120
Mavi Lale Yayınları: 64 Bilgece Hikayeler: 08 SAHABELERİN HİKAYELERİ M urşîde G üney Yayın Yönetmeni: Engin Ciğerci Kapak ve İç Tasarım: Turgay Keriman Birinci Basım: Mayıs 2011 Baskı ve Cilt: Lord Matbaacılık Davutpaşa Cd. Emin taş Matbaacılar Sit. No: 103/430 Topkapı-İstanbul Teb 0212 674 93 54 Isbn: 978-9944-103-22-0 T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Sertifika No: 12871 Copyright © Mavi Lale Yayınları 2011 Hırka-i Şerif Caddesi No: 39/1 Fatih / İstanbul Telefon: 0212 635 71 96 • Faks: 0212 635 71 97 w w w . m a v i l a l e . c o m . t r GÜL DEVRİNDEN (Sahabelerin Hikayeleri İstanbul 2011

Gul Devrinden Sahabelerin Hikayeleri

  • Upload
    seoe-

  • View
    109

  • Download
    13

Embed Size (px)

Citation preview

  • Mavi Lale Yaynlar: 64 Bilgece Hikayeler: 08

    SAHABELERN HKAYELERM urde Gney

    Yayn Ynetmeni: Engin Cierci

    Kapak ve Tasarm: Turgay Keriman

    Birinci Basm: Mays 2011

    Bask ve Cilt: Lord MatbaaclkDavutpaa Cd. Emin ta Matbaaclar Sit. No: 103/430 Topkap-stanbul

    Teb 0212 674 93 54

    Isbn: 978-9944 -103 -22 -0

    T.C. Kltr ve Turizm Bakanl Sertifika No: 12871

    Copyright Mavi Lale Yaynlar 2011

    Hrka-i erif Caddesi No: 39/1 Fatih / stanbul

    Telefon: 0212 635 71 96 Faks: 0212 635 71 97

    w w w . m a v i l a l e . c o m . t r

    GL DEVRNDEN

    (SahabelerinHikayeleri

    stanbul 2011

  • IM :.

    N D E K L E R ^ ^ 1

    HZ. ABBAS BN UBADE (R.ANH)KAHRAMAN SAVAI.................................................................9

    HZ. ABBAS BN ABDULMUTTALB (R.ANH)

    MSLMANLARIN KORUYUCUSU................................. 13

    HZ. ABDULLAH BN ATK (R.ANH)

    CESUR SAHABE.......................................................................... 17

    HZ. ABDULLAH BN CAH (R.ANH)HEP AHADET ZLEYEN SAHABE................................22

    HZ. ABDULLAH BN HUZAFE (R.ANH)BAI PLEN SAHABE...........................................................27

    HZ. ABDULLAH BN REVAHA (R.ANH)RASULULLAHTN AR......................................................... 34

    HZ. ABDULLAH BN SELAM (R.ANH)CENNETLK NSAN..................................................................38

    HZ. ABDULLAH BN MM MEKTUM (R.ANH)CENNETLE MJDELENENLK GRME ENGELL NSAN.............................................46

    HZ. ABDULLAH BN ZEYD (R.ANH)RYASINDA KENDSNEEZAN RETLEN SAHABE................................................ 52

    HZ. ABDURRAHMAN BN AVF (R.ANH)EY KOCA DA............................................................................. 56

    HZ. AMMAR BN YAS R (R.ANH)ZOR ZAMANLARIN FEDAKAR NSANI..........................61

    HZ. AMR BtN AS (R.ANH)MISIR FATH..............................................................................66

    HZ. ASM BN SABT (R.ANH)ARILARIN KORUDUU KAHRAMAN............................ 70

    HZ. BLAL-I HABE (R.ANH)RESULULLAHIN (SAV) MEZZN...................................... 76

  • HZ. CAFER BN EBl TALB (R.ANH)CENNETTE K KANADI OLAN SAHABE................... 81

    HZ. CERR BN ABDULLAH (R.ANH)

    BU MMETN YUSUFU ......................................................85

    HZ. DIHYE- KELB (R.ANH)

    CEBRAL MELENE BENZEYEN SAHABE............... 88

    HZ. ENES BN MALK (R.ANH)

    PEYGAMBERMZNHZMETNDE BULUNAN O CU K................................ 95

    HZ. EBU EYYUB EL-ENSAR (R.ANH)

    ALLAHIN KORUMASINDA OLAN SAHABE..............101

    HZ. EBU HUREYRE (R.ANH)

    KEDCK BABASI................................................................... 105

    HZ. EBU LBABE (R.ANH)

    PMANLIIN PLER......................................................... 108

    HZ. EBU SELEME (R.ANH)

    DUA E H L ..................................................................................114

    HZ. EBUTALHA ZEYD BN SEHL (R.ANH)

    YZ KDEN HAYIRLI.......................................................121

    HZ. EBU TALHA (R.ANH)

    HEPM Z ALLAHA D N ECE Z.................................... 124

    HZ. EBU UBEYDE BN CERRAH (R.ANH)

    DNYA SEN D ETRM ED .......................................... 130

    HZ. EBU ZERR GIFAR (R.ANH)

    TEK BAINA BR M M ET....................................................133

    HZ. ERKAM (R.ANH)

    SLAMA HZM ET EDEN EV................................................ 137

    HZ. HALD BN VEL D (R.ANH)

    AHRET SEVEN BR ORDUYLAZERNZE GELYORUM..................................................... 139

    HZ. HAMZA (R.ANH)

    ALLAHIN ASLANI 142

    HZ. HUBEYB BN ADY (RANH)LMEDEN NCEK SON ARZUSU NAMAZ........... 147HZ. HUZEYFE BN YEMAN (R.ANH)PEYGAMBER EFENDMZN (SAV) SIRDAI...................154

    HZ. HAAN (R.ANH)ONU SEV! ONU SEVENLER DE SEV!.......................... 158

    HZ. HSEYN (RANH)HSEYN BENDEN BEN HSEYND ENM ..............161

    HZ. MRAN BN HUSAYN (RANH)M ELEKLERLE KONUAN SAHABE............................... 163

    HZ. KAB BN MALK (RANH)EN HAYIRLI GN...................................................................167

    HZ. KATADE BN NUMAN (RANH)PEYGAMBERE (SAV) VUCUDUNUSPER EDEN SAHABE...........................................................175

    HZ. MKDAD BN ESVED (RANH)BN KYE BEDEL.................................................................177

    HZ. MUAZ BN CEBEL (RANH)

    EY MUAZ SEN SEVYORUM............................................. 183

    HZ. MUGRE TEBN SUBE (RANH)RASULULLAHTAN (SAV) SON AYRILAN NSAN.....187

    HZ. MUSAB BN UMEYR (R.ANH)HEM BAYRAKTAR HEM RETMEN.........................196

    HZ. SAD BN EBl VAKKAS (R.ANH)ALLAH N AKITILAN LK KAN...................................201

    HZ. SELMAN EL-FARtSt (R.ANH)

    SLMIN O LU ......................................................................207

    HZ. TALHA BN UBEYDULLAH (R.ANH)

    CENNET MJDES ALAN................................................... 217

    HZ. SAME BN ZEYD (R.ANH)

    OCUK KOMUTAN............................................................... 219

    HZ. VAH (R.ANH)

    PMAN OLAN A FFED LR................................................ 223

  • HZ. ZEYD BN HARSE (R.ANH)

    EFENDMZE (SAV)StPER OLAN CEFAKAR D O ST...........................................226

    HZ. ZEYD BN SABT (R.ANH)OK ZEK VAHY KATB....................................................229

    HZ. ZBEYR BN AVVAM (R.ANH)PEYGAMBER EFENDMZN (SAV) YARDIMCISI........ 231

    ENES B. NADR (R.ANH)ALLAH'A (CC) ADAINI YERNEGETREN Y TLER.............................................................. 233

    ABDULLAH B. MESUD (R.ANH)EN OK HADS RVAYET ED EN LERD EN................... 235

    MM SLEYM (R.ANHA)ENES B. M ALKN FEDEKAR ANNES......................... 238

    HAZ RET 1 RUFEYDE (R.ANHA)

    NSANLIK TARHNDE LK H EM R E........................241

    i

    HZ. ABBAS BN UBADE (R A N H ^

    KAHRAMAN SAVAI

    Abbas bin Ubade, Peygamber Efendimizin slma davetini duyunca, Mslman olmak iin koarak gelen Medineli ilk on iki kiiden biridir. Birinci Akabe biatnda Mslman olan alt Medineli, ikinci sene yanlarna alt arkada daha alp, on iki kii olarak Mekkeye geldiler. Peygamberimizle gece Akabe denilen yerde grmek zere sz aldlar. Gece olunca bulutular ve aralarnda anlatlar. Hz. Abbas bin Ubade, Peygamber Efendimizle yaplan anlamay iyice pekitirmek iin arkadalarna dedi ki:

    Ey Medineliler! Peygamber Efendimizi niin kabul ettiinizi biliyor musunuz?

    Onlarda: Evet cevabn verdiler. Bunun zerine szlerine syle devam etti:

    Siz O nu, hem bar hem de sava zamanlar iin kabul edip, O na tabi oluyorsunuz. Eer, mallarnza bir zarar gelince veya akraba ve yaknlarnz helak olunca, Peygamberimizi yalnz ve yardmsz brakacaksanz, bunu imdiden yapnz! Gerekten eer byle bir ey yaparsanz dnyada ve ahirette helak olursunuz. Eer davet ettii eyde, mallarnzn gitmesine ve yakn akrabalarnzn ldrlmesine

    Sahabelerin Hikayeleri * 9 | 4

  • i i|| ^ II 1 0 Gl Devrindenm ra

    ramen, Peygamberimize bal kalacaksanz, O nu tutunuz. Gerekten bu, dnyanz ve ahiretiniz iin hayrdr.

    Bu szler zerine arkadalar da dediler ki: Biz Peygamberimizi, mallarmz ziyan

    olsa da, yaknlarmz ldrlse de yine tutarz. O ndan hibir zaman ayrlmayz. lmek var, dnmek yok.

    Sonra Peygamber Efendimize dnerek:

    Ya Rasulallah, biz bu szmz yerine getirirsek, bize ne vardr, diye sordular.

    Peygamberimiz ise; Cennet buyurdular.

    Bundan sonra sra ile Peygamberimize biat ettiler ve sz verdiler.

    Peygamberimiz Medineli Mslmanlardan u hususlarda sz ald:

    Allahu Tealaya hibir eyi ortak komamak, hrszlk etmemek, zina etmemek, ocuklar ldrmemek, yalan sylememek, iftira etmemek ve hayrl ilere kar durmamak. Bu on iki M edineli Mslman bunlar yapmayacaklarna sz verdiler.

    Hz. Abbas bin Ubade dedi ki:

    Ya Rasulallah, yemin ederim ki, istediin takdirde, yarn sabah, Minada bulunan kafirlerin zerine kllarmzla eilir, onlarn hepsini kltan geiririz.

    (Sahabelerin Hikayeleri 11

    Peygamber Efendimiz memnun oldular, fakat Bize, henz bu ekilde hareket etmemiz emredilmedi. imdilik siz yerlerinize dnnz buyurdu.

    Hz. Abbas bin Ubade, Akabede biat ettikten sonra, Peygamberimizden ayrlmam, Mekkede kalmtr. Peygamberimize hicret zni gelince, o da Medineye hicret etmitir. Bu sebeple kendisine, Ensarn muhaciri denilmitir.

    Peygamber Efendimiz, Mekkeden Medineye hicret ettiinde, herkes Rasulullah misafir etmek . istiyordu. Medine halk, Peygamberimize, grlmemi bir sevgi gsterisinde bulunuyordu. Herkes, Bize buyurun ya Rasulallah diyerek evlerine davet ediyorlard.

    Rasulullahn Kusva adndaki develeri, saa sola baka baka ilerlerken, Abbas bin Ubade Kusvamn nne geerek dedi ki:

    Ya Rasulallah! Bizim yanmzda kal! Sayca okluk, mal ve silah bakmndan, dmanlarna kar seni koruyup savunacak kuvvet ve kudret bizde var.

    Peygamberimiz, glmseyerek onlara buyurdular k:

    Allahu Teala, onlar size hayrl ve mbarek klsn! Devenin yolunu an! Nereye kecei ona Allah tarafndan bildirilmitir.

    Abbas bin Ubade hazretleri, Uhud savanda, bir ara Mslmanlarn dalmakta olduunu grnce, Ashab- Kirama yle seslendi:

  • 12 Gl Devrinden

    i

    Ey kardelerim! Bu uradmz sknt ve j bela, Peygamberimize kar isyanmzn neticesidir, i O, sabr ve sebat ederseniz, yardma kavuacanz i size vaat etmiti. Dalmaynz! Peygamberimizin | etrafna geliniz! Eer bizler, koruyucularn yannda yer almaz da, Rasulullaha bir zarar gelmesine sebep olursak, artk Rabbimizin katnda bizim iin ileri srlecek hi bir mazeret bulunmaz!

    Bu szleri syledikten sonra, iki arkadayla ileri atldlar. Byk bir gayretle Allah Allah nidalaryla, nlerine gelenle dvmeye baladlar. Peygamber Efendimizin urunda, Onu korumak iin ehit oluncaya kadar kahramanca arptlar. Akamzeri Hz. Abbas, kanlar iinde eli, yz kesilmi bir halde ehit olmu buldular.

    Peygamberimiz Uhudda ehit olan Ashab- Kiram iin buyurdular ki:

    Vallahi, ashabmla birlikte ben de ehit olup, Uhud dann barnda gecelemeyi ne kadar isterdim. Ben, bunlarn, Allahu Tealann yolunda hakiki ehit olduklarna kyamet gnnde ahitlik edeceim.

    Sahabelerin Hikayeleri 13

    ir

    H Z . A B B A S B N A B D U L M U T T A L B (R.AN H ) j

    MSLMANLARIN KORUYUCUSU

    Hz. Peygamberin amcas olan Hz. Abbas Rasulullahtan bir iki ya bykt.

