แผนแม่บท อพ.สธ. - กสก. ระยะ 5 ปีที่ห้า

โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

แผนแมบท อพ.สธ.

ระยะ 5 ปทหา

(ตลาคม พ.ศ. 2554 - กนยายน พ.ศ. 2559)


อพ.สธ.) (

คานา

แผนแมบทโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ

สยามบรมราชกมาร (อพ.สธ.) ระยะ 5 ปทหา (ตลาคม พ.ศ. 2554 – กนยายน พ.ศ. 2559) เปนแผนทไดจดทาขนตามพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร จากการประชมคณะทางานจดทาแผนแมบท อพ.สธ. ระยะ 5 ปทหา เพอใชแผนแมบทเปนกรอบในการดาเนนงานของ อพ.สธ. ในการจดทาแผนแมบท

ฉบบนไดจดทาขนภายใตการมสวนรวมของหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร ซงมคณะทางานจดทาแผนแมบท

อพ.สธ. ในระยะ 5 ปทหา (ตลาคม พ.ศ. 2554 – กนยายน พ.ศ. 2559) อาท นกวชาการ ผทรงคณวฒดานตาง ๆ ผแทนหนวยงานตาง ๆ และผปฏบตงานดานการอนรกษทรพยากร จานวน 10 กลม ประกอบดวย กลม

ความมนคงทางทรพยากร กลมสรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช กลมสวนราชการทเกยวกบ

ทรพยากรชวภาพ กลมการอนรกษและใชประโยชนจากทรพยากร กลมมหาวทยาลยทรวมสนองพระราชดาร

กลมมหาวทยาลยราชภฏ และมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล กลมนโยบายในเรองของทรพยากรชวภาพ กลมจงหวดทรวมสนองพระราชดาร กลมศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดารฯ และ กลม

หนวยงานสนบสนน

แผนแมบท อพ.สธ. ระยะ 5 ปทหาน จงมลกษณะเปนแผนยทธศาสตรชนาการดาเนนงานอนรกษ

พนธกรรมพชระยะ 5 ป โดยมกรอบแนวคดทศทางการดาเนนงานเพอสนองพระราชดารในการอนรกษ

ทรพยากรของประเทศ ไมเฉพาะทรพยากรพนธกรรมพชอยางเดยวแตหมายถง ทรพยากร 3 ฐานทรพยากร

ไดแก ทรพยากรชวภาพ ทรพยากรกายภาพ และ ทรพยากรวฒนธรรมและภมปญญา ซงสอดคลองกบ

แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 11 และยงสอดคลองกบยทธศาสตรการวจยทง 5 ยทธศาสตรฯ

ของสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) เพอใหสงผลประโยชนตอประเทศชาตและประชาชนใหมาก

ทสด

นอกจากนแนวทางดาเนนงานอนรกษพนธกรรมพชในระยะ 5 ปทหา จงมความชดเจนและความพรอม

ของพนททจะดาเนนงาน ศกยภาพและความพรอมของหนวยปฏบตงาน และการบรหารจดการทมคณภาพ

ประสทธภาพเปนปจจยสาคญตอการดาเนนงาน ดงนนจงไดกาหนดกรอบและแนวทางการดาเนนงาน ทจะ

นาไปสจดมงหมายและเปาหมายตามแนวพระราชดารทไดวางไว ดวยการพฒนาเพอเพมประสทธภาพในการ

ดาเนนงานดานวชาการ ทงในดานการศกษาวจยและการพฒนาระบบขอมลสารสนเทศ เพอนามาใชประโยชน

ในการสรางจตสานกในการอนรกษทรพยากร การเสรมสรางกระบวนการเรยนรใหกบกลมเปาหมายตาง ๆ

การเพมประสทธภาพการเรยนรทรพยากรธรรมชาต และการเพมประสทธภาพในการบรหารจดการ และให

ตอเนองตามกรอบแผนแมบท อพ.สธ. และการดาเนนโครงการยอยตาง ๆ จากระยะ 5 ปทส เขาสแผนแมบท

ระยะ 5 ปทหา

อยางไรกตามการดาเนนงานใน อพ.สธ. ระยะ 5 ปทหา จะบงเกดผลอยางเปนรปธรรมไดนน จาเปน

ทจะตองมการจดทาแผนปฏบตการทชดเจนโดยอาศยศกยภาพและการมสวนรวมของหนวยงานทรวมสนอง

พระ ราชดาร อนจะนาไปสการพฒนาและอนรกษทรพยากรอยางยงยนและสงผลประโยชนตอมหาชนชาวไทย

อยางแทจรง

โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร (อพ.สธ.)

คณะทางานจดทาแผนแมบท 30 กนยายน 2554

สารบญ

หนา

1. ความนา 1

2. พระราชดาร พระราชกระแส พระราชวนจฉย 3

3. พระราชปรารภ 8

4. สรปการดาเนนงานทผานมาจนถงปจจบน 9

(แผนแมบท อพ.สธ. ระยะ 5 ปทหนง – ระยะ 5 ปทส)

5. สรปสภาพการณเกยวกบพนธกรรมพชและความหลากหลายทางชวภาพ 26

และการดาเนนงานของ อพ.สธ. ตามแผนแมบท อพ.สธ. ทกระยะ 5 ป

6. วสยทศน 30

7. กรอบแนวทางการดาเนนงาน 30

8. วตถประสงค 31

9. กจกรรมและพ นทเปาหมายในการดาเนนงานตามแผนแมบทระยะ 5 ปทหา 32

ของ อพ.สธ. และหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร

10. แนวทางและแผนการดาเนนงาน 65

10.1 การเพมประสทธภาพการดาเนนงานดานวชาการ 65

10.2 การเพมประสทธภาพในการดาเนนงานในกจกรรมตาง ๆ ของ อพ.สธ. 65

10.3 แนวทางการพฒนาในพนทเปาหมาย 78

10.4 การสนองพระราชดาร อพ.สธ. โดยองคการบรหารสวนตาบล 80

หรอเทศบาลตาบล

11. การสนองพระราชดารโดยหนวยงานและองคกรตาง ๆ 86

สารบญ (ตอ)

หนา

12. ระยะเวลาดาเนนงาน 88

13. งบประมาณดาเนนงาน 88

14. องคกรการบรหารงาน 89

15. การจดทาแผนปฏบตการ 92

16. การตดตามประเมนผล 93

ภาคผนวก 94

ประมวลพระราชดาร พระราชกระแส พระราชวนจฉย 95

กรอบการดาเนนงานและกจกรรมของ อพ.สธ. 123 สาเนาพระราชกระแสเรองแผนการจดการงบประมาณ อพ.สธ. 128

คาสงแตงตงคณะกรรมการโครงการอนรกษพนธกรรมพช 131 อนเนองมาจากพระราชดารฯ

คาสงคณะทางานจดทาแผนแมบทโครงการอนรกษพนธกรรมพช 137 อนเนองมาจากพระราชดารฯ ระยะ 5 ปทหา

จานวนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนในภาคตางๆ ของประเทศไทย 144

พนทดาเนนกจกรรม อพ.สธ. 149 ขนตอนการขอสนองพระราชดาร อพ.สธ. โดยองคการบรหารสวน 158

ตาบลหรอเทศบาลตาบล ขนตอนการขอสนองพระราชดาร อพ.สธ. โดยหนวยงานตาง ๆ 165

แผนผงบรหารงานโครงการอนรกษพนธกรรมพช 168 อนเนองมาจากพระราชดารฯ

คานยามของคาศพทเฉพาะทนยมใชในการดาเนนงาน อพ.สธ. 170

ทาเนยบผบรหาร อพ.สธ. 173

แผนแมบท อพ.สธ. ระยะ 5 ปทหา (ตลาคม พ.ศ. 2554 - กนยายน พ.ศ. 2559)

1

แผนแมบทโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

ระยะ 5 ปทหา (ตลาคม พ.ศ. 2554 - กนยายน พ.ศ. 2559)

1. ความนา สถานการณดานทรพยากรของประเทศไทย

ในปจจบนทวโลกทเหนตระหนกถงภยธรรมชาตทมมากขน เนองจากขาวสารท

สามารถสอสารไดอยางฉบไว สามารถใหความกระจางและเหตการณทเกดขนอยางรวดเรวประ

เทศไทยมแผนการปองกนและบรรเทาสาธารณภยแหงชาต พ.ศ. 2553-2557 ตงแตวนท 17

พฤศจกายน พ.ศ. 2552 ซงแผนดงกลาวไดใชเปนกรอบแนวทางการดาเนนงานเกยวกบการ

จดการภยพบตของประเทศ แตถงแมประเทศไทยมแผนฯ ดงกลาว แตนนเปนการแกปญหา

เฉพาะหนาตอภยธรรมชาตทเกดขน สงทควรตระหนกมากทสดคอสาเหตของการเกดสงเหลานน

อนไดแกการดแลทรพยากรธรรมชาตทกาลงถกคกคามในหลาย ๆ ลกษณะ โดยเฉพาะอยางยง

ประชาคมโลกควรตระหนกและเหนความสาคญ ในเรองคมครองและใชประโยชนจากทรพยากร

และความหลากหลายทางชวภาพอยางมประสทธภาพและยงยน เพอใหประชาชนมความตระ

หนกจากการทราบความสมบรณทางดานทรพยากรธรรมชาตในพนทตาง ๆ ตลอดจนรบทราบ

ปญหาและระดบความรนแรงทเกดขนจากการททรพยากรตางๆ กาลงจะสญสนไป ซงจะนาไปส

การจดการการอนรกษทรพยากรธรรมชาตและการใชประโยชนอยางยงยน ขอมลของกรมปาไม และกรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช พบวาพนทปา

ไมลดลงอยางตอเนองเปนลาดบจาก 171.02 ลานไร หรอรอยละ 53.3 ของพนทประเทศไทย ในป พ.ศ. 2504 ลดลงเหลอ 97.88 ลานไร หรอรอยละ 30.5 ของพนทประเทศ ในป พ.ศ. 2525 ลดลงเหลอ 81 ลานไร หรอรอยละ 25.3 ของพนทประเทศในป พ.ศ. 2541 สวนพนทปาชายเลนลดลงจาก 2.3 ลานไร ในป พ.ศ. 2504 เหลอเพยง 1.1 ลานไร ในป พ.ศ. 2534 สภาพพนทปาไมลดลงรวดเรว สงผลทาใหพรรณพชหลากหลายชนดทยงไมไดศกษาและบางชนดทยงไมสารวจพบ

สญพนธไป จากสงเหลานไมไดเพยงแตทรพยากรชวภาพทประกอบดวยสตว พช และจลนทรย

จะโดนทาลาย แตทรพยากรกายภาพ และทรพยากรวฒนธรรมและภมปญญาทเกยวของกจะ

สญหายไปดวย

ป พ.ศ. 2553 จากรายงานสถานการณคณภาพสงแวดลอม พ.ศ. 2553 ซงรวบรวมขอมลจากหนวยงานราชการทเกยวของนบแตเรมปงบประมาณ2553 โดยคณะกรรมการ

สงแวดลอมแหงชาตทตองจดทารายงานเพอเสนอตอคณะรฐมนตร และหนวยงานทเกยวของเพอ

นาไปปฏบตใหสอดคลองกบสถานการณนนพบวาในสวนของทรพยากรปาไมซงจดใหเปนสงแวด

ลอมบนบกนน มพนทปาทงหมด 107,615,181 ไร หรอคดเปน 33.56% ของพนทประเทศ

และเปนพนทปาอนรกษ 64,826,658 ไร หรอคดเปน 20.22% ของพนทประเทศ และพบวา

ยงคงถกบกรก ลกลอบตดไม และถกทาลายโดยไฟปาอยางตอเนองทกป ในขณะทกระทรวง


2

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมมแผนเพมพนทปาของประเทศไทยเปน 40% ของพนททง

หมด ตงแตป พ.ศ. 2554–2563 หรอในอก 9 ป โดยแบงออกเปนพนทอนรกษ 25% ทงการขน

ทะเบยนเปนมรดกของชาต อทยานแหงชาตฯ หรอพนทปาสงวน เปนตน สวนอก 15% จะผลกดนใหเปนพนทปาเศรษฐกจตอไป โดยมหลกการลดการคกคามการสญเสยความหลากหลายทางชวภาพ ปลกปาเพอฟนฟสภาพปาทเสอมโทรม ตลอดจนทาใหความหลากหลายทางชวภาพเกดมลคาเพม โดยเฉพาะพชสมนไพรทมอยางหลากหลายมาทาวจยและนาไปใชไดจรงในระบบ

สาธารณสข และผลกดนสมนไพร และตารบยาสมนไพรเขาสบญชยาหลกแหงชาตโดยกระทรวง

สาธารณสขเปนตน สงเหลานจะเกดขนตอเมอเรายงมทรพยากรนน ๆ อย ไมวาจะเปนทรพยากร

กายภาพ ชวภาพ และภมปญญาในการใชทรพยากรนน ๆ นนคอตองทาใหเกดการสอสาร

การศกษาเรองการอนรกษ นาไปสความมสานกตอการอนรกษทรพยากรททกคนเกดความตระ

หนกและหวงแหนความหลากหลายทางชวภาพทมอย

จดเรมตนจนถงแผนแมบทระยะ 5 ปทหาของ อพ.สธ.

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทรงมสายพระเนตรยาวไกล ทรงเหนความสาคญ

ของการอนรกษพนธกรรมพช ในป พ.ศ. 2503 ทรงอนรกษตนยางนา ในป พ.ศ. 2504 ทรงใหนา

พรรณไมจากภมภาคตาง ๆ มาปลกไวในสวนจตรลดา เพอเปนแหลงศกษา และทรงมโครงการ

พระราชดารทเกยวกบการอนรกษพฒนาทรพยากร พฒนาแหลงนา การอนรกษและพฒนาดน

อนรกษทรพยากรปาไม เปนการอนรกษและพฒนาทรพยากรธรรมชาต ตอมาในป พ.ศ. 2535 สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ไดทรงสบทอดพระราชปณธานตอโดยม

พระราชดารกบ นายแกวขวญ วชโรทย เลขาธการพระราชวง ใหดาเนนการอนรกษพชพรรณของ

ประเทศโดยพระราชทานใหโครงการสวนพระองคฯ สวนจตรลดา ฝายวชาการ เปนผดาเนนการ

จดตงธนาคารพชพรรณขน ในป พ.ศ. 2536-2549 โดยรบทนสนบสนนจากสานกงาน

กรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร (กปร.) และเปนหนวยงาน

ขนตรงกบเลขาธการพระราชวง ตงแตป พ.ศ. 2539 และตอมาในปงบประมาณ พ.ศ. 2550

สานกพระราชวงดาเนนการจดสรรงบประมาณให และให อพ.สธ. ดาเนนการแยกจากโครงการสวนพระองคฯ สวนจตรลดา ตงแตนนเปนตนมา

การดาเนนงาน อพ.สธ. โดยเฉพาะการดาเนนงานในแผนแมบทระยะ 5 ปทสาม

และส จนถงปจจบนมหนวยงานตาง ๆ รวมสนองพระราชดารเพมขนมากกวา 100 หนวย งาน

สมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนซงเปนโรงเรยนตาง ๆ มากกวา 1,500 โรงเรยน ทาใหพนท

และกจกรรมดาเนนงานของโครงการฯ กระจายออกไปในภมภาคตาง ๆ และมการดาเนน งานท

หลากหลายมากขน การดาเนนงานในแผนแมบททกระยะ 5 ปทผานมาของ อพ.สธ. ได

ดาเนนการสอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตมาโดยตลอด ปจจบนประเทศไทยกาลงกาวสแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท

11 (พ.ศ. 2555 - 2559) ซงผลกดนและขบเคลอนปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงกบการสรางภมคมกนการพฒนาประเทศ ทมวตถประสงคใหทรพยากรและสงแวดลอมอดมสมบรณอยาง


3

ยงยน คนไทยอยรวมกนอยางสนตสข และพรอมเผชญกบการเปลยนแปลงไดอยางเปนสข การดาเนนงานของ อพ.สธ. ตามกรอบแผนแมบทระยะ 5 ปทหา มการดาเนนงานในกจกรรมท

สอดคลองกบยทธศาสตรการพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน ยทธศาสตร

การดาเนนงานทการสรางความสมดลและมนคงของอาหารและพลงงาน ยทธศาสตรการสราง

เศรษฐกจทมเสถยรภาพบนฐานความร และยทธศาสตรการจดการทรพยากรธรรมชาตและสง

แวดลอมอยางยงยน ในแผนฯ 11 อกทง อพ.สธ. ยงมกจกรรมตามกรอบแผนแมบท อพ.สธ. ท

สอดคลองกบยทธศาสตรการวจยทง 5 ยทธศาสตรฯ ของสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) อนไดแก ยทธศาสตรการวจยการสรางศกยภาพและความสามารถเพอการพฒนาทาง

สงคม, ยทธศาสตรการวจยการสรางศกยภาพและความสามารถเพอการพฒนาทางเศรษฐกจ,

ยทธศาสตรการวจยการอนรกษเสรมสรางและพฒนาทนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม,

ยทธศาสตรการวจยการสรางศกยภาพและความสามารถเพอการพฒนานวตกรรมและบคลากร

ทางการวจย และยทธศาสตรการวจยการปฏรประบบวจยของประเทศ เพอการบรหารจดการ

ความร ผลงานวจย นวตกรรม สงประดษฐ ทรพยากร และภมปญญาของประเทศ สการใช

ประโยชนเชงพาณชยและสาธารณะ ดวยยทธวธทเหมาะสมทเขาถงประชาชนและ ประชาสงคม

อยางแพรหลาย แผนแมบท อพ.สธ. ระยะ 5 ปทหา (ตลาคม พ.ศ. 2554 - กนยายน พ.ศ. 2559) เปนแผนแมบททจดทาขน เพอใชเปนกรอบในการดาเนนงานอนเนองมาจากพระราชดาร โดย

หนวยงานทรวมสนองพระราชดารเขามามสวนรวม ทงในสวนกลางและสวนภมภาค ใหมแนวทาง

ดาเนนงานอนรกษพนธกรรมพชตอเนองตามกรอบแผนแมบท ตอเนองในแผนแมบทระยะ 5 ปทหา โดยเนนการทางานในระดบทองถนในการทาฐานขอมลทรพยากรทองถนซงประกอบดวย 3

ฐานทรพยากรไดแก ทรพยากรชวภาพ, ทรพยากรกายภาพ และทรพยากรวฒนธรรมและภม

ปญญา ตอไป

2. พระราชดาร พระราชกระแส พระราชวนจฉย

เดอนมถนายน พ.ศ. 2535 มพระราชดารกบนายแกวขวญ วชโรทย เลขาธการพระราชวง และผอานวยการโครงการสวนพระองคฯ สวนจตรลดา ใหดาเนนการอนรกษพชพรรณของประเทศ และดาเนนการเปนธนาคารพชพรรณ โดยมอบใหโครงการสวนพระองคฯ ฝาย

วชาการ เปนผดาเนนการ ทรงโปรดเกลาฯ ใหนายแกวขวญ วชโรทย เปนผอานวยการ อพ.สธ.

และประธานคณะกรรมการ อพ.สธ. อพ.สธ.จงดาเนนงานสนองพระราชดารตามแนวทางพระราชดาร พระราชกระแส

พระราชวนจฉย และตามกรอบแผนแมบททวางไว

* หมายเหต มพระราชดาร พระราชกระแส พระราชวนจฉย เพมเตมในภาคผนวก (หนาท 95)


4

พระราชทานแนวทางการดาเนนงาน

การปกปกพนธกรรมพช

1) มพระราชปรารภถงการเสดจพระราชดาเนนผานไปทางจงหวดนนทบร ทอดพระเนตร

เหนพนธไมเกา ๆ อยมาก เชน ทเรยนบางพนธ อาจยงคงมลกษณะดอย แตสวนเหลานจะเปลยน

สภาพไป จงทรงหวงวาพนธไมเหลานจะหมดไป

2) ทรงใหสารวจขนทะเบยนรหสตนพชทขนอย เดมในศนยศกษาการพฒนาอน

เนองมาจากพระราชดาร และใหวดพกดตาแหนงของพชตาง ๆ ทไดขนทะเบยนไว

3) ทรงใหโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ ดาเนนการ

อนรกษพนธกรรมพชทเกาะละวะ จงหวดพงงา

4) ทรงใหอนรกษตนหวาใหญในบรเวณวงไกลกงวล อาเภอหวหน ซงเขาใจวาเปนตน

หวาทขนอยทนนกอนกอสรางวง

การสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช

1) ตามเกาะตาง ๆ มพชพรรณอยมาก แตยงไมมผสนใจเทาไร จงนาจะมการสารวจพชพรรณตามเกาะดวย

2) ทรงใหรวบรวมพนธกรรมหลายชนด

3) มรบสงใหดาเนนการศกษาทรพยากรบนเกาะแสมสารและเกาะขางเคยงโดยให

ดาเนนการตงแตยอดเขาจนถงใตทะเล

การปลกรกษาพนธกรรมพช

1) พระราชทานแนวทางอนรกษพนธกรรมพช โดยควรอนรกษพนธทไมใชพชเศรษฐกจไวดวย

2) สรางธนาคารพชพรรณสาหรบเกบรกษาพนธกรรมพชทเปนเมลดและเนอเยอ

3) ทรงใหมการปลกรกษาพนธกรรมพชไวในศนยศกษาการพฒนาพกลทองอน

เนองมาจากพระราชดาร จงหวดนราธวาส

การอนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช

1) เมองไทยมสภาพภมประเทศ ภมศาสตรอยางไร และกไดศกษาเรองตนไมตาง ๆ ก

ยงเหนวามหนวยงานทงหนวยงานของรฐและของเอกชน ทงเปนหนวยงานราชการ เชน กรมปา

ไม กรมวชาการเกษตร และสถาบนการศกษาททางานเกยวกบเรองของพช เหตผลทศกษาพช

พรรณเพราะถอวางายกวาการศกษาอยางอน ศกษาวาพชกชนด ทงเรองชอของพชชนดตาง ๆ

เรองงานอนกรมวธานกศกษากนหลายแหง จงนาจะมการรวบรวมวาแตละสถาบนนนไดทางาน


5

ในสวนของตนอยางไร ตวอยางเชน พช กไดศกษาในสวนทแตละแหงไดรวบรวมนน ชอตางหรอ

ซากนอยางไร เพอทจะไดรวมกนวาประเทศเรามอะไรบาง

2) ศกษาคณคาทางอาหารของผกพนเมองเหลานนมอะไรบาง และไดมการวเคราะหพษภยของพชเหลานนไวดวย เดมเทาทคดกยอมรบวาไมไดคดเรองพษภย จากการวจยของ

นกวชาการกไดทราบวามพชพนบานบางอยางทรบประทานกนอยซงมพษบาง ถาบรโภคกนในสวนทเปนทองถนกอาจไมเปนพษภยมาก การสงเสรมเปนโครงการขนมาแลว กจะมการ

ขยายพนธเปนจานวนมาก และกรบประทานอยางนซา ๆ ซาก ๆ ซงจะมอนตรายตอรางกายเปนอยางยง และพชนจะเปนประโยชนในเชงธรกจไดอก ถาทราบสรรพคณและนามาใชในสวนท

ขยายพนธแลวไมเปนอนตราย การขยายพนธจะเปนการชวยในเรองของการสงเสรมอาชพใหแกราษฎรเพมขน แตตองไมละเลยในเรองของวชาการ

ศนยขอมลพนธกรรมพช

1) ทรงใหทาศนยขอมลพนธกรรมพช โดยมโปรแกรมคอมพวเตอรทสามารถแสดง

ลกษณะของพชออกมาเปนภาพสได เพอความสะดวกในการอางองคนควา

2) ทรงใหดาเนนการเชอมขอมลกนระหวางศนยขอมลพรรณพฤกษชาต หอพรรณไม กรมปาไม กบศนยขอมลพนธกรรมพช สวนจตรลดา

3) ทรงใหดาเนนการทาฐานขอมลพรรณไมแหง โดยการบนทกตวอยางพรรณไมแหง บนทกลงแผน photo CD และเมอแลวเสรจใหทาสาเนาใหหนวยงานนน ๆ

4) ทรงใหหาวธดาเนนการใหขอมลเกยวกบพนธกรรมพชของหนวยงานตาง ๆ สอถงกน

ในระบบเดยวกนได

5) อยากจะทาฐานขอมลทนกวชาการทกคนจะใชในการคนควาไดดวยกน คดวาทาฐาน ขอมลในคอมพวเตอรซงใชการเรยกชอพชททกคนจะเขาถงได

6) เพอเปนสอในระหวางสถาบนตาง ๆ บคคลตาง ๆ ททาการศกษาใหสามารถใชฐานขอมลเดยวกน เพอใหการศกษาไมซาซอน สามารถทจะดาเนนการไปกาวหนาเปนประโยชนทางวชาการได

7) ฐานขอมลทางดานพชในหนวยงานตาง ๆ นน มหอพรรณไม กรมปาไม มพชทนกวชาการ นกวจย และนกพฤกษศาสตรรนแรก ๆ ไดเกบตวอยางพรรณพชแหงเกบไวเปนเวลาเกอบจะรอยปแลว ตวอยางพรรณไมเหลานเปนสงทมคาสง จะเปนประโยชนในดานการศกษา แตวาของตาง ๆ เหลาน ยอมเกาแกไปตามกาลเวลาจะเสยหายอยางนาเสยดาย แตสมยนเรามเทคโนโลยทจะรกษาสงเหลานเพอใหนกวชาการไดศกษา กขอใหชวยกนทาโครงการถายรปและ

ถายขอมลพรรณไม เพอเปนฐานขอมล แตการเกบฐานขอมลไวแหงเดยวอาจสญหายไดกม

ความคดกนวาจะใหหนวยงานตาง ๆ ชวยกนเกบ หากทหนงเกดเหตเสยหายไปกจะไดมขอมลเอาไวไมสญหายไปจากประเทศไทยหรอจากโลกนไปหมด ฐานขอมลนเปนของมคาตองชวยกนดแลใหด และผทจะมาใชใหถกตองใหเปนประโยชนแกประเทศไทยแกมนษยชาตตอไป


6

8) ใหระมดระวงในการนาขอมลพชพรรณทหายากในประเทศไทยลงเวบไซต อาจทาให

ชาวตางชาตนาไปศกษาและอางวาเปนของตนเองได

การสรางจตสานก

1) พระราชทานแนวทางการสอนและอบรม ใหเดกมจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพชควรใชวธปลกฝงใหเดกเหนความงดงาม ความนาสนใจของพชพรรณและเกดความปตทจะ

ศกษาและอนรกษตอไป การใชวธการสอนการอบรมทใหเกดความรสกกลววาหากไมอนรกษแลวจะเกดผลเสย เกดอนตรายแกตนเอง จะทาใหเดกเกดความเครยดซงจะเปนผลเสยตอประเทศในระยะยาว

2) พระราชทานแนวทางดาเนนงานเกยวกบสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน โดยควรใหเดก

หดเขยนตาราจากสงทเรยนรจากสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนและการนาตนไมมาปลกเพมเตมให

เดกรจกนน ตองไมมพชเสพตด

3) ควรนาตวอยางดน หน แร มาแสดงไวในหองพพธภณฑพชดวยเพราะในจงหวดตาก

มหน แร อยมากชนด

4) ทรงใหหาวธการทจะทาใหเดกสนใจในพชพรรณตาง ๆ และเกดความสงสยตงคาถามตนเองเกยวกบพชพรรณทตนสนใจนน ซงจะนาไปสการศกษาทดลอง คนควาวจยอยางงาย ๆ ทโรงเรยนทไมมหองปฏบตการวทยาศาสตรดนกกสามารถดาเนนการได หากอาจารยในโรงเรยนตาง ๆ ทาไดดงนกจะชวยใหเดกเปนคนฉลาด

5) เรองทจะสอนใหนกเรยนหรอเดกมความรและมความรกในทรพยากรคอ การรก

ชาต รกแผนดน ทาไดโดยกอใหเกดความรกความเขาใจ โดยนอกจากพชพรรณแลวสงทมใน

ธรรมชาต สงทหาไดงาย ๆ นนกอาจจะเปนอปกรณการสอนในวชาตาง ๆ ไดหลายอยาง วชาศลปะกใหมาวาดรปตนไมไมตองหาของอนใหเปนตวแบบ หรอในเรองภาษาไทยการเรยงความกอาจจะทาใหเรองการเขยนรายงานทาใหหดเขยนหนงสอหรออาจแตงคาประพนธในเรองของ

วชาการทองถนเปนนโยบายของกระทรวงศกษาธการอยแลวทจะใหนกเรยนไดศกษาหาความร

ทองถน นอกจากความรทเปนมาตรฐานจากสวนกลางมาแลว แมแตตารากมการสงเสรมใหคร อาจารยในทองถนไดรวบรวมความรหรอไดแตงขนในระยะน เทาทเหนมากมการศกษาวชาการทางดานศลปวฒนธรรม อาชพทองถนมาบาง แตในดานของธรรมชาตนนยงมคอนขางนอย การอนรกษทรพยากรนนไมใชเฉพาะใหเดกนกเรยนปลกปาหรอวาใหอนรกษดนปลกหญาแฝกอยาง

เดยว กพยายามใหออกไปดขางโรงเรยนวาทนนมอะไรอย และตนไมนนชออะไร เปนอะไร พชพรรณหลายอยางซงกยงไมเปนทรจกในสวนกลาง ในทองถนนนกมชอพนเมอง แตพอเอาเขาจรงแมแตชอวทยาศาสตรกยงไมมใครแนใจวาชออะไร กนามาศกษา

6) ดานสาระทจะตองใชเปนการสอนตองปรบปรงใหใหมทนเหตการณอยเสมอ ดงท

ทอดพระเนตรทโรงเรยนสตรภเกต และควรมงานวจยอยางตอเนอง


7

การดาเนนงานเฉพาะพนท

1) การดาเนนงาน อพ.สธ. บรเวณเกาะแสมสารและเกาะขางเคยง มดงตอไปน

ใหมรปแบบการดาเนนการใหเกาะแสมสารเปนแหลงศกษา

ใหศกษาตงแตยอดเขาจนถงใตทะเล (ศกษาในทกทรพยากร) ใหมการจดทาปายบอกชอและประโยชนของพนธพชแตละชนดพรอมทงม

เอกสารหรอแผนพบเพอเผยแพรความร

ใหมการรวบรวมพนธไมนานาชนด ทงพชบนดน และพชนา โดยเนนระบบ นเวศวทยาแบบภาพรวมทงระบบ ซงรวมถงสตวตาง ๆ ดวย นอกจากนไดรวม

เอาเกาะเลก ๆ รอบเกาะแสมสารเขาในโครงการฯ ในลกษณะผสมผสาน

เนองจากอยใกลกนและมความคลายคลงกนในหลาย ๆ ดาน ใหทาการสารวจทง

ดานภมศาสตร ธรณวทยา อตนยมวทยา แรธาต ฯลฯ ไปพรอม ๆ กน ควรพจารณาหาแหลงนาจดใหเพยงพอ

อาคารสงกอสรางควรทาในลกษณะชวคราวและเรยบงาย

ควรจดกลมอาจารย นสต นกศกษา เยาวชน โดยเฉพาะเยาวชนดอยโอกาสเขามา

ศกษาธรรมชาต

2) การกอสรางพพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย ใหกองทพเรอใช งบประมาณปกต โดยเมอเสรจแลวใหกองทพเรอดแลรบผดชอบจดการ โดยทาง อพ.สธ. เปน

แกนกลางและเปนฝายวชาการ ประสานและใหมการศกษาตอเนอง สาหรบดานการจดแสดงผลงานวชาการ ควรคานงถงการซอมบารงและอปกรณการแสดงไมซบซอน ในดานการจดการควรเนนใหคนมาชมทพพธภณฑ และพพธภณฑนควรมรายได

การบรหารจดการและอนๆ

1) งานทหนวยราชการตาง ๆ ไดทามาแลวเปนจานวนมากและมการตงหนวยขนมาใหม

ถามการไดมาประชมพรอมกนจะไดตกลงกนวาใครทาอะไร จะไดไมซาซอนกน และในสวนท

เหลอถาซากนกอาจตกลงกนไดวางานนใครจะทา ซงงานในสวนทสานกพระราชวงเคยทาอย หาก

มหนวยงานอนทรบผดชอบโดยตรงรบไปทาแลว ทาง อพ.สธ. – สานกพระราชวง มอบสวนนและ

ปรบมาทางานดานการประสานงานหรอประสานความรวมมอ และพจารณาดวาจะทางานไดโดย

ประหยดงบประมาณไดอยางไร บางสวนทอาจจะยงไมจาเปนในขนนหรอวาทาไดไมตองเนนความ

หรหรา หรอความสวยงามมากนก เอาเฉพาะทใชจรง ๆ และกประหยดไปไดเปนบางสวนกจะด

2) งานทจะศกษาพชหลายชนดเปนเรองทาไดยากและทาไดชา คน ๆ เดยวหรอสถาบน ๆ

เดยวจะครอบคลมไมไดทงหมด ถามหลาย ๆ หนวยงานชวยกนกอาจจะไดงานมาก ปจจบน

ประเทศคอนขางจะฝดเคองเพราะฉะนนทางานอะไรถงแมจะเปนงานทด ถาตกลงกนไดแลวกจะ

เปนการประหยดพลงคนหรองบประมาณ


8

อพ.สธ. มจดประสงคสาคญทจะใหหนวยงานตาง ๆ ทไดทางานมา ไดมโอกาส

แลกเปลยนความคดเหนหรอแลกเปลยนความรซงกนและกน รวบรวมขอมลเพอทาใหวชาการ

ดานนกาวหนาไปและเปนการประหยดเพราะแทนทตางคนตางทา งานไหนทมผทาแลวจะได

รวมกนทาโดยไมซาซอนกน

3) งานปจจบนเรองการรกษามาตรฐานเปนเรองสาคญเพราะงานอาจจะไมจากดอยแต

ภายในประเทศ อาจจะตองมการตดตอไปถงประเทศอนดวย เปนการสรางความเจรญใหแก

ประเทศ เพราะฉะนนจะตองทางานในลกษณะทคนอนยอมรบได

4) โครงการฯ แบบนไมใชจะทาสาเรจในเวลาสนๆ ตองมโครงการระยะทหนง

ระยะทสอง และระยะตอ ๆ ไป ตอไปกตองศกษาเรองสงมชวตและสงธรรมชาตตาง ๆ

ของพวกนเปนสงทนาสนใจ เมอสนใจแลวกอยากปกปกรกษาไมทาลายใหสญสนไปกเปน

การชวยอนรกษเปนอยางด

3. พระราชปรารภ

3.1 ในวชาเรยนของนกเรยนชนอนบาลถงชนประถม - มธยม ครอาจารยมกจะสอนให

นกเรยนศกษาถงโลกของเราเรองธรรมชาต การศกษาของใกลตว ไดแก พชพรรณทมอยใน

ธรรมชาตเปนสงทงายไมเสยคาใชจายสง และมประโยชนเพมประสบการณแกนกเรยน ในดาน

ตาง ๆ ได งานทคนในระดบผใหญไดศกษาในพชพรรณตาง ๆ นน เดกเลก ๆ กนาจะได

ประโยชนดวย โรงเรยนบางแหงตงอยในถนทรกนดารแตมพชพรรณตาง ๆ ขนอย ทคนอน ๆ

นอกพนทจะเขาไปศกษาไดยาก ทงนกเรยนและผปกครองอาจจะมความรมากกวาคนอน ๆ

นกเรยนอาจจะเรยนจากผปกครอง เปนเรองของภมปญญาทองถนวาพชชนดนคออะไร แลวกได

ศกษาเปรยบเทยบกบวทยาการสมยใหมทครอาจารยสงสอนหรอมปรากฏในหนงสอ คนทศกษา

เรองพชนนไดรบความสขสบายใจมความคดในดานสนทรยดานศลปะในแงตาง ๆ อาจจะศกษา

หรอใชเปนอปกรณการศกษาในหมวดวชาตาง ๆ ทงในเรองของวทยาศาสตรและมนษยศาสตร

โดยในการนามาปฏบตแตละโรงเรยนจะมความคดเหนโดยการมาเสนอผลงานหรอนาผลงานมา

บนทกลงในสอตาง ๆ ทจะสามารถนามาแลกเปลยนกนได

3.2 อพ.สธ. สงเสรมใหสถาบนตางๆ ทมหนาทในการศกษาพชพรรณตาง ๆ และ

บคคลทสนใจไดมโอกาสปฏบตงานทศกษาพชพรรณตางๆ ทมอยจานวนมากในประเทศไทย ได

ศกษาวธการทางวทยาศาสตร ไดรวบรวมเปนหลกฐานไว และเพอเปนสอระหวางสถาบนและ

บคคลตาง ๆ ททาการศกษาใหสามารถรวมใชฐานขอมลเดยวกนเพอใหการศกษาไมซาซอน

สามารถทจะดาเนนการไปกาวหนาเปนประโยชนทางวชาการได สวนงานสวนพฤกษศาสตร

โรงเรยนเปนงานสบเนอง ในเรองของทดนอาจจะตองมการกาหนดแนนอนวาทดนนนอยใน

สภาพไหน สภาพการถอครองในลกษณะไหน ศกษาในเรองของกฎหมายใหถกตองวาใครมสทธ

หรอหนาททาอะไรบาง ใครทาอะไรได ใครทาอะไรไมได เรองเหลานเปนเรองทจะตองศกษา


9

3.3 อพ.สธ. เรมตนขนราวป พ.ศ. 2535 เพอเปนการสงเสรมใหสถาบนตาง ๆ ทม

หนาทในการศกษาพชพรรณตาง ๆ และบคคลทสนใจไดมโอกาสปฏบตงานทศกษาพชพรรณ

ตาง ๆ ทมอยจานวนมากในประเทศไทย ไดศกษาวธการทางวทยาศาสตรไดรวบรวมเปน

หลกฐานไว เพอใชประโยชนตอไป

3.4 การอนรกษพนธกรรมพชน ไดดาเนนการมาเปนเวลาหลายป เรมตงแตพระบาท สมเดจพระเจาอยหว ทรงใหนาพรรณไมจากภมภาคตาง ๆ ทหายากมาปลกไวในสวนจตรลดา

เพอคนรนหลงจะไดเหนไดศกษาตอไป และกมงานดานวชาการตาง ๆ ทจรงแลวในประเทศไทยม

หนวยงานหลายหนวยงานทสนใจในเรองของการอนรกษพนธกรรมพช เพอการศกษาพชพรรณ

ตาง ๆ ทมอยในประเทศ

4. สรปการดาเนนงานทผานมาจนถงปจจบน (แผนแมบทระยะ 5 ปทหนง-ระยะ 5 ปทส)

นบตงแตสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร พระราชทานพระราชดารใน

การดาเนนงาน อพ.สธ. ครงแรกในป พ.ศ. 2535 และพระราชทานพระราชดารเปนแนวทาง

ดาเนนงานตอเนองมาเปนลาดบถงปจจบน อพ.สธ. มหนวยงานตาง ๆ เขารวมดาเนนงานสนอง

พระราชดาร 113 หนวยงาน (ณ เดอนตลาคม 2555) และสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

1,677 แหง (ณ เดอนตลาคม 2555) ซงมผลการดาเนนงานโดยสรปตงแตป พ.ศ. 2535 จนถง

ปจจบน โดยดาเนนงานในกจกรรมทง 8 กจกรรม ภายใต 3 กรอบการดาเนนงาน ระยะละ 5 ป

โดยทางานครอบคลมในทงทรพยากรชวภาพและกายภาพโดยสรปดงน 4.1 กรอบการเรยนรทรพยากร

เพอพฒนาและเพมประสทธภาพการดาเนนงานดานการพฒนาและดานการ

บรหารจดการดานปกปกพนธกรรมพช สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช และปลกรกษา

พนธกรรมพช โดยมกจกรรมทสนบสนนไดแก กจกรรมท 1 กจกรรมปกปกพนธกรรมพช

กจกรรมท 2 กจกรรมสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช และกจกรรมท 3 กจกรรมปลกรกษา

พนธกรรมพช สามารถสรปงานตามกจกรรมตาง ๆ ไดดงน

กจกรรมท 1 กจกรรมปกปกพนธกรรมพช ดาเนนการสารวจและกาหนดพนทเปาหมาย ในการปกปกพนธกรรมทรพยากร

ตาง ๆ ดวยเครองหาพกดดาวเทยม (Global Positioning System : GPS) เพอใหเกดความถกตองและชดเจนครอบคลมพนทปกปกพนธกรรมพช โดยทเปนพนทในความรบผดชอบของ หนวยงาน

สวนราชการ องคกร และจงหวดทนาพนทเขารวมสนองพระราชดาร จานวน 33 หนวยงาน และ

ศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดารฯ จานวน 6 แหง มพนทประมาณ 60,000 ไร


10

ใน 15 จงหวด แตละหนวยงานทดาเนนงานในกจกรรมน ใชพนททเปนปาดงเดมและไมม

แผนการดาเนนงานในการเปลยนแปลงพนทนน ๆ การดาเนนงานในพนททกาหนดขอบเขต

ชดเจน และไมไดซอนทบกบพนทของกรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช พนทของกรมปา

ไม หรอพนททมปญหาในเรองการครอบครองสทธ การดาเนนงานในพนทปกปกพนธกรรมพช อพ.สธ. ไดแก จดทาแผนทปกปกพนธกรรม

พช จดทาแนวปองกนไฟปา สารวจขนทะเบยน และจดทารหสประจาตนพช นอกจากนนยงได

สารวจทรพยากรในพนทเกาะตาง ๆ ไดแก เกาะแสมสารและเกาะขางเคยง จ.ชลบร ของ

กองทพเรอ, พนทเขาวงเขมร จ.กาญจนบร ของหนวยบญชาการทหารพฒนา กองบญชาการ

กองทพไทย, พนทในเขอนตาง ๆ ของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย ไดแก เขอนภมพล จ.

ตาก, เขอนสรกต จ.อตรดตถ, เขอนอบลรตน จ.ขอนแกน, เขอนจฬาภรณ และ เขอนหวยกม จ.

ชยภม, เขอนสรนธร จ.อบลราชธาน, เขอนศรนครนทร และเขอนวชราลงกรณ จ.กาญจนบร,

เขอนรชชประภา จ. สราษฎรธาน และ เขอนบางลาง จ.ยะลา เปนตน ซงไมไดมการสารวจและศกษาเฉพาะทรพยากรพนธกรรมพชเทานน แตยงรวมถงสตวและจลนทรย ยงไปกวานนยงมการ

ดาเนนงานในทรพยากรกายภาพ ซงเปนสงไมมชวต เชนลกษณะทางกายภาพของดน หน แร

ธาต แหลงนา เปนตน

กจกรรมท 2 กจกรรมสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช ดาเนนการสารวจเกบรวบรวมทรพยากรกายภาพและชวภาพ ในพนททกาลงจะ

เปลยนแปลงเนองมาจากการพฒนา เชน สรางอางเกบนา ทาถนน ฯลฯ พนททเกดภยธรรมชาต

สงครามและความไมสงบ พนททเกดการเปลยนแปลงจากปาธรรมชาตเปนพนทเกษตรกรรม

พนทอตสาหกรรม ทอยอาศย พนทปาชายเลน พนทเกาะทกาลงกลายเปนสถานททองเทยว การ

ดาเนนการในพนทในกจกรรมสารวจเกบรวบรวม ทรพยากรกายภาพและชวภาพพรอมบนทก

ขอมล มหนวยงานเขารวมสนองพระราชดารทวประเทศ จานวน 30 หนวยงาน และ ศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดารฯ 6 แหง นอกจากนนชมรมคณะปฏบตงานวทยาการ

อพ.สธ. ซงประกอบดวยคณะนกวจยและผเชยวชาญในสาขาวชาตาง ๆ ประมาณ 200 คน ไดรบ

อนญาตใหดาเนนการสารวจรวบรวมทรพยากรกายภาพและชวภาพในพนทของกรมอทยานแหง

ชาตสตวปาและพนธพช เพอเปนรายงานซงเปนฐานขอมลทรพยากรใหกบประเทศไทย ไดแก

พนทอทยานแหงชาตหมเกาะอางทอง จ. สราษฎรธาน, พนทเกาะยาวใหญและเกาะขางเคยง จ.พงงา, พนทอทยานแหงชาตหมเกาะตะรเตา และเกาะขางเคยง จ. สตล เปนตนโดยมรายละเอยด

อยในรายงานประจาปของ อพ.สธ. ทกป

การดาเนนงานในพนทสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช สามารถดาเนนงานได

ในพนทรศม 50 กโลเมตรของหนวยงานทรวมสนองพระราชดารนน ๆ ดาเนนการสารวจเกบ

รวบรวมทรพยากรกายภาพและชวภาพ เปนรปตวอยางแหง เมลดพนธ ตวอยางดอง ตวอยางทม

ชวต โดยเฉพาะพช สามารถนาไปเพาะปลก ขยายพนธ โดยว ธปกต หรอโดยการใช

เทคโนโลยชวภาพชวย เชนการเพาะเลยงเนอเยอพช หรอเกบรกษาในททปลอดภยตอไป ซง

ไมไดมการสารวจและศกษาเฉพาะทรพยากรพนธกรรมพชเทานน แตยงรวมถงสตวและจลนทรย


11

ยงไปกวานนยงมการดาเนนงานในทรพยากรกายภาพ ซงเปนสงไมมชวต เชนลกษณะทาง

กายภาพของดน หน แรธาต แหลงนา คณภาพนา เปนตน

กจกรรมท 3 กจกรรมปลกรกษาพนธกรรมพช ดาเนนการตอเนองจากกจกรรรมท 1 และกจกรรมท 2 โดยการนาพนธกรรมพช

ไปเพาะปลกในพนททปลอดภย มขอบเขตและการดแลรกษาอยางด เชนในศนยศกษาการพฒนา

อนเนองมาจากพระราชดารฯ พนทศนยวจยและสถานทดลองของกรมวชาการเกษตร พนทท

จงหวดนอมเกลาฯ ถวายและพนทนามาสนองพระราชดาร เชนสวนสาธารณะตาง ๆ สวนปา

พนทสถาบนการศกษาทเขารวมสนองพระราชดาร อพ.สธ. เปนตน มการดาเนนการรบและสง

พนธกรรมพชตาง ๆ แลกเปลยนและฝากเพาะขยายพนธ ดแลรกษา ทดลองปลกโดยเจาหนาท อพ.สธ. ตามศนยวจยฯ และพนทตาง ๆ ของ อพ.สธ. จนถงปจจบนหนวยงานทรวมสนอง

พระราชดารในกจกรรมปลกรกษาพนธกรรมพช รวมทงสนจานวน 37 หนวยงาน และ ศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร 6 แหง มเนอทประมาณ 9,000 ไร จานวน

2,000,000 ตน และเกบรกษาในรปเมลดบรรจซองและกระปองในธนาคารพชพรรณของ

อพ.สธ. เองนน มการเกบรกษาพนธกรรมพชดงน 1. หองปฏบตการเกบรกษาพนธกรรมพชโดยวธการเพาะเลยงเนอเยอพช

มากกวา 100 ชนด ไดแก หวาย ขนน กฤษณา มะมวง กลวยไมชนดตาง ๆ ฯลฯ 2. เกบในรปสารพนธกรรม (DNA) เชน มะเกยง ทเรยน มะตม กลวยไมตาง ๆ

พชสมนไพร เปนตน 3. เกบเมลดพนธพชทสามารถเกบดวยเมลดได ในระยะสน ระยะปานกลาง และ

ระยะยาว ไดแก ขาวพนธตาง ๆ งา ฝาย ถวชนดตาง ๆ ผกพนบานตาง ๆ เปนตน

พนทในการปลกรกษา อพ.สธ. มกรอบการดาเนนงานใหหนวยงานทสนอง

พระราชดารใน อพ.สธ. มพนทปลกรกษาพนธกรรมพชในหนวยงานนน ๆ โดยมขอบเขตพนทท

ชดเจนและมเปาหมายในการเกบรวบรวมพนธกรรมพชโดยเฉพาะพชทอยในทองถนนน ๆ เชน

สวนพฤกษศาสตรเกาะทะเลไทย สวนรกขชาต ทเกาะแสมสาร เพอเปนแหลงปลกรวบรวมพรรณไมหมเกาะแสมสารทง 9 เกาะ และใชเปนแหลงศกษาเรยนรเกยวกบพชพรรณไมเกาะแสมสาร ใน

พนท 100 ไร รวมถงการทดลองปลกมะกอกโอลฟในพนทตาง ๆ ของ อพ.สธ. และหนวยงานท

รวมสนองพระราชดารทวประเทศ

นอกจากการปลกตนพนธกรรมแลวยงมการเกบรกษาในรปเมลดพนธ, การ

เพาะเลยงเนอเยอพช มการเกบรกษาสารพนธกรรม (DNA) ทธนาคารพชพรรณ อพ.สธ. สวน

จตรลดา และหนวยงานทรวมสนองพระราชดารฯ

ในกจกรรมนเดมเนนการดาเนนงานในพนธกรรมพช แตในชวงปลายของแผน

แมบทระยะ 5 ปทสามและแผนแมบทระยะ 5 ปทส ดาเนนการพนธกรรมสตวในสวนสตวตาง ๆ

และจลนทรยเกบในหองปฏบตการซงเปนการเกบรกษาในททปลอดภย


12

สาหรบพนทปลกรกษาพนธกรรมพชของ อพ.สธ. มพนทปลกรกษาทอยใน

หนวยงานทรวมสนองพระราชดาร และมเจาหนาทจาก อพ.สธ. ไปประจาพนทเพอดแลและ

ประสานงานดงในตารางท 1

ตารางท 1 พนทตางๆ ทวประเทศของ อพ.สธ. สานกพระราชวงและ พนทของหนวยงานทเขารวมสนองพระราชดาร โดยทมเจาหนาทของ อพ.สธ. ไปปฏบตงาน

พนทปลกรกษาพนธกรรมพช อพ.สธ. หนวยงานรวมสนอง

พระราชดาร อพ.สธ.

