30
บทที1 บทนํา วิชาเขียนแบบวิศวกรรมนั้นอาจกลาวไดวาเปนรายวิชาแรก ที่มีเนื้อหาเกี่ยวของกับ งานทางดานวิศวกรรม ที่ผูเขาศึกษาในคณะวิศวกรรมศาสตรชั้นปที1 จะตองเรียน เปนวิชาที่ถือได วามีความสําคัญตอวิชาชีพวิศวกรรมเปนอยางมาก เนื่องจากวิศวกรคือผูนําความรูความเขาใจที่มีตอ วิชาวิทยาศาสตร เชน ฟสิกส เคมี คณิตศาสตร ฯลฯ มาประยุกตใชเพื่อใหเกิดประโยชน เชน สราง อุปกรณที่ชวยอํานวยความสะดวกสบายในการใชชีวิตประจําวัน หรือประดิษฐเครื่องมือที่คอย ตอบสนองความตองการของมนุษย ซึ่งกอนที่จะลงมือสรางสิ่งเหลานี้ขึ้นมาได วิศกรในฐานะเปน ผูออกแบบจําเปนจะตองนําสิ่งที่ตนเองคิดอยูในสมองสรางออกมาเปนภาพเพื่อสื่อสารกับผูอื่น เชน ผูผลิตหรือวิศวกรที่มีประสบการณมากกวา เพื่อใหเขาเหลานั้น ( รวมทั้งผูออกแบบดวย) ชวยกัน พิจารณาวาสิ่งของที่จะผลิตนั้นสามารถผลิตไดจริงหรือไม (โดยใชความรูเกี่ยวกับเครื่องมือในการ ผลิต (machine tools) ซึ่งจะไดเรียนในชั้นปที1) มีความแข็งแรงทางวิศวกรรมเพียงพอหรือยัง (ใช ความรูทางดานกลศาสตรวัสดุ (mechanics of material) ซึ่งจะไดเรียนในชั้นปที2 หรือ 3) ผลิตออก มาแลวคุมทุนกับที่ลงทุนไปหรือไม ( ใชความรูทางดานการบริหารวิศวกรรม (engineering management) ซึ่งจะไดเรียนประมาณชั้นปที3) ฯลฯ ซึ่งโดยปกติภาพที่สรางออกมาครั้งแรกจาก ความคิดที่เกิดขึ้นในสมองนั้นจะเปนภาพสเก็ตชกอนเพราะสามารถสรางขึ้นมาไดอยางรวดเร็วและ สามารถแกไขแบบที่คิดไวไดงาย จากนั้นเมื่อเกิดความมั่นใจในแบบที่คิดไวแลวจึงคอยนําความรูจาก วิชาเขียนแบบวิศวกรรมมาใช เพื่อเขียนภาพของสิ่งของนั้น ใหถูกตองตามหลักมาตราฐาน สากล พรอมที่จะสงเขาสูกระบวนการผลิตตอไป จะเห็นไดวาวิศวกรจําเปนตองมีความรูความเขาใจ ในวิชาเขียนแบบวิศวกรรม เนื่องจากเปนสวนหนึ่งของกระบวนการออกแบบและกระบวนการผลิต ซึ่งวิศวกรทุกคนจะหลีกเลี่ยงไมได

บทที่ 1 บทนํา - pioneer.netserv.chula ...pioneer.netserv.chula.ac.th/~kjirapon/Drawing Notes/Chapter 01.pdf · รูปท ี่ 1.1 สัญลักษณ

Embed Size (px)

Citation preview

บทท 1

บทนา

วชาเขยนแบบวศวกรรมนนอาจกลาวไดวาเปนรายวชาแรก ๆ ทมเนอหาเกยวของกบ

งานทางดานวศวกรรม ทผเขาศกษาในคณะวศวกรรมศาสตรชนปท 1 จะตองเรยน เปนวชาทถอได

วามความสาคญตอวชาชพวศวกรรมเปนอยางมาก เนองจากวศวกรคอผนาความรความเขาใจทมตอ

วชาวทยาศาสตร เชน ฟสกส เคม คณตศาสตร ฯลฯ มาประยกตใชเพอใหเกดประโยชน เชน สราง

อปกรณทชวยอานวยความสะดวกสบายในการใชชวตประจาวน หรอประดษฐเครองมอทคอย

ตอบสนองความตองการของมนษย ซงกอนทจะลงมอสรางสงเหลานขนมาได วศกรในฐานะเปน

ผออกแบบจาเปนจะตองนาสงทตนเองคดอยในสมองสรางออกมาเปนภาพเพอสอสารกบผอน เชน

ผผลตหรอวศวกรทมประสบการณมากกวา เพอใหเขาเหลานน (รวมทงผออกแบบดวย) ชวยกน

พจารณาวาสงของทจะผลตนนสามารถผลตไดจรงหรอไม (โดยใชความรเกยวกบเครองมอในการ

ผลต (machine tools) ซงจะไดเรยนในชนปท 1) มความแขงแรงทางวศวกรรมเพยงพอหรอยง (ใช

ความรทางดานกลศาสตรวสด (mechanics of material) ซงจะไดเรยนในชนปท 2 หรอ 3) ผลตออก

มาแลวคมทนกบทลงทนไปหรอไม (ใชความรทางดานการบรหารวศวกรรม (engineering

management) ซงจะไดเรยนประมาณชนปท 3) ฯลฯ ซงโดยปกตภาพทสรางออกมาครงแรกจาก

ความคดทเกดขนในสมองนนจะเปนภาพสเกตชกอนเพราะสามารถสรางขนมาไดอยางรวดเรวและ

สามารถแกไขแบบทคดไวไดงาย จากนนเมอเกดความมนใจในแบบทคดไวแลวจงคอยนาความรจาก

วชาเขยนแบบวศวกรรมมาใช เพอเขยนภาพของสงของนน ๆ ใหถกตองตามหลกมาตราฐาน

สากล พรอมทจะสงเขาสกระบวนการผลตตอไป จะเหนไดวาวศวกรจาเปนตองมความรความเขาใจ

ในวชาเขยนแบบวศวกรรม เนองจากเปนสวนหนงของกระบวนการออกแบบและกระบวนการผลต

ซงวศวกรทกคนจะหลกเลยงไมได

 

NWP June 2007 Version 0.5 

2  Fundamental of Engineering Drawing 

1.1 การเขยนแบบวศวกรรมกบภาษารปภาพ (graphics language)

มนษยร จกการใชรปภาพในการสอสารกนมาตงแตสมยกอนประวตศาสตรแลว

ยกตวอยางเชนในสมยอยปตโบราณ กรจกใชรปสญลกษณหรอทรจกกนดวา “Hieroglyphs” ในการ

สอความหมายดงแสดงในรปท 1.1 หรอในภาษาจนโบราณเองกมรากฐานมาจากการใชรปภาพแทน

สงทตองการกลาวถงเชนเดยวกน (รปท 1.2) สาหรบภาพจากการเขยนแบบวศวกรรมนนกถอวา

เปนภาษารปภาพแบบหนงเชนเดยวกน วศวกรจะใชรปภาพจากการเขยนแบบในการตดตอสอสาร

ระหวางกน ซงไมวาวศวกรนนจะมากจากทใดในโลกนกตามกจะสามารถเขาใจความหมายในแบบ

วศวกรรมแบบนน ๆ เหมอนกน (รปท 1.3)