    Hz. Abbas, Peygamberimiz (sav) slm yaymaya baladnda tarafsz bir tavr taknmt. Ne iman etmi, ne de kar koymutu. Hatta kabul etmemesine ramen slm davetinde Hz. Peygambere yardmc olmutu. Medineliler Akabede Hz. Peygambere biat ettiklerinde Hz. Abbas da orada bulunmutu. Biat srasnda Rasulullahn elini tutmu, Medine- lilerle biatin gereklemesinde nemli bir rol oynamt. Hz. Abbas, Mslman grnmese de, ticari ve idari gcnden Hz. Peygamberi yararlandrm- t. te yandan hanm ise, ilk Mslmanlardand. Mrikler Bedire giderken zorla Hz. Abbas da gtrdler. Hz. Abbasn zorla mriklerle Bedir savama katlmas zerine Rasulullah yle dedi:

    Abbasa her kim rast gelirse sakn ldrmesin. O, mriklerin zoru ile yurdundan gnlsz kmtr. Hz. Abbas, Bedirde esir dt ve Rasulullahn huzuruna karld. Rasulullah ona kendisi, kardeleri ve arkada olan Utbe bin Amr iin fidye vermesini syledi. Esirlikten kurtulmalar

  • i14 Gl Devrinden

    iin epey deme yapmas gerekiyordu. Hz. Abbas, fidyeleri verdikten sonra Rasulullaha yle dedi: Beni Kureyin fakiri dedirtecek hale koydun. Hayatm boyunca tekine berikine avu aacak hale getirdin. Rasulullah da cevaben: Peki karna emanet ettiin mallar ne oldu? Buraya gelirken, ayet kazaya urarsam ite bunlar oullarm iin sakla, seni kendimden sonra zengin brakyorum diyerek gsterip gmdn altnlar ne oldu? buyurdu. Hz. Abbas ok ard ve Vallahi senin Allahn peygamberi olduuna ehadet ederim. Bunu benden, bir de karmdan baka hibir kimse bilmiyordu. dedi ve o anda hemen iman etti. Daha sonra Hz. Abbas Mekkeye dnd. Mslmanln gizledi ve Mekkedeki Mslmanlar korudu; Mekkede olanlar ve mriklerle ilgili haberleri Peygamberimize yolluyordu.

    Hz. Abbas, Mekkenin fethinden ksa bir sre nce Medineye hicret etti. Hatta yolda Mekkeyi fethetmek iin gelmekte olan Hz. Peygamber ile karlatnda Rasulullah ona, Ben peygamberlerin sonuncusu, sen de muhacirlerin yani hicret edenlerin sonuncususun demitir. Hz. Abbas Mekkenin fethinden sonra her zaman Hz. Peygamberin yannda yer ald.

    Fetihten sonra Mslman olmayan kabilelerle savamak iin hazrlk yapld. Bu savalardan biri de ok zorlu geen Huneyn savayd. Sava bir

    Sahabelerin Hikayeleri 15i i

    ara ok byk bir kargaaya dnt. Rasulullah vadinin sa tarafna doru ekildi. Mslmanlar kamaya balamt. Rasulullah Efendimiz kaan Mslmanlara; Nereye gidiyorsunuz ey insanlar! Ben Rasulullahm. Ben Muhammed bin Abdullahm diye sesleniyordu. Fakat develer birbirine giriyor, insanlar alabildiine kayordu. Bunun zerine Rasul aleyhisselam yanndaki Hz. Abbastan Mslmanlar armasn istedi. Hz. Abbas yksek sesle Ey Akabede biat eden Ensar, gelin! Ey Rdvan aac altnda biat edip sz veren Muhacirler, dnn! Hz. Muhammed buradadr! Nereye gidiyorsunuz? diye barmaya balad. Bu ary duyanlar lebbeyk yani buyur diyerek koup Rasulullahn evresinde toplanmaya baladlar.

    Huneyn savanda Islm ordusu dalp ok az kii kalmken Hz. Abbas, Peygamberimizin atnn dizginlerini tutmu ve arsyla Mslmanlar zlmekten kurtararak tekrar toplanmalarn salam ve savan kazanlmasna sebep olmutur. Bylelikle onun gr sesi sayesinde byk bir bozgun nlenmi oldu.

    Hz. Peygamber, Veda Hutbesinde, faizin her trlsnn aya altnda olduunu ve ilk kaldrd faizin amcas Abbasa ait olan faiz borlar olduunu sylemitir. Hz. Abbas ok zengindi ve faizle bor para veriyordu. Ancak faizin kaldrlmasndan

  • 16 Gl Devrinden

    sonra bir daha faiz al-veriiyle uramamtr.

    Hz. Abbas halife zamannda da yaad. Medinede seksen sekiz yanda vefat etti. Cenaze namazn Hz. Osman kldrd. Arkasnda on erkek ocuk ve kz ocuklar brakmtr. Hz. Abbas kle azat etmeyi ok severdi. Devlet ilerinde halifeler onun fikrini alrlard. Hz. mer onu yamur dualarna gtrrd. Drst, geni dnceli, cmert, yardmsever bir sahabeydi. Nesli alabildiine oalmtr. Hz. Abbasn soyundan gelenler sonradan Abbasiler devletini kurdular.

    Sahabelerin Hikayeleri 17

    H Z . A B D U L L A H B N A T K (R.ANH)

    CESUR SAHABE

    Peygamber Efendimiz daha Medineye hicret etmeden nce oradaki pek ok kii Mslman olmulard. nk Efendimiz Medineye Hz. Mu- sab bin Umeyri retmen olarak gndermi, o da Medinede slmiyeti anlatmt. Hz. Musab bin Umeyrin tebli hizmetleri sebebiyle birok kimse iman etmiti. Daha Peygamberimizin hicreti gereklemeden Mslman olmakla ereflenenlerden biri de Hz. Abdullah bin Atik idi.

    Hz. Abdullah bin Atik, Bedir ve Uhud harplerinde, Rasulullahn yannda birok hizmetlerde bulunmutu. Medinenin savunulmas iin yaplan Hendek Savama da katlmt.

    Mekkede mriklerin zulmnden kurtulmak iin Peygamberimiz ve Mslmanlar Medineye hicret etmilerdi. Burada yaayan Evs ve Hazrec kabilelerinin tamam slmiyeti kabul etmiler, Rasulullaha her hususta yardmc olmulard.

    teden beri bunlara dman olan Yahudile- rin kini, slm dmanl ile birlemiti. Rasu- lullah Efendimize dmanlkta ok ileri gidenlerden biri de, Hayber Yahudilerinin reisi olan Ebu Rafi idi.

  • 18 Gl Devrinden

    Hayber Yahudilerinin reisi olan Ebu Raf, slm dman birisiydi. Sk sk Rasulullah rahatsz ettii j gibi, ashabn da rahat brakmyor, frsat bulduka onlara eziyet ediyordu. Mslman olmayanlar, slma kar dmanlkta bir araya topluyor ve i devaml onlar kkrtyordu. Zengin olduu iin, Rasulullahn dmanlarna devaml para yardm da yapyordu.

    Ashab- Kiram, kendilerine yaplan her skntya katlanyor fakat Rasulullaha verilen rahatszla bir trl raz olamyorlard. Bu sebeple kendi aralarnda toplanp, bunun bir aresini aradlar. Sonunda

    Ebu Rafiyi ldrmeye karar verdiler. Be kii bu i iin izin almak zere Rasulullaha gittiler.

    Peygamber Efendimiz izin vererek, balarna Hz. Abdullah bin Atiki komutan tayin etti. Sadece Ebu Rafnin ldrlmesini, kadnlara ve ocuklara do- kunulmamasn emretti.

    Ebu Rafnin kendisine ait ok salam bir kalesi vard. Buradan dar kmazd.

    Kaleye yaklatklarnda, Hz. Abdullah arkadalarna dedi ki:

    Siz burada kaln, kaleye yaklamayn! Ben kalede kalan birisiymi gibi, ieri girmeye alaym.

    Kale kapsna iyice yaklatnda, kaplar kapanmak zereydi. Kapnn yaknndakilerin arasna girip, onlardan biri gibi bir eylerle oyalanmaya balad. O srada, kapc seslendi:

    Sahabelerin Hikayeleri 19

    Herkes ieri girsin, kaplar kapatyorum, sonra darda kalrsnz!

    Bu frsat iyi deerlendiren Hz. Abdullah, hemen ieri girdi. Bundan sonrasn kendisi yle anlatr:

    eri girince, ahra girip saklandm. Saklandm yerden kapcy takip ettim. Kapy kilitledi, anahtarlar diree asp gitti. Anahtarlar alp, her taraf dolatm. Baktm en st katta, Ebu Raf arkadalar ile sohbet ediyordu.

    Ebu Rafinin, sohbet ettii yerden ayrlmasn bekledim. Sohbet daldktan sonra harekete getim. Birok kapdan getim. Her kapy atka, kapy i tarafndan srglyordum. nk bunu, Ebu Rafinin adamlar beni fark ederlerse, adam ldrnceye kadar, bana yeteri kadar zaman kazandrsn, diye yapyordum. Bu surede Ebu Rafinin yatt odaya kadar vardm.

    Odas karanlk olduu iin, yatanlardan hangisinin olduunu anlayabilmek iin, Ya Ebu Rafi diye seslendim. Kim o? diye yatan birinden ses geldi. Hemen sesin geldii tarafa frlayp, klcm indirdim. Fakat kl tam isabet etmemiti.

    Yetiin, birisi beni ldrmek istiyor! diye bard. O arada ben hemen dar kp, baka biriymi gibi deiik bir sesle dedim ki:

    Ya Ebu Raf, bir ey mi istediniz? abuk gel! Sen seslenmeden nce birisi gelip,

    beni odamn iinde klla yaralad!

  • 2 0 Gl Devrinden

    Artk hedefimi tam tespit etmitim. yi bir kl darbesi daha indirdim Yere yklnca, odadan kp merdivenleri birer ikier atlayarak inmeye baladm. Nihayet, merdivenlerin sonuna geldiimi zannederek, kendimi yere attm. Halbuki daha yksekteymiim. Yere dnce, baldr kemiim krld. Bacam bir bezle sarp, oraya oturdum ve kendi kendime, unu ldrp ldrmediimi iyice anlayncaya kadar, bu gece kaleden kmamam lazm dedim.

    Byk aclar iinde kvrana kvrana beklemeye baladm. Bir zaman sonra, kalenin surlarna birisi kp bard:

    Ey Hicaz halk! Byk tacir Ebu Rafi, odasnda ldrlm olarak bulundu. lan ediyorum!

    Artk maksat hsl olmutu. stediime kavumutum. Sevinten bacamn arsn oktan unutmutum. Hemen arkadalarmn yanna varp, dedim ki:

    Artk kurtulduk! Ebu Rafinin ii tamam!

    Hep beraber, Rasulullahn huzuruna varp, mjdeyi verdik. Rasulullah ok sevindi. Ayamn krldn duyunca, bana buyurdu ki:

    Ayan uzat!

    Ben de, ayam uzattm. Rasulullah Efendimiz, ayam svazlad. Sanki hi ars olmayan kimseye dnmtm. Krk tamamen iyilemiti.

    Sahabelerin Hikayeleri 21

    Hz. Abdullah bin Atik, bu zaferinden sonra, Hayberin fethine katlarak, burada da byk yararllklar gsterdi. Sonra Mekkenin fethine ve Hu- neyn harbine katld ve savalarda ok byk hizmetlerde bulundu.

    Abdullah bin Atik hazretleri, dinden kanlarla yaplan savata kahramanca arpt ve ok zledii ehitlik rtbesine kavutu.

  • 22 Giil Devrinden

    1

    IO

    CCT

    !fi-------------------------------Jm.

    ^ H Z . A B D U L L A H B N C A H (R.AN H )

    HEP AHADET ZLEYEN SAHABE

    Abdullah bin Cah hazrederi, Rasulullahn halasnn oludur. Ayrca elerinden Hz. Zeynepin kardeidir. Hz. Ebu Bekirin vastasyla, kelime-i ehadet getirerek, ilk Mslmanlardan olma erefine kavutu.

    Abdullah bin Cah hazretleri, slmiyeti heyecanla yaayan sahabelerdendi. lk Mslman olduu yllarda, kafirler kendisine her trl eza ve cefay yapmlard. Hepsine de imannn verdii g ile kar durmu, eza ve cefalara katlanmtr.

    Peygamber Efendimiz, kendisi iin buyurmutur ki: Ala ve susuzlua en ok dayanan ve katla-

    nannzdr.Rasulullah Efendimizin ehitler iin verdii

    mjdeleri duyarak, hep ehit olmaya can atard. Harplerde hep en nde kahramanca arprd.

    Peygamber Efendimiz, hicretin ikinci senesinde, Nahlede, Kurey mriklerini gzetlemek ve onlar Mslman olmaya davet etmek iin bu sahabeyi grevlendirdi. O gn Hz. Abdullah bin Cah yle anlatyor:

    O gn Rasulullah aleyhisselam, yats namazn klnca bana buyurdu ki:

    I

    -mi

    Sahabelerin Hikayeleri 23

    Sabahleyin yanma gel! Silahn da yannda bulunsun! Seni Nahleye gndereceim.

    Sabah olunca mescide gittim. Klcm, yaym, ok ve antam zerimde, kalkanm da yanmdayd. Rasulullah Efendimiz, sabah namazn kldrdktan sonra, muhacirlerden benimle birlikte gidecek birka kii daha buldu. Bir mektup vererek buyurdu ki:

    Seni bu kiilerin zerine kumandan tayin ettim. Git! ki gece yol aldktan sonra, mektubu a! Orada yazlanlara gre hareket et!

    Abdullah bin Cah hazrederi, Nahle seferine grevlendirildii zaman, ilk defa Emirl-mminin sfat yani mminlerin emiri sfat verildi. lk kumandand. Bylece, slmda ilk tayin olunan emir oldu. Mcahitlerin, iki kii iin bir develeri vard.

    On iki kiilik bir birlik ile iki gn yol aldktan sonra mektubu at. Mektupta unlar yazlyd:

    Bismillahirrahmanirrahim. Bu mektubu gzden geirdiin zaman, Nahle vadisine ininceye kadar, Allahu Tealann ismi ve bereketiyle yryp gidersin.

    Arkadalarndan hibirini, seninle birlikte gitmeye zorlamayasn! Nahle vadisindeki Kureylileri ve onlarn kervann gzetleyip denetleyesin! Onlarn haberlerini bize bildiresin!

    Kumandan Hz. Abdullah bin Cah, Peygamberimizin mektubunu okuduktan sonra, Bizler Allahu Tealann kullaryz ve hep O na dneceiz. ittim

  • 24 Gl Devrindenk i

    ve itaat ettim. Allaha Teala nn ve sevgili Rasulnn emrini yerine getireceim diyerek mektubu pp, bana koydu. Sonra arkadalarna dnerek dedi ki:

    Hanginiz ehit olmay istiyor ve zlyorsa, benimle gelsin! Gelmek istemeyen dnp gidebilir, hibirinizi zorlayc deilim. Gelmezseniz, ben tek bama gidip, Rasul aleyhisselamn emrini yerine getireceim.

    Arkadalar hep birden cevap verdiler:

    Biz de, iittik. Allahu Tealaya, Peygamber Efendimize ve sana itaat edicileriz. Nereye istersen, Allahu Tealamn bereketi ile yr!

