بخشنده خداوند نام بخشنده به خداوند نام بهمهربان مهربان

ها نمایه به نیاز ، نمایه تعریف چیست؟ نمایه سازی نمایه اهداف سازی نمایه تاریخچه سازان نمایه نمایه انواع کتاب نمایه کتابی غیر مدارک نمایه سازی نمایه های زبان ها اصطالحنامه با آشنایی عملی کار عملی کار و نویسی چکیده اصول چکیده، انواع ، چکیده

؟ چیست نمایه به طور ساده نمایه سیاهه ای نظام یافته است هر مجموعه اطالعاتی نیازمند نمایه است . دفترچه تلفن ساده ترین

نوع نمایه می باشد نمابه Index واژه ایندکس با ریشه التین : Indic گرفته شده که در

به طور کامل وارد زبان انگلیسی شد16قرن نمایه سازی سنتی به شکل ساده اساسی ترین کلمات متن را جمع

آوری می کند،الفبایی می کند، و آدرس صفحات را می دهد.نمایه وسیله ای است برای هدایت منظم به یک متن، محتوا، مجموعه

ای از مدارک و یا هر گونه اطالعات ضبط شده ای که به شکل معموال الفبایی مرتب شده باشد و با استفاده از شیوه خاص و نظام

ارجاعی مشخص ، موقعیت و محل هر مطلب را در بازیابی اطالعات نشان دهد.

نمایه تعریف طبق استاندارد نمايه سازي بريتانيا( نمايه سياهه نظام يافته

مدخلهايي است كه به منظور كمك به استفاده كنندگان در جايابي اطالعات يك مدرك ساخته مي شود.

انجمن نمايه سازان امريكا : نمايه عبارت است از يك رشتهمحلهاي دستيابي سازمان يافته كه استفاده كننده را از

اطالعات معلوم به اطالعات اضافي ناشناخته ، راهنمايي مي كند.

نمايه راهنماي نظام يافته محتواي مجموعه اي از آثار نظيرمقاله هاي يك يا چند مجله است.

نمایه به نیاز

دانش و اطالعات انتقال و حفظ ، ها کتابخانه اساسی هدف . رویکردی کار و ساز این است بوده دیگر نسل به نسلی از

یعنی : دارد مشترک آوری ، ذخیره، جمع درخواست استفادهاطالعات محض به اطالعات 1940دهه سریع افزایش عصر کلی . راهنماهای نبود کافی دیگر

نمایه به نیاز تحلیل به بلکه ، نبودیم راضی سند ها میلیون داشتن از ما

داشتیم . نیاز اسناد آن محتوای سریع و موثر نداشتیم را سنتی کتابداری روشهای کندی تحمل دیگر هم فناوری تغییر اطالعاتی، نیازهای تغییر ت موازا به

. گرفت صورت قرن دوم نیمه در اساسی بسیار و آرام تحوالت از یکی

نوزدهم :اخص تغییر به اعم از اطالعات بازیابی است نمایهسازی اطالعات سازماندهی راههای از یکی

سازی نمایه اهداف دارای کلی نمایه هدف یافتن دو برای تالش و زمان است

موفقیت و دهد کاهش میزان حداقل به را اطالعات ( . برساند حداکثر به را کننده استفاده واژه جستجوی انتخاب

کمتر تالش با و کمتر زمان در (مناسب به ها چکیده و ها سند نمایه .ارزش افزایند می یک داده نمایه ها ) (فرا داده مورد در ای داده است شده نمایه سند به مربوط گزاره دو دارای نمایه فضای

وجود . نمایه در چیزی چه یعنی شمول عدم و شمول است. ندارد وجود نمایه در چیزی چه و دارد

سازی نمایه اهداف : طورکلی به مفاهیم برقراری میان ارتباط ها شناسه موثر تنظیم و مند نظام ترتیبی به سریع مجموعه شناسایی یک در مدارک قصد به اطالعات سریع سازماندهی مدارک بازیابی آسان و

سازی نمایه تاریخچه

مجموعه و نوشتن تاریخ با نویسی چکیده و سازی نمایه تاریخدارد نزدیکی ارتباط اطالعات های پیشینه

های اشخاص به اولیه نمایه یا اسامی کلمات و آمدن متن ترتیب در : . ها نمایه اولین جمله از بود اللغات محدود کشف

