Tieu Luan Hoa Sinh

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    1/41

    1

    LI M U

    Ha sinh thc phm nghin cu v cu to, tnh cht ca cc cht to nn thc

    phm v s chuyn ha ca cc cht, chuyn ha nng lng trong qu trnh bo

    qun, ch bin thc phm. y l b mn quan trng, gi vai tr nn tng, c s cho

    nhng mn hc chuyn ngnh.

    Cng vi protein v lipid, glicid l mt hp cht hu c gi vai tr thit yu

    i vi cuc sng, ph bin trong cc sn phm thc phm. Trong khu phn n hng

    ngy, glucid chim t l ln nht v khi lng, cung cp phn ln nng lng gipchng ta hot ng bnh thng. K c nhng loi carbohydrate khng tiu ha c

    cng c vai tr quan trng trong cn bng dinh dng.

    C th thc vt l mt c my sinh hc tuyt vi tng hp nn glucid t nhng

    hp cht v c ban u (CO2 ,H2O v nng lng nh sng mt tri). C th ngi,

    ng vt th s dng ngun nguyn liu glucid ly t thc vt l chnh, qua qu trnh

    phn gii vi c ch cht ch to ra n v c bn l glucose nguyn liu ch yu

    cho hot ng sng, trung tm ca s chuyn ha.

    Glucid cn to ra nhiu tnh cht chc nng quan trng cho thc phm nn tm hiu v

    QU TRNH TNG HP, PHN GII GLUCID l vic lm cn thit i vi sinh

    vin ngnh thc phm. N gip chng ta hiu r hn v c ch, bn cht ca s

    chuyn ha, qua c nhng kin thc nht nh s gip ch rt nhiu cho vic hc

    tp, nghin cu sau ny. chnh l mc ch ca nhm khi lm ti ny.

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    2/41

    2

    1. Gii thiu chung v Glucid

    1.1.Khi nim

    Glucid l hp cht hu c kh ph bin c c th ng, thc vt v vi sinh vt. Cc

    nguyn t cu to nn glucid l C, H, O. Cng thc cu to ca glucid thng c

    biu din di dngCmH2nOn (m, n 3). Trong phn t glucid c cha nhm aldehide

    (-CHO), cetol (-C=O). Ngoi ra cn c mt s loi glucid c bit, trong cu trc ca

    chng cn c thm S, N, P.

    1.2. Vai tr

    1.2.1. i vi c th L sn phm trung gian ca qu trnh trao i cht. Ngun nguyn liu trc tip h hp. Ngun d tr, to nng lng. To cu trc trong c th thc vt, tham gia vo thnh phn cu to ca nhiucht quan trng nh: AND, ARN

    Cung cp nng lng ch yu ( 4,13 kcal/g) Gip cho qu trnh tiu ha.1.2.2. Trong cng ngh thc phm

    L cht liu c bn, cn thit v khng th thiu ca ngnh sn xut ln men. Cc sn phm nh: ru, bia, nc gii kht, m chnh, acid amin, vitamin uc to ra t ci ngun glucid.

    To ra cu trc, hnh th, trang thi, cng nh cht lng cho cc sn phm thcphm.

    To kt cu: To si, to mng, to gel, to c, cng, n hi cho thcphm: tinh bt, thch, pectin trong min, mt qu, kem, gi la To kt cu c th

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    3/41

    3

    ca mt s loi thc phm: phng n ca bnh phng tm, to bt cho bia, xp

    cho bnh m, v chua cho sa

    To cht lng: to ngt cho thc phm (cc ng). Tham gia to mu sc vhng thm cho sn phm (ng trong phn ng caramen ho, melanoidin). Cctnh cht lu bin cho sn phm thc phm: dai, trong, gin, do C kh

    nng gi c cc cht thm trong sn phm thc phm; to m cng nh lm gim

    hot nc lm thun li cho qu trnh gia cng cng nh bo qun.

    1.3. Phn loiC nhiu cch phn loi. Sau y l mt s cch phn loi:

    Theo cu to: glucid c chia lm 3 nhm

    Theo mc ch s dng ( ngt): ng, khng ng.

    Theo mc phc tp ca phn t, ly ng n lm c s:

    Loi ose: l ng khng thy phn c na.

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    4/41

    4

    Loi osid: l nhng glucid phc tp do nhiu monosaccharide ghp li. Gm 2 nhmln: holosid( thy phn cho mono) v heterosid( thy phn cho mono v nhiu nhm

    khng phi glucid).

    Dn xut amin, phospho, dn xut dng glucocid

    1.4. Tnh chtNhn chung, cc glucid t n gin n phc tp u c mt s tnh cht in

    hnh ging nhau. Ta xt cc tnh cht ca monosaccharide.

    1.4.1. Tnh cht vt lyKhng bay hi, tan trong nc, t tan trong ru, khng tan trong acid, dung

    mi hu c.

    yC hin tng solvat ha lm dung dch kh kt tinh.yTn ti trng thi h bin (mch thng v vng).yC kh nng lm quay mt phng nh sng phn cc (ph thuc vo dng

    anomer, tautomer).

    yKh nng ha tan ph thuc vo tng loi ng.y Tnh ht m, lm bng khc nhau tng loi ng.

    1.4.2. Tnh cht ho hc

    yTnh kh mnh do c nhm aldehide, cetol t do: monosaccharide chuyn thnhpolyol, cc nhm aldehide hoc cetol chuyn thnh cc nhm ru tng ng.

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    5/41

    5

    yTnh oxi ha theo nhiu mc : trong iu kin oxi ha nh, cc aldose b oxiha thnh aldonic acid (xy ra trong bt nng bnh, xc xch ln men, mt s

    sn phm sa). Khi dng cc acid mnh hn nh HNO3 s to thnh

    dicaboxylic acid.

