Edukacja i Kultura

Socrates Comenius

Socrates Comenius 1 partnerska wsppraca szk

Szkolny projekt Comeniusa Tytu projektu:

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie. Building bridges, active citizenship in Europe.

Adres strony internetowej projektu:

http://www2.arnes.si/~oskrsen1s/Comenius/Comenius_ang/

Trzeci rok trwania projektu (2006/2007)

Litwa, Viniaus Simon Daukanto vidurine mokykla

Polska, Gimnazjum nr 1

Sowenia, Osnovna sola Sencur

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

2

Socrates Comenius Czy znacie Socratesa?

caej Europie poznao go ju okoo 15 tysicy szk, 150 tysicy nauczycieli, ponad 2 milliony uczniw. W Polsce okoo 5% placwek owiatowych realizowao projekty Socratesa Comeniusa wykorzystujc ponad 7 milionw euro. Socrates jest uruchomionym w 1995r. programem dziaa Unii Europejskiej w dziedzinie edukacji, a Comenius jest komponentem Socratesa adresowanym do szk. W Polsce istnieje od 1998 r.

Cele oglne programu: 1. Podniesienie poziomu jakoci nauczania i efektywnoci systemu edukacji szkolnej. 2. Wzmocnienie jej europejskiego wymiaru poprzez wspieranie midzynarodowej wsppracy szk, mobilnoci uczniw i nauczycieli oraz dziaa na rzecz podniesienia kwalifikacji nauczycieli. 3. Promowanie nauki jzykw obcych oraz wspczesnych technologii komunikacyjnych. 4. Rozwijanie wiadomoci interkulturowej rozumianej jako walka z dyskryminacj, marginalizacj, rasizmem i ksenofobi.

Odnoszc si do 4 celw gwnych kada szkoa zainteresowana udziaem w programie opracowuje wasny projekt z konkretnymi celami wynikajcymi z jej potrzeb. Kady projekt musi by opracowany, a potem realizowany przez grup partnersk, w skad ktrej wchodz szkoy z innych krajw europejskich. W programie uczestnicz: wszystkie kraje czonkowskie Unii Europejskiej, kraje sygnatariusze Ukadu o Europejskim Obszarze Gospodarczym z UE (Islandia, Norwegia i Lichtenstein), kraje kandydujce. We wszystkich projektach co najmniej jeden z partnerw musi pochodzi z pastwa czonkowskiego UE. Formy realizacji projektu to przede wszystkim wyjazdy uczniw, nauczycieli, dyrektorw. Uatwiaj one wspprac w ramach projektu, a jednoczenie przyczyniaj si do zdobywania nowych dowiadcze.

Kady projekt zaczyna si od wizyty roboczej midzynarodowego spotkania nauczycieli z uczestniczcych szk, ktrego celem jest omwienie planowania, organizacji, wdraania, monitorowania i oceny projektu.

Udzia w programie Socrates Comenius wymaga wsppracy wielu osb: dyrektorw szk, uczniw i ich rodzicw, koordynatorw i promotorw wojewdzkich programu, pracownikw administracji owiatowej i wadz lokalnych pracownikw Agencji Narodowej. Wsppraca musi by oparta na partnerstwie i wiadomoci wsplnego celu wprowadzenia do szk europejskiej jakoci dziaa, szacunku dla rnych wartoci, otwartoci na nowe dowiadczenia, nowych przyjaci, wiat.

Wystarczy woy w realizacj programu troch wysiku, a opaca si to wielokrotnie.

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie. Jak to si zaczo?

aczo si w Bradford podczas seminarium Rady Europy. A waciwie troch wczeniej od zainteresowania Seminarium Rady Europy o uczestnictwo w ktrym staraam si jako jedna z wielu. Dziki silnej motywacji, wsparciu otoczenia i ogromnym chciom - udao si. W 2003 zakwalifikowaam si na Seminarium Rady Europy w Bradford w Wielkiej Brytanii jako jedyna przedstawicielka naszego

1

W

Z

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

3

kraju, poniewa z kadego kraju bra udzia tylko jeden nauczyciel. Wsplne tygodniowe warsztaty, wymiana dowiadcze i dzielenie si wiedz zaowocoway zawizaniem si wielu przyjani i kontaktw, z ktrych wiele trwa nadal. Tam wanie zrodzi si pomys nawizania cilejszej wsppracy pomidzy Polsk, Litw, Soweni i Niemcami. Prezentacja programw unijnych pokazaa nam, e bdzie to moliwe dziki programowi Socrates Comenius, w ktrym postanowilimy wzi udzia. Niecay rok pniej doszo do wizyty przygotowawczej. Miaa ona miejsce w naszej szkole. Na tej wanie wizycie wypracowalimy wsplnie temat projektu, jego cele, metody pracy i zadania na pierwszy rok. Podzielilimy si zadaniami: nasza szkoa zostaa koordynatorem projektu, a szkoa w Sowenii zaja si nasz wspln stron internetow. Przygotowalimy wsplnie aplikacje w jzyku angielskim i potem w odpowiednim terminie kady zoy podanie do swojej Agencji Narodowej. Tak si niestety zoyo, e nie wszyscy dostalimy zgod na program i fundusze Niemcy odpadli. Jednak program mg by nadal realizowany przez pozostaych trzech partnerw. I tak te si stao. Nasz projekt.

elem naszego projektu jest przygotowanie modziey do bycia aktywnym obywatelem Europy. Ma on udowodni, i pomimo dzielcych rnic jest moliwe wsplne podejcie do tego tematu. Dziaania w ramach projektu maj na celu zlikwidowanie barier jzykowych, wiatopogldowych, spoecznych - a tym samym maj na celu zwikszy pewno siebie uczniw, wyksztaci w nich poczucie

odpowiedzialnoci i pozwoli im w przyszoci waciwie korzysta ze rodkw masowego przekazu. Dziki temu uczniowie stan si dojrzaymi odbiorcami i uczestnikami dziaa na poziomie europejskim. Uczniowie poszczeglnych krajw korzystaj i bd uywali Internetu w celu wymiany informacji, dowiadcze oraz utrzymywania staego kontaktu ze sob.

Projekt jest realizowany nie tylko na lekcjach jzyka angielskiego, informatyki i wiedzy o spoeczestwie, ale rwnie w czasie dodatkowych zaj.

W tym projekcie uczestnicz trzy szkoy: Viniaus Simon Daukanto vidurine mokykla z Wilna, (Litwa)

mieszczca si w piciu budynkach, usytuowana prawie w samym centrum stolicy Litwy. Uczy si w niej 1144 uczniw, a pracuje 66 nauczycieli. Szkoa powstaa w roku 1993, kiedy Wileski Uniwersytet Pedagogiczny powoa do ycia placwk, w ktrej mona byo bada nowe metody nauczania, pilotowa nowe podrczniki, prowadzi seminaria i konferencje dla nauczycieli. Treci i metody nauczania zmieniaj si wraz z wymaganiami wspczesnego spoeczestwa. Tak wic obecnie w szkole kadziony jest nacisk na znajomo kilku innych jzykw: uczniowie mog uczy si jzyka angielskiego, niemieckiego, rosyjskiego, francuskiego, duskiego i aciny, na umiejtno obsugiwania komputera, na umiejtno wsppracy w grupie. Atmosfera w szkole sprzyja partnerskim stosunkom pomidzy uczniami i nauczycielami. Szkolna Rada Uczniowska bierze udzia w podejmowaniu wielu decyzji dotyczcych ycia w szkole, przygotowuje szkolne uroczystoci. Uczniowie nauczyciele pracuj w rnych krajowych i midzynarodowych projektach zwizanych z nauczaniem i wychowaniem.

C

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

4

Gimnazjum nr 1 z Jaworzna,(Polska) usytuowane w centrum liczcego okoo 97 tysicy mieszkacw miasta. Budynek mieci 16 pracowni przedmiotowych, sal komputerow i sal gimnastyczn. Szkoa posiada dwa boiska do piki nonej, jedno do koszykwki i bieni wok boiska. Kadra pedagogiczna to 61 w peni wyksztaconych nauczycieli. 611 uczniw uczy si w klasach o rnych profilach: klasach piki siatkowej dziewczt, piki siatkowej chopcw, piki nonej chopcw, klasach europejskich, dziennikarskich i artystycznych.

