Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı Dersinin, Mesleki ......Materyal Tasarımı dersi ele aldığından özel durum çalışmasının bütüncül tek durum deseni ile yürütülmüştür

Cilt 5 / Sayı 3, 2017

Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi - ENAD

Journal of Qualitative Research in Education - JOQRE

317

Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı Dersinin, Mesleki Açıdan

Kazandırdıklarına İlişkin Öğretmen Adaylarının Görüşleri: Nitel Bir

Çalışma

Candidate Teachers' Views on Professional Achievements in Instructional Technologies and

Material Design A Qualitative Study

Abdülkadir Uzunöz

Vedat Aktepe

Mevlüt Gündüz

To cite this article/Atıf için:

Uzungöz, A., Aktepe, V., & Gündüz, M. (2017). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersinin, mesleki

açıdan kazandırdıklarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri: Nitel bir çalışma. Eğitimde Nitel

Araştırmalar Dergisi - Journal of Qualitative Research in Education, 5(3), 317-339.

www.enadonline.com DOI: 10.14689/issn.2148- 2624.1.5c3s14m

Öz. Bu araştırmanın amacı, Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı (ÖTMT)dersinin, mesleki açıdan kazandırdıklarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerini farklı boyutlarda incelemektir. Araştırmada,

öğretmen adaylarının görüşlerini detaylı sunmak amacıyla nitel araştırma yaklaşımlarından biri olan “Özel

durum çalışması” yöntemi kullanılmıştır, veriler “Yarı yapılandırılmış öğrenci görüşme formu” ile

toplanmıştır. Nitel verilerin analizinde içerik analizinden yararlanılmıştır. Bu bağlamda ÖTMT dersinin

mesleki kazanımlarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri alınmıştır. Bunlar: ÖTMT dersinin; Mesleki

açıdan kazandırdıkları, bireysel ve sosyal gelişimleri, eğitim ortamına bakış açılarını değiştirmeleri,

materyal geliştirme projesi, materyal kullanma yeterlikleri ve öğretmen yetiştirme programında gerekli

görme nedenleridir. Ayrıca öğretmen adaylarından alınan görüşler cinsiyet değişkenine göre analiz edilmiştir. Bu araştırmanın çalışma grubunu, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Eğitim Fakültesinde

okuyan toplam 361 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmanın sonucunda, öğretmen adayları ÖTMT dersinin

mesleki açıdan; kolaylık, etkililik, deneyim, kalıcılık, somutluk, verim, eğlence, hâkimiyet, hayal gücü,

görsellik, materyal, el becerisi, yaklaşım, fayda, yardım, anlaşılırlık gibi çok farklı boyutlarda mesleki

açıdan kazanım sağladığını belirtmişlerdir. Yine öğretmen adaylarının ÖTMT dersi sayesinde; bireysel ve

sosyal gelişimlerine katkı sağladığı, eğitim ortamlarına bakış açılarını olumlu yönde değiştirdiği, yaptıkları

projelerle eleştirel ve yaratıcı düşünme becerilerini geliştirdikleri görülmektedir. Ayrıca cinsiyete göre mesleki kazanımların büyük oranda benzerlikler gösterdiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler: Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersi, mesleki kazanımlar, öğretmen

adayları

Abstract. The aim of this research is to examine the views of the prospective teachers from different

aspects regarding of Professional gains Instructional Technologies and Material Design (ITMD). In the

research, "Special Case Research", one of the qualitative research approaches, has been used in order to

present the opinions of the prospective teachers in detail, data have been collectedvia "Semi-structured

student interview form". Content analysis has been used in the analysis of qualitative data. In this context, opinions of the teacher candidates regarding the professional gains of ITMD course have been taken. This

are the reasons that ITMD is necessary for Professional gains, individual and social development, changes

in their attitudes towards the educational environment, material development project, material utilization

competencies and teacher training programs. In addition, opinions from teacher candidates have been

analyzed according to gender.The study group of this research consists of 361 students in Nevsehir Haci

Bektaş Veli University of Education Faculty. As a result of the research, prospective teachers stated that

ITMD course has provided in the aspect of profession with various dimensions such as convenience,

effectiveness, experience, permanence, concreteness, efficiency, entertainment, dominance, imagination, visuality, material, hand craft, approach, benefit. Once again, thanks to ITMD course, it has been seen that

prospective teachers developed their critical and creative thinking skills through projects, changed their

point of views positively towards educational environment and contributed to their individual and social

development.In addition, it can be said that Professional gains show great similarities according to gender.

Keywords: Teaching technology and material design course, professional gains, teacher candidates

Makale Hakkında

Gönderim Tarihi: 28.07.2017

Düzeltme: 31.10.2017

Kabul Tarihi: 14.11.2017

Bu çalışma, 8-10 Mayıs 2017 tarihinde Kıbrıs’ta düzenlenen 16th International Primary Techer Education

Symposium’unda sözlü bildiri olarak sunulmuştur. Sorumlu yazar / Correspondence: Doç. Dr. Abdülkadir UZUNÖZ, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Eğitim

Fakültesi, Sosyal Bilimler ve Türkçe Eğitimi Bölümü, Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dalı, Nevşehir, Türkiye, e-posta:

[email protected]

http://www.enadonline.com/

Volume 5 / Issue 3, 2017



318

Giriş

Öğretim teknolojisini, sınıf ortamında kullanmanın önemi günümüzde yadsınamaz bir gerçek olduğu

gibi, öğrenme-öğretme süreçlerinin vazgeçilmez bir parçasıdır. Öğretim teknolojisi sınıf ortamındaki

öğretme işini etkili hale getirdiği gibi, öğrenmeyi kalıcı kıldığı ve yapılandırıcı öğrenme sürecine

katkıda bulunduğu söylenebilir. Bu bağlamda Sönmez, Çavuş ve Merey (2009) derste, öğretim

teknolojisinin etkili kullanılmasının öğretim sürecini verimli kılacağını, kalıcı öğrenmeyi

sağlayacağını belirtmektedir. Ayrıca eğitim sürecine de bütünlük kazandıracaktır.

Rakes, Fields and Cox (2006)öğrencilerin problem çözme, akıl yürütme, karar verme gibi üst biliş

becerilerinin gelişmesinde, yine bilimsel araştırma becerilerinin ve düşünme becerilerinin

gelişmesinde eğitim teknolojileri önemli yararlar sunmaktadır. Son yıllarda gerek yükseköğretim

kurulu (YÖK) gerekse Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) öğretim teknolojilerine, öğrenme-öğretme

sürecinde kullanılmasına ve materyal tasarımı konusuna ayrı bir önem vermektedir.

Okullarda etkili öğrenme ortamlarını hazırlamak öğretmenlerin görevleri arasındadır. Öğretmenlerin

dersin konusu, amaçları ve kazanımları doğrultusunda materyalleri kendilerinin hazırlamaları ya da

olan hazır materyalleri kullanmaları öğrenme-öğretme sürecinde öğrencilerin derse olan ilgisini

çekmekte, akademik başarıyı arttırmakta ve kalıcı öğrenmeye katkı sağlamaktadır. Bu bağlamda

yapılan araştırmalara göre (Apperson, Laws and Scepansky, 2006; Audrey, 2008; Cezayirli, 2014;

Cohen, 1992; Kablan ve Topan, 2013; Kurtdede Fidan, 2008; Öztürk, 2012; Suydam and Higgins,

1977) hazırlanılan materyaller derslerde kullanıldığında aktif öğrenmeyi sağladığı, bireysel

öğrenmeyi desteklediği, öğrencilerin derse bakış açısının olumlu yönde değiştirdiği, akademik başarı

açısından olumlu yönde etki ettiği görülmektedir. Öğrencilerin okul ortamında çalışması ve

hazırladıkları materyalleri derste sunmaları, öğrencilerin materyal hazırlama konusundaki

sorumluluklarını ve motivasyonlarını arttırmaktadır.

Teknolojinin eğitim sistemleri üzerindeki etkisinin her geçen gün daha fazla gözlemlendiği ve

hissedildiği günümüzde, öğretmenlerin teknoloji ile ilgili belli düzeyde bilgilere, becerilere ve

yeterliklere sahip olmaları gereklidir (Özen, 2013). Bu bağlamda ders sürecinde materyallerin

kullanılması öğrencilerin duyu organlarına hitap edecek, teorik konuların daha kolay anlaşılır ve

kalıcı olmasını sağlayacaktır. Ayrıca öğrenme sürecinin eğlenceli olmasına katkı sunacaktır (Çoban

ve İleri, 2013).

Türkiye’deki üniversitelerin eğitim fakültelerinde belirlenen mesleki derslere ek olarak, Öğretim

Teknolojisi ve Materyal Tasarımı (ÖTMT) dersi Yüksek Öğretim Kurulu tarafından öğretmen

eğitimi programına 1998 yılından itibaren zorunlu meslek dersi olarak dâhil edilmiştir (YÖK, 1998).

İlk olarak 1998 yılında zorunlu eğitimin 8 yıla çıkması ve daha sonra 2012 yılında zorunlu eğitimin

4+4+4 (ilkokul + ortaokul + lise) olarak toplam 12 yıla çıkmasıyla beraber, bu kademelerde görev

yapacak olan öğretmenlerin mesleki eğitimleri ayrı bir önem kazanmıştır. Teknolojik gelişmeler

ışığında eğitim fakültesi derslerinin ve ders içeriklerinin güncellenmesi, etkili ve verimli bir şekilde

derslerde uygulanması gerekmektedir. Bu anlamda Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı

(ÖTMT) dersi iki saat teorik, iki saat uygulama ve 3 kredilik bir ders olarak eğitim fakültesi

öğrencilerine okutulmaktadır. Sınıf öğretmenliği, Türkçe öğretmenliği, İlköğretim matematik

öğretmenliği bölümlerinde 4.yarıyılda, Fen bilgisi öğretmenliği ve Sosyal bilgiler öğretmenliği

bölümlerinde ise 5.yarıyılda meslek bilgisi dersi olarak yer almaktadır.