    B oxy ha nh bi Br2:

    Tc dng vi HNO3:

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    6/41

    6

    Khi oxy ha bng dung dch Br2 c bo v nhm chc CHO bng metyl ha

    V d t axit glucuronic s cho cht xilose l mt pentose

    yTo ester vi acid.

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    7/41

    7

    Khi un si cc pentose, hexose vi cc acid c nng cao nh HCl 12%, H2SO4

    m c th cc phn t H2O s b mt i v to thnh cc furfurol t pentose hoc

    oxymethylfurfurol t hexose. Cc sn phm ny c hnh thnh trong qu trnh ch

    bin cc sn phm thc phm.

    y Phn ng trong mi trng kim.Trong dung dch kim yu nh Ba(OH)2 , Ca(OH)2 c th xy ra s ng phn ha

    gia glucose, fructose, mannose. Hin tng ny c th xy ra trong c th. Trong

    dung dch kim long, cc monosaccharide mch thng chuyn sang mch vng.trong

    mi trng kim long 370 C cc nhm endiol s chuyn vo gia mch.

    Nng kim cao hoc nhit cao, cc monosaccharide c th b phn gii, hin

    tng caramen hnh thnh, Cc mch cacbon d b t.

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    8/41

    8

    H

    C

    OC

    OH

    H

    R

    COOH

    C OHH

    HC H

    COOH

    HO HC

    C HH

    R

    +

    D- Glucose

    R

    C

    Acid metasaccharicCH3

    C

    C

    O

    O

    R

    COOH

    C OH

    R

    H3C

    COOH

    C CH3HO

    R

    CH2OH

    C

    C

    R

    O

    O

    COOH

    HOH2C C OH

    R

    COOH

    CHO CH2OH

    R

    +

    +

    Acid saccharic

    Acid isosaccharic

    Phn ng vi cc loi thuc th (phenylhydrazin) dng nhn bit cc ng nkhi phn tch.

    Phn ng vi phenylhydrazin, gm 3 giai on:

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    9/41

    9

    Giai on 1 : s to nn phenyhdrasen:

    Giai on 2 : s oxy ha nguyn t v tr cacbon th 2 to nn nhmcacbonyl:

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    10/41

    10

    Giai on 3: mt phn t phenylhydrazin th ba s tham gia phn ng vinhm cacbonyl v to nn sn phm cui cng l phenylosasen ca glucose:

    Tm tt phn ng gia glucose v phenylhydrazin nh sau:

    ng phn quang hc Phn ng to glucozit: l mt c tnh rt quan trng ca monosaccharide. Lin ktglucosid l lin kt c bn c ngha quan trng to nn cc oligosaccharide,

    polysaccharide v nhiu hp cht phi glucid khc.

    Phn ng to glucozit

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    11/41

    11

    Cc dng Glucozit:

    R phn gluxit ca phn t glucozit , A aglucon

    Tt c cc glucosid d dng b thy phn, khi lin kt glucosid b ct t v to

    thnh monosaccharide tng ng. phn ng thy phn cc glucosid c xc tc bi

    acid, ch trong mt s trng hp mi do kim xc tc. a s glucosid u bn vng

    vi kim.

    yPhn ng caramen: sn phm ph thuc vo nhit , pH, thi gian, bn chtca ngw

    Sacarose, s caramen ha:

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    12/41

    12

    n 185 1900C s to thnh isesacarosen:

    Khi nhit cao hn s mt i 10 % nc v to thnh caramelan c muvng:

    Khi mt i 14 % nc s to thnh caramelen:

    V khi mt i 25% nc s to thnh caramelin. Cc sn phm caramen ha u

    c v ng.

    y Phn ng maillard (phn ng vi cc hp cht cha gc amine)y l phn ng nu ha phi enzyme, xy ra gia ng kh v protein, peptide, acid

    amin hoc cc amine thng qua phn ng to N- glycoside v mt chui cc phn ng

    k tip khc.

    V c bn, phn ng ny xy ra tng t phn ng ca ng trong mi trng acid

    hoc kim, tuy nhin do s c mt ca cc hp cht nitrogen ng vai tr xc tc nn

    phn ng xy ra vi tc nhanh hn trong nhng iu kin mi trng n gin hn

    rt nhiu. Phn ng ny rt thng gp trong thc phm.

    Glucose phn ng vi acid amin to ra glucosylamine:

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    13/41

    13

    H

    HO

    CH2OH

    H

    OH

    H OH

    H

    OH H

    H3C

    NH2

    OH

    O

    Amino acid

    O

    O

    CH2OH

    HOH

    OH

    H

    HH

    HO

    H

    H3C

    NH

    OH

    O

    CH2OH

    HH

    HOOH

    H OH

    H

    OH

    H3C

    NH

    H

    OH

    O

    OH

    OH

    CH2OH

    HH

    H

    HO

    H

    H3C

    H

    NOH

    O

    Glucose Glycosylamine

    (mch vng)

    Hop cht khng bn d bi loai nuoc Glycosylamine (dang imine)

    H C O

    R

    H2N R1 H

    OH

    C NH R1

    R

    +

    O

    CH2OH

    OHHO

    OH

    NH R 1 H

    R

    C N R1

    H2OH2O +_

    D- Glucosylamine S to thnh cc hp cht amadori t ng glucose v phn hu chng ti 1- v 3-

    deoxysone:

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    14/41

    14

    HC NR1R2

    C OH

    C

    OH

    HH

    C

    C

    HC NR1R2

    OH

    HC

    C

    NR1R2

    C HHO

    H

    H2OH2O

    H2O

    HC O

    C O

    C O

    CH2

    1-, 3- dyosone

    H R1R2NH,

    H2C

    C O

    H2C

    C OH

    CO

    H, R1R2NH

    H2C NR1R2

    C O

    C HHO

    HC O

    H C OH

    C HHO

    R1R2NH+1, 2

    Glucose

    3

    H2C NR1R2

    C OH

    CHO

    H2C NHR1R2

    OHC

    HO C HH

    4

    Phn ng ngng t andose to ra gc pyrazine:

    CH N

    H C OH

    HO C H

    R1

    R1CHO

    H

    H

    C

    C

    NH

    OH

    O C H

    CH2HN

    N

    N Oxy ha

    N

    N+ _

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    15/41

    15

    Phn ng oxi ho cc hp cht amadori:

    H2C NHR

    C O

    CHO H

    H2C NHR

    OH

    OH

    C

    C

    H2C NHR

    C O

    C O

    H2C NHR

    COOH

    COOH

    +

    Oxy ha Oxy ha

    Tip theo l cc phn ng ca cc hp cht deoxyosome to ra sn phm l nhng hp

    cht mch vng c cha hoc khng cha nit gp phn to nn mu sc cng nh

    mi v cho cc sn phm chin nng.

