รปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา สความเปนเลศระดบสากล

Development Model of Quality Management System for Secondary Schools toward of World – Class Standard Schools

อดม ชลวรรณ Udom Chooleewan

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรดษฏบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Education in Educational Administration

Prince of Songkla University 2559

ลขสทธของมหาวทยาลยสงขลานครนทร

(1)

รปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา สความเปนเลศระดบสากล

Development Model of Quality Management System for Secondary Schools toward of World – Class Standard Schools

อดม ชลวรรณ Udom Chooleewan

วทยานพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรดษฏบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร

A Thesis Submitted in Partial Fulfillment of the Requirements for the Degree of Doctor of Education in Educational Administration

Prince of Songkla University 2559

ลขสทธของมหาวทยาลยสงขลานครนทร

(2)

ชอวทยานพนธ รปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา สความเปนเลศระดบสากล ผเขยน นายอดม ชลวรรณ สาขาวชา การบรหารการศกษา

อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก คณะกรรมการสอบ ........................................................................ ............................................ประธานกรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.ชวลต เกดทพย) (ผศาสตราจารย ดร.เอกรนทร สงขทอง) อาจารยทปรกษาวทยานพนธรวม ..........................................………..กรรมการ

(ผชวยศาสตราจารย ดร.ชวลต เกดทพย)

........................................................................ ..........................................………..กรรมการ (ผชวยศาสตราจารย ดร.วสนต อตศพท) (ผชวยศาสตราจารย ดร.วสนต อตศพท)

........................................................................ ..........................................………..กรรมการ (ดร.เรชา ชสวรรณ) (ดร.เรชา ชสวรรณ) ..........................................………..กรรมการ

(ดร.ปรดา เบญคาร)

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสงขลานครนทร อนมตใหนบวทยานพนธฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาศกษาศาสตรดษฏบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา

................................................................ (รองศาสตราจารย ดร.ธระพล ศรชนะ) คณบดบณฑตวทยาลย

(3)

ขอรบรองวา ผลงานวจยนมาจากการศกษาวจยของนกศกษาเอง และไดแสดงความขอบคณบคคลทมสวนชวยเหลอแลว

ลงชอ..........................................……………... (ผชวยศาสตราจารย ดร.ชวลต เกดทพย) อาจารยทปรกษาวทยานพนธหลก

ลงชอ..........................................……………... (นายอดม ชลวรรณ) นกศกษา

(4)

ขาพเจาขอรบรองวา ผลงานวจยนไมเคยเปนสวนหนงในการอนมตปรญญาในระดบใดมากอน และไมไดถกใชในการยนขออนมตปรญญาในขณะน

ลงชอ..........................................……………... (นายอดม ชลวรรณ) นกศกษา

(5)

ชอวทยานพนธ รปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปน เลศระดบสากล

ผเขยน นายอดม ชลวรรณ สาขาวชา การบรหารการศกษา ปการศกษา 2558

บทคดยอ การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล และเสนอรปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล การด าเนนการวจยแบงเปน 5 ขนตอน คอ ขนตอนท 1 ศกษาเอกสาร วเคราะหหลกการ แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวกบการบรหารจดการคณภาพการศกษาสความเปนเลศในระดบสากล ขนตอนท 2 การศกษาภาคสนาม จากโรงเรยนกรณศกษา จ านวน 3 โรงเรยน เลอกจากโรงเรยนในโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากลทประสบความส าเรจ เพอศกษาองคประกอบหลก องคประกอบยอย วธปฏบตในแตละองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ขนตอนท 3 ออกแบบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ขนตอนท 4 การตรวจสอบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล และขนตอนท 5 การประเมนระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

เครองมอเกบรวบรวมขอมลประกอบดวย แบบสมภาษณกงโครงสราง จ านวน 5 ฉบบ ซงใชสมภาษณผบรหารโรงเรยน หวหนางาน คร ผปกครองและนกเรยน วเคราะหขอมลโดยใชการวเคราะหเนอหา การสรางขอสรปแบบอปนยเพอวเคราะหองคประกอบหลกและองคประกอบยอย ผลการวจยพบวา องคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลประกอบดวย 7 องคประกอบหลก ดงน 1) การน าองคการ 2) การวางแผนกลยทธ 3) การมงเนนผเรยน และผมสวนไดสวนเสย 4) การวด การวเคราะห และการจดการความร 5) การมงเนนบคลากร 6) การมงเนนการปฏบต และ 7) ผลลพธดานผเรยน น าองคประกอบไปสรางรปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลได 6 ระบบดงน ระบบท 1 การน าองคกรโดยตองรและเขาใจบรบทของโรงเรยนทมความทาทาย เพอเปนขอมลในการก าหนดทศทางการพฒนาโรงเรยนสความเปนเลศ ระบบท 2 การวางแผนกลยทธ ผอ านวยการโรงเรยนจะตองน าวสยทศนมาด าเนนการในการวางแผนเชงกลยทธไปสความเปนเลศ

(6)

ระบบท 3 การบรหารจดการทมงเนนผเรยน การพฒนาหลกสตรตามความสามารถของผเรยนโดยรบฟงความคดเหนของผเรยน ระบบท 4 การวด สารสนเทศและการจดการความรเพอก าหนดตวชวดความส าเรจและวธการวดผลการปฏบตงานของทกระบบ ระบบท 5 การพฒนาบคลากรเปนฐานในการก าหนดกลยทธเพอพฒนาขดความสามารถ การพฒนาระบบการเรยนร ระบบท 6 ระบบการเรยนการสอนเชอมโยงกบระบบการพฒนาบคลากร ใหมความพรอมทจะปฏบตงานอยางมประสทธภาพ สวนองคประกอบท 7 เปนผลลพธของการด าเนนงานจาก 6 ระบบ

(7)

Thesis Title Development Model of Quality Management System for Secondary Schools toward of World-Class Standard Schools.

Author Mr. Udom Chooleewan Major Program Educational Administration Academic Year 2015

ABSTRACT The objectives of this research were to study components of quality management system

for secondary schools toward world-class standard schools and to propose a development model of quality management system for secondary schools toward of world – class standard schools. The research comprised 5 procedures as follows: 1) documentary research, analytical principal, concept, theory and literature review of quality management system for secondary schools toward world-class standard schools; 2) Fieldwork approach from case study school to study principal components, subcomponents, procedure of each component of quality management system for secondary schools toward world-class standard schools; 3) Design quality management system for secondary schools toward world-class standard schools; 4) Determination quality management system for secondary schools toward world-class standard schools; 5) Evaluation quality management system for secondary schools toward world-class standard schools. The data collecting instrument consists of 5 semi-structured interviews for secondary school administrators, supervisors, teachers, parents, and students. Content analysis and inductive conclusion were used in order to analyze the major and minor factors in this research.

The result of this research found that; The components of quality management system for secondary schools toward world-class standard schools comprised 7 principal components as the followings; 1) leadership 2) strategic planning 3) student and stakeholder focus 4) measurement, analysis and knowledge management 5) workforce focus 6) operation focus and 7) student result. A component for developing quality management system for secondary schools toward world-class standard schools comprised factor aspect and process aspect. The factor aspect meant context and schools’ challenge. While, the process aspect comprised 6 subcomponents as the followings; 1) leadership system; School administrators had to give priority to context and school challenge to lead school to world –class standard. 2) strategic planning; Directors should have vision in strategic

(8)

planning. 3) student focus management system; School administrators should design student focused curricular, listening more to students’ opinions. 4) measurement, analysis and knowledge management; There indicate success and evaluate all operative performance. 5) workforce development system; There is basis of demining strategy for developing workforce capability and learning system. 6) instruction system; There is linked to workforce development in order for readiness to operate effectively and 7) excellent result; The seventh component is a result of all the 6 parted mentioned above.

(9)

กตตกรรมประกาศ

ผ วจยขอขอบพระคณผ ชวยศาสตราจารย ดร.ชวลต เกดทพย ประธานทปรกษาวทยานพนธ ดร.เรชา ชสวรรณ และผชวยศาสตราจารย ดร.วสนต อตศพท กรรมการทปรกษาวทยานพนธ ผ ชวยศาสตราจารย ดร.เอกรนทร สงขทอง ประธานกรรมการสอบ และ ดร.ปรดา เบญคาร คณะกรรมการสอบ ทกรณาใหแนวความคด ค าปรกษา ค าแนะน า และตรวจแกไขวทยานพนธเลมนใหส าเรจสมบรณ ขอขอบพระคณผบรหารโรงเรยน คณะคร ผปกครองและนกเรยนทกโรงเรยนซงเปนกลมเปาหมาย ผใหขอมลส าคญ ผเชยวชาญ ผทรงคณวฒ และกลมผปฏบตทกทานทกรณาตรวจ ใหค าแนะน า และขอเสนอแนะตาง ๆ ขอขอบพระคณอาจารยภาควชาการบรหารการศกษาทกทานทใหความร ใหค าแนะน า และขอเสนอแนะในการวจยในครงน ขอขอบพระคณบณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสงขลานครนทรทกรณามอบทนอดหนน และสงเสรมวทยานพนธระดบบณฑตศกษา สดทายนขอขอบพระคณเจาหนาทส านกวทยบรการ มหาวทยาลยสงขลานครนทร วทยาเขตปตตานทกทาน ทใหความชวยเหลอ ใหค าแนะน าในการสบคนขอมลตาง ๆ และเจาหนาทภาควชาการบรหารการศกษา ตลอดจนเจาหนาทคณะศกษาศาสตรทกทานทอ านวยความสะดวกในการด าเนนการทกประการ อกทงเพอนนกศกษาดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษารนท 4 5 และ 6 ทกทานทใหก าลงใจและชวยเหลอตลอดระยะเวลาในการท าวทยานพนธ คณคาและประโยชนอนเกดจากงานวจยน ผวจยมอบใหกบคณบดา มารดา บรพคณาจารยและผมพระคณทกทาน

อดม ชลวรรณ

(10)

สารบญ

บทคดยอ ABTRACT กตตกรรมประกาศ

หนา (5) (7) (9)

สารบญตาราง (13) รายการภาพประกอบ

(14)

บทท 1 บทน า ความเปนมาของปญหา 1 ค าถามวจย 6 วตถประสงคการวจย 6 ความส าคญและประโยชนของการวจย 7 กรอบแนวคดในการวจย 9 นยามศพทเฉพาะ 11 2 เอกสารทเกยวของ แนวคดและทฤษฎเกยวกบการบรหารสถานศกษาเชงระบบ ความหมายของค าวาระบบบรหาร แนวคดทฤษฎระบบพนฐาน การบรหารสถานศกษาเชงระบบ

13 13 16 19

แนวคดและทฤษฎเกยวกบคณภาพและการบรหารจดการคณภาพ ความหมายของ “คณภาพ” ความหมายของคณภาพการศกษา แนวคดการจดการคณภาพ

26 26 27 28

แนวคดและทฤษฎเกยวกบระบบการบรหารสความเปนเลศ ความหมายของระบบบรหารทมงเนนความเปนเลศ ความส าคญของระบบบรหารทมงเนนความเปนเลศ แนวคดหลกของการจดการศกษาเพอความเปนเลศ

38 39 40 42

(11)

แนวทางการด าเนนงานโรงเรยนมาตรฐานสากล วตถประสงค ภาพความส าเรจของโรงเรยนมาตรฐานสากล คณลกษณะผเรยน การจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล

75 105 106 107 109

งานวจยทเกยวของ งานวจยในการประเทศ งานวจยตางประเทศ

119 119 130

3 วธด าเนนการวจย ค าถามการวจย 137 วตถประสงคการวจย 137 ขนตอนการด าเนนการวจย 139 เครองมอทใชในการวจย 145 วธการสรางและการหาคณภาพเครองมอ 145 การเกบรวบรวมขอมล 146 การวเคราะหขอมล 150

การสรางความนาเชอถอของงานวจย 4 ผลการวจย ผลการวจยขนตอนท 1 การศกษาเอกสาร ผลการวจยขนตอนท 2 การศกษาภาคสนาม ผลการวจยขนตอนท 3 การออกแบบระบบการบรหารคณภาพ ผลการวจยขนตอนท 4 การตรวจสอบระบบการบรหารคณภาพ ผลการวจยขนตอนท 5 การประเมนระบบการบรหารคณภาพ ผลการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา 5 สรปผล อภปรายผล ขอเสนอแนะ วตถประสงคการวจย ขอบเขตการวจย ขนตอนการด าเนนการวจย สรปผลการวจย อภปรายผล

153

154 157 172 174 175 176 211 211 213 214 219

(12)

บรรณานกรม ภาคผนวก ภาคผนวก ก รายงานการสนทนากลมผทรงคณวฒ ภาคผนวก ข ตวอยางเครองมอเกบขอมลภาคสนาม ภาคผนวก ค ตวอยางการบนทกขอมลการสมภาษณ ภาคผนวก ง รายงานการสนทนากลมผทรงคณวฒ ภาคผนวก จ รายชอผเชยวชาญและผทรงคณวฒ ประวตผเขยน

223 234 235 242 276 280 286 288

(13)

รายการตาราง

ตาราง หนา 1 ระบบการจดการคณภาพทงองคการ 35 2 วเคราะหองคประกอบรางวลคณภาพแหงชาตในเชงระบบ 70 3 บนทกการสนทนากลมผทรงคณวฒ 235 4 บนทกการสนทนากลมผปฏบต 280

(14)

รายการภาพประกอบ

ภาพประกอบ หนา 1 กรอบแนวคดการวจย 10 2 รปแบบระบบพนฐาน 18 3 รปแบบระบบสงคมของสถานศกษา 21 4 การบรหารสถานศกษาเชงระบบ 23 5 องคประกอบตาง ๆ ทมปฏสมพนธกนในเชงระบบ 24 6 ความสมพนธของเกณฑตาง ๆ ของรปแบบ EQA 57 7 กรอบแนวคดรางวลคณภาพแหงชาตสงคโปร 63 8 เกณฑคณภาพเพอการด าเนนการทเปนเลศ:มมมองในเชงระบบ 67 9 กรอบความคดเพอการเรยนรในศตวรรษท 21 82

10 ล าดบขนตอนการด าเนนการวจย 143 11 (ราง) ระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศ 172 12 ระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศ 176 13 การวเคราะหบรบทและความทาทายขององคกร 177 14 ระบบการน าองคกร 182 15 ระบบการวางแผนกลยทธ 187 16 ระบบบรหารจดการทมงเนนผเรยน 192 17 ระบบสารสนเทศและการจดการความร 195 18 ระบบการบรหารงานบคคล 200 19 ระบบการจดการเรยนการสอน 205

(15)

1

บทท 1 บทน ำ

ควำมเปนมำของปญหำและปญหำ ทศทางการพฒนาประเทศในแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท 11

(พ.ศ.2555-2559) มงเนนการพฒนาประเทศสความสมดลและย งยน ใหความส าคญกบ

การเส รมส รางทนของประเทศ ท มอยให เขมแข งและมพลงเพ ยงพอในการขบ เค ลอนกระบวนการพฒนาประเทศโดยเฉพาะการพฒนาคนหรอทนมนษยใหเขมแขง พรอมรบการเปลยนแปลงโลกในยคศตวรรษท 21 และการเสรมสรางปจจยแวดลอมทเออตอการพฒนาคณภาพคนทงในเชงสถาบน ระบบ โครงสรางของสงคมใหเขมแขง พรอมกาวสประชาคมอาเซยนในป 2558 จ าเปนตองพฒนาโครงสรางพนฐานและระบบโลจสตกส ควบคกบการยกระดบคณภาพคน การเสรมสรางองคความร การพฒนาวทยาศาสตร เทคโนโลย นวตกรรมและความคดสรางสรรค ใหเปนพลงขบเคลอนการพฒนาเศรษฐกจและสงคมไทย โดยก าหนดยทธศาสตรการพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางย งยนในอนทจะยกระดบการพฒนาคณภาพการศกษาไทยใหไดมาตรฐานสากลและเพมโอกาสทางการศกษาตลอดจนการการเรยนรในรปแบบทหลากหลาย (ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต, 2555) ดงนนระบบการศกษาในฐานะทเปนเครองมอในการพฒนาคนของชาตใหมคณภาพตามทสงคมปรารถนาโดยจะตองเปลยนแปลงพฤตกรรม คณลกษณะของบคคลใหสอดคลองกบทศทางการพฒนาประเทศ เพอเปนพลงในการขบเคลอนพฒนาประเทศใหมความเจรญกาวหนาทดเทยมกบอารยประเทศได สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2552) กลาววาเปาหมายของการจดการศกษาทกระบบ คอการเตรยมเยาวชนส าหรบอนาคตทมศกยภาพ การใหการศกษาทสอดคลองกบเปาหมายจงตองใหนกเรยนสามารถใชความรในชวตจรงสามารถคด วเคราะห และแกปญหาเพอใหมศกยภาพในการแขงขนในอนาคต

การศกษาทกระบบจงมงเนนทจะใหนกเรยนเกดการเรยนรอยางมคณภาพจากผลการประเมน การเรยนรตามโครงการประเมนผลนกเรยนนานาชาต (Programme for International Student

Assessment : PISA) ของประเทศสมาชกองคกรเพ อความรวมมอและพฒนาเศรษฐกจ (Organisation for Economic Co-operation and Development : OECD) มจดเนนทการประเมนเพอชวดวาเยาวชนวยจบการศกษาภาคบงคบหรอวยอาย 15 ป มคณภาพการเรยนรทจ าเปนตอชวตหรอไม และอยในระดบใด โดยประเมนสมรรถนะ ความรและทกษะทจ าเปนตอการเรยนรตลอดชวต

2

การมชวตในสงคมยคใหม และเปนตวชวดศกยภาพการแขงขนทางเศรษฐกจ ไดแกความสามารถดานการอาน (Reading Literacy) ความสามารถดานคณตศาสตร (Mathematics Literacy) และความสามารถดานวทยาศาสตร (Scientific Literacy) ใน PISA 2009 รายงานวานกเรยนไทยมคะแนนการอานเฉลยอยในล าดบท 47-51 จาก 65 ประเทศซงต ากวาคะแนนเฉลยนานาชาต (OECD) ความสามารถดานคณตศาสตรคะแนนเฉลยของนกเรยนอยในล าดบท 48-52 จาก 65 ประเทศ ต ากวาคะแนนเฉลยนานาชาต (OECD) และความสามารถดานวทยาศาสตรคะแนนเฉลยของนกเรยนไทยอยในล าดบท 47-49 จาก 65 ประเทศต ากวาคะแนนเฉลยนานาชาต (OECD) ผลจากการประเมนนานาชาตแสดงใหเหนวาประเทศไทยยงอยหางไกลจากความเขมแขง ทางการศกษาและไมสามารถเตรยมเยาวชนใหมศกยภาพในการแขงขนในอนาคต นกเรยนไทยมผลการประเมนต าทกดานในมาตรวดนานาชาต (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, 2555) ผลการประเมนของ PISA ไดถกน าไปใชเปนเกณฑหนงในการจดล าดบความสามารถในการแขงขนของประเทศ คะแนนทต ากวาคาเฉลยนานาชาตแสดงใหเหนวาประเทศไทยยงดอยคณภาพการศกษา กลาวไดวาคณภาพหรอศกยภาพของคนไทยยงต ากวาหลายประเทศ

เพอใหจดการศกษาทมคณภาพประเทศไทยไดมการปฏรปการศกษามาอยางตอเนองตงแต พ.ศ. 2542 ทงปรบโครงสรางการบรหาร การพฒนายกระดบคณภาพคร หลกสตร การเรยนการสอน โดยรวมพบวา คณภาพการศกษายงอยในเกณฑต าและดอยกวานานาชาต (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2552) นอกจากนส านกงานเลขาธการสภาการศกษาไดด าเนนการตดตามและประเมนการปฏรปการศกษาตงแตป 2542 เปนตนมาพบปญหาทตองเรงปรบปรงแกไข พฒนา ไดแกดานการพฒนาคณภาพผเรยน การผลตและพฒนาคร คณาจารย การเพมประสทธภาพการบรหารการจดการศกษา การเพมโอกาสทางการศกษา การผลตและพฒนาก าลงคน การเงนเพอการศกษา เทคโนโลยเพอการศกษา กฎหมายการศกษา และดานการศกษาตลอดชวตและน าไปสการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง เพอจดการศกษาใหสอดคลองกบการศกษาวจยทศทางการศกษาและปจจยทสงผลตอการศกษาไทยในอนาคต การประกาศใชรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 และแนวโนมการเปลยนแปลงทงดานเศรษฐกจ สงคม ประชากร พลงงานสงแวดลอม วทยาศาสตรเทคโนโลย ในทามกลางกระแสโลกาภวตนทมการเคลอนยายคน เงน เทคโนโลย ขอมล ขาวสารและความรอยางเสร การปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ.2552 - 2561) ไดก าหนดวสยทศนไววา “คนไทยไดเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพ” โดยมงเนนการพฒนาคณภาพ และมาตรฐานการศกษาการเพมโอกาสทางการศกษา และเรยนร และสงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวน เพอใหคนไทยทกคนไดเรยนรตลอดชวตทงในระบบ นอก

3

ระบบ และตามอธยาศยอยางมคณภาพในทกระดบทกประเภทการศกษา ซงเปาหมายภายในป 2561 มการปฏรปการศกษา และการเรยนรอยางเปนระบบ โดยเนนประเดนหลก 3 ประการ คอ 1) พฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาและการเรยนรของคนไทย 2) โอกาสทางการศกษาและเรยนร 3) สงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวนของสงคมในการบรหาร และจดการศกษา โดยก าหนดประเดนส าคญของระบบการศกษาและเรยนรทตองการปฏรปอยางเรงดวน 4 ประการ คอ 1) พฒนาคณภาพคนไทยยคใหม 2) พฒนาคณภาพครยคใหม 3) พฒนาคณภาพสถานศกษาและแหลงเรยนรยคใหม 4) พฒนาคณภาพการบรหารจดการใหม (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2552)

นอกจากนคณะกรรมการนโยบายปฏรปการศกษา ไดก าหนดเปาหมายยทธศาสตร การปฏรปการศกษาในทศวรรษทสองขอทหนงวา คนไทยและการศกษาไทยมคณภาพ ไดมาตรฐานระดบสากล และนโยบายของกระทรวงศกษาธการทจะพฒนาเยาวชนของชาตเขาสโลกยคศตวรรษท 21 โดยมงสงเสรมใหผเรยนมคณธรรม รกความเปนไทย มทกษะการคดวเคราะห สรางสรรค มทกษะดานเทคโนโลย สามารถท างานกบผอน และสามารถอยรวมกบผอนในสงคมโลกไดอยางสนต ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดก าหนดพนธกจหลกในการพฒนาและสงเสรม สนบสนนการจดการศกษาใหประชากรวยเรยนทกคน ไดรบการศกษาอยางมคณภาพโดยพฒนาผเรยนใหเรยนรตลอดชวต ใหเปนบคคลทมความร คณธรรม ความสามารถตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐานและการพฒนาสคณภาพระดบสากล โดยน าสการปฏบตทเชอมโยงสอดคลองกบนโยบายของกระทรวงศกษาธการในการปฏรปการศกษาทศวรรษทสอง พ.ศ. 2552-2561 (ส านกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย, 2554) สรปไดวาเปาหมายการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง เพอพฒนาคนไทย และการศกษาไทยใหมคณภาพ และไดมาตรฐานระดบสากล สอดคลองกบหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 ทก าหนดวสยทศนในอนทจะพฒนาเยาวชนสความเปนสากลโดยมจดหมายส าคญคอ “มความรอนเปนสากลและมความสามารถในการสอสาร การคด การแกปญหา การใชเทคโนโลยและมทกษะชวต มความรกชาต มจตส านกในความเปนพลเมองไทยและเปนพลโลก ยดมนในวถ ชวตและการปกครองตามระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข” นอกจากนทศทางการพฒนาคณภาพการมธยมศกษายคใหม (2553-2561) ก าหนดไววา “การมธยมศกษาสรางคณภาพคนไทยยคใหมใหเปนคนดของสงคมโลก” โดยก าหนดเปาประสงคไววา “ผเรยนเปนคนไทยยคใหมมคณภาพมาตรฐานระดบสากล มความเปนพลโลก” และมประเดนยทธศาสตรวา “พลกระบบการจดการมธยมศกษา และระบบการเรยนรใหมสคณภาพระดบสากล” (ส านกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย, 2554)

4

จากทศทางการพฒนาประเทศ ยทธศาสตรการพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรอยางย งยน เพอเปนพลงในการขบเคลอนเศรษฐกจและสงคม การแขงขนทางเศรษฐกจผลกดนใหมการเรงยกระดบคณภาพการศกษาใหสงขนทดเทยมระดบสากล

การสงเสรมและสนบสนนเพอพฒนาสคณภาพระดบสากล ไดเรมตนจากโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากล โดยผลกดนใหโรงเรยนทมความพรอมและศกยภาพ เปนโรงเรยนทมระบบการพฒนาผเรยน สถานศกษา แหลงเรยนร สภาพแวดลอม หลกสตรและการจดการเรยนร ทเอออ านวยใหผเรยนสามารถเรยนรดวยตนเองอยางตอเนองตลอดชวต มนสยใฝเรยนร มความสามารถคดวเคราะห แกปญหา มความคดรเรมสรางสรรค มคณธรรมน าความร รกความเปนไทยและสามารถกาวไกลในระดบนานาชาต ซงระยะแรกด าเนนการในโรงเรยนมธยมศกษาจ านวน 381 โรงเรยน โรงเรยนประถมศกษา 119 โรงเรยน รวมทงสน 500 โรงเรยนและตลอดระยะเวลา 1 ปทผานมาในปการศกษา 2553 ไดขบเคลอนการด าเนนงานซงปรากฏผลอยางเปนรปธรรมและเพอเปนการสานตอนโยบายกระทรวงศกษาธการใหบรรลผลส าเรจถงปลายทางของการปฏรปการศกษาทศวรรษทสอง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดมอบหมายใหส านกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลายซงมภารกจในการพฒนาและยกระดบคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา ก าหนดทศทางทจะน าโรงเรยนมธยมศกษาพฒนาสสากลเตมรปแบบในปลายป 2561 (ส านกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย, 2554) บนพนฐานเจตนารมณทวา ในปจจบนระบบเศรษฐกจฐานความร ความกาวหนาทางวทยาศาสตร เทคโนโลยการสอสาร ท าใหสงคมโลกมความลนไหลระหวางวฒนธรรมมากขน การเมองแบบเสรประชาธปไตยเปนทนยมยอมรบกน ทวโลก ประเทศไทยจะมความสมพนธกบชมชนโลกบนพนฐานของศกดศรและความเทาเทยมกน จะมความสามารถในการแขงขนและรวมมอกบประชาคมโลกไดตอเมอเรามการปรบเปลยนแนวทางการจดการศกษาใหสามารถพฒนาคนและสงคมไทยใหมสมรรถนะและความภาคภมใจในความเปนคนไทย รวมถงการกระจายอ านาจสทองถนในการจดการศกษาเพอพฒนาคณภาพของผเรยนใหทนตอสภาวการณของโลก และมความคาดหวงส าคญ ดงน 1) ผเรยนไดรบการพฒนาใหเปนพลเมองทมคณภาพ 2) โรงเรยนยกระดบคณภาพสงขนสมาตรฐานสากล ผานการรบรองมาตรฐานคณภาพแหงชาต 3)โรงเรยนพฒนาหลกสตร รปแบบ และวธการจดกระบวนการเรยนรทมงเนนความแตกตางตามศกยภาพของผเรยน 4) ผบรหาร คร ศกษานเทศก และบคลากรทางการศกษาไดรบการพฒนาดวยวธการทเหมาะสมหลากหลายอยางทวถง 5) โรงเรยนมภาคเครอขายการจดการเรยนรและรวมพฒนาสถานศกษาระดบทองถน ระดบภมภาค ระดบประเทศ และระหวางประเทศ รวมท งเครอขายสนบสนนจากสถาบนอดมศกษาและองคกรอน ๆ ทเกยวของ (ส านกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย , 2553) นอกจากน สถาบนสงเสรมการ

5

สอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2555) ไดเสนอแนะผลการประเมนจาก PISA ชนยทางการศกษาวาระบบการศกษาตองเอาจรงกบการยกระดบคณภาพการเรยนรของเยาวชนไทย โดยสนบสนนปจจยทสงผลกระทบตอคณภาพการเรยนรท งโรงเรยนและนกเรยนทออนดอยอยางเพยงพอ มงเนนความเปนเลศ สรางนกเรยนทมความรและทกษะในระดบสงใหมสดสวนมากขน เพราะคนกลมนคอแนวหนาของการแขงขนในโลกเศรษฐกจทมความรเปนฐาน ยกระดบมาตรฐานการเรยนรและการสอน ใหทดเทยมอยางประเทศสงคโปร เกาหล

กลยทธทส าคญในการเปลยนแปลงองคการเพอสรางขดความสามารถในการแขงขนคอการสรางองคการใหมความเปนเลศ (Excellence) ซง Peters & Waterman (อางถงใน ทวศกด สทกวาทน, 2550) ไดศกษาองคกรธรกจอเมรกนทประสบความส าเสรจจ านวน 62 บรษท พบวาคณลกษณะแหงความเปนเลศขององคกรธรกจอเมรกนม 8 ประการคอ 1) การมงเนนการปฏบต 2) ความใสใจลกคา 3) การใหอสระในการท างานและการยดถอรปแบบการท างานแบบผประกอบการ 4) การใสใจพนกงาน 5) ภาวะผน าทผลกดนองคการไปสความส าเรจ 6) การเลอกท าธรกจทองคการมความช านาญ 7) ใชรปแบบองคการทเรยบงาย 8) การใชหลกการเขมงวดและผอนปรนควบคกน นอกจากน เนตรพณณา ยาวราช (2553) กลาววา องคการทเปนทยอมรบในระดบสากล (World Class Manufacturing) จะตองมองคประกอบทส าคญ 2 สวน คอการด าเนนการผลตท เปนเลศ (Operation Excellence) และคณภาพสนคาเปนเลศ (Quality Excellence) และความส าเรจในการใหบรการทมคณภาพระดบสากล หมายถง การบรหารจดการภายใตการแขงขนจะตองค านงถงคณภาพ ค าวาคณภาพ (Quality) หมายถงความเปนเลศและแรงดงดดใจในตวสนคา คณภาพและมาตรฐานสนคาเชอถอได เปนทยอมรบในวงกวาง การท าใหสนคามคณภาพเปนทตองการในระดบโลก (World Class Quality) หมายถง การวดในดานคณสมบตการใชงานของสนคา รปลกษณของสนคา ความเชอถอไดในคณภาพ ความมมาตรฐานและความคงทนถาวร สวน ชวงโชต พนธเวช (2552) กลาววาแนวคดความเปนเลศทางการศกษา หมายถงการด าเนนงานทสรางคณคาแกผเรยนและผมสวนไดสวนเสย ซงองคการทมความเปนเลศ หมายถงองคการทมกระบวนการผลตและผลผลตทมคณภาพเปนทยอมรบในวงกวาง มมาตรฐานสงดงนนการบรหารคณภาพโรงเรยนสความเปนเลศควรมระบบการบรหารจดการทด

ระบบบรหารจดการซงไดรบการยอมรบวาเปนระบบทพฒนาองคการใหมผลการด าเนนการทเปนเลศโดยองแนวทางเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต (Thailand Quality Award : TQA) มาพฒนาขดความสามารถดานการบรหารจดการองคการ เพอใหมวธปฏบตและผลการด าเนนการในระดบมาตรฐานโลก ซง TQA มแนวคดเชนเดยวกบรางวลคณภาพแหงชาตของอเมรกา (Malcolm Baldrige National Quality Award : MBNQA) ซ ง เปนตนแบบรางว ลแหงชาตของ

6

ประเทศตาง ๆ ทวโลก (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553 ) ดงนนการบรหารจดการระบบคณภาพเปนกลไกส าคญในการผลกดนการพฒนาโรงเรยนสความเปนเลศในระดบสากล โดยประยกตแนวทางตามเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต (TQA) มาเปนแนวทางในการพฒนาระบบบรหารคณภาพของโรงเรยนเพอการด าเนนงานทเปนเลศ จากทศทางการพฒนาประเทศ ยทธศาสตรการพฒนาคนสสงคมแหงการเรยนรตลอดชวตอยางย งยน การแขงขนทางเศรษฐกจ การกาวสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน คณภาพการศกษาของไทยทดอยกวาหลายประเทศ การเรงผลกดนยกระดบคณภาพการศกษาสความเปนเลศ กรอบแนวทางการปฏรปการศกษาทศวรรษทสอง และการพฒนาคณภาพการศกษาสสากล ของส านกงานกรรมการการศกษาขนพนฐาน โดยเฉพาะโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากลทก าลงด าเนนการอยคณลกษณะส าคญประการหนงทจะแสดงวาโรงเรยนไดพฒนาสมาตรฐานสากล คอ การบรหารจดการโรงเรยนดวยระบบคณภาพทไดรบการยอมรบวาเปนระบบทจะพฒนาองคกรใหมผลด าเนนการทเปนเลศ ซงเปนความทาทายของโรงเรยนทจะบรหารจดการไปสเปาหมายดงกลาวไดและมโรงเรยนจ านวนนอยทประสบความส าเรจ ดงนนผวจยตองการทจะพฒนาระบบการบรหารคณภาพของโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล โดยองแนวทางการด าเนนงานตามเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต (Thailand Quality Award : TQA) มาประยกตในการพฒนาขดความสามารถดานการบรหารจดการสถานศกษา เพอใหมวธปฏบตและผลงานทเปนเลศ และเพอน าเสนอตนสงกดในการก ากบ ตดตาม ตลอดจนโรงเรยนจะไดน าไป ใชเปนแนวทางในการบรหารจดการโรงเรยนสความเปนเลศระดบสากล ใหบรรลเปาหมายการปฏรปการศกษาทศวรรษทสองตอไป

ค ำถำมกำรวจย การวจยครงนผวจยมค าถามการวจย ดงน 1. การบรหารโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลมองคประกอบ และประเดนส าคญของแตละองคประกอบมอะไรบาง 2. รปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพสความเปนเลศระดบสากลของโรงเรยนมธยมศกษา ควรเปนอยางไร วตถประสงคกำรวจย การวจยครงนผวจยมงพฒนาระบบบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล โดยมวตถประสงคการวจย ดงน

7

1. เพอศกษาองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล 2. เพอเสนอรปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

ควำมส ำคญและประโยชนของกำรวจย การวจยในครงนคาดวาจะไดรบประโยชนในการจดการศกษาดงน

1. เปนแนวทางส าหรบผบรหารสถานศกษาขนพนฐานเพอน าผลการวจยไปจดระบบการบรหารจดการทเออตอการปฏรปการเรยนร และการยกระดบคณภาพการศกษาใหไดมาตรฐานในระดบสากล 2. เปนแนวทางส าหรบผบรหารในระดบสง เพอน าผลการวจยไปพฒนาเกณฑการประเมนคณภาพสถานศกษาขนพนฐาน

3. เปนแนวทางส าหรบหนวยงานทางการศกษา หรอผเกยวของเพอน าผลการวจยไปสการก าหนดรางวลคณภาพทางการศกษา 4. เปนแนวทางในการน านโยบายการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง ไปสการปฏบต เพอการพฒนาคณภาพ มาตรฐานการศกษา การเรยนร การสงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวนของสงคมในการบรหารและจดการศกษาใหไดมาตรฐานในระดบสากล

ขอบเขตของกำรวจย ขอบเขตของการวจยครงนแบงเปน 2 ประเภท คอขอบเขตดานเนอหา และขอบเขตดานผใหขอมลส าคญ ดงน 1. ขอบเขตดำนเนอหำ การวจยครงนมขอบเขตการวจยดานเนอหาโดยศกษาแนวคดทฤษฎเกยวกบการบรหารสถานศกษาเชงระบบ แนวคดเกยวกบคณภาพ การจดการคณภาพทงองคการ (Total Quality Management) บรหารจดการคณภาพ การบรหารสความเปนเลศ เกณฑรางวลคณภาพแหงชาตของประเทศไทย (Thailand Quality Award) และเกณฑรางวลคณภาพของตางประเทศ แนวทางการพฒนาโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล 1.1 แนวคดทฤษฎเกยวกบการบรหารสถานศกษาเชงระบบตามแนวคดของ Lunenburg and Ornstein. (2000), Hoy and Miskel (2001), Owens (1998)

8

1.2 แนวคดทฤษฎเกยวกบคณภาพ และการบรหารจดการคณภาพ ตามแนวคดของ Crosby (1980) Sashkin & Kiser (1993) Oakland (1993) De cenzo & Bobbins (1996) Mathis & Jackson (1999) Kautman&Zahn, 1993 Murgeatroud ,&Morgan, (1993) Downey, Frase&Peter (1994) Dale,Boaden)&Lascelles(1994) Robinson(1996) Binkly(1997) Newby(1998) Shipe(1998) Juran(1989), Downey Frase,&Peter(1999) Kautman&Zahn(1993) Murgatroyd & Morgan(1993) Steffy &Lindle, (1994) Kautman &Zahn (1993) และ เรองวทย เกษสวรรณ (2550) 1.3 แนวคดทฤษฎเกยวกบระบบการบรหารสความเปนเลศ เกณฑรางวลคณภาพแหงชาต (Malcolm Baldrige National Quality Award: MBNQA) ช วงโชต พนธ เวช (2552); ส านกบ รหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย (2555), ระบบรางวลคณภาพ 1) รางวล Deming Prize 2) รางวลคณภาพแหงยโรป 3) รางวลแหงแคนาดาส าหรบความเปนเลศธรกจ (Canada Awards for Business) 4) รางวลคณภาพแหงออสเตรเลย (Australia Business Excellence Award) 5) รางว ลคณภาพแหงชาตสงคโปร (Singapore Quality Award: SQA) 6) รางวลคณภาพแหงชาตประเทศสหรฐอเมรกา (The Malcolm Baldrige National Quality Award: MBNQA) 7) รางวลคณภาพแหงชาตประเทศไทย (Thailand Quality Award: TQA) 1.4 แนวทางการด าเนนงานโรงเรยนมาตรฐานสากล (World Class Standard School) ทศทางและเปาหมายการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ.2552-2561) กรอบแนวคดการจด การศกษาในศตวรรษท 21 การจดการศกษาในระดบนานาชาต 2. ขอบเขตดำนพนท ผวจยเลอกโรงเรยนทด าเนนการในโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากลระดบมธยมศกษาสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานทประสบความส าเรจ จ านวน 3 โรงเรยน ซงเปนโรงเรยนทด าเนนงานตามเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต (TQA) มระบบการพฒนาระบบบรหารจดการคณภาพสความเปนเลศระดบสากล 3. ผใหขอมลส ำคญ การวจยในครงนเปนการวจยเชงคณภาพทศกษาเฉพาะกรณ (Case Study Approach) ทประสบความส าเรจซงชดเจนสมบรณในตวเอง มเวลา สถานททผวจยก าหนดไดและท าการศกษาอยางเปนเอกเทศสมบรณในตวได (Creswell, 1998) เลอกกรณทศกษา แบบ Typical Cases (Patton, 1990) และเลอกกรณศกษาหลายกรณ (Yin, 1993) ซงผวจยเลอกโรงเรยนทด าเนนการโรงเรยนมาตรฐานสากลระดบมธยมศกษาทประสบความส าเรจมา 3 โรงเรยน ซงเปนโรงเรยนทด า เน นงานตาม เกณฑ รางว ล คณ ภาพแห งชาต (Thailand Quality Award) มาพฒนาขด

9

ความสามารถดานการบรหารจดการสงผลใหมวธปฏบตและผลงานทเปนเลศทส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานจดอนดบเปนโรงเรยนตนแบบ จากโรงเรยนในโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากลระดบมธยมศกษาทวประเทศจ านวน 318 โรงเรยน โดยมผใหขอมลทส าคญซงเลอกมาแบบเจาะจง (Purposive Selected) ประกอบดวยผอ านวยการและรองผอ านวยการโรงเรยนละ 2 คน หวหนางานหรอหวหนากลมสาระการเรยนรโรงเรยนละ 8 คน ครผสอนโรงเรยนละ 5 คน นกเรยนโรงเรยนละ 5 คน และผปกครองโรงเรยนละ 5 คน รวมผใหขอมลโรงเรยนละ 25 คน รวมผใหขอมลทงสน 75 คน กรอบแนวคดในกำรวจย การวจยนมงพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล เปนการวจยเชงคณภาพทศกษาเฉพาะกรณ (Case study approach) ซงเปนวธการทศกษา “ระบบ” ท มขอบ เขตจ ากดในลกษณะขององคการ (Holloway,1997) ม งท าความ เขาใจปรากฏการณทศกษาอยางเปนองครวม (Holistic approach) ซงมความสมพนธแบบหลายมตตอกนภายในบรบททศกษาเพอคนหาสวนประกอบภายในระบบ ความสมพนธขององคประกอบภายในระบบ และการด าเนนอยของระบบ (Lincoln and Guba, 1985 และ Patton, 1990) โดยใชหลกทฤษฎระบบ (System theory) ทมงตอบค าถามทวา “ระบบตาง ๆ ด าเนนไปไดอยางไรและดวยเหตผลอะไร วธการวจยเกยวกบ “ระบบ” บางครงจะน าไปสการพ งพาวธการวจยเชงคณภาพโดยตรง การใชวธการมองแบบ “ระบบ” โดยมองทงระบบจะชวยใหเหนความจรงของขอมลเชงคณภาพ ดงน นวธการวเคราะหระบบจ าเปนตองใชแนวคดแบบการสงเคราะห (Synthetic thinking) (Patton, 1990) ซงในการวจยครงนศกษาแบบมงคนหา (Exploratory) องคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศในระดบสากลวาประกอบดวยประเดนอะไรบางและมงอธบาย (Explanatory) การด าเนนการของระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล โดยมกรอบแนวคดในการวจย ดงน

10

ภาพประกอบ 1 กรอบแนวคดการวจยระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาส ความเปนเลศระดบสากล

ทฤษฎระบบ (System theory)

และการบรหารจดการคณภาพทงองคการ ( TQM)

แนวการด าเนนงานโรงเรยนมาตรฐานสากลและ

การศกษาเพอศตวรรษท 21

การบรหารสความ

เปนเลศตามเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต

(TQA)

(ราง) องคประกอบการบรหารโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

ปจจยน าเขา (Inputs) สภาพแวดลอมบรบทของโรงเรยน ทรพยากร ความรความสามรถของคร ผบรหาร หลกสตร

กระบวนการ (Process) การน าองคกร การวางแผน การมงเนนผเรยน ระบบสารสนเทศ การพฒนาบคลากร การบรหารจดการ ภาคเครอขาย

ผลผลต (Outputs) ผลสมฤทธทางการเรยน คณลกษณะ ทกษะการใชภาษา ความพงพอใจของผเรยนและผปกครอง

พฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

โดยใชแนวคดทฤษฎหนาทของของการบรหารจดการ (Management Functions) ประกอบดวย การวางแผน (Planning) การจดองคการ (Organizing) การน า (Leading) และการควบคม (Controlling) ตามล าดบ

ระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

11

นยำมศพทเฉพำะ 1. รปแบบกำรพฒนำระบบกำรบรหำรคณภำพโรงเรยนมธยมศกษำสควำมเปนเลศระดบสำกล หมายถง กรอบแนวคดทเปนแนวทางในการจดองคกรและบรหารองคกรนนโดยมการออกแบบระบบงานและแนวทางในการด าเนนงานทคณภาพ

2. ระบบ หมายถง ชดขององคประกอบตาง ๆ ทประกอบดวยสวนยอย หรอระบบยอยทมความสมพนธกนตามโครงสราง ท าหนาทในลกษณะหนวยเดยวกนเพอใหบรรลวตถประสงค หรอเปาหมายโดยรวมทก าหนดไว

3. ระบบบรหำร หมายถง ชดขององคประกอบยอยทมความสมพนธกน ตามหนาทการบรหาร ซงแตละระบบประกอบดวย การวางแผน การจดองคการ การน าและการควบคม

ตามล าดบ 4. ระบบกำรบรหำรคณภำพโรงเรยนมธยมศกษำสควำมเปนเลศระดบสำกล หมายถง

ชดของประเดนหลก ประเดนยอยและแนวทางการปฏบตทมความสมพนธกนตามหนาท หรอกระบวนการบรหาร เพอใหโรงเรยนมคณลกษณะทยอดเย ยม มคณภาพสง เปนทยอมรบโดยทวไปและสามารถเปนแบบอยางใหกบผอนได ซงพจารณาไดจากการมกระบวนการบรหารจดการทเปนระบบเทยบเคยงระดบนานาชาต และด าเนนการทวทงโรงเรยนอยางตอเนอง และในแตละชดองคประกอบเหลานนมองคประกอบหลก องคประกอบยอย และแนวปฏบตของระบบซงเรยงล าดบขนตอนการด าเนนงานตามหนาทการบรหาร โดยมโครงสรางประกอบดวย การวางแผน การจดองคการ การน า และการควบคม ตามล าดบ

5. องคประกอบหลกของระบบบรหำรคณภำพโรงเรยนมธยมศกษำสควำมเปนเลศระดบสำกล หมายถง องคประกอบทไดมาจากการสงเคราะหทฤษฎเชงระบบ เกณฑรางวลคณภาพแหงชาตของประเทศตาง ๆ การบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาตามโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากลสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ประกอบดวยปจจยน าเขาและกระบวนการบรหารจดการ ไดแก 1) ปจจยเกอหนน 2) การน าองคกร 3) การวางแผนพฒนาคณภาพ 4) การมงเนนผเรยน ผปกครองและผเกยวของ 5) การพฒนาระบบสารสนเทศ 6) การมงเนนบคลากร 7) การบรหารจดการสความเปนเลศ และ 8) การสรางภาคเครอขายการพฒนา

5.1 ปจจยเกอหนน หมายถง สภาพแวดลอม บรบทและความทาทายของโรงเรยนทเออ ตอการบรหารจดการเพอพฒนาคณภาพโรงเรยนสความเปนเลศระดบสากล ประกอบดวยความพรอมดานทรพยากรทางการศกษา ความรความสามารถและภาวะผน าของผบรหาร ความรความสามารถของครและบคลากรอน หลกสตรและแหลงเรยนร

5.2 กำรน ำองคกร หมายถง การก าหนดทศทางในการพฒนาคณภาพของโรงเรยน

12

ประกอบดวย การก าหนดวสยทศน คานยมและพนธกจ การสอสารวสยทศนและเปาหมายไปยงบคลากร การพฒนาคณภาพและการปรบปรงอยางตอเนอง ความรบผดชอบตอสงคมและสาธารณะชน การใหการสนบสนนตอชมชนทส าคญ การสงเสรมบคลากรดานวฒนธรรมทเปนเลศ การบรหารเปนประชาธปไตยและการมสวนรวม การมคณธรรมจรยธรรมและการเปนแบบอยางทด

5.3 กำรวำงแผนพฒนำคณภำพ หมายถง กระบวนการจดท าแผนพฒนาคณภาพ การจดท าแผนปฏบตการ การน าแผนปฏบตการไปสการปฏบต การตดตามผลการปฏบตงาน การคาดการณผลการด าเนนงาน การมสวนรวมในการวางแผนและการตดสนใจ การสอสารและการประสานงานทด กระบวนการประเมนและขอมลยอนกลบ

5.4 กำรมงเนนผเรยน ผปกครองและผเกยวของ หมายถง การรบฟงผเรยน ผปกครอง และผเกยว การประเมนความพงพอใจของผเรยน ผปกครองและผเกยวของ การสรางความ สมพนธของผเรยนและผมสวนไดสวนเสย การจดหลกสตร แผนการเรยน การบรการทสงเสรมการเรยนร และการบรการการศกษาอน ๆ ทเนนผเรยน ผมสวนไดสวนเสยเปนส าคญ

5.5 กำรพฒนำระบบสำรสนเทศ หมายถง การวเคราะหทบทวนผลการด าเนนงาน การ ปรบปรงผลการด าเนนงาน การจดการขอมลสานสนเทศ การจดการความร และการวดผลการด าเนนการของโรงเรยน

5.6 กำรมงเนนและพฒนำบคลำกร หมายถง การจดโครงสรางการด าเนนงาน ขดความ สามารถของบคลากร การวางแผนอตราก าลงบคลากร บรรยากาศการท างานของบคลากร ความผกพนของบคลากร การพฒนาบคลากร ผลการปฏบตงานของบคลากร และการสรางแรงจงใจและความกาวหนาในอาชพ

5.7 กำรบรหำรจดกำรสควำมเปนเลศ หมายถง การพฒนาหลกสตรสถานศกษาสมาตรฐานสากล การจดกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ การพฒนาระบบการวดผลประเมนผล การผลต การใช การพฒนาสอ นวตกรรมและเทคโนโลยเพอการเรยนร การจดกจกรรมพฒนาผเรยน การจดระบบดแลชวยเหลอนกเรยน การพฒนาแหลงเรยนร กจกรรมสงเสรมความสามารถพเศษและการจดกจกรรมสความเปนเลศระดบสากล

5.8 กำรสรำงภำคเครอขำยรวมพฒนำ หมายถง การมสวนรวมของบคลากรภายในโรงเรยน การมสวนรวมของผปกครองและชมชน สถานศกษาทจดการศกษาระดบเดยวกนรวมเปนเครอขายในการพฒนาทงภายในประเทศและตางประเทศ สถาบนอดมศกษาและองคกรอน ๆ ทงภาครฐและเอกชนรวมเปนเครอขายการพฒนา นกเรยนและครมเครอขายการเรยนรกบบคคลอนทงในประเทศและตางประเทศ

13

บทท 2

เอกสารและงานวจยทเกยวของ

การพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐานสความเปนเลศระดบสากล เปนกลไกในการขบเคลอนการพฒนาคณภาพ

การศกษาของสถานศกษาขนพนฐานตามพนธกจหลกในการพฒนาและสงเสรมสนบสนนการจด

การศกษาใหประชากรวยเรยน ไดรบการศกษาอยางมคณภาพใหเปนบคคลทมความร คณธรรม

ความสามารถตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐานและพฒนาสคณภาพระดบสากล ซงสอดคลองกบ

นโยบายของกระทรวงศกษาธการ ในการปฏรปการศกษาทศวรรษทสอง พ.ศ. 2555-2561 ซงม

เปาหมายยทธศาสตรขอท 1 วา “คนไทยและการศกษาไทยมคณภาพและไดมาตรฐานสากล”

ความส าคญดงกลาวผวจยสนใจศกษา เรอง การพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยน

มธยมศกษา สความเปนเลศระดบสากล โดยศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของเพอเปนขอมล

พนฐานในการวจย ดงน ศกษาแนวคดและทฤษฎเกยวกบการบรหารสถานศกษาเชงระบบ ศกษา

แนวคดและทฤษฎเกยวกบคณภาพและการบรหารจดการคณภาพ ศกษาแนวคดเกยวกบระบบการ

บรหารสความเปนเลศ แนวทางการด าเนนการโรงเรยนมาตรฐานสากล ศกษางานวจยทเกยวของ

แนวคดทฤษฎเกยวกบการบรหารสถานศกษาเชงระบบ

1. ความหมายของค าวาระบบบรหาร

1.1 ความหมายของค าวา “ระบบ”

Senge (1990) กลาววาระบบเปนชดขององคประกอบทสมพนธกน ซงท าหนาท

เปนหนวยหนงเพอเปาหมายเฉพาะ

The American Heritage Dictionary (1991) ให ค ว ามห ม ายข อ งระบ บ ใน

ลกษณะดงน 1) กลมขององคประกอบทปฏกรยากน มปฏสมพนธกนและเปนไปตามกน กอรปเปน

องครวมทผสมผสานกนอย 2) กลมขององคประกอบทสมพนธกนตามหนาท เชน รางกายมนษย

กลมของอวยวะ กลมของกลไกเครองจกร เครอขายของโครงสราง และชองทางในการสอสาร

14

3) กลมขององคประกอบหรอชนสวนทสมพนธกนอยางมโครงสราง 4) ชดของความคดหรอ

หลกการทมปฏสมพนธกน 5) หนวยงาน หรอสงคมทกอตงขน 6) กลมของวตถประสงค หรอ

ปรากฏการณทเกดขนตามธรรมชาต 7) ชดของปรากฏการณทรวมอยดวยกนเพอการจ าแนกและ

วเคราะห 8) สภาพหรอสถานะของปฏกรยาทเปนล าดบและกลมกลนกน และ 9) วธการหรอ

กระบวนการ

นอกจากนนกวชาการไดใหความหมายของระบบทสอดคลองกน คอ ระบบ หมายถง ชดของ

องคประกอบยอยๆ ทมความสมพนธกน ท าหนาทในลกษณะเปนหนวยเดยวกนเพอใหบรรล

วตถประสงค หรอเปาหมายโดยรวมของระบบ (Kastand Rosenzweig, 1985; Robbins, 1999, Lunen

Berg and Omstein, 1996; Hoyand Miskel, 1991) และประชม รอดประเสรฐ (2545) กลาววา ระบบ

หมายถง องคประกอบของสรรพสงทรวมกนอยางเปนเอกภาพ โดยแตละองคประกอบตวปฏบต

ภาระหนาทของตนเองอยางประสานสมพนธกบภาระหนาทขององคประกอบอน ๆ และเปนการ

ปฏบตหนาทอยางมรปแบบและมขนตอนเฉพาะ

สรปไดวา ระบบ หมายถง ชดขององคประกอบตางๆ ทประกอบดวยสวนยอย หรอระบบ

ยอยทมความสมพนธกนตามโครงสราง ท าหนาทในลกษณะหนวยเดยวกนเพอใหบรรล

วตถประสงค หรอเปาหมายโดยรวมทก าหนดไว

1.2 ความหมายของค าวา “บรหาร” และ”ระบบบรหาร”

ค าวา “การบรหาร (Administration)” กบค าวา การจดการ (Management) ม

ความหมายทใกลเคยงกน อาจใชแทนกนไดแตค าวาการบรหาร (Administration) มความหมายใน

เชงศาสตรวทยาการความร (To know) สวนค าวา การจดการ (Management) มความหมายไปใน

เชงการกระท า (To do) นยมใชในทางธรกจมากกวาการบรหารราชการ ซงการบรหารใชกบการ

ก าหนดนโยบาย (Policy) ใหระดบลางน าไปปฏบต สวนค าวา การจดการ (Management) เนนใน

เรองการน านโยบายทผบรหารระดบสงออกมาน าไปปฏบตจดท าใหสมฤทธผล (วเชยร วทยอดม,

2555)

นอกจากนนกวชาการ เชน Bartal and Martin, 1998; Kreitner, 1998; Certo, 2000; Lewis,

Goodman and Fandt, 2001; Schermerhorn, 2002; และวเชยร วทยอดม, 2555) ไดใหความหมาย

ของการบรหารทสอดคลองกนวา การบรหารเปนกระบวนการทเปนทงศาสตรและศลป โดยน าเอา

15

ทรพยากรในการบรหาร (Administrative Resources) มาด าเนนการตามกระบวนการบรหารให

บรรลวตถประสงคทก าหนดไวอยางมคณภาพ และSergiovani, (1987) Daft, (1991) Dubrin, (1994)

Griffin,(1996) Bartol and Martin, (1998) Certo, (2000) Ivancervich and matterson, (2002) และ

Schermerhorn, 2002) ใหแนวคดวาการบรหารองคการทวไปม 4 ดาน คอ 1) การวางแผน(Planning)

2) การจดองคการ (Organizing) 3) การจดคนเขาท างาน (Staffing) 4) การน า (Leading) และ5)

การควบคม (Controlling) แต Robbins & Coulter (2008) กลาววา ปจจบนต านกวชาการดานการ

จดการมความเหนตรงกนวาหนาทของผบรหารประกอบดวย 4 ดาน คอ การวางแผน (Planning)

การจดองคการ (Organizing) การน า (Leading) และ การควบคม (Controlling) สอดคลองกบ

Kinicki & Williams (2009) และ พชสร ชมพค า (2009)

ดงนน หนาทการบรหารหรอกระบวนการบรหารในปจจบนประกอบดวย 4 ดาน คอ

1) การวางแผน 2) การจดองคการ 3) การน า และ 4) การควบคม ซงแตละดานมการด าเนนการ

ดงน

1) การวางแผน (Planning) เปนขนตอนของการก าหนดเปาหมาย และจดมงหมาย

พฒนาแผนแมบท และยทธศาสตรในการน าไปปฏบต เพอใหบรรลเปาหมาย ซงผบรหารตอง

ตดสนใจวาองคการมเปาหมายอะไรในอนาคต และตองด าเนนการอยางไร ประกอบดวยการ

ด าเนนการตรวจสอบตวเองเพอก าหนดสถานภาพในปจจบนขององคการ การส ารวจ

สภาพแวดลอม การก าหนดเปาหมาย การพยากรณสถานการณในอนาคต การก าหนดแนวทาง

ปฏบตงาน การใชทรพยากร การประเมน ทบทวนและปรบแผนเมอสถานการณเปลยนแปลง

หรอผลลพธ ไมเปนไปตามทก าหนด การตดตอสอสารในกระบวนการวางแผนเปนไปอยางทวถง

2) การจดองคการ (Organizing) เปนขนตอนในการก าหนดกจกรรมทตองด าเนนการ จดบคคล และ

ทรพยากร เพอท างานใหบรรลเปาหมาย ไดแก การมอบหมายงาน ความรบผดชอบ อ านาจหนาท

การระบและอธบายงานทจะด าเนนการ การจดโครงสรางองคการ เมอสถานการณการ

เปลยนแปลง หรอผลลพธไมไดเปนไปตามทก าหนดการตดตอสอสารในกระบวนการของการจด

องคการใหเปนไปอยางทวถง

16

3) การน า (Leading) เปนหนาทเกยวกบการน าทางการนเทศตดตามผใตบงคบบญชาเพอ

น าแผนขององคการไปปฏบต เปนความพยายามของผบรหารทจะกระตนใหพนกงานมศกยภาพใน

การท างานสง การน าจะชวยใหงานบรรลความส าเรจ เสรมสรางขวญและก าลงใจในการท างาน

ประกอบดวย การตดตอสอสาร การมอบหมายมาตรฐานของการปฏบตงาน การใหค าแนะน า

ค าปรกษา แกพนกงานใหสอดคลองกบมาตรฐานการปฏบตงาน การใหรางวล การยกยอง ต าหนตเตยนอยาง

ยตธรรม และถกตองเหมาะสม

4) การควบคม (Controlling) เกยวกบหนาทการประเมนตดตามผลการด าเนนงาน การ

ปรบปรงแกไข เพอใหบรรลเปาหมายทตองการ ไดแก การก าหนดมาตรฐาน การเปรยบเทยบผล

การด าเนนงานกบมาตรฐาน การแกไขความบกพรอง การทบทวนและปรบวธการควบคมเมอ

สถานการณเปลยนแปลงหรอผลลพธไมเปนไปตามเปาหมาย

สรปไดวา “การบรหาร” เปนกระบวนการในการด าเนนงาน โดยอาศยคนและทรพยากร

ใหบรรลเปาหมายขององคการ ซงหนาทส าคญในการบรหารองคการประกอบดวย การวางแผน

การจดองคการ การน า และการควบคม

“ระบบบรหาร” หมายถง ชดขององคประกอบยอยทมความสมพนธกน ตามหนาทการ

บรหาร ซงประกอบดวย การวางแผน การจดองคการ การน า และการควบคม

2. แนวคดทฤษฎระบบพนฐาน (Basic System Theory)

Robbins (1990) จ าแนกระบบออกเปน 2 ประเภท ไดแก 1) ระบบปด (Closed System)

เปนแนวคดพนฐานจากทางวทยาศาสตรกายภาพ เปนระบบทไมค านงถงผลกระทบจากสงแวดลอม

ระบบปดทสมบรณจะเปนระบบทไมมการรบพลงงานจากภายนอก ซงมลกษณะเชงอดมคต

แนวคดระบบปดสามารถน าไปประยกตใชในการศกษาองคการไดคอนขางนอยมาก 2) ระบบเปด (Opened System) เปนระบบทยอมรบ หรอค านงถ งผลกระทบจากความสมพนธของระบบ

สงแวดลอม ระบบเปดประกอบดวยปจจยน าเขา (Inputs) กระบวนการแปรสภาพ และผลต

นอกจากนระบบเปดยงมลกษณะเพมเตมทเกยวกบองคการ ดงน (Robbins, 1990)

การตระหนกถงสงแวดลอม (Environment Awareness) ระบบเปดค านงถงการพงพาอาศย

ซงกนและกนกบสงแวดลอมมการแบงขอบเขตระหวางระบบกบสงแวดลอม การเปลยนแปลงท

17

เกดกบสงแวดลอมจะสงผลกระทบตอระบบ ในทางกลบกนการเปลยนแปลงทเกดภายในระบบก

จะสงผลกระทบตอสงแวดลอมของระบบนน ๆ

ผลยอนกลบ (Feedback) ระบบเปดจะรบเอาขอมลสารสนเทศจากสงแวดลอมอยาง

ตอเนอง ซงชวยใหระบบสามารถปรบตวและด าเนนงานไดตามปกตตามแนวปฏบตทก าหนดไว

การไดรบขอมลสารสนเทศจากสงแวดลอมน เรยกวา ขอมลยอนกลบ

ระบบเปดเปนวงจรของเหตการณตาง ๆ (Cyclical Character) ผลผลตจากระบบท าใหเกด

วธการส าหรบการไดมาซงปจจยน าเขาใหม ๆ ทจะน าเขาสวงจรของระบบตอไป เชน องคการตอง

มรายไดจากลกคาอยางเพยงพอตอการจายเงนเดอน คาจางพนกงาน และการจายคนแหลงเงนท

กยมมาใชในการด าเนนงาน หากวงจรนนมลกษณะมนคงกจะสงผลใหองคการสามารถด ารงอยได

การโนมเอยงไปสความเฉอย (Negative Entropy) ระบบจะมความโนมไปสความเฉอย

หรอเสอมสลายไป จะเหนวาระบบปดทไมรบพลงงานหรอปจจยน าเขาจากสงแวดลอมมกจะเสอม

สลายไปในทางกลบกน ระบบเปดแมวามแนวโนมทจะเสอมถอยลงแตกสามารถทจะรกษาระบบ

ใหด ารงอยไดไมเสอมสลายไป และสามารถเจรญเตบโต ทงนเพราะวาระบบเปดสามารถน าปจจย

น าเขาสระบบมากกวาทจะผลตออกสสงแวดลอม

สภาพทมความมนคง (Steady State) ระบบเปดจะมปจจยน าเขาเพอขจดความโนมเอยง

ไปสการเสอมสลาย แมวาระบบจะมปจจยใหม ๆ ปอนเขาและมผลผลตอยางตอเนองในการรกษา

สมดลของระบบ ระบบเปดมแนวโนมมนคงแนนอนไมคอยมการเปลยนแปลง

การเคลอนท สความเจรญเตบโตและการขยายตว (Movement toward Growth and

Expansion) สภาพความมนคงเปนลกษณะทแสดงใหเหนระยะเรมตนของระบบเปด เมอระบบม

ความสลบซบซอนมากยงขนและเผชญกบแนวโนมการเสอมถอย ระบบเปดจะปรบเปลยนสการ

เจรญเตบโตและการขยายตว เพอเปนหลกประกนความอยรอด ระบบขนาดใหญทมความซบซอน

จะมการด าเนนงานเพอความอยรอด ระบบยอยสวนใหญมกจะมการน าปจจยน าเขามากกวาความ

ตองการในการผลต ผลกคอสภาพความมนคงจะใชไดกบระบบทไมสลบซบซอนแตหากระบบม

ความสลบซบซอนมากยงขนจะมลกษณะการมงความเจรญเตบโตและขยายกรอบการด าเนนงาน

การรกษาสภาพสมดลของการด ารงอยและกจกรรมการปรบตว (Balance of maintenance

and Adaptive Activities) ระบบเปดพยายามคนหาจดสมดลระหวางสองกจกรรมทมกมความ

18

ขดแยงกน กลาวคอ กจกรรมเพอการด ารงอย (Maintenance activities) เพอการสรางหลกประกน

วาระบบยอยตาง ๆ ยงอยในสภาวะปกตและระบบใหญยงมความสอดคลองกบสงแวดลอมเพอปองกนการ

เปลยนแปลงทเกดขนอยางรวดเรวทอาจสงผลกระทบตอระบบ

การมทางเลอกหลากหลาย (Equifinality) ระบบสามารถบรรลผลการด าเนนงานไดจาก

สภาพการณทแตกตางกน การใชวธการหลากหลาย กลาวคอ องคการสามารถบรรลเปาหมายโดย

ใชปจจยน าเขา และกระบวนการทหลากหลาย แนวคดนจงเปนแนวคดทเปนประโยชนและ

เสรมแรงในการพจารณา วธการอยางหลากหลายในการแกปญหามากกวาการยดวธการบางวธการทคดวาเปน

วธการเดยวทดทสด สรปไดวาระบบเปดประกอบดวยปจจยน าเขา กระบวนการแปรสภาพผลผลต

และสวนทเกยวของกบองคการ เชน สงแวดลอม ผลยอนกลบ การเคลอนเขาสความเฉอย ความมนคง การ

เจรญเตบโต การขยายตว การปรบตว และการมทางเลอกทหลากหลายขององคการ

ทฤษฎระบบพนฐาน (Basic Systems Theory) ขององคการ ตามแนวคดของ Lunenburg

and Ornstein. (2000) ประกอบดวย 5 สวน คอปจจยน าเขา กระบวนการแปรสภาพผลผลต ขอมล

ยอนกลบและสภาพแวดลอม ดวยภาพประกอบ ตอไปน

ภาพประกอบ 2 รปแบบระบบพนฐาน (Basic System Model)

ทมา : Lunenburg and Ornstein, (2000 : 16)

จากภาพประกอบสามารถอธบายได ดงน

สงแวดลอม (Environment)

ขอมลยอนกลบ (Feedback)

องคการ (Organization)

ปจจยน าเขา Inputs

กระบวนการแปรสภาพ Transformation process

ผลผลต Outputs

19

1) ปจจยน าเขา (Inputs) คอ ทรพยากรทเปนบคคล วสดอปกรณ งบประมาณ ขอมล

สารสนเทศทใชในการผลต และการบรการ

2) กระบวนการแปรสภาพ (Transformation Process) คอ การใชเทคโนโลย และหนาทใน

การบรหารปจจยน าเขาไปสกระบวนการแปรสภาพ

3) ผลผลต (Outputs) คอ ผลตภณฑ และบรการขององคการ

4) ขอมลยอนกลบ (Feedback) คอ ขอมลสารสนเทศเกยวกบผลผลต หรอกระบวนการ

ขององคการทเปนตวก าหนดปจจยน าเขาในการด าเนนงานครงตอไป ขอมลสารสนเทศนอาจ

น าไปสการเปลยนแปลงทงในกระบวนการแปรสภาพและผลผลตในอนาคต

5) สภาพแวดลอม (Environment) คอ สภาพแวดลอมรอบองคการ ซงไดแก แรงผลกดน

ทางสงคม การเมอง และระบบเศรษฐกจทมากระทบองคการ

จากการศกษาแนวคดใหองคการเปนระบบเปด (Open System) และรปแบบระบบพนฐาน

(Basic Systems Model) ชวยใหผบรหารวเคราะหระบบการบรหารงานองคการได 5 สวน คอ

ปจจยน าเขา กระบวนการแปรสภาพ ผลผลต ขอมลยอนกลบ และสงแวดลอมขององคการ เพอให

การบรหารบรรลผลส าเรจตามเปาหมาย

3. การบรหารสถานศกษาเชงระบบ

3.1 สถานศกษาในฐานะระบบสงคม

Hoy and Miskel (2001) ไดกลาวถงแนวคดและทฤษฎในฐานะระบบสงคมไววา

สถานศกษาเปนองคการทเปนทางการ (Formal organization) ซงมองคประกอบทส าคญหรอระบบ

ยอยทมความสมพนธกนและสงผลกระทบตอกนและกนดงน

โครงสราง (Structure) อยางเปนทางการในลกษณะขององคการแบบราชการทได

ออกแบบและจดขนเพอการบรรลเปาหมายขององคการ

บคคล (Individual) ซงเนนศกษาในประเดนทเกยวกบความตองการ (Needs)

เปาหมาย ความเชอ การรบร ความเขาใจ ในบทบาทของงานทรบผดชอบ โดยทศกยภาพของบคคล

จะสงผลตอการบรรลเปาหมายขององคการ

20

วฒนธรรม (Culture) คอ ลกษณะของการมสวนรวมในการท างานของบคลากรใน

องคการ อนสงผลใหองคการมเอกลกษณเปนของตนเอง

การเมอง (Politics) เปนระบบของความสมพนธของอ านาจทไมเปนทางการ ซง

เปนสงทเกดขนเพอการตานทานระบบควบคมอน ๆ

ภายใตความสมพนธขององคประกอบตาง ๆ เหลาน ยงมสงทเปนเงอนไขหรอแรงผลกจาก

เทคโนโลยหลก (Technological core) และสงแวดลอม (Environment) ขององคการ ซงองคการ

จะตองด าเนนการแกปญหาตางๆ ในการปรบตว การบรรลเปาหมาย การบรณาการ และการด ารง

ศกยภาพทมอยเพอการอยรอดและความเจรญกาวหนาทเกดขนขององคการ

Hoy and Miskel (2001) น าเสนอรปแบบระบบสงคมไววาสถานศกษา เปนระบบสงคมทม

องคประกอบตางๆ ดงน

ปจจยน าเขา (Inputs) ประกอบดวย แรงผลกจากสงแวดลอม (Environmental

constrains) ทรพยากรมนษยและเงนทน (Human and capital resources) ภารกจและนโยบายของ

คณะกรรมการโรงเรยน (Mission and board policy) วสดและวธการ (Materials and methods)

และอปกรณ (Equipment)

กระบวนการแปรสภาพ (Transformation process) ป ระกอบดวย ระบบ

โครงสราง (Structure System) ระบบวฒนธรรม (Cultural System) ระบบการเมอง (Political

System) และระบบปจเจกบคคล (Individual System)

ผลผลต (Outputs) ประกอบดวย ผลสมฤทธ (Achievement) ความพงพอใจใน

งาน (Job satisfaction) การขาดเรยน (Absenteeism) การออกกลางคน (Dropout rate) และ

คณภาพโดยรวม (Overall quality)

สงแวดลอม (Environment) คอ สรรพสงทอยนอกองคการ สถานศกษาเปน

ระบบสงคม การก าหนดขอบเขตขององคการบางครงกท าไดไมชดเจน เปนทยอมรบกนวา

สงแวดลอมเกยวของและสงผลตอการด าเนนงานของสถานศกษา สงแวดลอมเปนแหลงของ

พลงงานหรอปจจยน าเขาในรปแบบตาง ๆ เชน ทรพยากรตาง ๆ คานยม เทคโนโลย ความ

ตองการ และประวตศาสตร ซงเปนแรงผลกและโอกาสในการด าเนนงานขององคการ เมอเปน

เชนนสงแวดลอมในลกษณะใดทเปนแรงผลกหรอมอทธพลตอพฤตกรรมองคการหรอการ

21

ด าเนนงานของสถานศกษา ทงสงแวดลอมวงกวางและสงแวดลอมเฉพาะทอยใกลสถานศกษาลวน

มอทธพลตอโครงสรางและกจกรรมของสถานศกษา

ภาพประกอบ 3 รปแบบระบบสงคมของสถานศกษา (Social System Model School) ทมา : Hoy and Miskel (2001:13)

ทงน Hoy and Miskel อธบายไววารปแบบระบบสงคม ดงแผนภาพท 6 มกลไกขอมล

ยอนกลบในสองลกษณะ คอ ขอมลยอนกลบภายใน (Internal feedback loops) และขอมล

ยอนกลบจากภายนอก (External feedback loops) ลกษณะโครงสรางอยางเปนทางการของ

สถานศกษาและกลมไมเปนทางการมอทธพลตอพฤตกรรมของบคลากรแตละคนในสถานศกษา

ขอมลยอนกลบท าใหแตละคนทราบวาโครงสรางและกลมไมเปนทางการมผลตอพฤตกรรมของแต

ละคนอยางไร เชน ระบบการประเมนผลการด าเนนงาน ระบบการใหสงตอบแทน และความ

คาดหวงของกลมครตอเพอนรวมงานในการปฏบตงานควบคมนกเรยน เปนตน

รปแบบระบบสงคมเปนมมมองแบบพลวต (Dynamic) ทมกลไกขอมลยอนกลบ และ

องคประกอบตาง ๆ มเหตการณทงดไมดหรอไมสงผลใด ๆ อยางตอเนองในสถานศกษา ลกษณะท

Outputs Achievement

Job Satisfaction

Absenteeism

Dropout rate

Overall quality

Inputs Environmental Constrains

Human and Capital Resources

Mission and board Policy

Material and methods

Equipment

Environment Transformation process

Structural System (Bureaucratic Expectation)

Cultural System (Shared Orientation)

Political System (Power, Relations)

Individual system (Cognition and Motivation)

Learning Teaching

Learning Teaching

Discrepancy between actual

and expected performance

22

เหนไดชดเจนเกยวกบพลวตรหรอการเปลยนแปลงของระบบอาจดจากพฤตกรรมของนกเรยน คร และผบรหาร

ทสงผลกระทบซงกนและกน การวเคราะหระบบมจดเนนในการศกษาวาองคประกอบทงหมดและ

กจกรรมตาง ๆ น าไปสผลผลตไดอยางไร อยางไรกตามผลผลตทเกดขนนนกเปนสงทไมสามารถ

ท านายได

3.2 การบรหารสถานศกษาเชงระบบ

Lunenburg and Ornstein (2000) น าเสนอรปแบบการบรหารสถานศกษาเชงระบบไว

วาจะเปนประโยชนอยางยงหากท าการวเคราะหการด าเนนขององคการทางการศกษาและบทบาท

ของผ บ รหารการศกษาโดยใชกรอบแนวคดระบบเปด (Open-systems Framework) ม ตการ

ด าเนนงานของสถานศกษาสามารถแบงออกเปน 3 กลม คอ ปจจยน าเขา (Inputs) กระบวนการแปรสภาพ

(Transformation Process) และผลผลต (Outputs) กรอบแนวคดดงกลาวนชวยใหการวเคราะหการด าเนนงาน

ของสถานศกษาและโดยเฉพาะอยางยงในระบบการบรหารด าเนนงานของสถานศกษาท าใหการ

วเคราะหปญหาตาง ๆ เปนไปอยางรวดเรวและมความถกตอง และยงสามารถชใหเหนถงความ

พยายามของผบรหารในการรเรมใหเกดการเปลยนแปลงขนในระบบอกดวย รายละเอยดการ

บรหารสถานศกษาเชงระบบมดงน

ปจจยน าเขา (Inputs) สถานศกษาไดรบการจดสรรบคลากร งบประมาณ ความรจาก

สงแวดลอมภายนอก (รฐบาล, องคการปกครองสวนทองถน) รวมทงกฎหมาย ระเบยบในการจด

การศกษาของสถานศกษา ในขณะทกลมตาง ๆ มขอเรยกรองหรอความตองการจากสถานศกษา

เชน นกเรยนตองการมหลกสตรทสมพนธและเปนประโยชนในการประกอบอาชพและการศกษาตอ คร

ตองการเงนเดอนเพม สภาพการท างานทด ผลประโยชนอน ๆ และความมนคงในงาน เปนตน

กระบวนการแปรสภาพ (Transformation process) องคการจะท าการเปลยนแปลง

ปจจยน าเขาจากสงแวดลอมภายนอกเพอใหผลผลต ระบบจะเพมมลคาในการปฏบตงานผาน

กระบวนการแปรสภาพ ซงประกอบดวยการด าเนนงานภายในองคการและการบรหารการด าเนนงานของระบบ

องคประกอบบางอยางของระบบการบรหารการด าเนนงาน ประกอบดวยสมรรถนะดานเทคนค

ของผบรหารสถานศกษา ไดแก ทกษะในการตดสนในและการสอสาร แผนการด าเนนงาน

ความสามารถในการบรหารการเปลยนแปลง เปนตน

23

ผลผลต (Outputs) ผบรหารสถานศกษาด าเนนการแปรสภาพปจจยน าเขาผานกระบวนการแปรสภาพ

โดยใชกจกรรมการบรหาร เชน การก าหนดโครงสรางองคการ การพฒนาวฒนธรรม การจงใจ การน า การ

ตดสนใจ การสอสาร การบรหารการเปลยนแปลง การพฒนาหลกสตร การบรหารงานบคคล และการบรหาร

งบประมาณ เพอท าใหเกดผลผลต ส าหรบโรงเรยนผลผลต ไดแก ผลสมฤทธทางการเรยน ผลการด าเนนงานของ

คร อตราการเจรญงอกงามของนกเรยนและบคลากร อตราการออกกลางคน การเปลยนงานของบคลากร การขาด

เรยนของนกเรยนและขาดงานของบคลากร ความสมพนธระหวางบคลากรกบฝายบรหาร ความสมพนธระหวาง

โรงเรยนกบชมชน ทศนคตของนกเรยนตอสถานศกษา และความพงพอใจในงานบคลากร

ส าหรบสงแวดลอมภายนอกจะมปฏกรยา และสงผลตอผลผลตและใหขอมลยอนกลบแกระบบ ซง

เปนสวนส าคญในการสรางความส าเรจของโรงเรยน ขอมลยอนกลบในเชงลบสามารถขจดปญหาความยงยากใน

การปฏบตงานตามแผนของโรงเรยน และสงผลตอผลผลตทจะเกดขนในอนาคตของสถานศกษา

ภาพประกอบ 4 การบรหารสถานศกษาเชงระบบ

ทมา : Lunenburg and Ornstein (2000 : 19)

สภาพแวดลอมภายนอก (External Environment)

ปจจยน าเขา (Inputs)

บคลากร กฎ ระเบยบ ระเบยบการจดการศกษา งบประมาณ ชมชน

คณะกรรมการโรงเรยน ความร

กระบวนการ (Transformation process)

โครงสราง การตดสนใจ หลกสตร วฒนธรรม การสอสาร การพฒนาการ

สอน แรงจงใจ การบรหารการเปลยนแปลง การพฒนาวชาชพ ภาวะผน า

ผลผลต (Outputs) ผลสมฤทธทางการเรยน การขาดเรยนของนกเรยน ผลการด าเนนงานของคร

การขาดเรยนของบคลากร อตราการเจรญงอกงามของนกเรยนและบคลากร

ความสมพนธระหวางบคลากร การเปลยนงานของบคลากรฝายบรหาร

ความสมพนธชมชน อตราการลาออกของนกเรยน เจตคตทดของนกเรยนตอ

โรงเรยน ความพงพอใจในงานของบคลากร

ขอมล

24

นอกจากน Owens (1998) เสนอแนวคดทฤษฎระบบไววา สถานศกษาทเปนระบบท

ประกอบดวย

ปจจยน าเขา (Inputs) จากสงแวดลอมภายนอก เชน ความรทมอยของสงคมนน ๆ คานยม

เปาหมายทมการคาดหวง และงบประมาณ เปนตน

การะบวนการ (Process) ของระบบยอยตาง ๆ เชน โครงสราง คน เทคโนโลยและงาน

เปนตน

ผลผลต (Outputs) ทกลบคนสสงแวดลอมหรอสงคม

สถานศกษาเปนระบบเปดทประกอบดวยระบบยอยตาง ๆ ทสมพนธและสงผลกระทบ

กนและกน รวมทงการมปฏสมพนธกบสงแวดลอมภายนอก

ภาพประกอบ 5 องคประกอบตางๆ ทมปฏสมพนธกนในเชงระบบ ทมา : Owens (1998 : 43)

Owens (1998) ไดน าเสนอทฤษฎระบบสงคม โดยใชชอวา “Sociotechnical systems

theory” ซงอธบายวาองคการประกอบดวยปจจยทส าคญภายใน 4 ประการ คอ

ปจจยน าเขาจากสงคม กระบวนการทางการศกษา ผลผลตสสงคม

องคความร

คานยม

เปาหมาย

- ระบบยอยโครงสราง เชน การจดชนเรยน การแบงแผนก การจดโครงสรางองคการ

- ระบบยอยบคลากร เชน ครทป ร ก ษ า แ ล ะ บ ค ล าก ร ส า ยสนบสนน เชน พยาบาล เปนตน

- ระบบ ยอ ย เท ค โน โลย เช น อาคารเรยน ตารางเรยน หลกสตร หองสมด และอปกรณตางๆ - ระบบยอยงาน เชน การสอน

สมฤทธผลในเปาหมายขององคการ ในดานตางๆ ดงน

- ดานสตปญญา และทกษะในการด ารงชวต

- มเหตผลและมความสามารถในการวเคราะห

- มคานยม ทศนคต แรงจงใจ

- มความคดสรางสรรค

- มทกษะในการสอสาร

25

ดานโครงสราง (Structure Subsystem) ประกอบดวย การก าหนดบทบาทและอ านาจ

หนาท ภาวการณตดสนใจ การวางแผน การควบคมดแล การออกกฎระเบยบและแนวปฏบต การ

แบงสายงาน การสอสารระหวางหนวยงาน เปนตน

ดานคนหรอทรพยากรมนษย (Human Subsystem) ประกอบดวย ทกษะความร

ความสามารถ สถานภาพหรอต าแหนง คณคาทางสงคมของบคคลนน ๆ ภายในและภายนอก

องคกร ภาวะผน า รางวล ความรสก การปฏบตงาน เปนตน

ดานภาระงาน (Task Subsystem) ประกอบดวย การปฏบตหนาทการสอน การนเทศ/

ก ากบ/ตดตาม การบรหาร/การชวยเหลอในดานตางๆ เปนตน

ดานเทคโนโลย (Technology Subsystem) ประกอบดวย สอ อปกรณ การจดตาราง

การเรยนการสอน การจดหลกสตร เปนตน

จากการศกษาแนวคดทฤษฎระบบน าไปสการบรหารสถานศกษา และสถานศกษาเปนองคการทาง

สงคมในฐานะระบบเปด มหนาทในการจดการศกษาทมคณภาพ พฒนาผเรยนใหมความรความสามารถ มทกษะ

คณธรรม จรยธรรม คานยมอนพงประสงค สามารถด ารงชวตอยในสงคมทมการเปลยนแปลงไดอยางมความสข

นน ตามแนวคดการจดการศกษาเชงระบบ กระบวนการวางแผน และออกแบบปจจยน าเขา กระบวนการจดการ

