บทท 1 การพฒนาองคการและการเปลยนแปลง

ปจจบนเปนยคแหงการเปลยนแปลงทกองคการจากสภาพแวดลอมทางดานเศรษฐกจ สงคม การเมอง วฒนธรรม คานยม ขอมลขาวสาร เทคโนโลยและอน ๆ ทงในระดบโลก ระดบภมภาค ระดบประเทศ ระดบสงคม ระดบองคการ ระดบกลมและระดบบคคล ผลกระทบส าหรบประเทศไทยทผานมาท าใหเกดสภาวะวกฤตทางเศรษฐกจอยางรนแรง หากพจารณาในระดบองคการทงภาครฐ รฐวสาหกจและภาคเอกชนทกระดบและทกกลมจงมความจ าเปนทจะตองมการวเคราะหตนเองหรอเปรยบเทยบกบคแขงขน ทงในดานจดออน จดแขง โอกาสและอปสรรค รวมทงปญหาตางๆเพอใหเหนความส าคญและความเรงดวน ในการทจะตองปรบเปลยนหรอเปลยนแปลงเพอใหตระหนกอยางแทจรงวาหากไม เปลยนแปลงใน ขณะทสภาวะแวดลอมและปจจยตางๆ รอบตวมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา จะไมสามารถอยรอดไดโดยไมตองมการเปลยนแปลงและจะน าไปสความลมเหลวหรอลมละลายได ดงนนจงตองพฒนาเพอใหด ารงอยไดในสงคมและมความส าคญกบการพฒนาประเทศพรอมกบน ามาประยกตใชไมวาจะเปนการเนนในเรองการบรหารโดยใชองคการเปนฐาน การปฏรปขนอยกบปจจยหลายดานทส าคญตอประสทธผลขององคการมาก เชน ผบรหารองคการ ซงจะประสบความส าเรจในการบรหารไดตองใชยทธศาสตรหลายๆอยาง ทส าคญคอการมภาวะผน าของผบรหารหรอผบงคบบญชาในทกระดบและภาวะผน าของพนกงานทกคนในองคการดวย โดยเปนพฤตกรรมหรอกระบวนการทบคคลหนงมอทธพลเหนอบคคลอนหรอกลมในการท างาน เพอใหบรรลผลตามเปาหมาย ซงสอดคลองกบภาวะผน าเปนกระบวนการใชอทธพลโนมนาวทมผลตอการตดสนใจและเปาหมายขององคการ เพอกระตนพฤตกรรมการท างาน ใหบรรลตามวตถประสงค และเปนกระบวนการรกษาสภาพและวฒนธรรมของกลม (Szabla et al 2014)

โลกาภวตนและความหมาย ราชบญฑตยสถานไดบญญตศพทค านขนใหมความหมายใกล เคยงกบตนศพท (Globalization) คอ การแผถงกน การเขาถงและการเอาชนะโลก ซงเปนการลวงรความเปนไปและกาวทนโลก กลาวคอ ความเปลยนแปลงของโลกทเกดขน ทงทางดานสงคม เศรษฐกจและการเมอง ฯลฯ สามารถรบรรบทราบไดในเวลาใกลเคยงกน ไมวาจะอย ณ ทใดๆ หากความเปลยนแปลงนนเปนประโยชนกสามารถน ามาปรบหรอประยกตใชใหเกดประโยชนได เชน การสอสารและโทรคมนาคม รวมทงระบบคอมพวเตอร ทท าใหผคนทงโลกสามารถสอสาร ขนสงเดนทางไปมาหา

กนไดโดยงาย มอปกรณในการด ารงชวตทเปนสนคา สงผลตคลายๆ กน ดภาพยนตรและฟงเพลงเดยวกน วฒนธรรม ประเพณสามารถแพรไป ใหไดรบการยอมรบไดงาย ซงตอไปวถชวตทกอยางจะคลายกนมากยงขน จะมภาษากลางใชในการสอความหมายเปนภาษาเดยวกนทวโลก (Wooten, 2009)

ปจจยทสงผลกระทบ ปจจยทสงผลกระทบใหผคนรเทากน แตงกายเหมอนกน มวถชวตทก าลงปรบเปลยนไปใกลเคยงกนมากขน มหลายประการทส าคญ ไดแก (Ludema, Laszlo and Lynch, 2012) 1. เทคโนโลยสารสนเทศ ทครอบคลมทกเรองทงตวเลข ตวอกษรหรอขอความ สญลกษณ รวมทงภาพและเสยง ทผานการวเคราะห จดกลม เลอกสรรแลว โดยใชคอมพวเตอร หรอโดยเครองมออปกรณอน เชน โทรศพทมอถอ ทสามารถสงผาน หรอน าเสนอใหผรบ ผใช หรอผตองการไดกวางขวางและรวดเรวมาก เทคโนโลย เรยกกนทวๆ ไปวา ไอท (Information Technology) 2. เทคโนโลยโทรคมนาคมเปนสะพานหรอทางเดนของขอมลขาวสาร ภาพ เสยง จากผสงไปยงผรบ ซงสามารถท าไดทงทางอากาศ ผานเครอขายดาวเทยมหรอทางบก ทางน า ผานเครอขายสายใยแกว ทจะชวยใหขอมลขาวสาร ภาพ เสยง รบสงไดโดยสะดวกและรวดเรวมาก ซงมกใชค าวา Information Super highways ได 3. เทคโนโลยอนๆ เชน เทคโนโลยการผลตสนคา ท าใหผลตไดมาก โดยมมาตรฐานและคณภาพเหมอนกน ใชหนยนต (Robot) แทนแรงคน เทคโนโลยการเรยนการสอน ครคนเดยวผานสอโทรทศน วทย เครอขายดาวเทยม สายใยแกว ไปถงผเรยนไดทวโลกไดในเวลาเดยวกน ผเรยน ทงในระบบและนอกระบบ ไดรบรเชนเดยวกน สามารถถาม ตอบ ในชวงเวลาเรยนจากระยะทางไกลๆ ไดดวย การลงทะเบยน การเลอกวชาเรยน อาจใชระบบคอมพวเตอรหรอระบบ รหสแทง Bar code ชวยใหท างานไดรวดเรวมาก ประหยดเวลา เปนระบบ ระเบยบ นอกจากนยงม เทคโนโลยการบรหาร เทคโนโลยการกอสรางและอนๆ อกเปนจ านวนมาก

ส ภ า พ แ ว ด ล อ ม ท เ ป ล ย น แ ป ล ง จ า ก โ ล ก า ภ ว ต น สถานการณของโลกยงคงมการเปลยนแปลงอยางไมหยดยงในทกเรองและทกรปแบบ ทงในเชงโครงสรางทางการเมอง เศรษฐกจและความมนคง สงคมจตวทยา วทยาศาสตร เทคโนโลย การพลงงาน และสงแวดลอมในทกมตเปนไปอยางมพลวตรและซบซอนสงผลกระทบตอกนและกนอยางหลกเลยงไมได ภาวะทโลกไรพรมแดน จะเกดแนวคดหรอองคความรใหมอยางรวดเรว

3

การท าความเขาใจในสถานการณของโลกเปนเรองส าคญทจะหลกเลยงไมได โดยเฉพาะมผลกระทบโดยตรงตอความมนคงและประโยชนแหงชาต ซงจะตองวเคราะหองคประกอบ ไดแก การเปลยนแปลงทางดานการเมอง เศรษฐกจ สงคมจตวทยาและวทยาศาสตร เทคโนโลย ทส าคญ ไดแก การเปลยนแปลงทางดานการเมองของโลก ทส าคญ เชนการลมสลายของระบบคอมมวนสตในยโรปตะวนออก เมอป 1989 และ ในสหภาพโซเวยตเมอป 1991 ซงเปนการยตความขดแยงในอดมการณทางการเมอง อน เปนสาเหตของความขดแย งระหว างประเทศท เปนอย ลงโดยส น เช ง ท าใหโครงสรางอ านาจโลกจากระบบขวอ านาจสองขวเปลยนเปนอ านาจหลายขว โดยมสหรฐอเมรกาเปนประเทศอภมหาอ านาจอยางเดนชดในเวทโลกทางดานการทหาร แตมใชทางดานเศรษฐกจและอนๆ ทงนระบบหลายขวอ านาจในเวทโลก น าไปสภาวะของการสรางดลแหงอ านาจและเสถยรภาพมากขนได ซงจากความขดแยงระหวางประเทศเปลยนจากเรองปจจยทางการเมอง เปนปจจยทางดานเศรษฐกจและสงคม มการปกปองและกดกนทางการคา ปญหาเชอชาตและศาสนา ความขดแยงทางวฒนธรรมหรออารยธรรมทเปนลกษณะเฉพาะหรอทองถนนยม ตามทฤษฎการปะทะทางอารยธรรม รปแบบของการเปลยนแปลงทผานมาจงมลกษณะของการเปนพลวตรสง มความซบซอนเชอมโยงและสงผลกระทบระหวางกน มความไมแนนอน ยากตอการคาดการณไดชดเจน ดงนนภมภาคตาง ๆ ของโลกจงพยายามทจะรวมมอระหวางกนเพอปกปองตนเองในลกษณะความสมพนธแบบพหภาคมากขน หรอพยายามทจะจดระเบยบเพอสรางความมนคงในภมภาคมากขน เชน OSCE (Organization of Security and Cooperation in Europe) ในยโรป ARF (ASEAN Regional Forum) ในอาเซยน รปแบบในลกษณะนเปนภาพสะทอนความพยายามในการสรางกลไกใหม ๆ เพอยบยงปญหาในระดบภมภาคไมใหขยายตวเปนปญหาของโลก นอกจากนนผลกระทบจากโลกาภวตน ไดแก (Stone , Russell & Patterson, 2004) 1. เทคโนโลยสารสนเทศ การไหลของขาวสาร ทน สนคา บรการและการตดตอของประชาชนทวโลกจะขยายตว และ บรรษทขามชาต กลมเอนจโอ จะมบทบาทในการก าหนดทศทางข อ ง โ ล ก ม า ก ข น 2. เศรษฐกจโลกจะใหญขน แตชองวางระหวาง “ประเทศรวย” กบ “ประเทศจน” จะขยายตวมากขน ระบอบประชาธปไตยจะเรมเปราะบางและมปญหา เกดวกฤตดานการเงน ยกเวนประเทศยากจนทมการบรหารตาม หลกธรรมาภบาล โปรงใส มระบบการศกษาทเปนสากล มการป ฏ ร ป ก า ร ต ล า ด แ ล ะ ใ ช เ ท ค โ น โ ล ย ใ ห ม ๆ 3. บรษทขามชาตทเพมขนจะใชเทคโนโลยมากขนและเปนการทาทายภาครฐ สหรฐจะออกนโยบายสงออกประชาธปไตยไปทวโลก เพอใหประเทศตาง ๆ มความเชอทางการเมอง เชน เดยวกนแ ล ะ ก า ร พ ฒ น า ป ร ะ เ ท ศ ต อ ง ซ อ เ ท ค โ น โ ล ย ส ม ย ใ ห ม จ า ก ส ห ร ฐ อ เ ม ร ก า 4. ประชาชนสงอายจะเพมขน โดยสหภาพยโรปและญปนมมากทสด ท าใหตองปรบก าลง

แ ร ง ง า น ร ะ บ บ ส ง ค ม ส ง เ ค ร า ะ ห แ ล ะ ย อ ม ร บ ผ อ พ ย พ เ ข า ม า ก ข น 5. เศรษฐกจโลกทขยายตวตอไป จะท าใหมความตองการดานทรพยากรธรรมชาตและพลงงานมากขน โดยเฉพาะจนและอนเดยตองการน ามนเพมขน สวนยโรปตองการกาซธรรมชาตเ พ ม ข น ค ว า ม ต อ ง ก า ร ข อ ง โ ล ก ด า น พ ล ง ง า น ท จ ะ เ พ ม ข น ร อ ย ล ะ 5 0 6. ศาสนาอสลามจะยงคงเปนพลงทางการเมองทส าคญตอไป เชน กลมคลงศาสนา จะท าใหเกดความรสกไมมนคงปลอดภยจากการกอการรายมสลมหวรนแรง กลมกอการรายขนาดใหญ จะผสมผสานการปฏบตเขากบกลมแบงแยกดนแดน การโจมตจะยงคงมตอไป โดยมการใชอาวธทกชนดทงอาวธเคม ชวภาพ กมมนตภาพรงสและนวเคลยร การโจมตเครอขายขอมลขาวสาร เพอท าความเสยหายตอทงระบบ การอพยพยายถนจะมมากขน เชน ชาวมสลมในตะวนออกกลางจะอพยพไปยงยโรป หรอประชากรในลาตนอเมรกาจะอพยพเขาสหรฐ มากขน โ ล ก จ ะ ก ล า ย เ ป น ส ง ค ม ห ล า ย เ ช อ ช า ต ท จ ะ ผ ส ม ผ ส า น ว ฒ น ธ ร ร ม ท แ ต ก ต า ง ก น 8. บางประเทศจะพฒนาอาวธทมอ านาจท าลายลางส ง ไดท ง อาวธ เคมชวภาพกมมนตภาพรงส และนวเคลยร ซงหากไปอยในมอของกลมกอการราย จะเปนอนตรายตอสหรฐและพ น ธ ม ต ร อ ย า ง ม า ก 9. แนวโนมของความไรเสถยรภาพ จะขยายตวจากตะวนออกกลางไปยงเอเชยและแอฟรกา ท อ า จ น า ไ ป ส ก า ร โ ค น ล ม ร ฐ บ า ล ท ถ ก ต อ ง ต า ม ก ฎ ห ม า ย 10. ปญหาสงแวดลอมและจรยธรรมจะกลายเปนประเดนใหญ เทคโนโลยใหมๆ จะขยายตวมากขน ทงดานเทคโนโลยขนาดจว (Nano Technology) เทคโนโลยชวภาพ เทคโนโลยสารสนเทศและดานวตถ และจะมการลงทนดานนมากขน แตเทคโนโลยอาจกอใหเกดปญหาดานสงแวดลอม โดยเฉพาะการปลอยกาซคารบอนไดออกไซดทท าใหบรรยากาศโลกรอน ขณะทความเจรญทางว ท ย า ก า ร ส ง ข น ป ญ ห า ด า น จ ร ย ธ ร ร ม จ ะ เ ส อ ม ท ร า ม ล ง 11. ปญหาผอพยพ ซงประเทศไทยมแรงงานตางชาตหลายลานคน ซงอาจสรางความเจรญดานเศรษฐกจในระยะสนได แตในระยะยาวแลว คนเหลานจะมลกหลานเกดตามมา และเปนปญหาทางสงคมทหนกหนวงทสด

การเปลยนแปลงทางดานเศรษฐกจของโลก Szabla, Stefanchin & Warner (2014,pp.103-104) กลาววาการเปลยนแปลงทส าคญ ไดแก 1. การจดระเบยบการคาโลก การเปลยนแปลงโครงสรางอ านาจโลกเปนระบบ หลายขวอ านาจเปนตวก าหนด ขวอ านาจทางการเมองระหวางประเทศ ซงเดมจะถกก าหนดดวยองคประกอบ

5

ของศกยภาพในทางทหารและอาวธ เปลยนเปนถกก าหนดดวยศกยภาพหรอพลงทาง เศรษฐกจ การคาแทน และท าใหเกดรปแบบการจดระเบยบทางเศรษฐกจ การคาใหมของโลก ซงสงผลตอการขยายตวของการคา การลงทน การเงนระหวางประเทศ รวมทงสรางแรงกดดนตอการปรบตวในเรองของการแขงขนอยางรนแรง การจดตงองคการการคาโลก (WTO) เพอเปนตวแทนพหภาคในการจดร ะ เ บ ย บ ก า ร ค า โ ล ก 2. การขยายตวของการเปดเสรทางการคาและการลงทนประเทศตางๆ ท าการปฏรประบบเศรษฐกจทกแหงเปดเสรยงขน เพอเตรยมพรอมตอการแขงขนททวความรนแรงมากขน มการเปดประเทศและลดกฎระเบยบตางๆ เพอสรางโอกาสใหนกธรกจตางชาตเขามาลงทนไดอสระ ทงนเพอเ ป น ก า ร ช ง ค ว า ม ไ ด เ ป ร ย บ ท า ง ก า ร แ ข ง ข น 3. การกดกนทางการคา ในขณะทเศรษฐกจโลกเปดเสรมากขน การกดกนทางการคาจากประเทศมหาอ านาจกลบทวความรนแรงขนเรอยๆ แบบคขนาน เพอปกปองธรกจและอตสาหกรรมภายในประเทศของตนทไมสามารถแขงขนได จงพยายามสรางอปสรรคตางๆ ขนมา เชน การตงก าแพงภาษ การก าหนดมาตรฐานสนคา การพทกษสทธมนษยชนหรอการปกปองสงแวดลอมและก า ร ใ ช แ ร ง ง า น ผ ด ก ฎ ห ม า ย 3. การรวมกลมทางเศรษฐกจในภมภาคตาง ๆ ของโลก การขยายตวทางเศรษฐกจอยางรวดเรว ภาวการณแขงขน การกดกนทางการคาและการลงทนทมสง ท าใหประเทศตางๆ ตองเรงปรบตวเพอใหสามารถแขงขนในบรรยากาศดงกลาวได แตหลายประเทศไมอาจด าเนนการไดโดยล าพงจงเกดแนวความคดของการรวมตวกนขนเปนกลมทางเศรษฐกจ เชน สหภาพยโรป (EU) เขตการคาเสรอเมรกาเหนอ (NAFTA) เขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) ความรวมมอทางเศรษฐกจในเ อ เ ช ย แ ป ซ ฟ ก ( APEC) เ ป น ต น 4. ความไรระเบยบของระบบการเงนโลก 5. การเปลยนแปลงทางดานเทคโนโลย เปนตวแปรส าคญของความกาวหนาและเปนตวเรงใ ห เ ก ด ก า ร เ ป ล ย น แ ป ล ง ท ส า ค ญ ไ ด แ ก 5.1 เทคโนโลยคอมพวเตอร ทไดรบการคดคนและพฒนาอยางรวดเรวเ พอตอบสนองความตองการด านต างๆ จนเข ามามบทบาทในการด า เนนช ว ตของทกคน 5.2 พฒนากา รขอ ง เท ค โน โ ลย โ ท ร คม นา คม เ ทค โ น โ ลย ส า ร สน เ ท ศ เทคโนโลยชวภาพ และเทคโนโลยวสดภณฑ สงผลกระทบตอสถานการณของโลก ในทกมต เปนตวก าหนดศกยภาพทางการแขงขน ท าใหชองวางระหวางประเทศกวางมากขนดวย 6 . ก า ร เ ป ล ย น แ ป ล ง ท า ง ด า น ส ง ค ม ท ส า ค ญ ไ ด แ ก 6.1 การขยายตวของสงคมขอมล ขาวสารและความร สงคมโลก ปรบสภาพใหเกดค ว า ม ต น ต ว แ ล ะ ใ ฝ ร ใ น ท ก เ ร อ ง เ พ อ ส ร า ง ศ ก ย ภ า พ ใ น ก า ร แ ข ง ข น ท ก ด า น

6.2 การขยายตวของสงคมเมองและการบรโภคนยม จากการขยายตวอยางรวดเรวของระบบโครงสรางของเศรษฐกจ ธรกจการคา การลงทน ทเชอมโยงระหวางสงคมตางๆ ของโลกในทกมตเปนสงทหลกเลยงไมได สงคมโลกแปรสภาพเปนเหมอนหมบาน ทมการขยายตวของชมชนเ ม อ ง ค า น ย ม ข อ ง ก า ร บ ร โ ภ ค ม ล ก ษ ณ ะ เ ป น ส า ก ล น ย ม 6.3 ภาคอตสาหกรรมและบรการ สงผลกระทบตอการปรบเปลยนทางวฒนธรรมความเปนอย การเพมปญหาทางดานสงแวดลอม เกดกระแสแหงการเรยกรองเพอรกษาธรรมชาตแ ล ะ พ ท ก ษ ส ภ า ว ะ แ ว ด ล อ ม ค ว บ ค ก บ ก า ร ร ก ษ า ว ฒ น ธ ร ร ม ท อ ง ถ น 6.4 การปรบสมาตรฐานสากล สภาวะเศรษฐกจและความกาวหนาทางเทคโนโลย ทกดาน กอใหเกดการขยายตวและเชอมโยงการลงทนของบรษทขามชาตและธรกจรวมทนระหวางชาตทมแนวโนมเตบโตยงขน และน ามาซงการตงมาตรฐานสากลทางการผลต การบรหารจดการและการบรการ รวมทงยงสรางแรงกดดนตอการปรบตวขององคการและทรพยากรมนษยเพอบรรลสการมมาตรฐานสากล สภาวะดงกลาวจงสงผลกระทบตอปจจยทางสงคมในทกองคประกอบทตองปรบส ภ า พ ต า ม ไ ป ด ว ย ในการท าความเขาใจและวเคราะหกระแสการเปลยนแปลงเพอใหเขาใจสถานการณของโลกและสถานการณเฉพาะของภมภาคตาง ๆ จะท าใหสามารถเขาใจสถานการณของโลกไดดยงขน รวมทงสามารถก าหนดถงภยคกคาม ปญหา แนวโนมและโอกาส ทจะมตอความมนคงของป ร ะ เ ท ศ ช า ต ไ ด ด ว ย 7. โครงสรางอ านาจของโลกภายหลงการลมสลายของสหภาพโซเวยตและกลมประเทศคอมมวนสต ไดเปลยนแปลงไปสความไมสมดลมากขน ทงน เนองจากสหรฐอเมรกา ไดกลายเปนเอกอครอภมหาอ านาจจากแสนยานภาพทางการทหารท าใหด าเนนนโยบายฝายเดยว อกทงพยายามจดระเบยบโลกใหมใหสอดคลองกบผลประโยชนของตนเอง แมวาหลายประเทศจะไมเหนดวย แตกไมสามารถทดทานได 8. การกอการรายทสงผลกระทบตอโครงสรางอ านาจโลกและความสมพนธระหวางประเทศใหทวความซบซอนมากขน มผเลนใหมเพมมากขน คอผเลนทเปน ทงขบวนการขามชาตทถกก ฎ ห ม า ย เ ช น NGO แ ล ะ ไ ม ถ ก ก ฎ ห ม า ย เ ช น ข บ ว น ก า ร ก อ ก า ร ร า ย เ ป น ต น 9. ความขดแยงระหวางประเทศตางๆไดเปลยนแปลงจากดานอดมการณทางการเมองมาเ ป น ด า น เ ศ ร ษ ฐ ก จ ว ฒ น ธ ร ร ม เ ช อ ช า ต แ ล ะ ศ า ส น า 10. ความกาวหนาทางเทคโนโลยทสงผลใหขอมลขาวสาร มอทธพลตอโครงสรางอ านาจแ ล ะ ก า ร ด า เ น น ค ว า ม ส ม พ น ธ ร ะ ห ว า ง ป ร ะ เ ท ศ ม า ก ข น 11. บทบาทขององคการสหประชาชาตในฐานะทเปนเวทพหภาคเพอการแกไข ความขดแยงระหวางประเทศโดยสนตวธ ไดถกบนทอนจากการทสหรฐไดกอสงครามไปทวโลก

7

ก บ ป ร ะ เ ท ศ ท ไ ม เ ห น ด ว ย อ ย า ง ช ด เ จ น ม า ก ข น 12. ภยคกคามตอสนตภาพและความมนคงของโลกในศตวรรษท 21 มทงภยแบบเดม และภยแบบใหม ไดแก การกอการราย อาชญากรรมขามชาต การระบาดของโรคตดตอ เปนตน และเปนก า ร โ จ ม ต ก อ น อ ก ด ว ย

ส ถ า น ก า ร ณ ใ น ภ ม ภ า ค ต า ง ๆ ท ว โ ล ก

1 . ภ ม ภ า ค ย โ ร ป 1. สหภาพยโรปก าลงรบบคลากรเพมอก 10 ประเทศ ไดแก ไซปรส สาธารณรฐเชค เอสโตเนย ฮงการ ลตเวย ลทวเนย มอลตา โปแลนด สาธารณรฐสโลวกและสโลเวเนย ซงท าใหมบ ท บ า ท ท ง ท า ง เ ศ ร ษ ฐ ก จ แ ล ะ ก า ร เ ม อ ง เ พ ม ข น 2. ความแตกตางและความขดแยงระหวางประเทศบคลากรสหภาพยโรปท าใหสงผลกระทบตอการพฒนานโยบายความรวมมอดานการเมองและทางทหารของสหภาพยโรปเ พมขน 3. ความขดแยงระหวางสหรฐและองกฤษ กบฝรงเศสและเยอรมน อาจมผลกระทบตอความเ ป น เ อ ก ภ า พ ข อ ง NATO 4. ประเทศในยโรปกลางและตะวนออก ตองการเขาเปนบคลากรสหภาพยโรปขณะเดยวกนกตองการรกษาความสมพนธอนดกบสหรฐ โดยเหนวาควรแยกการเปนบคลากรสหภาพยโรปออกจ า ก ก า ร ด า เ น น ค ว า ม ส ม พ น ธ ก บ ส ห ร ฐ 2. ภมภาคอเมรกา 1. ความรวมมอทางเศรษฐกจระหวางก าลงทวความเขมขนขน โดยขยายจากเขตการคาเสรอเมรกาเหนอ (NAFTA) ซงมเพยง 3 ประเทศ ไปสการจดตงเขตการคาเสรแหงทวปอเมรกา (FTAA) ซ ง จ ะ ม บ ค ล า ก ร ถ ง 3 4 ป ร ะ เ ท ศ 2. บทบาทของสหรฐในการสรางสงครามไปทวโลก ท าใหประเทศในภมภาคนมความหวาดระแว งมากข น ร วมท ง แคนาดา ซ ง เ คยม ผลประ โยชน อย า ง ใกล ช ดก บสหร ฐ 3. นโยบายเศรษฐกจและการคาของสหรฐ มแนวโนมทจะใชมาตรการกดกนทางการคาโดยด าเนนการในลกษณะฝายเดยวตอประเทศในทวปอเมรการวมไปถงภมภาคอนๆ ของโลกมากขน อกทงใชการตอตานการกอการรายเปนเครองมอตอรองและเชอมโยงกบผลประโยชนดานเศรษฐกจการคาและการใหความชวยเหลอเพอการพฒนา 3 . ภ ม ภ า ค ต ะ ว น อ อ ก ก ล า ง 1. การท าสงครามของสหรฐอเมรกาท าใหมบทบาทในการจดระเบยบในตะวนออกกลาง

ม า ก ข น 2. ความขดแยงระหวางอสราเอลกบปาเลสไตนยงคงเปนทมาของความไรเสถยรภาพในตะวนออกกลางและของโลกโดยรวม เพราะเปนทมาของปญหาการกอการรายระหวางประเทศ เมอส ห ร ฐ อ เ ม ร ก า ใ ห ก า ร ส น บ ส น น อ ส ร า เ อ ล เ ป น อ ย า ง ม า ก 3. การทสหรฐแสดงบทบาทแตเพยงฝายเดยว อาจจะเปนประเดนความขดแยงใหมกบประเทศตางๆ และสงผลกระทบตอบทบาทของสหประชาชาต 4 . ภ ม ภ า ค เ อ เ ช ย ใ ต แ ล ะ เ อ เ ช ย ก ล า ง 1. ความขดแยงระหวางอนเดยกบปากสถาน ท าใหเกดการแขงขนในการพฒนาอาวธน ว เ ค ล ย ร จ ะ ส ง ผ ล ก ร ะ ท บ ต อ เ ส ถ ย ร ภ า พ ใ น เ อ เ ช ย ใ ต ต อ ไ ป 2. การสรบในอฟกานสถานยงคงด าเนนอยตอไป และสงผลกระทบตอเสถยรภาพในภมภาคเ อ เ ช ย ใ ต 3. การเจรจาสนตภาพระหวางรฐบาลศรลงกากบกลมตอตานหลายครง รวมทง การเจรจาทเ ก ด ข น ใ น ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย น า จ ะ ส ง ผ ล ใ ห เ ก ด ส น ต ภ า พ ใ น ศ ร ล ง ก า 4. อนเดยทวความส าคญมากขนทงดานเศรษฐกจ วทยาศาสตรและเทคโนโลยสนเทศและการสอสาร 5. ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงเหนอ 1. ความตงเครยดในคาบสมทรเกาหลมแนวโนมเพมมากขน จากความขดแยงในการพฒนาอ า ว ธ น ว เ ค ล ย ร ข อ ง เ ก า ห ล เ ห น อ 2. ความพยายามในการรวมไตหวนของจน มกสงผลกระทบตอเสถยรภาพในภมภาคเอเชยต ะ ว น อ อ ก เ ฉ ย ง เ ห น อ 3. บทบาทดานเศรษฐกจของญปนและเกาหลใตถดถอยลง แตจนกลบมบทบาททางดานเศรษฐกจมากขน 6. ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต 1. กระบวนการบรณาการของอาเซยนยงไมกาวหนาเทาทควร จากการแขงขนดานเศรษฐกจและความแตกตางของการเมองเศรษฐกจระหวางประเทศบคลากร รวมทงปญหาการเมองภายในของประเทศบคลากร 2. เขตการคาเสรอาเซยนยงไมบรรลผลเตมทแตก าลงพฒนาเพอเพมความส าคญในป ร ะ ช า ค ม โ ล ก

9

3. ประเทศในภมภาคยงคงมความขดแยงในระดบทวภาคระหวางกนในเรองเขตแดน ทรพยากรและปญหาชายแดนตางๆ รวมทงความไมมเสถยรภาพของการเมองภายในของบางประเทศและปญหาหมเกาะสแปรตลยบรรเทาลงเนองจากมความตกลงทจะรวมมอกนในการแกไขปญหาโดยสนตวธ พรอมทงไดมการจดท าปฏญญาวาดวยการด าเนนการของภาคในทะเล จนใต 4. เหตการณกอการรายในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต เชน ในประเทศไทย และอนโดนเซย ทสงผลกระทบตอเสถยรภาพและความมนคงในภมภาคเปนอยางมาก 6. สถานการณประเทศเพอนบาน ประเทศรอบบาน ไดแก สหภาพพมา ลาว กมพชาและมาเลเซย มความยาวของพรมแดนระหวางกนถง 5,631 กม. แบงเปน พรมแดนตดตอกบพมา 2,387 กม. ลาว 1,801 กม. กมพชา 796 กม. และมาเลเซย 647 กม. ในสวนของชายฝงทะเลมอาณาเขต 2 ดานรวมกนถง 2,630 กม. แบงเปนดานชายฝงดานอาวไทย 1,880 กม. และดานทะเลอนดามน 750 กม. โดยมการประกาศเขตเศรษฐกจจ าเพาะออกไปประเทศละ 200 ไมลทะเล จงท าใหมอาณาเขตทางทะเลเหลอมทบกนเปนปญหามาโดยตลอดสรปไดเปน 3 ประเดน ไดแก ปญหาพรมแดนปญหาความไมสงบเรยบรอยตามแนวชายแดนและปญหาการอพยพลภยเขาเมองโดยผดกฎหมาย

สภาวะแวดลอมสถานการณของประเทศเพอนบาน 1. สหภาพพมา มความขดแยงทงในดานการพฒนาสระบบการเมองประชาธปไตยและทางเชอชาตระหวางชนกลมนอยกบรฐบาลทหารพมา ตลอดจนปญหาการพฒนาเศรษฐกจทสงผลกระทบตอความสมพนธระหวางพมากบประเทศไทยนอกจากนน ปญหาเขตแดนทยงไมบรรลขอตกลง ปญหายาเสพตดทมแหลงทมาจากพมา และแรงงานพมาทลกลอบเขามาท างานอยางผดก ฎ ห ม า ย ท ม ผ ล ก ร ะ ท บ ต อ ค ว า ม ม น ค ง ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ไ ด 2. ลาว เปนประเทศเพอนบานทมความส าคญตอความมนคงของไทย แมวาจะมความคลายคลงทางศาสนาและวฒนธรรม แตเปนประเทศทเลกกวา มประชากรนอยกวาและมระบบการเมองตลอดจนระดบการพฒนาเศรษฐกจทแตกตางจากไทยมาก สงผลใหมความหวาดระแวงและไมไววางใจ รวมทงหวาดกลวการคกคามทางวฒนธรรมและการเสยประโยชนทางเศรษฐกจ 3. กมพชา ความสมพนธระหวางกนยงคงเปราะบาง เนองจากยงหวาดระแวงการคกคามทางเศรษฐกจและวฒนธรรมของไทย อกทงปญหาการเมองภายใน ท าใหนกการเมองใชประโยชนจากกระแสชาตนยม สงผลใหความหวาดระแวงทวความรนแรงมากขน นอกจากน ความขดแยงดานผลประโยชนทางเศรษฐกจทเชอมโยงกลมอทธพลของทงสองประเทศและปญหาอาชญากรรมขามพรมแดนในด านต า งๆ ได ท า ให ความส ม พนธทว ความซบซ อนและ เปราะบางย ง ข น

4. มาเลเซย มความสมพนธและความรวมมอทด แตกเปนคแขงทงทางการเมองและเศรษฐกจในภมภาค รวมทงปญหาแรงงานไทยทถกหลอกลวงเขาไปท างานในมาเลเซย ปญหาทอกาซไทย-มาเลเซยและปญหาการกอการรายโดยกลมหวรนแรง 5. สงคโปร สถานการณทางการเมองโดยทวไปยงคงมเสถยรภาพและความมนคงแตไดเพมมาตรการตอตานการกอการรายเพมขน เชน การออกพระราชบญญตตอตานการฟอกเงน และไดจดตงหนวยงานใหม ไดแก Home Front Security Centre, National Security Secretariat และ Joint Counter-Terrorism Centre 6. อนโดนเซย มความสมพนธทใกลชดกบประเทศบคลากรของอาเซยนทกประเทศเนองจากมกลไกในการเจรจาแกไขปญหาระหวางกน ท าใหมความรวมมอกนเปนอยางด รวมทงยดมนในหลกการไมแทรกแซงกจการภายในของประเทศบคลากรดวยกนและไดแสดงจดยนทชดเจนในก า ร ต อ ต า น ก า ร ก อ ก า ร ร า ย ร ว ม ก บ น า น า ป ร ะ เ ท ศ 7. ฟลปปนส ยงคงมความมนคงทางการเมองสง สงผลใหการการด าเนนนโยบายตางๆ ของรฐบาลมประสทธภาพ แตปญหาเศรษฐกจตกต าและการกอการราย ฟลปปนสจงพยายามกระชบและเพมพนความสมพนธกบประเทศในกลมอาเซยน ซงจะเปนประโยชนทงดานการเมอง เศรษฐกจและการทหาร

ส ถ า น ก า ร ณ จ า ก ป ร ะ เ ท ศ ใ ก ล เ ค ย ง

การเผชญหนาของประเทศทมอดมการณแตกตางกนมแนวโนมลดลงอยางมาก เนองจากไมไดรบความชวยเหลอจากประเทศมหาอ านาจเหมอนในยคสงครามเยน เพราะตองหนมาใหความส าคญกบการแขงขนทางเศรษฐกจ หลายประเทศในภมภาคเอเชยตางมความวตกกงวลในการรกษาผลประโยชนทางเศรษฐกจในการวเคราะหถงสถานการณของประเทศในภมภาคเอเชยทส าคญ ม ด ง ต อ ไ ป น 1. ญปน ความออนแอทางดานเศรษฐกจท าใหไมสามารถแสดงบทบาทโดดเดน ในเอเชยไดแตยงคงมเงนทนและเงนส ารองเงนตราตางประเทศจ านวนมาก อกทงมความส าคญตอการลงทนและการคาในเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดยเฉพาะประเทศไทยและจากการพฒนาอาวธนวเคลยรแบบขปนาวธระยะไกลของเกาหลเหนอ ท าใหตองเตรยมความพรอมทางทหารเพมขนเชน การสงดาวเทยมจารกรรมขนสนานฟาเพอเพมขดความสามารถในการเตอนภยลวงหนา ซงน าไปสความรวมมอทางทหารกบสหรฐดวยการตดตงระบบปองกนขปนาวธในยทธบรเวณ (TMD) เพอปองกนการคกคามทางทหาร แตกสงผลตอความสมพนธกบจน และเปนปจจยส าคญทสรางความหวาดระแวงมากขน

11

2. จน มแนวโนมเปนมหาอ านาจใหมในเอเชย การสบทอดอ านาจทางการเมองอยางราบรน ภายใตการน าของเลขาธการพรรคคอมมวนสตและประธานาธบดหจนเทา ท าใหมความตองการบทบาททางการเมองในภมภาคมากขน นอกจากนนยงไดท าการขยายเศรษฐกจอยางตอเนองเพอใหความเปนอยของชาวจนดขน มรายไดเพมขน สรางอทธพลตอประเทศเพอนบานมากขนแมวาจะยงไมเขมแขงเทาสหรฐ แตกไดเรงพฒนาและปรบปรงทกดานใหทนสมย อนเปนปจจยทสรางความวตกกงวลใหกบหลายประเทศอยในตอนน 3. เกาหลใต ทด าเนนนโยบายเปนมตรกบเกาหลเหนอมาโดยตลอด สถานการณไดมความตงเครยดขนเปนล าดบ เนองจากโครงการพฒนานวเคลยรของเกาหลเหนอส าหรบ ฐานะทางเศรษฐกจมความแขงแกรงมากโดยมอตราการสงออก เพมขนทกปมปรมาณเงนทนส ารองระหวางประเทศสงมากกวา 2 แสน ลานดอลลารสหรฐ มากเปนอนดบสของโลก 3. เกาหลเหนอ ทมการด าเนนนโยบายการตางประเทศอยางแขงกราวตอสหรฐอเมรกาและเกาหลใตมาโดยตลอด โดยเรงสะสมอ านาจก าลงรบและอาวธนวเคลยรอยางตอเนองกอใหเกดความตงเครยดในคาบสมทรเกาหลและประเทศญปน แตจากปญหาทางดานเศรษฐกจ ท าใหตองด าเนนนโยบายตางประเทศโดยการแสวงหามตรตางลทธในประเทศกลมโลกท 3 เชน โรมาเนย มอรเดเนย บ ล แ ก เ ร ย ย โ ก ส ล า เ ว ย แ ล ะ ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ด ว ย 4. อนเดย รฐบาลทกคณะมกเปนการผสมเสยงขางมากจากหลายพรรคเพอใหมฐานเสยงแขงแกรง อนเดยกบไทยมความผกพนดานศาสนา ภาษา วฒนธรรม ศลปะและสถาปตยกรรม มาตงแตครงโบราณกาล โดยปกตไมมปญหาระหวางกน และมแนวโนมมความใกลชดกนมากขนตามล าดบ รวมทงมการแลกเปลยนการเยอนและการพบปะหารอในระดบสงอยโดยสม าเสมอ 5. บงคลาเทศ มนโยบายตางประเทศทจะกระชบความสมพนธกบประเทศเพอนบาน ประเทศตะวนตกและกลมประเทศมสลม โดยมความสมพนธอยางแนนแฟนกบอนเดยและยงไดรบความชวยเหลอทางดานเศรษฐกจและวชาการจากสหรฐอยางตอเนอง โดยมงเนนการทตเชงเ ศ ร ษ ฐ ก จ เ พ อ แ ก ไ ข ป ญ ห า เ ศ ร ษ ฐ ก จ ต ก ต า ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ เ ป น ห ล ก 6. ศรลงกา ทประกอบดวยประชากรหลายเชอชาต ศาสนา แตการเมองภายในมพรรคการเมองทส าคญเพยง 2 พรรค ไดแกของชนชาตสงหล คอ SLFP (Sri Lanka Freedom Party) และพรรค UNP (United National Party) ทแขงขนชวงชงอ านาจทางการเมองซงเปนของชนเชอสายทมฬและชนกลมนอยอนๆ ชาวสงหลและทมฬมความขดแยงระหวางกน มการสรบระหวางเชอสายเผาพนธตลอดมาท าใหมปญหาการกอการรายภายในประเทศอยเสมอ ยดถอนโยบายไมฝกใฝฝายใดและมความสมพนธอนดกบประเทศตางๆ ทวโลก

ส ถ า น ก า ร ณ ภ า ย ใ น ป ร ะ เ ท ศ

การศกษาสถานการณและเหตการณทางดานการเมอง เศรษฐกจ สงคมจตวทยา การทหาร และวทยาศาสตร เทคโนโลย การพลงงานและสงแวดลอม ภายในประเทศทเหนวานาจะมผลกระทบตอความมนคงของชาตจะชวยใหทกฝายไดตระหนกและเฝาตดตามไดอยางตอเนอง รวมทงทราบวาสถานการณและเหตการณใดมปญหาใดบางหรอเรองทเปนภยแตยงไมรายแรงโดยมรายละเอยดและร อ บ ค อ บ ป ร ะ ก อ บ ด ว ย 1. ดานการเมอง กรณพพาทจากความเหนตางทางการเมองในระบอบประชาธปไตยกบประสทธภาพในการด าเนนงานเพอความมนคงแหงชาต การปฏรประบบราชการ การปรบปรงรปแบบของการปกครองสวนทองถน การพฒนาชนบทและการมสวนรวมของประชาชนเพอการพฒนาทางการเมองความไมสงบเรยบรอยของประเทศ การสรางความรบผดชอบทางการเมองใหเกดกบประชาชน ลวนเปนสถานการณและเหตการณทจะสงผลกระทบตอความมนคงทางการเมองทถกคกคาม เชน การซอเสยง เสถยรภาพทางการเมอง การพฒนาพรรคการเมอง การพฒนาองคกรทางก า ร เ ม อ ง เ ป น ต น 2. ดานเศรษฐกจ การประสานงานเกยวกบการเพมสนคาสงออกอตสาหกรรม นโยบายพงตนเอง การเพมประสทธภาพแรงงาน การเพมคณคาของทรพยากรมนษย ความลอแหลมตางๆ อนเนองจากสงครามทางเศรษฐกจเปนสถานการณและเหตการณทจะเกยวของกบผลประโยชนแหงชาตทจะถกคกคาม และโอกาสแสวงหาดงกลาวแลวนน หากท าการวเคราะห กบตวแปรตางๆ ทคดวาส าคญๆ ท เปนแรงผลกดน จะท าใหทราบถงภยคกคาม และโอกาสของการแสวงหาผ ล ป ร ะ โ ย ช น ข อ ง ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย ท า ง ด า น เ ศ ร ษ ฐ ก จ ไ ด ช ด เ จ น ข น 3 . ด า น ส ง ค ม จ ต ว ท ย า การทประชาชนไทยสวนใหญมความรสกวา สงคมขาดความเปนธรรม เชน ไมสามารถสมครเขาท างานถาไมมพวก เมอมปญหาขดแยงกมไดรบความเปนธรรมจากกระบวนการยตธรรม ไมไดรบความเปนธรรมในการปนบ าเหนจความชอบ ซงเรองเหลานยอมเปนภยตอความมนคงแหงชาตทางดานสงคมจตวทยา เพราะจะกอใหเกดความแตกแยก ขาดความสมครสมานสามคค และเมอมเหตเภทภยเกดขน จะไมไดรบความรวมมอจากประชาชนเทาทควร หากปลอยใหเหตการณเชนนขยายกวางออกไปเทาใด อตราสวนของความไมมนคงกจะเพมมากขนเทานน นอกจากนน จากการทเทคโนโลยสารสนเทศ มาพรอมกบการเผยแพรของวฒนธรรมและแนวคดยคสมยใหมของตะวนตก ท าใหประชาชนไรจดยน ขาดจตส านกในความเปนชาตไทย กลบไปหลงใหลกบคานยมทไรแกนสาร ฟงเฟอ หางไกลศาสนา สงตาง ๆ เหลานจะสงผลตอสงคมไทยทงในปจจบนและอนาคตโดยตรง

โ ล ก า ภ ว ฒ น ก บ ก า ร เ ป ล ย น แ ป ล ง ป ร ะ เ ท ศ ไ ท ย

13

1. ความกาวหนาของเทคโนโลยตางๆ เปนโอกาสของประเทศไทยในการปรบตวเขาสค ว า ม ก า ว ห น า ใ น ด า น ต า ง ๆ ไ ด โ ด ย ก า ร น า ม า ช ว ย ใ น ก า ร พ ฒ น า ป ร ะ เ ท ศ 2. การทความเจรญกาวหนาเขามาสเอเชย จะท าใหประเทศไทยไดรบผลประโยชนจากต ล า ด ก า ร ค า ใ น ภ ม ภ า ค โ ด ย ไ ม ต อ ง พ ง พ า ต ล า ด จ า ก ป ร ะ เ ท ศ ต ะ ว น ต ก อ ก ต อ ไ ป 3. ประเทศไทยมภมรฐศาสตรทเชอมตอกบผนแผนดนใหญของเอเชยและมชายฝงเชอมสองฝงมหาสมทร หากพฒนาเสนทางคมนาคมเชอมทงทางบก ทางน าและทางอากาศ จะเปนการสรางโ อ ก า ส ใ ห เ ป น อ ย า ง ม า ก 4 . อ า จ พ ฒ น า พ ช ท ใ ห พ ล ง ง า น ท ด แ ท น น า ม น เ ป น ส น ค า ส ง อ อ ก ไ ด 5. ประเทศไทยยงขาดยทธศาสตรทจะรองรบตอปญหาตางๆ ในอนาคต ดงนนจงควรใหหนวยงานทเกยวของจดท ายทธศาสตรรองรบ ทงดานความมนคงและดานการพฒนาโดยเฉพาะการวจยซงเปนรากฐานทส าคญ 6. ปจจยเสยงทจะกระทบตอความมนคง เสถยรภาพและความสงบสขจากประเทศระดบมหาอ านาจทจะสงผลกระทบตอไทย เพราะจะตองด าเนนการทง 2 ดาน ควบคกนทงดานเศรษฐกจและความมนคง เพราะดานเศรษฐกจจะด ไม ไดหากดานความมนคงยงไมม เสถยรภาพ 7. การกอการราย ทยงคงเปนปจจยเสยง ส าหรบภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต ทเปนพนทมความเสยงสง โดยเฉพาะประเทศไทยทมความเสยงทงการกอการรายสากลและการกอการรายภายในประเทศ ส าหรบยทธศาสตรการแกปญหาคอการใชสนตวธ เนนความสมานฉนทและการอยรวมกนอยางสนตสขของประชาชนทมความแตกตางและหลากหลายทางวฒนธรรม ซงยทธศาสตรมกเนนการมสวนรวมของทกภาคสวนในสงคม ความรวมมอกบประเทศเพอนบาน และการด าเนนงานการขาวเชงลก โดย มหนวยงานทมบทบาทน าในการใชการเมองและการทหารควบคกนในการแกปญหาน 8. การแขงอทธพลของชาตมหาอ านาจ ทมความเขมขน ระหวางสหรฐ จน รสเซย ญปน และอนเดย โดยสหรฐจะใชยทธศาสตรสกดกนการขยายตวของจน ส าหรบไทยอยในความสมพนธทมหาอ านาจ ตางชวงชงกนทงในแงภมศาสตรและการแขงขนทงดานการเมองและเศรษฐกจ ซงไทยจ าเปนตองวางยทธศาสตรความสมพนธอยางเหมาะสมและสมดลทตองเลอกปฏบตใหถกตองและเหมาะสม 9. การแยงชงทรพยากรธรรมชาตของโลก ทลดนอยลง จะน าไปสความขดแยงระหวางประเทศ ซงการแยงชงจะไมใชมเฉพาะชาตใหญเทานน แมแตไทยกมการออกไปแสวงหาชนกน โดยเฉพาะจากเพอนบาน ทงน ามน กาซธรรมชาต ถานหน พลงน า การประมงและปาไม ในรปการลงทนรวมในการส ารวจและรวมลงทนผลต ซงจะเนนการหาวตถดบและผลตพลงงานทดแทนมากขน

แนวคดการพฒนาองคการ การพฒนาองคการ หมายถง กระบวนการเปลยนแปลงอยางมแผนผานวฒนธรรมองคการเกยวของกบพฤตกรรมศาสตร ทเปนความพยายามในการปรบปรงและแกปญหาในระยะยาวทสามารถตอบสนองตอสภาพแวดลอมภายนอก และเสรมสรางพฤตกรรมภายในองคการ มผน าการเปลยนแปลง (Sun, 2000, p.382) การพฒนาองคการ หมายถง กระบวนการเกบรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ มการวนจฉย มการวางแผน มการใชการแทรกแซง และมการประเมนตามวตถประสงคเปนการเสรมสรางโครงสรางขององคการ กระบวนการกลยทธ เปนการพฒนาสงใหม และสรางความคดรเรมเปนการพฒนาศกยภาพใหมโดยอาศยความรวมมอ ระหวางบคลากร การวจยและเทคโนโลยในการเปลยนแปลง (Wooten, 2009, p.245) การพฒนาองคการ หมายถง ความพยายามในการวางแผนเกยวของขององคการทงหมด เปนการจดการเรมจากระดบบนเพอเพมประสทธภาพและท าใหองคการมสขภาพด มการแทรกแซงและใชความรทางดานพฤตกรรมศาสตร (Szabla , Stefanchin & Warner, 2014, p.103) 1. การเปลยนแปลงองคการในยคปจจบน การเปลยนแปลงเปนสงทมผลกระทบกบทกองคการอยางหลกเลยงไมได อนเนองมาจากสภาพแวดลอมเปลยนการท างานแตกตางเพราะสถานการณทเปลยนแปลงไปตลอดเวลาอยางรวดเรว ดงนนจงตองมการรอปรบระบบ (Reengineering) การปรบโครงสรางการปฏรป (transforming) การปรบองคการแบบแบนราบ (flattening) การลดขนาดองคการ (Downsizing) ทงนการเปลยนแปลงสวนใหญเนองมาจากการแขงขนในระดบสากลทมมากขนซงเปนสงทสงผลกระทบอยางมาก เปนแรงกดดนภายนอก เชน คแขงขน ลกคา ผถอหน ผจ าหนายปจจยการผลต สงคม และสภาพแวดลอมตางๆ การด าเนนชวต ลกคาเปลยนแปลงพฤตกรรมไป การเปลยนแปลงทางประชากรศาสตร เทคโนโลย กฎหมาย กฎระเบยบ ขอบงคบตางๆ ทสงผลกระทบตอการท างานของบคลากร ซงชนดของการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอกของแตละองคการ จะแตกตางกนไป การปรบตวจงตองเปนไปตามการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมองคการตางๆ ใชการพฒนาองคการเปนเทคนคในการเปลยนแปลงใหมประสทธภาพยงขน 2. องคประกอบในการเปลยนแปลง ผบรหารควรพจารณาวาจะเปลยนแปลงอะไรทเปนเรองส าคญ เชนองคประกอบดานบคคล ดานโครงสรางหรอดานเทคโนโลย ดงมรายละเอยดตอไปน 2.1 องคประกอบดานโครงสราง เชน การเปลยนแปลงสายการบงคบบญชา การกระจายอ านาจ เปนตน 2.2 องคประกอบดานบคคล ไดแก การเปลยนทศนคต มการใชความเปนผน าใหเกดการเปลยนแปลง การใชทกษะทางการสอสารและการเปลยนแปลงลกษณะของพนกงาน 2.3 องคประกอบดานเทคโนโลยน ามาชวยในการท างาน ซงจะตองท าควบคและสอดคลองกน

15

3. ชนดของการเปลยนแปลง ในการเปลยนแปลงโครงสรางองคการ การเปลยนแปลงตวบคคลและการเปลยนแปลงทางเทคโนโลย การเปลยนแปลงระบบการควบคมการท างานของพนกงาน การเปลยนแปลงโครงสรางองคการแบบแมทรกซ ทจะชวยใหไดผลงานตางๆ มมากขน สามารถท าไดหลายอยางเชน การก าหนดงานทตองท าใหชดเจน การปรบปรงโครงสรางใหสอดคลองกบการท างาน มการตดตอสอสารทด มการกระจายอ านาจ การประสานงาน มการควบคมในหนวยงานยอย การเพมการจงใจในการท างานและมความยดหยนในการท างาน นอกจากนนสภาพแวดลอมกลวนสงผลกระทบตอการด าเนนงานในรปแบบตางๆ ดงตอไปน 1. คแขงขน หมายถง ผประกอบการในธรกจหรออตสาหกรรมเดยวกน กลยทธการด าเนนธรกจของคแขงขน ท าใหการปรบเปลยนหรอด าเนนกลยทธทางธรกจขององคการ จะตองสรางความไดเปรยบในการแขงขนใหมเหนอกวา 2. ลกคา หมายถง ผใชสนคาหรอบรการ ในการด าเนนธรกจตองตอบสนองตอความพงพอใจของลกคาและผลตหรอใหบรการอยางมคณภาพ มการศกษาหาความตองการของลกคาจงจะท าใหองคการเปนทรจกและยอมรบจากลกคา 3. นโยบายของรฐบาล หมายถง การก าหนดนโยบายหรอขอกฎหมายทอาจเปนอปสรรคหรอเปนประโยชนตอองคการ ดงนน การเปลยนแปลงและการพฒนาองคการจะตองทราบถงขอจ ากดตางๆ ในเรองนหรอขอไดเปรยบทเกดขนเพอใหองคการอยรอดได 4. พนกงานและสหภาพแรงงาน หมายถง พนกงานผปฏบตหนาท ซงผบรหารควรใหความส าคญกบพนกงานซงมหนาทรบผดชอบและเขาใจกลมพนกงานกลมตางๆ ซงสงผลตอการด าเนนการ ดงนนจะตองบรหารงานใหถกตองสอดคลองเหมาะสมกบความตองการของพนกงานไดอยางลงตว เพอใหไดผลงานทมประสทธผล 5. ผจ าหนายปจจยการผลต หมายถง ผจดสงวตถดบเพอใชในการผลตหรอการจดซอจดจางเครองมอ เครองใชเพอใชในการประกอบการ ดงนนจงมอทธพลตอการก าหนดราคาและคณภาพของวตถดบหรอปจจยทใชในการผลต ดงนนหากมสมพนธภาพทดระหวางกนกจะท าใหการด าเนนงานราบรน ปจจบนหลายองคการไดเปลยนมาเปนผจ าหนายปจจยการผลตเอง เพอลดผลกระทบจากเรองน 6. ผถอหน ซงเปนเจาของธรกจ เพราะไดน าเงนมาลงทนเพอหวงผลตอบแทนเปนเงนปนผลและมสวนรวมในธรกจ การบรหารจงตองค านงถงผถอหนอยางมจรยธรรม ตามหลกธรรมาภบาล มความเปนธรรม โปรงใสและสามารถตรวจสอบได 7. ประชาชนในสงคม ประชาชนในสงคมทมแตกตางกนทางความคด คานยม และทศนคต ดงนนองคการตองค านงถงเสยงสะทอนของประชาชนในสงคมและมการตดสนใจทเปนระบบเชอถอได มขอมลหรอตวเลขยนยนเพอใหเกดการยอมรบ 8. กลมผลประโยชน ทมสวนไดสวนเสยในการกระท าขององคการ หากเสยประโยชนกยอมขดขวางการด าเนนงานแตถาเปนผไดประโยชนกจะสนบสนนการท างานเชนกน ดงนน ผบรหารจะตองท าความเขาใจและทราบถงความตองการของกลมผลประโยชนเหลานน โ ดยป จ จ ย เหล าน

สงผลกระทบตอการด าเนนการขององคการอยางหลกเลยงไมได ดงนน การปฏรปหรอปรบเปลยนองคการเพอน าไปสการพฒนาองคการ จะตองใหความส าคญกบสงเหลาน

กจกรรมในการพฒนาองคการ กจกรรมในการพฒนาองคการ หมายถง การวางแผนระยะยาวเพอการปรบปรงใหดขน อยรอดได เพอแกไขปญหาและกระบวนการปฏรปอยางการบรณาการใหเกดการเจรญเตบโตและบรรลเปาหมายขององคการ (Wooten, 2009: 241) การพฒนาองคการประกอบดวย การวางแผน การจดการในภาพรวมจากผบรหารระดบสง เพอเพมประสทธภาพขององคการโดยผานกระบวนการแทรกแซง โดยอาศยความรดานพฤตกรรมศาสตรเขามาชวย (Gregory Stone, Robert Russell & Kathleen Patterson, 2004: 349) การพฒนาองคการมความหมายวา เปนการวางแผนการเปลยนแปลงอยางมระบบเพอใหองคการมประสทธภาพเพมมากขน พฒนาศกยภาพของบคลากรใหดขน การน าเอาความรในดานศาสตรของพฤตกรรม มาใชในการสรางความรวมมอของบคลากรมการปรบปรงการท างานใหเปนไปในทศทางเดยวกนในการบรรลเปาหมายของบคคลเหลานนและเปาหมายขององคการ (Ludema, Laszlo & Lynch, 2012: 265) การพฒนาองคการ ไมใชการเปลยนแปลงเลกๆ แตเปนภาพรวม ภาพกวางขององคการทงหมด การพฒนาองคการไมใชเพยงเทคนคเดยวหรอสวนใดสวนหนงเทานน การพฒนาองคการชวยใหองคการมสขภาพและ มบรรยากาศการท างานทดขน (Kirkbride, 2006: 23) การพฒนาองคการและการพฒนาคนจะตองท าควบคกนไป เพราะจะท าใหองคการมและบคคลากรมการเตบโต และเปาหมายของการพฒนาองคการคอความมประสทธภาพทมากขน 1. คณลกษณะของการพฒนาองคการ ประกอบดวยคณลกษณะตอไปน 1. การเปลยนแปลง หมายถง กลยทธการท างานอยางมแผน มการก าหนดวตถประสงคทชดเจนและมพนฐานอยทการมงแกปญหา 2. ความรวมมอกน หมายถง การเปลยนแปลงโดยใชความรวมมอกนอยางมสวนรวมของบคลากรของบคลากรทกคน 3. การปฏบตงาน หมายถง การเนนทการปรบปรงการท างานอยเสมอ เพอเพมผลการปฏบตงานใหมคณภาพมากขน 4. พฤตกรรมมนษย หมายถง คานยมของบคคลากร ทเปนการเปดโอกาสในการเพมศกยภาพใหมากขน 5. แนวคดเชงระบบ หมายถง ความเกยวของกนระหวางหนวยงานตางๆ แผนกตางๆ กลมตางๆ และความสมพนธระหวางบคคล 6. แนวคดเชงวทยาศาสตร หมายถง แนวความคดทางวทยาศาสตรในการท างานเพอเพมประสทธภาพ เชน การศกษาเกยวกบการประหยดเวลาในการท างาน การประหยดตนทนในการผลต ตนทนแรงงานการใชทรพยากรอยางคมคาตามหลกการเชงวทยาศาสตร ผบรหารในการพฒนาองคการ จะเปนบคคลทรบผดชอบตอการเปลยนแปลงองคการ การตระหนกในการใชเทคนคการฝกอบรมเพยงอยางเดยวไมเพยงพอ แตจะตองใชการเปลยนแปลงทางพฤตกรรมดวย เชน การปรบปรงใหมความคดรเรมมากขน การท าใหบคลากรมขดความสามารถ

17

สงขน มแรงจงใจทดในการท างาน มความสามารถในการเพมประสทธภาพขององคการทงหมดในภาพรวม ทงหมดทตอบสนองตอการเปลยนแปลงท าใหไดประโยชนทงสองฝายคอองคการและบคคลไดประโยชนรวมกน ตารางท 1 คณลกษณะของการพฒนาองคการ คณลกษณะ จดเนน การเปลยนแปลง เนนทการเปลยนแปลงอยางมแผนโดยผบรหารเพอใหบรรล

เปาหมาย ความรวมมอกน เนนทความเกยวของกน ความรวมมอกน การปฏบตงาน เนนทวธการปรบปรงการท างานใหดขน บคคลากร เนนทการใหโอกาสแกบคคลใหมศกยภาพมากขน แนวคดเชงระบบ เนนดานความสมพนธระหวางสวนยอยตางๆ ใหสามารถท างาน

รวมกนไดอยางประสานกน วธการเชงวทยาศาสตร แนวคดในการเสรมสรางประสทธภาพ

Reich & Hager (2014, pp.420-421) กลาววา ในการพฒนาองคการจะมองคประกอบตอไปน 1. ความตองการปรบปรงใหตอบสนองตอสภาพแวดลอมไดมากขน 2. การเปลยนแปลงวฒนธรรมองคการ หมายถง การเขาใจความแตกตางทางทศนคต คานยม ความเชอของบคคลากร มการสรางวฒนธรรมองคการขนมาใหมใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงทจะเกดขน 3. การใหสงคมไดมสวนรวมรบรมากขน หมายถง การใหบคลากรทกภาคสวนไดมสวนรวม รวมรบรปญหาและการการเปลยนแปลงรวม ในการแสดงความคดเหน มสวนรวมในการบรหารทมใชเปนการตดสนจากฝายเดยว 2. ความส าคญของการเปลยนแปลง ผบรหารตระหนกดวาการเปลยนแปลงเปนสงส าคญในการตอบสนองตอความตองการของลกคาเปลยนแปลงไป เทคโนโลยเปลยน กฎขอบงคบทเปลยนแปลงไป ดงนนจงมความส าคญตอผบรหารทกคนในทกระดบ เพราะเปนรากฐานของการอยรอดขององคการตอไป ท าใหมความมนคงและประสบความส าเรจในระยะยาว และ องคการทไมสามารถปรบตวไดจะเสยประโยชนเปนอยางมากและท าใหอยรอดตอไปไดยากซงผลกระทบของการเปลยนแปลงใดๆกตาม ลวนมาจากการเปลยนคานยมและวฒนธรรม ซงสงผลตอพฤตกรรมและแนวทางการปฏบตของบคลากร โดยผทมบทบาทมากในการเปลยนแปลงองคการคอผน า หากไมน าการเปลยนแปลงมาสองคการแลว โอกาสทจะเกดการเปลยนแปลงยอมเปนไปอยางยากล าบาก สงทส าคญคอผน าจะตองท าใหเกดการปรบตว

ใหสอดคลองกบปญหาอปสรรคและโอกาสทเกดขน จะตองตระหนกวากระบวนการเปลยนแปลงแตละขนตอนมความส าคญมากและตองการเวลา ผน ามหนาทรบผดชอบในการน าทางพนกงานและองคการตามกระบวนการ ดงตอไปน 1. การสรางส านกทตองเปลยนแปลง เพอใหการท างานเปนปจจบนประกอบกบสภาพแวดลอมทางการแขงขนและตลาด ทางการแขงขนทมทงวกฤตและโอกาส สวนประกอบส าคญของการน าไปสการเปลยนแปลงคอ การชแจงใหทราบเหตผลของการไปสสงใหม เพอน าไปสสงทดกวาเพอความอยรอดภายใตการแขงขนทางตลาดอยางมจดมงหมาย 2. การรเรมรวมกน หมายถง การมพลงกลมทผลกดนใหเกดการเปลยนแปลงรวมกนตงแตผบรหารระดบสง ระดบกลาง และระดบลางเพราะแตละกลมมความสมพนธในการเช อมโยงกน เพอใหการเปลยนแปลงส าเรจ โดยอาศยการสอสารทดตอกนท าใหเกดเปนพฤตกรรมใหมทตองการ 3. การพฒนาวสยทศนและกลยทธ หมายถง การมภาพแหงอนาคตทชดเจนซงเปนเครองน าทางไปสสงทคาดหวงและสอใหทราบถงอนาคตทตองการจะใหเปนไป 4. การสอใหผอนทราบ หมายถง การหาโอกาสและใชชองทางในการสอสารใหบคลากรทราบถงวสยทศนและพฤตกรรมใหมทตองการ 5. การใหอ านาจอยางกวางๆ หมายถง การท าใหการเปลยนแปลงส าเรจโดยการใหอ านาจมอบหมายใหบคคลมอ านาจในการท างานได การใหขอมลทส าคญเพอตดสนใจ การใหความรในการท างาน การใหอ านาจหนาทและรางวลตอบแทน 6. การน าไปสชยชนะทตองการ หมายถง มการวางแผนการท างานตามทตองการเปลยนแปลงเปนผลส าเรจ 7. การชวยใหวสยทศนเปนจรง หมายถง การสงเสรมพฒนาบคลากรส าหรบการเปลยนแปลงในอนาคต 8. ใหความส าคญกบผลงานทด หมายถง การใหความส าคญกบพฤตกรรมใหมทไดเปลยนแปลงแลวและมการพฒนาบคลากรอยางตอเนองใหมความรบผดชอบและส านกในการเปลยนแปลง 3. ผลกระทบจากการเปลยนแปลง การเปลยนแปลงยอมสงผลกระทบทเปนประโยชนและโทษตอบคลากรในองคการ ดงนน ผน าการเปลยนแปลงจะตองชแจงและจงใจใหทราบถงประโยชนทจะไดรบ ซงสงส าคญ คอ การเปลยนแปลงควรมลกษณะ เนองจากหากใชรปแบบการเปลยนแปลงแบบฉบพลนทนใด แลวจะท าใหผบรหารหรอบคลากรทมอายการท างานยาวนานไมสามารถปรบตวและไมยอมรบท าใหเกดปญหาการลาออกหรอสญเสยขวญและก าลงใจในการท างาน Daft (2002, pp.648-650) กลาววา การเปลยนแปลงองคการเปนกจกรรมททาทาย ทสดสงหนงของความเปนผน า ผลของการเปลยนแปลงอาจท าใหบคลากรเกดความไมสบายกาย ไมสบายใจ เจบปวดและหวาดกลว มากไปกวานนการเปลยนแปลงทมระบบการจดการไมดจะท าใหบคลากรเสยขวญและก าลงใจ ลดความรบผดชอบและท าลายความเชอถอทมตอผน า มากไปกวานน การเปลยนแปลงทคาดวาจะเกดผลด

19

อาจท าใหเกดผลรายตอบคลากร เชน ความเครยดสง ตองถกบงคบใหเรยนรการท างานใหม หรอถกบบใหออกจากงาน ส าหรบการเปลยนแปลงทยากล าบากทสดคอ การเปลยนโครงสรางองคการ เชน อ านาจหนาทและความรบผดชอบ การออกแบบงานใหม การยาย หนวยงาน หรอการลดขนาดองคการทสงผลกระทบอยางใหญหลวงตอบคลากรคอการตกงาน ดงนน ผน าการเปลยนแปลงตองเอาใจใสเมอมการลดขนาดองคการ Daft เสนอวา หากมการลดขนาดองคการทสงผลกระทบตอบคลากรจ านวนมากทจะตองตกงาน ผน าตองมวธการในการรกษาความเชอถอและขวญก าลงใจใหแกบคลากรทยงคงท างานอยไวใหได โดยใชเทคนค ดงตอไปน 1. ใหบคลากรทกคนมสวนรวมในการตดสนใจวาควรลดพนกงานในหนวยงานใดเมอ เกดวกฤตการณและใหผลประโยชนกบบคลากรทเตมใจในการสมครใจลาออก 2. ใชวธการสอสารใหมากขน เชน การเตอนบคลากรลวงหนาวาจะมการปลดคนงานในอนาคต มการชแจงถงความจ าเปนและความชวยเหลอทมตอพนกงาน 3. ชวยหางานใหกบพนกงานทถกปลด เชน อาจมการฝกอบรมเพอเพมทกษะ ชวยหางานใหมให ใหค าแนะน าปรกษา ส าหรบพนกงานและครอบครวเพอบรรเทาความเสยใจทเกดจากการตกงาน 4. รกษาขวญและก าลงใจของบคลากรทยงคงปฏบตงานไมใหหวาดระแวงและหวาดกลวตอการถกเลกจาง จะเหนไดวาผลลบทเกดจากการเปลยนแปลงองคการ มมากมายหากไมไดรบการแกไขอยางเหมาะสม ดงนน ผน าการเปลยนแปลงตองศกษาและใหความสนใจตอสงเหลานเปนอยางมาก 4. การสรางบรรยากาศของการเปลยนแปลง การสรางบรรยากาศของการเปลยนแปลงเปนสงทยากแกการบรหาร การเปลยนแปลงใดกตามจะตองมการวางแผนไว ส าหรบอนาคตในระยะยาว ตระเตรยมสงทตองการในอนาคต ไมเพยงแตการท างานเชงรกแตยงตองแสวงหาประโยชนจากโอกาสทก าลงจะมาถงดวย นอกจากนนแรงกดดนจากการเปลยนแปลงทตองเผชญอยเกดไดทงภายในและภายนอก เชน การเปลยนแปลงการเจรญเตบโตของธรกจ การเปลยนแปลงทางประชากรศาสตร ทางการเมอง คานยม การเปลยนกฎหมาย กฎระเบยบขอบงคบตางๆหรอความกาวหนาทางเทคโนโลย 5. การกระตนใหบคคลเปลยนแปลง บคลากรมทงๆทตองการใหเกดการเปลยนแปลงและกมจ านวนไมนอยทตอตานการ เปลยนแปลงเพราะเกดจากการขาดความเชอวาจะเปนไปได ไมเชอวาจะเปลยนแปลงได บคคลบางสวนจะไดรบประโยชนเทานน การมทรพยากรไมเพยงพอ เชน งบประมาณหรอใครจะเปนผท าการเปลยนแปลงอยางจรงจง บางคนท าเพยงหวงผลระยะสนหรอความพอใจของผบรหารหรออาจไมไดรบความเปนธรรมในผลประโยชนทจะไดรบเชน มการเพมคณภาพอยางมาก สามารถผลตสนคาทมคณคาสงหรอการลดตนทนทจะชวยใหสามารถสรางก าไรไดอยางสงสดดวยวธการท างาน

