56
МАТЕМАТИК- 2 Д.Баттр Агуулга Тоон цуваа Цувааны нийлэлт, нийлбэр Нийлдэг цуваанууд дээрх хялбар йлдлд Нийлэлтийн шинжрд Дурын тэмдэгтэй гишд бхий цуваа Абсолют нийлдэг цуваа МАТЕМАТИК-2 Цуваа Д.Баттр 2010 оны 4-р сарын 7

Тоон цуваа

  • Upload
    battur

  • View
    553

  • Download
    11

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

МАТЕМАТИК-2Цуваа

Д.Баттөр

2010 оны 4-р сарын 7

Page 2: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Агуулга

1 Тоон цувааЦувааны нийлэлт, нийлбэрНийлдэг цуваанууд дээрх хялбар үйлдлүүдНийлэлтийн шинжүүрүүд

2 Дурын тэмдэгтэй гишүүд бүхий цувааАбсолют нийлдэг цуваа

Page 3: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Тоон цуваа

Тодорхойлт

{an}∞n=1 = {a1, a2, a3, ..., an, ...} тоон дараалал гишүүдийгхооронд нь нэмэхэд үүссэн

a1 + a2 + a3 + ...+ an + ... =∞∑n=1

an =∑

an (1)

илэрхийлэлийг тоон цуваа гэнэ.

Энд байгааa1, a2, ..., an, ... тоонууд уг цувааны гишүүд, тухайлбал, дурынn утганд an нь (1) цувааны ерөнхий гишүүн гэж нэрлэгдэхба n-бэхлэгдсэн бол n-дүгээр гишүүн гэж нэрлэгдэнэ.

Page 4: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Тоон цуваа

Тодорхойлт

{an}∞n=1 = {a1, a2, a3, ..., an, ...} тоон дараалал гишүүдийгхооронд нь нэмэхэд үүссэн

a1 + a2 + a3 + ...+ an + ... =∞∑n=1

an =∑

an (1)

илэрхийлэлийг тоон цуваа гэнэ.Энд байгааa1, a2, ..., an, ... тоонууд уг цувааны гишүүд, тухайлбал, дурынn утганд an нь (1) цувааны ерөнхий гишүүн гэж нэрлэгдэхба n-бэхлэгдсэн бол n-дүгээр гишүүн гэж нэрлэгдэнэ.

Page 5: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Тоон цуваа

Тодорхойлт

Цувааны гишүүдийг дэс дараалан нэмэх замаар цувааныхэсгийн нийлбэрүүдийн дараалал

S1 = a1; S2 = a1+a2; S3 = a1+a2+a3; ...; Sn = a1+a2+...+an; ...

{Sn}∞n=1-г байгуулна.

Энэ дарааллын n-дүгээр гишүүнSn = a1 + a2 + ...+ an нь (1) цувааны n-дүгээр хэсгийннийлбэр гэж нэрлэгддэг.

Тодорхойлт

Хэрэв∑

an цувааны хувьд ∀n утганд an ≥ 0 өөрөөр хэлбэлцувааны бүх гишүүд сөрөг биш тоонууд байвал уг цуваа ньэерэг цуваа гэнэ.

Page 6: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Тоон цуваа

Тодорхойлт

Цувааны гишүүдийг дэс дараалан нэмэх замаар цувааныхэсгийн нийлбэрүүдийн дараалал

S1 = a1; S2 = a1+a2; S3 = a1+a2+a3; ...; Sn = a1+a2+...+an; ...

{Sn}∞n=1-г байгуулна.Энэ дарааллын n-дүгээр гишүүнSn = a1 + a2 + ...+ an нь (1) цувааны n-дүгээр хэсгийннийлбэр гэж нэрлэгддэг.

Тодорхойлт

Хэрэв∑

an цувааны хувьд ∀n утганд an ≥ 0 өөрөөр хэлбэлцувааны бүх гишүүд сөрөг биш тоонууд байвал уг цуваа ньэерэг цуваа гэнэ.

Page 7: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Тоон цуваа

Тодорхойлт

Цувааны гишүүдийг дэс дараалан нэмэх замаар цувааныхэсгийн нийлбэрүүдийн дараалал

S1 = a1; S2 = a1+a2; S3 = a1+a2+a3; ...; Sn = a1+a2+...+an; ...

{Sn}∞n=1-г байгуулна.Энэ дарааллын n-дүгээр гишүүнSn = a1 + a2 + ...+ an нь (1) цувааны n-дүгээр хэсгийннийлбэр гэж нэрлэгддэг.