ÖTMT dersinin amacı; Öğretim teknolojilerinin alan eğitimine entegrasyonu konusunda öğretmen

adaylarını bilgi sahibi yapmak, öğretim teknolojilerinin ve materyallerin öğrenme ve öğretmedeki

Cilt 5 / Sayı 3, 2017



319

yeri ve önemi hakkında bilgi kazandırmak, öğretmen adaylarına öğretimde kullanabilecekleri

materyalleri tasarlama, geliştirme ve uygulama becerisi kazandırmak, bilgisayar destekli öğretim

konusunda yöntem ve teknik bilgisi kazandırmaktır. Dersin öğrenme çıktıları ise; Alan eğitimine

yönelik öğretim teknolojilerini tanıyabilir. Özel bir alanda teknolojik araçlardan yararlanabilme

becerisi edinir. Belirli konularda özgün materyaller tasarlama ve geliştirme becerisi edinir.

Geliştirdiği materyalleri nerede ve nasıl kullanacağı konusunda bilgi ve beceri edinir. Bilgisayar

yazılımlarını tanır ve değerlendirebilir. İnternetten eğitimsel amaçlı yararlanma yollarını

tanımlayabilir. Materyal tasarlama ve geliştirme kavramlarını tanımlayabilir (www.nevsehir.edu.tr).

Yüksek Öğretim Kurulu (2007) Öğretim Teknolojisi ve Materyal Tasarımı (ÖTMT) dersini şöyle

açıklamaktadır:

Öğretim Teknolojisi ile ilgili kavramlar,

Öğretim teknolojilerinin özellikleri,

Öğretim sürecindeki yeri ve kullanımı,

Okulun ya da sınıfın teknoloji ihtiyaçlarının belirlenmesi,

Uygun teknoloji planlamasının yapılması ve yürütülmesi,

Öğretim teknolojileri yoluyla iki ve üç boyutlu materyaller geliştirilmesi,

Öğretim gereçlerinin geliştirilmesi: Çalışma yaprakları, etkinlik tasarlama, tepegöz

saydamları, slaytlar, görsel medya VCD, DVD gereçleri, bilgisayar temelli gereçler,

Eğitim yazılımlarının incelenmesi,

Çeşitli nitelikteki öğretim gereçlerinin değerlendirilmesi,

İnternet ve uzaktan eğitim,

Görsel tasarım ilkeleri,

Öğretim materyallerinin etkinlik durumuna ilişkin araştırmalar,

Türkiye’de ve dünyada öğretim teknolojilerinin kullanım durumu.

Alım (2013) Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı dersi, öğretim teknolojilerindeki öğretmen

adaylarını gelişmeler hakkında bilgilendiren, aynı zamanda materyal hazırlama ve kullanma

konusunda öğretmen adaylarına yol gösteren ve fırsat sunan bir derstir. Yazar (2015) ise, öğretmen

adaylarının ÖTMT dersinden azami derecede faydalanabilmesi için, dersin öğrenci merkezli

işlenerek öğrenciyi aktif hale getirmesini, etkinlik uygulamalarının arttırılmasını ve sınıflarda güncel

araç-gereç ve materyallerin bulundurulması gerektiğini belirtmektedir. Son yıllarda Milli Eğitim

Bakanlığı (MEB) özellikle öğretim teknolojilerinin derslerde kullanımı ve dersle ilgili materyallerin

tasarlanması konusu üzerinde önemle durmaktadır. Bu nedenle eğitim fakültesinde okutulan Öğretim

Teknolojisi ve Materyal Tasarımı (ÖTMT) dersine yönelik öğretmen adaylarının bu dersle ilgili

görüşleri önem arz etmektedir.

Araştırmanın Amacı

Bu araştırmada, Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı (ÖTMT)dersinin, mesleki açıdan

kazandırdıklarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerini farklı boyutlarda incelemektir. Bu amaç

doğrultusunda aşağıdaki sorulara cevap aranmıştır;

1. ÖTMT dersinin mesleki açıdan kazandırdıklarına ilişkin aday öğretmenlerin görüşleri

nelerdir?

2. ÖTMT dersinin bireysel ve sosyal gelişime ilişkin aday öğretmenlerin görüşleri nelerdir?

3. ÖTMT dersinin eğitim ortamlarına bakış açılarını değiştirmesine ilişkin aday

öğretmenlerin görüşleri nelerdir?

http://www.nevsehir.edu.tr/




320

4. ÖTMT dersinde yer alan materyal geliştirme projesine ilişkin aday öğretmenlerin görüşleri

nelerdir?

5. ÖTMT dersini aldıktan sonra materyal kullanma yeterlilikleri ile ilgili aday öğretmenlerin

görüşleri nelerdir?

6. Aday öğretmenlerin ÖTMT dersini öğretmen yetiştirme programlarında gerekli görme

nedenlerine ilişkin aday öğretmenlerin görüşleri nelerdir?

Yöntem

Araştırmanın Modeli

Bu araştırmanın amacı, Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı (ÖTMT) dersinin, mesleki

açıdan kazandırdıklarına ilişkin öğretmen adaylarının görüşlerini farklı boyutlarda incelemektir. Bu

anlamda görüşleri detaylı sunmak amacıyla nitel araştırma yaklaşımlarından biri olan “Özel Durum

Çalışması” yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada, tek bir analiz birimi olarak Öğretim Teknolojileri ve

Materyal Tasarımı dersi ele aldığından özel durum çalışmasının bütüncül tek durum deseni ile

yürütülmüştür (Yıldırım ve Şimşek, 2005). Durum çalışması, bir sınıf veya örgüt gibi doğal bir çevre

içinde yapılır ve çalışmaya konu olan olay ve ortamları bütüncül bir yaklaşımla ele almayı hedefler

(Hartley, 1995; Akt: Yıldırım ve Şimşek, 2005).

Çalışma grubu

Çalışma grubu; Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Fen Bilgisi Öğretmenliği 111 öğrenci, Sınıf

Öğretmenliği 102 öğrenci, Sosyal Bilgiler Öğretmenliği 62 öğrenci, Matematik Öğretmenliği 38

öğrenci, Türkçe Öğretmenliği 48 öğrenci olmak üzere toplam 361 öğrenciden oluşmaktadır. Zaman

ve emek yönünden evrenin bütününe ulaşmada zorluklar olduğundan, evreni temsil eden örneklem

olarak Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Eğitim Fakültesi’nin ilgili bölümlerinde okuyan lisans

öğrencileri alınmıştır. Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı dersi ile ilgili farklı alanlardan

öğrenciler çalışma grubuna dahil edilmiştir. Böylece ÖTMT dersine yönelik farklı görüşler ortaya

konulmuştur.

Tablo 1.

Çalışma Grubunun Branşlara Göre Dağılımı

Bölüm/Anabilim Dalı Aday Öğretmen Sayısı

Fen Bilgisi Öğretmenliği 111

Sınıf Öğretmenliği 102

Sosyal Bilgiler Öğretmenliği 62

Matematik Öğretmenliği 38

Türkçe Öğretmenliği 48

Toplam 361

Veri Toplama Aracı

Araştırmanın amacı doğrultusunda, Kolburan Geçer (2010) tarafından geliştirilen “Yarı

Yapılandırılmış Öğrenci Görüş Formu” kullanılmıştır. Görüş Formu 6 açık uçlu sorudan

oluşmaktadır. Çalışmaya katılan aday öğretmenlerden özgün cevaplar alabilmek için yarı

yapılandırılmış sorular tercih edilmiştir. Aday öğretmenlere; Öğretim Teknolojileri ve Materyal

Cilt 5 / Sayı 3, 2017



321

Tasarımı (ÖTMT) dersindeki etkinliklerin mesleki açıdan kazandırdıklarına ilişkin görüşleri, ÖTMT

dersinin bireysel ve sosyal gelişime ilişkin görüşleri, ÖTMT dersinin eğitim ortamlarına bakış

açılarını değiştirmesine ilişkin görüşleri, ÖTMT dersinde yer alan materyal geliştirme projesine

ilişkin görüşleri, ÖTMT dersini aldıktan sonra materyal kullanma yeterlilikleri ile ilgili kendilerini

değerlendirmeleri ve ÖTMT dersini öğretmen yetiştirme programlarında gerekli görme nedenlerine

ilişkin görüşleri sorulmuştur.

Verilerin Analizi

Elde edilen verilere içerik analizi yapılmıştır. Cümleler alt alta yazılmış. Benzerlik ve farklılık

taşıyan ifadeler bir araya getirilmiştir. Bir araya getirilen ifadeler için temalar oluşturulmuştur.

