivers of Deforestation and Forest Degradation တင အ သးစတ တ နငပါသည။

အတချပအ နြဖင ထငသာြမငသာရ သာ အ ကာငးတရားများသည အမတမး ကျငသး၍

မရနင ပ။ ၎ငးအ ကာငးတရားများသည နငင ရးနင စးပား ရးအ ြခအ နတးတကမ ရလာမ

သာ ပမထ ရာကစာ အသးြပနငမည ြဖစပါသည။

သ သာလညး NS/AP အ နြဖင ယခလ ထငသာြမငသာရ သာ အ ကာငးတရား

များအား မျကကယြပထားပါသည။ ၎ငးသညလညး လကရကာလတင ထအ ကာငးတရား

များက သ သချာချာ ဆငြခငသးသပသငပါသည။

၎ငးလပ ဆာငမ တနးအားများသည တစခနငတစခ အြပနအလနဆကနယမ ရ သာ

ကာင ချနလပထားြခငးမြပဘ ထညသငးစဉးစားသငပါသည။ နငငအဆင REDD+

Architecture အား ဖာ ဆာငရာတင ၎ငးအချကများသည အ ရးကး ကာငးအ ရးကး

နငပါသည။

၎ငးသအရ၏ ဆလရငးမာ သစ တာဖးလမးမရ သာ နငငတစခ၊ ဒသတစခတင

အချနကာြမငလာသညနငအမ ြမအသးချမ ြပာငးလပက ဆး နးထားပါသည။ ပထမပငး

အ နြဖင သစ တာဖးလမးမရ သာ နငငတစခသည ြမသဇာ ကာငးမန ပး အရညအ သး

ြပညဝ သာ ြမဆလာထက ပငဆငထားရကသည။ သရာတင ဖ ဖ းတးတကမလပငနးများ

လပ ဆာငလာကရာမ သစ တာြပနးတးမ စတငလာြခငး၊ နငငအတငးသစ တာအသး ြပသ

များ၏ ထတယသးစမ များြပားလာြခငး ကာင သစ တာသယဇာတများ ြပနးတးလာြခငး၊

နငင၏ င ကးလအပမ ကာင သစထတလပမများရလာြခငး၊ ထနညးတပင သစ တာ ြမ

များက စကပျ း ြမများကသ သာ အြခား ြမအသးချမပစများ ြပာငးလြဖစ ပ လာသည။

 

31  

ပ(၄.၁၀)။ အြမင၊ အတငးအတာနင ဦးစား ပးလပ ဆာငချကများအတက ထညသငး စဉးစား

ချကများအကား ခငမာ သာ အချငးချငး အြပနအလနဆကစပမ။

ဦးစား ပးလပ ဆာင

သများ/အတားအဆးများ

ြပငးထန သာအချငးချငး

ဆကစပမများ

REDD+ ၏အြမင REDD+ ၏အတငးအတာ

တန ြပနမအြမင

အြမငသည အတငးအတာနင ဦးစား ပးလပ ဆာငသများအ ပ မညကသ အကျး

သက ရာကမ ရမညနညး။ အြခားနညးလမးကဘာလ။ ထအ ကာငးအရာသည REDD+

အ ကာငအထည ဖာသက ဘယလပတသတ စသလ။

ဥပမာအားြဖင နငငတစခသည RBPs က ရာကရရနအတက သစ တာများြပနးတး

မ ကာင ြဖစ ပ လာ သာ ကာဗနဒင အာကဆဒဓာတ င များ ထတလငမ လာချြခငး လပငနး

များ (REDD+) က အာရစက၍ လပ ဆာငပါက သစ တာြပနးတးမက ထနးချပရနအတက

နငငအတငး စနစတကျသစ တာအပချပမနညးစနစများက ရးဆသငပါသည။ သစ တာ

ြပနးတးမပမာဏနငညမ သာ ကာဗနဒင အာကဆဒဓာတ င ထတလငမပမာဏ(FREL) က

စနစတကျ သတမတ ပးအတတကြဖစ ပ ခ သာ သစ တာြပနးတးြခငးက လကရနငင

အ ြခအ နနင ညနငး၍ ထနးသမးြခငးလပငနးများက လက တကျကျ လပ ဆာငနငရပါမည။

သစ တာြပနးတးမ ကာင ကာဗနထတလငမများ လာချြခငးက လပ ဆာငရာတင အခကအခ

 

32  

များ ြဖစ ပ ြခငး၊ နငငအတငး စနစတကျသစ တာအပချပမ နညးစနစများ ဖာ ဆာငရာတင

နညးပညာများ၊ င ကးများကနသတမများရ နပါက ထလပငနးလပ ဆာင နသများက

င ကးများ၊ လပ ဆာငချကများနင ပတသက၍ အခကအခမရ စရန၊ သစ တာများ ရးချယ

ခတလြခငး၊ ထငး လာငစာများ စ ဆာငးြခငး တ ကာင သစ တာအတနးအစား ကျြခငးများ

(RBPs) မြဖစ ပ စရန ဆးြဖတချကချမတ ပးြခငးများ ထာကပမမျာ ပးြခငးတ ြပလပနင

မည မဟတပါ။ နငငများသည ဤ၎ငးတ၏ ကာဗနမထတလတ သာ အကျးအြမတ သမဟတ

အြခားအ ကာငးအရာများက စဉးစားရမည။

သစ တာများြပနးတးမ ကာင ြဖစ ပ လာ သာ ကာဗနဒင အာကဆဒဓာတ င များ

ထတလတမ လာချြခငး လပငနးများ (REDD+) က အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရန ဦးစား ပး

ဒသများက ဆးြဖတချကချမတရာတင အရပအ ထးများ ရနငပါသည။ အြပနအလနအားြဖင

ထလပငနးနင သကဆင သာ လပ ဆာငချကများတင လညး ကာငး၊ သစ တာ အသးြပသည

ဒသခများက သစ တာလပငနးများတင စတပါဝငစားစာ ပါဝင ဆာငရကနငရန လ ဆာြခငး

များတငလညး ကာငး၊ မာမနးထား သာကနကျစရတနင ရရ သာအကျ းအြမတ ကာြခားမ၊

လပငနးသးလအပ သာ ပစစညးကရယာများက ဒဇငး ရးဆ အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရာ

တငလညး ကာငး၊ ဓ လထးတမးဥပ ဒနင င ကးဆငရာစမခနခမများနင စမး ဆာငရည

လအပချကများတင လညး ကာငး ရပ ထးမများ ရနငပါသည။ ထနညးတစာပင ကနကျစရတ

နင စမး ဆာငရညများတင ခကခကန ကာမများရ နြခငး၊ ထငရား သာရလဒများ ရရနငရန

ဥပ ဒများ၊ တငးတာမများ(PAMs) နင ြဖညဆညး ဆာငရကြခငးများသည နငငတစခ၏

ဒသအပငးအြခားအလက သစ တာများြပနးတးမ ကာင ြဖစ ပ လာ သာ ကာဗနဒင

အာကဆဒဓာတ ငများ ထတလတမ လာချြခငး လပငနးများ (REDD+) က အ ကာငအထည

ဖာရနအတက ဦးတညြခငးနင အဓကကျ သာဧရယာများက အာရစးစက၍ အ ကာငအထည

ဖာြခငးများက ဦးတညလပကင စပါသည။

ဦးစား ပးလပငနးများသတမတြခငး (ဥပမာ- ကျာကမး သးထတလပမ) နင ၎ငးတက

ဆာငရကရန ဥပ ဒများ၊ တငးတာမများ (PAMs) ြပလပြခငး (ဥပမာ-ထတလပြခငး၊

သယယြခငး၊ စျးကကပ ဆာငြခငး လပငနးများနင ဆကစပ န သာ ဒသခြပညသများ၏

စားဝတ န ရးအ ပ တင ြဖစ ပ လာမည အကျ းသက ရာကမ) တက ရးချယစစစမများ

ြပလပရပါမည။ ထနးသမးကာကယ သာ နညးလမးများက လကနာ ြဖရငးရနနင အာငြမငစာ

အ ကာငအထည ဖာနငရန PAM များက အြခားလပငနးများနင ညနငးအ ကာငအထည ဖာ

ဆာငရကရန လအပသည။

 