จานวน

(ไร) 1. พนทศนยบรการวชาการดานพชและปจจยการ ผลตเชยงราย (วาว) จ.เชยงราย

กรมวชาการเกษตร 200

2. พนทสวนพฤกษศาสตรเกาะทะเลไทย และพนท สวนรกขชาต เกาะแสมสาร จ.ชลบร

กองทพเรอ 200

3. พนทเขาหมาจอ อ.สตหบ จ.ชลบร กองทพเรอ 16 4. พนทปลกพนธกรรมพชภาคใต จ.ชมพร 35 5. พนทศนยอนรกษพนธกรรมพชฯ คลองไผ ต.คลองไผ อ.สคว จ.นครราชสมา

อพ.สธ.-สานกพระราชวง 391

6. พนท อพ.สธ. อ.วงมวง จ.สระบร อพ.สธ.-สานกพระราชวง 500 7. พนท อพ.สธ. อ.ตากฟา จ.นครสวรรค อพ.สธ.-สานกพระราชวง 64

4.2 กรอบการใชประโยชน

เพอพฒนาและเพมประสทธภาพการดาเนนงานศกษาวจยใน อพ.สธ. ทงใน

ดานการพฒนาและการบรหารจดการใหการดาเนนงานเปนไปในทศทางเดยวกนและเอออานวย

ประโยชนตอกน รวมทงพฒนาระบบขอมลสารสนเทศ อพ.สธ. ใหเปนเอกภาพ สมบรณและ

เปนปจจบน และบรรลจดมงหมายตามแนวพระราชดาร โดยมกจกรรมทดาเนนงานสนบสนนไดแก กจกรรมท 4 กจกรรมอนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช กจกรรมท 5 กจกรรมศนย

ขอมลพนธกรรมพช และกจกรรมท 6 กจกรรมวางแผนพฒนาพนธพช สามารถสรปงานตาม

กจกรรมตาง ๆ ไดดงน

กจกรรมท 4 กจกรรมอนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช

ดาเนนการตอเนองจากกจกรรม 1, 2 และ 3 และในแผนแมบทระยะ 5 ปทหนง

– ระยะ 5 ปทสาม เปนกจกรรมทดาเนนการศกษาประเมนพนธกรรมพชเพยงอยางเดยว แตใน

แผนแมบทระยะ 5 ปทส มการศกษาประเมนในพนธกรรมของสงมชวตในสตวและจลนทรย

นอกจากนนยงศกษาทรพยากรกายภาพทเกยวของกบพนธกรรมของสงทมชวต (เชน ดน หน แร


13

คณภาพนา คณภาพดน คณภาพอากาศ เปนตน) กจกรรมนมการศกษาประเมนทงในสภาพ

ธรรมชาตและในแปลงทดลอง ศกษาดานสณฐานวทยา ชววทยา สรรวทยา การขยายพนธ การ

ปลกเลยง การเขตกรรม สาหรบการศกษาและวจยในหองปฏบตการเชนการศกษาดาน

โภชนาการ องคประกอบตาง ๆ ดานรงควตถ กลนหอมตาง ๆ หรอศกษาและประเมนการใช

ประโยชนในดานอนๆ เพอศกษาคณสมบต คณภาพ ในแตละสายตน จนถงปจจบนการดาเนนงานวจยในกจกรรมท4น เปนการดาเนนงานโดยความ

รวมมอของนกวจยและเจาหนาทอพ.สธ.และหนวยงานรวมสนองพระราชดารอพ.สธ. หรอสมาชก

และนกวจยในชมรมคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. ในหนวยงานทเขารวมสนองพระราชดาร

อพ.สธ. มจานวนหนวยงานทรวมสนองพระราชดารในกจกรรมน 50 หนวยงาน ไดดาเนนงานวจยมากกวา 500 เรอง พชทไดวจยคนควาศกษาประเมนพนธกรรมพชทสารวจเกบรวบรวมและปลกรกษาไว ไดดาเนนการไปแลวจานวนมากกวา 20 สกล ไดแก ทเรยน มะตม มะเกยง กอ มะ

แขวน มะพอก มะมวง หวา ขนน ออย ดองดง หวาย มงคด กระเจยว บกคางคก ผกลนหาน

ฮอม ผกเคด กลวยไมปา พชสกลอบเชย ผกพนเมอง พชสมนไพร ฯลฯ และศกษาดานชว

โมเลกล การทา DNA Fingerprint ใน มะตม หวาย กลวยไมมาวง ทเรยน ขนน ฯลฯ นอกจากพนธกรรมพชแลว ยงมการศกษาในพนธกรรมของสตวในหลายชนด เชน พนธปลาชนดตาง ๆ

สตวเลอยคลาน สตวสะเทนนาสะเทนบก สตวเลยงลกดวยนม เชน คางคาวคณกตต เปนตน

กจกรรมท 5 กจกรรมศนยขอมลพนธกรรมพช ดาเนนการตงแต พ.ศ. 2537 จนถงปจจบน อพ.สธ. จดตงศนยขอมลพนธกรรม

พชขนโดยม อพ.สธ. ทาหนาทเปนหนวยงานกลางในการดาเนนงาน มการวางแผนดาเนนงาน

พฒนาเครอขายระบบขอมลสารสนเทศ ใหสามารถเชอมโยงและใชรวมกนได โดยเวบไซตของ

อพ.สธ. (http://www.rspg.or.th) นอกจากนนยงมการพฒนาขอมลของ อพ.สธ. และหนวยงานท

รวมสนองพระราชดาร ใหเปนเอกภาพ, ความสมบรณและทนสมย ซงหนวยงานตาง ๆ สามารถ

ใชประโยชนรวมกนได การดาเนนงานจดทาฐานขอมลทรพยากรตาง ๆ นนดาเนนงานโดย

อพ.สธ. และสนบสนนใหหนวยงานทรวมสนองพระราชดารดาเนนงาน โดยเฉพาะฐานขอมลพช

จากการสารวจเกบรวบรวม และฐานขอมลพรรณไมแหง มขอมลพนธกรรมพชได ประมาณ

250,000 ขอมล ซงเปนขอมลของหอพรรณไมของกรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช

พ พธภณฑ พช สรนธร ของกรมวชาการเกษตร พ พธภณฑ พชของคณะวทยาศาสตร

มหาวทยาลยสงขลานครนทร เปนตน นอกจากนนยงมงานฐานขอมลสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน และงานฐาน

ขอมลทะเบยนพรรณไมโรงเรยนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน โดยดาเนนการนารองกบ

โรงเรยนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ประมาณ 100 โรงเรยน รวบรวมขอมลพนธกรรมพช

ไดประมาณ 8,000 ขอมล กาลงดาเนนการเพอนาขนสเวบไซตเพอการแลกเปลยนเรยนร

ระหวางโรงเรยนและประชาชนทวไป ในเวบไซต สรปงานทดาเนนการทผานมาดงน


14

1) งานทดาเนนงานโดยศนยขอมลพนธกรรมพช อพ.สธ. 1.1 งานบนทกขอมล/ดแลฐานขอมล ดาเนนการดแลรกษาขอมลเดมและบนทกขอมลทมสงเพมเตมเขามาทศนยขอมล

พนธกรรมพช ตรวจเชคความถกตองของขอมล ทงขอมลทมอยเดมและขอมลทเพมขน พฒนา

และปรบปรงระบบงานฐานขอมลพนธกรรมพช บนทกการจาแนกพรรณไมทหอพรรณไม กรม

อทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช และพพธภณฑพชสรนธร กรมวชาการเกษตร โดย

ผเชยวชาญดานพฤกษศาสตร บนทกแกไขขอมลพรรณไมแหงทตรวจสอบโดยผเชยวชาญดานพฤกษศาสตร ดงตารางท 2

ตารางท 2 แสดงฐานขอมลใน อพ.สธ.

ขอมล จานวน หมายเหต 1.1 ขอมลพรรณไมสด 42,489 1.2 ขอมลพรรณไมแหงทไดรบมาจากหอ

พรรณไมและพพธภณฑพช

- หอพรรณไม (กรมอทยานฯ) - พพธภณฑพชสรนธร (กรมวชาการเกษตร) - พพธภณฑพช

(มหาวทยาลยสงขลานครนทร)

124,820 56,289

9,162

รวมขอมลตวอยางพนธไม

แหงทไดรบมาจากหอพรรณ

ไมและพพธภณฑพช จานวน

190,271 ขอมล

1.3 ขอมลการแปลงรหสพนท 1,103,467 1.4 ขอมลรหสปลกในพนท 330,477 1.5 ขอมลการเจรญเตบโตของตน

พนธกรรมพชทสงเขามา - อพ.สธ. - หวยฮองไคร - อพ.สธ. - หวยทราย - อพ.สธ. - ครบร

97,521 44,856 6,459

1.6 ขอมลการสงใบ ผล เนอ ไป

วเคราะหในสถาบนตาง ๆ 2,030 รหส

1.7 ฐานขอมลมะกอกโอลฟ ขอมลมะกอกโอลฟ

บนทกการเจรญเตบโตของมะกอก โอลฟในพนทตาง ๆ

11,926 รหส 62,310 ขอมล

1.8 ฐานขอมลภาพพรรณไมสด 3,191


15

ขอมล จานวน หมายเหต 1.9 งานสแกนรปภาพเพอเกบใน CD - งานภาพ จากหอพรรณไมกรมอทยานฯ (งานซอม) - งานภาพ จากหอพรรณไมกรมอทยานฯ (งานใหม) - งานภาพพรรณไมจากสไลดและจากภาพถายในอพ.สธ. - งานฟลมสไลด ภาพพรรณไม จาก กรมวชาการเกษตร - งานฟลมสไลด ภาพพรรณไม จากมหาวทยาลยสงขลานครนทร

4,265

4,110

1,754

12,062

10,848

1.10 งานบนทกตวอยางพรรณไมแหง

บนทกลงแผน Photo CD - หอพรรณไม กรมอทยานฯ - พพธภณฑพช กรมวชาการเกษตร - พพธภณฑพช ม.สงขลานครนทร

116,963 ตวอยาง 56,497 ตวอยาง 10,555 ตวอยาง

ซด 937 แผน ซด 351 แผน ซด 98 แผน


16

นอกจากฐานขอมลในตารางแลว ยงมฐานขอมลอน ๆ เชนฐานขอมลสมาชกสวนพฤกษศาตร

โรงเรยน ฐานขอมลชมรมคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. ฯลฯ

http://www.rspg.or.th/plants_data/index.htm

1.2 งานฐานขอมลทะเบยนพรรณไมสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

ในปงบประมาณ พ.ศ. 2550 ไดพฒนาเวบไซตเพอใชในการเผยแพรและจดทาฐานขอมล

ทะเบยนพรรณไมสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน รวมกบสถาบนสารสนเทศทรพยากรนาและการ

เกษตร โดยดาเนนการนารองกบโรงเรยนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน 25 โรงเรยน รวม

ขอมลพนธกรรมพชได 3,977 ขอมล ในปงบประมาณ พ.ศ. 2553 ความกาวหนาของงาน

ฐานขอมลทะเบยนพรรณไมทดาเนนงานโดย เจาหนาทหนวยปฏบตการพฤกษศาสตร อพ.สธ. ม

การพฒนางานระบบฐานขอมลสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน และระบบการจดเกบขอมลทะเบยน

พรรณไมโดยนาขนเวบไซต http://www.rspg.or.th/botanical_school/sb_pdata/scbot_pdata.htm ณ ปลายเดอนตลาคม พ.ศ. 2554 มขอมล ประมาณ 5,000 ขอมล นอกจากนนยงม งาน

ฐานขอมลดานพฤกษศาสตรทดาเนนงานโดยหน วยปฏบตการพฤกษศาสตร ฝายวชาการ อพ.สธ.

จดทาเพอใชในหนวยปฏบตการพฤกษศาสตร อพ.สธ. ประมาณ 3,000 ขอมล


17

1.3 งานฐานขอมลงานวจยทดาเนนงานมาในชวง 20 ปของ อพ.สธ. อพ.สธ. มงานศกษาวจยสบเนองจากการทางานในทง 8 กจกรรม จงมงานศกษาวจยท

เกยวของกบทรพยากรตาง ๆ มากกวา 500 โครงการ จงไดจดทาฐานขอมลงานวจยเพอไวนาไป

ใชประโยชนตอไป

นอกจากงานฐานขอมลท อพ.สธ. ดาเนนการเองแลว อพ.สธ. สนบสนนใหหนวยงานท

รวมสนองพระราชดารหลายหนวยงานดาเนนงานในกจกรรมน เชนมหาวทยาลยมหดล

มหาวทยาลยสงขลานครนทร จงหวดนนทบร เปนตน แตเนองจากงานในกจกรรมในเรอง

ฐานขอมลไมมทสนสด นอกจากนแตละทยงเรมพฒนาโปรแกรมทใชเปนฐานขอมล และประกอบ

กบขอมลทมเพมเตมเพมขนมาเรอย ๆ ยงไปกวานนคอระบบความปลอดภยในการเขาถง

ฐานขอมลตาง ๆ จงมการประสานงานกบทาง อพ.สธ. อยตลอดเวลา เพอใหขอมลทไดนนม

ระบบปองกนการเขาถงขอมลตาง ๆ ดงทมพระราชกระแส ณ โรงเรยนสตรภเกต จงหวดภเกต ใน

วนท 26 เมษายน พ.ศ. 2543 “....พชพรรณทหายากหากไดมากบนทกเกบไวเพอการศกษาใหด การลงเวบไซต กพงระวง บางทเราศกษาหามาได แตเมอชาวตางชาตเหนจากเวบไซต กอาจ

นาไปศกษาและอางองเปนของตนเองได....”

กจกรรมท 6 กจกรรมวางแผนพฒนาพนธพช

ดาเนนการนาขอมลจากศนยขอมลพนธกรรมพชทไดจากการสารวจเกบรวบรวม

การปลกรกษาพนธกรรมพช การศกษาประเมน นามาใหผทรงคณวฒศกษาและวางแผนพฒนา

พนธพช เพอใหมพนธตามความตองการในอนาคต โดยเปนการวางแผนระยะยาว 30 ป - 50 ป วาจะมพนธพชลกษณะตางๆ ทตองการของชวงเวลา เปนการวางแผนคาดการณลวงหนา ซงเมอ

ไดแผนพฒนาพนธพชแตละชนด นาทลเกลาฯ ถวายสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรม

ราชกมาร เพอทรงมพระราชวนจฉย และพระราชทานใหกบหนวยงานทมหนวยงานในการพฒนา

ปรบปรงพนธพช เชน กรมวชาการเกษตร เปนตน ในชวง 20 ปทผานมา อพ.สธ. มงานรวมกบ

หลายหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร เชน ในเรองกลวยไม รวมกบศนยบรการการพฒนา

ขยายพนธไมดอกไมผลบานไรอนเนองมาจากพระราชดาร ในเรองการคดเลอกกลวยไมสปาโต

เอองมอนไข กระเจยว เปนตน ในเรองมะเกยง ศนยบรการวชาการดานผลผลตพชหางฉตร

จงหวดลาปางรวมกบสถาบนวจยและฝกอบรมการเกษตร จ.ลาปาง ศนยบรการวชาการดาน

ผลผลตพชดอยวาว จงหวดเชยงราย, มหาวทยาลยเชยงใหม, มหาวทยาลยแมโจ, มหาวทยาลยพะเยา และมหาวทยาลยนเรศวร ซงในปลายระยะ 5 ปทหนง ไดมการประชมแนวทางการพฒนา

พนธพชในชวงปลายพทธศตวรรษท 25 ซงมการหารอในประเดน แนวโนมการเปลยนแปลงทาง

เศรษฐกจทมผลกระทบตอการบรโภค, แนวโนมการบรโภคสงธรรมชาตและสงสงเคราะห, แนว

โนมการใชวตถดบเพอการผลตในอตสาหกรรมเครองสาอาง, แนวโนมการใชวตถดบเพอการผลต

ในอตสาหกรรมอาหาร, แนวโนมการใชวตถดบเพอการผลตในอตสาหกรรมอาหารสตว, แนวโนม

การใชวตถดบเพอการผลตในอตสาหกรรมยารกษาโรค, แนวโนมการใชวตถดบเพอการผลตใน

อตสาหกรรมสงทอ, แนวโนมการใชวตถดบสาหรบการผลตในอตสาหกรรมสธรรมชาตและดาน


18

อนๆ, การใชประโยชนจากสารสกดธรรมชาตจากพช, จตวทยาการบรโภคของคนในชวงปลายพทธ

ศตวรรษท 25 และ โภชนาการในชวงปลายพทธศตวรรษท 25 การดาเนนงานในกจกรรมท 6 นน ตองอาศยความรวมมอระหวางหนวยงาน

หลายหนวยงานในการดาเนนการเพอใหไดพนธพชชนดใหมทเหมาะสมกบการปลกเพอประโยชน

ในแงทแตกตางกน สดทายทาไปสการจดสทธบตรพชพนธใหม เพอใหแกประชาชนชาวไทยไดใช

ประโยชนตอไป

4.3 กรอบการสรางจตสานก เพอใหประชาชนกลมเปาหมายตาง ๆ โดยเฉพาะเยาวชน นกเรยน นสตนกศกษาและ

บคคลทวไป ไดมความรความเขาใจเกยวกบพชพรรณไม และการอนรกษพนธกรรมพชของ

ประเทศ จนตระหนกถงความสาคญและประโยชนของการอนรกษพนธกรรมพชทกอใหเกด

ประโยชนตอมหาชนชาวไทย โดยมกจกรรมทดาเนนงานสนบสนนไดแก กจกรรมท 7 กจกรรม

สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช และกจกรรมท 8 กจกรรมพเศษสนบสนนการอนรกษ

พนธกรรมพชสามารถสรปงานตามกจกรรมตาง ๆ ไดดงน

กจกรรมท 7 กจกรรมสรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช 7.1 งานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

ดาเนนการสบเนองจากทสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ทรงมพระราชดารบางประการ เกยวกบการอนรกษพนธกรรมพช "การสอนและอบรมใหเดกมจตสานกในการอนรกษพชพรรณนนควร ใชวธการปลกฝงใหเดกเหนความงดงาม ความนาสนใจ และเกดความปตทจะทาการศกษาและอนรกษพชพรรณตอไปการใชวธการสอนการอบรมทให

เกดความรสกกลววา หากไมอนรกษแลวจะเกดผลเสย เกดอนตรายแกตนเองจะทาใหเดกเกด

ความเครยด ซงจะเปนผลเสยแกประเทศในระยะยาว” “การใหเดกเรยนอยางมความสขไดใกลชด

ธรรมชาต แลวจตใจจะออนโยน" อพ.สธ. ดาเนนงานสนองพระราชดารจดตงงาน "สวน

พฤกษศาสตรโรงเรยน" เพอเปนสอในการสรางจตสานกดานอนรกษพนธกรรมพช โดยให

เยาวชนนน ไดใกลชดกบพชพรรณไม เหนคณคา ประโยชน ความสวยงาม อนจะกอใหเกด

ความคดทจะอนรกษพชพรรณตอไป ซงสามารถดาเนนการงานสวนพฤกษศาสตรในพนทของ

โรงเรยน เปนการจดแหลงการเรยนรทสรางโอกาสใหนกเรยนไดเผชญกบความเปนจรงตาม

ธรรมชาตของสงมชวต โดยเฉพาะตนไม ตลอดจนสงมชวตอน ทอยอาศยสมพนธกบพชพรรณไม

ทงหลาย และรวมถงระบบนเวศทเกอกลกนของธรรมชาตในบรเวณนน ชวตเดกทสมพนธกบ

ธรรมชาตจะเปดโอกาสแหงการแสวงหาความร จากประสบการณตรงและสรางความรนรมย บม

เพาะความออนโยน เปนอนหนงอนเดยวกบชวตทงหลาย ซงเปนเพอนรวมโลกเดยวกน งานสวน

พฤกษศาสตรโรงเรยน จงเปนการดาเนนงานทองรปแบบของ "สวนพฤกษศาสตร" โดยมการ

รวบรวมพนธไมทมชวต มแหลงขอมลพรรณไม มการศกษาตอเนอง มการเกบตวอยางพรรณไม


19

แหง พรรณไมดอง มการรวบรวมพนธไมทองถนเขามาปลกรวบรวมไวในโรงเรยน บนทกขอมลและภมปญญาทองถนเกยวกบพนธไม มมมสาหรบศกษาคนควาและมการนาไปใชประโยชนเปนสอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ เปนการดาเนนการใหสอดคลองกบสภาพทองถน ไมฝน

ธรรมชาต เปนไปตามความสนใจและความพรอมของโรงเรยน ดาเนนการดวยความสมครใจ

ไมใหเกดความเครยด การใช "สวนพฤกษศาสตรโรงเรยน" เปนสอในการทจะให นกเรยน เยาวชน และประชาชนทวไปไดมความเขาใจ เหนความสาคญของพชพรรณ เกดความรก หวงแหน และรจกการนาไปใชประโยชนอยางยงยน ซงสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ไดพระราชทานพระราชดาร และแนวปฏบตในการดาเนนงาน เปนระยะ ๆ การดาเนนงาน

ตงแตปลายป พ.ศ. 2537 จนถงปลายระยะแผนแมบทระยะ 5 ปทส มสมาชกสวนพฤกษศาสตร

โรงเรยน ทเปนสถานศกษาตงแตระดบอนบาล ประถมศกษา มธยมศกษา อาชวศกษา และระดบอดมศกษา จานวน 1,677 แหง (ภาคผนวกหนา 144) อพ.สธ. ไดจดใหมการฝกอบรม

ปฏบตการงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนทศนยฝกอบรม อพ.สธ. ลาตะคอง ตาบลคลองไผ

อาเภอสคว จงหวดนครราชสมา และศนยฝกอบรม อพ.สธ. มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตสราษฎรธาน จงหวดสราษฎรธาน เปนตน


20

เมอการดาเนนงานของสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนผานการฝกอบรมจาก

วทยากร อพ.สธ. และดาเนนงานตามขนตอนและวธการดาเนนงานในงานสวนพฤกษศาสตร

โรงเรยน โดยทาง อพ.สธ. ไดจดทาคมอแจกจายแกโรงเรยนสมาชก และสามารถดาวนโหลดได

จากเวบไซต อพ.สธ. (http://www.rspg.or.th) มการอบรมเชงปฏบตการงานสวนพฤกษศาสตร

โรงเรยน โดยใชศนยฝกอบรม อพ.สธ. คลองไผ และหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร เชน

มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตสราษฎรธาน เปนตน

อพ.สธ. มเจาหนาทกจกรรมท 7 กจกรรมสรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรม

พช และคณะทปรกษาและผทรงคณวฒไปตรวจเยยมโรงเรยนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

และใหคาปรกษาในการทางานอยางใกลชด มการประชมเชงปฏบตการเสรมตอ (เรองการเกบ

รวบรวมรกษาคณภาพเมลดพนธพชผกพนเมอง ,เรองอารกขาพชกบงานสวนพฤกษศาสตร

โรงเรยน, การวาดภาพทางพฤกษศาสตร, การเพาะเลยงเนอเยอพช และ การเกบตวอยางเพอการ

สกดสารพนธกรรม (DNA) เปนตน) เมอทางสถานศกษาทางานไดจนถงระดบหนง สามารถสมครขอรบการประเมน

ไดเพอแสดงถงความสามารถในการทางานของผบรหาร คร อาจารย ของโรงเรยนททาให

นกเรยนเขามาเรยนรและมสวนรวมในงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน นาไปสการสรางจตสานก

ในการอนรกษพนธกรรมพช ตลอดจนมสวนรวมในการรกษาทรพยากรธรรมชาตและชวยเหลอ

ชมชนทโรงเรยนนน ๆ ตงอย ทาง อพ.สธ. มขนตอนและวธการประเมนทมมาตรฐานโดยม

คณะกรรมการทเปนผทรงคณวฒเปนผประเมน โดยสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนสามารถยนขอรบการประเมนมาไดท อพ.สธ. เพอขอรบพระราชทานไดดงน


21

1. ปายพระราชทานงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน 2. เกยรตบตรงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน 1.1 ขนท 1 เปนเกยรตบตรขนตน เกยรตบตรแหงความมงมน อนรกษ สรรพสง สรรพชวต ดวยจตสานกของครและเยาวชน 1.2 ขนท 2 เปนเกยรตบตรขนกลาง เกยรตบตรแหงการเขาสสถานภาพ สถานศกษาอบรมสงสอนเบดเสรจ บนฐานงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน 1.3 ขนท 3 เปนเกยรตบตรขนสง เกยรตบตรแหงการเปนสถานศกษาอบรมสงสอนเบดเสรจ บนฐานงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

จนถงปจจบนมสถานศกษาทเปนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ขอ

ประเมนผลงานและไดรบพระราชทานปายและเกยรตบตรฯ ดงตารางท 3

ตารางท 3 สถานศกษาสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนทไดรบพระราชทานปายฯ และเกยรตบตรฯ

พนท ปายพระราชทานฯ เกยรตบตรฯ ขนท1

เกยรตบตร ฯ ขนท 2

เกยรตบตรฯ ขนท 3

รวม

กรงเทพมหานครและปรมณฑล 37 8 3 - 48 กลาง 3 4 1 - 8 ตะวนตก 4 2 - - 6 ตะวนออก 9 8 1 - 17 ตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน 14 8 - - 22 ตะวนออกเฉยงเหนอตอนกลาง 27 17 1 - 45 ตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง 23 17 - - 40 ใต 42 8 1 - 51 เหนอ 38 17 3 - 58

รวม 197 88 10 - 295

7.2 งานเผยแพรงานและใหความรดานพฤกษศาสตร มงานใหความรทางพฤกษศาสตรและการฝกปฏบตการใหแกสถานศกษาตางๆ

ทเปนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนเปนงานฝกอบรมปฏบตการ ณ ศนยฝกอบรม ฯ ลาตะคอง

ต.คลองไผ อ.สคว จ.นครราชสมา และศนยฝกอน ๆ และอบรมปฏบตการวชาพชพรรณเพอชวต

ใหกบมหาวทยาลยราชภฏตาง ๆ อบรมใหแกโรงเรยนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน จานวน

173 รน 1,783 โรงเรยน 8,012 คน งานฝกการเรยนรทรพยากรทางทะเล “เกาะแสมสาร อพ.สธ. – ทร.” งานตรวจสอบความถกตองของทะเบยนพรรณไม ของสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน และนาขอมลเผยแพรขนเวบไซตเปนตน


22

7.3 งานพพธภณฑ

ตวอยางพพธภณฑตาง ๆ ของหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร

- พพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย กองทพเรอ - พพธภณฑธรรมชาตวทยาหนองระเวยง มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน

- พพธภณฑพชสรนธร กรมวชาการเกษตร - หอพรรณไม กรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช - พพธภณฑพช คณะวทยาศาสตร มหาวทยาลยสงขลานครนทร ฯลฯ

กจกรรมท 8 กจกรรมพเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

ดาเนนการเปดโอกาสใหหนวยงานตาง ๆ เขารวมสนบสนนงานของอพ.สธ. ใน

รปแบบตาง ๆ ไมวาจะเปนเงนทนสนบสนนในกจกรรมตางๆ ของ อพ.สธ. หรอดาเนนงานท

เกยวของและสนบสนนกจกรรมตาง ๆ ของ อพ.สธ. โดยอยในกรอบของแผนแมบท นอกจากนน

ยงเปดโอกาสใหเยาวชนและบคคลไดศกษาหาความรเกยวกบทรพยากร ธรรมชาตในสาขาตาง ๆ

ตามความถนดและสนใจ โดยมคณาจารยผเชยวชาญในแตละสาขาใหคาแนะนา และใหแนวทาง

การศกษา จดตงเปนชมรมนกชววทยา อพ.สธ. ในระดบโรงเรยน/มหาวทยาลย และชมรมคณะ

ปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. สาหรบนกวจย คณาจารย ในสถาบนศกษา ซงจะเปนผนาในการ

ถายทอดความรและสรางจตสานกในการอนรกษทรพยากรของประเทศใหแกเยาวชนตอไป สรปงานทดาเนนงานในกจกรรมท 8 ดงน

1. งานเผยแพรโดยการจดประชมวชาการและนทรรศการ ซงดาเนนงานโดย

อพ.สธ. ในงานจดนทรรศการตางๆ และรวมกบหนวยงาน สวนราชการ มหาวทยาลย และ

สถาบนการศกษาทรวมสนองพระราชดาร เพอเปนการสรปงานในภาพรวมของ อพ.สธ. เปน

การนาเสนอกจกรรมของ อพ.สธ. ซงการดาเนนการทผานมาไดดาเนนตามแผนแมบทของ

อพ.สธ. เองและหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร ในงานนมการประชมวชาการและนทรรศการ

ของชมรมคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. สมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน และหนวยงานท

รวมสนองพระราชดาร ไดแก 1.1 การประชมวชาการและนทรรศการ อพ.สธ. รวมกบหนวยงานทรวมสนองพระราชดารและสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

1.1.1 การประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากรไทย : ดวยจตสานกแหงนกวจยไทย ระหวางวนท 21-27 มถนายน พ.ศ. 2544 ณ ศาลาพระเกยว จฬาลงกรณมหาวทยาลย กรงเทพมหานคร 1.1.2 การประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากรไทย : ธรรมชาตแหงชวต ระหวางวนท 9-15 พฤษภาคม พ.ศ. 2546 ณ สานกพระราชวง พระราชวงดสต กรงเทพมหานคร


23

1.1.3 การประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากรไทย : สรรพสงลวนพนเกยว ระหวางวนท 19-25 ตลาคม พ.ศ. 2548 ณ ศนยอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ คลองไผ ตาบลคลองไผ อาเภอสคว จงหวดนครราชสมา 1.1.4 การประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากรไทย : ประโยชนแทแกมหาชน

ระหวางวนท 30 ตลาคม -5 พฤศจกายน พ.ศ. 2550

ณ พพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย เขาหมาจอ แสมสาร

อาเภอสตหบ จงหวดชลบร

1.1.5 การประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากรไทย : ผนสวถใหมในฐานไทย ระหวางวนท 19-25 ตลาคม พ.ศ. 2552

ณ สวนสตวเปดเขาเขยว องคการสวนสตวในพระบรมราชปถมภ

อาเภอศรราชา จงหวดชลบร

1.1.6 การประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากรไทย : กาวสโลกกวางอยางมนใจ ระหวางวนท 1-7 พฤศจกายน พ.ศ. 2554

ณ ศนยฝกหนองระเวยง มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน

ตาบลหนองระเวยง อาเภอเมอง จงหวดนครราชสมา

1.2 การประชมวชาการและนทรรศการสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

1.2.1 การประชมวชาการและนทรรศการสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ครงท 1

ระหวางวนท 12-14 ตลาคม พ.ศ. 2543 ณ อาคารสารนเทศ 50 ป มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

1.2.2 การประชมวชาการและนทรรศการสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ระดบภมภาค ครงท 1 ระหวางวนท 8-11 พฤศจกายน 2553 ณ โรงเรยนสราษฎรธาน อาเภอเมอง จงหวดสราษฎรธาน

1.2.3 การประชมวชาการและนทรรศการสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ระดบภมภาค ครงท 2 ระหวางวนท 21-24 มถนายน 2555 ณ มหาวทยาลยแมโจ อาเภอสนทราย จงหวดเชยงใหม

โดยในทกครงสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เสดจฯเปนองค

ประธานในการประชมวชาการและนทรรศการฯ ซงไดรบผลเปนทนาพอใจตอหนวยงานทรวม

สนองพระราชดาร และประชาชนทเขาชมงานเปนไปตามวตถประสงคทวางไว นอกจากงานประชมททาง อพ.สธ. ดาเนนการจดงานฯ แลว ทาง อพ.สธ. ยงไดไปรวมจด

งานนทรรศการรวมกบอกหลายหนวยงานซงเปนหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร อาท เชน

สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.) การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศ


24

ไทย กระทรวงสาธารณสข เปนตน อกทงการนาเสนอผลงานทางวชาการในงานประชมวชาการ

ตาง ๆ เชน สมาคมพนธศาสตรแหงประเทศไทย สมาคมเทคโนโลยชวภาพแหงประเทศไทย

เปนตน 2. งานเผยแพรและฝกอบรม เพอสนบสนนงานสรางจตสานกในการอนรกษ

พนธกรรมพชฯ เชน การเกบรวบรวมรกษาคณภาพเมลดพนธพชผกพนเมอง, การวาดภาพทาง

พฤกษศาสตร และ การเพาะเลยงเนอเยอพช เปนตน 3. งานเผยแพรโดยการผลตสอสงพมพ เชนจลสารสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

รวม 30 ฉบบ จดพมพเปนราย 2 เดอน ยอดพมพทงสน 60,000 เลม เพอเผยแพรใหกบ

โรงเรยนซงเปนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน, คมอสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน, หนงสอการ

ใชประโยชนพชสมนไพรในงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน, ไมพทธประวต, แพลงกตอน, ศลปะ

การวาดภาพพฤกษศาสตร, พรรณไมหมเกาะแสมสาร, ไมยอมสธรรมชาต, พรรณไมเขอนศร

นครนทร, พรรณไมเขาวงเขมร, จากยอดเขาถงใตทะเล เลมท 1- 4 เปนตน อกทงหนงสอ

วชาการอกมากมาย ซงจดพมพโดย อพ.สธ. และหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร

4. งานฝกอบรมเชงปฏบตการดานวชาการ เชน เทคนคการเพาะเลยงเนอเยอ

พช เทคนคการเกบรกษาเมลดพนธพช เทคนคทางชววทยาโมเลกลพช เทคนคในการจาแนก

พรรณไม เทคนคการวาดภาพทางวทยาศาสตร แกนกศกษาจากมหาวทยาลยตาง ๆ โดย ฝาย

วชาการ อพ.สธ. สวนจตรลดา พระราชวงดสต กรงเทพมหานคร 5. งานประชมเชงปฏบตการเพาะเลยงเนอเยอพช ณ หองปฏบตการเพาะเลยง

เนอเยอพช อพ.สธ. สวนจตรลดา กรงเทพมหานคร และหองปฏบตการเพาะเลยงเนอเยอพช

ศนยอนรกษพนธกรรมพช อพ.สธ. คลองไผ อ.สคว จ.นครราชสมา 6. งานประชมเชงปฏบตการชวโมเลกลพช ในเรองการวเคราะหลายพมพดเอน

เอพช ณ หองปฏบตการชวโมเลกลพช อพ.สธ. สวนจตรลดา กรงเทพมหานคร และ

หองปฏบตการชวโมเลกลพช ศนยอนรกษพนธกรรมพช อพ.สธ. คลองไผ อ.สคว จ.นครราชสมา

นอกจากนน อพ.สธ. จดประชมเชงปฏบตการรวมกบหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร เชน

คณะเภสชศาสตร สาขาวชาวทยาการพฤกษเภสชภณฑ มหาวทยาลยมหดล, หองปฏบตการชว


25

โมเลกล ศนยอนรกษและพฒนาภาคตะวนออก สวนสตวเปดเขาเขยว องคการสวนสตวในพระ

บรมราชปถมภ เปนตน 7. งานปรบปรงพฒนาเวบไซด อพ.สธ. เพอเผยแพร แนะนา และตดตอ

เชอมโยงกบผทสนใจในงานของ อพ.สธ. และพฒนาใหทนสมย (http://www.rspg.or.th)

8. งานซงดาเนนงานโดยชมรมคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. และชมรมนกชววทยาอพ.สธ. โดยทชมรมคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. และชมรมนกชววทยา อพ.สธ. ใหการสนบสนนและรวมสารวจในกจกรรมปกปกพนธกรรมพช กจกรรมสารวจเกบรวบรวม

พนธกรรมพช และในกจกรรมอน ๆ ของ อพ.สธ. ดงรายละเอยดทไดกลาวถงในกจกรรมตาง ๆ นอกจากนนไดรวมในการจดการประชมวชาการและนทรรศการ อพ.สธ. ในทกครง 9. กอตง มลนธอนรกษพนธกรรมพชสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรม

ราชกมาร (มลนธ อพ.สธ.) เนองจากสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ทรงม

รบสงกบนายพรชย จฑามาศ เมอวนท 30 กนยายน พ.ศ. 2551 ใหจดตงมลนธ อพ.สธ. และ

ไดรบใบสาคญแสดงการจดทะเบยนจดตงมลนธ เมอวนท 30 พฤษภาคม พ.ศ. 2554 โดยม

วตถประสงคเพอสนบสนนงานตามเปาหมายของ อพ.สธ. เพอใหเกดประโยชนแกมหาชนชาวไทย

สนบสนนการฝกอบรม ศกษา คนควา วจยและพฒนาเพอสนบสนนในงานของ อพ.สธ. สนบสนน

และสงเสรมความเปนไทย วถไทย วฒนธรรมและภมปญญาอนดงามของไทย ดาเนนการเพอ

สาธารณประโยชนหรอรวมมอกบองคกรการกศลอนๆ เพอสาธารณประโยชนและไมดาเนนการ

เกยวของกบการเมองแตประการใด ทาง อพ.สธ. จงไดขอพระราชทานขยายพนธพชทไดรบ

พระราชทานนาม “มวงเทพรตน” มาในวนท 29 กนยายน พ.ศ. 2552 ซงตนมวงเทพรตนนน

สามารถขยายพนธโดยการเพาะเลยงเนอเยอและออกดอกในขวดสวยงาม เพอใหผมจตศรทธาได

รวมสมทบทนรวมจดตงมลนธ อพ.สธ. ตอไป 10. โครงการรวมใจภกด ปลกมเหสกข-สกสยามนทร ถวายพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เนองในวโรกาสทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงมพระชนมาย 84 พรรษา เพอเปน

การเฉลมพระเกยรตและการสนองพระราชดาร ในการอนรกษและพฒนาพนธกรรมพชของ

ประเทศ ใหยงยนเปนทรจกแพรหลายในประเทศไทยและหมประชาคมโลกตอไป ยงไปกวานนยง

นาไปสการสรางสงแวดลอมทด และมผลตอเศรษฐกจของประเทศในอนาคต อกทงนาไปสการ

อนรกษ พฒนา และใชประโยชนทรพยากรของชาตอยางยงยน ดวยโครงการน สามารถใชเปน

เครองมอในการเขาสตาบลในประเทศไทย จานวน 7,255 ตาบล โดยมเปาหมายในการปลก

ตลอดโครงการ พ.ศ.2555–2558 จานวน 8.4 ลานตน เปดตวโครงการ ณ วนท 2 เมษายน

พ.ศ.2554


26

5. สรปสภาพการณเกยวกบพนธกรรมพชและความหลากหลายทางชวภาพ และการดาเนนงานของ อพ.สธ. ตามแผนแมบททกระยะ 5 ป

ทวโลกตระหนกถงการอนรกษและการใชประโยชนอยางยงยนจากความหลาก

หลายทางชวภาพทลดนอยลงทกวน ทนอกจากกฎหมายภายในของแตละประเทศทเขามามสวน

บงคบใช ยงมกฎหมายและอนสญญาระหวางประเทศ ซงเกยวของในเรองของทรพยากรชวภาพ

ตาง ๆ โดยเฉพาะอนสญญาความหลากหลายทางชวภาพ, CBD (Convention on Biological

Diversity) ซงประเทศไทยไดมอบสตยาบนสารเพอเขาเปนภาคอนสญญาวาดวยความหลากหลายทางชวภาพ เมอวนท 31 ตลาคม พ.ศ. 2546 มผลใหอนสญญาฯ มผลบงคบใชกบประเทศไทย

ในฐานะภาคลาดบท 188 เมอวนท 29 มกราคม พ.ศ. 2547 โดยเนอหาของอนวตถประสงคของอนสญญาฯ คอ อนรกษความหลากหลายทาง

ชวภาพ การใชประโยชนความหลากหลายทางชวภาพ การแบงปนผลประโยชนทเกดจากการใช

ทรพยากรทางชวภาพอยางยตธรรมและเทาเทยม ดงนนประเทศไทยในฐานะทเปนภาคจงตอง

จดทานโยบาย มาตรการ และแผนการดาเนนงานขนเอง พระราชบญญตทออกมาเพอใชในการนแลวไดแก พระราชบญญตคมครองพนธพช พ.ศ. 2542, พระราชบญญตคมครองและสงเสรมภมปญญาการแพทยแผนไทย พ.ศ. 2542, พระราชบญญตกกพช พ.ศ. 2507 แกไขเพมเตมโดย พระราชบญญตกกพช (ฉบบท 2) พ.ศ. 2542 และพระราชบญญตกกพช (ฉบบท 3) พ.ศ. 2551 พระราชบญญตทปรบปรงขนใหมในป พ.ศ. 2542 และ พ.ศ. 2551 นอกจากนนทยงอย

ในการรางพระราชบญญต ไดแก การคมครองภมปญญาทองถน และการคมครองพนธสตว ราง

พระราชบญญตวาดวยความปลอดภยทางชวภาพ เนองจากสงมชวตดดแปลงพนธกรรม และ

ระเบยบคณะกรรมการอนรกษและใชประโยชนทรพยากรชวภาพแหงชาต วาดวยหลกเกณฑและ

วธการ การเขาถงและการไดรบผลประโยชนตอบแทนจากทรพยากรชวภาพ เปนตน นอกจากนน

ประเทศไทยยงตองเตรยมพรอมและมมาตรการเพออนรกษและใชประโยชนความหลากหลาย

ทางชวภาพอยางยงยน การเขาถงทรพยากรพนธกรรม และความปลอดภยทางชวภาพ สบเนองจากการเปนภาคของ CBD ทาใหประเทศไทยตองพจารณาการให

สตยาบนเขาเปนภาค ในสนธสญญาระหวางประเทศวาดวยทรพยากรพนธกรรมพชเพออาหาร

และการเกษตร ค.ศ. 2001 (พ.ศ. 2544) (International Treaty on Plant Genetic Resources

for Food and Agriculture 2001, ITPGR) ซงเกยวของกบทรพยากรของประเทศ มสาระสาคญ

คอ ทรพยากรพชอาหารและการเกษตร 64 สกล (genus) ประมาณ 3,300 ชนด (species) ทแนบทายสนธสญญา ฯ ซงเปนของหนวยงานภาครฐจะตกเปนของพหภาค ซงรวมไปถงขอมล

ตาง ๆ ทอยในหนวยงานของรฐ ดวยเหตนเราอาจสญเสยทรพยากรของประเทศ เนองมาจาก

เมอตางชาตไดนาไปศกษาวจยและพฒนา แลวนาไปจดสทธบตรเปนพชพนธใหม อาจสงผลให

ประเทศไทยไมไดเปนเจาของสทธในการใชทรพยากรนน ๆ เนองจากอาจถกจดสทธบตรโดย

ตางชาตไปแลว จงเปนอนตรายอยางยงในเรองของการสญเสยความรและภมปญญาพนบานของ


27

ไทยใหกบตางประเทศ โดยทประเทศไทยยงไมมความพรอมของมาตรการเพออนรกษและใช

ประโยชนความหลากหลายทางชวภาพอยางยงยน การเขาถงทรพยากรพนธกรรมพช ทงนจะเหนไดวาการเปนเจาของทรพยากรแตไมสามารถผลตและใชประโยชน

อยางเตมทไดจงเปนอนตรายอยางยงในอนาคต ทงนทาง อพ.สธ. ไดเสนอกบคณะผวจยการ

ศกษาผลกระทบสนธสญญาระหวางประเทศวาดวยพนธกรรมพชเพออาหารและการเกษตร และ

คณะกรรมการพจารณากระบวนการใหสตยาบนสนธสญญาระหวางประเทศวาดวยพนธกรรมพช

เพออาหารและการเกษตรทมกรมวชาการเกษตร กระทรวงเกษตรและสหกรณ ตลอดจน

หนวยงานทเกยวของ คอใหประเทศไทยม 3 สถานะคอ ภาครฐ, ภาคเอกชน และ สวน

พระองค โดยท อพ.สธ. และหนวยงานทเขารวมสนองพระราชดาร จดเปนหนวยงานสวน

พระองค ดงนนหากตางประเทศจะนาขอมลหรอพนธกรรมใด ๆ ไปใช ตองขอพระราชทาน

ขอมลหรอพนธกรรมนน ๆ กอน ขนอยกบพระราชวนจฉย จากสถานการณนทาง อพ.สธ. จงขอพระราชวนจฉยจากสมเดจพระเทพรตน

ราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ในเรองสนธสญญาระหวางประเทศวาดวยพนธกรรมพชเพอ

อาหารและการเกษตร โดยทรงมพระราชวนจฉยเมอวนท 16 มถนายน พ.ศ. 2547 ดงน “หากผลการวจย และประชาพจารณ ประเทศไทยยงไมพรอม กขอใหชะลอไป

กอน ระหวางน ขอใหนกวชาการทกฝายรวมมอกน เตรยมคนใหพรอมโดยเรงดวน เพราะวนท

จาเปนตองรบการน ตองมาถงสกวนหนง” เชนเดยวกบในวนท 16 สงหาคม พ.ศ. 2547 พระบาทสมเดจพระเจาอยหว

ทรงมพระราชดารสในพธเปดการประชมวทยาศาสตรนานาชาตเจาฟาจฬาภรณ ครงท 5 เรอง

ววฒนาการของพนธศาสตรและผลกระทบตอโลก ณ โรงแรมแชงกร-ลา ในสวนงานวจยทาง

พนธศาสตรทมความกาวหนามากขน ดงน

“ความรตาง ๆ เหลานน แมจะมประโยชนมากกจรง แตถาใชไมถกเรองถกทาง

โดยไมพจารณาใหดใหรอบคอบแลว กอาจกอใหเกดผลกระทบเสยหายแกชวตความเปนอยและ

สงแวดลอมอยางรายแรงไดเชนกน เหตนประเทศตาง ๆ โดยเฉพาะประเทศทกาลงพฒนา

จาเปนจะตองศกษาใหรเทาและรทน” ดงนนจากอนสญญา CBD และ ITPGR อพ.สธ. และหนวยงานทเขารวมสนอง

พระราชดาร จะเปนสวนททาการอนรกษ พฒนา และใชประโยชนทรพยากรอยางยงยน โดย

ขนอยกบพระราชวนจฉย เปนอสระ ไมขนกบผลของสนธสญญา โดยเฉพาะอยางยงขนอยกบ

จตสานกทรกและหวงแหนทรพยากร ดงทมพระราชกระแส “การรกทรพยากร คอการรกชาต รกแผนดน”


28

การดาเนนงานในระยะ 5 ปทหนง (มถนายน พ.ศ. 2535 – พฤษภาคม พ.ศ.

