View
254
Download
12
Embed Size (px)
DESCRIPTION
Двојазично издание на Бизнис ИНФО-то, посветено на состанокот на ЦЕФТА
Citation preview
БИЗНИС ИНФО
1
Зошто конференција за транспортната инфраструктура
„Kонективна Европа – одговор од ЦЕФТА - регионот”
Why Conference on Transport Infrastructure
„Connective Europe – Respond of CEFTA Region”
БИЗНИС ИНФО
СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА
Ваш деловен соработник во светот на бизнисот
Број 127 www.mchamber.mk 14.03.2013
ISO9001Quality Management
bsi.
FS 549642
КОНКУРЕНТНОСТАПРИСТИГНУВА
ПРЕКУ ИНФРАСТРУКТУРАТА
COMPETITIVENESS ARRIVES TROUGH INFRASTRUCTURE
СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА
ECONOMIC CHAMBER OF MACEDONIA
ISO9001Quality Management
bsi.
FS 549642 s e q u aCEFTACentral European Free Trade Agreement
DIHK BMZ Federal Ministryfor Economic Cooperationand Development
БИЗНИС ИНФО
2
ava i lable anywhere . . .
Visit us:www.mchamber.mk
Expecting You!
PATRON MEMBERS OF ECONOMIC CHAMBER OF MACEDONIA
PREMIUM Patron Member
INDUSTRIES
BRILLIANT Patron Member
STANDARD Patron Member SILVER Patron Member
http://www.facebook.com/chamber.mk
http://www.twitter.com/Chamber_MK
БИЗНИС ИНФО
3
ITS HIGH TIME THE REGION TO BE INFRASTRUCTURELLY UNITED
8
COMMITTED TO THE IMPLEMENTATION OF PROJECTS ALONG THE CORRIDORS
10
MORE INTENSIVE NETWORKING FORDEALING WITH GLOBAL CHALLENGES
12
LARGE INVESTMENTS CRUCIAL FOR INFRASTRUCTURE
28
EU TOWARDS SEAMLESS TRANSPORT SUPPORTING FREE TRADE
16INTERACTION BETWEEN TRADE ANDTRANSPORT
18
EFFICIENT TRANSPORT INFRASTRUCTURE IS A FUNDAMENTAL CHALLENGE FOR SEE 20
The Danube –Morava-Vardar – Thessaloniki ChannelSYNERGY OF THE REGION 22
CARGO 10 – ACCELERATION OF THE INTERNATIONAL RAILWAY FREIGHT ANDATTRACTING OF NEW TRANSPORT
23
RAILWAY MARKET LIBERALISATION INTHE REGION 24
CREAM - ACHIEVEMENTS AND CONCLUSIONS FROM A EUROPEAN RTD PROJECT 25
URGENTLY NEW ORDER OF PRIORITES 27CORRIDOR 8 IS OF CRUCIAL IMPORTANCE FOR THE PROGRESS OF ALBANIA AND MACEDONIA 28
CORRIDOR 10 IMPROVES THE RELATION BETWEEN THE REGION AND EUROPE 29
THE ROLE OF TRANSPORT INFRASTUCTURE 30INFRASTRUCTURAL EFFICIENCY IS VITAL FOREVERY COUNTRY 33
WESTERN BALKANS INVESTMENT FRAMEWORK - INFRASTRUCTURE PROJECTS FACILITY 35
CEFTA DIHK Partnership Project PARTNERSHIP BETWEEN THE DIHK AND SEE CHAMBERS 37
КРАЈНО ВРЕМЕ Е РЕГИОНОТ ДА СЕ ЗДРУЖИИНФРАСТРУКТУРНО
8
ПОСВЕТЕНИ НА СПРОВЕДУВАЊЕ НА ПРОЕКТИ ПО ДОЛЖИНАТА НА КОРИДОРИТЕ
10
ПОИНТЕНЗИВНО ВМРЕЖУВАЊЕ ЗАРАДИСПРАВУВАЊЕ СО ГЛОБАЛНИТЕ ПРЕДИЗВИЦИ
12
НЕОПХОДНИ ГОЛЕМИ ИНВЕСТИЦИИ ВО ИНФРАСТРУКТУРАТА
14
ЕУ КОН КОНТИНУИРАНА ТРАНСПОРТНА ПОДДРШКА НА СЛОБОДНАТА ТРГОВИЈА
16
ИНТЕРАКЦИЈА МЕЃУ ТРГОВИЈАТА И ТРАНСПОРТОТ 18
EФИКАСНA ТРАНСПОРТНА ИНФРАСТРУКТУРАЕ ОСНОВНИОТ ПРЕДИЗВИК ЗА ЈИЕ 20
Kанал Дунав – Морава – Вардар - СолунСИНЕРГИЈА НА РЕГИОНОТ 22
КАРГО 10 – ЗАБРЗУВАЊЕ НА МЕЃУНАРОДНИОТ ЖЕЛЕЗНИЧКИ ТОВАР И ПРИВЛЕКУВАЊЕ НОВ СООБРАЌАJ
23
ЛИБЕРАЛИЗАЦИЈА НА ЖЕЛЕЗНИЧКИОТТРАНСПОРТ ВО РЕГИОНОТ 24
CREAM – ДОСТИГНУВАЊА И ЗАКЛУЧОЦИ ОД ЕВРОПСКИОТ RTD-ПРОЕКТ 25
ИТНО НОВ РЕДОСЛЕД НА ПРИОРИТЕТИ 27
КОРИДОРОТ 8 Е ОД КЛУЧНО ЗНАЧЕЊЕ ЗА НАПРЕДОКОТ НА АЛБАНИЈА И МАКЕДОНИЈА 28
КОРИДОРОТ 10 ЈА ПОДОБРУВА ВРСКАТА МЕЃУ РЕГИОНОТ И ЕВРОПА 29
УЛОГАТА НА ТРАНСПОРТНАТА 30
ИНФРАСТРУКТУРНАТА ЕФИКАСНОСТ Е ОДВИТАЛНО ЗНАЧЕЊЕ ЗА СЕКОЈА ЗЕМЈА 33
ИНВЕСТИЦИСКА РАМКА ЗА ЗАПАДЕНБАЛКАН – ИНФРАСТРУКТУРНИ ПРОЕКТНИ СРЕДСТВА
35
ЦЕФТА –ДИХК Партнерски проект ПАРТНЕРСТВО МЕЃУ ДИХК И КОМОРИТЕ НА ЈИЕ 37
СОДРЖИНА CONTENT
Издавач:Стопанска комора на Македонијаул. Димитрие Чуповски бр. 13 1000 Скопје
Главен и одговорен уредник:Саво Пејчиновски
Лектoр:Станка Дамјановска
Дизајн и графичко уредување:Стево Серафимов
E-адреса [email protected] www.mchamber.mk
Печати ЕВРОПА 92 АД Кочани
Publisher:Economic Chamber of Macedonia Dimitrie Cupovski 13 Str.1000 Skopje
Chief & Editor:Savo Pejcinovski
Translator:Ljubica Dokovska
Design & Graphics:Stevo Serafimov
E-mail [email protected] www.mchamber.mk
Prints EVROPA 92 Ltd Kocani
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
БИЗНИС ИНФО
4
§ Direct trading costs – transport and other costs in international trade are important determinants of a
country`s ability to participate fully in the global trade. Global research reveals that hard infrastructure (roads, railways, ports, airports, energy, water resources, etc.) has a significant impact on cost and the development of trade. But nothing less is the impact on the efficiency of trade, export and attracting of foreign investments, the so-called infrastructure measure (procedures, ICT connectivity, institutions` acting, regulations…). This means that the development of trade, export and attracting of foreign
ПОВОД / OCCASIONчетврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
§Директни трговски трошоци – транспортните и други трошоци во меѓународната трговија
се важни одредници за способноста на една земја целосно да учествува во светската трговија. Глобалните истражувања констатираат дека тврдата инфраструктура (патишта, железница, пристаништа, аеродроми, енергетика, водени ресурси...) има битно влијание врз чинењето и развојот на трговијата. Но ништо помало не е и влијанието врз ефикасноста на трговијата, извозот и привлекувањето на странски инвестиции, на таканаречената мерка инфраструктура (процедури, ИКТ-поврзаност, делување на институциите, регулативата...). Тоа значи дека развојот на трговијата, извозот и привлекувањето на инвестиции директно зависат и од развиеноста на инфраструктурата. Истражувањата покажуваат дека трошоците за трговија на континенталните земји, земји без излез на море, како што е Република Македонија, во старт се поголеми за 30%.
§Оддалеченоста и неразвиениот транспорт, комуникациите и друга инфраструктура ги
изолираат земјите и го попречуваат нивното учество во глобалната производна мрежа. Цел свет е во процес на либерализација на трговијата, но неадекватната инфраструктура ги зголемува трошоците на трговијата и тоа, во некои случаи има поголем ефект на заштита отколку самата тарифа. Не треба да се оди подалеку од нашиот пример (Регионот ЦЕФТА, либерализирана трговија, немање комуникации, неповрзаност на транспортната, енергетската, ИКТ...). Истражувањата на Светската банка велат дека континентално затворените земји во основа имаат помала трговија за 30% во однос на земјите со излез на море, но доколку ја подобрат својата инфраструктура за 25%, тогаш тој процент може да се зголеми за 10%. Трошоците за транспорт
Зошто конференција за транспортната инфраструктура „Kонективна Европа - одговор од ЦЕФТА - регионот”
Why Conference on Transport Infrastructure „Connective Europe –
Respond of CEFTA Region”
КОНКУРЕНТНОСТАПРИСТИГНУВА ПРЕКУ ИНФРАСТРУКТУРАТА
COMPETITIVENESS ARRIVES TROUGH INFRASTRUCTURE
БИЗНИС ИНФО
5
ПОВОД OCCASIONчетврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
по единица производ, по вода, во просек, за 6,5 илјади километри се еднакви на трошоците за 1,5 илјада километри по копно.
§Инфраструктурата го следи синдромот што е постаро – јајцето или
кокошката? За да се вложува во инфраструктурата треба да се има економија која со експлоатацијата на оваа инвестиција ќе успее да ја поврати, но исто така за да се развива економијата - потребна е инфраструктура.
§Инфраструктурата има повеќекратно влијание
врз развојот на економијата и на општествата:
• интегративниотфактор во однос на внатрешноста на земјата, во однос на регионот и интернационално;
• инфраструктуратајапоттикнуваијаразвиваразмената на стоки, услуги и луѓе;
• јаовозможуваинтернационализацијатанатрговијата и услугите;
• таагипоттикнувапроизводствотоипотрошувачката;
• креирановиработниместа;• овозможувавлезиимплементацијанановите
технологии;• овозможувазголемувањенаконкурентностана
државите.
§КОНЕКТИВНА ЕВРОПА - стратегијата на ЕУ да го оствари својот раст и конкурентност до 2020
година преку Предлог-регулативата Воспоставување услови за конективна Европа, потврдена во јуни 2011 година во Парламентот на ЕУ, воспоставува правила како ќе се финансира, во периодот од 2014 – 2020 година, синергија меѓу транспортната, енергетската и телекомуникациската политика и нивна имплементација. Целосното функционирање на единствениот пазар на ЕУ зависи од модерно и високо перформансно поврзување во областа на транспортот, енергетиката и телекомуникациите. Досегашното искуство покажува дека во националниот фокус на планирање, ЕУ-членките
investments directly depend on the development of the infrastructure. Studies indicate that the costs of trade in continental countries, landlocked countries, such as the Republic of Macedonia, in the very start are higher by 30%.
§ Distance and weak transport, communications and other infrastructure isolate the countries and hinder
their participation in the global production network. The whole world is in the process of trade liberalization, but the inadequate infrastructure increases the costs of trade, and, in some cases has a greater effect of protection than the tariff alone. No need to go beyond our example (CEFTA Region, liberalized trade, lack of communications, disconnection of transport, energy, ICT…). World Bank studies indicate that continental closed countries basically have a smaller trade by 30% compared to coastal countries, but if they improve their infrastructure by 25% then that percentage may increase by 10%. The costs for transport per product unit, on water, on average, for 6.5 thousand kilometers are equal to the costs for 1.5 thousand kilometers by land.
§ Infrastructure follows the syndrome of what is older – the egg or the hen? To invest in infrastructure it
needs to have an economy that with exploitation of this investment will be able to restore it, but also for developing of economy – infrastructure is required.
§ Infrastructure has a multiplying effect on the development of economy and society:
БИЗНИС ИНФО
6
ПОВОД OCCASIONчетврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
не ја покажале потребната предност, приоритет за меѓудржавна соработка во инфраструктурата и за прекугранични инвестиции, како би се комплетирале инфраструктурните потреби на единствениот пазар. Затоа, единствена стратегија за унапредување на трите инфраструктурни области ќе обезбеди подобар пристап на внатрешниот пазар и ќе придонесе за поголема конкурентност на пазарната економија на ЕУ, согласно Стратегијата Европа 2020. Стратегијата за конективна Европа треба да се реализира во периодот 2014 – 2020 во вредност од 950 милијарди евра, од кои две третини ќе обезбеди јавниот, а една третина приватниот сектор. За енергетска инфраструктура е планирано да се потрошат 200 милијарди евра; за транспортна инфраструктура 500 милијарди евра и за ИКТ 250 милијарди евра. Еден од пристапите ќе бидат прекуграничните конекции кои ќе се развиваат кон внатрешноста на земјата. Во Анексот на Регулативата се дадени идентификуваните проекти во сите три области, меѓу кои е и изградба на железничка конекција од Софија кон границата на Република Македонија. Исто така се предвидува железничка конекција Софија кон границата на Србија и Темишвар (Романија) кон границата на Србија. Сите три идентификувани проекти се во фаза на изработка на студијата. Дунавскиот коридор Стразбур – Констанца - пристаниште на Црното Море и Сулина - пристаниште на влезот на Дунав во Црното Море ќе биде поддржан со изградба и подобрување на железничките пристапи од внатрешноста на земјата кон дунавските порти.
