1

PAMBANSANG INDUSTRIYALISASYON

2

1. Ano ang Pambansang Industriyalisasyon?

Ang Pambansang Industriyalisasyon (National Industrialization o NI) ay

proseso ng pagtatatag at pagpapaunlad ng iba’t ibang antas at uri ng

mga industriya na siyang magpapasigla ng ekonomiya at tutustos sa

mga pangekonomiyang pangangailangan ng isang bansa, tungo sa

transpormasyon ng ekonomiya nito mula sa pagiging agraryan

patungong industriyal.

Kalakhan sa mga mauunlad na bansa ay dumaan sa industriyalisasy-

on. Kinatangian ito ng reporma sa lupa at pagmemekanisa ng

produksyong agrikultural, pagtatatag ng malalaking pabrika at empresa

sa iba’t ibang antas at sektor, at pagbuhos ng rekurso sa pananaliksik

at pagpapaunlad ng teknolohiya at kagamitang ginagamit sa produksy-

on.

Ngunit kaiba sa industriyalisasyong naganap sa mga bansang ito, ang

NI ay hindi lang simpleng pagtatatag at pagpapaunlad ng mga industri-

ya. Para sa mga atrasadong bansa gaya natin, ang pambansang ka-

tangian nito ay nangangahulugan ng pagbuwag sa kasalukuyang ko-

lonyal na sistema ng pamumuhunan, produksyon at kalakalan.

Kailangang baguhin ang sistemang pang-ekonomiya na pangunahing

nakabatay sa pagluluwas ng hilaw na sangkap na likha ng agrikultura

at pagmimina, pag-angkat ng mga yaring produkto at kapital, at muling

pagluluwas ng mga angkat na produktong muling inasembol o muling

inimpake.

Kapalit ng sistemang ito ay

itatatag ang sistema sa

ekonomiyang naka-asa sa

sarili. Wala sa layunin ni-

tong paunlarin ang

produksyon para sa pag-

likha ng labis na produkto

at tubo. Lahat ng ito ay

Pagawaan ng sasakyan sa Germany. Larawan mula

sa Wikipedia.com.

3

2. Bakit mahalagang paunlarin ang mga indus-

triya para sa maunlad na ekonomiya?

Napakahalaga ng papel ng industriya sa pambansang pagpapaunlad.

Dito nagmumula ang mga kasangkapan at makinarya na ginagamit sa

produksyon. Kapag napaunlad kapwa ang kagamitan sa produksyon

maging ang proseso ng paglikha ng mga ito ay napapataas ang

produktibidad ng mga sakahan at pagawaan. Ito ay susi sa

paghuhubog ng isang moderno at dibersipikado na ekonomiya.

Sa industriya rin nagmumula ang mga kagamitang kinakailangan ng

mamamayan – kabilang dito ang public utilities gaya ng kuryente at

tubig, obras publikos para sa

transportasyon at

komunikasyon, at mga

kagamitan para sa araw-araw

na konsumo gaya ng damit,

gamit sa bahay, at iba pa. Ang

pera na umiikot mula sa

pagbenta at pagbili ng mga

produkto ng industriya ang siya

ring bumubuhay sa ekonomiya .

Ang pagtatayo din ng mga industriya sa Pilipinas ang magbibigay ng

batayang pangangailangan at sapat na trabaho para sa mga

mamamayan. Milyun-milyon ang maaaring magkaroon ng disenteng

trabaho sa mga empresa sa manupaktura. Bilang nakakawing ang

para matiyak na natutugunan ang lahat ng pangangailangan ng mama-

mayan.

Nangangahulugan naman ang industriyalisasyon ng kumprehensibong

pagtatatag at pagpapaunlad ng lahat ng antas ng industriya: ang heavy

industries o mabigat na industriya na salik para sa paglikha ng mga

makina at sangkap para sa produksyon; ang medium o intermediate

industries o intermedyong industriya na naglilikha ng mga spare parts

para sa produksyon; at ang light industries o magaan na industriya na

lumilikha ng mga produktong pangkonsumo para sa buong bayan.