Тодорхойлт

Хэрэв∑

an цувааны хувьд ∀n утганд an ≥ 0 өөрөөр хэлбэлцувааны бүх гишүүд сөрөг биш тоонууд байвал уг цуваа ньэерэг цуваа гэнэ.

Page 8: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Цувааны нийлэлт, нийлбэр

Хэрэв (1) цувааны хэсгийн нийлбэрүүдийн дараалал {Sn} ньS хязгаар руу нийлдэг, өөрөөр хэлбэл, ∃ lim

n→∞Sn = S байвал

(1) цуваа S тоо руу нийлдэг ба S нь уг цувааны нийлбэргэгдэх ба

∞∑n=1

an = S , (2)

гэж бичигдэнэ.

Хэрэв {Sn} дараалал нийлэхгүй (салдаг) байвал (1) цуваань салдаг цуваа гэж нэрлэгдэх ба энэ тохиолдолд цуваанынийлбэрийн ухагдахуун тодорхойлогдохгүй.Хэрэв

∑an цуваа нийлдэг,

∑an = S , байвал rn = S − Sn нь

уг цувааны n-р гишүүнээс хойших үлдэгдэл гэж нэрлэгдэхбөгөөд n→∞ үед rn = S − Sn → S − S = 0 байна.

Page 9: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Цувааны нийлэлт, нийлбэр

Хэрэв (1) цувааны хэсгийн нийлбэрүүдийн дараалал {Sn} ньS хязгаар руу нийлдэг, өөрөөр хэлбэл, ∃ lim

n→∞Sn = S байвал

(1) цуваа S тоо руу нийлдэг ба S нь уг цувааны нийлбэргэгдэх ба

∞∑n=1

an = S , (2)

гэж бичигдэнэ.Хэрэв {Sn} дараалал нийлэхгүй (салдаг) байвал (1) цуваань салдаг цуваа гэж нэрлэгдэх ба энэ тохиолдолд цуваанынийлбэрийн ухагдахуун тодорхойлогдохгүй.Хэрэв

∑an цуваа нийлдэг,

∑an = S , байвал rn = S − Sn нь

уг цувааны n-р гишүүнээс хойших үлдэгдэл гэж нэрлэгдэхбөгөөд n→∞ үед rn = S − Sn → S − S = 0 байна.

Page 10: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Цувааны нийлэлт, нийлбэр

Жишээ∞∑n=1

1n·(n+1) =

11·2 + 1

2·3 + ...+ 1n·(n+1) + ...,

цуваа нийлэх ба нийлбэр S = 1 байна.

an = 1n·(n+1) =

1n −

1n+1 адилтгалын үндсэн дээр n дүгээр

хэсгийн нийлбэр

Sn = 11·2 + 1

2·3 + ...+ 1n·(n+1) = (1− 1

2) + (12 −13) + · · ·

· · ·+ ( 1n −1

n+1) = 1− 1n+1 →

(n→+∞)1 = S ;

Page 11: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Цувааны нийлэлт, нийлбэр

Жишээ∞∑n=1

1n·(n+1) =

11·2 + 1

2·3 + ...+ 1n·(n+1) + ...,

цуваа нийлэх ба нийлбэр S = 1 байна.an = 1

n·(n+1) =1n −

1n+1 адилтгалын үндсэн дээр n дүгээр

хэсгийн нийлбэр

Sn = 11·2 + 1

2·3 + ...+ 1n·(n+1) = (1− 1

2) + (12 −13) + · · ·

· · ·+ ( 1n −1

n+1) = 1− 1n+1 →

(n→+∞)1 = S ;

Page 12: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Цувааны нийлэлт, нийлбэр

Жишээ∞∑n=1

1n·(n+1) =

11·2 + 1

2·3 + ...+ 1n·(n+1) + ...,

цуваа нийлэх ба нийлбэр S = 1 байна.an = 1

n·(n+1) =1n −

1n+1 адилтгалын үндсэн дээр n дүгээр

хэсгийн нийлбэр

Sn = 11·2 + 1

2·3 + ...+ 1n·(n+1) =

(1− 12) + (12 −

13) + · · ·

· · ·+ ( 1n −1

n+1) = 1− 1n+1 →

(n→+∞)1 = S ;

Page 13: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Цувааны нийлэлт, нийлбэр