    1.4.3 Tnh cht cm quan

    Cc ng n, ng oligo v cc ru tng ng ca chng thng c v ngt,

    y l tnh cht cm quan quan trng nht. Ngoi ra, mt vi loi c v ngt ng (

    D Mannose), hoc v ng (gentibiose).

    Mt s ng quan trng gm saccharode, cc loi xiro t tinh bt v glucose hay

    ng o, xiro glucose- fructose, ng fructose, lactose, cc sugar alcohol nh

    sorbitol, mannitol, xylitol cng l nhng loi ng ngt quan trng.

    Cng v ngt c nh gi bng ngng nng cm nhn ca ng hoc

    bng cch so snh vi mt ng chun khc. Cht lng v cng v ngt ca

    ng ph thuc vo cng thc ha hc, cu trc ca ng v cc thng s cm

    nhn v khc nh nhit , pH, s c mt ca cc ng ngt hoc cc cht khng

    phi ng.

    Ni chung, trong qu trnh ch bin thc phm, thnh phm v nng ca cc

    cht to ngt cn c iu chnh t c cm nhn cm quan tt nht.

    Trong ngnh cng ngh thc phm chng ta cn quan tm ti mt s loi

    monosaccharide quan trng nh: pentose, D- xilose, D- ribose, heose, D- glucose, D-

    manose, D- galactose, D-fructose ; disaccharide: saccharose, maltose, lactose,

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    16/41

    16

    xellobiose; trisaccharide: rafinose; polysaccharide: tinh bt, inulin, xellulose,

    hemixellulose, pectin, aga- aga, dextran, glycogen, kitin.

    1.5. ng dng trong cng ngh thc phmT nhng tnh cht nu trn, chng ta rt ra c ng dng ca glucid trong ngnh

    cng ngh thc phm.

    y Cc ng sau khi b kh thnh ru, cc dn xut ru ny c s dng thay th ng trong thc phm gim hot ca nc, chng hin tng

    kt tinh, tng cng s ti hp th nc ca cc sn phm b mt nc

    sorbitol c nhiu trong mt s loi qu nh l, to, mn..., maltitol c s

    dng nhiu trong cng ngh thc phm.

    y Cc phn ng oxi ha cho cc sn phm l thnh phn ca cc loipolysaccharide thc phm quan trng nh pectin (cht to dy, to gel cho

    qu trnh ch bin thc phm)

    y Trong mi trng acid, cc ng n d tham gia vo phn ng ngc tothnh cc glucosid. Cc sn phm to ra t glucose c th l disaccharide,

    oligosaccharide nhng ch yu l gentibiose, isomaltose lm gim hiu sut

    ca qu trnh thy phn.

    y Trong mi trng kim, cc aldose v ketose b enol ha, to thnh cc endiol,thng qua cc endiol ny c hin tng isomer ha cc ng (mt ng ny

    c th chuyn thnh ng khc). cc disaccharide, trng hp chuyn

    lactose thnh lactulose c nghin cu s dng trong thc n ca tr s sinh

    v chng c tc dng h tr tiu ha v ngn nga hin tng to bn tr.

    y Khi un nng dung dch ng trong mi trng acid hoc kim, s to ra cccht c mu nu vi mi caramen c trng. Ty iu kin m phn ng xy

    ra theo hng to mu hay to mi nhiu hn. Trong mt s trng hp, vidung dch m thch hp s tng kh nng to ra cc cht mi, ch yu l

    dihydrofuranone, cyclopentenolone, cyclohexenolone v pyrone. Ngoi ra, un

    nng xir glucose vi acid sunfuric, c mt ammonia s tng cng to ra cc

    hp cht polime c mu nu. bn v kh nng ha tan ca cc hp cht ny

    s tng khi c thm cc anion bisulfate.

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    17/41

    17

    yPhn ng maillard: ty trng hp c th m c li hay gy hi.y Hin tng to mu nu rt cn thit trong cc sn phm chin, nng nhng

    li c hi trong cc sn phm nh sa c, rau c sy, nc st c chua;

    tng t, vic to ra nhiu hp cht bay hi c mi cng rt cn thit trong

    qu trnh chin, nng nhng li nh hng n qu trnh bo qun, ch bin

    nhit nh thanh trng, tit trng; v ng cn thit trong ch bin c ph

    nhng li to ra mi l khi quay tht, c; to ra cc hp cht c tnh kh mnh

    tham gia vo vic bo v thc phm khi cc phn ng oxi ha. Bn cnh ,

    chng ta cn lu n kh nng lm mt i nhiu acid amin thit yu (lysine,

    cystein, methionine), to ra mt s cht gy ung th,

    y hn ch phn ng ny chng ta c th gim pH, gi thc phm nhit thp nht c th, trnh vng hot nc nguy him trong thi gian bo qun

    v ch bin, khng s dng ng kh v thm cc gc sulfite vo thc phm.

    y Ester ca sorbitol v saccharose vi cc acid bo c nhiu ng dng rng ritrong cng nghip ch bin thc phm.

    y Cyclodextrin khng ht m, ngt nh, c s dng gi hng, bo v ccvitamin v cc cht d b oxi ha, giu i cc v ng cht hay cc mi khng

    mong mun.

    y Nhng iu trn ch mang tnh cht tng hp, khi qut v mt s c imquan trng ca glucid i vi ngnh cng ngh thc phm. bn cnh , chng

    cn c rt nhiu ng dng trong cc lnh vc khc m chng ti khng cp

    n.