    Bu kk ordu lde epey yol aldlar ve Nahleye geldiler. Bir yere gizlendiler. Oradan gelip geen Kureylileri gzetlemeye baladlar.

    Bu srada bir Kurey kafilesi geti. Develer yklyd. Mcahitler, Kurey kafilesine yaklaarak, onlar slma davet ettiler. Mrikler slm kabul etmeyince, arpma balad. arpma sonunda, birisini ldrdler, ikisini esir aldlar. Birisi de atl olduu iin ona yetiemediler, mriklerin btn mal mcahitlere kald. Bu ganimet, Mslmanlarn aldklar ilk ganimetti. lk ldrlen mrik ve alnan esirler de, bu Nahle seferindeydi. Hz. Abdullah bin Cah yiitliin sembolyd.

    Abdullah bin Cah, Peygamberimize ok balyd. Rasulullah Efendimiz, onu emir tayin ettii vakit, kendisine sormutu:

    Sahabelerin Hikayeleri 25

    t&I

    -------------------------------------------------

    Ey Abdullah! Dnyada en ok arzu ettiin, zlediin nedir?

    Bunun zerine, Allah ve Rasulne muhabbettir diye sylemiti.

    ehit olmay da ok istiyordu. Bu sebeple Uhud sava esnasnda Sad bin Ebi Vakkasn yanna gitti.

    Sad bin Ebi Vakkas hazretleri, Uhud harbinde Hz. Abdullah bin Cahla arasnda geen konumay yle anlatt:

    Uhudda, savan ok iddetli devam ettii bir and. Abdullah bin Cah yanma sokuldu, elimden tuttu ve beni bir kayann dibine ekti. Bana unlar syledi:

    imdi burada sen dua et, ben min diyeyim. Sonra ben dua edeyim, sen de min de!

    Ben de, Peki! dedim ve yle dua ettim:

    Allahm, bana ok kuvvetli ve etin kafirleri gnder. Onlarla kyasya vuruaym. Hepsini ldreyim. Gazi olarak, geri dneyim.

    Abdullah bin Cah benim yaptm bu duaya, btn kalbiyle min dedi. Sonra kendisi yle dua etmeye balad:

    Allahm, bana zorlu kafirler gnder, kyasya onlarla vuruaym. Cihadn hakkn vereyim. Hepsini ldreyim. En sonunda bir tanesi de beni ehit etsin.

    Gnlm byle bir duaya min demeyi arzu etmiyordu. Fakat o istedii ve nceden sz verdiim iin mecburen min dedim.

  • 26 Gl Devrinden

    1

    Daha sonra, kllarmz ektik, savaa devam ettik, ikimiz de nmze geleni ldryorduk.

    O, son derece kahramanca savayor, dman saflarn tarumar ediyordu. Dmana hamle stne hamle yapyor, ehit olmak iin derin bir istekle h- | cumlarn tazeliyordu. ;

    Allah Allah! diye arprken klc krld. O j anda sevgili Peygamberimiz, ona bir hurma dal uzatarak, savaa devam etmesini buyurdu. j

    Bu dal bir mucize olarak kl oldu ve nne geleni kesmeye balad. Birok dman ldrd.

    Savan sonuna doru Abdullah bin Cah, bir mrikin att oklarla arzu ettii ehadete kavutu.

    Hz. Abdullah orta boylu, ok yakkl bir insand. Peygamber Efendimizi ok severdi. Bu muhabbet urunda canm fedadan ekinmemi, Uhud harbinde en byk kahramanl gstererek, Allahu Tealann rzas urunda ehadet erbetini imitir. Ashab- Kiram arasnda lakab; Allah yolunun fedaisi idi. ehit olduunda 40 yalarndayd. Hz. Abdullah bin Cah ve daysn yani, ehitlerin j efendisi Hz. Hamzay ayn kabre defnettiler.

    H Z . A B D U L L A H B N H U Z A F E (R.ANH ) ^

    BAI PLEN SAHABE

    Peygamber Efendimiz, Hudeybiye andama- sndan sonra, Islmn btn dnyaya yaylmas ve insanlarn Cehennemden kurtulup, sonsuz huzura kavumalar iin, baka lkelerin hkmdarlarna eliler gndermek istiyordu. nk O, lemlere rahmet olarak gnderilmiu. Bu sebeple bir gn, Ashab- Kirama buyurduar ki:

    Baznz, yabanc hkmdarlara gndermek istiyorum. Ashab- Kiram cevap verdiler:

    Ya Rasulallah! Biz, sana kar, hibir zaman, hibir ey hakknda aykr davranmayz.Sen, bize, istediini emret, bizi istediin yere gnder!

    Bunun zerine slmiyete davet etmek zere, Hkmdarlara birer mektupla alt sahabe gnderildi. Bu alt eliden birisi de, Abdullah bin Huzaf idi. Peygamberimiz onu, ranllarn yani Farsllarn hkmdar Kisraya gndermiti.

    Peygamberimiz, Kisraya yazd mektubunda yle buyurdu:

    Bismillahirrahmanirrahim.Allahn Resul Muhammedden, Farslarn b

    y Kisraya!

    (Sahabelerin Hikayeleri 27 | ^ |

  • 28 Gl Devrinden i

    Hidayete uyan, doru yolu tutanlara, Allaha ve Rasulne iman edenlere, Allahtan baka hibir ilah ve mabut olmadna, O nun ei, orta bulunmadna ve Muhammedin de O nun kulu ve Rasul olduuna ehadet getirenlere selam olsun!

    Ben, seni, Allaha imana davet ediyorum! nk ben; Allahn, kalpleri diri ve akllar banda olanlar uyarmak; kafirler hakknda da, o azap sz gereklemek iin btn insanlara gndermi olduu j Peygamberiyimdir! yle ise, Mslman ol, selameti f bul! Davetimden yz evirir, kanrsan, btn Me- cusilerin gnah senin boynuna olsun!

    Abdullah bin Huzafe hazretleri, Peygamberimizin mektubunu Kisraya sunmak zere saraya geldi. Kisrann kapsna kadar vard. Yanma girmek iin izin istedi. Kisra, nce kk salonunun sslenmesini emretti. Sonra, Fars devlet adamlarnn, daha sonra da, Peygamberimizin elisinin ieri alnmasna msaade etti. Abdullah bin Huzafe hazretleri, Peygamberimizin mektubunu sunmak zere ran Kisrasnn huzuruna girdi. Kisra, Peygamberimizin mektubunun eliden alnmasn emretti. Abdullah bin Huzafe dedi ki:

    Onu, Rasulullah Efendimizin buyruu zere, sana kendim vereceim! Kisra bunun zerine dedi ki:

    yle ise, haydi yanma yakla! Abdullah bin Huzafe, Kisraya yaklaarak mektubu sundu. Kisra,

    Sahabelerin Hikayeleri 29

    mektubu okutmak iin katibini ard. Mektubu ona okuttu. Katip, mektubu: Allahn Rasul Muhammedden, Farslarn by Kisraya! diyerek okumaya balaynca, Kisra, mektuba, Peygamberimizin kendi ismiyle balam olmasna son derecede fkelendi. Bard, ard. Bunun zerine Abdullah bin Huzafe, Kisrann huzurunda yle konutu:

    Ey Fars cemaati! Sizler, yeryznden ancak ellerinizde bulunan bir ksmna hkim olarak, Peygambersiz ve Kitapsz olarak sayl gnlerinizi geiriyor, bir d hayat yayorsunuz! Halbuki yeryznn, hkim olamadnz ksm daha oktur. Ey Kisra! Senden nce, nice hkmdarlar gelmi gemi ve hkm srmlerdir. Onlardan, ahiret- lik olanlar, dnyadan da nasiplerini almlar; ancak dnyalk olanlar ise, ahiret nasiplerini yitirmilerdir! Dnyaya almakta birbirlerinden geri kalanlar, ahirette bir hizaya gelmilerdir. Kisra ise fke ile ve saltanatyla gururlanarak dedi ki:

    una bak! Benim, kulum, klem olan kii, kalkyor da, bana mektup yazyor ha! Mlk ve saltanat, bana aittir! Benim, bu hususta ne yenilgiye uramaktan, ne de bana bir ortak kacandan korkum vardr! Firavun, srail oullarna hkim olmutu. Siz, onlardan daha iyi ve gl deilsiniz. Sizi, hemen hakimiyetim altna alvermeme ne engel var? Ben, Firavundan daha iyi ve glymdr!

  • 3 0 Gl Devrinden

    diyerek barmaya balad ve daha mektubun iinde ne denildiini renmeden mektubu alp yrtt. Peygamberimizin elisini de dar karmalarn adamlarna emretti.

    Abdullah bin Huzafe hazretlerini dar kardlar. Abdullah bin Huzafe, Kisrann huzurundan kar kmaz, hayvannn zerine atlayp Medineye doru yol ald

    Abdullah bin Huzafe hazretleri, Medineye gelip durumu, Peygamberimize haber verdi. Kisrann kzarak mektubu yrttn syleyince, Peygamberimiz buyurdu ki:

    Para para olsunlar! O, benim mektubumu paralad. Allah da, onun mlkn, saltanatn paralasn! O, kendi eliyle mlkn paralam oldu! Ey Allahm! Onun mlkn, saltanatn parala! Allahu Teala Rasulnn duasn kabul etmiti. Kasra, olu tarafndan bir gece hanerlenerek para para edilmiti. Hz. mer zamannda da btn ran topraklar fethedilerek Mslmanlarn eline geti.

    Abdullah bin Huzafe hazretleri, Hz. mer devrinde Bizansllarla yaplan bir savata birok Mslmanla birlikte esir dt. Bizansllar, ellerine geirdikleri esirlere nce Hristiyanlk telkini yapar, kabul ettii takdirde serbest brakrlar, aksi halde eitli ikencelerle ldrrlerdi.

    Abdullah bin Huzafenin, Sahabenin ileri gelenlerinden biri olduunu renen Kral, ona ayr bir

    i& (Sahabelerin Hikayeleri 3 1 | ^ |

    ^ j tnem veriyor, Hristiyanl kabul etmesi iin devaml telkinler yaptryordu. Fakat Abdullah bin Huzafe bu tekliflerin hibirisine kulak asmyor, kelime- ehadeti sylemeye devam ediyordu. Kral henz midini kesmemiti. nk Hz. Peygamberin yakn arkadalarndan birisinin Hristiyanl kabul etmesi, gnden gne yaylarak, Bizans tehdit eden Mslmanlar arasnda bir panik meydana getirecek ve Hristiyanlk lemi iin byk bir baar olacakt. Onun iin Kral, Hz. Abdullahn Hristiyan olmas halinde kavuaca dnyalklar durmadan arttryor, yeni yeni tekliflerde bulunuyordu.En sonunda yle bir teklifte bulundu:

    Hristiyan olmay kabul ettiin takdirde, kzm sana verir, seni saltanatma ve mlkme ortak ederim.

    lk Mslmanlardan olup, Mekkeli mriklerin daha nceki ikencelerine katlanm olan Hz. Abdullah, izzetle haykrarak u cevab verdi:

    Deil btn Bizans topraklarn, Arap ve Acem topraklarm da versen, bir an olsun dinimden dnmem!

    Bunun zerine Kral, Hz. Abdullaha dedi ki: yle ise ldrleceksiniz. Buna gcnz yetebilir. Ama imanm kal

    bimden karp atamazsnz!Abdullah bin Huzafeden bekledii sonucu ala

    mayan Bizansllar, onu armha gerdiler ve okular

  • 32 Gl Devrinden

    devaml olarak, ellerine ve ayaklarna yakn yerlere ok yadrdlar. Bu arada yine Hristiyanlk telkinlerine devam ediliyordu. Ayn zamanda, bir kazan su kaynatlm ve Hristiyan olmay reddetmi olan dier Mslmanlardan birisi getirilmi, kazana atlmak zere bekletiliyordu. Derken o Mslman kaynar suya atld. Etrafta bulunanlar ve Hz. Abdullah bu feci durumu grdler. Sonra kazann yanna Hz. Abdullah getirildi. Bu esnada Hz. Abdullah alamaya balad. Kral Hz. Abdullahn korkusundan aladn zannederek, tekrar Hristiyan olmasn teklif etti. Hz. Abdullah yine tekliflerini reddetti. Bunun zerine kral sordu:

    O halde niin alyorsun? Ben korkumdan alam deilim. Biz

    Mslmanlar Allah yolunda lmden korkmayz. Benim alamamn sebebi udur ki; bamdaki salarm adedince canlarm bulunsa da, onlardan her biri byle Allah yolunda lme gitse, diye dndm ve byle bir dnce beni alamaya sevk etti.

    Hz. Abdullahn bu szleri karsnda Kral yeni bir teklifte bulundu:

    Bamdan persen, seni serbest brakacam. Bizans saltanatna ortaklk teklifi karsnda bile imanndan fedakarlk gstermeyen Hz. Abdullah, bir Hristiyann bandan nasl perdi? O da yle bir teklifte bulundu:

    (Sahabelerin Hikayeleri * 3 3 | If i /m f i

    Burada bulunan btn Mslman esirleri serbest braktn takdirde, dediini yaparm.

    Hz. Abdullah, kraln ban pmeye giderken yle dnyordu:

    Bu adamn, Allahn dmanlarndan birisi olduuna inanyorum. Bunun ban ise, ancak Mslman kardelerimi serbest brakaca iin pyorum.

    Hz. Abdullah, kraln ban pt ve o da sznde durarak 80 Mslman esiri serbest brakt.

    Abdullah bin Huzafenin imanndan gelen izzet ve fedakarl, 80 Mslmann kurtarlmasna ve daha nicelerinin imann kurtarmasna vesile olmutu.

    Esirlerle birlikte Medineye dnen Hz. Abdullah, Hz. mer tarafndan karland. Hz mer, Abdullah tebrik etti ve orada bulunan Mslman- lara hitaben;

    - Abdullah, kraln bandan perek 80 Mslman kardeimizin kurtuluuna vesile olmutur. Onun iin, Abdullahn bandan pmek her Mslmana bir vazifedir. te ilk nce ben pyorum, dedi ve bandan pt.

    Abdullah bin Huzafe, Hz. Osman devrinde Msrda vefat etti.

  • 34 Giil Devrinden1ra

    ^ H Z . A B D U L L A H B N R EV A H A (R .A N H )

    RASULULLAHIN AR

    Sahabenin byklerinden ve Ensarn ileri gelenlerinden olan Abdullah, Medinede dodu, ikinci Akabe toplantsnda Mslman olmu ve kabilesini temsilen Peygamberimize biat etmitir. Hicret gn Rasulullaha rehberlik etti. Ayn zamanda o, Hz. Peygamber Efendimizin katiplerindendi. air bir sahabeydi ve bu yzden onun lakab; air-u Rasu- lullah' yani Rasulullahn airi olmutu. Savalarda ve Peygamber Efendimizin verdii her trl grevde ok byk kahramanlklar gsterdi.

