1

Recent Advances

นายเกยรตชย กรตตานนท1, รศ. พญ. ภารด เออวชญาแพทย

2

1 นกศกษาโครงการแพทยสามปรญญา ภาควชาสรรวทยา คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

2 ภาควชาสรรวทยา คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

ผลของการนวดไทยในการรกษาโรค

บทคดยอ ภมหลง: การนวดไทยเปนการแพทยทาง

เลอกแขนงหนง ทสามารถใชบรรเทาอาการเจบ

ปวด ซงมสาเหตมาจากการปวดเรอรงได โดยใช

วธการทางกายภาพบำาบด ไดแก การกดจด และ

ยดกลามเนอ เพอทำาใหกลามเนอลดความตงตว

และเพมการไหลเวยนโลหต การศกษาครงนม

วตถประสงคเพอศกษาผลของการนวดไทยใน

การนำาไปใชในทางคลนก ไดแกการลดปวด การ

ลดความตงตวของกลามเนอ ความรสกผอนคลาย

และความยดหยนของรางกาย

วธการศกษา: รวบรวมการศกษางานวจยท

เกยวของกบการนวดไทย จากฐานขอมล Medline

โดยใชคำาสำาคญคอ “Traditional Thai massage,

Thai massage, pain reduction” ตงแตป พ.ศ.