•integrativefactorinterms of the interior of the country, in terms of the region and internationally; •infrastructureencourages and develops the trade of goods, services and people; •enablestheinternationalization of trade and services; •itencouragesproduction and consumption; •createsnewjobs;•enablesentryandimplementation of new
technologies; •enablestheincreasingofcompetitivenessofnations.
§ CONNECTIVE EUROPE – EU strategy to realize its growth and competitiveness by 2020 through a Draft –regulation
“ Establishing conditions for connective Europe”, confirmed in June 2011 in the EU Parliament, establishes rules how to finance in the period from 2014 to 2020, synergy between transport, energy and telecommunications policy and its implementation. The full functioning of the EU single market depends on modern, high performance connectivity in transport, energy and telecommunications. Past experience shows that in the national focus on planning, EU members has not shown the necessary advantage, priority for inter-state cooperation in infrastructure and cross-border investments, in order to complete the infrastructure needs of the single market. Therefore, a single strategy for the promotion of the three infrastructure areas will provide better access to the internal market and will contribute to greater competitiveness of the EU market economy, under the Europe Strategy 2020. Connective Europe Strategy should be implemented in the period from 2014 to 2020 in the amount of € 950 billion, out of which two-thirds will provide the public sector and one third the private one. For energy infrastructure is planned to be spent € 200 billion; for transport infrastructure € 500 billion and for ICT - € 250 billion. One of the approaches will be cross-border connections that will be developed towards the interior of the country.
БИЗНИС ИНФО
7
ПОВОД OCCASION четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
Изборот на видовите на транспорт ги рефлектира високите приоритети на ЕУ во заштитата на животната средина што придонесува кон борба против климатските услови. Од листата на 30 приоритетни проекти во транспортната ифраструктура на ЕУ - 18 се железнички проекти, 3 се комбинирани железница - пат, 2 се однесуваат на внатрешен речен сообраќај и еден се однесува на морски сообраќаај. ЕУ со подеднакво внимание ќе ги гради коридорите исток – запад и север - југ, иако во моментот правецот на движење на стоките во ЕУ главно е во правецот запад - исток. Иновирање на менаџмент-системот во транспортот, конкурентни транспортни синџири, интермодалниот транспорт и неговата интеграција - со еден збор транспорт моделиран според потребите на корисниците се стратешки цели кои ќе се постигнат.
Со транспортната конективност треба да се обезбеди:
•отстранувањенатеснитегрлаипремостувањенанеповрзаноста;•обезбедувањеодржливиефикасентранспортзаподолг период;•оптималнаинтеграцијаиповрзаностнатранспортните видови и зголемување на интероперабилноста, безбедноста и сигурноста на транспортните услуги.
Развојот и изградбата на приоритетните енергетски коридори и области стратешки се фокусирани на развојот на обновливите енергии, оптимализација на трансмисијата на нивото на ЕУ и сигурноста во испораката. Енергетската инфраструктура е насочена на повеќе проекти кои ја спојуваат Западна и Централна Европа со Балтичката, Јадранската, Егејската и Црноморска област, а преку нив и со Каспискиот Басен, но и кон подобрување на капацитетите на конективност на земјите од Западна Европа за преземање на електричната енергија од обновливи извори од медитеранските земји не-членки на ЕУ.
§ IntheAnnextoRegulationaregivenprojectsidentifiedin all three areas, including the construction of a railway connection from Sofia to the border of the Republic of Macedonia. Furthermore is predicted the railway connection from Sofia to the border of Serbia and Timisoara (Romania) to the Serbian border. All three identified projects are inthe stage of completion of the study. Danube corridor Strasbourg – Constanta –Black Sea port on and Sulina –port at the entry of Danube in the Black Sea will be supported with the construction and improvement of railway accesses from the hinterland to the Danube ports.
§ The choice of the types of transportation reflects the EU`s top priorities in environmental protection
which contributes to the fight against climate conditions. From the list of 30 priority projects in the EU transport
infrastructure –there are 18 railway projects, 3combined railway-roads, 2 refer to the inner river traffic and 1 refers to marine traffic. EU with equal attention will build corridors east-west and north-south, although at the moment the direction of the movement of goods in the EU is mainly in the direction west-east. Innovation of transport management system, competitive transport
chains, intermodal transport and its integration – in a word transport modeled according to the users are strategic goals that will be achieved.
Transport connectivity should provide:
•removingbottlenecksandbridgingincoherence;•providing sustainable and efficient transportation forextended periods; • optimal integration and connectivity of transportmodes and enhancing of interoperability, security and reliability of transport services.
Development and construction of priority energy corridors and areas are strategically focused on development of renewable energies, optimization of transmission at EU level and reliability in distribution. Energy infrastructure is geared to more projects thatconnect Western and Central Europe with Baltic, Adriatic, Aegean and Black Sea areas, and through them with the Caspian Basin, but also towards improving the capacities of connectivity of Western European countries to take over electricity from renewable sources from Mediterranean non-member countries of EU.
CEFTACentral European Free Trade Agreement
БИЗНИС ИНФО
8
Прашањето на инфраструктурата е геостратешко прашање - сите сме дел од глобалниот систем, па според тоа,
имаме и одговорност не само кон самите себе, туку и во однос на опкружувањето - кон меѓународната заедница и меѓународната економија. Ако се погледне картата на западна Европа до Кавказ и од север, од Норвешка кон медитеранските земји, вклучително и северна Африка, веднаш се забележува дека Балканскиот Полуостров е во центарот на фреквентните правци југ - север и исток - запад. Во прашање е простор кој заради својата географска положба има меѓународна обврска да овозможи логистика и да создаде услови за непречен проток на стоки и услуги во тие правци. Да се потсетиме дека во рамките на процесот на ЕУ-интеграција и ЦЕФТА-договорот, имаме обврска да ја ревитализираме или да создадеме регионална инфраструктура –транспортна, железничка, авиосообраќајна, енергетска..., за да можеме во перспектива да се вмрежиме со инфраструктурата на ЕУ, но и на глобално ниво. На пример, правецот Шангај - Ротердам пред 20 години беше футуристичка замисла, а од 2011 година функционира железница. Во етапи се реализираат коридори на железниците, автопатишта, се обезбедуваат поврзувања преку водени патишта, од Кина преку централна Азија, Кавказ, па се` до нашето пошироко соседство и кон нас, а натаму кон западна Европа. Ако за тоа не зборуваме гласно, тоа не значи дека не се случува. Економскиот раст на регионов е во директна зависност од транспортната инфраструктура. Таа, пак, подразбира економски интерес, време, пари и заедничка соработка. Крајно време е регионот, кој очевидно доцни, да ја здружи синергијата. Реалниот сектор треба да го охрабри јавниот и владите да ги
Infrastructure issue is a geo-strategic issue
- we are all part of the global system and therefore we have a responsibility not only to ourselves, but also in relation to the environment – to the international community and the international economy. If you look at the map of Western Europe to the Caucasus
and from Northern Norway to the Mediterranean countries including North Africa, you immediately notice that the Balkan Peninsula is the center of frequency routes south-north and east-west. This is an area that due to its geographical position has an international obligation to provide logistics and to create conditions for the smooth flow of goods and services in those directions. Let us recall that within the process of EU inte-gration and the CEFTA agreement, we have an obligation to revitalize or to create a regional infrastructure- trans-port, railway, air traffic, energy…, in order prospectively to network within the EU infrastructure, as well as on global level. For example, the route Shanghai – Rotterdam 20 years ago was a futuristic idea, and since 2011 it operates through railway connection. In stages are realized corri-dors of railways, highways, and are provided connections through the waterways, from China through Central Asia,
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
ITS HIGH TIME THE REGION TO BE INFRASTRUCTURELLY
UNITED
КРАЈНО ВРЕМЕ Е РЕГИОНОТ
ДА СЕ ЗДРУЖИ ИНФРАСТРУКТУРНО
БИЗНИС ИНФО
9
прифаќаат предизвиците на инфраструктурното поврзување и врз основа на тоа да го поттикнат и економскиот раст. Затоа, Стопанската комора на Македонија ја иницираше Конференцијата „Конективна Европа - одговор на ЦЕФТА-регионот“, а партнерскиот проект ЦЕФТА-ДИХК го препозна значењето на конференцијата и ја поддржа. Воедно, во оваа прилика, сакам да изразам благодарност до сите учесници, а особено на поддршката на Владата на СР Германија.
Бранко Азески, претседател на Стопанска комора на Македонија
the Caucasus and to our extended n e i g h b o r h o o d and to us, and fur-ther continues to Western Europe. If we does not speak out loud, it does not mean that it doesn`t happen. The economic growth in the Region is directly depending on the transport in-frastructure. The infrastructure, in turn, implies eco-nomic interest, time, money and cooperation. It is high time the region, which is obviously late, to join synergy. Realsector should encourage the public one and governments to accept the chal-lenges of infra-structural con-nectivity and on
that ground to induce the economic growth. Therefore, the Economic Chamber of Macedonia initiated the Con-ference “Connective Europe- Respond of the CEFTA Re-gion”,andapartnershipprojectCEFTA-DIHKrecognizedthe importance of the Conference and supported it.
I want to express my gratitude to all the par-ticipants, and especially to the support of the German Government.
Branko Azeski, president ofEconomic Chamber of Macedonia
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
Lovosice
Bettembourg
Koper
GioiaTauro
Vlore
Ebensfeld
Puttgarden
Kufstein Liezen
Spielfeld
Zeebrugge
Kulata
Arlon
Svilengrad
Dimitrovgrad
Gyueshevo
Radomir
GornaOryahovitsa
Vidin
Bjelovar
Dubrovnik
Metkovic
Pazin
Labin
Pula
Ogulin
Karlovac
KoprivnicaKrapina
Otocac
Gospic
Cakovec
DjakovoSlavonska
Pozega
Nasice
Sibenik
Sisak KutinaNova
Gradiska SlavonskiBrod
Sinj
Varazdin
Virovitica
Vinkovci
Vukovar
Zadar Knin
Larnaka
Pafos
Breclav
Hirtshals
Rødby
Keila
Valga
Kemi
Hanko
Rauma
Raahe
Rovaniemi
Kouvola
HaminaVaalimaa
Luumäki
Dax
Cambrai
Compiègne
Ajaccio
Singen
Emmerich
Sassnitz
Mühldorf
Straubing
Marktredwitz
Lavrio
Igoumenitsa
Panagia
Ioannina
Niki
Doirani Seres
Kozani
Kyparissia
Kalamata
Korinthos
Agrinio
Antirrio
Chalkida
Kalambaka
Alexandroupolis
Orestiada
Mohács
Dombóvár
Athlone
Sligo
Kilkenny
WaterfordRosslare
Tralee
Mallow
Westport
Ballina
Ventimíglia
PortoTórres
Iglésias
Núoro
Ólbia
Alessándria
Domodóssola
Fortezza
Brennero
Civitavécchia
Piombino
Livorno
RonchiSud
Caserta
Battipáglia
Gela
Vilcini
Opoli
Valmiera
Ventspils
Joniskis
Kalviai
Ungheni
GrodziskMazowiecki
Sines
Beja
Leiria
Figueirada Foz
AveiroViseu
Abrantes
Calafat
Radomir
Simeria
Lugoj RimnicuVilcea
Halmeu
Predeal
Giurgiu
Nove Mestonad Vahom
Palkovicovo
Galanta
Játiva
Bobadilla
Benavente
Figueras
Stansted
TrollhättanUddevalla
Verin
Fuentesde Oñoro
Trelleborg Ystad
Skottan
Svinesund
Töcksfors
Charlottenberg
Lekhyttan
Nyköping
Östersund
Kiruna
Luleå
Chiasso
Penzance
Larne
Nesscliffe
Pembroke
Fishguard
Felixstowe
Ormenio
Ceuta
Melilla
Vicsani
Kalotina
Holyhead
Ploce
Baudrecourt
Bussoleno
St Jean deMaurienne
Mont Cenistunnel
Kerava
Vainikkala
Vilshofen
Curtici
Rio
Deulemont
Durrës
Bregenz
WienerNeustadt
Leoben
Wels
Villach Klagenfurt
Oostende
Shoumen
Osijek
CeskeBudejovice
Prerov
Frydek-MistekPlzen
Randers
Frederikshavn
Esbjerg Kolding
Narva
Pori
Kokkola
Oulu
Lahti
Kotka
Kuopio
Jyväskylä
Cherbourg
la Rochelle
LimogesAngoulème
PauTarbes
Quimper
Calais Dunkerque
Amiens
Arras
Mulhouse/Mülheim
Perpignan
Béziers
Avignon
Chambéry
Bastia
Bremerhaven
Cuxhaven
Flensburg
Neumünster
Stralsund
Frankfurtan der Oder
Görlitz
Ulm
Landshut
Heraklion
Patra
Larissa
Volos
Nagykanizsa
Nyíregyháza
Szolnok
Szombathely
Galway
Sássari
Trápani
Piacenza
Ferrara
Trento
VicenzaTreviso
Rímini
Pescara
Údine
Ancona
Potenza
Catanzaro
