Wedelia biflora (L.) DC Tng quan
HV: Nguyn Th Hoi Thu 1
Chng 1. TNG QUAN 1.1. C TNH THC VT
Trong cc cy h Cc (Asteraceae), gm 70 loi cy thuc chi Wedelia, trong mt s cy c bit n Vit Nam [1, 4, 5, 6] nh:
Sn cc hai hoa - Wedelia biflora (L.) DC. Sn cc nhm - Wedelia urticaefolia (Bl.) DC. Sn cc b - Wedelia chinensis (Osb.) Merr. Sn cc ba thy - Wedelia trilobata (L.) Hitch. Si t - Wedelia calendulacea L. L a cc - Wedelia prostrata (H. & A.) Hemls.
1.1.1. Cy sn cc hai hoa - Wedelia biflora (L.) DC. (Hnh 1.1a) Cy Sn cc hai hoa c tn khoa hc l Wedelia biflora (L.) DC. [1, 5]. Sn cc hai hoa cn c gi l cc mt tri, rau mui, hi cc. Dng cy bi, cao 1-2m. Thn c lng cng, tha. L c phin xoan xoan
tam gic, c t lng nhm nhm. Hoa u c c hay tng cp, trn cng di, hoa hnh mi vng, ci, 5-10, gia hoa c l hoa l vy. B qu khng c lng mo, cao 4mm (hnh 1.1b).
L li tiu, hoa x mnh. Cy mc n , Nam Trung Quc, Vit Nam, Thi Lan, Malaixia,
Innxia, Philippin, nc ta cy sn cc hai hoa c trng lm cnh trong cc cng vin thnh ph H Ch Minh, Lt 1.1.2. Sn cc nhm - Wedelia urticaefolia (Bl.) DC. (Hnh 1.2)
Sn cc nhm c tn khoa hc l Wedelia urticaefolia (Bl.) DC. [1, 5]. Sn cc nhm l dng cy c a nin ng. Thn c lng nm, nhm. L c
phin xoan nhn, di 6-12cm. Hoa u khng hay c cng, c vy, hoa hnh ba mi vng, ci; hoa gia hnh ng, lng phi. B qu dp, cao 1mm, khng lng mo.
Phn b n , Trung Quc, Vit Nam, Lo, Thi Lan, Innxia. nc ta, cy mc hoang rt nhiu hu ht cc tnh t Lo Cai, Cao Bng n Ninh Thun, Lm ng
Wedelia biflora (L.) DC Tng quan
HV: Nguyn Th Hoi Thu 2
1.1.3. Sn cc b - Wedelia chinensis (Osb.) Merr. (Hnh 1.3) Sn cc b c tn khoa hc l Wedelia chinensis (Osb.) Merr. [1]. Sn cc b cn c gi l sn cc Trung Quc. Dng cy c a nin b t, thn c lng phn. L c phin hp di 5-8 cm, rng 1 cm, c lng nhm, ba c rng nhn, tha. Hoa u c c trn cng di cht nhnh, rng 1,5 cm, hnh mi vng, hoa trong hnh ng, lng phi. B qu c a mng, c rng th lng mo. Thng phn b i ct k bin Vng Tu, Hu, Qui Nhn, 1.1.4. Sn cc ba thy - Wedelia trilobata (L.) Hitch. (Hnh 1.4) Sn cc ba thy c tn khoa hc l Wedelia trilobata (L.) Hitch.
Sn cc ba thy cn c tn l cc b. Cy sn cc ba thy l loi tho mc sng lu nm, c th mc thng cao
n 45 cm, hoc b lan n 1,8 m. Cy thng mc thnh tng mng, dy c che kn mt t. Thn b, r mc ti cc t, di khong 1-3 dm. L dy, di khong 4-9 cm, rng 2-5 cm c rng ca hai bn thy l, c lng cng v th c hai mt. Hoa mu vng ti, nhiu cnh thnh tng, cung hoa di 3-10 cm, tng bao c dng chung, u hoa thng c khong 8-13 hoa tia, a trng hoa di 4-5 mm, b qu c nt sn.