    2. Qu trnh tng hp gluxid

    2.1. Tng hp cc Gluxid n gin (Quang hp Chu trnh canvil):

    2.1.1.K

    hi nim:Quang hp l qu trnh cy xanh v mt s sinh vt nh vi khun lu hunh, vi khun

    lam, mt vi loi ng vt nguyn sinh, hp th nng lng ca lng t nh sng

    bin i thnh nng lng ha hc, gii phng oxy ca nc, kh CO 2 thnh cc cht

    hu c.

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    18/41

    18

    2.1.2. C ch quang hp: gm 2 pha l pha sng v pha ti.

    2.1.2.1. Pha sng:

    Pha sng quang hp bao gm cc phn ng u tin k t lc sc t hp th nng

    lng nh sng, sau d tr n trong cu trc phn t sc t di dng nng lngin t kch thch, n cc qu trnh di tr nng lng vo trung tm phn ng v cui

    cng t y nng lng c bin i thnh th nng ha hc.

    Pha sng quang hp gm 2 giai on:

    - Quang vt l

    - Quang ha hc.

    a/. Giai on quang l:

    - Giai on quang l ca quang hp bao gm qu trnh hp th nng lng v s di tr

    tm thi nng lng trong cu trc ca phn t chlorophyll.

    - Cy xanh c chiu sng, nng lng di dng cc photon p vo chlorophyl

    hay carotenoit, kch hot in t cc sc t n mc nng lng cao hn nhng khng

    bn, cc in t tr v mc nng lng ban u, ng thi nng lng ca lng t

    nh sng c truyn cho phn t sc t khc. Qu trnh truyn photon din ra cho

    n khi cc photon p vo trung tm phn ng c chlorophyll a chuyn bit, kch

    hot in t ca trung tm phn ng ln mc nng lng cao trung tm phn ng

    trng thi kch thch.

    - Ngoi phn t chlorophyll, trung tm phn ng cn cha cc sc t ph

    carotenoitv..v Cc sc t khc nhau s hp thu tt cc bc sng khc nhau ca

    quang ph, truyn in t v hidro b kch thch cho dip lc a trc tip tham gia cc

    phn ng sng.

    b/. Giai on quang ha:- Pha sng thc hin nh tc ng tng h ca 2 h thng quang ha I v II (HTQH).

    HTQH l phc hp thu nhn nh sng vo trung tm phn ng gm cc sc t

    chlorophyll a,b,c,d v carotenoit.

    - Trung tm phn ng (TTP) l cc phn t chlorophyll chuyn bit gm:

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    19/41

    19

    Trung tm phn ng I c kh nng hp thu nng lng nh sng bc sng di( > 730nm). H sc t I gm carotenoic, chlorophyll b, chlorophyll a- 660,

    chlorophyll a-670, chlorophyll a-678, chlorophyll a-683, chlorophyll a-690 tham gia

    vo hot ng hp th nng lng nh sng h I v truyn nng lng n trung tm

    quang hp I (chlorophyll- P700). T P700 thc hin chui vn chuyn e-

    quang hp nh h quang ho I to ATP v

    NADPH2. H vn chuyn in t b6, xytocrom F.

    Trung tm phn ng II c kh nng hp thu nng lng nh sng c bc sngngn hn h nh sng I ( < 700nm). H sc t II gm c xantophyll, chlorophyll b,

    chlorophyll a-680, chlorophyll a-660, chlorophylla-670 ... tip nhn nh sng h II ri

    truyn nng lng cho trung tm phn ng II (P680 hay P690). T trung tm quang

    hp II in t c truyn qua h quang ho II l quinon, plastoquinon, xytocrom

    b559 sang tm quang hp I (P700). c bit tham gia vo hot ng ca trung tm

    quang hp II c H2O vi s quang phn ly nc s cung cp H+ v e- cho qu trnh

    photphoryl ho v tng hp NADPH2.

    Mi quan h gia 2 tm quang hp c thc hin qua s sau:

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    20/41

    20

    - Nng lng in t khng c truyn tip tc nh trong phc hp thu nhn nh

    sng, bin i theo con ng quang phosphoryl ha vng v khng vng

    Quang phosphoryl ha khng vng: L c ch thu nhn truyn nng lng in tt HTQH II n HTQH I, km theo s bin i nng lng in t thnh nng lng

    ha hc di dng ATP, to NADPH gii phng oxy.

    Quang phosphoryl ha vng: l qu trnh bin i nng lng ca lng t nhsng thnh nng lng ha hc, tch ly trong lin kt cao nng ATP. Qu trnh din

    ra trong chui vn chuyn in t.

    - Nng lng ca lng t nh sng c truyn trong HTQH II, kch hot P680

    thnh trng thi kch thch P680*. Cp in t ca P680* c nng ln mc nng

    lng cao v truyn qua h thng pheophytin (ph), plastoquinon (Q) A v B, bin i

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    21/41

    21

    Q thnh dng kh (QH2). P680* tr thnh gc cation, l cht oxy ha mnh c i lc

    ln vi in t, ginh in t ca nc v tr v mc nng lng ban u P680. Phn

    ng quang phn ly nc din ra cng vi s gii phng oxy.

    Theo phng trnh sau:

    Chlorophyll, enzym, h

    2 H2O 4 H+ + O2

    + Nng lng nh sng gy cm ng vn chuyn nc n plastoquinon (Q), bin

    i thnh dng kh QH2, gii phng oxy.