เรยนการสอน ผลผลต และการปรบปรง ผลการประเมนไปสมาตรฐาน อาศยปจจยน าเขาจากภายนอก และ

กระบวนการด าเนนการทมคณภาพ คอ

ปจจยน าเขา ไดแก 1) ทรพยากรมนษย เชน คร นกเรยน ผบรหาร และบคลากรอน ๆ

2) ทรพยากรวตถ เชน อาคาร สถานท วสด อปกรณ ครภณฑ หลกสตร แหลงเรยนร สอการ

เรยนการสอน 3) ทรพยากรการเงน เชน งบประมาณ เงนบรจาค คาธรรมเนยมตางๆ

4) สารสนเทศ ความรตาง ๆ

กระบวนการ ไดแก 1) กระบวนการบรหาร เชน การจดโครงสรางการบรหารของ

สถานศกษา การก าหนดนโยบาย วางแผน การตดสนใจ ภาวะผน า วสยทศน และกลยทธ

2) กระบวนการเรยนการสอน เชน การจดรปแบบการจดการเรยนการสอนในการใชภาษาองกฤษ

และภาษาไทย การจดกจกรรมการเรยนการสอน การวดและประเมนผลผเรยน

26

3) กระบวนการพฒนา เชน การพฒนาคณภาพของคร การมสวนรวมของชมชน การสราง

เครอขายทางการศกษา 4) กระบวนการบรการ เชน การใหค าปรกษา แนะแนว สงเสรมสขภาพ

อนามย

แนวคดทฤษฎเกยวกบคณภาพ และการบรหารจดการคณภาพ

1. ความหมายของ “คณภาพ”

พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน (2542) ใหความหมายวาคณภาพ หมายถง

ลกษณะทดเดนของบคคล หรอสงของ

Feigenbaum (1983) ใหนยมวา คณภาพ คอองคประกอบซงเปนคณลกษณะโดยรวม

ของสนคา และบรการซงเกดจากการตลาด การจดการ การผลต ตลอดจนการบ ารงรกษา โดยมง

ใหสนคา และการบรการนนตรงตามความคาดหวงของลกคา

Ishikawa (1985) กลาวถงคณภาพไว 2 ลกษณะ คอคณภาพในความหมายทแคบ ซง

หมายถง คณภาพของตวสนคา แตในความหมายกวาง คณภาพ คอ คณภาพของการท างาน

คณภาพของการบรหาร คณภาพของสารสนเทศ คณภาพของกระบวนการ คณภาพของแผนก

คณภาพของบคคล คณภาพของระบบ กลาวคอ คณภาพหมายถง ความตระหนกในภาระหนาท

ของงานทตนเองรบผดชอบ และจ าเปนตองแสวงหากลไก เพอใหประสบความส าเรจ ตามนน

โดยมจดมงหมายเพอใหผบรโภคพงพอใจ

Deming (1986) กลาววา คณภาพ หมายถง การบรรลขอตกลงในการผลต หรอท าให

ไดตามขอก าหนด

Turner (1993) กลาววา คณภาพมสวนประกอบ 3 เรอง คอ 1) คณภาพสง (High

Quality) กบคณภาพด (Good Quality) 2) ความเหมาะสมตามเปาประสงค 3) การท าตามความ

ตองการของลกคา คณภาพสงกบคณภาพด ไมเหมอนกน คณภาพสง หมายถง คณสมบตทดทสด

แตอาจจะแพงไมตรงกบความตองการของลกคา แตคณภาพดขนอยกบลกคา ผทจะบอกไดดทสด

คอ ลกคา การจดการคณภาพ จงเปนการท าตามทลกคาตองการ

Juram และ Gryna (1993) นยามวา คณภาพ คอ ความพงพอใจของลกคา

Qakland (1993) นยามวา คณภาพ คอ การบรรลความตองการของลกคา

27

เรองวทย เกษสวรรณ (2550) กลาววา คณภาพ คอ การท าตามทลกคาตองการ

องคการจะตองค านงถงความตองการของลกคาอยตลอด ตองระวงไมใหหวงโซคณภาพหลดจาก

กน

นนคอ คณภาพ หมายถง คณสมบตทดของผลตภณฑหรอบรการทตอบสนองความ

ตองการและสรางความพงพอใจใหกบลกคา หรอผรบบรการ

2. ความหมายของ “คณภาพการศกษา”

ผลส าเรจของสถานศกษา คอ เมอจดการศกษา แลวผเรยนเปนมนษยทสมบรณทง

รางกาย และจตใจ สตปญญา ความรและคณธรรม มจรยธรรม และวฒนธรรมในการด ารงชวต

สามารถอยรวมกบผอนไดอยางมความสข (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2550:

23) คณภาพการศกษา หมายถง ภาพรวมของผลทเกดกบผเรยนทงในดานความรความสามารถและ

คณธรรมตามทผเรยนแตละระดบพงมพงเปน (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2550) และ

ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา (2549) กลาววา คณภาพการศกษา คอ

คณภาพของผ เรยนทมผลสมฤทธทางการเรยนสงและมคณภาพด และกระทรวงศกษาธการ (2549) ให

ความหมายคณภาพการศกษาไววา คณภาพการศกษา หมายถง คณภาพของผจบการศกษา จะตอง

มความร ทกษะ และคณสมบตตาง ๆ อยางครบถวนตามทหลกสตรก าหนด

เฉลมชย หาญกลา (2543) กลาววา คณภาพการศกษา หมายถง คณลกษณะของการจด

การศกษา ทมประสทธภาพ และกอใหเกดประสทธผล ตรงตามจดมงหมายของหลกสตร

ผรบบรการเกดความพงพอใจ และสนองความตองการของสงคม ความพงพอใจของผมสวน

เกยวของ (Stakeholder) ทตองการผส าเรจการศกษาทมความร ความสามารถ และคณธรรม

จรยธรรม ทเพยบพรอม นอกจากน Cheng and Tem (1997) กลาววา คณภาพการศกษา หมายถง

คณลกษณะอนพงประสงคของผลผลตทค านงถงเปาหมาย ปจจยน าเขา กระบวนการ ความพง

พอใจ ความถกตอง เปนตน

จากการศกษาความหมายของคณภาพการศกษา สรปไดวา คณภาพการศกษา หมายถง

คณลกษณะของผเรยนทจบหลกสตร มความร ทกษะ คณธรรม จรยธรรม คณสมบตตาง ๆ อยาง

ครบถวนตามทหลกสตรก าหนด

28

3. แนวคดการจดการคณภาพ

แนวคดของการจดการคณภาพในปจจบน มจดเรมตนมาจากการทญปนไดจดรเรม

ประชมกลมนกวชาการ วศวกร และเจาหนาทของรฐ เพอหาทางปรบปรงประสทธภาพการผลต

และหาทางพฒนาคณภาพชวตคนญปนเมอป ค.ศ. 1949 สวนสหรฐอเมรกาสนใจการจดการ

คณภาพท งองคการอยางจรงจงในราวป ค.ศ. 1980 ชอทนยมเรยกกน ม 3 ชอ ไดแก 1) การ

จดการคณภาพท งองคการ (Total Quality Management) หรอTQM 2) การจดการคณภาพ

(Quality Management) หรอ QM และ 3) คณภาพทงองคการ (Total Quality) หรอ TQ ชอทนยม

เรยกกน คอ การจดการคณภาพทงองคการ หรอ TQM (เรองวทย เกษสวรรณ, 2550)

Crosby (1980) นกวชาการดานการจดการคณภาพทมชอเสยงของสหรฐอเมรกาได

ก าหนดคณลกษณะคณภาพไว 5 ดาน คอ 1) ตรงกบความคาดหมายและเปนไปตามขอก าหนด

ของลกคา 2) การปองกนปญหาทจะเกดขนไมใชการแกปญหาเฉพาะหนา 3) ตองไม ม

ขอบกพรอง หรอขอบกพรองตองเปนศนย (Zoro defect) 4) ตองมคณคาและมราคาในตวมนเอง

5) คณภาพตองไมเพมคาใชจายใหกบลกคาหรอเรยกวา Quality is Free

กลาวไดวาคณลกษณะคณภาพทางการศกษาเปนการผลต หรอการบรการของ

สถาบนการศกษาทเปนไปตามก าหนดมาตรฐานหรอลกษณะทพงประสงคของนกศกษา และสราง

คณคา และความพงพอใจใหแกผปกครอง ผประกอบการชมชน และสงคม คณภาพ ผลผลต

การศกษา และกระบวนการทางวชาการขนอยกบกระบวนการออกแบบ การวางแผนและการ

ควบคมใหเปนไปตามขอก าหนดทพงประสงคตลอดจนการปรบปรงคณภาพใหดขนอยางตอเนอง

(ชวงโชต พนธเวช, 2552)

3.1 ความหมายของการจดการคณภาพทงองคการ

นกวชาการดานคณภาพใหความหมายค าวา “การจดการคณภาพทงองคการ” ไว

หลากหลายแงมม ดงน

Sashkin & Kiser (1993) กลาววา การจดการคณภาพทงองคการ หมายถง การท

วฒนธรรมองคการถกก าหนดโดยความพงพอใจของลกคา และสนบสนนใหเกดการบรรลความพง

พอใจอยางสม าเสมอ โดยวธผสมผสานเครองมอ เทคนค และการฝกอบรมเขาดวยกนซงเปน

29

ระบบการปรบปรงกระบวนการขององคการอยางตอเนองจนเปนผลใหสนคา และบรการมคณภาพ

ในระดบสง

Oakland (1993) กลาววา การจดการคณภาพท งองคการเปนแนวทางเพอการ

ปรบปรงความสามารถในการแขงขน ประสทธผล และความยดหยนขององคการทงหมดเปน

วธการส าคญในการวางแผน จดองคการ ท าความเขาใจกจกรรมแตละอยาง แตละสวนท างานมง

ไปสจดหมายเดยวกน โดยน าทกคนสกระบวนการปรบปรงคณภาพ

De cenzo & Bobbins (1996) กลาววา การจดการคณภาพทงองคการ เปนการมง

ไปทการปฏบตในระยะยาว และเปนกระบวนการปรบปรงอยางตอเนอง ทองคการไดสราง

รากฐานของการใหบรการลกคาทดขน การจดการทงองคการเปนการรเรมทวทงองคการ รวมไป

ถงลกคา และผปอนวตถดบ โดยการสนบสนนของผบรหารระดบสง และเปนการปฏบตจากบน

ลงลาง

Kume (1996 ) กลาววา การจดการคณภาพท งองคการ หมายถง เครองมอการบรหาร

(Management Tool) มจดมงหมายใหองคการประสบความส าเรจในดานความเจรญเตบโต โดยใหสมาชก

องคการทงหมดไดเขามาเกยวของในการผลต ผลตภณฑหรอบรการทมคณภาพ ซงลกคาตองการ สมาชกของ

องคการแตละคนตองมความสามารถทางเทคนค และตระหนกวาคนเปนผมสวนรวมทส าคญในการบรหาร และ

ตองท างานตามวตถประสงค และหลกการรวมกน

Mathis & Jackson (1999) กลาววา การจดการคณภาพทงองคการ เปนกระบวนการท

ครอบคลม ซงมงเนนไปทการปรบปรงกจกรรมขององคการอยางตอเนอง เพอเพมคณภาพของ

สนคาและบรการ โปรแกรมการจดการทงองคการเปนทนยม ในฐานะทเปนความพยายามของ

องคการทจะปรบปรงประสทธภาพในการผลต และคณภาพของตนเอง

เรองวทย เกษสวรรณ (2550) กลาววา นกวชาการมความเหนในเรองการจดการ

คณภาพทงองคการรวมกนหลายประการ

1) การจดการคณภาพทงองคการเปนแนวทางในการจดการทตอบสนองตอ

การเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมและการแขงขน

2) การจดการคณภาพทงองคการเปนกระบวนการปรบปรงคณภาพอยาง

30

ตอเนองเพอตอบสนองตอความตองการของลกคา

3) การจดการคณภาพมงใหลกคาเกดความพงพอใจ

4) การจดการคณภาพมขอบเขตครอบคลมองคการทกสวน ทกระดบใน

องคการ

5) การจดการคณภาพมงเปลยนแปลงวฒนธรรมองคการ

6) การจดการคณภาพเปนปรชญาการบรหาร และเปนระบบการจดการ

สมยใหม

7) การจดการคณภาพตองอาศยเครองมอ และเทคนคตาง ๆ เพอปรบปรง

คณภาพ

ดงน นการจดการคณภาพเปนปรชญาและแนวทางในการปรบปรงคณภาพอยางตอเนองซง

ครอบคลมทวทงองคการโดยมงเปลยนแปลงวฒนธรรมองคการ เพอตอบสนองความตองการของ

ลกคา และมงใหลกคาเกดความพงพอใจ โดยใชเทคนคและเครองมอในการจดการคณภาพตาง ๆ

สอดคลองกบ ชวงโชต พนธเวช (2552) ซงกลาววาการจดการคณภาพทงองคการ หรอ TQM

เปนระบบการจดการทเกยวของกบการก าหนดยทธศาสตรการบรหารกระบวนการและการ

ปรบปรงคณภาพอยางตอเนองททกคน ทกฝายและทกระดบในองคการตงแตผบรหารระดบสงลง

ไปจนถง พนกงาน มความมงมนรวมมอรวมใจทจะปรบปรงประสทธภาพขององคการไปสความ

เปนเลศจนท าใหเปนทพงพอใจและเกนความคาดหวงของลกคา และผมสวนไดสวนเสย

จากการศกษานยามของการจดการคณภาพทงองคการ จากนกวชาการตาง ๆ สรปไดวา

การจดการคณภาพทงองคการ หมายถง การจดการคณภาพโดยรวมขององคการ เปนปรชญา และ

แนวทางในการบรหารจดการเพอปรบปรงคณภาพอยางตอเนองทเนนลกคาเปนส าคญ โดยใช

เทคนค และเครองมอในการจดการคณภาพ อาศยความรวมมอรวมใจทจะปรบปรงคณภาพของ

องคการสความเปนเลศ สรางความพงพอใจแกลกคาและผมสวนไดสวนเสย

2.4 องคประกอบของการจดการคณภาพทงองคการ

การจดการคณภาพทงองคการมกระบวนการ และวธการพฒนาคณภาพใหเปนไปตาม

ความตองการของลกคาเพอท าใหเกดคณภาพใหเปนไปตามความตองการของลกคาเพอท าใหเกด

31

คณภาพของผลผลต โดยเฉพาะคณภาพการเรยนรของผเรยนเปนสงส าคญ จากการศกษาแนวคด

และงานวจยของนกวชาการประกอบดวย Kautman &Zahn (1993) Murgeatroud&Morgan (1993)

Downey, Frase,&Peter (1994) Dale, Boaden&Lascelles, (1994) Robinson, (1996) Binkly,

(1997) New by, (1998) และShipe, (1998) มองคประกอบทสอดคลองกนดงน 1) การปรบปรงอยาง

ตอเนอง 2) การเนนลกคาเปนส าคญ 3) การมสวนรวมของบคลากร 4) การพฒนาทรพยากร

มนษย และ5) การจดสภาพการเรยนร 6) ความเปนผน าและความผกพน 7) การวางแผน และจด

องคการ 8) การใชเครองมอและเทคนคตาง ๆ มรายละเอยดดงตอไปน

1) การปรบปรงอยางตอเนอง

การปรบปรงคณภาพอยางตอเนองนบวาเปนองคประกอบทส าคญในการจดการ

คณภาพทงองคการโดยเฉพาะยคปฏรปการศกษาทมงเนนคณภาพการศกษาเปนส าคญ คณภาพ

จ าเปนตองมการปรบปรงอยตลอดเวลา เพอกระตนใหบคลากรทกฝายตระหนกถงความส าคญของ

การปรบปรงวธการตาง ๆ รวมทงกระบวนการท างาน การปรบปรงอยางตอเนองจงเนนการบรการ

และผลผลต เปนกระบวนการทตอเนองไมสนสด

2) การเนนลกคาเปนส าคญ

องคประกอบทส าคญของการจดการคณภาพทงองคการอกประการหนง คอ การเนน

ลกคาเปนส าคญ นบเปนหวใจส าคญของการจดการคณภาพทงองคการ ซงลกคาในโรงเรยน คอ

นกเรยน รองลงมาไดแกผปกครองและชมชน ผบรหารตองส ารวจความตองการ และจ าเปนของ

ลกคา ฟงเสยงลกคา มการก าหนดเปาหมายรวมกบลกคา พฒนาผลผลตและการบรการโดย

เปลยนแปลงตามความตองการของลกคา บรการลกคาใหเกดความประทบใจ พงพอใจ เกดความ

มนใจในคณภาพของผลผลตโดยเฉพาะการตอบสนองความตองการจ าเปนของนกเรยน ซงเปน

ลกคาคนส าคญ

3) การพฒนาทรพยากรมนษย

การใหการศกษาและการฝกอบรมพนกงานจะตองไดรบการพฒนาในระดบท

เหมาะสม เพอใหเกดความมนใจวาเขาใจแนวคดในการจดการคณภาพ มทกษะ ทศนคต และ

สามารถด าเนนการตามปรชญาของการปรบปรงคณภาพอยางตอเนอง ซงจะท าใหเกดการพดภาษา

เดยวกนทวทงองคการ โปรแกรมการใหการศกษาและการฝกอบรมเปนสงจ าเปนตองจดท าขนเปน

32

ระยะ ๆ การฝกอบรมจะชวยเชอมโยงใหผบรหารเกดการปรบปรงหนาท ทเขารบผดชอบ ดงนน

ตองจดใหพนกงานไดมการศกษาและพฒนาตนเองอยางตอเนอง

4) การมสวนรวมของบคลากร

องคการตองมความผกพนทจะพฒนาบคลากร มองพนกงานเปนทรพยสนทมคาอย

ตลอด ตองมแผนพฒนาทมงาน เพอใหพนกงานไดรบประโยชน มสวนรวม และอทศตวใหกบการ

ปรบปรงคณภาพ ผบรหารตองแบงอ านาจ และความรบผดชอบใหพนกงาน รบฟงความคดเหน

และขอเสนอแนะจากพนกงาน แนวทางการจดการคณภาพตองท าใหพนกงานเขาใจอยางชดแจงวา

องคการตองการอะไรจากพนกงาน เปดโอกาสใหมสวนรวมในการวางแผน จดท าโครงการ การ

ประเมนผลงาน การแลกเปลยนเรยนร โดยเฉพาะการมสวนรวมในการบรหารโรงเรยนในรปของ

คณะกรรมการเพอชวยระดมความคดในการพฒนาโรงเรยน ผปกครองถอวาเปนครและนกการ

ศกษาคนแรก เปนผเชยวชาญของเดก โรงเรยนตองใหความส าคญตอผปกครองเปนพเศษ เปด

โอกาสใหมสวนรวมในการตดสนใจการด าเนนงานตาง ๆ พฒนาโรงเรยนใหมคณภาพจากงานวจย

เกยวกบคณภาพโรงเรยนสวนใหญตระหนกความส าคญของการมสวนรวมของผปกครองเปนปจจย

ส าคญตอการพฒนาโรงเรยน

5) การจดสภาพการเรยนร

การจดสภาพแวดลอมใหเอออ านวยตอการเรยนรโดยเนนวธการสอนทกลมกลน และ

พฒนาสมอง เนนการเรยนรของนกเรยนเปนหลก ใหนกเรยนเกดความกาวหนา มสวนรวมในการ

วางแผนการจดการเรยนร การจดท าโครงการและกจกรรมในขณะเดยวกนครจดกจกรรมการเรยน

การสอนใหเหมาะสมกบนกเรยนแตละคน วเคราะหความตองการของผเรยน สรางความสมพนธท

ดตอกน จดหาทรพยากร สอการเรยนใหผเรยนอยางเพยงพอ สนบสนนการใชสอเทคโนโลยใน

ชนเรยน ดแลควบคมชนเรยน ใหค าปรกษาและชแนะเกยวกบการเรยน ปรบปรงการสอนอยาง

ตอเนอง พฒนาการเรยนการสอน เพอใหนกเรยนมคณภาพ เนนหลกผเรยนเปนส าคญ

6) ความเปนผน า และความผกพน

ผบรหารจะตองมความรบผดชอบในการก าหนดทศทางและใชความเปนผน าผลกดน

ใหมการจดการคณภาพทงองคการ ผบรหารทมงคณภาพเปนหลก จะชวยสงเสรมการพฒนาการ

33

บรหาร และการจดการคณภาพท งองคการไดเปนอยางด สามารถท าใหการด าเนนงานบรรล

เปาหมายจงใจใหบคลากรท างานดวยความเตมใจ เพอสรางงานไปสความส าเรจ

7) การวางแผน และการจดองคการ

กระบวนการปรบปรงคณภาพทประสบความส าเรจจะตองมลกษณะเดน คอ มกลยทธ

ทชดเจนในระยะยาว มการน าเอาลกษณะคณภาพของสนคา และบรการไปบรณาการในการ

ออกแบบ และการท างานในกระบวนการตางๆ มกจกรรมการปองกนลวงหนา มการน าเอาการ

ประกนคณภาพไปปฏบตในการท างาน ซงท าใหเกดกระบวนการแกไขปญหา มการวางแผนเพอให

ระบบคณภาพมประสทธผล มการจดองคการ โครงสรางพนฐาน เพอสนบสนนการปรบปรง

คณภาพ มการท าใหระบบการตรวจสอบ มมาตรฐานเปนระบบ และงายตอการปฏบต

8) การใชเครองมอ และเทคนคตาง ๆ

เพอสนบสนน และการพฒนากระบวนการปรบปรงอยางตอเนอง องคการตอง

เลอกใชเครองมอ และเทคนคใหเหมาะสม ถาหากใชเทคนค และเครองมอไมด กยากทจะแกปญหา

ได องคการตองรจกวเคราะหแผนการใชเครองมอ และเทคนคทจะชวยใหเกดการเรมตนปรบปรง

คณภาพทด

สรปองคประกอบของการจดการคณภาพท งองคการ ประกอบดวย การปรบปรงอยาง

ตอเนอง การเนนลกคาเปนส าคญ การมสวนรวมของบคลากร การพฒนาทรพยากรมนษย การจด

สภาพการเรยนร ความเปนผน า และความผกพน การวางแผน และการจดองคการ ตลอดจนการใช

เครองมอ และเทคนคตาง ๆ เพอเสรมกระบวนการปรบปรงอยางตอเนอง

2.5 การน าการจดการคณภาพทงองคการมาใชในการจดการศกษา

การน าการจดการคณภาพท งองคการมาใชในการศกษานบวามประโยชน และม

ความส าคญตอการพฒนาคณภาพการศกษา เพราะสงเสรมใหผบรหารมความรบผดชอบมากขน ม

การพฒนาทรพยากรมนษยอยางตอเนอง เปดโอกาสใหบคลากรทงใน และนอกโรงเรยนมสวน

รวมในการบรหารมากยงขน ปองกนความผดพลาดในการจดกจกรรมการศกษา สรางความมนใจ

ในมาตรฐาน และการเปรยบเทยบ ปฏบตงานไดทนเวลา และตรงเวลา ยกระดบครมออาชพ สราง

หลกสตรใหม สอดคลองกบความตองการของนกเรยน ผปกครอง และประชาชน ลดชองวาง

ระหวางบคลากรผปฏบตงาน และผน า ทส าคญเนนความพอใจของลกคา (Murgatroyd & Morgan,

34

1993) รวมทงเพมความมนใจในการสอนแกคร มการปรบปรงการสอนในชนเรยน ตลอดจนท าให

นกเรยนยอมรบนบถอตนเองมากขน ชวยปรบปรงวฒนธรรมองคการ โดยเนนการท างานแบบม

สวนรวม มการวางแผนบคลากร และงบประมาณ สามารถควบคมการปฏบตงานใหเปนไปตาม

คณภาพมาตรฐาน มการปรบปรงคณภาพอยางตอเนอง (Weller, 2000)

นอกจากนการจดการคณภาพทงองคการมความส าคญ และเปนประโยชนตอการพฒนา

หนวยงาน ดงค ายอทวา “P-R-O-F-I-T-A-B-L-E” (Hodgetts, 1996) อธบายไดดงน

P – Practical หมายถง เปนการน าทฤษฎคณภาพมาประยกตใชในหนวยงาน ท าใหเกด

ความเชอถอในการปฏบต

R – Result หมายถง การมงเนนผลผลตเปนหลก

O – Original หมายถง เรมตนดวยการออกแบบตามความตองการของลกคา

F – Focused หมายถง มวตถประสงคเฉพาะและชดเจน

I – Implement หมายถง การปฏบตตาม เวลาและตนทน

T – Timely หมายถง การมงท างานใหทนเวลา

A – Adaptableหมายถง มการปรบปรงงานอยางเหมาะสม

B – Broadly – Based หมายถง ทกคนเปนสวนหนงขององคการ

L – Long-Term หมายถง มการปรบปรงอยางตอเนองเปนการวางแผนระยะยาว

E – Efficient หมายถง ท างานมประสทธภาพ ดกวา เรวกวา

การจดการคณภาพทงองคการชวยพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน และปรบปรงโรงเรยน

(Rodgers, 1998) รวมทงยงสามารถปรบปรงหลกสตร กจกรรมนกเรยน พฒนาคณะท างานใหม

คณภาพ สงผลใหโรงเรยนพฒนาอยางตอเนอง (Dean, 1997) ท าใหเกดความพงพอใจ หองเรยนม

บรรยากาศในการเรยนการสอนทสนกสนาน และมการน าเทคโนโลยมาใชอยางแพรหลาย

(Kilmer, 1999) นอกจากนชวยใหมการพฒนา ปรบปรงยทธศาสตรการสอนของคร โดยเนนผเรยน

เปนส าคญ (Elliott, 1998) สอดคลองกบการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสองเปนอยางยง

สรปไดวาการจดการคณภาพทงองคการมความส าคญตอการยกระดบคณภาพการศกษาส

มาตรฐานสากลได โดยการออกแบบระบบใหทกภาคสวนมสวนรวม เนนผเรยนเปนส าคญ มการ

พฒนาทรพยากรมนษยอยางตอเนอง มการปรบปรงพฒนาหลกสตรใหสอดคลองกบความตองการ

35

ของนกเรยน ผปกครอง ชมชน สรางความมนใจในมาตรฐานคณภาพ มการปรบปรงพฒนาการ

เรยนการสอน การจดกจกรรม ใหมคณภาพอยางตอเนอง

2.6 ธรรมชาตของการจดการคณภาพทงองคการ

การน าหลกการจดการคณภาพทงองคการมาประยกตใชในสถานศกษาใหม

ประสทธภาพจ าเปนตองศกษาธรรมชาตของการบรหาร ซงเปนการท างานในเชงระบบ และเนน

การปรบปรงคณภาพอยางตอเนอง (Kautman & Zahn, 1993) ดงตารางตอไปน

ตาราง 1 ระบบของการจดการคณภาพทงองคการ

ปจจย(Inputs) กระบวนการ (Processes)

ผลตผล (Products)

ผลตผลดานหลกประกน

(Outputs)

ผลลพธ (Outcome)

- จดมงหมาย - นโยบาย - กฎเกณฑ - งบประมาณ - เครองมอ - อปกรณ - อาจารย - นกเรยน - แหลงการเรยนร - อาคารสถานท - ชมชน ฯลฯ

-การจดการคณภาพ -การปรบปรงตอเนอง -การสอน -การเรยนร -การบรหาร -การบรการ -การสนบสนน -การมสวนรวม -การกระจายงาน กระจายหนาท ฯลฯ

-ผลการสอบผานเกณฑ -ผเรยนมทกษะตางๆ -การสอนมประสทธผล -คณภาพผเรยน ฯลฯ

-ไดรบใบประกาศนยบตร หรอวฒบตร -จบการศกษา -ไดงานท า -ไดใบรบรอง -ไดใบอนญาต ฯลฯ

-ประสทธผล และประสทธภาพ ในการจดการ -ความพงพอใจ -การชวยเหลอสงคม -คณธรรม จรยธรรม จตวญญาณ ฯลฯ

ทมา : Kautman; &Zahn(1993 : 32)

จากตารางมขอสงเกตดานปจจยทส าคญ ไดแก นโยบายงบประมาณ เครองมออปกรณ

ตางๆ ดานกระบวนการมงเนนการจดการคณภาพ การปรบปรงอยางตอเนอง การจดการเรยนการ

สอน ดานผลทจะเกดม 3 ลกษณะ คอ ผลผลตทวไป ผลผลตทมหลกประกน และผลลพธทใช

ในการชวยเหลอสงคม และเกดการยอมรบ

36

2.7 หลกการในการจดการคณภาพทงองคการ

การจดการคณภาพทงองคการมขนตอน และแนวทางในการด าเนนการของ Juran

(1989) ดงน สรางความตระหนกของความตองการ และโอกาสในการปรบปรง ตงเปาหมายใน

การปรบปรง จดองคการเพอจะท าใหถงเปาหมาย จดองคกรคณภาพหรอกลมคณภาพ ก าหนด

ปญหา เลอกโครงการระบกลมท างาน ระบผอ านวยความสะดวก ท าการฝกหดท า โครงการมา

แกปญหา รายงานความกาวหนา ใหการยอมรบ และตงเปาหมาย นอกจากน Crosby (1985) ม

การพฒนาเพมเตม โดยใหระบวาท าสวนใดของคณภาพเพมระดบความตระหนกในคณภาพ ใช

การจดการอยางเปนระบบในการจดการปญหา จดเตรยมโครงการโดยปราศจากขอผดพลาด ระบ

ขอก าหนดในการฝกฝนของผดแล ตงวนแหงการปราศจากขอผดพลาด ยกยองบคคลทใหความ

รวมมอ น าผมชยชนะในคณภาพมารวมกน และท ามนอกครง

การจดการคณภาพทงองคการมหลกในการด าเนนงาน 14 ขอ (Downey, Frase &Peter,

1994)

1) มการก าหนดจดประสงคของโรงเรยนรวมกน

2) ใชความเทยงตรงของคณภาพในการจดการ และผบรหารเปนผน าระบบในโรงเรยน

3) หยดการพงพา การตรวจสอบโดยรวมของนกเรยน และผรวมงาน

4) พฒนาความสมพนธของบคลากรในโรงเรยน

5) ปรบปรงกระบวนการในโรงเรยนอยางมนคง และตอเนอง

6) ใหโอกาสผรวมงานไดพฒนา ทตรงกบความตองการ

7) ผน าตองเปนผรเรมในการเปลยนแปลง

8) ขจดโครงสรางทนกเรยน และผรวมงานกลวใหหมดไป

9) มการพงพาในการท างาน ก าจดอปสรรคในการท างาน

10) ก าจดค าขวญทกระตนใหปฏบต โดยหนมาใชสถตและตวเลขแทน

11) ท างานเปนกระบวนการ และทกคนมสวนรวมในการท างาน

12) ก าจดอปสรรคขดขวางความภมใจของนกเรยน และผรวมงาน

13) ในระบบโรงเรยนทกคนมการปรบปรงอยางตอเนอง

14) กระจายอ านาจใหทกคนเปลยนแปลงระบบโรงเรยน

37

นอกจากน Kautman &Zahn(1993) ไดเสนอแนวการจดการคณภาพทงองคการใหประสบ

ผลส าเรจตองเรมตงแต การเพมพลงในการสรางมนษยสมพนธ มความซอสตยในการท างาน การ

ท างานตองไมผดพลาด การปฏบตงานอยในระเบยบกฎเกณฑ กตกาทตกลงไวทกคนตองมความ

เขาใจ และชดเจนกบคณภาพทมงานตองมจตวญญาณในการทาน และอาศยความรวมมออยาง

แทจรง และMurgatroyd &Morgan(1993) กลาววาการจดการคณภาพโดยรวมตองค านงถงหลก 3 C

ซงไดแก 1) Culture คอ วฒนธรรมทเนนนวตกรรมและเทคโนโลย การใหความชวยเหลอ

ปราศจากการควบคม มการใหรางวล กระจายอ านาจ พฒนาการเรยนร และฝกอบรมอยาง

สม าเสมอ 2) Commitment คอ บคลากรมความมงมนผกพนกบงาน องคการเปนของทกคน ม

วตถประสงคในการท างานรวมกน เพอใหบรรลวตถประสงคไปพรอม ๆ กน และเขาใจตรงกน 3)

Communication คอ มการสอสารทด ถกตอง ชดเจน รวดเรว ชวยท างานเปนทม ท างานดวย

ความมนใจ

การน าหลกการหรอ 14 ขอของเดมมงมาประยกตใชในการศกษา ท าใหลดการแขงขนลง

เปนการศกษาเพอรวมมอรวมใจในการจดการ วางแผนพฒนา โดยเฉพาะการเนนการท างานเปน

ระบบ มขนตอนชดเจนและทส าคญตองท างานแบบตอเนอง นอกจากนแลวแนวคดของเดมมง ให

ความส าคญทงภาครฐ เอกชน รวมถงบทบาทส าคญ คอ ผบรหารเปนตวจกรในการน า 14 จดมา

ใชใหเกดประโยชนมากทสด นอกจากนแลวจากการวเคราะหหลกการ 14 ขอของเดมมงจะเหนวา

มองคประกอบส าคญในการจดการคณภาพทงองคการ 5 ประการ ซงไดแกการปรบปรงอยางตอเนอง การเนน

ลกคาเปนส าคญ การพฒนาทรพยากรมนษย การเปดโอกาสใหบคลากรมสวนรวม ตลอดจนการจดสภาพการ

เรยนร

ขอสงเกตในการน าหลกการการจดการคณภาพทงองคการไปใชใหเกดประโยชนตอการ

พฒนาคณภาพการศกษาจงมความจ าเปนตองท าความเขาใจทฤษฎ ปรชญาของการจดการคณภาพ

ทงองคการใหชดเจน มฉะนนแลวจะน าไปใชไมถกตองและตรงกบทฤษฎ อาจเกดปญหาตามมา

ในภายหลงได เพราะไมไดอยบนพนฐานของทฤษฎในการด าเนนการ

38

นอกจากนเพอใหเกดความเขาใจในหลกการจดการคณภาพทงองคการอยางชดเจน จงควร

จดท าตารางศกษาเปนสปดาห โดยเรมตงแตวนอาทตยท าความเขาใจหลกการ วนจนทรศกษา

ความจ าเปนทตองเปลยนแปลงการบรหารงาน วนองคารวางแผนการเปลยนแปลง วนพธลงมอ

เปลยนแปลงวฒนธรรม วนพฤหสบดใชเครองมอ สถตในการด าเนนงาน วนศกรชวยเหลอ

บคลากรในการด าเนนงานและวนเสารพฒนาปรบปรงและท าใหเกดความแนใจในความส าเรจ

(MacDonald. 1997)

สรปไดวาการน าการจดการคณภาพทงองคการไปใชในโรงเรยนใหประสบความส าเรจ

เกดประโยชนตอการพฒนาคณภาพการศกษาจ าเปนตองท าความเขาใจทฤษฎ ปรชญาของการ

จดการคณภาพทงองคการใหถกตองชดเจน และเขาใจตรงกน มมนษยสมพนธทดตอกน มความ

ซอสตยในการท างาน ทกคนมสวนรวมในการก าหนดเปาหมาย และท างานเพอบรรลเปาหมาย

เดยวกนไปพรอม ๆ กน มงเนนดานวตกรรมและเทคโนโลย บคลากรมความมงมน และผกพนกบ

งาน มการสอสารทชดเจน ถกตอง รวดเรว บคลากรมความมนใจตอการปฏบตงานจะสงผลตอ

ความส าเรจของการจดการคณภาพทงองคการ

แนวคดทฤษฎเกยวกบระบบการบรหารสความเปนเลศ

ในสภาวการณปจจบน และแนวโนมในอนาคต การแขงขนทางธรกจทวความรนแรงมาก

ขน ผบรโภคจะมสทธเลอกสนคาจากผขายทใหสนคาทมคณคา หรอคณภาพมากทสด การจดการ

ดานคณภาพอยางตอเนองเพอตอบสนองความตองการ และความคาดหวงของลกคาทเพมมากขน

จงเปนความจ าเปนของธรกจ การบรหารคณภาพทงองคการ (Total Quality Management หรอ

TQM นบเปนแนวคดทไดรบความนยมสงมาก W. Edwards Deming และ Joseph M. Juran เจาของ

ความคดเรอง TQM อธบายวา TQM คอ ปรชญาปรบปรงคณภาพอยางตอเนอง โดยมงตอบสนอง

ความตองการของลกคาเปนส าคญ (Robbins, 2008) สอดคลองกบ Sallis (1993) Bartol and

Martin(1998) Kunenberg and Ornstein (2004) สมศกด ดลประสทธ(2539) และวฑรย สมะโชคด,

(2542) กลาววา การบรหารคณภาพระดบสงสด คอการจดการคณภาพทงองคการ ซงจะตองมการ

ปรบปรงคณภาพอยางตอเนอง จงเปนปรชญาส าคญของ TQM ผบรหารระดบสงตองมความมงมน

และผกพนกบการปรบปรงคณภาพอยางตอเนอง ดวยความรวมมอของพนกงานทกๆ หนวยงาน

ผบรหารตองใหการสนบสนนในทกดาน และองคการตองมมมมองเปนระบบ พนกงานเปนสวน

39

ส าคญ ทท างานในระบบ ซ งหลกการส าคญของการจดการคณภาพท งองคการ (TQM)

ประกอบดวย 3 ประการ คอ 1) การมงเนนใหความส าคญกบลกคาหรอผรบบรการ 2) การ

ปรบปรงกระบวนการอยางตอเนอง และ 3) การมสวนรวมในกระบวนการปรบปรงคณภาพของทก

คนในองคการ และเนตรพณณา ยาวราช (2553) กลาววา จากการศกษาของ Thomas Peters and

Robert Waterman เรองความเปนเลศธรกจในประเทศสหรฐอเมรกา สรปวา ความเปนเลศทางการ

บรหารประกอบดวย องคประกอบตอไปน 1) การมงทการกระท า 2) การศกษาความตองการของ

ลกคา 3) การสงเสรมใหมอสระในการท างาน 4) การบรรลความส าเรจในการเพมผลผลตโดยให

ความสนใจกบความตองการของบคคลในองคการ มรปแบบการจงใจ และการสรางแรงบนดาลใจ

ใหแกพนกงาน 5) ค านงถงปรชญาขององคการ คณคาของผน าองคการ คานยมขององคการ

6) เนนความเขาใจ และมความรในธรกจนนเปนอยางด 7) มโครงสรางองคกรทงาย และคลองตว

8) มการรวมอ านาจ และกระจายอ านาจในขณะเดยวกนไดอยางเหมาะสม

ดงนนแนวความคดการบรหารทมงความเปนเลศมพนฐานมาจากแนวคดการบรหารจดการ

คณภาพทเนนความพงพอใจของลกคา หรอผ ใชบรการเปนหลก และใหความส าคญกบ

กระบวนการท างานซงสอดคลองกบปรชญา TQM

1. ความหมายของระบบบรหารทมงเนนความเปนเลศ

หากพจารณาความหมายของค าวา “ระบบการบรหารสความเปนเลศ” อาจแยกได

เปน 2 ค า คอ “ระบบการบรหาร” และ “ความเปนเลศ” ซงค าวา “ระบบบรหาร” ผวจยไดอธบาย

ความหมายไวในตอนตนแลว ตอไปนจะอธบายความหมายของความเปนเลศ

ความหมายของความเปนเลศ

ความเปนเลศมความหมายหลายดาน สวนมากนกวชาการจะใหนยามไวในกรอบมโน

ทศนทเปนสากล เชน Webster (2981) นยามวา ความเปนเลศ (Exellence) หมายถง สงทดทสด

สมบรณทสด หรอการกระท าทประกอบดวยคณภาพทสงสดจนเปนทยอมรบของคนทวไป

สอดคลองกบส านกมาตรฐานการศกษาของประเทศองกฤษ (2007) นยามวา ความเปนเลศ

หมายถง ยอดเยยม เดน อยระดบหนง มประสทธภาพระดบสง ความรวดเรวในความกาวหนาของ

40

กระบวนการ นอกจากน Baumgart(1988) ใหนยาม “คณภาพ” วา หมายถง แบบของความเปน

เลศ หรอสงทเหนอกวา หรอดกวาปกตธรรมดา ซงสอดคลองกบ Conrad &Blackbum (1985)

อไรพรรณ เจณวาณชยานนทม (2536) กลาววา ความเปนเลศ และคณภาพนนมความหมาย

คลายกนใชแทนกนไดโดยทงสองค า ตางค านงถงมตของรปแบบโดยไมเพยงแตค านงถงผลส าเรจ

แตค านงถงคณลกษณะซงท าใหเกดผลส าเรจดวยท งคณภาพและความเปนเลศตางก หมายถง

คณลกษณะทมมาตรฐานสง และตงใจจะท าใหเกดผลสมฤทธไมต าไปกวามาตรฐานนน

ดงนน ค าวา “มาตรฐาน” “คณภาพ” และ “ความเปนเลศ” มความเกยวของกนอย

แตกมความแตกตางกนทการจดล าดบ กลาวคอ “มาตรฐาน” เปนสงทถอเอาเปนหลกส าหรบเทยบ

ก าหนด (ราชบณฑตสถาน, 2546) หรอเปนขอก าหนดขนต าทตองม สวนค าวา “คณภาพ” เปนการ

ยกระดบจากมาตรฐาน ซงนอกจากท าใหตรงตามขอก าหนดแลว ยงตองค านงถงความพงพอใจ และสอดคลอง

กบความตองการของลกคาดวย ส าหรบ “ความเปนเลศ” มคณภาพเปนพนฐานส าคญ และมความ

เหนอกวาคณภาพเพราะเมอเปรยบเทยบกนแลวจะมความโดดเดนกวา เปนระดบคณภาพสงสด ม

ผลงานทยอดเยยมซงสามารถเปนแบบอยางแกผอนได (สถาบนเพมผลผลตแหงชาต, 2547)

ดงนน ความเปนเลศ หมายถง คณลกษณะของผลตภณฑ หรอการบรการทมคณภาพ

ยอดเยยม โดดเดนเปนระดบคณภาพสงสด มผลงานยอดเยยมสามารถเปนแบบอยางใหกบผอนได

ดงนนจากการศกษาทบทวนเรองคณภาพและความเปนเลศทกลาวมาขางตนสรปไดวา ระบบการ

บรหารสความเปนเลศ หมายถง ชดขององคประกอบตางๆ ซงท าหนาทอยางเปนระบบ สมพนธ

กนโดยใชองคประกอบทางการบรหาร ไดแก การวางแผน การจดโครงสรางองคการ การน า การ

จดการดานบคคล และการควบคมเพอใหไดผลตภณฑ หรอบรการทมคณภาพสงสด

2. ความส าคญของระบบบรหารทมงเนนความเปนเลศ

วฒนธรรมองคการระดบโลก จะสงผลใหองคการมความสามารถในการดงดด ผกพน

และจงใจ พนกงานขององคการใหมผลการปฏบตงานทเปนเลศ ดงนนกลยทธทส าคญในการ

เปลยนแปลงองคการใหมขดความสามารถในการแขงขน คอ การสรางองคการใหมความเปนเลศ

(ทวศกด สทกวาทน, 2550) และGreg (1994) กลาววากระบวนทศนการบรหารทมงเนนความเปน

41

เลศ คอ กรอบแนวคดแบบใหม วธคด และวธปฏบตของคนในการบรหารเพอใหองคการมการ

ปรบปรง ซงสอดคลองกบ พนธศกด พลสารมย (2540) กลาววา การเปลยนกระบวนทศนสความ

เปนเลศ ตองเปลยนจากกรอบความคดเดมไปสกรอบแนวคดใหม โดยตองเรมทผบรหาร เพอ

กอใหเกดการบรหารทมงเนนคณภาพ โดยมการปรบปรงคณภาพทวทงองคการและปรบปรงอยาง

ตอเนอง เพอใหยกระดบความสามารถในการแขงขนขององคการใหด ารงอยไดตามสภาพแวดลอม

หรอปจจยทเปลยนแปลงอยางตอเนอง

วฑรย สมะโชคด (2541) กลาววา ในโลกของการแขงขนทเพมขนอยางรวดเรวและ

มหาศาล ในขณะเดยวกนลกคาหรอผบรโภคมความคาดหวง และปรารถนาคณภาพชวตทดขน

ประกอบกบปรมาณ และความหลากหลายของสนคา และบรการทมอยเปดโอกาสใหลกคาสามารถ

เลอกสงทดทสด ดงนนองคการตางๆ จงตองพยายามหาวถทางปรบกลยทธเพอใหสามารถกาวไป

ขางหนาเหนอคแขงขนรายอน ๆ เพอเพมก าไร เพมสวนแบงการตลาด และทส าคญเพอความอย

รอดขององคการ ซงสอดคลองกบสถาบนเพมผลผลตแหงชาต (2546) กลาวไววา ระบบการ

บรหารเพอความเปนเลศ เปนกลยทธทท าใหองคการสามารถรกษาลกคาไวได ไดมาซงความภกด

ของลกคาและไดมาซงสวนแบงของตลาดมากขน ท าใหองคการเจรญเตบโต ทนตอการตอบสนอง

การเปลยนแปลงและความตองการของลกคา ตลาดทเปลยนไป หรอเกดขนใหม สามารถสราง

โอกาสใหมทางธรกจ ใชทรพยากรขององคการเพอใหผลตผลสงขน มประสทธภาพมากขน และ

เปนการพฒนาทย งยน

จากการศกษาแนวคดของนกวชาการเกยวกบความส าคญของการบรหารสความเปนเลศ

ขางตน กลาวไดวา การเปลยนแปลงทงดานลกคา เทคโนโลย คแขง วกฤตการณตาง ๆ สงผลให

องคการตองมการปรบตวใหทนกบความเปลยนแปลงทเกดขน เพอรกษาลกคา สรางความภกด

ใหกบองคการสามารถขยายตลาดได และมการบรหารจดการทรพยากรใหเกดประสทธภาพสงสด

นนหมายถง การเพมงานและก าไรใหกบองคการ สงผลใหองคการมการพฒนาทย งยน และเพม

ขดความสามารถในการแขงขนในตลาดโลกได

สรปไดวา การสรางองคการใหมความเปนเลศ (Excellence) โดยใชกระบวนการ หรอ

หนาททางการบรหารทส าคญ 5 ดาน คอ การวางแผน การจดองคการ การจดคนเขาท างาน การน า

42

และการควบคม การมผลตภณฑหรอการบรการทเปนเลศ มความโดดเดนเปนระดบคณภาพสงสด

เพอการอยรอดขององคการ และเพมขดความสามารถในการแขงขนสตลาดโลก

3. แนวคดหลกของการจดการศกษาเพอความเปนเลศ

การจดการคณภาพทวท งองคการ (TQM) ไดน าไปใชเปนหลกการพนฐานส าหรบ

พฒนาเกณฑรางว ลคณภาพแหงชาต (Malcolm Baldrige National Quality Award : MBNQA)

ฉบบความเปนเลศทางการศกษาไดมการก าหนดคานยม หลกการ และแนวคดขนเพอให

สถาบนการศกษาตางๆ ไดน าไปใชเปนพนฐานในการจดการและพฒนาคณภาพแหงชาต

(MBNQA) ฉบบความเปนเลศทางการศกษามหลกการ และแนวคดดงน ชวงโชต พนธเวช (2552)

ส านกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย (2555)

3.1 การน าองคกรอยางมวสยทศน (Visionary Leadership)

3.2 ความเปนเลศทเนนผเรยนเปนส าคญ (Student Centered Excellence)

3.3 การเรยนรระดบคร และระดบบคคล (Organizational and Personal Learning)

3.4 การใหความส าคญกบบคคล และพนธมตร (Valuing workforce members and

partners)

3.5 ความคลองตว (Agility)

3.6 การมงเนนอนาคต (Focus on the Future)

3.7 การจดการเพอนวตกรรม (Managing of Innovation)

3. 8 การจดการโดยใชขอมลจรง (Management by Fact)

3. 9 ความรบผดชอบตอสงคม (Societal Responsibility)

3.10 การมงเนนผลลพธและสรางคณคา (Focus on Results and creating value)

3. 11 มมมองเชงระบบ (Systems Perspective) ซงมรายละเอยดดงน

43

ในแตละประเดนมรายละเอยดดงน

3.1 การน าองคกรอยางมวสยทศน

ผน าระดบสงของสถานศกษา ตองน าพาองคกรอยางมวสยทศน ก าหนด

เปาหมายทศทาง และคานยมขององคกรใหมความชดเจน และเปนรปธรรมโดยมงเนนผเรยน และ

ผมสวนไดสวนเสย การก าหนดเปาหมาย ทศทาง และคานยมเหลานนจะตองมความสมดลกบ

ความตองการของผมสวนไดสวนเสย ผน าสถานศกษาตองสรางความมนใจในการก าหนดกลยทธ

ระบบ และวธการสรางความเปนเลศใหเกดขน

ผ น าระดบสงจะตองกระตน ส รางแรงบนดาลใจและกระตน เรงเราให

ผปฏบตงานทงหมดไดรวมทมเท อทศตนผลกดน ใหองคกรประสบความส าเรจ เรยนรพฒนา

ตนเองรวมทงสรางนวตกรรม ความคดสรางสรรค และกระตนใหบคลากรมการสรางองคความร

พฒนาสมรรถภาพ และความสามารถในการปฏบตงาน นอกจากนตองรบผดชอบตอการปฏบตงาน

และผลการด าเนนงาน บรหารจดการดวยธรรมาภบาล มความรบผดชอบ มคณธรรมจรยธรรมตอผ

มสวนไดสวนเสย

ผ น าระดบ สงจะตองประพฤต และปฏบตตนให เปนแบบอยางท ด ม

จรรยาบรรณ มความสามารถในการสอสาร สอนงาน พฒนา และสรางผน าองคกรในอนาคต

ทบทวนผลการด าเนนการของสถานศกษา และการยกยองชมเชย ผปฏบตงาน ผน าระดบสงสราง

คานยม และความคาดหวงสงขององคกรไปพรอม ๆ กบการสรางความเปนผน า

3.2 ความเปนเลศทเนนผเรยนเปนส าคญ

ผเรยน คอ หวใจส าคญของการจดการศกษาประสทธภาพ และคณภาพการจด

การศกษาจะถกตดสนโดยผเรยน และผมสวนไดเสยของสถานศกษา การพฒนาผเรยนใหเตม

ศกยภาพ และตามความตองการของแตละคน สถานศกษาตองก าหนดคณลกษณะของผเรยน และ

บรการตาง ๆ ทไดมาจากการศกษา และวเคราะหถงความตองการของผเรยน ผมสวนไดเสย

สถานศกษาจะตองมทางเลอกทหลากหลายเพอตอบสนองความตองการของผเรยน จะชวยท าให

เกดการเรยนร พฒนา และสรางคณคาใหแกผเรยน ดงนนการออกแบบหลกสตร และการสอนทม

คณภาพจะตองตอบสนอง และไดมาจากความตองการของผเรยน ผมสวนไดเสย

44

การศกษาทเปนเลศตองมงทการเรยนรของผเรยนเปนส าคญมทงองคประกอบท

เกยวกบปจจบนและอนาคตไดแก ความเขาใจในความปรารถนาของผเรยน และผมสวนไดเสยใน

ปจจบน และการคาดหมายความตองการในอนาคตรวมถงศกยภาพในการรองรบ ตอบสนอง

คณคา และความพงพอใจอาจไดรบอทธพลจากปจจยหลายประการจากประสบการณทงมวลท

ผเรยนไดรบตลอดชวงเวลาทอยในโรงเรยนซงรวมถงความสมพนธของผเรยน และผมสวนไดสวน

เสยมตอโรงเรยน ซงชวยสรางความไววางใจ ความเชอมน และความภกด ความเปนเลศทเนน

ผเรยนเปนส าคญมความหมายมากเกนกวาการเพมผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยน การบรรล

มาตรฐานความรขนต า หรอการลดปญหาตาง ๆ ของผเรยน อยางไรกตาม ปจจยตาง ๆ ดงกลาว

ยอมน าไปสทศนะของผเรยน และผมสวนไดสวนเสยทมตอโรงเรยน และเชอไดวาเปนสวนส าคญ

ของความเปนเลศทเนนผเรยนเปนส าคญ นอกจากน ความส าเรจของโรงเรยนในการตอบสนอง

เพอแกปญหาความแตกตางเหลอมล าของผลการเรยน ขอเรยกรองของผเรยน และผมสวนไดสวน

เสย หรอขอบกพรอง ในกระบวนการบรการลวนมความส าคญยงตอการไดมาซงความภกด ผกพน

ในระยะยาว

โรงเรยนทเนนผเรยนเปนส าคญไมไดเนนเพยงเฉพาะลกษณะของแผนการเรยน หรอ

บรการทตอบสนองความตองการพนฐานของผเรยน และผมสวนไดเสยเทานน แตยงหมายความ

ถง ลกษณะทแตกตางจากโรงเรยนอน ๆ ทเปนคแขง ซงอาจไดแกนวตกรรมการเรยนการสอน

การใหบรการทแตกตาง การตอบสนองความตองการ และการแกปญหาทรวดเรวฉบไวกวา หรอ

การสรางความสมพนธในลกษณะพเศษ

ดงนนความเปนเลศทเนนผเรยนเปนส าคญจงเปนแนวคดเชงกลยทธทมงตรงไปยงความ

ผกพนภกดของผเรยนและผมสวนไดเสย การเพมสวนแบงตลาด และการเตบโตขององคกร ซง

จ าเปนตองอาศยความตนตว ไหวทนตอขอเรยกรองตองการทมการเปลยนแปลง หรอเกดขนใหม

ทงของผเรยน ผมสวนไดสวนเสย ตลาด ปจจยตาง ๆ ทผลกดนใหเกดความผกพนของผรบบรการ

รวมถงความจ าเปนตองใสใจอยางใกลชดตอเสยงลกคา การคาดการณ การเปลยนแปลงในตลาด

เพราะฉะนนความเปนเลศทเนนผเรยนเปนส าคญจงตองการวฒนธรรมทเนนผเรยน และผมสวนได

เสยเปนส าคญรวมถงความคลองตวขององคกร

45

3.3 การเรยนรระดบองคการและระดบบคคล

การทองคกรจะมผลการด าเนนการทเปนเลศไดนน องคกรจะตองมแนวทางปฏบต

และวธการเรยนรโดยผานกระบวนการทเปนระบบ การเรยนรขององคกรนอกจากจะตอง

ด าเนนการปรบปรงอยางตอเนอง จะตองปรบตวทนกบการเปลยนแปลงทจะน าไปสเปาหมาย

หรอการหาแนวทางใหมๆ การเรยนรตองบรณาการเขาไปลงสวถการปฏบตงานขององคกรดวย

ดงนนการเรยนรจะตองมลกษณะดงน

1) สวนหนงของการปฏบตงานประจ าทท าจนเปนกจวตร

2) สงทปฏบตในทกระดบตงแต บคคล หนวยงาน กลมงาน และสถานศกษา

3) สงทสงผลตอการแกปญหาทตนเหตโดยตรง

4) สงทเนนการสรางองคความร และแลกเปลยนเรยนรทวทงองคกร

5) สงทเกดจากการมองเหนโอกาส ในการเปลยนแปลงทส าคญ และมความหมาย

รวมท งการสรางนวตกรรม แหลงเรยนรตาง ๆ รวมถงแนวความคด จากคร และบคลากร

ผลการวจยดานการศกษา การเรยนรขอมลจากผเรยน และผมสวนไดเสย การแลกเปลยนเรยนร

เรองวธปฏบตทเปนเลศ ตลอดจนการจดระดบเคยง

การเรยนรระดบองคกรสงผลดงน

1) เพมคณคาใหแกผเรยน และผมสวนไดสวนเสยอน ๆ ดวยหลกสตร บรการ ท

สงเสรมการเรยนร และบรการทางการศกษาใหม ๆ หรอทไดมการปรบปรงพฒนา

2) การสรางโอกาสใหม ๆ ทางการศกษา

3) สรางกระบวนการ และรปแบบการจดการศกษาใหม ๆ และทไดมการปรบปรง

4) ลดความผดพลาด ความคลาดเคลอน ความสญเสย และตนทนทเกยวของ

5) ปรบปรงความสามารถในการตอบสนองและการลดระยะเวลา

6) เพมผลผลต และประสทธผลในการใชทรพยากรทงหมด ของสถานศกษา

7) สงเสรมผลการด าเนนการของสถานศกษา สถาบนในดานความรบผดชอบ ตอ

สงคม และการใหบรการชมชน

46

สถานศกษาด าเนนการเพอการเรยนรระดบบคคลไดดวยการใหการศกษา การ

ฝกอบรม และการสรางโอกาสอน ๆ เพอการเตบโต และพฒนาทตอเนอง โอกาสเหลานรวมถง

การหมนเวยนงาน การใหรางวล และการเพมคาตอบแทนตามความรและทกษะ

การเรยนรระดบบคคลสงผลดงน

1) ผปฏบตงานยงคงอยกบองคกร โดยมความผกพน ความพงพอใจ มความรอบ

ร ความสามารถรอบดาน

2) เกดการเรยนรระหวางหนวยงาน กลมงานภายในสถานศกษา

3) มการสรางสนทรพยทางความร และภมปญญาขององคกร มการปรบปรง

สภาพแวดลอมเพอใหเกดนวตกรรม

ดงนนการเรยนรจงมใชเพอใหหลกสตร บรการทสงเสรมการเรยนร และการ

บรการทางการศกษาอน ๆ ทดขนเทานน แตยงชวยใหสถานศกษามความยดหยน สรางนวตกรรม

สามารถปรบตว และตอบสนองความตองการของผเรยน ผมสวนไดสวนเสย และตลาดไดด

ยงขนดวย การเรยนรยงชวยชน า ใหผปฏบตงานมความพงพอใจ และแรงจงใจทจะมงมนไปส

ความเปนเลศ

3.4 การใหความส าคญกบบคคล และพนธมตร

ความส าเรจขององคกรขนอยกบบคลากรผปฏบตงานทมความผกพน และไดรบ

ประโยชนจากการท างานทมความหมายเหนทศทางขององคกรอยางชดเจน และรบผดชอบตอผล

การด าเนนงานภายใตบรรยากาศการท างานทมความปลอดภย มความไวเนอเชอใจ และการใหความ

รวมมอซงกนและกน นอกจากนองคกรทประสบความส าเรจ ตองสามารถใชประโยชนจากความ

หลากหลายของผปฏบตงาน และพนธมตรในดานความร ทกษะ ความคดสรางสรรค แรงจงใจ

การใหความส าคญตอบคลากร หมายถง ความมงมนตอการสรางความผกพน ความ

พงพอใจ การพฒนาและความผาสกของบคลากร ซงยงตองอาศยการออกแบบกระบวนการใหม

ความยดหยน และมประสทธภาพสงใหมากขน เพอใหเหมาะสมกบสภาพการท างาน และความ

ตองการใชชวตทแตกตางกน

ในสวนของบคลากรทวไป การพฒนาอาจรวมถงการฝกอบรมทเปนทางการ และ

การสอนงาน หมนเวยนงาน การใหคาตอบแทนตามทกษะ ส าหรบครการพฒนาไมไดหมายถง

47

ความรดานวชาการเทานน แตหมายถง ความรเรองระบบงานพฒนาการของผเรยน แบบแผนการ

เรยนรของผเรยนและวธการวดผลประเมนผลดวย การมสวนรวมในการก าหนดเปาหมาย แนว

ทางการพฒนาโรงเรยน รวมในขณะท างานพฒนา และบรหารโครงการ และหลกสตรตาง ๆ การมสวนรวม

จะตองเนนความส าคญของผ เรยน และความรวมมอในลกษณะสหวทยาการมากขน ผ น า

สถานศกษา ควรมงขจดปญหา อปสรรคตางๆ เพอสงเสรมใหคร และบคลากรมขวญและก าลงใจ

ในการพฒนาวชาชพ ซงมงเนนความเปนเลศดานผเรยนเปนส าคญ มความย งยนและทาทาย

สงส าคญในการใหความส าคญกบคณคาบคลากรขององคกร

1) ผ น าองคกรตองแสดงใหเหนวามความมงมนทจะใหครและบคลากรประสบ

ความส าเรจ

2) การสรางระบบการยกยองชมเชย หรอใหรางวลทนอกเหนอไปจากระบบการให

ผลตอบแทนตามปกต

3) การพฒนาและสรางความกาวหนาขนภายในองคกร

4) การแลกเปลยนความรภายในองคกร เพอใหบรการผเรยน ผมสวนไดสวนเสย และ

ชวยใหองคกรบรรลวตถประสงคเชงกลยทธไดมากขน

5) สรางสภาพแวดลอมการท างานทสงเสรมใหเกดความคดสรางสรรค คดคนนวตกรรม

6) การสรางสภาพแวดลอมทสนบสนนเออตอการปฏบตงานทมลกษณะหลากหลาย

สถานศกษาตองสรางพนธมตรรวมพฒนาทงภายใน และภายนอกสถานศกษา เพอให

บรรลเปาประสงคโดยรวมไดดขน พนธมตรรวมพฒนาในสถานศกษาอาจหมายถง ความรวมมอ

ระหวาง ผน า ครและบคลากร ทอาจน ามาซงโอกาสในการพฒนา การฝกอบรมขามสายงาน

หรอการปรบระบบ งานใหม เชนการสรางทมงานทมประสทธภาพสง พนธมตรรวมพฒนา

ภายนอกอาจเปนสถาบนการศกษาอน หนวยงานภาครฐ เอกชน ชมชน และองคการบรการสงคม

ตางๆ ตลอดจนผมสวนไดสวนเสย และผทอาจใหการสนบสนนอน ๆ การมพนธมตรรวมพฒนา

ภายนอกจะชวยเสรมความแขงแกรง และขดความสามารถของครวมพฒนา อาจน ามาซงความ

ไดเปรยบเชงกลยทธขององคกรอกดวย

48

3.5 ความคลองตว

ความคลองตวเปนตววดความมประสทธผลขององคกรททวความส าคญมากยงขน

และเปนเครองบอกความส าเรจในการแขงขนระดบโลก ทตองอาศยความคลองตว ซงหมายถง

ความสามารถในการปรบตวอยางรวดเรว และมความยดหยนในการจดการเรยนรทตอบสนอง

ความตองการของผเรยน และผมสวนไดสวนเสย การใสใจ และการวดเวลาทใชในการตอบสนอง

ชวยปรบ โดยสรางการบรหาร และกระบวนการท างานใหงายขน

ดงนนเวลาทใชในการด าเนนการทกมตมความส าคญมากขน และควรถอเปนตววด

หลกประการหนงของกระบวนการ การใหความส าคญเรองเวลากอใหเกดประโยชนส าคญ เชน การ

ปรบปรงเวลาทใชในการด าเนนการจะสงผลตอการปรบปรงองคกร ระบบงาน คณภาพ ใชจาย

การมงเนนผเรยน และผมสวนไดสวนเสยและผลตผล

3.6 การมงอนาคต

การแสวงหาความเปนเลศทางการศกษา การเตบโตอยางย งยน และผลการ

ด าเนนงานทดอยางตอเนองจ าเปนตองมแนวทางทมงอนาคตอยางชดเจน และตองมความมงมน ท

จะสรางพนธะระยะยางกบผเรยน และผมสวนไดสวนเสย

การสรางอนาคตทย งยนตองอาศยความเขาใจในปจจยตาง ๆ ทมผลกระทบตอ

สถานศกษา และตลาดการศกษาท งระยะส นและระยะยาว ดงน นการวางแผน การก าหนด

วตถประสงคเชงกลยทธ และจดสรรทรพยากรของสถานศกษา จงตองค านงอทธพลของปจจย

ตางๆ และตองคาดการณปจจยหลายประการ เชน การเปลยนแปลงความตองการทางการศกษา

รปแบบการจดการศกษา วธการจดการเรยนร ความพรอมของทรพยากร ความคาดหวงของผม

สวนไดสวนเสย โอกาสใหมๆในการสรางพนธมตรรวมพฒนา ความตองการในการจาง บรรจ

แตงตง และการพฒนาผปฏบตงาน การพฒนาดานเทคโนโลย การเปลยนแปลงประชากร กลม

ผ เรยน และตลาด ความคาดหวง ความตองการของชมชน สงคม กลยทธใหม ๆ ของ

สถาบนการศกษาในระดบเดยวกน ฯลฯ

การมงเนนอนาคตตองมการพฒนาผน า และบคลากรขององคกร เพอสรางโอกาส

ในการพฒนา การสรางนวตกรรมการเตบโตทตอเนอง การมสวนรวม และมความรบผดชอบตอ

สงคม

49

3.7 การจดการเพอนวตกรรม

นวตกรรม หมายถง การเปลยนแปลงทส าคญ และมความหมายตอการปรบปรง

หลกสตร การบรการ กระบวนการจดการศกษา การปฏบตงานขององคกร เพอสรางคณคาใหม

ใหแกผเรยน ผมสวนไดสวนเสย นวตกรรมน าองคกรไปสการสรางมตใหม นวตกรรมไมจ ากดอย

ในขอบเขตของการวจยเทานน แตยงมความส าคญตอระบบงาน กระบวนการและการปฏบตของ

สถานศกษาทกดาน ผน าจงควรชน า และบรหารสถานศกษาเพอใหนวตกรรมเปนสวนหนงของ

วฒนธรรมการเรยนรขององคกร รวมทงบรณาการกบการปฏบตงานประจ าวน โดยมระบบการ

ปรบปรงผลการด าเนนงานทชวยสนบสนนกระบวนการสรางนวตกรรมอยางเปนระบบ ซงตองม

การปฏบตอยางทวถงทงองคกร

3.8 การจดการโดยใชขอมลจรง

การจดการองคจ าเปนตองมการวด และวเคราะหผลการด าเนนการ เปนสวนส าคญ

ของสถานศกษา การวดผลการด าเนนงาน ควรพฒนาจากความตองการ และกลยทธขององคกร

ควรสอใหเหนถงขอมลและสารสนเทศทส าคญยงเกยวกบกระบวนการหลก และผลลพธ การบรหารจดการ

องคกรตองอาศยขอมลสารสนเทศทหลากหลายประกอบกน

ระบบการวดผลการด าเนนการโดยมงเนนผเรยนเปนส าคญตองอาศยขอมลจรง ท

ครอบคลม และบรณาการในทกดาน เชน ปจจยน าเขา สภาพแวดลอม ผลการด าเนนงาน ขอมล

เชงเปรยบเทยบแขงขน บคลากร คาใชจาย ผลลพธของกระบวนการ และการวดผลการ

ด าเนนงานของสถานศกษาเปนตน รวมถงภมหลงของผเรยน แบบแผนการเรยนร แรงจงใจ

จดออนจดแขง ในดานสมรรถนะ ความกาวหนาพฒนาการทางการเรยนรในชนเรยน ผลสมฤทธ

ทางการเรยนตามหลกสตร ความพงพอใจตอการสอน บรการ กจกรรมตางๆ การออกกลางคน

การจบการศกษา และความส าเรจหลงจบการศกษา

การวเคราะห หมายถง การกลนกรองสาระใจความส าคญจากขอมล สารสนเทศ

เพอใชสนบสนนการวดผล การตดสนใจ การปรบปรง และนวตกรรม การวเคราะหตองใชขอมล

เพอก าหนดแนวโนมคาดการณ ตลอดจนความเปนเหตเปนผล การวเคราะหยงชวยสนบสนน

จดมงหมายตาง ๆ เชน การวางแผน การทบทวนผลการด าเนนงานโดยรวม การปรบปรงการ

50

ปฏบตงาน และการบรรลเปาหมาย ของการบรหารความเปลยนแปลง การเปรยบเทยบผลการ

ด าเนนการกบสถาบนอน ซงจดหลกสตร หรอจดการบรการในระดบเดยวกน หรอเทยบเคยงกบ

วธทเปนเลศ

ในการปรบปรงผลการด าเนนการและการจดการเปลยนแปลง คอการเลอก และการ

ใชตวชวดคณภาพผลการด าเนนการจะตองสะทอนถงปจจยทท าใหผลการเรยนร การปฏบตงาน

ผลการด าเนนการดานงบประมาณ และการเงนดขน ตวชวดครอบคลมความตองการของผเรยน ผมสวนไดสวน

เสย และผลการด าเนนงานขององคกรจะเปนพนฐานในการจดกจกรรมตาง ๆ ใหเปนไปในทศทาง

และตรงกบเปาหมายขององคกร

3.9 ความรบผดชอบตอสงคม

ผน าสถานศกษาควรใหความส าคญกบความรบผดชอบตอสงคม พฤตกรรมทแสดง

ถงคณธรรมจรยธรรม รวมทงตองค านงถงความผาสก และผลกระทบตอสาธารณะ ผน าควรเปน

แบบอยางทดในการใหความส าคญเรองคณธรรม จรยธรรม การคมครอง ปองกน สขภาวะ ความปลอดภย และ

สงแวดลอมของสวนรวม รวมถงผลกระทบทมตอการด าเนนงานของสถานศกษา ควรให

ความส าคญตอการอนรกษทรพยากร และลดความสญเสยทจะเกดขน

การวางแผนควรคาดการณถงผลกระทบ และความเสยหายทอาจจะเกดขนจากการ

จดการอาคารสถานท การปฏบตงานจากหองทดลอง หองปฏบตการ และการขนสง การใช

ผลตภณฑ และการก าจดของเสย การวางแผนทมประสทธผล เนนการปองกนเพอมใหเกดปญหา

ตงแตเรมแรก การด าเนนการอยางตรงไปตรงมา เมอมปญหาเกดขนจดใหมขอมล และการ

สนบสนนใหพรอม เพอสรางความตนตว ความปลอดภย และความมนใจแกสงคม สถานศกษาไม

เพยงปฏบตตามกฎหมาย และขอก าหนดของทองถน จงหวด หรอประเทศเทานน แตควรถอเอา

ขอบงคบดงกลาวเปนโอกาสเพอการปรบปรงใหเหนอกวาสงทจ าเปนตองปฏบตตามกฎระเบยบ

สถานศกษาควรปฏบตอยางมจรยธรรมในการด าเนนการ และการมปฏสมพนธกบผมสวนได

สวนเสยในทกกรณ ความผาสกและประโยชนทางสงคมในวงกวาง หมายถง การแสดงวาภาวะผน า และการ

ตอบสนองความตองการทส าคญของสงคมเทาทท าไดตามขอจ ากดของสถานศกษา ซงรวมถงความ

ตองการทางการศกษาในชมชน การปรบปรงสภาพแวดลอมทดเลศ การอนรกษทรพยากร การบรการชมชน

51

การแลกเปลยนขอมลสารสนเทศดานคณภาพ การแสดงภาวะผน าในฐานะองคกรตนแบบ จะม

พลงสงผลตอองคกรอนทงภาครฐ เอกชน ในการสรางความรวมมอ เพอใหบรรลวตถประสงค

ดงกลาว

3.10 การมงเนนผลลพธและสรางคณคา

การวดผลการด าเนนงานของสถานศกษาควรมงเนนทผลลพธทส าคญ ซงน าไปใช

สรางและรกษาสมดลของคณคาใหแกผเรยน และผมสวนไดสวนเสยไดแก ชมชน ผปกครอง ผจางงาน

ผปฏบตงาน ผสงมอบพนธมตรรวมพฒนาและสงคม เมอสถานศกษาไดสรางคณคาเพอผเรยน

และผมสวนไดสวนเสย กเทากบไดชวยเหลอสงคม และปรบปรงผลการด าเนนงานดานการศกษา

โดยรวม นอกจากนนยงเปนการสรางความภกดตอองคการ

กลยทธขององคกรควรพจารณาถงความส าคญของผมสวนไดสวนเสยทส าคญไวให

ชดเจนเพอชวยใหมนใจไดวาแผนและการปฏบตตางๆ สนองความตองการของทกฝายเพอเลยงการ

เกดผลกระทบดานลบตอผมสวนไดสวนเสย กลมใดกลมหนง การใชตวชวดผลการด าเนนการท

บงชความเปนเหตเปนผลอยางเหมาะสมและสมดล เปนวธการทใชไดอยางมประสทธผลในการสอ

ล าดบความส าคญทงในระยะสน และระยะยาว การตดตามผลการด าเนนการจรง เพอเปนพนฐาน

ในการปรบปรงผลลพธของการด าเนนการจดการศกษา

3.11 มมมองเชงระบบ

มมมองเชงระบบ หมายถง การจดการท งองคการ และการจดการกบองคประกอบแตละสวน

ทงหมด เพอบรรลความส าเรจขององคการ มงสผลการด าเนนงานทเปนเลศ การจดการและผลการ

ด าเนนการโดยรวมจะประสบความส าเรจได ตองอาศยการสงเคราะห การท าใหสอดคลองไปใน

แนวทางเดยวกน และบรณาการ ซงมลกษณะเฉพาะในองคการ

การสงเคราะห หมายถง การมองภาพรวมขององคการ ความตองการทางการศกษา

รวมถงสมรรถนะหลก วตถประสงคเชงกลยทธ แผนปฏบตการ ระบบงาน และกระบวนการ

ท างานเปนพนฐานประกอบการสงเคราะห การวางระบบงาน การจดการศกษาไปในแนวทาง

52

เดยวกน หมายถง การด าเนนการทอาศยความเชอมโยงระหวางขอก าหนดตาง ๆ เพอใหแผนงาน

กระบวนการ ตวชวด ตลอดจนกจกรรมตาง ๆ ด าเนนการไปอยางสอดคลองกน และเชอถอได

สวนการบรณาการ หมายถง การจดองคประกอบทก ๆ สวนในระบบการจดการศกษา มการ

เชอมโยง ปฏสมพนธกนอยางสมบรณ และใหผลลพธตามทก าหนดไว ผน าองคกรจะตองมงเนนการก าหนด

นโยบาย เปาหมาย ทศทางและการบรหารจดการไปในทศทางเดยวกนทงระบบ การใชแนวคดเชงกลยทธ และ

มงเนนทผเรยน ผมสวนไดสวนเสย ผน าสถานศกษาระดบสงตองมการตรวจสอบ ตดตาม และจดการผลการ

ด าเนนการ โดยอาศยผลลพธทางการศกษาเปนพนฐานการใชดชนวดคณภาพ เพอเชอมโยงกลยทธหลกเขากบ

กระบวนการจดการศกษา กระบวนการจดการเรยนรและการจดสรรทรพยากรในองคการใหสอดคลองกนเพอความ

พงพอใจของผรบบรการ

จากการศกษาแนวคดหลกของการจดการศกษาเพอความเปนเลศ สรปไดวา การ

บรหารจดการสถาบนการศกษาเชงระบบเพอใหบรรลผลการด าเนนการทเปนเลศ หลกการและ

เกณฑรางวลคณภาพแหงชาต (MBNQA) เปนพนฐาน และกลไกน าไปสการบรณาการ การจดการศกษาอยาง

เปนระบบ กระบวนการจดการศกษา โดยรวมของสถานศกษาจะด าเนนการใหประสบผลส าเรจ

ตองอาศยการสงเคราะห การจดระบบงาน การจดการศกษาใหมงไปในทศทางเดยวกน บรณาการ

เขาดวยกน โดยการน าองคการอยางมวสยทศนสความเปนเลศทเนนผเรยนเปนส าคญ มการเรยนร

ระดบองคการ และระดบบคคล ใหความส าคญกบบคคล และพนธมตร มความคลองตวในการ

บรหารจดการ มงเนนอนาคต การจดการเพอนวตกรรม มการจดการโดยใชขอมลจรง มความ

รบผดชอบตอสงคม การมงเนนผลลพธ และสรางคณคา และใชมมมองเชงระบบบรหารจดการส

ความเปนเลศ

4. ระบบรางวลคณภาพ

ระบบงานทมอยในปจจบนนมขนาด ความส าคญ และความยากงายในการท างาน

ตางกนสามารถแบงออกเปน 2 ระดบ คอ ประเภทระบบงาน และประเภทเครองมอ พวกทจดเปน

ระบบงาน แยกเปน แบบมมาตรฐาน เชน ISO 9000, OHSAS 18000, SA 8000 เปนตน และแบบไม

มาตรฐานมแตวธการ หรอเปนเกณฑก าหนดขนใหผน าไปใชท าใหไดตามเกณฑนน ๆ เชน 5ส,

OCC, Balanced Scorecard, Six Sigma, TQM, MBNQA, Deming Prize เปนตน กลมนม

วตถประสงคหลกใหองคการจดท าใหเปนระบบงานทสรางขนเพอสนบสนนใหงานประจ าม

53

ประสทธภาพมากขน (เอกชย บญยาทษฐาน, 2552) ระบบรางวลคณภาพตางจาก ISO 9000 ตรงท

ISO 9000 ใชมาตรฐานระบบตรวจสอบวธปฏบตเพอใหการรบรอง แตระบบรางวลคณภาพให

เกณฑกวางกวา เชน มองถงความเปนผน า และผลลพธ ทเกดจากการบรหาร แต ISO 9000 เปน

มาตรฐานขนต าขณะทระบบรางวลคณภาพเปนระดบความเปนเลศ (Excellence) ของการด าเนนการ

การไดรบการรบรองมาตรฐาน ISO 9000 จงเปนเพยงบนไดขนตนของการไดรางวลคณภาพ

โดยทวไประบบรางวลคณภาพกระตนความสนใจของผบรหารบรษทตาง ๆ ไดมากกวา เชน รางวลมลคอลม

บอลดรจ ของสหรฐอเมรกา ทกลาวกนวาเปนรางวลทมอทธพลเหนอจตใจของผบรหารธรกจใน

สหรฐอเมรกากวารางวลอน (Ghobdia & Woo, 199 อางถงใน เรองวทย เกษสวรรณ, 2550 : 310)

รางวลคณภาพแหงชาตของประเทศตาง ๆ โดยเฉพาะประเทศทพฒนาแลวมการ

พฒนารปแบบเพอใชเปนแมแบบ ระบบบรหารทมคณภาพระดบโลก ในแตละรปแบบตางกม

จดเนนทตางกน ประกอบดวยองคประกอบ และประเดนยอยรวมถงระบบใหคะแนนทแตกตางกน

ดวยองคการทไดรบรางวลจะเปนทยอมรบจากองคการตาง ๆ ทงภายในและตางประเทศ ซงสอถง

ความเปนเลศในการบรหารจดการ(สถาบนเพมผลผลตแหงชาต, 2547 : 4) ในการวจยครงน ผวจย

สนใจทจะศกษารปแบบของระบบรางวลคณภาพ ดงน 1) รางวล Deming Prize 2) รางวลคณภาพ

แหงยโรป 3) รางวลแหงแคนดาส าหรบความเปนเลศธรกจ (Canada Awards for Business) 4)

รางวลคณภาพแหงออสเตรเลย (Australia Business Excellence Award) 5) รางวลคณภาพแหงชาต

สงคโปร (Singapore Quality Award : SQA) 6) รางวลคณภาพแหงชาตประเทศสหรฐอเมรกา

(the Malcolm Baldrige National Quality Award: MBNQA) 7) รางวลคณภาพแหงชาตประเทศไทย

(Thailand Quality Award : TQA) ดงมรายละเอยดตอไปน

4.1 รางวล Deming Prize

รางว ล Deming Prize เปนรางว ลทต งโดยคณะกรรมการอ านายการสหภาพ

นกวทยาศาสตร และวศวกรแหงญปน เมอ ค.ศ. 1951 โดยมวตถประสงคทจะยกยองผทประสบ

ความส าเรจจากการควบคมคณภาพทงองคการ หรอทรจกในชอ “TQC” หรอ “CWQC” โดยอาศย

เทคนคการควบคมกระบวนการทางสถต เปนรางวลทใหแกบคคล หรอกลม เปนประจ าทกปรางวล

ม 3 ประเภท คอ ประเภทบคคล(Individual) ประเภทประยกต (Application) และประเภทโรงงาน

54

(Factories) รางวลประเภทบคคลใหแกคนทเขาใจ และน าการควบคมคณภาพทงองคการไปใช

อยางไดผล สวนรางวลประเภทประยกต และโรงงานนนใหแกบรษทและโรงงานทมความเดนใน

ดานการควบคมคณภาพทงองคการ และใชเทคนคทางสถตในการปรบปรงคณภาพ โครงสรางการ

ประเมนของระบบรางวล Deming Prize ประกอบดวยปจจยหลกทใชตรวจสอบ 10 ปจจย แตละ

ปจจยจะแยกยอย 4-11 ปจจย ทกรายการมน าหนกเทากน ปจจยทก าหนดเปนปจจยหลกๆ ของ

กระบวนการควบคมคณภาพท งองคการ ไดแก 1) ดานนโยบาย 2) ดานองคการ และการ

ปฏบตการ 3) ดานการศกษา และเผยแพร 4) ดานการเกบรวบรวมขอมล การตดตอสอสาร และ

การใชประโยชนจากขอมล 5) ดานการวเคราะห 6) ดานการจดท ามาตรฐาน 7) ดานการควบคม

และการจดการ 8) ดานการประกนคณภาพ 9) ดานผลลพธ 10) ดานแผนในอนาคต นอกจากนน

ยงมการตรวจสอบการท างานของผบรหารระดบสง โดยพจารณาจาก 1) การมสวนรวมและความ

เขาใจ การปรบปรงคณภาพ รางวล Deming Prize ไมมการแขงขน แตจะมบรษทจ านวนมากท

ผานเกณฑ และไดรบรางวล (Ghobaian & Woo, 1996 อางถงใน เรองวทย เกษสวรรณ, 2550 : 311)

รางวลคณภาพของประเทศญปน (Deming Prize) เปนรางวลคณภาพระดบโลกท

มอบโดยสมาคมนกวทยาศาสตรและวศวกรของญ ปน (Union of Japanese Scientists and

Engineers: JUSE) ทมอบใหกบองคกรทงในและนอกประเทศญปนทประสบความส าเรจอยางสงใน

การด าเนนธรกจจากการประยกตใช TQM ไดอยางเหมาะสมกบลกษณะของธรกจและองคกรใน

แบบฉบบของตนเอง หวขอตรวจวนจฉยทใชเปนเกณฑในการพจารณาองคกรตางๆ ทสมครเขารบ

รางวล มรายละเอยดดงน (Union of Japanese Scientists and Engineering, 2015)

1) นโยบาย มรายการประเมนดงน นโยบายคณภาพและการควบคมคณภาพมใน

ทก ๆ จดของการจดการธรกจ การประกาศนโยบายคณภาพ (เปาหมายและจดเนนของการวดผล)

