455
JINI WEN BÞ TßAN El Nuevo Testamento en el Chol de Tila La Liga Bíblica Las Sagradas Escrituras para Todos

Bible in chol, tila

Embed Size (px)

Citation preview

  • 1. JINI WEN B TAN El Nuevo Testamento en el Chol de Tila La Liga Bblica Las Sagradas Escrituras para Todos

2. El Nuevo Testamento en el chol de Tila Primera edicin 1976 Segunda impression 1997 Segunda edicin 2008 Publicado por La Liga Bblica 2008 Se permite copiar, distribuir y comunicar pblicamente la obra bajo las siguientes condiciones: Reconocimiento. Debe reconocer los crditos de la Liga Bblica (pero no de una manera que sugiera que tiene su apoyo o que apoya el uso que hace de su obra). No comercial. No puede utilizar esta obra para fines lucrativos. Sin obras modificadas. No se puede alterar, transformar o generar una obra a partir de sta. 3. Aclaraciones sobre el alfabeto chol Adems de las letras del espaol, la lengua chol de Tila utiliza letras y signos que representan sonidos propios del chol. A continuacin se da una breve explicacin de stos: El signo ' representa el saltillo, que es un pequeo corte de voz que se hace en la garganta. Ejemplo: bu'ul frijol. La letry ty del chol se pronuncia casi igual a las dos primeras letras de la palabra tieso del espaol. Ejemplo: tyem banco. Las letras p', t', c', ch', y ts' se pronuncian con un sonido explosivo. Ejemplos: p'ejt olla, t'an palabra, q'uin sol, ch'en cueva y ts'is coser. El chol tiene una vocal que no existe en el espaol, la cual se representa con la letra , y se pronuncia como en la palabra tsts duro. Observe la diferencia entre esta palabra y la palabra tsuts cobija. La letra x se pronuncia como en la palabra xola. Ejemplo: xc'all muchacha. 4. ndice San Mateo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1 San Marcos . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 San Lucas . . . . . . . . . . . . . . . . . . 94 San Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153 Los Hechos . . . . . . . . . . . . . . . . . 194 Romanos . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250 1 Corintios . . . . . . . . . . . . . . . . . 276 2 Corintios . . . . . . . . . . . . . . . . . 300 Glatas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 316 Efesios . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 326 Filipenses . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335 Colosenses . . . . . . . . . . . . . . . . . 341 1 Tesalonicenses . . . . . . . . . . . . . . 347 2 Tesalonicenses . . . . . . . . . . . . . . 352 1 Timoteo . . . . . . . . . . . . . . . . . . 355 2 Timoteo . . . . . . . . . . . . . . . . . . 362 Tito . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 367 Filemn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 370 Hebreos . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 372 Santiago . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 393 1 Pedro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 399 2 Pedro . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 406 1 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 410 2 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 416 3 Juan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 417 Judas . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 418 Apocalipsis . . . . . . . . . . . . . . . . . 420 5. MatthewMATEO JINI WEN B TAN TSA B I TSIJBU MATEO,1 I cabaob i yumob Jesucristo tsa b umiyob ti oj oniyix (Lc. 3.23d d d d d-38) 1 1 Jich i cabaob i yumob ti oj oniyix jini Jesucristo. Jesucristo i jijlel David. David i jijlel Abraham. 2 Abraham jich i tyat Isaac. Isaac i tyat Jacob. Jacob i tyat Jud yicot i yermaujob Jud. 3 Jud jich i tyat Fares yicot Zara. I aob ili chatiquil jich Tamar. Fares i tyat Esrom. Esrom jich i tyat Aram. 4 Aram jich i tyat Aminadab. Aminadab i tyat Naasn. Naasn i tyat Salmn. 5 Salmn i tyat Booz. I a Booz jich Rahab. Booz i tyat Obed. I a Obed jich Rut. Obed jich i tyat Isa. 6 Isa jich i tyat jini uc b yuml David b i caba. Jini uc b yuml David jich i tyat Salomn. I a Salomn jich i meba ixic Uras tsa b pjyi chaan i yijam David. 7 Salomn jich i tyat Roboam. Roboam i tyat Abas. Abas i tyat Asa. 8 Asa jich i tyat Josafat. Josafat i tyat Joram. Joram i tyat Uzas. 9 Uzas jich i tyat Jotam. Jotam i tyat Acaz. Acaz i tyat Ezequas. 10 Ezequas jich i tyat Manass. Manass i tyat Amn. Amn i tyat Josas. 11 Josas jich i tyat Jeconas yicot i yermaujob Jeconas. Jich che ti yorojlel che ac ti wersa pyyob majlel ti cchol pejtyelel israelob ya ti colem paimil Babilonia b i caba. 12 Che ac yaix aob ya ti Babilonia ti choc i yalobil Jeconas. Salatiel b i caba i yalobil Jeconas. Salatiel jich i tyat Zorobabel. 13 Zorobabel jich i tyat Abiud. Abiud i tyat Eliaquim. Eliaquim i tyat Azor. 14 Azor jich i tyat Sadoc. Sadoc i tyat Aquim. Aquim i tyat Eliud. 15 Eliud jich i tyat Eleazar. Eleazar i tyat Matn. Matn i tyat Jacob. 16 Jacob jich i tyat Jos. Jos jich i oxial Mara. Mara jich i a Jess mu b i pejcntyel ti Cristo, jini tsa b yajcnti ti Dios chaan i yumin quixtyaujob. 17 Che jini, cl che ac b an Abraham cl che ac b an David aob catorcejlel i yumob ti oj oniyix, cl che ac b an David cl ti yorojlel che ac ti pjyiyob majlel ti cchol israelob ti paimil Babilonia aob catorcejlel i yumob ti oj oniyix, cl ti pjyiyob majlel ti Babilonia cl ti choc Cristo aob catorcejlel i yumob ti oj oniyix. Ti choc Jesucristo (Lc. 2.1d d d d d-7) 18 Jich bajche ti ujti che ac ti choc Jesucristo. Cajtibilix i chaan Jos jini Mara i a Jess. Che max tyo ti tyajayob i b ctybilix i yalobil Mara, jich i chaan Chujul b i Chujlel Dios. 19 oj tyoj i pusical Jos i oxial Mara. Mach yom i yc ti quisiil. Jin chaan ti queji i atyan mux quejel i cha bajel mucul cye. 20 Che ac chncol tyo i bajel atyan jini, ti ajal Jos ti yil juntiquil ajtroel i chaan lac Yum choyol b ti panchan. Ti sube: Jos, i jijlelet b David, mach yom a bcan a pye Mara chaan a wijam como jini ctybil b i chaan jich i chaan Chujul b i Chujlel Dios. 21 Mi quejel i choc an alo b i yalobil. Mi quejel a wotsben i caba JESS, como jini mi quejel i locsbeob i mul i chaao b. Che ti subenti Jos ti jini ajtroel i chaan lac Yum choyol b ti panchan. 22 Pejtyel iliyi ti lu ujti chaan mi tsctiyel tsa b i w al lac Yum che ac ti c i ti juntiquil tsa b i xiqui 1 6. yle Dios ti oj oniyix. Ti yl: 23 Juntiquil yoque xcall tyo b mi quejel i ctyan i yalobil. Mi quejel i choc an alo b i yalobil. Mi quejel i yotsbeob i caba Emanuel. Che ti yl jini tsa b i xiqui yle Dios. I sujmlel jini Emanuel yom i yle ti lac tan: Dios la quicot. Chch an i sujmlel. 24 Che ac ti pixi Jos, ti chale bajche ti subenti ti ajtroel i chaan lac Yum choyol b ti panchan. Ti py Mara chaan i yijam. 25 Pero tsa jax tyo i cty Mara jintyo ti choc jini axan b i yalobil. Ti yotsbe i caba JESS.,12 Winicob ao b cabl i atybal 2 1 Che ac ti choc Jess ti Beln ya ti paimil Judea b i caba, che ac ti yorojlel an i yetyel ti uc b yuml jini Herodes, ti tyliyob ti Jerusaln winicob mu b i wen atyaob i sujmlel tyac chaan mi quelob ec tyac. Ya choyolob ti paso quin. 2 Chncol i ylob: Baqui an jini mu b quejel i chalen uc b yuml i chaan b israelob tsa b choc? Ti lojon quil ya ti paso quin jumpej ec mu b i tsictisan. Ti tyliyon lojon chaan lojon c chujutisan. Che ti ylyob. 3 Che ac ti yubi ili tan Herodes ti wen queji ti pensal yicot ti pejtyelelob ao b ti Jerusaln jeel. 4 Ti xiquiyob tylel ti pejtyelel jini uc b curajob yicot ajcntisajob chaan i mandar israelob. Ti cajtibeyob baqui mi quejel i choc an jini Cristo, tsa b yajcnti ti Dios chaan i yumin quixtyaujob. 5 Jiob ti subeyob: Ya ti Beln, ya ti paimil Judea b i caba. Como jini tsa b i xiqui yle Dios ti oj oniyix ti tyaja ti tan Beln che ac ti yl: 6 Ms uc mi quejel i quejlel Beln ya ti paimil Jud b i caba che bajche baical b yamb lum, como ya ti Beln mi quejel i loquel juntiquil uc b yuml. Jini mi quejel i ctybeoob israelob jini c chaao b. Che ti yl Dios ti ti jini tsa b i xiqui yle ti oj oniyix. 7 Che jini, Herodes ti mucu pyyob tylel jini mu b i wen atyaob i sujmlel tyac chaan mi quelob ec tyac. Ti wen cajtibeyob baqui b mero ora ti axan tsictiyi jini ec. 8 Che ac jini Herodes ti aty isujm, ti xiquiyob majlel ya ti Beln. Ti subeyob: Cucula. Sajcan jini all. Che tsaix la tyaja, yom mi la subeon chaan mic majlel c chujutisan jeel. Che ti lolon al Herodes. 9 Che ac ti yubiyob i tan jini uc b yuml, ti majliyob. Jini ec tsa b yilyob ya ti paso quin ti psbeyob majlel bij cl ti coti ti chaelel ya baan jini all. Ya ti cy i xmbal jini ec. 10 Che ac ti yilyob ba ti psentiyob ti ec, wen cajacayob i yoj ti yubiyob jini choyolob b ti paso quin. 11 Che ac ti ochiyob ya ti mal otyot ya ti tyajayob jini all yicot Mara i a. Ti ocleyob ti lum. Ti chujutisyob all. Ti jamyob i caja tyac. Ti yqueyob i majtyan tyac, oro, yicot pom yicot yowoca b pimel i wentylel perfume mirra b i caba. 12 Che jini, ti ajleyob chaan mach yom mi cha sujtyelob ya baan Herodes. Ti cha sujtiyob majlel ti lumal ti yamb bij. Ti putsiyob majlel ti Egipto 13 Che ac majlemobix jini winicob mu b i wen atyaob i sujmlel tyac chaan mi quelob ec tyac, ti ajal jini Jos ti quele juntiquil ajtroel i chaan lac Yum choyol b ti panchan. Jini ti sube Jos: Tyejchen. Pyx majlel jini all yicot i a. Py majlel ti putsel cl ti Egipto. Cylen yayai jintyo mic cha subeet. Como Herodes mi quejel i sclan jini all chaan i tsnsan. Che ti subenti Jos. 14 Che jini, ti tyejchi Jos. Ti acblel ti py majlel jini all yicot i a. Ya ti MATEO 2 7. majliyob ti Egipto. 15 Ya ti poj chumleyob jintyo ti sajti Herodes. Pejtyel iliyi ti lu ujti chaan mi tsctiyel tsa b i yl lac Yum che ac ti c i ti juntiquil tsa b i xiqui yle Dios ti oj oniyix. Ti yl: Ya ti Egipto tic py loquel calobil. Che ti yl. Herodes ti yc ti sajtyel alobob 16 Jini Herodes ti wen mich che ac ti aty chaan mach cha tyalob jini tsa b subenti i wen sclan jini all. Ti aty chaan ti lotinti. Che jini ti yc mandar chaan ya ti Beln yicot ti pejtyelel ajchumtyl tyac ti joytylel mi tsnsaob ti pejtyelelob jini saj alob am b chapej i jabilel yicot ms i saj tyac. Ti pensali jaypej i jabilel Jess chaan bajche ti ylyob jini winicob mu b i wen atyan i sujmlel tyac chaan mi quelob ec tyac che ac ti axan subeyob Herodes. 17 Chch ti tsctiyi oj cabl i chjyemlel quixtyau che bajche ti w tsijbu juntiquil tsa b i xiqui yle Dios ti oj oniyix, Jeremas b i caba. 18 Jini ti yl: Ya ti Ram ti ubinti cam b uquel, cabl uquel yicot wooca b uquel; chncox i yuctyaob i yalobilob jini israelo b xixicob. Maan majch chujbi i lajmisben i chjyemlel, como sajtyemobix i yalobilob. Che ti w tsijbu jini tsa b i xiqui yle Dios. 19 Pero che ac sajtyemix Herodes, juntiquil ajtroel i chaan lac Yum choyol b ti panchan ti pejc Jos ti ajal ya ba chumul ya ti Egipto. Ti sube: 20 Tyejchen. Py majlel jini all yicot i a. Cha cucux ya ti i lumal Israel. Como tsaix sajtiyob jini tsa b i jopoyob i tsnsan jini all. Che ti subenti Jos. 21 Ti pixi Jos. Ti py majlel jini all yicot i a che bajche ti subenti. Ti cotiyob ya ti i lumal Israel. 22 Pero Jos ti yubi tan chaan chncox ti yuml jini Arquelao ya ti paimil Judea, como jini ti chmbe i yetyel i tyat. Herodes i tyat jini Arquelao. Jin chaan ti bc majlel Jos yai. Ti chale yamb ajal Jos. Ti subenti ti ajal chaan mi majlel ya ti Galilea b i caba b paimil. 