การเขยนแบบในทางวศวกรรมนนมประสทธภาพอยางมากในการสอสารถงรปราง

ลกษณะของวตถทวศวกรตองการกลาวถงใหสามารถเขาใจไดงาย และเพอแสดงถงประสทธภาพใน

การสอสารดงกลาวไดชดเจนมากยงขน ใหลองจนตนาการดวาผอานไดเหนรปวตถตวอยางดงแสดง

ในรปท 1.4 และผอานตองการสอสารใหเพอนซงไมเคยเหนวตถดงกลาวมากอนไดเขาใจวาวตถ

รปท 1.3 ตวอยางงานเขยนแบบทางดานวศวกรรม

รปท 1.1 สญลกษณภาพ Hieroglyphs

ในภาษาอยปตโบราณ

รปท 1.2 การใชรปภาพแสดงความหมาย

ในภาษาจน

 

NW

ดงก

เขย

พบว

และ

ไมส

รวม

ไดอ

การ

ลกษ

เพอ

ลกษ

 

(free

เทาน

อปก

หรอ

อาจ

และ

Fron

P

กลาวมรปราง

นคาอธบาย

วาตองใชคว

ใชขอความเ

สามารถอธบ

ถงองคประก

อยางมประสท

รเขยนแบบท

ษณะของวตถ

อแสดงถงพน

ษณะของวตถ

การ

ehand ske

นนหามใชอป

กรณชวยวาด

อออกแบบสงใ

ไมมอปกรณ

เปนทกษะท

nt view 

งหนาตาเปน

ยเพยงอยาง

ามพยายาม

ปนจานวนมา

บายถงรปร

กอบสาคญ ๆ

ทธภาพอยด

างวศวกรรม

ถดงกลาวนน

นผวหรอขอบ

ถแบบอยางดว

รเขยนแบบว

etch) ตามท

ปกรณวาดรป

ดรปกเพอใหผ

ใดขนมานน

ณหรอเครองม

ทผเรยนควรฝ

รป

Top view

นอยางไร โด

งเดยวเทาน

มในการเขยน

าก แตถงกระ

างหนาตาข

ๆ (feature) ข

แตถาเราใช

มมาอธบายถ

เราสามารถใ

บของวตถดง

วยวธการเขย

วศวกรรมสา

ทแสดงในรปท

ป เชน ไมบรร

ผเรยนฝกกา

เราควรทจะร

มอเขยนแบบ

ฝกฝนใหเกด

ปท 1.5 ภาพ

June 200

ยใชการ

น ซงจะ

นอธบาย

ะนนกยง

ของวตถ

ของวตถ

ชเทคนค

ถงรปราง

ใช “เสน”

งแสดงในรป

ยนแบบทางว

ามารถทาได

ท 1.5 ซงกา

รทด วงเวยน

ารลากเสนดว

รางแบบทเรา

บอยใกลตว ด

ความชานาญ

พสเกตชของว

07

ปท 1.5 โดยร

วศวกรรมแบบ

ดหลายแบบ

ารสเกตชนผ

น ฯลฯ มาชว

วยมอเปลา เพ

าคดไดออกม

ดงนนการกา

ญ) การเขยน

วตถตวอยาง

รปท

รปดงกลาวเ

บสเกตช 

ดวยกน แบ

ผเรยนจะตอง

ยในการวาด

พราะในทาง

มาดวยความร

ารสเกตชจงเ

นแบบในรปแ

Front vi

Top vie

ท 1.4 วตถแบ

Ve

Introd

เปนการแสด

บแรกคอกา

งลากเสนดวย

ดรป (สาเหตท

ปฏบตแลวเม

รวดเรว ซงใน

ปนทางเลอก

แบบท 2 คอก

ew 

ew 

บบอยางสาม

ersion 0.5 

3duction 

ดงรปราง

รสเกตช

ยมอเปลา

ทไมใหใช

มอเราคด

นขณะนน

กทดทสด

การเขยน

มมต

 

NWP June 2007 Version 0.5 

4  Fundamental of Engineering Drawing 

แบบโดยใชเครองมอเขยนแบบ ซงขนตอนนจะใชเมอแบบทรางขนจากการสเกตชนนไดถกปรบแก

จนเกดความมนใจทจะนาไปผลตแลวนนเอง โดยจะลงมอเขยนแบบตามหลกมาตราฐานสากล และ

การใชเครองมอมาชวยเขยนแบบนนทาใหรปทไดมขนาดและรปรางทถกตองตามความเปนจรงดง

แสดงในรปท 1.6 และรปแบบสดทายของการเขยนแบบคอการเขยนแบบโดยใชคอมพวเตอร การ

เขยนแบบดวยวธนคลายกบแบบท 2 เพยงแตใชคอมพวเตอรมาชวยเขยนเสนเทานนเอง ซงมขอด

อยทสามารถแกไขเปลยนแปลงแบบไดโดยงาย แตอยางไรกตามผเขยนจาเปนตองเขาใจหลกการ

เขยนแบบถงจะเขยนแบบไดถกตอง เพราะคอมพวเตอรไมสามารถลากเสนใหไดโดยอตโนมต

นนเอง

1.2 องคประกอบของการเขยนแบบวศวกรรม (elements of engineering drawing)

ส ว นป ร ะ ก อบขอ ง แบบท า ง

วศวกรรมประกอบดวยภาษาภาพ (graphics

language) แ ล ะ ภ า ษ า ข อ ค ว า ม (word

language) ดงแสดงในรปท 1.7 จากรปทแสดง

นนเสนสแดงแสดงภาษาภาพ ซงชวยใหผอาน

แบบเขาใจถงรปรางลกษณะของวตถนน สวน

กลมตวอกษรทเสนอยในเสนสนาเงนแสดง

ภาษาขอความ ซงชวยอธบายขนาด ตาแหนง

ของร ฯลฯ เปนตน

รปท 1.6 ภาพแบบวศวกรรมทเขยนดวยเครองมอเขยนแบบ

รปท 1.7 องคประกอบของแบบทางวศวกรรม

 

NWP June 2007 Version 0.5 

5 Introduction 

 

 

รปท 1.8 แสดงสงทผเรยนตองทาความเขาใจเพอทจะสามารถเขยนองคประกอบแตละสวนของการ

เขยนแบบไดถกตอง จากรปทแสดงนนองคประกอบทผเรยนตองทาความเขาใจใหดเพอทจะสราง

ภาษาภาพไดถกตองกคอ ชนดของเสน (line types) หลกการฉายภาพ (projection method) และ

สดทายเปนการสรางรปเรขาคณต (geometric construction) สวนการสรางภาษาขอความท

เหมาะสมนน ผเรยนจะตองเรยนรถงหลกการเขยนตวอกษร (lettering) เพอใหขอความทไดนนม

รปแบบทสมาเสมอ และอานงาย

1.3 วธการฉายภาพ (projection method)