2540) และระยะ 5 ปทสอง (มถนายน พ.ศ. 2540 – กนยายน พ.ศ. 2544) อพ .สธ . แสดงให เหนชดเจนวาการอนรกษ พนธกรรมพชจะยงให เกด

ผลประโยชนถงมหาชนชาวไทยนน ตองดาเนนกจกรรมหลายอยางพรอมกนไป และม

พนธกรรมพชเปาหมายเดยวกน บคคลเดยวหรอหนวยงานใดหนวยงานหนงเพยงหนวยงาน

เดยว ไมสามารถทาไดครบถวน ตองใชทรพยากรมากทงทรพยากรบคคล อปกรณ สถานท

เวลาและงบประมาณ ตลอดจนตองทาตอเนอง ไมมทสนสด นอกจากนนจาเปนตองใหประชาชน

ทวไป มความรจนเกดความเขาใจอยางถองแท เหนประโยชนและความสาคญของพนธกรรมพช

จงทาใหการอนรกษพนธกรรมพชสมบรณได ซงไดจดแสดงนทรรศการในระยะ 5 ปทสองไป 2 ครง คอ การประชมงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ระหวางวนท 12-14 ตลาคม พ.ศ. 2543 ณ หองประชมสธรรมอารกล อาคารสารนเทศ 50 ป มหาวทยาลยเกษตรศาสตร และการประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากรไทย:อนรกษและพฒนาดวยจตสานกแหงนกวจยไทย

ระหวางวนท 21-27 มถนายน พ.ศ. 2544 ณ ศาลาพระเกยว จฬาลงกรณมหาวทยาลย เพอเปนการเชญชวนหนวยงานตาง ๆ ใหตระหนกและเหนความสาคญของการอนรกษพนธกรรมพช

และเขารวมสนองพระราชดาร อพ.สธ. ในระยะ 5 ปทสองน มการดาเนนการศกษาในชวภาพตาง ๆ ในพนทของ

อพ.สธ. เทานน เชน เกาะแสมสาร ทกองทพเรอรบผดชอบ พนท อพ.สธ. อาเภอไทรโยค จงหวด

กาญจนบร พนท อพ.สธ. สวนสตวเปดเขาเขยว จงหวดชลบร พนททบลาน และหนองระเวยง

จงหวดนครราชสมา พนทโคกภตากา อาเภอภเวยง จงหวดขอนแกน มหนวยงานทเขารวมสนองพระราชดารเพมขนประมาณ 40 หนวยงาน สมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนประมาณ 400

โรงเรยน

การดาเนนงานในระยะ 5 ปทสาม (ตลาคม พ.ศ. 2545 – กนยายน พ.ศ. 2549) อพ.สธ. มกจกรรมและงานตาง ๆ ทหลายหลาก หนวยงานทเขารวมสนอง

พระราชดาร 75 หนวยงาน สามารถแบงกลมการสนองพระราชดาร ได 10 กลม ไดแก กลม

ความมนคงทางทรพยากร กลมสรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช กลมสวนราชการท

เกยวกบทรพยากรชวภาพ กลมการอนรกษและใชประโยชนจากทรพยากร กลมมหาวทยาลยท

รวมสนองพระราชดาร กลมมหาวทยาลยราชภฏและมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล กลม

นโยบายในเรองของทรพยากรชวภาพ กลมจงหวดทรวมสนองพระราชดาร กลมศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดารฯ และกลมหนวยงานสนบสนน นอกจากนยงมโรงเรยนทเขา

เปนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนมากกวา 800 โรงเรยน ซงยงตองมการดาเนนกจกรรม

ตาง ๆ อยางตอเนอง ในทกระดบเพอใหเกดความเขาใจอยางชดเจน ในการทจะดาเนนงานเพอ

ผลประโยชนแทของมหาชนชาวไทย หนวยงานตาง ๆ เขามารวมสนองพระราชดารมากขน ม

ความหลายหลากในการศกษาวจย มหนวยงานทสนบสนนงานวจยดานความหลากหลายทาง

ชวภาพ มการสนบสนนครอบคลมเพมมากขน บางหนวยงานกใหการสนบสนนในแนวทาง

เดยวกบการดาเนนงานของ อพ.สธ. ในระยะ 5 ปทสามน อพ.สธ. จดการประชมวชาการและ


29

นทรรศการ ทรพยากรไทย : ธรรมชาตแหงชวต ระหวางวนท 9-15 พฤษภาคม พ.ศ. 2546 ณ สานกพระราชวง พระราชวงดสต กรงเทพมหานคร และการประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากรไทย : สรรพสงลวนพนเกยว ระหวางวนท 19-25 ตลาคม พ.ศ. 2548 ณ ศนยอนรกษ

พนธกรรมพช อพ.สธ. คลองไผ ตาบลคลองไผ อาเภอสคว จงหวดนครราชสมา การดาเนนงานในระยะ 5 ปทส (ตลาคม พ.ศ. 2549 – กนยายน พ.ศ. 2554)

อพ.สธ. มหนวยงานทเขารวมสนองพระราชดาร เพมเปน 108 หนวยงาน โดย

แบงกลมการสนองพระราชดาร ได 10 กลม เชนเดยวกบในการดาเนนงานในแผนแมบทระยะ 5

ปทสาม นอกจากนยงมโรงเรยนทเขาเปนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนเพมขนเปน 1,503

โรงเรยน (มกราคม พ.ศ. 2555) ในระยะ 5 ปทส อพ.สธ. มการจดการประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากร

ไทย : ประโยชนแทแกมหาชน ระหวางวนท 30 ตลาคม - 5 พฤศจกายน พ.ศ. 2550 ณ พพธ

ภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย เขาหมาจอ แสมสาร อาเภอสตหบ จงหวดชลบร การ

ประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากรไทย : ผนสวถใหมในฐานไทย ระหวางวนท 19 - 25 ตลาคม พ.ศ. 2552 ณ สวนสตวเปดเขาเขยว องคการสวนสตวในพระบรมราชปถมภ อาเภอศรราชา จงหวดชลบร และการประชมวชาการและนทรรศการสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ระดบภมภาค ครงท 1 ระหวางวนท 8-11 พฤศจกายน พ.ศ. 2553 ณ โรงเรยนสราษฎรธาน อาเภอเมอง จงหวดสราษฎรธาน ในแผนแมบทระยะ 5 ปทส อพ.สธ. วางแนวกจกรรมตาง ๆ ซง

สอดคลองกบการตนตวการอนรกษและใชประโยชนของทวโลก ทาใหหนวยงานตาง ๆ ไดเหน

ภาพรวมการอนรกษพฒนาพนธกรรมพช อาท ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพ

แหงชาต ไดนาแนวกจกรรมไปวางเปนแนวโปรแกรมทดาเนนการคลายคลงกน จนถง ณ

ปจจบนประชาชนและหนวยงานตาง ๆ โดยทวไปในประเทศไทย พดถงการอนรกษตนไม การ

อนรกษปา และการปลกตนไม และเรมรจกคาวาความหลากหลายทางชวภาพและความสาคญ

มากขน แตยงไมมตวชวดทชดเจนวาเขาใจชดเจนหรอไม พชพรรณของไทย ทงทเปนพช

เศรษฐกจ ทงทยงมไดเปนพชเศรษฐกจ ทงทเปนพชพรรณปา ทงทเปนพชพรรณทพฒนา

คดเลอกแลว ถกเกบและถกนาออกนอกประเทศ โดยถกกฎหมายและโดยไมถกกฎหมาย ในชวงสบปทผานมาหนวยราชการตาง ๆ ไดขยายขอบเขตการศกษา วจย ให

ครอบคลมพชพรรณตาง ๆ โดยเนนไปในเรองพชอาหารและสมนไพร เพราะประชาชนมการดแล

รกษาสขภาพมเพมมากขนโดยเฉพาะเนนในเรองอาหารเพอสขภาพ สาหรบอาจารยและนกวจย

ในสถาบนการศกษาและมหาวทยาลย ไดใชความรความสามารถดานการศกษาวจยในสาขาวชา

ของคนกบพชพรรณตาง ๆ โดยทนวจยทงจากรฐบาลไทย และจากองคกรตางประเทศ รายงาน

ผลการวจยไดพมพเผยแพรทวไป เรมมการศกษาวจย พชชนดใดชนดหนงท ม ถนกาเนดใน

ประเทศไทย มการเรมศกษาลงลกไปในดานตาง ๆ แตยงไมมการวางแผนการพฒนาระยะยาว

ในหลากหลายชนด ความรวมมอในการศกษาวจย การใชประโยชนพชนน ๆ ในประเทศไทย ยง

ไมมมากเทาทควร สวนทางดานขอมลพนธกรรมพชในประเทศไทยมอยในหนวยงานตาง ๆ ใน


30

รปแบบตาง ๆ กน เรมมการเชอมโยงขอมลระหวางหนวยงาน และทาฐานขอมลพนธกรรม

เผยแพรใหประชาชนทวไปเขามาศกษาคนควาหาขอมลมากขน ในแผนแมบทระยะ 5 ปทหา อพ.สธ. จงมมาตรการในการดาเนนงานโดย

คณะทางานดาเนนงานศกษาวจยไมเนนเฉพาะในเรองทรพยากรพนธกรรมพชเพยงอยางเดยว

แต อพ.สธ. จะดาเนนการในทรพยากร 3 ฐาน ไดแกทรพยากรชวภาพ, ทรพยากรกายภาพ

และทรพยากรวฒนธรรมและภมปญญา เพอพฒนาประสทธภาพการดาเนนงานทางดาน

วชาการ สรางจตสานกในการอนรกษทรพยากร การเรยนรทรพยากร โดยประสานงานและ

รวมกบหนวยงาน สถาบนการศกษาตาง ๆ และการจดทาฐานขอมลพนธกรรมพชทมการ

เชอมโยงขอมลระหวางหนวยงานใหไดอยางมประสทธภาพ

6. วสยทศน

“พฒนาบคลากร อนรกษและพฒนาทรพยากรพนธกรรมพช ใหเกดประโยชนแก

มหาชนชาวไทย”

7. กรอบแนวทางการดาเนนงาน

เพอใหบรรลวสยทศนดงกลาว จงไดกาหนดกรอบแนวทางการดาเนนงาน อพ.สธ. ในระยะ

5 ปทหา (ตลาคม พ.ศ. 2554 – กนยายน พ.ศ. 2559) โดยยดพระราชดารและแนวทางทสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร พระราชทานไวเปนหลก โดยดาเนนงานตอเนองจาก

ระยะทผานมา ดงน

7.1 เนนและใหความสาคญกบการดาเนนงานวชาการในทกดานเปนหลก โดยเฉพาะ

การดาเนนงานศกษาทดลองวจยเพอการอนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพชทสงผลและเกด

ประโยชนแกประชาชนชาวไทย 7.2 ใหความสาคญกบการพฒนารวบรวมขอมลสารสนเทศในการอนรกษพนธกรรมพชใหเปนมาตรฐานสากลและเกดประโยชนสงสด 7.3 เพมประสทธภาพการดาเนนงานดานการเรยนรทรพยากรและสรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพชควบคไปกบการปรบปรงและเพมประสทธภาพการบรหารจดการในดาน

กระบวนการวางแผน การประสานดาเนนงาน การจดสรรทรพยากร โดยเฉพาะงบประมาณ

ดาเนนงานและการตดตามผลการดาเนนงาน 7.4 ใหการดาเนนงานตามแผนแมบท อพ.สธ. สอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและ

สงคมแหง ชาตฉบบท 11 (พ.ศ. 2554 – พ.ศ. 2559) ไดแก ยทธศาสตรการพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางยงยน, ยทธศาสตรการดาเนนงานทการสรางความสมดลและ

มนคงของอาหารและพลงงาน, ยทธศาสตรการสรางเศรษฐกจทมเสถยรภาพบนฐานความร และ

ยทธศาสตรการจดการทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมอยางยงยน อกทงยงสอดคลองกบ


31

ยทธศาสตรการวจยทง 5 ยทธศาสตรฯ ของสานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) อนไดแก ยทธศาสตรการวจยการสรางศกยภาพและความสามารถเพอการพฒนาทางสงคม, ยทธศาสตร

การวจยการสรางศกยภาพและความสามารถเพอการพฒนาทางเศรษฐกจ, ยทธศาสตรการวจย

การอนรกษเสรม สรางและพฒนาทนทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม, ยทธศาสตรการวจย

การสรางศกยภาพและความสามารถเพอการพฒนานวตกรรมและบคลากรทางการวจย และ

ยทธศาสตรการวจยการปฏรประบบวจยของประเทศเพอการบรหารจดการความร ผลงานวจย นวตกรรม สงประดษฐ ทรพยากร และภมปญญาของประเทศ สการใชประโยชนเชงพาณชยและสาธารณะ ดวยยทธวธทเหมาะสมทเขาถงประชาชนและ ประชาสงคมอยางแพรหลาย

7.5 กรอบการดาเนนงานตามแผนแมบท 3 กรอบ 8 กจกรรม คอ กรอบการเรยนร

ทรพยากร กรอบการใชประโยชน และกรอบการสรางจตสานก (รายละเอยดอยในหวขอท 10

และภาคผนวก)

8. วตถประสงค

8.1 เพออนรกษพชพรรณและความหลากหลายทางชวภาพของประเทศ และ

ดาเนนการเปนธนาคารพชพรรณ

8.2 เพอนาพชทไดสารวจขนทะเบยนรหสตนของพชทมอยเดมและหายากใกลสญพนธ

เพอไปปลกรกษาพนธกรรมไวในพนททปลอดภย

8.3 เพอนาความรจากการศกษาวจยพชพรรณและความหลากหลายทางชวภาพ การศกษาทรพยากรกายภาพ การสารวจและบนทกวฒนธรรมและภมปญญาของประเทศไทย

เพอสรางฐานองคความรทางวทยาการ ทจะนาไปสการอนรกษ และพฒนาอยางยงยน ส

เศรษฐกจพอเพยง

8.4 เพอจดทาศนยขอมลพนธกรรมพชรวมทงทรพยากรอน ๆ ไดแก ทรพยากร

ชวภาพ, ทรพยากรกายภาพ และ ทรพยากรวฒนธรรมและภมปญญา โดยเชอมโยงขอมล

ระหวางหนวยงานทเขารวมสนองพระราชดาร เชน ศนยขอมลพรรณพฤกษชาต หอพรรณไม

กรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช กบศนยขอมลพนธกรรมพช สวนจตรลดา และขอมล

เกยวกบพนธกรรมพชของหนวยงานตาง ๆ สอถงกนในระบบเดยวกน

8.5 เพอปลกฝงสรางใหเดกและเยาวชนมจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช และ

ทรพยากรธรรมชาต รกษาวฒนธรรมและภมปญญาไทย

8.6 เสรมสรางสนบสนนใหเกดเครอขายระดบตาง ๆ ในการดาเนนงานเกยวกบการ

อนรกษพฒนาทรพยากร

กจกรรมและพนทเปาหมายในการดาเนนงานตามแผนแมบทระยะ 5 ปทหา ของ อพ.สธ. และหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร 9.

อพ.สธ. กจกรรมดาเนนงานในระยะ 5 ปทหา (ตลาคม พ.ศ. 2554 – กนยายน พ.ศ. 2559)

พนทเปาหมาย

โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจาก

พระราชดารฯ (อพ.สธ.)

32

- ปกปกพนธกรรมพช - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - ศนยขอมลพนธกรรมพช - วางแผนพฒนาพนธพช - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

- ธนาคารพชพรรณ สวนจตรลดา - ศนยขอมลพนธกรรมพช สวนจตรลดา พนทศนยอนรกษพนธกรรมพช อพ.สธ. จ.นครราชสมา -

- พนทศนยเรยนรฯ สเศรษฐกจพอเพยง อพ.สธ. อ.ตากฟา จ.นครสวรรค -พนทศนยเรยนรฯ สเศรษฐกจพอเพยง อพ.สธ. อ.วงมวง จ.สระบร - พนทศนยเรยนรฯ สเศรษฐกจพอเพยง อพ.สธ. และ ศนยฝกอบรม อพ.สธ. อ.สคว จ.นครราชสมา - พนทศนยเรยนรฯ สเศรษฐกจพอเพยง อพ.สธ. อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร - พนทศนยเรยนรฯ สเศรษฐกจพอเพยง อพ.สธ. สวนอไทยธรรม อ.รงสต จ.ปทมธาน - พนทศนยฝกอบรม อพ.สธ. เขาหมาจอ อ.สตหบ จ.ชลบร - พนทศนยฝกอบรม อพ.สธ. ม.สงขลานครนทร วทยาเขตสราษฎรธาน จ.สราษฎรธาน

- พนททสนองพระราชดารในภมภาคตาง ๆ ทวประเทศ -ประสานงานกบหนวยงานรวมสนองพระราชดารทว ประเทศ

แผนแมบท อพ.สธ. ระยะ 5 ปทหา (ตลาคม พ.ศ. 2554 – กนยายน พ.ศ. 2559)

หนวยงานรบผดชอบ กจกรรมดาเนนงานในระยะ 5 ปทหา (ตลาคม พ.ศ. 2554 – กนยายน พ.ศ. 2559)


กลมท 1 กลมความมนคงทางทรพยากร

33

1. กองทพเรอ

-

- ปกปกพนธกรรมพช พนทเกาะแสมสาร 2,738 ไร เกาะแรด 421 ไร

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - เกาะตางๆในอาวไทยและทะเลอนดามน - ปลกรกษาพนธกรรมพช - - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - ศนยขอมลพนธกรรมพช - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช

- พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

พพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย

2. หนวยบญชาการทหารพฒนา กองบญชาการทหารสงสด

- ปกปกพนธกรรมพช - - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช - ศนยขอมลพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

พนทรบผดชอบของกองการเกษตรและสหกรณ สานกงานทหารพฒนา จานวน 30,000 ไรเศษ

3. กองบญชาการตารวจตระเวนชายแดน สานกงานตารวจแหงชาต

- ปกปกพนธกรรมพช - พนท กกก.ตชด.19 กองกากบ จานวน 4,281 ไร - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนทกองรอยปฏบตการตชด. 26 กองรอย 1,486 ไร - ปลกรกษาพนธกรรมพช - ศนยฝกอาชพนกเรยนเกา ตชด. ภาค 3,4 และศนยรบ

พเศษปาละอ กก.สอ.ตชด. จานวน 238 ไร - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช - พนทงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน โรงเรยนตชด. 58 โรงเรยน จานวน 1,303 ไร - 4. กองทพอากาศ

- ปลกรกษาพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

เกบรกษาพนธกรรมพชทงในรปแบบเมลดในหอง

ฉนวน (หองเยน)ซงตดตงอยใตโถงพระมหาธาตนภพล

ภมสร ดอยอนทนนท อ.จอมทอง จ.เชยงใหม




กลมท 2 กลมสรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช

34

5. สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ

-

สนบสนนโรงเรยนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช ประสานดแลงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนกบสานก

มาตรฐานการศกษา (งานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน)

6. สนบสนนโรงเรยนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน สานกงานคณะกรรมการสภาการศกษา - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช (งานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน)

7. สานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สนบสนนโรงเรยนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

- พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช (สานกงานเขตพนทการศกษาประถมศกษา 183 เขต,

สานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา 42 เขต) (งานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน)

8. สนบสนนโรงเรยนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน สานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา


9. สนบสนนสถาบนอดมศกษาในการดาเนนงานสนอง

พระราชดาร อพ.สธ. สานกงานคณะกรรมการการอดมศกษา





10. สถาบนสารสนเทศทรพยากรนาและการเกษตร

- พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช (งานฐานขอมลพรรณไมชมชน)

-

กลมท 3 กลมสวนราชการทเกยวกบทรพยากรชวภาพ

- 11. กรมปาไม

ปกปกพนธกรรมพช พนท ต.ซบจาปา อ.ทาหลวง จ.ลพบร (600 ไร)

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช

- ปลกรกษาพนธกรรมพช

- อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - ศนยขอมลพนธกรรมพช 35- พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

12.

- สวนปาพระนามาภไธย (พนทสวนท 2) จ.ยะลา-

นราธวาส กรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช

- ปกปกพนธกรรมพช

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - สานกงานหอพรรณไม สานกวจยการอนรกษ ปาไม

และพนธพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช

- ศนยขอมลพนธกรรมพช

- พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช - พนทศนยศกษาการพฒนาอาวคงกระเบนฯ สานก

บรหารพนทอนรกษท 2 (ศรราชา) - พนทอพ.สธ.แปลง 905 และเขาวงเขมร จ.กาญจนบร - พนทอพ.สธ.บานทงตาหนอน ต.คลองชะอน จ.สราษฎรธาน




36

13. กรมวชาการเกษตร

- ปกปกพนธกรรมพช - สถานทดลองพชสวนหางฉตร จ.ลาปาง 500 ไร - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ศนยวจยยางหนองคาย 110 ไร - ปลกรกษาพนธกรรมพช - ศนยวจยพชสวนตรง 296 ไร - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - ศนยวจยในจงหวดตาง ๆ ของกรมวชาการเกษตร - ศนยขอมลพนธกรรมพช - สถานทดลองฯ บานใหมสาโรง จ.นครราชสมา 150 ไร - วางแผนพฒนาพนธพช - พนททวประเทศไทยในศนยวจยตางๆ 795.25 ไร

ไดแกกองคมครองพนธพช 1 ไร, ศนยบรการวชาการดานพชและปจจยการผลตลาปาง 50 ไร, ศนยบรการวชาการดานพชและปจจยการผลตเชยงราย (วาว) 237

ไร, ศนยวจยพชสวนแพร 2 ไร, ศนยบรการวชาการดาน

พชและปจจยการผลตตาก 4 ไร, ศนยวจยปาลมนามน

หนองคาย 25 ไร, ศนยวจยยางหนองคาย 45 ไร,

ศนยวจยพชสวนศรสะเกษ 30 ไร, ,ศนยวจยพชไร

ชยนาท 2 ไร, ศนยบรการวชาการดานพชและปจจยการ

ผลตเลย (ภเรอ) 50 ไร, ศนยบรการวชาการดานพช

และปจจยการผลตภเกต 30 ไร, ศนยวจยพชสวนชมพร

272.25 ไร และ ศนยวจยพชสวนยะลา 19 ไร เปนตน

- สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช


- ศนยวจยพชสวน จ.จนทบร

- สานกวจยพฒนาเทคโนโลยชวภาพ

- สานกวจยพฒนาการอารกขาพช

- กองคมครองพนธพช พพธภณฑพชสรนธร กรงเทพฯ




37

14. กรมสงเสรมการเกษตร - ปกปกพนธกรรมพช -ปลกรกษาพนธกรรมพช - ศนยขอมลพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

- ศนยสงเสรมและพฒนาอาชพการเกษตร ในจงหวด

ตางๆของกรมสงเสรมการเกษตร - ศนยสงเสรมและพฒนาอาชพการเกษตร จ.ระยอง -ศนยสงเสรมและพฒนาอาชพการเกษตร จ.กระบ

-ศนยสงเสรมและพฒนาอาชพการเกษตร จ.เชยงราย -โครงการอนรกษพนธกรรมพชฯบานทงตาหนอน อ.

พนม จ.สราษฎรธาน

- พนทอน ๆ รวมกบจงหวดทมโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ

15. กรมสงเสรมสหกรณ

-ปลกรกษาพนธกรรมพช - สนบสนนการดาเนนงานตามท อพ.สธ. ประสานการ

สนบสนนในพนทนอมเกลาฯ ถวาย อ.ตากฟา จ.นครสวรรค


- พนท อ.พนม จ.สราษฎรธาน - นคมสหกรณ ๑๐ แหง ไดแก จ.นราธวาส, จ.เชยงใหม,

จ.พะเยา, จ.ตาก, จ.จนทบร และ จ.กระบ เปนตน

- พนทของกรมประมงใน 4 จงหวดไดแก จงหวด

อดรธาน, จงหวดกาญจนบร, จงหวดระนอง และ จงหวด

มหาสารคาม

16. กรมประมง - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช

- ชายฝงทะเลจงหวดระยองและจงหวดตราด - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช

- ศนยวจยและพฒนาประมงทะเลอาวไทยฝงตะวนออก

(ระยอง)


- พนท อ.บางสะพานนอย จ.ประจวบครขนธ




38

17. กรมชลประทาน - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช (สนบสนนการจดหาและพฒนาแหลงนาในพนท

โครงการฯ)

- พนทอพ.สธ. ศนยอนรกษพนธกรรมพชฯ คลองไผ - พนทอพ.สธ. ศนยเรยนรฯ และศนยฝกอบรม อพ.สธ. ต.คลองไผ อ.สคว จ.นครราชสมา - พนทอพ.สธ.ต.คลองชะอน จ.สราษฎรธาน - พนทอพ.สธ. สหกรณนคมตากฟา จ.นครสวรรค - พนท อพ.สธ. ศนยเรยนรฯ อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร - สถานพฒนาทดนทวประเทศ 76 แหง (76 ไร) 18. กรมพฒนาทดน


- จ.เชยงใหม จ.ขอนแกน จ.ราชบร จ.กาญจนบร จ.

ระนอง (5 แหง)



- ทกสถานพฒนาทดนทวประเทศ 69 จงหวด - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช (จงหวดละ 2 ไร) 138 ไร -ศนยขอมลพนธกรรมพช

- อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร (15 ไร) -พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช - อ.พนม จ.สราษฎรธาน (5 ไร) - พนท อพ.สธ. แปลง 905 อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร

(รวบรวมพนธแฝก,ทาแปลงสาธตการอนรกษดนและนา)

19. กรมทรพยากรธรณ - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

งานวจยตาง ๆ ของ อพ.สธ.

20. สานกงานคณะกรรมการออยและนาตาลทราย

- ปลกรกษาพนธกรรมพช -

- อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช - วางแผนพฒนาพนธพช


พนท อพ.สธ.วงมวง จ.สระบร 150 ไร




39

21. กรมทรพยากรนา - พนทอพ.สธ. อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร (แปลง 905

และเขาวงเขมร)

- พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช (วางแผนการจดหาแหลงนา การบรหารจดการนา

เพอการเกษตร ในพนทศนยเรยนรฯ) - พนท อพ.สธ. ฯลฯ

- พนทอนรกษทรพยากรขาวปาในสภาพธรรมชาต อ.

บานสราง จ.ปราจนบร 87 ไร 22. กรมการขาว

- ปกปกพนธกรรมพช - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช

- พนทอพ.สธ. อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร (แปลง 905) - ปลกรกษาพนธกรรมพช - พนทศนยวจยขาวปทมธาน - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช

- ศนยขอมลพนธกรรมพช - วางแผนพฒนาพนธพช

- สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช -

23. กรมทรพยากรนาบาดาล - พนทอพ.สธ. อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร (แปลง 905

และเขาวงเขมร)

- พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช (ดาเนนการอนรกษฟนฟ พฒนาและเพม

ประสทธภาพแหลงนา เพอการจดตงศนยเรยนรฯ) - พนท อพ.สธ. ฯลฯ

24. องคการสวนสตวในพระบรมราชปถมภ - ปกปกพนธกรรมพช - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช


- พนทสวนสตวเปดเขาเขยว จ.ชลบร 3,500 ไร - รศม 50 กม. รอบสวนสตวเปดเขาเขยว องคการสวน

สตวในพระบรมราชปถมภ




25. องคการสวนพฤกษศาสตร

40

- ปกปกพนธกรรมพช - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช


- พนทชมนาบง (หนองจารง) จ.ระยอง 830 ไร - พนทสวนพฤกษศาสตรสมเดจพระนางเจาสรกต จ.เชยงใหม

- พนทสวนพฤกษศาสตรรมเกลาพษณโลก - พนทสวนพฤกษศาสตรพระแมยา สโขทย - สานกพฒนาและปลกบารง

26. การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย - ปกปกพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

พนทเขอน 13 เขอน 30,850 ไร (เขอนภมพล, เขอน

สรกต, เขอนศรนครนทร, เขอนทาทงนา, เขอนวชราลง

กรณ, เขอนรชชประภา, เขอนบางลาง, เขอนอบลรตน,

เขอนนาพง, เขอนสรนธร, เขอนจฬาภรณ, เขอนหวยกม

และ โรงไฟฟาลาตะคอง)

27. กรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช -

- ศนยขอมลพนธกรรมพช - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

โครงการพพธภณฑธรรมชาตวทยา พชและสตวทะเล

ฝงอาวไทย และฝงอนดามน

กลมท 4 กลมการอนรกษและใชประโยชนจาก

ทรพยากร

-28. กรมวทยาศาสตรบรการ อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช -

สนบสนนดานการวเคราะหทดสอบทางหองปฏบตการ

และใหรวมมอการดาเนนการกจกรรมโครงการ อพ.สธ.

-ปลกรกษาพนธกรรมพช 29. องคการเภสชกรรม -อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

พนทอาเภอหนองใหญ จ.ชลบร 1,500 ไร




-อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช

41

30. กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทย

ทางเลอก - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

- พชสมนไพรไทย

- พชตามบญชยาหลกแหงชาต

31. สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย

แหงชาต (สวทช.) โดย ศนยพนธวศวกรรมและ

เทคโนโลยชวภาพแหงชาต

- ศนยขอมลพนธกรรมพช -

- วางแผนพฒนาพนธพช

ศนยขอมล อพ.สธ.

32. สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหง ประเทศไทย

- ปกปกพนธกรรมพช - พนทสถานสงแวดลอมสะแกราช ต.อดมทรพย อ.วงนา

เขยว จ.นครราชสมา 48,800 ไร - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - - ปลกรกษาพนธกรรมพช

- อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช - วางแผนพฒนาพนธพช

พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช -

สวนสมนไพรเฉลมพระเกยรตและสถานวจยพชลาตะ

คอง ต.หนองสาหราย อ.ปากชอง จ.นครราชสมา

33. สานกงานพฒนาเศรษฐกจจากฐานชวภาพ

(องคการมหาชน)

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช


- เชอมโยงศนยขอมลพนธกรรมพช

34. องคการอตสาหกรรมปาไม (ออป.) พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

- - สนบสนนการดาเนนงานในกจกรรมของ อพ.สธ.




กลมท 5 กลมมหาวทยาลยทรวมสนอง

พระราชดาร

42

35. มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช


- ศนยวจยและพฒนาไมผลเมองรอน สถาวจยและพฒนา

กาแพงแสน ม.เกษตรศาสตร, ปาชมชนบานดง อ.ชาต

ตระการ จ.พษณโลก - พนทเขาวงเขมร จ.กาญจนบร (แปลง 905) หรอ

สถานฝกนสต วนศาสตร - สถาบนคนควาและพฒนาระบบนเวศเกษตร มก.,คณะ

ศกษาศาสตร มก., สถาบนวจยและพฒนากาแพงแสน,

ภาควชาพชสวน คณะเกษตร กาแพงแสน, คณะ

วทยาศาสตร มก., คณะวนศาสตร มก.

36. - พนท อ.เวยงสา จ.นานจฬาลงกรณมหาวทยาลย - ปกปกพนธกรรมพช - พนท อ.แกงคอย จ.สระบร 2,200 ไร - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนทเกาะทะล จ.ประจวบครขนธ - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - พนทสนองพระราชดารใน อพ.สธ. (พนทเขาวงเขมร - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช จ.กาญจนบร (แปลง 905) และหมเกาะแสมสาร จ.ชลบร - รวมเปนคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. ทาการ

สารวจศกษาวจยในพนทสนองพระราชดารในโครงการฯ




37. มหาวทยาลยแมโจ

43

- ปกปกพนธกรรมพช - พนทปาบานโปง 216 ไร

-พนทปาธรรมชาตในมหาวทยาลยแมโจ-ชมพร จ.ชมพร

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช

- พนทมหาวทยาลยแมโจ-แพร เฉลมพระเกยรต จ.แพร - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - พนทมหาวทยาลยแมโจ จานวน 330 ไร - ศนยขอมลพนธกรรมพช - พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช


38. สถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหาร

ลาดกระบง - ปกปกพนธกรรมพช - พนทสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาฯ ลาดกระบง

วทยาเขตชมพร 350 ไร - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช

- ปลกรกษาพนธกรรมพช - พนทรศม 50 กม. รอบวทยาเขต - พนทจงหวดชมพรและภาคใตตอนบน - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช

- พนทวทยาเขตชมพร ชมชนบานถาธง และ อ.ปะทว -ศนยขอมลพนธกรรมพช จ.ชมพร -วางแผนพฒนาพนธพช

- พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช 39. มหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร


- พนทมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร

40. - พนทมหาวทยาลยเชยงใหม มหาวทยาลยเชยงใหม - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - ปลกรกษาพนธกรรมพช - ศนยวจยสาธตและฝกอบรมการเกษตรแมเหยะ - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - ศนยวจยและฝกอบรมการเกษตรขนชางเคยน -ศนยขอมลพนธกรรมพช - ศนยวจยและฝกอบรมการเกษตรปาเกยะ - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช - ศนยการศกษามหาวทยาลยเชยงใหมหรภญไชย




-ปกปกพนธกรรมพช

44

41. มหาวทยาลยขอนแกน - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - ศนยขอมลพนธกรรมพช - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช


-พนทมหาวทยาลยขอนแกน จ.ขอนแกนและวทยาเขต

หนองคาย - จดตงพพธภณฑธรรมชาตวทยา ม.ขอนแกน - รวมเปนคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. ทาการ


-ปกปกพนธกรรมพช42. มหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - ศนยขอมลพนธกรรมพช - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช


- พนทมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร - พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - รวมเปนคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. ทาการ


43. - พนทมหาวทยาลยมหดลมหาวทยาลยมหดล - ปกปกพนธกรรมพช

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - พนทอพ.สธ. อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร (แปลง 905

และเขาวงเขมร) - ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช - รวมเปนคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. ทาการ

สารวจศกษาวจยในพนทสนองพระราชดารในโครงการฯ พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช - - ทาการสารวจศกษาวจยในพนทบรเวณอาวปตตาน จ.ปตตาน




44. มหาวทยาลยสงขลานครนทร

45

- ปกปกพนธกรรมพช - พนทปกปกพนธกรรมสงมชวตเขาคอหงส 400 ไร

- พนทมหาวทยาลยสงขลานครนทร - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - ปลกรกษาพนธกรรมพช - พพธภณฑสถานธรรมชาตวทยา 50 พรรษา สยาม

บรมราชกมาร - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - ศนยขอมลพนธกรรมพช

- รวมเปนคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. ทาการ

สารวจศกษาวจยในพนทสนองพระราชดารในโครงการฯ - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช

-พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

45. - สถาบนวทยาศาสตรทางทะเลและคณะวทยาศาสตร

มหาวทยาลยบรพา มหาวทยาลยบรพา - ปกปกพนธกรรมพช

- อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - พนทอพ.สธ.หมเกาะแสมสาร อ.สตหบ จ.ชลบร - ศนยขอมลพนธกรรมพช - รวมเปนคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. ทาการ

สารวจศกษาวจยในพนทสนองพระราชดารในโครงการฯ - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช -

46. - พนทสวนปาบงราชนก คณะเกษตรศาสตร

ทรพยากรธรรมชาตฯ มหาวทยาลยนเรศวร 10 ไร

มหาวทยาลยนเรศวร - ปกปกพนธกรรมพช


- พนทมหาวทยาลยนเรศวร - ปลกรกษาพนธกรรมพช - พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - รวมเปนคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. ทาการ

สารวจศกษาวจยในพนทสนองพระราชดารในโครงการ - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

อพ.สธ.




46

47. มหาวทยาลยศลปากร - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช

-ศนยขอมลพนธกรรมพช


- พนทมหาวทยาลยศลปากร

- พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - เขตพนทปาละอ ต.หวยสตวใหญ อ.หวหน จ.ประจวบครขนธ

- พนทมหาวทยาลยรามคาแหง สาขาวทยบรการเฉลม

พระเกยรต จ.กาญจนบร (100 ไร) นครพนม (400

ไร) สโขทย (800 ไร) และสรนทร (100 ไร)

48. มหาวทยาลยรามคาแหง


- ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช

- พนทรศม 50 กม. รอบสาขาวทยบรการเฉลมพระ

เกยรต - ศนยขอมลพนธกรรมพช

พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช - - รวมเปนคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. ทาการ

สารวจในพนทสนองพระราชดารในโครงการ 49. มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

- ปกปกพนธกรรมพช - วทยาลยโพธวชชาลย มศว.สระแกว - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย

- - ปลกรกษาพนธกรรมพช - ศนยขอมลพนธกรรมพช -พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

แหลงเรยนรพฤกษศาสตร วถธรรมชาต ชมชน มศว

- พนทอพ.สธ. ต.ขนงพระ จ.นครราชสมา 50. มหาวทยาลยวงษชวลตกล

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - - ศนยขอมลพนธกรรมพช


-พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

พนทสนองพระราชดารใน อพ.สธ.




47

51. มหาวทยาลยรงสต

- อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช


- พนทมหาวทยาลยรงสต

52. มหาวทยาลยพะเยา

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช -พนทมหาวทยาลยพะเยา

- ปลกรกษาพนธกรรมพช - พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - รวมเปนคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. ทาการ

สารวจศกษาวจยในพนทสนองพระราชดารในโครงการฯ - ศนยขอมลพนธกรรมพช - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

53. - พนทมหาวทยาลยทกษณ ต.บานพราว อ.ปาพะยอม

และ ต.พนางตง อ.ควนขนน จ.พทลง จานวน 12 ไร

มหาวทยาลยทกษณ


- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - ปลกรกษาพนธกรรมพช

- อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช -

54. มหาวทยาลยอบลราชธาน

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช - วางแผนพฒนาพนธพช


- พนทรองกอและหนองกระทา มหาวทยาลย

อบลราชธาน - พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลยอบลราชธาน




- 55. มหาวทยาลยกรงเทพ พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

- พนทมหาวทยาลยกรงเทพ

กลมท 6 กลมมหาวทยาลยราชภฏ และ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล

-

48

56. มหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม

- พนทมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษมในเขต

กรงเทพมหานคร, อ.สรรคบร จ.ชยนาท ปกปกพนธกรรมพช



-ศนยขอมลพนธกรรมพช - วางแผนพฒนาพนธพช สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช -

57. มหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ

- อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช


- พนทมหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ

- พนท อ.เมอง และอ.ลบแล จงหวดอตรดตถ

58. มหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน

- อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช


-พนทมหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน




- พนทมหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช59. มหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - - ปลกรกษาพนธกรรมพช

-ศนยขอมลพนธกรรมพช พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช -

พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย

- พนทปาอนรกษฯ มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ 60. มหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ


จ.จนทบร 50 ไร - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนทมหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ - ปลกรกษาพนธกรรมพช - - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช

-ศนยขอมลพนธกรรมพช - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช



49

- พนทภายในมหาวทยาลยราชภฏสงขลา61.มหาวทยาลยราชภฏสงขลา


- พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - ปลกรกษาพนธกรรมพช - เทอกเขารปชาง เทอกเขาเทวดาและเขาฤษ - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - พนท อ.จะนะ จ.สงขลา -ศนยขอมลพนธกรรมพช



62. - พนทภายในมหาวทยาลยราชภฏเลยมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - ปลกรกษาพนธกรรมพช - - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช


พนทศนยฝกประสบการณ 100 ไร




- พนทศกษาปาธรรมชาต มรภ.เชยงราย63. มหาวทยาลยราชภฏเชยงราย


- พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนทสวนสาธารณสขรกษสมนไพร,สวนรวบรวมพช

อาหารและสมนไพร และสวนสมเดจพระศรนครนทร

เชยงราย

- ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช

- - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช

พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช - ศนยความหลากหลายทางชวภาพ

- พนทมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร64. มหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - ปลกรกษาพนธกรรมพช - - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช

พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช - พนท อพ.สธ. แปลง 905 อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร

50

65. มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

- พนทมหาวทยาลยราชภฏสวนดสต, ศนยสพรรณบร

และ ศนยพษณโลก - พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย

66. มหาวทยาลยราชภฏนครปฐม

- ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช -

- พนทสถานวจยและพฒนาการเกษตร มหาวทยาลย

ราชภฏนครปฐม 5 ไร




-พนทมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร67. มหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร



68. - พนทมหาวทยาลยราชภฏพบลสงครามมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม


- อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช -

69. - แปลงปาอนรกษ 3 ไรมหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน


- พนทมหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช 51

- พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - ปลกรกษาพนธกรรมพช

- อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช -

70. มหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม


- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช

-พนทวทยาเขตสะลวงขเหลก โซน A 200 ไร -พนทวทยาเขตสะลวงขเหลก โซน B 200 ไร - พนทวทยาเขตสะลวงขเหลก โซน C 100 ไร - พนทภายในมหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม - พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย




- สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช -

71. มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา

52

- ปกปกพนธกรรมพช - พนทวทยาเขตสระยายโสม - พนทภายในมหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจ

เจาพระยา - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช

- พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช - วางแผนพฒนาพนธพช


72. - พนทภายในมหาวทยาลยราชภฏเลยมหาวทยาลยราชภฏเลย


- พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช -

73. - พนทภายในมหาวทยาลยราชภฏเพชรบรมหาวทยาลยราชภฏเพชรบร


- พนทรศม 50 กม. รอบมหาวทยาลย - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช -




-สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนทในวทยาเขต ต.คลองหก อ.ธญบร จ.ปทมธาน 74. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร

-ปลกรกษาพนธกรรมพช -

อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - -ศนยขอมลพนธกรรมพช - วางแผนพฒนาพนธพช -สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช -


- วทยาเขตเชยงใหม75. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา

- ปลกรกษาพนธกรรมพช - วทยาเขตพษณโลก - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - วทยาเขตนาน - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช - วทยาเขตเชยงราย - วทยาเขตตาก

53

- วทยาเขตลาปาง

76. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน





-ศนยขอมลพนธกรรมพช - วางแผนพฒนาพนธพช


- พนทปกปกพนธกรรมพชหนองระเวยง ศนยกลาง

มทร.อสาน จ.นครราชสมา 1,000 ไร

- มทร.อสานศนยกลางนครราชสมา วทยาเขตกาฬสนธ

วทยาเขตขอนแกน วทยาเขตสกลนคร และวทยาเขต

สรนทร - พนทรศม 50 กม. จากพนทปกปกพนธกรรมพช

หนองระเวยง และพนทรศม 50 กม.รอบวทยาเขตตางๆ




54

77. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก


- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช -ศนยขอมลพนธกรรมพช - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

- วทยาเขตบางพระ 5 ไร

- วทยาเขตจนทบร 450 ไร - วทยาเขตอเทนถวาย - วทยาเขตจกรพงษภวนารถ

- คณะวทยาศาสตรและคณะวศวกรรมศาสตร

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร 78. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร


-อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - พนทสนองพระราชดารในอพ.สธ. (พนทเขาวงเขมร

และแปลง 905 อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร) - ศนยขอมลพนธกรรมพช


79. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลศรวชย

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนทมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลศรวชย (วทยา

เขตนครศรธรรมราช (ขนอม, ไสใหญ),วทยาเขตตรง

และ วทยาเขตสงขลา - ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - ศนยขอมลพนธกรรมพช - พนทรศม 50 กม. รอบวทยาเขต - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช - พนทปลกรกษาพนธไมหอม วทยาเขต

นครศรธรรมราช (ทงใหญ) 10 ไร - พนทสวนสมนไพร 5 ไร, สวนกฤษณา 5 ไร และสวน

หมอน 1 ไร




- พนทปาดงเดม วทยาเขตวงไกลกงวล80. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร


- พนทมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร

(วทยาเขตวงไกลกงวล,วทยาเขตเพาะชาง, วทยาเขต

ศาลายา และวทยาเขตบพตรพมขจกรวรรด)



- อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - พนทรศม 50 กม. รอบวทยาเขต - ศนยขอมลพนธกรรมพช - - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช พนทสนองพระราชดารในอพ.สธ.

55

81. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ

- อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช


- พนทมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ

- มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม ศนย

หนตรา, ศนยวาสกร, ศนยสพรรณบร และศนยนนทบร 82. มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม



- พนทรศม 50 กม. รอบวทยาเขตตางๆ - ศนยขอมลพนธกรรมพช

- พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช กลมท 7 กลมนโยบายในเรองของทรพยากร 83. สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต

-

- เชอมโยงกบศนยขอมล อพ.สธ. ศนยขอมลพนธกรรมพช

(จดทาฐานขอมลงานวจยในอพ.สธ.ของสานกงาน

คณะกรรมการวจยแหงชาต) พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช -

(สนบสนนทนวจยแกหนวยงานทรวมสนองพระราช

ดารทไดผานความเหนชอบจาก อพ.สธ., ดาเนนการ

ประสานงานเรองการปกปองทรพยสนทางปญญา)




กลมท 8 กลมจงหวดทรวมสนองพระราชดาร

56

84. จงหวดขอนแกน





- พนทสาธารณประโยชน บานเมองเกา อ.ภเวยง จ.ขอนแกน จานวน 694 ไร

- พนทในจงหวดขอนแกน

85. จงหวดจนทบร - ปกปกพนธกรรมพช - พนทสาธารณประโยชนทงสน ต.สนามไชย - ปลกรกษาพนธกรรมพช อ.นายายอาม จ.จนทบร จานวน 444 ไร

- พนทในจงหวดจนทบร - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

86. - พนทในจงหวดชมพร จงหวดชมพร - ปกปกพนธกรรมพช

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนท ต.สลย , ต.สองพนอง อ.ทาแซะ จ.ชมพร จานวน 1,954 ไร ปลกรกษาพนธกรรมพช -

- อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - พนท ต. ครน อ.สว 300 ไร - ศนยขอมลพนธกรรมพช - พนท ต.บางนาจด อ.หลงสวน 200 ไร

- - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช สถานศกษาทรวมโครงการฯ 87. จงหวดปราจนบร - ปกปกพนธกรรมพช

- ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - ศนยขอมลพนธกรรมพช


- พนทในจงหวดปราจนบร

- พนทสาธารณประโยชน อ.บานสราง จ.ปราจนบร จานวน 87 ไร - ศนยวจยขาวปราจนบร




- พนทปาชมชน ต.คลองชะอน อ.พนม 10,000 ไร 88. จงหวดสราษฎรธาน

- ปกปกพนธกรรมพช - พนทในจงหวดสราษฎรธาน - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช

- พนทบานทงตาหนอน อ.พนม จ.สราษฎรธาน 100

ไร 2 งาน - ปลกรกษาพนธกรรมพช

-อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - สถานศกษาทรวมโครงการฯ - ศนยขอมลพนธกรรมพช

- - วางแผนพฒนาพนธพช


พนทโครงการปาชมชนเฉลมพระเกยรตฯ ทงหนอง

หลวง หมท 5 ต.เคยนซา อ.เคยนซา จ.สราษฎรธาน

- ศนยวจยยางหนองคาย 110 ไร89. จงหวดหนองคาย - ปกปกพนธกรรมพช

- ปลกรกษาพนธกรรมพช - พนทบรเวณภคอ ต.นางว อ.สงคม จ.หนองคาย จานวน 500 ไร - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

- พนทในจงหวดหนองคาย 57

90. จงหวดชลบร


- ศนยขอมลพนธกรรมพช


- พนทในจงหวดชลบร

- ปลกรกษาพนธกรรมพช - พนทในจงหวดภเกต91. จงหวดภเกต - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช - พนท ต.ปาคลอก, ต.เทพกระษตร, ต.ราไวยและ

ต.กะรน จานวน 50 ไร

92. - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช -พนทในจงหวดลพบรจงหวดลพบร





58

93. จงหวดนนทบร - ปลกรกษาพนธกรรมพช

- ศนยขอมลพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

- พนทในจงหวดนนทบรทง 6 อาเภอ

- อทยานเฉลมกาญจนาภเษก - อทยานมกฎรมยสราญ - สวนสมเดจพระศรนครนทราบรมราชชนน - พนทต.บางศรทอง,ต.ไทรใหญ,ต.บางรกนอย,ต.ไทร

มา และพนทเทศบาลนครนนทบร - สถานศกษาทรวมโครงการฯ

- พนทในจงหวดนาน94. จงหวดนาน - ปกปกพนธกรรมพช - พนทปาชมชนจานวน 5 แหงใน ต.เปอ จานวน

1,000 ไร - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช -ปลกรกษาพนธกรรมพช

- พนทกองรอย ตชด.324 จานวน 162 ไร - ศนยขอมลพนธกรรมพช - ศนยเรยนร อ.ภเพยง จ.นาน - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช

- - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช พนทบรเวณศนยหมอนไหมเฉลมพระเกยรตฯ

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนทในจงหวดนครราชสมา 95. จงหวดนครราชสมา - พนทศนยอนรกษพนธกรรมพชฯคลองไผ - ปลกรกษาพนธกรรมพช

- - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - ศนยขอมลพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

พนทอบต.มะเรง, อบต.ขนงพระ และอบต.หนองระ

เวยง

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนทเขตตางๆ ในกรงเทพมหานคร (ศาสนสถาน

สถานศกษา พนทของเอกชนและพนทอนๆ)

96. กรงเทพมหานคร - ปลกรกษาพนธกรรมพช

- ศนยขอมลพนธกรรมพช -

- พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช พนทสวนสาธารณะตางๆ ในกรงเทพมหานคร (สวน

ลมพน, สวนจตจกร, สวนพระนคร, สวนสราญรมย,




สวนธนบรรมย, สวนหลวง ร.9, สวนเสรไทย. สวน

หนองจอก, อทยานเบญจสร, สวนรมณนาถ, สวน

สมเดจพระนางเจาสรกต, สวนสนตภาพ, สวนวชรเบญจ

ทศ, สวนสาธารณะเฉลมพระเกยรต 6 รอบ พระชนมพรรษา และสวนรมณยทงสกน เปนตน)


59

97. จงหวดนครสวรรค



- อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - ศนยขอมลพนธกรรมพช


- พนทในจงหวดนครสวรรค

- พนทสวนปาชมชนบานเขาดน อ.ไพศาล 1,000 ไร - พนทเทอกเขาพระ อ.หนองบว - พนทสวนปารกขชาต 100 ป (ซบสมบรณ) 10 ไร - พนทศนยเรยนรปรชญาเศรษฐกจพอเพยงบานทงแวน อ.ชมแสง จ.นครสวรรค

- พนทอพ.สธ. อ.ตากฟา จ.นครสวรรค

98. จงหวดกาญจนบร



- พนทในจงหวดกาญจนบร

99. จงหวดประจวบครขนธ

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - - ปลกรกษาพนธกรรมพช


พนทในจงหวดปราจนบร

100. จงหวดอตรดตถ



- พนทในจงหวดอตรดตถ




60

101. จงหวดปตตาน



- พนทในจงหวดปตตาน

102. จงหวดนครนายก



พนทในจงหวดนครนายก

103. จงหวดเชยงใหม

- ปกปกพนธกรรมพช -



- ศนยขอมลพนธกรรมพช - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช


พนทในจงหวดเชยงใหม

104. จงหวดอบลราชธาน

- ปกปกพนธกรรมพช -



พนทในจงหวดอบลราชธาน

กลมท 9 กลมหนวยงานสนบสนน -

105. สานกงานคณะกรรมการพเศษเพอ

ประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร (สานกงาน กปร.)

พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

- พจารณาใหการสนบสนนงบประมาณในการดาเนนงานตามความจาเปนและเหมาะสม เพอใหการดาเนนงานสามารถสนองพระราชดารไดอยางมประสทธภาพ - ประสาน กากบดแล การดาเนนงานพฒนาของศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดารใหเปนไป

ตามแนวพระราชดาร




- พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช 106. สานกงบประมาณ

- สนบสนนงบประมาณแกหนวยงาน สถาบนการศกษา มหาวทยาลย ในงานทโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ ไดรบพระราชวนจฉยใหหนวยงาน สถาบน มหาวทยาลยทรวมสนองพระราชดารนน เปนผปฏบตในลกษณะโครงการพเศษ

107. - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพชการไฟฟานครหลวง

- สนบสนนระบบไฟฟา เกาะแสมสาร - สนบสนนระบบไฟฟาอาคารแสดงนทรรศการในสวนจตรลดา (อาคารตวอยางนทรรศการพพธภณฑธรรมชาตวทยาฯ) - สนบสนนระบบไฟฟาในหนวยปฏบตการเพาะเลยง

เนอเยอพช สานกงาน อพ.สธ.สวนจตรลดา

108.

61


- สนบสนนระบบไฟฟาพนทโครงการอนรกษพนธกรรม

พชอนเนองมาจากพระราชดารฯ การไฟฟาสวนภมภาค

- สนบสนนจดการเรองไฟฟาในการประชมวชาการ

นทรรศการ ป 2554 2556 2558 และ 2560

109. สานกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลย

แหงชาต (สวทช.) โดย ศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต


- สนบสนนเผยแพรขอมลของ อพ.สธ. ทางอนเตอรเนต - สนบสนนจดทาโปรแกรมเชอมตอฐานขอมลระหวาง

อพ.สธ. กบหนวยงานตางๆ ทรวมสนองพระราชดาร




62

110. สานกงานรฐบาลอเลกทรอนกส (องคการ

มหาชน) (สรอ.)


- สนบสนนดแลระบบคอมพวเตอรและเครอขายภายใน

ของ อพ.สธ.

111. - สานกงานพพธภณฑเกษตรเฉลมพระเกยรตฯ

- ปลกรกษาพนธกรรมพช - สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

พพธภณฑการเกษตรเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจ

พระเจาอยหว

- พนทอพ.สธ. อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร (แปลง 905

และเขาวงเขมร) 112. สานกงานการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม


- พนท อพ.สธ. ฯลฯ

- พนท อพ.สธ.113. องคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต


กลมท 10 กลมศนยศกษาการพฒนาอนเนอง มาจากพระราชดารฯ 114. ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนอง มาจากพระราชดาร จ.เชยงใหม

- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - ศนยขอมลพนธกรรมพช

- สรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

- พนทรศม 50 กม. บรเวณรอบศนยศกษาการพฒนาหวย

ฮองไครฯ

- ศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครฯ จานวน 250 ไร




63

115. ศนยศกษาการพฒนาพกลทองอนเนองมาจาก

พระราชดาร จ.นราธวาส


- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช


- ศนยศกษาการพฒนาพกลทองฯ จานวน 1,027 ไร - พนทรศม 50 กม. รอบศนยศกษาการพฒนาพกล

ทองฯ

116. ศนยศกษาการพฒนาอาวคงกระเบนอนเนอง มาจากพระราชดาร จ.จนทบร

- ปกปกพนธกรรมพช - พนทปาชายเลนอาวคงกระเบน 1,122 ไร


- อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

เขตหามลาสตวปาคงกระเบน 11,370 ไร - พนทศนยศกษาการพฒนาอาวคงกระเบนฯ 10 ไร

117. ศนยศกษาการพฒนาเขาหนซอนอน

เนองมาจากพระราชดาร จ.ฉะเชงเทรา

- ปกปกพนธกรรมพช - พนทปาในศนยศกษาการพฒนาเขาหนซอนฯ จานวน 20 ไร - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช

- ปลกรกษาพนธกรรมพช - พนทรศม 50 กม. รอบศนยศกษาการพฒนา - ศนยขอมลพนธกรรมพช เขาหนซอนฯ - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

118. - ปกปกพนธกรรมพช - พนทบรเวณเขาเสวยกะป อ.ชะอา จ.เพชรบร 200 ไร ศนยศกษาการพฒนาหวยทรายอน

เนองมาจากพระราชดาร จ.เพชรบร - สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - พนททกาลงเปลยนแปลง อ.ชะอา จ.เพชรบร - ปลกรกษาพนธกรรมพช - พนทบรเวณเขาเสวยกะป อ.ชะอา จ.เพชรบร 97 ไร - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช




64



119. ศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจาก

พระราชดาร จ.สกลนคร


- สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช - ปลกรกษาพนธกรรมพช - อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช - ศนยขอมลพนธกรรมพช - พเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

- ศนยศกษาการพฒนาภพานฯ จานวน 100 ไร

- พนทรศม 50 กม. รอบศนยศกษาการพฒนาภพานฯ


65

10. แนวทางและแผนการดาเนนงาน

เพอใหบรรลวตถประสงคและเปาหมายทกาหนดไวขางตน จงกาหนดแนวทางและแผนการ

ดาเนนงาน อพ.สธ. ระยะ 5 ปทหา (ตลาคม พ.ศ. 2554 – กนยายน พ.ศ. 2559) ดงน

10.1 การเพมประสทธภาพการดาเนนงานดานวชาการ

10.1.1 เพมประสทธภาพการดาเนนงานศกษาวจย เพอการอนรกษและใช

ประโยชนทรพยากรทงสามฐานทรพยากร ไดแก ทรพยากรกายภาพ ทรพยากรชวภาพ และ

ทรพยากรวฒนธรรมและภมปญญา มการวางแผนและดาเนนการวจยศกยภาพของทรพยากร

ตาง ๆ ในดานพชนาไปสการพฒนาพนธพชตามแนวพระราชดาร สาหรบในทรพยากรอน ๆ ใหม

แนวทางนาไปสการอนรกษและใชประโยชนไดอยางยงยนโดยม “คณะทางานดาเนนงาน

ศกษาวจย อพ.สธ.” โดยม อพ.สธ. เปนทปรกษาและประสานงาน ทาหนาทเปนแกนกลางในการ

ดาเนนงาน ประสานงาน แนะนาและสงเสรมสนบสนนการดาเนนงานดานวชาการ โดยม

แนวทางดาเนนงานหลกดงน

วางแผนรวมกบหนวยงานและสถาบนการศกษาตาง ๆ ทเกยวของ

ดาเนนการศกษาวจยการอนรกษทรพยากรตามแนวพระราชดารทพระราชทานใหไวและยงไมได

มการดาเนนงาน โดยดาเนนงานใหครบถวน

ประสานกบหนวยงานและสถาบนการศกษาตาง ๆ เพอดาเนนการ

จดทาสรปผลการศกษาทดลองและระเบยนวจยงานอนรกษทรพยากรตามแนวพระราชดารทได

ศกษาวจยในระยะ 5 ปทหา

รวมกบหนวยงานและสถาบนการศกษาพจารณาดาเนนการกาหนด

กรอบการศกษาวจย อพ.สธ. ในระยะตอไป เพอใหหนวยตาง ๆ ใชเปนกรอบแนวทางดาเนนงาน

10.2 การเพมประสทธภาพในการดาเนนงานในกจกรรมตาง ๆ ของ อพ.สธ.