Fóggia
Bríndisi
Lecce
Agrigento
Jelgava
Gdynia
Tczew
Inowroclaw
Suwalki
Évora
Faro
Coimbra
Braga
Drobeta-TurnuSeverin
Buzau
Zilina
Murcia
Huelva
Badajoz
Ferrol
Orense
Algeciras
Almería
Linares
Jaén
CiudadReal
Cáceres
Ávila
Zamora
Palencia
Soria
Toledo Cuenca
Huesca
Teruel
Lérida
Gävle
Sundsvall
Umeå
Dover
Inverness
Crewe
Nuneaton
Salzburg
Innsbruck
Linz
Graz
Charleroi
Gent
Bourgas
Liège
Pleven
Plovdiv
Ruse
StaraZagora
Varna
Rijeka
Split
Lemesos
Brno
Ostrava
Aarhus
Aalborg
Tartu
Turku
Tampere
Nancy
Metz
Toulouse
Brest
Rennes
le Havre
Tours
le Mans
Dijon
Reims
Lille
Montpellier
Clermont-Ferrand
Nîmes
Saarbrücken
Mannheim
Freiburg
Karlsruhe
Aachen
Oldenburg
Wilhelmshaven
Koblenz
Osnabrück
Münster
Kassel
Erfurt
Magdeburg
Halle
Jena
Schwerin
Rostock
Kiel
Lübeck
Augsburg
Regensburg
Thessaloniki
Gyõr
Miskolc
Szeged
Székesfehérvár
Cork
Genova
Cágliari
Novara
Parma
Bologna
Bergamo
Bréscia
Bolzano
VeronaPádova
Venézia
La Spézia
Firenze
Trieste
Réggio diCalábria
Bari
Táranto
Palermo
Catánia
Messina
Liepaja
Klaipeda
Siauliai
Groningen
Enschede
Arnhem
Szczecin
Gliwice
Katowice
Gdansk
Craiova
Sibiu
Timisoara
Arad
Oradea
Bacau
Iasi
Pitesti
BrailaBrasov
Constanta
Galati
Ploiesti
Maribor
Valencia
Alicante
Palma deMallorca
Cartagena
La Coruña
Santiago
Vigo
CádizMálaga
SevillaCórdoba
Granada
Albacete
Oviedo
Gijón
Santander
Salamanca
León
Valladolid
Burgos Logroño
PamplonaVitoria
BilbaoSanSebastián
Zaragoza
Tarragona
Göteborg
Malmö
Basel
Aberdeen
Plymouth
Southampton
Portsmouth
Glasgow Edinburgh
Swansea
Cardiff
Dundee
Bristol
Newcastle-upon-Tyne
Kingstonupon Hull
Norwich
Tarragona
Albacete
Cordoba
Antwerpen
Bordeaux
Strasbourg
Marseille
Lyon
Stuttgart
Frankfurtam Main
Düsseldorf
Köln
Duisburg
Bremen
Hannover
Leipzig
Hamburg
Dresden
München
Nürnberg
Milano
Torino
Napoli
Kaunas
Den Haag
Rotterdam
Wroclaw
Poznan
Krakow
Setúbal
Porto
NiznijNovgorod
Barcelona
Istanbul
Odessa
Belfast
Birmingham
Manchester
Leeds
1
1
2
3
3
4
5
6
88
911
12
12
14
16
16
17
19
20
22
23
24
26
27
28
29
1
8
8
16
3
3
8
3
22
22
19
19
19
19
26
26
Tiranë
Wien
Minsk
Bruxelles/Brussel
Sarajevo
Sofia
Zagreb
Lefkosia
Praha
København
Tallinn
Helsinki
Paris
Berlin
Athina
Budapest
Reykjavík
Dublin
Roma
Riga
Vilnius
Luxembourg
Skopje
Valletta
Chisinau
Amsterdam
Oslo
Warszawa
Lisboa
Bucuresti
Moskva
Beograd
Bratislava
Ljubljana
Madrid
Stockholm
Bern
Ankara
Kyjiv
London
Pristina
Podgorica
Torshavn
Rabat
Algiers
Monaco
Tunis
N o r t hN o r t hA t l a n t i cA t l a n t i c
O c e a nO c e a n
N o r t hN o r t hS e aS e a
B a l t i cB a l t i cS e aS e a
M e d i t e r a n e a n S e aM e d i t e r a n e a n S e a
B l a c k S e aB l a c k S e a
N o r w e g i a n S e aN o r w e g i a n S e a
T y r r h e n i a nT y r r h e n i a nS e aS e a
I o n i a nI o n i a nS e aS e a
A e g e a nA e g e a nS e aS e a
G r e e n l a n dG r e e n l a n dS e aS e a
E n g l i s h C h a n n e lE n g l i s h C h a n n e l
B a y o fB a y o fB i s c a yB i s c a y
A l b o r a nA l b o r a nS e aS e a
A d r i a t i cA d r i a t i cS e aS e a
S e a o fS e a o fA z o f fA z o f f
W h i t e S e aW h i t e S e a
C e l t i cC e l t i cS e aS e a
I r i s hI r i s hS e aS e a
PRIORITY AXES 1. Railway axis Berlin-Verona/Milano-Bologna-Napoli- Messina-Palermo 2. High-speed railway axis Paris-Bruxelles/Brussel-Köln- Amsterdam-London 3. High-speed railway axis of south-west Europe 4. High-speed railway axis east 5. Betuwe line 6. Railway axis Lyon-Trieste-Divača/Koper-Divača-Ljubljana- Budapest-Ukrainian border 7. Motorway axis Igoumenitsa/Patra-Athina-Sofia-Budapest 8. Multimodal axis Portugal/Spain-rest of Europe 9. Railway axis Cork-Dublin-Belfast-Stranraer (completed 2001)10. Malpensa (completed 2001) 11. Öresund fixed link (completed 2000) 12. Nordic triangle railway/road axis 13. UK/Ireland/Benelux road axis 14. West coast main line16. Freight railway axis Sines/Algeciras-Madrid-Paris17. Railway axis Paris-Strasbourg-Stuttgart-Wien-Bratislava 18. Rhine/Meuse-Main-Danube inland waterway axis19. High-speed rail interoperability on the Iberian peninsula20. Fehmarn Belt railway axis21. Motorways of the Sea22. Railway axis Athina-Sofia-Budapest-Wien-Praha- Nürnberg/Dresden 23. Railway axis Gdansk-Warszawa-Brno/Bratislava-Wien 24. Railway axis Lyon/Genova-Basel-Duisburg- Rotterdam/Antwerpen 25. Motorway axis Gdansk-Brno/Bratislava-Wien 26. Railway/road axis Ireland/United Kingdom/continental Europe 27. "Rail Baltica" axis Warszawa-Kaunas-Riga-Tallinn-Helsinki 28. "Eurocaprail" on the Bruxelles/Brussel-Luxembourg- Strasbourg railway axis29. Railway axis of the Ionian/Adriatic intermodal corridor30. Inland waterway axis Seine-Scheldt
Cartography TEN-T EA January 2013© EC, DG MOVE, TENtec for TEN-T network
© EuroGeographics 2001 for the administrative boundaries
TRANS-EUROPEAN TRANSPORT NETWORK
PROGRESS ON PRIORITY AXES
Priority Project sections
RoadCompletedCompleted in 2011Works ongoingWorks to start between 2011 and 2013Works to start after 2013
RailCompletedCompleted in 2011Works ongoingWorks to start between 2011 and 2013Works to start after 2013
Inland WaterwayCompletedCompleted in 2011Works ongoingWorks to start between 2011 and 2013Works to start after 2013Danube
Pan-European Conformal (ETRS-LCC) coordinate reference system
0 250 500125
km
* ATM, ITS, MoS and Galileo not included
Ongoing projects monitored by the TEN-T EA *
NOVEMBER 2012
БИЗНИС ИНФО
10
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
Како конкурентен и ефикасен во поглед на ресурсите, транспортот претставува предуслов за
просперитет на луѓето, развој на економијата и добро функционирање на внатрешниот пазар. И економскиот развој на Република Македонија, во голема мерка зависи од состојбата на транспортната инфраструктура. Регионалната главна транспортна мрежа, која поминува и низ нашата земја со двата транс-европски коридори, Коридорот 8 и Коридорот 10, се смета за една од најважните политики за стабилност и економски просперитет на Југоисточна Европа. Затоа, ние сме посветени на спроведување на проекти по должината на коридорите, што ќе ја подобри целокупната транспортна инфраструктура и ќе придонесе за квалитетот на транспортните услуги, не само за граѓаните и стопанството на Република Македонија, туку и за сите кои транзитираат низ нашата земја. Подобрената инфраструктура по должината на Коридорот 8 и Коридорот 10, ќе ги засили можностите за зголемување на протокот на сообраќај, поврзувајќи ја Централна Европа со Пристаништето во Солун и Јадранското и Јонското Море со Црното Море, односно поврзувајќи ја Европа со Азија. Свесни сме дека реформите и активностите кои се преземаат во транспортниот сектор, претставуваат комплексен и долгорочен процес на менување на ситуацијата, но убедени сме дека тие ќе придонесат за зајакнување на врските меѓу земјите во регионот, дополнително подобрување на протокот на луѓе и стоки, како и зголемување на меѓународната трговија. Затоа, ние и понатаму остануваме посветени
As a competitive and efficient in terms of resources, transport is a prerequisite for the prosperity of the people, economy development and the good
functioning of the internal market. The economic devel-opment of the Republic of Macedonia also to a large ex-tent depends on the state of the transport infrastructure. Regional main transport network, which pass-es through our country with both trans-European corri-dors, Corridor 8 and Corridor 10, is considered as one of the most important policies for stability and economic
ПОСВЕТЕНИ НА СПРОВЕДУВАЊЕ НА ПРОЕКТИ ПО ДОЛЖИНАТА НА КОРИДОРИТЕ
COMMITTED TO THE IMPLEMENTATION OF PROJECTS
ALONG THE CORRIDORS
БИЗНИС ИНФО
11
на нашата најважна цел, да изградиме модерен, безбеден, добро одржуван и интегриран транспортен систем, кој ќе биде приспособен на потребите на земјата и на нејзините граѓани.
Миле Јанакиески, министер за транспорт и врски во Владата на Република Македонија
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
prosperity of the South East Europe. Therefore, we are com-mitted to the implementation of projects along the cor-ridors, which will improve the overall transport infrastruc-ture and will contribute to the quality of transport services, not only for citizens and the economy of the Republic of Macedonia but for all who transit through our country. Im-proved infrastructure along Corridor 8 and Corridor 10 will enhance the possibilities to increase the flow of traffic, con-
necting Central Europe with the Port of Thessaloniki and the Adriatic and the Ionian Sea to the Black Sea, i.e. linking Europe with Asia. We are aware that the reforms and activities un-dertaken in the transport sector, represent a complex and long process of changing the situation, but we are confi-dent that they will contribute to strengthening the ties between countries in the region, to further improve the flow of people and goods, as well as increased interna-tional trade. Therefore, we remain committed to our over-riding goal to build a modern, safe, well maintained and integrated transport system, which will be adapted to the needs of the country and its citizens.
Mile Janakieski, Minister of Transport and Communications of the Republic of Macedonia
БИЗНИС ИНФО
12
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
Владата на Сојузна Република Германија од самиот почеток го поздравуваше основањето на ЦЕФТА. Таа е важен инструмент во надминувањето на
границите и трговските бариери кои, во голем дел, настанале поради трагичниот развој по распаѓањето на Југославија. Слободната трговија и укинувањето на царинските бариери се, исто така, важни предуслови во доближувањето на државите-потписнички на ЦЕФТА кон ЕУ. Германија е најважниот трговски партнер на сите ЦЕФТА-држави и еден од најважните инвеститори. Поради тоа, сметам дека е многу добро што ДИХК има намера да спроведе партнерски проект со стопанските комори на ЦЕФТА-државите. Целта на овој проект е зајакнување на капацитетот за имплементирање на ЦЕФТА-прописите во стопанските комори на ЦЕФТА-државите Албанија, Босна и Херцеговина, Бугарија, Грција, Хрватска, Косово, Молдавија, Црна Гора, Романија, Србија, Турција и конечно на нашата земја-домаќин Македонија. Притоа, едно од тежиштата е унапредувањето на малите и средните претпријатија.
Government of the Federal Republic of Germany from the very beginning welcomed the establishment of CEFTA. It is an important instrument in overcoming
borders and trade barriers that, to the great extent are caused by the tragic development after the breakup of Yugoslavia. Free trade and the abolishing of custom barriers are also important prerequisites in bringing closer of CEFTA participating countries in the EU. Germany is the most important trading partner to all CEFTA countries and one of the most important
investors. Therefore I think that it is very good that DIHK intendsto conduct a partnership project with the Chambersof Commerce of the CEFTA countries. The purpose of this project is to strengthen thecapacity to implement CEFTA regulations in the Chambers of Commerce of the CEFTA countries Albania, Bosnia and Herzegovina, Bulgaria, Greece, Croatia, Kosovo, Moldova,Montenegro, Romania, Serbia and Turkey and finally our host country Macedonia. Moreover, one of the aims is the promotion of small and
medium enterprises. Networking has become a key word in our time. But, it is clear that national economies especially
MORE INTENSIVE NET-WORKINGFORDEALING WITH
GLOBAL CHALLENGES
12
ПОИНТЕНЗИВНО ВМРЕЖУВАЊЕ
ЗАРАДИ СПРАВУВАЊЕ
СО ГЛОБАЛНИТЕ ПРЕДИЗВИЦИ
БИЗНИС ИНФО
13
Вмрежувањето стана клучен збор во нашето време. Но, сосема е јасно дека националните стопанства, пред се` оние во новите, делумно релативно мали држави на Југоисточна Европа, кои се` уште го минат патот на тешка трансформација од државно управуваното планско стопанство кон пазарното стопанство, со предизвиците на глобалното стопанство можат да се справуваат само со сé поинтензивното вмрежување на сите актери. Во повеќето држави на регионот, државата се` уште е најважниот купувач и најважниот налогодавач за стопанството. Ова пред сé се однесува на инфраструктурните проекти. По правило, кај ваквите проекти постојат и меѓународни партнери, пред се` мултилатерални или национални финансиски институции. Поради тоа, за Сојузната влада најбитното барање е транспарентност при доделување на налозите, поврзување при прекуграничните проекти и ефикасност во областа на трошоците и користа.Имајќи го ова предвид, германската техничка и стопанска соработка со Македонија денес претежно се спроведува во рамките на регионалните проекти од Отворениот регионален фонд, користејќи ги притоа средствата од Сојузното министерство за стопанска соработка. Уверена сум дека конференцијата во рамките на партнерскиот проект ЦЕФТА - ДИХК ќе даде важен придонес кон развојот на ЦЕФТА-регионот во областа на инфраструктурата, а на сите организатори и учесници им посакувам многу успех.