İfadeler grupları ve oluşturulan grupların temaları aynı alanda çalışan başka araştırmacıların

hakemliğine başvurulmuş ve görüşler doğrultusunda araştırmanın güvenirliğini sağlamak

amaçlanmıştır. Diğer taraftan, araştırma bulgularının iç güvenirliğini ve geçerliğini artırmak

amacıyla aday öğretmenlerin görüşlerine temaların altında doğrudan alıntılar yapılarak yer

verilmiştir. İçerik analizinde güvenirliğin belirlenmesi amacıyla genellikle kodlayıcılar arası

tutarlılık hesaplanmaktadır. Görüşme dökümlerinin yazılması işlemleri tamamlandıktan sonra,

görüşme soruları temel alınarak görüşme kodlama anahtarı hazırlanmıştır. Araştırmacılar,

birbirlerinden bağımsız olarak her katılımcıya ait görüşme dökümü formunu okuyarak ilgili görüşme

kodlama anahtarındaki her sorunun yanıtını içeren uygun seçeneği işaretlemişlerdir. Bu işlemden

sonra araştırmacıların değerlendirmesi katılımcı gruba ait ilgili soruya verilen yanıt seçeneği kontrol

edilerek, “Görüş Birliği” ve “Görüş Ayrılığı” biçiminde işaretlemeler yapılmıştır. Araştırmacılar

ilgili sorunun aynı yanıt seçeneğini işaretlemişlerse görüş birliği, farklı seçenekleri işaretlemişlerse

görüş ayrılığı olarak kabul edilmiştir (Altunay, Oral ve Yalçınkaya, 2014). Buna göre Uyuşum

Yüzdesi (Kodlayıcı Güvenilirlik Katsayısı=Görüş Birliği / Görüş Ayrılığı) x 100 formülünden

yararlanılmıştır (Miles and Huberman, 1994). Her bir tema için .70 ve üzeri olan oranlar güvenilir

olarak hesaplanmıştır. Yıldırım ve Şimşek (2005) e göre güvenirlik hesaplamasındaki uyuşum

yüzdesi %70 olduğunda güvenirlik yüzdesine ulaşılmış olduğu kabul edilir. Buna göre araştırmada

formül kullanılarak kodlayıcılar arası güvenilirlik katsayısı (Uyuşum yüzdesi) 1.soru için .80, 2.soru

için .76, 3.soru için .83. 4.soru için .77, 5.soru için .89. 6.soru için .92 olmak üzere toplamda tüm

sorulardaki uyuşum oranı .83 olarak hesaplanmıştır. Bu oranlar göz önüne alındığında Kodlayıcılar

Arası Güvenilirlik Katsayısının (Uyuşum yüzdesi) yeterli olduğu söylenebilir.

Bulgular ve Yorum

Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersine ilişkin sınıf, sosyal bilgiler, Fen bilgisi, matematik

ve Türkçe öğretmenliği anabilim dalı aday öğretmenlerinin görüşleri farklı boyutlarda incelenmiştir.

Şöyle ki; aday öğretmenlerin “mesleki açıdan”, “bireysel ve sosyal gelişime katkı”, “eğitim ortamına

bakış açısı değişimi”, “materyal geliştirme projesi”, “materyal kullanma yeterlikleri”, “dersin

programda yer alma gerekliliği” açısından öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT)

dersiyle ilgili görüşleri tespit edilmeye çalışılmıştır (Tablo1, 2, 3, 4, 5, 6).

ÖTMT Dersine İlişkin Aday Öğretmenlerin Görüşleri

ÖTMT dersinin mesleki açıdan kazandırdıklarına ilişkin aday öğretmenlerin görüşleri

nelerdir?




322

Aday öğretmenler Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT)dersinin; kolaylık, etkililik,

deneyim, kalıcılık, somutluk, verim, eğlence, hâkimiyet, hayal gücü, görsellik, materyal, el becerisi,

yaklaşım, fayda, yardım, anlaşılırlık gibi çok farklı boyutlarda mesleki açıdan kazanım sağladığını

belirtmişlerdir (Şekil 1).

Şekil 1. Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme Dersinin Mesleki Açıdan Öğretmen

Adaylarına Kazandırdıkları.

Bazı aday öğretmenlerin görüşleri aşağıdaki gibidir;

Aday Öğretmen: “Öğrencilere ders anlatımı konusunda deneyim elde ettirir, Mesleki olarak bir

basamaktır. Etkili ve güzel bir hitap şeklidir.”

Aday Öğretmen: “Öncelikle öğrencilere daha verimli ders anlatımı gerçekleştirilip öğretmenin

sınıfa daha hâkim olması sağlanır. Derse ve konuya hâkim olmasını bilgi sahibi olmasını sağlıyor.”

Aday Öğretmen: “Dersle ilgili teknolojik gelişmeler hakkında bilgi sahibi olup daha iyi öğretim

verebilirim. Daha etkili ve verimli ders anlatabilirim. ”

Aday Öğretmen: “Öğrencilere yaklaşım ve ders anlatım bakımından kendimizi geliştirir. Etkili bir

öğretim sağlar. Yani öğretimi, öğrenmeyi zenginleştirip verimlilik sağlar.”

Aday Öğretmen: “Dersi öğrencilere daha etkili bir şekilde sunmalarını olanak sağlar. Eğitim

sürecinde öğretmenlerin ders işlemelerinde daha da canlılık ve işlenebilirlik getirir. Yenilikçi eğitim

anlayışı doğar.”

ÖTMT Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme dersinin bireysel ve sosyal gelişime ilişkin

aday öğretmenlerin görüşleri nelerdir?

Aday öğretmenler Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT)dersinin; iletişim, bakış açısı,

deneyim, özgüven, beceri, yardımcı, anlaşılabilirlik, verim, sosyalleşme, başarı, çok boyutlu

Öğretim Teknolojileri ve

Materyal Tasarımı dersindeki

etkinliklerin mesleki açıdan

öğretmen adaylarına

kazandırdıkları

KOLAYLIK ETKİLİL

İK

DENEYİM

KALICILIK

SOMUTLUK

VERİM

EĞLENCE

HAKİMİYET

HAYAL

GÜCÜ

GÖRSELLİK

MATERYAL

EL BECERİ

Sİ

YAKLAŞIM

FAYDA

YARDIM

ANLAŞILIRLIK

Cilt 5 / Sayı 3, 2017



323

düşünme, yeni bilgi gibi çok farklı boyutlarda bireysel ve sosyal gelişimlerine katkılarının olduğunu

ifade etmişlerdir (Şekil 2).

Şekil 2. Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme Dersinin Aday Öğretmenlerin Bireysel Ve

Sosyal Gelişimlerine Katkıları


Aday öğretmen: “Bireysel olarak öğrencilerle nasıl iletişim kuracağımızı, onların öğrenmelerine

nasıl yardımcı olabileceğimizi tecrübe etmemizi sağlıyor.”

Aday öğretmen: “Öğretmen adayını düşünmeye zorluyor, kendini geliştirmesine faydalı oluyor.”

Aday öğretmen: “Teknoloji ile iç içe olmayı verimli kullanmayı ve yarar sağlamayı öğretir.”

Aday öğretmen: “Teknoloji ile iç içe olması kişisel gelişim ve beceri açısından önemlidir.”

Aday öğretmen: “Öğretmenlik hayatında daha becerili ve başarılı olur.”

Aday öğretmen: “Bireysel olarak düşünce yapısını değiştirebilir. Sosyal olarak ise materyali sınıf

önünde anlattığı için kendine güveni artar. Öğrenciler ile iletişimi kuvvetlenir.”

Aday öğretmen: “Farklı açılardan bakmayı kazandırır.”

Aday öğretmen: “Çok boyutlu düşünmelerini sağlar.”

Aday öğretmen: “Bireysel ve sosyal açıdan öğretmenlere bir gelişim, yeni bilgiler ve eğitim

sürecinde kazanım sağlar.”

Aday öğretmen: “Daha pratik olurlar.”

ÖTMT dersinin eğitim ortamlarına bakış açılarını değiştirmesine ilişkin aday öğretmenlerin

görüşleri nelerdir?

Aday öğretmenler Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT) dersinin; eğlenceli olma, etkili

olma, faydalı olma, yaratıcı olma, alternatif olma, teknolojik olma, farkındalık, düzen, teorik,

Öğretim Teknolojisi ve Materyal Tasarımı dersinin öğretmen

adaylarının bireysel ve sosyal gelişimlerine

katkıları

İLETİŞİM

BAKIŞ AÇISI

DENEYİM

ÖZGÜVEN

BECERİ

YARDIMCI

ANLAŞILABİLİRLİK

VERİM

SOSYALLEŞME

BAŞARI

ÇOK BOYUTLU DÜŞÜNME

YENİ BİLGİ




324

uygulama bakış açısı kazanma, nesnellik, aktif eğitim, farklı ortam geliştirme, somut olma,

pekiştirme yapma, tecrübe katma gibi farklı boyutlarda eğitim ortamlarına bakış açılarını olumlu

yönde değiştirdiğini belirtmişlerdir (Şekil 3).


Aday Öğretmen: “Evet değiştirmiştir çünkü farklı ortamlar gördüm, sınıf ortamı çok farklı”

Aday Öğretmen: “Öğretmen adaylarının etkinlik kullanarak eğitim ortamını daha etkili

kullanmasını sağlar.”

Aday Öğretmen: “Eğitim ortamında bakış açısı yönünden daha çok alternatif bilgiler ortaya çıkar.”

Aday Öğretmen: “Evet değiştirmiştir. Sonuçta alınan her ders farklı bir bakış açısı kazandırmıştır.”

Aday Öğretmen: “Diğer adayları bilmiyorum ama benim bakış açımın değiştiği aşikârdır.”

Aday Öğretmen: “Ders almadan ve aldıktan sonraki bakış açılarım arasındaki farkı görebiliyorum.”

Aday Öğretmen: “Tabi ki. Öğrencinin pasif olduğu klasik öğretim tekniği yerine daha farklı yollar

keşfeder.”

Aday Öğretmen: “Farklı eğitim ortamları geliştirmeyi sağlar.”

Şekil 3. ÖTMT Dersinin Öğretmen Adaylarının Eğitim Ortamlarına Bakış Açılarını Değiştirmesi

ÖTMT dersinde yer alan materyal geliştirme projesine ilişkin aday öğretmenlerin görüşleri

nelerdir?