2530-2557

ผลการศกษา: มการนำาการนวดไทยไป

ใชรกษาผปวยทมอาการปวดเรอรงตางๆจำานวน

5 การศกษา โดยทกการศกษารายงานถง

ประสทธภาพในการลดระดบความเจบปวดรอย

ละ 35-80 และผลในการลดปวดอยไดนาน 1-2

สปดาห การลดความตงตวของกลามเนอไดรอย

ละ 50-80 และมการเพมความยดหยนของรางกาย

รอยละ 80-90 โดยมฤทธนาน 2 สปดาห นอกจาก

นยงชวยใหรสกผอนคลายและเพมคณภาพชวต

รอยละ 25-55 ยาวนานถง 2 สปดาห

สรป: การนวดไทยมบทบาทในการแพทย

ทางเลอกในดานของการลดปวดมากยงขน และ

เปนทยอมรบวาสามารถลดปวดรวมกบพฒนา

คณภาพชวตผปวยใหดขน แตอยางไรกตามการ

ศกษาถงกลไกการระงบปวดในเชงลกยงมนอย จง

ควรใหความสนใจทจะศกษาตอไป

คำาสำาคญ: การนวดแผนไทย อาการปวด

เรอรง การลดปวด

2

Vol.9 No.3

บทนำ� อาการเจบปวดเปนอาการทพบบอย โดย

สวนมากมกจะพบในชวงของวยรนตอนปลายและ

วยทำางาน เนองจากวยนมกจกรรมตางๆมาก และ

ตองทำางานหนก1 โดยทวไปอาการปวดสามารถ

หายเอง หรอรบประทานยาบรรเทาปวดได แตหาก

อาการแยลงจนเกดเปนการปวดเรอรง จะเปนการ

ยากทจะรกษาหายไดดวยยาเพยงอยางเดยว2 จาก

การศกษาพบวาอบตการณของการปวดเรอรงใน

ไทยมมากถงรอยละ 20 โดยสวนมากปวดบรเวณ

หวไหล ขอเทา หลงสวนบน และศรษะ3

การรกษาอาการปวดเรอรงโดยวธมาตรฐาน

ในปจจบน ประกอบดวย การรกษาโดยใชยา การ

รกษาดานจตใจ และการรกษาโดยกายภาพบำาบด4

พบวาการรกษาเหลานไมสมฤทธผลในการลดปวด

ในผปวยทมอาการเจบปวดเรอรง โดยมอตราการ

หายเพยงรอยละ 5.82 ทำาใหผปวยยงคงไดรบความ

ทกขทรมาน สงผลกระทบตอผปวยในหลายๆ ดาน

ไมวาจะเปนดานรางกาย ดานจตใจ และความเปน

อยในสงคม ทำาใหผปวยมคณภาพชวตทแยลง5

การนวดไทยเปนศาสตรการรกษาของไทย

ทสบทอดมาตงแตสมยโบราณ ซงไดมหลกฐาน

ทางการวจยทสนบสนนวาการนวดไทยสามารถลด

ปวด และทำาใหผปวยผอนคลายได แตอยางไรกด

ยงไมพบการทบทวนวรรณกรรมการวจยเกยวกบ

การนวดไทยอยางเปนระบบ ดงนนวตถประสงค

ของการศกษาครงน เพอศกษาผลของการนวดไทย

ในการระงบปวด การลดความตงตวของกลามเนอ

ความรสกผอนคลาย และความยดหยนของรางกาย

วธก�รศกษ� ก า ร ท บ ท ว น ว ร ร ณ ก ร ร ม ค ร ง น เ ป น

โปรโตคอลทกำาหนดไวลวงหนา และไมใชการ

วเคราะหอภมาน (meta-analysis) เปนการศกษา

เพอตรวจสอบผลของการนวดไทยในลกษณะ

ตางๆ โดยทำาการหาขอมลผาน Medline data-

base โดยใชคำาสำาคญคอ ”Thai massage„ ”Tra-

ditional Thai massage„ ตงแตเดอนมกราคม

พ.ศ.2530 ถงเดอน มถนายน พ.ศ.2557 เกณฑการ

คดเขาประกอบดวย 1) เปนงานทเกยวของกบการ

นวดไทย 2) เปนการศกษาแบบทดลอง (experi-

mental trial) 3) ศกษาเกยวกบผลการลดปวด

การลดความตงตวของกลามเนอ ความรสกผอน

คลาย และความยดหยนของรางกาย เกณฑการ

คดออกคอ 1) ไมมรายงานฉบบเตม (full paper)