Жишээ∞∑n=1

1n·(n+1) =

11·2 + 1

2·3 + ...+ 1n·(n+1) + ...,

цуваа нийлэх ба нийлбэр S = 1 байна.an = 1

n·(n+1) =1n −

1n+1 адилтгалын үндсэн дээр n дүгээр

хэсгийн нийлбэр

Sn = 11·2 + 1

2·3 + ...+ 1n·(n+1) = (1− 1

2) + (12 −13) + · · ·

· · ·+ ( 1n −1

n+1) =

1− 1n+1 →

(n→+∞)1 = S ;

Page 14: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Цувааны нийлэлт, нийлбэр

Жишээ∞∑n=1

1n·(n+1) =

11·2 + 1

2·3 + ...+ 1n·(n+1) + ...,

цуваа нийлэх ба нийлбэр S = 1 байна.an = 1

n·(n+1) =1n −

1n+1 адилтгалын үндсэн дээр n дүгээр

хэсгийн нийлбэр

Sn = 11·2 + 1

2·3 + ...+ 1n·(n+1) = (1− 1

2) + (12 −13) + · · ·

· · ·+ ( 1n −1

n+1) = 1− 1n+1 →

(n→+∞)1 = S ;

Page 15: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Цувааны нийлэлт, нийлбэр

Жишээ

Гармоник цуваа∞∑n=1

1n = 1 + 1

2 + 13 + ...+ 1

n + ... сална.

Учир нь хэрэв n = 2k авбал n дүгээр хэсгийн нийлбэрийнхувьд

Sn = S2k = 1 +1

2+(13+

1

4

)+(15+

1

6+

1

7+

1

8

)+ · · ·

+( 1

2k−1 + 1+ · · ·+ 1

2k

)≥

≥ 1 +1

2+ 2 · 1

22+ ...+ 2k−1 · 1

2k= 1 + k · 1

2= 1 +

k

2>

k

2

тэнцэтгэл биш биелэнэ.

Page 16: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Цувааны нийлэлт, нийлбэр

Жишээ

Гармоник цуваа∞∑n=1

1n = 1 + 1

2 + 13 + ...+ 1

n + ... сална.

Учир нь хэрэв n = 2k авбал n дүгээр хэсгийн нийлбэрийнхувьд

Sn = S2k = 1 +1

2+(13+

1

4

)+(15+

1

6+

1

7+

1

8

)+ · · ·

+( 1

2k−1 + 1+ · · ·+ 1

2k

)≥

≥ 1 +1

2+ 2 · 1

22+ ...+ 2k−1 · 1

2k= 1 + k · 1

2= 1 +

k

2>

k

2

тэнцэтгэл биш биелэнэ.

Page 17: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Цувааны нийлэлт, нийлбэр

Жишээ

Гармоник цуваа∞∑n=1

1n = 1 + 1

2 + 13 + ...+ 1

n + ... сална.

Учир нь хэрэв n = 2k авбал n дүгээр хэсгийн нийлбэрийнхувьд

Sn = S2k = 1 +1

2+(13+

1

4

)+(15+

1

6+

1

7+

1

8

)+ · · ·

+( 1

2k−1 + 1+ · · ·+ 1

2k

)≥

≥ 1 +1

2+ 2 · 1

22+ ...+ 2k−1 · 1

2k

= 1 + k · 12= 1 +

k

2>

k

2

тэнцэтгэл биш биелэнэ.

Page 18: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Цувааны нийлэлт, нийлбэр

Жишээ

Гармоник цуваа∞∑n=1

1n = 1 + 1

2 + 13 + ...+ 1

n + ... сална.

Учир нь хэрэв n = 2k авбал n дүгээр хэсгийн нийлбэрийнхувьд

Sn = S2k = 1 +1

2+(13+

1

4

)+(15+

1

6+

1

7+

1

8

)+ · · ·

+( 1

2k−1 + 1+ · · ·+ 1

2k

)≥

≥ 1 +1

2+ 2 · 1

22+ ...+ 2k−1 · 1

2k= 1 + k · 1

2

= 1 +k

2>

k

2

тэнцэтгэл биш биелэнэ.

Page 19: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Цувааны нийлэлт, нийлбэр

Жишээ

Гармоник цуваа∞∑n=1

1n = 1 + 1

2 + 13 + ...+ 1

n + ... сална.