4

3. Kaya ba nating mag-industriyalisa? Anu-ano ang mga rekursong mayroon tayo na mag-agamit sa industriya?

Kayang-kaya ng Pilipinas na magindusriyalisa. Mayroon tayong

malawak at mayamang natural resource base:

a) Malawak ang kalupaan sa Pilipinas na likas na mataba at pabor

na pabor sa agrikultura. Nandiyan din ang regular na tag-ulan at mga

ilog at bukal na madaling pagkukunan ng irigasyon para sa mga

pananim. Kasalukuyang nasa mahigit 12.4 milyong ektarya (katumbas

ng 41.7% ng kabuuang kalupaan) ang tinatamnan ng iba’t ibang

produktong halaman sa bansa. Nangunguna dito ang palay na

sinundan ng niyog, mais, saging, tubo, cassava, mangga, rubber, atbp.

b) Napakasagana ng ating aquatic (marine/inland) resources. Dahil

sa pulo-pulong katangian ng ating bansa ay napakarami at

napakalawak ng erya na mapagkukunan ng iba’t ibang yamang tubig.

Mayroon tayong mahigit 200 milyong ektarya ng karagatan, 421 na ilog,

at mahigit 69 na lawa. Sa dami ng nakukuhang isda sa Pilipinas ay

kinilala ito noong 2011 bilang ika-5 na prodyuser ng isda sa buong

mundo. Ang mga bodies of water ng ating bansa ay hindi lamang

mapagkukunan ng mga isda at iba pang produkto kundi may potensyal

industriyalisasyon sa pag-unlad ng agrikultura, lilikha din ito ng

kondisyon na magpapataas sa kakayahang bumili ng mga

magsasaka—ang mayorya ng ating populasyon.

Kasabay ng pagtatatag ng mga industriya sa bansa ay yayabong din

ang ating agham at teknolohiya. Ang pag-unlad ng kaalaman at

teknolohiyang mayroon tayo ay magpapabilis pang lalo sa pag-unlad

ng produksyon. Tatapusin nito ang pag-asa ng ating bansa sa

dayuhang teknolohiya at sa halip ay itataguyod ang lokal na pag-

akumula ng kaalaman at teknolohiya.

Makakatulong din ang NI para lumikha ng soberanong ekonomiya.

Dahil ang lokal na manupaktura na ang tutugon sa pangangailangan

ng lokal na konsyumer, hindi na aasa ang bansa sa mga likhang

produktong imported. Tatapusin nito ang dominasyon ng malalaking

5

ding gamitin para sa patubig sa agrikultura’t industriya, transportasyon,

at enerhiya.

c) Likas na mayaman ang Pilipinas sa iba’t ibang mineral. Ito’y

dahil nagmula ang kalupaan ng bansa sa mga maiinit na bato mula sa

kailim-laliman ng lupa na iniluwal ng mga sinaunang bulkan na pumutok

sa ilailm ng dagat. Sa katunayan, kinikilala tayong ika-5 bansa sa

buong mundo sa dami ng yamang mineral. Tinatayang aabot sa 58.1

bilyong metric tons ang kabuuang reserbang mineral ng bansa.

Binubuo ito ng 13 metallic at 29 non-metallic minerals. Ika-3 tayo sa

pagprodyus ng ginto, ika-4 sa copper, ika-5 sa nickel, at ika-6 sa

chromite sa buong mundo.

d) Marami tayong mapagkukunan ng enerhiya. Maraming pwedeng

mapagkunan ng enerhiya sa Pilipinas. Bukod sa mga power plant na

karaniwang gumagamit ng panggatong na uling o langis para

makapagprodyus ng kuryente, nariyan rin ang planta gaya ng

Malampaya na gumagamit ng natural gas. Mayaman ang Pilipinas sa

natural gas, na isang klase ng panggatong na matatagpuan sa ilalim ng

dagat o ng lupa. Tinatayang aabot sa 39.5 trillion cubic feet ang

reserbang natural gas taglay ng Pilipinas.

Pwede ring kunan ng enerhiya ang mainit na tubig na kumukulo sa

Ilan sa mga yaman ng Pilipinas na maaaring magamit sa industriyalisasyon.

6

ilalim ng lupa na malapit sa mga bulkan. Ang ganitong geothermal

energy ay may napakalaking potensyal sa Pilipinas. Sa katunayan,

pumapangalawa lang tayo sa US bilang pinakamalaking prodyuser ng

geothermal energy sa mundo. Tinatayang aabot sa 2,600 MW ang

maaaring malikhang enerhiya mula sa geothermal resources natin.