(concordances) کردن بسته و باز مستلزم پاپیروس طومار برای نمایه از استفاده

. طومار به کوچکی صفحه شکل به آن نمایه و بود طومار مکررآمدن وجود به با و است شده می جدید کدکس متصل شکل که

. برای کتاب نمایه و شد نمایه در اساسی گامی بود بار کتاب اولینشد. عملی

کتاب اختراع تولید و چاپ سریع رشد های چاپ، نمایه به نیاز ،داد افزایش را کتاب

سازی نمایه تاریخچه بدرقه افزودن مطالب آستر گان خواننده باعث ها کتاب به

: از وکال مثال عنوان به کنند داشت یاد را مهم موضوعات واستفاده خود عالقه مورد قوانین الفبایی فهرست برای آن

مقدس .... کتب به ارجاعات نوشتن برای کاتبان و کردند کتاب 16قرن در برای کیفیت با های شد نمایه ایجاد قرن اطالعاتی 17در ابزار جدید ادواری) نوع به( نشریات

ها نمایه آن سریع رشد با و آمد . ضرورتوجود یافتند علمی مجالت رشد با چکیده همزمان توسعه مجالت نیز

یافت

سازی نمایه تاریخچه سمت 19قرن به حرکت تخصصی روند مجالت انتشارات ،

کردند آغاز را خود سریع رشد چکیده اطالعات دهه انفجار 1940از دهه . 1850در مجالت که کرد منتشر ای نمایه پول اف دبلیو

انتشار جدید مفهوم و شد می شامل را نمایه بسیاریگوناگون نشریات متعدد های شماره برای آغاز مشترک را

. است. داشته سازی نمایه رشد در فراوانی اهمیت که کرد

سازان نمایه دهند؟ می انجام کاری چه سازان نمایه سند موضوعی و تحلیل های واژه کند تخصیص می فکر که

ها واژه آن براساس کننده .جستجواستفاده کرد خواهد کند؟ می توجه مواردی چه به ساز نمایه به مشی توجه سازی خط نمایه کننده استفاده نیاز

سازان نمایه ویژگیو نظم انضباط جزئیات و به مهم) ( عالقه بسیار ویژگی دونمایه ) حافظه های افزار نرم است سرمایه یک خوب

کند ( می کمک بسیار حافظه به سازی خواندن . سریع است مثبت ویژگی یک سازان طور ) سانسورنمایه به بسا چه هستند نیز کننده

عمد ( غیر . خالق و کنجکاو متن: ) ذهن در خاص جمله یک معنی مثال

در کنم انتخاب را اصطالح این اگر آیا چیست؟ دقیقا؟ شود می استفاده واژه همین دقیقا جستجو

خوب ساز خواننده نمایه جای به را . خود دهد می قرار

قدیمی های نمایه : بر آن کار اساس گردان های عنوان نمایه های کلیدواژه گردش

است . از استفاده .Noninformativeکلمات stop listبا شوند می حذف

Kwic =با عنوان های واژه کلید آن در که است عنوان نمایه نوعی. شوند می انتخاب ماشینی وسایل

الفبایی رایانه دادن قرار با را مجالت های مقاله عناوین گردش کار ” . عناوین مانند دهد می انجام دارند، مشابه های واژه که عناوینی

شیمی“

:زمینی چگونگیمثال سیب تولید حیوانی ازاستفاده باافزایش کود. شوند می مرتب الفبایی ترتیب به ها واژه کلید اساس بر ها عنوان

Kwoc عنوان از ای واژه کلید که است گردان نمایه ابتدا نوعی قرار در

: آید می کلمه این از بعد عنوان بقیه گیردو می ایران آموزشی نظام در آموزش و کتابخانه رابطه بررسی رابطه کتابخانه بررسی ایران، آموزشی نظام در آموزش و کتابخانه آموزش رابطه بررسی ایران، آموزشی نظام در ایران آموزشی در نظام آموزش و کتابخانه رابطه بررسی ، آموزشی ایران نظام در آموزش و کتابخانه رابطه بررسی ،