    Hicretin yedinci ylnda Hz. Peygamber Efendimiz, Umre iin Mekkeye giderken yannda Abdullah bin Revaha da vard ve u iiri sylemekteydi.

    ekilin kafirler nebinin yolundan bugn,

    Vururuz yoksa boynunuzu inkar etmitiniz dn,

    yle bir vuru ki ayrr gvdeden ba,

    Hatrlatmaz insana ne dost ne arkada.

    Bunun zerine Hz. mer ona: Ya Abdullah, Haremde Allahn Rasulunn huzurunda m byle kardakileri atmaya tahrik eden iiri sylyorsun? demi, Rasulullah da: Brak ya mer sylesin. Vallahi Abdullahn szleri bu kafirlere ok yarasndan daha fazla tesir eder buyurmutur.

    Sahabelerin Hikayeleri 35

    Rasulullah, Abdullah bin Revaha iin Kardeiniz phesiz bo, batl sz sylemez buyurmu, bo szler dndaki iirlerde hikmet ve yarar vardr demitir.

    Abdullah, gl bir hatip ve byk bir airdi. Peygamberimize iir yoluyla sataan kafirlere kar onu savunan iirler yazd.

    Hz. Peygamber Efendimiz yabanc lkelerin hkmdarlarn slma davet etmek iin onlara birer eliyle mektup gnderiyordu. Basra hkmdarna gnderdii eli am valisi urahbil tarafndan ehit edilmiti. Halbuki eliye zeval yoktur anlay gereince dman lkeler bile birbirlerinin elilerine dokunmazlard. Hz. Peygamberimiz, ashabna ok dknd, onlardan birinin bana bir sknt geldi mi ondan ok rahatsz olurdu. Bu sebeple ashabndan birinin kstaha ldrlne seyirci kalamazd. Hemen 3000 kiilik bir ordu hazrlad. Bu ordunun komutasyla ilgili olarak Hz. Peygamber Efendimiz u aklamada bulundu: Cihada kacak u insanlara Zeyd bin Hariseyi kumandan tayin ettim. Zeyd bin Harise ehit olursa, yerine Cafer bin Ebi Talib gesin, Cafer bin Ebi Talib de ehit edilirse, yerine Abdullah bin Revaha gesin. Abdullah bin Revaha da ehit olursa, Mslmanlar, aralarndan uygun birini seip, kendilerine kumandan yapsnlar.

    Peygamber Efendimizin kumandalar bu ekilde aklamasyla Zeyd bin Harisenin, Cafer bin

  • iA 1 36 Gl Devrinden

    ------------------------------------------------

    Ebi Talibin ve Abdullah bin Revaha nn bu savata ehit olacan adeta nceden haber vermiti. Bu sahabe de bunun bilincinde sevinle savaa gidiyorlard. Dman nce slma davet edilecekti, kabul etmez ve cizyeye de raz olmazsa slm elisini ldren bu canilerle savalacakt. Hz. Peygamberimiz Efendimiz orduyu, seniyyetl-vedaya kadar yryp uurlad.

    Mslmanlar bir mddet ilerlediler. slm ordusu Medineden kp Mte denilen yere ulatnda karlarnda Bizansn desteinde hristiyan Araplardan oluan yz bin kiilik bir ordu bulmulard. Mslmanlarn ordusu ise bin kiiden oluuyordu. Dman ordusunun gc ve sayca ok oluu Mslmanlar endielendirdi. Zeyd bin Harise, ne yapmak gerektii konusunda istiare yapt. slm ordusunun kumandanlar meseleyi tarttlar: Geri dnmek veya Hz. Peygambere haberci yollamak hususlarn grtler. Abdullah bin Revaha, Rumlarla arpmaktan yana olduunu bildirdi. Grmeler sonucu savaalm gr ar bast ve iki ordu karlat.

    Mslmanlar, Mtede sava dzeni aldlar, arpmaya baladlar. Zeyd bin Harise, vcudu mzraklarla delik deik oluncaya kadar savat. Ve ehit oldu. Sanca Cafer ald. O da savat, ehit oldu. Caferden boalan sanca Abdullah bin Revaha ald. Savarken nefsinin biraz isteksiz olduunu fark edince nefsiyle konumaya balad.

    Sahabelerin Hikayeleri 37

    Nefsim bir isteksizlik var sende Savaacaksn dilesen de dilemesen de Hani oktandr yoktu sende lm korkusu Cafer, ne gzel geliyor Cennet kokusu .Bir mzrak darbesiyle yaraland ve o da ehit oldu

    (629). Daha sonra kumandanl Halit bin Velid ald ve stn askeri dehasyla dmana bir hayli kayp verdirmi ve bol ganimet de elde etmiti. Islm ordusunu Medineye sa salim geri getirdi.

    Abdullah, Mte gazasna giderken alam, sebebi sorulduunda yle demiti: Benim dnyaya kar sevgim veya sizlere kar ok arzum yoktur. Ancak ben Rasul-i Ekremden (sav), Meryem suresi yetmi birinci ayette iinizden hi biriniz hari olmamak zere mutlaka hepiniz Cehenneme urayacaksnz ayetini iitmitim. Ayette getii gibi Cehenneme uradmda halim nice olur? diye dndmden alyorum. Uurlayanlardan bazlar onu teselli ederek, Cenab- Hak sizleri korusun, dman errini sizden uzaklatrarak sa salim dnmenizi nasip etsin. demiler, bunun zerine Abdullah u iiri sylemitir:

    Gnahkarm fakat ben af isterim Rabbimden ya da kanm dkecek bir vuru is

    terim.Kl ya da mzrakla deilip km cierim.Ta ki beni gren samimice desin u savaya Allah rahmet eylesin.

  • 38 Gl Devrinden

    1w

    ^ H Z . A B D U L L A H B tN SE L A M (R.A N H )

    CENNETLK NSAN

    Abdullah bin Selam hazrederi, Ashab- Kiramdan olup, Ensarn byklerindendir. Medinedeki Yahudi Beni Kaynuka kabilesindendi. Soyu Hz. Yusufa dayanyordu.

    man etmeden nce, Yahudi limlerindendi. Mslman olmas ok ibretlidir. Mslman oluunu kendisi yle anlatr:

    Babam Yahudilerin ileri gelen limlerindendi. Bana Tevrat-okutur, dindar yetimem iin elinden geleni yapard. Bir gn ahir zaman Peygamberinin alametlerini ve yapaca ileri anlatarak dedi ki:

    Eer ahir zaman Peygamberi, kendi kavmi- mizden gelirse inanrm, baka kavimden gelirse inanmam! Sen de inanma!

    Rasulullah Efendimiz Medineye hicret etmeden nce babam vefat etti.

    Rasulullah Efendimiz Medineye hicretinden nce, Mekkede Peygamberliini akladktan sonra, O nun zelliklerine ve yapt ilere baktm, tpa tp babamn anlattklarna uyuyordu. Fakat kavmi- mizin ileri gelenleri, srf Arap kavminden geldi diye Rasulullaha kar kyorlard. Aslnda Tevratta bildirilen alametler gayet akt.

    Sahabelerin Hikayeleri 39

    ia

    Bir gn Yahudilerin hurma bahelerine gittim. Kendi aralarnda, Araplarn adam geldi! diye konuuyorlard. Bu sz duyunca beni bir titreme tuttu. Elimde olmadan Allahu Ekber diye bardm. Benim tekbir getirdiimi gren halam bana kzp dedi ki:

    Allah seni umduuna kavuturmasn, elini boa karsn? Vallahi sen Musann geleceini iitmi olsaydn bundan fazla sevinmezdin.

    Ben de ona yle karlk verdim:---- Ey hala! Vallahi O, Hz. Musa gibi Peygam

    berdir. Musa aleyhisselamn tevhit dinindendir. Buna niin kar kyorsunuz?

    Ey kardeimin olu! Yoksa o Kyamete yakn gnderilecei bize bildirilen Peygamber midir?

    Evet. yleyse sevinmekte haklsn.Dayanamayp, Rasulullah grmek iin bu

    lunduu yere gittim. Daha ilk grdmde kendi kendime, Bu gzel yzn sahibi yalan syleyemez! dedim. Rasulullah insanlar arasna oturmu, onlara nasihat ediyordu. lk iittiim hadis-i erif uydu:

    Selam aranzda yaynz, a kimseleri doyurunuz, sla-i rahim yapnz yani yakn akrabalarnz ziyaret ediniz! nsanlar uykuda iken namaz klnz! Bylece Cennete selametle girersiniz.

  • 4 0 Gl Devrinden

    Sonra bana dnp sordu:

    Sen Medine limi Bin Selam deil misin?

    Evet

    Ey Abdullah, Allah iin syle! Tevratta benim vasflarm okuyup renmedin mi?

    Evet, rendim; Ya Rasulallah bana Cenab- Hakkn sfatlarn syler misin?

    Rasulullah Efendimiz bana hlas suresini okudu.

    De ki: O Allah birdir. Hibir ey O nun dengi deildir! mealindeki ayet-i kerimeyi iitince:

    ehadet ederim ki, Allahtan baka ilah yoktur. Sen O nun kulu ve Rasulsn, diyerek iman ettim.

    Abdullah bin Selam Mslman olduktan sonrasn yle anlatyor:

    "Mslman olduktan sonra Rasulullaha dedim ki:

    Ya Rasulallah! Yahudiler kadar, yalanc, inat, zalim kimse yoktur. Hibir ftiradan ekinmezler. imdi benim Mslman olduumu renirlerse olmadk iftira ederler, bunu aklamadan nce onlara beni sorunuz!

    Sonra ben bir perdenin arkasna saklandm. Rasulullah bir grup Yahudiyi ard. Onlara sordu:

    Aranzdaki Abdullah bin Selam nasl bir kimsedir?

    ok byk bir limimizdir. Onun gibi hayrl birisi az bulunur. O doru szldr.

    Sahabelerin Hikayeleri 41

    Eer o Mslman olduysa siz ne dersiniz?

    Allah onu byle bir eyden korusun!

    Sonra saklandm yerden kp dedim ki:

    Ey Yahudi topluluu, Allahtan korkunuz! Size geleni kabul ediniz! Allaha yemin ederim ki, siz Rasulullahn hak Peygamber olduunu biliyorsunuz. nk alamederi Tevratta ak olarak yazldr. Baka kavimden geldii iin inadnzdan iman etmiyorsunuz. Ben ehadet ederim ki, Allahtan baka ilah yoktur. Ve yine ehadet ederim ki, Muham- med aleyhisselam Allahn Rasuldr.

    Bunun zerine Yahudiler:

    Bizim en ktmz budur. Aramzda bundan daha kt biri yoktur, deyip olmadk iftiralar etmeye baladlar. Peygamber Efendimiz Yahudilere dnp buyurdu ki:

    Abdullah bin Selam hakknda bize ilk syledikleriniz yeterlidir, kincisi ise lzumsuzdur."

    Hz. Abdullah hemen evine dnd. Ailesini ve akrabalarn slmiyete davet etti. Halas da dahil hepsi Mslman oldular.

    O nun iman etmesi Yahudileri ok kzdrd. Bunun iin kendisini sktrmaya baladlar. Hatta Yahudi alimlerinden bazlar:

    Araplardan Peygamber kmaz, diyerek, Abdullah bin Selam slmiyetten vazgeirmeye kal- ktlarsa da baarl olamadlar.

  • 42 Gl Devrinden

    Kendisi ile birlikte baz Yahudiler de samimi olarak Mslman oldular. Fakat baz Yahudiler dediler ki:

    slmiyete yalnz bizim ktlerimiz inand. Eer, onlar hayrllarmzdan olsalard, atalarnn dinini brakmazlard.

    Bunun zerine inen ayet-i kerimede mealen yle buyruldu:

    Onlarn, Ehl-i kitabn hepsi bir deildir. Ehl-i kitabn iinde bir cemaat vardr ki, onlar gece vakitlerinde secdeye kapanarak Allahn ayetlerini okur- j lar. [Al-i mran: 113]

    Abdullah bin Selam; Hz. Musaya inen Tevrat Allah kelam ola

    rak kabul edip de Hz. Muhammedi ve O na inen Kur'an- Kerimi inkar etmek zulmdr, diyerek : Mslman olmutur.

    Abdullah bin Selam hazretleri, Yahudi alimi iken Mslman olup iman ile ereflenince, kendini tamamen slm dinine verdi. Yahudilerin kendisi hak- ; knda uydurduklar iftiralara kulak asmad. Kur'an- Kerime drt elle sarlp, Rasulullah bir glge gibi takip etmeye balad. Peygamber Efendimiz onun hakknda buyurdu ki:

    Cennetlik birini grmek isteyen, Abdullah bin Selama baksn.

    Bir gn Rasulullahn huzuruna gelip dedi ki:

    Sahabelerin Hikayeleri 43

    Ya Rasulallah, ryamda kendimi bir bahede grdm. Bahenin iinde demirden bir direk vard. Direin bir ucu yerde, bir ucu gkteydi. Yukarsnda bir kulp, bir ember vard. Bana, Haydi bu diree k! denildi. Ben de Gcm yetmez dedim. Bunun zerine yanma birisi gelerek, srtmdaki elbiseyi kard. Bylece rahata direin tepesine ktm, kulpundan tuttum. yi tut, brakma! diye de tembih edildi. Bylece direin kulpu elimde olduu halde uyandm.

    Peygamber Efendimiz ryasn yle tabir etti: Grdn bahe slm dinidir. Direk de

    slm dininin direi, tevhididir. O kulp da salam olan imandr. Sen lnceye kadar slm dini zere yaayacaksn!

    Baka bir zamanda Peygamber Efendimiz, Ashab ile sohbet ederken buyurdu ki:

    u kapdan ilk girecek olan, Cennet ehlinden biridir.

    Ashab- Kiram merakla kimin gireceini beklerken, Abdullah bin Selamn girdiini grdler. Daha sonra bu mjdeli haberi kendisine bildirerek sordular:

    Ya Abdullah, bu dereceye hangi amel ile ulatn?

    Ben zayf bir kimseydim. En kuvvetli midim, kalp selameti yani kimseye kar iimde ktlk beslememem ve bo szleri terk etmenidir. Bundan

  • 44 Gl Devrinden

    t

    baka beni kurtaracandan mitli olduum bir amel bilmiyorum.

    Abdullah bin Selam hazretleri nefsini kt huylardan ve isteklerden tamamen temizleyip terbiye etmiti. Kendisi zengin olduu halde, bazen Medine arsnda srtnda yk tad grlrd. Bir gn yine onu bu halde grenler dediler ki:

    Senin ocuklarn, hizmetilerin var. Bu ileri niin onlara grdrmyorsun?