Aday öğretmenler Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT)dersinde yer alan materyal

geliştirme projesinin; faydalı ve gerekli olduğu, kalıcı öğrenmeye katkı verdiği, aktif öğrenmeyi

Öğretim Teknolojileri Materyal Tasarımı dersinin öğretmen adaylarının eğitim ortamlarına bakış

açılarını değiştirmesi

EĞLENCELİ

ETKİLİ

FAYDALI

YARATICI

ALTERNATİF

TEKNOLOJİK

FARKINDALIK

DÜZEN

TEORİ

UYGULAMA

NESNELLİK

AKTİF EĞİTİM

FARKLI ORTAM

GELİŞTİRME

PEKİŞTİRME

SOMUTLUK

TECRÜBE

Cilt 5 / Sayı 3, 2017



325

sağladığı, beceri geliştirdiği, görsellik oluşturduğu, pozitif olduğu, anlama-kavramayı kolaylaştırdığı,

kapsamlı, dikkat çekici, katkı verici, keyifli, eğlenceli, güzel, anlaşılır ve zevkli olduğu şeklinde

görüşlerini belirtmişlerdir (Şekil 4).

Şekil 4. ÖTMT Dersinde Yer Alan Materyal Geliştirme Projesi İle İlgili Öğretmen Adaylarının

Görüşleri


Aday Öğretmen: “Bence öğretmen adayları için gerekli bir proje, daha çok materyaller görerek

daha farklı alanlarda materyaller etkili hale getirilebilir. Bu proje örnek oluşturmak için gereklidir.”

Aday Öğretmen: “Öğretmen adayları için gerekli bir derstir.”

Aday Öğretmen: “Pozitif yönde olabilir diye düşünüyorum.”

Aday Öğretmen: “Bu ders görsel açıdan çocuklar için daha anlaşılır olur.”

Aday Öğretmen: “Konunun daha iyi kavranmasına yardımcı olur.”

Aday Öğretmen: “Kullanışlı olmalı sınıf ortamında yapılmaya uygun olmalı sınıftaki bütün

öğrencileri kapsamalı.”

Aday Öğretmen: “Ders daha da eğlenceli olabilir. Derse katkısı çok fazla olur.”

Aday Öğretmen: “Biraz zorlansalar da keyif aldıkları bir ders.”

Aday Öğretmen: “Bence materyal tasarımı dersi eğlenceli ayrıca anlaşılır kılmaktadır ve öğretmen

adaylarının yaratıcılıklarını geliştirmektedir.”

Aday Öğretmen: “Bu ders öğretmen adayı için çok önemlidir. Çünkü ilkokul çocukları soyut şeyleri

algılamakta güçlük çeker. Materyal ve görsel işitsel araçlarla bilgi daha iyi kavranır.”

ÖTMT dersini aldıktan sonra materyal kullanma yeterlilikleri konusunda öğretmen adayları

kendilerini değerlendirmelerine ilişkin aday öğretmenlerin görüşleri nelerdir?

ÖTMT dersinde yer alan materyal

geliştirme projesi ile ilgili öğretmen

adaylarının görüşleri

FAYDALIGEREKLİ

KALICI

AKTİF

BECERİ GELİŞTİRİ

R

GÖRSEL

AKTİF YÖNTE

M

POZİTİF

ANLAMAYI KOLAYLAŞTIRIRKAPSAMLI

DİKKAT ÇEKİCİ

KATKI VERİCİ

KEYİFLİ

GÜZEL

EĞLENCELİ

ANLAŞILIR

ZEVKLİ




326

Aday öğretmenler Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT)dersini aldıktan sonra

materyal kullanma yeterlilikleri konusunda öğretmen adayları kendilerini, yeterli, donanımlı,

verimli, eleştirel, tecrübeli, bilgili, yetkin, nesnel, aktif ve bilinçli olarak değerlendirmektedirler

(Şekil 5).

Şekil 5. ÖTMT Dersini Aldıktan Sonra Materyal Kullanma Yeterlilikleri Konusunda Öğretmen

Adayları Kendilerini Değerlendirmesi


Aday öğretmen: “Kendimi yeterli olarak geliştirdiğimi düşünüyorum.”

Aday öğretmen: “Birincisi sınıfa göre bu dersi aldıktan sonra materyal kullanma yeterliliğim arttı.”

Aday öğretmen: “Becerilerim daha da gelişmiştir.”

Aday öğretmen: “Kendimi daha donanımlı ve bilgili hissettim.”

Aday öğretmen: “Eleştirel bir biçimde değerlendirebilirim.”

Aday öğretmen: “Derste daha aktif olmamı sağladı.”

Aday öğretmen: “Dersler daha eğlenceli oldu.”

Aday öğretmen: “Kalıcı öğrendim.”

Aday öğretmenlerin ÖTMT dersini öğretmen yetiştirme programlarında gerekli görme

nedenlerine ilişkin aday öğretmenlerin görüşleri nelerdir?

Aday öğretmenlere göre, Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT)dersinin öğretmen

yetiştirme programlarında yer alma nedeni olarak, ders işleme tekdüzeliğini engelleme, öğretmen

gelişimini sağlama, faydalı olma, öğrencisini anlamasını kolaylaştırma, sıkıcılığı engelleme, öğretim

ÖTMT dersini aldıktan sonra materyal

kullanma yeterlilikleri konusunda öğretmen

adaylarının kendilerini

değerlendirmesi

YETERLİ

DONANIMLI

VERİMLİ

ELEŞTİREL

TECRÜBELİ

BİLGİLİ

YETKİN

NESNEL

AKTİF

BİLİNÇLİ

Cilt 5 / Sayı 3, 2017



327

tekniklerini geliştirme, öğrencilerin dikkat dağınıklığını engelleme, farklı bakış açısı kazandırma,

konuları somutlaştırma, kaliteli ve eğlenceli kılma olarak görüş bildirmişlerdir (Şekil 6).

Şekil 6. Aday Öğretmenlerin ÖTMT Dersini Öğretmen Yetiştirme Programlarında Gerekli Görme

Nedenleri


Aday öğretmen: “Bazı konuların somutlaştırılması ve eğlenceli hale gelmesi lazım. Bunu da

materyal sayesinde başarabilirler.”

Aday öğretmen: “Kesinlikle biz bunları tamamen içselleştirmeliyiz ki çocuklara tam olarak

öğretebilelim.”

Aday öğretmen: “Bence gereklidir çünkü bazen öğrencilerin dersten sıkıldığını görüyoruz. Bunun

için bazı materyallerle öğretimi gerçekleştirilip öğrencinin dikkat dağınıklığı giderilmiş olur. Bu

sebepten öğretmen yetiştirme programlarında gereklidir.”

Aday öğretmen: “Bence gereklidir. Nedeni ise öğretim tekniklerinin daha ileriye gitmesine neden

olur.”

Aday öğretmen: “Gereklidir. Çünkü her öğretmen konu anlatır ama önemli olan öğrencinin

anlayabileceği dilde anlatmaktır.”

Aday öğretmen: “Tabiki gereklidir. ÖTMG dersi en önemli derslerden biri diye düşünüyorum.”

Aday öğretmen: “Bence ÖTGM dersi etkilidir, etkili görmektedir çünkü onlara ders anlatma

konusunda çok fayda sağlamaktadır.”

Aday öğretmen: “Bence çok gerekli bir ders. Kesinlikle öğretmen adaylarının alması gereken bir

derstir.”

Aday öğretmen: “Bence gereklidir. Bu ders sayesinde öğretmen kendini geliştirmektedir. Tek düze

ders anlatımından kurtulmasını sağlar.”

ÖTMT Dersine İlişkin Aday Öğretmenlerin Cinsiyete Göre Görüşleri

ÖTMT dersindeki etkinliklerin mesleki açıdan kazandırdıklarına ilişkin aday öğretmenlerin

cinsiyete göre görüşleri nelerdir?

Öğretmen adayları ÖTMT

dersini öğretmen yetiştirme

programlarında gerekli görme

nedenleri

TEKDÜZELİĞİ

ENGELLERGELİŞİM SAĞLAR

FAYDALIDIR

ANLAMAYI KOLAYLAŞTIRIR

SIKICILIĞI ENGELLE

R

ÖĞRETİM TEKNİKLERİNİ

GELİŞTİRİR

DİKKAT DAĞINIKLIĞINI

GİDERİR

BAKIŞ AÇISI KAZANDIRIR

KONULARI

SOMUTLAŞTIRIR

EĞLENCE

KALİTE




328

Aday öğretmenlerinÖğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT) dersine ilişkin görüşleri

cinsiyete göre incelendiğinde kadın aday öğretmenadayları; ÖTMT dersinin mesleki açıdan fayda,

eğlence, etki, verim ve deneyim kazandırdığını düşündükleriniifade ederken; erkek öğretmen

adayları; ÖTMT dersin mesleki açıdan deneyim, yaratıcılık, kolaylık ve beceri kazandırdığını ifade

etmişlerdir (Şekil 7).

Kadın aday öğretmen: “Derslerde daha etkili sunum yapabilmeyi kazandırır.”

Erkek aday öğretmen: “Anlaşılması zor bir konunun daha kolay anlatılması ve anlaşılması

açısından katkı sağlar.”

Şekil 7. Aday Öğretmenlerin ÖTMT Dersine İlişkin Görüşlerinin Cinsiyete Göre İncelenmesi.

ÖTMT Öğretim Teknolojileri ve Materyal Geliştirme dersinin bireysel ve sosyal gelişime ilişkin

aday öğretmenlerin cinsiyete göre görüşleri nelerdir?

Kadın öğretmen adayları; anılan dersin bireysel ve sosyal gelişimlerine özgüven, yaratıcılık, deneyim,

pratiklik ve etkililik kattığını ifade ederken, erkek öğretmenler; anılan dersin bireysel ve sosyal

gelişimlerine yaratıcılık, anlatım becerisi ve pratiklik kattığını ileri sürmüşlerdir (Şekil 7).