เพอใหบรรลวตถประสงค เปาหมาย แนวทางและมาตรการดาเนนงานทกาหนดไว จง

กาหนดกรอบโดยกจกรรมทง 8 กจกรรมทอยภายใต 3 กรอบการดาเนนงาน

ถงแมวาชอของกจกรรมทง 8 กจกรรมนนจะมคาวาพชลงทายในทกกจกรรม แตใน

แผนแมบทระยะ 5 ปทหาของ อพ.สธ. นนไมไดมงเนนเพยงแตทรพยากรพนธกรรมพช แต

ยงรวมถงทง 3 ฐานทรพยากร ไดแก ทรพยากรกายภาพ ทรพยากรชวภาพ และทรพยากร

วฒนธรรมและภมปญญา เพอเพมประสทธภาพในการดาเนนงานในกจกรรมโดยกาหนดแนว

ทางการดาเนนงานโดยทมกรอบการดาเนนงานดงน


66

แนวทางการดาเนนงานตามกรอบการดาเนนงานของแผนแมบท อพ.สธ.

ตามแผนแมบทระยะ 5 ปทหา (ตลาคม พ.ศ. 2554 – กนยายน พ.ศ. 2559)

1. กรอบการเรยนรทรพยากร

เพอพฒนาและเพมประสทธภาพการดาเนนงานดานการพฒนาและดานการบรหารจดการ

ดานปกปกทรพยากรของประเทศ จงตองมการเรยนรทรพยากรในพนทปาธรรมชาตดงเดมทปก

ปกรกษาไว โดยมกจกรรมทดาเนนงานไดแก กจกรรมท 1 กจกรรมปกปกพนธกรรมพช กจกรรม

ท 2 กจกรรมสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช และกจกรรมท 3 กจกรรมปลกรกษาพนธกรรมพช

กจกรรมท 1 กจกรรมปกปกพนธกรรมพช

พนทเปาหมาย หนวยงานตาง ๆ ทมพนทปกปกพนธกรรมพชอยในความรบผดชอบ ซงเปนพนทปา

ดงเดม ทไมมนโยบายจะเปลยนแปลงสภาพพนท โดยเปนพนทนอกเหนอจากพนทของกรมปาไม

(ยกเวนกรมปาไมนาพนทมาสนองพระราชดารในบางพนท) โดยใหจดทาแผนปฏบตงานปกปก

พนธกรรมพชเปนระยะๆ ละ 5 ป ใหสอดคลองกบแนวทางการดาเนนงานตามกรอบแผนแมบท

ของ อพ.สธ. และจดทาแผนประจาปเฉพาะในสวนของหนวยงานของตนใหชดเจน โดยระบ

สาระสาคญในการดาเนนงาน เชน พนทเปาหมายในการดาเนนงาน วธการและขนตอนการ

ดาเนนงาน และการบรหารจดการ โดยเฉพาะเรองผรบผดชอบในการปฏบตและคาใชจายในการ

ดาเนนงาน โดยเนนการดาเนนงานในพนทปกปกพนธกรรมพช ซงทงนมการประชม

คณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ.ของหนวยงานนน ๆ และ อพ.สธ. เปนผสนบสนนดานวชาการ/บคลากร และสถาบนการศกษาตาง ๆ ทรวมสนองพระราชดาร สนบสนนบคลากร/นกวจยในการปฏบตงานในพนท

แนวทางการดาเนนกจกรรมปกปกพนธกรรมพชในพนทปกปกพนธกรรมพช

1. การทาขอบเขตพนทปกปกพนธกรรมพช 2. การสารวจ ทารหสประจาตนไม ทารหสพกด เพอรวบรวมเปนฐานขอมลในพนทของ

อพ.สธ. และหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร ไมวาจะเปนหนวยงานราชการ หรอเอกชนทเขา

รวมสนองพระราชดาร เชนในศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดารฯ ปาทชาวบาน

รวมใจปกปกรกษา ปาในสถาบนการศกษา ปาในสวนสตวเปดฯ ปาในพนทบรเวณเขอนตาง ๆ

ของการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย เปนตน ขอมลนนาไปจดการและเกบเขาสงานฐานขอมล

ในกจกรรมท 5 กจกรรมศนยขอมลพนธกรรมพช

3. การสารวจ ทารหสพกด และคาพกดของทรพยากรธรรมชาตตาง ๆ นอกเหนอจาก

พนธกรรมพช เชนสตว จลนทรย ตลอดจนทรพยากรกายภาพตาง ๆ เพอรวบรวมเปนฐานขอมล

ในพนทขององคกรตาง ๆ ไมวาจะเปนหนวยงานราชการ หรอเอกชนทเขารวมสนองพระราชดาร

4. การสารวจเกบขอมลภมปญญาทองถน วฒนธรรมตาง ๆ ทเกยวของกบการใช

ทรพยากรธรรมชาต


67

5. สนบสนนใหมอาสาสมครปกปกรกษาทรพยากรในพนทสถานศกษา เชนนกศกษาใน

มหาวทยาลย ในระดบหมบาน ตาบล สนบสนนใหประชาชนทอยรอบ ๆ พนทปกปกพนธกรรม

พช เชนมกจกรรมปองกนไฟปา กจกรรมรวมมอรวมใจรกษาทรพยากรในพนทปกปกพนธกรรม

พช เปนตน

*หมายเหต 1. ขอมลทไดจากกจกรรมปกปกพนธกรรมพชน สามารถนาไปจดการและเกบเขาสงาน

ฐานขอมลในกจกรรมท 5 กจกรรมศนยขอมลพนธกรรมพช 2. กจกรรมปกปกพนธกรรมพช ใชพนทเปนเปาหมายหลก เพอดาเนนงานในกจกรรม 3. พนททนามาสนองพระราชดารในกจกรรมน ไมไดหมายความวาเปนการนาพนทนน

เขามานอมเกลาฯถวาย เพอใหเปนทรพยสนของ อพ.สธ. สานกพระราชวง แตหมายถงเปนพนทท

ดาเนนการโดยหนวยงานนน ๆ ทเปนเจาของ แตใชแนวทางการดาเนนงานในกจกรรมปกปก

พนธกรรมพช และในอนาคตถาหนวยงานนน ๆ มนโยบายในการดาเนนการปรบปรงหรอ

ตองการใชพนทปกปกพนธกรรมพช เพอกจกรรมอน ๆ ทางหนวยงานสนองพระราชดารฯ นน ๆ

สามารถดาเนนการแจงความประสงคมายง อพ.สธ. แตในกรณทเปนพนทลอแหลมตอการ

สญเสยทรพยากรทมคา อาจตองมการขอพระราชวนจฉยกอนดาเนนการเปลยนแปลง สาหรบเรองการอบรมอาสาสมคร/ประชาชน หรอนกเรยนในหมบาน ในพนทปกปก

พนธกรรมพช ใหอยในกจกรรมท 8 กจกรรมพเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

กจกรรมท 2 กจกรรมสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช


กจกรรมสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพชในระยะ 5 ปทหา ใหความสาคญกบ

ทรพยากรทงสามฐานทรพยากร ไดแก ทรพยากรกายภาพ ทรพยากรชวภาพ และทรพยากร

วฒนธรรมและภมปญญา ใหการดาเนนงานในพนททลอแหลมตอการเปลยนแปลง เชนตาม

เกาะตาง ๆ พนททกาลงจะเปลยนแปลงจากปาเปนสวน ถนน สงกอสราง ตาง ๆ สวนการ

ดาเนนงานในพนทสงและพนทหางไกลคมนาคม เชน จงหวดเชยงใหม แมฮองสอน เชยงราย

ลาปาง แพร นาน และอานาจเจรญ จะดาเนนงานในลาดบตอมาโดยใหพจารณาความพรอมและ

ศกยภาพของหนวยงานทเปนแกนกลางดาเนนงานในแตละพนทเปนสาคญ

อพ.สธ. ประสานและรวมมอกบหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร เชน จงหวด ตาง ๆ

กองบญชาการตารวจตระเวนชายแดน หนวยบญชาการทหารพฒนา กรมวชาการเกษตร

สถาบนการศกษาตางๆ ฯลฯ กาหนดพนทเปาหมายในการดาเนนงานสารวจเกบรวบรวมพนธกรรม

พช เปนระยะ ๆ ละ 5 ป ใหสอดคลองกบแนวทางการดาเนนงานตามกรอบแผนแมบทของ

อพ.สธ. และจดทาแผนประจาปเฉพาะในสวนของหนวยของตนใหชดเจน พรอมทงวางแผน

ปฏบตงานรวมกน ทงในเรองวธการและขนตอนการดาเนนงานและการบรหารจดการ โดยเนน


68

การดาเนนงานในพนทเปาหมายเดมใหแลวเสรจเปนลาดบแรก กอนพจารณาขยายผลออกไป

โดยแตละหนวยงานเปนผรบผดชอบและเปนแกนกลางดาเนนงานในพนทรบผดชอบของหนวยใน

แตละพนท ซงทงนมการประชมคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. ของหนวยงานนน ๆ โดยม

อพ.สธ. เปนผสนบสนนดานวชาการ/บคลากร และสถาบนการศกษาตาง ๆ ทรวมสนอง

พระราชดาร สนบสนนบคลากร/นกวจยในการปฏบตงานในพนท แนวทางการดาเนนกจกรรมสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพชในพนท

1. การสารวจเกบรวบรวมตวอยาง ทรพยากรกายภาพ ทรพยากรชวภาพ และทรพยากร

วฒนธรรมและภมปญญา พนทเปาหมาย บรเวณรศม 50 กโลเมตร ของหนวยงานนน ๆ หรอ

พนททจะมการเปลยนแปลงจากการพฒนาเชน พนทสรางอางเกบนา สรางศนยการคา พนท

สรางถนน การขยายทางหลวงหรอเสนทางตาง ๆ พนทสรางสายไฟฟาแรงสง และในพนทอน ๆ

ทจะถกพฒนาเปลยนแปลงจากสภาพเดม 2. การเกบรวบรวมตวอยางแหง และตวอยางดองเพอเปนตวอยางในการศกษาหรอเกบ

ในพพธภณฑพช พพธภณฑธรรมชาตวทยา 3. การเกบพนธกรรมทรพยากร ตวอยางในพช มการเกบในรปเมลด ตนพชมชวต

ชนสวนพชทมชวต (เพอนามาเกบรกษาในสภาพเพาะเลยงเนอเยอ) และสาหรบทรพยากรอน ๆ

สามารถเกบตวอยางมาศกษาได เชนตวอยางของสตว จลนทรย หน ดน นา ฯลฯ *หมายเหต ขอมลทไดจากกจกรรมสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพชน สามารถนาไปจดการและเกบ

เขาสงานฐานขอมลในกจกรรมท 5 กจกรรมศนยขอมลพนธกรรมพช

กจกรรมท 3 กจกรรมปลกรกษาพนธกรรมพช


กจกรรมปลกรกษาเปนกจกรรมตอเนองจากกจกรรมสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช โดยการนาพนธกรรมไปเพาะและปลกในพนททปลอดภย เชน ในศนยศกษาการพฒนาอน

เนองมาจากพระราชดารฯ ทมอย 6 ศนยทวประเทศ พนทศนยวจยและสถานทดลองของกรมวชาการเกษตร พนทจงหวด พนทสถาบนการศกษา นาเขารวมสนองพระราชดาร และยงมการเกบรกษาในรปเมลดและเนอเยอในธนาคารพชพรรณ อพ.สธ. สวนจตรลดา เกบในรปสาร

พนธกรรม หรอ ดเอนเอ ในธนาคารพชพรรณ อพ.สธ. สวนจตรลดา และศนยอนรกษพนธกรรมพช อพ.สธ. คลองไผ

อพ.สธ. ดาเนนการประสานงาน สนบสนนดานวชาการรวมกบหนวยงานทรวมสนอง

พระราชดาร เชน จงหวด ตาง ๆ กองบญชาการตารวจตระเวนชายแดน หนวยบญชาการทหาร

พฒนา กองทพอากาศ กรมวชาการเกษตร สถาบนการศกษาตาง ๆ ฯลฯ กาหนดพนทเปาหมาย

ในการดาเนนงานสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช เปนระยะๆ ละ 5 ป ใหสอดคลองกบแนว


69

ทางการดาเนนงานตามกรอบแผนแมบทของ อพ.สธ. และจดทาแผนประจาปเฉพาะในสวนของ

หนวยงานของตนใหชดเจน พรอมทงวางแผนปฏบตงานรวมกนใหชดเจน ทงในเรองวธการและ

ขนตอนการดาเนนงานและการบรหารจดการ โดยเนนการดาเนนงานในพนทเปาหมายเดมให

แลวเสรจเปนลาดบแรกกอนพจารณาขยายผลออกไป โดยแตละหนวยงานเปนผรบผดชอบและ

เปนแกนกลางดาเนนงานในพนทรบผดชอบของหนวยในแตละพนท ซงทงนมการประชมคณะ กรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. ของหนวยงานนน ๆ แนวทางการดาเนนกจกรรมปลกรกษาพนธกรรมพชในพนทปลกรกษา 1. การปลกรกษาตนพนธกรรมพชในแปลงปลก การปลกรกษาตนพชมชวตลกษณะปา

พนธกรรมพช มแนวทางดาเนนงานคอ สารวจสภาพพนทและสรางสงอานวยความสะดวกในการ

ปฏบตงาน งานขยายพนธพช งานปลกพนธกรรมพชและบนทกผลการเจรญเตบโต งานจดทา

แผนทตนพนธกรรมและทาพกดตนพนธกรรม

2. การตรวจสอบพชปราศจากโรคกอนการเกบรกษาพนธกรรมพชในรปแบบตาง ๆ 3. การเกบรกษาทงในรปของเมลด ในระยะสน ระยะกลาง และระยะยาว ในรปของธนาคารพนธกรรม ศกษาหาวธการเกบเมลดพนธ และทดสอบการงอกของเมลดพนธ

4. การเกบรกษาโดยศกษาเทคโนโลยการเพาะเลยงเนอเยอพชแตละชนด ศกษาการ

ฟอกฆาเชอ ศกษาสตรอาหารทเหมาะสม ศกษาการเกบรกษาโดยการเพาะเลยงเนอเยอในระยะสน

ระยะกลาง ระยะยาว และในไนโตรเจนเหลว (cryopreservation) และศกษาการขยายพนธโดยการเพาะเลยงเนอเยอ 5. การเกบรกษาในรปสารพนธกรรม (DNA) ของพช สตว และจลนทรย เพอการนาไปใช

ประโยชนเชนการวเคราะหลายพมพดเอนเอ การปรบปรงพนธพช เปนตน 6. การสรางสวนพฤกษศาสตร สวนรกขชาต สวนสาธารณะตาง ๆ การปลกพชใน

สถานศกษา โดยมระบบฐานขอมล ทสามารถใชประโยชนไดในอนาคต 7. งานขยายพนธพช งานปลกพนธกรรมพชและบนทกผลการเจรญเตบโต งานจดทา

แผนทตนพนธกรรมและทาพกดตนพนธกรรมของพชทปลก

8. ในกรณทเปนพนธกรรมสตวหรอจลนทรย ใหดาเนนการใหมสถานทหรอ

หองปฏบตการทจะเกบรกษาไดอยางปลอดภย

*หมายเหต ขอมลทไดจากกจกรรมปลกรกษาพนธกรรมพชน สามารถนาไปจดการและเกบเขาสงาน

ฐานขอมลในกจกรรมท 5 กจกรรมศนยขอมลพนธกรรมพช

2. กรอบการใชประโยชน

เพอพฒนาและเพมประสทธภาพการดาเนนงานศกษาวจยและประเมนศกยภาพของ

ทรพยากรตาง ๆ ใน อพ.สธ. ทงในดานการพฒนาและการบรหารจดการใหการดาเนนงาน


70

เปนไปในทศทางเดยวกนและเอออานวยประโยชนตอกน รวมทงพฒนาระบบขอมลสารสนเทศ

อพ.สธ. ใหเปนเอกภาพ สมบรณและเปนปจจบน โดยบรรลจดมงหมายตามแนวพระราชดาร

โดยมกจกรรมทดาเนนงานไดแก กจกรรมท 4 กจกรรมอนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช กจกรรมท 5 กจกรรมศนยขอมลพนธกรรมพช และกจกรรมท 6 กจกรรมวางแผนพฒนาพนธพช


เปาหมาย

เปนกจกรรมทดาเนนการศกษาประเมนพนธกรรมพช และทรพยากรอน ๆ ทสารวจเกบ

รวบรวมและปลกรกษาไว โดยมการศกษาประเมนในสภาพธรรมชาต แปลงทดลอง ในดาน

สณฐานวทยา ชววทยา สรรวทยา การปลกเลยง การเขตกรรม สาหรบในหองปฏบตการม

การศกษาดานโภชนาการ องคประกอบ รงควตถ กลน การใชประโยชนในดานอนๆ เพอศกษาคณสมบต คณภาพ ในทรพยากรตาง ๆ โดยการดาเนนการในกจกรรมนเปาหมายเพอการ

อนรกษและใชประโยชนทรพยากรทงสามฐานทรพยากร ไดแก ทรพยากรกายภาพ ทรพยากร

ชวภาพ และทรพยากรวฒนธรรมและภมปญญา มการวางแผนและดาเนนการวจยศกยภาพ

ของทรพยากรตาง ๆ ในดานพชนาไปสการพฒนาพนธพช พนธสตว สายพนธจลนทรย ตามแนว

พระราชดาร และมแนวทางนาไปสการอนรกษและใชประโยชนไดอยางยงยน โดยม อพ.สธ. เปน

ทปรกษา ประสานงาน รวมมอ สงเสรม และทาหนาทเปนแกนกลางในการดาเนนงานดาน

วชาการและการวจย รวมกบหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร เชน มหาวทยาลยตาง ๆ กรม

วชาการเกษตร กรมประมง กรมปาไม ศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต

สถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย กรมพฒนาการแพทยแผนไทยและ

การแพทยทางเลอก ฯลฯ โดยกาหนดพนทเปาหมายและทรพยากรตาง ๆ ในการดาเนนงาน

อนรกษและใชประโยชน เปนระยะ ๆ ละ 5 ป ใหสอดคลองกบแนวทางการดาเนนงานตามกรอบ

แผนแมบทของ อพ.สธ. และจดทาแผนประจาปเฉพาะในสวนของหนวยของตนใหชดเจน พรอม

ทงวางแผนปฏบตงานรวมกนใหชดเจน ผานการประชมคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. ของ

หนวยงานนน ๆ แนวทางการดาเนนกจกรรมอนรกษและใชประโยชนในทรพยากรตาง ๆ

1. การวเคราะหทางกายภาพ เชน ตวอยางดน คณสมบตของนา จากแหลงกาเนด

พนธกรรมดงเดมของพชนน ๆ

2. การศกษาทางดานชววทยา สณฐานวทยา สรรวทยา ชวเคม พนธกรรมของพนธกรรม

พชทคดเลอกมาศกษา เปนตน 3. การศกษาดานโภชนาการ องคประกอบของสารสาคญในพนธกรรมพช ไมวาจะเปน

รงควตถ กลน ตลอดจนสารดานเภสชวทยา สารทมฤทธตาง ๆ ของพนธกรรมพชเปาหมาย


71

4. การศกษาการขยายพนธพชดวยการขยายพนธตามปกต และการขยายพนธโดยการ

เพาะเลยงเนอเยอพช

5. การศกษาดานการปลก(พนธกรรมพช) เลยง (ทรพยากรชวภาพอน ๆ) ใหไดผลผลต

ตามทตองการ การศกษาการเขตกรรมของพนธกรรมพชทตองการ

6. การศกษาการจาแนกสายพนธโดยวธทางชวโมเลกล เพอนาไปสการพฒนาพนธพช

สตว และจลนทรย เพอเกบเปนลายพมพดเอนเอพชชนดนน ๆ ไวเพอนาไปใชประโยชนตอไป

7. การจดการพนททกาหนดเพอการอนรกษและพฒนา เชน ศนยเรยนรตาง ๆ ซงเปน

ศนยฯ ตวอยาง เพอการเรยนรการใชประโยชนทรพยากรอยางยงยน ตามปรชญาเศรษฐกจ

พอเพยง อกทงศนยฯ เหลานสามารถใชประโยชนใหเปนศนยฝกอบรม ในดานอนรกษและใช

ประโยชนทรพยากรไดในอนาคต

ตวอยางเชน อพ.สธ. ไดจดตงศนยเรยนร อนรกษ พฒนา และใชประโยชนทรพยากร

อยางยงยน สเศรษฐกจพอเพยง เพอใหบรรลเปาหมายและวตถประสงคในการดาเนนงานของ

อพ.สธ. เรมดาเนนการใน 5 ศนย ของ อพ.สธ. และหนวยงานทรวมสนองพระราชดารทกระจาย

อยตามภมภาคตาง ๆ ไดแก

1) ศนยเรยนรฯ สเศรษฐกจพอเพยง อพ.สธ. ต.คลองไผ อ.สคว จ.นครราชสมา

2) ศนยเรยนรฯ สเศรษฐกจพอเพยง อพ.สธ. อ.วงมวง จ.สระบร

3) ศนยเรยนรฯ สเศรษฐกจพอเพยง อพ.สธ. สวนอไทยธรรม อ.รงสต จ.ปทมธาน

4) ศนยเรยนรฯ สเศรษฐกจพอเพยง อพ.สธ. อ.ตากฟา จ.นครสวรรค

5) ศนยเรยนรฯ สเศรษฐกจพอเพยง อพ.สธ. อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร

(พนทของหนวยบญชาการทหารพฒนา กองบญชาการกองทพไทย)

กจกรรมท 5 กจกรรมศนยขอมลพนธกรรมพช

เปาหมาย เปนกจกรรมทดาเนนงานโดยศนยขอมลพนธกรรมพช อพ.สธ. สวนจตรลดา รวมกบหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร บนทกขอมลของการสารวจเกบรวบรวม การศกษาประเมน การอนรกษ และการใชประโยชน รวมทงงานจดทาฐานขอมลพรรณไมแหง นอกจากนนยงรวมถงฐานขอมลทรพยากรอน ๆ นอกเหนอจากพนธกรรมพช เชน ฐานขอมลของสตว และจลนทรย

การจดการฐานขอมลทรพยากรทองถน ขอมลตาง ๆ จากการทางานในกจกรรมท 1-4 โดยทา

การบนทกลงในระบบฐานขอมล เพอเปนฐานขอมลและมระบบทเชอมตอถงกนไดทวประเทศ โดยเชอมโยงกบฐานขอมลทรพยากรของหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร อพ.สธ. นาไปสการวางแผนพฒนาพนธพชและทรพยากรตาง ๆ โดยท อพ.สธ. เปนทปรกษา ประสานงาน

รวมมอ พฒนาการทาศนยขอมลฯ กาหนดรปแบบในการทาฐานขอมล โดยกาหนดเปาหมายใน


72

การดาเนนงานเปนระยะ ๆ ละ 5 ป ใหสอดคลองกบแนวทางการดาเนนงานตามกรอบแผนแมบท

ของ อพ.สธ. และจดทาแผนประจาปเฉพาะในสวนของหนวยของตนใหชดเจน พรอมทงวางแผน

ปฏบตงานรวมกนใหชดเจน ผานการประชมคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. ของหนวยงาน

นน ๆ

แนวทางการดาเนนกจกรรมศนยขอมลพนธกรรมพช

1. อพ.สธ. รวมกบหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร จดทาฐานขอมลระบบดจตอลและ

พฒนาโปรแกรมสาหรบระบบศนยขอมลทรพยากรตาง ๆ รวมกน เชนโปรแกรมการจดการ

ฐานขอมลทรพยากรทองถน ดานการสารวจเกบรวบรวม การอนรกษ การประเมนคณคา

พนธกรรมทรพยากร และการใชประโยชน 2. นาขอมลของตวอยางพชทเกบรวบรวมไวเดมโดยหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร

องคกรอน เชน กรมปาไม กรมวชาการเกษตร และมหาวทยาลยสงขลานครนทร เปนตน เขาเกบ

ไวในระบบฐานขอมลของศนยขอมลพนธกรรมพช อพ.สธ.

3. นาขอมลทไดจากการสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช และทรพยากรตาง ๆ เชน

ขอมลการปลกรกษา ขอมลการใชประโยชนจากทรพยากร ขอมลวฒนธรรมและภมปญญา ขอมล

พนธไมจากโรงเรยนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน เขาเกบไวในศนยขอมลพนธกรรมพช เพอการประเมนคณคาและนาไปสการวางแผนพฒนาพนธพชและทรพยากรอน ๆ 4. พฒนาการบรหารจดการฐานขอมลของศนยขอมลพนธกรรมพช อพ.สธ. ใหมเอกภาพ

มความสมบรณและเปนปจจบน ซงหนวยงานตาง ๆ สามารถใชประโยชนรวมกนได โดยเฉพาะ

ฐานขอมลพชจากการสารวจเกบรวบรวม ฐานขอมลพรรณไมแหง ฐานขอมลสวนพฤกษศาสตร

โรงเรยน โดยม อพ.สธ. เปนศนยกลางและวางแผนดาเนนงานพฒนาเครอขายระบบขอมล

สารสนเทศ อพ.สธ. รวมกบหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร เพอใหสามารถเชอมโยงและใช

รวมกนไดอยางกวางขวาง อาจผานทางเวบไซต ทมระบบปองกนการเขาถงฐานขอมล 5.หนวยงานรวมสนองพระราชดาร มความประสงคทจะดาเนนการแบงปนหรอเผยแพร

ขอมลใด ๆ ทเกยวของในงาน อพ.สธ. จาเปนตองขออนญาตผานทาง อพ.สธ. กอน เพอขอ

พระราชทานขอมลนน ๆ และขนอยกบพระราชวนจฉย สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรม

ราชกมาร (การขอพระราชทานพระราชานญาต ใหดาเนนการทาหนงสอแจงความประสงคมายง

ผอานวยการ อพ.สธ. ลวงหนาอยางนอย 1 เดอน)

กจกรรมท 6 กจกรรมวางแผนพฒนาพนธพช

เปาหมาย

เปนกจกรรมทนาฐานขอมลจากกจกรรมท 5 มาใชในการพจารณาศกยภาพของพนธ

พช พนธสตว พนธจลนทรย ฯลฯ อพ.สธ.มหนาทประสานกบนกวชาการผทรงคณวฒของ

หนวยงานและสถาบนการศกษาตาง ๆ วเคราะหขอมลและคดเลอกสายตนเพอเปนพอแมพนธ


73

พช พรอมกบวางแผนพฒนาพนธระยะยาวและนาแผนพฒนาพนธขนทลเกลาฯ ถวายสมเดจ

พระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เพอมพระราชวนจฉยและพระราชทานแผนพฒนา

พนธและพนธกรรมทคดเลอก ใหหนวยงานทมความพรอมนาไปปฏบต พนธพชทอยในเปาหมาย

ไดแกพนธพชสมนไพร พนธพชพนเมองตาง ๆ ทสามารถวางแผนนาไปสการพฒนาใหดยงขน

เหมาะสมตอการปลกในพนทตาง ๆ ในประเทศไทย โดยท อพ.สธ. เปนทปรกษา ประสานงาน

รวมมอ ในการวางแผนพฒนา โดยกาหนดเปาหมายในการดาเนนงานเปนระยะ ๆ ละ 5 ป ให

สอดคลองกบแนวทางการดาเนนงานตามกรอบแผนแมบทของ อพ.สธ. และจดทาแผนประจาป

เฉพาะในสวนของหนวยของตนใหชดเจน พรอมทงวางแผนปฏบตงานรวมกนใหชดเจน ผานการ

ประชมคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. ของหนวยงานนน ๆ

แนวทางการดาเนนกจกรรมวางแผนพฒนาพนธพช

1. คดเลอกพนธพชทผทรงคณวฒพจารณาแลววาควรมการวางแผนพฒนาพนธเพอ

การใชประโยชนตอไปในอนาคต

2. ดาเนนการทลเกลาฯ ถวายแผนการพฒนาพนธพชทคดเลอกแลว เพอใหสมเดจ

พระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ทรงมพระราชวนจฉยและพระราชทานใหกบหนวยงานทมศกยภาพในการพฒนาปรบปรงพนธพชชนดนน ๆ ใหเปนไปตามเปาหมาย

3. ประสานงานเพอใหหนวยงานทมความพรอมในการพฒนาพนธพชดาเนนการ

พฒนาพนธพช และนาออกไปสประชาชน และอาจนาไปปลกเพอเปนการคาตอไป

4. ดาเนนการจดสทธบตรพนธพชใหมทไดมาจากการพฒนาพนธพชดงเดม เพอ

ประโยชนของมหาชนชาวไทย

*หมายเหต กจกรรมนครอบคลมไปถงการวางแผนพฒนาพนธของทรพยากรชวภาพอน ๆ ท

นอกเหนอจากพช เชน สตว และจลนทรย เปนตน

3. กรอบการสรางจตสานก

เพอใหประชาชนกลมเปาหมายตาง ๆ โดยเฉพาะเยาวชน นกเรยน นสตนกศกษาและ


ประเทศ จนตระหนกถงความสาคญและประโยชนของการอนรกษทรพยากรทกอใหเกดประโยชน

ตอมหาชนชาวไทย โดยมกจกรรมทดาเนนงานไดแก กจกรรมท 7 กจกรรมสรางจตสานกในการ

อนรกษพนธกรรมพช และกจกรรมท 8 กจกรรมพเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช


74

กจกรรมท 7 กจกรรมสรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช

เปาหมาย เปนกจกรรมสรางสรางจตสานก ใหเยาวชน ประชาชนชาวไทย ใหเขาใจถงความสาคญ

และประโยชนของพนธกรรมพช ใหรจกหวงแหน รจกการนาไปใชประโยชนอยางยงยน ซงม

ความสาคญตอการจดการ การอนรกษและใชทรพยากรของประเทศ โดยท อพ.สธ. เปนทปรกษา

ประสานงาน รวมมอ สนบสนนใหโรงเรยนและสถาบนการศกษา เปนสมาชกสวนพฤกษศาสตร

โรงเรยน อพ.สธ. ประสานงานหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร ใหดาเนนการในกจกรรมน

โดยกาหนดเปาหมายในการดาเนนงานเปนระยะ ๆ ละ 5 ป ใหสอดคลองกบแนวทางการ

ดาเนนงานตามกรอบแผนแมบทของ อพ.สธ. และจดทาแผนประจาปเฉพาะในสวนของหนวยของ

ตนใหชดเจน พรอมทงวางแผนปฏบตงานรวมกนใหชดเจน ผานการประชมคณะกรรมการ

ดาเนนงาน อพ.สธ. ของหนวยงานนน ๆ

แนวทางการดาเนนกจกรรมสรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช

1.งานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

เปนนวตกรรมของการเรยนรเพอนาไปสการสรางจตสานกในการอนรกษทรพยากร

ธรรมชาต วฒนธรรมและภมปญญาของประเทศไทย นาไปสการพฒนาคนใหเขมแขงรเทาทน

พรอมรบกบกระแสการเปลยนแปลงของโลก

1.1 อพ.สธ. กาหนดจดมงหมายในการดาเนนงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน โดยสราง

จตสานกใหเยาวชน นกเรยนเขาใจถงความสาคญและประโยชนของพนธกรรมพช ใหรจกหวง

แหนและรจกการนาไปใชประโยชนอยางยงยน โดยมคมอการดาเนนงานสวนพฤกษศาสตร

โรงเรยน สถาบนการศกษาสามารถสมครเปนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนโดยตรงมาท

อพ.สธ. โดยสามารถตดตอขอใบสมครไดท

สานกงาน อพ.สธ. สนามเสอปา พระราชวงดสต เขตดสต กทม. 10300

โทร. : 0-2280-8710, 0-2281-7999, 0-2281-8422 ตอ 2219, 2220-22

โทรสาร : 0-2280-8710, 0-2281-7999, 0-2281-8422 ตอ 2221

E-mail : [email protected]

ดาวนโหลดใบสมครไดจากเวบไซตอพ.สธ.

http://www.rspg.or.th/botanical_school/school_bot_ 2.htm

1.2 อพ.สธ. กาหนดแนวทางและหลกเกณฑการดาเนนงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

โดยใหสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนเปนทรวบรวมพชพรรณไมทองถนและรวบรวมภมปญญาทองถน

ของพชพรรณ เปนทเกบพรรณไมแหง พรรณไมดอง มหองสมดสาหรบคนควาและนางานสวน


75

พฤกษศาสตรโรงเรยนใชเปนสอการเรยนการสอนในวชาตาง ๆ ใชปจจยพชเปนปจจยหลกในการเรยนร

1.3 โรงเรยนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน รวมกบองคการบรหารสวนทองถนและ

ชมชน จดทาหลกสตรทองถนในการสารวจจดทาฐานทรพยากรทองถน (ดรายละเอยดในสวน

พฤกษศาสตรโรงเรยน 5 ปทหา ในหนงสอจากยอดเขาถงใตทะเล 4)

1.4 สมาชกงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ทบทวนและปรบปรงการดาเนนงานสวน

พฤกษศาสตรโรงเรยนททาอยเดมใหครบถวนตามคณสมบตและเกณฑมาตรฐานท อพ.สธ.

กาหนดและนาไปสการประเมนเพอรบปายพระราชทานและเกยรตบตรฯ

1.5 การดาเนนงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนของสมาชกใหม ควรดาเนนงานใหเปนไป

ตามคณสมบตและเกณฑมาตรฐานท อพ.สธ. กาหนดขน และรบคาแนะนาจากคณะผทรงคณวฒ

และทปรกษา อพ.สธ. ในกจกรรมท 7

1.6 อพ.สธ. ประสานรวมมอกบหนวยงานหลกทเกยวของดาเนนการจดนทรรศการ

แสดงผลการดาเนนงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนตามแนวพระราชดารฯ โดยคดเลอกจาก

โรงเรยนสมาชกในระดบจงหวด ระดบภาค และระดบประเทศ โดยเนนและใหความสาคญในเรอง

กระบวนการ และผลลพธการดาเนนงานเปนหลก อยางนอยปละหนงครง

1.7 สานกงานปลดกระทรวงศกษาธการ สานกงานสภาการศกษา สานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน สานกงานคณะกรรมการการอาชวศกษา สานกงาน

คณะกรรมการการอดมศกษา กระทรวงศกษาธการ และสานกมาตรฐานการศกษา สนบสนนใน

การดาเนนงานรวมกบ อพ.สธ. รวมกนพจารณาและวางแผน เพอนาแนวทางดาเนน งาน อพ.สธ. บรรจไวในหลกสตรการเรยนการสอนระดบตาง ๆ โดยเฉพาะในระบบโรงเรยน

2. พพธภณฑ

เปนการขยายผลการดาเนนงานเพอเสรมสรางกระบวนการเรยนร ไปสประชาชน

กลมเปาหมายตาง ๆ ใหกวางขวางยงขน โดยใชการนาเสนอในรปของพพธภณฑ ซงเปนสอ

เขาถงประชาชนทวไป ตวอยางเชน

2.1 งานพพธภณฑธรรมชาตทมชวต ดาเนนการโดยศนยศกษาการพฒนาอน

เนองมาจากพระราชดาร และจงหวดตาง ๆ จดทาแปลงสาธตการปลกรกษาเพออนรกษพนธ

กรรมพชในลกษณะโดยมกจกรรมตาง ๆ ทถกตองและครบถวนตามเกณฑมาตรฐานทกาหนดไว

ในพนทศนยศกษาการพฒนาฯ และพนทอน ๆ ตามความเหมาะสม

2.2 งานพพธภณฑพช ดาเนนการโดยหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร เชนกรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช กรมปาไม กรมวชาการเกษตร มหาวทยาลยตาง ๆ

หนวยงานเหลานมผเชยวชาญ นกพฤกษศาสตร ดแลอย


76

2.3 งานพพธภณฑธรรมชาตวทยา ดาเนนการโดยหนวยงานทรวมสนองพระราช

ดาร เชน มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน จ.นครราชสมา

2.4 งานพพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย เชน พพธภณฑธรรมชาตวทยา

เกาะและทะเลไทย เขาหมาจอ ตาบลแสมสาร อาเภอสตหบ จงหวดชลบร สนองพระราชดาร

อพ.สธ. โดยกองทพเรอ 2.5 งานพพธภณฑทองถน หอศลปวฒนธรรม ของจงหวดและหนวยงานทรวมสนอง

พระราชดาร 2.6 นทรรศการถาวรตาง ๆ ทเกยวของกบทรพยากรตาง ๆ

2.7 ศนยการเรยนร

3. งานอบรม

อพ.สธ. ดาเนนงานอบรมเรองงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน, งานฝกอบรมปฏบตการสารวจและจดทาฐานทรพยากรทองถน หรองานทเกยวของกบการสรางจตสานกในการอนรกษ

ทรพยากร โดยอาจจด ณ ศนยฝกอบรมของ อพ.สธ. รวมกบหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร ท

กระจายอยตามภมภาคตาง ๆ ตวอยางเชน

1) ศนยเรยนรฯ สเศรษฐกจพอเพยง อพ.สธ. ต.คลองไผ อ.สคว จ.นครราชสมา

2) ศนยเรยนรฯ สเศรษฐกจพอเพยง อพ.สธ. อ.ไทรโยค จ.กาญจนบร

3) ศนยเรยนรฯ สเศรษฐกจพอเพยง อพ.สธ. สวนอไทยธรรม อ.รงสต จ.ปทมธาน

4) ศนยเรยนรฯ สเศรษฐกจพอเพยง อพ.สธ. อ.ตากฟา จ.นครสวรรค

5) ศนยเรยนรฯ สเศรษฐกจพอเพยง อพ.สธ. อ.วงมวง จ.สระบร 6) ศนยฝกอบรม อพ.สธ. ลาตะคอง ต.คลองไผ อ.สคว จ.นครราชสมา

7) ศนยฝกอบรม อพ.สธ. เขาหมาจอ ต.แสมสาร อ.สตหบ จ.ชลบร

(พพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย) เขาหมาจอ อ.สตหบ จ.ชลบร

8) ศนยฝกอบรม อพ.สธ. สวนสตวเปดเขาเขยว อ.ศรราชา จ.ชลบร (อพ.สธ.-องคการสวนสตวฯ) 9) ศนยฝกอบรม อพ.สธ. มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตสราษฎรธาน จ.สราษฎรธาน

*หมายเหต ถาหนวยงานอนเปนผดาเนนงานจดฝกอบรมในลกษณะเดยวกนเชนการอบรมอาสา

สมคร/ประชาชน/นกศกษาในสถาบนการศกษา หรอนกเรยนในหมบาน ในพนทปกปกพนธ

กรรมพช ใหอยในกจกรรมท 8 (กจกรรมพเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช)


77

กจกรรมท 8 กจกรรมพเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

เปาหมาย เปนกจกรรมทเปดโอกาสใหหนวยงานตาง ๆ เขารวมสนบสนนงานของ อพ.สธ. ใน

รปแบบตาง ๆ ไมวาจะเปนในรปของทนสนบสนน หรอดาเนนงานทเกยวของและสนบสนน

กจกรรมตาง ๆ ของ อพ.สธ. โดยอยในกรอบของแผนแมบท อพ.สธ. นอกจากนนยงเปดโอกาสให

เยาวชนและประชาชนไดสมครเขามาศกษาหาความรเกยวกบทรพยากรธรรมชาตในสาขาตาง ๆ

ตามความถนดและสนใจ โดยมคณาจารยผเชยวชาญในแตละสาขาใหคาแนะนา และใหแนวทาง

การศกษา ไดแก ชมรมนกชววทยา อพ.สธ. และชมรมคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. ซงจะเปนผนาในการถายทอดความรและสรางจตสานกในการอนรกษทรพยากรของประเทศใหแก

เยาวชนและประชาชนชาวไทยตอไป โดยท อพ.สธ. ประสานงานหนวยงานทรวมสนองพระราช

ดาร ใหดาเนนการในกจกรรมน โดยกาหนดเปาหมายในการดาเนนงานเปนระยะ ๆ ละ 5 ป ให

สอดคลองกบแนวทางการดาเนนงานตามกรอบแผนแมบทของ อพ.สธ. และจดทาแผนประจาป

เฉพาะในสวนของหนวยของตนใหชดเจน พรอมทงวางแผนปฏบตงานรวมกนใหชดเจน ผานการ

ประชมคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. ของหนวยงานนน ๆ

แนวทางการดาเนนกจกรรมพเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช 1. อพ.สธ. เปนเจาภาพรวมกบหนวยงานทรวมสนองพระราชดารทมความพรอมใน

การดาเนนการจดการประชมวชาการและนทรรศการ อพ.สธ. จดการประชมใหญทก ๆ 2 ป

ตามทไดพระราชทานพระราชวนจฉย โดยจะมการจดประชมวชาการและนทรรศการเพอเสนอผลการดาเนนงานของ อพ.สธ. สาหรบในระยะ 5 ปทหา กาหนดเปาหมายในการจดการประชมใหญดงน

พ.ศ. 2554 การประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากรไทย : กาวสโลกกวางอยางมนใจ สถานท: ศนยฝกหนองระเวยง มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน จ.นครราชสมา

พ.ศ. 2556 การประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากรไทย : นาสงดงามสตาโลก

สถานท: เขอนศรนครนทร การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย จ.กาญจนบร

พ.ศ. 2558 การประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากรไทย : หวนดทรพยสงสนตน

สถานท: มหาวทยาลยขอนแกน จ.ขอนแกน

นอกจากการจดการประชมวชาการและนทรรศการทจดทก ๆ สองปน ยงมการจดการ

ประชมวชาการและนทรรศการสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ระดบภมภาค, การรวมจดแสดง

นทรรศการกบหนวยงานทรวมสนองพระราชดารแตละหนวยงาน, การนาเสนอผลงานวจยของ

เจาหนาทและนกวจย อพ.สธ. ในงานประชมวชาการตาง ๆ ระดบประเทศ เปนตน


78

2. หนวยงานและผมจตศรทธาสนบสนนเงนทนให อพ.สธ. (โดยการทลเกลาฯ ถวาย

โดยผานทางมลนธ อพ.สธ. เพอใชในกจกรรม อพ.สธ.) 3. การดาเนนงานของชมรมนกชววทยา อพ.สธ. และชมรมคณะปฏบตงานวทยาการ

อพ.สธ. โดยท อพ.สธ. สนบสนนใหมผสมครเปนสมาชกชมรมฯ ตามเงอนไขของชมรมฯ โดยท

ชมรมทงสอง มการดาเนนงานสนบสนนงานในกจกรรมท 1-7 ตามแผนแมบทของ อพ.สธ. เชน

เขาไปศกษาทางานวจยในพนทปกปกพนธกรรมพช อพ.สธ. รวมในกจกรรมสารวจทรพยากร

ธรรมชาตในพนทท อพ.สธ. กาหนด 4. หนวยงานทรวมสนองพระราชดาร สามารถดาเนนการฝกอบรมในการสรางจตสานก

ในการอนรกษพนธกรรมพชและทรพยากรตาง ๆ เพอสนองพระราชดารตามแผนแมบท อพ.สธ.

เพอสนบสนนในกจกรรมท 1-7 ตามแผนแมบทของ อพ.สธ. โดยอาจมการฝกอบรมตามสถานท

ตาง ๆ ของหนวยงานนน ๆ เอง หรอ ขอใชสถานทของ อพ.สธ. โดยรวมกบวทยากรของ อพ.สธ.

หรอเปนวทยากรของหนวยงานทรวมสนองพระราชดารเอง แตผานความเหนชอบจาก อพ.สธ.

5. การทาหลกสตร ทองถนของมหาวทยาลยตาง ๆ ตามแผนแมบทของ อพ.สธ.

6. การเผยแพรโดยสอตาง ๆ เชน การทาหนงสอ วดทศน เอกสารเผยแพร เวบไซต

ประชาสมพนธ ทไดรบความเหนชอบจาก อพ.สธ. เพอสนบสนนงานกจกรรมตาง ๆ ของ อพ.สธ.

สามารถใชสญลกษณของ อพ.สธ. ไดเมอไดรบการพจารณาและเหนชอบจาก อพ.สธ. 7. การจดงานประชมวชาการและนทรรศการตาง ๆ ของหนวยงานทรวมสนองพระราช

ดาร ในสวนทเผยแพรงานของ อพ.สธ. และไดรบความเหนชอบจาก อพ.สธ.

8. หนวยงานเอกชน หรอบคคลทวไป สมครเปนอาสาสมครในการรวมงานกบ อพ.สธ. 9. การดาเนนงานอน ๆ เพอเปนการสนบสนนงานตามกรอบแผนแมบทของ อพ.สธ.

10.3 แนวทางการพฒนาในพนทเปาหมาย

พนททใชในการดาเนนกจกรรมตาง ๆ ในการสนองพระราชดาร อพ.สธ. ใหสอดคลอง

กบแผนแมบท อพ.สธ. นน มหลายลกษณะ

ก. พนททใชแนวทางดาเนนงานตามกรอบแผนแมบท อพ.สธ.

ไดแกพนทในกจกรรมปกปกพนธกรรมพช ใชพนทเปนเปาหมายหลก เพอดาเนนงานใน

กจกรรมสาหรบพนทมาสนองพระราชดารในกจกรรมน ไมไดหมายความวาเปนการนาพนทนน

เขามานอมเกลาฯ ถวาย เพอใหเปนทรพยสนของ อพ.สธ. สานกพระราชวง แตหมายถงเปนพนท

ทดาเนนการโดยใชแนวทางการดาเนนงานในกจกรรมปกปกพนธกรรมพช และในอนาคตถา

หนวยงานนน ๆ มนโยบายในการใชพนทปกปกพนธกรรมพช เพอกจกรรมอน ๆ ทางหนวยงาน

สนองพระราชดารฯ นน ๆ สามารถดาเนนการแจงความประสงคเปลยนแปลงขนาดและขอบเขต

พนทมายง อพ.สธ. แตในกรณทเปนพนทลอแหลมตอการสญเสยทรพยากรทมคา อาจตองมการ

ขอพระราชวนจฉย


79

ข. พนทนอมเกลาฯ ถวาย

-กรณทเปนหนวยราชการ หนวยราชการทนอมเกลาฯถวาย พนทนนตองมเจาของ

พนททถกตองตามกฎหมาย ผมอานาจสงสดของหนวยราชการนนจะตองเปนผลงนามในหนงสอ

นอมเกลาฯ ถวาย และตองกาหนดขอบเขต มแผนทแสดงพนทสวนทนอมเกลาฯ ถวายชดเจน

-กรณทเปนเอกชนอาจนอมเกลาฯ ถวายสทธการใชพนทดนของตน พนทนนตองม

เจาของพนททถกตองตามกฎหมาย โดยมการกาหนดสทธการใชพนทดนของตน กาหนด

ระยะเวลาเพอเปน "โครงการสมทบ" สาหรบโครงการ อพ.สธ. เชนในกจกรรมปลกรกษา

พนธกรรมพช โดยใหปลกรกษาพนธกรรมพช โดยสทธครอบครองทดนยงเปนของเอกชนผ

นอมเกลาฯ ถวาย แตสทธและความรบผดชอบในตนพนธกรรมพช เปนของ อพ.สธ. (เฉพาะ

พนททเจาของมกรรมสทธในทดนอยางถกตองตามกฎหมาย) -กรณการนอมเกลาฯ ถวายพนทของเอกชน และทรงมพระกรณารบไวแลวเปนของ

โครงการ อพ.สธ. สานกพระราชวง ซงหมายถงการททรงพระกรณารบไวนน เปนการทรงรบทาง

พฤตนย ผทนอมเกลาฯ ถวาย จะตองดาเนนการตอไปในทางนตนยเพอถวายสทธ และใหการใช

พนทดงกลาวเปนไปเฉพาะเพอ โครงการ อพ.สธ. สานกพระราชวง

10.3.1 การดาเนนงานพฒนาในพนทเปาหมายเฉพาะทไดพระราชทานพระราชดาร

ใหไวหรอทรงมพระราชวนจฉยแลว

ใหเรงรดดาเนนงานใหครบถวนและเสรจสนตามทมพระราชดาร ทงนหากมการขยาย

หรอเปลยนแปลงกจกรรมหรอสาระสาคญในการดาเนนงาน ใหนาความกราบบงคมทลฯ ขอพระ

ราชวนจฉยกอน ตวอยางเชน

การดาเนนงานของ โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดาร

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร สนองพระราชดารโดยกองทพเรอ

(อพ.สธ. – ทร.) ในพนทเกาะแสมสาร และพพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย

เขาหมาจอ อาเภอสตหบ จงหวดชลบร

โดยมแนวทางดาเนนงานดงน

1) ออกแบบ กอสราง ตกแตง จดแสดงนทรรศการและจดการ พพธภณฑธรรมชาต

วทยาเกาะและทะเลไทย ตามททรงมพระราชวนจฉย

2) สรางสวนพฤกษศาสตรพชเกาะทะเลไทยบนเกาะแสมสารและจดเปนแหลงศกษาธรรมชาต

3) พฒนาพนทบรเวณเกาะแสมสารและเกาะขางเคยงใหเปนแหลงเกบรกษา พนธกรรมพชตามเกาะ


80

4) สารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพชและทรพยากรธรรมชาตตามเกาะทงในอาวไทยและทะเลอนดามน

5) ดาเนนการปลกรกษาพนธกรรมพชและทรพยากรทรวบรวมในพนท เฉพาะท

จดเตรยมไว

6) ดาเนนการปกปกพนธกรรมพช ชวภาพและระบบนเวศนของเกาะแสมสารและ

เกาะขางเคยง

7) ศกษาและดาเนนการใชประโยชนพนธกรรมพชทรพยากรชวภาพ และสนบสนน

การปฏบตงานในพนท ของคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. ซงเปนนกวชาการและนกวจย

การดาเนนงานในพนท กองการเกษตรและสหกรณ สานกงานทหารพฒนา หนวยบญชาการทหารพฒนา (อพ.สธ. - นทพ.) อาเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบร โดยมแนวทางดาเนนงานดงน

1) ดาเนนการเปนศนยอนรกษและพฒนาทรพยากรภาคตะวนตก ตามแผน

แมบททหนวยบญชาการทหารพฒนาทลเกลาฯ ถวายเมอ 7 มกราคม พ.ศ. 2553

2) ศกษาและดาเนนการใชประโยชนพนธกรรมทรพยากรตาง ๆ ทมศกยภาพ และ

สนบสนนการปฏบตงานของคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. ซงเปนนกวชาการและนกวจย

10.3.2 การพฒนาในพนทเปาหมายเฉพาะทยงไมมพระราชดารหรอพระราช

วนจฉย หรอทมแนวคดการดาเนนงานในการอนรกษพนธกรรมพช

ให อพ.สธ. ประสานการดาเนนงานกบจงหวดหนวยงานตางๆ องคการบรหารสวน

ทองถน ทเกยวของ เพอรวมกนพจารณาวางแผนดาเนนงาน ทงนใหพจารณาความพรอมในดาน

ตางๆ โดยเฉพาะเรองความพรอมของพนททจะดาเนนงาน ความพรอมของหนวยงาน ศกยภาพของหนวยงาน และทรพยากรดาเนนงาน โดยใหนาแผนการดาเนนงานขนทลเกลาฯถวาย ขอพระราชทานพระราชวนจฉยกอน

10.4 การสนองพระราชดาร อพ.สธ. โดยองคการบรหารสวนตาบล หรอเทศบาลตาบล

ในการเขาเฝาทลละอองสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ณ

วนท 30 กนยายน พ.ศ. 2552 ณ อาคารชยพฒนา สวนจตรลดา พระราชวงดสต และจากการท

ไดทรงเปนองคประธานในการเปดประชมวชาการและนทรรศการ “ทรพยากรไทย : ผนสวถใหม

ในฐานไทย” ทรงเปดศนยอนรกษและพฒนาทรพยากรภาคตะวนออก และหองปฏบตการ DNA-

Fingerprint สวนสตวเปดเขาเขยว จงหวดชลบร ทอดพระเนตรนทรรศการของหนวยงานทรวม


81

สนองพระราชดาร อพ.สธ. เชน โรงเรยนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน เกษตรกร หนวยงาน

สวนราชการและเอกชน มหาวทยาลย จงหวด ศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร

มากกวา 200 แหง จากการเตรยมการตลอดจนการจดการประชมในเรอง “ทรพยากรไทย : ผนส

วถใหมในฐานไทย” ครงนทาให อพ.สธ. นาแนวพระราชดารมาวเคราะหความเปนฐานไทย ฐาน

ชมชน ฐานของหนวยงานสวนราชการ มหาวทยาลย โรงเรยนทรวมสนองพระราชดาร นาไปส

การเรยนรทรพยากรทองถน ไดแก ทรพยากรกายภาพ ทรพยากรชวภาพ และทรพยากรทาง

วฒนธรรมและภมปญญา การดาเนนงานนจาเปนตองประสานกบทองถน ชมชน เพอการ

ดาเนนการสารวจฐานขอมลทรพยากรทองถน และการจดตงศนยอนรกษและพฒนาทรพยากร

ทองถน เชน ศนยอนรกษและพฒนาทรพยากรภาคตะวนออก สวนสตวเปดเขาเขยว จงหวดชลบร

ศนยอนรกษและพฒนาทรพยากรทองถนตาบลทรวมสนองพระราชดารอน ๆ จากพระราชกระแส

ทพระราชทานเมอวนท 25 มนาคม พ.ศ. 2548 ณ ศาลาดสดาลย สวนจตรลดา “ทาอยางไร ให

ชมชน มาใหโรงเรยน โดยเฉพาะนกเรยนชวยในการอนรกษพนธกรรมพช และใหมการทา DNA

Fingerprint ในโรงเรยน ” และทรงยาเมอวนท 4 พฤษภาคม พ.ศ. 2550 ณ อาคารชยพฒนา

สวนจตรลดา “ใหเรงอนรกษและหาวธการรกษาสทธ“ จงเปนแนวทางให อพ.สธ. และองคการ

บรหารสวนทองถน ตลอดจนชมชนใหชวยดแลรกษาทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม อพ.สธ.