2) ไมใชอาการปวดกลามเนอ

ผลลพธ จากทงหมด 10 การศกษา ทพบในฐาน

ขอมลจาก Medline พบวามการศกษาทถกคด

ออกจำานวน 5 การศกษา โดย 2 การศกษาไมม

รายงานฉบบเตม และอก 3 การศกษาทไมไดศกษา

ในผปวยทมอาการปวด ดงนนจงมทงหมด 5 การ

ศกษาทอยในขอบเขตการศกษาน โดยผลของการ

นวดไทยทพบจากการศกษาทง 5 จะขอแยกการนำา

เสนอเปนประเดนๆ ดงน

3

Vol.9 No.3

วธก�รนวดไทยทใชในก�รวจย การนวดไทยทใชในการวจยเปนการนวด

แบบราชสำานก โดยใชหลกการของเสนทง 10

ซงเปนเสนของพลงงานทลากผานจดตางๆของ

รางกายตามแนวยาว โดยจดทใชในการนวดจะ

อยบนตำาแหนงของเสนเหลาน ซงจะนยมใชเสน

ท 1 และเสนท 2 ในการนวด โดยเสนทหนงหาง

จากไขสนหลง (spinal process) 1 นว จดทใชกด

ในเสนท 1 เรมตนจากบรเวณเหนอเอวดานหลง

(posterior superior iliac spine) 2 เซนตเมตร

ไปสนสดทบรเวณรอยตอระหวางคอและหนาอก

ดานหลง (thoracocervical junction) ประมาณ

กระดกสนหลงสวนคอระดบ 7 (C7) และเสนท

2 จะทำาการกดจดเหมอนเสนแรก แตจะหางจาก

ไขสนหลงออกมา 2 นว6 และมการนวดทจดเดยว

(single massage) หางจากกระดกสนหลงสวน

เอว ระดบ 2 (L2) 3 นว การกดจดในการนวดไทย

ใชนำาหนกทงตวของผทำาการนวด โดยคอยๆใชนว

หวแมมอ ฝามอ และขอศอก กดและเพมแรงไป

เรอยๆจนกวาผปวยจะรสกปวดเลกนอย (reach

pain threshold) หลงจากนนคางไวประมาณ 5-10

วนาท และทำาตอเนองกนไปทกๆจด7

ผลของก�รนวดไทยตอก�รลดปวด จากผลการศกษาพบวาการนวดไทยมผล

ลดปวดได โดยปค.ศ. 2005 ชชวาลยและคณะ

ไดทำาการศกษาเปรยบเทยบประสทธภาพของการ

นวดแผนไทย (traditional Thai massage) กบ

การนวดแบบสวดช (Swedish massage) ในผ

ปวยทปวดหลงจาก chronic myofascial pain

syndrome จำานวน 180 คน การนวดทงสองแบบ

จะใชเวลา 30 นาทตอรอบ และใหผปวยรบการนวด

2 รอบตอสปดาห นอกจากน ในการนวดแบบสว

ดช ผปวยจะไดรบการยดกลามเนอ (stretching

exercise) เพมเตมหลงการนวดเปนเวลา 10 นาท

ผปวยทกรายจะไดรบการนวดทงสน 6 รอบภายใน

3-4 สปดาห โดยประเมนระดบความปวด (pain

intensity) จาก visual analog scale ทมคะแนน

ตงแต 0 ถง 10 โดย 0 คอไมมอาการเจบปวด และ

10 คอปวดมากทสดในชวต และนอกจากนยงได

รบการประเมนความทนทานการกดเจบ (pressure

pain threshold) โดย algometer ทงกอนและ

หลงการรกษาในแตละครง ผลการศกษาพบวา

ผปวยกลมทไดรบการนวดไทย มระดบการปวด

ลดลงมากกวารอยละ 56 เมอเทยบกบกอนทำาการ

รกษา (p<0.05) ความทนทานการกดเจบเพมขน

รอยละ 56 เมอเทยบกบกอนทำาการรกษา (p<0.05)