Aday Öğretmenlerin (Sınıf, Sosyal, Fen Bilgisi, Matematik, Türkçe) Öğretim Teknolojisi ve Materyal Tasarımı (ÖTMT) Dersine İlişkin Görüşleri

ÖTMT Öğretim Teknolojileri ve

Materyal Geliştirme dersindeki

etkinliklerin mesleki açıdan

öğretmen adaylarına

kazandırdıkları

KADIN

Faydalı

Eğlenceli

Etkili

Deneyim

Verim

ERKEK

Deneyim

Yaratıcılık

Kolaylık

Beceri

ÖTMT Öğretim Teknolojileri ve

Materyal Geliştirme

dersinin aday öğretmenlerin

bireysel ve sosyal gelişimlerine

katkıları

KADIN

Özgüven

Yaratıcılık

Deneyim

Pratiklik

Etkililik

ERKEK

Yaratıcılık

Anlatım

Pratiklik

ÖTMT dersinin öğretmen

adaylarının eğitim ortamlarına bakış

açılarınıdeğiştirmesi

KADIN

Olumlu

Gerekli

Eğlenceli

Özgüven

ERKEK

Etkili

Teorik

Eğlenceli

ÖTMT dersinde yer alan materyal geliştirme projesiile ilgili öğretmen

adaylarının görüşleri

KADIN

Eğlenceli

Etkili

Gerekli

Donanımlı

Aktif

ERKEK

Etkin,

Yeterli

Yetkin

Başarıyı arttır

Eleştirel bakış İletişim becerisi

ÖTMT dersini aldıktan sonra

materyal kullanma

yeterliliklerikonusunda öğretmen adayları

kendilerini değerlendirmesi

KADIN

Yetenek

Güzel

Donanımlı

Yetkin

Etkili

ERKEK

Gelişim

Yeterlik

Etkili

Başarılı

Yetkin

Aday öğretmenlerin ÖTMT dersini

öğretmen yetiştirme

programlarında gerekli görme

nedenleri

KADIN

Tekdüzeliği engeller

Gelişim

Anlama

Kalite

ERKEK

Eğlence

Dikkat

Farklı bakış açısı

Somutlaşma

Cilt 5 / Sayı 3, 2017



329

Kadın aday öğretmen: “ Kendilerine özgüvenleri gelir ve sosyal açıdan bu materyalleri kullandığı

için konuşma becerisi gelişir.”

Erkek aday öğretmen: “ Öğretmenler bireysel olarak kendilerini geliştirir. Sosyal olarak ise iletişim

artar.”

ÖTMT dersinin eğitim ortamlarına bakış açılarını değiştirmesine ilişkin aday öğretmenlerin

cinsiyete göre görüşleri nelerdir?

Kadın aday öğretmenler; Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT) dersiyle eğitim

ortamlarına bakış açıları olumlu, gerekli ve eğlenceli bulma konusunda değiştiği, materyalle aday

öğretmenin özgüvenin artacağı görüşünü ifade ederken, erkek aday öğretmenler; anılan dersle etkili,

teorik ve eğlenceli olma konusunda değiştiği görüşünü ifade etmişlerdir (Şekil 7).

Kadın aday öğretmen: “Yaptığı materyallerle kendine daha çok güven duyar. Materyallerle kendi

anlatış biçimini belirler.”

Erkek aday öğretmen: “Daha eğlenceli ders işleme taraftarı olurlar.”

ÖTMT dersinde yer alan materyal geliştirme projesine ilişkin aday öğretmenlerin cinsiyete

göre görüşleri nelerdir?

Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT) dersinde yer alan materyal geliştirme projesi

hakkındakadın aday öğretmenler eğlenceli, etkili, gerekli olduğu, ve aktif öğrenmeyi sağladığı

görüşünü belirtmişlerdir. Erkek aday öğretmenler isemateryal geliştirme projesi hakkında gelişim

sağlayan, etkin, yeterli ve yetkin kılan, başarıyı artırıcı olduğu, eleştirel bakabildiğini, iletişim

becerisinin geliştiği görüşünü belirtmişlerdir (Şekil 7).

Kadın aday öğretmen: “Dersi daha anlamlı hale getirdi. Aktifliği sağladı.”

Erkek aday öğretmen: “Ders gereklidir. Her öğretmen almalıdır. Eleştirel bakmayı sağladı. İletişim

becerilerim gelişti. Bakış açısı değiştirir.”

ÖTMT dersini aldıktan sonra materyal kullanma yeterlilikleri konusunda öğretmen adayları

kendilerini değerlendirmelerine ilişkin aday öğretmenlerin cinsiyetegöre görüşleri nelerdir?

ÖTMT dersini aldıktan sonra materyal kullanma yeterlilikleri konusunda kadın aday öğretmenler

kendilerini yetenekli, donanımlı, yetkin ve etkili gördüklerini ifade ederken, erkek aday öğretmenler

kendilerini, gelişmiş, yeterli, etkili, başarılı ve yetkin olarak gördüklerini belirtmişlerdir (Şekil 7).

Kadın aday öğretmen:“ Kendimi bu konuda daha yetkin hissettim.”

Erkek aday öğretmen: “Materyal dersini aldıktan sonra derslerde materyaller kullanmam daha

etkili eğitim vermemi sağladı.”

Aday öğretmenlerin ÖTMT dersini öğretmen yetiştirme programlarında gerekli görme

nedenlerine ilişkin aday öğretmenlerin cinsiyete göre görüşleri nelerdir?

Kadın aday öğretmenler, Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT) dersini öğretmen

yetiştirme programlarında gerekli görme nedenlerini tekdüzeliği engelleme, öğrenenin gelişimini

sağlama, anlamayı kolaylaştırma, eğitim kalitesini artırma olarak sıralarken, erkek aday öğretmenler

anılan dersin öğretmen yetiştirme programlarında gerekli görmene denlerini;derse eğlence katma,

derste dikkat dağınıklığını engelleme, çoklu bakış açısı kazandırma ve öğretimi somutlaştırma olarak

sıralamışlardır (Şekil 7).




330

Kadın aday öğretmen: “Bu ders programda yer alırsa öğrenciler kendilerini bu konuda daha yetkin

hissederler.“

Erkek aday öğretmen: “Materyal dersini aldıktan sonra derslerde materyaller kullanarak daha

etkili eğitim vermemi sağladı.”

Tartışma, Sonuç ve Öneriler

Araştırma sonuçları incelendiğinde; eğitim fakültesinin farklı bölümlerinden öğrencilerin ÖTMT

dersine yönelik görüşlerinin alınmış olması ve çalışma grubunun geniş tutulması araştırmayı güçlü

kılmaktadır. Nitekim ÖTMT dersine yönelik öğrencilerin görüşleri incelenmiş, öğrencilerin mesleki

açıdan kazanımlarına, bireysel ve sosyal gelişimlerine katkısı ortaya konulmuştur. ÖTMT dersinin,

öğretmen adaylarının eğitim ortamlarına bakış açılarına olumlu yönde katkı sağladığı, materyal

geliştirme projesi hazırlamalarını pozitif yönde etkilediği ve materyal kullanma yeterliklerini

geliştirdikleri görülmüştür. Bu bağlamda, ÖTMT dersini öğretmen yetiştirme programında gerekli

gördüklerini farklı açılardan belirtmişlerdir.

Araştırmada öğretmen adaylarının görüşleri cinsiyet değişkeni açısından incelenmiş ve

değerlendirilmiştir. Bu anlamda ÖTMT dersinin cinsiyete göre; mesleki kazanımlar, bireysel ve

sosyal gelişim, materyal kullanma yeterlikleri açısından kız ve erkek öğretmen adayları arasında

benzerlikler gösterdiği görülmüştür. Yine ÖTMT dersinin cinsiyet değişkenine göre, eğitim

ortamlarına bakış açılarının kız ve erkek öğretmen adayları arasında kısmen benzerlikler gösterdiği

belirlenmiştir. Materyal geliştirme projesi hakkındaki görüşleri ve öğretmen yetiştirme programında

gerekli görme nedenleri kız ve erkek öğretmen adaylarının görüşleri arasında farklılaşma olduğu

görülmüştür.

Aday öğretmenler, Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT) dersinin; kolaylık, etkililik,

deneyim, kalıcılık, somutluk, verim, eğlence, hâkimiyet, hayal gücü, görsellik, materyal, el

becerisi, yaklaşım, fayda, yardım, anlaşılırlık gibi çok farklı boyutlarda öğrencilerin mesleki

açıdan kazanım sağladığı görülmektedir. Araştırmalar (Acer, 2011; Çalışoğlu, 2015; Gürol,

Yavuzalp, Bağçacı ve Serhatlıoğlu, 2009; Özer ve Tunca, 2014; Yanpar, 2009; Yılmaz, Ulucan

ve Pehlivan, 2010)ÖTMT dersinin öğretmen adaylarına mesleki bilgi kazanım sağladığı

şeklindedir ve araştırma sonucuyla paralellik göstermektedir. Ancak Güven’in (2006) yaptığı

araştırmada, ÖTMT dersi ile öğrencilerin bilişsel ve duyuşsal davranışları kazandıkları, ancak

psikomotor davranışları kazanamadıkları görülmektedir.

