16
literaturuli gazeTi literaturuli gazeTi literaturuli gazeTi literaturuli gazeTi literaturuli gazeTi fasi 80 TeTri gamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT 11 - 24 noemberi 2016 # (181) (181) (181) (181) (181) 21 21 21 21 21 boris akunini TbilisSi vaxtang javaxaZe beso xvedeliZe SoTa iaTaSvili nino sadRobelaSvili oTar jirkvaliSvili mrgvali magida krizisi Tanamedrove prozaSi Tu gardamavali periodi? kritika – rogorc orientiri mkiTxvelisTvis literaturuli konkursebi gamomcemlobebi da redaqtorebi literatura mozardebisTvis gia arganaSvili, ivane amirxanaSvili, zviad kvaracxelia, Tamar iaSvili VIII-XI besik xaranauli jinWvelebis aRali SuadRis sicxe iyo, vijeq CrdiliT namali, vxedav, gzaze moibrZvis jinWvelebis aRali. sad iyaviT, biWebo, siTa xarT momavali? _ sanadirod, batono, didi iyo samkali, erTi xoWo movkaliT, ar vindomeT mravali, uremze ver SevagdeT, miwas mosTrevs barkali. CemTvis ar Zneli iyo, erTi TiTi avkari, jinWvelebis yiJinam srulad SeZra ca-myari.

literaturuli gazeTi - dspace.nplg.gov.gedspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/191584/1/Literaturuli_Gazeti_2016_N21.pdf · 2 kontaqtebi literaturuli gazeTi 11 - 24 noemberi 2016 – zestafoneli

  • Upload
    others

  • View
    10

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

  • literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTifasi 80 TeTrigamodis or kviraSi erTxel, paraskeobiT11 - 24 noemberi 2016##### (181)(181)(181)(181)(181)2121212121

    boris akunini TbilisSivaxtang javaxaZe

    beso xvedeliZeSoTa iaTaSvili

    nino sadRobelaSvilioTar jirkvaliSvili

    mrgvali magida

    krizisi Tanamedrove prozaSi Tu gardamavali periodi? kritika – rogorc orientiri mkiTxvelisTvis

    literaturuli konkursebi gamomcemlobebi da redaqtorebi literatura mozardebisTvis

    gia arganaSvili, ivane amirxanaSvili,zviad kvaracxelia, Tamar iaSvili

    VIII-XI

    besik xaranauli

    jinWvelebis aRali

    SuadRis sicxe iyo,vijeq CrdiliT namali,vxedav, gzaze moibrZvisjinWvelebis aRali.sad iyaviT, biWebo,siTa xarT momavali?_ sanadirod, batono,didi iyo samkali,erTi xoWo movkaliT,ar vindomeT mravali,uremze ver SevagdeT,miwas mosTrevs barkali.

    CemTvis ar Zneli iyo,erTi TiTi avkari,jinWvelebis yiJinamsrulad SeZra ca-myari.

  • 2 literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTikontaqtebi 11 - 24 noemberi 2016– zestafoneli xar, biWo, Sene? – dar-

    bazidan SesZaxebda albaT lado arsenaZe,cocxali rom yofiliyo da grigori Cxar-tiSvilis monaTxrobi moesmina iliaunSi,rogorc moferebiT eZaxian ilias saxelm-wifo universitets, sadac 18 oqtombersboris akuninTan Sexvedra gaimarTa.

    diax, afiSisa da winaswari gancxa-debebis mixedviT, es gaxldaT mkiTx-velTa Sexvedra sworedac fsevdon-imTan, romelic „qarTuli wigniserovnuli centris mowveviTa da iliassaxelmwifo universitetis organize-biT“ gamarTuliyo.

    xolo es lado arsenaZe Cemi jgufe-li iyo universitetSi, namdvili, sap-lakate zestafoneli, momlxeni dadardimandi, zestaфonskis rom eZaxian,iseTi. adre gardaicvala sawyali. stu-dentobisdroindel erT leqsSi movix-senie rogorRac da mere, mogvianebiT,sanam avadmyofoba moereoda, raia,biWo, ludis meti ro araferi damale-vine im Sens leqsSi, wamo, me vici, racunda davlioTo, – siciliT meubnebo-da xolme. leqss „parizis monatreba“hqvia da masSi parizuli ambebis da iqau-ri mCqefare artistuli cxovrebis„gaxsenebas“ aseTi noveluri finaliaqvs:

    „me ki vipovne Zmakacebi – saSka, malxaza, goco da lado,mere viSoveT sadRac Tumani, „iveriaSi“ miuRiaT Cexuri ludi“.Svilebis TaobisTvis albaT Zneli

    gasagebia Cexuri ludisa da parizisSedareba-dapirispirebac da isic,rogor unda yofnoda oTx kacs Cexuriludis dasalevad Tumani, magram mar-Tla sxva dro idga – „iveriis“ me-16sarTulze moulodnelad gamoCeniliCexuri ludi mTeli TbilisisTvisparizic iyo da ierusalimic, xolo 10maneTi kai fuli gaxldaT. aki yvelaspirze akeria, rom Turme 37 maneTad Cav-diodiT moskovSi da iq rus qalebs vx-marobdiT lamis maTi qmrebis cxvirwin!

    dabadebiT lados Tanaqalaqelmada aRzrda-ganaTlebiT moskovelmagrigori CxartiSvilma ki 37-maneTianisabWoTa kavSiris dangrevidan aTiodeweliwadSi rusi qalebi xom ixmara daixmara dasta-dasta, maTi qmrebic, Zme-bic da mama-biZac zed miayola da mereararusebzec gadavida. amdeni xalxisxmaras ki kai jani da mocaleoba sWird-eba – erTi adamiani veranairad vergaswvdeba da amitomac zestafonelmagrigori CxartiSvilma TviTklonire-ba gadawyvita da rusuli literatur-is mkiTxvelebs, romlebic aTaswleul-Ta gasayarze misi wignebis gareSe pursara sWamdnen da loginSi ara wvebod-nen, jer b.akuninad, mere boris akuni-nad, ufro mere ala borisovad, sulmere ki anatoli brusnikinad moevli-na. am ala borisovam rogorRa ixmarais imdeni xalxio, ikiTxavs albaTdakvirvebuli mkiTxveli. sanTeli mear mWeria, magram ixmara kia da Seecile,Tu ginda! mTlad ise vera, rogorcakuninebma, magram ixmara! da kvlavacagrZelebs xmar(eb)as. agrZelebs ana-toli brusnikinTan da boris akuninTanerTad. grigori CxartiSvili ki gver-didan uyurebs am yvelafers da kvdebasiciliT! xandaxan akunin CxartiSvilsdairqmevs, es aris da es.

    grigori CxartiSvili 1956 wels da-badebula zestafonSi artileriis om-movlili oficris Salva CxartiSvil-isa da rusuli enisa da literaturismaswavleblis berta brazinskaias ojax-Si. vikipediis mixedviT, 1958 wels ojaximoskovSi gadasula sacxovreblad. aramgonia, grigori CxartiSvilma, romel-ic internetmediaSic iSviaTi aqti-urobiT gamoirCeva, ar icodes, ra we-ria vikipediaSi mis Sesaxeb, magram imdRes iliaunSi ratomRac ramdenjer-me gaimeora, zestafonSi Cemi cxovreb-is pirveli dauviwyari erTi Tve gava-tare da mere moskovSi wamiyvaneso. eserTi Tve internetsait „snobis“ anketa-Si weliwadnaxevars udris. erTi si-tyviT, ori wlisa iyo Tu ori Tvisa Tuwlinaxevrisa, zestafonidan moskovSiadreul bavSvobaSi wasula. wavida dawavida.

    Targmno, jobs, saamisod misi (stumris)da auditoriis mSobliuri enebi –rusuli da qarTuli airCio da ara me-same, ragind oriveze aRmatebuli, ma-gram orivesTvis mainc ucxo ingli-suri.

    roca darbazidan pirvelive kiTx-va rusulad dausves, akuninma rusu-ladve upasuxa da iqve daazusta, _ san-am Sexvedraze movidodi, maspinZelmagogonam miTxra, rom dRes saqarTvelo-Si rusuli ar ician da Sexvedris sam-uSao ena inglisuri iqnebao. meore gog-onas ki, an SeiZleba imaves, uTqvams, romrusulad principulad ar vlapara-kobT, raki ruseTi okupantiao! kidevkargi, akuninma inglisuric icis,Torem viZlo iaponurad aelaparake-binaT im maspinZel gogonebs.

    ise ki, gamkvirvebia, RmerTmani!boris, Se marTla zestafonelo, Tu

    rusi mwerali xar da sxva qveyanaSistumrad midixar, Sens mSobliur, Senssamwerlo enas eci pativi da roca rome-lime maspinZeli gogona, ragind lamazida momxibvleli, ase utifrad getyvis,Sens mkiTxvelebTan Sexvedraze ingli-surad ilaparake da mowveuli sin-qronistebi Targmnian Sens naubarso,SenTvis Cveuli cnobismoyvareobiTikiTxe, ki magram, saqarTveloSi sin-qronistebic aRar laparakoben rusu-lad, rom Cemi naubari rusulidanTargmnono?

    modi, me rusulad vilaparakeb daTqven ragindara enaze TargmneT-Tqo!– ai, ra unda geTqva, Cemi akuninini Tuxar!

    mere maia? maia jagi?maiasTvis, Tu mis garda sxva moder-

    atori ver moiZebneboda, personalurisinqronisti mieCinaT maspinZlebs, raSeni sadardebeli es iyo, neta vicode!

    CxartiSvili CxartiSvilad, magramisic gvarianad gamkvirvebia, ratomTanxmdeba saxelovani britaneli Jur-nalisti misTvis saCoTiro aseT rol-ze. an iqneb arc miaCnia saCoTirod?iqneb Tavis misionerul movaleobadCaTvala, oqsforduli ganaTlebisSuqi moefina ubiri qarTveli mkiTx-velisTvis?

    inglisurad iyo Tu rogorc iyo,grigori CxartiSvilma Zalze sain-teresod gviambo, Tu rogor moxda misidaintereseba iaponiiT: meSvide Tumerve klasSi geografiis maswavlebelsmoswavleebisTvis or-ori qveyana miu-cia Sesaswavlad da gazeTebSi maTi am-bebis Tvalis sadevneblad. patara gri-Sas, romelsac Turme skolaSi „kacos“eZaxdnen, tunisi da iaponia Sexvedria.tunisis Sesaxeb imdroindel sabWoTapresaSi araferi ibeWdeboda, iaponiisambebi ki blomad yofila. 1970 weliidga da „kacos“ gazeTebSi iukio miSi-mas TviTmkvlelobis ambavi waukiTxavs.me maSin meore kursze gaxldiT, iapo-niiT manamdec viyavi gatacebuli ike-banisa da takaracukeli qaliSvilebisgamo da Zalian kargad maxsovs maSin-deli Cemi emocia am STambeWdavi ambiswakiTxvis Semdeg. kidev ufro STambeW-davi aRmoCenila miSimas xarakiri CemzeoTxi wlis umcrosi moskoveli biWisT-vis, imdenad, rom iaponiiT seriozuladdainteresebula, iaponuri Seuswavlia,mere TiTqmis mTeli miSima Targmnarusulad, ramdenime sxva iaponeli mwe-ralic zed miayola da bolos iaponi-is imperatorisagan amomavali mzis me-4 xarisxis ordeni miiRo jildod.

    jer kidev am ordenis miRebamde,1997 wels, eTnikur moskovels eTni-kurad qarTveli mama gardaecvala daswored im wels gadawyvita gaakunineba.

    es b.akunini Tavidan marTla b.aku-nini iyo da aravin icoda, ra erqva massinamdvileSi – borislavi, bogdani,badri, borisi, bondo Tu bulati (es bu-lati mainc raRam gamaxsena axla?!).arada rogoria, kaci (avtori) login-Si giwevs, misi gadamkide Tvali vermogixuWavs, aRarc ojaxi gaxsovs,aRarc sayvareli da aRarc samsaxuri,Sen ki misi saxelic ar ici! Tan Jurnal-istebic mieZalnen da ar icodnen,rogor miemarTaT. hoda, mere iyo, romb. akuninma borisi dairqva. Tumca maleisic gairkva, rom sinamdvileSi mas

    naxevridan moskovSi vcxovrob. saqar-TveloSi mxolod erTxel viyavi,Zalian didi xnis winaT. da, vai rom, ve-raviTari naTesaoba ver vigrZeni. mx-olod turistuli cnobismoyvareobaiyo. me erovnebiT moskoveli var. rocaadamiani iseT sadnob qvabSi cxovrob,rogoric moskovia, eTnikuroba iTqv-ifeba da Tavs didi qalaqis mcxovre-bad aRiqvam, ra Tqma unda, rusuli qala-qis mcxovrebad“.

    hoda, rusuli qalaqis mcxovrebiqarTul qalaqSi Camovida da 2016 wlis18 oqtombers ilias saxelobis univer-sitetSi Sekrebil mis Tayvanismcem-lebs inglisurad dauwyo laparaki.

    damswreTaTvis es moulodneli su-lac ar yofila. anonsidan vicodiT,rom Sexvedris samuSao ena inglisuriiqneboda da publika sinqronuli Targ-maniT unda yofiliyo uzrunvelyo-fili. Tumca publika TamaSis am wesebsbolomde ver daeTanxma.

    magram es mogvianebiT gamoCnda. man-amde mokle Sesavali sityviT gamovidailias saxelmwifo universitetis req-tori, profesori giga zedania, ro-melmac qarTulad gviTxra, rom borisakunini is mweralia, romelmac liter-aturas simsubuqe daubruna da romel-ic uaRresad popularulia ara martoruseTSi, aramed mis farglebs gare-Tac.

    mere qarTuli wignis erovnuli cen-trisa da boris akuninis TanamSromlo-baze aseve qarTulad ilaparaka am cen-tris saerTaSoriso proeqtebis xe-lmZRvanelma salome maRlakeliZem,romelmac bodiSi moixada, rom frank-furtSi yofnis gamo Sexvedras ver es-wreboda centris xelmZRvaneli medeametreveli da bolos Sexvedris mod-eratori maia jagi warmogvidgina.

    salomem gagvimeora Sexvedriseleqtronuli anonsidan CvenTvis ukvenacnobi informacia, rom es maia jagilondonSi moRvawe literaturis kri-tikosi da kulturis Jurnalisti,Tanac qarTuli wignis erovnuli cen-

    aris radio- da satelevizio prezen-teri, farTod aRiarebuli did brit-aneTsa da mis farglebs gareT. erTisityviT, bevrad ufro magaria dagamoCinebuli, vidre es gancxadebaSiewera da vidre salome maRlakeliZemdaaxasiaTa.