Cy c tm thy nhiu Trung M, Ty Phi, Hawai, Nam Florida, Vit Nam, cy mc hoang nhiu ni v c dng rng ri lm cy king. 1.1.5. Wedelia paludosa DC. (Hnh 1.5)
Cha thy c ti liu no cp n. 1.1.6. Si t - Wedelia calendulacea (L.) Less (Hnh 1.6) Si t c tn khoa hc l Wedelia calendulacea (L.) Less. [6]. Si t cn c gi l hng trm, ng ni, cc nhp, cc gip, bnh k cc. Si t l mt loi c sng dai, mc lan b, ch thn mc ti u, r lan ti , ni t tt c th cao 0,5m. Thn mu xanh, c lng trng, cng, nh. L gn nh khng cung, mc i, hnh bu dc thon di, hai u nhn, di 15-50 mm, rng 25 mm, c lng nh cng hai mt, mp c 1-3 rng ca nng. Cm hoa hnh
Wedelia biflora (L.) DC Tng quan
HV: Nguyn Th Hoi Thu 3
u, cung hoa di, vt qua cc nhnh l, cnh hoa mu vng ti. Qu b khng c lng, u thu hp li, tn cng mang mt vng c rng. Thng mc hoang nhiu tnh min bc, nhng ni m mt. 1.1.7. L a cc - Wedelia prostrata (H. & A.) Hemls (Hnh 1.7) L a cc c tn khoa hc l Wedelia prostrata (H. & A.) Hemls. [6]. L a cc cn c tn gi l bnh k cc.
Cy dng c a nin, b t, thn c lng phn. L c lng nhm tha, phin di 1-2 cm, ba c t rng. Hoa u c c, hnh mi vng, c vy gia cc hoa, hoa hnh ng, lng phi. B qu cao 1 mm, u c lng mn, khng lng mo. Thng c dng lm thuc mc tc, tr nhc u.
Phn b n , Trung Quc, Vit Nam, Lo, Thi Lan, Innxia. nc ta, cy mc hoang nhiu ni. Thng phn b vng i ct da bin Hu, Qui Nhn, Nha Trang, Vng Tu.
Wedelia biflora (L.) DC Tng quan
HV: Nguyn Th Hoi Thu 4
Hnh 1.1a: Ton cy Sn cc hai hoa - Wedelia biflora (L.) DC.
Hnh 1.1b: L, hoa, ht ca Wedelia biflora (L.) DC
Wedelia biflora (L.) DC Tng quan
HV: Nguyn Th Hoi Thu 5
Hnh 1.2: Wedelia urticaefolia (Bl) DC. Hnh 1.3: Wedelia chinensis (Osb.) Merr.
Hnh 1.4: Wedelia trilobata (L.) Hitch Hnh 1.5: Wedelia paludosa DC.
Hnh 1.6: Wedelia calendulacea (L.) Less Hnh 1.7: Wedelia prostrata (H. & A.) Hemls
Wedelia biflora (L.) DC Tng quan
HV: Nguyn Th Hoi Thu 6
1.2. THNH PHN HA HC 1.2.1. Cy sn cc hai hoa - Wedelia biflora (L.) DC.
Nm 1993, Miles D. Howard [20] c lp t cao diclorometan ca l kh Wedelia biflora c bn hp cht: veratrylidenehydrazid (59); 3,3'-di-O-metylquercetin (47); 2,7,4-trihydroxy-5,3-dimetoxyisoflavon (51) v 7,3-di-O-
metyl quercetin (48).
Nm 2005, Nguyn Thanh Hong v cng s [3] c lp t l cy Wedelia biflora c hai hp cht l: -amyrin acetat (36) v acid kaur-16-en-19-oic (28) v c lp t hoa cy Wedelia biflora c hai hp cht l: 3-hexanoyloxyolean-12-en-28-ol (38) v acid 3-hexanoyloxyolean-12-en-28-oic (39). 1.2.2. Cy sn cc nhm - Wedelia urticaefolia (Bl.) DC. Nm 2007, Nguyn Thanh Hong v cng s [2, 23] c lp c -amyrin (35); 3-acetoxy--amyrin (36), 3-O-tetradecanoylurs-12-en-16-ol (37); phytol (15) v acid kaur-16-en-19-oic (28) t hoa ca cy Wedelia urticaefolia. 1.2.3. Cy sn cc b - Wedelia chinensis (Osb.) Merr.