Aday öğretmenler Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT) dersinin; iletişim, bakış

açısı, deneyim, özgüven, beceri, yardımcı, anlaşılabilirlik, verim, sosyalleşme, başarı, çok

boyutlu düşünme, yeni bilgi gibi çok farklı boyutlarda öğrencilerin bireysel ve sosyal

gelişimlerine katkısının olduğu görülmektedir. Araştırmalar (Aslan, 2015; Birişçi ve Karal,

2011; Bakaç ve Özen, 2016; Güneş ve Aydoğdu İskenderoğlu, 2014; Johson and Howell, 2005;

Kolburan Geçer, 2010)araştırma sonucunu desteklemektedir. Araştırma sonuçları, materyal

tasarımı sürecinin işbirliği içerisinde çalışmayı arttırdığı, yaratıcı düşünme becerilerinin

gelişimini sağladığı ve sınıf ortamında materyallerin sunulmasının bireysel ve sosyal

gelişimlerine katkıda bulunduğunu göstermektedir.

Aday öğretmenler Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT) dersinin; eğlenceli olma,

etkili olma, faydalı olma, yaratıcı olma, alternatif olma, teknolojik olma, farkındalık, düzen,

Cilt 5 / Sayı 3, 2017



331

teorik, uygulama bakış açısı kazanma, nesnellik, aktif eğitim, farklı ortam geliştirme, somut

olma, pekiştirme yapma, tecrübe katma gibi farklı boyutlarda öğrencilerin eğitim ortamlarına

bakış açılarını olumlu yönde değiştirdiği anlaşılmaktadır. Yine yapılan araştırmalarda (Blalock

and Montgomery, 2005; Çoban ve İleri, 2013; Herreid and Schiller, 2013; Öztürk, 2012;

Yılmaz, 2007)teknolojinin eğitim ortamlarında kullanılmasının öğretim kalitesini yükselttiği ve

öğrenme ortamını zenginleştirdiği söylenebilir.

Aday öğretmenler Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT) dersi materyal geliştirme

projesinin; faydalı ve gerekli olduğu, kalıcı öğrenmeye katkı verdiği, aktif öğrenmeyi sağladığı,

beceri geliştirdiği, görsellik oluşturduğu, pozitif olduğu, anlama-kavramayı kolaylaştırdığı,

kapsamlı, dikkat çekici, katkı verici, keyifli, eğlenceli, güzel, anlaşılır ve zevkli olduğu şeklinde

öğrenciler materyal geliştirme projesi hakkındaki görüşlerini belirtmişlerdir. Araştırmalarda

(Birinci 2008; Güneş ve Aydoğdu İskenderoğlu, 2014) öğretmen adaylarının yaptıkları projeleri

sınıfta sunmalarının mesleki gelişimlerine katkı sağladığı, eleştirel ve yaratıcı düşünme

becerilerini geliştirdiği görülmektedir.

Aday öğretmenler Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT) dersini aldıktan sonra

materyal kullanma yeterlilikleri konusunda öğretmen adayları kendilerini, yeterli, donanımlı,

verimli, eleştirel, tecrübeli, bilgili, yetkin, nesnel, aktif ve bilinçli olarak öğrencilerin materyal

kullanma yeterliklerini olumlu yönde değerlendirmektedirler. Aslan’a göre(2015) İngilizce

öğretmenleri öğretim teknolojisi kullanım becerilerine ilişkin değerlendirmede ÖTMT

dersini %41 oranında hiç etkili bulmamaktadır. Birişçi, Metin, Kaleliyılmaz ve Coşkun (2011)

sınıf öğretmenliği üçüncü sınıf öğrencilerinin web sayfası tasarlama, içerik oluşturma ve içeriği

aktarma gibi teknik konularda sıkıntı çektikleri görülmektedir. Araştırma sonuçlarından

anlaşılacağı üzere, ÖTMT dersinin materyal tasarlama ve kullanmada öğretmen adaylarına belli

bir noktaya kadar faydalı ve verimli olduğu görülmektedir. Ancak, öğretmen adayları ve

öğretmenler, tasarımı zor ve karmaşık materyalleri hazırlama ve kullanmada güçlükler

yaşamaktadırlar.

Aday öğretmenlere göre Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT) dersi öğretmen

yetiştirme programlarında yer almalıdır. Çünkü ders işleme tekdüzeliğini engeller, öğretmen

gelişimini sağlar, faydalıdır, öğrencisini anlamasını kolaylaştırır, sıkıcılığı engeller, öğretim

tekniklerini geliştirir, öğrencilerin dikkat dağınıklığını engeller, farklı bakış açısı kazandırır,

konuları somutlaştırır, kaliteli ve eğlenceli kılar şeklinde öğretmen yetiştirme programlarında

gerekli görme nedenlerini ifade etmişlerdir. Kablan ve Topan (2013) derste materyal kullanımı

sayesinde öğretim programlarının etkililiğinin artacağını belirtmektedir.

Aday öğretmenlerin Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT) dersindeki etkinliklerin

mesleki kazanımlarına ilişkin görüşleri cinsiyete göre incelendiğinde kadın öğretmen adayları;

ÖTMT dersinin mesleki açıdan fayda, eğlence, etki, deneyim ve verim kazandırdığını

düşündüklerini ifade ederken; erkek öğretmen adayları; ÖTMT dersin mesleki açıdan deneyim,

yaratıcılık, kolaylık ve beceri kazandırdığını ifade etmişlerdir. Bu anlamda öğretmen adaylarının

ÖTMT dersi etkinliklerin mesleki kazanımları cinsiyete göre büyük oranda benzerlikler

gösterdiği söylenebilir. Karamustafaoğlu (2006)öğretim materyallerinin kullanımları açısından

kadın ve erkek öğretmenler arasında anlamlı bir farklılığın görülmediğini belirtmektedir.

Kadın öğretmen adayları; anılan dersin bireysel ve sosyal gelişimlerine özgüven, yaratıcılık,

deneyim, pratiklik ve etkililik kattığı görüşünü ifade ederken, erkek öğretmen adayları; anılan




332

dersin bireysel ve sosyal gelişimlerine yaratıcılık, anlatım becerisi ve pratiklik kattığını ileri

sürmüşlerdir. Araştırma sonucuna göre, öğretmen adaylarının bireysel ve sosyal gelişimleri ile

ilgili düşüncelerinin cinsiyete göre farklılaşmadığı söylenebilir. Benzer şekilde Seferoğlu (2005)

ilköğretim öğretmenlerinin cinsiyet açısından bilgisayara yönelik tutumlarının ve bilgisayar öz

yeterlik algılarının değişmediğini belirtmiştir.

Kadın aday öğretmenler; Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT) dersiyle eğitim

ortamlarına bakış açıları olumlu, gerekli ve eğlenceli bulma konusunda değiştiği, materyalle

aday öğretmenin özgüvenin artacağı görüşünü ifade ederken, erkek aday öğretmenler; anılan

dersle etkili, teorik ve eğlenceli olma konusunda değiştiği şeklinde görüşünü ifade etmişlerdir.

Bu bağlamda öğretmen adaylarının eğitim ortamlarına bakış açılarının cinsiyete göre kısmen

benzeştiği söylenebilir.

Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT) dersinde yer alan materyal geliştirme

projesi hakkında kadın aday öğretmenler eğlenceli, etkili, gerekli olduğu, ve aktif öğrenmeyi

sağladığı görüşünü belirtmişlerdir. Erkek aday öğretmenler ise materyal geliştirme projesi

hakkında gelişim sağlayan, etkin, yeterli ve yetkin kılan, başarıyı artırıcı olduğu, eleştirel

bakabildiğini, iletişim becerisinin geliştiği görüşünü belirtmişlerdir. Araştırma sonucuna göre,

öğretmen adaylarının materyal geliştirme projesi hakkındaki görüşleri cinsiyete göre

farklılaştığı söylenebilir.

ÖTMT dersini aldıktan sonra materyal kullanma yeterlilikleri konusunda kadın aday

öğretmenler kendilerini yetenekli, donanımlı, yetkin ve etkili gördüklerini ifade ederken, erkek

aday öğretmenler kendilerini, gelişmiş, yeterli, etkili, başarılı ve yetkin olarak gördüklerini

ifade etmişlerdir. Araştırma sonucuna göre, öğretmen adaylarının materyal kullanma yeterlikleri

cinsiyete göre büyük oranda benzeştiği söylenebilir. Ulaş ve Ozan (2010) öğretmenlerin internet

kullanımlarında cinsiyet değişkeni açısından bir farklılık bulunmadığını belirtmektedir. Ayrıca

görsel-işitsel teknolojilerin kullanımında kadın öğretmenlerin lehine, bilgisayar kullanımında ise

erkek öğretmenlerin lehine fark bulunmuştur.

Kadın aday öğretmenler Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (ÖTMT) dersini öğretmen

yetiştirme programlarında gerekli görme nedenlerini tekdüzeliği engelleme, öğrenenin

gelişimini sağlama, anlamayı kolaylaştırma, eğitim kalitesini artırma olarak sıralarken, erkek

aday öğretmenler anılan dersin öğretmen yetiştirme programlarında gerekli görme nedenlerini;

derse eğlence katma, derste dikkat dağınıklığını engelleme, çoklu bakış açısı kazandırma ve

öğretimi somutlaştırma olarak sıralamışlardır. Araştırma sonucuna göre, öğretmen adaylarının

ÖTMT dersi öğretmen yetiştirme programlarında gerekli görme nedenlerinin cinsiyete göre

farklılaştığı söylenebilir.

Öneriler

ÖTMT dersiyle ilgili sınıf içi gözlemlerin yapıldığı araştırmalar yapılabilir.

ÖTMT dersinde, öğrencilerin el becerilerini geliştirmeye yönelik etkinliklerin daha çok

yaptırılması önerilir. Bu anlamda öğretmen adaylarının psikomotor davranışlarının geliştirilmesi

sağlanabilir ve daha karmaşık materyaller ortaya konulabilir.

Cilt 5 / Sayı 3, 2017



333

Kaynaklar / References

Acer, D. (2011). Okulöncesi öğretmen adaylarının materyal geliştirme dersine ilişkin görüşlerinin incelenmesi.