อยางเปยมดวยประสทธภาพอยางไมมทสนสด พฒนาระบบการท างานและวฒนธรรมขององคการน าหนาคแขงขนและมกลยทธทเหนอกวาทางการแขงขน มโครงสรางกระบวนการท างาน การบรหารจดการและทรพยากรมนษยทมประสทธภาพสงสด ซงเปนหลกส าคญในการกาวไปสการเปนองคกรชนน าของโลก 6. หลกส าคญของการเปลยนแปลง ขนตอนการเปลยนแปลง องคการนน มหลกส าคญ ดงตอไปน 1. การเปลยนแปลงในกลยทธและโครงสรางขององคการ เปนหลกส าคญในการบรหารงานขององคการ การเปลยนแปลงนโยบาย ระบบการใหรางวล การประสานงาน การควบคมและความกาวหนา 2. การเปลยนแปลงทางเทคโนโลย ในดานกระบวนการผลตบนพนฐานของการใชความรและทกษะความเชยวชาญ ทสามารถท าใหผลตภณฑนนมความแตกตางและมคณสมบตเหนอคแขงขน รวมถงวธการท างาน เครองจกร เครองมอ สายทางเดนของงานและการออกแบบการผลตทมนวตกรรมใหมๆ ทมผลท าใหผลตภณฑนนมความโดดเดนมากขน 3. การเปลยนแปลงผลตภณฑและบรการ มผลตภณฑใหมหรอมการขยายสวนแบงทางการตลาดใหกวางขนหรอมการพฒนาตลาดเพอหาลกคากลมใหม 4. การเปลยนแปลงทางวฒนธรรม คานยม ทศนคต ความเชอและพฤตกรรมของพนกงาน การเปลยนแปลงทกดานจะมความสมพนธกน สรป การเปลยนแปลงและการตอตานการเปลยนแปลงเปนของคกนทมกเกดขนในองคการเสมอๆ และท าใหพนกงานเกดความเครยดในการท างานอนจะสงผลรายตอประสทธภาพการท างาน ผบรหารควรเขาใจในการบรหารการเปลยนแปลงเพอใหเกดความส าเรจในการสรางทศนคตทดและเกดความรวมมอในการเปลยนแปลงใหเปนผลส าเรจ โดยอาศยเทคนคตางๆ หลายประการในการเปลยนแปลงและอาศยรปแบบการสอสารทดชวยในการเสรมสรางความเขาใจใหแกพนกงานและเปนผใหค าปรกษาแนะน าทดเพอใหคลายความกดดนและความเครยดจากการท างาน อนจะสงผลใหศกยภาพการท างานเพมมากขน ท าใหองคการไดรบความส าเรจจากการเปลยนแปลง การเปลยนแปลงทางกลยทธ โครงสรางและวฒนธรรมเปนการเปลยนแปลงจากบนลงลางจากผบรหารระดบสง ในขณะทการเปลยนแปลงทางเทคโนโลยและผลตภณฑมาจากระดบลาง แนวคดการเปลยนแปลงจากระดบลางไปสระดบบน จะมความคดรเรมใหมๆเกดขนและผานชองทางจากลางขนบน เมอผน ารวาพนกงานระดบลางมความรทางดานเทคโนโลยและมความเชยวชาญ ช านาญในการเปลยนแปลงสงตางๆไดเปนอยางด เชนในการผลตจะตองการความเชยวชาญจากแผนกตางๆ รวมกน การมแนวคดใหมๆ ทเปนการเปลยนแปลงเทคโนโลย ในการท างานของแผนกตางๆ ทตองมการประสานกนเพอใหการเปลยนแปลงในสนคาและบรการเปนผลส าเรจ เชน ระหวางแผนกวจยและพฒนา แผนกการตลาด แผนกผลต ตางรวมกนแสดงความคดตางๆรวมกนและสรางความเขาใจเกยวกบการเปลยนแปลงระหวางกน ซงการเปลยนแปลงอยางรวดเรวในองคการจะตอง

21

มการพฒนาแนวความคดใหม ซงไมเหมอนกบในอดตอกตอไปแลว ผน าจะตองคนหาวธทจะสรางความคดรเรมตางๆ ไมวาจะเปนหนวยงานอะไรกตองการเปลยนแปลงในดานตางๆ เชน ในดานนโยบาย ระเบยบวธปฏบตงานผน าจะตองสงเสรมใหเกดความคดรเรมการสรางองคการแหงการเรยนรใหพนกงานมความคดใหมๆ และแกปญหาตางๆ ทสอดคลองกบความตองการของลกคา ส าหรบการเปลยนแปลงองคการ ผบรหารไมสามารถหลกเลยงได จากแรงกดดนภายนอก ทตองการท าใหองคการเปลยนแปลงไปในทางทด นอกจากนนผบรหารควรพจารณาวาท าไม บคลากรจงตอตานการเปลยนแปลงและกระบวนการเปลยนแปลงทดทสดควรเปนอยางไรและผบรหารควรทราบวาควรมการเปลยนแปลงอยางไร ส าหรบอนาคต มการกระตนใหบคลากรเปลยนแปลง หรอไมไดรบความเปนธรรมในผลประโยชนทจะไดรบ ค าถามทบทวน 1. จงบอกความหมายของการพฒนาองคการและการเปลยนแปลง 2. จงบอกประเภทของการเปลยนแปลง 3. จงอธบายความส าคญของการพฒนาองคการ 4. จงอธบายถงปจจยทมอทธพลตอการพฒนาองคการ 5. ใหอธบายเหตผลในการศกษาพฤตกรรมการเปลยนแปลงในการพฒนาองคการ 6. ใหอธบายและยกตวอยางการเปลยนแปลงในการพฒนาองคการ 7. จงยกตวอยางการประยกตใชมาซก 1 ตวอยาง

เอกสารอางอง

Ann Reich , Paul Hager. (2014). Problematising practice, learning and change: practice-theory perspectives on professional learning. Journal of Workplace Learning, Vol. 26 Iss: 6/7, pp.418 - 431 David B. Szabla , James E. Stefanchin , Laraine S. Warner. (2014). Connecting Organizational Change Content with Change Strategy: Has Theory Become Practice?, in Abraham B. (Rami) Shani , Debra A. Noumair (ed.) Research in Organizational Change and Development (Research in Organizational Change and Development, Volume 22) Emerald Group Publishing Limited, pp.99 - 140 Daft, R.L. (2002).Management. 6th ed. Mason, OH : South-Westem. Gregory Stone A. , Robert F. Russell, Kathleen Patterson. (2004). Transformational versus servant leadership: a difference in leader focus. Leadership & Organization Development Journal, Vol. 25 Iss: 4, pp.349 - 361

Jianmin Sun. (2000). Organization development and change in Chinese state‐owned enterprises: a human resource perspective. Leadership & Organization Development Journal, Vol. 21 Iss: 8, pp.379 - 389 James D. Ludema, Chris Laszlo, Kevin D. Lynch. (2012). Embedding Sustainability: How the Field of Organization Development and Change can Help Companies Harness the Next Big Competitive Advantage. Research in Organizational Change and Development, Volume 20, pp.265 - 299 Kevin C. Wooten. (2009). Ethics and justice in new paradigm and postmodern organization development and change, in Richard W. Woodman, William A. Pasmore, Abraham B. (Rami) Shani (ed.) Research in Organizational Change and Development (Research in Organizational Change and Development, Volume 17) Emerald Group Publishing Limited, pp.241 - 300 Paul Kirkbride. (2006). Developing transformational leaders: the full range leadership model in action. Industrial and Commercial Training, Vol. 38 Iss: 1, pp.23 - 32

23

บทท 2 แนวคดและทฤษฎเกยวกบการพฒนาองคการและการเปลยนแปลง

การเปลยนแปลงเปนสงทเกดขนในทกองคการอยางหลกเลยงไมได การบรหารงานใน ทกแหงตางเผชญตอการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอก การท าใหองคการมประสทธภาพมากขนและบรรลเปาหมาย ซงจะเกยวของกบสวนตางๆ ภายในองคการและมผลกระทบตอการใชอ านาจหนาทในสายการบงคบบญชา ความรบผดขอบของบคลากร และการตดตอสอสารในองคการ รวมทงแรงผลกดนจากการเปลยนแปลงทางเทคโนโลย การขยายขอบเขตไปสสากล ทมความส าคญท าใหองคการตองปรบตวในการตอบสนองตอสงแวดลอม เชน ความตองการของลกคาทเปลยนแปลงไป การใชเทคโนโลยตางๆเพอน ามาเพมประสทธภาพในการท างาน กฎหมาย ขอบงคบทางธรกจเปลยนแปลงไป ดงนนผบรหารขององคการทกแหง จงตองเปลยนสภาพการท างานทจะท าใหเกดความมประสทธภาพ ทท าใหเกดผลส าเรจตอองคการ ตองมการวางแผนไวส าหรบอนาคตมการท างานเชงรกและแสวงหาประโยชนจากโอกาสทก าลงจะมาถงดวย

องคประกอบในการเปลยนแปลงในองคการ Marie‐Anne Chidiac (2013, pp. 458-460) กลาววาการเปลยนแปลงจะเกดขนได จะตองเกยวของกบองคประกอบส าคญ ดงตอไปน 1. ผน าการเปลยนแปลง 2. การพจารณาวามอะไรบางทควรจะตองเปลยนแปลง 3. ชนดของการเปลยนแปลง 4. ผลกระทบทเกดจากการเปลยนแปลง 5. การประเมนผลการเปลยนแปลง 6. การจดการเปลยนแปลง ผบรหารทกคนควรท าความเขาใจเกยวกบการเปลยนแปลงอยางมประสทธภาพ ซงองคการจะเปลยนแปลงอยางมประสทธภาพไดตอเมอ (Golembiewski, 1994, p.230) 1. มการก าหนดแผนการส าคญส าหรบอนาคตซงจะท าใหเกดการเปลยนแปลงทจะน าไปสองคการทมขดความสามารถทางสมรรถนะดานการแขงขนเพมขน 2. มการก าหนดหนาทตางๆ ภายในองคการตามความตองการทคาดหวงนนไว อยางมแผนงานรองรบ

3. มการเคลอนยายทรพยากรทางการบรหารทไมท าใหเกดคาใชจายสงขนกวาเดม เพอมาท างานทเปลยนแปลงนน 4. มการเคลอนยายทรพยากรทางการบรหารทไมท าใหบคลากรสญเสยประโยชนทเคยไดรบ ความส าเรจของการเปลยนแปลงเปนสงส าคญ ในการท าใหองคการจะมความเจรญเตบโตไดอยางยงยนหากเปลยนแปลงไดส าเรจและทราบวาควรเปลยนแปลงอยางไรบาง จะมบคคลเพยงกลมนอยเทานนทขดขวางการเปลยนแปลง บคคลทงหมดในองคการเปนผทไดรบผลประโยชนและมบทบาททางดานการปฏบตการเพอใหการด าเนนการเปนไปไดอยางราบรน ดงนนสงส าคญในการเปลยนแปลงคอการกระตนใหบคคลากรยอมรบเพอความส าเรจในอนาคตรวมกน Patten, Jr. (1994, p.252) กลาววาการเปลยนแปลงจะเกดขนอยางรวดเรวมากขนมาก องคการทประสบความส าเรจจะตองเปลยนแปลงอยางรวดเรวดวยเชนกน ผน าขององคการตองตระหนกวาการเปลยนแปลงภายในจะตองใหสอดคลองกบสภาพแวดลอมภายนอก และจะตองเปลยนแปลงอยเสมอ ไมเพยงเพอความเจรญรงเรองเทานน แตเพอความอยรอดของธรกจและการแขงขนดวย องคการเผชญกบการแขงขนทมมากขนทงภายในประเทศและการแขงขนระหวางประเทศ หลายองคการสนองตอบตอความทาทายระดบโลกดวยการรอปรบทงระบบแตกลบท าใหองคการลมเหลว หลายองคการตอบสนองตอการเปลยนแปลงภายนอกดวยการเปลยนวธการท างานเปนทมหรอการปรบโครงสรางใหมๆ การอาศยแหลงภายนอก มการรวมมอกนระหวางธรกจ การรวมหนกนระหวางธรกจการท างานในลกษณะองคการเสมอนเพอทจะขยายการด าเนนงานและขยายตลาดระหวางประเทศ มการเปลยนวฒนธรรมการท างานเพอตอบสนองตอเทคโนโลยและนวตกรรมใหมๆ ของผลตภณฑ กระบวนการเปลยนแปลงองคการจงเปนสงทสลบซบซอน และยงยากและผน าทกคนตองเผชญกบอปสรรคในการท างานเพอความอยรอดและรบผดชอบตอการเปลยนแปลงโดยการปฏรปน าองคการไปสการเปลยนแปลงทส าคญซงไมใชจะท าไดงายๆ ดงนนผน าตองท าใหการเปลยนแปลงมการปรบตวสอดคลองกบปญหาอปสรรคและโอกาสทเกดขน ตองตระหนกวากระบวนการเปลยนแปลงจะมขนตอน และแตละขนตอนตองการเวลา ซงผน ามหนาทรบผดชอบในการน าทางพนกงานและองคการตามกระบวนการตอไปน 1. การสรางส านกแหงความเรงดวนทตองเปลยนแปลง เพอใหการท างานเปนปจจบนประกอบกบสภาพแวดลอมทางการแขงขนและตลาด ทมทงวกฤตและโอกาส สวนประกอบส าคญของการน าไปสการเปลยนแปลงคอ การชแจงใหทราบเหตผลของการไปสสงใหม ความพอใจและตงใจทจะเปลยนแปลง เพอน าไปสสงทดกวาภายใตการแขงขนและการชวงชงชยชนะทางการตลาด อยางมจดมงหมายดวยพลงแหงการเปลยนแปลง

25

2. การรเรมในการน าการเปลยนแปลงรวมกน หมายถง การมพลงกลมทผลกดนใหเกดการเปลยนแปลงรวมกนตงแตผบรหารระดบสง ระดบกลาง และระดบลางเพราะแตละกลมมความสมพนธในการเชอมโยงกน เพอใหการเปลยนแปลง ส าเรจโดยอาศยการสอสารทดตอกนเพอท าใหเกดเปนพฤตกรรมใหมทตองการ 3. การพฒนาวสยทศนและกลยทธ หมายถง การมภาพแหงอนาคตทชดเจนซงเปนเครองน าทางไปสสงทคาดหวงและสอใหทกฝายทราบถงเปาหมายทตองการจะใหเปนไป 4. การสอใหผอนทราบ หมายถง การหาโอกาสและใชชองทางในการสอสารใหบคคลในองคการทราบถงวสยทศนและพฤตกรรมใหมทตองการ 5. การใหอ านาจอยางกวางๆ หมายถง การท าใหการเปลยนแปลงส าเรจโดยการใหอ านาจมอบหมายใหบคลากรมอ านาจในการท างานได มการใหขอมลทส าคญเพอตดสนใจ การใหความรในการท างาน การใหอ านาจหนาทและการใหรางวลตอบแทน 6. การน าไปสชยชนะทตองการ หมายถง มการวางแผนเพอใหการท างานตามทตองการเปลยนแปลงเปนผลส าเรจ 7. การชวยใหวสยทศนเปนจรง หมายถง การสงเสรม การพฒนาบคลากรส าหรบการเปลยนแปลงในอนาคต 8. ใหความส าคญกบผลงานทด หมายถง การใหความส าคญกบพฤตกรรมใหมทไดเปลยนแปลงแลวและมการพฒนาบคลากร อยางตอเนองใหมความรบผดชอบและส านกในการเปลยนแปลง

กระบวนการในการเปลยนแปลงองคการ Ian Smith (2004, p.148) กลาววาการจดการเปลยนแปลงเพอปรบกลยทธขององคการใหประสบความส าเรจตองอาศย องคประกอบในการปรบตว ดงตอไปน 1. ขอมล หมายถง การสอสารทเปดเผยของพนกงานมหลายระดบ ดงนนการแลกเปลยนขอมลกนทกเรอง จะท าใหพนกงานทกระดบมแรงจงใจทดและเขาใจในเปาหมายขององคการไดเปนอยางด 2. การใหการสนบสนนของผบรหารและพนกงาน ใหมความรวมมอกนระหวางแผนงานตางๆ มการสรางงานรวมกน จะชวยสงเสรมบรรยากาศท สนบสนนความรวมมอระหวางกน 3. ทรพยากรทส าคญทใชในการท างานไดแก งบประมาณ บคลากร เครองมอและวสดอปกรณตางๆ ในการท างาน Bernard Burnes (2003: 627-629) กล าวว าการพฒนาองคการ จะมผ ท เก ยวของประกอบดวย 1. กลมผเชยวชาญเฉพาะดานการพฒนาองคการ และไดรบการอบรมในสาขาทเกยวของ เชน พฤตกรรมองคการ สงคมศาสตรประยกต การสอสารระหวางบคคล การตดสนใจ กลมผพฒนา

องคการทเปนบคคลภายในเปนบคลากรขององคการหรออาจจะเปนสวนงานอยางหนงของฝายทรพยากรมนษย หากไดรบการสนบสนนจากผบรหารระดบสงกยงท าใหน าไปสการปฏบตไดดขนกลมผพฒนาองคการทเปนบคคลภายนอกไดแก นกวชาการผเชยวชาญทเปนผก าหนดโปรแกรมการพฒนาองคการขน 2. กลมผบรหารทเกยวของกบการพฒนาองคการ ทอยในสายงานบรหารหรอในต าแหนงผน าทจะน าเอามาประยกตใชในการท างาน มผน าทม หวหนางานและผจดการแผนกตางๆ มการปฏบตรวมกนในการน าเอาการปฏบตในเรองการวางแผนการเปลยนแปลง มการใหค าปรกษาและน าในทมงาน การสรางทมงาน การจดการทมงานอยางมประสทธภาพ การสรางองคการแหงการเรยนร การปฏบตเกยวกบการจดการคณภาพโดยรวม 3. ผน าการเปลยนแปลง เปนบคคลทน าเอาการเปลยนแปลงอยางมแผนและมระบบมาใชในองคการ ผน าการเปลยนแปลงเปนไดทงบคคลภายในและภายนอกองคการ 4. วฒนธรรมองคการเปนองคประกอบอยางหนงขององคการทงระบบ เปนคณลกษณะเฉพาะของสงคมหรอกลมคนในแตละองคการไมเหมอนกน วฒนธรรมองคการเปนระบบของการแบงปนความหมายรวมกนของคน ไมวาจะเปนภาษา การพด การแตงกาย รปแบบของพฤตกรรมการปฏสมพนธ คานยม ความรสก ทศนคต และบรรทดฐานของกลม วฒนธรรมองคการเปนรปแบบของพฤตกรรมของคนในองคการนนททกคนปฏบตและยอมรบรวมกน 5. บรรทดฐาน คอการทบคลากรมความเหนรวมกนและมการกระท า มความรสกเชนเดยวกนในสงนน ททกคนตองปฏบตตาม อาจหมายถงหนาท ความรบผดชอบใหบรรลเปาหมายขององคการ พฤตกรรมบางอยางถอเปนขอหามทไมพงกระท า 6. กระบวนการทางสงคม คอ การทบคคลมการปรบตวใหเขากบวฒนธรรมขององคการ และบรรทดฐานเขาดวยกน ทเกยวของกบ 4 ขนตอน ดงตอไปน 6.1 การคาดหวงในตวพนกงานทเขามาใหม ซงผบรหารและบคลากรรบรถงบรรทดฐานขององคการ และตระหนกในความส าคญนน ถาบคลากรสามารถเขากนไดกบวฒนธรรมและบรรทดฐานขององคการ กจะเปนไปตามความคาดหวง แตถาไมสามารถท าได บคลากรจะมความรสกวตกกงวล ไมมความสข มความรสกทไมด 6.2 การเผชญหนากบวฒนธรรมองคการ ในขนตอนน เปนการพจารณาวาใครเปนบคลากรขององคการและใครทไมใช ดงนนผทสามารถเขากนไดจากการท าความเขาใจพฤตกรรมของแตละคน และแยกแยะเพอนออกจากคนทไมใชเพอนในการท างานรวมกน รวมทงบคคลตองเขาใจในเรองของอ านาจ สถานภาพ รางวลการยอมรบพฤตกรรมบางอยาง 6.3 การปรบตวเขากบวฒนธรรมองคการและบรรทดฐาน หากบคลากรใหมไมสามารถเขากนหรอสบสน ไมชดเจน จะท าใหบคลากรนนเขากนไมไดกบบคคลอน ท าใหขาดการตอบสนองตอองคการ ขาดความรเรม และอาจจะปฏเสธคานยมขององคการและไปจากองคการนน 6.4 การไดรบผลสะทอนกลบ จากการพฒนาองคการทเปนเรองเกยวกบกบการเปลยนแปลงของวฒนธรรมองคการหรอกลมงานเพอใหการท างานมประสทธภาพ มปฏสมพนธทดตอการเกยวของกน แกปญหารวมกน พนกงานจะมความรสกดหากเขาใจวฒนธรรมองคการและเขา

27

กนไดกบบรรทดฐานขององคการทไมไดมการเขยนเปนลายลกษณอกษร แตทกคนยอมรบรวมกน ซงผลสะทอนกลบจากความเขาใจวฒนธรรมองคการ และพนกงานสามารถเขากนได จะท าใหพนกงานมความรบผดชอบ มความคดรเรมในนวตกรรมใหมๆ มการพฒนาปรบปรงผลตภณฑ กระบวนการท างานทจะตอบสนองตอลกคา บคลากรในทมงานมการปรกษากน มความคดททาทายเพอใหบรรลเปาหมายขององคการ 7. สญญาทางจตใจ อนเปนขอตกลงทมไดมการเขยนไวระหวางบคคล เปนความคาดหวงของบคลากร ทมการปฏบตตอกนอยางชดเจน มสมพนธภาพทดตอกน มความจงรกภกดตอองคการ ท าใหเกดความผกพนตอองคการ โดยมขนตอน ดงตอไปน ขนตอนท 1 ความคาดหวงในความตองการเปลยนแปลง จากการทผบรหารสรางการรบรถงการเปลยนแปลงวาเปนสงจ าเปน เชน ผลกระทบจากคแขงขน เทคโนโลยเปลยน กฎหมายเปล ยน สภาพสงคมเปลยน สภาพแวดลอมภายนอก เหลานสงผลกระทบท าใหองคการตองการการเปลยนแปลง ขนตอนท 2 การพฒนาความสมพนธระหวางผปฏบตกบพนกงานหลงจากทไดรบรถงความจ าเปนในการเปลยนแปลงแลว จะเขาสระบบของความสมพนธทเรมจากองคการกบพนกงาน การพฒนานอาศยความสมพนธระหวางบคคล สญญาทางจตใจองคการตองสรางรปแบบของการสอสารอยางเปดเผย มความไววางใจ มบรรยากาศของการรวมกนรบผดชอบของทกคน ขนตอนท 3 กระบวนการวนจฉย หลงจากไดพฒนาการท างานแลว การรวบรวมขอมลในภารกจทส าคญเพอใหเกดความเขาใจพนกงานมากขน จะตองรวบรวมและวเคราะหขอมลเพอคนหาปญหาและสาเหตทตองการแกไข การเลอกกลยทธและเทคนคทมประสทธภาพเชน การคนหาสาเหตทท าใหอตราการลาออกของพนกงานสงนนเนองมาจากสาเหตใด และพจารณาหาแนวทางปฏบตการแกไข ขนตอนท 4 เทคนคและกลยทธแผนปฏบตการ เปนขนตอนการคนหาสาเหตและหาเทคนค แนวทางทชวยแกปญหาและเพมประสทธภาพใหแกองคการ เชน ใชการจดการคณภาพโดยรวม การออกแบบงาน การวเคราะหงาน การก าหนดเปาหมาย การสรางทมงานและการพฒนาความสมพนธระหวางกลม ขนตอนท 5 การปรบปรงใหเกดสงใหม การควบคม และท าใหคงอยตอไป เปนขนตอนของการตรวจสอบดผลการใชแผนปฏบตการและเทคนคตางๆ จากขนตอนท 4 แลวมผลใหเกดการเปลยนแปลงไปในทางทมประสทธภาพวาบรรลวตถประสงคหรอไม เพอทจะไดตดสนใจไดวาควรด าเนนกลยทธการปฏบตการนนตอไปหรอยตการตรวจสอบน เพอใหแนใจวาพฤตกรรมทดไดเกดขนเกดแลวและท าใหเกดนวตกรรมใหมๆ ตอไป สรปวาในสภาพแวดลอมในปจจบน สงส าคญส าหรบผบรหารคอจะตองเรยนรถงการปรบปรง เปลยนแปลงอยางตอเนอง การน าไปสการเปลยนแปลงจะสรางแรงบนดาลใจใหแกพนกงานและทมงาน ท าใหเกดการปรบปรงอยางตอเนองอยเสมอ มาสการเปลยนแปลงในคานยม เปลยนจาก การควบคมมาเปนการมอบอ านาจ เปลยนจากการแขงขนมาเปนความรวมมอ เปลยนจากการใหความส าคญกบเครองจกรมาเปนการใหความส าคญกบคน ความคดและความสมพนธของบคคล การน าไปสการเปลยนแปลงใหส าเรจจะลดกระแสการตอตาน การค านงถงผลกระทบตอ

บคคลในการเปลยนแปลงแตละครงทอาจท าใหเกดการตอตาน จากบคคลทเสยผลประโยชนของตน สญเสยอ านาจ ชอเสยง คาตอบแทน ประโยชนตางๆ ทเคยไดรบ เปนอปสรรคส าคญยงตอการเปลยนแปลงความไมแนนอนในอนาคต วาจะเกดอะไรขน พนกงานไมเขาใจในการเปลยนแปลงเชนเปลยนวธการท างาน เปลยนเครองมอเครองใชในการท างาน เปลยนเทคโนโลยทใชในการท างานหรอการมเปาหมายทไมแนนอนเชนเหตผลความจ าเปนทจะตองเปลยนแปลง อาจท าใหพนกงานไมเหนดวย มความเขาใจในเปาหมายแตกตางกน สงเหลานท าใหเกดความสบสนและตอตาน ผน าจงมภารกจในการทจะท าใหการตอตานการเปลยนแปลงนอยลง โดยการสอสารใหเขาใจวาตองการเปลยนแปลงอะไร พนกงานจะไดรบผลกระทบอะไรบาง การสรางความเขาใจทด การลบกระแสขาวลอตางๆทจะตองมการสอสาร แบบเผชญหนาจะดกวาการใชชองทางการสอสารอนๆ เพราะจะท าใหทราบผลสะทอนกลบไดทนท มการเตรยมการฝกอบรมพนกงานกอนการเปลยนแปลงเพอใหทราบถงการเปลยนแปลง การใหพนกงานมสวนรวมกบการเปลยนแปลงจะชวยลดการตอตานได แมจะเสยเวลาแตพนกงานจะเขาใจการเปลยนแปลงไดดขนมากกวาการบงคบซงจะวธการสดทายทผน าบงคบใหทกคนตองเปลยนแปลง โดยบางครงอาจจ าเปนในสถานการณเรงดวนแตควรเปนวธสดทาย องคกรตางๆ ทประสบความส าเรจไดมการเปลยนแปลงและใชกลยทธในการเปลยนแปลง เชน กลยทธตนทนต าสด ในขณะเดยวกนกเนนการเจรญเตบโตภายใตการใชประโยชนจากเทคโนโลยในการแขงขนเพอใหขายสนคาทมคณภาพสง หาซองายและราคาไมแพงและเปนทยอมรบทวโลก การเปลยนแปลงเหลานไดเกดขนจากภายในองคการโดยความรวมมอของทกฝายทงฝายผบรหารและพนกงานในการผลกดนและสนบสนนใหการเปลยนแปลงส าเรจและทส าคญคอการมวสยทศน มการตระเตรยมสงตางๆ เพอรองรบการเปลยนแปลงส าหรบอนาคต โดยผน าเปนผสนบสนนในดานตางๆ และการเพมศกยภาพของคนในองคการ ในการปรบเปลยน เพอน าไปสประสทธภาพทสะทอนใหเหนถงความส าเรจขององคการ องคการทประสบความส าเรจจะมการเปลยนแปลงอยเสมอโดยเรมจากการยอมใหเกดการเปลยนแปลงเพอการเจรญเตบโตขององคการ เชน การตดลดคาใชจายทไมจ าเปน การคนหากลยทธการเจรญเตบโต การท าใหองคการไดประโยชนมากทสด การน าสนคาเขาสตลาดใหมหรอการเพมโอกาสทางธรกจใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอม เชน หากสภาพแวดลอมเปลยนแปลง จะมการปรบตวใหเหมาะสมกบสภาพแวดลอมไดอยางไรเชน การสรางตลาดลกคากลมใหมโดยไมยดตดอยกบลกคากลมเดม มการลงทนทเพมโอกาสใหธรกจมก าไรมากขน การหลกเลยงจากคแขงขนเดม การแปรรปอตสาหกรรม เปนตน การเปลยนแปลงจงเปนสงทองคการจะตองพจารณาและผบรหารควรมความคดรเรมอยเสมอ ในมการปรบตว ใหสอดคลองกบสภาพการแขงขน การเปลยนแปลงโครงสรางอตสาหกรรมเพอประโยชนในการท าใหองคการอยรอดและเตบโตได ส าหรบวฒนธรรมจะเปนกญแจส าคญของความส าเรจขององคการ เพราะเปนเร องทเกยวกบความรสก จตใจและรปแบบของพฤตกรรมของบคคลในองคการ ดงนน ผบรหารจงควรเขาใจในแนวความคดเกยวกบวฒนธรรมองคการ วฒนธรรมการตอตานการเปลยนแปลง และคานยม ความเชอ รปแบบของพฤตกรรมทสงผลตอการปฏบตการของพนกงานในองคการดวยในการท าความเขาใจในวฒนธรรมองคการ ทเปนระบบของการมคานยมรวมและระบบในการสราง

29

บรรทดฐานของพฤตกรรม เปนสงทมองไมเหน ไมสามารถจบตองได เกยวของกบการบรหารจดการ เปนรปแบบของการปฏสมพนธกนโดยสามารถก าหนดองคประกอบไดดง ดงตอไปน 1. ความเปนเอกลกษณของบคลากร คอลกษณะความเปนเอกลกษณของพนกงานแตละคนทมความแตกตางกน 2. เนนการท างานเปนทม มลกษณะการท างานรวมกนมากกวาท าโดยล าพง 3. เนนทบคคล โดยมอบอ านาจใหแกพนกงาน 4. มความเปนอสระ ทจะสงเสรมการท างานและการประสานงานกนเอง 5. การควบคม โดยใชกฎระเบยบการสงการของหวหนางานในการควบคมพนกงาน 6. ความอดทนตอความเสยงทจะเกดขน มการสงเสรมใหพนกงานแสดงออกในนวตกรรมใหมๆ เชน ความกลาทจะเสยง เปนตน ส าหรบคานยมทเปนความเชอหรอหลกการทอยในจตใจของบคคลจะเปนแนวทางทบคลากรในองคการน ามาใช โดย Gill (2006, p.135) ใหความหมายของคานยมวาเปนแนวโนมกวางๆ ทท าใหคนเหนวาเปนสงดงามหากน าไปปฏบตหากเปรยบเทยบคานยมกบแนวทางปฏบต จะเปนสงทอยภายในบคคล ในขณะทหลกปฏบตเปนสงภายนอกทอยในองคการ และคานยมมผลตอผน าและองคการทเกยวกบความเชอถอในตวผน าหรอ “trust” คานยมส าคญทผน าจะตองรกษาไวคอความนาเชอถอเพราะเปรยบเสมอนกาวทางอารมณทผกมดผน าและบคลากรเขาไวดวยกนความเชอถอเปรยบเสมอนการมอบสงของมคาใหบคคลอนและบคคลนนจะสามารถรกษาสงมคาไวอยางปลอดภย นอกจากนนยงเปนกญแจทน าไปส การมอบหมายอ านาจหนาท ความภมใจในตนเอง การเพมประสทธภาพของทมงานและผลการด าเนนงานขององคการ ผน าตองประพฤตตนเปนแบบอยางโดยเฉพาะการรกษาค าพด และตองไมเกดชองวางระหวางการกระท าและค าพด กลาวไดวา ความเชอถอในผน าเปรยบเสมอนบญชเงนฝากธนาคารซงจะมการฝากและถอน เมอความเชอถอถกท าลายลง การกใหกลบคนมาท าไดยากมาก ดงนน ความเชอถอจงเปนสงส าคญอยางยงตอความเปนผน า หากสามารถโนมนาวผใตบงคบบญชาใหเกดความเชอถอไดแลว กจะท าใหผใตบงคบบญชากระท าตามสงทตองการไดอยางไมยาก โดยเฉพาะการเปลยนแปลงองคการทบคลากรมกลงเลทจะท าเนองจากเกดความไมเชอมนในตวผน า

การเปลยนแปลงวฒนธรรมองคการและจรยธรรม เปนทยอมรบอยางกวางขวางวาองคการทประสบความส าเรจเปนจ านวนมากจะมชอเสยงดานการสงเสรมคานยมทางจรยธรรมและความรบผดชอบตอสงคม คานยมจ านวนมากกลายเปนวฒนธรรมองคการ แตทส าคญทสดคอคานยมทเกยวกบจรยธรรม ดงนนองคการใดกตามทตองการมมาตรฐานทางจรยธรรมสง ตองไดรบการสงเสรมจากผน า ซงจะสามารถสรางความเชอถอและการยอมรบจากผใตบงคบบญชาจากความมงมนในการอทศตนเพอรกษาคานยมทตนมอย ส าหรบแนวทางทจะน าใชในการสงเสรมใหเปนองคการทเนนดานจรยธรรม มดงตอไปน

1. สรางกฎแหงจรยธรรมทเปนลายลกษณอกษร เพอก าหนดคานยมทางศลธรรมขนในองคการเพอใหทกคนเขาใจและสามารถน าไปปฏบตได แมกฎแหงจรยธรรมทเปนลายลกษณอกษรนจะไมไดเปนหลกประกนวาบคลากรจะมศลธรรมเพมขน แตกเปนแนวทางใหท าในสงทถกตอง ดงนน จงเปนหนาทของผน าในการเผยแพรและท าใหคานยมทางจรยธรรมกลายเปนสวนหนงของวฒนธรรมองคการ 2. จดตงคณะกรรมการทางจรยธรรม ทมหนาทคอยดแลสอดสองหนวยงานตา งๆ ขณะเดยวกนจะชวยเหลอบคลากรทมปญหาทางจรยธรรมทเกดจากการท างาน 3. จดการฝกอบรมดานจรยธรรม เปนการเปดโอกาสใหบคลากรรบทราบและปรบตวเองใหเขากบวฒนธรรมองคการ ขณะเดยวกนจะท าใหบคลากรสามารถน าหลกปฏบตทดมาใชในชวตประจ าวน 4. สรางระบบการสอดสองดแลซงกนและกนในกลมบคลากร โดยอาจมการรายงานพฤตกรรมทสอไปในทางผดจรยธรรม คลายกบการท าหนาทเปนกรรมการซงวธนอาจเกดผลรายตอผรายงาน เนองจากอาจถกตอตานและอาจถกกลนแกลงจนถกลดขน ลดเงนเดอนหรอถกไลออกได การพฒนาจรยธรรมตองท าทกวถทางทมประสทธผลเพราะเปนสงทส าคญมากในปจจบน สรปวาคานยมและผลทมตอองคการและวฒนธรรมองคการ ระดบหนาท รปแบบและผลกระทบจากบทบาทของผน าในการสรางวฒนธรรมขององคการและชนดของวฒนธรรมองคการเพอน าไปสการเปลยนแปลงทดขน มความส าคญมากตอความเจรญขององคการทสามารถปรบตวกบการแขงขน กจะสามารถอยรอดไดอยางยนยาว ดงนนผน าจงมหนาทส าคญในการสรางหรอปรบปรงวฒนธรรมองคการโดยวธการตางๆขณะเดยวกนกตองพยายามท าใหมวฒนธรรมทเขมแขงเพอท าใหมผลการท างานทดและควรพฒนากลยทธทางการจดการทเหมาะสมหากไมสอดคลองกท าการปรบปรงเพอสรางความไดเปรยบในการแขงขนภายใตสภาพแวดลอมทางธรกจทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ส าหรบบทบาทของผน าในการสงเสรมคานยมดานจรยธรรมเปนสงจ าเปนตอความอยรอดขององคการ โดยวธการในการสงเสรมคานยมดานจรยธรรม ไดแก การสรางกฎแหงจรยธรรม การฝกอบรมและสรางระบบสอดสองดแลซงกนและกนในหมบคลากร ซงการทวฒนธรรมองคการน าความส าเรจมาใหกบองคการ มกขนอยทผบรหารจะตองจดล าดบความส าคญของการเปลยนแปลงทตองการใหปฏบตอยางไร ท าอะไร ท าอะไรกอนหลงอยางไร วฒนธรรมสามารถเตมเตมในชองวางของการท างานระหวางพนกงาน โดยชวยกนท าใหแตกตางจากคแขงขน วฒนธรรมองคการมกสลายไปเนองจากการควบรวมกจการ การลดขนาดองคการ และการปรบโครงสรางองคการ ซงการควบรวมและการปรบโครงสรางองคการ เปนการน าเอากลมคนทแตกตางกนเขามารวมกน มเปาหมายตางกน มวธการท างานตางกนและวฒนธรรมตางกนดวย ดงนนจงท าใหเกดการกระทบกระเทอนตอวฒนธรรมองคการ ดงนนผบรหารทควบรวมกจการจะตองหลอมรวมความแตกตางเหลานเขาดวยกน ไมวาจะเปนความเชอ เปาหมาย นโยบาย รปแบบการบรหาร คานยม บรรทดฐาน ความแตกตางทางเชอชาต ศาสนา การศกษา จะตองท าใหเกดการหลอมรวมกนใหเรวทสดกอนทจะเกดผลเสยหาย และก าหนดจดหมายปลายทางทมทศทางทชดเจน ในพฤตกรรมทตอบสนองตอการเปลยนแปลง ท าใหเกดนวตกรรมใหมๆ ขนในองคการ และใหความส าคญกบวฒนธรรมองคการทเขาถงจตใจของพนกงานทกคน

31

ผลกระทบส าคญของวฒนธรรมองคการทเกดจากการพฒนาองคการ มองคประกอบส าคญทองคการจะตองตระหนกเพอความมประสทธภาพ ดงตอไปน 1. การมวสยทศนคดรเรมส าหรบอนาคต (Create a vision for the future) 2. การพฒนารปแบบของการเปลยนแปลง (Develop a model for change) 3. การเปลยนรปแบบการใหรางวล (Reward change) การเปลยนแปลงวฒนธรรมองคการใหส าเรจควรปฏบต ดงตอไปน 1. มความเขาใจในวฒนธรรมเดม (Understand the old culture) ผบรหารควรศกษาท าความเขาใจในวฒนธรรมทมอยเดมกอน 2. มตนแบบของการเปลยนแปลง (Follow outstanding unit) ผบรหารสรางตนแบบของการเปลยนแปลง 3. สงเสรมใหพนกงานเปลยนแปลง (Encourage change in employees) ผบรหารสงเสรมใหพนกงาบปรบปรงเปลยนแปลงวฒนธรรมการท างานแบบใหม 4. เกยวของกบพนกงาน (Involve employees) การเปลยนแปลงวฒนธรรมเกยวของกบพนกงานทกคนในการท างานตามวถทางใหม 5. มวสยทศน (Lead with a vision) วสยทศน เปรยบเสมอนแนวทางหลกในการเปลยนแปลงทพนกงานยดถอ 6. การเปลยนแปลงใหญๆ ตองใชเวลานาน (Recognize the large-scale change takes time) การเปลยนแปลงตองใชเวลา 3 - 5 ป ส าหรบการเปลยนแปลงส าคญๆ ทครอบคลมองคการอยางกวางขวาง 7. สรางวฒนธรรมใหมใหเกดขน (Live the new culture) ปฏบตตามวฒนธรรมองคการทสรางขนมาใหม วฒนธรรมองคการทควรเสรมสรางเพอการพฒนาองคการประกอบดวยองคประกอบ 3 สวนเขาดวยกน ไดแก 1. การจดการอยางมประสทธผล (Managerial effectiveness) หมายถง การบรรลเปาหมายขององคการไดผลงานอยางประสทธผล 2. การจดการอยางมประสทธภาพ (Managerial efficiency) การใชทรพยากรไดอยางคมคา สามารถลดตนทนลงได 3. บรรยากาศการจงใจ (Motivational climate) หมายถงทศนคตของพนกงาน ขวญ ก าลงใจของพนกงานทสงผลตอผลการปฏบตงาน สรางวฒนธรรมการเปลยนแปลง การพฒนาองคการ ผปฏบตงานจะตองมความเชยวชาญ (Expertise) มความช านาญ มทกษะเฉพาะดานทศกษามาและจากประสบการณ ความมอสระ (Autonomy) มการท างานตามหนาททปราศจากขอบงคบขอหามตางๆ มความเปนอสระ มความผกพน (Commitment) หมายถง บคลากรขององคการมความผกพนสญญาตอองคการในการท างานใหส าเรจ และมจรยธรรม (Code of ethics) มมาตรฐานความถกตองในการท างาน ใชหลกความถกตองในการท างาน ตวอยางวฒนธรรมองคการ ก าหนดไวดงตอไปน 1. การสรางวฒนธรรมองคการ

วฒนธรรมองคการมความส าคญมากตอการพฒนาองคการเพราะองคการทประสบความส าเรจตงแตอดตจนถงปจจบนไดรบอทธพลมาจากวฒนธรรมองคการทสงสมกนมาหลายยคหลายสมย การสรางวฒนธรรมองคการสามารถท าไดโดย 1. ผบรหารใหความส าคญและตงใจจรงในการท างาน มมาตรวดความส าเรจเปนรปธรรม ทชดเจนมการควบคมการท างานเพอใหผลการท างานไดมาตรฐานเชนผลงานทมคณภาพมาจาก การท างานของพนกงาน มความตงใจจรงในการท างาน มผลงานทสามารถวดไดเปนทนาพอใจมการปรบปรงคณภาพผลตภณฑไหดขนอยเสมอ 2. ผน าเปนผสรางความเชอและคานยมใหคนในองคการยอมรบนบถอรวมกน เชน หากองคการประสบปญหาทางการเงน กจะไมเลกจางพนกงานเพราะบคลากรทกคนเปรยบเสมอนครอบครวเดยวกน และองคการจะตองดแลคนในครอบครวใหมความสข เปนตน 3. ผน าเปนตวอยางทดและเปนผสอนและแนะน าทดใหแกพนกงาน ทงรปแบบทเปนทางการและไมเปนทางการ ผน าเปนตวอยางทควรยดถอปฏบตเปนผสอนใหพนกงานท างานไดอยางมคณภาพ จะท าใหพนกงานมทศนคตทด การใหรางวลอยางเหมาะสม และผน าควรมการสอสารใหพนกงานทราบถงการใหรางวลส าหรบพนกงานทมพฤตกรรมทดและการลงโทษแกพฤตกรรมทไมด 4. การสรรหาการคดเลอก การสงเสรมและการเลกจางพนกงานเปนไปอยางยตธรรมและมหลกเกณฑทเชอถอได องคประกอบเหลานเปนการเสรมสรางใหเกดวฒนธรรมองคการทท าใหพนกงานเกดการยอมรบ ซงเรมจากผบรหารมบทบาทเปนผสรางวฒนธรรมขนมา เพอใหทกคนเขาใจและยอมรบนบถอและปฏบตตามนน การพฒนาองคการเปนพฤตกรรมศาสตรในการเปลยนแปลงบคลากรในองคการ ดงนนการเรยนรและเขาใจวฒนธรรมองคการจงมส าคญยงตอการพฒนาองคการและผบรหารควรท าความเขาใจในสงทซอนเรนของบคคลทมผลตอการพฒนาองคการโดยท าความเขาใจสงตางๆ ทชวยใหเกดการพฒนาองคการ ประกอบดวยการรถงสงทมองเหนได สงทซอนเรน ดงตอไปน 1. พฤตกรรมทมองเหนได ไดแก วตถประสงค นโยบาย แผนงาน กฎระเบยบ การออกแบบงาน เทคโนโลยทใชในการท างาน โครงสราง องคการ อ านาจหนาท การสอสารอยางเปนทางการและผลการท างาน 2. สงทมองไมเหน ไดแก ความคดเหน ทศนคต ความรสก คณคา อ านาจและการเมอง ความขดแยงระหวางบคคลตางๆ ความขดแยงระหวางกลม ชองทางการสอสาร และปญหาดานพฤตกรรมของบคคล สงเหลานเปนองคประกอบส าคญทมผลตอการพฒนาองคการ วฒนธรรมองคการเกดจากคานยม ความเชอของบคลากรทเกยวกบหนาท ความรบผดชอบในการท างานและภารกจตางๆทกระท า วฒนธรรมองคการเกดจากหลายองคประกอบทสรางขนมา เชน สญลกษณ ประวตความเปนมาอนยาวนาน และสภาพทปรากฏ สงเหลานท าใหเกดพฒนาการของวฒนธรรมองคการ ทมรายละเอยด ดงตอไปน 1. สญลกษณขององคการ ทไดรบการออกแบบมาเปนตวแทนขององคการทแสดงตอสาธารณชนไดรบรถงความหมาย เปนเครองท าใหความรสกทกคนในองคการเปนไปตามแนวทางของสญลกษณนน ขนาดขององคการ สถานทตงเปนเครองแสดงถงความเปนเอกลกษณของแตละองคการทบคลากรในการรบรรวมกน

33

2. ประวตความเปนมา ตงแตเรมกอตงจนถงปจจบน ความยาวนานในการด าเนนงานความส าเรจ ความลมเหลวทเคยเกดขนในอดต เพอปลกฝงใหพนกงานรนหลงไดรวมรบรและด ารงไวสบไปซงเรองราวต านานความเปนมา หรอการยกยองการตอสของคนในอดต ผน าหรอผกอตง การยกยองในความส าเรจ 3. สโลแกนหรอค าขวญเปนสงทองคการก าหนดขนเพอใหเปนค ากลาวถงการเฉลมฉลองและพธการ การระลกถงความส าเรจ มการเฉลมฉลองความส าเรจ เนองในโอกาสการกอตงหนวยงาน วนสถาปนาหนวยงาน เปนตน โครงสรางของวฒนธรรมองคการในดานของการใชอ านาจหนาทของผบรหารการบงคบบญชา การใชอ านาจในการท าใหพนกงานยอมรบและปฏบตตาม 4. โครงสรางองคการ ทเปนการก าหนดสายการบงคบบญชาความสมพนธระหวางหนวยงานตางๆ เปนระบบการควบคมผลการปฏบตงานของพนกงาน ทจะมวฒนธรรมในการท างานทเปนทางการและมการปฏบตเปนประจ าเปนสงทยดถอปฏบตกนมา สรปไดวาการพฒนาองคการจ าเปนตองท าความเขาใจกบสภาพแวดลอมตางๆ ทสงผลกระทบ และผบรหารตองปรบตวบรณาการสงตางๆ เขาดวยกน ตองท าการเปลยนแปลงอยางเปนขนตอนและมกระบวนการพฒนาทสอดคลองวฒนธรรมองคการดวย ค าถามทบทวน 1. จงบอกความหมายของการพฒนาองคการและการเปลยนแปลง 2. จงบอกประเภทของการเปลยนแปลงทางวฒนธรรม 3. จงอธบายความส าคญของคานยม ความเชอ ทศนคตและพฤตกรรม 4. จงอธบายถงปจจยทมอทธพลตอวฒนธรรมองคการกบการพฒนาองคการ 5. ใหอธบายเหตผลในการศกษาวฒนธรรมองคการกบการเปลยนแปลงในการพฒนาองคการ 6. ใหอธบายและยกตวอยางของวฒนธรรมองคการกบการเปลยนแปลงในการพฒนาองคการ 7. จงยกตวอยางการประยกตใชมาซก 1 ตวอยาง

เอกสารอางอง Ian Smith. (2004). Continuing professional development and workplace learning 7: human resource development – a tool for achieving organisational change. Library Management, Vol. 25 Iss: 3, pp.148 - 151

Marie‐Anne Chidiac. (2013). An organisational change approach based on Gestalt psychotherapy theory and practice", Journal of Organizational Change Management, Vol. 26 Iss: 3, pp.458 - 474 Robert T. Golembiewski. (1994). ORGANIZATION DEVELOPMENT AND CHANGE AS PRISMATIC. The International Journal of Organizational Analysis, Vol. 2 Iss: 3, pp.229 - 235 Thomas H. Patten, Jr. (1994). HO'OPONOPONO: A CROSS CULTURAL MODEL FOR ORGANIZATIONAL DEVELOPMENT AND CHANGE. The International Journal of Organizational Analysis, Vol. 2 Iss: 3, pp.252 - 263

35

บทท 3 ผน าการเปลยนแปลงและการพฒนาองคการ

ผน าการเปลยนแปลง 1. ความหมาย ผน าการเปลยนแปลง หมายถง บคคลผซงอยภายในหรอภายนอกองคการซงพยายามทจะปรบปรงสภาพขององคการใหดขน การเปลยนแปลงอาจจะเกดจากผบรหารก าหนดเอง หรอการจางทปรกษาจากภายนอกเพราะทปรกษาจากภายนอกมความเชยวชาญเฉพาะดานในดานตางๆ การเปลยนแปลงควรพจารณาอยางกวางๆ ทกษะทส าคญของผน าการเปลยนแปลงคอ ความสามารถในการพจารณาวาควรเปลยนแปลงอยางไรและความมทกษะในการเปลยนแปลงทเปนการแกปญหา

โดยการใชความรในดานพฤตกรรมศาสตรเปนเครองมอชวยใหผอนยอมรบการเปลยนแปลง (Baek‐

Kyoo (Brian) Joo, Hea Jun Yoon, Chang‐Wook Jeung, 2012, p.564; Simon C.H. Chan , W.M. Mak , 2014; 674; William Brown & Douglas May, 2012: 522) 2. การจดการเปลยนแปลง (Managing change) ผบรหารจะท าการเปลยนแปลงไดอยางมประสทธภาพกตอเมอ 1. มการก าหนดแผนการส าหรบอนาคตซงจะท าใหมขนหลงการเปลยนแปลง 2. มการก าหนดหนาทตางๆ ภายในองคการตามความคาดหวง ทเปนการเปลยนแปลงอยางมแผน 3. มการเคลอนยายทรพยากรทางการบรหารทไมท าใหเกดคาใชจายสงขนกวาเดม เพอมาท างานทเปลยนแปลงนน 4. มการเคลอนยายทรพยากรทางการบรหารทไมท าใหบคลากรสญเสยประโยชนทเคยไดรบ 3. ผน าทตอบสนองตอการเปลยนแปลง คณลกษณะของผน าทมความสามารถในการเปลยนแปลงไดส าเรจ จะมบทบาทใน เชงปฏรปทสามารถน าไปสวสยทศน กลยทธ และวฒนธรรมองคการทพงปรารถนา มการสรางนวตกรรมและเทคโนโลยใหมๆ ในตวผลตภณฑหรอบรการ ผน าเชงปฏรปไมไดใชการจงใจดวยสงทมตวตน เชน คาตอบแทน แตจะเนนในสงท ไมมตวตน เชน วสยทศน การมคานยมรวมและ

แนวความคดเพอสรางความสมพนธระหวางกนทมความหมายและคณคายงในการท างานในภารกจทมความหลากหลาย ในดานทมความส าคญ ดงตอไปน 1. ผน าทพฒนาใหพนกงานใหกาวไปสความเปนผน า มอสรภาพในการควบคมพฤตกรรมของตนเองท างานไดอยางอสระและบรรลเปาหมายขององคการมความคดรเรมและการแกปญหาดวยตนเองหาหนทางใหมในการท างานและพฒนาการเปลยนแปลงไปในทางทด 2. ผน าใหความส าคญกบการจงใจโดยการตอบสนองความตองการในระดบสง เชน การยกยองยอมรบในความส าเรจสงสด มากกวาทจะจงใจโดยการตอบสนองความตองการในระดบต า เชน การใหคาตอบแทน ความมนคงปลอดภยในการท างาน จะเนนใหความส าคญกบการตอบสนองความตองการในดานของความกาวหนาและการพฒนาตนเองใหมความสามารถท างานทเชอมโยงกบวสยทศนและภารกจขององคการและเปนพลงสงเสรมใหเกดการเปลยนแปลงในองคการ 3. ผน าจะปลกกระตนใหมการท างานรวมกนเปนกลม มากกวาสนใจผลประโยชนของตนเอง จะกระตนใหท างานเกน กวาความคาดหมายท าใหพนกงานตระหนกในความส าคญของเปาหมายและผลลพธทตองการส าหรบการเปลยนแปลง ในทางกลบกนสามารถทจะรกษาผลประโยชนขององคการไวได ผตามชนชมในผน าชนดนเพราะผน ามความไววางใจพนกงานเปนอยางมาก ผน าเชงปฏรปมใชเปนผสงงานใหพนกงานตองปฏบตตามเทานน แตผน าเชงปฏรปปรารถนาความเปลยนแปลงทเกด จากตวพนกงานเองในการสรางความคดรเรมและค านงถงเปาหมายอนส าคญยงขององคการ 4. ผน าเปนผก าหนดวสยทศนส าหรบอนาคตและสอสารใหพนกงานทราบเพอใหเกดการเปลยนแปลงใหมๆ ทดกวาเดมและน าไปปฏบต ท าใหเกดขอผกพนสญญา การเปลยนแปลงเกดขนเมอบคลากรมส านกในวตถประสงค ทตองการในอนาคตวาจะกาวไปทางไหน ถาปราศจากวสยทศนแลวกไมสามารถจะปฏรปได

บทบาทผน าในการเปลยนแปลงองคการ

1. บทบาทผน าในการเปลยนแปลงองคการ Mason , Griffin & Parker (2014, pp.176-177) กลาววา องคการทตองการเตบโตและสามารถด ารงอยไดทามกลางสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงอยางรวดเรว จะไมสามารถหลกเลยงจากการเปลยนแปลงทมประสทธภาพได ซงเปนเรองยากในการปฏบตและหลายแหงประสบความลมเหลว ไมเปนไปตามเปาหมาย สงส าคญของผน าคอการจดการบคลากร ระหวางกระบวนการเปลยนแปลงและจดการกบปญหาการตอตานการเปลยนแปลงการขาดผน าทมประสทธภาพเปนเหตผลหลกทท าใหความพยายามในการเปลยนแปลงลมเหลว ดงนน การเปลยนแปลงจะส าเรจไดผน าตองมสวนรวมในกระบวนการเปลยนแปลงทกขนตอนซง กลยทธทผน าใชจงมความส าคญตอความส าเรจทรวมถงการสอสารเหตผลทชดเจนในการเปลยนแปลง มแนวทางในการเปลยนแปลง มการฝกอบรมเพอเพมทกษะและความสามารถของบคลากรมการใหการรางวลแกผทมเทในการท างาน จดการทรพยากรอยางมประสทธภาพด าเนนการเปลยนแปลงอยางโปรงใสและมแผนรองรบ

37

ส าหรบการตอตานและตองขจดนโยบาย กระบวนการและพฤตกรรมทเปนอปสรรคในการเปลยนแปลง บคลากรทรบผดชอบตองทมเทและซอตรงตอการท างาน ตองปรบพฤตกรรมของตนเอง นอกจากนน ผน าการเปลยนแปลงตองเปนผฟงทดเพอความเขาใจเกยวกบสาเหตของการตอตานการเปลยนแปลงและแสวงหาแนวทางในการแกไขปญหาไดดยงขน ซงจะมผลตอประสทธภาพการด าเนนงานขององคการ Guay (2013, p.58) กลาววาผน าการเปลยนแปลงอาจเปนผบรหารหรอผจดการในองคการทถกแตงตงขนมาหรอเปนทปรกษาจากภายนอกองคการกได โดยจะมหนาทกระตนเรงเราและรบผดชอบในการจดการเปลยนแปลงกจกรรมตางๆ เปนผทจะเขาใจสภาพความเปนมา วฒนธรรม วถการด าเนนงานและบคลากรขององคการไดดกวาผอน Crawford (2005, p.9) กลาววาผน าทมตอการเปลยนแปลง จะเกดไดเมอไดรบการสนบสนนการเปลยนแปลงนน และเปนผควบคมกระบวนการการเปลยนแปลงในองคการทมอยางรวดเรวและจะตองมคณสมบตทท าใหเกดการเปลยนแปลงไดแตกตางอยางสนเชง Bell (2006: 157-158) ไดเสนอความคดเกยวกบสมการทท าใหเกดการเปลยนแปลงภายในองคการไวดงตอไปน การเปลยนแปลง = (ความตองการเปลยนแปลงของบคลากร + ความไมพงพอใจในสภาพทเปนอย + แรงผลกดนทจะด าเนนการเปลยนแปลง) > ตนทนในการเปลยนแปลง ดงนน หากผน าตองการใหเกดการเปลยนแปลง กตองเพมขนาดตวแปรในสมการ ไดแก ความตองการในการเปลยนแปลง ความไมพงพอใจในสภาพทเปนอยและแรงผลกดนทจะด าเนนการเปลยนแปลงใหมากกวาตนทนในการเปลยนแปลง เพราะหากปราศจากแรงจงใจ ผคนกจะไมใหความชวยเหลอ ความพยายามกจะไมเกดขนนนเอง 2. ลกษณะผน าทดในการเปลยนแปลงองคการ Daft (2005: 635) กลาววา ลกษณะทดของผน าทสามารถเปลยนแปลงองคการ ไดมดงตอไปน 1. สามารถแสดงใหบคลากรเหนวาเปนผน าในการเปลยนแปลงองคการมากกวาการเปนผน าตามต าแหนง 2. มความกลาหาญ เชอมนในความสามารถของบคลากรวาจะแสดงความรบผดชอบในหนาทของตนเองได 3. สามารถถายทอดคานยมในการสงเสรมใหองคการสามารถปรบตวภายในสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงอยางรวดเรว 4. สามารถเรยนรจากความผดพลาดของตนเอง 5. สามารถจดการองคการไดในสภาวะแวดลอมทซบซอน ไมแนนอนและคลมเครอและ มวสยทศน สามารถถายทอดแกบคลากรอยางชดเจน สรปไดวา สงส าคญทสงผลตอการเปลยนแปลงองคการคอ ภาวะผน าหากมภาวะผน าสงจะสามารถขบเคลอนไปสความส าเรจไดแตทท าใหองคการไมสามารถปรบตวไดอยางรวดเรว กเปนผลจากผน าทยงยดตดกบสงเดมๆ มจตใจคบแคบ ไมเปดใจกวางในสงทแปลกและแตกตางจากทเคย

ปฏบตโดยชอบมองวาองคการตนเองแตกตางจากท อนจงยดตดกบรปแบบและวธการท างานแบบเดมทท าใหประสบความส าเรจในอดต ซงสงทท าใหองคการประสบความส าเรจในอดต ไมไดเปนเครองรบประกนวาจะท าใหประสบความส าเรจตอไปในอนาคต ดงนนองคการจะตองรจกทจะปรบตวและปรบเปลยนอยตลอดเวลา จงท าใหองคการประสบความส าเรจตอไปในอนาคต ผบรหารระดบสงจะตองถามผอนอยตลอดเวลา เพอใหขอมลส าคญตอการปรบตวใหเขากบสถานการณการเปลยนแปลงทเกดขน เรยกไดวาผบรหารในยคของการเปลยนแปลงจะตองเปนผทมความยดหยน สามารถปรบตวและการบรหารใหสอดคลองตอการเปลยนแปลงทเกดขน โดยเฉพาะอยางยงทส าคญกบตอการปรบตวนน บางครงผทจะรเรวและดทสดจะไมใชตวผบรหารระดบสงแตจะเปนพนกงานทอยใกลชดกบลกคาและตลาดมากทสด ซงขอมลทแทจรงจะน ามาพฒนาองคการไดตอไป และองคการทควรจะเปลยนแปลงควรมลกษณะดงตอไปน 1. ฝายบรหารไมตองการใชวธการจดการกบปญหาหรอรบฟงความคดเหนใหมๆ 2. องคการไมพยายามมองหาตลาดและลกคาใหมๆ คงหวงแตเพยงลกคาทมอยเดม 3. การเลอนขนเลอนต าแหนงมกพจารณาจากอาวโสในงาน ไมใชพจารณาจากผลงาน 4. ฝายบรหารตองการเพยงการปฏบตตามจากพนกงานโดยใหความสนใจเพยงบคคลทหวออน ยอมเชอฟงและหวงพงพงองคการเทานน 5. ฝายบรหารพงพอใจกบสภาพแวดลอมทตวเองเปนอย โดยไมคดทจะพฒนาหรอปรบปรงอกเนองจากคดวาอกไมนานตวเองกจะเกษยณอายพรอมกบผลประโยชนจ านวนมหาศาลจงไมสนใจทจะท าสงตางๆ ใหดขน 6. องคการเปนสถานททน าเบอหนาย ไรชวตชวาและไมมอะไรทาทาย ขวญและก าลงใจของบคลากรตกต า หากองคการเกดลกษณะดงกลาวผน าควรเขาไปแกไขปรบปรงหรอเปลยนแปลงทนทกอนทปญหาจะลกลามจนแกไขไมไดและเกดความเสยหายแกองคการ การไรความสามารถในการปรบตวเพอความอยรอดภายใตสภาพแวดลอมทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา เปนสาเหตส าคญของความลมเหลว 3. การจดการตอการเปลยนแปลงองคการ การเปลยนแปลงเปนสงทเกดขนในทกองคการอยางหลกเลยงไมได จากสภาพแวดลอมภายนอก การเปลยนแปลงองคการ คอ กระบวนการทท าใหองคการมประสทธภาพมากขน ในการท างานใหบรรลวตถประสงคเพอตอบสนองตอการแขงขนทผน าเปลยนแปลงองคการก าหนดไวในกระบวนการเปลยนแปลงทเปนทยอมรบและใชมากทสด ซงแบงเปน 3 สวน คอ การละลายสภาพเดม การเปลยนสภาพใหมและการรกษาสภาพใหม การกระตนใหเกดการเปลยนแปลงโดยสรางความพรอมในการจดการกบการตอตานการเปลยนแปลง สรางวสยทศน โดยการชแจงถงความคดทเปนแกนของการเปลยนแปลงและแสดงมมมองทมตอองคการในอนาคต พฒนาฐานทางการเมองเพอรองรบการเปลยนแปลง ไดแก ประเมนอ านาจของผน าการเปลยนแปลง สามารถชใหเหนวาใครคอผมสวนไดเสยส าคญกบองคการสรางอทธพลตอผมสวนไดเสยทส าคญและตดการเปลยนแปลง

39

โดยการวางแผนกจกรรม สรางพนธสญญารวมระหวางบคลากร และจดโครงสรางองคการใหเหมาะสมกบการเปลยนแปลง การรกษาพลงในการเปลยนแปลงใหเกดขนอยางตอเนอง โดยการสนบสนนทรพยากรแกบคลากร สรางระบบสนบสนนการพฒนาทกษะและปลกฝงนสยใหมๆ แกบคลากรและด าเนนกจกรรมการเปลยนแปลงอยางตอเนอง ส าหรบขนตอนของการเปลยนแปลง มดงตอไปน 1. ขนละลายสภาพเดม ทเรมจากผน าตองกระตนใหบคลากร ตระหนกถงความจ าเปนในการเปลยนแปลงและจงใจบคลากรโดยแสดงวสยทศน ชใหเหนถงอนาคตทดกวาในการด าเนนธรกจทเปนสาเหตส าคญของการเปลยนแปลง เพอบคลากรจะเขาใจและไมตอตานการเปลยนแปลงทจะเกดขน 2. ขนการเปลยนสภาพใหมเปนขนทเกดการปฏบตเพอแสวงหาแนวทางใหม ทเปนความแตกตางในแงการปฏบตในขนนผน าจะตองสรางกลมท างานทเปนผรเรมการเปลยนแปลงโดยการรวบรวมบคลากรทไดรบการยอมรบและเชอถอมความสามารถในการสอสาร พรอมทงสามารถแกปญหาทเกดจากความเฉอยชา ความกลว และการเมองในองคการทจะเปนอปสรรคในการยอมรบการเปลยนแปลง 3. ขนตอนท 3 ทผน าตองพฒนาและสอสารวสยทศนทชดเจนใหบคลากรยอมรบเพอเปนแนวทางในการวางกลยทธตามทก าหนดขององคการโดยแสดงวาหากน าไปปฏบตจะกอใหเกดผลทดกวากอนปฏบต เพอกอใหเกดการยอมรบทวทงองคการ 4. ขนตอนท 4 เปนการสอสารใหบคลากรทกคนรบรเกยวกบวสยทศนและกลยทธทจะน าไปปฏบต เพอการเปลยนแปลง ดงนน ทกษะและความสามารถในการสอสารของผน าจงเปนสงส าคญ 5. ขนตอนท 5 เปนขนตอนส าคญ ในการมอบหมายอ านาจหนาทใหบคลากรทวองคการ ด าเนนการตามวสยทศนทก าหนดไว ผน าตองสนบสนนและกระตนบคลากรใหเสนอความคดเกยวกบการเปลยนแปลง ตองสนบสนนในดานสงอ านวยความสะดวก ลดกฎระเบยบในการปฏบตงานเพอสงเสรมการเปลยนแปลงใหงายขน 6. ขนตอนท 6 เปนขนตอนทผน ารวบรวมขอมลของกจกรรมเกยวกบการเปลยนแปลงและเลอกกจกรรมทประสบความส าเรจเพอใหรางวลและน ามาเปนแบบอยาง เนองจากการเปลยนแปลงหลกเปนสงทยากและใชเวลา หากไมมกจกรรมยอยทประสบความส าเรจเปนตวอยาง บคลากรจะทอแทและไมมพลงในการขบเคลอนตอไป ดงนน การสรางความกระตอรอรน ความเชอมน ความภาคภมใจทเกดจากการใหรางวลจะกอใหเกดแรงผลกดนและแรงจงใจในการตอสกบอปสรรคและท าใหการเปลยนแปลงรวดเรวยงขน 7. ขนการรกษาสภาพเดม ในขนตอนน นสยเดม คานยม ประเพณ ทศนคต และแนวความคดเดมของบคลากรถกเปลยนแปลงอยางถาวร และเพอปองกนไมใหกลบไปเปนเหมอนเดม ขนตอนนจะรวมถงการปลกฝงการเปลยนแปลงใหมขน โดยการท าใหการเปลยนแปลงกลายเปนสวนหนงของวฒนธรรมขององคการ

ผน ากบการฟนฟองคการ การเปลยนแปลงเปนสงส าคญอยางยงในการจดการไมวาจะเปนดานการตลาด ดานผลตภณฑและดานการแขงขน เปนแรงกดดนทท าใหองคการตองในการฟนฟองคการ ตองการผบรหารทปรบเปลยนตามสภาพแวดลอม เนนของการพฒนาองคการทมผลกระทบถงสวนตางๆขององคการ โดยผบรหารตองท าการสงเกต การวเคราะหและการแกปญหาในองคการ ทสมพนธกบสภาพแวดลอมภายในและภายนอก ท าใหเกดเปนแรงกดดนจากการเปลยนแปลงทางกลยทธการจดการและการตดสนใจผบรหารใน ดานการตลาด ผลตภณฑและดานเทคโนโลยทครอบคลมขอบเขต ดงนนการเปลยนแปลงองคการไปสสงใหม การปฏรปเปลยนแปลงในองคการเปนการสรางนวตกรรมใหมๆ การปรบตามสภาพแวดลอมอยางตอเนอง ซงจะตองกระท าอยางระมดระวงไมใหเกดปญหาทเรยกวาการททกสงทกอยางเสยหายไปในทางทไมดซงแนวคดในการเปลยนแปลงทท าใหองคการอยรอดและเตบโตตอไปไดในสภาพแวดลอมทแขงขนกนอยางรนแรง เชน มลกษณะการเปลยนแปลงของสายผลตภณฑมากขน การเพมขนและเปลยนแปลงของคแขงขน การเปลยนแปลงของเทคโนโลยอยางรวดเรว การเตบโตของตลาด ดงนนเพอใหอยรอดไดองคการจะตองตระหนกถงความจ าเปนของการเปลยนแปลงในการพฒนาความสามารถ การใชวธปฏรปเปลยนแปลงอยางตอเนองทมากมายหลากหลายดงตอไปน (Katou, 2015, p.331) 1. การเปลยนแปลงอยางมความเสยงนอย มกฎระเบยบทเปนทางการเครงครด และมโครงสรางทควบคมมาก องคการมความคงทไมคอยเปลยนแปลง มการรวมอ านาจเนนระบบการควบคมอยางเปนทางการ 2. การจดการเปลยนแปลงตามความพงพอใจ ทเนนการตดสนใจแบบรวมอ านาจตามโครงสรางจากระดบสง เพราะสภาพแวดลอมไมคอยเปลยนแปลงมการประสานงานในรปแบบของคณะกรรมการ การวางแผนการตดสนใจเปนแบบรวมอ านาจจากระดบสง มกฎระเบยบทเครงครด องคการแบบนจะท าใหผลการด าเนนงานลดต าลง 3. การจดการเปลยนแปลงเชงรบ ทมการปรบตวในการแกปญหาจากสภาพแวดลอมทเปลยนแปลง จะมลกษณะการรอคอยจนกระทงเกดปญหาแลวคอยท าการแกไข 4. การเปลยนแปลงปฏรปใหม การเปลยนแปลงทไมเพยงแตตอบสนองตอสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไปแลว ยงเปนการเปลยนแปลงในเชงรก การแสวงหาโอกาสเพอเปลยนแปลงไปสสงใหม นวตกรรมใหมๆ มการพฒนาแนวความคดใหมๆ อยเสมอ ตอบสนองตอการแขงขนเปนผน าของนวตกรรมใหมๆ บคลากรมสวนรวม มความผกพนตอองคการ บคลากรมกเกยวของในการปรบเปลยนเสมอ

ผน ากบวฒนธรรมองคการ 1. บทบาทของผน าในการสรางวฒนธรรมองคการเพอการเปลยนแปลง การเปลยนแปลงวฒนธรรมองคการยากกวาการสรางวฒนธรรมในองคการขนมาใหม เนองจากไดฝงรากลกมาเปนเวลายาวนาน โดยเฉพาะวฒนธรรมทเคยท าใหองคการประสบความส าเรจและท าใหบคลากรเกดความภาคภมใจ โดยเฉพาะในองคการเกาแกทยงเจรญรงเรอง