Permuterm کلید گردش کووک و کوئیک مانند آن کار اساس جایگشتی یا

. است عنوان های واژه صورت به عنوان های واژه تایی کلید و دو شوند می انتخاب

. واژه کلید دو با کار گردش دهند می تشکیل را اصطالح یکاست

در دوم کردن اصطالح و محدود اول کردن اصطالح اخص. دارد مهمی نقش آن

اصلی جابجا اصطالحات های شناسه و شوند الفباییمیشوند می

Permuterm : مثال :سازی آماده ریزی وعنوان ساختمان برایبرنامه

14کتابخانه / ریزی برنامه سازی 14آماده

/ کتابخانه ساختمان سازی 14آمادهسازی / آماده ریزی 14برنامه

کتابخانه / ساختمان ریزی 14برنامه / سازی آماده کتابخانه 14ساختمان

ریزی / برنامه کتابخانه 14ساختمان

کتاب انتهای نمایه انواع ساده ا: نمایه ترتیب به ها آن لفباییمدخل جلوی در و است

. جاینما دارد بیانگر وجود تورفتگی فاقد هیچگونه و است.نداردوجود یابد می افزایش آن های نما جای تعداد و

بافتی درون صورت: نمایه به نمایه نحوی این و خطیترتیب به و بیانگرها است . پیدایش بنابراین است متن در

. . نیستند الفبایی باشد می انسانی علوم متون مناسب بیشتر :مدخل کودکان مثال ~ ذهنی ~؛ 17- 15استثنایی مانده ~؛ 45-21عقب

47تیزهوش بیانگر

کتاب انتهای نمایه بافتی برون بافت: نمایه در بیانگرها که است ای نمایه

به اصلی مدخل ذیل در بلکه گیرند، نمی قرار صورت نحوی. الفبایی مطرح ها صفحه توالی آیند مثل. نیستمی کلماتی

. از برخی شود نمی استفاده آن در غیره و اضافه حروفعنوان به خود جای در گیرند . مدخلبیانگرها می قرار

:نویسی فهرست مثال دی 32، 34، 36سی 25کتاب افزار 12نرم

و بافتی برون نمایه های تفاوتبافتی درون

بافتی درون نحوی نمایه رفتار. صورت میگوییم مثال باداردبافتی دربرون ولی دانیم باکودکان نمی و بریم نمی بکار را

رفتار یا است کودکان رفتار کودکان .باآیا. دارد تعلق انسانی علوم حوزه به بیشتر بافتی درون نمایه. هستند نگر کل بافتی درون نمایه مرتبط فنون و علوم های حوزه به بیشتر بافتی برون نمایه

. گيرد مي قرار اصطالحنامه مايه بن بيشتر و است

و بافتی درون های نمایه عناصربافتی برون

(شناسهheading:) می گفته شناسه جمع سر مجموعه همه بهشود.

: است شده تشکیل عنصر چند از شناسه هررا (:entryمدخل)- شناسه به نماد یا کلمه یک ورود کلیت

= به. که ای واژه اصلی کانون است ترکیب یک اصلی عنصر گویند . رود می کار به نمایه عنوان

را (:modifierبیانگر)- مدخل معنای دامنه کننده محدود نقش. است. کانون چگونگی یا نوع کننده تعیین دارد

.(:locatorجاینما )- دهد می نشان را منابع محلمرجح (: Reference ارجاع )- به مرجح غیر اصطالح ارجاع برای

شود. می گفته نیز ارجاع نما جای به گاهی

نمایه یک ایجاد های گام

مشی تعیین سازی خط نمایه سریع عالمت = خواندن و یادداشت بدون خوانی متن = اریب

موضوع ( کلیت درک ها واژه کلید کردن نوشتن مشخص یا ها واژه زیر کشیدن خط با

. هرصفحه حاشیه در ) برگه ) یک روی بر مدخل واژه هرکلید وذکر 5/12در 5/7انتقال

صفحه برگه شماره هر بر و ها مدخل کردن تکراری ادغامالفبایی های مدخل مفهومی ایجاد ها پیوند مدخل بین از ها استفاده نامه روابط اصطالح ایجاد برای

تنظیم روش حسب بر ها نمایهو : الفبایی است الفبایی ترتیب به کنونی های نمایه بیشتر

نیز و ها سازمان اشخاص، اسامی الفبایی نمایه شاملباشد . می موضوعات

بیشتر : زمانی و باشد می حال به قدیم از زمان ترتیب بهرود می کار به تاریخی های نمایه برای

موضوعی یا ای سرعنوان: رده یا ها رده براساس که . های نمایه در بیشتر گردند می مرتب مند نظام موضوعی

نمایه یک تواند می البته که میرود کار به رده علمی الفباییباشد.ای

های: تکاملی نمایه شناسی برای زمین

استنادی نمایه استنادی فهرست نمایه یک و مقاالت از فهرستی شامل

آن به که است شده منتشر مقاالت از یک هر تحت فرعی . مقاله یک مورد در دیگر، عبارت به اند کرده استناد مقاالتتوسط مقاله این که کند می مشخص استنادی نمایه خاص،