İlköğretim Online, 10(2), 421-429.

Alım, M. (2013). Coğrafya öğretmeni adaylarının öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı/geliştirme

dersinde elde ettikleri kazanımlar. Doğu Coğrafya Dergisi – 33

Altunay, E., Oral, G. ve Yalçınkaya, M. (2014). Eğitim kurumlarında mobbing uygulamalarına ilişkin nitel bir

araştırma. Sakarya University Journal of Education, 4/1 (Nisan /April 2014) ss. 62-80.

Aslan, B. (2015). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersinin İngilizce öğretmenlerinin mesleki

kazanımlarına etkisi (Muğla İli Örneği).Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman

Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Muğla.

Apperson, J. M. Laws, E. L. And Scepansky, J. A. (2006). The impact of presentation graphics on students’

experience in the classroom. Computers and Education, 47(1), 116-126.

Audrey, R. M-Q. (2008). Utilizing Powerpoint presentation to promote fall prevention among older adults. The

Health Educator, 40(1), 46-52.

Bakaç, E. ve Özen, R. (2016). Öğretmen adaylarının öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersine yönelik

tutumları, yaratıcılık algıları ve öz-yeterlik inançları arasındaki ilişki. İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim

Fakültesi Dergisi, 16 (1), 41-61.

Birinci, E. (2008). Materyal tasarımı ve geliştirilmesinde proje tabanlı öğrenmenin kullanılmasının öğretmen

adaylarının eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. Yüksek Lisans

Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.

Birişçi, S. ve Karal, H. (2011). Öğretmen adaylarının bilgisayar destekli ortamda materyal tasarlarken işbirlikli

çalışmalarının yaratıcı düşünme becerilerine etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi

Dergisi,12 (2), 203-219.

Birişçi, S., Metin, M., Kaleliyılmaz, G. ve Coşkun, K. (2011). Öğretim materyallerine yönelik web sayfalarını

tasarlarken öğretmen adaylarının karşılaştıkları sorunlar, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim

Fakültesi Dergisi, 17, 102-118.

Blalock, M. G. and Montgomery, R. D. (2005). Theeffect of powerpoint on student performance in principles

of economics: An exploratory study. Journal For Economıcs Educators, 5(3), 1-7.

Cezayirli, M. (2014). Ortaokul 6. sınıflar için din kültürü ve ahlak bilgisi dersi materyal tasarımı. Yüksek

Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.

Cohen, J. (1992). Statistical power analysis. Current Directions İn Psychological Science, 1(3), 98-101.

Çalışoğlu, M. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersine ilişkin

görüşleri. CurrResEduc, 1(1),s.23-32

Çoban, A. ve İleri, T. (2013). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretim teknolojileri ve materyalleri kullanma

düzeyleri ve kullanamama sebepleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 194-213.

Güneş, G., Aydoğdu İskenderoğlu, T. (2014). İlköğretim matematik öğretmeni adaylarının öğretim

teknolojileri ve materyal tasarımı dersine yönelik yaklaşımları. GEFAD /GUJGEF, 34(3): 469-488.

Gürol, A.,Yavuzalp, N., Bağçacı, F. ve Serhatlıoğlu,B. (2009). Öğretmen adaylarına göre eğitim fakültelerinde

eğitim teknolojisi standartları ve performans göstergelerinin uygulanma durumu (Fırat Üniversitesi

Örneği). Proceedings of 9th International Educational Technology Conference (IETC2009), 442 –

448.

Güven, S. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme dersinin kazandırdığı yeterlikler yönünden

değerlendirilmesi, Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Cilt 2, Sayı 4, s.165-179.




334

Herreid, C.F. and Schiller, N.A. (2013). Case studies and the flipped classroom. Journal of College Science

Teaching, 42 (5), 62-66.

http://ects.nevsehir.edu.tr/ects/bilgipaketi/dil/tr/ders/28790 adresinden 22/10/2017 tarihinde alınmıştır.

Johson, G. And Howell, A. (2005). Attitude toward instructional technology following required versus optional

webctusage. Journal of Technology and Teacher Education, 13 (4), 643-654.

Kablan, Z. ve Topan, B. (2013). Sınıf içi öğretimde materyal kullanımının etkililik düzeyi: Bir meta-analiz

çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1629-1644

Karamustafaoğlu, O. (2006). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin öğretim materyallerini kullanma düzeyleri:

Amasya ili örneği. AÜ. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 90-101.

Kolburan Geçer, A. (2010). Teknik öğretmen adaylarının öğretim teknolojisi ve materyal geliştirme dersine

yönelik deneyimleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. Cilt: VII, Sayı:II, 1-25

Kurtdede Fidan, N. (2008). İlköğretimde araç gereç kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. Kuramsal

Eğitimbilim, 1(1), 48-61.

Miles, M. B., and Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook, second edition.

Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

Özen, R. (2013). Öğretmen adaylarının eğitimi ve teknoloji kullanımı: Bir durum çalışması. International

Journal of Human Sciences, 10(2), 147-162.

Özer, Ö. ve Tunca, N. (2014). Öğretmen adaylarının materyal hazırlama ve kullanmaya yönelik görüşleri.

Route Educational and Social Science Journal, 1(3), 214-229.

Öztürk, İ.H. (2012). Tarih öğretmeni adaylarına bit destekli öğretim becerilerinin kazandırılmasında tasarım

temelli öğrenme yaklaşımı. NWSA Education Sciences e-Journal of New World Sciences Acedemy,

Volume:7, Number:3., s.945-968.

Rakes, G.C.,Fields, V.S. and Cox, K.E. (2006). The influence of teachers’ technology use on instructional

practices. Journal of Research on Technology in Education, 38(4), 411-426.

Seferoğlu, S. (2005). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi bölümü öğrencilerinin bilgisayara yönelik öz-

yeterlik algıları üzerine bir çalışma. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Kongre kitabı (Cilt-I),

856-861. Pamukkale Üniversitesi, Denizli.

Sönmez, Ö.F., Çavuş, H. ve Merey, Z. (2009). Coğrafya öğretmenlerinin öğretim teknolojileri ve materyal

kullanma düzeyleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 4(2), 213-228.

Suydam, M. N. And Higgins, J.L. (1977). Activity-Based learning in elementary school mathematics:

Recommendations from research. ERIC Center for Science, Mathematics, and Environmental

Education, Columbus, Ohio.

Ulaş, A.H. ve Ozan, C. (2010). Sınıf öğretmenlerinin eğitim teknolojileri açısından yeterlilik düzeyi. Atatürk

Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14 (1): 63-84

Yanpar, T. (2009). Öğretmen adaylarının portfolyoları üzerinde grup olarak yaratıcılık temelli materyal

geliştirmenin etkileri. Eğitim ve Bilim,34(153), 83-98.

Yazar, T. (2015). Öğretmen adaylarının öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı dersi hakkındaki görüşleri.

Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 9.

Yıldırım ve Şimşek (2005). Yıldırım, A. Ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri.

Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Yılmaz, M. (2007). Sınıf öğretmeni yetiştirmede teknoloji eğitimi. Gazi Eğitim Fakültesi Derneği, 27(1), 155-

167.

http://ects.nevsehir.edu.tr/ects/bilgipaketi/dil/tr/ders/28790%20adresinden%2022/10/2017

Cilt 5 / Sayı 3, 2017



335

Yılmaz, İ, Ulucan, H. Ve Pehlivan, S. (2010).Beden eğitimi öğretmenliği programında öğrenim gören

öğrencilerin eğitimde teknoloji kullanımına ilişkin tutum ve düşünceleri. Ahi Evran Üniversitesi

Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 11, Sayı 1, Nisan, Sayfa 105-118

YÖK, (1998). Eğitim Fakültesi Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları. Ankara.

YÖK, (2007). Eğitim Fakültesi Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları. Ankara.

Yazarlar İletişim

Dr. Abdülkadir UZUNÖZ, sosyal bilgiler eğitimi

alanında doçenttir. Çalışma alanları öğretmen

yetiştirme, hizmetiçi Eğitim, ölçek geliştirme,

çoklu zekâ kuramı ve sosyal değer eğitimidir.

Doç. Dr. Abdülkadir UZUNÖZ, Nevşehir

Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Eğitim

Fakültesi Bilimler ve Türkçe Eğitimi Bölümü,

Sosyal Bilgiler Eğitimi Anabilim Dalı,

Nevşehir, Türkiye, e-mail:

[email protected]

Dr. Vedat AKTEPE, sınıf eğitimi alanında

yardımcı Doçenttir. Çalışma alanları değer eğitimi,

hayat Bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi, öğretmen

yetiştirme ve okul yönetimidir.

Yrd. Doç. Dr. Vedat AKTEPE, Nevşehir Hacı

Bektaş Veli Üniversitesi, Eğitim Fakültesi

Temel Eğitim Bölümü, Sınıf Eğitimi

Anabilim Dalı, Nevşehir, Türkiye, e-mail:

[email protected]

Dr. Mevlüt GÜNDÜZ, sınıf eğitimi alanında

yardımcı doçenttir. Çalışma alanları değer eğitimi,

hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimidir.

Yrd. Doç. Dr. Mevlüt GÜNDÜZ, Süleyman

Demirel Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Temel

Eğitim Bölümü, Sınıf Eğitimi Anabilim Dalı,

Isparta, Türkiye, e-mail:

[email protected]




336

Summary

Purpose and Significance. In this research, the ideas of the teacher candidates about the

professional gains that the Instructional Technologies and Material Design (ITMD) Class provides

will be examined at different dimensions. Answers below have been taken for this purpose;

1. What are the views of the candidate teachers about the professional gains of the ITMD

Class?

2. What are the views of the candidate teachers about the individual and social development of

ITMD class?