41

วฒนธรรมองคการมอทธพลตอผน ามากกวาการทผน าจะสามารถไปก าหนดการเปลยนแปลงอยางฉบพลนจะไมเกดขนหากองคการไมประสบกบวกฤตการณทจะสงผลกระทบตอสวสดภาพและการด ารงอยขององคการ แมองคการประสบวกฤตการณผ น ากยงตองศกษาและเขาใจอยางถองแทเกยวกบวฒนธรรมองคการทเปนอย มฉะนนจะไมสามารถเปลยนแปลงองคการไดเลย การเปลยนแปลงหรอการสรางวฒนธรรมองคการเปนสงทาทายของความเปนผน า วธการทจะรกษาวฒนธรรมองคการทเขมแขงและมผลงานสงไวคอวฒนธรรมใดสงเสรมกลยทธขององคการ ผน าตองสอสารอยางเปดเผยแกบคลากรทกคนใหทราบวาจะมการเปลยนแปลงวฒนธรรมใดและตองด าเนนการอยางเปนรปธรรมในการสรางหรอเปลยนแปลงวฒนธรรมขนมาใหม 2. กลยทธผน าและวฒนธรรมองคการ ผน ามความรบผดชอบในการเลอกกลยทธทเหมาะสมกบวฒนธรรมหรอเปลยนใหเขากบกลยทธทวางไว มฉะนนจะเปนอปสรรคตอการน าไปปฏบต องคการจะตองมวฒนธรรมทตอบสนองตอการเปลยนแปลงอยางรวดเรว หากมวฒนธรรมทตอตานการเปลยนแปลงกจะไมสามารถปรบตวเองเขาไดอยางทนทวงท แมในสภาวะปกตผน ากตองเตรยมพรอมทจะรบมอกบการเปลยนแปลงทจะเกดขน ในกรณทเกดการควบรวมกจการ กควรสรางวฒนธรรมองคการขนมาใหมโดยการผสมผสานวฒนธรรมและยกเลกวธการท างานแบบเกาทใชไมไดผลและ ใหรางวลหรอสงจงใจแกบคลากรทท างานสอดคลองกบกลยทธและวฒนธรรมใหมทสรางขน ขณะเดยวกนจะตองโยกยายทรพยากรจากโครงการทใชกลยทธหรอวฒนธรรมแบบเกามาใหโครงการทใชวฒนธรรมแบบใหม เปนการแสดงใหเหนวาผน าเนนถงความส าคญของการด าเนนกลยทธและวฒนธรรมแบบใหม 3. การแสดงถงคานยมและวฒนธรรมองคการอยางชดเจน ท าใหเกดแนวทางในการปฏบตของบคลากรในดานตางๆ เชน การท างาน ความประพฤต จรยธรรม อนเปนสวนประกอบของวฒนธรรมขององคการ ซงผน าจะตองปลกฝงสงเหลานลงในนโยบาย ขอควรปฏบตและการท างาน แตสงเหลานจะไรความหมาย หากบคลากรในองคการไมน ามาปฏบต การละเลยตอการน าไปปฏบตจงเปนสาเหตส าคญทท าใหองคการจ านวนมากประสบความลมเหลว ในการเปลยนแปลงวฒนธรรมองคการจะยากหรองายขนอยกบวาจะกอใหเกดการเปลยนแปลงมากนอยเพยงใด หากเกดขนนอยและมผลตอวฒนธรรมองคการนอย การตอตานกจะต า ความส าเรจในการเปลยนแปลงองคการกจะมมาก หากการเปลยนแปลงนอยแตมผลกระทบตอวฒนธรรมสง การตอตานและโอกาสในการเปลยนแปลงองคการใหประสบความส าเรจจะอยในระดบปานกลาง หากการเปลยนแปลงมากแตผลกระทบตอวฒนธรรมองคการต า การตอตานและโอกาสของความส าเรจจะอยในระดบปานกลางเชนเดยวกน ทายทสดกคอ หากการเปลยนแปลงเกดอยางกวางขวางโดยมผลกระทบตอองคการสงจะท าใหเกดการตอตานอยางรนแรงจนท าใหโอกาสความส าเรจเปนเรองยากมาก อยางไรกตาม หากผน ามความมงมนอยางแทจรงและท าตามวธการสรางวฒนธรรมองคการดง 10 วธการขางตนน าจะท าใหองคการเกดการพฒนาไดดขนอยางแนนอน ในการแบงรปแบบวฒนธรรมองคการตามชนดของการปรบตวขององคการใหเขากบสภาพแวดลอมและระดบการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมจะไดชนดวฒนธรรมองคการ มดงตอไปน

1. วฒนธรรมทเนนความรวมมอ จะเนนสภาพแวดลอมภายในองคการโดยมการมอบหมายอ านาจใหกบบคลากรเพอตอบสนองการเปลยนแปลงอยางรวดเรวกบสภาพแวดลอมภายนอก วฒนธรรมองคการแบบนจะสนองความตองการของบคลากรภายในองคการ เหนอสงอนใดผน าจะสงเสรมใหมการท างานเปนทมสรางบรรยากาศการท างานทเปนมตรคลายเปนครอบครวเดยวกน โดยเอาใจใสในพนกงานทเนนความรวมมอระหวางบคลากรทจะสรางความประทบใจใหกบลกคา 2. วฒนธรรมทเนนการปรบตว ทสนบสนนใหองคการมความสามารถทจะตอบสนองตอการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม วฒนธรรมแบบนจะสงเสรมใหบคลากรกลาเสยงท างานททาทายและเกดความคดสรางสรรคเพอสงเสรมความส าเรจในระยะยาวขององคการ ทมการคนคดประดษฐสงใหมๆ ตลอดเวลา 3. วฒนธรรมทเนนการแขงขนวฒนธรรมแบบนจะอยในสภาพแวดลอมทมนคงโดยเนนการรกษาลกคาเดมเอาไว และท าใหบคลากรมองคแขงวาเปนศตร โดยท าทกวถทางทจะเอาชนะคแขง ผน าคนใดทสามารถหาแนวทางในการชนะคแขงไดกจะไดรบรางวลและผลประโยชนตอบแทน รปแบบนมการน ามาใชเพอพฒนาองคการโดยเนนทการแขงขน 4. วฒนธรรมทเนนระบบราชการ การใชกฎระเบยบขอบงคบและกระบวนการท างานทเปนขนตอนองคการแบบนจะเนนการจดองคการทมโครงสรางการท างานแบบราชการและเนนประสทธภาพในการท างาน อยางไรกตามการรกษาความสามารถในการแขงขนองคการแบบนอาจเปนเรองยากเพราะสภาพแวดลอมภายนอกอาจไมคงท องคการแบบนจะมการเปลยนแปลงตวเองอยางชาๆ ท าใหไมสามารถตอบสนองความตองของลกคาไดทนทวงท ขณะเดยวกนกมกจะมกฎเกณฑในการปดกนความคดและการท างานของบคลากร ดงนนความส าเรจขององคการทใชวฒนธรรม 4 รปแบบ จะขนอยกบสภาพแวดลอมทแตกตางกนและการเนนทจะใชกลยทธภายในหรอภายนอกองคการ หากผน าตองการใหองคการประสบความส าเรจ จะตองสรางความเหมาะสมระหวางกลยทธและวฒนธรรมองคการ โดยการยกเลกวฒนธรรมองคการทเคยประสบความส าเรจในอดต แตไมสามารถใชไดในสถานการณปจจบน สงส าคญทตองพจารณาคอการเปลยนแปลงใดกตามทเกดขนตองสอดคลองกบวฒนธรรมองคการแหงนน หากมวฒนธรรมการท างานทเปนแบบอนรกษนยม การน าเทคโนโลยใหมๆ ททนสมยอาจไมไดชวยใหการท างานมประสทธภาพมากขนเลย เชนการท าองคการใหเปน e-office องคการเสมอนจรง การท าองคการใหเปนองคการแหงการเรยนร อาจไมบรรลผลเพราะบคลากรสวนใหญเฉอยชา ไมชอบใชเทคโนโลย ไมชอบเรยนรหรอศกษาสงใหมๆ โอกาสในการเปลยนแปลงและพฒนาจะไมเกดขนอยางแนนอน ในการปรบโครงสรางองคการ บางแหงเพอเพมประสทธภาพการท างาน แตกอปญหาดานขวญก าลงใจและความรสกดานความมนคงแกบคลากรจ านวนมาก ดงนน หนาททส าคญของผน าคอ การสรางความกระตอรอรนและความรสกเรงดวนใหกบบคลากรวาถงเวลาแลวทองคการตองเปลยนแปลง และตองไมละเลยตอความรสกของบคลากรในองคการ ทส าคญทผน าตองพจารณาวาการสรางวฒนธรรมองคการใหม นาจะเปนสงทท าไดงายกวาการเปลยนแปลงวฒนธรรมองคการทมอยเดม การสรางคานยมรวม ถอวาเปนพนฐานส าคญอยางยงทท าใหบคลากรมเปาหมายและแนวทางในการปฏบตทเปนไปในทศทางเดยวกนและท าใหองคการ

43

ประสบความส าเรจไดสงส าคญในการสรางวฒนธรรมองคการทดกคอการลงมอท าอยางตอเนองดวยความอดทนบนพนฐานของความรวมมอของทกฝายในองคการ

ผน าไปสการเปลยนแปลง การน าไปสการเปลยนแปลงในองคการเปนเรองทเกยวของกบระบบตางๆทเกยวของกน ไดแก โครงสราง วฒนธรรมองคการทแตกตางกน ท าใหระดบของมาตรฐานการท างานแตกตางกน วตถประสงคของการเปลยนแปลงคอการเพมประสทธภาพมากขน และเพอใหแนใจวาองคการสามารถอยรอดตอไป หากผบรหารเหนดวยกบการเปลยนแปลงความส าเรจของการเปลยนแปลง จะเกยวของกบพฤตกรรมของบคคลในองคการทมมายาวนาน เกยวกบเรองอ านาจ โครงสรางการท างานและวฒนธรรมองคการ การเปลยนแปลงทเกดขนตางๆ แตกตางกนไปตามสถานการณดงตอไปน (Muchiri, Cooksey & Walumbwa, 2012, pp.663-664) 1. การเปลยนแปลงเลกนอยและมผลกระทบตอวฒนธรรมองคการนอย 2. การเปลยนแปลงเพยงเลกนอย แตมผลกระทบตอวฒนธรรมองคการมาก 3. การเปลยนแปลงครงใหญ แตมผลกระทบตอวฒนธรรมองคการนอย 4. การเปลยนแปลงครงใหญ และมผลกระทบตอวฒนธรรมองคการมาก 1. การผลกดนใหเกดการยอมรบการเปลยนแปลง การผลกดนใหเกดการเปลยนแปลงและยอมรบการเปลยนแปลง เพราะการตอตานการเปลยนแปลงมกเกดขนเสมอเมอมการเปลยนแปลง ผบรหารจะตองผลกดนใหบคลากรในองคการยอมรบการเปลยนแปลงและอาจเกดจากสาเหต เนองมาจากความไมพอใจในสถานการณปจจบน เชนเดยวกน เมอบคลากรขององคการไมพอใจในสถานการณกอาจผลกดนใหเกดการเปลยนแปลงได การท าใหบคลากรเหนความส าคญของการเปลยนแปลงและตองการการปรบปรงโดยอาจจะดจากองคกรอนเปนตวอยาง 2. การเปลยนแปลงจากแรงกดดนจากสภาพแวดลอมภายนอก ดวยแรงกดดนจากสภาพแวดลอมภายนอก ท าใหตองการ การเปลยนแปลงไมวาจะเปนการเปลยนแปลงทางเทคโนโลยหรอการเพมขนของคแขงขน การแขงขนระหวางประเทศ การสอสารดวยอเลกทรอนกสดวยเหตผลดงกลาวจงเปนแรงผลกดนใหองคการตองเปลยนแปลง 3. การเปลยนแปลงไปอยางสมดลทวทงองคการ การเปลยนแปลงขององคการแตละครงจะตองเปนไปดวยกนทกภาคสวน มการท างานเปนทม เรยกวาทมงานควบคมตนเอง 4. การสรางแรงจงใจใหเกดการเปลยนแปลง การจงใจใหเกดการเปลยนแปลงโดยการวางแผนการเปลยนแปลง พฤตกรรมของผบรหารคอการสรางพลงแรงจงใจใหเกดการเปลยนแปลงท าใหเกดการยอมรบยกยอง การเปลยนแปลงเปนการสรางความเชอวาองคการทมประสทธภาพจะตองมความเปดเผย มความไววางใจ มความซอสตยและมความรวมมอกบสงเหลานเปนเครองจงใจการผลกดนใหเกดการเปลยนแปลง กลยทธการสรางการจงใจในการเปลยนแปลง

ความส าเรจในการเปลยนแปลงคอการลดกระแสการตอตานการเปลยนแปลงใหนอยทสด สงส าคญ 2 ประการ ไดแก การพยากรณการตอตานการเปลยนแปลงและการรบฟงขอเสนอแนะทสะทอนกลบมาจากบคลากร แลวน ามาปรบปรงการปฏบตตามเทคนคในการเปลยนแปลง ดงตอไปน 1. การสรางบรรยากาศของการเปลยนแปลง 2. การมวสยทศนทชดเจน 3. การสอสารอยางมประสทธภาพ 4. ผบรหารมภาวะความเปนผน า 5. การมสวนรวมของบคลากร มระบบการใหรางวลทเหมาะสม เชนการใหรางวลตอบแทนเปนการใหสวนแบงก าไร หรอ การท างานทใหคาตอบแทนตามความรทใชในการท างาน การค านวณคาตอบแทนตามคณลกษณะของการท างานทใชความเชยวชาญเฉพาะดาน การใหพนกงานถอหนของบรษท การจงใจ ทท าใหพนกงานเกดความรสกทดตอองคกรและพยายามท าใหองคกรประสบความส าเรจมผลการปฏบตงานสง ในการเจรจาตอรองขอตกลงตางๆ ความรวมมอกนทางการเมอง ในองคการเพอสรางอ านาจใหชวยกนผลกดนใหเกดการเปลยนแปลง มการเจรจาตอรองกนมขอตกลงรวมกนในเรองผลประโยชนตางๆทจะไดรบหรอขอแลกเปลยนตางๆ มการมอบอ านาจใหพนกงานและมสมพนธภาพอนดก บพนกงาน 1. การเปลยนแปลงทส าคญขององคการ ประกอบดวย 1. การเปลยนแปลงทางดานการจดการ ทมรปแบบการจดการสมยใหม เชนมการวางแผนเชงกลยทธทตอบสนองตอสภาพแวดลอมมากขน ใชรปแบบการตดสนใจแบบมสวนรวม จดโครงสรางองคการเปนแบบแบนราบ ทมการกระจายอ านาจมากขน มการมอบอ านาจ การจดแผนกงานตางๆ เพอตอบสนองตอลกคาและคแขงขนมากขน การสรรหาคดเลอกบคลากรเปนไปอยางมคณภาพมากขน ระบบการจางงานเปลยนแปลงไปจากเดม การประเมนผลการปฏบตงาน การควบคมการท างานมความเปนมาตรจานมากขนเพอใหการบรหารจดการมประสทธภาพมากขน 2. การเปลยนแปลงดานเทคโนโลยในการท างานเพออ านวยความสะดวกตางๆ ท าใหไดรบความรวดเรวมากกวาเดม การใชเทคโนโลยในการผลตสนคาในโรงงานอตสาหกรรม การควบคมโดยระบบคอมพวเตอรในการผลตหรอการออกแบบสนคา 3. การเปลยนแปลงดานกระบวนการท างาน โดยมการปรบลดขนตอนการท างานใหคลองตว ลดขนตอนทไมจ าเปนหรอท าใหเสยเวลา มการท างานทกระชบรดกมมากขน ผน าการเปลยนแปลงกบการปฏรปองคการ Mesu , Sanders & Riemsdijk (2015, pp.974-975) กล าวว าผ น าองคการไปส การเปลยนแปลงจะมบทบาททท าใหการปฏรปองคการประสบมดงตอไปน 1. ท าใหพนกงานตระหนกถงความส าคญของการพฒนาองคการ 2. ท าใหบคลากรเนนผลประโยชนของกลมมากผลประโยชนของตนเอง 3. ชวยใหบคลากรเกดความพงพอใจในการท างาน 4. ชวยใหบคลากรเขาใจความจ าเปนในการเปลยนแปลง

45

5. ท าใหผบรหารระดบกลางหรอบรรดาผจดการใหตระหนกถงความจ าเปนในการเปลยนแปลง 6. ปลกฝงคานยมแหงความส าเรจกบบคลากรโดยถอวาความส าเรจขององคการกคอความส าเรจของบคลากร 7. มองกวางและมองไกลถงอนาคตขององคการอนเปนพนฐานของการเปลยนแปลง 8. สรางความเชอถอระหวางผน าและพนกงาน 9. ทมเททรพยากรเพอการแกปญหาทส าคญทสด 10. ใหความส าคญตอบคลากร รบฟงและแกไขปญหาของแตละคนใหโอกาสพนกงานในการศกษาหาความรและใหการสนบสนนโดยการจดการทกระตนทางเชาวนปญญา สงเสรมใหพนกงานเกดจนตนาการและความคดสรางสรรค 11. สรางแรงบนดาลใจ โดยผน าจะตองชแจงวสยทศนใหบคลากรและปรบคานยมและวตถประสงคของบคลากรใหเขากบวสยทศนขององคการเปลยนอปสรรคเปนโอกาส องคการทเจรญรงเรอง จะเกดจากความสามารถของผน า ทสามารถคาดเดาและก าหนดทศทางขององคการวาจะเปนอยางไรในอนาคต มความยดหยนในการท างาน มความคดเชงกลยทธและท างานรวมกบผอนเพอรเรมการเปลยนแปลงองคการเพอทจะสามารถสรางความไดเปรยบในการแขงขนท าใหองคการมความสามารถในการอยรอดและเจรญเตบโตและมอทธพลสงสดตอองคการทจะก าหนดอนาคตขององคการนนเอง นอกจากนนผน าเชงกลยทธตองสามารถสอสารการตดสนใจไปส บคลากรในทกระดบไดเปนอยางดผน าเชงกลยทธจะมบทบาทส าค ญในการเปลยนแปลงใหเปนองคการทบคลากรเกดความหวงในสงทดกวาและท าใหองคการเจรญเตบโต ผน าเชงกลยทธเปนผน าปฏรปทมวสยทศนสงและเปนนกวางแผนกลยทธ ในการน าพาองคการไปสการเปลยนแปลง เนองจากมคณสมบตโดดเดนในการวเคราะห วางแผนก าหนดกลยทธเพอหาแนวทางใหองคการปฏบตและบรรลวตถประสงคตามทวางไวในอนาคต โดยเฉพาะการเปลยนแปลงองคการเพอความอยรอดทามกลางสภาพแวดลอมนมการแขงขนอยางรนแรงและหากพจารณาถงการเปลยนแปลง ผน าซงด าเนนงานตาม ความเหมาะสมมากทสดในการเปลยนแปลงองคการ จะมการใชมาตรฐานทสง แมสภาพความเปนจรงขององคการจะเตมไปดวยความหวาดกลว ความโลภ การละเลยไมสนใจผอนและการแบงแยก ผน าจะกระตนท าใหแตละท างาน ในโลกทเตมไปดวยความซบซอน มจรยธรรม เหนแกประโยชนสวนรวม ท าตวใหเปนตวอยางและ เสยสละตนเอง

ผน าทสงเสรมการเปลยนแปลง 1. การมอบหมายอ านาจหนาท การมอบหมายอ านาจหนาทเปนหนาทส าคญของผน าทเปนปจจยส าคญปจจยหนงทสงเสรมการเปลยนแปลง เนองจากชวยใหองคการเคลอนไปขางหนาพรอมกบการมวฒนธรรม องคการทเขมแขงในดานการมความคดรเรมสรางสรรค การสรางนวตกรรม และความนาเชอถอ องคการจะไมสามารถประสบความส าเรจตามวสยทศน หรอกลยทธทวางไวไดหากไมมการมอบหมายอ านาจหนาทใหกบบคลากร แสดงใหเหนความส าคญของการมอบหมายอ านาจหนาททมตอองคการ (Swensen et al, 2016, p.552) ในการมอบหมายอ านาจหนาทใหกบบคคลในแงความสามารถ

หรอท าใหบคคลนนมความสามารถในการท าสงตางๆและมอสระในการคดถงตนเอง และไมใชการควบคม ไมใชการลดอ านาจของผน าลง แตกลบท าใหอ านาจเพมขน การมอบหมายอ านาจหนาทในการปฏบตตอบคลากรอยางมคณคา จะชวยสงเสรมการท างานใหประสบความส าเรจ สงเสรมทกษะ ทรพยากรและอสระในการท างานโดยมงความส าเรจ การมอบหมายอ านาจหนาทเปนการแบงปนอ านาจของผน าเพอใหบคลากรเกดความเชอมนในความสามารถของพวกเขาในการท างาน การมอบอ านาจและความรบผดรอบอยางเปนทางการจากผน าไปสพนกงานเพอท างานอยางใดอยางหนงโดยเฉพาะ แตเนองจากขอบเขตการท างานจะกวางและพนกงานตองตระหนกถงความรบผดชอบในการท าหนาททไดรบมอบหมายนนดวย ส าหรบผลกระทบของการมอบหมายอ านาจหนาท อนเปนสวนประกอบของผน าทเนนการมสวนรวม จะท าใหบคลากรมขวญและก าลงใจในการท างานเพมขน เพมผลผลตท าใหลกคาเกดความพงพอใจและเกดนวตกรรมใหมๆ ตางโดยสนเชงจากผน าแบบเนนระบบราชการ ทมกไมมการมอบหมายอ านาจหนาทท าใหพนกงานไมมความคดสรางสรรค และไมมความสขในการท างานซงจะเหนไดจากองคการแบบราชการจะเสยเปรยบเนองจากไมสามารถด าเนนงานไดดในสภาพแวดลอมทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและไมสามารถท านายผลได ดงนน หากองคการไมมการมอบหมายอ านาจหนาทจะไมเกดการเปลยนแปลง แมการเปลยนแปลงจะเปนสงจ าเปนมากในองคการแหงนน Dubrin (2007, pp.207-208) กลาววาในการมอบหมายอ านาจหนาท ทมประสทธภาพ มผลดงตอไปน 1. สนบสนนความคดรเรมและความรบผดชอบใหเกดกบพนกงาน 2. สรางความสมพนธระหวางกจกรรมกบเปาหมายขององคการ 3. แจกจายขอมลทเพยงพอทจะเออตอการมอบหมายอ านาจหนาท เชน บคลากรตองทราบขอมลทเกยวของกบการท างานของตนขณะมการมอบหมายอ านาจหนาท 4. อนญาตใหบคลากรกลมเลอกวธท างานของตน 5. สนบสนนใหมการเลอกผน าในกลมทไดรบมอบหมายอ านาจหนาท 6. มนโยบายเนนการท างานเปนทม 7. ชแจงขอบเขตการท างานใหแกผรบมอบหมายอ านาจหนาท 8. ใหความชวยเหลอ สนบสนนแกผไดรบมอบหมายอ านาจหนาทอยางตอเนองโดยไมสรางความรสกวาพวกเขาถกทอดทง การมอบหมายอ านาจหนาทจะสงผลตอการเปลยนแปลงองคการ โดยเฉพาะการมอบหมายอ านาจหนาทเปนองคประกอบส าคญของผน าแบบมสวนรวมและผน าปฏรป หรอผน าการเปลยนแปลงเพอใหบคลากรเกดความมงมนและพนธะในการท างานเปนการกระตนจงใจ เปนกระบวนการในการท าใหบคคลมความมงมน โดยใชความพยายามในการบรรลเปาหมายดงทวางไว ซงจะกอใหเกดพลง จงมความหมายโดยรวมทเมอบคลากรเขาใจแลวกจะมงมนท าเพอความส าเรจตามเปาหมายนน นอกจากนนจากการตองปรบโครงสรางองคการ เพอรบกบการแขงขนในระบบเศรษฐกจโลก ตองรบมอกบการจดการในสภาพแวดลอมทแตกตางกน และสามารถรบมอกบการเปลยนแปลงของเทคโนโลย ภายใตสภาพแวดลอมทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว การใชทมงานในองคการทม

47

ประสทธภาพจะกอใหเกดผลผลตทเพมขน มการใชทรพยากรทมประสทธภาพมากยงขน มการตดสนใจและแกปญหาไดดขน ผลตภณฑและบรการมคณภาพดขนกอใหเกดนวตกรรมและความคดสรางสรรคเพมมากกวาเดม หากในองคการประกอบไปดวยทมงานทดอยประสทธภาพกจะกอใหเกดผลเลวราย ตามมาอยางแนนอนการศกษาผน าทมจงเปนสงส าคญส าหรบองคการในปจจบนหากองคการไดผน าทไรประสทธภาพกจะท าใหทมไรประสทธภาพไปดวย การปรบโครงสรางองคการ ท าใหเกดการกระจายอ านาจ และการมอบหมายอ านาจหนาทมากขน เนองจากการเพมขนของกลมท างานในองคการและการเพมบทบาทในองคการทเปลยนแปลงอยางรวดเรวและสลบซบซอนจงจ าเปนทจะตองเขาใจถงบทบาทของผน าเพอเปนการประกนถงความส าเรจและหลกเลยงความลมเหลวทจะเกดขน สงเหลานจงคลายกบการบบบงคบใหผน าเปนการประกนถงความส าเรจจากการปฏบตงานดวยและผน าควรท าหนาท 2 ประการ เพอใหทมเกดประสทธภาพสงสดคอตรวจตราการท างานของบคลากรและการตรวจสอบปญหาในการท างานกลมหรอปญหาการท างานนอกกลม รวมทงหนาทหรอพฤตกรรมของผน าคอ การวนจฉยวเคราะห พยากรณปญหาหรอท าการแกไขปญหาทเกดขนในทนท เพอใหเกดประสทธภาพในการท างานสงสด ทกษะหรอพฤตกรรมของผน าในการปรบปรงการท างาน Dionne et al (2004, p.180) กลาววาผน าทมประสทธภาพในการปรบปรงการท างาน จะมพฤตกรรม ดงตอไปน 1. มเปาหมายทชดเจน 2. มโครงสรางการท างานทด มการวางแผน จดองคการเปาหมายชดเจน มการมอบหมายอ านาจหนาท 3. มกระบวนการตดสนใจทด มการสงการ ควบคม ประสานงานไกลเกลย สงเคราะหขอมล การแกปญหา 4. การฝกอบรมบคลากรใหเกดทกษะในการท างาน 5. การท าใหเกดมาตรฐานแหงความเปนเลศ มการประเมนผลงาน วจารณผลงานทยงไมดพอ ท าใหเกดมาตรฐานแหงความเปนเลศ 6. ฝกสอนทกษะในการท างานแกบคลากร 7. สรางความรวมมอ ใหบคลากรมสวนรวมในการท างาน 8. จดการปญหาหาความขดแยง หลกเลยงการเผชญหนา แสดงความคดเหน 9. สรางพนธะรวม มองโลกในแงด สรางสรรควสยทศนด ใหรางวล ใหการยอมรบ 10. สรางความพงพอใจใหบคลากร 11. เปนตวอยางทดทางจรยธรรมใหแกบคลากร Sattayaraksa & Boon-itt (2016, p.735) กลาววาหนาทของผน าทตองปฏบต เพอใหเกดการท างานทมประสทธภาพ มดงตอไปน 1. สรางเครอขายและพนธมตรกบสภาพแวดลอม 2. อทศตนและเปนตวแทนขององคการ 3. เจรจาตอรองเพอแสวงหาทรพยากร สนบสนนและใหการยอมรบแกบคลากร

4. เปนผปกปองบคลากรจากภายนอก 5. ประเมนประสทธภาพของบคลากรจากการส ารวจ ประเมน การประเมนผลการท างาน 6. กระจายขาวสารของสภาพแวดลอมภายนอกใหทกคนทราบ Robbins (2009, p.458) กลาวถง 5 องคประกอบของผน ามดงตอไปน 1. ความซอตรง ซอสตยและการพดความจรง เปนองคประกอบส าคญทสดทบคลากรปรารถนาจากผน า 2. ความสามารถ เปนสงทแสดงใหเหนถงเทคนคในการท างานและความรบวกทกษะของบคคลซงกอใหเกดการยอมรบตอบคคลอน 3. ความคงเสนคงวา คอ ความไววางใจ คาดการณไดและความสามารถในการตดสนใจในการจดการกบสถานการณทเปนปญหา ดงนน การรกษาค าพดและการกระท าจงเปนสงส าคญยงของผน า 4. ความจงรกภกด คอ ความปรารถนาทจะรกษาหนาของผอน (ไมใหไดรบความอบอาย) และปกปองพนกงาน ดงนน บคลากรสามารถพงพาผน าได 5. ความเปดเผย ท าใหบคลากรเกดความเชอมนในตวผน า ทสามารถสรางความเชอถอเนองจากความโปรงใสในการเปดเผยขอมลทจ าเปนแกพนกงานโดยเฉพาะในยคอนเทอรเนตททกคนสามารถเขาถงขอมล ขาวสารอยางมวถง ความโปรงใสในการเปดเผยขอมลขาวสารและการสรางความเขาใจระหวางผน าจงเปนสงส าคญยงส าหรบการสรางความเชอถอในตวผน า

คณลกษณะส าคญของผน าทสงเสรมการเปลยนแปลง 1. คณลกษณะผน าทสงเสรมการเปลยนแปลง คณลกษณะหมายถงคณภาพของบคคลใดบคคลหนง ทจะชวยท าใหผน าเปลยนแปลงองคการไดอยางมประสทธภาพ โดย Pringle et al. (2006, p.72) กลาววา ผน าการเปลยนแปลงเปนบคคลทสามารถเอาชนะอปสรรคในการเปลยนแปลงโดยมมมมององคการและธรกจกวางไกล และเปนบคคลทตองมความสามารถดานการวเคราะหธรกจและสภาพแวดลอมเขาใจธรรมชาต องคการและการใชอ านาจเพอการเปลยนแปลงองคการอยางมประสทธภาพ สามารถสรางกลยทธในการเปลยนแปลงองคการและวางแผนโครงการทเอออ านวยตอการเปลยนแปลงมากไปกวานน ผน าการเปลยนแปลงควรมคณลกษณะดงตอไปน 1. เขาใจธรกจทตนท า 2. เขาใจสภาพเศรษฐกจและตลาดของธรกจทตนท าและเขาใจปจจยทท าใหคแขงประสบ ความส าเรจ 3. สามารถลดโครงสรางองคการทเหมาะสมในการแขงขน 4. ประสานผลประโยชนของคนในองคการอยางเหมาะสม 5. สามารถวเคราะหจดแขง จดออน ประเมนศกยภาพองคการและวางแผนปฏบตเพอพฒนาประสทธภาพการด าเนนงานขององคการ 6. เขาใจขอจ ากดขององคการ 7. สรางพนธมตรกบองคการอนเพอประสานความรวมมอ

49

8. สามารถคาดการณผลกระทบการด าเนนงานขององคการอยางแมนย า 9. ใหค าปรกษาดานการท างานแกผใตบงดบบญชาไดเปนอยางด 10. ใหค าปรกษาแกผบรหารขององคการได 11. เขาใจและสามารถจดการกบการเปลยนแปลงทเกดขนไดอยางมประสทธภาพ 12. ใชประโยชนจากการเรยนรเพอพฒนาความสามารถในการแขงขนขององคการ 13. ด าเนนงานตามเปาหมายขององคการ ผน าตองเปลยนแปลงตนเองกอนในดานความคดและการกระท า และตองศกษาสงใหมๆ เสมอ Block (2008, p.46) กลาววา ผน าการเปลยนแปลงตองมทกษะและความเชอ ในการใหความชวยเหลอพนกงานใหสามารถคนพบพลงในตนเองเพอแกปญหาและท างานตอไปไดอยางมประสทธภาพ มวสยทศน มความมนใจในการน าองคการไปสการเปลยนแปลงดงทตงเปาหมาย มพฤตกรรมทเออตอการเปลยนแปลง สามารถสอนและแนะน าการท างานแกพนกงานและใจกวางในการยอมรบฟงค าวจารณจากบคคลอน มความภาคภมใจในการเปลยนแปลงและพงพอใจเมอเปาหมายขององคการประสบความส าเรจ Kanter (2000, p.31) กลาววาทกษะทผน าตองมเพอเอออ านวยผลตอการเปลยนแปลง 1. มความสามารถในการวเคราะหสภาพแวดลอมภายในและภายนอกองคการ 2. สามารถสอสารและกระตนจงใจบคลากรใหเกดการเปลยนแปลง 3. สรางพนธมตรกบผมทรพยากร ความร และอ านาจการเมองเพอความชวยเหลอในการ เปลยนแปลงองคการ เนนการท างานเปนทม 4. ใหการสนบสนนพนกงานโดยไมละทงระหวางการเปลยนแปลง 5. ผน าทสงเสรมการเปลยนแปลงคอบคคลผทมใจกวาง มวสยทศน รกและเหนแกประโยชนสวนรวมและยอมรบวาการเปลยนแปลงจะน าไปสสงทดกวา Longenecker และ Rieman (2007, p.7) กล าวว าแนวทางการเปล ยนแปลงทมประสทธภาพดงตอไปน 1. เรมการเปลยนแปลงทตนเองและรกษาผลงานทมของตนเอง 2. กระตนบคลากรใหเหนผลดของการเปลยนแปลง 3. ไมใชความกลวในการกระตนความพยายามในการเปลยนแปลง เนองจากความกลวจะท าใหบคคลมทศนคตในเชงลบตอการเปลยนแปลง 4. พฒนาและฝกอบรมบคลากรใหสามารถท างานในหนาททไดรบมอบหมายไดเปนอยางด 5. มการบอกเลาและถายทอดประสบการณทไดรบระหวางกระบวนการเปลยนแปลง 6. ประเมนการท างานของบคลากรในระหวางกระบวนการเปลยนแปลงอยางเปนทางการและไมเปนทางการเพอปรบปรงแกไขพฤตกรรมทน าไปสประสทธภาพการท างาน 7. ใหรางวลและการยอมรบของบคคลและกลมทเออตอการเปลยนแปลง 8. ใชแผนภาพ แผนภมหรอรายละเอยดขนตอนการท างานทชวยใหบคลากรเขาใจขนตอนและวธการการท างานไดดยงขน Anderson (2007, p.19) กลาวถงแนวทางทดทสด 4 ประการในการน าการเปลยนแปลงดงตอไปน

1. วางแผนการเปลยนแปลงโดยค านงถงความรวดเรวและประสทธภาพและการลดตนทนในการปฏบต 2. ก าหนดเวลาทเหมาะสมส าหรบการเปลยนแปลงตามความสามารถของบคลากรและทรพยากรขององคการ 3. พฒนาความรความเขาใจเกยวกบผลกระทบของปจจยดานบคคลและวฒนธรรมท กระทบตอการเปลยนแปลง 4. หาทางสนบสนนการเปลยนแปลงจากผมสวนไดเสยกบองคการ (Stakeholders) Anderson สรปวา การเปลยนแปลงเกดจากภายในบคคล ดงนน คนจะเปลยนแปลงเมอรสกตองการการเปลยนแปลงเพอทจะไดท าสงตางๆทแตกตางไปจากเดม ดงนน หนาทของผน ากคอการกระตนใหบคลากรเกดแรงดลใจในการเปลยนแปลงโดยใหบคลากรเหลานนก าหนดความตองการวาจะเปลยนแปลงสงใด และอะไรคอเหตผลในการเปลยนแปลง พรอมทงใหบคลากรเหลา นนมสวนรวมในการตดสนใจเพอก าหนดทศทางในการเปลยนแปลงตอไป Edosomwan (Edosomwan, 2009, p.13) กลาววาแนวทางการเปลยนแปลงไว 7 ขนตอนดงตอไปน 1. ก าหนดวสยทศนและแรงจงใจในการเปลยนแปลงและอธบายเหตผลของการเปลยนแปลง 2. ใหความรความเขาใจแกบคลากรถงสาเหตและความจ าเปนในการเปลยนแปลง 3. พฒนาทกษะและเครองมอทใชส าหรบการเปลยนแปลง 4. มสวนรวมในการเปลยนแปลงและสรางกลมท ไมเปนทางการเพอสนบสนนการเปลยนแปลง 5. พฒนาผท าหนาทเปนตวสอดแทรกในกระบวนการเปลยนแปลง (Change agent) 6. ประเมนความพรอมในการเปลยนแปลง 7. มการปฏบตเพอการเปลยนแปลงโดยทนทโดยไมลาชา Newcomb (2005, p.34) เสนอแนวทางทผน าใชเพอการเปลยนแปลงองคการใหประสบความส าเรจตามแนวทางของผน าปฏรปดงตอไปน 1. วเคราะหสภาพแวดลอมภายในและภายนอกองคการอยางละเอยด 2. มการวางแผนกลยทธทดเพอไปสเปาหมายในการเปลยนแปลง 3. รบและสรางการสนบสนนโดยพยายามท าใหบคลากรทกคนในองคการ องคการโดยรวมและลกคาตระหนกวาเขาจะไดรบสงใดจากการเปลยนแปลงและบคลากรจะชวยใหการเปลยนแปลง ดงกลาวเกดขนไดอยางไร และผน าตองสงเสรมการกระตนจงใจโดยการใหรางวลอยางยตธรรมและ เสมอภาค มการวางแผนทดและสรางภาวะผน าทดในองคการ 4. น าแผนไปปฏบตและมการประเมนแผนเปนระยะดวยและสรางวนยใหบคลากร มระเบยบวนยในการคดและมระเบยบวนยในการกระท า 5. มการวเคราะหความเสยงและความสามารถในการเปลยนแปลงองคการ มการวางแผนกลยทธทดเพอการเปลยนแปลง

51

6. น าการเปลยนแปลงไปปฏบตอยางตอเนองและกระตนการเปลยนแปลงโดยการสรางส านกการเปลยนแปลงในบคลากรและสรางองคการแหงการเรยนร Bramante and Owen (2009, p. 9) กลาววาแนวทางการน าการเปลยนแปลงใหประสบความส าเรจดงตอไปน 1. มมมมองและแนวทางการปฏบตทชดเจนในการเปลยนแปลง 2. มการเปลยนแปลงอยางมขนตอนและเปนระบบ 3. มทกษะทดในการเปลยนแปลง เชน มการใชทรพยากรอยางมประสทธภาพไดรบการสนบสนนจากผบรหารระดบสง ใชบคลากรทมประสทธภาพ มการมอบหมายอ านาจหนาทแกบคลากร 4. ใชรปแบบการเปลยนแปลงทเหมาะสม เชน ลงทนในโครงการทมผลตอบแทนด รบมอกบสถานการณทไมแนนอนอยางเหมาะสม นอกจากนนผน าการเปลยนแปลงตองมการพฒนาระบบการท างานทมผลการปฏบตงานสง ซงประกอบดวย 1) แรงกดดนจากสภาพแวดลอมของแตละองคการ 2) กลยทธของธรกจ 3) การก าหนดเปาหมายและคานยมในการท างาน 4) การออกแบบโครงสรางงาน เทคโนโลยทใชในการท างาน วฒนธรรมองคการ และ 5) ผลการปฏบตงานทท าใหเกดผล การปฏบตงานสง ซงการบรหารงานจะไมมวธใดวธเดยวทดทสด แตจะตองผสมผสานการวเคราะหและปรบตวใหสอดคลองกบ สภาพแวดลอมภายนอกขนอยกบสถานการณของแตองคการ การท างานทขบเคลอนใหองคการมประสทธภาพในการปฏบตงานสงสงผลตอภาพรวมความส าเรจขององคการ ซงจะขนอยกบ 1. ประสทธภาพของตว หมายถง การเพมประสทธภาพใหแกตวบคคลหรอบคลากรในองคการปลกฝงทศนคต คานยมทดในการท างาน และการสรางวฒนธรรมองคการ ความผกพนในงาน ความสามารถและทกษะในการท างานสง 2. ประสทธภาพของทมงาน หมายถง การเพมประสทธภาพในการสรางทมงานทมคณภาพ มกระบวนการท างานเปนทมทด 3. ประสทธภาพขององคการ หมายถง การมประสทธภาพขององคการโดยรวมเกยวของกบประสทธภาพระดบบคคล และประสทธภาพระดบกลม สรปไดวาคณลกษณะและแนวทางในการปฏบตเพอการเปลยนแปลงองคการจะมลกษณะส าคญทสดทจะน าองคการไปสการเปลยนแปลงทมประสทธภาพ ไดแก 1. ความสามารถของผน าในการก าหนดกลยทธการเปลยนแปลงองคการอยางชดเจนโดย การใชวธการหรอเครองมอตาง ๆ ทเหมาะสมส าหรบการเปลยนแปลง 2. ความสามารถของผน าในการกระตนจงใจบคลากรเพอน าไปสการเปลยนแปลง ซงความ สามารถในการกระตนจงใจบคลากรเปนคณลกษณะทส าคญของผน าการเปลยนแปลงนนเอง ในการจดการเปลยนแปลงขององคการจะตองค านงถงภาพรวมทงหมด การเปลยนแปลงนนกอใหเกดผลกระทบอยางไร แนวทางการเกดผลกระทบ การสรางความสมพนธและการประสานงานตามแนวนอน มการท าความเขาใจเกยวกบการเปลยนแปลง ผลกระทบจากการเปลยนแปลงทเกดขนในระหวางแผนกตางๆ ผบรหารจะตองสอสารระหวางแผนกตางๆ และพนกงานทกแผนกใหม

ความเขาใจทถกตองตรงกน ในกลยทธและเปาหมายขององคการ ซงทกแหงจะมลกษณะคอมงไปสการบรรลเปาหมายและวตถประสงคและการปฏสมพนธระหวางกนของบคคลในระบบตางๆทเกยวของกน ประกอบดวย ปจจยน าเขา ไดแก ทรพยากรทใชในการท างานตามหนาทตางๆ กระบวนการ หมายถง ภารกจหนาทในการผลตสนคาหรอบรการปจจยน าออก ไดแก สนคาหรอ บรการทได ระบบในองคการประกอบดวยสองระบบ คอระบบปด หมายถง การท างานในสภาพแวดลอมทไมเกยวของกบสงใดเลย แตระบบเปดมความส าคญในการตอบสนองตอสภาพแวดลอม และระบบเปด หมายถง การท างานในองคการทเผชญกบสภาพแวดลอม ภายนอกสงผลกระทบตอการบรหารงานขององคการทงหมด องคการจะตองปรบตวใหสอดคลองกบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมภายนอก ผลสะทอนกลบจากการด าเนนการทจะชวยใหองคการปรบปรงไดตอไป การพฒนาองคการจงเปนระบบการบรณาการระหวางแนวคดเชงระบบกบการปรบปรงองคการ ค าถามทบทวน 1. จงบอกความหมายของผน าการเปลยนแปลงและการพฒนาองคการ 2. จงอธบายความหมายของภาวะผน าการเปลยนแปลง 3. จงอธบายความส าคญของผน าการเปลยนแปลงตอการพฒนาองคการ 4. จงอธบายถงปจจยทมอทธพลของผน าการเปลยนแปลงตอการพฒนาองคการ 5. ใหอธบายเหตผลในการศกษาผน าการเปลยนแปลงตอการพฒนาองคการ 6. ใหอธบายและยกตวอยางผน าการเปลยนแปลงตอการพฒนาองคการ 7. จงยกตวอยางการประยกตใชมาซก 1 ตวอยาง

เอกสารอางอง Anastasia A. Katou . (2015). Transformational leadership and organisational performance: Three serially mediating mechanisms. Employee Relations, Vol. 37 Iss: 3, pp.329 - 353

Baek‐Kyoo (Brian) Joo, Hea Jun Yoon, Chang‐Wook Jeung. (2012). The effects of core

self‐evaluations and transformational leadership on organizational commitment. Leadership & Organization Development Journal, Vol. 33 Iss: 6, pp.564 - 582 C.B. Crawford. (2005). Effects of transformational leadership and organizational position on knowledge management. Journal of Knowledge Management, Vol. 9 Iss: 6, pp.6 - 16

53

Claire Mason , Mark Griffin , Sharon Parker. (2014). Transformational leadership development: Connecting psychological and behavioral change. Leadership & Organization Development Journal, Vol. 35 Iss: 3, pp.174 - 194 Jos Mesu , Karin Sanders , Maarten van Riemsdijk. (2015). Transformational leadership and organisational commitment in manufacturing and service small to medium-sized enterprises: The moderating effects of directive and participative leadership. Personnel Review, Vol. 44 Iss: 6, pp.970 - 990 Michael K. Muchiri, Ray W. Cooksey, Fred O. Walumbwa. (2012). Transformational and social processes of leadership as predictors of organisational outcomes. Leadership & Organization Development Journal, Vol. 33 Iss: 7, pp.662 - 683 Russell P. Guay. (2013). The relationship between leader fit and transformational leadership. Journal of Managerial Psychology, Vol. 28 Iss: 1, pp.55 - 73 Simon C.H. Chan , W.M. Mak . (2014). Transformational leadership, pride in being a follower of the leader and organizational commitment. Leadership & Organization Development Journal, Vol. 35 Iss: 8, pp.674 - 690 Shelley D. Dionne, Francis J. Yammarino, Leanne E. Atwater, William D. Spangler. (2004). Transformational leadership and team performance. Journal of Organizational Change Management, Vol. 17 Iss: 2, pp.177 - 193 Stephen Swensen , Grace Gorringe , John Caviness , Dawn Peters. (2016). Leadership by design: intentional organization development of physician leaders. Journal of Management Development, Vol. 35 Iss: 4, pp.549 - 570 Tharnpas Sattayaraksa , Sakun Boon-itt. (2016). CEO transformational leadership and the new product development process: The mediating roles of organizational learning and innovation culture. Leadership & Organization Development Journal, Vol. 37 Iss: 6, pp.730 - 749 William Brown, Douglas May. (2012). Organizational change and development: The efficacy of transformational leadership training. Journal of Management Development, Vol. 31 Iss: 6, pp.520 - 536

บทท 4 การเปลยนแปลงกบการบรหารเพอพฒนาองคการ

แนวคดส าคญทองคการตองมการเปลยนแปลง การเปลยนแปลงของปจจยในดานตางๆทสงผลตอการด าเนนธรกจ จากความกาวหนาทางเทคโนโลยทส าคญ ไดแก ดานการสอสารและโทรคมนาคม ดานการผลตสนคาและบรการ การพฒนาดานลดตนทน การเพมประสทธภาพในการสนองตอความตองการของลกคา ท าใหระดบการแขงขนสงขนมาก สงผลใหทกองคการตองปรบตวเองเพอความอยรอด การทบคลากรจะท างานในรปแบบเดมๆ เชนในอดตทธรกจทมแตกลมลกคาเดมๆ และไมตองมการเปลยนแปลงอะไรมากนก จะเปนสงทไมเกดขนอกตอไป ในยคโลกากวตน การเปลยนแปลงเปรยบเสมอนวถชวตและเปนเรองยาก ทจะไมไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลงเลย (Halpin, 2006, p.12) และการเปลยนแปลงเปนสงทผน าหรอผบรหารระดบสงตองท าความเขาใจและตระหนกถงโอกาสและอปสรรคทจะเกดขน สงส าคญคอหากไมไดรบการยอมรบจากบคลากรในองคการ กจะเกดการตอตาน ทท าใหทกคนไมมความสข ยอมสงผลใหองคการลมเหลวในอนาคตอยางแนนอน Keene (2000, p.16) กลาววา การเปลยนแปลงใดๆ ไมควรท าแบบรบเรง แตตองท าแบบคอยเปนคอยไปและไดท าใหองคการจ านวนมากไปสหายนะ เนองจากความรบเรงในการเปลยนแปลงของผบรหาร ซงตองท าตามความเปนจรงโดยการเรยนรจากธรรมชาตทมกมการเปลยนแปลงไปอยางชาๆ ในการศกษาถงการเปลยนแปลงทเกดขนกบองคการ จงตองเรยนรเกยวกบความหมายและสวนประกอบขององคการ ซงจะท าใหเกดความเขาใจไดดยงขน ซงองคการมความหมายทหลากหลายตามการจ ากดความเชน เปนหนวยทางสงคม ทมเปาหมายเฉพาะ เพอชน าการปฏบตและมการออกแบบโครงสรางอยางเปนทางการ มระบบการประสานงานเพอรองรบระบบกจกรรมตางๆ หรอ องคการคอการรวมกลมของบคคลทมผลประโยชนจากการท ากจกรรมรวมกนโดยมโครงสรางอนเปนกลไกส าคญในการท าใหทกฝายบรรลเปาหมาย ดงนน องคการจงเปนระบบกจกรรมทมการพงพาระหวางกน มการเชอมโยงและเปลยนแปลงอยางเปนระบบทอยภายใตการพงพาแลกเปลยนอยางตอเนองภายใตสภาพแวดลอมทด ารงอย องคการคอหนวยงานทางสงคมทมเปาหมายชดเจน ซงทกฝายมคานยมและผลประโยชนรวมกนในการขบเคลอนองคการใหบรรลเปาหมาย จงตองมการออกแบบโครงสรางและก าหนดบทบาทหนาทของบคลากร สรางเปนระบบการประสานงานทางยทธศาสตรเพอใหการด าเนนงานมประสทธภาพดงท Sugarman (2007, p.45) กลาววา องคการทมประสทธภาพตองมองคประกอบส าคญไดแก เปาหมายชดเจนและเปนไปได การแสวงหาทรพยากรทเปนไปอยางสะดวก กระบวนการภายในทดและความพงพอใจผมสวนไดเสย

แนวคด การเปลยนแปลงองคการ 1. ความหมายของการเปลยนแปลงองคการ

55

การเปลยนแปลงองคการจะมความหมายถง การรบเอาความคดหรอพฤตกรรมใหมเขามาใช โดย Virakul (2015, p. 436) กลาววาการเปลยนแปลงองคการเปนการเปลยนแปลงบคลากร โครงสรางและเทคโนโลย การเปลยนแปลงองคการคอการเปลยนแปลงทมการวางแผนในดานโครงสราง เทคโนโลยและบคคลในองคการ Lundberg (2000, p. 49) กลาววา การเปลยนแปลงองคการ เปนขบวนการทท าใหองคการเปลยนแปลงไปจากสภาพปจจบนสอนาคตทปรารถนาเพอเพมประสทธผลใหดยงขน จากนยามของการเปลยนแปลงองคการดงกลาวจะเหนไดวา เปนความพยายามของฝายบรหารเพอเปลยนแปลงองคการไปสสภาพทพงประสงคเ พอความอยรอดและเจรญกาวหนาในอนาคต โดยตองท าความเขาใจและตระหนกถงโอกาสและอปสรรคทจะเกดขนจากการเปลยนแปลงใดๆ การทองคการจะประสบความส าเรจในการเปลยนแปลงตองใชเวลาและมขนตอนอยางชดเจนแบบคอยเปนคอยไป การเปลยนแปลงโดยขามขนตอนทวางแผนไวแมดเหมอนวาจะท าใหเกดการเปลยนแปลงอยางรวดเรว แตอาจท าใหไปสความลมเหลวไดในทสด 2. การเปลยนแปลงองคการ ทกองคการทางธรกจจะไดรบผลกระทบจากการเปลยนแปลง หากมผลผลมากอาจกอใหเกดความเสยหายอยางหนก เชนการเปด AEC จะท าใหตองมการเปลยนแปลงขนานใหญ ในองคการบางแหงเพอความอยรอดสงทเกดขนเปรยบเสมอนตวจดประกาย ทจะกอใหเกดการเปลยนแปลงในองคการอยางฉบพลนทนใดส าหรบองคการบางแหงจะเปนพลงผลกดนทส าคญทสด ในการกอใหเกดการเปลยนแปลง ทมผลตอความเจรญรงเรองขององคการ (Godemann Jasmin , Bebbington Jan , Herzig Christian , Moon Jeremy, 2014, p. 220) การเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมทางธรกจมกเปนสาเหตส าคญในการเปลยนแปลงทม 2 ประเภทใหญๆ ไดแก การเปลยนแปลงในระยะสนและระยะยาว ซงการเปลยนแปลงในระยะสนจะเกดขนเปนประจ า จากระยะการด าเนนธรกจ เชน อตราดอกเบย อตราการแลกเปลยน อตราเงนเฟอ อตราภาษ ซงจะสงผลไมมากตอการเปลยน แปลงองคการเนองจากสามารถรบมอไดงาย แต การเปลยนแปลงทมผลจากการวางกลยทธ ซงเปนการเปลยนแปลงระยะยาว มกเกดจากผลกระทบของสภาพแวดลอมทางธรกจ ดงตอไปน (Hongwei He, Yehuda Baruch, 2009, pp. 578-579) 1. การเจรญเตบโตของเศรษฐกจโลก การเพมของรายไดประชาชาตของประชากร ในทกประเทศ โดยเฉพาะประเทศในกลมอาเซยน 2. ทวโลกกลายเปนตลาดสากลทมการแขงขนอยางรนแรง เนองจากเทคโนโลยการสอสารและคมนาคมทด 3. สภาพเศรษฐกจในภมภาคตางๆ เชน สหภาพยโรป (EU) G 20 AFTA ทเปนพลงส าคญในการเปลยนแปลง 4. คแขงใหมๆ ทเขาสธรกจ กอใหเกดการแขงขนสง เชน ประเทศจน อนเดย เปนตน 5. การเพมขนของธรกจบรการ ทเปนผลจากการทคนมรายไดเพม เชน การทองเทยว ประกนภย ธนาคาร บรการทางการแพทย เปนตน

นอกจากนนการเปลยนแปลงทสงผลกระทบตอองคการ ไดแกจากเทคโนโลยประกอบดวย

(Glover, 1992, p. 13) 1. นวตกรรมในกระบวนการในการผลตสนคาและใหบรการทเปนไปอยางรวดเรว 2. นวตกรรมในการพฒนาคณภาพของสนคาเนองจากความกาวหนาทางเทคโนโลย 3. นวตกรรมจากความกาวหนาของเทคโนโลยดานการสอสาร นอกจากนนการเปลยนแปลงดานการเมอง สงคม เชน ดานสขภาพและความปลอดภย สงแวดลอมการรกษาสทธความเทาเทยมกน ดานเชอชาต เพศ ชนกลมนอย สถาบนทางสงคม โครงสรางสงคม ประชากรสงอายทมจ านวนเพมขนและพฤตกรรมของผบรโภค ความตองการสนคาและบรการ รสนยมของผบรโภคทเปลยนไปลวนมผลตอการเปลยนแปลงทงสน รวมทงปจจยภายนอกทกอใหเกดการเปลยนแปลง ไดแก ตลาดการคาทขยายไปทวโลกท าใหมจ านวนคแขงเพมและมการใชเทคโนโลยเพอประโยชนในการแขงขน หรอการรณรงคเพอรกษาสงแวดลอมทแพรขยายไปทวโลกท าใหองคการบางแหงตองปรบตวอยางมาก การค านงถงสขภาพอนามย การเปลยนแปลงดานรสนยมของผบรโภคทงการซอสนคาและบรการ การใชเวลาวางและการบรการสงคม การเปลยนแปลงสภาพแวดลอมในทท างาน เชน การลดจ านวนบคลากร หรอการสรางความเทาเทยมกนในทท างาน ความรทถอวาเปนทรพยสนขององคการซงสามารถกอใหเกดความไดเปรยบในการแขงขน เชน เทคโนโลยในการผลต เปนตน สาเหตหรอแรงกระตนทกอใหเกดการเปลยนแปลงในองคการทงรฐและเอกชน Hussey (1995, pp. 12-13) กลาววาปจจยทเปนตวกระตนใหองคการเปลยนแปลง ไดแก การลดขนาดองคการ การพฒนาองคการ การจางงานจากภายนอก วธในการลดเวลา วจยและพฒนาผลตภณฑการเพมประสทธภาพในการบรการ การรวมทนและหาพนธมตรในการท าธรกจขององคการจะเปนพลงผลกดนทกอใหองคการเกดการเปลยนแปลง และจากการเปด AEC ท าใหก าลงแรงงานมความหลากหลายตามวฒนธรรมทแตกตาง การเปลยนแปลงดานเทคโนโลยทท าใหองคการตองปรบตวใหทน เศรษฐกจทเปลยนแปลงอยางรนแรง เชน ราคาน ามน คาเงนทสงผลกระทบทรนแรงตอองคการ การแขงขนจากภายในและภายนอกประเทศ แนวโนมทางสงคมทเปลยนไปทจะมผสงอายมากขน จ านวนคนอพยพเขามาท างานจากประเทศในกลม AEC มากขน ความมนคงทางการเมอง การรวมกลมการคาและเศรษฐกจลวนมผลกระทบตอองคการทงสน (Grubbs, 2000, p. 226) ดงนนปจจยทท าใหองคการเกดการเปลยนแปลงไดแกสภาพแวดลอมภายนอก (External forces) จาก ลกคา คแขง เทคโนโลย และสภาพแวดลอมภายใน (Internal forces) ทเกดจากตวธรกจเองทตองการการเปลยนแปลง ซงลวนมความส าคญแตการเปลยนแปลงมกเกดจากการผสมผสานกนท ง 2 อยาง Soparnot (2011, pp. 644-645) ทกลาวถงแหลงทมาของการเปลยนแปลงวามาจากสภาพแวดลอมภายนอกและภายใน ซงสภาพแวดลอมภายนอกทท าใหองคการเปลยนแปลง ไดแก โลกาภวตน ความแตกตางดานบคลากร เทคโนโลย และจรยธรรมในการด าเนนธรกจ รวมทงสงส าคญทสด ไดแก ผลการด าเนนงานจากยอดขายและก าไร เปนตน หากไมเปลยนแปลงแลวจะท าใหไมสามารถแขงขนในตลาดได ดงตวอยางทเหนไดชดเจนจากรานคาปลกทองถนขนาดเลกทตองเปลยนแปลงตนเองเพอรบมอกบการแขงขนกบรานสะดวกซอ 7-Eleven รานคาสงตองปรบตวรบมอกบการเขามาของรานคาสงและปลกขนาดใหญเชน Big-C

57

Lotus เปนตน จากการขยายกจการไปทวประเทศท าใหเหนไดอยางชดเจนถงการปรบเปลยนเพอความอยรอดเนองจากผลกระทบจากการแขงขนของคแขงทมอยเดมและคแขงทเขามาใหมตลอดจนผลกระทบทเกดกบลกคาทสามารถเลอกใชบรการหรอตดสนใจซอตามความพงพอใจจากการมทางเลอกเพมขน นอกจากนนการปรบเปลยนองคการเพอรบมอกบวกฤตทางเศรษฐกจของโลกทตกต าตดตอกนมาหลายปและไดขยายวงกวางขนเรอยๆ ซงจะกลายเปนวกฤตทางเศรษฐกจอยางแนนอนหลง พ.ศ.2540 เปนการเปลยนแปลงเพอรกษาความสามารถในการแขงขนของตนเองทามกลางวกฤตการณทจะเกดขนท าใหองคการทมการเปลยนแปลงอยางไมมการวางแผนลวงหนาจะตองเกดปญหาตามมามากมาย โดยองคการทสามารถปรบตวไดจะผานพนวกฤตการณและเจรญเตบโตอยางมคณภาพโดยปรบเปลยนธรกจของตนเองเพอเผชญหนากบวกฤตการณทไมสามารถควบคมไดและการปรบองคการกเพอการรบมอกบการเปลยนแปลงเนองจากการเปดเสรทางการคาทสงผลกระทบไปทวโลกในปจจบน 3. ความส าคญของการเปลยนแปลงองคการ การเปลยนแปลงเปนปจจยส าคญทสดของการจดการทมประสทธภาพ ทามกลางสภาพแวดลอมภาพนอกทเปลยนแปลงไปอยางรนแรง ท าใหองคการตองเปลยนแปลงบอยและสลบซบซอนมากขน ซงผลกระทบของการเปลยนแปลงนนสงผลกระทบมากขนกวาเดม Saowapha Limwichitr, Judith Broady-Preston & David Ellis (2015, p. 482) กลาววา การเปลยนแปลงขององคการจะมเพมขนอยางมากจากเทคโนโลย การสอสาร การคมนาคม ทเปนเทคโนโลยแหงอนาคต โดยธรกจในทกสาขาจะเกยวของสนบสนนซงกนและกน เชน ธรกจรานคาปลกขนาดใหญจะมการปลอยสนเชอเพอลกคา สายการบนจะขนสงผโดยสารขณะเดยวกนกจ าหนายสนคา ฟมเฟอย เชน ไวน เครองดมแอลกอฮอล สนคาทมรปลกษณสวยงามอนๆ และเปนใหบรการ ดานรถเชาและทพก เปนการอ านวยความสะดวกใหลกคา ขณะเดยวกนการเปนพนธมตรทางการคาจะท าใหเกดมลคาเพมในตวสนคาและลดตนทนในการด าเนนการเพอเพมความสามารถในการแขงขนในอนาคต ปจจบนองคการพยายามเปลยนแปลงตนเองใหเกดความไดเปรยบในการแขงขนโดยการสรางผลตภณฑหลกทสามารถสนองความตองการของผบรโภคใหครบทกดานได เชน บรษทผลต ไฟฟา สกอตตซ พาวเวอร (Scottish Power) ควบรวมกจการผลตน าประปา แกส การสอสารกบ ตางประเทศเพอตอบสนองความตองการเกยวกบปจจยพนฐานใหกบภาคครวเรอนและบรษทเอกชน การจดการการเปลยนแปลงในภาวะทมการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวแตยงคงรกษาความสามารถในการแขงขนนนไมมสตรตายตว แตขนอยกบความสามารถของผบรหารและทมงานในการออกแบบองคการทสามารถตอบสนองการเปลยนแปลงทเกดขนได เชนเดยวกบ Durrani & Smallwood (2008, p. 680) ซ งกลาววา การรบมอกบการเปลยนแปลง โดยเฉพาะกบการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมภายนอกทเปนไปอยางรวดเรว เชน การเปลยนแปลงดานเทคโนโลยสภาพแวดลอมทางธรรมชาตทองคการตองรบผดชอบ การขยายตวทางเศรษฐกจโลก ทเปลยนแปลงไปทางตะวนออก เชน จนกบอนเดย การตอตานการกอการรายและความรบผดชอบตอสงคมและสงแวดลอมเปนสงส าคญทตองปรบตว โดยทยงคงรกษาความสามารถ

ในการแขงขนไวใหได แตการรบมอดงกลาวไมใชสงทงายเนองจากไมมกฎตายตว หรอแนวทางปฏบตทดทสด แตขนกบผบรหารทมความสามารถในการตอบสนองตอการเปลยนแปลงนน Keene (2000, p. 17) กลาววา การเปลยนแปลงขององคการจะเปนไปเพอตอบสนองตอการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมภายในและภายนอกขององคการ โดยเฉพาะการ ถกคกคามอยางรนแรงจากสภาพแวดลอมภายนอก ในขณะทสภาพแวดลอมภายในออนแอ ท าใหเกดความเสยหายดานผลการประกอบการได Virakul (2015, p. 437) กลาววา องคการทประสบความส าเรจตองสามารถปรบระดบการเปลยนแปลงภายในใหอย ในระดบเดยวกนกบการเปลยนแปลงภายนอกได หากอตราการเปลยนแปลงภายนอกทเปนทงอปสรรคและโอกาสส าหรบองคการมมากกวากจะท าใหองคการประสบกบปญหาอยางเหนไดชด ดงนน องคการทงหลายตองปรบตวเพอการเปลยนแปลงไมเพยง แตเพอความเจรญรงเรอง แตเพอความอยรอดขององคการ หากพจารณาตามทฤษฎองคการทเปนระบบเปดทตองมปฏสมพนธกบสภาพแวดลอมภายนอกโดยเปรยบเทยบองคการเสมอนสงมชวต ทจะมวงจรชวตตงแตเกดจนตาย องคการแรกตงจะเรมสรางการเตบโตขนเรอยๆ จนเตมท ถาลดลงโดยไมมการฟนฟกจะจบลง ถาเผชญหนากบปญหาใหมๆ และทาทาย และมการพฒนากจะสามารถอยรอดและเตบโตไดเปนรปแบบวงจรชวตขององคการ ทมการเปลยนแปลงจาก การเกด การเตบโต การเตบโตเตมทการเสอมถอยจนถงยบเลกองคการ จากอทธพลของสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอก ดงนนหากองคการไมปรบตวและเปลยนแปลงกจะเสอมถอยไปในทสด Hongwei He & Yehuda Baruch (2009, p. 582) กลาววา การทองคการรบมอกบการเปลยนแปลงอยางไมมประสทธภาพจะเกดผลเสย คอจะเกดความสบสนในการปฏบตตามกลยทธ เนองจากทวางไวจะไมไดถกน าไปปฏบตจากการจดการทไมเหมาะสมในกระบวนการการเปลยนแปลงและจะมตนทนในการปฏบตเพมขน จากความลาชา การท างานทไมมประสทธภาพ กจการอาจถกคแขงแยงชงสวนแบงตลาด อาจท าใหกจการเสยหาย ขาดทนทเปนผลเนองจากการรบมอกบการเปลยนแปลงและการวางแผนทไมมประสทธภาพ บคลากรสญเสยขวญและก าลงใจการจดการกบการเปลยนแปลงทไรประสทธภาพ และจะเกดวกฤตศรทธาในตวผน าองคการเกดการตอตานการเปลยนแปลงทเกดขน ดงนน การเปลยนแปลงในองคการไมใชสงเรยบงาย ดงนนจงตองกระท าความระมดระวง โดยการวเคราะหวาจะกอใหเกดผลดอยางไรตอสวนรวม และหาแนวทางทดทสดในการด าเนนการตามทวางไว การเปลยนแปลงเปนสงททกองคการตองเผชญเชน การด าเนนธรกจของนกลงทนตางชาต ทมความกาวหนามากกวามการน าเอาเทคโนโลยใหมๆ มาใชในการบรหารจดการ เชน การน า Logistics ดานการขนสงมาใชมากขนการจดการเกยวกบสนคาคงคลงผานศนยกระจายสนคา การใช e-commerce หรอการซอขายผานระบบสอสารหรอพาณชยอเลกทรอนกส เปนตน การท าธรกจทไมมการปรบตวไดทนทวงทจะตองลมหายตายจากไปโดยผประกอบการทองถนในตางจงหวด คอการท าธรกจแบบครอบครว ท ไมมการปรบตว เนองจากไมใหความส าคญหรอไมไว ใจบคคลภายนอก การเลอนขนเลอนต าแหนงของบคลากรจะใชความสนทสนม จงรกภกดตอผน าเปนหลก ไมไดใชหลกคณธรรม บคลากรตองเชอฟงและไมกลาคดคานความคดของผน า บคคลทเปนมออาชพและมความสามารถจงมกท างานไมไดนาน นอกจากนนผประกอบการเหลานมกขาดกลยทธในการจดการ ขาดการวจยพฒนา ท าใหคณภาพสนคาและบรการไมดและยากตอการแขงขนกบ

59

องคการขนาดใหญ จากผทมทนมากมากกวา ดงนนจงตองปรบตวโดยเปลยนรปแบบองคการในลกษณะถอหนในกจการใหกระจายออกไปใหเขากบสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงมากทสด องคการจงตองปรบตวใหมความยดหยน คลองตวขน ท างานไดรวดเรวขน มทศทางทชดเจน ตวผน า จะตองมการพฒนากลยทธขององคการมาปรบใชเพอชวยเพมศกยภาพความแขงแกรงอนประกอบดวย (Grubbs, 2000, pp. 228-229) 1. การพฒนาบคลากรใหมสวนรวมมความมงมน มความรบผดชอบสงและเนนการท างานเปนทมใหมากขน มการปรบเปลยนวฒนธรรมในการท างาน สงแวดลอมและบรรยากาศการท างานใหม เพอใหเกดความคดสรางสรรคเนนความโปรงใส ลดขนตอนในการท างาน เพราะเปนการสรางรากฐานองคการใหแขงแกรง 2. การพฒนาระบบการท างานใหมการปฏบตทเปนเลศ ทจะสรางความไดเปรยบจากโอกาสทมไดอยางรวดเรวและเปนมาตรฐานในระดบสากล โดยลดขนตอนการท างานทยงยากซบซอน ท างานไดรวดเรวขน 3. การคดคนนวตกรรมใหมๆ ทโดดเดนในการตอบสนองความตองการของผบรโภคเปนหลกเพอใหเขาถงผบรโภคไดมากขนอกดวย 4. เปาหมายของการเปลยนแปลง การเปลยนแปลงเปนกระบวนการทเกดขนตลอดเวลา ไมสามารถหยดยงไดองคการตองปรบตวใหทนและสอดคลองกบพลวตทเกดขน หรอองคการอาจตองกระตนหรอสรางใหเกดการเปลยนแปลงในการด าเนนการเพอสรางโอกาสทางธรกจ ใหสามารถด ารงอยและสามารถกาวหนาตอไปในอนาคต สาเหตทองคการท าการเปลยนแปลงเนองจากตองการด าเนนการใหบรรลวตถประสงคทไดก าหนดไว โดยการเปลยนแปลงองคการสามารถจ าแนกเปน 2 ลกษณะ ไดแก (Soparnot, 2011, p. 643) 1. การปรบตวใหเขากบสงแวดลอม ทจะท าใหสามารถด ารงอยทามกลางการเปลยนแปลง หากไมสามารถปรบตวไดทนกจะเผชญอปสรรคในการด าเนนงานและยากทจะด ารงอยไดในระยะยาว 2. การปรบตวแบบตอบสนอง ซงผบรหารองคการจะท าการปรบตวใหสอดคลองกบเหตการณทเกดขน เพอใหองคการสามารถด าเนนการไดอยางมประสทธภาพซงเปนแนวทางทองคการสวนใหญในอดตนยมปฏบต เนองจากการเปลยนแปลงเกดขนในอตราทไมรวดเรวและซบซอนมากนก 3. การปรบตวแบบเตรยมพรอม ซงผบรหารองคการจะท าการศกษาขอมล วางแผน ปฏบต และด าเนนการปรบตว เพอรองรบการเปลยนแปลงทเกดขน โดยตองอาศยความละเอยดออนในการวเคราะหและคาดการณอนาคตเปนเรองทซบซอน มความเสยงและความไมแนนอนทอาจเกดขนได การปรบตวแบบเตรยมพรอมเปนสงจ าเปนส าหรบองคการทสภาพแวดลอมมการปรบตวในอตราทรวดเรวและรนแรง สงผลใหเกดความไมแนนอนขนกบองคการ ดงนน ผบรหารองคการไมสามารถทจะรอใหเหนภาพทชดเจนของการเปลยนแปลงและสภาพแวดลอม จงควรท าการเกบรวบรวม ขอมล

วเคราะห และพยากรณเหตการณลวงหนา แลววางแผนและด าเนนการปรบตว เพอรบมอกบสถานการณทจะเกดขนในอนาคต 4. การพฒนาบคลากร การแสดงออกและการปฏบตตนของบคลากร จะมผลกระทบตอการท างานขององคการ ดงนนเพอใหองคการสามารถด าเนนงานไดอยางมประสทธภาพ จงตองปรบปรงการพฒนาบคลากร ใหเปนไปในทศทางทสรางประโยชน ใหมากทสด เนองจากถาบคลากรมพฤตกรรมหรอความสมพนธทเหมาะสมตอการด าเนนงานขององคการ กจะท าใหการด าเนนงานเปนไปตามเปาหมายทตองการ องคการจ าเปนทตองปรบตวใน 2 ระดบ คอใหเขากบสงแวดลอม และเพอใหการด าเนนงานภายในเปนไปอยางมประสทธภาพ ซงเปนการสะทอนเปาหมายหลกของทกองคการ ดงนน ผบรหารตองตระหนกถงเปาหมายและความส าคญของการเปลยนแปลงองคการเพอสรางความเปลยนแปลงในเชงสรางสรรคใหขน