วธการฉายภาพนนเปนหลกการในการแสดงรปรางและขนาดของวตถ 3 มตใหสามารถ

แสดงออกมาในรป 2 มตได เชนรปทอยบนกระดาษในแบบทางวศวกรรมทเราเหนในตวอยาง

PROJECTION METHOD

Perspective

Oblique Orthographic

Axonometric Multiview

Parallel

รปท 1.8 ความรทตองใชในแตละองคประกอบของการเขยนแบบ

รปท 1.9 แผนภาพแสดงวธการฉายภาพแบบตาง ๆ

Graphicslanguage

Wordlanguage

Linetypes

Geometricconstruction Lettering

Projectionmethod

 

NWP June 2007 Version 0.5 

6  Fundamental of Engineering Drawing 

ขางตนนนเอง วธการฉายภาพนนมอยหลายวธดวยกนดงแสดงในรปท 1.9 ซงสามารถแบงออกได

เปน 2 วธหลก ๆ คอวธการฉายภาพแบบ perspective และวธการฉายภาพแบบ parallel จากนน

วธการฉายภาพแบบ parallel ยงสามารถแบงออกไดเปนการฉายภาพแบบ oblique และการฉาย

ภาพแบบ orthographic สวนการฉายภาพแบบ orthographic นนแบงออกเปนการฉายภาพแบบ

axonometric และแบบ multiview ตามลาดบ ในวชานเราจะสนใจเฉพาะการฉายภาพทแสดงใน

กรอบสฟาเทานน

องคประกอบของการฉายภาพนนประกอบไปดวยแนวการมอง (line of sight) และฉาก

รบภาพ (plane of projection) รปท 1.10 แสดงแนวการมองสองแบบดวยกนคอแนวการมองภาพ

แบบ parallel และแบบ perspective ตามลาดบ สวนรปท 1.11 แสดงฉากรบภาพ โดยฉากรบภาพ

นนกคอฉากทเราสมมตขนโดยภาพทเกดบนฉากรบภาพทเราสมมตขนมานนเกดจากการลากเสน

ตอจดทแนวการมองวตถทะลผานฉากรบภาพดงแสดงในรปนนเอง

ภาพทไดจากการฉายภาพแบบ perspective นนจะใหรปทเสมอนจรง (เหมอนทตามนษย

มองเหน) ซงมกจะเหนอยบอยครงในงานเขยนแบบของสถาปตย ดงแสดงในรปท 1.12 แตการฉาย

Parallel projection Perspective projection

Plane of projection Plane of projection

รปท 1.10 แนวการมองภาพแบบ parallel และแบบ perspective

รปท 1.11 ฉากรบภาพและการเกดภาพดวยวธตาง ๆ กน

Line of sight

Parallel projection

Line of sight

Perspective projection

 

NWP June 2007 Version 0.5 

7 Introduction 

5

Object views from top

Projection plane

1

2

3

4

51 2 3 4

ภาพทใชในการเขยนแบบวศวกรรมนน เราใชการฉายภาพแบบ parallel สวนสาเหตทเราใชการฉาย

ภาพแบบ parallel ในการสรางภาพในงานเขยนแบบกคอ การฉายภาพดวยวธ perspective นนม

ขนตอนในการสรางภาพทยงยาก อกทงรปทไดนนมขนาดทบดเบยวไปจากขนาดจรง โดยในรปท

1.12 นนจะเหนไดวาความสงของอาคารนนสงไมเทากน 

1.4 การฉายภาพแบบออโธกราฟก (orthographic projection)

การฉายภาพแบบออโธกราฟกนนกคอการฉายภาพแบบ parallel แบบหนงนนเอง โดย

ทแนวการมองนนจะตงฉากกบฉากรบภาพดงแสดงในรปท 1.13

การฉายภาพแบบออโธกราฟกยงสามารถแบงยอยออกไดอก 2 แบบคอแบบ multiview และแบบ

axonometric ดงแสดงในรปท 1.14 จากรปดงกลาวถาวางวตถในลกษณะแบบแรก (รปวตถซายมอ

สด) เมอฉายภาพตามหลกออโธกราฟกแลวจะเหนไดวาภาพทปรากฎบนฉากรบภาพนนใหขอมล

กบผอานเพยง 2 มตเทานน คอความกวางและความสงของวตถ ไมสามารถใหขอมลของวตถ 3 มต

รปท 1.12 ภาพจากการฉายภาพแบบ perspective

รปท 1.13 หลกการฉายภาพแบบออโธกราฟก

  Height is distorted

 

NWP June 2007 Version 0.5 

8  Fundamental of Engineering Drawing 

ไดครบถวน ซงตองมทงความกวาง สง และลก ดงนนจงจาเปนตองวาดภาพเพมอกเพอใหไดขอมล

ในความลกอกขอมลหนง สาเหตดงกลาวจงเปนสาเหตวาทาไมเราเรยกการแสดงภาพของวตถชนด

แรกนวา multiview drawing (เพราะตองวาดภาพหลายภาพเพอใหไดขอมลของวตถ 3 มตท

ครบถวน) 

 

 

 

 

 

 

 

 

สวนการฉายภาพแบบ axonometric สามารถสรางไดโดยการหมนวตถจากรปแบบซายมอสด ใน

แนวดงและหมนตอในแนวแกนนอนตามลาดบดงแสดงในรปท 1.14 ซงการทาดงกลาวจะทาใหภาพ

ทไดบนฉากรบภาพตามหลกออโธกราฟกมลกษณะเหมอนภาพ 3 มต ซงการฉายภาพในแบบ

axonometric นมขอดคอภาพทเหนนนสามารถเขาใจไดงายเพราะมลกษณะเปนภาพแบบ 3 มตดง

แสดงในรปท 1.15 แตกมขอเสยเชนเดยวกน นนคอขนาดและรปรางทเหนนนไมสามารถวดคาได

โดยตรงจากรป ขอยกตวอยางจากรปท 1.15 อกครงหนง จะเหนไดวารทอยบนผนงดงของวตถนน

ตามความเปนจรงแลวตองเปนรวงกลมแตจากในภาพทเหนรดงกลาวมลกษณะเปนวงร หรอแมแต

มมของวตถซงเปนมมฉาก (90°) แตถาวดขนาดมมโดยตรงจากรปจะพบวาไดเปนมมปาน เปนตน

สวนการฉายภาพแบบ multiview นนมขอดอยทสามารถแสดงขนาดและรปรางของวตถไดโดยตรง

นนคอสามารถวดขนาดหรอแมแตมมในวตถไดโดยตรงจากรปทเหนแตมขอเสยอยบางคอผเขยน

ตองการการฝกฝนในการเขยนและอานภาพแบบ multiview น

Two dimensions of anobject is shown.

Three dimensions of an object is shown.

Rotate

Tilt

More than one view is neededto represent the object.

Multiview drawing

Axonometric drawing

รปท 1.14 การฉายภาพแบบออโธกราฟกแบบตาง ๆ

Axonometric  drawing  Multiview  drawing 

รปท 1.15 ขอดและขอเสยของการฉายภาพแบบออโธกราฟกแบบตาง ๆ

Right angle becomes obtuse angle.