23 Che ac ti cotiyob ya ti Galilea ti majliyob ti chumtyl ti jumpej saj lum Nazaret b i caba. Pejtyel iliyi ti lu ujti chaan mi tsctiyel tsa b i w alyob jini tsa b i xiqui yle Dios ti oj oniyix, como ti ylyob chaan mi quejel i pejcntyel Jess ti nazareno.,23 Juan tsa b yc chm ja mi chalen subtan (Mr. 1.1d d d d d-8; Lc. 3.1d d d d d-9, 15d d d d d-17; Jn. 1.19d d d d d-28) 3 1 Ti jim b ora che ac ya tyo an ti Nazaret Jess, jini Juan tsa b i yc chm ja ti coti ti subtan ya ti tyquin b joch lum ya ti Judea b paimil. 2 Ti yl: Quextyan la pensal, cyx la mul como lclix i tylel jini tsa b chojqui tylel ti Dios, jini mu b i chalen yuml ya ti panchan. Che ti yl Juan. 3 Jini Juan, jich tsa b i tyaja ti tan tsa b i xiqui yle Dios ti oj oniyix, Isaas b i caba. Ti tsijbu: Ti ubinti i tan juntiquil mu b ti cam b tan ya ti tyquin b joch lum. Mi yl: Tyoj isbenla majlel i bijlel lac Yum. Ptbenla majlel tyoj b i bijlel. Che ti yl Dios. Che tsijbubil i chaan Isaas. 4 Jini Juan melel i pislel ti i tsutsel b camello yicot pchij b i cinturn. Mi cuxe che b bajche colem xtyopi yilal yicot yalel chab. 5 Cabl ti cotiyob baan Juan chaan mi yubiob tan. Ti cotiyob tylemo b ti Jerusaln yicot ti pejtyelel ao b ti paimil Judea b i caba yicot ti cotiyob tylemo b ti ajchumtyl tyac ya lcl jini colem ja Jordn b i caba. 3 MATEO 8. 6 Che ac ti subuyob i mul, Juan ti ycyob ti chm ja ya ti Jordn. 7 Pero che ac jini Juan ti yil chaan chncol i tylelob cabl fariseojob yicot saduceojob chaan mi yquentyelob chm ja ti subeyob: Jatyetla lajaletla bajche lucum tyac yom b i putstyan cajc. Majchqui ti subeyetla chaan mi la putstyan jini oj tsts b xotmulil mach b jal mi quejel i tsictiyel? 8 Ajenla ti wen chaan mi tsictiyel tsaix la quexty la pensal, tsaix la cy la mul. 9 Mach yom la lolon atyan chaan machan ch b mi mejlel i tyumbeetla. Joonla i jijlelonla Abraham, cheetla. Mach yom mi la bajel lolon la b. Como mic subeetla Dios chujbi i pntisan ti jijlel Abraham jini tyun tyac mi yom. Che ti yl Juan. 10 Jatyetla che bajche tye tyac mach baan mi yc i wut. Pero wale i yorojlelix mi sejquel i wi tye tyac ti hacha. Mi machan ti yc wen b i wut jini tye mi quejel i lu sejquel jubel. Mi quejel i pulel ti cajc. 11 Melel, joon mi cquen chm ja ti ja chaan i sejlel ti quexty i pensal ti cy i mul quixtyau. Pero ms ptyl bajcheon jini mu tyo b quejel i tylel. Jini mi quejel i yqueetla la chm Chujul b i Chujlel Dios yicot cajc yubil. Maix ucon chaan mi jinic mi cotsan c b ti ajtroel jach b i chaan yubil chaan mic locsben i zapatos, cheen. 12 Ach i wejljib chaan i wejlan loquel i sujl trigo. Mi quejel i muchquin jini trigo ti i yotyotlel chaan mi ctyan, pero mi quejel i pule i sujl ti cajc mach yujil yajpel. Che ti yl Juan. Chch ti chale lajoel Juan chaan i sujl trigo. Ti chm ja Jess (Mr. 1.9d d d d d-11; Lc. 3.21d d d d d-22) 13 Che jini ti loqui Jess ti Galilea. Ti coti ya baan Juan ya ti Jordn b ja chaan mi chme ja Jess. 14 Pero Juan ti jopo i tique Jess. Ti sube: Jini yom b, jich chaan jatyet ma wqueon chm ja. Chucoch ma tylel baaon chaan ma chme ja? Che ti yl Juan. 15 Jess ti jac: Pero wale, yom ma wqueon chm ja. Como chch yom chaan mi lac chalen pejtyelel bajche mi xiconla Dios, cheen. Che jini Juan ti jac i yquen chm ja Jess. 16 Che ac ti ujti i chme ja, Jess ti loqui ti ja. Che jini, ti wa jajmi ya ti panchan. Jess ti yil Chujul b i Chujlel Dios chncox i jubel tylel ti chaelel i jol. Che yilal bajche xujcutsu. 17 Che jini ti yubiyob ajtan ya b loquem ti panchan. Ti yl: Jich calobil puntybil b c chaan. Tijicayon chaan bajche mi chalen. Che ti yl jini ajtan.,34 Xiba ti jopo i ysan ti mulil Jess (Mr. 1.12d d d d d-13; Lc. 4.1d d d d d-13) 4 1 Ti ujti jini, jini Chujul b i Chujlel Dios ti wa py majlel Jess ya ti tyquin b joch lum chaan mi jop i yotsben i mul Jess jini xiba. 2 Ti umi cuarenta quin cuarenta acblel machan ch b ti saj cuxu Jess. Che jini ti yubi wial. 3 Che jini, ti coti i lque Jess jini xiba. Ti sube: Mi melelch i yalobilet Dios, suben ili tyun tyac chaan mi pntiyel ti waj, cheen. 4 Pero Jess ti jac: Ti Tsijbubil b i Tan Dios mi yl: Mach ti waj jach cuxul quixtyau pero cuxul jeel chaan ti pejtyelel tan tsa b i yl Dios. Che ti jac Jess. 5 Che jini, xiba ti py majlel Jess ya ti Jerusaln mu b i pejcntyel ti chujul b lum. Ti py letsel ti pam jini chan b templo. 6 Che jini, xiba ti sube: Mi melelch i yalobilet Dios choco jubel a b cl ti lum, como ti Tsijbubil b i Tan Dios mi yle: Dios mi quejel i xique tylel ajtroelob i chaan choyolo b ti panchan chaan i ctyaet. Mi quejel i chuquetyob ti i cb MATEO 4 9. chaan machan ma low a woc ti tyun. Che tsijbubil, che ti yl xiba. 7 Jess ti jac: Mi yl jeel ti Tsijbubil b i Tan Dios: Mach yom a jop a wil pusiclen la Yum la Dios. Che tsijbubil, cheen. 8 Che jini, xiba ti py majlel Jess ya ti chan b wits. Ya ti lu ps Jess ba lu tsiquil pejtyelel paimil tyac am b ti mulawil yicot ti pejtyelel i cotyajlel. 9 Xiba ti sube Jess: Mux c lu aqueet ti pejtyelel jini chncol b a quel mi mux a occhocon a b tic tejl a chujutisaon. Che ti subenti Jess ti xiba. 10 Che jini Jess ti sube: Satans, loquen w tic tejl. Ti Tsijbubil b i Tan Dios mi yl: Chujutisan la Yum la Dios. Jin jach ma yumin. Che ti jac Jess. 11 Che jini xiba ti loqui majlel ya baan. Ajtroelob i chaan Dios choyol b ti panchan ti tyliyob i yquen Jess ch b yom i chaan. Jess ti tyeche i toel ya ti Galilea (Mr. 1.14d d d d d-15; Lc. 4.14d d d d d-15) 12 Che ac ti yubi Jess an ti cchol Juan, ti majli ti paimil Galilea b i caba. Yaan lum Nazaret b i caba. 13 Pero machan ti jale yai. umel jach ti umi ya ti Nazaret. Cl ti majli ti chumtyl ti jumpej lum Capernaum b i caba ya ti tejl colem joyol b ja ya ba tycl Zabuln yicot Neftal b i caba b paimil. 14 Chch ti ujti chaan mi tsctiyel tsa b i yl jini tsa b i xiqui yle Dios Isaas b i caba. Jini ti yl: 15 Quixtyaujob ya b chumulob ti paimil tyac Zabuln yicot Neftal b i caba, yicot ya ti ti colem ja, yicot ya ti junxej Jordn ja, yicot jini ao b ti Galilea, i lumal jini mach b israelo b quixtyaujob. 16 Ili quixtyaujob ti chumleyob ti icjowan b paimil yubil. Pero wale tsaix yilyob colem b i sclel paimil. Ili quixtyaujob che bajche sajtyemob yubil, como machan ti atyyob bajche yom i yajelob. Pero wale tsaix yilyob i sclel paimil. Che ti yl jini tsa b i xiqui yle Dios Isaas b i caba. 17 Che jini, ti jim b ora Jess ti queji ti subtan. Ti yl: Quextyan la pensal. Cyx la mul como lclix i yorojlel mi quejel ti yumintyel Dios w ba aetla. Che ti chale subtan Jess. Jess ti py chntiquil ajchuc chyob (Mr. 1.16d d d d d-20; Lc. 5.1d d d d d-11) 18 Che ac chncol ti xmbal majlel Jess ya ti ti colem joyol b ja Galilea b i caba, ti yil chatiquil winicob. I yijtsiob i b. Jich Simn yicot Andrs. Simn an i chachajplel b i caba Pedro. Ijtsil jini Andrs. Chncol i chocob ochel i chimol chy ti colem ja como ajchuc chyob. 19 Che jini, Jess ti subeyob: La, tscleon majlel. Che bajche ti la sajcbe chy mi quejel cqueetla la sajcben quixtyaujob chaan mi quejel i chujbioob c tan. Che ti yl Jess. 20 Ti wa cyyob i chimol chy Simn yicot Andrs. Ti tscleyob majlel Jess. 21 Ti tsitya cha x majlel. Ti yilyob yamb chatiquil i yijtsiob i b, jich Jacobo i yalobil Zebedeo yicot i yijtsin Juan b i caba. Ya aob ti barco yicotyob i tyat. Chncol i lwob i chimol chy. Jess ti pyyob chaan i tsclen majlel. 22 Ti wa cyyob i barco yicot i tyat. Ti tscleyob majlel Jess. Jess ti cntisyob cabl quixtyau (Lc. 6.17d d d d d-19) 23 Jess ti umi majlel ti pejtyelel Galilea. Ti ochi ti i templo israelob ti jujumpej lum ba ti umi. Ti cntisyob ti jini wen tan chaan bajche chncol ti yumintyel Dios. Ti lajmis pejtyelel ch b tyac ti caman mu b yubiob 5 MATEO 10. quixtyaujob. 24 Ti pejtyelel paimil Siria b i caba ti pam pujqui i tlel bajche chncol i chalen Jess. Ti pyyob tylel ti pejtyelel chncol b i yubiob ch b tyac b wocol ti bctyal yicot xcamaob yicot chncol b i yubin ch b cux tyac yicot tyclbilo b ti xiba yicot mu b i yubin jitscuyel yicot mach baan i cjnibal i yoc i cb. Jess ti lu lajmisyob. 25 Ti tscleyob majlel Jess yonlel quixtyau tylemo b ti Galilea yicot ti diez lum tyac Decpolis b i caba, yicot ya ti Jerusaln, yicot ya b tylemob ti paimil Judea yicot tylemo b ya ti junxej Jordn b ja.,45 I cntisa Jess ya ti wits 5 1 Che ac ti yil Jess yaan quixtyaujob ti letsi ya ti wits. Ya ti buchle yai. Che ya buchul Jess, ti joyoyob i b ajcntaob i chaan. 2 Ti queji ti cntisa Jess. Ti yl: Jini tijicayob b (Lc. 6.20d d d d d-23) 3 Tijicayob jini mu b i atyaob chaan machan i bajel wenlel i pusical como jiob mi quejel i yajel ba mi chalen yuml Dios ya ti panchan. 4 Tijicayob jini chjyemo b como mi quejel i uc isbentyelob i pusical ti Dios. 5 Tijicayob jini mu b i jusan i b como mi quejel i yquentyelob ti pejtyelel wen tyac b i chaan b mulawil bajche ti w al Dios mi quejel i yquentyelob. 6 Tijicayob jini ao b i wial yubil chaan wersa yom ajnic ti tyoj bajche yom Dios, como Dios mi quejel i cotyan chaan mi yajel ti tyoj. 7 Tijicayob jini mu b i puntyaob i pilob chaan yom i cotyaob, como mi quejel i puntyntyelob ti Dios. 8 Tijicayob jini sco b i pusical como mi quejel i quelob Dios. 9 Tijicayob jini mu b i chtisbeob i pusical quixtyaujob chaan mi lajmelob ti periyal, como Dios mi quejel i pejcaob ti i yalobil jini mu b i lajmisan periyal. 10 Tijicayob jini chncol b i lolon tyclntyelob ti i pilob chaan ti caj mi yajelob ti tyoj, como mi quejel i yquentyelob i yajel ba mi chalen yuml Dios ya ti panchan. 11 Yom tijicayetla che mi la lolon alentyel, che mi la tsalentyel, che an cabl lolon joptan ti la tyojlel chaan ti caj ti la chujbiyon. 12 Mi chch mi yujtyel, yom cajaca la woj. La chlec la pusical como mi quejel la wquentyel uc b la majtyan ya ti panchan. Chch jeel ti tyclntiyob jini tsa b i xiqui yle Dios ti oj oniyix. Che ti yl Jess. I ytsmil yicot i sclel mulawil (Mr. 9.50; Lc. 14.34d d d d d-35) 13 Jess ti bej chale cntis. Ti yl: Jatyetla i ytsmiletla mulawil yubil. Como chaan ti la caj an tsa b uts isbentiyob. Pero mi ti jili i tsajel machan ch b i c i cha tsaj isntyel jini atsam. Machan sajlic i cjnibal. Che jach mi chojquel ya ba mi pejchictyec quixtyau. 14 Jatyetla i scleletla mulawil yubil. Como che bajche colem b lum ya ti pam bujtyl mach chujbi mctyntyel pero bej tsiquilch. Lajal bajche jini yom bej tsiquil i yutslel la pusical, cheen. 15 Che mi tsujquel cas machan mi yjquel ti yebal jumpej caja. Pero mi yjquel ti joclib chaan mi lu tsictiyel i ccal baan pejtyelel ao b ti otyot, cheen. 16 Che jeel jatyetla yom mi la pse an i sclel la pusical chaan mi quel quixtyaujob. Che jini che mi yilaob jini wen b la chalibal mi quejel i subob i uclel lac Tyat am b ti panchan, cheen. I cntisa Jess chaan mandar tyac 17 Jess ti bej chale cntisa. Ti yl: Mach yom la lolon chujbin chaan ti tyliyon c lajmisan i mandar Moiss mi MATEO 6 11. jinic i cntisa jini tsa b i xiqui yle Dios ti oj oniyix. Machan ti tyliyon c lajmisan. Pero ti tyliyon chaan mic tsctisan tsa b axan al Dios ti oj oniyix. 