ดาเนนการสนบสนนใหองคการบรหารสวนทองถน ชมชน โรงเรยน สถานศกษา มหาวทยาลยใน

ทองถนดาเนนการ โดยมนกเรยนนกศกษาเปนผทาการสารวจใหรจกทรพยากรทจะตองอนรกษ

นาไปสการพฒนาใชประโยชนทรพยากรอยางยงยน สเศรษฐกจพอเพยง จากการทไดพระราชทานแนวทางการทาฐานทรพยากรทองถน โดยมโรงเรยน

เปนกาลงนน อพ.สธ. จงไดประสานกบหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร อพ.สธ. ในการจดทา

แผนททางภมศาสตร (GIS) และฐานขอมลทรพยากรกายภาพ ทรพยากรชวภาพ ทรพยากร

วฒนธรรมและภมปญญา เนองจากเปนเรองทสาคญและเรงดวน เนองมาจากความเปลยนแปลง

ทางสภาพแวดลอมทรวดเรวของประเทศไทย ประจวบกบการมอนสญญาความหลากหลายทาง

ชวภาพ (CBD) สนธสญญาระหวางประเทศวาดวยพนธกรรมพชอาหารและการเกษตร (ITPGR) ทเปนพนธะสญญาระหวางประเทศ และการเปดเสรประชาคมอาเซยน จงนาไปสการรกษาฐาน

ทรพยากรเพอการพงพาตนเอง ตามแนวพระราชดารเศรษฐกจพอเพยง และโดยทการดาเนนงาน

ในทรพยากรนน หมายถงการดาเนนงานในภาพรวมทง 3 ฐานทรพยากร (ทรพยากรกายภาพ

ทรพยากรชวภาพ ทรพยากรทางวฒนธรรมและภมปญญา) จากแนวคดทองคการบรหารสวน

ทองถนจะตองเขามามสวนรวม เนองจากตามรฐธรรมนญใหเปนผดแลทรพยากรธรรมชาตและ

สงแวดลอม ดแลการศกษา และประโยชนสขของทองถน จากการทองคการบรหารสวนตาบล

ไดรบการถายโอนภารกจจากกระทรวง ทบวง กรมตาง ๆ มากกวา 245 ภารกจ ซงภารกจหนง

จากกรมสงเสรมการเกษตรในเรองแผนพฒนาการเกษตรของทองถน และตามพรบ.คมครองพนธ

พชป พ.ศ.2542 ในเรองการดแลทรพยากรชวภาพและเรองสทธชมชน โดยหนวยงานทรวมสนอง

พระราชดาร อพ.สธ. และโรงเรยนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน โดยมแผนการดาเนนงาน


82

นารองทจงหวดนนทบร, จงหวดพงงา, จงหวดปตตาน, จงหวดเชยงราย, จงหวดนาน, จงหวดนครราชสมา และจงหวดอานาจเจรญ เพอเปนตวอยางแกจงหวดอน ๆ ตอไป

ดงนนการสนองพระราชดาร อพ.สธ. โดยองคการบรหารสวนทองถน องคการ

บรหารสวนตาบล หรอเทศบาลตาบล ซงสามารถสนองพระราชดาร ใน 3 กรอบการดาเนนงาน 6 กจกรรม และดาเนนการในทงสามฐานทรพยากร (ทรพยากรชวภาพ, ทรพยากรกายภาพ และ

ทรพยากรวฒนธรรมและภมปญญา) โดยทมคณะกรรมการดาเนนงานฐานทรพยากรทองถน

อพ.สธ. - ตาบลทสนองพระราชดาร ไดแก 10.4.1 กรอบการเรยนรทรพยากร โดยทองคการบรหารสวนตาบล หรอเทศบาล

ตาบล สามารถสนองพระราชดารไดใน กจกรรมปกปกพนธกรรมพช โดยมคณะทางานปกปก

พนธกรรมพช, กจกรรมสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพชอ โดยมคณะทางานสารวจเกบรวบรวม

พนธกรรมพช, กจกรรมปลกรกษาพนธกรรมพช โดยมคณะทางานปลกรกษาพนธกรรมพช

10.4.2 กรอบการใชประโยชน โดยทองคการบรหารสวนตาบล หรอเทศบาลตาบล

สามารถสนองพระราชดารไดในกจกรรมอนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช โดยมคณะทางาน

อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช, กจกรรมศนยขอมลพนธกรรมพช โดยมคณะทางานศนยขอมลพนธกรรมพช

10.4.3 กรอบการสรางจตสานก โดยทองคการบรหารสวนตาบล หรอเทศบาล

ตาบล สามารถสนองพระราชดารไดใน กจกรรมพเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช โดยม

คณะทางานกจกรรมพเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

โดยททางองคการบรหารสวนตาบล หรอเทศบาลตาบล สามารถทาหนงสอเขา

มาสนองพระราชดารโดยตรงดงตวอยางหนงสอในภาคผนวกหนา 160 การแตงตงคณะกรรมการ

ดาเนนงานฐานทรพยากรทองถน อพ.สธ.-ตาบลทรวมสนองพระราชดาร จดทาแผนแมบท

โครงการอนรกษพนธรรมพชอนเนองมาจากพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยาม

บรมราชกมาร ฐานทรพยากรทองถน ตาบลทสนองพระราชดาร (ตวอยางในภาคผนวกหนา

162) และนาไปสการประเมนเพอรบการประเมนรบปายพระราชทานในการสนองพระราชดาร

ในงานฐานทรพยากรทองถน

องคการบรหารสวนตาบลจะตองทราบในเรองขอมลทางกายภาพ ขอมลชวภาพ

เศรษฐกจสงคม ศกยภาพชมชน และภมปญญาทองถน เพอนาภมปญญานนไปพฒนาตอยอด

เปนผลตภณฑตางๆ ททาใหเปนมาตรฐานสากล ซงองคการบรหารสวนตาบลสวนใหญไมม

บคลากร ดงนนจงจาเปนตองประสานกบชมชนและโรงเรยน เมอพจารณาหลกสตรแกนกลาง

การศกษาขนพนฐาน ป พ.ศ.2551 จะเหนไดวาในสาระวทยาศาสตร นกเรยนจะตองทราบใน

เรองทรพยากรในทองถน และการใชทรพยากรในทองถน นนคอจะตองมภมปญญามากากบการ

ใชประโยชน เชน พชผกพนเมอง พชสมนไพร และยงสามารถบรณาการไปยงกลมสาระสงคม

สงแวดลอม


83

แผนภาพแสดงความสมพนธของประชาชนในการเรยนรทรพยากรตาง ๆ นาไปสการสบทอดความรและภมปญญาเพอนาไปสการใชประโยชน


84

แผนภาพแสดงขนตอนในการทาฐานทรพยากรทองถนของจงหวด และองคการบรหารสวนทองถนในการสนองพระราชดาร

แผนภาพแสดงแนวทางการดาเนนงานตามแผนแมบทของ อพ.สธ.


85

แผนภาพแสดงความสมพนธและการดาเนนงานของ อพ.สธ. และหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร ในการดาเนนงานเรองฐานทรพยากรทองถน


86

11. การสนองพระราชดารโดยหนวยงานและองคกรตาง ๆ 11.1 การขอสนองพระราชดารโดยขอพระราชานญาต

ไดแกหนวยงาน ระดบกระทรวง กรม มหาวทยาลย เปนตน

เมอหนวยงานตาง ๆ มความสนใจทจะสนองพระราชดารใน อพ.สธ. ใหดาเนนการดงน

11.1.1 ประสานงานเพอขอเขาทาความเขาใจในการสนองพระราชดาร อพ.สธ. โดยตด

ตอมาท รองผอานวยการ อพ.สธ. หรอ เลขานการคณะกรรมการ อพ.สธ. เพอทาความเขาใจในแนวทางการดาเนนงานตามกรอบแผนแมบทของ อพ.สธ.

11.1.2 เมอหนวยงานไดศกษาและทาความเขาใจในแนวทางการสนองพระราชดารอยาง

ถองแทแลว ใหทาหนงสอขอพระราชทานพระราชานญาต พรอมรางรายชอคณะกรรมการ

ดาเนนงาน อพ.สธ. ของหนวยงานนน ๆ เพอขอเขารวมสนองพระราชดารใน อพ.สธ. โดยสงมาท

ผอานวยการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ อพ.สธ. สวนจตรลดา พระราชวงดสต ถ.ราชวถ เขตดสต กรงเทพมหานคร 10303

โทร/โทรสาร 0-2282-1850 และ 0-2282-0665 จากนนทานเลขาธการพระราชวงในฐานะผอานวยการ อพ.สธ. จะดาเนนการนาความ

กราบบงคมทลฯ ขอพระราชานญาตใหรวมสนองพระราชดารตอไป (ตวอยางการทาหนงสอขอ

สนองพระราชดาร ในภาคผนวกหนาท 166)

11.1.3 ขอพระราชานญาตแตงตงคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. สนองพระราชดาร

โดยหนวยงานนน ประกอบดวย หวหนาหนวยงาน หรอ หวหนาสวนราชการนน ๆ เปนประธาน

คณะกรรมการดาเนนงาน และมคณะกรรมการประกอบดวย รองประธานซงเปนรองหวหนา

หนวยงาน หรอหวหนาสวนราชการทเกยวของ และใหแตงตง เลขานการคณะกรรมการ อพ.สธ.

ทาหนาทเปนรองประธานคนสดทาย สวนคณะกรรมการใหเปนหนวยงานยอยใหหนวยงานนน ๆ

ทพรอมดาเนนการในการสนองพระราชดาร สาหรบฝายเลขานการคณะกรรมการดาเนนงานให

เปนหนวยงานหรอบคคลททาหนาทประสานงานกบคณะกรรมการฯ ในหนวยงานนน ๆ และทาง

อพ.สธ. ไดเปนอยางด นอกจากนนฝายเลขานการฯ ยงมหนาทในการจดการรบผดชอบในการ

จดการประชม คณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. ของแตละหนวยงานในภาพรวมทงหมด ตวอยาง คณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. ของหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร เชน

คณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. สนองพระราชดารโดยกองทพเรอ (อพ.สธ.-ทร.) คณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. สนองพระราชดารโดยการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย

(อพ.สธ.-กฟผ.) คณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. สนองพระราชดารโดยจงหวดอตรดตถ

(อพ.สธ.-จ.อตรดตถ) เปนตน

11.1.4 เมอไดรบพระราชทานพระราชานญาตใหเขารวมสนองพระราชดาร พรอมทงม

พระราชานญาตแตงตงคณะกรรมการดาเนนงานแลวนน หนวยงานทสนองพระราชดารนน ๆ


87

สามารถดาเนนการประชมคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. ของหนวยงานนน ๆ อยางเปน

ทางการ เพอรวมกนจดทาแผนแมบทของหนวยงานและแผนปฏบตการรายปรวมกบ อพ.สธ. โดย

มกรอบการดาเนนงานตามแนวทางพระราชดารและเหนพองตองกน เพอขอพระราชทานพระราช

วนจฉยตอไป 11.1.5 การทาแผนปฏบตการรายปงบประมาณจะนาไปสการจดตงงบประมาณ

ดาเนนงานประจาป โดยในแตละปใหหนวยงานฯ สงรายละเอยดของแผนปฏบตการรายปให

สอดคลองกบแผนแมบทททาไว และสงมาใหกบ อพ.สธ. ภายในวนท 31 สงหาคม ของทกป และ

อพ.สธ. จะใหความเหนชอบวาเปนไปตามกรอบแผนแมบท กรอบการดาเนนงานหรอไม โดยให

สงมาแผนปฏบต โดยทานเลขาธการพระราชวงในฐานะผอานวยการ อพ.สธ. นาความกราบ

บงคมทลฯ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เพอทรงมพระราชวนจฉย แลวจะ

ทาหนงสอไปยงสานกงบประมาณเพอยนยนวา เปนการสนองพระราชดารใน อพ.สธ. ดงนนการ

ทากรอบแผนแมบท แผนปฏบต จงตองเปนไปตามกรอบกจกรรมของ อพ.สธ. แนวทางการ

ดาเนนงาน การจดทางบประมาณทประหยด โปรงใส และใชเฉพาะในงานของ อพ.สธ. เทานน 11.2 การสมครเขามาสนองพระราชดารโดยไมตองมพระราชานญาต แตโดยการพจารณา

รบโดยผอานวยการ อพ.สธ.

11.2.1 องคการบรหารสวนตาบล หรอเทศบาล ในแผนแมบทระยะ 5 ปทหา อพ.สธ. ม

แนวทางการดาเนนงานในระดบทองถน ซงเปนแหลงทรพยากรทองถนทสาคญ นาไปสการเรยนร

การใชประโยชน และการสรางจตสานกในการอนรกษทรพยากรและใชประโยชนอยางยงยนใน

ทองถน อพ.สธ. จงเชญชวนใหองคการบรหารสวนทองถนสมครเขามาขอสนองพระราชดาร

โดยตรงกบทาง อพ.สธ. โดยองคการบรหารสวนทองถน องคการบรหารสวนตาบล หรอเทศบาล

ตาบล ซงสามารถสนองพระราชดาร ใน 3 กรอบการดาเนนงาน 6 กจกรรม และดาเนนการใน

ทง 3 ฐานทรพยากร (ทรพยากรชวภาพ, ทรพยากรกายภาพ และทรพยากรวฒนธรรมและภม

ปญญา) โดยทมคณะกรรมการดาเนนงานฐานทรพยากรทองถน อพ.สธ. - ตาบลทสนอง

พระราชดาร

โดยททางองคการบรหารสวนตาบล หรอเทศบาลตาบล สามารถทาหนงสอเขามาสนอง

พระราชดารโดยตรง ดงตวอยางหนงสอในภาคผนวกหนา 160 การแตงตงคณะกรรมการ

ดาเนนงานฐานทรพยากรทองถน อพ.สธ.-ตาบลทรวมสนองพระราชดาร จดทาแผนแมบท

โครงการอนรกษพนธรรมพชอนเนองมาจากพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยาม

บรมราชกมาร ในเรองการทาฐานทรพยากรทองถนตาบลทสนองพระราชดาร (ตวอยางใน

ภาคผนวกหนา 162) และนาไปสการประเมนเพอรบการประเมนรบปายพระราชทาน ในการ

สนองพระราชดารในงานฐานทรพยากรทองถน

11.2.2 การขอสนองพระราชดารของสถาบนการศกษา เพอเปนสมาชกสวนพฤกษ-

ศาสตรโรงเรยน


88

ตวอยางสถาบนการศกษาไดแก โรงเรยน วทยาลย มหาวทยาลย เปนตน รายละเอยดใน

แนวทางการดาเนนงานในกจกรรมท 7 กจกรรมสรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช ใน

งานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน (หนา 74)

12. ระยะเวลาดาเนนงาน

ระยะเวลาดาเนนงานรวม 5 ป (ตลาคม พ.ศ. 2554 – กนยายน พ.ศ. 2559)

13. งบประมาณดาเนนงาน

13.1 งบประมาณของ อพ.สธ.

อพ.สธ. เปนหนวยงานของสานกพระราชวง จงไดรบงบประมาณจากสานกพระ ราชวงในการดาเนนงานในกจกรรมทง 8 ของ อพ.สธ. และครอบคลมไปถงการบรหารจดการและ

ตดตามการดาเนนงานของหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร 13.2 งบประมาณของหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร อพ.สธ. มหนาทประสานงานและสนบสนนไปยงแหลงทนตาง ๆ เพอใหหนวยงาน

สนองพระราชดารดาเนนงานของบประมาณ หรอขอทนสนบสนนในการดาเนนงานสนองพระราช

ดาร อพ.สธ.ได เมอไดเหนพองตองกนตามเงอนไขตาง ๆ และตามกรอบการดาเนนงานตามแผน

แมบทของ อพ.สธ. โดยทการใชจายงบประมาณเพอการดาเนนงานใน อพ.สธ. ตองเปนไปตาม

ระเบยบปฏบตทกาหนดไวของการของบประมาณ และตองเปนลกษณะประหยด เหมาะสม ม

ความชดเจนทกขนตอน และใชเฉพาะในการดาเนนงานสนองพระราชดาร อพ.สธ. เทานน (ดใน

ภาคผนวกหนา 129)

13.2.1 งบประมาณปกตประจาปของหนวยงาน หรอขอตงงบประมาณเฉพาะจาก

สานกงบประมาณเพอการรวมสนองพระราชดาร อพ.สธ.

13.2.2 ในกรณทหนวยงานขอตงงบประมาณ เพอการรวมสนองพระราชดาร อพ.สธ.

นน จาเปนตองไดผานการประชมคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. ของหนวยงานนน ๆ มมตท

ประชมและทาหนงสอแจงมาท อพ.สธ. หรอมการประสานงานกบทาง อพ.สธ. เพอใหไดรบความ

เหนชอบจากเลขาธการพระราชวงในฐานะผอานวยการ อพ.สธ. ในเบองตนกอน หลงจากนน

เลขาธการพระราชวงในฐานะผอานวยการ อพ.สธ. จะนาความกราบบงคมทลฯ สมเดจพระเทพ

รตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เพอทรงมพระราชวนจฉย และทาหนงสอประสานสนบสนนไป

ยงผอานวยการสานกงบประมาณตอไป

13.2.3 งบประมาณองคกรปกครองสวนทองถน

13.2.4 งบประมาณจาก สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.) สานกงาน

กองทนสนบสนนการวจย (สกว.) หรอแหลงทนวจยอน ๆ ทเหมาะสม


89

13.2.5 งบประมาณจากสานกงานคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอน

เนองมาจากพระราชดาร (กปร.) (ตามระเบยบวธการของบประมาณ กปร.)

14. องคกรการบรหารงาน

เพอประสทธภาพในการดาเนนงานสนองพระราชดาร และสอดคลองกบการบรหารงาน

ภาครฐในกระบวนการพฒนาปกต จงเหนควรกาหนดองคกรการบรหารงาน อพ.สธ. ระยะ 5 ป

ทหา (ตลาคม พ.ศ. 2554 – กนยายน พ.ศ. 2559) ประกอบดวย

14.1 ระดบนโยบาย

ไดแก

คณะกรรมการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดาร

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร (คณะกรรมการ อพ.สธ.) (ดรายชอในภาคผนวก)

องคประกอบของคณะกรรมการ อพ.สธ.

1. เลขาธการพระราชวงในฐานะผอานวยการ อพ.สธ. เปนประธาน

2.หวหนาสวนราชการ หนวยงานทรวมสนองพระราชดารรวมเปนคณะกรรมการ

3.รองหวหนาสานกงาน อพ.สธ. ฝายวชาการ เปนเลขานการคณะกรรมการ อพ.สธ.

หนาทและภารกจของคณะกรรมการ อพ.สธ. - รบนโยบายและกรอบการดาเนนงานของสวนราชการ หนวยงาน ในการสนอง

พระราชดาร หรอสนบสนน อพ.สธ.

- หวหนาสวนราชการ หนวยงาน และองคกร มหนาทแตงตง คณะกรรมการ

ดาเนนงานของตน โดยเสนอรายชอผานเลขาธการพระราชวง ในฐานะผอานวยการ อพ.สธ. เพอ

นาความกราบบงคมทลทราบฝาละอองพระบาทขอพระราชานญาตแตงตงคณะกรรมการ อพ.สธ.

- หวหนาสวนราชการ หนวยงาน และองคกรอานวยการ สนบสนนใหการดาเนนงาน

อพ.สธ. ในพนทและเขตความรบผดชอบของตนใหเปนไปเปาหมายและวตถประสงคตามแผน

แมบท อพ.สธ.

14.2 ระดบปฏบต

14.2.1 คณะทปรกษาและประสานงานโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนอง

มาจากพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร โดยมประธานคณะทปรกษาและประสานงาน


90

มหนาทใหการปรกษาแกประธานคณะกรรมการ อพ.สธ. และหนวยงานรวมสนอง

พระราชดารตาง ๆ รวมทงประสานงานกบหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร

14.2.2 คณะกรรมการดาเนนงานโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจาก

พระราชดาร สนองพระราชดารโดยหนวยงาน/จงหวด ซงอาจเปนหนวยงานราชการและ

รฐวสาหกจตาง ๆ เชน หนวยงานระดบกรม เชน กรมวชาการเกษตร (อพ.สธ.- กรมวชาการ

เกษตร) สถาบนการศกษาตางๆ เชนจฬาลงกรณมหาวทยาลย (อพ.สธ.-จฬ.) เปนตน เปน

คณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. ของหนวยงานตาง ๆ โดยทมหวหนาหนวยงาน หวหนาสวน

ราชการ เปนประธานคณะกรรมการดาเนนงาน ทาหนาทรบผดชอบการดาเนนงาน อพ.สธ. ของ

แตละหนวยงานในภาพรวมทงหมด โดยเสนอรายชอคณะกรรมการฯ ผานความเหนชอบจาก

เลขาธการพระราชวงในฐานะผอานวยการ อพ.สธ. เพอนาความกราบบงคมทลทราบฝาละออง

พระบาท ขอพระราชทานพระราชานญาตแตงตง เพอสนบสนนในการดาเนนงาน อพ.สธ.

ตอไป ในกรณของจงหวดตาง ๆ จงหวดทเขารวมสนองพระราชดาร เปนคณะกรรมการระดบ

จงหวด โดยมผวาราชการจงหวดหรอรองผวาราชการจงหวดมอบหมายเปนประธานคณะกรรมการ

ดาเนนงาน (ดรายละเอยดเพมเตมในขอ 11.1 การขอสนองพระราชดารโดยขอพระราชานญาต)

องคประกอบของคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ.-หนวยงาน

1. คณะกรรมการดาเนนงานฯประกอบดวยหวหนาสวนราชการ บคลากรจากองคกร ในพนทดาเนนการ ผทเกยวของตามความจาเปน ของงาน และอาจมภาคเอกชนรวมอยดวย

2. รายนามคณะกรรมการดาเนนงานฯ

- หนวยงานทเปนจงหวดใหผวาราชการจงหวดเสนอ

- หนวยงานอนๆ เชน กรมตาง ๆ สถาบนการศกษาฯ ใหผบงคบบญชาสงสดของ หนวยนนๆ เสนอ

- ตาแหนงเลขานการของคณะกรรมการดาเนนงานฯ ใหเปนผทประสานงานไดด

สามารถตดตามการดาเนนงานไดอยางสมาเสมอ ผดารงตาแหนงเลขานการตางวาระกนอาจมา

จากตางหนวยราชการ และใหมตาแหนงผชวยเลขานการ

- ใหแตละหนวยงานแตงตง เลขานการคณะกรรมการ อพ.สธ. เขาไปเปนหนงในรอง

ประธานคณะกรรมการดาเนนงานฯ เพอจะไดเขาประชมตดตามงาน รบทราบปญหาตาง ๆ และ

ทาความเขาใจในงานของอพ.สธ.ในการประชมคณะกรรมการดาเนนงานของหนวยงานในทกครง - รายชอคณะกรรมการฯ ดงกลาวสามารถปรบปรงเปลยนแปลงได ทกครงทมการ

เปลยนแปลงขอใหทาหนงสอแจงเปนลายลกษณอกษรมายง ผอ.อพ.สธ. เพอดาเนนการขอ

พระราชทานพระราชานญาตแตงตงคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. ตามแผนแมบทระยะ 5 ป

ทหา

*หมายเหต: เลขานการคณะกรรมการ อพ.สธ. จะเขาไปเปนรองประธานคณะกรรมการ

ของคณะกรรมการดาเนนงานฯ ในทกๆ หนวยงานทรวมสนองพระราชดาร


91

ตวอยางชอคณะกรรมการดาเนนงานฯทถกตอง ยกตวอยางทสนองพระราชดารโดย กองทพเรอ ชอเตมคอ


สนองพระราชดารโดยกองทพเรอ ชอยอคอ (อพ.สธ. – ทร.)

เลขาธการพระราชวงในฐานะผอานวยการอพ .สธ . เปนผออกคา สงแตงต ง

คณะกรรมการดาเนนงานของหนวยงานทสนองพระราชดาร โดยพระราชานญาตของสมเดจ

พระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร โดยแนบรายชอผดารงตาแหนงในขณะนนๆ เพอให

เกยรตแกผรวมสนองพระราชดาร เมอมการเปลยนแปลงผดารงตาแหนงในคณะกรรมการ ขอให

ทาหนงสอแจงไปท อพ.สธ. เพอนาความกราบบงคมทลทราบฯ ตอไป

หนาทของคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ.-หนวยงาน

- จดประชมคณะกรรมการดาเนนงานทมหวหนาสวนราชการนน ๆ เปนประธาน อยางนอยปละ 1 ครง - รางและจดทาแผนแมบทของหนวยงานใหสอดคลองกบแผนแมบทของ อพ.สธ. - รางและจดทาแผนปฏบตการรายปใหสอดคลองกบแผนแมบทของ อพ.สธ.

- ดาเนนงานและตดตามงานใหเปนไปตามแผนปฏบตการและสอดคลองกบแนว ทางการดาเนนงานตามแผนแมบท อพ.สธ.

- สนบสนนกจกรรมตาง ๆ ในพนทโครงการฯ - จดทารายงานความกาวหนาของการดาเนนงานทก ๆ 6 เดอน และรายงานประจาปงบประมาณ

- แตงตงคณะทางานหรออนกรรมการเฉพาะกจเพอดาเนนงานตามแนวทาง การดาเนนงาน อพ.สธ.

14.2.3 คณะปฏบตงานวทยาการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจาก

พระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร โดยมหวหนาคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. เปนประธานโดยการเลอกตงจากสมาชกชมรมฯ โดยมสมาชกชมรมคอ

นกวจย/คณาจารย/อาสาสมคร จากหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร เปนตน

หนาทของคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ.-หนวยงาน

รบนโยบายและประสานงานกบ อพ.สธ. มหนาทจดบคลากรเขาสารวจ เกบรวบรวม ศกษาพชพรรณและทรพยากร และงานวจยตอเนอง ตามแผนงานของ อพ.สธ.


92

14.2.4 คณะทางานจดทาแผนแมบทโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมา

จากพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร (ดรายชอในภาคผนวก)โดยม รองผอานวยการ อพ .สธ. เปนประธานคณะทางาน และเลขานการ

คณะกรรมการ อพ.สธ. เปนเลขานการคณะทางานในแตละกลมของหนวยงานทรวมสนอง

พระราชดาร 10 กลม โดยมคณะทางานทมาจากหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร มหนาท

พจารณาใหแนวทางในการจดทาและปรบปรงแผนแมบท อพ.สธ. เพอใหสอดคลองกบแนวทาง

พระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

15. การจดทาแผนปฏบตการ

การทาแผนปฏบตการจะนาไปสการจดตงงบประมาณดาเนนงานประจาป โดย

ในแตละปใหหนวยงานฯ สงรายละเอยดใหกบ อพ.สธ. และอพ.สธ. จะพจารณาและใหความ

เหนชอบวาเปนไปตามกรอบแผนแมบท กรอบการดาเนนงานหรอไม (ภายในวนท 31

สงหาคม ของทกป) ทานเลขาธการพระราชวงในฐานะผอานวยการโครงการอนรกษพนธกรรม

พชอนเนองมาจากพระราชดารฯ นาความกราบบงคมทลสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยาม

บรมราชกมาร เพอทรงมพระราชวนจฉยแลวจะทาหนงสอไปยงสานกงบประมาณเพอยนยนวา

เปนการสนองพระราชดารใน อพ.สธ. ดงนนการทากรอบแผนแมบท แผนปฏบต จงตองเปนไป

ตามกรอบกจกรรมของ อพ.สธ. แนวทางการดาเนนงาน การจดทางบประมาณทประหยด

โปรงใส และใชเฉพาะใน อพ.สธ. เทานน 15.1 หนวยงานตาง ๆ โดยคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. ของหนวยงานนน ๆ

จดทาแผนปฏบตการ อพ.สธ. ระยะ 5 ป (พ.ศ. 2555 – พ.ศ. 2559) และแผนปฏบตการประจาป โดยบรรจไวในแผนปฏบตการของหนวยงานของตน เชนบรรจอยในแผนปฏบตราชการของ จงหวด

มหาวทยาลย กรม กระทรวง เพอผกพนในการจดทางบประมาณรายจายประจาปของแตละ

หนวยงานทรวมสนองพระราชดารนน ๆ

15.2 แผนปฏบตงานทจดขนในแตละป จะตองคานงถงผลประโยชนทงระยะตน

และระยะยาว ครภณฑและสงกอสรางตาง ๆ จะตองเปนประโยชนและมความตอเนอง

15.3 การปฏบตตามแผนงานประจาปทจดทาขนตองไดรบความเหนชอบจาก

คณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. ของหนวยงานนน ๆ และนาเสนอมายงทานเลขาธการพระราชวง ใน

ฐานะผอานวยการ อพ.สธ. เปนขนตน เพอนาความขนกราบบงคมทลฯ สมเดจพระเทพ

รตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เพอทรงมพระราชวนจฉยตอไปหลงจากนน อพ.สธ. จะทา

หนงสอยนยนวาหนวยงานไดทางานสนองพระราชดารสอดคลองตามแผนแมบท เพอขอรบการ

สนบสนนไปยงสานกงานประมาณหรอแหลงทนตาง ๆ ตอไป


93

16. การตดตามประเมนผล

16.1 ใหมการประชมคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. ของหนวยงานทรวมสนอง

พระราชดารนน ๆ อยางนอยปละหนงครง และใหคณะอนกรรมการ หรอคณะทางาน จดการ

ประชมและรายงานผลใหคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. ทราบอยางสมาเสมอ เพอรบทราบ

ผลงานและอปสรรคตาง ๆ 16.2 การตดตามผลการดาเนนงานของหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร โดยทคณะ

กรรมการดาเนนงานของหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร สงรายงานแสดงความกาวหนาของการ

ดาเนนงานทก ๆ 6 เดอน และรายงานประจาปทก ๆ ป ภายในเดอนพฤศจกายนของทกป โดย

ผานทานเลขาธการพระราชวงในฐานะผอานวยการ อพ.สธ. เพอนาความกราบบงคมทลฯ สมเดจ

พระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร 16.3 รองผอานวยการ อพ.สธ. (นายพรชย จฑามาศ) และ/หรอ เลขานการคณะ

กรรมการ อพ.สธ. (ดร.ปยรษฎ ปรญญาพงษ เจรญทรพย) เขารวมประชมชแจงและรวมพจารณา

ในการดาเนนงานรวมสนองพระราชดาร รวมถงไปเยยมเยยนและตดตามงานกบหนวยงานและ

รวมประชมกบคณะกรรมการดาเนนงานในแตละหนวยงานทสนองพระราชดาร ตามวาระท

เหมาะสมและทจดขน 16.4 การประเมนผลการดาเนนงาน อพ.สธ. กระทาโดยคาสงของผอานวยการ อพ.สธ.

เทานน นวยราชการทรวมสนองพระราชดาร หากมความประสงคใหมการประเมนผลการ

ดาเนนงาน ในสวนทตนรวมสนองพระราชดาร จะตองสงรางโครงการประเมนผลใหผอานวยการ

อพ.สธ. พจารณาใหความเหนชอบกอน 16.5 การประเมนผลการดาเนนงาน อพ.สธ. สานกพระราชวง สามารถดาเนนการได

โดยความเหนชอบของเลขาธการพระราชวงในฐานะผอานวยการ อพ.สธ. เทานน

16.6 อพ.สธ. จดทารายงานประจาป ทาแผนปฏบตการรายปในสวนของ อพ.สธ. และ

ของหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร มการประชมประจาปของคณะกรรมการ อพ.สธ. เพอสรป

ผลงานประจาปของหนวยงานทรวมสนองพระราชดารทกหนวยงาน โดยมทานเลขาธการ

พระราชวงในฐานะผอานวยการ อพ.สธ. เปนประธาน และทลเกลาฯ ถวายรายงานสมเดจ

พระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เพอมพระราชวนจฉยตอไป

ภาคผนวก

ประมวล พระราชด าร

พระราชกระแส

พระราชวนจฉย


96

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว

พระราชดาร พระบรมราโชวาท พระราชดารส

ทเกยวของกบทรพยากรธรรมชาตและจดเรมตน อพ.สธ.

1) พ.ศ. 2503 ทรงพยายามปกปกรกษายางนา

ในฤดรอนเกอบทกป พระบาทสมเดจพระเจาอยหว เสดจแปรพระราชฐานไปประทบ

แรม ณ วงไกลกงวล อาเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ ในระยะแรกเสดจพระราชดาเนนโดย

รถไฟ ตอมาเสดจฯ โดยรถยนต เมอเสดจฯ ผานอาเภอทายาง จงหวดเพชรบร สองขางทางมตน

ยางขนาดใหญขนอยมาก มพระราชดารทจะสงวนบรเวณปาตนยางนไวเปนสวนสาธารณะดวย

พระราชทรพย แตไมสามารถจดถวายตามพระราชประสงคเพราะมราษฎรเขามาทาไรทาสวนใน

บรเวณนนมาก จะตองจายเงนทดแทนในการจดหาทใหมในอตราทไมสามารถจดได

2) พ.ศ. 2504 ปาสาธตทดลอง

เมอไมสามารถดาเนนการปกปกรกษาตนยางนาทอาเภอทายางได จงทรงทดลองปลก ตนยางเอง โดยทรงเพาะเมลดทเกบจากตนยางนาในเขตอาเภอทายาง ในกระถางบนพระตาหนก

เปยมสข วงไกลกงวล หวหน และทรงปลกตนยางนาเหลานน ในแปลงทดลองปาสาธตใกลพระ

ตาหนกเรอนตน สวนจตรลดา พรอมขาราชบรพาร เมอวนท 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2504 จานวน

1,250 ตน ตนยางททายางสญสนแตพนธกรรมของยางนาเหลานนยงอนรกษไวไดทสวนจตรลดา

ตอมาทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหนาพรรณไมจากภาคตาง ๆ ทวประเทศมาปลกใน

บรเวณทประทบสวนจตรลดา เพอใหเปนทศกษาพรรณไมของนสต นกศกษาแทนทจะตอง

เดนทางไปทวประเทศ

3) วนท 5 ธนวาคม พ.ศ. 2521 ในเรองรกษาทรพยากร

พระบรมราโชวาทในการเสดจฯ ออกมหาสมาคมในงานพระราชพธเฉลมพระชนมพรรษา ดงความตอนหนงวา

”....ธรรมชาตแวดลอมของเรา ไมวาจะเปนแผนดน ปาไม แมนา ทะเล และอากาศ มไดเปนเพยงสง สวยๆ งามๆ เทานน หากแตเปนสงจาเปนสาหรบการดารงชวตของเรา และการคมครองสงแวดลอมของเราไวใหดน กเทากบเปนการปกปกรกษาอนาคตไวใหลกหลานของเราดวย...”

4) วนท 5 ธนวาคม พ.ศ. 2521 ในเรองรกษาทรพยากร

พระราชดารสในการเสดจฯ ออกมหาสมาคม ในงานพระราชพธเฉลมพระชนมพรรษา ดงความตอนหนงวา


97

“...ทกวนนประเทศไทยยงมทรพยากรพรอมมล ทงทรพยากรธรรมชาตและทรพ

ยากรบคคล ซงเราสามารถนามาใชเสรมสรางความอดมสมบรณและเสถยรภาพอนถาวรของบาน

เมองไดเปนอยางด ขอสาคญเราตองรจกใชทรพยากรนนอยางฉลาด คอไมนามาทมเทใชใหสน

เปลองไปโดยไรประโยชน หรอไดประโยชนไมคมคา หากแตระมดระวงใชดวยความประหยดรอบ

คอบ ประกอบดวยความคดพจารณาตามหลกวชา เหตผล และความถกตองเหมาะสม โดยมงถงประโยชนแทจรงทจะเกดแกประเทศชาต ทงในปจจบนและอนาคตอนยนยาว...”

5) พ.ศ. 2528 ทรงใหใชเทคโนโลยเพาะเลยงเนอเยออนรกษพนธกรรมพช

ในวนพชมงคล วนท 9 พฤษภาคม พ.ศ. 2528 พระบาทสมเดจพระเจาอยหว พรอม

ดวยสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เสดจพระราชดาเนนไปทรงเปดอาคาร

หองปฏบตการเพาะเลยงเนอเยอพชทโครงการสวนพระองคฯ สวนจตรลดา และมพระราชกระแส

ใหอนรกษตนขนนหลงพระทนงไพศาลทกษณ ในพระบรมมหาราชวง

ความสาเรจของการใชวธการเพาะเลยงเนอเยอพช ขยายพนธขนนไพศาลทกษณ

นาไปสการขยายพนธตนไมทมลกษณะพเศษ ซงเปนพชเอกลกษณของพระราชวงตาง ๆ แลว

อนรกษไวอกหลายชนด ไดแก พดสวน มณฑา ยหบ ทอยในพระบรมมหาราชวง และสมอไทย

ในพระทนงอมพรสถานมงคล ในขณะเดยวกนกไดมการพฒนาเทคโนโลยการเกบรกษาพนธกรรม

ของพชเอกลกษณในสภาวะปลอดเชอในอณหภมตา เพอใหสามารถนามาใชประโยชนไดใน

อนาคต จนทาใหเกบรกษาเนอเยอขนนทอณหภม -196 องศาเซลเซยส ในไนโตรเจนเหลวมเนอเยอ

ขนนทรอดชวตอยได 23 เปอรเซนต

6) พ.ศ. 2529 ทรงใหอนรกษพนธกรรมหวาย

มพระราชดารใหอนรกษและขยายพนธหวายชนดตาง ๆ โดยการเพาะเลยงเนอเยอ

เพอเตรยมการแกปญหาการขาดแคลนหวายในอนาคต หวายทมคณคาทางเศรษฐกจและเปน

เปาหมายคอ หวายขอดา หวายนาผง หวายตะคาทอง หวายหอม หวายแดง หวายโปง หวายกา

พวน หวายงวย และหวายขเสยน เมอขยายพนธไดตนทสมบรณของหวายขอดา และหวายตะคา

ทองแลว กไดพระราชทานพระบรมราชานญาตใหทาการทดลองปลกตนหวายเหลานนในปายาง

นาใกลพระตาหนกเรอนตน สวนจตรลดา และมพระราชดารใหทดลองปลกทศนยศกษาการ

พฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร จงหวดเชยงใหม ศนยศกษาการพฒนาภพานอน

เนองมาจากพระราชดาร จงหวดสกลนคร และศนยศกษาการพฒนาพกลทองอนเนองมาจาก

พระราชดาร จงหวดนราธวาส อกดวย

การดาเนนงานเกยวกบหวายไดมการขยายผลไปสความรวมมอระหวางโครงการสวน

พระองคฯ สวนจตรลดา สานกพระราชวง กบสวนราชการจงหวดตรง จดทาแปลงรวบรวมพนธ

หวายขนในพนท 1,000 ไร ทตาบลปะเหลยน อาเภอปะเหลยน จงหวดตรง เมอป พ.ศ. 2532

และไดนอมเกลาฯ ถวายเปนสวนหวายเฉลมพระเกยรตพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ซงนอกจาก


98

จะเปนสถานทอนรกษพนธหวายชนดตาง ๆ ของประเทศไทยแลว ยงไดใชเปนสถานศกษา วจย

และขยายพนธหวายเศรษฐกจ เพอใหผลประโยชนถงประชาชนอยางกวางขวางดวย

7) พ.ศ. 2529 ทรงใหสรางสวนพชสมนไพร ในโครงการสวนพระองคฯ สวน

จตรลดา พระราชวงดสต

ในป พ.ศ. 2529 นอกจากมพระราชดารใหมการอนรกษพนธกรรมหวายแลว ยงไดให จดทาสวนพชสมนไพรขนในโครงการสวนพระองคฯ สวนจตรลดา เพอรวบรวมพชสมนไพรมา

ปลกเปนแปลงสาธต และรวบรวมขอมล สรรพคณ ตลอดจนการนาไปใชประโยชน กบทงใหม

การศกษาขยายพนธสมนไพร โดยการเพาะเลยงเนอเยอและเผยแพรความรทไดสประชาชน

8) พ.ศ. 2531 ทรงใหพฒนาพนธผกโดยการผสมสองชน

เมอวนท 6 กรกฎาคม พ.ศ. 2531 ณ ศาลาดสดาลย สวนจตรลดา พระบาทสมเดจ

พระเจาอยหว มพระราชกระแสกบหมอมเจาจกรพนธเพญศร จกรพนธ ใหดาเนนการผสมพนธ

ผกสองชน (double hybridization) พรอมกนไปทงศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร และในหองปฏบตการเพาะเลยงเนอเยอพชของโครงการสวนพระองคฯ สวนจตรลดา

9) พ.ศ. 2547 ทรงใหประเทศทกาลงพฒนารเทาและรทนในเรองการศกษาวจย

เมอวนท 16 สงหาคม พ.ศ. 2547 ณ โรงแรมแชงกร-ลา พระบาทสมเดจพระ

เจาอยหว ทรงมพระราชดารส ในพธเปดการประชมวทยาศาสตรนานาชาต เจาฟาจฬาภรณ ครง

ท 5 เรองววฒนาการของพนธศาสตรและผลกระทบตอโลก ความตอนหนงวา

“....ในปจจบน การศกษาวจยดานพนธศาสตรมความเจรญกาวหนามาก และมการ

นาผลทไดไปปรบใชในกจการดานตาง ๆ อยางกวางขวาง ในโอกาสน ขาพเจาจงใครจะปรารภกบ

ทกทานวา ความรตาง ๆ เหลานน แมจะมประโยชนมากกจรง แตถาใชไมถกเรองถกทางโดยไม

พจารณาใหดใหรอบคอบแลว กอาจกอใหเกดผลกระทบเสยหายแกชวตความเปนอยและ

สงแวดลอมอยางรายแรงไดเชนกน เหตน ประเทศตาง ๆ โดยเฉพาะประเทศทกาลงพฒนาจาเปน

จะตองศกษาใหรเทาและรทน จงเปนทนายนดอยางยง ทไดเหนผเชยวชาญจากประเทศตาง ๆ

มาประชมปรกษาหารอกน รวมทงนาเสนอผลงานการศกษาวจย เกยวกบเรองววฒนาการของ

พนธศาสตรและผลกระทบตอโลก ทาใหหวงไดวา การนาความรดานพนธศาสตรไปปรบใชใน

กจการดานตาง ๆ จะเปนไปดวยความระมดระวงรอบคอบ เพอใหเกดประโยชนและความ

ปลอดภยสงสดแกมวลมนษยชาต...”


99

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว

พระราชดารสทเกยวของกบทรพยากรวฒนธรรมและภมปญญา

1) วนท 26 ธนวาคม พ.ศ. 2504 ทรงใหรกษาศลปวตถและโบราณสถาน

พระราชดารสของ พระบาทสมเดจพระเจาอยหว มพระราชดารสในพธเปดพพธภณฑสถานแหงชาตเจาสามพระยา จงหวดพระนครศรอยธยา

“โบราณวตถ ศลปวตถและโบราณสถานทงหลายเปนของมคณคาและจาเปนแกการศกษาคนควาในทางประวตศาสตรศลปโบราณคด เปนการแสดงถงความเจรญรงเรองของชาตไทยทมมาแตอดตควรสงวนรกษาไวใหคงทนถาวร เปนสมบตของชาตไวตลอดกาล”

2) วนท 12 ตลาคม พ.ศ. 2513 ทรงใหเหนความสาคญของศลปะและวฒนธรรม

พระราชดารสของ พระบาทสมเดจพระเจาอยหวในพธพระราชทานปรญญาบตรของมหาวทยาลยศลปากร

“งานดานการศกษาศลปะและวฒนธรรมนน คองานสรางสรรคความเจรญทางปญญาและทางจตใจซงเปนทงตนเหตทงองคประกอบทขาดไมไดของความเจรญดานอนๆทงหมด และเปนปจจยทจะชวยใหเรารกษาและดารงความเปนไทยไวไดสบไป”


100

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

พระราชดาร พระราโชวาท พระราชดารส พระราชวนจฉย

ทเกยวของกบทรพยากรธรรมชาตและ อพ.สธ.

1) พ.ศ. 2535 ทรงใหกอตง อพ.สธ.