Circular hole becomes ellipse.

 

NWP June 2007 Version 0.5 

9 Introduction 

1.5 มาตราฐานการเขยนแบบ (drawing standard)

มาตราฐานสาหรบการเขยนแบบกคอขอกาหนดทรวบรวมไวใหวศวกรทกคนปฏบต

รวมกน เพอใหงานเขยนแบบนนมความเหมาะสมและสามารถทาความเขาใจไดตรงกน ดงนน

ประเทศตาง ๆ จงไดมการกาหนดมาตราฐานสาหรบการเขยนแบบขนเพอใชในประเทศของตนเอง

ดงแสดงในตารางท 1.1 ถงแมวาแตละประเทศจะกาหนดมาตราฐานของประเทศตวเองขนมาแต

โดยรวมไมมความแตกตางกนมากนก ดงนนวศวกรในประเทศหนงกยงสามารถอานแบบทเขยนโดย

วศวกรทใชมาตราฐานทตางกนของอกประเทศหนงได

ตารางท 1.2 แสดงรหสสาหรบมาตราฐานการเขยนแบบของประเทศญปน ซงในบทนจะไดแสดง

เนอหาบางสวนของมาตราฐานดงกลาวเฉพาะหวขอทแรเงาไวกอนเทานน สวนรายละเอยดของ

หวขออนจะไดกลาวถงในบทถด ๆ ไป โดยเราจะใชมาตราฐานเหลานสาหรบการเขยนแบบในวชา

เขยนแบบวศวกรรมทเรากาลงเรยนอย

ISO International Standards Organization

ANSI American National Standard InstituteUSA

JIS Japanese Industrial StandardJapan

BS British StandardUK

AS Australian StandardAustralia

Deutsches Institut für NormungDINGermany

Country Code Full name

JIS Z 8311 Sizes and Format of DrawingsJIS Z 8312 Line ConventionsJIS Z 8313 LetteringJIS Z 8314 ScalesJIS Z 8315 Projection methods

JIS Z 8316 Presentation of Views and SectionsJIS Z 8317 Dimensioning

Code number Contents

ตารางท 1.1 รหสของมาตราฐานการเขยนแบบสาหรบประเทศตาง ๆ

ตารางท 1.2 ตวอยางรหสมาตราฐานการเขยนแบบของประเทศญปน

 

NWP June 2007 Version 0.5 

10  Fundamental of Engineering Drawing 

มาตราฐานของกระดาษเขยนแบบ (drawing sheet)

รปท 1.16 แสดงตวอยางมาตราฐานของกระดาษสาหรบการเขยนแบบ และขนาดของ

กรอบทใชในกระดาษเขยนแบบนน ๆ โดยอางองจากมาตราฐานของประเทศญปน (JIS) ซง

หมายเลขมาตราฐานสาหรบเรองของกระดาษเขยนแบบนนคอ JIS Z 8311

มาตราฐานเกยวกบสเกลสาหรบการวาดรป (drawing scale)

สเกลของการวาดรป คอสดสวนของขนาดวตถทวาดลงบนกระดาษ กบขนาดของวตถ

จรง โดยการเขยนขอความเพอแสดงสเกลของการวาดรปนนจะเรมจากการเขยนขอความ “SCALE”

จากนนตามดวยตวเลขเพอแสดงขนาดของวตถทวาดบนกระดาษตอดวยเครองหมาย : แลวตาม

ดวยตวเลขเพอแสดงขนาดของวตถจรงดงแสดงในรปท 1.17

Trimmed paper ofa size A0 ~ A4.

Standard sheet size(JIS)

A4 210 x 297A3 297 x 420A2 420 x 594A1 594 x 841A0 841 x 1189

A4

A3

A2

A1

A0(Dimensions in millimeters)

Drawing space Drawingspace

Title block

d

d

c

c

cBorderlines

1. Type X (A0~A4) 2. Type Y (A4 only)

Title block

Sheet size c (min) d (min) A4 10 25 A3 10 25

A2 10 25 A1 20 25 A0 20 25

Size in drawing Actual size

:

SCALE 1:1 for full size

SCALE X:1 for enlargement scales

SCALE 1:X for reduction scales

รปท 1.16 มาตราฐานเกยวกบกระดาษเขยนแบบ

X X:

(สเกลขยาย) (สเกลยอ)

รปท 1.17 การเขยนขอความเพอแสดงสเกลของการวาดรป

 

NWP June 2007 Version 0.5 

11 Introduction 

มาตราฐานเกยวกบชนดของเสน (line type)

ภาษาทเราใชกนอยไมวาจะเปนภาษาใดทตามจะประกอบไปดวยตวอกษร เมอเรา

นาเอาตวอกษรมาประกอบกนกยอมเกดเปนคาทมความหมายขนมา ถาเราเปรยบการเขยนแบบ

วศวกรรมวาเปนภาษาชนดหนง ภาษานกตองประกอบไปดวยตวอกษรเชนเดยวกน ซงตวอกษร

สาหรบภาษาการเขยนแบบนกคอ “เสน” นนเอง ดงนนเราจาเปนจะตองเรยนรและทาความเขาใจ

เกยวกบชนดของเสนทใชในการเขยนแบบ เพราะเราตองใชเสนเหลานในการสรางเปนรปภาพเพอ

สอความหมาย เชนเดยวกบทเราเรยนตวอกษรแตละตวเพอสรางเปนคานนเอง โดยชนดของเสนท

ตองใชบอย ๆ ในการเขยนแบบวศวกรรมนนไดแสดงไวในรปท 1.18 สาหรบเสนชนดอน ๆ จะได

แนะนาใหรจกในบทตอ ๆ ไป

เสนชนดแรกทจะกลาวถงคอเสน “visible line” เสนดงกลาวเขยนโดยใชเสนชนดตอเนองและเปน

เสนเขม เสนชนดนจะใชแสดงขอบของวตถทเรามองเหน เสนชนดทสองคอเสน “dimension line”,

“extension line” และ “leader line” เสนเหลานเขยนโดยใชเสนชนดตอเนองแบบเดยวกบเสน

“visible line” แตเปนเสนออน เราใชเสนเหลานในการบอกขนาดของวตถ เสนชนดทสามคอเสน

“hidden line” เสนนเรยกอกอยางหนงวาเสนประนนเอง ซงเขยนโดยเสนเขมและใชสาหรบแสดง

ขอบของวตถทถกบงอย สดทายคอเสน “center line” เสนนมลกษณะเปนเสนยาวและสนสลบกน

โดยเสนยาวควรยาวมากกวาเสนสนประมาณ 10-15 เทา ยกตวอยางเชนถาเราลากเสนสนประมาณ

2 มม. เสนยาวกควรยาวประมาณ 20-30 มม. เปนตน เสนนตองลากดวยเสนเบา และใชเพอแสดง

ความสมมาตร หรอแสดงจดศนยกลางของวงกลม หรอแสดงแกนของทรงกระบอกกได โดยตวอยาง

การใชเสนเหลานในการสรางภาพในงานเขยนแบบวศวกรรมไดแสดงไวในรปท 1.19  

Types of Lines Appearance Name accordingto application

Continuous thick line Visible line

Continuous thin line Dimension lineExtension lineLeader line

Dash thick line Hidden line

Chain thin line Center line

รปท 1.18 ชนดของเสนทใชในงานเขยนแบบวศวกรรม

 