    Evet, bu ileri grecek kimselerim vardr. Fakat ben nefsimi denemek istiyorum. Byle iler nefsime ar geliyor mu, gelmiyor mu? Maksadm bunu anlamaktr. nk Peygamber Efendimiz bir hadis-i eriflerinde, 'Kalbinde hardal tanesi kadar kibir, byklenme bulunan kimse, Cennete girmeyecektir' buyurmutur. Baka bir hadis-i eriflerinde de, 'Meyve veya herhangi bir eyi kendi eliyle evine gtren, kibirden uzaklamtr' buyurmutur, ite j bunun iin ykm kendim tayorum.

    Abdullah bin Selam hazretleri, Hz. Osmann e- i hadeti esnasnda yannda bulunuyordu. syanclara dedi ki:

    Tarihte ldrlen her peygamber iin yetmi bin asker ldrlmtr. ldrlen her halife iin de onbe bin kii ldrlmtr. Gelin bu iten vazgein! Yoksa ahirette bunun cezasn ok iddetli olarak ekeceksiniz! Ayrca Hz. Osmann zerinizde ok hakk vardr.

    Sahabelerin Hikayeleri 45

    Fakat asiler szn dinlemediler, ayrca kendisine hakaret ettiler.

    Hz. Abdullah hakikaten, ahlak ve ilim ile kendini ssleyen Cennetlik insanlardand.

    r

  • i1

    46 Gl Devrinden

    ^ H Z. A B D U L L A H B N M M M E K T U M (R.AN H )

    CENNETLE MJDELENEN LK GRME ENGELL NSAN

    Abdullah Bin mmi Mektum, Peygamberimizin ilk ei Hz. Hatice validemizin daysnn oludur.

    Br defasnda drt byk melekten Hz. Cebra- j il, Peygamberimizin huzuruna geldiinde mm j Mektum da orada bulunmaktayd. Cebrail, Gz- ' n ne zaman kaybettin ? diye sorunca o da o- 1 cukken cevabn vermitir. Bunun zerine Cebrail aleyhisselam kendisine u mjdeyi vermitir: Allah, buyuruyor ki:

    Ben bir kulumun gzn aldm zaman ona Cenneti mkafat olarak veririm. ;

    Bu Hadis-i Kutsi sayesinde Umm Mektum, ,dnyada iken Cennet mjdesini alm oluyordu. [

    iBir Kuran a olan Umm Mektum, Peygam- :

    berimizin huzurunda bulunmak, O'nun manevi atmosferinden istifade etmek ve O'ndan Kuran renmek iin, sk sk Rasulullahn yanna giderdi. Yine bir gn Umm Mektum, bu niyetlerle Peygamberimizin huzuruna geldi. Bu esnada da Rasu- lullah, belki ilerinden birka imana gelir midiyle Kurey mriklerinin ileri gelenlerine canla bala Islm anlatmaktayd. mm Mektum, tam byle

    Sahabelerin Hikayeleri * 4 7 |----------------------------------------------------------------- -g

    bir toplantnn ortasnda gelerek Peygamberimize hitaben, Ya Rasulullah, bana Kuran okut. Allahn sana rettiinden bana da ret dedi. Rasulullah, Mslman olmayan mriklerin zerinde daha fazla durma gerei duyduundan, o anda mm Mektumla yeterince ilgilenemedi veya ilgilenmek istemedi. mm Mektum, belki de mecliste bulunanlar gremediinden ve Rasulullahtan cevap alamaynca, arzusunu birka defa tekrar etti. Rasulullah, ona aldrmayp yzn dnd, sznn kesilmesini istemedi ve misafirlerle sohbet etmeye devam etti. Fakat ok srmedi, tam szn bitirip kalkaca srada ilahi ikaz geldi:

    Yanna m (gzleri grmeyen) geldi diye yzn ekitip dnd. Nerden bileceksin, belki de o gnahlarndan arnacakt. Yahut o t alacak ve o t kendisine fayda verecekti. Ote ihtiya duymayan kimseye gelince; sen ona yneliyorsun. Onun inkar ve isyan pislii iinde kalmasndan sen mesul deilsin. Sana koarak gelen ve Allahtan korkan kimseyi ise ihmal ediyorsun. Sakn! O Kuran bir ttr (Abese Suresi; 1-10).

    Bu hadiseden sonra Rasulullah, mm Mektuma daha ok iltifat ve ikramda bulunmutur. Ne zaman onu grse, hem espri olsun, hem de o hadiseyi hatrlatmak iin Ey; Rabbimn beni ikazna sebep olan kardeim, merhaba diye onun gnln alrd.

  • 48 Gl Devrinden

    i 1

    mm Mektum, ilk Msl limanlardan olduu gibi, lk muhacirlerden olma erefine de ermitir. Peygamberimizden nce, Medineye Musab bin Umeyr ile ilk hicret edenlerdendi. Peygamberimizden Kuran ayetlerini ezberleyen ve bu ekilde hafz olan mm Mektum, Musab ile birlikte Medineli Mslmanlara Kuran retmitir. Grme zrl olmasna ramen, Hz. Peygamber onu Bilal ve Ebu Mahzure ile birlikte Mescid-i Nebevide mezzinlikle grevlendirmitir. Hz Bilal olmad zaman Ebu Mahzure, o da bulunmad zaman mm Mektum ezan okurdu. Ramazan aylarnda ise sahurun bittiini ilan etmek iin ayrca ezan okurdu.

    mm Mektum, iman kuvvetli ve dini emirlere harfiyen uymay seven bir sahabeydi. Evi, mescid-i erife uzak olduu halde ve kendisine, namazn evinde klabileceine dair izin verilmesine ramen o, her namaz vakti Peygamberimizle ve cemaatle namaz klmaya zen gsterirdi. ok zaman Hz. mer ona rehberlik eder, gidip gelirken yardmc olurdu. !

    lahi emirler karsnda fevkalade duyarl olan f Abdullah, zrl Mslmanlar in rnek bir ah- ; siyetti. Mesela, cihadn ve mcahitlerin fazileti ile ilgili ayetler indirildiinde, sanki bu ayetlerin kendisini muhatap kld inanc ve bu ar sorumlulu- ; u yerine getirememe kaygs ile bir gn Peygambe- : rimize, gzyalar ile gelerek: ,

    (Sahabelerin Hikayeleri 49ra

    Ya Rasulullah; Vallahi, cihad etmeye imkanm ve gcm olsa, ederdim, diyerek Cenab- Hakka ynelmi ve:

    Ya Rab; zrm beyan eden ayet indir! zrm beyan eden ayet indir ! diye dua etmitir.

    Bu esnada Peygamberimiz, gelen ayetleri yazdrd katibi Zeyd bin Sabite vahiy yazdryordu.

    Zeyd bin Sabit olay yle anlatmaktadr:

    mm Mektum, Rasulullah (s.a.v.) bana vahyi yazdrrken gelmi ve bu szleri sylemiti. Bu srada Rasulullahn dizinin bir ksm dizimin zerine geliyordu. Birden dizi arlamaya balad. Vahiy balamt. Dizim ezilecekti zannettim. Biraz sonra hafifledi. Bana dnerek: Zeyd, yazdn oku ! buyurdu. Okudum:

    Mminlerin savaa katlmayp oturanlarla, mallar ve canlaryla Allah yolunda cihad edenler bir deildir.

    Rasulullah ilave etti ve yle yazmam syledi:zrl olanlar hariBu ayet-i kerimeyle, mazereti ve zr olan insan

    larn bizzat cihada, yani savaa ve scak atmalara katlmalar art grlmedii halde, mm Mektum, birka savaa katlr ve sancak tard. Sanca bana verin. nk ben amaym, kaamam. Beni dman saflar ile aranza dikin derdi. Savalarda bara-ara askerlere kahramanlk duygular telkin eder, onlara cesaret verir ve dmana korku salard.

  • 5 0 Gl Devrinden

    Ancak, Rasulullah dneminde her sefere katlamazd. nk Rasulullah, onu Medinede vekil brakarak, imaml ona veriyordu. Islm Peygamberi ona, toplam on kez Medinede yneticilik vermitir.

    Islmda zrllerle ilgili eitli hkmlerin belirlenmesi, Umm Mektum sayesinde mmkn olmutur. zrllerin vekil braklmalar, imamlk yapmalar, talep edilmesi halinde savaa katlmalar, farz namazlara katlmalar, korunma maksadyla kpek beslemeleri gibi konular aklk kazanmtr. Rasulullah, zrlleri kendileri iin zor olan ilerden muaf tutmakla beraber onlar, okumaya, meslek renmeye, ticaret yapmaya ve almaya ynlendirmitir.

    Umm Mektum, Veda haccna da katlmt. Peygamber Efendimiz Veda hutbesini okurken, hutbenin duyulmas iin yksek sesle hutbeyi tekrarlamtr. Hz. Ebu Bekir devrinde Umm Mektuma mezzinlik dnda pek ok grev verilmitir.

    Cihad ruhunu ve arzusunu iinde srekli olarak yaayan bir sahabe olan Umm Mektum, Hz. merin halifelii dneminde o zamann dev imparatorluundan biri olan Pers mparatorluuna kar cihad etmek iin yollara dklmt. slm ordusu, Kadisiye meydanna vardnda, slm bayran, zrhn giymi olarak Umm Mektum tamaktayd. Umm Mektum, Kadisiye meydan muharebesinde,

    (Sahabelerin Hikayeleri 51i i

    sancak elinde, yksek bir tepeye km olduu halde etrafa barp ararak, ranllarn maneviyatn bozmaya uramakla meguld. gn kran krana sren bu savata, Pers mparatorluunun ordusu fillerle ve modern sava alederiyle donatlm olmasna ve sayca stn olmalarna ramen malup edilebilmiti. Ancak, slm ordusu, savaa katlan mcahitlerinin yaklak olarak beti birini ehit vermiti. ehitlerin arasnda, slm sancan kucaklam olarak yerde kanlar iinde yatan, cann bu uurda veren bir kimse daha vard: Krlerin efendisi, ilk ama ehit: Abdullah bin mm Mektum.

  • 52 Gl Devrinden

    S|ra-------------------------------

    H Z . A B D U L L A H B N Z E Y D (R.A N H )

    RYASINDA KENDSNE EZAN RETLEN SAHABE

    Abdullah Bin Zeyd Sahibl-Ezan yani ezann sahibi lakabyla tannan bir sahabedir. slmn kutsallarndan ve en byk alameti olan Ezan- Muhammedinin okunuunu ryasnda renen bir yiittir. Rasulullah Efendimizden ezan ile ilgili hadis-i erifi bize bildirmekle mehur olmu bir iman eridir.

    Akabede Rasulullah (s.a.)e biat ederek slmla ereflenen Medineli ilk Mslmanlardandr.

    ki Cihan Gnei Efendimiz Medine-i Mnevvereye hicret edip oray ereflendirince, En- sar ile Muhaciri birbiriyle karde ilan etti. Sonra ashabyla birlikte slmn ilk messesesi olan mescidi ina etti. Hicretin birinci ylnda Mescid-i Nebevi tamamlandktan sonra Mslmanlarn ibadete, namaza nasl arlaca konusu gndeme geldi. Namaz vakitleri nasl duyurulacakt?

    Fahr-i Kainat Efendimiz bu konuda ashabnn fikirlerini almak zere onlar toplad ve istiarede bulundu. Onlara ibadet vakitlerini halka duyurmak iin ne yaplmas lazm geldiini ve Mslmanlarn cemaate, camiye nasl arlmas gerektiini sordu:

    Sahabelerin Hikayeleri * 5 3 |------------------------------------------------ r

    Namaz vaktinin girdii nasl ilan edilmeli? diyerek ashabna sorular yneltti. Teker teker onlarn grlerini ald. Herkes bir fikir beyan ediyordu. Kimi namaz vakti cami zerine bayrak dikelim dedi. Kimi an alalm, boru ttrelim dedi. Kimisi de ate yakalm dedi. Rasul-i Ekrem Efendimiz bu grlere pek scak bakmad. nk an alma hristiyanlarn, boru sesi yahudilerin, ate yakmak da mecusilerin adederiydi. Bu sebeple bu grler kabul grmedi. Edasyla, sedasyla ve manasyla gnllere ho gelecek, kulaklar okayacak ve imanlar coturacak bir are bulunmalyd. Bir mddet sab- redilmeliydi. Allah (c.c) her eye kadirdi. Grler henz bir fikir zerinde birleemeden toplant dald. Bu konu hakkndaki toplantlar birka gn devam etti.

    Abdullah Bin Zeyd (r.a.) bir gece ryasnda deiik kelimelerle bir takm szler iitti. Sabah erkenden iki Cihan Gnei Efendimizin huzuruna geldi ve ryasn heyecanla anlatt. Rya yleydi:

    zerinde yeil elbise bulunan biri yanma geldi. Elinde bir de an vard. Ona: Elindeki an satar msn? dedim. O da: Ne yapacaksn? diye sordu. Ben de: Namaz vakitlerini bildirmek iin alacam dedim. O kii bana: Ben sana daha hayrlsn tarif edeyim. dedi. Kbleye kar dnd ve yksek sesle;

    Mam

  • 54 Gl Devrinden

    Allah Ekber diye balayarak ezan btnyle okudu. Sonra biraz durdu; ezan cmlelerini bir daha okudu.

    Ayn kelimeleri tekrar etti. Sonuna doru iki defa Kad kametis salah dedi. Bu cmleyi ilave etti.

    Abdullah Bin Zeyd (r.a.) bu ekilde ryasn anlatnca Rasul-i Ekrem (s.a.) Efendimiz: Bu sadk ve Rahmani bir ryadr. Hak, gerek bir ryadr. Onu Bilale ret. Onun sesi seninkinden daha grdr. buyurdu. Ezanda geen, cmleleri, szleri Bilale retmesini buyurdu. O da Bilal (r.a.)e ayn kelimelerle bugn okunmakta olan ezan retti.

    Bilal-i Habei (r.a.) mescidin yaknnda bulunan yksek bir yere kt ve ilk ezan okudu. Hz. mer ezan sesini iitince koarak Rasulullah (s.a.) Efendimizin huzuruna geldi ve: Ey Allahn Rasu- l! Seni hak Peygamber olarak gnderen Allah iin, onun grdnn aynsn ben de grdm. Ama bu benden nce geldi. dedi. Bu kelimeleri aynen ryasnda duyduunu syledi. Bunun zerine Rasul-i Ekrem (s.a.) Efendimiz: Allaha hamdolsun hakk bildirdi. buyurdu. ki sahabenin ryalarnn ayn olmasndan dolay Allahu Tealaya hamdetti. By- lece kyamete kadar devam edecek olan ulvi bir davet ekli meydana geldi. Bu eref Abdullah Bin Zeyd (r.a.) iin byk saadet oldu. Bundan sonra sahibl-ezan diye hret buldu.