    Zalianac kargi, magram mere ra!ra kavSiri aqvs aseT STambeWdavi

    sivisa da SemoqmedebiTi biografiispatrons an akuninTan, an CxartiSvilTanda an amaT stumrobasTan TbilisSi?

    swored am gapiarebuli jagis gamozedaniasa da maRlakeliZis mokle ga-mosvlebis Semdeg qarTuli ena ingli-surma Secvala. rogoria, qarTul pub-likas, romelsac akunini savaraudodoriginalSi(c) aqvs wakiTxuli, rus mw-erals rusuli enis armcodne britane-li qalbatoni rom warudgens, romel-sac grigori CxartiSvili qarTuliwignis popularizaciisaTvis miuwveviaramdenime Tvis winaT londonSi gama-rTul wignis festivalze. nuTu akuni-nis Tundac inglisur enaze warsad-genad saqarTveloSi veravin moiZebna?Sexvedra rom daiwyo, Tqva kidec erT-ma damswrem garSemomyofTa gasagonad,es ra trakis TamaSiao!

    ar vici, ra TamaSia da rogori mar-ketinguli svlaa, magram maspinZelTaes nabiji, akuninTan gamarTuli ingli-suri jagi-jugi, CemTvisac yovladgaugebari da miuRebeli aRmoCnda.londoneli moderatoris mowvevasacvgulisxmob da Sexvedris inglisurenaze warmarTvasac. es albaT sruli-ad gamarTlebuli nabiji iqneboda,stumrad grigori CxartiSvili ki ara,vTqvaT, im saRamos CxartiSvilis miermsubuqad gakritikebuli piter akroi-di rom moewviaT. amas ar malaparakebsarc inglisuris arcodna (madlobaRmerTs da Cemi inglisuris maswavle-blebs, yvelaferi kargad mesmoda) daarc rusuli enis didi siyvaruli (Tum-ca rusulsac mSvenivrad gavigebdi).ubralod, Tu sinqronistebi unda moi-wvio da stumris saubari mainc unda

    Sexvedra fsevdonimTananu tri-tru-tra

    zestafoneli bakuninis postanarqizmi daqarTuli kvali rusul literaturaSi

    paata nacvliSvili

    ar vici, CaiTvleba Tu ara zesta-fonelad adamiani, romelic am qalaq-Si ki daibada, magram Zalian patarawauyvaniaT aqedan, ager 60 wlisac moi-yara da zestafoni rukaze TuRa una-xavs.

    – CaiTvleba, aba, ara? – metyoda al-baT lado arsenaZe, cocxali romyofiliyo, – isedac cotani varTzestaфonskebi!

    SemTxveviT ar aris ganTavsebuligrigori CxartiSvilis profailizestafoni.ge.-ze, Tumca iq mas boris akun-ini hqvia.

    mas mere griSa zestaфonski dRemdeerTaderTxel yofila saqarTveloSi.imave „snobis“ anketaSi ixsenebs: „wli-

    tris partniori yofila. ganaTleba ma-ias oqsfordis universitetsa da lon-donis ekonomikis skolaSi miuRia, misistatiebi Turme „fainenSl taimssa“ da„guardienSi“ qveyndeba, Tormeti nobe-lianti mwerlisagan auRia interviu,yofila mravali literaturuli kon-kursis Jiuris wevri Tu Tavmjdomareda mravali jildos mflobeli.

    vinc vikipediaSi Caixeda, naxavda,rom „fainenSl taimssa“ da „guardien-is“ garda induri warmoSobis lon-doneli Jurnalisti maia jagi ibeWde-ba agreTve „independentSi“, „ekono-mistSi“, „niusuikSi“, „obzerverSi“, „san-di taimsSi“, „uol strit jornelsa“ damraval sxva periodul gamocemaSi,

  • 3literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTi kontaqtebi11 - 24 noemberi 2016griSa rqmevia – oficialurad grig-ori SalvoviCi (is bulatic rom Sal-voviCia?!) da Tu fizikurad ze-stafoneli iyo warmoSobiT, mentalu-rad – moskoveli da iaponeli gaxl-daT, xolo literaturuli ZuZu mis-Tvis gardasuli epoqebis did rusulliteraturas uwovebia!

    Tavis Tavs, yovel SemTxvevaSi,gaakuninebis pirvel xanebSi, CxartiS-vili mwerlad ar miiCnevda, litera-tori varo, ambobda. arc saxelovanirusi mwerlebi Tvlidnen mas Taviskolegad – uwin mTargmnelad da swav-lul literaturaTmcodned miaCn-daT. marTlac, fandorinis seriaSiZalumad feTqavs rusuli literatur-is XIX saukune. grigori CxartiSvilmaise kargad icis winiswina saukunis mi-wurulis Tu wina saukunis dasawyisisrusuli mwerloba, rom xan erTisstils moargebs Tavis gmirebis deteq-tur Tavgadasavals, xan – meorisas.axla – iaponuri?! rusul-iaponuriortomiani „almasis etli“ me saukeTe-sod mimaCnia mis aqamomdel Semoqmede-baSi. es Semoqmedeba ki ukve iseTi mdi-daria, rom zoma-woniT lamis ukanmoitovos winiswina saukunis rusulimwerlobis gigantebi.

    Tanac es TviTon wers yvelafers,gansxvavebiT araerTi dRes popularu-li da nayofieri rusi mwerlisgan,romlebic TiTqmis daufaravad iy-eneben „literaturuli zangebis“ Sro-mas. popularuli literaturis komer-cializaciis pirobebSi, ramac dResmTeli ruseTi moicva, Cveulebrivi am-bavia, rom erTi saxeliT ramdenime ad-amiani werdes. CxartiSvilis SemTxveva-Si yvelaferi piriqiTaa – erTi adami-ani wers ramdenime avtoris saxeliT!

    sikvdilis win avadmyofi cota xniTmoixedavso, amboben. erTi SexedviT,marTla warmoudgenelia, rom maSin,roca ga(mo)internetebul msoflioSigutenberguli wignis sikvdilze ala-parakdnen, swored gutenbergulmawignebma daipyro ukiTxavad msoflio-Si yvelaze nakiTxi milionobiT adami-anis guli, tvini da sxeuli. da am wigneb-is avtori umetes SemTxvevaSi sworedakunini gaxldaT.

    boris akunini rusulenovani lit-eraturis didi Semobruneba da didiSejanjRareba iyo. da aris. es mesamedidi literaturuli SejanjRarebaaukanaskneli 100 wlis ganmavlobaSi amveeberTela mravalerovnul terito-riaze.

    me ara var rusuli literaturisspecialisti, magram dauZinebelimkiTxvelis poziciidan ise Cans, rommsoflios am erT-erT udides liter-aturas bolo aswleulSi sami radi-kaluri Semobrunebis momenti hqonda,romlebic pirdapir iyo mibmuli ruse-Tis (sabWoTa kavSiris) sam umniSvnelo-vanes politikur metamorfozasTan –1917 wlis revoluciebi, 60-iani wlebisottepeli da saukunis miwurulis per-estroika. politikuri kataklizmebi-sa da politikuri Semobrunebisa aTas-gzis iTqva. literaturazec iTqva, raTqma unda, magram me minda, axla sxva,qarTuli, kuTxiT davinaxoT es yve-laferi.

    saqme is aris, rom arc erT am meta-morfozaTagans uqarTvelebod ar Cau-vlia, metic – qarTvelebi am metamor-fozebis mTavari Semoqmedni iyvnen, TuumTavresni ara. revoluciebisSuagulSi, ufro sworad – avangardSikarlo CxeiZe, stalini da orjonikiZetrialebdnen, ottepeli beriam dageg-ma da daiwyo kidec, magram xruSCovmagaagrZela da amitomac dasrulda albaTswrafad da usaxelod, xolo pere-stroikis, anu sabWoTa kavSiris dangre-vis erT-erTi mTavari arqiteqtori Se-vardnaZe iyo. Zalian dialeqtikuri ramki gamo(mi)vida es „dangrevis arqiteq-tori“! daaxloebiT ise, givi gegeWkorsrom aqvs „tranzistorSi“ _ „nangreveb-is xuroTmoZRvrebi“...

    hoda, am dialeqtikam – politikuringrevisa Tu Senebis dialeqtikam –literaturac Sesabamisi moiTxova damoitana. metic – literaturac poli-tikasTan erTad angrevda Zvels da aSe-

    nebda axals – ukeTess Tu uaress.rusul literaturazea laparaki. daam mniSvnelovan istoriul momentebSirusul literaturas isev qarTvelebiajanjRarebdnen, mimarTulebas isevqarTvelebi aZlevdnen, rusi mwerle-bi, magram qarTvelebi. yovel SemTx-vevaSi, popularobiT maT Tav-TavianTdros veravin Seedreb(od)a.

    Tu emigrantebs (buninis meTauro-biT) da Sinaur emigrantebs (bulgako-vis TavkacobiT) ar CavTvliT, romel-Ta Semoqmedeba aramc da aramc aryofila sabWoTa, im epoqis rusuli (sa-bWoTa) literaturis mwvervali maiak-ovskia. maiakovski, samwuxarod, sruli-ad axalgazrda mokles Tu Tavi moakv-levines da Cemi Taoba mas ver moeswro.arada, ras ar mivcemdi, rom mis erTsajaro gamosvlas mainc davswrebodi,Tundac imas – Tbilisurs, 1914 wlismartSi, roca igi qarTulad miesalmasaxazino TeatrSi Sekrebil xalxs daromlis Sesaxebac erT rusul Jurnal-Si, Tu ar vcdebi, kruCionixma dawera:Маяковский, несмотря на свою желтуюкофту, оказался недурным оратором (ma-iakovski, Tavisi yviTeli kofTis miuxe-davad, arcTu urigo oratori aRmoCn-da). an imas, niu-iorkSi, 1925 wels, rocaman mavani rusi emigrantis mier qanda-ridan nasrol raRac uxams replikasscenidan dedis trakis gineba SeagebaqarTulad. maSin yofila, rom darbaz-Si myof cnobil quTaisel falavanskolia qvarians dauZaxia maiakovski-sTvis, – quTeiseli xar, biZia? xoloamas, _ baRdaTeli var, baRdaTelio!_ scenidanve upasuxia.

    poeti-tribunis poetikam, misma ma-Ralmxatvrulma plakaturobam Taviskulminicias misi sikvdilis Semdegirakli ToiZis im cnobil plakatSi mi-aRwia, deda-samSoblo rom uxmobs saom-rad TiToeul sabWoels. swored imomis Semdeg scada beriam raRacis Secv-la, magram ar dascalda da misi dawye-buli saqme, aki vTqvi, xruSCovis otte-pelad aris cnobili. xolo ottepelisliteraturul liderad kidev erTiqarTveli – bulat okujava moevlinaruseTs. es poeti-trubaduri rusulisaavtoro simReris erT-erTi pionerixom iyo da iyo, rusul prozaSic gvari-ani xnuli gaavlo. zemoT tyuilad arwamomcdenia mis saxeli da mamis saxe-li! vin icis, ramdeni sayveduri asminesbulat SalvoviCs qarTvelebma, ratomwers rusulad, ratom ar qarTvelob-so! bulat okujava rom saSualo Semo-qmedi yofiliyo, aravin masze sityvasar daasvelebda, magram is faqti, romman Tavisi poeturi energia sxvis lit-eraturas daaxarja, patara erisSvilTaTvis, rogorc Cans, Zneli mo-sanelebeli aRmoCnda.

    80-iani wlebis dasawyisSi me daves-wari Sexvedras bulat okujavasTanTbilisis saxelmwifo universitetSi,roca universitetis maSindelma req-torma, Tavadac okujavam, Tbilisisuniversitetis rusuli filologiisfakultetis kursdamTavrebuli Tavi-si naTesavi Tu ubralod mogvareqarTuli universitetis umaRlesijildoTi – ivane javaxiSvilis medliTdaajildova. axla, am werilis werisas,ver vipove Cemi maSindeli Canawerebi,Torem bulatma im dRes bevri sain-tereso ram Tqva 60-ian wlebzec da sak-uTar Semoqmedebazec jer scenidan damere viwro wreSi, roca mcire inter-viu CamovarTvi mas.

    da ai, jerjerobiT bolo radika-luri Semobruneba – gorbaCovian-Se-vardnaZian-iakovlevian-elciniani. Se-mobruneba, rogorc 1917-Si uaryofiligzis gagrZeleba – mibruneba war-sulisken, Secdomebis aRiareba da gon-jad gavlili mrude gzis gamosworeb-is mcdeloba. da SeiZleba iTqvas, romam Semobrunebis literaturulilideri isev qarTvelia – grigori Cxa-rtiSvili, romelmac am gvariTa dasaxeliT mxolod Targmanebi da erTa-derTi wigni – istoriul-filolo-giuri gamokvleva „mwerali da TviT-mkvleloba“ gamoaqveyna, rusul lit-eraturas ki rusul-anarqistuli Tuiaponur-iakuZuri fsevdonimiT moev-lina: b.akunini. kidev or gviandelwigns – „sasaflaos ambebi“ (2007) da„aristonomia“ (2012) – man akunini daCxartiSvili erTad moawera.

    „sasaflaos amebSi“ ori parale-luri teqstia da ori avtoris – Cxar-tiSvilisa da akuninis msgavseba-gansx-vavebani kargad aris gaTvalsaCinoebu-li. CxartiSvils, rogorc Tavad am-bobs, mkiTxveli naklebad ainteresebs,akunini ki mTlianad mkiTxvelzea ori-entirebuli, mis garTobas eswrafvis,yvelanairad zrunavs, rom mkiTxvelmaar moiwyinos.

    – beletristikis Txzva araserio-zuli saqmea, raRac hobis msgavsi, – am-bobs grigori CxartiSvili, – viRac,magaliTad, markebs agrovebs. viRacsalaSqrod dadis da koconTanvizboris simRerebs mReris, me ki de-teqtur romanebs vwer. ase rom, esCemTvis relaqsaciis, modunebis saSu-alebaa. beletristika wamalia mowye-nis winaaRmdeg. Tavad arasodes varmowyenili. marto rom var, arc maSin.CemTvis literaturis Sefasebis mTa-vari kriteriumic es aris. Tu mosawye-ni ar aris, ese igi kargia. Tundac gu-lisamrevi iyos!

    rodesac romeliRac rusul tele-eTerSi grigori CxartiSvils misi daakuninis Sedareba sTxoves, man upasuxa:

    – me da akunini Zalian gansxvavebu-lebi varT. akunini Cemze keTilia. espirvel yovlisa. meore, – is Cemgan gan-sxvavebiT, idealistia da mtkiced icis,rom RmerTi arsebobs, ris gamoc me misimSurs. vin ufro serizulad uyurebsTavis Tavs – akunini Tu CxartiSvili?ra Tqma unda, akunini. is masobriv lit-eraturaze muSaobs da meti pasuxismge-bloba aqvs. man unda daicvas TamaSiswesebi – weros dialogis da ara mono-logis reJimSi. auditoria ar undamoawyinos. roca CxartiSvili eseisti-kas wers, is ar imaleba da ar fiqrobsimaze, ramdeni adamiani waikiTxavs. mis-Tvis mTavaria, gaerkves problemis ar-sSi. xolo akunini gafacicebulia, rommkiTxveli ar dakargos.