Учир нь хэрэв n = 2k авбал n дүгээр хэсгийн нийлбэрийнхувьд

Sn = S2k = 1 +1

2+(13+

1

4

)+(15+

1

6+

1

7+

1

8

)+ · · ·

+( 1

2k−1 + 1+ · · ·+ 1

2k

)≥

≥ 1 +1

2+ 2 · 1

22+ ...+ 2k−1 · 1

2k= 1 + k · 1

2= 1 +

k

2>

k

2

тэнцэтгэл биш биелэнэ.

Page 20: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Цувааны нийлэлт, нийлбэр

Жишээ

Гармоник цуваа∞∑n=1

1n = 1 + 1

2 + 13 + ...+ 1

n + ... сална.

Иймд ямар ч (их утгатай) M > 0 авахад Sn >k2 > M

биелэгдэж байхаар n = 2k дугаар олдоно өөрөөр хэлбэлk > 2M авахад Sn > M биелэгдэнэ. Энэ эерэг тоон дараалал{Sn} дээрээсээ зааглагдахгүй учраас уг дараалал сална.

Page 21: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Цувааны нийлэлт, нийлбэр

Жишээ

Гармоник цуваа∞∑n=1

1n = 1 + 1

2 + 13 + ...+ 1

n + ... сална.

Иймд ямар ч (их утгатай) M > 0 авахад Sn >k2 > M

биелэгдэж байхаар n = 2k дугаар олдоно өөрөөр хэлбэлk > 2M авахад Sn > M биелэгдэнэ. Энэ эерэг тоон дараалал{Sn} дээрээсээ зааглагдахгүй учраас уг дараалал сална.

Page 22: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлдэг цуваанууд дээрх хялбар үйлдлүүд

Хэрэв∑

an = A ба α = const бол

∞∑n=1

(α · an) = α · A = α ·∑

an;

Хэрэв∑

an = A ба∑

bn = B бол∑(an + bn) = A+ B =

∑an +

∑bn;

Нийлдэг цувааны гишүүдийн байрыг сэлгэхгүй дурынаргаар бүлэглэхэд цувааны нийлэлтийн чанаралдагдахгүй, өөрөөр хэлбэл

∑an = A байхад

(a1 + a2 + ...+ an1), (an1+1 + ...+ an2), (an2+1 + ...+ an3), ...,(ank−1+1 + ...+ ank ), ...

Page 23: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Нийлэлтийн үеийн зайлшгүй нөхцөл

Хэрэв∞∑1an нийлж байвал n→ +∞ үед an → 0

байна өөрөөр хэлбэл нийлдэг цувааны ерөнхийгишүүн n→∞ үед тэг рүү тэмүүлнэ. Учир ньөгөгдсөн ёсоор sn → A бөгөөдan = Sn − Sn−1 → A− A = 0 байна.

Теорем

Эерэг цуваа∑

an нийлэх зайлшгүй бөгөөд хүрэлцээтэйнөхцөл бол уг цувааны хэсгийн нийлбэрүүдийн дараалал{Sn}∞n=1 дээрээсээ зааглагдсан байхад оршино.

Page 24: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Нийлэлтийн үеийн зайлшгүй нөхцөл

Хэрэв∞∑1an нийлж байвал n→ +∞ үед an → 0

байна өөрөөр хэлбэл нийлдэг цувааны ерөнхийгишүүн n→∞ үед тэг рүү тэмүүлнэ. Учир ньөгөгдсөн ёсоор sn → A бөгөөдan = Sn − Sn−1 → A− A = 0 байна.

Теорем

Эерэг цуваа∑

an нийлэх зайлшгүй бөгөөд хүрэлцээтэйнөхцөл бол уг цувааны хэсгийн нийлбэрүүдийн дараалал{Sn}∞n=1 дээрээсээ зааглагдсан байхад оршино.

Page 25: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Жиших шинжүүр∑an,

∑bn-эерэг цуваанууд бөгөөд an ≤ bn

тэнцэтгэл биш биелэгддэг гэе. Тэгэхэд

∑bn цувааны нийлэлтээс

∑an цувааны

нийлэлт мөрдөн гарна;∑an цувааны салалтаас

∑bn цувааны

салалт мөрдөн гарна.

Page 26: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Жиших шинжүүр∑an,

∑bn-эерэг цуваанууд бөгөөд an ≤ bn

тэнцэтгэл биш биелэгддэг гэе. Тэгэхэд∑bn цувааны нийлэлтээс

∑an цувааны

нийлэлт мөрдөн гарна;

∑an цувааны салалтаас

∑bn цувааны

салалт мөрдөн гарна.