3. What are the views of the candidate teachers about the ITMD class changing the

perceptions about the educational environments?

4. What are the views of the candidate teachers about the material development project that

takes place in the ITMD class?

5. What are the views of the candidate teachers about the self-evaluation of their material use

proficiency after they have taken the ITMD class?

6. What are the views of the candidate teachers about the reasons of the candidate teachers’

viewing the ITMD class necessary for the teacher training programs?

Alım (2013) Teaching Technologies and Material Design course is a course that informs the teacher

candidates in the teaching technologies about the developments, and at the same time guides and

gives opportunities to the teacher candidates about preparing and using materials. In recent years the

ministry of education especially focuses on the use of the teaching technologies in the class and

designing of the materials about the class. Therefore, the ideas of the teacher candidates about this

ITMD class which is taught in the Education Faculties is of great importance.

Methodology. In order to present the views of the teacher candidates in detail, “special case study”

which is one of the qualitative research approaches has been used. Since ITMD class has been used

as a unit in this study, the special case study has been undertaken with a comprehensive single case

pattern. (Yıldırım and Şimşek, 2005). Work Group; consists of 361 students in total who study in

Nevşehir Hacı Bektaş Veli University Education Faculty.

In accordance with the purpose of the research, “semi-structured student view form” which has been

developed by Kolburan Geçer (2010) has been used. The view form consists of 6 open ended

questions. In order to take unique answers from the candidate teachers who participate in the

research, semi-structured questions have been preferred. Their views about the professional gains

from the activities in the ITMD class, the individual and social development of the ITMD class,

ITMD class’s changing their perception about the education environments, material development

project that takes place in the ITMD class, their self-evaluation about their proficiency in using the

materials after they have taken the ITMD class, and the reasons why they see the ITMD class as

necessary in the teacher training programs have been asked.

Content analysis has been made to the data acquired. The sentences have been written on top of each

other. The expressions that have similarities and differences have been brought together. Themes

have been composed for the expressions that were brought together. The views of referees who study

Cilt 5 / Sayı 3, 2017



337

on the same topic have been consulted about the expression groups and the themes composed, and it

was aimed to provide a reliability for the study in accordance with their views. On the other hand, in

order to increase the inner reliability and validity of the research, the views of the candidate teachers

have been given through direct citations under the themes.

Results. When the professional gains from the ITMD class are examined; they have expressed that

the ITMD class provides professional gains in very different aspects such as efficiency, experience,

durability, concreteness, productivity, entertainment, imagination, visuality, hand skills,

comprehensibility.

When we look at the views of the candidate teachers about the individual and social development of

the ITMD class; they have expressed that the ITMD class provides benefits about their individual

and social development in many different aspects such as; communication, point of view, experience,

self-confidence, skill, comprehensibility, productivity, socializing, multi-dimensional thinking, new

information.

When we look at the views of the candidate teachers about the ITMD class’s changing their

perceptions about the education environments; it has been expressed that the ITMD class has

changed their views on the education environment in a positive way in such aspects such as being;

entertaining, effective, beneficial, creative, alternative, technological, aware, orderly, theoretical,

applicable, objective, active education, developing different environment, being concrete,

enhancement, adding experience.

When we look at the views of the candidate teachers about the material development project that

takes place in the ITMD class; they have expressed their views such as its being beneficial and

necessary, supports permanent learning, provides active learning, develops skills, creates visuality,

makes comprehension easier, attractive, beneficial, entertaining and comprehensible.

When we look at the views of the candidate teachers about their self-evaluation of proficiency in

using materials, teacher candidates evaluate themselves as; sufficient, equipped, productive, critical,

experienced, knowledgeable, competent, objective, active and conscious.

According to the views of the candidate teachers about the reasons for the ITMD class being

necessary they have expressed that it should be in the curriculum for reasons such as; preventing

the course from becoming monotonous, providing teacher development, making the student’s

comprehension easier, preventing tedium, preventing students’ distraction, providing a different

point of view, making the subjects concrete, and making them high-quality and entertaining.

When we look at the views of the candidate teachers about the professional gains acquired in the

ITMD course according to their gender; the female candidate teachers expressed that the ITMD

class provides benefits, entertainment, productivity and experience. The male students expressed that

provides professional experience, creativity and skills.

When we look at the views of the candidate teachers about the individual and social development

acquired in the ITMD course according to their gender; the female candidate teachers expressed

that self-confidence, creativity, experience, practicability, and efficiency were gained during the

course. The male teachers expressed that the course developed creativity and expression skills.

When we look at the views of the candidate teachers about changes that the ITMD course bought to

their views about the education environments according to their gender; the female candidate




338

teachers expressed that their views changed to positive as being entertaining, and their self-

confidence increased. The male students expressed that the course changed it as being entertaining

and effective.

When we look at the views of the candidate teachers about the material development project in the

ITMD course according to their gender, the female candidate teachers expressed that it is

entertaining, effective, provides active learning. Male candidate teachers expressed that, it provides

effective development, developing proficiency, increasing success, approaching critically, and

developing communication skills.

When we look at the views of the candidate teachers about their self-evaluation in material use

proficiency after they took the ITMD course according to their gender; the female candidate

teachers expressed that they view themselves as skilled, equipped, proficient and effective. The male

candidate teachers expressed that they view themselves as developed, sufficient, effective, successful,

and competent.

When we look at the views of the candidate teachers about the reasons for the ITMD course to be

necessary in the teacher training programs according to their gender, the female candidate

teachers expressed preventing it from becoming monotonous, providing development for the learner,

facilitating comprehension, and increasing education quality. The male candidate teachers expressed

adding entertainment to the course, preventing distraction in the class, gaining multiple point of view

and making learning concrete.

Discussion and Recommendations. It is seen that the ITMD class provides professional gains in a

variety of dimensions. Researches (Acer, 2011; Çalışoğlu, 2015; Gürol, Yavuzalp, Bağçacı and

Serhatlıoğlu, 2009; Özer and Tunca, 2014; Yanpar, 2009; Yılmaz, Ulucan and Pehlivan, 2010)

conclude that the ITMD class provides professional knowledge gain to the candidate teachers, and

goes in parallel with this study. However, the study by Güven (2006) shows that with the ITMD

class the students gain cognitive and affective behaviors, but do not gain psychomotor behaviors.

It is seen that the ITMD class for the candidate teachers has multidimensional benefits for the

individual and social development of the students. Researches (Aslan, 2015; Birişçi and Karal,

2011; Bakaç and Özen, 2016; Güneş and Aydoğdu İskenderoğlu, 2014; Johson and Howell, 2005;

Kolburan Geçer, 2010) support the results of this research. The research results show that the

material design process increases the cooperative work, develops creative thinking skills and

presenting the material in the class environment helps to the individual and social development

It is understood that the ITMD class for the candidate teachers changes the views of the students

about the education environments in a positive manner in different ways. In the researches

conducted (Blalock and Montgomery, 2005; Çoban and İleri, 2013; Herreid and Schiller, 2013;

Öztürk, 2012; Yılmaz, 2007) it can be stated that the use of technology in education environments

increases the teaching quality and enriches the learning environment.

Candidate teachers have expressed their views about material development project in the ITMD

class as having many benefits. In the researches (Birinci 2008; Güneş and Aydoğdu İskenderoğlu,

2014) it is seen that the candidate teachers’ presenting their projects supports their professional

development and develops critical and creative thinking skills.

Cilt 5 / Sayı 3, 2017



339

Candididate teachers evaluate their material use proficiency as positive after they have taken the

ITMD course. According to Aslan (2015) English teachers do not find the ITMD class as effective at

a ratio of 41% in their evaluation of using teaching technology skills. Birişçi, Metin, Kaleliyılmaz

and Coşkun (2011) see that the elementary teaching 3rd grade students have problems in areas such

as designing a website, creating content and transmitting content.

Candidate teachers have expressed their views on the reasons why they see the ITMD class as

necessary for the teacher training programs. Kablan and Topan (2013) state that through the use of

material in the class, the effectivity of the teaching programs will be increased.

It can be said that the views of the candidate teachers on the professional gains acquired through the

activities in the ITMD class show a great resemblence according to the genders. Karamustafaoğlu

(2006) states that there is not a meaningful difference between the genders in terms of using the

teaching materials.

It can be said that the teacher candidates’ ideas about the individual and social development do not

show a great difference according to the genders. Similarly, Seferoğlu (2005) stated that the primary

school teachers did not differ in terms of their attitude towards computer and their perceptions of

self-sufficiency based on gender.

It can be said that the points of views of the candidate teachers about the education environments

after the ITMD class differ partially based on gender.

It can be said that their ideas about the material development project in the ITMD course differed

partially based on gender.

It can be said that the material use proficiency off the teacher candidates show a great resemblance

regardless of gender. Ulaş and Ozan (2010) state that there is no difference based on gender in terms

of teachers’ use of internet. Differences in favor of female teachers in the use of audiovisual

materials and differences in favor of male teachers in the use of computer.

It can be said that the teacher candidates’ reasons for seeing the ITMD course as necessary in the

teacher training programs differ based on gender.

Suggestions

For the Relevant Institutions

The teaching of a subject by the teachers with presentations using the materials prepared in in-class

presentations and applications can increase the effectiveness of the course.

The presentation of the materials prepared within the framework of the course at the end of the year

and these materials’ being seen, examined and evaluated by the other teacher candidates can be

beneficial.

Suggestions to Researchers

A research where in-class observations are made about the ITMD course can be conducted.

Documents

Öğretim Teknolojileri ve Materyal Tasarımı Dersinin, Mesleki ......Materyal Tasarımı dersi ele aldığından özel durum çalışmasının bütüncül tek durum deseni ile yürütülmüştür