18 Como melelch mic subeetla. Cl che an tyo panchan yicot mulawil, machan mi quejel i yajpel mi jumpejlic letra mi jumpejlic punto ti jini mandar tsa b tsijbunti ti oj oniyix jintyo mi tsctiyel ti pejtyelel bajche ti w ajli. 19 Jin chaan, majchical jach mi usan baical b mandar aunque mach uc b mandar mi lolon atyan yicot mi ti cntis yamb quixtyaujob chaan mi usan jini mandar jeel, mi quejel i quejlel che bajche maix i cjnibal b quixtyau ya ti panchan ba mu ti yuml Dios. Pero jini mu b i chujbiob jini mandar tyac yicot mi cntisan quixtyaujob i chujbiob mi quejel i quejlel ti uc ya ti panchan ba mu ti yuml Dios. 20 Como mic subeetla: Mi machan mi la wajel ti ms tyoj che bajche mi yajelob jini junmujch ajcntisajob chaan i mandar israelob mi jinic quixtyau fariseojo b i caba machan mi quejel la wquentyel la wochel ya ti panchan ba mu ti yuml Dios. Che ti chale cntisa Jess. I cntisa Jess chaan mach yom michlel (Lc. 12.57d d d d d-59) 21 Jess ti bej chale cntisa. Ti yl: Tsaix la wubi bajche ti subentiyob la yumob ti oj oniyix: Mach la chalen tsnsa. Majchical mu b i chalen tsnsa, wersa mi quejel i mel i b, cheob. 22 Pero joon mic subeetla: Majchical jach mi lolon michquel i pil wersa mi quejel i mel i b. Jini mu b i wajlen juntiquil i pil mi quejel i mel i b baan ao b yetyel. Jini mu b i suben i pil ti sojquem i jol chaan ti caj mich yicot mi quejel i chojquel ochel ti xotmulil ti cajc. 23 Che chncol a majlel a wquen i majtyan Dios ya ti yajnib ba mi pulbentyel i majtyan Dios mi ti cajtiyi a chaan mi an ch b ti mulil ti a chale ti contra juntiquil a pil mi lolon ubin, 24 poj cy jini i majtyan Dios ya ti tejl i yajnib ba mi pulbentyel i majtyan Dios. Cucu. axan pejcan a wermau chaan mi lajmel jini contra. Che jini chujbi a cha sujtyel ya ba ti a cy i majtyan Dios chaan ma wquen Dios. 25 Mi an majch mi contrajiet, yom i pyet majlel chaan mi la mel la b baan am b i yetyel yom mi la wa pejcan ti ora chaan mi cha uts an a wicot che aet tyo la ti bij, che max tyo cotyetla baan jini am b i yetyel. Como jini am b i yetyel mi quejel i yquet ti cb polica. Jini polica mi quejel i yotsaet ti cchol. 26 Melel mic subeet che yaix aet ti cchol ma mi quejel a cha loquel jintyo ma lu tyoj a mul. Che ti chale cntisa Jess. I cntisa Jess chaan jini mu b i pejcan yamb xixic 27 Jess ti bej chale cntisa. Ti yl: Tsaix la wubi tsa b ajli ti oj oniyix: Mach a pejcben i yijam a pil. Che ti ajli. 28 Pero joon mic subeetla: Mi an majch mi quele xixic chaan ti bajel i pusical mi atyan chaan wersa yom i pejcan, tsaix i chale tsuculel yicot ti pusical. 29 Mi chncol i yqueet a wotsan a mul a oj b a wut locsan ti ora. Choco loquel. Ms wen mi ti a sty jumpej a wut che bajche mi tscl a bctyal ti chojquiyet ochel ti xotmulil ti cajc. 30 Mi chncol i yqueet a wotsan a mul a oj b a cb wa tsepe loquel. Choco ti ajt. Ms wen che xmol cbet che mi tscl a bctyal ti chojquiyet ochel ti xotmulil ti cajc. Chch ti chale cntisa Jess. I cntisa Jess chaan jini mu b i cye yijam (Mt. 19.9; Mr. 10.11d d d d d-12; Lc. 16.18) 31 Jess ti bej chale cntisa. Ti yl: 7 MATEO 12. Yicot jeel ti ajli ti oj oniyix: Majchical mi cye i yijam yom i yquen i juilel chaan tsiquil cylix i chaan. Che ti ajli ti oj oniyix. 32 Pero joon mic subeetla: Mi juntiquil winic mi cye i yijam chaan i pye yamb i yijam, che mach chaanic ti chale i tsuculel yicot yamb winic jini i yijam, che jach chncol i yquen i chalen i tsuculel. Jini mu b i pye cyl b xixic mi chalen i tsuculel jeel. Che ti yl Jess. I cntisa Jess chaan jini mu b i lolon wachocon i tan 33 Tsaix la wubi bajche ti subentiyob la yumob ti oj oniyix: Mi ti a tyajbe i caba Dios chaan a wachocon a tan mach yom ma saj usan a chalen ti pejtyelel tsa b a wl. Chch ti subentiyob ti oj oniyix. 34 Pero joon mic subeetla: Mach yom la lolon tyaje ti tan ch b tyac jach chaan i wachocontyel la tan. Mach yom la tyaje ti tan panchan como jich i buchlib Dios. 35 Mach yom la tyaje ti tan mulawil como i yumch mulawil Dios. Mach yom la tyaje ti tan Jerusaln chaan i wachocontyel a tan como mu ti yuml Dios ya ti Jerusaln. Che bajche chncox a tyaj ti tan i caba Dios yubil, che jini. 36 Mach yom la tyaje ti tan la jol chaan i wachocontyel la tan. Como mach chujbi la sc isan la wiquisan mi juntumic. 37 Jin jach mi la wl chchi mi chchi, mi mach cheiqui mach cheiqui, cheetla. Mi ti la ms al yamb tan chaan i wachocontyel la tan tylem ti xiba, che jini. Che ti yl Jess. I cntisa Jess chaan i quextyntyel simaronlel (Lc. 6.29d d d d d-30) 38 Jess ti bej chale cntisa. Ti yl: Tsaix la wubi tsa b ajli ti oj oniyix: Mi an majch mi tyomben i wut juntiquil i pil wersa mi tyombentyel i chaan jeel. Mi an majch mi cocben i yej juntiquil i pil, wersa mi cocbentyel i chaan jeel. Chch ti ajli ti oj oniyix. 39 Pero joon mic subeetla: Mach yom la quextyan i simaronlel jini mu b i tsaquelet. Pero jich bajche yom: Mi an majch mi jatset ti junwej a choj, aquen i jatset ti yamb junwej jeel. 40 Mi an majch mi contrajiet, mi yom i yquet ti melol chaan i wersa chme a bujc, aquen i chme a bujc yicot a tsuts bujc jeel. 41 Mi an majch mi wersa xiquet ti cuchejel jumpej legua, cucu a wicot chapej legua. 42 Majchical jach mi niqui cajtibeet, aquen. Che an ch b mi cajtibeet ti majan, aquen i majan. Che ti chale cntisa Jess. Yom mi lac puntyan laj contrajob (Lc. 6.27d d d d d-28, 32d d d d d-36) 43 Jess ti bej chale cntisa. Ti yl: Tsaix la wubi tsa b ajli ti oj oniyix. Ti ajli: Puntyan uts b a wicot. Tsaquel a contra. Chch ti ajli ti oj oniyix. 44 Pero joon mic subeetla: Puntyan la contrajob. Aqueob i yutslel la tan mu b i tyajetla ti mach wen b tan. Chaliben wen b mu b i tsaleetla. Pejcbenla Dios ti oracin mu b i tyclaetla, cheen. 45 Mi chch mi la chalen, tsiquil che jini, chaan i yalobiletla Dios am b ti panchan. Como Dios mi yquen i pasel quin chaan i wenlel simaroo b lajal che bajche chaan utso b. Lajal mi yquen i umel jaal baan utso b yicot simaroo b. 46 Pero mi jin jach mi la puntyan mu b i puntyaetla wen ba ma quejlel ti Dios ma lolon al? Machan. Como jinic tyo jini xlot b xchm tyojoel mi puntyaob jini utso b yicotyob. 47 Mi jin jach uts mi la pejcan utso b la wicot chutyoqui wenlel chncol la chalen ma lolon al? como jinic tyo jini mach baan mi chujbin Dios mi uts pejcaob utso b yicotyob. 48 Jin chaan yom tscl i yutslel la pusical che bajche tscl i yutslel i MATEO 8 13. pusical lac Tyat am b ti panchan. Chch ti chale cntisa Jess.,56 I cntisa Jess chaan wen b lac chalibal 6 1 Quele la b chaan machan mi la chalen wen b la chalibal ti wut jach la pilob chaan jach la wom i queletla ti wen. Como mi chch mi la chalen ma mi quejel i yqueetla i tyojol la chalibal lac Tyat am b ti panchan. 2 Jin chaan che ma cotyan pumpuo b mach yom ma sub a b baan quixtyaujob chaan i lu ubiob bajche chncol a chalen. Como chch mi lolon chaleob chachajpo b i pensal che mi cotyaob jini mu b i tyajob ya ti i templo israelob yicot ya ti bij tyac. Chch mi chaleob chaan mi yjlel ti wen ti tyojlel quixtyaujob. Pero melel mic subeetla chaan che jach yom i ycob i b ti quejlel ti wen baan quixtyaujob machan ch b mi quejel i yquentyel ti Dios chaan i tyojol yubil. 3 Pero jatyetla che mi la wquen ch b mi la wquen chaan i cotyntyel pumpuo b, aqueob che ma majch mi yilan ch b ti a chale, mi jinic ms uts b a wicot. 4 Che mi la cotyaob pumpuo b, mucu aqueob jini mu b a wqueob. Che jini, lac Tyat am b ti panchan chncol b i lu quel ch b mi mucu chalen quixtyaujob mi quejel i yqueetla i tyojol la chalibal. Che ti yl Jess. I cntisa Jess chaan oracin (Lc. 11.2d d d d d-4) 5 Jess ti bej chale cntisa. Ti yl: Che mi la chalen oracin mach yom la chalen bajche chachajpo b i pensal. Como jini mi mulan i chaleob oracin che waalob ti i templo israelob yicot ti xujc tyac calle chaan jach mi quejlelob ti quixtyaujob. Pero melel mic subeetla chaan chch mi ycob i b ti quejlel ti wen baan quixtyaujob tsaix aquentiyob i tyojol yubil, cheen. 6 Pero jatyetla, che mi la chalen oracin, ochen ti mal a wotyot. upu i ti a wotyot. Pejcan lac Tyat am b ti panchan como yaix an a wicot ti a pusical. Lac Tyat am b ti panchan chncol b i lu quel ch b mi mucu chalen quixtyaujob mi quejel i yqueetla i tyojol la chalibal, yubil. 7 Che mi la chalen oracin, mach yom la chc tyaj lajal b tan chaan jach mi la bajel tyamisan la woracin che bajche mi lolon chaleob jini mach baan mi chujbiob Dios. Como mi lolon atyaob mi yubintyel i yoracin chaan cabl i tan. 8 Pero mach cheic yom la chalen. Como jini lac Tyat am b ti panchan yujil isujm ch b yes yom la chaan che max tyo la cajtiben. 9 Jin chaan chch yom mi la chalen oracin. Yom mi la wl: C Tyat lojon, ya b aet ti panchan, la chujutisntiquet. 10 La yumintiquet. La mejlic ch b a wom w ti mulawil, che bajche mi mejlel ch b a wom ya ti panchan. 11 Aqueon lojon c waj i cjnibal b lojon c chaan ti ili b quin. 12 usbeon lojon c mul che bajche mi lojon c usbeob i mul lojon c pilob jeel. 13 Ctyaon lojon chaan mach cac lojon c pyol ti mulil, coloyon lojon ti i ptylel jini mach wen. Como a chaach a yumintyel yicot a ptylel yicot a uclel ti pejtyelel ora. Amn. 14 Como che mi la usbeob i mul la pilob, lac Tyat am b ti panchan mi quejel i usbeetla la mul jeel. 15 Pero mi machan mi la usbeob i mul la pilob, machan mi quejel i usbeetla la mul lac Tyat am b ti panchan. Che ti chale cntisa Jess. I cntisa Jess chaan chajb 16 Che mi la poj chajban ti pejtyelel mu b la cux, mu b la jap chaan la wom la puntyan Dios, mach yom la ps 9 MATEO 14. ti chjyem i i la wut che bajche mi chaleob jini chachajpo b i pensal. Como mi psob chjyem b i i i wut chaan jach yom i tsictisbeob quixtyau chaan mucob ti chajb. Pero melel mic subeetla che jach mi chaleob chaan mi psob i b ti wen ti quixtyaujob. Che jini, tsaix aquentiyob i tyojol yubil. 17 Pero jatyetla, che mi la poj chalen chajb, mach yom la ps la b che bajche chjyemetla. Pero poco la wut, xiban la jol, 18 chaan machan mi atyan quixtyaujob chaan muquet ti chajb. Jin jach lac Tyat am b ti panchan mi quejel i atyan, como yaix an a wicot ti a pusical. Mi quejel i yqueet a tyojol yubil. Lac ricojlel ti panchan (Lc. 12.33d d d d d-34) 19 Mach yom la muchquin cabl ch b an la chaan w ti mulawil. Como an mu b quejel ti joch. An mu b quejel ti tsuculiyel. An mu b quejel i yochel ajxujch i xujchibeetla. 20 Yom b yi, muchquin la ricojlel ya ti panchan ba ma mi jochiel, ba ma mi tsuculiyel, ba ma mi yochel ajxujch i xujchibeetla. 21 Como jini mu b a quel ti ms uc, mi jini am b ti panchan mi jini am b ti mulawil, jich jini mu b a bej pensalin. I ccal lac bctyal (Lc. 11.34d d d d d-36) 22 Che wen la wut mi la wen quele i sclel mulawil. Che bajche jini, che wen la pusical chaan ti la chujbi i tan Dios, mux la atyan bajche yom mi la wajel ti wen ti mulawil. 23 Pero mi ma mi la saj chujbin i tan Dios chaan mi la atyan bajche yom mi la wajel, aet tyo la ti ictojal yubil. oj icjowan jini ictojal. Wocol aetla. Che ti yl Jess. Dios yicot tyaquin (Lc. 16.13) 24 Machan ajtroel chujbi b i yumin chatiquil i yum w ti mulawil. Mi quejel i tsaquel juntiquil. Mi quejel i puntyan jini yamb. Xucul mi chaliben i troel juntiquil. Mi lu usben i tan jini yamb. Chch an lac pusical jeel. Mach chujbi la yumin Dios che chncol la yumin tyaquin. Che ti chale cntisa Jess. Dios mi ctyan i yalobilob (Lc. 12.22d d d d d-31) 25 Jess ti bej chale cntisa. Ti yl: Mic subeetla mach yom la lolon cabl pensalin ch b mi quejel la cuxe, la jape, mi chaan la pislel mu b quejel la xoje. Dios ti yqueyetla chaan cuxul mi la wajel. Che jini, macha baan mi quejel i yqueetla i bl la c jeel? Mucch. Dios ti yqueyetla la bctyal. Macha baan mi quejel i yqueetla la pislel mi la wl? Mucch. 26 atyanla jini xmatyemut mu b ti wejlel ti chan. Machan mi chalen pac. Machan mi chalen cajbal. Ma mi yotsan i bucbal ti yotyotlel chaan mi ctyan ti jal. Pero lac Tyat am b ti panchan mi yqueob ch b yes yom i bucob. Ms uc mi quelonla Dios che bajche xmatyemut. 