Poza lekcjami uczniowie mog pracowa i bawi si w koach: informatycznym, dziennikarskim, koszykwki. Zesp artystyczny AKAD, ktry skupia grup teatraln, taneczn i wokaln gimnazjum znany jest z fantastycznych przedstawie, zdobywajcych nagrody na rnych festiwalach.

Uczniowie gimnazjum bior udzia w rnych projektach europejskich (nie tylko projekcie Socrates Comenius), wsppracuj z rwienikami z rnych pastw Unii Europejskiej.

Dziki modym dziennikarzom regularnie ukazuje si szkolna gazetka MUSLI. Inna grupa modych, sprytnych dziennikarzy tworzy, pod bacznym okiem nauczyciela informatyki, program telewizyjny.

Od kilku ju lat szkolne koo SKKT popularyzuje na terenie gimnazjum turystyk i aktywne formy wypoczynku. Uczniowie poznaj histori miasta i regionu wdrujc po turystycznych szlakach.

Szkoa dba o Ziemi: uczniowie zbieraj zuyte baterie.

Osnovna sola z Sencur, (Sowenia) usytuowana jest na terenach podmiejskich i rolniczych. Sencur pooone jest w pobliu miasteczka Kranj, okoo 30 km od stolicy Sowenii Ljubliany. Uczy si w niej 680 uczniw, a pracuje 110 osb. System szkolnictwa w Sowenii rni si od polskiego: szkoa podstawowa, to szkoa dziewicioklasowa. Szkoa w Sencur mieci si w trzech budynkach pooonych w rnych wioskach wok Sencur i jednym w samym miasteczku. W gwnym budynku szkoy w Sencur ucz si wszyscy uczniowie od klasy szstej, pierwsze pi lat uczszczaj do filii pooonych w ich rodzinnych wioskach. Budynek szkolny w ostatnich latach zosta przebudowany i unowoczeniony, co sprawia, e uczniom i nauczycielom pracuje si teraz o wiele lepiej i wydajniej. Uczniowie i nauczyciele bior udzia w kilku krajowych i midzynarodowych projektach szkolnych. Praca przy projektach poszerza horyzonty, otwiera na innych ludzi, uczy tolerancji i zrozumienia rnic midzy rnymi narodami. Kadego roku uczniowie bior udzia w konkursach przedmiotowych na szczeblu krajowym i osigaj w nich sukcesy (sytuuj si najczciej na jednym z trzech pierwszych miejsc).

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

5

Trzy lata w projekcie Rok pierwszy 2004/2005

e wrzeniu 2004 kontaktujc si poprzez poczt elektroniczn wybralimy problemy, ktre miay by poruszane w pytaniach kwestionariusza skierowanego do uczniw: modzi kontra wpyw mediw, wiadomo praw ucznia i praw dziecka. Na spotkaniu roboczym projektu w Sencur opracowalimy kwestionariusz. Wykonalimy naprawd ogromn prac, kwestionariusz zawiera 37 pyta. W pierwszej czci znajduj si pytania o wpyw mediw (prasa, telewizja, radio, Internet)

na ycie uczniw, wartoci jakimi si kieruj, wiedz o ich obowizkach i prawach. Cz druga, to pytania o stopie demokracji w ich szkoach i w yciu rodzinnym.

Nasza dalsza praca, to przetumaczenie pyta kwestionariusza na jzyki narodowe, przeprowadzenie ankiety i opracowanie wynikw. Prac t wykonalimy zim i wczesn wiosn, tak aby mc skonfrontowa wyniki ankiet na spotkaniu w Wilnie w kwietniu 2005 roku.

Na pytania kwestionariusza odpowiedziao okoo 200 uczniw w wieku 14 lat: 90 z Litwy (50 dziewczt, 40 chopcw), 68 ze Sowenii (39 dziewczt, 29 chopcw), 53 z Polski (29 dziewczt, 24 chopcw).

Ponad 60% uczniw czyta dzienniki czciej ni raz na tydzie, 20% czyta magazyny raz na tydzie i tylko 13% czyta je rzadziej. Prawie nie ma ucznia, ktry nie czytaby prasy wcale. Wszyscy uczniowie wybrali pras modzieow jako najwaniejsz dla nich. Uczniowie podawali rne powody, dla ktrych czytaj pras. Ponad poowa uczniw z Polski i Sowenii czyta dla rozrywki, s zainteresowani wiadomociami sportowymi, natomiast Litwinw interesuj wydarzenia w kraju i w Europie. Z odpowiedzi uczniw wynika, e czytaj pras, poniewa sami tego chc, lubi czyta, a nie dlatego, e s zmuszani lub zachcani.

We wszystkich trzech krajach uczniowie spdzaj przed telewizorem od 1 do 3 godzin dziennie. Dobrze jest wiedzie, e dla naszych uczniw nie jest to sposb spdzania wolnego czasu. Rnice pomidzy preferowanymi przez uczniw naszych trzech krajw programami telewizyjnymi wynikaj gwnie z rnic w propozycjach stacji telewizyjnych. I tak: uczniowie za Sowenii i Litwy w telewizji ogldaj gwnie filmy, uczniowie z Polski - wiadomoci. Za to we wszystkich krajach uczniowie ogldaj telewizj gwnie dla relaksu, s zainteresowani muzyk, filmami, sportem, a na samym kocu umieszczali zainteresowanie wydarzeniami z kraju i Europy.

Jak mona byo oczekiwa we wszystkich trzech krajach rodzina ma najwikszy wpyw na wiadomo obywatelsk uczniw, wszyscy umiecili szko i media na drugim i trzecim miejscu.

Na Sowenii i na Litwie media maj duy wpyw na wiadomo narodow, ale w Polsce ten wpyw jest niewielki. Jeli chodzi o wiadomo i poczucie bycia obywatelem Europy, to tutaj Polacy i Sowecy uwaali, e wpyw jest duy, podczas gdy Litwini wskazuj, e niewielki.

Prawie poowa uczniw w Polsce i na Litwie uwaa, e media informuj o ich prawach i obowizkach, ale jednoczenie taka sama liczba uczniw uwaa, e nie.

Wedug uczniw w Polsce i na Litwie media maj niewielki wpyw na ich pozytywne zachowanie, podczas gdy w Sowenii wpyw ten w opinii uczniw jest do duy. Natomiast uczniowie wszystkich trzech krajw nie wierz we wpyw mediw na ich negatywne zachowanie. Na Sowenii 75%, w Polsce 90%, a na Litwie 89% uczniw uwaa, e media maj niewielki wpyw lub nie maj w ogle wpywu na ich negatywne zachowanie.

Na pytanie: kto informuje uczniw o ich prawach na Sowenii i Litwie uczniowie odpowiedzieli, e szkoa, na drugim miejscu wskazali rodzicw i media, w Polsce uczniowie odpowiedzieli odwrotnie.

Wedug uczniw polskich i litewskich media informuj o przypadkach pogwacenia praw obywatelskich tylko w charakterze sensacji, a dopiero jako drug odpowied wybierali w celu informacji i wzbudzenia

2

W

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

6

wspczucia. W Sowenii gwn funkcj zdaje si by informacja, a dopiero na drugim miejscu tworzenie sensacji.

W Polsce i na Litwie wikszo uczniw rzadko albo nigdy nie zauwaa przypadkw dyskryminacji ze wzgldu na narodowo w swoim rodowisku. W Sowenii 52% uczniw nie zauwaa przypadkw dyskryminacji, ale 41% zwraca uwag na ludzi dyskryminowanych z powodu narodowoci. We wszystkich trzech krajach tylko 6,5% respondentw bardzo czsto zauwaa przypadki dyskryminacji.

Wyniki ankiety pokazuj, e wikszo uczniw nie zauwaa w swoim rodowisku dyskryminacji ze wzgldu na pe.