استناد مورد ، اند شده نوشته آن از بعد که دیگری مقاالت چه . نمایه است ممکن اصلی، نمایه بر عالوه که اند گرفته قرار

همچون دیگری موضوعی های نمایه و . مولف باشد داشته کننده بیان حقیقت درونی در موضوعی هایی ارتباط مقاله با

. اند کرده استناد آن به که است به کننده استفاده ارجاع آن اصلی مقاالت مزیت جدیدترین

است

ساختار به مربوط نکاتمداخل زبانشناسی

اسمی عبارت یا ) اسم جز گیرد قرار مدخل تواند می فقطالیه مضاف یا صفت بیانگر و باشد اسم باید حتما اصلی

دندان سپیدطال، انگشترمثل: اسم جانشین مگر گیرند نمی قرار نمایه مدخل قید و صفت

. مثل باشند بر شده است باال عینی عنصر یک چون تواند می

سازی (وارونه افراد ) اسامی جز به ممنوع ) ( :است غلط كودكان ، استثنايي مثال) ( است صحيح محمد خوارزمي،

مرجح اصطالح انتخاب مالک داشتن : رواج االجتماع . علم جاي به شناسي جامعه مثال بودن آليسم . : بومی ايده جاي به گرايي آرمان مثال بودن امروزي و : جدید طياره . جاي به هواپيما مثال بودن : علمی نمك. جوهر جاي به سولفوريك اسيد مثال مشهور اختصار يا : سرنام يونسكو. مثال ترکیبی کلمات بردن بکار از که پرهیز مواردی در جز به

مرغان : آبله مثل نیست سازی جدا قابل اصطالح

: نمایه سیاست مشی خطی های ویژگی) کتاب سازی

ها تعدادتعیین واژه کلید متوسط نوعتعیین) بافتی ) برون یا بافتی درون نمایهزبان) ( ترکیبی شده، كنترل آزاد، سازی نمایه بازیابینوع) استفاده) راهنمای ساختن کلمات ) بیانگروشن وضعیت مفرد،تکلیف یا جمع ر

خارجی...( نامرجح سیاست یا بیانگرها مرجح کردن نماها جای و ارجاعات نمایه بیان ...(انواع نویسندگان، ) موضوع، موجود) ابزارها ) سازی استاندارد سازی چگونگی) خودکار افزار، نرم نویسی، برنامه زبان نمایه

بازیابی( سازی روزآمد

مجموعه سازی نمایه در متفاوت، افراد توسط که مختلف مدارک سازی نمایه

با احتماال و متفاوت های زمان در و متفاوت های مکانجستجو مورد واحدی شبکه در باید و است متفاوت واژگان

: . مانند گیرد کتابداری قرار مقاالت نمایهبنابراین

عین هماهنگیو همگونینوعی در که آورد پدید جامعیتبایدزائد ،موارد . بازیابیدستیابی همگونی ایجاد برای پس نشود

است : 2 مهم مانعیت نکته و جامعیت

مانعیت و جامعیت(Recall, Precision) شمول عدم و شمول :چتر یک زیر همگون افراد یا افراد جامع منطق نظر از یعنی

. نروند چتر این زیر اغیار یعنی مانعیت و بروند ) و ) برود باال مانعیت و جامعیت دو هر سطح شود می تالش

شود حفظ آن توازن مسئله مهم موارد از دیگر است Relevanceربط یکی

کاربر نیازهای با حد چه تا است نمایه در که اطالعاتی یعنی . دارد همخوانی

. کند می تعیین کاربر را ربط

سازی نمایه های زبان :نظامهای نمایه سازی)زبان نمایه سازی(

رساني اطالع نظام هاي ساختگي در زبان اطالق به قراردادي وبازيابي قابليت ويژه به سازي نمايه مقاصد براي كه مي شود . زبان كلي طور به شود مي گرفته كار به مدارك و اطالعات

سازي، مهيا نمايه را هم استانداردي و ساز نمايه هم كه كند مي . كنند استفاده آن از توانند مي جستجوگر

تر : ساده طور به پسمجموع|ه ای از روش|های از پیش تع|یین ش|ده ب|رای س|ازمان دهی،

بازیابی و اشاعه اطالعات

سازی نمایه های زبانبه دو دسته کلی تقسیم می شوند:

دارای Assigned termنظ|ام ه|ای اص|طالح تع|یین ش|ده 1.واژگان ابزارهای کنترل

متن توص|یفگر ه|ا از Derived Termاص|طالح مش|تق . 22.گرفت|ه می ش|ود ل|ذا آن را متن آزاد و ط|بیعی هم می

گویند

سازی نمایه های زبان همارا پیش سازی Pre Coordination : نمایه

Indexing طور به جزء چند یا دو بین ساختگی هرگاه و پیوند تصنعی ،

پیش ) ( نمایه آن، نوع و عمل این به نحو ایجاد کنیم برقرار. گویند همارا

،همارا پیش سازی نمایه در دیگر عبارت یا به ترکیبدر همارایی جستجو مورد موضوع تشکیل دهنده هنگام عناصر

سازی : نمایه می گیرد صورت بازیابی از پیش عبارتی به و : موضوعی های سرعنوان مانند - - کتابشناسی تاریخ اصفهان

سازی نمایه های زبان همارا پس سازی post coordination Indexنمایه

ing : را ها سرشناسه ساز، نمایه آن در که سازی نمایه از ای شیوه

زیر شناسه تعدادی و کند می انتخاب ساده بسیار مفاهیم ازبه آنها پیوستن برای تدابیری نیز و نماید می اضافه یک هر

بتواند جوینده آنها وسیله به تا دهد می دست به یکدیگر. بیابد را خود موردنظر مدرک همارایی موضوع یا ترکیب

در جستجو مورد موضوع تشکیل دهنده بازیابی عناصر هنگام . شود می انجام

: ها نامه اصطالح مانند اصفهان تاریخ کتابشناسی

طبیعی زبان مزایای متخصصان سایر زبان با ارتباط برای و است رشته هر

. است تر مهیا بسیار متخصصان زبان حفظ طبیعی ساختارروزآمدی. ساختگی زبان با قیاس در قرار واحد سیاست تحت را اصطالحات های ناهمگونی

. دهد پراکندگی جامعیت می از و دهد می افزایش را. کند می جلوگیری اطالعات

:خارج اشکال طبیعی حالت از پس دارد ارجاع به نیازشود . می

ساختگی زبان مزایای کامپیوتر بصورت به آماده بسته بین یک و شود می داده

. مراتب به میکند برقرار پیوند یک شده کنترل وزبان مدرکتر کمتری توانمند مانعیت چند هر است اطالعات دادن در

دارد.

( نویسی جدا قوانین مثل کنیم می سیاست ایجاد وقتی. شود ( می ساختگی زبان و است کنترل نوعی خود و

اصطالحنامه اصطالحنامه يا رشته گنجواژه يك اصطالحات مجموعه ،

مراتبي سلسله و رده اي، معنايي، روابط آنها ميان كه استهمه با را رشته آن موضوع كه دارد را آن توانايي و شده برقرار

و نظام يافته به گونه اي وابسته، و فرعي و اصلي جنبه هايدهد . ارائه اطالعات بازيابي و ذخيره به منظور

انگليسي واژه فارسي معادل است Thesaurusاصطالحنامهو ذخيره، گنجينه، به معناي و دارد باستان التيني زبان در ريشه كه

. مي رود به كار مجموعه نظر از كاركرد اصطالحنامه و ابزار وظيفه واژه ها  ، كنترل

از و است مقيد زبان به مدارك طبيعي زبان برگرداندن به منظوردانش از خاص زمينه اي پوياي و كنترل شده واژگان ساختار، نظر

به كار حوزه آن اطالعات بازيابي و ذخيره براي كه است بشري مي رود

اصطالحنامه اهداف

: است زير اساسي هدف هاي داراي اصطالحنامه 1 )ساختار دانش نماياندن از معيني هم زمينه و نمايه ساز هم چنان كه

با آن مفاهيم ميان ارتباط و زمينه آن گستره از بتوانند جست وجوگريابند آگاهي مرتبط انديشه هاي

2 )استاندارد ارائه .اصطالحات �ن معي زمينه اي در 3 )اصطالحات برقراري رده بندي و اصطالحات ميان ارجاعات نظام

مراتبي سلسله به صورت4 )به توجه بر اطالعاتي تأكيد استفاده كنندگان نيازهاي 5 )معاني تعيين حدود كردن مشخص و مجاز اصطالحات اصطالحات