27 Am ba mi junticlec chujbi b i colel xinil metro aunque mi bej chalen cabl pensal chaan wersa yom chanac? Machan. 28 Chucoch mi la lolon chalen cabl pensal chaan la pislel? atyanla bajche mi colel nich pimel ti matyeel. Ma mi chalen toel. Machan mi jale i pislel. 29 Pero mic subeetla: Mi jinic jini yuml oj cabl b i ricojlel Salomn b i caba mach i tyaja i cotyajlel jini oj wen b i pislel che bajche nich pimel tyac. 30 Jich Dios mi yquen i cotyajlel pimel tyac mu b i colel wale iliyi pero ijcl jach mi pulelob ti yajnib cajc. Pero Dios mi ms pensalin i yqueetla ch b yom la chaan che bajche mi pensalin pimel tyac. Pero tsitya jach chncol la chujbin Dios che bej an cabl la pensal chaan i bl la c yicot la pislel. 31 Jin chaan mach yom la chalen cabl MATEO 10 15. pensal. Mach yom la wle: Chuquiyes mi quejel laj cuxe? Chuquiyes mi quejel la cape? Chuquiyes mi quejel lac xoje? cheetla. 32 Como quixtyaujob w ti mulawil che jach mi bej pensalin ch b yes mi cux, ch b yes mi xoj. Pero jatyetla mach cheic yom mi la chalen. Como ach la Tyat am b ti panchan yujil isujm pejtyel ch b yes yom la chaan. 33 Bej pensalinla ch b yom Dios. Che jini mi quejel la wquentyel pejtyelel ch b tyac yom chaaetla. 34 Mach yom la lolon chalen cabl pensal chaan jini mu tyo b quejel i yujtyel ijcl. Como ti jujumpej quin an wocol tyac mu b lac wersa cuch. Jasl jach mi la atyan bajche mi la cuche la wocol ti jin jach b quin. Che ti chale cntisa Jess.,67 Mach yom la lolon ale mi an i mul yamb (Lc. 6.37d d d d d-38, 41d d d d d-42) 7 1 Mach yom la lolon al mi an i mul juntiquil che max tyo ti yoque tsictyay mi an o mi machan. Che jini maan mi yl Dios ach la mul jeel chaan ti caj a tan. 2 Lajalch bajche mi la lolon ale an i mul la pilob, chch jeel mi quejel i yletla an la mul. 3 Bajchequi isujm che chujbi a wilan i tsubil tye ti wut a wermau che machan ma pensalin mi an colem xujcu tye ti a wut, yubil? 4 Che an xujcu tye ti a wut yubil, bajchequi chujbi a suben a wermau: Aqueon c locsbeet i tsubil tye ti a wut? cheet. 5 Chachajp la pensal. Jini yom b yi, ma axan locsan jini colem xujcu tye am b ti a wut, yubil. Che jini, chujbi a wen quel chaan ma locsben i tsubil tye am b ti wut a wermau. Chch ti chale cntisa Jess chaan jini ms an b i mul mu b i lolon ale an i mul i pil. 6 Mach yom la wquen tsi ch b chujul. Che mich jini tsi mi cuxetla. Mach yom mi la wquen chityam ch b oj lets b i tyojol. Como che jach mi tyejque ti lum. Che bajche jini, mach yom la suben i tan Dios mu b laj quel ti chujul jini mu b i junyajlel wajlen i tan Dios. Cajtinla, sclanla, pejcanla (Lc. 11.9d d d d d-13; 6.31) 7 Bej cajtibenla Dios ch b yom la chaan. Mi quejel i yqueetla. Bej sclanla. Mi quejel la tyaje. Cajtibenla Dios, che bajche chncol la jatse i ti otyot yubil. Mi quejel i jambeetla. 8 Como jini mu b i cajtin mi quejel i yquentyel. Jini mu b i sclan mi quejel i tyaje. Jini mu b i jatse i ti otyot mi quejel i jambentyel. 9 Am ba juntiquiletla tyatylet b la mu b quejel la wquen la walobil tyun che mi cajtin waj? 10 Mu ba quejel la wquen lucum che mi cajtin chy? 11 Che jini, jatyetla, aunque simaroetla, a wujila la wquen la walobil wen tyac b. Lac Tyat am b ti panchan ms tyo mi quejel i yquen wen tyac b jini mu b i cajtin. 12 Bele chalibenla wen b la pilob che bajche mi la mulan i chalibeetla jeel. Como jich mu b i xiconla lac chalen i mandar Moiss yicot tsa b i tsijbuyob jini tsa b i xiqui yle Dios ti oj oniyix. Saj b i ti bij (Lc. 13.24) 13 Che w tyo aetla ti mulawil chalenla xmbal ti bij saj b i ti yubil. Colem i pochtylel, uc i ti jini bij ba mi majlelob ti xotmulil. An cabl mu b i yochelob yai. 14 Pero saj i ti jini saj b bij ba mi yochelob mu b i yquentyelob tsiji b i cuxtylel. Machan cabl mu b i yochelob yai. Ti i wut mi cjel tye (Lc. 6.43d d d d d-44) 15 Ctyan la b chaan jini xlot b ajcntisajob mu b i lolon alob chaan i tach Dios chncol i puc majlel. Mi 11 MATEO 16. lolon psob i b che bajche oj uts b time mi lolon chalen, pero ti pusical an i simaronlel che bajche oj simaron b matyelel tsi yubil. [Time yom i yle oveja.] 16 Pero chujbi la cn jini quixtyaujob ch b mi chaleob che bajche mi la ce tye ti i wut. Como machan mi la tyuque i wut tsujsub ba chix jach mi colel, mi higo b i wut tye ba tsujsub jach mi colel. 17 Jini wen b tye mi yc wen b i wut. Jini mach wen b tye mi yc mach wen b i wut. 18 Jini wen b tye mach chujbi i yque mach wen b i wut. Jini mach wen b tye mach chujbi i yque wen b i wut. 19 Pejtyelel tye tyac mach baan mi yc wen b i wut mi sejquel. Mi pulel ti cajc. 20 Che bajche mi la ce tye ti i wut, che jeel mi la ce xlot b ajcntisa chaan ti chalibal. Che ti chale cntisa Jess. Mach ti pejtyelelob mi yochelob ti panchan (Lc. 13.25d d d d d-27) 21 Ti bej chale cntisa Jess. Ti yl: Mach ti pejtyelelob mu b i pejcaon ti i yum mi quejel i yochel ti panchan ba mi chalen yuml Dios. Jin jach mu b i chaleob bajche yom i pusical c Tyat am b ti panchan. 22 Che mi quejel i cotyel i yorojlel melojel ya baan Dios ti panchan cablob mi quejel i subeob: C Yum, joon lojon ti lojon c subu majlel a tan. Ti lojon j c a caba chaan ti lojon c choco loquel xiba ti pusical quixtyaujob yicot ti a caba ti lojon c ps cabl uc tyac b a ptylel. Chch cabl mi quejel i ylob. 23 Che jini, mi quejel c subeob: Machan ba b ora tij cyetla. Mach c chaaeticla. Loquenla w baaon ti pejtyeletla tsa b la chale mach wen. Chch mi quej c subeob, che Jess. Chachajb i tsajquil i yebal b otyot (Lc. 6.47d d d d d-49; Mr. 1.22) 24 Jess ti bej chale cntisa. Ti yl: Jini mu b i yubin c tan, mu b i chujbin bajche mi cle jich che bajche juntiquil winic am b i atybal mu b mele i yotyot. Pero axan tyam mi pique lum chaan mi tyaje tyun ba mi wachocon i tsajquil i yebal otyot. 25 Ti tyli jaal. Ti wen tyam ja. Ptyl b ic ti wen jats i yotyot. Pero machan ti bujchi como tsts chucul ti tyun. 26 Pero jini mu b i yubin c tan pero machan mi chujbin mu b i subentyel, jich che bajche juntiquil winic mach baan i atybal mu b i mele i yotyot ti pam ji. Machan tyam b i tsajquil i yebal otyot. 27 Ti tyli jaal. Ti wen tyam ja. Ti umi ptyl b ic. Ti bujchi i yotyot. oj pumpun bajche ti jili i yotyot. Chch ti chale lajoel Jess. 28 Che ac ti ujti i sube Jess jini tan, tyoj bcjel ti yubiyob quixtyaujob chaan i cntisa. 29 Jess machan ti cntisyob bajche yamb ajcntisajob. Como tsiquil an i ptylel i tan Jess.,78 Jess ti lajmis juntiquil lepra b caman (Mr. 1.40d d d d d-45; Lc. 5.12d d d d d-16) 8 1 Che ac Jess ti jubi tylel ya ti wits, yonlel quixtyau ti tscleyob tylel. 2 Che jini juntiquil cam b winic ti lc Jess. Lepra b i caba i caman. An ch b yes pasem ti i pchlel mu b i pcmisben majlel i bctyal. Ti ocle ya ti yebal yoc Jess. Ti sube: Mi a wom, chujbiych a lajmisaon, che ti subenti Jess. 3 Che jini, Jess ti tyl jini cam b. Ti yl: Comch. La lajmiquet. Che ti subenti jini cam b. Che ac ti ujti i yle Jess, ti ora jach ti lajmi. Coquix ti cyle. 4 Che jini, Jess ti sube: Quele a b chaan machan majch ma saj suben. Cucu, ps a b baan cura. Yai ma wquen i majtyan Dios che bajche ti yl Moiss ti mandar chaan mi yilaob MATEO 12 17. ti pejtyelelob chaan tsaix lajmiyet. Che ti subenti jini winic. Jess ti lajmis juntiquil ajtoel (Lc. 7.1d d d d d-10) 5 Ti coti Jess ya ti jumpej lum Capernaum b i caba. Ya ti coti baan Jess juntiquil am b yetyel ti capitn chaan cien soldado i chaan b romanojob. Ti wersa cajtibe Jess ti wocol tan. 6 Ti yl: C Yum, ya ti cotyot an juntiquil oj cam b ajtoel c chaan. An ti wyib. Mach chujbi i nijcntyel i yoc i cb. oj cabl chncol i yubin wocol. Che ti yl jini capitn. 7 Jess ti yl: Mucch c majlel c lajmisan, cheen. 8 Jini capitn ti jac: C Yum, maix c uclel chaan ma wochel ti cotyot. Che jach ma wc a tan chaan mi lajmel. Che jini mux i lajmel jini ajtoel c chaan, cheen. 9 Como joon jeel mic xijquel ti yamb ms uc b yetyel. Joon jeel mic xique soldadojob. Che mic suben juntiquil: Cucux, choon. Mi majlel. Mic suben yamb: La, choon. Mi tylel. Che mic suben ajtoel: Chalen jini, choon. Mi chalen. Che ti yl jini capitn. 10 Che ac ti yubi Jess i tan jini capitn oj tijica ti yubi. Jess ti sube quixtyaujob chncol b i tsclen majlel: Melel mic subeetla, machan ba tic tyaja baan pejtyelel c pilob israelob juntiquil mu b i wen chujbion bajche ili capitn, cheen. 11 Mic subeetla ya b loquemob ti paso quin yicot ba mi pjquel quin mi quejel i tylelob cabl mach israelob mu b i buchtylob ti uchel yicot Abraham, yicot Isaac yicot Jacob ya ti panchan ba mi chalen yuml Dios. 12 Pero jini israelob tsa b subentiyob i tan Dios mach baan ti chujbiyob mi quejel i chojquelob majlel ya ba icjowan, ba mi quejelob ti uquel yicot tsts mi quejel i cuxob i yej. Che ti sube quixtyaujob Jess. 13 Che jini Jess ti sube jini capitn: Cucux ti a wotyot. Chaan ti a chujbiyon tsaix lajmi ajtroel a chaan. Che ti yl Jess. Ti jin jach b ora ti wa lajmi jini ajtroel. Jess ti lamjis i nijaa Pedro (Mr. 1.29d d d d d-31; Lc. 4.38d d d d d-39) 14 Jess ti majli ti yotyot Pedro. Ya ti yil i nijaa Pedro. Mi wen ubin cajc. An ti wyib. 15 Jess ti tylbe i cb. Ti wa lajmi cajc. Che jini ti tyejchi. Ti melbeyob i yuchel. Jess ti lajmisyob cablob (Mr. 1.32d d d d d-34; Lc. 4.40d d d d d-41) 16 Che yomox ican ti pjyiyob tylel ya baan Jess cabl tyclbilo b ti xiba. Machan ch b yamb ti cjni, ti tan jach, Jess ti wa choco loquel xibajob. Ti lu lajmisbeyob i caman quixtyaujob ch b tyac jach b caman yicotyob. 17 Chch ti ujti chaan mi tsctiyel tsa b i w al juntiquil tsa b xiqui yle Dios Isaas b i caba. Ti tyaja ti tan Jess. Ti yl: Ti cotyyonla laj cuche lac wocol tyac. Ti choco loquel laj caman tyac. Chch ti w al Isaas ti oj oniyix che max tyo ajn ti mulawil Jess. Jini yom b i tsclan majlel Jess (Lc. 9.57d d d d d-62) 18 Che ac ti yil Jess joyol ti cabl quixtyaujob ti xiquiyob ajcntaob i chaan chaan mi caxelob ti junxejlel colem joyol b ja. 19 Juntiquil ajcntisa chaan i mandar israelob ti lc Jess. Ti yl: Maestro, com c tscleet majlel baical jach ma majlel, cheen. 20 Jess ti sube: Xwax an i met. Xmatyemut an i cu. Pero Joon i Pilon Quixtyaujob machan c bajel ajib ba mic tyotstyl. Chch ti yl Jess. 21 Che jini, juntiquil ajcntan i chaan Jess ti sube: C Yum, aqueon c pijtyan jintyo mi sajtyel c tyat chaan mic axan 13 MATEO 18. chujan. Che jini, mux c tsclaet majlel, cheen. 22 Jess ti sube: La. Tscleon majlel. Mu tyo i chujan a tyat ya b mi sajtyel jini sajtyemo b yubil. Che ti yl Jess. Como chch bajche sajtyemo b yubil jini mach baan mi chujbiob Dios. Jess ti lajmis toel b ic yicot witslaw b ja (Mr. 4.35d d d d d-41; Lc. 8.22d d d d d-25) 23 Che jini ti ochi Jess ti barco. Ti ochiyob jeel ajcntaob i chaan. 24 Che jini ti queji toel b ic ya ti colem joyol b ja. Jini ic ti queji i wets ochel ja ti malil barco jintyo yomox bujtel ti ja. Pero wyl Jess. 25 Che jini, jini ajcntaob ti queji i pixtisaob Jess. Ti subeyob: C Yum, muquix quejel lac sujpel ochel ti mal ja, cheob. 