โดยมฤทธลดปวดยาวนานถง 1 เดอนภายหลงการ

รกษา แตไมพบความตางของการลดปวดระหวาง

กลม8

ในป ค.ศ. 2011 บตรากาศและคณะได

ทำาการศกษาผลฉบพลนของการนวดแผนไทย

(traditional Thai massage) ในผปวยทมอาการ

ปวดหลงจาก chronic myofascial pain syn-

drome จำานวน 36 คน โดยแบงกลมผปวยแบบสม

ออกเปน 2 กลม จำานวนกลมละ 18 คน ในกลมแรก

ผปวยไดรบการนวดไทย (traditional Thai mas-

sage) เปนเวลา 30 นาท อกกลมเปนกลมควบคม

4

Vol.9 No.3

โดยใหผปวยอกกลมนอนควำาเฉยๆ เปนเวลา 30

นาท โดยประเมน ระดบความปวด ความทนทาน

การกดเจบ พบวา ในกลมทไดรบการนวดแผนไทย

มระดบความปวดทลดลงรอยละ 50 ความทนทาน

การกดเจบเพมขนรอยละ 46 เมอเทยบกบกอน

รกษา และกลมควบคม (p<0.001)9

ในป ค.ศ. 2012 บตรากาศและคณะได

ทำาการศกษาผลของการนวดไทยตอความปวด

ความตงตวของกลามเนอ และความวตกกงวล ใน

ผปวย scapulocostal syndrome จำานวน 20 คน

ผปวยถกแบงแบบสมออกเปน 2 กลม ไดแก กลม

ทไดรบการนวดไทย และกลมทไดรบการรกษา

มาตรฐาน โดยทงสองกลมไดรบการรกษาเปน

เวลา 30 นาท โดยประเมน ระดบความปวด ความ

ทนทานการกดเจบ พบวามระดบความปวดลดลง

รอยละ 86 ความทนทานการกดเจบเพมขนรอยละ

89 เมอเทยบกบกอนรกษา (p<0.001) และผลใน

ระยะยาวดานการลดปวดดวยการนวดแผนไทยม

มากกวาการรกษามาตรฐานรอยละ 50-80 โดยผล

ของการลดปวดยาวนานถง 2 สปดาห10

ในป ค.ศ. 2012 บตรากาศและคณะได

รายงานผลการนวดไทยตอการลดปวด ในผปวย

scapulocostal syndrome จำานวน 40 คน แบงออก

เปน 2 กลมแบบสม แตละกลมจะไดรบการนวดไทย

หรอการรกษามาตรฐาน เปนเวลา 30 นาท จากนน

ประเมนระดบความปวด พบวา กลมทไดรบการนวด

ไทยมระดบความปวดทลดลงรอยละ 35 เมอเทยบ

กบกอนรกษา (p<0.001) และนอยกวาในกลมทได

รบการรกษามาตรฐานรอยละ 23 (p=0.014)11

ในป ค.ศ. 2014 ศรทมมาและคณะทำาการ

ศกษาประสทธภาพของการนวดแบบสวดชรวม

กบนำามนขง (aromatic ginger oil) เปรยบเทยบ

กบการนวดไทย ในผปวย chronic low back pain

จำานวน 140 คน โดยแบงกลมแบบสมออกเปน 2

กลม คอกลมทไดรบการนวดไทย และการนวด

แบบสวดชดวยนำามนขง โดยประเมน ระดบความ

ปวดจาก 2 อปกรณคอ visual analog scale และ

short form McGill pain questionnaire พบวา

ระดบความปวดลดลงทง 2 กลม โดยในกลมนวด

ไทยพบวาลดลงรอยละ 35-40 เมอเทยบกบกอน

รกษา โดยมฤทธลดปวดยาวนานถง 15 สปดาห12

ผลของก�รนวดไทยตอคว�มยดหยนของร�งก�ยและคว�มตงตวของกล�มเนอ ผลการศกษาดานการลดความตงตวของ

กลามเนอ โดยประเมน ความยดหยนของรางกาย

(body flexibility) ดวยวธ sit-and-reach box

และความตงตวของกลามเนอ (muscle tension)

โดย visual analog scale ภายหลงการนวดไทย

พบวา ผปวย chronic myofascial pain syn-

drome จำานวน 180 คนทไดรบการนวดไทยม

ความยดหยนของรางกายเพมขนทนทรอยละ 80

เมอเปรยบเทยบกบกอนรกษา (p<0.05) โดยไม

พบความตางระหวางกลมการนวดไทยและการ

นวดแบบสวดช8 ผลการทดลองไดรบการยนยน

ดวยงานวจยของ บตรากาศและคณะ ทพบวาความ

ตงตวของกลามเนอผปวย chronic myofascial

5

Vol.9 No.3

pain syndrome จำานวน 36 คน ลดลงถงรอยละ

50 และมความยดหยนของรางกายเพมขนรอย

ละ 90 เมอเทยบกบกอนรกษา และกลมควบคม

(p<0.001)9 และนอกจากนความตงตวของกลาม

เนอ (muscle tension) ในผปวย scapulocostal

syndrome จำานวน 20 คน ภายหลงการนวดไทย

มความตงตวของกลามเนอลดลงทนทหลงเขารบ

การนวดรอยละ 60-85 เมอเทยบกบกอนนวดไทย

(p<0.05) และมคานอยกวาการรกษามาตรฐานถง

รอยละ 80 โดยความตงตวของกลามเนอลดลง

เรอยๆถง 2 สปดาหหลงการรกษา10

ผลก�รนวดไทยตอคว�มรสกผอนคล�ยและก�รเพมคณภ�พชวต จากการศกษาผลกระทบของการนวด

ไทยตอสภาวะจตใจและคณภาพชวต ดวยการ

ประเมนโดยใช แบบสอบถามระดบความพการ

Oswestry (Oswestry disability inventory)

ซงประกอบดวยคำาถาม 10 ขอ ทเกยวของกบสง

ตางๆไดแก ผลของความเจบปวดตอการนอน

หลบ การดแลตนเอง การเดน การนง การยน

การยกของ สมรรถภาพทางเพศ และการเดนทาง

แบบประเมนระดบความพงพอใจหลงการรกษา

(patient satisfaction) โดยการใหคะแนน 1 ถง

4 ซง 1 คอไมพอใจทสด และ 4 คอพงพอใจมาก

ทสด แบบประเมนสภาวะเครยดสะสม (state

anxiety inventory) โดยใชแบบสอบถามภาษา

ไทย ทประกอบดวยคำาถาม 20 ขอ เกยวกบความ

รสกโดยรวมของผปวยขณะทำาแบบประเมน และ

แบบประเมนคณภาพชวต SF-36 (Thai short-

form 36) ซงประกอบดวยการประเมนสขภาพ

กาย (physical health) และการประเมนสขภาพ

จต (mental health)