    SeiZleba iTqvas, rom ramdenimegzisklonirebuli grigori CxartiSvilierTgvari literaturuli travestia,an antitravesti, romelic xan erTliteraturul rols irgebs, xan me-ores, xan erTi mwerlis tyavSi jdeba,xan – meorisaSi. wina cxovrebaSi, rocaCxartiSvili mxolod mTargmneli gax-ldaT, is xan miSima iyo, xan kobo abe,xan takeSi kaiko, xan malkolm bred-beri, xan piter ustinovi, xan hari hari-soni, xan vin da xan vin. am, meore cx-ovrebaSi ki igi xan bakuninia, xan borisakunini, xan ala borisova da xanac ana-toli brusnikini. amaT ki TavianT naw-

    erebSi xan gogolis Sineli acviaT, xandostoevskis palto, xan leskovisfrenCi, xan Cexovis pensne ukeTiaT, xankuprinis qudi axuravT da xanac gil-iarovskisa. amitom aris, rom kompila-toris saxeli ar akmares da Cxa-rtiSvils plagiatorobac Seswames. esmTlad marTali ar aris – postmodernis-tul literaturaSi Sinelebis ki ara, si-uJetebisa da saxeebis sesxebac mosula...

    asea Tu ise, meoce saukunis rusulliteraturaSi qarTuli kvali amgvar-ad SeiZleba warmovidginoT: maiakovs-ki – okujava – CxartiSvili, anu poeti-tribuni – poeti-trubaduri – mwera-li-travesti. kidev ufro martivad:tribuni–trubaduri–travesti. dasul martivad, samasoiani kodirebiT:tri–tru–tra!

    erTi sityviT, qarTuli trio tri-tru-tra rusul scenaze SeasrulebssimReras „SejanjRarebani“.

    rusul literaturas Seusrulebs.poetma-tribunma dabejiTebiT da-

    asamara, erTi mxriv, rusuli litera-turis XIX saukune Tavisi proza-poezi-anad da, meore mxriv, rusuli litera-turis „vercxlis saukune“. „vercxlissaukunis“ lirika naxevari saukunisSemdeg poetma-trubadurma aaRorZinagitaris akompanementiT, XIX saukunisepika ki – mweralma-travestma, Tumca manes erTgvari farsis, gnebavT – parodiissaxiT, postmodernistuli xerxebiT gaa-keTa.

    CxartiSvili mis mTavar gmirze,erast fandorinze zustad 100 wliTaris umcrosi da masTan erTad izrde-ba romanidan romanamde.

    – CemTvis erast fandorini sruli-ad cocxali adamiania, – ambobs grig-ori CxartiSvili. me mesmis misi xma, vxe-dav mas, saxlSi misi portreti mikidia.es suraTi antikvarul maRaziaSi momx-vda TvalSi da ar SemeZlo, ar meyida:ucnobi Cinovnikis portreti, 1894wliT daTariRebuli, – zusti erastpetroviCia. roca me am portretsvuyureb, mas saxis gamometyveleba ecv-leba.

    mgoni, tatiana tolstaiam Tqva, dResCvenTvis warmoudgenelia, rom iyo dro,roca fandorini ar arsebobda, iseverogorc, vTqvaT, mobiluri telefonio.

    CxartiSvilis gaakunineba moxdaboris elcinis prezidentobis bolos-wina, 1998 wels. gaCnda pirveli fan-doriniani romani „azazeli“ da mxo-lod inicialiani fsevdonimi: b-wer-tili-akunini da morCa. amitomac iyo,rom es fsevdonimi anarqizms da rusu-li anarqizmis mamas mixail bakuninsdaukavSires, marqsis „komunisturipartiis manifestis“ rusul enazemTargmnels. albaT SemTxveviTi araris, rom mogvianebiT kritikosma ivanlikoSinma akunins literaturulianarqisti uwoda.

    erTxans b.akunini vladimir kuninisaxali fsevdonimic egonaT. es vla-dimir kunini – sinamdvileSi vladimirfainbergi – manamde 10 wliT adre ukvemoeqca rusuli literaturis erTgvarganmaaxlebelTa avangardSi. 1988 welsman gamoaqveyna romani, romelmacgvarianad aaforiaqa sabWoTa mkiTxve-li da romelsac saTaurad avtorismierve Seqmnili ucnauri sityva „in-tergogona“ („Интердевочка“) erqva.

    gagrZeleba me-5 gverdze

  • 4 literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTipoezia 11 - 24 noemberi 2016cota-cota

    ise momwons, ise miyvars, verasodes veravisSevadareb, Tumca kargad vici _ cota ver aris.TiTqos uceb ucnauri kelaptari aminTo,diax, diax, swored, swored imitom da amitomverasodes Sevadareb jiSian da gvarianrCeulebs da nebierebs, sul rom kargad arian.naRdia da ver gaTvalavs avi Tvali mzveravis,mtris jinaze mudam cota ver iyo da ver aris.ise gaiwonaswora cota-cotas balansi,veRaravin Seityuebs xaTaSi da balaSi.Seuvali alibebis kvota moimaragada amaod edaveba SeracxulTa maraqa.SiSi ver ekareba da braldeba ver braldeba,rameTu da vinaidan cota vera brZandeba.

    adre da gvian

    Cveni saiqao _ abalaxebuli,Cveni saaqao _ atalaxebuli,me ki _ nametnavad da Senc _ nametnavad _galaRebuli da gadalaRebuli.mamri _ nametnavad agizgizebuli,mdedri _ nametnavad akiskisebuli,xolo nikofsiiT darubandamdisin _furTxi Rirseuli _ akakiseburi.gadaewyobian gvian klaviSebi,xmas aimaRleben gvian gaveSebiT,adre _ Cvenebi da gvian _ gareSeni _yvelas da yvelafers gviangariSeben.

    qesati

    es evro da es dolari _ isev mevalebian,RamiT mesizmrebian da dRisiT memalebian.es larebic _ qimerebi _ ise melarebianda Tan ise gamirbian, TiTqos meranebia.xolo super-qesatebi ki ar memalebian:menaTesavebian da kidec memamebian.

    MEZZO

    damesizmra intermeco:tanze Talxi ZaZa meco,yelze yulfi Camomecoda kalami sisxlSi mewo.melomanma mTxova _ meco,grafomanma: mec, mec, meco!me ki Cemi Tavi meco-meco-meco-mecodeba

    gamoicaniT

    cnobili dardiT da varamiT,poeti _ rionispireli,araTu pirveli _ aramedZalian, Zalian pirveli.

    amocana-gamocana

    biWobas ro gamocda,daiWira gamocda,daiWira Citic da`efemerac~ wamocda.

    `mTvaris naambobidan~

    ara arami _ aramed, alalic gavaarameTda aRarc sxvebi davindeT _ aranakleb da arametda, vinc gadarCa, imaTgan bareor anu baresammegobars veRar uSvela wyalobam megobarisamda verc me davamuRame iseTi hariharalo,arc sxvebi vazaralo da arc Tavi davizaralo.arada, isev _ arada _ bamba Cxrialebs _ arada,vinc ginda da vinc ar ginda _ yovelTa vigindaraTa.suli kbilebiT miWiravs: barem, baremRa, baremis _isev gaTendes paseqi barabas maqebarebis,da, roca cas gavezraxe: romeli amovirCio? _mTvarem ambavi miambo: ieso maxsovs biWio...

    `gadaRebuli wvimis wveTebi~

    `gadaRebuli wvimis wveTebi~,gadoRebuli lurja cxenebi,gaToxebuli razikaSvili,gaTixebuli amaSukeli,gadaRebuli `monanieba~,gadaRebuli qinZmarauli,katarRebuli tarieli dakatorRebuli amirejibi,

    gadaRobili samurzayano,gadaRebili banas freskebi,gaTaRebuli oSkis kedlebida daRebuli samercxulebi...gadaRebuli fotoebidanSemomcqerian frontonebi dagadaRebuli aslis aslebi,ybadaRebulebs vebaasebi.

    biZa nodar tabiZis xsovnas

    gaumarjos: me bevrs vicnob kai-kai biZebs,biZa vici: WianWvelas fexs ar daabijebs.biZa vici: TuSur xinkals urCevnia pica,raki TviTon biZaa da ar sWirdeba biZa.erTic iyo: xarabuza generali biZa,magram tatom biZis suli verki daifica.Sen sxva gyavda: nametanze nametani biZa:aqeT Tovli iribi da iqiT _ iribi ca.yinvac moiSinaura _ ficxeli da ficxi,erTi iyo, ver Seexo mravlobiTi ricxvi.aqeT eimedebodi TiTqos anu TiTqmis,biZa daviwyebodao _ mxolod Cvenze iTqmis.da me guli ucnaurze ucnaurad micemsda me movebodiSebi daviwyebul biZebs,radgan ise gansxvavdeba, rogorc ca da miwa,Seni _ nametani Seni _ nametani biZa.

    elguja amaSukeli _ `firosmani~

    daaberes Tbilisi cxenosanTa Zeglebma,erTaderTi gvaklia: erTi gaerekleba.unda gavizafxulo, vidre marti imartebs:Sekazmuli ar myavs da mainc vityvi simarTles.Seicvala arena da Cems myudro oazissveRar daaSantaJebs SeniRbuli troasi.cvrian balaxs vendobi, Tumca erTma zekacmaCemTvis da Cems saxelze ramdenime Sekazma.fexSiSvela movdivar da gza samgloviarounda gaviaro da unda gamoviaro.xati movisaklise beSqenis da beqasi _ara Savi raSi da ara lurji pegasi.davuCoqeb nikalas arCevans da aradans:cxeni iqiT iyos da kaci fexzec ara dgasda verc ganikiTxaven sjani zneobaTani:xelSi mama abramis ukavia batkani.

    anas gaxseneba

    Cemo tasiko,Cemo kargo anastasia,taSi gamSvidebs ise, rogorc anestezia,Sen ar gaklia atexili ovaciebi,magram eg taSi _ Seni ara! _ anas taSia.

    daviT kvitaiSvilis gaxseneba

    Cemo emzar, gulagidan dagibrunda mamaSenida gagigo fiandazad dibebi da marmaSebi.sxvac bevri da sakuTari sulic gadaurCeniada ar viciT _ axla mamuls ra da rogor urCevnia.Cven leqsiviT wavikiTxeT Cveni saba-sulxani damainc ver gamovaRwieT sawigneTis uRranidan.da Tumca ki masmedia mravals gaaerisTavebs,verasodes aRmovaCenT mavans mamaSenisTanebs.

    ra dRea da ra mzea da ra dila da ra dari da _mainc _ sanTliT ki ara da _ ver movZebniT radariTac.modi, tire gamovricxoT, davaneboT Tavi defissda Cvens droSas davaweroT deficiti daviTebis.

    * * *mocimcimes varCie antimocimcime:mZime wertils _ msubuqi yofaqcevis mZime.xSirad nervebs miSlis da xSirad xelsac miSlisdava kiTxvis niSnisa da Zaxilis niSnis.mitevs sami wertilic da amasTanavewertil-mZime verasgziT ver davabinave.orad ori wertilic _ ormagi da tobe _ameTesa, orives gamovemSvidobe.ver movige xmavanTa katalizatori,veRar davabalanse Cemi orjer ori.veRar davaxarisxe bulbuli da SaSvi:winwklebs imsaxurebda, rac frCxilebSi Cavsvi.da, mexsierebasac raki gavetire,daemsgavsa erTmaneTs defisi da tire.xolo Semdeg, rodesac gadavxede orTo-grafiasac, publikam Jriamuli morTo.amitomac TinaTins, Tikosa da Tikas _vurCev antiSaniZis _anu doCanaSvilis antigramatikas.

    iqneb?

    RmerTo, ucxo da ucnobma xmam Semayovna: daica! _da xeli ver SevaSvele, ise uecrad daeca.dae damZraxon, me mainc gavimeoreb daesa:fexze ver wamovayene, roca muxlebze daeca,valuta ver vuwilade, rodesac kursi daeca,verc maSin ver vanugeSe, roca soxumi daeca,verc gverdiT ver davudeqi, roca Tavzari daeca,rodesac dambla daeca da roca dabla daeca...iqneb Sen gadamirCino, iqneba Sen gamaxaroda iqneb Sen usaSvelo dabladacemuls, maRalo!

    aswliani `rameTu aTasi weli winaSe TualTa SenTa, ufalo, viTarca guSindeli dRe~. fsalmuni 89,4.

    sityva-sityviT SeviswavleT omis anatomia:es cxovrebac erTjeradi aswliani omia,anu TiTqmis aswliani... miirweva taatiT _aTjer aTi, xuTjer oci, orjer ormocdaaTi.ramdenime miliardi ukve gaeTamaSa,ramdenimem gadalaxa erTaderTi Tamasa.naxevari evropa da naxevari aziaceZebs Zveli variantis axal variacias.ise, Sors Tu gavixedavT: wlebis kolonadaSioden dRea guSindeli weliwadi aTasi.

    mesakuTre

    ezo Tavisi ise SeRoba,mere WiSkari ise SeReba,mere WiSkarTan ise Seyefa,vervin gabeda WiSkris SeReba,vervin gabeda xelis Sexebada miTumetes _ cxviris Seyofa.

    ara-kis araki

    gaSala Zveli banqo daamouvida kiko dayaimis Sansic ar hqonda,magram imedi ki hqonda.

    vaxtang javaxaZe

  • 5literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTi kontaqtebi11 - 24 noemberi 2016

    Sexvedra fsevdonimTananu tri-tru-tra

    paata nacvliSvili

    gagrZeleba

    Tavdapirvelad kunins undoda, romanisTvis „bo-zi“ („Проститутка“) daerqmia, magram ruseTis liter-aturul zedafenebSi aman seriozuli aRSfoTebagamoiwvia – sabWoTa kavSirSi bozi vis gaugoniao!erTi sityviT, sruliad advili SesaZlebeli iyo, romb.akunini swored es fainbergyofili kunini yofil-iyo, romelsac zustad 1998 wels katur-avanturu-li romani „interfiso“ („ИнтерКися“) gamoeSva daromelic ukve dasavleT evropaSi cxovrobda, imanarqist bakuninisa ar iyos.

    kunin-akuninis Sesaxeb im periodSi erTi mokalam-buro salaRobo dialogi Semomewera:

    – Кого сегодня в России читают?– Пелевина, Сорокина, Акунина...– А Кунина?– И Кунина!fandorinis ciklis pirveli romani rom wavi-

    kiTxe, raRa davmalo da, akunini mec kuninis axalifsevdonimi megona, sanam wignebis romeliRac sax-elovanma Tbiliselma dilerma – arturam Tu griSam– mis meore romanTan erTad ukve gaZvirebuli mosk-ovidan akuninis CxartiSvilobis ambavic ar Cam-oitana. albaT ufro arturam, Torem griSas romeTqva, akunini grigori CxartiSviliao, ueWveladgavaRadavebdi, raki griSa hqvia, imitom abraleb-meT-qi!

    aravin aravis arafers abralebda. akunini Cxar-tiSvili iyo. morCa da gaTavda. es akunini ki, TumcaalbaT bakuninTanac aris kavSirSi, grigori CxartiS-vilis gviandeli ganmartebiT, Turme iaponuridanmodis da cud tips, avazaks, aramzadas, avkacs, gare-wars Tu raRac amgvars niSnavs. amas ki skandinaviurTqmulebebSi troli Seesabameba. ase rom, rusuliliteraturis samgzis SemajanjRarebel im Cems tri-os SeiZleba tri-tru-tra ki ara, tri-tru-tro er-qvas.