Nm 1986, Yang Ling Ling [34] c lp t Wedelia chinensis c acid kaur-16-en-19-oic (28) v stigmasterol glucosid (46).
Nm 2002, Apers Sandra v cng s [8] c lp t cy thuc Wedelia chinensis Trung Quc c acid 3,4-dicaffeoylquinic (57); acid 3,5-dicaffeoylquinic (56); acid 4,5-dicaffeoylquinic v ,3,4-trihydroxyphenyletyl-O-[-apiofuranosyl-(14)--rhamnopyranosyl-(13)]-(4-O-caffeoyl)--glucopyranosid hay wedelosin (58); cng lc vi ba flavonoid glycosid l: 3-O--glucopyranosylquercetin (54); 3-O--apiofuranosyl-(1-2)--glucopyranosylkaempferol (53) v astragalin hay 3-O--glucopyranosylkaempferol (52).
1.2.4. Cy sn cc ba thy - Wedelia trilobata (L.) Hitch. Nm 2000, Koheil M. A. v cng s [19] kho st thnh phn tinh du ca hoa
Wedelia trilobata bng GC-MS. Kt qu cho thy thnh phn ca tinh du gm 48 cht trong thnh phn chnh l -phellandren (25,65%); limonen (8,93%); -terpinen (5,90%); trans--caryophyllen (4,83%) v -pinen (4,72%).
Wedelia biflora (L.) DC Tng quan
HV: Nguyn Th Hoi Thu 7
Nm 2004, Zhang Yuhu [35] c lp c 6 sesquiterpen t cy Wedelia trilobata: trilobolid-6-O-isobutyrat hay wedeliatrilolactone A (8); 1-acetoxy-4,9-dihydroxy-6-isobutyroxyprostatolid (10); hn hp gm hai hp cht l 1,9-diacetyloxy-4-hydroxy-6-isobutyryloxyprostatolid hay wedeliatrilolactone B (9) v 1,9-diacetyloxy-4-hydroxy-6-metacryloxyprostatolid (12); 1,4-dihydroxy-6-isobutyryloxy-9-tigloyloxyprostatolid (13) v 9-angeloyloxy-1,4-dihydroxy-6- isobutyryloxyprostatolid (14).
Nm 2005, Nirmal v cng s [25] kho st thnh phn ha hc tinh du ca l Wedelia trilobata bng GC-MS. Kt qu cho thy tinh du cha 14 hp cht, trong -pinen; germacren D v d-limonen chim n 85,52%.
Nm 2006, Nguyn Thanh Hong v cng s [24] c lp t l ca Wedelia trilobata c friedelan-3-ol (34); -amyrin acetat (36) v acid 3-tigloyloxykaur-16-en-19-oic (25).
1.2.5. Wedelia paludosa DC.
Nm 1987, Roque Nidia F. [28] c lp t r Wedelia paludosa c: metyl 9-hydroxykaur-16-en-19-oat (21); metyl kaur-16-en-19-oat (22); metyl 3-angeloyloxy-9-hydroxykaur-16-en-19-oat (18); metyl 3-angeloyloxykaur-16-en-19-oat (19); metyl 3-tigloyloxykaur-16-en-19-oat (20); metyl 3-cinamoyloxykaur-16-en-19-oat (23); metyl 3-cinamoyloxy-9-hydroxykaur-16-en-19-oat (24); mt labdan l (1R,2R,8aS,Z)-2,5,5,8a-tetrametyl-1-(3-metylpenta-2,4-dienyl)-decahydronaptalen-2-ol (15); mt secokauren lacton l (1R,5S,8R)-1,5-dimetyl-8-{2-[(1S,5R)-6-metylen-2-
oxobicyclo[3.2.1]oct-1-yl]etyl}-6-oxabicyclo[3.2.1]octan-7-on (17).
Nm 2001, De Carvalho v cng s [12] c lp t hoa Wedelia paludosa c acid kaur-16-en-19-oic (28); acid kaur-9(11),16-dien-19-oic (27); acid 3-O-hexadecanoylolean-12-en-28-oic (40); acid 3-O-pentadecanoylolean-12-en-28-oic (41); acid 3-O-tetradecanoylolean-12-en-28-oic (42); stigmasterol (45); hn hp 3-O--D-glycopyranosylsitosterol v 3-O--D-glucopyranosylstigmasterol (46).