ผลการศกษาของชชวาลยและคณะในผปวย

chronic myofascial pain จำานวน 180 คน พบ

วาผปวยมความพงพอใจตอการนวดไทยถงรอย

ละ 88 และมระดบความพการลดลงรอยละ 35

ภายใน 1 เดอนเมอเทยบกบกอนรกษา (p<0.05)8

ซงผลการทดลองครงนถกยนยนดวยงานวจย

ของบตรากาศและคณะ ซงพบวาผปวย chronic

myofascial pain ในกลมทไดรบการนวดไทยม

สภาวะเครยดลดลงรอยละ 20 เมอเทยบกบกอน

รกษา (p<0.001) และตางจากกลมควบคมรอย

ละ 159 นอกจากนบตรากาศและคณะยงไดทำาการ

ศกษาสภาวะเครยดหลงการนวดไทย ในผปวย

scapulocostal syndrome จำานวน 20 คน พบ

วาผปวยทไดรบการนวดไทยมสภาวะเครยดลด

ลงรอยละ 25-30 ภายใน 3 สปดาห เมอเทยบกบ

กอนรกษา (p<0.05) โดยไมพบความตางระหวาง

กลม [10,11] นอกจากนงานวจยของศรทมมาและ

คณะยงยนยนวาการนวดไทยในผปวย chronic

low back pain จำานวน 140 คน มคณภาพชวตท

ดขนรอยละ 30-50 และมระดบความพการลดลง

รอยละ 40-55 เมอเทยบกบกอนรกษา (p<0.05)

โดยสงผลยาวนานถง 15 สปดาห12 จากหลก

ฐานขางตนทำาใหสามารถสรปไดวา การนวดไทย

สามารถชวยในดานของจตใจ ทำาใหผปวยรสกผอน

คลาย และมคณภาพชวตทดขน

6

Vol.9 No.3

สรปผลก�รทบทวนวรรณกรรมในรปต�ร�งตารางท1: The effect of traditional Thai massage on pain intensity, muscle tension, body

flexibility, and quality of life

Topic/Authors

Numberanddiagnosisofsubjects

Interventions EffectonpainreductionEffectonbodyflexibilityandmuscletension

Effectonrelax-ationandquality

oflife

Chatcha-wan et al. 2005.

N = 180Individuals with chronic myofas-cial pain syn-drome

- Group1: Tra-ditional Thai m a s s a g e (TTM).

- G r o u p 2 : S w e d i s h massage with stretching ex-ercise (SM).

- 30 min/ses-sion.

- 6 s e s s i o n s w i t h i n 3 - 4 weeks.

- Both groups: Both pain intensity and pain sensi-tivity improved from pre- to post-treatment by 56% (p < 0.05), with no signifi-cant differences between treatment conditions in either outcome.

- The effects on both pain intensity and pain sen-sitivity maintained for 1 month.

- Both groups : 80% increased of body flex-ibility relative to baseline (p < 0.05), no sta-tistically sig-nificant differ-ence between groups.

- Both groups: 82-88% of partici-pants were very satisfied.

- 35% reduction in disability within 1 month relative to baseline.

Buttagat et al 2011.

N = 36Individuals with chronic myofas-cial pain syn-drome

- Group1: Tra-ditional Thai m a s s a g e (TTM).

- Group2: lying in prone posi-tion quietly.

- Single 30-min session.

- Group 1: 50 % decreasing in pain intensity as well as 46 % increasing in pressure pain threshold.

- Group 2: 4% increasing in pain intensity with no improvement between pressure pain thresholds.

- Pre- to post-session im-provements in both pain outcomes were statis-tically significant (p < 0.001).

- Differences in both pain outcomes between treat-ment groups were sta-tistically significant (p < 0.001).

- Group 1: 50% decreasing in muscle tension, over 90 % im-proving in body flexibility rela-tive to baseline and group 2 (p < 0.001).

- Group 1: 15-20% decreased of in-dividual’s anxi-ety compared with baseline and group 2.

7

Vol.9 No.3

Topic/Authors

Numberanddiagnosisofsubjects

Interventions EffectonpainreductionEffectonbodyflexibilityandmuscletension

Effectonrelax-ationandquality

oflife

Buttagat et al 2012.

N = 20 individu-als with scapulocostal syndrome

- Group 1: Tra-ditional Thai m a s s a g e (TTM).

- Group 2: Stan-dard t reat -ment (PT).