NWP June 2007 Version 0.5 

12  Fundamental of Engineering Drawing 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

1.6 อปกรณการเขยนแบบ (engineering drawing tools)

อปกรณสาหรบการเขยนแบบประกอบไปดวย

1. โตะเขยนแบบ

2. ไมทสไลด

3. ไมฉากสามเหลยม (ควรเลอกขนาดทใหญเพยงพอสาหรบกระดาษเขยนแบบ)

4. เทปตดกระดาษ

5. ดนสอ (ดนสอไมหรอดนสอกดกได และควรเตรยมไว 2 ระดบความเขม)

6. กระดาษทราย (ใชเพอเหลาดนสอ)

7. วงเวยน (ควรเลอกชนดทมตวปรบขนาด เพอการตงขนาดวงเวยนทแมนยา)

8. ยางลบดนสอ

9. แผนกนลบ

10. เทมเพลตสาหรบเขยนวงกลม (ใชในกรณทตองการเขยนวงกลมรศมเลก ๆ)

11. กระดาษทชช (ใชเชดปลายดนสอเมอเหลาดนสอเสรจ และทาความสะอาดอปกรณ)

12. กบเหลาดนสอ

13. กระดาษเปลา (ใชรองขอมอในขณะเขยนรปเพอปองกนความสกปรก และใชสาหรบ

ทดลองเขยนรปกอนลงมอวาดภาพจรง)

 

 

รปท 1.19 ตวอยางการใชเสนชนดตาง ๆ ในงานเขยนแบบวศวกรรม

 

NWP June 2007 Version 0.5 

13 Introduction 

1.7 การคดตวอกษร (lettering)

เราใชตวอกษรในงานเขยนแบบเมอตองการสอความหมายในกรณทภาษาภาพไม

สามารถทาได เชน เมอเราตองการบอกขนาดความยาวของวตถ ขนาดรศมของวงกลม หรอขอมล

เกยวกบการผลตทตองใชขอความอธบาย หรอแมแตชอของผททาการเขยนแบบและตรวจทานแบบ

นน เปนตน ดงนนตวอกษรทเขยนในงานเขยนแบบควรทจะตองอานไดงาย ซงตวแปรทจะทาให

ตวอกษรหรอขอความนนอานไดงายกคอ รปรางของตวอกษรและชองไฟระหวางตวอกษรและคา

ตองมความเหมาะสมไมชดหรอวาหางจนเกนไป สดทายตวอกษรทเขยนตองมรปแบบทสมาเสมอทง

ขนาดและความหนาของเสนทใชเขยนตวอกษร

มาตราฐานสาหรบการเขยนตวอกษรในงานเขยนแบบทเราจะเรยนนอางองมาจากมาตราฐาน ANSI

นนคอ

- ใชตวอกษรตรงตามรปแบบโกธค (vertical Gothic style)

- สามารถใชตวอกษรแบบตวพมพใหญหรอตวพมพเลกกได

- ขนาดความสงของตวอกษรควรมขนาดประมาณ 3 มม. (ไมตองวดขนาดในขณะทเขยน แต

ควรใชการประมาณเอา) สวนตวอกษรใน title block ควรจะใหญกวาสกเลกนอยคอมขนาด

ประมาณ 5-8 มม.

- สาหรบระยะหางระหวางบรรทดไมควรตากวา 1/3 ของความสงตวอกษรทเขยน

Dimension & Notes

Notes Title Block

รปท 1.20 แสดงการใชตวอกษรในงานเขยนแบบวศวกรรม

 

NWP June 2007 Version 0.5 

14  Fundamental of Engineering Drawing 

การเขยนตวอกษรทใชในงานเขยนแบบนนจะประกอบไปดวยเสนพนฐานดงแสดงในรปท 1.21 ซง

ประกอบไปดวยเสนดง เสนเอยง เสนนอน และเสนโคง ซงผเรยนควรจะฝกฝนใหเกดความชานาญ

เพราะไมเพยงแตใชสาหรบการเขยนตวอกษรเทานน แตยงสามารถใชเสนพนฐานเหลานในขนตอน

ของการสเกตชภาพดวยมอเปลาเชนเดยวกน 

1 1 2

3

“I” letter “A” letter 1

2

3

4 5

6

“B” letter

รปท 1.21 ชนดของเสนแบบตาง ๆ สาหรบการเขยนตวอกษร

รปท 1.22 ตวอยางการเขยนตวอกษรตวพมพใหญ

Straight Slanted CurvedHorizontal

 

NWP June 2007 Version 0.5 

15 Introduction 

รปท 1.22 และ 1.23 แสดงรปแบบของตวอกษรตวพมพใหญและตวพมพเลก โดยในรปยงแสดง

ลาดบการลากเสนเพอสรางตวอกษรนน ๆ ดวย แตถาผเรยนรสกวาการลากเสนตามลาดบทใหไวใน

รปนนไมถนด กสามารถใชลาดบการเขยนแบบอนทตนเองถนดกได เพยงแตตองรกษารปราง

ลกษณะของตวอกษรใหเหมอนตามแบบทใหไว

สาหรบการเขยนคานนกคอการนาเอาตวอกษรมาเรยงตอกนนนเอง และเพอใหการ

อานคานนเปนไปไดโดยงาย เราจาเปนทจะตองควบคมระยะหางหรอชองไฟระหวางตวอกษรให

เหมาะสมไมชดหรอหางจนเกนไป จากตวอยางในรปท 1.24 ถาเราพจารณาระยะหางระหวาง

ตวอกษรในคาจะเหนไดวามระยะหางไมเทากนโดยขนอยกบลกษณะของตวอกษรทอยตดกน ทาให

เราควบคมระยะหางระหวางตวอกษรไดลาบาก แตถาเราพจารณาเปนพนทของชองวางระหวาง

ตวอกษรดงทแสดงเปนพนทสแดงในรป จะพบวาถาเราควบคมใหพนทดงกลาวนนมพนททเทา ๆ

กน เรากจะไดระยะหางระหวางตวอกษรทเหมาะสม

รปท 1.23 ตวอยางการเขยนตวอกษรตวพมพเลก

รปท 1.24 ชองวางระหวางตวอกษรทเหมาะสม

DRAWING 

DRAWING 

 

NWP June 2007 Version 0.5 

16  Fundamental of Engineering Drawing 

สวนการเขยนเปนประโยคนนกคอการนาเอาคาหลาย ๆ คามาประกอบกนนนเอง ดงนนระยะหาง

ระหวางคาหรอชองไฟนนจะตองมความเหมาะสมดวย โดยระยะหางทเหมาะสมนนใหจนตนาการวา

กอนทจะเขยนคาตอไปของประโยคนนใหเผอทไวสาหรบตวอกษร “O” กอนดงแสดงในรปท 1.25

และสดทายในรปท 1.26 ไดรวบรวมตวอยางของการเขยนตวอกษรทเหมาะสมและไมเหมาะสมให

ลองพจารณาแลวจาเอาไวใช

GOOD

Not uniform in style.