แนวทางในการเปลยนแปลงองคการ Durrani & Smallwood (2008, p. 679) กลาววาการเปลยนแปลงทเกดขนในองคการเปรยบเทยบไดกบมนษยทมรางกายและจตวญญาณ โดยรางกาย จะเปน โครงสรางหรอสวนประกอบทสามารถมองเหนและจบตองได เชน ผลตภณฑ ระบบสารสนเทศ และกระบวนการควบคม ซงอยในรปของกลยทธโครงสรางองคการ และระบบการด าเนนงานของธรกจ สวนดานจตใจ จะเปนสงทท าใหองคการสามารถด าเนนไปได โดยไมสามารถมองเหนหรอจบตองได เชน คานยมรวม วฒนธรรมองคการ ความสมพนธระหวางบคลากร แนวคดในการปฏบตและองคประกอบดานจตวทยา ซงอยในรปแบบการจดการองคการ การเปลยนแปลงทเกดขนจะสงผลกระทบหรอไดรบอทธพลจากองคประกอบตางๆ ไดแก กลยทธโครงสรางองคการ ระบบการด าเนนงาน วฒนธรรมองคการและรปแบบการจดการ ซงจะไดกลาวโดยสรปดงตอไป 1. กลยทธ กลยทธมบทบาทส าคญตอการเปลยนแปลงองคการ เนองจากกลยทธจะสงผลตอแนวทางการด าเนนงานขององคการ เชน การควบรวมกจการกบองคการอน การพฒนาเทคโนโลยใหม การลดตนทน การปรบปรงการบ'รการลกคา 2. โครงสรางองคการ ทเปนตวก าหนดบทบาท อ านาจหนาท การสอสารของบคลากร การเปลยนแปลงโครงสรางองคการบอยครงจะไมใชสงดตอองคการเนองจากกอใหเกดความไมมนคงกบบคลากรดงนน การปรบเปลยนโครงสรางองคการควรเปนไปเพอความคลองตวของการด าเนนงานและมความเหมาะสม ไมใชเปนการเปลยนแปลงตามแนวโนมหรอเพอความทนสมยเทานน และการด าเนนงานในองคการจะไดรบผลกระทบโดยตรงจากการเปลยนแปลงน เชน ระบบการควบคม การผลต การเลอนขนและต าแหนงขณะเดยวกนระบบการด าเนนงานกมบทบาทตอการเปลยนแปลงองคการเชนเดยวกน 3. วฒนธรรมองคการ เปนสงทเปลยนแปลงไดยาก เพราะเปนการถายทอดและสงสมกนมาเปนเวลานาน สามารถกอใหเกดการเปลยนแปลงองคการไดโดยการปรบเปลยนคานยมซ งเปนสวนประกอบของวฒนธรรมนน

61

4. รปแบบการจดการ ทจะน าองคการไปสการเปลยนแปลง เนองจากจะสงผลโดยตรงตอการด าเนนงานตามวตถประสงคทตงไว การจดรปรางขององคการจะพจารณาจากองคประกอบในการด าเนนงานและการกระจายอ านาจรวมทงอดมการณ คานยม ความเชอทบคลากรทกคนตองท าตาม ซงผน าจะมบทบาทมาก ในการควบคมการปรบตวใหเขากบสภาพแวดลอมภายนอกใหมโครงสรางและระบบการด าเนนงาน ทปรบตวไดกบการแขงขน 1. วธการเปลยนแปลงองคการ การเปลยนแปลงจะเกดขนเมอผบรหารไดมความพยายามทจะเปลยนแปลงในการตอบสนองตอปญหาในความตองการซงคาดหมายไวแลว โดยไมเกดขนโดยบงเอญและโดยตวของมนเองและไมสนใจเฉพาะปญหาใดเปนการเฉพาะ การเปลยนแปลงทดควรมววฒนาการและการปฏวต ทเกดขนอยางชาๆ และมผลกระทบตอองคการทละนอย เพราะหากเกดขนอยางทนททนใด จะท าใหตองมการปรบตวอยางรวดเรวในภารกจขององคการ การเปลยนแปลงไมวารปแบบใด ระหวางชาๆ หรอฉบพลนทนใด ไมใชเปนเครองประกนวาองคการจะเกดการพฒนาเสมอไป แตขนกบปจจยอนๆ ประกอบดวย ไดแก (Halpin, 2006, p. 12) 1. การเปลยนแปลงอยางชาๆ ซงองคการจะมการเปลยนแปลงโดยไตรตรองไวกอน จะมการวางแผนอยางมระบบ ซงจะมกระบวนการกระตนใหรวาตองการเปลยนแปลง จะคอยๆเปลยนหรอปรบไปสลกษณะในรปแบบทตองการ และจะท าใหรสกคนเคยกบรปแบบใหมนน 2. การเปลยนแปลงอยางรวดเรว เปนการมองการเปลยนแปลงเปนเรองของสงทตองเกดขนไดตลอดเวลา ผบรหารตองสามารถบรหารและตอบสนองตอการเปลยนแปลงทเกดขนไดอยางรวดเรว ไมสามารถพยากรณได และผบรหารตองยดหยนและสามารถปรบตวเขากบการเปลยนแปลงตลอดเวลา การเปลยนแปลงทเกดขนในองคการ จะเกดจาก การเปลยนแปลงดานเทคโนโลยทใช การเปลยนแปลงดานกลยทธหรอโครงสรางองคการ การเปลยนแปลงทเกดขนกบผลตภณฑและการบรการขององคการและการเปลยนแปลงบคลากรและวฒนธรรมองคการ สงส าคญคอการเปลยนแปลงองคการ จะตองน าไปสการพฒนาองคการตามทมงหวงไว เพราะหากเปลยนแปลงแลวแตผลการด าเนนงานกลบแยลงกวาเดมเนองจากไมไดรบการยอมรบจากบคลากรสวนใหญในองคการ กไมสมควรทจะมการเปลยนแปลงและตองกลบมาทบทวนในเรองนใหมอกครง Sugarman (2007, p. 52) กลาววาในการเปลยนแปลงองคการ จะประกอบดวย 1. พฤตกรรมศาสตรของบคลากรทมความสมพนธกบสภาพแวดลอม ดงนน ในการเปลยนพฤตกรรมของบคคลจะตองท าโดยการเปลยนแปลงสภาพแวดลอมทกอใหเกดผลทเปนการผสมผสานระหวางแรงกระตนภายในและภายนอกของบคคลใหสรางผลการท างานทด 2. การเปลยนแปลงองคการโดยพฒนาเปนกลมการท างาน มากกวาการพฒนาเปนรายบคคล ซงพฤตกรรมของบคคลจะเปลยนแปลงตามแนวทางการปฏบตและบรรทดฐานของกลม ดงนน การเปลยนแปลงองคการควรเนนทการเปลยนแปลงในระดบกลมเพราะจะมอทธพลสงตอการเปลยนแปลงองคการ

3. การเปลยนแปลงใดๆยอมสงผลกระทบกบสวนอนๆ และตอผลการด าเนนงานโดยรวมขององคการ ดงนน การเปลยนแปลงในระบบยอยจะตองค านงถงผลทจะมตอระบบอนๆดวย ขณะเดยวกนการเปลยนแปลงใดๆ กจะสงผลตอสภาพแวดลอมภายนอกและสภาพแวดลอมภายนอก กจะสงผลกระทบระบบยอยภายในดวย Lundberg (2000, p. 46) กลาววา ปจจยทมอทธพลสงตอการเปลยนแปลงองคการคอความเปนพลวตกลมของการเปลยนแปลงทมการวางแผนไวลวงหนา ทจะเนนความรวมมอทงจากผบรหารองคการและบคลากรการเปลยนแปลง โดยใชแนวทางของประชาธปไตยและเนนประสทธภาพในการด าเนนงานขององคการซงจะเกดจากการแกไขปญหาทมลกษณะเฉพาะในหนวยงานใดหนวยงานหนงโดยมการเปลยนแปลงทเกดขนทละเลกทละนอย ใหเขากบสงแวดลอมซงในบางครงองคการอาจตองมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว การเปลยนแปลงใดๆทกครงองคการตองสามารถอยรอดได มการพฒนาความสามารถในการเปลยนแปลงตนเอง โดยเฉพาะองคการในธรกจทตองปรบตวอยางรวดเรวและตอเนอง ซงการเปลยนแปลงองคการทจะน าไปสความส าเรจตองด าเนนการตาม 3 ขนตอน ดงตอไปน (Hongwei He & Yehuda Baruch, 2009, pp. 582-583) 1. การเรมตนของกระบวนการเปลยนแปลงหลงจากก าหนดเปาหมายและวางแผนการเปลยนแปลงอยางเหมาะสม โดยจะตองเพมแรงพยายามเพอเอาชนะแรงตานภายใน ซงจะท าใหระบบสญเสยสมดลและพรอมทจะถกผลกดนใหเคลอนตวเขาสสถานะใหมทตองการ 2. ความตอเนองจากการด าเนนการปรบเปลยนพฤตกรรมของบคลากรใหเปนไปตามเปาหมายทตงไว โดยทผน าการเปลยนแปลงตองท าหนาทก าหนดแนวทางและชน าใหเปนไปตามทตองการโดยอาศยวธการตางๆ เชน การฝกอบรม การประชาสมพนธและการจงใจ เพอใหการเปลยนแปลงด าเนนไปอยางราบรนตรงความตองการและมอปสรรคนอยทสด 3. การท าใหคงตว ซงเปนขนตอนสดทายในกระบวนการเปลยนแปลง ซงจะเรมตนเมอเกดการเปลยนแปลงขนกบระบบและด าเนนเขาสสถานะทตองการแลว ผน าการเปลยนแปลงตองด าเนนการเสรมแรงใหการเปลยนแปลงและการปรบปรงมความมนคง และไมยอนกลบสสภาพเดมเพอใหองคการคงอยในสถานะทตองการนน ผบรหารพบวาด าเนนการเปลยนแปลงองคการ มความบกพรองทไมสามารถกระตนบคลากรใหตระหนกถงความจ าเปนเรงดวน ในการเปลยนแปลงและสรางความรวมไมรวมมอในกระบวนการเปลยนแปลงได หรอขาดวสยทศนเพอการเปลยนแปลง ขาดเปาหมายในการเปลยนแปลงและไมสอดแทรกการเปลยนแปลงในวฒนธรรมองคการ ดงนนการท าใหเกดความสมพนธในกระบวนการเปลยนแปลงเพอท าใหเกดความคงตวของสถานะทพงประสงค จะตองสรางความตระหนกถงความเรงดวนในการเปลยนแปลงใหกบบคลากร สรางการเปลยนแปลงทมอ านาจในการน าการเปลยนแปลง สรางวสยทศนและกลยทธ เ พอเปนแนวทางส าหรบการเปลยนแปลง และมการสอสารวสยทศนใหเปนทรบรของทกคนดวย รวมทงมอบหมายอ านาจหนาทแกบคลากรดวยการขจดอปสรรคเพอน าไปสการเปลยนแปลง และสงเสรมใหรจกเลยงและแสวงหาแนวทางในการแกไขปญหา มการใหรางวล ส าหรบความส าเรจ

63

ทเกดขน พฒนาการประเมนการเปลยนแปลงและปรบปรงการด าเนนงานเพอผลส าเรจทมาจากการเสรมสรางการเปลยนแปลงจากความสมพนธระหวางพฤตกรรมใหมๆของบคลากรและความส าเรจขององคการ 2. การพฒนาองคการไปสสถานะทพงประสงค การพฒนาองคการเปนกระบวนการในการรวบรวมวธการในการสอดแทรก เพอใหเกดประสทธผลจากศกยภาพของบคลากร (Grubbs, 2000, p. 229) ซงวธการ ไดแก การฝกอบรมเพอปรบเปลยนพฤตกรรม การสอบถามความคดเหนของบคลากร การปรกษาผเชยวชาญจากภายนอกองคการ การสรางทมการท างาน การพฒนากลมดวยการระดมความคดในการพฒนาองคการ ซงระดบการเปลยนแปลงองคการจะม 3 ระดบ ไดแก ระดบบคคล เปนการเปลยนแปลงทส าคญเนองจากเปนพนฐานในการเปลยนแปลงองคการทงระบบในอนาคต ในระดบกลมเปนการเปลยนแปลงทส าคญเนองจาก กลมคนในองคการตองมปฏสมพนธซงกนและกน ความสมพนธทดจะชวยใหบคลากรแตละคนท างานไดดขน รวมทงการเปลยนแปลงระดบกลม จะเปนการสรางทมงานทเปดโอกาสใหกลมดแลกนเอง ส าหรบการเปลยนแปลงในระดบองคการ ทเกดขนทงองคการ เชน การเปลยนโครงสรางองคการ การเปลยนแปลงกลยทธในการด าเนนงาน เปนตน 3. รปแบบการพฒนาองคการและ บทบาทของผน า ผท าหนาทดานการพฒนาองคการทมการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอม ไมเพยงแตเพอตอบสนองการเปลยนแปลงในขณะนนเทานน แตยงเกยวของถงการเปลยนแปลงในอนาคตดวยการเปลยนแปลงขนาดใหญตองการเวลาและแผนด าเนนการ มการจดสรางทมการจดการตนเอง เพอการเปลยนแปลงองคการ บคลากรทกคนเปนสวนส าคญของการเปลยนแปลง การเลอกเปลยนแปลงเพยงบางอยางเปนการเปลยนแปลงอยางผวเผน ทเนนเพยงการตอบสนอง สภาพแวดลอมภายนอกทเปนปญหาเทานน สวนการเปลยนแปลงทท าใหองคการปรบปรงไปในทางทดขนในระยะยาว จะมไดเปนเพยงการแกปญหา แต เปนการรบรถงปญหาและมการวางแผนการเปลยนแปลงทปรบปรงเพอใหดขน (Virakul, 2015, p. 439) ส าหรบ รปแบบการพฒนาองคการทเกยวของกบความสมพนธและความพอใจในการมสวนรวมของบคลากร ซงการบรรลความส าเรจตามเปาหมาย Halpin (2006, p. 19) กลาววาทกษะทส าคญของผบรหารจะเนนททกษะในสถานการณตางๆ ของแตละองคการ ทกษะทเกยวกบคน จะเนนทภาวะผน าทมทศทางการท างานและท าในสงทถกตอง ทกษะในการมอบหมายงาน พฒนางานใหเหมาะสมกบความสามารถของบคคลและแผนกตางๆ เพอการปรบปรงใหแผนกตางๆ ดขน โดยจดใหมโครงการตางๆ เพอพฒนาองคการใหดขนทกษะในการสอสารทเขาใจกนชดเจน เปดเผยเชอถอได กอใหเกดความเขาใจอนดตอกนมทกษะการแกปญหาทเกดขนจากการท างานและอาจเกดจากการเปลยนแปลงทกษะดานความสมพนธกบผอน ความสามารถในการเขากนไดดกบบคคลทกฝายและ ทกษะสวนบคคล เชนเปนผมความเขาใจสถานการณตางๆไดด เปนผประสานงาน มความคดรเรม

4. รปแบบความสมพนธของผบรหารและบคลากร ภาวะผน าการเปลยนแปลงทน าไปสกระบวนทศนเชงบรณาการ ซงเปนความพยายามจะรวมทฤษฎเชงคณลกษณะและเชงพฤตกรรม ในการอธบายถงการมอทธพลตอความสมพนธระหวางผน าและผตามทมประสทธผล ทมความเหมาะสมกบการปรบเปลยนสงตางๆ ในทศทางทกวางมากขนโดย เชอมโยงใหผตามไดทราบถงวสยทศนในอนาคต มคณธรรม จรยธรรม การรถงอดมคต และเจตนารมณ โดยเนนไปทความสามารถของตวบคคลทเปนผน า (Sugarman, 2007, p. 52) ทเปนทฤษฎตามกระบวนทศนใหมของผน าทมวสยทศน มการกระจายอ านาจหรอการเสรมสรางพลงจงใจ เปนผมคณธรรม และมการกระตนผตามใหมความเปนผน าดวย สามารถท าให เกดประสทธผลของงานและองคการสงขน แมวาองคการจะมขอจ ากดตางๆ เพยงใด แตการเปนผน าตองท าใหเกดหรอมผลใหเกดการเปลยนแปลงและพฒนาทดขน สงเหลานเปนเหมอนเสาหลกแหงศรทธาของบคลากรภาวะผน าการเปลยนแปลงมอทธพลตอประสทธผลขององคการจากการปฏบตงานทงของกลมและของบคลากรเปนรายคน ผน ามผลตอความพงพอใจในการท างาน ความผกพนตอองคการ รวมถงการพฒนาบคลากรในองคการและเปนปจจยระหวางผน ากบผตาม ซงท าใหเกดความเคารพไววางใจ เลอมใส ศรทธาและจงรกภกด เกดความกระตอรอรนในการปฏบตงาน ยนดทมเทปฏบตงาน เพอใหบรรลเปาหมาย และปฏบตงานไดมากกวาทคาดคด สามารถปรบเปลยนเปาหมายและคานยมของผตามเพอใหเปาหมายนนประสบความส าเรจเกดประโยชนตอองคการ จะท าใหประสทธผลของงานและองคการสงขน ท าใหปญหาตางๆ ในการบรหารงานลดลงสงผลใหองคการบรรลเปาหมายทงในระยะสนและระยะยาว ทามกลางภาวะของการเปลยนแปลงยคปจจบนและอนาคต ไมวาองคการจะมรปแบบการบรหารทเปลยนแปลงไปอยางไรกตาม ปจจยการบรหารส าคญทองคการจะขาดเสยไมไดคอ ผบรหารองคการทนบเปนกลไกส าคญและมอทธพลสงตอคณภาพของผลลพธทไดจากการท างานทมประสทธภาพและประสทธผล ซงหนาทของผน าทส าคญนนจะตองจดการภายในองคการเพออ านวยการใหทรพยากรทเปนตวคนและวตถประสานเขาดวยกน สามารถท างานรวมกนเพอน าองคการไปสความส าเรจตามเปาหมายทก าหนดไว ภาวะผน าการเปลยนแปลงของผบรหารจงมความส าคญเปนอยางยง โดยมการสรางภาพผน าควบคกบการเปลยนแปลง ทจะมผลกระทบทางบวก โดยตรงกบการพฒนาของผปฏบตงาน ซงคณสมบต ทตองมในผบรหารทกระดบ ประกอบดวย 1) การสรางบารม 2) การกระตนทางปญญา 3) การสรางแรง บนดาลใจ และ 4) การด ารงถงความเปนบคคล (Lussier & Achua, 2007) นอกจากนเหนไดวาภาวะผน าการเปลยนแปลงเปนทางเลอกทส าคญขององคการตางๆ ซงภาวะผน าการเปลยนแปลงมความสมพนธในการสรางแรงจงใจในการท างานของบคลากร และ ประสทธผลของทมงาน ความไววางใจในตวผน า รวมทงเปนการเสรมสรางพลงอ านาจของบคลากรในองคการ สามารถสรางความพงพอใจของบคลากรตอตวผน า และสรางความยดมนผกพนตอ

65

องคการ และสามารถท านายความเปนไปไดของผน าจากความฉลาดทางอารมณและความคด น าไปสการสรางองคการใหประสบผลส าเรจมากทสด (Virakul, 2015, p. 441) ภาวะผน าการเปลยนแปลงเกดมาจากหลายสาเหตมความเหมาะสมกบบรบทสงคมยคปจจบนและในอนาคต และมความสมพนธกบตวแปรหลายดาน เชน สามารถท านายบรรยากาศองคการและสรางความพงพอใจของบคลากรไดสงสด และมความสมพนธทางบวกกบคณภาพงานโดยมคณลกษณะเดนในเรองการมอทธพลตอบคลากรในองคการ จากพฤตกรรมทจงใจใหบคลากรเกดความรก ไววางใจ เลอมใส จงรกภกด ใหการยอมรบ เชอถอ เชอมน ยดถอผน าเปนแบบอยางทงดานแนวคด พฤตกรรมการท างาน สามารถสรางแรงบนดาลใจและความตงใจในการท างาน ท าใหผตามรบรและตระหนกในความส าคญและอนตรายของปญหาทองคการตองเผชญ รบรถงคณคาของตนและคณคาของผลงานทมตอองคการ สามารถโนมนาวจตใจของผตามใหยดประโยชน สวนรวมมากกวาตนเอง มงเนนเปาหมายองคการยกระดบความตองการและระดบจตใจใหสงขนกวาเดม กระตนความคดสรางสรรคและสรางนวตกรรมใหมในงาน (Lundberg, 2000, p. 48) ส าหรบรปแบบความสมพนธระหวางผบรหารและบคลากร ทดเพอใหเกดความรวมมอในการเปลยนแปลงวฒนธรรมองคการใหเกดการเปลยนแปลง ซงบคลากรตองการมสวนรวม ในการแสดงความคดเหน มการรบร มความรสก ท าใหบคลากรยอมรบการเปลยนแปลง ซง Hongwei He & Yehuda Baruch (2009, p. 590) กลาววาการสรางความสมพนธกบบคลากรในองคการเพอการเปลยนแปลงไวมลกษณะ ตางๆ ไดแกการเกบความคดของตนเองเอาไวในใจเพอเตมเตมใหกบองคการดวยตนเอง บคลากรมกคดวาหากแบงปนขอมลออกไปอาจจะไมท าใหเกดการปฏบต และหากบคลากรเกบความรสกเอาไวเพอเตมเตมใหกบองคการ จะมการแบงปนขอมลออกไป อนเปนอปสรรคตอการเอาไปปฏบตใหเกดผลตามตองการ บคลากรนจะท าการตดสนใจและรบผดชอบดวยตวเอง และท าสงทตอบสนองตอผลประโยชนสวนตน นอกจากนนบคลากรทแบงปนความคดใหผอนไดรบรมอทธพลตอผ อน จะมการแบงปนความคดเหนซงกนและกนอยางเปดเผยและรสกดบนพนฐานของการรบรของภาวะผน าของผบรหารทท าใหผตามมองเหนกระบวนการเปลยนแปลงตามแนวทผน าท าใหเกดผลลพธออกมา รวมทงการทบคลากรทแสดงความคดเหนรวมกนกบผอนทมการแบงปนการรบรและความรสกกนอยางเปดเผย ตอเนองตลอดเวลาเพอเตมเตมใหกบองคการมการแสดงความคดเหนรวมกน แลกเปลยนขอมลกน และรบผดชอบการท างาน รวมกบใหส าเรจใหองคการมประสทธภาพ ดงนนการสรางความสมพนธทดระหวางผบรหารกบบคลากรในองคการ ควรมบรรยากาศของความเขาใจการแบงปนกน มการรบรทด มความซอสตย ไววางใจกน มความสามารถในการแสดงความคดเหนและรบฟงความคดเหนของผอน การใหความส าคญกบบคลากรทเปนคนส าคญ กเปนสงจ าเปนในการสรางความรวมมอ เปดเผยและพฒนาสมพนธภาพทดตอกน และท าใหเกดความผกพนตอองคการ ซงในการพฒนาองคการจะเกยวกบการจดการทศนคตของผบรหารและใหความส าคญกบคนและความส าคญกบงาน พฒนาบคลากรและองคการ ทจะใชรปแบบการบรหาร

ตามสถานการณเฉพาะเจาะจงเนนทการพฒนาการท างานรวมกนเปนทมในองคการไดอยางแทจรงและสรางความผกพนทางดานจตใจซงกนและกน ค าถามทบทวน 1. จงบอกความหมายของการเปลยนแปลงและการบรหารเพอพฒนาองคการ 2. จงอธบายการเปลยนแปลงและการบรหารเพอพฒนาองคการ 3. จงอธบายความส าคญของการเปลยนแปลงกบการบรหารเพอพฒนาองคการ 4. จงอธบายถงปจจยทมอทธพลตอการเปลยนแปลงและการบรหารเพอพฒนาองคการ 5. ใหอธบายเหตผลในการศกษาการเปลยนแปลงและการบรหารเพอพฒนาองคการ 6. ใหอธบายและยกตวอยางการเปลยนแปลงและการบรหารเพอพฒนาองคการ 7. หากทานเปนผบรหารสงสดขององคการ จงเสนอแนวทางการประยกตใชมาซก 1 ตวอยาง เอกสารอางอง

Godemann Jasmin , Bebbington Jan , Herzig Christian , Moon Jeremy. (2014). Higher education and sustainable development, p. Exploring possibilities for organisational change. Accounting, Auditing & Accountability Journal, Vol. 27 Iss, p. 2, pp.218 - 233 Hongwei He, Yehuda Baruch. (2009). Transforming organizational identity under institutional change. Journal of Organizational Change Management, Vol. 22 Iss, p. 6, pp.575 - 599 Hubert, D. Glover. (1992). Organizational Change and Development, p. The Consequences of Misuse. Leadership & Organization Development Journal, Vol. 13 Iss, p. 1, pp.9 - 16 Halpin, A, W, . (2006). Change and Organizational Climate. Journal of Educational Administration, Vol. 5 Iss, p. 1, pp.5 - 25 Joseph W. Grubbs. (2000). Cultural imperialism, p. A critical theory of inter organizational change. Journal of Organizational Change Management, Vol. 13 Iss, p. 3, pp.221 - 234 Keene, A. (2000). Complexity theory, p. the changing role of leadership. Industrial and Commercial Training, Vol. 32 Iss, p. 1, pp.15 - 28

67

Lundberg, C. (2000). Organizational development as facilitating the surfacing and modification of social rules, in (ed.) Research in Organizational Change and Development Research in Organizational Change and Development, Volume 12, pp.41 - 58 Sugarman, B. (2007). A Hybrid Theory of Organizational Transformation, in William A. Pasmore, Richard W. Woodman (ed.) Research in Organizational Change and Development (Research in Organizational Change and Development, Volume 16) Emerald Group Publishing Limited, pp.43 - 80 Soparnot, R. (2011). The concept of organizational change capacity. Journal of Organizational Change Management, Vol. 24 Iss, p. 5, pp.640 - 661 Saowapha Limwichitr, Judith Broady-Preston, David Ellis. (2015). A discussion of problems in implementing organisational cultural change, p. Developing a learning organisation in University Libraries. Library Review, Vol. 64 Iss, p. 6/7, pp.480 - 498

Shiraz Durrani, Elizabeth Smallwood. (2008). Innovation and change, p. The QLP‐Y approach to staff development. Library Management, Vol. 29 Iss, p. 8/9, pp.671 - 690 Virakul, B. (2015). Global challenges, sustainable development, and their implications for organizational performance. European Business Review, Vol. 27 Iss, p. 4, pp.430 - 446

บทท 5 การเปลยนแปลงองคการไปสนวตกรรม

นวตกรรมเปนค าศพทท พลตรพระเจาวรวงศเธอกรมหมนนราธปพงศประพนธ ไดทรงบญญตไวในภาษาไทย โดยมศพทวา นวกรรม ใชอยแลว “นวกรรม” เปนค าสมาสมาจากค าวา “นว” แปลวา “ใหม” กบ “กรม (กรรม)” แปลวา “การกระท า” ใชในความหมายวา การกระท าสงใหม ๆ ค าวานวตกรรม เกดจาก “นวตา” แปลวา “ความใหม” กบ “กรม (กรรม)” ซงแปลวา การกระท าใหม ๆ เหมอนกน ซงตรงกบค าศพทภาษาองกฤษวา innovation ในปจจบนนวตกรรมจงเปนแนวความคดใหมทเกดขนอยางเปนกระบวนการภายใต ความร ประสบการณ ความเชยวชาญ และทกษะความช านาญของบคคลหรอองคการน ามาสการปฏบตเพอกอใหเกดผลงานใหม ๆ ทมคณภาพ สามารถน าไปใชไดจรง มประสทธภาพ และประสทธผลสงกวาเดม ชวยในการลดตนทน เพมผลก าไร และเกดประโยชนตอชวต สงคม และเศรษฐกจมากขน อกทงตองมลกษณะของความผนแปรทสอดคลองอยางไมหยดนงตามความตองการผลตภณฑหรอบรการทตรงกบความเชอ และความคาดหวงของลกคา

ความเปนมาและความหมายของนวตกรรม แนวคดเรอง นวตกรรมมววฒนาการมาอยางนอย 100 ป โดยนกวชาการมมมมองวาเปนผลของกระบวนการในการแกปญหาทงทเปนแบบทางการและไมเปนทางการผานเครอขายความรวมมอเชงพาณชยหรอกระบวนการเรยนรแบบแปรผน โดยใชการลงมอท าการแลกเปลยนองคความรทงภายในและภายนอกองคการขนอยกบประสทธภาพในการซมซบ เปนแหลงทมาของความไดเปรยบทางการแขงขนและสรางความแตกตางจากคแขงททรงประสทธภาพมากทสด แตองคการสวนใหญยงเหนวานวตกรรมเปนเพยงค าพดทดด เทานน แตองคการสวนหนงไดน ามาใชประโยชนเปนสโลแกนในการโฆษณาจนกลายเปนคานยมทแสดงถงตวตนไดอยางแทจรง ซงในปจจบนจากแนวคดการบรหารจดการองคการแนวใหม ท าใหมการปรบเปลยนคณลกษณะหรอพฤตกรรมขององคการ (Amir & Lobel, 2010, p. 43) เพอตอบสนองตอสงเราของบรบทโลกาภวตนทมความรและนวตกรรมเปนปจจยหลกในการเพมคณคาจากการพฒนาผลตสนคาและบรการทดมคณภาพ เพอตอบสนองความตองการและความพงพอใจของลกคา และสรางความสามารถเชงการแขงขนขององคการในตลาดการคาโลกเสร (Avolio, Waldman & Einstein, p. 1998, p. 3) ซ งจะสรางความเจรญทางเศรษฐกจใหกบประเทศ กอใหเกดอาชพและธรกจใหม แตนวตกรรมเปนกรอบแนวคดทกวาง ครอบคลมทงในเรอง

69

กระบวนการแกไขปญหาและพฒนาจงตองอาศยการเรยนร การลงมอท าและการแลกเปลยนความร (Drucker, 1986, p. 52) ดงนน องคการสามารถสรางนวตกรรมทางสนคาและบรการ (Product/ Service Innovation) ใหมหรอพฒนาและปรบปรงสนคาทมอย หรอรวมสนคาทมอยเขาไปในสนคาใหม เพอเสนอคณคาและประโยชนทลกคาจะไดรบ โดยค านงถงกระบวนการจดการหวงโซคณคาทเกดขนกบทกหนวยงานทจะท าใหเกดผลในเชงพาณชยได 1. ความหมายของนวตกรรม ความหมายของค าวา นวตกรรม Edward, Michael, Hsing-Er & lris (2008, p. 2) กลาววานวตกรรมเปนการน าวธการใหม ๆ มาปฏบต หลงจากไดผานการทดลองหรอไดรบการพฒนามาเปนขน ๆ แลว โดยเรมมาตงแตการคดคน พฒนาการ แลวน าไปปฏบตจรงซงเปนการท าใหใหมขนอกครง เชน การปรบปรงของเกาหรอการพฒนาศกยภาพของบคลากรและหนวยงานหรอองคการนวตกรรมไมใชการขจดหรอลมลางสงเกาใหหมดไป แตเปนการปรบปรงเสรมแตงและพฒนาการกระท าหรอวตถใหม โดย Certo & Peter (1988, p. 137) ใหความหมายวาคอขบวนการเสนอสงใหมอยางแทจรง เชน การสรางสนคาและบรการใหม กระบวนการผลตใหม การบรหารจดการธรกจในรปแบบใหม เปนตน นวตกรรมเปนการปรบเปลยนวธคดเพอหาขอสรปเชงสรางสรรคทมากกวาทจะเปนเรองของการน าเทคโนโลยททนสมยทสดมาใชเทานน เปนกระบวนการสรางสรรค คดคน พฒนา สามารถน าไปปฏบตไดจรง และมการเผยแพรออกสชมชน ในลกษณะเปนของใหมทไมเคยมมากอนหรอมอยเดมแตไดรบการปรบปรงเสรมแตงพฒนาขนใหม ท าใหมมลคาทางเศรษฐกจ สามารถน าไปใชในเชงพาณชยได สรปความหมายของนวตกรรม หมายถง การคดคน พฒนา วธการใหม ๆ วตถใหม ๆ ทแตกตางไปจากเดมซงไดรบการยอมรบทางสงคมวาเปนสงใหม สวนวตกรรมสนคาและบรการ จะเปนการสรางใหม การดดแปลง สนคาและบรการใหมรปแบบสนคาใหม บรการใหม การท างานใหมในแงของการสรางสรรคและกอใหเกดประโยชนในการน าไปใชหรอปฏบตจรง

รปแบบและประเภทของนวตกรรม รปแบบของนวตกรรม สามารถจ าแนกตามวตถประสงคของการน าไปใช ซงสามารถแบงได 3 รปแบบ ไดแก (Evans & Lynn, 2007, p. 64) 1. นวตกรรมผลตภณฑ ทอยในรปสนคาหรอผลตภณฑ ทยงไมมในตลาดมากอน ทมการพฒนา เปลยนรปใหเกดความโดดเดนแตกตางไปจากสนคาอนทมอยในตลาด 2. นวตกรรมบรการ เปนรปแบบการใชนวตกรรมทไมสามารถมองเหนไดอยางชดเจน เชน การน าเทคโนโลยสารสนเทศและอนเตอรเนตมาสรรคสรางเปนนวตกรรมการบรการ เชน การบรการซอสนคาจากเวบไซต เปนตน

3. นวตกรรมกระบวนการ ทเปนการปรบเปลยนแนวทาง กระบวนการทแตกตางไปจากเดม เชน ระบบพาณชยอเลกทรอนกสระหวางธรกจ (B2B E-commerce) ทชวยลดความจ าเปนในการจดท าเอกสารขององคการและลดคาใชจายของกระบวนการท างาน สรปไดวานวตกรรมเปนสวนส าคญของกระบวนการทางธรกจ เปรยบเสมอนหวใจทแสดงถงความคดรเรมประกอบกบการน าความคดรเรมเหลานน มาใชใหเกดประโยชน จะเปนสวนส าคญทท าใหองคการสามารถด ารงอยและเจรญเตบโตตอไปได กระบวนการดงกลาวยงรวมถง การคนหา เปนการส ารวจสภาพแวดลอมตาง ๆ ทงภายในและภายนอก โอกาส และอปสรรค ส าหรบการน าไปสจดเรมตนการเปลยนแปลงในอนาคต ทงเปนการเลอกสรร การตดสนใจเลอกประยกตใชใหเกดประโยชนสงสดกบองคการทงนจ าเปนตองมความสอดคลองกบหลกกลยทธขององคการดวย โดยเฉพาะในยคเศรษฐกจฐานความร นวตกรรมจะเปนหวใจ ในการด าเนนธรกจใหสามารถขยายตลาดและฐานลกคาใหม เพมผลตผลของกระบวนการผลต การจดการนวตกรรม จงเปนศาสตรและเครองมอทส าคญ จากการเปลยนแปลงของเทคโนโลยทสงผลกระทบตอองคการ นวตกรรมมความส าคญทจะสรางความไดเปรยบทางการแขงขน ในการเอาชนะคแขงขนไดจากความแตกตางทดกวาในมมมองของผบรโภคซงในตลาดการคาเสร ผบรโภคสามารถเลอกซอสนคาและบรการจากใครกได ปจจยน เปนสงทผบรโภคมองเหนถงคณคาและประโยชนทเหนอกวาจากการน าเสนอสงทคแขงขนไมม นอกจากนนนวตกรรม ยงเปนความคดใหมในการสรางสรรคทน ามาใชในการปรบปรงกระบวนการท างาน ขององคการในการสรางทางเลอกใหม ๆ ทมความหลากหลาย และกาวหนาขน และเปนกจกรรมทถกคาดหวงวาจะท าใหไดผลประโยชนสวนเกนจากผบรโภคสงสด นวตกรรมจงรวมถงนยของความผนแปร ใหเกดความทนสมย เปนการรวมกนของกระบวนการทเปนหลกส าคญ และมอทธพลตอการสรางกระบวนการปฏบตสงใหม ๆ ทบคคลากรจะน ามาใช มคณคาส าคญตอองคการทจะท าใหประสบความส าเรจในทางเศรษฐกจ แตตองอาศยความร ความช านาญทมอยมงแสวงหาการสรางสรรคสงใหมมาใชชวยใหการท างานมประสทธภาพและประสทธผลสงกวาเดม ชวยประหยดเวลาและแรงงานไดดวย (Hagedoorn & Cloodt, 2003, p. 1368) นวตกรรมจะเกดขนไดจากกระบวนการภายใต ความร ประสบการณ ความเชยวชาญ และทกษะความช านาญของบคคลหรอองคการเปนกระบวนการท างานทมลกษณะของความผนแปรสอดคลองกบความทนสมยอยางไมหยดนงสรางสงใหมทแตกตางจากสงเดม โดยอาศยการเปลยนแปลงมาสรางใหเปนโอกาสทมงถงการพฒนามการปฏบตทน าไปสผลผลตหรอบรการ เพอแสดงถงความสามารถในการคดและประดษฐสงใหม ๆ ใหลกคาพงพอใจถอเปนสรางความไดเปรยบทางการแขงขนไดเปนอยางดดงนน การกจการตาง ๆ พยายามสรางนวตกรรม โดยมวธการและ

71

กระบวนการทแตกตางกนขนอยกบปจจยอกหลาย ๆ ดาน และวธการหรอกระบวนการทเรยกวา การจดการนวตกรรม

หลกการและการยอมรบนวตกรรม Susan (2007, p. 12) กลาววา หลกการของนวตกรรม ม 2 ประการ ไดแก สงทพงกระท าซงเปนระบบทมจดมงหมาย เรมตนดวยการวเคราะห หาแหลงทมาของโอกาสใหม ๆ ทงนแหลงตาง ๆ ยอมมความส าคญแตกตางกนไปในแตละครงคราว ขนอยกบบรบทของสถานการณ แตไมวาจะเปนอยางไร องคการตองวเคราะหโอกาสทงหมดทกครง โดยนวตกรรมทมประสทธผลมกเรมตนดวยสงเลกๆ ทเฉพาะเจาะจง มความโดดเดน และมทศทางสอดคลองกบเทคโนโลยสมยใหมทสรางใหเกดความไดเปรยบทอยเหนอคแขงเพราะหากประสบความส าเรจ อาจท าองคการสามารถอยไดยาวนานมากกวา 20 ป ซงจากแนวคด ทฤษฎการยอมรบนวตกรรมทเกยวกบกระบวนการยอมรบนวตกรรม ทเปนวธปฏบตในการท างานใหมประสทธภาพและประสทธผล มาใชในองคการท าใหเกดเปนการยอมรบนวตกรรม ทมความหมายไวดงตอไปน Rhee, Park & Lee (2010, p. 69) กลาววา เปนกระบวนการทเกดขนทางจตใจในบคคลจากการไดรบการแนะน า และพจารณาแลวในทสดจงรบ ไปใชโดยเรมตนตงแตการตนตว การสนใจ การประเมนผล และการยอมรบในทสด เปนสญลกษณการยอมรบทางจตใจ ดงนน การยอมรบความคดเหนเกยวกบนวตกรรมหลงจากไดประเมนแลว และเรมน าความรไปใชจงเปนกระบวนการยอมรบ Lejpras (2014, p. 335) กลาววาเปนการตดสนใจใชนวตกรรมทงทเปนรปธรรมและนามธรรมโดยระยะเวลาในการตดสนใจยอมรบไมมก าหนดทแนนอนตายตวขนอยกบคณลกษณะของนวตกรรมนนโดยผานการรบร การยอมรบวาสามารถใชประโยชนไดอยางแนนอน Plewa, Troshani, Francis & Rampersad (2012, p. 751) กลาววาเปนกระบวนการทบคคลพจารณาตดสนใจเกยวกบสงทไดรบร เรยนรหรอการแนะน ามา และในทสดกรบเอาสงนนมาใชหรอปฏบตใหเกดประโยชนโดยระยะเวลาจะชาหรอเรวกขนอยกบตวบคคลและคณลกษณะของนวตกรรม Mansury & Love (2008, p. 54) กลาววาเปนการทบคคลท าการตดสนใจน าสงใหม ๆ ทเขามาไปใชในการปรบปรงประสทธภาพของงานใหดยงขน การยอมรบในขนตน ท าใหเกดการเปลยนแปลงในดานทศนคตและพฤตกรรม Hagedoorn & Cloodt (2003, p. 1371) กลาววาเปนการตดสนใจทจะน านวตกรรมไปใชอยางเตมท เพราะเปนวถทางทเปนประโยชนมากกวากระบวนการจะเรมตงแตไดสมผสนวตกรรม ถกชกจงใหยอมรบ ตดสนใจปฏบตตาม

การยอมรบเปนจดเรมตนของการน านวตกรรมไปใช ซงมผลตอการเปลยนแปลงกระบวนการท างานทมความแตกตางไปจากเดม ปญหาทเกดขนคอ จะใชอยางไร จากทไหน และตองเผชญกบอะไร รวมทงจะแกปญหานนอยางไร โดยเฉพาะนวตกรรมจะสนสดลงเมอถงจดอมตว คอ ไมมความแปลกใหมจนกลายเปนเรองปกต ซงความส าเรจจะมอทธพลตอพฤตกรรมในแตละขนตอนตามทองคการ เจาของผลตภณฑทไดตงเปาหมายทางธรกจไว

แนวคดการเผยแพรนวตกรรม (Diffusion of Innovation Theory) การเผยแพรนวตกรรมหรอสงใหมไปสสงคมใหเกดขนเปนทยอมรบโดยทวไปประกอบดวย 2 สวน ไดแก ทเปนความคดและวตถ สงใดจะถกยอมรบหรอไมนน นอกจากจะเกยวกบตวผรบและระบบสงคมแลว ตวของนวตกรรมเองกมความส าคญ และหากจะท าใหเกดการยอมรบไดงายควรมลกษณะ 4 ประการ ดงตอไปน (Bellmann, Crimmann, Evers & Hujer, 2013, pp. 19-20) 1. ผลประโยชนทไดรบตอผบรโภคมากเทาใด กมโอกาสทจะมผลใหเปนทยอมรบมากขนเทานน 2. การเขากนไดดกบสงทมอยเดม คอ ระดบของความสอดคลองกบคณคา ประสบการณ และความตองการทมอยแลวในตวผบรโภคนน ถาหากสามารถเขากนไดดกจะมโอกาสไดรบการยอมรบไดงายขน 3. ความซบซอนทเปนระดบของความยากหรองายตอการเขาใจสงทมความซบซอนนอยจะไดรบการยอมรบมากกวา 4. การสงเกตไดทสามารถมองเหนไดอยางเปนรปธรรม สมผสและแตะตองไดจรงจะไดรบผลส าเรจสงเพราะลกคาสามารถเหนวาดจรงกจะซอสนคานน Audretsch (2003, p. 168) กลาววาการยอมรบและเกดการแพรกระจายไววา แตละคนมความพรอมทจะลองกระท าในเรองใหมแตกตางกนสามารถแบงไดเปน 5 กลม ไดแก 1. กลมทเปนผน านวตกรรม เปนคนกลาเสยงมากทสด และเปดรบความคดใหม ๆ กอนคนอน 2. กลมทยอมรบนวตกรรมอยางรวดเรว ไดรบแรงจงใจจากผน าทางความคดและยอมรบความคดใหมไดรวดเรวแตยงมความระมดระวงอย 3. กลมทยอมรบนวตกรรมกอนคนทวไป เปนกลมทยอมรบสงใหมดวยตวเอง และจะลองใชกอนคนทวไป 4. กลมทยอมรบนวตกรรมหลงคนทวไป เปนกลมทสงสยเกยวกบความคดใหม แตจะยอมรบกตอเมอคนสวนใหญเหนดวยแลว 5. กลมทลาหลง เปนกลมหวาดระแวงกบการเปลยนแปลงและจะยอมรบความคดใหมกตอเมอความคดนนกลายเปนธรรมเนยมปฏบตหรอบรรทดฐานทางวฒนธรรมของคนอน

73

ดงนน การทจะใชนวตกรรมใดตองผานกระบวนการปฏสมพนธ ระหวางผประดษฐ และผใชในสงคม กลบไปกลบมาหลายครงจนเกด “การยอมรบ” หรอทเรยกวา Technology Adoption โดยเฉพาะอยางยง ซงการยอมรบนวตกรรมของคนกลมตางๆจะเปนผชวา “มอยหรอดบไป” ตามค าทวาขามพนหบเหวแหงการยอมรบใหได ตามภาพท 1

ภาพท 1 S-Curve of Technology ทมา: Innovation Zen (2006) ภาพท 1 อธบายไดวากระบวนการแพรกระจายของนวตกรรมในสงคมอยางเปนขนเปนตอนจะสามารถคาดการณวาชวงเวลาใดจะเกดการยอมรบและเวลาใดจะหมดความตองการตาม S-Curve of Technology อธบายปรากฏการณการเกดขนของนวตกรรม โดยแกน Y แทนประสทธภาพหรอเทยบจ านวนผใชไดเชนกน สวนแกน X เปนเวลา ดงตอไปน สถานะท 1 (Section I) เปนชวงเวลาของนวตกรรมทคดคนจนประสบความส าเรจออกมา และเรมทดลองใช สถานะท 2 (Section II) เปนชวงเวลาทนวตกรรมมการปฏสมพนธใหเกดการรบรและเรยนรไปจนถงการไดรบความนยมจนเกดความรงเรองอยางรวดเรว มการพฒนาประสทธภาพได

สงขนเรอยๆ และพรอมกบการเตบโต ซงเปนชวงเวลาทเหมาะกบการท าองคการมากทสด และแนนอนทสดวาควรเขาสตลาดในชวงน สถานะท 3 (Section III) เปนชวงเวลาทนวตกรรมอมตว ประสทธภาพของการพฒนาจะถงขดสดของทรพยากรทใชผลต ไมสามารถพฒนาตอไปไดแลวจนกวาจะมของใหมมาทดแทน และนวตกรรมนกจะหายไปจากสงคม ทฤษฏนไดท าการเปรยบเทยบกบหบเหวแหงการดบของนวตกรรมทรจกกนอยางแพรหลาย โดยอธบายดงภาพท 2

ภาพท 2 The Chasm Model หบเหวแหงการยอมรบของนวตกรรมเทคโนโลย ทมา: Dallas Kachan (2011) ทฤษฎนอธบายถงการเรมยอมรบนวตกรรมทเกดขน หลงจากผานสถานะแรกหรอผานคนกลมแรก ทเปนผชอบตดตามนวตกรรมทไดทดสอบทดลองจนสนสงสย และยอมรบ ถดไปกจะเกดการยอมรบของกลม Early Adopters และ Early Majority แตความส าคญอยทการยอมรบนวตกรรมในกลม Early Adopters มากทสด ดงนนความส าคญทวานวตกรรมมอยหรอดบไปจงเปรยบเหมอนม “หบเหว” ซงคอยดกนวตกรรมใด ๆ วาจะอยหรอดบไป และมปฏสมพนธระหวาง Early Adopter กบผผลตนวตกรรมวาตรงกบอปสงคจนเกดการยอมรบในทสด หากนวตกรรมใดไดกจะเกดการยอมรบและสรางประโยชนเชงพาณชยไดกจะเขาสชวงการ Take off ทะยานขนสฟาของธรกจเปนชวงท าก าไรไดสงสด ซงองคการควรมงมองหาโอกาส ณ ชวงเวลาน เพราะในการลงทนดานธรกจ ในชวงเวลาทนวตกรรมเขาสกลม Innovators นอกจากตองลงทนวจยพฒนาสงแลวยงม

75

ปญหาเรองมผซอนอย แตหากเขาลงทนธรกจในชวงเวลาทเขาสกลม Early Adaptors ซงเปนชวงเวลาทธรกจมความเสยงมากทสดวาจะมอยหรอดบไป และตองลงทนสงทสด ดงนน องคการมกเขามาลงทนในชวงทขามหบเหว การยอมรบของกลม Early Adaptors แลวเพราะตลาดเกดความตองการมากทสดนนเอง

การวดผลการด าเนนงานนวตกรรมขององคการ ปจจบนองคการทพฒนานวตกรรมเทคโนโลยลงสผลผลตหรอผลตภณฑ บรการใหมๆ ทสามารถสรางและผลตขนได ใหมคณภาพเปนทตองการ ซงเชอวานวตกรรมจะน ามาซงการเจรญเตบโตขนของธรกจโดยวดจากผลตภณฑ ผลผลต สนคา บรการใหมๆ ทเปนรปธรรม โอกาสทางธรกจทเพมขน การเปดตลาดผลตภณฑใหมและความสามารถในการรกษาลกคา การวดความสามารถในการคดคนนวตกรรม (Brown & Chávez, 2014, p. 41) ซงตวชวดส าหรบองคการไดแกความคลองตว การแลกเปลยน การแบงปนความคดเหน การเรยนร ความรวดเรวในการตดสนใจ ผลการบรการลกคา วดความสามารถในการท าตามความตองการของลกคา คณภาพสนคาและบรการ ความสามารถในการรองรบการเปลยนแปลง การผลตทมประสทธภาพ การบรหารจดการสนคาและผลผลต ผลตภณฑ ขวญและก าลงใจ แรงจงใจของบคลากรตางๆ คณภาพในการตดสนใจ จะเหนวาองคการจะเนนการวดออกมาเปนรปธรรมและวธคด วธตดสนใจ การพฒนานวตกรรมและการออกแบบ ซงสงผลตอลกคาเปนส าคญ ซงเปนสงส าคญหรอศนยกลางทจะตองท าใหเกดนวตกรรมตางๆ โดยอาศยการจดการธรกจเปนส าคญ

ความส าคญของการจดการนวตกรรมธรกจของ SME ผบรหารขององคการ ในปจจบนใหความส าคญกบนวตกรรมเปนอยางมาก เพราะเปนบอเกดของการไดเปรยบทางการแขงขนทจะสามารถเอาชนะคแขงขนได (Hartigh & Zegveld, 2011, p. 191) ถาทกธรกจขายสนคาและบรการทมความเหมอนกนหมดทกประการ ผบรโภคยอมสามารถทจะเลอกซอสนคาและบรการจากใครกได แตถามความแตกตางเกดขนไมวาจะดวยตวของสนคาการบรการจากปจจยใดและ เปนสงทผบรโภคมองเหนถงคณคาและความส าคญ ยอมจะเกดความไดเปรยบเหนอกวาคแขงขน ดงนน ความสามารถในดานนวตกรรมจงถอเปนปจจยส าคญทจะน าไปสการไดเปรยบทางการแขงขน ซงประกอบไปดวย 1. น าเสนอสงทคแขงขนไมม 2. เปลยนแปลงวธการแขงขนในธรกจ 3. ท าใหการเขามาในธรกจเปนไปดวยความยากล าบาก

4. ท าใหยดอายขยายผลตภณฑใหยาวนานขน สามารถขายไดนานและมากขน ตนทนรวมลดลง ท างานไดเรวขนหรอลดของเสย เปนตน นวตกรรมถอเปนหนาทหลกของเจาของกจการโดยเฉพาะทประสบความส าเรจ นนเปนผลมาจากการตงใจคนหาโอกาสในการสรางนวตกรรมอยางมจดมงหมาย เพอตอบสนองความตองการความเปลยนแปลงของผบรโภคและการตลาด จากความรใหม ทงทางดานวทยาศาสตร ดานเทคนคหรอดานสงคม นวตกรรมมกสรางมาจากฐานความรใหมซงตองใชระยะเวลาทยาวนานและเปลยนไปเปนเทคโนโลยทใชงานไดใหปรากฏตวในตลาดในรปแบบของผลตภณฑซงความส าเรจนตองอาศยการวเคราะหอยางรอบคอบวามความรใดบางทตองใชในการสรางนวตกรรมทตรงความตองการของลกคาในตลาดเปนส าคญ Lejpras (2014, p. 330) กลาววาเงอนไขความส าเรจของนวตกรรมวาประกอบดวย 1. การสรางนวตกรรม คอ งานซงตองการความร บอยครงตองอาศยความชางคดเฉลยวฉลาด ตองอาศยความร ความสามารถแลว การวางแผนลวงหนา เมอเรมด าเนนการแลว ตองใหความสนใจอยางจรงจง มจดมงหมาย มความตอเนองและความรบผดชอบสง 2. นวตกรรมตองสรางขนมาจากจดเดนขององคการพรอมทงมองหาโอกาสแลวสรางจดเดน สงส าคญ คอตองปรบตวใหเขากบโอกาสของนวตกรรมทเกดขน 3. นวตกรรมเปนผลสะทอนของเศรษฐกจและสงคม การเปลยนแปลงในพฤตกรรมของลกคา เปนการเปลยนแปลงในกระบวนการการผลตนวตกรรม ซงจงตองใกลชดกบตลาดเสมอ เพราะเปนแรงขบเคลอนทส าคญ นวตกรรมเปนความเสยงทางธรกจดงนน การคดคนจะตองแยกแยะและจ ากดขอบเขตความเสยง ตองวเคราะหโอกาสของการเกดนวตกรรมอยางเปนระบบ เลอกและลงมอด าเนนการในสงทจะคาดวามโอกาสส าเรจมากทสด

หลกการสรางนวตกรรมในองคการ นวตกรรมขององคการสามารถแบงไดเปน 3 ขนตอน ดงตอไปน (Minguillo & Thelwall, 2015, pp. 1063-64) 1. ก าหนดแนวทางการสรางนวตกรรมทเปนไปได อนเกดจากการน าขอมลทางเทคนคและทางการตลาดมารวมเขาดวยกน 2. การเลอกสรางนวตกรรมทเปนไปได น ามาปฏบตจรง ซงโดยทวไปจะพจารณาจากตนทนและรายไดจากการด าเนนงานจรงของแตละแนวทางจากความเสยงดานตนทนและการประเมนผลก าไร

77

3. การปฏบตตามแนวทางการสรางนวตกรรมทคดเลอกไว มาด าเนนการจรง มกเปนการสรางผลงานเพมขนจากการผลตเดมทท าอย หรอ สามารถใชประโยชนรวมกนในการผลตสนคาหลายชนดโดยไมตองหยดการผลตสนคาใดสนคาหนงหรอไปผลตอกสนคาหนง ในการสรางนวตกรรมนอกจากจะตองค านงถงหลกการดงกลาวเพอใหส าเรจตามเปาหมาย ควรตองพจารณาถงสวนประกอบตางๆ ทใชเชน วสด อปกรณบคลากรหรอก าลงคน เปนตน ซงในทางปฏบตจะขนอยกบพฤตกรรมความรบผดชอบของแตละคนทมความคดหลากหลายมความรไมเทากน การกระท าตางกน ซงบางครงการแกปญหาโดยตงกฎระเบยบ เปนขอบงคบขนใหปฏบตตามหรออาจใชวธจงใจหรอใหรางวลตลอดจนพจารณาถงเวลาทใชหรอผลทไดรบคมค าหรอไม การจดการนวตกรรมในองคการตองมาจากทกระดบ ตงแตระดบบนสดคอ executive ซงเปนผก าหนดวสยทศน พนธกจ และเปาหมาย ซงการจดการนวตกรรมตองอา ศยการขบเคลอนทงองคการโดยเฉพาะความรทางดานเทคโนโลย ทสามารถพฒนาผลตสนคาใหมออกสตลาดและในขณะเดยวกนมการน าความร ทางดานการตลาดมาใช เพอสรางรายไดหรอก าไร การจดการเชงกลยทธ ในการใชทรพยากรไมวาจะเปนพนกงาน เงนทน เครองมอตางๆ เกดการประสานงานของแตละหนวยงาน โดยการก าหนดวธการด าเนนงานใหพนกงานแตละคนใชความสามารถใหมากทสด มการท างานรวมกนเปนทมชวยเหลอซงกนและกนการแกปญหาการน าประสบการณและความเชยวชาญเฉพาะดานมาสรางคณคา ใหกบสนคาและการสรางการเรยนรในองคการใหพฒนาตนเองอยางตอเนอง สามารถพฒนาสนคาใหมออกสตลาดและเพมคณประโยชนในสนคามากขนกวาเดม การปรบปรงเปลยนแปลงโครงสรางการด าเนนงานของแตละโครงการทมอยมากมาย ใหสามารถสรางสงทดใหกบลกคาและสงคมโดยรวมได

องคประกอบของการจดการนโยบายเชงกลยทธของนวตกรรมธรกจขององคการ Raymond & St-Pierre (2010, pp. 50-51) กลาววาลกษณะขององคการทมนวตกรรม ไดแก 1. มความมงมนเพอใหบรรลจดสงสดขององคการซงผบรหารตองมความมงมนเพอใหบรรลจดสงสดของธรกจ จะเปนผทมสวนส าคญอยางยงในการผลกดนใหเกดการสรางนวตกรรมขน พบวาความลมเหลวในการสรางนวตกรรมมกเกดจากนโยบายของผบรหาร ทมสวนส าคญในการสนบสนนการปฏบตงานของบคลากรใหมคณภาพยงขน ดวยการมวสยทศนทกวางไกล ในการพฒนาปรบปรงองคการใหบรรลจดหมายสงสด 2. บรรยากาศทสนบสนนการท างานเปนทมทเออตอการปฏบตงานและเปดโอกาสใหทกคนมสวนรวมในการบรหารงาน เปนการสนบสนนการคดสรางสรรคสงใหมทมประสทธภาพ

3. การยอมรบความลมเหลวหรอขอผดพลาดอนเปนผลจากความกลาเสยง บคลากรจะเกดความคดสรางสรรคนวตกรรมไดนนขนอยกบการทองคการมการสนบสนนใหกลาท าในสงทมโอกาสเสยง โดยเฉพาะผบรหารทตองกลาเสยงในการตดสนใจเพอใหเกดนวตกรรมขน 4. การเปดกวางในการตดตอสอสาร สรางความเปนอสระทางขอมลขาวสารเปนสงส าคญทท าใหเกดแนวความคดใหมๆ เหนอความคาดหวงและน าไปสการสรางนวตกรรมในทสด 5. โครงสรางทางธรกจทมความยดหยนเปนกญแจส าคญทจะน าไปสการสรางนวตกรรมในการสรางสรรคสงใหมๆการเปลยนแปลงใหเกดขนไดงาย Thomson (2007, pp. 134-136) กลาววา การจดการนโยบายเชงกลยทธของนวตกรรมขององคการวาประกอบดวย 8 มต ไดแก 1. การรวมกนก าหนดวสยทศนและกลยทธ ในการสรางนวตกรรมบคลากรทกระดบโดยปรกษารวมกนในการก าหนดแนวคด เพอการสรางสรรคนวตกรรมทสอดคลองกบความตองการในองคการ 2. พฒนากลยทธในการสรางนวตกรรมองคการโดยก าหนดแผนงานและกจกรรมให มระบบการตดตอสอสารทมประสทธภาพ เพอใหบคลากรไดทราบจดมงหมายขององคการในการสรางนวตกรรม 3. สภาพแวดลอมขององคการทเออตอการสรางนวตกรรมซงเกดจากพฤตกรรมของสมาชกจากการไดรบการฝกฝน เพอน าไปสการปรบปรงการเปลยนแปลงไปสสงทดกวาและเปนสวนส าคญในการพฒนาองคการเพอใหน าไปสการพฒนางานทมคณภาพ 4. การบรหารทรพยากรเพอใหเกดนวตกรรมในองคการทส าคญคอ งบประมาณ บคลากร เวลาและขอมลสารสนเทศเพอการสรางสรรคนวตกรรมและน าไปสการปฏบต 5. กระบวนการสรางเครอขายเพอสงเสรมการสรางนวตกรรมโดยการสรางความรวมมอระหวางบคลากรทกหนวยงานเพอใหเกดกระบวนการสรางนวตกรรมทงธรกจอยางทวถง 6. การพฒนาทกษะในการสรางนวตกรรม ดวยการฝกฝนและพฒนาบคลากร ซงไดรบการกระตนการสนบสนนจากผบรหารเพอใหเกดความมนใจในการคนคดและพฒนานวตกรรมขนในองคการ 7. การยอมรบและการสรางแรงจงในนวตกรรม การสรางสรรคสงทส าคญและตรงตามความตองการของบคลากรและจดมงหมาย ซงผบรหารจะตองใหการยอมรบความคดสรางสรรคและสนบสนนโดยการใหรางวล เพอเปนแรงจงใจ 8. การสรางนวตกรรมใหประสบความส าเรจตองมการตดตามขอมลแนวความคดใหมๆจากภายนอก และน ามาปรบปรงการปฏบตงานใหมประสทธภาพมากยงขน

79

Cummings & Worley (2005, p. 146) กลาววา ลกษณะในการจดการนโยบายเชงกลยทธของนวตกรรมองคการ ไวดงตอไปน 1. มการสรางแรงจงในใหเกดนวตกรรม สงส าคญคอ การมวฒนธรรมทางธรกจในการคดสรางสรรคโดยผบรหารตองก าหนดวสยทศนเพอเปนแรงจงใจใหบคลากรมการสรางสรรคนวตกรรมขน 2. มการบรหารจดการเพอใหเกดนวตกรรมทางธรกจโดยมแนวทางในการพฒนาระบบบรหารบคคลเพอเปนตวจกรในการสรางจากการตงวตถประสงคทสอดคลองกบพนธกจของธรกจแตตองไมเฉพาะเจาะจงมากเกนไป 3. ระบบการใหรางวล ตองยตธรรม มหลกการในการใหรางวลทเปนสากล และไมจ าเปนตองอยในรปของการเงนเพยงอยางเดยว 4. ก าหนดเวลาทเหมาะสมเพราะถาใหเวลานอยเกนไป ผปฏบตงานจะเกดความกดดนและไมเกดความคดสรางสรรค David (2007, pp. 94-95) เสนอวาองคประกอบทท าใหองคการประสบความส าเรจ จะมาจากกลยทธนวตกรรมทมองคประกอบดงตอไปน 1. กลยทธของธรกจ ทเออตอการสรางนวตกรรม ไดแก การก าหนดวสยทศน พนธกจ กลวธ เปาหมายและวตถประสงคในการด าเนนงานเพอใหเกดนวตกรรมขน 2. โครงสรางของธรกจ ทเออตอการสรางนวตกรรม ไดแก การจดหรอปรบโครงสรางการด าเนนงาน การออกแบบงานสายบงคบบญชา หนาทความรบผดชอบใหมความยดหยนกอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลในการสรางสรรคนวตกรรม มการสอสารทมประสทธภาพ มการจดตงหนวยงานสงเสรมพฒนา คณภาพ บรการและการวจยเพอใหเกดการสรางนวตกรรมในองคการ 3. ระบบธรกจ ทเออตอการสรางนวตกรรม ไดแก การจดวางกระบวนการด าเนนงานตางๆ ในธรกจเพอสนบสนนใหเกดนวตกรรม โดยการจดระบบสารสนเทศเพอสนบสนนมระบบการจดการเพอน านวตกรรมไปสการปฏบต 4. รปแบบของธรกจ ทเออตอการสรางนวตกรรม มผน าทมวสยทศนและกลยทธเพอบรรลเปาหมาย ในการสรางนวตกรรมรวมกบการเสรมสรางพลงอ านาจ การกระจายอ านาจ การสนบสนนใหบคลากรมสวนรวมในการสรางนวตกรรมและมวธการบรหารจดการบคลากรทสรางนวตกรรมขนภายในธรกจ 5. สนบสนนใหบคลากรมการสรางสรรคนวตกรรม โดยใหความส าคญกบการคดเลอกผทมความสามารถในการสรางสรรคสงใหมๆ เขามาในธรกจมการฝกอบรมทกษะและความรใหมๆ รวมทงมการรณรงคใหมการสรางนวตกรรมขนในองคการ

6. การสรางคณคารวมกนในธรกจ เปนลกษณะส าคญทท าใหบคลากรเกดความคดใหมๆ และกลาเผชญความเสยงทเกดจากการปฏบตงาน เพอเปดโอกาสใหบคลากรมสวนรวมในการสรางสรรคนวตกรรมขน ตลอดจนท าใหการเปลยนแปลงเปนสวนหนงของวฒนธรรมองคการ 7. ทกษะของธรกจ ทเออตอการสรางนวตกรรม ทมการแสวงหาโอกาสตอบสนองตอการเปลยนแปลงทเกดขนในการพฒนากระบวนการบรหารจดการอยางตอเนอง จดใหมการแลกเปลยนขอมลระหวางบคลากรในธรกจและน าทรพยากรทมอยมาใชใหเกดประสทธภาพในการปฏบตงาน สงเสรมการวจยและพฒนา อยางเพยงพอและเหมาะสม เพอน าไปสการสรางนวตกรรมขนในธรกจ การบรณาการองคประกอบการบรหารงานสความเปนเลศ เปนแนวโนมตาง ๆ ทจะเกดขนในศตวรรษท 21 นอกจากองคการจะตองมการน ากลยทธมาสการปฏบตเพอกอใหเกด นวตกรรมแลวสงส าคญคอ กลยทธการด าเนนงานนวตกรรม ไดแก กระบวนการวางแผนและการประเมนทงนวตกรรมผลตภณฑ นวตกรรมกระบวนการ นวตกรรมการจดการทจะท าใหองคการบรรลเปาหมายเชงกลยทธ ซงเปนผลมาจากบรบททง 7 ประการตามแนวคดนนนเอง Fairley (2003, p. 116) กลาววา องคประกอบของนวตกรรม ทส าคญในธรกจ มดงตอไปน 1. บคคลโดยเฉพาะผน าทมสวนส าคญในการผลกดนการสรางนวตกรรมในธรกจ ทงในดานของบคลกภาพ คานยม ความเชอ ประสบการณและความร 2. การจดโครงสรางธรกจ ทเหมาะกบสภาพแวดลอมธรกจ เนนการกระจายอ านาจ ลดกฎระเบยบ ขอบงคบ ใชการประสานงานแบบไมเปนทางการเปนสวนใหญภายใตโครงสรางแบบไมเปนทางการและกาวทนตอการเปลยนแปลงในยคปจจบน มลกษณะการท างานเปนทม การตอบสนองลกคาทรวดเรว พนกงานมความคดรเรมสรางสรรคเปนแรงขบเคลอนไปสการเปนนวตกรรมทางธรกจ 3. การสรางความรสกและวฒนธรรมรวมในธรกจเปนการรวมกนของทศนคต ความรสกและพฤตกรรมทมลกษณะเฉพาะของคนในธรกจสรางความเขาใจและการรบรของสมาชกทกคนอยางอสระและสรางวฒนธรรมทแสดงออกไดตามลกษณะโครงสรางของธรกจ

แนวคดเกยวกบการจดการนวตกรรม ส าหรบความหมายของ “การจดการนวตกรรม” มความแตกตางจากความหมายของ “นวตกรรม” กลาวคอ นวตกรรมคอ ผลผลตใหมแตการจดการนวตกรรมคอ วธการใหไดมาซงผลผลตใหมดงกลาว ซงความหมายเกยวกบการจดการนวตกรรม มดงตอไปน Susan (2007, p. 13) กลาววา การจดการนวตกรรม เปนกระบวนการคดคนและปฏบตเพอผลประโยชนในเชงพาณชยและสงคมจากความคดใหม

81

Plewa, Troshani, Francis & Rampersad (2012, pp. 753-754) กลาววา กระบวนการจดการส าหรบการน านวตกรรมตาง ๆ ไปปฏบต การสรางสรรคสงใหม ๆ ออกเผยแพรสตลาดทงภายในและภายนอกธรกจ มกระบวนการจดการทส าคญ 4 ประการ ดงตอไปน 1. การรบ คอ ขนตอนของการน าองคความรตาง ๆ มาประยกตใชใหเกดเปนนวตกรรมขน การสรางสรรคสงใหมจากกระบวนการทางการวจยและพฒนา รวมไปถง การไดรบองคความรจากแหลงอน ๆ โดยการถายทอดทางเทคโนโลย หรอการคนควารวมกนในเครอพนธมตร 2. การปฏบต คอ ขนตอนของการน าโครงการดงกลาวปฏบตงาน ภายใตสภาพของความไมแนนอนตาง ๆ ซงตองอาศยทกษะของการแกไขปญหาตลอดเวลา 3. การน าเสนอ คอ การน านวตกรรมทไดออกสตลาด โดยอาศยการจดการอยางเปนระบบเพอใหเปนทยอมรบ โดยเฉพาะอยางยงในชวงแรกของการน าเสนอ 4. การรกษาสภาพ คอ การรกษาสถานะภาพการยอมรบจากตลาด ใหเกดขนอยางตอเนองตอไปและคงอยใหนานเทาทจะเปนไปได การปรบปรง แกไขในแนวความคดหรอท าการเรมใหมตงแตตนเพอใหไดนวตกรรมทถกพฒนาใหมความสอดคลองกบความตองการของตลาดมากยงขน Minguillo & Thelwall (2015, p. 1069) กลาววา อตสาหกรรมชนน าระดบโลกจ านวนมาก ไดน านวตกรรมมาเปนสวนส าคญของแผนกลยทธธรกจ เพอเปนการชน าทศทางในอนาคต นวตกรรมเปนความทาทายแหงความส าเรจและเปนทศทางของการสรางความสามารถการแขงขน จากนวตกรรมทเปนความคดสรางสรรคของมนษยในการสรางสงใหม ๆ หรออาจเปนกระบวนการท างานใหมทดขน เชน วธทางการตลาด ชองทาง การจดจ าหนายใหม สงเหลานถอวาเปนการสรางนวตกรรมทางธรกจทจะสรางคณคาใหมใหลกคา การมนวตกรรมทางธรกจไดจะตองมวธการทเปนระบบ มการวางแผนและน าไปปฏบตจนเปนผลส าเรจซงจะตองคดรอบดานในหลายมต นอกจากน การจดการนวตกรรม ยงเปนการสรางเทคโนโลย ผลตภณฑหรอการบรการรปแบบใหม เปนการเพมประสทธภาพในการบรหารงานในธรกจและมงเนนถงการพฒนาทส าคญคอตองมการลงมอกระท า นวตกรรมจงจะเกดขน นวตกรรมจะเปนส งผลกดนใหมการเตบโตของผลตภณฑในระยะยาวและสรางความสามารถในการแขงขนในอนาคต การแขงขนในเชงธรกจเพราะการสรางนวตกรรมถอไดวาเปนจดแขงจากโอกาสทางธรกจทจะสรางความไดเปรยบเมอเปรยบเทยบกบคแขงขนในอตสาหกรรมหรอกลมธรกจเดยวกน (Mansury & Love, 2008, p. 55)โดยทวไปแลว การจดการนวตกรรมประกอบดวย 1. นวตกรรมทเกยวของกบการสรางหรอพฒนาผลตภณฑและบรการเปนการจดการนวตกรรมทสรางผลตภณฑใหม 2. นวตกรรมกระบวนการ ทเกยวกบวธการเพมผลผลต โดยจะมงเนนไปในเรองของความรทางดานเทคโนโลย มาพฒนากระบวนการผลต

3. นวตกรรมการจดการและบรหารธรกจเปนนวตกรรมทเนนกระบวนการเปลยนแปลงและพฒนางานดานอน ๆ ซงตองใชความร ความสามารถในดานการบรหารการจดการมาปรบปรงโครงสรางธรกจใหม สงส าคญคอการจดประกายความคดอะไรใหมๆ เปนกระบวนการทท าใหความคดเหลานนสามารถน ามาใชใหเกดประโยชนไดอยางแพรหลาย นวตกรรม เปนความตองการทจะพฒนาองคความรใหมๆ ทเกดขนใหเสรจสมบรณ การผสมผสานการจดการดานตางๆ ไมวาจะเปนการจดการดานการตลาด การเงน หรอการบรหารองคการเขาไปดวยกนแลว จงจะน าพาองคการไปสความส าเรจได Hagedoorn & Cloodt (2003, p. 1669) กลาววา องคประกอบของการจดการนโยบายเชง กลยทธของนวตกรรมองคการ ในดานตางๆ ประกอบดวย 1. มตของนวตกรรมดานการขาย หมายถง สนคาและบรการทคดผลตขนมาเสนอขายและสรางคณคาพเศษใหแกลกคา เปนเรองทส าคญมาก ทกธรกจจะมระบบการผลตทตอยอด คอ เมอคดอะไรใหมๆ ไดกน าผลลพธนนมาใชตอๆ ไป ซงกเทากบท าใหตนทนอยางคมคา กจการทมนวตกรรมเหลานสามารถสรางความไดเปรยบทางการแขงขนไดสง 2. มตของนวตกรรมดานลกคา ทตองคนหาความตองการทลกคาไมเคยไดและจดใหมบรการนน เพอดงลกคากลมใหมนเขามาเปนของกจการ ท าใหมความสามารถในการแขงขนทางการคาเพมขน เปนการเพมยอดรายรบใหเพมขนดวย 3. มตของนวตกรรมดานการออกแบบวธการท างาน ทมประสทธภาพและประสทธผล เพอลดตนทนและเพมก าไร การออกแบบวธการท างาน การเปลยนรปแบบหนาทหรอขอบเขตกจกรรมการท างาน ทจะตอบสนองความตองการของตลาด 4. มตของนวตกรรมดานการสรางชองทางการจดจ าหนายหรอมจดใหบรการใหม ทจะ สรางความมงคง มนคง ใหกบองคการใหเกดไดอยางยงยน ในยคปจจบนองคการจ านวนมาก ไดมการพฒนาสนคาใหม เพอแนะน าลกคา การสงเสรมความคดสรางสรรค เพอกอใหเกดนวตกรรมใหม เปนการเสรมสรางศกยภาพใหกบองคการจะเปนการสรางก าไรขนตน รกษาผลก าไรไดอยางตอเนอง (Hrebiniak, 2005, p. 80) องคการทมการด าเนนงานทประสบผลส าเรจ มก าไรสง มกขนอยกบวธการจดการนวตกรรมเพอสนบสนนผลตภณฑในอนาคตซงจะเปนตวขบเคลอนในการสรางผลก าไรเพมขน (Carlos, 2010, p. 84) และจากการทสภาพแวดลอมการผลต มการเปลยนแปลงอยางรวดเรว ปจจยทเกยวของกบความส าเรจ การด าเนนงานทมนคงในระยะยาว ประกอบดวย การพฒนาเครองมอ และเทคโนโลยการผลต อกทง การสรางความปลอดภย และขวญก าลงใจของพนกงาน (Ana, 2008) การพฒนาประสทธภาพการท างานจากนวตกรรมใหมๆ มความส าคญตอผลการด าเนนงานขององคการอยาง

83

เหนไดชด แสดงใหเหนวาปจจยดานนวตกรรม สงผลกระทบตอประสทธภาพการท างานและจะน าองคการไปสความส าเรจไดอยางยงยน นนคอการสรางนวตกรรมของธรกจ นอกจากจะท าใหธรกจมผลการด าเนนงานทดและประสบผลส าเรจแลวยงสามารถสรางความไดเปรยบทางการแขงขนไดอกดวย (Euripidis et al., 2008, pp. 19-21) นอกจากนความส าคญของนวตกรรม จะมาจากการเลอกใชเทคโนโลยในการผลตทเหมาะสมและเกดประโยชนตอธรกจซงปจจยเหลานมผลกระทบตอผลการด าเนนงาน และผลส าเรจของธรกจ ดงนน การด าเนนการเกยวกบนวตกรรมอยางตอเนองมสวนท าใหธรกจมผลก าไรในระยะยาว เปนทรพยากรทส าคญในการท าใหธรกจเจรญเตบโต Miller & Freisen (1992, pp. 129-134) กลาววาความส าคญของการสรางนวตกรรมแตละประเภทในองคการไวดงตอไปน 1. นวตกรรมจะท าใหการจดการมประสทธภาพ ขบเคลอนนวตกรรมของธรกจทด าเนนงานใหดทสด ไดแก ตนทนต าสด คณภาพสงสด บรการเปนเลศ ทจะตอบสนองน าเสนอตอลกคา 2. นวตกรรมดานผลตภณฑใหมและตลาดใหม จะมงเนนทสนคาใหม การเพมมลคาอยางสรางสรรคโดยการเพมสดสวนของลกคา หรอจ านวนลกคาทเพมขน 3. นวตกรรมดานธรกจใหม ขบเคลอนการเปลยนแปลงทผลตภณฑ และบรการทตอบสนองตอตลาด หรอเปนการเปลยนแปลงของอตสาหกรรม การเปลยนพนฐานธรกจ น าเสนอสงใหมของธรกจ 4. นวตกรรมดานผลตภณฑใหมและตลาดใหม การออกผลตภณฑใหม เทคโนโลย และสนคาในอนาคต การเจรญเตบโตอยางยงยนในธรกจ ทงหางคแขงขนเพอสรางโอกาสในการเปนผน าตลาด 5. นวตกรรมคอความคดสรางสรรคเชงพาณชย ความคดสรางสรรค เกดจากเหตปจจย 3 อยาง คอ ความร เชน ความรเชงเทคนคกระบวนการและความเกง ทกษะการคดเชงสรางสรรค เชน ความยดหยนและจนตนาการของคนในการแกปญหา เชน แรงจงใจโดยการสรางบรรยากาศทเปนแรงจงใจ เปนตน สรปไดวาการจดการนโยบายเชงกลยทธของนวตกรรมองคการจะม 3 ดานดงตอไปน 1. นวตกรรมผลตภณฑ เปนกระบวนการทสรางความแตกตางในผลตภณฑคอ การปรบปรงคณภาพทมความส าคญเปนอยางยง และสรางความรวดเรวในการใหบรการแกลกคาไดอยางตอเนองและตรงเปาหมาย ทตองอาศยการบรหารจดการอยางเปนระบบ 2. นวตกรรมกระบวนการ ซงเปนการเปลยนแปลงในกระบวนการผลตไมวาจะเปนเครองมอ เครองจกรในกรรมวธการผลต เพอประหยดตนทน มความรวดเรวและมคณภาพ 3. นวตกรรมการบรหารจดการงาน หมายถง กระบวนการในการคดคนและปรบใชแนวคดใหม ๆ ใหสอดคลองกบลกษณะเฉพาะของแตละธรกจ เพอเพมประสทธภาพและประสทธผล การ

เปลยนแปลงทจะตามมาควบคกนคอนวตกรรมการใชเทคโนโลยใหม ๆ เชน ระบบการท างานทเปลยนแปลงไป การจดการทางการเงนและการตลาด จากขอมลดงกลาวเกยวกบการจดการนวตกรรมชใหเหนวา เปนวธการทกอใหเกดกจกรรมตาง ๆ ไมวาจะเปนดานการออกแบบ การผลต การจดการรวมไปถงการด าเนนงานทางการคา การตลาดของผลตภณฑใหม กระบวนการใหม หรอถกปรบปรงใหม ซงการจดการนวตกรรมนเปนเครองมอเฉพาะดานขององคการ ทมความสามารถในการน าโอกาสไปใชใหเกดประโยชนตามแตละธรกจ ทจะสามารถรกษาศกยภาพในการแขงขน โดยอาศยผลของนวตกรรม ซงจะรวมไปถง เทคโนโลยใหม และวธการสรางสรรคผลงานดวยวธใหม ๆ แตอยางไรกตาม การจดการนวตกรรมจะเกดขนไดในองคการขนอยกบความสามารถของบคลากร ถามความร ความสามารถ มความตงใจท างาน มความคดรเรมสรางสรรค กจะน าไปสการสรางนวตกรรมมากขน

ค าถามทบทวน 1. จงบอกความหมายของการเปลยนแปลงองคการไปสนวตกรรม 2. จงอธบายการเปลยนแปลงองคการไปสนวตกรรม 3. จงอธบายความส าคญของการเปลยนแปลงองคการไปสนวตกรรม 4. จงอธบายถงปจจยทมอทธพลตอการเปลยนแปลงองคการไปสนวตกรรม 5. ใหอธบายเหตผลในการศกษาการเปลยนแปลงองคการไปสนวตกรรม 6. ใหอธบายและยกตวอยางการเปลยนแปลงองคการไปสนวตกรรม 7. หากทานเปนผบรหารสงสดขององคการ จงเสนอแนวทางการประยกตใชมาซก 1 ตวอยาง เอกสารอางอง Amir, O. & Lobel, O. ( 2010) . Innovation Motivation, p. Behavioral Effects of Post-

Employment Restrictions. SSRN Working Paper Series. Rochester, p. Jul Ana, M. F. F. (2008). A Comprehensive Multi-Faceted Approach for Simultaneously

Analyzing Organizational Performance Measures Essential for Company Success in Manufacturing enterprises. Copyright by ProQuest LLCAll rights reserved. This microform edition is protected against unauthorized copying under Title 17, United States Code.