Jeli chodzi o dyskryminacj ze wzgldu na pochodzenie spoeczne, to 85% uczniw w Polsce, 71% uczniw ze Sowenii i 73% na Litwie rzadko j zauwaa. W Polsce 25% uczniw i 36% w Sowenii uwaa, e moe to stanowi problem. Jednak w kadym z tych trzech krajw zdarzyli si uczniowie, ktrzy czuj si dyskryminowani ze wzgldu na pochodzenie spoeczne.

We wszystkich trzech krajach ponad poowa respondentw rzadko zauwaa przypadki dyskryminacji ze wzgldu na styl ycia - przynaleno do subkultur. Interesujcym jest fakt, e 6% Polakw i 9% Sowecw jest czsto dyskryminowanych ze wzgldu na odmienny od innych styl ycia, podczas gdy na Litwie stanowi to tylko 1%. Moe to by spowodowane tym, e Wilno jest duym miastem stoecznym i ludzie s przyzwyczajeni do rnorodnoci. Relacje nauczyciel - ucze s dla wikszoci respondentw dobre. Niewielki procent uczniw okrela te relacje jako ze. Relacje midzy uczniami postrzegane s jako dobre i bardzo dobre. W Sowenii tylko 7% uczniw, a w Polsce 9% uczniw sdzi, e relacje pomidzy uczniami nie s dobre, podczas gdy na Litwie uwaa tak a 36%, jest wic to sygna dla nauczyli z tej szkoy, e jest to obszar nad ktrym trzeba popracowa.

Interesujcym jest fakt, e dla 16% uczniw ze Sowenii, 6% w Polsce i 32% na Litwie nauczyciel jest partnerem i jednoczenie dostarcza wiedz. Dla 51% uczniw w Sowenii, 77% w Polsce i 50% na Litwie nauczyciel jest osob, ktra tylko uczy.

We wszystkich trzech krajach niewielki procent uczniw uwaa, e ma w szkole wicej praw ni obowizkw.

Praca Szkolnej Rady Uczniowskiej jest oceniana bardzo dobrze lub dobrze przez 30% uczniw ze Sowenii, 77% Polakw i 54% Litwinw. Jednak we wszystkich trzech krajach wikszo uczniw nigdy lub tylko jednorazowo wcigna si w prac szkolnej rady uczniowskiej. Zapytani o to, co zmieniliby gdyby byli czonkami SRU, wikszo uczniw na Litwie i Sowenii prbowaaby zmieni metody nauczania, podczas gdy uczniowie w Polsce wprowadziliby wicej dodatkowych przedmiotw.

Wikszo ankietowanych uczniw uwaa, e ich prawa s przestrzegane i, e nigdy bd rzadko byli dyskryminowani w swoich rodzinach. We wszystkich trzech krajach wicej ni poowa uczniw ma t sam liczb praw i obowizkw w domu. Jednake jest take do dua liczba uczniw, ktrzy maj wicej obowizkw ni praw. W Sowenii i w Polsce w wicej ni poowie rodzin decyzje s podejmowane wsplnie. Na Litwie wikszo decyzji jest podejmowana przez matk. Dla wikszoci naszych respondentw rodzice s partnerami, od ktrych oczekuje si porady. Tylko niewielu uwaa, e rodzice rozkazuj i kontroluj.

Rezultaty podsumowania wynikw kwestionariusza nie pokazuj szczeglnych rnic pomidzy modymi ludmi z Litwy, Polski czy Sowenii. Dla nas, nauczycieli, interesujcym byo dowiedzie si, dlaczego nasi uczniowie czytaj, jak wany dla nich jest Internet, jaka jest ich obywatelska wiadomo i jak wielki wpyw maj na ni media, rodzina i szkoa. Wydaje si rwnie, e konflikt pokole, nie jest ju tak widoczny pomidzy nami i naszymi uczniami, jak miao to miejsce choby 30 lat temu.

Dokadniejsze opracowanie wynikw ankiety zamiecilimy na stronie internetowej projektu. Polsk wersj kwestionariusza zamieszczamy na kocu tej broszury. Rok drugi 2005/2006

en rok pracy w ramach programu Socrates Comenius rozpoczlimy spotkaniem w Jaworznie. Zaplanowalimy na tym spotkaniu kolejny projekt, ktry mia robocz nazw PODOBIESTWA I RNICE, ale podczas dyskusji narodzia si nowa nazwa: 2-TYGODNIOWY PROJEKT GAZETOWY.

T

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

7

Przez dwa pierwsze tygodnie grudnia 2005 uczniowie ze wszystkich szk biorcych udzia w projekcie przegldali jedn, wybran wczeniej gazet o zasigu oglnokrajowym, wydawan codziennie w do duym nakadzie. Uczniowie naszego gimnazjum przegldali Gazet Wyborcz", na Sowenii byo to Delo",

a na Litwie Letuvos Rytas".

Nad kadym egzemplarzem gazety niezalenie pracoway rwnolegle dwie lub trzy grupy 2-osobowe.

Wszyscy uczniowie otrzymali wypracowany wczeniej kwestionariusz, ktry cile okrela, na jakie informacje naley zwraca uwag. Kwestionariusz by wsplny dla wszystkich trzech krajw. Uczniowie, przegldajc gazet, brali pod uwag artykuy dotyczce tematw, takich jak: ekonomia, polityka, prawa czowieka, turystyka, szkoa, sport, zdrowie, kultura.

Po przeczytaniu danego artykuu uczniowie decydowali, do ktrej z tych dziedzin naley zaliczy dany artyku oraz w jakim miejscu w kwestionariuszu powinien si znale, czyli czy dotyczy caej Europy czy tylko naszego kraju. Oprcz tego uczniowie wybierali 1 gwny artyku dotyczcy gwnych wydarze w kraju i jeden na temat gwnych wydarze w Europie, ktre - wedug nich - byy w danym numerze najwaniejsze bd te znajdoway si na pierwszej stronie. W kwestionariuszu naleao rwnie zamieci krtki opis wybranych, najwaniejszych artykuw z kadej z dziedzin. Szczegln uwag uczniowie mieli zwraca na wszelkie artykuy dotyczce krajw partnerskich, czyli w przypadku Polski uczniowie wynotowywali wszelkie informacje dotyczce Sowenii i Litwy.

Wiele byo dziedzin, z ktrych informacje powielay si we wszystkich gazetach. Takim tematem, ktry czsto si przewija bya ekonomia. Problemy z Gaspromem", ktry straszy zawieszeniem dostaw gazu do Unii Europejskiej, stanowiy, na pocztku grudnia 2005, jedne z najwaniejszych treci we wszystkich trzech gazetach. Nastpnym tematem o zasigu europejskim, szeroko dyskutowanym wiele razy w cigu 2 tygodni, we wszystkich trzech krajach, by budet Unii Europejskiej i brytyjska propozycja ci budetowych wobec nowych czonkw Unii. Wiele artykuw, na ten temat miao, albo zabarwienie bardziej ekonomiczne, albo bardziej polityczne, uczniowie rnie je odbierali.

Wrd artykuw pojawiajcych si w naszych gazetach wiele dotyczyo kultury. Przykadem moe by zainteresowanie Europejsk Akademi Filmow w Berlinie. Artykuy o tym wydarzeniu ukazay si w soweskim Delo", litewskim Letuvos Rytas" i polskiej Gazecie Wyborczej".

We wszystkich trzech gazetach uczniowie zauwayli artykuu dotyczce amania praw czowieka. Czoowym problemem, szeroko dyskutowanym na amach wszystkich gazet byy tajne wizienia CIA na terenie Europy, w ktrych przetrzymywano nielegalnie podejrzanych o terroryzm. Zgodnie z doniesieniami Gazety Wyborczej", na ktr powoywao si zarwno Delo" jak i Letuvos Rytas", takie wizienia miay by rwnie i w Polsce. Temat ten pojawia si kilka razy w cigu tych dwch tygodni trwania projektu.