Not uniform in height.

Not uniformly vertical or inclined.

Not uniform in thickness of stroke.

Area between letters not uniform.

Area between words not uniform.

ALL DIMENSIONS ARE INMILLIMETERS

O O OOUNLESS

OTHERWISE SPECIFIED.O

ALL DIMENSIONS ARE INMILLIMETERS UNLESSOTHERWISE SPECIFIED.

รปท 1.25 ระยะหางระหวางคาทเหมาะสมในการเขยนประโยค

รปท 1.26 ตวอยางการเขยนตวอกษรทเหมาะสมและไมเหมาะสม

 

 

NW

1.8

ฝกฝ

เหน

อยา

ปญห

คอเ

(sing

สาม

เรยบ

เสน

ขนต

การ

เสน

เสน

เมอ

1.27

และ

 

P

การสเกตช

การ

ฝนไว เนองจ

นไดเขาใจรวม

างหนง การเ

หาดงกลาวได

ราจะไมลาก

gle stroke)

มารถทาไดงา

บรอยนนตอง

นอนและเสน

ตอนในการสเ

รสเกตชเสน

การ

ทตองการลา

โดยจบดนส

เกดความมน

7 และถาฝกต

จดสดทายกอ

รปท 1

ชภาพดวยมอ

รสเกตชภาพ

จากเปนวธพ

มถงตวเราเอ

สกตชภาพป

ดอยางมระบ

เสนยา ๆ เส

เพราะจะทา

ายโดยไมสบ

งอาศยการฝ

นดง รวมถงก

เกตชรปวตถ

ตรง (เสนนอ

รฝกสเกตชเส

ากกอน (ควร

อแลวลากแข

นใจในแนวกา

ตามขนตอนด

อน สาหรบเส

1.27 ขนตอน

อเปลา (free

ดวยมอเปลา

นฐานในการ

งดวย ยกตว

ปญหาออกมา

บมากยงขน

สนเดมเพอให

าใหรปทไดนน

สนกบเสนยง

กฝนพอสมค

การสเกตชเส

อนและเสนด

สนตรงนนอา

รทาเครองหม

ขนไปมาจาก

ารลากเสนแ

ดงกลาวจนเก

สนตรงในทศท

นการสเกตชเ

June 200

ehand sketc

าถอเปนทกษ

รนาเอาภาพใ

อยางเชนเม

าแลวคอยทา

การสเกตชภ

หไดแนวเสน

นสะอาดตา แ

ง ๆ ทเกดขน

ควร ดงนนใน

สนโคง (arc)

ดง)

าจเรมโดยกา

มายของจดด

กจดเรมตนไป

ลวใหเรมลาก

กดความมนใจ

ทางอน ๆ กส

เสนตรงโดยอ

07

ching)

ษะทสาคญอย

ในความคดท

อเราตองทาก

าการวเคราะ

ภาพทางวศวก

นทตองการ แ

และทาใหการ

น การทผเรย

นหวขอนจะแ

และการสเก

ารทาเครองห

วยนาหนกเส

ปยงจดสดทา

กเสนได โดย

จแลวกไมจา

สามารถฝกฝ

อาศยจดเรมต

างหนงทวศว

ทเราคดไวแส

การวเคราะห

ะหจะชวยให

กรรมนนมหล

แตตองลากเพ

รใชรปดงกลา

ยนจะสามารถ

แนะนาวธในก

ตชวงกลม (c

หมายจดเรมต

สนทเบามาก

ายโดยทยงไ

ยขนตอนดงก

เปนตองทาเ

นในรปแบบเ

ตนและจดสดท

Ve

Introd

วกรควรจะตอ

สดงออกมาให

หปญหาทางว

เราสามารถว

ลกสาคญประ

พยงครงเดย

าวมาทาการ

ถสเกตชภาพ

การสเกตชเส

circle) สดทา

ตนและจดสด

ๆ) จากนนเ

มเขยนเสนน

กลาวไดแสด

ครองหมายจ

เดยวกนนได

ทาย

ersion 0.5 

17duction 

องทาการ

หผอนได

วศวกรรม

วเคราะห

ะการหนง

ยวเทานน

วเคราะห

พไดอยาง

สนตรงทง

ายจะเปน

ดทายของ

เรมเขยน

นนจรง ๆ

ดงในรปท

จดเรมตน

 

NWP June 2007 Version 0.5 

18  Fundamental of Engineering Drawing 

การสเกตชวงกลมขนาดเลก

ขนตอนในการสเกตชวงกลมขนาดเลกเรมตนจากการสเกตชกลองสเหลยมจตรสดง

แสดงในรปท 1.28 ขนมากอน จากนนทาเครองหมายเลก ๆ แบงครงแตละดานของสเหลยมจตรส

นน ตอไปใหลากเสนทแยงมมซงจดตดของเสนทแยงมมนกคอจดศนยกลางของวงกลมทเราตองการ

วาดนนเอง ขนตอนตอไปใหทาการลากเครองหมายเลก ๆ บนเสนทแยงมมโดยใหมระยะหางจากจด

ศนยกลางประมาณเทากบรศมของวงกลม (ยาวเทากบครงหนงของดานสเหลยมจตรส) โดยขนตอน

ทงหมดในการลากเสนนใหลากเสนดวยนาหนกเสนทเบา ๆ สดทายเขยนสวนโคงเลก ๆ เชอมตอจด

ทเราทาเครองหมายไวโดยใชเสนเขม ซงจะไดวงกลมตามทตองการ

วธท 2 สาหรบการสเกตชวงกลมขนาดเลกไดแสดงในรปท 1.29 ขนตอนสาหรบวธนเรมจากการ

เขยนเสน center line กอนดงแสดงในขนตอนท 1 จากนนลากเสนรศมออกจากจดศนยกลางของ

วงกลม เสรจแลวใหทาเครองหมายบนเสนรศมทลากนนใหมระยะหางจากจดศนยกลางเทากบรศม

ของวงกลมทตองการวาด สดทายลากเสนโคงเลก ๆ เชอมตอจดทเราทาเครองหมายไวเพอใหได

วงกลมตามทตองการ

ขนตอนท 1 ขนตอนท 2 ขนตอนท 3

รปท 1.28 ขนตอนการสเกตชวงกลมขนาดเลกแบบท 1

ขนตอนท 1 ขนตอนท 2 ขนตอนท 3

รปท 1.29 ขนตอนการสเกตชวงกลมขนาดเลกแบบท 2

 