    Chlorophyll, enzym, h

    2Q + H2O O2 + QH2

    + Cp in t ca QH2 c th nng cao truyn qua phc hp Cyt b, f plastocyanin n

    HTQH I kch hot P 700 thnh dng P700* kch thch. Sau in t c truyn qua

    chui vn chuyn in t n feredoxin. Feredoxin l cht kh mnh, di tc dng

    ca feredoxin NADP+ reductase xc tc cho phn ng to thnh NADPH. Qu trnh

    vn chuyn nng lng in t trong h thng quang ha II v to nn chnh lch

    proton dn n tng hp ATP.

    Ktqu chung ca pha sng l:

    12H2O +18ADP +18H3PO4+12NADP + 18ATP + 12NADPH2 + 6O2 + 18H2O

    Pha sng to ra ATP v NADPH2 cung cp cho pha ti quang hp.

    2.1.2.2. Pha ti (chu trnh Calvin Benson):

    - Sau khi pha sng to ra ATP v NADPH2 giai on tip theo ca quang hp l s

    dng ATP, NADPH2 tng hp nn cc cht hu c t CO2, l qu trnh ng

    ho CO2. Qu trnh ng ho CO2 l mt chui cc phn ng ho sinh nh cc enzim

    xc tc.

    - Qu trnh ny ch s dng sn phm ca nh sng to ra trong pha sng l ATP,

    NADPH2 dng lm nng lng v lc kh m khng dng trc tip nng lng nh

    sng nn c gi l phn ng ti, pha ti.

    Cc giai on ca pha ti gm:

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    22/41

    22

    - Giai on 1: Giai on c nh CO2 vi ribulose- 1,5 diphosphat to thnh 1 phn t

    ng 6C khng bn, sau thy phn thnh 2 phn t ng 3C. Phn ng c s

    xc tc ca enzym ribulose- 1,5 diphosphat cacboxylase

    6C5 + 6CO2 + 6H2O 12C3(APG)

    -Giai on 2: giai on kh APG

    12APG + 12ATP + 12NADPH2 12C3(AlPG) + 12ADP + 12H3PO4 + 12NADP

    - Giai on 3: ti sinh Ribulose- 1,5 diphosphat

    10C3 + 6ATP + 4H2O 6C5 + 6ADP + 6H3PO4

    2C3 + 2H2O C6H12O6 + 2H3PO4

    - Cc phn ng ph trong pha ti:

    Phn ngthy phn:

    phosphatase

    Sedoheptulose-1,7-diphosphat Sedoheptulose-7-diphosphat

    Phn ng ng phn ha:

    phosphopentoseepimerase

    Xylulose- 5- phosphat Ribose- 5 phosphatphosphopentoseisomerase

    Ribose- 5- phosphat Ribulose- 5- phosphate

    - Phn ng cui cng ca pha ti: phn ng phosphoryl ha.

    phosphoribulosekinase

    Ribulose- 5- phosphat Ribulose-1,5- diphosphatATP ADP+ H+

    Kt qu chung ca chu trnh:

    6CO2 + 12H2O + 12ATP + 12NADPH2 C6H12O6 + 12NADP + 18ADP +

    18H3PO4

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    23/41

    23

    Tm tt phn ng ca pha ti theo s sau:

    Chu trnh Calvin

    Kthp vi pha sngta c:

    18ADP + 18H3PO4 + 12NADP 6H2O + 18ATP + 12NADPH2 + CO2

    6CO2 + 12H2O + 18ATP + 12NADPH2 C6H12O6 + 12NADP + 18ADP +

    18H3PO4 + O2

    AS

    Sc t

    6CO2 + 6H2O C6H12O6 + O2

    Sn phm chu trnh Calvin l C6H12O6, t C6H12O6 s to nn tinh bt, cc hp cht

    hu c khc. C th ni mi cht hu c c trong cy u c to ra t quang hp.

    2.2. Tng hp Oligosaccharide

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    24/41

    24

    Qu trnh tng hp saccharose v lactose :

    - Tng hp saccharose: Nguyn liu tng hp l glucose dng hot ho l UDP-

    glucose; fructose -6-P vi s tham gia ca enzym synthetase (E1) v

    phosphatase theo phn ng sau :

    E1

    UDP- glucose + Fructose UDP + saccharose -6-P.

    Phosphatase

    Saccha rose -6-P + H2O Saccha rose + H3PO4.

    - Tng hp lactose: Lactose c tng hp di tc dng xc tc ca

    lactosesynthetase (E2 )

    E2

    UDP-galactose + D- glucose Lactose +UDP.

    2.3. Tng hp Polysaccharide:

    2.3.1. Tng hp tinh bt:

    - Tng hp amylose:

    + Nguyn liu tng hp l glucose dng hot ha, l ADP-glucose v UDP-

    glucose.

    + Tng hp ADP-glucose t glucose-1-Phosphat di tc dng ca ADP-

    glucosepyrophosphorylase(E3).

    + ADP-glucose l hp cht cao nng, nng lng ca lin kt cao nng cung cp cho

    phn ng ko di chui.

    + Phn ng cn cht mi (1,4)- poliglucose c khong 4 gc glucose. Cht mi nhn

    glucose di tc dng xc tc ca amylosesynthetase (E4).

    E4

    Cht mi + ADP-glucose (Cht mi)n+1

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    25/41

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    26/41

    26

    => Tng hp gluxid l mt qu trnh khng th thiu v c nhiu vai tr quan trng

    trong cc c th sng nh tng hp cht hu c; tch tr, vn chuyn nng lng (nh

    starch, glycogen) v cc thnh phn cu trc (nh cellulose trong thc vt v chitin

    trong ng vt); tng tc gin tip gia cc t bo v gia cc t bo vi cc thnh

    phn khc trong mi trng ca t bo, to ra nng lng nui sng mi sinh vt trn

    Tri t; b p li nhng cht hu c tiu hao trong qu trnh sng.