85

Avolio, Waldman & Einstein. (1998) . Leadership into the spotlight to drive growth and innovation, reveals new book from booz allen hamilton and the ana. London, p. Sep 23, 2007.

Audretsch, D. B. (2003). Innovation and spatial externalities. International Regional Science Review, 26 (2), 167-174.

Bellmann, L., Crimmann, A., Evers, K., & Hujer, R. (2013). Regional determinants of establishments’ innovation activities, p. a multi-level approach, IZA Discussion Papers. Institute for the Study of Labor (IZA).

Brown, F. & Chávez, G.A.G. (2014). Innovation and Productivity Across Mexican Manufacturing Firms. Journal of Technology Management & Innovation, 9(4), 36- 52. Certo, S. G., & Peter, P. (1988). Strategic management, p. Concepts and applications. New York , p. Random House. Cummings, T.G. & Worley, C.G. (2005). Organization Development and Change. 8th ed. South-Westem, p. Thomson. David, F. R. (2007). Strategic management, p. Concepts and cases. Upper Saddle River, NJ : Pearson Prentice Hall. Den Hartigh, E. & Zegveld, M. (2011). Service Productivity How to Measure and Improve It? Service Systems Implementation. Service Science, p. Research and Innovations in the Service Economy, pp.183– 198. Drucker, Peter F. ( 1 9 8 6 ) . Innovation and Entrepreneurship, p. practice and

principle. London, p. Heinemann. Edward, F. M., Michael, H. Z., Hsing-Er, L., & lris, B. (2008). Integrating Innovation Style

and Knowledge Into Strategy. MIT SIoan Management Review. , 50, 1. Euripidis, L., loakim, S., & Konstantinos, A. ( 2008) . The effect of generalized

competition and strategy on the business value of information and communication technologies. Journal of Enterprise Information Management, 21, 24.

Evans, A. J. & Lynn, L. E. (2007). Individual Incentives as Leadership of Innovative Processes and Performance. Copyright by Henry Sauermann.

Fairley, S. E. ( 2003) . The Effects of Professional Development on Ministerial Leaders' Thinking and Practice. Griffith University. Hagedoorn, J., & Cloodt, M. (2003). Measuring innovative performance, p. is there an

advantage in using multiple indicators?. Research policy, 32(8), 1365-1379. Hrebiniak. L. G. (2005). Making Strategy Work, p. Leading Effective Execution and

Change. Upper River Saddle, NJ, p. Wharton School. Lejpras, A. (2014). How innovative are spin-offs at later stages of development?

Comparing innovativeness of established research spin-offs and otherwise created firms. Small Business Economics, 43(2), 327-351.

Mansury, M. A. & Love, J. H. ( 2008). Innovation, productivity and growth in US business services, p. A firm-levelanalysis. Technovation, 28 (1-2), 52-62.

Miller, L & Freisen, C. ( 1 9 9 2 ) . The Multiple Dimensions of Slack, p. Effects on innovation and Firm Performance During Environmental Shock .Copyright 2008 by Chandler, Lisa Lucarelli.

Minguillo, D., & Thelwall, M. (2015). Which are the best innovation support infrastructures for universities? Evidence from R&D output and commercial activities. Scientometrics, 102(1), 1057-1081.

Plewa, C., Troshani, I., Francis, A., & Rampersad, G. (2012). Technology adoption and performance impact in innovation domains. Industrial Management & Data Systems, 112(5), 748-765.

Raymond, L. & St-Pierre, J. (2010). R&D as a determinant of innovation in manufacturing SMEs, p. Anattemptatempiricalclarification. Technovation, 30(1), 48–56.

Rhee, J., Park, T. & Lee, D. H. ( 2010). Drivers of Innovativeness and Performance for Innovative SMEs in South Korea, p. Mediation of Learning Orientation. Technovation, 30(1), 65-75.

Susan, M. (2007) . Creativity and Innovation, p. Key Drivers for Success. HR Magazine. Alexandria, p. May . Vol. 52, Iss. 5; pp. 10-22

Thomson, H. (2007). Strategies for Competitive Advantage 2nd edition , p. New Delli, p. Tata,McGraw-Hill Publishing.

87

บทท 6 ปจจยทมอทธพลตอการเปลยนแปลงนวตกรรมองคการ

ภาวะผน าในการจดการนวตกรรม กญแจส าคญทจะน าไปสคณภาพและการสรางสรรคนวตกรรม คอ ผบรหารทตองเปนผเรมสงเสรมและชกจงใหบคลากรมการสรางนวตกรรมโดยการสรางสภาพแวดลอมทสนบสนนการสรางนวตกรรมกลาวคอ การจดการนวตกรรมตองอาศยการขบเคลอนองคการโดยเฉพาะความรทางดานเทคโนโลย ทสามารถพฒนาผลตสนคาและบรการใหมออกสตลาดและในขณะเดยวกนมการน าความร ทางดานการตลาดมาใชเพอสรางรายไดหรอก าไรใหกบองคการ (Amir, & Lobel, 2010, p. 36) จากนนผบรหารระดบบน ไดสงทอดความคดใหกบผบรหารระดบกลางเพอวางกลยทธ การตดสนใจในเรองตาง ๆ การแจกแจงการใชทรพยากรขององคการทมอยไมวาจะเปนบคลากร เงนทน เครองมอตาง ๆ ใหกบแตละแผนกเพอใหเกดการประสานงานของแตละหนวยงาน นอกจากน การด าเนนงานในระดบปฏบตการโดยการก าหนดวธการด าเนนงานใหบคลากรแตละคนใชความสามารถใหมากทสด โดยการท างานรวมกนเปนทมการชวยเหลอซงกนและกนการแกปญหาในระดบลางเพอปองกน การเกดปญหาในระดบสงตอไป การน าประสบการณและความเชยวชาญเฉพาะดานมาสรางคณคา ใหกบสนคาและการสรางการเรยนร เพอใหสามารถพฒนาไดอยางตอเนอง (Sun, 2000, p. 381) ซงลกษณะขององคการทมนวตกรรม กลาววาประกอบดวย 1. มผน าทมความมงมน เพอใหบรรลจดสงสดขององคการผบรหารทมความมงมนเพอใหบรรลจดสงสด จะเปนผทมสวนส าคญอยางยงในการผลกดนใหเกดการสรางนวตกรรมขน พบวา ความลมเหลวในการสรางนวตกรรมมกเกดจากนโยบาย และการปฏบตงาน ซงผบรหารเปนผทมสวนส าคญในการสนบสนนการปฏบตงานของบคลากรใหมคณภาพยงขนดวยการมวสยทศนทกวางไกลมการวเคราะหงานอยางเปนระบบ มความยตธรรม ตลอดจนมความภาคภมใจทไดมสวนส าคญในการพฒนาปรบปรงองคการใหบรรลจดหมายสงสด 2. บรรยากาศในการท างาน ทสนบสนนการท างานเปนทมและการสรางนวตกรรมบคลากรทกคนในองคการมสวนสรางบรรยากาศ ทเออตอการปฏบตงานเปนทมและสรางนวตกรรม เชน การเปดโอกาสใหทกคนมสวนรวมในการแสดงความคดเหน มการวางแผนระยะยาว เพอการบรหารงานในสถานการณทเปลยนแปลง การตดตอสอสารทมประสทธภาพ มการสนบสนนการคดสรางสรรคสงใหมของผบรหาร 3. การยอมรบความลมเหลวหรอขอผดพลาดอนเปนผลจากความกลาเสยง บคลากรจะเกดความคดสรางสรรคนวตกรรมไดนน ขนอยกบการทองคการมการสนบสนนใหกลาท าในสงทมโอกาส

เสยง โดยเฉพาะผบรหารทตองกลาเสยงในการตดสนใจเพอใหเกดนวตกรรมขน ดงนน องคการจะอยไดทามกลางการเปลยนแปลงเมอมการเรยนรในเรองความเสยง 4. การเปดกวางในการตดตอสอสารความเปนอสระทางขอมลขาวสารเปนสงส าคญทท าใหผบรหารเกดแนวความคดใหม ๆ เหนอความคาดหวงและน าไปสการสรางนวตกรรมในทสด 5. โครงสรางขององคการทมความยดหยนจะมการสรางนวตกรรมทมการเปลยนแปลงเกดขนได โดยมการก าหนดบทบาทหนาทความรบผดชอบทสอดคลองกบวตถประสงคของธรกจ ในการสรางสรรคสงใหม ๆ โครงสรางองคการทยดหยนไมวาจะเปนดานบคลากร ทมงานการตดตอสอสาร เปนกญแจส าคญทจะน าไปสคณภาพและการสรางนวตกรรม

การจดการนโยบายการเปลยนแปลงเชงกลยทธของนวตกรรมองคการ Wooten (2009, pp. 259-261) กลาววา การจดการนโยบายเชงกลยทธของนวตกรรมองคการวาประกอบดวย 8 มต ไดแก 1. การรวมกนก าหนดวสยทศนและกลยทธ ในการสรางนวตกรรมบคลากรทกระดบในองคการมสวนรวมกบผบรหาร ในการก าหนดวสยทศนและกลยทธเพอใหเกดการสรางนวตกรรมขนในองคการโดยจดล าดบความส าคญของนวตกรรมทจ าเปนหรอมความส าคญตามล าดบกอนหลง ทงนเพอใหนวตกรรมนนตอบสนองความตองการโดย 1.1 ปรกษารวมกนในการก าหนดแนวคด เพอการสรางสรรคนวตกรรมทจ าเปนและสอดคลองกบความตองการของบคลากรในองคการ 1.2 การก าหนดวสยทศนใหสอดคลองกบแนวความคดในการสรางสรรคนวตกรรมในองคการ 1.3 พฒนากลยทธในการสรางกลยทธเชงนวตกรรม โดยก าหนดแผนงานและ กจกรรมใหสอดคลองกบวสยทศนขององคการ 1.4 มระบบการตดตอสอสารทมประสทธภาพ เพอใหบคลากรไดทราบจดมงหมายขององคการในการสรางนวตกรรม 2. สภาพแวดลอมทสนบสนนการสรางนวตกรรม สงส าคญทสดทมผลตอการสรางนวตกรรม คอ สภาพแวดลอมขององคการทเออตอการสรางนวตกรรมซงเกดจากพฤตกรรมของบคลากรขององคการเอง และเกดจากการไดรบการฝกฝน โดยเฉพาะการเปดโอกาสใหแสดงความคดเหน เพอน าไปสการปรบปรงการเปลยนแปลงไปสสงทดกวา และตองสรางความเขาใจทถกตองแกบคลากรวา ทกคนมสวนส าคญอยางยงตอการสรางสรรคนวตกรรม รวมทงการชแจงใหเขาใจถงประโยชน การใหรางวลทจะสงผลตอแรงจงใจในการท างานใหมคณภาพ การใหความส าคญตอบคลากรในการเปนสวนส าคญใน การพฒนาองคการตองมสภาพแวดลอมใหอสระในดานความคดแกบคลากรให

89

ทกคนรสกถงความปลอดภยในการแสดงออก ทางความคดทแตกตางจากคนอน ซงผบรหารตองเปนผเรมสงเสรมและชกจงใหบคลากรมการสรางสรรคนวตกรรม โดยการสรางความรวมมอในบคลากรใหมการพฒนาความคดและเปลยน ประสบการณความร เพอใหมความคดทหลากหลายน าไปสการพฒนางานทมคณภาพ 3. การบรหารทรพยากรเพอใหเกดนวตกรรมในองคการทรพยากรทส าคญในการสรางนวตกรรมขององคการคอ งบประมาณ บคลากร เวลาและขอมลสารสนเทศ ปจจยดานทรพยากรทมความส าคญตอการสรางนวตกรรม ไดแก (Chidiac, 2013, p. 460) 3.1 เวลาในกระบวนการสรางนวตกรรม เพอจะส ารวจความคด โอกาสทางเลอกใหม 3.2 จดใหมการอบรมในการสรางทมงานทมประสทธภาพ เพอการสรางสรรค นวตกรรม 3.3 มการวางแผนในดานงบประมาณอยางยดหยนในการส ารวจ ตรวจสอบพฒนาและน านวตกรรมสการปฏบต 3.4 ขยายความคดในกลมผบรหาร จากนนใหบคลากรไดมการเรยนร และ มสวนรวมในการเสนอความคดเหนและพฒนาหนวยงานดวยการสรางนวตกรรม 4. กระบวนการสรางเครอขายเพอสงเสรมการสรางนวตกรรมสงส าคญท องคการ ในยคปจจบนตองเผชญ คอ การพฒนาวธการปฏบตงานใหมประสทธภาพมากขนโดยการเลอกพฒนาและการน าแนวคดดานนวตกรรมลงสการปฏบตซงจะประสบความส าเรจได โดยการสรางความรวมมอระหวางบคลากรในธรกจนน เพอใหเกดกระบวนการสรางนวตกรรมอยางทวถง ดวยการสนบสนนใหบคลากรมสวนรวมในการเสนอแนะ และแสดงความคดเหนอนจะกอใหเกดพลงขนในองคการรวมกบ การถายทอดหรอแลกเปลยนความคดใหม ๆ ขนนอกจากน องคการตองมขบวนการในการใหขอมลแกบคลากรผานทางเทคโนโลยสารสนเทศในหนวยงาน เพอใหบคลากรเกดความคดและขยายความคดในการสรางสรรคผลงาน (Golembiewski, 1994, p. 236) 5. การก าหนดโครงสรางนวตกรรมโครงการทจดท าขนเพอการสรางนวตกรรม เกดจากความตองการและความสนใจของบคลากรในหนวยงาน ตงแตระยะเรมตนจนถงระยะสนสดโดยการสนบสนนใหบคลากรยอมรบความคดใหม ๆ ในสวนทนอกเหนอ จากงานประจ ารวมทงการใหความส าคญกบความรบผดชอบตองาน 6. การพฒนาทกษะในการสรางนวตกรรม สามารถฝกฝนและพฒนาไดโดยบคลากรตองคนหาและพฒนาความคดของตนเองและองคการ ซงตองไดรบการกระตนการสนบสนนจากผบรหารเพอใหบคลากรเกดความมนใจในการคนคดและพฒนานวตกรรมขนในองคการ 7. การยอมรบและการสรางแรงจงในนวตกรรม การสรางสรรคสงทส าคญและเปนสงทตรงตามความตองการของบคลากรและจดมงหมาย ซงผบรหารจะตองใหการยอมรบความคดสรางสรรคและสนบสนนโดยการใหรางวล เพอเปนแรงจงใจ (Smith, 2004, p. 149)

8. สงแวดลอมภายนอกทมสวนเกยวของกบการสรางนวตกรรมใหประสบความส าเรจนน ตองมการตดตามขอมลแนวความคดใหม ๆ จากทรพยากรภายนอก เชน เทคโนโลยสารสนเทศ รวมทงจากบคคลภายนอก อนไดแก ผใชบรการผใหการสนบสนนรวมทงคแขงขนโดย 8.1 แลกเปลยนความคดเหน เปรยบเทยบการปฏบตงานระหวางธรกจ 8.2 สรางความรวมมอกบผเกยวของนอกธรกจ ไดแก ผทเกยวของและมผลประโยชนรวมกน และน าความคดใหม ๆ มาเพอการปรบปรงการปฏบตงานใหมประสทธภาพมากยงขน 8.3 คนหาวธการในการสรางความรวมมอจากบคคลภายนอก 8.4 ใหรางวลและสนบสนนผทมสวนรวมในการใหความรวมมอกบเครอขายธรกจ ในการสรางนวตกรรม Greenberg and Baron (2002) กลาวถง ลกษณะของกจการทมนวตกรรมไว ดงตอไปน 1. มการสรางแรงจงในนวตกรรมจะเกดขนไดนน สงส าคญกคอ การมวฒนธรรมองคการในการคดสรางสรรคนวตกรรม โดยผบรหารจะตองก าหนดเปนวสยทศนเพอเปนแรงจงใจใหบคลากรมการสรางสรรคนวตกรรมขนในองคการ 2. มการสนบสนนดานทรพยากรเพอใหเกด นวตกรรมองคการถอเปนแหลงสนบสนนพนฐานทส าคญในการสรางนวตกรรมไมวาจะดานงบประมาณดานวชาการ เปนตน 3. มการบรหารจดการเพอใหเกดนวตกรรมองคการจะตองมแนวทางในการพฒนาระบบบรหารบคคลเพอเปนตวจกรในการสรางนวตกรรม ทงนจะตองพจารณาถงสงส าคญ 3 ประการ ไดแก 3.1 การตงวตถประสงคทสอดคลองกบพนธกจขององคการแตตองไมเฉพาะเจาะจงมากเกนไป 3.2 ระบบการใหรางวล ตองยตธรรม มหลกการในการใหรางวลทเปนสากล และไมจ าเปนตองใหรางวลในรปของการเงนเพยงอยางเดยว 3.3 ก าหนดเวลาทเหมาะสมในการท างานเพราะถาใหเวลานอยเกนไป ผปฏบตงานจะเกดความกดดนและไมเกดความคดสรางสรรค ในการท าใหองคการประสบความส าเรจ มความเปนเลศในการบรหารงาน มาบรณาการรวมกบแนวคดดานนวตกรรมมองคประกอบ ไดแก กลยทธขององคการทเออตอการสรางนวตกรรม ไดแก การก าหนดวสยทศน พนธกจ กลวธ เปาหมายและวตถประสงคในการด าเนนงานเพอใหเกดนวตกรรมขน โดยการน ากลยทธทางการตลาดมาใชมการทดลองปรบปรงและตดตามประเมนผลนวตกรรมทสรางขนเปนระยะ สนบสนนใหมการเผยแพรและมงประโยชนจากนวตกรรมทสรางขน โครงสรางขององคการทเออตอการสรางนวตกรรม ไดแก การจดหรอปรบโครงสรางการด าเนนงาน การออกแบบงานสายบงคบบญชา หนาทความรบผดชอบใหมความยดหยนกอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลในการสรางสรรค นวตกรรม รวมทงมการสอสารในองคการทมประสทธภาพมการจดตง

91

หนวยงานสงเสรมพฒนา คณภาพ บรการและการวจยตลอดจน แสวงหาและใชแนวรวมเพอใหเกดการสรางนวตกรรมในองคการ (Audretsch, 2003, p. 171) Ludema, Laszlo & Lynch (2012, p. 281) กลาววาองคการทเออตอการสรางนวตกรรม ไดแก การจดวางและพฒนากระบวนการด าเนนงานตาง ๆ ในองคการขนเพอสนบสนนใหเกดนวตกรรม โดยการใหรางวลและฉลองความส าเรจเมอมการสรางนวตกรรมขนในองคการมการจดระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการบรการการด าเนนงาน มการจดระบบสารสนเทศเพอสนบสนนการบรการ การด าเนนงาน มระบบการประเมนการสรางนวตกรรมทไมใชการตอบแทนตามปกต และระบบในการจดการเพอน าเสนอ นวตกรรมสการปฏบต รวมถงการใชรปแบบการใหขอมลขาวสารทงทเปนทางการและไมเปนทางการและจดโครงการฝกอบรมการสรางนวตกรรมใหแกบคลากร (Oliver & Jacobs, 2007, p. 817) ซงรปแบบของผน าองคการทเออตอการสรางนวตกรรม ไดแก ผน าทมวสยทศนและกลยทธเพอบรรลเปาหมาย การยอมรบความผดพลาดของบคลากรในการปฏบตงานเปนบางครง บรหารงานโดยวธแกปญหา มการพจารณาและการตดสนใจเกยวกบความคดเหนใหม ๆ ในการสรางนวตกรรมรวมกบการเสรมสรางพลงอ านาจ การกระจายอ านาจเพอสนบสนนใหบคลากรม สวนรวมในการสรางนวตกรรม นอกจากนผบรหารตองมลกษณะของผน าการเปลยนแปลง และมวธการบรหารจดการบคลากรทสรางนวตกรรมขนภายในองคการ ผน าองคการควรสนบสนนใหบคลากรมการสรางสรรค นวตกรรม โดยการใหความส าคญแกบคลากร คดเลอกผทมความสามารถในการสรางสรรคสงใหม ๆ เขาไปในองคการมการฝกอบรมทกษะและความรใหม ๆ พรอมทงอ านวยความสะดวกทางกายภาพ เพอสนบสนนใหเกดความคดสรางสรรค และใหขอมลสะทอนกลบแกบคลากรอนจะสงผลตอการพฒนาใหมความสามารถในการสรางสรรค รวมทงมการรณรงคใหมการสรางนวตกรรมขนในองคการ(Hagedoorn & Cloodt, 2003, p. 1369) การสรางคณคารวมกนในองคการหรอวฒนธรรมขององคการ เปนลกษณะทส าคญทบคลากรนน กระตนและสงเสรมใหเกดความคดใหม ๆ และกลาเผชญความเสยงทเกดจากการปฏบตงานก าหนดคานยมของหนวยงาน และปฏบตตามคานยมนน รวมถงการสรางคานยมในหมบคลากรเพอใหเปน นวตกรรมขององคการโดยก าหนดวตถประสงคในการด าเนนงานเพอเปดโอกาสใหบคลากรมสวนรวมในการสรางสรรคนวตกรรมขนในองคการและประเมนผลตามวตถประสงคทตงไวจดใหมวฒนธรรมองคการทสงเสรมการสรางนวตกรรมขนตลอดจนท าใหการเปลยนแปลงเปนสวนหนงของวฒนธรรมองคการ ทกษะขององคการทเออตอการสรางนวตกรรม ทตอบสนองตอการเปลยนแปลงทเกดขนในการปฏบตงานพฒนาการบรการ กระบวนการท างานและการบรหารจดการอยางตอเนอง จดใหมการแลกเปลยนขอมลระหวางบคลากรในองคการและเพมพนความรใหแกบคลากรสงเสรมการเปนองคการแหงการเรยนรน าทรพยากรทมอยมาใชใหเกดประสทธภาพในการปฏบตงาน รวมทงการสงเสรม

การวจยและพฒนา โดยจดสรรทรพยากรในดานตาง ๆ อยางเพยงพอและเหมาะสม เพอน าไปสการสรางนวตกรรมขนในองคการและการปฏบตงานทมประสทธภาพ (Minguillo & Thelwall, 2015, p. 1070) การบรณาการแนวคดองคประกอบการบรหารงานสความเปนเลศ ในศตวรรษท 21 นอกจากองคการจะมการน ากลยทธการเปลยนแปลงมาสการปฏบตเพอกอใหเกดนวตกรรมแลวสงส าคญอกประการหนง คอ กลยทธการด าเนนงานนวตกรรม ไดแก กระบวนการวางแผนและการประเมนผลการด าเนนการเกยวกบ นวตกรรมผลตภณฑ นวตกรรมกระบวนการ นวตกรรมทางการตลาด นวตกรรมการจดการทจะท าใหองคการบรรลเปาหมายนนเอง Thomson (2007, pp. 143-145) กลาววาองคประกอบทบอกถงลกษณะของกจการทมนวตกรรม ไดดงตอไปน 1. การเกดความคดทหลากหลาย ไดแก 1.1 องคการมการสนบสนนใหบคลากร เกดความคดทแตกตางออกไปจากเดมทเปนอยโดยเนนแนวความคดทมความเปนไปได 1.2 ในการท างานจะไมยดตดกบประเพณทเคยปฏบตสบตอกนมาแตอาจจะน าระบบเกา ๆ เขามาใชบางตามความเหมาะสม 1.3 ผบรหารในองคการจะตองไมแสดงออกถงความไมพอใจ ถาผปฏบตงาน มมมมองและพฤตกรรมทแตกตางไปจากตน 1.4 องคการตองมวฒนธรรมในการเปดกวาง ดานความคดมากกวาจะยดถอ การคดหรอปฏบตไปในแนวทางเดยว 1.5 ผปฏบตงานในองคการจะไดรบการสนบสนนในการปรบปรงวธการแกปญหา ในการปฏบตงานอยเสมอ 1.6 ผปฏบตงานมการหมนเวยนไปท างานตามแผนกตาง ๆ เพอจะไดมความรและประสบการณท างานทหลากหลาย 2. ดานขอมลขาวสารและการเสนอความคดสรางสรรค ไดแก 2.1 องคการจะเนนไปทการปรบเปลยนสายบงคบบญชาใหสนลง เพอสะดวกในการตดตอสอสาร 2.2 ผบรหารจะถอวาผปฏบตงานเปนผรวมงานทมความส าคญตอการท างานเปนทม มใชในฐานะเปนเพยงผใตบงคบบญชาเทานน 2.3 องคการมความคลองตวในการตดตอลอสาร มการประสานงานทดทงภายในหนวยงานและระหวางหนวยงาน 2.4 ขอมลขาวสารจะถกเผยแพรไปในทกระดบขององคการไมวา จะเปนแบบมแบบแผนหรอไมมแบบแผน

93

2.5 ใหอสระในการซกถามในกรณทพบขอสงสยไมวาจะเปนเรองสวนตวเรองงานและสขภาพโดยทวไป 2.6 มการประเมนผลงานเพอใหขอมลยอนกลบแกผปฏบตงานทก 3 เดอน เปนอยางนอย 2.7 ผทเสนอความคดเหนหรอคดสรางนวตกรรมสงใหม ๆ ทเปนประโยชนตอองคการ จะไดรบการยกยองและยอมรบจากผอน 3. ความยดหยนในการบรหารงาน 3.1 ผบรหารจะตองใชเวลาสวนใหญในการเสนอโครงการใหม ๆ ตลอดจนวธการน าไปสการปฏบต 3.2 ในการบรหารจดการตองมการต งเปาหมายหรอวตถประสงคในการด าเนนงาน รายละเอยดของงานเพอใหสามารถน าไปปฏบตไดอยางถกตอง 3.3 การทจะกระท าสงใดนน ควรค านงถงความเหมาะสมตามสถานการณเปนหลก 3.4 ในการบรหารนน ผบรหารจะสงการสงใดนนตองผานการคดตดสนใจอยางรอบคอบกอนเสมอ 3.5 องคการมการท างานเปนทมทมประสทธภาพ 3.6 ผปฏบตงานมสวนในการออกแบบงานหรอปรบปรงงานดวยตนเองมากกวาจะรอค าสงจากผบรหาร 3.7 ในการท าสงใดสงหนงอาจตองใชเวลามากในครงแรกแตในครงตอไปควรจะใชเวลานอยลง 4. การผจญกบความเสยง 4.1 องคการเปดโอกาสใหผปฏบตงานมสวนในการปฏบตงานมสวนรวมใน การตดสนใจในสงททาทายและเหมาะสมกบสถานการณ 4.2 องคการจะเผชญกบความเสยงถาไมมการยอมรบวธการกระบวนการใหม ๆ รวมทงการรบฟงขอมลขาวสารเกยวกบสถานการณทท าลงเปนปญหาหรอภยคกคามอย 4.3 องคการมความกลาเส ยงและไมกลวความลมเหลวท อาจเกดข นจากการ สรางสรรคสงใหม ๆ หรอแกไขปญหาดวยแนวทางใหม ๆ 4.4 ทกหนวยงานในองคการจะใชเวลาเพม 5 % ของเวลาในการท างานตลอดสปดาห เพอปรบปรง พฒนาผลตภณฑหรอบรการวธการและกระบวนการผลตซงจะชวยเพม ผลก าไรใหกบองคการและชวยเพมศกยภาพในการแขงขนกบองคการอนการตอบสนองตอการเปลยนแปลง 4.5 มการจดท าแผนกลยทธในระยะ 3-5 ป เพอรองรบการเปลยนแปลงโดยเฉพาะในสถานการณทไมคาดหวงมากอน

4.6 องคการมการยอมรบสงใหม ๆ หรอโอกาสในการเปลยนแปลง 4.7 องคการมการตดสนใจทรวดเรวทนตอเหตการณ 4.8 องคการมความยดหยนในการด าเนนงาน มากกวาการยดถอตาม มาตรฐาน กฎ ระเบยบปฏบตโดยเครงครด 4.9 องคการมการตอบสนองตอแนวโนมทางการตลาด ผลตภณฑหรอบรการและการพฒนาเทคโนโลย 4.10 องคการมการค านงถงความตองการของลกคาเปนหลกโดยค านงถงความเหมาะสมตามสถานการณดวย 4.11 องคการมนโยบายในการมงเขาหาลกคาหรอผใชบรการมากกวาจะใหผรบบรการลกคาเปนฝายเขาหา 5. ความยากล าบากและความคดสรางสรรค 5.1 องคการมการตงความหวงไวสงในเรองผลการด าเนนงาน 5.2 องคการมความคาดหวงใหมการปรบปรงการท างานอยางตอเนอง แมจะมการตอตานจากผปฏบตงานบางกลมอยบาง 5.3 องคการมการด าเนนงานเพอตอบสนองลกคาสวนใหญ มากกวาเฉพาะกลม 5.4 มการเปรยบเทยบกบองคการอนๆทมผลการด าเนนงานดเยยม ในธรกจ ประเภทเดยวกน Anthony, Kacmar and Perrewe (eds.) (2002 , pp. 115-116) กลาวถง การจดการนโยบายการเปลยนแปลงเชงกลยทธของนวตกรรมองคการวามองคประกอบ ดงตอไปน 1. มการก าหนดว ส ยทศน ร วมกนโดยผ น าในการน าไปส การสร างนว ตกรรม การเปลยนแปลงเจตนารมณและการด าเนนการปรบจดเนนขององคการนน จะตองมวสยทศนมความชดเจนและแสดงถงการอทศตนใหแกองคการเปนพนฐานเกยวกบความส าเรจในการสรางนวตกรรม ทจะสามารถแปลงแนวคดไปสการปฏบตยอมรบกบความเสยงในนวตกรรมหรอความลมเหลวทอาจเกดขน 2. การออกแบบองคการทเออตอการสรางนวตกรรมไมไดจ ากดอยเฉพาะในหองทดลองเทานน แตรวมไปถงงานหลายอยางประกอบกน เกยวของกบกระบวนการผลต การตลาด การบรหาร การสงซอและอกหลาย ๆ หนาท การจดโครงสรางใหมความเหมาะสมกบบรบทตาง ๆ ขององคการนบเปนองคประกอบทส าคญทท าใหองคการปฏบตงานไดบรรลวตถประสงคนอกจากน เครอขายในองคการยงเปนสวนส าคญและเปนกลไกทท าใหระบบตาง ๆ ในองคการสามารถท างานไดสอดคลองกนอยางด

95

3. บคคลมสวนสนบสนนและอ านวยความสะดวกตอการเกดนวตกรรมบคลากรในทกหนาทมสวนสงเสรมในการด าเนนกจกรรมในการสรางนวตกรรมในองคการผทเปนนกประดษฐหรอทมน าตองมความเขาใจในเทคโนโลยทซอนอยในนวตกรรมและสามารถแกปญหาตาง ๆ ได ผสนบสนนองคการอาจไมจ าเปนตองรเทคโนโลยแตมความเชอมนในศกยภาพของนวตกรรมนน ๆ ผดแลดานเทคโนโลย มความส าคญในการท าหนาทเลอกรบขาวสารและสงตอขาวสารตาง ๆ ไปยงผมสวนเกยวของในการสรางนวตกรรม 4. มทมการท างานทมประสทธภาพมการใชทมการท างานในการแกปญหาตาง ๆ อยางเหมาะสมมการลงทนในการคดเลอกและสรางทมในการท างานเพอใหไดผลงานทมคณภาพ 5. มการแผขยายการพฒนาและการฝกฝนในระยะยาว เมอมนวตกรรมใหม ๆ เกดขนสงทตดตามมาดวย คอ การตอตานการเปลยนแปลงอนเกดจากความไมชดเจน ไมเขาใจในนวตกรรมนน ดงนนการฝกฝนและพฒนาใหบคลากรมทกษะในการปฏบตงานจงเปนเครองมอส าคญตอการสงเสรมใหเกดการสรางนวตกรรม เนองจากท าใหบคลากรไดรบรเหตผลของการเปลยนแปลงตาง ๆ และยงเปนจดเรมตนทแสดงใหเหนวา มการมอบอ านาจการตดสนใจ สงผลใหบคลากรมความเชอมนในการสรางสรรคนวตกรรมใหเกดขนภายในองคการ 6. มการตดตอสอสารในทกทศทางภายในกบภายนอกองคการจะตองมการตดตอทง 3 ทาง ไดแก ตดตอกบระดบสงกวาระดบต ากวาและระดบเดยวกน ใชการสอสารไดหลายชองทาง และใชสอหลายประเภทเพอลดความแตกตาง ระหวางหนวยงานทท าหนาทแตกตางกนและสรางความเขาใจในการด าเนนกจกรรมใหเปนไปในทศทางเดยวกน 7. สงทมผลระดบสงตอการสรางนวตกรรม การปรบปรงอยางตอเนองเปนสงทมผลระดบสงตอการสรางนวตกรรม มผลโดยตรงตอนวตกรรมทมาจากการดดแปลงหรอพฒนาของเดมทมอย เนองจาก การปรบปรงคณภาพอยางตอเนอง ท าใหพบขอบกพรองของผลตภณฑหรอบรการไดชดเจนรวมไปถงการขยายนโยบายทมเปาหมายเฉพาะเจาะจงในงานแตละประเภททตองอาศยความเขาใจในนโยบายนนอยางเปนล าดบขน 8. เปดรบมมมองจากภายนอก มการก าหนดทศทางการด าเนนงานขององคการจากมมมองของลกคาทงภายในและภายนอก ส ารวจโอกาส ภาวะคกคามตาง ๆ ทสามารถเขาถงไดผานทางการสอสาร ซงจะชวยสงเสรมใหองคการไดรบมอกบภาวะคกคามตาง ๆ พรอมกบแสวงหาโอกาสใหม ๆ ในการสรางสรรคนวตกรรมใหเกดขน 9. มความคดสรางสรรคเปนความรสกรวมของวฒนธรรมองคการ เกยวเนองกบการพฒนาระบบโครงสราง นโยบาย การสอสารและระเบยบปฏบตระบบการใหรางวลและการยอมรบการฝกฝน การวดผลและกลยทธ วฒนธรรมทสนบสนนใหเกดนวตกรรม คอ ระบบการใหรางวลเพอเปนแรงจงใจใหกบบคลากรสรรคสรางนวตกรรมใหม ๆ ใหเกดขน

10. เปนองคการแหงการเรยนร องคความรเปนสงทมผลตอองคการทงภายในและภายนอก ซงจะท าใหองคการคนพบและแกปญหาการตดตอสอสารและแลกเปลยนประสบการณ ความร และการกระจายความร มการคดคนนวตกรรมใหม ๆ ขน นวตกรรมทางธรกจ ประกอบดวย นวตกรรมดานการขาย ดานลกคา ดานการออกแบบวธการท างาน และดานการสรางชองทางการจดจ าหนาย ไดแสดงหลกฐานใหเหนวา ปจจยเกยวกบความสามารถในการจดการนวตกรรมทางธรกจ สงผลตอผลการด าเนนงานและความสามารถการแขงขนทางการคา โดย Omar Lizardo and Melissa Fletcher Pirkey (2014, p. 42) กลาววา ความสามารถทางนวตกรรมมความส าคญเพอสกบตลาดการแขงขนใหม ดงนน องคการตองมการปรบเปลยน เพอใหสามารถตอสกบวกฤตของตลาดใหมไดโดยผบรหารตองมความสามารถในการบรหารจดการเพอการแขงขนกบกจการอนได นอกจากน ความสามารถในการจดการนวตกรรมยงไดรบผลกระทบจากความสามารถในการจดการเรยนรซงจากผลการวจยยงพบอกวา การเรยนรมผลกระทบทางบวกตอการบรหารจดการและเทคโนโลยในการสรางนวตกรรม อกทงวฒนธรรมขององคการมความสมพนธหรอมผลกระทบตอการสรางนวตกรรมอยางมนยส าคญ (Barnett, Alan Maxwell, 2005) ความส าเรจขององคการ ทไดสรางนวตกรรมและการเรยนร พบวา การสรางนวตกรรมและการเรยนรมความสมพนธกบความส าเรจขององคการ โดยการพยายามสรางความเปล ยนแปลงเก ยวกบกระบวนการขาย ถาหากกจการสามารถพฒนาสงเหลานถอวากจการมความสามารถในการสรางผลการด าเนนงานไดอยางด นอกจากนผลกระทบทางการแขงขนจากการใชเทคโนโลยในการสอสาร และสงทท าใหกจการขนาดใหญประสบส าเรจไดนน สาเหตมาจากการพฒนางานใหม การสรางกระบวนการท างานใหมทแตกตางจากเดม นนคอการสรางนวตกรรมของธรกจ นอกจากจะท าใหธรกจมผลการด าเนนงานทดและประสบผล ส าเรจแลวยงสามารถสรางความไดเปรยบทางการแขงขนไดอกดวย ความส าคญของนวตกรรมในองคการจะมาจากการคดเลอกใชเทคโนโลย เพอตรวจสอบผลการด าเนนงานทเปนผลใหเกดความไดเปรยบทางการแขงขนทเกดประโยชนตอธรกจประกอบดวย วธการจางงาน การเปลยนแปลงกระบวนการของธรกจ เปลยนแปลงผลตภณฑหรอบรการ และความสามารถขององคการเอง ซงปจจยเหลานมผลกระทบตอผลการด าเนนงานและผลส าเรจขององคการนอกจากน ลกษณะเฉพาะของกระบวนการและผน า เปนตวแปรส าคญทท าใหเกดนวตกรรมขององคการ สรปไดวา กจการทมความสามารถในการสรางนวตกรรมนนมหลายปจจยทเกยวของซงรวมไปถงความสามารถในการจดการนวตกรรมขององคการซงไดพจารณาจากปจจยทมความส าคญเปนการผลกดนใหมนวตกรรมทมความจ าเปนอยางยง ซงถอวาสงผลตอความเจรญเตบโตขององคการอยางตอเนอง

97

การสงเสรมการจดการนโยบายการเปลยนแปลงเชงกลยทธของนวตกรรมองคการ การเปลยนแปลงในองคการไมสามารถท าใหเกดขนไดไมวาจะด าเนนการแบบจากระดบบนสลาง หรอจากระดบลางสบน แตจะตองมาจากการปฏสมพนธและการมสวนรวมในแนวนอนของทกฝายหรอแผนกงาน การเปลยนแปลงตองเกยวของกบการใชทงภาวะผน า และภาวะบคลากร ทรวมกนด าเนนการภายใตความมประสทธผลสงและรวมงานกนภายใตระบบความเชอรวมกนขององคการ (Van Oosten, 2006, p. 711) การท าใหเกดนวตกรรมหรองานสรางสรรคมใชเรองทท าไดงาย เพราะตองสรางบรรยากาศแหงความไววางใจ การใหความสนบสนนและการใหก าลงใจตอกนตลอดเวลา ทงนการเปลยนแปลงอนเกดจากนวตกรรมมกกอใหเกดความกลวความไมแนใจตอผลทจะเกดขนตามมา ซงศตรของนวตกรรมหรอการปรบปรงเปลยนแปลงใดๆ คอความกลว แตสามารถขจดออกไปไดโดยผน าตองสรางความมนใจของผเกยวของผานทางกระบวนการมอบอ านาจการตดสนใจใหแกคนเหลาน ผน าควรจดสรรเวลาและใหความใสใจเปนพเศษตอกลยทธตอไปน ซงจะชวยสรางบรรยากาศทเกอหนนและเพมขดความสามารถในการน านวตกรรมหรองานสรางสรรคใหม ๆ ลงสการปฏบตได ดงตอไปน 1. สรางความทาทายใหแกทมงานในระดบเดยวกนหรอแผนกงานเดยวกนใหชวยกนคนหานวตกรรมและน าลงสการปฏบตใหไดอยางตอเนอง พรอมกนนนตองจดเวลาใหทมงาน ไดน าเสนอนวตกรรมทเปนประโยชนตอองคการ 2. จดการฝกอบรมประจ าการ ในเรองเกยวกบการสรางความเขาใจและการบรหารความเปลยนแปลง 3. ขจดอปสรรคทงหลายทอาจสกดกนการคดวเคราะหสรางสรรค โดยหมนตรวจสอบ ทบทวนแกไขกฎขอบงคบและระเบยบตางๆ ขององคการทไมเออตอการน านวตกรรมหรองานสรางสรรคใหม ๆ ลงสภาคปฏบต 4. ปรบสภาพการปฏบตงานทมลกษณะแยกใหผบรหารตองปฏบตการสอนแบบล าพงคนเดยวไปเปนการท างานแบบทม และท าการปรบปรงชองทางใหเกดการสอสารหลายทางไดสะดวกและกวางขวาง พฒนาทกษะการรบฟง และทกษะการพดคย ซงเปนเครองมออนทรงพลงใหเหมาะสมและมประสทธภาพตอการสรางองคการแหงการเรยนร ใหเกดขนในองคการ 5. แสวงหา ใหการยอมรบ และแสดงออกถงความชนชม ตอนกนวตกรรม หรอผสรางผลงานสรางสรรคใหมทเกดขนใหเปนทประจกษตอสาธารณชน 6. ใหการยอมรบ ใหรางวลตอบแทน และแสดงความชนชมตอผทลมเหลวเชนเดยวกบผทประสบความส าเรจ ทงนเพราะในองคการแหงการเรยนร ถอวา ความลมเหลวชวยสราง โอกาสใหเกดการเรยนรและไมควรไดรบการต าหน แตควรใหก าลงใจมากกวา เพอใหผนน กลาคดใหม ท าใหม อกตอไป 7. ศกษาเกณฑเทยบเคยงกบแบบปฏบตทดขององคการเพอสอบถามและวเคราะหหาวาประสบความเปนเลศในดานเหลานน ไดอยางไร 8. จดสรางเกณฑการประเมนทคาดหวง ตอทกนวตกรรมหรองานสรางสรรคใหม ๆ ของธรกจ

9. กระตนใหผบรหารแตละคนใชความพยายามคนหาวธท างานแบบใหมทตางจากเดม โดยเฉพาะอยางยงกระตนใหท าวจยเชงปฏบตการในประเดนตาง ๆ ทเกดขนในองคการ การเปลยนแปลงระบบในการด าเนนการขององคการ การเปลยนแปลงระบบในการด าเนนการเปนการพฒนาองคการในดานโครงสรางในการด าเนนการ เพอใหสามารถปรบตวใหทนกบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมตางๆ การท าเพอความอยรอดขององคการ เพราะการเปลยนแปลงหรอการพฒนาองคการนนมวธการดวยกนหลายวธ เชน การ Re-engineering เปนวธการทน ามาใชกนทวโลก ทเหมาะสมกบยคในปจจบน ถงเวลาหรอยงทควรจะการใชการด าเนนงานทปรบปรงใหมในการพฒนาองคการใหเหมาะสมขนไดแพรกระจายเขามาสองคการตางๆอยางรวดเรว เพราะการเปลยนแปลงปรบปรงให เหมาะสมกบธรกจทมการขยายตวอยางรวดเรว ท าใหตองไดรบการตอบสนองอยางรวดเรว เชนกน ทงนเพราะมความตองการทจะแสดงหาวธการเปลยนแปลงอยางรวดเรวเพอตอบสนองการท างานรปแบบใหมทจะกอใหเกดการปรบตวทดขนอยางเหนเดนชดของ ตนทน คณภาพสนคา การบรการและความรวดเรว (Wang, 2012, p. 380) กระบวนการทยากทสดของผบรหารเพอจดการกบธรกจสวนใหญมกเนนทกระบวนการ บคลากร และโครงสรางองคการ ปจจยในการผลตหรอ (Input) เพอใหไดผลผลต (output) ทสรางคณคาใหกบลกคาซงสาระส าคญจะประกอบดวยกระบวนการท างานทจะออกแบบใหม บคคลทจะเปนผปฏบตภายในกระบวนการท างานแบบใหม ทตองถกฝกอบรมพฒนาใหมและเทคโนโลยอนเปนเครองมอสมยใหม 1. ผบรหารกบการเปลยนแปลงระบบในการด าเนนการองคการ ผบรหารทตองท าการเปลยนแปลงระบบในการด าเนนการองคการนน กอนอนตองมความเขาใจลกซงมากเพยงพอเสยกอน เพราะเมอด าเนนการแลวหากเกดความสบสนกจะไมประสบผลส าเรจตามเปาหมาย เพราะการเปลยนแปลงระบบในการด าเนนการองคการจะไมเหมอนกบโปรแกรมการปรบปรงในเรองของแผนกตางๆ เชนการบรหารงานคณภาพทองคการทเปนการตอบสนองตอความตองการของลกคา และปรบปรงใหดขน จดประสงคหลกคอท าสงไดท าไปแลวใหดขนกวาเดม ในขณะทการเปลยนแปลงระบบในการด าเนนการองคการ เปนการฟนฝาอปสรรคโดยละทงกระบวนการเดมและทดแทนดวยกระบวนการอนใหมซงหลกการเปลยนแปลงระบบในการด าเนนการจะประกอบดวย (Cummings & Worley, 2005, pp. 91-93) 1. ลกคา ซงหมายความวา การด าเนนงานทกอยางจะตองเรมมาจากความคดทมงใหมลคาเพมแกลกคาทงในแงของผลตภณฑทมคณภาพดกวา เสยคาใชจายทถกลง รวดเรวขน และบรหารทเปนเลศ ไมใชมงเสรมสรางประสทธภาพภายในและท าใหผปฏบตงานท างานไดรบความสะดวกสบายขน แตลกคาไมไดรบประโยชนอะไรเพมเตมขนมา 2. พฒนากระบวนการ ซงจะเปนหวใจส าคญของการท าการเปลยนแปลงระบบในการด าเนนการองคการอยทกระบวนการ ไมใชตวองคการและฝายตางๆ ในการกอใหเกดผลผลตทมคณคาแกลกคา ซงสามารถแสดงใหเหนไดโดยการท าผงกระบวนการ จากจดเรมตนขนตอนจนกระทงถงจดสดทายของขนตอนโดยปกตแตละองคการ มกจะเลอกกระบวนการงานหลกมาท า

99

การเปลยนแปลงระบบในการด าเนนการองคการ เชน กระบวนการทมผลกระทบ และความส าคญสงตอทศทางและกลยทธขององคการ หรอตอความพงพอใจของลกคา กระบวนงานทมปญหา อปสรรคและผลงานต ากวามาตรฐาน และกระบวนการทมความเปนไปไดทจะบรรลผลส าเรจ เปนตน 3. เรมตนเปลยนแปลงระบบในการด าเนนการ จากการเปลยนวธการคดทมกจะวเคราะหสภาพปญหาในปจจบนอยางลกซงแลวคอยๆหาหนทางแกไขปญหาอปสรรคดงกลาวไปสวธการคดทจะพยายามเรมตนหาค าตอบ หรอมองไปในอนาคตกอนแลวคอยท าการวเคราะหยอนหลงกลบไปเสมอนหนงวาไมมขอจ ากดใดๆ เลย เชนถาจดตงองคการขนมาใหม จะมวธด าเนนงานกนอยางไรใหสามารถตอบสนองความตองการของลกคา โดยอาศยจากทรพยากรทมอย และน าเทคโนโลยสารสนเทศสมยใหมเขามาชวยเสรมเพอออกแบบกระบวนงานใหมทมประสทธภาพและประสทธผลมากขนกวาเดม 2. การปรบเปลยนโครงสรางองคการ การปรบเปลยนโครงสรางองคการ เปนการเปลยนแปลงระบบในการด าเนนการใหมรปแบบทจะน าไปสการพฒนาองคการไดตามเปาหมาย เนองจากโครงสรางองคการทใชอยตองเผชญกบการเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมตางๆ เชนการตอบสนองตอความตองการของลกคา การบรหารจดการใหมประสทธภาพคอการปรบเปลยนวธการท างานอยางถกตองและเหมาะสมกบองคการซงมอยหลายวธดวยกน ซงถอเปนหวใจของการด าเนนธรกจ เชน การควบคมคณภาพทวทงองคการ การปรบโครงสรางองคการ การลดขนาดองคการ การจดการความรหรอการเสรมสรางองคการแหงการเรยนร (Abel & Sementelli, 2005, p. 447) การปรบโครงสรางองคการเปนเรองทมความส าคญมาอยางตอเนอง โดยเฉพาะการปรบโครงสรางองคการถอเปนขอบงคบในกฎหมายการฟนฟกจการ ธรกจขนาดใหญมกจะมองการปรบโครงสรางองคการเปนการลดตนทนโดยไมลดคณภาพของผลตภณฑหรอความเชอถอ ไววางใจขององคการ แตบางแหงมกประสบปญหาในการปรบโครงสรางองคการและเปนเรองยาก เพราะลกษณะธรกจมความหลากหลายนอยกวาธรกจขนาดใหญ ท าใหบางครงสงจ าเปนจะตองตดออกไปไมไดแสดงออกมาใหเหนเดนชด บอยครงทมการตดในสวนส าคญของธรกจ ซงเทากบเปนการท าลายธรกจลงได การปรบโครงสรางองคการในการด าเนนงานของธรกจ มกเนนเฉพาะกจกรรมหลกและมอบหมายใหหนวยงานอนด าเนนกจกรรมแทน ซงสวนใหญมกจะออกมาในรปของการลดจ านวนบคลากรลงหรออาจเกดจากการรวมตวกนของธรกจกลายเปนองคการใหมทยงคงสภาพทกอยางไวสมบรณ เชน การขยายกจการไป ยงทตงแหงใหม การมตลาดใหม การท าเทคโนโลยใหมมาใช หรอการเกดสายผลตกณฑใหม และแมแตการเปลยนตวผน าใหม เปนตน ซงตองมการออกแบบกระบวนการทางธรกจ ใหมแลวน าไปปฏบตเพอเพมขดความสามารถในการแขงขนทางธรกจ โดยมเปาหมายอยทการลดตนทนการด าเนนงานในระยะยาว ตองสรางใหเกดการเปลยนแปลงระบบการท างานอยางตอเนอง สงส าคญคอการปรบโครงสรางองคการทสงผลกระทบในทางลบตอผทเกยวของนอยทสด จะตองมการด าเนนการอยางเปนขนตอน มการเตรยมความพรอมและวางแผน

โดยมการสอสารระหวางกนทอาจเกดความเขาใจผดพลาดคลาดเคลอนอนอาจกอใหเกดความขดแยง (Cacioppe & Edwards, 2005, p. 91) กลาววาขนตอนการปรบโครงสรางองคการ มดงตอไปน (Pearce & Robinson, 2009, pp. 86-88) 1. ส ารวจความตองการของบคลากรกบการเปลยนแปลงทจะเกดขนเพราะเปนผทจะไดรบผลกระทบมากทสด การเปลยนแปลงมกท าใหบคลากรเกดความสบสน ความทอแท และความกระวนกระวายถงผลกระทบทจะเกดขน การเขาใจถงความรสกและปฏกรยาจะชวยใหการจดการกบทศนคตดขนและควรสอสารท าความเขาใจกนเปนอยางด 2. เตรยมความพรอมในการปรบโครงสรางองคการ ซงเรมจากการวเคราะหวาองคการตองการเปลยนแปลงในเรองอะไร จากปญหาทมอยและมการก าหนดโครงสรางใหมทจะน าไปสเปาหมายขององคการทมการเปลยนแปลง เชน การกระจายความรบผดชอบ ความเชอมโยงอ านาจการสงการกระบวนการตดสนใจและการสอสารใหมๆ การก าหนดนโยบายใหมของแตละแผนก 3. การปรบโครงสรางองคการ ปรบแผนผงและมการจดท าค าอธบายลกษณะงาน ส าหรบต าแหนงงานใหมๆ จากการปรบโครงสราง 4. การจดท าแผนการสอสาร ซงมความแตกตางกนไปในแตละกลมทไดรบผลกระทบ ควรมการก าหนดใหมการประชมรวมกนระหวางฝายบรหารกบบคลากร ทไดรบผลกระทบโดยตรง ทส าคญคอการระบถงทกษะทตองการ ส าหรบบคลากรใหมและเปรยบเทยบกบทกษะทมอยเดม 4.1 ควรมการประกาศการปรบโครงสรางองคการลวงหนา จากก าหนดเวลาบงคบใชจรงใหนานพอสมควร เพอลดความกระวนกระวายใจของบคลากรและใหมโอกาสส าหรบการน าบคลากรเขารวมในกระบวนการวางแผน 4.2 การปรบโครงสรางองค ควรเนนเรองผลประโยชนเปนหลก เชน เงนชดเชย หรอเงนทดแทน ควรก าหนดแผนการทสามารถเขาใจงาย ไมมเงอนไขสลบซบซอน เพราะจะท าใหเกดความไมเชอถอตอองคการมากขน 5. สรางความเขาใจแกบคลากรถงบทบาททมการเปลยนแปลง เปรยบเทยบผลประโยชนททกฝายจะไดรบแสดง การอ านวยความสะดวกตอบคลากรและชวยใหเกดมลคาเพมตอลกคา และความจ าเปนในการผลกดนใหเกดการปรบโครงสรางองคการทด 6. การสอสารควรจะเปนลกษณะสองทาง โดยการก าหนดกระบวนการเพอใหไครบการแสดงความคดเหนของบคลากรสวนใหญซงมกจะอยในรปของการพดคยและการจดประชมอยางสม าเสมอกบบคลากรทกระดบ 7. การปลดหรอเลกจางบคลากร ทแบงออกเปน 2 กลม คอ กลมทถกเลกจาง ซงจะมความรสกตอตาน ผดหวง เสยใจ โกรธ แตจะยอมรบไดในทสด และกลมทอยตอ ซงจะมความรสกกระวนกระวายใจ ถงความไมมนคงในการท างาน องคการควรมการเตรยมพรอมส าหรบกลมบคลากรทไดรบผลกระทบทแตกตางกนนใหชดเจน 8. การปรบโครงสรางองคการ ควรด าเนนการอยางจรงจง ตองมการประเมน เมอท าการเปลยนแปลงแลว เปรยบเทยบกบเปาหมายใหมในลกษณะเชงรกทใหความส าคญเปนพเศษกบการคนหาวาจะสรางรายไดใหกบองคการ ไปพรอมๆ กบการพฒนางานเพอรองรบความตองการของลกคา

101

ในสวนของบคลากร จะมการกระจายและมอบอ านาจมากขน เพอใหองคการมลกษณะแบบราบ มการสบเปลยนหนาท โยกยาย หรอใหบคลากรทดอยประสทธภาพออก รกษาบคลากรทกคนทคดวาจะชวยท าใหองคการบรรลตามเปาหมายทตงไว การปรบโครงสรางองคการเปนเรองละเอยดออน และมกระบวนการทเปนขนเปนตอน ซงผบรหารตองใหความสนใจและลงมารบผดชอบดวยตนเอง จงจะท าใหเกดผลส าเรจตามเปาหมาย การวดผลการด าเนนงานของการจดการนโยบายเชงกลยทธของนวตกรรมองคการ Hartigh & Zegveld (2011, p. 185) กลาววา ปจจบนองคการทพฒนานวตกรรมจากเทคโนโลยทท าใหผลผลตหรอผลตภณฑใหมๆ ทสามารถสรางและผลตขนได และสงผลตอไปถงคณภาพอนเปนทตองการ ซงเชอวาจะมนวตกรรมและการพฒนาเจรญเตบโตขน โดยวดผลการด าเนนงานจากผลตภณฑ ผลผลต สนคา รวมทงบรการใหมๆ การวดจากผลผลตและบรการ อาจวดจากผลงานการวจยและพฒนาทเปนรปธรรม โอกาสทางธรกจทเพมขน การเปดตลาดผลตภณฑใหมและการวดความสามารถในการคดคนนวตกรรม ซงการวดผลการพฒนา จะมตวชวดส าหรบองคการซงอาจจะวดจากความรวดเรวในการตดสนใจของกระบวนการตางๆ ในธรกจ ขดความสามารถในการรกษาลกคา ผลการบรการลกคา วดความสามารถในการท าตามความตองการของลกคา คณภาพสนคาและบรการ การวดขดความสามารถในการรองรบการเปลยนแปลงนวตกรรมในการผลต ประสทธภาพในการผลต วดการบรหารจดการสนคาและผลผลต จะเหนวาองคการตางๆ นนจะเนนการวดทออกมาเปนรปธรรม วธคด วธตดสนใจ เนนการพฒนานวตกรรมของงานในฝายตาง ๆ รวมทงลกคาเปนส าคญ ดงนนสงส าคญทเปนศนยกลางทจะท าใหเกดนวตกรรมตาง ๆ จะอาศยการจดการทมนวตกรรมอนเกดจากแนวความคดใหม ๆ อยางเปนกระบวนการภายใต ความร ประสบการณ ความเชยวชาญและทกษะความช านาญของบคคลในองคการมาสการปฏบตแลวกอใหเกดสงใหม ๆ ทมคณภาพ สามารถน าไปใชไดจรงลดตนทนและเพมผลก าไรอยางมประสทธภาพและประสทธผลสงกวาเดม ซงอาจเปนผลตภณฑ กระบวนการหรอบรการกไดและตองมลกษณะของความทนสมย ไมหยดนงมคณภาพ สอดคลองกบความเชอและความคาดหวงของลกคา (Brown & Chávez, 2014, p. 41) ดงนนองคการทมนวตกรรม จงตองเปนกจการทมความสามารถในการบรหารจดการทรพยากรภายในทงทจบตองไดและไมไดใหเกดนวตกรรมผลตภณฑ นวตกรรมกระบวนการและนวตกรรมการจดการภายในองคการ รวมถงการบรหารจดการนวตกรรมตาง ๆ ทมไดคดคนขนเอง แตน าเขามาประยกตใชกบกระบวนการท างานเพอชวยใหมประสทธผลสงกวาเดม ซงท าใหเกดการประหยดเวลาและตนทน โดยเฉพาะองคการทเนนการผลต มกใหความส าคญกบการสรางนวตกรรมจากการบรหารจดการทรพยากรภายใน เพอกอใหเกดนวตกรรมประเภทตาง ๆ รวมไปถงการบรหารจดการนวตกรรมทน าเขามาปรบใชกบกระบวนการทงในระดบปฏบตการและระดบบรหารเพอใหเกด

คณภาพในสนคาและบรการ ส าหรบตวชวดผลการด าเนนงานจะเปนสงทใชบงชลกษณะของนวตกรรมจากความสามารถในการบรหารจดการทรพยากร ทกอใหเกดนวตกรรม ดงนนนวตกรรมขององคการจะน ามาบรณาการใชในการวดผลการด าเนนงานท เกดขนในองคการจากการสรางนวตกรรม ทงทเปนผลตภณฑหรอบรการใหม ๆ รวมไปถงรปแบบการจดการทเปนการผสมผสานสงใหม ๆ ใหส าเรจลลวง ซงผลทเกดจากการมนวตกรรม จะชวยเพมประสทธภาพหรอคณภาพของผลตภณฑ หรอมการปรบปรงของเกาและการพฒนาศกยภาพของบคคล ใหเกดเปนความคดใหมในทางสรางสรรคทจะน ามาปรบปรงกระบวนการ ผลผลตหรอการบรการทมคณคาส าคญตอผบรโภคทจะสรางความส าเรจในทางเศรษฐกจได นวตกรรมเปนสงส าคญในการน าองคการไปสเปาหมาย ซงความสามารถทางนวตกรรมมความส าคญตอผลการด าเนนงานทางธรกจ เปนเหมอนกลยทธทเกยวของกบการเปลยนแปลงจากสงแวดลอมทงภายในและภายนอกเพอน าไปใชในการแขงขนและเพมผลการด าเนนงานทสามารถวดไดจากคณภาพของสนคา ปรมาณการขายทเพมขนและความพงพอใจของลกคา บคลากรและผบรหารทสามารถบรหารงานไดส าเรจ การท าใหองคการเกดนวตกรรมจะเปนตวชวยในการสรางความไดเปรยบตอคแขงขน โดยเกดจากใชทรพยากรทน ามาพฒนาในผลตภณฑและกระบวนการใหม ๆ นวตกรรมจงเปนการเปลยนแปลงทสงผลตอผลการด าเนนงานซงสามารถวดไดจากการสนองความตองการของลกคา การตดตอทางธรกจไดรวดเรวและสงส าคญทสดของนวตกรรม คอ การทองคการไดรบขอไดเปรยบทางการแขงขน ซงเปนสงทสนบสนนตอผลการด าเนนงาน สรปไดวาการวดผลการด าเนนงาน สามารถสรปวเคราะหจากผลการด าเนนงานขององคการ ทประกอบดวย ผลทเกดจากการพฒนาผลตภณฑ/บรการ ผลทเกดจากการพฒนากระบวนการและผลทเกดจากการพฒนาบรหารจดการ ซงความสามารถในการจดการนวตกรรมมอทธพลทางตรงตอผลการด าเนนงานทางธรกจ การสรางนวตกรรมใหม ๆ ในแตละดานจะเปนผลดตอการด าเนนการในหลาย ๆ ดาน ถาองคการใดไมสรางสงใหม ๆ หรอปรบปรงการท างานตาง ๆ ใหดขนจะไมสามารถแขงขนกบองคการอนๆไดและจะประสบผลลมเหลว ผลทเกดจากการสรางนวตกรรม เชน การรกษาฐานลกคาเกา การเพมลกคาใหม การสรางคณคาเพมใหกบผลตภณฑ การลดตนทนจากกระบวนการท างานและการผลต การเพมประสทธผลของบคลากรทกอยางลวนตองการนวตกรรมทงนน ค าถามทบทวน 1. จงบอกความหมายปจจยทมอทธพลตอการเปลยนแปลงนวตกรรมองคการ 2. จงอธบายปจจยทมอทธพลตอการเปลยนแปลงนวตกรรมองคการ 3. จงอธบายความส าคญของปจจยทมอทธพลตอการเปลยนแปลงนวตกรรมองคการ 4. ใหอธบายเหตผลในการศกษาปจจยทมอทธพลตอการเปลยนแปลงนวตกรรมองคการ 5. ใหอธบายและยกตวอยางปจจยทมอทธพลตอการเปลยนแปลงนวตกรรมองคการ

103

6. หากทานเปนผบรหารสงสดขององคการ จงเสนอแนวทางการประยกตใชมาซก 1 ตวอยาง เอกสารอางอง Amir, O. & Lobel, O. ( 2010) . Innovation Motivation, p. Behavioral Effects of Post-Employment

Restrictions. SSRN Working Paper Series. Rochester: Jul Audretsch, D. B. (2003). Innovation and spatial externalities. International Regional

Science Review, 26(2), 167-184. Anthony, W.F., K. M. Kacmar, and p. L. Perrewe, (eds.). ( 2 0 0 2 ) . Human Resource

Management. 4th ed. Florida, p. Harcourt College Publishers. Barnett, Alan Maxwell. (2005). The Impact of transformational leadership style of the school principal on school learning environments and selected teacher outcomes. University of Western Sydney. Brown, F. & Chávez, G.A.G. (2014). Innovation and Productivity Across Mexican Manufacturing Firms. Journal of Technology Management & Innovation, 9(4), 36- 52. Barnett, Alan Maxwell. (2005). The Impact of transformational leadership style of

the school principal on school learning environments and selected teacher outcomes. University of Western Sydney. Charles F. Abel, Arthur J. Sementelli. (2005). Evolutionary critical theory, metaphor, and organizational change. Journal of Management Development, Vol. 24 Iss, p. 5, pp.443 - 458 Cummings, T.G. & Worley, C.G. (2005). Organization Development and Change. 8th ed. South-Westem, p. Thomson. David Oliver, Claus Jacobs. (2007). Developing guiding principles, p. an organizational learning perspective. Journal of Organizational Change Management, Vol. 20 Iss, p. 6, pp.813 - 828

Den Hartigh, E. & Zegveld, M. (2011). Service Productivity How to Measure and Improve It? Service Systems Implementation. Service Science, p. Research and Innovations in the Service Economy, pp.183– 198. Ellen B. Van Oosten. (2006). Intentional change theory at the organizational level, p. a case study. Journal of Management Development, Vol. 25 Iss, p. 7, pp.707 - 717 Hagedoorn, J., & Cloodt, M. (2003). Measuring innovative performance, p. is there an

advantage in using multiple indicators?. Research policy, 32(8), 1365-1379. Ian Smith. (2004). Continuing professional development and workplace learning 7, p. human resource development – a tool for achieving organisational change. Library Management, Vol. 25 Iss, p. 3, pp.148 - 161 James D. Ludema, Chris Laszlo, Kevin D. Lynch. (2012). Embedding Sustainability, p. How the Field of Organization Development and Change can Help Companies Harness the Next Big Competitive Advantage, in Abraham B. (Rami) Shani, William A. Pasmore, Richard W. Woodman (ed.) Research in Organizational Change and Development, Volume 20, pp.265 - 299 Minguillo, D., & Thelwall, M. (2015). Which are the best innovation support

infrastructures for universities? Evidence from R&D output and commercial activities. Scientometrics, 102(1), 1057-1081.