วธการและกระบวนการส าหรบนโยบายคณภาพ ความสมพนธของนโยบายและความพยายามใน

การจดการ ภาวะผน าของผบรหารระดบสงและผจดการ

2) โครงสรางหรอการจดองคกร มรายการประเมนดงน ความเหมาะสมของ

โครงสรางองคกรส าหรบการควบคมคณภาพและการมสวนรวมของพนกงาน การประกาศถง

อ านาจหนาทและความรบผดชอบ สถานภาพของการมสวนรวมในแตละหนวยงาน ก าหนดสภาพ

ของกจกรรมหรองานของคณะกรรมการและทมงานโครงการตาง ๆ ใหแนชด

55

3) สารสนเทศมรายการประเมนดงน ความสามารถในการจดเกบและเครอขาย

สารสนเทศทงภายนอกและภายใน ก าหนดสภาวะของการประยกตใชเครองมอทางสถตมาสการ

วเคราะหขอมล ความสามารถของการใชสารสนเทศ สถานะของการใชประโยชนของ

คอมพวเตอรส าหรบกระบวนการรวบรวมขอมล

4) ความเปนมาตรฐาน มรายการประเมนดงน ความเหมาะสมของระบบ

มาตรฐาน ระเบยบของการกอตง การปรบปรง เปลยนแปลง และการลมเลกมาตรฐานและ

สาระส าคญของมาตรฐาน สถานภาพของการใชประโยชนและการยดมนในมาตรฐาน สถานะของ

การปรบปรงพฒนาอยางเปนระบบ รวบรวม แยกแยะและการใชประโยชนจากเทคโนโลย

5) การใชประโยชนจากทรพยากรมนษยและการพฒนา มรายการประเมนดงน

แผนการใหการศกษาและอบรม รวมทงผลงานทออกมา ภาวะของความส านกในเรองคณภาพการ

จดการงานและความเขาใจเกยวกบการควบคมคณภาพ การสนบสนน การกระตนใหมการพฒนา

และตระหนกถงความส าคญของตนเอง ภาวะแหงความเขาใจและการใชประโยชนในแนวคดและ

วธการทางดานสถต ภาวะของการพฒนาวงจร QC และการปรบปรง ค าแนะน าตาง ๆ สถานะ

ของการสนบสนนการพฒนาการใช

6) กจกรรมในการประกนคณภาพ มรายการประเมนดงน การจดการในระบบ

การประกนคณภาพ การวนจฉยเกยวกบการควบคมคณภาพ การพฒนาเทคโนโลยและผลตภณฑ

ใหม (รวมทงการวเคราะหคณภาพ การพฒนาคณภาพและทบทวนการปฏบตงาน) สถานะของการ

ตรวจสอบและประเมนผลคณภาพ สภาวะของการบรหารเครองมอในการผลต การวดผลเครองมอ

และบรษทคคา สถานะของการบรรจหบหอ การจดเกบ การขนสง การขายและการบรการการ

ตดตามและตอบสนองตอการใชสนคา สถานะของการท าใหมคณภาพทแนนอน การตดตาม

สถานะความพอใจของลกคา ภาวะความนาเชอถอทแนนอน ความปลอดภย ความนาเชอถอใน

สนคาและการปกปองสงแวดลอม

7) กจกรรมเกยวกบการบ ารงรกษาและการควบคม มรายการประเมนดงน การ

จดการเกยวกบวงจรคณภาพ PDCA วธการส าหรบการตดสนหวขอคณภาพและระดบงานของ

พนกงาน สถานภาพในการควบคมภายใน สถานะของการวดผลงานชวคราวและถาวร ระบบการ

56

บรหารตนทน ปรมาณการจดสงและอน ๆ ความสมพนธของระบบประกนคณภาพกบระบบการ

บรหารหนวยอน ๆ

8) กจกรรมเกยวกบการปรบปรง มรายการประเมนดงน วธการเลอกหวขอ

(ปญหาส าคญและการจดล าดบความส าคญของหวขอ) ความเชอมโยงของวธการวเคราะหและการ

ใชเทคโนโลย สถานะของการใชประโยชนของการวเคราะหและผลของการวเคราะห ผลของการ

ยนยนการปรบปรงและการน าเอาผลงานนนไปสการบ ารงรกษาและควบคมงาน การสรางกลม

คณภาพ QC

9) ผลกระทบมรายการประเมนดงน ผลกระทบทเปนรปธรรม (เชน คณภาพ การขนสง

ตนทน ก าไร ความปลอดภยและสภาพแวดลอม) ผลกระทบทเปนนามธรรม (ทางออม) วธการวดและตดตาม

ผลกระทบ ความพงพอใจของลกคาและความพงพอใจของพนกงาน อทธพลของสมาคมการคา

อทธพลของชมชนภายในและองคกรแหงชาต

10) แผนงานในอนาคต มรายการประเมนดงน การรวบรวม ตดตามสภาพปจจบน

แผนงานอนาคตส าหรบการปรบปรงโครงการ การเปลยนแปลงเกยวกบสภาพแวดลอมของสงคม

และความตองการของลกคา และแผนงานทรองรบโครงการเหลานน ความสมพนธระหวาง

ปรชญาท าธรกจ วสยทศนและแผนงานระยะยาว การปฏบตงานในการควบคมคณภาพอยาง

ตอเนอง ความมงมนในแผนงานอนาคต

4.2 รางวลคณภาพแหงยโรป (The European Quality Award: EQA)

EQA เปนรางวล ท The European Foundation for Quality Management : EFQM

จดตงขนเมอป ค.ศ. 1998 เพอสงเสรมและชวยเหลอพฒนาองคกรในการเพมประสทธภาพในการ

แขงขน โดยด าเนนการรบรองมาตรฐานการปฏบตงานของหนวยงานตางๆ การรบรองมาตรฐาน

การปฏบตงานนนกระท าโดยอาศยเกณฑทพฒนามาจากงานวจยทอยในตวแบบโดยมองในภาพรวม

ทเรยกวา The EFQM Excellence Model ตวชวดในรปแบบ EFQM ม 9 เกณฑ แบงออกเปนสอง

กลม คอ กลมทเปนตวกระท า (Enablers) ในกลมนครอบคลมสงทองคกรไดกระท าประกอบดวย 5

เกณฑ คอ ภาวะผ น า นโยบายและกลยทธ พนกงานในองคกร หนสวนและทรพยากร และ

กระบวนการ ส าห รบกลมท เปนผลลพ ธ (Results) ในกลม น เปนผลทมาจากการกระท า

57

ประกอบดวย 4 เกณฑ คอ ผลทเกดขนกบลกคา ผลทเกดขนกบพนกงานในองคกร ผลทเกดขนกบ

สงคม และผลการด าเนนงานหลกทางธรกจ โดยผลลพธเปนเหตมาจากการกระท า และผลปอนกลบ

จากผลลพธจะชวยใหเกดการปรบปรงการกระท า ส าหรบนวตกรรมและการเรยนรเปนตวชวยให

เกดการปรบปรง/พฒนาตวกระท าเพอน าไปสผลลพธทดขนความสมพนธของเกณฑตางๆ แสดงได

ดงแผนภาพ

แผนภาพ 6 ความสมพนธของเกณฑตางๆ ของรประบบ EQA

ทมา : EFQM (2012)

รายละเอยดของเกณฑมดงน

1) ภาวะผน า หมายถง ตวชวดทแสดงถงวธการทกลมผบรหารองคกรน าเอาวธการปรบปรง

คณภาพมาใชในกระบวนการท างาน เกณฑยอยไดแก วธการทผบรหารพฒนาพนธกจ วสยทศน คณคา และ

จรยธรรม รวมทงการเปนแบบอยางทดของวฒนธรรมทเนนความเปนเลศ วธการทผบรหารเขาไปมสวนเกยวของ

กบการสนบสนน ระบบการบรหารองคกรทเนนการปรบปรงอยางตอเนอง วธการทผบรหารมปฏสมพนธ

กบลกคา หนสวน และความเปนตวแทนของสงคม วธการทผบรหารสงเสรมใหพนกงานมงเนนวฒนธรรมความ

เปนเลศ วธการทผบรหารรวมและเปนผน าในการเปลยนแปลง

ภาวะผน า นโยบายและ

กลยทธ

บคลากร

หนสวนและทรพยากร

กระบวน

การ ผลลพธดานลกคา

ผลลพธดานบคลากร

ผลลพธดานสงคม

ผลการ

ด าเนน

งานหลก

ทางธรกจ

การเรยนร การคดสรางสรรคและนวตกรรม

58

2) นโยบายและกลยทธขององคกร หมายถง ตวชวดทแสดงวธการทองคกรใชแนวคดในการ

ปรบปรงคณภาพในการก าหนดแนวทาง การสอสาร การปฏบตงาน การตรวจสอบและปรบปรงนโยบายและกลยทธ

เกณฑยอยไดแก นโยบายและกลยทธมาจากการศกษาถงสภาพปจจบนและความตองการในอนาคต รวมทงความ

คาดหวงของผมสวนเกยวของ นโยบายและกลยทธจากการวดและวเคราะหสารสนเทศในการปฏบตงาน การวจย

การเรยนร และสมพนธกบกจกรรมภายนอก นโยบายและกลยทธมการพฒนา ทบทวนและปรบใหทนสมย

นโยบายและกลยทธถกสอสารและพฒนามาจากกระบวนการหลกของกรอบแนวคด

3) พนกงานในองคกร หมายถง ตวชวดทแสดงวธการทองคกรใชศกยภาพของพนกงานเพอ

ปรบปรงกจกรรมอยางตอเนอง เกณฑยอยไดแก ทรพยากรบคคลไดรบการวางแผน การจดการและปรบปรง ม

การก าหนดสมรรถนะและความรของพนกงาน รวมทงการพฒนาพนกงานมสวนเกยวของและไดรบมอบอ านาจ

พนกงานมการพดคยกนทงในระดบองคกรและกลม มการมอบรางวลใหกบพนกงาน การระลกและการดแลเอาใจ

ใสพนกงาน

4) หนสวนและทรพยากร หมายถง ตวชวดทแสดงวธการทองคกรวางแผนและจดการกบ

หนสวนภายนอก คคา และทรพยากรภายใน เพอใหสนบสนนนโยบายและกลยทธ และกระบวนการปฏบตงานท

มประสทธภาพ โดยค านงถงความสมดลระหวางสภาพปจจบนและความตองการในอนาคต รวมทงค านงถงชมชน

และสภาพแวดลอมดวย เกณฑยอยไดแก การจดการเกยวกบหนสวนภายนอก การบรหารการเงน การบรหารอาคาร

สถานท อปกรณ และวตถ การบรหารเทคโนโลย การจดการความรและสารสนเทศ

5) กระบวนการ หมายถง การออกแบบ การจดการและปรบปรงกระบวนการเพอทจะสราง

ความพงพอใจและกอใหเกดคณคาเพมใหกบลกคาและผมสวนไดเสย เกณฑยอย ไดแก กระบวนการไดรบการ

ออกแบบและบรหารอยางมระบบ กระบวนการทถกปรบปรงโดยการใชนวตกรรมทจ าเปนเพอทจะเพมความพง

พอใจและกอใหเกดคณคาเพมส าหรบลกคาและผมสวนไดเสยอน ๆ ผลตภณฑและบรการไดรบการออกแบบ

และพฒนามาจากความตองการและความคาดหวงของลกคา ผลตภณฑและบรการ ไดรบการผลต สง

มอบและบรการทด การจดการและการขยายความสมพนธกบลกคา

6) ผลทเกดขนกบลกคา หมายถง ตวชวดทแสดงการรบรของลกคาตอผลตภณฑ

และบรการขององคกร เกณฑยอยไดแก การวดการรบร ตวชวดผลการด าเนนงาน

7) ผลทเกดขนกบพนกงานในองคกร หมายถง ตวชวดทแสดงถงความรสกของ

พนกงานในองคกร เกณฑยอยไดแก การวดการรบร ตวชวดผลการด าเนนงาน

59

8) ผลทเกดกบสงคม หมายถง ตวชวดทแสดงการรบรของสงคมโดยรวมเกยวกบ

การปฏบตงานขององคกร เกณฑยอยไดแก การวดการรบร ตวชวดผลการด าเนนงาน

9) ผลการปฏบตงานหลก หมายถง ตวชวดทแสดงการบรรลผลความส าเรจตาม

วตถประสงคและเปาหมายทองคกรตงไว เกณฑยอยไดแก ผลผลตของผลการด าเนนงานหลก

ตวชวดการด าเนนงานหลก

4.3 รางวลแหงแคนาดาส าหรบความเปนเลศทางธรกจ

รางว ลแหงแคนาดา ส าหรบความเลศทางธรกจ (Canada Awards for Business

Excellence) เปนรางวลทใหโดยกระทรวงอตสาหกรรมแหงแคนาดา ต งแตป ค.ศ. 1984 แบง

ออกเปนประเภทตางๆ คอ 1) ประเภทนวตกรรม (Innovation) 2) ประเภทผ ประกอบการ

(Entrepreneurship) 3) ประเภทสงแวดลอม (Environment) 4) ประเภทการออกแบบอตสาหกรรม

(Industrial Design) 5) ประเภทการประดษฐ (Invention) 6) ประเภทการตลาด (Marketing) 7)

ประเภทธรกจขนาดยอม (Small Business) เกณฑของรางวลคณภาพของแคนาดา ม 6 ปจจย คอ

1) ความเปนผน า เชน การก าหนดกลยทธ การมสวนเกยวของของผบรหาร 2) การสนใจลกคา เชน

การฟงเสยงลกคา การจดการและจดความสมพนธกบลกคา 3) การวางแผนปรบปรง เชน การพฒนาแผน

คณภาพ และการประกนคณภาพ 4) การสนใจคน เชน การวางแผนทรพยากรมนษย การมสวนรวม

และสงแวดลอมทท าใหเกดการเรยนรอยางตอเนอง 5) การปรบปรงกระบวนการ เชน การนยาม

การควบคม และการปรบปรงกระบวนการ 6) การสนใจผปอนวตถดบ เชน การเปนหนสวนกบผ

ปอนวตถดบ (Laszlo, 1996 อางถงใน เรองวทย เกษสวรรณ, 2550 : 317-318)

4.4 รางวลความเปน เลศในธรกจของประเทศออสเตรเลย (Australian Business

Excellence Award : ABEA)

รางวลนเรมเมอป ค.ศ. 1983 กรอบแนวคดของรางวลนมาจากการศกษาและ

รวบรวมขอมลจากองคกรตาง ๆ ทประสบความส าเรจในการประกอบธรกจเปนเวลากวา 15 ป

การพฒนากรอบแนวคดเพอนวตกรรม การปรบปรง และการประสบความส าเรจทยาวนาน ซง

สามารถน าไปใชไดกบทกองคกร ทกขนาดและทกประเภท แนวคดของ ABEA ถกออกแบบและ

ปรบปรงทกป โดยคณะกรรมการทมาจากองคกรบรหารและผเชยวชาญ เพอชวยใหองคกร

60

ประเมนผลการด าเนนงานในปจจบนและเปนการสรางความส าเรจของทมงาน และเปนการเพม

ประสทธภาพและความสามารถในการแขงขนใหกบองคกร ในป ค.ศ. 2003 ไดมการปรบปรง

กรอบแนวคดเพอใหเขากบยคสมยและแนวคดการจดการสมยใหม นอกจากนรางวลนยงใชเปน

เกณฑการประเมนองคกรเพอรบรางวลส าหรบธรกจทมความเปนเลศแหงชาตของประเทศ

ออสเตรเลย และถกน าไปใชเปนเกณฑส าหรบประเทศตาง ๆ ทน ากรอบแนวคดของ ABEA ไปใช

จะไดรบการปรบปรงในดานภาวะผน าและระบบการบรหารจดการ รวมทงการน าผลลพธเขาส

กระบวนการก าหนดการวางแผนกลยทธ และเปรยบเทยบต าแหนงขององคกรกบคแขงในดานการ

บรหารจดการ (Ghobadian & Woo, 1996

องคประกอบของรางวลนมทงหมด 6 องคประกอบ และในแตละองคประกอบม

รายการยอยเพอใชเปนแนวทางในการด าเนนงานสความเปนเลศ ไดแก

1) ภาวะผน า ทศทางกลยทธ วฒนธรรมองคกร การวางแผน การพฒนาและ

การปรบใชของผลลพธ

2) ความรและสารสนเทศ การเกบขอมลและการแปลขอมลไปสสารสนเทศ

การบรณาการ และการใชความรในการตดสนใจ การสรางและการจดการความร

3) พนกงาน การมสวนเกยวของและพนธะผกพน ความมประสทธภาพและการ

พฒนาสขภาพ ความปลอดภย และความเปนอยทด

4) การมงเนนลกคาและตลาด ความรเกยวกบลกคาและตลาด การจดการ

ความสมพนธกบลกคา การรบรของลกคาในคณคา

5) นวตกรรม คณภาพ และการปรบปรง กระบวนการเกยวกบนวตกรรม

กระบวนการเกยวกบคคาและหนสวน การจดการและการปรบปรงกระบวนการ

6) คณภาพของสนคาและบรการ ผลส าเรจและความย งยน ตวชวดความส าเรจ

ตวชวดความย งยน

การประเมนโดยผเชยวชาญจะครอบคลม 4 ดาน คอ องคกรมการวางแผนและ

การจดโครงสรางอยางไร การน าแผนและโครงสรางตางๆ ไปสการปฏบต การวดและวเคราะห

ผลลพธ และการเรยนรจากประสบการณทผานมา การประเมนเหลานเปนการประเมนทเรยกวา

61

ADRI เปนการประเมนในดานการเขาถง (Approach) การแปลไปสการปฏบต (Deploy) ผลลพธ

(Result) และการปรบปรง (Improvement)

4.5 รางวลคณภาพแหงชาตประเทศสงคโปร (Singapore Quality Award : SQA)

SQA เปนรางวลทรฐบาลประเทศสงคโปรมอบใหองคกรทมระบบการบรหาร

จดการและผลการด าเนนงานทมความเปนเลศ SQA กอตงเมอป ค.ศ. 1994 โดยการสนบสนนของ

ประธานาธบด มวตถประสงคเพอ 1)ใหรถงความตองการของธรกจและองคกรทมความเปนเลศ

2) ชวยปรบปรงผลการด าเนนการและเพมความสามารถในการแขงขนขององคกร 3) แบงปน

ขอมลของการปฏบตทเปนเลศระหวางองคกร รปแบบ SQA มพนฐานมาจากรางวลคณภาพ

แหงชาต ท ได รบการยอมรบอยางกวางขวางคอ MBNQA, EFQM, และAustralian Business

Excellence Award ดงน นจงเปนรางวลทไดรบการยอมรบวามศกดศรในระดบมาตรฐานโลก

(World Class) และแสดงถงมาตรฐานระดบสงของธรกจทมความเปนเลศ เกณฑในการพจารณาของ SQA ม

ท งสน 7 หมวด ในแตละหมวดมประเดนยอยประกอบ รายละเอยดมดงน (Spring Singapore

Enabling Enterprise, 2013)

1) ภาวะผน า เปนการตรวจประเมนระบบการน าองคกรวา ผน าระดบสงของ

องคกรมการพฒนาวสยทศนและพนธกจทงายตอการเขาใจและน าองคกรไปสความเปนเลศ และม

การสอสารเปาหมายและคณคารวมไปยงพนกงานทกระดบ ผน าระดบสงเขาไปมสวนเกยวของใน

การสรางความตระหนกใหเกดกบทมและพนกงานในการปรบปรงคณภาพ มการประเมนภาวะผน า

ของผบรหารระดบสงและน าผลการประเมนมาปรบปรง องคกรมนโยบายและเปาหมายในการ

สรางความสมพนธกบชมชนและการรกษาสภาพแวดลอม รวมทงการใหพนกงานเขาไปมสวนรวม

ในกจกรรมตางๆ กบชมชนดวย ภาวะผ น าของผ บรหารระดบสง วฒนธรรมคณภาพ ความ

รบผดชอบตอชมชนและสภาพแวดลอม

2) สารสนเทศ เปนการมงเนนไปยงการจดการในดานสารสนเทศและการใชขอมล

เทยบเคยงและเปรยบเทยบกบสงทดทสด (Benchmark) เพอสนบสนนการตดสนใจในทกระดบของ

องคกร การจดการระบบสารสนเทศ การเปรยบเทยบกบคแขงและสงทดทสด

3) การวางแผน เปนการมงเนนไปยงกระบวนการวางแผนขององคกร มการ

62

บรณาการความตองการหลกไปสแผนงานขององคกรอยางไร การน าแผนไปสการปฏบต รวมทง

วธการตดตามผลการปฏบตงาน การพฒนากลยทธและการน าไปปฏบต

4) ทรพยากรบคคล เปนการมงเนนวา องคกรสามารถน าศกยภาพของพนกงานมา

ใชในการสรางผลงานทสงใหกบองคกร และองคกรมการตระหนกถงความส าคญของความตองการ

ในการฝกอบรมและการพฒนาดานอาชพ สขภาพและความพงพอใจ และพนกงานตางสรางผลงาน

และมความส านกในการมงไปสเปาหมายขององคกร การวางแผนทรพยากรบคคล การมสวนรวม

และพนธะผกพนของพนกงาน การใหการศกษา การอบรม และการพฒนาบคลากร ความพงพอใจ

และสขภาพของพนกงาน ผลการด าเนนงานและความส านกของพนกงาน

5) การจดการกระบวนการ เปนการมงเนนวา กระบวนการหลกขององคกร

สนบสนนการไปสวตถประสงคและเปาหมายขององคกร รวมทงกระบวนการดานนวตกรรมการ

สรางและการสงผานกระบวนการ รวมท งกระบวนการจดการเกยวกบหนสวน กระบวนการ

นวตกรรม การบรหารกระบวนการและการปรบปรง กระบวนการเกยวกบคคา และหนสวน

6) การมงเนนลกคา เปนการมงเนนวา องคกรมวธการอยางไรในการตดสนใจ

เกยวกบความตองการของลกคาและตลาด การสรางความสมพนธกบลกคา และการสรางความพง

พอใจใหกบลกคาและตลาด ความตองการและความคาดหวงของลกคา ความสมพนธกบลกคา

ความพงพอใจของลกคา

7) ผลลพธการปฏบตงานและคณภาพ เปนการประเมนวา ผลของการด าเนนการ

และการปรบปรงขององคกรในพนทส าคญขององคกรเปนอยางไร และระดบผลของการ

ด าเนนการขององคกรทสามารถเปรยบเทยบกบคแขงและการเปรยบเทยบกบสงทดทสด ผลลพธ

ดานลกคา ผลลพธดานการเงนและตลาด ผลลพธดานพนกงาน ผลลพธดานการปฏบตงาน

การประเมนทง 7 หมวดสามารถแบงออกเปนองคประกอบพนฐานได 3 กลม คอ

ตวผลกดน ระบบ และผลลพธ โดยทตวผลกดน คอผบรหารระดบสงเปนตวผลกดนของระบบ

โดยการเปนผก าหนดทศทางและมองหาโอกาสในอนาคตส าหรบองคกร ระบบประกอบดวย กลม

ของกระบวนการทมการออกแบบอยางดเพอทจะท าใหผลการด าเนนการขององคกรเปนไปตามท

ตองการ และผลลพธเปนการสงมอบคณคาใหลกคาและการด าเนนการขององคกรอยางตอเนอง

63

ประกอบภาพ 7 กรอบแนวคดรางวลคณภาพแหงชาตสงคโปร

ทมา : Singapore Quality Award for Business Excellence, 2013)

4.6 รางวลคณภาพแหงชาตมลคอมบอลดรจของประเทศสหรฐอเมรกา (The Malcom

Baldrige National Quality Award : MBNQA)

MBNQA เปนรางวลคณภาพแหงชาตทรฐบาลของประเทศสหรฐอเมรกาไดตราเปน

กฎหมายเมอวนท 20 สงหาคม ค.ศ. 1987 เพอมอบรางวลใหแกองคกรทประสบความส าเรจอยางด

ยงตามเกณฑตาง ๆ ทไดก าหนดไวในแตละป ซงเกณฑทระบไวนนไดมาจากการศกษาวจยถงการ

ด าเนนงานขององคกรทประสบความส าเรจในการด าเนนงาน เกณฑเหลานมการปรบปรงอยตลอด

ภายใตแนวคดหลกส าคญของรางวลเพอใหสอดคลองกบนวตกรรมทางการบรหารและเหมาะสม

กบการเปลยนแปลง เชน ในป ค.ศ. 2001 และ 2002 ไดมการปรบปรงและพฒนาเกณฑโดยน า

แนวคดเชงระบบเขามาเปนแนวทางในการประเมน และในป ค.ศ. 2003 และ 2004 ไดน าแนวคด

เรองการจดการความร เขามาเปนสวนหนงขององคประกอบของระบบ (Unite State of Commerce.

2013-2014) MBNQA เปนรางวลทมมาตรฐานระดบโลกและเปนแนวทางทซงเปนตนแบบรางวล

คณภาพแหงชาตทประเทศตาง ๆ หลายประเทศน าไปประยกต รวมทง TQA ทเปนรางวลคณภาพ

แหงชาตของประเทศไทยดวย

นวตกรรม

การเรยนร

ภาวะผน

า

กระบ

วนการ

ลกคา

ผลลพ

ธ

การวางแผน

สารสนเทศ

พนกงาน

ตวผลกดน ระบบ ผลลพธ

64

MBNQA ไมวาจะเปนภาคธรกจ ภาคการศกษาหรอภาคการดแลสขภาพลวนอย

บนพนฐานแหงหลกการคณภาพดานผลตภณฑและบรการ การใชลกคาเปนตวขบเคลอน และการ

ปฏบตทเปนเลศ (สถาบนเพมผลผลตแหงชาต, 2547) เกณฑตาง ๆ เพอการด าเนนการทเปนเลศ

ของ MBNQA ในป ค.ศ. 2005 ถกก าหนดขนจากคานยมหลกและแนวคดขางตน สามารถจดแบง

ออกเปนเกณฑในการพจารณาไดทงหมด 7 หมวด คอ 1) การน าองคกร 2) การวางแผนกลยทธ 3)

การมงเนนลกคาและตลาด 4) การวด การวเคราะหและการจดการความร 5) การมงเนนทรพยากร

บคคล 6) การจดการกระบวนการ 7) ผลลพธทางธรกจ องคประกอบของเกณฑขางตนของ

MBNQA มรายละเอยดเหมอนกบ TQA เนองจากเปนตนแบบของ TQA

4.7 รางวลคณภาพแหงชาตของประเทศไทย (Thailand Quality Award : TQA)

รางวลคณภาพแหงชาตเปนรางวลและเครองหมายแสดงถงความเปนเลศในการ

บรหารจดการขององคกรททดเทยมระดบมาตรฐานโลก เนองจากมเกณฑในการประเมนและ

กระบวนการตดสนเชนเดยวกบ MBNQA การจดตง TQA มวตถประสงคเพอ 1) สนบสนนการน า

แนวทางของ TQA ไปใชในการปรบปรงความสามารถในการแขงขน 2) ประกาศเกยรตคณใหกบ

องคกรทประสบความส าเรจในระดบมาตรฐานโลก 3) กระตนใหมการเรยนรและแลกเปลยนวธ

ปฏบตทเปนเลศ 4) แสดงใหนานาชาตเหนถงความมงมนในการยกระดบมาตรฐานความเปนเลศใน

การบรหารจดการ (สถาบนเพมผลผลตแหงชาต, 2547 : 3) การบรหารจดการระบบคณภาพ เปน

กลไกส าคญในการผลกดนการพฒนาโรงเรยนสมาตรฐานสากล ซงจะท าใหเกดคณลกษณะตอการ

จดการเรยนการสอน อนจะสงผลกระทบตอนกเรยนอนเปนเปาหมายปลายทางของการจดการศกษา

ระบบบรหารจดการ ซงไดรบการยอมรบวาเปนระบบทจะพฒนาองคการใหมผลการด าเนนการท

เปนเลศ โดยองแนวทางการด าเนนงานตามเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต (Thailand Quality Award

: TQA) มาพฒนาขดความสามารถดานการบรหารจดการองคการ เพอใหมวธการปฏบต และผลการ

ด าเนนการในระดบมาตรฐานโลก เนองจากระบบดงกลาวมพนฐานทางดานเทคนค และ

กระบวนการตดสนรางวล เชนเดยวกบรางวลคณภาพแหงชาตของสหรฐอเมรกา (Malcolm

Baldrige National Quality Award : MBNQA) (ส านกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย, 2553)

เกณฑ คณภาพการศกษาเพ อการด าเนนการท เปนเลศแบงเปน 7 หมวด ดงน (ส านกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2555)

65

หมวดท 1 การน าองคกร

หมวดท 2 การวางแผนเชงกลยทธ

หมวดท 3 การมงเนนผเรยนและผมสวนไดสวนเสย

หมวดท 4 การวด การวเคราะหและการจดการความร

หมวดท 5 การมงเนนบคลากร

หมวดท 6 การมงเนนการปฏบตการ

หมวดท 7 ผลลพธ

1) การน าองคกร เปนการตรวจประเมนวาผน าระดบสงขององคกรไดด าเนนการในเรอง

คานยม ทศทาง และความคาดหวงในผลการด าเนนการอยางไร รวมไปถงการมงเนนลกคา และผม

สวนไดเสยทงหลาย การใหอ านาจในการตดสนใจ การสรางนวตกรรม และการเรยนรในองคกร

รวมทงตรวจประเมนวาองคกรมธรรมาภบาลเปนอยางไร การน าองคกร ประกอบดวย การก าหนด

ทศทางขององคกรโดยผน าระดบสง ธรรมาภบาล การทบทวนผลการด าเนนงานความรบผดชอบ

ตอสงคมทประกอบดวย ความรบผดชอบตอสาธารณะ การด าเนนงานอยางมจรยธรรม และการให

การสนบสนนตอชมชนทส าคญ

2) การวางแผนเชงกลยทธ เปนการตรวจประเมนวา องคกรมวธก าหนดวตถประสงค

เชงกลยทธและแผนปฏบตการขององคกรไวอยางไร รวมท งน าวตถประสงคเชงกลยทธ และ

แผนปฏบตการทเลอกไวไปปฏบต และวดผลความคบหนาอยางไร การจดท ากลยทธ ประกอบดวย

กระบวนการจดท ากลยทธ และวตถประสงคเชงกลยทธ การน ากลยทธไปปฏบตทประกอบดวยการ

จดท าแผนปฏบตการ การน าแผนไปปฏบต และการคาดการณผลการด าเนนงาน

3) การมงเนนผเรยนและผมสวนไดสวนเสย เปนการตรวจประเมนวา องคการก าหนด

ความตองการ ความคาดหวงและความนยมของลกคาและตลาดอยางไร รวมถงองคกรมการ

ด าเนนการอยางไรในการสรางความสมพนธกบลกคาและการก าหนดปจจยทส าคญทท าใหไดลกคา

สรางความพงพอใจความภกดและการรกษาลกคา และน าไปสการขยายตวของธรกจ ความร

เกยวกบลกคาและตลาด ความสมพนธกบลกคาและความพงพอใจของลกคา ประกอบดวย การ

สรางความสมพนธกบลกคา และการประเมนความพงพอใจของลกคา

66

4) การวด การวเคราะหและการจดการความร เปนการตรวจประเมนวา องคกรเลอก

รวบรวม วเคราะห จดการ และปรบปรงขอมล สารสนเทศ และสนทรพยทางความรอยางไร การวด

และวเคราะหการด าเนนการขององคกร ประกอบดวย การวดผลการด าเนนงาน และการวเคราะห

ผลการด าเนนงาน การจดการสารสนเทศและความร ประกอบดวยความพรอมใชงานของขอมลและ

สารสนเทศ

5) การมงเนนบคลากร เปนการตรวจประเมนวา ระบบงาน ระบบการเรยนรของพนกงาน

และการสรางแรงจงใจในองคกรชวยใหพนกงานสามารถพฒนาตนเองและใชศกยภาพอยางเตมท

เพอใหมงไปในแนวทางเดยวกนกบวตถประสงคและแผนปฏบตการ โดยรวมขององคกรอยางไร

รวมทงตรวจประเมนความใสใจ การสรางและรกษาสภาพแวดลอมในการท างาน สรางบรรยากาศท

เกอหนนการท างานของพนกงานซงจะโนมน าไปสผลการด าเนนการทเปนเลศ และความ

เจรญกาวหนาของพนกงานและองคกร ระบบงาน ประกอบดวย การจดและบรหารงาน ระบบการ

ประเมนผลการปฏบตงานของพนกงาน และการจางงานและความกาวหนาในการงาน การเรยนร

ของพนกงานและการสรางแรงจงใจ ประกอบดวย การศกษา การฝกอบรม และการพฒนาพนกงาน

การสรางแรงจงใจและการพฒนาความกาวหนาในการท างาน ความผาสกและความพงพอใจของ

พนกงานประกอบดวย สภาพแวดลอมในการท างาน การใหการสนบสนน และสรางความพงพอใจ

ใหแกพนกงาน

6) การมงเนนการปฏบตการ เปนการตรวจประเมนในแงมมตางๆ ทส าคญทงหมดของการ

จดการกระบวนการ รวมถงผลตภณฑ การบรการ และกระบวนการทางธรกจทส าคญ ทชวยสราง

คณคาแกลกคาและแกองคกร ตลอดจนกระบวนการสนบสนนทส าคญตางๆ กระบวนการทสราง

คณคา กระบวนการสนบสนน

7) ผลลพธ เปนการตรวจประเมนผลการด าเนนการขององคกร และการปรบปรงในดาน

ตางๆ ทส าคญ ไดแก ความพงพอใจของลกคา ผลการด าเนนการทเกยวกบผลตภณฑและบรการ ผล

การด าเนนการดานการเงนและการตลาด ผลลพธดานทรพยากรบคคล ผลดานการปฏบตงาน และ

ธรรมาภบาลและความรบผดชอบตอสงคม นอกจากนยงตรวจประเมนผลการด าเนนการขององคกร

โดยเปรยบเทยบกบคแขงดวย ผลลพธดานการมงเนนลกคาผลลพธดานผลตภณฑและบรการ

67

ผลลพธดานการเงนและการตลาด ผลลพธดานทรพยากรบคคล ผลลพธดานประสทธผลขององคกร

ผลลพธดานธรรมาภบาลและความรบผดชอบตอสงคม

โครงรางองคกร : สภาพแวดลอม ความสมพนธ และความทาทาย

ภาพประกอบ 8 เกณฑคณภาพการศกษาเพอการด าเนนการทเปนเลศ : มมมองในเชงระบบ

ทมา : สถาบนเพมผลผลตแหงชาต, (2548 : 16)

1

การน าองคกร

2

การวางแผน

เชงกลยทธ

5

การมงเนนทรพยากรบคคล

7

ผลลพธทางธรกจ 3

การมงเนนลกคาและตลาด

6

การจดการ

กระบวนการ

4

การวด การวเคราะห และการจดการความร

68

สรปแนวคดการจดการเชงระบบและการบรหารจดการคณภาพ

ความเปนผ น า (Leadership) ทางการศกษาจ าเปนตองใหความส าคญในเรองการจด

การศกษาเชงคณภาพ และการบรหารจดการเชงระบบ (System Management Approach) ท

ประกอบดวยการจดการปจจยปอน (Input Management) การจดการกระบวนการ (Process

Management) และการจดการผลผลต (Product Management) ระบบการบรหารจดการทงองคการ

(Total Quality Management) แนวคดเหลานลวนเปนระบบการบรหารจดการคณภาพ (Quality

Management System) ทสามารถน ามาประยกตใชในระบบบรหารจดการศกษาไดเชนกน

ปรมาจารยดานคณภาพทงเดมมง และจแรน มความเหนพองกนวาคณภาพของผลผลต และบรการ

นน มาจากกระบวนการจดการทด สวนขอผดพลาด หรอขอบกพรองของผลผลตเกดจากคนเพยง

รอยละ 10 อกรอยละ 90 มาจากกระบวนการผลต ดงนนการจดการศกษา จงตองใหความส าคญท

การบรหารกระบวนการจดการศกษา (ชวงโชต พนธเวช, 2552)

ดงนนจากการศกษา หลกการ แนวคด ทฤษฎเกยวกบทฤษฎพนฐาน (Systems Theory)

การจดการคณภาพทงองคการ (Total Quality Management) และระบบรางวลคณภาพแหงชาตของ

ประเทศตาง ๆ ทไดรบการยอมรบในระดบโลก เพอน ามาบรณาการองคประกอบตาง ๆ ในการจด

การศกษามาด าเนนการ ปฏบตการรวมกน ประสาน เชอมโยงกนอยางเปนระบบ ผวจยจงไดน า

แนวคดทฤษฎเชงระบบ สถานศกษาในฐานะสงคมระบบเปด ซงประกอบดวยสภาพแวดลอม

ปจจยน าเขา กระบวนการ และผลผลต โดยใชระบบการจดการคณภาพ (TQM) ซงเนนผเรยนเปน

ส าคญ มการปรบปรงคณภาพอยางตอเนอง ยดหลกการมสวนรวม บรณาการกบเกณฑของระบบ

รางวลคณภาพโดยเฉพาะรางวลคณภาพแหงชาตของไทย (Thailand Quality Award : TQA) ซงม

แนวคดตนแบบมาจากรางวลคณภาพแหงชาตของประเทศสหรฐอเมรกา (Malcolm Baldrige

National Quality Award : MBNQA) ฉบบความเปนเลศทางการศกษา เกณฑคณภาพการศกษาเพอ

การด าเนนการทเปนเลศป 2555-2556 และเกณฑรางวลคณภาพอนๆ ทไดศกษาเปนกรอบแนวคด

ในการพฒนาระบบการบรหารจดการคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศในระดบสากล

ดงนนสถานศกษาจงตองใหความส าคญในการวางแผน ออกแบบด าเนนการควบคมคณภาพตาม

กรอบแนวคด TQM และ TQA

69

ลกษณะส าคญของแมแบบรางวลคณภาพแหงชาต (TQA)

TQA มลกษณะส าคญ ดงน (ชวงโชต พนธเวช, 2552; ส านกงานคณะกรรมการการศกษา

ขนพนฐาน, 2555)

1. การมงผลลพธ

เกณฑรางวลคณภาพฉบบความเปนเลศทางการศกษาเนนผลลพธทเปนผลมาจาก

กระบวนการด าเนนงานตามกจกรรมตางๆ ขององคการอยางเปนระบบ ซงผลลพธประกอบดวย

1) ผลลพธดานการเรยนรของผเรยน 2) ผลลพธดานการมงเนนผเรยน และผมสวนไดสวนเสย

3) ผลลพธดานการมงเนนบคลากร 4) ผลลพธดานการน าโรงเรยนและการก ากบดแลโรงเรยน

5) ผลลพธดานการเงนและตลาด 6) ผลลพธดานธรรมาภบาลและความรบผดชอบตอสงคม

2. เกณฑไมไดก าหนดวธการตายตว

แมวาเกณฑคณภาพการศกษาไมมขอก าหนดหรอเปนขอบงคบในการจดการคณภาพ แต

องคการจะประสบความส าเรจ และมความเปนเลศ จะมระบบบรหารจดการคณภาพทงดานการ

วางแผนหรอหนาทอนๆโครงสรางการบรหาร จดการและระบบจะมความแตกตางกนไปตาม

ลกษณะของพนธกจและยทธศาสตรของแตละองคการสามารถปรบเปลยน ตามความตองการ

เกณฑไมไดก าหนดวธการไวเพราะวา 1) มงเนนอยทผลลพธไมใชวธปฏบต สถานศกษาควรมการ

พฒนาปรบใชอยางสรางสรรคเพอใหบรรลขอก าหนด 2) การเลอกใชเครองมอขนอยกบประเภท

และขนาดของโรงเรยนความสมพนธระดบโรงเรยน ระดบการพฒนา ขดความสามารถ และความ

ส านกรบผดชอบของบคลากร 3) มงเนนขอก าหนดแทนทจะเนนวธปฏบตจะชวยเสรมสรางความ

เขาใจ การสอสาร การแบงปนขอมล ความสอดคลองไปในแนวทางเดยวกนและการบรณาการใน

ขณะเดยวกนสนบสนนใหเกดนวตกรรมและแนวทางปฏบตทหลากหลาย

3. เกณฑคณภาพการศกษาใชแนวคดเชงระบบ

การใชแนวคดเชงระบบ เพอตงเปาหมายทมงเนนใหจดการศกษาใชแนวคดเชงระบบทว

ทงองคการโดยมงไปในทศทางเดยวกน ซงเปนรากฐานในเชงบรณาการระหวางคานยมและแนวคดหลก

โครงรางโรงเรยน เกณฑ แนวทางการใหคะแนน รวมทงการมงเนนผลลพธ การเปนเหตเปนผล

เชอมโยงกระบวนการตางๆ

70

4. การตรวจวนจฉยเปาหมายหลก

ระบบการตรวจวนจฉย หรอการตรวจประเมนแยกออกเปน 2 สวน คอ 1) ขอก าหนดท

มงเนนผลการด าเนนการม 17 ขอ 2) แนวทางการใหคะแนน อธบายถงมตตาง ๆ ของการตรวจ

ประเมนไดแก กระบวนการ ผลลพธ รวมถงปจจยตางๆ

ลกษณะส าคญของเกณฑรางวลคณภาพเพอความเปนเลศทางการศกษาเชงระบบตงแต

การออกแบบวางแผน ออกแบบปจจยปอน กระบวนการจดการ กระบวนการจดการเรยนการสอน

เพอใหเกดประสทธภาพ และประสทธผลทางการศกษาไดแก คณภาพของผเรยน ซงทก

กระบวนการจะตองใหความส าคญ เชอมโยง สมพนธกนตลอด ถากระบวนการใดมปญหา ยอมสงผลกระทบใน

กระบวนการถดไป ซงผวจยไดวเคราะหองคประกอบรางวลคณภาพแหงชาตในเชงระบบ ดงน

ตาราง 2 วเคราะหองคประกอบรางวลคณภาพแหงชาตในเชงระบบ

องคประกอบเชงระบบ ระบบรางวลคณภาพแหงชาตในเชงระบบ

ผวจย Deming EQA CAW ABEA SQA NQA TQA

1) สภาพแวดลอม

1. ลกษณะองคการ 2. สภาพแวดลอมองคการ

2) ปจจยน าเขา การน าองคการ - วสยทศน คานยม การสอสาร - ก าร ป ฏ บ ต ต าม ก ฎ ห ม าย จรยธรรมของผน า - การสรางองคการทย งยน - การสอสารในองคการของผน าทท าใหมการปฏบตอยางจรงจง

- ความรบผดชอบตอสงคม - การด าเนนการอยางมจรยธรรม - การใหการสนบสนนตอชมชน - การปรบปรงอยางตอเนอง

71

ตาราง 2 (ตอ)

องคประกอบเชงระบบ ระบบรางวลคณภาพแหงชาตในเชงระบบ

ผวจย Deming EQA CAW ABEA SQA NQA TQA

- การมปฏสมพน ธตอลกคา พนธมตร - สงเสรมวฒนธรรมความเปนเลศ - การเปนผน าการเปลยนแปลง การวางแผนเชงกลยทธ - กระบวนการจดท าแผนกลยทธ

- การน ากลยทธไปปฏบต - การจดน าแผนปฏบตการ - การน าแผนไปปฏบต - การจดสรรทรพยากร - แผนดานบลากร - การคาดการณผลด าเนนการ - การมงเนนลกคาและตลาด - ความ ร เกยวกบ ลกคาและตลาด - การสรางนวตกรรม - การมงเนนทรพยากรบคคล - โครงสรางองคกร - การก าหนดสมรรถนะและความรของพนกงาน - การสรางความสมพนธกบลกคา

3) ดานกระบวนการ - ก า ร ว เ ค ร า ะ ห ผ ล ก า รด าเนนการ - การจดการสารสนเทศ - ความพรอมในการใชงานขอมล

72

ตาราง 2 (ตอ)

องคประกอบเชงระบบ ระบบรางวลคณภาพแหงชาตในเชงระบบ

ผวจย Deming EQA CAW ABEA SQA NQA TQA

- การจดการความร - การฝกอบรมและพฒนา - ก า ร ป ร บ ป ร ง ผ ล ก า รด าเนนการ

- ก ารแลก เป ลยน เรยน รว ธปฏบตทเปนเลศ

- ก า รป ร บ ป ร ง โ ด ยส ร า งนวตกรรม

- ก า ร จ ด ก า ร ท ร พ ย า ก รสารสนเทศ เทคโนโลย

- พนธะผกพนในคณภาพการจดการ กระบวนการพนธมตรและทรพยากร

- บรรยากาศการท างานของบคลากร - การท างานใหบรรลผล - ความผกพนของบคลากร - การพฒนาบคลากร และผน า - ก า ร อ อ ก แ บ บ ป ร บ ป ร งระบบงาน - การจดการระบบงาน - กระบวนการส าคญไดรบการออกแบบและบรหารอยางเปนระบบ - ก ารป รบ ป รงและพฒ น ากระบ วน การม าจ ากค วามตองการของลกคา - ก ร ะ บ ว น ก า ร เ ก ย ว ก บนวตกรรม - การจดการเกยวกบพนธมตรภายนอก

73

ตาราง 2 (ตอ)

องคประกอบเชงระบบ ระบบรางวลคณภาพแหงชาตในเชงระบบ

ผวจย Deming EQA CAW ABEA SQA NQA TQA

- การบรหารการเงน - การบรกหารอาคาร สถานท อปกรณ - การบรหารจดการเทคโนโลย - การมสวนรวมของบคลากร 4) ดานผลลพธ - ความพงพอใจของลกคา - ผ ล ล พ ธ ด า น ก า ร บ ร ร ลเปาหมายทตงไว - ม ป ร ะ ส ท ธ ภ า พ แ ล ะประสทธผล - ผลลพธดานธรรมาภบาล และความรบผดชอบตอสงคม

จากตาราง การวเคราะหเนอหาของระบบรางวลคณภาพแหงชาตของประเทศตาง ๆ บรณาการโดยใช

ทฤษฎเชงระบบเพอสงเคราะหไปสระบบการบรหารจดการคณภาพสถานศกษาใหมความเปนเลศ

ในระดบสากลประกอบดวยองคประกอบดงน

1. สภาพแวดลอมและบรบทททาทายขององคการ ประกอบดวย การวเคราะหบรบท

สภาพแวดลอมของโรงเรยน ดานนโยบาย กฎหมาย การเมอง เศรษฐกจ สงคม ความพรอมดาน

วสด อปกรณ นวตกรรม สอ เทคโนโลย งบประมาณ บคลากร ผลการด าเนนการทผานมา

ขอมลสารสนเทศตางๆขององคการความทาทายในการบรหารจดการ จดออน จดแขง โอกาสใน

การพฒนาคณภาพขององคการไปสความเปนเลศ

2. ดานปจจยน าเขา ประกอบดวย

2.1 การน าองคการอยางมวสยทศน การก าหนดทศทางขององคการดานวสยทศน

คานยม พนธกจ การถายทอดวสยทศน คานยม สการปฏบต การสอสาร การจงใจ สรางแรง

บนดาลใจใหกบบคลากรเกดการปฏบตอยางจรงจง การก ากบดแลองคการสงผลใหองคการประสบ

ความส าเรจสความเปนเลศ

74

2.2 คณธรรม จรยธรรม และธรรมาภบาล ประกอบดวย การปฏบตตนตามกฎหมาย

คณธรรมจรยธรรม หลกธรรมาภบาลของผ บรหาร บคลากร การด าเนนการอยางมจรยธรรม การมความ

รบผดชอบตอสงคมในวงกวาง

2.3 การวางแผนเชงกลยทธ ไดแก การจดท ากลยทธ กระบวนการวางแผนกลยทธ การน าแผนกลยทธ

ไปปฏบต การจดท าแผนปฏบตการและการถายทอดสการปฏบต การน าแผนปฏบตการไปสการ

ปฏบต การจดสรรทรพยากร การวางแผนดานบคคล การคาดการผลการด าเนนงาน และตวชวด

ผลการด าเนนงาน

2.4 การมงเนนลกคา และผมสวนไดสวนเสย ไดแก การศกษาความตองการของลกคา

การรบฟงลกคา และผมสวนไดสวนเสย การสรางและการจดการความสมพนธกบลกคา การประเมนความพง

พอใจของลกคา

3. ดานกระบวนการ ประกอบดวย

3.1 การมงเนนบคลากร ขดความสามารถ และอตราก าลงการจดโครงสรางบคลากรเพอ

ท างานใหบรรลความส าเรจ บรรยากาศการท างาน ความผกพนของบคลากร การประเมนผลการปฏบตงาน การ

พฒนาบคลากร ความกาวหนาในอาชพ ความปลอดภย และความเปนอยทด

3.2 การสรางเครอขายและการมสวนรวม ไดแก การมสวนรวมของบคลากรภายใน

องคการ การสรางความสมพนธกบลกคา ผมสวนไดสวนเสย หนสวน พนธมตร ความผกพน

ของบคลากร การสรางเครอขายความสมพนธระหวางฝายตาง ๆ การฝกอบรมขามหนวยงาน ความ

รวมมอกบลกคา และผมสวนไดสวนเสย ผสงมอบ หรอชมชนตาง ๆ

3.3 การมงเนนการปฏบต ไดแก การออกแบบระบบงานการจดระบบงาน การออกแบบ

กระบวนการท างาน การควบคมตนทน การปรบปรงกระบวนการท างาน การบรหารจดการดาน

การเงน อาคารสถานท อปกรณ นวตกรรมและเทคโนโลย

3.4 การวด การวเคราะหและการจดการความร ไดแก การวดผลการด าเนนการ การวเคราะหทบทวน

ผลการด าเนนการ การปรบปรงผลการด าเนนการ การจดการสารสนเทศ การจดการความร

การจดการเทคโนโลยสารสนเทศ

4. ดานผลลพธ ประกอบดวย

4.1 ผลลพธดานการเรยนรของผเรยน

75

4.2 ผลลพธดานการมงเนนผเรยนและผมสวนไดเสย

4.3 ผลลพธดานการเงน งบประมาณ และตลาด

4.4 ผลลพธดานการมงเนนบคลากร

4.5 ผลลพธดานประสทธผลขององคการ

4.6 ผลลพธดานการบรรลวตถประสงคขององคการอนๆ ทองคการก าหนดไว

แนวทางการด าเนนงานโรงเรยนมาตรฐานสากล (World Class Standard School)

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานก าหนดพนธกจหลกในการพฒนา และ

สงเสรม สนบสนนการจดการศกษาใหประชากรวยเรยนทกคน ไดรบการศกษาอยางมคณภาพ โดย

พฒนาผเรยนเปนส าคญ เพอการเรยนรตลอดชวต ใหเปนบคคลทมความร คณธรรม ความสามารถ

ตามมาตรฐานการศกษาขนพนฐาน และการพฒนาสคณภาพระดบสากล การน าทศทางสการปฏบตใหบรรล

เปาประสงคดงกลาว มความเชอมโยงสอดคลองกบนโยบายของกระทรวงศกษาธการ “การปฏรป

การศกษาทศวรรษทสอง พ.ศ.2552-2561” การสงเสรมและสนบสนนเพอพฒนาสคณภาพระดบ

สากล ไดเรมตนจากโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากล โดยผลกดนใหโรงเรยนทมความพรอมและ

ศกยภาพ เปนโรงเรยนทม ระบบพฒนาผเรยน สถานศกษา แหลงเรยนร สภาพแวดลอม หลกสตร

และการจดการเรยนร ทเอออ านวยใหผเรยนสามารถเรยนรดวยตนเองอยางตอเนองตลอดชวต มนสยใฝเรยนร

มความสามารถคดวเคราะห แกปญหา มความคดรเรมสรางสรรค มคณธรรมน าความร รกความเปน

ไทย และสามารถกาวไกลในระดบนานาชาต ซงในระยะแรกด าเนนการในโรงเรยนมธยมศกษา

381 โรงเรยน โรงเรยนประถมศกษา 119 โรงเรยน รวมทงสน 500 โรงเรยน ตลอดระยะเวลา 1 ปทผานมา

(ปการศกษา 2553) ไดขบเคลอนการด าเนนงานซงปรากฏผลอยางเปนรปธรรม และเพอเปนการ

สานตอนโยบายกระทรวงศกษาธการใหบรรลผลส าเรจถงปลายทางของการปฏรปการศกษา

ทศวรรษทสอง ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานไดมอบหมายใหส านกบรหารงาน

การมธยมศกษาตอนปลายซงมภารกจในการพฒนา และยกระดบคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา

ก าหนดทศทางทจะน าโรงเ รยนมธยมศกษาพฒนาสสากลเตมรปแบบถงปลายป 2561

(ชนภทร ภมรตน, 2554 : สารจากเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน)

76

1. ทศทางและเปาหมายการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ.2552-2561)

จากการประเมนผลการปฏรปการศกษาในทศวรรษทผานมา การศกษาวจยทศทาง

การศกษาและปจจยทสงผลตอการศกษาไทยในอนาคต ท งการประกาศใชรฐธรรมนญแหง

ราชอาณาจกรไทย พทธศกราช 2550 นโยบายการศกษาของรฐบาล และแนวโนมการเปลยนแปลง

ทงดานเศรษฐกจ สงคม ประชากร พลงงาน และสงแวดลอม วทยาศาสตรและเทคโนโลยใน

ทามกลางกระแสโลกาภวตน ทมการเคลอนยายคน เงน เทคโนโลย ขอมล ขาวสาร และความร

อยางเสร เปนตน จงก าหนดหลกการและกรอบแนวคด วสยทศน เปาหมาย และกรอบแนว

ทางการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสองบนฐานของหลกการ และแนวทางแหงพระราชบญญต

การศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 และทแกไขเพมเตม (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545

(ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, 2554) ดงน

หลกการและกรอบแนวคด

ยดหลกการทวาระบบการศกษา และระบบการเรยนรเปนสวนหนงของระบบ การพฒนา

ประเทศซงตองเชอมโยงกบการพฒนาระบบอนทงดานเศรษฐกจ สงคม เกษตร สาธารณสข การ

จางงาน เปนตน ดงนนจงเนนการปฏรประบบการศกษา และการเรยนรอยางเปนระบบไมใชสวน

ใดสวนหนงของระบบ

ระบบการศกษา ประกอบดวยปจจยทส าคญ ไดแก คร หลกสตร สถานศกษา และ

กระบวนการสราง การถายทอดความร ประเดนส าคญในการปฏรปการศกษา คอ การพฒนา

คณภาพมาตรฐานการศกษา สงเสรมและยกระดบมาตรฐานวชาชพคร คณาจารย และบคลากร

ทางการศกษาอยางย งยน เปนวชาชพทมคณคา

ระบบการเรยนร คอ ระบบทเอออ านวยใหผเรยนสามารถเรยนรดวยตนเองอยางตอเนอง

ตลอดชวต มนสยใฝเรยนร มความคด วเคราะห แกปญหา มคณธรรมน าความร โดยอาจอยใน

ระบบ หรอนอกระบบการศกษา และมปจจย เครองมอตาง ๆ เพอสนบสนน ใหเกดการเรยนร

อยางเหมาะสมและเตมตามศกยภาพ

77

วสยทศน

คนไทยไดเรยนรตลอดชวตอยางมคณภาพ

เปาหมาย

1. พฒนาคณภาพ และมาตรฐานการศกษา และการเรยนรของคนไทย

2. เพมโอกาสทางการศกษา และการเรยนรอยางทวถง และมคณธรรม

3. สงเสรมการมสวนรวมของทกภาคสวนของสงคมในการบรหาร และจดการศกษา

กรอบแนวทางการปฏรปการศกษา ม 4 ประการ คอ

1. พฒนาคณภาพคนไทยยคใหม

2. พฒนาคณภาพครยคใหม

3. พฒนาคณภาพสถานศกษา และแหลงเรยนรยคใหม

4. พฒนาคณภาพการบรหารจดการใหม

เปาหมาย ยทธศาสตร และตวบงช

เพ อใหการปฏ รปการศกษาในทศวรรษ ทสองบรรล เป าหมายตามวตถประสงค

คณะกรรมการนโยบายปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (กนป.) ซงมนายกรฐมนตรเปนประธาน

จงก าหนดเปาหมาย ยทธศาสตร ตวบงช และเปาหมายส าหรบการด าเนนงานตงแตบดน จนสนสด

พ.ศ.2561 ดงน (ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา, ม.ป.ป)

เปาหมายยทธศาสตร ขอ 1

คนไทย และการศกษาไทยมคณภาพ และไดมาตรฐานระดบสากล

ตวบงช และคาเปาหมาย

1.1 ผลสมฤทธทางการเรยนในวชาหลกจากการขาดสอบระดบชาต มคะแนนเฉลย

มากกวารอยละ 50

1.2 ผลสมฤทธทางการศกษา ดานคณตศาสตร และวทยาศาสตร เพมขนเปนไมต ากวา

คาเฉลยนานาชาต (ผลทดสอบ PISA)

1.3 ความสามารถดานภาษาองกฤษเพมขนรอยละ 3 ตอป

1.4 ทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศเพมขนรอยละ 3 ตอป

1.5 สดสวนผเรยน มธยมศกษาตอนปลายประเภท อาชวศกษา : สามญศกษา เปน 60:40

78

1.6 ผส าเรจอาชวศกษา และอดมศกษามคณภาพระดบสากล และเปนไปตามกรอบมาตรฐาน

คณวฒ

1.7 จ านวนปการศกษาเฉลยของคนไทย อาย (15-59 ป) เพมขนเปน 12 ป

เปาหมายยทธศาสตร ขอ 2

คนไทยใฝร : สามารถเรยนรไดดวยตนเอง รกการอาน และแสวงหาความรอยางตอเนอง

ตวบงช และคาเปาหมาย

2.1 ผเรยนทกระดบการศกษาไมต ากวารอยละ 75 มทกษะในการแสวงหาความร ไดดวยตนเอง รก

การเรยนร และพฒนาตนเองอยางตอเนอง

2.2 อตราการรหนงสอของประชากร (อาย 15-60 ป) เปนรอยละ 100

2.3 ผเขารบบรการในแหลงเรยนรเพมขนปละอยางนอยรอยละ 10

2.4 คนไทยใชเวลาอานหนงสอนอกเวลาเรยนนอกเวลาท างานโดยเฉลยอยางนอยวนละ 60 นาท

2.5 สดสวนผทใชอนเทอรเนตเพอการเรยนรตอประชากรอาย 6 ปขนไปเปนรอยละ 50

เปาหมายยทธศาสตร ขอ 3

คนไทยใฝด : มคณธรรมพนฐาน มจตส านกและคานยมทพงประสงค เหนแกประโยชน

สวนรวม มจตสาธารณะ มวฒนธรรมประชาธปไตย

ตวบงชและคาเปาหมาย

3.1 ผเรยนทกระดบการศกษาไมต ากวารอยละ 75 มคณธรรม จรยธรรม และมความ

เปนพลเมองด

3.2 จ านวนคดเดกและเยาวชน ทถกด าเนนคดโดยสถานพนจ และคมครองเดกและ

เยาวชนลดลงรอยละ 10 ตอป

3.3 จ านวนเดกอายต ากวา 15 ป ทตงครรภลดลงรอยละ 10 ตอป

3.4 จ านวนเดก และเยาวชนทเขารบบ าบดยาเสพตดลดลง รอยละ 10 ตอป

3.5 สดสวนคนไทยทประกอบกจกรรมทางศาสนา และกจกรรมทเปนประโยชนตอ

ผอน และสงคมอยางสม าเสมอ เพมขนรอยละ 5 ตอป

79

เปาหมายยทธศาสตร ขอ 4

คนไทยคดเปน ท าเปน แกปญหาได : มทกษะในการคดและปฏบต มความสามารถใน

การแกปญหามความคดสรางสรรค มความสามารถในการสอสาร

ตวบงชและคาเปาหมาย

4.1 ผเรยนทกระดบการศกษาไมต ากวารอยละ 75 มความสามารถในการคดวเคราะห

สงเคราะห มวจารณญาณ มความคดสรางสรรค

4.2 ผส าเรจอาชวศกษา และอดมศกษา มสมรรถนะเปนทพงพอใจของผใชและมงานท า

ภายใน 1 ป รวมทงประกอบอาชพอสระ เพมเตม

4.2 ก าลงแรงงานทมการศกษาระดบมธยมศกษาขนไป เพมขนเปนรอยละ 65 และม

สมรรถนะทางวชาชพตามมาตรฐาน

สรปไดวา การปฏรปการศกษาทศวรรษทสอง มงเนนพฒนาคนไทยไดเรยนรตลอดชวต

อยางมคณภาพโดยมพนธกจ 3 ดาน คอ 1) พฒนาคณภาพและมาตรฐานการศกษาและการเรยนร

ของคนไทย 2) เพมโอกาสการศกษาและเรยนรอยางทวถงและมคณภาพ 3) สงเสรมการมสวนรวม

ของทกภาคสวนของสงคมไทย ในการบรหารและจดการศกษาโดยมเปาหมายยทธศาสตรขอ 1 คอ

คนไทยและการศกษาไทยมคณภาพและไดมาตรฐานในระดบสากล

2. การพฒนาคณภาพโรงเรยนสมาตรฐานระดบสากล

2.1 การเปนองคการชนน าระดบสากล (World Class Organization)

การเปนองคการชนน าระดบสากลเปนความมงหมายขององคการทกแหงทด าเนน

ธรกจโดยหวงความส าเรจในระดบโลกโดยน าสนคาออกจ าหนายเปนทยอมรบทวโลก สนคาหรอ

บรการเปนทรจกของคนทวโลก และไดรบการตอบรบอยางดจากประชาชนทวโลก เนองจาก

คณภาพด เชอถอไดในคณภาพ รบประกนความพอใจในสนคาบรการ ในปจจบนองคการหลายแหง

ไดยกระดบเปนองคการชนน าของโลกองคการเหลานมหลกการบรหารจดการทมประสทธภาพ

ดงตอไปน (เนตรพณณา ยาวราช, 2553)

1) ความส าเรจในการใหบรการทมคณภาพระดบสากล (Achieving World-Class

Service Quality) หมายถงการบรหารจดการภายใตการแขงขนจะตองค านงถงคณภาพ ค าวา

80

คณภาพ (Quality) หมายถงความเปนเลศและแรงดงดดในตวสนคา การปราศจากสนคาทมต าหน

หรอเสยออกมา สนคาคณภาพเชอถอได และมอายการใชงานยาวนาน ความส าคญของคณภาพ

สนคาและมาตรฐานของสนคา เพอใหเกดการยอมรบในคณภาพ ความตองการคณภาพระดบโลก

(World Class Quality) หมายถงการวดในดานของคณสมบตการใชงานของสนคา รปลกษณ ความ

เชอถอไดในคณภาพ ความมมาตรฐาน ความคงทนถาวร

2) การใหบ รการอยางม คณภาพในระดบสากล (World Class Service) การ

ใหบรการทดเปนความหมายของสนคาทมคณภาพ แตการทจะใหสนคามคณภาพเปนทยอมรบใน

ระดบโลก สามารถท าไดดงน 1) จดหาบรการทดแกลกคา เชนมประสทธภาพการใชงานด ความ

สะอาด ความปลอดภย 2) มความเชอถอได หมายถงความระมดระวงไมใหเกดความผดพลาดแก

ลกคา สนคามความเชอถอไดในคณภาพและการใชงาน 3) รบฟงลกคาเสมอ เพราะลกคาเปนผใช

จะทราบขอดขอเสยและบรการไดดทสด 4) รบฟงพนกงานท าใหทราบขอดขอเสยของการท างาน

5) แกไขปญหาเมอเกดความผดพลาดตอลกคา หนวยงานควรท าการแกไข และตอบสนองตอความ

ผดพลาดทเกดขนอยางรวดเรว 6) ท าใหลกคาประทบใจ หมายถงธรกจควรใหบรการลกคาดวยด

เปนพเศษทถอเปนสงทดเลศแตกตางจากทอน 7) ปฏบตตอลกคาอยางเทาเทยมกนทกคน

3) การผลตเปนทยอมรบในระดบสากล (World Class Manufacturing) องคการท

เปน World Class Manufacturing จะตองมองคประกอบทส าคญ 2 สวน คอ การด าเนนการผลตท

เปนเลศ (Operation Excellence) และคณภาพสนคาเปนเลศ (Operation Excellence) เกยวกบการ

ผลต แบบLean Manufacturing เปนการน าระบบธรกจเขาสธรกจระดบโลก โดยก าหนดเครองมอท

ทนสมย เทคนคกลยทธในการปฏบตงานตางๆเขาชวย ท าใหสามารถเขาสระบบธรกจระดบโลกได

โดยงาย เชน การประกนคณภาพดวยระบบ ISO 9002 การน าเอาระบบ TQM มาจดการคณภาพ

ทงองคการ ระบบการผลตทนเวลาพอด (Just in Time) เพอก าจดความสญเปลาในดานตาง ๆเชน

ปรมาณการผลตมากเกนความตองการ ระบบการจดการคณภาพ (Quality Management System) การควบคม

คณภาพ (Quality Control : QC) ไคเซน (Kaizen) ระบบการจดการสงแวดลอม (Environment

Management System : EMS) เปนตน การเปนผลตภณฑระดบโลกจะตองมการควบคมคณภาพ

โดยใชระบบประกนคณภาพทผานการรบรองมาตรฐานจากสถาบนทเชอถอได เพอใหผลตภณฑม

มาตรฐานคณภาพทเชอถอไดโดยใชเทคนคในการผลตททนสมย ใชเทคโนโลยในการผลตสนคา

81

หรอการใหบรการ การควบคมคณภาพสนคา การสงสนคาททนเวลา การมจรยธรรมในการผลต

ความรบผดชอบ ตอสนคา ผบรโภค และสงคม สงแวดลอม

การจดการในทศวรรษท 21 (Managing in the 21st Century) เนตรพณณา ยาวราช

(2553 : 22) กลาววา 1) การผลตสนคาอยางมคณภาพ มนวตกรรมใหม มการพฒนาผลตภณฑให

ไดมาตรฐานระดบสากล ตอบสนองความตองการของผบรโภคไดเปนอยางด 2) ใหบรการอยางม

คณภาพเชอถอไดดวยความรกและผกพนตอลกคา เอาใจใสรบผดชอบตอลกคา 3) มความสามารถ

ในการคดรเรม และรบฟงความคดเหน การมสวนรวมของคนในองคการ 4) การพฒนาพนกงาน

ใหมความร ความสามารถมากขนและทส าคญทสด คอการจงใจและตอบแทนพนกงานใหม

สวสดการทด การบ ารงรกษาพนกงาน พฒนาพนกงาน 5) การมจรยธรรมทางธรกจทจะชวยก าจด

สงทไมซอสตยออกไปจากองคการ รบผดชอบตอชมชนและสงคม 6) การรกษาธรรมชาต

สภาพแวดลอมการหาแนวทางทดแทนธรรมชาตทสญเสยไป

สรปไดวา คณภาพระดบสากล หมายถงสนคาหรอบรการทมคณภาพเปนเลศ ทม

กระบวนการผลตหรอการใหบรการทเปนเลศ มระบบการบรหารจดการ ททนสมย เชอถอได ม

การควบคมคณภาพทผานการรบรองจากสถาบนทเชอถอได

2.2 กรอบแนวคดการจดการศกษาในศตวรรษท 21

Kan Kay (2554) ประธานภาคเพอทกษะแหงศตวรรษท 21 (Partnership for 21st

Century skills) เสนอกรอบความคดเพอการเรยนรในศรวรรษท 21 ดงน

82

ภาพประกอบ 9 กรอบความคดเพอการเรยนรในศตวรรษท 21

ทมา : ภาคเพอทกษะแหงศตวรรษท 21 (Kan Kay, 2554 : 34-35)

วชาแกน

ภาษาองกฤษ การอาน เศรษฐศาสตร หรอศลปะการใชภาษา วทยาศาสตร ภาษาส าคญของโลก ภมศาสตร ศลปะ ประวตศาสตร คณตศาสตร การปกครองและหนาทพลเมอง

แนวคดส าคญในศตวรรษท 21

จตส านกตอโลก

ความรพนฐานดานการเงน เศรษฐกจ ธรกจ และการเปนผประกอบการ

ความรพนฐานดานพลเมอง

ความรพนฐานดานสขภาพ

ความรพนฐานดานสงแวดลอม

83

ภาพประกอบ 9 (ตอ)

จากภาพประกอบ 9 มรายละเอยด ดงน

1. วชาแกน

วชาแกน (Core Subject) พระราชบญญตการศกษาพนฐานถวนหนา ค.ศ. 2001

(No Child Left behind Act of 2001) ไดก าหนดวชาแกนไวดงน คอ ภาษาองกฤษ การอานหรอ

ศลปะการใชภาษา คณตศาสตร วทยาศาสตร ภาษาตางประเทศ หนาทพลเมอง การปกครอง

เศรษฐศาสตร ศลปะ ประวตศาสตรและภมศาสตร

2. เนอหาส าหรบศรวรรษท 21

เนอหาในสาขาใหม ๆ ทส าคญตอความส าเรจในการท างาน และชมชน แตไมไดเนน

ในโรงเรยนทกวนน ไดแก ความส านกตอโลก ความรพนฐานดานการเงน เศรษฐกจ ธรกจ การ

เปนผประกอบการ ความรพนฐานดานพลเมอง และความตระหนกในสขภาพและสวสดภาพ

ทกษะการเรยนรและนวตกรรม

ความคดสรางสรรคและนวตกรรม

การคดเชงวพากษและการแกไขปญหา

การสอสารและการรวมมอท างาน

ทกษะดานสารสนเทศ สอ และเทคโนโลย ความรพนฐานดานสารสนเทศ

ความรพนฐานดานสอ

ความรพนฐานทางเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร (ไอซท) ทกษะชวตและการท างาน

ความยดหยนและความสามารถในการปรบตว

ความคดรเรมและการชน าตนเอง

ทกษะทางสงคมและการเรยนรขามวฒนธรรม

การเพมผลผลตและความรรบผด

ความเปนผน าและความรบผดชอบ

ระบบสนบสนนการศกษาของศตวรรษท 21

มาตรฐานและการประเมนของศตวรรษท 21

หลกสตรและการสอนของศรวรรษท 21

การพฒนาทางวชาชพของศตวรรษท 21

สภาพแวดลอมการเรยนรของศตวรรษท 21

84

3. ทกษะการเรยนร และการคด

นอกจากเรยนรเนอหา ทางวชาการ แลวนกเรยนจ าเปนตองรจกวธเรยนรอยางตอเนอง

ตลอดชวต รจกใชสงทเรยนมาอยางมประสทธภาพ และสรางสรรค ทกษะการเรยนร และการคด

ประกอบดวยการคดเชงวพากษ และทกษะการแกปญหา ทกษะการสอสาร ทกษะการสรางสรรค

และผลตนวตกรรม ทกษะการท างานรวมกน ทกษะการเรยนรตามบรบท และทกษะพนฐานดาน

ขอมลและสอ

4. ความร พนฐานไอซท (ICT Literacy)

ความรพนฐานดานเทคโนโลยสารสนเทศ และการสอสาร คอ ความสามารถในการใช

เทคโนโลย เพอพฒนาความร และทกษะแหงศตวรรษท 21 ในบรบทของการเรยนรวชาแกน

นกเรยนตองใชเทคโนโลยใหเปนเพอเรยนรเนอหาและทกษะ จะไดรจกวธเรยนร การคดเชง

วพากษ การแกปญหา การใชขอมลการสอสาร การผลตนวตกรรม และการรวมมอท างาน

5. ทกษะชวต

ครทดยอมรจกสอดแทรกทกษะชวตในบทเรยน ความทาทาย ในปจจบน คอการผสาน

ทกษะทจ าเปนเหลานในโรงเรยนอยางจงใจ แยบยลและรอบดาน ทกษะชวตไดแก ความเปนผน า

ความมจรยธรรม การรจกรบผดชอบ ความสามารถในการปรบตว การรจกเพมพนประสทธผลของ

ตนเอง ความรบผดชอบตอตนเอง ทกษะในการเขาถงคน ความสามารถในการชน าตนเอง และ

ความรบผดชอบตอสงคม

6. การประเมนในศตวรรษท 21

การประเมนผลทแทจรง เปนพนฐานส าคญส าหรบการศกษาในศตวรรษท 21

การประเมนตองวดผลลพธส าคญ 5 ประการ ไดแก วชาแกน เนอหาส าหรบศตวรรษท 21 ทกษะ

การเรยนรและการคด ความรพนฐานไอซท และทกษะชวต การประเมนทกษะแหงศตวรรษท 21

ควรท าควบคไปกบการประเมนวชาแกน เทคโนโลยสมยใหม จะชวยการประเมนใหมประสทธผล

มความย งยน และเสยคาใชจายนอยลง แบบทดสอบมาตรฐานอยางเดยว ใชวดทกษะและความรท

เรยนไดไมกอยาง การประเมนตองผสมผสานใหสมดลระหวางแบบทดสอบมาตรฐานทมคณภาพ

ตองการประเมนในชนเรยนอยางมประสทธผล

85

นอกจากน กรอบความคดของภาคเพอทกษะแหงศตวรรษท 21 ไดน าไปใชในการ

วเคราะห ณ หองวจยการศกษาเขตภาคกลางตอนเหนอ (NCREL) ของสหรฐอเมรกา และกลมเมทร

(Metiri Group) ไดเสนอ กรอบความคดส าหรบทกษะแหงศตวรรษท 21 เมอป 2003 กอนหนา

ขอเสนอของภาคเพอทกษะแหงศตวรรษท 21 ซงกรอบความคด engage ของ NCREL และ

Metiri Group มดงน (ครส ดด, 2554)

1. ความรพนฐานในยคดจตอล ไดแก ความรพนฐานทางวทยาศาสตร เศรษฐศาสตรและ

เทคโนโลย ความรพนฐานเชงทศนาการ และขอมล ความรพนฐานทางพหวฒนธรรม และ

จตส านกตอโลก

2. การคดเชงประดษฐ ไดแกความสามารถในการปรบตว การจดการความซบซอน และ

ความสามารถในการชน าตนเอง ความอยากร ความคดสรางสรรค และความกลาเสยง การคดระดบสง และการ

ใชเหตผลทด

3. การสอสารอยางมประสทธภาพ ไดแก การท างานเปนทม ความรวมมอ และทกษะ

ดานปฏสมพนธระหวางบคคล ความรบผดชอบตอตนเอง ตอสงคม และความรบผดชอบในฐานะ

พลเมอง การสอสารแบบโตตอบ

4. การเพมผลตผลระดบสง ไดแก การจดล าดบความส าคญ การวางแผน การจดการเพอ

มงผลสมฤทธ การใชเครองมออยางมประสทธผล ความสามารถในการสรางผลผลตทมคณภาพ

และเหมาะสม

สรปไดวาทกษะส าหรบศตวรรษท 21 มงพฒนาความรความสามารถของผเรยนให

กาวหนาของเทคโนโลยสารสนเทศ ซงภาคเศรษฐกจ บรการทมการขบเคลอนขอมล ความร

นวตกรรม ไดเขามาแทนท ภาคเศรษฐกจอตสาหกรรม และเทคโนโลยเขามาชวยพนกงานทม

ทกษะในขนสง ใหเพมผลผลตมากขน และสรางสรรคยงขน ดงน นผ ทปรบตวและสราง

ประโยชนในองคการ ผลตภณฑ และกระบวนการท างานดวยทกษะการสอสาร การแกปญหา

การคดเชงวพากษ เพอปรบเปลยนการท างาน และมผลงานตามความคาดหวงขององคการ จะไดรบ

ผลตอบแทนจากเศรษฐกจทกาวหนา

86

2.3 การจดการศกษาในระดบนานาชาต

การศกษาหลกการแนวคด ทฤษฎการจดการเรยนการสอนในระดบนานาชาต ผวจย

ไดศกษาหลกการแนวคดของหลกสตรในระดบนานาชาต ระบบรางวลของสถานทเปนเลศ และ

หลกสตรเทยบเคยงนานาชาต ดงน 1)หลกสตร International Baccalaureate (IB) 2) ระบบรางวล

ความเปนเลศของสถานศกษาในองกฤษ (The outstanding School Award) 3) รางวลองคการทาง

การศกษาของประเทศสงคโปร (The Singapore Quality Class: SQC) และ4) หลกสตรการจดการ

เรยนการสอนเนนภาษาองกฤษ (English Program: EP) ของกระทรวงศกษาธการประเทศไทย ซงม

รายละเอยดดงน

1) หลกสตร International Baccalaureate (IB)

หลกสตร International Baccalaureate (IB) คอ หลกสตรการเรยนการสอนทถก

พฒนาขนตงแตป ค.ศ.1968 โดยมวตถประสงคเพอใหเปนหลกสตรซงเปนทรจกและยอมรบกนทว

โลก เพอพฒนาเยาวชน ใหมความร ความสามารถ ทงทางดานการศกษา และหลอหลอมใหผเรยนม

จตใจทด มความเออเฟอเผอแผตอสงคม มความรกและรบผดชอบตอสงคมโลก หลกสตร IB เปน

หลกสตรทไดรบการยอมรบอยางกวางขวาง ปจจบนมโรงเรยนกวา 2,100 แหงใน 125 ประเทศทว

โลกทเปดสอนหลกสตร IB โดยโรงเรยนทจะเปดสอนหลกสตร IB นนจะตองผานการพจารณา

และไดรบการยอมรบจาก International Baccalaureate Organization (IBO) วามความพรอมทจะเปด

สอนระบบ IB ประเทศออสเตรเลยมโรงเรยนทงสน 49 โรงเรยนทเปดสอนจนถงระดบ IB Diploma

ซงหลกสตร IB Diploma ประกอบดวย 6 กลมวชา ไดแก

Group 1 Language 1

Group 2 Second Language

Group 3 Individuals and Societies

Group 4 Experimental Sciences

Group 5 Mathematics and Computer Science

Group 6 The Arts

นกเรยนจะตองเลอกวาวชาไหนจะเรยนเปน High Level หรอ Standard Level จากทง 6 กลมวชา (เลอก 1

วชาจากแตละกลมในกลม 1-5) และเลอกวชาท 6 ในกลมท 6 คอ Art หรออาจเลอกจากกลมท 1-5 กได และ

87

นอกจากวชาเรยนท ง 6 วชา ดงกลาว นกเรยนจะตองท า Extended Essay, Theory of knowledge

และCreativity/Action/Service อกดวย หลก สตร IB เนนหลกสตรท ได รบการยอมรบจาก

มหาวทยาลยทวโลก เชน Harvard University, University of Cambridge, University of California-

Berkeley, Stamford, University, Australian National University, University of Melbourne เปนตน

(คอมพลท เอดดเคชน แอนด ทวรรง, ม.ป.ป.:35-36)

2) รางวลความเปนเลศของสถานศกษาในฮองกง (The Outstanding School Award)

โครงการใหรางวลความเปนเลศของสถานศกษาในฮองกง เปนแผนงานหนงใน

แผนการปฏรปคณภาพการศกษาของฮองกง คณะกรรมการกองทนคณภาพการศกษาจะใหรางวล

ความเปนเลศของสถานศกษาปละครง โดยมวตถประสงค 1) เพอเปนการยกยองและสงเสรม

สถานศกษาทมผลงานเปนเลศ 2) สงเสรมและเผยแพรขยายวธปฏบตทางการศกษาของสถานศกษา

ทมความเปนเลศ และ 3) เพอสรางสรรควฒนธรรมคณภาพการศกษาในสถานศกษาของฮองกงเพอ

มงสความเปนเลศภายในสภาพแวดลอมและเงอนไขของแตละสถานศกษา รางวลความเปนเลศจะ

ใหแกสถานศกษาซงสามารถแสดงผลสมฤทธและการปฏบตทมความเปนเลศใน 4 ดานของ

การศกษา คอ 1) การจดการและการจดองคกร 2) การเรยนการสอน 3) การสนบสนนจดมงหมาย

ของนกเรยนและสถานศกษา 4) ผลสมฤทธทางการเรยนและระดบการพฒนาของนกเรยน แต

คณะกรรมการไมไดก าหนดจ านวนรางวลไว ซงเกณฑการใหรางวลฮองกง แบงตามหลกหรองาน

ของการศกษา ดงตอไปน (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาแหงชาต, 2543)

ดานการจดการและการจดองคกร

1.1 การวางแผนและการบรหาร

1.1.1 พนธกจและวสยทศนของสถานศกษา: สถานศกษาจดท าพนธกจ

และวสยทศนของสถานศกษาใหครอบคลมวตถประสงคของการศกษาในฮองกง และการพฒนา

รอบดานของนกเรยน โดยพจารณาในแงของลกษณะเฉพาะของสถานศกษา พนธกจและวสยทศน

ของสถานศกษารบรโดยคณาจารยและนกเรยน

1.1.2 แผนการพฒนาสถานศกษา : สถานศกษาจดท าแผนการพฒนา

สถานศกษาและยทธวธการปฏบต เพอบรรลเปาหมายใหสนองความตองการของนกเรยนและ

ผปกครอง สามารถใชประโยชนจากจดแขงและลดจดออน แผนการพฒนาสถานศกษามเปาหมายท

88

ชดเจนและมนคงในแงของการสงเสรมจรยธรรมและศลธรรม สตปญญา อารมณ รางกาย สงคม

และสนทรยภาพของนกเรยน ครมสวนรวมในการพฒนาแผนของสถานศกษา และเอกสารแผนได

สงไปยงผทมสวนเกยวของอยางทวถง

1.2 การพฒนาคณาจารย

1.2.1 การประสานงานของคณาจารย: สถานศกษามชองทางการ

ประสานงานระหวางคณาจารยเปนอยางด มการสงเสรมการท างานเปนทม มสวนรวมในการ

ตดสนใจ และมการตดสนใจเปนคณะ

1.2.2 การพฒนาและการประเมนคณาจารย: สถานศกษามแผนและให

โอกาสคณาจารยในการพฒนา และมระบบการประเมนคณาจารยอยางมประสทธภาพ เพอเปนการ

สงเสรมและพฒนาวชาชพครอยางตอเนอง

1.3 การจดสรรทรพยากรในการด าเนนงาน

1.3.1 การจดสรรทรพยากรอยางมประสทธภาพ: สถานศกษาจดใหผมสวน

เกยวของไดมสวนรวมในการจดสรรทรพยากรของสถานศกษา ไดมสวนรวมในกระบวนการ

ปฏบตอยางมประสทธภาพ และสถานศกษาใหการสนบสนนคณาจารยอยางมประสทธภาพ

1.4 กลไกการประเมนและขอมลปอนกลบ

1.4.1 การประเมนผล: สถานศกษามคณะกรรมการตดตามการปฏบตงาน

ของสถานศกษาอยางสม าเสมอและอยางมประสทธภาพ มกลไกการประเมนเพอประเมนผลงาน

ของสถานศกษาตามเปาหมายทก าหนดไว

1.4.2 ขอมลปอนกลบและการเรยนรดวยตนเอง: สถานศกษามชองทางท

เหมาะสมในการใหขอมลปอนกลบแกคร นกเรยน และผปกครอง เพอสงเสรมการเรยนของ

นกเรยน

ดานการเรยนการสอน

1.5 หลกสตร

1.5.1 การจดการหลกสตร การวางแผนและการจดระบบของหลกสตร :