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

8

Wiele artykuw byo powiconych sportom popularnym w poszczeglnych krajach, jak: skoki narciarskie, Europejska Liga Koszykwki, czy Mistrzostwa Europy w Pywaniu. Tymi ostatnimi byo ogromne zainteresowanie we wszystkich trzech krajach, jako e kady mia swojego zwycizc na rnym dystansie. Informacjom o tych zawodach towarzyszyo ponisze zdjcie, prawie identyczne, jednak kade przedstawia pywaka z innego kraju. Gazety zamieciy zdjcie swojego reprezentanta.

Jak mona si domyli, byo wiele artykuw dotyczcych tylko i wycznie problemw w

poszczeglnych krajach. Jak wida wiele artykuw z bardzo rnych dziedzin, dotyczcych nie tylko wanych problemw

europejskich ukazywao si we wszystkich trzech gazetach. We wszystkich krajach mona byo przeczyta podobne informacje na temat swojego kraju, innych pastw w Europie czy nawet na wiecie. Byy oczywicie artykuy dotyczce tylko danego kraju, ale wiadczy to o tym, e wbrew wszelkim obawom jestemy w stanie zachowa tosamo narodow, bdc jednoczenie obywatelami Europy. Mamy tak naprawd wszyscy wiele wsplnego i moemy, a nawet powinnimy dziaa dla dobra naszego kraju, ale rwnie i caej zjednoczonej Europy, w ktrej wszyscy yjemy.

Pene opracowanie wynikw 2-TYGODNIOWEGO PROJEKTU GAZETOWEGO zamiecilimy w

specjalnej broszurze opracowanej na zakoczenie drugiego roku pracy w programie Socrates Comenius. Rok trzeci 2006/2007

a trzeci rok pracy nad projektem zaplanowalimy konferencj internetow. Konferencja miaa miejsce w lutym 2007. Ze wzgldw technicznych mogli w niej bra tylko po czterej przedstawiciele poszczegolnych krajw. Materiay do konferencji przygotowywao wielu uczniw. Pracowali w

grupach, a nastpnie wsplnie opracowywali przygotowany materia. Uczniowie z Polski zajli si moliwociami edukacji w Unii Europejskiej: gdzie i co mona studiowa, jakie s moliwoci zdobycia stypendium na nauk za granic, jakie kryteria trzeba spenia aby je uzyska. Sowenia opracowaa moliwoci pracy za granic, a uczniowie z litewskiej szkoy zajli si programami unijnymi dostpnymi dla dzieci i modziey, wspomagajcymi edukcj. Niestety, ze wzgldw technicznych konferencja nie przebiega tak sprawnie, jakbymy sobie tego yczyli. Najpierw zawid Internet na Litwie,

poniej byo troch kopotw z dwikiem i konferencja trwaa znacznie duej ni pierwotnie zakadalimy. Wymienilimy jednak informacje. Jaki czas przed konferencj wymienilimy przygotowane materiay, aby uczniowie biorcy udzia w konferencji mogli w czasie koferencji zadawa sobie nawzajem pytania i udziela odpowiedzi.

N

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

9

Trzy lata spotka Spotkanie pierwsze, grudzie 2003, Jaworzno

rzez trzy lata trwania projektu spotykalimy si wiele razy. W grudniu 2003 odbya si pierwsza wizyta - przygotowawcza. Wzili w niej udzia nauczyciele z Polski, Litwy, Niemiec i Sowenii. W projekcie miaa rwnie uczestniczy szkoa z Portugalii, ktrej

przedstawiciele nie otrzymali funduszy na udzia w tym spotkaniu. Opracowalimy cele naszego projektu, wypracowalimy dziaania, ktre maj nam umoliwi ich osignicie w cigu trzech lat trwania projektu. Pracowalimy nad formularzem aplikacyjnym dla Agencji Narodowych.

Znalelimy jednak czas, aby si bliej pozna. Chcielimy te naszym gociom przybliy nasz kraj, zwyczaje kulinarne i kultur. Ca wizyt rozpoczlimy uroczyst kolacj,

na ktrej serwowalimy przysmaki kuchni polskiej (bigos, kiszone ogrki, ciasta) przygotowane przez nauczycieli naszej szkoy.

W czasie trwania wizyty udao nam si pokaza naszym gociom Krakw, muzeum w Wieliczce i w Owicimiu, obyo si spotkanie z wadzami naszego miasta w Urzdzie Miejskim.

Nasza cika praca zaowocowaa przyznaniem grantu naszej szkole, szkole z Wilna i szkole ze Sowenii. Spotkamy si znw

Spotkanie drugie, padziernik 2004, Sencur

wnym celem tego spotkania byo opracowanie kwestionariusza skierowanego do uczniw: modzi kontra wpyw mediw, wiadomo praw ucznia i praw dziecka. Wykonalimy naprawd ogromn prac, kwestionariusz

zawiera 37 pyta. W pierwszej czci znajduj si pytania o wpyw mediw (prasa, telewizja, radio, Internet) na ycie uczniw, wartoci jakimi si kieruj, wiedz o ich obowizkach i prawach. Cz druga, to pytania o stopie demokracji w ich szkoach i w yciu rodzinnym. Bya to nasza pierwsza wizyta w Sowenii, wic zwiedzilimy szko w Sencur, odbylimy spotkanie z merem miasta oraz podczas wizyty na Uniwersytecie Pedagogicznym poznalimy system edukacyjny Sowenii.

Wizyta ta, to oczywicie okazja do poznania Sowenii. Spdzilimy czas podczas tej wizyty bardzo intensywnie: zwiedzilimy Lubljan, Jaskini Postojna oraz odwiedzilimy Bled, Piran, Kranj i Skofja Loka.

3

P

G

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

10

Spotkanie trzecie, kwiecie 2005, Wilno

ierwsze spotkanie w Wilnie. Dla nas, Polakw, wizyta w Wilnie ma jednak inny charakter ni dla Sowecw. Tym razem nie zaczynamy od pracy, ale od zwiedzania. Pierwsze kroki kierujemy pod Ostr Bram. Trzeba pozostaej czci

delegacji wytumaczy dlaczego Zwiedzalimy rwnie zamek w Trokach polska i litewska historia bardzo si tam ze sob czy. atwiej teraz wytumaczy soweskim koleankom, jak to jest z nasz wspln polsko-litewsk histori. Zwiedzilimy te Paleng i Kajped. Przy okazji poznalimy specjay lokalnej kuchni: zeppeliny, wdzone ryby i litewskie piwo Svyturys.

Litewski system edukacji poznalimy podczas wizyty na Uniwersytecie Pedagogicznym. Zanim przystpilimy do pracy, oczywicie zwiedzilimy szko. Uczniowie, ktrzy razem z nami uczestniczyli podczas tej wizyty, zaprezentowali to, co uwaali za najbardziej charakterystyczne w kulturze, zwyczajach, kuchni swojego kraju. Nasza praca podczas tego spotkania koncentrowaa si gwnie na opracowaniu wynikw ankiet. Szukanie podobiestw i rnic w odpowiedziach prawie 200 ankietowanych uczniw na 37 pyta, to bya ogromna praca.

Spotkanie czwarte, padziernik 2005, Jaworzno

olejny rok trwania projektu przed nami. Znw zaczynamy go w Jaworznie. Mamy przygotowa si do 2-TYGODNIOWEGO PROJEKTU GAZETOWEGO, ktrego pocztek ju 1 grudnia. Mamy do opracowania kwestionariusz dla uczniw oraz musimy

oczywicie zdecydowa si, ktre gazety wybra do projektu. Chcemy wczy do pracy w tej czci projektu du grup uczniw.

Z roku na rok, ze spotkania na spotkanie praca idzie nam coraz szybciej. Coraz lepiej si rozumiemy, szybciej wypracowujemy wsplne stanowiska. Dziki temu mamy wicej czasu choby na zwiedzanie. Tym razem chcemy naszym gociom pokaza cz poudniowej Polski jedziemy w Tatry i do Zakopanego. Wybralimy si na spacer do Morskiego Oka oraz kolejk na Kasprowy Wierch. Sporo czasu spdzilimy te w samym Zakopanem. Dla soweskiej czci delegacji Tatry s podobne do czci Sowenii zwanej

Gorenjsko, dla Litwinw, to zupenie nowe dowiadczenie Litwa nie posiada gr. Na naszych gociach ogromne wraenie zrobi te krakowski Kazimierz i muzeum na ulicy Szerokiej.