    – me cudi tipi davirqvi ara imitom, rom me varcudi tipi, aramed imitom, rom, rogorc mwerals,Zalian mainteresebs cudi tipebi, radgan isini qm-nian problemebs da sainteresos xdian cxovrebas.

    fandorinian romanebSi mudam aris erTi an ram-denime cudi tipi, romlebic aranakleb saintereso-ni arian, vidre Tavad fandorini, romelic Tavismxriv yvela romanSi sul sxvadasxvagvarad war-mogvidgeba imis mixedviT, rogori cudi tipis wina-aRmdeg uwevs brZola.

    ase iyo Tu ise, akuninis fsevdonimi didxans ardarCenila saidumlod. aki vTqvi, mgoni es fsevdon-imi manamde gaxsnes, sanam CxartiSvilis gaakuninebismeore wels mexuTe fandoriniani romani „yvavis va-leti“ gamovidoda, romelSic meSvidexarisxovan per-sonaJad kneina CxartiSvili Semoiyvana avtorma.

    gamikvirda kia, es CxartiSvili akuninobas rogoriqms-meTqi. momwonda akunini, marTla sulmouT-qmelad gakiTxebda im Tavis pirvel romanebs.

    magram akuninis saubedurod, ise moxda, rom esCxartiSvilic wakiTxuli aRmomaCnda da maincd-amainc didi azrisa masze ar davrCenilvar.

    im dResac, iliaunSi CxartiSvilTan rom yofil-iyo Sexvedra, ara mgonia, wavsuliyavi, akuninTan Sex-vedraze ki wavedi da TiTqmis naxevari saRamo fexzecvideqi, Tumca adgilebi iyo, magram saRamos bolom-de im cariel skamebze an qurTukebi elaga, an warw-erebi ewyo – „dakavebulia“. bolos mainc movaxerxedajdoma, roca damswreTa garkveul nawils,rogorc Cans, mobezrda stumrisa da moderatorisinglisuri dialogi da darbazi datova.

    magram imis mizezi, rom Tavidan pirTamde savseauditoria TandaTan daicala, marto inglisurijagi-jugi ar unda yofiliyo. saqme is aris, rom lit-eraturis nacvlad saubari, ar vici, nel-nela, arvici, Cqar-Cqara, politikisaken wavida.

    darbazSi bevri saintereso ram moxda, mec araer-Ti saintereso fiqri aRmeZra, magram vxedav, romgazeTis am nomerSi CemTvis da akunin-CxartiSvil-isTvis gamoyofili farTobi Sagrenis tyaviviT dai-lia da amitom fsevdonimTan Sexvedraze saubrisdasasruli, modi, momdevno nomrisTvis gadavdoT.

    dasasruli Semdeg nomerSi

    Tavs veraferi argo dadedis rZec ver Seirgo darac ufro metad ar hqonda,miT ufro metad ki hqonda.uWirda aRiareba,jabnidnen elegiebi,ver Seamcira arebi,ver gaabevra kiebi.

    Sindiselebis simRera

    gaxsovdes Seni Sindisida, Tu gawuxebs sindisi,ar aikido gareT daar moitano Sin Sidsi.

    * * *me var momswre bevri Zeglis, bevri pedestalis:beladobis magistris da magis magistralis:gurjistanis, daRestanis, magadanistanis,bevrze bevri ministrisa da naministralis,me var mowme neo-staris, neo-superstaris:CaSvebis da gametebis da sxva amisTanis...gaumarjos, ukacravad pasuxia, stalins!

    qebaTa qeba

    momravldnen Zeglebi upedestaloni,rogorc ki Camoabelades stalini.ar vaqeb saeWvo warsulis petres daarc oCopintres da arc oCopentres da _dideba cariel pedestals!

    stalinis Semdeg

    kremlis saaTi isev rekavda,magram Cven aRar gverekeboda,Cven ukve aRarc gvevardebodada ukve aRarc gveekleboda,aRarc erekle gvevasebodaanu ar qve-gve-erekleboda,xmali qarqaSSi ver egeboda,brZeni ankesze ver egeboda,fexqveS veravis ver egeboda,qebaTa qebac ver eqebodada gaCumebac ver egeboda, _arada, kremli isev komiko-komunizmisken gverekeboda.

    meeqvsedi

    meeqvseds aqebs asi tania:yvela wiladi asatania.

    meeqvseds aqebs asi vania:maTi savane sxva savanea.

    sizmarSi vnaxe me es edemi:oxrad eyara meeqvsedebi.

    gadavaxvie kadri asjer dagamoviWire kadri aseTi:imas, meeqvseds vinc ar dasjerda,enatreboda meaTasedi.

    riaria

    sisxlSi meti roe roa,guli ubarieroa.meti isteria roa,brZeni ukarieroa.uZvelesi troa roa,uaxlesi trio roa,seqsis industria roa,antisimetria roada meistorie roa, _naRdi da aprioria.xata saqirao roa,Tanac sagirao roa,Tanac sakvirao roa _intim-interieria.ra hqviao, rao, rao? _ra hqvia da _ riaria!

    mimi

    kargi ambavi araerTxel mimitania,ena boroti arasodes mimitania,boroteulze ieriSi mimitaniada yvelaferi gulTan axlos mimitania.

    mwyurvalisaTvis nabeRlavi mimitania,nikorasaTvis Calabula mimitania,mamaom Cemma samebaSi mimetania,codvili var da eWvi bevrjer mimitania.Zalian momwons pantomimis mimi tania,guli momikla welTa misTa mimotanama.

    mocimcime ariTmia

    hipertonia kacobriobas amaqsimumebs-aminimumebs,damalobanas eTamaSeba: apingvinebs da amaimunebs.saxelovanebs, saxelianebs, usaxeloebs, anonimurebs _abarbacebs da aqanavebs da ananavebs da ananinavebs.raindebsa da savse darbazebs, lamazmanebs da lamaz karavebs _apampulebs da apampulavebs, amasxarebs da amasxaravebs.arwevs da arwevs: erTi bali da ori bali da sami bali daametebinebs Tavisianebs mexsierebis kidobanidan.moZRvravs: luka da maTe maTia,aSamaTebs da maTi matia:ariTmiuli ariTmetika da umdablesi maTematika.da, Tumca kargad moexseneba, buda-alaxi-qriste maTia,dauyadaRa samociqulo karabadinis qrestomaTia.daikida da aararavebs da ubaTilebs sagarantios _kardiologebs, kardiogramebs, kardiografs da yvela kardios.da, Tumca isev aforiaqebs da mocimcime ariTmiebiTatortmanebs da acaxcaxebs da aretianebs am riTmebiviT, _mainc beberi hipertoniki xandaxan ise gadikiskisebs, _gamoZvreba da am riTmebiviT gadaurCeba krizis krizisebs.

    kiTxvis niSani

    amekida da gadamekida,bolos kiserze Camomekida,me kidev gulze cecxli mekidada xeli araferze mekida.aravin modis sanugeSeblad,is ki aqezebs Tavis damqaSebs,ucnobma miTxra: `ar mogeSveba,sanam Tavis Tavs ar dagamsgavsebs~.

    naxevari majama

    dae, mgzavri mgzavrobdes da Cemodani Cemodnobdes,gazafxuli gazafxuldes, Semodgoma Semodgomdes,arc iseTi Tavxedi var, alfonss daveCemo dodes,magram imas ver avitan, kruxis palo Cemodnobdes.

    dRes Semisrulda oTxmocdasami...

    msajulma Semomitia (me vismendi da viTmendi):risi oTxmocdasamio: ass gamovakloT Cvidmeti!SevkrTi da daveTaTbire braleulsa da bralians:rogor gaveqce zonidan aseulebis alianss.aqamdis mSvidad meZina, Semwec myavda da garantic,ar makadrebdnen tenders da ar meSinoda kalandis.wlebma aRlumi gamarTes, gamalaRes da gamarTes,mec varigebdi pasianss, mec vagorebdi kamaTelsda nawil-nawil viTvlidi (es iyo Cemi samiti):ocs mivumatoT oci da ocdaaTi da cameti.xval anas wigni damicavs, xvalzeg _ murmanis wignebi,gaisad ass gamovakloT Teqvsmeti wlisa viqnebi.

    Cemi meore naxevari

    gana leverkuzenidan, leCedan da levilidan _qvemoimereli myavs da zemoimereli minda.gamafrTxiles: jalabisa wminda Seinaxe vali:sxva meores gerCioso mag meore naxevari.ucabedad gamaxsenda salome da miurati:rogor unda davaqvrivo Cemi erTi meoredi?anda rogor gavaoco verleniT da miuseTi _Cemi xuTi meaTedi anda aTi meocedi?am SekiTxvebs verasodes me ver gavaiasnebdi,Cemi _ rom ar mamxnevebdes _ xuTjer aTi measedi.isev wyvili eWvi mitevs _ awindeli-winandeli,kvlav erTmaneTs daeZeben gaTiSuli wiladebi.umniSvnelo-umricxvelo Sefaseba-dafasebiT _gaviare saxifaTo aTeulTa darbazebida, vidremdis damiqneven merve pavilionidan,Cemi Tavi SemogevloT _ Cemi memilionedi.

  • 6 literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiproza 11 - 24 noemberi 2016_ Sen erTi brma da mkvdari xorci

    xar!!! _ sul sxva xmaze ifeTqa vata-tom da uceb yvelaferi dayuCda irgv-liv.

    _ ra moxda? _ davibeni da mivxvdi,rom saxeze siwiTlem amasxa. vatatomucnaurad Semomxeda. TiTqos Tvalebzebindi gadahkvroda, ver mcnobda damixsenebda, vin viyavi. aq ukve ZaliandaviZabe da mivxvdi, raRac saxifaToxdeboda, magram ra xdeboda _ veraf-riT vxvdebodi.

    _ araferi! morCa... _ uceb isevgardasaxulma vatatom ganmuxtadaZabuloba da ucxod awrialda. _araferi ar yofila... daiviwye! mearaferi miTqvams! _ amis Tqma iyo davatato isev gardaiqmna. amjerad,TiTqos kidev ufro sxva adamianad iqcada dapataravda. mere oboli bavSvisTvalebiT Semomxeda da ukve sul sxva,usazarles xmaze aRaRadda:

    _ yoveldRe didi RmerTis gas-venebaa! man sikvdilis win anderZaddaibara, rom is ar unda miabaron mi-was... aramed, vinc igemebs mis xorcs dasisxls, is Seiqneba gandobilad! meyoveldRe rigSi vdgavar... ubralod,misi xorci mSia da sisxli mwyuriamudam, Torem gandobili isedac var!

    amis gagonebaze SiSisgan guli,filtvi, elenTa, Tirkmelebi, nawlave-bi, RviZli lamis erTdroulad vaRe-bine. vatatom ki Zalian ucxod, magramukve kmayofilma gaiRima da binidanTavqudmoglejiT gavarda. erTbaSadbolomde gamomSrali lamis fesvebiTSevezarde iataks. mivxvdi, rom absolu-turad carieli viyavi yvela im energi-isgan, riTac aqamde iyo aqauroba ux-vad gaJRenTili. cota xnis win xom yve-laferi yvaoda, cocxlobda da bed-nierebiT anaTebda. axla ki es energia,araTu gaqra _ erTi xelis mosmiTraRac sazarel, ufero, mZaRe siSavediqca da yvelaferi misiT Seivso: Cemifiltvebic. nawlavebic. sulic.TiTqos Suqi dabrmavda orive TvaliT.swored am dros, gavigone raRacuborotesi Rmuilismagvari xma zurgsuknidan da aman kinaRam sisxli gamixmoZarRvebSi.

    swrafad Sevbrundi. oTaxSi martoviyavi, magram Cems garda kidev raRacerTis, mTlianis da usxeulos yofnaukve aSkarad igrZnoboda irgvliv. ise-Ti daZabuli videqi, Zlivs avaglijekbili kbils. Sarvali Sevikari da yve-la Suqi avanTe. mere kankalma amitana.mivxvdi, rom Zalian mcioda. abazanaSiSevvardi da TiTqmis mduRare SxapSivibanave. banaobisas ramdenjerme davi-Wire Tavi, rom bevrs vixexavdi tans daiRliebs. TiTqos raRacas vicilebdi_ cud da lorwovan WuWys. ramdenjer-me momeCvena, rom wyals Savi feri mieca,magram eg aRar vici, marTla iyo, Tuukve ubralod mindoda, rom egre mom-Cveneboda.

    * * *gvian saRamosken karze isev ase nac-

    nobma or-orjer kakunma TiTqos cocx-iT gamomgava avi azrebis oTaxidan:ramdenime saaTi iqneboda, binis didoTaxSi win da ukan giJiviT mimovdio-di da vatatos wyobidan gamosvlis mo-ments albaT ukve meociaTased vitri-alebdi gonebaSi. TavSi TiTqosuswrafesad motriale wisqvilisdolabi medga, romelic saSineli grux-uniT zrialebda, magram saerTod ve-rafers fqvavda. am ucnaurma, erTiSexedviT saocrad Tavisufalma adami-anma saerTod amomagdo kalapotidan.Tan aSkarad vgrZnobdi, rom misi aseTiwasvliT binaSi marTla Seicvala kli-mati. CamoZenZilnoxiani kedlebi kidevufro CamoiZenZa da avejic ufro aqer-clili da sarestavracio gaxda. oTax-Si mosiarule verafers vxvdebodi daimasac aSkarad vgrZnobdi, rom es yve-laferi am adamians ukavSirdeboda,romelic miuxedavad imisa, rom sulraRac ramdenime saaTi iyo vicnobdi,ukve magnitiviT mizidavda da TanraRaciT Zalian mafrTxobda. Tan cx-onebuli Zia antonisken gamirboda

    fragmenti momavali romanidan

    goneba... aq ra ambebi xdeboda netav Ce-mamde...

    am kakunma guli mainc ufro sixaru-liT amifriala, vidre raime uxiagiT_ isev pozitivma gadaswona da bolom-de daCrdila jado-gulisdardi. gam-ovaRe da karSi isev Zveleburi, gaRime-buli da sicocxliT savse vatato damx-vda. mas xelSi eWira didi litrianiboTli „varayi~, xolo meoreSi ki,uzarmazari loyawiTela vaSli uRa-JRaJebda.

    _ ganjadoveba ici ra aris? _ Se-momcina man mxiarulad. _ awi SegiZliavato damiZaxo!

    erTbaSad yvela siSavegadayrilmasaxeSi Sevcine, man ki pasuxad vaSli daboTli erTad gamomiwoda.

    _ CemTvis sasmeli ar SeiZleba, ma-gram SenTan erTad erTxel vcdi...vaSlic kargad midis arayze.

    zedmeti kiTxvebis dasma ubraloduadgilod meCvena. vatatos dab-runebiT aSkarad daTba binaSi. kedlisSpaleris yvavilebic isev ayvavildnenTiTqos da bednierebis koeficientmacerTi-ormocad ixuvla irgvliv.

    Ti dafasebuli ar xar, rogorc imsax-ureb? gamotydi, aba...