33  

အမနတကယဆးြဖတချကချမတရာတင ြဖစစဉအပငးအြခားအလက အြမငအမျ းမျ း၊

အ နအထားအမျ းမျ း၊ အဆငအမျ းမျ းကြပားမ ရနငပါသည။ လက တလပငနးများက စစစ

အ ကာငအထည ဖာရာတင ဤအဆငများက လငြမနစာ ထညသငးစဉးစားရန လအပပါသည။

အ ကာငအထည ဖာြခငးများ စတငရန သင တာသညအ ကာငးအရာများသည နငင၏ သးြခား

အ ြခအ နများနင သစ တာများြပနးတးမ ကာင ြဖစ ပ လာ သာ ကာဗနဒင အာကဆဒ

ဓာတ ငများ ထတလတမ လာချြခငး လပငနးများ (REDD+) နင ပကသတသည ရရည

ရးချယမများနင REDD+ ၏ အဆင ၃ သ ရာကရရန ဆာငရကမများအ ပ တင မတည

နပါသည။ ပ(၄.၁၁)။

ပ (၄.၁၁)။ REDD+ အဆင (၃) က ချဉးကပရန REDD+ အြမငနင မဟာဗျဟာနညးလမး

သတမတြခငး။

အြမင

Xth NS/AP

Xth

NS/AP

1st NS/AP

1st

NS/AP

တငးနငြပညနယဆငရာ ြပညတငး အတငးအတာ

REDD+ အြမင (၃) သသာ

ထငရားမများ

REDD+

လပ ဆာငချက

များ

လပ ဆာငသများ/

အတားအဆးများ

ဦးစား ပး

ဆာငရကမများ/

ြဖစနငမများ

REDD+

လပ ဆာငချက

များ

လပ ဆာငသများ/

အတားအဆး များ

အြပနအလန လပ ဆာငချကများအား ြမငတငရန CoPဆးြဖတချကများ

(မဟာဗျဟာနညးလမး)

များစာ သာ အြမငများ

နငငအတက

အ ကာငးဆးများ

ထညသငးစဉးစားြခငး

 

34  

ဘ ာ ရးမဟာဗျဟာ

ရငးနးြမပနမစမကနးနင နညးဗျဟာများချမတသည နရာတင ကနကျစရတများက

စစစနငမနင င ကးစမခနခနငမသည အဓကကျ သာ အချကများြဖစ ပး ရညရယချက(၂)ရပ

ရပါသည။

နညးဗျဟာတစခ ချမတတငး င ကးများက စမခနခနငမသည အာကပါအချက

များရရ စရန ကည ပးနငပါသည။

- နငငတစခ၏ ကနကျခနင သာ င ကး(အသးစရတ)က ရတကနငြခငး။

- နညးဗျဟာများက စစစြခငးနငဆင သာ င ကးများနင ထ င ကးများ၏

အရငးအြမစက ခြခားနငြခငး။

- အကျ းအြမတရ သာ Land use activities များက ဖနတးရန နညးဗျဟာ တက

ြပနလည ရးဆြခငး။

- နညးဗျဟာ အ ကာငအထည ဖာြခငးနငပတသက၍ အသးစရတများအတက

င ကးများက စမခနခနငြခငး။

• ဖ ဖ းမလပငနးများလပ ဆာင နစဉ နညးလမး ကာငးများက ဖာထတနငမ

အထကပါ ဖာြပချကများ ကာင REDD+ နင PAMs အ ကာငအထည ဖာြခငးများအ ပ

နငငတစနငင၏ အြမငများက င ကးစမခနခနငမ နညးဗျဟာများက လမးမးနငသည။

ထအထတင REDD+ ရငးနးြမပနမက အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရာတင င ကးများ

လကခရယြခငး၊ ခြခားသးစြခငးတ ပါ ဝငပါသည။ REDD+ က အ ကာင

အထည ဖာရနအတက အြပညြပညဆငရာ င ကးများက များစာ သာပဂဂလကလပငနးများ၊

အများြပညသနငဆင သာ လပငနးများမ အာကပါအတငးရရပါသည။

(က) အြပနအလနသ ဘာတညမများမ ရရြခငး။

(ခ) အများနငသကဆင သာအဖအစညးများမ ရရြခငး။

(ဂ) Green Climate Fund မ ရရြခငး။

(ဃ) ပဂဂလကလပငနးများ မ ရရြခငး။

နငငအ ြခအ န ပ မတည၍ နငငတငး အ င ကးအရငးအြမစသည PAMs လပ ဆာင

ချကအတက အ ရးပါသည။ ထလပ ဆာငချကများသည နငငတငးပငဆငမနင REDD+

လပ ဆာငချက စဉဆကမြပတ ရရညတညတ စသည။ REDD+ ရညရယချကများနင PAMs

များက နငင၏ဦးစား ပးချကများနင လကရအစအစဉများတင နညးလမးတကျ လပ ဆာငြခငး

 

35  

နင ပါငးစပလပ ဆာငြခငးြဖင ထလပငနးစဉများက ညနငး ပးနငမည (ဥပမာအားြဖင

Maxico နငငတင REDD+ အားနငင၏ရညရယချကများ အာငြမငြဖစထနး စရနနင

ကျးလက ဒသ ဖ ဖ းတးတကမလပငနးများအတက အခငအ ရးတစခအြဖစ သြမငက

ပါသည။)

REDD+ င ကးများ၊ ထ င ကးများ သည domestic မ ရရ သာ င ကးြဖစ စ၊

အြပညြပညဆငရာ အရငးအြမစများမရရ သာ င ကးြဖစ စ အဖအစညးတစခအတက

တကရက ထာကပြခငး မြဖစနငပါ၊ ဥပမာအားြဖင သစ တာြပနးတးြခငး၊ စကပျ း ရး အတက

တကရက ရငးနးြမပနြခငးမျ း မြဖစနငပါ။ REDD+ ထာကပ ငများက ဖ ဖးတးတကဖရန

လမးစရ သာ အ ြခအ န၊ sector အလက ရညရယချကရရ လပ ဆာငချကများအတကသာ

ြဖညဆညး ပးရနြဖစပါသည။ REDD+ ၏ င ကးဆငရာ ဆး နးမ အ သးစတက ပစ ၉

REDD+ ဘ ာ ရးတင လလာနငပါသည။

ပ(၄.၁၂)။ NS/AP လပ ဆာငချကအတက REDD+ နင Non-REDD+ င ကး ထာကပမ

အရငးအြမစ ညနငးရနနင ထနးသမးရန လအပချက

နငငဆငရာဖ ဖးမမဟာဗျ

ဟာ

နငငဆငရာ

REDD+

မဟာဗျဟာ

REDD+

ဘ ာ ရး(ဥပမာ-

နစခ/များစာ သာအကငး

အခများ

နငငဆငရာ င ကး

ODA

ပဂဂလကအခနးက

REDD+ရငးနးြမပနမ

ထနးသမးြခငး

Non-

REDD+

ဘ ာ ရး

(REDD+

ဆကစပမ) 

RBPs 

ဥပမာ ကာဗန

ထာကပ ငနစခ/များ

စာ သာအခများ

REDD+ အြမငဆး

ဖ ဖ းတးတကမ

 

36  

REDD+ လပ ဆာငချကများသ ချဉးကပြခငး

REDD+ အား အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရာတင နငငအလက ၎ငးတအဓကထား

လပ ဆာငရမည အ ကာငးအရာများနင နငငအ ြခအ န ပ မတည၍ နညးလမးအမျ းမျ း

ကြပားနငပါသည။ နငငအချ တင ခကခ သာအ ြခအ နများက ကျာလား ပး ကာငးမန

တးတက သာ အ ြခအ နရရရနအတက ြပညသများက ပါဝငခငမြပဘ ဥပ ဒ၊ နညး ဘာငများ

အတငး၊ င ကးများ နင ကနသတ ပး hand off approaches ြဖင အ ကာငအထည ဖာ

ဆာငရကလျကရ ပး၊ အချ နငငများတငမ ဖ ဖ းတးတကမ လပ ဆာငရာတင လက တကျကျ

စ ပါငးလပကင သာ hand on approaches ြဖင အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရက

လျကရပါသည။ အြခား သာနငငများတင ထနညးလမး(၂)ခက ပါငးစပ၍ လပကင ကပါသည။

အချ နငငများတင REDD+ က အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရန ြပညတငးြပညပ အ ထာက

အပများ ရယြခငး၊ ပဂဂလက လပငနးများ၊အဖအစညးများမ အ ထာကအပများ ရယလက သာ

လညး အချ နငငများတငမ အစးရအဖအစညးများက သာအ ြခခ၍ ဆာငရကကပါသည။

အစးရအဖအစညးများ၏ အပချပမ နညးလမးများ (ဥပမာအားြဖင ြပညသအ ြခြပအပချပ

ြခငး) နင မကလး ပးြခငး၊ တနးအား ပးြခငး နညးလမးများြဖင ဆးြဖတ ဆာငရကက သာ

နငငများလညးရပါသည။

တစနညးအားြဖင REDD + အား အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရာတင နငငအဆငမ ဒသအဆင

အထ အဆငဆငက အစးရမဘကစ ထာကပ ပးမလညး လအပပါသည။ အစးရ၏ ထာကပ

ပးမ အဆငဆငတငလညး ဒသခြပညသများ၊ ဆးြဖတချကချမတနငသများ၊ လပပငခင

ရသများ၊ သစ တာြပနးတးြခငးနငအတနးအစားကျဆငးြခငးက လျာနညး စရန ဆာငရက

န သာ ကယစားလယများနင လပငနးတငးတင စတပါဝငစား၍ လပကငနငစမးရသများလညး

လအပပါသည။

နာကဆးအ နြဖင REDD+ အား အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရာတင နငငတစခ၏

အ ြခအ န ပ တင မတည၍ အထကပါ ဖာြပထား သာ အ ြခအ နအမျ းမျ းက ပါငးစပ၍

အြမနဆး ဆာငရကသငပါသည။

နငငတငးသည အာကပါအချကများက ြပနလညသးသပဖလအပပါသည။

-REDD+ သည မမတနငင ဖ ဖးတးတကမအတက မညကသ ထာကပ ပးနငသလ/ မညကသ

လမးမးထားသလ?