Page 27: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Жиших шинжүүр∑an,

∑bn-эерэг цуваанууд бөгөөд an ≤ bn

тэнцэтгэл биш биелэгддэг гэе. Тэгэхэд∑bn цувааны нийлэлтээс

∑an цувааны

нийлэлт мөрдөн гарна;∑an цувааны салалтаас

∑bn цувааны

салалт мөрдөн гарна.

Page 28: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Жиших шинжүүр

Жишээ

an = 1n(n+1) ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийг шинж.

Жишилтэнд bn = 1n2

ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэл

anbn

=

1n(n+1)

1n2

=n2

n(n + 1)→

n→∞1 учраас an ∼ bn ба өөрөөр

хэлбэл an ≤ bn. Мөн∑

bn нийлэх учраас∑

an бас нийлнэ.

Жишээ

an = 1√n(n+1)

ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийгшинж.Жишилтэнд bn = 1

n ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэлan ≥ bn. Мөн

∑bn сарних учраас

∑an бас сарнина.

Page 29: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Жиших шинжүүр

Жишээ

an = 1n(n+1) ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийг шинж.

Жишилтэнд bn = 1n2

ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэл

anbn

=

1n(n+1)

1n2

=n2

n(n + 1)→

n→∞1 учраас an ∼ bn ба өөрөөр

хэлбэл an ≤ bn. Мөн∑

bn нийлэх учраас∑

an бас нийлнэ.

Жишээ

an = 1√n(n+1)

ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийгшинж.Жишилтэнд bn = 1

n ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэлan ≥ bn. Мөн

∑bn сарних учраас

∑an бас сарнина.

Page 30: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Жиших шинжүүр

Жишээ

an = 1n(n+1) ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийг шинж.

Жишилтэнд bn = 1n2

ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэл

anbn

=

1n(n+1)

1n2

=n2

n(n + 1)→

n→∞1 учраас

an ∼ bn ба өөрөөр

хэлбэл an ≤ bn. Мөн∑

bn нийлэх учраас∑

an бас нийлнэ.

Жишээ

an = 1√n(n+1)

ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийгшинж.Жишилтэнд bn = 1

n ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэлan ≥ bn. Мөн

∑bn сарних учраас

∑an бас сарнина.

Page 31: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Жиших шинжүүр

Жишээ

an = 1n(n+1) ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийг шинж.

Жишилтэнд bn = 1n2

ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэл

anbn

=

1n(n+1)

1n2

=n2

n(n + 1)→

n→∞1 учраас an ∼ bn ба өөрөөр

хэлбэл an ≤ bn.

Мөн∑

bn нийлэх учраас∑

an бас нийлнэ.

Жишээ

an = 1√n(n+1)

ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийгшинж.Жишилтэнд bn = 1

n ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэлan ≥ bn. Мөн

∑bn сарних учраас

∑an бас сарнина.

Page 32: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Жиших шинжүүр

Жишээ

an = 1n(n+1) ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийг шинж.

Жишилтэнд bn = 1n2

ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэл

anbn

=

1n(n+1)

1n2

=n2

n(n + 1)→

n→∞1 учраас an ∼ bn ба өөрөөр

хэлбэл an ≤ bn. Мөн∑

bn нийлэх учраас∑

an бас нийлнэ.

Жишээ

an = 1√n(n+1)

ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийгшинж.Жишилтэнд bn = 1

n ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэлan ≥ bn. Мөн

∑bn сарних учраас

∑an бас сарнина.

Page 33: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Жиших шинжүүр

Жишээ

an = 1n(n+1) ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийг шинж.

Жишилтэнд bn = 1n2

ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэл

anbn

=

1n(n+1)

1n2

=n2

n(n + 1)→

n→∞1 учраас an ∼ bn ба өөрөөр

хэлбэл an ≤ bn. Мөн∑

bn нийлэх учраас∑

an бас нийлнэ.

Жишээ

an = 1√n(n+1)

ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийгшинж.

Жишилтэнд bn = 1n ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэл

an ≥ bn. Мөн∑

bn сарних учраас∑

an бас сарнина.

Page 34: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Жиших шинжүүр

Жишээ

an = 1n(n+1) ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийг шинж.

Жишилтэнд bn = 1n2

ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэл

anbn

=

1n(n+1)

1n2

=n2

n(n + 1)→

n→∞1 учраас an ∼ bn ба өөрөөр

хэлбэл an ≤ bn. Мөн∑

bn нийлэх учраас∑

an бас нийлнэ.