26 Jess ti subeyob: Chucoch muquetla ti bquen? Tsitya jach chncol la chujbion. Che ti yl Jess. Che jini ti tyejchi. Ti tiqui ic yicot witslaw b ja. Ti wa lajmi. Wen chlix ti cyle. 27 Tyoj bcjel ajcntaob i chaan Jess. Ti cajtibeyob i b, majchqui wale jini winic mu b i chujbibentyel i tan ti ic yicot ti ja? Che ti ylyob. Winic tyclbil b ti xiba (Mr. 5.1d d d d d-20; Lc. 8.26d d d d d-39) 28 Jess yicot ajcntaob i chaan ti caxiyob majlel ti junxej colem joyol b ja. Ya ti cotiyob ya ti i lumal ajgadarenojob. Che jini, chatiquil winicob ti loquiyob ya ti chujjibl. Ti lcyob Jess. Tyclbilo b ti xiba ti chaticlelob. oj simaroob. Pejtyel quixtyaujob mi bcaob umel ya ti bij. 29 Che ac ti yilyob Jess ti quejiyob ti oel jini xibajob am b ti pusical jini chatiquilob. Ti ylyob: Chuquiyes a wom a wicotyon lojon, Jess, jatyet i Yalobilet b Dios? Tsaix ba tyliyet a w tyclaon lojon che max tyo cot i yorojlel ma chocon lojon ochel ti xotmulil? Che ti ylyob. 30 Ya chncol ti bucbal yonlel chityam ya lcl. 31 Jini xibajob ti wersa cajtibe Jess: Mi mux a chocon lojon loquel ti pusical ili quixtyaujob, aqueon lojon cochel ti chityam, cheob. 32 Jess ti subeyob: Cucux. Ochen, cheen. Che jini, jini xibajob ti loquiyob ti pusical winicob. Ti ochiyob ti pusical chityam. Che jini, jini chityam ti lu jubiyob majlel ti ajel ya ti queptyl. Ti chocoyob ochel i b ti malil colem joyol b ja. Ya ti lu jictyyob ja. 33 Che ac ti yil ajctya chityam ch b ti ujti ti bcyob. Ti majliyob ti ajel. Che ac ti cotiyob ya ti lum ti lu subu pejtyel bajche ti ujti jini chityam yicot bajche ti ujti jini winicob tsa b loqui xiba ti pusical. 34 Che jini, ti pejtyelel quixtyaujob ya b aob ti Gadara ti lu majliyob ya baan Jess. Che ac ti queleyob ti subeyob chaan mi loquel majlel ya ba aob.,89 Jess ti lajmis winic mach baan i cjnibal yoc i cb (Mr. 2.1d d d d d-12; Lc. 5.17d d d d d-26) 9 1 Jess ti ochi ti barco. Ti caxi ti junxej colem joyol b ja. Ya ti coti ti i lumal. 2 Ya ti coti quixtyaujob tsa b i quecheyob tylel juntiquil winic mach baan i cjnibal yoc i cb. Tyotsol ti yab ti quecheyob tylel. Che ac Jess ti yil chaan ti chujbi jini quixtyaujob chaan an i ptylel i lajmisan jini cam b, ti sube jini mach baan i cjnibal yoc i cb: Pil, tijicisan a pusical. usbilix a mul. Che ti yl Jess. 3 Che jini, yaan chatiquil uxtiquil ajcntisajob chaan i mandar israelob. Ti queji i pensaliob ti pusical: Jini winic chncol jach i cuye i b ti Dios. Che ti pensaliyob ti pusical. 4 Pero yujil isujm Jess ch b chncol i bajel pensaliob ti pusical. Jin chaan ti subeyob: Chucoch muquetla ti simaron b pensal? cheen. 5 Baqui b ms wocol mic suben mi la MATEO 14 19. wl? Ms wocol ba mic suben usbilix a mul o ms wocol ba mic suben, tyejchenix, chalenix xmbal? choon, cheen. 6 Wale mi quej c pseetla chaan an c ptylel chaan mic usbeob i mul ao b ti mulawil, Joon i Pilon b Quixtyaujob. Che jini, ti sube mach baan i cjnibal yoc i cb: Mic subeet, tyejchen. Chmx majlel a wab. Cucux ti a wotyot. Che ti yl Jess. 7 Jini tsa b lajmisnti yoc i cb ti tyejchi. Ti majli ti yotyot. 8 Che ac ti yil quixtyaujob ch b ti ujti, ti quejiyob ti bquen. Ti subeyob i uclel Dios como tsiquil tsaix aquenti quixtyau i ptylel Dios chaan mi lajmisan quixtyaujob. Jess ti py Mateo chaan i tsclen majlel (Mr. 2.13d d d d d-17; Lc. 5.27d d d d d-32) 9 Che jini, ti loqui majlel Jess yai. Ti yil juntiquil xchm tyojoel Mateo b i caba. Ya buchul ba mi chaleob tyojoel. Jess ti sube: Tscleon majlel, cheen. Che jini Mateo ti tyejchi. Ti tscle majlel Jess. 10 Ti ujti che Jess yicot ajcntaob i chaan ti majliyob ti uchel ya ti yotyot Mateo. Yaan jeel cabl xlot b xchm tyojoelob yicot yamb quixtyaujob aob i mul. Motin mucob ti uchel. 11 Che ac jini fariseojob ti queleyob ti cajtibeyob ajcntaob i chaan Jess: Bajchequi isujm che mi pileob ti uchel la maestro jini xlot b xchm tyojoelob yicot yamb xmulilob? Che ti ylyob. 12 Jess ti yubi bajche ti subenti ajcntaob i chaan. Jin chaan ti sube jini fariseojob: Jini cocob b mach cjnibal mi tscntyel, jin jach jini camo b, cheen. 13 Cucuxla. Pensalinla i sujmlel ili tan ti Tsijbubil b i Tan Dios ba mi yle: Jini com b, jich chaan mi la puntyan la pilob chaan la wom la cotyaob. Ms wen mij quele che bajche mi la wqueon pulem b c majtyan. Che tsijbubil ti tan Dios. Che ti yl Jess. Machan ti tyliyon c pye mu b i lolon ale maix i mul. Pero ti tyliyon c pye quixtyaujob ao b i mul chaan mi quextyan i pensal i cye i mul. Che ti yl Jess. Ti cajtibeyob Jess i sujmlel chaan i chajbntyel uchel (Mr. 2.18d d d d d-22; Lc. 5.33d d d d d-39) 14 Jini ajcntaob i chaan Juan tsa b yc chm ja ti tyliyob ya baan Jess. Ti cajtibe: Bajchequi isujm chaan joon lojon yicot fariseojob mi lojon cabl c chalen chajb chaan mu b lojon j cux, mu b lojon cap pero machan ba b ora mi chaleob chajb ajcntaob a chaan? cheob. 15 Jess ti subeyob: Mu ba i chaleob chajb chaan mu b i cuxob, mu b i japob pylo b ti quiejel ujpuel che ya tyo an yicotyob ajujpuel, ma wl? Machan. Pero tyal tyo i yorojlel mi pjyel loquel ajujpuel ti tyojel quixtyaujob. Che jini mi quejel i chajbaob i b. Che ti yl Jess. 16 Ti chale yamb lajoel Jess. Ti yl: Machan majch mi ce tsiji b pisil chaan mi ljwe tsuculix b i pislel. Muc jach i cha tsijlel loquel jini tsijib tyo b che mi coman. Che jini ms colemix mi loquel i tsijlemal. Che ti yl Jess. 17 Ti chale yamb lajoel. Ti yl: Mach yom cojlic ochel ti tsucul b pjchij b yajnib che chncol tyo i mejlel vino b lembal. Como jini vino b lembal mi yc ti tyojmel tsucul b pchij b yajnib. Mi tyojmel yajnib. Che jini mi bejquel. Jin chaan yom mi yotsaob tsiji b vino ti tsiji b yajnib. Che jini mi ctyntyel vino yicot yajnib jeel chaan mach jilic. Che ti yl Jess. I yalobil Jairo yicot jini xixic tsa b i tylbe i pislel Jess (Mr. 5.21d d d d d-43; Lc. 8.40d d d d d-56) 18 Che ac mu tyo ti tan Jess chaan jini ujtyel b yle, ya ti coti juntiquil uc b i yetyel ti templo israelob. Ti ocle ti yebal yoc Jess. Ti yl: Ujtyel 15 MATEO 20. tyo i sajtyel quixicpeal. Pero muquic a tylel a wc a cb ti pam i bctyal, mu tyo i cha cuxtiyel. Che ti yl jini uc b yetyel. 19 Che jini, Jess yicot ajcntaob i chaan ti loquiyob majlel yicot jini uc b i yetyel. 20 Che ac an ti bij Jess ya ti tyli juntiquil cam b xixic. Cl doce aos ma ti lajmi ti loquel i chichel. Ti tyli jini xixic ya ti pat Jess. Ti tylbe i yoc i bujc Jess. 21 Como jini xixic ti bajel pensali: Mi jinic jach mij cotyel c tylben i pislel Jess mux c lajmel. Che ti pensali. 22 Jess ti sutqui i b. Ti quele jini xixic. Ti sube: Tijicisan a pusical, calobil. Tsaix lajmiyet chaan ti a chujbi mi quejel a lajmel mi ti a tyl c bujc. Jin jach b ora ti wa lajmi jini xixic. 23 Che ac ti coti Jess ya ti yotyot uc b yetyel ti templo israelob, ti yil yaan ajnijca msicajob. Chajpbilob chaan i majlelob yicotyob i chujan chujlell. Mu ti oj cam b uquel quixtyaujob. 24 Jess ti subeyob: Loquenla wi. Machan sajtyem ili xcall. Wyl jach. Che ti yl Jess. Jini quixtyaujob ti wajleyob Jess como yujil isujm chaan sajtyemix xcall. 25 Pero Jess ti xiquiyob loquel. Che jini ti ochi ya baan xcall. Ti chucbe i cb. Ti cha cuxtiyi. Ti tyejchi jini xcall. 26 Ti pujqui majlel tan ti pejtyelel paimil yai chaan jini tsa b tsictiyi. Jess ti lajmis chatiquil mutsulo b i wut 27 Che ti loqui Jess yai ti tscleyob majlel chatiquil mutsulo b i wut. Cam ti quejiyob ti tan. Ti ylyob: Jess, i jijlelet b David, chocolet b tylel ti Dios, queleyon lojon ti pumpun chaan a cotyaon lojon. Che ti ylyob. 28 Che ac ti ochi Jess ti otyot ti lcyob jini mutsulo b i wut. Jess ti cajtibeyob: Mu ba la chujbin chaan chujbi c chalibeetla jini? Che ti yl Jess. Ti jacyob: Mucch, c Yum, cheob. 29 Che jini Jess ti tylbeyob i wut. Ti yl: La lajmiquetla che bajche ti la chujbi. Che ti yl Jess. 30 Ti coti i wut ti chaticlelob. Che jini Jess ti wersa subeyob: Ma mi la saj suben quixtyaujob bajche tic lajmisbeyetla la wut. Che ti yl Jess. 31 Pero ujtyel tyo i loquel ya baan Jess, ti quejiyob i wa puque majlel tan ti pejtyelel paimil bajche ti lajmisntiyob. Jess ti lajmis juntiquil xuma 32 Che ac chncol tyo i loquelob jini tsa b lajmisbentiyob i wut, ti coti baan Jess chatiquil uxtiquil chncol b i pye tylel juntiquil xuma am b i xibjlel ti pusical. 33 Ora jach ti queji ti tan jini xuma che ac Jess ti chocbe loquel i xibjlel ti pusical. Tyoj bcjel ti yubi quixtyaujob. Ti ylyob: Machan ba b ora ti niqui ujti uc b baan lac pilob israelob bajche ujtyel la quilan, cheob. 34 Pero jini fariseojob ti ylyob: Ili winic mi choque loquel xibajob ti ptylel jach i yajaw xiba. Che ti lolon alyob. Jess ti punty quixtyaujob 35 Jess ti umi majlel ti pejtyelel lum tyac yicot ti ajchumtyl tyac. Ya ti ochi ti jujumpej i templo israelob chaan i cntisaob jini wen tan bajche chncol ti yumintyel Dios am b ti panchan. Ti lajmisbeyob baic jach b caman yicot wocol tyac. 36 Che ac ti yil Jess bajche mi muchquiob i b quixtyaujob baical jach ti umi majlel ti cntisa, ti wen puntyyob chaan yom i cotyaob ti wocol. Wen pumpuob bajche ti usyob quin. Chjyemob. Cuob ti bctyal. Ti yilyob che bajche timeob mach baan ajctya i chaan. [Time yom i yle oveja.] 37 Ti sube ajcntaob i chaan: Melel an cabl cajbal pero machan cabl xcajbalob, cheen. Jich yom i yl che bajche an cabl yom b i cotyntyel, chaan jach maix cabl ajsubtaob. MATEO 16 21. 38 Jin chaan cajtibenla Dios como jich i yum cajbal chaan i choque majlel ajtroelob ti cajbal. Che ti yl Jess.,910 Jess ti yajc docejob (Mr. 3.13d d d d d-19; Lc. 6.12d d d d d-16) 10 1 Jess ti py tylel doce ajcntaob i chaan. Ti yqueyob i ptylel chaan mi chocob loquel xibajob yicot chaan mi lajmisaob baical b caman tyac yicot wocol tyac. 2 Jiobch i caba jini docejob tsa b otsntiyob ti yajcbilo b ajsubtaob umel. axan Simn mu b i pejcntyel jeel ti Pedro, yicot Andrs i yijtsin Pedro, Jacobo yicot Juan i yalobilob Zebedeo. 3 Felipe, Bartolom, Toms, Mateo jini xchm tyojoel, Jacobo i yalobil Alfeo yicot Lebeo mu b i pejcntyel jeel ti Tadeo. 4 Simn choyol b baan junmujcho cananistajo b i caba, yicot Judas Iscariote mu b quejel i yc Jess ti cb i contra. Jess ti xiqui majlel ti subtan jini docejob (Mr. 6.7d d d d d-13; Lc. 9.1d d d d d-6) 5 Jess ti xiqui majlel ti subtan jini docejob. Ti subeyob: Mach yom la majlel baan mach israelob. Ma mi la wochel ti i lum tyac ya ti paimil Samaria b i caba. 6 Pero yom mi la majlel ya baan israelob como jich che b bajche time tsa b sty i bijlel como max tyo i chujbiyob i tan Dios. 7 Subula majlel tan chaan lclix i yorojlel mi quejel i yumintyel Dios am b ti panchan. 8 Lajmisan camo b. Tyejchisan sajtyemo b. Lajmisan am b ch b pasem ti pchlel mu b i pcmisben majlel i bctyal. Choco loquel xibajob am b ti pusical quixtyaujob. Ti a majtyan jach ti aquentiyetla ili la ptylel. Ma mi la cajtin la tyojol che mi la ce. 9 Mach yom la chm majlel tyaquin, mi oro mi plata mi cobre b. 10 Mach yom la chm majlel la morral mi yanic b la bujc mi yanic b la zapatos mi la tyeic. Como jini mu b i chalen toel yom i yquentyel i yuchel chaan i tyojol yubil. 11 Che mi la cotyel ti lum mi ti ajchumtyl yom mi la sclan juntiquil mu b i quejlel ti uc. Mi la cajtiben mi mux i yqueetla la wajel ti yotyot. Ya mi la wajel jintyo mi la cha loquel majlel. 12 Che mi la wochel ti jumpej otyot mi la wquen saludos. Mi la wle: La tylic i chtylel i pusical ili ao b ti ili otyot, cheetla. Che ti yl Jess. 13 Mi ti queleyet ti wen jini am b ti otyot, mux i chme i yutslel a tan. Mi maix mi quelet ti wen mach i chaaobix i yutslel a tan. 14 Mi maix mi quelet ti wen mi mach yom i yubin a tan ya ti jumpej lum mi ti jumpej otyot, loquen, che jini. Chijcunla loquel i tsubejal la woc chaan mi atyaob mach wen bajche mi chaleob. 