 

37  

-မမတနငငတင REDD+ နငပတသက၍ သသာထငရား သာ ဆာငရကမ တ ဘာ တရလ?

၎ငးတက အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရာတင Technical Limitations တ ဘာ တရလ (ဥပမာ

- National Forest Monitoring System NFMS, FREL/FRL).

-FREL/ FRL က မမနငငအ နအထားနင တကျ သာ ဧရယာအပငးအြခား သတမတ၍ ဖ ဖး

တးတက အာငြမငတငမညလား၊ မညသညအတက ကာငနညး?

- အမျ းမျ း သာ REDD+ လပရားမများ နင ဆကနယ နမများအား မညသ ခြခား

နငမညနညး။ REDD+ ၏ လပ ဆာငမများတင မညသညတသည သသာထငရား သာ

တနးအားများြဖစသနညး။ ထ နာက မညသညအရာသည အဓကအကျဆး ြဖစသနညး။

(ဥပမာ-REDD+ ၏ သသာထငရားမ၊ လက တအကျဆးနညးလမး၊ အဓကကျမ)

- REDD+ စမချကများက ဦးတညသည မမတ၏ ချဉးကပမများသည ဘာ တလ။ ကြပား

ြခားနားသည အပချပပအဆငဆငအတက အခနးက တ (နငငအဆင၊ ြပညနယ

အဆင၊ ဒသအဆင) ပ ပးြမငသည အပချပပအဆငများအား အကျ းရရနင

ထ ရာကမရ သာ လပ ဆာငမ၊ စ ပါငး ဆာငရကမနင ြပညနယအဆင က းပမးမ

များက ထာကပမနင ြပညသလထနင ပဂဂလက ဆာငရကသများ

မဝါဒနင တငးတာမများက အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကရန ခြခမးစတြဖာြခငး

ရညရယချကများနင ဦးစား ပး လပ ဆာငချကများ

REDD+ တင PAMs က REDD+နင ဒသဖ ဖ းမ ကသ သာ အြခား ရညရယချကများ

ြဖင လပရားမများ လပ ဆာငခ သာ အစးရ၏အပချပ ဆာငရကချက တစခအ နြဖင နားလည

နငပါသည။ ထ ကာငPAMs တညရမသည နငငဗျဟာ/လပ ဆာငချက အစအစဉ၏ အဓက

အပငးတစခက ကယစားြပသည။

လပငနးစဉအတက အမျ းမျ း သာ နညးပညာပငးဆငရာ ပး ပါငးထညသငးမများြဖင

ြဖစ ပ လာ သာ REDD+ အကျ းရလဒများရရရန နငငတစခတင လအပ သာ PAMs ၏

အစအစဉ

ဆြခငး

အကမး

ဆြခငး

အ သးစတ

ရးသငးြခငး အဖ

အစညး

ခြခမးစတြဖာမ

အ ြခခ REDD+အ

ြမင PAMs အဆင ၂

စမ

ခနခမများ

 

38  

လ လာကသည အစအစဉများ ြဖစ ပ လာသည။ ၎ငးတင တနးအားများနင နာကယကမ

များအား ခြခမးမ၊ ရ တင ဖာြပခ သာ ကြပားဆကနယသည နညးဗျဟာ တး တာမများနင

နငငအဆင REDD+ အြမငများ ပါဝငပါသည။ ထအြပင ဆာငရက ပး PAMs နငဆကလက

ဆာငရကမညအစအစဉနင မဟာဗျဟာများ အ ပ မတည၍ နငငများသည ၎ငးတ၏ NS/AP

များသညPAMsနင တကရကဆကနယမရ/ မရက ဆးြဖတရမည။ ၎ငးတသည မညသည

PAMs သည အကျ းရလဒ၏ အ ြခခ သာ ပး ချမများက ဦးတညနငသညမညသည PAMs

သညဤအဆငတငမြဖစနင သးပါ စသညတက ရငးရငးလငးလငး လမးညနြပသနငရန

အသးြပနငလမမည။

ဆကနယမရသည PAMs ၏ ရးချယသည လပငနးစဉသည ပါဝငပကသတသများ၊

နငငနင ဒသအစးရအရ၊ နငငတကာ အဖအစညးများ၊ ပဂဂလက က များနင ဒသအပစများနင

အဖအစညးများ၊ အြခားအဖအစညးများအကား ညနငး ဆာငရကရမည။။ (Module II :

သတငးအချကအလကများအတက ြပညသလထဆငရာ အသပညာများနင လပငနးစဉတင ပါဝင

သည ပဂဂ လများ၏ သ ဘာတညမ)။ ၎ငးအ ကာငးအရာများသည အာကပါအချကများက

အ ြခခထားသည -

- နငငအဆင REDD+ လပငနးစဉများ၏ စမး ဆာငမများ

- ြဖစနင ချရသည လမ ရးနင ပတဝနးကျငဆငရာ အကျ း ကျးဇးများနင အနတရယများ

- PAMs ၏ အလးစ သာ သ ဘာတညမ၏ အကျ းရလဒက တငးတာရန NFMS ၏

စမး ဆာငရည

- ဆာငရကချကများအား လမးညနနငမ စမးရညနင ဆကစပမရ သာ PAMs တစခချငး

စ၏ အကျ းရလဒများ (ဥပမာ- ြပနလညဖ စညးြခငး)

- နငငအဆငနင ြပညနယအဆငများအဆင PAMs က အကျ းရရနင ထ ရာကမရစာ

ဖာ ဆာငနငရန စမးရည

- PAMs၏အကျ းရလဒ (ကာဗနကငးမ သာ အကျးအြမတအပါအဝင) နင ြဖစ ပ နင

သည အနတရာယ

- နငငဖ ဖ းတးတကမ အစအစဉများနင ညနငး ဆာငရကြခငး

- နငင ရးအရ လကခနငမ (သ) အထးသြဖင လပ ဆာငမများအတက ထာကပမ

- သစ တာက မဝါဒနင အစအစဉများ အပါအဝင REDD၏ သ ဘာသဘာဝနငအြမင

သင လျာ သာ PAMs ရြခငး

− PAMs အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကချကများအတက အလားအလာရ သာ င ကး

ထာကပမ (နငငနစနငင ဆကစပမ၊ သးနငငထက ပ သာ ဆကစပမ)

 

39  

PAMs တစခချငးစ၏ပတသတမနင လ လာကမသည သးြခားမခနမနးသင ချ။ နငင

အဆင၊ ြပညနယအဆငနင ဒသအဆင၌ ဆာငရကခ သာ PAMs ကားရ အလားအလာရ သာ

(သ) အာငြမငမနင သက ရာကမများက စဉးစားသငပါသည။ (ဥပမာ ြပညနယအဆင

တငအ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကသည မဝါဒ (သ) လပ ဆာငချကများက ပမနြပနလည

ြပငဆငြခငး)။

ဤစနစ၏ ဖ ဖ းတးတကမက သအရ ြပာငးလမ ဖာြပြခငးြဖင အ ထာကအကြပနငသည။။

၎ငးသည ကြပားသည PAMs က မညကသ ရးချယြခငးြဖင ဖာြပထားသည။ လချငသည

အကျ းရလဒက ရရ စသည။ (ကာဗနနင အြခားအကျ းရလဒ အမျ းအစားများ)။ PAMs

ရးချယမများတင သကမတထား သာပစများ ရရရန ယခငအ တအကများက အ ြခခကာ

၎ငးတက တးတက အာငြပလပြခငး၊ ညနငးြခငးတ ြပလပရမည။ ထထ ရာက ရာက

ဆး နးြခငးက Module 8: မဝါဒနင တငးတာမများတင တရနငပါသည။

နငငများသည အာကပါ မးခနးအချ အား သတကယတင ြပနလည မးြမနးသငပါသည

- REDD+ လပငနးစဉများတင ထညသငးရန မ ာမနးထား သာ မဝါဒများနင စမချကများ

(PAM) မာ မညသညတ ြဖစသနညး။ ယခလျာထားလျကရ သာ လပငနးစမချကများသည

တကရက သာ လညး ကာငး၊ သယဝက၍ သာလညး ကာငး၊ သစ တာများ ြပနးတး စသည

တနးအားများနင လပငနးစဉများက နာင နး စ သာ အတားအဆးများအ ပ မညကသ

ရငဆငနငမညနညး။

- PAMsက အဘယ ကာငနင မညသသတမတ၍ အဆငအတနးခြခားထားသနညး။ မညသည

တသည ၎ငးတ၏ လမ ရး၊ နငင ရးနင စးပား ရးအဆင ြပ ဖ ဖ းနငစမးများ ြဖစက ပး

လကရတညဆ မဝါဒနင စမချကတနင အြပနအလန ဆကစပ နသနညး။ (အမနြပငဆငြခငး၊

ထာကပြခငးနငထပ လာငး ပါငးထညြခငး)၊ ြပြပင ြပာငးလနငစမး ရ/မရ

အစအစဉ

ဆြခငး

အကမး

ဆြခငး အ သးစတ

ရးသငးြခငး အဖ

အစညး

ခြခမးစတြဖာမ

အ ြခခ REDD+အ

ြမင PAMs အဆင ၂

စမခနခ

မများ

 