P

K

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

11

Spotkanie pite, marzec 2006, Sencur

asi uczniowie wykonali swoj cz pracy, teraz my zbieramy wyniki ich pracy. Dziel nas setki kilometrw, dziel nas systemy edukacyjne, ale sprbujemy znale podobiestwa dziki analizie artykuw w naszych

oglnokrajowych gazetach, ktrej dokonali nasi uczniowie. Praca posuwa si szybko, bo przed nam jeszcze konferencja prasowa, do ktrej trzeba si przygotowa. Wyniki 2-TYGODNIOWEGO PROJEKTU GAZETOWEGO koordynatorzy projektu z naszych

trzech szk przedstawili podczas zorganizowanej z tej okazji konferencji prasowej, w ktrej wzi udzia rwnie mer Sencur. Po konferencji pracowalimy jeszcze nad opracowaniem broszury, ktra zbieraa wyniki drugiego roku pracy w projekcie. Ostatnie spotkanie w Sowenii to ostatnia okazja dla naszych gospodarzy, aby przybliy nam Polakom i Litwinom ten kraj. Zwiedzilimy wic Rogatec, klasztor w Olimje, gdzie znajduje si kopia obrazu Matki Boskiej Czstochowskiej oraz w gospodarstwie agroturystycznym pastwa Kriselj uczylimy si piec potic. To byo niezapomniane przeycie.

Spotkanie szste, wrzesie 2006, Wilno

zas na ostatni wyjazd na Litw. Zgodnie z obietnic dan w marcu w Sencur, spotykamy si przy poticy upieczonej na sposb litewski. Bardzo smacznej. Pracujemy razem z uczniami, ktrzy towarzysz nam w tej wizycie. Razem z

uczniami opracowujemy tematyk i przebieg konferencji multimedialnej. Uczniowie z Polski opracuj zagadnienia zwizane z moliwociami edukacji w Unii Europejskiej: gdzie i co mona studiowa, jakie s moliwoci zdobycia stypendium na nauk za granic, jakie kryteria trzeba spenia aby je uzyska. Uczniowie ze Sowenii opracuj zagadnienia zwizane z moliwoci pracy za granic, a uczniowie z litewskiej szkoy zainteresuj si programami unijnymi

dostpnymi dla dzieci i modziey, wspomagajcymi edukcj. Oprcz tego kada grupa uczniw przygotuje prezentacj na temat wasnego kraju obejmujc zaprezentowanie kultury, zwyczajw, kuchni, miejsc wartych odwiedzenia. Uczniowie poprzez Internet wymieni si tymi prezentacjami ju w styczniu. Litwa przywitaa nas cudown jesienn pogod. Tym razem udao nam si zwiedzi ca Litw, bo odwiedzilimy skansen w Rumsiskes prezentujcy typow zabudow z kadego regionu Litwy, a w gospodarstwie agroturystycznym zostalimy serdecznie przyjci obiadem typowym wiejskim obiadem. Odbylimy wycieczk statkiem do Liskiava, pilimy wody zdrojowe

N

C

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

12

w Druskinikai (tak blisko granicy polskiej). No i oczywicie spacerowalimy po Wilnie, w ktrym czulimy si jak w domu. Tym razem pod pomnikiem Adama Mickiewicza uzgadnialimy, ktrego narodu wielkim poet by. Spdzilimy razem w szkole w Wilnie Midzynarodowy Dzie Nauczyciela, wspaniale bawic si podczas akademii zorganizowanej dla nauczycieli przez uczniw tej szkoy.

Spotkanie ostatnie ,kwiecie 2007,Jaworzno

I tak wanie dobrnlimy prawie do koca. Ostatnia wizyta, podobnie jak ta pierwsza miaa miejsce w Jaworznie. Przyjechali do nas w kwietniu nauczyciele i uczniowie z Litwy i Sowenii. Wsplnie podsumowalimy trzy lata pracy w ramach projektu, dokonalimy jego oceny i ewaluacji. Przygotowalimy zarys broszury podsumowujcej nasz projekt i zdecydowalimy co powinna zawiera. Mimo do

duej iloci pracy mielimy czas, aby pokaza naszym gociom Wrocaw, Czstochow, no i oczywicie Krakw. Ju nie raz mieli okazj zapozna si z polsk kultur, kuchni i zwyczajami, ale pierwszy raz zostali zaproszeni na pieczone. Aby tradycji stao si zado musieli je wsplnie z nami przygotowa. Caa wizyta robocza, zreszt jak wszystkie, czy to na Litwie, czy na Sowenii, przebiega w szalenie miej i przyjaznej atmosferze.

W cigu tych trzech lat bardzo si wszyscy zaprzyjanilimy i przykro nam byo si rozstawa i to na

dodatek z myl, e niestety to ju koniec wsppracy w ramach projektu. Mamy tylko nadziej i obiecalimy sobie, e pewnie ju nie w ramach Socratesa, ale wsppraca bdzie kontynuowana i nie zaprzepacimy tego, co udao nam si stworzy w cigu tych prawie czterech lat.

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

13

Wida nas w mediach

ie chcemy zamyka naszego projektu tylko w czterech cianach szk. Od samego pocztku projekt jest widoczny w Internecie na stronie: http://www2.arnes.si/~oskrsen1s/Comenius/Comenius_ang/, ktra jest regularnie aktualizowana przez szko ze Sowenii. Podczas pierwszego spotkania roboczego w Sencur, kiedy spotkalimy si z merem Sencur, odbya si

konferencja prasowa dla lokalnej gazety oraz dla radia Kranj. Oglnokrajowa gazeta DELO (soweski odpowiednik naszej Gazety Wyborczej) zamieci obszerny artyku o projekcie i opracowanym przez nas kwestionariuszu o wpywie mediw na uczniw.

Kolejna wizyta na Sowenii, podczas ktrej podsumowalimy efekty 2-TYGODNIOWEGO PROJEKTU GAZETOWEGO zakoczya si rwnie konferencj prasow, na ktrej obecni byli dziennikarze z lokalnej telewizji Kranj.

Koordynatorzy projektu z trzech krajw czonkowskich udzielili wywiadu dla telewizji.

Informacje o projekcie zamieszczane byy w szkolnych gazetkach we wszystkich szkoach partnerskich.

W Jaworznie o projekcie pisaa lokalna prasa, byy o nim wzmianki w telewizji lokalnej ostatnio przy okazji konferencji

multimedialnej. Take nasza szkolna audycja telewizyjna MMS przygotowywana dla lokalnej telewizji powicia naszemu projektowi dwa odcinki: w jednym z nich wystpili uczniowie, ktrzy brali udzia w wymianie uczniw podczas wyjazdu na Soweni, w kolejnym nasze koleanki - nauczycielki ze Sowenii i Litwy.

Dwukrotnie nasza szkoa przedstawiaa swj projekt w ramach Festiwalu Socratesa organizowanego przy wsppracy z Kuratorium Owiaty w Sosnowcu. Przyblialimy idee programu Socrates Comenius dla zainteresowanych szk z terenu delegatury biorc udzia w Targach Socratesa w Sosnowcu i organizujc Dzie

Socratesa w Jaworznie. Za kadym razem nasze dokonania znalazy swj oddwik w mediach.

4

N

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

14

Nasi uczniowie pracuj z nami

asi uczniowie pracuj z nami i wdruj z nami. W cigu trzech lat trwania projektu omioro naszych uczniw razem z nami odwiedzio Soweni i Litw. Rwnie omioro uczniw ze Sowenii i Litwy odwiedzio nasz kraj. W czasie tych wizyt uczniowie mieszkaj u swoich rwienikw, poznaj zwyczaje ich rodzin. Razem chodz do szkoy, razem bawi si i zwiedzaj kraj, w ktrym przebywaj.