    _ damcini, vato?_ Tan ise, rom arc ici _ ratom

    wer?aq Zala movikribe, naZaladevad gav-

    icine da Tavi gadavaqnie._ araa egre..._ ici, ras getyvi?_ gismen!_ me Senze kai mwerali var, miuxe-

    davad imisa, rom jer araferi damiwe-ria...

    _ eg rogor?_ imitom, rom Zalian kargad vici,

    ratomac ar vwer...aq saerTod gavirinde da uceb mivx-

    vdi, rom yvela Zalisa da energiisgandaclili viyavi.

    _ me Cem Tavs vswavlob... _ ganagr-Zo vatatom isev eWviani RimiliT. _dameTanxme, es ufro sainteresoa.

    _ gacilebiT... _ ukve inerciiTvyridi piridan sityvebs.

    _ Tu ginda, erTad viswavloT... ise,SenTvis eg Zalian Zneli iqneba...

    aq Rrmad CavisunTqe da Sevecade,

    amomasxa uceb yvelaferma erTad,TiTqos am brazma erTianad Suaze gam-bzara da raRac sulismagvarma daiwyosxeulidan gadineba.

    _ gmadlobT... kargad! _ ucebZalian kmayofilad gairinda vatato.

    * * *_ ginda magari istoriebi? _ Tva-

    li Camikra vatatom. _ me gavixseneb,anu movigoneb did da ufro did katas-trofa-ambebs, da Sen unda daimaxs-ovro... Tu ginda, Caiwere! Tu kargaddawer mere, anu zustad gadmocem, gaim-arjveb...

    _ ra katastrofa?.. sad gavimar-jveb? _ SeSinebuli ki viyavi, magrammainc myofnida nebisyofa, gameZlo, dasaerTod TavpirismtvreviT ar gavq-ceuliyavi sakuTarive binidan.

    _ RmerTze da eSmakze! CaTvale,rom Sen Tavs sabolood moerevi dabolomde gamodeni mag usargeblo na-gavs Senidan... moica... erTi kiTxvacSeiZleba?

    _ ori-oTxi iyos..._ siyvaruli raa SenTvis, mweralo?aqac isev movida Zala. wamoviwie,

    wamovjeqi da kedels miveyude. mereSuqs avxede.

    _ TvalebSi miyure Tu SeiZleba! _isev brZanebasaviT gamouvida vatatos,magram CemTvis ukve sul erTi iyo, memas ubralod vemorCilebodi dadinebas mivyvebodi. am dros erTdrou-lad amomitivtivda gonebaSi uamravidaumarxavi da cocxali emocia, dakav-Sirebuli Cems siyvarulovan warsul-Tan _ sabavSvo baRidan dawyebuliager sul ukanaskneli adamianiTdamTavrebuli, romelTanac urTier-Toba jer bolomdec ar mqonda das-rulebuli.

    _ rogor giTxra, aba..._ pirdapir! _ alesili danasaviT

    iyo vatato._ is CemTvis... albaT iq iwyeba, rode-

    sac cxovrebis gzaze, uceb Zalian Se-nians Sexvdebi adamiani... da ufro giy-vardeba cxovreba, ufro giyvardebasakuTari Tavi... Sesabamisad, ufro me-tis gacema SegiZlia... ufro giyvarsyvela... yvela Seniani kidev ufro...ufro cxadad grZnob, rom yvelaferikargadaa...

    _ Sen unda daiviwyo Seni warsuli!_ uceb TiTqos grdemls urosaviTdaartya vatatom da ukve gabzarulimzeriT Semomxeda. oTaxSi ucnauri si-Cume Camovarda. am siCumeSi TiTqosaSkarad ismoda viRac fSvinvieris fS-vinva. mivxvdi, rom am xmas ver gavu-Zlebdi da ubralod, is rom gadame-fara, lamis viyvire:

    _ rogoooor?!_ rogor? _ mSvidad gaeRima va-

    tatos. _ ra rogor? rogor da _uceb! Sen ver xvdebi, magram eg SeniegreT wodebuli didebuli warsulixels giSlis!.. winsvlaSi!.. diaxac! imi-tom, rom Cabmuli xar masze! da verSordebi! uWiravxar yurebiT! Senc sulgaxsovs.. ager axlac! xom gaxsovs?

    _ maxsovs. _ vTqvi me da vigrZeni,rom axla raRac Zalian saSinelimoxdeboda.

    vatatom, es sityva gaigo, Tu ara,saxe aelewa, kiserze ZarRvebi daebera,mopirdapire kedlisken iseTisiswrafiT gaqanda saxiT misaxeTqe-blad, ar vici, ra moxdeboda, rom araCemSi gaCenili raRac ucnauri, vefx-visebri reaqcia _ ganze uswrafesadgadgmuli nabijiT misi dartyma pirda-pir Cem Tavze aviRe da iatakze erTaddavyiravdiT. me xelebi mqonda Semos-altuli vatatoze mTeli ZaliT.

    _ gamiSviiiiiiiiiii!!! _ uceb iseTsazarel xmaze daizriala vatatom,rom xelebi ki ara, yvela kiduri erT-droulad damibuJda. vatato uswrafe-sad wamofrinda Cemgan da zemodan isevim Tavisi mware TvalebiT damacqerda.cremli oriveSi iseT waskdomaze hqon-da, megona, ixuvlebda da iwvimebda.

    beso xvedeliZe

    RmerTi gamoZaxebiT* * *

    trapezobisas vatato kidev ufroucnaurad gamecno da ukve Zalianiolad damdo beWebze. imdenad gu-laxdilad da sainteresod yvebodayvelafers, erTi piroba Semrcxva Cemimwerlobis, sadRac davmZimdi kidec,Tumca vatatos gadamkide mainc sulfxizlad daZabuli viyavi.

    _ ratom wer, ici? _ mkiTxa vata-tom da Wiqa momiWaxuna.

    uceb Zalian davibeni da mivxvdi,rom aseTi kiTxva jer aravis daesvaCemTvis.

    _ ratom vwer? _ gavimeore me davatatos mzera Zlivs gavuswore.

    vatato odnav damcinavi saxiTmiyurebda da pasuxs elodeboda.

    _ me Seni saerTod araferi vici...arc gamigia... _ Tavad gamomiyvana va-tatom uxerxuli damunjebisgan da pa-suxi ganze gadamadebina.

    uceb Tavi erTob ubadruk adami-anad vigrZeni _ Zalian Semrcxva, romTavad arasdros damesva egeTi kiTxvasakuTari mesTvis aqamde da Sesabamis-ad arc pasuxi mebada.

    _ sadRa kiTxuloben wignebs... _ukeTesi pasuxi ver movZebne da kidevufro daviTrgune.

    _ ha-ha... _ gaecina vatatos. _ rasasacilo xar... moica, erTi kiTxva Sei-Zleba?

    _ aba?.._ Tan guli gtkiva, ara?.. rom ise-

    seriozuli toniT mekiTxa, magramkiTxva iseTi xmiT aRmoxda piridan,ukanasknel selaps SeeSindeboda:

    _ Zalian rom Sevecado?vatatom kai xans icina. sicilisas

    TiTiT Cemze uTiTebda. suli rommoiTqva, mere Tqva:

    _ Sen SegiZlia yvelafris sufTadafidan dawyeba?

    _ ras qvia yvelafris? _ TiTqosmibrundeboda Zala da neba.

    _ anu sakuTari Tavis nolidan daw-yeba...

    uceb warmomimdga Tvalwin saku-Tari dabadeba, magram am warmosaxvaSime mainc amJamindeli asakis viyavi _ubralod gawepili da balniani. mivxv-di, isev wamomazidebda, pirze xelirom ar mimefarebina.

    _ egeTi amnezia... rogor davimar-To... ki magram? _ Zlivs amovRerRe.

    _ moifiqre!mivxvdi, isev klasikuri sisulele

    unda damebrexvebina, magram Tavi maincver Sevikave:

    _ Cemi warsuli xom mudam CemTanaa..._ magitomac giWirs, Se siro! _

    braziT ifeTqa uceb vatatom daTiTqos haerSi aiwia. _ miwepebuli romgaqvs sulze amdeni nagavi! ver iviwyebs,biWi... sul mogonebebi _ tkbili damJave! mere kidev me var SeSlili da es-eni Wkvianebi!.. daxuWe da dakete eg yve-laferi! da mokali eg Seni Tavi!

    _ rogor, ki magram, rogor?! _ dasasruli me-16 gverdze

  • 7literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTi poezia11 - 24 noemberi 2016leqsi Caize da yavaze(viTom)

    mTeli dRe Jolos vkrefdiTo,vWamdiTo,pirSi mJave jado gvewurebodao,iseTi, sul gvakankalebdao,Triaqis mosavalsac davxedavdiTo,erT foTols movwyvetdiTo,davfSxvnidiTo,gavabolebdiTo,amasobaSi Camobneldebodao,da bulbulic mofrindebodao,kanfetis xeze SemojdebodaCvens ezoSio,da daiwyebda Tavis simfoniebso,viweqiTo,Caxutebulebio,meti ukeTesi aRaraferi SeiZlebodao,irgvliv mTeli sofeliaseve gayuCdebodada im Cvens bulbuls usmenda,kanfetis xeze Semoskupebulsao,da gveZina ase,rom viRviZebdiT,isev Jolos sakrefad gavdiodiTo,da sul aseo da aseo,da awia Cemma gruzaTmianma megobarma xeli,gaaCera samoTxis baRis ambebis mTxrobelibiWi da gogo,da Tqva ase:aio, adreo,poezia eg iyo,bulbulisTvis unda mogesminada mere masze dagewerao,axla ra aris poeziao,yavis da Cais dalevaze wers yvelao,kargi poetic da cudi poetico,Sansi araa, xuTi-eqvsi leqsimainc ar hqondes nebismiersyavis da Cais dalevaze SeTxzuli,meti Tu arao,egRaa axla poeziao,gaqra bulbulio,da iciT, ratom gaqra bulbulio,imitom, rom bulbuli im adgilebs etaneba,sadac Triaqia daTesilio,iq mifrindeba,iq wrialebs,iq emRerebao,davTesoT Triaqi da mofrindeba bulbulida Seicvleba qarTuli poeziao,me vijeqi, vusmendi daTbil Tonis purs yuas vatexdi,da es Tonis puri iyo erTaderTi,rac im samyaros nawili SeiZleboda yofiliyo,razec is gogo da is biWi laparakobdnen.es kanfetis xe ki ver gamego, ra iyo,megona xumrobdnen,an fantaziorobdnen,vikiTxe da mipasuxes,marTla arsebobs egeTi xe,iaponuri jiSisaao,foCebiani araa,magram kanfetiviTaa marTlao,daudastura Cemma gruzaTmianma megobarmac,Tan fanjaraSi iyureboda gaSterebiT,bulbulis galobas ixsenebda, megona,magram uceb Tqva:axla aq yvavebi gadaifreneno.TiTiT gvaCvena, saidan wamovidodnen,da saiTken gaeSurebodnen,sul zepirad vici maTi marSrutio,yoveldRe ase moZraoben,dabnelebamde 15-20 wuTiT adreo,ar gvejereboda, magram wamovidasul male maTi gundi,motylaSunobdnen mwyobrad Tbilisis Tavze,Cvens korpussac gadauares,Joloze, Triaqze da bulbulze vlaparakobdiTda yvav-yornebma gadagvifrines,magram esec xom poezia iyo,oRond Tbiliseli poetis(mTielisac),da miviReT Cvenc es yvav-yornebi,mivxvdiT, rom dRevandeli zRaprisaucilebel nawils warmoadgendnen,da rom marto bulbuli ki ar daakldaqarTul poezias,yvav-yornebic daakldnen.ra gveqna, ar iyo saSveli qarTuli poeziis,da amitom, rom wavidnen is gogo da biWi,maTi datovebuli Jolos muraba gavxseniT,iseTi gemrieli iyo, cota SegveSinda,da gavanebeT Tavi,erTma Cai davisxiT,meorem _ yava,da vTqviT,

    SoTa iaTaSvili

    mainc ase ukeTesia,ase ufro progresulia,Caize davweroT leqsebi,yavaze davweroT,dRes amaze weren mainc namdvili poetebi,amaze weren,hoda, mec davwere ai, axla es leqsi da davarqvi asec:„leqsi Caize da yavaze~.

    ase vWedav cxovrebas

    mogve! aha, waiReT!mogve! aha, waiReT!mogve! meti ara maqvs!wadi maSin, gviSove!

    vuSove da miveci.morCa, kidev mogveci!vuSove da miveci.mere veRar vuSove.

    gamebutnen, gabrazdnen,bolos TviTon iSoves.orjer, samjer iSovesdabrunebis pirobiT.

    Seicvala „plastinka~:daubrune, sWirdebaT!davubrune erTs, magrammeores ver vubruneb.

    Tanac amasobaSi _isev: mogve! waiReT!isev: mogve! waiReT!isev: meti ara maqvs!

    ase TandaTanobiTsimfoniac aewyo:mogve! aha, waiReT!daubrune, sWirdebaT!

    aRara maqvs, gamigeT!gamigeT, ver vSoulob!mogve! aha, waiReT!sakmarisi araa!

    axali xmac Semodisukve amasobaSi:damibrune! macade!damibrune! macade!

    didi xani gicade,mets ver dagelodebi!damibrune, dampalo!gagxeTqav nakeravze!

    aq isinic CaerTvnen:cota kidev acade!dagibrunebs namdvilad!wesieri biWia!

    da Tan amasobaSi:cotac mogve! gvWirdeba!

    mogceT Tu davubruno?jer mogveci, gvWirdeba!

    imasac rom Wirdeba?is xom mainc isaa!Cven ki Cven varT, amitomCven gviSove, mogveci!

    vSoulob da viZlevi,vSoulob da vabruneb,ukve didi xaniaam „plastinkas~ vabruneb.

    zogjer veRarc vabruneb,iWedeba „plastinka~.mere mec viWedebi,viWedebi da vWedav.

    ase vWedav cxovrebasukve didi xania:Semeyara Sovnis dadabrunebis mania.

    mogve! aha, waiReT!dagvibrune! gvWirdeba! _Cemi iavnanaa,Cemi Zveli himnia.

    viRviZeb da Camesmis,viZineb da Camesmis:mogve! aha, waiReT!dagvibrune! gvWirdeba!

    wignis weris mizezi(ucnauric araa)

    modi, wigni davweroT!wigni ratom davweroT?sxvebma rom ar daweron!sxvebi mainc daweren...

    modi, qali gavJimoT!qali ratom gavJimoT?sxvebma rom ar gaJimon!sxvebi mainc gaJimen...(ucnauri formaa)

    modi, Rvino davlioT!Rvino ratom davlioT?sxvebma rom ar dalion!sxvebi mainc daleven...

    modi, fuli vakeToT!fuli ratom vakeToT?sxvebma rom ar akeTon!sxvebi mainc akeTen...(ucnauri formaa)

    amitomac isev jobs:

    modi, wigni davweroT!wigni ratom davweroT?sxvebma rom ar daweron!sxvebi mainc daweren...(ucnauric araa)

  • 8 literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTidiskusia 11 - 24 noemberi 2016

    krizisi Tanamedrove prozaSi Tu gardamavali periodi?kritika _ rogorc orientiri mkiTxvelisTvis

    literaturuli konkursebigamomcemlobebi da redaqtorebiliteratura mozardebisTvis

    am Temebze sasaubrod moviwvieT gia arganaSvili (mwerali, kritikosi),ivane amirxanaSvili (literaturaTmcodne, kritikosi) da zviad kvarac-xelia (mwerali, gamomcemeli).