- 30-min ses-sion.

- 3 sessions/weeks for 3-4 weeks.

- Group 1: 86% decreasing in pain intensity as well as 89% increasing in pressure pain threshold.

- Group 2: 22% decreasing in pain intensity with no alter in pressure pain threshold.

- Pre- to post-treatment improvements in both pain outcomes were sta-tistically significant (p < 0.001).

- Differences in both pain outcomes between treat-ment conditions were statistically significant (p < 0.001).

- The effect on pain reduc-tion maintained through 2 weeks of follow up.

- Group 1 : 60-85% decreas-ing in muscle tension relative to (p < 0.05). 80% less ten-sion than group 2 after 2nd week of treatment (p < 0.05).

- Both groups : Approximately 30% decreas-ing in patient’s anxiety within 2 weeks, rela-tive to baseline ( p < 0 . 0 5 ) . N o statistically sig-nificant differ-ence between groups.

Buttagat et al 2012.

N = 40 individu-als with scapulocostal syndrome

- Group 1: Tra-ditional Thai m a s s a g e (TTM).

- Group 2: Stan-dard t reat -ment (PT).

- Single 30-min session.

- Group 1: 35% decreasing in pain intensity.

- Group 2: 17% decreasing in pain intensity

- Pre- to post- session reduction in both condi-tions was statistically significant (p < 0.001).

- Difference in pain inten-sity between both condi-tions was statistically significant (p = 0.0014)

NE - Both groups : 25% decreased of individual’s anxiety re la -tive to baseline (p<0.001).

- No difference in individual’s anxiety between both conditions.

Sritoom-ma et al 2014.

N = 140Individuals with c h r o n i c l o w back pain

- Group 1: Tra-ditional Thai t r e a t m e n t (TTM)

- G r o u p 2 : Swedish mas-sage with aro-matic ginger oil (SM).

- 30-min ses-sion.

- 2 sessions/weeks for 5 weeks.

- Both groups: Pain in-tensity decreased from pre- to post-treatment by 35%-40% relative to baseline with no signifi-cant difference between both treatment condi-tions (p < 0.001).

- The pain reduction effect maintained through 15 weeks of follow up.

NE - Both groups: In-dividual’s qual-ity of life was improved from pre- to post-t reatment by 40%-55% rela-tive to baseline (p < 0.05).

8

Vol.9 No.3

อภปร�ย การนวดไทยเปนเวลา 30 นาท 2-3 ครงตอ

สปดาห ตดตอกน 1 เดอน ในผปวยทมอาการปวด

เรอรง สามารถลดปวดและเพมความทนทานการ

กดเจบได โดยฤทธลดปวดคงอยยาวนาน 4-15

สปดาห นอกจากนยงลดความตงตวของกลามเนอ

ซงทำาใหบรเวณจดกดเจบลดลง (trigger point)