    Sahabelerin Hikayeleri 55

    O , hicretin ikinci ylnda Bedir muharebesine itirak etti. Byk kahramanlklar gsterdi. Veda Haccnda bulundu. Hac esnasnda elinde bulunan hayvanlarn fakirlere sadaka olarak datt. Cmertti. Kendisi sknt ve zaruret iinde yaamay tercih

    i eder, mallarn Allah yolunda infak ederdi.Hicretin 22. senesinde Hz. Osman (r.a.) devrin-

    !1 de 64 yalarnda iken Medinede vefat etti. Cenaze

    namazn halife Hz. Osman (r.a.) kldrd.

    :' tI,1

    i

  • ii ra

    56 Gl Devrinden

    ^ H Z . A B D U R R A H M A N B N AVF (R.AN H )

    EY KOCA DA

    Rasulullahn hayatta iken Cennetle mjdeledii on sahabeden ve ilk Mslmanlardan biridir. Cahi- liye devrinde ad Abduikabedir. j

    Hz. Peygamberin Mekkede slma davetin ilk yllarnda, Erkamn evindeki faaliyetlerine balad gnlerde slma giren Abdurrahmana bu ismi Ra-sulullah vermitir. B;

    Rivayete gre Abdurrahman Fil Olayndan yaklak yirmi yl sonra dnyaya gelmiti. Abdurrahman bin Avfn ilk Mslmanlardan olmasndan j dolay Kureyin zalim tutumuna dayanamayan as- | hab ile birlikte Habeistana yaplan iki hicrete de | katlmt. Nihayet Rasulullah, ashab Medineye jj hicret etmeye tevik edince, o da dier ashab ile birlikte Medineye hicret etmiti.

    Hz. Peygamber Efendimiz Medinede Ensar ile Muhacirler arasnda kardelikler ilan edince Ab- durrahman bin Avf ile Ensardan Sad bin Rabiyi karde ilan etmiti Ensarn ileri gelenlerinden Sad bin Rabi Din kardei Abdurrahmana unlar sylemiti:Benim bir hayli malm vardr. Bunun yarsn sana veriyorum. Ayrca iki eim vardr. Bunlardan birini boayacam, evlenmen iin gereken

    iSahabelerin Hikayeleri * 5 7 |-----------------------------------------------fi

    3L

    sre bitince onu nikahlarsn. Bu ok byk fedakarlk karsnda Abdurrahman bin Avf kardeine unlar sylyordu: Cenab- Allah malm ve aileni sana mbarek eylesin. Senin bu davranna kar Allah ecrini versin. Sen yalnz bana arnn yolunu gster, benim iin yeterlidir.

    Abdurrahman bin Avf ticaret hayatn ok iyi bilen, Kurey iinde byd iin de bu iin tam bir uzman olarak Medine arsnda alverie balam ve Allah ona byk servet vermiti. Abdurrahman bu ticari hayatn yle anlatr: Cenab- Allah bana yle bir nimet verdi ki, bir ta bile bir yerden kaldrp baka yere koyduumda sanki altn oluveriyordu.

    Abdurrahman bin Avf, Hz. Peygamber Efendimizin btn gazvelerine katlm ve ilk slm cihad hareketinden en gzel ekilde nasibini almt. Hz. Peygamber Efendimiz, kt gazvelerin birinde yolda konaklamken Ashabn bulunduu yerden biraz uzak bir noktaya ekilip abdestini alp geri dnd. Rasulullah ashabnn yanna vardnda ashab Abdurrahman bin Avfn arkasnda namaza durmutu. Peygamber Efendimizin geldiini bir sahabe hemen gidip Abdurrahmana haber vermek istediyse de Rasulullah buna engel olmu ve Abdurrahmann imamlk yapt esnada arkasnda namazn klmt. Daha sonra da bilindii gibi Rasulullah hastal srasnda Hz. Ebu Bekirin arkasnda namaz klmt.

  • 58 Gl Devrinden

    Hz. Peygamber Efendimiz ashab iinde ipek giymeyi yalnz Abdurrahmana msaade etmiti. Baka kuma giyemiyordu. Zira Abdurrahman bin Avfn vcudunda bir deri hastal olma ihtimali vard.

    Hz. Peygamber Efendimizin vefatndan sonra bir gn Medinede bir heyecan ve kalabalk meydana gelmiti. Bunun sebebini soran Hz. Aieye Abdurrahman bin Avfn kervannn ehre yaklat sylenince Hz. Aie yle demiti: Rasuluilah Efendimiz yle buyurmutu: Abdurrahman srattan geerken der gibi oldu ama dmedi. Hz. Ayenin bu szlerini haber alan Abdurrahman be yz deve olduu sylenen bu kervann srtndaki yklerle birlikte tamamen Allah rzas iin balamt. Develerin srtndaki mallarn develerden ok daha deerli olduu kaydedilmektedir.

    Ashabn en cmertlerinden biri olduu bilinen Abdurrahman bin Avfn birok gazvede ve zellikle Tebk gazvesinde Allah yolunda byk infaklarda bulunduu bilinmektedir. Ayrca Hz. Peygamber Efendimizin vefatndan sonra sahip olduu byk bir arazisini krk bin dinara satarak Rasulullahn mbarek elerine datmt. Hz. Aieye pay getirildiinde bunu kimin gnderdiini sormu, Abdurrahman bin Avfn gnderdii sylenince yle demiti: Hz. Peygamber Efendimiz, Benden sonra Allahn sabrl kullar size I

    Sahabelerin Hikayeleri 59

    kar efkatli davranacaktr. Allah, Abdurrahman bin Avfa Cennet pnarlarndan kana kana imeyi nasip etsin buyurmutu.

    Hz. merin halifelii srasnda byyen devlet ve genileyen snrlar karsnda ilerin daha rahat zlmesi iin oluturulan devlet urasnda Abdurrahman bin Avfn nemli bir yer aldn gryoruz.

    Hz. mer ehit edildiinde yarm kalan namazn tamamlanmas iin Abdurrahman grevlendirilmiti. Nihayet Hz. merin tedavi edilmesinin zor olduu ve ecelinin yaklat anlalnca yeni seilecek halifenin belirlenmesi iin kurulan urada Abdurrahman bin Avf da yer almt. Abdurrahman yeni seilecek halife hususunda ashabn ileri gelenleriyle uzun grmeler yapt ve Hz. Osman halife olarak semenin yararl olaca hususunda sahabeler arasnda gr birlii oluunca hilafete Hz. Osman getirilmiti.

    Abdurrahman bin Avf artk bir hayli yalannca Hz. Osman devrinde ok sakin bir hayat yaam ve Medinede vefat etmiti. Cenaze namazn Hz. Osman kldrm, onu kabrine gtrrken Hz. Ali yle demiti:

    Ey Abdurrahman bin Avf Gle gle sonsuz hayata git. Sen bu gelip geici hayatn en gzel gnlerini grdn. Bu ssl hayata bulanmadan Ahirete gyorsun

  • i SI 4 1 60 Gt Devrinden f i --------------------------------------------------------------------------------- *

    Sad bin Ebi Vakkas da onun cenazesini tarken: Ey koca da diyerek Abdurrahmann karakterindeki salamlk ve metaneti ifade etmiti.

    Abdurrahman bin Avf'n (ra) kabri Medinedeki |j!

    Baki mezarlnda bulunmaktadr. j!

    f.

    iI

    fi fiSahabelerin Hikayeleri * 6 1 | 4 I

    HZ. AMMAR BN YASR (R.ANH )^

    ZOR ZAMANLARIN FEDAKAR NSANI

    Ammar bin Yasir inanc uruna gsterdii fedakarlklarla Islmn yceliinin bir gstergesi olan kahramandr! Fedakarlk yapmann, imann z olduunu gsteren ilk ehit ocuudur. Rasulullah Efendimizin; Cennet kiiye layktr. Ali, Ammar ve Selman. mjdesine erimi cennedik bir insandr.

    Ebul Yekzan knyesiyle anlan Ammar Bin Yasir, Erkamn evinde otuzuncu Mslman olarak slmla ereflendi. Ksa bir mddet sonra babas Yasir ve annesi Smeyye hatun da Mslman oldular.

    slmn ilk gnleri ok zorlu gnlerdi. lk Ms- lmanlar da zor zaman yaayan insanlard. Zira mrikler slma girenleri tehdit eder, himayesiz kimseleri de ikence altnda inletirlerdi. Yasir ailesi bu aclar gnllerine gmen ve mriklerin en ar ikencelerine kar kahramanca direnen yiitlerdi. Kalbi kararm, gz dnm, zalim mrikler, Yasir ailesine akla hayale gelmeyecek cehennem ikenceleri yaptlar. Gnein en kzgn saatlerinde n birden ln kavurucu kumlarna gmdler. zerlerine, derilerini yakan ok scak kaya paralar

  • 62 Gl Devrinden

    koydular. Fakat kalplerinden imanlarn alamadlar. Yasir ailesini slmdan vazgeiremediler.

    Fahr-i Kainat Efendimiz her gn Yasir ailesinin yanna giderdi. Onlara manevi kuvvet ve dua direnci verirdi. Bir ziyaretinde Ammar, Rasul-i Ekrem Efendimize:

    Ya Rasulallah ikence son haddine vard. dedi:ki Cihan Gnei Efendimiz de ona:Sabret ey Ebul-Yekzan! Sabrediniz ey Yasir aile

    si! Size vaat edilen yer Cennettir. buyurdu.Onlara yce hedefler gstererek aclarna, dertle

    rine ortak oldu.Yine bir gn Rasul-i Ekrem Efendimiz, Ammarn

    yanna urad. Zalim mriklerin atele dalayarak ona ikence ettiklerini grd. Mbarek eliyle ban svazlad ve:

    Ya Rab! Bu atei brahime souk ve selametli kldn gibi Ammara da serin ve zararsz eyle. diye dua etti.

    ok dehet verici ve yrek dalayan ikencelere uradlar. "man gc olmasa; Allahu Teala yardm etmese buna hangi yrek dayanabilirdi. Btn bu zorluklara ramen Yasir ailesi;

    Kader erevesi byle izilmi. Bir mcadele vermek gerekiyor. Allahu Teala kulunda bu gayre- ti grmek istiyor diyerek sabrediyorlard. Ayrca; Yoksa Allah iinizden cihad edenleri belli etmeden,

    Sahabelerin Hikayeleri 63 | 4-----------------------------------------------

    sabredenleri ortaya karmadan cennete gireceinizi mi sandnz? (Al-i imran: 142) ayetini hatrlayarak cihad iin Allahu Tealadan g istiyorlard.

    Herkesin imtihan farklyd ve dnya bir imtihan yeriydi. nk bir ayet-i kerimede Allahu Teala:

    nsanlar, imtihandan geirilmeden sadece iman ettik demeleriyle braklacaklarn m sandlar? (An- kebut-2) buyurmutu. Bu sebeple Yasir ailesi sabrediyorlard. Her gn ikenceye uruyorlard. Yine bir gn mrikler, Smeyye hatunu iki devenin arkasna balayarak yerlerde srklediler. Ebu Cehil ve arkadalar kam vurarak ikence ettiler. Ammarn hem annesi hem babas o gn ikence altnda can emanetini Allaha teslim ederek ehadet erbetini itiler. imtihana sabrederek Cennete ulatlar.

    slmn ilk ehitleri olarak tarihe geen Yasir ailesi kyamete kadar gelecek mminlere bu davranlaryla ok byk bir eref ve asalet braktlar.

    Ammar, kendine yaplan zulm ve cefaya direnmeye devam etti. Bir gn yine ona soluu kesilin- ceye, derileri soyuluncaya kadar ok ar ikence yaptlar. Putlarn gzel szlerle anmadka brakmayacaklarn sylediler. O da lmden kurtulmak amacyla mecburen onlarn istedikleri ekilde Lat ve Uzza putlar iin gzel kelimeler konumak zorunda kald. Mriklerin elinden kurtulur kurtulmaz doruca Rasulullah Efendimizin huzuruna vard. Bandan geenleri alayarak anlatt. Putlar

  • 64 Gl Devrinden

    iin gzel kelimeler sylediinden bahsetti. Efendimiz ona:

    Bu szleri sylerken kalbini nasl buldun? diye sordu. O da:

    Kalbimde Allaha imanda en ufak bir deiiklik olmad. dedi. Bu cevap zerine Efendimiz (s.a): Ammar bandan ayana kadar iman kaplad, iman kemiklerine iledi. buyurdu.

    Gzyalarn mbarek elleriyle sildi. Kalpte iman yerletikten sonra zorla diliyle sylemenin imana zarar olmadn hatta yine ikenceye urarsa ayn szleri syleyebileceini ona su ayet-i kerime ile mjde verdi:

    Kalbi imanla dolu olduu halde inkara zorlanan mstesna, inandktan sonra Allah inkar edip gnln kafirlie aanlara Allahn gazab vardr. Byk azap da onlar iindir. (Nahl suresi: 106)

    Ammar, ilk nce Habeistana daha sonra Medineye hicret etti. Mescid-i Nebevinin yaplmasnda byk gayretler gsterdi, ikier ikier kerpi tad. Efendimiz onu yz gz toz ierisinde grnce: Vah Ammar! Vah Ammar! Seni asi bir topluluk ldrecek, sen onlar cennete, onlar ise seni cehenneme davet edecekler. buyurdu.

    Ammar bin Yasir Bedirden itibaren btn savalarda bulundu. Byk kahramanlklar gsterdi. Ye- mame savanda kula kopmu sallanrken o yiite i savamaya devam etti. Dalmak zere olan orduyu: k

    Sahabelerin Hikayeleri 65

    Ey Mslmanlar! Cennetten mi kayorsunuz? Ben Ammar Bin Yasirim. Bu tarafa gelin. diye haykrarak toparlad.

    Hz. Ali devrinde Cemel ve Sffnda 93 yalarnda arprken ehit dt. Hz. Alinin kldrd cenaze namazndan sonra oraya defnedildi.

    O, uzun boylu, kara yaz, ela gzl ve geni omuzluydu. Son derece sade ve nezih yaad. Hibir namazn kazaya brakmad. 62 hadis-i erif rivayet etti. Buharide geen bir rivayeti yledir: U eyi kendinde toplayan bir kimse imann tamamn elde etmi olur.

    1- Kendi aleyhine de olsa insaf elden brakmamak,

    2- Herkese selam vermek.3- Fakir iken bile sadaka vermek.Cenab- Hak Ammar Bin Yasirin azim ve sebat

    n bizlere de ltfedip efaatine nail eylesin. Amin

  • tygj

    iaia

    66 Gl Devrinden

    nfir

    ^ Z . AMR BN AS (R.ANH)

    MISIR FATH

    Amr Bin As, akll, bilgili ve siyasette dahi bir devlet adamdr. Msr fatihi unvanyla mehur bir sahabedir. Atak bir kiilie sahip zeki, fedakar ve yiit bir komutandr.