Гудрун Штајнакер, амбасадор на Сојузна Република Германија во Република Македонија
those in new, partly relatively small Southeast European countries which are still passing the road to difficult transformation from state managed planned economy to a market economy, and with the challenges of the
global economy can deal only with increasingly more intensive networking of all the actors. In most countries of the region, the state is still the most important buyer and most important principal for the economy. This primarily refers to infrastructure projects. Asa rule, in such projects, arealso involved international partners, mainly multilateral or national financial institutions. Therefore, for Federal Government the most important requirement is transparency in the awarding of orders, connecting within cross-border projects andefficiency in the areas of costs and benefits. With this in mind, the German technical and economic cooperation with Macedonia today is mostly carried out in the framework of regional projects ofthe Open Regional Fund,
using the funds from the Federal Ministry for Economic Cooperation.
I am confident that the Conference within the partnership projectCEFTA-DIHKwillmakean importantcontributionto the development of the CEFTA region in the area of infrastructure, and I wish much success to all the organizers and participants.
Gudrun Steinacker, Ambassador of the Federal Republic of Germany in the Republic of Macedonia
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
БИЗНИС ИНФО
14
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
„Во текот на последните 7 години од 2005 година, германските СДИ во регионот на ЦЕФТА покажуваат извонреден раст и се
речиси двојно поголеми. Ова е силен показател за потенцијалот на регионот. Во исто време, извозот од повеќето земји се зголеми во слични размери, во некои случаи, исто така, речиси двојно. Тоа покажува дека сите германски, австриски и италијански компании ги користат предностите на регионот за да го прошират
“Over the last 7 years since 2005 Ger-man FDI into the CEFTA region shows remarkable growth and has
nearly doubled. This is a strong indication of the region’s potential. Within the same time, exports from most countries have risen in similar scales, in some cases also nearly doubled. This shows, that first of all German, Austrian and Italian compnaies make use of the region’s advantag-es to diversify their production. It shows also, that economies gain competitiveness despite some complaints about administrative obsta-cles. In comparison to other transform-ing countries like Poland and Czech however, we see that this is still part of a catching-up process. Figures of bilateral economic envolve-ment there are 10 and more times higher, also
in relation to country size. It is clear, that this success story needs to be secured. Politcal stability, geographic proximity to key European markets, reasonable production costs and ad-ministrative accountability are relevant factors. However, the region is not on the cross roads of world trade. Economic competition among countries and regions is getting harder worldwide. Companies are more flexible than ever before. Logistics and transports arethechallanges.Majorinvestmentsininfrastructureiscrucial, implementation of money ready to flow is nec-essary as well as the consolidation of market structures with CEFTA or within EU.”
Tobias Baumann, Director, Russia, East and South East Europe, Turkey and Central Asia, International Economic Affairs,DIHK,BerlinGermany
НЕОПХОДНИ ГОЛЕМИ ИНВЕСТИЦИИ ВО
ИНФРАСТРУКТУРАТА
LARGE INVESTMENTS CRUCIAL FOR
INFRASTRUCTURE
БИЗНИС ИНФО
15
своето производство. Тоа покажува, исто така, дека економиите стекнуваат конкурентност и покрај некои поплаки во врска со административните пречки. Во споредба со другите трансформирани земји како Полска и Чешка сепак, можеме да видиме дека ова е се` уште дел од процесот за приближување. Бројките за билатералното економско инволвирање се 10 и повеќе пати повисоки, исто така, во однос на големината на земјата. Јасно е, дека оваа успешна приказна треба да биде безбедна. Политичката стабилност, географската блискост до клучните европски пазари, разумните трошоци за производство и административните одговорности се релевантни фактори. Сепак, регионот не е на крстосницата на светската трговија. Економската конкуренција меѓу земјите и регионите станува се` потешка во светот. Компаниите се пофлексибилни отколку кога било досега. Логистиката и транспортот се предизвици. Големи инвестиции во инфраструктурата се од клучно значење, потребна е имплементација на пари подготвени за циркулација, како и консолидација на пазарните структури со ЦЕФТА или во рамките на ЕУ. “ Тобијас Бауман, директор за Русија, Источна и Југоисточна Европа, Турција и Централна Азија,меѓународни економски работи - ДИХК, Берлин Германија
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
DIHK
БИЗНИС ИНФО
16
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
Транспортот непрекинато ја движи економијата и ни дава слобода да патуваме. Европската унија придонесува за почист, позелен и поефикасен
транспорт. Слободното движење е многу значајна слобода за нашите граѓани и добрата транспортна инфраструктура е од суштинско значење за тоа. Исто така е важно, особено за транспортниот сектор ние да обезбедиме ефикасни гранични премини, покуси и побрзи конекции и либерализација на пазарите кои ќе го олеснат протокот на стоки и луѓе низ границите на ЕУ. ЕУ го поздравува и поттикнува воспоставувањето на соработката со релевантните регионални организации, особено со Секретаријатот на ЦЕФТА и Советот за регионална соработка (СРС) во остварувањето на заедничките цели во реализацијата на итна хоризонтална политика и инфраструктурни проблеми. Покрај тоа, постои иницијатива за
Transport keeps the economy moving and gives us the freedom to travel. The European Union contributes to a cleaner, greener and more efficient
transport. Free movement is one very important freedom for our citizens and good transport infrastructure is essential for it. It is also important, particularly for the transport sector that we provide efficient border crossings, shorter and faster connections and liberalisation of markets that will facilitate the flow of goods and people across the EU borders. The EU is welcoming and encouraging the established cooperation with the relevant regional organizations, notably with the CEFTA Secretariat and the Regional Cooperation Council (RCC) in achieving the common aims in tackling the urgent horizontal policy and infrastructure issues. In addition, there is an initiative, the Western Balkans Investment Facility, providing
innovative financing that pools grants in order to leverageloanstofinancepriorityinfrastructureprojectsin the transport, energy, environment and social sectors together with Private Sector Development support across the Western Balkans. The efficient use of resources and expertise available within this instrument represents a driving force towards infrastructural progress in the region and alignment to EU standards.
EU TOWARDS SEAMLESS TRANSPORT SUPPORTING
FREE TRADE
ЕУ КОН КОНТИНУИРАНА ТРАНСПОРТНА ПОДДРШКА
НА СЛОБОДНАТА ТРГОВИЈА
БИЗНИС ИНФО
17
We strongly encourage private sector involvement towards improving trade, services and transport infrastructure aiming at better connections for all markets and citizens. The European Union is looking forward to see the South East Europe region as part of the EU multi modal network that integrates land, sea and air transport throughout the continent. Therefore,
it is important to build the missing links, to remove the bottlenecks and to ensure modern transport infrastructure keeping up with the climate change challenges and energy efficiency needs.
Mr. Martin KLAUCKE, Head of OperationsDelegation of the EU
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
инвестициски средства за Западен Балкан, каде е обезбедено иновативно финансирање кое здружува грантови со цел да се подигаат заемите за финансирање на приоритетните инфраструктурни проекти во транспортот, енергијата, животната средина и социјалниот сектор, заедно со поддршката за развој на приватниот сектор низ целиот Западен Балкан. Ефикасното користење на ресурси и експертиза во рамките на овој инструмент претставува движечка сила кон инфраструктурен напредок на регионот и усогласување со стандардите на ЕУ. Ние силно го охрабруваме вклучувањето на приватниот сектор во насока на подобрувањето на трговијата, услугите и транспортната инфраструктура со цел подобри конекции на сите пазари и граѓани. Европската унија со нетрпение очекува да го види регионот на Југоисточна Европа како дел на мулти модалната мрежа на ЕУ која го интегрира патниот, морскиот и воздушниот сообраќај низ целиот контитент. Затоа, важно е да се изградат исчезнатите линкови, да се отстранат тесните грла и да се обезбеди модерна транспортна инфраструктура која ќе ги следи предизвиците на климатските промени и потребите за енергетска ефикасност.
Господин Мартин Клауке, раководител на Оддел за оперативни работи Делегација на ЕУ
БИЗНИС ИНФО
18
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
Годината 2013 е од пресудна важност за нашиот регион и Конференцијата „Поврзана
Европа – одговор на ЦЕФТА-регионот„ во организација на Стопанската комора на Македонија доаѓа точно навреме и обезбедува совршена можност за дискусии за интеракцијата меѓу трговијата и транспортот, не само за актуелните прашања, туку и за оние во пресрет на Стратегијата на Југоисточна Европа 2020 (ЈИЕ 2020). Минатата година во Тирана министрите на ЦЕФТА ја поздравија иницијативата на Инвестициониот комитет на Југоисточна Европа да се договорат за клучните индикатори за регионален економски раст што треба да се оствари до 2020 година. Нашите министри, исто така, ја истакнаа важноста на трговската политика, како основна компонента за постигнување економски раст на еден интегриран и сеопфатен начин. Воочувајќи ги ЦЕФТА-структурите како вистински регионален форум за сите дискусии поврзани со трговијата, ЦЕФТА-министрите го поддржаа активното вклучување на ЦЕФТА-структурите во ЈИЕ 2020. Особено, ЦЕФТА-структурите ќе го водат програмирањето и имплементацијата на двете димензии
The year of 2013 is of critical importance for our Region and the Conference on
“Connective Europe – Respond of CEFTA Region” organised by
the Economic Chamber of Macedonia comes in a very timely manner, and provides with us a perfect opportunity to discuss the interaction between trade and transport, not only the current issues but the ones ahead in the eve of the South East Europe Strategy 2020 (SEE 2020). Last year in Tirana the CEFTA Ministers welcome the initiative of the South East Europe
I n v e s t m e n t Committee to agree on key indicators for the regional e c o n o m i c growth to be accomplished by 2020. Our Ministers also e m p h a s i ze d t h e importance of trade policy, as a core c o m p o n e n t to achieving e c o n o m i c growth in an
integrated and inclusive manner. Perceiving CEFTA Structures as a genuine regional forum for all trade related discussions, the CEFTA Ministers have supported active involvement of
ИНТЕРАКЦИЈА МЕЃУ
ТРГОВИЈАТА И ТРАНСПОРТОТ
INTERACTION BETWEEN
TRADE AND TRANSPORT
БИЗНИС ИНФО
19
на компонентата за интегриран раст на ЈИЕ 2020, односно либерализација на трговијата и олеснување на трговијата, и ќе земат учество во третата, која треба да биде за инвестиционата политика и промоција. Претседавањето со ЦЕФТА во 2013 година се` повеќе и повеќе смета на ставање на силен акцент врз интеракцијата меѓу имплементацијата на ЦЕФТА-договорот и димензиите поврзани со трговијата на ЈИЕ 2020. Затоа, како генерална цел на нејзиното претседавање, е определбата за промовирање на интра-ЦЕФТА трговијата, како важна компонента за економски раст во регионот, преку олеснување на трговијата со стоки и либерализацијата на трговијата со услуги до можен степен со зголемена транспарентност во сите области кои имаат влијание врз трговијата. Во согласност со оваа општа цел, сите ЦЕФТА-структури ќе направат максимални напори да придонесат во програмирањето на стратегијата за регионот и нејзината имплементација во која трговијата ќе дејствува како силен и одлучувачки олеснувач на економскиот раст, како што е проектирано од страна на министрите.
Умут Ергезер, Технички советник, ЦЕФТА Секретаријат, Брисел
the CEFTA Structures in the SEE 2020. In particular, CEFTA Structures will lead programming and implementation of the two dimensions of the integrated growth component of the SEE 2020, namely trade liberalisation and trade facilitation, and take part in the third which is to be on investment policy and promotion. The CEFTA Chair in Office of 2013 all the more considers putting a strong emphasis on the interaction between the implementation of CEFTA and the trade related dimensions of the SEE 2010. Therefore, as an overall objective of itsChairmanship, the Chair in Office is committed to promote intra-CEFTA trade, as an important component of the economic growth in the Region, through facilitating trade in goods, and liberalising trade in services to the possible extent with an increased transparency in all areas having an impact on trade. In the lineof thisoverallobjective,allCEFTAStructures will made their best efforts to contribute in programming a strategy for the Region and its implementation in which trade would act a strong and determinantfacilitatorforeconomicgrowthasprojectedby the Ministers.