40  

ချမတအ ကာငအထည ဖာြခငး အစအစဉများ ( င ကး၊ တရားဝင ြဖစမနင အဖ အစညး

ဆငရာ)

ပါဝငမညနငငများသည မညသညနညးြဖင လပငနးစဉ(၂)တင REDD+ လပငနးစဉများ

အာငြမင ပး ထ ရာကမရ အာင ဆာငရကမညက သတမတရမည။ ဤအချကတင အဖ

အစညးဆငရာ၊ ဥပ ဒနငစးပားဆငရာ အစမများက ကးကပြခငး၊ ပါငးစညးလပ ဆာင

စြခငး၊ စမ ဆာငရကြခငး၊ ကပက စာငကညြခငးနင အစရငခတငြပြခငး၊ လပငနးစဉများ

ပါဝငရမည။ ဖ စညးပဆငရာစမချကများသည လက တချမတ ဆာငရကသည အဆငတင

ရးချယထား သာ PAM တနင လျာညမရ စရန ြပနလညသးသပရမည။

ရငးလငး သာ ြပဌာနးချက၊ ဘ ာ ငနင ဥပ ဒရပတက ချမတ ပး လကရစမချကများနင

လအပသလ လျာညမရရမည။ BOX 4.13 တင ၎ငးလပငနးစဉများ အ ကာငအထည ဖာရန

လအပ သာ ဥပ ဒ ရးရာ အချကအလကများ ဖာြပထားသည။ REDD+၏ ဖ စညးပ

စမချကသည နငငဗဟြပ ဆာငရကရန လအပ ပး UN_REDD+ အစအစဉမ လမးညနချကများ

ချမတ ပးရမညြဖစသည။ PAMနင ပတသတ သာ အ သးစတအချကအလကများသရရန

အတက Module 8 : Policies and Measures ကကညပါ။

အဖ ဝငနငငများသည အာကပါ မးခနးများ ထတနငကသည။

- ဖ စညးပအတငနငအြခား က များနင ပး ပါငး ဆာငရကရာတင အာငြမငရန မညကသ

လ ဆာမများ လအပသနညး။

- အမျ းမျ း သာ ပစစညးအချကအလကများ၊ ၎ငးတ၏ ဆကနယ န သာ လပငနးစဉများနင

တာဝနဝတတ ရားများက ခငြပရန မညကသ တးတက အာင လပ ဆာငမညနညး? အစဉတကျ

မညသ ဆာငရကမညနညး။ (ဥပမာအားြဖင REDD+ အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကြခငး

နင လပ ဆာငချကများ၏ သင တာသည ထနးချပမနင တကချကြခငး)

- ၎ငးအစတအပငးများက လကရ ဆာငရကမလပငနးစဉနင တရားဝင ဖ စညးမနင ြပညစမ

တက အကျ းရ စရန မညကသ တည ဆာကမညနညး။

အစအစဉ

ဆြခငး

အကမး

ဆြခငး

အ သးစတ

ရးသငးြခငး အဖအစည

း

ခြခမးစတြဖာ

မ အြခခ REDD+အ

ြမင PAMs အဆင ၂

စမခနခမမျ

ား�

 

41  

ထပ လာငးအဆငဆငသားသည လပငနးစဉ

မညသညစမကနးများတငမဆ NS/AP များသည အ ြခအ န အချနအခါနင ရရလာ သာ

သငခနးစာများ ပ မတည ပး အချနအတငးအတာတစခ ရာကရပါက ြပနလညဆနးစစ

ြပငဆငရပါသည။ ပ ၄.၁၇ ။ ြပာငးလလာ သာ အ ြခအ နအရပများသည ဆငက ြပာငးလ ပး

အသစြဖစ ပ ပါကလာ သာ သစ တာြပနးတးမများ၊ တငးြပညတငးရ နငင ရးနင စးပား ရး

ြပာငးလမ သမဟတ နညးပညာတးတကလာမတနင ဆကစပလျကရ ပး ( ဥပမာ- နငငတငး

သစ တာများ စာငကညစစ ဆးမစနစများ) REDD+ ၏အခနးက များက ပမကျယြပန

လာ အာင စမး ဆာင ပးနင စပါသည။

လက တအ ကာငအထည ဖာ ရးစနစြဖစ သာ လပငနးစဉ (၂) သည စမးသပမများ

ြပလပရနနင လပငနးစဉ (၃)အတက စမး ဆာငရညြမင ပးရန ြဖစပါသည။ အခါအား လျာစာ

PAM များက ဆနးစစြခငး၊ ပါငးစပြခငး စသညတက အမျ းမျ း သာ စမချကများမတဆင

လပ ဆာငသားရန ြဖစပါသည။ ရရလာ သာ သငခနးစာများကလညး သင လျာ သာ

မ ဘာငများ ချမတ ပး စနစတကျ မတတမးတငကာ သင လျာ သာ NS/AP များ အတငးသ

ြဖညစက ပးရပါမည။ ၎ငးသည အမနတကယ NS/AP အကမး ရးဆရာတင သ ဘာတညချက

မရရခငကတညးက များစာ သာ ပါဝငသများ၏ အယအဆ ဆး နးြခငးနင လပငနးစဉ

ဆးြဖတချကက သတငး ပးမက ထာကပရန ပမအသးဝငပါသည။ NS/AP အကမး

ရးဆြခငးသည ဆကနယ န သာ ပါဝငသအားလးမ လပပငခငနင ထာကပမက သချာရန

များြပား သာ ဆကစပမများနင ြပနလည ြဖကားြခငးြဖင အဆကအစပများြဖင ခငြပသငသည။

အစအစဉ

ဆြခငး အကမး

ဆြခငး

အ သးစတ

ရးသငးြခငး အဖ

အစညး

ခြခမးစတြဖာ

မ REDD+အ

ြမင PAMs အဆင ၂

စမ

ခနခမများ

 

42  

Box ၄.၁၃ အဖ အစညးဆငရာ သ ဘာတညမများ၏ အဓပပါယသကမတချကများက ဖာြပရန

resources များ

ဥပ ဒြပငဆငမများလကကမးစာ စာင

REDD+ အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကြခငးအတက ဥပ ဒစမးစစြခငးဆငရာ အယအဆများ

(Maxico, Viet Nam နင Zambia တတင သငကားခ သာသငခနးစာများ) UN- REDD/

FAO,၂၀၁၃

http:// www.un-redd.org/Newsletter37/Legal Analysis Publication Launch/

tabid/106156/ Default.aspx

FAO Development Law Service http://www.fao.org/Legal/home/legal-office/en/

နငင ရးဆငရာနင ပး ပါငးပါဝငသများအား အ သးစတ ရးသငးြခငး

နငငများသည ၎ငးတ၏ NS/AP များမ လပ ဆာင န သာ နငင ရးဆငရာ အ သးစတ

ရးဆချက (သ) တရားဝငြဖစ စြခငးတက စဉးစားရမညြဖစသည။ ၎ငးသည အစးရမ

သ ဘာတညချက အမတတဆပအြဖစ ရညညနးသည။ (သစ တာြပနးတးြခငး၏ အ ရးပါ သာ

တနးအားများနင တကရကဆကနယ န သာ အဓကဌာနများ ပါဝငပါသည) နငအတ ဆကနယ

န သာ ပါဝငပတသတသများသည တရားဝငြဖစြခငး၊ REDD+ ရငးနးြမပနမအတက င ကး

ထာကပမ ရာ ဖရာတင အထးသြဖင စာရကစာတမးများတင တရားဝငအချကနင အ ရးပါမ

များ ထညသငးရ ပမည။

NS/AP ၏သတမတထား သာ လပ ဆာငချကများ

NS/AP က တစကမအ သးစတ ရးဆလင အာကပါချဉးကပမများ ပ မတညပါသည။

နငငများသည နငင ရးအ ြခအ နအရ အကးအက(သ) ဌာနမအကးအက၏ တရားဝငဥပ ဒ

အမန (သ) နငင ရးဥပ ဒက ပး ပါငး ဆာငရကြခငး (ဥပမာ။ ပမန ရာသဥတ ြပာငးလမ)