15 Melel mic subeetla che ti yorojlel melojel ms wocol mi quejel i yjquelob ti xotmulil jini mach yom i yubin la tan che bajche jini ao b ti lum tyac Sodoma yicot Gomorra b i caba ti oj oniyix. Tyclntyel chaan ti caj i tan Dios 16 Jess ti sube ajcntaob i chaan: Wale chncol c choquetla majlel ti subtan ya baan simaron b quixtyaujob. Bbquen mi quejel la wubin. Mic choquetla majlel ti subtan che bajche timeetla joyol b ti colem bajlm yubil. Wen pensalin bajche yom mi la wajel. Yom bej listojetla che bajche lucum. Yom bej utsetla che bajche xmucuy. 17 Ctyan la b. Mi quejel la wjquel ti wenta uc b yetyel. Mi quejel i jatsetla ti pchij ya ti templo tyac israelob. 18 Mi quejel la pjyel majlel jinic tyo ya ti tyojlel uco b yetyel yicot uc b 17 MATEO 22. yumlob chaan tij caj joon. Che ya aetla chujbi la sube c tan ti tyojlelob yicot ya ti tyojlel mach israelob jeel. 19 Che mi pyetla majlel ya ba ao b i yetyel mach yom la axan pensalin ch b mi quejel la wl mi jinic bajche mi quej la subeob como jini Chujul b i Chujlel Dios mi quejel i yqueetla la wle che mi cotyel i yorojlel la chalen tan. 20 Mach jatyeticla muquetla ti tan yubil como jini Chujul b i Chujlel Dios lac Tyat mi quejel i ce la ti chaan yquetla ti tan. 21 Jini mach baan mi chujbion mi quejel i lolon jopbeob i mul i yijtsiob mu b i chujbion chaan mi ycob ti tsnsntyel. Winicob am b i yalobil mu b i chujbion mi quejel i chalen tan ti contra chaan mi yc ti tsnsntyel. Mi quejel i yujtyel jeel chaan alpealob mi quejel i tsaquelob i tyat i a mu b i chujbion. An mu b quejel i ycob ti sajtyel. Che ti yl Jess. 22 Ti pejtyelelob mi quejel i tsaqueletla chaan ti caj chncol la tscleon. Pero jini mu b i cuche ti wen i tsaquelol ch byic jach b i tyclntyel mi quejel i cotyntyel chaan mi yajel ti yumintyel Dios. 23 Che mi tyclaetla ya ti jumpej lum, putstyala majlel ti yamb. Melel mic subeetla, maix mi quejel la umel majlel ya ti pejtyelel i lum tyac israelob jintyo mic cha tylel Joon i Pilon b Quixtyaujob. Che ti yl Jess. 24 Machan ms uc juntiquil ajcntan bajche i maestro. Machan ms uc ajtroel bajche i yum. 25 Jasl jach mi yajel ajcntan che bajche i maestro. Jasl jach mi yajel jini ajtroel che bajche i yum. Che mi tsaquelon, che mi pejcaon ti Beelzeb i yajaw xiba, ms tyo mi quejel i tsaqueletla jatyetla mu b la tscleon. Che ti yl Jess. Jini yom b mi lac bcan (Lc. 12.2d d d d d-9) 26 Jin chaan mach yom mi la bcan quixtyau chncol b i tyclaetla como maix ch b mucul wale iliyi mach baan mi quejel i tsictisntyel. Maix ch b mucul mach baan mi quejel i lu atyntyel. 27 Jini chncol b c subeetla che lac bajel jach, yom la puc majlel baan pejtyel quixtyaujob. Jini chncol b c mucul subeetla yom la sub ti cam b tan ti pejtyelel lum tyac. 28 Mach yom la lolon bcan quixtyau mu b i tsnsaetla pero mach chujbi i tsnsan la chujlel. Jini yom b la bcan jich jini am b i ptylel i yquetla ti sajtyel, yicot ach jeel i ptylel i choquet majlel ti xotmulil ti cajc ba mi usan wocol i bctyal yicot i chujlel. Jin jach yom la bcan, cheen. 29 Mi chojel chacojt saj xmatyemut ti junwejch tyaquin, pero maix mi juncojtic mi chmel mi maix mi yc i tan lac Tyat am b ti panchan. 30 Jinic tyo i tsutsel la col tsaix i lu tsiqui Dios ti jujuntujm. 31 Mach yom la chalen bquen, che jini. Como ms an la cjnibal che bajche cabl saj xmatyemut. Che ti chale cntisa Jess. Jini mu b i tsictisben Jesucristo ti tyojlel quixtyaujob (Lc. 12.8d d d d d-9) 32 Jess ti yl: Joon mi quejel c tsictisan ti tyojlel c Tyat am b ti panchan chaan mij cob pejtyelelob mu b i tsictisan ti tyojlel quixtyaujob mi chncol i chujbion. 33 Pero jini mu b i yle ti tyojlel quixtyaujob mach baan mi con, joon jeel mi quejel cle ti tyojlel c Tyat am b ti panchan chaan mach c chaaob jeel. Che ti yl Jess. Ti caj Jess mi contrajiob i b quixtyaujob (Lc. 12.51d d d d d-53; 14.26d d d d d-27) 34 Jess ti yl jeel: Mach yom la lolon al ti tyliyon chaan mi ccob ti ajel ti chl w b aob ti mulawil. Ma ti tyliyon chaan mic chchocoob pero MATEO 18 23. chaan jach mi cqueob i contrajiob i b chaan ti caj mi chujbioob. 35 Ti tyliyon cquen jini mach baan mi chujbion i contrajiob jini mu b i chujbion. Winic mi contrajin i tyat, i yixical mi contrajin i a, i ylib mi contrajin i nijaa. 36 Jini mu b i chujbion an i contrajintyel ti i pilob ya ti yotyot mach baan mi chujbion. 37 Jini mu b i ms puntyan i tyat o i a che bajche mi puntyaon mach chujbi i yajel tic chaan. Jini mu b i ms puntyan alo b i yalobil mi xcall b i yalobil che bajche mi puntyaon, mach chujbi i yajel tic chaan. 38 Jini mach b yom i yc i b ti tsnsntyel chaan ti caj mi tscleon, mach chujbi i yajel tic chaan. 39 Jini yom b i bajel lolon ctyan i b mi quejel i stye i cuxtylel mach yujil jilel. Pero jini mu b i yc i b chaaon aunque mi sajtyel chaan tij caj mi quejel i yquentyel i cuxtylel mach yujil jilel. Che ti yl Jess. Lac tyojol tyac (Mr. 9.41) 40 Jess ti yl jeel: Jini mu b i pyetla ochel ti yotyot mi pyon ochel yubil. Jini mu b i pyon ochel mi py ochel jeel jini tsa b i chocoyon tylel. 41 Jini mu b i pye ochel ti yotyot juntiquil tsa b i xiqui yle Dios chaan mi atyan mi chalen tan bajche ti xijqui ti Dios junlajal mi quejel i yquentyel i tyojol ti Dios che bajche mi yquentyel jini tsa b i xiqui yle Dios. Jini mu b i pye ochel ti yotyot juntiquil mu b i chalen mu b i mulan Dios chaan mi atyan chaan chch mi chalen, junlajal mi quejel i yquentyel i tyojol ti Dios che bajche mi yquentyel mu b i chalen mu b i mulan Dios. 42 Majchical jach mu b i yquen ch b yom i chaan aunque juntsimajic jachix tswan b ja chaan mi atyan ajcntan c chaan aunque maix mi quejlel ti uc ti quixtyaujob mi quejel i yquentyel i tyojol ti Dios. Che ti chale cntisa Jess.,1011 Winicob tsa b i chocoyob tylel Juan (Lc. 7.18d d d d d-35) 11 1 Che ac b ujtyel i cntisaob jini doce ajcntaob i chaan, Jess ti loqui yai. Ti umi majlel chaan mi chalen cntisa yicot subtan ti lcl tyac b lum ya ti jini paimil. 2 An ti cchol Juan. Pero ya ti queji yubin ch b muc Cristo. Che jini ti choco majlel chatiquil uxtiquil ajcntaob i chaan baan Jess chaan an ch b yom i cajtiben. 3 Ti cotiyob. Ti cajtibeyob Jess: Jatyet ba Cristojet jini yajcbilet b i chaan Dios mu b quejel i tylel o yom tyo mi lojon c bej pijtyan yamb? cheob. 4 Jess ti jacbeyob ajcntaob i chaan Juan. Cucula. Suben Juan chncol b la wilan, chncol b la wubin. 5 Suben bajche chncol i cha cotyel i wut jini mutsulo b i wut, bajche chncol ti cha xmbal mach baan i cjnibal yoc ti yamb ora, yicot chaan tsaix lajmiyob jini am b ch b yes pasem ti pchlel mu b i pcmisben majlel i bctyal, yicot bajche mi cha ubin tan xcojco b, yicot an mi cha cuxtiyel sajtyemo b, yicot mi subentyel tan chaan i cotyntyel jini pumpuo b, cheen. 6 Cajaca i yoj mi yubin jini mu b i chujbin ajcotyayajon i chaan ti pejtyelel i pusical. Che ti yl Jess. 7 Che ac ti cha sujtiyob baan Juan jini ajcntaob i chaan, Jess ti queji i suben quixtyaujob chaan jini Juan. Ti yl: Chuquiyes tsajni la quele ya ti tyquin b joch lum? Tsajni ba la quele juntiquil cun b quixtyau bajche cun syan b jall mu b i nijcyel ti ic? 8 Mi mach jiniqui, chuquiyes tsajni la quele che jini? Tsajni ba la quele winic xojol b i chaan cotyajax b i pislel? La wujil isujm jini am b cotyajax b i pislel aob ti yotyot uco b yumlob. 19 MATEO 24. 9 Chuquiyes tsajni la quele, che jini? Juntiquil ba tsa b i xiqui yle Dios? Melelch pero yoque ms uc Juan bajche yao b tsa b i xiqui yle Dios. 10 Jich Juan tsa b tyajle ti tan ti Tsijbubil b i Tan Dios ba mi yl: Mic axan xique majlel cajsubtan chaan i chajpbeet a bijlel. Chch an ti Tsijbubil b i Tan Dios, cheen. 11 Melel mic subeetla, ti pejtyelel quixtyaujob am b ti mulawil cl ti oj oniyix, cl wale iliyi, machan yamb lajal uc bajche Juan tsa b yc chm ja. Pero jini mach baan sajlic i uclel b quixtyau mu b i yumin Dios am b ti panchan, ms uc bajche Juan mi quejel i yajel. Che ti yl Jess. Chch an yubil como ti jim b ora max tyo sajt Jess che ac b jini. 12 Ti bej chale tan Jess. Ti yl: Cl che ac ti queji i yc chm ja Juan cl wale iliyi, an cabl yom b i wersa yumiob Dios. Che bajche mi etob i b i tscleon chaan wersa yom i tyajob wen tyac b mu b i yquentyelob w ba chncol i ps i ptylel Dios. 13 Cl jintyo ti tyli Juan ti pejtyelelob jini tsa b i xiqui yle Dios ti oj oniyix yicot jini i mandar Moiss ti lu w alyob chaan tyal i yorojlel mi quejel i chalen yuml Dios. 14 Mi mux a chujbin mu b c subeetla, jini Juan jich Elas yubil tsa b ajli chaan ach chaan tylic. 15 Jini yom b i chmben isujm ili tan, pensalin la. 16 Jess ti yl: Chuquiyes yicot mi quejel c laje ili quixtyaujob am b ili ora? Ili quixtyaujob chch aob bajche alpealob yubil buchulob ti alas ti parque. Ti oel mi subeob i pilob ti alas: 17 Chncol lojon c lolon wuse jall pero ma mi la chalen son. Mi lojon c chalen chjyem b cay pero ma mi la chalen uquel, cheob. 18 Ti tyli Juan mu b i yc chm ja. Machan mi cabl chalen wen b uchel. Machan mi jape i yalel tsusub. Mi la lolon ale an i xibjlel. 19 Che jini ti tyliyon, i Pilon b Quixtyaujob. Mic chalen wen b weel uchel, pero mi la wlon ti xwolelon yicot chaan mic niqui jape. I pilon ti xmbal xmulilob yicot xlot b xchm tyojoelob che mi la wl. Pero che yoque ochemob b ti tan Dios b quixtyau, Dios mi yqueob i atyan bajche yom i yajelob. Che jini mi tsictiyel tylem i atybal ti Dios. Jini mach baan mi chujbiob (Lc. 10.13d d d d d-15) 20 Che jini Jess ti queji i ticob. Ti queji i tsts pejcaob quixtyaujob ya ti lum tyac ya ba ti ps cabl uc tyac b i ptylel como machan ti quextyyob i pensal i cyob i mul. 21 Ti subeyob: Pumpuetla aet b la ya ti lum Corazn b i caba. Pumpuetla aet b la ya ti lum Betsaida b i caba, chaan mi quejel la wubin wocol. Tsaic psentiyob ti oj oniyix ya b aob ti Tiro yicot Sidn uc tyac b c ptylel tsa b c chale w baaetla tsaix i quextyyob i pusical, tsaix i cyyob i mul. Tsaix i xojoyob iic b i pislel. Tsaix i mujluyob i b ti tyan chaan i sejlel i chjyemlel chaan i mul. 22 Pero mic subeetla, che ti yorojlel melojel mi quejel la ms aquentyel la usan ms wocol b xotmulil bajche ti usyob jini ao b ti Tiro yicot Sidn. 23 Ixcu jatyetla ya ti lum Capernaum b i caba, mu ba la lolon atyan chaan mi quejel la quejlel ti uc ti pejtyelel ao b ti mulawil? Machan. Muc jach la chojquel ya ba mi majlel i usaob wocol chaan ti caj i mul. Como tsaic psentiyob ti oj oniyix ya b aob ti lum Sodoma b i caba jini uc tyac b c ptylel tsa b c chale w baaetla jini lum tsa tyo jale i wentylel cl wale iliyi. 24 Pero mic subeetla, che ti yorojlel melojel mi quejel la wquentyel la usan ms wocol b xot mulil bajche ti MATEO 20 25. aquentiyob i usaob wocol ao b ti Sodoma i caba b lum. La baaon chaan la caj la woj (Lc. 10.21d d d d d-22) 25 Ti jim b ora Jess ti yl: Mic subet a uclel c Tyat. I yumet panchan yicot mulawil. Ti a mucbeyob i sujmlel ili a tan chaan machic i chmbeob isujm a tan ao b i atybal yicot mu b i wen chmben isujm ch b tyac i chaan jach b mulawil, pero ti a wque i chmbeob i sujmlel a tan jini mu b i yajel bajche all mach baan mi quelob i b ti uc. 26 Chch wen c Tyat, como chch yom a pusical. 27 C Tyat ti panchan tsaix i lu acon tic wenta ti pejtyelel ch b an tyac. Che jeel machan majch mi cn c Tyat, jin jach joon. Mi cn c Tyat jeel majchical jach mi yquentyel i ce chaan ti joon i Yalobil. 28 La baaon ti pejtyeleletla am b al b la cuch yubil. Mi cqueetla la caj la woj. 29 La lac motin cuch la cuch. C ch b mic cntisaet como utson. Pec mic mel c b. Mi quejel la tyaje la caj oj chaan la pusical, cheen. 