เมอเดอนมถนายน พ.ศ. 2535 สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราช กมาร มพระราชดารกบนายแกวขวญ วชโรทย เลขาธการพระราชวงและผอานวยการโครงการ

สวนพระองคฯ สวนจตรลดา ใหดาเนนการ อพ.สธ. โดยมอบหมายใหฝายวชาการ โครงการสวน

พระองคฯ เปนผดาเนนการ สาหรบงบประมาณดาเนนงานนน สานกงานคณะกรรมการพเศษ

เพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร (กปร.) สนบสนนใหกบโครงการสวนพระองค

สวนจตรลดา เพอใชในการดาเนนงานของ อพ.สธ. ไดแกการจดสรางธนาคารพชพรรณ ขนในป

พ.ศ. 2536 สาหรบเกบรกษาพนธกรรมพชทเปนเมลด สารพนธกรรม (DNA) และเนอเยอพช

(plant tissue culture) และสนบสนนงบประมาณดาเนนงานในทกกจกรรมทง 8 กจกรรม ของ

อพ.สธ. เรอยมาจนกระทงปงบประมาณ 2549 สานกพระราชวงจงจดสรรงบประมาณเพอ

ดาเนนงาน อพ.สธ. ตอไปในฐานะเปนหนวยงานหนงของสานกพระราชวง

2) วนท 8 กมภาพนธ พ.ศ. 2536 พระราชทานแนวทางการดาเนนงานของ

อพ.สธ. ระยะ 5 ปทหนง

ณ อาคารทประทบในสานกงานชลประทานเขต 1 ถนนทงโฮเตล จงหวดเชยงใหม มพระราชปรารภถงการเสดจพระราชดาเนนผานไปทางจงหวดนนทบร

ทอดพระเนตรเหนพนธไมเกายงมอยมาก บางพนธอาจยงคงมลกษณะดอย เชน ทเรยน แตสวน

เหลานนกาลงจะเปลยนสภาพไป จงทรงหวงวาพนธไมเหลานนจะหมดดวย พระราชทานแนวทางการอนรกษพนธกรรมพช ควรอนรกษพนธกรรม

พชทมใชพชเศรษฐกจไวดวย ตามเกาะตาง ๆ มพชพรรณอยมาก แตยงไมมผสนใจเทาไร จงนาจะมการ

สารวจพชพรรณตามเกาะดวย พระราชทานแนวทางการสอนและอบรมใหเดกมจตสานกในการอนรกษ

พนธกรรมพช ควรใชวธปลกฝงใหเดกเหนความงดงาม ความนาสนใจของพชพรรณ และเกด

ความปตทจะศกษาและอนรกษตอไป การใชวธการสอนการอบรมทใหรสกกลววา หากไมอนรกษ

แลวจะเกดผลเสย เกดอนตรายแกตนเอง จะทาใหเดกเกดความเครยดซงจะเปนผลเสยตอประเทศ

ในระยะยาว


101

มพระราชด าร ใหท าศนย ขอมลพน ธกรรมพช โดยม โปรแกรม

คอมพวเตอรทสามารถแสดงลกษณะของพชออกมาเปนภาพสได เพอความสะดวกในการอางอง

คนควา

3) วนท 28 ธนวาคม พ.ศ. 2538 พระราชทานแนวทางการดาเนนงาน “งานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน”

ณ โรงเรยนศกษาสงเคราะหตาก จงหวดตาก พระราชทานแนวทางการดาเนนงานเกยวกบสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

การนาตนไมมาปลกเพมเตมใหเดกรจกนน ตองไมมพชเสพตด ควรใหเดกหดเขยนตารา จากสงทเรยนในสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ควรนาตวอยางดน หน แร มาแสดงไวในหองพพธภณฑพชดวยเพราะใน

จงหวดตาก มหน แร อยมากชนด

4) วนท 6 มถนายน พ.ศ. 2539 ทรงให อพ.สธ. ดาเนนงานในพนทตาง ๆ

ณ เขาเสวยกะป ในศนยศกษาการพฒนาหวยทรายอนเนองมาจากพระราชดาร จงหวด

เพชรบร ทรงให อพ.สธ. ดาเนนการอนรกษพนธกรรมพชทเกาะละวะ ทรงใหอนรกษตนหวาใหญในบรเวณพระราชวงไกลกงวล ซงเขาใจวาจะ

เปนตนหวาทขนอยในทนนกอนมการกอสรางพระราชวง ทรงใหทาการสารวจขนทะเบยนรหสตนพชทขนอยเดม ในศนยศกษาการ

พฒนาอนเนองมาจากพระราชดาร ทรงใหวดพกดตาแหนงของตนพชทขนทะเบยนไว ทรงใหรวบรวมพนธกรรมหวายชนดตาง ๆ ทรงใหมการปลกรกษาพนธกรรมพชไวในศนยศกษาการพฒนาพกลทอง

อนเนองมาจากพระราชดาร จงหวดนราธวาส

5) วนท 29 กรกฎาคม พ.ศ. 2540 ทรงใหดาเนนงานเรองการจดการฐานขอมล

และสอในการสรางจตสานกแกเยาวชนใหรกพชพรรณ

ณ อาคารชยพฒนา พระราชวงดสต สวนจตรลดา กรงเทพมหานคร ทรงใหหาวธดาเนนการใหขอมลทเกยวกบพนธกรรมพชของหนวยงาน

ตาง ๆ สอถงกนในระบบเดยวกนได ทรงใหหาวธการทจะทาใหเดกเกดความสนใจในพชพรรณตาง ๆ และ

เกดความสงสยตงคาถามตนเองเกยวกบพชพรรณทตนสนใจนน ซงจะนาไปสการศกษา

คนควาวจย ทดลองอยางงาย ๆ ทโรงเรยนทไมมหองปฏบตการวทยาศาสตรดนกกสามารถ

ดาเนนการได หากอาจารยในโรงเรยนตาง ๆ ทาไดกจะชวยใหเดกเปนคนฉลาด


102

6) วนท 14 สงหาคม พ.ศ. 2540 พระราโชวาทและแนวทางการดาเนนงาน

อพ.สธ. ระยะ 5 ปทสอง ณ ศาลาดสดาลย สวนจตรลดา กรงเทพฯ

พระราชทานพระราโชวาทใหคณะกรรมการอานวยการ คณะกรรมการ

บรหารผรวมสนองพระราชดารและผทลเกลาฯ ถวาย ทเฝาทลละอองพระบาทในการประชม

ประจาปโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ “ขาพเจายนดและขอบคณททกคนเขามาประชมกนพรอมหนาในวนน ดงทได

กลาวมาแลววา โครงการอนรกษพนธกรรมพชฯ น ไดดาเนนการมาเปนเวลาถง 5 ปแลว และคด

กนวาจะทาตอไปในชวงทสองอก 5 ป และคดมาใหมวาในขนทสองนจะทาในลกษณะไหน ทจรง

ในเบองตนนน ขาพเจากมไดเปนนกพฤกษศาสตรหรอศกษาทางนมาโดยตรง ถงแมศกษาตอนน

กคงจะสายไปเสยแลวเพราะวาขณะนไมสามารถทจะจาชอคน สตว สงของไดมากเทาทควร แตวา

เหตทสนใจในพชพรรณหรอทรพยากรตาง ๆ ของประเทศเรามานานแลว โดยเฉพาะอยางยงทาง

พช เหตผลทศกษาเพราะถอวางายตอการศกษาอยางอน เวลาไปไหนทมคนตามกนเยอะแยะ ถา

ศกษาสตว สตวกวงหนหมด แตพชนนเขาอยใหศกษาได พอศกษาไปสกพกกเกดความสนใจวา

นอกจากทางกรมปาไมซงไดตดตอกนในครงแรก เบองตนเพราะวาชอบไปทองเทยวในทตาง ๆ

ตามปาเขา ดวาในเมองไทยมสภาพภมประเทศ ภมศาสตรอยางไร และกไดศกษาเรองตนไมตาง ๆ

ตามทกลาวมาแลวน กยงเหนวามหนวยงานของรฐ ของเอกชน ทงเปนหนวยงานของราชการ เชน

กรมปาไม กรมวชาการเกษตร และสถาบนการศกษาททางานเกยวกบเรองของพช ศกษาวาพชก

ชนด ทงเรองชอของพชชนดตาง ๆ เรองการอนกรมวธาน เปนตน กศกษากนหลายแหง จงเกด

ความคดขนมาวานาจะมการรวบรวมวาแตละสถาบนนน ไดทางานในสวนของตนอยางไร

ยกตวอยางเชน พช กไดศกษาพชแตละแหง ไดรวบรวมนนชอตางกนหรอซากนอยางไร

เพอทจะใหรวมกนวาทงประเทศนนเรามอะไรกนบาง ทจรงแลวงานทจะศกษาพชหลายชนดนเปน

เรองททาไดยากและทาไดชา คน ๆ เดยวหรอสถาบน ๆ เดยวนนครอบคลมไมไดทงหมด ถาม

หลาย ๆ หนวยงานชวยกนครอบคลมกอาจจะไดมาก ถาตางคนตางไมรกน กอาจจะเกดเปนทนา

เสยดายวาจะไมไดขอมลเตมท จงคดวาอยากจะทาฐานขอมลทนกวชาการทกคนจะใชในการ

คนควารวมไวดวยกน ในวงมความรสกวา 1 ตารางกโลเมตรของวงนกใหญโตพอสมควร แตวาทจรงแลวถาจะเอางานทกสงทกอยางมาสมกนยอมจะไมพอ พนทไมได กตองทางานอะไรทจะประหยด

ทดนทสด ในตอนนนกเลยคดวาทาฐานขอมลคอมพวเตอร ซงใชการเรยกชอพชททกคนจะเขาถง

ได จงพฒนาจากจดนนมาเปนงานตาง ๆ ท ดร.พศษฐ ไดกลาวเมอสกครน ซงงานทกลาวถงนก

เปนงานทหนวยงานราชการตาง ๆ ไดทามาแลวเปนจานวนมาก และหลงจากโครงการฯ นกมการ

ตงขนใหม เพราะฉะนนกยงคดวาถามการไดประชมกนพรอมกนอยางน จะไดมาตกลงกนแนนอน

วาใครทาอะไร และในสวนทเหมอนกน ถาซากนโดยไมจาเปนกอาจจะตกลงกน แบงกนวาอนน

งานนใครจะทา หรองานทหนวยโครงการทางดานสานกพระราชวงเคยทาอย แตวาเมอม

หนวยงานทเขามารบผดชอบโดยตรงรบไปทาแลว ทางสานกพระราชวงกคดวานาจะตดไดในสวน

นนและกหนมาทางานทางดานการประสานงานหรอความรวมมออยางนเปนตน ซงเขาใจวากเปน


103

การทนสมยในปจจบน ซงประเทศคอนขางจะฝดเคอง เพราะฉะนนทางานอะไร ถงแมจะเปนงาน

ทด ถาตกลงกนไดแลวกจะเปนการประหยดพลงคนหรอพลงเงนงบประมาณในสวนน ไม

จาเปนตองใหในหนวยงานอนหรอถาใหหนวยงานอนทากตองใหทาไป และงานนเราอาจจะตอง

มานงพจารณาคดดวาจะทางานไดโดยประหยดอยางไร บางสวนทอาจจะยงไมจาเปนในขนนหรอ

วาทาไดไมตองเนนเรองความหรหราหรอความสวยงามมากนก เอาเฉพาะทใชจรง ๆ และก

ประหยดไปไดเปนบางสวนกด สวนสาหรบเรองของโรงเรยนนน กไดมประสบการณในการทไปเยยมโรงเรยนใน

ภาคตาง ๆ มาหลายแหง กเหนวาเรองทจะสอนใหนกเรยนหรอใหเดกมความร และม ความรก

ทรพยากร คอความรกชาต รกแผนดน นกคอรกสงทเปนสมบตของตวเขา การทใหเขารกษา

ประเทศชาตหรอรกษาสมบตของเขานน ทาไดโดยสรางความรกความเขาใจ ถาใครไมรจกกน เรา

กไมมความสมพนธ ไมมความผกพนตอกน แตวาถาใหเขารจกวาสงนนคออะไร เขาจะรสกชนชม

และรกหวงแหนในสงนนวาเปนของตนและจะทาใหเกดประโยชนได เคยไดแนะนาโรงเรยนตาง ๆ

ทไดไปเยยมไมเฉพาะแตโรงเรยนทเขารวมโครงการฯ น โรงเรยนทว ๆ ไปดวยวา นอกจากพช

พรรณแลว สงทมในธรรมชาตหรอสงทหาไดงาย ๆ นนกอาจจะเปนอปกรณการสอนในวชาตาง ๆ

ไดหลายอยางแมแตวชาศลปะกใหมาวาดรปตนไม ไมตองหาของอนใหเปนตวแบบ หรอในเรอง

ภาษาไทยการเรยงความกอาจชวยในการเขยนรายงานทาใหหดเขยนหนงสอหรอแตงคาประพนธ

ในเรองของพชเหลานได หรอเปนตวอยางงานศกษา งานวทยาศาสตร หรอวชาอน ๆ ดงท ดร.พศษฐ ไดกลาวมา ในทนทยงไมเคยกลาวคอเรองของวชาการทองถน ซงเปนนโยบายของ

กระทรวงศกษาธการอยแลว ทวาจะใหนกเรยนไดศกษาความรทองถน นอกจากความรทเปน

มาตรฐานจากสวนกลางมาแลว แมแตตารากมการสงเสรมใหคร อาจารยในทองถนนนไดรวบรวม

ความรหรอไดแตงขน โดยเฉพาะการศกษาวชาการทางดานศลปวฒนธรรม อาชพทองถน แตใน

ดานของธรรมชาตนนยงมคอนขางนอย เทาทไปแนะนามาในเรองของการอนรกษทรพยากรนน

ไดเสนอวาไมใชเปนเฉพาะทวาจะใหเดกนกเรยนปลกปาหรอวาใหอนรกษดนปลกหญาแฝกอยาง

เดยวกจะพยายามจะใหออกไปดขาง ๆ โรงเรยนวาทนนมอะไรอย และตนไมนนชออะไร เปนอะไร

พอดมประสบการณจากการทไดเคยออกไปสงเสรมในเรองของโภชนาการ ในระยะแรก ๆ ทเรม

ทางานเมอ พ.ศ. 2523 ในชวงนนออกไปทางานกทางานอยางคอนขางจะเบยนอยหอยนอย คอ

เงนไมคอยมตองออกเองบาง ทาใหไมมเงนทจะสงเสรมเรองเมลดพนธผก หรออปกรณเครองใช

มากนก ไดครบทกแหงกใหใชพชผกในทองถนนน เขากรและกมชอพนเมอง แตวาพอเอาเขาจรง

แมแตชอวทยาศาสตรยงไมมใครแนใจวาชออะไร กนามาศกษา และเวลานกไดเหนวามการศกษา

อยางกวางขวาง คอ ไดศกษาวาคณคาทางอาหารของผกพนเมองเหลานนมอะไรบาง และไดมการ

วเคราะหพษภยของพชเหลานนไวดวย เดมเทาทคดกยอมรบวาไมไดคดเรองพษภยเพราะเหนวา

คนรบประทานกนอยประจากยงมอายยน แตเหนวาจากการวจยของนกวชาการกไดทราบวามพช

พนบานบางอยางทรบประทานกนอยมพษบาง ทาใหเกดความคดทวาถาบรโภคกนในสวนทเปน

ทองถนกอาจจะไมเปนพษเปนภยมาก เพราะวาในวนนนเกบผกชนดนไดกนามาบรโภค อกวนก

เกบไดอกอยางกนามาบรโภค แตถาสมมตวาเปนการสงเสรมเปนโครงการขนมาแลว กจะมการ


104

ขยายพนธเปนจานวนมาก และกรบประทานอยางนซา ๆ ซาก ๆ จะมอนตรายตอรางกายเปน

อยางยงกอาจจะเปนได อนนทยกตวอยางแสดงวาวชาการนแตกแขนงไปหลายอยาง และม

การศกษาไดหลายอยาง และกมบคคลหลายคนทชวยกนคดชวยกนทา ถาจะชวยกนจรง ๆ น ก

อาจจะตองแบงหนาท ถงขนตอนนกตองแบงหนาทกนเพอทจะแบงในดานปรมาณงานททาหรอ

งบประมาณททา กไดรบการสงสอนจากผหลกผใหญอยเสมอวา ถาคนเรามความคดพงแลนอะไร

ตาง ๆ นานา กคดได แตถงตอนทาจรง มขนตอนเหมอนกน การใชคนใหทาอะไรน กตองคดถง

กระบวนการวา จะไปถงเปาหมายทเราตองการนน จะตองใชทงเงนใชทงเวลา ใชทงความคดความ

อานตาง ๆ ซงจะไปใชใครทากตองใหแนใจวา เขาเตมใจหรออาจเตมใจแตวาภารกจมากมเวลาจะ

ทาใหเทาใด หรอเขาอาจทาใหดวยความเกรงใจเราแลววาทหลง อยางนเปนตน กบอกวาไม

เปนไร เพราะวาเวลาทาอะไรกมไดบงคบ กขอเชญเขารวมชวยกน แตถาคนใดมขอขดของหรอม

ขอสงสยประการใด กไถถามกนไดไมตองเกรงใจ เพราะถอวาทางานวชาการแบบนไมเคยจะคดวา

โกรธเคอง ถาใครทาไมได ไมไดกแลวไป กทาอยางอนทาอยางนไมได กตองทาไดสกอยาง คดวา

โครงการนขนตอนตอไป อาจจะตองดเรองเหลานใหละเอยดยงขน ใครทาอะไรได และประโยชน

อาจจะมอกหลายอยาง เชน งานบางอยางหรออยางพชนจะมประโยชนในเชงธรกจไดอกกมดวย

ซา ถาเราทราบสรรพคณของเขาและนามาใช ในสวนทวาถาขยายพนธแลวอนตราย คอ การ

ขยายพนธเหลานกอาจจะเปนการชวยในเรองของการสงเสรมอาชพใหแกราษฎรเพมขนอกกอาจ

เปนได ทงนกตองไมละเลยในเรองของวชาการ สงทถกตองอะไรทเปนคณ อะไรทเปนโทษ และยงม

เรองทเกยวของในเรองของงาน ของเงน ในทนยงมเรองเพมอกเรองหนงคอ เรองของทดน อาจจะ

ตองมการกาหนดแนนอนวาทดนนนอยในสภาพไหน สภาพการถอครองในลกษณะใด ศกษาใน

เรองของกฎหมายใหถกตองวาใครมสทธหรอหนาททาอะไรบาง ใครทาอะไรไมได เรองเหลานเปน

เรองทจะตองศกษา เปนเรองทจะตองจกจกมากอกหลายอยาง ทพดนมไดหมายความถงวาจะเปน

การจะจบผดวาใครทาผดใครทาถก แตวางานโลกปจจบนน ทาอะไรกรสกวาเรองการรกษา

มาตรฐานนนเปนเรองสาคญ เพราะวาตอไปงานนเราอาจจะไมใชจากดอยแตภายในประเทศ

อาจจะตองมการตดตอไปถงประเทศอนดวย เปนการสรางความเจรญใหแกประเทศ เพราะฉะนน

จะตองมการทางานในลกษณะทคนอนยอมรบได นกเปนความคดเกยวกบโครงการน”

7) วนท 22 เมษายน พ.ศ. 2541 พระราชทานแนวทางการดาเนนงานทเกาะแสมสาร และเกาะขางเคยง

พระราชทานพระราชดารกบนายสเมธ ตนตเวชกล เลขาธการมลนธชยพฒนา และนาย

พศษฐ วรอไร ประธานคณะกรรมการบรหารโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจาก

พระราชดารฯ เมอคราวนาคณะเจาหนาทมลนธ TOTAL และเจาหนาทปาไมจากประเทศฝรงเศสเขาเฝาถวายรายงานการสารวจเบองตนทเกาะแสมสาร โดยมพระราชดารสรปไดดงน

ใหดาเนนการทง 9 เกาะ เกาะแสมสารและเกาะขางเคยง ใหศกษาตงแตยอดเขาจนถงใตทะเล


105

ใหมการรวบรวมพนธไมนานาชนด ทงพชบนดน และพชนา โดยเนน

ระบบนเวศวทยาแบบภาพรวมทงระบบ ซงรวมถงสตวตางๆ ดวย นอกจากนไดรวมเอาเกาะเลก ๆ

รอบเกาะแสมสารเขาในโครงการในลกษณะผสมผสาน เนองจากอยใกลกนและมความคลายคลง

กนในหลาย ๆ ดาน ใหทาการสารวจทงดานภมศาสตร ธรณวทยา อตนยมวทยา แรธาต ฯลฯ ไป

พรอมๆ กน

8) วนท 3 กนยายน พ.ศ. 2541 พระราชทานแนวทางการดาเนนงานทเกาะ

แสมสาร

พระราชทานพระราชดารเพมเตมในคราวเสดจฯ ทอดพระเนตรความกาวหนาใน การดาเนนโครงการฯ ณ เกาะแสมสาร ดงน

ใหแสมสารเปนแหลงศกษา การดาเนนงานของ อพ.สธ.-ทร. ณ เกาะแสมสารควรพจารณาหาแหลง

นาจดใหเพยงพอ แนวการดาเนนงาน ณ เกาะแสมสาร - การดาเนนงานในเบองตน อาคารสงกอสราง ควรทาในลกษณะชวคราว

และเรยบงาย ไมควรจดใหมทพกนกทองเทยว และใหชมรมอาสาสมครเขามาชวยดาเนนการใน

ดานการเรยนร การเผยแพรผลการศกษาทรพยากรธรรมชาต - ควรจดกลมเยาวชนเขามาศกษาธรรมชาตในลกษณะ organized tour โดยใหความสาคญตอกลมเยาวชนทมฐานะยากจน สอนใหรกธรรมชาตใหรวาทาอะไรได ทา

อะไรไมได ยงไมควรทจะโฆษณาประชาสมพนธการเดนทางมาทองเทยวใหมากนก ใหใชเปนท

สาหรบใหอาจารย นสต นกศกษาเขามาใชทาการศกษาวจยได

9) วนท 4 กนยายน พ.ศ. 2541 ณ เกาะแสมสาร พระราชทานแนวทางในการดาเนนงานโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนอง

มาจากพระราชดารฯ ณ เกาะแสมสารเพมเตม ดงน “เกาะแสมสารมขนาดเลก ระบบนเวศนเปลยนงาย ใหจดเกาะแสมสารเปนท

ศกษาและใหนาเยาวชนโดยเฉพาะเยาวชนดอยโอกาสเขามาศกษา” 10) วนท 26 เมษายน พ.ศ. 2543 ทรงใหพงระวงการนาขอมลลงเวบไซต

ณ โรงเรยนสตรภเกต จ.ภเกต เมอครงเสดจทอดพระเนตรงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน โรงเรยนสตรภเกต

บรเวณหองพพธภณฑพชและทอดพระเนตรพนธไมแหงทจดแสดงไวในตเกบรกษา มพระราช

กระแสกบอาจารยบญศร เทพบารง


106

“พชพรรณทหายากหากไดมากบนทกเกบไวเพอการศกษาใหด การลงเวบไซต กพงระวง บางทเราศกษาหามาได แตเมอชาวตางชาตเหนจากเวบไซด กอาจนาไปศกษาและอางอง

เปนของตนเองได”

11) วนท 12 ตลาคม พ.ศ. 2543 พระราชทานแนวทางการดาเนนงานสวน

พฤกษศาสตรโรงเรยน

ณ หองประชมสธรรมอารกล อาคารสารนเทศ 50 ป มหาวทยาลยเกษตรศาสตร พระราชทานพระราโชวาทใหผเขารวมประชมในการประชมสวนพฤกษศาสตร

โรงเรยน “..โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ ไดเรมตนขนราวป

พ.ศ. 2535 เพอเปนการสงเสรมใหสถาบนตาง ๆ ทมหนาทในการศกษาพชพรรณตาง ๆ และ

บคคลทสนใจไดมโอกาสปฏบตงานทศกษาพชพรรณตาง ๆ ทมอยจานวนมากในประเทศไทย ได

ศกษาวธการทางวทยาศาสตร ไดรวบรวมเปนหลกฐานไวและเพอเปนสอในระหวางสถาบนตาง ๆ

บคคลตาง ๆ ททาการศกษาใหสามารถรวมใชฐานขอมลเดยวกน เพอใหการศกษาไมซาซอน

สามารถทจะดาเนนการไปกาวหนาเปนประโยชนในทางวชาการได สวนโครงการสวน

พฤกษศาสตรโรงเรยนนน กเปนงานทสบเนองตอจากงานอนรกษพนธกรรมพช เพงจะไดเดนทาง

ไปเยยมดโรงเรยนทงในระดบประถมศกษา และมธยมศกษาในภาคตาง ๆ ทวประเทศ ไดเหนวา

โรงเรยนบางแหงนนมภมทศนทรมรนมพชพนธหลายชนด ในวชาเรยนของนกเรยนทจรงตงแต

เปนเดกเลก ๆ ชนอนบาลถงชนประถม มธยม ทางครอาจารยกมกจะสอนใหนกเรยนศกษาถง

โลกของเรา เรองของธรรมชาต ฉะนนการทศกษาของใกลตวไดแก พชพรรณทมอยในธรรมชาต

นน กเปนสงทงาย ไมเสยคาใชจายสง และมประโยชนเพมประสบการณแกนกเรยนในดานตาง ๆ

ได จงเหนวางานทคนในระดบทเปนผใหญไดทาไดศกษาในพชพรรณตาง ๆ แมแตเดกระดบเลกก

นาจะไดประโยชนดวย โรงเรยนบางแหงกตงอยในททรกนดาร แตกยงมพชพรรณตาง ๆ ขนอย ท

คนอน ๆ นอกพนทจะเขาไปศกษาไดยาก ทงนกเรยนและผปกครองกอาจจะมความรนนมากกวาคน

อน ๆ นกเรยนกอาจจะเรยนจากผปกครองของนกเรยน เปนเรองของภมประเทศทองถนวาพช

ชนดนคออะไร แลวกไดศกษาเปรยบเทยบกบวทยาการสมยใหมทครบาอาจารยสงสอน หรอม

ปรากฏในหนงสอ นอกจากนนการศกษาเรองพชพรรณ นาจะเปนประโยชนตอนกเรยนในแง

ตาง ๆ ได คนทศกษาเรองพชนนกไดรบความสขความสบายใจ มความคดในดานสนทรย ดาน

ศลปะในแงตาง ๆ อาจจะศกษาหรอใชเปนอปกรณการศกษาในหมวดวชาตาง ๆ ทงในเรองของ

วทยาศาสตรและมนษยศาสตร ซงครและนกเรยนโรงเรยนไดนามาปฏบต แตละโรงเรยนกม

ความคดแตกตางกนไป หรอวาบางอยางกเหมอนกน บางอยางกแตกตางกน กเปนเรองทดถาทก

โรงเรยนสามารถทจะแลกเปลยนความคดเหน โดยการมาเสนอผลงาน หรอวานาผลงานมาบนทก

ลงในสอตาง ๆ ทจะสามารถนามาแลกเปลยนกนได จงเหนวาในการจดงานในลกษณะนนาจะเปน

ประโยชนตอนกเรยนทเขารวมโครงการ และนกเรยนในโรงเรยนอน ๆ ทยงไมไดเขารวมโครงการ

ขอแสดงความยนดดวยกบโรงเรยนทไดรบรางวล และโรงเรยนทสามารถรกษามาตรฐานของสวน


107

พฤกษศาสตรโรงเรยนเอาไวได พวกทรกษามาตรฐานไวไมได กไมตองเสยอกเสยใจไป เพราะการ

ทจะจดกจกรรมตาง ๆ ใหเปนไปตามมาตรฐานกไมใชของทงาย และโรงเรยนทอยในลกษณะ

ตาง ๆ กอาจจะไมสามารถทจะปฏบตงานในดานนไดอยางเตมททกแหง กถามความพยายามก

ขอใหพยายามตอไป แตวาถามกจกรรมในดานอนทเรงดวนกวา ทาไมได กไมตองเสยใจทไมได

รางวล หวงวาการศกษาเทาทปฏบตมากจะปฏบตตอไปในอนาคต มประโยชน ในการทจะได

เพมพนความรทางวชาการ ทนกเรยนจะตองศกษาตอไปในระดบสง หรอวาเพมพนความรตาง ๆ

ในดานวชาชพ ซงนกเรยนกอาจจะนาไปประกอบอาชพไดตอไป ยกตวอยางเชน มนกเรยนบาง

โรงเรยนทศกษาในดานของการเขยนภาพทางวทยาศาสตร นนกจะใชเปนอาชพในอนาคตเปนตน

หวงวาทกคนคงไดรบประโยชนในการมารวมประชมในครงน ทงครนกเรยนและผเกยวของม

ความสขสวสดทวกน” 12) วนท 31 พฤษภาคม พ.ศ. 2544 พระราชทานแนวทางการดาเนนงาน

พพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย อพ.สธ. - ทร. นายแกวขวญ วชโรทย เลขาธการพระราชวง นายสเมธ ตนตเวชกล เลขาธการ

มลนธชยพฒนา นายปานเทพ กลาณรงคราญ เลขาธการ กปร. และดร.พศษฐ วรอไร ประธานคณะกรรมการบรหารโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ ไดเขาเฝาทล

ละอองพระบาทสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ณ อาคารชยพฒนา สวน

จตรลดา เนองในโอกาสทนาผบญชาการทหารเรอและคณะเขาเฝานอมเกลาฯ ถวายพนทจดตง

พพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย โดยมพระราชดารสรปไดดงน ทรงยนดทกองทพเรอสนองพระราชดารในการอนรกษทรพยากรซงทาได

เปนอยางดมาโดยตลอด ทงทภารกจหลกคอการปองกนราชอาณาจกร การทาพพธภณฑนในดานการกอสรางควรทาเปนอาคารถาวร โลงกวาง

ดแลรกษาสะดวกงาย ซงจะเปนการประหยดงบประมาณ ดงททอดพระเนตรทพพธภณฑการกฬา

ของกรมพลศกษา สวนทาเทยบเรอ ขอใหนาไปพจารณาทบทวน ในดานสาระจะตองใชเปนการสอนและปรบปรงใหใหมทนเหตการณอยเสมอ

ดงททอดพระเนตรทโรงเรยนสตรภเกต จงหวดภเกต และควรมงานวจยอยางตอเนอง ในดานการจดแสดงผลงานวชาการ ควรคานงถงการซอมบารง การใชอปกรณ

ชวยแสดงทซบซอนอาจชารดงาย ทาใหตองซอมแซมบอย การลงทนกอาจสง ไมประหยด ในดานการจดการ ควรใหมคนเขามาชมทพพธภณฑมากกวาทจะไปรบกวนบนเกาะ

เนองจากเกาะมขนาดเลก เมอทาเสรจแลวใหลกทหารเรอเขามาชมและพพธภณฑนควรมรายได ในดานงบประมาณ ทางกองทพเรอควรชแจงสานกงบประมาณวา กองทพเรอ

ทางานนเพอความมนคงของประเทศ คอความมนคงทางทรพยากร ทรงรบทราบเรองตาแหนงของอาคารทจะปรบเปลยนจากอาคารเลก

หลายหลงเปนอาคารใหญ ซงตองดในพนทจรงอกครงวาอยในตาแหนงทเหมาะสมเหนทะเลกวาง

และเกาะตาง ๆ


108

ทรงรบทราบเรองการดแลพพธภณฑฯ นวา หนวยสงครามพเศษทางเรอ

กองทพเรอ เปนผดแลตามคากราบบงคมทลของผบญชาการทหารเรอ 13) วนท 21 มถนายน พ.ศ. 2544 พระราโชวาทเปนแนวทางเพอเขาสแผน

แมบทระยะ 5 ปทสาม

ณ ศาลาพระเกยว จฬาลงกรณมหาวทยาลย พระราชทานพระราโชวาทในพธเปดการแสดงนทรรศการและประชมวชาการ

ทรพยากรไทย : อนรกษและพฒนาดวยจตสานกแหงนกวจยไทย สรปไดวา

“…งานการอนรกษพนธกรรมพชนไดดาเนนมาเปนเวลาหลายป เรมตงแตท

เขาใจวาพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงหาพรรณพชตาง ๆ ทหายากมาปลกเอาไวเพอคนรน

หลงจะไดเหนไดศกษาตอไป และกมงานดานวชาการตาง ๆ ททากน ในประเทศไทยมหนวยงาน

หลายหนวยทสนใจในเรองการอนรกษพนธกรรมพช เพอการศกษาพชพรรณตาง ๆ ทมอยใน

ประเทศ โครงการนมจดประสงคสาคญทจะใหหนวยงานตาง ๆ ทไดทางานมาไดมโอกาสแลกเปลยน

ความคดเหนหรอแลกเปลยนความรซงกนและกน รวบรวมขอมลเพอทาใหวชาการดานนกาวหนา

ไปและเปนการประหยดเพราะแทนทตางคนตางทา งานไหนทมผทาแลวจะไดรวมกนทาโดยไมให

ซาซอนกน ในวนนไดมการมอบฐานขอมลทางดานพชใหหนวยงานตางๆ กอนนในหนวยงานตาง ๆ

มหอพรรณไม เชน ทกรมปาไม มหอพรรณไมโดยมพชทนกวชาการ นกวจย ไดเกบตวอยางพรรณ

พชแหง เกบไวเปนเวลาเกอบรอยปแลว ตวอยางพรรณไมเหลานกเปนสงทมคาสง จะเปน

ประโยชนในดานการศกษา แตของเหลานยอมเกาแกไปตามกาลเวลา แตสมยนเรามเทคโนโลยท

จะรกษาสงเหลานเพอใหนกวชาการไดศกษากนไดกเลยไดคด ชวยกนทาโครงการในการถายรป

และถายขอมลพรรณไมเพอเปนฐานขอมล แตในการเกบฐานขอมลนถาเกบไวแหงเดยวกอาจสญ

หายได กมความคดกนวาจะใหหนวยงานตาง ๆ ชวยกนเกบ ทหนงเกดเหตเสยหายไปกจะไดม

ขอมลเอาไว ไม สญหายไปจากประเทศไทย ฐานขอมลน เปนของท มค า ตองช วยกน ดแลใหดและผทจะมาใชกตองดแลใชใหถกตอง ใหเปนประโยชนแกประเทศไทย แกมนษยชาต

ตอไป โครงการแบบนไมใชวาจะทาสาเรจในเวลาสน ๆ ตองมโครงการระยะทหนง ระยะทสอง และ

ระยะตอ ๆ ไป การจดการประชมนกเปนการแลกเปลยนความคดเหนและเพมพนความรในระดบ

นกวชาการ และการจดนทรรศการจะมโอกาสใหคนทสนใจไดมาดไดมาศกษาแลวกทราบถงพช

ตาง ๆ ตอไปกตองศกษาเรองสตวสงมชวตและสงธรรมชาตตาง ๆ ซงของพวกนเปนสงนาสนใจ

เมอสนใจแลวกจะมความรสกอยากปกปกรกษา ไมทาลายใหเสยหายสญสนไป กเปนการชวย

อนรกษเปนอยางด…”

14) วนท 10 ตลาคม พ.ศ. 2544 ทรงมพระราชดารในการดาเนนงานของ

อพ.สธ. ในเรองเวบไซต ฐานขอมล พพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย ศนย

อนรกษพนธกรรมพช อพ.สธ. คลองไผ


109

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ไดมพระราชดารกบนาย

พรชย จฑามาศ รองผอานวยการโครงการสวนพระองคฯ สวนจตรลดา ณ อาคารชยพฒนา สวน

จตรลดา สรปไดดงน ขอมลของ อพ.สธ. ในสวนของโฮมเพจ อพ.สธ. นนทรงเหนวาดแลวท

เจาหนาท อพ.สธ. ควรดาเนนการเอง เพราะไปจางคนอนทาจะชาและอาจไมไดตามทตองการ

อกทงการทจะปรบปรงขอมลกทาไดสะดวกกวา สาหรบเวบไซต อพ.สธ. ใหไวทเครอขายกาญจนา

ภเษก NECTEC โดยจะทรงประสานให ทรงใหดาเนนการเชอมขอมลกนระหวางศนยขอมลพรรณพฤกษชาต หอ

พรรณไม กรมปาไม กบศนยขอมลพนธกรรมพช สวนจตรลดา และทรงใหดาเนนการทา

ฐานขอมลพรรณไมแหงโดยการบนทกภาพตวอยางพรรณไมแหง บนทกลงแผน photo CD และบนทกขอมลพรรณไมเมอแลวเสรจใหทาสาเนาใหหนวยงานนน ๆ ใหมการประชมผเชยวชาญดานพฤกษศาสตรอนกรมวธานและผท

เกยวของในเรองการจดโปรแกรมเงอนไขเวลาเปดขอมลและใหมการทารายละเอยดการขอใช

ขอมล พนทศนยอนรกษพนธกรรมพช อพ.สธ. ตาบลคลองไผ อาเภอสคว

จงหวดนครราชสมา เนอท 395 ไร อาคาร 21 หลง เปนพนทราชพสด ใชเปนพนทปลกรกษา

พนธกรรมพช หองปฏบตการเรมดาเนนการป พ.ศ. 2543 มพระราชวนจฉยวา

“หากหนวยปฏบตการพฤกษศาสตร หรอหนวยใดมความจาเปนทจะยายไปใหทา

เปนโครงการเฉพาะไปกอน” การกอสรางพพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย พนทบรเวณเขาหมาจอ ของกองทพเรอ มพระราชวนจฉยวา

“ใหกองทพเรอขอจาก กปร. เอง สาหรบพพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเล ไทย เมอเสรจแลวใหกองทพเรอดแลรบผดชอบ จดการ โดยทางโครงการอนรกษพนธกรรมพช

อนเนองมาจากพระราชดารฯ เปนฝายวชาการ ใหมการศกษาตอเนอง” 15) วนท 27 กนยายน พ.ศ. 2545 พระราชทานแนวทางการดาเนนงานทเกาะ

แสมสาร

พระราชทานพระราชดารกบกองทพเรอ ในวโรกาสเสดจพระราชดาเนนทรงวาง แผนจารกพระราชกระแส และทอดพระเนตรความกาวหนาของ อพ.สธ.-ทร. ณ เกาะแสมสาร

ดงน มพระราชกระแสตอผบญชาการทหารเรอ ณ เนนจดท 2 หลงจากรบฟงการถวาย

รายงานฯ และทอดพระเนตรแบบจาลองพพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย ความวา

"เมอสรางทาเทยบเรอแลว คนคงขนไปทเกาะกนมาก"


110

ในการนผบญชาการทหารเรอไดกราบบงคมทลวา "คงไมมากเพราะอยในพนทกองทพเรอ"

มพระราชกระแสตอนกเรยนนายเรอ ชนปท 3 และปท 4 ณ ชายหาดหนาอาคาร ทรงงาน ความวา

"เปนโอกาสดทนกเรยนไดมาเรยนรในวนน เปนความรทไมมในโรงเรยนปกต

ซงเปนหนาทของทหารเรอ ทจะทางานรวมกบประชาชน ในการดแลประเทศไทยอกแงหนง " ทรงมพระราชกระแสกบผทรวมโตะเสวยพระกระยาหารวาง ณ อาคารทรงงาน

ความวา "…ทเกาะแสมสารจะทาแบบเกาะปอรเกอรอลสไมได เพราะเกาะของเราเลก

ฉะนนควรใหคนมาดแลวกลบไป ไมมทใหคาง…"

"… ทาทนใหเรยบรอย ไมตองไปทอน เพราะทอนไมสามารถคมคนได…"

"… การกอสรางเอาแคน…"

16) วนท 14 พฤษภาคม พ.ศ. 2546 ทรงพระราชทานแนวทางดาเนนงานของ

อพ.สธ. เพอเขาสแผนแมบทระยะ 5 ปทส ทรงพระราชทานพระราโชวาท ในการเปดการประชมวชาการและนทรรศการ

ทรพยากรไทย : ธรรมชาตแหงชวต ณ หองประชม สานกพระราชวง พระราชวงดสต

“ขาพเจายนดและขอบคณทกทานทมาพรอมกนในวนน ดงทไดทราบแลววา โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ ไดดาเนนมา 10 ปแลว ซงทผานมา

เหนไดชดวามหลายหนวยงานทดาเนนงานในลกษณะ ใกลเคยงกน แตหนวยงานใดหนวยงาน

หนงหรอสถาบนใดสถาบนหนงจะทา ครอบคลมใหประสบผลสาเรจนนทาไดยาก ตองรวมมอ

รวมใจและวางแผน รวมกน ตกลงกนใหแนนอนวาใครจะทาสวนใด เพอใหการศกษาไมซาซอน

เกดความสมบรณในการศกษาวจย เกดความกาวหนาและเปนประโยชนทางวชาการ การประชม

ในครงนเปนการตอเนองใหเหนวาโครงการแบบนใชวาจะสาเรจในเวลาสนๆ ทตองมโครงการใน

ระยะทหนง ระยะทสอง โดยทขณะนอยใน ระยะ 5 ปทสาม และจะมระยะตอๆ ไป การประชม

นเปนการแลกเปลยนความคดเหน เพมพนความรระดบนกวชาการ ได เพอเปนการสงเสรมให

สถาบนตาง ๆ มหนาทในการศกษาพชพรรณตางๆ และบคคลทสนใจไดม โอกาสปฏบตงาน ท

ศกษาพชพรรณตางๆ ทมอยจานวนมากในประเทศไทย ไดศกษาวธการทางวทยาศาสตรได

รวบรวมเปนหลกฐานไว และเพอเปนสอในระหวางสถาบนตางๆ บคคลตาง ๆ ททาการศกษาให

สามารถรวมใชฐานขอมลเดยวกน เพอใหการศกษาไมซาซอน สามารถทจะดาเนนการให

กาวหนาเปนประโยชนในทางวชาการได ทาใหเหนวาโครงการอนรกษพนธกรรมพชฯ ได

กลายเปนศนยรวมของผมความร ความสามารถ และเสยสละ พรอมทจะเปนพลงทสาคญของ

แผนดน เกดประชาคมวจยและวชาการทมศกยภาพสง งานของโครงการฯ ในปจจบนไดเกยวของ

กบการอนรกษทรพยากรธรรมชาตไมเฉพาะแตพชเทานน สงไรชวตเชน หน ดน แร และ

สงมชวตแทบทกประเภทกอยในเปาหมายดวย เชนกน ทงหมดลวนมผลกระทบทสาคญตอความ


111

อยรอดของชาต และประการทสาคญทสดคอการรวมงานของผคนจากหลายสถาบนทมทง

ธรรมชาตของการทางาน ทเหมอนกนและตางกน แตมาทางานดวยจดมงหมายเดยวกนคอการ

รวมสนองพระราชดาร ในการเรยนรทรพยากร การใชประโยชน และการสรางจตสานกของคน

ในชาต ซงจะนาไปสมรรคผลทยงยน การปฏบตทกาลงดาเนนอย ในขณะน เปนการสราง

วฒนธรรมใหมของการทางาน หวงวาทกคนคงไดรบประโยชนในการมารวมประชมในครงน ทง

คณาจารย นกวจย คร นกเรยน และผเกยวของมความสขสวสดทวกน”

17) วนท 12 มกราคม พ.ศ. 2547 ทรงมพระราชวนจฉยในการจดตงศนยเรยนร

อนรกษ พฒนา และใชประโยชนทรพยากรอยางยงยน สเศรษฐกจพอเพยง ไดแก 1. ศนยอนรกษพนธกรรมพช โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจาก

พระราชดารฯคลองไผ ตาบลคลองไผ อาเภอสคว จงหวดนครราชสมา 2. โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ อาเภอไทรโยค

จงหวดกาญจนบร (แปลง 905)

18) วนท 16 มถนายน พ.ศ. 2547 พระราชวนจฉย ITPGR ทรงมพระราชวนจฉย จากสถานการณทมผลจากอนสญญาความหลากหลายทาง

ชวภาพ และสนธสญญาระหวางประเทศวาดวยพนธกรรมพชเพออาหารและการเกษตร ท รล

0008/3133 ลงวนท 16 มถนายน พ.ศ. 2547 ในเรอง “สนธสญญาระหวางประเทศวาดวย

พนธกรรมพชเพออาหารและการเกษตร (ITPGR)”

“...หากผลการวจย และประชาพจารณ ประเทศไทยยงไมพรอม กขอใหชะลอไป

กอน ระหวางน ขอใหนกวชาการทกฝายรวมมอกน เตรยมคนใหพรอมโดยเรงดวน เพราะวนท

จาเปนตองรบการน ตองมาถงสกวนหนง....”

19) วนท 25 มนาคม พ.ศ. 2548 พระราชกระแสในเรอง DNA Fingerprint

ทรงมพระราชกระแส ในเรอง “การดาเนนการ ใหมการทา DNA Fingerprint” ณ ศาลาดสดาลย สวนจตรลดา กรงเทพมหานคร เวลาประมาณ 16.00น. กบนายพรชย

จฑามาศ ความวา “ ไดไปกบ สมศ. (สานกมาตรฐานการศกษา) มา เหนวาโรงเรยนยงสมพนธกบ

ชมชนนอย ทาอยางไร ใหชมชนมาใหโรงเรยน โดยเฉพาะนกเรยน ชวยในการอนรกษพนธกรรม

พช และใหมการทา DNA Fingerprint ในโรงเรยน”

20) วนท 19 ตลาคม พ.ศ. 2548 ทรงพระราชทานแนวทางดาเนนงานของ

อพ.สธ. เพอเขาสแผนแมบทระยะ 5 ปทส พระราชทานพระราโชวาทในพธเปดการประชมวชาการและนทรรศการ “ทรพยากร


112

ไทย : สรรพสงลวนพนเกยว” ณ ศนยอนรกษพนธกรรมพช โครงการอนรกษพนธกรรมพชอน

เนองมาจากพระราชดารฯ คลองไผ ตาบลคลองไผ อาเภอสคว จงหวดนครราชสมา “ขาพเจายนดทไดมาพบกบทานทงหลายอกวาระหนงในวนน โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ ดาเนนงานมาถงปนเปนปท 12 โครงการฯ รวมแรง

รวมใจกบหนวยงานและสถานศกษา หลายหนวยงาน หลายสถาบน ปฏบตงานดานศกษาและ

อนรกษพนธพชตางๆ ดวยวธการทางวทยาศาสตร และรวบรวมผลการศกษาวจยไวเปนหลกฐาน

เปนศนยรวมขอมลทางพนธกรรมพชทสถาบนการศกษาตางๆ และผสนใจสามารถเขารวมใช

ฐานขอมลได ปจจบนงานของโครงการฯ มไดจากดเพยงศกษาอนรกษพนธพชเทานน แตขยายวง

กวางไปถงการศกษาเพออนรกษทรพยากรธรรมชาตอนดวย เชน ดน หน แร และสงมชวตทก

ประเภท ทกสงทกลาวมาลวนแตมความเกยวพนกน สงหนงสงใดขาดไปกจะกระทบตอการดารง

อยของชาตและประชาชน นอกจากศกษาสภาวะของทรพยากรธรรมชาตแลว การใหความรแก

ประชาชนกเปนสงสาคญ โดยเฉพาะในเรองการใชประโยชนจากธรรมชาตอยางเหมาะสม วธ

สงวนรกษา เพอทกคนจะไดใชประโยชนรวมกน อยางยงยนตลอดไป การประชมครงนม

คณาจารย นกวจย นกเรยน นกศกษา และเกษตรกรจานวนมาก เขารวมแลกเปลยน

ประสบการณและขอคดเหน ขาพเจาหวงวาทกทาน จะไดรบประโยชนจากการประชมโดยทวกน” 21) วนท 19 ตลาคม พ.ศ. 2548 พระราชกระแสในเรองพนธกรรมเหด

ในการประชมวชาการและนทรรศการ “ทรพยากรไทย : สรรพสงลวนพนเกยว” ณ ศนยอนรกษพนธกรรมพช โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ คลอง

ไผ ตาบลคลองไผ อาเภอสคว จงหวดนครราชสมา ระหวางวนท 19-25 ตลาคม พ.ศ. 2548

ทรงมพระราชกระแสกบนายพรชย จฑามาศ ระหวางเสดจฯ ทอดพระเนตรนทรรศการสรปของ

หนวยงาน สวนราชการ ทสนองพระราชดาร บอรดนทรรศการ ศนยศกษาการพฒนาภพานอน

เนองมาจากพระราชดาร พระราชกระแสโดยสรป “ ใหทาเรองพนธกรรมเหด มพระสหายทางานรวมกบตางประเทศ ขอมลและ

พนธกรรมเหด ถกนาเอาไปหมด”

22) วนท 19 ตลาคม พ.ศ. 2548 พระราชวนจฉยในเรองพนทศนยอนรกษ

พนธกรรมพช อพ.สธ. คลองไผ ในการประชมวชาการและนทรรศการ “ทรพยากรไทย : สรรพสงลวนพนเกยว”

ณ ศนยอนรกษพนธกรรมพช โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ คลอง

ไผ ตาบลคลองไผ อาเภอสคว จงหวดนครราชสมา ระหวางวนท 19 - 25 ตลาคม พ.ศ. 2548

ทรงมพระราชกระแสกบนายพรชย จฑามาศ ระหวางเสดจทอดพระเนตรพนทบรเวณแปลง

เกษตรอนทรย


113

พระราชกระแสโดยสรป “เรองพนทคอยๆทาไป เรองเกษตรมคนทากนหลายคน อาชวเกษตรคอยคยกน

ใหไปเจรจากบโรงเรยนจตรลดา เรองงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน”

23) วนท 19 ตลาคม พ.ศ. 2548 ในเรองพพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและ

ทะเลไทย ทรงมพระราชกระแสกบรองผบงคบการหนวยสงครามพเศษทางเรอ ระหวาง

เสดจทอดพระเนตรนทรรศการ พพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย ในวนท 19 ตลาคม

พ.ศ. 2548 ในงานการประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากรไทย : สรรพสงลวนพนเกยว ณ ศนยอนรกษพนธกรรมพช โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ คลอง

ไผ ตาบลคลองไผ อาเภอสคว จงหวดนครราชสมา ความวา

“พพธภณฑนทหารเรอจะดแลเองใชหรอไม ”

24) วนท 19 ตลาคม พ.ศ. 2548 พระราชกระแสในเรองเกาะแสมสาร ทรงมพระราชกระแสกบผรวมโตะเสวยในสวนกองทพเรอ พระราชทานใหกบ

ผแทนผบญชาการทหารเรอ (พลเรอเอกกาธร พมหรญ) และผรวมโตะเสวย อาท เลขาธการ

พระราชวง (นายแกวขวญ วชโรทย) กรรมการทปรกษาโครงการอนรกษพนธกรรมพชอน

เนองมาจากพระราชดารฯ (ฯพณฯ องคมนตร อาพล เสนาณรงค ดร.พศษฐ วรอไร)

เลขาธการคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจากพระราชดาร ผวา

ราชการจงหวดนครราชสมา ผตรวจราชการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ณ โตะเสวยพระ

กระยาหารกลางวน ในวนท 19 ตลาคม พ.ศ. 2548 ณ ศนยฝกอบรม โครงการอนรกษ

พนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ คลองไผ ตาบลคลองไผ อาเภอสคว จงหวด

นครราชสมา พระราชกระแสโดยสรป

“ไมควรมสงกอสรางเพอการพกคางคน บนเกาะแสมสาร ”

“ทรงรบทราบการจดประชมวชาการและนทรรศการ ครงตอไปในป พ.ศ.2550

ในเรอง “ทรพยากรไทย : ประโยชนแทแกมหาชน” ทพพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย

อาเภอสตหบ จงหวดชลบร และจะเปดพพธภณฑใหประชาชนเขาชม ”

25) วนท 30 ตลาคม พ.ศ. 2550 พระราโชวาทใหตระหนกในการอนรกษ

ทรพยากรอน ๆ นอกเหนอจากพรรณพช


114

ทรงพระราชทานพระราโชวาทใหกบ อพ.สธ. และหนวยงานทรวมสนองพระราช

ดารฯ ในการเปดการประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากรไทย : ประโยชนแทแกมหาชน และ พพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย เขาหมาจอ ต. แสมสาร อ. สตหบ จ. ชลบร

“ขาพเจายนดทไดมาเปดการประชมวชาการและนทรรศการทรพยากรไทย : ประโยชนแทแกมหาชน ทจดขนในวนน ขาพเจารสกชนชมทไดทราบวา งานของโครงการอนรกษ

พนธกรรมพช ขยายไปถงการอนรกษทรพยากรธรรมชาตอน ๆ ขอขอบใจหนวยงานทก ๆ หนวย

ทมสวนชวยสนบสนนใหการดาเนนงานของโครงการกาวหนาไปดวยด ประเทศไทยเราเปน

ประเทศทมความสมบรณมาแตโบราณกาล ดวยเหตทมทรพยากรธรรมชาตหลากหลายทงพช

สตว และแรธาต สมดงคาทกลาววา “ทรพยในดนสนในนา” ทรพยากรเหลานใหคณประโยชน

เกอกลแกชนทกหมเหลา ในดานการยงชพ อกทงสรางภาวะสมดลใหแกสภาพแวดลอม

ทรพยากรธรรมชาตทก ๆ สงมความเชอมโยงเกยวพนกน หากสงใดสงหนง หมดสนสญไปกจะ

สงผลกระทบตอสงอน ๆ ตอสภาวะแวดลอม และทายท สด ตอการดารงชวตของมนษย

ทรพยากรธรรมชาตเปนสมบตของเราพวกเราทกคน ไมใชของบคคลใดบคคลหนงโดยเฉพาะ เรา

ทกคนจงมหนาทจะตองชวยกนปกปกรกษาทรพยากรอนมคาใหดารงอย ชวยกนปลกฝงและสบ

ทอดเจตนารมณเรองการอนรกษใหแกอนชน เพอใหประเทศของเรายงมทรพยากรทจะ

เอออานวยประโยชนใหแกมหาชนสบเนองตอไป ไดเวลาอนควรแลวขาพเจาขอเปดการประชม

นทรรศการ “ทรพยากรไทย : ประโยชนแทแกมหาชน” ณ บดน ขอใหงานบรรลผลสาเรจสมดงท

มงหมายไวทกประการ และขอใหทกทานประสบแตความผาสขสวสดโดยทวกน”