Nm 2003, Sartori M. R. K. v cng s [29] c lp t hoa Wedelia paludosa c hai hp cht l acid kaur-16-en-19-oic (28) v luteolin (49).
Wedelia biflora (L.) DC Tng quan
HV: Nguyn Th Hoi Thu 8
Nm 2004, Cechinel Filho Valdir v cng s [11] c lp t cy Wedelia paludosa c stigmasterol (45), acid kaur-16-en-19-oic (28) v acid oleanolic v eudesmanolid (4).
1.2.6. Si t - Wedelia calendulacea L. Nm 1991, Govindachari T. R. [16] c lp t l cy ti Wedelia
calendulacea c -D-glucopyranosyl 3-[(O--D-xylopyranosyl)-(12)-(-D- glucuronopyranosyl)]olean-12-en-28-oat (43) v -D-glucopyranosyl 3-[(O--D-glucopyranosyl)-(12)-(-D-glucuronopyranosyl)]olean-12-en-28-oat hay ginsenosid Ro (44).
Nm 1998, Nguyn Ngc Sng v cng s [22] c lp t l ti cy Wedelia calendulacea c mt sesquiterpen lacton l wedelolacton (6) v acid 5,6-dihydroxy-2-(2',4',6'-trihydroxyphenyl)benzofuran-3-carboxylic hay acid
norwedelic (7).
Nm 2003, Mottakin A. K. M. [21] v cng s c lp t Wedelia calendulacea c ba diterpen l: acid 3-tigloyloxykaur-16-en-19-oic (25); acid 3-angeloyloxykaur-16-en-19-oic (26) v acid kaur-16-en-19-oic (28). 1.2.7. L a cc - Wedelia prostrata (H. & A.) Hemls Nm 1993, Ragasa Consolacion Y. v cng s [27] c lp t cy Wedelia prostrata thu hi Philippines c 1-acetoxy-4,9-dihydroxy-6-metacryloxyprostatolid (11) v acid 3-cinamoyloxykaur-16-en-19-oic (32). Nm 2001, Farag Salwa F. [13] c lp t dch chit cloroform ca phn trn mt t ca cy Wedelia prostrata c 3-hydroxycarvotagenon (1); 3-hydroxycarvotagenon (2); p-ment-1-en-3,6-diol (3); acid 16,17-dihydroxykauran-19-oic (30) v 3-O--D-glucopyranosylkaempferol (52). Hn th na, tc gi cng c lp c t r ca cy ny c stigmasterol (45); acid 15,16-epoxy-17-hydroxykauran-19-oic (31); stigmasterol 3-O--D-glucopyranosid (46); quercetin-3-O--D-rutinosid (55); acid 3,5-dicaffeoylquinic (56) v acid 3,4-dicaffeoylquinic (57).
Wedelia biflora (L.) DC Tng quan
HV: Nguyn Th Hoi Thu 9
Cu trc ha hc ca cc cht c lp c t cc loi thuc chi Wedelia c trnh by theo cc loi hp cht nh sau: Monoterpen
O
OH
1
3
3-Hydroxycarvotagenon O
OH
1
3
3-Hydroxycarvotagenon OH
OH
1
3
p-Ment-1-en-3,6-diol(1) (2) (3)
Sesquiterpen
OH
CHO
HO
OO
Eudesmanolid
OH
2-[4-Metyl-3-(prop-1-en-2-yl)-4-vinylcyclohexyl]propan-2-ol
OHO
HOCOOH
HO OH
OH
Acid norwedelic
1
35
6 2OHO
HO O
1
35
6 2
O
HO OCH3
Wedelolacton(4) (5) (6) (7)
O O
O
O
HO
AcO OH
H
H
H
1
4
9
6
1-Acetoxy-4-dihydroxy-6-metacryloxyprostatolidWedeliatrilolacton BWedeliatrilolacton A
O O
O
O
HO
AcO OAc
H
H
H
O O
O
O
HO
AcO OAc
H
H
H
O O
O
O
HO
AcO OH
H
H
H
1
4 6
9
1-Acetoxy-4,9-dihydroxy-6-isobutyroxyprostatolid
(8) (9) (10) (11)
O O
O
O
HO
AcO OAc
H
H
H
1
4
9
6
1,9-Diacetoxy-4-hydroxy-6-metacryloxyprostatolid
O O
O
O
HO
HO O
H
H
H
1
4
9
6
O
1,4-Dihydroxy-6-isobutyryloxy-9-tigloyloxyprostatolid
O O
O
O
HO
HO O
H
H
H
1
4
9
6
O
9-Angeloyloxy-1,4-dihydroxy-6- isobutyryloxyprostatolid.