Utrzymuj rwnie ze sob kontakt internetowy po powrocie do ojczyzny. Uczestniczc w zajciach szkolnych uczniowie ci staj si ambasadorami swojego kraju i programu Socrates. Poprzez nich Polsk, Litw i Soweni

poznaj nie tylko uczniowie zaangaowani w prace nad projektem. Oto wspomnienia Magdy i Oli, ktre odwiedziy z nami Litw i

Soweni: Pobyt na Litwie bd wspomina przez dugi czas. Zwiedziam wiele

ciekawych miejsc jak na przykad wiee telewizyjn najwysz w Europie,

centrum handlowe Akropolis, zamek w Trokach. Najwiksze wraenie wywaro

na mnie Wilno i jego pikna architektura m.in: paac prezydencki, uniwersytet

wileski, zamek Giedymina i wzgrze Trzech Krzyy. Podczas pobytu na

Litwie poznaam rwnie bogat i rnorodn kultur i skosztowaam wiele regionalnych potraw jak na przykad

tradycyjne Blynai. Odwiedziam litewsk szko i poznaam jej tok nauczania,

zawaram take wiele znajomoci, ktre przetrway do dzi.

Sowenia, Sowenia, Sowenia.

Chciaam zmieci w jednym zdaniu to co tam zobaczyam, jak si czuam i

jakich ludzi poznaam. Nie dao si.

Sowenia dla mnie- osoby ktra bya tam zaledwie tydzie, jest pastwem

bogatej kultury, wspaniaej przyrody i zabytkw, a przede wszystkim otwartych,

baaardzo sympatycznych, miych, wdzicznych i pomocnych ludzi. Byam tam

zaledwie tydzie, a ju chciaam zosta na duej.

Rodzina u ktrej tam mieszkaam przyja mnie z otwartym sercem, zaskoczyo mnie to poniewa byam

cakiem obc dla nich osob. Rodzina bya liczna, ale pomimo to wszyscy potrafili znale wsplny jzyk.

Zwiedziam tam m. in: Bleed ( jezioro na ktrym jest wyspa (jedyna wyspa w

Sowenii), a na tej wyspie jest koci, latem pywaj tam odki co niedziel na

msz), zobaczyam Planic (najwysz skoczni narciarsk na wiecie), Kranj

(miasto bardzo charakterystyczne, takie jak dla nas Krakw), zwiedziam Lublian

(stolica) razem ze wszystkimi muzeami, byam w ich szkole, ktra zaskoczya mnie

swoim wygldem. Moi rwienicy ktrych tam spotkaam okazali si bardzo otwarci

na nowe znajomoci, nie bali si, miao ze mn rozmawiali i pytali jak jest w

Polsce. Z tymi ludmi poszerzyam swoj znajomo w Czorsztynie, pniej przez

komunikatory internetowe i listy. Utrzymuje z nimi kontakt do dzi. Ju si nie mog doczeka najbliszego

spotkania. Na moje poegnanie mama upieka Potic, jest to tradycyjne Soweskie ciastopalce

lizawziam przepis bd piec =D

Sowenia, Sowenia, Sowenia.

Dostarczya mi bardzo duych dozna, ktrych na pewno nigdy nie zapomn

5

N

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

15

Z roku na rok trwania projektu wczalimy naszych uczniw coraz bardziej w prace nad projektem. W pierwszym roku uczniowie, cho zaznajomieni z celami naszego projektu, wypeniali kwestionariusze przygotowane przez nas nauczycieli. Potem uczestniczyli w spotkaniach, podczas ktrych omawialimy rezultaty opracowanych ankiet. Dla nich tak, jak i dla nas ciekawym byo przekona si, jak niewiele rni ich od ich rwienikw z Litwy i Sowenii.

W drugim roku trwania projektu, to sami uczniowie pracowali nad gazetami, decydowali, ktre artykuy z przegldanych gazet wybra i zapisa w przygotowanym dla nich kwestionariuszu. Pracujc w zespoach dwuosobowych mieli rwnie okazj do przedyskutowania swoich racji. Podsumowanie ich pracy rwnie dao okazj do zobaczenia jak niewiele nas rni, cho yjemy w trzech rnych krajach.

Trzeci rok trwania projektu, to rok na ktry zaplanowalimy konferencj multimedialn. Uczniowie razem z nami planowali tematy konferencji i jej przebieg. Pniej w macierzystych szkoach samodzielnie opracowali wybrane tematy i przedstawiali je podczas konferencji.

Jzykiem projektu jest jzyk angielski, podczas wyjazdw w tym jzyku uczniowie porozumiewaj si ze swoimi rwienikami, z ich rodzicami i nauczycielami pracujcymi w projekcie. By to rwnie jzyk, w ktrym toczya si konferencja multimedialna. Tak wic realizacja projektu ma wpyw na rozwijanie kompetencji jzykowych uczniw.

Uczniowie uczestniczcy w projekcie mieli okazj przekona si, e Europejczycy maj wiele cech wsplnych, wicej ni moe si to wydawa na

pierwszy rzut oka. Ale wana jest rwnie nasza odrbno, rozmaito rnic, ktre pielgnowane i chronione, czyni kady kraj Europy wart prawdziwego poznania.

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

16

Obz w Czorsztynie

oza projektem, cho bez programu Socrates Comenius nie zaistniaby obz jzykowy w Czorsztynie. W rzeczywistoci dziki temu wanie unijnemu programowi mogymy si pozna i w ten sposb zrodzi si pomysl midzynarodowego obozu jzykowego.

Ze wzgldu na koszty i moliwoci finansowe uczniw obz ten mia miejsce w Czorsztynie, w Polsce. Pierwszy taki

obz mia miejsce w 2004 roku pod koniec wrzenia i drugi we wrzeniu 2006. W pierwszym obozie brali udzia uczniowie z Polski, Sowenii i Niemiec, a w drugim uczniowie polscy i sowescy. Ide obozu bya

integracja, likwidowanie uprzedze i przekraczanie barier i rnic kulturowych.

Wanie dlatego, podczas obozu w kadym z pokoi mieszkali uczniowie z rnych krajw. Wszyscy uczestnicy potrafili porozumiewa si w jzyku angielskim i podstawowym celem obozu byo poporawienie ich kompetencji jzykowej, jednak jak to w yciu bywa, uczniowie uczyli si nawzajem zwrotw w swoich ojczystych jzykach i ju wkrtce wszyscy uczestnicy wydawali si wielojzyczni. Kady

umia powiedzie przynajmniej kilka sw po polsku, sowesku czy niemiecku. Rozwizywaymy z uczniami zagadki, gralimy midzynarodowe

mecze w pice siatkowej i pice nonej. Uczylimy ich jednoczenie jzyka angielskiego i tolerancji. Wszystkie zajcia odbyway si w jzyku angielskim, ale co najwaniejsze, podstawowym jzykiem uywanym do codziennej komunikacji by jzyk angielski.

Wsplnie organizowalimy wycieczki: do Krakowa, Zakopanego, Owicimia, Nowego Targu i spyw Dunajcem. Byy midzynarodowe dyskoteki i angielskie karaoke. Dziki tym wszystkim

zabiegom zawizao si wiele przyjani i wizi, wikszo uczniw uznaa, e dziki obozowi zobaczyli, e ich rwienicy niezalenie od jzyka suchaj tej samej muzyki, podobnie si ubieraj i maj wiele takich samych, jak oni problemw. Uczniowie przekonali si, e jezyk angielski jest im naprawd potrzeby do komunikacji z ludmi rnych narodowci i, e jest to jedyna droga do wspistnienia w zjednoczonej Europie. Obz by niezapomnianym przeyciem dla wikszoci z jego uczestnikw.