    3. Qu trnh phn gii monosaccharide

    3.1. Phn gii monosaccacharide

    Bn cht ca s phn gii monosaccharide trong t bo l s b gy dn dn mch

    cacbon cho ti sn phm cui cng l CO2 v H2O, ng thi nng lng ha hc

    trong cc lin kt ca nguyn liu h hp c chuyn thnh nng lng rt d s

    dng tch ly trong cc phn t ATP.

    3.1.1. ng phn

    ng phn l giai on u tin ca qu trnh phn gii glucose xy ra khng cn s

    hin din ca O2. ng phn xy ra trong dch t bo cht ca tt c t bo sng, v

    l chui phn ng xy ra nhng sinh vt u tin khi m tri t cn cha c O2

    Glucose l mt hp cht bn vng, t c xu hng phn ct ra thnh nhng cht ngin hn, do t bo mun ly nng lng t glucose trc tin phi u t cho n

    mt t nng lng hot ha phn t. Do , giai on u ca ng phn l cung

    cp ATP cho phn t glucose (Hnh 1). Trong cc phn ng chun b hai phn t ATP

    gn gc phosphat cui cng ca n vo phn t.

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    27/41

    27

    Hnh 1. Cc phn ng chnh ca ng phn

    Trong phn ng ny hexokinase xc tc chuyn mt gc phosphat vo glucose.

    Kinase l tn chung c dng cho cc enzyme xc tc chuyn gc phosphate t

    ATP cho cc cht nhn, lp ph ca transferase . Hexokinase khng nhng xc tc s

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    28/41

    28

    phosphoryl ha glucose m cn xc tc s phosphoryl ha cc hexose khc nh

    fructose, manose.

    Phn ng k tip l phn ng chuyn i glucose-6-phosphat thnh fructose-6-

    phosphat.

    Sau khi to ra sn phm trong bc (2), mt phn t ATP na c tiu th thm

    mt gc phosphat na vo phn t.

    K tip fructose-1,6-bisphosphat b ct i gia C th ba v C th t to ra

    hai cht 3C tng t nhau trong bc (4). Mt cht l PGAL (phosphoglyceraldehyd)

    v mt cht trung gian thng chuyn i ngay thnh PGAL trong bc (5). PGAL l

    mt ng trung gian 3C, l cha kha trung gian trong c qu trnh ng phn v

    quang hp.

    n giai on ny qu trnh ng phn s dng 2 phn t ATP.

    Phn ng k tip dn n s thnh lp ATP mi, tht s l hai phn ng. Phn

    ng u l mt phn ng oxy ha kh: hai in t v mt ion H+ c ly t mi

    phn t PGAL (nh vy phn t ny b oxy ha) bi phn t nhn in t NAD+

    (nicotinamid adenin dinucleotid), cht ny b kh. NAD+ rt gn vi NADP+ tmthy trong lc lp. Trong trng hp ny sn phm trung gian l NADH thay v l

    NADPH.

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    29/41

    29

    Phn ng th hai l s phosphoryl ha PGAL. Nng lng c gii phng t

    s oxy ha PGAL c dng gn mt gc phosphat v c P vo PGAL, gc

    phosphat c gn vo bng mt cu ni giu nng lng.

    Trong phn ng k tip, gc phosphat mi c chuyn vo ADP to ra

    ATP. Trong qu trnh ny, mt gc phosphat giu nng lng c chuyn vo mt

    c cht ADP to thnh ATP, phn ng ny c gi l phosphoryl ha mc

    c cht (substrate-level phosphorylation). Sn phm 3C l PGA, mt cht trung

    gian trong chu trnh Calvin-Benson, mt ln na cho thy s tng quan gia hai qutrnh:

    giai on ny, t bo thu li c 2 phn t ATP dng cho s phosphoryl

    ha glucose trong lc bt u ng phn. Nng lng u t ban u c tr

    li. Qua phn ng k tip, cui cng l nc c tch ra t PGA, v sau gc

    phosphat c chuyn i v c gn li bi cu ni giu nng lng:

    Sau phn ng sp xp li trong bc (9) gc phosphat c chuyn vo ADP

    theo s phosphoryl ha mc c cht thnh lp ATP, kt qu to ra hai phn t

    ATP v hai phn t acidpyruvic:

    V hai phn t ATP s dng trong bc (1 v 3) c ly li trong bc (7), nn

    hai phn t ATP ny l c tng hp thm cho t bo.

    Cc im quan trng cn ch trong s ng phn l:

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    30/41

    30

    - Mi phn t glucose (C6H12O6) b phn tch thnh hai phn t acid pyruvic

    (C3H4O3).

    - Hai phn t ATP s dng trong lc u ca qu trnh, sau c bn phn t

    c to ra, nh vy t bo cn c hai phn t ny.

    - Hai phn t NADH c thnh lp.

    - V khng s dng oxy, qu trnh c th xy ra d c s hin din ca O2 hay

    khng.

    - Cc phn ng ca ng phn xy ra trong dch t bo cht ca t bo, bn

    ngoi ty th.

    3.1.2. S ln men

    Trong ng phn, hai phn t NAD+ c kh thnh NADH. Chc nng ca phn

    t NAD+ trong t bo l vn chuyn in t, trao i ion H+ v in t gia cht ny

    v cht khc. Do , NAD+ ch l mt cht tm thi ti ion H+ v in t, sau khi

    chuyn ion H+ v in t cho cht khc th n tr li lm cht ti tip tc. Nu

    NADH c thnh lp khng nhanh chng loi b ion H+ v in t th NAD+ trong

    t bo s thiu; khi bc (6) trong ng phn khng th xy ra v qu trnh ng

    phn tm dng li. Nh vy, s oxy ha NADH thnh NAD+ l cn thit cho qu

    trnh ng phn tip tc.

    Trong hu ht t bo, nu c O2, n s l cht nhn in t cui cng t

    NADH. Nhng di iu kin ym kh, khng c O2 nhn hydro v in t th

    acid pyruvic c to ra trong qu trnh ng phn s nhn hydro v in t t

    NADH, qu trnh ny c gi l s ln men.