(12) (13) (14) Diterpen
HO
Phytol (15, Hoa Wedelia urticaefolia)
Wedelia biflora (L.) DC Tng quan
HV: Nguyn Th Hoi Thu 10
OO
O
(1R,5S,8R)-1,5-Dimetyl-8-{2-[(1S,5R)-6-metylen-2-oxobicyclo[3.2.1]oct-1-yl]etyl}
-6-oxabicyclo[3.2.1]octan-7-on
1
5
8
71'5'
6'
2'HO
(1R,2R,8aS,Z)-2,5,5,8a-Tetrametyl-1-(3-metylpenta-2,4-dienyl)-decahydronaptalen-2-ol
12
5
8a
(16) (17)
Metyl 3-angeloyloxy- 9-hydroxykaur-16-en-19-oat
H
OH
OH3CO
916
O
O
Metyl 3-angeloyloxykaur-16-en-19-oat
H
OH3CO
916
O
O
Metyl 3-tigloyloxykaur-16-en-19-oat
H
OH3CO
916
O
O3
Metyl 9-hydroxykaur-16-en-19-oat
H
OH
OH3CO
916
(18) (19) (20) (21)
19 19 19 19
Metyl kaur-16-en-19-oat
H
OH3CO
16
Metyl 3-cinamoyloxy-9-hydroxykaur-16-en-19-oat
H
OH
O
H3CO
9
16
O
O
Metyl 3-cinamoyloxykaur-16-en-19-oat
H
O
H3CO
916
O
O3
43
(22) (23) (24)
19 19 19
HOOCH
Acid 3-tigloyloxykaur-16-en-19-oic
O
O
HOOCH
Acid 3-angeloyloxykaur-16-en-19-oic
O
O
HOOCH
Acid kaura-9(11),16-dien-19-oic(25) (26) (27, Hoa Wedelia paludosa)
HOOCH
Acid kaur-16-en-19-oicHOOC
H
Acid 16-hydroxykauran-19-oic
OH
Acid 16,17-dihydroxykauran-19-oicHOOC
H
OHOH
(28, Hoa Wedelia paludosa,Hoa Wedelia urticaefolia)
(29) (30)
HOOCHO
O
Acid 3-cinamoyloxykaur-16-en-19-oic
H
Acid 10-hydroxy-9-metyl-20-norkaur-16-en-19-oic--lacton
OO
Acid 15,16-epoxy-17-hydroxykauran-19-oic
HOOCH
OOH
(31) (32) (33)
Wedelia biflora (L.) DC Tng quan
HV: Nguyn Th Hoi Thu 11
Triterpen
HO
Friedelan-3-ol
5
913
HO
-Amyrin(34) (35, Hoa Wedelia urticaefolia) (36, Hoa Wedelia urticaefolia))
O
-Acetoxy--amyrin
CH3C
O
3 3
1212
CH2OH
O
-Hexanoyloxyolean-12-en-28-olC
O
H3C(CH2)4O
-Tetradecanoyloxyurs-12-en-16-olC
O
H3C(CH2)12
OH
COOH
O
Acid -hexanoyloxyolean-12-en-28-oicC
O
H3C(CH2)4
(37, Hoa Wedelia urticaefolia) (38, Hoa Wedelia biflora) (39, Hoa Wedelia biflora)
3
28
1212
16
3
Acid 3-(hexadecanoyloxy)olean-12-en-28-oic
COOH
OC
O
H3C(CH2)14
Acid 3-(pentadecanoyloxy)olean-12-en-28-oic
(40, Hoa Wedelia paludosa)
Acid 3-(tetradecanoyloxy)olean-12-en-28-oic
COOH
OC
O
H3C(CH2)13
COOH
OC
O
H3C(CH2)12
(41, Hoa Wedelia paludosa) (42, Hoa Wedelia paludosa)
C
O
-D-Glucopyranosyl 3-[(O--D-xylopyranosyl)-(1 2)-(-D-glucuronopyranosyl)]olean-12-en-28-oat
OHO
HOOH
O
OH
O
OHO
HOO
COOH
OHO
HOOH
C
O