สถานศกษามหลกสตรทมเปาหมายทแจมชด มความกวาง ความลก ความสมดล มประโยชน ม

89

ความตอเนองและเปนกลมกอน มระบบทมประสทธภาพเพอใหคณาจารยมสวนรวมในการ

ตรวจสอบหลกสตร ตดตามและการพฒนาหลกสตร

1.6 การเรยนการสอนในชน

1.6.1 ยทธวธการสอน: สถานศกษามกลไกทมประสทธภาพเพอใหครน า

วธการสอนทเหมาะสมมาใช ครยอมรบรปแบบการสอนทเหมาะสมเพอพฒนาความร พฒนา

ความคดระดบสง พฒนาความคดสรางสรรค พฒนาทกษะการเรยน และทศนคตของนกเรยน

1.6.2 ทกษะการสอน: สถานศกษามคณะกรรมการตดตามและมระบบการ

ตรวจสอบเพอใหขอมลปอนกลบทางดานทกษะการสอน สงเสรมการแลกเปลยนเรยนรวธการสอน

ทด มการสงสรรคและแลกเปลยนเรยนรทกษะการจดการหองเรยนในบรรดาคณาจารย

1.6.3 บรรยากาศของหองเรยน: สถานศกษามนโยบายทชดเจน สนบสนน

คณาจารยเพอสงเสรมความคาดหวงเชงบวก จดบรรยากาศของหองเรยนใหเหมาะสมกบความ

แตกตางของนก เรยนเปนรายบคคล จดให มแรงจงใจในเชงบวก สรางบรรยากาศท เปน

ประชาธปไตยและมอสระเพอการเรยนทมประสทธภาพ

1.7 การประเมนผล

1.7.1 ระบบและนโยบายประเมนผล: สถานศกษามระบบ และนโยบายการ

ประเมนผลทเหมาะสมสนองตอบเปาหมายของหลกสตร มความคาดหวงตอนกเรยนบนพนฐาน

ของความสามารถและความตองการของนกเรยน

1.7.2 การใชประโยชนจากขอมลในการประเมนผล : สถานศกษามระบบ

การบนทกและการรายงาน เพอใหมการใหขอมลปอนกลบทมประสทธภาพแกนกเรยนและ

ผปกครอง เพอสนบสนนการเรยนของนกเรยน

ดานการสนบสนนจดมงหมายของนกเรยนและสถานศกษา

1.8 การเอาใจใสและใหความดแลนกเรยน

1.8.1 วนย การแนะแนว และการใหค าปรกษา : สถานศกษามวธการทม

ประสทธภาพ เพอสงเสรมการพฒนาบคลกภาพของนกเรยน

1.9 การพฒนาบคลากร สงคม และวฒนธรรม

90

1.9.1 กจกรรมเสรมหลกสตร: สถานศกษาใหการสนบสนนกจกรรมเสรม

หลกสตรอยางจรงจง เพอใหเกดกจกรรมเสรมหลกสตรทมความสมบรณ สมดล และครอบคลมการ

พฒนานกเรยนทกดาน

1.9.2 โปรแกรมเสรมหลกสตร: สถานศกษาไดวางแผนโปรแกรมเสรม

หลกสตรทดและอยางเพยงพอในดานหนาทพลเมอง จรยธรรม ศลธรรม เพศศกษา และสงแวดลอม

ศกษา

1.10 การสนบสนนนกเรยนทมความตองการพเศษ

1.10.1 โปรแกรมสนบสนนการเรยน: สถานศกษามแผนการสอนซอม

เสรมทมประสทธภาพแกนกเรยน ผซงมความยงยากในการเรยน และมการเสรมสรางและขยาย

โปรแกรมการเรยนรส าหรบนกเรยนทมพรสวรรค

1.10.2 บรการดแลรกษา: สถานศกษาใหการสนบสนนเดกพการ เดกทม

ปญหาการปรบตว หรอเดกทมปญหาครอบครวอยางเพยงพอ

1.11 การเชอมโยงกบผปกครองและชมชน

1.11.1 ความรวมมอระหวางบานกบสถานศกษา: สถานศกษาก าหนด

ชองทางการสอสารอยางด และมประสทธภาพระหวางสถานศกษากบผปกครอง

1.11.2 การมสวนรวมในกจกรรมของชมชน: สถานศกษามสวนรวมใน

กจกรรมของชมชนและสรางสายใยกบงานอนๆ เพอสงเสรมการเรยนรของนกเรยน

1.12 บรรยากาศของสถานศกษา

1.12.1 ก าลงใจ: ทกคนในสถานศกษามสวนรวมในการก าหนดวสยทศน

และความเชอ มความรสกเปนสวนหนงของสถานศกษาและมความภมใจทงครและนกเรยน

1.12.2 มนษยสมพนธ : ครมความรกและความเอาใจใสตอนกเรยน ม

ความสมพนธอนดระหวางคณาจารย ระหวางคณาจารยกบนกเรยนและระหวางนกเรยนดวยกน

สถานศกษามหลกฐานใหเหนถงวฒนธรรมของความเปนเพอนรวมงาน และมความเกยวพนอยางด

กบสมาคมศษยเกา

91

ดานผลสมฤทธและระดบการพฒนาของนกเรยน

การประเมนผลงานของสถานศกษาทสงเสรมระดบการพฒนาและผลสมฤทธ

ทางการเรยนของนกเรยนจะเปนผลงานทใชในการพจารณาวา สถานศกษานนไดบรรลระดบ

แผนพฒนาทไดก าหนดไวในการพฒนานกเรยน การปรบปรงสงทเปนมลคาเพม เชน ชอเสยงของ

สถานศกษา ความสามารถของสถานศกษาในการก าหนดเปาหมายทท าไดในสภาวะแวดลอมของ

ตน กลไกทใชในการท างานเพอบรรลเปาหมาย ประสทธภาพในการตรวจสอบและการใหขอมล

ปอนกลบ สถานศกษาแตละโรงจะไดรบการประเมนตามเปาหมายทก าหนดไวในแผนพฒนา

สถานศกษาของตน ตลอดทงเนอหาสาระของการเขาถงหรอระดบการพฒนาของนกเรยนและ

ผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยน รายการตอไปน สถานศกษาควรใชเปนแนวทางในการ

ด าเนนงานระยะยาวในเรองการพฒนานกเรยนทงหมดในภาพรวม

การพฒนาดานจรยธรรมและศลธรรม : นกเรยนมความประพฤตด มวนย และ

พฤตกรรมทด มความชนชอบในคานยมทางจรยธรรม ตระหนกในสภาพของสงคม การเมองและ

หนาทพลเมอง ใหบรการอยางดแกสถานศกษาและชมชน มความมศกดศรสง มแนวความคดตอ

ตนเองในเชงบวก และมพลงในการตอตานสงย วยตางๆ ของสงคม

การพฒนาดานสตปญญา: นกเรยนสามารถเขาถงเปาหมายทางวชาการ การคด

อยางมเหตผลและเปนอสระ มทกษะการสบคนและการใหเหตผล มประวตผลการสอบวชาตางๆ

ในระดบสง มการพฒนาดานภาษา มระดบทกษะการรหนงสอ 2 ภาษา และทกษะการพด 3 ภาษา ม

ทกษะการเรยนรตลอดชวต มความสามารถและแรงจงใจในการน าทกษะในดานเทคโนโลยไป

ปฏบต และการก าหนดเปาหมายทท าไดส าหรบการเรยนรอยางตอเนอง

การพฒนาดานรางกายอารมณ: นกเรยนตระหนกในดานสขภาพเชงบวก มสวน

รวมอยางจรงจงในดานกจกรรมกฬา มความตระหนกและมสวนรวมในกจกรรมการพฒนารางกาย

ตลอดชวต มความพรอมทจะกาวเขาสวยผใหญ สถานศกษาสามารถเตรยมนกเรยนเพอการกาวเขาส

วยผใหญทงทางรางกาย อารมณ สงคม และจตใจ

การพฒนาดานสงคม: นกเรยนมความสมพนธกบเพอนฝง สามารถท างานรวมกน

ท างานเปนทม และแบงปนความรบผดชอบ มทกษะทางภาวะผน าและการจดองคกร มทกษะใน

92

ความสมพนธระหวางเพอน ทกษะในการสอสารทด ใหความนบถอและยอมรบบคคลอน มความ

ชนชอบในมรดกและวฒนธรรมของตนเองและคนอน

การพฒนาดานสนทรยภาพ : นกเรยนมสวนรวมอยางจรงจงในกจกรรมทาง

วฒนธรรมและศลปะภายในและระหวางสถานศกษา มความสามารถในการสรางสรรคศลปะดนตร

การละคร และเตนร า

3) รางวล The Singapore Quality Class (SQC)

SQC เปนรางวลทมอบใหกบองคกรทางการศกษาภาคเอกชนของประเทศ

สงคโปรทมผลงานทเปนเลศ ผท าการประเมนองคกรทางการศกษาคอสถาบน SPRING ของ

ประเทศสงคโปร โดยมรปแบบเชนเดยวกบ SQA ซงประกอบดวยเกณฑการประเมน 7 ดานดวยกน

คอ 1) ภาวะผน า 2) การวางแผน 3) สารสนเทศ 4) การบรหารบคคล 5) กระบวนการ 6) ลกคา

และ7) ผลลพ ธ Spring Singapore Enabling Enterprise (2013) ไดจดท าเอกสาร Benchmarks

เพอใหองคกรทางการศกษาทจะสมครเขารบการประเมนคณภาพขององคกรไดศกษาถงความ

เปนไปไดในการทจะไดรบรางวล SQC รายละเอยดมดงน

1. การรบสมครนกเรยน

1.1 องคกรควรมเปาหมายหลกของการศกษาทแสดงใหผปกครองและนกเรยนเชอมนได

วาจะไดรบการศกษาและสวสดการทดจากองคกร

1.2 องคกรควรมรองรอยการบนทกการรบนกเรยนอยางนอย 2 ป

1.3 องคกรทรบนกเรยนตางชาตแบบเตมเวลาอยางนอยหนงป ควรมการจดหาทรพยากร

และสรางความมนใจใหกบนกเรยนกลมนไดเกยวกบ การใชเวลาในการเรยนในสถานศกษาอยาง

นอยวนละ 7 ชวโมง มการเขารวมกจกรรมตางๆ การท ากจกรรมเสรม และการเรยนดวยตนเอง

1.4 องคกรควรมการน าเสนอและแจงขอมลทถกตองและเพยงพอเกยวกบองคกรและ

หลกสตรทเปดสอนเพอใหนกเรยนและผปกครองใชเปนขอมลในการตดสนใจ ขอมลเหลานไดแก

ภาพรวมขององคกร สาขา/คณะ สงอ านวยความสะดวก เนอหาหลกสตร ความสมพนธระหวาง

องคกรกบองคกรอน ๆ ทเกยวของกนในดานการสอน การสอนและวธการประเมนทใชการรบรอง

สถานะของหลกสตร คาธรรมเนยม คณสมบตขนต าและประสบการณทตองการในการรบเขา

93

ความสะดวกเกยวกบทพก ระยะเวลาการเรยน และเงอนไขอน ๆ องคกรควรประกาศไวอยาง

ชดเจน เพอปองกนปญหาตางๆ ทอาจเกดขน

1.5 องคกรตองรบผดชอบและตดตามการด าเนนการของตวแทนทงในและตางประเทศ

สญญาระหวางองคกรกบตวแทนตองชดเจนและถกตอง หากมปญหาเกดขนกบตวแทน องคกรตอง

ระงบการเปนตวแทนทนท

1.6 องคกรควรมการปรบโปรแกรมเพอใหเหมาะสมกบนกเรยนใหม และในระหวาง

โปรแกรมควรมการแจงขาวสารตางๆ ใหทราบ เชน หลกสตร เสนทางความกาวหนา สงอ านวย

ความสะดวก การสนบสนนการเรยน ระบบการสอน การใหทนการศกษา การโอนหนวยกต

นโยบายขององคกร เปนตน

2. โครงสรางพนฐานทางการเรยน

2.1 องคกรควรมสงอ านวยความสะดวกตาง ๆ ทเพยงพอส าหรบนกเรยนทเรยนเตม

เวลา สงเหลาน ไดแก

2.1.1 หองเรยน หองเสรม และอปกรณตาง ๆ

2.1.2 คอมพวเตอร อนเตอรเนต โทรทศนและอปกรณในการศกษา เชน เครองเลน

วดโอ ดวด

2.1.3 หองสมดทมการเกบรวบรวมต ารา วารสาร และสอการเรยนตาง ๆ ทเพยงพอ

และมประโยชน

2.1.4 สงอ านวยความสะดวกส าหรบนกเรยนในการศกษาดวยตนเอง

2.2 ขนาดของหองเรยนควรเปนไปตามมาตรฐานของกระทรวงศกษาธการ คอ 1.5

ตารางเมตรส าหรบนกเรยนหนงคนในหองเรยนธรรมดา และ 2 ตารางเมตรส าหรบนกเรยนหนงคน

ในหองเรยนทตองมการใชเทคนคและอปกรณตางๆ เชน โทรทศน หองปฏบตการ และการฝก

ทกษะตางๆ

3. โปรแกรมการศกษา

3.1 โปรแกรมในระดบ ตางๆ ควรมการควบคมคณภาพอยางสม าเสมอ โดย

สถาบนอดมศกษาและหรอจากองคกรตางๆ

94

3.2 ประกาศนยบตร ใบรบรององคกรควรไดรบการรบรองจากสถาบนทมชอเสยงหรอ

ผทรงคณวฒ หรอหนวยงานทไดรบการยอมรบ

3.3 องคกรควรม เอกสารการประกนคณภาพหลกสตรและการเรยนการสอน

ประกอบดวย วธด าเนนการพฒนาหลกสตร การสงตอ การบรหารจดการ การทบทวนและการขยาย

และการประเมนการเรยนของนกเรยน

3.4 องคกรควรมการน าค าแนะน าของคณะกรรมการวชาการมาปรบปรงคณภาพ และ

รกษามาตรฐานขององคกร ซงคณะกรรมการควรประกอบดวยนกวชาการทงจากสถาบนการศกษา

และองคกรเอกชน

4. คณะท างาน

4.1 อตราสวนครตอนกเรยนในองคกรไมควรสงเกน 1:40 ส าหรบหนงหองเรยน 1:100

ส าหรบหองบรรยาย 1:20 ส าหรบหองกวดวชา

4.2 องคกรควรน าขอเสนอแนะของคณะท างานมาใชเพอการบรรลผลการด าเนนงาน

ตามทตงไว และส าหรบโปรแกรมหลกตองมครทท างานเตมเวลา การสอนตองไมเกนคนละ 8

ชวโมงตอวน ตองไมมอตราการลาออกระหวางการเรยนของนกเรยน

5. การสนบสนนนกเรยน

5.1 องคกรควรมการแตงตงบคคลทมความรบผดชอบและเหมาะสม เพอใหค าปรกษา

ค าแนะน า และบรการอน ๆ รวมทงรายละเอยดและการสอสารกบนกเรยนอยางชดเจน

5.2 องคกรควรมการจดหาดแลใหนกเรยนแตละคนเขยนรายงานทก 3-6 เดอนถงผลการ

ดแลและค าแนะน าทไดรบ

6. การรองทกข

6.1 องคกรควรมวธการทยตธรรมส าหรบการรองทกขของนกเรยน ควรแนะน าและให

ขอมลส าหรบนกเรยนทกคนในการรบเรองรองทกขและใหทางเลอกและขอเสนอส าหรบการ

แกปญหาอยางทนเวลา

7. นโยบายในการโอนและคาธรรมเนยม

7.1 องคกรควรมนโยบายทอนญาตใหนกเรยนโอนยายไปสถาบนอนและควรปฏบตตอ

นกเรยนตามความตองการของนกเรยนดวยการโอนยายควรก าหนดไวในคมอนกเรยนดวย

95

7.2 องคกรควรมนโยบายทชดเจนเกยวกบคาธรรมเนยมทจายคน

7.3 คาธรรมเนยมควรก าหนดใหจายเปนภาคเรยนการศกษา

8. การประเมนนกเรยน

8.1 องคกรควรท าการส ารวจและรวบรวมขอมลจากทกหองเรยนเกยวกบ การปฏบต

ของคร เนอหาของหลกสตร การบรหารจดการ การบรการตางๆ เปนตน และมการน าขอมลทไดมา

ปรบปรงแกไข

8.2 ควรมการราบรวมอตราความพงพอใจของนกเรยนในแตละป โดยท าการส ารวจซง

ควรอยในเกณฑ 3.5-5 ตามมาตราสวน

จากแนวคด/หลกการและองคประกอบของรางวลส าหรบสถานศกษาตางประเทศ เหนได

วา จดมงหมายหนงทส าคญกคอ การเปนตวอยางทดหรอการเปนตนแบบใหกบสถานศกษาอนๆ ใน

การจดการศกษาไดอยางมคณภาพทงในดานวชาการ การบรหารจดการและดานอนๆ เพอใหบรรล

เปาหมายส าคญคอการพฒนาคณภาพของผเรยนใหเปนไปตามคณลกษณะทพงประสงค นอกจากน

กรอบแนวคดสถานศกษาสความเปนเลศของประเทศออสเตรเลยก าหนดไวสอดคลองกนดงน

Conceptual Framework for School Excellence ซงเปนกรอบแนวคดสถานศกษาสความ

เปนเลศของประเทศออสเตรเลย เปนเครองมอในการจดการโรงเรยน โดยมวตถประสงคเพอชวยให

ผเรยนและโรงเรยนมการพฒนาคณภาพทางการศกษา โดยการสงเสรมใหเกดการพฒนาไปส

มาตรฐานทดยงขนและชวยใหสถานศกษาสามารถประเมนผลการด าเนนงานเพอน าไปสการพฒนา

อยางตอเนอง ซงสามารถน าไปใชกบโรงเรยนรปแบบตางๆไดอยางทวถงดวยการก าหนดแนวทาง

ด าเนนงานทสอดคลองกบรปแบบการจดการเรยนการสอนรปแบบตางๆไดอยางด เพอน าไปสการ

วางแผนเชงกลยทธทจะท าใหเกดการพฒนาอยางตอเนองเพอใหไดผลสมฤทธของผเรยนทดทสด

เปาหมายสงสดในการบรหารโรงเรยนคอผลสมฤทธของผเรยนซงจะถกก าหนดโดย

มาตรฐานการสอน ไดแก การเรยนการสอน หลกสตร และการประเมนผลการเรยนรโดยจะมการ

สนบสนนในระดบชนเรยน ไดแก การมสวนรวมในการวางแผน การใชฐานขอมล การเพมเตม

ความรทางวชาชพของบคลากร และการมสวนรวมของผเรยนในกระบวนการเรยนการสอน อกทง

ยงตองมการสนบสนนในระดบโรงเรยน อนไดแก โครงสรางองคการและกระบวนการบรหาร

จดการสภาพแวดลอมของผเรยน การมสวนรวมของชมชน และภาวะผน าและการบรหารจดการ

96

สดทายนโยบายการศกษาชาต ความกาวหนาในวชาชพ การประเมนและการน านโยบายไปปฏบต

จะน ามาซงการวางแผนเชงกลยทธของโรงเรยนเพอใหบรรลวตถประสงคทก าหนดไว (Australia

Capital Territory/ACT Department of Education and Training, 2005)

4) หลกสตรการจดการเรยนการสอนเปนภาษาองกฤษ English Program (EP)

ของกระทรวงศกษาธการ

การจดการเรยนการสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการเปนภาษาองกฤษ

นนมวตถประสงคทส าคญชดเจน คอ ตองการทจะพฒนาทกษะภาษาองกฤษ ทงดานการฟง การพด

การอานและการเขยน สวนปรชญาของการจดการศกษามความแตกตางกนในแตละระดบ กลาวคอ

ในระดบอนบาลเนนสภาพแวดลอมในการเรยนร และกจกรรม เพอเสรมการเรยนรภาษาองกฤษ

เพอใหรากฐานความเขาใจของเดก ในระดบประถมศกษาจะจดการศกษาโดยเนนการวางรากฐาน

การพฒนาภาษาองกฤษใหสามารถน าไปสการพฒนาการการศกษาในระดบสงขนส าหรบระดบ

มธยมจะค านงถงการพฒนาความรความคดใหเกดความคดสรางสรรคในผเรยน สวนของโรงเรยน

ระดบอาชวศกษาจะเนนการใชภาษาองกฤษเพอพฒนาความรความสามารถใหสอดคลองกบ

ตลาดแรงงานและสงคม (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน, 2546) โดยมหลกเกณฑและ

วธการ (ส านกพฒนานวตกรรมการจดการศกษา, 2548) ดงน

4.1 การบรหารจดการ โครงการ

4.1.1 สถานศกษาทมความพรอม สามารถจดการเรยนการสอนเปน

ภาษาองกฤษไดตงแตระดบประถมศกษาเปนตนไป สถานศกษาใดประสงคจะจดการเรยนการสอน

เปนภาษาองกฤษจะตองเสนอโครงการใหหนวยงานตนสงกดพจารณาตามล าดบ ทงนตองไดรบ

อนมตจากกระทรวงศกษาธการกอนการเปดการสอน หนวยงานตนสงกดตองก าหนดหวขอเรอง

และวธการในการเขยนโครงการ

4.1.2 การขออนมตโครงการ

1) สถานศกษาเสนอโครงการตอหนวยงานตนสงกดตามล าดบ

2) หนวยงานตนสงกดแตงตงคณะกรรมการพจารณาโครงการ

3) คณะกรรมการตรวจสอบความพรอมทสถานศกษา

97

4) คณะกรรมการประเมนผลการตรวจสอบ และแจงผลการประเมน

ตอหนวยงานตนสงกด

5) หนวยงานตนสงกดใหความเหนชอบ

6) หนวยงานตนสงกดเสนอขออนมตตอกระทรวงศกษาธการ โดย

รฐมนตรวาการกระทรวงศกษาธการ

4.1.3 สถานศกษาทไดรบอนมตใหด าเนนโครงการแลว ใหด าเนนการภายใน

2 ป ถาไมด าเนนการภายในเวลาทก าหนดใหถอวาโครงการนนสนสด

4.1.4 สถานศกษาทจดการเรยนการสอนเปนภาษาองกฤษ แลวมความ

ประสงคจะหยดด าเนนการจะตองแจงตอหนวยงานตนสงกดและผปกครองนกเรยนลวงหนาอยาง

นอย 2 ปทงนตองค านงถงการจบตวประโยคของนกเรยนชนจดทายทรบเขาเรยนดวย

4.1.5 สถานศกษาท จดการเรยนการสอนสองกล ม คอ กลมทจดเปน

ภาษาไทย และกลมทจดเปนภาษาองกฤษ ตองก าหนดใหมกจกรรมพฒนาครสอนภาษาองกฤษ

ส าหรบกลมทจดเปนภาษาไทยไวในโครงการอยางตอเนอง จนสามารถสอนวชาภาษาองกฤษเพอ

ใชในการสอสารไดเหมอนเจาของภาษา

4.1.6 สถานศกษาทจดการเรยนการสอนเปนภาษาองกฤษ ตองจดใหม

คณะกรรมการสถานศกษา ด าเนนการตรวจสอบและทบทวนการด าเนนงานของสถานศกษา ทง

ระบบโดยมงเนนคณภาพของผเรยนทงคณลกษณะและผลสมฤทธทางการเรยน แลวจดท าเปน

รายงานประจ าปเสนอหนวยงานตนสงกดและผเกยวของ เพอการพฒนาคณภาพการศกษาทตอเนอง

4.1.7 เวลาและวชาทเปดสอน

1) ระดบกอนประถมศกษา จดการเรยนการสอนเปนภาษาองกฤษไม

เกนรอยละ 50 ของเวลาทจดกจกรรม

2) ระดบประถมศกษา จดการเรยนการสอนเปนภาษาองกฤษเฉพาะวชา

ภาษาองกฤษ คณตศาสตร วทยาศาสตรและพลศกษา โดยค านงถงความร ความเขาใจในเนอหาของ

วชาศาสตรนน ควบคกบภาษาองกฤษ

98

3) ระดบมธยมศกษาจดการเรยนการสอนเปนภาษาองกฤษไดทกวชา

ยกเวนวชาภาษาไทยและวชาสงคมศกษาในสวนทเกยวของกบความเปนไทย กฎหมายไทย

ประเพณและวฒนธรรมไทย

4.1.8 ครผสอน

1) ระดบ กอนประถมศกษาและประถมศกษา ค รผ สอนท เปน

ชาวตางชาตตองสามารถออกเสยงภาษาองกฤษไดถกตองตามส าเนยงเจาของภาษาและใชภาษาไทย

ในการสอสารงายๆ ไดหรอจดใหมครไทยทสามารถใชภาษาองกฤษในการสอสาร เขาไปมสวน

รวมตลอดเวลา

2) จดใหครผสอนท าตามสญญาปฏบตงานใหครบ 1 ปการศกษาเปน

อยางนอยและมบทลงโทษทเขมงวดหากละเมดสญญา

3) ครผสอนทกคนตองจบปรญญาตรเปนอยางนอยและตองมหลกฐาน

ทางการศกษาในสาขาวชาทจะสอนหรอสาขาวชาทเกยวของ

4) ครผ สอนทไมใช เจาของภาษา ตองมความสามารถในการใช

ภาษาองกฤษทงการ ฟง การพด การอาน การเขยน ในการสอสารเหมอนเจาของภาษา และได

คะแนนสอบ TOEFL ไมนอยกวา 550 หรอ IELTS ไมนอยกวา 5.5 หรอไดรบหลกฐานการทดสอบ

ความรภาษาองกฤษเทยบเทาเกณฑดงกลาวขางตน จากสถาบนทกระทรวงศกษาธการรบรอง

5) ครผสอนทกคนตองมความรความเขาใจเดก และวธการจดการเรยน

การสอน โดยมหลกฐานดานการสอน ไมนอยกวา 15 หนวยกต หรอหลกฐานทแสดงวาไดผานการ

อบรมดานวชาการศกษา จากหนวยงานหรอสถาบนทกระทรวงศกษาธการรบรองไมนอยกวา 15 หนวยกต

หากยงไมไดรบการศกษา ผอนผนให เขารบการศกษาภายในระยะเวลา 1 ปหรอม

ประกาศนยบตรวชาชพคร หรอมประสบการณการสอนไมนอยกวา 3 ป โดยไดรบรองจาก

หนวยงานเดม

6) ครผ สอนชาวตางประเทศตองไดรบการอบรมหลกสตรดาน

หลกสตรของประเทศไทยภาษาและวฒนธรรมไทย อยางนอย 15 ชวโมง

99

7) สถานศกษาตองจดใหครผสอนทกคน ทงทจดการเรยนการสอนเปน

ภาษาไทยและภาษาองกฤษไดศกษาวธการจดการเรยนการสอนซงกนและกน เพอประโยชนในการ

จดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญทสด

8) ครผ สอนทกคนตองมโอกาสไดรบการพฒนา โดยไดรบการ

ฝกอบรม ศกษาดงานในประเทศหรอตางประเทศอยางนอย 3 ปตอครง

4.1.9 การรบนกเรยน

1) รบนกเรยนทงชาวไทยและชาวตางประเทศ

2) สถานศกษาสามารถก าหนดเงอนไขความสามารถของผเรยนไดตาม

ความเหนชอบของหนวยงานตนสงกด

3) ใหสถานศกษาคดเลอกนกเรยนทมความสามารถผานเกณฑ ไดเขา

เรยนโดยไมเกบคาใชจายเพมอยางนอย 3% ของจ านวนนกเรยนในโครงการ

4) การจดจ านวนนกเรยนแตละหองเรยนควรเปน ดงน

- ระดบกอนประถมศกษา ไมเกนหองละ 25 คน

- ระดบประถมศกษา และมธยมศกษาตอนตน/ปลายไมเกนหองละ 30 คน

- ระดบวชาชพ (ปวช.) ไมเกนหองละ 20 คน

- ระดบวชาชพ (ปวส.) ไมเกนหองละ 30 คน

4.1.10 การเกบคาเลาเรยน และการจดสรรงบประมาณ

1) การก าหนดอตราคาธรรมเนยมการเรยน คาธรรมเนยมอนใน

สถานศกษาเอกชนและคาใชจายในสวนเพมจากการจดการเรยนการสอนเปนภาษาไทยใน

สถานศกษาของรฐใหหนวยงานตนสงกดสถานศกษาเปนผก าหนดในอตราทเหมาะสม

2) สถานศกษาและกรรมการสถานศกษาตองจดสรรงบประมาณ

จ านวนหนงให เพยงพอตอการสนบสนนใหนกเรยนทไมไดอยในโครงการและมความสามารถผาน

เกณฑ ใหเขาเรยนในโครงการอยางนอย 3% ของจ านวนนกเรยนแตละป และเพอสงเสรมการจด

กจกรรมการเรยนรของนกเรยนปกต

100

4.1.11 การจดการทรพยากรและกจกรรมของสถานศกษา

1) สถานศกษาทจดการเรยนการสอนเปนภาษาไทย และภาษาองกฤษ

ตองบรหารจดการ บคลากร สอ วสด อปกรณ หองปฏบตการ และสถานทตางๆ ใหครและนกเรยน

ทกคนไดใชประโยชนรวมกนอยางเทาเทยม โดยเฉพาะสถานศกษาของรฐซงใชงบประมาณของรฐ

ตองดแลใหเกดความเปนธรรมอยางแทจรง

2) สถานศกษาทจดการเรยนการสอนสองกลม ตองจดใหนกเรยนท า

กจกรรมรวมกน เชน กจกรรมพฒนาผเรยน กจกรรมของโรงเรยน/ชมชน โดยเฉพาะกจกรรมท

สงเสรมความเปนไทย สงเสรมคณธรรม จรยธรรมและคณลกษณะอนพงประสงค

4.1.12 การจดการเรยนการสอน

1) สถานศกษาตองจดการเรยนการสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการ

สอดคลองกบ นโยบายของกระทรวงศกษาธการ และพระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542

2) การจดการเรยนการสอน ควรจดในบรบทของความเปนไทย

ผสมผสานความเปนสากล โดยมงเนนความรกทองถน ประเทศชาตและความเปนไทย

3) สถานศกษาตองจดการเรยนการสอนทกวชา โดยสอดแทรก

คณธรรม จรยธรรม และคานยมทดงาม สรางความมนใจและสงเสรมใหผเรยนกลาใชภาษาในการ

สอสาร

4) การจดการเรยนการสอนเปนภาษาองกฤษกอนประถมศกษา ตอง

ค านงถงความสามารถพนฐานในการใชภาษาไทยของผเรยน ความพรอม ความสนใจทจะเรยนร

ภาษาองกฤษ ควรจดกจกรรมงายๆ ทท าใหนกเรยนมความสนกสนาน สรางความกระตอรอรนและ

ประสบความส าเรจ เชน การรองเพลง การฟงนทานประกอบภาพ การเลนบทบาทสมมต การเลนเกมสการศกษา

เปนตน

4.1.13 สอการเรยนการสอน

1) สถานศกษาตองจดใหมหลกสตรของกระทรวงศกษาธการ ระดบท

เปดสอนทงฉบบภาษาไทยและภาษาองกฤษใหครทกคนไดศกษา

2) สถานศกษาจดหาหนงสอเรยนทเปนภาษาไทยครบถวนตาม

หลกสตร ทกระทรวงศกษาธการก าหนด อยางนอย 10 ชดไวในหองสมด

101

3) ในกรณทสถานศกษาจดท าหนงสอเรยนขนเองและมการบงคบซอ

หนงสอเรยนนนตองไดรบอนญาตจากกระทรวงศกษาธการกอน

4) สถานศกษาตองจดเอกสารประกอบการเรยนการสอน หนงสอ

แบบฝกหด หรอหนงสออานเพมเตมทเปนภาษาองกฤษครบทกวชา ในจ านวนทเหมาะสมและ

สอดคลองกบเนอหาสาระตามหลกสตร โดยระบรายการจ านวนหนงสอท งภาษาไทยและ

ภาษาตางประเทศ

5) สถานศกษาตองจดใหมวสดอปกรณ สอการเรยนการสอนใน

รปแบบตางๆ ททนสมยใหสอดคลองกบเนอหาสาระ การเรยนอยางครบถวน เพยงพอ และ

จดบรการใชสอดงกลาวใหผเรยนสามารถใชประโยชนไดอยางเตมท

4.1.14 หองปฏบตการ/อาคาร

สถานศกษาตองจดใหมหองเรยน หองประกอบ หองปฏบตการและโรงฝกงาน

ส าหรบนกเรยนตามเกณฑมาตรฐานของหนวยงานตนสงกดเปนอยางนอย

4.1.15 การวดและการประเมนผลการเรยน

1) การว ดและการประเมนผลการเรยนให เปนไปตามระเบยบ

กระทรวงศกษาธการวาดวยการประเมนผลการเรยนตามหลกสตร/ขอก าหนดในหลกสตร โดย

จดท าหลกฐานแสดงผลการเรยนเปนภาษาองกฤษ ส าหรบผลสมฤทธดานการใชภาษาองกฤษของ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 6 ตองใชการทดสอบ TOEFL หรอ IELTS ตามเกณฑทสถานศกษา

ก าหนด

2) สถานศกษาตองใหความส าคญกบการประเมนผลดานคณธรรม

จรยธรรม และดานคณลกษณะทพงประสงคของผเรยน ตลอดระยะเวลาของการเรยนการสอนมการ

ประเมน เพอการปรบปรงแกไขใหผเรยนไดพฒนาครบทกดานเตมตามศกยภาพและจดท าผลการ

ประเมนไวเปนหลกฐาน

41.16 การก ากบ ตดตาม และประเมนโครงการ

1) กระทรวงศกษาธการและหนวยงานตนสงกดสถานศกษาตองจดให

มการก ากบตดตาม และประเมนผลโครงการจดการเรยนการสอนเปนภาษาองกฤษ ทงในดานความ

102

พรอมในดานการเตรยมการของสถานศกษา การบรหารจดการ การด าเนนงานของสถานศกษาและ

คณภาพของผเรยน

2) กระทรวงศกษาธการสงเสรมใหมการวจยเกยวกบคณภาพของการ

จดการเรยนการสอนเปนภาษาองกฤษ เพอพฒนาผลสมฤทธทางการเรยน การลดคาใชจาย คณภาพ

คร การบรหารจดการ และเพอแกปญหาการจดการเรยนการสอนเปนภาษาองกฤษใหดยงขน

41.17 คณภาพการศกษาตามมาตรฐานของหลกสตร English Program

ตามโครงการจดการเรยนการสอนภาคภาษาองกฤษของโรงเรยนสงกดกรมสามญศกษา

(English Program) ทเสนอโดย นายวพากย โรจนแพทย ผเชยวชาญดานนวตกรรมและสอการศกษา

กรมสามญศกษา (ส านกพฒนานวตกรรมการศกษา, 2548) ไดกลาวถงเปาหมายดานผเรยนไว ดงน

1) ผ เรยนมความรภาษาองกฤษดขน มความเชอมนในตนเอง สามารถใชภาษาองกฤษใน

ชวตประจ าวนกบการสอสาร คนควาหาความรเพมเตมไดอยางมประสทธภาพ 2) ผเรยนสามารถ

พฒนาตนเองใหรวธคด วเคราะหรจกแกปญหาได มจตส านกตอตนเอง ชมชน สงคม และโลกมาก

ขน โดยใชภาษาองกฤษเปนสอกลาง

นอกจากน ค าสงกระทรวงศกษาธการท วก 1065/2544 เรอง “ใหใชนโยบาย หลกเกณฑ

และวธการจดการเรยนการสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการเปนภาษาองกฤษ” ไดก าหนด

แนวการวดและประเมนผลการเรยน ส าหรบผลสมฤทธดานการใชภาษาองกฤษของนกเรยนชน

มธยมศกษาปท 6 ตองใชการสอบ TOEFL หรอ IELTS ตามเกณฑทสถานศกษาก าหนด

แตอยางไรกตาม หลายโรงเรยนไดก าหนดเปาหมายการจดการศกษาไวใกลเคยงกน เชน

โรงเรยนนวมนทราชนทศ เตรยมอดมศกษานอมเกลา (2551) ไดก าหนดเปาหมายไว ดงน

ผลทคาดหวงเมอเรยนจบชนมธยมศกษาปท 3 มดงน

1. เกงเนอหาวชาการในสาระตางๆ ตามมาตรฐานของการสอบ NT

2. สามารถใชภาษาองกฤษในการแสวงหาความรระดบมาตรฐานสากล

3. เขาเรยนตอระดบชนมธยมศกษาตอนปลายในหลกสตรภาคภาษาไทย

4. เขาเรยนตอชนมธยมศกษาตอนปลายในหลกสตรภาคภาษาองกฤษ

5. มความสามารถสอบวดความรภาษาองกฤษ ดวยแบบทดสอบ SLEP Test/CU

SSEPT ทระดบ High Intermediate Level ขนไป

103

6. มคณธรรม จรยธรรม และด ารงตนบนพนฐานของความเปนไทย

ผลทคาดหวงเมอเรยนจบชนมธยมศกษาปท 6 มดงน

1. เกงเนอหาวชาการในสาระตางๆ ตามมาตรฐานของการสอบ O-NET, A-NET

2. สามารถใชภาษาองกฤษในการแสวงหาความรระดบมาตรฐานสากล

3. เขาเรยนตอระดบอดมศกษาในหลกสตรภาษาไทย

4. เขาเรยนตอระดบอดมศกษาในหลกสตรนานาชาต

5. มความสามารถสอบวดความรภาษาองกฤษดวยแบบทดสอบ TOEFL/CU-TEP

ทระดบ 500 ขนไป

6. มคณธรรม จรยธรรม และด ารงตนบนพนฐานของความเปนไทย

เศรษฐภรณ หนอค า (2548) ไดพฒนาตวบงชคณภาพการจดการเรยนการสอนตาม

หลกสตรกระทรวงศกษาธการเปนภาษาองกฤษในโรงเรยนสองภาษาใน 3 ดาน ไดแก ดานปจจย

น าเขา (inputs) ดานกระบวนการ (Process) และดานผลผลต (Outputs) โดยในดานผลผลตไดแบง

องคประกอบยอยออกเปน 2 ดาน และ 9 ตวบงช ดงน

1. ผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยน

1.1 มความสามารถในการใชภาษาองกฤษเพอการสอสารไดเปนอยางด

1.2 มความสามารถในการใชภาษาองกฤษเพอการคนควาหาความรเพมเตมได

1.3 มผลสมฤทธทางการเรยนทกกลมสาระการเรยนรสงกวาเปาหมายของโรงเรยน

โดยเฉพาะกลมสาระการเรยนรภาษาองกฤษ

1.4 มผลงานความส าเรจทแสดงความสามารถในการใชทกษะภาษาองกฤษเพอการ

สอสาร

2. คณลกษณะทพงประสงคของผเรยน

2.1 มทกษะกระบวนการคดวเคราะห สงเคราะหและคดสรางสรรค

2.2 มทกษะในการแสวงหาความรจากสอและแหลงเรยนรตางๆ

2.3 มความกระตอรอรนและมความสขในการเรยน

2.4 มความมนใจในการใชภาษาองกฤษในการสอสาร

2.5 มลกษณะตามความคาดหวงดานความตรงตอเวลา ความมระเบยบวนย มสมมา

104

คารวะ กลาคด กลาพด และกลาแสดงออกอยางเหมาะสม

Brisk (1999 และ 2000) ไดน าเสนอกรอบการพฒนาโปรแกรมสองภาษาสความส าเรจโดย

กลาวถง องคประกอบผลทคาดวาจะไดรบวา วดไดจากตวผ เรยนดานพฒนาการทางภาษา

ผลสมฤทธทางการเรยน และบรณาการดานวฒนธรรมทางสงคม

และจากผลการวจยของ Montecel และ Cortez (2002) เรอง Successful Bilingual

Education Program: Development and the Dissemination of Criteria to Identify Promising and

Exemplary Practices in Bilingual Education at the National Level ไดมการน าเสนอองคประกอบ

และตวบงชคณภาพและประสทธภาพของการจดการศกษาระบบสองภาษาในระดบชาตขน ซงใน

ประเทศสหรฐอเมรกาทมคนหลากหลายเชอชาตมาอยรวมกน ไดมพระราชบญญตการศกษาสอง

ภาษามาตงแต ป ค.ศ. 1968 ซงครอบคลมถงการด าเนนงานใน 4 ดาน ไดแก

1. ตวบงชผลลพธของโรงเรยน (School Outcome Indicators)

2. ตวบงชผลลพธของผเรยน (Student Outcome Indicators)

3. ตวบงชระดบโรงเรยน (School-Level Indicators)

4. ตวบงชระดบหองเรยน (Classroom-Level Indicators)

ส าหรบตวบงชผลลพธของผเรยน (Student Outcome Indicators) ไดน าเสนอไว 4 ประการ

คอ

1. ความช านาญทางภาษาพด (Oral Language proficiency) ผเรยนในระบบการศกษาสอง

ภาษาต งแตระดบช นอนบาลตองเปนผเชยวชาญในการพดภาษาทหนง และภาษาทสองอยาง

สมบรณภายในชนประถมศกษาปท 5 ส าหรบผทรเรมในระดบช นมธยมศกษาจะตองมความ

เชยวชาญในการพดภาษาทหนงและภาษาทสองอยางสมบรณในระดบช นมธยมศกษาปท 3

นอกเหนอจากนไมถอเปนเกณฑในการจบหลกสตร

2. ความช านาญทางภาษาเขยน (Written language proficiency) ผเรยนในระบบการศกษา

สองภาษาตงแตระดบชนอนบาลตองเปนผเชยวชาญในการอานและการเขยนภาษาทหนงและภาษา

ทสองอยางสมบรณภายในชนประถมศกษาปท 5 ส าหรบผทเรมเรยนในระดบชนมธยมศกษา

จะตองมความเชยวชาญในการอานและการเขยน ภาษาทหนงและภาษาทสองอยางสมบรณใน

ระดบชนมธยมศกษาปท 3 นอกเหนอจากนไมเปนเกณฑในการจบหลกสตร

105

3. ความช านาญทางเนอหาสาระ (ภาษา, คณตศาสตร, วทยาศาสตรและสงคมศกษา) ตอง

อยในเกณฑมาตรฐานของทองถน และ/หรอรฐบาล

4. ความช านาญทางเนอหาสาระเปนภาษาทองถนหรอภาษาแม (Content area mastery in

native language) ผลสมฤทธของผเรยนในเนอหาสาระ (ภาษา, คณตศาสตร, วทยาศาสตรและสงคม

ศกษา) ตองอยในเกณฑมาตรฐานของทองถน และ/หรอ รฐบาล

สรปไดวา การจดการเรยนการสอนตามหลกสตร English Program (EP) หากมองในเชง

ทฤษฎระบบ ซงประกอบดวย ปจจยน าเขา (Input) กระบวนการ (Process) และผลผลต (Output) จะ

มความเชอมโยงซงกนและกน กลาวคอ คณภาพของผลผลตซงไดแก ความร ทกษะและคณลกษณะ

ของผเรยนทจบการศกษาขนอยกบปจจยน าเขา และกระบวนการบรหารจดการ การเรยนการสอนท

มประสทธภาพ และการเนนความเปนเลศของผเรยนเปนส าคญ

นนคอคณภาพระดบมาตรฐานสากล หมายถง สนคาหรอบรการทมคณภาพเปนเลศ ทม

กระบวนการผลต หรอการใหบรการทเปนเลศ มระบบการบรหารจดการททนสมยเชอถอได มการ

ควบคมคณภาพทผานการรบรองจากสถาบนทเชอถอได

5) แนวทางการพฒนาคณภาพโรงเรยนสมาตรฐานระดบสากล

5.1 วตถประสงค

โรงเรยนมาตรฐานสากล World-Class Standard School เปนโรงเรยนใน

โครงการทจดหลกสตรการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล โดยมความมงหวงไววานกเรยน

มศกยภาพเปนพลเมองโลก โดยมโรงเรยนในโครงการทวประเทศ 500 โรงเรยน ดวยการคดเลอก

โรงเรยนทมศกยภาพในการตอยอดใหบรรลวตถประสงคโครงการ โดยมเจตนารมณ ดงน

(ส านกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐาน, 2554)

5.1.1 ผเรยนไดรบการพฒนาใหเปนพลเมองทมคณภาพ หมายถงเปนคนด เปนคน

เกง เปนคนทสามารถด ารงชวตไดอยางมคณภาพ และมความสข บนพนฐานของความเปนไทย

ภายใตบรบทสงคมโลกใหม รวมทงเพมศกยภาพและความสามารถในระดบสงดานวทยาศาสตร

เทคโนโลยและการสอสาร เพอพงตนเองและเพอสมรรถนะในการแขงขน

106

5.1.2 โรงเรยนยกระดบคณภาพสงขนสมาตรฐานสากลผานการรบรองมาตรฐาน

คณภาพแหงชาต (TQA) เปนโรงเรยนยคใหมทจดการศกษาแบบองครวม และบรณาการเชอมโยง

กบเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม ศาสนา และการเมอง เพอพฒนาประเทศอยางย งยน

5.1.3 โรงเรยนพฒนาหลกสตร รปแบบ และวธการจดกระบวนการเรยนร ท

มงเนนความแตกตางตามศกยภาพ ของผเรยน โดยค านงถงผเรยนเปนส าคญ ทงนจ าเปนตองมสอ

อปกรณ เครองมอ นวตกรรม เทคโนโลยสารสนเทศและการสอสารทเหมาะสม ทนตอการ

เปลยนแปลงของสงคมโลก

5.1.4 ผบรหาร คร ศกษานเทศก และบคลากรทางการศกษาไดรบการพฒนาดวย

วธการทเหมาะสมหลากหลายทวถง ตอเนอง เพอเสรมสรางสมรรถนะการเรยนร และเพมพน

ประสทธภาพ การปฏบตงานสความเปนเลศ ในระดบสากล

5.1.5 โรงเรยนมภาคเครอขายการจดการเรยนร และรวมพฒนากบสถานศกษา

ระดบทองถน ระดบภมภาค ระดบประเทศ และระหวางประเทศ ตลอดเครอขายสนบสนนจาก

สถาบนอดมศกษา และองคกรอนๆทเกยวของตลอดจนเปนศนยรวมเครอขายพฒนาความรใหกบ

ประชาชนในชมชน และบคคลทวไป

5.2 ภาพความส าเรจของโรงเรยนมาตรฐานสากล

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาข นพ นฐาน (2553) ก าหนดภาพ

ความส าเรจของโรงเรยนมาตรฐานสากล ดงน

5.2.1 ลกษณะการเปนมาตรฐานสากลประกอบดวย การจดการเรยนการ

สอน (หลกสตรและการสอน) และการบรหารจดการดวยระบบคณภาพ

5.2.2 คณลกษณะโรงเรยนมาตรฐานสากล มดงน ผเรยนมศกยภาพเปน

พลโลก (World Citizen) มความเปนเลศทางวชาการ สอสารสองภาษา ล าหนาทางความคด ผลต

งานอยางส รางสรรค รวมรบผดชอบตอส งคมโลก การจดการเรยนการสอนเทยบ เคยง

มาตรฐานสากล (World-Class Standard) และบรหารจดการดวยระบบคณภาพ (Quality System

Management)

5.1.3 วตถประสงคโรงเรยนมาตรฐานสากล ไดแก พฒนาผเรยน ใหม

ศกยภาพเปนพลโลก (World citizen) ยกระดบการจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล

107

(World-class Standard) และยกระดบการบรหารจดการดวยระบบคณภาพ (Quality System

Management) โดยด าเนนการพฒนา 5 ดาน ดงน

1) พฒนาหลกสตรสถานศกษาทเทยบเคยงกบหลกสตรมาตรฐานสากล

โดยน าจดเดนจากหลกสตรตางๆ เชน หลกสตร English Program (EP); Mini English Program

(MEP); International English Program (IEP) หรอ International Baccalaureate (IB) หรอหลกสตร

ความเปนเลศเฉพาะทาง (วทย-คณต ภาษา อาชพ ดนตร กฬา) โดยทกหลกสตรปรบเนอหาวชา

พนฐานตางๆ ใหมความเขมขนเทยบเคยงกบมาตรฐานสากล และจดใหมกจกรรมการเรยนการสอน

กจกรรมพฒนาผเรยน รายวชาเพมเตม 4 วชาไดแก ทฤษฎความร (Theory of Knowledge) การเขยน

ความเรยงขนสง (Extended Essay) โลกศกษา (Global Education) และโครงงานสรางสรรค (Create

Project work)

2) พฒนาการเรยนการสอนวทยาศาสตร – คณตศาสตร โดยใช

ภาษาองกฤษ

3) พฒนาครสอนในสาระการเรยนรภาษาตางประเทศท 2 (ภาษาจน

ฝรงเศส ญปน และอนๆ พฒนาคร สาระการเรยนร คณตศาสตร-วทยาศาสตร เพอใชภาษาองกฤษ

ในการจดการเรยนการสอน

4) พฒนาผบรหารโรงเรยน ดานสอเทคโนโลย การใชภาษาองกฤษ การ

พฒนาโรงเรยนสมาตรฐานสากล และการพฒนาระบบการบรหารจดการคณภาพ

5) พฒนาระบบการบรหารโรงเรยน พฒนาบคลากรหลกของโรงเรยน

มาตรฐานสากล เกยวกบการจดท าแผนกลยทธการเรยนมาตรฐานสากล

5.3 คณลกษณะผเรยน

ผเรยนมศกยภาพเปนพลโลก (World Citizen) ดานคณภาพผเรยนมลกษณะ

ดงน (ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, 2553) ดงน

5.3.1 เปนเลศทางวชาการ

1) นกเรยนมผลสมฤทธการเรยนผานการประเมนระดบชาตอยใน

ระดบดเปนทยอมรบจากสถาบนนานาชาต

108

2) นกเรยนมความสามารถ ความถนดเฉพาะทางเปนทประจกษ

สามารถแขงขนในระดบชาต และนานาชาต

3) นกเรยนสามารถเขาศกษาตอในระดบสงขนจนถงระดบอดมศกษา

ทงในประเทศ และตางประเทศไดในอตราสง

4) นกเรยนมผลการเรยนทสามารถถายโอนกบสถานศกษาระดบตางๆ

ในนานาชาตได

5.3.2 สอสารไดอยางนอย 2 ภาษา

1) นกเรยนใชภาษาไทย ภาษาองกฤษ และภาษาตางประเทศอนๆ ใน

การสอสารไดด

2) นกเรยนสามารถสอบผานการวดระดบความสามารถของภาษาจาก

สถาบนนานาชาต

5.3.3 ล าหนาทางความคด

1) นกเรยนสรางกจกรรมแลกเปลยนเรยนร และจดท าโครงงานทเสนอ

ความคดเพอสาธารณะประโยชนรวมกบนกเรยนนานาชาต

2) นกเรยนมความคดสรางสรรค กลาเผชญความเสยง สามารถใช

ความคดระดบสง มเหตผล และวางแผนจดการสเปาหมายทตงไวได

3) นกเรยนสามารถสรางสรรคความคดใหมๆ เพอประโยชนตอตนเอง

สงคม และประเทศชาต คานยม ความเชอของตนเองและของผอน

5.3.4 ผลตงานอยางสรางสรรค

1) นกเรยนมความสามารถประเมน แสวงหา สงเคราะห และใชขอมล

ขาวสารอยางมประสทธผล โดยการน าเทคโนโลยมาใชในการด าเนนการใหส าเรจ

2) นกเรยนมความรอบรดานทศนภาพ (ภาษาภาพ สญลกษณ สญรป)

รจกตความ สรางสอในการพฒนาการคด การตดสนใจ และการเรยนรใหกาวหนาขน

3) นกเรยนมผลงานการประดษฐ สรางสรรค และออกแบบผลงานเขา

แขงขนในเวทระดบชาต และนานาชาต

109

4) นกเรยนใชเทคโนโลยในการเรยนร ออกแบบ สรางสรรคงาน

สอสาร น าเสนอ เผยแพร และแลกเปลยนผลงานไดในระดบนานาชาต

5.3.5 รวมรบผดชอบตอสงคมโลก

1) นกเรยนมความตระหนกรในภาวการณของโลก สามารถเรยนร

และจดการกบความซบซอน

2) นกเรยนมความร ความเขาใจ และตระหนกในความหลากหลายทาง

วฒนธรรม ขนบธรรมเนยมประเพณของนานาชาต

3) นกเรยนมความสามารถระบประเดนทางเศรษฐศาสตร วเคราะห

ผลกระทบของการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ และนโยบายสาธารณะ เปรยบเทยบคาใชจายและ

ผลตอบแทนได

4) นกเรยนมความรบผดชอบตอสงคมและเปนพลเมองด สามารถ

จดการและควบคมการใชเทคโนโลย เพอสงเสรมใหเกดผลประโยชนตอสาธารณะ และปกปอง

คมครองสงแวดลอม และอดมการณประชาธปไตย สงคมไทยและสงคมโลก

ดงนน คณลกษณะผเรยนของโรงเรยนมาตรฐานสากลมงเนนใหนกเรยนมความเปนเลศ

ทางวชาการ สอสารไดอยางนอย 2 ภาษา ล าหนาทางความคด ผลตงานอยางสรางสรรครวมกน

รบผดชอบตอสงคมโลก เพอใหผเรยนสามารถแขงขนในระดบนานาชาตได

5.4 การจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล (World- Class Standard)

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2553 : 12-13) ก าหนดแนวทางการ

จดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากลดานคณภาพวชาการ คณภาพครและการวจยและ

พฒนาดงน

5.4.1 ดานคณภาพวชาการ

1) โรงเรยนจดหลกสตรทางเลอกทเทยบเคยงมาตรฐานสากลไดแก

ห ล ก ส ต ร English Program (EP) Mini English Program (MEP) International English Program

(IEP) International Baccalaureate (ZB) หรอหลกสตรความเปนเลศเฉพาะทาง

2) โรงเรยนจดหลกสตรทสงเสรมความเปนเลศตอบสนองตอความ

ถนดและศกยภาพตามความตองการของผเรยน

110

3) โรงเรยนจดหลกสตรดานอาชพ (ปวช. ในโรงเรยนมธยมศกษา)

4) โรงเรยนจดการเรยนการสอนสาระการเรยนรคณตศาสตร และ

วทยาศาสตรดานภาษาองกฤษ

5) ปรบลดเนอหาเพมความเขมของ 1) เนอหาวชา หรอกจกรรมส

มาตรฐานสากล (ทฤษฎความร (Theory of Knowledge) การเขยนความเรยงขนสง (Extended

Essay) โลกศกษา (Global Education) การสรางโครงงาน (Create Project Work) 2) เนอหากจกรรม

สสาระการเรยนรทสงเสรมความเปนเลศ

6) ลดเวลาสอน เพมเวลาเรยนรดวยตนเองใหแกนกเรยน

7) โรงเรยนใชหนงสอต าราเรยน สอทมคณภาพสมาตรฐานสากล

8) โรงเรยนจดการเรยนการสอน โดยพฒนาใชระบบหองเรยน

คณภาพ (Quality Classroom System)

9) โรงเรยนใชระบบการวด และประเมนผลแบบมาตรฐานสากลโดย

ประเมนจากการสอบขอเขยน สอบปากเปลา สอบสมภาษณ และสามารถเทยบโอนผลการเรยนกบ

สถานศกษาระดบตางๆ ทงในและตางประเทศ

5.4.2 ดานคณภาพคร

1) ครผ สอนมความร ความสามารถ และความเชยวชาญ เฉพาะ

ทางดานวชาการ ผานการประเมนในระดบชาต

2) ครผสอนมความร ความสามารถ และความเชยวชาญดานอาชพ ผาน

การประเมนในระดบชาต

3) ครสามารถใชภาษาตางประเทศในการสอสาร

4) ครใชหนงสอ ต าราเรยน และสอทเปนภาษาตางประเทศในการ

จดการเรยนการสอน

5) ครใชสออเลกทรอนกส (ICT) ในการจดการเรยนการสอน การวด

และประเมนผล การเผยแพรผลงาน ทงระบบออนไลน (Online) และออฟไลน (Offline)

6) ครสามารถแลกเปลยนเรยนรประสบการณในการจดการเรยนการ

สอนกบนานาชาต

111

7) ครใชการวจย สอ นวตกรรมเพอพฒนาผเรยนอยางตอเนอง

5.4.3 ดานการวจย และพฒนา

โรงเรยนด าเนนการจดท าวจย และพฒนาการจดการศกษาดานตางๆ อยาง

ตอเนองและใชผลการวจยเพอยกระดบคณภาพการศกษาเทยบเคยงมาตรฐานสากล

นนคอ โรงเรยนในโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากลสงกดส านกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐานมงจดการเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล ดานคณภาพวชาการเกยวกบ

การจดหลกสตร การเรยนการสอน การวดผลประเมนผล ดานคณภาพค รทมงพฒนาความร

ความสามารถและความเชยวชาญผานการประเมนในระดบนานาชาตและดานวจยพฒนา เพอใช

ผลการวจยในการยกระดบคณภาพ การศกษาเทยบเคยงมาตรฐานสากล

5.4.4 บรหารจดการดวยระบบคณภาพ (Quality System Management)

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2553) ก าหนดแนวทางในการ

บรหารจดการดวยระบบคณภาพดงน

1) ดานคณภาพของผบรหารโรงเรยน

1.1) ผบรหารมวสยทศนและสามารถน าโรงเรยนส

มาตรฐานสากล

1.2) ผบรหารบรหารจดการดวยระบบคณภาพ

1.3) ผบรหารมความเปนผน าทางวชาการทมผลงานปรากฏเปนท

ยอมรบ

1.4) ผบรหารมความสามารถในการใชสอเทคโนโลยในการ

สอสารและการบรหารจดการ

1.5) ผบรหารสามารถใชภาษาตางประเทศในการสอสาร

1.6) ผบรหารมประสบการณอบรม ศกษาดงานแลกเปลยนเรยนร

ในการจดการศกษานานาชาต

2) ดานระบบการบรหารจดการ

2.1) โรงเรยนบรหารจดการดวยระบบคณภาพทไดรบการรบรอง

จากองคการมาตรฐานสากล ระดบโลก

112

2.2) โรงเรยนมระบบการจดการความร (KM) และการสราง

นวตกรรมเผยแพรทงในและตางประเทศ

2.3) โรงเรยนน าวธปฏบตทเปนเลศ (Best Practices) มาใชในการ

บรหารจดการครอบคลมภารกจทกดานของโรงเรยน

2.4) โรงเรยนมการแลกเปลยนเรยนร การบรหารจดการท งใน

ประเทศและตางประเทศ

2.5) โรงเรยนมการบรหารดานบคลากรอยางอสระและคลองตว

โดยสามารถก าหนดอตราก าลง สรรหา บรรจ จดจาง สงเสรมพฒนา

2.6) โรงเรยนสามารถแสวงหา ระดมทรพยากรดานตางๆ เพอ

พฒนาความเปนเลศ ในการจดการศกษา โดยสามารถบรหารจดการไดอยางคลองตวตามสภาพ

ความตองการจ าเปน

3) ปจจยพนฐาน

3.1) โรงเรยนมขนาดชนเรยนเหมาะสม โดยมนกเรยนตอหอง

ปฐมวย 25 คน: 1 หอง ประถมศกษา 30 คน: 1 หอง มธยมศกษา 35 คน: 1 หอง โดยมจ านวนครทม

ความรตรงสาขาวชาทสอนเพยงพอ และมอตราสวนคร 1 คน ตอนกเรยนไมเกน 20 คน

3.2) ภาระงานการสอนของคร มความเหมาะสมไมเกน 20 ชวโมง

ตอสปดาห

3.3) โรงเรยนจดใหมหนงสอ ต าราเรยนทมคณภาพระดบ

มาตรฐานสากล เพอใหนกเรยนไดเรยนอยางเพยงพอ

3.4) โรงเรยนมคอมพวเตอรพกพาส าหรบนกเรยนทกคน

3.5) โรงเรยนมเครอขายอนเทอรเนตแบบความเรวสงเชอมโยง

ครอบคลมพนทของโรงเรยน

3.6) โรงเรยนมหองเรยนอเลกทรอนกสมลตมเดย (Electronic

Multi-Media Classroom) หองทดลอง หองปฏบตการและมอปกรณเทคโนโลยททนสมย เนนความ

เปนเลศของนกเรยน ตามกลมสาระอยางเพยงพอและสามารถเชอมโยงกบเครอขาย เพอการเรยนร

113

ศนยวทยบรการ (Resource Center) มสภาพแวดลอมบรรยากาศเออตอการใชบรการ มสอทเพยงพอ

เหมาะสมทนสมย มกจกรรมทสงเสรมการอาน การเรยนรและคนควาอยางหลากหลาย

4) ดานเครอขายรวมพฒนา

4.1) โรงเรยนมสถานศกษาทจดการศกษาในระดบเดยวกนเปน

เครอขายรวมพฒนา ทงในระดบทองถน ระดบภมภาค ระดบประเทศและระหวางประเทศ

4.2) โรงเรยนจดกจกรรมการเรยนรแลกเปลยนประสบการณ และ

ทรพยากรระหวางโรงเรยน เครอขายรวมพฒนา

4.3) โรงเรยนมเครอขายสนบสนนจากสถาบนอดมศกษา และ

องคการอนๆ ทเกยวของทงภาครฐ เอกชนทงภายในประเทศและตางประเทศ

4.4) นกเรยนและครมเครอขายแลกเปลยนเรยนรกบบคคลอนทง

ในประเทศและตางประเทศ

กลาวไดวา การบรหารจดการโรงเรยนมาตรฐานสากล มงบรหารจดการดวยระบบคณภาพ

ทไดรบการรบรองจากองคการมาตรฐานระดบสากล เตรยมความพรอมในดานคณภาพของ

ผบรหารโรงเรยน ดานระบบการบรหารจดการ ดานปจจยพนฐาน และดานเครอขายรวมพฒนาทง

ภายในประเทศ และตางประเทศ เพอจดการศกษาใหมคณภาพระดบมาตรฐานสากล

5.4.5 องคประกอบ และแนวทางการจดการศกษาโรงเรยนมาตรฐาน

1) การสรางความตระหนกในการเปลยนแปลงไปสมาตรฐานสากล

โดยใชการสอสารทหลากหลายรปแบบ สรางศรทธา และปลกจตส านก ใหกบบคลากรในโรงเรยน

ทกคน

2) การสรางผน าการเปลยนแปลง โดยเลอกผน าทเปนคนเกง คนด ม

ทกษะการสอสารทด และสรางแรงจงใจในการเปลยนแปลง

3) การก าหนดกลยทธในการจดการศกษา โดยจดท าแผนกลยทธ

และแผนปฏบตการของโรงเรยนไวอยางชดเจน

4) การปฏบตตามกลยทธและมาตรฐานสากล โดยจดระบบบรหาร

คณภาพ ปรบหลกสตร และการสอน พฒนาครและบคลากร เพอใหครไดรบการพฒนาและมการ

จดท าหลกสตร และการจดการเรยนรตามมาตรฐานสากล และมระบบการบรหารคณภาพ

114

5) การเสรมสรางใหทกคนในโรงเรยนใหความรวมมอเตมใจโดย

สรรหาผท าการเปลยนแปลง บคลากรทกระดบในโรงเรยนเรยนรรวมกน

6) การปรบกลยทธใหมความเหมาะสม มความยดหยนมการปรบใช

กลยทธทเหมาะสม และตอเนองไมสะสมปญหา

7) การท าใหครและบคลากรในโรงเรยนยอมรบและปฏบตตาม

มาตรฐานสากลอยางตอเนองและย งยนโดยพฒนาทกษะการท างานเปนทม สรางวธการปฏบตงาน

โดยใชการเรยนรดวยตนเอง จนเกดความศรทธาในตวผบรหารและทมงาน

ดงนน โรงเรยนมาตรฐานสากล หมายถง โรงเรยนทจดการเรยนการสอนมงใหผเรยนม

คณลกษณะทพงประสงคเทยบเคยงมาตรฐานสากล ผเรยนมศกยภาพเปนพลโลกโดยด าเนนการ

ยกระดบคณภาพการจดการเรยนการสอนและการบรหารอตราดวยระบบคณภาพ เพอเปนการตอ

ยอด คณลกษณะทพงประสงคทเปนมาตรฐานชาต ไดแก ผเรยนเปนคนเกง คอรสงคมไทย สงคม

สากล มความสามารถเฉพาะทาง คดสรางสรรค ทนสมย ทนเหตการณทนโลก ทนเทคโนโลย

แสวงหาและเรยนรไดดวยตนเอง ผเรยนเปนคนด คอ ด าเนนชวตอยางมคณภาพ ท งจตใจและ

พฤตกรรม มวนยตอตนเองและสงคม ควบคมตนเองได อยรวมกบผอนได พฒนางานเองไดเตม

ศกยภาพและมความสข คอรางกายแขงแรง ราเรงแจมใส จตใจ เขมแขง มความสขในการเรยนร

และการท างาน

โรงเรยนมาตรฐานสากล จงเปนโรงเรยนทพฒนาตอยอดใหผเรยนมคณลกษณะทพง

ประสงคเทยบเคยงมาตรฐานสากล เปนคนไทยยคใหมตามปฏญญาวาดวยการจดการศกษาของ

UNESCO ในศตวรรษท 21 ซงทกประเทศไดมการพฒนา และใชหลกสตรการศกษาทมเปาหมาย

ใหผ เรยนได Learn to Know, Learn to Be, Learn to Do และLearn to live Together ตอยอดจาก

สมรรถนะและคณลกษณะอนพงประสงคของผเรยนตามหลกสตรแกนกลาง การศกษาขนพนฐาน

พทธศกราช 2551

จากการศกษาแนวคด หลกการ เกยวกบทฤษฎเชงระบบการจดการคณภาพทงองคการ

(TQM) ระบบรางวลคณภาพแหงชาตของประเทศตางๆ เพอความเปนเลศ รางวลความเปนเลศของ

สถานศกษาของการจดการศกษาในศตวรรษท 21 การปฏรปการศกษาไทยในทศวรรษทสอง

หลกสตรนานาชาต หรอเทยบเคยงและแนวทางการพฒนาโรงเรยนสมาตรฐานระดบสากล ของ

115

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ผลการวเคราะหโดยใชทฤษฎระบบเปนฐานผวจยได

วเคราะหองคประกอบของระบบการบรหารจดการคณภาพสถานศกษาสมาตรฐานระดบสากล

ประกอบดวย 3 องคประกอบหลก คอ 1) ปจจยเกอหนน 2) การบรหารกระบวนการผลต และ 3)

คณภาพผเรยน

ดานปจจยเกอหนน ประกอบดวย

1. สภาพแวดลอมบรบทของโรงเรยน

2. ความพรอมของทรพยากรทางการศกษา

3. ความร ความสามารถ ภาวะผน าของผบรหาร

4. ความรความสามารถของคร

5. หลกสตร และแหลงเรยนร

ดานการบรหารกระบวนการผลต ประกอบดวย

1. การน าองคการ

2. การวางแผนกลยทธ

3. การมงเนนผเรยน ผปกครองและผเกยวของ

4. การจดการสารสนเทศ

5. การพฒนาบคลากร

6. การบรหารจดการสความเปนเลศ

7. การสรางภาคเครอขายรวมพฒนา

ดานคณภาพผลผลต

1. ผลสมฤทธทางการเรยน

2. คณลกษณะอนพงประสงค

3. ทกษะชวต การเรยนรวฒนธรรมไทย วฒนธรรมสากล

4. ทกษะการใชภาษาองกฤษ และภาษาตางชาต เพอการสอสาร

5. คณภาพดานการมงเนนบคลากร

6. ความพงพอใจของผเรยน ผปกครองและผเกยวของ

116

ส าหรบการวจยครงนผวจยมงพฒนาระบบการบรหารจดการคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาส

ความเปนเลศระดบมาตรฐานสากล ดงนจากการศกษา เอกสาร หลกการ แนวคด ทฤษฎทเกยวของ

จงสรป องคประกอบของระบบการบรหารจดการคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสมาตรฐานสากลได

8 องคประกอบหลกดงน 1) ปจจยเกอหนน 2) การน าองคการ 3) การวางแผนกลยทธ 4) การ

มงเนนผเรยน ผปกครองและผเกยวของ 5) การวด วเคราะหและการจดการความร 6) การมงเนน

บคลากร 7) การบรหารจดการสความเปนเลศ และ8) ผลลพธดานคณลกษณะผเรยน ซงแตละ

องคประกอบมองคประกอบยอยดงน

องคประกอบท 1 ปจจยน าเขา

1.1 สภาพแวดลอมบรบทของโรงเรยน

1.2 ความพรอมดานทรพยากรทางการศกษา

1.3 ความร ความสามารถ ภาวะผน าของผบรหาร

1.4 ความร ความสามารถของคร และบคลากรอน

1.5 หลกสตร และแหลงเรยนร

องคประกอบท 2 การน าองคการ

2.1 การก าหนดวสยทศน คานยมและพนธกจ

2.2 การสอสารวสยทศน เปาหมายไปยงบคลากร

2.3 การพฒนาคณภาพและการปรบปรงอยางตอเนอง

2.4 ความรบผดชอบตอสงคม และสาธารณ

2.5 การใหการสนบสนนตอชมชนทส าคญ

2.6 การสงเสรมบคลากรดานวฒนธรรมความเปนเลศ

2.7 การบรหารเปนประชาธปไตยและการมสวนรวม

2.8 การมคณธรรม จรยธรรมและเปนแบบอยางทด

องคประกอบท 3 การวางแผนกลยทธ

3.1 กระบวนการจดท าแผนกลยทธ

3.2 การจดท าแผนปฏบตการ

3.3 การท าแผนปฏบตการไปสการปฏบต

117

3.4 การตดตามผลการปฏบตงาน

3.5 การคาดการณผลการด าเนนงาน

3.6 การมสวนรวมในการวางแผนและการตดสนใจ

3.7 การสอสารและการประสานงานทด

3.8 กระบวนการประเมนและขอมลยอนกลบ

องคประกอบท 4 การมงเนนผเรยน ผปกครอง และผมสวนไดเสย

4.1 การรบฟงผเรยน ผปกครองและผเกยวของทงในปจจบนและอนาคต

4.2 การประเมนความพงพอใจของผเรยน ผปกครองและผเกยวของ

4.3 การสรางความสมพนธของผเรยนและผมสวนไดสวนเสย

4.4 การจดหลกสตร แผนการเรยน บรการทสงเสรมการเรยนร

องคประกอบท 5 การวด วเคราะหและการจดการความร

5.1 การวดผลการด าเนนงานของโรงเรยน

5.2 การวเคราะหและทบทวนผลการด าเนนงาน

5.3 การปรบปรงผลการด าเนนงาน

5.4 การจดการขอมลสารสนเทศ

5.5 การจดการความร

องคประกอบท 6 การมงเนนบคลากร

6.1 การจดโครงสรางระบบงาน

6.2 ขดความสามารถของบคลากร

6.3 การวางแผนอตราก าลงบคลากร

6.4 บรรยากาศการท างานของบคลากร

6.5 ความผกพนของบคลากร

6.6 การพฒนาบคลากร

6.7 ผลการปฏบตงานของบคลากร

6.8 ความกาวหนาในอาชพ

118

องคประกอบท 7 การบรหารจดการสความเปนเลศ

7.1 การพฒนาหลกสตรสถานศกษาสมาตรฐานสากล

7.2 การจดกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ

7.3 การพฒนาระบบการวดผลและประเมนผล

7.4 การผลต การใช พฒนาสอ นวตกรรมและเทคโนโลยเพอการเรยนร

7.5 การจดกจกรรมพฒนาผเรยน

7.6 การจดระบบดแลชวยเหลอนกเรยน

7.7 การพฒนาแหลงเรยนร

7.8 กจกรรมเสรมหลกสตร

7.9 การสรางภาคเครอขายรวมพฒนา

องคประกอบท 8 ผลลพธดานคณลกษณะของผเรยน

8.1 ผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยน

8.2 คณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน

8.3 สมรรถนะและทกษะทจ าเปนของผเรยน

8.4 ความพงพอใจของผเรยน ผปกครองและผเกยวของ

119

งานวจยทเกยวของ

1. งานวจยในประเทศ

เศรษฐกรณ หนอค า (2548) ไดศกษาหลกเกณฑและวธการจดการเรยนตามหลกสตร

กระทรวงศกษาธการเปนภาษาองกฤษทกระทรวงศกษาธการก าหนดองคประกอบทส าคญทง 6

ดาน ไดแก 1) ดานการบรหารจดการ 2) ดานการจดการเรยนการสอน 3) ดานสอการเรยนการสอน

4) ดานหองปฏบตการและอาคาร 5) ดานการวดและประเมนผลการเรยน และ 6) ดานการก ากบ

ตดตามและประเมนโครงการ พรอมกนนไดวเคราะหองคประกอบหลกดงกลาวเพอน ามาพฒนาตว

บงช คณภาพการจดการเรยนการสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการเปนภาษาองกฤษใน

โรงเรยนสองภาษาใน 3 ดาน ไดแก ดานปจจยน าเขา (Inputs) ดานกระบวนการ (Process) และดาน

ผลผลต (Output) โดยกลาวถงองคประกอบหลกอนเปนตวแปรทสงผลตอคณภาพการศกษาทเปน

ผลผลต (Outputs) ดงน

1. ดานปจจยน าเขา (Inputs) มองคประกอบยอยจ านวน 7 องคประกอบ ไดแก การใช

หลกสตรการศกษา ลกษณะของสอการเรยนการสอน ลกษณะของการเรยนร คณภาพของผบรหาร

สถานศกษา คณภาพของครผสอน คณภาพของนกเรยนและการมสวนรวมและการสนบสนนจาก

ผปกครอง/ชมชน

2. ดานกระบวนการ (Process) มองคประกอบยอยจ านวน 6 องคประกอบ ไดแก การบรหารจดการ

โครงสรางหลกสตรกระทรวงศกษาธการเปนภาษาองกฤษ การเตรยมการสอนของคร ลกษณะการ

จดการเรยนการสอน การวดและประเมนผลผเรยน การพฒนาคณภาพของครและการนเทศตดตาม

ผลหลกสตรและไดศกษาและพฒนาตวบงชคณภาพการศกษาโรงเรยนสองภาษาเกยวกบลกษณะ

ของผบรหาร ไวดงน คอ ผบรหารมภาวะผน าและมความสามารถในการบรหารจดการ ม 4 ตวบงช

คอ 1)ผบรหารมคณธรรม จรยธรรม มความมงมนและอทศตนในการท างาน 2)ผบรหารมความคด

รเรมและมวสยทศน 3)ผบรหารมความสามารถในการบรหารวชาการและเปนผน าทางวชาการและ

4)ผบรหารมการบรหารทมประสทธผลและผเกยวของพงพอใจในการบรหาร

กลาวโดยสรป คณภาพของผบรหาร หมายถง ผบรหารเปนผทมความรความเขาใจใน

หลกการของการจดการเรยนการสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการเปนภาษาองกฤษ มภาวะ

120

ผน า และสามารถประสานงานกบบคลากรตางๆ ภายในโรงเรยนไดอยางเปนอยางด มวสยทศน ม

ความคดรเรมสรางสรรคและมศกยภาพในการพฒนาคณภาพการจดการศกษาในโรงเรยนได

วฒชย เนยมเทศ (2552) ไดศกษาวเคราะหปจจยทสงผลตอคณภาพการศกษาของโครงการ

จดการเรยนการสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการเปนภาษาองกฤษในโรงเรยนมธยมศกษา

สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน กระทรวงศกษาธการ พบวา 1) ตวบงชคณภาพ

การศกษา (EP) ม 4 ตวแปร คอ 1.1 ดานทกษะการใชภาษาองกฤษท งดานการสอสารและการ

แสวงหาความรของนกเรยน EP 1.2 ดานผลสมฤทธทางการเรยนตามหลกสตร EP 1.3 ดานทกษะ

การใชชวตในสงคมและการเรยนรวฒนธรรมไทย และตางชาตของนกเรยน EP และ1.4 ดาน

คณลกษณะอนพงประสงคของนกเรยน EP 2) ปจจยทสงผลโดยตรงตอคณภาพ EP ม 3 ตวแปร คอ

2.1 กระบวนการดานบรหาร ซงไดแก การสรางเครอขายทางการศกษา การจดโครงสรางการบรหาร

การก าหนดนโยบาย การประกนคณภาพ การมสวนรวมของชมชน การพฒนาบคลากรและการ

สงเสรมคณภาพผเรยน 2.2 สภาพแวดลอมภายนอก ซงไดแก อทธพลทางเศรษฐกจ สภาพสงคม

เทคโนโลย นโยบายรฐบาล และ3) ปจจยทสงผลโดยออมผานตวแปรอนๆ ม 3 ตวแปร คอ 3.1

สภาพแวดลอมภายนอกสงผลโดยออม ผานปจจยน าเขาดานทรพยากรวตถ ปจจยน าเขาดาน

ทรพยากรบคคลและดานกระบวนการดานการจดการเรยนการสอน 3.2 ปจจยน าเขาดานทรพยากร

วตถ สงผลโดยออม ผานกระบวนการดานการจดการเรยนการสอน ปจจยน าเขาดานทรพยากร

บคคล และกระบวนการดานบรหาร 3.3 ปจจยน าเขาดานทรพยากรบคคล สงผลโดยออม ผาน

กระบวนการดานบรหาร

ศานตย เชยชม (2543) ศกษาเรอง “แนวทางการบรหารงานเพอความเปนเลศของ

สถานศกษาเอกชน” โดยมวตถประสงค 1)เพอศกษาแนวทางการบรหารงานเพอความเปนเลศของ

สถานศกษาเอกชนทไดรบรางวลพระราชทานและสถานศกษาเอกชนทวไป และ2)เพอเปรยบเทยบ

แนวทางการบรหารงานเพอความเปนเลศของสถานศกษาเอกชนทไดรบรางวลพระราชทานและ

สถานศกษาเอกชนทวไปใน 9 เขตการศกษาตวอยางทใชในการวจย ไดแก สถานศกษาทไดรบ

รางวลพระราชทาน ในปการศกษา 2540-2542 จ านวน 16 โรง และสถานศกษาเอกชนทวไปใน

จงหวดทมสถานศกษาเอกชนไดรบรางวลพระราชทาน จ านวน 16 โรง ผใหขอมลคอครใหญและ

ครผสอนในสถานศกษาเอกชนทงสองประเภท จ านวน 570 คน เครองมอทใชเปนแบบสอบถาม

121

เกยวกบแนวทางการบรหารงานเพอความเปนเลศของสถานศกษาเอกชน 7 องคประกอบ ตาม

แนวคดของ Peter และ Waterman สถตทใชในการวเคราะหขอมลใชคารอยละ คาเฉลย สวน

เบยงเบนมาตรฐานและการทดสอบคาท (t-test) ผลการวจยพบวา การบรหารงานเพอความเปนเลศ

ของสถานศกษาเอกชนทไดรบรางวลพระราชทานและสถานศกษาเอกชนทวไปอยในระดบมากทก

องคประกอบ โดยมการบรหารงานดานโครงสรางอยในล าดบทหนงท งสองกลมและการ

บรหารงานเพอความเปนเลศของสถานศกษาเอกชนทไดรบรางวลพระราชทานและสถานศกษา

เอกชนทวไป โดยภาพรวมไมพบความแตกตางแตเมอพจารณาแตละองคประกอบ พบวามความ

แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.5 จ านวน 2 องคประก าอบ คอ ดานบคลากร และ

ดานทกษะ

รนจตต ตรนรกษ (2545) ศกษาเรอง “การบรหารสถานศกษาอนบาลเอกชนเพอมงสความ

เปนเลศในจงหวดนครปฐม” โดยมวตถประสงคในการวจยเพอศกษาสภาพและปญหาการบรหาร

สถานศกษาอนบาลเอกชนเพอมงสความเปนเลศในจงหวดนครปฐม ผลการวจยพบวา การบรหาร

สถานศกษาเพอมงสความเปนเลศของสถานศกษาอนบาลในจงหวดนครปฐมสถานศกษามการ

ปฏบตอยในระดบมากใน 7 ดาน ดงน 1)ดานความเปนผน าทางวชาชพ 2)ดานการมวสยทศนและ

เปาหมายรวมกน 3)ดานการสอนมวตถประสงคทชดเจน 4)ดานความคาดหวงในความส าเรจของ

นกเรยนสง 5)ดานการเสรมแรงในเชงบวก 6)ดานการตดตามความกาวหนาของนกเรยน 7)ดาน

สงเสรมความรบผดชอบและสทธของนกเรยนและสถานศกษามการปฏบตอยในระดบปานกลาง 2

ดาน คอ 1)ดานการสรางความสมพนธระหวางสถานศกษา บาน ชมชน และ2)ดานแหลงเรยนร

ส าหรบปญหาอยในระดบนอยทกดาน

จะเหนไดวางานของ รนจตต ตรนรกษ (2545) ใชแนวคดของ Sammons (1999) มาก าหนด

เปนกรอบแนวคดในการวจยส าหรบการมงสความเปนเลศ ซงกรอบแนวคดน เปนแนวคดเกยวกบ

ความมประสทธผลของสถานศกษาในศตวรรษท 21 เปนเพยงแนวทางหรอวธการเชนเดยวกบ

ศานตย เชยชม ซงอาจไมครอบคลมองคประกอบทงหมดของระบบการบรหารสถานศกษา และ

จากผลการวจยทพบวา สถานศกษามการปฏบตอยในระดบปานกลาง 2 ดานคอ ดานการสราง

ความสมพนธระหวางสถานศกษา บาน ชมชน และดานแหลงการเรยนร แสดงวาสถานศกษา

เอกชนทเปนกลมตวอยางใหความส าคญกบสองดานนนอยกวาดานอนๆ

122

สมฤด ศรชยเอกวฒน (2545-2546) ศกษาเรอง “ยทธศาสตรการจดการศกษาเพอความเปน

เลศของสถานศกษาชนน า” โดยมวตถประสงคในการวจยเพอทราบระดบของยทธศาสตรในการจด

การศกษาเพอความเปนเลศของสถานศกษาเอกชนชนน า ไดก าหนดขอบเขตดานเนอหาการวจยตาม

ขอเสนอแนะของกรมวชาการ ทเสนอยทธศาสตรในการจดการศกษาของสถานศกษาเพอการ

ประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาอยางเปนระบบ 8 ประการ ประกอบดวย 1)การจดท า