Marie‐Anne Chidiac. (2013). An organizational change approach based on Gestalt psychotherapy theory and practice. Journal of Organizational Change Management, Vol. 26 Iss, p. 3, pp.458 - 474 Omar Lizardo and , Melissa Fletcher Pirkey. (2014). How Organizational Theory can Help Network Theorizing, p. Linking Structure and Dynamics via Cross-Level Analogies, Contemporary Perspectives on Organizational Social Networks, Volume 40, pp.33 - 56 Pearce, J. A., & Robinson, R. B. (2009). Strategic management, p. Formulation,

implementation and control (11th ed.). New York, p. McGraw-Hall. Robert T. Golembiewski. (1994). ORGANIZATION DEVELOPMENT AND CHANGE AS PRISMATIC. The International Journal of Organizational Analysis, Vol. 2 Iss, p. 3, pp.229 - 235

105

Ron Cacioppe, Mark Edwards. (2005). Seeking the Holy Grail of organisational development, p. A synthesis of integral theory, spiral dynamics, corporate transformation and action inquiry. Leadership & Organization Development Journal, Vol. 26 Iss, p. 2, pp.86 - 105

Sun, J. (2000). Organization development and change in Chinese state‐owned enterprises, p. a human resource perspective. Leadership & Organization Development Journal, Vol. 21 Iss, p. 8, pp.379 - 389 Thomson, H. (2007). Strategies for Competitive Advantage 2nd edition , p. New Delli,

p. Tata,McGraw-Hill Publishing. Zhongming Wang. (2012). Developing Global Roles for Chinese Leadership, p. An ASD Theory of Organizational Change. Advances in Global Leadership, Volume 7, pp.375 - 388

บทท 7 การเปลยนแปลงไปสองคการสมรรถนะสง

องคการสมรรถนะสง ทฤษฎองคการเกดขนตงแตทศวรรษท 1990 มแนวคดทเรมจากองคการแบบเครองจกร (Mechanic organization) ทมสายการบงคบบญชาชดเจน มการแบงหนาทรบผดชอบชดเจน มการสอสารเปนทางการและรวมศนยอ านาจ มงหวงใหเกดประสทธภาพจากการใชทรพยากรอยางคมคา ไมไดใหความส าคญกบมนษย ตอมาจงเรมมการใหความส าคญกบมนษย เนนความตองการของบคลากร มการสงเสรมการมสวนรวมและการพฒนาศกยภาพของบคลากรมากขน (ทพวรรณ เหลาสวรรณรตน, 2551, หนา 14) ซงการพฒนาองคการยงคงมการพฒนาอยอยางตอเนองและแนวคด ทฤษฎ ทหลากหลาย ทตองสงเคราะหหรอบรณาการเขาดวยกน (เรองวทย เกษสวรรณ, 2557, หนา 1) เชน แนวคดระบบเปด (Open systems theory) ทใหความส าคญกบสงแวดลอมภายนอก ท าใหเกดการผสมผสานทใหความส าคญกบคนและสงแวดลอม พฒนาเปนแนวคดองคการแบบสงมชวต (Organic organization) ทมลกษณะยดหยน สายบงคบบญชานอย มการแบงงานกนท า มง เนนผลงานมากกวากฎระเบยบและมการกระจายอ านาจ หลงจากนนจงมการขยายแนวคด เชน องคการแหงการเรยนร ทเปนการพฒนาบคคลและทมงานใหมการเรยนรระดบสง มงเนนคานยมทสรางวฒนธรรมและคานยมหลกทเออตอการท างาน สนบสนนการจดการความรใหเกดผลตามความมงหมาย ในชวงทศวรรษท 1980 ไดมทฤษฎองคการทมงเนนการจดการในองคการทเนนเรองผน าและการใหบรการลกคา เกดทฤษฎตางๆ เชน การวางแผนเชงกลยทธ (Strategic planning) หวงโซมลคา (Value chain) การจดการแบบเมทรกซ (matrix management) และการจดการแบบมสวนรวม แนวคดเศรษฐกจฐานความร (Knowledge economy) ทจะสรางความไดเปรยบทางการแขงขนทขนกบความรและในปลายทศวรรษท 2000 ไดมการน าเสนอแนวคดเกยวกบองคการสมรรถนะสงขน (ทพวรรณ เหลาสวรรณรตน, 2551, หนา 14-15) 1. ความหมายขององคการสมรรถนะสง Schermerhorn Hunt and Osborn (2003, p.3) ไดใหความหมายขององคการสมรรถนะสง (High performance Organization) วาเปนองคการทมการออกแบบเพอใหบคลากรปฏบตงานไดดทสดและเกดผลดแกองคการแบบยงยน โดยจะตองมการพฒนาดานสตปญญา ทถอเปนปจจยส าคญทจะท าใหองคการมศกยภาพการท างานสง การมงความส าคญททรพยสนทางปญญา

107

(emphasis on intellectual capital) ทเปนผลรวมของความรความช านาญและพลงงานทเกดจากบคลากรในองคการภายใตเทคโนโลยระดบสง บคลากรจะเปนทรพยากรทกอใหเกดความกาวหนาในการก าหนดจดมงหมาย ภารกจและกลยทธขององคการ องคการสมรรถนะสง (HPO) จะมขนตอนการท างานเพอสรางทมงานทส าคญ นโยบายทรพยากรมนษยจะมความสามารถทยดหยน ทกษะ ความรและแรงจงใจ มความมงมนทจะการประสมประสานในการท างาน การอ านวยความสะดวกในการปฏบตงานเพอใหเกดทมงานทดทสดเพอการตอบสนองตามความคาดหวงของลกคา Buytendijk (2006, p. 8) ไดใหความหมายขององคการสมรรถนะสง (High Performance Organization) วาเปนองคการทสามารถเขาใจและเขาถงตลาดกอนองคการอน สามารถรกษาบคลากรทมความสามารถสงและรบมอกบแรงกดดนตางๆไดทงจากภายในและภายนอก Blanchard (2007, p. 1) ไดใหความหมายขององคการสมรรถนะสง (High performance Organization) วาเปนองคการทสามารถสรางผลงานทมประสทธภาพสง ในขณะทบคลากรมความพอใจและมความมงมนตอความส าเรจสงเชนกน Carew et al (2009, p. 1) ไดใหความหมายขององคการสมรรถนะสง (High performance Organization) วาเปนองคการทมความส าเรจในการด าเนนงานตดตอกนเปนเวลานาน มความมงมนตอความส าเรจ บคลากรมความพอใจในระดบสงและมพนธะสญญาทจะไปสความส าเรจ Vitalo (2009, p. 1) ได ใหความหมายขององคการสมรรถนะส ง เปนองคการท มความสามารถในการผลตผลลพธทตอบสนองความตองการ ส าหรบผมสวนไดเสยทกคน ไดแก ลกคา ผมสวนเกยวของ บคลากร ชมชนและผประกอบการ ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ (2550, หนา 2) ไดใหความหมายขององคการสมรรถนะสง วา เปนองคการทมวสยทศนในการด าเนนการเปลยนแปลงใหเปนองคการทมศกยภาพในการท างานสง ทเปนการยกระดบตนเองเปนผน าในการพฒนาและการเปลยนแปลง พส เดชะนครนทร (2552, หนา 1) ไดนยามของค าวาองคการสมรรถนะสง (HPO) หมายถง องคการทประสบความส าเรจอยางตอเนอง มผลงานโดดเดนเปนทยอมรบในกลมอตสาหกรรมเดยวกน สรางผลตอบแทนทางธรกจและผลตอบแทนตอผมสวนไดสวนเสย อยางยงยน และมความสามารถเดนชด ในการสรางมาตรฐานการท างานท เปนเลศเพอสรางและธ ารงไวในความสามารถทางการแขงขนทเหนอกวา และ High Performance Organization: HPO จะมองคประกอบทส าคญ 6 ประการโดยมรายละเอยดดงตอไปน 1) S = Shared Information and Open Communication คอ การสอสารอยางเปดเผยระหวางบคลากรในองคการ 2) C = Compelling Vision การตงวสยทศน 3) O = Ongoing Learning เปนองคการแหงการเรยนร 4) R = Relentless Focus on Customer Results ม ง ม น แล ะ ใ ห ค ว า มส า ค ญต อ ล ก ค า 5) E =

Energizing Systems and Structures ระบบโครงสรางกระบวนการในการท างานในองคการ 6) S = Shared Power and High Involvement การกระจายอ านาจ สรปไดวา องคการสมรรถนะสง (High performance Organization) หมายถง องคการทสรางความไดเปรยบทางการแขงขน สามารถใชทรพยากรขององคการอยางคมคาดวยการออกแบบองคการใหสามารถน าศกยภาพทดทสดของบคลากร เพอสรางความรวมมอไปในทศทางสความส าเรจในการด าเนนการ ทจะสรางผลประกอบการทมประสทธภาพสง ตอบสนองความตองการของลกคา ผมสวนไดสวนเสย ตลอดจนสรางความพงพอใจแกบคลากรอยางยงยน 2. แนวคดเกยวกบองคประกอบการเปนองคการสมรรถนะสง แนวคดเกยวกบองคประกอบหรอลกษณะขององคการสมรรถนะสง มนกวชาการทไดน าเสนอแนวคดทมความหลากหลาย ไดแก 1) แนวคดองคการสมรรถนะสงของ Andre A. de Waal 2) แนวคดองคการสมรรถนะสงของ Linder and Brookes และ3) แนวคดองคการสมรรถนะสงของ Schermerhorn, Hunt and Osborn โดยมรายละเอยด ดงตอไปน 2.1 แนวคดองคการสมรรถนะส งของ De Waal (2012) ท ไดศกษาถ งองคประกอบการเปนองคการสมรรถนะสง โดยท าการทบทวนวรรณกรรมทมการศกษาวจยเกยวกบองคการสมรรถนะสง จ านวน 290 งานวจย จากองคการตางๆ 1,470 แหงทวโลก โดยพบวาคณลกษณะ 35 ประการขององคการทมสมรรถนะสงสามารถจดกลมออกไดเปน 5 องคประกอบ โดยทสามารถน าไปใชไดกบองคการทวไปในประเทศตางๆได ประกอบไปดวย 1) การพฒนาอยางตอเนอง (Continuous improvement) ประกอบดวย กลยทธขององคการทน ามาใชมความเปนเอกลกษณแตกตางจากคแขง, กระบวนการด าเนนธรกจในองคการมการพฒนาอยางตอเนอง, กระบวนการด าเนนธรกจในองคการมความเขาใจงาย/ชดเจน/ยงยากนอยลง, กระบวนการด าเนนธรกจในองคการมความสอดคลองซงกนและกนกบกระบวนการอนๆในองคการ, ทกสงทเกดขนในองคการซงมผลตอสมรรถนะขององคการถกน ามารายงานอยางชดเจน, ขอมลภายในดานการเงนและดานอนๆถกรายงานตอบคลากรในองคการ, องคการมการปรบปรงความสามารถหลกอยางตอเนอง, องคการไดน าความรใหมๆมาตอยอดทางธรกจในดานผลตภณฑ กระบวนการหรอการใหบรการตางๆ 2) การเปดรบความคดเหนใหมๆและการมงเนนการปฏบต (Openness and action orientation) ประกอบดวย ผบรหารมการพบปะแลกเปลยนความคดเหนกบบคลากรอยางสม าเสมอ บคลากรในองคการมโอกาสตดตอสอสาร แลกเปลยนความรและเรยนรอยางเพยงพอ บคลากรมสวนรวมเสมอในการด าเนนการทมความส าคญ, ผบรหารอนญาตใหเกดความผดพลาดขน

109

ไดบาง โดยผลทตามมาไมมความเสยหายรายแรง ผบรหารพรอมรบการเปลยนแปลงหรอความแตกตางทจะมาถง องคการถกขบเคลอนอยางมประสทธภาพ 3) คณภาพของการบรหารจดการ (Management quality) ประกอบดวย ผบรหารไดรบความไววางใจจากบคลากรในองคการ, ผบรหารมจรยธรรม, ผบรหารเปนแบบอยางทดตอบคลากรในองคการ, ผบรหารมการตดสนใจทรวดเรว, ผบรหารมการลงมอท าอยางรวดเรว, ผบรหารมการสอนงานแกบคลากร เพอใหงานประสบผลส าเรจและไดผลลพธทดมากขน, ผบรหารมงเนนใหงานประสบผลส าเรจ, ผบรหารมประสทธภาพสงมาก, ผบรหารมภาวะผน าทเขมแขง/โดดเดน, ผบรหารมความนาเชอถอ, ผบรหารมความเอาใจใสบคลากรทมผลการปฏบตงานไมถงเปาหมายทวางไว 4) บคลากรทมคณภาพ (Workforce quality) ประกอบดวย ผบรหารดแลบคลากรอยางสม าเสมอ เพอใหบคลากรมความรบผดชอบในหนาทของตนเอง, ผบรหารใหก าลงใจบคลากร ในการท าผลงานใหส าเรจอยางดเยยมและเปยมไปดวยประสทธภาพ, บคลากรไดรบการอบรม เพอใหเกดความยดหยนและปรบตวเขากบสถานการณตางๆได, องคการมบคลากรหลากหลายและสามารถท างานสอดคลองกน/เขากนได 5) การก าหนดเปาหมายในระยะยาว (Long term orientation) ประกอบดวย องคการรกษาความสมพนธอนดในระยะยาวกบลกคาและผมสวนไดสวนเสยทกฝาย, องคการมงเปาในการใหบรการลกคาดทสดเทาทจะท าได, องคการมการพฒนาทามกลางความรวมมอกบหนวยงานทเกยวของรวมถงลกคาตางๆ, ผบรหารท างานในองคการเปนระยะเวลายาวนาน, องคการมความมนคง/เชอถอไดส าหรบบคลากร, ผบรหารคนใหมทไดรบการสนบสนน/เลอนต าแหนงมาจากบคคลภายในองคการ 2.2 แนวคดองคการสมรรถนะสงของ Linder and Brookes (2009) จากบรษททปรกษาทางการจดการ Accennture กลาววา องคการในปจจบนไดมความพยายามทจะยกระดบคณภาพการจดการใหสอดคลองกบความคาดหวงและความตองการของลกคา องคการตางมแนวทางยกระดบการปฏบตงาน โดยการคนหานวตกรรมในการเปลยนแปลงรปแบบและวธการใหบรการ การตดภารกจบางอยางออกไปใหเอกชนด าเนนการ นอกจากนการสรางพนธสญญาเพอไปสการเปลยนแปลง อยางไรกตามโครงการปฏรปมากมายทไมอาจคาดหวงไดจากปจจยภายนอกทยงคงมอย เชน การบรหารจดการทใหมาหรอการจดการล าดบความส าคญ ซงท าใหแนวคดไมกาวหนาเทาทควร ในขณะทปจจยภายในทมอย เชน ชองวางระหวางทกษะและเทคโนโลยทขาดแคลนทเขามาเกยวของตอการด าเนนการปฏรป ผน าทตองการเพมคณคาของการบรการ มการปฏรปองคการใหมสมรรถนะสง มการวเคราะหประสบการณ ซง Accennture ไดคดกระบวนการ

ท างานซงผน าองคการและเหนมมมองของความจ าเปนของหลกการและความสามารถทจะน าไปสการเปนองคการสมรรถนะสง Linder and Brookes ไดเสนอวาการเปนองคการสมรรถนะสงในองคการตางๆเปนพนฐานของคณคาทคดขนบนขอบเขต 2 ประการ ผลลพธทเกดจากทนและประสทธผล (cost-effectiveness) ทมงมน พจารณาจากความคาดหวงของลกคา ผมสวนไดสวนเสยเบองตนและผลประโยชนส าคญสวนใหญขององคการ ซงไมใชเพยงแตการคดในส งทถกตองเทานนแตตองท าอยางถกวธดวย องคการสมรรถนะสงจะตองประกอบไปดวยคณลกษณะส าคญ 6 ประการ ซงจะน าไปสองคการทมคณคา หลกส าคญทมผลตอกลยทธขององคการสมรรถนะสงและการสรางรปแบบพฤตกรรม วตถประสงคขององคการ แนวทางปฏบตเพอไปสการเปลยนแปลงซงมผลตอการรบรของลกคา ผมสวนเกยวของตลอดจนผมสวนไดสวนเสยไดแก 1. การมงเนนทผมารบบรการ (client-centered) องคการสมรรถนะสงจะตองมพนธกจทมงมนตอการตอบสนองความตองการความคาดหวงของผบรการ ส าหรบหนวยงานในทกระดบ ลกคาคอผทมความส าคญมากทสด ในแนวทางการใหบรการขององคการใหความส าคญกบการมงเนนทลกคาใน 2 แนวทาง ไดแก เนนผมสวนไดสวนเสยเบองตนและเนนผทไดรบผลประโยชนจากการบรการ องคการสมรรถนะสงมการด าเนนการเพอคนหาลกคาเพอน าไปสความเขาใจความตองการและความคาดหวงของลกคาทงในระยะสนและระยะยาว ความตองการผลลพธของบรการกลายเปนตวเชอมหลกส าหรบการประเมนการบรรลเปาหมายขององคการ 2. การมงเนนทผลผลตและผลลพธ (outcome-oriented) องคการทมสมรรถนะสงในการท างาน ออกแบบการปฏบตทงหมดเพอน าไปสผลลพธของการบรรลและสนบสนนพนธะสญญา องคการทวไปโดยปกตมการจดผลการด าเนนงานในลกษณะของปจจยน าเขา (inputs) และผลผลต (outputs) มากกวาผลลพธของคณคาของการปฏบตอยางไรกตาม การมงเนนทผลลพธน องคการสมรรถนะสงตองมความคดสรางสรรคส าหรบกระตนผตดสนใจนโยบายทน าไปสการก าหนดเปาหมายขององคการ 3. สามารถชแจงและมความโปรงใส ซงในองคการสมรรถนะสง จะสรางผลลพธของเปาหมายทเปนไปไดและยอมรบในการกระท าตามบทบาทสรางความไววางใจของสถานะ ความสามารถชแจงและรบผดชอบของผบรหาร ซงองคการสมรรถนะสงไมเพยงแตวดผลและรายงานผลการด าเนนงานเทานน แตจะตองชแจงประสทธภาพและประสทธผลดวยการรวมเปาหมายของทนและประสทธผลกบผลลพธตอวตถประสงค องคการคงจบลงดวยความมคณคาทเพมสงขน 4. ความคดสรางสรรคและมความยดหยน (innovative and flexible) องคการสมรรถนะสงจะคนหาโอกาสใหมๆและสรางความคดสรางสรรคทตอบสนองสความทาทายใหมๆ นวตกรรม

111

ทมาจากระดบบนสดถายทอดลงสทกระดบขององคการและบคลากรทงหมดถกกระตนใหเกดความคดสรางสรรคเกยวกบวธทสามารถท างานไดมประสทธภาพมากขน องคการเหลานมการทดลองปฏบตอยางกระตอรอรน เพราะเขาใจถงการทดลองแนวคดใหมๆ ทจะน าไปสการสรางความสามารถในสวนของกระบวนการและโครงสราง ซงเกยวขอกบรปแบบการบรหารองคการ Accennture ไดเสนอไววาตองเปนโครงสรางทมการตอบสนองอยางฉบพลนตอโอกาสขององคการ 5. พรอมทจะท างานรวมกบหนวยงานอน (Open and collaborative) องคการสมรรถนะสงมความเขาใจในระบบใหญขององคการและสรางการท างานทมความสมพนธกนกบหนวยงานอนๆและผมสวนไดสวนเสย มการปฏบตการเปดกวาง ซงมความตองการหลากหลายซงกนและกน รวมทงดานการเงนและความกดดนทางดานการเมอง องคการสมรรถนะสงใหความส าคญตอการสรางความรวมมอทดในการท างานรวมกน 6. มความมงมน (Passionate) องคการทมศกยภาพท างานสง มศกยภาพสงทจะเผชญกบความสบสนในทกระดบกบความกระตอรอรนเพองานการบรการทมคณคา แมวา ภาวะผน าแสดงบทบาททจ าเปนในความกระตอรอรนตอบคลากรของประเดนการมศกยภาพสงความขดเจนขององคการตอเปาหมายกบกระตนพนธะสญญาเพอแปลงไปสการขบเคลอนและการเพมคณคาในทกระดบ นอกจากคณลกษณะทส าคญ 6 ประการ ขององคการทมสมรรถนะสง ดงทกลาวมาแลว Linder and Brookes ไดใหรายละเอยดเพมอกวาจะตองมความสามารถ (Capabilities) ทส าคญอก 9 ประการ ไดแก 1. การวางยทธศาสตรและนโยบาย (Strategy and policy making) องคการสมรรถนะสงจะตองก าหนดความชดเจนแนวทางทจะไปสเปาหมายและท าทกวถทางเพอใหไดถง ตองตระหนกถงพนธะสญญาและคณคาทเกดจากแหลงตางๆ รวมถงกระบวนการและก าหนดตวชวดเปาหมายโดยการน าเสนอขอมลและแนวทางจากประสบการณซงจะน าไปสการตดสนในดานกลยทธผลลพธเปนพนธะสญญาทดซงน าไปสการบรหารและการตดสนใจ การมพนธะสญญาทดน าไปสการพฒนากลยทธตลอดจนการก าหนดเปาหมายส าหรบผลงานและการตรวจสอบ ความชดเจนของพนธะสญญา ชวยใหหนวยงานขององคการในทกระดบเขาใจวธการทจะถายทอดเพอไปสเปาหมายของทกคน 2. การออกแบบองคการและกระบวนการท างาน (Organization and process design) องคการสมรรถนะสงจะใชหลกการ 5 ประการเปนกรอบของรปแบบกระบวนการขององคการในการก าหนดหนาท ซงน าไปสการถายทอดพนธะสญญาหลก เมอน าไปปฏบตดายกระบวนการใหมและใชเทคโนโลยใหม น าไปสการกระตนวธการท างานใหมๆองคการสมรรถนะสงไมเพยงแตออกแบบองคการและกระบวนการเพอความกาวหนาองคการตองมการเปลยนแปลงตนเองเพอยกระดบผลลพธและคณคาส าหรบองคการ

3. การบรหารผลการปฏบตงาน (performance management) องคการสมรรถนะสงตองมการบรหารผลการปฏบตงานเพอรกษาองคการใหอยในระดบทถกตอง คณคาวฒนธรรมองคการ พฒนาการวางแผนและกระบวนการเพอใหมนใจวาน าไปสการบรรลเปาหมายทงในระยะสนและระยะยาวและมการใชเครองมอและเทคนค รวมทงวธการบรหารโครงการ (project management) การบรหารเชงสมดล (Balance Scorecard) และการส ารวจเสยงสะทอนของลกคา เพอเปาหมายและแนวทางในการจดบรการ อยางไรกตาม เครองมอการบรหารผลการปฏบตงานถกน ามาใช ประสทธภาพทถกน ามาใชเปนสงทส าคญทสด ในหลายกรณ องคการเหลานมการแบงปนผลการปฏบตงานอยางเปดเผยกบบคลากรในองคการ 4. การมพนธมตร (Partnering) จะน ามาซงรปแบบจากการใชแหลงทรพยากรขององคการหรอผใหบรการอนๆ จนถงการมสวนรวมของหนวยงานอนๆ ซงชวยสนบสนนพนธกจ การจ าแนกการมศกยภาพสง การกระตนดวยบคลากรขามสายงานในสวนตางๆ เพอเพมคณคาขององคการทมตอลกคา 5. การบรหารทนมนษย (Human capital management) มระบบบคลากรทยดหยน มระบบงานทเปดโอกาสทจะน าไปสการสรางนวตกรรม สงเสรมใหบคลากรเขาสระบบบรการ ความชดเจนของการจดระบบการศกษาการสนองความตองการและการใหรางวลตามความสามารถ 6. การบรหารขอมลสาธารณะ (information management) องคการจ านวนมาก ไดมการน าสารสนเทศไปสความตองการในการบรหารจดการอยางมประสทธภาพ เทคโนโลยสารสนเทศสามารถเพมประสทธภาพของกระบวนการปฏรป ในขณะทน าเสนอบรการทดกวาใหแกลกคาและหนวยงาน ผบรหารระดบสงสามารถใชเครองมอเหลานในการพฒนาซงชวยใหเขาถงวธท ทาทาย อยางไรกตาม องคการมากมายประสบความลมเหลวในการคงไวซงผลกระโยชนอยางเตมทจากผลการน าไปสการปฏบต เนองจากใหความส าคญในเทคโนโลยมากกวาความส าคญของขอมลทมคณภาพและผลกระทบของขอมลทมผลตอบรการในแตละวน การใชขอมลเพอสนบสนนและชวยในการตดสนใจอยางชดเจนและชวยบคลากรใหเขาถงขอมลสารสนเทศใหงายขน 7. การตลาดและการสรางสมพนธทดตอลกคา (Marking and client relationship management) ซงผบรการระดบสงควรมความพยายามปรบปรงการบรการใหแกลกคาเปนเปาหมายแรก น าไปสการสรางความสมพนธทดตอลกคา องคการทมศกยภาพ การท างานมการใชสารสนเทศทเกยวกบลกคาในการปรบปรงบรการสรางชองทางการปฏบตการ การจดทมงาน วเคราะหขอมลจากแหลงตางๆ การส ารวจความพงพอใจและผลการศกษา เพอน าไปสการทราบความตองการของลกคา สงเหลานท าใหเขาใจถงความแตกตางของลกคาตางๆและน าไปสการออกแบบการใหบรการแกกลมเปาหมาย

113

8. การจดหาและการขนสง (procurement and logistics) การปรบปรงหนาทการท างานในเรองเวลาและดวยเหตผลทดในองคการ ประมาณ 5-10% ของงานทบบรดตวเปนความเกยวของกบลกษณะบางอยาง ซงยงมความส าคญ การตดสนใจของผซอจ านวนมากไดเขามามสวนเกยวของ ขอมลทไมดและขาดการตดตามประเมนในโครงสรางของการมสมรรถนะสง จะมลกษณะตรงกนขาม คอ ตองมการปฏบตทยดหยน การลงทน กระบวนการใช ทรพยากรอยางมประสทธภาพและระบบสนบสนนทด องคการเหลานใชโอกาสดานนวตกรรมในเครอขายสนบสนนลกษณะแทรกซม แบงการจดการซงเขาไปเกยวของกบกลยทธทง stock-staging การบรหารจดการใหทนเวลาทลกคาตองการและเตมทในเวลาทเปนไปได ใชซอฟตแวร เปนเครองมอในการบรณาการกระบวนการเกยวกบผซอ จากการจดการกลยทธและใชชองทางการซอทางอเลกทรอนกส (e-buying) เพอคนหาเงอนไขของผขาย การปฏบตเหลานไมเพยงแตยกระดบความสะดวก ยงท าใหเพมการกวดขน ความโปรงใสและประสทธภาพของตนทนตอกจกรรมทจดบรการใหแกผซอ 9. การด าเนนงานทด (Operation) องคการทมศกยภาพสงสงมอบสงทด การด าเนนการทดเปนสงทมาพรอมกนเมองานทมคณภาพ การออกแบบพนฐานพบกบชองทางทเหมาะสม กอใหเกดคณภาพสงในทกๆวน องคการจะบรหารทรพยากรทงหมดเพอใหเกดพนธะสญญาเตมทและบรรลผลลพธทสญญาไว บรณาการความสามารถทงหมดทแผนกดานหนาเพอแกปญหา รวมทงกจกรรมมากมายซงชวยท าใหสงคมเขมแขง สรปจากแนวคดองคการสมรรถนะสงคอการบรหารเพอเพมคณคาใหกบองคการโดยพนฐานของผลลพธทเกดจากทนและประสทธผล ประกอบดวยคณลกษณะ 15 ประการ ไดแก 1) การมงเนนทลกคา 2) การมงเนนทผลผลตและผลลพธ 3) ความรบผดชอบ 4) ความคดสรางสรรคและมความยดหยน 5) ความพรอมในการท างานรวมกบผอน 6) มความมงมน 7) การวางยทธศาสตรและนโยบาย 8) การออกแบบองคการและกระบวนการท างาน 9) การบรหารผลการปฏบตงาน 10) การมพนธมตร 11) การบรหารทนมนษย 12) การบรหารขอมลสารสนเทศ 13) การตลาดและการสรางสมพนธทดตอลกคา 14) การจดหาและการขนสง 15) การด าเนนงานทด 2.3 แนวคดองคการทมศกยภาพการท างานระดบสงของ Schermerhorn, Hunt and Osborn (2003) กลาววา การท างานในยคของโลกทมการแขงขนเพมขน เทคโนโลยใหมๆ การเปลยนแปลงทางประชากรศาสตรและการเปลยนแปลงคณคาทางสงคม การเผชญกบการตอบสนองตอแรงกดดนเชนน เปนความจ าเปนเรงดวนของความอยรอด องคการสมรรถนะสง (High performance Organization or HPO) ทถกออกแบบขนเ พอน าเอาสงทดทสดของบคลากร ความคดสรางสรรคตลอดจนศกยภาพในการรกษาไวซงผลประกอบการทสงอยางยงยน ปจจยส าคญทบบบงคบบรบทขององคการสมรรถนะสง รวมทงการเปลยนแปลงความคาดหวงของลกคา การ

เปลยนแปลงดานองคการ พฤตกรรมองคการ ซงผลตสงซงลกคาตองการในความหมายของค าวาคณภาพ บรการและราคาซงมการแขงขนทสงมากในสงแวดลอมของทกวนน ในยคของการบรหารคณภาพทงทงองคการ (Total Quality Management: TQM) เปนการบรหารจดการทมนใจวาองคการตลอดจนบคลากรทกคนมพนธะสญญาทจะไปสการมคณภาพสง การปรบปรงอยางตอเนองและความพงพอใจของลกคา คณภาพ ในความหมายตามความรสกซงเปนความตองการของลกคาและเปนการท าส งทถกตองต งแตขนตอนแรก การปรบปรงอยางตอเนอง (continuous improvement) มความเชอวา ทกอยางทท าในองคการถกประเมนอยางตอเนองโดยมค าถาม ทส าคญ 2 ประการ ไดแก 1) เปนสงทจ าเปนหรอไม 2) ถาเปนสงจ าเปนสามารถทจะปรบปรงใหดขนไดหรอไม องคการสมรรถนะสงจะถกออกแบบ เพอใหบคลากรปฏบตงานไดดทสด น าไปสการสรางความสามารถซงกอใหเกดผลลพธทดแกองคการอยางยงยน โดยใหความส าคญกบบคลากรเปนอนดบแรก โดยถอวาเปนทรพยากรทมคณคา ทกอใหเกดความสามารถน าไปสการสรางผลลพธการด าเนนงานในระดบสงอยางยงยน การพฒนาศกยภาพและความสามารถในการแขงขนขององคการ จะมงเนนใหความส าคญกบบคลากรทงในเรองการสงมอบขอมลขาวสาร ความร อ านาจในการบรหารงานและรางวลแกบคลากรปจจยแวดลอมในการด าเนนธรกจมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลาการแขงขน ท าใหตองมการยกระดบคณภาพในการด าเนนงานอยางตอเนอง โดยเนนหนกใน 4 ประเดน ดงตอไปน 1) คณภาพของสนคาและบรการ 2) ตนทนในการผลตสนคาและบรการ 3) ความรวดเรวในการน าสนคาและบรการออกสตลาด 4) นวตกรรมในการพฒนาสนคาและบรการใหมๆ ในอดตองคการไมจ าเปนตองใหความส าคญกบทกประเดนขางตน แตภายใตการแขงขนทรนแรง ลกคามความตองการทไมจ ากด ความตองการสนคาและบรการทมคณภาพดราคาถก ตองการทางเลอกในการใชสนคาทหลากหลาย ท าใหองคการตองปรบตวเพอตอบสนองความตองการของลกคาใหได การเพมความสามารถในการแขงขน ในการทองคการจะสามารถเปนผน าไดนนตองค านงถงปจจยทส าคญ 3 ประการ ไดแก ทนมนษย ศกยภาพขององคการและความสามารถหลกในการเพมศกยภาพและความสามารถหลกขององคการนนขนอยกบทนมนษยเปนส าคญ ดงนน องคการตองใหความส าคญกบการพฒนาศกยภาพของทรพยากรมนษยในองคการเพราะทรพยากรมนษยทมคณภาพและมความเกงนน จะสามารถน ามาซงการเพมความสามารถในการแขงขนได การใหความส าคญกบทรพยสนทางปญญา สงทมความส าคญทสดส าหรบองคการสมรรถนะสง คอ ทนปญญา ซงเกดจากการรวบรวมองคความรของบคลากร แมวาในปจจบนมเทคโนโลยททนสมย แตบคลากรยงคงเปนทรพยากรทถายทอดความกาวหนา เปาหมายขององคการ พนธกจ กลยทธ การใหความส าคญกบทนทางปญญา องคการสมรรถนะสงมกจดองคการใหมการไหลเวยนของงานตามกระบวนการทางธรกจและมการสรางสรรคทมงานในกระบวนการเหลาน นโยบายดานทรพยากร

115

มนษยจะเกยวของกบความสามารถในการยดหยนทกษะ ความร และการจงใจ ในขณะเดยวกนองคการสมรรถนะสงใหความส าคญกบสายบรหารและการเปลยนแปลงวธการปฏบตของผจดการทมงความส าคญทการสอนงาน การประสมประสานของงานและการสรางทมงานเพออ านวยคามสะดวกในการปฏบตงานของทมใหปฏบตงานไดดทสดและสามารถตอบสนองความคาดหวงของลกคา Schermerhorn, Hunt and Osborn กลาววาสวนประกอบขององคการสมรรถนะสง 5ประการ มดงตอไปน 1. ความเกยวของกนระหวางบคลากร (employee involvement) เปนการมอบหมายการตดสนใจใหในทกระดบ ท าใหมความเกยวของกนและเกดความตอเนองในกรณทไมมความเกยวของกนบคลากรท าเฉพาะงานของตนเทานน สวนในกรณทมความเกยวของกนนน บคลากรจะมการพบปะกนเพอหาวธการปรบปรงการด าเนนงานใหเกดคณภาพอยางตอเนอง เชน มกลองเสนอแนะความคดเหน โอกาสในการอภปรายปญหาในการท างาน วงจรคณภาพ บคลากรทมควบคมคณภาพ ในผบรหารระดบกลางมการมอบหมายความรบผดชอบส าหรบการตดสนในในการประจ าวนท าใหเกดความเกยวของประสานกนตงแตระดบลางถงระดบบน ลกษณะการมอบอ านาจท าใหเกดความรบผดชอบของบคลากรในการตดสนใจเกยวกบงานของตนเอง ท าใหบคลากรเกดความตระหนกถงผลประโยชนทเพมขนจากสงทยอมใหบคลากรท าตามวธทตดสนใจท างานทตนรบผดชอบ 2. ทมงานบรหารตนเอง (self-directing work teams) เปนทมงานทไดรบมอบอ านาจใหตดสนใจในการวางแผน (planning) การท างาน (doing) และการประเมนผล (evaluating) การท างานของตน เรยกวา ทมงานบรหารตนเอง (self-directing work teams) บางครงอาจเรยกวา self-managing teams หรอ self-leading work teams หรอ autonomous workgroups เหตผลทส าคญ 2 ประการในการมทมงานบรหารตนเองในองคการสมรรถนะสง ไดแก 1) บคลากรมความรความช านาญสงขน 2) มการเพมความตองการในการบรหารตนเองในองคการ เนองจากการแขงขนทรนแรงขน ทมงานบรหารตนเองจะมผลกระทบตอความพงพอใจของบคลากร ความผกพนและการปฏบตงานของบคลากรดวย 3. เทคโนโลยการผลตแบบประสมประสาน (integrated production technologies) องคการทกแหงน าเทคโนโลยมาใชเพอในการผสานการใชทรพยากร ความร วธการและการสรางสรรคสนคาหรอบรการจากการด าเนนการ แนวคดของเทคโนโลยการผลตแบบประสมประสาน จะมงเนนทความยดหยนในการผลต การใหบรการ การออกแบบสนบสนนขอมลสารเสนเทศ โดยมงทการใชคอมพวเตอรเพอชวยในการออกแบบผลตภณฑหรอบรหาร การผลต การควบคมอปกรณในกระบวนการผลต การเคลอนยายผลตภณฑหรอบรการและการประสมประสานกบหนาทธรกจอนๆ เชน การรบค าสงซอและระบบบญช ซงลกษณะของเทคโนโลยการผลตแบบประสมประสานจะ

เกยวของกบระบบการผลตและการใหบรการแบบทนเวลาพอดจะเปนการผลตและขนสงสงทจ าเปนทนตามเวลาทตองการในจ านวนพอดกบการใช ซงมจดมงหมายทท าการผลตโดยไมใหมสนคาคงเหลอ ในกระบวนการผลตหรอใหมในจ านวนนอยทสด ท าใหสามารถลดระยะเวลาการรอคอย พรอมทงลดคาใชจายในการด าเนนงานซงเปนจ านวนมหาศาลไดส าเรจ นอกจากนระบบการผลตแบบทนเวลาพอด ยงชวยเพมคณภาพของการท างานและจงใจบคลากรใหเอาใจใสกบงานอกดวย ซงเปนกลยทธทจะสงผลใหองคการเกดขอไดเปรยบทางการแขงขน ดวยระบบการผลตในต าแหนงการผลตทตองการไดอยางทนเวลาพอด และในปรมาณทถกตองเหมาะสมและเมอมปญหาเกดขนกสามารถตรวจพบไดทนท ดวยเหตนจงท าใหระบบการผลตแบบทนเวลาพอด (JTT) เปนเครองมอทดเยยมส าหรบองคการสมรรถนะสง 4. การเรยนรขององคการ (organizational learning) เปนการรวบรวมขอมลเพอใหสามารถปรบตวใหเขากบสภาพการเปลยนแปลงไดอยางประสบความส าเรจ องคการสมรรถนะสงจะมลกษณะทไดรบการออกแบบเพอการเรยนรขององคการโดยจะมการแลกเปลยนขอมลสารสนเทศระหวางหนาทตางๆ เพอปรบปรงความสามารถและใชในสถานการณใหมๆ ความตองการส าหรบการเรยนรเชนนเกดจากความตระหนกวา คานยม โครงสรางสายบงคบบญชาขององคการยงไมเหมาะสมตอการเผชญกบสงแวดลอมทเปลยนแปลงไปหรอในการแบงปนขอมลขามสายงานไมวาจะเปนฝายการผลต ฝายการตลาดและฝายวศวกรรม เพอน าไปใชในการปรบปรงและเปลยนแปลงการด าเนนงานใหเหมาะสมกบสภาพการณทเปลยนแปลงไป 5. การบรหารคณภาพโดยรวม (Total quality management) เปนกระบวนการบรหารองคการทงหมด เพอใหไดมาซงผลตภณฑและบรการทมคณภาพ ซงสามารถตอบสนองความตองการและความพงพอใจของลกคาได การผลกดนใหเกด TOM ถามองยอนกลบไปในชวงกลางป 1990 เปนแนวโนมในการประยกตแนวคดดงกลาวทแพรหลาย เปนสงจ าเปนมากในองคการสมรรถนะสงซงตองกระตนใหมทมงานบรหารตนเอง โดยบคลากรทกคนตองมการวางแผนคณภาพและการตรวจสอบตนเองดวย ดงภาพท 1

117

ภาพท 1 สวนประกอบ 5 ประการขององคการสมรรถนะสง ทมา, p. Schermerhorn, Hunt and Osborn (2003: 35) สรปจากแนวคดองคการสมรรถนะสงของ Schermerhorn, Hunt and Osborn ไดวา องคการสมรรถนะสงจะมการออกแบบเพอทจะสามารถน าเอาสงทดทสด นนคอ ความสามารถของบคลากร ไดแก ความคดสรางสรรค เพอสรางผลประกอบการและศกยภาพขององคการอยางยงยนและไดเสนอองคประกอบ 5 ประการ ไดแก 1) ความเกยวของกนระหวางบคลากร 2) ทมงานบรหารตนเอง 3) เทคโนโลยการผลตแบบผสมผสาน 4) การเรยนรขององคการ 5) การบรหารคณภาพโดยรวม ท าใหองคการสมรรถนะสงจะมความส าเรจในการด าเนนงานตดตอกนเปนเวลานานทบคคลากรเองกมความพงพอใจและตวองคการเองกมงมนตอความส าเรจอยางตอเนองในระยะยาว

แนวคดเกยวกบองคประกอบในการเปลยนแปลงไปสองคการสมรรถนะสง 1. แนวคดเกยวกบการบรหารคณภาพโดยรวม 1) ความหมายของการบรหารคณภาพโดยรวมทวทงองคการมรากฐานทางดานแนวคดมาจากประเทศสหรฐอเมรกา ซงมระบบการควบคมทยดหลกการทางวทยาศาสตร วศวกรรมศาสตรและสถตศาสตร โดยผน าในการควบคมคณภาพในขณะนน ไดแก Freederick W. Tayler and Frank B. Grilbreth โดยมงไปทประสทธภาพของการท างาน ภายหลงสงครามโลกครงท 2 ประเทศญปนใหความสนใจแนวคดการควบคมคณภาพตามแบบตะวนตก โดย W. Edwards Deming เปน

ผน าแนวคดเกยวกบการควบคมคณภาพเขามาเผยแพร เมอประเทศญปนไดน ากระบวนการนมาใชในการควบคมการผลต ท าใหสนคามการพฒนาสงขน จนเปนยอมรบคณภาพไปทวโลก การควบคมคณภาพทดนอกจากจะท าในขนตอนตางๆ ของการผลตแลว ยงจะตองใหผทมสวนเกยวของในการผลตขนตอนตางๆ เขามามสวนรบผดชอบในการตรวจสอบ สรางเสรม ควบคม แกไข แนวความคดนเรยกวา กลมคณภาพ โดยใหบคลากรตงกลม รวมกนท ากจกรรมปรบปรงคณภาพและแกไขปญหาในการผลตและการท างาน โดยใชหลกการทางสถตและยดหลกของ Deming คอ PDCA (Plan Do Check Action) จากการน ากลมคณภาพมาใชพบวาเปนการเนนทบคลากรหรอเนนทบางสวนของผลตภณฑเทานน ซงเปนจดออนในการปรบปรงคณภาพ ดงนนประเทศญปนจงไดพฒนาโดยการปรบปรงคณภาพเนนการควบคมคณภาพทงระบบ (total quality control หรอ TQC) ส าหรบประเทศทางตะวนตก เชน องกฤษ อเมรกา เรยกลกษณะการบรหารแบบนวา การบรหารคณภาพทวทงองคการ (total quality management หรอ TQM) ซงเปนระบบการบรหารทมประสทธภาพ รวมกจกรรมทกกจกรรมทกกระบวนการผลต ประสานความมสวนรวมของฝายตางๆ เขาดวยกน เพอผลตสนคาตอบสนองความพงพอใจของลกคาเปนส าคญ

การบรหารคณภาพทวทงองคการ เปนกระบวนการทตองด าเนนการอยางเปนระบบ และตองมลกษณะบรณาการนบตงแตการเรยนรความตองการและความหวงของผบรโภคน ามาออกแบบหรอวางแผนปรบปรงสนคาหรอบรการใหสนองตอบความตองการและความคาดหวงของผบรโภคไดมากยงขน ตลอดจนการออกแบบกระบวนการผลตและระบบประกนคณภาพ ออกแบบวธการปฏบตงานในขนตอนตางๆ ใหถกตองตงแตแรก เชน การจดหาและท างานรวมกนกบผสงมอบวตถดบและอปกรณ การจดซอ ตรวจรบและทดสอบคณภาพของวตถดบ การทดสอบความสามารถของกระบวนการ เครองจกรและกรรมวธการผลต การผลต การประกอบ การตรวจสอบ และการน าสนคาไปสผบรโภค (The Deming Prize Guide, 2008, p. 2)

Hellsten and Klefsjo (2000) กลาววา การบรหารคณภาพทวทงองคการเปนระบบการจดการทมการเปลยนแปลงอยางตอเนองโดยมวตถประสงคเพอเพมความพงพอใจของลกคาทงภายในและภายนอก พรอมทงลดจ านวนทรพยากร เจตนาของการจดการคณภาพกเพอเปนการเขาถงหลกการบรหารจดการทงทางปฏบตและทางวชาการ แตละหลกการจะถกสนบสนนผานการปฏบตซงเปนกจกรรมงายๆ เชน การเกบรวบรวมขอมลจากลกคา ซงเปนการสนบสนนขอมลดานวชาการในมมกวางเพอทจะท าใหการปฏบตมประสทธภาพ ซงหลกการดงกลาวน แบงไดเปน 3 หลกการ ไดแก ลกคา การปรบปรงอยางตอเนองและการท างานรวมกน

Guillen and Gonzalez (2001) กลาววา หลกปรชญาในการบรหารคณภาพทวทงองคการ เปนพนฐานของหลกทฤษฎทเปนตวขบเคลอนทรพยากรขององคการเพอตอบสนองความตองการของผถอหนทสงขน โดยสามารถแบงหลกการออกเปน 3 กลม ไดแก 1) หลกการทมความสมพนธใน

119

แงของเทคนค เชน การออกแบบผลตภณฑและกระบวนการ การความเหมาะสมของผลตภณฑและกระบวนการใหเปนไปตามคณสมบตทลกคาตองการ การจดการกระบวนการบนพนฐานของขอเทจจรง 2) หลกการทใหความส าคญกบความพงพอใจของผถอหน ลกคาและคคาหรอบคลากร โดยผานการฝกอบรม การท างานรวมกนและ3) กลมสดทายเปนหลกการทใหความส าคญกบการเปนเลศขององคการและการปรบปรงอยางตอเนอง การยอมรบและการมสวนรวมในการเปลยนแปลงวฒนธรรม

Ronnback and Witell (2008) กลาววา การบรหารคณภาพ (quality management) คอ ปรชญาทางธรกจหรอแนวความคดของบรษทในการพยายามใหค าจ ากดความของการจดการคณภาพ การประกนคณภาพและการควบคมคณภาพและไดสรปองคประกอบของการบร หารคณภาพดงตารางท 1 ตอไปน

ตาราง 1 องคประกอบของการบรหารคณภาพโดยรวม แนวความคด (concepts)

ค าจ ากดความ (definitions)

ตวอยาง (examples)

หลกการ (principles) เป นสมม ต ฐ านท เ ก ดข นภาย ใตองคการเพอดความสมพนธระหวางลกคา คแขงขนและคคา

- ลกคา - การพฒนาอยางตอเนอง - การท างานเปนทม

การปฏบต (practices) กจกรรมทท าและปรากฏออกมาในรปของหลกการ

- การรวบรวมขอมลจากลกคา - การส ารวจลกคา

วชาการ (techniques) แนวทางและพนฐานของโครงสรางวธปฏบตกจกรรม

- ความคดเหนของลกคา - คณภาพงานทเหมาะสม

ทมา: Ronnback and Witell (2008) 2) องคประกอบของการบรหารคณภาพโดยรวม Parast and Digman (2007) เสนอกรอบแนวคดส าหรบการฝกปฏบตการจดการคณภาพในพนธมตรเชงกลยทธ โดยจดประสงคของแบบตวอยางส าหรบการจดการคณภาพภายในพนธมตรเชงกลยทธ เกยวของกบการไวใจและการเรยนรการไวใจเปนสวนประกอบหลกของพนธมตรเชงกลยทธ วธทการไวใจถกสรางภายในพนธมตรเชงกลยทธจะเกยวของกบคานยม ทศนคตอารมณและความรสกของหนสวน ปจจยทน ามาเปนองคประกอบของกรอบแนวคดน ประกอบไปดวย การปกครองพนธมตร (alliance governance)

Strategic Intent

(direction)

Trust

Knowledge

Sharing

CooperativeLearning

Performance

Alliance Governance

(Leadership)

Culture Process Improvement

Alliance

Satisfaction

วฒนธรรม (culture) ทศทางกลยทธ (strategic instant) ความไวใจ (trust) การแบงปนความร (knowledge sharing) การเรยนรเกยวกบความรวมมอ (cooperative learning) การปรบปรงกระบวนการ (process improvement) ความพงพอใจของพนธมตร (alliance satisfaction) และผลการด าเนนงาน (performance) ดงภาพท 2

ภาพท 2 แสดงเคาโครงเกยวกบแนวคดและความสมพนธระหวางตวแปรส าหรบการจดการคณภาพในพนธมตรเชงกลยทธ ทมา: Parast and Digman (2007)

Padhi (2005) เสนอวา การบรหารคณภาพทวทงองคการเปนการรวมองคการเขาดวยกน เพอการปรบปรงดานผลตภณฑและการบรการอยางตอเนอง รวมถงการใชเครองมอทมความเหมาะสม เทคโนโลยและการฝกอบรมทจะเขาถงความคาดหวงของลกคาในพนฐานอยางตอเนองผานการเขารวมของบคลากรซงการบรหารคณภาพทวทงองคการประกอบดวย

1. การใหความส าคญกบลกคา (customer focus) 2. การมสวนรวมของบคลากร (employee involvement) 3. การปรบปรงอยางตอเนอง (continuous improvement) 4. การปองกนความบกพรอง (defect prevention) 5. การวดผลการด าเนนงาน (performance measurement) 6. การเรยนรอยางตอเนอง (continuous learning)

121

Metri (2005) ไดท าการศกษาปจจยทสงผลตอความส าเรจของการบรหารคณภาพทวทงองคการ โดยใชการวเคราะหปจจยตางๆ ไดแก

1. การยอมรบของผบรหารระดบสง (top management commitment) 2. วฒนธรรมคณภาพ (quality culture) 3. การจดการกลยทธคณภาพ (strategic quality management) 4. การจดการการออกแบบคณภาพ (design quality management) 5. การจดการกระบวนการ (process management) 6. การจดการคณภาพของคคา (supplier quality management) 7. การใหการศกษาและการฝกอบรม (education and training) 8. การใหอ านาจและการมสวนรวม (empowerment and involvement) 9. ขอมลและการวเคราะห (information and analysis) 10. ความพงพอใจของลกคา (customer satisfaction)

ดงนนองคประกอบการบรหารคณภาพสามารถสรปองคประกอบของการบรหารคณภาพโดยรวม ประกอบดวย

1. วฒนธรรมองคการ 2. ทศทางกลยทธ/การจดการกลยทธ 3. การเรยนรอยางตอเนอง 4. การแบงปนความร 5. การปรบปรงกระบวนการ 6. ความพงพอใจของพนธมตร/ลกคา 7. ผลการด าเนนงาน 8. การมสวนรวมของบคลากร

2 . แนวค ด เ ก ย วก บ ก า ร ม งค วา มส มพ น ธ ร ะ ย ะยา ว (Long-term oriented organization)

แนวคดเกยวกบการมงความสมพนธระยะยาวอยในแนวคดมตทางวฒนธรรมของ Geert Hofstede ทเปนผเชยวชาญทางดานการปฏสมพนธระหวางวฒนธรรมชาตและวฒนธรรมซงศกษาเกยวกบอทธพลของวฒนธรรมชาตตอพฤตกรรมมาเปนเวลานาน (Molina, 2005, p. 3) โดยไดอธบายความแตกตางทางดานบรรทดฐาน (norms) ทสงผลตอรปแบบการด าเนนชวตของลกคาในแตละประเทศและแตละทองถนทมความแตกตางกนในรปแบบการด ารงชวตทมความแตกตางกน

ออกไปและไดแบงมตความหลากหลายทางวฒนธรรมออกเปน 5 มตดงตอไปน Power distance, Individualism, Masculinity, Uncertainty avoidance แ ล ะ Long-Term Orientation ซ ง มรายละเอยดในสวนของ Long-Term Orientation ดงตอไปนคอ ลกษณะของเวลาในการท างานรวมกน (Short-Term/Long-Term Orientation) เปนลกษณะของการท างานรวมกนหมายถงการทบคคลประเมนผอนโดยพจารณาจากปจจยทไมค านงถงความสมพนธสวนตวในรอบเวลาอนสนหรอพจารณาจากความสมพนธทมมาตอเนองยาวนานคนทมลกษณะ Long-Term Orientation จะสนทสนมกบคนแปลกหนายากเพราะตองใชเวลาในการศกษาแตเมอสนทกบใครแลวกจะมความสมพนธทยาวนานและเปนผทคอนขางอนรกษนยมเกรงใจและใหเกยรตผอนในขณะทคนทมลกษณะ Short-Term Orientation จะสนทสนมกบคนแปลกหนางายแตไมมความผกพนลกซง De Waal (2007) ไดกลาวถงกลยทธของการเปนองคการสมรรถนะสงทมความสมพนธกบลกษณะส าคญคอการมงสสมดลระหวางการมงเปาระยะยาวและระยะสน ท เปนการรกษาสมพนธภาพทดกบผมสวนไดสวนเสยกบธรกจหรอองคการและไดอธบายวาการทองคการสามารถตอบสนองและรกษาความสมพนธกบผมสวนไดสวนเสยตอองคการไดนนจะประกอบไปดวย 1. ความสมพนธกบผถอหน 2. ความสมพนธกบบคลากรในองคการ 3. ความสมพนธกบลกคา 4. ความสมพนธกบองคการภายนอก 5. ความสมพนธกบสงคม ทกองคการนนยอมมผทเกยวของจากหลายฝายทงกายในองคการ เชน ผบรหารหรอผน าทจะตองมภาวะผน าและมทกษะทางดานการบรหาร มการควบคมและตดตามงาน และทส าคญตองเปนแบบอยางทดแกบคลากร ในขณะทผปฏบตงานกตองรกใน การเรยนรและพฒนาศกยภาพของตนเองอคเสมอ ส าหรบดานภายนอกองคการ เชน ลกคากตองมการใหขอมลยอนกลบในเรองสงคาดหวงทลกคาคาดวาจะไดรบจากองคการ หรอส าหรบในดานพนธมตรทางธรกจควรทตองมการแลกเปลยนความรซงกนและกนอยางจรงใจในการสงเสรมการด าเนนการทางธรกจ นอกจากนนองคการตองมความรบผดชอบตอสงคม จงเหนไดวาผเกยวของนลวนมสวนทเกยวของในดานตางๆ ทงสน ดงแสดงในภาพท 3

พนกงาน ลกคา

พนธมตรธรกจ

ผบรหาร/ผน า

ผขาย สงคม

ผเกยวของ

123

ภาพท 3 ตวแบบผเกยวของกบองคการ ทมา: Marquardt (1996, p. 105)

3. แนวคดเกยวกบองคการทมงเนนลกคา (Customer Oriented Organization) “องคการทมงเนนลกคา” นนจะใหความส าคญตอความตองการพนฐานของลกคาเปนหลกเพอใหออกแบบผลตภณฑและบรการทตอบสนองความตองการของลกคาได นอกจากน ยงใหความส าคญตอชองทางทหลากหลายในการเขาถงของลกคา มการตอบสนองตอความตองการหรอปญหาของลกคาอยางรวดเรว ใหความส าคญกบการสรางและรกษาความสมพนธระยะยาวกบลกคา รวมถงมการสรางสรรคตววดทใชในการประเมนความพงพอใจของลกคา Homburg, Christian and Christian Pflesser (2000) กลาววา “การมงเนนลกคา” วาเปนกลมของกจกรรมทด าเนนการโดยธรกจเพอสงเสรมการท างานของฝายขาย โดยใหความส าคญกบความตองการและความพงพอใจของลกคาเปนอนดบแรก เปนกลยทธขององคการทมงเนนลกคาทประกอบดวย 1) การพฒนาผลตภณฑและการบรการทมคณภาพเปนทชนชอบของลกคา 2) ตอบสนองอยางรวดเรวและดวยความนอบนอมตอปญหาและขอรองเรยนของลกคา 3) จดการกบปญหาทมผลกระทบตอชมชนดวยความละเอยดออนและรอบคอบ Narver, Slater and MacLachlan (2000) กลาววาลกษณะขององคการทมงเนนลกคา (Characteristics of Customer oriented organization) สงทจ าแนกออกจากองคการประเภทอน คอการใหความส าคญกบการบรหารจดการลกคา (Customer Management) สวนใหญจะมการก าหนดถงความส าคญของลกคาไวในวสยทศนขององคการและกลยทธขององคการและอกหลายองคการไดตงเกณฑมาตรฐานทางดานการบรหารจดการลกคา การสรางฐานขอมลลกคา โปรแกรมการรบค ารองของลกคาและการจางและพฒนาบคลากรบรหารจดการลกคา องคการทมงเนนลกคา เหลานจะสรางสรรคเทคนคใหมทมประสทธภาพในการด ารงรกษาความสมพนธอนมคากบลกคาขององคการและเปนผน าในการเปลยนแปลงจากองคการทเคยมงเนนผลตภณฑ (Product-oriented organization)ไปสการเปนองคการมงเนนลกคา(Customer-oriented organization) องคการทมงเนนลกคาจะมจดมงเนนและการบรหารจดการโดยมลกคาเปนจดศนยกลาง มากกวาผลตภณฑ องคการเหลานจะมการบรหารจดการความสมพนธกบลกคาอยางตอเนองแทนทมองความสมพนธใหมๆทไมยงยน นอกจากนยงมการน าเสนอผลตภณฑและการบรการทออกแบบมาเพอตอบสนองความตองการของกลมลกคาขององคการ โดยใชจ านวนลกคาหรอความจงรกภกดของลกคาเปน

ตวชวดความส าเรจขององคการมากกวาสวนแบงทางการตลาดและก าไรจากการจ าหนายผลตภณฑ ดงตาราง 2 ตาราง 2 เปรยบเทยบลกษณะขององคการมงเนนลกคาและองคการมงเนนผลตภณฑ องคการมงผลตภณฑ องคการมงลกคา จดมงใหความส าคญ • ผลตภณฑ • ลกคาทมคณคาสงสด การจดองคการ • ก าหนดบคลากรท รบผดบรหาร

จดการผลตภณฑ • ก าหนดบคลากรทรบผดชอบในการบรหารจดการลกคา

กลยทธ • คนหากลมลกคาทมความตองการผลตภณฑของบรษท

• พฒนาผลตภณฑเพอตอบสนองความตองการของลกคาทเลอกแลว

ความสมพนธกบลกคา • ความสมพนธระยะสน ไมตอเนอง • ความสมพนธตอเนอง ในระยะยาว ผลตภณฑและบรการทน าเสนอ

• ผลตภณฑแตละผลตภณฑ • ผลตภณฑทออกแบบใหตอบสนองตอลกคาจ านวนมาก ผลตภณฑทเสนอขายเปนแพคเกจ

การประเมนความส าเรจ • ใชสวนแบงทางการตลาด และก าไรจากการขายสนคาเปนตวชวด

• ใชจ านวนลกคา ผลประโยชนของลกคา ความจงรกภกดตอตราสนคาของลกคา เปนตวชวด

ทมา: Narver, Slater and MacLachlan (2000) องคการมงเนนลกคาจะตระหนกวาการแขงขนทางธรกจทวความรนแรงขนตลอดเวลา ท าใหเกดผลตภณฑหรอบรการทมความคลายคลงกน จนสามารถทดแทนกนไดมากมาย สงผลใหวงจรชวตของผลตภณฑสนขนและการออกแบบผลตภณฑใหแตกตางจากคแขงขนท าไดยากขน เพอตอบรบปญหาดงกลาวองคการมงเนนลกคา ใชการสรางความแตกตางในสงทน าเสนอ โดยการตอบสนองตอลกคาแตละกลมแตกตางกนออกไป ท าใหลกคาสามารถซอสนคาหรอใชบรการกบธรกจดงกลาวไดงายยงขน ซงผลจากการด าเนนการดงกลาว ธรกจไดสรางคณคาพเศษใหแกลกคาในขณะเดยวกนยงมอตราการรกษาลกคาไวไดสง ซงท าใหบรษทสามารถมก าไรจากการประกอบการทสงอกดวย (Narver, Slater and MacLachlan, 2000) จากความหมายและลกษณะขององคการมงเนนลกคาดงกลาวขางตน สามารถสงเคราะหองคประกอบทเปนคณลกษณะส าคญขององคการมงเนนลกคาได 7 องคประกอบเพอน ามาใชในการศกษาดงตอไปน 1. จดมงใหความส าคญ (Focus) หมายถง การทองคการใหความสงสดกบความตองการของลกคากลมเปาหมายขององคการ โดยการมงสรางคณคาพเศษใหแกลกคา เพอใหลกคาเกดความ

125

พงพอใจ และเกดความจงรกภกดในตราสนคา โดยมการระบหรอก าหนดการใหความส าคญกบลกคาอยางชดเจนไวในวสยทศน หรอกลยทธขององคการ ตลอดจนมการถายทอดวสยทศน และกลยทธดงกลาวไปสการปฏบตในทกระดบขององคการ 2. การจดองคการ (Organizing) หมายถง การทองคการมการจดโครงสรางองคการใหเหมาะสมกบการเปนองคการมงเนนลกคา เชน การจดหนวยงานทเกยวกบการบรหารความสมพนธกบลกคาเปนตน 3. กลยทธ (Strategy) หมายถง กลยทธการเจรญเตบโตและการขยายผลตภณฑของธรกจโดยมงพฒนาผลตภณฑเพอตอบสนองความตองการของลกคากลมตางๆทมความตองการแตกตางกน 4. ความสมพนธกบลกคา (Customer Relationship) หมายถงความมงหมายทจะสราง และรกษาความสมพนธในระยะยาวกบลกคา อาทเชน มการน านวตกรรมตางๆมาใชในการบรหารจดการความสมพนธกบลกคา (Customer Relationship Management: CRM) 5. ผลตภณฑและบรการทน าเสนอ (Product and Service) หมายถง การทธรกจ มการพฒนาและออกแบบผลตภณฑใหสามารถตอบสนองตอลกคากลมเปาหมายไดอยางครบวงจรหรอเสนอขายเปนแพคเกจ 6. การประเมนความส าเรจ (Indices of Assessment) หมายถง องคการไดใชจ านวนลกคา ผลประโยชนของลกคา ความจงรกภกดตอตราสนคาของลกคา เปนตวชวดในการประเมนความส าเรจขององคการ 7. การตอบสนองตอลกคา (Responsiveness) หมายถง การทบคลากรขององคการไมเพกเฉยและตอบสนองตอค ารองเรยนหรอขอซกถามของลกคาดวยความรวดเรว ออนนอมและสามารถแกไขปญหาตางๆใหลกคาเกดความพงพอใจได

4. แนวคดการท างานเปนทม (Teamwork) Edgar (1982, p. 199) กลาววาทมงานจะตองเปนกลมทประกอบดวยบคคลทมเปาหมาย

การท างานรวมกนมหนาทสมพนธกนมารวมปฏบตงานใหส าเรจตามวตถประสงค McGowrty and Mease (2001, pp. 50-53) กลาววาการท างานเปนทมจะตองมปจจย

พรอมทจะสงเสรมใหทมงานบรรลวตถประสงคเดยวกนไดแกการบรหารทมงานทดมการสอสารในทมงานมการตดสนใจในทมงานมการรวมมอในทมงานซงองคประกอบทท าใหทมงานนนประสบผลส าเรจมดงตอไปน 1) การตงเปาหมายการท างานรวมกนทกคนรอยางแนชดวาผลงานทตองการใหเกดขนจากทมงานนนคออะไร 2) การวางแผนการด าเนนงานโดยมรายละเอยดหรอขนตอนการปฏบตเพอท างานใหบรรลเปาหมาย 3) แบงงานและจายงานใหเหมาะสมกบบคลากรตามความร

ความสามารถและบทบาทแตละคน4) ด าเนนการปฏบตงานตามแผนและขนตอนทไดก าหนดไวอยางเปนระบบและอยางตอเนอง 5) มการตดตามผลการท างานในแตละสวนอยางสม าเสมอเมอมขอบกพรองตองรบหาทางชวยเหลอแกไขและใชหลกการแกไขปญหาของงานมากกวาการคนหาวาผใดถกผใดผด 6) สรางความรสกส านกและตระหนกอยเสมอวาความรและเทคนคการท างานทใชอยนนมโอกาสทจะลาหลงและอาจขาดประสทธภาพไดเสมอการแสวงหาความรแสวงหาเทคนคตลอดจนวธการใหมเปนสงทบคลากรพงปฏบตอยเสมอ

สรปไดวาการท างานเปนทมหมายถงการท างานรวมกนของกลมบคคลดวยความเขาใจความผกพนและความรวมมอซงกนและกนของบคลากรในกลมเพอสามารถใหการปฏบตงานทท ารวมกนบรรลเปาหมายทก าหนดไว ถาองคการมทมงานทดจะเปนตวชวยทส าคญในการเพมประสทธภาพในการท างานบคลากรทกคนในทมงานจะมความรสกเปนสวนหนงขององคการมความตองการทจะพฒนาองคการและมความกงวลถาองคการก าลงอยในสภาวะทตกต าการรวมใจกนในการสรางทมงานเปนหนาทของทกคนในองคการโดยมปจจย 7 ประการไดแก 1) การมจดหมายทชดเจน 2) การมสวนรวมในกลมบคลากร 3) ความไววางใจ 4) ภาวะผน าทมประสทธภาพ 5) การมความคดในเชงบวก 6) การสอสารทดและ 7) บรรลจดมงหมายทตงไว องคประกอบของการท างานเปนทม Robbins (2001, p. 264) ไดน าเสนอแนวคดเกยวกบการท างานเปนทมทมประสทธภาพวาจะตองมการออกแบบงาน (Work design) การท างานเปนทมซงแบบของการท างานนเปดโอกาสใหบคคลในทมทกคนมอสระแหงตน (Autonomy) มทกษะและความรบผดชอบในหนาททไดรบมอบหมายซงมนยส าคญตอทมงานทจะสงผลใหบรรลเปาหมายในการปฏบตงานอกทงการออกแบบงานเปนกระบวนการขนพนฐานในการพฒนากล มบคคลทก าลงท างานดวยกนใหไดเรยนรวาจะท าอยางไรจงจะบรรลเปาหมายขององคการในขณะเดยวกนแนวทางทจะท าใหเกดความรวมมอรวมใจทจะท างานเปนทมจะตองจดใหมการฝกอบรมเพอใหบคคลเขาใจขนตอนการท างานจนเกดความช านาญทไดตกลงรวมกนตามหนาทความรบผดชอบและทกษะของบคคลในทมงานนอกจากนการประชมประเมนผลเพอใหเปนไปตามวตถประสงคนนเทากบวาเปนการรกษาทมงานใหคงอยตลอดไปการขดแยงหรออปสรรคในการท างานยอมมโอกาสบนทอนความคดและพลงใจดงนนบคคลในทมงานจะตองเขาใจถงปรากฏการณของทม โดยผน าทมเปนบคคลทมบทบาทส าคญทจะชวยใหกลมสามารถท างานไดและสรางคณสมบตการท างานเปนทมใหแขงแกรงผน าทมควรด าเนนการสงเสรมกระตนก ากบจงใจใหบคลากรท างานเปนทมมความคดรวมกนเกดทศนคตทดเชอมนในการท างานรวมกนสวนบคลากรจะตองมเจตนาดตงใจในการท างานมความเขาใจและเพมคณคาหรอใหความส าคญในการท างานเปนทม

Herrenkohl (2004, p. 3) กลาววาการท างานเปนทมทบรรลตามเปาหมายนนจะตองมการสรางทมงานซงประกอบดวยเปาหมายวสยทศนภาระงานและทกษะในการปฏบตงานรปแบบ

127

พฤตกรรมทางสงคมและผน าทมทจะท างานเปนทมภายใตการวางแผนการด าเนนการตามแผนการประสานกจกรรมการท างานความพงพอใจสภาพแวดลอมภายในทมงานและการประเมนผลการท างานเปนทม

Lenhardt (2004, p. 184) กลาวถงการท างานเปนทมวาเปนกระบวนการในการปฏบตงานรวมกนมการตดตอภายในระหวางบคลากรในทมงานเปนทยอมรบซงกนและกนมการพงพาอาศยภายใตสมพนธภาพทดของบคลากรแตละคนในทมเพอเสรมสรางทจะใหทมงานมความแขงแกรงสามารถทจะบรณาการตามความตองการของกลมใหบรรลตามวตถประสงคทตงไว และกลาววากระบวนการท างานเปนทมในการศกษาครงน ประกอบดวย

1. เปาหมายของทมงาน (Team goals) 2. ภาระงานและทกษะทจ าเปนในการปฏบตงานของทม (Team tasks and the skills

needed to perform) 3. การเปนผน า (Leadership) 4. การวางแผนการท างานเปนทม (Planning) 5. การด าเนนงานตามแผน (Performing task performance) 6. การประสานกจกรรมการท างาน (Activity coordination) 7. ความพงพอใจของทมงาน (Team member satisfaction) 8. การประเมนผลการท างานเปนทม (Evaluation product and process)

สรปไดวา องคประกอบของการท างานเปนทมนนประกอบดวย 4 ดาน ไดแก 1. การออกแบบงาน (Work design) หมายถงการท างานเปนทมจะตองมการออกแบบงาน

วาเปนอยางไรและมขนตอนอะไรบางทจะตองปฏบต 2. กระบวนการท างานเปนทม (Team work process) หมายถงการกระท าทมการยอมรบ

และน าไปปฏบตใหสอดคลองกบวตถประสงคขององคการ 3. บรบทแวดลอมของการท างานเปนทม (Team work context) หมายถงการกระท าและ

รวมมอกนภายใตเงอนไขแบบอยางเดยวกน 4. องคประกอบของการท างานเปนทม (Team work composition) หมายถงการกระท า

ทมการก าหนดหรอเปลยนแปลงเพอใหเกดผล

เอกสารอางอง

ทพวรรณ หลอสวรรณรตน. (2551). องคการสมรรถนะสงกบความรบผดชอบตอสงคม. วารสารการ

จดการภาครฐและเอกชน (พฤษภาคม - สงหาคม).