Жишээ

an = 1√n(n+1)

ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийгшинж.Жишилтэнд bn = 1

n ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэл

an ≥ bn. Мөн∑

bn сарних учраас∑

an бас сарнина.

Page 35: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Жиших шинжүүр

Жишээ

an = 1n(n+1) ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийг шинж.

Жишилтэнд bn = 1n2

ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэл

anbn

=

1n(n+1)

1n2

=n2

n(n + 1)→

n→∞1 учраас an ∼ bn ба өөрөөр

хэлбэл an ≤ bn. Мөн∑

bn нийлэх учраас∑

an бас нийлнэ.

Жишээ

an = 1√n(n+1)

ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийгшинж.Жишилтэнд bn = 1

n ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэлan ≥ bn.

Мөн∑

bn сарних учраас∑

an бас сарнина.

Page 36: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Жиших шинжүүр

Жишээ

an = 1n(n+1) ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийг шинж.

Жишилтэнд bn = 1n2

ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэл

anbn

=

1n(n+1)

1n2

=n2

n(n + 1)→

n→∞1 учраас an ∼ bn ба өөрөөр

хэлбэл an ≤ bn. Мөн∑

bn нийлэх учраас∑

an бас нийлнэ.

Жишээ

an = 1√n(n+1)

ерөнхий гишүүнтэй цувааны нийлэлтийгшинж.Жишилтэнд bn = 1

n ерөнхий гишүүнтэй цуваа авч үзвэлan ≥ bn. Мөн

∑bn сарних учраас

∑an бас сарнина.

Page 37: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Жиших шинжүүр

Мөрдлөгөө (Харьцаануудыг жиших арга)

Эерэг (an > 0, bn > 0) гишүүд бүхий∑

an ба∑

bnцуваануудын хувьд

∀k ak+1

ak≤ bk+1

bk, (∗)

тэнцэтгэл биш биелэгддэг байвал∑

bn цувааны нийлэлтээс∑an цувааны нийлэлт мөрдөн гарах ба мөн

∑an цувааны

салалтаас∑

bn цувааны салалт мөрдөн гарна.

Page 38: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Даламберийн шинжүүрХэрэв эерэг (an > 0) гишүүд бүхий

∑an

цувааны хувьд

limn→∞

an+1

an= d , (3)

хязгаар оршин байвал

d < 1 үед∑

an цуваа нийлнэ;d > 1 үед

∑an цуваа сална;

d = 1 үед∑

an цувааны нийлэлт-салалтшийдэгдэхгүй, өөрөөр хэлбэл d = 1 үеднийлдэг цуваа ч оршино (жишээлбэл,an = 1

n2), мөн салдаг цуваа ч оршино

(жишээлбэл an = 1n )

Page 39: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Даламберийн шинжүүрХэрэв эерэг (an > 0) гишүүд бүхий

∑an

цувааны хувьд

limn→∞

an+1

an= d , (3)

хязгаар оршин байвалd < 1 үед

∑an цуваа нийлнэ;

d > 1 үед∑

an цуваа сална;d = 1 үед

∑an цувааны нийлэлт-салалт

шийдэгдэхгүй, өөрөөр хэлбэл d = 1 үеднийлдэг цуваа ч оршино (жишээлбэл,an = 1

n2), мөн салдаг цуваа ч оршино

(жишээлбэл an = 1n )

Page 40: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Даламберийн шинжүүрХэрэв эерэг (an > 0) гишүүд бүхий

∑an

цувааны хувьд

limn→∞

an+1

an= d , (3)

хязгаар оршин байвалd < 1 үед

∑an цуваа нийлнэ;

d > 1 үед∑

an цуваа сална;

d = 1 үед∑

an цувааны нийлэлт-салалтшийдэгдэхгүй, өөрөөр хэлбэл d = 1 үеднийлдэг цуваа ч оршино (жишээлбэл,an = 1

n2), мөн салдаг цуваа ч оршино

(жишээлбэл an = 1n )

Page 41: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Даламберийн шинжүүрХэрэв эерэг (an > 0) гишүүд бүхий

∑an

цувааны хувьд

limn→∞

an+1

an= d , (3)

хязгаар оршин байвалd < 1 үед

∑an цуваа нийлнэ;

d > 1 үед∑

an цуваа сална;d = 1 үед

∑an цувааны нийлэлт-салалт

шийдэгдэхгүй, өөрөөр хэлбэл d = 1 үеднийлдэг цуваа ч оршино (жишээлбэл,an = 1

n2), мөн салдаг цуваа ч оршино

(жишээлбэл an = 1n )

Page 42: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Кошийн шинжүүрХэрэв эерэг

∑an, (an ≥ 0) цувааны хувьд

limn→∞

n√an = q, (4)

хязгаар оршин байвал

q < 1 үед∑

an цуваа нийлнэ;q > 1 үед

∑an цуваа сална;

q = 1 үед асуудал шийдэгдэхгүй.