نمايه سازي در هماهنگي ايجاد به منظور

اصطالحات ميان روابط. نمايش و تعيين توانايي اصطالحنامه، ذاتي ويژگي كه داشت توجه بايد

رابطه و نداريم سويه يك رابطه يك و واژه هاست ميان معنايي روابط . دارد وجود جانبه همه

: باشد نوع سه اين از يكي است ممكن روابط اين )ارزي الف هم Equivalance Relation : رابطه

مي شود برقرار پذيرفته نشده اصطالح و پذيرفته شده اصطالح ميان :علم االجتماع مثال جاي به جامعه شناسي اصطالح )مراتبي ب سلسله Heirachial Relationرابطه ،واقع در كه است مفاهيم ميان اخص و اعم رابطه بيان كننده

مي كند . متمايز متداول واژه نامه هاي از را اصطالحنامه ها همبسته همايند رابطه Associative Relation: يا ديگري يكي وجود ، معنايي وابستگي دليل به كه اصطالح دو ميان رابطه

. مي كند متبادر ذهن به نيز سواركاري مثال :را و اسب اصطالح دو

اصطالحنامه ساختار:) ( ع ا اعم عام تر : Brother Term اصطالح اصطالح :انگور مثال . . ميوه ع ا) ( خ ا اخص خاص تر : Narrow Term :اصطالح اصطالح :ميوه مثال . . انار خ ا انگور پرتقال وابسته و ( ( اصطالح به : Related Term : ا كه اصطالحي

. دارد ارتباط نوعي به برگزيده اصطالح :انگور مثال . . شيره و ا

اصطالحنامه ساختار) ( بك ببريد كار به اصطالح : Use : اصطالح از ارجاع

مرجح ) ( ) ( برگزيده به نامرجح ناگزيده :وتربيت تعليم مثال . پرورش و آموزش بك:) ( بج جاي به ببريد كار به ارجاع: Used for اصطالح

مرجح ) ( ) ( نا گزيده نا اصطالح به مرجح گزيده اصطالح از . است مترادف البته كه

:پرورش و آموزش مثال . تربيت و تعليم بج

اصطالحنامه ساختار:) ( ر ا راس سرمقوله : Top Term اصطالح اصطالح

اصطالحات . از اي مجموعه :ميوه مثال . ها خوراكي راس

) ( د ي دامنه داشت براي: :Scope Note ياد يادداشتيو است معنا چند داراي يا و ابهامي داراي كه مدخل توضيح

شود . مي استفاده دارد كلي خيلي معني يا ) ( :رسوم و آداب فرهنگ مثال

مراتبي سلسله رابطه انواع : است نوع سه شامل خود مراتبي سلسله رابطه1 .نوع و جنس و : Generic: رابطه ترين دقيق رابطه اين

همه كلمات با كه است مراتبي سلسله رابطه ترين قطعي . است شناسايي قابل نوع براي بعضي و جنس براي

جنس : : ) ( مثال كنندگان نشخوار اصطالحات ميان رابطه) ( نوع بز ) ( نوع گاو ) ( نوع گوسفند هستند كننده نشخوار ها بز همه. هستند بز كنندگان نشخوار از بعضي

مراتبي سلسله رابطه انواع2: .جزء و كل دهنده : Whole – part رابطه نشان كه

رابطه نوعي و كند مي مشخص آن كل با را جزء يك رابطه . است اخص و اعم

) ( : جزء دست مثال) ( كل بدن3 .مصداقي ارتباط : Istance Relation : رابطه اين

كه است اي رابطه و است خاص اسامي مورد در بيشتر . است مصداق يك بيانگر بلكه نيست نوع و جنس

:دماوند ( مثال قله) يك مصداق

نامه اصطالح و نامه واژه تفاوت : ها نامه الفبايي واژه . نظم ولي آيند مي هم دنبال به و دارد

دارند .مجرد خنثي حالت و بوده

: نظم معموال ي – اصطالحنامه ا رده كلمات الفبايي و داردو بوده مرتبط هم معنايي با دارند. روابط

بندي عامل ( بندي يك( : Factoringعامل اجزاي تفكيك معني به

مسائل از يكي و است خودش متشكله عناصر به توصيفگر . باشد مي اصطالحنامه حوزه در انگيز بحث

:فلسفه مثال فلسفه : تاريخ و مقوله يك تاريخ اينجا در كهاست ديگري مقوله

: ديگر هواپيما مثال و : موتور جداگانه مقوله كدام هر كهاست متفاوتي

يعني هستند بندي عامل به قائل اي عده منظور اين برايبراي عمال ولي بياورند خود مقوله در و كنند جدا را آن