-D-glucopyranosyl 3-[(O--D-glucopyranosyl)-(1 2)-(-D-glucuronopyranosyl)]olean-12-en-28-oat
(Ginsenosid Ro), (44)
OHO
HOOH
O
OH
O
OHO
HOO
COOH
OHO
HOOH
OH
(43)
2
Wedelia biflora (L.) DC Tng quan
HV: Nguyn Th Hoi Thu 12
Sterol
O
Stigmasterol 3-O-D-glucopyranosid
OHOHO
OH
OH
HOStigmasterol
(45, Hoa Wedelia paludosa) (46, Hoa Wedelia paludosa)
Flavon
OH3CO
OH O
OCH3OH
7,3'-Di-O-metylquercetin
OH
OHO
OH O
OCH3OH
3,3'-Di-O-metylquercetin
OCH3
OHO
O
OH
OH
7,3',4'-Trihydroxyflavanon
OHO
OH O
OH
OH
Luteolin(47) (48) (49, Hoa Wedelia paludosa) (50)
3
3' 3'
7 7
3'
4'
OHO
OCH3 O
OH
OCH3
OH
2,7,4'-Trihydroxy-5,3'-dimetoxyisoflavon
OHO
O
OH
O
3-O--D-Glucopyranosylkaempferol
OHO
HOOH
OH
HO
OHO
O
OH
O
OHO
HOO
OH
HO
OH OH
O
3-O--D-Apiofuranosyl-(1 2)--D-glucopyranosylkaempferol
(51) (52) (53)
3
3
HO
(54)
OHO
OH O
OH
OH
O
Quercetin 3-rutinosid
OHO
HOOH
O
OHHO
HO
O
OHO
OH O
OH
OH
O
3-O--D-Glucopyranosylquercetin
OHO
HOOH
OH
(55)
3
3
Wedelia biflora (L.) DC Tng quan
HV: Nguyn Th Hoi Thu 13
Dn xut ca acid caffeic
O
OHO
OH
HOOC
OH
HO
O
OH
OH
O
Acid 3,5-dicaffeoylquinic
O
OOH
OH
HOOCOH
OH
O
Acid 3,4-dicaffeoylquinic
OH
O
OH
353
4
(56) (57)
211 2
HO
O
OO
OOH
OH
O
OHHO
O
OH OH
O
O
OH
OHHO
13
4
Wedelosin
HO
(58)
HO
Hydrazid
OCH3
H3CO
NN
OCH3
OCH3
O
Veratrylidenhydrazid
H
(59) 1.3. DC TNH HC 1.3.1. Cy sn cc hai hoa - Wedelia biflora (L.) DC. C Mau v nhiu ni khc [1], ngi dn dng t l non lm rau xo vi tht, c len, c, ra. L cy c dng lm thuc tr ni m ay bng cch ly ba nm l gi, vt ly nc ri pha vi ng hoc mui ung. n [1], l c gi ra, dng lm thuc p ln vng da b bin mu, p ln vt ct, vt su b t, lot, sng, gin tnh mch. L cn c dng p vo bng ph n sau khi sinh, sc ly nc ung tr i tiu ra mu. R dng tr bnh lu, si thn hoc dng p ln vt thng, gh nga. Thi Lan [1], ngi ta dng thn, l tr au u v st.
Wedelia biflora (L.) DC Tng quan
HV: Nguyn Th Hoi Thu 14
1.3.2. Sn cc nhm - Wedelia urticaefolia (Bl.) DC. Vn Nam (Trung Quc) [1], ngi ta s dng Wedelia urticaefolia lm thuc thanh nhit, gii c, b huyt v hot huyt tr vim phi v nhng tn thng do t ng. 1.3.3. Sn cc b - Wedelia chinensis (Osb.) Merr. Wedelia chinensis [4] c dng lm thuc h nhit, khng sinh, tr nhc u, tr bnh gan, tr ph bng, chng vim, tr ra mu t cung, tr bnh da, t thp. Trung Quc, c ni dng Wedelia chinensis tr ung th (Ehrlich ascite).