6

P

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

17

Wpywy projektu

asady dziaania w ramach programu Socrates Comenius ograniczaj liczb uczniw i nauczycieli, ktrzy mog wzi udzia w wizytach roboczych, ale tylko od nas, ktrzy pracujemy bezporednio przy projekcie zaley czy zainteresujemy naszym programem innych uczniw i nauczycieli. Dziki grantowi wyposaylimy pracowni jzyka angielskiego w sowniki, komputer z dostpem do Internetu i

oprogramowaniem multimedialnym. Udao si rwnie, dziki pienidzom z projektu, zorganizowa kurs jzyka angielskiego dla nauczycieli naszej szkoy. Udzia w programie Socrates podsun pomys utworzenia w naszym gimnazjum klasy o profilu europejskim, ktrej uczniowie angaowani s we wszelkie dziaania wykonywane w ramach projektu. Zainteresowani uczniowie mog bra udzia w zajciach kka europejskiego i informatycznego realizujc jednoczenie zaoenia programu Socrates.

Wizyty robocze stanowi doskona okazj do poznania systemw edukacyjnych innych krajw. Nie

mona w takiej sytuacji uciec od dokonywania porwna, szukania pozytyww i negatyww. Wymiana dowiadcze czsto prowadzia do dyskusji nad wpywem rnych systemw edukacyjnych na prac z modzie. Rozmowy dotyczyy rwnie wsppracy z rodzicami, wsppracy z lokalnymi wadzami. Swoj wiedz wyniesion z takich dyskusji, po powrocie zawsze dzielilimy si z innymi nauczycielami w naszej szkole. Zdarzao si i tak, e z podry przywozilimy kulinarne wizytwki kraju, w ktrym bylimy: poczstowalimy ca Rad Pedagogiczn sowesk potic. Uczono si i od nas: opiekunce Szkolnej Rady Uczniowskiej ze Sowenii bardzo spodobay si formy pracy naszej SRU, dugo rozmawiaa z opiekunk SRU z naszego gimnazjum, kontaktoway si przez Internet rwnie po

zakoczeniu wizyty. Dziki wizytom uczniw ze Sowenii i Litwy w naszym miecie, rwnie rodzice naszych uczniw maj moliwo zobaczenia podobiestw i rnic pomidzy rwienikami z krajw uczestniczcych w projekcie.

Dziki uczestnictwu w projekcie programu Socrates Comenius promowalimy szko w rodowisku

lokalnym i na terenie miasta. Rwnie dziki udziaowi naszego gimnazjum w projekcie o Jaworznie, by moe po raz pierwszy w yciu usyszano w Sencur na Sowenii i w Wilnie na Litwie. Poza oddwikiem w mediach, o ktrym pisalimy w oddzielnym rozdziale, napisano o naszym projekcie prac magistersk.

Udao nam si zrealizowa zaoone cele projektu, tak, wic wpywy projektu bd trway dziki naszym uczniom duej ni tylko te trzy lata trwania projektu: zwikszenie pewnoci siebie uczniw poprzez zlikwidowanie barier jzykowych, wiatopogldowych, spoecznych.

7

Z

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

18

Summary

he whole idea started in 2003 in Bradford, the Great Britain while taking part in the European Union Seminar. This is where first met the teachers from Poland Iwona Musial, Slovenia Vilma Necimer, Lithuania Asta Antuliene and Germany Carola and Ilse. We liked each other and wanted to cooperate, this was possible thanks to Socrates Commenius for schools. We organized preparatory visit in Jaworzno in January 2003 and started working on the program together.

At this meeting we created the topic of our project BUILDING BRIDGES AND ACTIVE CITIZENSHIP IN EUROPEAN UNION. We also prepared the application form. All of us applied but unfortunately Germany was not accepted so in September we started cooperation just three of us: Poland, Slovenia and Lithuania.

In the first year we organized the camp in Czorsztyn in which Germany, Poland and Slovenia took part. The students spoke English, played and had fun together forgetting about prejudices. They learnt how to like each other and they were shown how much similar they are. The camp was such a big success that two years later we organized the next one.

Then in October we visited Slovenia exchanging the ideas for the first year questionnaire and application form for the second year of Socrates. In December students filled in the questionnaire and after having collecting the results a group of students with the teacher Ms Ewa Zieba prepared the results to be shown. They had to prepare the presentation using Excel and Power Point of course in English.

During the visit in Lithuania which took place in March 2005 students who took part in the visit presented the survey results. At the end of year they have prepared the brochure with the survey results.

During the second year of the project we had a two-weeks newspaper project. During the first two weeks in December students read one, most popular daily newspaper. They search for the same information checking what all the papers have in common and whether they cover the same topics. Students worked in groups each with one newspaper and prepared the special questionnaire in English. Then during the visit the results in all of the three countries were discussed, and gathered together. We also prepared the brochure summing up the survey results.

The third year was the preparation for the internet conference in English concerning major problems of the European Union. We split the topics between three of us. Polish students prepared information about possibilities of work in European Union and European programs helping to get money for education. Internet conference took place in February 2007 it was not perfect as we thought it would be but anyway it was a precious experience for both students and teachers. We were able to talk in English, exchange the ideas and experiences.

Thanks to Socrates each of us have met so many wonderful people. We all have got new experiences and knowledge about each other customs, traditions, cuisine and language, not mentioning How much we all have improved our English. It was a great opportunity for all of us to use it in every day life situations, getting to know a lot of new words, phrases and idiomatic expressions. We have managed to see so many places of interests famous for each country and inevitably connected with European history like: Vilnius, Krakow, Ljubljana, Warsaw etc. We have got to know each others history and it enlarged our knowledge about European history. We all have become more aware European citizens. Having respect for our own culture and for other nations cultures as we all are part of European Union and we all have created its heritage.

8

T

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

19

Spis treci 1. Socrates Comenius 2 1.1 Czy znacie Socratesa? 2 1.2 Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie 2 2. Trzy lata w projekcie 5 2.1 Rok pierwszy 2004/2005 5 2.2 Rok drugi 2005/2006 6 2.3 Rok trzeci 2006/2007 8 3. Trzy lata spotka 9 3.1 Spotkanie pierwsze, grudzie 2003, Jaworzno 9 3.2 Spotkanie drugie, padziernik 2004, Sencur 9 3.3 Spotkanie trzecie, kwiecie 2005, Wilno 10 3.4 Spotkanie czwarte, padziernik 2005, Jaworzno 10 3.5 Spotkanie pite, marzec 2006, Sencur 11 3.6 Spotkanie szste, wrzesie 2006, Wilno 11 3.7 Spotkanie ostatnie, kwiecie 2007, Jaworzno 12 4. Wida nas w mediach 13 5. Nasi uczniowie pracuj z nami 14 6. Obz w Czorsztynie 16 7. Wpywy projektu 17 8. Summary 17 Spis treci 19 Kwestionariusz 20

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

20

Wypeniajc t ankiet bierzesz udzia w midzynarodowym (Litwa, Polska, Sowenia) projekcie

programu SOCRATES-COMENIUS: Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

Uprzejmie prosimy o wypenienie tej anonimowej ankiety na temat demokracji i obywatelstwa.

dziewczyna chopak wiek ............ 1. Jak czsto czytasz gazety lub magazyny:

a. czciej ni raz w tygodniu; b. raz w tygodniu; c. rzadziej ni raz w tygodniu; d. nie czytam.

2. Jeli nie czytasz, to dlaczego: a. nie interesuj mnie; b. s zbyt drogie / nie sta mnie na kupno; c. inne powody.

3. Jaki rodzaj gazet lub magazynw czytasz? (dokonaj stopniowania; najczciej czytany 1, rzadziej 2 itd.)

a. dziennik; b. tygodniki rozrywkowe / tygodniki modzieowe; c. magazyny naukowe, techniczne, literackie; d. inne.

4. Dlaczego czytasz? (moesz wybra wicej ni jedn odpowied)

a. dla przyjemnoci / dla relaksu; b. interesuj mnie wydarzenia w kraju, Europie, na wiecie (polityczne, ekonomiczne); c. interesuje mnie muzyka, sport, film, wydarzenia ze wiata show businessu; d. chc czu si dorolej; e. jestem zmuszony czyta (przez rodzicw, nauczycieli...); f. bo ma to zwizek z moimi planami na przyszo / karier zawodow; g. inne.