Ang mahigit 400 na ilog na matatagpuan sa bansa ay may malaki ring

potensyal na pagkunan ng hydrothermal energy. Ayon sa pag-aaral ng

National Renewable Energy Laboratory (NREL) sa US, halos lahat ng

probinsya sa bansa ay pwedeng pagkunan ng enerhiya mula sa micro

hydro (hanggang 100 kW). Tinatayang aabot sa 13,097MW ang

potensyal na energy na pwedeng i-generate mula sa iba’t ibang

hydropower plants sa buong bansa.

Pwede ring gamitin ang init ng araw para magprodyus ng enerhiya

gamit ang solar energy. Tinatayang nasa 128 hanggang 203 watts/sqm

ang pwedeng makuhang enerhiya mula sa araw saanmang lugar sa

Pilipinas.

Paborable ding pagtayuan ng mga wind farm ang ating mga

kabundukan at mga baybaying laging binabayo ng malalakas na hangin

para mapagkunan ng enerhiya. Ayon sa NREL, may 10,000 sq km

tayong kalupaaan na may malaking potensyal para sa wind farming.

Tinatayang aabot sa 70,000 MW ang potensyal na maaaring ma-

generate nito na enerhiya.

Isa pang pwedeng gamiting panggatong sa mga power plant ang

biomass gaya ng sugarcane bagasse, coconut residues, at rice hull.

Tinatayang umabot ng 323.1 milyong barrels of oil equivalent ang

potensyal na suplay ng biomass sa bansa noong 2012.

e) Malaki ang potensyal ng ating human resources

Milyun-milyon ang ating pwersa sa produksyon. Sa tantsa ng

gobyerno noong Hulyo 2014, aabot sa mahigit 26 milyon ang skilled

workers na may trabaho sa Pilipinas. Halos 2 milyon dito ay mga

propesyunal. Wala pa rito ang mga pwersa sa produksyon na hindi

makakuha o hindi makapagtrabaho.

Kinikilala ang Pilipinas na isa sa mga pinakamalaking source ng skilled

labor sa buong mundo. World-class pa nga kung babansagan ang ating

7

Sa matagal na panahon, hinubog ang ating ekonomiya ng malalaking

bansa, partikular ng Estados Unidos, upang maging supplier ng hilaw

na materyales at lakas-paggawa sa kanilang sariling bayan sa

balangkas ng isang dambuhalang assembly line o global value chain.

Umaasa din tayo sa mga yaring podukto galing sa labas ng bansa

upang tugunan ang mga pangangailangan ng mga Pilipinong

consumer.

Nagawa nila ito sa pamamagitan ng pagtatakda ng mga polisiya at mga

kasunduang nakakiling sa kanilang pakinabang sa balangaks na rin ng

neo-liberal na globalisasyon. Halimbawa sa mga kasunduang ito ay ang

mga kasunduan sa ilalim ng World Trade Organization (WTO) , Asia-

4. Ano ang sumasagka sa pagtataguyod ng NI

sa Pilipinas?

Deindustriyalisasyon. Grap mula sa 2013 Birdtalk, publikasyon ng Ibon Foundation.

*Ang datos para sa 2013 ay para lamang sa unang tatlong kuwarto ng taon.

mga manggagawang nangingibang-bayan. Noong 2013 nasa halos 2.3

milyong Pilipino ang nagtatrabaho bilang overseas Filipino worker o

OFW. Halos 7 sa 10 OFW na nasa abroad ay skilled o semi-skilled

worker.

8

5. Paano isasagawa ang NI sa Pilipinas?

a) Pagpapaunlad ng agrikultura

Ang pagtatayo ng pambansang industriya ay mahigpit na naka-

kawing at naka-integra sa pagpapaunlad ng agrikultura na

pagkukunan nito ng suplay ng hilaw na materyales para sa

manupaktura. Kung gayon, masasabing ito ang base ng

industrialisasyon.

Upang magawa ito,

kailangan ang (1) tunay na

reporma sa lupa upang

mawala ang kontrol ng iilan

sa lupa (at kaakibat nitong

pagsasamantala sa mga

magsasaka) at (2)

modernisasyon at

mekanisasyon ng

Pacific Economic Cooperation (APEC) at Association of Southeast

Asian Nations , at mga bilateral agreements katulad sa Japan.