Page 43: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Кошийн шинжүүрХэрэв эерэг

∑an, (an ≥ 0) цувааны хувьд

limn→∞

n√an = q, (4)

хязгаар оршин байвалq < 1 үед

∑an цуваа нийлнэ;

q > 1 үед∑

an цуваа сална;q = 1 үед асуудал шийдэгдэхгүй.

Page 44: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Кошийн шинжүүрХэрэв эерэг

∑an, (an ≥ 0) цувааны хувьд

limn→∞

n√an = q, (4)

хязгаар оршин байвалq < 1 үед

∑an цуваа нийлнэ;

q > 1 үед∑

an цуваа сална;

q = 1 үед асуудал шийдэгдэхгүй.

Page 45: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Нийлэлтийн шинжүүрүүд

Кошийн шинжүүрХэрэв эерэг

∑an, (an ≥ 0) цувааны хувьд

limn→∞

n√an = q, (4)

хязгаар оршин байвалq < 1 үед

∑an цуваа нийлнэ;

q > 1 үед∑

an цуваа сална;q = 1 үед асуудал шийдэгдэхгүй.

Page 46: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Абсолют нийлдэг цуваа

Теорем

Эерэг цуваа∑

an нийлэх зайлшгүй бөгөөд хүрэлцээтэйнөхцөл бол уг цувааны хэсгийн нийлбэрүүдийн дараалал{Sn}∞n=1 дээрээсээ зааглагдсан байхад оршино.

Тодорхойлт

Хэрэв∑

an ба∑|an| цуваанууд нэгэн зэрэг нийлдэг байвал∑

an цуваа нь абсолют нийлдэг цуваа гэж нэрлэгдэнэ.Харин

∑an цуваа нийлдэг,

∑|an| цуваа салдаг байвал

∑an

нь нөхцөлт (абсолют биш) нийлдэг цуваа гэж нэрлэгдэнэ.

Page 47: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Абсолют нийлдэг цуваа

Теорем

Эерэг цуваа∑

an нийлэх зайлшгүй бөгөөд хүрэлцээтэйнөхцөл бол уг цувааны хэсгийн нийлбэрүүдийн дараалал{Sn}∞n=1 дээрээсээ зааглагдсан байхад оршино.

Тодорхойлт

Хэрэв∑

an ба∑|an| цуваанууд нэгэн зэрэг нийлдэг байвал∑

an цуваа нь абсолют нийлдэг цуваа гэж нэрлэгдэнэ.Харин

∑an цуваа нийлдэг,

∑|an| цуваа салдаг байвал

∑an

нь нөхцөлт (абсолют биш) нийлдэг цуваа гэж нэрлэгдэнэ.

Page 48: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Абсолют нийлэлтийн шинжүүрүүд

Эерэг цуваа∑

bn нийлдэг бөгөөд∑

an цувааныгишүүдийн хувьд

|an+1

an| ≤ bn+1

bn, (n = 1, 2, ...),

тэнцэтгэл бишүүд биелэгдэж байвал∑

an абсолютнийлнэ.

Эерэг цуваа∑

bn салдаг бөгөөд∑

an цувааыгишүүдийн хувьд

|an+1

an| ≥ bn+1

bn

тэнцэтгэл бишүүд биелэгдэж байвал∑

an цуваа сална.

Page 49: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Абсолют нийлэлтийн шинжүүрүүд

Эерэг цуваа∑

bn нийлдэг бөгөөд∑

an цувааныгишүүдийн хувьд

|an+1

an| ≤ bn+1

bn, (n = 1, 2, ...),

тэнцэтгэл бишүүд биелэгдэж байвал∑

an абсолютнийлнэ.Эерэг цуваа

∑bn салдаг бөгөөд

∑an цувааы

гишүүдийн хувьд

|an+1

an| ≥ bn+1

bn

тэнцэтгэл бишүүд биелэгдэж байвал∑

an цуваа сална.