5. Czego najczciej suchasz w radiu? (dokonaj stopniowania; najczciej suchany 1, rzadziej 2 itd.)

a. wiadomoci; b. muzyki; c. prognozy pogody; d. wiadomoci sportowych; e. inne.

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

21

6. Dlaczego suchasz radia? (moesz wybra wicej ni jedn odpowied)

a. dla przyjemnoci / dla relaksu; b. interesuj mnie wydarzenia w kraju, Europie, na wiecie (polityczne, ekonomiczne); c. interesuje mnie muzyka, sport, film, wydarzenia ze wiata show businessu; d. chc czu si dorolej; e. jestem zmuszony sucha (przez rodzicw, nauczycieli...); f. bo ma to zwizek z moimi planami na przyszo / karier zawodow; g. inne.

7. Jak duo czasu powicasz na ogldanie telewizji? a. mniej ni godzin dziennie; b. 1 3 godzin dziennie; c. 3 5 godzin dziennie; d. wicej ni 5 godzin dziennie.

8. Jakie programy zwykle ogldasz w telewizji? (dokonaj stopniowania; najczciej ogldany 1, rzadziej 2 itd.)

a. filmy fabularne; b. telenowele; c. wiadomoci; d. filmy dokumentalne; e. teledyski; f. talk-show; g. teleturnieje; h. inne.

9. Dlaczego ogldasz telewizj? (moesz wybra wicej ni jedn odpowied)

a. dla przyjemnoci / dla relaksu; b. interesuj mnie wydarzenia w kraju, Europie, na wiecie (polityczne, ekonomiczne); c. interesuje mnie muzyka, sport, film, wydarzenia ze wiata show businessu; d. chc czu si dorolej; e. jestem zmuszony oglda (przez rodzicw, nauczycieli...); f. bo ma to zwizek z moimi planami na przyszo / karier zawodow; g. inne.

10. Czy masz dostp do Internetu w domu? tak nie

11. Jak duo czasu spdzasz w Internecie? a. mniej ni godzin dziennie; b. 1 3 godzin dziennie; c. 3 5 godzin dziennie; d. wicej ni 5 godzin dziennie; e. nie wchodz do Internetu.

12. Uywasz Internetu: (moesz wybra wicej ni jedn odpowied)

a. w domu; b. w szkole; c. kafejce internetowej; d. inne.

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

22

13. Do czego uywasz Internetu? (dokonaj stopniowania; najczciej 1, rzadziej 2 itd., jeli czego nie uywasz opu przy stopniowaniu.)

a. czaty; b. gry; c. szukam informacji potrzebnych do szkoy; d. cigam filmy / muzyk; e. poczta elektroniczna (e-mail); f. inne.

14. Ktry typ mediw najbardziej Ci odpowiada? (dokonaj stopniowania; najlepszy 1, gorszy 2 itd.)

a. prasa; b. radio; c. telewizja; d. Internet.

15. Ktry typ mediw ma na Ciebie najwikszy wpyw? a. prasa; b. radio; c. telewizja; d. Internet.

16. Ktry typ mediw ma na Ciebie najmniejszy wpyw? a. prasa; b. radio; c. telewizja; d. Internet.

17. Co wywiera najwikszy wpyw na Twoje poczucie bycia obywatelem? (dokonaj stopniowania; najwikszy 1, mniejszy 2 itd.)

a. media; b. szkoa; c. rodzina; d. inne.

18. Jaki wpyw maj media na Twoje poczucie bycia obywatelem Polski? a. bardzo duy wpyw; b. duy wpyw; c. may wpyw; d. adnego wpywu.

19. Jaki wpyw maj media na Twoje poczucie bycia obywatelem Europy? a. bardzo duy wpyw; b. duy wpyw; c. may wpyw; d. adnego wpywu.

20. Jaki wpyw maj media na rozumienie przez Ciebie Twoich praw i obowizkw? a. bardzo duy wpyw; b. duy wpyw; c. may wpyw; d. adnego wpywu.

21. Jaki wpyw maj media na ksztatowanie Twojego waciwego zachowania? a. bardzo duy wpyw; b. duy wpyw; c. may wpyw; d. adnego wpywu.

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

23

22. Jaki wpyw maj media na ksztatowanie Twojego zego zachowania? a. bardzo duy wpyw; b. duy wpyw; c. may wpyw; d. adnego wpywu.

23. Czy masz wystarczajc wiedz o swoich prawach? a. tak, znam je bardzo dobrze; b. tak, znam je dobrze; c. znam je niewystarczajco; d. nie znam ich.

24. Skd dowiadujesz si o swoich prawach? (dokonaj stopniowania; najczciej 1, rzadziej 2 itd.)

a. media; b. rodzina; c. szkoa; d. inne.

25. Dlaczego media informuj nas o amaniu praw czowieka? (dokonaj stopniowania; najwaniejszy powd 1, mniej wany 2 itd.)

a. bo wypeniaj rol informacyjn; b. chc zwikszy wspczucie dla pokrzywdzonych; c. szukaj sensacji; d. inne.

26. Jak czsto wok siebie widziae przejawy dyskryminowania z powodu:

innej narodowoci pci pochodzenia orientacji seksualnej przynalenoci do

subkultury a. bardzo czsto; a. bardzo czsto; a. bardzo czsto; a. bardzo czsto; a. bardzo czsto; b. czsto; b. czsto; b. czsto; b. czsto; b. czsto; c. rzadko; c. rzadko; c. rzadko; c. rzadko; c. rzadko; d. nigdy. d. nigdy. d. nigdy. d. nigdy. d. nigdy. 27. Jak czsto bye dyskryminowany z powodu:

innej narodowoci pci pochodzenia orientacji seksualnej przynalenoci do

subkultury a. bardzo czsto; a. bardzo czsto; a. bardzo czsto; a. bardzo czsto; a. bardzo czsto; b. czsto; b. czsto; b. czsto; b. czsto; b. czsto; c. rzadko; c. rzadko; c. rzadko; c. rzadko; c. rzadko; d. nigdy. d. nigdy. d. nigdy. d. nigdy. d. nigdy. 28. Jak ocenisz stosunki w swojej szkole:

panujce pomidzy uczniami i nauczycielami panujce w Twojej klasie i pomidzy uczniami w szkole

a. bardzo dobre; a. bardzo dobre; b. dobre; b. dobre; c. niezbyt dobre; c. niezbyt dobre; d. ze. d. ze. 29. Kim jest nauczyciel dla Ciebie?

a. partnerem; b. osob, ktra Ci uczy; c. osob, ktra szuka w Tobie tylko wad; d. nie mam zdania.

Budowanie porozumie, aktywne obywatelstwo w Europie.

24

30. Czego masz wicej w szkole? (podkrel jedno)

praw obowizkw. 31. Jak oceniasz prac Szkolnej Rady Uczniowskiej?

a. bardzo dobra; b. doba; c. niezbyt dobra; d. za.

32. Czy angaowae si w prace Szkolnej Rady Uczniowskiej? a. bardzo czsto; b. czsto; c. rzadko; d. nigdy.

33. Co zmieniby, gdyby nalea do Szkolnej Rady Uczniowskiej? (moesz wybra wicej ni jedn odpowied)

a. prawa ucznia; b. sposoby prowadzenia lekcji przez nauczycieli i metody nauczania; c. zajcia pozalekcyjne; d. nic.

34. Czy zdarzyo si, e w Twojej rodzinie byy amane Twoje prawa lub czue dyskryminowany? a. bardzo czsto; b. czsto; c. rzadko; d. nigdy.

35. W swojej rodzinie masz wicej: (podkrel jedno)

praw obowizkw 36. Kto podejmuje decyzje w Twojej rodzinie?

a. ojciec; b. matka; c. Twoje rodzestwo; d. decyzje podejmuje wsplnie caa rodzina.

37. Czy Twoi rodzice s dla Ciebie bardziej: a. partnerami, ktrzy potrafi Ci wysucha i poradzi Ci; b. osobami, ktre kontroluj Ci i karz.

Dzikujemy Ci za szczere odpowiedzi w ankiecie na temat demokracji i obywatelstwa.