    Mslman olmadan nce Mekkenin ticaret ve siyaset hayatnda nemli bir yeri vard. Habeistan Hkmdar Necai ile dosttu. Mekkeli mrikler, Habeistana g eden Mslmanlarn iadesi iin onu Necaiye eli olarak gnderdi. Fakat Necai Mslmanlar geri vermedi.

    Onun slmla ereflenii Mekkenin fethinden nce yle oldu: Hendek savandan sonraslmiyet zerinde dnmeye balad. Ailesi, kabilesi hep Mslmanlarn dmanyd. Fakat o eskisi gibi Mslmanlara kar durmuyordu. Hatta kendisini knayanlara: Aldanyorsunuz. diye cevap veriyordu. Bir gn arda gezerken Halid Bin Velid ile karlat. Mslman olma fikrini ona at. Halid de ayn dnce ierisinde olduunu syledi. Birlikte Medineye Rasulullah Efendimizin huzuruna geldiler. ki Cihan Gnei Efendimiz onlar grnce sevinten gzleri parldad. Birlikte kelime-i ehadet getirerek slmla ereflendiler.

    A

    (Sahabelerin Hikayeleri * 6 7 | jft M

    Amr Bin As, Fahr-i Kainat Efendimize, nceki yaptklar gnahlarn af edilip edilmeyeceini sordu. Rasul-i Ekrem Efendimiz de: slm ncekileri saymaz. buyurdu.

    Amr Bin As, Mslman olup biat ettikten sonra akln, dehasn, becerisini ve cesaretini slmn hizmetine verdi. mrn hep sava meydanlarnda geirdi. Fetih stne fetihler gerekletirdi. Bir gn Amr bin As ki Cihan Gnei Efendimize; Ya Rasulallah! Bunca zaman slmn aleyhinde altm. Bundan sonra slma girdiim belli olsun dedi. Efendimiz de: Yaknda, yaknda. buyurdu.

    Ksa bir zaman sonra Amr Bin Asa:Ey Amr! Silahn kuan, elbiseni giy, hemen ya

    nma gel diye haber gnderdi. Huzura geldiinde Efendimiz ona:

    Ey Amr! Seni askeri birliin banda bir yere gndermek isterim. Senin iin zenginlik dilerim. Allah sana selamet versin, ok salih mal ile dn. buyurdu. O da:

    Ya Rasulallah! Ben mal iin deil, cihada katlmak, yannzda bulunmak iin, Mslman oldum. dedi. Bunun zerine Efendimiz: Ey Amr! salih mal, salih kimsede ne gzeldir. buyurdu ve onu Beliy kabilesi zerine yz kiilik bir kuvvetle gnderdi. Zatsselasil denilen yerde konaklayp dinlendiler. Burada dier kabilelerin birlik olup

  • i&S | 68 Gl Devrindenm r ---- ---------------------

    kendilerine kar byk hazrlk yaptklarn rendi. Medineden yardmc kuvvet istedi. Efendimiz, Ebu Ubeyde Bin Cerrah komutasnda Hz. Ebu Bekir ve Hz. merin de bulunduu iki yz kiilik bir kuvvet daha gnderdi. Be yz kiilik kuvvetle Amr Bin As Beliy kabilesinin yurtlarn bast. Dmanlar dalp kamaya balad. Mallarn alarak selamet ve ganimet ierisinde Medineye dndler.

    Amr Bin As, Mekkenin fethine de katld ki Cihan Gnei Efendimiz onu bir mektupla slma davet etmesi iin Umman hkmdarna eli gnderdi. slm tebli neticesinde Umman hkmdar Mslman oldu. Ummana vali tayin edildi ve Rasulul- lah Efendimizin vefatna kadar bu vazifede kald.

    Hz. mer (r.a.) devrinde Filistini tam hakimiyeti altna ald. Kuds fethetti.

    O, Msr fethinin stratejik adan ok nemli olduunu biliyordu. Filistin ve Suriye blgesinde yenilen Bizans kumandan ve askerlerinden bir ksmnn Msra katklarn ve her an o taraftan bir tehlike gelebileceini Hz. mere anlatt. Msrn fethine halifeyi ikna etti. Kurduu orduyla gl Bizans ordusunu kahramanca yendi. Daha sonra skenderiyeyi alarak Msra hakim oldu. Bu baarlarndan dolay Msr fatihi nvan verildi. Msra vali oldu.

    O, Msrda birok gzel dzenlemeler yapt. Fustat ehrini kurdu. Kendi adyla anlan camiyi

    Sahabelerin Hikayeleri 69

    na etti. lk defa bu camiye minare yaptrd. Bundan ayr daha birok hizmette bulundu.

    Hz. mer onun devlet idaresindeki kabiliyetini takdir ederek Amr dnyada kaldka hep idareci olmaldr derdi.

    Amr Bin As son hastalnda ziyaretine gelip hatrn soranlara yle derdi:

    Ben slmdan nce byk hatalar iledim. Rasulullaha en sert kiilerden oldum. Eer Mslman olup Rasulullahn affna mazhar olmasaydm mudaka cehennemliktim. Allaha hamdolsun ki ona biat edip, teslim oldum. slm eski yaptklarma bakmad.

  • 7 0 Gl Devrinden

    tSiIra

    H Z . A SIM B N S A B T (R.A N H )

    ARILARIN KORUDUU KAHRAMAN

    Peygamber Efendimiz zamannda kfr ve irk karanlklarndan kurtulup, slm nuruna kavuanlarn hayatlarnda tamamen bir deiiklik oluyor ve eski hayatlaryla alakal her eyi terk ediyorlard. Bu durum Akabe biatndan nce Mslman olan Me- dineli Asm bin Sabitte de kendini gstermiti.

    Asm Mslman olduktan sonra, mriklerden kendini byk bir kararllkla korudu. Hi bir mrike elini dahi srmemeye ve mriklerden hibirini de kendine dokundurmamaya karar vermiti. Bu kararnda sabit olmas iin de devaml olarak Allahu Tealaya dua ediyor, yalvaryordu.

    Asm bin Sabit Bedir savana katlm, byk kahramanlk gstermiti. Peygamber Efendimiz, Bedir sava gecesinde Ashab- Kirama nasl harp edileceini, savata hangi usul takip edeceklerini sordu. Asm bin Sabit eline yay ve oku alarak dedi ki:

    Ya Rasulellah, Kurey kavmi 100 metre veya daha yaklatklar zaman yayla oklar kullanrz. Ku- reyliler, bize ta atabilecek kadar yaknmza geldikleri zaman tala mcadele ederiz. Mzrak yetiecek il kadar yaknmza geldikleri zaman, mzrak krlp |

    Sahabelerin Hikayeleri 71 I :S jg

    paralanncaya kadar mzrakla mcadele ederiz. Krlnca mzra brakr, kllarmz syrr ve klla arpmaya tutuuruz.

    Peygamber Efendimiz bunu beendiler ve buyurdular ki:

    Harbin gerektirdii de budur. Bu tarzda arplmas lazmdr. arpan ve vuruan Asmn arpmas gibi arpsn!

    Bedir harbi bu ekilde yapld ve meleklerin de yardmyla Allahu Teala zafer ihsan eyledi

    Asm bin Sabit, Uhudda da bulundu ve Rasulullahn has okularndand. Bu savata Rasulullahn yanndan bir an bile ayrlmayan, O nunla beraber sebat eden bahtiyarlardand. Bu savata mriklerin sancaktarlarn ok ile ldrd. Bu sancaktarlar iki kardeti. Bunlarn anneleri intikam almak iin Hz. Asmn kafatasndan arap imeye yemin etti. Ayrca Asmn ban kendisine getirene yz deve vereceini ilan etti.

    Uhud savanda baz yaknlar len mrikler de, Mslmanlardan bunlarn intikamn almak istediler.

    Uhud savandan sonra birka kiiden oluan ve Medinelilerin tanmad bir heyet ehre gelerek Peygamber Efendimizin huzuruna kp u ricada bulundular:

    - Ya Rasulallah! Bizim kabilelerimiz, slmiyeti kabul etti. Yalnz Kur'an- Kerim retmenine

  • iiA

    i

    l r

    i72 Gl Devrinden I Sahabelerin Hikayeleri 73

    'A ,

    ihtiyacmz var. Ltfen bize slmiyeti ve Kuran- Kerimi retecek kimseler yollar msnz?

    Sevgili Peygamberimiz kendilerine on kiilik bir retmenler heyeti yollad. Balarnda, Asm bin Sabit hazretlerinin bulunduu bu heyette hepsi birbirinden deerli retmen sahabeler bulunuyordu.

    Bu retmenler kafilesi, geceleri yryerek, gndzleri gizlenerek yol aldlar. Raci su kuyusunun bana geldiklerinde burada konaklamaya karar verdiler. Biraz dinlendikten sonra heyetteki adamlardan biri bir bahaneyle sahabelerin yanlarndan ayrld. ok gemeden Raci kuyusu banda dinlenen sahabelerin etraf iki yzden fazla silahl ekya tarafndan sarld. Meer Uhudda yaknlar ldrlen mrikler intikam iin byle alaka bir plan hazrlamlard. Peygamber Efendimizden retmen isteyen kiilerin hepsi ekip gittiler. O gzide Mslmanlar, ekya ile kar karya braktlar.

    Sahabelerin etrafn saran azl ekyalar esir ticareti ile geinirlerdi. Bu sebeple, Teslim olun! Cannz kurtarn! teklifinde bulunuyorlard. Asl niyetleri onlar Mekkede kle olarak satmakt. Bylece ok para kazanacaklard. nk Mekkeli mrikler kendilerine:

    Yakaladnz her Mslman iin, deerinden fazla para deriz! demilerdi.

    Azl dmanlarn teslim olun teklifini sahabe- ler kabul etmedi.

    i

    Hi bir zaman mriklerin ne szlerini, ne de akitlerini kabul ederiz, diyerek mriklerin tekliflerini reddettiler.

    Asm bin Sabit dedi ki: Ben hibir zaman mriklere el srmemeye

    ve mriklerden hibirini d e k e n d im e d o k u n d u r - mamaya karar vermitim. Onlarn szlerine kanarak kafirlere teslim olmam.

    Sonra ellerini aarak yle dua etti: Allahm! Peygamberini durumumuzdan ha

    berdar et!AllahuTeala, Hz. Asmn duasn kabul buyurdu

    ve Rasulullah Efendimiz onlardan haberdar oldu.Asm bin Sabit mriklere haykrd: Biz lmekten korkmayz! nk her zaman

    dinimiz yolundayz. lnce ehit olur Cennete gideriz!

    Mriklerin ileri gelenlerinden Ebu S fy an bard:

    Ey Asm, kendini ve arkadalarn ziyan etme, teslim ol!

    Asm bin Sabit ok atmak suretiyle cevap verdi.Ok atarken:

    Ben glym hi eksiim yok. Yaymn kaln teli gerilmitir. lm hak, hayat bo ve geicidir. Kaderde ne varsa hepsi baa gelicidir. nsanlar er ge Allaha dneceklerdir. Eer ben sizinle arpmaz-

  • 74 Gl Devrinden

    t

    55

    1Sm

    sam anam zntsnden akln kaybeder. manasnda iirler sylyordu.

    Hz. Asmm sadanda yedi ok vard. Att her ok ile bir mrii ldrd. Oku bitince birok mrii mzrayla delik deik etti. yle bir an oldu ki mzra da krld. Hemen klcn syrd, knn krp att. Bu, lnceye kadar dveceim, teslim olmayacam manasna gelirdi. Sonra da yle dua etti:

    Allahm! Ben bugne kadar senin dinini koruyup sakladm. Senden bu gnn sonunda, benim etimi, vcudumu koruyup, saklaman niyaz ediyorum. y

    nk Uhudda ldrd iki karde sancaktarn anneleri Hz. Asmn kafatasndan arap imeye yemin etmi ve kafasn getirene yz deve vermeyi vaat etmiti. Bu sebeple azl dmanlar Asmn kafasn ele geirmek iin var gcyle savayordu.

    Asm bin Sabitin ve dier Ashabn Allah Allah nidalar, dalar inletiyordu. ki yz kiiye kar on mcahit lesiye arpyor, yanlarna yaklaanlar yaptklarnn cezasn gryorlard. Asm bin Sabit en sonunda iki ayandan yaralanp yere dt. Kafirler, Asm bin Sabitten o kadar korkmulard ki yere dnce bile yaklaamadklar iin uzaktan ok atarak ehit ettiler.

    O gn orada mevcut bulunan on sahabeden yedisi ehit oldu, esir edildi. Dmanlar sancaktarlarn

    Sahabelerin Hikayeleri 75

    annelerine satp yz deveyi alabilmek iin Asm bin Sabitin ban kesmek istediler. Fakat Allahu Teala, Hz. Asm bin Sabitin duasn kabul buyurdu ve bir ar srs gnderdi. Bu ar srs bir bulut gibi Asm bin Sabitin zerinde durdu. Hi bir mrik yanna yaklaamad. Mbarek cesedine mrikler el sremedi. Bunun zerine

    Brakn akam olunca arlar onun zerinden dalr, biz de ban alrz, dediler.

    Akam olunca Allahu Teala hi bulut yok iken bir yamur gnderdi. Grlmemi bir yamur yad. Sel geldi ve Asm bin Sabitin cesedini alp gtrd. Cesedin nerede olduu bilinemedi. Ne kadar aradlarsa da bulunamad. Bunun iin mrikler Asm bin Sabitin hibir yerini kesmeye muvaffak olamadlar.

    Arlarn, Asm koruduklar hadisesi zikredildii zaman Hz. mer buyurdu ki:

    Allahu Teala elbette mmin kulunu muhafaza eder. Asm bin Sabit, salnda mriklerden nasl korundu ise Allahu Teala da lmnden sonra onun cesedini muhafaza edip mriklere dokundurmad.

    Bunun iin Asm bin Sabit anlrken, Arlarn koruduu kimse diye anlrd.