NW

การ

ลกษ

ศนย

ดนส

ตอง

จะใช

การ

เพย

เทาน

จะต

P

รสเกตชวงก

การ

ษณะดงรปซา

ยกลางของวง

สอแนน ๆ โด

งการ สดทาย

ชดนสอ 2 ดา

รสเกตชสวน

การ

ยงแตสเหลยม

นน ซงขนตอ

องฝกฝนและ

ลมขนาดให

รสเกตชวงกล

ายของรปท

งกลมทตองก

ดยรกษาระย

ยใชอกมออกข

ามทาเปนวงเ

นโคง

รสเกตชสวน

มจตรสทสเก

อนในการสเก

ะหาวธทเหมา

รปท

หญ

ลมขนาดใหญ

1.30 จากน

ารวาดเพอใช

ยะหางระหวา

ขางจบกระดา

เวยนดงทแสด

นโคงสามาร

กตชขนมาคร

ตชสวนโคงไ

าะกบตนเอง

1.30 ขนตอ

รปท 1.31 ข

June 200

ญนนสามารถ

นวางนวกอย

ชเปนจดหมน

างปลายดนส

าษแลวหมนก

ดงในรปขวาม

รถทาไดในล

รงแรกนนใชส

ไดแสดงไวใน

อนการสเกตช

ขนตอนการส

07

ถทาไดดงน เ

ยของมอทจบ

นคลายกบปล

สอกบปลายน

กระดาษจนก

มอกไดเหมอ

กษณะทคล

สาหรบการล

นรปท 1.31 ซ

ชวงกลมขนา

สเกตชสวนโค

เรมจากการใ

บดนสอนนล

ลายแหลมของ

นวกอยใหเท

กระทงวาดรป

นกน

ายกบการส

ากสวนโคงเ

ซงแสดงไว 2

าดใหญ

คง

Ve

Introd

ใชมอขวาจบ

ลงในตาแหน

งวงเวยน ตอ

ากบขนาดข

ปวงกลมเสรจ

สเกตชวงกล

พยง 1/4 ขอ

วธดวยกน ซ

ersion 0.5 

19duction 

ดนสอใน

นงของจด

อไปใหจบ

องรศมท

จสน หรอ

มนนเอง

องวงกลม

ซงผเรยน

 

NWP

20  Funda

การสเก

แสดงใน

ขนตอนใ

1.

2.

3. 4.

การลาก

ไปทากา

ทาตามข

การควบ

ขนต

mental of En

กตชรปวตถ

หวขอนจะแนรปท 1.32

ในการสเกตช

เรมตนโดยกท 1.33 ลากเสนรางเของวงกลม หจากนนนสเกสดทายสเกต

เสนรางในขน

ารถายสาเนา

ขนตอนทใหไ

บคมนาหนกเส

ตอนท 1

ngineering D

สดงขนตอน

ชรปมดงน

ารลากเสนรา

เพอกาหนดตหรอสวนโคงกตชสวนโคงกตชสวนทเปน

นตอนท 1 แล

าแลว จะตองไ

ไวในรปท 1.3

สน

รปท

ขน

รปท 1

J

rawing 

การสเกตชร

างแสดงขอบ

ตาแหนงองคป ฯลฯ กอน เสนตรง

ละ 2 นนตอง

ไมเหนเสนรา

33 ซงจะไดฝ

ท 1.33 ขนต

นตอนท 2

.32 รปวตถ

une 2007

รปทเปนวตถ

เขตโดยรวมข

ประกอบสาค

ใชเสนทมนา

างทลากไว)

ฝกทงการลาก

อนการสเกต

ขน

ถตวอยางสาห

ถ โดยจะยกต

ของวตถกอน

ญ ๆ ของวต

าหนกเบา (ให

ซงผเรยนคว

กเสนตรง เสน

ชรปวตถ

นตอนท 3

หรบฝกสเกตช

ตวอยางการส

นดงแสดงในร

ตถ เชน ตาแห

หประมาณวา

วรทดลองสเก

นโคง วงกลม

Versio

สเกตชรปวต

รปซายมอขอ

หนงจดศนยก

าถานารปดงก

กตชรปวตถน

ม และสดทาย

ขนตอนท 4

n 0.5 

ตถดง

งรป

กลาง

กลาว

นโดย

ยรจก

 

NW

สดส

ตวอ

ไมส

ตวอ

สงป

เชน

ขนา

การ

การ

นาแ

ในก

เสย

เกต

เลยก

และ

สดส

นาม

ไมเส

สดส

แสด

P

สวนของภาพ

หลก

อยางทตองกา

สบสนระหวา

อยางในรปท

ประมาณ 3 เท

เดยวกน ซงร

าดไมเทากบว

สเกตชภาพใ

ประมาณสดส

แถบกระดาษ

ารวดขนาด

เลยเพราะได

ชภาพใหไดส

กตาม เพราะ

ะในบางครงเ

สวนทถกตอง

มาชวยในการ

สยเวลาในกา

สวนทถกตอง

ดงในรปท 1.3

รปท 1.3

ภาพวตถต

พสเกตช

กการสเกตช

ารสเกตช ซง

างสองคาน แ

1.34 โดยสม

ทา ดงนนรป

รปสเกตช (ก

วตถตวอยางก

ใหไดสดสวน

สวนของรปท

มาวางทาบก

เมออานถงต

ดขนาดทถกต

สดสวนทถกต

ะถาตองคอยห

เรากไมตองก

งมากกวา ส

รวดขนาดไดด

ารหาอปกรณ

งจงไดแสดงข

36

34 การสเกต

ตวอยาง

ชทสาคญอกป

งคาวา “สดสว

และเพอใหเข

มมตวาถาตอง

สเกตชทดจะ

ก-ค) ในรปท

กตาม สวนรป

นทถกตองนน

ทตองการสเก

กบรปทตองก

ตอนนผเรยน

ตองกวาดวย

ตองและรวด

หาไมบรรทด

การภาพทส

าหรบสงของ

ดวย จะเหนไ

ณใด ๆ เพอให

ขนตอนการส

ตชรปใหไดสด

June 200

ประการหนงค

วน” นมความ

ขาใจคาวา “

งการสเกตชร

ะตองไดสดสว

1.34 ถอไดว

ปสเกตช (ง)

นสามารถใชส

ตช สงใกลตว

การสเกตชแล

นอาจเกดควา

ซงคาตอบสา

เรว ถงแมวา

ดกอนทจะลงม

สวยงามถกต

งใกลตวอกช

ไดวาการสเกต

หเหนตวอยา

สเกตชภาพว

(ก) สดสวน

ดสวนทถกตอ

(ค) สดสวน

07

คอรปทสเกต

มหมายตางจา

“สดสวน” ได

รปสเหลยมผ

วนความกวา

าเปนภาพสเ

นนถอวาเปน

สงของใกลตว

วสงแรกกคอ

ลวทาเครองห

ามรสกวาทาไ

าหรบคาถาม

าจะไมมอปกร

มอเขยนภาพ

องตามขนา

ชนกคอดนสอ

ตชภาพจะสา

างการใชสงข

ตถอกครงโด

นถกตอง

องโดยอาจมข

นถกตอง

ตชตองมสดส

ากคาวา “ขน

ดดยงขน ขอ

ผนผาทมควา

างตอความสง

เกตชทมสดส

นภาพสเกตช

วดงแสดงใน

อแถบกระดาษ

หมายบนแถบ

ไมไมใชไมบร

มนกคอ ผเรย

รณการเขยน

พไดนนอาจต

ด 100% แต

อทผวาดใชอ

ามารถทาไดด

องใกลตวใน

ดยใชดนสอช

ขนาดทใหญห

(ข

(ง)