Sa ganitong kalagayan, nawalan ng pagkakataon na sumigla ang mga

lokal na industriya sa bansa. Sa kabaligtaran, nagbunsod pa nga ito ng

pagka-agnas ng mga industriya, na tinatawag na de-industriyalisasyon.

Ang bahagi ng manupaktura at konstruksyon sa gross domestic product

(GDP) ay dumausdos mula noong 1960s – ang manupaktura mula

25.4% ng GDP tungong 22.6% at ang konstruksyon mula sa mataas na

7.1% tungong 5.5%.

Ang ganitong karakter ng ekonomiya ang pumipigil sa Pambansang

Industriyalisasyon, na pinapalala pa ng kawalan ng interes at

paninindigan ng mga nakaraang administrasyon upang isulong ang NI.

Sa halip, ang naging tuon ng mga patakarang pang-ekonomiya ng mga

nagdaang administrasyon ay ang mang-akit ng dayuhang

pamumuhunan. Pinatunayan ng ilang dekada ng pagsalig natin sa

dayuhang pamumuhunan na hindi ito ang sagot upang mag-

industriyalisa ang Pilipinas.

Mahigpit na kaugnay ng industriyalisasyon

ang panawagan ng mga magssaka para sa

lupa. Larawan mula sa KMP.

9

6. Paano mapapaunlad ang agham at teknolo-hiya sa ilalim ng NI?

Nananatiling bansot at atrasado ang kalagayan ng agham at

teknolohiya sa Pilipinas. Isang sanhi nito ay ang kawalan ng batayang

mga industriya na sana’y mangangailangan ng bagong kaalaman at

kagamitan para sa pagpapahusay ng produksyon.

Ang kakaunting teknolohiya na mayroon sa bansa ay

nakokonsentra pa sa iilan. Ang mayorya ng

teknolohiya na gamit sa mga empresa sa

bansa ngayon ay likha at pagmamay-ari ng

dayuhan. Napakaliit ng teknolohiyang

nalilikha ng mga Pilipino kumpara sa mga

dayuhan.

Upang masiguro ang tuloy-tuloy na pag-unlad

ng agham at teknolohiya sa industriya—at

kaakibat na pagpapasikad ng bagong teknolohiya sa

pag-unlad ng produksyon—kailangang siguruhing ipauuna ang

prayoridad sa pag-aakumula ng lokal na teknolohiya at kaalaman.

Dapat ibasura o baguhin ang mga patakaran at polisiyang

agrikultura upang mapalaki at mapasigla ang produksyon ng pagkain

at hilaw na materyales.

b) Pagtatayo ng mabibigat na industriya

Pangunahing salik ng industriyalisasyon ay ang pagtatayo ng

mabibigat na industriya o mga industriyang lumilikha ng capital

goods o mga kagamitan at makinarya na mataas ang kapitalisasyon

at ginagamit para sa paglikha ng iba pang produkto at serbisyo.

Kabilang dito ang industriya ng bakal, kemikal, langis, electronics, at

precision instruments.

c) Pagpapatibay at pagre-reorient sa mga magagaan na industriya

Mula sa kasalukuyang import-dependent at for-export na

oryentasyon ng magagaan na industriya, babaguhin ito at huhubugin

para magsilbi pangunahin sa lokal na pangangailangan gamit ang

sarili nating hilaw na materyales mula sa ating agrikultura.

10

Ang pangunahing layunin ng NI ay ang pagtugon sa batayang pan-

gangailangan ng mamamayan—seguridad sa trabaho, sapat na sa-

hod, at maunlad na lokal na ekonomiyang nakasasapat sa sarili.

Kung gayon, dapat palaging mamamayani ang kapakanan ng sam-

bayanan :

Kailangan ang maayos at masusing pag-aaral, pagpaplano at

pagpapatakbo ng ekonomiya. Ito ay dapat nakabatay sa pan-

gangailangan ng mamamayn at hindi sa paghahabol ng sobra-

sobrang tubo ng malalaking kapitalista.

Kailangan ang masiglang paglahok ng mamamayan sa NI—

mula sa pagpaplano hanggang sa aktuwal na pagpapatakbo ng

mga empresa.

Dapat siguruhin ang matalino at likas-kayang paggamit ng mga

rekursong pangkalikasan. Iiwasan ang lahat ng mapandambong

na gawi sa industriya.