26) วนท 5 ตลาคม พ.ศ. 2551 พระราโชวาทเนองในงานประชมสภาสหภาพ

อนรกษสากลครงท 4 ณ ศนยการประชมนานาชาตบาเซโลนา นครบาเซโลนา ประเทศสเปน แปลจากพระราชดารสภาษาองกฤษดงความตอนหนงวา

“หวขอการประชมน คอ “โลกหลากหลายและยบยง” ซงสะทอนถงความ

ตองการและแนวทางอนหลากหลายทจะรบมอกบปญหาทเราประสบในปจจบน แตแททจรงแลว

เราตางมเปาหมายอยางเดยวกน นนคอ เราตองการรกษาโลกใบนไวใหได ทกทานทราบดวา การ

จดการทรพยากรธรรมชาตอยางมประสทธผล มความสาคญตอการลดความยากจนและการ

อนรกษสงแวดลอม กระนนเรายงประสบกบปญหาภยธรรมชาตครงแลวครงเลา ททาใหสญเสย

ชวต ทรพยากรและความหลากหลายทางชวภาพจานวนมาก เรายงเหนการเตบโตทไมยงยนทงใน

เมองและในชนบท อกทงความยากจนกยงคงเปนปญหาของโลก ดงนน เราจงตองพยายามมาก

ขนโดยเนนการพฒนาแบบองครวม เพอใหเกดความมนคงของมนษย เราทาไดอยางไร ขาพเจา

ไดเคยเหนวธการตาง ๆ ในพระบาทสมเดจพระเจาอยหวททรงปฏบตพระราชกรณยกจในชวง 4-

5 ทศวรรษทผานมา คนสวนใหญมองพระราชกรณยกจในพระบาทสมเดจพระเจาอยหวเพยงแค

งานพฒนาหรอพฒนาชนบท แททจรงแลวทรงเหนเรองการอนรกษธรรมชาตเปนเรองสาคญทสด

เพราะเปนกญแจของการพฒนาอยางยงยน ขาพเจาจะขอยกเพยงบางตวอยางมากลาว ณ ทน


115

ดานการอนรกษนา ทกชวตตองพงพานา พระราชกรณยกจดานชลประทาน กเพอใหมนาใชใน

ครวเรอนและเพอการเกษตร การควบคมนาทวม กเพอมใหนาสวนเกนไปทาลายสงแวดลอม ทรง

มวธการจดการนามากมาย อาท การสรางเขอนขนาดเลกอยางเปนระบบ การทาฝนหลวงเพอนา

นาในบรรยากาศมาใช การจดการนาทด ชวยเจอจางและขบไลนาเสยออกไป สวนนาเสยก

สามารถกลบคนเปนนาดได โดยใชวธการกรองทางชวภาพและวธกลอน ๆ ครงหนงเกดไฟปา

บรเวณปาพร ซงเปนระบบนเวศนทพเศษมาก ทรงดบไฟดวยการทาฝนเทยมโดยใหตกในแหลง

นาทจะไหลเขาสปาพร ดานการอนรกษดน ปญหาการกดเซาะและดนถลม สามารถปองกนได

ดวยการทาแปลงขนบนได โดยปลกพชทองถนและหญาแฝก ทมระบบรากทยาวและแขงแรง ทรง

มวธทเปนมตรกบสงแวดลอม ในการจดการกบดนทมปญหา เชน การใสสารอนทรยเพอปรบปรง

ดน การแกไขดนเปนกรดเนองจากซลเฟด โดยแกไขทตนเหต การปลกหญาแฝกเพอปรบปรงดน

ดานทแขงมากแมกระทงศลาแลง เพราะรากของหญาแฝกแขงแรงมาก สามารถชอนไชดนทแขง

ได ดานความหลากหลายทางชวภาพ ถาเราไมไปทาลายปา ปากจะสามารถฟนฟไดเอง เราคงไม

มวนทจะมเจาหนาทจานวนมากพอทจะเฝาปาไดทกจด ดงนน จงเปนหนาทของคนในทองถนทจะ

ชวยกนดแลทรพยากรธรรมชาตอนมคณคายง หากไดรบนาจากเขอนทควบคมปรมาณนาได และ

ปลกตนออนของพชทองถน โดยเฉพาะไมผล ไมทเปนพลงงานและไมสาหรบการกอสราง ปาจะ

กลบเปนปาสมบรณได และปาทสมบรณจะอนรกษนา รวมทงเปนแนวฉนวนทกนไฟปาไดดวย ใน

ระยะแรก พระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงอนรกษตนยางนา เมอ ค.ศ. 1960 ทรงเกบรวบรวม

เมลดจากปา นามาปลกในสวนจตรลดา ปจจปนตนยางนาเจรญแพรพนธไดด แตในทซงเคยเกบ

เมลดมากไมพบตนยางนาเหลออยแมแตตนเดยว ความหลากหลายทางชวภาพ สามารถอนรกษ

ไดทงในหองทดลองและในแหลงธรรมชาต โดยมฐานขอมลอเลคทรอนกสเกบรวบรวมขอมลไว

ขาพเจาไมมเวลาทจะกลาวถงการอนรกษพนธสตวนาและจลนทรย ดานการทาแผนท ตวอยาง

สดทายคอการทาแผนท นกวางแผนจะตองทราบวาทรพยากรทงหลายมอยจรงในจดใดบาง ตองร

วานาไหลไปทางทศใด ภมประเทศมระดบความสง ความลาดชนเทาใด เราตองรประเภทของหน

ดน และพชจากแผนทเหลาน เราอาจใชภาพถายทางอากาศและภาพถายดาวเทยมเพอใหขอมล

ขณะปจจบนไดอกดวย”

27) วนท 19 ตลาคม พ.ศ. 2552 พระราโชวาทถงความกาวหนาของ อพ.สธ. และ

งานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ทรงพระราชทานพระราโชวาท ใหกบ อพ.สธ. และหนวยงานทรวมสนอง

พระราชดารฯในการเปดการประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากรไทย : ผนสวถใหมในฐานไทย และ ศนยอนรกษและพฒนาทรพยากรภาคตะวนออก ณ สวนสตวเปดเขาเขยว ตาบล

บางพระ อาเภอศรราชา จงหวดชลบร “ขาพเจายนดทไดมาเปนประธานเปดการประชมวชาการและนทรรศการ

“ทรพยากรไทย : ผนสวถใหมในฐานไทย” ทจดขนในวนน


116

โครงการอนรกษพนธกรรมพชฯ ไดรบการสนบสนนอยางดยงจากหนวยงาน

ราชการหลายฝายทเหนวางานของโครงการเปนประโยชนแกชมชนและประเทศชาต ทาให

โครงการสามารถขยายงานศกษาคนควาออกไปอยางกวางขวาง สนองพระราชดารของ

พระบาทสมเดจพระเจาอยหวอยางเตมทเชนในปจจบนโครงการปฏบตงานศกษาวจยและอนรกษ

พนธกรรมพชดวยวธการทางวทยาศาสตร มการสงเสรมใหโรงเรยนในทองถนตางๆ จดทาสวน

พฤกษศาสตรโรงเรยน เพอนกเรยนจะไดศกษาเรยนรทรพยากรธรรมชาตประจาทองถนของตน

และใชสวนพฤกษศาสตรเปนหองเรยนทางธรรมชาต ปลกฝงใหนกเรยนรกธรรมชาต รกทองถน

และเปนกาลงชวยกนอนรกษทรพยากรธรรมชาต งานของโครงการในปจจบนมใชเพยงอนรกษ

พนธกรรมพชเทานน แตยงขยายไปถงการศกษาคนควาเกยวแกสงมชวต ทงบนบกตามเกาะแกง

ตางๆ ลงไปจนถงในทองทะเล ททางกองทพเรอรบเปนผดาเนนการจนประสบผลสาเรจ เหนได

จากการทสามารถจดตงพพธภณฑทางธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย ทอาเภอสตหบ ศนย

อนรกษและพฒนาทรพยากรภาคตะวนออก และศนยลายพมพ ด เอน เอ ทจะเปดในวนน

นบเปนความสาเรจทนาปลมใจอกขนหนง ขาพเจายนทไดทราบวา การประชมครงนมหนวยราชการ สถานศกษา และ

เครอขายเกษตรกรเขารวมงานเปนจานวนมาก หวงวาทานทงหลายจะไดรบความรจากการ

ประชมครงน และสามารถนาไปปฏบตใหเกดประโยชนแกชมชนของตนไดเปนอยางด ไดเวลาอนควรแลว ขาพเจาขอเปดการประชมวชาการและนทรรศการ

“ทรพยากรไทย : ผนสวถใหมในฐานไทย” ณ บดน ขอใหงานบรรลผลสาเรจดงวตถประสงคทก

ประการ และขอใหทกทานทมาประชมพรอมกนในทน ประสบแตความสขความเจรญสบไป

28) วนท 7 มกราคม พ.ศ. 2553 พระราชวนจฉยและพระราชทานแนวทางการ

ดาเนนงานในพนท กองการเกษตรและสหกรณ สานกงานทหารพฒนา หนวยบญชาการ

ทหารพฒนา อาเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบร

นายพรชย จฑามาศ รองผอานวยการ อพ.สธ. นา พลเอก เสถยร เพมทองอนทร

ผบญชาการหนวยบญชาการทหารพฒนา กองบญชาการกองทพไทยและคณะ ทลเกลาฯ ถวาย

แผนแมบทการดาเนนงาน อพ.สธ. ในพนทกองการเกษตรและสหกรณ สานกงานทหารพฒนา

หนวยบญชาการทหารพฒนา อาเภอไทรโยค จงหวดกาญจนบร และขอพระราชทานพระราช

วนจฉย ณ อาคารชยพฒนา สวนจตรลดา สรปความวา 1. พนทของทางภาคตะวนตกมสภาพเปนเขาหนปน และพชพรรณธรรมชาต มความ พเศษกวาพนทอน ควรมการเฝาระวง ไมใหมคนมาตดไม จดทาทะเบยนพกดตนไม รวบรวมพนธกรรมพช นามาบนทกไว 2. ทรงยกตวอยางการดแลพนทปกปกพนธกรรมพช อพ.สธ. ของกองทพเรอ พรอมทง กลาวชมเชยวาดแลด 3. พนท กกส.สทพ.นทพ. มพนทมาก ใหปฏบตตอนนคอการเกบรกษาพนทและทาการ สารวจอยางเดยว


117

4. พลเอก เสถยร เพมทองอนทร ผบญชาการหนวยบญชาการทหารพฒนา ใหคายนยน รบสนองพระราชดารจะดาเนนการตามแผนแมบททไดทลเกลาฯถวาย

29) วนท 5 มนาคม พ.ศ. 2553 พระราชทานกบหนวยบญชาการทหารพฒนา พระราชทานแนวทางใหขยายพนธคางคาวคณกตต

30) วนท 9 พฤศจกายน พ.ศ. 2553 พระราโชวาทเกยวกบความสาคญของงาน

สวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

ทรงพระราชทานพระราโชวาทใหกบ อพ.สธ. และหนวยงานทรวมสนองพระราช ดารฯ ในการเปดการประชมวชาการและนทรรศการสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ระดบภมภาค

ครงท 1 โรงเรยนสราษฎรธาน จงหวดสราษฎรธาน

“ขาพเจายนดทไดมาเปนประธานเปดการประชมวชาการและนทรรศการสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ระดบภมภาค ครงท 1 ทจดขนในวนน โครงการสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนเปนงานทสบเนองตอจากงานอนรกษ

พนธกรรมพช เนองดวยในหลาย ๆ โรงเรยนมพชพรรณหลายชนด บางชนดเปนไมหายากหรอ

เปนไมเฉพาะถน ควรอนรกษไวเพอเปนแหลงศกษา หรอเพอประโยชนในดานอน ๆ ประโยชนใน

ดานการศกษาเบองแรก คอการฝกฝนเดกใหรจกสงเกตพชพรรณไมตาง ๆ เปนการเรยนรจากสง

ทมอยในธรรมชาตรอบตวเดกเอง ฝกใหคนควาหาขอมลทงจากเอกสารสงพมพ และสบถามหา

คาตอบจากผใหญในชมชน เดกและผใหญเมอมปฏสมพนธกนจะมผลใหเกดความรสกทดตอกน

นอกจากนเดกจะไดฝกการทางานรวมกน รจกออกความเหน ฟงความเหนของผอน กจกรรม

เหลานลวนชวยเสรมสรางความสามารถในการเรยนรตลอดจนอปนสยทดใหแกเดก เดกไดรบ

การปลกฝงจตสานกเรองการอนรกษธรรมชาตและสงแวดลอม ความรกทองถนและสมบตทมใน

ทองถนตงแตยงเยาววย เมอเจรญเตบโตตอไปกจะเปนทพงของถนฐานและชาตบานเมองได ขาพเจาขอขอบใจหนวยงานทเกยวของทก ๆ ฝายทรวมมอและสนบสนน

ชวยเหลอโครงการสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนเปนอนดมาตลอด หากปราศจากความรวมมอรวม

ใจกนของทานทงหลาย โครงการนกมอาจจะสาเรจเรยบรอยหรอเจรญกาวหนาดวยดได ไดเวลาอนควรแลว ขาพเจาของเปดการประชมวชาการและนทรรศการ

สวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ระดบภมภาค ครงท 1 ขออานวยพรใหงานบรรลวตถประสงคทก

ประการ ทงขอใหทก ๆ ทานทมาประชมพรอมกนในทนประสบแตความสขสวสดจงทวกน”

31) วนท 22 มนาคม พ.ศ. 2554 พระราโชวาทในเรองความสาคญตอการใสใจตอ

การเปลยนแปลงของโลกในเรองการสญเสยทรพยากรธรรมชาต และการสรางจตสานกตอ

สงคมและสงแวดลอมโดยการศกษาเรยนรโดยงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

เสดจพระราชดาเนนไปทรงเปนประธานเปดงานจดการประชมนานาชาต “การประ

ชมระดบสงวาดวยการศกษาเพอปวงชน ครงท 10” (10th Meeting of the High Level Group on


118

Education for All หรอ EFA) จดขนวนท 22 - 24 มนาคม พ.ศ. 2554 ทโรงแรมรอยลคลฟ บช

รสอรท จ.ชลบร ทรงมพระราชดารสเมอเวลา 16.30 น. โดยนายอภสทธ เวชชาชวะ นายก

รฐมนตร นางอรนา โบโกวา ผอานวยการใหญ องคการการศกษา วทยาศาสตร และวฒนธรรมแหงสหประชาชาต องคการยเนสโก พรอมผบรหารระดบสงกระทรวงศกษาธการ รวมถงผนาดานการศกษาของชาตสมาชกองคการยเนสโก ทมาเขารวมการประชมจาก 34 ประเทศทวโลก ใหผเขารวมประชมในการประชมระดบสงวาดวยการศกษาเพอปวงชน ครงท 10 ณ โรงแรมรอยล

คลฟบช พทยา จงหวดชลบร แปลจากพระราชดารสภาษาองกฤษดงความตอนหนงวา “... ทกรงปกกงเมอป 2548 ขาพเจาเปนผหนงทสนบสนนการศกษาเพอปวงชนอยาง

แขงขน เหนไดจากผลงานของขาพเจาตลอด 30 ปทผานมาและทจะทาตอไปในอนาคต นานา

ประเทศสวนใหญรวมทงประเทศไทย มความกาวหนาดวยดในการดาเนนการตามเปาหมายทง 6

ขอ ของหลกการศกษาเพอปวงชน ซงขาพเจาขอแสดงความยนดในความสาเรจดงกลาว ชวงยสบ

ปทผานมา มความเปลยนแปลงทรวดเรวทวโลก กอใหเกดปญหาและวกฤตใหม ๆ ทงในปจจบนและอนาคต เรากาลงเผชญหนาการเปลยนแปลงของภมอากาศ ความเสอมโทรมสงแวดลอม

ความสญเสยทรพยากรธรรมชาต และพลงงานนามนและถานหนทลดนอยลง โครงสรางทาง

ประชากรทเปลยนแปลงไปสสงคมผสงอายและการขยายชมชนเมองอยางรวดเรวในหลายประเทศ

ไดนาไปสปญหาสงคมและเศรษฐกจในเวลาอนสน ชวงยสบปทผานมา มความเปลยนแปลงท

รวดเรวทวโลก ภมอากาศทเปลยนแปลงมผลกระทบตอเกษตรกรรม โดยเฉพาะอยางยงในพนท

เขตรอน ซงอดมดวยความหลากหลายทางชวภาพและธญญาหาร ดงนนในอนาคตความมนคง

ทางอาหารของโลกอาจอยในภาวะสมเสยง นานาชาตไดปรกษาหารอกนและทาความตกลงทจะ

ชวยกนชะลอความเปลยนแปลงของโลกทไมพงประสงคดงกลาว การประชมตางๆ ลวนแตระบวา

การศกษา คอกญแจสาคญ สองทศวรรษผานไปแลว จากนไปการศกษาเพอปวงชน มภารกจสอง

ประการ ประการแรก คอ การยนหยดหลกการทง 6 ขอ ทเกยวกบสทธของมนษยทกคนทจะ

ไดรบการศกษาพนฐาน ประการทสอง คอ ความรบผดชอบของทกคนในฐานะพลเมองโลกท

จะตองรวมรบผดชอบปญหาของโลก ดงนนการศกษาเพอปวงชน จงมใชเปนเพยงการร

หนงสอและทกษะเทานน แตหมายรวมถงความร ทกษะและความใสใจปญหาของโลกดวย

กวา 30 ปทผานมา ขาพเจาไดสอดแทรกหลกการดงกลาวในกจกรรมการเรยนรหลาย

รปแบบใหแกนกเรยนในโรงเรยนทหางไกลตลอดมา อาท มบทเรยนเกยวกบสงแวดลอมใน

และนอกหลกสตร ในแตละโรงเรยนนกเรยนจะเรยนรเกยวกบการทาเกษตรอนทรย เพอ

ผลตอาหารบรโภคกนเอง นกเรยนจะเรยนรวธการบรหารจดการนา พลงงาน และขยะ

เพอรกษาสมดลของสงแวดลอมในโรงเรยนของตน แตละโรงเรยนจะมสวนพฤกษศาสตร

โรงเรยนโดยเฉพาะพชและพนธไมทองถน กจกรรมดงกลาวชวยใหนกเรยนรกธรรมชาต

และสนใจอยางจรงจงเกยวกบความหลากหลายทางชวภาพ การอนรกษทรพยากรพนธ

กรรมและสงแวดลอมกลาวคอ นกเรยนเหลานไดเรยนรและปฏบตการตามทฤษฎเศรษฐกจ

พอเพยงพระบาทสมเดจพระเจาอยหว การศกษาสามารถสรางความตระหนกร ทกษะท

จาเปน และนสยใหแตละบคคลสามารถรบมอกบปญหาเหลานนทงสวนตว ครอบครวและ


119

ชมชน สวนผทมทกษะวชาชพในระดบสงขนกจาเปนตองเรยนรวาองคกรของเขาควรจะม

สวนชวยเหลอสงคมอยางไร...” 32) วนท 1 พฤศจกายน พ.ศ. 2554 พระราโชวาทถงความกาวหนาของ อพ.สธ.

และงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ทรงพระราชทานพระราโชวาทใหกบ อพ.สธ. และหนวยงานทรวมสนองพระราช ดารฯ ในการเปดการประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากรไทย : กาวสโลกกวางอยางมนใจ และ เปดพพธภณฑธรรมชาตวทยาหนองระเวยง ณ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน อ.

เมอง จ.นครราชสมา

“ขาพเจายนดทไดมาเปดการประชมวชาการและนทรรศการ ทรพยากรไทย : กาวสโลกกวางอยางมนใจ และพพธภณฑธรรมชาตวทยาหนองระเวยง ในวนน ขาพเจารสกชนชมทได

ทราบวางานของโครงการอนรกษพนธกรรมพชฯ ไดขยายไปถงองคการบรหารสวนทองถน

ดาเนนงานอนรกษทรพยากร อาท ทรพยากรทางกายภาพ ทรพยากรทางชวภาพ ครอบคลมไป

ถงทรพยากรทางวฒนธรรมภมปญญาทจะกอใหเกดประโยชนทงในดานเศรษฐกจ ดานการธารง

รกษาสภาพแวดลอมใหคงสภาพทด และดานการอนรกษวฒนธรรมภมปญญาทบรรพบรษได

ตงใจสบสานกนมาใหดารงอยและเกอกลประโยชนแกคนรนนและรนตอไป ประเทศไทยเปน

ประเทศหนงทอดมดวยทรพยากรธรรมชาต แตดวยเหตปจจยหลายประการเปนเหตใหทรพยากร

อนอดมพรองไปอยางนากงวล โครงการอนรกษพนธกรรมพชฯ นอกจากดาเนนงานอนรกษ

ทรพยากร ยงมวตถประสงคทจะสงเสรมใหเยาวชนและบคคลทวไป เหนคณคาของทรพยากร

สรางจตสานกดานการอนรกษและสงเสรมใหเยาวชนเกดความรกในทองถน ทงเตมใจทจะเขา

รวมในการบารงรกษาวฒนธรรมภมปญญาประจาถนของตนใหคงอย ในสวนพพธภณฑธรรมชาต

วทยาทจะเปดในวนนกเชอวาจะทาหนาทเปนแหลงศกษาเพมพนสตปญญาใหแกเยาวชนไดเปน

อยางด เยาวชนจะสามารถมาเรยนร และทาความเขาใจภาพรวมของธรรมชาตนอกเหนอจาก

เรยนในชนเรยน ความรและความเขาใจจะเปนแรงบนดาลใหเกดความสานกดานอนรกษในจตใจ

ของเยาวชนในภายหนา เยาวชนเหลานจะเปนแรงสาคญในการธารงรกษาทรพยากรของทองถน

และของชาตใหคงอยอยางยงยนเอออานวยคณประโยชนใหแกชนในชาตไดทกรน ขาพเจาขอขอบใจทกหนวยงานทชวยสนบสนนโครงการอนรกษพนธกรรมพชฯอยางด

ยงมาตลอด หากทก ๆ ฝายรวมแรงรวมใจกนเชนนกเปนทมนใจไดวา การดาเนนงานอนรกษ

ทรพยากรและสภาพแวดลอมของชาตจะประสบผลสาเรจและอานวยประโยชนสขแกประชาชน

โดยสวนรวมสบตอไป ไดเวลาอนควรแลวขาพเจาขอเปดการประชมวชาการและนทรรศการ

ทรพยากรไทย : กาวสโลกกวางอยางมนใจ ณ บดน ขอใหการประชมบรรลจดมงหมายจงทก

ประการและขอใหทานทงหลายทมาพรอมกนในทประชมน ประสบแตความสขกายสขใจ อนเปน

ผลสบเนองจากกศลจตของทก ๆ ทานตลอดไป”


120

33) วนท 21 มถนายน พ.ศ. 2555 พระราโชวาทเกยวกบความสาคญของงานสวน

พฤกษศาสตรโรงเรยน

ทรงพระราชทานพระราโชวาทใหกบ อพ.สธ. และหนวยงานทรวมสนองพระราช ดารฯ ในการเปดการประชมวชาการและนทรรศการสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ระดบภมภาค

ครงท 2 ในงาน อพ.สธ.-แมโจ : ภมปญญาเกษตรแหงแผนดน ณ มหาวทยาลยแมโจ อาเภอสน

ทราย จงหวดเชยงใหม “ขาพเจายนดทมหาวทยาลยแมโจจดงานแสดงภมปญญาดานการเกษตร และงานอนรกษพนธกรรมพชขนพรอมกน เพอใหนกเรยน นกศกษา และประชาชนทวไปไดรบความรเกยวกบวฒนธรรม และภมปญญาดานการเกษตร ตลอดจนการอนรกษทรพยากรทมอยใน

ทองถนของตน ดวยเหตทในยคปจจบนคนจานวนมากมกมองวาโลกมความเจรญกาวหนาอยาง

ยงยวด ดวยววฒนาการใหมและเทคโนโลยอนทนสมย จนอาจหลงลมใสใจสงดงามทมมาแตเดม

ทบรรพบรษสรางสมมาดวยภมปญญา เมอพจารณาโดยถถวนอาจกอใหเกดขอสงสยวาความ

เจรญทเหนเปนไปอยางถกทศทางหรอไม งานทมหาวทยาลยแมโจจดขนในครงน สะทอนภาพ

ชวตตามวฒนธรรมเกษตร และภมปญญาเกษตรพนบานของชาวลานนา ผเขาชมงานซงถอวา

เปนคนรนใหม จะสามารถมองเหนและเขาใจเชอมโยงอดตกบปจจบน เหนวถชวตทแฝงปรชญา

ความพอเพยง และความรของบรรพบรษทเปนรากเหงาของปจจบน สวนทดงามทมหาวทยาลย

แมโจตงใจแสดงออกในงานน จะทาใหผมโอกาสไดชมงานเกดความรสกซาบซง ความภาคภมใจ

ในบรรพบรษ และความร สกรกถนฐานบานเกดอนอาจนาไปสความคดทจะพฒนาสงคม

ตลอดจนประเทศชาตโดยอาศยรากเหงาเดมเปนพนฐาน เพอใหเกดความเจรญอยางยงยนและ

ถกทศทาง ในสวนกจกรรมอนรกษพนธกรรมพชทมตอเนองกนมานาน กหวงจะใหเกดประโยชน

แกเยาวชนทยงอยในวยเรยน ในแงการศกษา สงเสรมใหเกดความรก ความภมใจในทองถน และ

ความภาคภมใจทตนไดมสวนชวยในการอนรกษทรพยากรอนมคาของทองถนและของ

ประเทศชาต ขาพเจาขออานวยพรใหงานทกสงทกประการทมหาวทยาลยแมโจจะจดขนในวนน

บรรลผลสาเรจอยางสงสดสมดงทตงความหวงไว และขอใหทานทงหลายทมาประชมกนในทนถง

พรอมดวยความสขความสมบรณ ความเจรญกาวหนาในการประกอบกจการงานตาง ๆ จงทก

เมอทวกน”


121


พระราชดารสทเกยวของกบทรพยากรวฒนธรรมและภมปญญา

1) วนท 9 กมภาพนธ พ.ศ. 2548 ทรงใหเหนความสาคญของการอนรกษสงแวด

ลอมและวฒนธรรม เพอชนรนหลง

พระราชดารสในพธเปดการสมมนา เรอง การอนรกษสงแวดลอมวฒนธรรม หวขอ

แนวทางการอนรกษ เช ง บรณาการเพ อน า ไปส การพฒนาท ย งยน จดโดยกระทรวง

ทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม ณ ศนยประชมแหงชาตสรกต ดงความตอนหนงวา

“.....ความเจรญกาวหนาทเปนไปอยางรวดเรวในทก ๆ ดาน มผลกระทบใหวถชวตดง

เดมของคน และสภาพแวดลอมของชมชนเปลยนแปลงไป ชมชนทยงคงรกษาวถชวตตามแบบ

อยางทมมาแตเดม ในปจจบนแทบไมมเหลอใหชนรนหลงไดซมซบความงามของวฒนธรรมทตก

ทอดมาแตอดต ชมชนเหลานเปนตวอยางทดของคาวาความพอเพยง คนในชมชนพงพาอาศยกนได และอยรวมกนอยางสงบสข มขนบประเพณอนดงาม ภมปญญาชาญฉลาด ชมชนลกษณะนมคณคาทางวฒนธรรมและจตใจ เปนประโยชนดานการศกษาในแงมมตาง ๆ ปจจบนมใหเหน

เพยงไมกแหง หากไมชวยกนอนรกษไวกจะสญสลายไปอยางนาเสยดาย....”

2) วนท 3 พฤศจกายน พ.ศ. 2551 ทรงใหเหนความสาคญของพพธภณฑทองถน พระราชดารสในงานเทศกาลพพธภณฑทองถน พ.ศ. 2551 ณ หอประชมศนย

มานษยวทยาสรนธร (องคการมหาชน) ดงความตอนหนงวา “....พพธภณฑทองถนเปนทเกบรวบรวมวตถสงของ บนทกเรองราว ความรความเขาใจ

เกยวกบประวตศาสตร ศลปวฒนธรรม การดาเนนชวตและความเปลยนแปลงของผคนในทองถนตาง ๆ การทพพธภณฑทองถนจานวนมากจากทวทกภมภาคของประเทศมารวมกจกรรมกนใน

ครงน เปนโอกาสอนดทผเขาชมงานจะไดศกษาขอมลความรเบองตนของพพธภณฑทองถนหลายแหงไดในคราวเดยว ขณะเดยวกนผดาเนนงานพพธภณฑทองถนกจะไดเรยนรลกษณะความคลาย

คลงหรอแตกตาง และแลกเปลยนประสบการณซงกนและกน อนจะนาไปสความรวมมอเพอ

พฒนาพพธภณฑทองถนใหกาวหนา สามารถทาหนาทเปนแหลงเรยนรของคนทงในและนอกทอง ถนไดอยางเขมแขงยงยน...”

3) วนท 20 มถนายน พ.ศ. 2553 ทรงใหอนรกษภมปญญาไทย “ยางรก”

พระราชดารสในการประชมวชาการนานาชาต ศกษายางรกเพออนรกษภมปญญาไทย อนเนองมาจากพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดา ฯ สยามบรมราชกมาร “Study of Oriental Lacquer Initiated by H.R.H. Princess Maha Chakri Sirindhorn for Revitalization of


122

Thai Wisdom” โดยกรมศลปากร กรมปาไม และกรมสงเสรมอตสาหกรรม ณ หองประชม โรง

แรมอมพเรยล ควนสปารค ดงความตอนหนงวา “....คนในซกโลกตะวนออกหลายเชอชาตรจกนายางรกมาใชประโยชนมานานนบพน ๆ

ปทงในชวตประจาวน ไดแก การใชยางรกเคลอบพนไมใหสวยงามคงทน หรอภาชนะสานใหบรรจของเหลวได และใชในงานศลปะ คนไทยกใชยางรกเปนวสดสาคญในการสรางสรรคงานประณตศลปขนสงมาเปนเวลานาน งานลงรกปดทอง เขยนลายรดนา งานชางประดบมก ประดบกระจก

หรองานหตถกรรมทวไป เชน การทาเครองเขน ลวนตองใชยางรกคณภาพดเปนองคประกอบ

สาคญ ยางรกทดควรเปนยางรกธรรมชาตทมคณภาพ ซงนบวนจะขาดแคลน เพราะไมรกม

นอยลง เปนเหตใหมการใชสารเคมเจอปน ทาใหยางรกมคณภาพตา ไมคงทน ใชงานไดไมด การ

วจยและพฒนาสายพนธรก สงเสรมการปลกไมรกสายพนธทใหยางรกคณภาพสงในทองถนทม

ภมประเทศเหมาะสม จะเปนประโยชนอยางกวางขวางหลายสถานในระยะยาว เปนการแกตนเหตแหงปญหา อนจะชวยใหการอนรกษสบสานภมปญญาและศลปะไทยเปนไปอยางยงยน....”

4) วนท 25 สงหาคม พ.ศ. 2553 ทรงใหอนรกษภมปญญาไทย “ผาไหม”

พระราชดารสในงานประชมสมมนาวชาการหมอนไหมอาเซยน และงานตรานกยงพระ

ราชทาน สบสานตานานไหมไทย ครงท 5 ประจาป พ.ศ. 2553 ณ ศนยแสดงสนคาและการประชมนานาชาตอมแพค เมองทองธาน ดงความตอนหนงวา

“...ผาไหมเปนสนคาสาคญมาแตโบราณกาล ในเสนทางแพรไหมอนลอชอ ผาไหมเปน

สายใยทเชอมโยงซกโลกตะวนออกและตะวนตกเขาดวยกน นาผคนจากทงสองซกโลกมาพบปะทาความรจก ทาใหเกดการถายทอดวฒนธรรมดานตาง ๆ ระหวางกน ผาไหมเปนเครองหมายบง

บอกความเจรญ ความมอารยธรรมและภมปญญาของชนชาตนน ๆ ผาไหมจงมไดมความหมายเพยงเปนอาภรณประดบกาย หรอความหมายทางเศรษฐกจเทานน

ในประเทศไทย ผาไหมกเปนสวนหนงของวฒนธรรมและวถชวต คนไทยรจกปลกหมอนเลยงไหมและทอผาไหมใชมาเปนเวลานาน ลวดลายผาในแตละภมภาคมอตลกษณประจาถน เมอพจารณาจะสามารถเชอมโยงไปถงวถชวตของผคน จนตนาการและความคดสรางสรรคจากภม

ปญญาของคนในทองถน ทสบทอดมาหลายชวอายคน

สมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ทรงเปนผนาในการใชผาไหมทราษฎรเปนผทอ ทรงสงเสรมและพฒนาการปลกหมอนเลยงไหม และวธการทอผาไหมของราษฎรในทองถน

ตาง ๆ ใหมความสวยงาม มคณภาพดยงขน เพอสรางรายไดใหแกครอบครวราษฎรเอง และยงเปนการอนรกษภาคสวนของวฒนธรรมไทยใหคงอย ปจจบนคนไทยนยมใชผาไหมไทยกนแพร

หลาย ผาไหมไทยยงมชอเสยงเปนทรจก ทารายไดใหประเทศชาตเปนอนมาก...

กรอบการด าเนนงาน และ

กจกรรมของ อพ.สธ.


124

กรอบการดาเนนงานและกจกรรมของ อพ.สธ.

เพอใหบรรลวตถประสงค เปาหมาย แนวทางและมาตรการดาเนนงานทกาหนดไว จง

กาหนดกรอบการดาเนนงานของ อพ.สธ. ระยะ 5 ปทหา (ตลาคม พ.ศ. 2554 – กนยายน พ.ศ.

2559) โดยทมกรอบการดาเนนงานดงน

1. กรอบการเรยนรทรพยากร เพอพฒนาและเพมประสทธภาพการดาเนนงานดานการพฒนาและดานการบรหารจดการ

ของกรอบการเรยนรทรพยากร โดยมกจกรรมทดาเนนงานสนบสนน 3 กจกรรมไดแก

1.1 กจกรรมท 1 กจกรรมปกปกพนธกรรมพช

1.2 กจกรรมท 2 กจกรรมสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช

1.3 กจกรรมท 3 กจกรรมปลกรกษาพนธกรรมพช

1.1 กจกรรมท 1 กจกรรมปกปกพนธกรรมพช

เปนกจกรรมทมแนวปฏบตใหมพนทปกปกพนทปาธรรมชาตดงเดม ใหม

กระจายอยทวประเทศ ในทกเขตพรรณพฤกษชาต ดาเนนงานนอกพนทรบผดชอบของกรมปาไม และกรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช (ยกเวนกรมปาไมนาพนทมาสนองพระราชดารใน

บางพนท) ดาเนนการในพนทปาธรรมชาตของสวนราชการ ศนยวจย สถานทดลอง สถาบนการศกษา พนททประชาชนรวมกนรกษา จากนนมการสารวจขนทะเบยนทารหสประจาตนไม และทรพยากรชวภาพอน ๆ เชน สตวและจลนทรย รวมถงทรพยากรกายภาพ ทรพยากร

วฒนธรรมและภมปญญา สนบสนนใหมอาสาสมครระดบหมบาน ซงหากรกษาปาดงเดมไวได และทราบวามทรพยากรอะไรบาง จะนาไปสการอนรกษและใชประโยชนอยางยงยนตอไป

1.2 กจกรรมท 2 กจกรรมสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช

เปนกจกรรมทดาเนนการในพนทคนละพนทกบพนทปกปกพนธกรรมพช โดย

เปนการดาเนนการสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมทรพยากรชวภาพ ทรพยากรวฒนธรรมภม

ปญญา และรวมถงสารวจเกบขอมลในเรองทรพยากรกายภาพ ในพนททกาลงจะเปลยนแปลง

จากการพฒนา เชน จากการทาอางเกบนา ทาถนน เปลยนแปลงจากปาธรรมชาตเปนพนท

เกษตรกรรม หรอการทาโรงงานอตสาหกรรม การจดทาบานจดสรร ฯลฯ ซงพนธกรรมในพนทเหลานนจะสญไป โดยไดสงเจาหนาทและอาสาสมคร ออกสารวจเกบรวบรวมพนธไมทกาลงจะสญพนธ หรอพนธกรรมทรพยากรชวภาพอน ๆ ในรปเมลด กง ตน เปนการดาเนนการนอก


125

พนทในความรบผดชอบของกรมปาไม กรมอทยานแหงชาตสตวปาและพนธพช (ยกเวนกรมปา

ไมนาพนทมาสนองพระราชดารในบางพนท)ในทวประเทศ

1.3 กจกรรมท 3 กจกรรมปลกรกษาพนธกรรมพช เปนกจกรรมตอเนองจากกจกรรมสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช โดยการนา

พนธกรรมไปเพาะและปลกในพนททปลอดภย เชน ในศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจาก

พระราชดารฯ ทมอย 6 ศนยทวประเทศ ในพนทศนยวจยและสถานทดลองของกรมวชาการ

เกษตร พนททจงหวดหรอสถาบนการศกษา ทเขารวมสนองพระราชดาร ตวอยางเชนการเกบ

รกษาในรปเมลดและเนอเยอ สารพนธกรรม ในธนาคารพชพรรณ อพ.สธ. สวนจตรลดา

2. กรอบการใชประโยชน เพอพฒนาและเพมประสทธภาพการดาเนนงานศกษาวจยใน อพ.สธ. ทงในดานการ

พฒนาและการบรหารจดการใหการดาเนนงานเปนไปในทศทางเดยวกนและเอออานวยประโยชน

ตอกน รวมทงพฒนาระบบขอมลสารสนเทศ อพ.สธ. ใหเปนเอกภาพ สมบรณและเปนปจจบน

โดยบรรลจดมงหมายตามแนวพระราชดาร โดยมกจกรรมทดาเนนงานสนบสนนดงน

2.1 กจกรรมท 4 กจกรรมอนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช

2.2 กจกรรมท 5 กจกรรมศนยขอมลพนธกรรมพช

2.3 กจกรรมท 6 กจกรรมวางแผนพฒนาพนธพช

2.1 กจกรรมท 4 กจกรรมอนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช

เปนกจกรรมทดาเนนการศกษาประเมนพนธกรรมพช และทรพยากรอน ๆ ท

สารวจเกบรวบรวมและปลกรกษาไว โดยมการศกษาประเมนในสภาพธรรมชาต แปลงทดลอง

ในดานสณฐานวทยา ชววทยา สรรวทยา การปลกเลยง การขยายพนธ การเขตกรรม สาหรบใน

หองปฏบตการมการศกษาดานโภชนาการ องคประกอบ รงควตถ กลน การศกษาขยายพนธ

พชโดยการเพาะเลยงเนอเยอพชสาหรบพนธพชใหม ๆ การศกษาดานชวโมเลกล การวเคราะห

ลายพมพดเอนเอ และการใชประโยชนในดานอน ๆ เพอศกษาคณสมบต คณภาพ ในทรพยากร

ตาง ๆ โดยนกวจย อพ.สธ. และความรวมมอจากคณาจารยนกวจย ของมหาวทยาลย สถาบนการศกษา สถาบนวจย ศนยวจยและสถานทดลองตาง ๆ ชมรมคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. ทรวมสนองพระราชดาร

2.2 กจกรรมท 5 กจกรรมศนยขอมลพนธกรรมพช

เปนกจกรรมทดาเนนงานโดยศนยขอมลพนธกรรมพช อพ.สธ. สวนจตรลดา

รวมกบหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร บนทกขอมลของการสารวจเกบรวบรวม การศกษา

ประเมน การอนรกษ และการใชประโยชน รวมทงงานจดทาฐานขอมลพรรณไมแหง นอกจากนน


126

ยงรวมถงฐานขอมลทรพยากรอน ๆ นอกเหนอจากพนธกรรมพช เชน ฐานขอมลของสตว และ

จลนทรย การจดการฐานขอมลทรพยากรทองถน ขอมลตาง ๆ จากการทางานในกจกรรมท 1-4

โดยทาการบนทกลงในระบบฐานขอมล เพอเปนฐานขอมลและมระบบทเชอมตอถงกนไดทว

ประเทศ โดยเชอมโยงกบฐานขอมลทรพยากรของหนวยงานทรวมสนองพระราชดาร อพ.สธ.

นาไปสการวางแผนพฒนาพนธพชและทรพยากรตาง ๆ โดยท อพ.สธ. เปนทปรกษา

ประสานงาน รวมมอ พฒนาการทาศนยขอมลฯ กาหนดรปแบบในการทาฐานขอมล

2.3 กจกรรมท 6 กจกรรมวางแผนพฒนาพนธพช เปนกจกรรมทนาขอมลจากฐานขอมลในกจกรรมท 5 ศนยขอมลพนธกรรมพช

ซงเปนขอมลทไดจากการศกษาประเมน การสารวจเกบรวบรวม การปลกรกษาพนธกรรมพชทมนามาใหผทรงคณวฒศกษาและวางแผนพฒนาพนธพช เพอใหมพนธตามความตองการในอนาคต โดยเปนการวางแผนระยะยาว 30 - 50 ป สาหรบพนธพชลกษณะตางๆ ทเปนทตองการของ

ชวงเวลานน ๆ เปนการพฒนาโดยมแผนลวงหนา เมอผทรงคณวฒไดแผนพฒนาพนธพช

เปาหมายแลว จงนาทลเกลาฯถวาย สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เพอทรงมพระราชวนจฉยและพระราชทานใหกบหนวยงานทมศกยภาพในการพฒนาปรบปรงพนธตอไป

3. กรอบการสรางจตสานก

เพอใหประชาชนกลมเปาหมายตาง ๆ โดยเฉพาะเยาวชน นกเรยน นสตนกศกษาและ


ประเทศ จนตระหนกถงความสาคญและประโยชนของการอนรกษพนธกรรมพชทกอใหเกด

ประโยชนตอมหาชนชาวไทย โดยมกจกรรมทดาเนนงานสนบสนนดงน

3.1 กจกรรมท 7 กจกรรมสรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช

3.2 กจกรรมท 8 กจกรรมพเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช

3.1 กจกรรมท 7 กจกรรมสรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช เปนกจกรรมทจะสรางจตสานก ใหเยาวชน บคคลทวไปใหเขาใจถงความสาคญ

และประโยชนของพนธกรรมพช ใหรจกหวงแหน รจกการนาไปใชประโยชนอยางยงยน ซงม

ความสาคญตอการจดการ การอนรกษและใชทรพยากรของประเทศ ซงพระราชทานพระราชดารใหดาเนนการกบเยาวชน โดยการฝกอบรมใหเหนประโยชน ความงดงาม เกดความปตทจะทาการอนรกษ แทนทจะสอนใหอนรกษแลวเกดความเครยด ในกจกรรมนม “งานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน” เปนสอการเรยนร งานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน เปนแหลงรวบรวมพรรณไมทมชวต


127

มทเกบพรรณไมแหงพรรณไมดอง มหองสมดสาหรบคนควา มการศกษาตอเนอง รวมทงให

โรงเรยนเปนทรวบรวมพรรณไมทองถนทหายาก ใกลสญพนธ และเปนทรวมภมปญญาทองถน นอกจากนนยงมงานพพธภณฑตาง ๆ เชนพพธภณฑพช งานพพธภณฑธรรมชาตวทยา งาน

พพธภณฑธรรมชาตวทยาเกาะและทะเลไทย พพธภณฑทองถน เปนตน เพอเปนสอในการสราง

จตสานกดานอนรกษพนธกรรมพช โดยใหเยาวชนนนไดใกลชดกบพชพรรณไม เหนคณคา

ประโยชน ความสวยงาม อนจะกอใหเกดสานกในการอนรกษพรรณพชตอไป 3.2 กจกรรมท 8 กจกรรมพเศษสนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช เปนกจกรรมทเปดโอกาสใหหนวยงานตาง ๆ เขารวมสนบสนนงานของ อพ.สธ.

ในรปแบบตางๆ ไมวาจะเปนในรปของทนสนบสนน หรอดาเนนงานทเกยวของและสนบสนน

กจกรรมตางๆ ของ อพ.สธ. (กจกรรมท 1-7) โดยอยในกรอบของแผนแมบท อพ.สธ.

นอกจากนนยงเปดโอกาสใหเยาวชนและประชาชนไดสมครเขามาศกษาหาความรเกยวกบ

ทรพยากรธรรมชาตในสาขาตาง ๆ ตามความถนดและสนใจ อพ.สธ. ดาเนนการประสานงานโดย

มคณาจารยผเชยวชาญในแตละสาขาใหคาแนะนา และใหแนวทางการศกษา จดตงเปนชมรม

ไดแก ชมรมนกชววทยา อพ.สธ. และชมรมคณะปฏบตงานวทยาการ อพ.สธ. ซงจะเปนผนาในการถายทอดความรและสรางจตสานกในการอนรกษทรพยากรของประเทศใหแกเยาวชนและ

ประชาชนชาวไทยตอไป

ส ำเนำพระรำชกระแส เรองแผนกำรจดกำร

งบประมำณ อพ.สธ.

ประกาศ อพ.สธ.

แตงตงคณะกรรมการ

131


โดยพระราชานญาต


ประกาศท อพ.สธ. 184/2555

เรอง แตงตงคณะกรรมการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ

เพอใหการดาเนนงานของโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ

ประสบความสาเรจเปนผลประโยชนแท และใหเปนไปตามการปรบโครงสรางหนวยงานใหม ตามการปฏรป

ระบบราชการ การนจงแตงตงคณะกรรมการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ

ดงตอไปน

1. เลขาธการพระราชวง ในฐานะผอานวยการ ประธานกรรมการ โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ

2. ฯพณฯ อาพล เสนาณรงค กรรมการทปรกษา

3. ศ.ดร.ธระ สตะบตร กรรมการทปรกษา 4. รองผอานวยการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ รองประธานกรรมการ

(นายพรชย จฑามาศ)

5. เลขาธการคณะกรรมการพเศษเพอประสานงานโครงการอนเนองมาจาก

พระราชดาร กรรมการ 6. ผอานวยการสานกงบประมาณ กรรมการ 7. ผบญชาการทหารเรอ กรรมการ 8. ผบญชาการทหารอากาศ กรรมการ 9. ผบญชาการหนวยบญชาการทหารพฒนา กรรมการ

10. ผบญชาการกองบญชาการตารวจตระเวนชายแดน กรรมการ 11. ปลดกระทรวงศกษาธการ กรรมการ

132

12. ผอานวยการองคการสวนสตวในพระบรมราชปถมภ กรรมการ 13. ผอานวยการองคการสวนพฤกษศาสตร กรรมการ 14. ผวาการการไฟฟานครหลวง กรรมการ 15. ผวาการการไฟฟาสวนภมภาค กรรมการ 16. ผวาการการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย กรรมการ 17. อธบดกรมปาไม กรรมการ 18. อธบดกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช กรรมการ 19. อธบดกรมวชาการเกษตร กรรมการ 20. อธบดกรมสงเสรมการเกษตร กรรมการ 21. อธบดกรมสงเสรมสหกรณ กรรมการ 22. อธบดกรมประมง กรรมการ 23. อธบดกรมชลประทาน กรรมการ 24. อธบดกรมพฒนาทดน กรรมการ 25. อธบดกรมทรพยากรธรณ กรรมการ 26. อธบดกรมการขาว กรรมการ

27. อธบดกรมทรพยากรนา กรรมการ

28. อธบดกรมทรพยากรนาบาดาล กรรมการ

29. อธบดกรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง กรรมการ

30. อธบดกรมวทยาศาสตรบรการ กรรมการ 31. อธบดกรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก กรรมการ 32. เลขาธการสภาการศกษา กรรมการ 33. เลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กรรมการ 34. เลขาธการคณะกรรมการการอาชวศกษา กรรมการ 35. เลขาธการคณะกรรมการการอดมศกษา กรรมการ 36. เลขาธการคณะกรรมการวจยแหงชาต กรรมการ 37. เลขาธการคณะกรรมการออยและนาตาลทราย กรรมการ 38. เลขาธการสานกงานการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม กรรมการ

39. ผวาการสถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย กรรมการ 40. ผอานวยการศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต กรรมการ 41. ผอานวยการศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต กรรมการ

133

42. ผอานวยการสถาบนสารสนเทศทรพยากรนาและการเกษตร (องคการมหาชน) กรรมการ 43. ผอานวยการองคการเภสชกรรม กรรมการ 44. อธการบดมหาวทยาลยเกษตรศาสตร กรรมการ 45. อธการบดจฬาลงกรณมหาวทยาลย กรรมการ 46. อธการบดมหาวทยาลยแมโจ กรรมการ 47. อธการบดสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง กรรมการ 48. อธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร กรรมการ 49. อธการบดมหาวทยาลยเชยงใหม กรรมการ 50. อธการบดมหาวทยาลยขอนแกน กรรมการ 51. อธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร กรรมการ 52. อธการบดมหาวทยาลยมหดล กรรมการ 53. อธการบดมหาวทยาลยสงขลานครนทร กรรมการ

54. อธการบดมหาวทยาลยบรพา กรรมการ 55. อธการบดมหาวทยาลยนเรศวร กรรมการ 56. อธการบดมหาวทยาลยศลปากร กรรมการ 57. อธการบดมหาวทยาลยรามคาแหง กรรมการ 58. อธการบดมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ กรรมการ 59. อธการบดมหาวทยาลยวงษชวลตกล กรรมการ 60. อธการบดมหาวทยาลยพะเยา กรรมการ 61. อธการบดมหาวทยาลยรงสต กรรมการ 62. อธการบดมหาวทยาลยกรงเทพ กรรมการ

63. อธการบดมหาวทยาลยทกษณ กรรมการ 64. อธการบดมหาวทยาลยอบลราชธาน กรรมการ 65. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม กรรมการ 66. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ กรรมการ

67. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน กรรมการ

68. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช กรรมการ 69. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ กรรมการ 70. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏสงขลา กรรมการ 71. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา กรรมการ

134

72. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏเชยงราย กรรมการ 73. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏสวนดสต กรรมการ 74. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏนครปฐม กรรมการ 75. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร กรรมการ 76. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม กรรมการ 77. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร กรรมการ

78. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน กรรมการ

79. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม กรรมการ

80. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏเลย กรรมการ 81. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา กรรมการ 82. อธการบดมหาวทยาลยราชภฏเพชรบร กรรมการ

83. อธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร กรรมการ

84. อธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา กรรมการ

85. อธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน กรรมการ

86. อธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตะวนออก กรรมการ 87. อธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร กรรมการ 88. อธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลศรวชย กรรมการ 89. อธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ กรรมการ 90. อธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร กรรมการ 91. อธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม กรรมการ

92. ผอานวยการสานกงานพฒนาเศรษฐกจจากฐานชวภาพ กรรมการ 93. ผอานวยการองคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต กรรมการ

94. ผอานวยการองคการอตสาหกรรมปาไม กรรมการ

95. ผอานวยการสานกงานพพธภณฑเกษตรเฉลมพระเกยรต (องคการมหาชน) กรรมการ

96. ผอานวยการสานกงานรฐบาลอเลกทรอนกส (องคการมหาชน) กรรมการ

97. ผวาราชการจงหวดขอนแกน กรรมการ 98. ผวาราชการจงหวดจนทบร กรรมการ 99. ผวาราชการจงหวดชมพร กรรมการ 100. ผวาราชการจงหวดปราจนบร กรรมการ

135

101. ผวาราชการจงหวดสราษฎรธาน กรรมการ 102. ผวาราชการจงหวดหนองคาย กรรมการ 103. ผวาราชการจงหวดชลบร กรรมการ 104. ผวาราชการจงหวดภเกต กรรมการ 105. ผวาราชการจงหวดลพบร กรรมการ 106. ผวาราชการจงหวดนนทบร กรรมการ 107. ผวาราชการจงหวดนาน กรรมการ 108. ผวาราชการกรงเทพมหานคร กรรมการ 109. ผวาราชการจงหวดนครราชสมา กรรมการ 110. ผวาราชการจงหวดนครสวรรค กรรมการ 111. ผวาราชการจงหวดกาญจนบร กรรมการ 112. ผวาราชการจงหวดประจวบครขนธ กรรมการ

113. ผวาราชการจงหวดอตรดตถ กรรมการ

114. ผวาราชการจงหวดนครนายก กรรมการ

115. ผวาราชการจงหวดปตตาน กรรมการ

116. ผวาราชการจงหวดเชยงใหม กรรมการ

117. ผวาราชการจงหวดอบลราชธาน กรรมการ

118. ราชเลขานการในพระองคสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร กรรมการ 119. รองหวหนาสานกงานโครงการอนรกษพนธกรรมพช กรรมการและเลขานการ

อนเนองมาจากพระราชดารฯ ฝายวชาการ (ดร.ปยรษฎ ปรญญาพงษ เจรญทรพย)

หนาทและอานาจของคณะกรรมการ

-รบนโยบายและกรอบการดาเนนงานของสวนราชการ หนวยงานในการสนองพระราชดาร หรอ

สนบสนน โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ -หวหนาสวนราชการ หนวยงาน และองคกร ไปแตงตงคณะกรรมการดาเนนงานของตน โดยเสนอ

รายชอผานเลขาธการพระราชวง ในฐานะผอานวยการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจาก

พระราชดารฯ เพอนาความกราบบงคมทลทราบฝาละอองพระบาทขอพระราชทานแตงตงโดยพระราชา

นญาต

136

-หวหนาสวนราชการ หนวยงานและองคกร อานวยการ สนบสนนใหการดาเนนงานโครงการ

อนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ ในพนทและเขตความรบผดชอบของตนใหเปนไปตาม

เปาหมายวตถประสงค ทงน ตงแตวนท 3 ธนวาคม พ.ศ. 2555 ถง 30 กนยายน พ.ศ. 2559

(นายแกวขวญ วชโรทย)

เลขาธการพระราชวง

137


ประกาศ อพ.สธ ท 102 /2554

เรองแตงตง คณะทางานจดทาแผนแมบทโครงการอนรกษพนธกรรมพช อนเนองมาจากพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

ระยะ 5 ปทหา (1 ตลาคม 2554 – 30 กนยายน 2559)

เนองดวยโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ ดาเนน

กจกรรมโครงการ ในระยะปลายของแผนแมบทโครงการฯ ระยะ 5 ปทส (ตลาคม 2549 - กนยายน 2554) ซงมหนวยงาน สวนราชการ มหาวทยาลย สถาบนการศกษา รวมสนอง

พระราชดาร เหนควรทจะตองดาเนนการรางแผนแมบทโครงการอนรกษพนธกรรมพชอน

เนองมาจากพระราชดารฯ ระยะ 5 ปทหา (ตลาคม 2554 – กนยายน 2559) ทมระยะเวลาการดาเนนงานโครงการฯ สอดคลองกบแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11 เพอเปนกรอบแผนแมบท ในการดาเนนงาน และเพอใหการดาเนนงานของ

โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ ประสบความสาเรจเปนผลประโยชน

แท จงแตงตงคณะทางานจดทาแผนแมบทโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจาก

พระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ในระยะ 5 ปทหา (1 ตลาคม

2554 – 30 กนยายน 2559) ดงน

138

คณะทางานจดทาแผนแมบทโครงการอนรกษพนธกรรมพช อนเนองมาจากพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

ในระยะ 5 ปทหา (1 ตลาคม 2554 – 30 กนยายน 2559)

กลมความมนคงทางทรพยากร 1.

รองผอานวยการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ ประธานคณะทางาน 1.

(นายพรชย จฑามาศ) ผแทนผบญชาการทหารเรอ คณะทางาน 2.

ผแทนผบญชาการหนวยบญชาการทหารพฒนา คณะทางาน 3.

ผแทนผบญชาการ กองบญชาการตารวจตระเวนชายแดน คณะทางาน 4.

5. ผแทนผบญชาการทหารอากาศ คณะทางาน

6. เลขานการคณะกรรมการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจาก เลขานการคณะทางาน พระราชดารฯ (ดร.ปยรษฎ ปรญญาพงษ เจรญทรพย) 7. นางสาวอรศรา รนอารมย ผชวยเลขานการคณะทางาน 8. นางสาวสญาณกา ลาเจยกเทศ ผชวยเลขานการคณะทางาน

กลมสรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช 2.


(นายพรชย จฑามาศ) ผแทนปลดกระทรวงศกษาธการ คณะทางาน 2.

3. ผแทนเลขาธการสภาการศกษา คณะทางาน

ผแทนเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน คณะทางาน 4.

ผแทนเลขาธการคณะกรรมการการอาชวศกษา คณะทางาน 5.

ผแทนเลขาธการคณะกรรมการการอดมศกษา คณะทางาน 6.

7. ผแทนผอานวยการสถาบนสารสนเทศทรพยากรนาและการเกษตร คณะทางาน 8. เลขานการคณะกรรมการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจาก เลขานการคณะทางาน พระราชดารฯ (ดร.ปยรษฎ ปรญญาพงษ เจรญทรพย)

นางสาวอรศรา รนอารมย ผชวยเลขานการคณะทางาน 9.

10.นางสาวสญาณกา ลาเจยกเทศ ผชวยเลขานการคณะทางาน

กลมสวนราชการทเกยวกบทรพยากรชวภาพ 3.


(นายพรชย จฑามาศ) ผแทนอธบดกรมปาไม คณะทางาน 2.

3. ผแทนอธบดกรมอทยานแหงชาต สตวปา และพนธพช คณะทางาน

4. ผแทนอธบดกรมวชาการเกษตร คณะทางาน

ผแทนอธบดกรมสงเสรมการเกษตร คณะทางาน 5.

139

ผแทนอธบดกรมสงเสรมสหกรณ คณะทางาน 6.

7. ผแทนอธบดกรมประมง คณะทางาน

ผแทนอธบดกรมชลประทาน คณะทางาน 8.

ผแทนอธบดกรมพฒนาทดน คณะทางาน 9.

10.ผแทนอธบดกรมทรพยากรธรณ คณะทางาน 11.ผแทนสานกงานคณะกรรมการออยและนาตาลทราย คณะทางาน

12.ผแทนอธบดกรมทรพยากรนา คณะทางาน 13.ผแทนอธบดกรมทรพยากรนาบาดาล คณะทางาน

14.ผแทนอธบดกรมการขาว คณะทางาน 15.ผแทนผอานวยการองคการสวนสตวในพระบรมราชปถมภ คณะทางาน 16.ผแทนองคการสวนพฤกษศาสตร คณะทางาน

17.ผแทนผวาการการไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย คณะทางาน 18.ผแทนอธบดกรมทรพยากรทางทะเลและชายฝง คณะทางาน 19.เลขานการคณะกรรมการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจาก เลขานการคณะทางาน พระราชดารฯ (ดร.ปยรษฎ ปรญญาพงษ เจรญทรพย) 20.นางสาวอรศรา รนอารมย ผชวยเลขานการคณะทางาน 21.นางสาวสญาณกา ลาเจยกเทศ ผชวยเลขานการคณะทางาน

กลมการอนรกษและใชประโยชนจากทรพยากร 4.


(นายพรชย จฑามาศ) ผแทนอธบดกรมวทยาศาสตรบรการ คณะทางาน 2.

ผแทนผอานวยการองคการเภสชกรรม คณะทางาน 3.

ผแทนอธบดกรมพฒนาการแพทยแผนไทยและการแพทยทางเลอก คณะทางาน 4.

ผแทนผอานวยการศนยพนธวศวกรรมและเทคโนโลยชวภาพแหงชาต คณะทางาน 5.

ผแทนผวาการสถาบนวจยวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงประเทศไทย คณะทางาน 6.

ผแทนผอานวยการสานกงานพฒนาเศรษฐกจจากฐานชวภาพ (องคการมหาชน) คณะทางาน 7.

8. ผแทนผอานวยการองคการอตสาหกรรมปาไม คณะทางาน

9. เลขานการคณะกรรมการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจาก เลขานการคณะทางาน พระราชดารฯ (ดร.ปยรษฎ ปรญญาพงษ เจรญทรพย)


นางสาวสญาณกา ลาเจยกเทศ ผชวยเลขานการคณะทางาน 11.

กลมมหาวทยาลยทรวมสนองพระราชดาร 5.


(นายพรชย จฑามาศ) ผแทนอธการบดมหาวทยาลยเกษตรศาสตร คณะทางาน 2.

ผแทนอธการบดจฬาลงกรณมหาวทยาลย คณะทางาน 3.

ผแทนอธการบดมหาวทยาลยแมโจ คณะทางาน 4.

140

ผแทนอธการบดสถาบนเทคโนโลยพระจอมเกลาเจาคณทหารลาดกระบง คณะทางาน 5.

ผแทนอธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาธนบร คณะทางาน 6.

7. ผแทนอธการบดมหาวทยาลยเชยงใหม คณะทางาน

8. ผแทนอธการบดมหาวทยาลยขอนแกน คณะทางาน

ผแทนอธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยสรนาร คณะทางาน 9.

10. ผแทนอธการบดมหาวทยาลยมหดล คณะทางาน

11.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยสงขลานครนทร คณะทางาน 12.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยบรพา คณะทางาน 13.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยนเรศวร คณะทางาน

14.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยศลปากร คณะทางาน 15.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยรามคาแหง คณะทางาน 16.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ คณะทางาน

ผแทนอธการบดมหาวทยาลยวงษชวลตกล คณะทางาน 17.

ผแทนอธการบดมหาวทยาลยรงสต คณะทางาน 18.

ผแทนอธการบดมหาวทยาลยพะเยา คณะทางาน 19.

ผแทนอธการบดมหาวทยาลยทกษณ คณะทางาน 20.

ผแทนอธการบดมหาวทยาลยอบลราชธาน คณะทางาน 21.

22. ผแทนอธการบดมหาวทยาลยกรงเทพ คณะทางาน

23.เลขานการคณะกรรมการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจาก เลขานการคณะทางาน พระราชดารฯ (ดร.ปยรษฎ ปรญญาพงษ เจรญทรพย)

24.นางสาวอรศรา รนอารมย ผชวยเลขานการคณะทางาน 25.นางสาวสญาณกา ลาเจยกเทศ ผชวยเลขานการคณะทางาน

กลมมหาวทยาลยราชภฏ และ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคล 6.


(นายพรชย จฑามาศ) ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏจนทรเกษม คณะทางาน 2.

ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏอตรดตถ คณะทางาน 3.

ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏอบลราชธาน คณะทางาน 4.

ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏนครศรธรรมราช คณะทางาน 5.

ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏราไพพรรณ คณะทางาน 6.

ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏสงขลา คณะทางาน 7.

ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏนครราชสมา คณะทางาน 8.

ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏเชยงราย คณะทางาน 9.

10.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏกาญจนบร คณะทางาน 11.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏสวนดสต คณะทางาน 12.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏนครปฐม คณะทางาน 13.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏราชนครนทร คณะทางาน 14.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏพบลสงคราม คณะทางาน 15.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏสราษฎรธาน คณะทางาน

141

16.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏเชยงใหม คณะทางาน 17.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา คณะทางาน 18.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏเลย คณะทางาน 19.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยราชภฏเพชรบร คณะทางาน

ผแทนอธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร คณะทางาน 20.

21.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลลานนา คณะทางาน

22.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน คณะทางาน

23.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลภาคตะวนออก คณะทางาน 24.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลพระนคร คณะทางาน 25.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลศรวชย คณะทางาน 26.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลกรงเทพ คณะทางาน 27.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลรตนโกสนทร คณะทางาน 28.ผแทนอธการบดมหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม คณะทางาน 29.เลขานการคณะกรรมการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจาก เลขานการคณะทางาน พระราชดารฯ (ดร.ปยรษฎ ปรญญาพงษ เจรญทรพย) 30.นางสาวอรศรา รนอารมย ผชวยเลขานการคณะทางาน 31.นางสาวสญาณกา ลาเจยกเทศ ผชวยเลขานการคณะทางาน

กลมนโยบายในเรองของทรพยากร 7.


(นายพรชย จฑามาศ) ผแทนเลขาธการคณะกรรมการวจยแหงชาต คณะทางาน 2.




กลมจงหวดทรวมสนองพระราชดาร 8.


(นายพรชย จฑามาศ) ผแทนผวาราชการจงหวดขอนแกน คณะทางาน 2.

ผแทนผวาราชการจงหวดจนทบร คณะทางาน 3.

ผแทนผวาราชการจงหวดชมพร คณะทางาน 4.

5. ผแทนผวาราชการจงหวดปราจนบร คณะทางาน

ผแทนผวาราชการจงหวดสราษฎรธาน คณะทางาน 6.

7. ผแทนผวาราชการจงหวดหนองคาย คณะทางาน

8. ผแทนผวาราชการจงหวดชลบร คณะทางาน

9. ผแทนผวาราชการจงหวดภเกต คณะทางาน

142

10.ผแทนผวาราชการจงหวดลพบร คณะทางาน

11.ผแทนผวาราชการจงหวดนนทบร คณะทางาน

12.ผแทนผวาราชการจงหวดนาน คณะทางาน

13.ผแทนผวาราชการกรงเทพมหานคร คณะทางาน

14.ผแทนผวาราชการจงหวดนครราชสมา คณะทางาน 15.ผแทนผวาราชการจงหวดนครสวรรค คณะทางาน 16.ผแทนผวาราชการจงหวดกาญจนบร คณะทางาน 17.ผแทนผวาราชการจงหวดประจวบครขนธ คณะทางาน 18.ผแทนผวาราชการจงหวดอตรดตถ คณะทางาน 19.ผแทนผวาราชการจงหวดปตตาน คณะทางาน 20.ผแทนผวาราชการจงหวดนครนายก คณะทางาน 21.ผแทนผวาราชการจงหวดเชยงใหม คณะทางาน 22.ผแทนผวาราชการจงหวดอบลราชธาน คณะทางาน 23.เลขานการคณะกรรมการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจาก เลขานการคณะทางาน พระราชดารฯ (ดร.ปยรษฎ ปรญญาพงษ เจรญทรพย) 24.นางสาวอรศรา รนอารมย ผชวยเลขานการคณะทางาน 25.นางสาวสญาณกา ลาเจยกเทศ ผชวยเลขานการคณะทางาน

กลมหนวยงานสนบสนน 9.


(นายพรชย จฑามาศ) 2. ผแทนเลขาธการคณะกรรมการพเศษเพอประสานงาน คณะทางาน โครงการอนเนองมาจากพระราชดาร

ผแทนผอานวยการสานกงบประมาณ คณะทางาน 3.

ผแทนผวาการการไฟฟานครหลวง คณะทางาน 4.

ผแทนผวาการการไฟฟาสวนภมภาค คณะทางาน 5.

ผแทนผอานวยการศนยเทคโนโลยอเลกทรอนกสและคอมพวเตอรแหงชาต คณะทางาน 6.

ผแทนผอานวยการสานกงานรฐบาลอเลกทรอนกส (องคการมหาชน) คณะทางาน 7.

8. ผแทนผอานวยการสานกงานพพธภณฑเกษตรเฉลมพระเกยรตฯ(องคการมหาชน) คณะทางาน 9. ผแทนเลขาธการสานกงานการปฏรปทดนเพอเกษตรกรรม คณะทางาน 10. ผแทนผอานวยการองคการพพธภณฑวทยาศาสตรแหงชาต คณะทางาน 11. เลขานการคณะกรรมการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจาก เลขานการคณะทางาน พระราชดารฯ (ดร.ปยรษฎ ปรญญาพงษ เจรญทรพย)



143

กลมศนยศกษาการพฒนาอนเนองมาจากพระราชดารฯ 10.


(นายพรชย จฑามาศ) ผแทนผอานวยการศนยศกษาการพฒนาหวยฮองไครอนเนองมาจากพระราชดาร คณะทางาน 2.

ผแทนผอานวยการศนยศกษาการพฒนาพกลทองอนเนองมาจากพระราชดาร คณะทางาน 3.

ผแทนผอานวยการศนยศกษาการพฒนาเขาหนซอนอนเนองมาจากพระราชดาร คณะทางาน 4.

ผแทนผอานวยการศนยศกษาการพฒนาอาวคงกระเบนอนเนองมาจากพระราชดาร คณะทางาน 5.

ผแทนผอานวยการศนยศกษาการพฒนาหวยทรายอนเนองมาจากพระราชดาร คณะทางาน 6.

ผแทนผอานวยการศนยศกษาการพฒนาภพานอนเนองมาจากพระราชดาร คณะทางาน 7.



10.นางสาวสญาณกา ลาเจยกเทศ ผชวยเลขานการคณะทางาน

หนาทของคณะทางานฯ - ใหจดทารางแผนแมบทโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดาร

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ในระยะ 5 ปทหา (1 ตลาคม พ.ศ. 2554 – 30 กนยายน พ.ศ. 2559) เพอนาเสนอคณะกรรมการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอน

เนองมาจากพระราชดารฯทมเลขาธการพระราชวงในฐานะผ อานวยการโครงการอนรกษ

พนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ เปนประธาน เพอนาขนทลเกลาฯถวาย สมเดจ

พระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร เพอทรงมพระราชวนจฉย และพระราชทานใหใช

ตอไป

ทงน ตงแตวนท 1 ตลาคม พ.ศ. 2554 ถง 30 กนยายน พ.ศ. 2559

(นายแกวขวญ วชโรทย) เลขาธการพระราชวง ผอานวยการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร

จ ำนวนสมำชก

สวนพฤกษศำสตรโรงเรยนแยก

ตำมภำคของประเทศไทย

145

จานวนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยนในภาคตาง ๆ ของประเทศไทย ตลาคม พ.ศ. 2555 จานวน 1,677 แหง

กรงเทพมหานคร

จงหวด จานวนสมาชก กรงเทพมหานคร 334

จงหวดปรมณฑล

ลาดบท จงหวด จานวนสมาชก 1 จงหวดนครปฐม 9 2 จงหวดนนทบร 55 3 จงหวดปทมธาน 8 4 จงหวดสมทรปราการ 5

รวม 77

ภาคกลาง

ลาดบท จงหวด จานวนสมาชก 1 จงหวดชยนาท 5 2 จงหวดลพบร 12

3 จงหวดอางทอง 3 4 จงหวดอทยธาน 22 5 จงหวดพระนครศรอยธยา 8 6 จงหวดสมทรสงคราม 1 7 จงหวดสระบร 2 8 จงหวดสพรรณบร 18

รวม 71

146

ภาคตะวนตก

ลาดบท จงหวด จานวนสมาชก 1 จงหวดกาญจนบร 20 2 จงหวดประจวบครขนธ 4 3 จงหวดเพชรบร 11 4 จงหวดราชบร 6

รวม 41

ภาคตะวนออก

ลาดบท จงหวด จานวนสมาชก 1 จงหวดนครนายก 3 2 จงหวดชลบร 19 3 จงหวดจนทบร 40 4 จงหวดฉะเชงเทรา 7 5 จงหวดตราด 9 6 จงหวดปราจนบร 7 7 จงหวดระยอง 8 8 จงหวดสระแกว 7

รวม 100

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนบน

ลาดบท จงหวด จานวนสมาชก 1 จงหวดนครพนม 5 2 จงหวดบงกาฬ 6 3 จงหวดมกดาหาร 2 4 จงหวดหนองคาย 16 5 จงหวดหนองบวลาภ 13 6 จงหวดเลย 2 7 จงหวดสกลนคร 14 8 จงหวดอดรธาน 14

รวม 72

147

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนกลาง

ลาดบท จงหวด จานวนสมาชก 1 จงหวดขอนแกน 50 2 จงหวดกาฬสนธ 2 3 จงหวดชยภม 34 4 จงหวดนครราชสมา 82 5 จงหวดมหาสารคาม 19 6 จงหวดรอยเอด 10

รวม 197 ภาคตะวนออกเฉยงเหนอตอนลาง

ลาดบท จงหวด จานวนสมาชก 1 จงหวดบรรมย 52 2 จงหวดยโสธร 12 3 จงหวดสรนทร 23 4 จงหวดศรสะเกษ 24 5 จงหวดอานาจเจรญ 7 6 จงหวดอบลราชธาน 66

รวม 184 ภาคใต

ลาดบท จงหวด จานวนสมาชก 1 จงหวดกระบ 5 2 จงหวดชมพร 48 3 จงหวดตรง 15 4 จงหวดนครศรธรรมราช 18 5 จงหวดนราธวาส 7 6 จงหวดประจวบครขนธ 8

7 จงหวดภเกต 6 8 จงหวดปตตาน 13 9 จงหวดพงงา 22 10 จงหวดพทลง 14

148

ลาดบท จงหวด จานวนสมาชก 11 จงหวดยะลา 3 12 จงหวดระนอง 5 13 จงหวดสงขลา 23 14 จงหวดสตล 6 15 จงหวดสราษฎรธาน 121

รวม 314 ภาคเหนอตอนบน

ลาดบท จงหวด จานวนสมาชก

1 จงหวดเชยงใหม 38 2 จงหวดเชยงราย 53 3 จงหวดนาน 35 4 จงหวดพะเยา 10 5 จงหวดแพร 32 6 จงหวดแมฮองสอน 15 7 จงหวดลาปาง 21 8 จงหวดลาพน 11

รวม 215 ภาคเหนอตอนลาง

ลาดบท จงหวด จานวนสมาชก 1 จงหวดนครสวรรค 13 2 จงหวดตาก 3 3 จงหวดกาแพงเพชร 4 4 จงหวดพจตร 4 5 จงหวดพษณโลก 10 6 จงหวดเพชรบรณ 13 7 จงหวดอตรดตถ 21 8 จงหวดสโขทย 4

รวม 72

พนทด ำเนนงำน

แยกตำมกจกรรมของ อพ.สธ. 8 กจกรรม

กจกรรมท 2 กจกรรมสำรวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช


ภาคเหนอ : เชยงราย , เชยงใหม , พะเยา , แพร , อตรดตถ

ภาคตะวนออกเฉยงเหนอ : เลย , หนองคาย , สกลนคร , ขอนแกน , นครราชสมา , อบลราชธาน

ภาคตะวนตก : กาญจนบร , เพชรบร , ประจวบครขนธ

ภาคกลาง : พษณโลก , นครสวรรค , ชยนาท , สพรรณบร , สระบร , พระนครศรอยธยา , ปทมธาน , กรงเทพมหานคร

ภาคตะวนออก : ปราจนบร , ชลบร , จนทบร

ภาคใต : ชมพร , นครศรธรรมราช , พทลง , สงขลา , นราธวาส

พนทดำเนนกจกรรมอนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช

ขนตอนการขอสนองพระราชด าร อพ.สธ.

โดยองคการบรหารสวนต าบล

หรอเทศบาลต าบล

159

ขนตอนการขอสนองพระราชดาร

โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ (อพ.สธ.) โดยองคการบรหารสวนตาบล หรอเทศบาลตาบล

1. ประชมหารอ คณะกรรมการ/ชมชน เหนชอบและพรอมทจะเขารวมสนองพระราชดารฯ มรายงานการประชม 2. องคการบรหารสวนตาบล หรอเทศบาลตาบล หรอรวมกน ในการทาจดหมายถงเลขาธการ พระราชวงในฐานะผอานวยการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ ตามตวอยางจดหมาย ……………….. หนงสอถง ผอ.อพ.สธ. แนบเอกสาร - สรปการประชม อบต./เทศบาลตาบล/และชมชน - แผนท ขอมลพนฐานตาบล...............................

- รางแผนแมบทฐานทรพยากรทองถน โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ ตาบล.......................... (ฐานทรพยากรทองถน อพ.สธ.-ตาบล................)

3. สงเอกสารในขอ 2 มายง เรยน รองผอานวยการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ สวนจตรลดา พระราชวงดสต ถ.ราชวถ กทม. 10303 4. การดาเนนการตางๆ สามารถดาเนนการไปกอนได เชนการประชมทาความเขาใจเบองตน

การคดเลอกพนท สาหรบการดาเนนการในกจกรรมตางๆ การจดเตรยมงบประมาณ องคการ

บรหารสวนทองถน 5. ในขณะเรมดาเนนงานสนองพระราชดารนน ขอใหประสานงานโดยตรงไดทรองผอานวยการ

โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ ( นายพรชย จฑามาศ) (โทรศพทหมายเลข 081- 9381755 และอเมล : [email protected])

160

ตวอยาง จดหมายขอเขารวมสนองพระราชดาร อพ.สธ. ขององคการบรหารสวนตาบล

ท องคการบรหารสวนตาบล................................. ตาบล........ อาเภอ........... จงหวด....................

วน……. เดอน………………….. พ.ศ. ......... เรอง การเขารวมสนองพระราชดารในโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ ฐานทรพยากรทองถน เรยน เลขาธการพระราชวงในฐานะ ผอานวยการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ

สงทสงมาดวย 1. รายงานการประชมองคการบรหารสวนตาบล………………. 2. รายงานการประชมกลมอนรกษของชมชนตางๆ 3. แผนท และขอมลพนฐานตาบล……………………..

เ นองดวยทางองคการบรหาร สวนตาบล…………… ตาบล……………

อาเภอ……. จงหวด…………. ไดรบทราบการดาเนนงานโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร (อพ.สธ.) ททรงสบ

ทอดงานอนรกษทรพยากรของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว มความศรทธาในพระราชดารททรง

ทาเพอผลประโยชนแทแกมหาชนชาวไทย จงไดรวมประชมทกภาคสวนในตาบล………………

ในการทจะสนองพระราชดาร ใน อพ.สธ. โดยดาเนนกจกรรมตางๆ ของโครงการจดทาฐานขอมล

ทรพยากรทองถน ทงทรพยากรกายภาพ ทรพยากรชวภาพ และทรพยากรทางวฒนธรรมและภม

ปญญา เพอทจะอนรกษและพฒนาทรพยากรทองถนตาบล…………….. อยางยงยน ส

เศรษฐกจพอเพยง จงเรยนมาเพอโปรดพจารณาใหตาบล………………. รวมสนองพระราชดารฯตอไปดวย จกขอบพระคณยง ขอแสดงความนบถอ ( ) นายกองคการบรหารสวนตาบล……………. องคการบรการสวนตาบล…………….…….. โทร. …………………………………..…

161

ตวอยางโครงการ ฐานทรพยากรทองถน อพ.สธ. – ตาบล.............


ฐานทรพยากรทองถน สนองพระราชดารโดย องคการบรหารสวนตาบล (เทศบาลตาบล) ................. อาเภอ ............... จงหวด ................

(ฐานทรพยากรทองถน อพ.สธ. – ตาบล......................)

ทมา จากทสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ไดดาเนนกจกรรมโครงการ

อนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ (อพ.สธ.) ในกจกรรมปกปกพนธกรรมพช

กจกรรมสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช กจกรรมปลกรกษาพนธกรรมพช กจกรรมอนรกษและ

ใชประโยชนพนธกรรมพช กจกรรมศนยขอมลพนพนธกรรมพช กจกรรมวางแผนพฒนาพนธพช

กจกรรมสรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช และกจกรรมพเศษสนบสนนการอนรกษ

พนธกรรมพช รวมทงสน 8 กจกรรม ทาง อบต.(เทศบาลตาบล)....................ไดรวมประชม

รบทราบการดาเนนโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมา จากพระราชดารฯ และแนวทางท

ตาบล...............ขอเขารวมสนองพระราชดาร การจดทาฐานขอมลทรพยากรทองถน โดยนาพระราชกระแส สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร “ทาอยางไรใหชมชน มาให

โรงเรยน โดยเฉพาะนกเรยน ชวยในการอนรกษพนธกรรมพช และมการทา DNA Fingerprint ในโรงเรยน” การน องคกรปกครองสวนทองถน ชมชน โรงเรยน ศาสนสถาน ในตาบล..................

เหนพองตองกนในการรวมสนองพระราชดาร ในโครงการ อพ.สธ. โดยดาเนนกจกรรมตาม

ศกยภาพความพรอมและเพอจดตง“ศนยอนรกษและพฒนาทรพยากรทองถนตาบล..................” เพอเปนฐานทรพยากรในการพงตนเอง สเศรษฐกจพอเพยง เกดประโยชนแทแกชมชนตาบล

...................และประเทศชาตตอไปในอนาคต วตถประสงค

1. เพอสนองพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร 2. เพอดาเนนการสนบสนนงานในกจกรรมตาง ๆ ดงน กจกรรมปกปกพนธกรรมพช

กจกรรมสารวจเกบรวบรวมพนธกรรมพช กจกรรมปลกรกษาพนธกรรมพช กจกรรม

อนรกษและใชประโยชนพนธกรรมพช กจกรรมศนยขอมลพนธกรรมพช กจกรรมวาง

แผนพฒนาพนธพช กจกรรมสรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช กจกรรมพเศษ

สนบสนนการอนรกษพนธกรรมพช รวมทงสน ..... กจกรรม (นอกจากพนธกรรมพช

แลวรวมถงทรพยากรชวภาพอน ๆ เชน สตวและจลนทรย ทรพยากรกายภาพ

ทรพยากรวฒนธรรมและภมปญญา) 3. เพอจดทาฐานขอมลทรพยากรทองถน ซงมทงทรพยากรกายภาพ ทรพยากรชวภาพ

ทรพยากรวฒนธรรมและภมปญญา ตาบล......................... 4. เพอจดตง “ศนยอนรกษและพฒนาทรพยากรทองถน ตาบล........................... ”

162

คณะกรรมการดาเนนงานฐานทรพยากรทองถน โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ ตาบล....................

(ฐานทรพยากรทองถน อพ.สธ.- ตาบล............................)

ประธานคณะกรรมการดาเนนงานฐานทรพยากรทองถน โครงการอนรกษพนธกรรมพช

อนเนองมาจากพระราชดารฯ ตาบล............... ( ฐานทรพยากรทองถน อพ.สธ.-ตาบล............. )

จะแตงตงคณะทางานตามกจกรรมตางๆ เชน คณะอนกรรมการศนยอนรกษและพฒนาทรพยากรตาบล.................................... ประกอบดวยคณะทางานตาง ๆ ดงน

1.คณะทางานปกปกทรพยากรทองถน มหนาทหาพนททเปนทสาธารณประโยชนทอย

ในความดแลของเทศบาลตาบลเขารวมกจกรรมน ในการรกษาปาธรรมชาตดงเดม เพอรกษา

ทรพยากรดงเดม เชนพช สตว จลนทรย ฯลฯ เชนพนทปาชมชน พนทสาธารณประโยชน (ไม

จาเปนตองเปนพนทขนาดใหญ อาจเปนพนทเลก ๆ 10–20 ไร ของในเขตหมบานหมตาง ๆ แต

ตองไมเปนพนททมปญหามการบกรกถอครอง ตองมการจดการแกปญหาใหเรยบรอยกอน) โดย

จดทาขอบเขตพ นท ทาปายประกาศวาเปนพนทสนองพระราชดารในโครงการ อพ.สธ. เสรจ

แลวทาการสารวจในพนทวามทรพยากรอะไรบาง มการจดตงอาสาสมครชาวบาน ชมชน เพอ

ดแลรกษาพนท 2.คณะทางานสารวจเกบรวบรวมทรพยากรทองถน มหนาทสารวจทรพยากรพนทใน

ตาบล โดยเฉพาะพนททกาลงจะเปลยนแปลงจากการพฒนา การสรางสวน การสรางรสอรท เพอ

ทราบวามพรรณพช ทรพยากรชวภาพ และรวบรวมภมปญญาทเกยวของกบพช และทรพยากร

ชวภาพ 3.คณะทางานกจกรรมปลกรกษาทรพยากรทองถน มหนาทกาหนดพนททสามารถทจะ

ใชปลกตนไม เพอฟนฟสภาพปา พนททจะปลกรกษาพรรณพชทมโอกาสสญพนธ เมอมการ

ปลกรกษาแลวมการศกษาตดตามการเจรญเตบโต

4.คณะทางานอนรกษและใชประโยชนทรพยากรทองถน มหนาทอนรกษทรพยากรตาง

ๆ ในทองถนทมโอกาสสญพนธ สงเสรมใหมการฟนฟบารงรกษา ขยายพนธเพมขน และแจกจาย

ใหกบชมชนตาบล สรางจดขายทองเทยวเชงนเวศน

5.คณะทางานศนยขอมลทรพยากรทองถน มหนาทบนทกรวบรวมขอมลเพอลงในระบบ

คอมพวเตอร ซงมศนยฯ เพอเปนทเกบรวบรวมขอมลทรพยากรกายภาพ ทรพยากรชวภาพ และ

ทรพยากรวฒนธรรมภมปญญา จากคณะทางานตางๆ (คณะทางานปกปกทรพยากรทองถน

สารวจเกบรวบรวมทรพยากรทองถน ปลกรกษาทรพยากรทองถน อนรกษและใชประโยชน

ทรพยากรทองถน และขอมลของโรงเรยนทเปนสมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน อพ.สธ. ใน

ทองถน) 6.คณะทางานสนบสนนการอนรกษและจดทาฐานทรพยากรทองถน เปนคณะทางานท

จะสนบสนนการดาเนนการ ฐานทรพยากรทองถน อพ.สธ.-ตาบล..................

163

สามารถตงคณะทางานยอยไดหลายคณะ ซงทมหนาทตาง ๆ เชน

6.1 สนบสนนการสรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช อพ.สธ. (งานสวน

พฤกษศาสตรโรงเรยน) ไดแก ผแทนคณะกรรมการสถานศกษา ผอานวยการโรงเรยน รอง

ผอานวยการ หรอผชวยฯฝายวชาการ เพอกากบดแลการจดทาหลกสตรบรณาการสวน

พฤกษศาสตรโรงเรยน หลกสตรทองถนเพอการสารวจทรพยากร ตาบล..................... ให

สอดคลองกบหลกสตรแกนกลางของสานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) (เชน

ในหลกสตรวทยาศาสตร ของชนป.3 ตองทราบเรองทรพยากรในทองถน และ ชนป.6 ตองทราบ

ในเรองการใชทรพยากรในทองถน นนคอการใชทรพยากรตองมภมปญญากากบ) หากเขาบรรจ

ไปในหลกสตรแลวจะไมเปนภาระทเพมขน ดงนนองคกรปกครองสวนทองถน ชมชน ผปกครอง

โรงเรยน จะตองเขาใจวาลกหลานและนกเรยนกาลงทาอะไร เพอใหนกเรยนเปนสวนหนงของ

ชมชน ฝกการเรยนร จะไดทราบวาในทองถนมทรพยากรกายภาพ ชวภาพ ภมปญญา ม

ขนบธรรมเนยมประเพณทกากบการใชทรพยากรอยางไร ทาใหนกเรยนมโอกาสเรยนร สมผส

จรง และเกดทงวทยาการ และปญญาเปนนวตกรรมการเรยนร 6.2 สนบสนนการสรางจตสานกในการอนรกษพนธกรรมพช อพ.สธ. ในการทา

พพธภณฑพช พพธภณฑทองถน พพธภณฑธรรมชาตวทยาทองถน พพธภณฑธรรมชาตวทยา

เกาะและทะเลไทย เปนตน 6.3 สนบสนนงบประมาณ วสดอปกรณ การอานวยความสะดวกตางๆ คณะทางานอาจเปนชมชน ภาคเอกชน มลนธ ชมรมตาง ๆ 6.4 สนบสนนวางแผนพฒนาพนธทรพยากรธรรมชาตชวภาพทองถน เพอ

คดเลอกทรพยากรชวภาพในทองถนทมศกยภาพ เพอวางแผนและพฒนาสายพนธตอไป นาไปส

การจดทะเบยนพนธพช การจดทะเบยนพนธสตว เปนตน หลงจากการจดตงคณะทางานแลว มเปาหมายสาคญทจะจดตงศนยอนรกษและ

พฒนาทรพยากรตาบล................................. ทดแลรบผดชอบโดยคณะทางาน อพ.สธ.- ตาบล

.................. เปนศนยประสาน งานในกจกรรมตางๆ และเปนศนยขอมลทรพยากร

องคกรสนบสนนการดาเนนงานฐานทรพยากรทองถน อพ.สธ.- ตาบล………………….. เชน องคการบรหารสวนทองถน (เทศบาล/ตาบล..................... องคการ

บรหารสวนจงหวด.......................) ชมชน........ ศาสนสถาน โรงเรยน....................... เปนตน

องคกรสนบสนนดานวชาการ 1. โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ 2. มหาวทยาลยสวนกลาง เชน มหาวทยาลยมหดล 3. มหาวทยาลยในทองถน เชน มหาวทยาลยราชภฏตาง ๆ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลตาง ๆ

แหลงทมาของงบประมาณ 1. งบประมาณ อบต./เทศบาลตาบล.........................

164

2. งบประมาณสนบสนนจากเอกชน องคกรเอกชน ในการจดตงงบประมาณ เมอจดทาแผนปฏบตประจาป และหารอเหนพองตองกน

ระหวาง อพ.สธ. และคณะทางาน อพ.สธ.-ตาบล........................ ทาง อพ.สธ. จะทาหนงสอ

สนบสนนไปทางตนสงกด และสานกงบประมาณตอไป

ตวอยางรปแบบของแผนแมบท อบต./เทศบาล ตาบล.................

แผนแมบท โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ

ฐานทรพยากรทองถนตาบล................... (2554-2559) ในเนอหาของแผนแมบทฐานทรพยากรทองถนตาบล ประกอบดวย 1. ทมา 2. วตถประสงค 3. คณะทางาน 4. กจกรรมทดาเนนงาน

5. แผนปฏบตประจาป 2555-2559 ดาเนนกจกรรมตามแผนแมบทวาจะดาเนนกจกรรมอะไรบาง

(ตามทใหขอคดเหนในการแตงตงคณะทางาน) โดยทาแผนปฏบตรายป ใหเหนถงวงเงน

และรายละเอยดของงบประมาณ ป 2555–2559

ตวอยางปายสาหรบตดในพ นททสนองพระราชดาร

โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดาร


ศนยอนรกษและพฒนาทรพยากรทองถนตาบล..................

สนองพระราชดารโดย องคการบรหารสวนตาบล...........................

ตาบล.......................... อาเภอ........................ จงหวด......................

*หมายเหต ปายนจะอนญาตใหตดตงเมอศนยดาเนนการไประยะหนง เมอมผลงานเปนทประจกษคอตองม

เนองานทดาเนนงานอยางตอเนอง มฉะนนจะไมอนญาตใหขนปายน

ขนตอนการขอสนองพระราชด าร อพ.สธ.

โดยหนวยงานตาง ๆ

166

ตวอยาง จดหมายขอเขารวมสนองพระราชดาร อพ.สธ. ของหนวยงาน

ท ชอหนวยงาน................................................. ทอยหนวยงาน..............................................

วน……. เดอน………………….. พ.ศ. ......... เรอง การขอพระราชทานพระราชานญาตเขารวมสนองพระราชดาร และแตงตงคณะกรรมการ ดาเนนงานในโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ (อพ.สธ.)

เรยน เลขาธการพระราชวงในฐานะ ผอานวยการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ สงทสงมาดวย 1. รางรายชอคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. สนองพระราชดารโดย (ชอหนวยงาน) ……………. 2. รางแผนปฏบตงาน ตามแตละกจกรรม (ถาม)

เนองดวยทาง (ชอหนวยงาน) เสนอขอพระราชทานพระราชานญาตเขารวมสนอง

พระราชดารในโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดาร สมเดจพระเทพ

รตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร (อพ.สธ.) ตามแผนแมบท อพ.สธ. ระยะ 5 ปทหา (ตลาคม

2554 – กนยายน 2559) โดยทาง (ชอหนวยงาน) ไดดาเนนกจกรรมตางๆ ดงน 1. 2. 3. 4. จงเรยนมาเพอโปรดนาความกราบบงคมทลสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรม

ราชกมาร ทราบฝาละอองพระบาท เพอขอพระราชทานพระราชานญาตให (ชอหนวยงาน) เขารวม

สนองพระราชดาร และแตงต งคณะกรรมการดาเนนงานโครงการอนรกษพนธกรรมพชอน

เนองมาจากพระราชดารฯ (อพ.สธ.) ของ (ชอหนวยงาน) ตอไป ขอแสดงความนบถอ ( ) หวหนาสวนราชการ …………………….

167

(รางตวอยาง )

0รายนามคณะกรรมการดาเนนงานโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ สนองพระราชดารโดย (ชอหนวยงาน)

1. ( ) ประธานกรรมการ หวหนาสวนราชการ 2. ( ) รองประธานกรรมการ 1

รองหวหนาสวนราชการ 3. ( ) รองประธานกรรมการ 2

รองหวหนาสวนราชการ 4. (ดร.ปยรษฎ ปรญญาพงษ เจรญทรพย) รองประธานกรรมการ

เลขานการคณะกรรมการโครงการอนรกษพนธกรรมพช อนเนองมาจากพระราชดารฯ 5. ( ) กรรมการ

ชอผดารงตาแหนงของหนวยงาน ในสวนราชการนนๆ 6. ( ) กรรมการ



ชอผดารงตาแหนงของหนวยงาน ในสวนราชการนนๆ 9. ( ) กรรมการและเลขานการ

ชอผดารงตาแหนงของหนวยงาน ในสวนราชการนนๆ 10. ( ) กรรมการและผชวยเลขานการ

ชอผดารงตาแหนงของหนวยงาน ในสวนราชการนนๆ

*หมายเหต - จานวนคณะกรรมการจะมากหรอนอยขนอยกบหนวยงานจะพจารณาแตงตง

- เลขานการคณะกรรมการ อพ.สธ. , รองหวหนาสานกงาน อพ.สธ. ฝายวชาการ (ดร.ปยรษฎ ปรญญาพงษ เจรญทรพย) จะเปนรองประธานกรรมการ ของทกๆ หนวยงานเพอเขา รวมประชมรบทราบการดาเนนงานสนองพระราชดาร

- ใหฝายเลขานการของหนวยงาน ประสานงานตรงกบเลขานการคณะกรรมการ อพ.สธ. , รองหวหนาสานกงาน อพ.สธ. ฝายวชาการ (ดร.ปยรษฎ ปรญญาพงษ เจรญทรพย) ในเรองการ

ประชมคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. - (ชอหนวยงาน), วนประชมคณะกรรมการดาเนนงาน

อพ.สธ. - (ชอหนวยงาน) และการจดทาแผนปฏบตงานประจาป เปนตน

แผนผงบรหารงาน อพ.สธ.

พนทดำเนนการ พนทดำเนนการ พนทดำเนนการ

ค ำนยำมของค ำศพทเฉพำะ ทนยมใชในกำรด ำเนนงำน

อพ.สธ.

171

ประมวลคานยามของศพททเกยวของในอพ.สธ.

1. หนวยงานทรวมสนองพระราชดาร

หมายถงหนวยงานทขอเขารวมสนองพระราชดาร ในโครงการอนรกษพนธกรรมพช

อนเนองมาจากพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร (อพ.สธ.)

โดยทมการขอพระราชานญาตแตงตงคณะกรรมการดาเนนงาน อพ.สธ. ของแตละหนวยงานฯ

ไดแก

1. หนวยงานราชการ ไดแก กระทรวง สานกงานฯ กรม กองทพ จงหวดตาง ๆ องคการบรหาร

สวนตาบล มหาวทยาลยของรฐ

2. หนวยงานเอกชน ไดแก มหาวทยาลยเอกชน หนวยงานเอกชน มลนธ เปนตน

2. สมาชกสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

หมายถงสถาบนการศกษา ไดแก โรงเรยน มหาวทยาลย ทดาเนนการสมครสมาชกโดยตรง

มาท อพ.สธ.

องคประกอบท 1 การจดทาปายชอพรรณไม เปนการเรยนรการกาหนดขอบเขตพนทศกษา

สารวจพรรณไม ทาและตดปายรหสประจาตน บนทกภาพพรรณไมหรอวาดภาพทาง

พฤกษศาสตร ตงชอหรอสอบถามขอมลพรรณไม ทาปายชอพรรณไมชวคราว ทาผงแสดง

ตาแหนงพรรณไม ศกษาลกษณะทางพฤกษศาสตร (ก.7-003) ทาตวอยางพรรณไมเปรยบเทยบ

ขอมลกบเอกสาร เรยนรชอทเปนสากล ทาทะเบยนพรรณไม (ก.7-005) ตรวจสอบความถกตอง

ของทะเบยนพรรณไม และจดทาปายชอพรรณไมสมบรณ เพอใหรจก รประโยชนของพรรณไม

องคประกอบท 2 การรวบรวมพรรณไมเขาปลกในโรงเรยน เปนการเรยนรพชพรรณ และ

สภาพพนท วเคราะหพนท พจารณาสนทรยภาพพรรณไม ทาผงภมทศน จดหาพรรณไม ปลก

ดแลรกษา และออกแบบบนทกการเปลยนแปลง เพอใหเหนคณรคา ของพชพรรณ องคประกอบท 3 การศกษาขอมลดานตางๆ เปนการเรยนรวธการวเคราะหเบองตน รวธ

การจาแนก รความตาง รความหลายหลาก องคประกอบท 4 การรายงานผลการเรยนร เปนการเรยนรการรวบรวมผลการเรยนร

วเคราะห เรยบเรยงสาระ จดระเบยบขอมลสาระแตละดาน จดลาดบสาระหรอกลมสาระ เรยนร

รปแบบการเขยนรายงาน วธการรายงานผลในรปแบบตางๆ เพอสอผลการเรยนรอยางเปนระบบ



172

องคประกอบท 5 การนาไปใชประโยชนทางการศกษา เปนการบรณาการสการเรยนการสอน

ในกลมสาระ และสาขาวชาตางๆ การเผยแพรองคความร การสราง การใช การดแลรกษา และ

พฒนา แหลงเรยนร เพอการใชประโยชนองคความรในวงกวาง ธรรมชาตแหงชวต เปนการเรยนรวงจรชวตของชวภาพนนๆ ไดขอมลการเปลยนแปลงและ

ความแตกตางดานรปลกษณ คณสมบต และพฤตกรรม แลวนามาเปรยบเทยบตนเองกบชวภาพ

รอบกายเพอประยกตใชในการดาเนนชวต สรรพสงลวนพนเกยว เปนการวเคราะหองคความรธรรมชาตของปจจยหลก การเรยนร

ธรรมชาตของปจจยทเขามาเกยวของ การเรยนรธรรมชาตของความพนเกยวระหวางปจจย การ

วเคราะหสมพนธภาพระหวางปจจย เพอเขาใจดลยภาพและความพนเกยวของสรรพสง

ประโยชนแทแกมหาชน เปนการเรยนร การวเคราะหศกยภาพของปจจยศกษา จนตนาการ

เหนคณ สรรคสรางวธการ เพอประโยชนแทแกมหาชน ผนสวถใหมในฐานไทย เปนการเรยนรความเปนไทย วถไทย ภมปญญาไทย ความเปนชมชน

วถชมชน ภมปญญาชมชนความเปนโรงเรยน วถโรงเรยน ภมปญญาของโรงเรยน วเคราะห

ศกยภาพบนฐานงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน จนตนาการจากศกยภาพทเลอก สรรคสรางสง

ใหม วถใหม โดยใช ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง กากบ

กาวสโลกกวางอยางมนใจ เปนเรยนรศกยภาพ จากทรพยากรและภมปญญา พฒนาตอเนอง

เปนระบบดวยกระบวนการทางวทยาศาสตรเกดนวตกรรมใหม มความเปนมาตรฐาน และการม

เครอขาย

นาสงดงามสตาโลก เปนการเรยนรสงดงามทไดจากการดาเนนงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

บนฐาน ปรชญาเศรษฐกจพอเพยง เรยนรการแบงปนองคความรและนวตกรรม สการยอมรบใน

ระดบสากล

เกยรตบตรงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ขนท 1 เปนเกยรตบตรขนตน เกยรตบตรแหงความมงมน อนรกษ สรรพสง สรรพชวต ดวยจตสานกของครและเยาวชน ขนท 2 เปนเกยรตบตรขนกลาง เกยรตบตรแหงการเขาสสถานภาพ สถานศกษาอบรมสงสอนเบดเสรจ บนฐานงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน ขนท 3 เปนเกยรตบตรขนสง เกยรตบตรแหงการเปนสถานศกษาอบรมสงสอนเบดเสรจ บนฐานงานสวนพฤกษศาสตรโรงเรยน

ท ำเนยบผบรหำร อพ.สธ.

174

ทาเนยบผบรหาร อพ.สธ.

นายแกวขวญ วชโรทย เลขาธการพระราชวง

ในฐานะผอานวยการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ นายพรชย จฑามาศ รองผอานวยการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ

หวหนาสานกงานโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ นางสาวพเยาว ศรสมพนธ

รองหวหนาสานกงานโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ (ฝายบรหาร)

ดร.ปยรษฎ ปรญญาพงษ เจรญทรพย เลขานการคณะกรรมการโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ

รองหวหนาสานกงานโครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดารฯ (ฝายวชาการ)

ทอยเพอการประสานงาน

โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร (อพ.สธ.) สวนจตรลดา พระราชวงดสต ถ.ราชวถ เขตดสต กรงเทพมหานคร 10303 โทร : 0 2282 1850 โทรสาร : 0 2282 0665 เวบไซต : http://www.rspg.or.th อเมล : [email protected] [email protected]

175

ชอหนงสอ : แผนแมบท โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร (อพ.สธ.)

ระยะ 5 ปทหา (ตลาคม 2554 – กนยายน 2559)

ISBN : BN-56-34954

RSPG No. : 024

พมพครงท : 1

จานวนทพมพ : 5,000 เลม

จดทาโดย : โครงการอนรกษพนธกรรมพชอนเนองมาจากพระราชดาร สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร (อพ.สธ.)

พมพท : บรษท เวรค สแควร จากด 77/136 ถนนจตโชต แขวงออเงน เขตสายไหม กรงเทพฯ 10220

ทปรกษา

แกวขวญ วชโรทย เลขาธการพระราชวงในฐานะผอานวยการ อพ.สธ.

พรชย จฑามาศ รองผอานวยการ อพ.สธ.

บรรณาธการ

ดร. ปยรษฎ ปรญญาพงษ เจรญทรพย รองหวหนาสานกงาน อพ.สธ. ฝายวชาการ

เลขานการคณะกรรมการ อพ.สธ.

กองบรรณาธการ

อรศรา รนอารมย เจาหนาท อพ.สธ. หนวยธรการวชาการ

และ เจาหนาท อพ.สธ.

ออกแบบปกและตกแตงภาพ

ภทรชย จฑามาศ

Documents

แผนแม่บท อพ.สธ. - กสก. ระยะ 5 ปีที่ห้า