Mr. Umut Ergezer, Technical Advisor, CEFTA Secretariat, Brussels
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
БИЗНИС ИНФО
20
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
Транспортната инфраструктура е столбот на економијата и е јасно препознатлива како мотор за раст која може да ја зголеми конкурентноста на
Југоисточна Европа (ЈИЕ). Инфраструктурата во нашиот регион, за жал заостанува зад основната инфраструктура на Европската унија кога станува збор за интензитетот, квалитетот и ефикасноста на транспортните мрежи и услуги кои се доставуваат до крајните корисници. Во исто време, транспортните потреби се менуваат во текот на последните неколку години како одговор на новите барања, што е причина зошто развојот на ефикасната транспортна инфраструктура е основен предизвик за ЈИЕ. Секретаријатот на Советот за регионална соработка (СРС) се фокусираше на стимулирање за подобрување на транспортниот сектор. За таа цел, со помош на Секретаријатот и националните чинители
Transport infrastructure is the backbone of an economy and is clearly recognized as an engine of growth that can boost competitiveness of South East Europe
(SEE). Infrastructure in our region is unfortunately lagging behind the core infrastructure in the European Union (EU) when it comes to intensity, quality and efficiency of transport networks and services delivered to end users. At the same time, transport needs have been changing over the recent years in response to new requirements, which is why the development of efficient transport infrastructure is a fundamental challenge for SEE. The Regional Cooperation Council (RCC) Secretariat has focused on stimulating improvements in the transport sector. To that aim, with the help of the Implementation of Single European Sky (ISIS) Programme Secretariat and national stakeholders from the region, the RCC Secretariat has prepared an application for a study on air traffic development in SEE, as it is generally understood that an increase in air traffic flows and connectivity in the region would support overall economic development. The railways in SEE should become a growth engine with vast potential due to the superiority of rail transport in terms of reduced pollution, higher safety, and lower costs against road or sea transport. This should be the driving factor in reviving rail freight transport in particular. Of course, things are not as easy in practice as they seem on paper. The situation in the railway sector in SEE is far from the desired; the level of services is unsatisfactory in each respect, due to the deteriorated infrastructure. Therefore, the RCC has launched an initiative to garner wide political support to the development of the railway sector and will continue to promote a regional approach towards urgent railway reconstruction and modernisation in SEE in general, and in the Western Balkans in particular.
EFFICIENT TRANSPORT INFRASTRUCTURE
IS A FUNDAMENTAL CHALLENGE FOR SEE
EФИКАСНA ТРАНСПОРТНА
ИНФРАСТРУКТУРАЕ ОСНОВНИОТ
ПРЕДИЗВИК ЗА ЈИЕ
БИЗНИС ИНФО
21
As of 2014, the RCC will be moving towards a higher focus on SEE 2020 – a regional growth strategy currently being prepared under RCC auspices. In the transport sector, the RCC intends to streamline and align current activities with the goals defined under the integrated, smart and sustainable growth pillars of SEE 2020, since the priorities of the strategy will be taken into account during the EU’s Instrument for Pre-accession Assistance (IPA) II programming.
Goran Svilanović, Secretary General, Regional Cooperation Council
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
од регионот на Програмата за спроведување на Единствено европско небо (ИСИС), Секретаријатот на СРС има подготвено апликација за студија за развој на воздушниот сообраќај во ЈИЕ, бидејќи е општо сватено дека зголемувањето на протокот на воздушниот сообраќај и поврзаноста на регионот ќе го поддржи севкупниот економски развој. Железниците во ЈИЕ треба да станат локомотива на растот со огромниот потенцијал поради супериорноста на железничкиот сообраќај во поглед на намалувањето на загадувањето, поголемата безбедност и пониските трошоци од патниот или поморскиот транспорт. Ова треба да биде движечки фактор особено во заживувањето на железничкиот товарен транспорт. Се разбира, работите не се толку лесни во пракса како што изгледаат на хартија. Ситуацијата во железничкиот сектор во ЈИЕ е далеку од посакуваното; нивото на услугите е незадоволително во секој поглед, што се должи на влошената инфраструктура. Затоа, СРС започна иницијатива за да добие широка политичка поддршка во развојот на железничкиот сектор и ќе продолжи да го промовира регионалниот пристап кон итна реконструкција и модернизација на железниците на ЈИЕ во целина, и особено во Западен Балкан. ООд 2014 година, СРС ќе се движи кон повисок фокус на ЈИЕ 2020 – стратегија за регионален раст, која во моментов се подготвува под покровителство на СРС. Во транспортниот сектор, СРС има намера да ги насочи и усогласи тековните активности со целите дефинирани согласно интегрираните, паметни и одржливи столбови на раст на ЈИЕ 2020, бидејќи приоритетите на стратегијата ќе бидат земени предвид при програмирањето на ЕУ ИПА II програмата (Инструментот на ЕУ за претпристапна помош).
Горан Свилановиќ, Генерален секретар, Совет за регионална соработка
БИЗНИС ИНФО
22
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
Со изградбата на каналот Дунав - Морава - Вардар - Солун ќе се намали времето
на патување од северот на Европа до Егејот за 1.200 километри, но би требало да се вложат меѓу 15 и 17 милијарди САД долари. Потенцијалните партнери за реализација на гигантскиот проект, кој е планиран како втора европска пловна магистрала која со каналот Рајна – Мајна - Дунав го спојува егејот со Северното море, Република Србија го побара во Народна Република Кина. Со реализацијата на овој проект, регионот би станал незаобиколен фактор во сите сообраќајни врски на релациите меѓу југот на Европа, средниот и западниот дел од континентот. Со ваквиот пловен систем Србија, Македонијаа, Грција би се поврзале преку системот Рајна – Мајна - Дунав, со системот за пловни текови Рона и Сена во Грација, како и Одра и Висла во Полска и Чешка. Бродовите преку тие пловни патишта, преку Морава би биле насочувале во Егејското Море, од каде се разгрануваат морските врски кон други делови од јужна Европа, Азија и Африка. Со изградбата на пловниот канал би се променила геополитичката положба на Коридорот 10. Пред да биде донесена правилна одлука, првенствено треба да се релизираат неколку важни чекори, како што е цврст меѓудржавен договор меѓу Србија, Македонија и Грција, преку чии територии би минувал каналот. Потоа сите три земји треба да направат просторни планови. На крајот, би се изработила сериозна студија. Потребна ни е заедничка визија и синерија.
Проф. д-р Милан Бачевиќ, министер за природни ресурси, рударство и просторно планирање, Република Србија
The construction of the channel Danube –Morava-Vardar –
Thessaloniki would shorten the trip from northern Europe to the Aegean by 1.200 kilometers, but it would require an investment between US$ 15 and 17 billion. Potential partners for the implementation of a gigantic project, whichis planned as the second European navigable highway
that by the Rhine-Main- Danube Channel connects the North Sea with the Aegean, Serbia has sought in the People’sRepublicofChina. In implementing thisproject,the region would become indispensable factor in all transport links between southern Europe and central and western parts of the continent. Such navigational system will connect Serbia, Macedonia and Greece through a system of the Rhine-Main- Danube Channel with the system of navigable streams of Rhone and the Seine River in France, and the Oder and Visla River in Poland and Czech Republic. Ships from these waterways would be directed through Morava River in the Aegean Sea where sea lanes are branch off to other parts of southern Europe, Asia and Africa. The construction of the navigation channel would change to better the geo-political position of Corridor 10. Right decision, whether to go into the construction of the channel, should proceed by a number of important steps, such as firm inter-state contracts between Serbia, Macedonia and Greece, through whose territories the channel will pass. After that all three countries should do spatial plans. Finally a serious feasibility study should be reached. We need a common vision and synergy.
Prof. D-r Milan Bachevic, Minister, Ministry of Natural Resources, Mining and Spatial Planning, Republic of Serbia
KаналДунав–Морава– Вардар - Солун
СИНЕРГИЈА НА РЕГИОНОТ
The Danube –Morava-Vardar – Thessaloniki Channel
SYNERGY OF THE REGION
БИЗНИС ИНФО
23
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
Алијансата Карго 10 е формирана со цел зголемување на железничкиот превоз преку соработка на националните железнички
оператори долж паневропскиот Коридор 10 од Минхен - Љубљана - Загреб - Белград - Скопје до Солун (Атина) и од другата страна преку Софија до Истанбул. Алијансата Карго 10 претставува конкурентска можност на патниот и поморскиот превоз, како и конкурентен коридор на паневропскиот Коридор 4 кој ги поврзува Минхен со Солун и Истанбул преку 500 километри подолга релација која проаѓа низ земјите на ЕУ – Унгарија, Романија и Бугарија. За остварување на целите, Алијансата Карго 10 го подобрува квалитетот на услугите преку:
- оптимизација на граничната технологија на премините;
- автоматизација на размена на податоците (технички податоци за возот; комерцијални податоци за стоката) и
- либерализација на железничкиот пазар.
Заедничката иницијатива преку спроведување на одредени активности треба да ја зголеми регионалната соработка, да го сочува и зголеми железничкиот сообраќај долж Коридорот 10.
Марјан Масич, Словенске железнице
Alliance Cargo 10 is established to increase the railway transport through the cooperation of the
national railway operators along the pan-European Corridor 10 from Munich –Ljubljana–Zagreb–Belgrade–Skopjeto Thessaloniki (Athens) and on the other side through Sofia to Istanbul. Alliance Cargo 10 is a competitive opportunity of road and maritime transport, as well as competitive
corridor of p a n - E u r o p e a n Corridor 4 which connects Munich to Thessaloniki and Istanbul by over 500 km longer route which passes through EU countries – Hungary, Romania
and Bulgaria. To achieve theobjectives,AllianceCargo10improves the quality of services through:
- Optimization of border crossings technologies; - Automation of data exchange (technical train data;
commercial goods data) and - Liberalization of the railway market.
Joint initiative by conducting certain activities should enhance regional cooperation to preserve and increase the railway traffic along the Corridor 10.
Marjan Masich, Slovenian Railways
КАРГО 10 – ЗАБРЗУВАЊЕ НА
МЕЃУНАРОДНИОТ ЖЕЛЕЗНИЧКИ ТОВАР
И ПРИВЛЕКУВАЊЕ НОВ СООБРАЌАJ
CARGO 10 – ACCELERATION OF THE INTERNATIONAL RAILWAY FREIGHT AND ATTRACTING OF NEW
TRANSPORT
БИЗНИС ИНФО
24
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
Солунското пристаниште претставува најзначајно пристаниште на Балканскиот
Полуостров. Преку ова пристаниште се опслужуваат околу 15 милиони луѓе во балканските држави. Ова пристаниште има регионално значење. Развојот на ваквите транспортни центри е од големо значење за целата индустрија во регионот. Меѓутоа, развојот на транспортните центри не може да се гледа на локално ниво. За да има развој и напредок, мора да се има рамномерен развој во целиот регион и примена на европските регулативи во сите држави од регионот. Развојот на економијата на локално ниво не е возможен без истовремен развој во целиот регион. За развојот на Пристаништето во Солун како регионален центар од најголемо значење е развојот на железничкиот транспорт. Развојот на железничкиот транспорт мора за се базира на пазарни принципи. Поради тоа, потребна е итна либерализација на железничкиот транспорт во регионот, со што ќе се даде импулс на индустријата која ќе биде многу поконкурентна на странските пазари. Приватната иницијатива во железничкиот превоз ќе го донесе потребното ниво на квалитет на услугите и ќе овозможи одржлив развој на целиот регион.
Дејан Трпевски, „Локо Транс“ - Скопје
Tesasaloniki port is most signifi-cant port on Balkan Peninsyla. This port served aproximately
15 million peoples in a Balkan coutries. These ports have regional significance. Developments of such
transport centers have big influence on all indystry in the region. But development of transport centers can not be observed on a local level. To achive develop-
ment and progress, we must have equable de-velopment and progress in whole region, and appliance of European regulatives in all countris in the region.
For development of Tessaloniky port as a re-gional center, most sig-nificant is development of railway transport. Development of railway transport must be based on market principals. Be-
couse of that it is necessasry to have urgent railway mar-ket liberalisation in the region, which will give impulse to industry, which indystry will be much more competi-tive on a foreighn markets. Private Iniciative in railway transport will bring necessary level of qualiti of services and will provide sustainable development of whole re-gion.
Dejan TrpevskiLOKOTRANSs.r.o.Brno,CzechRepublic,BranchLTMSkopje
ЛИБЕРАЛИЗАЦИЈА НА ЖЕЛЕЗНИЧКИОТ
ТРАНСПОРТ ВО РЕГИОНОТ
RAILWAY MARKET
LIBERALISATION IN THE REGION
БИЗНИС ИНФО
25
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
CREAMprojectwas setup to respond tothe increasing demand for rail-based logistic systems and to support the
implementation of change in the European Railway area, initiated by the European legislation. Against the benchmarking business models of logistic service providers, CREAM has defined advanced customer-driven business models for railway undertakings and intermodal operators. CREAM has analyzed the operational and logistic prerequisites for developing, setting up and demonstrating seamless rail freight and intermodal rail /road and rail/short sea/road services on a Trans-European mega-corridor between the Benelux countries and Greece /Turkey. On this basis the CREAM
partners developed different business cases which were integrated into an innovative corridor-related freight service concept, with respect to:
•Innovativerail-basedsupplychainsincludingintelligent rail and multimodal operation models
•Aqualitymanagementsystem•Interoperabilityandbordercrossing•Integratedtelematicssolutionsfortraincontrol,
tracking & tracing of shipments and customer information
•Raillogisticsfortemperature-controlledcargoes•Newtechnologiesforthetransportof
unaccompanied semi-trailers in intermodal transport
All project developments were designedfor a very challenging transport corridor: This corridor incorporates completely new rail infrastructure dedicated to rail freight, congested industrialized and rural areas
CREAM е европски проект за истражување, којшто беше спроведен во периодот 2007-2011 година. Неговата главна цел беше подобрување
на железничкиот товарен транспорт меѓу Западна Еврпопа и Југоисточна Европа. Организациски подобрувања, технички иновации и конкурентни железнички транспортни услуги се развиени и успешно имплементирани во текот на проектот. Железничкиот товарен транспорт има корист од овие
CREAM - ACHIEVEMENTS AND
CONCLUSIONS FROM A EUROPEAN
RTD PROJECT
CREAM – ДОСТИГНУВАЊА И ЗАКЛУЧОЦИ
ОД ЕВРОПСКИОТ RTD-ПРОЕКТ
The CREAM Project
The CREAM Project has beenco-funded by the European Commission
Final Report
Technical and operational innovationsimplemented on a European rail freight corridor
6th FrameworkProgramme
БИЗНИС ИНФО
26
and passes EU member states, accession states and candidate countries. The transports considered involve different kinds of stakeholders including new entrant railway undertakings and customers from various market segments. The proposed solutions were field-validated in full-blown demonstrations within the lifetime of the project(2007–2011).