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    31/41

    31

    Hnh 2. Cc phn ng chnh ca s ln men

    t bo ng vt v nhiu vi sinh vt s kh acid pyruvic to ra acid

    lactic:

    hu ht t bo thc vt v men (yeast), sn phm ln men l ru ethyl v CO2, qu

    trnh ny c p dng trong sn

    xut

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    32/41

    32

    V vy, trong iu kin ym kh, NAD+ nh con thoi i qua i li gia bc

    (6) v bc (11), ly hydro v in t to ra NADH trong bc (6) v tr li hydro

    v in t trong bc (11).

    S ln men l s ni tip ca qu trnh ng phn, bng cch ny glucose c bin

    i thnh ru hay thnh acid lactic di iu kin ym kh, s ln men s dng mt

    phn nng lng rt nh t glucose, sn phm l cc cht cn cha rt nhiu nng

    lng t do.

    S ln men ca nhng t bo men v nhng vi sinh vt c ng dng trong

    nhiu k ngh quan trng nh lm bnh m, phomat, yogurt, sn xut ru v cc loi

    thc ung c ru; mt s sn phm khc c to ra t cc vi sinh vt khc nh mi

    c trng ca phomat Thy S l do sn phm ln men l acid proprionic.

    3.1.3. S oxi ha acidpyruvic

    Nu c s hin din ca O2, th O2 l cht nhn in t cui cng t NADH, do

    acid piruvic s c a vo ty th v y s c tip tc bin dng v ng thi

    to ra nhiu ATP mi.

    Acid pyruvic trong dch t bo cht c chuyn vo ngn trong ca ty th. Qua mt

    chui phn ng phc tp, acid pyruvic b oxy ha thnh CO2 v mt gc acetyl 2C,

    cht ny gn vi mt coenzym c gi l coenzym A (CoA) to ra cht acetyl-CoA. Khi acid pyruvic c oxy ha, in t v ion H+ b ly i, v NAD+ li l cht

    nhn in t v ion H+ to ra NADH. Chui phn ng phc tp ny c th c

    tm tt trong phng trnh sau:

    Cui giai on II, 2 trong 6C ca glucose ban u c gii phng ra di

    dng CO2

    3.1.4. Chu trnh Krebs

    Chu trnh Krebs l mt chui cc phn ng ha hc xc tc bi enzym, c vai

    tr quan trng bc nht trong mi t bo sng c dng xy trong h hp t bo. Cc

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    33/41

    33

    thnh phn v cc phn ng trong chu trnh axit Kreps c Albert Szent-

    Gyrgyi v Hans Krebs tm ra.

    Chu trnh Kreps to ra ATP cung cp nng lng cho mi hot ng sng

    ca t bo, cng nh cho mi hot ng ca c th. N ly nguyn liu t qu trnhng phn ca glucose v din ra ti cht nn ca ti th.

    - Nguyn liu l Acid piruvic ( CH3COCOOH) s sinh ra 2 NADH, 2ATP , 2Acetyl CoA

    - 2 Acetyl CoA ny i vo chu trnh Krebs s sinh ra 4CO2 , 6 NADH, 2 FADH2Acetyl-CoA cung cp cho phc hp ca hng lot phn ng ha hc ni tip nhau

    theo vng trn khp kn gi l chu trnh citric acid ca Krebs

    c im:

    - Cn gi l chu trnh Citric Acid hoc chu trnh Tricarboxylic Acid (TCA)- Chu trnh c 8 giai on- Phng trnh tng qut:Acetyl CoA + 3 H2O + 3 NAD+ + FAD + ADP + Pi

    2 CO2 + 3 NADH + 3 H+ + FADH2 + CoASH + ATP + H2O

    Cc giai on ca chu trnh Kreps:

    Giai on 1:

    Enzym Citrate synthase xc tc gn acetyl CoA v oxaloacetate hnh thnh citrate.

    Giai on 2:

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    34/41

    34

    Aconitase chuyn 3 alcohol citrate thnh 2 alcohol isocitrate to iu kin thun li

    cho s oxy ha nhm hydroxyl giai on k tip.

    Giai on 3:

    y Qu trnh decacboxy ha oxy ha isocitrate c xc tc bi enzym isocitratedehydrogenase. Ketoglutarate c th c s dng tng hp amino acids.

    - Giai on 4:

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    35/41

    35

    - Enzym -ketoglutarate dehydrogenase xc tc qu trnh decacboxy ha oxyha -ketoglutarate

    - Succinyl-CoA c lin kt thioester nng lng cao.y Giai on 5

    - Succinyl-CoA synthetase (succinyl thiokinase) xc tc hnh thnh succinate tsuccinyl-CoA.

    - ng vt, nng lng t s thy phn lin kt thioester c s dng toGTP.

    - GTP chuyn nhm Pi cho ADP hnh thnh ATP (Photphoryl ha c cht)y Giai on 6

    - Succinate dehydrogenase xc tc hnh thnh fumarate t succinate.- Hnh thnh lin kt C=C mt nhiu nng lng hn C=O; do , khng

    nng lng to ra NAD+.

    y Giai on 7

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    36/41

    36

    - Hydrat ha fumarate hnh thnh malate c xc tc bi enzym fumaratehydratase.

    y Giai on 8

    - Qu trnh oxy ha malate hnh thnh oxaloacetate c xc tc bi enzymmalate dehydrogenase.

    - OAA c s dng bt u chu trnh k tip.Kt qu : 1 phn t axtyl-coenzym A s b oxi ho hon hon to ra 3 phn t NADH,

    1 phn t ATP, 1 phn t FADH2 (Flavin anin inucltit), 2 phn t CO2.

    So snh qu trnh ng phn v chu trnh Kreps

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    37/41

    37

    3.1.5. Chu trnh pentose phosphate

    L s phn gii trc tip glucose 6 Phosphate khng qua qu trnh ng phn, gm 2

    giai on oxy ha v ti to hexose phosphate.