และเพมความยดหยนของรางกาย จากหลายการ

ศกษาพบวา การนวดไทยนอกจากชวยในดาน

กายภาพแลว ยงสามารถชวยในดานของจตใจ

โดยมฤทธเพมความผอนคลาย และเพมคณภาพ

ชวตของผปวย ไดภายใน 1-2 สปดาห

เนองจากการศกษาถงกลไกการออกฤทธ

ตางๆในการนวดไทยจนถงปจจบนยงมนอย ดง

นนการจะกลาวถงการนวดไทยโดยเฉพาะจงเปน

ไปไดยาก แตจากการทบทวนวรรณกรรมเกยว

กบการนวดทกชนด พบวา การนวดมผลในการ

ลดปรมาณ substance P การเปลยนแปลงการ

ไหลเวยนโลหต การเปลยนแปลงระดบฮอรโมน

oxytocin และการเปลยนแปลงการทำางานของ

ระบบประสาทอตโนวต ซงรายละเอยดจะขอแยก

อภปรายในแตละประเดนดงน

1. การลดปรมาณ substance P

จากผลการวจยทผานมาพบวา การนวด

สามารถทำาใหเกดการเปลยนแปลงของ sub-

stance P ซงเปนสารทพบมากใน dorsal horn

ของไขสนหลง และ substance P น เปนสารท

นยมใชในการตรวจสอบความรนแรงของอาการ

ปวด13 โดยจะพบมากในผปวยทมอาการปวดเรอรง

เชนในผปวย chronic low back pain14 หรอในผ

ปวย fibromyalgia15 นอกจากนยงพบวาการนวด

ไทยสามารถกระตนการทำางานของระบบประสาท

สวนรบความรสก ซงทำาใหเกด peripheral inhi-

bition โดย gate controlled theory เปนเหตให

ระดบของ substance P ลดตำาลง ทำาใหอาการปวด

ลดลงหลงไดรบการนวด16

2. การเปลยนแปลงการไหลเวยนโลหต

จากการศกษาของ Mori และคณะ พบ

วาอตราการไหลเวยนโลหตภายในกลามเนอ

(muscle blood volume) และผวหนง (skin

blood flow) เพมขนในบรเวณทไดรบการนวด

โดยสมพนธกบระดบความปวดทลดลง17 ซงการ

เพมขนของอตราการไหลเวยนโลหต ทำาใหมการ

ชะลางสารททำาใหเกดอาการปวด หรอ substance

P ไดมากขน จงทำาใหอาการปวดของผปวยลดลง16

3. การเปลยนแปลงระดบฮอรโมน oxytocin

จากการศกษาของ Morhenn และคณะ พบ

วา การนวดมผลทำาใหเกดการเพมขนของฮอรโมน

oxytocin ซงมฤทธในการควบคมความเครยด ลด

ความวตกกงวล และเพมภมตานทานของรางกาย18

จงมความเปนไปไดทการนวดจะสามารถเพม

คณภาพชวตและลดความวตกกงวล

4. การเปลยนแปลงการทำางานของระบบ

ประสาทอตโนวต

จากการศกษาของ Delaney พบวาภาย

หลงรกษาดวยการนวด มการลดลงของอตราการ

เตนของหวใจ และความดน และจาก heart rate

variability พบวา การทำางานของระบบประสาท

9

Vol.9 No.3

parasympathetic เพมขน19 ซงสงผลใหผปวย

เกดความผอนคลาย และมคณภาพชวตทดขน

การนวดเปนการรกษาทไดรบการยอมรบ

วาสามารถลดปวด เพมความทนทานการกดเจบ

ได โดยมฤทธลดความตงตวของกลามเนอ เพม

ความยดหยนของรางกาย ชวยใหรสกผอนคลาย

และเพมคณภาพชวตของผปวยหลงการนวดได

แตอยางไรกตามยงมขอจำากดทขาดหลกฐานเกยว

กบกลไกการออกฤทธทางระบบประสาทอนๆภาย

หลงการนวดไทย ไดแก การเปลยนแปลงสารสอ

ประสาททออกฤทธระงบปวดตวอนๆเชน beta-

endorphin, serotonin และ encephalin และ

ผลตอการทำางานของสมองสวนทควบคมความเจบ

ปวดเชน motor cortex, thalamus, periaque-

ductal gray และ hippocampus

สรป การนวดไทยมหลกฐานชดเจนวาสามารถ

ลดอาการปวดในผปวยทมอาการปวดเรอรงตางๆ

ได โดยยงไมทราบกลไกการเกดการระงบปวดท

ชดเจน การศกษาเชงลกถงการกลไลการออกฤทธ

ทางระบบประสาทตางๆ หลงการนวดเปนสงทควร

ทำาตอไป

กตตกรรมประก�ศ คณะผวจยขอขอบคณ ทนสงเสรมการ

ศกษาสำาหรบนกศกษาโครงการวทยาศาสตร

บณฑต ปรชญาดษฎบณฑต และแพทยศาสตร

บณฑต คณะแพทยศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน

ปการศกษา 2557

แหลงอ�งอง1. Mallen C, Peat G, Thomas E, Croft P. Se-

verely disabling chronic pain in young

adults: prevalence from a population-

based postal survey in North Stafford-

shire. BMC Musculoskeletal Disorder

2005; 6:42.

2. Elliott AM, Smith BH, Hannaford

PC, Smith WC, Chambers WA. The

course of chronic pain in the commu-

nity: results of a 4-year follow-up study.

Pain 2002; 99: 299-307.