نيست ميسر كلمات مرغان بعضي آبله مثل

عملي كار : كلمات با نامه اصطالح ساخت

کتابشناسی سياهه، ، نامه مقاله مرجع، كتاب ، كتابشناسي

، تنظیمی کتابشناسی ، تاریخی کتابشناسی توصیفیجهانی کتابشناسی ، جاری کتابشناسی ، تحلیلی كتابشناسی

عمومی کتابشناسی ، ، ها کتابشناسی کتابشناسی ،کتابشناسی گزارمانی، کتابشناسی ، متنی کتابشناسی

، ای منطقه کتابشناسی ملی، کتابشناسی ، نگر گذشتهفهرست

عملي كار پزشكي اصطالحنامه نما، اصفا، اصطالحنامه معرفي

Meshفارسي،

كتابي غير منابع سازي نمايه

تحقيقاتي طرح و نامه پايان مقاله،

چکیده تعریفچکیده : Abstract : شامل که نوشته یک از ایست خالصه

فهرستی یا ویژه قسمتهای فشرده یا مهم مطالب تمام فشردهواژه وکلید اصطالحات شامل گاهی باشد نوشته آن محتوای از

. است متن های نویسی ABSTRACTING: چکیده شامل که مقاله یا ،جزوه کتاب یک از کوتاه خالصه تهیه عمل

سری یک شامل و گویند می را باشد آن اساسی نکاتمدرک در موجود اطالعات آن طی که است ای زنجیره فعالیتهای

. شوند می ارائه کوچکتری ابعاد هدف در این به رسیدن برای: است ضروری فرآیند دو انجام

اضافات حذف یا متن نکات یعنی: هرس ضروری حذف غیر. ضروری نکات وحفظ

متن عصاره به: گیری رسیدن مدرک یعنی محتوای مفهوم اصل

لحن حسب بر چکیده انواع

نما تمام INFORMATIVE ABSTRACT: چکیده مندرج کیفی و کمی مباحث از روشنی اطالعات امکان تاحد

کند، می ارائه رک مد تر در چکیده طوالنی انواع سایر ازمحتوای . و نوع با متناسب باید نما تمام چکیده طول است

مجالت های مقاله در اغلب اما ، باشد و 250تا 100مدرکتا ها نامه پایان . 500در تهیه شود می گرفته نظر در واژه

چه اگر نما تمام ارجحیت چکیده چکیده انواع دارد برسایربسیار گیر اما هزینه و وقت به پر نیاز و خاص بوده مهارت

دارد.

لحن برحسب چکیده انواع راهنما Indicative Abstract: چکیده

به بلکه دهد، نمی را کامل اطالعات که است ای یافته چکیدهبیشتر ها و کند می نتایج هدایت بر بیشتر. تاکید و است

انگیزه برای . ایجاد باشد می متن به مراجعه برایتلفیقی Compound Abstract: چکیده

بین نما تلفیقی تمام و راهنما با چکیده مسئله این و استدر که است ها نمودار و جداول شدن خالصه عدم به توجه

را آن نتایج توان می ولی نیست میسر نما م تما چکیده . داد توضیح

لحن برحسب چکیده انواع

انتقادی Critical Abstact: چکیده به مدرک محتوای معرفی بر می ارزیابی عالوه هم آن

چون ، شود می استفاده چکیده، نوع این از بندرت ، پردازدبه نیاز آن تخصص تهیه داشتن و نویسی چکیده در مهارت

چکیده . موضوعی ، چکیده نوع این در دارد را باال سطح در . دارد می بیان نیز را خود نظریات و عقاید نویس

حجم حسب بر چکیده انواع تلگرافی کوتاه Telegraphic Abstract: چکیده خیلی

است جمله نیم و یک یا یک حد در و عنوانی پیش Titular Abstact: چکیده که طور همان

نیست متن بیانگر عنوان همیشه که این دلیل به آمد این ازساختگی مبهم عنوانی عنوان جایگزین که شود می ایجاد

باشد. عام طوالنی General Abstract: چکیده و نسبتا است

. بنابراین است نشده تهیه آن برای استانداری کنون تادارد نشریه یا موسسه یا پایگاه سیاست به بستگی