Niklas Galonske, HaCon Ingenieurgesellschaft mbH
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
подобрувања, преку покусо време за транзит, подобар транспортен квалитет и зголемување на годишниот транспорт на повеќе од една милијарда тони-километри. Конзорциумот на CREAM е составен од 30 партнери од 13 земји – вклучувајќи ги железничките компании, Меѓународната унија на железници UIC, транспортни оператори, оператори на технологија, истражувачки институти и консултантски компании. CREAM-проектот е кофинансиран од страна на Европската комисија (7-ма рамковна програма). CREAM беше формиран за да одговори на зголемената побарувачка за железнички логистички системи и за поддршка на имплементацијата на промената во европската железничка област, иницирани од страна на европското законодавство. Концептот на иновативен коридор поврзан со товарните услуги на CREAM ги интегрира конкретните случувања кои опфаќаат аспекти како што се управување со квалитетот, интероператибилност и граничен премин, интегрирани телематски решенија за контрола на возови, следење и трасирање на пратки и информирање на клиентот и нови технологии за транспорт на непрудружувани полуприколки во интермодалниот транспорт. Сите проектни развои биле дизајнирани за многу предизвикувачки транспортен коридор кој ги вклучува пан-европските коридори IV и X. Предложените решенија беа на терен потврдени во целосни прикази во рамките на времетраењето на Проектот.
Никлас Галонске, ConIngenieurgesellschaftmbH
БИЗНИС ИНФО
27
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
Владата на Република .Македонија и градежната фела во идниот период треба да се приспособат
на новонастанатата мрежа на интегрираниот транспортен сообраќај во регионот и тоа:
1. Да оформат нови експертски работни групи по области од инфраструктура во рамките на Министерството за транспорт и врски секоја со не повеќе од 5 члена (заради ефикасност во работењето), кои во рок од 3-5 месеци ќе изготват предлог-решенија за итно делување по нов редослед на приоритети од краткорочната стратегија на „Просторниот план на Република Македонија во делот на интегрираната транспортна инфраструктура“.
2. Да ги интензивираат постапките за ставање во функција на новите сообраќајни гранични премини кон Бугарија, Србија, Грција, Албанија и Косово.
3. Да ги рехабилитираат постојните магистрални и регионални патни правци околу Коридорот К-8 за алтернативно привлекување на интегрираниот сообраќаен транспортен систем.
4. Да ги интензивираат работите во довршувањето на проектната документација за преостанатиот дел на Коридорот 8, сите анализи, студии и идејни проекти со нов предлог на проширување со три и четири коловозни ленти кои сукцесивно би се граделе во наредните 15 до 20 години. Со тоа целосно би се добил модернизиран автопат кој ќе ги задоволува критериумите на сите учесници во сообраќајот.
Д-р Вулнет Палоши, професор на Државниот универзитет во Тетово
Government of the Republic of Macedonia and the representa-tives of the construction sector
in the future need to accommodate the newly integrated transport traffic in the Region, as fol-lows:
1. To establish new expert working groups on areas of infrastructure within the Ministry of Transport and Communications, each with no more than 5 members (for efficiency in operation), that within 3-5 months will prepare draft decisions for immedi-ate action on new order of priority of the short-term strategy on “Spatial Plan of the Republic of Macedo-nia the segment of integrated transport infrastruc-ture”.
2. To intensify the procedures to put into operation of new transport border crossings to Bulgaria, Serbia, Greece,AlbaniaandKosovo.
3. To rehabilitate the existing highways and regional roads around Corridor C- 8 for alternative attraction of the integrated traffic transport system.
4.To intensifymatters in thecompletionof theproj-ect documentation of remainder of Corridor C-8, all analysis, studies and preliminary designs with a new proposal to expand it with three and four traffic lanes that would be built successively over the next 15 to 20 years. Thus the highway will be completely upgraded and will meet the criteria of all traffic par-ticipants.
Dr. Vulnet Paloshi, Professor of the State University in Tetovo
Коридорот К-8 низ Македонија, дел од „Пан Европска“
интегрирана сообраќајна транспортна мрежа
Corridor C-8 through Macedonia, part of
Pan-European integrated road transport network
ИТНО НОВ РЕДОСЛЕД НА ПРИОРИТЕТИ
URGENTLY NEW ORDER OF PRIORITES
БИЗНИС ИНФО
28
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
“Преостанатата транспортна инфраструктура да се изгради меѓу Албанија и Македонија и нејзиното
влијание и продонес во целокупниот регионален и општествено-економски напредок”
Брзиот раст на земјите во регионот на Западен Балкан е поврзан со брзото подобрување на нивната инфраструктура, особено на транспортната инфраструктура. Во тој поглед, Коридорот 8 е од клучно значење за напредокот на соседните земји како Албанија и Македонија. Имплементацијата на преостанатите сегменти на Патниот коридор 8 на двете територии на Албанија и Македонија, планирањето, проектирањето и изградбата на Железничкиот коридор 8, особено на територијата на Македонија и имплементацијата на Патот на Арбер, како дел од Коридор 8 во двете територии, но особено на македонската територија е исклучително важно за развојот на соседните региони. Албанија и Македонија имаат заеднички интерес за завршување на преостанатиот дел од оваа инфраструктура, како и планирање на натамошни активности на тој план. Идентификацијата на останатите проекти и координацијата меѓу двете земји во рамките на СЕЕТО Сеопфатен развоен 5-годишен план мора да биде со голем приоритет.
Д-р инг. Фарук КАБА - Претседавач на Албанската аоцијација на консалтинг инженери и- Генерален директор на “InfraTransProject” Ltd. Консалтинг-инженеринг
“Remaining Transport Infrastructure
to be built between Albania and Macedonia and its influence and contribution in entire regional social-economic progress”
Fast growing up of countries of Western Balkan region is connected with fast improvement of their infrastructure, especially
transport infrastructure. In this regard Corridor no.8 is crucial for the progress of neighboring countries like Albania and Macedonia. Implementation of the
remaining segments of 8th Road Corridor in both territories of Albania and Macedonia, planning, designing and building of the 8th Rail Corridor, especially in territory of Macedonia and the implementation of Road of Arber, as part of 8th Corridor in both territories, but especially in Macedonian territory is extremely important for the development of neighbor regions. Albania and Macedonia have common interest in completing of the remaining part of this infrastructure, and planning further actions in this regard. Identification of the remaining projects andcoordination between both countries in the framework of SEETO Comprehensive Development 5 year Plan must be with high priority.
Faruk KABA, Dr. Eng.- Chairman of Albanian Association of Consulting Engineers- Gen Manager of “InfraTransProject” Ltd. Consulting-Engineering
КОРИДОРОТ 8 Е ОД КЛУЧНО ЗНАЧЕЊЕ ЗА
НАПРЕДОКОТ НА АЛБАНИЈА И
МАКЕДОНИЈА
CORRIDOR 8 IS OF CRUCIAL IMPORTANCE FOR THE PROGRESS OF ALBANIA
AND MACEDONIA
БИЗНИС ИНФО
29
Corridor 10 is a pan-European corridor that is an important
link between Europe and the Middle East countries. This corridor extends from SalzburgthroughLjubljana,Zagreb, Belgrade, Nis andSkopje to Thessaloniki.Improvement of the infrastructure of Corridor 10 in the section through Serbia has the following priorities: South Direction: Grdelicka Klisura, Belgrade:Bypass around Belgrade, East Direction: Bypass around Dimitrovgrad and
construction to Bulgaria, rehabilitation of the existing bridges and roads, With competed and buildings that are in progress, it is clear how much money and efforts are invested in the modernization of infrastructure. Apart from buildings, improvement is achieved by so-called „Soft “ solutions (technical and organizational measures) that can significantly reduce the waiting time of trucks at border crossings, toll ramps and other items that retain vehicles, meaning that with small investments save money. To that regard efforts are made for implementation of so-called TIR-EPD „Green Lanes “ (segregated lanes at border crossings for vehicles transiting under TIR Carnets by electronic notice), which in practice has shown tangible results.
Dusan Mladenovic, Secretary of the Transport and Communication Association in the Serbian Chamber of Commerce
КОРИДОРОТ 10 ЈА ПОДОБРУВА ВРСКАТА МЕЃУ РЕГИОНОТ И
ЕВРОПА
CORRIDOR 10 IMPROVES THE RELATION BETWEEN
THE REGION AND EUROPE
Коридорот 10 е паневропски коридор кој претставува значајна врска меѓу Европа
и земјите од Блискиот Исток. Овој коридор се протега од Салцбург преку Љубљана, Загреб, Белград, Ниш и Скопје до Солун. Унапредувањето на инфраструктурата на Коридорот 10 на делот преку Србија ги има следните приоритети: Правец Југ: Грделичка клисура, Белград: Обиколницата околу Белград, Правец Исток: Обиколницата околу Димитровград и изградба до Бугарија, рехабилитација на постојните мостови и коловози. Со завршените и градбите кои се во тек, јасно е колку средства и напори се вложуваат во модернизација на инфраструктурата. Покрај градбите, значително подобрување се постигнуваат со т.н. „Софт“ решенија (техничко-организациони мерки) кои можат значително да го намалат времето на чекање на товарните возила на граничните премини, на наплатните рампи и други точки што ги задржуваат возилата, што значи дека со мали инвестиции се заштедуваат пари. Во таа насока се вложуваат напори за имплементирање т.н. ТИР-ЕПД „Зелена лента“ (издвоени ленти на граничните премини за возила кои транзитираат под ТИР-карнети со електронска најава), што во пракса покажа видливи резултати.
Душан Младеновиќ, секретар на Здружението за сообраќај и телекомуникации во Стопанската комора на Србија
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
БИЗНИС ИНФО
30
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
Република Хрватска е централно европска, панонска и медитеранска земја. Таа е мост меѓу Западна и
Централна Европа од една страна, и Црното Море од друга страна. Земјата, исто така, ја поврзува Источна Европа и балтичкиот регион со Медитеранот. Оттука, таа има исклучително поволна транспортна и геостратегиска позиција.
Мерките на економската политика на Република Хрватска се дизајнирани за да се отстранат ограничувањата кои досега го попречуваа развојот на хрватската т р а н с п о р т н а инфраструктура и го оневозможуваа ц е л о с н о т о искористување на нивната исклучителна географска локација, многу поволна за транспортни активности.
Хрватскиот речен и пристанишен транспорт е составен дел од европскиот транспортен систем. Ние сме биле сведоци на трендот на стоковните текови, особено на рефусните товари, кои се пренасочуваат кон внатрешната пловидба, бидејќи речниот транспорт спаѓа меѓу најекономичните и еколошки најприфатливите начини.
Љубица Херцог, директор на Секторот за промет и врски во Стопанската комора на Хрватска
The Republic of Croatia is a Central European, Pannonia and Mediterranean country.
It is a bridge between Western and Central Europe on the one side, and the Black Sea on the other. The country also links Eastern Europe and the Baltic region with the Mediterranean. Hence, it has exceptionally favorable transport and geostrategic position.
Economic policy measures of the Republic of Croatia are designed to remove the limitations that have so far impeded the development of Croatian transport infrastructure and made it impossible to fully utilize their exceptional geographic location, highly favorable for transport activity.
Croatian river and ports transport is an
integral part of the European transport system. We have been witness to a trend of commodity flows, notably of bulk cargo, being redirected to inland waterways, because river transport is among the most cost-efficient and ecologically the most acceptable methods.
Ljubica Hercog, Managing Director of Transport and Communication Department
Сервисирање на хрватскиот растServicing croatian growth
УЛОГАТА НА ТРАНСПОРТНАТА
ИНФРАСТРУКТУРА
THE ROLE OF TRANSPORT INFRASTUC-
TURE
30
БИЗНИС ИНФО
31
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
Економскиот раст на земјите зависи од нивната способност да се интегрираат и да бидат конкурентни во глобалните синџири на
вредноста. Ова укажува дека конекцијата и логистиката се од клучно значење за успехот на извозот на земјите и, како такви, се бара и двете да се претворат од тоа што претставуваат пречка (како што се во повеќето земји денес) да станат еден овозможувачки фактор. Инфраструктурната ефикасност е од витално значење за секоја земја која сака да создаде погодна средина за водење бизнис и привлекување странски инвестиции. Инфраструктурата е исто така клучна за ефикасен транспорт на стоки и услуги преку националните граници, со што ја олеснува трговијата. И меѓународната трговија е основен двигател на економскиот раст, особено за малите економии како што се оние на ЈИЕ. Меѓународните споредби информираат за способностите на земјите да учествуваат во глобалните синџири на идентификување на значајни предизвици во квалитетот на инфраструктурата во земјите на ЦЕФТА. Ова беше соопштено во Индексот на логистичка ефикасност (ИЛЕ) на Светска банка која ги рангира земјите на ЦЕФТА во втората половина на инфраструктурниот под-индекс. Индексот на глобална конкурентност (ИГК) на Светскиот економски форум исто така, покажува заостанување на инфраструктурата. И покрај јасното признавање на клучната улога на инфраструктурата во овозможување раст и намалување на сиромаштијата, тековните финансирања на инфраструктурата во земјите во развој е далеку под потребното ниво. Проценките покажуваат дека со цел да ги задоволи инфраструктурните потреби, расходите во земјите во развој ќе треба да се зголемат двојно од нивните сегашни нивоа. Ова доведува до клучното прашање – како да се оптимизира ограниченото финансирање
The economic growth of countries depends on their ability to integrate and be competitive in the global value chains. This suggests that connectivity and
logistics are critical to the success of countries’ exports and, as such, require that both are converted from representing a constraint (as they are in most countries
today) to becoming an enabling factor. Infrastructure efficiency is vital for any country that wishes to create a conducive environment for doing business and attracting foreign investment. Infrastructure is also key for the efficient transportation of goods and services across national boundaries, thereby facilitating trade. And international trade is an essential driver for economic growth, particularly for small economies such as those of SEE. International comparisons informing about the countries’ ability to participate in the global chains
ИНФРАСТРУКТУРНАТА ЕФИКАСНОСТ Е ОД
ВИТАЛНО ЗНАЧЕЊЕ ЗА СЕКОЈА ЗЕМЈА
INFRASTRUCTURAL EFFICIENCY IS VITAL FOR
EVERY COUNTRY
БИЗНИС ИНФО
32
достапно за транспортни инвестиции? Гледајќи одблиску на сообраќајните нивоа и проекции тие даваат добра појдовна точка, бидејќи покажуваат каде главните инфраструктурни потреби ќе бидат на подолг рок. Владите се охрабруваат да ги користат овие индикации и да даваат приоритет на мрежи и делови соодветно со цел да се обезбеди најдобра можна распределба и поголем поврат на финансиски средства.
