Ψυχικές Διαταραχές Ένα σημαντικό πρόβλημα Δημόσιας Υγείας

Πέτρος Σκαπινάκης, MD, MPH, PhDΑν. Καθηγητής Ψυχιατρικής

Ιατρικής Σχολής Παν. Ιωαννίνων

Ιωάννινα 13/05/2015

"Υγεία είναι μια κατάσταση πλήρους σωματικής, νοητικής και κοινωνικής ευεξίας

και όχι απλώς η απουσία νόσου ή αναπηρίας.

“Health is a state of complete physical, mental and social well-being and not merely the absence of disease or

infirmity.“Πηγή: Constitution of the World Health Organization, 1948.

Ορισμός της Υγείας σύμφωνα με τον Π.Ο.Υ.

Δεν νοείται υγεία χωρίς την ψυχική

υγεία

Υγεία χωρίς Ψυχική Υγεία;;;

Η Οπτική της Δημόσιας Υγείας

Για να ορίσουμε καλύτερα τα σημαντικά προβλήματα στη Δημόσια Υγεία πρέπει να αντιληφθούμε τη διαφορετική οπτική της Δημόσιας Υγείας από την οπτική της

Κλινικής Ιατρικής

Στόχος: ΑσθενείςΠαρεμβάσεις:

Θεραπεία - Συντήρηση

Στόχος: Υγιείς - ΑσθενείςΠαρεμβάσεις: Πολλαπλές

Εάν το άτομο δεν είναι ασθενής δεν ενδιαφέρει το

σύστημα

Υπάρχει ενδιαφέρον για όλους ανεξάρτητα απο την

κατάσταση της υγείας τους

Κλινική Ιατρική Δημόσια Υγεία

(Ιατρική των Πληθυσμών)

Άλλες Προτεραιότητες

Η Οπτική της Δημόσιας Υγείας

Η Παγκόσμια Νοσηρότητα και Θνησιμότητα

Η μελέτη “Global Burden of Disease

Η Παγκόσμια Νοσηρότητα και Θνησιμότητα

• Η μέτρηση της Θνησιμότητας δεν φτάνει για να αποκαλύψουμε ποια είναι τα σημαντικά προβλήματα στην Παγκόσμια Δημόσια Υγεία

• Πολλά νοσήματα μπορεί να μην οδηγούν άμεσα στο θάνατο αλλά μπορεί να προκαλούν σημαντική ανικανότητα και μάλιστα νωρίς στην ζωή

Αιτίες Θανάτου στον Κόσμο

Αιτίες Ανικανότητας στον Κόσμο

Αιτίες Ανικανότητας στον ΚόσμοΗ συμμετοχή των Ψυχιατρικών Διαταραχών

Παγκόσμια Ανικανότητα οφειλόμενη σε διάφορες ψυχικές διαταραχές

Αιτίες Ανικανότητας στον ΚόσμοΚατανομή κατά επίπεδο ανάπτυξης

Αιτίες Ανικανότητας στον ΚόσμοΚατανομή κατά ηλικία

Αιτίες Ανικανότητας στον ΚόσμοΚατανομή κατά φύλο

Καταθλιπτικές Διαταραχές Παγκοσμίως - 2010

Αγχώδεις Διαταραχές Παγκοσμίως - 2010

Αυτοκτονικότητα

Αυτοκτονικότητα στην Ευρώπη:Ελλάδα: Χαμηλή Συχνότητα

Επιδημιολογικά Δεδομένα στην Ελλάδα

2.12.6

1.2 1.31.9

2.3

3.7

5.6

2.62.1

3.63.12.9

4.1

1.9 1.7

2.8 2.7

0.0

1.0

2.0

3.0

4.0

5.0

6.0

7.0

Prev

alen

ce (%

)

Diagnosis

Prevalence of common mental disorders by gender

Male

Female

Total

Ψυχική Υγεία και Ειδικοί Πληθυσμοί

ΕΦΗΒΟΙ

ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΙ

Ψυχική Υγεία στην Εφηβεία• Οι μισές σχεδόν από τις ψυχιατρικές διαταραχές

ξεκινούν από την ηλικία των 14 ετών

• Σχεδόν το 75% των ψυχ. Διαταραχών έχουν ήδη ξεκινήσει μέχρι τα 24 έτη ( Kessler et al 2005)

• Οι νέοι από 16-18 ετών βιώνουν υψηλά σχετικά ποσοστά ψυχικών διαταραχών και έχουν σχετικά υψηλότερο κίνδυνο εκδήλωσης τέτοιων διαταραχών

• Από την άλλη, οι έφηβοι είναι λιγότερο συχνό να απευθυνθούν σε υπηρεσίες υγείας για τα προβλήματα αυτά

Ψυχική Υγεία στην Τρίτη Ηλικία

Θετικοί Παράγοντες

• Εμπειρία Ζωής• Ωριμότητα• Ειρήνη με τον εαυτό• Αποδοχή του Θανάτου

Αρνητικοί Παράγοντες

• Σωματικές Αρρώστιες• Χηρεία - Απώλειες• Κοινωνική Απομόνωση• Κοντά στο Θάνατο

Είναι το ίδιο ένας ηλικιωμένος που πάσχει

από καρδιακά προβλήματα και Διαβήτη

Από έναν ηλικιωμένο που πάσχει από καρδιακά προβλήματα και Διαβήτη

ΚΑΙ

Κατάθλιψη;

Ποιος έχει καλύτερη ποιότητα ζωής κατά τη γνώμη σας;

Σωματικά Προβλήματα και Ψυχική υγεία στην Τρίτη Ηλικία

Ψυχική Υγεία και Δημόσια Υγεία

Πολλαπλά Αίτια

Ψυχική Υγεία και Δημόσια Υγεία

Εμπόδια στη Διάγνωση και Αντιμετώπιση

Στίγμα και Ψυχικές Διαταραχές

Η κατάσταση στην Ελλάδα: "Όλα τα ψυχιατρικά φάρμακα είναι βλαβερά"

Σκαπινάκης και συν. 2013 - Δείγμα 4903 ατόμων που διαμένουν σε ιδιωτικά νοικοκυριά από όλη την Ελλάδα.

"Όλα τα ψυχιατρικά φάρμακα είναι βλαβερά"

0

10

20

30

40

50

% Διαφωνίας

% Α

τόμω

ν

Αττικής

Πειραιώς

Μακεδονίας

Μακ./Θράκης

Θεσσαλία - Στερεά

Πελλοπόνησος-Ήπειρος

Ιόνια

Μύθος:Δεν ξέρω κανένα με ψυχική διαταραχή

Πραγματικότητα:Κάποιος που ξέρετε ή αγαπάτε πάσχει από

ψυχική διαταραχή

Στις Ψυχικές διαταραχές η λογική της στρουθοκαμήλου δεν λειτουργεί

Οι άνθρωποι με ψυχικές διαταραχές είναι οι άνθρωποι

της διπλανής μας πόρτας

Όλοι μπορεί να νοσήσουμε

Δεν υπάρχει «ανοσία» στις

ψυχικές διαταραχές!

Ευχαριστώ για την Προσοχή σας!Ψυχική Υγεία και Δημόσια Υγεία

Ένα σημαντικό πρόβλημα

Πέτρος Σκαπινάκης, MD, MPH, PhDΑν. Καθηγητής Ψυχιατρικής

Ιατρικής Σχολής Παν. Ιωαννίνων

Ιωάννινα 13/05/2015