ระบบสารสนเทศ 2)การพฒนามาตรฐานการศกษา 3)การจดท าแผนพฒนาคณภาพการศกษา 4)การ

ด าเนนงานตามแผนพฒนาคณภาพการศกษา 5)การตรวจสอบและทบทวนคณภาพการศกษา 6)การ

ประเมนคณภาพการศกษา 7)การรายงานคณภาพการศกษาประจ าป และ8)การผดงคณภาพการจด

การศกษา ผลการวจยพบวา สถานศกษาเอกชนชนน าใชยทธศาสตรในการจดการศกษาเพอความ

เปนเลศในระดบมากทกยทธศาสตร จะเหนไดวางานของ สมฤด ศรชยเอกวฒน (2545-2546) ยด

กรอบแนวคดของกรมวชาการมาใชในการก าหนดเปนกรอบแนวคดในการศกษา ซงกรอบแนวคด

นเนนในเรองแนวทางการประกนคณภาพการศกษาภายในของสถานศกษา และเนนในเรองของ

กระบวนการบรหารคณภาพทเรยกวา PDCA ซงงานวจยนก าหนดใหการประกนคณภาพการศกษา

เปนแนวทางของความเปนเลศ จากผลการวจย พบวา สถานศกษาเอกชนชนน าใชยทธศาสตรในการ

จดการศกษาตามกรอบแนวคดของกรมวชาการอยในระดบมากทกยทธศาสตร แสดงวาสถานศกษา

เอกชนชนน ามความตนตวมากในเรองการประกนคณภาพการศกษาภายในสถานศกษาและมการน า

กระบวนการ PDCA มาใชและมตวอยางงานวจยทเกยวกบการบรหารงานวชาการทมงสความเปน

เลศของสถานศกษาประเภทสามญศกษาของ วารณ พมแสง (2538) ศกษาเรอง “การบรหาร

สถานศกษาเพ อความเปนเลศทางวชาการของสถานศกษามธยมศกษา ส งกดส านกงาน

คณะกรรมการการศกษาเอกชน” ผลการวจยพบวา 1)สถานศกษามปรชญาและน าปรชญาไปใชใน

การบรหารสถานศกษาเพอความเปนเลศทางวชาการ 2)สถานศกษามนโยบายรบครระดบปรญญา

ตร การมอบหมายการสอนจะพจารณาจากความร ความสามารถและความถนด ตลอดจนมตวแทน

ครเขารวมพจารณาสงครเขารบการอบรมเพอพฒนาบคลากร 3)การก าหนดแผนงานของ

สถานศกษา หมวดวชาก าหนดแผนงานและนโยบายบรหารงานวชาการ จะเนนความเปนเลศวชา

ภาษาองกฤษ วทยาศาสตร คณตศาสตร และภาษาไทย สงเสรมใหนกเรยนคดเปน ท าเปน แกปญหา

ได ด ารงตนเปนพบเมองด 4)ดานวชาการ ครใหญและคณะครจะก าหนดปฏทนปฏบตงานวชาการ

123

ประจ าป วเคราะหหลกสตร ประชมปรกษาหารอเพอพฒนาวชาการ 5)จดต งสภานกเรยน จด

กจกรรมสงเสรมประชาธปไตย มโครงการสอนซอมเสรมเดกเรยนออน และโครงการเสรมเดกเรยน

เกง 6)สถานศกษามปญหา คอ การวางแผนงานไมชดเจน ครไมเขาใจหลกสตร ขาดบคลากรทม

ความสามารถ ครลาออกกลางป ขาดงบประมาณในการพฒนาสถานศกษา จะเหนไดวางานของ

วารณ พมแสง (2538) เนนเฉพาะในดานการบรหารงานวชาการเทานน ซงไมครอบคลมระบบการ

บรหารสถานศกษาท งหมด ในงานนความเปนเลศทางวชาการในสถานศกษาเอกชนในระดบ

มธยมศกษาจะเนนในวชาภาษาองกฤษ วทยาศาสตร คณตศาสตร และภาษาไทย และจากผลการวจย

ทพบวาสถานศกษามปญหาในดานการวางแผนงานดานวชาการ ดานครผสอน ทงในดานความขาด

แคลนและคณภาพของครในบางประเดน และดานงบประมาณในการพฒนาสถานศกษา แสดงวา

องคประกอบเหลานสงผลตอการแสดงความเปนเลศทางวชาการของสถานศกษาเอกชนในระดบ

มธยมศกษา

ทศนา แขมมณ และคณะ (2547) ไดเสนอผลทไดจากการศกษาเกยวกบแนวทางการ

ด าเนนงานพฒนาหรอปฏรปการเรยนรใหประสบผลส าเรจวา มองคประกอบ/ปจจยส าคญๆ 3

ประการใหญๆ ไดแก องคประกอบดานตวบคคล ซงมทส าคญคอ 1)องคประกอบดานผบรหาร

โรงเรยนทประสบความส าเรจทกโรงมผบรหารทมคณสมบตเดนๆ คลายคลงกน คอ เปนผทเปน

ความส าคญของงานวชาการและเนนการพฒนางานวชาการของโรงเรยน มความจรงใจ ตงใจในการ

พฒนาเพอประโยชนของผเรยนเปนส าคญ และมความกลาในการตดสนใจ 2)องคประกอบดานคร:

คณสมบตของคร การพฒนาตนเองดานการเตรยมการสอนและการจดกจกรรมการเรยนร การม

เจตคตทดตอผบรหารและโรงเรยน มความรความเขาใจในแนวคดและปฏบตเกยวกบการจด

กระบวนการการเรยนร มมนษยสมพนธและความเปนกลยาณมตรกบผรวมงานและเปนผใหความ

รวมมอในการท างาน โรงเรยนควรสงเสรมการเรยนรของครใหเปนไปอยางย งยน ใหครมโอกาสได

เรยนรตามกระบวนการ PDCA ซงเปนกระบวนการทใชงานวจยและพฒนา 3)องคประกอบดาน

นกเรยน ซงพบวานกเรยนมความใฝรเปนธรรมชาตอยแลว แตจะเปนไปมาก/นอย เรว/ชา ขนอยกบ

ปจจยแวดลอมหลายประการ เชน ความเปนกลยาณมตรของคร 4)องคประกอบดานผปกครองและ

ชมชน โรงเรยนทสามารถดงชมชนเขามามสวนรมในการพฒนาไดมากมโอกาสทจะประสบ

ความส าเรจสง ซงนอกจากโรงเรยนจะไดรบการชวยเหลอจากชมชนแลว ชมชนยงมโอกาสได

124

เรยนรจากโรงเรยนดวย องคประกอบดานยทธวธในการเปลยนแปลงและพฒนากระบวนการเรยนร

ยทธวธในการปรบเปลยนแนวคดของครและยทธวธในการพฒนากระบวนการเรยนรทผบรหารใช

และประสบความส าเรจไดแก 1)การสงเสรมการเรยนรของครในรปแบบทหลากหลายอยางเพยงพอ

และตอเนอง 2)การสงเสรมใหครมสวนรวมในการพฒนา 3)การมแนวหลกเปนจดรวมในการ

พฒนาชวยใหการด าเนนการเปนไปอยางพรอมเพรยงกนและมงไปในทศทางเดยวกน 4)การนเทศ

ภายในแบบกลยาณมตร องคประกอบดานการบรหารจดการใหเออตอการปรบเปลยน โดยม

แนวคดการบรหารจดการทงระบบหรอแนวคดการพฒนาทงโรงเรยนทผบรหารทกคนควรได

เรยนรและฝกฝนเพอการบรหารทมประสทธภาพ

งานวจยของโครงการวจยและพฒนาเพอการปฏรปการเรยนรทงโรงเรยน แสดงขอมลท

เกยวของกบแนวทางการด าเนนงานของสถานศกษาในดานการบรหารงานวชาการ การบรหาร

บคลากร การใชยทธวธของผบรหารรวมทงภาวะผน าและแนวทางการบรหารงานของผบรหาร

สถานศกษา

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน (2545) ไดศกษาถงปจจยและคณลกษณะของ

ปจจยทสงผลตอคณภาพของการศกษาเอกชนในทศวรรษหนา เปนการวจยเชงคณภาพ โดยใชวธ

การศกษาวเคราะหขอมล เอกสารทเกยวของและศกษาจากสภาพจรงจากสถานศกษาเอกชนทม

คณภาพ 3 โรง และสถานศกษาเอกชนทมคณภาพต า 3 โรง เพอสงเคราะหเปนรปแบบการจด

การศกษาทมคณภาพพรอมปจจยและคณลกษณะของปจจยทสงผลตอคณภาพของการศกษาเอกชน

ในทศวรรษหนา ผลการวจยสรปไดวา ปจจยและคณลกษณะของปจจยทสงผลตอคณภาพของ

การศกษาเอกชนในทศวรรษหนาประกอบดวย ปจจย 5 ดาน ไดแก ดานบรบทของสถานศกษา ดาน

การบรหารจดการ ดานทรพยากรและสงอ านวยความสะดวก ดานการจดการเรยนการสอน และดาน

คณภาพผเรยน ในแตละดานมคณลกษณะดงน

1) บรบทของสถานศกษาในทศวรรษหนา มคณลกษณะดงน สถานศกษาเปนนตบคคล จด

การศกษาไดทกระดบและทกประเภทการศกษาตามทกฎหมายก าหนด มความเปนอสระในการ

บรหารจดการ มเปาหมายทชดเจน เปนเอกลกษณเฉพาะของสถานศกษา มคณภาพมาตรฐานเปนท

ยอมรบของชมชน ผเรยนสมครใจเขาเรยน ไดรบการอดหนน สนบสนน/สงเสรมอยางเพยงพอจาก

รฐ ผปกครอง ศษยเกา ชมชน สมาคม เคลอนไหว เปลยนแปลงและพฒนาตนเองอยตลอดเวลา

125

2) การบรหารจดการ ปจจยดานการบรหารจดการของสถานศกษาทมคณภาพ ไดแก

2.1 ผบรหาร ซงจะตองเปนบคคลทมคณลกษณะดงน ยดมนในหลกธรรมของศาสนา ม

คณธรรม จรยธรรม และเมตตาธรรม มความรบผดชอบ เสยสละ อทศตน เปนแบบอยางทด ม

ความร ความสามารถและประสบการณดานการบรหารจดการสง (ผบรหารมออาชพ) มวสยทศน

กวางไกลในการจดการศกษา เปนทยอมรบและเชอถอของบคลากรและชมชน เปนผน าทด

(กระตอรอรน กลาคด กลาท า กลาตดสนใจอยางรวดเรว และมความเปนประชาธปไตย)

2.2 พฤตกรรมการบรหารจดการ มคณลกษณะดงนการบรหารเปนระบบทโปรงใสและ

ตรวจสอบได มการจดโครงสรางการบรหารทชดเจน มคณะกรรมการบรหารการท างานเปนทม ม

ระบบการประกนคณภาพภายในทมประสทธภาพ สรางวฒนธรรมการท างานทเนนผลสมฤทธและ

ความคมคา มการสรรหาและพฒนาบคลากรอยางเปนระบบ บรหารการเงนและทรพยากรอยางม

ประสทธภาพ นเทศ/ก ากบตดตาม ประเมน และรายงานผลอยางเปนระบบและตอเนอง น าผลการ

ประเมนไปใชในการตดสนใจและปรบปรงงาน

3) ทรพยากรและสงอ านวยความสะดวก สถานศกษาทมคณภาพตองมสงตอไปน

สภาพแวดลอมในสถานศกษาทเออตอการเรยนร สงเสรมสขภาพอนามย ความปลอดภยของผเรยน

อาคารสถานททเพยงพอ มนคง แขงแรงและปลอดภย หองเรยน/หองประกอบทเพยงพอตอการ

จดการเรยนการสอน สอ/เทคโนโลยททนสมย เพยงพอ และเหมาะสมกบผเรยน/กจกรรมการเรยน

การสอน มแหลงความรทหลากหลาย มขอมลสารสนเทศเพอการเรยนการสอน มบคลากร

สนบสนนทมประสทธภาพ มบรการและสวสดการนกเรยนทมคณภาพทวถง และเปนระบบ

4) การจดการเรยนการสอน ปจจยดานการจดการเรยนการสอนของสถานศกษาทมคณภาพ

ไดแก

4.1 คร ซงตองเปนบคคลทมคณลกษณะดงน มเจตคตทดตอวชาชพ มวญญาณความเปน

คร มคณธรรม จรยธรรม มความรบผดชอบ มความรความสามารถตรงกบงานทรบผดชอบ มความร

ทางดานเทคโนโลยสารสนเทศ มทกษะในการจดกจกรรมการเรยนการสอน รปแบบใหมๆ มความ

กระตอรอรนในการแสวงหาความรและสรางองคความรเพอพฒนาการเรยนการสอน มขวญและ

ก าลงใจด

126

4.2 พฤตกรรมการสอน ซงตองมคณลกษณะดงน ครท างานเปนทมมความเอาใจใส ดแล

นกเรยนใกลชดและทวถง จดกจกรรมการเรยนการสอนโดยเนนผเรยนเปนส าคญ น าเทคโนโลย

และสารสนเทศทเหมาะสมมาประยกตใชในการจดการเรยนการสอนวดและประเมนผลพฒนาการ

ของผเรยนดวยวธการทหลากหลายและตอเนอง และน าผลการประเมนมาใชในการพฒนาผเรยน

จดกจกรรม/โครงงาน/โครงการพเศษทสงเสรมพฒนาการผเรยนหลากหลาย และสงเสรมใหผเรยน

มความรกในวชาและรกสถานศกษา

4.3 หลกสตร ซงตองมคณลกษณะดงน มหลกสตรทบรณาการ (ความร ทกษะ และ

คณคา) สอดคลองกบความตองการของผเรยนและมความเปนสากล มการบรหารหลกสตรอยาง

ครบวงจร (วเคราะห จดท าแผนการสอน ประเมนการใช ปรบปรงและพฒนา)

4.4 พฤตกรรมของการเรยนของผเรยน ซงตองมคณลกษณะดงน ท างานเปนทม ใหความ

รวมมออยางดในทกกจกรรมการเรยนร รเรม แสวงหาความรดวยตนเอง และเสนอผลงานของ

ตนเองและกลมได ประเมนผลการเรยนรของตนเองและกลมได

5) คณภาพผเรยน ซงตองมคณลกษณะดงน เปนผมคณธรรม จรยธรรม มความรบผดชอบ

ตอสงคม มส านกความเปนไทย มความสามารถดานคอมพวเตอร และภาษาองกฤษ และม

ความสามารถพเศษอนๆ เชน ดนตร กฬา ฯลฯ มคณภาพตามปรชญา/เปาหมาย/ความตองการของ

สถานศกษา ด ารงชวตอยางมคณคา มสขภาพทด ปลอดจากอบายมข และสารเสพตด มความร

ความสามารถและคณลกษณะทพงประสงคตามหลกสตร

จากงานวจยของส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน (2545) เหนไดวามงเนนศกษา

เฉพาะปจจยและคณลกษณะของปจจยเทานน เปนการศกษาทแสดงใหเหนถงความแตกตางระหวาง

สถานศกษาทมคณภาพกบสถานศกษาทมคณภาพต า แลวน ามาก าหนดเปนรปแบบ ปจจยและ

คณลกษณะของปจจยของการจดการศกษาทมคณภาพของสถานศกษาเอกชนประเภทสามญศกษา

ในทศวรรษหนา และจากขอเสนอแนะในการวจยทกลาววา สถานศกษาเอกชนจะตองให

ความส าคญและมสารสนเทศทเกดจากการวเคราะหสภาพทเกยวของอยางครอบคลมและเพยงพอ

ใชแผนเชงรกเปนเครองมอส าคญในการบรหารจดการ พฒนาบคลากรใหมศกยภาพเพยงพอ การให

ขวญก าลงใจในการท างานทเพยงพอ นนแสดงวาระบบการจดการสารสนเทศ การวางแผนเชงรก

127

การบรหารทรพยากรบคคล เปนองคประกอบส าคญในการมงสการเปนสถานศกษาทมคณภาพใน

ทศวรรษหนา

สมจตร อดม (2547) ท าการวจยเรอง “ปจจยทสงผลตอความส าเรจในการบรหารโรงเรยน

เอกชนระดบประถมศกษาในภาคใต” พบวา ปจจยทสงผลตอการบรหารงานโรงเรยน คอ ปจจย

ระดบนกเรยน ปจจยระดบคร และปจจยระดบผบรหารโรงเรยน โดยปจจยระดบนกเรยน ไดแก

พฤตกรรมดานสงคมกบกลมเพอน พฤตกรรมดานการเรยนของนกเรยนและเจตคตตอการเรยนของ

นกเรยน ปจจยระดบคร ไดแก คณภาพการสอนของคร ความพงพอใจในการท างาน และการไดรบ

การสนบสนนทางสงคมของคร ปจจยระดบผบรหาร ไดแก พฤตกรรมผ น าแบบมสวนรวม

วสยทศนผบรหาร และบรรยากาศโรงเรยน

งานวจยของ สมจตร อดม (2547) เปนงานวจยทมงเนนการศกษาถงปจจยทสงผลตอ

ความส าเรจของการบรหารโรงเรยน โดยเฉพาะทเกยวกบปจจยทสงผลตอการบรหารใหประสบ

ความส าเรจ ซงเปนพนฐานส าคญส าหรบการพฒนาไปสการบรหารทมงเนนความเปนเลศตอไป

รงชชดาพร เวหะชาต (2548) ทวจยเรอง “การพฒนารปแบบการบรหารคณภาพทงองคกร

ของสถานศกษาขนพนฐาน” โดยมวตถประสงคในการวจยเพอพฒนารปแบบการบรหารคณภาพ

ทงองคกรของสถานศกษาขนพนฐาน ประกอบดวย ดานการน าองคกรและการวางแผนกลยทธ ดาน

ระบบและกระบวนการ ดานทรพยากรบคคลและทมงาน ดานการวเคราะห การประเมนตนเองและ

การจดการความร ดานความพงพอใจของผเรยนและผเกยวของ ดานผลลพธขององคกร ตวแปรท

ศกษาในการวจยครงน ไดแก ดานการน าองคกรและการวางแผนกลยทธประกอบดวย นโยบาย

คณภาพ การน าองคกร การวางแผนกลยทธและพนธกจ ดานระบบและกระบวนการ ประกอบดวย

กระบวนการทสรางคณคาของผเรยน กระบวนการสนบสนน คณภาพเครองมอ มาตรฐานการศกษา

การตรวจสอบมาตรฐาน ดานทรพยากรบคคลและทมงานประกอบดวยการพฒนาทรพยากรบคคล

ทมงานคณภาพ ดานการวเคราะหการประเมนและการจดการเรยนรประกอบดวย การวเคราะห

องคกร การประเมน และการจดการเรยนร ดานความพงพอใจของผ เรยนและผ เกยวของ

ประกอบดวยความพงพอใจของผ เรยนและความพงพอใจของผ เกยวของ (คณะกรรมการ

สถานศกษา) ดานผลลพธขององคกร ประกอบดวยการมงเนนผเรยน การบรหารงบประมาณ

128

ทรพยากรบคคล ประสทธผลขององคกร และธรรมาภบาลกบความรบผดชอบตอสงคม ผลการวจย

สรปไดวา รปแบบการบรหารคณภาพทงองคกรของสถานศกษาขนพนฐาน มสาระส าคญดงน ดาน

การน าองคกรและการวางแผนกลยทธ จ านวน 45 ขอ ทมความเหมาะสมตามความคดเหนของ

ผบรหาร ครผสอน และคณะกรรมการสถานศกษา 3 ล าดบแรก ไดแก มเปาหมายของการพฒนา

คณภาพอยางชดเจน แสดงถงความมงมนในการพฒนาคณภาพ มแผนพฒนาคณภาพการศกษาของ

สถานศกษา ดานระบบและกระบวนการ จ านวน 25 ขอ ทมความเหมาะสมตามความคดเหนของ

ผบรหาร ครผสอน และคณะกรรมการสถานศกษา 3 ล าดบแรก ไดแก กระบวนการเรยนรเนนความ

เปนเลศทางวชาการ กระบวนการเนนผเรยนใหมคณธรรม จรยธรรม ระบบดแลชวยเหลอใหผเรยน

มคณภาพมความสามารถทโดดเดน ดานทรพยากรบคคลและทมงาน จ านวน 12 ขอ ทมความ

เหมาะสมตามความคดเหนของผบรหาร ครผสอนและคณะกรรมการสถานศกษา 3 ล าดบแรก

ไดแก แผนพฒนาบคลากร แตตงคณะกรรมการและมอบอ านาจหนาทใหกบหวหนาทมคณภาพ ม

การมอบหมายหนาททชดเจนตามระเบยบปฏบตราชการ ดานการวเคราะห การประเมนและการ

จดการเรยนร จ านวน 14 ขอ ทมความเหมาะสมตามความคดเหนของผบรห าร ครผสอน และ

คณะกรรมการสถานศกษา 3 ล าดบแรก ไดแก มโครงสรางองคกรอยางเปนระบบประเมนสภาพ

ความตองการท งระบบเพอเปนขอมลพนฐาน วเคราะหสภาพความตองการและจ าเปนของ

สถานศกษา ดานความพงพอใจของผเรยนและผเกยวของ จ านวน 14 ขอทมความเหมาะสมตาม

ความคดเหนของผบรหาร ครผสอนและคณะกรรมการสถานศกษา 3 ล าดบแรก ไดแก ครสามารถ

จดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ ครผสอนมหนาทจดการเรยนการสอนใหผเรยนเกดการ

เรยนร สาระของหลกสตรสอดคลองกบสภาพของผเรยนและทองถน ดานผลลพธขององคกร

จ านวน 23 ขอ ทมความเหมาะสมตามความคดเหนของผบรหาร ครผสอนและคณะกรรมการ

สถานศกษา 3 ล าดบแรก ไดแก ผเรยนเปนสมาชกทดของครอบครว ชมชน สงคม และเคารพใน

สทธของผอน ผเรยนมคณธรรม จรยธรรม มคานยมทพงประสงค สรางเครอขายการมสวนรวมของ

ทกภาคสวนสงคม

จะเหนวางานของ รงชชดาพร เวหะชาต (2548) มจดเนนทการน าเสนอรปแบบการบรหาร

คณภาพทงท งองคกรในสถานศกษาขนพนฐาน ซงมบรบทเฉพาะตวและมความแตกตางกบ

สถานศกษาเอกชน กรอบแนวคดในงานวจยนเปนกรอบทมงเนนความเปนเลศทมความสอดคลอง

129

กบหลกการของการบรหารคณภาพทวทงองคกร และเปนแนวคดพนฐานส าคญของการบรหารท

มงเนนความเปนเลศ

ศภลกษณ เศษธะพานช (2550) ไดศกษาเรองการพฒนาระบบการบรหารทมงเนนความ

เปนเลศของสถานศกษาเอกชน ซงมวตถประสงคเพอพฒนาระบบบรหารทมงเนนความเปนเลศของ

สถานศกษาเอกชน โดยใชแนวคด หลกการของรางวลคณภาพแหงชาตของประเทศตางๆ เปน

กรอบแนวคดเบองตน และใชวธการ Bench marking โดยค านงถงคณลกษณะและแนวปฏบตของ

สถานศกษาเอกชนทไดรบการยอมรบวามความเปนเลศ แบงขนตอนของการวจยออกเปน 5

ขนตอน คอ ขนท 1 ศกษาองคความรทเกยวของ ขนท 2 วเคราะหระบบบรหารของสถานศกษา

เอกชนทเปนเลศ ขนท 3 การออกแบบระบบ ขนท 4 ตรวจสอบและปรบปรงระบบบรหารทมงเนน

ความเปนเลศของสถานศกษาเอกชน และขนท 5 สรปผลการวจย พบวา ระบบการบรหารทมงเนน

ความเปนเลศของสถานศกษาเอกชนม 9 องคประกอบ คอ 1)ภาวะผน าของผบรหารสถานศกษา 2)

การมงเนนนกเรยน ผปกครอง และผเกยวของ 3)การวางแผนกลยทธ 4)โครงสรางองคกร 5)การ

มงเนนทรพยากรบคคล 6)การบรหารวชาการ 7)การบรหารการเงน 8)การบรหารทวไป และ9)การ

จดการสารสนเทศและความร และประกอบดวยองคประกอบยอยทงหมด 35 องคประกอบ และม

แนวปฏบตทงหมด 209 ขอ

ธนก คณเมธกล (2552) ศกษาเรอง “การพฒนาตวบงชคณภาพการบรหารการศกษา” เพอ

ความเปนเลศของสถานศกษาเอกชน มวตถประสงคเพอพฒนาตวบงชคณภาพทางการบรหาร

การศกษาเพอความเปนเลศของสถานศกษาเอกชน และตรวจสอบความสอดคลองของตวบงช

คณภาพการบรหารการศกษาเพอความเปนเลศของสถานศกษาเอกชนตามแนวคดทฤษฎขอมลเชง

ประจกษ กลมตวอยางทใชในการวจย คอสถานศกษาเอกชนทเปดสอนในระดบการศกษาขน

พนฐานทวประเทศ จ านวน 308 โรงเรยน การเกบขอมล แบงเปน 2 ระยะ ไดแก ระยะท 1 เปนการ

เกบขอมลจากผเชยวชาญ โดยใชเทคนคเคลฟาย เพอคดเลอกตวบงชคณภาพการบรหารการศกษา

เพอความเปนเลศ และระยะท 2 เปนการเกบรวบรวมขอมลพนฐานของผบรหารสถานศกษา และ

คณภาพการบรหารการศกษาเพอความเปนเลศในดานตางๆ จากผบรหารสถานศกษาเอกชนทว

ประเทศ เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสอบถาม การวเคราะหขอมลพนฐาน ใชโปรแกรม

130

SPSS และใชโปรแกรม LISREL ในการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน ผลการวจย พบวา 1) ตว

บงชทกตวเปนตวบงชคณภาพการบรหารการศกษาเพอความเปนเลศของสถานศกษาเอกชนไดอยาง

มนยส าคญทางสถตทระดบ .01 จ านวนทงสน 44 ตว ครอบคลมองคประกอบหลก 8 ดาน ไดแก

ดานภาวะผน าของผบรหารจ านวน 7 ตวบงช ดานการวางแผนเชงกลยทธ จ านวน 6 ตวบงช ดานการ

บรหารทรพยากรมนษย จ านวน 6 ตวบงช ดานการบรหารความสมพนธกบผรบบรการจ านวน 5 ตว

บงช ดานการจดการสารสนเทศ จ านวน 3 ตวบงช ดานการบรหารงานวชาการ จ านวน 9 ตวบงช

ดานการจดการเครอขายการเรยนรภายนอก จ านวน 4 ตวบงช และดานการจดการทางการเงน

จ านวน 4 ตวบงช 2) ตวบงชคณภาพการบรหารการศกษาเพอความเปนเลศของสถานศกษาเอกชน

ตามแนวคดทฤษฎมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ น าหนกองคประกอบของตวบงชทง 44

ตว มคาเปนบวก ขนาดตงแต 0.34-0.83

2. งานวจยตางประเทศ

Ruhl (1986) ไดวจยศกษาปจจยทชวยพฒนาโรงเรยนใหประสบความส าเรจ พบวาความ

คาดหวงในความส าเรจของงาน ภาวะผน าของผบรหาร บรรยากาศโรงเรยน เปาหมายทางวชาการ

ของโรงเรยนและโปรแกรมการประเมน เปนปจจยทชวยพฒนาโรงเรยนใหประสบความส าเรจได

Duke (1987 อางถงใน สทธพงศ ยงคกมล, 2543) ไดศกษาเกยวกบประสทธผลของ

โรงเรยนผลการวจยพบวา โรงเรยนทมประสทธผลทส าคญ 7 ประการ ไดแก มการนเทศและพฒนา

ครตามศกยภาพของแตละคน มการประเมนครตามแนวนโยบาย มการจดการเรยนการสอนและ

สนบสนนใหเกดบรรยากาศของความเปนเลศ มการจดทรพยากรตามล าดบความส าคญและความ

จ าเปน มการควบคมคณภาพดวยการประเมนอยางตอเนอง มการประสานงานในระบบแมททรก

และใหมการแกปญหาแบบมสวนรวม

Reid และคณะ (1988 อางถงในปตชาย ตนปต, 2547) ไดสงเคราะหงานวจยเกยวกบปจจย

ทสมพนธกบประสทธผลของโรงเรยน พบวามปจจยหลายประการทสงผลตอประสทธผลของ

โรงเรยน ไดแก ดานการบรหารงาน ดานสภาพแวดลอม ดานคร ดานผบรหาร และดานโรงเรยน

Chrispeels และ Ann (1990 อางถงใน สทธพงศ ยงคกมล, 2543) ไดศกษาประสทธผลของ

โรงเรยนทง 8 แหง ซงเปนการศกษา 4 ดาน ไดแก วฒนธรรมในโรงเรยน หลกสตรและการสอน

โครงสรางขององคการ และภาวะผน าของผบรหาร เปนการศกษาระยะยาว 5 ป มการเกบรวบรวม

131

ขอมลจากแบบสอบถาม แบบสมภาษณ และแบบบนทกขอมล ผลการวจยพบวา 1)การเปดโอกาส

ใหคณะกรรมการหลกสตรและครไดท างานรวมกนมความจ าเปนส าหรบการเพมผลสมฤทธของ

นกเรยน 2)โรงเรยนทจะมประสทธผลไดตองมครใหญหรอผบรหารทมภาวะผน า 3)ตองมการ

วางแผนบคลากรทด

Solis (2001) วจยเรอง “Boosting Our Understanding of Bilingual Education : A Refresher

on Philosophy and Model” พบวาการจดการศกษาระบบสองภาษาทมความส าคญและมความ

แตกตางจากโรงเรยนโดยทวไปอยางมาก โดยจะเหนไดจากรปแบบการจดการชนเรยนและการจด

ตารางสอน จ านวนและประเภทของผเรยน รปแบบของการจดบคลากร หลกสตร สอการเรยนการ

สอนและวธการสอน และรปแบบในการบรหารจดการโรงเรยน ดงนนจงสงผลตอรปแบบของการ

จดการศกษาระบบสองภาษาทมความแตกตางกนในแตละโรงเรยน เนองมาจากความแตกตางของ

ปณธานและวสยทศนในการด าเนนการ

Montecel และ Cortez (2002) เสนอผลการวจยเรอง “Successful Bilingual Education

Program: Development and the Dissemination of Criteria to Identity Promising and Exemplary

Practices in Bilingual Education at the National Level” ไดมการน าเสนอองคประกอบและตวบงช

คณภาพและประสทธภาพของการจดการศกษาระบบสองภาษาในระดบชาตขน ซงส าหรบใน

ประเทศสหรฐอเมรกาทมคนหลากหลายเชอชาตมาอยรวมกน ไดมพระราชบญญตการศกษาสอง

ภาษามาตงแต ป ค.ศ. 1968 งานวจยไดสรปผลการวจยดานตวบงชระดบโรงเรยน (School- Level

Indicators) และระดบหองเรยน (Classroom-Level Indicators) ดงน

1. ตวบงชระดบโรงเรยน (School-Level Indicators) ม 2 ประเดน คอ 1)ความเปนผน าของ

สถานศกษา (At the school level: Leadership) ไดแก ภาวะผน าของผบรหาร (Leadership) วสยทศน

และเปาหมาย (Vision and goals) สภาพแวดลอมภายในสถานศกษา (School climate) ตองมความ

ปลอดภยและมระเบยบ ซงทกฝายตองมความรบผดชอบรวมกนในการรกษาบรรยากาศภายใน

โรงเรยนใหปลอดภยและเปนระเบยบใหแกผเรยนทกคน การสรางเครอขาย (Linkages) โครงสราง

การบรหารสถานศกษา และการก ากบตรวจสอบสถานศกษา (School organization and

accountability) 2)การสนบสนนทางการศกษาระดบโรงเรยน (At the school level: Support) ไดแก

การพฒนาบคลากรทางการศกษา (Professional development) การมสวนรวมของผปกครอง (Parent

132

involvement) ความรบผดชอบของบคลากร และการวดผลและการประเมนผลผเรยน (Staff

accountability and student assessment) การคดเลอกบคลากรและการยกยอง (Staff selection and

recognition) การมสวนรวมของชมชน (community involvement)

2. ตวบงชระดบหองเรยน (Classroom-Level Indicators) ม 1 ประเดน คอ การจด การเรยน

การสอนในหองเรยน (At the classroom level: Programmatic and instructional practices) ไดแก

รปแบบของการจดการเรยนการสอน (Program model) บรรยากาศในชนเรยน (Classroom climate)

หลกสตรและการสอน (Curriculum and instruction) ความคาดหวงของครผ สอน (Teacher

expectations) และการพฒนาการดานส าเนยงภาษา (Program articulation)

Montecel และ Cortez (2002) คนพบจาการวจยวา โรงเรยนจะตองก าหนดและเผยแพร

วสยทศนและเปาหมาย (Vision and goals) ตอชมชนอนเปนแนวทางในการสรางเสรมผลสมฤทธ

ในตวผเรยน ซงท งบคลากร ผปกครองและนกเรยนสามารถบอกถงวสยทศนและเปาหมายตอ

สาธารณชนได

กลาวโดยสรป การก าหนดนโยบาย วสยทศน เปาหมาย และกลยทธ หมายถงมการก าหนด

วสยทศน และเปาหมายของการจดการศกษาอยางชดเจน และมการเผยแพรวสยทศนและเปาหมาย

ใหบคลากร ผปกครองและนกเรยนทราบ

May, Hill and Tiakiwai. (2004) ไดศกษาวจยเกยวกบตวบงชการปฏบตทดของโรงเรยน

ระบบสองภาษาทมคณภาพ Bilingual/Immersion Education: Indicators of Good Practice ของ

ประเทศนวซแลนด เปนดชนบงชความส าเรจของการศกษาระบบสองภาษาไดมาจากการศกษาวจย

ในโครงการ Research Policy Practice ทเปนการศกษาวจยถงหลกการ และคณลกษณะของรปแบบ

การจดการเรยนการสอนระบบสองภาษาจากการพสจนทฤษฎแลวทดลองน าไปปฏบต ซงสามารถ

สรปออกมาเปนตวบงชทมประสทธภาพ ตรงกบการจดการเรยนการสอนในประเทศนวซแลนด

มากทสดและสงผลตอการจดการโรงเรยนระบบสองภาษา นนคอความสมพนธระหวางบานกบ

โรงเรยน (Home/School Relationships) ประกอบดวย การสงเสรมและสนบสนนอยางเขมแขงจาก

ชมชน จากผปกครองและการสนบสนนและจดหาทรพยากรจากหนวยงานทางการศกษาของ

รฐบาล องคประกอบ คณลกษณะขององคประกอบบางตว และตวบงชทแสดงถงความเปนเลศของ

สถานศกษา ซงเปนการศกษาแบบกรณศกษา เปนการศกษาภายใตบรบททแตกตางจากของประเทศ

133

ไทย ผลการวจยทคนพบเสนอเรอง ภาวะผน าทเขมแขง และการสนบสนนใหมการท างานรวมกน

เปนสงทผลกดนใหสถานศกษามความเปนเลศได และสงททกสถานศกษาทมความเปนเลศตองควร

ค านงถง คอ การตงความคาดหวงทสงส าหรบนกเรยน และการมงไปในทศทางเดยวกนของ

เปาหมายหลกของสถานศกษา และกลมทมสวนสนบสนนใหสถานศกษาประสบความส าเรจได

เชน ความสมพนธระหวางบาน ชมชนและสถานศกษา รวมท งพนธะผกพนจากหนวยงานท

เกยวของ

Ka-ho Mok (2002) ไดศกษาเรอง “Decentralization and mercerization of education in

Singapore: A case study of the school excellence model” โดยมวตถประสงคการวจยเพอ

ตรวจสอบและศกษาถงปรชญาและหลกการของรปแบบความเปนเลศของสถานศกษาในประเทศ

สงคโปร เนองจากรฐบาลสงคโปรเปดโอกาสใหสถานศกษาไดพฒนาศกยภาพของตนเองอยาง

เตมท โดยการน าเสนอนโยบายการกระจายอ านาจ เพราะหวงวาสถานศกษาในแตละโรงม

ความสามารถและยดหยนทจะพฒนาจดแขงของตนเองและเหมาะกบสภาพของแตละสถานศกษา

เปนอยางด แนวทางหนงทรฐบาลจะชวยสนบสนนใหการศกษามคณภาพคอการน าเสนอรปแบบ

ความเปนเลศส าหรบสถานศกษา (School Excellence Model: SEM) เพอใหสถานศกษาใชเปน

แนวทางในการปรบปรงและประเมนตนเอง SEM ประกอบดวยสองกลมใหญดวยกน คอ กลม

สนบสนนและกลมผลลพธ โดยทกลมสนบสนนเปนกลมทใหความสนใจวาผลลพธจะเกดขนได

อยางไร ในขณะทกลมผลลพธเปนผลทสถานศกษาไดรบ กลมสนบสนนมงวาผน าของสถานศกษา

ใชภาวะผน าอยางไรในการก าหนดคณคาและการมงเนนการเรยนรของนกเรยนและผลการ

ปฏบตงานทเปนเลศ และความรบผดชอบตอสงคม รวมไปถงการก าหนดแผนกลยทธของแตละ

สถานศกษาโดยการตรวจสอบทศทางทชดเจนทมงเนนผมสวนเกยวของ การพฒนาแผนปฏบตการ

เพอจะสนบสนนทศทางนน การน าแผนไปปฏบตและการตดตามผลการด าเนนงานเปนระยะ

นอกจากนทมงานจะตองถกตรวจสอบโดยการบรหารบคลากร เปนการทบทวนวาสถานศกษาม

วธการพฒนาและใชประโยชนอยางเตมทในการผลกดนใหบคลากรท างานอยางเตมศกยภาพเพอ

ความเปนเลศของสถานศกษา การทสถานศกษาใชทรพยากรทงภายในและภายนอกสถานศกษา

อยางมประสทธภาพและประสทธผลในการสนบสนนแผนกลยทธและการปฏบตตามกระบวนการ

ตางๆ เพอทจะน าไปสความส าเรจของสถานศกษา กระบวนการมงเนนนกเรยน ผลลพธการ

134

ปฏบตงานและการบรหาร เปนพนทอกกลมหนงในการตรวจสอบวาการออกแบบของสถานศกษา

การปฏบต การจดการและการปรบปรงกระบวนการหลกในภาพรวมของการจดการศกษาและการ

ท างานสงผลตอการขยายความเปนอยทดใหกบนกเรยน รวมทงประสทธภาพและประสทธผลของ

สถานศกษา นอกจากนนยงรวมไปถงผลลพธทางดานบคลากร ทแสดงถงความสมพนธในการ

อบรมและพฒนา ขวญและก าลงใจของบคลากร ผลลพธทางดานหนสวนและสงคม เชน

ผลสมฤทธของสถานศกษาตรงกบความตองการของหนสวนและสงคมสวนใหญ สดทายคอผลการ

ปฏบตงานหลกของสถานศกษาจะถกตรวจสอบโดยการทบทวนวาการพฒนาโดยภายรวมของ

นกเรยนเปนอยางไรเกยวกบผลผลตทางการศกษา

งานวจยทเกยวกบรปแบบความเปนเลศของตางประเทศทไดยกตวอยางขางตนสวนใหญ

เปนการก าหนดรปแบบโดยใชรปแบบของรางวลคณภาพแหงชาตเปนแนวทางคอ SQA และEFQM

และเปนรปแบบทก าหนดขนเฉพาะส าหรบแตละสถานศกษาหรอแตละประเทศ ซงอาจมความ

แตกตางกนในดานตางๆ ส าหรบประเทศไทย โดยเฉพาะอยางยงส าหรบสถานศกษาเอกชน เชน

เปาหมายการจดการศกษา วฒนธรรม สภาพแวดลอม เปนตน

ในสวนของงานวจยตางประเทศนน มผศกษาเกยวกบรปแบบและตวบงชการบรหารเพอ

ความเปนเลศส าหรบสถานศกษาอยบาง และมรายละเอยดบางประเดนทเนนเฉพาะ เชน บรรยากาศ

และวนยของนกเรยนส าหรบสถานศกษาทมงสความเปนเลศ เปนตน โดยสามารถสรปประเดนท

นาสนใจและตวอยางงานวจย ดงน

Smrekar, Claire และคณะ (2001) วจยเรอง “March toward excellence: School success and

minority student achievement in department of defense schools. a report to the National

Education Goal Panel. Lessons from the state’s” เปนการศกษาเรองการไปสความเปนเลศของ

โรงเรยนในสวนทเกยวของกบนกเรยนทเปนชนกลมนอย (กลมละตนอเมรกนและแอฟรกน) โดย

ผวจ ยท าการวเคราะหโครงสรางองคกรและโครงสรางของรฐบาลทมสวนเกยวของกบการ

ด าเนนงานประจ าวนของสถานศกษาใน department of defense schools และอ านาจของเขตในการ

ก าหนดนโยบาย เชน ธรรมชาตและคณภาพในการสอนของสถานศกษา department of defense ทง

ในและตางประเทศ เงอนไขทางสงคมและเศรษฐกจทมความเกยวของกบนกเรยนและครอบครว

ผวจยท าการเกบขอมลโดยท าการเยยมสถานศกษามธยมตนในประเทศสหรฐอเมรกา ประเทศ

135

เยอรมนและประเทศญปน ท าการสมภาษณผบรหาร คร ผปกครองและเจาหนาทของ department of

defense สถานศกษาของ depart of defense ไดรบคะแนนเกอบสงสดของรฐในการอานและเขยนใน

การแขงขน National assessment of education progress ในป ค.ศ.1998 นกเรยนผวขาวและกลม

อนๆ ไดรบคะแนนดกวาเมอเทยบกบกลมอนๆ ในรฐอนๆ และความแตกตางระหวางสผวและเชอ

ชาตมนอยกวากลมอนๆ บรบททางทหารของ department of defense มสวนชวยสนบสนนให

นกเรยนประสบความส าเรจ ซงความส าเรจเหลาน ขนอยกบปจจยท งภายในและภายนอก

สถานศกษา เชน กระบวนการของการวางแผนกลยทธ การม งไปในทศทางเดยวกนของ

องคประกอบทส าคญ ความคาดหวงทสง คณภาพของผสอน โปรแกรมกอนและหลงเรยน ขนาด

ของสถานศกษา และพนธะผกพนจากทางทหาร

New Jersey State Department of Education (1989) ไดศกษาเรอง “City schools of

excellence: School improvement grant program Award recipients” รฐ New Jersey ไดรบรายชอ

ของเทศบาล สถานศกษา ครใหญ เขต ทอยของศกษานเทศก เบอรโทรศพท เกรดทไดรบและ

จ านวนนกเรยน ส าหรบผทไดรบรางวลทง 50 รางวลของ City school of excellence grant program

สถานศกษาเหลานไดเขารวมใน Intensive program ซงโปรแกรมนในปแรกแตละสถานศกษาจะตง

ทมงานทเปนตวแทนท างานขามสายงานระหวางชมชนเพอทจะคนหาสภาพแวดลอมทางการศกษา

ความตองการและจดโปรแกรมการพฒนา ในปท 2 และ 3 สถานศกษาจะเรมน าแผนการพฒนาไป

ใช โดยใหความส าคญกบคณลกษณะของสถานศกษาทมประสทธภาพโดย 1)ภาวะผน าทเขมแขง

2)การมงไปกบกจกรรมทางการศกษาทส าคญ 3) การชแนะการพฒนาของนกเรยน 4) ให

ความส าคญกบความสมพนธระหวางบานและสถานศกษา 5) สรางการคาดหวงของครในเรองการ

พฒนาของนกเรยน 6) สรางบรรยากาศในการเรยนอยางเปนระเบยบ

จากการศกษางานวจยในประเทศและตางประเทศเกยวกบระบบการบรหารคณภาพ

การศกษาสความเปนเลศ และการจดการเรยนการสอนทเทยบเคยงมาตรฐานระดบสากล เชนการ

จดการเรยนการสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการเปนภาษาองกฤษ โรงเรยนสองภาษา

พบวามองคประกอบหลก 3 ดาน คอ ดานปจจยน าเขา (Input) ดานกระบวนการ (Process)

และดานผลผลต (Output ) ซงดานปจจยน าเขา มองคประกอบยอย เชนการใชหลกสตร สอการ

เรยนการสอน คณภาพของผบรหาร คร คณภาพของนกเรยนและการมสวนรวมของผปกครอง

136

ชมชน ดานกระบวนการมองคประกอบยอยไดแก การบรหารจดการ การจดการเรยนการสอน

การวดและประเมนผลผเรยน การพฒนาคณภาพคร การนเทศตดตามผลตามหลกสตร ลกษณะ

การจดการเรยนรโดยใหนกเรยนฝกปฏบต เนนทกษะกระบวนการคด ผสมผสานความเปนไทยกบ

ความเปนสากล มการสอดแทรกคณธรรมจรยธรรม สรางความมนใจ และสงเสรมใหนกเรยนกลา

แสดงออกในการใชภาษาตางชาต มการจดการเรยนรทค านงถงคณภาพของนกเรยนเปนรายบคคล

และรายกลม พฒนาศกยภาพนกเรยนตามความสารถ ความถนดและความสนใจ ดานผลผลต

ประกอบดวยทกษะการใชภาษาองกฤษทงดานการสอสารและการแสวงหาความร ผลสมฤทธ

ทางการเรยน ทกษะการใชชวตในสงคมและคณลกษณะอนพงประสงค

การพฒนาระบบบรหารและตวบงชความเปนเลศสวนใหญเปนของสถานศกษาเอกชน

ประกอบดวย ภาวะผน าของสถานศกษา การมงเนนนกเรยน ผปกครอง การวางแผนกลยทธ

โครงสรางองคการ การมงเนนทรพยากรบคคล การบรหารวชาการ การบรหารทวไป และการ

จดการสารสนเทศ สวนงานวจยตางประเทศ พบวารปแบบของสถานศกษาทมความเปนเลศ

ประกอบดวยระบบบรหาร 6 ระบบประกอบดวย การวางแผนกลยทธ การวางแผนกระบวนการ

สนบสนนและการศกษา ทรพยากรบคคลและผลการปฏบตงาน

จากงานวจยทเกยวของกบการบรหารสความเปนเลศในประเทศสวนใหญเปนโรงเรยน

เอกชนและเปนรปแบบทก าหนดขนเฉพาะสถานศกษาแตละประเภท ซงอาจมขอจ ากด และความ

แตกตางกนในดานบรบท ความทาทาย กฎหมาย ระเบยบขอบงคบ วฒนธรรม เปาหมายของการ

จดการศกษา การสนบสนนจากหนวยงานตนสงกด ดงน นผวจยเหนวาการพฒนาระบบการ

บรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศในระดบสากล จะเปนประโยชนตอการพฒนา

คณภาพการศกษาของไทยใหมความกาวหนาทนตอการเปลยนแปลงทางการเมอง เศรษฐกจและ

สงคม พรอมกาวสประชาคมอาเซยนไดเปนอยางด

137

บทท 3

วธด ำเนนกำรวจย

วจยน เปนการวจยเชงคณภาพ (Qualitative research) โดยมจดมงหมายเพอน าเสนอรปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ซงใชวธการเกบรวบรวมขอมลเชงคณภาพทศกษาเฉพาะกรณ (Case Study Approach) จากโรงเรยนในโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากลระดบมธยมศกษาทด าเนนงานตามเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต (Thailand Quality Award) มาพฒนาขดความสามารถดานการบรหารจดการองคกร มวธปฏบตและผลการด าเนนงานทเปนเลศทเปนตนแบบได (Typical Cases) ในบทนผวจ ยจะน าเสนอวธการด าเนนการวจยซงประกอบดวย ค าถามของการวจย วตถประสงคของการวจย ขอบเขตการวจย ขนตอนการด าเนนการวจย เครองมอการวจย การเลอกผใหขอมลส าคญ การเกบรวบรวมขอมล การวเคราะหขอมล และการสรางความนาเชอถอของงานวจย ดงรายละเอยดตอไปน

ค ำถำมกำรวจย การวจยครงนผวจยมค าถามการวจย ดงน 1. องคประกอบของการบรหารโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล มอะไรบาง 2. รปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพสความเปนเลศระดบสากลของโรงเรยนมธยมศกษา ควรเปนอยางไร

วตถประสงคกำรวจย การวจยครงนผวจยมงพฒนาระบบบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล โดยมวตถประสงคการวจย ดงน 1. เพอศกษาองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล 2. เพอน าเสนอรปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

138

พนทศกษำและผใหขอมลส ำคญ

การวจยในครงนเปนการวจยเชงคณภาพทศกษาเฉพาะกรณ (Case Study Approach) เลอกกรณทศกษา แบบ Typical Cases (Patton, 1990) และเลอกกรณศกษาหลายกรณ (Yin, 1993) ด าเนนการดงน

1. พนททศกษาผวจยเลอกโรงเรยนทด าเนนการในโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากลระดบมธยมศกษาสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ทประสบความส าเรจมา 3 โรงเรยน ซงเปนโรงเรยนทด าเนนงานตามเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต (Thailand Quality Award) มาพฒนาขดความสามารถดานการบรหารจดการสงผลใหมวธปฏบตและผลงานทเปนเลศทส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานจดอนดบเปนโรงเรยนตนแบบ จากโรงเรยนในโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากลระดบมธยมศกษาทวประเทศจ านวน 318 โรงเรยน โดยเกณฑการเลอกโรงเรยนกรณศกษา

1.1 เปนโรงเรยนในโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากล 1.2 เปนโรงเรยนทใชระบบรางวลคณภาพแหงชาต (TQA) ในการบรหาร

จดการ 1.3 มผลการด าเนนงานทเปนตนแบบในการบรหารจดการคณภาพ 1.4 มการพฒนาระบบบรหารจดการคณภาพสความเปนเลศระดบสากล 1.5 ผานการประเมนภายนอกรอบสองหรอรอบสาม

2. ผใหขอมลส าคญ แบงเปน 2 กลม คอผใหขอมลภาคสนามและผใหขอมลสนทนากลมด าเนนการดงน 2.1 ผใหขอมลภาคสนามเลอกมาแบบเจาะจง (Purposive Selected) ประกอบดวยผอ านวยการโรงเรยน 1 คน รองผอ านวยการโรงเรยนละ 1 คน หวหนางานโรงเรยนละ 8 คน ครผสอนโรงเรยนละ 5 คน นกเรยนโรงเรยนละ 5 คน และผปกครองโรงเรยนละ 5 คน รวมผใหขอมลโรงเรยนละ 25 คน รวมผใหขอมล 3 โรงเรยน ทงสน 75 คน 2.2 ผใหขอมลสนทนากลม เพอตรวจสอบและประเมนระบบการบรหารคณภาพทผวจยออกแบบ จ าแนกเปน 2 กลม คอ กลมผเชยวชาญจากนกวชาการและกลมผปฏบต ด าเนนการดงน 2.2.1 กลมผเชยวชาญ เลอกมาแบบเจาะจง จ านวน 11 คน โดยก าหนดคณสมบต และเกณฑการพจารณาผเชยวชาญจากกลมนกวชาการ ดงน 1) มวฒการศกษาไมต ากวาระดบปรญญาโท 2) มประสบการณดานการบรหารจดการคณภาพในองคการ

139

3) มความร หรอมประสบการณในการจดการเรยนการสอนในระดบมธยมศกษา

4) มประสบการณเกยวกบการบรหารโรงเรยนมาตรฐานสากลระดบ มธยมศกษา

5) มความรความสามรถในการสอนหรอการจดการศกษาสความเปนเลศ 2.2.2 กลมผปฏบตในโรงเรยนระดบมธยมศกษา เลอกมาแบบเจาะจง จ านวน 9 คน โดยก าหนดคณสมบต และเกณฑการพจารณาผปฏบต ดงน

1) มวฒการศกษาไมต ากวาระดบปรญญาโท 2) มประสบการณดานการบรหารจดการคณภาพในโรงเรยนมาตรฐานสากล 3) มประสบการณในการน าเกณฑรางวลคณภาพแหงชาตไปปฏบต 4) มประสบการณเกยวกบการจดระบบคณภาพในสถานศกษา 5) มประสบการณในการสอนหรอการบรหารจดการศกษาสความเปนเลศ

ขนตอนกำรด ำเนนกำรวจย ขนตอนท 1 ศกษาเอกสาร (Documentary Study) วเคราะหหลกการ แนวคด ทฤษฎ

และงานวจยทเกยวกบการบรหารจดการคณภาพการศกษาสความเปนเลศในระดบสากล เพอศกษาองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

ขนตอนท 2 การศกษาภาคสนาม (Fieldwork Approach) จากโรงเรยนกรณศกษา เพอศกษาองคประกอบหลก องคประกอบยอย วธปฏบตในแตละองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

ขนตอนท 3 ออกแบบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ขนตอนท 4 การตรวจสอบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

ขนตอนท 5 การประเมนระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล การด าเนนการวจยในแตละขนตอนมรายละเอยดตามล าดบดงน

ขนตอนท 1 ศกษาเอกสาร หลกการ แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวของไดแก ศกษา แนวคดและทฤษฎเกยวกบการบรหารสถานศกษาเชงระบบ ศกษาแนวคดทฤษฎเกยวกบคณภาพและการบรหารจดการคณภาพ ศกษาแนวคดเกยวกบระบบการบรหารสความเปนเลศ แนวทางการด าเนนการโรงเรยนมาตรฐานสากล และศกษางานวจยทเกยวของ โดยการอานและตความ

140

วเคราะหเนอหา สรางขอสรปแบบอปนย (Inductive) จากเอกสารตาง ๆ โดยวธการดงน (สภางค จนทวานช, 2554 และ สภางค จนทวานช, 2555) 1. ก าหนดกรอบความคดและวางเคาโครงเพอจดกลมขอมลทสอดคลองกบวตถประสงคของการวจย 2. อานและท าความเขาใจกบขอมล วเคราะหเปรยบเทยบขอมลโดยหาความเหมอน ความแตกตางของขอมลอยางเปนระบบ หาองคประกอบหลก องคประกอบยอย และแนวปฏบตเกยวกบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

3. ตความขอมลเพอหาความสมพนธเชอมโยงและความสอดคลองขององประเดนหลก ประเดนยอย และการเชอมโยงสมพนธในทกประเดนทมลกษณะรวมของขอมล

4. หาขอสรปทเปนสาระหลกของผลการวเคราะห การตความประเดน ขององคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล 5. สงเคราะหขอสรป องคประกอบหลก องคประกอบยอยและแนวทางการปฏบตของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล 6. ตรวจสอบการสรางขอสรป องคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

ขนตอนท 2 การศกษาภาคสนาม เพอตรวจสอบและศกษาขอมลเพมเตมเกยวกบองคประกอบหลก องคประกอบยอย และแนวปฏบตของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลเทยบกบ (ราง) องคประกอบทไดจากการวเคราะหเอกสาร แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของจากขนตอนท 1 เพอใหไดองคประกอบหลก องคประกอบยอย และแนวปฏบตของการบรหารโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศในระดบสากลทมความสมบรณและสอดคลองกบสภาพจรงของโรงเรยน โดยใชวธการสมภาษณแบบกงโครงสราง (Structured Interview) หรอการสมภาษณแบบเปนทางการ (Formal Interview) และการศกษาเอกสารหลกฐานการปฏบตงาน จากโรงเรยนกรณศกษาทมความเปนเลศ 3 โรงเรยน เพอใหไดขอมลส าคญจากพนทศกษา และสรางความนาเชอถอของงานวจย ผวจยไดออกแบบการเกบรวบรวมขอมลในพนทศกษา โดยมประเดนหลกในการเกบรวบรวมขอมล และประเดนเปดตามสภาพทเปนจรงของพนทศกษา ซงมแนวทางการเกบขอมล ดงน

1. เกบรวบรวมขอมลจากเอกสารและงานวจยตาง ๆ ทเกยวของ เชน แผนพฒนา คณภาพของโรงเรยน แผนปฏบตการโรงเรยน คมอการประกนคณภาพ เอกสารหลกสตรสถานศกษา บนทกขอมล เอกสารรายงานตาง ๆ รายงานการวจยทเกยวของ ขอมลสารสนเทศตาง ๆ ของโรงเรยน ทเกยวของกบการบรหารคณภาพโรงเรยนสความเปนเลศระดบสากล ซงผวจยจะใช

141

เวลาฝงตวเปนระยะเวลาประมาณ 1-2 สปดาหของแตละพนทศกษา โดยมขนตอนการดาเนนการดงน

1.1 ผวจยคนควาขอมลเอกสารภายในโรงเรยน โดยการซกถามเกยวกบ รายการเอกสารทเกยวของกบประเดนการวจยกบผรบผดชอบดานการบรหารจดการคณภาพในโรงเรยน พรอมขออนญาตศกษาขอมลส าคญ

1.2 ผวจยคนควาขอมลเอกสารหรอขอมลทเผยแพรตอสารธารณชนของ โรงเรยนทเกยวของกบประเดนวจย

1.3 ผวจยศกษา อาน วเคราะห เรยบเรยงขอมล และจบประเดนส าคญ บนทกในบนทกภาคสนาม (Field notes)

1.4 ผวจยสบคน (Inquiry) ขอมลส าคญ เพอเกบรวบรวมขอมลส าคญจาก เอกสารเพอการวเคราะหขอมลตอไป 1.5 ผวจยสรางความสมพนธทดกบผบรหาร คร นกเรยนและผปกครอง

2. การสมภาษณแบบกงโครงสราง ผวจยจะด าเนนการสมภาษณผใหขอมล คอ ผอ านวยการโรงเรยน รองผอ านวยการโรงเรยนท รบผดชอบงานดานคณภาพการศกษาของโรงเรยน หวหนางานหรอหวหนากลมสาระ ตวแทนคร นกเรยน คณะกรรมการสถานศกษา ผปกครองในแตละโรงเรยน โดยมการจดการสมภาษณทงรายบคคล (Individual Interviews) รายกลมเลก 2-5 คน (Group Interview) ในกลมตวแทนคร นกเรยน และผปกครอง

3. การสงเกตแบบไมมสวนรวม (Non-participant Observation) และสงเกตแบบ มสวนรวม (Participant Observation) ผวจยจะสงเกตตามปรากฏการณทเหมาะสมวาควรมสวนรวม หรอไมมสวนรวมตามความเหมาะสมของปรากฏการณ สถานการณ และสงทจะสงเกต การสงเกตแบบไมมสวนรวม เชน การสงเกตพฤตกรรมโดยทวไปทเกดขน โดยผวจยจะสงเกตแบบหาง ๆ โดยทผถกสงเกตไมรตว เชน พฤตกรรมการปฏสมพนธระหวางเดกกบคร ระหวางครกบคร ระหวางครกบผปกครอง และระหวางครกบผบรหาร

4. การจดบนทกโดยแยกประเภทระหวางสวนทเปนขอมลกบสวนทเปนความ คดเหนของผวจย ผวจยจะบรรยายขอมลโดยละเอยดตามทเกบรวบรวมมาไดกอน หลงจากนนจงใสความเหน การตความ การสรางสรป หรอเชอมโยงเขาสกรอบแนวคดทฤษฎ 5. วเคราะหขอมล โดยจ าแนกประเภทขอมล เปรยบเทยบขอมลดวยการอาน และตความ วเคราะหเนอหา สรางขอสรปจากลกษณะรวมของขอมล และหาความเหมอน ความตางของขอมลทไดจากเอกสารการสมภาษณ การสงเกตมาวเคราะหสวนประกอบ (Componential

142

Analysis) และเชอมโยง เพอสรางขอสรปประเดนหลก ประเดนยอย และแนวปฏบตของการบรหารโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

ขนตอนท 3 ผวจยออกแบบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล โดยมขนตอนด าเนนการดงน

1. วเคราะหลกษณะรวมของขอมลทไดจากขนตอนท 1 และ 2 โดยจ าแนกประเภทขอมล เปรยบเทยบขอมลดวยการอาน และตความ วเคราะหเนอหา สรางขอสรปจากลกษณะรวมของขอมล และหาความเหมอน ความตางของขอมล วเคราะหสวนประกอบ (Componential Analysis) และเชอมโยงประเดนหลก ประเดนยอย และแนวปฏบตทมลกษณะรวมเหมอนกนอยในกลมเดยวกน เพอสงเคราะหสรางขอสรปเปนองคประกอบหลก องคประกอบยอย และวธปฏบตของการบรหารโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล 2. ออกแบบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล โดยใชองคประกอบหลก องคประกอบยอย และแนวปฏบต ทอยในองคประกอบเดยวกนเปนหนงระบบ ในแตละระบบผวจยใชแนวคดทฤษฎเกยวกบหนาทการบรหารจดการ ซงมโครงสรางประกอบดวย การวางแผน (Planning) การจดองคการ (Organizing) การน า (Leading) และการควบคม (Controlling) ตามล าดบ เปนกระบวนการจดการ (Management Process) ในแตละระบบ ซงจะไดจ านวนระบบเทากบจ านวนองคประกอบหลก 3. ใหผทรงคณวฒจากพนทกรณศกษาทง 3 โรงเรยน ตรวจสอบความถกตอง ตรงประเดน และใหขอเสนอแนะ

ขนตอนท 4 การตรวจสอบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล จากผเชยวชาญโดยใชวธการสนทนากลม (Focus Group Discussion) กลมผเชยวชาญจากนกวชาการ 9 คน รวมตรวจสอบตรวจสอบเพอใหไดขอมลมาพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลใหสมบรณ ด าเนนการโดยผวจยน าเสนอ (ราง) ระบบการบรหารคณภาพทผวจยออกแบบใหผเชยวชาญตรวจสอบความถกตองสมบรณตามประเดนการสนทนากลม ขนตอนท 5 ประเมนระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล จากผ ปฏบตในโรงเรยนโดยใชวธการสนทนากลม (Focus Group) ผ ปฏบต 9 คน ประเมนความเหมาะสม และความเปนไปไดในการน าระบบการบรหารคณภาพไปใชในโรงเรยน โดยผวจยน าเสนอ (ราง) ระบบการบรหารคณภาพทผวจยออกแบบใหผปฏบต ประเมน และใหขอเสนอแนะ เพอปรบปรงระบบโดยน าขอมลทไดมาประมวลผลและเรยบเรยงน าเสนอในรป

143

ความเรยงแตละระบบประกอบดวย องคประกอบยอย และแนวทางการปฏบตทเปนกระบวนการเรยงล าดบจาก การวางแผน การจดองคการ การน า และการควบคม

สรปขนตอนกำรวจย

ขนตอนท 1 ศกษำเอกสำร

(Documentary Research)

ขนตอนท 2

กำรศกษำภำคสนำม (Fieldwork approach) กรณศกษำ 3 โรงเรยน

1. อานและจบประเดน 2. ตความและหาความหมาย 3. หาขอสรป เชอมโยงประเดน 4. ก าหนดกรอบมโนทศน 5. ตรวจสอบขอสรป

ประเดนหลกและประเดนยอยของกำรบรหำรคณภำพโรงเรยนมธยมศกษำสควำมเปนเลศระดบสำกล

1.เกบรวบรวมขอมลจากเอกสาร 1.1 ผวจยคนควาของขอมล เอกสารของโรงเรยน 1.2 อาน วเคราะห เรยบเรยงขอมล และจบประเดนส าคญ บนทก ภาคสนาม (Field notes) 2. การสมภาษณแบบมโครงสราง 2.1 สมภาษณรายบคคล 2.2 สมภาษณกลมเลก 3-4 คน 3.การสงเกตแบบไมมสวนรวม (Non-participant observation) และสงเกตแบบมสวนรวม (Participant observation) 4. น าผลจากขนตอนท 1 มาสงเคราะห กบขนตอนท 2

องคประกอบหลกและองคประกอบยอยของกำรบรหำรคณภำพโรงเรยน

มธยมศกษำสควำมเปนเลศระดบสำกล

ขนตอนท

วธด ำเนนกำร ผลลพธทได

144

ภาพประกอบ 10 ล าดบขนตอนการด าเนนการวจย

ขนตอนท 4 กำรตรวจสอบระบบ กำรบรหำรคณภำพ

โรงเรยนมธยมศกษำสควำมเปนเลศระดบสำกล

โดยผเชยวชำญ

ขนตอนท 5 ประเมนระบบกำรบรหำร

คณภำพโรงเรยนมธยมศกษำ สควำมเปนเลศ

ระดบสำกล

น าเสนอผเชยวชาญ จากกลมนกวชาการจ านวน 9 คน

ตรวจสอบความถกตอง สมบรณโดยใชเทคนคสนทนากลม

ระบบกำรบรหำรคณภำพโรงเรยนมธยมศกษำสควำมเปนเลศระดบสำกลทผำนกำรตรวจสอบโดยผเชยวชำญ

1. ประเมนความเปนไปได การน าระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลไปใช โดยสนทนากลม ผจากกลมผปฏบต

ในโรงเรยนจ านวน 9 คน 2. ปรบปรง สรปผล และน าเสนอรายงานวจย

ระบบกำรบรหำรคณภำพ

โรงเรยนมธยมศกษำ สควำมเปนเลศระดบสำกล

ฉบบสมบรณ

ขนตอนท

วธด ำเนนกำร ผลลพธทได

145

เครองมอทใชในกำรวจย ในการวจยครงนเปนการวจยเชงคณภาพแบบศกษาเฉาะกรณผวจยใชวธการเกบรวบรวมขอมลโดยใชเครองมอหลายแบบตามแนวคดในการท ากรณศกษาของ Stake (1995, อางถงใน Creswell, 1998) เนองจากจดเดนของกรณศกษาอยทการใหภาพทชดเจนและสมบรณ ขอมลทหลากหลายเปนสงทจ าเปน ดงนนผวจยจงเกบรวบรวมขอมลโดยการศกษาเอกสาร การสมภาษณในภาคสนาม และการสงเกต ฉะนนเครองมอทใชในการวจย ผวจยน าเสนอดงน 1. แบบบนทกการวเคราะหประเดนหลกและประเดนยอย จากการศกษาคนควาเอกสารแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของขนตอนท 1 2. แบบสมภาษณแบบมโครงสรางในการศกษาภาคสนามในขนตอนท 2 2.1 ฉบบท 1 แบบสมภาษณแบบกงโครงสรางส าหรบผบรหาร 2.2 ฉบบท 2 แบบสมภาษณแบบกงโครงสรางส าหรบหวหนางาน 2.3 ฉบบท 3 แบบสมภาษณแบบกงโครงสรางส าหรบคร 2.4 ฉบบท 4 แบบสมภาษณแบบกงโครงสรางส าหรบนกเรยน 2.5 ฉบบท 5 แบบสมภาษณแบบกงโครงสรางส าหรบผปกครอง

3. แบบบนทกการสงเกตแบบมสวนรวมในภาคสนาม 4. แบบบนทก (ราง) องคประกอบหลกและองคประกอบยอยของการบรหาร

คณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ซงวเคราะหและสรปไดจากประเดนหลกและประเดนยอยจากการศกษาเอกสารและการศกษาภาคสนามในขนตอนท 3

5. แบบบนทก (ราง) ระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศ 6. แบบบนทกประเดนการสนทนากลมผเชยวชาญ 7. แบบบนทกประเดนการสนทนากลมผปฏบต 8. แบบบนทกสรปผลการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาส

ความเปนเลศระดบสากล วธกำรสรำงและกำรหำคณภำพเครองมอ เพอใหเครองมอทใชในการวจยครงนมความถกตองครบถวนสมบรณและเชอถอไดมากทสดผวจยไดด าเนนการสรางแบบสมภาษณแบบกงโครงสรางทใชในการศกษาภาคสนามดงน 1. ศกษาเอกสารแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล 2. ก าหนดประเดนหลกในการสมภาษณ

146

3. จดท า (ราง) แบบสมภาษณแบบกงโครงสรางโดยมรายการขอค าถามในแตละประเดน 4. ตรวจสอบคณภาพเครองมอโดยอาจารยทปรกษา 5. ผวจยปรบปรงแกไขตามขอเสนอแนะของอาจารยทปรกษา 6. น าแบบสมภาษณแบบกงโครงสรางไปทดลองใชเพอตรวจสอบความเขาใจ ภาษาทใชกบกลมผบรหาร และครในโรงเรยนมาตรฐานสากล จ านวน 3-5 คน 7. ผวจย ปรบปรง แกไขและน าแบบสมภาษณแบบกงโครงสรางฉบบสมบรณไปใชเกบรวบรวมขอมล

กำรเกบรวบรวมขอมล ในการเกบรวบรวมขอมลการศกษาภาคสนามและการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล โดยวธการสมภาษณและการสนทนากลม (Focus

Group) ผเชยวชาญและผปฏบตในโรงเรยนตามโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากลระดบมธยมศกษา ซงผวจยจะด าเนนการเกบรวบรวมขอมลดงน กำรเกบรวมรวมขอมลภำคสนำม กอนลงภาคสนามผวจยไดศกษาคนควาเอกสารแนวคดทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลไดประเดนหลกและประเดนยอยเกยวกบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล และน าประเดนดงกลาวมาเปนแนวในการสมภาษณแบบมโครงสราง เพอเกบรวบรวมขอมลในภาคสนาม โดยมขนตอนด าเนนการดงน 1. เกบรวบรวมขอมลจากเอกสารและงานวจยตาง ๆ ทเกยวของ เชน แผนพฒนาคณภาพ หรอแผนกลยทธ แผนปฏบตการโรงเรยน คมอมาตรฐานการปฏบตงาน เอกสารหลกสตรสถานศกษา บนทกขอมล เอกสารรายงานตาง ๆ รายงานการวจยทเกยวของ ขอมลสารสนเทศตาง ๆ ของโรงเรยน ทเกยวของกบการพฒนาคณภาพโรงเรยนมาตรฐานสากล ซงผวจยจะใชเวลาในการเกบขอมลประมาณ 1-2 สปดาหของแตละพนทศกษา โดยด าเนนการดงน

1. ผวจยคนควาของขอมลเอกสารภายในโรงเรยน โดยการซกถามเกยวกบ รายการเอกสารทเกยวของกบประเดนการวจยกบผประสานงานในโรงเรยน พรอมขออนญาตศกษาขอมลส าคญ

2. ผวจยศกษามลเอกสารหรอขอมลทเผยแพรตอสารธารณชนของ โรงเรยนทเกยวของกบการบรหารโรงเรยนสความเปนเลศ

3. ผวจยศกษา ท าความเขาใจ วเคราะห ตความขอมล และจดกลมขอมล จบประเดนส าคญ หาความสมพนธ ความเชอมโยงสมพนธของขอมล

147

4. ผวจยตรวจสอบทขอมลส าคญ เพอใหไดขอมลทถกตองครบถวนและม

ความนาเชอถอมากทสด 2. การสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) หรอการสมภาษณแบบมโครงสราง ผวจยจะ

ด าเนนการสมภาษณผ ใหขอมลส าคญ คอ ผ บรหาร ตวแทนคร ตวแทนนกเรยน ตวแทนผปกครองแตละโรงเรยน โดยมการจดการสมภาษณเชงลก 2 รปแบบ คอ สมภาษณรายบคคล ไดแก ผบรหาร หวหนางาน และสมภาษณเชงลกรายกลมเลก 2-3 คน ไดแก ตวแทนคร ตวแทนนกเรยน และตวแทนผปกครอง

โดยมแนวทำงกำรสมภำษณ ดงน 1. ตดตอประสานงานผใหขอมลเพอขออนญาตสมภาษณ พรอมนดหมายวน เวลา

สถานท ในการสมภาษณ 2. ผวจยเตรยมความพรอมโดยทบทวนงานวจยอยางดกอนการสมภาษณ ในการ

สมภาษณตองมความรในเรองสมภาษณอยางดหรอความ “ไว” (Sensitive) ตอประเดนในการสมภาษณ เพอชวยใหผสมภาษณเขาใจค าตอบ และจบประเดนไดเรว รวาขอมลแคไหนเปนขอมลทลกเพยงพอหรอยงไมพอ

3. ผวจยกลาวทกทายแสดงความเคารพ ขออนญาตการบนทกเสยงการสนทนา และเรมแนะน าตวเอง สนทนาถงทมา และวตถประสงคการสมภาษณ 4. ผวจยดาเนนการสมภาษณแบบสนทนา โดย “พดคยอยางไมเปนทางการ” โดยผวจยไดเตรยมหวขอและประเดนส าหรบการสมภาษณไวลวงหนา ด าเนนการสมภาษณอยางมจดเนน คอม “เรอง” (Themes) ในการสมภาษณตามแบบสมภาษณทชดเจน แตยดหยนในการสนทนา คอผวจยจะใสใจทจะรกษาบรรยากาศของการสมภาษณระหวางผวจยและผใหสมภาษณอยางเปนธรรมชาตมากทสด และมความยดหยน รกษาปฏสมพนธทดระหวางผวจยและใหสมภาษณ บนพนฐานการเคารพบคคล สถานท เวลา และการรบฟงอยางลกซง (Deep Listening) (Bohm, 2004 อางใน เพชรรตน พงษเจรญสข, 2554) สงทผใหสมภาษณบอกเลา มากกวาการมงทจะควบคมการสนทนาอยาง เดยว (Morse, 1991; Holstein and Gubrium, 1995; Kahn, 2000) ระยะเวลาในการสมภาษณเชงลกใชเวลาประมาณ 90–120 นาท ซงเปนชวงเวลาทเหมาะสมส าหรบการสมภาษณในการทาวจยเชงคณภาพ (Seidman, 1998) ท งนผวจ ยจะใชวธสมภาษณโดยตรงกบผใหสมภาษณ

5. เมอสนสดการสมภาษณ ผวจยจะทบทวนประเดนการสนทนา และประเดนส าคญในการใหขอมล พรอมกบขอรบรองการใหขอมล

6. ผวจยขออนญาตบนทกภาพ และกลาวขอบคณผใหสมภาษณ

148

3. การสงเกตแบบไมมสวนรวม (Non-participant Observation) และสงเกตแบบมสวนรวม (Participant Observation) ผวจยจะสงเกตตามสถานการณทเหมาะสมวาควรมสวนรวมหรอไมมสวนรวมตามความเหมาสมของปรากฏการณ สถานการณ และสงทจะสงเกต การสงเกตแบบไมมสวนรวม เชน การสงเกตพฤตกรรมโดยทวไปทเกดขน โดยผวจยจะสงเกตแบบหาง ๆ โดยทผถกสงเกตไมรตว เชน พฤตกรรมการปฏสมพนธระหวางเดกกบคร ระหวางครกบคร ระหวางครกบผปกครอง และระหวางครกบผบรหาร เปนตน สวนการสงเกตแบบมสวนรวมผวจยเอาตวเองเขาไปเกยวของและมปฏสมพนธโดยตรงกบกลมคนในโรงเรยนทศกษา เปนการสงเกตจากทศนะคนใน ของผวจย เพอใหไดขอมลระดบลก ดงนน ผวจยจงตองเขาไปอยในพนทในโรงเรยนทง 3 แหง จนไดรบความไววางใจเสมอนวาเปนสวนหนงของสมาชกในโรงเรยน การเขาไปมสวนรวมในปรากฏการณผวจยจะพจารณาอยบนพนฐานความเหมาะสมวาควรมสวนรวมอยในระดบใด และการเคารพผทอยในปรากฏการณนน ๆ ในฐานะเปนสวนหนงของชมชนทผวจยศกษา แตไมใชเปนอนหนงอนเดยวกบชมชนนน ๆ (A part of and Apart from) (ชาย โพธสตา, 2552) โดยทมแนวทางการสงเกตแบบมสวนรวม และไมมสวนรวม (Schwandt, 2001; Werner and Schoepfle, 1987; Wolcott, 1995; ชาย โพธสตา, 2552) ตามขนตอน ดงน

1. ผวจยน าประเดนศกษา คอ องคประกอบการบรหารคณภาพโรงเรยน มธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล แปลงเปนประเดนปรากฏการณทจะเขาไปสงเกตแบบมสวนรวมในโรงเรยน

2. ผวจยขออนญาตผรบผดชอบในพนทเพอขอสงเกตปรากฏการณตาง ๆ โดยพจารณารวมกบผรบผดชอบในพนทวาเหมาะสมทจะเขาไปมสวนรวมหรอไม และอยางไร ทกครงกอนการเขาไปสงเกต

3. ผวจยวางแผนการเขาสงเกตอยางเปนระบบกอนเขาสภาคสนาม โดยใช กลยทธการสงเกต เชน

3.1 สงเกตจากมมมองของผใหขอมล 3.2 สงเกตรายละเอยดและจดบนทก โดยไมใสความรสก ความคดเหน

และการตความใด ๆ เกยวกบสงทเกดขนในการสงเกต 3.3 ใหความส าคญแกบรบทของสงทสงเกต ผสงเกตตองไมละเลยเกบรายละเอยดบรบทของปรากฏการณนนดวย เชน สถานท เวลา และสถานการณ

3.4 ใชวธอนควบคไปดวยไดไมมขดจ ากด 3.5 ผวจยหลกเลยงการดวนสรป และการแสดงความคดเหนใด ๆ

ทสงเกตเหนโดยทไมมหลกฐานสนบสนนเพยงพอ

149

3.6 ใหความส าคญแกกระบวนการของสงทสงเกต ควรมองความ เชอมโยงเกยวของปรากฏการณกบสงอนดวย

3.7 สงเกตการด าเนนงานของบคลากร มองหาสงทใหขอมลเพมเตม 3.8 บนทกภาพเกบขอมลปรากฏการณทสงเกต (ในกรณทไดรบอนญาต)

4. ผวจยบนทกขอมลการสงเกตในเชงพรรณนาโดยไมใสความรสก ความ คดเหนลงในบนทกภาคสนาม (Field notes) อยางเปนระบบ ทงนการสมภาษณเชงลก และการสงเกตอยางมสวนรวม ผวจยจะยดหลกรวมกนในการด าเนนการเกบขอมล คอ

1) ผวจยเกบขอมลไปและวเคราะหไปพรอม ๆ กนโดยทขอมลทไดมา ในแตละวน จะตองมการตรวจสอบวามความนาเชอถอ (Reliability) และความถกตองตรงประเดนภายใน (Internal validity) ตามทตองการหรอไม หากขอมลทเกบมามหลายเรองปะปนกน ผวจยจ าเปนตองจ าแนกขอมลเบองตนวาสวนไหนทนาจะใชได ผวจยจงควรหาเวลาส ารวจดขอมลทเกบมาบอย ๆ เปนการท าความคนเคยกบขอมลไปในตว พรอมกบจดบนทกอยางเปนระบบ เกบขอมลและวเคราะหไปพรอม ๆ กน พรอมดวายงขาดขอมลอะไร และด าเนนการเกบขอมลจนถงจดอมตวของขอมล

2) ท าการเกบขอมลจนไดขอมลทอมตว (Saturation) 3) ระหวางการเกบขอมลพนทศกษาหนงไปพนทศกษาหนง ผวจยจะเวน

ชวงเวลาเพอท าการวเคราะหและจดระบบขอมล และเตรยมการลงพนทภาคสนามโรงเรยนตอไป จนถงโรงเรยนสดทาย

กำรเกบรวบรวมขอมลในกำรสนทนำกลม เพอพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล มดงน

การสนทนากลมผเชยวชาญ ประกอบดวยผเชยวชาญจากนกวชาการและจากผปฏบต จ านวน 9 คน รวมตรวจสอบเพอใหไดขอมลมาพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลใหสมบรณ ด าเนนการโดย เมอเกบขอมลภาคสนามทง 3 แหงเสรจสน ผวจยวเคราะหขอมลเบองตน น าเสนอ (ราง) ระบบการบรหารคณภาพ สรปเปนประเดนการสนทนากลม เพอใหความเหนและรวมตรวจสอบเกยวกบ ระบบทพฒนาขน ซงมแนวทางการด าเนนการสนทนากลม ดงน

1. ทาบทามประสานงานผรวมสนทนากลมตามเกณฑพจารณาผใหขอมล ส าคญในการสนทนากลม นดหมายวน เวลา สถานท การจดสนทนากลม

2. ประสานงานภาควชาการบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตรมหาวทยาลย สงขลานครนทรทาหนงสอเชญเปนผเขารวมสนทนากลม

150

3. สงเอกสารประกอบการสนทนากลมใหแกผรวมสนทนากลมคนละ 1 ชด กอนวนสนทนากลม 7 วน

4. ด าเนนการสนทนากลม มแนวทางด าเนนการ ดงน 4.1 ประธานกลาวเปดการสนทนากลม 4.2 ผวจยท าหนาทเปนผด าเนนการสนทนากลม (Moderator) 4.3 ผวจยน าเสนอการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยน

มธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล 4.4 ผเขารวมประชมรวมกนวพากษระบบการบรหารคณภาพโรงเรยน

มธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ทเหมาะสมและเปนไปไดนนควรปรบปรงพฒนาเชนไรใหสมบรณ

4.5 ชวงเวลาทด าเนนการสนทนาใชเวลาประมาณ 3 ชวโมง 4.6 ผวจยสรปขอมลจากสนทนากลมในหวขอตาง ๆ ความเหมาะสม

และความเปนไปไดในการน าระบบการ บรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลไปใช เงอนไขส าคญของการพฒนามอะไรบาง ขอเสนอแนะอน ๆ

5. สรปผลการประชมโดยประธานการประชม 6. น าเสนอขอมลทไดมาวเคราะหประมวลผลและเรยบเรยงน าเสนอในรป

ความเรยงแตละหวขอในการวเคราะหจะใหผชวยวจย 1 คนประเมนและตรวจสอบขอมลดวย ในกรณทการประเมนจากผวจยไมสอดคลองกน นกวจยตองแกปญหาโดยการตรวจสอบขอมลรวมกนอกครงหนง ดวยวธการเชนนจงนาจะเชอไดวา การวเคราะหในครงนไดยดขอมลทไดจากการสนทนาเปนหลก

กำรวเครำะหขอมล ลกษณะส าคญของการวเคราะหขอมลในครงนคอ การวเคราะหขอมลไปพรอม ๆ กน

(Creswell, 1998) หมายถง จดทไมมอะไรใหม ไมมอะไรตางไปจากทรวบรวมมาแลวกอนหนาน ดงรายละเอยดตามขนตอนการวจย ดงน

1. กำรวเครำะหขอมลเอกสำร เพอศกษาองคประกอบของระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลซงมแนวทางการวเคราะหขอมล ดงน

1.1 น าขอมลทศกษามาวเคราะหขอมลเชงคณภาพโดยใชการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) และเทคนคการวเคราะหเปรยบเทยบขอมลประเดนความเหมอนและแตกตาง (Constant

151

Comparison Technique) เชอมโยงสรางขอสรป (ราง) องคประกอบของระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล โดยมขนตอนการวเคราะหขอมลดงน

1.1.1 อาน ท าความเขาใจ จบประเดน โดยผวจยอานขอมลดบอยางละเอยด จนกระทงเขาใจและจบประเดนหลก ๆ ทสอดคลองกบองคประกอบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

1.1.2 ตความและหาความหมาย หรอค าอธบายของแบบแผนความสมพนธของประเดนแตละประเดน และการเชอมโยงสมพนธในทกประเดนนน ๆ

1.1.3 หาขอสรปทเปนสาระหลกของผลการวเคราะห ตความ และการหาความหมาย ของประเดนขององคประกอบและรายละเอยดของแตละองคประกอบ 1.1.4 สรางขอสรปได (ราง) องคประกอบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล 2. กำรวเครำะหขอมลจำกกำรศกษำภำคสนำม รวบรวมขอมลจากการสมภาษณ การสงเกต และการศกษาเอกสารทเกยวของในภาคสนาม เพอเคราะหประเดนหลก ประเดนยอยและแนวทางการปฏบตของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศ ดงน

2.1 จดบนทกขอมลจากการสมภาษณ ทงหมด และบนทกบทสมภาษณในไฟลเอกสารดวยโปรแกรม Microsoft word จดเกบบทสมภาษณลงในแฟมเอกสาร (Filing Transcription) น าขอมลไปตรวจสอบขอมลทถกตองอกครง เพอพจารณาความถกตองและความสมบรณของขอมลกอนน าขอมลไปท าการวเคราะห