  • Ii

    oS)1p

    76 Gl Devrinden

    H Z . B L A L - H A B E (R.AN H )

    RESULULLAH'IN (sav) MEZZN

    Hz. Peygamber Efendimize ilk iman edenlerden biridir. Medineye hicret ettikten sonra da O nun mezzini olan sahabedir. Bilal, slmn ilk tebli yllarnda kleydi.

    meyye bin Halef, klesi Bilalin Mslman olduunu anladktan sonra, onu slmdan evirmek iin yapmad eziyet ve ikence kalmamt. Bilali kzgn kumlar zerine yatrrd. Onun srt yanar, gs yanar, nefesi tkanr, bu mthi ikence altnda saatlerce kvranrd. Fakat dudaklarnda daima u szler dklrd: Allah Ahad, Allah Ahad yani Allah birdir. Allah birdir. Onun bu durumu, mrikleri bile hayrete drrd.

    meyye bin Halefin Bilale yapt ikencelere ok zlen Hz. Ebu Bekir:

    Benim yanmda senin u klenden daha gl ve kuvvetlisi var. Hem de senin dinindendir. stersen onu al ve bunu bana ver. dedi. meyye bu teklifi kabul edip teki kleyi ald ve Hz. Bilali Hz. Ebu

    Sahabelerin Hikayeleri 77

    ii'O

    Bekire verdi. Baka bir rivayette de Hz. Ebu Bekirin onu para karl satn alp azat ettii kaydedilir.

    Bilali Rasulullahn yanna gtrp azat etmi ve Bilal ikenceden kurtulmutu. Elbette bu Allahn bir takdiriydi. ki mmin de grevlerini yapmlar, Allah da onlara ecrini vermitir. Hz. mer yle der:

    Efendimiz Ebu Bekir, yine Efendimiz Bilali azat etti.

    Bilal daha sonra dier ashab ile birlikte Medineye hicret etti.

    Bilal, Rasulullahn mezzini olarak tannmaktadr. Peygamber Efendimiz sk sk ezan Bilale okut- tururdu.

    Rasul-u Ekrem, Mekkenin fethi gnnde Kabe iinde uzun bir mddet kaldlar, sonra ktlar. Arkasnda mminler ieri girmek iin birbiriyle yar etti. Rasulullah, Kabeyi putlardan temizledikten sonra mezzini Bilal, burada ezan okuyarak, ortal tevhit sesleriyle coturmutu.

    Peygamber Efendimizin vefat zerine, ona kar byk bir sevgi duyan Hz. Bilal, Medinede kalmaya dayanamayp, ayrlmak zorunda kald. Hz. Ebu Bekir, Bilale yannda kalmas iin srar ettii halde, Hz. Bilal ona yle demiti: Eer sen beni Allah iin azat ettinse brak istediim yere gideyim; yok kendi nefsin iin azat ettinse beni yannda alkoy! Bunun zerine Hz. Ebu Bekir yle demiti:

  • 78 Gl Devrinden

    t i^rrl

    stediin yere git! Rasulullahn vefatndan sonra cihad, ezana tercih eden Hz. Bilal, ama gitti ve Hz. Ebu Bekir devrinde Suriyede meydana gelen savalara katld.

    Hz. Ebu Bekirin vefatndan sonra, Hz. mer devrinde cihad devam etti. Hz. Bilal bu cihadlara da katld. Hz. mer ile birlikte Kudse girmiti. Hz. mer, burada, Rasulullahn vefatndan beri ezan okumayan Bilaiden ezan okumasn rica etmi, Hz. Bilal de halifenin srarna dayanamayarak ezan okumutu. Bilal Tevhidin bu stn yan olan ezan okumaya balar balamaz, Hz. mer ve dier ashab Rasulullah Efendimiz dnemini hatrlayarak, gzlerinin nne, gemi gnleri getirip hngr hngr alamaya baladlar. Bilalin ezann dinleyenlerin hepsi, kendilerinden gemilerdi.

    Hz. Peygamber Efendimize olan hasretinden Medineye dnemeyen Bilal, Suriyenin Havlan kasabasna yerleti. Burada huzur iinde yayordu. Hz. Bilal, Suriyede bir mddet kaldktan sonra bir gece ryasnda Hz. Peygamber Efendimizi grd. Rasulullah ona, yle demiti:

    Beni ziyaret etmeyecek misin?Hz. Bilal, uyanr uyanmaz, hazrln tamam

    layp Medine yolunu tuttu. Medineye gece ulat. Oraya varnca Ravza-i Mutahharaya yzn srerek, burada Rasul-u Ekremle birlikte geirdii gnlerin hatrasn dnerek alad. Bu srada

    Sahabelerin Hikayeleri 79

    tS

    Hz. Haan ile Hz. Hseyin Bilali grm, fecir vaktinde ondan ezan okumasn rica etmilerdi. Hz. Bilal, onlarn arzusunu yerine getirerek, Peygamber Mescidinde ezan okumutu. Bilalin sesini duyan Medineliler, sanki srafil meleinin Sur'uya uyandrlm gibi yerlerinden frlam ve ezan dinlemeye balamlard. Ezandaki ehed enne muhammeden Rasulullah cmlesine geldiinde btn Medine halk, Hz. Peygamber Efendimizin kalplerini yakt zlem ve hasretle evlerinden dar frlamlard. Bu sabahki ses, btn Medineye Peygamberlik devrini btn zlemi ile yaatan, herkesin hislerini coturan, btn Mslmanlarn Rasul-u Ekreme kar duyduklar sevgiyi canlandran Bilalin sesiydi.

    Hz. Bilal, btn vaktini, Rasul-u Ekreme hizmetle geirdi. O , Rasulullahn meclislerinde daima hazr bulunurdu. Her namazda, her durum ve ite Rasulullahdan ayrlmazd. Hz. Peygamberin hazinedarln, Bilal yapard. ar ve pazardan alnacak her eyi o almaya alr, icabnda dn para alr, Rasulullahn evinin ihtiyalarn salar, sonra da msait zamanlarda o borlar derdi.

    Hz. Bilalin doruluk ve ahlak, slma ball btn adalar tarafndan ayn derecede takdir edilmekte ve vlmekteydi. Artk o, siyahi bir kle deil, ashabn ileri gelenlerinden ve slm devle-

  • i 1j j H 8 0 Gl Devrinden A

    tinin ynetiminde sz sahibi olan mminlerden biriydi.

    Hz. Bilal (r.a.), vefat yaklanca, lmn acsn, sevgililerle kavumasndaki zevk ile birletirmiti. mrnn son anlarnda onun hastaln gren zevcesi, zntsnden; ah ne ac dedike, Bilal: Oh! ne tatl! diyor ve ekliyordu: Yarn sevgililerle yani Peygamber Efendimiz ve arkadalaryla buluacam. diyordu.

    Hz. Bilal, hicretin yirminci ylnda altm yalarnda iken vefat etti. Dmeke defnolundu. I

    i\

    (Sahabelerin Hikayeleri 81

    H Z . C A F E R B N E B T A L B ( R JV N H ^

    CENNETTE K KANADI OLAN SAHABE

    Hz. Peygamberin amcas Ebu Talibin oludur. Ebu Talibin; Talib, Akil, Cafer ve en kkleri Hz. Ali olmak zere drt olu vard. Hz. Cafer, Rasu- lullah daha Erkamm evine girip slm yaymaya balamadan nce Mslman olmu ve hanm ile birlikte Habeistana hicret etmiti.

    Kurey mrikleri, hicret eden Mslmanlar Habeistandan geri evirmek zere baz elileri deerli hediyelerle Habeistana gnderdiler. Eliler Habeistan Kral Necainin yannda Mslmanlar ktleyince, Cafer bin Ebi Talib Mslmanlarn temsilcisi olarak konutu ve mriklere soru sorulmasn istedi:

    1) Biz Kureyin kleleri miyiz?2) Mekkede bir cinayet mi iledik ki, zorla iade

    edilmemizi istiyorlar?3) Mekkede bakasnn maln m aldk da, ze

    rimizde bakalarnn haklar m vardr?Kurey elileri btn bu sorulara hayr diye ce

    vap verdiler. Ancak, puta tapmay brakp Islm dinine girmelerinin su olduunu bildirdiler. Bunun zerine Necai, Cafere slm dini ile ilgili sorular

  • 82 Gl Devrinden

    sordu. Hz. Cafer, slmn getirdii iman, ahlak ve fazilet esaslarndan sz etti. Necainin istei zerine Meryem Suresinden ayetler okumaya balad. Ankebut ve Rum surelerini de okudu. Bu srada Necainin gzlerinden yalar akyordu. stek devam edince, Hz Cafer Kehf suresini okudu. Necai, kendisini tutamayarak Vallahi, bu ayn kandilden fkran bir nurdur ki, Musa da, sa da ayn mesajla gelmitir. dedi. Hz. Muhammedin bir peygamber olduuna kanaat getirdi. Bunu herkesin nnde aklad ve Mslmanlar mriklere geri vermeyerek onlar korumas altna ald.

    Cafer bin Ebi Talib ve arkadalar hicretin yedinci ylnda Habeistandan Medineye dndler.

    Hz. Peygamber Efendimiz, bir elisini am hkmdarna eli olarak gndermiti. Mteden geerken, vali urahbil bin Amr tarafndan yakaland ve Hz. Muhammedin elisi olduu anlalnca da eli olmasna ramen ehit edildi. Halbuki eliye zeval olmazd. Hz. Peygamber Efendimiz bu olaya ok zld. Dmana kar bir ordu hazrlanmasn istedi. U bin kiilik bir ordu hazrland. Allah Rasul le namazndan sonra, orduya Zeyd bin Hariseyi komutan tayin ettiini o ehit olursa yerine Cafer bin Ebi Talibin, o da ehit olursa yerine Abdullah bin Revahann gemesini bildirdi.

    Ebu Hureyre yle anlatr: Mte savanda ben de bulundum. Mrikleri grdmz zaman onla

    (Sahabelerin Hikayeleri 83

    rn say, silah, at, atlas, ipek, altn bakmndan bizimle karlatrlamayacak, karlarnda durulamayacak derecede olduklarn grdk. Gzm kamat. arpma balaynca, bakumandan Zeyd bin Harise, Hz. Peygamberin sancan elinde tutarak ilerledi. Vcudu Rumlarn mzraklaryla delik deik oluncaya kadar arpt ve sonunda ehit oldu.

    Zeyd bin Harise ehit dnce, Cafer bin Ebu Talib sanca ald. Zrhm giyerek atna bindi. Dmann ortalarna kadar ilerledi. Kurtulamayacan anlaynca, nce attan inerek, atn dmann yararlanamamas iin saf d etti. O dmanla arprken;

    Cennet de, ona yaklamak da ne gzeldir. Onun erbetleri tatl ve souktur diye mrldanyordu. Bu srada dman tarafndan vurulup, bir kolu kesildi. Sanca dier eline ald. Bir mddet sonra dman tarafndan sol kolu da kesilince, sanca koltuunun altna kstrd. ki kolunu da kaybetmi olmasna ramen sanca var gcyle tayordu. Daha sonra ald yaralarla yere dt ve ehit oldu.

    Abdullah bin mer savatan sonrasn yle anlatr: Cafer bin Ebi Talibi ehitler arasnda aradk. Bedeninde doksandan fazla mzrak, ok ve kl yaras bulduk.

    Sava Mte denilen yerde btn arpmasyla devam ederken, Hz. Peygamber Efendimiz de mucizesi neticesinde Medinede ayn anda ashabna sava anlatyordu. Allaht Teala Rasulnn gzleri

  • i&|r

    iAIr

    84 Gl Devrinden

    nne savan grntsn getiriyordu.

    Peygamber Efendimiz;

    Sanca Cafer ald. n ce sa kolu sonra sol kolu kesildi ve sonra ehit oldu diye anlattktan sonra ona Cennette iki kanat takldn haber vererek yle buyurmutur:

    Caferi, Cennette m eleklerle birlikte uarken grdm. Bundan sonra, ku gibi kanatlanp Cennette utuu hadisle sabit olan Cafere Uan Cafer anlamnda C afer-i Tayyar lakab verilmitir.

    is

    i{I1;

    Sahabelerin Hikayeleri 85

    H Z . C E R R B N A B D U L L A H (R.ANH ) J

    BU MMETN YUSUFU

    Cerir Bin Abdullah yznde melek nianesi bulunan bir sahabedir.

    Yemen lkesi airederinden Becile kabilesinin bakanyd. Cerir hicretin 10. yl Ramazan aynda kavminden 200 kiiyle birlikte Medineye gelerek Islmla ereflendi.

    O , uzun boylu, nurani yzl ve son derece yakkl bir kimseydi. Hz. mer, onun hakknda: Cerir Bin Abdullah bu mmetin Yusufudur. derdi. Onun Mslman olmaya geliini Rasulullah Efendimiz daha o gelmeden nce ashabna haber verdi. Bir gn hutbe okurken: Size (Yemen tarafn iaret ederek) u taraftan hayrl bir kimse geliyor. Yznde melek nianesi vardr. buyurdu.

    Cerir Islma giriini yle anlatyor:Medineye gelince devemi ktrdm. Heybe

    mi ap yeni elbisemi giydim ve Mescide girdim. O srada Rasulullah hutbe okuyordu. Kendisine selam verdim. Cemaat beni gz ucuyla szyordu. Sonra Rasl-i Ekrem bana:

    Ey Cerir! Ne iin geldin? diye sordu. Ben de: Ya Rasulallah! Sana biat etmee geldim. art

    larn nedir? dedim.

  • 86 Gl Devrinden

    Bunun zerine Rasulullah bana:- Ey Cerir! seni Allahtan baka ilah bulunma

    dna ve benim de Allahn Rasul olduuma e- hadete, ahiret gnne, kadere inanmaya, farz olan namazlar klmaya, farz olan zekat vermeye, her Mslman iin hayr sahibi olmaya, iyilik dnmeye, samimi davranmaya kafir ve mriklerden uzak durmaya ve banzdaki idarecilere itaat etmeye davet ediyorum. buyurdu. Ben de bu artlar kabul ederek Rasulullahn elini tuttum ve biat ettim. Ya- nmdakiler de ayn artlar kabullenerek hep birlikte Islmla ereflendik.

    Cerir Mslman olduktan sonra Rasul-i Ekrem (s.a)in kendisini her grdnde glmsediini syler. O , Efendimizle ok az bir zaman beraber olmasna ramen, tebessmlerine ve iltifatlarna sk sk mazhar oldu. Bir gn iki Cihan Gnei Efendimiz mescidde ashabyla oturuyordu. Cerir Bin Abdullah ieri girdi. Ona yer almadn gren Efendimiz Cerire ridasn (gmleini) karp uzatt ve: Ey Cerir, al onu, zerine otur! buyurdu. Cerir alp oturdu ve: Ey Allahn Rasul! senin bana ikram ettiin gibi Allah da sana ikram buyursun. diyerek teekkr etti. Bunun zerine Rasulullah Efendimiz evresindekilere dnerek: Size bir topluluun kerem ve eref sahibi by geldii zaman, ona ikramda bulunun ve sayg gsterin. buyurdu.

    Sahabelerin Hikayeleri 87 1 sn o

    Yemende Zlhalesa diye bir yer vard ve buras Cahiliye dnemi