30 Machan wocol la cuch che mi lac motin cuche jini la cuch yubil. Mi cqueetla la cuche sejb b. Che ti chale lajoel Jess.,1112 Ajcntaob i chaan Jess ti tyucuyob trigo ti yorojlel caj oj (Mr. 2.23d d d d d-28; Lc. 6.1d d d d d-5) 12 1 Junyajlel che i quinilel caj oj ti umi Jess ti mal trigojol yicot ajcntaob i chaan. Aob i wial jini ajcntaob. Che jini ti queji i tyucob trigo che b bajche arroz yilal. Ti cuxuyob. 2 Che ac ti yil jini fariseojob ch b muc ajcntaob i chaan Jess, ti subeyob Jess: Quele ajcntaob a chaan chncol i chaleob toel ticbil b che ti quinilel caj oj. Che ti ylyob. 3 Pero Jess ti subeyob: Macha baan ti la quele ya ti jun bajche ti chale David ti oj oniyix che ac ti yubi wial David yicot i pilob? 4 Ti ochi ya ti yotyot Dios. Ti chm waj tsa b ajqui ti mesa tsa b i ycyob chaan i majtyan Dios. Ti cuxu David. Ti yque i pilob jeel. Pero ticbil chaan ma majch mi cuxe jini waj. Jin jach curajob mi cuxob. Che ti yl Jess. 5 Macha baan ti la quele bajche tsijbubil ti i mandar Moiss chaan jini curajob ma mucob ti caj oj? Mi chaleob toel ti templo che ti yorojlel caj oj. Pero maan majch mi ylob chaan xmulilob chaan ti caj. 6 Pero mic subeetla w aon ms ucon bajche jini templo. 7 Machan ti la chmbe isujm jini Tsijbubil b i Tan Dios ba mi yle: Jini com b yi jich chaan mi la puntyan la pilob chaan la wom la cotyaob. Ms wen mij quele jini, che bajche che mi la wqueon pulem b c majtyan. Chch tsijbubil ti tan Dios, cheen. Mi tsaic la chmbe i sujmlel ili tan machan ti la lolon subu i mul quixtyaujob che machan i mulob, cheen. 8 Jess ti subeyob jeel. Jooch i Pilon b Quixtyaujob. An tic wenta cle ch b yom ujtic ti quinilel caj oj. Che ti yl Jess che cu i ycbal. Juntiquil winic tyquin b juntsijt i cb (Mr. 3.1d d d d d-6; Lc. 6.6d d d d d-11) 9 Che jini Jess ti loqui majlel yai. Ti ochi ti i templo israelob. 10 Yaan juntiquil winic tyquin b juntsijt i cb. Yaan quixtyaujob yom b i jopbeob i mul Jess. Jin chaan ti cajtibeyob: Yom ba lajmisntyel juntiquil xcaman ti quinilel caj oj, o mach yom? Che ti cajtibeyob Jess. 11 Jess ti jacbeyob: Mi an tsa b yajli juncojt la time ti pozo, macha baan mi la majlel la wa locsan ti ora aunque i quinilelic caj oj? cheen. 12 Pero yoque ms an i cjnibal quixtyau che bajche time. Che jini ma tiquil chaan i chalentyel wen b che ti quinilel caj oj, cheen. 21 MATEO 26. 13 Che jini Jess ti sube jini winic tyquin b i cb: Sts a cb, cheen. Che ac ti sts i cb ti wa lajmi. Lajal wen ti cyle bajche yamb i cb. 14 Ti loquiyob majlel jini fariseojob. Ti queji i motin pensaliob bajche chujbi i yc ti tsnsntyel Jess. Tan tsa b ajli chaan Jess 15 Che ac ti aty Jess ch b chncol i pensaliob ti loqui majlel. Yonlel quixtyau ti tscleyob majlel. Jess ti lajmis ti pejtyelel xcamaob. 16 Jess ti tiquiyob chaan machan mi ycob ti cjel. 17 Chch ti ujti chaan mi tsctiyel tsa b w al Dios ti oj oniyix che ti cmbe i ti juntiquil tsa b i xiqui yle Dios Isaas b i caba. Ti yl: 18 Jich ili ajtroel c chaan tsa b c yajc. Mic wen puntyan. oj wen mij quele. Mi quej c bujtisan i pusical ti Chujul b c Chujlel. Mi quejel i suben mach israelob chaan bajche mi quejel ycob ti tyoj b melojel quixtyaujob. 19 Ma mi quejel ti periyal. Ma mi quejel ti cam b tan chaan i yc i b ti cjel. Ma mi quejel i yubintyel cam b i tan ti calle tyac. 20 Jini mi quejel i cuche ti wen i cunlel quixtyaujob. Mi quejel i ptylisaob jintyo mi tylel i yorojlel i chalen tyoj b melojel. 21 Ti pejtyelel mach israelob mi quejel i atyaob chaan jich jini mu b i cotyan quixtyaujob. Chch an ti Tsijbubil b i Tan Dios, cheen. Ti subeyob an i ptylel xiba yicot Jess (Mr. 3.19d d d d d-30; Lc. 11.14d d d d d-23; 12.10) 22 Ti pyyob tylel baan Jess juntiquil xuma yicot mutsul i wut b quixtyau am b i xiba ti pusical. Che ac Jess ti lajmis jini xuma yicot mutsul i wut ti wa queji ti tan. Ti coti i wut. 23 Tyoj bcjel quixtyaujob. Ti queji i cajtibeob i b: Jim ba i jijlel David mu b choc tylel Dios? cheob. 24 Pero che ac jini fariseojob ti yubiyob ch b chncol i pensaliob ti ylyob: Ili winic mi choque loquel xibajob ti ptylel jach i yajaw xiba mu b i pejcntyel ti Beelzeb. Che ti lolon alyob fariseojob. 25 Jess ti aty ch b chncol i pensaliob ti pusical. Ti subeyob: Mi ti queji i toxob i b ao b ti wenta baic jach b yuml, mi ti queji i periyaliob i b mi quejel i lajmisntyel i yetyel. Maix mi quejel i jalejel jumpej lum mi jumpej otyot ba mi toxob i b ti periyal. 26 Chch Satans jeel mach chujbi i bajel choc loquel i b. Mi ti queji i periyalin i b mi quejel i jilel i ptylel. 27 Mi ti i ptylel Beelzeb mic choque loquel xibajob mi la wl, baqui mi tyaje i ptylel la pilob i choque loquel xibajob, mi la wl? Jin chaan la pilob mi quejel i tsictisan la ajayel. 28 Joon b yi ti ptylel Dios mic choque loquel xibajob. Jin chaan tsiquil chncol i ps i ptylel Dios w ba aetla. 29 Bajche chujbi i yochel juntiquil ti yotyot ptyl b winic i chilben loquel ch b an i chaan mi ma ti axan cch jini ptyl b winic? Jin jach mi ti axan cch chujbi i chilben ch b an i chaan. Chch ti yl ti lajoel Jess chaan jini xiba che bajche ptyl b winic. 30 Jini mach b yom i quelon, mi contrajion. Jini mach baan mi chalen toel quicot chncol jach i jisbeon c toel, yubil. Che ti yl Jess. 31 Jin chaan mic subeetla, chujbiych i lu usbentyelob pejtyelel i mul quixtyaujob yicot pejtyelel mach wen b i tan mu b i chalen ti contra i MATEO 22 27. pilob. Jin jach mach usbil i mul jini mu b i chalen tan ti contra Chujul b i Chujlel Dios che mi yl chaan ti ptylel xiba ti chale jini tsa b i chale Chujul b i Chujlel Dios. 32 Chujbi i usbentyel i mul majchical jach mi chalen tan tij contra Joon i Pilon b Quixtyaujob pero jini mu b i chalen mach wen b tan ti contra Chujul b i Chujlel Dios mach usbil i mul mi ti ili b quin tyac wale iliyi mi ti tyal tyo b ora. Tye mi cjel chaan ti wut (Lc. 6.43d d d d d-45) 33 Mi wen jini tye mi yc wen b i wut. Mi mach wen jini tye mi yque mach wen b i wut. Mi cjel tye chaan bajche an i wut. 34 Jatyetla lajaletla bajche lucum tyac am b venenojlel ti ti. Bajchequi chujbi la chalen wen b tan che oj simaroetla? Mach chujbi. Como ch b jach mi but ti i pusical quixtyau mi tsictiyel ti i tan. 35 Jini wen b quixtyau mi yle wen b tan chaan jini wen am b ti pusical. Jini mach wen b quixtyau mi yle mach wen b tan chaan jini mach wen b am b ti pusical. 36 Pero mic subeetla, che ti yorojlel melojel jujuntiquil mi quejel i yquentyel i mel i b chaan jujumpal lolom jach b tan tsa b loqui ti ti. 37 Jich bajche ti la chale tan, chch mi quejel i tsictisntyel la mul. Mi wech la tan, mi quejel la sujbel ti tyoj. Mi mach wen la tan mi quejel la sujbel ti xmulil. Yom i quelob i sejlel i ptylel Jess (Mr. 8.12; Lc. 11.29d d d d d-32) 38 Che jini ti coti baan Jess chatiquil uxtiquil fariseo yicot yamb ajcntisajob chaan i mandar israelob. Ti ylyob: Maestro, com lojon j quele i sejlel uc tyac b a ptylel, cheob. 39 Jess ti jac: Jini simaron b quixtyaujob mach yom i chujbin Dios mi cajtibeob chaan yomob i psentyel i sejlel uc tyac b c ptylel. Pero jini jach mi quejel i psentyelob bajche ti ajni chaan sea ti oj oniyix juntiquil tsa b xiqui yle Dios Jons b i caba. 40 Como che bajche Jons ti us uxpej quin, uxpej acblel ti mal i c colem chy, Joon i Pilon b Quixtyaujob mi quejel c usan uxpej quin, uxpej acblel ti mal lum. 41 Jini tsa b chumleyob ya ti Nnive, i lumal Jons, mi quejel i watyl ti yorojlel melojel ti tyojlel Dios che mi melob i b quixtyaujob ao b wale iliyi. Mi quejel i subob la mul. Como jini ao b ti Nnive ti quextyyob i pensal, ti cyyob i mul che ac Jons ti subeyob i tan Dios. Ti chujbiyob. Pero joon w aon, ms ucon che bajche Jons pero maix mi chujbibeon c tan. 42 Jeel jini xixic b yuml ya ti sur mi quejel watyl ti yorojlel melojel ti tyojlel Dios. Che mi melob i b jini quixtyaujob ao b wale mi quejel i subob i mul. Como jini xixic choyol b ti ms ajt b paimil ti tyli chaan i chtyan i atybal jini yuml Salomn b i caba. Pero ms ucon bajche Salomn chaan jach machan mi la chujbion. Che ti yl Jess. Jini xibajob tsa b cha coti (Lc. 11.24d d d d d-26) 43 Jess ti bej chale cntisa. Ti yl: Che mi loquel xiba ti pusical quixtyau mi chalen xmbal jini xiba ti tyquin b lum tyac. Mi bej sajcan majlel ba mi cha ochel chaan i caje i yoj. Che machan mi tyaje yamb yajnib, mi pensalin: 44 Mi quejel c cha majlel ti cajnib ba ti loquiyon, cheen. Che mi cha cotyel xiba mi tyaje jini quixtyau ba ti loqui. Che bajche jocholix b otyot mi yilan i pusical jini quixtyau. Wen misubil, tyoj isbil yubil. 45 Che jini mi majlel jini xiba i py tylel yamb siete xibajob ms simaroo b. Mi lu ochel ti chumtyl ti pusical jini quixtyau. Ti wiil ms pumpum mi 23 MATEO 28. quejel i yajel jini quixtyau che bajche ti axan. Chch lajal bajche jini mi quejel i yujtyel yicot jini simaroo b quixtyaujob ao b wale iliyi. Mi quejel i ms asiyel. Che ti yl Jess. I a Jess yicot i yijtsiob (Mr. 3.31d d d d d-35; Lc. 8.19d d d d d-21) 46 Jess chncol tyo i cntisan quixtyaujob che ac ya ti coti i a yicot i yijtsiob. Ya aob ti paimil. Yomob i pejcan Jess. 47 An majch ti sube Jess: Yaan ti paimil a a yicot a wijtsiob. Yom i pejcaetyob, cheen. 48 Pero Jess ti sube jini tsa b tyli i pye: Majchqui jini c a yicot quijtsiob mi la wl? cheen. 49 Che jini ti sut quele jini chncol b i cmbeob i tan. Ti yl: Jiob c aob, quijtsiob yubil, cheen. 50 Como majchical jach mu b i chalen bajche yom i pusical c Tyat am b ti panchan jich quijtsin, jich c a yubil. Che ti yl Jess.,1213 Lajoel chaan ti coli pac (Mr. 4.1d d d d d-9; Lc. 8.4d d d d d-8) 13 1 Junyaj Jess ti loqui majlel ti yotyot. Ti majli ti buchtyl ya ti ti colem joyol b ja. 2 Ya ti muchquiyob i b i yonlel quixtyau. Che jini ti ochi ti buchtyl Jess ti mal jumpej barco ya ti ja. Ya ti lu cyleyob ti ti ja jini quixtyau. 3 Che jini Jess ti cntisyob ti cabl lajoel tyac. Ti subeyob: Ti loqui majlel juntiquil winic ti pujpuya pac. 4 Che ac ti pujpu majlel jini pac ti yajli tsitya ya ti bij. Ti tyliyob xmatyemut. Ti lu bucu jini tsa b pajti ti bij. 5 Tsitya yamb ti yajli ti pam xajolel ba machan tyam i lumil. Saj ora jach ti pasi che cu machan tyam i lumil. 6 Che ti pasi quin, ti puli ti quin. Chaan maix tyam ochem i wi ti tyqui. 7 Tsitya yamb ti pajti ti mal chixol. Ti wen coli chixol. Ti yebali jini pac. 8 Pero yamb pac ti yajli ba wen b lum. Che ac ti coli ti yc wen b i wut. An tsa b yc cien i wut, yamb sesenta, yamb treinta. 9 Jini yom b i chmben isujm ili tan, pensalin la. Chucoch ti pejcyob ti lajoel tyac (Mr. 4.10d d d d d-12; Lc. 8.9d d d d d-10) 10 Che jini ajcntaob i chaan Jess ti lcyob Jess. Ti cajtibeyob: Chucoch chncol a pejcan quixtyau ti lajoel tyac? Che ti ylyob. 11 Jess ti jac: Dios ti yqueyetla la chmen isujm jini max b tyo baan tsictiyem ti yamb ora bajche mi chalen yuml Dios. Pero jini yao b mach chujbi i chmben isujm. 12 Jini mu b i chmben i sujmlel i tan Dios, mi quejel i yquentyel ti Dios i ms chmben isujm. Pero jini mach yom yubin c tan mi quejel i chilbentyel loquel ti pusical jini tsitya tyac tsa b i c. 13 Jin chaan mic pejcaob ti lajoel tyac. Mi yilaob ch b mic chalen pero che bajche maix mi cotyelob i wut yubil mi chalen. Mi yubiob c tan pero maix mi chmbeob isujm, che bajche maix ch b ti yubiyob mi chalen. 14 Chaan bajche mi yajelob quixtyaujob mi tsctiyel i tan tsa b w al Dios che ac ti cmbe i ti juntiquil tsa b xiqui yle Dios ti oj oniyix Isaas b i caba. Ti yl: Melelch mi quejel la wubin tan, pero maix mi quejel la chmben isujm. Melelch mi quejel la wilan paimil, pero che bajche maix mi cotyel la wut yubil. 