Nm 1986, Yang Ling Ling [34] c lp t Wedelia chinensis c acid kaur-16-en-19-oic v stigmasterol glucosid v chng minh rng hai hp cht ny c tc dng lm gim c tnh ca t bo gan chut b gy c bi CCl4 hoc D-galactosamin.
Nm 2005, Bai Xiang Yang [10] lm ra sn phm tr Wedelia chinensis bng cch phi trn phn thn v cung Wedelia chinensis vi cc dc phm b sung theo t l khi lng l 1:0,3. Tr c tc dng thanh nhit, gii c, kch thch tiu ha, tt cho bao t, l lch, gip hi phc ci thin sc khe. 1.3.4. Sn cc ba thy - Wedelia trilobata (L.) Hitch.
Nm 2004, Zhang Yuhu [35] chng minh rng 6 sesquiterpen c lp t cy Wedelia trilobata c hot tnh c ch s pht trin mm ca cy c ci, ci bp, c chua
Nm 2005, Baczynski v cng s [9] cho bit b tc Miskito ca n s dng Wedelia trilobata tr rn cn, vt thng do c ui gai c gy ra. Ngoi ra, cy cn cha c cc bnh nh: tiu chy, si thn, cm lnh
Nm 2005, Nirmal v cng s [25] cho bit tinh du ca l Wedelia trilobata c hot tnh khng khun ng k vi chng vi khun Bacillus subtilis v Staphylococcus aureus.
1.3.5. Wedelia paludosa DC.
Nm 2003, theo Sartori M. R. K. v cng s [29], ngi dn Brazin s dng Wedelia paludosa nh cy thuc truyn thng dng tr bnh nm ngoi da. Dch trch hexan, diclorometan and butanol ca hoa Wedelia paludosa th hin hot tnh
Wedelia biflora (L.) DC Tng quan
HV: Nguyn Th Hoi Thu 15
khng li cc chng nm gy bnh ngoi da nh: Epidermophyton floccosum, Trichophyton rubrum v Trichophyton mentagrophyte, vi nng t 250 n 1000 g/ml. Hai hp cht tinh khit l acid kaurenoic v luteolin cng cho thy c hot tnh khng nm ny. 1.3.6. Si t - Wedelia calendulacea (L.) Less.
Trn lm sng, cy si t biu hin hai tc dng r rt [6]: gim au, gim st, khng sinh r rt, khng thy c tnh. Nhn dn H Bc v nhiu ni khc dng cy Si t n sng nh rau vi tht c. Mt s ni dng Si t tr rm sy hoc ung phng si, cha st rt, vim ty ngoi da, khp xng, nhim trng, l lot, mn nht, au mt, vim bng quang
Nm 2004, Mottakin A. K. M. v cng s [21] th nghim hot tnh khng 19 chng vi khun v th nghim c tnh Brine Shrimp ca cc dch chit nh: eter du ha, cloroform, metanol v ca ba diterpen c lp c t cy Wedelia calendulacea. Kt qu th nghim c tnh Brine Shrimp cho thy cc dch chit c hot tnh tt vi liu LC50 l 4,59 g/ml (dch chit eter du ha), 7,99 g/ml (dch chit cloroform), 14,88 g/ml (dch chit metanol). Ring hp cht acid (-)-kaur-16-en-19-oic cho thy c hot tnh khng khun vi hu ht cc chng vi khun th nghim, vi liu 200 g/ a th ng knh vng v khun l 10-21 mm. 1.3.7. L a cc - Wedelia prostrata (H. & A.) Hemls
Nhn dn Trung Quc [6] dng cy L a cc ti tr vim amyan cp tnh, sng au c hng, vim phi, vim ph qun, ho lu ngy, cao huyt p, ho ra mu, chy mu cam, u mi. Dng cy L a cc ti cng vi dm cha bnh bch hu c kt qu 96,75%. L a cc phi kh, nu cao dng tiu c, cha vim ty, nht, p-xe, ho, l lot
Recommended