2.2 เรยบเรยงขอมลดบ จากการสงเกตทบนทกในแฟมบนทกภาคสนาม (Filed notes) บนทกขอมลเรยบเรยงการสงเกตในไฟลเอกสารดวยโปรแกรม Microsoft word จดเกบขอมล การสงเกต แยกตามปรากฏการณและล าดบเวลาทผวจยสงเกตน าขอมลไปตรวจสอบขอมลทถกตองอกครง เพอพจารณาความถกตองและความสมบรณของขอมลกอนน าขอมลไปท าการวเคราะห

2.3 เรยบเรยงขอมลจากการศกษาเอกสาร จากแฟมบนทกภาคสนาม บนทกเรยบเรยง ขอมลทศกษาลงเปนไฟลเอกสารดวยโปรแกรม Microsoft word จดเกบขอมลแยกตามอางองเอกสาร น าขอมลไปตรวจสอบขอมลทถกตองอกครง (Rechecking Transcription) เพอพจารณาความถกตองและความสมบรณของขอมลกอนน าขอมลไปท าการวเคราะห 2.4 ว เคราะห จบประเดนหลกของขอมลทรวบรวมมา (Identifying Patternsand Themes) ทงบทสมภาษณ ขอมลการสงเกต และขอมลเอกสารทศกษา โดยใชวธเปรยบเทยบความเหมอนและแตกตาง (Constant Comparative Techniques) ของขอมลในแตละบทสมภาษณ

152

แตละขอมลการสงเกต แตละขอมลเอกสารทศกษาท าการเปรยบเทยบขอมลแตละชดแยกตามทมาของขอมล (สมภาษณ สงเกต และศกษาเอกสาร) และเปรยบเทยบระหวางขอมลแตละทมา โดยใชวธการเปรยบเทยบแบบสลบไปสลบมา เพอศกษาความเหมอนและความแตกตางของขอมลซงผวจยจะน าประเดน ไปสรางขอสรปเปนประเดนหลก ประเดนยอยและแนวทางการปฏบตทมลกษณะรวมเหมอนกนอยในกลมเดยวกน

2.5 ตรวจสอบ ทบทวน สะทอนคดการวเคราะหขอมล จากบทสมภาษณ ขอมลการสงเกตและขอมลเอกสารทเกยวของอกครงแบบกลบไปกลบมาเพอใหมนใจวาประเดนทไดนน มความสอดคลองกบขอมลทท าการวเคราะหโดยพจารณาจากความสอดคลองของลกษณะรวมของขอมล

2.6 ยนยนการวเคราะหขอมลขนสดทาย เพอน าไปสการสรางขอสรปไดองคประกอบหลก องคประกอบยอย และแนวทางปฏบตของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล จากการศกษาภาคสนาม 3. กำรวเครำะหเปรยบเทยบระหวำงขอมลทไดจำกกำรศกษำเอกสำร กบขอมลภำคสนำม 3.1 น าขอมลทง 2 ชด มาเปรยบเทยบกนและหาความคลายคลงของขอมล 3.2 จดกลมขอมล โดยน าขอมลทมลกษณะรวมทเหมอนกนอยในกลมเดยวกน 3.3 จดกระท าขอมลเปนองคประกอบตาง ๆ โดยน าขอมลมาจดจ าแนกเปนองคประกอบใหขอมลท เชอมโยงกนอยในองคประกอบเดยวกน ในแตละกลมจะมองคประกอบหลก องคประกอบยอยและแนวทางการปฏบตทไดจากการศกษาภาคสนาม 4. กำรวเครำะหขอมลเพอพฒนำระบบ การพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ด าเนนการดงน 4.1. การออกแบบระบบ การบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล โดยใชองคประกอบหลก องคประกอบยอย และแนวปฏบต ทอยในองคประกอบเดยวกนเปนหนงระบบ ในแตละระบบผวจยใชแนวคดทฤษฎเกยวกบหนาทของการบรหารจดการ ซงมโครงสรางประกอบดวย การวางแผน (Planning) การจดองคการ (Organizing) การน า (Leading) และการควบคม (Controlling) ตามล าดบ เปนกระบวนการจดการ (Management Process) ในแตละระบบ ซงจะไดจ านวนระบบเทากบจ านวนองคประกอบหลก 4.2 ใหผทรงคณวฒจากพนทกรณศกษาทง 3 โรงเรยน ตรวจสอบความถกตอง ตรงประเดนและใหขอเสนอแนะแลวน าขอมลมาปรบปรงระบบการบรหารคณภาพจดท า (ราง) ระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

153

4.3 การตรวจสอบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลโดยผเชยวชาญ จากกลมนกวชาการจ านวน 11 คน ตรวจสอบความถกตองสมบรณโดยใชเทคนคสนทนากลม

4.4. ประเมนยนยนระบบและหาขอสรปเกยวกบองคประกอบหลก องคประกอบยอย และแนวทางการปฏบตของระบบตาง ๆ จากขอมลการสนทนากลม จากผปฏบตจากโรงเรยนมาตรฐานสากล จ านวน 9 คน เพอพจารณาความเหมาะสมและความเปนไปได ในการน าระบบไปใชในโรงเรยน โดยมขนตอนการวเคราะหขอมล ดงน

4.4.1 บนทกบทสนทนาในแบบบนทกการสนทนากลม 4.4.2 จดเกบบทสนทนาในแฟมเอกสารพรอมการตรวจสอบขอมลทถกตอง

4.4.4 วเคราะหโดยวเคราะหหาประเดนหลกของขอมลจากการ สนทนาโดยยดประเดนหลกความถกตอง สมบรณของระบบบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมสความเปนเลศระดบสากล ความเหมาะสมและความเปนไปไดในการน าระบบไปใช เงอนไขส าคญของการพฒนามอะไรบาง และขอเสนอแนะอน ๆ

4.4.5 น าขอมลการปรบปรงพฒนาระบบจากการาสนทนากลมมาปรบปรงและ พฒนาระบบใหสมบรณ น าเสนอตออาจารยทปรกษาเพอพจารณาความสมบรณของระบบ กำรสรำงควำมนำเชอถอของงำนวจย (Credibility) ในการวจยครงนผวจยค านงถงวตถประสงคของการวจยเปนทตงและตระหนกตอการสรางความเชอถอของงานวจยเปนอยางยง ดงนนผวจยไดด าเนนการอยางระมดระวงเพอใหวจยถกตอง สมบรณจงด าเนนการดงน (สภางค จนทวานช , 2554)

1. ตรวจสอบความเปนตวแทนของขอมล (Representativeness) โดยตรวจดความชอถอ ไดความครบถวนและคณภาพของขอมลกอนวเคราะหขอมลทกครง

2. ใหบคคลหรอผทรงคณวฒในพนทกรณศกษาตรวจสอบและรบรองความถกตองโดย อานขอมลพรอมใหขอคดเหนเพมเตม ทงขอมลเบองตนและขอมลทตความแลว

3. ท าการตรวจสอบขอมลแบบสามเสา (Triangulation) โดยผวจยจะเปรยบเทยบขอมลท ไดจากหลายแหลง เชนขอมลจากการสมภาษณ การสงเกต และการศกษาเอกสารทมความสอดคลองกน

154

บทท 4

ผลการวจย การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล และเพอพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ผวจยไดน าแสนอผลการวจยตามขนตอนของการวจย ดงน ผลการวจยขนตอนท 1 การศกษาเอกสาร (Documentary Study) โดยวเคราะหหลกการ แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวกบการบรหารคณภาพการศกษาสความเปนเลศในระดบสากล เพอศกษาองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ผลการวจยขนตอนท 2 การศกษาภาคสนาม (Field Approach) จากโรงเรยนกรณศกษาองคประกอบและประเดนส าคญ วธปฏบตในแตละองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ผลการวจยขนตอนท 3 การออกแบบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ผลการวจยขนตอนท 4 การตรวจสอบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ผลการวจยขนตอนท 5 การประเมนระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ผลการวจยขนตอนท 1 การศกษาเอกสาร (Documentary Study) โดยวเคราะหหลกการ แนวคด ทฤษฎและงานวจยทเกยวกบการบรหารคณภาพการศกษาสความเปนเลศในระดบสากล เพอศกษาองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

จากการศกษา เอกสาร หลกการ แนวคด ทฤษฎทเกยวของไดองคประกอบของระบบ การบรหารจดการคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสมาตรฐานสากลได 8 องคประกอบหลกดงน 1) ปจจยเกอหนน 2) การน าองคการ 3) การวางแผนกลยทธ 4) การมงเนนผเรยน ผปกครองและผเกยวของ 5) การวดวเคราะหและการจดการความร 6) การมงเนนบคลากร 7) การบรหารจดการสความเปนเลศ และ8) ผลลพธดานคณลกษณะผเรยน ซงแตละองคประกอบมองคประกอบยอยดงน

155

องคประกอบท 1 ปจจยน าเขา 1.1 สภาพแวดลอมบรบทของโรงเรยน

1.2 ความพรอมดานทรพยากรทางการศกษา 1.3 ความร ความสามารถ ภาวะผน าของผบรหาร 1.4 ความร ความสามารถของคร และบคลากรอน 1.5 หลกสตร และแหลงเรยนร องคประกอบท 2 การน าองคการ 2.1 การก าหนดวสยทศน คานยมและพนธกจ 2.2 การสอสารวสยทศน เปาหมายไปยงบคลากร 2.3 การบรหารจดการสถานศกษา 2.4 ความรบผดชอบตอสงคม และสาธารณ 2.5 การใหการสนบสนนตอชมชนทส าคญ 2.6 การปฏบตตามระเบยบ กฎหมาย 2.7 การมคณธรรม จรยธรรมและเปนแบบอยางทด

องคประกอบท 3 การวางแผนกลยทธ 3.1 กระบวนการจดท าแผนกลยทธ 3.2 การจดท าแผนปฏบตการ 3.3 การท าแผนปฏบตการไปสการปฏบต 3.4 การตดตามผลการปฏบตงาน 3.5 การคาดการณผลการด าเนนงาน 3.6 การมสวนรวมในการวางแผนและการตดสนใจ 3.7 การสอสารและการประสานงานทด 3.8 การประเมนผลการด าเนนการและขอมลยอนกลบ องคประกอบท 4 การมงเนนผเรยน ผปกครอง และผเกยวของ 4.1 การรบฟงผเรยน ผปกครอง และผเกยวของทงในปจจบน และอนาคต 4.2 การประเมนความพงพอใจของผเรยน ผปกครองและผเกยวของ 4.3 การสรางความสมพนธของผเรยน และผมสวนไดสวนเสย

4.4 การจดหลกสตร แผนการเรยน บรการทสงเสรมการเรยนร 4.5 การจดการกบขอรองเรยน

156

องคประกอบท 5 การวด วเคราะห และการจดการความร 5.1 การวดผลการด าเนนงานของโรงเรยน 5.2 การวเคราะห และทบทวนผลการด าเนนงาน 5.3 การปรบปรงผลการด าเนนงาน 5.4 การจดการขอมลสารสนเทศ และเทคโนโลย 5.5 การจดการความร องคประกอบท 6 การมงเนนบคลากร 6.1 การจดระบบงานและกระบวนการท างาน 6.2 ขดความสามารถของบคลากร 6.3 การวางแผนอตราก าลงบคลากร 6.4 บรรยากาศการท างานของบคลากร 6.5 ความผกพนของบคลากร 6.6 การพฒนาบคลากร 6.7 ผลการปฏบตงานของบคลากร 6.8 ความกาวหนาในอาชพ องคประกอบท 7 การบรหารจดการสความเปนเลศ 7.1 การพฒนาหลกสตรสถานศกษาสความเปนเลศ 7.2 การจดกระบวนการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ 7.3 การพฒนาระบบการวดผลและประเมนผล 7.4 การพฒนาสอ นวตกรรม เพอการเรยนร 7.5 การจดกจกรรมพฒนาผเรยน 7.6 การจดระบบดแลชวยเหลอนกเรยน 7.7 การพฒนาแหลงเรยนร 7.8 กจกรรมเสรมหลกสตร 7.9 การสรางภาคเครอขายรวมพฒนา องคประกอบท 8 ผลลพธดานคณลกษณะของผเรยน 8.1 ผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยน 8.2 คณลกษณะอนพงประสงคของผเรยน 8.3 สมรรถนะ และทกษะทจ าเปนของผเรยน 8.4 ความพงพอใจของผเรยน ผปกครอง และผเกยวของ

157

ผลการวจยขนตอนท 2 การศกษาภาคสนาม (Field Approach) จากโรงเรยนกรณศกษาองคประกอบและประเดนส าคญ วธปฏบตในแตละองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

การเกบขอมลจากกลมเปาหมายโดยการสมภาษณภาคสนาม พบวา “องคประกอบส าคญของโรงเรยนมธยมศกษาทมความเปนเลศระดบสากล ม 3 องคประกอบหลก คอ องคประกอบท 1 คณภาพของผเรยน องคประกอบท 2 การเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล และองคประกอบท 3 การบรหารจดการดวยระบบคณภาพทเปนทยอมรบในระดบสากล

“องคประกอบของโรงเรยนทมความเปนเลศระดบสากล 1) การก าหนดผลลพธดานผเรยนเปนตวตงตามนโยบายส านกงานคณะกรรมการการศกษา เชน เปนเลศทางวชาการ สอสารสองภาษา ล าหนาทางความคด ผลตงานอยางสรางสรรค รวมกนรบผดชอบตอสงคมโลก 2) การจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ โดยจดรายวชาเพมเตม คอ การศกษาคนควาดวยตนเอง (Independent Study : IS) ซงสอดคลองกบหลกการจดการเรยนรทเนนผเรยนศกษาคนควาดวยตนเอง 3) ระบบบรหารจดการคณภาพ TQA ม 7 หมวด ไดแก หมวด 1 การน าองคกร หมวด 2 การวางแผนกลยทธ หมวด 3 การเนนผเรยนเปนส าคญ หมวด 4 การวด วเคราะหและการจดการความร หมวด 5 การมงเนนบคลากร หมวด 6 กระบวนการปฏบตงาน และ หมวด 7 ผลลพธ ท ง 7 หมวด ด าเนนการตามคมอ” (ผอ านวยการ ก สมภาษณเมอวนท 26 สงหาคม 2556) สอดคลองกบผอ านวยการ ค สมภาษณเมอวนท 16 กนยายน 2556)

“องคประกอบของโรงเรยนทมความเปนเลศระดบสากลทส าคญม 2 องคประกอบ คอ

1) องคประกอบดานการบรหารจดการดวยระบบคณภาพตามแนวทาง TQA ม 7 หมวด ไดแก หมวด 1 การน าองคกร หมวด 2 การวางแผนกลยทธ หมวด 3 การเนนผเรยนเปนส าคญ หมวด 4 การวด วเคราะหและการจดการความร หมวด 5 การมงเนนบคลากร หมวด 6 กระบวนการปฏบตงาน และ หมวด 7 ผลลพธ 2) องคประกอบดานตวผเรยนโดยการจดการเรยนร การปรบหลกสตร การจดการเรยนการสอนวชา IS” (รองผอ านวยการ ก1 สมภาษณเมอวนท 28 สงหาคม 2556)

“องคประกอบของโรงเรยนทมความเปนเลศระดบสากล 1) มหลกสตรทเทยบเคยงมาตรฐานสากล โดยเนนทกษะทจ าเปนในศตวรรษท 21 เชนการอยรวมกน ทกษะการเรยนร ทกษะการท างาน ทกษะการใชชวตอยางมความสข เนนภาษาทเปนสากล ภาษาตางชาต และ การใชสอเทคโนโลยในการเรยนร และหลกสตรมาตรฐานสากลของส านกงานการศกษาขนพนฐาน 2) การเรยนการสอนทเทยบเคยงมาตรฐานสากล การใชภาษาองกฤษ สอนตามแนวคด

158

บนได 5 ขน การใชสอเทคโนโลย การสอนโดยครตางชาต ปรบกระบวนการเรยนการสอนเพอสงเสรมทกษะการคดใหมากขน จดการเรยนการสอนภาษาตางประเทศภาษาท 2 เพอความไดเปรยบในการสอสาร เจรจาตอรอง ปลกฝงความรและคณธรรมควบคกนเพอการพฒนาทย งยน และประชาคมโลกอยรวมกนอยางสนตสข จดสภาพแวดลอมทสงเสรมการเรยนรของผเรยน วธการจดการเรยนรตองปรบใหทนกบการเปลยนแปลงทเกดขน 3) การบรหารจดการดวยระบบคณภาพ 7 หมวด ไดแก หมวด 1 การน าองคกร หมวด 2 การวางแผนกลยทธ หมวด 3 การเนนผเรยนเปนส าคญ หมวด 4 การวด วเคราะหและการจดการความร หมวด 5 การมงเนนบคลากร หมวด 6 กระบวนการปฏบตงาน และ หมวด 7 ผลลพธ ท ง 7 หมวดตองด าเนนไปดวยกน หมวด 1, 2, 3 เปนก าหนดนโยบายยทธศาสตร หมวด 5, 6 เปนเรองของการน านโยบายไปปฏบต ทงสองสวนตองด าเนนไปดวยกน” (ผอ านวยการ ข สมภาษณเมอวนท 14 กนยายน 2556)

จากผลการสมภาษณแสดงใหเหนวา โรงเรยนทมความเปนเลศระดบสากล ม 3 องคประกอบหลก คอ องคประกอบท 1 คณภาพของผเรยน องคประกอบท 2 การเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล และ องคประกอบท 3 การบรหารจดการดวยระบบคณภาพประกอบดวย 7 หมวด คอ หมวด 1 การน าองคกร หมวด 2 การวางแผนกลยทธ หมวด 3 การเนนผเรยนเปนส าคญ หมวด 4 การวด วเคราะหและการจดการความร หมวด 5 การมงเนนบคลากร หมวด 6 กระบวนการปฏบตงาน และ หมวด 7 ผลลพธ

ในการวจยนผวจยมงศกษาองคประกอบของระบบการบรหารจดการคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล 7 องคประกอบหลกดงน 1) การน าองคการ 2) การวางแผนกลยทธ 3) การมงเนนผเรยน และผมสวนไดสวนเสย 4) การวด การวเคราะห และการจดการความร 5) การมงเนนบคลากร 6) การมงเนนการปฏบต และ 7) ผลลพธดานผเรยน ซงแตละองคประกอบมองคประกอบยอยดงน

องคประกอบท 1 การน าองคกร ผบรหารโรงเรยนจะใหความส าคญกบวสยทศนของโรงเรยน โดยยดหลกการมสวนรวมของทกฝาย มการสอสารสรางความเขาใจเกยวกบวสยทศน คานยม มการก าหนดเปาหมายความส าเรจ และสมรรถนะขององคกร ผบรหารมงมนในการสรางคานยมใหกบคร บคลากร และผเรยน โรงเรยนมการด าเนนการใหเปนไปตามระเบยบ กฎหมาย หลกธรรมาภบาล เสรมสรางบรรยากาศและสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนร สะอาด สวยงาม นาอยนาเรยน ผปกครอง ชมชนมสวนรวมในการสรางบรรยากาศของโรงเรยน

“การน าองคกร ผ อ านวยการโรงเรยนเปนบคคลส าคญ การน าองคกรมคานยม วสยทศน เปาหมาย พนธกจ ไดมาจากการท า SWOT อยในค าถามของ TQA คานยมม 11 ขอ

159

คอ 1) การน าองคกรอยางมวสยทศน 2) ความเปนเลศทเนนผเรยน 3) การเรยนรระดบองคกรและระดบบคคล 4) การใหความส าคญกบบคลากรและพนธมตร 5) ความคลองตว 6) มงสอนาคต 7) การจดการเพอนวตกรรม 8) การจดการโดยใชขอมลจรง 9) ความรบผดชอบตอสงคม 10) การมงเนนผลลพธ 11) มมมองเชงระบบ โรงเรยนวดราชโอรสน ามาประยกคใช 8 ขอ คอ ความเปนกลยาณมตร การมงมนในความส าเรจ การวนจฉยทถกตอง ความรบผดชอบทตรวจสอบได เปดใจรบความคดทแตกตาง ยดมนในความเปนธรรม มความเปนหนง ยดความพงพอใจของสวนรวม ถาองคกรมคานยมในการท างาน ตามทก าหนด องคกรจะประสบความส าเรจ การน าองคกรเกดขนทกหนวยงานในโรงเรยน ในระดบโรงเรยนผอ านวยการเปนผน าองคกร” (ผอ านวยการ ก สมภาษณเมอวนท 26 สงหาคม 2556)

“การน าองคกรดวยวสยทศ มการสอสารวสยทศน คานยมขององคกร ผบรหารใชขอมลจรงทกครง ครกจะตองใชขอมลจรง สามารถตรวจสอบไดทงการเรยนการสอน การดแลนกเรยน การใชเทคโนโลยในการสอสาร การมอบหมายงานโดยการปฏบตงานรวมกน ใชหลก 7Ss ตามความถนด ก าหนดเวลาในการท างานและความส าเรจ มการตดตามงานตามสายบงคบบญชา” (คร ค1 สมภาษณเมอวนท 16 กนยายน 2556)

ซงในองคประกอบท 1 การน าองคกร มประเดนทส าคญ ดงน (ส านกงานรางวลคณภาพ

“กระบวนการก าหนดวสยทศน พนธกจ และคานยมเพอบรรลความเปนเลศการสอสารสรางความเขาใจเกยวกบวสยทศน การประพฤตปฏบตตามกฎระเบยบ การมงเนนการปฏบตงาน การประเมนผลการปฏบตงาน การสรางความย งยนขององคกร การบรการและการสนบสนนชมชน” (ผอ านวยการ ก สมภาษณเมอวนท 26 สงหาคม 2556)

“การก าหนดวสยทศน พนธกจ เปาประสงค คานนม การสอสารสรางความเขาใจ

การปฏบตอยางมคณธรรม ซอสตย โปรงใส หรอธรรมาภบาล” (หวหนางาน ก1 สมภาษณเมอวนท 28 สงหาคม 2556)

“การก าหนดวสยทศน การปรบโครงสรางการบรหารงาน การมอบหมายงาน การ

ปฏบตงานตามคมอการปฏบตงาน การตดตามงานโดยหวหนางาน การประเมนผลการปฏบตงานตามคมอ การแลกเปลยนเรยนร” (คร ก1 สมภาษณเมอวนท 30 สงหาคม 2556)

160

“การน าองคกรดวยการสรางคานยม 11 ขอ เจาะใจคนกอนจนกลายเปนวฒนธรรมองคกร เนนการใชขอมลจรง จงใจดวยขอมล เพอใหมความเชอมน ยอมรบขอมล การน าสการปฏบตงาน การทบทวนการปฏบตงาน การก าหนดกรอบเวลาการท างาน การเรยนรงานจากการปฏบต การสอนงานเพอพฒนางาน” (ผอ านวยการ ค สมภาษณเมอวนท 16 กนยายน 2556)

จากการสมภาษณแสดงใหเหนวาองคประกอบท 1 การน าองคกร ผอ านวยการ

โรงเรยนเปนบคคลส าคญในการขบเคลอน ก าหนดทศทาง ชน า และท าใหโรงเรยนมความเปนเลศ มความย งยน ซงมประเดนส าคญในการด าเนนการคอ การก าหนดวสยทศน พนธกจ คานยมขององคกร การสงเสรมใหมการประพฤตปฏบตตามกฎหมายและมจรยธรรม การสรางความย งยน การสอสารใหเกดการปฏบตอยางจรงจง การดแลก ากบองคกร และความรบผดชอบตอสงคมในวงกวาง

องคประกอบท 2 การวางแผนกลยทธ ผบรหารโรงเรยนด าเนนการใหมการวเคราะห

ผลสมฤทธทางการเรยนของภาคเรยน หรอปการศกษาทผานมา วเคราะหจดเดน จดดอย โอกาส และอปสรรค วาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนต าลง หรอสงขน มการจดท าแผนกลยทธระยะ 4 ป และแผนปฏบตการประจ าป มการก าหนดทศทางการพฒนาโรงเรยนอยางชดเจนประกอบดวย วสยทศน พนธกจ เปาประสงค ผลผลตของโรงเรยน ตวชวดความส าเรจ เปาหมายความส าเรจ มการสอสารการน าแผนกลยทธและแผนปฏบตการประจ าปไปสการปฏบตโดยการกระตน สรางความเขาใจ มการตรวจสอบผลการด าเนนการโดยหวหนางาน

“การวางแผนกลยทธเนนใหความส าคญทผลลพธ ซงเปนผลมาจากการน าองคกร มการวเคราะห SWOT ผลการด าเนนงานไปก าหนดกลยทธในการพฒนา การวางแผนทใชขอมลจรง มงเนนการมองไปสอนาคต งานเชงกลยทธ คองานทจะตองพฒนา มวธด าเนนการ ดงน 1) การมอบหมายงาน (Assignment) 2) การวางแผนด าเนนการ (Individual Plan) 3) การปฏบต ตามแผน (Implement) 4) การวดผลด าเนนการ (Measurement) 5) การปรบปรงและพฒนา (Improvement) ” (ผอ านวยการ ก สมภาษณเมอวนท 26 สงหาคม 2556)

“การวางแผนกลยทธเปนการวางแผนลวงหนาระยะยาว มการ SWOT องคกรในงานท

รบผดชอบ วเคราะหแนวโนมผรบบรการ สภาพสงคม เศรษฐกจ การเมองทเปลยนแปลง การวางแผนพฒนาผเรยนในรอบ 3-5 ป เอาจดแขงมาก าหนดกลยทธ ซงจะท าใหเหนผลลพธทชดเจน น าจดออนมาพฒนางาน จดท าแผนงานโครงการ กจกรรม ด าเนนงานตามแผนใชกระบวนการเชง

161

ระบบ มการวดผลการด าเนนงานตามตวชวดทก าหนด ปรบปรงงานในรอบปและรอบแผนกลยทธในครงตอไป” (หวหนางาน ก2 สมภาษณเมอวนท 27 สงหาคม 2556)

“การวางแผนกลยทธด าเนนการโดยฝายบรหาร ยดหลกการมสวนรวมของหวหนางาน

คร หวหนากลมสาระการเรยนร ก าหนดกลยทธ 4 กลยทธ คอ 1) พฒนาผเรยนใหมคณภาพตามมาตรฐานสากล 2) พฒนาหลกสตรและการจดการเรยนการสอนใหมคณภาพเทยบเคยงมาตรฐานสากล 3) เพมประสทธภาพการบรหารจดการดวยระบบคณภาพ 4) พฒนาประสทธภาพ การบรหารจดการหองเรยนพเศษ และจดท าแผนปฏบตการประจ าปใหเปนไปตามกลยทธ มการก าหนดโครงการหลก สมรรถนะหลกโดยเนนเปาหมายสความเปนเลศ มการก ากบตดตามการด าเนนงานใหเปนไปตามแผน” (คร ข สมภาษณเมอวนท 11 กนยายน 2556)

“การวางแผนกลยทธเรมจากการวเคราะหผลการด าเนนการยอนหลง 3 ป SWOT หา

จดเดน จดดอย น าจดเดนมาเปนกลยทธพฒนาเสรมจดดอย ประชมระดมความคดเหน ก าหนดวสยทศน พนธกจ เปาประสงค คานยม มการจดสรรทรพยากร งบประมาณ แผนการพฒนาบคลากร ผบรหารมการสอสารใหผเกยวของเขาใจ เพอน าแผนกลยทธและแผนปฏบตการสการปฏบต (คร ก1 สมภาษณเมอวนท 30 สงหาคม 2556)

จากการสมภาษณแสดงใหเหนวาองคประกอบท 2 การวางแผนกลยทธ ผอ านวยการ

โรงเรยนจะตองด าเนนการใหมใหมการจดท าแผนกลยทธโดยยดหลกการมสวนรวมจากทกฝาย มกระบวนการในการก าหนดวตถประสงคเชงกลยทธ น าไปสแผนการจดท าแผนงานโครงการ แผนปฏบตการประจ าป และการน าแผนกลยทธไปปฏบต ซงมประเดนทส าคญ คอ การจดท าแผนกลยทธ วตถประสงคเชงกลยทธ การน ากลยทธไปปฏบต การจดท าแผนปฏบตการและการถายทอดส การปฏบต และมการคาดการณผลการด าเนนการทจะเกดขน

องคประกอบท 3 การมงเนนผเรยนและผมสวนไดสวนเสย ผบรหารโรงเรยนสอสาร

สรางความเขาใจกบนกเรยนเกยวกบ วสยทศน คานยม ในการบรหารโรงเรยนสมาตรฐานสากล มการส ารวจความตองการของนกเรยน ผปกครอง ชม และศษยเกา ศษยปจจบนในการก าหนดหลกสตรตาง ๆ เชนหองเรยนพเศษ เพอสงเสรมความสามารถของนกเรยนดานตาง ๆ ทหลากหลาย ทงดานวชาการ ดนตร กฬา สงเสรมภาษาและวฒนธรรมตางชาต หลากหลายชาตหลายภาษา ผปกครองมสวนรวมในการดแลชวยเหลอนกเรยน ผบรหารใหความส าคญกบการเรยนการสอน

162

สงเสรมใหครน าสอเทคโนโลยมาใชในการเรยนการสอน มการสอบถามความคดเหนของนกเรยนมาปรบปรงพฒนาการเรยนการสอน โรงเรยนมการประเมนความพงพอใจของนกเรยน น าขอมลดานผลการเรยน ขอเสนอแนะของผปกครอง นกเรยน ผเกยวของมาวางแผนเพอยกระดบคณภาพใหดขนอยางตอเนอง

“การเนนผเรยนเปนส าคญ น าขอนมาก าหนดกลยทธดวย อะไรคอประเดนการพฒนา

อะไรคอความตองการ และอะไรทจะน าไปสวสยทศน ผลตภณฑของโรงเรยนเพอการบรหารสความเปนเลศมาจากผลลพธดานผเรยนเปนส าคญ ” (ผอ านวยการ ก สมภาษณเมอวนท 26 สงหาคม 2556)

“การเนนผเรยนจะตองก าหนดเปาหมายชดเจน จดท าแผนใหสอดคลองกบเปาหมาย

ดานการพฒนาผเรยน ปรบกระบวนการรบนกเรยน ก าหนดคณสมบตการเขาเรยน การสอบ การสรรหาผปกครอง การจดท าหลกสตร การสอนเสรม งานวเทศสมพนธ ผลการด าเนนงานทเปนเลศจะเกดกบผเรยน การจดหลกสตร แผนการเรยน ค านงความตองการของผเรยน ตลาดแรงงาน วเคราะหมองอนาคตมความตองการดานสอเทคโนโลยสารสนเทศ หรอ ICT กควรเนนดาน ICT เชน จดเปนแผนการเรยนวทยาศาสตร-คอมพวเตอร การเรยนการสอนดานอาชพ ภาษาในอนาคตผเรยนตองสอสารไดหลายภาษา หองเรยน E-Classroom จดการเรยนรสงเสรม ICT สรางความผกพนใหผเรยนโรงเรยนใหความส าคญ เนนการบรการ การเรยนการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ ปรบปรงคณภาพการบรหาร ทกฝายรวมแรงรวมใจกนสรางความพงพอใจตอผเรยน” (ผอ านวยการ ข สมภาษณเมอวนท 14 กนยายน 2556)

“การมงเนนผเรยนและผมสวนไดสวนเสย มความส าคญตอการวางแผนกลยทธ โดย

ผบรหารจะตองรบฟงเสยงของผเรยน ผมสวนไดสวนเสย ความพงพอใจ การสรางความผกพน การจดหลกสตรและกจเสรมทสนองความตองการของผเรยน การแบงกลมผเรยน การจดการกบขอรองเรยน ผบรหารตองด าเนนการดวยตนเองและจะตองไวตอการรบรปญหา” (ผอ านวยการ ค สมภาษณเมอวนท 20 กนยายน 2556)

“การสรางความผกพนกบผเรยนและผมสวนไดสวนเสย การประเมนความพงพอใจ

ของผเรยน ผปกครอง ชมชน การสรางวฒนธรรมทมงเนนผเรยน การรบฟงขอเสนอแนะของ

163

ผเรยน การวเคราะหขอมลของผเรยนและผมสวนไดสวนเสย เพอพฒนาคณภาพการเรยนการสอน ยกระดบคณภาพใหดยงขน” (รองผอ านวยการ ก2 สมภาษณเมอวนท 26 สงหาคม 2556)

จากการสมภาษณแสดงใหเหนวาองคประกอบท 3 การมงเนนผเรยนและผมสวนได

สวนเสย ผบรหารโรงเรยนจะตองรบฟงเสยงของผเรยน น าขอมลจากผเรยนและผมสวนไดเสยมาพฒนาใหสอดคลองกบความตองการของผเรยน มการประเมนความพงใจและสรางความผกพนใหมเกดขนกบผเรยน มการปรบปรงพฒนาหลกสตร การจดกจกรรมเสรมเพอพฒนาผเรยนสความเปนเลศ ซงมประเดนส าคญทจะตองด าเนนการ คอ การรบฟงผเรยนทงในปจจบนและในอนาคต การประเมนความพงพอใจ การสรางความผกพนและความสมพนธกบผเรยนใหมความภกดตอโรงเรยน

องคประกอบท 4 การวด การวเคราะหและการจดการความร มการวดผลการ

ด าเนนการโดยโดยบคลากรทกคนทกงานรายงานผลการปฏบตงานตามตวชวดทก าหนดไวในแผนปฏบตการ มการก าหนดผรบผดชอบงาน หวหนางาน มการวเคราะหตวชวดมาตรฐาน การปฏบตงาน มการนเทศตามโดยหวหนางาน โรงเรยนมการวเคราะหสถานการณต าแหนงการแขงขนของโรงเรยนเทยบกบโรงเรยนทอยในระดบเดยวกนในสงกดส านกงานเขตพนท โรงเรยนมการตรวจประเมนความส าเรจของโรงเรยนเทยบกบวตถประสงคเชงกลยทธและแผนปฏบตการโดยมการประเมนตดตามทกโครงการ ทกกจกรรมและทกกลยทธทด าเนนการ มการแลกเปลยนเรยนรกนในกลมงานเดยวกน และตางกลมงาน มการประชมวเคราะหจดเดน จดดอยใหกลมงานทราบ เพอใหมการปรบปรงผลการด าเนนงานใหดยงขน มการจดระบบขอมลสารสนเทศ มการตรวจสอบความถกตอง แมนย า ความเชอถอได ความทนเวลา การรกษาความปลอดภยและความลบของขอมลสารสนเทศโดยมผรบผดชอบทจดเจน

“การวด การวเคราะห และการจดการความร เกดขนในทกหมวด เปนการวด

ความส าเรจ วเคราะหและแลกเปลยนเรยนร มความส าคญท าใหการบรหารจดการของโรงเรยนมประสทธภาพ มการปรบปรงผลการปฏบตงาน มขดความสามารถในการแขงขน โดยใชขอมลจรง สงผลใหการปฏบตงานเปนไปในทศทางเดยวกน” (ผ อ านวยการ ก สมภาษณเมอวนท 26 สงหาคม 2556)

“การวด การวเคราะห และการจดการความร ท าใหผบรหารมขอมลสารสนเทศ มระบบการวดผลการปฏบตงาน การปรบปรงผลงาน มเทคโนโลยสารสนเทศใชในการเกบ

164

รวบรวมขอมลสอสาร ท าความเขาใจ ประสานในทกงาน ทกกลมสาระการเรยนร เกบรวบรวมตวชวดทก าหนด ระบบการวดผลการด าเนนการของโรงเรยนม ผลปฏบตงานประจ าวนดานการเรยนการสอน ตามแผนการจดการเรยนร และการปฏบตงานประจ า มระบบการตดตามเปนรายบคคล และเปนกลมสาระการเรยนร หรอกลมงาน” (รองผอ านวยการ ก1 สมภาษณเมอวนท 28 สงหาคม 2556)

“มการรายงานผลการปฏบตงานทกกจกรรม ทกคน ทกภาคเรยน เสนอตอหวหนา

สายงานทรบผดชอบ มการวเคราะหเปรยบเทยบผลการปฏบตงานทผานมารวมเปนรายกลมสาระการเรยนร วเคราะหผลการเรยนของผเรยนเปนรายหอง วเคราะหแผนการจดการเรยนร วเคราะหผลการเรยนรผเรยนเปนรายบคคล คะแนนไมด ไมผานเกณฑ มการสงตอจดชนเรยนใหมโดยใชผลการเรยนเปนฐาน ท าใหการจดการเรยนการสอนของครและผเรยนดขน มการแลกเปลยนเรยนรของครในระดบเดยวกน หาวธพฒนาผเรยนเพอยกระดบคณภาพทสงขน” (คร ก1 สมภาษณเมอวนท 30 สงหาคม 2556)

“การวดผลการปฏบตงาน โดยหวหนางาน มการประชมตดตามผลการด าเนนงาน

มการรายงายผลการด าเนนโครงการ ตามแบบประเมนทโรงเรยนก าหนด ประเมนความพงพอใจของผเรยนทกกจกรรม มขอมลเปรยบเทยบความส าเรจของโครงการ กจกรรม การประเมนความพงพอใจของ ผเรยน ผปกครอง คร จดท าระบบสารสนเทศ แลกเปลยนเรยนรในกลมงาน และระดบโรงเรยน” (รองผอ านวยการ ข1 สมภาษณเมอวนท 10 กนยายน 2556)

“ประเมนความส าเรจของงานตามตววดความส าเรจ มผลงาน ชนงาน มการน าเสนอ

ผลงานทเปนเลศของคร นกเรยน แลกเปลยนเรยนร ศกษาขอมลเปรยบเทยบหาชองวางของการพฒนา (Gap) ศกษาขอมลผเรยน วเคราะหทบทวนผลการปฏบตงานในภาคเรยน ปทผานมา มระบบการก ากบตดตามใหมการปรบปรงผลการปฏบตงานอยางตอเนอง มระบบการจดการความรแลกเปลยนเรยนรในระดบกลมงาน ระดบโรงเรยน ผบรหารสงเสรมใหมการใชเทคโนโลยสารสนเทศ เพอการเรยนการสอน” (คร ค1 สมภาษณเมอวนท 16 กนยายน 2556)

จาการสมภาษณแสดงใหเหนวาวาองคประกอบท 4 การวด การวเคราะหและการ

จดการความร ผบรหารจะตองด าเนนการใหมการเชอมโยงกบทกองคประกอบ การจดท าตวชวด เพอวดความส าเรจของงาน การวเคราะหทบทวนปรบปรง และพฒนาผลการปฏบตสความเปนเลศ

165

มการแลกเปลยนเรยนร การจดการความร การเรยนรในองคกร การจดการระบบสารสนเทศ ซงมประเดนทส าคญ คอ การวดผลการปฏบตงาน การวเคราะหทบทวนผลการปฏบตงาน การปรบปรงผลการปฏบตงาน การจดการความร ขอมล สารสนเทศและเทคโนโลย

องคประกอบ 5 การมงเนนบคลากร มการสรางคณคาของผปฏบตงานโดยผบรหาร

หวหนางานสรางความเขาใจใหทกคนทราบวตถประสงคของงานทปฏบต มการจดท าขนตอน การปฏบตงาน จดใหมการศกษาดงานจากโรงเรยนทมผลการปฏบตทเปนเลศเพอเปนตนแบบในการพฒนางาน เนนการเรยนรดวย การปฏบตเพอใหเกดความย งยน สรางความเขาใจใน การปฏบตงานโดยใหครอาวโส มาเปนพเลยง มการพฒนาครบรรจใหมโดยจดปฐมนเทศ ใหความรเสรมพลงทกกลมงาน มการถายทอด แนะน า นเทศก ากบตดตาม สรางผรบชวงตออยางตอเนองโดยใชกระบวนการจดการความร มการสรางขวญก าลงใจในการท างาน สรางแรงจงใจในการท างาน เยยมชมเมอมการด าเนนงานหรอมกจกรรม จดใหมการแลกเปลยนเรยนรอยางสม าเสมอ ทงกลมยอยและกลมใหญ สนบสนนวสดอปกรณอ านวยความสะดวกในการปฏบตงาน มการจดระบบ ระเบยบ บรรยากาศในการปฏบตงานทสะอาด สะดวกและปลอดภย มการประชาสมพนธสอสารขอมล ขาวสารใหบคลากรทราบอยางเปนปจจบน

“การมงเนนบคลากร มงสรางความสมพนธในองคกร เนนการปฏบตงาน อะไรม

จดออนน าไปพฒนา ทกคนจะตองรวตถประสงคของงาน และผปฏบตตองรหนาท แตละกลมงานมการจดท าขนตอนการปฏบตงาน เนนการเรยนรจากการปฏบตจรงเพอใหเกดความย งยน ผบรหารมความรความสามารถในการบรหารเชงคณภาพ ท าความเขาใจเปลยนคานยมของบคลากรในการท างาน โดยก าหนดคานยมรวม” (ผอ านวยการ ก สมภาษณเมอวนท 26 สงหาคม 2556)

“กลมบรหารบคคลรบผดชอบงานบคลากร มการวางแผนอตราก าลง ครแตละกลม

สาระการเรยนร กลมบรหารวชาการพฒนาขดความสามารถของคร พฒนาครผชวย ครบรรจใหม โดยจดปฐมนเทศใหพลงเสรมความร มการถายทอดความร แนะน า นเทศก ากบตดตาม สรางความตระหนก ความเขาใจโดยเชญครอาวโสมาเลาเราพลง สรางขวญก าลงใจ แรงจงใจในการปฏบตงาน โดยเยยมชมกจกรรมตาง ๆ ตามโอกาส ผบรหารมความรความสามารถในการถายทอดประสบการณใหเหนในเชงการปฏบตอยางเปนรปธรรม มการประชมบอยครง มการศกษาดงานโรงเรยนทมผลการปฏบตทเปนเลศ มการนเทศแลกเปลยนเรยนรสม าเสมอทงกลมยอย และกลมใหญ” (รองผอ านวยการ ก1 สมภาษณเมอวนท 28 สงหาคม 2556)

166

“การเรยนรขององคกร 300 วนในหนงปของคนมการเปลยนแปลงเปนวฒนธรรม ใช

วธการพดคยแบบไมเปนทางการ เตมเตมโดยประชมปฏบตการเมอมโอกาส จะเรมจากการจงใจไปสการสรางคานยม ใหเชอมน น าไปสการยอมรบ การสนบสนน 4 กลม 7 หมวด การสรางชมชนแหงการเรยนร เนนภารกจทตองปฏบต ปฏบตอยางไร มนใจเปนระบบแลวจะมผเชยวชาญ และสงคมแหงการเรยนร เนนการท างานเปนทม จะมการยอมรบ และจงใจเรวขน ผบรหารเปนผน าในตอนแรก จงใจ เชอมน ยอมรบสนบสนนเนนเปนทม การท างานเปนทมจะท าใหเกด การถวงดล ขยบจดแหงภารกจไมหวานไปทว จะท าใหภารกจขบเคลอนไปไดรวดเรว ตอนแรกใชทม 24 คน ท างานภายในปการศกษา 2555-2556 ฐานมาจากกลมสาระการเรยนรละ 2 คน ทเหลอผอ านวยการจะสรรหาอก 8 คน มหลกในการเลอก คอ 1) แกปญหาเปน 2) ท างานกบคนอนได 3) สอสารได 4) รบผดชอบตอสงคม 5) เปนคนชางคด มทกษะในศตวรรษท 21 ผอ านวยการท าหนาทเปนผสอนงาน (Coach) หวหนาทมวางแผนการท างานในรอบ 20 สปดาห การท างานจะถกก ากบดวยการใชค าถาม บนได 5 ขน เกดผลลพธน าไปสการแลกเปลยนเปนองคความร” (ผอ านวยการ ค สมภาษณเมอวนท 20 กนยายน 2556)

จากการสมภาษณแสดงใหเหนวาองคประกอบท 5 การมงเนนบคลากร ผบรหาร

โรงเรยนจะตองด าเนนการพฒนาสภาพแวดลอมการท างานของบคลากร การพฒนาขดความสามารถ การวางแผนดานอตราก าลง การสรางความผกพนของบคลากรใหมความภกดตอองคกร การสรางวฒนาธรรมองคกรสความเปนเลศ การบรหารจดการใหเกดผลการปฏบตอยางจรงจง การประเมนความผกพนของบคลากร การพฒนาบคลากรใหมความกาวหนาในอาชพ ซงมประเดนทส าคญ คอ ขดความสามารถ บรรยากาศการท างาน การปฏบตงานของบคลากร การประเมนความผกพนของบคลากร การพฒนาบคลากร

องคประกอบท 6 การมงเนนการปฏบต ผบรหารจะตองด าเนนการใหมการออกแบบระบบงานเปนกลมงาน มโครงสรางการบรหารทชดเจน มผอ านวยการโรงเรยนเปนผบรหารสงสด แบงโครงสรางการบรหารออกเปน 4 กลมบรหาร ไดแกกลมบรหารงานวชาการ กลมบรหารงบประมาณ กลมบรหารบคคล และกลมบรหารงานทวไป แตละกลมบรหารมรองผอ านวยการ 1 คน รบผดชอบการบรหารงาน มผชวยรองผอ านวยการกลมบรหารละ 2 คน มหวหนางานและผ ปฏบตแตละงาน แตละกลมงานมภาระงานจดใหมการวเคราะหภาระงานทรบผดชอบ มาตรฐานการปฏบต จดท าขนตอนการปฏบตงาน คมอการปฏบตงาน และปฏบตงานตามขนตอน มการ

167

นเทศตดตามงาน มการจดกระบวนการท างานโดยมการมอบหมายงาน การวางแผนด าเนนการ การปฏบตตามแผน การวดและประเมนผล การแลกเปลยนเรยนรและการปรบปรงพฒนา

“การปฏบตงานจะตองมกระบวนการทชดเจน เนนการปฏบตตามขนตอน มการวดผล

ความส าเรจ วเคราะหตามหมวด 4 เกดการเรยนรและมการจดการความร การปรบปรงกระบวนการท างานโรงเรยนด าเนนการตามเกณฑรางวลคณภาพแหงชาตดงน 1) วธการด าเนนงาน (Approach) 2) แนวทางการปฏบตงาน (Deployment) 3) การน าผลการประเมนเรยนรสการพฒนา (Learning) 4) บรณาการระหวางหนวยงาน และการน าผลไปพฒนา” (ผอ านวยการ ก สมภาษณเมอวนท 26 สงหาคม 2556)

การเรยนการสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล จากการสมภาษณผอ านวยการโรงเรยน ข กลาวถงการจดการเรยนการสอน วา “แนวโนมการจดการเรยนรในศตวรรษท 21 ผเรยนจะเรยนรไดดทสดเมอพวกเขามสวนรวม การสอนแบบใหมจงควรปลอยใหผเรยนสอนตนเอง โดยมครคอยแนะน า เชน การจดการเรยนการสอนโดยใชการวจยเปนฐาน (Research Based Instruction : RBI) การจดการเรยนการสอนแบบโครงงาน (Project Based Instruction : PBI) การจดการเรยนรโดยใชปญหาเปนหลก (Problem Based Learning : PBL) สอนนอยเรยนรมาก (Teach Less Learn More : TLLM) การจดการเรยนการสอนบนได 5 ขน ไดแก 1) การตงค าถามหรอสมมตฐาน (Hypothesis Formulation) เปนการฝกใหนกเรยนรจกคด สงเกต ต งค าถามอยางมเหตผล และสรางสรรค สงผลใหนกเรยนเกดการเรยนรในการตงค าถาม 2) การสบคนความรและสารสนเทศ (Searching for Information) เปนการฝกแสวงหาความร ขอมล และสารสนเทศ จากแหลงเรยนรอยางหลากหลาย หรอจากการฝกปฏบต ทดลอง สงเสรมใหนกเรยนเกดการเรยนรในการแสวงหาความร 3) การสรางองคความร (Knowledge Formation) เปนการฝกใหนกเรยนน าความรและสารสนเทศทไดจากการแสวงหาความความรมาวเคราะห อภปราย เพอน าไปสการสรปและสรางองคความร 4) การสอสารและการน าเสนออยางมประสทธภาพ (Effective Communication) เปนการฝกใหนกเรยนน าความรทไดมาสอสารอยางมประสทธภาพ ซงจะสงเสรมใหนกเรยนเกดการเรยนรและมทกษะในการสอสาร 5) การบรการสงคมและจตสาธารณะ (Public Service) เปนการน าความรสการปฏบต โดยนกเรยนจะตองเชอมโยงความรไปสการท าประโยชนใหกบสงคมและชมชน รอบตวตามวฒภาวะของนกเรยนสงผลใหนกเรยนมจตสาธารณะและบรการสงคม” (ผอ านวยการ ข สมภาษณ เมอวนท 14 กนยายน 2556)

168

“การสอนเทยบเคยงมาตรฐานสากล คอการสอนทเนนผเรยนเปนส าคญ โดย 1) ครจดประกายใหนกเรยนคดโดยใชค าถาม น าสบทเรยนโดยใหผเรยนคดวเคราะห 2) ผเรยนหาค าตอบดวยการสบคน ทดลอง ครตองเตรยมอปกรณ และใหค าแนะน าผเรยนกอนลงมอปฏบต 3) ครกระตนใหผเรยนท าการวเคราะหขอมล คดหาเหตผล 4) ครสงเสรมใหผเรยนอภปรายแสดงความคดเหน 5) ผเรยนน าเสนอสงทไดปฏบต และสรปสรางองคความร ดงนนการจดการเรยนการสอนทมงเนนใหผเรยนศกษาคนควา สบคนความร เกบรวบรวมขอมล สงเสรมใหผเรยนคดวเคราะห สงเคราะห คดอยางมเหตผล การมองเชงระบบ การสรางองคความร การสอสารน าเสนอ และสอดคลองกบการพฒนาทกษะในศตวรรษท 21 ไดคอการจดการเรยนการสอนโดยใชการวจยเปนฐาน (Research Based Instruction : RBI) การจดการเรยนการสอนแบบโครงงาน (Project Based Instruction : PBI) การจดการเรยนรโดยใชปญหาเปนหลก (Problem Based Learning : PBL) การจดกจกรรมเสรมการเรยนรโดยใชการจดการเรยนการสอนแบบบรณาการ การวดและประเมนในการตดสนผลการเรยนรายวชาใหระดบผลการเรยนเปน 8 ระดบ การประเมนกจกรรมพจารณาจากเวลาการเขารวมกจกรรม การปฏบตกจกรรมและผลงานของผเรยน โดยใหผลการเขารวมกจกรรมเปนผาน และไมผาน” (กลมคร ก สมภาษณเมอวนท 30 สงหาคม 2556 ) จากการสมภาษณแสดงใหเหนวาองคประกอบท 6 การมงเนนการปฏบต ผบรหารจะตองด าเนนการใหมการออกแบบระบบงาน การจดโครงสรางการบรหาร การมอบหมายงาน การวเคราะหภาระงาน การจดท ามาตรฐานการปฏบตงาน มระบบการนเทศตดตาม ประเมนและปรบปรงการปฏบตงาน ซงมประเดนทส าคญ คอ การออกแบบกระบวนการท างาน การจดกระบวนการท างาน การควบคมคาใชจาย การจดการภาคเครอขายพนธมตร และการเตรยมความพรอมตอภาวะฉกเฉน

องคประกอบท 7 ผลลพธดานผเรยนทเปนเลศ คณลกษณะเกยวกบคณภาพผเรยนสความเปนเลศระดบสากลในศตวรรษท 21 ดงน

“ดานผลลพธมผลลพธความส าเรจของหมวดท 1- 6 กลาวคอ เมอน าองคกรแลวมผล

เปนอยางไร วางแผนกลยทธแลวมผลอยางไร การมงเนนผเรยนมผลอยางไร การวด วเคราะห และการจดการความรผลเปนอยางไร การมงเนนบคลากรผลเปนอยางไร กระบวนการปฏบตงาน มผลลพธเปนอยางไร แตละหมวดมการประเมนอยางไร” (ผอ านวยการ ก สมภาษณเมอวนท 26 สงหาคม 2556)

169

ในการสนทนาก ลมนกวชาการ เม อว น ท 17 ตลาคม 2557 ณ โรงแรมตรง

กรงเทพมหานคร ผทรงคณวฒไดเสนอแนะใหวดความส าเรจเฉพาะดานผเรยน ซงส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (2557) ไดก าหนดนโยบายปงบประมาณ พ.ศ. 2558 มวสยทศนวา “การศกษาขนพนฐานของประเทศไทย มคณภาพและมาตรฐานระดบสากล บนพนฐานความเปนไทย และกลาววามาตรฐานระดบสากลรวมถงผเรยนมศกยภาพเปนพลโลก” และจากการสมภาษณผอ านวยการโรงเรยน ก โรงเรยน ข และโรงเรยน ค กลาวสอดคลองกนวา “องคประกอบแรกของความเปนสากลคอ ผเรยนจะตองมศกยภาพเปนพลโลก (World Citizens) โดยพฒนาใหผเรยนมกระบวนการคด การแกปญหาในชวตประจ าวน การอยรวมกน สงเสรมทกษะการเรยนร การท างาน ทกษะการใชชวตอยางมความสข การใชภาษาในการสอสารท งภาษาไทยและภาษาตางประเทศ ภาษาอาเซยน และทกษะแหงศตวรรษท 21” ซง พมพนธ เดชะคปต และ พเยาว ยนดสข (2558) กลาววา “ปจจบนนประเทศไทยกาวเขาสศตวรรษท 21 เปนยคทตองสามารถสรางเดกไทยใหยนอยในเวทบานเรา และเวทโลกไดอยางมความสข กลาวคอเดกไทยยคนตองเปนพลเมองไทย พลเมองอาเซยน และพลโลกทมคณภาพ ซงทกษะศตวรรษท 21 ของเดกไทยทจะสามารถด ารงชวตไดอยางมความสขดวยความมคณธรรมและจรยธรรม เปน Ethical Person ดวยทกษะ 2 กลม คอ กลมท 1 4R แบงเปน 3 ทกษะหลกทควรเนน ไดแก 1) การรหนงสอ (Literacy) คอความสามารถอานอยางเขาใจ (Read) และการเขยนอยางมคณภาพ (Write) 2) การรเรองจ านวน (Numeracy) และ 3) การใชเหตผล (Reasoning) กลมท 2 7C มทกษะหลก ดงน 1) ทกษะการแกปญหาอยางสรางสรรค (Creative Problem Solving Skills) 2) ทกษะการคดอยางมวจารณญาณ (Critical Thinking Skills) 3) ทกษะการท างานอยางรวมพลง (Collaborative Skills) 4) ทกษะการสอสาร (Communicative Skills) 5) ทกษะการใชคอมพวเตอร (Computing Skills) 6) ทกษะอาชพและทกษะการใชชวต (Career and Life Skills) และ 7) ทกษะการใชชวตในวฒนธรรมขามชาต (Cross-Cultural Skills)

ก าหนดผลลพธดานผเรยนทมศกยภาพเปนพลโลก จากการศกษาขอมลจากหลายแหลงทงภายในประเทศและตางประเทศ “คณลกษณะศกยภาพผเรยนทมความเปนสากล คอ มทกษะในการคนควาหาความร คดวเคราะหสงเคราะห สรางสรรค สามารถสอสารไดอยางมคณภาพ มทกษะชวต รวมมอกบผอนไดเปนอยางด” (ผอ านวยการ ก สมภาษณเมอวนท 26 สงหาคม 2556) และ “ผเรยนเรยนรภาษาตาง ๆ เชน ภาษาองกฤษ ภาษาจน ภาษาญปน ภาษาอน ๆ เพอการสอสาร

170

ผเรยนมคณธรรม มวนย มจตสาธารณะชวยเหลอสงคม มความคดสรางสรรค” (กลมคร ก สมภาษณเมอวนท 30 สงหาคม 2556)

จาการสมภาษณแสดงใหเหนวาองคประกอบท 7 ผลลพธดานผเรยนทเปนเลศ

คณลกษณะเกยวกบคณภาพผเรยนสความเปนเลศระดบสากลในศตวรรษท 21 จะตองประกอบไปดวย ความรพนฐาน สมรรถนะทเปนเลศ คณลกษณะทส าคญ และการมบคลกภาพทด ดงน

1. ความรความรพนฐาน 1.1 ผลสมฤทธทางการเรยนเปนเลศ (Excellence in Achievement) 1.2 ทกษะกระบวนการปฏบตเปนเลศ (Excellence in Performance) 2. สมรรถนะเปนเลศ (Key Competencies) 2.1 ความสามารถในการแกปญหาและคดตดสนใจอยางมวจารณญาณ (Critical Thinking ,Problem Solving and Decision Making) 2.2 ความสามารถในการคดสรางสรรคและนวตกรรม (Creating and Innovation) 2.3 ความสามารถในการท างานอยางรวมพลงและภาวะผน า (Collaboration and Leadership) 2.4 ความสามารถในการเขาใจตางวฒนธรรมและการเปนพลเมองทด (Cross-Cultural and Ethical Citizenship) 2.5 ความสามารถในการสอสาร (Communication) 2.6 ความสามารถในการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสานสนเทศ (Computer and Digital Technology) 2.7 ความสามารถในการสรางอาชพและทกษะชวต (Career and Life Skill) 3. คณลกษณะส าคญ (Core Values) 3.1 การเขาใจตนเอง 3.2 การเขาใจผอน เขาใจสงคมและมนษยสมพนธ 3.3 การบรหารจดการตนเอง 3.4 ความรบผดชอบ อดทนอดกลน เสยสละ 3.5 ชวยเหลอสงคมและชมชน 4. บคลกภาพของผเรยน 4.1 ศกษาเรยนรตลอดชวต 4.2 การมภาวะผน าและความสามารถในการปรบตว

171

4.3 เปนพลเมองทดมคณธรรมมความรบผดชอบ 4.4 มความขยน อดทน เสยสละ ชวยเหลอสงคม 4.5 มความเชอมนในตนเอง

การพฒนาหลกสตรสถานศกษามการพฒนาตอยอดคณลกษะสความเปนเลศทงระดบ

มธยมศกษาตอนตนและมธยมศกษาตอนปลาย โดยจดวชาเพมเตมและกจกรรมเสรมยดหลกความสอดคลอง เหมาะสมกบสภาพความพรอมและจดเนนของโรงเรยนทมงพฒนาคณภาพผเรยนสความเปนเลศ “หลกสตรมาตรฐานสากลเนนการใชภาษา การคด การมกระบวนการคดตอบโจทยทกษะศตวรรษท 21 เชนการแกปญหาได การอยรวมกน ทกษะการท างาน ทกษะการใชชวตอยางมความสข โรงเรยนจดหลกสตรทสนองความตองการของตลาดแรงงานเพอสงเสรมการมอาชพและการมงานท า เชน จดแผนการเรยนรวทยาศาสตร เทคโนโลย แผนการเรยนรดานภาษา - อาชพ เชนภาษาองกฤษ - ธรกจ ภาษาองกฤษ - คอมพวเตอร ในอนาคตคนทสามารถสอสารไดมากภาษาจะไดเปรยบ” (ผอ านวยการ ข สมภาษณ เมอวนท 14 กนยายน 2556) และ “มวธการพฒนาคณธรรม วนยของผเรยนทกระดบชน เชน คายคณธรรม คายบรณาการทางวชาการ 8 กลมสาระการเรยนร นกเรยนทกระดบชนสวดมนตท าวตรเยนสปดาหละหนงครง มเครอขายรวมพฒนาผ เรยน เชน โรงเรยนว ถพ ทธผ เรยนจะตองผานกระบวนการเขาค ายธรรมมะ” (รองผอ านวยการ ก3 สมภาษณเมอวนท 27 สงหาคม 2556)

จาการสมภาษณแสดงใหเหนวาเพอใหผเรยนมความเปนเลศโรงเรยนควรจดรายวชา

เพมเตมและกจกรรมเสรมความรความสามารถ ทกษะ สมรรถนะ คณลกษณะ และบคลกภาพเพอพฒนาคณภาพผเรยนสความเปนเลศ ดงน

1. วชาเพมเตมภาษาองกฤษเพอการสอสารโดยครเจาของภาษา 2. วชาเพมเตมภาษาอาเซยน 3. วชาเพมเตมโครงงานคณธรรมและการศกษาคนควาดวยตนเอง 4. วชาเพมเตมโครงงานการประดษฐคดคน 5. วชาเพมเตมโครงงานอาชพและธรกจ 6. กจกรรมเสรมหนวยการเรยนรอตลกษณสความเปนเลศ 7. กจกรรมบรณาการการเรยนรในระดบชนสความเปนเลศ 8. โครงการเพอสงคมและสาธารณประโยชนสชมชน 9. กจกรรมสงเสรมอจฉรยภาพของผเรยนตามทฤษฎพหปญญา 8 ดาน

172

ผลการวจยขนตอนท 3 การออกแบบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

ระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

ภาพประกอบ 11 (ราง) ระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ระบบบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ประกอบดวยดานปจจยคอ บรบทและความทาทายของโรงเรยน ดานกระบวนการด าเนนการม 6 ระบบยอย ประกอบดวย 1) ระบบการน าองคกร 2) ระบบการวางแผนกลยทธ 3) ระบบบรหารจดการทเนนผเรยน 4) ระบบการวด สารสนเทศและการจดการความร 5) ระบบการพฒนาบคลากร 6) ระบบการปฏบตทเปนเลศ และ 7) ผลลพธทเปนเลศ แตละระบบมการด าเนนงานทประสานเชอมโยงกนดงน ในการพฒนาโรงเรยนสความเปนเลศระดบสากล ผอ านวยการโรงเรยนในฐานะผน าสงสดขององคกรจะตองใหความส าคญตอระบบท 1 การน าองคกร โดยจะตองรและเขาใจบรบทของโรงเรยนทมความทาทายในภาพรวม เชน สภาพแวดลอมของโรงเรยน ความพรอมดานอาคารสถานท สอ นวตกรรม เทคโนโลยสารสนเทศ งบประมาณ ความรความสามารถของคร บคลากร ผบรหาร หลกสตรและแหลงเรยนร ตลอดจนกจกรรมเสรมทจดใหกบผเรยน เพอเปนขอมลใน

1.

การน า องคกร

2.การวางแผนกลยทธ

3.การบรหารจดการทเนนผเรยน

5.การพฒนาบคลากร

6.

การปฏบตทเปนเลศ

7.

ผลลพธ

ทเปนเลศ

4.การวด สารสนเทศและการจดการความร

บรบท และความทาทายของโรงเรยน

173

การตดสนใจ ก าหนดทศทางการพฒนาโรงเรยนสความเปนเลศ โดยผอ านวยการโรงเรยนจะตองด าเนนการใหมการก าหนดวสยทศน พนธกจ คานยมรวมของโรงเรยนจากการมสวนรวมของ นกเรยน คร ผปกครอง ชมชน และผทเกยวของทกฝาย หลงจากนนจงเชอมโยงสระบบท 2 การวางแผนกลยทธ ผอ านวยการโรงเรยนจะตองน าวสยทศน พนธกจ คานยม ทศทางการพฒนาโรงเรยนสความเปนเลศ มาด าเนนการใหมกระบวนการพฒนากลยทธ กระบวนการวางแผน กลยทธ การสรางนวตกรรม การด าเนนการทสอดคลองกบระบบงานและสมรรถนะหลกของโรงเรยน การวางแผนกลยทธทดจะตองใชขอมลจากความตองการของผเรยนในระบบท 3 การบรหารจดการทมงเนนผเรยน เชน การรบฟงความคดเหนของผเรยนในปจจบน และผเรยนทจะเขาเรยนใหมในอนาคต ความพงพอใจของผเรยน ผปกครอง ชมชน ขอมลเทยบกบคแขง การสรางความผกพนตอผเรยน ผปกครอง เชน การพฒนาหลกสตร การจดกจกรรมเสรม หรอบรการเสรมทนอกเหนอจากหลกสตร การจดกลมผเรยนตามความสามารถพเศษ ความเปนเลศหรออจฉรยภาพทโดดเดนของผเรยน และในการจดแผนกลยทธผบรหารจะตองน าขอมลดานการพฒนาบคลากรจากระบบท 5 การพฒนาบคลากร มาเปนฐานในการก าหนดกลยทธเพอพฒนาขดความสามรถ และอตราก าลงของบคลากร การจดการใหเกดผลการปฏบตงานอยางเปนรปธรรม การสรางวฒนธรรมองคกร การพฒนาระบบการเรยนร ตลอดจนความกาวหนาในอาชพของครและบคลากร เมอแผนกลยทธมความสอดคลองไปในทศทางเดยวกนกบวสยทศน พนธกจ คานยม ความตองการในการพฒนาผเรยนสความเปนเลศในระบบท 3 และแนวทางการพฒนาบคลากรในระบบท 5 แลวน าระบบท 2 การวางแผนกลยทธ เชอมโยงกบระบบท 4 การวด สารสนเทศและการจดการความร เพอก าหนดตวชวดความส าเรจและวธการวดผลการปฏบตงาน ของทกระบบ การวเคราะหและทบทวนการปฏบตงาน กระบวนการหรอวธปรบปรงผลการปฏบตงานสความเปนเลศ การจดระบบสารสนเทศ การใชสอเทคโนโลยสารสนเทศ ในการจดการความและการเรยนขององค ซงระบบท 4 มความเชอมโยงและด าเนนการในทกระบบตลอดเวลาของการปฏบตงานในองคกร เมอระบบน าคอระบบท 1, 2 มความสอดคลองไปในทศทางเดยวกนสเปาหมายแหงความเปนเลศของโรงเรยน และมความเชอมโยงบรณาการกบระบบท 3, 4 , 5 และ 6 แลวการด าเนนงานของโรงเรยนทกระบบกจะด าเนนการไปพรอม ๆ กน การน าองคกรกจะมการกระจายอ านาจและมการสรางผน าในหลาย ๆ ระดบ เชน ระดบโรงเรยนมผอ านวยการโรงเรยนเปนผน าองคกร ระดบกลมบรหารงานมรองผอ านวยการเปนน าองคกร ระดบงานมหวหนางานเปนผน าองคกร ไปจนถงระดบหองเรยนมครและผเรยนเปนผน า การปฏบตงานขบเคลอนไปตามบทบาทหนาทของแตละบคคล แตละฝาย ในระดบปฏบตการ ถอวาระบบท 5 การพฒนาบคลากร และ

174

ระบบท 6 ระบบการเรยนการสอน ผบรหารจะตองใหความส าคญตอการพฒนาสมรรถนะและขดความสามารถของบคลากรใหมความพรอมทจะปฏบตงาน หรอการจดการเรยนการสอนทม ประประสทธภาพ ทมอทธพลตอผลลพธดานผเรยนทเปนเลศ ในแตละระบบผวจยออกแบบแนวปฏบตเพอใหบรรลความส าเรจสความเปนเลศระดบสากล โดยประยกตใชตามเกณฑแมแบบรางวลคณภาพแหงชาต (Malcolm Baldrige National Quality Award : MBNQA) ฉบบเกณฑการจดการศกษาเพอความเปนเลศ 2013-2014 ( Education Criteria for Performance Excellence 2013-2014 ) ผลการวจยขนตอนท 4 การประเมนความเหมาะสมและความเปนไปไดของระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

การตรวจสอบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล จากผเชยวชาญโดยใชวธการสนทนากลม (Focus Group) กลมผเชยวชาญจากนกวชาการ จ านวน 11 คน เมอวนท 17 ตลาคม 2557 เวลา 13.00 น. - 16.00 น. ณ หองศรตรง 3 โรงแรมตรง เขตพระนคร กรงเทพมหานคร รวมตรวจสอบตรวจสอบเพอใหไดขอมลมาพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ใหสมบรณ ด าเนนการโดย ผวจยน าเสนอ (ราง) ระบบการบรหารคณภาพทผวจยออกแบบใหผเชยวชาญตรวจสอบ ความถกตอง สมบรณตามประเดนการสนทนากลม

ผลการสนทนากลมผ เชยวชาญจากนกวชาการเหนวาโดยภาพรวมมความถกตอง สมบรณ แตผเชยวชาญมขอคดเหน และขอเสนอแนะ ดงน 1) ผลลพธดานผเรยน ใหศกษาวาเดกทเปนสากล มอะไรทจ าเปนบาง เชน การดแลครอบครว การดแลชมชน เศรษฐศาสตรเพอการด ารงชวต การเปนคนดมคณธรรม ความรความสามารถดานวชาการ ทกษะชวต สขภาพ สงเคราะหจากทกษะแหงศตวรรษท 21 ศกษาของตางประเทศดวย 2) กระบวนการบรหารจดการทเปนสากล TQA ใหมการจดการแนวคดใหม ๆ ทบวกเขาไป เชน การบรหารจดการความเสยงจดอยในองคประกอบใด การบรหารจดการในรปองคคณะบคคล คณะกรรมการก าหนดทศทางโรงเรยน การจดการแบบเสรมพลงอ านาจ 3) ระบบการพฒนาบคลากรเปนสากล กระบวนการเปนสากล การพฒนาคนจะตองมการแลกเปลยนเรยนร ใชวธการสอนงาน (Coaching) สอเทคโนโลยเปนเลศ ผบรหาร คร ผเรยนเปนเลศดวยทกษะการเรยนรในศตวรรษท 21 3) เขยนกระบวนการท างานใหชดเจน ให เหนภาพ เชน SWOT อะไรท เหมาะกบโรงเรยน ทกกระบวนการจะมการ PDCA ตลอดน าผลการด าเนนการมาแกเปนวงจร สงท 3 โรงเรยนท าเขยน

175

ใหชดเจน บางประเดนทโรงเรยนไมท าเสนอใหชดเจน 4) สะทอนใหเหนวาไปศกษาจากโรงเรยนแลวเปลยนเพมจากเดมอยางไร ผลลพธในองคประกอบท 1 การเรยนการสอน หลกสตร อยในสวนไหนของ TQA

ผลการวจยขนตอนท 5 ประเมนระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความ

เปนเลศระดบสากลจากผปฏบตในโรงเรยนโดยใชวธการสนทนากลม (Focus Group) ผปฏบต เมอวนท 21 เมษายน 2558 เวลา 13.00 น. - 16.00 น. ณ หองเกยรตยศ โรงเรยนหาดใหญวทยาลย ๒ มผบรหารโรงเรยนเขารวมสนทนากลม จ านวน 9 คน ประเมนความเหมาะสม และความเปนไปไดในการน าระบบการบรหารคณภาพไปใช ในโรงเรยน โดย ผวจยน าเสนอ (ราง) ระบบการบรหารคณภาพทผวจยออกแบบใหผปฏบต ประเมน และใหขอเสนอแนะ เพอปรบปรงระบบโดยน าขอมลทไดมาประมวลผลและเรยบเรยงน าเสนอในรปความเรยง แตละระบบประกอบดวย องคประกอบยอย และแนวทางการปฏบตทเปนกระบวนการเรยงล าดบจากการวางแผน การจดองคการ การน า และการควบคม

ผลการสนทนากลมผเชยวชาญจากนกวชาการเหนวาโดยภาพรวม (ราง) ระบบการบรหารคณภาพมความเหมาะสม และสามารถน าไปปฏบตไดจรง แตผ ทรงคณวฒจากผ มประสบการณปฏบตงานในโรงเรยนมขอคดเหน และขอเสนอแนะ ดงน 1) ระบบการวด สารสนเทศและการจดการความรควรมลกศรเชอมโยงกบทกระบบ 2) สอเทคโนโลยสารสนเทศมความทาทาย ผเรยนสามารถสบคน และสรางองคความรได จงมความส าคญตอการจดการเรยนการสอนทเปนสากล 2) การเรยนการสอนภาษาองกฤษ ควนสอนในสองลกษณะคอ เพอการศกษาตอ และ ตอยอดใหผเรยนสอสารได ซงเดกไทยยงสอสารไดนอย อกทงยงออนดอยดานคณธรรมมาก ตองเรงพฒนาคณภาพผเรยน 3) ระบบการวางแผนกลยทธมความส าคญทสดในการพฒนา ขนตอนการน าแผนไปปฏบตนาจะเรมจากแผนกลมงานกอน จงจะไปสแผนระดบบคคล 4) ความเชอมโยงระหวาง 5 ระบบ สดทายจะไปเกดผลท ระบบท 6 และ 7. ผลลพธ การปฏบตงานจะตองมอบหมายผรบผดชอบท งระบบ มระบบการทบทวนประจ าป ทกระบบมผรบผดชอบ ระบบท 6 จะเปนตวกลางในการเกบรวบรวมผลงานดดของครและผเรยน ระบบทเปนเลศจะตองท าต งแตระบบท 1 ต งแตกระบวนการจะท าอยางไร ดานผเรยน ดานครและบคลากร ผรบผดชอบระบบจะตองรทงหมด

176

รปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

ภาพประกอบ 12 รปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศ ระดบสากล

ผลลพ

ธทเปนเลศ

บรบท

และความท

าทาย

4. ระบบสารสนเทศและการจดการความร

177

คณลกษณะทส าคญขององคกร

สภาวะการเชงกลยทธของโรงเรยน

แนวปฏบตในการด าเนนงานตามรปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

แผนภมแสดงการวเคราะหบรบทและความทาทายขององคกร

สภาพแวดลอมของโรงเรยน

1. หลกสตร 2. วสยทศน พนธกจ คานยม 3. ภาพรวมของบคลากร 4. สนทรพย 5. ระเบยบ ขอบงคบ

ความสมพนธระดบองคกร 1. โครงสรางองคกร 2. ผเรยนและผเกยวของ 3. ผสงมอบและคความรวมมอ

สภาพการแขงขน

1. ต าแหนงการแขงขน

2. การเปลยนแปลงตอการแขงขน

3. แหลงขอมลเชงเปรยบเทยบ

บรบทเชงกลยทธ

ระบบการปรบปรงผลการปฏบตงาน

ภาพประกอบ 13 การวเคราะหบรบทและความทาทายขององคกร

178

การวเคราะหบรบทและความทาทายขององคกร ชวยในการอธบายชองวาง (Gaps) ของสารสนเทศหลก ทมงเนนการปฏบตการ และผลลพธ เพอใชในการประเมนตนเอง การวางแผนในการพฒนาโรงเรยน ประกอบดวย 1. ลกษณะองคกร 1.1 สภาพแวดลอมขององคกร 1.1.1 หลกสตร 1) โรงเรยนใหหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 2) หลกสตรสงเสรมความสามารถพเศษของผเรยน เชน หองเรยนพเศษดานวทยาศาสตร คณตศาสตร ภาษาองกฤษ ภาษาจน คอมพวเตอร เทคโนโลยสารสนเทศ การจดการเชงธรกจและอาชพ 3) หลกสตรเพมเตมสงเสรมพฒนาผเรยนสความเปนสากล เชน การจดการเรยนการสอนเปนภาษาองกฤษโดยครเจาของภาษา 4) โรงเรยนมระบบการสอบคดเลอกผเรยนเขาเรยนตามความสามารถ 1.1.2 วสยทศน พนธกจ โรงเรยนมเปาหมายมงสความเปนมาตรฐานสากล 1.1.3 ภาพรวมของบคลากร 1) โรงเรยนมการจดแบงครตามกลมสาระการเรยนร 8 กลมสาระ มครตางชาตทเปนเจาของภาษา เชน ภาษาองกฤษ จน ญปน เกาหล 2) โรงเรยนมการท าพนธสญญาระหวางครกบผบรหารโรงเรยนเพอขบมงสผลสมฤทธทเปนเลศ การพฒนาโรงเรยนสมาตรฐานสากล 1.1.4 ทรพยสนของโรงเรยน

โรงเรยนมอาคาร สถานท สอ วสดปกรณ เทคโนโลย ทเพยงพอ 1.1.5 ระเบยบ ขอก าหนด 1) พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 2) พระราชบญญตระเบยบการบรหารราชการกระทรวงศกษาธการ พ.ศ.

2546 3) พระราชบญญตสภาครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ. 2546 4) พระราชบญญตระเบยบขาราชการครและบคลากรทางการศกษา พ.ศ.