Ve

Introd

สวนทถกตอง

นาด” ซงผเรย

อใหผเรยนศก

มกวางมากก

งประมาณ 3

สวนถกตอง ถ

ชทไมถกตอง

นรปท 1.35 ม

ษนนเอง โดย

บกระดาษนน

รรทดในการ

นจาเปนตอง

นแบบใด ๆ อ

องใชเวลามา

ตเราตองการ

อยนนเองซง

ดวยความรว

การสเกตชภ

วยในการวด

หรอเลกกได

) สดสวนถกตอ

) สดสวนไมถก

ersion 0.5 

21duction 

ตามวตถ

ยนจะตอง

กษาจาก

กวาความ

:1 ดวย

ถงแมจะม

มาชวยใน

ยสามารถ

นเพอชวย

วดขนาด

งฝกการส

อยใกลตว

ากเกนไป

รภาพทม

งสามารถ

ดเรวโดย

ภาพใหได

ดขนาดดง

อง

ตอง

 

NWP

22  Funda

1.9 บท

สาหรบก

งายโดย

องคประ

ภาพใหม

นยมใชใ

บางสวน

ยงความ

line เปน

สามารถ

แสดงรป

สวยหรอ

mental of En

ทสรป

ในบทน

การสอสารขอ

เฉพาะในเรอ

ะกอบของการ

มความถกตอ

นงานเขยนแ

มาตราฐ

นของมาตราฐ

มหมายของเส

นตน ซงมคว

เขยนเสนนน

ปแบบของตว

อไมสวยกตาม

รปท 1.36

รปท 1

ngineering D

นไดอธบายถ

องวศวกร เพ

องของรปราง

รเขยนแบบซ

องนนจาเปนต

แบบวศวกรรม

ฐานการเขย

ฐานทเกยวกบ

สนทใชในการ

ามสาคญอย

น ๆ ดวยนาห

อกษรทเหมา

ม ถาใชความ

การสเกตชร

.35 การใชส

J

rawing 

ถงความสาค

พราะการสอส

รปทรง และ

ซงประกอบไป

ตองมความเข

มนนกคอการ

นแบบกมคว

บขนาดของก

รเขยนแบบว

ยางมากเพรา

หนกทถกตอง

าะสมสาหรบ

มพยายามแล

ปใหไดสดสว

สงของใกลตว

une 2007

คญของวชาเ

สารดวยภาพท

ะขนาด เปนต

ปดวยภาษาภ

ขาใจในเรองข

รฉายภาพแบ

วามสาคญเช

กระดาษ การ

ศวกรรม เชน

าะผเรยนตอง

ง หวขอสาคญ

บใชในการเข

ะมสมาธในก

วนทถกตองโด

วในการวดขน

ขยนแบบวศ

ทาใหผอานแ

ตน จากนนได

ภาพและภาษ

ของทฤษฎกา

บบออโธกราฟ

ชนเดยวกน

รใหสเกลกบร

นเสน visible

งเขาใจความ

ญถดมาในบท

ยนแบบ ซงผ

ารคดตวอกษ

ดยใชสงของใ

นาดของรปเพ

ศวกรรมในฐ

แบบสามารถท

ดแนะนาใหผ

ษาขอความ ซ

ารฉายภาพแล

ฟก

ในบทนจงไ

รปทวาด และ

e line, hidd

มหมายของเ

ทนคอการคด

ผเรยนทกคน

ษรแลวยอมท

ใกลตวในการ

พอใชสเกตชต

Versio

ฐานะทเปนภ

ทาความเขาใ

ผเรยนไดรปจ

ซงการสรางภ

ละการฉายภ

ดนาเอาตวอ

ะโดยเฉพาะอ

den line, ce

สนแตละเสน

ดตวอกษร โด

นไมวาจะมลา

ทาไดดทกคน

รวดขนาด

ตอไป

n 0.5 

ภาษา

ใจได

กกบ

ภาษา

าพท

อยาง

อยาง

enter

นและ

ดยได

ายมอ

น การ

 

NWP June 2007 Version 0.5 

23 Introduction 

คดตวอกษรเพอใหไดขอความทอานงายนนตองฝกฝนในเรองของการควบคมชองวางระหวาง

ตวอกษร และชองวางระหวางคา สดทายคอการแนะนาเทคนคการสเกตชภาพ ซงถอวาเปนทกษะ

สาคญสาหรบวศวกร โดยเรมจากการสเกตชเสนตรงทงเสนดงและเสนนอน การสเกตชวงกลมขนาด

เลกและขนาดใหญ การสเกตชสวนโคง ขนตอนการสเกตชภาพวตถซงควรเรมตนจากเสนรางกอน

(ใชเสนนาหนกเบา) เมอกาหนดตาแหนงขององคประกอบสาคญของรปเสรจแลวกจะลงเสนรป (ใช

เสนเขม) โดยลากเสนทเปนสวนโคงกอนแลวตอดวยเสนตรง และสดทายคอการควบคมภาพสเกตช

ใหมสดสวนทถกตองตามวตถตวอยาง โดยสามารถใชของใกล ๆ ตวเพอชวยผวาดในการควบคม

ขนาดและสดสวนใหมความถกตอง

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

NWP June 2007 Version 0.5 

24  Fundamental of Engineering Drawing 

แบบฝกหด

1. คดอกษรตวพมพใหญใหไดสดสวนตามแบบ โดยหามใชไมบรรทดชวยลากเสน

A B C

E F G H I J K

D

L M

NOP

RSTUVWX

Q

YZ

 

NWP June 2007 Version 0.5 

25 Introduction 

2. คดอกษรตวพมพเลกและตวเลขใหไดสดสวนตามแบบ (หามใชไมบรรทด)

b c

e f g h i j k

d

l m

nop

rstuvwx

q

yz

1 2 3 4 5 6 7 8 9 0

 

NWP June 2007 Version 0.5 

26  Fundamental of Engineering Drawing 

3. คดขอความตามตวอยางทให - เขยนเสนบรรทดเองดวยเสนเบา (4H) ตามขนาดทกาหนด

- คดตวอกษรดวยเสนเขม (2H, HB)

 

NWP June 2007 Version 0.5 

27 Introduction 

4. สเกตชเสนตรงในแนวตาง ๆ กน

 

NWP

28  Funda

5. จงสเ

6. จงสเ

mental of En

กตชภาพวต

กตชภาพวต

ngineering D

ถตอไปน

ถตอไปน

J

rawing 

une 2007 Version 0.5 

 

NWP June 2007 Version 0.5 

29 Introduction 

7. จงสเกตชภาพวตถตอไปน

 

NWP June 2007 Version 0.5 

30  Fundamental of Engineering Drawing 

8. จงสเกตชภาพกลองดานลางใหมสดสวนทถกตอง แตมขนาดตาง ๆ กน 5 ขนาด