Во исто време, транспортните врски не може да сметаат за изолирани од државните граници; така што регионалната координација станува клучна во искористување на предностите на инвестициите во инфраструктурата. Транспортните мрежи се осетливи во поширок, регионален контекст и затоа треба да им се пријде на регионално ниво. Покрај тоа, финансирањето треба да ги надополнува инфраструктурните инвестиции преку границите и таму треба да биде синхронизирано со националните активности за време на планирањето на инвестициите. Инаку, фрагментираната инфраструктура ќе ја ограничува ефикасноста на пазарни сегменти на долги релации и не ќе може да профитираат на индивидуални инвестиции. И на крај, новите инфраструктурни инвестиции треба да бидат поддржани со силни реформи/ модернизации на регулаторната рамка, со што ќе се подобри управувањето со јавниот сектор на различни начини, надомест на трошоците, како и квалитет на одржување.
Лилјана Шеќеринска – Ѓорѓевиќ, виш специјалист за транспорт, Канцеларија на Светска банка во Скопје
identify significant challenges in quality of infrastructure in CEFTA countries. This was reported in the World Bank Logistics Performance Index (LPI) which ranked the CEFTA countries in the second half of the infrastructure sub-index. The Global Competitiveness Index (GCI) of the World Economic Forum also shows lagging infrastructure. Despite clear recognition of the critical role of infrastructure in enabling growth and reducing
poverty, current financing for infrastructure in developing countries remains far below the levels needed. Estimates suggest that in order to meet infrastructure needs, expenditures in developing countries would need to double from their current levels. This leads to the critical issue – how to optimize the limited financing available for transport investments? Looking closelyatthetrafficlevelsandprojectionsgives a good starting point, as it shows where main infrastructure needs will be in the longer term. Governments are encouraged to use these indications and prioritize networks or sections accordingly
with the aim to ensure best possible allocation and higher return on financial resources. At the same time, transport links cannot be considered in isolation of state borders; thus regional coordination becomes critical to maximize the benefits of infrastructure investments. Transport networks are sensible in a wider, regional context and should therefore also be approached regionally. In addition, funding should complement infrastructure investments across borders and there needs to be a synchronization of national activities during investment planning. Otherwise, fragmented infrastructure will constrain efficiency on long distance market segments and will not be able to capitalize on the individual investments. Lastly, new infrastructure investments need to be supported by strong reforms/ regulatory framework modernizations, which would improve public sector management of the different modes, cost recovery, and the quality of maintenance.
Liljana Shekerinska- Gjorgjevic – High Transport Expert,WorldBankOfficeinSkopje
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
БИЗНИС ИНФО
33
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
Инвестициската рамка за Западен Балкан (WBIF) го поддржува општествено-економскиот развој и пристапувањето
во ЕУ на Западен Балкан преку обезбедување на финансиска и техничка помош за стратешки инвестиции, особено во инфраструктурата, енергетската ефикасност и развојот на приватниот сектор. Тоа е заедничка иницијатива на ЕУ, меѓународните финансиски институции, билатерални донатори и владите на земјите од Западен Балкан (Албанија, Босна и Херцеговина, Хрватска, Македонија, Црна Гора, Србија и Косово (според UNSCR 1244). Повеќето активности на WBIF се да помогнат во испорачување на нова модерна инфраструктура – снабдување со чиста вода и безбедно отсранување на отпаната вода; патишта и железници; произведување, транспорт и дистрибуција на енергија; училишта и болници, итн. – и да ја рехабилитира долго време запоставената и премногу често застарената постоечка инфраструктура. WBIF го постигнува сето тоа преку примена на клучната основа на финансиското „мешање„ – комбинирање грантови и заеми – каде обезбедените релативно мали грантови накнадно привлекуваат многу поголеми количини на финансиран заем. Овие пари од заемот се користат за развој на проектот за инфраструктура до финална реализација. Грантовите се користат на два начина: прво и главно за техничка помош (ТП) во изготвувањето на проектот за инвеститорите за да донесат инвестициона одлука и да ја направат “исплатлива”. И вториот начин, во одредени случаи, како директна грант инвестиција. Поголем дел од ТП се администрира од страна на WBIF средствата: Инфраструктурни проектни средства (“ИПС”). ИПС, се изведуваат од страна на
The Western B a l k a n s I n v e s t m e n t
F r a m e w o r k (WBIF) supports s o c i o - e c o n o m i c d e v e l o p m e n t and EU accession across the Western Balkans through the provision of finance and technical assistance for strategic investments, particularly in infrastructure, energy efficiency and private sector development.
WESTERNBALKANSINVESTMENTFRAMEWORK
- INFRASTRUCTURE PROJECTS FACILITY
ИНВЕСТИЦИСКА РАМКА ЗА ЗАПАДЕН
БАЛКАН – ИНФРАСТРУКТУРНИ
ПРОЕКТНИ СРЕДСТВА
БИЗНИС ИНФО
34
It is a joint initiative of the EU, InternationalFinancial Institutions, bilateral donors and the governments of the Western Balkans countries (Albania, Bosnia and Herzegovina, Croatia, the former Yugoslav RepublicofMacedonia,Montenegro,SerbiaandKosovo(under UNSCR 1244). Much WBIF work helps deliver new modern infrastructure – clean water supply and safe sewage disposal; roads and railways; energy generation, transport and distribution; schools and hospitals etc. – and rehabilitate long neglected and too often out-dated existing infrastructure. WBIF achieves all this by applying a key principal of financial “blending” – combining grants and loans – whereby relatively small grants are provided that subsequently attract much larger amounts of loan finance. This loan money is used to pay for an infrastructureproject’s development through tocompletion. The grants are used in two ways: first and predominantly for technical assistance (TA) in preparing aprojectforinvestorstomaketheirinvestmentdecisionand make it “bankable”. And second, in particular cases, as a direct grant investment. Much of the TA is administered byoneoftheWBIF’sfacilities:theInfrastructureProjects’Facility (“IPF”). The IPF, performed by contracted teams of consulting experts, assists with the “preparation” of infrastructure projects that have been identified byBeneficiaries as important and a priority so that potential investors can make investment decisions that will then enabletheprojecttoproceed. “Preparation” means all the reports, documents and studies that are essential to technically, economically and financially appraise the project. Afull range of technical and advisory assistance can be provided and support tailored to the needs and maturity ofagivenprojectanditsstatus intheprojectcycle.Atthe moment, there are 130 projects that are, or havebeen, supported by WBIF. These projects have beenhelped by WBIF grants totaling €270 million which, in turn, have attracted investment loans worth €6.4 billion from International Financial Institutions (IFIs). The full valueoftheprojects’completedevelopmentcostsisinexcess of €11 billion.
Jani Papanagiotu, Transport Expert - Western Balkans Investment Framework (WBIF)
договорните тимови на консалтинг експерти, кои помагаат во “подготовката” на инфраструктурните проекти кои се идентификувани од страна на корисниците како важни и приоритетни, така да потенцијалните инвеститори може да донесат инвестициски одлуки кои потоа ќе му овозможат на проектот да продолжи.
“Подготовка” значи сите извештаи, документи и студии кои се од суштинско значење за техничката, економската и финансиската проценка на проектот. Цел спектар на техничка и советодавна помош може да се обезбеди како и поддршка прилагодена на потребите и зрелоста на дадениот проект и неговиот статус во проектниот циклус. Во моментов, има 130 проекти кои се, или биле поддржани од страна на WBIF. Овие проекти беа потпомогнати од WBIF грантови во износ од 270 милиони евра кои, пак, привлекле инвестициски кредити во вредност од 6.4 милијарди евра од Меѓународни финансиски институции (МФИс). Вкупната вредност на трошоците за комплетен развој на проектите е во износ од 11 милијарди евра.
Јани Папанагиоту, експерт за транспортИнвестициска рамка за Западен Балкан (WBIF)
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
БИЗНИС ИНФО
35
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
1. SEETO како регионална транспортна организација игра клучна улога во процесот на развојот на транспортната инфраструктура во Југоисточна Европа. Развојот на Сеопфатна мрежа на SEETO до TEN-T стандарди и понатамошна интеграција на Транспортниот систем на Југоисточна Европа во европскиот останува доминантна цел на регионалната транспортна соработка спроведена под чадорот на SEETO.
2. Во тој процес, SEETO остварува добра соработка со други успешни регионални организации, како што е ЦЕФТА и СРС. Здружени заедно, ние може да создадеме синергии во зајакнувањето на кохезијата, економскиот раст, но и политичката стабилност во регионот. Интра ЦЕФТА трговијата расте и заедно со очекуваното зголемување на трговијата меѓу регионот и ЕУ се должи на либерализацијата на пазарите во перспектива на проширување, протокот на сообраќајот (како интрарегионален така и меѓународен/транзитен) се очекува да се зголеми исто така. Затоа, важмо е и понатаму да се развие и да се подобри инфраструктурата, да се предвидат тесните грла, да се погледне во нетарифните бариери и да се олесни транспортот на стоки цо целина.
3. Во однос на инфраструктурата, SEETO обезбедува детална анализа на Сеопфатната мрежа на SEETO за случувањата кои се случиле во претходната година во Повеќегодишниот план (МАП) 2013. Севкупна проценка на инвестиции во регионот во периодот 2007-2011 година, покажува позитивни трендови достигнувајќи 10.8 милијарди евра во имплементирани и тековни/финансиски обезбедени проекти. Имајќи ја предвид моменталната финансиска криза и ограничениот фискален простор, би можело да се претпостави дека истиот обем на финансирање за развој на Мрежата не може да биде достапен во наредниот период. Соодветно на тоа, значењето на фокусирањето на оние клучни инвестициски проекти кои може да донесат најмногу вредност во однос на нивниот потенцијал за да се обезбеди социо-економски
1. SEETO as a regional transport organisation plays a vital role in the process of transport infrastructure develop-ment in the South East Europe. The development of the SEETO Comprehensive Network up to the TEN-T standards and further integration of the South East Eu-ropean Transport system in the European one remains a prevailing goal of the regional transport cooperation conducted under the umbrella of SEETO.
2. In that process, SEETO exercises a good cooperation with other successful regional organisations, such as CEFTA and RCC. Jointly together, we can create synergies in strengthening the cohesion, economic growth, but also political stability in the region. Intra CEFTA trade is grow-ing and together with the expected rise of trade be-tween the region and EU due to the liberalisation of the markets in the enlargement perspective, the traffic flow (both intraregional and international/transit) is expected to increase as well. Therefore, it is important to further develop and improve the infrastructure, to anticipate the bottlenecks, to look at the non-tariff barriers and to ease the transport of goods in general.
3. Regarding the infrastructure, SEETO provides a de-tailed analysis of the SEETO Comprehensive Network developments that occurred in the previous year in the Multiannual Plan (MAP) 2013. An overall assess-ment of investments in the region in the 2007-2011 period, shows positive trends reaching €10.8 billion in implemented and ongoing/finance secured projects.Bearing in mind the current financial crisis and lim-
ПРОМОЦИЈА НА СОРАБОТКА ВО РАЗВОЈОТ НА РЕГИОНАЛНИОТ ТРАНСПОРТ
PROMOTION OF COOPERATION IN THE
DEVELOPMENT OF REGIONAL TRANSPORT
БИЗНИС ИНФО
36
развој и поголемо интегрирање во Европската транспортна мрежа станува уште поважно. Затоа, главните регионални инфраструктурни приоритети се дадени во МАП 2013 листата на приоритетни проекти кои ги одразуваат највисоките приоритети за идните инвестицци во Сеопфатната мрежа на SEETO. Вкупно потребните инвестиции за нивната имплементација изнесуваат 8.2 милијарди евра. Инвестиционата координација и соработка со Меѓународните финансиски институции(МФИ), особено со Инвестициската рамка за Западен Балкан (WBIF) имале видливи резултати во 2012 година. Бројот на апликации и одобрени проекти од страна на WBIF релевантни за Сеопфатната мрежа на SEETO, покажаа дека SEE-TO МАП листата на приоритетни проекти недвосмислено стана силна референца за подобни предлози согласно WBIF.
4. Ако се погледне во реформите направени во регионот со спроведувањето на мерките на транспортната политика, скромен, но постојан напредок може да се забележи. Сепак, треба повеќе да се направи, со цел да се достигнат ЕУ стандардите и нивото на услуги во областа на транспортот, да се подобри работењето и се направи поефикасен пазар. Затоа, ние оќекуваме дека Проектот: Регионална транспортна студија (ажурирана од REBIS) во 2013 година треба да ни даде основа за понатамошни инвестиции во отстранувањето на физичките и не-физичките бариери.