    _ mwerlebma, romlebic meocesaukunis meore naxevarSi moR-vaweobdnen, didi prozauli memkvi-dreoba dagvitoves. Cveni Taoba in-teresiT kiTxulobda Wabua amireji-bis, oTar da Tamaz WilaZeebis, guramdoCanaSvilis, rezo inaniSvilis,oTar CxeiZis, naira gelaSvilis, je-mal qarCxaZis, rezo WeiSvilis, nug-zar SataiZis, goderZi Coxelis, sosopaiWaZis, erlom axvledianisa da sxva-Ta prozaul nawarmoebebs. dRes Cve-ni saubari am mwerlebs ar Seexeba,radgan es ukve klasikaa da rogorcmkiTxvelma, aseve literatorebmacTavisi sityva Tqves. maTi nawarmoebe-bi ukve skolis saxelmZRvaneloebSiaSetanili. dRevandeli mkiTxvelis-Tvis, albaT, ufro saintereso iqnebabolo 25-30 wlis literaturuli cx-ovrebis mimoxilva _ 90-iani wle-bidan, roca TandaTan fexi moikidapostmodernizmma, ramac daarRviaRirebulebaTa ierarqia. bunebrivia,Tu wesrigi ar aris, Cndeba qaosi, ab-surdi. Seiqmna axali formebi, Seicv-ala damokidebuleba literaturismimarT. ra xdeba dRes TanamedroveprozaSi? daaRwies Tanamedrove mwer-lebma Tavi postmodernizms Tu zed-metad gagvigrZelda gardamavali eta-pi?

    Tanamedrove romani aRar jdebatradiciul CarCoebSi, ar aris arcdasawyisi, arc dasasruli, arc kvan-Zis gaxsna, arc mkveTrad gamoxatu-li gmiri. nawarmoebi mkiTxvelisTvisar aris saintereso, roca ar xdebagmiris zrda, misi ganviTareba... Tana-medrove literatura dacliliasulierebisgan. ver gaigeb, avtorsrisi Tqma unda, risTvis wers... nuTuisev iq varT, saidanac daviwyeT 90-ianwlebSi?

    gia arganaSvili _ saubari undadaviwyo bolo aTwleulebis im mniS-vnelovan cvlilebebze, romlebmacdidi gavlena moaxdina (an unda moex-dina) Cvens literaturaze. upirvele-sad es iyo qveynis damoukideblobisgamocxadeba. es istoriuli movlenaTavisi SedegebiT rom saTanadod asax-uliyo Cvens literaturaSi, vix-ilavdiT Tematur siaxles, mxatvrulisaxeebis siuxves, literaturuli tipa-Jebis simravles. Tumca, ra moxda darogor moxda am mxriv Cvens liter-aturaSi, es jerac Sefasebis sagania.garda amisa, swored ukanasknelaTwleulebSi gaixsna gza dasav-leTisken. Cven pirdapir SevejaxeTdasavlur kulturas. moxda erTgvari„mokle CarTva~. marTalia, adrecgvqonda kulturuli kavSiri dasav-leTTan, magram maSin es sxva qveynis(ruseTis) gavliT xdeboda da Cvenam-de mxolod civilizebuli samyarosSuqis anarekli aRwevda. amjerad ki,Cveni Rirebulebebi, sabWouri wnexi-dan gamoridebuli erovnuli fsiqo-logia, pirispir Seeyara gansxvavebulkulturas. ver movaswariT imisgaazreba, ra iyo aq CvenTvis misaRebida ra _ ara. sruliad moumzadebelniaRmovCndiT amgvari urTierTo-bisTvis. Cvens cnobierebaSi marTlac„mokle CarTva~ moxda. xSirad amgvar„avariul~ situaciasac SeuZlia pozi-tiuri Sedegis motana, Tumca, sifrTx-ilec araa zedmeti.zogadad ki, Tan-amedrove qarTul prozaSi Cven Zvelis(tradiciulis) da axlis (Tanamedroveliteraturis gavlenis) sinTezs velo-debiT. mxolod es iqneba sasurveliSedegi. calke arc mxolod Zveli, arcmxolod axali CvenTvis misaRebi araris... da kidev erTi, rodesac Tanamed-rove qarTul prozaze vsaubrobT,xSirad Tavs iCens imgvari ganwyoba,romelsac socialur qselebSi xSiradvawydebiT. roca Tavisufali leqsi-sadmi am bolo dros garkveuliwinaaRmdegobis talRa agorda, feis-buqSi saintereso tendencia gamoikve-Ta. visac uriTmo leqsi ar moswons, ismis prozaSi gadatanas iTxovs. aviwyde-baT, rom prozas aranakleb zusti defi-nicia da mtkice sazRvrebi aqvs. is sxva

    Janrebisgan dawunebuli teqstebissaTavsod namdvilad ver iqceva...

    _ bolo dros waiSala zRvari ver-librsa da prozas Soris. gvxvdebaiseTi teqstebi, romelTac araferiaqvT saerTo poeziasTan. Tavisufalleqssac aqvs Tavisi sazRvrebi. sanamar iqneba dadgenili kriteriumi, raSemTxvevaSi SeiZleba CaiTvalos esaTu is teqsti leqsad, manam sul iqne-ba kamaTi. ra Tqma unda, mxolod for-ma ar gansazRvravs teqstis poezia-sTan kavSirs, magram, ase Tu ise, gar-egnul mxaresac unda mivaqcioT yura-dReba.

    g. a. _ marTalia, bolo dros msof-lio literaturaSi Janrebis sazRvre-bi dairRva, gaCnda gardamavali egreTwodebuli qveJanrebi... Tumca, es imasar niSnavs, rom am mxriv literatura-Si qaosi gamefda. Cvens prozaSi kiswored amgvarma saxifaTo tendenciamiCina Tavi, rasac socialurmaqselebmac Seuwyo xeli. TavisTavad, esteqnologiuri siaxle (zogadad,eleqtronuli wigni) CvenTvisac didiaRmoCena iyo. Tumca misma „teqnikurmaparametrebma~ da egreT wodebulma ek-ranis SiSma sagrZnoblad daazaralesprozis Janri. saqme isaa, rom vrceliteqstis eleqtronuli versiaSeuCveveli TvalisTvis Znelad ikiTx-eba ekranze. amitom gasaqani mcireprozas mieca. da miuxedavad imisa, romCven mcire prozis saukeTeso tradi-cia gvaqvs, Canaxatma, etiudma, eskiz-ma, Canawerma, narkvevma, dRiurma _mcire prozis adgili daikaves da amsaxiT mxatvrul prozaSi Tavis damkvi-dreba scades. marTalia, es Janrebiarsebobs, magram isini zogadad lit-eraturas ekuTvnian. prozas ki Tavisimkacri sazRvrebi aqvs, romelic am sa-Tauris qveS Tematur mravalfer-ovnebas, kompoziciur mTlianobas, si-uJetur ganviTarebas, kvanZis gaxsnasada kulminacias, Sesabamisi mxatvrulisaxeebis gamoyenebas gulisxmobs. yve-lafer amis argaTvaliswineba sruli-ad akninebs mxatvruli teqstis Rire-bulebas da mis Sefasebas SeuZlebel-sac ki xdis.

    am bolo dros aranaklebi proble-ma Seeqmna klasikur romansac. wels„sabas~ literaturul konkursze oc-daaTamde romani iyo wardgenili. esCvenisTana patara qveynisTvis Zaliankargi Sedegia, magram Cndeba kiTxva _Janrobrivad ocdaaTive Tu akmay-ofilebda romanis moTxovnebs?xarisxze aRar vlaparakob...

    ivane amirxanaSvili _ boloocdaaTwliani periodi CvenTvis, asevTqvaT, uxilavi periodia. marTalia,vmonawileobT, magram ver vxedavT,radgan es duRilis procesia. SeiZle-ba drois Semdeg sxvebma dainaxon. post-modernizmi Semovida oTxmocdaaTianwlebSi. mere yvelaferi daipyro da sab-oloo jamSi ise gazavda Cvens liter-aturaSi, rom aRar viciT, ra arispostmodernizmi. adre vTqvi, da albaTZalian mkacradac ki gamomivida, rompostmodernizmi uniWoTa TavSesafar-ia. am mimdinareobis erT-erTi mTavaripostulati _ totaluri ironia _mimaCnia uniWobis niSnad. totaluriironia maSin awerinebs mwerals, rocasaTqmeli ar aqvs, roca cxovrebas vergrZnobs, Temebsa da sagnebs ver xedavs,Tavis TavSi iketeba, maSin yvelafrisbaton-patroni TviTon aris... am drosliteratura ra aris? upirvelesadakademizmi! akademizmi da RvTis arse-bobis aRiareba. mwerloba iwyeba rwme-niT, rom raRac arsebobs Sen zemoT,arsebobs sindisi, morali, eTika. zogiaxalgazrda prozaikosis TavisufalopusebSi xSirad SeminiSnavs, rom av-tori yvelafris uflebas aZlevs TavisTavs, destruqcias mimarTavs. saboloojamSi viRebT antimorals, antieTikas,antisindiss. da sad aris adamiani? ad-amianic waSlilia. mokled, minda, imaRiarebamde mivide, rom postmodern-izmi CvenTan ar arsebobs, aramed es arisTviTmiznuri mimarTeba postmodern-izmisken, rom yvelaferi iyos inter-teqstualuri, interkulturuli,ironiuli, saboloo jamSi _ araferi.me yvelaze ar vambob, magram axalgazr-da mwerlebis umetesobis mTavari mi-zani aris destruqcia. kargi mwerlebiar midian destruqciisken. wera cxo-vrebam unda gaiZulos, cxovrebam undagikarnaxos. sakmarisi ar aris, sakuTariTavi gamoxato. cxovreba unda miCveno,cxovreba unda damanaxo. am dros av-tori gadametebul yuradRebas uTmobsmkiTxvelis faqtors. eTamaSeba mas,Tavs awonebs, „ekekluceba~ da amas mi-aqvs didi energia, mTeli Semoqmedebi-Ti Zala. ras vizamT, amqveynad bevriwerisTvis ibadeba, cota ki mwerlo-bisTvis.

    zviad kvaracxelia _ bolo ocdax-uTi wlis qarTuli literaturis mTa-vari xazi da ZiriTadi Temebi did-wilad ganapiroba postsabWoTasivrceSi yofnam, magram Cvens qveyanasZalian gaugrZelda am sivrcidan ga-

    mosvlis periodi. konkretulad CveniTaobis Camoyalibebac areulobiswlebs daemTxva. es Taoba, marTalia,ZiriTadad 2000-ianebSi gamovida samw-erlo asparezze, magram is dramatuliambebi da travmebi arsad gamqrala,mwerlobaSi aisaxa. is, rom saqarTveloda mTeli qarTuli kultura aRmoCn-da gaxsnili sivrcis winaSe, garkveul-wilad didi pasuxismgeblobac aris.mniSvnelovania, gaxdeba Tu ara CveniTanamedrove literatura msoflioliteraturis ganuyofeli nawili. ammxriv is faqtoric gviSlis xels, romsaqarTvelos kargad ar icnoben. msof-lios wignis bazrobebze Sevxvedrivaradamianebs, maT Soris karg litera-torebsa da gamomcemlebs, romlebsaccota ram Tu smenodaT saqarTvelosSesaxeb. zogierTma isic ki ar icoda,rom arsebobs qarTuli ena. Cveni miza-nia, msoflios gavacnoT saqarTvelo,rogorc damoukidebeli, mraval-saukunovani kulturisa da litera-turis mqone qveyana, davainteresoTucxoeli gamomcemlebi da SevTavazoTiseTi nawarmoebebi, rac Rirebulia daTavis droze gamorCa msoflio lit-eraturul samyaros. xSirad ismis skep-tikuri gancxadebebi, rom qarTuliliteratura ar asaxavs globalur daaqtualur Temebs, rasac ver daveT-anxmebi. Cveni gamomcemlobebi („in-teleqti~, „artanuji~) intensiuradTargmnian ucxour literaturas, maTSoris nobelis premiis laureatebisSemoqmedebas, da erTi rame SeiZlebaTamamad iTqvas: ufro gaxsnili sivrcerom yofiliyo da Targmanebi gvqono-da, karga xnis win iqneboda danarCenimsofliosTvis cnobili Tundac meocesaukunis meore naxevris qarTuli pro-za (oTar WilaZe, guram doCanaSvili...)da poezia (tariel Wanturia, vaxtangjavaxaZe, besik xaranauli...).

    _ dRes, rodesac literaturulkrizisze vlaparakobT, ar SeiZlebaganvixiloT mxolod qarTul proza-Si arsebul krizisad. msoflio pro-zaSic Seicvala kriteriumebi. Tu gav-iTvaliswinebT imasac, rom wlevande-li nobelis premia bob dilans mieni-Wa amerikuli simReris tradiciaSiaxali poeturi stilis SeqmnisTvis,xom ar niSnavs es, rom didi litera-turis dro damTavrda da 21-e sauku-ne artis da artistebis saukunea? amisTqmis safuZvels isic maZlevs, romSvedeTis akademiis arCevansyovelTvis raRac sxva sarCulic ude-vs da TiTqmis arasdros aris sufTaliteraturuli. garda amisa, Svede-Tis akademia cdilobda xolme, met-naklebad akademiuri yofiliyo.meoce saukunis modernis `mamebi~:joisi, kafka, prusti da muzili aryofilan nobeliantebi. da uceb bobdilani... xom ar aris es niSani imisa,rom Seicvala damokidebuleba lit-eraturis mimarT?

    z.k. _ ar mikvirs, rom nobeli bobdilans mieniWa. is Zalian kargi poetia,ubralod Cven Tavidanve gavicaniT daSeviyvareT, rogorc musikosi. „ar-tanujma~ ramdenime wlis winaT gamos-ca bob dilanis brwyinvale avto-biografiuli wigni. sxvaTa Soris, Sar-San svetlana aleqsieviCis nobelmacdidi miTqma-moTqma gamoiwvia, gan-sakuTrebiT misi rusi kolegebi aqti-urobdnen. mgonia, rom msgavsi polemi-ka da azrTa sxvadasxvaoba literatu-ruli premiis garSemo bunebrivia.

    g. a. _ Cemi azriT, postmodernizmiar aris mxolod filosofiasa da kul-turaSi aRmocenebuli mimdinareoba.postmodernizmi bunebrivi movlenaa,Jamia. posmodernizmi dekonstruqci-is Jamia, rasac yvela emorCileba. de-konstruqcia _ metaforebis gaxsnisprocesi _ sinamdvileSi swored ngre-vas gulisxmobs. da Tu ngreva aucile-belia, jobs, is mSenebelma (Semoqmed-ma) daangrios, radgan man ukeT icis,rogor aaSenos xelaxla. Cven ki rogorSevxvdiT postmodernizms? say-ovelTao, ganukiTxavi ngreviT... aman,ra Tqma unda, gavlena moaxdina Cvens

    mokle CarTvis efeqti

  • 9literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTi diskusia11 - 24 noemberi 2016literaturazec. magram es ar arisdausrulebeli procesi. ngreva auci-leblad dasruldeba (an ukve dasrul-da). CvenSic daiwyeba SemoqmedebiTiSenebis procesi. mTavaria, razedavaSenebT axal Senobas _ Zvelze,tradiciulze, erovnulze Tu axalisaZirkvlis gaTxras daviwyebT.