ကသ သာ ကြပား သာ အရာများမ ပမန မ ဘာငစနစ (သ) နငင ရးမဝါဒဆသ အစအစဉတကျ

အစအစဉ

ဆြခငး အကမး

ဆြခငး

အ သးစတ

ရးသငးြခငး အဖအစည

း

ခြခမးစတြဖာ

မ အ ြခခ REDD+အ

ြမင PAMs အဆင ၂

စမခနခမမျ

 

43  

စ ပါငးြခငးက ဆာငရကရမညြဖစသည။ NS/AP က နငငအဆငနင ြပညနယအဆငတင

သင လျာ သာ (cross-sectoral & sectoral plans) သမဟတ စ ပါငးလပ ဆာငရမည

ြဖစသည။ (ဥပမာတနးအားများ ဆာငရကချကနင ရးချယထား သာနညးဗျဟာ ရညမနးချက

များ ပ အ ြခခပး ြမယာအသးချမအစအစဉသ စကပျ း ြမဆငရာအစအစဉ)။ ၎ငးသည

ကာလကာလပငနးစဉ ြဖစနင သာလညး ြပာငးလမရ စရန မရမြဖစ သာ နညးဗျဟာများ

လအပပါသည။

Box ၄.၁၄ ကမဘာတလားရ သင တာ သာ စတကး၊ မတတငများ၊ ကတတာဝနများနင ရလဒများ

- အငဒနးရားသည ၂၀၂၀ ခနစတင ဖနလအမဓာတ ငထတလပမ ၂၆% လာချရန ကတြပခ ပး

ဥပ ဒ တနးအား ပးမနင စညးမျဉးစညးကမး၊ ရးရာ ြမရပငခင၊ ြမယာအသးအချမမဝါဒက

ြပညစစာ ြပနလညြပြပငမများက စတငခ ပးြဖစသည။ (၄၁% နငငတကာ ထာကပမ)

- ကလဘယာသည ၎ငး၏ အ မဇ ဧရယာ တးတကမက လပ ဆာင နပါသည။ ၎ငး၏ ရညရယ

ချကသည ၂၀၂၀ မာ ၎ငး၏ အ မဇအပငးတင သစ တာြပနးတးမက လးဝမရ အာင ြပလပ

စြခငး။

- မကကဆကသည သစ တာြပနးတးမ လးဝမရသည အ ြခအ နသ ရာကရ နသည။ ၎ငးတ၏

ပနးတငသည တစစတတစ ဒသြဖစ သာ ရာသဥတ ြပာငးလမ ပ တင ဥပ ဒက ကျငသးခ

သည။

- အသယပးယား၏ ရာသဥတသည ပမနြပနြဖစ နသည။ အစမး ရာင စးပား ရးစနစ (CRGE)

သည ရာသဥတ ြပငးထနစာ သက ရာကမက ပမနြပနြဖစလာ စသည။ ဆာကလပချနတင

ဖနလအမဓာတ ငထတလတမ ကးမားြခငး၏ အကျ းအာနသငနငအတ ၂၀၂၅ တင နငငအဆင

အလယအလတ ဝင ငရရမ အဆငသ ရာကရရနအတက ရညမနးပါသည။

- ဘရာဇးသည ၂၀၂၀တင ၃၆.၁% အားြဖင ၎ငးတ၏ ဖနလအမဓာတ င ထတလတမနနးက

လျာချခသည။ ၎ငးသည တစချနတညးမာပင စကပျ း ရးဆငရာ ထတလတမနင ဒသတငး

ဝင ငများ ြမငတကလာချနတင နစစဉပမးမ ၁၉၉၆-၂၀၀၅ ြဖင နငးယဉလ င ၇၁% အားြဖင

၂၀၁၃ခနစတင လျာကျသားခ သာ သစ တာြပနးတးမနနး လျာကျသားြခငးက ကးမား သာ

တးတကမအ နြဖင ြပသခသည။

 

44  

NS/AP တးတကမ လပငနးစဉ အစတအပငးရ က တရ သာ ြပဿနာများ

များစာ သာ နာကဆကတ အချကအလကများသည ရည သးမ ဒဇငးလပငနးစဉနင

စာရကစာတမးများ သချာမရ စရန လပ ဆာငရမညြဖစသည။

အမျးသား ရးဆငရာ အဖ အစညးဆငရာ ရငးလငးြခငး၊ ဦး ဆာငနငမနင ပး ပါငး ဆာငရကမ

အမျ းမျ း သာ အပချပမအဆငတင ဒသများနင လကျင ဘာငများ၊ အခနးက များ၊

ပါဝငပကသတသများမ အားထတမနင သတငးအချကအလကများ စ ဝးြခငးက လအပ သာ

NS/AP ဒဇငးလပငနးစဉသည စန ခ မများြဖစလမမညြဖစသည။ အသငြပငဆင ပး လပငနး

စဉတစခလး ပ တမထးြခားသည အပချပမမ အား ကာငး သာ ဦး ဆာငနငမ၊ သင လျာသည

တရားဝငမကမးနင ဘတဂျတအားြဖင ထာကခမသည နညးဗျဟာဒဇငး လပငနးစဉ၏

ထ ရာကမရ သာ လပငနးတာဝနများ လယက စရန အဓကကျပါသည။ REDD+ ၏ အကျ း

ရလဒ အာငြမငမရရရန က အသးသး စ ပါငးလပ ဆာငမသည ပမအ ရး ကးသညဟ

မတထင သာလညး ၎ငးသည အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကသည အဆငအတကလညး အ ရး

ပါသည။

များစာ သာ အပငးက ဆငရာနင ပါဝငသများ၏ တးတကမလမးစဉ

DFDD အများစသည သစ တာက အြပငတင ၎ငးတ၏သက ရာကမများ ရ သာ

ကာင ကားြဖတအသငးအဖ ၊ ကြပား သာ ထတလပမက များမ ထာကပမနင ပး ပါငး

ဆာငရကမ၊ သ ဘာတညချက၊ နားလညမတ တည ဆာကရန အ ရးကးသည။ များစာ သာ

အပငးက ၊ ကတြပမနင စ ပါငးလပကငမ (သစ တာက ၊ ပတဝနးကျင၊ စကပျး ရး၊

စမကနးနင င ကးစမခနခမ) များသည အသငြပငဆင ပးအဆငနင အ ကာင အထည ဖာ

ဆာငရကသည အဆငနစခလးသည အလနအ ရးပါသည။ NS/AP ဒဇငး တးတကမသည

ကာငးမနသည အခငအ ရးတစခြဖစ ပး အြခားက များတင REDD+ ြပလပြခငးက

ပ ပးရငးလငးစာ သနင သာ ကားခအဆငြဖစသည။ ပ ၄.၁၅ သည NS/AP ဖ ဖ းတးတကမတင

က အလက ဝနကးဌာနများနင ၎ငးတ၏ ြဖစနင ချ သတငးအချကအလကများက ဥပမာြဖင

ထာကပမ ပးသည။

သင လျာ သာ ကားြဖတက အလက ဆး နးြခငးနင စ ပါငးလပကငမ နညးစနစ

သည REDD+ အာငြမငရန အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကြခငး အစအစဉတင အပချပမ

အပငးသည တသမတတညး အကျ းဆကြဖစြခငး၊ မဝါဒများနင တငးတာမများက လယက စရန

 