3. Sakakibara T, Wang Z, Paholpak P, Ko-

suwon W, Oo M, Kasai Y. A comparison

of chronic pain prevalence in Japan,

Thailand, and Myanmar. Pain Physician

2013; 16: 603-8.

4. Rajapakse D, Liossi C, Howard RF. Pres-

entation and management of chronic

pain. Archives of Disease in Childhood

2014; 99: 474-80.

5. Penny KI, Purves AM, Smith BH,

Chambers WA, Smith WC. Relation-

ship between the chronic pain grade

and measures of physical, social and

psychological well-being. Pain 1999;

79: 275-9.

10

Vol.9 No.3

6. Tapanya S. In: anonymous (Ed.). Tra-

ditional Thai massage 1993. Duang

Kamol, Bangkok.

7. Prateepavinich P, Kupniratsaikul V,

Charoensak T. The relationship be-

tween myofascial trigger points of

gastrocnemius muscle and nocturnal

calf cramps. Journal of the Medical As-

sociation of Thailand 1999; 82: 451-9.

8. Chatchawan U, Thinkhamrop B,

Kharmwan S, Knowles J, Eungpinich-

pong W. Effectiveness of traditional

Thai massage versus Swedish massage

among patients with back pain associ-

ated with myofascial trigger points.

Journal of Bodywork and Movement

Therapies 2005; 9:298-309.

9. Buttagat V, Eungpinichpong W, Chatch-

awan U, Kharmwan S. The immediate

effects of traditional Thai massage on

heart rate variability and stress-related

parameters in patients with back pain

associated with myofascial trigger

points. Journal of Bodywork and Move-

ment Therapies 2011; 15:15-23.

10. Buttagat V, Eungpinichpong W, Chatch-

awan U, Arayawichanon P. Therapeutic

effects of traditional Thai massage on

pain, muscle tension and anxiety in pa-

tients with scapulocostal syndrome: A

randomized single- blinded pilot study.

Journal of Bodywork and Movement

Therapy 2012; 16: 57-63.

11. Buttagat V, Eungpinichpong W, Kaber

D, Chatchawan U, Arayawichanon P.

Acute effects of traditional Thai mas-

sage on electroencephalogram in

patients with scapulocostal syndrome.

Complement Therapies in Medicine

2012; 20: 167-74.

12. Sritoomma N, Moyle W, Cooke M,

O’Dwyer S. The effectiveness of Swed-

ish massage with aromatic ginger oil in

treating chronic low back pain in older

adults: a randomized controlled trial.

Complimentary Therapies in Medicine

2014; 22: 26-33.

13. Otsuka M, Takahashi T. Putative pep-

tide neurotransmitters. Annual Review

of Pharmacology and Tocicology 1977;

17: 425-39.

14. Parris WC, Kambam JR, Naukam RJ,

Rama Sastry BV. Immunoreactive

substance P is decreased in saliva of

patients with chronic back pain syn-

dromes. Anesthesia and Analgesia

1990; 70: 63-7.

11

Vol.9 No.3

15. Field T, Diego M, Cullen C, Hernandez-

Reif M, Sunshine W, Douglas S. Fibro-

myalgia pain and substance P decrease

and sleep improve after massage

therapy. Jornal of Clinical Rheumatol-

ogy 2002; 8: 72-6.

16. Mackawan S, Eungpinichpong W,

Pantumethakul R, Chatchawan U, Hun-

sawong T, Arayawichanon P. Effects of

traditional Thai massage versus joint

mobilization on substance P and pain

perception in patients with non-specific

low back pain. Journal of Bodywork and

Movement Therapies 2007; 11: 9-16.

17. Mori H, Ohsawa H, Tanaka TH, Tani-

waki E, Leisman G, Nishijo K. Effect

of massage on blood flow and muscle

fatigue following isometric lumbar ex-

ercise. Medical Science Monitor 2004;

10: 173-8.

18. Morhenn V, Beavin LE, Zak PJ. Mas-

sage increases oxytocin and reduces

adrenocorticotropin hormone in hu-

mans. Alternative Therapies in Health

and Medicine 2012; 18: 11-8.

19. Delaney JP, leong KS, Watkins A, Bro-

die D. The short-term effects of myo-

fascial trigger point massage therapy

on cardiac autonomic tone in healthy

subjects. Journal of Advanced Nursing

2002; 37: 364-71.