    _ es albaT mkiTxvelis dakveTacaris, rom mcire prozas eniWeba upi-ratesoba, radgan mkiTxvels sqelta-niani romanebis kiTxvis dro aRaraqvs.

    i.a. _ marTlac socialuri qsele-bi garkveul gavlenas axdens liter-aturaze. eleqtronuli literatura,Cemi Rrma rwmeniT, Cveni momavalia.cxovrebac TandaTan virtualurixdeba.

    qarTuli kultura yovelTvis iyoevropulTan daaxloebuli. Cemi azriT,iakob xucesi, SoTa rusTaveli, daviTguramiSvili, nikoloz baraTaSviliTavianTi SemoqmedebiT evropelebiarian. meoce saukunis samocianelTaprozaze didi gavlena moaxdina evro-pulma kulturam, gansakuTrebiT hem-ingueis Semoqmedebam. magram es imde-nad ar igrZnoboda, rogorc `mokleCarTva~. Cveni kino, Teatri da liter-atura maSin iyo kargi, rodesacqarTul niadagze idga. es niadagi romgamoecala, daiwyo krizisi. sanam evro-pas Cveni literaturiT davaintere-sebT, manamde Zalian bevria gasakeTe-beli. am saqmeSi unda CaerTon, rogorcmwerlebi, ise redaqciebi, gamomcem-lobebi, saagentoebi da albaT _ mkiTx-velebic.

    _ xSirad gaigonebT frazas `kri-tika ar arsebobs~. ra Tqma unda, arSeiZleba ase gadaWriT amis mtkiceba_ ase Tu ise, iwereba kritikuli wer-ilebi, magram sazogadoebisTvis,rogorc Cans, ar aris sakmarisi. amisgarkveuli safuZvelic arsebobs:kritikuli werilebis umetesi nawiliklasikur nawarmoebebs eTmoba, iq kiTiTqmis yvelaferi garkveulia damkiTxvelisTvis interess aRar war-moadgens. garda amisa, TiTqmis aRariwereba obieqturad mwvave kritiku-li werilebi, Rrma analizi. TiTqoskritikam urTierTmaamebluri saxemiiRo. mkiTxvels ki sWirdebagarkveuli orientiri. rogorc cno-bilia, sazogadoeba im wignebs etane-ba, romelTac kargi reklama ukeTde-ba an ama Tu im konkursSi gamarjve-bas moipovebs, magram xSirad im-edgacruebuli rCeba. kritika ar arisoperatiuli. magaliTad, gamovida ax-ali wigni, kargi iqneba, mas mohyveskritikuli werili, ase vTqvaT, cxelkvalze.

    i.a. _ kritika fufunebis sagania.literaturuli cxovrebis organize-bas finansebi sWirdeba. adre kritikasaxelmwifosgan finansdeboda, dResaRar arsebobs saxelmwifo dakveTa.kritika aris rutinuli Sroma, xandax-an erTi statia Tveebis ganmavlobaSiiwereba, anazRaureba ki ar aris Sesa-tyvisi, mizerulia.

    g.a. _ cxadia, rom kritika arsebobsda, sabednierod, is sruliad Tavisu-falia. aravis winaSe mas valdebulebaar gaaCnia, garda qarTuli litera-turisa. amas winaT socialur qselSierT-erTi qarTveli poetis leqsidaido da sul raRac or dReSi maszeramdenime vrceli werili daiwera. esxom imas niSnavs, rom kritika fxi-zladaa, muSaobs da arc erTi mniS-vnelovani literaturuli movlenauyuradRebod ar rCeba. Tumca, TviTonsazRvravs ra ufro sauwinareo saqmeada raSi unda daxarjos TavisiaunazRaurebeli Sroma.

    piradad me, am etapze, literatu-rul leqsikonebze da literaturul-socialur kvlevebze muSaoba ufroaucilebel saqmed mimaCnia. ager, ram-denime welia, saTauriT „literaturu-li saqarTvelo~ qarTuli litera-turis mxatvrul personaJTa samecni-ero saZiebelze vmuSaob (ara mxolodganviTarebul qveynebSi, aramed Cvens

    samezobloSic Cven erTaderTi qveyanavarT, amgvari wignis gamocemebze romar gvizrunia) da SeZlebisdagvaradsocialur qselebSi statusebis saxiTTanamedrove literaturul proces-ebsac (calkeul avtorTa Semoqmede-bas) vexmianebi.

    saqme isaa, rom kritikosisTvis sxvaformatSi (garda statusebisa) muSao-ba, ukve ara mxolod wamgebiani, aramedarapraqtikulicaa. dRes, rodesackritikuli werilebis beWdva da Semdegwignad gamocema garTulebulia, vrce-li werilebis wera calkeul avtorTaSemoqmedebaze azrs kargavs. Jurnali„kritika~ weliwadSi mxolod erTxelgamodis (Tanac ar iyideba). am saqmesarc perioduli literaturuli Jur-nal-gazeTebis aqtiuroba hyofnis,radgan procesebi literaturaTm-codneTa ufro da ufro met yura-dRebas iTxovs. miuxedavad amisa, dRessaqarTveloSi uamravi kargi kritiko-si muSaobs da saxelmwifosgan yura-dRebas elis. saxelmwifosa da avtorsSoris ki Suamavlad gamomcemlobadgas, romelsac Tavisi komerciuliinteresebi aqvs. marTalia, saxelmwifoafinansebs zogierTi avtoris wignisgamocemas, magram es Zalian cotaa dasaerTo suraTs ver cvlis.

    _ sainteresoa ra kriteriumebsuyenebs gamomcemloba gamosacemliteraturas? raze keTdeba aqcenti:cnobil avtorebze, komerciul mxa-reze da a.S. ecnobian nawarmoebs daise wydeba wignis bedi, Tu sakmarisiaavtorma Tavad daafinansos sakuTariwignis gamocema? ra SemTxvevaSi ga-moscems gamomcemloba wigns saku-Tari saxsrebiT?

    z.k. _ „inteleqti~ da „artanuji~weliwadSi daaxloebiT 200-mde wignsgamoscems. aqedan TiTqmis 20-25%-iaTanamedrove qarTvel mweralTa nawar-moebebi. Cven gvyavs avtorebi, rom-lebTanac mudmivad vTanamSromlobT:Tamaz WilaZe, tariel Wanturia, vax-tang javaxaZe, irakli samsonaZe, besikxaranauli, laSa TabukaSvili, ninosadRobelaSvili... aseve veZebT sain-tereso debiutantebsac, bevri damwye-bi mwerlis wigni gamoveciT. gamomcem-lobisTvis mTavari kriteriumi av-toris niWiereba da teqstis xarisxia.ra Tqma unda, mniSvnelovania komerci-uli mxarec, aqvs Tu ara ama Tu im wignsgayidvis perspeqtiva.

    kargia, rom bevri wigni iTargmnebada es sfero yvelaze ganviTarebulia,magram Targmani ver asaxavs Cveni qvey-nis, sazogadoebis mdgomareobas. esoriginalurma literaturam, prozamda poeziam unda gaakeTos. TanamedroveqarTvel mwerals ki, iSviaTi gamonak-lisebis garda, ara aqvs imis fufuneba,literaturiT icxovros da wignSiaRebuli honorariT Seinaxos Tavi.dRes es TiTqmis gamoricxulia.

    vfiqrob, erT-erTi gamosavalia isgamocdileba, rac bevr evropul qvey-anaSi arsebobs. rogorc vici, norve-giaSi saxelmwifo Seisyidis im welsgamocemuli yvela Tanamedrove av-toris wigns sabiblioTeko qselisTvis.Tu ar vcdebi, esaa TiToeuli wignis 700egzemplari. kargi iqneba, msgavsigamocdileba Cvenc gaviTvaliswinoT.es erTdroulad ramdenime mxares gaa-

    Zlierebs: mwerals, romelmac icis,rom misi yoveli axali wigni garan-tirebulad Svidasi egzemplari gaiy-ideba, gamomcemels, biblioTekebs damkiTxvels, romelsac xSirad wignisSeZenis saSualeba ara aqvs.

    _ aranakleb mniSvnelovania wig-nis redaqtirebis sakiTxi. xSiradwigns ramdenime redaqtori hyavs, ma-gram stilisturi Secdomebic ki araris gasworebuli. SeiZleba ZalianSors varT iseTi redaqtorisgan,romelmac hemingueis `moxuci dazRva~ Seamcirebina, magram me maincmimaCnia, rom redaqtori unda xvde-bodes, sad aris nawarmoebSi sustimxareebi da urCevdes avtors,Seelios garkveul fragmentebs. re-daqtors ara mxolod teqnikuri mx-are unda ainteresebdes.

    i.a. _ redaqtorebis problema araris marto gamomcemlobebis proble-ma. amas aqvs Tavisi subieqturi daobieqturi mizezebi. Cven ar vafasebTkarg redaqtorebs da arc Sesabamisiwaxaliseba arsebobs. meore mizezi sub-ieqturia _ xSirad avtori Tavad iTx-ovs, rom mis teqstSi araferi Cas-wordes; acxadebs, rom redaqtori arsWirdeba. 29 weli vimuSave redaqciaSida vici, ra Znelia avtorebTan urT-

    ierToba. avtors hgonia, rom saredaq-toro Careva misi Semoqmedebis revi-zias niSnavs. redaqtorobis tradiciafaqtobrivad gauqmebulia, amitomacar emCneva wignebs redaqtoris xeli.gamomcemlobebi cdiloben, es gamoas-woron, magram amas didi ZalisxmevasWirdeba. Tu ase gagrZelda, litera-turis enobrivi done kidev ufrogauaresdeba. saerTod, mkiTxveli isemkacrad aRar iTxovs enis siwmindes,enobrivi mxare seriozulad aRar ain-teresebs. bevrma ver gaigo, romTavisufleba aris pasuxismgebloba daara pasuxismgeblobisgan gaTavisu-fleba.

    _ erT-erTi mizezi isic xom araris, rom gamomcemlobebi ZalianCqaroben wignis gamocemas da redaq-tors mcire dro aqvs wignis re-daqtirebisTvis?

    z.k. _ wigni dRes bevrad ufroswrafad gamoicema, vidre es aTi Tuoci wlis winaT xdeboda. cxadia, arisSemTxvevebi, roca es xarisxzec aisaxe-ba da amitom ufro meti yuradRebasWirdeba avtorsac, mTargmnelsac daredaqtorsac. axla mkiTxvelis moTx-ovna aseTia: teqsti rac SeiZleba kar-gi iyos da Tan wigni mokle droSic mo-mzaddes, es ki advili namdvilad araris.

    vici, ra Znelia avtorisTvis, romviRacam, am SemTvevaSi redaqtorma,Seni dawerili Cagisworos, gadagix-azos, magram meore mxriv, mogvianebiTxvdebi, redaqtoris SeniSvnebma radadebiTi Sedegi moutana wigns. avtoriTavis nawers isea SeCveuli, rom uWirsteqstis raRac nawils Seelios, es mis-Tvis xSirad Zalian mtkivneulia, ma-gram redaqtori, upirveles yovlisa,is keTilismyofeli adamiania, romel-ic dainteresebulia, wigni ukeTesiiyos.

    _ rogor arCevs gamomcemlobaredaqtors Targmnili nawarmoebeb-isTvis? xdeba originalTan Sedareba

    Tu mTargmnelis kvalifikacias ven-dobiT? Zalian xSirad qarTuli teqs-ti ar emTxveva originalis teqsts.amas winaT erT-erT literaturulJurnalSi gamoqveynda werili, rom-lis avtormac Seadara TargmnilidedanTan. ori sruliad gansxvavebu-li nawarmoebi gegonebodaT. rasakeTebs gamomcemloba aseTi SemTx-vevebis Tavidan asacileblad?

    z.k. _ Cven vTanamSromlobT profe-sional mTargmnelebTan, da maT miermowodebul teqstebs xSir SemTxvevaSiar vadarebT originalTan. ise ki, um-ravles SemTxvevaSi vcdilobT, Targm-nil literaturas ori redaqtorihyavdes. marTalia, dabalxarisxianiTargmanebic gvxvdeba, magram SeiZle-ba iTqvas, rom am bolo dros mainc yve-laze metad mTargmnelobiTi saqmi-anobaa ganviTarebuli.

    g.a. _ arian CvenSi avtorebi, romel-Ta nawarmoebebi mraval enazea Targm-nili. Tumca, bevri, aranakleb sain-tereso mxatvruli teqsti, jer kidevTavis rigs elis. es Seusabamobarogorme unda daiZlios, radgan saba-zro ekonomika mraval niWier Semo-qmeds aqac sruliad uperspeqtivodtovebs.

    z.k. _ kulturis saministros aqvswignis gamocemis xelSewyobis progra-ma; qarTuli wignis erovnuli centriafinansebs, rogorc ucxo enebidanqarTulad, ise piriqiT _ qarTveliavtorebis ucxo enebze Targmnas;Tbilisis meriaSic Segvaqvs xolmeproeqtebi ama Tu im wignis dasabeWdad.literaturaSi, rogorc kerZo seq-torisgan, ise saxelmwifosgan gac-ilebiT meti Tanxa unda Caidos.erTjeradi grantebi ar aris sakmari-si. rogorc ki dafinanseba gaizrdeba,Tavis Sedegs gamoiRebs.

    g.a. _ Tanamedrove qarTul proza-ze saubris dros ver avcdebiT enisproblemas. es mudmivad mougvarebe-li sakiTxia. marTalia, rac unda bevrigavakeToT am mxriv, kmayofilebisgancda ar gveqneba, magram saxelmwi-fosTvis qarTuli enis dacvisa da gan-viTarebis programa mudam prioritet-uli unda iyos.

    naklebad maSinebs mxatvrul lit-eraturaSi salaparako leqsikisdamkvidrebis tendencia. es bunebrivireaqciaa im metismetad gadapranWuliteqstebis mimarT, romelic gasulisaukunidan cud memkvidreobad ergoCvens literaturas. maincdamainc arcmoZalebuli barbarizmebi makrTobs.enis Tvisebaa _ bedauri cxeniviT gaiv-lis am cxovrebis „mRvrie wyalSi~, gaib-ertyavs tans da wava Tavisi gziT. Cvenbevrjer vnaxeT, Tu rogor gaTavisu-flda ena amgvari barbarizmebisgan(Tavis droze iakob gogebaSvils lam-is SeuZleblad miaCnda qarTulienidan „stolis~ da „akoSkis~ gandev-na). me ufro did problemad liter-aturaSi qarTuli enis sintaqsis Secv-las vxedav. ucxouri enidan fra-zeologiis sityva-sityviT Targmnamsruliad Secvala qarTuli winadade-bis struqtura. amitomaa, rom kiTxu-lob mxatvrul teqsts da ver gagirkve-via, ucxouri teqstis cudi TargmaniaTu originaluri teqstis uxeiro sin-taqsuri wyoba.

    xSirad dialeqtis araswori gamoy-enebac mkiTxvelis safuZvlian ukmay-ofilebas iwvevs. mxatvrul teqstSikuTxuri metyvelebis Semotana mx-olod aucileblobiT unda iyos gama-rTlebuli. zogierTs hgonia, rom di-aleqti is samkaulia, romelic yve-lafers daamSvenebs da amis dasamtki-ceblad Cvens klasikur memkvidreobasasaxelebs... aviwydebaT, rom qarTulklasikur prozaSi _ daviT kldiaSvi-lis da aleqsandre yazbegis Semoqmede-baSi _ literaturuli enisa da di-aleqtis is uiSviaTesi Tavsebadobaa,romlis miRweva did niWsa dagamocdilebas moiTxovs.