45  

ဖနတးထားြခငး (သ) ပမခငမာလာ စရန လအပ ကာငးလအပနငလမမည။ ပမြမငမား သာ

နငင ရးဆငရာ ထာကပ မသည ၎ငးကယတင REDD+ အတက အားရစရာ ကာငးသည

စးပား ရးနယပယတစခအြဖစ လအပ သာ အာငြမငမရရရန အဓကကျပါသည။

ပ ၄.၁၅ က အလက ဝနကးဌာနဆငရာသ ဘာတညချက၏ ဥပမာ

အဖအစညးများ၊ ဒသခများ၊ ပး ပါငးလပ ဆာငများက ကယစားြပသည အ ြခခ အဖအစညး

များနင ပဂဂလက အခနးက များ ပါဝငပါသည။ ၎ငးအဖအစညးများ အချငးချငး ပး ပါငးပါဝင

ဆာငရကမ၊ ပငလငးြမငသာမ၊ သာတညမမရ စရန လအပပါသည။ ကမးကျငမများသည

သ တသနနင သငကား ရးအစရသည နရာများတင ပါဝငြခငးြဖင အသးြပသငသည

ြဖစသည။ ကာငးမနသည အပငးက များစာနင ပါဝငပတသတသများစာ၏ တးတကမ

လမးစဉသည NS/AP ၏ နာကဆးတရားဝငြဖစမနင လျာထားမများက လယက စနင

မညြဖစသည။

အစးရနငအစးရမဟတ သာ ပါဝငပတသတသများ၏သ ဘာတညမ နညးဗျဟာတစခက

ရးဆရာတင အသးဝငပါသည။ မရငး ထာကပသများ (အဖအစညးများနင တစဦးချငးစ) နင

စန ခ သများသည REDD+ တင ၎ငးတ၏ စတဝငစားမနင ထာကပမ ြမငတကလာနင သာ

သများြဖစသည။ လမးြပ ြမပက သင လာမ အချနကကလပ ဆာငမရ အာင ြပငဆငနငရမည

သစ တာ/ ပတဝနးကျင ထနးသမး ရး ဝနကးဌာန

သစ တာဝနကးနငငအဆငတင အ ကာင အထည ဖာ ဆာငရကြခငးက ဦးတည သည။

စမကနးဝနကး

ဌာန

များစာ သာ အကျးရလဒ များ/ ဒသနင သကဆင သာ စမကနး

ဘ ရးဝန

ကးဌာန

င ကးကဆငရာ ထနးချပြခငး၊ င ကဆငရာ ထာကပမ ကငးဆကမ သစ တာြပနးတးြခငး

း

စာရငးအငးရး

ဥပမာဦးတည သညအတက အသးြပပ နငင အဆင/ပး ပါငးလပ ဆာငမသဘာ ဝရငးနး င ကး ဖာြပချက

း

သတတ တငး

ဝနကးဌာန

သတတ တငးဖ ဖးတးတကမစနစ ကျ သာ စမကနး တစစတတ ဒသအြဖစစ မ နသညဂဟစးပား ရး စနစ လျာ ကး ပးြခငး

း

စကပျး ရး

ဝနကးဌာန

ဥပမာ စကပျး ရး ဆငရာ ထာကပမ ကနရကမ သစ တာ ြပနးတးြခငး ဖယရား ြခငး

ဝန ကးဌာနများမ မညကသ စစညးနငမညနညး နင မညကသလကခနငမညနညးဆသညက သကမတ ရးချယြခငး

 

46  

ြဖစသည။ ပး ပါငးပါဝငသတ၏ သ ဘာတညချကများအ ပ တင သတငးအချကအလကများ

ပမရရရန Module 11: တင ပါဝငသများ သ ဘာတညချကတင တရနငသည။

ကျား/မ ဆငရာ စဉးစား တး ခ မ

အမျ းသမးများနင အမျ းသားများ၏ တကျသည တာဝန၊ ရပငခငများနင တာဝနဝတတ ရား

များသည ၎ငးတ၏ အဓကပစများနင သစ တာများအ ပ တငရ သာ အသပညာများသည

၎ငးတ၏ အ တအကက ကြပားြခားနားစာ သတမတ ပးပါသည။ ထ ကာင ကျား/မ ကြပား

ြခားနားမ လအပချက၊ အသးြပမနင အသပညာ (သစ တာအပါအဝင) များသည ြမြပငရ

REDD+ ၏ အာငြမငမ လယက စ သာ မဝါဒနင ပရဂရမပငး ကားဝငမများ ထညသငး

စဉးစားရာတင အဓကကျပါသည။ ထ ကာင အမျ းသားများနင အမျ းသမးများသည ပါဝင

ပတသတ သာ ကြပားသည က အမျ းမျ းအား နားလညနငမသည သစ တာြပနးတးမက

မညသက ြဖစ စသနညး။ မညသည နရာနင မညသြဖစ စသနညးဆ သာ ြပဿနာများက

ဆနးစစရာတင ပမတကျနငစမးရသည။ ထ နာက အဓကြပဿနာက ရာ ဖရာတငလညး

အကအညြဖစ စ ပး နငငအဆငနင ြပညနယအဆငတင ပါဝငဆကနယ နသည REDD+

၏ကားြဖတဝင ရာကမက ခငြပပါသည။ NS/AP များသည ကျယြပန ပး အလယတက

ြပနလညဆနးသစနငရနအတက သင လျာ သာ နရာများအတက သင တာ သာ ဂရြပမများ

ရသငပါသည။ အဆငလက သတမတပါဝင စြခငးသည အမျ းသမး၊ လငယနင အမျ းသားတ

အကား မဝါဒနငအစအစဉ ဖ ဖ းလာမအဆငတငးတင ရရမညြဖစသည။ ကျား၊မ မခ ဆာငရက

သာ NS/AP၊ PAM များသည အမျ းသမးများက သစ တာအား အသးချ နသများအ နနင

လညး ကာငး၊ အဖးထကတန သာ ဗဟသတ၊ အ တအကနင ြပညစသဟလညး ကာငး

အသအမတြပြခငး၊ အမျ းသမးထအတက ရရထကသည အခငအ ရးများက သရ စြခငး၊

၎ငးအခငအ ရးများက အကာအကယ ပးြခငးတက ဂရြပ ဆာငရကပါသည။ UN-REDD

အစအစဉသည ကျား/မ ခြခားမနင REDD+ လပငနးစဉအ ပ မတချက (၂)ခ ချမတထား

ပါသည။ ကျား/မ အ ြခအ န ရစး ကာငးအတက လပငနးဆငရာကစစနင ကျား/မ ခြခားမ

အဓကထား သာ REDD+ အတက လမးညနချကတ ြဖစပါသည။ လမးညနချကသည ကျား/မ

ခြခားမက အဓကထား သာ REDD လပငနးစဉနင UN_REDD အစအစဉတင ပး ပါငး

ဆာငရကလျကရသည နငငများနင ပး ပါငးပါဝငသများအတက ြပငဆငမ၊ တးတကမ နင

အ ကာငအထည ဖာမ အပငးများတင အ ထာကအကြပရန ြဖစသည။

 

47  

ပး ပါငး ဆာငရကမနင စစညးညညတမက ရရ စြခငး

ဤညနးတမး၏ အစပငးတင ဖာြပထားသည အတငးပင NS/AP သည တငးြပညတစခ

အတငးရ Cancun အ ြခခမ (၄)ချက အနက တစခသာြဖစ ပး RBP ရရရနအတက ြဖစသည။

၎ငးအ ြခခမများအ ပ တင ဗျဟာကျ ရးချယမများသည အြခားအချကများ အ ပ တငလညး

သက ရာကမရသည။ သြဖစရာတင NS/AP များက ရးဆရာတင အြမငကျယြပနရန လအပ ပး

ဆကသယ ရးနင ပး ပါငး ဆာငရကမက မြပတ ဆာငရက ပး လပငနးတးတကမနင

ဆာငရက ပး ဆးမတနင လက လျာည ထမရရမည။

ဥပမာအ နြဖင PAM ၏ တနးအားများနင အတားအဆးများက လလာဆနးစစြခငးသည

ရညမနးချကနင အြမငများက ပမတးတက စသည။ အကာအကယအစအမများက နငငတစခ

အတငးရ ဗျဟာများက လက တအ ကာငအထည မ ဖာမ များစာ ဆာငရကထားပါက

နညးပညာနင စးပား ရးဆငရာ အ လအလငများ ြဖစ ပ လာနငပါသည။ ထြပင မလလား

အပ သာ အြငငးပားမများ ြဖစ ပ လာနငသည။ ( ကျးလက နလထများအ ပ တင REDD+

လပငနးစဉများသည အ နာငအယကြဖစသညဟ ယဆလာနငသည။ အမနတငမ ထလပငနးစဉ

များသည မညသမ အကျ းမယတ စ သာလညး ၎ငးကသ ထငလာနငပါသည။

ပ ၄.၁၆။ အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကြခငး၊ စဉဆကမြပတ ပမ ကာငးမနလာသည

စကဝနးတစခ

UNFCCC

 

48  

ြပနလညစဉးစားသညအချက

အ ကာငအထည ဖာ နသည REDD+ အတက Cancum ၏အစတအပငး (၄) ခက မတမ

ပါသလား။

ထပကာထပကာ ဆကလကလပ ဆာင သာ လပငနးစဉ

မညသညနညးဗျဟာမဆ NS/AP များသည ပ(၄.၁၇)တင သငယခ သာ အ ကာငး

တရားများနငအတ အစတအပငးအတငးရ ြပာငးလမများအရ ကာလအပငးအြခားြဖင ြပနလည

စဉးစားနငသည။ နငငနညးပညာပငးဆငရာ စမးရည (ဥပမာ-NFMs) (သ) နငင၏ စးပား ရး

ဆငရာ အ ြခအ နနင နငင ရးဆငရာ ြပာငးလမများ၊ သစ တာြပနးတးြခငး၏ တနးအားများ

ပ ထကလာြခငး (သ) ြပာငးလလာြခငးနင ဆကနယ န သာ အ ြခအ နများ၏ ြပာငးလမ

သည REDD+ ၏ နယပယအား ကျယြပနလာ စသည။ REDD+၏ အဆင(၂)က

အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကြခငးသည အဆင၃ဆသ ဦးတညသည စမးရည တည ဆာက