พส เดชะรนทร. (2552). การท าความเขาใจกบคน Gen Y. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพไฮเปอรเนท

เรองวทย เกษสวรรณ. (2557). การพฒนาองคการ กรงเทพมหานคร: บพธการพมพ ส านกงานคณะกรรมการพฒนาระบบราชการ. (2557). พฒนาองคการใหมขดสมรรถนะสง [Online] Accessed 5 ม น า ค ม 2560 Available from http, p.//www.opdc.go.th/oldweb/thai _Newsletter/oct_2017/e-newsletter/High. Blanchard, Ken. (2007). Leading at a Higher Level, p. Blanchard on Leadership and creating High Performance Organizations USA: Pearson Education. Buytendijk, Frank. (2006). The Five Keys to Building a High-Performance Organization (Gartner Group)” Business Performance Management Magazine (February, pp. 1-20. Carew, Don, et al. (2009) Is Your Organization High Performing [Online], accessed 15 April 2017 Available from http//www.pearsonhighered.com/samplechapter/013144909.pdf. De Waal, A. A. (2012). The Characteristics of High Performance Organization.

Business Strategy Series. vol. 8, No. 3 pp. 179-185. Emerald Group Publishing Limited.

Edgar, Huse. R. (1982). Team Building. citing Daniel Robery and Steven Altman. Organization Development: Progress and Perspective. New York: McMillan Publishing Ltd Guillen, M., & Gonzalez, T.F. (2001). The ethical dimension of managerial leadership two illustrative case studies in TQM. Journal of Business Ethics 34, p. 175. Hellsten,Ulrika; Klefsjö, Bengt. (2000). TQM as a management system consisting of values, techniques and tools", The TQM Magazine. 12(4), pp. 238 – 244 Herrenkohl. (2004). Becoming A Team : Ohio: Library of congress Control. Homburg, Christian and Christian Pflesser. (2000). A Multiple-Layer Model of Market-Oriented Organizational Culture, p. Measurement Issues and Performance Outcomes. Journal of Marketing Research, 37 (November), 449–62 Lenhardt, Vincent. (2004). Coaching for Meaning , p. The culture and practice of coaching and team building. New York: Creative Print and Design. Linder, Jane C. and Brooks Jeffrey D. (2009). Transforming the Public Sector. [online].

Accessed 11 March 2017. Available from http//www.accenter.com/Giobal/Research_and_Insights/By_Subject/High_P.

129

McGowrty and Meuse. (2001). The Team Developer. New York, p. Branford and Bigelow. Metri, A.B. (2005). TQM Critical Success Factors For Construction Firms. Journal of

Management, 10(2), pp. 61-72. Marquardt, Michael J. (1996). Building the Learning Organization. New York : Mc

Graw-Hill Molina, Andres F. (2005). Critically consider Geert Hofstede' s contribution to

Intercultural Communication. Aalborg University, p. Aalborg Denmark. Narver, John C. and Douglas L. MacLachlan. (2000). Total Market Orientation,

Business Performance, and Innovation. Cambridge, MA, p. Marketing Science Institute.

Parast, M.M. and Digman, A.L. (2007) A Framework for Quality Management Practices in Strategic Alliances. Journal of Management Decision, 45(4), 802-818.

Robbins. P Stephen. (2001) Organization Behavior, 9th ed. New Jersey, p. Prentice – Hall. Rönnbäck, Å., & Witell, L. (2008) A review of empirical investigations comparing quality initiatives an manufacturing and service organizations. Managing Service Quality. 18(6), p.577-593. Schermerhorn, J. R., Jr., Hunt, J. G., Osborn, R. N. (2003). Organizational behavior (8th

ed.) University of Phoenix Custom Edition. New York, p. Wiley. The Deming Prize Committee. (2008). The Deming Prize Guide for Overseas. Union

of Japan Scientists and Engineers. Vitalo, Raphael L. (2009). “Kaizen’Role in Building the High-Porforming Organization form,” Kaizen desk Referenee standard The complete guide for applying kaizeri to continuously improve business resuhs [Online]. Accessed 27 March 2017. Available fromhttp//www.vitalentusa.com/learn/kaizen_hpo.php

บทท 8 การเปลยนแปลงไปสองคการสมรรถนะสง (ตอ)

ความเปนองคการแหงการเรยนร ความตองการในการพฒนาการบรหารจดการองคการตางๆ ท าใหหลายองคการใหความส าคญกบแนวคดองคการแหงการเรยนร ทจะน ามาปรบใชในการบรหารองคการ เพอใหเกดการพฒนาคณภาพและประสทธภาพในการปฏบตงานทงระบบ ทงการก าหนดนโยบายและการบรหารงาน ทมองคประกอบส าคญทกอใหเกดการเปนองคการแหงการเรยนร ใหครอบคลมทวทงองคการ รวมถงการวดผลความส าเรจของการเปนองคการแหงการเรยนรอยางชดเจน (Garvin, 1998, pp. 2-3) การเปนองคการแหงการเรยนร (Organizational learning : OL) ตอมาในป ค.ศ.1990 เซงเก (Senge) ไดสงเคราะหทฤษฎและวธการตางๆ ออกมาเปนพนฐานวนย 5 ประการ ทจะน าไปสการเปนองคการแหงการเรยนร ภายใตความเชอทวา คนยงเรยนรกจะยงขยายขดความสามารถของตนออกไปและองคการทกอใหเกดการเรยนรกจะเตบโตและพฒนาตอไปอยางไมสนสด (Senge, 1990) องคการแหงการเรยนร มความส าคญกบการพฒนาใหเปนองคการสมรรถนะสง ทงนเพอเปนการสรางและรกษาความไดเปรยบในการแขงขน โดยอาศยการเรยนรความส าเรจและความลมเหลวของตนเองและผอนไดอยางฉบไวและน าไปสการปรบองคการใหมสมรรถนะสงอยางตอเนอง โดยใหองคการเปนจดศนยกลางของการเรยนรของบคคลทกกลมและทกระดบ (Marquardt, 1996, p. 3) ท าใหเกดกระบวนการตรวจสอบและแกไขขอผดพลาดทเกดขน โดยเฉพาะพฤตกรรมการแสดงออกเพอการปกปองหรอแกตว (defensive routines) เนนการพฒนาความสามารถของบคลากรทตงอยบนพนฐานของการเสรมสรางพฤตกรรม เจตคตและทกษะโดยทกคนตางขยายขดความสามารถเพอสรางผลงานทตองการ องคการทมลกษณะภาพแหงการเรยนร (learning characters) มการเคลอนไหว ยดหยน เปนพลวตรอยเปนนจไมหยดนง ไมพงพอใจกบความส าเรจทมอย โดยทกคนตองขวนขวายหาความรมาเเบงปนเผยแพรแกกนเพอพฒนางานในหนาทใหมประสทธภาพสงสดและเรยนรเพอความอยรอดไดในอนาคต เปนการเรยนรในการปรบตวอยางตอเนองทไมเคยอมตวเพอสรางสรรคสงใหมเพอเพมประสทธภาพในตวเอง ทมความส าคญและจ าเปนอยางยง ส าหรบสถานการณในปจจบนและอนาคต (Senge, 1996) ทตองมการเปลยนแปลงรปแบบและวธการท างานอยางตอเนอง ซงท าใหการเรยนรทเกดจากประสบการณน ามาหลอหลอมอยางมกระบวนการทควบคไปกบการท างาน นอกจากจะเปนการชวยเพมศกยภาพในการท างานแลว ยงสงเสรมใหเกดนวตกรรมทเปนการการขยายการเรยนรในองคการอกดวย (Watkins, 2003, pp. 5-7) นอกจากน Hodge, Athony and Gales (1996) กลาววา เปนการสรางองคการเพอใหพรอมรบกบสภาพแวดลอมทเปลยนแปลง โดยทองคการมความสามารถทจะเรยนรและมความทรงจ าเชนเดยวกบคน แตจะแตกตางกนตรงทตองมความจ าในดานความเปนมาและพฒนาการของ

131

องคการ ทจะถกบนทกไวหลายรปแบบ เชน เอกสาร นโยบายขนตอน รายงาน สนคา ฐานขอมลและสงทส าคญทสด คอ ทรพยากรมนษย ทจะการปรบปรงขดความสามารถขององคการและการตงเปาหมายในการเรยนรเพอกระตนเปนรายบคคลและใหกระจายไปทวทงองคการอยางตอเนอง ซงจะตองมระบบการบรหารทดทสนบสนนใหเกดการถายทอดความร ตามความตองการขององคการ (Blanchard and Thacker, 2004, pp. 44-45) ดงนน องคการแหงการเรยนรเปนระบบการปฏบตงานทเนนใหเกดการเรยนรทงระบบในองคการ ในกลมบคคลทกระดบอยางตอเนอง ใหมความสามารถในการน าการเรยนรมาพฒนา ปรบปรงเปลยนแปลง โดยมงหวงใหเกดการพฒนาองคการอยางมศกยภาพ พรอมตอการเปลยนแปลงปรบตวตามสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงอยางสม าเสมอ โดยผบรหารตองวางระบบใหเกดการขบเคลอน ไดอยางตอเนอง

การพฒนาองคการแหงการเรยนรเปนองคการสมรรถนะสง Marquardt (2002, p. 23) กลาววา องคการทจะพฒนาไปสองคการแหงการเรยนรจะตองประกอบดวยระบบยอยทส าคญ 5 ระบบ ดงตอไปน 1. การเรยนร (learning) เปนลกษณะของพลวตการเรยนร (learning dynamics) และเปนหวใจส าคญทท าใหเกดขนไดในระดบบคคล ระดบทมงานและระดบองคการ 2. องคการ (organization) มงเนนการกลาวถงการปรบเปลยนองคการ (organization transformation) การทองคการจะพฒนาไปสองคการแหงการเรยนรไดนน จะตองมการปรบเปลยนสงตางๆในองคการดงตอไปน คอ วสยทศนองคการ วฒนธรรมองคการ กลยทธองคการและโครงสรางองคการ 3. บคคล (people) กลาวถง การเสรมอ านาจบคคล (people empowerment) เปนการเปดโอกาสใหบคลากรทกคนในองคการไดมการเรยนรรวมกน มความสมพนธกนเปนเครอขายและท าประโยชนรวมกนเพอสงคมและชมชน รวมถงการทผบรหารท าหนาทเปนพเลยง ผสอนและมการท างานรวมกน 4. ความร (knowledge) เปนการจดการความร (knowledge management) ใหเกดขนในองคการโดยจดรปแบบการผสมผสานการรวบรวมความร การจดระบบขอมล มการแลกเปลยนความร การถายโอนความรและการพฒนาความรอยางตอเนอง เปนกระบวนการเทคโนโลยองคการ บคคล การเรยนร ความร 5. เทคโนโลย (technology) เปนการปรบใช เทคโนโลย ในองคการ (technology application) น าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการ ส าหรบการจดการความร การเรยนรในองคการส าหรบบคลากรทกระดบและผทเกยวของกบองคการในการใชเทคโนโลยนน

ภาพท 1 แบบจ าลอง ระบบองคการแหงการเรยนร ทมา: Marquardt (2002, p. 24) โดยการน าปจจยทง 5 มาประยกตกบองคการ โดยปรบน ามาใชในรปแบบ 5 ประการ ไดแก 1) พลว ตการ เ ร ย นร (Learning Dynamic) 2) การปร บ เปล ย นอ งค ก า ร (Organizational Transformation) 3) การเสรมพลง (People Empowerment) 4) การจดการความร (Knowledge Management) และ 5) การสง เสรมการเรยนรดวยเทคโนโลย (Technology Support for Learning) การกาวสความเปนองคการแหงการเรยนรนน องคการจะตองอยในสภาวะทไมอยนง มการเปลยนแปลงตลอดเวลา มความตองการในการเรยนรไมมวนจบสน โดยการพฒนาสองคการแหงการเรยนรนนมมากมายหลายวธ แลวแตความเหมาะสมกบบคลากรภมหลงองคการ ความสามารถทางเทคโนโลย วตถประสงคและวฒนธรรมองคการของแตละองคการ Senge (1990) กลาววา การพฒนาองคการใหเปนองคการแหงการเรยนร จะครอบคลมตงแตตวปจเจกบคคลไปจนถงตวองคการ ทจะตองมเปาหมายและมระบบงาน ในการพฒนาตวผน าและบคลากรทกคนในองคการ โดยมการสงเสรม และยกระดบการเรยนรใหเกดผลอยางเปนรปธรรม ภายใตพนฐานวนย 5 ประการ (5 Disciplines) ไดแก ดานความรอบรแหงตน (personal mastery) ดานแบบแผนความคดอาน (mental models) ดานการมวสยทศนรวม (share vision) ดานการเรยนรเปนทม (team learning) และดานความคดเชงระบบ (systematic thinking) ดงตอไปน ด านท 1 ด านความรอบร แห งตน (personal mastery) โดย Senge (1990) ได ใหความหมายของความรอบรแหงตนไววา เปนการฝกฝนอบรมตวเองดวยการเรยนรอยเสมอ เปนรากฐานส าคญในการขยายขดความสามารถใหเชยวชาญมากขน ความรอบรเปนผลรวมของทกษะและความสามารถ เปนสภาพทเปนอยตามความจรง เหนวาอะไรมความส าคญตอตนเอง ตอองคการ

133

และในขณะเดยวกนกเหนภาพเหตการณ (vision) ทพงประสงคได และสรางวสยทศนสวนตนขน (personal vision) เพอตอบตนเองไดหลกการส าคญของความรอบรแหงตน คอ การพฒนาบคลากรขององคการใหเปนบคคลทรอบรไดนน จะตองพฒนาในดานตาง ๆ ดงตอไปน 1. การพฒนาบคลากรใหมความร (knowledge) ใหทกคนไดมแนวคด (concept) ทจะน าไปจ าลองสรางกรอบแนวคดในการท างาน (conceptual framework) เปนของตนเอง เพอน าไปประยกตใชไดอยางแทจรง 2. การพฒนาบคลากรใหมความเขาใจ (understanding) ในแนวคดทไดเรยนรจนสามารถตความ แปลความและขยายความในสงทเขาใจเกยวกบแนวคดนน ๆ 3. การพฒนาบคลากรใหเกดทกษะทช านาญ (skills) ทกษะทตองการ ไดแก ทกษะทสามารถท าไดดวยตนเองโดยอตโนมต สามารถแกปญหาเองไดทกอยาง 4. การพฒนาบคลากรใหมเจตคตทด เพอน าไปสหนทางทดกวา โดยใชปจจยกระตน 4 ประการ ในการเปลยนแปลงเจตคต ไดแก ใหประสบดวยตนเอง สรางความสอดคลองกบตวอยาง มความสมเหตสมผลและความนาเชอถอของผบอก (ในทกดาน เชน คณวฒ วยวฒ ฯลฯ) กระบวนการสรางความรอบรแหงตน คอ การไดมาซงความร ใหม ทกษะใหมและเปลยนแปลง เจตคตของคน เกดจากกระบวนการสรางประสบการณเรยนรใน 4 ขนตอน ดงตอไปน ขนตอนท 1 ก าหนดกรอบความคดของตน จากประสบการณทสงสมมาก าหนด ซงเรยกวากรอบอางอง (frame of reference) อาจจะเปนประสบการณทางตรงหรอทางออมกได คอการสรางความจรงใหเกดขน โดยอาศยการจดระเบยบประสบการณดงกลาวใหเขาใจงาย และเมอไดรบการชแนะ การสงเกตการณดวยตนเองกจะเกดขน ขนตอนท 2 คอ ความร ความเขาใจทมาจากการเปรยบเทยบกบประสบการณ จากมมมองทแตกตาง หรอ จากการถายโอนและโยงประสบการณ รวมกบการชแนะและสงเกตการณทอาศยพนฐานของทฤษฎทไดเรยนรมา ขนตอนท 3 การปฏบตตามความร ความเขาใจ ทเกดขน จากขนตอนท 2 ขนตอนท 4 การประเมนผลจากการลงมอปฏบต หรอจากการแกปญหาตามความรความเขาใจ ซง การประเมนสามารถชวยบอกถงผลการปฏบตและแนวทางปฏบตตอ ถาถกกจะเกบเพมเปนประสบการณ หากผดกจะจ าไวเปนบทเรยนหรอเปนประสบการณทท าใหไมกระท าซ าหรอหาทางปองกนตอไป การเสรมสรางบคลากรใหมการใฝร กอใหเกดการรอบร เปรยบเสมอนเปนหลกประกนวา เกดการเรยนรในองคการขนแลว เพราะการเรยนรขององคการจะเกดขนได กตอเมอบคลากรมการเรยนรดวยเชนกน

ดานท 2 แบบแผนความคดอาน (mental models) โดย Senge (1990) ไดใหความหมายของแบบแผนความคดอานไววาเปนการสรปความรทไดมาในแตละวนเปนแนวคดของตนเอง แลวน ามาใชประโยชนในการท างาน โดยใหสอดคลองกบขอเทจจรงหรอขอมลใหมทเปลยนแปลงไปตามสภาพของสงคมและสงแวดลอมรอบตว โดยไมยดตดกบความรหรอขอมลเดมซงอาจผดพลาดหรอเปลยนแปลงไปและไมทนเหตการณ ความส าคญของแบบแผนความคดอานนน เพอฝกฝนใหเกดความเขาใจ สามารถแยกแยะระหวางสงทเชอกบสงทปฏบตจรง การสบคนความคดความเชอท าใหเกดความรสกทาทายและปรบขยายขอบเขตกระบวนการความคดความเชอของตนเองและสามารถเขาใจมมมองและความคดของผอนได หลกการของแบบแผนความคดอาน ตองอาศย วนยความคดอยางเปนระบบ (System thinking) เขาไปรวมท างานดวยจงจะมพลง เกดผลดสงสด ผบรหารและผน าจะตองผสานแบบแผนความคดอานของตนเขากบการฝกทกษะการคดอยางเปนระบบทเนนระบบใหญ เนนความเชอมโยงขององคการประกอบยอยใหได ในการแกไขปญหาในการปรบโครงสรางองคการ ฝกทกษะในการคดใครครวญ การเปดใจกวางตอสงททาทายและพฒนาแบบแผนความคดอานอยเสมออยางยดหยน รวมทงรจกปรบเปลยนกระบวนทศน แนวคด แนวปฏบตใหไดเหมาะสมกบสถานการณ กระบวนการแบบแผนความคดอาน ตองอาศยกระบวนการเรยนรทงโดยตรงและซอนเรนทเกดจากการสงเกต การคดใครครวญ การแอบจดจ า ทใชเวลาในการสงสมทกษะนนออกมาแบงปนกนกลายเปนแบบแผนความคดอานรวมกน (shared mental models) รปแบบของความคดอานมใชมเพยงแตเพมพนทกษะฝมอ แตยงสรางประสบการณและประสบการณกเปนสงทสอนรปแบบความคดอานของคนและของทม ดวยแบบแผนความคดอานทแบงปนรวมกนนนจะขยายขอบเขตขององคความรทงในลกษณะรอะไร (know – what) ดวยกระบวนการ ขนตอน วธการเชนไร (know – how) เขาใจและมความรอบรในเชงระบบ เหนความเชอมโยงและตอบตนเองไดวาตนเองเรยนรหรอท าไปเพอสงใด (know – why) เหนความเปนเหตเปนผล คาดคะเนผลทจะตดตามมาไดและมความคดสรางสรรครเรมดวยตวเองได (self – starter) เพอใหความส าคญกบสงใด (care – why) ดวยจตใจทมงมน มแรงจงใจทด ไมทอถอย ใฝร อยากรและไมพอใจกบสภาพเดมทเปนอย แบบแผนความคดอานนน มพลงและมอทธพลตอการรบร โดยเฉพาะเมอไดแบงปนความคดเหน มมมองระหวางกนดวยแลว ยงท าใหพลงของการเปนองคการแหงการเรยนรเกดขน ซงนบวาเปนหนทางเรมแรกของการสรางองคการแหงการเรยนรทด ดานท 3 การมวสยทศนรวม (shared vision) โดย Senge (1990) ไดใหความหมายของวสยทศนรวมไววา หมายถง จดรวมและพลงของการเรยนรของบคลากรในองคการ ซงเกดจากการทบคลากรแตละคนรบฟงซงกนและกน โดยทแตละคนจะแลกเปลยนวสยทศนสวนบคคลและใหเหตผลซงกนและกนเกยวกบสงทตองการจะท าความส าคญของการมวสยทศนรวมนน มคณคาทง

135

ภายในและภายนอกแกบคคล คณคาภายใน คอ สวนทสรางแรงบนดาลใจ ความศรทธายดมน เอกลกษณ ความเปนสวนหนงหรอความผกพนใหเกดแกบคลากร ตอทม ตอองคการ ตอหนาท ผลกดนใหเกดความกลาคด กลาท า กลาน า กลาเปลยนแปลง เพอท าใหเกดสงทดกวา สวนคณคาภายนอก คอ การใหทราบโดยทวกนวา องคการมงสรางผลส าเรจอะไรใหเกดแกองคการ เชน ความเปนเลศในดานใด เมอใด การมวสยทศนรวมกนในองคการจะมสวนเสรมสรางความเปนองคการแหงการเรยนรเปนอยางยง เปรยบเสมอนหางเสอของเรอทขบเคลอนใหเรอนนมงสเปาหมาย วสยทศนทดตองสอดคลองกบคณคาหรอคานยมทผคนยดถอในการด ารงชวตประจ าวนดวย กระบวนการสรางวสยทศนรวมนน Senge (1990) เชอวาหากใชแรงบนดาลใจเปนทตงกสามารถสรางวสยทศนทางบวกได เปนแรงขบเคลอนใหเกดการเรยนร การเตบโต ไดคดสราง คดท า คดพฒนา การมวสยทศนรวมจะตองมกระบวนการขบเคลอน ดงตอไปน 1. บคลากรทกคนมความเขาใจชดเจน ถงวสยทศนและเปาหมายาขององคการ 2. บคลากรทกคนมความเพยรพยายามรวมกนทจะรวมกนก าหนดวสยทศนและรวมกนน าไปปฏบต 3. มการสอสารถงกน แลกเปลยนความร ความคดเหนสวนตนซงกนและกน โดยเฉพาะการยอมรบฟงซงกนและกน 4. บคลากรทกคนตองมความรสกทผกพนเปนครอบครวเดยวกน 5. บคลากรทกคนมความมงมนจะเหนผลสมฤทธของขององคการ ไปสความส าเรจในเปาหมายเดยวกนวสยทศนหรอภาพในอนาคตทปรารถนาใหเกดขนในองคการ เปนสงทจ าเปนตอผน าและปฏบตงานทกคนในองคการ เปนพลงขบเคลอนในภารกจทกอยางขององคการใหมงสเปาหมายเดยวกน เปนจดรวมและพลงของการเรยนรของบคลากรในองคการ ดานท 4 การเรยนรเปนทม (team learning) โดย Senge (1990) ใหความหมายของการเรยนรเปนทมไววา หมายถง การน าความรของบคลากรมาแลกเปลยนกน เลาสกนฟง เปนการเรยนรจากความส าเรจและความผดพลาดของแตละคน รวมถงแนวทางการแกปญหาองคการยคใหมจะแขงขนตรงทความเปนอจฉรยภาพขององคการโดยรวม โดยผานปจจยส าคญ คอ ทรพยากรบคคลและมหนทางเดยวทจะพฒนาใหเกดเปนรปธรรมได คอ การเรยนรรวมกน (team learning) อยางเปนระบบ หลกการเรยนรเปนทม คอ การเนนการท างานและเรยนรรวมกนเปนทม ซงทกคนในทมงานจะตองมความเขาใจในหนาทความรบผดชอบของตนเองและเมอปฏบตงานรวมกน ไมวาจะเปนความส าเรจหรอผดพลาด ทกคนยอมมสวนรวมรบผดชอบดวยกน ในการเรยนรรวมกนเปนทมน อยทการจดโครงสรางหนาทขององคการ ใหมล าดบขนตอนของการท างานนอยลงและเมอก าหนดวธการท างานในรปแบบของทมงานใหมากขน โดยเนนการเรยนรเปนทม ม 3 ลกษณะส าคญ ดงตอไปน

1. บคลากรตองมความสามารถในการคด วเคราะหปญหาหรอประเดนพจารณาใหกระจางแจงชดเจน 2. ภายในทมตองมการท างานทสอดประสานกนเปนอยางด คดในสงทใหมและแตกตาง มความไววางใจตอกน 3. บทบาทของบคลากรทมหนงทมตอทมอนๆ ขณะททมหนงบคลากรเรยนรอยางตอเนอง การประพฤตปฏบตของทมนนยงสงผลตอทมอนๆดวย ซงจะชวยในการสรางองคการแหงการเรยนรใหมพลงยงขน กระบวนการเรยนรเปนทม มแนวปฏบตในการมงฝกวนยเพอสรางการเรยนรของทม คอ การพดคย (Dialogue) และการอภปราย (discussion) โดยทการอภปรายเปนการวเคราะหและแยกสวนประเดนทสนใจรวมกนของผเกยวของ เพอใหกลมยอมรบแนวคดและมมมองทตนเสนอและองคประกอบทจะสนบสนนการพดคยหรอการอภปราย ใหเกดผลสงสดผรวมทมจะตองปฏบต ดงตอไปน 1. รบฟงความคดเหนของผอน ไมน าความคด ความเชอสวนตวมาตดสน 2. ตองวางตวเปนกลาง ตองเปดใจ เหนใจและเขาใจผ อน มองวาผ อนกรวมแสวงหาขอเทจจรง หาความกระจางหา มมมองรวมเชนกน 3. สรางและรกษาบรรยากาศทด เปนผเกอกลการเสวนา ไมพยายามใชอทธพลเหนอผอนในกลมเสวนา การท างานเปนทม มความส าคญเปนอยางยงส าหรบองคการ นอกจากทมสามารถชวยสงเสรมความรวมมอแลว ยงเปนการสรางการแขงขนและการสรางพลงรวม ในการน าองคการไปสเปาหมายและความส าเรจตางๆไดเปนอยางด ดานท 5 ความคดเชงระบบ (systematic thinking) โดย Senge (1990) ไดใหความหมายของความคดเชงระบบไววา หมายถง วนยของการมองเหนภาพโดยรวม มกรอบทมองเหนความสมพนธทเกยวของกนมากกวาทจะเหนแตเชงเหตเช งผล เหนแนวโนมรปแบบของความเปลยนแปลง มากกวาจะเหนแคผวเผน การคดเชงระบบ มความส าคญอยางมากกบยคการเปลยนแปลงทเตมไปดวยการชงไหวชงพรบเพราะเปนตนทนทางปญญาททกคน ไมวาจะเปนผบรหารหรอผปฏบตงานทกระดบ จ าเปนตองเขาใจพนฐานองคการ สภาพองคประกอบยอยในองคการ สภาพการบรหารและการพฒนาการตงแตอดตถงปจจบน เหนความซบซอนเกยวของสมพนธกนของระบบยอย หากแกไขหรอด าเนนการในสวนใดสวนหนงของระบบ กจะมผลกระทบตอสวนอนเชนกน หลกการคดเชงระบบ นนจะมาจากความร ความเขาใจในระบบงานและกระบวนการของงาน มวธการเชงระบบในการรวมกนคดว เคราะหและปรบปรงงานใหมประสทธภาพสงขน โดยมลกษณะดงตอไปน

137

1. คดอยางเปนกลยทธ คอ มความชดเจนในเปาหมาย มแนวทางทหลากหลายและแนวแนในเปาหมาย มวสยทศน 2. คดใหทนการณ ไมชาเกนการณ มองใหเหนความจรงหรอปญหาและชงลงมอปฏบตหรอแกไขกอนทปญหาจะเกดขน 3. มองใหเหนโอกาส ในทกปญหา มโอกาส ไมยอทอ มองใหเหนถงประโยชนและสรางประโยชนใหเกดขนใหไดในทกโอกาส กระบวนการคดเชงระบบ เปนการสรางเสรมองคการแหงการเรยนรประการหนง เปนวธสรางเสรมทเปนระบบโดยเรมจากการวเคราะหสภาพปจจบน ซงเปนขนตอนแรกของการพฒนาตามวธการคดเชงระบบ เปนการศกษาสภาพบรบท (Context) ของภาวะองคการปจจบนเกยวกบการสงเสรมการเรยนร การใสใจพฒนาคน (personal mastery) การพฒนาภมปญญาและศกยภาพของทมงาน (team learning) การคดเชงระบบ (systematic thinking) คานยม (values) ผลตอบแทนและความกาวหนา ความตอเนองในการพฒนาสออปกรณ ฯลฯ เพอใหไดขอมลพนฐานส าหรบก าหนดกลยทธในการสรางเสรมตอไป จากแนวคดทฤษฎดงกลาว สรปไดวา องคการในปจจบน ลวนตองอยภายใตสภาวะแวดลอมแหงการแขงขน ทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว จงมความจ าเปนตองสรางหนวยงานหรอบคลากรในหนวยงานใหเปน “องคการแหงการเรยนร” โดยก าหนดและวางรปแบบพฒนาองคการใหเกดองคการแหงการเรยนรใน 5 ดานคอ 1) ดานความรอบรแหงตน 2) ดานแบบแผนความคดอาน 3) ดานการมวสยทศนรวม 4) ดานการเรยนรเปนทมและ 5) ดานความคดเชงระบบ เพอกระตนและเรงเราใหบคลากรทกคนในองคการมความกระตอรอรนในการเพมศกยภาพของตนและองคการ เพอใหเกดประสทธผลแกหนวยงานไดอยางตอเนองและกาวไปสอนาคตทดยงขน จากการด าเนนการตามองคประกอบดงกลาวขางตนน จะท าใหเปนองคการทมความพรอมในการการบรหารงานทกดานอยางเปนระบบ พรอมทงมการจดสรรทรพยากรอยางเพยงพอ เพอมงไปสวสยทศนองคการทไดตงไวภายใตเปาหมายการพฒนาองคการ ดวยการเปนองคการแหงการเรยนรอยางเปนรปธรรม ทงน การพฒนาไมวาจะเปนในระดบปจเจกบคคลหรอองคการ จ าเปนตองมการทบทวนองคประกอบตาง ๆ (วสยทศนองคการ โครงสรางพนฐาน ระบบบรหาร ระบบการท างาน) อยางนอยปละหนงครง การพฒนาการเปนองคการแหงการเรยนรตามแนวคดของ Watkins and Marsick (1993) อางในวมลรตน อองลอง (2547) ประกอบดวยการด าเนนกจกรรม 6 อยาง คอ 1. การสน บสน น ให ม ก า ร เ ร ยนร อ ย า งต อ เน อ ง (Create Continuous Learning Opportunities) การเรยนรอยางตอเนองเปนโอกาสทผเรยนไดพฒนาความรความสามารถ บคลากรไมสามารถปรบตวไดทกอยาง จงตองการเรยนรอยางตอเนอง ผบรหารทมประสทธผลจะทราบวา

บคลากรตองการเรยนรอะไรไมตองการเรยนรอะไร และทราบวาบคลากรจ าเปนตองเรยนอะไรการเรยนรอยางตอเนอง ท าใหผบรหารเปนผประสานงานและเปนผแนะแนวหรอพเลยงทด 2. การสนบสนนใหมการซกถามและพดคย (Promote Inquiry and Dialogue) การซกถามเปนหวใจของการเรยนรระดบบคคลและทม การสนทนาท าใหเปดใจและมการตดตอสอสาร การถามปญหาทมผลกระทบตอบคลากร การรบฟงเหตผล การมองในแงมมใหม สอบถามและชวยเหลอไมกลาวโทษ ท าใหสามารถแกปญหา การซกถามปญหาและการทาทายสมมตฐานจะเกดขนเมอมบรรยากาศของการเรยนร วฒนธรรมทไมยอมใหเกดความผดพลาดจะไมเกดการเรยนร ทกษะการซกถามจะเรมในแตละบคคลไปจนถงทมและการเรยนรองคการ การท าความเขาใจความเหนของคนอน และการเปดโอกาสใหมการซกถามเกยวกบความเหนจะท าใหเกดการเปลยนแปลงความเหนหรอความเชอนนได การซกถามเปนการสนทนาเพอส ารวจความคด ปญหาและศกยภาพในการท างานเปนการเรยนรผานการตดตอกบบคคลอนมความส าคญในการปฏบตงานเปนทม การซกถามตองการบรรยากาศทไววางใจ ไดเกดการพฒนาการพดและการซกถามในองคการแหงการเรยนร โดยมองไปทจตใจเรยนรจากประสบการณจากการทคนอนพดและท า 3. การสนบสนนใหมการรวมมอและเรยนร เปนทม (Encourage collaboration and team learning) ทม กลม และเครอขายเปนตวกลางทสามารถน าความรใหมๆ มาใชในองคการแหงการเรยนร หวใจส าคญของการเรยนรของทม คอ การมกรอบ (Framing) การมองในแงมมใหม (Reforming) การมมมมองทบรณาการ (Integrating Perspectives) การทดลอง (Experimenting) และ การขามขอบเขต (Crossing boundaries) เมอไดรบการสงเสรมในสงเหลานทมสามารถพฒนาจากการเรมตนจนถงสามารถสรางกจกรรมตางๆทมพลงทจะพฒนา และความสามารถทตอเนองในการท างาน ท าใหองคการประสบความส าเรจตามเปาหมาย 3.1 กรอบ เปนการรบรเกยวกบเนอหา สถานการณ บคคลซงเปนพนฐานความเขาใจทผานมาในอดตและการรบรในปจจบน 3.2 การมองในแงมมใหมเปนกระบวนการของการเปลยนรปแบบการรบรโดยเขาใจในแงมมใหม 3.3 มมมองทบรณาการ เปนการน ามมมองตางๆมาสงเคราะห ท าใหเกดความชดเจนเพอสามารถแกไขปญหาความขดแยงได แมจะไมมการประนประนอมหรอไดรบความเหนชอบจากสวนใหญ 3.4 การทดลอง เปนการด าเนนการทดสอบสมมตฐานหรอคนคดสงใหมสามารถเกดขนไดในหนวยของสงคม เชน การทดสอบบทบาทใหมของการท างานแบบทม 3.5 การขามขอบเขต ขอบเขตเปนการแยกบคคลออกจากบคคล แยกทมออกจากทมและแยกทมออกจากองคการเมอบคคลตงแต 2 คนขนไปตดตอสอสารกน กจะมการขามขอบเขต

139

เมอบคคลขามขอบเขตออกนอกทมกจะเกดการเรยนรในองคการแมวาแตละบคคลในองคการจะมการเรยนรและเขาใจไดอยางลกซง แตองคการกไมสามารถน าความรนนมาใชได ดงนนเมอทมรบสงใหมเขามาบคลากรแตละคนจ าเปนตองขยายความคดผานไปยงคนอนอยางรวดเรว เพอใหบคลากรทกคนไดมโอกาสคดรวมกนและหลอหลอมจนกลายเปนความคดของทม 4. การสรางระบบทจดเกบและการใชความรรวมกน (Establish System to Capture and Share Learning) การเรยนรในองคการ เปนการสรางความสามารถขององคการใหคดสงใหมๆและสามารถน าความรมาใชรวมกนกบคนอน มการจดเกบความรและสะสมไวในระบบความจ าขององคการแหงการเรยนร มแนวทางในการรกษาสงทไดเรยนร ดงนนความรจงอยควบคกบองคการ ท าใหบคลากรสามารถน าความรเหลานมาใชในการปฏบตงานและวางแผนการมนวตกรรมภายในองคการ การจดเกบความรไวใชรวมกนเปนการชวยเหลอบคลากรในยคโลกาภวฒน ใหมการเรยนรอยางมประสทธภาพ องคการแหงเรยนรชวยคมครองความรทไดสรางขนและมระบบจดเกบความรทเหมาะสม หากมขอมลขาวสารมากมายเกนไปบคลากรไมสามารถเอามาปฏบตไดจรงใหเกดประโยชน ดงนนการรบรขอมลพนฐานทจ าเปนตองใชในองคการบคลากรสามารถตดสนใจไดถกตอง มการเขาใจลกซงมากขนในการแกไขปญหา และเปนแนวทางใหผอนสามารถแกปญหาได 5. การใหอ านาจบคลากรในการสรางวสยทศนรวมกน (Empowering People toward a Collective Vision) องคการแหงการเรยนรจะคงอยไดดวยการมวสยทศนของตนเอง ผบรหารจะแสดงความคดเหนในสวนทเปนเปาหมายและนโยบายขององคการ จะใหอ านาจในการตดสนแกบคลากร (Empowerment) การใหอ านาจในการตดสน เปนค าใหมซงเกยวของกบบคลากรในองคการ เกยวของกบความรสก การควบคมบคลกภาพ การรบร และการจงใจของคนอน เปนการแสดงความรสกการมคณคาตอตนเอง และมความ สามารถทจะท าใหแตกตางออกไป ผบรหารสนบสนนใหบคลากรรวมกนสรางวสยทศน จดการผลกระทบกบคนอน และบคลากรสามารถจดการกบตนเองและพดถงสงทตนเองตองการ การใหอ านาจในการตดสนถกสรางขนเพอใชในการตดตอกนในการท างานแตละวน เปนการใหความส าคญในองคการทปฏบตงานในการท างานในองคการ เมอบคลากรไดรบอ านาจเขาจะมความเชอมนในการปฏบตงานและแกไขปญหา หลายองคการมปญหาเกยวกบความลมเหลวในการตดสนใจของบคลากรทปฏบตงานซงท าใหเกดผลเสยงตอองคการ ดงนนองคการทชวยเหลอบคลากรใหมอ านาจในการตดสนใจโดยใหโอกาสในการควบคมสถานการณ สนบสนนการเรยนรและพฒนา ชวยเหลอบคลากรในการสรางเปาหมายและใหสามารถบรรลเปาหมาย จดหาทรพยากรและใหรางวลเมอประสบผลส าเรจ ผบรหารจะเปลยนบทบาทมาจากการควบคมเปนการสนบสนน บคลากรจงตองมความรบผดชอบ อาจกลาวไดวาการใหอ านาจในการตดสนใจเปนเสาหลกขององคการแหงการเรยนร

ความส าคญของการสรางองคการแหงการเรยนร คอ โครงสรางและวฒนธรรมขององคการทจะสนบสนนใหมการสรางวสยทศนรวมทกคนจะเขาใจวาอะไรเปนอะไร เปนภาพรวมขององคการ ทราบวาควรปฏบตอะไรในองคการ ทราบวาควรท างานอยางไร สามารถเขาถงขอมลขาวสารทเกยวกบการเรยนร มความรอบรแหงตนคอ สามารถอธบายสงทเกดขนไดชดเจนและชกชวนใหเหนวสยทศนของตน 6. การสรางความสมพนธระหวางองคการและสงแวดลอม (Connect the Organization to Its Environment) ในองคการแหงการเรยนร จะตองมการพงพาอาศยกนระหวางองคการและสงแวดลอม ทงภายในและภายนอกองคการ การสรางความสมพนธระหวางสงแวดลอมภายในเปนการตอบสนองตอคณภาพชวตของบคลากรในองคการ การตอบสนองตอสงแวดลอมภายนอกองคการ เชน ลกคาภายนอก สงแวดลอมและสงคม บรษทคแขง ส านกงานกฎหมาย ซงองคการหรอ สงแวดลอมเหลานมผลกระทบตอองคการเชนเดยวกน อยางไรกตามปจจยความส าเรจในการพฒนาองคการแหงการเรยนร โดยยดถอแนวคดในการสรางวนยทง 5 ประการและทส าคญ กคอตองท าอยางเปนระบบ โดยควรท าเปน 2 ระดบ คอ ระดบปจเจกบคคลและระดบองคการ (Senge, 1990) ดงตอไปน 1. ระดบปจเจกบคคล มงเนนใหความส าคญกบ องคประกอบทส าคญ 3 ประการ คอ 1) คานยมขององคการ (Value) ใหทกคนในองคการไดรบทราบและเขาใจในการตดสนใจครงส าคญ ทกครง อยางสม าเสมอ 2) พฒนาทกษะ (Skill) และความสามารถ(Competencies) นอกเหนอจากททกคนจะตองพยายามพฒนาตนเองแลว องคการจะตองเขามามสวน ในการพฒนาทกษะใหสอดคลองกบสายอาชพ (Career Path) ของแตละต าแหนงงาน และ 3) ปลกฝงความภมใจ และความเปนเจาขององคการ ทตองมสวนรวมในการรบผดชอบตอลกคาผซอสนคาและบรการ รวมถงการมสวนรวมในการรบผดชอบตอสงคม อาทเชน สงแวดลอม เปนตน 2. ระดบองคการ มาจากการพฒนาองคประกอบทส าคญ อยางนอย 3 ประการ ไดแก 1) การมวสยทศนองคการ (corporate vision) ทชดเจนและปฏบตได ภายใตการยอมรบของบคลากรทกคนในองคการ เพอเปนเสมอนหลกชยททกคนจะมงมนไปใหถง 2) การจดหาโครงสรางพนฐาน ซงประกอบดวยเครองมอ อปกรณทใชประกอบการท างานทพอเพยง สามารถสนบสนนกระบวนการในการเรยนร ใหด าเนนไปอยางมประสทธภาพ 3) มระบบการบรหาร และระบบการท างานทไดมาตรฐานสากล ซงส าคญตอการสนบสนนใหองคการนนมความเจรญกาวหนาบรรลวสยทศนทตองการได ตวอยางเชน ระบบการวางแผน ระบบบญชและการเงน ระบบการใหบรการลกคาและการตลาด ระบบการบรหารทรพยากรบคคล ระบบการพฒนาองคการและพฒนาผน า ระบบการท างานเปนทม (Team working) ระบบการบรหารเชงคณภาพรวม (Total Quality Management)

141

จากทกลาวมาแลวนน สรปไดวาองคการแหงการเรยนร เปนแนวคดเกยวกบการจดการเชงคณภาพขององคการในประเทศไทยทน ามาใชในการบรหารจดการเพอมงสคณภาพ จากแนวคดของ Senge (1990, p. 3) สามารถขยายขดความสามารถในการสรางสรรคผลลพธทตองการอยางแทจรงได ดวยการสงเสรมพฒนาขยายขอบเขตแบบแผนความคดใหมๆเพอสรางสรรคแรงบนดาลใจไดอยางอสระ แลวน ามาแบงปนเรยนรรวมกนอยางตอเนองไปดวยกนและ Pedler et al (1996, p. 1) มองวาเปนการเอออ านวยความสะดวกตอการเรยนรของทกคนเพอการปรบตวอยางตอเนองโดยตองสรางบรรยากาศทมลกษณะเออและกระตนใหทกคนไดเรยนรรวมกน โดย Garvin (1993, p. 78) กลาววาเปนองคการทมทกษะในการสราง สรรหา ถายโอนความรและความสามารถปรบขยายพฤตกรรมทสะทอนถงการหยงรและความรใหมๆ สวน Watkins and Marsick (1993 , p.11) กลาววาเปนองคการทใชคนในการสรางความเปนเลศโดยใชการเรยนรเปนกระบวนการเชงกลยทธทมลกษณะตอเนองและบรณาการทเชอมโยงการพงพาทงในระดบบคคลและองคการ สอดคลองกบ Marquardt and Reynolds (1994, p. 19) ทวาเปนองคการทมการเรยนรอยางเตมพลงของบคลากรในการรวบรวม จดการและใชความรเพอผลส าเรจขององคการและแปลงสภาพไปเปนการเรยนรอยางตอเนองขององคการ อกทงมการใหอ านาจผคนทงในและนอกองคการในการเรยนรงานทท า มการน าเทคโนโลยมาใชในการเรยนรและเพมผลผลต ซง Daft (1998, p. 346) กลาววาทกคนในองคการมขอผกพนในการคนหาแจกแจงและแกไขปญหาทงหลายทเกดขน สงผลใหมการทดลอง ปรบปรงและเพมพนขดความสามารถอยางตอเนอง Hellriegel et al (1999, p. 16) กลาววาเปนองคการทมทงพลงขบเคลอนและสมรรถนะในการปรบปรงการด าเนนการอยางตอเนอง ทเปนผลมาของประสบการณจากลกคาและสวนตางๆขององคการ รวมทงจากภายนอก ดวย ส าหรบ Kim (1993, p. 43) กลาววาเปนกระบวนการเรยนรทจะชวยเพมพนทกษะและความสามารถเพอน าไปสการปฏบตทมประสทธผล สอดคลองกบ Dixon (1999, p. 65) ทกลาววาเปนความตงใจทจะใชกระบวนการการเรยนรในระดบบคคล กลมและระบบ เพอใหมการปรบเปลยนองคการอยางตอเนอง ในทศทางทชวยเพมความพงพอใจใหกบผท เก ยวของทกคน Ross et al (1994 , p.105) ทมองว า เปนกระบวนการในการทดสอบประสบการณอยางตอเนองและปรบเปลยนใหกลายเปนองคความรทเออประโยชนทเปนการตอบสนองตอจดมงหมายหลกทองคการวางไว กลาวโดยสรปองคการแหงการเรยนร หมายถง องคการทใหความส าคญกบการเรยนรของบคลากรทกคน ทจะเสรมสรางใหมอสระทจะขยายขอบเขตของความคด จนตนาการในการเรยนรและรวมกนแบงปนความรทไดมาเพอพฒนาตนเองอยตลอดเวลา เปนการสรางศกยภาพในการท างาน สรางความสามารถในการจดการกบปญหาทเกดขนในงานเพอใหบรรลผลส าเรจน าไปส

เปาหมายในทกระดบ เพอใหองคการมการเรยนรอยางตอเนอง มความสามารถในการแขงขนและสามารถอยรอดไดอยางมนคง นอกจากนนแลวองคการแหงการเรยนร ยงใชทศนะการมององคการแบบองครวม ทจะมการ ปรบเปลยนกระบวนทศนของการพฒนาทรพยากรมนษยในองคการทกระดบ ทงระดบบคคล กลมและองคการใหเกดขนพรอมๆกน ทเปนการใหความส าคญกบการเรยนรตลอดชวตการท างานและใชทกสงเปนฐานความรทส าคญ โดยใชเปนกลยทธการแสวงหาความรการแบงปนความร การสรางองคความรและการใชความรรวมกนอยางตอเนอง

Senge (1994, p. 18) กลาววาองคการเรยนรมการปรบตว (adaptability) ตอการเปลยนแปลงของสงแวดลอมไดอยางมประสทธผล โดยแบงเปน 2 ประเภท ไดแก

1. การเรยนรแบบปรบตว (adaptive learning) ในระดบพนฐานซงเกยวของกบงานประจ า เปนการเรยนรส าหรบการจดการ การเรยนรแบบนเหมอนกบการเรยนรแบบวงจรเดยว

2. การเรยนรแบบรงสรรค (generative learning) เกดขนเมอองคการยนยอมใหมการตงค าถามเกยวกบฐานคตทไดยดถอปฏบตมานานเกยวกบพนธกจ กลมลกคา ความสามารถหรอกลยทธขององคการ เพอเปดโอกาสใหใหมการมองโลกในมมมองใหม ๆ การเรยนรแบบนเหมอนกบการเรยนรแบบสองวงจร ซงตองอาศยโลกทศนใหม ดงนน การเรยนรแบบรงสรรคจงเปนการเรยนรในการสรางสงใหม

ดงนนหลกการเกยวกบการเรยนร 5 ประการ จะเปนการมงสความเปนเลศสวนบคคล ทมรปแบบวธการคดและมมมองทเปดกวาง การสรางและสานวสยทศน การเรยนรรวมกนเปนทมการคดและเขาใจเชงระบบ ดงมรายละเอยดดงตอไปน 1. การมงสความเปนเลศสวนบคคล (personal mastery) ดวยความมงมนในการพฒนาตนเอง ไมใชเปนเรองคณสมบตเฉพาะตวบคคล แตเปนเรองของกระบวนการในเรองเนนวสยทศนของตนเองอยางตอเนอง การจะสรางความมงมนในตนเองขนมาไดตองสรางใหเกดเปนวนย (Discipline) โดยองคการแหงการเรยนรจะเกดขนไมไดเลยหากไมมการเรยนรในระดบบคคล องคการแหงการเรยนรจงตองประกอบดวยคนทมความมงมนการพฒนาตนเอง ซงจดเปนผทมทกษะความสามารถพเศษ สามารถสรางวสยทศนสวนบคคล (personal vision) รวมทงพยายามจะกาวจากสภาพปจจบนไปสวสยทศนทใฝฝนได ผทมความมงมนในการพฒนาตนเองจะมการพฒนาทงดานรางกาย สตปญญาและจตใจ มพนธะผกพนทแนวแน (Senge, 1994, p. 21)

2. รปแบบวธการคดและมมมองทเปดกวาง (mental models) ซงความคดทดทสดมกไมไดรบการน าไปปฏบต เพราะความคดเหลานขดแยงกบตวแบบในใจหรอความคดความเชอทมอยเดม ตวแบบในใจอาจเกดจากการรบดวนสรปเกนไปโดยไมมการทดสอบหาความเปนจรง ดงนน ผน าองคการควรมการทาทายตวแบบในใจใหม ดงตอไปน (Senge, 1994, p. 21)

143

2.1 การสรางความสมดลระหวางการซกถามและการแสวงหาการสนบสนน (balancing inquiry and advocacy) ผบรหารสวนใหญมทกษะในการแสดงทศนะของตนเองไดอยางนาเชอถอซงมประโยชนส าหรบการแสวงหาการสนบสนนแนวคดของตน แตทกษะอกประการหนงทจ าเปน คอ ทกษะในการซกถาม โดยเฉพาะอยางยงหากตองเผชญหนากบปญหาทมความซบซอนและตองการเรยนรจากคนทมความแตกตางกนหรอมความรเทาเทยมกน ยงจ าเปนตองใชทกษะการซกถามและการสนบสนนประกอบกน ทกษะของการซกถามคอการท าความเขาใจความเหนของผอนและการเปดโอกาสใหมการซกถามเกยวกบความเหน รวมทงขอมลและหลกเหตผลของความคดเหนเหลานน เพอจะชวยท าใหเกดการเปลยนแปลงความเหนหรอความเชอนนได

2.2 การจ าแนกความแตกตางระหวางทฤษฎทเชอและทฤษฎทน าไปใชจรงออกจากกน (distinguishing espoused from theory in use) โดยปกตมนษยมกคดวาตนมความเชอมนในหลกการหนงหลกการใด แตบอยครงทการกระท ากลบเปนสงตรงขาม ดงนนหากสามารถแยกสงทตนเองพดหรอเชอกบสงทตนเองปฏบตออกจากกนได จะท าใหเกดการเรยนรทแทจรงได 2.3 การตระหนกและการแกไขปญหาเกยวกบการปกปองตนเอง (Recognizing and Defusing Routines) ปกตคนจะสรางกลไกการปกปองตนเอง (Defensive routines) ขนตงแตยงเดกเพอตอบสนองกบแรงกดดนทเกดขนทโรงเรยนหรอทบานและในองคการทมการท างานมากขนและท าใหเกดความกงวลใจแกผปฏบตงานยอมจะท าใหเกดการปกปองตนเองมากขนดวย อนเปนอปสรรคทส าคญยงตอการเปดเผยตวแบบในใจและท าใหการเรยนรลดลง จงตองมการตระหนกและกลาเปดเผยความคดและความรสกของตนออกมาเพอแกปญหาดงกลาว

3. การสรางและสานวสยทศน (shared vision) ในเรองน Senge (1994, p. 25) กลาววาในการบรหารองคการนน ถากลมคนตางๆมาอยรวมกนและตองการสรางวสยทศนรวมกน เพอจะท าใหแตละคนมองหนาททตนมตอองคการทงหมด โดยไมมองเฉพาะของตนเอง การสรางวสยทศนรวมกนขององคการตองน าวสยทศนของแตละคนมาบรณาการ โดยอาศยทกษะดงตอไปน

3.1 การสงเสรมแตละคนใหสรางวสยทศนสวนบคคลขนมากอน (person vision) วสยทศนสวนบคคลนสะทอนถงผลประโยชนสวนตวของแตละคน ซงรวมถงความสมพนธทเกยวของกบครอบครว องคการ ชมชนและโลกดวย

3.2 การสอสารและการขอการสนบสนน ผน าจะตองขอความเหนจากผรวมงานในการสรางวสยทศนรวมกน เพอสรางพนธะผกพนใหเกดขน

3.3 การสรางวสยทศนเปนกระบวนการทตอเนอง กระบวนการสรางวสยทศนจะไมมวนสนสดโดยตองอาศยหลายฝายรวมกนเพราะวสยทศนทก าหนดโดยผบรหารเพยงฝายเดยวและเขยนเปนขอความอยางเปนทางการมกจะขาดความมชวตชวาและผปฏบตงานมกจะไมเขาใจความหมายอยางแทจรง

3.4 การรวมวสยทศนภายนอกและภายใน (blending extrinsic and intrinsic visions) วสยทศนภายนอกมกเปนสงทท าใหเกดพลงขนภายในองคการ เชน การเอาชนะคแขงขน อยางไรกตาม การมเพยงวสยทศนภายนอกอยางเดยวยงไมเพยงพอ องคการจ าเปนตองสรางวสยทศนภายในดวย เชน การสรางมาตรฐานใหมเพอความพงพอใจของลกคา ทงวสยทศนภายในและภายนอกจะตองมควบคกน ถาหากมเฉพาะวสยทศนภายนอกจะท าใหองคการออนแอไดในทสด

3.5 การแยกความแตกตางระหวางวสยทศนดานบวกและดานลบ (positive vs negative visions) แหลงทมาของวสยทศนม 2 แหลง ไดแก ความกลว (fear) และแรงบนดาลใจ (aspiration) ความกลวจะเปนสงทผลกดนใหเกดวสยทศนดานลบ ซงอาจเกดขนเมอมภยคกคามตอองคการ จงท าใหคนรวมตวกนได อยางไรกวสยทศนดานลบจะท าใหเกดการเปลยนแปลงในระยะสนเทานน สวนแรงบนดาลใจจะเปนสงทท าใหเกดวสยทศนดานบวกและท าใหเกดการเรยนรและการเตบโตแบบไมสนสด 4. การเรยนรรวมกนเปนทม (team learning) เปนกระบวนการผนกก าลงของทมงานใหมงหนาไปในทศทางเดยวกน (alignment) และกระบวนการพฒนาขดความสามารถของทมในการรงสรรคผลงานตามทบคลากรทมงานตองการอยางแทจรง การเรยนรของทมงานประกอบดวย (Senge, 1994, p. 30) 1) การเรยนรวธทจะท าใหคนแตละคนสามารถใชศกยภาพทมอยอยางเตมท 2) การด าเนนงานทประสานกนเปนอยางด และมความไววางใจกนในการท างาน 3) สนบสนนทมอนทมความสมพนธกนดวย

5. การคดและเขาใจเชงระบบ (systems thinking) โดยผน าทประสบความส าเรจมกเปนนกคดทเปนระบบ เพราะจะเอาใจใสตอเหตการณประจ าวนนอยกวาการวเคราะหแนวโนมและพลงในการเปลยนแปลง การทจะเปนผคดอยางเปนระบบไดนน มขอแนะน าดงตอไปน (Senge, 1994, p. 38)

5.1 มองสรรพสงในลกษณะทสมพนธกนและเปนกระบวนการ ไมใชมองแบบแยกสวนหรอการมองอยางหยดนงซงจะท าใหเกดการอธบายปรากฏการณในลกษณะทเปนเสนตรง (linear) ซงไมสอดคลองกบความเปนจรง 5.2 เมอเกดปญหาอยาใชวธการต าหน (moving beyond blame) คนสวนมากมกต าหนคนอนและสงแวดลอมภายนอก ผทมการคดอยางเปนระบบจะมองวาตนเองและสาเหตของปญหาอยในระบบเดยวกนไมสามารถแยกจากกนได การต าหนจงไมกอใหเกดประโยชนจงควรท าความเขาใจและหาทางออกทสรางสรรค 5.3 ใหความส าคญกบความซบซอนทเคลอนไหวมากกวาความซบซอนในรายละเอยด ความซบซอนในรายละเอยด (detail complexity) คอ เรองซงมตวแปรหลายตว สวนความซบซอน

145

ทมการเคลอนไหว (dynamic complexity) เกดขนเมอสาเหตและผลเกดขนในสถานทและเวลาทตางกน และเมอผลทตามมาในภายหลงมนยทเหนไมชดเจนส าหรบคนในระบบนน

5.4 เนนในสงทจะท าใหเกดผลมากโดยไมใชแรงมากนก (focusing on areas of high leverage) นกคดทเปนระบบไดแสดงใหเหนวาการกระท าทเลกๆ แตมเปาหมายชดเจนสามารถสงผลการปรบปรงไดอยางกวางขวางและยงยนไดถามการกระท าทตรงจดการจดการกบปญหาทมความยากเปนเรองของการมองหาเครองทนแรงวาอยทใด เพอทจะไดท าการเปลยนแปลงโดยแรงนอย แตสามารถสรางผลตผลทส าคญและด ารงอยไดนาน 5.5หลกเลยงการแกปญหาทอาการของปญหาเพยงอยางเดยว (symptomatic solutions) การคดแบบเสนตรง (linear thinking) ทเกดขนในองคการสวนใหญเนนการแกไขทอาการ ไมใชสาเหต ซงจะท าใหแกปญหาไดชวคราวเทานน และอาจท าใหปญหายงหนกหนวงไปกวาเดมอก จากวนยทง 5 ประการชใหเหนถงแนวทางทจะน าองคการไปสการเปนองคการแหงการเรยนร ซงมลกษณะเปนองคการในอดมคตทปรารถนาจะใหเกดขนอยางทวถง โดยวนยทง 5 ประการนมลกษณะของการเชอมโยงกนอยางเปนระบบ ในการฝกฝนจะมลกษณะของการรวมกนฝกฝนไปพรอมๆกน ทงในระดบบคคล ผอนและองคการ ซงท าใหมองเหนภาพทเปนมตแหงความเชอมโยงกนอยางเปนเครอขาย Marquardt (1996, p. 15) กลาววา องคการจะยนหยดและสามารถสรางความไดเปรยบในการแขงขนไดนนจะตองมการพฒนาทมลกษณะยงยน ไมวาสภาพแวดลอมจะเปลยนไปอยางไรและการพฒนาองคการดวยแนวคดแบบองคการแหงการเรยนรเปนค าตอบทดทจะน าพาองคการยคใหมไปสความส าเรจ โดยคณลกษณะขององคการแหงการเรยนรมองคประกอบหลก 5 ประการ ไดแก

1. การเรยนร (learning) – พลวตแหงการเรยนร (learning dynamics) 2. อ ง ค ก า ร ( organization) – ก า ร ป ร บ เ ป ล ย น อ ง ค ก า ร (organization transformation) 3. บ ค ล า ก ร ใ น อ ง ค ก า ร (people) – ก า ร เ พ ม อ า น า จ แ ก บ ค ค ล (people empowerment) 4. ความร (knowledge) – การจดการความร (knowledge management) 5. เทคโนโลย (technology) – การใชเทคโนโลย (technology application)

องคประกอบทง 5 ประการนมความสมพนธซงกนและกนและมการพฒนาไปพรอมๆกน Marquardt เหนวาองคประกอบทส าคญทสด คอ พลวตแหงการเรยนร (learning dynamics) เพราะการเรยนรเปนหวใจส าคญในการพฒนาทงในระดบบคคล ทมงานและองคการ โดยหากองคการสามารถสงเสรมและสนบสนนใหเกดการเรยนรอยางตอเนองและยงยน สงเหลานจะเปน

พนฐานประการส าคญของการพฒนาในองคประกอบอนๆ เมอทกองคประกอบเกดความเชอมโยงกนอยางเปนระบบแลว องคการจะสามารถกาวไปส “องคการแหงการเรยนร” ได โดยรายละเอยดขององคประกอบตางๆ ดงตอไปน 1. การเรยนร (learning) – พลวตแหงการเรยนร (learning dynamics) ทตองมการสงเสรมใหมการเรยนรในองคการในลกษณะเคลอนไหวตลอดเวลา ไมหยดนง มการเรยนรอยางตอเนอง ซงประกอบดวยองคประกอบยอย 3 องคประกอบยอย สามารถอธบายรายละเอยด ไดดงตอไปน 1) ระดบการเรยนร แบงเปน 3 ระดบ คอ บคคล ทมงานและองคการ 2) รปแบบการเรยนร ไดแก การเรยนรจากการปรบเปลยน การประยกต (adaptive learning) จากการวางแผนลวงหนา (anticipatory learning) จากอปสรรคทผานมา (deutero learning) และจากการปฏบต (action learning) 3) ทกษะในการเรยนร ประกอบดวยองคประกอบ 6 ประการ ไดแก

(1) ความมงมนในการพฒนาตนเอง (personal mastery) (2) ตวแบบในใจ (mental models)

(3) การมวสยทศนรวมกน (shared vision) (4) การเรยนรของทมงาน (team learning) (5) การคดอยางเปนระบบ (systems thinking) (6) การสนทนาแบบมแบบแผน (dialogue) 2. องคการ (organization) – การปรบเปลยนองคการ (organization transformation) องคการตองมการปรบเปลยนในลกษณะตางๆเพอสการเปนองคการแหงการเรยนร ดงตอไปน 1) วสยทศน (vision) เปนภาพความส าเรจในอนาคตทบคลากรทกคนในองคการมงจะไปใหถง โดยทองคการตองใหอสระทางความคดกบบคลากรทกคน 2) วฒนธรรมองคการ (culture) คอ สงตางๆ อนประกอบดวยแบบแผน บรรทดฐาน ความเขาใจและขอสมมตฐานของคนสวนใหญภายในองคการ 3) กลยทธ (strategy) เปนวธการออกแบบใหเหมาะกบการก าหนดเปาหมายในอนาคต กลยทธขนอยกบวสยทศนทบคลากรในองคการรวมกนก าหนด 3. บคลากรในองคการ (people) – การเพมอ านาจแกบคคล (people empowerment) องคการควรเปดโอกาสใหบคลากรทกคนในองคการมการเรยนรรวมกน มลกษณะเปนความสมพนธอยางเปนเครอขายและมการท าประโยชนรวมกนเพอสงคมและชมชน นอกจากน องคการตองมการ

147

เรยนรจากแหลงตางๆ อาท ลกคา คแขงทางธรกจและตองใหความส าคญในการสนบสนนและสงเสรมใหผทเกยวของทกคน มสวนรวมในกจกรรมการเรยนรและการฝกอบรมดวย 4. ความร (knowledge) – การจดการความร (knowledge management) ซงองคการจะตองมการจดการกบความรในองคการ โดยเรมตงแตการจดการความร ใหมลกษณะของการผสมผสานทงจากแหลงความรภายในและภายนอ และน ามาปรบใหเกดการสรางสรรคใหสามารถใชไดกบองคการ เมอไดความรทตองการแลวตองมการเกบรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ ตอจากนน จงน ามาถายทอดและน าไปใชใหเกดประโยชนกบองคการตอไป 5. เทคโนโลย (technology) – การใชเทคโนโลย (technology application) ซงองคการจะจดใหมสงอ านวยความสะดวกและเออตอการเรยนรของบคลากรทกคนในองคการ เชน หองประชมฝกอบรมคอมพวเตอร การจดตงทมดานเทคโนโลยสารสนเทศและการจดฝกอบรมบคลากรใหสามารถใชคอมพวเตอรไดอยางมประสทธภาพ แนวคดกจกรรมหลก 5 ประการ (Five Main Activities) ในการสรางองคการแหงการเรยนรของ Garvin (1993, p. 78) ซงจะตองมทกษะในการทจะด าเนนกจกรรมอนส าคญ 5 ประการ ดงตอไปน

1. การแกปญหาอยางเปนระบบ (Systematic Problem Solving) 2. การท าการทดลอง (Experimentation) 3. การเรยนรจากประสบการณในอดต (Learning from Past Experience) 4. การเรยนรจากผอน (Learning form others) 5. การถายทอดความร (Transferring Knowledge) ทกษะดงกลาวนตองอาศยกรอบแนวคดเครองมอทางการบรหารและแบบแผนของ

พฤตกรรมองคการเปนองคประกอบส าคญทจะด าเนนกจกรรมตางๆไดอยางมประสทธภาพซงในแตละองคการจะมระดบของการกระท ากจกรรมดงกลาวแตกตางกนออกไปทงนขนอยกบความสามารถในการสรางสรรคระบบงานกระบวนการและการจดการกบกจกรรมดงกลาวเขาสการด าเนนงานประจ าวนขององคการเพอน าไปสการเรยนรทมประสทธภาพมากยงขน

แนวคดองคการแหงการเรยนรมความส าคญตอองคการมากเพราะสามารถจะน าไปสการพฒนาทยงยนไดโดยเนนในเรองของการลงมอปฏบตจรง ซง Pedler et al (1996, p. 18) ไดแบงออกเปน5 องคประกอบ มดงตอไปน

1. กลยทธ (Strategy) องคการตองมการเรยนรในการก าหนดกลยทธก าหนดนโยบายของบรษทรวมกน ไดแก

1) แนวทางการเรยนรน าไปสกลยทธ (Learning Approach to Strategy) โดยปกตบรษทจะปรบแตงกลยทธไปในทศทางทเหมาะสมโดยมการวางแผนอยางเปนกระบวนการมการ

ทดลองอยางเปนระบบมการสะทอนกลบของขอมลในกระบวนการวางแผนเพอการปรบปรงอยางตอเนอง

2) การสรางนโยบายแบบมสวนรวม (Participative Policy Making) โดยบคลากรทกคนมสวนรวมในการรางนโยบายและกลยทธรวมไปกบองคการนโยบายมความส าคญทมอทธพลตอความเปนไปขององคการ 2. การมองภายในองคการ (Looking In) ททกคนตองเขาใจสภาพภายใน ไดแก

1) การใหขอมลขาวสาร (Information) น าไปใชส าหรบเ พอท าความเขาใจเทคโนโลยสารสนเทศจะถกน าไปใชในการสรางฐานขอมลทชวยใหทกคนในองคการเขาใจวาก าลงไปในทศทางใดและอยางไร

2) การสรางระบบตรวจสอบและการควบคม (Formative Accounting and Control) โดยบคลากรดานการเงนและบญชชวยใหการเรยนรกบทกคนชวยในการบรหารทรพยสนขององคการอยางมประสทธภาพ

3) การแลกเปลยนภายในองคการ (Internal Exchange) ทกฝายจ าเปนตองมการแลกเปลยนขอมลความรและอ านวยความสะดวกซงกนและกนโดยการค านงถงดานนโยบายและเปาหมาย

4) การใหรางวลอยางยดหยน (Reward Flexibility) ถอวาเปนหลกการขนพนฐานและคานยมภายใตระบบรางวลตอบแทนถกใชแบงปนกนในองคการใหทวถงหลายรปแบบ

3. โครงสราง (Structures) ทมการกระจายอ านาจมลกษณะทสามารถยดหยนไดเปนไปเพอการทดลองการเตบโตและการปรบตวการประเมนผลการปฏบตงานถกใชในการเรยนรและพฒนามากกวาการใหรางวลหรอการลงโทษ

4. การมองจากภายนอกองคการ (Looking Out) จะตองใหความส าคญ ไดแก 1) บคลากรเปรยบเสมอนผวเคราะหสภาพแวดลอมถอเปนสวนหนงของงานของ

ทกคนทจะรวบรวมน ากลบมารายงานขาวสารเกยวกบสงทเกดนอกองคการโดยองคการจะสงบคลากรออกไปท างานภายนอกองคการวธนเปนการเกบขอมลภายนอกองคการประการหนงมการส ารวจความพอใจหรอพฤตกรรมของลกคาลกคาเพอน ามาปรบปรงวธการด าเนนงานขององคการตอไป

2) การเรยนรระหวางองคการ (Inter – Company Learning) องคการจะมการตดตอพบปะแลกเปลยนขอมลกบองคการอนๆทมลกษณะงานคลายกนเพอแลกเปลยนการขาวสารและความรซงท าใหสามารถมองเหนขอดและขอเสยในการปฏบตงานของกนและกน

5. โอกาสในการเรยนร (Learning Opportunities) ท ใหทกคนได เรยนร อย างกวางขวางไรขดจ ากด ไดแก

149

1) บรรยากาศในการเรยนร (Learning Climate) ทกคนในองคการจะมการชวยเหลอและสนใจในบทเรยนคอเมอเกดความผดพลาดขนในองคการทกคนในองคการรจกแกปญหาและน าขอผดพลาดนนมาเปนประสบการณในการเรยนร

2) ใหทกคนมโอกาสในการพฒนาตนเอง (Self-Development for All) จดสรรงบประมาณส าหรบการพฒนาตนเองโดยแตละคนสามารถตดสนใจไดวาการฝกอบรมและพฒนาอะไรทตองการค าแนะน าทเหมาะสมและกระตนใหรบผดชอบในการพฒนาตนเองตองมการใหโอกาสและวสดอปกรณตางๆทท าใหเกดการเรยนร

ค าถามทบทวน 1. จงบอกความหมายของการเปลยนแปลงไปสองคการสมรรถนะสง 2. จงอธบายการเปลยนแปลงการเปลยนแปลงไปสองคการสมรรถนะสง 3. จงอธบายความส าคญของการเปลยนแปลงไปสองคการสมรรถนะสง 4. จงอธบายถงปจจยทมอทธพลตอการเปลยนแปลงไปสองคการสมรรถนะสง 5. ใหอธบายเหตผลในการศกษาการเปลยนแปลงไปสองคการสมรรถนะสง 6. ใหอธบายและยกตวอยางการเปลยนแปลงไปสองคการสมรรถนะสง 7. หากทานเปนผบรหารสงสดขององคการจงเสนอแนวทางการประยกตใชมาซก 1 ตวอยาง เอกสารอางอง

Blanchard, P.N. & Thacker, J.W. (2004). Effective training, p. Systems, strategies,

and practices (2nd ed.). Upper Saddle River, NJ, p. Pearson/Prentice Hall. Dixon, N. (1999). The organizational learning cycle, p. How we can learn

collectively (2nd ed.). Aldershot, p. Gower Press. Daft, R.L. (1998). Organization Theory and Design. South-Western College: Cincinnati, Ohio. Garvin, D.A. (1993). Building a learning organization. Harvard Business Review, July– August, 78–91 Hellriegel, D., Jackson, S, E. & Slocum, J. W. Jr. (1999). Management (8th edition). Cincinnati: South-Western Hodge, B. J.,Anthony, W. P., & Gales, L. M. (1996). Organization theory, p. a strategic approach (5a ed.). New Jersey, p. Prentice Hall. Kim, D. H. (1993). The Link between Individual and Organisational Learning. Sloan Management Review (Fall), pp. 37–50.