2547

179

5) พระราชบญญตคมครองเดก พ.ศ. 2546 6) พระราชบญญตการจดการศกษาส าหรบคนพการ พ.ศ. 2551 7) พระราชบญญตการศกษาภาคบงคบ พ.ศ. 2545 8) ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการพสด พ.ศ. 2535 9) ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ พ.ศ. 2526 10) ระเบยบวาดวยการบรหารงบประมาณ พ.ศ. 2548 11) หลกเกณฑและวธการใหขาราชการครและบคลากรทางการศกษาม

และเลอนวทยฐานะ 12) หลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช 2551 13) กฎหมาย และพระราชบญญตเกยวกบสงแวดลอม และชวอนามย 1.2 ความสมพนธระดบองคกร 1.2.1 โครงสรางองคกร

เพอการจดการศกษาของโรงเรยนทสนองตอการบรหารจดการระบบคณภาพ โรงเรยนมการจดโครงสรางองคกร เปน 4 กลมบรหารงาน ประกอบดวยกลมบรหารงานวชาการ กลมบรหารงานงบประมาณ กลมบรหารบคคล และกลมบรหารทวไป โดยมรองผอ านวยการเปนผก ากบดแล ในแตละกลมบรหารแบงเปน 2 กลมงาน มหวหนางานดแลรบผดชอบ มการก าหนดหนาท ความรบผดชอบ ระบบงาน ภาระงาน กระบวนการท างาน และตวชวดของแตละงาน

1.2.2 ผเรยนและผเกยวของ สวนตลาด ประเภทผเรยน และกลมผมสวนไดสวนเสย ทส าคญของ

โรงเรยน 1) ผเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนหองเรยนปกต เนนการจดการเรยน

การสอนในกลมสาระวชาพนฐานทเสรมสรางศกยภาพในการศกษาตอทงสานสามญและสายอาชพ การจดสาระการเรยนรเพมเตมทสอดคลองกบความสามารถของผเรยน การบรการทสงเสรมการเรยนร เชน การสอนเสรมเตรยมความพรอมส O-NET กจกรรมเสรมทกษะดานภาษาตางประเทศ ศลปะ ดนตร และกฬา การใหบรการสบคนดานสอ ICT การบรการอน ๆ เชน การแนะแนวศกษาตอ อาชพ บรการทนการศกษา การดแลสขอนามย การใหบรการสาธารณปโภคทสะอาด ปลอดภย และเพยงพอ

180

2) ผเรยนกลมสงเสรมความสามารถพเศษ เนนการจดการเรยนการสอนในกลมสาระวชาพนฐานทเสรมสรางศกยภาพการศกษาตอสายสามญ จดสาระการเรยนรเพมเตมทสอดคลองกบความถนดของผเรยน

3) ผเรยนระดบมธยมศกษาตอนปลาย เนนการจดการเรยนการสอนในกลมสาระวชาพนฐานทเสรมสรางศกยภาพในการศกษาตอระดบอดมศกษา จดบรการเสรมโดยจดสอนเสรมเตรยมความพรอมสสถาบนอดมศกษา

4) ผปกครอง ศษยเกา ชมชน โรงเรยนใหหลกประกนการจดการศกษาทมคณภาพ การมสวนรวมในการพฒนาคณภาพการศกษาของโรงเรยน 1.2.3 ผสงมอบ และคความรวมมอ 1) ผปกครอง และโรงเรยนประถมศกษา มบทบาทและความส าคญในการเตรยม ความพรอม ใหการสนบสนนผเรยน ตลอดระยะเวลาการศกษาทโรงเรยน มการตดตอสอสาร โดยจดหมายราชการ Website ของโรงเรยน วารสาร และการประชม 2) สถาบนการศกษาระดบอดมศกษา มบทบาทในการแนะแนวศกษาตอ การพฒนาครและบคลากร พฒนาหลกสตร พฒนานวตกรรม 3) บรษทหางราน มบทบาทเปนคสญญาในการจดซอจดจาง สอวสดอปกรณ การดแลบ ารงรกษา ใหสามารถใชงานไดทนเวลาตามทก าหนด

2. สภาวการณเชงกลยทธของโรงเรยน 2.1 สภาพการแขงขน 2.1.1 ต าแหนงในการแขงขน โรงเรยนในกลมเปาหมาย ทง 3 โรงเรยน เปนโรงเรยนทมการแขงขนสง แสดงใหเหนถงสภาพการตลาดทผปกครองใหความเชอมนในคณภาพการจดการศกษา สถานการณในการแขงขนอยทการยกระดบผลสมฤทธทางการเรยนของผเรยนทงระดบมธยมศกษาตอนตนและมธยมศกษาตอนปลาย 2.1.2 การเปลยแปลงตอการแขงขน จากการสงเกต การศกษาขอมล การสมภาษณ การเปลยนแปลงความสามารถทางการแขงขนของโรงเรยนเปาหมายทง 3 โรงเรยนสามารถเปลยนแปลงต าแหนงในการแขงขนในระดบทสงขนได ซงมปจจยเกอหนนทส าคญ คอ ผน าองคกรสงสดมวสยทศน มนโยบายและแผนกลยทธเชงรก มแนวปฏบตทชดเจน มระบบบรหารเชงคณภาพ ภายใตวสยทศน พนธกจ วตถประสงค กลยทธทชดเจน ตลอดจนการใหความส าคญ และเหนคณคาของผเรยน ผ มสวนไดสวนเสยซงโรงเรยนไดรบความรวมมอจากองคกรทงภายในและตางประเทศ

181

2.1.3 แหลงขอมลเชงเปรยบเทยบ ผลการทดสอบทางการศกษาระดบขนพนฐาน (O-NET) สถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต รายงานการรบนกเรยนโดยส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ผลการประเมนภายนอกรอบสาม ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพการศกษา 2.2 บรบทเชงกลยทธ ความทาทาย และความไดเปรยบเชงกลยทธ คอ ผเรยนจบการศกษาภาคบงคบและการศกษาข นพ นฐาน สมาตรฐานสากลรอยละ 100 โรงเรยนจดการเรยนการสอนสมาตรฐานสากลไดอยางมคณภาพในระดบด โรงเรยนผานการประเมนระบบบรหารจดการศกษาตามเกณฑคณภาพการศกษาระดบส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน OBEC-QA ซงมกลยทธสความส าเรจ คอ พฒนาผเรยนดวยกระบวนการจดการเรยนการสอนทมประสทธภาพตามมาตรฐานสากลและเกณฑคณภาพการศกษา 2.3 ระบบการปรบปรงผลการปฏบตงาน 1) โรงเรยนการจดระบบงบประมาณแบบมงเนนผลงาน 2) โรงเรยนมการก าหนดกรอบงบประมาณ เวลา และผรบผดชอบทชดเจน 3) โรงเรยนมการจดท าแผนพฒนาระยะ 4 ป และมแผนปฏบตการประจ าป 4) โรงเรยนมระบบการก ากบตดตามการด าเนนการตามแผน โดยใชกระบวนการ PDCA

182

การน าองคกรโดยผบรหารระดบสง

ธรรมาภบาลและความรบผดชอบตอสงคม

1. ระบบการน าองคกร

ภาพแสดงระบบการน าองคกร

วสยทศน คานยม และพนธกจ

1. ก าหนดวสยทศนและคานยม

2. การสงเสรมการปฏบตตามกฎหมายและจรยธรรม

3. การสรางความยงยนขององคกร การสอสารและผลการปฏบตงานขององคกร

1. การสอสาร 2. การมงเนนการปฏบต

การบรหารจดการองคกร 1. ระบบธรรมาภบาล

2. การประเมนผลการปฏบตงาน

การประพฤต ปฏบตตามกฎหมายและจรยธรรม 1. การปฏบตตามกฎหมาย 2. การประพฤต ปฏบตอยางมจรยธรรม

ความรบผดชอบตอสงคมและการสนบสนนชมชน 1. ความผาสกของสงคม

2. การสนบสนนชมชน

ภาพประกอบ 14 ระบบการน าองคกร

ระบบการน าองคกรมกระบวนการในการด าเนนงาน ดงน 1. การน าองคกรโดยผบรหารระดบสง 1.1 วสยทศน คานยม และพนธกจ

183

1.1.1 การก าหนดวสยทศน คานยม และพนธกจ ผบรหารระดบสงควรด าเนนการ ดงน 1) ผบรหารใหความส าคญกบวสยทศนของโรงเรยนมการประชมปฏบตการก าหนดวสยทศนโดยการมสวนรวมของนกเรยน คร ผปกครอง คณะกรรมการสถานศกษา ตวแทนชมชนโดยผบหารด าเนนการดวยตนเอง

2) ผบรหารสอสารสรางความเขาใจเกยวกบวสยใหบคลากร นกเรยน ผปกครองและผมสวนไดสวนเสยทราบ โดยใชเวลาซมซบการรบร

3) ผบรหารด าเนนการใหมการก าหนดเปาหมายความส าเรจ สมรรถนะหลกขององคกร บรหารจดการตามเกณฑคณภาพการศกษา โดยมการขบเคลอนอยางเปนระบบ มการกระจายอ านาจ และมผน าหลายละดบ เชนระดบโรงเรยนคอผอ านวยการ ผน าระดบฝายไดแกรองผอ านวยการ ระดบงาน ระดบกลมสาระ และผน าระดบหองเรยน

1.1. 2 การสงเสรมการปฏบตตามกฎหมายและจรยธรรม ผบรหารระดบสงควรด าเนนการ ดงน

1) ผบรหารปฏบตตนเปนแบบอยางทด มความซอสตย โปรงใส ตรวจสอบได

2) ผบรหารปฏบตตนตามระเบยบกฎหมายเปนแบบอยางทด 3) ผบรหารสรางคานยมการปฏบตงานทด เชน การตรงตอเวลา ความ

โปรงใส 4) ผบรหารเปดโอกาสใหทกฝายแสดงความคดเหนและสรางแนวปฏบต

รวมกน 5) กรณมการรองเรยนผบรหารตองแกปญหาดวยตนเอง และมความไว

ตอปญหา 6) ผบรหารก ากบตดตามการปฏบตงานของบคลากรอยางตอเนอง

1.1.3 การสรางความย งยน 1) บรหารโดยเนนการปฏบตงานเปนระบบ ตามสายงานบงคบบญชา 2) ยดหลกการมสวนรวมและการกระจายอ านาจ ใหมผน าหลายระดบ 3) ผบรหารสรางความเขาใจกบบคลากรและก ากบตดตาม เมอมการ

ประชมครงตอไป มการวเคราะหทบทวนวธการปรบปรงพฒนางานอยางตอเนอง 4) ใหบคลากรเรยนรจากการปฏบตโดยใชวธการสอนงานจากหวหนางาน

184

5) สรางสงคมแหงการเรยนรใหผปฏบตเรยนรดวยกนและการเรยนรจากผอาวโส

6) สรางขวญก าลงใจใหการชนชม เยยมชม และสรางความภาคภมใจรวมกน

7) ผบรหารพฒนาทกษะโดยใหบคลากรฝกปฏบตและสอนงานขณะปฏบตงานใหผปฏบตท างานเชงระบบตามโครงสรางบทบาทหนาท

1.2 การสอสารและการปฏบตงานขององคกร 1.2. 1 การสอสารวสยทศนสการปฏบต

1) ผบรหารสอสารวสยทศน คานยมใหบคลการ นกเรยน และผเกยวของทกฝายทราบโดยการอธบาย ชแจง สรางความเขาใจหนาเสาธง การประชมกลมงานสปดาหละ 1 ครง ประชมบคลากรทงหมดเดอนละ 1 ครง

2) กระจายอ านาจ มอบหมายใหรองผอ านวยการโรงเรยน หวหนางาน สรางความเขาใจกบบคลากรในสายงานทรบผดชอบ

3) ผบรหารมงมนสรางความเขาใจโดยใชขอมลจรง ยดหลกการจงใจคนใหท างาน

4) ผบรหารเสรมสรางคานยม 11 ประการใหเกดกบบคลากรทกคน 5) กรณบคลากรไมเขาใจหรอไมปฏบตผบรหารใหความส าคญโดย

ประชมชแจงอยางเขาใจทกขนตอน 6) มอบหมายงาน มอบแนวทางใหบคลากรศกษาดวยตนเอง และมการ

ตดตามผล 1.2.2 การมงเนนการปฏบตทเกดผลงาน

1) ผบรหารประชมสรางความเขาใจกบบคลากรใหเปนไปในทศทางเดยวกนโดยการสอสารอธบายและใชขอมลจรง

2) ตงคณะท างานทมน าพาทกคนสการปฏบตตามนโยบายและมการก ากบตดตาม

3) จดใหมการประชมปฏบตการทบทวนระบบงานและกระบวนการท างานตามโครงสรางหนาทของโรงเรยน

4) ผบรหารตดตามสอบถามความเขาใจ ใหก าลงใจ เปดโอกาสใหน าเสนอผลงาน

185

5) ผบรหารใชวธการซบซบคานยมหลก 11 ประการใหเกดกบบคลากรซงเปรยบเหมอนใจของผปฏบตงาน

6) จดใหมการนเทศตดตาม การสอนงานโดยหวหนางาน และการปรบปรงงาน

2 การบรหารและความรบผดชอบตอสงคม 2.1 การบรหารจดการองคกร 2.1.1 ระบบการบรหารจดการขององคกร

1) ผบรหารประชมวางแผนเตรยมการสปฏบตกอนท างานเสมอ 2) ผบรหารมการกระจายอ านาจ ใหหวหนางานเปนผในระดบการปฏบต 3) ผบรหารมอบหมายรองผอ านวยการ หวหนางานน านโยบายสการปฏบต 4) ผบรหารด าเนนการใหมการจดท าคมอปฏบตงานทชดเจนทกคนน าไปปฏบต 5) ผบรหารเนนการท างานเปนทมเพอการเรยนรและพฒนางานอยางตอเนอง

2.1.2 การประเมนผลการปฏบตงาน 1) ผบรหารก าหนดระยะเวลาทจะปฏบตงานใหส าเรจเปนระยะ ๆ 2) จดท าคมอและเกณฑการประเมนโดยการมสวนรวมจากทกฝาย และมการประชาพจารณสรางความเขาใจรวมกน 3) ผบรหารแตงตงคณะกรรมการประเมนผลการปฏบตงานของบคลากร 4) ผบรหารก าหนดใหบคลากรน าเสนอผลงานเปนรายกลม ผลงานเดยว 5) ผบรหารมนโยบายมอบรางวลใหกบผทมผลงานระดบดเยยมและดเดน 6) ผบรหารจดใหมการแลกเปลยนเรยนรผลงานทประสบความส าเรจในโรงเรยน 7) ผบรหาร หวหนางานใหขอมลปอนกลบเพอน าสการปรบปรงพฒนา

2.2 การประพฤต ปฏบตตาม กฎหมายและจรยธรรม 2.2.1 การประพฤต ปฏบตงานตามกฎหมาย

1) ผบรหารมความหนกแนนปฏบตตนตามกฎหมายเปนแบบอยางทด 2) ผบรหารสรางความเขาใจและตอบขอค าถามไดชดเจน

186

3) ผบรหารสรางความใหการปฏบตงานของบคลากรเปนไปตามกฎ ระเบยบ 4) ทกฝายกลารบความจรงและแกปญหาทสาเหต 5) ผบรหารมการมอบหมายงานตามบทบาทหนาทอยางชดเจน 6) ผบรหารก ากบตดตามการปฏบตงานของบคลากรและใชขอมลจรงใหเกดการยอมรบอยางชดเจน 2.2.2 การปฏบตอยางมจรยธรรม 1) ผบรหารปฏบตตนตามหลกคณธรรม จรยธรรม เปนแบบอยางทด 2) ผบรหารใชหลกธรรมาภบาลในการบรหารจดการทกกลมงาน 3) ผบรหารยดการมสวนรวมและใหความส าคญกบนกเรยน 4) ผบรหารเนนย าใหบคลากรการปฏบตงานตามจรรยาบรรณวชาชพ 5) ผบรหารใหทกฝายรบทราบและปฏบตไปในทศทางเดยวกน 6) ผบรหารใหทกคนปฏบตตนตามกฎระเบยบจรรยาบรรณ จรยธรรมอนด 7) พฒนาบคลากรใหสามารถปฏบตงานสความเปนเลศ

2.3 ความรบผดชอบตอสงคมและการสนบสนนชมชนทส าคญ 2.3.1 ความรบผดชอบตอสงคม

1) ผบรหารสงเสรมใหนกเรยนท าโครงงานคณธรรมโดยเนนความผาสกของชมชน รวมเรยนรอนรกษสงแวดลอม ศลปวฒนธรรมของชมชน

2) ผบรหารสงเสรมใหนกเรยนท ากจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชนทรวมรบผดชอบตอสงคมทกระดบชน และรวมท ากจกรรมกบชมชน

3) ผบรหารสรางความตระหนก ความเขาใจตอการปฏบตงานทอาจเกดผลกระทบตอชมชนและสงคมรอบขาง

2.3.2 การสนบสนนชมชนทส าคญ 1) โรงเรยนรวมสนบสนนกจกรรมของชมชน เชนกจกรรมวนส าคญ กจกรรมทางศาสนา ศลปและวฒนธรรมทองถน

2) โรงเรยนมนโยบายใหครจดการเรยนรโดยท าโครงการ กจกรรมสชมชน

3) โรงเรยนรวมกจกรรมกบองคกรภาครฐ เอกชน และ ผปกครองพฒนาชมชน

187

การพฒนากลยทธ

การน ากลยทธไปสการปฏบต

4) โรงเรยนจดกจกรรมการเรยนร ศกษาภมปญญาทองถน โดยวทยากรในชมชน

5) โรงเรยนจดการเรยนรโครงงานอาชพส การดแลสขอนามย และสงแวดลอมสชมชน 2. ระบบการวางแผนกลยทธ

แผนภมแสดงระบบการวางแผนกลยทธ

กระบวนการพฒนากลยทธ 1. กระบวนการวางแผนกลยทธ

2. นวตกรรม

3. การพจารณากลยทธ 4. ระบบงานและสมรรถนะหลก

วตถประสงคเชงกลยทธ 1. วตถประสงคกลยทธทส าคญ

2. การพจารณาวตถประสงค

เชงกลยทธ

การจดท าแผนปฏบตการและการน าไปสการปฏบต 1. การจดท าแผนปฏบตการ 2. การน าแผนปฏบตการไปปฏบต

3. การจดสรรทรพยากร 4. แผนดานทรพยากรบคคล

5. การวดผลการด าเนนงาน

6. การปรบเปลยนแผนปฏบตการ

การคาดการณผลการด าเนนงาน

ภาพประกอบ 15 ระบบการวางแผนกลยทธ

188

ระบบการวางแผนกลยทธมกระบวนการในการด าเนนงานดงน 1. การพฒนากลยทธ 1.1 กระบวนการพฒนากลยทธ 1.1.1 กระบวนการวางแผนกลยทธ 1) ผบรหารประชมปฏบตการจดท าแผนกลยทธและแผนปฏบตการประจ าป โดยความรวมมอของภาคเครอขายโรงเรยน ประกอบดวย ผบรหาร คร ตวแทนนกเรยน ผปกครอง คณะกรรมการสถานศกษา ตวแทนชมชน

2) ผบรหารโรงเรยนด าเนนการใหมการก าหนดวสยทศนและพนธกจ 3) ผบรหารโรงเรยนด าเนนการใหมการก าหนดเปาหมายและบรบท

เชงกลยทธ 4) ผบรหารโรงเรยนด าเนนการใหมการวเคราะหปจจยภายในและ

ภายนอก 5) ผบรหารโรงเรยนด าเนนการใหมการก าหนดกลยทธและวตถประสงค

เชงกลยทธและวเคราะหความไดเปรยบเชงกลยทธ การวางแผนกลยทธ ก าหนดกรอบแผนระยะเวลา 4 ป จดท าแผนปฏบตการประจ าป

6) ผบรหารด าเนนการใหมผรบผดชอบตดตามการน าแผนสการปฏบต การก ากบ ตดตามการด าเนนงานตามแผน 7) ผบรหารแตงตงผรบผดชอบการวดและประเมนผลการด าเนนงานตามแผน 8) ผบรหารด าเนนการใหมการทบทวน ปรบปรงและพฒนาการปฏบตงาน 1.1.2 กระบวนการสรางนวตกรรม 1) สรางบรรยากาศภายในโรงเรยนทสงเสรมการสรางนวตกรรมโดยผบรหารกระตนผปฏบตทเนนการใชขอมลจรงมาวเคราะห น าเสนอ 2) ผบรหารรวมกบผปฏบตก าหนดกรอบเวลาในการพฒนางาน ก าหนดเปาหมายความส าเรจ 3) ผบรหารก าหนดผรบผดชอบงานสงเสรมนวตกรรม 4) ผ บ รหารสอสารโดยถายทอดประสบการและใชนว ตกรรมสอเทคโนโลยเปนแบบอยาง 5) โรงเรยนพฒนาผปฏบตโดยประชมสมมนามผเชยวชาญใหความร ศกษาดงาน

189

6) โรงเรยนจดน าเสนอผลงานความส าเรจและคนหาเรองราวดดของผเรยน บคลากร 7) ประกวดผลการปฏบตทเปนเลศและมอบรางวลผทมผลงานดเยยม หรอดเดน 8) สรางชมชนแหงการเรยนร แลกเปลยนประสบการณน าสการปรบปรงพฒนางาน 9) ผบรหารรวมกบผปฏบตวเคราะหกลยทธทเปนโอกาส น าไปสความส าเรจ เชน การสอนงาน การนเทศจากผอาวโส หรอผทมประสบการณ 10) ประชมรวมกนวเคราะหความเสยงทสงผลตอความส าเรจในการสรางคดคนนวตกรรมของบคลากร

1.1.3 การพจารณากลยทธ 1) สรางการยอมรบโดยผบรหารเปนผแนะน าและพาผปฏบตท าดวยตนเอง 2) วเคราะหวตถประสงคของงานทตองเรงด าเนนการพฒนา 3) เปรยบเทยบผลการปฏบตงานปทผานมากบปจจบนเพอหาชองวางการพฒนา 4) ผบรหารสอสารกบผปฏบตโดยชใหเหนวาเรามเปาหมายอยางไร และจะไปสความส าเรจไดดวยวธการใด รวมกนวเคราะหหาโอกาสกลยทธทจะน าไปสการบรรลผลตามเปาหมาย 5) ผบรหารด าเนนการใหมการประชมปฏบตการรวมกนวเคราะหความทาทายเชงกลยทธ จดท าแผนการจดการความเสย การจดระบบสารสนเทศเพอการบรหารจดการ จดท าสมรรถนะหลกขององคกร 6) ผบรหารด าเนนการใหมคณะกรรมการก ากบตดตามการน ากลยทธสการปฏบต 1.1.4 ระบบงานและสมรรถนะหลก 1) ประชมวางแผนวเคราะหระบบงานและกระบวนการปฏบตงานทส าคญ 2) จดท าคมอ มาตรฐานการปฏบตงาน ตามโครงสรางการบรหาร 3) มอบหมายหวหนางานดแลรบผดชอบ ตดตามการปฏบตงาน

190

4) ประชมวเคราะหสมรรถนะหลกโดยการมสวนรวมจากผปฏบตทกงานและผเกยวของทกฝาย 5) ผบรหารรวมกบผปฏบตก าหนดสมรรถนะหลกขององคกร และน าสการปฏบต 1.2 วตถประสงคเชงกลยทธ 1.2.1 วตถประสงคเชงกลยทธทส าคญ

1) ผบรหารด าเนนการใหมจดล าดบวตถประสงคเชงกลยทธทส าคญ 2) ฝายบรหารจดท าเอกสารวตถประสงคเชงกลยทธทส าคญ และสอสารใหผเกยวของ ทราบเพอจดท าเปนโครงการส าคญของโรงเรยน 3) ผรหารด าเนนใหมการก าหนดกรอบเวลาทจะบรรลความส าเรจของงาน

1.2.2 การพจารณาวตถประสงคเชงกลยทธ โรงเรยนใหความส าคญกบกลยทธททาทาย สอดคลองกบสมรรถนะหลก โอกาสของ กลยทธทจะส าเรจ สอดคลองกบความตองการของผเรยน ความเปนไปไดทจะสงผลด ตอการสรางความเปนเลศใหกบผเรยน ความไดเปรยบตอการแขงขน

2. การน ากลยทธไปสการปฏบต 2.1 การจดท าแผนปฏบตการและการน าไปสการปฏบต 2.1.1 การจดท าแผนปฏบตการ 1) โรงเรยนแตตงผรบผดชอบงานแผนและนโยบาย 2) ผบรหารด าเนนการใหมการประชมสมมนาจดท าแผนปฏบตการ 3) โรงเรยนจดท าแผนปฏบตการทสอดคลองกบกลยทธ 4) โรงเรยนมขนตอนการด าเนนโครงการตามแผนปฏบตการ 5) โรงเรยนมคณะกรรมการนเทศ ก ากบ ตดตาม และประเมนโครงการ 6) ผบรหารสงเสรมใหมการน าผลการประเมนไปปรบปรงและพฒนาอยางตอเนอง 2.1.2 การน าแผนไปสการปฏบต 1) ทกงานมการก าหนดแผนงาน เปาประสงค และตวชวดความส าเรจของงาน

191

2) โรงเรยนแตงตงผรบผดชอบงานโครงการตามแผนปฏบตการ 3) ผบรหารสรางความเขาใจใหทกฝายด าเนนโครงการตามแผน 4) ผบรหารก าหนดเปาประสงค กรอบเวลาทส าเรจของงานทไดรบมอบหมายพเศษ 5) ผบรหารก ากบ ตดตามการด าเนนโครงการทส าคญตามแผนสการปฏบต 6) โรงเรยนมคณะกรรมการประเมนผลการปฏบตงานระดบบคคล และกลมงาน 2.1.3 การจดสรรทรพยากร 1) แตงตงคณะกรรมการจดสรรทรพยากรตามแผนปฏบตการ 2) ใหความส าคญและจดสรรทรพยากรตามความส าคญของกลยทธหรอโครงการ 3) มผรบผดชอบจดท าบญชการใชงบประมาณตามแผนปฏบตการ 4) งานแผนและนโยบายก ากบตดตามการใชงบประมาณทกโครงการ 5) แตงตงคณะกรรมการประเมนผลการด าเนนงานตามแผนรายตวชวด 6) มอบหมายหวหนางานประเมนความคมคาของงบประมาณเทยบกบผลลพธ 2.1.4 แผนดานทรพยากรบคคล 1) โรงเรยนจดท าแผนอตราก าลงของบคลากร 2) โรงเรยนจดท าแผนพฒนาบคลากรดานสมรรถนะหลกทส าคญ เชน การเรยนการสอน การวจยและพฒนา 2.1.5 การประเมนผลการด าเนนงาน 1) จดท าบญชตวชวดตามแผนปฏบตการทส าคญทใชตดตามผลส าเรจและประสทธผลของแผนปฏบตการ 2) ประเมนตวชวดตามแผนปฏบตการทสอดคลองไปในทศทางเดยวกนทงระบบ 3) มการตดตามผลการด าเนนงานระดบบคคล ระดบงาน และระดบกลมงานอยางทวถงและครอบคลมหนวยงาน ประเภทผเรยนและผมสวนไดสวนเสย โดยผบรหารมอบหมายใหหวหนางานเปนผก ากบตดตาม 2.1.6 การปรบเปลยนแผนปฏบตการ

192

การบรหารเพอสรางความพงพอใจใหกบผเรยน

ความผกพนของผเรยน

1) มการบนทกขออนญาตเปลยนแปลงแผนกรณมความจ าเปน 2) แผนปฏบตการสามารถเปลยนแปลงไดกรณมความจ าเปนทตองด าเนนการใหสอดคลองกบนโยบายใหม 2.2 การคาดการณผลด าเนนการ

โรงเรยนมการก าหนดตวชวด เปาหมาย ความส าเรจของงาน ตามแผนกลยทธ และผลการด าเนนการสวนใหญบรรลตามเปาหมาย และมล าดบการแขงขนทเหนอกวาคแขง 3. ระบบการบรหารจดการทมงเนนผเรยน

แผนภมแสดงระบบการบรหารจดการทมงเนนผเรยน

การรบฟงผเรยน 1. การรบฟงผเรยนในปจจบน

2. การรบฟงนกเรยนในอนาคต

การประเมนความพงพอใจและความผกพน 1. ความพงพอใจและความผกพน

2. ความพงพอใจเทยบกบคแขง 3. ความไมพงพอใจ

หลกสตรและกจกรรมเสรม 1. หลกสตรและบรการเสรม

2. การสงเสรมสนบสนนผเรยน

3. การแบงกลมผเรยน

การสรางความสมพนธกบผเรยน 1. การจดการความสมพนธ 2. การจดการกบขอรองเรยน

ภาพประกอบ 16 ระบบการบรหารจดการทมงเนนผเรยน

193

ระบบงานและกระบวนการท างานของระบบการบรหารจดการทมงเนนผเรยน 1. การรบฟงผเรยน 1.1 การรบฟงผเรยนปจจบน 1) โรงเรยนมอบหมายผรบผดชอบในการรบฟง มปฏสมพนธสงเกตผเรยนเพอใหไดมาซงขอมลปอนกลบเกยวกบหลกสตร และการจดบรการเสรมการเรยนร 2) โรงเรยนใชระบบสอสงคมในการรบฟงขอเสนอของผเรยนทหลากหลายตามความแตกตางของผเรยน 3) โรงเรยนเปดโอกาสใหผเรยน และผมสวนไดสวนเสยแสดงความคดเหนเกยวกบหลกสตร การจดการเรยนการสอนและการจดกจกรรมเสรมการเรยนร 1.2 การรบฟงเกยวกบศกยภาพของผเรยน 1) โรงเรยนจดระบบการรบฟงความคดเหนของผเรยนทงอดต ปจจบน และอนาคต เกยวกบศกยภาพ ความสามารถของผเรยนเพอใหไดสารสนเทศ ขอมลปอนกลบเกยวกบหลกสตร การบรการสงเสรมผเรยนและการตดตอระหวางกนทเหมาะสม 1.3 ความพงพอใจและความผกพนของผเรยน 1.4 ความพงพอใจและความผกพน 1) โรงเรยนประเมนความพงพอใจของผเรยนและผมสวนไดสวนเสยตอการด าเนนงานของโรงเรยนทกดานโดยการใหตอบแบบสอบถามอยางนอยภาคเรยนละหนงครง 2) โรงเรยนเปดหลกสตรหองเรยนพเศษเพอสงเสรมความสามารถของผเรยนทหลากหลายและใหผเรยนเลอกเรยนตามความถนดและความสนใจ

2. ความผกพนของผเรยน 2.1 การสนบสนนผเรยนดานหลกสตรและบรการ 2.1.1 หลกสตรและบรการเสรมการเรยนร 1) โรงเรยนจดหลกสตรวชาแกนใหผเรยน 2) ผ เรยนเลอกวชาเพมเตม ตามความสนใจ โดยผเรยนเรยนร ศกษา คนควาดวยตนเอง เรยนรแบบโครงงานฐานวจย และการน าทกษะแหงศตวรรษท 21 สการเรยนการสอน 3) ใหผเรยนประเมนหลกสตร การจดการเรยนรของโรงเรยน ภาคเรยนละ 1 ครง 4) ใหผปกครองและผเกยวของประเมนหลกสตร การด าเนนงานของโรงเรยน

194

5) ใหผเรยนเสนอแนะกจกรรมการเรยนการสอน ความยากงายเนอหาวชา 6) โรงเรยนจดหลกสตรทสอดคลองกบความเปลยนแปลงของสงคม และความตองการของผเรยน 7) โรงเรยนพฒนาหลกสตรใหทนสมยโดยเทยบเคยงกบโรงเรยนยอดนยมและโรงเรยนทมคณภาพอน 8) โรงเรยนจดกจกรรมเสรมกจกรรมพฒนาผเรยนตามความตองการ และความสนใจของผเรยน 2.2 การสงเสรมผเรยนและผมสวนไดสวนเสย 1) โรงเรยนเปดโอกาสใหผเรยนและผมสวนไดสวนเสยมาใชบรการดานหลกสตรบรการทสงเสรมการเรยนรและบรการศกษาอน ๆ ของโรงเรยน 2) โรงเรยนจดระบบเทคโนโลยสารสนเทศใหผเรยนและผมสวนไดสวนเสยไดสบคนและเขาถงไดงาย 3) โรงเรยนจดท าคมอแนวทางทใชในการคนควาและสรางนวตกรรมใหกบหลกสตร บรการทสงเสรมการเรยนรและแนวทางทจะสงเสรมผเรยนและผมสวนไดสวนเสยทนตอทศทางและความตองการขององคกร 4) โรงเรยนก าหนดหนวยงานทรบผดชอบในการสงเสรมผเรยน และผมสวนไดสวนเสยรวมทงกลไกหลกในการสอสารกบกลมผเรยนตาง ๆ อยางหลากหลาย 5) ผบรหารหรอหวหนางานก ากบตดตามกจกรรมทสงเสรมผเรยนและผมสวนไดสวนเสยเพอสรางความมนใจวาขอเสนอตาง ๆ ไดน าสการปฏบต 2.3 การแบงกลมผเรยนในพนทบรการ 1) โรงเรยนจดท าขอมลสารสนเทศของผเรยนและผมสวนไดสวนเสยในเขตพนทบรการทงหมด 2) โรงเรยนศกษาความตองการของนกเรยนปจจบนในดานหลกสตร และการบรการเสรมการเรยนร 3) มอบหมายงานประชาสมพธ งานแนะแนวเผยแพรประชาสมพนธขาวสารดานหลกสตรและการบรการเสรมการเรยนรของโรงเรยน ใหผเรยนและผมสวนไดสวนเสยในเขตพนทบรการทราบ 4) โรงเรยนตดตอสอสารกบหนวยงานผสงมอบในพนทรบบรการในการสอบถามขอมลของผเรยนในดานความสามารถ ศกยภาพ ความตองการและความสนใจ

195

สารสนเทศ เทคโนโลย และการจดการความร

4. ระบบสารสนเทศและการจดการความร

แผนภมแสดงระบบสารสนเทศและการจดการความร

การวด วเคราะหและปรบปรงผลการปฏบตงาน

การวดผลการปฏบตงาน 1. การวดผลการปฏบตงาน

2. ขอมลเชงเปรยบเทยบ

3. ขอมลผเรยนและผเกยวของ 4. ความไวในการวดผล

การปรบปรงผลการปฏบตงาน 1. ผลการปฏบตงานทเปนเลศ

2. การด าเนนการในอนาคต

3. การปรบปรงอยางตอเนองและการสรางนวตกรรม

ความรขององคกร 1. การจดการความร 2. การเรยนรขององคกร

ขอมล สารสนเทศและเทคโนโลย 1. คณลกษณะของขอมลสารสนเทศ

2. ความสะดวกในการใชสารสนเทศ

3. ศกยภาพของฮารดแวร ซอฟตแวร 4. ความพรอมใชงานในภาวะฉกเฉน

ภาพประกอบ 17 ระบบสารสนเทศและการจดการความร

ระบบงานและกระบวนการท างานของระบบสารสนเทศและการจดการความ รวตถประสงค เพอใหโรงเรยนเลอก รวบรวม วเคราะห จดการ และปรบปรงขอมล และสนทรพย

การวเคราะหและทบทวนผลการปฏบตงาน

196

เชงความร มการบรหารจดการสารสนเทศ มการทบทวนและใชผลการทบทวนในการปรบปรงผลการด าเนนการ

1. การวด วเคราะห และปรบปรงผลการปฏบตงาน 1.1 การวดผลการปฏบตงาน 1.1.1 การวดผลการปฏบตงาน

1) โรงเรยนจดท าคมอ และเกณฑการประเมนก าหนดตวชวดผลการปฏบตงาน 2) โรงเรยนแตงตงคณะกรรมการประเมนผลการปฏบตงานอยางนอยภาคเรยนละหนงครง 3) ประชมชแจงสรางความเขาใจ การใหความส าคญกบกระบวนการปฏบตงานและทกคนรบผดชอบรวมกน 4) ผปฏบตงานน าเสนอผลงานในรปแบบเอกสาร การสมภาษณโดยผบรหาร และคณะกรรมการ 5) จดใหมการรายงานผลการปฏบตงานทงระดบกลมงาน และระดบบคคล 6) มการประชมสรปผลการปฏบตงานแลกเปลยนเรยนรทงการประชมฝายบรหาร กลมงานและการประชมทวไปเพอปรบปรงพฒนาใหมผลการปฏบตงานทดขน 7) โรงเรยนสรางขวญก าลงใจผปฏบตงานทมผลการปฏบตงานดเยยม มวธปฏบตทเปนเลศ และมนวตกรรมในการพฒนาคณภาพงานโดยมอบเกยรตบตร และรางวล 1.1.2 ขอมลเชงเปรยบเทยบ 1) โรงเรยนสรางความตระหนกโดยเนนการใชขอมลจรงและแสดงใหเหนถงการพฒนาโดยมการเปรยบขอมลทผานมาแสดงสารสนเทศเชงเปรยบเทยบ 2) โรงเรยนน าสารสนเทศมาใชในการตดสนใจในระดบการปฏบตการ และระดบกลยทธเพอสรางนวตกรรม 1.1.3 ขอมลผเรยนและผเกยวของ 1) ผบรหารเนนความส าคญของการใชขอมลจรงทถกตองเชอถอไดและสรางความมนใจตอขอเรยกรองผเรยนและผมสวนไดสวนเสย 2) ใชขอมลสารสนเทศเชงตลาดในการสราวฒนธรรมทเนนผเรยน สนบสนนการปฏบตการและกลยทธในการตดสนใจท าและสรางนวตกรรม

197

3) น าเสนอขอมลสารสนเทศผานสอสงคมอยางเหมาะสมสะดวกตอการเขาถง 1.1.4 การใหขอมลยอนกลบทรวดเรว 1) ผบรหารสรางความตระหนกใหเหนความส าคญ และ ท าใหมนใจวาระบบการประเมนผลการปฏบตงานมคณคาตอการพฒนา สามารถสนองตอบทรวดเรวไวตอการเปลยนแปลงในองคกรโดยไมคาดคดน าไปสการปรบปรงทรวดเรว 1.2 การวเคราะหและทบทวนผลการปฏบตงาน 1.2.1 ผบรหารโรงเรยนจดใหมการประชมเพอน าเสนอผลงานของแตละกลมงานไดแลกเปลยนเรยนร 1.2.2 ผ บรหารใชการทบทวนผลการปฏบตงานประเมนความส าเรจของโรงเรยน ในดานการแขงขนการท างาน ภาวะทางการเงน ความกาวหนา ความส าเรจตามวตถประสงคเชงกลยทธ และแผนปฏบตการ 1.2.3 ผบรหารแตงตงคณะท างานเพอวเคราะหผลการปฏบตงานของโรงเรยน ทบทวนเพอประเมนความสามารถ ความทาทาย และน าไปสการพฒนาการเปลยนแปลงตอไป 1.3 การปรบปรงผลการปฏบตงาน 1.3.1 ผลการปฏบตทเปนเลศ 1) โรงเรยนจดใหมการน าเสนอผลงานทประสบความส าเรจ ผลงานดด ท งของคร และผเรยนซงเปนผลงานททบรรลความส าเรจตามวตถประสงคเชงกลยทธและแผนปฏบตการเพอแลกเปลยนเรยนรซงกนและกน 2) โรงเรยนน าผลงานทประสบความส าเรจ ผลงานทมคณภาพในระดบสง และวธปฏบตทเปนเลศเกบรวบรวมเผยแพรประชาสมพนธแลกเปลยนเรยนรในวงกวางเชนระดบเครอขายโรงเรยน 1.3.2 การด าเนนการในอนาคต 1) โรงเรยนน าผลการทบทวนการปฏบตงานใหแตละกลมงานน าไปวางแผนด าเนนการในอนาคตโดยมอบหมายหวหนางานและรองผอ านวยการดแลรบผดชอบ 2) จดใหมการประชมเพอตดตามและทบทวนการด าเนนงานระดบกลมงานอยางนอยสปดาหละหนงครง 3) ผ บรหารมอบหมายหวหนางานและรองผ อ านวยการทดแลนเทศตดตามการด าเนนงานตามแผนปฏบตการ 1.3.3 การปรบปรงอยางตอเนองและสรางนวตกรรม

198

1) โรงเรยนใชขอคนพบจากการทบทวนการปฏบตงานมาจดล าดบความส าคญในการพฒนา ปรบปรงอยางตอเนองและแสวงหาโอกาสในการสรางนวตกรรม 2) โรงเรยนมอบหมายแตละกลมงานจดล าดบความส าคญสการปรบปรงทงระดบบคคลและระดบงาน 3) โรงเรยนแตงตงคณะกรรมการนเทศตดตามการปรบปรงงานตามกลยทธและแผนปฏบตการ 2. สารสนเทศ เทคโนโลยสารสนเทศ และการจดการความร 2.1 ความรขององคกร 2.1.1 การจดการความร 1) โรงเรยนมการจดเกบรวบรวมและถายโอนความรจากผมประสบการณ เชนผอาวโส ผเกษยณอายราชการ ผทรงคณวฒจากภาคเครอขายผปกครอง ผเรยน ผสงมอบ คพฒนา และคความรวมมอของโรงเรยน ไดแกมหาวทยาลยตาง ๆ 2) โรงเรยนจดใหมเวทการแลกเปลยนเรยนรระดบกลมงานจากผทมผลงานประสบความส าเรจเปนเรองเลาดดจากผปฏบตงาน 3) ผบรหารสรางโอกาสใหมการสอนงานระหวางปฏบตงาน การนเทศแบบกลยาณมตรระหวางผปฏบตงานดวยกน อนจะน าไปสการรวบรวมและการถายโอนความรทเกยวของกบการสรางนวตกรรมและการวางแผนกลยทธพฒนาองคกร 2.2 การเรยนรขององคกร 1) ผบรหารสรางวฒนธรรมในการสอนงาน การเรยนรระหวางการปฏบตงานใหเกดกบผปฏบตงาน มงเนนการใชความร ทรพยากรทตดตรงกบการเรยนรในการปฏบตงาน 2) ผบรหารสรางขวญก าลงใจโดยการเยยมชมการปฏบตงานอยางตอเนอง 3) โรงเรยนมการประชมตดตามแลกเปลยนเรยนรทงระดบฝายบรหาร กลมงาน และระดบปฏบตอยางนอยสปดาหละหนงครง 3. ขอมล สารสนเทศ และเทคโนโลยสารสนเทศ 3.1 การจดระบบขอมลสารสนเทศ 3.1.1 โรงเรยนมการประชมวางแผนเพอจดเกบขอมลและสารสนเทศของโรงเรยน 3.1.2 โรงเรยนแตงตงผทมความรความสามารถรบผดชอบงานสารสนเทศของโรงเรยน

199

3.1.3 โรงเรยนมระบบการจดการขอมลและสารสนเทศของโรงเรยนโดยมเทคโนโลยสารสนเทศอยางเพยงพอ และสะดวกตอการเขาถง 3.1.4 โรงเรยนระบบสารสนเทศทสรางความมนใจวาถกตอง แมนย า สมบรณ มความเชอถอได ทนเวลา ปลอดภย และมความมนใจ 3.2 ความสะดวกตอการใชขอมลสารสนเทศ 1) โรงเรยนจดท าวธปฏบตและขอตกลงเบองตนในการใชขอมลสารสนเทศ 2) โรงเรยนมเจาหนาทดแลรบผดชอบงานสารสนเทศและอ านวยความสะดวกตอผใชบรการ 3) โรงเรยนจดสงอ านวยความสะดวกใหกบใชบรการสารสนเทศอยางเพยงพอ และพรอมใชงาน 4) โรงเรยนมระบบการตดตาม ตรวจสอบการใชสารสนเทศ และรายงานผลการด าเนนการเพอปรบปรงพฒนาอยางตอเนอง 3.3 ศกยภาพของฮารดแวรซอฟแวร โรงเรยนมการตรวจสอบฮารดแวรซอฟแวร และซอมบ ารงใหสามารถใชงานไดตลอดเวลา 3.4 ความพรอมตอภาวะฉกเฉน โรงเรยนมมาตรการปองกนภยพบตตลอดเวลา

200

สภาพแวดลอมของบคลากร

ความผกพนของบคลากร

5. ระบบการพฒนาบคลากร

แผนภมแสดงระบบการบรหารงานบคคล

ขดความสามารถและอตราก าลง 1. ขดความสามารถและอตราก าลง 2. บคลากรใหม

3. การจดการผลการปฏบตงาน

4. การบรหารการเปลยนแปลงของบคลากร

บรรยากาศการท างานของบคลากร 1. สภาพแวดลอมสถานทท างาน

2. นโยบายผลประโยชนของบคลากร

การปฏบตงานของบคลากร 1. ลกษณะของความผกพน

2. วฒนธรรมองคกร 3. การบรหารใหเกดผลงาน

การประเมนความผกพนของบคลากร 1. การประเมนความผกพน

2. ความสมพนธกบ

การพฒนาบคลากร 1. การพฒนาระบบการเรยนร 2. การพฒนาประสทธภาพของระบบการเรยนร 3. ความกาวหนาในอาชพ

ภาพประกอบ 18 ระบบการบรหารงานบคคล

201

ระบบงานและกระบวนการท างานของระบบการบรหารงานบคคล

1. สภาพแวดลอมของบคลากร 1.1 ขดความสามารถและอตราก าลง

1.1.1 ความสามารถและอตราก าลง โรงเรยนประเมนความสามารถของบคลากรและความตองการอตราก าลง รวมทงทกษะ สมรรถนะ อยางนอยภาคเรยนละหนงครง 1.1.2 บคลากรใหม 1) ในกรณ บคลากรใหมไดรบการจดสรรจากตนส งกด โรงเรยนด าเนนการปฐมนเทศ ใหความร เพมทกษะทจ าเปนตอการปฏบตงานโดยการจดใหมระบบพเลยงคอยสอนงานใหความชวยเหลอ 2) ในกรณทบคลากรใหมโรงเรยนด าเนนการสรรหาวาจางใชวธการคดเลอกผทมความร ความสามารถทตรงกบสาขาทขาดแคลน 3) โรงเรยนมอบหมายหวหนางานดแลบคลากรใหม 1.1.3 ความส าเรจของงาน โรงเรยนบรหารจดการบคลากรใหสามารถปฏบตงานไดดงน 1) การท างานขององคกรใหประสบความส าเรจ 2) การใชสมรรถนะหลกขององคกรอยางเตมท 3) สงเสรมการมงเนนผเรยนและการเรยนรของผเรยน 4) การปฏบตงานทเกนความคาดหมาย 1.1.4 การบรหารการเปลยนแปลงของบคลากร 1) โรงเรยนเตรยมความพรอมของบคลากรดานการเปลยนแปลงขดความสามารถและความตองการอตราก าลง 2) โรงเรยนบรหารความตองการทงของบคลากรและขององคกรไปในทศทางเดยวกน 3) เพอสรางความมนใจตอบคลากรในการปฏบตงานโรงเรยนควรมอตราก าลงทคงสภาพเดม 2. บรรยากาศการท างาน 2.1 สภาพแวดลอมการท างาน 1).โรงเรยนจดบรรยากาศ สภาพแวดลอมในการท างานทมสขอนามย ปลอดภย เออตอการปฏบตงาน

202

2) โรงเรยนจดบรรยากาศสภาพแวดลอมของบคลากรแตละกลมงานไมแตกตางกน 2.2) นโยบายและสทธประโยชนของบคลากร 1) ผบรหารก าหนดนโยบายใหบคลากรปฏบตงานตามสมรรถนะหลกขององคกรและบรรลผลเพอความกาวหนาวชาชพ การไดรบสวสดการ รางวลทโรงเรยนก าหนด 2) โรงเรยนมการก าหนดนโยบายเพ อให บคลากรบรรลความส าเรจทหลากหลายตามประเภทของผปฏบต 3. ความผกพนของบคลากร 3.1 การปฏบตงานของบคลากร 3.1.1 ลกษณะความผกพน 1) ผบรหารเตรยมความพรอมของบคลากรดวยคานยม 11 ประการโดยการซมซบไปพรอมกบการปฏบตงาน คอ 1) การน าองคกรอยางมวสยทศน 2) ความเปนเลศทเนนผเรยนเปนส าคญ 3) การเรยนรระดบองคกรและระดบบคคล 4) การใหความส าคญกบบคลากรและพนธมตร 5) ความคลองตว 6) การมงอนาคต 7) การจดการเพอนวตกรรม 8) การใชขอมลจรง 9) ความรบผดชอบตอสงคมในวงกวาง 10) การมงเนนทผลลพธและการสรางคณคา และ 11) มมมองเชงระบบ ซงคานยม 11 ประการนเสมอนจตใจของบคลากร 2) ผบรหารปฏบตตนเปนแบบอยาง มคณธรรม ยดมนในหลก ธรรมาภบาล ผบรหารมภาวะผน าทางวชาการ 3) สรางขวญก าลงใจในการปฏบตงาน จดสวสดการทจ าเปนอยางทวถง อ านวยความสะดวกตอการปฏบตงาน เยยมชม 3.1.2 วฒนธรรมองคกร 1) ผบรหารด าเนนงานโดยยดหลกการมสวนรวมรบฟงความคดเหนจากทกภาคสวน 2) ผบรหารใชวธการสอสารแบบสองทาง มระบบการด าเนนงานไปทศทางเดยวกน 3.1.3 การบรหารใหเกดผลงาน ผบรหารยดหลกการกระจายอ านาจ โดยการมการวางแผนเตรยมการ การมอบหมายงาน การกระตนใหมศกยภาพในการท างาน การควบคม นเทศตดตามโดยหวหนางาน และการสงเสรมใหมการปรบปรงผลงานอยางเตอเนอง

203

4. การประเมนความผกพนของบคลากร 4.1 การประเมนความผกพน 1) ประชมปฏบตการวเคราะหภาระงานตามโครงสรางองคกร จดท ามาตรฐานการปฏบตงาน จดท าคมอคร นกเรยน และผปกครอง 2) โรงเรยนจดวางบคคลในการปฏบตงานทสอดทสอดคลองกบความร ความสามารถและความถนดของบคลากร 3) โรงเรยนประเมนความผกพนของบคลากรโดยใชแบบสอบถามใหบคลากรประเมนตนเอง สงเกตจากการปฏบตงาน ความตงใจ ความเสยสละ การลา การเขารวมกจกรรมตาง ๆ ของโรงเรยน 4.2 ความสมพนธกบผลลพธ 1) บคลากรปฏบตงานตามมาตรฐานการปฏบต กลยทธ แผนปฏบตงานการ และแผนการจดการเรยนร 2) โรงเรยนแตงตงคณะกรรมการนเทศ ตดตามและประเมนผลการปฏบตงานทกภาคเรยน 3) ผบรหารสงเสรมใหบคลากรมการปรบปรงพฒนาผลการปฏบตงานอยางตอเนอง 4) โรงเรยนสรางขวญก าลงใจใหกบททมผลการปฏบตงานระดบดเยยม เชน ใหความดความชอบ รางวล คาตอบแทน การยกยองชมเชย มระบบงานสวสดการเสรมใหกบบคลากร 5) โรงเรยนจดใหมการน าเสนอผลงาน การแลกเปลยนเรยนรในการประชมบคลากร เดอนละครงหมนเวยนไปตามกลมงานทกงาน

5. การพฒนาบคลากรและผน า 5.1 ระบบการพฒนาระบบการเรยนร 1) โรงเรยนมการจดท าสมรรถนะหลกขององคกร สมรรถนะหลกของผบรหาร และสมรรถนะหลกประจ าสายงานของบคลากร โดยการมสวนรวมของทกฝาย 2) ผบรหารสงเสรมการปรบปรงผลการปฏบตงานและการสรางนวตกรรม 3) ผบรหารสงเสรมจรยธรรมและการด าเนนงานอยางมจรยธรรมใหกบบคลากร

204

4) โรงเรยนมผรบผดชอบงานพฒนาบคลากร มการฝกอบรม ประชมสมมนา ศกษาดงาน การสอนงานและการถายโอนความร ประสบการณ จากครอาวโส และเครอขายการพฒนาอยางตอเนอง 5) ผบรหารสงเสรมใหบคลากรน าความรและทกษะใหมมาใชในการปฏบตงาน 5.2 การพฒนาประสทธภาพในการเรยนร 1) โรงเรยนจดใหมการประเมนประสทธภาพการเรยนรของตนเองทงในระดบบคคล และระดบกลมงาน 2) โรงเรยนจดใหมการน าเสนอผลงาน การแลกเปลยนเรยนรในการประชมบคลากรเดอนละครงหมนเวยนไปตามกลมงานทกงาน 3) โรงเรยนแตงตงคณะกรรมประเมนประสทธภาพการเรยนรของบคลากรทงระดบบคคลและระดบกลมงาน 5.3 ความกาวหนาทางวชาชพ 1) โรงเรยนมแผนการด าเนนงานเพอสงเสรมความกาวหนาในวชาชพของบคลากรทกคน 2) บคลากรจดท าแผนพฒนาความกาวหนาในวชาชพของตนเองและก าหนดกรอบเวลาเพอบรรลเปาหมาย 3) โรงเรยนจดระบบพเลยงในการพฒนาบคลากรเพอใหบรรลแผนการเลอนต าแหนง หรอมวทยฐานะทสงขน 4) โรงเรยนจดกจกรรมเสรมสรางขวญก าลงใจ อ านวยความสะดวก ยกยองชมเชย ผทท างานส าเรจตามเปาหมาย และมผลงานระดบดเยยม

205

6. ระบบการจดการเรยนการสอน

แผนภมแสดงระบบการจดการเรยนการสอน

กระบวนการจดการศกษา

การออกแบบกระบวนการจดการศกษา 1. กรอบความคดการออกแบบการจดการศกษา 2. ขอก าหนดของกระบวนการจดการศกษา

การจดกระบวนการปฏบตงาน

1. การน ากระบวนการท างานสการปฏบต

2. การสนบสนนกระบวนการปฏบตงาน

3. การปรบปรงกระบวนการปฏบตงาน

การปฏบตงานทมประสทธภาพ

การเตรยมความพรอมตอภาวะฉกเฉน

1. ความปลอดภย 2. การเตรยมพรอมตอภาวะฉกเฉน

ภาพประกอบ 19 ระบบการจดการเรยนการสอน

ระบบงานและกระบวนการท างานของระบบการปฏบตทเปนเลศวตถประสงค เพอให

โรงเรยนมวธการออกแบบระบบงาน การจดการ และปรบปรงกระบวนการทส าคญ เพอน าระบบงานไปสรางคณคาใหผเรยนและผมสวนไดสวนเสย ท าใหโรงเรยนประสบความส าเรจและย งยน รวมทงการเตรยมความพรอมตอภาวะฉกเฉน 1. กระบวนการจดการศกษาของโรงเรยน

การจดการนวตกรรม

การควบคมคาใชจาย

การบรหารการจดการภาคเครอขายพนธมตร

206

1.1 การออกแบบการจดการเรยนการสอน 1.1.1 กรอบความคดของการออกแบบการเรยนการสอน 1) การศกษา (Study : S) กอนด าเนนงาน การจดการเรยนการสอน ครและบคลากรจะตองศกษาขอมล หลกสตร คมอการปฏบตงาน ระเบยบ กฎหมายทเกยวของ วเคราะหขอมลผเรยน ผลการเรยน การรจกผเรยนเปนรายบคคล หรอขอมลทเกยวของกบงานทปฏบต เพอหาจดเดนจดดอย วธปฏบตงานและวธปญหาเพอพฒนางานไปสความเปนเลศ 2) การวางแผน (Plan : P) ในการจดการศกษา ก ารป ฏบ ต งาน การจดการเรยนการสอน จะตองมการวางแผน เตรยมความพรอม การออกแบบหลกสตร การออกแบบหนวยการจดการเรยนร แผนการจดการเรยนรทเนนผเรยนเปนส าคญ โดยน าขอมลท งภายใน ภายนอกมาใชประกอบการวางแผน และน าสอเทคโนโลย การจดการความร การใหบรการทเปนเลศมารวมเปนแนวในการวางแผนเพอใหงานบรรลความส าเรจตามเป าหมายแหงความเปนเลศ 3) การปฏบตตามแผน (Do :D) การด าเนนการตามแผนปฏบตการ หลกสตร แผนการจดการเรยนร มาตรฐานการปฏบตงาน วธปฏบตทเปนเลศ หรสมรรถนะหลกทเดนของโรงเรยน 4) การศกษาเพอประเมนผลหลงการด าเนนงาน (Study : S) ครและบคลากรจะตองประเมนผลการด าเนนงานตามตวชวดความส าเรจของงาน เพอประเมนเปรยบเทยบกบเปาหมาย หรอเกณฑทก าหนด 5) การปรบปรงพฒนา (Act : A) เปนการน าผลการประเมนมาปรบปรงพฒนากระบวนการปฏบตงาน การจดการเรยนการสอนใหดยงขน โดยมคณะกรรมการพฒนาคณภาพโรงเรยนน าผลการประเมนมาวเคราะหประเดนขอเสนอแนะในการปรบปรงพฒนา สรางนวตกรรมพฒนาผเรยน 6) การรายงานผลการปฏบตงาน (Report : R) ครและบคลากรทกคนจะตองรายงานผลการปฏบตงานของตนเองอยางนอยปละสองครง และคณะกรรมการพฒนาคณภาพจดท ารายงานประเมนคณภาพโรงเรยน ( Self Assessment Report : SAR) ปละหนงครง 1.1.2 ขอก าหนดของกระบวนการจดการศกษา 1) การจดการศกษา การด าเนนงานของโรงเรยนเปนไปตาม วสยทศน พนธกจ เปาประสงคของโรงเรยน 2) การพฒนาคณภาพผ เรยนเปนไปตาม อตลกษณ หลกสตรของสถานศกษา ทเสรมสรางผเรยนสความเปนเลศ

207

3) การด าเนนงานของครและบคลากรเปนไปตามแผนปฏบตการ แผนการจดการเรยนร คมอวธปฏบตงานทก าหนด 1.2 การจดการกระบวนการปฏบตงาน 1.2.1 การน ากระบวนการท างานสการปฏบต ด าเนนการดงน 1) การวางแผนงาน ( Planning : P ) มการจดท าแผนการด าเนนงาน แผนกลยทธแผนปฏบตการ แผนการจดการเรยนร คมอการปฏบตงาน มการก าหนดเปาหมาย จดมงหมายของการปฏบตงาน การตรวจสอบตนเอง การส ารวจสภาพแวดลอม การใชทรพยากร การตดตอสอสาร และการน าไปสการปฏบตเพอใหบรรลเปาหมาย 2) การจดองคกร (Organizing : O ) ไดแกการจดโครงสรางองคเพอใหการปฏบตงานสะดวกรวดเรว สงผลใหประสทธภาพ ประสทธผลของงานเพมขน การจดบคคลเขาท างาน การมอบหมายงานในหนาท การใชทรพยากรอยางประหยดและคมคา 3) การน าสความเปนเลศ ( Leading : L ) ไดแกการตดตอสอสารท งภายในและภายนอก การด าเนนการตามมาตรฐานการปฏบตงาน การสอนงาน การใหค าแนะน าปรกษา การใหรางวลยกยองชมเชย 4) การควบคม ( Controlling) ด าเนนการใหมการก าหนดมาตรฐานการ ปฏบตงาน ตวชวดความส าเรจ การก ากบตดตาม การประเมน การปรบปรงแกไขขอบกพรองของงาน การเรยนการสอน การนเทศตดตาม เพอใหการปฏบตงานบรรลตามเปาหมาย 1.2.2 การสนบสนนกระบวนการปฏบตงาน 1) การด าเนนการใหมการฝกอบรม การพฒนาบคลากร การศกษาดงานทงภายในประเทศและตางประเทศ 2) การสอนงานโดยใหครและบคลากรเรยนรงานจากการปฏบตจรง 3) จดท าปฏทนการปฏบตงานของโรงเรยนและทกคนถอปฏบตรวมกน 4) มการกระจายอ านวยโดยใหรองผอ านวยการโรงเรยน หวหนาก ากบการปฏบตงานของครและบคลากรในสงกด มการนเทศตดตามและรายงานผลการด าเนนในทประชม 1.2.3 การปรบปรงกระบวนการปฏบตงาน 1) ผบรหารโรงเรยนสรางความตระหนก ใหบคลากรเขาใจตรงกนโดยการนเทศตดตามใหค าปรกษาทงเปนทางการและไมเปนทางการ ทงกลมเลกกลมใหญ กลมยอยใหทกคนคอย ๆ เรยนร

208

2) ก าหนดผลลพธดานผเรยนเปนตง น าผลการประเมนมาวเคราะห ใหทกฝายเขามามสวนรวมคดรวมท า รวมแกไขปรบปรงพฒนาการเรยนการสอน การยกระดบคณภาพผเรยน 3) ผบรหารนเทศก ากบตดตาม โดยการประชมหวหนางาน ซงหวหนางานตองมภาวะผ น าจะตองรอบรในภารกจของตนเองอยางถองแท จะตองท างานใหบรรลมาตรฐาน และจะตองออกแบบระบบการวดผลการปฏบตใหเหนเปนรปธรรม และมความรบผดชอบในผลลพธนน 2. การปฏบตงานทมประสทธภาพ 2.1 การควบคมคาใชจาย 1) โรงเรยนมแผนปฏบตการประจ าป มการคมการใชงบประมาณใหเปนไปตามแผนปฏบตการ มการก ากบตดตามการใชงบประมาณ มการจดท าบญชรายรบ รายจาย จ าแนกตามงบประมาณแตละประเภท 2) การใชงบประมาณอยางประหยด ยดหลกประโยชนสงสด มความคมคา การใหบรการทมความคลองตว รวดเรว มความซอสตย โปรงใส ตรวจสอบได 3) ขนตอนในการท างานไมซบซอน มความรวดเรว ลดขนตอนการปฏบตงาน 4) พฒนาบคลากรใหมจตส านกทดตอการปฏบตงาน มการประเมนผลการปฏบตงาน มระบบการก ากบตดตามโดยหวหนางาน 5) การจดอตราก าลงครและบคลากรใหปฏบตงานเตมเวลา โดยครปฏบตหนาททงการสอนและการปฏบตงานดานการบรหารทไดรบมอบหมาย การตรวจผลงานนกเรยน การดแลชวยเหลอนกเรยนตลอดทงวน 6) โรงเรยนก าหนดมาตรฐานการใชอาคารสถานท การใชน า ใชไฟฟาอยางประหยดมฝายบรหารทวไปดแลรบผดชอบ ตดตามการใชอาคารเรยน หองเรยน มบนทกการใชอาคารสถานท การดแลและการซอมบ ารง 2.2 การบรหารจดการภาคเครอขายพนธมตรของโรงเรยน 1) โรงเรยนจดท าทะเบยนประวตภาคเครอขายพนธมตรของโรงเรยนทชดเจน 2) โรงเรยนมมาตรฐานวธปฏบตงานของงานสมพนธชมชน ภาคเครอขายพนธมตร 3) โรงเรยนมการประชาสมพนธขอมล ขาวสาร ผลงานนกเรยน ผลงานครและบคลากรทหลากหลายชองทาง เชน จลสาร จดหมายขาว วารสาร เวบไซตของโรงเรยน ฯลฯ

209

4) โรงเรยนมการจดกจกรรมแนะแนวใหกบโรงเรยนในพนทบรการ กจกรรมแลกเปลยนเรยนร การเสวนา การประชมผปกครอง กจกรรมวนส าคญรวมกบชมชน กจกรรมบานวชาการ กจกรรมเพอสงคมและสาธารณประโยชนสชมชน 5) โรงเรยนมการบนทกขอตกลงในการปฏบตงานรวมกนระหวางภาคเครอขาย พนธมตร และผสงมอบตาง ๆ ทสมพนธกบโรงเรยนโดยยดถอประโยชนของผเรยนเปนส าคญ 6) โรงเรยนมระบบการวดผล และประเมนความพงพอใจของภาคเครอขาย พนธมตร ผสงมอบ เพอปรบปรงวธการปฏบตงานสความเปนเลศรวมกน 2.3 ความพรอมตอภาวะฉกเฉนและความปลอดภย 2.3.1 ความปลอดภย 1) โรงเรยนมผดแลรบผดชอบดานความปลอดภย มมาตรฐานการการปองกนความปลอดภยในโรงเรยน โรงเรยนมบรรยากาศทนาอยนาเรยน สะอาด สะดวก สบาย และปลอดภย 2) มระบบงานอนามยโรงเรยนดแลดานสขภาพ สขอนามยใหกบนกเรยน ครและบคลากร 3) โรงเรยนมระบบการดแลรกษาความปลอดภย เวรยามท งกลางวน และกลางคน การตรวจตรา เฝาระวงความปลอดภยตลอดเวลา 4) โรงเรยนมการบนทกการปฏบตหนาทของเวรยาม และผตรวจ ทเปนปจจบน 2.3.2 การเตรยมพรอมตอภาวะฉกเฉน 1) ผ บ รหารโรงเรยนประชมส รางความเขาใจกบบคลากรในการเตรยมการวางแผนการปองกนภยพบตทอาจเกดขนทกเวลา 2) ผบรหารโรงเรยนมการมอบหมายผรบผดชอบงานดานความปลอดภยและการเตรยมการพรอมตอภาวะฉกเฉนตลอดเวลา 3) โรงเรยนมการจดวางเครองดบเพลงครอบคลมทกอาคารของโรงเรยน 4) โรงเรยนมเครอขายการประสารงานเพอเตรยมพรอมรบภยพบต หรอภาวะฉกเฉนทกรปแบบ และมการเตรยมความพรอมตลอดเวลา 2.4 การจดการนวตกรรม 1) ผบรหารโรงเรยนจงใจใหครใชขอมลจรง เปรยบใหเหนความกาวหนาของผลสมฤทธของผเรยน หาชองวางของการพฒนาระหวางสภาพปจจบนกบผลทคาดหวงอยาทาทาย และตดตามการน ามลไปใชในการพฒนาการเรยนการสอนของคร

210

2) ผบรหารกระตน สอสารใหครและบคลากรเหนวาเราอย ณ จดใด เราจะไปดวยกนจดใด และเราจะเดนไปดวยวธใด 3) ผบรหารใหความส าคญกบ ทมงา (Staff) รปแบบการท างาน (Style) และทกษะการท างาน (Skills) พฒนาความรความสามารถ และทกษะของบคลากรโดยความรวมมอกบผเชยวชาญภายนอก เชน มหาวทยาลย สถาบนตาง ๆ 4) ผบรหารด าเนนการใหมการก าหนด “ความเปนเลศทตองการ” รวมกนวเคราะหใหรจกตนเอง น าองคกรสความเปนเลศ มกลยทธสความเปนเลศ พฒนาผเรยนสความเปนเลศ ดวยระบบปฏบตการทเปนเลศ มระบบการเรยนรขององคกรและการใชสอเทคโนโลยสารสนเทศ ตลอดจนมระบบการก ากบดแลตนเองและความรบผดชอบตอสงคม 5) โรงเรยนมแนวทางการวดผลการปฏบตงาน ปรบปรงพฒนางานอยางตอเนองเพอมงสความเปนเลศ 6) โรงเรยนจดใหมเวทน าเสนอผลงานดดทส าเรจของคร โดยคดเลอกตวแทนจากทกกลมสาระการเรยนร มการยกยองชมเชย ใหรางวลเพอสรางขวญก าลงใจ และเรยนรรวมกน

211

บทท 5 สรปผล อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยเรองรปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษา สความเปนเลศระดบสากล สรปผลไดดงน วตถประสงคของการวจย

การวจยครงนผวจยมงพฒนาระบบบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล โดยมวตถประสงคการวจย ดงน 1. เพอศกษาองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล 2. เพอน าเสนอรปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

ขอบเขตของการวจย ขอบเขตของการวจยครงนแบงเปน 2 ประเภท คอขอบเขตดานเนอหา และขอบเขตดานพนททศกษาและผใหขอมลส าคญ ดงน 1. ขอบเขตดานเนอหา การวจยครงนมขอบเขตการวจยดานเนอหาโดยศกษาแนวคดทฤษฎเกยวกบ การบรหารสถานศกษาเชงระบบ แนวคดเกยวกบคณภาพ การจดการคณภาพท งองคการ (Total Quality Management) บรหารจดการคณภาพ การบรหารสความเปนเลศ เกณฑรางวลคณภาพแหงชาตของประเทศไทย (Thailand Quality Award) และเกณฑรางวลคณภาพของตางประเทศ แนวทางการพฒนาโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล 2. พนทศกษาและผใหขอมลส าคญ การวจยในครงนเปนการวจยเชงคณภาพทศกษาเฉพาะกรณ (Case Study Approach) เลอกกรณทศกษา แบบ Typical Cases (Patton, 1990) และเลอกกรณศกษาหลายกรณ (Yin, 1993) ด าเนนการดงน

2.1 พนททศกษาผวจยเลอกโรงเรยนทด าเนนการในโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากลระดบมธยมศกษาสงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ทประสบความส าเรจมา 3 โรงเรยน ซงเปนโรงเรยนทด าเนนงานตามเกณฑรางวลคณภาพแหงชาต (Thailand Quality

212

Award) มาพฒนาขดความสามารถดานการบรหารจดการสงผลใหมวธปฏบตและผลงานทเปนเลศทส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานจดอนดบเปนโรงเรยนตนแบบ จากโรงเรยนในโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากลระดบมธยมศกษาทวประเทศจ านวน 318 โรงเรยน โดยเกณฑการเลอกโรงเรยนกรณศกษา

2.1.1 เปนโรงเรยนในโครงการโรงเรยนมาตรฐานสากล 2.1.2 เปนโรงเรยนทใชระบบรางวลคณภาพแหงชาต (TQA) ในการบรหาร

จดการ 2.1.3 มผลการด าเนนงานทเปนตนแบบในการบรหารจดการคณภาพ 2.1.4 มการพฒนาระบบบรหารจดการคณภาพสความเปนเลศระดบสากล 2.1.5 ผานการประเมนภายนอกรอบสองหรอรอบสาม

2.2 ผใหขอมลส าคญ แบงเปน 2 กลม คอผใหขอมลภาคสนามและผใหขอมลสนทนากลมด าเนนการดงน 2.2.1 ผใหขอมลภาคสนามเลอกมาแบบเจาะจง (Purposive Selected) ประกอบดวยผอ านวยการโรงเรยน 1 คน รองผอ านวยการโรงเรยนละ 1 คน หวหนางานโรงเรยนละ 8 คน ครผสอนโรงเรยนละ 5 คน นกเรยนโรงเรยนละ 5 คน และผปกครองโรงเรยนละ 5 คน รวมผใหขอมลโรงเรยนละ 25 คน รวมผใหขอมล 3 โรงเรยน ทงสน 75 คน 2.2.2 ผใหขอมลสนทนากลม เพอตรวจสอบและประเมนระบบการบรหารคณภาพทผ วจ ยออกแบบ จ าแนกเปน 2 กลม คอ กลมผ เชยวชาญจากนกวชาการและกลมผ ปฏบต ด าเนนการดงน 1) กลมผเชยวชาญ เลอกมาแบบเจาะจง จ านวน 11 คน โดยก าหนดคณสมบต และเกณฑการพจารณาผเชยวชาญจากกลมนกวชาการ ดงน

1.1) มวฒการศกษาไมต ากวาระดบปรญญาโท 1.2) มประสบการณดานการบรหารจดการคณภาพในองคการ 1.3) มความร หรอมประสบการณในการจดการเรยนการสอนในระดบ

มธยมศกษา 1.4) มประสบการณเกยวกบการบรหารโรงเรยนมาตรฐานสากลระดบ

มธยมศกษา 1.5) มความรความสามรถในการสอนหรอการจดการศกษาสความเปนเลศ

2) กลมผปฏบตในโรงเรยนระดบมธยมศกษา เลอกมาแบบเจาะจง จ านวน 9 คน โดยก าหนดคณสมบต และเกณฑการพจารณาผปฏบต ดงน

213

2.1) มวฒการศกษาไมต ากวาระดบปรญญาโท 2.2) มประสบการณดานการบรหารจดการคณภาพในโรงเรยน

มาตรฐานสากล 2.3) มประสบการณในการน าเกณฑรางวลคณภาพแหงชาตไปปฏบต

2.4) มประสบการณเกยวกบการจดระบบคณภาพในสถานศกษา 2.5) มประสบการณในการสอนหรอการบรหารจดการศกษาสความเปนเลศ

ขนตอนการด าเนนการวจย ขนตอนท 1 ศกษาเอกสาร (Documentary Study) วเคราะหหลกการ แนวคด ทฤษฎ

และงานวจยทเกยวกบการบรหารจดการคณภาพการศกษาสความเปนเลศในระดบสากลเพอศกษาองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลโดยการอานและตความ วเคราะหเนอหา สรางขอสรปแบบอปนย (Inductive) จากเอกสารตาง ๆ

ขนตอนท 2 การศกษาภาคสนาม (Fieldwork Approach) จากโรงเรยนกรณศกษา เพอศกษาองคประกอบหลก องคประกอบยอย วธปฏบตในแตละองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลโดยใชวธการสมภาษณแบบมโครงสราง (Structured Interview) หรอการสมภาษณแบบเปนทางการ (Formal Interview) และการศกษาเอกสารหลกฐานการปฏบตงาน จากโรงเรยนกรณศกษาทมความเปนเลศ 3 โรงเรยน

ขนตอนท 3 ออกแบบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลวเคราะหลกษณะรวมของขอมลทไดจากขนตอนท 1 และ 2 โดยจ าแนกประเภทขอมล เปรยบเทยบขอมลดวยการอาน และตความ วเคราะหเนอหา สรางขอสรปจากลกษณะรวมของขอมลและหาความเหมอน ความตางของขอมล วเคราะหสวนประกอบ (Componential Analysis) และเชอมโยงประเดนหลก ประเดนยอยและแนวปฏบตทมลกษณะรวมเหมอนกนอยในกลมเดยวกน เพอสงเคราะหสรางขอสรปเปนองคประกอบหลก องคประกอบยอย และวธปฏบตของการบรหารโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ออกแบบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล โดยใชองคประกอบหลก องคประกอบยอยและแนวปฏบตทอยในองคประกอบเดยวกนเปนหนงระบบ ในแตละระบบผวจยใชแนวคดทฤษฎเกยวกบหนาทการบรหารจดการ ซงมโครงสรางประกอบดวย การวางแผน (Planning) การจดองคการ (Organizing) การน า (Leading) และการควบคม (Controlling) ตามล าดบ เปนกระบวนการจดการ (Management Process) ในแตละระบบ ซงจะไดจ านวนระบบเทากบจ านวนองคประกอบหลก แลวใหผทรงคณวฒจากพนทกรณศกษาทง 3 โรงเรยน ตรวจสอบความถกตอง ตรงประเดนและใหขอเสนอแนะ

214

ขนตอนท 4 การตรวจสอบระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลจากผเชยวชาญโดยใชวธการสนทนากลม กลมผเชยวชาญจากนกวชาการ 9 คน รวมตรวจสอบตรวจสอบเพอใหไดขอมลมาพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลใหสมบรณ ด าเนนการโดย ผวจยน าเสนอ (ราง) ระบบการบรหารคณภาพทผวจยออกแบบใหผเชยวชาญตรวจสอบความถกตองสมบรณตามประเดนการสนทนากลม

ขนตอนท 5 ประเมนระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลจากผปฏบตในโรงเรยนโดยใชวธการสนทนากลม ผปฏบต 9 คน ประเมนความเหมาะสม และความเปนไปไดในการน าระบบการบรหารคณภาพไปใชในโรงเรยน โดยผวจยน าเสนอ (ราง) ระบบการบรหารคณภาพทผวจยออกแบบใหผปฏบต ประเมน และใหขอเสนอแนะ เพอปรบปรงระบบโดยน าขอมลทไดมาประมวลผลและเรยบเรยงน าเสนอในรปความเรยงแตละระบบประกอบดวย องคประกอบยอยและแนวทางการปฏบตทเปนกระบวนการเรยงล าดบจาก การวางแผน การจดองคการ การน า และการควบคม

สรปผลการวจย ผวจยสรปผลการวจยตามวตถประสงคของการวจย ดงน

1. ผลการศกษาองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล จากการศกษา เอกสาร หลกการ แนวคด ทฤษฎทเกยวของและการศกษาภาคสนามโดยการ

สมภาษณ สรปองคประกอบของระบบการบรหารจดการคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสมาตรฐานสากลได 7 องคประกอบหลกดงน 1) การน าองคการ 2) การวางแผนกลยทธ 3) การมงเนนผเรยน และผมสวนไดสวนเสย 4) การวด การวเคราะห และการจดการความร 5) การมงเนนบคลากร 6) การมงเนนการปฏบต และ7) ผลลพธดานผเรยน ซงแตละองคประกอบมองคประกอบยอยดงน

องคประกอบท 1 การน าองคกร ผบรหารโรงเรยนจะใหความส าคญกบวสยทศนของโรงเรยน โดยยดหลกการมสวนรวมของทกฝาย มการสอสารสรางความเขาใจเกยวกบวสยทศน คานยม มการก าหนดเปาหมายความส าเรจ และสมรรถนะขององคกร ผบรหารมงมนในการสรางคานยมใหกบนกเรยน โรงเรยนมการด าเนนการใหเปนไปตามระเบยบ กฎหมาย หลกธรรมาภบาล เสรมสรางบรรยากาศและสภาพแวดลอมทเออตอการเรยนร สะอาด สวยงาม นาอยนาเรยน ผปกครอง ชมชนมสวนรวมในการสรางบรรยากาศของโรงเรยน

215

องคประกอบท 2 การวางแผนกลยทธ ผบรหารโรงเรยนด าเนนการใหมการวเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนของภาคเรยน หรอปการศกษาทผานมา วเคราะหจดเดน จดดอย โอกาส และอปสรรค วาผลสมฤทธทางการเรยนของนกเรยนต าลง หรอสงขน มการจดท าแผนกลยทธระยะ 4 ป และแผนปฏบตการประจ าป มการก าหนดทศทางการพฒนาโรงเรยนอยางชดเจนประกอบดวย วสยทศน พนธกจ เปาประสงค ผลผลตของโรงเรยน ตวชวดความส าเรจ เปาหมายความส าเรจ มการสอสารการน าแผนกลยทธและแผนปฏบตการประจ าปไปสการปฏบตโดยการกระตน สรางความเขาใจ มการตรวจสอบผลการด าเนนการโดยหวหนางาน

องคประกอบท 3 การมงเนนผเรยนและผมสวนไดสวนเสย ผบรหารโรงเรยนสอสารสรางความเขาใจกบนกเรยนเกยวกบ วสยทศน คานยม ในการบรหารโรงเรยนสมาตรฐานสากล มการส ารวจความตองการของนกเรยน ผปกครอง ชม และศษยเกา ศษยปจจบนในการก าหนดหลกสตรตาง ๆ เชนหองเรยนพ เศษ เพอสงเสรมความสามารถของนกเรยนดานตาง ๆ ทหลากหลาย ทงดานวชาการ ดนตร กฬา สงเสรมภาษาและวฒนธรรมตางชาต หลากหลายชาตหลายภาษา ผปกครองมสวนรวมในการดแลชวยเหลอนกเรยน ผบรหารใหความส าคญกบการเรยนการสอน สงเสรมใหครน าสอเทคโนโลยมาใชในการเรยนการสอน มการสอบถามความคดเหนของนกเรยนมาปรบปรงพฒนาการเรยนการสอน โรงเรยนมการประเมนความพงพอใจของนกเรยน น าขอมลดานผลการเรยน ขอเสนอแนะของผปกครอง นกเรยน ผเกยวของมาวางแผนเพอยกระดบคณภาพใหดขนอยางตอเนอง

องคประกอบท 4 การวด การวเคราะหและการจดการความร มการวดผลการด าเนนการโดยโดยบคลากรทกคนทกงานรายงานผลการปฏบตงานตามตวชวดทก าหนดไวในแผนปฏบตการ มการก าหนดผรบผดชอบงาน หวหนางาน มการวเคราะหตวชวดมาตรฐานการปฏบตงาน มการนเทศตามโดยหวหนางาน โรงเรยนมการวเคราะหสถานการณต าแหนงการแขงขนของโรงเรยนเทยบกบโรงเรยนทอยในระดบเดยวกนในสงกดส านกงานเขตพนท โรงเรยนมการตรวจประเมนความส าเรจของโรงเรยนเทยบกบวตถประสงคเชงกลยทธและแผนปฏบตการโดยมการประเมนตดตามทกโครงการ ทกกจกรรมและทกกลยทธทด าเนนการ มการแลกเปลยนเรยนรกนในกลมงานเดยวกน และตางกลมงาน มการประชมวเคราะหจดเดน จดดอยใหกลมงานทราบ เพอใหมการปรบปรงผลการด าเนนงานใหดยงขน มการจดระบบขอมลสารสนเทศ มการตรวจสอบความถกตอง แมนย า ความเชอถอได ความทนเวลา การรกษาความปลอดภยและความลบของขอมลสารสนเทศโดยมผรบผดชอบทจดเจน

องคประกอบ 5 การมงเนนบคลากร มการสรางคณคาของผปฏบตงานโดยผบรหาร หวหนางานสรางความเขาใจใหทกคนทราบวตถประสงคของงานทปฏบต มการจดท าขนตอนการ

216

ปฏบตงาน จดใหมการศกษาดงานจากโรงเรยนทมผลการปฏบตทเปนเลศเพอเปนตนแบบในการพฒนางาน เนนการเรยนรดวยการปฏบตเพอใหเกดความย งยน สรางความเขาใจในการปฏบตงานโดยใหครเกา ๆ มาเปนพเลยง มการพฒนาครบรรจใหมโดยจดปฐมนเทศ ใหความรเสรมพลงทกกลมงาน มการถายทอด แนะน า นเทศก ากบตดตาม สรางผรบชวงตออยางตอเนองโดยใชกระบวนการจดการความร มการสรางขวญก าลงใจในการท างาน สรางแรงจงใจในการท างาน เยยมชมเมอมการด าเนนงานหรอมกจกรรม จดใหมการแลกเปลยนเรยนรอยางสม าเสมอ ทงกลมยอยและกลมใหญ สนบสนนวสดอปกรณอ านวยความสะดวกในการปฏบตงาน มการจดระบบ ระเบยบ บรรยากาศในการปฏบตงานทสะอาด สะดวกและปลอดภย มการประชาสมพนธสอสารขอมล ขาวสารใหบคลากรทราบอยางเปนปจจบน

องคประกอบท 6 การมงเนนการปฏบต โรงเรยนมการออกแบบระบบงานเปนกลมงาน มโครงสรางการบรหารทชดเจน มผอ านวยการโรงเรยนเปนผบรหารสงสด แบงโครงสรางการบรหารออกเปน 4 กลมบรหาร ไดแกกลมบรหารงานวชาการ กลมบรหารงบประมาณ กลมบรหารบคคล และกลมบรหารงานทวไป แตละกลมบรหารมรองผอ านวยการ 1 คน รบผดชอบการบรหารงาน มผชวยรองผอ านวยการกลมบรหารละ 2 คน มหวหนางานและผปฏบตแตละงาน แตละกลมงานมภาระงานจดใหมการวเคราะหภาระงานทรบผดชอบ มาตรฐานการปฏบต จดท าขนตอนการปฏบตงาน คมอการปฏบตงาน และปฏบตงานตามขนตอน มการนเทศตดตามงาน มการจดกระบวนการท างานโดยมการมอบหมายงาน การวางแผนด าเนนการ การปฏบตตามแผน การวดและประเมนผล การแลกเปลยนเรยนรและการปรบปรงพฒนา การปรบปรงกระบวนการท างานโรงเรยนด าเนนการตามเกณฑรางวลคณภาพแหงชาตดงน 1) วธการด าเนนงานหรอแนวทางการด าเนนงาน (Approach) 2) มการปฏบตอยางมประสทธภาพ (Deployment) 3) มการน าผลการประเมนเรยนรสการปฏบต (Learning) 4) ระบบหรอแนวทางทวางไวสอดคลองไปในทศทางเดยวกนสเปาหมายของโรงเรยนและบรณาการระหวางหนวยงาน กระบวนการทเกยวของ

องคประกอบท 7 ผลลพธดานผเรยน คณลกษณะเกยวกบคณภาพผเรยนสความเปนเลศระดบสากลในศตวรรษท 21 ดงน

1. ความรพนฐาน 1.1 ผลสมฤทธทางการเรยนเปนเลศ (Excellence in Achievement) 1.2 การปฏบตเปนเลศ (Excellence in Performance)

2. สมรรถนะเปนเลศ (Key Competencies) 2.1 ความสามารถในการแกปญหาและคดตดสนใจอยางมวจารณญาณ (Critical

Thinking ,Problem Solving and Decision Making)

217

2.2 ความสามารถในการคดสรางสรรคและนวตกรรม (Creating and Innovation) 2.3 ความสามารถในการท างานอยางรวมพลงและภาวะผ น า (Collaboration and

Leadership) 2.4 ความสามารถในการเขาใจตางวฒนธรรมและการเปนพลเมองทด (Cross-Cultural

and Ethical Citizenship) 2.5 ความสามารถในการสอสาร (Communication) 2.6 ความสามารถในการใชคอมพวเตอรและเทคโนโลยสานสนเทศ (Computer and

Digital Technology) 2.7 ความสามารถในการสรางอาชพและทกษะชวต (Career and Life Skill)

3. คณลกษณะส าคญ (Core Values) 3.1 การเขาใจตนเอง 3.2 การเขาใจผอน เขาใจสงคมและมนษยสมพนธ 3.3 การบรหารจดการตนเอง 3.4 ความรบผดชอบ อดทนอดกลน เสยสละ 3.5 ชวยเหลอสงคมและชมชน

4. บคลกภาพของผเรยน 4.1 ศกษาเรยนรตลอดชวต 4.2 การมภาวะผน าและความสามารถในการปรบตว 4.3 เปนพลเมองทดมคณธรรมมความรบผดชอบ 4.4 มความขยน อดทน เสยสละ ชวยเหลอสงคม

4.5 มความเชอมนในตนเอง

2. ผลรปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ระบบบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ประกอบดวยดาน

ปจจยคอ บรบทและความทาทายของโรงเรยน ดานกระบวนการด าเนนการม 6 ระบบยอย ประกอบดวย 1) ระบบการน าองคกร 2) ระบบการวางแผนกลยทธ 3) ระบบบรหารจดการทเนนผเรยน 4) ระบบการวด สารสนเทศและการจดการความร 5) ระบบการพฒนาบคลากร 6) ระบบการปฏบตทเปนเลศ และ 7) ผลลพธทเปนเลศ แตละระบบมการด าเนนงานทประสานเชอมโยงกนดงน

218

ในการพฒนาโรงเรยนสความเปนเลศระดบสากล ผอ านวยการโรงเรยนในฐานะผน าสงสดขององคกรจะตองใหความส าคญตอระบบท 1 การน าองคกร โดยจะตองรและเขาใจบรบทของโรงเรยนทมความทาทายในภาพรวม เชน สภาพแวดลอมของโรงเรยน ความพรอมดานอาคารสถานท สอ นวตกรรม เทคโนโลยสารสนเทศ งบประมาณ ความรความสามารถของคร บคลากร ผบรหาร หลกสตรและแหลงเรยนร ตลอดจนกจกรรมเสรมทจดใหกบผเรยน เพอเปนขอมลในการตดสนใจ ก าหนดทศทางการพฒนาโรงเรยนสความเปนเลศ โดยผอ านวยการโรงเรยนจะตองด าเนนการใหมการก าหนดวสยทศน พนธกจ คานยมรวมของโรงเรยนจากการมสวนรวมของ นกเรยน คร ผปกครอง ชมชน และผทเกยวของทกฝาย หลงจากนนจงเชอมโยงสระบบท 2 การวางแผนกลยทธ ผอ านวยการโรงเรยนจะตองน าวสยทศน พนธกจ คานยม ทศทางการพฒนาโรงเรยนสความเปนเลศ มาด าเนนการใหมกระบวนการพฒนากลยทธ กระบวนการวางแผนกลยทธ การสรางนวตกรรม การด าเนนการทสอดคลองกบระบบงานและสมรรถนะหลกของโรงเรยน การวางแผนกลยทธทดจะตองใชขอมลจากความตองการของผเรยนในระบบท 3 การบรหารจดการทมงเนนผเรยน เชนการรบฟงความคดเหนของผเรยนในปจจบน และผเรยนทจะเขาเรยนใหมในอนาคต ความพงพอใจของผเรยน ผปกครอง ชมชน ขอมลเทยบกบคแขง การสรางความผกพนตอผเรยน ผปกครอง เชน การพฒนาหลกสตร การจดกจกรรมเสรม หรอบรการเสรมทนอกเหนอจากหลกสตร การจดกลมผเรยนตามความสามารถพเศษ ความเปนเลศหรออจฉรยภาพทโดดเดนของผเรยนและในการจดแผนกลยทธผบรหารจะตองน าขอมลดานการพฒนาบคลากรจากระบบท 5 การพฒนาบคลากร มาเปนฐานในการก าหนดกลยทธเพอพฒนาขดความสามรถ และอตราก าลงของบคลากร การจดการใหเกดผลการปฏบตงานอยางเปนรปธรรม การสรางวฒนธรรมองคกร การพฒนาระบบการเรยนร ตลอดจนความกาวหนาในอาชพของครและบคลากร เมอแผนกลยทธมความสอดคลองไปในทศทางเดยวกนกบวสยทศน พนธกจ คานยม ความตองการในการพฒนาผเรยนสความเปนเลศในระบบท 3 และแนวทางการพฒนาบคลากรในระบบท 5 แลวน าระบบท 2 การวางแผนกลยทธ เชอมโยงกบระบบท 4 การวด สารสนเทศและการจดการความร เพอก าหนดตวชวดความส าเรจและวธการวดผลการปฏบตงาน ของทกระบบ การวเคราะหและทบทวนการปฏบตงาน กระบวนการหรอวธปรบปรงผลการปฏบตงานสความเปนเลศ การจดระบบสารสนเทศ การใชสอเทคโนโลยสารสนเทศ ในการจดการความและการเรยนขององค ซงระบบท 4 มความเชอมโยงและด าเนนการในทกระบบตลอดเวลาของการปฏบตงานในองคกร เมอระบบน าคอระบบท 1,2 มความสอดคลองไปในทศทางเดยวกนสเปาหมายแหงความเปนเลศของโรงเรยน และมความเชอมโยงบรณาการกบระบบท 3 , 4 , 5 และ 6 แลวการ