ြခငးနင လက တစမးသပြခငးြဖစသည။ ၎ငးတက အမျ းမျ း သာ အ ကာငအထည ဖာ

ဆာငရကမ အစအစဉများတစ လာက မကြပားသည အ ြခအ နများထတင PMAs ၏

ပါငးစပမနင ကြပား သာ PMAs က စမးသပသည အ ကာငးအရငးြဖစလမမည။ သငယထား

သာ အ ကာငးအရာများက NS/AP၏ သင တာ သာ ရလဒများ ဖ စညးမနင စစညးမမ

အကျ းဆကြဖစ သာ စနစတကျ အြပအမများအြဖစ သက သြပသငသည ြဖစသည။ (Module:

8 မဝါဒများနင တငးတာမများတင တ ြမငနငပါသည)

 

49  

ပ ၄.၁၇ REDD+ အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကြခငး၊ ဆကလကတးတက န သာ စကဝနး

တစခ

UN-REDD အစအစဉမ ရရနင သာ အ ထာကအပများ

UN-REDD အစအစဉသည NS/AP လပငနးစဉ၏ မတည သာ အဆငအမျ းမျ းက

အ ထာကအပ ပးပါသည။ ပ ၄.၁၈ တင ၎ငးအစအစဉ အ ထာကအပ ပး သာ လပငနးနယပယ

များက ြပထားပါသည။

တနးအားများနငနငငအချကအလကများ

စဉးစားပါ။

နငင ရးနညးဗျဟာအကမး (သ) လပ ဆာငမ အစအစဉ

တးတကရန

NFMS တးတကရန

ကာကယမများနငသတငးအချကအလ

ကများထနးသမးြခငးချဉးကပမကတးတကရန

UNFCC နညးပညာပငးခနမနးမအတက အဆငဆင FREL/

FRL တငြပရန

နငင ရးနညးဗျဟာ၏ PAMsကအ ကာငအထည ဖာ

ဆာငရကရန

နငင ရးဆငရာ ဆကသယမထရကာကယြခငးများ သတငးအချကအလက

အကျဉးချပ တငြပရန

BUR နညးပညာဆငရာကတငြပရန

UNFCC ဗဟတငသတငးအချကအလကများ

ကညာြခငး

နာကထပ ထပခါထပခါ အဆငသ ပး ပါငးမနင အ ြခအ နများ

ြပနလညကညရရန

 

50  

ပ ၄.၁၈ REDD+NS/AP အတက ဒဇငးနင ပစစညးများအတက အ တရ အများဆး Matic areas

တငြပထား သာ နညးလမးအမျ းမျ းတသည စပတတဖကလပကင န သာ နငငတငးတင သး၍

ရနငပါသည။ ၎ငးနညးလမးများသည တစမျးထကပ သာ ရလဒများအတက သးနင ပး ပ၍

လက လျာည ထရပါသည။ (ဆရလငနညးလမးများထက ချဉးကပမပစ ပ ပးဆနပါသည။)

ဥပမာအ နြဖင ပး ပါငးပါဝင ဦး ဆာငအပချပမ အကြဖတမသည အ ကာငးတရားများက

နားလည စြခငး၊ တားဆးကာကယမ လပငနးများက ခငမာ စြခငးနင စမး ဆာငရညများက

စာငကညစစ ဆးရာတင အကအည ပးပါသည။

 

51  

နမနာအ ြခအ န

ဘရာဇးသစ တာြပနးတးမက လျာချလျက စဉဆကမြပတတးပား စြခငး

၂၀၀၀ ြပညနစများ အလယခနတင ဘရာဇး အ မဇ တာထတင ြဖစပားလျကရ သာ

သစ တာခတထင ရငးလငးမများသည တ နးသားခသည။ ၂၀၀၄ ခနစထ ြပနးတးမသည

၂၇၀၀၀ စတရနးကလမတာထ တြဖညးြဖညး ြမငတကခ သာလညး တရားဝငအ နြဖင

နာကပငးနစများတငတြဖညးြဖညးချငး ြပနလည လျာကျလာခရာ ၂၀၀၉ ခနစတင ၇၀၀၀

စတရနးကလမတာသာ ြပနးတးမရ တာသည။

တဖကတင အထးသြဖင ဆယစနစ၏ ပထမငါးနစတာကာလတင နစစဉသစ တာများ

ြပနးတးမနနးသည စကပျ း ရးထကကနများ၏ စျးနနးအ ြပာငးအလနင ဆကစပလျက

ရသည။ သြဖစရာတင ကန စျးနနးနင စျးကကအ ြခအ နများသည စကပျ း ြမများ ချ ထငရန

အတက သစ တာများရငးလငးမနင သကဆငလျကရသည။

တြခားတစဖကတင အ မဇ တာများအတငး ြဖစပားလျကရ သာ သစ တာြပနးတးမ

များက ထနးချပရနနင တားဆးရန ရးဆထား သာ ထနးသမး ရးဆငရာ မဝါဒများသည ၂၀၀၀

ြပညနစများအတငး သသသာသာ ြပနလညြပငဆငဖ စညးမများ ရလာခသည။ ဘရာဇး အစးရနင

ပတဝနးကျငဆငရာဝနကးဌာနတသည သစ တာခတထငရငးလငးြခငးများက တားဆးရနနင

ထနးသမးကာကယမများက တးြမငရန ပငမမဝါဒသးရပအ ပ အာရစးစကခကသည။

၎ငးတမာ

- စမကပကမနင ထနးချပမဆငရာ နညးဗျဟာများက ပမ တာငတငးခငမာလာ စြခငး၊

- ကာကယထနးသမးထား သာ နယ ြမများ ပမနယပယချ ထင ဖ စညးြခငး၊

- အ ြခအ နအရ လအပ သာမဝါဒများက ထညသငးအသးြပြခငး၊

၎ငးက းပမးမများ ကာင ၂၀၀၀ ြပညနစများသည ပတဝနးကျငထနးသမး ရး မဝါဒများက

အကတအနယ ြပနလည ရးဆခရသညနစများ ြဖစ သာလညး ၂၀၀၄ နင ၂၀၀၈ ခနစတသည

တငးြပည၏ ဖ စညးပအ ြခခဥပ ဒ၏ အ ရးပါ သာ ြပာငးလမများ ြဖစ ပ ခသညနစများဟ

သတမတရ ပမည။

ပထမအ နြဖင တရားဝငဖ စညးထား သာ အ မဇ တာအတက ၂၀၀၄ ခနစတင ြပဌာနး

လက သာ သစ တာများြပနးတးမက တားဆးြခငးနင ထနးချပြခငးဆငရာ လပငနးစမချက

သည အစးရဌာနအသးသးက ပး ပါငး ဆာငရက စ ပး အသစြဖစ သာ စာငကညစစ ဆး

 

52  

ြခငး၊ ပတဝနးကျငထနးချပမနင နယ ြမသတမတစမခနခမဆငရာ လပထးများက မတဆက

ပးခသည။

- ြမနငသကဆင သာ လပပငခင အြငငးပားမများက အဓကအာရစကသည နယ ြမ

သတမတစမခနခြခငးနင ြမအသးချမများ

- စာငကညစစ ဆးြခငး၊ လငစငထတ ပးြခငးနင အားြဖညကညြခငး တက ကပက

အပချပမနင ထနးချပြခငး

- စဉဆကမြပတ ထတယသးစနင သာ စကပျ း ရးနင သစ တာစမအပချပ ရးအတက

အား ပးဆ ဆာငမများ ပးြခငး၊ အ ြပာငရငးလငး ပးြဖစ သာ ြမ နရာများအတက

ပမ ကာငးမန အာင အသးချြခငးနင စဉဆကမြပတသးနငသည ပ ဆာငဆကသယ ရး

နင စမးအငအသးချမစသည က များက ြပနလညမမးမသည ဆာငရကမများက

တးြမငြခငး

ဒတယအ နြဖင ၂၀၀၈ ခနစအစပငးတင မဝါဒမကမးက ပး ြမာကစာ ချမတခ ပး စးရမဖယ

အ ြခအ နရ သာ သစ တာြပနးတးမများက ကငတယနငမည ဒသနတရအပချပမများ၊

လက တ အ ကာငအထည ဖာနင ရးနင ကျးလက ဒသများတင အငားအသးြပသများ

အ နြဖင ပတဝနးကျငဆငရာစညးမျဉးစညးကမးတက မနမနကနကန လကနာနင ရးတက

အဓကထားခသည။ ၎ငးထနးသမး ရးဆငရာ မဝါဒများက လကခကျငသးြခငးြဖင သစ တာ

များြပနးတးမ လျာကျလာြခငးတသည ထပတကျလျကရ ကာငး မတတမးတငနငခသည။

လလာဆနးစစချကများအရ ထနးသမး ရးဆငရာ မဝါဒများသည ၂၀၀၅ မ ၂၀၀၉ ခနစ

ကာလအတငး သစ တာြပနးတးမ ၆၂၁၀၀ စတရနးကလမတာက ရာငရားနငခသည။

ဤအချကအလကများအရ ထနးသမး ရးဆငရာ မဝါဒများက မချမတခပါက ၎ငးဧရယာ၏

တဝကခနသည ခတထငရငးလငးခရနငပါသည။ MMA ဆကသယချကအရ (၁)စတရနး

ကလမတာလင ကာဗနတနချန ၁၀၀၀၀ နင ကာဗနဒင အာကဆဒ တစတနလင အ မရကန

ဒ လာ ၅ ဒ လာနနးြဖင တကကညပါက စ ဆာငးသ လာငထား သာ ကာဗနတနချန

ပမာဏ ၆၂၁ သနး (သ) ကာဗနဒင အာကဆဒ တနချနသနး ပါငး ၂.၃ ထာငြဖစ ပး

အ မရကန ဒ လာ ၁၁.၅ဘလယ တနဖးရပါသည။ အလားတ တကချကမများအရလညး

မဝါဒ၏ ထ ရာကမကအတညြပနငပါသည။

 