Page 50: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Тэмдэг сөөлжих цуваа

Тодорхойлт

Цувааны зэрэгцсэн хоёр гишүүн бүр нь эсрэг тэмдэгтэйтоонууд байвал уг цувааг тэмдэг сөөлжих цуваа гэнэ.

Лейбницийн шинжүүрХэрэв тэмдэг сөөлжих цувааны гишүүд ньабсолют утгаараа монотон буурдаг(a1 ≥ a2 ≥ a3 ≥ · · · ≥ an ≥ · · · ) ба lim

n→0an = 0

нөхцөл биелэгдэж байвал нийлнэ.

Page 51: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Тэмдэг сөөлжих цуваа

Тодорхойлт

Цувааны зэрэгцсэн хоёр гишүүн бүр нь эсрэг тэмдэгтэйтоонууд байвал уг цувааг тэмдэг сөөлжих цуваа гэнэ.

Лейбницийн шинжүүрХэрэв тэмдэг сөөлжих цувааны гишүүд ньабсолют утгаараа монотон буурдаг(a1 ≥ a2 ≥ a3 ≥ · · · ≥ an ≥ · · · ) ба lim

n→0an = 0

нөхцөл биелэгдэж байвал нийлнэ.

Page 52: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Тэмдэг сөөлжих цуваа

Лейбницийн шинжүүр

Жишээ

1− 12 + 1

3 −14 + · · ·+ (−1)n+1

n + · · · (Лейбницийн цуваа)нийлнэ

1 ≥ 1

2≥ 1

3≥ · · · ≥ 1

n≥ · · · , 1

n→ 0;

Гэвч уг цувааны гишүүдийн абсолют утгуудаас зохиогдсонцуваа

∑ 1n сална. Ийнхүү, Лейбницийн цуваа абсолют биш

нийлнэ.

Page 53: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Тэмдэг сөөлжих цуваа

Лейбницийн шинжүүр

Жишээ

1− 12 + 1

3 −14 + · · ·+ (−1)n+1

n + · · · (Лейбницийн цуваа)нийлнэ

1 ≥ 1

2≥ 1

3≥ · · · ≥ 1

n≥ · · · ,

1

n→ 0;

Гэвч уг цувааны гишүүдийн абсолют утгуудаас зохиогдсонцуваа

∑ 1n сална. Ийнхүү, Лейбницийн цуваа абсолют биш

нийлнэ.

Page 54: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Тэмдэг сөөлжих цуваа

Лейбницийн шинжүүр

Жишээ

1− 12 + 1

3 −14 + · · ·+ (−1)n+1

n + · · · (Лейбницийн цуваа)нийлнэ

1 ≥ 1

2≥ 1

3≥ · · · ≥ 1

n≥ · · · , 1

n→ 0;

Гэвч уг цувааны гишүүдийн абсолют утгуудаас зохиогдсонцуваа

∑ 1n сална. Ийнхүү, Лейбницийн цуваа абсолют биш

нийлнэ.

Page 55: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Тэмдэг сөөлжих цуваа

Лейбницийн шинжүүр

Жишээ

1− 12 + 1

3 −14 + · · ·+ (−1)n+1

n + · · · (Лейбницийн цуваа)нийлнэ

1 ≥ 1

2≥ 1

3≥ · · · ≥ 1

n≥ · · · , 1

n→ 0;

Гэвч уг цувааны гишүүдийн абсолют утгуудаас зохиогдсонцуваа

∑ 1n сална.

Ийнхүү, Лейбницийн цуваа абсолют бишнийлнэ.

Page 56: Тоон цуваа

МАТЕМАТИК-2

Д.Баттөр

Агуулга

Тоон цувааЦуваанынийлэлт,нийлбэрНийлдэгцуваанууддээрх хялбарүйлдлүүдНийлэлтийншинжүүрүүд

Дурынтэмдэгтэйгишүүдбүхий цувааАбсолютнийлдэгцуваа

Тэмдэг сөөлжих цуваа

Лейбницийн шинжүүр

Жишээ

1− 12 + 1

3 −14 + · · ·+ (−1)n+1

n + · · · (Лейбницийн цуваа)нийлнэ

1 ≥ 1

2≥ 1

3≥ · · · ≥ 1

n≥ · · · , 1

n→ 0;

Гэвч уг цувааны гишүүдийн абсолют утгуудаас зохиогдсонцуваа

∑ 1n сална. Ийнхүү, Лейбницийн цуваа абсолют биш

нийлнэ.