15 Che bajche tstsob i pusical ili quixtyau che mach yom i chmbeob i sujmlel ili tan. Che bajche ti mcyob i chiquin chaan maix mi yubin tan. Che bajche tsaix i mutsuyob i wut chaan maix mi yilan ch b mi yilan. Maix mi yubin ch b mi yubin MATEO 24 29. como che bajche mach yom i chmben i sujmlel c tan. Mach yom i quextyan i pusical i cye i mul chaan mic usbeob i mul. Che ti yl Dios ti i ti jini Isaas. 16 Pero jatyetla, cajaca la woj como tsaix la chmbe isujm jini chncol b la wilan, jini chncol b la wubin. 17 Como mic subeetla cabl jini tsa b i xiqui yle Dios ti oj oniyix yicot cablob wen b quixtyaujob ti oj oniyix yomob i quelob jini chncol b la wilan. Pero machan ti yilyob. Yom i yubiob jini chncol b la wubin, pero machan ti yubiyob. Che ti yl Jess. I sujmlel jini lajoel chaan pac (Mr. 4.13d d d d d-20; Lc. 8.11d d d d d-15) 18 Jess ti chale tan. Ti yl: Jich i sujmlel jini lajoel chaan pac. 19 Jini mu b i yubin jini tan bajche mi quejel i chalen yuml Dios, pero maix mi yochel ti pusical chaan mi chmbeob isujm, ti lajoel, jiobch bajche jini pac tsa b pajti ti bij. Mi tylel xiba mi locsan jini tan tsa b pjqui ti pusicalob yubil. 20 Ti lajoel, jini pac tsa b pajti baan xajolel tyac, jich quixtyaujob che mi yubiob i tan Dios oj yomajax i chujbiob, 21 pero chaan ma tyam an i wi ti i pusical yubil, che mi yubin wocol o che mi ylentyel chaan ti caj ti chujbi jini i tan Dios yom i wa cye. 22 Jini pac tsa b pajti ti mal chixol jich che bajche jini mu b i yubin i tan Dios pero mi bej pensalin i chaan jach b mulawil. Bej yom yamb ch b an i chaan. Pejtyelel yamb i pensal mi yebalin jini tan yubil, chaan ma mi yc i wut. 23 Pero jini pac tsa b pjqui ti wen b lum, ti lajoel, jich quixtyau mu b i wen ubin i tan Dios, mu b i chmben isujm, mu b i cabl chaleob bajche yom i chaleob che mi wen chujbiob i tan Dios. Mi wen acob i wut yubil. Mi yocan i wut ti cien, ti sesenta, ti treinta. Che ti yl Jess. Lajoel chaan trigo yicot mach wen b pimel 24 Jess ti subeyob yamb lajoel. Ti yl: Chujbi lac laje i yumintyel Dios che bajche juntiquil winic tsa b pujpu wen b pac ya ti lum. 25 Pero che lu wylob ti tyli juntiquil mu b i contrajin i yum jini lum. Ti mucul pc mach wen b pimel ya baan wen b pac. Ti cha majli. 26 Ti pasi wen b pac. Ti queji i yc i wut. Che jini ti tsictiyi yaan jeel cabl mach wen b pimel. 27 Che jini, jini ajtoelob i chaan b i yum jini lum ti majliyob ya baan i yum. Ti subeyob: C yum, mi wech jini pac tsa b pjqui ya ti a lum, baqui tylem jini mach wen b pimel? cheob. 28 I yum ti jac: Jich i chalibal juntiquil ajcontra, cheen. Che jini, jini ajtroelob ti cajtibe: A wom ba mi lojon c boque loquel pejtyelel jini mach wen b pimel? cheob. 29 Pero i yum jini lum ti yl: Mach yom, cheen. Como mi ti la boco loquel jini mach wen b pimel bbquen mi la boque loquel yicot jini wen b jeel. 30 La ajnic chaan lajal mi colel jintyo i yorojlel cajbal. Che jini, mux c xique jini ajcajbalob chaan mi axan tsepe mach wen b pimel, chaan mi set cche chaan mi pule. Che mi yujtyel jini, mux i caje wen b chaan mi yotsaob ti yotyotlel ba mi lotye. Che ti yl. Lajoel chaan i bc mostaza (Mr. 4.30d d d d d-32; Lc. 13.18d d d d d-19) 31 Jess ti subeyob yamb lajoel jeel. Ti yl: Chujbi lac laje i yumintyel Dios yicot i bc mostaza tsa b i pujpu juntiquil winic ti i lum. 32 Jich yoque ms i saj b bc che bajche pejtyelel ch b tyac jach b pac. Pero che mi colel, ms colem mi majlel che bajche ch b jach b pimel. Colem mi colel jintyo chanix bajche juntyejc tye yubil. Ya mi mele i cu xmatyemut ti i cb tyac. Che ti yl Jess. 25 MATEO 30. Lajoel chaan levadura (Lc. 13.20d d d d d-21) 33 Jess ti subeyob yamb lajoel. Ti yl: Chujbi lac laje i yumintyel Dios bajche levadura mu b i yc i wos i b caxlan waj mu b i xctyun juntiquil xixic ti uxpis harina mu b i cob i mel caxlan waj. Jini mi yc i lu sijtel caxlan waj, cheen. Bajche ti chale cntisa ti lajoel tyac (Mr. 4.33d d d d d-34) 34 Puro ti lajoel jach ti cntis quixtyaujob Jess. 35 Chch ti ujti chaan mi tsctiyel tsa b w al Dios ti oj oniyix che ac ti cmbe i ti juntiquil tsa b i xiqui yle Dios. Ti yl: Ti lajoel tyac mi quej c chalen cntisa. Mi quej c subeob mach baan tsiquil i sujmlel tyac cl che ac ti mele mulawil Dios. Che ti w al juntiquil tsa b i xiqui yle Dios. I sujmlel lajoel chaan mach wen b pimel 36 Che jini, Jess ti ujti i pejcan quixtyaujob. Ti ochi ti otyot. Che jini, ti tyli ajcntaob i chaan. Ti ylyob: Subeon lojon i sujmlel jini lajoel chaan jini mach wen b pimel tsa b pjqui ya baan jini wen b, cheob. 37 Jess ti subeyob: Ti lajoel jini tsa b i pc wen b pac jich Joon i Pilon b Quixtyaujob, cheen. 38 Jini lum ba ti pjqui, jich mulawil. Ti lajoel jini wen b pac jich jini mu b i yumin Dios, jini mach wen b pimel jich jini aob b ti i ptylel xiba. 39 Ti lajoel jini tsa b i pc mach wen b pimel, jich xiba i bajel. Ti lajoel jini i yorojlel cajbal jich che i yorojlel mi quejel i jilel mulawil. Ti lajoel jini tsa b i chaleyob cajbal jich jini ajtoelob i chaan Dios choyolo b ti panchan. 40 Che bajche ti muchquiyob mach wen b pimel chaan i pule chch mi quejel i yujtyel jeel chaan mach wen b quixtyau che ti yorojlel mi quejel i jilel mulawil. 41 Joon i Pilon b Quixtyaujob mi quejel c xique majlel ajtoelob i chaan Dios choyolo b ti panchan chaan mi caje i wentylel ti pejtyelel quixtyaujob tsa b yque i yotsaob i mul i pilob yicot mu b i chalen mach wen. 42 Mi quejel i chocob ochel ti yajnib cajc ba mi quejel i chaleob uquel yicot tsts mi quejel i cuxob i yej. 43 Pero jini mu b i chaleob bajche mi xique Dios mi quejel i yajel ba mu ti yuml Dios w ti mulawil. Mi quejel i tsjyel bajche quin. Jini yom i yle mi quejel i quejlel ti tyoj. Jini yom b i chmben isujm ili tan, pensalin la. Che ti yl Jess. Lajoel chaan mucul b ch b tyac 44 Jess ti yl: Chujbi lac laje i yumintyel Dios yicot yonlel tyaquin tsa b mujqui ti jamilol. Juntiquil winic ti tyaja. Ya ti cha mucu ya ba ti tyaja. Wen cajaca i yoj ti majli i choe ti pejtyelel ch b an i chaan chaan i me jini jamilol ba mucul jini yonlel tyaquin. Jich yom i yle che mi lac yumin Dios, jini mu b i yqueonla Dios ms an i cjnibal bajche pejtyelel am b lac chaan. Lajoel chaan lets b i tyojol b tyun 45 Jess ti yl: Chujbi lac laje i yumintyel Dios yicot juntiquil ajmn lets b i tyojol b tyun perla b i caba. 46 Che mi tyaje jumpej oj lets b i tyojol, mi majlel i choe pejtyelel ch b an i chaan chaan i me jini oj lets b i tyojol b tyun. Lajoel chaan chimol chy 47 Chujbi lac laje i yumintyel Dios yicot jumpej chimol chy tsa b chojqui ochel ti ja. Ti ochi cabl chy ti chajp ti chajp. 48 Che butul chimol chy, jini ajchuc MATEO 26 31. chyob mi tyujcaob loquel ti ja. Ya mi buchtylob ti ti ja. Mi yajcan loquel chy. Mi yotsan wen b chy ti chiquib. Mi chocob mach wen b chy. 49 Chch mi quejel i yujtyel che ti yujtibal mulawil. Mi quejel i tylelob ajtroelob i chaan Dios choyolo b ti panchan. Partejch mi quejel i yajcan loquel simaron b quixtyaujob ya baan jini tyoj b quixtyaujob. 50 Mi quejel i chocob ochel simaron b quixtyaujob ti cajc ba mi quejel ti uquel yicot ba mi quejel ti tsts cuxob i yej. Tsiji b yicot oniyix b cntisa 51 Che jini, Jess ti cajtibeyob ajcntaob i chaan: Tsaix ba la chmbe isujm ti pejtyelel jini tsa b cl? cheen. Ti jacyob: Tsaix cu, c Yum, cheob. 52 Che jini, Jess ti subeyob: Che juntiquil ajcntisa chaan i mandar israelob mi quejel i chmben isujm jini c tan chaan bajche mi quejel i chalen yuml Dios lajalch bajche juntiquil i yum otyot am b cabl ch b an i chaan, tsijib tyo b yicot oniyix tyac b. Como yujil i yajcan i ce am b i cjnibal ti jini oniyix b yicot tsiji b. Che ti yl Jess. Jess yaan ti Nazaret (Mr. 6.1d d d d d-6; Lc. 4.16d d d d d-30) 53 Che ac ti ujti Jess i subeob ili lajoel tyac ti loqui majlel yai. 54 Ya ti coti ti lumal ba ti coli Jess. Ti queji ti cntisa ti i templo israelob ya ti i lumal. Tyoj bcjel ti yubi quixtyaujob. Ti ylyob: Baqui ti niqui tyaja i atybal bajche jini? cheob. Bajchequi mi tyaje i ptylel i pse uc tyac b i ptylel? cheob. 55 Jich i yalobil ajmel buchlibl. Mara i caba i a. Jich i yscun Jacobo, Jos, Simn yicot Judas, cheob. 56 Yicot xcall b i yijtsiob Jess w aob la quicot. Baqui ti c i chalen bajche jini? cheob. 57 Jin chaan mach yomob i yubiob mi uc Jess. Pero Jess ti subeyob: Mi quejlel ti uc tsa b i xiqui yle Dios. Jin jach jini ao b ti yoque i lumal yicot jini ao b ti yotyot, ma mi quele ti uc. Che ti yl Jess. 58 Jess machan ti ps cabl uc tyac b i ptylel ya ti lumal como ma ti chujbiyob chaan an i ptylel.,1314 Ti tsnsnti Juan tsa b yc chm ja (Mr. 6.14d d d d d-29; Lc. 9.7d d d d d-9) 14 1 Ti jim b ora uc b yuml Herodes ya ti paimil Galilea ti yubi tan chaan ch b chncol i chalen Jess. 2 Jini Herodes ti subeyob jini ya b aob yicot: Jich jini Juan tsa b yc chm ja. Tsaix tyejchi loquel baan sajtyemo b. Jini chaan mi tsictiyel i ptylel i pse uc tyac b i ptylel. Che ti yl Herodes. Como chch ti lolon pensali Herodes como ti yc ti tsnsntyel jini Juan. 3 Como jini Herodes ti yc ti chucol jini Juan. Cchl i cb ti cadena ti yotsyob ti cchol. Chch ti chale chaan ti caj jini Herodas, i yijam Felipe. Jini Felipe jich i yijtsin Herodes. 4 Como jini Juan ti sube Herodes: Mach yom che ma pyben i yijam a wijtsin, cheen. 5 Jini Herodes yom i yc ti tsnsntyel Juan pero ti bc quixtyaujob como ti pensaliyob chaan jini Juan jich juntiquil tsa b i xiqui yle Dios. 6 Pero che ac ti tsctiyi i quinilel i jabilel Herodes, ti tyli i yixical Herodas chaan i bajel chalen son ya ti tyojlel i wut pylo b ti quinijel. oj wen ti yil Herodes jini son. 7 Jini Herodes ti wachoco i tan chaan wersa mi quejel i yquen jini xcall ch b jach yes mi cajtin. 8 Jini xcall ti majli i cajtiben i a ch b yom i cajtiben jini Herodes. Che jini ti cha majli ya baan Herodes. Ti sube: Com ma pit aqueon ti colem chejew i jol jini Juan mu b i yc chm ja, cheen. 9 oj chjyem ti queji i yubin jini 27 MATEO 32. Herodes pero chaan ti wachoco i tan ti tyojlel jini pylob b ti quinijel ti xiqui ti aquentyel jini xcall jini tsa b i cajti. 10 Che jini ti xiqui majlel juntiquil chaan mi tyuc tsepben loquel i jol Juan ya ti cchonibl. 11 Ti jumuc ti pit chm tylel i jol ti mal chejew. Ti yque jini xcall. Ti majli i yquen i a. 12 Che jini, ti tyliyob jini ajcntaob i chaan Juan. Ti chmyob majlel i bctyal. Ti chujyob. Che jini ti majliyob i subeob Jess. Jess ti wesyob cinco mil winicob (Mr. 6.30d d d d d-44; Lc. 9.10d d d d d-17; Jn. 6.1d d d d d-14) 13 Che ac ti subenti Jess bajche ti tsnsnti Juan, ti ochi ti barco chaan mi bajel majlel ya ba jochol jini lum. Pero ti atyyob quixtyaujob ba ti majli. Che jini ti loquiyob ti lum tyac. Ti yoc ti tscleyob majlel. 14 Che ac ti loqui Jess ti barco ti yil yaan yonlelob quixtyau. Ti puntyyob chaan yom i cotyaob. Ti lajmis jini xcamaob tsa b i pyyob tylel. 15 Che iquix quejel ti tyliyob baan Jess jini ajcntaob i chaan. Ti subeyob: Chncox i pjquel quin. Machan ch b yes an wi. Subeob majlel quixtyaujob chaan mi majlelob ya ti lcl b saj lum tyac chaan i mob ch b mi cuxob, cheob. 16 Jess ti subeyob: Ma ch b och mi majlelob. Jatyetla yom mi la wqueob ch b mi cuxob, cheen. 17 Ti jacyob: An joquej jach lojon c waj yicot chacojt chy, cheob. 18 Jess ti subeyob: Chmla tylel w baaon, cheen. 19 Che jini ti subeyob quixtyaujob chaan mi buchtylob ti jam. Che jini Jess ti chm jini joquej waj yicot chacojt chy. Ti quele letsel ti panchan. Ti sube Dios wocox i yl. Che jini t