    Pentose phosphate (hexose monophosphate) gy ra s oxy ha v s kh carboxyl haC1 ca glucose 6 Phosphate, kh NADP+ thnh NADPH v pentose phosphate.

    NADPH cn cho cc phn ng sinh tng hp v pentose phosphate cn cho s tng

    hp nucleotid v nucleic acid.

    Pha th nht ca pentose phosphate l qa trnh oxy ha glucose 6 Phosphate to

    ribulose 5 phosphate v kh NADP+ thnh NADPH. Pha th hai (nonoxidative)

    chuyn ha pentose phosphate thnh glucose 6 Phosphate v bt u chu trnh tr li.

    3.2. Phn gii Disaccharide v Polysaccharide

    3.2.1. Sthy phn

    S thy phn nh phn gii tinh bt thnh glucose, maltose hay dextrin ty

    thuc vo tnh cht ca enzyme:

    -amylase -amylase -amylase

    - ct lin kt -D-

    glucosidic 1,4 c kh

    nng ct khong gia

    - sn phm dextrin l

    ch yu

    => gi l enzym dch

    ha

    - ct lin kt 1,4. Bt

    u t u khng kh

    ct 2 gc

    - sn phm ch yu l

    maltose (ngoi ra cn

    c glucose, dextrin)

    => gi l emzym

    ng ha

    - c tng hp t vi sinh vt

    - c kh nng ct lin kt 1,4

    v kh s phn nhnh

    - ct dy ni 1,6 trong

    amylopectin v glycogen, t

    u khng kh ct 1 gc 1

    - sn phm ch yu l glucose

    (ngoi ra cn c mantose,

    dextrin)

    Cc polysaccharide b thy phn bi cc enzyme tng ng khc nh cellulose l

    cellulase, pectin l pectinase,...

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    38/41

    38

    Vi cc disaccharide s b phn gii thnh cc monose nh cc enzyme tng ng

    nh sucrose bi sucrase to thnh glucose v fructose, maltose bi maltase to

    thnh 2 phn t glucose...

    3.2.2. Qu trnh phosphoryl- phn (phosphorolysis)

    Qu trnh phosphoryl- phn l qu trnh to glucose-1-phosphate (G1P) nh enzyme

    phosphorylase (glycogen phosphorylase hay phosphorylase tinh bt) vi s hin din

    ca ion phosphate. Phosphoryl- phn khc vi s thy phn lin kt glucosidic l nng

    lng gii phng c dng cho s to lin kt ester trong glucose-1-P (Hnh 1)

    Hnh 1. S phosphoryl-phn to glucose-1-phosphate

    Enzyme phosphorylase c coenzyme Pyridoxal phosphate, nhm phosphate tn cng

    nh cht xc tc acid, tn cng lin kt glucosidic bng Pi . Phosphorylase tn cng

    vo u khng kh ca glycogen (hay amylopectin) n khi cch ch phn nhnh 4

    n v glucose th ngng li. Chng s hat ng tr li sau khi enzyme -amylase

    thc hin chc nng transferase v glucosidase.

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    39/41

    39

    Hnh 2: S phn gii glycogen bng glycogen phosphorylase

    Cc disaccharide cng c th b phosphoryl-phn (phosphorolysis) bi enzyme

    tng ng to ra mt dn xut phosphate ca monose ng thi gii phng monose

    th hai. V d maltose phosphorylase chuyn ho maltose thnh glucose-1-P v

    glucose.

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    40/41

    40

    KT LUN

    Qua nhng iu trnh by trn, chng ta nhn thy vai tr ca glucid rt

    quan trng i vi ngnh cng ngh thc phm ni ring v cuc sng ni chung, v

    ngy cng c nhiu ng dng hn na. Chng ta c th ngh ti mt ngy khng xa,

    s c nhng loi thc phm mang hng v, mu sc hp dn, m bo cc tiu chun

    v v sinh, dinh dng c ngun gc t thc vt.

    T nhng con ng tng hp glucid, tng rng ch l s b n ca t nhin

    nhng c trnh by kh r rng, chi tit cc cng trnh nghin cu. Qua tmhiu, chng em hiu hn v c ch ca cc phn ng phc tp, nhng rt nhp

    nhng ny; v vai tr, nh hng mang tnh quyt nh ca cc enzyme ti kt qu ca

    c qu trnh- to ra cc pentose, polysaccharide m bo cho sinh vt c th thc hin

    trao i glucid mt cch hon ho.

    Qu trnh phn gii cung cp nng lng ch yu cho mi hot ng sng ca c

    th. S phn gii glucid (ng) c th c tin hnh theo nhiu con ng khc

    nhau (ng phn, chu trnh krebs, chu trnh pentosephosphat), cc kiu ny b sungcho nhau v c th cng xy ra song song, hay mt vi kiu chim u th nhng

    iu kin nht nh.

    Tm li, tt c cc qu trnh phn gii, tng hp, chuyn ha glucid u c mi

    quan h cht ch v l mt phn khng th thiu trong i sng ca cc sinh vt; to

    nn ngun nguyn liu phong ph cho ngnh cng ngh thc phm.

  • 8/3/2019 Tieu Luan Hoa Sinh

    41/41

    TI LIU THAM KHO

    Ha sinh cng nghip_ L Ngc T (ch bin), NXB Khoa hc k thut H Ni.Ha hc thc phm _ Hong Kim Anh, NXB Khoa hc k thut, nm 2008.Ha hc thc phm_ L Ngc T (ch bin), NXB Khoa hc k thut H Ni, nm1994.

    Ha sinh_ Nguyn Hu Chn (ch bin), NXB Y hc, nm 2001.Website tham kho: www.tailieu.vn

    www.baigiang.violet.com

    www.wikipedia.com

    www.thuviensinhhoc.com