Marguardt, M.J.& Reynold, A. (1994). The global learning organization New York: IRWIN.

Marquardt, M. (2002). Building the learning organization, p. Mastering the 5 elements for corporate learning. Palo Alto, CA: Davies-Black Publishing.

Marquardt, M. J. (1996). Building the learning organization, p. A systems approach to quantum improvement and global success. New York: McGraw-Hill.

Pedler, M., Burgoyne, J. and Boydell, T. (1996). The Learning Company. A strategy for sustainable development. London: McGraw-Hill..

Ross, R. et. al. (1994). The Fifth Discipline Fieldbook, p. Strategies and Tools for Building a Learning Organization, London: Nicholas Brealey.

Senge, P. (1990) The Fifth Discipline, p. The Art and Practice of the Learning Organization. New York: Doubleday

Senge, P. (1994). The leader’s new work, p. building learning organizations. In Mabey, C. and Iles, P. (eds) Managing Learning. Milton Keynes: Open University.

Watkins, C. (2003). Learning, p. a sense-maker's guide, London, Association of Teachers and Lecturers. England: Gower Publishing.

บทท 8 การเปลยนแปลงไปสองคการสมรรถนะสง (ตอ)

ความเปนองคการแหงการเรยนร ความตองการในการพฒนาการบรหารจดการองคการตางๆ ท าใหหลายองคการใหความส าคญกบแนวคดองคการแหงการเรยนร ทจะน ามาปรบใชในการบรหารองคการ เพอใหเกดการพฒนาคณภาพและประสทธภาพในการปฏบตงานทงระบบ ทงการก าหนดนโยบายและการบรหารงาน ทมองคประกอบส าคญทกอใหเกดการเปนองคการแหงการเรยนร ใหครอบคลมทวทงองคการ รวมถงการวดผลความส าเรจของการเปนองคการแหงการเรยนรอยางชดเจน (Garvin,

151

1998, pp. 2-3) การเปนองคการแหงการเรยนร (Organizational learning : OL) ตอมาในป ค.ศ.1990 เซงเก (Senge) ไดสงเคราะหทฤษฎและวธการตางๆ ออกมาเปนพนฐานวนย 5 ประการ ทจะน าไปสการเปนองคการแหงการเรยนร ภายใตความเชอทวา คนยงเรยนรกจะยงขยายขดความสามารถของตนออกไปและองคการทกอใหเกดการเรยนรกจะเตบโตและพฒนาตอไปอยางไมสนสด (Senge, 1990) องคการแหงการเรยนร มความส าคญกบการพฒนาใหเปนองคการสมรรถนะสง ทงนเพอเปนการสรางและรกษาความไดเปรยบในการแขงขน โดยอาศยการเรยนรความส าเรจและความลมเหลวของตนเองและผอนไดอยางฉบไวและน าไปสการปรบองคการใหมสมรรถนะสงอยางตอเนอง โดยใหองคการเปนจดศนยกลางของการเรยนรของบคคลทกกลมและทกระดบ (Marquardt, 1996, p. 3) ท าใหเกดกระบวนการตรวจสอบและแกไขขอผดพลาดทเกดขน โดยเฉพาะพฤตกรรมการแสดงออกเพอการปกปองหรอแกตว (defensive routines) เนนการพฒนาความสามารถของบคลากรทตงอยบนพนฐานของการเสรมสรางพฤตกรรม เจตคตและทกษะโดยทกคนตางขยายขดความสามารถเพอสรางผลงานทตองการ องคการทมลกษณะภาพแหงการเรยนร (learning characters) มการเคลอนไหว ยดหยน เปนพลวตรอยเปนนจไมหยดนง ไมพงพอใจกบความส าเรจทมอย โดยทกคนตองขวนขวายหาความรมาเเบงปนเผยแพรแกกนเพอพฒนางานในหนาทใหมประสทธภาพสงสดและเรยนรเพอความอยรอดไดในอนาคต เปนการเรยนรในการปรบตวอยางตอเนองทไมเคยอมตวเพอสรางสรรคสงใหมเพอเพมประสทธภาพในตวเอง ทมความส าคญและจ าเปนอยางยง ส าหรบสถานการณในปจจบนและอนาคต (Senge, 1996) ทตองมการเปลยนแปลงรปแบบและวธการท างานอยางตอเนอง ซงท าใหการเรยนรทเกดจากประสบการณน ามาหลอหลอมอยางมกระบวนการทควบคไปกบการท างาน นอกจากจะเปนการชวยเพมศกยภาพในการท างานแลว ยงสงเสรมใหเกดนวตกรรมทเปนการการขยายการเรยนรในองคการอกดวย (Watkins, 2003, pp. 5-7) นอกจากน Hodge, Athony and Gales (1996) กลาววา เปนการสรางองคการเพอใหพรอมรบกบสภาพแวดลอมทเปลยนแปลง โดยทองคการมความสามารถทจะเรยนรและมความทรงจ าเชนเดยวกบคน แตจะแตกตางกนตรงทตองมความจ าในดานความเปนมาและพฒนาการขององคการ ทจะถกบนทกไวหลายรปแบบ เชน เอกสาร นโยบายขนตอน รายงาน สนคา ฐานขอมลและสงทส าคญทสด คอ ทรพยากรมนษย ทจะการปรบปรงขดความสามารถขององคการและการตงเปาหมายในการเรยนรเพอกระตนเปนรายบคคลและใหกระจายไปทวทงองคการอยางตอเนอง ซงจะตองมระบบการบรหารทดทสนบสนนใหเกดการถายทอดความร ตามความตองการขององคการ (Blanchard and Thacker, 2004, pp. 44-45) ดงนน องคการแหงการเรยนรเปนระบบการปฏบตงานทเนนใหเกดการเรยนรทงระบบในองคการ ในกลมบคคลทกระดบอยางตอเนอง ใหมความสามารถในการน าการเรยนรมาพฒนา

ปรบปรงเปลยนแปลง โดยมงหวงใหเกดการพฒนาองคการอยางมศกยภาพ พรอมตอการเปลยนแปลงปรบตวตามสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงอยางสม าเสมอ โดยผบรหารตองวางระบบใหเกดการขบเคลอน ไดอยางตอเนอง

การพฒนาองคการแหงการเรยนรเปนองคการสมรรถนะสง Marquardt (2002, p. 23) กลาววา องคการทจะพฒนาไปสองคการแหงการเรยนรจะตองประกอบดวยระบบยอยทส าคญ 5 ระบบ ดงตอไปน 1. การเรยนร (learning) เปนลกษณะของพลวตการเรยนร (learning dynamics) และเปนหวใจส าคญทท าใหเกดขนไดในระดบบคคล ระดบทมงานและระดบองคการ 2. องคการ (organization) มงเนนการกลาวถงการปรบเปลยนองคการ (organization transformation) การทองคการจะพฒนาไปสองคการแหงการเรยนรไดนน จะตองมการปรบเปลยนสงตางๆในองคการดงตอไปน คอ วสยทศนองคการ วฒนธรรมองคการ กลยทธองคการและโครงสรางองคการ 3. บคคล (people) กลาวถง การเสรมอ านาจบคคล (people empowerment) เปนการเปดโอกาสใหบคลากรทกคนในองคการไดมการเรยนรรวมกน มความสมพนธกนเปนเครอขายและท าประโยชนรวมกนเพอสงคมและชมชน รวมถงการทผบรหารท าหนาทเปนพเลยง ผสอนและมการท างานรวมกน 4. ความร (knowledge) เปนการจดการความร (knowledge management) ใหเกดขนในองคการโดยจดรปแบบการผสมผสานการรวบรวมความร การจดระบบขอมล มการแลกเปลยนความร การถายโอนความรและการพฒนาความรอยางตอเนอง เปนกระบวนการเทคโนโลยองคการ บคคล การเรยนร ความร 5. เทคโนโลย (technology) เปนการปรบใช เทคโนโลย ในองคการ (technology application) น าเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในองคการ ส าหรบการจดการความร การเรยนรในองคการส าหรบบคลากรทกระดบและผทเกยวของกบองคการในการใชเทคโนโลยนน

153

ภาพท 1 แบบจ าลอง ระบบองคการแหงการเรยนร ทมา: Marquardt (2002, p. 24) โดยการน าปจจยทง 5 มาประยกตกบองคการ โดยปรบน ามาใชในรปแบบ 5 ประการ ไดแก 1) พลว ตการ เ ร ย นร (Learning Dynamic) 2) การปร บ เปล ย นอ งค ก า ร (Organizational Transformation) 3) การเสรมพลง (People Empowerment) 4) การจดการความร (Knowledge Management) และ 5) การสง เสรมการเรยนรดวยเทคโนโลย (Technology Support for Learning) การกาวสความเปนองคการแหงการเรยนรนน องคการจะตองอยในสภาวะทไมอยนง มการเปลยนแปลงตลอดเวลา มความตองการในการเรยนรไมมวนจบสน โดยการพฒนาสองคการแหงการเรยนรนนมมากมายหลายวธ แลวแตความเหมาะสมกบบคลากรภมหลงองคการ ความสามารถทางเทคโนโลย วตถประสงคและวฒนธรรมองคการของแตละองคการ Senge (1990) กลาววา การพฒนาองคการใหเปนองคการแหงการเรยนร จะครอบคลมตงแตตวปจเจกบคคลไปจนถงตวองคการ ทจะตองมเปาหมายและมระบบงาน ในการพฒนาตวผน าและบคลากรทกคนในองคการ โดยมการสงเสรม และยกระดบการเรยนรใหเกดผลอยางเปนรปธรรม ภายใตพนฐานวนย 5 ประการ (5 Disciplines) ไดแก ดานความรอบรแหงตน (personal mastery) ดานแบบแผนความคดอาน (mental models) ดานการมวสยทศนรวม (share vision) ดานการเรยนรเปนทม (team learning) และดานความคดเชงระบบ (systematic thinking) ดงตอไปน ด านท 1 ด านความรอบร แห งตน (personal mastery) โดย Senge (1990) ได ใหความหมายของความรอบรแหงตนไววา เปนการฝกฝนอบรมตวเองดวยการเรยนรอยเสมอ เปนรากฐานส าคญในการขยายขดความสามารถใหเชยวชาญมากขน ความรอบรเปนผลรวมของทกษะและความสามารถ เปนสภาพทเปนอยตามความจรง เหนวาอะไรมความส าคญตอตนเอง ตอองคการ

และในขณะเดยวกนกเหนภาพเหตการณ (vision) ทพงประสงคได และสรางวสยทศนสวนตนขน (personal vision) เพอตอบตนเองไดหลกการส าคญของความรอบรแหงตน คอ การพฒนาบคลากรขององคการใหเปนบคคลทรอบรไดนน จะตองพฒนาในดานตาง ๆ ดงตอไปน 1. การพฒนาบคลากรใหมความร (knowledge) ใหทกคนไดมแนวคด (concept) ทจะน าไปจ าลองสรางกรอบแนวคดในการท างาน (conceptual framework) เปนของตนเอง เพอน าไปประยกตใชไดอยางแทจรง 2. การพฒนาบคลากรใหมความเขาใจ (understanding) ในแนวคดทไดเรยนรจนสามารถตความ แปลความและขยายความในสงทเขาใจเกยวกบแนวคดนน ๆ 3. การพฒนาบคลากรใหเกดทกษะทช านาญ (skills) ทกษะทตองการ ไดแก ทกษะทสามารถท าไดดวยตนเองโดยอตโนมต สามารถแกปญหาเองไดทกอยาง 4. การพฒนาบคลากรใหมเจตคตทด เพอน าไปสหนทางทดกวา โดยใชปจจยกระตน 4 ประการ ในการเปลยนแปลงเจตคต ไดแก ใหประสบดวยตนเอง สรางความสอดคลองกบตวอยาง มความสมเหตสมผลและความนาเชอถอของผบอก (ในทกดาน เชน คณวฒ วยวฒ ฯลฯ) กระบวนการสรางความรอบรแหงตน คอ การไดมาซงความร ใหม ทกษะใหมและเปลยนแปลง เจตคตของคน เกดจากกระบวนการสรางประสบการณเรยนรใน 4 ขนตอน ดงตอไปน ขนตอนท 1 ก าหนดกรอบความคดของตน จากประสบการณทสงสมมาก าหนด ซงเรยกวากรอบอางอง (frame of reference) อาจจะเปนประสบการณทางตรงหรอทางออมกได คอการสรางความจรงใหเกดขน โดยอาศยการจดระเบยบประสบการณดงกลาวใหเขาใจงาย และเมอไดรบการชแนะ การสงเกตการณดวยตนเองกจะเกดขน ขนตอนท 2 คอ ความร ความเขาใจทมาจากการเปรยบเทยบกบประสบการณ จากมมมองทแตกตาง หรอ จากการถายโอนและโยงประสบการณ รวมกบการชแนะและสงเกตการณทอาศยพนฐานของทฤษฎทไดเรยนรมา ขนตอนท 3 การปฏบตตามความร ความเขาใจ ทเกดขน จากขนตอนท 2 ขนตอนท 4 การประเมนผลจากการลงมอปฏบต หรอจากการแกปญหาตามความรความเขาใจ ซง การประเมนสามารถชวยบอกถงผลการปฏบตและแนวทางปฏบตตอ ถาถกกจะเกบเพมเปนประสบการณ หากผดกจะจ าไวเปนบทเรยนหรอเปนประสบการณทท าใหไมกระท าซ าหรอหาทางปองกนตอไป การเสรมสรางบคลากรใหมการใฝร กอใหเกดการรอบร เปรยบเสมอนเปนหลกประกนวา เกดการเรยนรในองคการขนแลว เพราะการเรยนรขององคการจะเกดขนได กตอเมอบคลากรมการเรยนรดวยเชนกน

155

ดานท 2 แบบแผนความคดอาน (mental models) โดย Senge (1990) ไดใหความหมายของแบบแผนความคดอานไววาเปนการสรปความรทไดมาในแตละวนเปนแนวคดของตนเอง แลวน ามาใชประโยชนในการท างาน โดยใหสอดคลองกบขอเทจจรงหรอขอมลใหมทเปลยนแปลงไปตามสภาพของสงคมและสงแวดลอมรอบตว โดยไมยดตดกบความรหรอขอมลเดมซงอาจผดพลาดหรอเปลยนแปลงไปและไมทนเหตการณ ความส าคญของแบบแผนความคดอานนน เพอฝกฝนใหเกดความเขาใจ สามารถแยกแยะระหวางสงทเชอกบสงทปฏบตจรง การสบคนความคดความเชอท าใหเกดความรสกทาทายและปรบขยายขอบเขตกระบวนการความคดความเชอของตนเองและสามารถเขาใจมมมองและความคดของผอนได หลกการของแบบแผนความคดอาน ตองอาศย วนยความคดอยางเปนระบบ (System thinking) เขาไปรวมท างานดวยจงจะมพลง เกดผลดสงสด ผบรหารและผน าจะตองผสานแบบแผนความคดอานของตนเขากบการฝกทกษะการคดอยางเปนระบบทเนนระบบใหญ เนนความเชอมโยงขององคการประกอบยอยใหได ในการแกไขปญหาในการปรบโครงสรางองคการ ฝกทกษะในการคดใครครวญ การเปดใจกวางตอสงททาทายและพฒนาแบบแผนความคดอานอยเสมออยางยดหยน รวมทงรจกปรบเปลยนกระบวนทศน แนวคด แนวปฏบตใหไดเหมาะสมกบสถานการณ กระบวนการแบบแผนความคดอาน ตองอาศยกระบวนการเรยนรทงโดยตรงและซอนเรนทเกดจากการสงเกต การคดใครครวญ การแอบจดจ า ทใชเวลาในการสงสมทกษะนนออกมาแบงปนกนกลายเปนแบบแผนความคดอานรวมกน (shared mental models) รปแบบของความคดอานมใชมเพยงแตเพมพนทกษะฝมอ แตยงสรางประสบการณและประสบการณกเปนสงทสอนรปแบบความคดอานของคนและของทม ดวยแบบแผนความคดอานทแบงปนรวมกนนนจะขยายขอบเขตขององคความรทงในลกษณะรอะไร (know – what) ดวยกระบวนการ ขนตอน วธการเชนไร (know – how) เขาใจและมความรอบรในเชงระบบ เหนความเชอมโยงและตอบตนเองไดวาตนเองเรยนรหรอท าไปเพอสงใด (know – why) เหนความเปนเหตเปนผล คาดคะเนผลทจะตดตามมาไดและมความคดสรางสรรครเรมดวยตวเองได (self – starter) เพอใหความส าคญกบสงใด (care – why) ดวยจตใจทมงมน มแรงจงใจทด ไมทอถอย ใฝร อยากรและไมพอใจกบสภาพเดมทเปนอย แบบแผนความคดอานนน มพลงและมอทธพลตอการรบร โดยเฉพาะเมอไดแบงปนความคดเหน มมมองระหวางกนดวยแลว ยงท าใหพลงของการเปนองคการแหงการเรยนรเกดขน ซงนบวาเปนหนทางเรมแรกของการสรางองคการแหงการเรยนรทด ดานท 3 การมวสยทศนรวม (shared vision) โดย Senge (1990) ไดใหความหมายของวสยทศนรวมไววา หมายถง จดรวมและพลงของการเรยนรของบคลากรในองคการ ซงเกดจากการทบคลากรแตละคนรบฟงซงกนและกน โดยทแตละคนจะแลกเปลยนวสยทศนสวนบคคลและใหเหตผลซงกนและกนเกยวกบสงทตองการจะท าความส าคญของการมวสยทศนรวมนน มคณคาทง

ภายในและภายนอกแกบคคล คณคาภายใน คอ สวนทสรางแรงบนดาลใจ ความศรทธายดมน เอกลกษณ ความเปนสวนหนงหรอความผกพนใหเกดแกบคลากร ตอทม ตอองคการ ตอหนาท ผลกดนใหเกดความกลาคด กลาท า กลาน า กลาเปลยนแปลง เพอท าใหเกดสงทดกวา สวนคณคาภายนอก คอ การใหทราบโดยทวกนวา องคการมงสรางผลส าเรจอะไรใหเกดแกองคการ เชน ความเปนเลศในดานใด เมอใด การมวสยทศนรวมกนในองคการจะมสวนเสรมสรางความเปนองคการแหงการเรยนรเปนอยางยง เปรยบเสมอนหางเสอของเรอทขบเคลอนใหเรอนนมงสเปาหมาย วสยทศนทดตองสอดคลองกบคณคาหรอคานยมทผคนยดถอในการด ารงชวตประจ าวนดวย กระบวนการสรางวสยทศนรวมนน Senge (1990) เชอวาหากใชแรงบนดาลใจเปนทตงกสามารถสรางวสยทศนทางบวกได เปนแรงขบเคลอนใหเกดการเรยนร การเตบโต ไดคดสราง คดท า คดพฒนา การมวสยทศนรวมจะตองมกระบวนการขบเคลอน ดงตอไปน 1. บคลากรทกคนมความเขาใจชดเจน ถงวสยทศนและเปาหมายาขององคการ 2. บคลากรทกคนมความเพยรพยายามรวมกนทจะรวมกนก าหนดวสยทศนและรวมกนน าไปปฏบต 3. มการสอสารถงกน แลกเปลยนความร ความคดเหนสวนตนซงกนและกน โดยเฉพาะการยอมรบฟงซงกนและกน 4. บคลากรทกคนตองมความรสกทผกพนเปนครอบครวเดยวกน 5. บคลากรทกคนมความมงมนจะเหนผลสมฤทธของขององคการ ไปสความส าเรจในเปาหมายเดยวกนวสยทศนหรอภาพในอนาคตทปรารถนาใหเกดขนในองคการ เปนสงทจ าเปนตอผน าและปฏบตงานทกคนในองคการ เปนพลงขบเคลอนในภารกจทกอยางขององคการใหมงสเปาหมายเดยวกน เปนจดรวมและพลงของการเรยนรของบคลากรในองคการ ดานท 4 การเรยนรเปนทม (team learning) โดย Senge (1990) ใหความหมายของการเรยนรเปนทมไววา หมายถง การน าความรของบคลากรมาแลกเปลยนกน เลาสกนฟง เปนการเรยนรจากความส าเรจและความผดพลาดของแตละคน รวมถงแนวทางการแกปญหาองคการยคใหมจะแขงขนตรงทความเปนอจฉรยภาพขององคการโดยรวม โดยผานปจจยส าคญ คอ ทรพยากรบคคลและมหนทางเดยวทจะพฒนาใหเกดเปนรปธรรมได คอ การเรยนรรวมกน (team learning) อยางเปนระบบ หลกการเรยนรเปนทม คอ การเนนการท างานและเรยนรรวมกนเปนทม ซงทกคนในทมงานจะตองมความเขาใจในหนาทความรบผดชอบของตนเองและเมอปฏบตงานรวมกน ไมวาจะเปนความส าเรจหรอผดพลาด ทกคนยอมมสวนรวมรบผดชอบดวยกน ในการเรยนรรวมกนเปนทมน อยทการจดโครงสรางหนาทขององคการ ใหมล าดบขนตอนของการท างานนอยลงและเมอก าหนดวธการท างานในรปแบบของทมงานใหมากขน โดยเนนการเรยนรเปนทม ม 3 ลกษณะส าคญ ดงตอไปน

157

1. บคลากรตองมความสามารถในการคด วเคราะหปญหาหรอประเดนพจารณาใหกระจางแจงชดเจน 2. ภายในทมตองมการท างานทสอดประสานกนเปนอยางด คดในสงทใหมและแตกตาง มความไววางใจตอกน 3. บทบาทของบคลากรทมหนงทมตอทมอนๆ ขณะททมหนงบคลากรเรยนรอยางตอเนอง การประพฤตปฏบตของทมนนยงสงผลตอทมอนๆดวย ซงจะชวยในการสรางองคการแหงการเรยนรใหมพลงยงขน กระบวนการเรยนรเปนทม มแนวปฏบตในการมงฝกวนยเพอสรางการเรยนรของทม คอ การพดคย (Dialogue) และการอภปราย (discussion) โดยทการอภปรายเปนการวเคราะหและแยกสวนประเดนทสนใจรวมกนของผเกยวของ เพอใหกลมยอมรบแนวคดและมมมองทตนเสนอและองคประกอบทจะสนบสนนการพดคยหรอการอภปราย ใหเกดผลสงสดผรวมทมจะตองปฏบต ดงตอไปน 1. รบฟงความคดเหนของผอน ไมน าความคด ความเชอสวนตวมาตดสน 2. ตองวางตวเปนกลาง ตองเปดใจ เหนใจและเขาใจผ อน มองวาผ อนกรวมแสวงหาขอเทจจรง หาความกระจางหา มมมองรวมเชนกน 3. สรางและรกษาบรรยากาศทด เปนผเกอกลการเสวนา ไมพยายามใชอทธพลเหนอผอนในกลมเสวนา การท างานเปนทม มความส าคญเปนอยางยงส าหรบองคการ นอกจากทมสามารถชวยสงเสรมความรวมมอแลว ยงเปนการสรางการแขงขนและการสรางพลงรวม ในการน าองคการไปสเปาหมายและความส าเรจตางๆไดเปนอยางด ดานท 5 ความคดเชงระบบ (systematic thinking) โดย Senge (1990) ไดใหความหมายของความคดเชงระบบไววา หมายถง วนยของการมองเหนภาพโดยรวม มกรอบทมองเหนความสมพนธทเกยวของกนมากกวาทจะเหนแตเชงเหตเช งผล เหนแนวโนมรปแบบของความเปลยนแปลง มากกวาจะเหนแคผวเผน การคดเชงระบบ มความส าคญอยางมากกบยคการเปลยนแปลงทเตมไปดวยการชงไหวชงพรบเพราะเปนตนทนทางปญญาททกคน ไมวาจะเปนผบรหารหรอผปฏบตงานทกระดบ จ าเปนตองเขาใจพนฐานองคการ สภาพองคประกอบยอยในองคการ สภาพการบรหารและการพฒนาการตงแตอดตถงปจจบน เหนความซบซอนเกยวของสมพนธกนของระบบยอย หากแกไขหรอด าเนนการในสวนใดสวนหนงของระบบ กจะมผลกระทบตอสวนอนเชนกน หลกการคดเชงระบบ นนจะมาจากความร ความเขาใจในระบบงานและกระบวนการของงาน มวธการเชงระบบในการรวมกนคดว เคราะหและปรบปรงงานใหมประสทธภาพสงขน โดยมลกษณะดงตอไปน

1. คดอยางเปนกลยทธ คอ มความชดเจนในเปาหมาย มแนวทางทหลากหลายและแนวแนในเปาหมาย มวสยทศน 2. คดใหทนการณ ไมชาเกนการณ มองใหเหนความจรงหรอปญหาและชงลงมอปฏบตหรอแกไขกอนทปญหาจะเกดขน 3. มองใหเหนโอกาส ในทกปญหา มโอกาส ไมยอทอ มองใหเหนถงประโยชนและสรางประโยชนใหเกดขนใหไดในทกโอกาส กระบวนการคดเชงระบบ เปนการสรางเสรมองคการแหงการเรยนรประการหนง เปนวธสรางเสรมทเปนระบบโดยเรมจากการวเคราะหสภาพปจจบน ซงเปนขนตอนแรกของการพฒนาตามวธการคดเชงระบบ เปนการศกษาสภาพบรบท (Context) ของภาวะองคการปจจบนเกยวกบการสงเสรมการเรยนร การใสใจพฒนาคน (personal mastery) การพฒนาภมปญญาและศกยภาพของทมงาน (team learning) การคดเชงระบบ (systematic thinking) คานยม (values) ผลตอบแทนและความกาวหนา ความตอเนองในการพฒนาสออปกรณ ฯลฯ เพอใหไดขอมลพนฐานส าหรบก าหนดกลยทธในการสรางเสรมตอไป จากแนวคดทฤษฎดงกลาว สรปไดวา องคการในปจจบน ลวนตองอยภายใตสภาวะแวดลอมแหงการแขงขน ทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรว จงมความจ าเปนตองสรางหนวยงานหรอบคลากรในหนวยงานใหเปน “องคการแหงการเรยนร” โดยก าหนดและวางรปแบบพฒนาองคการใหเกดองคการแหงการเรยนรใน 5 ดานคอ 1) ดานความรอบรแหงตน 2) ดานแบบแผนความคดอาน 3) ดานการมวสยทศนรวม 4) ดานการเรยนรเปนทมและ 5) ดานความคดเชงระบบ เพอกระตนและเรงเราใหบคลากรทกคนในองคการมความกระตอรอรนในการเพมศกยภาพของตนและองคการ เพอใหเกดประสทธผลแกหนวยงานไดอยางตอเนองและกาวไปสอนาคตทดยงขน จากการด าเนนการตามองคประกอบดงกลาวขางตนน จะท าใหเปนองคการทมความพรอมในการการบรหารงานทกดานอยางเปนระบบ พรอมทงมการจดสรรทรพยากรอยางเพยงพอ เพอมงไปสวสยทศนองคการทไดตงไวภายใตเปาหมายการพฒนาองคการ ดวยการเปนองคการแหงการเรยนรอยางเปนรปธรรม ทงน การพฒนาไมวาจะเปนในระดบปจเจกบคคลหรอองคการ จ าเปนตองมการทบทวนองคประกอบตาง ๆ (วสยทศนองคการ โครงสรางพนฐาน ระบบบรหาร ระบบการท างาน) อยางนอยปละหนงครง การพฒนาการเปนองคการแหงการเรยนรตามแนวคดของ Watkins and Marsick (1993) อางในวมลรตน อองลอง (2547) ประกอบดวยการด าเนนกจกรรม 6 อยาง คอ 1. การสน บสน น ให ม ก า ร เ ร ยนร อ ย า งต อ เน อ ง (Create Continuous Learning Opportunities) การเรยนรอยางตอเนองเปนโอกาสทผเรยนไดพฒนาความรความสามารถ บคลากรไมสามารถปรบตวไดทกอยาง จงตองการเรยนรอยางตอเนอง ผบรหารทมประสทธผลจะทราบวา

159

บคลากรตองการเรยนรอะไรไมตองการเรยนรอะไร และทราบวาบคลากรจ าเปนตองเรยนอะไรการเรยนรอยางตอเนอง ท าใหผบรหารเปนผประสานงานและเปนผแนะแนวหรอพเลยงทด 2. การสนบสนนใหมการซกถามและพดคย (Promote Inquiry and Dialogue) การซกถามเปนหวใจของการเรยนรระดบบคคลและทม การสนทนาท าใหเปดใจและมการตดตอสอสาร การถามปญหาทมผลกระทบตอบคลากร การรบฟงเหตผล การมองในแงมมใหม สอบถามและชวยเหลอไมกลาวโทษ ท าใหสามารถแกปญหา การซกถามปญหาและการทาทายสมมตฐานจะเกดขนเมอมบรรยากาศของการเรยนร วฒนธรรมทไมยอมใหเกดความผดพลาดจะไมเกดการเรยนร ทกษะการซกถามจะเรมในแตละบคคลไปจนถงทมและการเรยนรองคการ การท าความเขาใจความเหนของคนอน และการเปดโอกาสใหมการซกถามเกยวกบความเหนจะท าใหเกดการเปลยนแปลงความเหนหรอความเชอนนได การซกถามเปนการสนทนาเพอส ารวจความคด ปญหาและศกยภาพในการท างานเปนการเรยนรผานการตดตอกบบคคลอนมความส าคญในการปฏบตงานเปนทม การซกถามตองการบรรยากาศทไววางใจ ไดเกดการพฒนาการพดและการซกถามในองคการแหงการเรยนร โดยมองไปทจตใจเรยนรจากประสบการณจากการทคนอนพดและท า 3. การสนบสนนใหมการรวมมอและเรยนร เปนทม (Encourage collaboration and team learning) ทม กลม และเครอขายเปนตวกลางทสามารถน าความรใหมๆ มาใชในองคการแหงการเรยนร หวใจส าคญของการเรยนรของทม คอ การมกรอบ (Framing) การมองในแงมมใหม (Reforming) การมมมมองทบรณาการ (Integrating Perspectives) การทดลอง (Experimenting) และ การขามขอบเขต (Crossing boundaries) เมอไดรบการสงเสรมในสงเหลานทมสามารถพฒนาจากการเรมตนจนถงสามารถสรางกจกรรมตางๆทมพลงทจะพฒนา และความสามารถทตอเนองในการท างาน ท าใหองคการประสบความส าเรจตามเปาหมาย 3.1 กรอบ เปนการรบรเกยวกบเนอหา สถานการณ บคคลซงเปนพนฐานความเขาใจทผานมาในอดตและการรบรในปจจบน 3.2 การมองในแงมมใหมเปนกระบวนการของการเปลยนรปแบบการรบรโดยเขาใจในแงมมใหม 3.3 มมมองทบรณาการ เปนการน ามมมองตางๆมาสงเคราะห ท าใหเกดความชดเจนเพอสามารถแกไขปญหาความขดแยงได แมจะไมมการประนประนอมหรอไดรบความเหนชอบจากสวนใหญ 3.4 การทดลอง เปนการด าเนนการทดสอบสมมตฐานหรอคนคดสงใหมสามารถเกดขนไดในหนวยของสงคม เชน การทดสอบบทบาทใหมของการท างานแบบทม 3.5 การขามขอบเขต ขอบเขตเปนการแยกบคคลออกจากบคคล แยกทมออกจากทมและแยกทมออกจากองคการเมอบคคลตงแต 2 คนขนไปตดตอสอสารกน กจะมการขามขอบเขต

เมอบคคลขามขอบเขตออกนอกทมกจะเกดการเรยนรในองคการแมวาแตละบคคลในองคการจะมการเรยนรและเขาใจไดอยางลกซง แตองคการกไมสามารถน าความรนนมาใชได ดงนนเมอทมรบสงใหมเขามาบคลากรแตละคนจ าเปนตองขยายความคดผานไปยงคนอนอยางรวดเรว เพอใหบคลากรทกคนไดมโอกาสคดรวมกนและหลอหลอมจนกลายเปนความคดของทม 4. การสรางระบบทจดเกบและการใชความรรวมกน (Establish System to Capture and Share Learning) การเรยนรในองคการ เปนการสรางความสามารถขององคการใหคดสงใหมๆและสามารถน าความรมาใชรวมกนกบคนอน มการจดเกบความรและสะสมไวในระบบความจ าขององคการแหงการเรยนร มแนวทางในการรกษาสงทไดเรยนร ดงนนความรจงอยควบคกบองคการ ท าใหบคลากรสามารถน าความรเหลานมาใชในการปฏบตงานและวางแผนการมนวตกรรมภายในองคการ การจดเกบความรไวใชรวมกนเปนการชวยเหลอบคลากรในยคโลกาภวฒน ใหมการเรยนรอยางมประสทธภาพ องคการแหงเรยนรชวยคมครองความรทไดสรางขนและมระบบจดเกบความรทเหมาะสม หากมขอมลขาวสารมากมายเกนไปบคลากรไมสามารถเอามาปฏบตไดจรงใหเกดประโยชน ดงนนการรบรขอมลพนฐานทจ าเปนตองใชในองคการบคลากรสามารถตดสนใจไดถกตอง มการเขาใจลกซงมากขนในการแกไขปญหา และเปนแนวทางใหผอนสามารถแกปญหาได 5. การใหอ านาจบคลากรในการสรางวสยทศนรวมกน (Empowering People toward a Collective Vision) องคการแหงการเรยนรจะคงอยไดดวยการมวสยทศนของตนเอง ผบรหารจะแสดงความคดเหนในสวนทเปนเปาหมายและนโยบายขององคการ จะใหอ านาจในการตดสนแกบคลากร (Empowerment) การใหอ านาจในการตดสน เปนค าใหมซงเกยวของกบบคลากรในองคการ เกยวของกบความรสก การควบคมบคลกภาพ การรบร และการจงใจของคนอน เปนการแสดงความรสกการมคณคาตอตนเอง และมความ สามารถทจะท าใหแตกตางออกไป ผบรหารสนบสนนใหบคลากรรวมกนสรางวสยทศน จดการผลกระทบกบคนอน และบคลากรสามารถจดการกบตนเองและพดถงสงทตนเองตองการ การใหอ านาจในการตดสนถกสรางขนเพอใชในการตดตอกนในการท างานแตละวน เปนการใหความส าคญในองคการทปฏบตงานในการท างานในองคการ เมอบคลากรไดรบอ านาจเขาจะมความเชอมนในการปฏบตงานและแกไขปญหา หลายองคการมปญหาเกยวกบความลมเหลวในการตดสนใจของบคลากรทปฏบตงานซงท าใหเกดผลเสยงตอองคการ ดงนนองคการทชวยเหลอบคลากรใหมอ านาจในการตดสนใจโดยใหโอกาสในการควบคมสถานการณ สนบสนนการเรยนรและพฒนา ชวยเหลอบคลากรในการสรางเปาหมายและใหสามารถบรรลเปาหมาย จดหาทรพยากรและใหรางวลเมอประสบผลส าเรจ ผบรหารจะเปลยนบทบาทมาจากการควบคมเปนการสนบสนน บคลากรจงตองมความรบผดชอบ อาจกลาวไดวาการใหอ านาจในการตดสนใจเปนเสาหลกขององคการแหงการเรยนร

161

ความส าคญของการสรางองคการแหงการเรยนร คอ โครงสรางและวฒนธรรมขององคการทจะสนบสนนใหมการสรางวสยทศนรวมทกคนจะเขาใจวาอะไรเปนอะไร เปนภาพรวมขององคการ ทราบวาควรปฏบตอะไรในองคการ ทราบวาควรท างานอยางไร สามารถเขาถงขอมลขาวสารทเกยวกบการเรยนร มความรอบรแหงตนคอ สามารถอธบายสงทเกดขนไดชดเจนและชกชวนใหเหนวสยทศนของตน 6. การสรางความสมพนธระหวางองคการและสงแวดลอม (Connect the Organization to Its Environment) ในองคการแหงการเรยนร จะตองมการพงพาอาศยกนระหวางองคการและสงแวดลอม ทงภายในและภายนอกองคการ การสรางความสมพนธระหวางสงแวดลอมภายในเปนการตอบสนองตอคณภาพชวตของบคลากรในองคการ การตอบสนองตอสงแวดลอมภายนอกองคการ เชน ลกคาภายนอก สงแวดลอมและสงคม บรษทคแขง ส านกงานกฎหมาย ซงองคการหรอ สงแวดลอมเหลานมผลกระทบตอองคการเชนเดยวกน อยางไรกตามปจจยความส าเรจในการพฒนาองคการแหงการเรยนร โดยยดถอแนวคดในการสรางวนยทง 5 ประการและทส าคญ กคอตองท าอยางเปนระบบ โดยควรท าเปน 2 ระดบ คอ ระดบปจเจกบคคลและระดบองคการ (Senge, 1990) ดงตอไปน 1. ระดบปจเจกบคคล มงเนนใหความส าคญกบ องคประกอบทส าคญ 3 ประการ คอ 1) คานยมขององคการ (Value) ใหทกคนในองคการไดรบทราบและเขาใจในการตดสนใจครงส าคญ ทกครง อยางสม าเสมอ 2) พฒนาทกษะ (Skill) และความสามารถ(Competencies) นอกเหนอจากททกคนจะตองพยายามพฒนาตนเองแลว องคการจะตองเขามามสวน ในการพฒนาทกษะใหสอดคลองกบสายอาชพ (Career Path) ของแตละต าแหนงงาน และ 3) ปลกฝงความภมใจ และความเปนเจาขององคการ ทตองมสวนรวมในการรบผดชอบตอลกคาผซอสนคาและบรการ รวมถงการมสวนรวมในการรบผดชอบตอสงคม อาทเชน สงแวดลอม เปนตน 2. ระดบองคการ มาจากการพฒนาองคประกอบทส าคญ อยางนอย 3 ประการ ไดแก 1) การมวสยทศนองคการ (corporate vision) ทชดเจนและปฏบตได ภายใตการยอมรบของบคลากรทกคนในองคการ เพอเปนเสมอนหลกชยททกคนจะมงมนไปใหถง 2) การจดหาโครงสรางพนฐาน ซงประกอบดวยเครองมอ อปกรณทใชประกอบการท างานทพอเพยง สามารถสนบสนนกระบวนการในการเรยนร ใหด าเนนไปอยางมประสทธภาพ 3) มระบบการบรหาร และระบบการท างานทไดมาตรฐานสากล ซงส าคญตอการสนบสนนใหองคการนนมความเจรญกาวหนาบรรลวสยทศนทตองการได ตวอยางเชน ระบบการวางแผน ระบบบญชและการเงน ระบบการใหบรการลกคาและการตลาด ระบบการบรหารทรพยากรบคคล ระบบการพฒนาองคการและพฒนาผน า ระบบการท างานเปนทม (Team working) ระบบการบรหารเชงคณภาพรวม (Total Quality Management)

จากทกลาวมาแลวนน สรปไดวาองคการแหงการเรยนร เปนแนวคดเกยวกบการจดการเชงคณภาพขององคการในประเทศไทยทน ามาใชในการบรหารจดการเพอมงสคณภาพ จากแนวคดของ Senge (1990, p. 3) สามารถขยายขดความสามารถในการสรางสรรคผลลพธทตองการอยางแทจรงได ดวยการสงเสรมพฒนาขยายขอบเขตแบบแผนความคดใหมๆเพอสรางสรรคแรงบนดาลใจไดอยางอสระ แลวน ามาแบงปนเรยนรรวมกนอยางตอเนองไปดวยกนและ Pedler et al (1996, p. 1) มองวาเปนการเอออ านวยความสะดวกตอการเรยนรของทกคนเพอการปรบตวอยางตอเนองโดยตองสรางบรรยากาศทมลกษณะเออและกระตนใหทกคนไดเรยนรรวมกน โดย Garvin (1993, p. 78) กลาววาเปนองคการทมทกษะในการสราง สรรหา ถายโอนความรและความสามารถปรบขยายพฤตกรรมทสะทอนถงการหยงรและความรใหมๆ สวน Watkins and Marsick (1993 , p.11) กลาววาเปนองคการทใชคนในการสรางความเปนเลศโดยใชการเรยนรเปนกระบวนการเชงกลยทธทมลกษณะตอเนองและบรณาการทเชอมโยงการพงพาทงในระดบบคคลและองคการ สอดคลองกบ Marquardt and Reynolds (1994, p. 19) ทวาเปนองคการทมการเรยนรอยางเตมพลงของบคลากรในการรวบรวม จดการและใชความรเพอผลส าเรจขององคการและแปลงสภาพไปเปนการเรยนรอยางตอเนองขององคการ อกทงมการใหอ านาจผคนทงในและนอกองคการในการเรยนรงานทท า มการน าเทคโนโลยมาใชในการเรยนรและเพมผลผลต ซง Daft (1998, p. 346) กลาววาทกคนในองคการมขอผกพนในการคนหาแจกแจงและแกไขปญหาทงหลายทเกดขน สงผลใหมการทดลอง ปรบปรงและเพมพนขดความสามารถอยางตอเนอง Hellriegel et al (1999, p. 16) กลาววาเปนองคการทมทงพลงขบเคลอนและสมรรถนะในการปรบปรงการด าเนนการอยางตอเนอง ทเปนผลมาของประสบการณจากลกคาและสวนตางๆขององคการ รวมทงจากภายนอก ดวย ส าหรบ Kim (1993, p. 43) กลาววาเปนกระบวนการเรยนรทจะชวยเพมพนทกษะและความสามารถเพอน าไปสการปฏบตทมประสทธผล สอดคลองกบ Dixon (1999, p. 65) ทกลาววาเปนความตงใจทจะใชกระบวนการการเรยนรในระดบบคคล กลมและระบบ เพอใหมการปรบเปลยนองคการอยางตอเนอง ในทศทางทชวยเพมความพงพอใจใหกบผท เก ยวของทกคน Ross et al (1994 , p.105) ทมองว า เปนกระบวนการในการทดสอบประสบการณอยางตอเนองและปรบเปลยนใหกลายเปนองคความรทเออประโยชนทเปนการตอบสนองตอจดมงหมายหลกทองคการวางไว กลาวโดยสรปองคการแหงการเรยนร หมายถง องคการทใหความส าคญกบการเรยนรของบคลากรทกคน ทจะเสรมสรางใหมอสระทจะขยายขอบเขตของความคด จนตนาการในการเรยนรและรวมกนแบงปนความรทไดมาเพอพฒนาตนเองอยตลอดเวลา เปนการสรางศกยภาพในการท างาน สรางความสามารถในการจดการกบปญหาทเกดขนในงานเพอใหบรรลผลส าเรจน าไปส

163

เปาหมายในทกระดบ เพอใหองคการมการเรยนรอยางตอเนอง มความสามารถในการแขงขนและสามารถอยรอดไดอยางมนคง นอกจากนนแลวองคการแหงการเรยนร ยงใชทศนะการมององคการแบบองครวม ทจะมการ ปรบเปลยนกระบวนทศนของการพฒนาทรพยากรมนษยในองคการทกระดบ ทงระดบบคคล กลมและองคการใหเกดขนพรอมๆกน ทเปนการใหความส าคญกบการเรยนรตลอดชวตการท างานและใชทกสงเปนฐานความรทส าคญ โดยใชเปนกลยทธการแสวงหาความรการแบงปนความร การสรางองคความรและการใชความรรวมกนอยางตอเนอง

Senge (1994, p. 18) กลาววาองคการเรยนรมการปรบตว (adaptability) ตอการเปลยนแปลงของสงแวดลอมไดอยางมประสทธผล โดยแบงเปน 2 ประเภท ไดแก

1. การเรยนรแบบปรบตว (adaptive learning) ในระดบพนฐานซงเกยวของกบงานประจ า เปนการเรยนรส าหรบการจดการ การเรยนรแบบนเหมอนกบการเรยนรแบบวงจรเดยว

2. การเรยนรแบบรงสรรค (generative learning) เกดขนเมอองคการยนยอมใหมการตงค าถามเกยวกบฐานคตทไดยดถอปฏบตมานานเกยวกบพนธกจ กลมลกคา ความสามารถหรอกลยทธขององคการ เพอเปดโอกาสใหใหมการมองโลกในมมมองใหม ๆ การเรยนรแบบนเหมอนกบการเรยนรแบบสองวงจร ซงตองอาศยโลกทศนใหม ดงนน การเรยนรแบบรงสรรคจงเปนการเรยนรในการสรางสงใหม

ดงนนหลกการเกยวกบการเรยนร 5 ประการ จะเปนการมงสความเปนเลศสวนบคคล ทมรปแบบวธการคดและมมมองทเปดกวาง การสรางและสานวสยทศน การเรยนรรวมกนเปนทมการคดและเขาใจเชงระบบ ดงมรายละเอยดดงตอไปน 1. การมงสความเปนเลศสวนบคคล (personal mastery) ดวยความมงมนในการพฒนาตนเอง ไมใชเปนเรองคณสมบตเฉพาะตวบคคล แตเปนเรองของกระบวนการในเรองเนนวสยทศนของตนเองอยางตอเนอง การจะสรางความมงมนในตนเองขนมาไดตองสรางใหเกดเปนวนย (Discipline) โดยองคการแหงการเรยนรจะเกดขนไมไดเลยหากไมมการเรยนรในระดบบคคล องคการแหงการเรยนรจงตองประกอบดวยคนทมความมงมนการพฒนาตนเอง ซงจดเปนผทมทกษะความสามารถพเศษ สามารถสรางวสยทศนสวนบคคล (personal vision) รวมทงพยายามจะกาวจากสภาพปจจบนไปสวสยทศนทใฝฝนได ผทมความมงมนในการพฒนาตนเองจะมการพฒนาทงดานรางกาย สตปญญาและจตใจ มพนธะผกพนทแนวแน (Senge, 1994, p. 21)

2. รปแบบวธการคดและมมมองทเปดกวาง (mental models) ซงความคดทดทสดมกไมไดรบการน าไปปฏบต เพราะความคดเหลานขดแยงกบตวแบบในใจหรอความคดความเชอทมอยเดม ตวแบบในใจอาจเกดจากการรบดวนสรปเกนไปโดยไมมการทดสอบหาความเปนจรง ดงนน ผน าองคการควรมการทาทายตวแบบในใจใหม ดงตอไปน (Senge, 1994, p. 21)

2.1 การสรางความสมดลระหวางการซกถามและการแสวงหาการสนบสนน (balancing inquiry and advocacy) ผบรหารสวนใหญมทกษะในการแสดงทศนะของตนเองไดอยางนาเชอถอซงมประโยชนส าหรบการแสวงหาการสนบสนนแนวคดของตน แตทกษะอกประการหนงทจ าเปน คอ ทกษะในการซกถาม โดยเฉพาะอยางยงหากตองเผชญหนากบปญหาทมความซบซอนและตองการเรยนรจากคนทมความแตกตางกนหรอมความรเทาเทยมกน ยงจ าเปนตองใชทกษะการซกถามและการสนบสนนประกอบกน ทกษะของการซกถามคอการท าความเขาใจความเหนของผอนและการเปดโอกาสใหมการซกถามเกยวกบความเหน รวมทงขอมลและหลกเหตผลของความคดเหนเหลานน เพอจะชวยท าใหเกดการเปลยนแปลงความเหนหรอความเชอนนได

2.2 การจ าแนกความแตกตางระหวางทฤษฎทเชอและทฤษฎทน าไปใชจรงออกจากกน (distinguishing espoused from theory in use) โดยปกตมนษยมกคดวาตนมความเชอมนในหลกการหนงหลกการใด แตบอยครงทการกระท ากลบเปนสงตรงขาม ดงนนหากสามารถแยกสงทตนเองพดหรอเชอกบสงทตนเองปฏบตออกจากกนได จะท าใหเกดการเรยนรทแทจรงได 2.3 การตระหนกและการแกไขปญหาเกยวกบการปกปองตนเอง (Recognizing and Defusing Routines) ปกตคนจะสรางกลไกการปกปองตนเอง (Defensive routines) ขนตงแตยงเดกเพอตอบสนองกบแรงกดดนทเกดขนทโรงเรยนหรอทบานและในองคการทมการท างานมากขนและท าใหเกดความกงวลใจแกผปฏบตงานยอมจะท าใหเกดการปกปองตนเองมากขนดวย อนเปนอปสรรคทส าคญยงตอการเปดเผยตวแบบในใจและท าใหการเรยนรลดลง จงตองมการตระหนกและกลาเปดเผยความคดและความรสกของตนออกมาเพอแกปญหาดงกลาว

3. การสรางและสานวสยทศน (shared vision) ในเรองน Senge (1994, p. 25) กลาววาในการบรหารองคการนน ถากลมคนตางๆมาอยรวมกนและตองการสรางวสยทศนรวมกน เพอจะท าใหแตละคนมองหนาททตนมตอองคการทงหมด โดยไมมองเฉพาะของตนเอง การสรางวสยทศนรวมกนขององคการตองน าวสยทศนของแตละคนมาบรณาการ โดยอาศยทกษะดงตอไปน

3.1 การสงเสรมแตละคนใหสรางวสยทศนสวนบคคลขนมากอน (person vision) วสยทศนสวนบคคลนสะทอนถงผลประโยชนสวนตวของแตละคน ซงรวมถงความสมพนธทเกยวของกบครอบครว องคการ ชมชนและโลกดวย

3.2 การสอสารและการขอการสนบสนน ผน าจะตองขอความเหนจากผรวมงานในการสรางวสยทศนรวมกน เพอสรางพนธะผกพนใหเกดขน

3.3 การสรางวสยทศนเปนกระบวนการทตอเนอง กระบวนการสรางวสยทศนจะไมมวนสนสดโดยตองอาศยหลายฝายรวมกนเพราะวสยทศนทก าหนดโดยผบรหารเพยงฝายเดยวและเขยนเปนขอความอยางเปนทางการมกจะขาดความมชวตชวาและผปฏบตงานมกจะไมเขาใจความหมายอยางแทจรง

165

3.4 การรวมวสยทศนภายนอกและภายใน (blending extrinsic and intrinsic visions) วสยทศนภายนอกมกเปนสงทท าใหเกดพลงขนภายในองคการ เชน การเอาชนะคแขงขน อยางไรกตาม การมเพยงวสยทศนภายนอกอยางเดยวยงไมเพยงพอ องคการจ าเปนตองสรางวสยทศนภายในดวย เชน การสรางมาตรฐานใหมเพอความพงพอใจของลกคา ทงวสยทศนภายในและภายนอกจะตองมควบคกน ถาหากมเฉพาะวสยทศนภายนอกจะท าใหองคการออนแอไดในทสด

3.5 การแยกความแตกตางระหวางวสยทศนดานบวกและดานลบ (positive vs negative visions) แหลงทมาของวสยทศนม 2 แหลง ไดแก ความกลว (fear) และแรงบนดาลใจ (aspiration) ความกลวจะเปนสงทผลกดนใหเกดวสยทศนดานลบ ซงอาจเกดขนเมอมภยคกคามตอองคการ จงท าใหคนรวมตวกนได อยางไรกวสยทศนดานลบจะท าใหเกดการเปลยนแปลงในระยะสนเทานน สวนแรงบนดาลใจจะเปนสงทท าใหเกดวสยทศนดานบวกและท าใหเกดการเรยนรและการเตบโตแบบไมสนสด 4. การเรยนรรวมกนเปนทม (team learning) เปนกระบวนการผนกก าลงของทมงานใหมงหนาไปในทศทางเดยวกน (alignment) และกระบวนการพฒนาขดความสามารถของทมในการรงสรรคผลงานตามทบคลากรทมงานตองการอยางแทจรง การเรยนรของทมงานประกอบดวย (Senge, 1994, p. 30) 1) การเรยนรวธทจะท าใหคนแตละคนสามารถใชศกยภาพทมอยอยางเตมท 2) การด าเนนงานทประสานกนเปนอยางด และมความไววางใจกนในการท างาน 3) สนบสนนทมอนทมความสมพนธกนดวย

5. การคดและเขาใจเชงระบบ (systems thinking) โดยผน าทประสบความส าเรจมกเปนนกคดทเปนระบบ เพราะจะเอาใจใสตอเหตการณประจ าวนนอยกวาการวเคราะหแนวโนมและพลงในการเปลยนแปลง การทจะเปนผคดอยางเปนระบบไดนน มขอแนะน าดงตอไปน (Senge, 1994, p. 38)

5.1 มองสรรพสงในลกษณะทสมพนธกนและเปนกระบวนการ ไมใชมองแบบแยกสวนหรอการมองอยางหยดนงซงจะท าใหเกดการอธบายปรากฏการณในลกษณะทเปนเสนตรง (linear) ซงไมสอดคลองกบความเปนจรง 5.2 เมอเกดปญหาอยาใชวธการต าหน (moving beyond blame) คนสวนมากมกต าหนคนอนและสงแวดลอมภายนอก ผทมการคดอยางเปนระบบจะมองวาตนเองและสาเหตของปญหาอยในระบบเดยวกนไมสามารถแยกจากกนได การต าหนจงไมกอใหเกดประโยชนจงควรท าความเขาใจและหาทางออกทสรางสรรค 5.3 ใหความส าคญกบความซบซอนทเคลอนไหวมากกวาความซบซอนในรายละเอยด ความซบซอนในรายละเอยด (detail complexity) คอ เรองซงมตวแปรหลายตว สวนความซบซอน

ทมการเคลอนไหว (dynamic complexity) เกดขนเมอสาเหตและผลเกดขนในสถานทและเวลาทตางกน และเมอผลทตามมาในภายหลงมนยทเหนไมชดเจนส าหรบคนในระบบนน

5.4 เนนในสงทจะท าใหเกดผลมากโดยไมใชแรงมากนก (focusing on areas of high leverage) นกคดทเปนระบบไดแสดงใหเหนวาการกระท าทเลกๆ แตมเปาหมายชดเจนสามารถสงผลการปรบปรงไดอยางกวางขวางและยงยนไดถามการกระท าทตรงจดการจดการกบปญหาทมความยากเปนเรองของการมองหาเครองทนแรงวาอยทใด เพอทจะไดท าการเปลยนแปลงโดยแรงนอย แตสามารถสรางผลตผลทส าคญและด ารงอยไดนาน 5.5หลกเลยงการแกปญหาทอาการของปญหาเพยงอยางเดยว (symptomatic solutions) การคดแบบเสนตรง (linear thinking) ทเกดขนในองคการสวนใหญเนนการแกไขทอาการ ไมใชสาเหต ซงจะท าใหแกปญหาไดชวคราวเทานน และอาจท าใหปญหายงหนกหนวงไปกวาเดมอก จากวนยทง 5 ประการชใหเหนถงแนวทางทจะน าองคการไปสการเปนองคการแหงการเรยนร ซงมลกษณะเปนองคการในอดมคตทปรารถนาจะใหเกดขนอยางทวถง โดยวนยทง 5 ประการนมลกษณะของการเชอมโยงกนอยางเปนระบบ ในการฝกฝนจะมลกษณะของการรวมกนฝกฝนไปพรอมๆกน ทงในระดบบคคล ผอนและองคการ ซงท าใหมองเหนภาพทเปนมตแหงความเชอมโยงกนอยางเปนเครอขาย Marquardt (1996, p. 15) กลาววา องคการจะยนหยดและสามารถสรางความไดเปรยบในการแขงขนไดนนจะตองมการพฒนาทมลกษณะยงยน ไมวาสภาพแวดลอมจะเปลยนไปอยางไรและการพฒนาองคการดวยแนวคดแบบองคการแหงการเรยนรเปนค าตอบทดทจะน าพาองคการยคใหมไปสความส าเรจ โดยคณลกษณะขององคการแหงการเรยนรมองคประกอบหลก 5 ประการ ไดแก

1. การเรยนร (learning) – พลวตแหงการเรยนร (learning dynamics) 2. อ ง ค ก า ร ( organization) – ก า ร ป ร บ เ ป ล ย น อ ง ค ก า ร (organization transformation) 3. บ ค ล า ก ร ใ น อ ง ค ก า ร (people) – ก า ร เ พ ม อ า น า จ แ ก บ ค ค ล (people empowerment) 4. ความร (knowledge) – การจดการความร (knowledge management) 5. เทคโนโลย (technology) – การใชเทคโนโลย (technology application)

องคประกอบทง 5 ประการนมความสมพนธซงกนและกนและมการพฒนาไปพรอมๆกน Marquardt เหนวาองคประกอบทส าคญทสด คอ พลวตแหงการเรยนร (learning dynamics) เพราะการเรยนรเปนหวใจส าคญในการพฒนาทงในระดบบคคล ทมงานและองคการ โดยหากองคการสามารถสงเสรมและสนบสนนใหเกดการเรยนรอยางตอเนองและยงยน สงเหลานจะเปน

167

พนฐานประการส าคญของการพฒนาในองคประกอบอนๆ เมอทกองคประกอบเกดความเชอมโยงกนอยางเปนระบบแลว องคการจะสามารถกาวไปส “องคการแหงการเรยนร” ได โดยรายละเอยดขององคประกอบตางๆ ดงตอไปน 1. การเรยนร (learning) – พลวตแหงการเรยนร (learning dynamics) ทตองมการสงเสรมใหมการเรยนรในองคการในลกษณะเคลอนไหวตลอดเวลา ไมหยดนง มการเรยนรอยางตอเนอง ซงประกอบดวยองคประกอบยอย 3 องคประกอบยอย สามารถอธบายรายละเอยด ไดดงตอไปน 1) ระดบการเรยนร แบงเปน 3 ระดบ คอ บคคล ทมงานและองคการ 2) รปแบบการเรยนร ไดแก การเรยนรจากการปรบเปลยน การประยกต (adaptive learning) จากการวางแผนลวงหนา (anticipatory learning) จากอปสรรคทผานมา (deutero learning) และจากการปฏบต (action learning) 3) ทกษะในการเรยนร ประกอบดวยองคประกอบ 6 ประการ ไดแก

(1) ความมงมนในการพฒนาตนเอง (personal mastery) (2) ตวแบบในใจ (mental models)

(3) การมวสยทศนรวมกน (shared vision) (4) การเรยนรของทมงาน (team learning) (5) การคดอยางเปนระบบ (systems thinking) (6) การสนทนาแบบมแบบแผน (dialogue) 2. องคการ (organization) – การปรบเปลยนองคการ (organization transformation) องคการตองมการปรบเปลยนในลกษณะตางๆเพอสการเปนองคการแหงการเรยนร ดงตอไปน 1) วสยทศน (vision) เปนภาพความส าเรจในอนาคตทบคลากรทกคนในองคการมงจะไปใหถง โดยทองคการตองใหอสระทางความคดกบบคลากรทกคน 2) วฒนธรรมองคการ (culture) คอ สงตางๆ อนประกอบดวยแบบแผน บรรทดฐาน ความเขาใจและขอสมมตฐานของคนสวนใหญภายในองคการ 3) กลยทธ (strategy) เปนวธการออกแบบใหเหมาะกบการก าหนดเปาหมายในอนาคต กลยทธขนอยกบวสยทศนทบคลากรในองคการรวมกนก าหนด 3. บคลากรในองคการ (people) – การเพมอ านาจแกบคคล (people empowerment) องคการควรเปดโอกาสใหบคลากรทกคนในองคการมการเรยนรรวมกน มลกษณะเปนความสมพนธอยางเปนเครอขายและมการท าประโยชนรวมกนเพอสงคมและชมชน นอกจากน องคการตองมการ

เรยนรจากแหลงตางๆ อาท ลกคา คแขงทางธรกจและตองใหความส าคญในการสนบสนนและสงเสรมใหผทเกยวของทกคน มสวนรวมในกจกรรมการเรยนรและการฝกอบรมดวย 4. ความร (knowledge) – การจดการความร (knowledge management) ซงองคการจะตองมการจดการกบความรในองคการ โดยเรมตงแตการจดการความร ใหมลกษณะของการผสมผสานทงจากแหลงความรภายในและภายนอ และน ามาปรบใหเกดการสรางสรรคใหสามารถใชไดกบองคการ เมอไดความรทตองการแลวตองมการเกบรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ ตอจากนน จงน ามาถายทอดและน าไปใชใหเกดประโยชนกบองคการตอไป 5. เทคโนโลย (technology) – การใชเทคโนโลย (technology application) ซงองคการจะจดใหมสงอ านวยความสะดวกและเออตอการเรยนรของบคลากรทกคนในองคการ เชน หองประชมฝกอบรมคอมพวเตอร การจดตงทมดานเทคโนโลยสารสนเทศและการจดฝกอบรมบคลากรใหสามารถใชคอมพวเตอรไดอยางมประสทธภาพ แนวคดกจกรรมหลก 5 ประการ (Five Main Activities) ในการสรางองคการแหงการเรยนรของ Garvin (1993, p. 78) ซงจะตองมทกษะในการทจะด าเนนกจกรรมอนส าคญ 5 ประการ ดงตอไปน

1. การแกปญหาอยางเปนระบบ (Systematic Problem Solving) 2. การท าการทดลอง (Experimentation) 3. การเรยนรจากประสบการณในอดต (Learning from Past Experience) 4. การเรยนรจากผอน (Learning form others) 5. การถายทอดความร (Transferring Knowledge) ทกษะดงกลาวนตองอาศยกรอบแนวคดเครองมอทางการบรหารและแบบแผนของ

พฤตกรรมองคการเปนองคประกอบส าคญทจะด าเนนกจกรรมตางๆไดอยางมประสทธภาพซงในแตละองคการจะมระดบของการกระท ากจกรรมดงกลาวแตกตางกนออกไปทงนขนอยกบความสามารถในการสรางสรรคระบบงานกระบวนการและการจดการกบกจกรรมดงกลาวเขาสการด าเนนงานประจ าวนขององคการเพอน าไปสการเรยนรทมประสทธภาพมากยงขน

แนวคดองคการแหงการเรยนรมความส าคญตอองคการมากเพราะสามารถจะน าไปสการพฒนาทยงยนไดโดยเนนในเรองของการลงมอปฏบตจรง ซง Pedler et al (1996, p. 18) ไดแบงออกเปน5 องคประกอบ มดงตอไปน

1. กลยทธ (Strategy) องคการตองมการเรยนรในการก าหนดกลยทธก าหนดนโยบายของบรษทรวมกน ไดแก

1) แนวทางการเรยนรน าไปสกลยทธ (Learning Approach to Strategy) โดยปกตบรษทจะปรบแตงกลยทธไปในทศทางทเหมาะสมโดยมการวางแผนอยางเปนกระบวนการมการ

169

ทดลองอยางเปนระบบมการสะทอนกลบของขอมลในกระบวนการวางแผนเพอการปรบปรงอยางตอเนอง

2) การสรางนโยบายแบบมสวนรวม (Participative Policy Making) โดยบคลากรทกคนมสวนรวมในการรางนโยบายและกลยทธรวมไปกบองคการนโยบายมความส าคญทมอทธพลตอความเปนไปขององคการ 2. การมองภายในองคการ (Looking In) ททกคนตองเขาใจสภาพภายใน ไดแก

1) การใหขอมลขาวสาร (Information) น าไปใชส าหรบเ พอท าความเขาใจเทคโนโลยสารสนเทศจะถกน าไปใชในการสรางฐานขอมลทชวยใหทกคนในองคการเขาใจวาก าลงไปในทศทางใดและอยางไร

2) การสรางระบบตรวจสอบและการควบคม (Formative Accounting and Control) โดยบคลากรดานการเงนและบญชชวยใหการเรยนรกบทกคนชวยในการบรหารทรพยสนขององคการอยางมประสทธภาพ

3) การแลกเปลยนภายในองคการ (Internal Exchange) ทกฝายจ าเปนตองมการแลกเปลยนขอมลความรและอ านวยความสะดวกซงกนและกนโดยการค านงถงดานนโยบายและเปาหมาย

4) การใหรางวลอยางยดหยน (Reward Flexibility) ถอวาเปนหลกการขนพนฐานและคานยมภายใตระบบรางวลตอบแทนถกใชแบงปนกนในองคการใหทวถงหลายรปแบบ

3. โครงสราง (Structures) ทมการกระจายอ านาจมลกษณะทสามารถยดหยนไดเปนไปเพอการทดลองการเตบโตและการปรบตวการประเมนผลการปฏบตงานถกใชในการเรยนรและพฒนามากกวาการใหรางวลหรอการลงโทษ

4. การมองจากภายนอกองคการ (Looking Out) จะตองใหความส าคญ ไดแก 1) บคลากรเปรยบเสมอนผวเคราะหสภาพแวดลอมถอเปนสวนหนงของงานของ

ทกคนทจะรวบรวมน ากลบมารายงานขาวสารเกยวกบสงทเกดนอกองคการโดยองคการจะสงบคลากรออกไปท างานภายนอกองคการวธนเปนการเกบขอมลภายนอกองคการประการหนงมการส ารวจความพอใจหรอพฤตกรรมของลกคาลกคาเพอน ามาปรบปรงวธการด าเนนงานขององคการตอไป

2) การเรยนรระหวางองคการ (Inter – Company Learning) องคการจะมการตดตอพบปะแลกเปลยนขอมลกบองคการอนๆทมลกษณะงานคลายกนเพอแลกเปลยนการขาวสารและความรซงท าใหสามารถมองเหนขอดและขอเสยในการปฏบตงานของกนและกน

5. โอกาสในการเรยนร (Learning Opportunities) ท ใหทกคนได เรยนร อย างกวางขวางไรขดจ ากด ไดแก

1) บรรยากาศในการเรยนร (Learning Climate) ทกคนในองคการจะมการชวยเหลอและสนใจในบทเรยนคอเมอเกดความผดพลาดขนในองคการทกคนในองคการรจกแกปญหาและน าขอผดพลาดนนมาเปนประสบการณในการเรยนร

2) ใหทกคนมโอกาสในการพฒนาตนเอง (Self-Development for All) จดสรรงบประมาณส าหรบการพฒนาตนเองโดยแตละคนสามารถตดสนใจไดวาการฝกอบรมและพฒนาอะไรทตองการค าแนะน าทเหมาะสมและกระตนใหรบผดชอบในการพฒนาตนเองตองมการใหโอกาสและวสดอปกรณตางๆทท าใหเกดการเรยนร

ค าถามทบทวน 1. จงบอกความหมายของการเปลยนแปลงไปสองคการสมรรถนะสง 2. จงอธบายการเปลยนแปลงการเปลยนแปลงไปสองคการสมรรถนะสง 3. จงอธบายความส าคญของการเปลยนแปลงไปสองคการสมรรถนะสง 4. จงอธบายถงปจจยทมอทธพลตอการเปลยนแปลงไปสองคการสมรรถนะสง 5. ใหอธบายเหตผลในการศกษาการเปลยนแปลงไปสองคการสมรรถนะสง 6. ใหอธบายและยกตวอยางการเปลยนแปลงไปสองคการสมรรถนะสง 7. หากทานเปนผบรหารสงสดขององคการจงเสนอแนวทางการประยกตใชมาซก 1 ตวอยาง เอกสารอางอง

Blanchard, P.N. & Thacker, J.W. (2004). Effective training, p. Systems, strategies,

and practices (2nd ed.). Upper Saddle River, NJ, p. Pearson/Prentice Hall. Dixon, N. (1999). The organizational learning cycle, p. How we can learn

collectively (2nd ed.). Aldershot, p. Gower Press. Daft, R.L. (1998). Organization Theory and Design. South-Western College: Cincinnati, Ohio. Garvin, D.A. (1993). Building a learning organization. Harvard Business Review, July– August, 78–91 Hellriegel, D., Jackson, S, E. & Slocum, J. W. Jr. (1999). Management (8th edition). Cincinnati: South-Western Hodge, B. J.,Anthony, W. P., & Gales, L. M. (1996). Organization theory, p. a strategic approach (5a ed.). New Jersey, p. Prentice Hall. Kim, D. H. (1993). The Link between Individual and Organisational Learning. Sloan Management Review (Fall), pp. 37–50.

171

Marguardt, M.J.& Reynold, A. (1994). The global learning organization New York: IRWIN.

Marquardt, M. (2002). Building the learning organization, p. Mastering the 5 elements for corporate learning. Palo Alto, CA: Davies-Black Publishing.

Marquardt, M. J. (1996). Building the learning organization, p. A systems approach to quantum improvement and global success. New York: McGraw-Hill.

Pedler, M., Burgoyne, J. and Boydell, T. (1996). The Learning Company. A strategy for sustainable development. London: McGraw-Hill..

Ross, R. et. al. (1994). The Fifth Discipline Fieldbook, p. Strategies and Tools for Building a Learning Organization, London: Nicholas Brealey.

Senge, P. (1990) The Fifth Discipline, p. The Art and Practice of the Learning Organization. New York: Doubleday

Senge, P. (1994). The leader’s new work, p. building learning organizations. In Mabey, C. and Iles, P. (eds) Managing Learning. Milton Keynes: Open University.

Watkins, C. (2003). Learning, p. a sense-maker's guide, London, Association of Teachers and Lecturers. England: Gower Publishing.