219

ด าเนนงานของโรงเรยนทกระบบกจะด าเนนการไปพรอม ๆ กน การน าองคกรกจะมการกระจายอ านาจและมการสรางผน าในหลาย ๆ ระดบ เชน ระดบโรงเรยนมผอ านวยการโรงเรยนเปนผน าองคกร ระดบกลมบรหารงานมรองผอ านวยการเปนน าองคกร ระดบงานมหวหนางานเปนผน าองคกร ไปจนถงระดบหองเรยนมครและผเรยนเปนผน า การปฏบตงานขบเคลอนไปตามบทบาทหนาทของแตละบคคล แตละฝาย ในระดบปฏบตการ ถอวาระบบท 5 การพฒนาบคลากร และระบบท 6 ระบบการเรยนการสอน ผบรหารจะตองใหความส าคญตอการพฒนาสมรรถนะและขดความสามารถของบคลากรใหมความพรอมทจะปฏบตงาน หรอการจดการเรยนการสอนทมประประสทธภาพ ทมอทธพลตอผลลพธดานผเรยนทเปนเลศ อภปรายผล การบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล จากการศกษา เอกสาร หลกการ แนวคด ทฤษฎทเกยวของและการศกษาภาคสนามโดยการสมภาษณ พบวามองคประกอบของระบบการบรหารจดการคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสมาตรฐานสากลได 7 องคประกอบหลกดงน 1) การน าองคการ 2) การวางแผนกลยทธ 3) การมงเนนผเรยน และผมสวนไดสวนเสย 4) การวด การวเคราะห และการจดการความร 5) การมงเนนบคลากร 6) การมงเนนการปฏบต และ 7) ผลลพธดานผเรยน ซงสอดคลองกบ Ka-ho Mok (2002) ไดศกษาเรอง “Decentralization and mercerization of education in Singapore: A case study of the school excellence model” มวตถประสงคการวจยเพอตรวจสอบและศกษาถงปรชญาและหลกการของรปแบบความเปนเลศของสถานศกษาในประเทศสงคโปร โดยการน าเสนอนโยบายการกระจายอ านาจ เพราะหวงวาสถานศกษาในแตละโรงมความสามารถและยดหยนทจะพฒนาจดแขงของตนเองและเหมาะกบสภาพของแตละสถานศกษาเปนอยางด แนวทางหนงทรฐบาลจะชวยสนบสนนใหการศกษามคณภาพคอการน าเสนอรปแบบความเปนเลศส าหรบสถานศกษา (School Excellence Model: SEM) เพอใหสถานศกษาใชเปนแนวทางในการปรบปรงและประเมนตนเอง SEM ประกอบดวยสองกลมใหญดวยกน คอ กลมสนบสนน และกลมผลลพธ โดยทกลมสนบสนนเปนกลมทใหความสนใจวาผลลพธจะเกดขนไดอยางไร ในขณะทกลมผลลพธเปนผลทสถานศกษาไดรบ กลมสนบสนนมงวาผน าของสถานศกษาใชภาวะผน าอยางไรในการก าหนดคณคาและการมงเนนการเรยนรของนกเรยนและผลการปฏบตงานทเปนเลศและความรบผดชอบตอสงคม รวมไปถงการก าหนดแผนกลยทธของแตละสถานศกษา โดยการตรวจสอบทศทางทชดเจนทมงเนนผมสวนเกยวของ การพฒนาแผนปฏบตการเพอจะสนบสนนทศทางนน การน าแผนไปปฏบตและการตดตามผลการด าเนนงานเปนระยะนอกจากนทมงานจะตองถกตรวจสอบโดยการบรหารบคลากร เปนการ

220

ทบทวนวาสถานศกษามวธการพฒนาและใชประโยชนอยางเตมทในการผลกดนใหบคลากรท างานอยางเตมศกยภาพเพอความเปนเลศของสถานศกษา การทสถานศกษาใชทรพยากรทงภายในและภายนอกสถานศกษาอยางมประสทธภาพและประสทธผลในการสนบสนนแผนกลยทธและการปฏบตตามกระบวนการตางๆ เพอทจะน าไปสความส าเรจของสถานศกษา กระบวนการมงเนนนกเรยน ผลลพธการปฏบตงานและการบรหาร เปนพนทอกกลมหนงในการตรวจสอบวาการออกแบบของสถานศกษา การปฏบต การจดการและการปรบปรงกระบวนการหลกในภาพรวมของการจดการศกษาและการท างานสงผลตอการขยายความเปนอย ท ดใหกบผ เรยน รวมท งประสทธภาพและประสทธผลของสถานศกษา นอกจากนนยงรวมไปถงผลลพธทางดานบคลากร ทแสดงถงความสมพนธในการอบรมและพฒนา ขวญและก าลงใจของบคลากร ผลลพธทางดานหนสวนและสงคม เชน ผลสมฤทธของสถานศกษาตรงกบความตองการของหนสวนและสงคมสวนใหญ สดทายคอผลการปฏบตงานหลกของสถานศกษาจะถกตรวจสอบโดยการทบทวนวาการพฒนาโดยภายรวมของผเรยนเปนอยางไรเกยวกบผลผลตทางการศกษา

ปจจยความส าเรจทส าคญทสดคอความมงมนของผน าสงสดขององคกร ความภกดของบคลากรตอองคกร การใหความส าคญกบบคลากร และการท างานเปนทม ซงสอดคลองกบ ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน(2555) และสถาบนเพมผลผลตแหงชาต (Thailand Productivity Institute) (2548) กลาววาปจจยแหงความส าเรจขององคกรทเปนเลศ รอยละ 79.6 มาจากความมงมนอยางแรงกลาของผน าระดบสง รอยละ 76.3 มาจากการทผน าระดบสงตองเขามามสวนรวมอยางจรงจง รอยละ 49.5 เปนเรองของการสอสารท าความเขาใจกบเกณฑใหบคลากร และรอยละ 48.9 ขนอยกบความเหนชอบรวมกนของทกคน ผน าสงสดจงเปนกญแจส าคญทสดในการน าองคกรสความเปนเลศ กลาวคอ ความเปนเลศขององคกรเรมจากผน าสงสด ซงสอดคลองกบ Greg (1994) และพนธศกด พลสารมย (2540) กลาววา ผบรหารระดบสงตองมความมงมนและมความผกพนกบการปรบปรงคณภาพอยางตอเนอง นอกจากนปจจยส าคญทสรางความเปนเลศใหกบองคกร คอการใหความส าคญกบทรพยากรบคคล เนองจากความส าเรจขององคกรไมไดขนกบผหนงผใดแตขนกบบคลากรทกคนในองคกร การสอสารทมประสทธผลเปนองคประกอบทส าคญของระบบการน าองคกรเนองจากเปนชองทางการถายทอดคานยม และแผนระยะสน - ระยะยาวขององคกรสการปฏบต และการท างานเปนทมเปนปจจยทท าใหคานยม แผนระยะส น - ระยะยาว และผลการด าเนนงานทคาดหวงไดรบการปฏบตอยางแทจรง นอกจากนโรงเรยนทมผลการด าเนนงานทเปนเลศตองใหความส าคญกบการสรางระบบปฏบตการทเปนเลศดวย การออกแบบการจดการ การปรบปรงระบบงาน กระบวนการท างาน กระบวนการจดการ

221

เรยนการสอนอยางตอเนอง เพอสงมอบคณคาแกนกเรยน ผมสวนไดสวนเสยท าใหโรงเรยนประสบความส าเรจทย งยน

การพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ผวจยไดน าองคประกอบของการบรหารโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลมาออกแบบระบบการบรหารคณภาพเปน 6 ระบบ 1) ระบบการน าองคกร 2) ระบบการวางแผนกลยทธ 3) ระบบบรหารจดการทเนนผเรยน 4) ระบบการวด สารสนเทศและการจดการความร 5) ระบบการพฒนาบคลากร 6) ระบบการปฏบตทเปนเลศ และ 7) ผลลพธทเปนเลศ สอดคลองกบ Kathryn Eggleston และคณะ(2007) ศกษาเรอง รปแบบการปฏบตทเปนเลศของวทยาลยรชแลนด (Richland College Performance Excellence Model) โดยใชเกณฑโดยใชเกณฑการจดการศกษาเพอการปฏบตทเปนเลศ (Malcolm Baldrige Education Criteria for Performance Excellence) พบวา ทมน าองคกร ใชระบบการวางแผนกลยทธ วธด าเนนการ การปรบปรงการปฏบตงาน ทสะทอนถงวสยทศน พนธกจ คานยม เปาหมาย และ วธด าเนนการ แนวทางการด าเนนงาน การเรยนร การบรณาการ ทประสบความส าเสรจ ทาทาย และเปนโอกาสในการปรบปรงพฒนา อนจะเปนแนวทางใหคนอนน ารปแบบการปฏบตทเปนเลศไปปรบใชได ซงประกอบดวย วสยทศน พนธกจ คานยมรวม การวางแผนเชงกลยทธ การปฏบตทเปนเลศประกอบดวย 1) การน าองคกร (Leadership) 2) การวางแผนเชงกลยทธ (Strategic Planning) 3) การมงเนนผเรยน ผมสวนไดสวนเสย และตลาด (Student , Stakeholder , and Market Focus) 4) การวดผลและการจดการความร (Measurement and Knowledge Management) 5) การมงเนนคณาจารยและทมงาน (Faculty and Staff Focus) 6) กระบวนการบรหารจดการ (Process Management) และ 7) การมงเนนผลลพธ (Results Focus) ซงจดล าดบความส าคญของเปาหมายเชงกลยทธ 4 ดาน คอ 1) ความรบผดชอบตอชมชน (Response to Community) 2) ผลส าเรจของผ เรยน (Student Success) 3) ผลส า เรจของพนก งาน (Employee Success) 4) ประสท ธผลของสถาบน (Institutional Effectiveness)

จะเหนไดวาการบรหารและการจดการเปนกลไกในการขบเคลอนใหเกดการด าเนนงานบรรลเปาหมายคอดานผลลพธ แตจะบรหารและจดการอยางไรจงจะเกดประสทธภาพนน ผบรหารเปนตวจกรส าคญทสดเพราะผบรหารเปนผก าหนดทศทางการท างาน ผบรหารสถานศกษาทมประสทธภาพทงหลายลวนเปนผน าทางวชาการ มความคดรเรม มวสยทศน มความรอบร มความสามารถในการจดโครงสรางและจดบคลากรใหเหมาะกบศกยภาพ สงเสรมใหมการจดหลกสตรทเหมาะสมกบผเรยนและทองถน สงเสรมพฒนานวตกรรม พฒนาบคลากร พฒนาผเรยนใหเปนมนษยทสมบรณรอบดานทงรางกาย อารมณ สงคม และสตปญญา สงส าคญอก

222

ประการหนงททาทายความสามารถของผ บรหาร คอ ท าใหบคลากรตระหนกถงหนาท ทรบผดชอบ ท าอยางไรจงจะท าใหครทกคนรกในงานสอน มการท างานและเกบงานอยางเปนระบบ เพอใหเกดสารสนเทศทมความหมายน าไปสการแลกเปลยนเรยนร และปรบปรงพฒนาคณภาพผเรยน อยางตอเนอง อนจะน าไปสการยกระดบคณภาพการศกษาไทยตอไป ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะในการน าผลวจยไปใช 1.1 ผบรหารใหความส าคญตอการพฒนาคณภาพโรงเรยนสความเปนเลศเปนผน า

ในการขบเคลอนเพอใหบรรลเปาหมายตามเกณฑรางวลคณภาพ ตงแตการน าองคกร การวางแผนกลยทธ การบรหารจดการทเนนผเรยนเปนส าคญ การพฒนาบคลากร การวด สารสนเทศ และการจดการความร การจดการเรยนการสอน ผบรหารควรใหความส าคญตอการพฒนาสมรรถนะและขดความสามารถของบคลากรใหมความพรอมตอการปฏบตงาน และมการนเทศตดตามอยเสมอ

1.2 โรงเรยนมการจดทมงานทมผน าในระดบตาง ๆ เชน ระดบโรงเรยน ระดบ กลมบรหาร ระดบงาน หรอระดบการปฏบต เพอขบเคลอนการปฏบตงานใหเปนไปตามเกณฑคณภาพโดยจะตองสรางความภกดของบคลากรทมตอโรงเรยน อาจมการเสรมแรงดวยการใหรางวล หรอการสรางขวญก าลงใจอยางตอเนอง

1.3 โรงเรยนมการจดบรรยากาศในการปฏบตงานทอ านวยความสะดวก ปลอดภย ตอผเรยน บคลากร โดยใหการสนบสนนดานวสดอปกรณ สอเทคโนโลยอยางเพยงพอ

1.4 ขอเสนอแนะเชงนโยบาย เพอใหการด าเนนนโยบายการยกระดบคณภาพการศกษาไทยสมาตรฐานสากลประสบความส าเรจควรมรปแบบในการพฒนาผบรหารโรงเรยนและคณะท างานเพอขบเคลอนนโยบายส

2. ขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป 2.1 ควรจะศกษาเกยวกบปจจยเชงสาเหตทสงผลตอการพฒนาคณภาพโรงเรยนส

ความเปนเลศในระดบสากล 2.2 จากผลการศกษาพบวาผบรหารโรงเรยนทมภาวะผน าทางวชาการสวนใหญจะ

สามารถขบเคลอนนโยบายของตนสงกดไดอยางมประสทธภาพ ดงนนควรศกษาเกยวกบรปแบบของภาวะผน าของผบรหารโรงเรยนทสงผลตอการยกระดบคณภาพโรงเรยนสมาตรฐานสากลเพราะวาผบรหารและทมงานโรงเรยนมความส าคญตอการยกระดบคณภาพโรงเรยน

223

บรรณานกรม ครส ดด. (2554). ทกษะ แหงอนาคตไทย: การศกษาเพอทศวรรษท 21 “การเปรยบเทยบกรอบ ความคดส าหรบทกษะแหงศรวรรษท 21”. กรงเทพฯ: โอเพนเวลด. คอมพลท เอดดเคชน แอนดทวรรง ออสเตรเลย, (ม.ป.ป.) คมอเรยนตอระดบมธยมศกษาใน

ออสเตรเลย : Australian secondary school guide 2011. กรงเทพฯ: โชคอนนตการพมพและบรรจภณฑ.

เคน เคย. (2554). ทกษะแหงอนาคตใหม: กระทรวงศกษาเพอทศวรรษท 21. “ทกษะแหงศตวรรษท 21 : ส าคญอยางไร คออะไร และจะท าส าเรจไดอยางไร”. กรงเทพฯ: โอเพนเวลด.

สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตร และเทคโนโลย. (2555). ผลการประเมน PISA 2009 การอานคณตศาสตร และวทยาศาสตรบทสรป เพอการบรหาร.โครงการ PISA ประเทศไทย. (พมพครงท 2). กรงเทพฯ: แอดวานซ พรนตง เซอรวส.

. (2552). ปจจยทางโรงเรยนกบคณภาพ การเรยนร. โครงการ PISA ประเทศไทย.กรงเทพฯ: เซเวน พรนตง กรป.

เฉลมชย หาญกลา. (2543). “การประกนคณภาพการศกษา”, ใน การประชมปฏบตการ เรอง การบรหารฐานโรงเรยนเชงคณภาพทงองคกร. ภาควชาการบรหารการศกษาคณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศลปากร.

โชตชวง พนธเวช. (2552). การจดการเชงคณภาพ: SIPPO. กรงเทพ ฯ: มหาวทยาลยราชภฏ สวนสนนทา.

ทวศกด สทกวาทน. (2550). การเปลยนแหลงและพฒนาองคการเพอเพมขดความสามารถ ในการแขงขน. กรงเทพ ฯ: ทพเอนเพรส.

ทศนา แขมณ และคณะ. (2547). การวจยและพฒนารปแบบการปฏรปการเรยนรทงโรงเรยน. เอกสารเผยแพรในโครงการ วพร. ชดโครงการวจยและพฒนาเพอการปฏรปการเรยนร ทงโรงเรยน. กรงเทพ ฯ: คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ธนก คณเมธกล. (2552). การพฒนาตวบงชคณภาพ การบรหารการศกษาเพอความเปนเลศของสถานศกษาเอกชน. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เนตรพณณา ยาวราช. (2553). การจดการสมยใหม: Modern Management. กรงเทพฯ: ทรปเพลกรป.

ประชม รอดประเสรฐ. (2545). นโยบาย และการวางแผน: หลกการ และทฤษฎ. (พมพครงท 6). กรงเทพฯ: เนตกลการพมพ.

224

ปตชาย ตนปต. (2547). การวเคราะหปจจยเชงระบบทสงผลตอประสทธผลขององคการของสถานศกษาขนพนฐาน. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

พนธศกด พลสาธมย. (2540). การพฒนากระบวนการบรหารงานสถาบนอดมศกษาตามแนวคดการบรหารงานแบบมงคณภาพทงองคการ: กรณศกษาจฬาลงกรณมหาวทยาลย.วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาอดมศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ส านกงานรบรองมาตรฐานและประเมนคณภาพาการศกษา(องคการมหาชน). (2549). หลกเกณฑ และวธการประเมนภายนอกของสถานศกษาระดบการศกษาขนพนฐานรอบทสอง พ.ศ.2549-2553. กรงเทพฯ: จดทอง.

ราชกจจานเบกษาฉบบกฤษฎกา. พระราชบญญตการศกษาแหงชาต พ.ศ. 2542 แกไขโดยพระราชบญญตการศกษาแหงชาต (ฉบบท 2) พ.ศ. 2545. เลม 116 ตอนท 74.

ราชบณฑตยสถาน .(2546). พจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: นานมบคสพบลเคชนส.

. (2546). พจนานกรมฉบบราชบณฑตสถาน พ.ศ. 2542. กรงเทพฯ: ศรวฒน อนเตอรพรนต. รนจตต ตรนรกษ. (2545). การบรหารโรงเรยนอนบาลเอกชนเพอมงสความเปนเลศในจงหวด

นครปฐม. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

รงชชดาพร เวหะชาต. (2548). การพฒนารปแบบการบรหารคณภาพทงองคกรของสถานศกษาขนพนฐาน. เอกสารการประชมทางวชาการการวจยทางการศกษาแหงชาตครงท 11. กรงเทพฯ: เจรญผล.

เรองวทย เกษสวรรณ. (2550). การจดการคณภาพ จาก TQC ถง TQM, ISO 9000 และ การประกนคณภาพ. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ : บพธการพมพ.

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2550). รายงานสงเคราะหสภาพการณ และปจจยทสงผลตอคณภาพการศกษาไทย. กรงเทพฯ: ว.ท.ซ.คอมมวนเคชน.

วารณ พมแสง. (2538). การบรหารโรงเรยนเพอความเปนเลศทางวชาการของโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน. วทยานพนธศกษาศาสตรมหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลย เกษตรศาสตร.

225

วเชยร วทยอดม. (2555). องคการและการจดการ ORGANIZATION&MANAGEMENT.กรงเทพฯ: ธนรชการพมพ.

วฑรย สมะโชคด. (2541). TQM คมอสองคกรคณภาพยค 2000. กรงเทพฯ: ทพเอพบลชชง. วฒชย เนยมเทศ .(2552). การวเคราะหปจจยทสงผลตอคณภาพการศกษาของโครงการจดการ

เรยนการสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการเปนภาษาองกฤษในโรงเรยนมธยมศกษา สงกดส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. วทยานพนธ ครศาสตรดษฎบณฑต สาขาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ศานตย เชยชม. (2543). แนวทางการบรหารงานเพอความเปนเลศของโรงเรยนเอกชน.วทยานพนธปรญญามหาบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศลปากร นครปฐม.

ศรพร พงศศรโรจน. (2543). องคการและการจดการ. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรกจบณฑตย. ศภลกษณ เศษธะพานช. (2550). การพฒนาระบบการบรหารทมงเนนความเปนเลศของ

สถานศกษาเอกชน. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เศรษฐภรณ หนอค า. (2548). การพฒนาตวบงชคณภาพการจดการเรยนการสอนตามหลกสตร(กระทรวงศกษาธการเปนภาษาองกฤษในโรงเรยนสองภาษา). วทยานพนธครศาสตร มหาบณฑต สาขาวชาวจยการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

สถาบนเพมผลผลตแหงชาต. (2546). เกณฑการบรหารจดการเพอความเปนเลศฉบบกนเอง. กรงเทพฯ: จรวฒนเอกเพรส.

สถาบนเพมผลผลตแหงชาต. (2547). TQA ถงเสนชยกอนใคร. กรงเทพฯ: ส านกงานเลขานการคณะกรรมการรางวลคณภาพแหงชาต สถาบนเพมผลผลตแหงชาต.

สมจตร อดม. (2547). ปจจยทสงผลตอความส าเรจในการบรหารโรงเรยนเอกชนระดบประถมศกษาในภาคใต. เอกสารการประชมทางวชาการการวจยทางการศกษาแหงชาตครงท 11. กรงเทพฯ: เจรญผล.

สมฤด ศรชยเอกวฒน. (2545-2546). เอกสารวจยสวนบคคล เรอง ยทธศาสตรการจดการศกษาเพอความเปนเลศของโรงเรยนเอกชนชนน า. หลกสตรการปองกนราชอาณาจกรภาครวมเอกชนรนท 15 วทยาลยปองกนราชอาณาจกร.

226

สมศกด ดลประสทธ. (2539). การน าเสนอรปแบบการบรหารคณภาพแบบมงคณภาพทงองคการในส านกงานศกษาธการจงหวด. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. (2550 ก). แนวการกระจายอ านาจการบรหารและ การจดการศกษาใหคณะกรรมการส านกงานเขตพนทการศกษา และสถานศกษาตาม กฎกระทรวงก าหนดหลกเกณฑ และวธการกระจายอ านาจ. กรงเทพฯ: ชมชนสหกรณ การเกษตรแหงประเทศไทย. . (2550 ข). แนวทางการกระจายอ านาจการบรหารและการจดการศกษาให

คณะกรรมการส านกงานเขตพนทการศกษา และสถานศกษา ตามกฎกระทรวง ก าหนดหลกเกณฑ และวธการกระจายอ านาจการบรหารและการจดการศกษา พ.ศ. 2550. กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

. (2554). มธยมศกษาไทยยคใหมสมาตรฐานสากล2561: Towards World-Class Standard Education 2018. กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

. (2555). เอกสารประกอบการประชมปฏบตการพฒนาศกษานเทศก โครงการโรงเรยนมาตรฐานสากล: พฒนาโรงเรยนมาตรฐานสากลดวยระบบบรหารจดการระบบคณภาพ, วนท 30 เมษายน – 4 พฤษภาคม 2555. ณ โรงแรม Jazzotel. กรงเทพฯ: ส านกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.

ส านกงานคณะกรรมการการศกษาเอกชน. (2545). รายงานการวจยเรอง “ปจจยทเกอหนนตอการจดการศกษาเอกชนในทศวรรษหนา”. กรงเทพฯ: ครสภาลาดพราว.

. (2546). โครงการจดการเรยนการสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการเปนภาษาองกฤษ ปการศกษา 2535-2546. กรงเทพฯ: กระทรวงศกษาธการ.

ส านกงานคณะกรรมการพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2549). แผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบทสบ ฉบบสมบรณ พ.ศ. 2550 - 2554. กรงเทพฯ: สตรไพศาล.

ส านกงานรางวลคณภาพแหงชาต. (2555). เกณฑรางวลคณภาพแหงชาตป 2555-2556. กรงเทพฯ: พงษวรนการพมพ.

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2552). สภาพปญหาและแนวทางแกปญหาการจดการเรยนการสอนทสงผลตอการพฒนาคณภาพผเรยนในระดบการศกษาขนพนฐาน. กรงเทพฯ: ว.ท.ซ.คอมมวนเคชน.

ส านกงานเลขาธการสภาการศกษา. (2554). ขอเสนอการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ. 2552 - 2561). กรงเทพฯ: ส านกนโยบายและแผนการศกษา.

227

. (ม.ป.ป). นโยบายหลกเพอขบเคลอนการปฏรปการศกษาในทศวรรษทสอง (พ.ศ.2554-2561). กรงเทพฯ: ส านกนโยบายดานการศกษามหภาค ส านกงานเลขาธการสมาคมศกษา กระทรวงศกษาธการ.

ส านกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย .(2553 ก). แนวทางการด าเนนงานโรงเรยนมาตรฐานสากล WORLD-CLASS STANDARD SCHOOL. กรงเทพฯ: ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน.

. (2553 ข) คมอการบรหารจดการระบบคณภาพ.กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

. (2554). มธยมศกษายคใหมสมาตรฐานสากล 2561.กรงเทพฯ : ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

. (2555). เอกสารสนบสนนการด าเนนงานโรงเรยนมาตรฐานสากล: การพฒนาโรงเรยนสความเปนเลศ. กรงเทพฯ: ส านกบรหารงานการมธยมศกษาตอนปลาย ส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน, กระทรวงศกษาธการ.

. (2556). แนวทางการบรหารจดการคณภาพ TQA.กรงเทพฯ: ชมนมสหกรณการเกษตรแหงประเทศไทย.

ส านกพฒนานวตกรรมการจดการศกษา. (2548). แนวทางการด าเนนงานโรงเรยนในโครงการจดการเรยนการสอนตามหลกสตรกระทรวงศกษาธการเปนภาษาองกฤษ (English Program). อดส าเนา.

สชาต ประสทธรฐสนธ. (2540). เทคนคการวเคราะหตวแปรหลายตวส าหรบการวจยทางสงคมศาสตร และพฤตกรรมศาสตร. (พมพครงท 4). กรงเทพฯ: เลยงเชยง.

สทธพงศ ยงคกมล. (2543). การวเคราะหปจจยทสงผลตอประสทธผลของโรงเรยนทใชภาษาองกฤษเปนสอการสอน. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาบรหารการศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

อไรพรรณ เจนวาณชยานนท. (2536). การพฒนาดชนสความเปนเลศทางวชาการของคณะแพทยศาสตร สถาบนอดมศกษาเอกชน. วทยานพนธครศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาอดมศกษา บณฑตวทยาลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย.

เอกชย บญยาทษฐาน. (2552). 46 ระบบงานสรางสรรคองคกรขนสมาตรฐานสากล. กรงเทพฯ: ออฟเซท-ด.

Achievement in Department of Defenses schools. A report to the state. [Online]. National Inst. On Early Childhood development education. Abstract : ERIC file: ED459218.

228

ACT Department of Education and Training. (2005). School excellence. (Online) Available from. http://www.det.act.aa/ [2012, April/25]

Bartal, M. K., & Martin, C. D. (1998). Management. (3rd ed). New York: McGraw-Hill. Baumgart, N. (1988). Equity, quality and costin higher education. Bangkok: UNESCO

Principal.Regional office for Asia and the pacific. Bacon.Patton, M. Quinn.(1990). Qualitative Evaluation and Research Methods. 2nd ed. Newbury

Park: Sage Binkley, D. K. (1997). November. “Implementing Total Quality Management Philosophy in

An Elementary School (Education Reform). Dissertation Abstracts International Ph.D. The Ohio State University. Available: DAI-A 58 (05) :1590.

Brisk, M.E. (1999). Quality bilingual education definding success (Online). Available from: www.alliance.brown.edu/pubs/definingsuccess [2012, Sep. 15]

Canard, C. f., & Black bum, R.J. (1985). Program quality in higher education. In Smart, J.C. ed. Higher Education: Handbook of Theory and Research. (Vol1). New York: Agatharn.

Certo, S. C. (2000). Modern management: diversity, quality, ethics, and the global management. 8th ed. New Jersey: Prentice-Hall, Inc.

Cheng, Y.C., & Tam, W.M. (1997). Multi-Models of Quality in Education. Quality Assurancein Education. 1: 23-31.

Crosby, P. (1980). Quality is Free. New York: Penguin Books. Crosby, P.B. (1979). Quality is Free. New York: McGraw-Hill. Daft, R. L. (1991). Management. (2nd ed). Orlando: Dryben Press. Dale, B.G., Boaden, R.J.; & Laselles, D.M. (1994). Total quality management: An overview

In Dale, B.G. ed. Managing Quality. New York: Prentice-Hall. De Cenzo, D.A.& Bobbins, S.P. (1996). Human Resource Management. (5th ed). New York:

John wiley & Sons. Deming, W.E. (1986). Out of the Crisis. Cambridge, Massachusetts: Massachusetts Institute of

echnology. Downey, C. J.; Frase, L E., & Peter, J. J. (1994). The Quality Education Challenge.

California: Crowin Press.

229

Dubrin, A. J. (1994). Essential of management 3rd ed. Ohio: South-Western Publishing. EFQM. (2012). Model Criteria.(Online) Available:http//www.efgm.org [2011,Sep 15] Elliott, D. G. (1998). “Teacher Perception and Total Quality Management Teaching

Strategies (Collaboration, Student Centred, School Improvement)” Dissertation abstracts International. Ed.D. The Gorge Washington University: Available: DAI-A59(02):40.6.

English, F. W. & Hill, J. C. (1994). Total Quality Education. California: Corwin Press. Feigenbaum, A.V. (1983). Total Quality Control. (3rd ed). New York: McGraw-Hill. Greg, B. ( 1994). Beyond Total Quality Management. Toward the Emerging Paradigm.

New York: McGraw-Hill. Griffin, R. W. (1996). Management. (5th ed). Boston: Houghton Mifflin. Hair, J.F., Anderson, R.E. Tatham, R.L.,& Black, W.C. (1998). Multivariate data analysis.

(5th ed). New Jersey: Prentice.

Hodgettsd, R. M. (1996). Implement TQM in Small and Medium-Sized Organizations. New York: Amacom.

Hoy, W.K. & Miskel, C.G. (1991). Educational Administration Theory Research Practice. (4th ed). New York: McGraw-Hill.

Hoy, W.K. & Miskel, C.G. (2001). Education Administration: Theory, Research and Practices. (6th ed). Singapore: McGraw-Hill.

Ishikawa, K. (1985). What IS Total Quality Control?. Translated by D.J. Lu. Englewood Clifts New Jersey: Prentice-Hall.

Ivancevich, J. M., Matter S. & Michael, T. (2002). Organizational behavior and management. (6th ed). New York: McGraw-Hill.

Juran, J.M. & Gryna, F.M. (1993). Quality planning and analysis: From Product development through use. (3rd ed). New York: McGraw-Hill.

Ka-ho Mok, (2003). Decentralizational and marketization of education in Singapoore: A case study of the excellence model. Journal of educational administration volume 41, November 4.OFSTED. [Online] fromhttp://www.tameside.gov.uk./schools_grid/se/fassess/model-gif. .[2010,Jun 15]

230

Kast, F. E. & Rosenzweig, J. E. (1985). Organization and Management : A Systems and Contingency approach. (4th ed). Singapore: McGraw-Hill.

Kaufman, R., & Zahn, D. (1993). Quality Management Plus. California: Corwin p. Kilmer, L. C. (1999). April. “Total Quality Management” A Tool for school Improvement

(Secondary school).” Dissertation Abstracts International. Ph.D. The University of Nebraska-Lincoin. Available: DAI-A(59) (10):3705

Kreitner, R. (1998). Management. (7th ed). Boston: Houghton Mittlin. Kume, H. (1996). TQM (Total Quality Management): Promotion Guidebook. Japanese

Standards Association. Lewis, P. S., Goodman, Stephen H. & Fanolt, P. M. (2001). Management: Challenges in the

21st Century. (3 rd) Cincinnati: south-western college. Loehlin, J.C. (1987). Latent Variable Models. New Jersey: Erlbaum. Lunenburg, F. C., & Allan, C. Ornstein. (2001). Educational Administration: Concept and

practices. 3rd ed. Belmont, California: Wadsworth/Thomson Learning. Lunenburg, F. C. & Orin stein, Allan c. (2004). Educational A ministration: Concepts and

Practices. 4th ed. Belment: Thomson Learning. Lunenburg, F.C. & Omstein, Allanc. (1996). Education administration Concept and

practices. 2nd ed. Belmont, California: Wadsworth. Mathis, R. L., & Jackson, J.H. (1999). Human resource management. 9th ed. Alabama: South-

Western College. May, S. Hill, R. & Tiakiwai, S. ( 2004). Bilingual Immersion Education: Indicators of Good

Practice University Waikato, New Zealand. Mcdonald, D. J. (1997). may. “Total Quality Management: A case study of the Cherry Hill. Montecel, M. R., & Cortez, J. (2002, spring). Successful Bilingual Education Program:

Development and the Dissemination of criteria to Indentify Promising and Exemplary Practices in Bilingual Education at the national Level. Bilingual Research Journal 26 (1) : 1-2.

Montecel, Maria Robledo, & Cotez, J. D.( 2002, Spring). Murgatroyd, S., & Morgan, C. (1993). Total Quality Management and the school. Bucleing-

ham: Open University Press.

231

New Jersey state department of Education. (1989). City school of excellence: school improvementgrant program. Award recipients. [Online] Available from: ERIC File: 342847.

Newby, E. F. (1998, July). “Total Quality management and the elementary school”. Dissertation Abstracts International. Ed. D. Spalding University. Available: DAI-A 59(01): 88

Oakland, J.S. (1993). Total Quality Management. (2nd ed). Oxford: Butterworth-Heinemann. Owen, R. G. (1998). Organization Behaviorin Education. 6th ed. Boston MA: Allyn Robbin, S. P. & Mary C. (2008). Management. Banlcok: Pearson Education Indochina. Robbin, S. P. (1990). Organizational Theory: Structure, design and applications. (3rd ed).

New Jersey: Englewood Clifts. Robbin, S. P. (1999). Organizational theory: Structure, design, and application. (3rd ed).

New Jersey: Englewood Cliffs. Robinson, B. M. (1996). “Total Quality Management in Education: The Empowermentof A

School Community(Australia)”. Dissertation Abstracts International. Ed.D. The University of Nebraska. Avaiable:DAI-A 57(4):1428.

Rodger, C. G. ( 1998). April “Teacher Perception of Total Quality ManagementPractices in Elementary Schools”, Dissertation Abstracts International. Ed.D. Arkansas: zone state university. Available: DAI-A59(01):3703

Rue, L. W. & Byars, L. L. (1995). Management: Skill and application. (7th ed). Chicago: von Hoffmann Press.

Ruhl, M.L. (1986). The development of a survey of school effectiveness. [online], Available from: http://search.Ebschost.com [2011, Sep, 15].

Sallis, E. (1993). Total Quality Management in Education. London: Kogan Page Educational Management series.

Sashkin, M., & Kiser, K. J. (1993). Total Management to work. Sanfrancisco: Berrett-Kohler. Schermerhorn, J. Jr. (1999). Management. (6th ed). New York: John wiley & Sons. Schermerhorn, Jr., & John, R. (2002). Management. (7th ed). New York: John wiley & Sons. Senge, P. (1990). The Fifth Discipline. New York: Doubleday.

232

Sergiovauni, T. J., Martin Burlingame & Fred, S.Coombs. (1987). Educational Governance and Administrational Governance and Asministration. (2nd ed). New Jersey: Englewood Clitts.

Shipe, D. A. (1998). “A Case Study about Total Quality Management in a school District:From Selection to Reflection (Participatory: From Selection To Reflection (Participatory Management, Continuous Improvement” Dissertation Abtracts International. Ed.D. University of Pittsburgh. Available: DAI-A59(01):46

Smrekar, Claire and others. (2001). March toward excellence: school success and minoritystudent Solis, Adela. 2001. Boosting our understanding of Billingual Education: A Refresher on Philosophy and Models. Intercultural Development Research Assosiation.[Online]. Available from: http://www.idra.org/News/ttr/2001/Apr/Adela.htm. [2010,Jun 15]

Steffy, B. & Lindle, J. (1994). Building Coalition. California: Corwin press. Steven, J. ( 1996). Applied Multivariate Statistics for the social sciences. (3rd ed).

New Jersey: Lawrence Erivaum Associates. Solis,A. (2001). Boosting our understanding of Billingual education : A refresher on philosophy

and Model . Intercultural Development Research Assosiation.(online). Available:http:www.idra.org/Newsltt [2011,Sep 15]

Turner. (1993). The Handbook of Project-based Management: Improving The Processes For Achieving trategic Objectives. London: McGraw-Hill.

United States Department of Commerce. (2013). Baldrige Performance Excellence Program.2013-2014. Education Criteria for Performance Excellence. Maryland Gaithersburg.

Webster, D.S. (1981). Advantages and Disadvantages of Methods of Assessing Quality Change. 13,7: 20-24.

Weller, L. D. ( 2000). “School Attendence Problem using TQM Tools To Identity Roots Caused” Journal of Educational Administration. 38(1):64-82.

233

ภาคผนวก

234

ภาคผนวก ก

บนทกการสนทนากลมผทรงคณวฒ

ตรวจสอบ (ราง) ระบบหารบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศ

ระดบสากล

235

บนทกการสนทนากลมผทรงคณวฒตรวจสอบระบบการบรหารคณภาพ

โรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

ตาราง 3 บนทกขอมลการสนทนากลมผทรงผทรงคณวฒตรวจสอบรปแบบการพฒนา

ระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

องคประกอบหลก องคประกอบยอย ความคดเหนผทรงคณวฒ

1.ระบบการน าองคกร 1.คณลกษณะทส าคญขององคกร 1.1 สภาพแวดลอมของโรงเรยน 1.2 ความพนธระดบองคกร 2. สภาวการณเชงกลยทธ 2.1 สภาพการแขงขน 2.2 ความทาทายเชงกลยทธ 2.3 การปรบปรงผลการปฏบต 3. การน าองคกร 3.1 การก าหนดวสยทศน 3.2 การสอสารและผลการปฏบต 4. ธรรมาภบาลและรบผดชอบ 4.1 การบรหารจดการ 4.2 การปฏบตตามกฎหมายและ จรยธรรม 4.3 ความรบผดชอบตอสงคมและ การสนบสนนชมชน

-แยกคณลกษณะทส าคญขององคกร ออกจาการน าองคกรไมนาจะอยหวขอการน าองคกร -สภาวะการเชงกลยทธไปไวหมวด 2 -ผน าน าองคกรอยางไร การแสดงความรบผดชอบตอวสยทศน จะท าอยางไรใหวสยทศนประสบความส าเรจ เปนความรบผดชอบตามวสยทศน ดใน TQA การน าองคกร -การน าองคกรไปสเปาหมาย -ภาวะผน าเปนการปฏบตตนของผน า -การปฏบตขององคกรอยางมจรยธรรม คนละขอกบผน าปฏบตอยางมจรยธรรม -เนนความรบผดชอบตอผลงานและตอสงคม โรงเรยนมจดออนไม

236

ตาราง 3 (ตอ)

องคประกอบหลก องคประกอบยอย ความคดเหนผทรงคณวฒ

1.ระบบการน าองคกร รบผดชอบตอผลงาน เชน อานไมออก มต : มความเหมาะสม

2. ระบบการวางแผน กลยทธ

1. การพฒนากลยทธ 1.1 กระบวนการพฒนากลยทธ 1.2 วตถประสงคเชงกลยทธ 2. การน าแผนกลยทธไปสการ ปฏบต 2.1 การจดท าแผนปฏบตการและ การน าไปสการปฏบต 2.2 การคาดการณผลการ ด าเนนการ

-การประเมนระบบแผนกลยทธมหรอไม ทงระบบ -การวางแผนกลยทธใครประชมปฏบตการ ครทงโรงเรยนหรอไม -การวเคราะหปจจยภายในภายนอก ท าอยางไร ปจจยอะไรบาง -การสอการ การถายทอดวสยทศน และกลยทธท าอยางไร -พดถงความไดเปรยบเชงกลยทธไมไดพดถงความทาทายเชงกลยทธ -ท าอยางไร การน าองคกรการทผบรหารมการบรหารแบบธรรมาภบาล การวางแผนกลยทธครอบคลมอะไรบาง รวมถงการน าแผนกลยทธไปสการปฏบต มการพฒนากลยทธอยางสรางสรรค การแปลงกลยทธสการปฏบต จะตองมการนยามแตละตว

237

ตาราง 3 (ตอ)

องคประกอบหลก องคประกอบยอย ความคดเหนผทรงคณวฒ

2. ระบบการวางแผน กลยทธ

องคประกอบยอยจะตองมการนยามแตละตว -การวเคราะหระบบงานไปอยหมวด 6 มต : มความสอดคลอง

3. ระบบการบรหาร จดการผเรยน

1. ความผกพนของผเรยนและผม สวนไดสวนเสย 1.1 หลกสตรและบรการเสรม

การ เรยนร

1.2 การสรางความผกพนกบ ผเรยน

2. เสยงผเรยนและผมสวน ไดสวนเสย 2.1 การรบฟงผเรยน 2.2 ความพงพอใจของผเรยน

-การใชภาษาไมนงเกลาภาษาใหนง เหนดวยทจะบรหารโรงเรยนสความเปนเลศ หลกคด TQA โรงเรยนจะแปลงรางตนเองสการปฏบตอยางไร รปแบบสามารถอธบายได แตไมใชทงหมดแคมราง TQA ท าอยางไรไมใหเหมอนเดม -การมงเนนลกคา หาวธการอยางไรทจะท าให TQA ประสบความส าเรจ ม 2 ค า คอความพงพอใจ และความผกพน -สวนแบงของผเรยน คอสดสวนของผเรยนในพนทบรการ -นยามใหชดเจน การจดการเรยนการสอน การบรหารหลกสตร การสรางความพงพอใจของผเรยน

238

ตาราง 3 (ตอ)

องคประกอบหลก องคประกอบยอย ความคดเหนผทรงคณวฒ

3. ระบบการบรหาร จดการผเรยน

การบรการเพอสรางความพงพอใจใหกบผเรยน -การรบฟงเสยงของนกเรยน สวนแบงลกคาทางธรกจตองแบงผรบบรการ สนคาไดมาจากการแบงกลมลกคาเพอตอบสนองความตองการของลกคา

4. ระบบสารสนเทศ และการจดการความร

1. การวด วเคราะหและปรบปรงผลการปฏบตงาน 1.1 การวดผลการปฏบตงาน 1.2 การวเคราะหและทบทวนผล การปฏบตงาน 1.3 การปรบปรงผลการปฏบตงาน 2. สารสนเทศ เทคโนโลยและการจดการความร 2.1 ความรขององคกร 2.2 สารสนเทศและเทคโนโลย

-ปรบปรงภาษาใหกลมกลนกนเรยบเรยงภาษา -ความไวตอการวด (ตองนยาม) หมายถง เมอมผลการวดแลวตองตอบสนองอยางรวดเรว ตองยอนกลบใหรวดเรว -การจดการเรยนร หมายถงการเรยนรของผปฏบต มต : มความสอดคลอง

5. ระบบการพฒนา บคลากร

1. ความผกพนของบคลากร 1.1 การปฏบตงานของบคลากร 1.2 การพฒนาบคลากร 1.3 ความผกพนของบคลากร 2. สภาพแวดลอมในการท างาน

-ระบบบรหารงานบคคล เปนการมงเนนบคลากร โรงเรยนตองวเคราะห Training Need ความตองการในการพฒนา การหาความตองการในการ

239

ตาราง 3 (ตอ)

องคประกอบหลก องคประกอบยอย ความคดเหนผทรงคณวฒ

5. ระบบการพฒนา บคลากร

2.1 ขดความสามารถของบคลากร

2.2 บรรยากาศการท างาน

ปฏบตของบคลากร ระบบการพฒนาและการเรยนร ประสทธภาพในการเรยนร จะตองหาความตองการในการพฒนาของคร ความตองการของโรงเรยน มาตรฐานการสอน ใครยงไมไดตองพฒนาอะไร เรองอะไร มต : มความเหมาะสม

6. ระบบการปฏบตท เปนเลศ

1. กระบวนการท างาน 1.1 การออกแบบระบบงาน 1.2 การจดกระบวนการท างาน 2. การปฏบตงานทมประสทธภาพ 2.1 การคมคาใชจาย 2.2 การจดการดานพนธมตร 3. ความพรอมตอภาวะฉกเฉน 4. การจดการดานนวตกรรม

-ควรนยาม การจดการหวงโซอปทาน หรอพนธมตร ใหค านงถงคณภาพผเรยน มต: มความสอดคลอง

7. ผลลพธทเปนเลศ 1. ผลลพธดานผเรยน 2. ผลลพธดานการน าองคกร 3. ผลลพธดานการน ากลยทธสการปฏบต 4. ผลลพธดานการพฒนาบคลากร

-การจดการศกษาทมคณภาพ มงสผเรยน ควรวดเนนทดานผเรยนเปนส าคญ การด าเนนการสดทายมงผลลพธทผเรยน -มาตรฐานสากล แค World Class พอหรอยง

240

ตาราง 3 (ตอ)

องคประกอบหลก องคประกอบยอย ความคดเหนผทรงคณวฒ 7. ผลลพธทเปนเลศ 5. ผลลพธดานงบประมาณ

การเงน การตลาด

-เดกมาตรฐานสากล อะไรจ าเปนบาง เชน ดแลครอบครวได ดแลชมชนได มความรเรองเศรษฐศาสตรในการด าเนนชวต สงเคราะหศตวรรษท 21 ศกษาประเทศชนน า 4-5 ประเทศ คณลกษณะของเดกเราสงเคราะหได -กระบวนการบรหารจดการเปนสากล TQA การจดการแนวคดใหมทบวกเขาไป เชนการบรหารจดการความเสยง

241

ภาคผนวก ข

ตวอยางเครองมอเกบขอมลภาคสนาม

242

แบบสงเกตภาคสนามส าหรบการวจย หวขอวจย: การพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล Development of Quality Management System for Secondary School towards

World-Class Standard Schools ผวจย: นายอดม ชลวรรณ นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต

สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร วตถประสงคการวจย

1. เพอศกษาองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

2. เพอพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ผใหขอมลส าคญ: ผบรหาร หวหนางาน คร นกเรยน ผปกครอง และผเกยวของ โรงเรยน.......................................................อ าเภอ................................จงหวด..................... ตอนท 2 ประเดนการสงเกตภาคสนาม

1. บรรยากาศและสภาพของโรงเรยน ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

2. การท างานของผบรหารโรงเรยน ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

243

3. การท างานของหวหนางาน หวหนากลมสาระการเรยนร ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... 4. การปฏบตงานของคร การจดการเรยนการสอน ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

5. ปฎสมพนธระหวางผบรหารกบคร และหวหนางาน ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

244

6. ปฏสมพนธของครกบครดวยกน ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

7. ปฏสมพนธระหวางครกบนกเรยน ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

8. ปฏสมพนธระหวางครกบผปกครอง ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

9. การใหบรการของบคลากรในโรงเรยน ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

245

10. พฤตกรรม การแตงกาย มารยาทของนกเรยน การปฏบตตามกฎของโรงเรยน ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

11. การแตงกายของครและบคลากรของโรงเรยน ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

12. พฤตกรรมการเรยนรของนกเรยน ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

13. การจดสวสดการตาง ๆ โรงอาหาร หองน าหองสวม ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

246

14. หองปฏบตการ หองสมด หองคอมพวเตอร สอเทคโนโลยเพอการเรยนการสอน การบรหาร

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

วนทบนทก................/.................../....................เวลา....................น. สถานท.................................................................................................

247

แบบสมภาษณกงโครงสรางส าหรบการวจย ฉบบท 1 (ส าหรบผบรหารโรงเรยน) หวขอวจย: การพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล Development of Quality Management System for Secondary School towards

World-Class Standard Schools ผวจย: นายอดม ชลวรรณ นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต

สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร วตถประสงคการวจย

3. เพอศกษาองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

4. เพอพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ผใหขอมลส าคญ: ผอ านวยการ/รองผอ านวยการโรงเรยนกรณศกษา โรงเรยน.......................................................อ าเภอ................................จงหวด..................... ตอนท 1 ขอมลเบองตนของผใหขอมลส าคญ ชอ-สกล(ต าแหนงทางวชาการ).............................................................................................. เพศ..........................อาย........................ป ต าแหนง............................................................................ ประสบการณดานการบรหาร.................ป วฒการศกษา.................................................................... ตอนท 2 ประเดนการสมภาษณ

4. ทานมหลกในการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลอยางไรบาง ขอความกรณาอธบาย

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

248

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

5. ในทรรศนะของทาน การบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลองคประกอบอะไรบาง ขอความกรณาอธบายครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

6. แตละองคประกอบทานมกระบวนการหรอกจกรรมในการด าเนนการอยางไรบาง กรณาอธบายแตละองคประกอบครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

249

7. ในการก าหนดวสยทศน พนธกจ เปาประสงคของโรงเรยนทานด าเนนการอยางไร ผเกยวของมใครบาง กรณาอธบายครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

8. ผลความส าเรจของโรงเรยนมอะไรบาง ขอความกรณาใหรายละเอยดครบ ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

9. ทานมกลยทธในการด าเนนการใหเกดผลส าเรจทย งยนอยางไร ขอความกรณาอธบายครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

250

10. ทานมวธการในการวางแผนกลยทธและจดท าแผนพฒนาคณภาพสความเปนเลศระดบสากลอยางไรบาง ขอความกรณาอธบายครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

11. โรงเรยนมวธการในการก าหนดหลกสตร/แผนการเรยน กจกรรมสงเสรมการเรยนรอยางไรบาง ขอความกรณาอธบายครบ และนกเรยน ผปกครองมสวนรวมอยางไรบางครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

12. ทานมวธการในการประเมนผลการด าเนนงานอยางบาง ขอความกรณาอธบายครบ ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

251

13. ทานน าผลการประเมนการด าเนนงานของโรงเรยนไปปรบปรงและพฒนาคณภาพอยางไรบางขอความกรณาใหรายละเอยดครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

14. โรงเรยนของทานมเครอขายในการพฒนาอยางไรบางและมวธด าเนนการอยางไรครบ ขอรายละเอยดครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

15. ทานคดวามประเดนอนทจ าเปนตอการขบเคลอนการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศในระดบสากลอกหรอไม ขอความกรณาใหรายละเอยดเพมเตมครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

วนทสมภาษณ................/.................../....................เวลา....................น. สถานท................................................................................................. (เวลาทใชในการสมภาษณประมาณ 60-90 นาท)

252

แบบสมภาษณกงโครงสรางส าหรบการวจย ฉบบท 2 (ส าหรบหวหนางาน) หวขอวจย: การพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล Development of Quality Management System for Secondary School towards

World-Class Standard Schools ผวจย: นายอดม ชลวรรณ นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต

สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร วตถประสงคการวจย

5. เพอศกษาองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

6. เพอพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ผใหขอมลส าคญ: หวหนางาน/กลมสาระ........................................................................................... โรงเรยน.......................................................อ าเภอ................................จงหวด..................... ตอนท 1 ขอมลเบองตนของผใหขอมลส าคญ ชอ-สกล.................................................................................................................................. เพศ..........................อาย........................ป ต าแหนง........................................................................... ประสบการณในการท างาน....................ป วฒการศกษา.................................................................. ชอ-สกล................................................................................................................................. เพศ..........................อาย........................ป ต าแหนง........................................................................... ประสบการณในการท างาน....................ป วฒการศกษา.................................................................. ชอ-สกล.................................................................................................................................. เพศ..........................อาย........................ป ต าแหนง........................................................................... ประสบการณในการท างาน....................ป วฒการศกษา..................................................................

253

ชอ-สกล.................................................................................................................................. เพศ..........................อาย........................ป ต าแหนง........................................................................... ประสบการณในการท างาน....................ป วฒการศกษา.................................................................. ตอนท 2 ประเดนการสมภาษณ

16. จากประสบการณของทาน ทานคดวาผบรหารมหลกในการบรหารคณภาพโรงเรยน มธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลอยางไรบาง ขอความกรณาอธบาย ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

17. ในทรรศนะของทาน การบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากลองคประกอบอะไรบาง ขอความกรณาอธบาย

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

18. แตละองคประกอบทานมกระบวนการหรอกจกรรมในการด าเนนการอยางไรบาง กรณาอธบายแตละองคประกอบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

254

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

19. ในการก าหนดวสยทศน พนธกจ เปาประสงคของโรงเรยนผบรหารด าเนนการอยางไร ผเกยวของมใครบาง กรณาอธบาย

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

20. ผลความส าเรจของโรงเรยนมอะไรบาง ขอความกรณาใหรายละเอยดครบ ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

255

21. ผบรหารโรงเรยนมกลยทธในการด าเนนการใหเกดผลส าเรจทย งยนอยางไร ขอความกรณาอธบายครบ และทานมสวนรวมอยางไรบาง

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

22. ผบรหารโรงเรยนมวธการในการวางแผนกลยทธและจดท าแผนพฒนาคณภาพสความเปนเลศระดบสากลอยางไรบาง ขอความกรณาอธบายครบ และทานมสวนรวมอยางไรบางครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

256

23. โรงเรยนมวธการในการก าหนดหลกสตร/แผนการเรยน กจกรรมสงเสรมการเรยนรอยางไรบาง ขอความกรณาอธบายครบ และนกเรยน ผปกครองมสวนรวมอยางไรบางครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

24. โรงเรยนมวธการในการประเมนผลการด าเนนงานอยางบาง ขอความกรณาอธบายครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

25. โรงเรยนน าผลการประเมนการด าเนนงานของโรงเรยนไปปรบปรงและพฒนาคณภาพอยางไรบางขอความกรณาใหรายละเอยดครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

257

26. โรงเรยนของทานมเครอขายในการพฒนาอยางไรบางและมวธด าเนนการอยางไรครบ ขอรายละเอยดครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

27. ทานคดวามประเดนอนทจ าเปนตอการขบเคลอนการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศในระดบสากลอกหรอไม ขอความกรณาใหรายละเอยดเพมเตมครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

วนทสมภาษณ................/.................../....................เวลา....................น. สถานท................................................................................................. (เวลาทใชในการสมภาษณประมาณ 60-90 นาท)

258

แบบสมภาษณกงโครงสรางส าหรบการวจย ฉบบท 3 (ส าหรบคร) หวขอวจย: การพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล Development of Quality Management System for Secondary School towards

World-Class Standard Schools ผวจย: นายอดม ชลวรรณ นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต

สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร วตถประสงคการวจย

7. เพอศกษาองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

8. เพอพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ผใหขอมลส าคญ: คร โรงเรยน.......................................................อ าเภอ................................จงหวด..................... ตอนท 1 ขอมลเบองตนของผใหขอมลส าคญ ชอ-สกล.................................................................................................................................. เพศ..........................อาย........................ป ต าแหนง........................................................................... ประสบการณในการท างาน....................ป วฒการศกษา.................................................................. ชอ-สกล.................................................................................................................................. เพศ..........................อาย........................ป ต าแหนง........................................................................... ประสบการณในการท างาน....................ป วฒการศกษา.................................................................. ชอ-สกล.................................................................................................................................. เพศ..........................อาย........................ป ต าแหนง........................................................................... ประสบการณในการท างาน....................ป วฒการศกษา..................................................................

259

ชอ-สกล.................................................................................................................................. เพศ..........................อาย........................ป ต าแหนง........................................................................... ประสบการณในการท างาน....................ป วฒการศกษา.................................................................. ตอนท 2 ประเดนการสมภาษณ

28. ในฐานะททานเปนคร ทานคดวาผบรหารมหลกในการบรหารโรงเรยนอยางไรบาง ขอความกรณาอธบาย

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

29. ในทรรศนะของทาน การบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล องคประกอบอะไรบาง ขอความกรณาอธบาย

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

30. แตละองคประกอบทานมกระบวนการหรอกจกรรมในการด าเนนการอยางไรบาง กรณาอธบายแตละองคประกอบ มเงอนไขความส าเรจและมอปสรรคอะไรบางครบกรณาอธบายครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

260

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

31. ในการก าหนดวสยทศน พนธกจ เปาประสงคของโรงเรยนผบรหารด าเนนการอยางไร ผเกยวของมใครบาง กรณาอธบาย

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

32. ผลความส าเรจของโรงเรยนมอะไรบาง ขอความกรณาใหรายละเอยดครบ ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

261

33. ผบรหารโรงเรยนมกลยทธในการด าเนนการใหเกดผลส าเรจทย งยนอยางไร ขอความกรณาอธบายครบ และทานมสวนรวมอยางไรบาง

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

34. ผบรหารโรงเรยนมวธการในการวางแผนกลยทธและจดท าแผนพฒนาคณภาพสความเปนเลศระดบสากลอยางไรบาง ขอความกรณาอธบายครบ และทานมสวนรวมอยางไรบางครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

35. โรงเรยนมวธการในการก าหนดหลกสตร/แผนการเรยน กจกรรมสงเสรมการเรยนรอยางไรบาง ขอความกรณาอธบายครบ และนกเรยน ผปกครองมสวนรวมอยางไรบางครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

262

36. โรงเรยนมวธการในการประเมนผลการด าเนนงานอยางบาง ขอความกรณาอธบายครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

37. โรงเรยนน าผลการประเมนการด าเนนงานของโรงเรยนไปปรบปรงและพฒนาคณภาพอยางไรบางขอความกรณาใหรายละเอยดครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

38. โรงเรยนของทานมเครอขายในการพฒนาอยางไรบางและมวธด าเนนการอยางไรครบ ขอรายละเอยดครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

263

39. ทานคาดหวงตอโรงเรยนอยางไรบาง และทานพงพอใจตอโรงเรยนของทานในดานใดบางกรณาอธบายและยกตวอยางครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

40. ทานคดวามประเดนอนทจ าเปนตอการขบเคลอนการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศในระดบสากลอกหรอไม ขอความกรณาใหรายละเอยดเพมเตมครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

วนทสมภาษณ................/.................../....................เวลา....................น. สถานท................................................................................................. (เวลาทใชในการสมภาษณประมาณ 60-90 นาท)

264

แบบสมภาษณกงโครงสรางส าหรบการวจย ฉบบท 4 (ส าหรบผปกครอง) หวขอวจย: การพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล Development of Quality Management System for Secondary School towards

World-Class Standard Schools ผวจย: นายอดม ชลวรรณ นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต

สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร วตถประสงคการวจย

9. เพอศกษาองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

10. เพอพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล ผใหขอมลส าคญ: ผปกครองนกเรยน โรงเรยน.......................................................อ าเภอ................................จงหวด..................... ตอนท 1 ขอมลเบองตนของผใหขอมลส าคญ ชอ-สกล.................................................................................................................................. เพศ..........................อาย........................ป วฒการศกษา.................................................................. ชอ-สกล.................................................................................................................................. เพศ..........................อาย........................ป วฒการศกษา.................................................................. ชอ-สกล.................................................................................................................................. เพศ..........................อาย........................ป วฒการศกษา.................................................................. ชอ-สกล.................................................................................................................................. เพศ..........................อาย........................ป วฒการศกษา..................................................................

265

ตอนท 2 ประเดนการสมภาษณ 41. ในฐานะททานเปนผปกครอง ทานคดวาผบรหารมหลกในการบรหารโรงเรยนอยางไร

บาง ขอความกรณาอธบายครบ ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

42. ในทรรศนะของทาน การบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล องคประกอบอะไรบาง ขอความกรณาอธบาย

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

43. แตละองคประกอบโรงเรยนมกระบวนการหรอกจกรรมในการด าเนนการอยางไรบาง กรณาอธบายแตละองคประกอบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

266

44. ในการก าหนดวสยทศน พนธกจ เปาประสงคของโรงเรยนผบรหารด าเนนการอยางไร ผเกยวของมใครบาง กรณาอธบาย

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

15. ผลความส าเรจของโรงเรยนมอะไรบาง ขอความกรณาใหรายละเอยดครบ ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

16. ผบรหารโรงเรยนมกลยทธในการด าเนนการใหเกดผลส าเรจทย งยนอยางไร ขอความกรณาอธบายครบ และทานมสวนรวมอยางไรบาง

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

267

17. ผบรหารโรงเรยนมวธการในการวางแผนกลยทธและจดท าแผนพฒนาคณภาพสความเปนเลศระดบสากลอยางไรบาง ขอความกรณาอธบายครบ และทานมสวนรวมอยางไรบางครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

18. โรงเรยนมวธการในการก าหนดหลกสตร/แผนการเรยน กจกรรมสงเสรมการเรยนรอยางไรบาง ขอความกรณาอธบายครบ และนกเรยน ผปกครองมสวนรวมอยางไรบางครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

19. โรงเรยนมวธการในการประเมนผลการด าเนนงานอยางบาง ขอความกรณาอธบายครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

268

20. โรงเรยนน าผลการประเมนการด าเนนงานของโรงเรยนไปปรบปรงและพฒนาคณภาพอยางไรบางขอความกรณาใหรายละเอยดครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

21. โรงเรยนของทานมเครอขายในการพฒนาอยางไรบางและมวธด าเนนการอยางไรครบ ขอรายละเอยดครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

22. ทานมความคาดหวงตอโรงเรยนอยางไรบาง และทานพงพอใจตอโรงเรยนในดานใดบาง กรณาอธบายและยกตวอยางครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

269

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

23. ทานคดวามประเดนอนทจ าเปนตอการขบเคลอนการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศในระดบสากลอกหรอไม ขอความกรณาใหรายละเอยดเพมเตมครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

วนทสมภาษณ................/.................../....................เวลา....................น. สถานท................................................................................................. (เวลาทใชในการสมภาษณประมาณ 60-90 นาท)

270

แบบสมภาษณกงโครงสรางส าหรบการวจย ฉบบท 5 (ส าหรบนกเรยน) หวขอวจย: การพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

Development of Quality Management System for Secondary School towards World-Class Standard Schools

ผวจย: นายอดม ชลวรรณ นกศกษาหลกสตรศกษาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการบรหารการศกษา มหาวทยาลยสงขลานครนทร

วตถประสงคการวจย 11. เพอศกษาองคประกอบของการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศ

ระดบสากล 12. เพอพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

ผใหขอมลส าคญ: นกเรยน โรงเรยน.......................................................อ าเภอ................................จงหวด..................... ตอนท 1 ขอมลเบองตนของผใหขอมลส าคญ ชอ-สกล.................................................................................................................................. เพศ..........................อาย........................ป ชนมธยมศกษาปท......................................................... ชอ-สกล.................................................................................................................................. เพศ..........................อาย........................ป ชนมธยมศกษาปท......................................................... ชอ-สกล.................................................................................................................................. เพศ..........................อาย........................ป ชนมธยมศกษาปท......................................................... ชอ-สกล.................................................................................................................................. เพศ..........................อาย........................ป ชนมธยมศกษาปท.........................................................

271

ตอนท 2 ประเดนการสมภาษณ 45. ในฐานะทเปนนกเรยน นกเรยนคดวาผบรหารมหลกในการบรหารโรงเรยน อยางไร

บาง ขอความกรณาอธบาย ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

46. ในทรรศนะของนกเรยน การบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล องคประกอบอะไรบาง ขอความกรณาอธบาย

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

47. แตละองคประกอบโรงเรยนมกระบวนการหรอกจกรรมในการด าเนนการอยางไรบาง กรณาอธบายแตละองคประกอบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

272

48. ในการก าหนดวสยทศน พนธกจ เปาประสงคของโรงเรยนผบรหารด าเนนการอยางไร ผเกยวของมใครบาง กรณาอธบาย

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

49. ผลความส าเรจของโรงเรยนมอะไรบาง ขอความกรณาใหรายละเอยดครบ ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

50. ผบรหารโรงเรยนมกลยทธในการด าเนนการใหเกดผลส าเรจทย งยนอยางไร ขอความกรณาอธบายครบ และทานมสวนรวมอยางไรบาง

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

273

51. ผบรหารโรงเรยนมวธการในการวางแผนกลยทธและจดท าแผนพฒนาคณภาพสความเปนเลศระดบสากลอยางไรบาง ขอความกรณาอธบายครบ และทานมสวนรวมอยางไรบางครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

52. โรงเรยนมวธการในการก าหนดหลกสตร/แผนการเรยน กจกรรมสงเสรมการเรยนรอยางไรบาง ขอความกรณาอธบายครบ และนกเรยน ผปกครองมสวนรวมอยางไรบางครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

53. โรงเรยนมวธการในการประเมนผลการด าเนนงานอยางบาง ขอความกรณาอธบายครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

274

54. โรงเรยนน าผลการประเมนการด าเนนงานของโรงเรยนไปปรบปรงและพฒนาคณภาพอยางไรบางขอความกรณาใหรายละเอยดครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

55. โรงเรยนของทานมเครอขายในการพฒนาอยางไรบางและมวธด าเนนการอยางไรครบ ขอรายละเอยดครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

56. นกเรยนมความคาดหวงตอโรงเรยนอยางไรบางครบ และนกเรยนมความพงพอใจตอ โรงเรยนในดานใดบาง อธบายและยกตวอยางครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

57. นกเรยนคดวามประเดนอนทจ าเปนตอการขบเคลอนการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศในระดบสากลอกหรอไม ขอความกรณาใหรายละเอยดเพมเตมครบ

........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... ...........................................................................................................................................................

วนทสมภาษณ................/.................../....................เวลา....................น. สถานท................................................................................................. (เวลาทใชในการสมภาษณประมาณ 60-90 นาท)

275

ภาคผนวก ค

ตวอยางการบนทกขอมลการสมภาษณ

276

บนทกการสมภาษณ รหส DA-01

ผสมภาษณ : ทานมหลกในการบรหารคณภาพโรงเรยนสความเปนเลศอยางไรบางครบ ขอความ

กรณาอธบายครบ

ผใหสมภาษณ : ท าตามขนตอนของการพฒนา ตามรปแบบทก าหนด มการสรางความเขาใจให

ทกคน ทกกลมงานทราบทงเปนทางการและไมไมเปนทางการ ทงกลมใหญ กลมยอย ใหทกคน

คอย ๆ เรยนรดวยการปฏบต

ผสมภาษณ : .ในทรรศนะของทานองคประกอบของการปรหารคณภาพโรงเรยนสความเปนเลศ

ระดบสากล มอะไรบางครบ

ผใหสมภาษณ : 1) ก าหนดผลลพธผเรยนเปนตวตง ตามนโยบายส านกงานคณะกรรมการ

การศกษาขนพนฐาน “เปนเลศทางวชาการ สอสารสองภาษา ล าหนาทางความคด ผลตงานอยาง

สรางสรรค รวมกนรบผดชอบตอสงคมโลก” เปนเลศทางวชาการวดโดยคะแนน O-NET ,

PISSA สอสารสองภาษาวดการใชภาษาองกฤษ ภาษาจน ญปน ภาษาอาเซยน ล าหนาทาง

ความคดจดการเรยนการสอนวชา IS (Independent Study) วเคราะหคะแนน O-NET ทกกลม

สาระการเรยนร เพอก าหนดวสยทศน แกปญหาการอานไมออก เขยนไมได ทกกลมสาระรวมคด

รวมท า ทกระดบชน ทกกลมสาระจดท าแผนกลยทธ 2) การจดการเรยนการสอนทเนนผเรยนเปน

ส าคญ 3) ระบบการบรหารจดการคณภาพ TQA ทง 7 หมวดจะด าเนนการตามคมอ

ผสมภาษณ : แตละองคประกอบทานมกระบวนการหรอกจกรรมในการด าเนนการอยางไรบาง

ครบ

ผใหสมภาษณ : 1) การพฒนาหลกสตร มการจดท าสาระการเรยนรการศกษาคนควาดวยตนเอง

มาจดท าหลกสตรสถานศกษาของโรงเรยนมาตรฐานสากล จดเปนรายวชาเพมเตม 2 รายวชา

ตอเนองกนและกจกรรมพฒนาผเรยน จดวชาเพมเตมภาคเรยนละ 1 รายวชา ระดบมธยมศกษา

ตอนตน IS1 เรยน ชน ม.2 IS2 เรยนในชน ม.3 เปนโครงงาน และ IS3 โครงงานปฏบตการส

ชมชน ระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย ตอนตน IS1 เรยน ชน ม.5 IS2 เรยนในชน ม.6 เปน

โครงงาน และ IS3 นกเรยนท าวจยเปนกลม ๆ มการประกวดวจย สหองเรยน สจตสาธารณะ

IS1 IS2 มการตดสนผลการเรยนมเกรด IS3 ใหผลการเรยนเปน ผ. และ มผ. 2) การจดการ

เรยนการสอนเพอใหนกเรยนมคณลกษณะและศกยภาพเปนสากล คอเปนคนทมคณภาพมทกษะใน

277

การแสวงหาความร คดวเคราะห คดสงเคราะห สามารถสอสารไดอยางมประสทธภาพ มทกษะ

ชวต รวมมอกบผอนไดเปนอยางด ตอนตามบนได 5 ขน คอ ขนท 1 ตงค าถาม ขนท 2

สบคนความร ขนท 3 สรางองคความร ขนท 4 การสอสารและน าเสนออยางมประสทธภาพ

ขนท 5 การบรการสงคมและมจตสาธารณะ 3) การบรหารจดการความเปนเลศของโรงเรยน

เรมตนจาการน าองคกร หมวด 1 การน าองคกร เรมจากการท าวสยทศนทชดเจน การทบทวน

โครงสรางการบรหาร มการสอนงาน และสรางผน าในโรงเรยนหลากหลายระดบ เชนระดบ

โรงเรยนมผอ านวยการโรงเรยน ระดบกลมบรหารมรองผอ านวยการ ระดบงานมหวหนางาน

กระบวนการในการก าหนดวสยทศนและคานยมตองบรรลความเปนเลศตามวสยทศนทก าหนด

วสยทศนทดตองสรางแรงบนดาลใจ การออกแบบการน าองคกร ตองมการทบทวนโครงสราง

ก าหนดผรบผดชอบ มแนวทางการบรหารจดการ ออกแบบปฏบตการของโรงเรยน เปน

ระบบงาน และกระบวนการท างาน กระบวนการท างานของโรงเรยนแบงเปนสองกลม คอ การ

เรยนการสอน และสนบสนนการเรยนการสอน หมวด 2 การวางแผนกลยทธ มการวางแผนกล

ยทธ มกรอบในการก าหนดแผนกลยทธระยะยาว ระยะสน การวางแผนทใชขอมลจรง มงเนนการ

มองไปในอนาคต ครทกกลมสาระมการวเคราะหผลสมฤทธทางการเรยนทกภาคเรยน หวหนากลม

สาระท า MOU กบผอ านวยการ ครทกคนท า MOU กบหวหนากลมสาระ หมวด 3 ระบบการ

มงเนนนกเรยนและผมสวนไดสวนเสย มงสรางความเปนเลศทนกเรยนและผมสวนไดสวนเสย

จดบรการสนบสนน ประเมนความพงพอใจ จดหลกสตรและกจกรรมทเหมาะสม สราง

ความสมพนธทด มความภกด การรบฟงเสยงความคดเหน ขอเสนอแนะของนกเรยนและ

ผปกครอง การสรางความผกพนของนกเรยน โดยสรางความเขาใจใหความรกความเมตตา หมวด

4 การวเคราะหและการจดการความร เปนระบบทมความส าคญมาก ท าใหโรงเรยนมการจดการทม

ประสทธผล มการปรบปรงการท างาน ประเมนขดความสามารถในการใชขอมลจรง ผบรหารม

ขอมลสารสนเทศ มการวดผลการด าเนนการ มประโยชนในการปรบปรงการท างานของโรงเรยน

ระบบการวดผลมผรบผดชอบทชดเจน หมวด 5 การมงเนนบคลากร มการจดการดานขด

ความสามารถและอตราก าลงของบคลากร พฒนาหวหนางาน สอนงาน จดท าคมอปฏบตการของ

คร นเทศตดตามการท างาน ใหขวญก าลงใจ เชนมอบชอดอกไมแสดงความยนด มสวสดการของ

โรงเรยน ก ากบตดตามผานหวหนางาน เพอปรบปรงงาน มการรายงานผลการปฏบตงานของ

บคลากรแตละคน หมวด 6 การมงเนนกระบวนการปฏบตงาน จดหาบคลากรรบผดชอบงาน

ก าหนดบทบาทหนาท จดทมงานและการสอนงาน มอบหมายภาระงาน ออกแบบขนตอนการ

278

ปฏบตงาน แตงตงคณะกรรมการนเทศตดตาม สงเสรมขวญก าลงใจใหมความกาวหนาในวชาชพ

เชน อนญาตใหลาศกษาตอ การอบรมพฒนา ประเมนผลการปฏบตงานจากรายงานการปฏบตงาน

ประชมทบทวนการปฏบตงานสม าเสมอ

สมภาษณ เมอ 28 สงหาคม 2556

279

ภาคผนวก ง

บนทกการสนทนากลมผปฏบตประเมนรปแบบการพฒนาระบบหารบรหารคณภาพ

โรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

280

บนทกการสนทนากลมของผปฏบตเพอประเมนรปแบบการพฒนาระบบ

การบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

ตาราง 4 บนทกขอมลการสนทนากลมของผปฏบตเพอประเมนรปแบบการพฒนาระบบ

การบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

รปแบบ ระบบ ความคดเหนของผปฏบต

การพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศ

โดยภาพรวมประกอบดวย 1. บรบทและความทาทาย 2. ระบบการน าองคกร 3. ระบบการวางแผนกลยทธ 4. ระบบการบรหารจดการทเนน ผเรยน 5. ระบบการพฒนาบคลากร 6. การวด สารสนเทศ และการจดการความร 7. การปฏบตทเปนเลศ 8. ผลลพธทเปนเลศ

-ภาพรวมอาจปรบบางเลกนอยนาจะมการเชอมโยงกนทกระบบ -ICT เปนระบบทกอใหเกดการเรยนรททนสมย ใหนกเรยนสบคน สรางองคความรใหเกดขนได ระบบในองคการจะตองมความทาทาย -เรองภาษาผบรหารจะน าครไปใชภาษามนอยโรงเรยนควรมระบบในการพฒนาภาษา ICT สามารถจดใหครด าเนนการได การเรยนการสอนไดมาตรฐาน Google และ EIS การจดการเรยนการสอนโดยใชภาษาองกฤษ ใหนกเรยนสามารถน าเสนอผลงานในระดบนานาชาตได

281

ตาราง 4 (ตอ)

รปแบบ ระบบ ความคดเหนผทรงคณวฒ

การพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศ

-รปแบบการพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมสความเปนเลศมความเหมาะสม สามารถน าไปใชได

บรบทและความทาทายขององคกร

-หลกสตรจะเขาสสากลไดโดยการเอาใจใสของคร ผบรหาร บคลากรใหความส าคญ มการนเทศตดตาม ถาเดกมพนฐานจากหลกสตร เตมเวลา เตมความสามารถ เตมหลกสตรจะกาวสสากลได การสอนภาษาองกฤษแบงเปน 2 คอการสอนเพอการศกษาตอและตอยอดใหนกเรยนสอสารได -ดานบรบทและความทาทายขององคกร มความเหมาะสม สามารถน าไปใชได

ระบบการน าองคกร -เรยงล าดบ วสยทศน พนธกจ เปาประสงค -คานยมหลกโรงเรยนมาตรฐานสากล 11 ขอ

282

ตาราง 4 (ตอ)

รปแบบ ระบบ ความคดเหนผทรงคณวฒ

การพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศ

ระบบการน าองคกร -ระบบการน าองคกรมความเหมาะสม สามารถน าไปใชได

ระบบการวางแผนกลยทธ -จะท าแผนระดบบคคลนาจะมแผนระดบงานมากอน -มความเหมาะสม สามารถน าไปใชได

ระบบการบรหารจดการทมงเนนผเรยน

-หลกสตรไมควรเนนความรมากเกนไป นกเรยนมงท าการบานสงคร การวดประเมนผลไมไดเนนคณลกษณะพนฐาน และความรบผดชอบของนกเรยน -การบรหารจดการนกเรยนตอหองเรยนจะตองลดจ านวนใหลดนอยลงสมาตรฐานสากล -ระบบการบรหารจดการทมงเนนผเรยนมความเหมาะสม สามารถน าไปใชได

ระบบสารสนเทศและการจดการความร

-ระบบนจะตองมการวด อยดวย -การวเคราะหทบทวนการปฏบตงานควรมในตอนสดทายของทกระบบ

283

ตาราง 4 (ตอ)

รปแบบ ระบบ ความคดเหนผทรงคณวฒ

การพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศ

ระบบสารสนเทศและการจดการความร

จะตองวดวเคราะหในเชงโครงสรางทง 5 ระบบ -มความเหมาะสม สามารถน าไปใชได

ระบบการพฒนาบคลากร -มความเหมาะสม สามารถน าไปใชได

ระบบการปฏบตทเปนเลศ -การออกแบบระบบงานและการจดกระบวนการท างานน า PDCA มาใชหรอไม -ความเชอมโยง 5 ระบบหลก สดทายจะไปออกทระบบ 6 และ 7 การปฏบตจะตองมคนรบผดชอบทงระบบ สดทายตองมการทบทวนระบบในการปฏบตจรงปลายป ระบบท 6 เปนตวกลางในการเกบรวบรวมสงด ๆ ในฐานะผปฏบตระบบปฏบตทเปนเลศจะตองท าตงแตระบบท 1 เชนเรองนกเรยน คร ระบบท 6 จะดงศกยภาพของคนทรบผดชอบระบบนจะรทงหมด -มความเหมาะสมสามารถน าไปใชได

284

ตาราง 4 (ตอ)

รปแบบ ระบบ ความคดเหนผทรงคณวฒ

การพฒนาระบบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศ

ผลลพธทเปนเลศ -สดทายจะตองวดทนกเรยน เราจะตองวดใหสอดคลองเมอยดแนวมาตรฐานสากลคาความส าเรจนาเอาแนวของส านกงานการศกษาขนพนฐานมาดวย -เหนดวยจะม Base line ในการพฒนา -นกเรยนขาดวนยมาก

285

ภาคผนวก จ

รายชอผทรงคณวฒและผปฏบตทเขารวมสนทนากลม

286

รายชอผเขารวมสนทนากลมผทรงคณวฒตรวจสอบระบบการบรหารคณภาพ

โรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

ในวนท 17 ตลาคม 2557 เวลา 13.00 น ถง 16.00 น.

ณ หองศรตรง 3 โรงแรมศรตรง เขตพระนคร กรงเทพมหานคร

ชอ - สกล ต าแหนง 1. ผศ.ดร.ชวลต เกดทพย อาจารยทปรกษา 2. ดร.พธาน พนทอง ทปรกษาส านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 3. ดร.รงสรรค มณเลก รองเลขาธการคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 4. รศ.ดร.สพกตร พบลย นกวชาการ 5. ดร.พรจนทร พรศกดกล นกจดการงานในพระองคช านาญการพเศษ 6. ดร.ดรณ จ าปาทอง อาจารยมหาวทยาลยสโขทยธรรมมาธราช 7. ดร.ศกดสทธ ขตยาสวรรณ อาจารยประจ าบณฑตวทยาลยสถาบนรชตภาคย 8. ดร.ศรวรรณ อาจศร ผอ านวยการโรงเรยนภเขยว 9. ดร.ธญนนท แกวเกด นกวชาการศกษาช านาญการพเศษ 10. นายสมพงศ แสงศร อาจารยประจ าบณฑตวทยาลยสถาบนรชตภาคย 11. นายสมควร วรสนต ขาราชการบ านาญ (ผเชยวชาญ) 12. นายไตรรงค มณสวรรณ ขาราชการบ านาญ (ผเชยวชาญ) 13. นายประกอบ มณโรจน ศกษานเทศกเชยวชาญ (ผด าเนนการสนทนากลม)

287

รายชอผเขารวมสนทนากลมของผปฏบตเพอประเมนรปแบบการพฒนาระบบ

การบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบสากล

ในวนท 21 เมษายน 2558 เวลา 13.00 น ถง 16.00 น.

ณ หองเกยรตยศ โรงเรยนหาดใหญวทยาลย๒ อ าเภอหาดใหญ จงหวดสงขลา

ชอ - สกล ต าแหนง 1. ผศ.ดร.ชวลต เกดทพย อาจารยทปรกษา

2. นายธน นนนอย ผอ านวยการส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 15

3. นายกอศกด ศรนอย ผอ านวยการโรงเรยนหาดใหญวทยาลย ๒ 4. วาท ร.ต.ดร.ทรงเกยรต พชมงคล ผอ านวยการโรงเรยนหาดใหญรฐประชาสรรค 5. นายศภณฐ เพชรรตน ขาราชบ านาญ(อดตผอ านวยการโรงเรยน) 6. นายเกษม ทองปญจา ผอ านวยการโรงเรยนสะเดา “ขรรชยกมพลา

นนทอนสรณ” 7. นางถนอมทรพท นนนอย ผอ านวยการโรงเรยนรตภมวทยา 8. นางธนชพร ตงธรรมกล ศกษานเทศกช านาญการพเศษ 9. นายสรยทธ หนเกอ ผอ านวยการโรงเรยนจฬาภรณราชวทยาลย

สตล 10. นางสาวจนทนา ทองมาก ผอ านวยการโรงเรยนจะโหนงพทยาคม

288

ประวตผเขยน

ชอ สกล นายอดม ชลวรรณ รหสประจ ำตวนกศกษำ 5320130008 วฒกำรศกษำ วฒ ชอสถำบน ปทส ำเรจกำรศกษำ ประกาศนยบตรการศกษา

ชนสง การศกษาบณฑต

การศกษามหาบณฑต

วทยาลยครสงขลา

มหาวทยาลยศรนครนทร วโรฒสงขลา

มหาวทยาลยศรนครนทร วโรฒประสานมตร

2526

2531

2539

ต ำแหนงและสถำนทท ำงำน ผอ านวยการโรงเรยน วทยฐานะช านาญการพเศษ โรงเรยนพะตงประธานครวฒน ส านกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต 16 กำรตพมพเผยแพรผลงำน อดม ชลวรรณ.(2560). องคประกอบการบรหารคณภาพโรงเรยนมธยมศกษาสความเปนเลศระดบ สากล. วำรสำรวทยบรกำร มหำวทยำลยสงขลำนครนทร (คาดวาจะตพมพในป 2560) Chooleewan, U. (2014). Development of Quality Management System for Secondary School towards World – Class Standard School. The 2nd ELGIC, International Conference on Education leadership in Glocalization ,Thailand, Phuket, May 21 – 24