کاربرد حسب بر چکیده انواع مدار رشته مثال: : چکیده دانش از خاص ای حوزه برای

ریاضیات

گرا وظیفه کاربردی: چکیده های فعالیت به کمک برایای رشته بین یا خاص تخصص به مربوط یا که باشد می

) دهند. ) می انجام که تکلیفی به توجه با باشد گرفته سو گرا: چکیده وظیفه چکیده از شکلی اغلب

می قرار بررسی مورد را سند محتوای از قسمتی و است . نماید می تمرکز آن بر و دهد

کننده تهیه حسب بر چکیده انواع مولف از Autour Abstact: چکیده ها چکیده بیشتر

خود که دهند می ترجیح موسسات و هستند نوع مولف اینمتن به مسلط لزوما که البته که بنویسد را چکیده است

چکیده . نیستبهترین

تخصصی یا ای حرفه Professional: چکیدهAbstract ای حرفه افراد توسط که است ای چکیده

به توجه دلیل به کار این که شود می و نوشته یکدستیبیشتر . جامعیت باشد می

دستی نویسی . چکیده شود: می انجام انسان توسط ماشینی نویسی وسیله: چکیده به کار . رایانهتمام نقاط است

. . شود می انجام روش دو به معموال و دهد می قرار نحو را دستیابیKey Method :مورد حوزه یک در که دارد واژه کلید حالت که

عنوان به و است نصب Subsystemقبول اصلی سیستم کنار دردستور یک و کن انتخاب را کلمات این که گوید می آن به و شود می

ساختار و بسازد جمله یک و دهد قرار هم کنار را آنها چگونه که . کند ایجاد نحوی

Cue method بین فاصله اساس بر و دهد می امتیاز کلیدواژها به . پس گیرد می قرار هم کنار شده داده امتیازات و توالی کلمات

و منطقی ندارد است وجود بهتر دستی چکیده

ها نامه پایان چکیده نوشتن پژوهشی در های طرح و ها نامه پایان توجه چکیده

است . الزامی نکاتی به خط دو یا یک در نظری بحث یک با شروع تحقیق خط مسئله سه یا دو درفرضیه تحقیق هدافا پژوهش و های روش ، پژوهش جامعهپژوهش، ابزارتحقیق نتایج و ها یافته یک از نباید آن نیم کل و . ) صفحه حدود شود تا 300بیشتر

واژه (500

چکیده تهیه های گام این به اختصاصی بطور سازمانی اگر بخصوص ، چکیده درتهیه

داشتن ، پردازد می مشی امر خط یا نامه و شیوه است مهمکنیم : لحاظ باید را زیر موارد

1 .حاوی چکیده که فرض پیش این مدرک ذکر کل خالصهاست .

2 .نویسی .اهدافتعیین چکیده3 .حاوی باید اصلی چکیده متن های واژه باشد .کلید6 .انواع یا نوع استفاده تعیین مورد نویسی .چکیده چکیده در5 .نویس تعیین چکیده مهارتی و علمی نویسان سطح چکیده یا

چکیده تهیه های گام6 .شده تهیه های چکیده اینکه شوند ویراستاریتعیین می

خیر .  یا7 .نوع آرایی تعیین صحفه چینی، این حروف از مسائلی و

قبیل .8 .کتابشناختی تعیین اطالعات درج انتهای محل یا ابتدا در

چکیده .9 .چکیده تعیین در نباید که روند .جمالتی بکار10 .اصلی رعایت متن ترتیب و چکیده نظم در11 .آثار به مربوط چکیده در ذکرشان که مواردی تعیین

. است ضروری متون انواع سایر یا تحقیقی و پژوهشی

چکیده تهیه های گام : بایستی چکیده تهیه برای ، مشی خط تعیین از بعد1 . اصلی متن ها مرور سرفصل مطالعه فقط نه و2 . ای حرفه صورت به مطالب که مرور معنی این به تخصصی و

مطالب هماهنگی و انضباط از اصلی متن آیا کنید توجه بایدجزء به کل از باشد باید که طور آن مطالب آیا و است برخوردار

هست؟ 3 . و اصلی جمله آن .یافتن زیر کشیدن خط4 .اصلی متن و بعدی های پاراگراف در را کار کنیم تکراراین می5 .را جمالت بعضی مرحله این کامل در ارتباط ایجاد با و ، حذف

اصلی متن بر منطبق که آید می بدست چکیده نام به جدیدی متناست.

عملی کار

نامه پایان چکیده یک تهیه