Dapat respetuhin ang karapatan ng mamamayan para sa ligtas

at mapayapang pamumuhay. Kabilang dito ang karapatan ng

pambansang minorya na magpasya sa sarili, ang karapatan ng

mga manggagawang mag-unyon at lumahok sa pangkalaha-

tang pagpaplano ng ekonomiya.

Kailangang paunlarin at payabungin ang ekonomiyang rural.

Kaugnay ng tunay na reporma sa lupa, ang NI ay mangan-

7. Ano pa ang mga mahahalagang punto na dapat isaalang-alang sa NI?

nagpapahintulot ng konsentrasyon ng teknolohiya sa mga dayuhang

impresa.

Susi dito ang matibay na suporta ng gobyerno—mula sa pagpondo sa

edukasyong pang-agham, sa pananaliksik, hanggang sa pag-aalaga

sa kapakanan ng mga siyentista at inhinyero. Para tugunan ang

pangangailangan ng industriya para sa abanteng teknolohiya,

maaaring umasa sa simula sa ibang bayan na mayroong

teknolohiya—sa layuning matutunan ito ng mga lokal na eksperto sa

pamamagitan ng technology transfer.

11

8. Ano ang dapat natin gawin para maisulong ang NI?

Pinatunayan ng kasaysayan na ang tunay at makabuluhang pagbabago

ay hindi nakakamit nang madalian. Bagkus, ang landas nito ay ma-

salimuot at matarik. Nasa ating mga kamay ang pagsulong ng

pagbabago—ng Pambansang Industriyalisasyon.

Ang kagustuhan ni Pangulong Rodrigo Duterte na buhaying muli ang

industriya ng bakal ay isang magandang simula. Malawak ang su-

portang nakamit ng pa-

hayag na ito ni Duterte.

Ngunit di lingid sa pub-

liko na ang mga ar-

kitekto sa ekonomiyang

nakapaligid kay Duterte

ay kiling sa pagpapatu-

loy ng kasalukuyang

bangkaroteng sistemang

pang-ekonomiya.

Kailangang

pagbantayan at tutulan

ito ng mamamyan upang lubusang maisulong ang NI.

Kaugnay ng usapang pangkapayapaan sa pagitan ng NDFP at GPH,

kung saan ang NI ang isang mayoryang laman ng agenda para sa re-

pormang sosyo-ekonomiko, kailangan ang maigting na pakikilahok ng

mamamayan para iparinig ang ating mga panawagaan sa parehong

panig. Kailangan din ang mainit na suporta para sa pagpapatuloy ng

usapang ito dahil ang mamamayan ang may pinakamalaking taya sa

pambansang industriyalisasyon.

gahulugan ng pag-desentralisa ng kaunlaran mula sa sentrong

urban patungong kanayunan.

Kaugnay ng pagtatayo ng nakaasa-sa-sariling ekonomiya,

kailangang siguruhin ang pantay na relasyon sa anumang pa-

pasuking kasunduang pang-kalakalan sa sinumang bansa.

Iiwasan ang pag-asa sa iilan lamang na bansa upang

siguruhing walang dayuhang entidad ang naka-domina sa

ekonomiya.

12

Agham - Advocates of Science and Technology for the People

2F Elden Tejada Bldg., #2 KH St., Brgy West Kamias, Quezon City

(02) 998 4226 | agham.national@gmail.com

FB:@agham.org | Twitter: @AghamNasyunal

Hinggil sa pabalat

Ang larawan sa harap na pabalat ay kuha sa

isang mural na ginamit sa martsa ng mama-

mayan noong unang State of the Nation Ad-

dress (SONA) ni Pangulong Rodrigo Duterte

noong Hulyo 2016. Isinasalarawan nito ang

aspirasyon ng mamamayan para sama-

samang isulong ang Pambansang Industri-

yalisasyon—na babasag sa tanikala ng ka-

hirapan—sa pamamagitan ng paggamit ng

lokal na kaalaman at teknolohiya, mga

rekurso at lakas paggawa para sa pam-

bansang pag-unlad.

Ang mural ay likha ng mga artista mula sa

Panday Sining, KARATULA, Sining

Kadamay, at UgatLahi. Bahagi ito ng Murals

for Change. Ang larawan ay kuha ni Mon

Ramirez.