 

ပ

ကျဆ

အချပအ

- သစ

ရသ

- အမျ

သစ

ခနစ

ရနမ

- ၂၀၀

၂၀၀

ဤဥ

ြဖစ သ

cross-s

GDP

ဘရာဇး

တအား

တငပ

ြပနးတ

၄.၁၉ ဘ

ဆငးမနင P

အားြဖင

စ တာြပနး

သည။

မျးအစား

စ တာြပနး

စတင စတ

မ စတငခ ပ

၀၄-၂၀၀၈

၀၅ ခနစမ ၂

ဥပမာသည

သာ ကးမား

sectoral s

ဆကလက

းနငင အ

ဖာြပထာ

သာ တတ

တးမက ၂ဆ

ရာဇးနငင

PAMs

တးမနနးသ

မတညသည

တးမနနးက

တငအသးြပ

ပး ြပနနစာ

ခနစ မဝါ

၂၀၀၉ခနစ

အ မဇသစ

သည အက

trategy ad

ကြမငတကချ

မဇန တာတ

ားပါသည။

တယအကးဆ

ဆ လျာချလ

အ မဇန

သည စကပျ

ည စျးက

က လျာက

အ ကာင

ြပဌာနးလာ

ါဒြပြပင ြပ

အထ သစ

စ တာဆသ

ကျးသက ရ

ddressing

ချနတင သ

တင သစ တ

၎ငးမာ တ

ဆးနငင (

လာနငပါသည

53

တာတင

ျး ရးထက

ကကများမ

ကျ စရန လ

အထည ဖာ

ာခပါသည။

ြပာငးလမမျ

တာခတထ

သ ဦးတညသ

ရာကမက ပ

the signi

သစ တာြပန

တာြပနးတ

တးတကမမျာ

စား သာက

ည။

သစ တာြပ

ကကနနနးက

သက ရာက

လကရအသး

ာခသည ထ

။

ျား နာက

ထင ရငးလင

သည ဘရာဇ

ပ လင စသ

ificant dir

နးတးမ ြပ

တးြခငး၊ ြမ

ား ကာင က

ကကနထတလ

ြပနးတးမ

က အမနတက

ကမများက

းြပ နသည

ထနးသမးြခ

ကပငးမဝါဒမ

ငးမများက

ဇးအစးရ၏

သည။ Thr

rect and re

ြပငးထနစာ

ြမအသးချမန

ကမဘာစကပျ

လပမအဆ

လာချြခ

ကယ သက

ထနးချပ

ည ၂၀၀၄ ခ

ြခငးမဝါဒက

များ ကာင

ရာငရားန

၏ ြပာငးလ

rough a c

elated ind

လျာကျလာ

နင ထတလ

ျး ရး တင

င၄) ပငလ

ြခငး စျးက

ရာကမ

ပနင သာလ

ခနစနင ၂၀

က ြပာငးလ

အ မဇနတ

နငခသည။

လမ အြမငတ

coherent

direct driv

ာမ (ပ-၄.၂

လပမ (ပ၄

ငပကနများအ

လင သစ

ကက

လညး

၀၀၈

လနင

တင

တစခ

and

vers,

၂၀)၊

.၂၁)

အား

တာ

 

 

(ပ

(ပ၄.၂၁

အြမ

လပ ဆ

အဆငြ

- ၄.၂၀)GD

၁)ဘရာဇးန

ြမငတစခသ

ဆာငမနင

ြမင နငင

DP ဆကလ

ငငအ မဇန

သည ဗဟအ

အစးရအဆ

ရးမဝါဒဆ

လကြမငတက

န တာတင

အစးရမ ြပည

ဆင က

ဆငရာ ထ

54

ကချနတင

သစ တာြပ

ညနယနင

ပငးအက

ထာကပမက

သစ တာြပ

ြပနးတးြခင

မ နယမျာ

ကား အတ

က သတြပ

ြပနးတးမြပ

ငး၊ ြမအသး

ားအား လယ

တက ပး

ြပမလာ စသ

ြပငးထနစာ

းချမနငထတ

ယကခငမာ

ပါငး ဆာ

သည။ ၂၀

လျာကျလ

တလပမ

ာ သာ စ ပ

ာငရကမရ

၀၃ ခနစ

လာမ

ပါငး

သာ

တင

 

55  

‘Permanent Group of Interministerial Work’တစခက ဖနတးခသည။ ၎ငးရညရယချက

မာ အ မဇသစ တာက းဝငးအတငးတင သစ တာြပနးတးမ လျာကျ စရန ရညရယ၍

လပ ဆာငချကများ စ ပါငးလပကငရနနင အတညြပရနအတက ရညရယပါသည။ ၎ငးတင

အဓကဌာန ၁၃ခမ ခါငး ဆာငများနင ဖ စညးထား ပး အကးအကမ ဦး ဆာငပါသည။

(ဘရာဇးနငင၏ စမခနခမရး၏ အကးမားဆး အဖဝင)

လကျငခနး

၁။ နငငအများစ၏ NS/APသည ‘ဘာ ကာင/ ဘာလ/ ဘယလ’ ရညညနးဖ စညးမ ဝနးကျငရ

ပမနလပရားမက လကနာသည။ NS/AP၏ အာကပါ အချ မရငး အ ကာငးအရာများသည

‘ဘာ ကာင’ မးခနးများ နင ဆကနယသည။ အချအရာများသည ‘ဘာလ’ မးခနးများနင

(သ) ‘ဘယလ’ မးခနးများနင ဆကနယသည။ ၎ငးသည ဘာလဆတာ ခနမနးနငပါသလား။

ြပဌာနးချကက မကးကားဘ က းစား ြဖဆရန ဘယလက ကာလက အသးြပပါ။ ထ နာက

သင၏ အ ြဖက စစ ဆးဖ ညာဘက ကာလက အသးြပပါ။

ခနမနးချက နညးဗျဟာ၏ မလအစတအပငးများ ြပဌာနးချကက ကးကား ပးအ ြဖမန

အာငြမငမ ရလဒများနင တနးအားများ ဖာြပရန မဝါဒများနင တငးတာမများ (PAMs)

REDD+ အတက နငငအြမင နငင၏ သစ တာအစတအပငး (DDFD)

လပငနးစဉများ နင အလားအလာ၊ တနးအားများ၊ အတားအဆးများ “+”

အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကမ အစအစဉများ PAMs တညရြခငး၏ ြပာငးလြခငး၊ တးတကမ၊

တည ဆာကထား သာ နညးဗျဟာများရ PAMs နညးလမးများ

နငင၏ ဖ ဖးတးတကမ အ ြခအ နနင ရညရယချကများ

REDD+ နယပယ၊ REDD+ နငးယဉတးတကမ၊ အဓက တနးအားများ

 

56  

၂။ Missing ဆတာ ဘာလ?

NP/AP က ဖ ဖ းတးတကရန ဆာငရကရာတင မသားတတ သာအ ရးပါသည အဆင ၈ ဆင

ရသည။ သငသတရလာနင သာ တစခတညး သာအရာများမာ−

- NS/AP ဒဇငးလပငနးစဉ ရးဆြခငး

- ဦးတညချကများ ဆနးစစြခငးနင အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကဖ အ ရးပါသည

လပ ဆာငချကများ (မဝါဒများနင တငးတာမများ)

- အ ကာငအထည ဖာ ဆာငရကြခငး စစဉမများ ဖာ ဆာငြခငး ( င ကးနင ဆင သာ၊

တရားဝငြဖစ သာ အဖအစညးဆငရာ)

- ပကမး ရးဆြခငး လပငနးစဉ

- NS/AP ၏ သတမတထား သာ တကချကမ