  • 10 literaturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTiliteraturuli gazeTidiskusia 11 - 24 noemberi 2016i.a. _ eniT iwyeba mwerloba. javax-

    iSvili ambobda, ena aris mwerlis bal-avario. Cemi azriT, eniT iwyeba yve-laferi. me ver vurCev axalgazrda mw-erals, rogor daiwyos wera. mwerlobaiwyeba enis stiqiaSi SesvliT. vinc enisstruqturaSi ver Sevida, man ar undadaweros.

    z.k. _ Tanamedrove literaturaunda asaxavdes cxovrebas, magram arunda iyos cxovrebis asli. xSirad Se-imCneva Cveulebrivi sasaubro enisliteraturaSi gadmotana. literatu-ra ar aris videokameriT cxovrebisdakvirveba. avtori axal literatu-rul sinamdviles qmnis, is Tavis sam-yaros Zerwavs. folknerma, markesma,oTar WilaZem da sxva didma mwerlebmaTavianTi literaturuli samyaro Se-qmnes.

    i.a. _ unda gaimijnos cxovreba daliteratura. xSirad rac cxovrebaSiefeqturia, literaturaSi ar arisefeqturi da piriqiT. mwerali undaxvdebodes, rom roca cxovreba gad-moaqvs, is mxatvrul sistemaSi undaSemoitanos. pirdapiri suraTi xe-lovneba ar aris, literatura ki xe-lovnebaa. axalgazrda prozaikosmawaikiTxa bukovski, keruaki, mileri, se-lini da fiqrobs, rom TviTonac daw-ers ase da gadmoaqvs Tbilisuri su-raTebi. magram zemoT CamoTvlil mw-erlebs sistemaSi gadmoaqvT cxovre-ba, axalgazrda prozaikosebi ki amasver akeTeben. iluzia iqmneba, rom cx-ovreba pirdapir aris aRwerili, magramsinamdvileSi iq yvelaferi xelovnebadaris gardaqmnili.

    _ axla Tu quCaze weren, cdi-loben slengi Semoitanon, rac Sei-Zleba bevri gineba da uwmawuri sity-va gamoiyenon... weRan henri mileriaxseneT, saintereso faqtia, Turogor aswavlida mileri anais ninisromanis weras. anaisi werda dRi-urebs, Semdeg am dRiurebs henrikiTxulobda, aSalaSinebda, rCevebsaZlevda da sabolood miviReT anaisninis romanebi, romlebic imdenadgulwrfelia, pirveladi CanawerisSTabeWdilebas tovebs, magram si-namdvileSi es literaturad gardaqm-nili realobaa.

    g.a. _ amJamad Cemi Taobis erT-erTisaintereso mwerlis, aw gardacvlilTamaz eqvTimiSvilis SemoqmedebazevmuSaob. es avtori mravalmxriv iqcevsmkiTxvelis yuradRebas, magram ar Sem-iZlia ar aRvniSno misi didi samwerlokultura da zomierebis gancda, rode-sac es avtori slengs iyenebs Tanamed-rove qalaquri cxovrebis epizodebisaRweris dros.

    moWarbebuli slengi an enisadmizedmetad puritanuli damokidebule-ba es erTi medlis ori mxarea. vaRiar-oT, rom mxolod sxvadasxva kompleqse-bisgan Tavisufal Semoqmeds SeuZliamSobliur enasTan Tavisufali dakrZaluli urTierTobis damyareba.

    _ literaturul konkursebsacSevexoT, rac mwvave Temaa. erTis mxrivdidi sixarulia zogierTi av-torisTvis, meores mxriv _ wyena daimedgacrueba. xSir SemTxvevaSi Ji-uris wevrTa gadawyvetilebas ar eT-anxmebian arc mkiTxvelebi da arcliteratorebi. xSirad Jiuric sco-davs, gadawyvetilebebs nacnob-mego-brobiT iRebs... me piradad mivesalme-bi yvelanair konkurss, Tu is obieq-turad iqneba Catarebuli. Cemi azriT,es mweralTa stimulierebisa da mxar-daWeris kargi saSualebaa. CvenTanbevri literaturuli konkursi tar-deba: `saba~, `wero~, `erTguleba~,`xvaramze~, `odeoni~, `emigrantiswerili~, `Semodgomis legenda~,`literaturuli mesxeTi~, `winanda-li~, ̀ duruji~, ̀ litera~, ̀ Tbilisi~,`lixs iqiT da lixs aqeT~ da sxva. xomar xdeba avtorTa daxarisxeba war-matebul da warumatebel mwerlebad?

    z.k. _ konkursebi literaturuliprocesis seriozuli mxardamWerebida raRac TvalsazrisiT warm-marTvelebic arian. yuradRebis cen-

    trSi moqceuli wigni ukve yvelas ain-teresebs. vTqvaT, wels „saba~ beqaqurxuls mieniWa wlis saukeTeso ro-manisTvis „samoTxidan gaqceulebi~ da,ra Tqma unda, gaZlierda mkiTxvelisinteresi. mxardaWeris garda, aseTprestiJul literaturul premiebsgarkveuli pasuxismgeblobac aqvTliteraturuli procesis mimarT.

    i.a. _ yovelTvis iqneba azrTa sxva-dasxvaoba, radgan erTmaneTisgan gan-sxvavdeba rogorc Cveni gemovneba, isedamokidebuleba literaturis mimarT.dava Tu kamaTi bunebrivia. mTavaria,saerTod ar daikargos obieqturoba.SeiZleba Jiuri Secdes, magram msjelo-bis safuZveli obieqturoba unda iyos.Cemi azriT, premiis mTavari arsia, ma-terialurad davexmaroT karg mweralsda rac ufro meti fuli iqneba Cadebu-li am saqmeSi, miT ukeTesi.

    g.a. _ didi prozaikosebi wavidnenCvengan. literaturaSi avtoritetebiaRar arian... modis axali Taoba. ni-Wierebic arian, motivirebulebic, ma-gram rogor garemos vaxvedrebT maT?me mgonia, dRevandeli garemo ar arismobilizebuli SemoqmedebiTi niWis ga-mosavlenad.

    dRes rom Cven mwerlebiT vamayobT,maT umravlesobas jer kidev Cems xsov-naSi saxelmwifosgan (aseve xelisu-flebisgan) didi xelSewyoba da pativihqondaT.

    _ unda aRiniSnos, rom sazogadoe-ba mainc axdens garkveul zegavlenaskonkursis organizatorebze Tu Ji-uris wevrebze. wels meti obieqtur-obisTvis da gamWvirvalobisTvisSeiqmna `sabas~ mrCevelTa sabWo,romelmac daasaxela literatorTasia, xolo SemdgomSi am siidan Sear-Cies Jiuris wevrebi. garda amisa, `sa-bas~ daemata nominacia _ mkiTxvelisrCeuli debiutanti, Tumca sazoga-doebis amgvari CarTuloba xSirad aramarTlebs. es mainc damokidebuliaimaze, Tu ra raodenobis nacnob-me-gobrebs moizidavs konkursanti xmismisacemad. maxsovs erT-erT konkurs-Si mkiTxvelis `rCeuli~ aRmoCndaplagiati, romelmac goderZi Coxe-lis filmidan mTlianad aiRo siuJe-ti...

    z.k. _ mec ramdenjerme vyofilvarJiuris wevri. SemiZlia, vTqvaT, „weros~magaliTi gavixseno. Jiuris wevrimonawileobs mxolod pirvel etapzeda rodesac nawarmoebs kiTxulobs, av-toris vinaoba ar icis. meore etapzegamarjvebuls ukve mkiTxveli irCevsxmis micemis principiT. Tumca arse-bobs nominacia _ Jiuris simpaTia.unda iTqvas, rom saboloo gamarjve-bulis SemTxvevaSi Jiuris da mkiTxve-lis azri xSirad ar damTxvevia erTma-neTs.

    g.a. _ isev davubrundebi am Temas,oRond odnav sxva kuTxiT. konkursebiliteraturuli cxovrebis nawilia,iseve rogorc Semoqmedeba, maTi anal-izi, gamocema da ase Semdeg.

    is, rom mwerlebs TavianT `sivi~-Siukve SeaqvT informacia ama Tu im kon-kursSi monawileobis an gamarjvebis

    Sesaxeb, imas niSnavs, rom konkursebs ar-sebiTi gavlena aqvs Cvens literatu-rul cxovrebaze.

    ar vici, sxvagan rogor aris es saqmemogvarebuli, magram vfiqrob, rom amg-vari konkursebisTvis Sefasebis raRacerTian, zogad kriteriumebze muSaobaaucilebelia. namdvilad moZveldateqstebis Sefasebis dros im zoga-demociuri damokidebulebiT sarge-bloba, romlebic xSirad aranaklebkuriozulia (`damburZgla~, `sisxliamiCqrola~), vidre TviTon am sityve-biT Sesafasebeli teqstis Sinaarsi.

    Cemi azriT, konkursis monawileebsufleba aqvT, winaswar icodnen JiuriswevrTa vinaoba. unda icodnen, vinafasebs maT Semoqmedebas. amas winaTliteraturuli konkursis `lixs iqiTda lixs aqeT~ Jiuris wevri viyavi. or-ganizatorebma gadawyvites, rom Ji-

    uris wevrTa vinaoba ar daemalaT. piri-qiT, Cveni (Jiuris wevrebis) SefasebiskriteriumebiTac dainteresdnen dakonkursis monawileebs amaze inter-vius saxiT informacia miawodes.

    minda giTxraT, rom konkursis mim-dinareobis dros arc erTi monawil-isgan ar migrZvnia „gansakuTrebuli~da Semawuxebeli yuradReba.

    amitom ar mesmis, ratom unda iyosJiuris wevrebis vinaoba dafaruli,ratom unda SeuracxvyoT konkursismonawileni amgvari undoblobiT?

    marTalia, literaturuli konkur-sebi momravlda, maT Soris qveynis sx-vadasxva kuTxeSic, rac Zalian kargia,Tumca ver vityvi, rom yvelgan erTnai-ri pasuxismgeblobiT ekidebian am karg-sa da sasargeblo iniciativas.

    amitom aris, rom amgvar literatu-rul RonisZiebebs arc kuriozebi ak-lia CvenSi.

    kuriozia, rodesac prozis kon-kursze saprizo adgils arc Tu iSvi-aTad narkvevi (an romelime aramx-atvruli Janri) ikavebs. narkvevis av-tori xom ara faqtebis ganzogadebisgziT Seqmnil suraTs gvixatavs, aramedromelime calkeul faqts aRwers.

    kuriozia, rodesac zogierT lit-eraturul konkursze wlebis ganmav-lobaSi arc Jiuris Semadgenloba icv-leba da arc gamarjvebulTa saxelebi.

    sruliad ar mikvirs erTi da imaveavtorebis gamarjveba, me im organiza-torebis mikvirs, romlebic yovelw-liurad Jiuris erTi da imave wevrebismowveviT Crdils ayeneben maT war-matebas.

    CemTvis isic kuriozi iyo, am oriwlis win prozauli nawarmoebebis erT-erT konkursze Tamaz eqvTimiSvilisZalze saintereso (me vityodi, sruly-ofili) novela „marmarilos safex-uri~ gamarjvebulTa aTeulSic romver moxvda.

    _ `sabaze~ 360 wignidan final-isTvis mxolod 36 darCa. samwuxarodkargi wigni cota aRmoCnda. es niSnavsTu ara, rom krizisia literaturaSi?

    i.a. _ swored amaze vsaubrob, romkrizisia. `sabaze~ ar iyo warmodgeni-li bevri maRali donis nawarmoebi. am-itomac arCevani ar gagvWirvebia.

    _ miuxedavad prozaSi arsebulikrizisisa, mainc gamoikveTnen saku-Tari xelweriT gamorCeuli Tanamed-rove mwerlebi: kote jandieri, akamorCilaZe, zaza TvaraZe, ana korZa-ia-samadaSvili, rezo TabukaSvili,arCil qiqoZe,zurab samadaSvili,rusudan ruxaZe, Teona dolenjaS-vili... CamoTvla saxifaTo saqmea, Sei-Zleba vinme gamogrCes, viRacas ewyi-nos... kargi iqneba, rom kritikosebimaT Semoqmedebas ganixilavdnen,ufro Rrmad gaaanalizebdnen. erTi-ori niWieri axalgazrdac gamoCnda.maTac unda mivaqcioT yuradReba.

    z.k. _ ramdenime avtori weRanacvaxsene. Cveni gamomcemloba aqtiuradTanamSromlobs vaJa gigaSvilTan, makajoxaZesTan, zaal samadaSvilTan,rusudan ruxaZesTan, daTo qardavas-Tan, nino TarxniSvilTan, guram meg-reliSvilTan, Tea TofuriasTan, cirayuraSvilTan. ramdenime Tvis win gam-oica guram gegeSiZis Zalian kargi ro-mani „naTlisqroba~, male rezo Ta-bukaSvilis, maka ldokonenisa da tore-sa mosis romanebs SevTavazebT mkiTxv-els. rogorc xedavT, sruliad gansx-vavebuli asakisa da stilis avtorebiCamovTvale. vcdilobT, Cven miergamocemul wignebs kargi Tanamedrovekritikosis werili an recenziaerTvodes.

    g.a. _ kargia, Tu wignSi mxatvruliteqstis Sefaseba, recenziac daibeWd-eba da Tu sxva gamomcemlobebic gai-ziareben am gamocdilebas, mkiTxveliukve ara mxolod avtorze, aramed kri-tikoszec gaakeTebs arCevans. es ki sak-marisi pirobaa imisTvis, rom vTqvaT:CvenSi srulfasovani literaturulicxovreba midis...

    zogadad ki, literaturis warmate-baze rom vilaparakoT, amisTvis qarTu-li prozis dRevandeli mdgomareobasakmaris pirobad ar meCveneba. me velo-debi imgvar afeTqebas, romelic axalTemebs, gansxvavebul xedvas da Tan-amedrove personaJebs Semoiyvans lit-eraturaSi. jerjerobiT ki, iseT