5. Во периодот на строги економски мерки, мораме да бидеме умни во стекнување на повеќе со инвестирање на помалку. Тоа е можно само со ефикасна координација и интензивирање на соработката на сите инволвирани страни: на национални власти, регионални организации, Меѓународни финансиски институции, WBIF и приватниот сектор.
Мате Ѓорѓиевски, Експерт за транспортно право
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
ited fiscal space, it could be assumed that the same volume of funding for the Network development might not be available in the forthcoming period. Accordingly, the importance of focusing on those key investment projects that can deliver themost value in terms of their potential to ensure socio-economic development and greater integration into the European transport network is becoming even more important. Therefore, the main regional infrastructure prioritiesarepresentedintheMAP2013priorityprojects’
list reflecting the highest priori-ties for the future investments in the SEETO Comprehensive Network. The total required in-vestments for their implemen-tation amounts to €8.2 billion. The investment coordi-nation and cooperation with the International Financial Institutions (IFIs), in particular under the Western Balkans In-vestment Framework (WBIF) have had tangible results in
2012. The number of applications and approved proj-ects by the WBIF relevant for the SEETO Comprehensive Network,provedthatSEETOMAPpriorityprojectlisthasunambiguously became strong reference for eligible proposals under the WBIF.
4. If one looks at the reforms made by the region in imple-menting the transport policy measures, a modest, but steady progress can be noted. However, a lot needs to be done more, in order to catch up with the EU standards and level of services in the transport area, to improve the operations and to make the market more efficient. Therefore,weexpectthattheProject:RegionalTransportStudy (update of REBIS) in 2013 should give us the basis for further investments in removal of physical and non-physical barriers.
5. In the period of stringent economic measures, we must be smart in gaining more with investing less. That is pos-sible only with effective coordination and intensified co-operation of all involved parties: the national authorities, the regional organisations, International Financial Insti-tutions, WBIF and private sector.
Mate Gjorgjievski, Transport Law Expert
БИЗНИС ИНФО
37
An idea for a partnership project between theAssociation of German Chambers of Industry andCommerceDIHKandSEEchambersisbeing
developed sinced 2010. The main of the Project is tosupport the Chambers of Commerce and Industry in Albania, Bosnia & Herzegovina, Croatia, Macedonia, Moldavia, Montenegro and Serbia to implement the CEFTA-Agreement.TheProjectwillcontinueuntil2018.
The main project goal is:
“Implementation of CEFTA in order to improve the internationalization of SEE economy”
ЦЕФТА –ДИХК Партнерски проект
ПАРТНЕРСТВО МЕЃУ ДИХК И КОМОРИТЕ
НА ЈИЕ
CEFTADIHKPartnershipProject
PARTNERSHIP BETWEEN THEDIHKANDSEE
CHAMBERS
Идејата за партнерски проект меѓу Асоцијацијата на германски трговско-индустриски комори ДИХК и коморите на ЈИЕ е развиена од
2010 година. Целта на Проектот е да се поддржат трговско-индустриските комори на Албанија, Босна и Херцеговина, Хрватска, Македонија, Молдавија, Црна Гора и Србија во спроведувањето на ЦЕФТА-спогодбата. Проектот ќе продолжи до 2018 година
Главна цел на Проектот е: “Имплементација на ЦЕФТА со цел да се подобри
интернационализацијата на економијата на ЈИЕ”
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
БИЗНИС ИНФО
38
Коморите на земјите-членки на ЦЕФТА се квалификувани за активна улога во имплементацијата на ЦЕФТА-спогодбата, особено во однос на промоција на мали и средни претпријатија. 1. Know-howименаџментoтнаЦЕФТА-коморите
се со цел зајакнување на нивната улога во имплементацијата на ЦЕФТА.
2. ЦЕФТА-коморите им нудат на МСП одржливи услуги со што ја јакнат нивната конкурентост во користење на можностите на ЦЕФТА.
3. ЦЕФТА-коморите дејствуваат како надлежен претставник на бизнисот во политичкиот дијалог за имплементација на ЦЕФТА.
4. ЦЕФТА-коморите имаат систематска и редовно воспоставена размена на
know-how и реализираат заеднички активности.
Во Проектот, комори кои не се директни корисници, но се вклучени во проектните активности се од Бугарија, Грција, Романија и Турција.
Едуард Шварц Експерт Партнерски проект меѓу ДИХК и стопанските комори на земјите на ЦЕФТА
The chambers of the CEFTA countries are qualified for an active role in the implementation of the CEFTA agreement, in particular in relation to the promotion of SMEs1. Know-howandmanagementoftheCEFTA
chambers are in order strengthen their role in the implementation of CEFTA. 2. The CEFTA chambers offer SMEs and sustainable
services thus strengthen their competitiveness to use the opportunities of theCEFTA
3. The CEFTA chambers act as a competent representative of the businessin the political dialogue for the implementation of CEFTA
4. The CEFTA chambers have a systematic and regular established exchange of know-how and carry out
jointactivities IntheProject,Non-beneficiarychambersarefrom Bulgaria, Greece, Romania and Turkey .
Eduard Schwartz Intermittierender Langzeitexperte PartnerschaftsprojektzwischendemDIHKe.V.und den Wirtschaftskammern der CEFTA-LänderIntermitting Long- Term- ExpertPartnershipProjectbetweentheDIHKandtheChambers of Economy of the CEFTA countries
четврток, 14 март 2013, Бр. 127 Thursday, 14 March 2013, No. 127
CEFTACentral European Free Trade Agreement
БИЗНИС ИНФО
39
СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА
ECONOMIC CHAMBER OF MACEDONIA
ISO9001Quality Management
bsi.
FS 549642 s e q u aCEFTACentral European Free Trade Agreement
DIHK BMZ Federal Ministryfor Economic Cooperationand Development
КОНЕКТИВНА ЕВРОПА – ОДГОВОР НА ЦЕФТА РЕГИОНОТ 14 март 2013 година, Хотел Холидеј Ин, Скопје, Република Македонија
Време Предмет
9.30 - 10.00ч Регистрација на учесниците
10.00 – 11.15ч Добредојде & Вовед во Конференцијата
• Поздравно обраќање – г-дин Бранко Азески, претседател на Стопанската комора на Македонија
• Инвестиции во транспортната инфраструктура за подобро регионално поврзување – г-дин Миле Јанакиески, министер, Министерство за транспорт и врски на Република Македонија
• ЕУ очекувањата во однос на ефикасниот одговор од регионот за комуникативна европска стратегија – г-дин Мартин Клауке, Шеф на операции при Делегацијата на ЕУ во Република Македонија
• Германски перспективи и односи во врска со ЦЕФТА регионот - г-ѓа Гудрун Штајнакер, Амбасадор на Сојузна Република Германија во Република Македонија
• Германската економија во ЦЕФТА – г-дин Тобијас Бауман, директор за Русија, Источна и Југоисточна Европа, Турција, Централна Азија, Меѓународни економски работи, ДИХК, Берлин Германија
11.15 -11.30ч Кафе пауза Давање изјави за медиумите
11.30 – 12.00ч Регионален пристап кон инфраструктурата во земјите на ЦЕФТА Побрзо и поевтино тргување
• Регионални иницијативи и задачи во областа на инфраструктурата – г-дин Јован Теговски, шеф на Кабинетот на Генерален секретар, Совет за регионална соработка, Сараево
• Транспортна инфраструктура – поширока регионална перспектива, Умут Ергезер, ЦЕФТА Секретаријат, Брисел
12.00 -13.30ч Пан европските Коридори 8 и 10, главни артерии на ЦЕФТА
• Иницијатива за Коридорот Дунав, Морава, Вардар, Егејско Море – Проф. Д-р. Милан Бачевиќ, министер, Министерство за природни ресурси, рударство и просторно планирање, Република Србија
• Карго 10 – забрзување на меѓународниот железнички товар, и привлекување нов сообраќај – г-дин Марјан Масиќ, Словенске железнице, Љубљана, Словенија
• Пристаништето во Солун перспективна врата за Централна и Југоисточна Европа – Дејан Трпевски, Локо Транс, канцеларија во Скопје, Република Чешка
• “CREAM – постигнување и заклучоци од европскиот RTD проект”, Г-дин. Никлас Галонске, HaCon Gmbh, Хановер, Германија
• Коридор 8 одговор на Комуникативниот ЕУ пристап до македонската граница – проф. Д-р Вулнет Палоши, Инфрастуктура и патишта, Државен универзитет Тетово
• “Одговор на Албанија кон стратегијата на Конективна Европа – преглед на она што е направено”, Проф. Фарук Каба, Претседател на ФИДИК Албанија, Тирана
• Коридор 10 – подобра поврзаност на Регионот со Европа – г-дин Душан Младеновиќ, Стопанска комора на Србија
• Инфраструктурни проекти во Хрватска – во рамките на реките Дунав, Сава и Јадранско Море - г-ѓа Љубица Херцег, директор на сообраќаен сектор, Хрватска стопанска комора
14.00 – 15.00ч Меѓународна финансиска поддршка за обликувањето на транспортната инфраструктура во ЦЕФТА регионот Јавно приватно партнерство
• Светска банка – г-ѓа Лилјана Шеќеринска – Ѓорѓевиќ, виш специјалист за транспорт, Канцеларија Скопје
• Инвестициска рамка на Западен Балкан (WBIF), Г-дин Јани Папанагиоту, експерт за транспорт
•Јавно приватно партнерство – „оддолу-нагоре„ приод – г-дин Келменд Зајази, Извршен Директор на Мрежата на асоцијации на локални власти на Југоисточна Европа (NALAS)
15.00 – 16.00ч Дискусија – Завршни заклучоци на Конференцијата Модератор г-дин Иван Петроски, претседател на Македонската Транспортна Асоцијација
АГЕНДА
БИЗНИС ИНФО
40
CONNECTIVE EUROPE – RESPOND OF THE CEFTA REGION 14 March, 2013, Holiday Inn Hotel, Skopje, Republic of Macedonia
Time Subject
9.30 - 10.00 h Registration of participants
10.00 – 11.15 h Welcome & Introduction of the Conference
• Welcome address – Mr. Branko Azeski, President, Economic Chamber of Macedonia
• Investments in transport infrastructure for better regional connection - Mr. Mile Janakieski, Minister, Ministry of Transport and Communication of the Republic of Macedonia
• EU expectations regarding the effective respond by the Region to Communicative Europe strategy – SEE 2020 and Europe 2020 – Mr Martin Klaucke, Head of Operations, EU Delegation to the Republic of Macedonia
• German view and position regarding the CEFTA Region - Ms. Gudrun Steinacker, Ambassador of the Federal Republic of Germany in the Republic of Macedonia
• German economy in the CEFTA region - Mr. Tobias Baumann, Director, Russia, East- and South East Europe,Turkey, Central Asia, International Economic Affairs, DIHK
11.15 -11.30 h Coffee breakStatements for media
11.30 – 12.00 h Regional approach to infrastructure in CEFTA countriesTrading Faster and Cheaper
• Regional Initiatives and tasks in the field of infrastructure – Mr. Jovan Tegovski, Chief of Staff, Regional Cooperation Council, Sarajevo
• Transport infrastructure - the wider Regional Perspective – Mr. Umut Ergezer, Technical Advisor, CEFTA Secretariat, Brussels
12.00 -13.30 h Pan-European Corridors 10 and 8 CEFTA life lines
• Corridor Danube, Morava, Vardar, Aegean See Initiative – Prof Milan Bačević, Minister, Ministry of Natural Resources, Mining and Spatial Planning, Republic of Serbia
• Cargo 10 - speeding up international rail cargo, and attract new traffic – Mr. Marjan Masic, Slovenskе zeleznicе, Ljubljana
• The Thessaloniki Port prospective gate way for Central and SEE – Mr. Dejan Trpevski, Loko Trans s.r.o branch LTM Skopje, Czech Republic
• “CREAM - achievements and conclusions from a European RTD project”, Mr. Niklas Galonske, HaCon Gmbh, Hannover, Germany
• Corridor 8 respond to Communicative EU access to Macedonian border – Prof. Vulnet Palosshi, Infrastructure and Road, State University Tetovo
• “Albania respond to Connective Europe Strategy – overview what have been done”, Prof. Faruk Kaba, President of FIDIC Albania,Tirana
• Corridor 10 – improved connection between the Region and Europe – Mr. Dusan Mladenovic, Secretary of transport and telecom-munication Association, Economic Chamber of Serbia
• Infrastructure projects in Croatia – framework of rivers Danube, Sava & Adriatic sea - Ms. Ljubica Herceg, Director of Transport Department, Croatian Chamber of Economy
14.00 – 15.00 h International financial support to transport infrastructure shaping of CEFTA RegionPublic private partnership
• World Bank - Ms. Liljana Sekerinska-Djordjevik, Sr. Transport Specialist, Skopje Office
• Western Balkans Investment Framework (WBIF) - Mr Yanni Papapanagiotou, Transport Expert
• Public private partnership - “bottom-up” approach - Mr. Kelmend Zajazi, Executive Director, Network of Associations of Local Authorities of South East Europe (NALAS)
15.00 – 16.00 h Discussion - Conference Final Conclusions Moderator Mr. Ivan Petrovski, President of the Macedonian Transport Association
СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА
ECONOMIC CHAMBER OF MACEDONIA
ISO9001Quality Management
bsi.
FS 549642 s e q u aCEFTACentral European Free Trade Agreement
DIHK BMZ Federal Ministryfor Economic Cooperationand Development AGENDA